ΠΟΛΥΜΕΡΙΚΑ ΝΑΝΟΣΩΜΑΤΙΔΙΑ

• Τα πολυμερικά νανοσωματίδια διακρίνονται

σε νανοκάψουλες και νανοσφαιρίδια.
ΠΟΛΥΜΕΡΙΚΑ ΝΑΝΟΣΩΜΑΤΙΔΙΑ
 NANOKAΨΟΥΛΕΣ
• Οι νανοκάψουλες ορίζονται ως κυστίδια τα οποία
αποτελούνται από μια υγρή φάση που αποκαλείται
πυρήνας και ο οποίος περιβάλλεται από φυσικό ή
συνθετικό πολυμερές.
• Μέσα στον πυρήνα έχει αποθηκευθεί το δραστικό
συστατικό σε υγρή ή στερεή ή διεσπαρμένη μορφή.
Ο πυρήνας μπορεί να είναι λιπόφιλος ή υδρόφοβος
Οι διαστάσεις τους κυμαίνονται από 10 έως
1000nm.
 ΝΑΝΟΚΑΨΟΥΛΕΣ
• H νανο-ενθυλάκωση της δραστικής ουσίας μπορεί να
επηρεάσει το χρώμα, την πυκνότητα, τη δραστικότητα, την
ευαισθησία στη θερμότητα και τη φωτοευαισθησία της
εγκλεισμένης ουσίας
• Επιπροσθέτως η εγκλεισμένη ουσία προστατεύεται από την
UV ακτινοβολία, την υγρασία και το οξυγόνο.
• Μειώνονται η πιθανότητα ερεθισμού του δέρματος από την
εγκλεισμένη ουσία και η αλληλεπίδραση της εγκλεισμένης
ουσίας με άλλα συστατικά του καλλυντικού προϊόντος.
.
 ΝΑΝΟΚΑΨΟΥΛΕΣ
• Στη φαρμακευτική χρησιμοπoιούνται για την
αύξηση της βιοδιαθεσιμότητας των
φαρμακευτικών λιπόφιλων μορίων. Τα λιπόφιλα
μόρια διαλύονται ή διασπείρονται στον υγρό
λιπαρό πυρήνα, ενώ το πολυμερές που
περιβάλλει τον πυρήνα είναι συχνά υδρόφιλη α-
κυκλοδεξτρίνη.
 ΝΑΝΟΚΑΨΟΥΛΕΣ
• Κατά αυτόν τον τρόπο αυξάνεται η βιοδιαθεσιμότητα των λιπόφιλων
φαρμακευτικών μορίων λόγω της αύξησης της διαλυτότητας τους, της
ελεγχόμενης αποδέσμευσης και της προστασίας τους από τα γαστρικά υγρά όταν
πρόκειται για από το στόμα χορήγηση
• Η μέθοδος της νανο-ενθυλάκωσης επηρεάζει το μέγεθος των νανοσωματιδίων,
την κατανομή του μεγέθους, το εμβαδόν επιφάνειας, το σχήμα, τη διαλυτότητα,
τη σταθερότητα της ενθυλακωμένης ουσίας καθώς και το ρυθμό αποδέσμευσης
• Στα καλλυντικά οι νανοκάψουλες χρησιμοποιούνται πολύ στα αιθέρια λάδια.
Παράδειγμα: το Tumeric oil έχει σημαντικές αντιβακτηριακές, αντιμυκητιασικές
και αντιοξειδωτικές ιδιότητες αλλά είναι πτητικό και αδιάλυτο στο νερό.
• Νανοκάψουλες από πολυμερές του αλγινικού οξέος έχουν χρησιμοποιηθεί για
την έγκλειση του Τumeric oil και τη μείωση της πτητικότητας και τη βελτίωση της
διαλυτότητας
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
• Τα αιθέρια έλαια είναι υγρά μίγματα πτητικών,
λιπόφιλων και ευωδών χημικών ενώσεων που
βιοσυντίθενται από ζωντανούς οργανισμούς, κυρίως
από αρωματικά φυτά. Είναι δευτερογενείς
μεταβολίτες που παράγονται στο κυτταρόπλασμα
και στα πλαστίδια των φυτικών κυττάρων και
αποθηκεύονται σε εκκριτικά κύτταρα, κοιλότητες,
επιδερμικά κύτταρα ή αδένες του τριχώματος.
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
• Βρίσκονται σε διάφορα μέρη του φυτού (μπουμπούκια,
άνθη, φύλλα, βλαστούς, κλαδιά, καρπούς, ρίζες, ξύλο,
φλοιό ή ρίζωμα) και εξάγονται με απόσταξη με
υδρατμούς, εκχύλιση στερεάς φάσης, ψυχρή πίεση,
εκχύλιση με διαλύτη, εκχύλισης κρίσιμης/υγρής φάσης
(εκχύλισης με ρευστό υπέρ το κρίσιμο σημείο),
υδροαπόσταξη ή ταυτόχρονης απόσταξη και εκχύλιση.
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
• Στα αιθέρια έλαια υπάρχουν οργανικές ενώσεις, όπως
αλκοόλες, αλδεΰδες, εστέρες, φαινόλες, υδρογονάνθρακες,
αλλά οι επικρατούσες είναι, τα μονοτερπένια, τα
σεσκιτερπένια και τα διτερπένια. Τα αιθέρια έλαια είναι
πολύπλοκα μίγματα που περιέχουν δεκάδες ουσιών ποικίλης
χημικής σύνθεσης σε διαφορετικές αναλογίες.
Χαρακτηρίζονται βάσει των χημικών ενώσεων που είναι
παρούσες στην υψηλότερη συγκέντρωση, οι οποίες
καθορίζουν τη γεύση, την οσμή και τις βιολογικές τους
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
Για την αντιμετώπιση των μειονεκτημάτων των αιθερίων
λαδιών, η μικροενκαψυλίωση θεωρείται ως μια από τις
αποτελεσματικότερες μεθόδους.
Η μικροενκαψυλίωση των αιθέριων ελαίων μπορεί να:
•Εμποδίσει την απώλεια μέσω εξάτμισης των πτητικών
αρωματικών συστατικών
•Βελτιώσει την ελεγχόμενη αποδέσμευση (απελευθέρωση) και
την σταθερότητα των εγκλεισμένων συστατικών
•Προστατεύσει από το φως, την υγρασία και το οξυγόνο.
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
• Αντιμικροβιακή δράση
• Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι τα αιθέρια έλαια όπως π.χ.
της αρτεμισίας tης αφρικανικής (Artemisia afra), της
πτερονίας (Pteronia incana), του δενδρολίβανου (Rosmarinus
officinalis), μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συντηρητικά
στα κοσμητικά προϊόντα, εξαιτίας των αντιμικροβιακών
ιδιοτήτων τους κατά ενός ευρέος φάσματος βακτηρίων.
Γενικώς, η αντιμικροβιακή δράση κάποιων κοινών αιθερίων
ελαίων με μειούμενη σειρά ισχύος, είναι σύμφωνα με
δημοσιεύσεις, ρίγανη, γαρίφαλο, κορίανδρος, κανέλα,
θυμάρι, μέντα, δενδρολίβανο, μουστάρδα και φασκόμηλο.
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
• Αντιμικροβιακή δράση
• Ο Yorgancioglu και οι συνεργάτες του μελέτησαν την επίδραση μερικών κοινών φυσικών
αιθέριων ελαίων (του θυμαριού, της ρίγανης, του ευκαλύπτου και της μέντας κατά του
χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου (Staphylococcus aureus), του εσερίχια κόλι (Escherichia coli), της
ψευδομονάδας της αεριογόνου (Pseudomonas aeruginosa), του εντερόκοκκου (Enterococcus
faecalis), του ασπέργιλλου (Aspergillus fumigatus) και Candida Candida albicans. Κατέληξαν στο
συμπέρασμα ότι τα προϊόντα που περιέχουν 2% θυμαριού (Thymus vulgaris) ή ρίγανης
(Origanum onites) έχουν την υψηλότερη αντιμικροβιακή δράση και είναι και τα δυο
αποτελεσματικά κατά των S. aureus, E. coli, A. fumigatus και C. albicans.
• Έγινε έλεγχος των προϊόντων χωρίς τα εν λόγω αιθέρια έλαια (τυφλό πείραμα, blank
experiment-formulation control) και όπως αναμενόταν δεν εμφάνισαν κανενός βαθμού
αντιβακτηριακή ή αντιμυκητιακή δραστικότητα. Συμπερασματικά, απεδείχθη ότι αυτά τα
αιθέρια έλαια σε χαμηλές συγκεντρώσεις εμπόδισαν την ανάπτυξη παθογόνων
μικροοργανισμών σε κοσμητικά προϊόντα.
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
• Αντιμικροβιακή δράση
• Σε προϊόντα στοματικής φροντίδας τα αιθέρια έλαια
είχαν επίσης την ίδια αποτελεσματικότητα. Μελέτες
έδειξαν ότι στοματικά διαλύματα με αιθέρια έλαια
είχαν παρόμοια αποτελεσματικότητα κατά της
βακτηριακής πλάκας, με τα αντίστοιχα αλκοολούχα
και παρουσίασαν επιπλέον πλεονεκτήματα, όπως η
μείωση της ουλίτιδας και της κακοσμίας του
στόματος.
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
• Ψυκτική δράση
• Επιπροσθέτως, τα κοσμητικά προϊόντα
περιέχουν αιθέρια έλαια που έχουν ψυκτικές
ιδιότητες. Το έλαιο μέντας και το
ευκαλυπτέλαιο προσφέρουν μια αίσθηση
δροσιάς και φρεσκάδας στο δέρμα και στο
στόμα.
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
• Αντιοξειδωτική δράση
• Επίσης είναι γνωστό ότι οι αντιοξειδωτικές ουσίες που ενσωματώνονται στα
καλλυντικά αυξάνουν τη διάρκεια ζωής τους.
• Τα αιθέρια έλαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως βιοενεργά συστατικά των
καλλυντικών, προστατεύοντας το δέρμα από τις ελεύθερες ρίζες που είναι
υπεύθυνες για τη γήρανσή του (αποχρωματισμός, μείωση ελαστικότητας και
ρυτίδες).
• Σε διάφορες δημοσιευμένες μελέτες, τα αιθέρια έλαια θεωρήθηκαν ως ιδανικές
πηγές αντιοξειδωτικών. Clausena anisata, ευκάλυπτος camaldulensis (Eucalyptus
camaldulensis), δενδρολίβανο (rosemary), κορίανδρος (coriander), ευκάλυπτος
(eucalyptus), άρκευθος ή γιουνίπερος ή κέδρος (juniper), κύμινο (cumin),
βασιλικός (basil), κανέλα (cinnamon), γαρίφαλο (clove), θυμάρι (thyme), ζειά ή
ζέα (Zea mays L. - Egyptian corn silk) είναι παραδείγματα φυτικών πηγών που
περιέχουν αντιοξειδωτικές ενώσεις υψηλής δραστικότητας.
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
• Μαλακτικά-γυαλιστικά μαλιών
• Τα αιθέρια έλαια χρησιμοποιούνται επίσης σε μαλακτικά και
γυαλιστικά προϊόντα για τη φροντίδα των μαλλιών. Τα
αιθέρια έλαια το χαμομηλιού, του δενδρολίβανου, της
δάφνης της Καραϊβικής βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα
των μαλακτικών των μαλλιών και ενισχύουν την ανάπτυξη
των τριχών της κεφαλής. Το περγαμόντο και το τεϊόδεντρο
βοηθούν στον έλεγχο της πιτυρίδας.
• Προσφάτως, τα αιθέρια έλαια χρησιμοποιούνται ευρέως σε
κοσμητικά προϊόντα με φαρμακολογικές ιδιότητες, τα
επονομαζόμενα δερμοκαλλυντικά.
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
• Αντιφλογιστική δράση
• Το έλαιο του γερανιού (Geranium oil), για παράδειγμα,
χρησιμοποιείται ως καθαριστικό σε περιπτώσεις υπερβολικά
λιπαρού δέρματος, ακμής και εκζέματος.
• Έχει δημοσιευθεί η αντιφλεγμονώδης δράση των αιθέριων
ελαίων του Αγαθόσματος ή μικρής Βετούλης (Agathosma
betulina) του αφρικανικού άγριου δεντρολίβανου
(Eriocephalus africanus) και του χαμομηλιού του Κέιπ
(Eriocephalus punctulatus).
• Τα αιθέρια έλαια του χαμομηλιού έχουν αντιφλεγμονώδεις
ιδιότητες και χρησιμοποιούνται στη θεραπεία των δερματικών
φλεφμονών και άλλων παθήσεων.
 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
• Αντιγηραντική δράση
• Το ουρσολικό οξύ (ursolic acid) ένα
συστατικό των αιθέριων ελαίων του
δεντρολίβανου προάγει την παραγωγή
κολλαγόνου, τη σύνθεση της ελαστίνης,
προλαμβάνει την εμφάνιση των ρυτίδων και
αυξάνει την αιμάτωση στο δέρμα και στο
δέρμα της κεφαλής.
 ΠΕΡΙΒΛΗΜΑ ΚΑΨΟΥΛΑΣ
• Η επιλογή του πολυμερούς που θα αποτελέσει το περίβλημα είναι καθοριστική για
τις φυσικοχημικές ιδιότητες που θα έχει τελικά η κάψουλα και εξαρτάται από τις
φυσικοχημικές ιδιότητες του πυρήνα, της ουσίας που πρόκειται να εγκλεισθεί, τη
σταθερότητα και τις δυνατότητες αποδέσμευσης του πυρήνα, και τη μέθοδο
ενκαψυλίωσης που θα επιλεγεί.
• Το περίβλημα πρέπει να είναι χημικά συμβατό με τον πυρήνα και να προστατεύει
τη δραστική ουσία από το φως, το pH, το οξυγόνο και τα έκδοχα, να μην επιτρέπει
σε μεγάλο βαθμό τη διάχυση της ουσίας στο καλλυντικό προϊόν, να έχει την
ικανότητα να σχηματίζει μαζί με τον πυρήνα ένα συνεκτικό στρώμα στο δέρμα, να
είναι ανθεκτικό, εύκαμπτο, αδιαπέραστο, και σταθερό
 ΠΕΡΙΒΛΗΜΑ ΚΑΨΟΥΛΑΣ
• Ως περιβλήματα χρησιμοποιούνται συχνά τα φυσικά και σπανιότερα τα
συνθετικά-ημισυνθετικά πολυμερή.
• Φυσικά πολυμερή είναι πολυσακχαρίτες όπως τα παράγωγα του αλγινικού
οξέος (alginates), και η χιτοζάνη (chitosan), ζελατίνη, παράγωγα της
κελλουλόζης (cellulose) καθώς και σύμπλοκα υδατανθράκων με πρωτεΐνες
όπως ζελατίνη-πηκτίνη, αραβικό κόμμι-πρωτεΐνες ορού γάλακτος. Το
αλγινικό οξύ είναι ανιονικός πολυσακχαρίτης που βρίσκεται στο κυτταρικό
τοίχωμα των Φαιοφυκών και είναι βιοαποικοδομήσιμος.
 ΠΕΡΙΒΛΗΜΑ ΚΑΨΟΥΛΑΣ
• Η χιτοζάνη είναι κατιονικός πολυσακχαρίτης που προέρχεται
από τη χιτίνη. Ως πλεονεκτήματα έχει ότι είναι εύκολο να
παραχθεί, είναι φθηνό, μη τοξικό, βιοσυμβατό και
βιοαποικοδομήσιμο υλικό.
• Έχουν χρησιμοποιηθεί και συνθετικά πολυμερή τα οποία
όμως δεν είναι βιοαποικοδόμησιμα.
• Τα ημισυνθετικά πολυμερή παράγωγα της κελλουλόζης
όπως υδροξυ-προπυλοκελλουλόζη έχουν επίσης βρει κάποια
εφαρμογή.
 ΝΑΝΟΣΦΑΙΡΙΔΙΑ
• Τα νανοσφαιρίδια διαφέρουν από τις
νανοκάψουλες διότι το πολυμερές και η υγρή
φάση είναι αναμεμειγμένα