ELEKTRIKAL

ELEKTRIKAL

Kepentingan elektrik. Penjanaan tenaga elektrik. Jenis-jenis stesen janakuasa. Jenis-jenis janakuasa. Jenis-jenis stesen janakuasa di Malaysia. Pendawaian perumahan & perindustrian. Simbol - simbol komponen elektrikal.

PENGENALAN
KEPENTINGAN DAN KEPERLUAN TENAGA ELEKTRIK DALAM KEHIDUPAN SEHARIAN MANUSIA.
DALAM ZAMAN SERBA MODEN INI

MANUSIA MEMENTINGKAN KESELESAAN DALAM KEHIDUPANNYA.

PERBAGAI JENIS PERKAKAS ELEKTRIK DAN ELEKTRONIK DICIPTA UNTUK MEMENUHI KEPERLUAN TERSEBUT. SETIAP HARI KITA MENGGUNAKAN PERKAKAS ELEKTRIK DAN ELEKTRONIK SEPERTI:-

 KOMPUTER PENGHAWA DINGIN (AIR COND)

PETI SEJUK
PERIUK NASI ELEKTRIK TELEVISYEN

DAN PELBAGAI JENIS MESIN

 KESEMUA PERKAKAS YANG DI ATAS

MEMERLUKAN TENAGA ELEKTRIK

PENJANAAN TENAGA ELEKTRIK

PENJANAAN MERUPAKAN PROSES

PENGELUARAN TENAGA ELEKTRIK DENGAN JUMLAH YANG TINGGI,TERHASIL DARIPADA PEMOTONGAN FLUKS OLEH GEGELUNG YANG TERDAPAT PADA SESEBUAH PENJANA.

 Apabila bahan pengalir kedudukan tegak

,pengaliran fluks mengalir dengan lancar dan bila bahan pengalir kedudukan melintang, pemotong fluks akan berlaku dan hal ini menyebabkan penghasilan arus elektrik. Besar atau kecil penghasilan kuasa elaktrik bergantung pemutaran bahan pengalir.

TERDAPAT 3 JENIS STESEN JANAKUASA UTAMA DI MALAYSIA IAITU :

1. STESEN JANAKUASA HIDRO 2. STESEN JANAKUASA GAS 3. STESEN JANAKUASA TERMA

STESEN JANAKUASA HIDRO

STESEN JANAKUASA HIDRO MENGGUNAKAN AIR DARIPADA EMPANGAN SEBAGAI PENGGERAK UTAMANYA UNTUK MEMUSINGKAN KIPAS TURBIN .

STESEN JANAKUASA GAS

STESEN JANAKUASA GAS MENGGUNAKAN UDARA BERTEKANAN TINGGI SEBAGAI SUMBER PENGGERAK UTAMA BAGI MEMUTARKAN KIPAS TURBIN .

STESEN JANAKUASA TERMA

STESEN JANAKUASA TERMA MENGGUNAKAN BAHAN API SEPERTI ARANG BATU . DANDANG AKAN MENGELUARKAN STIM YANG BERTEKANAN TINGGI BAGI MEMUTARKAN KIPAS TURBIN .

SALURAN PAIP

11KV KIPAS TURBIN R Y B

DANDANG / BOILER

SHAFT

PENJANA

BAHAN API

STEP DOWN TRANSFORMER ( PENGUBAH LANGKAH TURUN ) MENARA PYLON

220KV
STEP UP TRANSFORMER ( PENGUBAH LANGKAH NAIK ) R Y B

11KV
SUBSTATION (PENCAWANG)

11KV Y B

STEP DOWN TRANSFORMER ( PENGUBAH LANGKAH TURUN ) R Y B N 240V

INPUT DELTA
NEUTRAL 0V OUTPUT STAR

SUBSTATION (PENCAWANG) R Y B N

PEMBEKALAN MELALUI TIANG ELEKTRIK

R Y B N R Y B N

KAWASAN PERINDUSTRIAN 3 FASA(415VAC)

KAWASAN PERUMAHAN 1 FASA (240VAC)

 VOLTAN

TEKANAN ELEKTRIK

ARUS

PENGALIRAN ELEKTRIK
TENTANGAN ARUS

RINTANGAN

FASA NEUTRAL-1 FASA (SINGLE PHASE)

MERAH

NEUTRAL = 240V AC

BIRU

NEUTRAL = 240V AC
NEUTRAL = 240V AC

KUNING

FASA

FASA-3 FASA (THREE PHASE)

MERAH BIRU KUNING = 415V AC

KUNING MERAH BIRU = 415V AC BIRU KUNING MERAH = 415V AC

PENJANAAN, PENGHANTARAN DAN PENGAGIHAN TENAGA ELEKTRIK

 PEMBEKALAN TENAGA ELEKTRIK

KEPADA PENGGUNA PERLU MELALUI PERINGKAT PENJANAAN,PENGHANTARAN DAN PENGAGIHAN. TENAGA ELEKTRIK DIJANA DI STESEN JANAKUASA DAN DITINGKATKAN VOLTANYA SEBELUM DIHANTAR KE PENCAWANG MASUK UTAMA DI DESTINASI TERTENTU. SEBELUM TENAGA ELEKTRIK DIAGIHKAN KEPADA PENGGUNA, VOLTAN AKAN DITURUNKAN KEPADA 415 V/240 V DI PENCAWANG PENGAGIHAN.

LAZIMNYA TERDAPAT 2 JENIS PENJANAAN IAITU :

PENJANAAN ARUS TERUS ( DIRECT CURRENT )

PENJANAAN ARUS ULANG ALIK ( ALTERNATIVE CURRENT )

PENJANAAAN ARUS TERUS

ARUS TERUS IALAH ARUS YANG MENGALIR SATU ARAH . ( BENTUK GELOMBANG ) LAZIMNYA PENJANAAN ARUS TERUS BOLEH DIDAPATI DARIPADA : BATERI ( SEL BASAH / SEL KERING ) TENAGA SURIA / MATAHARI

PENJANAAAN ARUS ULANG ALIK

ARUS ULANG ALIK IALAH ARUS YANG SENTIASA BERUBAH ARAH PENGALIRANNYA MENGIKUT PERUBAHAN KUTUB SUMBER BEKALAN . ( BENTUK GELOMBANG )
PENJANAAN ARUS ULANG ALIK MERUPAKAN SUMBER UTAMA BEKALAN TENAGA ELEKTRIK DI MALAYSIA .

ARUS ULANG-ALIK DIJANA DI STESEN JANAKUASA. DI NEGARA KITA TERDAPAT TIGA JENIS STESEN JANAKUASA.

 KEUPAYAAN SESEBUAH STESEN

JANAKUASA MENJANA KUASA ELEKTRIK BERGANTUNG KEPADA PENJANA DAN PENGGERAK UTAMANYA.
VOLTAN YANG DIHASILKAN ADALAH

10.5 kV HINGGA 11.0 kV. WALAU BAGAIMANAPUN, UNTUK MEMUDAHKAN PENYELARASAAN, NILAI TERSEBUT DITETAPKAN PADA KADAR 11kV.

 TENAGA MEKANIKAL DIPERLUKAN BAGI

MEMUTARKAN KIPAS TURBIN, SUPAYA TURBIN MEMACU PENJANA ARUS ULANG-ALIK. SISTEM YANG MEMBEKALKAN TENAGA MEKANIK INI DIKENALI SEBAGAI PENGGERAK UTAMA. TERDAPAT BEBERAPA JENIS SUMBER PENGGERAK UTAMA, ANTARANYA TERMASUKLAH:-

 AIR
STIM OMBAK GAS

ANGIN

 AIR,GAS DAN ANGIN MERUPAKAN

SUMBER SEMULA JADI, MANAKALA STIM PULA DIHASILKAN MELALUI PEMANASAN AIR OLEH BAHAN API SEPERTI: MINYAK DIESEL
ARANG BATU GAS

STESEN JANAKUASA YANG TERDAPAT DI MALAYSIA

1.

SJ- SULTAN SALAHUDDIN ABDUL AZIZ,KAPAR,SELANGOR : 1200 MEGAWATT (GAS) SJ- SULTAN ISMAIL,PAKA,TERENGGANU : 900 MEGA WATT (GAS)

2.

3.

SJ- SULTAN ISKANDAR,JOHOR : 605 MEGA WATT (TERMA) SJ- TUANKU JAAFAR,PORT DICKSON,NEGERI SEMBILAN : 600 MEGA WATT (TERMA) SJ- TANJUNG ARU,SABAH : 450 MEGA WATT (TERMA)

4.

5.

6.

SJ- SULTAN ISMAIL PETRA,KELANTAN : 400 MEGAWATT (HIDRO) SJ- TEMENGGOR,PERAK : 348 MEGAWATT (HIDRO) SJ- PERAI PULAU PINANG : 317 MEGAWATT (TERMA)

7.

8.

9.

SJ- SULTAN IDRIS,CAMERON HIGHLANDS,PAHANG : 150 MEGAWATT (HIDRO)

10. SJ- BATANG AI,SARAWAK : 90

MEGAWATT (HIDRO)

ELEKTRIK

PENDAWAIAN RUMAH

PENDAWAIAN INDUSTRI

( HOUSE WIRING )

( INDSTRIAL WIRING )

240 VOLT ( AC ) 1 FASA

415 VOLT ( AC ) 3 FASA

`
CUT OUT

LITAR KUASA RUMAH

NEUTRAL LINK

DISTRIBUTION FUSE BOX ( D.F.B )

E MAIN L SWITCH C B

K.W.H METER

M M M M C C C C B B B B
TERMINAL EARTH

TERMINAL NEUTRAL

SUIS

FUNGSI
CUT OUT = MEMUTUSKAN BEKALAN APABILA BERLAKU LEBIHAN ARUS .

K.W.H METER = MEREKODKAN JUMLAH ARUS YANG DIGUNAKAN .

D.F.B

= MENGAGIHKAN BEKALAN KE
BEBERAPA LITAR YANG LAIN .

SIMBOL-SIMBOL ELEKTRIK (PENDAWAIAN RUMAH)

1.
2. 3.

- SUIS SEHALA
- SUIS DUA HALA

- SUIS PERANTARAN - SUIS TARIK

4. 5.

- SUIS UTAMA

(6) (7) (8) (9) (10)

- LAMPU KALIMANTAN -LAMPU KALIMANTAN BERKEMBAR - LAMPU DINDING

- KIPAS SILING

- KIPAS EKZOS

Soket alur keluar 15 A

Sokit alur keluar 13 A

Earth (bumi)
Neutral link

Air con

 L LIVE N NEUTRAL E EARTH AMP AMPIER

V VOLTAGE
C CURRENT AC ALTERNATIVE CURRENT DC DIRECT CURRENT R RESISTOR SSO SWITCH SOCKET OUTLET TNB TENAGA NATIONAL BERHAD DFB- DISTRIBUTION FIUS BOX

Litar Kuasa Rumah

13A fuse

3 co wire

Sambungan plug

Sumbungan suis

Sambungan soket

Cut out

Kwh meter

Main switch

Elcb 6A 6A 6A 15A 20A 20A 20A

3 Lampu 2 Kipas 1 Loceng 8 lampu

4 Lampu 1 Kipas exhaust 6 Soket alur keluar 1 Air cond 1 water heater

1 Kipas

PEMUTUS LITAR BOCOR KE BUMI

APABILA BERLAKUNYA KEBOCORAN , ARUS

PADA GELUNG Z DAN GELUNG Y TIDAK SEIMBANG . DENGAN ITU GELUNG BERKENDALI KERANA MENDAPAT VOTAN ARUHAN . INI MENYEBABKAN GELUNG BERKENDALI KERANA MENDAPAT TENAGA ELEKTRIK DARIPADA GELUNG L DAN SETERUSNYA MENARIK SUIS PEMUTUS LITAR KE KEDUDUKAN TUTUP ARUS BOCOR AKAN MASUK KE BEBAN MELALUI PENGALIR PELINDUNG LITAR BUMI JIKA KEBOCORAN ITU BERLAKU ANTARA ARUS PENGALIR HIDUP DAN BUMI

LAMPU KALIMANTAN

CHOKE Memberi voltan pada masa permulaan dan menghadkan arus mengalir. STARTER (PENGHIDUP) jika lampu kalimantan dihidupkan A dan B yang bertanda akan cantum antara satu sama lain ,ini bermakna starter itu menolong menghidupkan mentol. LAMPU KALIMANTAN Lampu kalimantan mempunyai 4 bahagian yang penting iaitu , punca bekalan, pemula, tiub dan choke.

MENGENALPASTI MASALAH
Jika lampu kalimantan tidak fungsi, punca bekalan diperiksa dengan menggunakan meter perbagai pada julat 250v ac. Jika ada bekalan,seterusya choke diperiksa dengan meter perbagai pada julat ohm, jika ada keterusan, seterusnya penghidup diperiksa dengan menggunakan kaedah gantian,jika penghidup tidak rosak , seterusnya tiub diuji dengan menggunakan kaedah gantian.

MASALAH Fius terbakar semasa lampu dihidupkan

SEBAB Pemuat rosak Terdapat litar pintas di dalam litar Lampu tidak mahu Tiada bekalan menyala selepas Elektrod putus dihidupkan Pemuat rosak Lampu gagal menyala Tiub sudah lama Voltan bekalan rendah Pemula rosak Lampu tidak menyala , Pemula rosak elektrod masih berbara

SETERIKA ELEKTRIK

( IRON BOX )
Seterika elektrik mempunyai 3 bahagian penting iaitu punca bekalan , elemen pemanas dan laras suhu . Pertama , punca bekalan diperiksa dengan menggunakan meter pelbagai ( multimeter ) pada julat 250 VAC . Jika didapati ada bekalan keterusan , elemen pemanas diperiksa dengan menggunakan multimeter pada julat ohm .

Jika tiada bekalan , keterusan talian bekalan diperiksa dari palam ( plug ) ketamatan elemen pemanas . Jika didapati rosak ,sama ada palam ,fius ,atau talian baru digantikan .

MASALAH Seterika tidak panas

Kepanasan tidak

rata

SEBAB Tiada bekalan Fius putus Talian bekalan terbuka Laras suhu rosak Elemen pemanas rosak Elemen pemanas rosak Skru pada tamatan rosak .

CEREK ELEKTRIK

( WATER HEATER )
Cerek elektrik mempunyai 4 bahagian yang penting iaitu punca bekalan , suis , laras suhu dan elemen pemanas . Pertama , voltan punca bekalan diperiksa dengan menggunakan meter pelbagai pada julat 250VAC . Jika ada bekalan ,keterusan elemen pemanas diperiksa dengan menggunakan multimeter pada julat ohm . Elemen digantikan dengan yang baru .

Sekiranya ia rosak : pada peringkat awal tiada bekalan kuasa ,keterusan dari palam hingga ke tamatan pada pemanas diperiksa dengan menggunakan meter pelbagai pada julat ohm . Jika rosak , sama ada palam , fius atau talian digantikan .

MASALAH Air tidak panas

Air tidak

mendidih

SEBAB Tiada bekalan kuasa Fius putus Suis rosak Elemen pemanas rosak Suis automatik rosak

Hukum ohm
Hukum ohm ialah hukum yang paling asas dan

penting dalam teori elektrikal. Dengan mengunakan hukum ini kita dapat menentukan nilai rintangan,arus,voltan dan kuasa dalam sesuatu litar A.T dan A.U
FORMULA : V=IxR I= V

R R= V I

Untuk memudahkan kita mengingati formula ini ialah dengan merujuk formula baru ini .

FORMULA SEGI TIGA AJAIB :

. .

V
I
x

R = O.5

V= V=
I = 2A

V=

V=?

R = 46

I= I=
I=?

I=

V = 100

R=?

R= R=
I = 1.5A

R=

V = 200V

SEMOGA BERJAYA SEKIAN TERIMA KASIH