Οδοιπορικό στη Μεγάλη Εβδομάδα

Α. Παπαγρηγοράκη
Καθεμιά από τις μέρες της Μεγάλης
Εβδομάδας είναι αφιερωμένη σε
κάποιο πρόσωπο ή γεγονός.
Θυμόμαστε την εκούσια πορεία του
Χριστού προς τα Πάθη και το
σταυρικό θάνατο που καταδέχθηκε
για τη δική μας σωτηρία.
Στη σπουδαιότητα, άλλωστε, των
κοσμοσωτήριων γεγονότων,
σύμφωνα με τον άγιο Ιωάννη το
Χρυσόστομο, οφείλεται και η
ονομασία της ως της πιο ιερής
εβδομάδας του έτους.
 Ήδη με την ανάσταση του Λαζάρου και τη θριαμβευτική Είσοδο του Χριστού στα
Ιεροσόλυμα, η Εκκλησία μάς προετοιμάζει για την είσοδό μας στη Μεγάλη Εβδομάδα, τον
εορτασμό των Αγίων Παθών του Κυρίου. Οι ορθόδοξοι χριστιανοί περιμένουν τις γλυκές
ανοιξιάτικες βραδιές, για να τους «ταξιδέψουν» στα γεγονότα, που, μέρα με τη μέρα
ξετυλίγονται, θαρρείς, ολοζώντανα μπροστά τους.

΄΄Συμπορευθώμεν
αυτώ και
συσταυρωθώμεν…
ίνα και συζήσωμεν
αυτώ…΄΄
Η Ανάσταση του
Λαζάρου
Ο Άγιος Λάζαρος μετά
την ανάστασή του
αναγκάστηκε να
καταφύγει στην Κύπρο
για να γλιτώσει από τους
φαρισαίους.
Χειροτονήθηκε ο
πρώτος επίσκοπος
Κιτίου.
Ο τάφος του βρίσκεται
σε κατακόμβη κάτω από
το ναό του Αγίου
Λαζάρου στη Λάρνακα.
 Κυριακή των
Βαΐων
Γιορτάζουμε τη θριαμβευτική είσοδο του
Κυρίου στα Ιεροσόλυμα, κατά την οποία ο
λαός έκπληκτος από το θαύμα της ανάστασης
του Λαζάρου που είχε προηγηθεί υποδέχτηκε
τον Χριστό κρατώντας κλαδιά φοινίκων και
βάγια. Σε ανάμνηση εκείνης της υποδοχής
κρατάμε κι εμείς αυτή τη μέρα κλαδιά από
δάφνη και φοίνικα υποδεχόμενοι τον Κύριο
όχι σαν ένα θριαμβευτή, κοσμικό βασιλιά,
όπως τον φαντάζονταν οι Ιουδαίοι, αλλά σαν
αιώνιο, πνευματικό βασιλιά. Η είσοδος, όμως,
του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα ήταν και η αρχή
της πορείας Του προς το Πάθος.
Κυριακή των Βαΐων

Θυμόμαστε τη
θριαμβευτική είσοδο του
Ιησού στα Ιεροσόλυμα.

Από την Κυριακή των Βαΐων και κάθε βράδυ ψάλλεται

στις εκκλησίες ο Όρθρος της επόμενης ημέρας.
 Η Κυριακή των Βαΐων είναι
ταυτόχρονα η έναρξη της
Μεγάλης Εβδομάδας. Αυτό
είναι εμφανέστερο στον
Εσπερινό όπου η Εκκλησία
στολίζεται πένθιμα, οι ιερείς
φορούν σκουρόχρωμα άμφια
σε ένδειξη πένθους. Μπροστά
στην Ωραία Πύλη τοποθετείται
η εικόνα του Νυμφίου στην
οποία ο Χριστός φέρει
ακάνθινο στεφάνι.
 ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ ΤΟ
Η ακολουθία του Νυμφίου ΒΡΑΔΥ

«Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός,

και μακάριος ο δούλος, ον ευρήσει γρηγορούντα.
Ανάξιος δε πάλιν ον ευρήσει ραθυμούντα. Βλέπε
ουν, ψυχή μου, μη τω ύπνω κατενεχθείς, ίνα μη
τω θανάτω παραδοθείς και της βασιλείας έξω
κλεισθείς. Αλλά ανάνηψον κράζουσα· Άγιος,
Άγιος, Άγιος ει ο Θεός ημών, διά της Θεοτόκου
ελέησον ημάς».
Μετάφραση
«Δείτε, έρχεται ο Γαμπρός (Νυμφίος) καταμεσίς της νύχτας,
και καλότυχος ο δούλος, που θα τον βρει ξύπνιο, αλλά
ανάξιος εκείνος που θα πιαστεί στον ύπνο. Πρόσεχε λοιπόν,
ψυχή μου, μην αφεθείς στον ύπνο, για να μην παραδοθείς
στο θάνατο και κλειστείς έξω από τη βασιλεία. Αλλά
σύνελθε και φώναξε: Είσαι Άγιος, Άγιος, Άγιος, Θεέ μας,
μέσω της Θεοτόκου ελέησέ μας».
Η ακολουθία του Νυμφίου
Tον νυμφώνα σου βλέπω,
Σωτήρ μου, κεκοσμημένον και
ένδυμα ουκ έχω,
ίνα εισέλθω εν αυτώ˙
λάμπρυνόν μου την στολήν
της ψυχής,
φωτοδότα, και σώσον με.
Μετάφραση
Τὸ νυφικό σου θάλαμο βλέπω,
Σωτῆρα μου, στολισμένο
καὶ δὲν ἔχω ἔνδυμα γιὰ νὰ
εἰσέλθω σ' αὐτόν˙
κάνε σύ, Κύριε,
ποὺ χορηγεῖς τὸ φῶς,
λαμπρὴ τὴ στολὴ τῆς ψυχῆς μου
καὶ σῶσε μὲ (ἀπὸ τὴν ἁμαρτία).
 Μεγάλη Δευτέρα
H Μεγάλη
Δευτέρα είναι
αφιερωμένη στη
μνήμη του
"Παγκάλου" Ιωσήφ,
(όμορφος στο σώμα
και την ψυχή) του γιου
του Ιακώβ, και
στην άκαρπη συκιά,
που την καταράστηκε
ο Χριστός και
ξεράθηκε μ' ένα του Η συκιά συμβολίζει τη συναγωγή
Ο Ιωσήφ προεικονίζει με την περιπέτειά
του (που πουλήθηκε σκλάβος στην λόγο. των Εβραίων, που ήταν άκαρπη
Αίγυπτο) τον Χριστό και το πάθος Του. από καλά έργα.
Μεγάλη Τρίτη
Τη Μεγάλη Τρίτη
θυμόμαστε δύο παραβολές:
των δέκα παρθένων και των
ταλάντων (Ματθ. 25, 1-30).
Η πρώτη ζητά να είμαστε ως
πιστοί συνεχώς έτοιμοι
έχοντας αναμμένες τις
λαμπάδες της πίστης και της
φιλανθρωπίας.
Η δεύτερη μας θέλει
εργατικούς, για να αυξήσουμε
τα πνευματικά μας
χαρίσματα.
Το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης ακούμε στις Εκκλησίες το τροπάριο της Κασσιανής.
Η Κασσιανή ή Κασσία, ήταν ηγουμένη στη βυζαντινή
"Κύριε, η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή,
την σήν αισθομένη Θεότητα μυροφόρου αναλαβούσα
τάξιν, οδυρομένη μύρα σοι προ του ενταφιασμού
κομίζει.
Οίμοι! λέγουσα, οτι νύξ μοι υπάρχει, οίστρος
ακολασίας, ζοφώδης τε και ασέληνος ερως της
αμαρτίας.
Δέξαι μου τας πηγάς των δακρύων, ο νεφέλαις
διεξάγων της θαλάσσης το ύδωρ κάμφθητί μοι προς
τους στεναγμούς της καρδίας, ο κλίνας τους ουρανούς
τη αφάτω σου κενώσει.
Καταφιλήσω τους αχράντους σου πόδας, αποσμήξω
τούτους δε πάλιν τοις της κεφαλής μου βοστρύχοις ων
εν τω Παραδείσω Εύα το δειλινόν κρότον τοις ώσιν
ηχηθείσα, τω φόβω εκρύβη.
Αμαρτιών μου τα πλήθη και κριμάτων σου αβύσσους
τις εξιχνιάσει, ψυχοσώστα Σωτήρ μου; Μη με την σήν
δούλην παρίδης, Ο αμέτρητον έχων το έλεος."
εποχή, συνθέτρια, υμνωδός και ποιήτρια.
Η απόδοση του "Τροπαρίου της Κασσιανής" από τον Φώτη Κόντογλου
" Κύριε, η γυναίκα που έπεσε σε πολλές αμαρτίες,
σαν ένοιωσε τη θεότητά σου, γίνηκε μυροφόρα
και σε άλειψε με μυρουδικά πριν από τον ενταφιασμό σου
κι έλεγε οδυρόμενη.
Αλλοίμονο σε μένα, γιατί μέσα μου είναι νύχτα κατασκότεινη
και δίχως φεγγάρι, η μανία της ασωτίας κι ο έρωτας της αμαρτίας.
Δέξου από μένα τις πηγές των δακρύων,
εσύ που μεταλλάζεις με τα σύννεφα το νερό της θάλασσας.
Λύγισε στ' αναστενάγματα της καρδιάς μου,
εσύ που έγειρες τον ουρανό και κατέβηκες στη γης.
Θα καταφιλήσω τα άχραντα ποδάρια σου,
και θα τα σφουγγίσω πάλι με τα πλοκάμια της κεφαλής μου·
αυτά τα ποδάρια, που σαν η Εύα κατά το δειλινό,
τ' άκουσε να περπατάνε, από το φόβο της κρύφτηκε.
Των αμαρτιών μου τα πλήθη και των κριμάτων σου την άβυσσο,
ποιος μπορεί να τα εξιχνιάσει, ψυχοσώστη Σωτήρα μου;
Μην καταφρονέσεις τη δούλη σου, εσύ που έχεις τ' αμέτρητο έλεος."
 Μεγάλη Τετάρτη

Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη

στην αμαρτωλή γυναίκα, που
κατάλαβε ότι ο Ιησούς ήταν ο Θεός
και μετανιωμένη για τα λάθη της
άλειψε τα πόδια του με πολύτιμο
μύρο, ενώ τα έβρεχε με τα δάκρυά
της.
 Μ. Τετάρτη
Επίσης την Μ. Τετάρτη
η Εκκλησία φέρει στη
μνήμη μας τη
σύγκληση του
Ιουδαϊκού Συνεδρίου
για να αποφασίσουν
την καταδίκη του
Κυρίου, καθώς και τα
σχέδια του Ιούδα για
προδοσία του
δασκάλου του.
Το απόγευμα γίνεται η Ακολουθία του
Μυστηρίου του Ευχελαίου.
 Μεγάλη Πέμπτη
θυμόμαστε
Τη νίψη των
ποδιών των Την προσευχή
Τον Μυστικό στη Τη σύλληψη
μαθητών από
Δείπνο Γεθσημανή του Χριστού
τον Χριστό
Ιερός Νιπτήρας
Πράξη Αγάπης

Πράξη
Ταπείνωσης

Πράξη Διδακτική
 Μυστικός Δείπνος
Καθιέρωση του
Μυστηρίου της
Θείας Ευχαριστίας

«Λάβετε, φάγετε, τούτο μου

εστι το Σώμα μου…
Πίετε εξ αυτού πάντες, τούτο
εστί το Αίμα μου…»
Του δείπνου σου του
μυστικού, σήμερον Υιέ Θεού,
κοινωνόν με παράλαβε. Ου μη
γαρ τοις εχθροίς σου το
μυστήριον είπω, ου φίλημα
σοι δώσω, καθάπερ ο Ιούδας,
αλλ' ως ο ληστής ομολογώ
σοι, μνήσθητί μου, Κύριε, εν
τη βασιλεία σου.
Η Δίκη του
Ιησού
 Μεγάλη Παρασκευή

Τα άγια και σωτήρια και φρικτά Πάθη του Χριστού.

Μεγάλη Παρασκευή
Έχουμε την κορύφωση του
θείου δράματος

Το βαθύτερο νόημα της

Σταύρωσης του Κυρίου:
• Η Θυσία του Χριστού ως
αντάλλαγμα της απαλλαγής των
ανθρώπων από τον πόνο.
• Η συντριβή του θανάτου.
• Η προσφορά της αθανασίας στον
άνθρωπο.
 Μεγάλο Σάββατο
Η ταφή του Κυρίου και η κάθοδός του στον Άδη.

Ἡ Ζωή ἐν τάφῳ
 Τα Πάθη και η Ανάσταση του Χριστού είναι η αρχή της σωτηρίας μας!

Η κάθοδος του Χριστού στον Άδη ήταν το

τελειωτικό χτύπημα κατά του θανάτου. Γι’ αυτό
ψέλνουμε χαρακτηριστικά: “Ότε κατήλθες προς
τον θάνατον, η ζωή η αθάνατος, τότε τον άδην
ενέκρωσας τη αστραπή της θεότητος”.
Στη βυζαντινή εικονογραφία ο Κύριος
παρουσιάζεται κατερχόμενος στον Άδη με δόξα
κρατώντας τον τίμιο Σταυρό Του. Συντρίβει τις
πύλες του Άδη και ανασύρει από ‘κει τον Αδάμ,
την Εύα, τον Άβελ, τους Πατριάρχες, τους
προφήτες και όλους τους δικαίους της Π. Δ.
Στον όρθρο του Μ. Σαββάτου ψάλλονται τα
Εγκώμια, δηλ. σύντομα τροπάρια που εξιστορούν
τα πάθη του Κυρίου, εξυμνούν την ταφή του και
διασαλπίζουν τη νίκη Του κατά του θανάτου.
Κυριακή του Πάσχα
Χριστός Ανέστη
 ΠΗΓΕΣ:
https://neotita.gr/%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%B9%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%8
3%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%B7-%CE%B5%CE%B2%CE%B4%CE%BF%CE
%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1/

https://www.evaggelistria.gr/homepage/%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%BF-%CE%BF%CE%B4%CE%BF%C
E%B9%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%BF-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%B5%CE%B3
%CE%B1%CE%BB%CE%B7-%CE%B5%CE%B2%CE%B4%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B4%CE%B1/