İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ

GÜVENLİĞİ
UZMANLIĞI DERSİ

Prof. Dr. Mustafa ACAROĞLU

Enerji ve İşçi Sağlığı – İş Güvenliği Uzmanı

Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Anabilim Dalı Konya
 İSG Güvenliği
Hizmetleri

Prof. Dr. Mustafa ACAROĞLU

Enerji ve İşçi Sağlığı – İş Güvenliği Uzmanı

Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Anabilim Dalı Konya
 YASAL DAYANAK
6331 Sayılı Kanuna dayanarak çıkarılan 29-12-2012
tarih ve 28512 sayılı İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri
yönetmeliği
GENEL TEKRAR

4
1-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre
aşağıdakilerden ifadelerden hangisi yanlıştır?

a-) İşveren, işyerinde gerekli niteliklere sahip personel

bulunmaması halinde yükümlülüklerinin tamamını veya bir
kısmını, OSGB’lerden hizmet alarak yerine getirebilir
b-) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili maliyeti
çalışanlara yansıtamaz
c-) İşveren, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının tam süreli
görevlendirilmesi gereken durumlarda İSGB kurar
d-) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürütenler arasında
işbirliği ve koordinasyonu sağlamak İSG uzmanının
yükümlülüğüdür

5
1-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre
aşağıdakilerden ifadelerden hangisi yanlıştır?
a-) İşveren, işyerinde gerekli niteliklere sahip personel bulunmaması
halinde yükümlülüklerinin tamamını veya bir kısmını, OSGB’lerden
hizmet alarak yerine getirebilir
b-) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili maliyeti
çalışanlara yansıtamaz
c-) İşveren, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının tam süreli
görevlendirilmesi gereken durumlarda İSGB kurar
d-) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürütenler arasında işbirliği
ve koordinasyonu sağlamak işverenin yükümlülüğüdür

D
6
2-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre
aşağıdakilerden ifadelerden hangisi yanlıştır?
a-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere işyerinden
personel görevlendirmek veya OSGB’lerden hizmet almak suretiyle bu
konudaki yetkilerini devreden işverenin bu hizmetlere ilişkin
yükümlülükleri devam eder
b-) Onaylı deftere yazılan tespit ve öneriler işverene tebliğ edilerek
onaylatılmalıdır
c-) Onaylı defter yapılan tespitlere göre iş güvenliği uzmanı, işyeri
hekimi ile işveren tarafından birlikte veya ayrı ayrı imzalanır.
d-) İşveren; işten ayrılma tarihinden itibaren en az 15 yıl süreyle
çalışanların kişisel sağlık dosyalarını saklar

7
2-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre
aşağıdakilerden ifadelerden hangisi yanlıştır?
a-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere işyerinden
personel görevlendirmek veya OSGB’lerden hizmet almak suretiyle bu
konudaki yetkilerini devreden işverenin bu hizmetlere ilişkin
yükümlülükleri devam eder
b-) Onaylı deftere yazılan tespit ve öneriler işverene tebliğ edilerek
onaylatılmalıdır Deftere yazılanlar işverene tebliğ edilmiş sayılır
c-) Onaylı defter yapılan tespitlere göre iş güvenliği uzmanı, işyeri
hekimi ile işveren tarafından birlikte veya ayrı ayrı imzalanır.
d-) İşveren; işten ayrılma tarihinden itibaren en az 15 yıl süreyle
çalışanların kişisel sağlık dosyalarını saklar
Eskiden 10 yıl idi, değişti. ÖNEMLİDİR B
8
3-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre
aşağıdakilerden ifadelerden hangisi yanlıştır?
a-) Onaylı defterin asıl sureti işveren, diğer suretleri ise iş güvenliği
uzmanı ve işyeri hekimi tarafından saklanır.
b-) Defterin imzalanması ve düzenli tutulmasından işveren
sorumludur
c-) Teftişe yetkili iş müfettişlerinin her istediğinde İSG Uzmanı onaylı
defteri göstermek zorundadır
d-) Çalışanlar sağlık ve güvenliklerini etkileyebilecek tehlikeleri iş
sağlığı ve güvenliği kuruluna, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise
işverene bildirerek durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin
alınmasını talep edebilir

9
3-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre
aşağıdakilerden ifadelerden hangisi yanlıştır?
a-) Onaylı defterin asıl sureti işveren, diğer suretleri ise iş güvenliği
uzmanı ve işyeri hekimi tarafından saklanır.
b-) Defterin imzalanması ve düzenli tutulmasından işveren
sorumludur
c-) Teftişe yetkili iş müfettişlerinin her istediğinde işveren onaylı
defteri göstermek zorundadır
d-) Çalışanlar sağlık ve güvenliklerini etkileyebilecek tehlikeleri iş
sağlığı ve güvenliği kuruluna, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise
işverene bildirerek durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin
alınmasını talep edebilir
C
10
4-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre İSGB’lerde
kaç oda bulunmalıdır?
a-) 1
b-) 2
c-) 3
d-) 4

11
4-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre İSGB’lerde
kaç oda bulunmalıdır?
a-) 1
b-) 2
c-) 3 C
d-) 4

sekizer metrekareden az olmamak üzere bir iş güvenliği uzmanı odası

ile işyeri hekimi tarafından kullanılmak üzere bir muayene odası ve 12
metrekareden az olmamak üzere bir ilkyardım ve acil müdahale odası
İSGB : 2+1 OSGB : 3+1 

12
5-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre OSGB’lerde
aşağıdakilerden hangisinin tam süreli iş sözleşmesi ile en az bir er
tane istihdamı zorunlu değildir?
a-) İş güvenliği uzmanı
b-) İşyeri hekimi
c-) Diğer sağlık personeli
d-) Sekreter

13
5-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre OSGB’lerde
aşağıdakilerden hangisinin tam süreli iş sözleşmesi ile en az bir er
tane istihdamı zorunlu değildir?
a-) İş güvenliği uzmanı
b-) İşyeri hekimi D
c-) Diğer sağlık personeli
d-) Sekreter

Diğer sağlık personeli kapsamına kimler girer ?

14
6-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre
aşağıdakilerden ifadelerden hangisi yanlıştır?
a-) OSGB’ler kuruldukları ilde hizmet sunmaya yetkilidir
b-) Niteliği gereği birden fazla ilde yürütülmesi gereken raylı sistem,
yol ve nakil hattı inşası veya bakımı ve onarımı gibi işlerde hizmet
alınan OSGB’nin işin yapıldığı illerden herhangi birisinde
yetkilendirilmiş olması yeterlidir
c-) OSGB’ler yetkilendirildikleri il sınırı içerisinde izinsiz şube
açamayacağı gibi herhangi bir şekilde irtibat bürosu da açamazlar
d-) OSGB’lerin zemin katta veya müstakil binalarda kurulması esastır

15
6-) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre
aşağıdakilerden ifadelerden hangisi yanlıştır?
a-) OSGB’ler kuruldukları il ve sınır komşusu illerde hizmet sunmaya
yetkilidir Eskiden sadece kuruldukarı il idi 
b-) Niteliği gereği birden fazla ilde yürütülmesi gereken raylı sistem,
yol ve nakil hattı inşası veya bakımı ve onarımı gibi işlerde hizmet
alınan OSGB’nin işin yapıldığı illerden herhangi birisinde
yetkilendirilmiş olması yeterlidir
c-) OSGB’ler yetkilendirildikleri il sınırı içerisinde izinsiz şube
açamayacağı gibi herhangi bir şekilde irtibat bürosu da açamazlar
d-) OSGB’lerin zemin katta veya müstakil binalarda kurulması esastır
Bodrum katlarda OSGB kurulamaz.
A
16
 İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliğine göre
 OSGB’lerde adres veya unvan değişikliği yapılması halinde 30 gün
içinde yetki belgesinin yenilenmesi talebiyle Genel Müdürlüğe
başvuru yapılır
 Şirket ortaklarında değişiklik olması halinde, durum 30 gün içerisinde
Genel Müdürlüğe bildirilir
 OSGB’ler, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin tamamını veya bir
kısmını başka bir kişi veya kuruma devredemezler
 OSGB’ler herhangi bir sebeple faaliyetlerini bırakmaları veya
belgelerinin Genel Müdürlükçe iptal edilmesi halinde 30 gün içinde
yetki belgelerinin asıllarını Genel Müdürlüğe iade ederler
 İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması amacıyla işyerlerinde
görevlendirilen kişilerin, doğum, hastalık ve yıllık izin gibi zorunlu
nedenler sebebiyle değiştirilmesi ve değişiklik süresinin 30 günü
geçmesi halinde, durum Genel Müdürlüğe bildirilir
17
Kişisel Koruyucu Donanım (KKD)
Soruları
 YASAL DAYANAK
6331 Sayılı Kanuna dayanarak çıkarılan 02-07-2013
tarih ve 28695 sayılı Kişisel koruyucu donanımların (KKD)
işyerlerinde kullanılması hakkında yönetmelik
GENEL TEKRAR

20
Yenilenen yönetmeliğin çoğu kısmı eski yönetmelik ile aynıdır.

Değişen veya eklenen çok az kısım vardır. Açıklamalar bunlar

ile önemli kısımları kapsamaktadır.

21
Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği
etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan
tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak
tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazlara Kişisel
Koruyucu Donanım (KKD) denir.

22
Yönetmelik, aşağıda belirtilen kişisel koruyucu donanımları kapsamaz.
a) Özel olarak çalışanın sağlığını ve güvenliğini korumak üzere
yapılmamış sıradan iş elbiseleri ve üniformalar
b) Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetlerinde
kullandıkları ekipmanlar
c) Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat
Teşkilatı Müsteşarlığı gibi kamu düzeninin sağlanmasına yönelik
kurumların faaliyetlerinde kullandıkları kişisel koruyucular
ç) Kara taşımacılığında kullanılan kişisel koruyucular
d) Spor ekipmanı
e) Nefsi müdafaayı veya caydırmayı hedefleyen ekipman
f) Riskleri ve istenmeyen durumları saptayan ve ikaz eden taşınabilir
cihazlar

23
 Kişisel koruyucu donanım, risklerin, toplu korunmayı
sağlayacak teknik önlemlerle veya iş organizasyonu ve çalışma
yöntemleriyle önlenemediği, tam olarak sınırlandırılamadığı
durumlarda kullanılır KKD ve kişisel koruma EN SON AKLA
GELMELİDİR
 İşveren, toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma
tedbirlerine göre öncelik verir
 Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği kapsamına giren
ürünlerde uygun şekilde CE işareti ve Türkçe kullanım kılavuzu
bulundurur
 İşveren, kişisel koruyucu donanımların kullanımı konusunda
uygulamalı olarak eğitim verilmesini sağlar.

24
Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve
işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda kendilerine
sağlanan kişisel koruyucu donanımları doğru kullanmakla,
korumakla, uygun yerlerde ve uygun şekilde muhafaza etmekle
yükümlüdür

Çalışanlar kişisel koruyucu donanımda gördükleri herhangi bir

arıza veya eksikliği işverene bildirirler

Kişisel koruyucu donanımlar her kullanımdan önce kontrol

edilir.

25
 Hangi KKD hangi sektörlerde kullanılmalıdır?

Yönetmeliğin ekindeki uzuuuun listeyi en az 1 kez okuyunuz. 

26
Kanserojen-Mutajen Maddeler Yönetmeliği
Soruları
 YASAL DAYANAK
6331 Sayılı Kanuna dayanarak çıkarılan 06-08-2013
tarih ve 28730 sayılı Kanserojen veya mutajen
maddelerle çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri
hakkında yönetmelik
GENEL TEKRAR

29
1-) Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz
ettiğinde kalıtımsal genetik hasarlara yol açabilecek veya bu
etkinin oluşumunu hızlandırabilecek madde veya
müstahzarlarına ne ad verilir?

a-) Kanserojen madde

b-) Mutajen madde
c-) Kimyasal madde
d-) Tehlikeli madde

30
1-) Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz
ettiğinde kalıtımsal genetik hasarlara yol açabilecek veya bu
etkinin oluşumunu hızlandırabilecek madde veya
müstahzarlarına ne ad verilir?

a-) Kanserojen madde

b-) Mutajen madde B
c-) Kimyasal madde
d-) Tehlikeli madde

Solunduğunda, ……… kanser oluşumuna neden olabilecek veya

kanser oluşumunu hızlandırabilecek madde
veya müstahzarlarına kanserojen madde denir.

31
2-) Merkezi, kişinin kulaklarını birleştiren çizginin orta
noktası olan ……… cm yarıçaplı kürenin, başın ön kısmında kalan
yarısına solunum bölgesi adı verilir.
Yukarıdaki ifade de boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
gelmelidir?
a-) 30
b-) 40
c-) 50
d-) 60

32
2-) Merkezi, kişinin kulaklarını birleştiren çizginin orta
noktası olan ……… cm yarıçaplı kürenin, başın ön kısmında kalan
yarısına solunum bölgesi adı verilir.
Yukarıdaki ifade de boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
gelmelidir?

a-) 30
b-) 40
c-) 50 A
d-) 60

33
3-) Bir metre küp havadaki maddenin mililitre olarak değeri
(mililitre/metreküp) nin kısa ifadesi aşağıdakilerden hangisidir?
a-) mg/ m3
b-) ppm
c-) EINECS
d-) CAS

34
3-) Bir metre küp havadaki maddenin mililitre olarak değeri
(mililitre/metreküp) nin kısa ifadesi aşağıdakilerden hangisidir?
a-) mg/ m3 : Bir metre küp havadaki maddenin miligram olarak değeri
(20°C sıcaklıkta ve 760 mm Cıva basıncında)
b-) ppm
c-) EINECS : Mevcut kimyasal maddelerin Avrupa envanteri
d-) CAS : Kimyasal abstrakt servis numarası

35
4-) Kanserojen veya mutajen maddelerle çalışmalarda sağlık ve
güvenlik önlemleri hakkındaki yönetmeliğe göre sert ağaç
tozlarının 8 saatlik referans zamana göre hesaplanan veya
ölçülen sınır değeri mg/ m3 cinsiden ne kadardır?

a-) 7.77
b-) 5.0
c-) 3.25
d-) 2.75

36
4-) Kanserojen veya mutajen maddelerle çalışmalarda sağlık ve
güvenlik önlemleri hakkındaki yönetmeliğe göre sert ağaç
tozlarının 8 saatlik referans zamana göre hesaplanan veya
ölçülen sınır değeri mg/ m3 cinsiden ne kadardır?

a-) 7.77 : Vinilklorür monomeri

b-) 5.0
c-) 3.25 : Benzen
d-) 2.75 B

Sert ağaç tozu diğer ağaç tozları ile karışık ise karışımın tümü
için de bu değer kullanılır.

37
5-) Kanserojen veya mutajen maddelerle çalışmalarda sağlık ve
güvenlik önlemleri hakkındaki yönetmeliğe göre çalışanların
kayıtları maruziyetin sona ermesinden sonra en az ne kadar
süre ile saklanır?

a-) 10 yıl
b-) 20 yıl
c-) 30 yıl
d-) 40 yıl

38
5-) Kanserojen veya mutajen maddelerle çalışmalarda sağlık ve
güvenlik önlemleri hakkındaki yönetmeliğe göre çalışanların
kayıtları maruziyetin sona ermesinden sonra en az ne kadar
süre ile saklanır?

a-) 10 yıl : Eskiden en az saklanması gereken süre bu idi değişti

b-) 15 yıl : Normalde İsG kayıtlarının en az saklanma süresi
c-) 20 yıl
d-) 40 yıl D

39