Professional Documents
Culture Documents
1 Poer
100
60
Memanjang
Melintang
325,382 kg
325,382 kg
M1
M2
80
27,115 kg
x
3=
81,345 kg
37.5
75
75
75
62.5
37.5
27,115
108,461
37.5
75
300
75
45
37.5
225
Momen:
1 Arah memanjang
37.5
M1 =
=
81,345 x
50,841 kgm
M2 =
=
108,461
48,807 kgm
75
225
75
37.5
37.5
75
75
300
75
37.5
2 Arah melintang
Denah
Kolom
Tembok
tinggi 5.00 m
Sloof pengikat
Tiang pancang
l
Berat tembok
4.00 x
Kolom
Poer
Tiang pancang
4.00
5.00 x
0.15 x 1800 =
Beban merata, q =
Reaksi perletakan, R =
5,400 kg
1,350 kg/m'
2,700 kg
Momen lapangan
- 16
+ 11
= 1/11 x q x l^2
= 1/11 x
1,350 x
4.00 ^2 =
1,964 kgm
= 1/8 x
1,350 x
4.00 ^2 =
m
1/11 x q x l^2
1/11 x
1,350 x
= 1/2 x q x l
= 1/2 x
1,350 x
7.00 ^2 =
7.00 =
2,700 kgm
6,014 kgm
4,725 kg
0.60
0.60
23,044
x
3=
69,132 kg
23,044
x
3=
69,132 kg
23,044
x
3=
69,132 kg
23,044
x
3=
69,132 kg
0.45
0.375
0.075
0.75
2.00
0.75
0.83
M =
=
2.75
M =
69,132 x
0.075
69,132 x
0.83 =
62,218 kgm
92,175 x 0.45
41,479 kg
0.75
2.50
4.00
0.75
75
75
60
30
250
400
75
75
45
75
250
400
340
75
325,382
325,382
45
108,461
108,461
4x
27,115
108,461
RA =
108,461
108,461
108,461
RB =
108,461
108,461
108,461
108,461
MC =
ME =
R =
108,461 x
0.45 =
48,807 kgm
108,461 x 1.70 D =
108,461 kg
108,461 x
1.25 =
48,807 kgm
cocok
RB =
108,461 kg
108,461
B
q =
l
63,800 kg/m'
= 3.40 m
Ichtisar momen
+ 11
- 16
M lapangan
R =
- 16
= 1/11 x q x l^2
= 1/11
x 63,800
= 67,048 kgm
D =
3.40 ^2
108,461 kg
Tie beam (balok pengikat) dihitung berdasarkan reaksi tegangan tanah sit =
2.50
40
60
=
=
=
40 x
100 x
40 x
100 x
2,000 kg/m'
Ichtisar momen
0.50
+ 11
-
sit
16
= 1/11
2,000
16
2.50 ^2
0.50 kg/cm2
tidak jadi
=
1,136 kgm
Bila dihitung dengan tumpuan sendi-sendi
M lapangan = 1/8 x q x l^2
= 1/8
x
2,000 x 2.50 ^2
=
1,563 kgm
R = D = 0.5 x q x l = 0.50 x
2,000 x 2.50 =
2,500 kg
75
diambil pias sederetan t panc.
17.5
75
37.5
20
M
27,115
27,115
M =
R =
27,115 x
27,115 +
0.18 +
27,115 x 0.93 =
27,115 =
54,230 kg
29,827 kgm
225
37.5
82.5
7.5
Sloof
60x100
75
37.5
37.5
30
M
100
50
3x
27,115
81,345 kg
x
75
75
3x
27,115
81,345 kg
300
M =
81,345 x 0.08 +
R = D =
162,691 kg
81,345 x
0.83 =
Mx =
81,345 x 0.38 =
R = D =
81,345 kg
30,505 kgm
73,211 kgm
81,345
M =
R =
81,345 x
81,345 +
0.08 +
81,345 x 0.83 =
81,345 =
###### kg
73,211 kgm
0.60
23,044
x
1=
23,044 kg
23,044
x
1=
23,044 kg
23,044
x
1=
23,044 kg
23,044
x
1=
23,044 kg
0.75
0.375
0.075
0.75
2.00
0.75
0.83
M =
=
23,044 x 0.75
17,283 kg
2.75
M =
23,044 x
0.075
23,044 x
0.83 =
20,739 kgm
0.75
2.50
4.00
Beban ke balok
23,044
x
2=
46,088 kg
PC
C
0.75
PE
D
2.50
4.00
B
0.75
RA
RB
R A = RB = (
MA =
23,044
x
2=
46,088 kg
0 kgm
46,088 +
46,088 )/
2=
46,088 kg
0.75
MC = RA x
MD = RA x
0.75 =
2.00 -
46,088 x 0.75 =
34,566 kgm
PC x 1.25 =
46,088 x 2.00 =
34,566 kgm
46,088 x
1.25
Bidang M
Beban ke poer
0.60
memanjang
melintang
0.60
23,044
x
3=
69,132 kg
23,044
x
3=
69,132 kg
23,044
x
3=
69,132 kg
23,044
x
3=
69,132 kg
0.45
0.375
0.075
0.75
2.00
0.75
0.83
M =
=
46,088 x 0.45
20,739 kg
2.75
M =
69,132 x
0.075
69,132 x
0.83 =
62,218 kgm
Ukuran poer
60
60
memanjang
melintang
80
60
80
27,115 kg
x
4=
108,461 kg
0.63
kgm
x
kgm
0.45
0.53
14,371
23,044
4=
92,175 kg
23,044
1=
23,044 kg
23,044
2=
46,088 kg
50,841 kgm
h =
81,345 kg
0.63
Tampak memanjang
225 cm
0.33 x sbk =
0.48sbk =
syt/sbd =
cm
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd =
Besi beton U
b =
80
0.33 x
0.48
0.58 x sau =
300 =
300
0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
2262 kg/cm2
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
a = 6/(sbd.h.(3-h)) =
h' = a . SQRT (M/b) =
a = 2.5 + 0.65 (D
Tulang dipilih besi D =
h = h' + a = 36.2 +
2
15 x
100 ) = 0.399
1.5 x
Sehingga tidak perlu tulangan miring.
81,345 )/(
225 x
80
2
) = 6.78 kg/cm
<
2
8.31 kg/cm
225
300
100
25 of 112
26 D 13
80
81,345 kg
62.5
75
37.5
Arah melintang
M2 =
48,807 kgm
h =
108,461 kg
b =
80
cm
300 cm
0.45
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd =
tegangan tarik beton ijin, sbt =
Besi beton U
0.33 x sbk =
0.48sbk =
0.33 x
0.48
0.58 x sau =
300 =
300
0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
2262 kg/cm2
2
syt/sbd =
2262 / 100 kg/cm
Tinggi balok ditaksir h =
80 cm
Momen lapangan M = 48,807 kgm
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
a = 6/(sbd.h.(3-h)) =
h' = a . SQRT (M/b) =
a = 2.5 +
1.3 (f
Tulang dipilih besi D =
h = h' + a = 30.7 +
2
15 x
100 ) = 0.399
1.5 x
Sehingga tidak perlu tulangan miring.
108,461 )/(
300 x
300
80
2
) = 6.78 kg/cm
<
2
8.31 kg/cm
26 of 112
225
60
25 D 13
80
## cm jarak tulang
## cm jarak tulang
26 D 13
108,461 kg
45
75
37.5
r=
1.5 x P
1.5 x
325,382
=
(2.(60+80)+2.(100+80)).80
=
51,200
9.5 <
11.3 OK
##
##
##
##
##
#
#
#
#
#
225
300
100
27 of 112
26 D 13
80
62.5
75
kg
37.5
73,211 kgm
100
h =
50
b =
75
82.5
Tampak konsul
100 cm
225 cm
7.5
37.5
Tampak penampang
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd =
tegangan tarik beton ijin, sbt =
Besi beton U
0.33 x sbk =
0.48sbk =
0.33 x
0.48
0.58 x sau =
300 =
300
0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
= r
2262 kg/cm2
syt/sbd =
2262 / 100 kg/cm
Tinggi balok ditaksir h =
100 cm
Momen lapangan M = 73,211 kgm
2
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
a = 6/(sbd.h.(3-h)) =
h' = a . SQRT (M/b) =
a = 2.5 +
0.8 (D
Tulang dipilih besi D =
h = h' + a = 43.4 +
2
15 x
100 ) = 0.399
1.5 x
162,691 )/(
225 x
2
100 ) = 10.8 kg/cm
>
2
8.3 kg/cm
28 of 112
Bentuk konsul:
Tempat r = 8.3 kg/cm2 -----> y = l.(rmax-r)/rmax
82.5 (
10.8 +
7 f 16 =
Fyo
2
14.1 cm
0.354
29,394 /
harus >
10.8 -
2262 =
13
8.3 ) / 10.8 =
8.3 ) x 225 x
2
13 cm .
19.3
19.3 cm.
29,394 kg
cm2.
30,505 kgm
100
h =
81
cm
50
x
b =
7.5
225 cm
75
37.5
Tampak konsul
Tampak penampang
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd =
tegangan tarik beton ijin, sbt =
Besi beton U
0.33 x sbk =
0.48sbk =
0.33 x
0.48
0.58 x sau =
300 =
300
0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
= r
2262 kg/cm2
syt/sbd =
2
2262 / 100 kg/cm
Tinggi balok ditaksir h =
81 cm
Momen lapangan M = 30,505 kgm
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
a = 6/(sbd.h.(3-h)) =
h' = a . SQRT (M/b) =
a = 2.5 +
0.8 (D
Tulang dipilih besi D =
h = h' + a =
28 +
2
15 x
100 ) = 0.399
1.5 x
Sehingga tidak perlu tulangan miring.
81,345 )/(
cm2
225 x
81
2
) = 6.7 kg/cm
<
2
8.3 kg/cm
M=
28,742 kgm
100
h =
50
27,115
b =
53
cm
100 cm
29 of 112
1.06
Tampak konsul
Tampak penampang
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd =
tegangan tarik beton ijin, sbt =
Besi beton U
0.33 x sbk =
0.48sbk =
0.33 x
0.48
0.58 x sau =
300 =
300
0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
= r
2262 kg/cm2
syt/sbd =
2262 / 100 kg/cm
Tinggi balok ditaksir h =
100 cm
Momen lapangan M = 28,742 kgm
2
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
a = 6/(sbd.h.(3-h)) =
h' = a . SQRT (M/b) =
a=
10 +
0.8 (D
Tulang dipilih besi D =
h = h' + a =
56 +
2
15 x
100 ) = 0.399
1.5 x
Sehingga tidak perlu tulangan miring.
27,115 )/(
53
2
100 ) = 7.67 kg/cm
<
2
8.3 kg/cm
6 D 16
tulang arah x
1/2
x 16.4 x
2
11.6 ----------------> 6 D 16 = 12.1 cm2 harus > 11.6 cm2
tulang arah y
16.4
Check potongan di tengah
M=
14,731 kgm
75
ada
h =
50
b =
53
95 cm
design
cm
0.53
Tampak konsul
Mutu bahan:
Tampak penampang
30 of 112
Beton K
Besi beton U
0.33 x sbk =
0.48sbk =
0.33 x
0.48
0.58 x sau =
300 =
300
0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
= r
2262 kg/cm2
2
syt/sbd =
2262 / 100 kg/cm
Tinggi balok ditaksir h =
95 cm
Momen lapangan M = 14,731 kgm
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
a = 6/(sbd.h.(3-h)) =
h' = a . SQRT (M/b) =
a=
10 +
0.8 (D
Tulang dipilih besi D =
h = h' + a = 40.1 +
2
15 x
100 ) = 0.399
1.5 x
Sehingga tidak perlu tulangan miring.
Jadi bentuk poer adalah balok ukuran
2
2
27,115 )/( 53 x
95 ) = 8.08 kg/cm
<
8.3 kg/cm
untuk h = 95 cm ----> hampir sama dengan awalnya
sehingga h tetap dipakai
100 cm
panjang p = 3.00 m
lebar
l = 2.25 m
tinggi
t = 1.00 m
60
100
100
300
225
M=
17,083 kgm
100
50
h =
100 cm
31 of 112
b =
60
cm
0.63
Tampak konsul
Tampak penampang
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd =
tegangan tarik beton ijin, sbt =
Besi beton U
0.33 x sbk =
0.48sbk =
0.33 x
0.48
0.58 x sau =
300 =
300
0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
= r
2262 kg/cm2
2
syt/sbd =
2262 / 100 kg/cm
Tinggi balok ditaksir h =
100 cm
Momen lapangan M = 17,083 kgm
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
a = 6/(sbd.h.(3-h)) =
h' = a . SQRT (M/b) =
a = 2.5 +
0.8 (D
Tulang dipilih besi D =
h = h' + a = 40.6 +
2
15 x
100 ) = 0.399
1.5 x
Sehingga tidak perlu tulangan miring.
27,115 )/(
60
2
100 ) = 6.78 kg/cm
<
2
8.3 kg/cm
M=
12,202 kgm
100
h =
50
b =
50
100 cm
cm
0.45
Tampak konsul
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd =
tegangan tarik beton ijin, sbt =
Besi beton U
Tampak penampang
0.33 x sbk =
0.48sbk =
0.33 x
0.48
0.58 x sau =
300 =
300
0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
= r
2262 kg/cm2
2
syt/sbd =
2262 / 100 kg/cm
Tinggi balok ditaksir h =
100 cm
Momen lapangan M = 12,202 kgm
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
a = 6/(sbd.h.(3-h)) =
h' = a . SQRT (M/b) =
a = 2.5 +
0.8 (D
Tulang dipilih besi D =
2
15 x
100 ) = 0.399
0.241
32 of 112
h = h' + a =
37.6 +
3.3 =
40.9 cm
>
1.5 x
Sehingga tidak perlu tulangan miring.
27,115 )/(
50
2
100 ) = 8.13 kg/cm
2
8.3 kg/cm
<
Kombinasi
Arah sumbu x (arah konsul panjang)
Untuk beban diagonal bawah tulangan arah sumbu x butuh 6
Untuk beban arah konsul butuh tulangan
5
Untuk beban diagonal atas tulangan arah sumbu x butuh
6
Sehingga jumlah tulangan arah konsul panjang butuh
17
D
D
D
D
16
16
16 idem atas
16
buat
17 D 16 = 34.2 cm2
= D 16 5.5
= D 22 - 10.0
D
D
D
D
16
16
16 idem kiri
16
buat
25 D 16 =
6
8
6
20
Jadi tulangan poer dipakai menyilang tegak lurus masing-2 besi ukuran
D 22 -
50.3 cm2
10.0
3.00
2.25
1.00
D 22-10
D 22-10
33 of 112
34 of 112
35 of 112
36 of 112
37 of 112
38 of 112
16.4
39 of 112
40 of 112
41 of 112
2.25
20
0.1125
=
=
36.56 cm2
38.01 cm2
3.00
25
0.1200 > arah x ----> memenuhi
42 of 112
M =
4.00 m
1,964 kgm
h = 40 cm
h'
b = 30 cm
a
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd =
tegangan tarik beton ijin, sbt =
Besi beton U
0.33 x
0.48sbk =
syt/sbd =
sbk = 0.33 x
0.58 x
0.48
300 =
300
sau = 0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
2262 kg/cm2
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
15 x
100 ) = 0.399
d = 3/(syt(3-h)) =
3/( 2262 (3- 0.399 )) = 0.0510
h' yang ada (h' a) = h - a =
40.0 - 3.95 = 36.1 cm
2
Fy = d x M/h'a = 0.0510 x
1,964 /
36.1 = 2.78 cm
2
2
Dipakai besi 3 D 13 =
4.0 cm harus > 2.78 cm
Tulangan yang dibengkok:
Reaksi perletakan RA = Dmax =
2,700 kg
1.5 x
Sehingga tidak perlu tulangan miring.
Gambar penulangan:
2,700 )/(
3 D 13
f8 -
20
40
3 D 13
30
30
40
2
) = 3.38 kg/cm
<
2
8.31 kg/cm
M =
2,700 kgm
h = 40 cm
h'
b = 30 cm
a
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd =
tegangan tarik beton ijin, sbt =
Besi beton U
0.33 x
0.48sbk =
syt/sbd =
sbk = 0.33 x
0.58 x
0.48
300 =
300
sau = 0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
2262 kg/cm2
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
15 x
100 ) = 0.399
d = 3/(syt(3-h)) =
3/( 2262 (3- 0.399 )) = 0.0510
h' yang ada (h' a) = h - a =
40.0 - 3.95 = 36.1 cm
2
Fy = d x M/h'a = 0.0510 x
2,700 /
36.1 = 3.82 cm
2
2
Dipakai besi 3 D 13 =
4.0 cm harus > 3.82 cm
Tulangan yang dibengkok:
Reaksi perletakan RA = Dmax =
2,700 kg
1.5 x
Sehingga tidak perlu tulangan miring.
Gambar penulangan:
2,700 )/(
30
40
2
) = 3.38 kg/cm
<
2
8.31 kg/cm
3 D 13
f8
40
3 D 13
30
2 Untuk bentang7.00 m
Jepit
M =
6,014 kgm
h = 40 cm
h'
b = 30 cm
a
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd =
tegangan tarik beton ijin, sbt =
Besi beton U
0.33 x
sbk = 0.33 x
0.48sbk =
0.58 x
0.48
300 =
300
sau = 0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
2262 kg/cm2
syt/sbd =
2262 / 100 kg/cm
Tinggi balok ditaksir h =
40 cm
Momen lapangan M =
6,014 kgm
2
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
15 x
100 ) = 0.399
d = 3/(syt(3-h)) =
3/( 2262 (3- 0.399 )) = 0.0510
h' yang ada (h' a) = h - a =
40.0 - 4.1 = 35.9 cm
2
Fy = d x M/h'a = 0.0510 x
6,014 /
35.9 = 8.54 cm
2
2
Dipakai besi 5 D 16 = 10.1 cm harus > 8.54 cm
Tulangan yang dibengkok:
Reaksi perletakan RA = Dmax =
4,725 kg
1.5 x
Sehingga tidak perlu tulangan miring.
Gambar penulangan:
4,725 )/(
5 D 16
f8 -
20
40
5 D 16
30
30
40
2
) = 5.91 kg/cm
<
2
8.31 kg/cm
M =
48,807 kgm
h =
b = 60 cm
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd = 0.33 x
tegangan tarik beton ijin, sbt =
Besi beton U
syt/sbd =
sbk = 0.33 x
0.48sbk =
100 cm
0.48
300 =
300
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
15 x
100 ) = 0.399
d = 3/(syt(3-h)) =
2262 kg/cm2
2
Dipakai besi 7 D 22 = 26.6 cm harus >
26
Tulangan yang dibengkok:
Reaksi perletakan RA = Dmax =
108,461 kg
1.5 x
cm2
108,461 )/(
60
2
100 ) = 27.1 kg/cm
2
41.8 cm
0.354
88,703 /
=
=
2
8.3 kg/cm
0.5 x
340 x ( 27.1 117.9 cm
27.1 +
2262 =
>
8.3 ) x
2
39.2 cm .
60
8.3 ) / 27.1
117.9 =
88,703 kg
2
39.2 cm .
harus >
Tulangan atas
7 D 22
Sengkang
D 10 - 20
100
Tulangan bawah
4 D 22
60
M =
67,048 kgm
h =
b = 60 cm
Mutu bahan:
Beton K 300 tegangan tekan beton ijin, sbd = 0.33 x
tegangan tarik beton ijin, sbt =
Besi beton U
syt/sbd =
100 cm
sbk = 0.33 x
0.48sbk =
0.58 x
0.48
300 =
300
sau = 0.58 x
100 kg/cm2
= 8.31 kg/cm2
3900 =
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
15 x
100 ) = 0.399
0.241
2262 kg/cm2
a = 2.5 +
0.8 (f 8 ) + 1.1 (D 22 ) = 4.4 cm
Tulang dipilih besi D = 22 mm dan begel f 8 mm
h = h' + a = 80.4 +
4.4 = 84.8 cm
> 100 cm maka balok dapat dipakai.
d = 3/(syt(3-h)) =
3/( 2262 (3- 0.399 )) = 0.0510
h' yang ada (h' a) = h - a =
100.0 - 4.4 = 95.6 cm
2
Fy = d x M/h'a = 0.0510 x
67,048 /
95.6 = 35.8 cm
2
2
Dipakai besi 10 D 22 = 38.0 cm harus > 35.8 cm
Tulangan yang dibengkok:
Reaksi perletakan RA = Dmax =
54,230 kg
1.5 x
54,230 )/(
Gambar penulangan:
10 D 22
f8
##
10 D 22
60
60
2
100 ) = 13.6 kg/cm
>
2
8.31 kg/cm
Rincian Penulangan
1 Poer besar
a. Besi sengkang arah lebar poer
2.25 m
D 13-15 (= 21 D 13)
panjang
4.04 m
3.00 m
panjang poer
b. Besi sengkang arah panjang poer
3.00 m
D 13-15 (= 5 D 13)
panjang 10.40 m
2.25 m lebar poer
3.00 m
panjang poer
d. Besi pengikat D13 arah tinggi poer
1.00 m
D 13-30
7x
9 = 63 buah
panjang
1.00 m
2.25 m lebar poer
3.00 m
panjang poer
D 13-30
2x
9 = 18 buah
panjang
2.30 m
2.25 m lebar poer
3.00 m
panjang poer
2.30 m
3.00 m
2.25 m
D 22-10 (= 30 D 22)
panjang
2.20 m
Rekap:
a. Besi sengkang arah lebar poer 2.25 m
b. Besi sengkang arah panjang poer
3.00 m
c. Besi sengkang arah keliling poer
d. Besi pengikat D13 arah tinggi poer 1.00 m
e. Besi pengikat D13 arah melebar poer 2.25 m
f. Besi pengikat D13 arah memanjang poer 3.00 m
=
=
=
=
=
=
4.04
4.79
10.40
1.00
2.30
3.05
x
x
x
x
x
x
=
=
=
=
=
=
=
=
=
84.8
76.6
52.0
63.0
41.4
42.7
360.6
378.6
32
m
m
m
m
m
m
m
m
batang
=
=
2.95 m x
2.20 m x
=
=
=
=
67.9
66.0
133.9
140.5
12
m
m
m
m
batang
3.00 m
2.25 m
m
m
m
m
m
m
21 buah
16 buah
5 buah
63 buah
18 buah
14 buah
Jumlah
Ditambah 5%
23 buah
30 buah
Jumlah
Ditambah 5%
Perhitungan kolom:
Tulang simetris, exsentrisitet kecil sehingga sbt < 1/4 sbd ijin
P
e
Kolom persegi panjang harus menerima gaya P =
12.5 ton =
1200 /
60 kg/cm
6 cm
4x
e =
d = (9.6xPxe)/(sbdxb ) =
2
4x
9.6 x
19.2 cm
2
20 x 25 cm
6 = 24 dibulatkan
12,500 x
25
6 )/( 60 x
dibulatkan = 20 cm
= ((
=
4 f 12
Kontrol:
= 3 +
0.8 +
0.6 (f 12 ) = 4.4 cm
2
2
W = 1/6xdxb + (30xFy(1/2xb - a) )/b
a
= 1/6 x
20 x 25
3
= 2439.51 cm
sbd
I.
+ ( 30 x
4.52 ( 1/2 x
25 -
4.4
25 + 15 x
4.52
sbt
12,500 /( 20 x
+
12,500 x
52.8 kg/cm
6/
2439.51
(sbd ijin)
2
< 60 kg/cm
-----> OK memenuhi
II.
12,500 /( 20 x
-
=
III. x = (bxsbd)/(sbd+sbt)
-8.73 kg/cm
= ( 25 x
Tb = 1/2xsbtxd(b-x) = 1/2 x
12,500 x
2
25 + 15 x
6/
<
2439.51
2
(-1/4.sbd)
-13.2 kg/cm
-----> OK memenuhi
8.73 x
4.52
20 x( 25 -
8.73 ) =
21.4 )
310 kg <
(1/2.Fy.sy)
2714 kg
-----> OK memenuhi
12,500 /(
115 x
60 )
54 of 112
2
1.81 cm
<
4.52 cm
(Fy yang ada)
-----> OK memenuhi
Gambar penulangan:
8 f 12
20
25
a'
Fy'
Fy
P
M = P.e
e
c
f
d=
35
b = 45
P
M
a
a'
1/2b
1/2b
1/2b-a 1/2b-a'
syd/n
sbd
syt/n
Hukun Hooke:
E = tg a =
e = s/E
s/e
a
x-a'
Ey/Eb = n = 15
b-a
b-a-x
a'
sbd/x = (syd/n)/(x-a')
syd/n = sbd . (x-a')/x
syd = n . sbd . (x-a')/x
55 of 112
e
sbd
syt/n
n . sbd
sy
((b-a)-x)
x
((b-a)-x)
x=
sbd
n.
((b-a)-x)
sy
= n.sbd.(b-a)
x.(sy+n.sbd) = n.sbd.(b-a)
x=
Kalau
n.sb
n.sbd
sy+n.sbd
= h
sy + n.sb
(b-a)
---------------> x
(b-a)
Contoh:
Sebuah kolom segi panjang harus menerima sebuah beban sentris
sebesar P = 12 ton dan sebuah momen M = 7.2 tonmeter.
2
Tinggi kolom
h = 5.00 m. syt/sbd
1200 / 60 kg/cm , h =
0.429
h = (n.sb)/(sy+n.sb)
Jawab:
2
2
17.23 - 4.8 ) / 17.23 = 649 kg/cm
Mtr = P x c ---> c = e + (1/2.b - a) = e + 1/2.b -a
= 12,000 x ( 0.60 +
0.225 0.048 )
= 12,000 x ( 0.777 )
=
9,324 kgm
Mdr = P x f ---> f = e - (1/2.b - a') = e -1/2.b + a'
= 12,000 x ( 0.60 0.225 +
0.048 )
= 12,000 x ( 0.423 )
=
5,076 kgm
= (Mtr - 1/2.sbd.d.x.(b'-1/3.x))/(syd'.b'')
56 of 112
=(
932,400.0 - 1/2 x 60 x
)) / (
649 x 35.4 )
2
cm
= 13.45
Dipakai tulang
35 x
5f
Fy = (Mdr + 1/2.sbd.d.x.(1/3.x-a'))/(syt.(b-a-a'))
= ( 507,600.0 + 1/2 x 60 x 35 x 17.23
)) / ( 1200 x 35.4 )
2
= 12.35 cm
Dipakai tulang
5 f 19 =
Kelangsingan kolom = h/d =
500 / 35 = 14
2
14.18 cm
= (Mdr + 1/2.sbd.d.x.(1/3.x-a'))/(syt.b'')
x ( 1/3 x 17.23 4.8
2
14.18 cm
< 17 ---> tidak tertekuk
Gambar penulangan
f 8-20
16 f 19
57 of 112
I. Kolom atas:
P1 = 2xD balok R2
=2x
P2 = D balok consul =
M balok consul =
#### =
#### t
#### t
#### tm
Bc
0.484
h = (n.sb)/(sy+n.sb)
Jawab:
2
Taksir ukuran kolom
30 x 50 cm
Exentrisitet e = M : P =
#REF! :
#REF! = #### m
Ditaksir a = a' = 4.6 cm
( 3+
0.8 +
0.8 (= 1/2 x
1.60 ) = 4.6 )
Tulang besi f 16 mm dan begel f
8 mm
b' = b - a = 50 - 4.6 = 45.4 cm
b'' = b - a - a' = 50 - 4.6 - 4.6 = 40.8 cm
x = h . b' =
0.484 x 45.4 = 21.97 cm
2
889 kg/cm
= (Mdr + 1/2.sbd.d.x.(1/3.x-a'))/(syt.b'')
x ( 1/3 x 21.97 4.6
2
14.07 cm
< 17 -----> tidak tertekuk
58 of 112
59 of 112
Gambar penulangan
1. Kolom tengah
f 8-20
9 f 16
2f8
30
Balok consul
30x60
50
Kolom atas
2. Kolom pojok
50
50
12 f 16
Balok consul
30x60
60 of 112
=2x
P2 = D balok consul =
M balok consul =
#### =
#### t
#### t
#### tm
Bc
0.30x0.50x4.00x2.4 =
P4 = 2xD balok R4 = 2 x
#### =
1.44 t
#### t
P4 = D balok induk =
#### t
M balok induk = #### tm
Bi
0.484
h = (n.sb)/(sy+n.sb)
Jawab:
2
Taksir ukuran kolom
40 x 60 cm
Exentrisitet e = M : P =
#REF! :
#REF!
Ditaksir a = a' = 6.9 cm
( 3+
0.8 +
Tulang besi f 16
b' = b - a = 60 - 6.9 = 53.1 cm
b'' = b - a - a' = 60 - 6.9 - 6.9 = 46.2
x = h . b' =
0.484 x 53.1 = 25.69 cm
= #### m
1.60 + 1.50 = 6.90 )
mm tersusun dan begel f 8 mm
cm
2
823 kg/cm
61 of 112
=
=
#REF!
#REF!
x ( #### )
kgm =
#REF!
kgcm
= (Mdr + 1/2.sbd.d.x.(1/3.x-a'))/(syt.b'')
x ( 1/3 x 25.69 6.9
2
22.12 cm
< 17 -----> tidak tertekuk
Gambar penulangan
f 8-20
22 f 16
40
Balok induk
40x80
60
Kolom utama
2. Kolom samping (kanan & kiri)
P1 = 2xD balok R1
=2x
P2 = D balok consul =
M balok consul =
#### =
#### t
#### t
#### tm
Bc
P3 = bobot kolom atas =
P4 = D balok anak =
0.30x0.50x4.00x2.4 =
1.44 t
#### t
P5 = 2xD balok R3 = 2 x
#### =
M balok anak = #### tm
#### t
Bi
62 of 112
Bi
0.484
h = (n.sb)/(sy+n.sb)
Jawab:
2
Taksir ukuran kolom
40 x 50 cm
Exentrisitet e = M : P =
#REF! :
#REF! = #### m
Ditaksir a = a' = 4.6 cm
( 3+
0.8 +
0.8 =
4.6 )
Tulang besi f 16 mm dan begel f
b' = b - a = 40 - 4.6 = 35.4 cm
b'' = b - a - a' = 40 - 4.6 - 4.6 = 30.8 cm
x = h . b' =
0.484 x 35.4 = 17.13 cm
8 mm
2
823 kg/cm
= (Mdr + 1/2.sbd.d.x.(1/3.x-a'))/(syt.b'')
x ( 1/3 x 17.13 4.6
2
14.07 cm
> 17 -----> tidak tertekuk
Gambar penulangan
f 8-20
63 of 112
40
Balok anak
20x25
12 f 16
50
Kolom samping
3. Kolom Gerbang
Jumlah beban terpusat, P = #### t
Jumlah momen, M. = #### tm
Sebuah kolom harus menerima sebuah beban sentris
sebesar P = #### ton dan sebuah momen M = #### tonmeter.
2
Tinggi kolom
h = 4.00 m. syt/sbd
1200 / 75 kg/cm , h =
0.484
h = (n.sb)/(sy+n.sb)
Jawab:
2
Taksir ukuran kolom
40 x 40 cm
Exentrisitet e = M : P =
#REF! :
#REF! = #### m
Ditaksir a = a' = 4.6 cm
( 3+
0.8 +
0.8 =
4.6 )
Tulang besi f 16 mm dan begel f
b' = b - a = 40 - 4.6 = 35.4 cm
b'' = b - a - a' = 40 - 4.6 - 4.6 = 30.8 cm
x = h . b' =
0.484 x 35.4 = 17.13 cm
8 mm
2
823 kg/cm
Fy = (Mdr + 1/2.sbd.d.x.(1/3.x-a'))/(syt.(b-a-a'))
= (Mdr + 1/2.sbd.d.x.(1/3.x-a'))/(syt.b'')
=(
#REF!
+ 1/2 x 75 x 40 x 17.13 x ( 1/3 x 17.13 4.6
)) / ( 1200 x 30.8 )
2
2
= #### cm
Dipakai tulang
3 f 16 = 6.03 cm
64 of 112
400 /
Gambar penulangan
f 8-20
40
12 f 16
Balok anak
20x25
edit
40
Kolom samping
65 of 112
12,500 kg
cm
cm
25
)2) /
25
)
(sbd ijin)
OK memenuhi
)
(-1/4.sbd)
OK memenuhi
21.4 cm
OK memenuhi
66 of 112
67 of 112
68 of 112
69 of 112
70 of 112
71 of 112
70.7
72 of 112
73 of 112
74 of 112
75 of 112
76 of 112
edit
77 of 112
d = 10 cm
Bdp
R2
l = 1.50
g = (sbd.h)/(2.syt).b =
15 x
75 )/( 1200 + 15 x
6/( 75 x 0.484 x ( 3 ( 75 x
240 kg/m'
250 kg/m'
490 kg/m'
0.484 )/(
75 ) = 0.484
0.484 )) =
2x
0.066 ---> a =
1200 ) x 100 =
0.256
1.512
Ikhtisar momen
-16
-16
+11
harus >
2
3.22 cm
Gambar penulangan:
f 10-20
f 10-10
f 10-10
0.38
f 8-20
f 8-20
10
f 10-10
f 10-20
0.30
1.50
d = 12 cm
l = 3.00 m
Plat ditumpu pada ke-empat sisinya
l/b = 3.00 /
= 1.00
b = 3.00
maka: Mb+
Ml+
MibMil-
3.00
=
=
=
=
33
33
41
41
l = 3.00
2
M = c x 0.001 qb
= 41 x 0.001 x q
Lebar plat diambil pias, b = 1.00 m
Tebal plat beton ditaksir d = 12 cm
Bobot sendiri, g =
0.12 x 1.00 x 2400
Beban berguna, p.
q lantai
2
kg/cm
syt/sbd =
1200 / 75
h = (n.sb)/(sy+n.sb) = (
15 x
x 3.00
=
=
=
288 kg/m'
400 kg/m'
688 kg/m'
75 )/( 1200 + 15 x
75 ) = 0.484
a2 = 6/(sbd.h.(3-h)) =
g = (sbd.h)/(2.syt).b =
6/( 75 x 0.484 x ( 3 -
( 75
Momen maksimum:
2
M = c x 0.001 qb
= 41
d' = a . SQRT(M) = 0.256 x
a=
2+
0.6 (f 12 ) =
d = d' + a =
4.1 +
2.6
0.484 )/(
0.484 )) =
2x
0.066 ---> a =
1200 ) x 100 =
0.256
1.512
x 0.001 x
688 x 3.00 2 = 253.9 kgm
SQRT ( 253.9 ) = 4.1 cm
2.6 cm, dipakai tulang f = 12 mm
=
6.7 cm
< 12 cm, maka
tebal plat memenuhi
2
Fy = g . d' = 1.512 x
4.1 = 6.18 cm
2
------> dipakai tulang f 12 15 = 7.54 cm
harus >
2
6.18 cm
Gambar penulangan:
f 12 -
f 12 - 30
f 12 - 15
15
f 12 -
0.75
15
12
f 12 -
15
f 12
f 12 -
0.6
3.00
12 -
30
30
15
I. Balok Sloof.
1. Sloof sisi kanan & kiri
pelaksanaan 50
pelaksanaan 50
####
####
## f ##
2 f ##
2 f
2 f
f 8-20
####
f 8-20
####
2 f ##
## f ##
Bentangan
Tumpuan
3.00
Kolom 40x50
2 f ##
## f ##
## f ##
Bentangan
Tumpuan
2 f
Tumpuan
2 f ##
f 8 - 20
-atas
-bawah
4 f ## menerus
3 f ## menerus
## f ##
25
f 8-20
2 f 12
Kolom 40x60
f 8 - 20
2 f 12
Plesteran
lantai kerja
Penghubung kolom dengan Strauzt
Staruzt f 35 cm
Kedalaman -11,00 m
3.00
Sloof 15x25
40
12 f 16
50
Sloof 40x55
Pelaksanaan 50x55
Balok anak
20x25
7 f 16
2 f
8
5 f 16
Tembok
f 8 - 20
Kolom 40x50
Posisi lantai
Lantai keramik
Pasir urug
Sloof 40x55
Pelaksanaan 50x55
55
Pondasi
psgan batu belah
40
22 f 16
60
Balok induk
40x80
f 8 - 20
100
Sloof praktis
15x25
tulang 4 f 12
Muka tanah yang ada
Penghubung kolom
dg pondasi Strauzt
tebal 55 cm
100
Tulangan pondasi Strauzt
6 f 12
10
f 35
40
85
10
####
2 f ##
f 8-20
####
## f ##
f 8-20
####
## f ##
2 f ##
Bentangan
Tumpuan
####
2 f ##
## f ##
2 f
2 f
f 8-20
####
f 8-20
####
10 f ##
## f ##
Bentangan
2 f ##
Tumpuan
Tulangan miring
Kolom atas
3 f 16
2 f 16
5 f 16
3 f 16
2 f 16
Balok induk
5 f 16
Kolom bawah
3. Balok ring
####
####
2 f ##
f 8-20
####
## f ##
f 8-20
####
## f ##
2 f ##
Bentangan
Tumpuan
####
2 f ##
f 8-20
####
## f ##
f 8-20
####
## f ##
Bentangan
2 f ##
Tumpuan
f 12-25
f 12-12.5
f 12-20
0.75
f 12-20
12
f 12-12.5
f 12-25
f 12-25
0.6
3.00
V. Kolom atas
1. Kolom tengah
40
f 8-20
9 f 16
2f8
60
Balok consul
30x60
2. Kolom pojok
50
50
12 f 16
Balok consul
30x60
####
2 f ##
####
## f ##
####
f 8-20
f 8-20
## f ##
2 f ##
Bentangan
Tumpuan
2. Balok ring
####
####
2 f ##
####
## f ##
####
f 8-20
f 8-20
## f ##
Bentangan
2 f ##
Tumpuan
####
2 f ##
####
## f ##
####
f 8-20
f 8-20
## f ##
2 f ##
Bentangan
Tumpuan
## f ##
2 f 8
####
f 8-20
2 f ##
f 12-20
f 12-10
f 8-20
f 8-20
10
f 12-10
0.30
1.50
f 12-20
I. Kolom bawah
1. Kolom samping (kanan & kiri)
Sloof 40x55
Pelaksanaan 50x55
f 8-20
40
Balok anak
20x25
12 f 16
50
Sloof 40x55
Pelaksanaan 50x55
40
22 f 16
60
Balok induk
40x80
####
2 f ##
f 8-20
####
## f ##
f 8-20
####
## f ##
2 f ##
Bentangan
Tumpuan
####
2 f ##
## f ##
2 f
2 f
f 8-20
####
f 8-20
####
10 f ##
## f ##
Bentangan
2 f ##
Tumpuan
Kolom atas
3 f 16
2 f 16
Balok induk
5 f 16
Kolom bawah
3. Balok ring
####
####
2 f ##
f 8-20
####
## f ##
f 8-20
####
## f ##
Bentangan
2 f ##
Tumpuan
####
2 f ##
f 8-20
####
## f ##
f 8-20
####
## f ##
2 f ##
Bentangan
Tumpuan
f 12-25
f 12-12.5
f 12-20
0.75
f 12-20
12
f 12-12.5
f 12-25
f 12-25
0.6
3.00
9 f 16
2f8
40
Balok consul
30x60
60
9 f 16
2f8
40
50
Balok consul
30x60
3. Kolom pojok
50
50
12 f 16
Balok consul
30x60
V. Balok atap
1. Balok Void (Bv)
####
####
2 f ##
####
## f ##
####
f 8-20
f 8-20
## f ##
2 f ##
Bentangan
Tumpuan
2. Balok ring
####
####
2 f ##
####
## f ##
####
f 8-20
f 8-20
## f ##
Bentangan
2 f ##
Tumpuan
####
2 f ##
####
## f ##
####
f 8-20
f 8-20
## f ##
Bentangan
2 f ##
Tumpuan
## f ##
2 f 8
####
f 8-20
2 f ##
f 12-10
0.38
f 8-20
f 8-20
10
f 12-10
0.30
1.50
f 12-20
####
Penampang melintang
2 f ##
## f ##
2 f
2 f
f 8-20
####
####
f 8-20
####
10 f ##
## f ##
2 f ##
Bentangan
Tumpuan
Penampang memanjang
Kolom belakang
Kolom depan
## f ##
2.00
## f ##
f 8-20
## f ##
2 f ##
10 f ##
## f ##
2.00
2 f 8
9.50
0.60
..
..
..
+ 0.60 + 1.00 )
+ 0.60 + 1.00 )
1.00 ) .
1.00 ) .
Sub Jumlah
10% keamanan
Jumlah
= #### m
= 101.0 m
=
20.2 m
= #### m
= #### m
=
13.0 m
=
13.0 m
= #### m
= #### m
= #### m
= ## batang
40
22 f 16
60
Balok induk
40x80
) x 2 = #### m
buah
#### m
20.2 m
#### m
#### m
#### m
## batang
Lantai Atas
f 12 -
Pelat
f 12 - 30
f 12 - 15
15
f 12 -
0.75
15
f 12 -
12
f 12 -
f 12 -
15
f 12 -
0.6
3.00
Balok induk
####
####
2 f ##
## f ##
2 f
2 f
f 8-20
####
f 8-20
####
10 f ##
## f ##
Bentangan
2 f ##
Tumpuan
30
30
15
Balok Ring
####
####
30
3 f ##
2 f 16
f 8-20
f 8-20
40
## f ##
3 f 16
Volume poer:
Luas tapak = 3.00 x
2.25
Satu sisi trapesium sisi bawah
sisi atas
sisi rata-2
tinggi
luas penamp
Luas penamp dua sisi trapesium
Volume = 2.25 x
1.80
1.20
=
=
=
=
=
=
=
=
6.75
1.00
0.50
0.75
1.20
0.90
1.80
4.05
3.00
0.60
m2
m
m
m
m
m2
m2
m3
1.20
1.00
Kolom 60/100
Sloof 60/100
1.00
0.50