MODUL MICROSOFT WORD 2007 KEMENTERIAN KEMAJUAN LUAR BANDAR DAN WILAYAH

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

ISI KANDUNGAN

BAB 1: PENGENALAN KEPADA MICROSOFT WORD 1.1 1.2 Pengenalan Memulakan Microsoft Word 2 2

BAB 2: FORMAT MUKASURAT 2.1 Menetapkan Format Muka Surat 11

BAB 3: MANIPULASI TEKS 3.1 Operasi Asas Menggunakan Papan Kekunci dan Tetikus 15

BAB 4: KEMAHIRAN ASAS 4.1 4.2 Mencipta Dokumen Baru Menyimpan Dokumen 23 24

BAB 5: FORMAT TEKS 5.1 Memformat Teks 31

BAB 6: FORMAT PERENGGAN 6.1 Memformat Perenggan 36

BAB 7: BULLETS AND NUMBERING 7.1 Memasukkan Senarai Nombor dan Bullet 44

BAB 8: BORDERS AND SHADING 8.1 Borders/Sempadan 49

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

8.2

Shading

50

BAB 9: COLUMN 9.1 Penetapan Lajur/Columns 52

BAB 10: DROP CAP 10.1 Drop Cap 55

BAB 11: JADUAL 11.1 Membina Jadual 11.2 Menambah dan Memadam Lajur 11.3 Menambah Baris 58 60

BAB 12: MEMASUKKAN GRAFIK DAN OBJEK 12.1 Memasukkan Grafik dan Objek 12.2 Memasukkan Imej Dari Luar ke Dalam Dokumen 12.3 Menggunakan Grafik Di Dalam Dokumen 12.3 Memasukkan Smart Art 12.4 Memasukkan Carta 67 72 73 75 76

BAB 13: MENCETAK DOKUMEN 13.1 Print Preview 13.2 Memilih Printer/Pencetak 13.3 Memilih Muka Surat 13.4 Mencetak 80 81 83 83

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 1

Pengenalan Kepada Microsoft Word

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Mengenali perisian Microsoft Word dan memahami keupayaannya sebagai pemproses perkataan 2. Mengetahui cara mula dan menutup Microsoft Word 3. Melayari tetingkap aplikasi dan mengenali fungsi-fungsi

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

1.1

Pengenalan

Program Microsoft Word adalah sebahagian dari komponen Microsoft Office yang digunakan untuk pemprosesan perkataan. Anda boleh menggunakannya untuk menaip surat, laporan dan sebagainya. Fail yang dibina daripada perisian ini dikenali sebagai dokumen. Untuk menghasilkan sebuah dokumen pelajar perlu menguasai pengetahuan asas dalam mengendalikan sebuah komputer.

1.2

Memulakan Microsoft Word All Programs Microsoft Office Microsoft Office Word 2007

Klik Start

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Skrin berikut akan dipaparkan:

Palang Tajuk Menunjukkan nama aplikasi dan nama dokumen yang dibuka pada satu-satu masa. Apabila dokumen baru dibuka, ianya akan dinamakan sebagai Document1, Document2, Document3 dan sebagainya. Nama dokumen akan bertukar sebaik sahaja anda menyimpan dokumen dengan satu nama lain.

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Microsoft Office Button (Butang Microsoft Office)

Butang Microsoft Office

ini digunakan untuk arahan asas seperti Open (membuka arahan

dokumen baru), Save (simpan dokumen) dan Print (mencetak dokumen). dokumen). Contoh-contoh arahan asas yang lain adalah seperti berikut: contoh

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Jadual 1: Keterangan pada elemen dalam butang Microsoft Office Bil Elemen 1 2 New Open Keterangan Untuk membuka dokumen yang baru Untuk membuka dokumen yang telah disimpan sebelum ini 3 4 5 6 Save Save As Print Prepare Untuk kemaskini penyimpanan dokumen Untuk menyimpan dokumen dengan nama yang diingini Untuk memaparkan dan mencetak dokumen Menyediakan dokumen untuk pengagihan. Contohnya mengubah maklumat hak milik dan memasukkan kata laluan untuk tujuan keselamatan. 7 Send Menghantar salinan kepada orang lain melalui emel atau fax 8 Publish Pengagihan dokumen kepada orang lain, contohnya dengan mempakejkan slaid supaya disimpan di dalam bentuk CD 9 10 11 Close Word Option Exit Word Untuk menutup dokumen Untuk menukar opsyen pada program Word Untuk menutup program

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Palang Capaian Pantas (Quick Access Toolbar)

Palang Capaian Pantas merupakan palang yang mengandungi himpunan arahan yang tidak berkaitan dengan paparan tab semasa untuk memudahkan pengguna menggunakan arahan dengan pantas. Pengguna boleh membuat penambahan butang yang mewakili arahan pada palang ini. Contohnya seperti berikut:

Klik pada arahan untuk memaparkan pada palang

Ribbon

Ribbon ini direkabentuk untuk memudahkan pengguna mencari arahan yang diperlukan untuk menyiapkan tugasan. Arahan-arahan ini dihimpunkan dibawah tab seperti Home, Insert, Page Layout dan sebagainya.
6

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Tab-tab ini adalah berorientasikan tugasan/aktiviti, Terdapat sub-tugasan di dalam tab Pada setiap sub-tugasan mengandungi arahan atau memaparkan menu arahan
Tab

Sub-tugasan

Butang Arahan

Jadual 2: Elemen-elemen yang terdapat pada Ribbon Bil 1. Tab Home Keterangan Himpunan arahan untuk manipulasi pada teks dan dokumen seperti mengubah tulisan, bullet, numbering, perenggan dan sebagainya 2. Insert Himpunan arahan untuk memasukkan jadual, ilustrasi, gambar, objek, symbol dan sebagainya. 3. Page Layout Himpunan arahan untuk mengubah paparan dokumen seperti tema, latarbelakang, orientasi, saiz dan sebagainya. 4. References Himpunan arahan untuk memasukkan nota kaki, isi

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

kandungan, indeks dan sebagainya. 5. Mailings Himpunan arahan untuk mencipta sampul, label dan sebagainya 6. Review Himpunan arahan menyemak tatabahasa, menterjemah teks dan sebagainya. 7. View Himpunan arahan untuk melihat paparan dokumen, zoom, Document Map, ruler dan sebagainya 8. Add-Ins Himpunan arahan untuk aplikasi tambahan seperti thesaurus dan sebagainya.

Memahami Struktur Skrin

Minimize

Maximize

Kursor

Close Ruler Text Area Scroll Bar

Status Bar

Paparan Dokumen

Zoom

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Jadual 3: Elemen-elemen yang terdapat pada skrin Bil 1. Elemen Ruler Keterangan Digunakan sebagai alat pengukuran bagi pelarasan objek di dalam dokumen 2. Status Bar Halaman dokumen Bilangan perkataan Semakan perkataan 3. 4. Text Area Scroll Bar Untuk menaip teks Digunakan tetingkap 8. Paparan Dokumen Untuk menukar jenis paparan dokumen (sama seperti View Document Views:
Draft Print layout Full Screen Reading Outline Web layout

untuk

mengawal

pergerakan

didalam

9.

Minimize

Mengecilkan tetingkap dan meletakkan pada task bar (bar tugasan)

10. 11. 12.

Maximize Close Zoom

Membesarkan tetingkap kepada saiz keseluruhan skrin Menutup tetingkap aplikasi Untuk fokus secara dekat atau seluruh dokumen

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 2

Format Mukasurat

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Menetapkan aturan muka surat pada dokumen 2. Menetapkan saiz dan orientasi kertas yang digunakan 3. Menetapkan margin pada muka surat 4. Memasukkan header dan footer pada dokumen 5. Mempelbagaikan dokumen dengan latar belakang

10

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

2.1

Menetapkan Format Mukasurat

Sebelum memulakan sesuatu dokumen, anda perlu menetapkan terlebih dahulu format mukasurat. i. Klik pada tab Page Layout Page Setup

ii.

Pilih Orientation bagi menetapkan keadaan dokumen sama ada menegak atau melintang.

iii.

Anda boleh menambahkan saiz atau ketepatan muka surat yang ditaip dari pelbagai sudut seperti atas, kiri, kanan dan bawah (Top, Bottom, Left, Right) dan sebagainya. Anda boleh memilih templat yang sedia ada atau memilih Margins Custom Margin untuk setkan sendiri.

11

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Klik pada Custom Margin untuk mendapatkan paparan seperti berikut

12

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Latihan Anda dikehendaki menaip teks dibawah dan tukarkan format teks di bawah kepada format teks yang diberi. Microsoft Word ialah salah satu program pemprosesan kata yang paling digemari dan laris dipasaran. Anda boleh menggunanya untuk mencipta pelbagai dokuman seperti surat,memo, laporan, manuskrip dan surat berita. Microsot Word memang tiada tandingannya dalam kerja-kerja yang melibatkan teks. Di antara program-program dalam pakej office, word mungkin ialah perisian yang paling kerap digunakan oleh anda kerana ia sangat bergaya sehingga sehingga anda menggunakannya untuk sebarang kerja yang melibatkan teks.

Soalan : Tukar format muka surat mengikut ukuran yang diberi di bawah : Saiz kertas Margin Top Bottom Left Right Gutter Gutter Position Orientation Header Footer Vertical alignment : : : : : : : : : : 1.50 1.50 1.25 1.25 0.00 Left Potrait 0.80 1.00 Top : A4

13

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 3

Manipulasi Teks

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Mengetahui cara-cara mewujud dan menyimpan dokumen 2. Mengetahui cara-cara menyimpan dokumen dalam pelbagai format dan folder 3. Mengetahui cara-cara menutup dan membuka dokumen yang telah disimpan

14

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

3.1

Operasi Asas Menggunakan Papan Kekunci Dan Tetikus.

Operasi asas dalam Microsoft Word ini membolehkan anda menghasilkan sebarang dokumen yang dikehendaki. Berikut merupakan senarai fungsi kekunci dan operasi yang melibatkan tetikus yang perlu anda ketahui:

Kekunci Tab

Kegunaan Kekunci ini akan memindahkan tanda masukan teks anda ke arah kanan mengikut jarak yang ditetapkan.

Enter

Kekunci ini akan memindahkan tanda masukan teks ke barisan yang baru.

Spacebar

Kekunci ini digunakan untuk memadam huruf yang berada di sebelah kanan tanda masukan teks.

Back Space

Ianya bertentangan dengan kekunci Delete. Ia digunakan untuk memadam huruf yang berada di sebelah kiri tanda masukan teks.

Anak Panah Ke Kanan Kekunci ini digunakan untuk mengerakkan & Ke Kiri ( , ) kedudukan tanda masukan teks ke arah atas dan ke arah bawah. Anak Panah Ke Atas & Kekunci ini digunakan untuk mengerakkan Kebawah ( , ) kedudukan tanda masukan teks ke arah atas dan ke arah bawah.

15

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Kekunci Home

Kegunaan Ia akan membawa tanda masukan teks ke permulaan barisan teks yang sedang aktif.

End

Ia akan membawa tanda masukan teks ke penghujung barisan teks yang sedang aktif.

Cap Lock

Kekunci ini membolehkan teks berhuruf BESAR dihasilkan.

Shift

Kekunci Shift sering digunakan berasma kekunci yang lain. Misalnya, jika ianya digunakan secara serentak dengan kekunci A, tulisan A dalam huruf besar akan kelihatan di skirn. Penggunaan kekunci ini bersama kekunci nombor 7 pulakan menghasilkan symbol & di skrin.

Operasi tetikus : Kaedah melaksanakannya Klik sekali Anda hanya perlu klik pada butang sebelah kiri tetikus anda. Klik berganda atau Dwi Klik dua kali berturutan dengan pantas klik Heret & Lepas (Drag & Drop) pada butang sebelah kiri tetikus. klik tanpa lepas pada butang kiri tetikus dan heret peunjuk tetikus ke mana-mana lokasi yang dikehendaki dn lepaskan butang tetikus apabila selesai.

16

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Memasukkan Dan Mengedit Teks Teks boleh dimasukan dalam sebarang mod paparan. Kursor berkelip menandakan lokasi aksara yang ditaip akan muncul. Perengan Baru Setiap kali Enter ditekan, perenggan baru akan dimulakan. Elakkan menekan Enter setiap kali anda sampai ke hujung kanan baris teks kerana perisian Word akan melilit teks secara automatik ke baris seterusnya. Teks Inden Untuk meninden baris pertama perenggan tekan kekunci Tab. Apabila Tab ke hadapan ( ) ditekan, teks akan bergerak setengah inci ke kanan, apabila Tab ke belakang () ditekan (Shift + Tab), teks akan bergerak setengah inci ke kiri. Huruf Besar Untuk menghasilkan huruf besar tanpa menggunakan kekunci Shift, tekan kekunci CapsS Lock sekali lagi untuk kembali kepada huruf kecil. Menyunting dan Membetulkan Teks Untuk membetulkan kesilapan teks yang telah ditaip, klik pada

perkataan(highlight) dan tekan Delete untuk memadam aksara di kanan dan Backspace untuk membuang aksara di kiri. Mengalih dan Menyalin Teks Fungsi Cut (potong), Copy (salin) dan Paste (tampal) digunakan dalam Word untuk mengalih atau menyalin teks dari satu tempat ke tempat lain. Pada tab Home Clipboard :

17

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah Cut Copy Paste

Sub-tugasan Clipboard Pada Tab Home Pilih teks yang hendak dipindah atau disalin Untuk memindah teks, klik butang Cut (potong) Teks akan hilang dari lokasi asal dan akan disimpan di papan klip. Untuk menyalin teks, klik butang Copy (salin). Teks masih kekal dilokasi asal dan satu salinan teks berkenaan akan disimpan di dalam paparan klip. Alihkan kursor ke lokasi yang ingin ditampal teks yang telah dipotong (Cut) atau disalin (Copy) tadi. Klik butang Paste (tampal) di palang alatan untuk menampal berkenaan. Seret Dan Letak Pilih teks yang hendak disalin. Klik teks terpilih dan jangan lepaskan butang tetikus (hold) Sambil menekan kekunci Ctrl, seret tetikus ke lokasi baru. Lepaskan butang tetikus untuk menampal teks tersalin itu. Untuk mengalih, buat seperti diatas, tetapi tidak perlu menekan kekunci Ctrl.
18

teks

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Kekunci Pintas Pilih teks yang hendak disalin atau di potong. Ctrl + X untuk memotong teks. Ctrl + C untuk menyalin teks. Ubah kursor ke lokasi baru. Tekan kekunci Ctrl + V untuk manampal.

Menghapus Teks ( Delete) Butang dalam Group Clipboard pada tab Home Pilih teks yang hendak dihapus/dipadam. Klik butang Cut dalam group Clipboard

Kekunci Delete (Padam) Merupakan cara terpantas untuk memadam. Pilih teks dan tekan kekunci Delete.

Kekunci Backspace Tekan kekunci Backspace untuk memadam aksara di kiri kursor. Perintah Undo Dan Redo

Butang Undo

Butang Redo

Perintah Undo untuk membatalkan tindakan terakhir yang baru anda lakukan.

19

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Perintah Redo untuk melaksanakan semula suatu tindakan yang telah dibatalkan. Break Klik pada kedudukan yang hendak dipecahkan kepada muka surat baru. Pada tab Insert > Pages, klik pada Page Break

20

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Latihan Pak Muda telah lama ingin mengembangkan usaha membiak kerang gergasi, dengan perbelanjaan ditanggung dari hasil derma orang ramai. Segala usaha yang mereka lakuakan tidak dibayar oleh mana-mana pihak. Bulan Oktober yang lalu , pasangan tersebut bersama 15 orang sukarelawan telah bersiap sedia bersama 120 bekas berisi kerang gergasi ke pulau redang, sebuah Pulau Peranginan di pesisiran pantai terengganu. Peserta dikehendaki memahirkan diri dengan menggunakan pergerakan tetikus dan papan kekunci. Taip teks yang diberikan, Latihan Copy, Cut dan Paste memilih teks yang berkenaan dari ayat pasangan tersebuthingga ke ayatbersama 120 bekas. dan seterusnya anda dikehendaki memadam, menyalin dan memotong teks berkenaan.

21

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 4

Kemahiran Asas Dokumen

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Mengenai perisian Microsoft Word dan memahami

keupayaannya sebagai pemproses perkataan 2. Mengetahui cara memula dan menutup perisian Microsoft Word

22

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

4.1

Mencipta Dokumen Baru

Setiap dokumen yang dibuka dalam word adalah berasaskan satu templat, iaitu satu dokumen sedia format. Templat normal adalah template ringkas dan menjadi asas bagi semua dokumen kosong yang dipaparkan setiap kali program Word dilancarkan. Sekiranya ingin membuat satu lagi dokumen baru, Klik butang Microsoft Office New Blank document Create

Microsoft Office Button

Satu dokumen baru akan dibuka

23

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

4.2

Menyimpan Dokumen

Dokumen Microsoft Word boleh disimpan agar anda dapat membukanya semula pada masa lain. Kerap menyimpan dokumen yang sedang digunakan adalah amalan yang baik agar anda tidak kehilangan kerja yang telah anda lakukan sekiranya berlaku gangguan bekalan eletrik dan lain-lain. Untuk menyimpan dokumen buat pertama kali, i. Butang Microsoft Office terpapar. Save As dan kotak dialog Save As akan

ii.

Cara lain untuk membuka kota dialog Save As adalah dengan menggunakan butang Save sebelah Office Button dengan simbol disket.

Butang Save

24

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Menyimpan Dokumen Dalam Berbagai Format Tetapkan Folder: Dalam kotak dialog Save As pilih folder untuk menyimpan dokumen itu. Secara automatik dokumen akan di simpan di dalam folder My Document.

Folder

Fail/Dokumen

Nama dokumen yang hendak disimpan

Menamakan Dokumen Setelah menentukan Folder, taip nama yang sesuai bagi dokumen dalam kotak File name:. Tekan butang Save untuk menyimpan dokumen.Penggunaan Kekunci juga boleh digunakan dengan menekan kekunci Ctrl bersama S secara serentak (Ctrl+S) Palang Tajuk kini memaparkan nama dokumen yang telah digunakan tadi.

25

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Membuka Dan Menutup Dokumen Setelah menyimpan dokumen, anda mungkin perlu untuk membukanya semula bagi menyambung kerja di masa lain. Membuka Dokumen Sedia ada Klik butang Microsoft Button Microsoft Office Open atau klik butang Open pada sebelah butang folder terbuka atau boleh juga dibuka

yang diwakili oleh simbol

dengan menekan kekunci ctrl bersama C (Ctrl+C) secara serentak:

Butang Open

Apabila kotak dialog Open dibuka, kotak senarai memaparkan dokumen yang disimpan di dalam folder My Document.

26

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Anda boleh menggunakan senarai tarik turun Look in sekiranya dokumen yang di cari berada di folder lain. Setelah mengesan dokumen yang di kehendaki, dwiklik nama dokumen berkenaan atau pilih dokumen dan klik butang Open. Membuka Semula Dokumen Yang Baru Digunakan Untuk membuka dokumen yang baru digunakan, klik pada butang Micrososft Office Open dan perhatikan, dokumen-dokumen yang baru digunakan akan tersenarai di sini. Klik untuk memilih salah satu dokumen ini:

Senarai dokumen yg baru dibuka akan tertera di sini

27

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Menutup Dokumen Untuk menutup dokumen tetapi tidak menutup tetingkap program, klik butang Microsoft Office Close. Di sini juga ada disediakan butang untuk keluar dari Word

Butang keluar Word

28

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Latihan 1- Taip semula teks d bawah Anda dikehendaki mencipta dokumen baru dengan menggunakan segala perkakasan yang ada pada tetingkap Microsoft word.

Pak Muda telah lama ingin mengembangkan usaha membiak kerang gergasi, dengan perbelanjaan ditanggung dari hasil derma orang ramai. Segala usaha yang mereka lakukan tidak dibayar oleh mana-mana pihak..Bulan Oktober yang lalu , pasangan tersebut bersama 15 orang sukarelawan telah bersiap sedia bersama 120 bekas berisi kerang gergasi ke Pulau Redang, sebuah Pulau Peranginan di pesisiran pantai terengganu.

2- Setelah selesai membuat dokumen, simpan dokumen tersebut pada My documents. 3- Tutup dokumen atau latihan yang dibuat. 4- Buka dokumen yang telah disimpan tadi

29

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 5

Format Teks

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Mengetahui cara-cara untuk memformat teks pada helaian kerja 2. Menghasilkan helaian kerja yang memuaskan dan mengikut format yang betul 3. Membuat latihan dan memahirkan diri dengan apa yang telah dipelajari

30

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

5.1

Memformat Teks Word menyediakan kemudahan untuk mempelbagaikan cara kita

Microsoft

memaparkan teks. Antaranya adalah dengan menggunakan pelbagai jenis dan saiz tulisan yang dikehendaki.

Jenis Tulisan/Font Pada tab Home Font seperti rajah di bawah dan pilih Font yang sesuai :

Contoh MEDAN INFODESA ( Calibri )

MEDAN INFODESA ( Monotype Corsiva)

31

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Font Style/Gaya Tulisan Anda boleh memilih font style/ gaya tulisan yang dikehendaki seperti Bold (B), Italic(I), Underline ( U) dan Bold Italic. Lihat rajah dan contoh di bawah: Klik pada setiap pilihan yang ada seperti di bawah:

MEDAN INFODESA

MEDAN INFODESA

MEDAN INFODESA Font Size/Saiz Tulisan Anda boleh memilih font size/ saiz tulisan yang dikehendaki seperti contoh di bawah: Klik pada setiap pilihan saiz yang ada seperti di bawah:

32

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Anda juga boleh menukar saiz, jenis dan gaya tulisan dengan hanya klik kanan pada mana-mana bahagian dokumen dan paparan seperti berikut terhasil. Anda boleh klik pada pilihan anda

Jenis Tulisan

Saiz Tulisan

Atau anda boleh highlight perkataan atau ayat yang ingin anda ubah format teksnya dan secara automatik paparan berikut terhasil dan klik pada pilihan anda. Bold

Italics

33

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Latihan 1. Taip teks dibawah: Anda boleh berkongsi data di antara program melalui beberapa cara anda boleh menggunakan perintah cut,copy dan paste untuk mengalih atau menyalin data dari satu program ke satu program. Data terpotong atau tersalin itu tidak mengekalkan hubungan dengan progran asal. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Pilih teks yang ingin ditukar fontnya Highlightkan teks tersebut. Klik Format pilih jenis font yang dikehendaki Klik kotak Font saiz---------pilih saiz yang sesuai cth; (12 -bagi surat biasa) Klik Kotak Font Style -----------pilih style yang dikehendaki. Klik kotak color untuk mewarnakan font anda Klik kotak effects bagi mendapatkan kesan pada tulisan anda.

34

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 6

Format Perenggan

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Mengetahui cara-cara memformat teks yang telah ditaip 2. Membuat latihan dan memahirkan dengan apa yang telah dipelajari

35

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

6.1

Memformat Perenggan

Format perenggan dilakukan bagi memudahkan dokumen yang dihasilkan mengikut susunan yang dikehendaki. Bagi meformat perenggan terdapat 2 cara untuk melakukannya iaitu:i. Dengan sekali klik pada butang kanan tetikus pada bahagian penulisan, maka kotak dialog akan keluar. Pilih pada menu Paragraph dan klik.

Klik pada menu yang dikehendaki

ii.

Pada tab Home

Paragraph, klik pada bahagian seperti rajah dibawah :

Klik pada ikon tersebut

Maka hasil kedua-dua langkah diatas akan terpaparlah seperti rajah dibawah :

36

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Spacing/Jarak i. ii. iii. iv. v. Bertujuan untuk mendapatkan jarak diantara baris. Contohnya single spacing, 1.5 spacing, double spacing dan lain-lain. BEFORE dan AFTER digunakan untuk menetapkan jarak sebelum dan selepas perenggan secara automatik. LINE SPACING digunakan untuk menetapkan jarak antara baris. Untuk menetapkan jarak dengan cepat, klik pada Home > Paragraph Klik pada dan pilih:

vi.

Atau anda juga boleh klik pada Line Spacing Options Rajah seperti di bawah akan dipaparkan:
37

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Klik pada Line Spacing Pilih senarai spacing yang dinyatakan. Hasilnya dapat anda lihat dipreview

Contoh : Single Spacing Kajian menunjukkan bahawa golongan yang kurang bersenam akan mendapat penyakit yang kronik, berbanding dengan golongan yang kerap bersenam kerana kurang berisiko mendapat penyakit yang kronik. Mengikut ujikaji yang dijalankan oleh pihak Perubatan dan Kesihatan bahawa 90% golongan yang kerap bersenam kurang dijangkiti penyakit-penyakit kronik sepeti serangan jantung, darah tinggi, radang paruparu dan sebagainya melainkan penyakit dari keturunan.

1.5 Spacing Kajian menunjukkan bahawa golongan yang kurang bersenam akan mendapat penyakit yang kronik, berbanding dengan golongan yang kerap bersenam kerana kurang berisiko mendapat penyakit yang kronik. Mengikut ujikaji yang dijalankan oleh pihak Perubatan dan Kesihatan bahawa 90% golongan yang kerap bersenam kurang dijangkiti penyakit-penyakit kronik sepeti serangan jantung, darah tinggi, radang paruparu dan sebagainya melainkan penyakit dari keturunan.

38

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Double Spacing Kajian menunjukkan bahawa golongan yang kurang bersenam akan mendapat penyakit yang kronik, berbanding dengan golongan yang kerap bersenam kerana kurang berisiko mendapat penyakit yang kronik. Mengikut ujikaji yang dijalankan oleh pihak Perubatan dan Kesihatan bahawa 90% golongan yang kerap bersenam kurang dijangkiti penyakit-penyakit kronik sepeti serangan jantung, darah tinggi, radang paruparu dan sebagainya melainkan penyakit dari keturunan.

Alignment (Penjajaran) Alignment digunakan untuk mengubahsuai perenggan. i. Klik pada kotak Alignment (seperti rajah dibawah)

ii.

Pilih salah satu jenis alignment yang sesuai untuk perenggan anda.

39

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Contoh :LEFT Komputer awal (generasi pertama) digunakan 5,000 tahun yang lalu dimana ianya digunakan oleh masyarakat China yang dinamakan Sempoa/Abacus dimana ianya dibuat daripada tulang-tulang haiwan untuk membuat kaedah kira-kira.

CENTRE Komputer awal (generasi pertama) digunakan 5,000 tahun yang lalu dimana ianya digunakan oleh masyarakat China yang dinamakan Sempoa/Abacus dimana ianya dibuat daripada tulang-tulang haiwan untuk membuat kaedah kira-kira.

RIGHT Komputer awal (generasi pertama) digunakan 5,000 tahun yang lalu dimana ianya digunakan oleh masyarakat China yang dinamakan Sempoa/Abacus dimana ianya dibuat daripada tulang-tulang haiwan untuk membuat kaedah kira-kira.

JUSTIFY Komputer awal (generasi pertama) digunakan 5,000 tahun yang lalu dimana ianya digunakan oleh masyarakat China yang dinamakan Sempoa/Abacus dimana ianya dibuat daripada tulang-tulang haiwan untuk membuat kaedah kira-kira.

40

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

iii.

Selain itu anda juga boleh menggunakan butang yang terdapat pada tab Home Paragraph untuk membuat alignment.

iv.

Sila lihat rajah dibawah : -

LINE SPACING

LEFT

CENTRE

RIGHT

JUSTIFY

41

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Latihan

1. Taip teks dibawah: Pak Muda telah lama ingin mengembangkan usaha membiak kerang gergasi, dengan perbelanjaan ditanggung dari hasil derma orang ramai. Segala usaha yang mereka lakukan tidak dibayar oleh manamana pihak. Bulan Oktober yang lalu , pasangan tersebut bersama 15 orang sukarelawan telah bersiap sedia bersama 120 bekas berisi kerang gergasi ke pulau redang, sebuah Pulau Peranginan di pesisiran pantai terengganu.

Soalan : Tukarkan perenggan di atas mengikut kriteria di bawah: Alignment Spacing : : Right Double Spacing

42

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 7

Bullets Dan Numbering

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Mengetahui cara menggunakan fungsi Bullets dan Numbering 2. Mengetahui cara-cara menukar gaya Bullets dan Numbering 3. Membuat latihan dan memahirkan diri dengan apa yang telah dipelajari

43

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

7.1

Memasukkan Senarai Bullet Dan Nombor

Teks yang ditaip mestilah dalam bentuk senarai. Memasukkan Bullet i. ii. iii. iv. Pilih teks yang dikehendaki. Pada tab Home Paragraph

Pilih butang Bullets Klik pada anak panah untuk dapatkan jenis bullet yang diingini:

v.

Atau cara lain ialah dengan highlight pada teks, dan pilih:

44

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Memasukkan Nombor i. ii. iii. iv. Pilih teks yang dikehendaki. Pada tab Home Paragraph

Pilih butang Numbering Klik pada anak panah untuk dapatkan jenis nombor yang diingini:

45

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

v.

Atau cara lain ialah dengan highlight pada teks, dan pilih:

46

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Latihan Taipkan ayat-ayat dibawah Saya suka makan nasi goreng. Hari-hari saya makan nasi goreng

Soalan i. ii. Letakkan bullet berbentuk O di setiap awal ayat Salin dan tampal teks di atas dan kali ini letakkan nombor seperti A dan B pada setiap awal ayat tersebut

47

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 8

Borders Dan Shading

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Mengetahui fungsi dan jenis-jenis borders 2. Mengetahui cara-cara mempelbagaikan sel ataupun jadual pada dokumen dengan menggunakan Borders dan Shading 3. Menjadikan imej atau jadual kelihatan lebih menarik dan kemas 4. Membuat latihan dan memahirkan diri dengan apa yang telah dipelajari

48

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

8.1

Border / Sempadan

Pilih mana-mana perenggan yang hendak ditambahkan sempadan. Untuk mencipta border pada ayat atau perenggan : i. ii. Klik pada butang Border. Kemudia pilih Border and Shading

iii.

Paparan berikut akan kelihatan. Pilih Setting dan bentuk garisan yang diingini.

49

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

8.2

Shading

Jadual yang dibina boleh diisi dengan corak atau lorekan warna yang diingini dengan cara seperti berikut: i. ii. iii. Klik pada tab Shading. Pilih warna yang diingini pada kotak Fill. Seterusnya pilih gaya yang diingini pada kotak Style dan klik butang OK.

50

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 9

Column

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Mengetahui cara untuk menyerlahkan teks 2. Mengetahui cara untuk membahagikan teks kepada beberapa bahagian dalam satu kertas 3. Mengetahui fungsi-fungsi yang terdapat pada tetingkap Column 4. Membuat latihan dan memahirkan diri dengan apa yang telah dipelajari.

51

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

9.1

Penetapan Lajur / Columns

Sejenis dokumen word yang dihasilkan menggunakan format tertentu seperti penulisan surat atau rencana contohnya surat khabar atau majalah. Langkah-langkah membahagikan teks kepada beberapa lajur. i. ii. iii. Blokkan teks yang dikehendaki. Pada tab Page Layout Seperti dibawah : Page Setup. Klik butang Column. Anda akan dipaparkan dengan kotak dialog Columns.

Cara Pintas Format Column Anda boleh klik pada butang Columns di sini. Klik column pilihan anda .

Klik pada More Columns

52

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Berikut adalah kotak dialog Columns:

i. ii. iii. iv. v.

Pada tab Presets, pilih bentuk lajur yang anda kehendaki. Pada tab Number of columns, pilih bilangan lajur yang anda kehendaki. Pada tab Line between, anda boleh klik di kotak kecil di sebelahnya sekiranya anda ingin membina garisan diantara lajur. Pada tab Right-to-Left, anda boleh klik di kotak kecil di sebelahnya sekiranya anda ingin mengubah penjajaran teks dari kanan ke kiri. Klik OK

Langkah-Langkah Membatalkan Format Columns 1. Blokkan teks yang dikehendaki. 2. Pada tab Page Layout, sub-tugasan Columns 3. Pada tab Presets, klik One. 4. Klik OK

53

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 10

Drop Cap

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Dapat menyerlahkan teks pada dokumen dengan

mempelbagaikan gaya huruf pertama perenggan 2. Dapat mengubah posisi, jenis font, saiz dan jarak Drop Cap yang digunakan 3. Membuat latihan dan memahirkan diri dengan apa yang telah dipelajari

54

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

10.1

Drop Cap

Drop Cap biasanya digunakan untuk mengubah gaya penampilan aksara/huruf pertama sesuatu dokumen.

i. ii. iii.

Highlight pada teks Pada tab Insert Klik butang Text dan pilih:

iv.

Atau klik pada Drop Cap Option untuk mengubah jenis tulisan:

55

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Latihan

Taip teks dibawah:

Pak Muda telah lama ingin mengembangkan usaha membiak kerang gergasi, dengan perbelanjaan ditanggung dari hasil derma orang ramai. Segala usaha yang mereka lakukan tidak dibayar oleh mana-mana pihak..Bulan Oktober yang lalu , pasangan tersebut bersama 15 orang sukarelawan telah bersiap sedia bersama 120 bekas berisi kerang gergasi ke pulau redang, sebuah Pulau Peranginan di pesisiran pantai terengganu.

Soalan : Tukarkan huruf P pada perkataan Pak kepada Drop Cap berbentuk In margin.

56

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 11

Jadual

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Mengetahui cara-cara untuk membuat jadual 2. Mengedit dan memformat jadual mengikut gaya yang disukai 3. Membuat latihan dan memahirkan diri dengan apa yang telah dipelajari

57

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

11.1

Membina Jadual

Anda boleh memaparkan teks dalam Microsoft Word dalam pelbagai bentuk sama ada paparan teks biasa, teks dalam column atau teks di dalam jadual. Penggunaan jadual memudahkan proses penyusunan maklumat yang lebih tersusun dan teratur.

Membina Jadual Jadual adalah grid yang terdiri daripada baris dan lajur. Setiap petak dalam jadual adalah satu sel. Untuk mencipta jadual : i. ii. Klik dahulu di mana lokasi jadual hendak ditempatkan. Klik menu : Insert Table Insert Table

58

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

iii. iv. v. vi. vii.

Tentukan bilangan lajur dan baris yang dikehendaki Anda juga boleh menggunakan cara shortcut untuk membuat jadual. Klik dahulu di mana lokasi jadual hendak ditempatkan. Klik tab Insert Table. Menerusi grid empat segi yang muncul, seret tetikus untuk memilih bilangan baris dan lajur yang diperlukan dalam jadual anda.

59

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Apabila tetikus anda dilepaskan, jadual dengan bilangan baris dan lajur yang dipilih akan muncul dalam dokumen.
Lajur

Baris

Klik dalam satu sel dan mula menaip. Tekan kekunci Tab untuk bergerak dari satu sel ke sel yang lain di sebelah kanan. Selain Tab, anda boleh juga klik di dalam mana-mana sel dan menaip.

11.2

Menambah dan Memadam Lajur

Menambah Lajur Untuk menambah lajur baru, klik di dalam lajur sebelah kiri atau kanan tempat yang anda ingin sisipkan lajur baru. Klik Insert untuk memaparkan sub-menunya.

60

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Klik opsyen Insert Columns to the Left ( lajur ke kiri ) atau Insert Columns to the Right (lajur ke kanan) bergantung pada sisipan lajur yang diperlukan ( kanan/ kiri ). Lajur akan ditambah serta-merta di dalam jadual.
Tambahan Lajur

61

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Memadam Lajur Untuk memadam lajur , klik di dalam lajur sebelah kiri atau kanan tempat yang anda inginkan. Klik Insert untuk memaparkan sub menunya. Klik pada opsyen Delete Columns.

62

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

11.3

Menambah dan Memadam Baris

Menambah Baris Untuk menambah baris baru, klik di dalam baris sebelah bawah atau atas tempat yang anda ingin sisipkan baris baru. Klik Insert untuk memaparkan sub-menunya.

Klik opsyen Insert Rows Above ( baris atas) atau Insert Rows Below ( baris bawah) bergantung pada sisipan baris yang diperlukan ( atas / bawah ). Baris akan ditambah serta-merta di dalam jadual.

Tambahan baris

63

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Memadam Baris Untuk memadam baris , klik di dalam baris yang anda ingin padam dan klik pada Delete Cells. Baris tersebut akan dipadam.

Untuk memadam kandungan dalam baris Highlight pada baris dan tekan butang Delete pada papan kekunci.

64

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Latihan

1.

Bina satu jadual dan masukkan maklumat dibawah

Bilangan 1 2 3 4 5 6

Nama Syuhada Fiza Zailora Yahaya Ismail Zamri

Umur 21 tahun 22 tahun 23 tahun 22 tahun 47 tahun 45 tahun

65

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 12

Memasukkan Grafik dan Objek

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Mengetahui cara-cara memasukkan grafik atau objek di dalam helaian kerja anda 2. Membentuk satu kerja yang kreatif 3. Membuat latihan dan memahirkan diri dengan apa yang telah dipelajari.

66

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

12.1

Memasukkan Grafik dan Objek

Untuk menghasilkan dokumen Word yang menarik, anda boleh memasukkan Simbol atau Imej/Gambar di dalamnya.

Memasukkan Simbol

i. ii.

Klik pada tab Insert

Symbols

Pilih simbol yang diingini dan klik untuk memasukkanny a ke dalam dokumen:

iii.

Klik pada More Symbols untuk dapatkan simbol-simbol lain :

iv.

Klik pada simbol dan klik Insert untuk memasukkannya ke dalam dokumen
67

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Memasukkan Imej

i. ii. iii.

Klik pada tab Insert Klik pada Clip Art

Ilustration

Panel seperti dibawah akan dipaparkan pada kanan tetingkap

Contoh: Taip building dan klik Go (taip dalam bahasa inggeris. Untuk lihat semua, klik Go shaja)

iv.

Seterusnya klik pada gambar yang diingini. Gambar tersebut akan dipaparkan dalam dokumen.

68

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Menyunting Imej Imej yang diimport masuk ke dokumen Word boleh diubahsuai dari segi saiz dan kedudukan. i. Aktifkan imej dengan mengklik pada imej tersebut

ii. iii.

Contoh imej yang sedang aktif Apabila gambar diklik, satu tab Picture Tools akan dipaparkan bagi pengguna untuk mengedit gambar.

Sub-Tugasan Adjust Arrange Size Picture Styles

Keterangan Untuk mengubah warna, kekuatan warna dan sebagainya Untuk menetapkan kedudukan gambar Untuk setkan saiz gambar Untuk mengubah gaya persembahan gambar

69

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

viii.

Untuk mengubah saiz imej, bawa kursor ke salah satu daripada empat penjuru sehingga kursor bertukar menjadi tanda anak panah condong, contohnya penjuru kanan imej.

ix.

Klik pada penjuru atas kanan imej tanpa lepas dan heret tetikus kearah kiri bawah untuk mengecilkan saiz imej.

x.

Cara lain memformat imej ialah dengan klik kanan pada imej:

70

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

xi.

Pilih Format Picture dan edit gambar:

xii.

Untuk membesarkan imej, pula, klik pada penjuru atas kanan imej tanpa lepas dan heret tetikus ke kanan atas pula.

71

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

12.2

Memasukkan Imej Dari Luar Ke Dalam Dokumen

Microsoft Word Xp membolehkan anda mengimport imej dari luar ruangan Clip Art ke dalam dokumen. Sebelum mengimport imej dari luar ruangan Clip Art, fail imej yang hendak diimport perlulah di sediakan terlebih dahulu. i. ii. Buka dokumen anda dari ruang cakera keras atau bina satu fail baru. Tentukan kedudukan kursor tetikus anda.

iii. iv.

Klik tab Insert

Picture

Tetingkap Insert Picture akan dipaparkan.

v. vi.

Tetapkan direktori dimana fail disimpan. Klik pada fail imej yang ingin diimport dan tekan butang Insert. Imej yang diimport akan kelihatan di skrin masing-masing.

72

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

12.3

Menggunakan Grafik Di Dalam Dokumen

Menghasilkan objek pelbagai bentuk di dalam dokumen:

i. ii.

Klik pada Insert

Illustration

Shapes

Klik pada anak panah untuk dapatkan objek-objek

iii.

Klik pada skrin kerja bagi menetapkan kedudukan dimana objek ingin di letakkan.

iv.

Seterusnya, bawa kursor ke ruang kerja Microsoft Word. Kemudian bina objek dengan cara mengklik tetikus tanpa lepas dan heret kearah yang bersesuaian. Objek yang dipilih akan terbentuk di skrin.

73

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

12.4

Memasukkan Smart Art

Smart Art adalah rekabentuk grafik seperti carta organisasi, diagram, proses, carta alir dan sebagainya. Cara memasukkan Smart Art

i. ii.

Klik pada tab Insert

Illustration

Smart Art

Tetingkap berikut akan dipaparkan

74

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

iii.

Pilih rekabentuk grafik yang diingini. Contohnya klik pada Hierarchy Organization Chart. Klik OK.

iv.

Organization Chart akan dipaparkan pada dokumen

v.

Anda boleh mengedit teks yang bersesuaian

75

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

12.5

Memasukkan Carta

i. ii.

Klik pada tab Insert

Illustration

Chart

Tetingkap berikut akan dipaparkan

iii. iv.

Klik pada graf yang diingini dan klik OK Graf akan dipaparkan di skrin bersama dokumen Excel seperti berikut:

76

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

v. vi.

Masukkan data pada ruang kerja Excel Graf akan bertukar mengikut data yang dimasukkan

77

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Latihan 1. Sediakan satu dokumen seperti berikut dan masukkan gambar yang bersesuaian

Majlis Sambutan Hari Kebangsaan Daerah Banting Tarikh : 31hb Ogos 2008 Tempat : MID Kg Sg Lang Tengah, Banting, Selangor

2. Sediakan graf berdasarkan maklumat berikut: Bilangan Kursus / Latihan ICT Tahun 1998 2007 Tahun/ Bilangan Siri Peserta 1998 2003 1,602 26,832 2004 336 6,552 2005 248 4,786 2006 457 9,140 2007 674 11,904 Jumlah 3317 59,214

78

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Bab 13

Mencetak Dokumen

Objektif: Di akhir bab ini, peserta akan: 1. Mengetahui cara-cara membuat tetapan pada pencetak yang digunakan 2. Pra-pandang pada dokumen yang hendak dicetak 3. Mengubah layout kertas melalui Print Properties 4. Mencetak muka surat pilihan

79

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

13.1

Melihat Paparan Dokumen

Untuk melihat paparan dokumen yang hendak dicetak, ikuti arahan : Klik Palang Capaian Pantas Print Preview

Palang Capaian Pantas

Print Preview

Tetingkap menyemak akan dipaparkan seperti rajah di bawah.

80

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

13.2

Memilih Printer /Pencetak

Sebelum mencetak dokumen anda hendaklah memilih pencetak terlebih dahulu untuk membolehkan dokumen anda di cetak. Klik Palang Capaian Pantas Pilih Print Pilih pencetak yang hendak digunakan dengan mencari senarai nama pencetak yang terdapat pada ruang nama. Pilih senarai pencetak yang digunakan. Print Preview

Print

Pilih laman yang hendak dicetak

Bilangan Salinan

81

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Printer yang dipilih

Printer Properties Digunakan sekiranya hasil cetakan tidak seperti yang dikehendaki.

Kualiti Print

82

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

13.3

Memilih Muka Surat

Anda boleh memilih muka surat yang hendak dicetak dengan mengubah tetapan pada Page Range samada ingin mencetak All (semua), Current Page (muka surat semasa) dan Pages (muka surat yang terpilih).

13.4

Mencetak

Setelah selesai mengubah tetapan pada tetingkap print, klik pada butang OK untuk mencetak dokumen.

Klik OK untuk mencetak

Pastikan pencetak telah sedia terpasang dan telah disambungkan pada komputer. Apabila selesai mencetak, simpan fail dan tutup dengan mengklik pada butang Close.
83

Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Latihan 1. Taip dan cetak teks dibawah:

Pak Muda telah lama ingin mengembangkan usaha membiak kerang gergasi, dengan perbelanjaan ditanggung dari hasil derma orang ramai. Segala usaha yang mereka lakukan tidak dibayar oleh manamana pihak Bulan Oktober yang lalu , pasangan tersebut bersama 15 orang sukarelawan telah bersiap sedia bersama 120 bekas berisi kerang gergasi ke Pulau Redang, sebuah pulau peranginan di pesisiran pantai Terengganu.

84