1

TEMA 2 : PENEROKAAN UNSUR DALAM ALAM

MODUL PEMBELAJARAN BAB 4 – KADAR TINDAK BALAS

4.1 PENGENALAN KADAR TINDAK BALAS
1. Tindak balas kimia ialah proses pertukaran bahan tindak balas untuk menghasilkan ________________
Contoh :

2. Semasa tindak balas berlaku, bahan tindak balas akan bertukar menjadi _________________________.
Oleh itu, kuantiti bahan tindak balas menjadi semakin _______________ .

3. Terdapat tindak balas cepat dan tindak balas perlahan seperti graf-graf dibawah.
 2

4. Kadar tindak balas ialah ;

Antara perubahan kuantiti bahan atau hasil tindak balas yang boleh diperhati dan diukur ialah

 pengurangan jisim, isipadu atau kepekatan ______________________

 pertambahan jisim, isipadu atau kepekatan ______________________
 pengurangan atau pertambahan tekanan, ________, nilai pH, kekonduksian elektrik,
___________________, atau keamatan warna campuran tindak balas
 pertambahan isipadu atau ____________________ yang terbebas
 ________________ ketinggian mendakan yang terbentuk

5. Penentuan Kadar Tindak Balas

Contoh :

Penyelesaian ;
 3

6. Kadar tindak balas bagi sesuatu tindak balas boleh diukur sebagai
a) Kadar tindak balas purata
b) Kadar tindak balas pada tempoh masa tertentu atau kadar tindak balas seketika
Contoh Kadar Tindak Balas Purata : Lengkapkan pengiraan di bawah.
4
 5

Contoh 1 Kadar Tindak Balas Seketika : Lengkapkan pengiraan di bawah

Contoh 2 Kadar Tindak Balas Seketika : Lengkapkan pengiraan di bawah

 6

Penyelesaian : a)
 7

Latihan :

Jawapan
a) kadar tindak balas dalam 2 minit yang pertama

b) kadar tindak balas dalam minit yang kedua

c) kadar tindak balas keseluruhan bagi tindak balas

 8

4.2 FAKTOR YANG MEMPENGARUHI KADAR TINDAK BALAS

1. Faktor yang mempengaruhi kadar tindak balas ialah;

 apabila suhu bahan tidak balas meningkat, __________________________________________

 apabila mangkin digunakan, ______________________________________________________
 apabila kepekatan bahan tindak balas meningkat, _____________________________________
 apabila tekanan meningkat, ______________________________________________________
 apabila saiz bahan tindak balas berbentuk pepejal berkurang, ___________________________

2. Eksperimen 4.1 : Kesan suhu

Tujuan :

Hipotesis :

Pemboleh ubah

 dimanipulasi :
 bergerak balas :
 dimalarkan :
 9

3. Eksperimen 4.2 : Kesan Kepekatan

Tujuan :

Hipotesis :

Pemboleh ubah
 dimanipulasi :
 bergerak balas :
 dimalarkan :

4. Eksperimen 4.3 : Kesan Saiz Bahan

Tujuan :

Hipotesis :

Pemboleh ubah
 dimanipulasi :
 bergerak balas :
 dimalarkan :
 10

5. Eksperimen 4.4 : Kesan Kehadiran Mangkin

Tujuan :

Hipotesis :

Pemboleh ubah
 dimanipulasi :
 bergerak balas :
 dimalarkan :

4.3 : APLIKASI KONSEP KADAR TINDAK BALAS

1. Dalam kehidupan seharian, kita meletakkan makanan dalam ___________________ untuk
melambatkan makanan menjadi rosak. Suhu yang rendah _______________ kadar pertumbuhan
mikroorganisma.
2. Penghasilan ammonia melalui _________________ merupakan satu contoh aplikasi konsep kadar
tindak balas dalam industri. Lengkapkan rajah penghasilan ammonia di bawah.

Gas nitrogen : gas hidrogen

________________
 11

3. Penghasilan asid sulfurik melalui ____________________ juga menggunakan aplikasi konsep

kadar tindak balas. Lengkapkan rajah di bawah.

4. Faktor-faktor yang meningkatkan kadar tindak balas dalam Proses Haber dan Proses Sentuh adalah
seperti berikut ;
 12

SOALAN PEMAHAMAN
 13

JAWAPAN :