EKİNEZYA YETİŞTRİCİLİĞİ

Kullanım Alanları
•Bitkisel İlaç
•Bitkisel Çay
•Süs Bitkisi
 E. angustifolia,
E. atrorubens,
E. laevigata,
E. pallida,
E. paradoxa,
E. purpurea,
E. sanquinea,
E. tennesseensis,
E. simulata.

Echinacea purpurea Echinacea pallida

Ekinezya türleri Kuzey Amerika yerlileri tarafından yüzyıllardan beri diş
ağrısı, boğaz ağrısı, soğuk algınlığı, kuduz, yılan sokması, yara ve
yanıklara karşı kullanılmıştır
Ülkemizde ekinezya içeren sağlık ürünleri eczanelerde satılmaktadır.
Bu ürünler ithal edilmektedir. Özellikle bağışıklık sistemi
güçlendiricisi ve soğuk algınlığında iyileştirici olarak kullanılmaktadır.
Bunun yanında ekinezya çayları da bitkisel çay olarak tercih
edilmektedir.
Bitkide çiçeklenme en erken haziranda başlar ve ekim ayına kadar
devam eder. Bu bakımdan en verimli tür purpurea dır.
Kış soğuklarında sadece toprak üstü aksamı kurur. Kökler ilkbaharda
yeni bitkiler oluşturur.
Taşlı, çakıllı, kayalı arazilerde yetişen bitkinin hafif bünyeli toprakları
sevdiğini söyleyebiliriz. Böyle topraklarda kök gelişimi daha iyi,
söküm ve temizleme işlemi daha kolaydır.
Ağır bünyeli topraklar ekinazya tarımı için uygun değildir.
Toprakta suya karşı kökleri hassastır. Taban suyunu sevmez.
Drenajı iyi, fakat sulama imkanı olan pH6-8 topraklar uygundur.
Ekinazyada üretim 3 değişik yolla yapılabilir. Bunlar:
Tohumla üretim
Kökleri bölerek üretim
Kök bölgesinden bitkileri ayırarak üretimdir.
Bunlar içinde en çok tercih edileni tohumla yapılan üretimdir. Köklerin
ürün değerinin fazla olması üretimde kullanımını engellemektedir.
Tohumla üretimde sonbahar ve ilkbahar dikimi yapılabilir.
Ekinezya tohumlarında embriyo dormansisi vardır. Bu dormansi
soğukta bekletme ile kırılmaktadır. Bitkide çimlenme ve çıkış oldukça
yavaştır. Doğrudan tarlaya ekimde çıkış az olmaktadır. En iyisi fide
şeklinde dikim yapılmasıdır.
Yetiştirme Tekniği

•-Fidelik hazırlığı
(10 m2/da)
•-Tohum Ekimi
(50 g/m2)
•-Bakım
Fide yetiştiriciliğinde yeterli büyüklüğe ulaşan bitkiler toprağa
dikilir. Dikimde sıra aralığı kültürel işlemler ve yabancı ot
mücadelesi açısından önemlidir. Kültürü yapılan alanlarda bitki
sayısı 2.500-12.500 bitki/da arasında değişmektedir.
Tarlaya Dikim: (40X30cm) 8000 Bitki/da
Ekinazya da en önemli bakım işlemi yabancı ot kontrolüdür. Bunun
için yabancı otlarla mücadelede:
Malçlama
Elle çapalama
Makineyle çapalama yapılabilir.
Malçlamanın plastik örtülerle yapılmasının bazı sakıncaları vardır.
Bunun için en iyisi sap artıkları veya hava geçiren kumaşlar
kullanmaktır. Böylece kök gelişimi ve hastalık kontrolü de sağlanmış
olur.
Gübre olarak daha çok organik kökenli olanlar kullanılır. Fakat
özellikle 7 kg/da saf N, 4kg/da saf P ve 10kg/da saf K verilmektedir.
Önemli sayılabilecek hastalık ve zararlı görülmez.
Ekinezyada hasat 2 değişik amaç için yapılmaktadır. Bunlar:
Yaprak, gövde ve çiçek
Sadece çiçek
olmak üzere 2 başlık altında toplanabilir.
Herba hasadı dikim ilkbaharda yapılmışsa aynı yıldan başlamak üzere
3-4 yıl boyunca her sene yapılabilir. Herba hasadı havaların durumuna
göre ilk yıl ekim sonuna doğru yapılabilir. Sonraki yıllarda 2 hasat
(Haziran-Eylül)
Herba hasadı bitkileri toprağın üstünden tıraşlama şeklinde biçerek
yapılır. Bunun için bağ bıçağı kullanılabilir. Yoğun yetiştiricilikte
parmaklı biçim makineleri kullanılmaktadır.
Biçilen bitkiler kurutmaya alınır. Kurutma doğal veya kurutma dolap
veya odalarında yapılabilir. 40 C kurutma dolabı için idealdir. Doğal
kurutmaya alınan bitkilerin üzerinde su varsa serilerek ve sürekli
aktarılarak bu su uçurulabilir.
Biçilen bitkiler naylon veya bez torbalara doldurularak kurutma
yapılacak yere taşınabilir. Kurutma ile ağırlık kaybı % 75
civarındadır.
Kurutmanın iyi yapılması sonucu bitkide renk değişimi fazla
olmamakta ve kaliteli ürün elde edilmektedir.
Kurutulan bitkiler değişik değirmenlerden veya parçalayıcılardan
geçirilerek ufaltılır ve paketlenerek satışa sunulur. Ham drog
halinde de satışı yapılabilir.
Ekinezyada drog herba verimi birim alandaki bitki sayısına ve
yetiştirilen türe göre değişmekle beraber 6000 bitki/da olan bir
alandan 800 kg a kadar verim almak mümkündür. Bu verim purpurea
için geçerlidir.
Çiçek verimi 200 kg/da
Tohum hasadı 2. yıldan başlamak üzere her sene yapılabilir.
Tohumların olgunlaşması için çiçek tablasının kuruması gerekir.
Bu dönemde tohumlar kuruyarak kahverengine dönüşür.
Tohumların çiçek tablasından çıkarılması elle veya harman
makineleri ile yapılabilir. Tohum verimi bir bitki için 5 g
civarındadır.
Ekinezyadan süs bitkisi olarak değişik amaçlarla faydalanmak
mümkündür. Bunları :
Kesme çiçek
Saksılı salon bitkisi
Dış mekan bitkisi olarak sıralayabiliriz.
Çanakkale-Gelibolu daki üretici tarlası 2006
Organik Üretim 8 da
Ekinazya yetiştiriciliğinde özellikle ilk yıl en önemli bakım işlemi
yabancı ot kontrolüdür.
EKİNEZYADAN ELDE EDİLEN ÇEŞİTLİ ÜRÜNLER
İLGİNİZ VE SABRINIZ İÇİN