Cień i półcień. Zaćmienia Slońca i Księżyca.

(Šešėlis ir pusšėšėlis. Saulės ir Mėnulio užtemimai)

 Uždavinys

• Remdamiesi pateikta medžiaga, vadovėliu ir mokytojo pasakojimu susipažinsite su

šviesos reiškiniu, aptarsite kokie kūnai skleidžią šviesą ir kaip ši šviesa sklinda terpėje,
kas yra būtina, kad matytume šviesos spindulius. Taisyklingai išspręsite 2 – 5 pateiktas
užduotis atlikdami praktinį darbą.
 Ciała przezroczyste i nieprzezroczyste
Ciała przezroczyste Ciała nieprzezroczyste
- to ciała przepuszczające – to ciała odbijające
światło. światło.

• Ciała przezroczyste są • Ciała

takiego koloru, światło nieprzezroczyste są
jakiego koloru takiego koloru,
przepuszczają (inne światło jakiego
wchłaniają). koloru odbijają (inne
wchłaniają).
Cień i półcień
 Cień
Cień – to przestrzeń za oświetlonym ciałem
nieprzezroczystym, do której nie trafia światło.
 Półcień
Półcień – to przestrzeń za oświetlonym ciałem
nieprzezroczystym, do której trafia tylko część
światła.
 Praca praktyczna:
zbadać cień i półcień przedmiotu
według opisu na karcie pracy
Przykłady hipotez:

Zadanie 1:
a) Oświecając nieprzezroczyste ciało na ekranie ma powstać cień.
b) Oddalając przedmiot od źródła światła cień na ekranie się
zmniejsza.

Zadanie 2:
a) Mając dwa źródła światła na ekranie otrzymamy dwa cienie.
b) Mając dwa źródła światła na ekranie otrzymamy cień i półcień.
 Od czego zależy długość cienia?
• Wielkość cienia zależy od wysokości słońca
nad horyzontem.
• W południe cienie bywają krótkie, a
wieczorem długie.
• Zbliżając się do źródła światła cień zwiększa
się.
• Według długości cienia można określić czas.
Zaćmienia Księżyca i Slońca.
 Fazy Księżyca
• Faza Księżyca – wygląd oświetlonej części
Księżyca.
 Zaćmienie Księżyca
• Zachodzi tylko podczas pełni;
• Trwa do 1 h 40 min
• Częściowe zaćmienie trwa do 3 – 4 h.
 Zaćmienia Slońca
• Zachodzi tylko podczas nowiu;
• W jednym miejscu trwa zaledwie 2 – 3 min;
• Częściowe zaćmienie trwa do 2 – 3 h.
• Na Litwie całkowite zaćmienia Slońca będzie w
13 lipca 2075 r.
Praca domowa:

Pisemnie
podręcznik str. 26 zadanie 5,
str. 31 zadanie 3.