Psikanaliz

Temel Felsefesi

 İnsan doğasına olumsuz olarak bakar.

 Davranış; dürtüler, içgüdüler, seks ve yıkım arasındaki çatışmalardan ortaya
çıkar.
 Egemen güç doğuştan var olan cinsel iç güdüdür.
 Yaşamın ilk 6 yılında kişiye ait her şey belirlenir.
 Psikopatolojiler erken dönem gelişimden ve psişik varlıklar arasındaki
çatışmalardan kaynaklanır.
 Bilinçdışı güçler davranışlarımızın kaynağıdır.
 Unutkanlıklar,
 Dil sürçmeleri
 Rüyalar.
İnsanların Motivasyonu

 Davranışlar psişe içi çatışmalardan doğar.

 Çatışan zihinsel güçler arasında yaşanan uzlaşma neticesinde davranış ortaya çıkar.

 Bilinç dışı dürtüler, bilinçli zihin ve toplum tarafında kabul edilmez.

Temel Kavramlar

 İÇGÜDÜ KURAMI

 Doğuştan getirdiğimiz içgüdüsel dürtüler vardır.

 Eros – Yaşam içgüdüsü (En temel içgüdü) - Libido
 Thanatos – Ölüm İçgüdüsü/Yıkıcı içgüdü
 Bu içgüdüler ifade bulmalıdır. Aksi halde kişiyi işlevsizleştirir.
 Bilinç dışıdırlar ve bir enerji birikimleri vardır.
 Gelişim sırasında oluşan problemler libidonun bir gelişim
aşamasında saplanıp kalmasından oluşur.
Temel Kavramlar

 TOPOGRAFİK MODEL: BUZDAĞI

 Bilinç: Herhangi bir anda farkında olunan yaşantılar.

 Bilinçöncesi: Bireyin, dikkatini toplayarak hatırlayabildiği
yaşantılar.
 Bilinçdışı: Bireyin fakrında olmadığı, istese dahi
hatırlayamayacağı yaşantılar.
Temel Kavramlar

 YAPISAL MODEL

 İD: Haz ilkesi. Birincil süreç. Psişik aktivitenin en temel ve

ilkel biçimi.

 EGO: Gerçeklik ilkesi. İkincil süreç.

 SÜPER EGO: Mükemmellik ilkesi. Ahlak kuralları. Vicdan.

En son gelişir.
Temel Kavramlar

 BASTIRMA
 Kabul edilmeyen malzemeyi sınırlama veya bilinçdışına gönderme eylemidir.
 Bilinçdışı olarak işlev görür.
 Her bastırma bir semptom oluşturmaz.
 Travmatik bir yaşantının bastırması libidonun belli bir gelişim evresinde saplanıp kalmasına
neden olabilir.
 Aynı zamanda bir savunma mekanizmasıdır.
Temel Kavramlar

 SEMBOLLER OLARAK SEMPTOMLAR

 Psişik çatışmanın sembolleridir.
 Kabul edilmeyen cinsel dürtülerin dışa vurumudur.
 Kusma – Hamilelik arzusu
 Burun kanaması – İlgi ihtiyacı
 Eldiven anestezisi (duyu yitimi) – Mastürbasyona karşı.
Temel Kavramlar

 SAVUNMA MEKANİZMALARI
Sağlıklılık ve Fonksiyonsuzluk

 Sağlıklı kişi;

 Çalışabilir ve sevebilir.
 Bastırmaları en az düzeydedir.
 Savunma mekanizmalarını sağlıklı olarak kullanırlar.
 Ödipal karmaşayı büyük oranda çözmüşlerdir.
 Psikanalizi tamamlayan kişiler
 Bilinçdışı materyali bilinç düzeyine gelmesine izin vermiş,
 Bu materyalin davranış ve semptomların kaynağı olduğunu kabul etmiş ve
 Bilinçdışı çatışmalarını çözmüş kişilerdir.
Sağlıklılık ve Fonksiyonsuzluk

 Fonksiyonsuz kişi,
 Bilinçdışı, özelikle Ödipal nitelikte çatışmaları çözememiş kişilerdir.
 Tüm işlevsizlikler, psikoseksüel gelişim aşamalarının başarılı bir şekilde geçilememesine bağlı
olarak ilk 6 yılda oluşur.
 Bozukluğun temeli kaygıdan oluşur.
 Üç tür kaygı vardır: Gerçeklik Kaygısı, Nevrotik Kaygı ve Ahlaki Kaygı
Terapinin Doğası

 DEĞERLENDİRME:
 Danışanın analize uygun olup olmadığını değerlendirme.
 Projektif tekniklerin kullanılması.

 AMAÇLAR
 Bilinçaltını bilinç düzeyine çıkarmak. İçgörü.
 Egonun güçlendirilmesini sağlamak.
Terapinin Doğası

 TERAPİ İLİŞKİSİ
 Terapist, boş ekran yaklaşımını benimser.
 Kendini az düzeyde açar ve transferansın oluşması için nötr bir tutum sergilerler.
 Terapist kendisi hakkında çok az bilgi verir ve kişisel tepkilerini nadiren paylaşır. Böylece
danışan bitirilmemiş işleri terapiste yansıtır. Bu ilerlemenin kritik bileşenidir.
 Dinler, öğrenir ve uygun yorumları yapar.
 Bugüne odaklı, düzeltici ve bütünleştirici bir ilişki geliştirmelidir.
Terapinin Doğası

 TERAPİ İLİŞKİSİ
 Danışan, yoğun ve uzun süreli bir çalışmayı göze alır.
 Temel kural olan SERBET ÇAĞRIŞIM’ı kabul eder.
 Terapötik işlemlere uymak konusunda kontrat yaparlar.
 Kendilerini ifade etmeyi taahhüt ederler.
 Terapi sürecinde boşanmak veya işten ayrılmak gibi köklü değişiklikler yapmamaları beklenir.
Terapinin Doğası

 TERAPİ İLİŞKİSİ
 Terapist ve danışan arasındaki ilişki transferans/aktarım ile kavramsallaştırılır.
 Başarılı bir psikanaliz için temeldir.
 Büyük oranda ödipal karmaşadan kaynaklanır.
 İşin sırrı da bu aktarımı analiz etmek ve çözmektir.
 Danışanın geçmişte yaşadığı duygu ve çatışmalar bilinçaltından bilince çıkmaya başlar.
 Bu duygu ve çatışmalar analiste aktarılır.
Terapinin Aşamaları

 4 aşamadan oluşur
 Açılma Aşaması
 Aktarımın Gelişmesi
 Derinlemesine Çalışma
 Aktarımın Çözülmesi
Terapötik Teknikler

 Analitik Bakış Açısının Sürdürülmesi

 İstikrarlı bir ilişki kurulması başlı başına bir terapötik faktördür.
 İşleyişe ait faktörleri kapsar;
 Analistin çok etkin olmaması
 Oturumların düzenliliği ve sürekliliği
 Oturumların zamanında başlaması ve bitmesi,
 Uzun süreli ayrılıkların olmaması,
 Oturumların yapıldığı yerin değişmemesi gibi.
Terapötik Teknikler

 Serbest Çağrışım
 Temel tekniktir.
 Bilinçaltındaki istek, fantezi, çatışma ve harekete geçirici unsurların meydana çıkarılması
hedeflenir.
 Bu aşamada direnç ortaya çıkabilir.
 Çağrışımların sırası önemlidir.
 Tıkanmalar veya bölünmeler endişenin kaynağını verir.
Terapötik Teknikler

 Yorumlama
 Terapist, rüyalar, serbest çağrışım, direnç ve aktarımla ortaya çıkan materyali yorumlar.
 Amaç;
 EGO’nun yeni malzemeyi özümsemesini sağlamak,
 Daha farklı bilinçaltı malzemenin açığa çıkma sürecini hızlandırmak
 Ve bu malzemenin danışanın şu anki davranışları/güçlükleri üzerindeki etkisini danışana göstermek ve
tekrar öğretmektir.
Terapötik Teknikler

 Rüyaların Analizi
 Savunmalar zayıflar. Bilinçaltına giden kraliyet yoludur.
 Bilinçdışı çatışmalar sembolik olarak karşılık bulur.
 Görünür/Açık ve Gizli içerikten oluşur.
Terapötik Teknikler

 Direncin Analizi
 Terapötik ilişkiyi engelleyen ve bilinçaltı malzemeyi ortaya çıkmaktan alıkoyan herhangi bir
unsurdur.
 Genellikle danışanlar, bilinçaltı malzemenin farkına vardıklarında ortaya çıkan endişe ve acıya
karşı kullanılan bilinçaltı dinamiktir.

 Aktarımın Analizi