NOTA KEMAHIRAN HIDUP TINGKATAN SATU Reka Bentuk dan Teknologi

ASAS MEREKA BENTUK 1. Proses Mereka Bentuk A. Mengenal pasti Masalah Tiada produk di pasaran Produk sedia ada terdapat kegagalan dan kelemahan Produk sedia ada susah dikendalikan Produk di pasaran besar dan berat Produk sedia ada tidak praktikal dalam cuaca negara ini Produk sedia ada mahal Produk sedia ada tidak menjimatkan masa atau terhad penggunaannya B. Mendapatkan maklumat dan mengumpul idea Data dan maklumat yang diperolehi dengan a. menyiasat b. membaca c. membuat lawatan d. melayari internet e. temuramah Semua maklumat dan data hendaklah direkodkan dalam buku idea. Buku idea ialah buku yang merekodkan tarikh, lakaran, senarai bahan, butir penemuan dan lain-lain perkara yang berkaitan C. Menilai dan memilih idea yang terbaik Kumpulkan semua idea dan lakarkan idea tersebut Analisa dan pilih satu idea yang terbaik D. Pembinaan (perlaksanaan idea) Rancang carta aliran kerja Pilih idea dan lakaran , sediakan bahan yang diperlukan Tentukan bahan dan pengikat yang akan digunakan Pasang setiap bahagian dan bahan dengan tepat dan kukuh Pilih kemasan yang sesuai Gunakan kemasan sewajarnya dan pastikan ia menarik E. Pengubahsuaian Pengubahsuian perlu dilakukan sekiranya a. Terdapat beberapa bahagian produk tidak berfungsi b. Keseluruhan produk tidak berfungsi c. Terdapat bahagian produk tidak selamat dan berbahaya kepada pengguna Ingin membuat penambahan kepada produk sedia ada Ingin membuat tukaran bahan atau jenis pengikat F. Pendokumentasian Satu laporan lengkap secara bertulis Butiran Laporan mestilah mengandungi

i. Tajuk ii. Latar belakang iii. Objektif iv. Deskripsi projek v. Rujukan vi. Lampiran Faktor Reka bentuk Fungsi Berfungsi Rupa bentuk Menarik Kesesuaian bahan Mudah didapati Kaedah Pembinaan Tidak merumitkan Tidak membazirkan masa Ketahanan Tahan ketika digunakan Tahan ketika disimpan Tidak mudah rosak, patah atau pecah Kos produk berpatutan Kemasan bersesuaian dengan penggunaan Faktor Keselamatan mesra pengguna dan mesra alam Tidak boleh mencederakan dan membahayakan pengguna Faktor Kormersial Boleh dipasarkan Mampu manarik pembeli Pencetusan Idea Mengenal pasti Masalah Mendapatkan maklumat dan mengumpul idea . melalui pembacaan i. melayari internet ii. membuat lawatan dan kajian Menilai dan memilih idea yang terbaik

Melakar Tujuan Melakar membantu memperjelaskan rupa dan bentuk cadangan rekaan secara 3D atau 2D Ciri-ciri Lukisan Lararan Lukisan lakaran dibuat dengan menggunakan pensil Lukisan Lakaran yang baik haruslah mengandungi

. I. II. III. IV.

maklumat bahan ukuran panjang dan lebar ukuran tinggi dan tebal jenis penyambung yang digunakan tarikh lakaran

V. Skala VI. Dimensi VII. Nama individu/kumpulan VIII. Nama projek Jenis lukisan lakaran . Lukisan Oblik Lukisan 3 dimensi yang menggunakan 1 garisan mendatar dan 1 garisan serong bersudut 45 darjah sebagai paksi a. Lukisan Isometrik Lukisan 3 dimensi yang menggunakan 2 garisan tapak 30 darjah sebagai paksi LUKISAN ISOMETRIK Lukisan Isometrik dibina di atas paksi isometrik. Ia adalah satu daripada lukisan 3 dimensi. Melalui lukisan ini perekaan atau lukisan produk dapat dilihat daripada pandangan atas, pandangan sisi dan pandangan hadapan.

Lukisan perspektif Lukisan yang didasarkan kepada suatu titik lenyap atau garis ufuk UKISAN PERSPEKTIF Lukisan perspektif dibina di atas paksi paksi perspektif dan titik terpilih. Ia adalah satu daripada lukisan 3 dimensi. Melalui lukisan ini perekaan atau lukisan produk dapat dilihat daripada pandangan atas, pandangan sisi dan pandangan hadapan dalam keadaan sebenar.

JENIS BAHAN 1. Kayu

A. Jenis Kayu I. Kayu Keras i. Cengal ii. Sepetir iii. Kapur II. Kayu Lembut i. Kayu Getah ii. Jelutung iii. Meranti

D. Saiz Kayu I. Papan Tebal Tebal 38 mm - 100 mm Lebar 150 mm ke atas Panjang 3 m - 6 m Kayu Beroti Tebal 38 mm - 100 mm Lebar 75 mm - 150 mm Panjang 3 m - 4 m II. Papan Nipis Tebal 10 mm - 38 mm Lebar 76 mm ke atas Panjang 3 m - 6 m Kayu Jerjak Tebal 20 mm - 38 mm Lebar 25 mm - 76 mm Panjang 3 m - 6 m

III.

IV.

E. B. Kecacatan Kayu

IV.

Meleding

II.

Berspring

III.

Berpiuh

IV.

Berpintal

V.

Berpusar

VI.

Merekah

C. Ciri-ciri kayu VI. Boleh di dapati dalam pelbagai saiz VII. Mempunyai ira dan urat kayu yang menarik VIII. Boleh dibina dengan pelbagai jenis tanggam IX. Boleh mengecut jika tidak dikeringkan dengan betul X. Mudah diserang serangga perosak Papan Lapis

Papan Lapis terdiri beberapa lapisan kayu yang dipotong nipis disusun secara berselang-seli dan diglu dan dimampatkan bersama-sama melalui proses kilang Papan lapis dijual dalam saiz yang besar seperti 4' x 8' dan digredkan berdasarkan ketebalan Saiz : panjang dan lebar = 2 440 mm x 1220 mm Tebal = dari 3 mm hingga 32 mm Jenis : Kalis air Tidak kalis air Kegunaan : Untuk membuat dinding bilik, perabot, pintu, rak dan kotak Kelebihan : Mudah dipotong Tidak retak dan meleding Kukuh dan tahan Keburukan : Mudah lekang apabila terkena air Hanya boleh digunakan di dalam rumah MDF

Medium Density Fibreboard (MDF) ialah bahan komposit yang berasaskan serat kayu lembut dan kayu terbuang. Ia terhasil daripada proses pemampatan dan glu Kegunaan : digunakan dengan meluas dalam industri perabot dan perumahan moden Saiz : 2 440 mm x 1 220 mm Kelebihan : . i. ii. iii. Tahan haba Tidak retak Tidak mudah bengkok dan meleding Permukaannya lebar dan rata

2. Mounting Board

Ia adalah sejenis kertas keras A. Kegunaan B. Saiz : Ketebalan 2 mm. Dijual dalam saiz 610 mm x 1 220 mm atau 610 mm x 910 mm C. Kelebihannya : Diwarnakan dengan warna-warna yang menarik Mudah dilengkungkan Mudah dipotong dan dibentuk

ALATAN TANGAN 1. Pembaris Keluli

A. Kegunaan : Mengukur dan memindahkan jarak B. Saiz : 30 cm dan 15 cm C. Binaan : Dibuat daripada keluli 2. Pita Pengukur

A. Kegunaan : Mengukur jarak B. Saiz : 3 M dan 6 M 3. Sesiku L

A. Kegunaan : i. Untuk membuat garisan lurus bersudut tepat

ii. Untuk menguji kerataan iii. Untuk menguji ketepatan iv. Untuk menguji kepersegian B. Saiz : Ditentukan mengikut panjang bilahnya C. Binaan : Bilahnya dibuat daripada kelulu. Badan dibuat daripada kayu atau logam. 4. ALATAN TANGAN RBT 5.

6. A = Hulu, B = Bilah 7. SESIKU L

8.

Kegunaan Sesiku L Menguji ketepatan muka tepi dengan muka atas

Menguji kerataan muka kayu atau papan

9. Menguji kepersegian hujung kayu atau menguji ketepatan kayu 10.

11. Pita Pengukur

12. Gandin Kayu 13.

14. Gandin Kayu Bulat 15.

16. Gergaji tangan 17.

18. Mata gergaji belah Mata gergaji kerat 19.

20. A = Muka B= Kepala C = kuku D = Hulu 21.

22. Gerudi engkol 23.

24. Papan penahan tepi

25. NT Cutter

A. Kegunaan : Untuk memotong papan lapis yang dinipis atau mounting board B. Saiz : 26. Gergaji Tangan

A. Kegunaan : Untuk memotong kayu, papan, papan lapis dan MDF B. Saiz: Ditentukan oleh panjang bilahnya dan bilangan gigi dalam setiap 25mm

27. Gergaji Puting

A. Kegunaan : Untuk memotong lurus kayu dan papan bersaiz kecil B. Saiz: Ditentukan oleh panjang bilahnya 28. Gergaji Lengkung Halus

A. Kegunaan : Untuk memotong lengkung pada kepingan papan nipis dan papan lapis B. Saiz : Ditentukan jarak antara mata gergaji dengan bingkai 29. Gergaji Besi

A. Kegunaan : Untuk memotong rod besi dan PVC B. Saiz : Ditentukan oleh panjang 30. Gerudi Tangan A. Kegunaan : Untuk membuat lubang di atas kepingan logam nipis dan papan yang nipis B. Mata gerudi pintal digunakan bersama gerudi tangan

GERUDI ENGKOL GERUDI TANGAN

31. Mata Gerudi Pintal A. Kegunaan : Untuk membuat lubang B. Saiz : ditentukan oleh diameter

32. Gerudi Engkol

A. Kegunaan : Untuk membuat lubang di atas kayu ,kepingan papan dan papan lapis B. Digunakan bersama dengan mata gerudi gerimit 33. Gerimit

A. Kegunaan : Untuk membuat lubang pandu sebelum memasukkan skru pada kayu (kayu nipis dan lembut) B. Saiz : ditentukan oleh diameter 34. Penebuk Pusat

A. Kegunaan : Untuk membuat lubang pandu di atas permukaan logam sebelum kerja menggerudi B. Saiz : 35. Pembenam Paku

A. Kegunaan : Untuk membenam kepala paku panel di bawah permukaan kayu B. Saiz : 36. Tukul Kuku Kambing

A. Kegunaan : Untuk mengetuk paku dan mencabut paku B. Saiz : Ditentukan oleh berat kepalanya 37. Tukul Warington

A. Kegunaan : Untuk mengetuk paku kecil di tempat yang sukar

38. Ragum Kakak Tua

A. Kegunaan : Untuk mencabut paku 39. Gandin Kayu A. Kegunaan : Untuk mengetuk hulu pahat atau menanggalkan cantuman papan projek

GANDIN KAYU GANDIN BULAT

40. Pahat rata / Pahat tepi serong

A. Kegunaan : Untuk membuat parit dan lurah serta meratakan dasarnya. B. Saiz : Ditentukan oleh lebar matanya Kikir Parut

Kegunaan : Untuk mengikir dan membentuk hujung kayu

Apit G

Kegunaan : Mengapit papan projek pada meja ketika kerja memotong dan menggerudi A. Saiz : terdapat dalam saiz seperti 1' dan 6"

MESIN GERUDI A. MESIN GERUDI LANTAI i. Kegunaan Mesin gerudi digunakan untuk menggerudi lubang pada kepingan kayu dan logam

ii.

Bahagian dan fungsinya 1. Penutup = Melindungi tali sawat dan takal 2. Suis = Menghidup dan mematikan motor 3. Bindu = Memutar mata gerudi 4. Mata gerudi = Membuat lubang pada kayu atau logam 5. Meja gerudi = Menempatkan ragum gerudi 6. Pelaras Meja = Melaraskan aras meja gerudi 7. Tuas Pemasuk = Menurunkan dan menaikkan bindu 8. Motor = Memutar bindu

9. Pengunci Bindu = Mengetatkan dan melonggarkan bindu 10. Ragum Gerudi = Memegang objek ketika kerja menggerudi iii. Peraturan Keselamatan ketika menggerudi 1. Penggunaan mesin hendaklah dilakukan oleh pelajar dengan pengawasan guru 2. Hanya seorang sahaja mengendalikan mesin 3. Pakai pakaian yang sesuai 4. Pakai gogal untuk melindungi mata B. MESIN GERUDI TANGAN ELEKTRIK 1. Kegunaan: a. Mengerudi lubang kayu atau kepingan logam 2. Bahagian dan fungsinya . Bindu = memegang dan memusingkan mata gerudi I. Suis = menghidup dan mematikan motor II. Pemegang = memegang dan mengendalikan mesin III. Kabel = menghantar arus elektrik 3. Cara Menggunakannya . Mengerudi secara menegak I. Menggerudi secara mendatar

Menggerudi mendatar BAHAN PEMASANGAN

Menggerudi menegak

Keterangan Gambar I II Mata Gerudi Benam Pemutar Skru Biasa/Rata Gunakan saiz mata pemutar yang tepat dan sesuai V VI

keterangan Gambar Menggerudi Engsel Skru Alur Rata, Kepala Benam dan Kepala Bulat

III Pemutar Skru Philips IV

VII Skru Philips

i. Paku Panel ii. Paku Kepala rata 1. Paku A. Kegunaan : mencantum dua keping papan/kayu atau bahan lain kepada kayu B. Saiz : ditentukan panjang batangnya C. Jenis I. Paku Kepala Rata i. Kegunaan : untuk mencantumkan dua keping papan atau kayu ii. Saiz ditentukan oleh : Panjang iii. Apabila membeli paku nyatakan : jenis dan panjangnya II. Paku Panel i. Digunakan : untuk pembinaan perabot

ii. Mempunyai kepala benam III. Paku Payung i. digunakan untuk memaku papan lapis dan kepingan zink D. Kelebihan : Senang digunakan. Murah E. Keburukan Sukar ditanggalkan. Papan mudah pecah dan retak 2. Skru A. Digunakan : untuk memegang dan merapatkan kepingan kayu dan engsel B. Jenis: Skru dibahagikan kepada beberapa jenis mengikut alur dan jenis kepala I. Skru Alur Rata/Biasa II. Skru Alur Philips III. Skru Kepala Bulat IV. Skru Kepala Benam C. Kebaikan skru : I. Boleh ditanggalkan semula dan boleh digunakan ke atas kayu yang keras II. Memberi cengkaman lebih kuat 3. Glu PVA i. Digunakan : untuk melekatkan dua keping bahan secara kekal ii. kebaikan skru : Boleh digunakan ke atas dua bahan yang berbeza. Contoh MDF dengan Papan Lapis

PEMBINAAN PROJEK 1. Proses Mengukur

Ukur panjang bahan 2. Mengukur berdasarkan maklumat kertas projek 3. Proses Menanda

Ukur lebar bahan

Menanda panjang 4. Menanda ukuran panjang, lebar dan tebal 5. Proses Memotong

Menanda lebar

Mengerat 6. Memotong kayu dan bahan kepada ukuran yang dikehendaki. Memotong kayu dan bahan kepada beberapa bahagian 7. Proses Membina dan Mencantum Membina tanggam dan mencantuk menggunakan bahan cantuman

i. Tanggam Lekap Palang

ii. Tanggam Lekap T

iii.Tanggam Temu

iv. Tanggam Temu

A. Membuat tanggam

Pilih tanggam yang sesuai Ikuti langkah-langkah yang betul Setelah siap pasang dan uji ketepatan dan kekuatan tanggam B. Mengglu Pilih glu yang sesuai dengan bahan yang digunaan Pastikan bahagian-bahagian yang perlu telah dipasang Biarkan bahagian yang diglu kering sekurang-kuarangnya satu hari semalam C. Memaku

Gunakan paku yang sesuai , jika papan nipis paku yang kecil dan pendek

D. Menskru

Jika papan atau kayu tebal hendaklah ditebuk lubang dengan gerudi terlebih dahulu Jika papan nipis hendaklah dibuat lubang pandu dengan menggunakan senggerek , gerimit atau alat lain yang sesuai

KEMASAN PROJEK

I = Cat Licau II. Tepung Penyumbat III. Syelek IV. Cat Semburan V. Spirit 1. Bahan kemasan A. Tepung Penyumbat I. Kegunaan : untuk menyumbat liang-liang kayu II. Kelebihan : cepat kering dan mudah digunakan III. Cara menggunakannya : boleh dicairkan dengan menggunakan air dan turpentine B. Cat Alas I. Kegunaan : untuk menjadikan permukaan kayu lebih licin dan menjadi alas sebelum menggunakan cat licau II. Kelebihan : Menjadikan cat licau lebih menarik warnanya dan lebih rata sapuannya III. Cara menggunakannya : disapu atas permukaan kayu sebelum menyapukan dengan cat licau C. Cat Licau I. Kegunaan : untuk menutup liang-liang kayu dan kecacatan kayu disamping mencantikkan kayu dengan warna terpilih II. Kelebihan : Permukaan berkilau, licin dan mempunyai warna yang menarik Memberi ketahanan dan perlindungan kepada kayu III. Cara menggunakannya : Dilarutkan dengan turpentine dan di sapu dengan berus D. Cat semburan I. Kegunaan : untuk mengecat permukaan logam II. Kelebihan : cepat kering dan mudah digunakan III. Cara menggunakannya : goncangkan bekas cat. Semburkan dengan cara menggerakkan semburan secara berulang-ulang E. Syelek I. Kegunaan : untuk mecantikkan kayu dan melindungi permukaan kayu II. Kelebihan : kos murah dan cepat kering III. Cara menggunakannya : larutkan syelek dengan pelarutnya (spirit methil) dan sapukan ke atas permukaan kayu mengikut arah urat kayu F. Tona kayu I. Kegunaan : untuk mencantikkan kayu dan menyamakan warna ke atas produk yang dibuat daripada pelbagai jenis kayu II. Kelebihan : Mudah digunakan

Cepat kering Masih kelihatan urat kayu Setiap bahagian mempunyai warna yang sama

G. Lekar I. Kegunaan : mencantikan permukaan kayu dan melindungi permukaan kayu II. Kelebihan : tahan haba dan tahan calar III. Cara menggunakannya : dilarutkan dengan 'thinner' . Disapu terus atas permukaan kayu atau atau lapisan syelek H. Pelekat (Fomika dan stiker) I. Kegunaan : Untuk menutup permukaan kayu dengan corak yang cantik dan menarik II. Kelebihan : memudahkan kerja pengemasan dan menutup kecacatan permukaan kayu III. Cara menggunakannya : Disapukan glu dan diseterika di atasnya 2. Bahan Pelarut A. Spirit Methil I. Kegunaan : untuk melarutkan syelek dan membersihkan berus syelek Turpentine Kegunaan : untuk mencairkan cat licau dan membersihkan berus cat Thinner Kegunaan : untuk mencairkan lekar dan membersihkan berus lekar Alatan kemasan

. .

Kerta Las Kegunaan : untuk melicinkan permukaan kayu I. Cara menggunakannya : digunakan dengan bungkah kayu lalu digosokkan mengikut urat kayu. Mulakan dengan gred kekasaran kasar (3,2,1) dan disudahi dengan gred kekasaran yang halus (0, 00) Pengikis Kegunaan : untuk mengikis kotoran atau lebihan tepung penyumbat. I. Cara menggunakannya : Gerakkan hujung mata pengikir mengikut arah urat kayu Berus Syelek Kegunaan : untuk menyapu syelek dan lekar I. Cara menggunakannya : bersihkan berus dengan pelarut yang sesuai dan sapu syelek ikut arah urat kayu. Setelah selesai bersihkan semula dengan pelarutnya (contoh spirit methil) dan diikuti dengan air sabun dan keringkan.

Berus Cat Kegunaan : untuk menyapu cat licau dan cat alas I. Cara menggunakannya : cuci berus dengan pelarut dan sapukan berus ke satu arah mengikut arah urat kayu Penjagaan berus

Berus yang selesai digunakan hendaklah di cuci dengan pelarus yang sesuai berus syelek dicuci dengan spirit methil, berus cat dicuci dengan turpentine dan berus lekar dicuci dengan thinner. Berus yang telah dicuci hendaklah digantung dalam tin atau peti untuk menggantung berus Jangan mencampur-adukkan penggunaan berus.

Menu

NOTA KEMAHIRAN HIDUP TINGKATAN SATU Elektrik

MAKSUD ELEKTRIK Elektrik ialah tenaga Elektrik ialah pergerakan elektron dalam pengalir Elektrik boleh didapati dalam dua bentuk arus iaitu arus terus dan arus ulang alik Elektrik yang dibekalkan kerumah-rumah adalah sebanyak 220-240V dalam bentuk arus ulang alik (AC/AU).

 Di Malaysia elektrik dibekalkan oleh TNB (Tenaga Nasional Berhad).

SUMBER ELEKTRIK

i. Sel Kering ii. Sel Basah iii. Dinamo Basikal Kaedah menghasilkan elektrik: 1. Melalui proses tindak balas kimia - contoh sel kering dan sel basah 2. Melalui tindak balas aruhan kemagnetan - contoh dinamo basikal dan janakuasa 3. Lain-lain seperti: i. kuasa solar ii. tindakan haba Sel Kering 1. Sel kering menghasilkan voltan 1.5 volt 2. Dua sel kering yang disambungkan secara siri akan menghasilkan 3.0 volt

Dua sel kering disambung siri 3. Arus elektrik yang dihasilkan oleh sel kering ialah arus terus (AT/DC) 4. Tenaga elektrik yang dihasilkan oleh sel kering adalah daripada hasil tindak balas kimia 5. Sel kering digunakan pada alatan elektrik mudah alih berkuasa rendah - seperti lampu picit, jam loceng, alatan permainan Bahagian Sel kering

A = Punca positif , B = Bekas zink , C = elektrolit , D = Batang karbon , E = Punca negatif Sel Basah 1. 2. 3. 4. Sel basah biasanya menghasilkan voltan 6.0 volt, 12 Volt dan 24 volt Sel basah boleh dicas semula dengan alat pengecas bateri Sel basah lebih dikenali sebagai bateri Sel basah digunakan di dalam kenderaan seperti motor, kereta, lori dan bas

Bahagian sel basah

A = Plat positif (plumbum peroksida) , B= Terminal positif , C = Penyelang , D = Plat negatif (plumbum) , E = Elektrolit (Asid Sulfurik Cair) Dinamo Basikal 1. Dinamo basikal menghasilkan voltan 6 volt - 12 volt 2. Arus elektrik yang dihasilkan oleh dinamo ialah arus ulang alik (AU/AC) 3. Tenaga elektrik yang dihasilkan oleh dinamo ialah hasil daripada aruhan kemagnetan Bahagian Dinamo Basikal

A = Pemutar , B = Magnet kekal , C = Teras besi, D = gegelung dawai , E = punca elektrik Jenis-jenis sel 1. 2. 3. 4. Sel Alkali Sel merkuri Sel lithium Sel nikel kadmium

KEGUNAAN ELEKTRIK

i. Pengisar ii. Lampu Pendafluor iii. TV iv. Sterika v. Radio 1. Untuk menghasilkan : i. cahaya Contoh - lampu pendafluor, lampu pijar, LED ii. bunyi Contoh - Radio, siren, buzzer, loceng iii. haba Contoh - Pengering rambut, pembakar roti, seterika, cerek, ketuhar iv. gerakan

v.

Contoh - Kipas angin, pengisar, motor elektrik isyarat elektronik Contoh - kalkulator, pad permainan, komputer

WAYAR ELEKTRIK 1. Wayar kuprum beranemal i. Digunakan untuk membuat gegelung elektrik 2. Teras tunggal i. Digunakan dalam bidang elektronik ii. Mampu mengalirkan elektrik kuasa sangat rendah 3. Teras kembar i. Digunakan untuk alat elektrik kuasa rendah seperti lampu dan peti suara ii. Untuk membuat sambungan ke punca negatif dan positif atau wayar hidup dan wayar neutral sahaja 4. Kabel teras tiga i. Digunakan untuk menyambung alatan elektrik berkuasa tinggi ii. Untuk membuat sambungan ke punca hidup, neutral dan bumi

I = Wayar kuprum beranemal , II = Wayar teras tunggal , III = Wayar teras kembar , IV = Kabel teras tiga

JENIS PLAG 1. Plag 2 pin i. Digunakan untuk menyambung bekalan elektrik kepada alatan elektrik berkuasa rendah ii. Radio , TV, Pencukur 2. Plag 3 pin i. Terdapat 2 jenis, plag 3 pin 13 ampere dan plag 3 pin 15 ampere ii. Digunakan untuk menyambung bekalan elektrik kepada alatan elektrik berkuasa tinggi iii. Periuk nasi, ketuhar, peti sejuk, seterika mengunakan plag 3 pin 13 ampere

iv.

Pendingin hawa menggunakan plag 3 pin 15 ampere

I = plag 2 pin , II = plag 3 pin

i. Kedudukan tamatan L, N, dan E ii. Pemasangan kod warna yang betul iii. Kabel teras tiga biru, hijau dan coklat PENDAWAIAN PLAG 3 PIN 13 AMPERE 1. Alatan

I = Pena Ujian , II = Penjalur wayar , III = Pisau lipat 2. Bahan i. Kabel teras 3 3. Langkah-langkah

i. ii. iii. iv. v.

vi.

Buangkan penebat kabel kira-kira 4 cm Jalurkan hujung ketiga-tiga wayar Pintalkan ketiga-tiga hujung wayar Buka penutup plag Pasangkan teras pada tamatan mengikut kod wayar yang betul iaitu Wayar coklat/hitam ---> tamatan hidup(L) Wayar biru/merah -----> tamatan neutral (N) Wayar hijau/hijau-kuning ------>Tamatan bumi (E) Tutup semula plag dan pasangkan skru

FIUS

i. Simbol fius ii. Fius katrij iii. Fius dawai 1. Digunakan untuk memutuskan litar sekiranya berlaku litar pintas atau lebihan tenaga elektrik

2. Memberi perlindungan kepada alatan elektrik daripada rosak dan terbakar 3. Unit ukuran fius ialah ampere 4. Terdapat dua jenis fius a. Fius katrij - digunakan dalam plag 3 pin dan fius perkhidmatan rumah 1. Fius 13A Digunakan dalam plag 3 pin 13 ampere 2. Fius 30A Digunakan dalam fius perkhidmatan dalam sistem bekalan elektrik domestik b. Fius Dawai - digunakan dalam kotak agihan berfius dalam rumah 5. Kadar fius yang biasa digunakan ialah 5A, 10A, 13A dan 30A 6. Fius dibuat daripada aloi timah atau plumbum

LAMPU PIJAR DAN LAMPU PENDAFLUOR

i. Lampu pijar A. B. C. D. Kelalang Filamen Pin Sumber elektrik

ii. Lampu Pendaflour A. B. C. D. Pemegang Tiub Perumah Suis penghidup

Lampu pijar 1. Ciri-ciri lampu pijar i. Menghasilkan cahaya kuning yang menyilaukan mata ii. Cahayanya panas iii. Meninggalkan bayang hitam iv. Menggunakan kuasa elektrik yang banyak

2. Bahagian lampu pijar i. Filamen = menyala dan mengeluarkan cahaya ii. Gas argon = mencegah filamen daripada terbakar dan putus iii. Sesuntuh = menyambung filamen ke punca elektrik iv. Mentol kaca = melindungi gas argon dan filamen Lampu pendarfluor 1. Kelebihan Lampu pendaflour i. Warnanya putih terang dan tidak menyilaukan mata ii. Cahayanya sejuk iii. Menjimatkan elektrik iv. Tidak meninggalkan bayang hitam 2. Bahagian Lampu pendarflour i. Tiub pendarfluor = berisi gas argon dan merkuri, menghasilkan cahaya ultra ungu ii. Pemegang tiub = memegang pin elektrod iii. Cok = membekalkan voltan tinggi iv. Suis Penghidup = menghidupkan lampu v. Perumah = tapak memegang bahagian-bahagian lampu yang lain

ALATAN TANGAN

ayar Muncung Tirus

Playar Kacip ( Pemotong Sisi ) Fungsi :

Penjalur wayar Fungsi : 1. Menjalur dan memotong wayar.

ungsi :

Membengkok dan memotong dawai 1. Memotong dawai dan wayar elektrik. lus. 2.Memotong kaki komponen. 2. Memotong kaki komponen elektronik. Memegang atau mencapai omponen elektronik ruang yang sempit.

ungsi :

Fungsi : 1.Menyedut timah pateri ketika kerja kerja pembaikan litar.

Fungsi :

Mencairkan timah pateri ketika rja - kerja pematerian.

1. Melonggarkan dan mengetatkan skru. 2. Mengandungi pemutar skru jenis mata rata dan mata Philips. 3. Saiz : panjang dan lebar hujung mata.

Nota Kemahiran Hidup Tingkatan Satu Elektrik : Elektif KT A. Litar Elektrik 1. Maksud Litar

Satu sambungan lengkap sumber elektrik (sel) dan beban elektrik (mentol) dengan menggunakan pengalir (wayar)

i. Sumber (sel kering) ii. Beban (mentol) iii. Pengawal (suis) iv. Punca positif (wayar mereh) v. Punca negatif (wayar hitam)

Lukisan skimatik litar mudah 2. Jenis-jenis Litar 1. Litar mudah Litar yang mengandungi satu sumber satu beban dan satu pengalir 2. Litar pintas Litar tanpa beban Litar yang mengandungi wayar pintasan 3. Litar siri Litar yang mengandungi beban elektrik yang disambung secara siri 4. Litar selari Litar yang mengandungi beban elektrik yang disambung secara selari 5. Litar siri selari Litar yang mengandungi beban elektrik yang disambung secara siri dan juga selari

Litar asas A = Beban , B = Pengalir , C = Sumber elektrik

Litar siri

Litar selari

Litar siri selari

Perbezaan litar siri dan litar selari Litar Siri Voltan Voltannya adalah semakin kurang apabila beban bertambah Vj=V1+V2+V3..... Arus Arusnya sama disemua tempat Rintangan Semakin ditambah beban semakin banyak jumlah rintangan Litar Selari Voltan Voltannya sama disemua tempat Vj=V1=V2=V3..... Arus Arusnya semakin kurang apabila semakin banyak beban Rintangan Jumlah rintangan adalah lebih kecil daripada nilai perintang yang paling kecil

Apabila satu mentol terbakar, mentol Apabila satu mentol terbakar , mentol yang lain tidak akan menyala yang lain akan terus menyala Jika ditambah satu mentol, mentol Jika ditambah satu mentol, nyalaan yang lain akan menjadi malap kerana mentol yang lain tidak akan berubah bebanan bertambah

B. C. Voltan, Arus dan Rintangan . Definisi . Voltan ialah daya yang menggerakkan elektron di dalam pengalir elektrik a. Unit sukatan bagi daya tersebut ialah Volt (V) b. Arus ialah sejunlah elektron yang bergerak di dalam pengalir elektrik c. Unit sukatan bagai arus ialah Ampere (A/I) d. Rintangan ialah halangan terhadap pergerakan arus e. Unit sukatan bagi rintangan ialah Ohm I. Hukum Ohm 0. Hukum ohm ialah hukum yang menyatakan hubungan di antara Voltan, Arus dan Rintangan 1. Hukum ohm diperjelaskan oleh lencana hukum Ohm

II.

Contoh pengiraan

Diberi voltan=12 volt, rintangan = 4 ohm, cari arus = (?) dalam litar di bawah. Meter elektrik . Meter Volt Meter yang digunakan untuk menyukat voltan atau daya gerak elektrik(DGE) Terdapat dua jenis meter volt a. Meter volt arus terus b. Meter volt arus ulang alik Meter disediakan dalam beberapa julat tertentu Meter volt dipasang selari dengan sumber (sel) dan beban (mentol) didalam litar

i. Meter volt arus terus ii. Meter volt arus ulang-alik I. Meter Ampere Meter yang digunakan untuk menyukat kadar pergerakan arus di dalam litar Meter ampere dipasang secara siri dengan sumber (sel) dan beban (mentol) di dalam litar

Meter Pelbagai o Kegunaan Untuk mengukur voltan, arus dan rintangan Untuk menguji keterusan litar o Bahagian meter pelbagai

A = Skala B = Skru pelaras sifar C = Julat bacaan D = Tombol pemilih julat E = Punca positif F = Punca Negatif G = Pelaras sifar Ohm H = Jarum penunjuk . Skala Mengandungi skala bagi bacaan rintangan, voltan arus terus, voltan arus ulang-alik Jarum Penunjuk berfungsi menunjukkan bacaan pada skala Skru Pelaras Sifar berfungsi melaraskan jarum penunjuk pada bacaan sifar (0) Pelaras Sifar Ohm berfungsi melaraskan jarum penunjuk semasa menguji rintangan Prob Negatif dan prob Positif berfungsi menyentuh alatan elektrik dan komponen elektronik prob hitam untuk negatif dan prob merah untuk positif Tombol Pemilih Julat berfungsi untuk memilih julat bacaan yang dikehendaki Julat

i. ii. iii. iv.

v. vi.

berfungsi menunjukkan kadar sukatan yang akan diukur Membaca meter Ohm pada meter pelbagai Langkah-langkah membaca meter Ohm 0. Laraskan tombol ke julat bacaan ohm 1. Temukan kedua-dua prob negatif dan positif 2. Laraskan pelaras sifar ohm hingga jarum menunjukkan bacaan sifar (0)

Unit Kawalan Utama Bekalan Elektrik Domestik

i. Suis Utama ii. Pemutus Litar Bocor ke Bumi iii. Peti Agihan Berfius iv. Soket dan suis . Fius Perkhidmatan Fungsi - untuk mengawal bekalan jika berlaku arus berlebihan dan untuk memutuskan bekalan kepada pelanggan yang gagal membayar bil penggunaan Penyambung Neutral Fungsi - menyambung litar rumah dengan wayar bekalan neutral Meter KWJ Fungsi - untuk menyukat dan merekodkan kadar penggunaan tenaga elektrik jenis - terdapat dua jenis meter . Meter analog a. Meter digital

a. b.

Meter kWJ jenis diigital c. Suis Utama Funsi untuk menyambung dan memutuskan bekalan elektrik di dalam rumah Suis ini adalah suis jenis dua kutub satu arah Di dalamnya terpasang fius katrij Pemutus Litar bocor ke bumi berfungsi memutuskan bekalan elektrik dalam litar dirumah jika berlaku kebocoran arus atau litar pintas Kotak agihan berfius berfungsi mengagihkan bekalan elektrik di dalam litar Suis dan Soket Suis berfungsi memutuskan dan menyambung litar kepada alatan elektrik Soket berfungsi menghubungkan alatan elektrik kepada sumber bekalan elektrik rumah

d.

e. f.

i. Fius Perkhidmatan ii. Penyambung Neutral iii. Meter Kwj iv. Suis utama v. PLCB vi. Kotak Agihan Berfius

Kuasa Elektrik 0. Maksud Kuasa Elektrik

1. 2.

Kadar kerja yang dihasilkan oleh arus elektrik Unit ukuran kuasa elektrik ialah watt (W) Formula Mencari Kuasa Elektrik Kuasa = voltan x arus ( P = V x I ) Kuasa elektrik alatan elektrik Kuasa elektrik yang digunakan oleh kebanyakan alat elektrik dinyatakan dalam plat perincian Perkakasan yang mengeluarkan haba lebih menggunakan kuasa elektrik berbanding yang mengeluarkan cahaya Contoh periuk nasi elektrik berkuasa 900W sementara lampu pendafluor berkuasa 40W

Contoh plat perincian sebuah kipas elektrik

NOTA KEMAHIRAN HIDUP TINGKATAN SATU Tanaman Hiasan

ALATAN KERJA

I. Sudip tangan II. Serampang tangan 1. Serampang

- digunakan untuk menggembur tanah 2. Sudip tangan

- digunakan untuk menyodok dan mengaul medium/tanah 3. Penapis

- untuk menapis bahan-bahan yang tidak diperlukan dan menghaluskan medium 4. Penyiram

- digunakan untuk menyiram tanaman 5. Sketuar

- digunakan untuk mecantan ranting dan dahan kecil

Sketuar Penapis BAHAN-BAHAN

Penyiram

I. Pasu II. Beg poli hitam 1. 2. 3. 4. 5. 6. Tapak semaian Beg poli hitam Pasu Hormor pengakaran Baja Racun

Jenis baja yang digunakan I. Baja kimia II. Baja organik ( najis haiwan )

PEMBIAKAN TANAMAN 1. Tanaman dibiakkan dengan tujuan seperti :

a. membanyakkan anak benih dan baka tanaman b. memelihara spesis tanaman c. memelihara alam sekitar d. mendapat keuntungan hasil jualan 2. Jenis-jenis pembiakan tanaman adalah a. Pembiakan seks

Membiakkan tanaman dengan menggunakan biji benih b. Pembiakan aseks

Membiakan tanaman tanpa menggunakan biji benih

membiakkan dengan menggunakan keratan daun membiakkan dengan menggunakan keratan batang membiakkan dengan menggunakan akar membiakkan dengan menggunakan rumpun

PROSES PEMBIAKAN

anak benih daripada beg poli perlu dipindahkan ke dalam pasu apabila besar

PENYEDIAN MEDIUM 1. Nisbah Campuran

Medium semaian menggunakan nisbah campuran yang diperkenalkan oleh John Innes o bahan yang digunakan ialah tanah loam, bahan organik dan pasir sungai o Bahan organik adalah najis haiwan seperti lembu, ayam dan kambing o Bahan organik atau kompos amat baik digunakan kerana ia dapat mengekalkan kelembapan medium membaiki struktur tanah dan saliran mengurangkan kepadatan tanah lebih mesra alam dan bebas kesan bahan kimia o Nisbah medium semaian ialah 2:1:1 iaitu 2 tanah loam, 1 bahan organik atau kompos dan 1 pasir sungai o Nisbah medium tanaman ialah 3:2:1 (atau 7:3:2) iaitu 3 tanah loam, 2 bahan organik atau kompos dan 1 pasir sungai o Semua bahan hendaklan ditapis dan digaul sehingga rata 2. Kompos

Kompos ialah bahan organik yang telah cukup reput

Bahan campuran medium adalah terdiri daripada I. Tanah loam II. Bahan organik III. Pasir sungai

KERATAN BATANG

Keratan batang boleh dibahagikan kepada 3 bahagian I. Bahagian batang keras II. Bahagian batang sederhana keras III. Bahagian batang lembut

1. Jenis keratan o Bahagian keras Hendaklan dibuang semua daun o Bahagian sederhana keras Hendaklah dibuang semua daun kecuali daun paling atas sekali o Bahagian lembut Hendaklah dibuang daun bahagian bawah sahaja 2. Langkah-langkah penyediaan keratan batang o Pilih batang yang sesuai dan berkeadaan baik o Kerat dengan menggunakan sketuar o Buang daun-daun yang tidak diperlukan o Kerat batang kepada beberapa bahagian o Celupkan hujung keratan ke dalam hormon pengakaran o Cucuk ke dalam medium di tapak semaian atau beg poli hitam o Siram dan letakkan ditempat yang teduh 3. Jenis tanaman keratan batang o Batang keras - Alamanda kuning, Bunga raya, bunga ros dan bunga kertas

I. Bunga ra II. Bunga Alamanda kuning III. Bunga kertas IV. Bunga ros

Semaian keratan batang boleh dibuat di dalam i. tapak semaian dan ii. Beg poli hitam

PENJAGAAN TANAMAN

1. Merumput o Merumput dilakukan dengan tujuan membuang pesaing tanaman o Rumput dan rumpai sekeliling batang pokok tanaman hendaklan dibuang dengan tangan atau dengan menggunakan alatan yang sesuai seperti serampang tangan

Rumput hendaklan dibuang untuk mengelakkan ia bersaing dengan tanaman 2. Menyiram

Tanaman berbatang lembut memelukan air yang lebih

o Penyiraman dilakukan 2 kali sehari. Pagi dan petang 3. Menggembur o Mengembur dilakukan dengan tujuan untuk membaiki saliran

Mengembur akan membolehkan air dan udara memasuki rongga medium dengan segera 4. Membaja o Membaja dilakukan dengan tujuan untuk mengekal kesuburan tanaman dan membekalkan nutrien secara berterusan kepada tanaman o Membaja boleh dilakukan sekali dalam 2 minggu o Baja tiruan NPK (Nitrogen, Posforus, kalium) atau baja organik boleh digunakan

Membaja hendahkah dijauhkan sedikit daripada pangkal pokok 5. Pengawalan o Tanaman perlu dilindungi daripada musuh seperti serangga, siput dan kulat o Kawalan boleh dilakukan secara terus dengan membuang serangga atau menggunakan racun yang dibenarkan dan mengikut prosedur yang betul Musuh tanaman

I. Belalang II. Siput III. Kumbang

NOTA KEMAHIRAN HIDUP TINGKATAN SATU Jahitan Asas

A. ALATAN JAHITAN

1. Gunting Kegunaan untuk memotong kain dan benang 2. Jarum peniti Kegunaan untuk menyemat kain dan kertas ketika memotong dan menjahit artikel 3. Penetas Kegunaan untuk membuka semula jahitan yang silap 4. Kapur penanda Kegunaan untuk menanda garisan potongan dan jahitan 5. Pita Pengukur Kegunaan untuk mengukur di atas kain dan kertas

B. MESIN JAHIT

Sebuah mesin jahit model lama 1. Jenis dan fungsi mesin jahit i. Mesin jahit tangan Mesin jahit lama. menggunakan tangan untuk memusingkan roda imbang ii. Mesin jahit kaki Mesin jahit yang murah dan popular, menggunakan kaki untuk memusingkan roda imbang iii. Mesin jahit elektrik Mesin jahit yang menggunakan motor elektrik untuk memusingkan roda imbang iv. Mesin jahit elektronik Mesin jahit dikawal sebahagian fungsi dan pergerakannya oleh papan elektronik dengan menggunakan kuasa elektrik

Mesin elektrik Mesin jahit kaki

Mesin elektronik Mesin tangan Bahagian mesin jahit

1. Roda Imbang 2. Tiang Benang 3. Tuas penekan 4. Spring Pemegang 5. Jarum Benang 6. Gigi Penolak 7. Tiang penggulung benang 8. Pelaras mata jahitan . i. ii. iii. iv. v. vi. Roda Imbang Kegunaan : Mengawal pergerakan mesin Tiang Benang Kegunaan : Memegang benang Tuas benang Kegunaan : Menarik dan mengawal pergerakan benang Spring pemegang benang Kegunaan : Megawal benang Gigi penolak Kegunaan : Menolak fabrik semasa menjahit Tuas pelaras Kegunaan : Melaraskan jarak mata jahitan jarum Kegunaan : Memasiukkan benang jahitan ke dalam kain

Persediaan sebelum menjahit mesin

Menyediakan benang atas i. Letakkan buku benang pada tiang benang ii. Sediakan jarum mesin iii. Masukkan benang ke bahagian ceper penegang benang iv. Masukkan benang ke dalam lubang tuas penegang benang v. Masukkan hujung benang ke dalam lubang jarum

Langkah-langkah memasang benang ats a. Menyediakan benang bawah

Menggulug benang dalam gelendung . i. Gulung benang dalam gelendung Masukkan gelendung dalam sekoci

b.

Memasukkan sekoci ii. Keluarkan benang bawah Melaraskan jahitan . Laraskan tuas pelaras mengikut jenis kain yang digunakan

Melaras jenis fabrik Melaras jarak jahitan

c.

Semasa menjahit . Letakkan fabrik di bawah penekan jahitan a. Pusingkan roda imbang ke hadapan untuk memasukkan jarum ke dalam fabrik b. Pastikan jarum tepat berada di tempat yang dijahit c. Turunkan tuas angkat d. Tolak roda imbang ke hadapan dan mula menjahit Selepas menjahit . Hentikan putaran roda imbang a. Naikkan jarum mesin b. Naikkan tuas angkat c. Tarik fabrik ke belakang d. Gunting lebihan benang 4 atau 5 cm untuk mematikan jahitan

PENYELEGARAAN MESIN JAHIT Meminyakkan mesin

Antara bahagian yang perlu diminyakkan Tujuan meminyakkan mesin jahit ialah: i. Mencegah bahagian-bahagian mesin daripada berkarat ii. Melicinkan bahagian-bahagian yang bergerak dan mengurangkan geseraan Menggantikan jarum

i.

Jarum perlu digantikan sekiranya a. tumpul b. patah Longgarkan skru memengan jarum

Mengeluarkan jarum yang patah 2. keluarkan jarum yang tidak diperlukan lagi 3. Gantikan dan masukkan jarum yang baru 4. Ketatkan semula pemegang jarum Jahitan bermasalah . Mata jahitan longgar Jarum tidak dipasang dengan betul - Betulkan pemasangan jarum Gelengdung tidak dipasangkan dengan betul dalam sekoci Betulkan pemasangan gelendung Benang atas longgar - tegangkan benang diceper penegang benang i. Kelim berkedut

ii. iii.

Benang bawah berkedut/berserabut

Mata jahitan melangkau

ARTIKAL JAHITAN
Artikal jahitan mudah yang boleh dihasilkan adalah seperti berikut: 1. Sarung tangan 2. Alas dulang/meja 3. Tuala tangan

4. Penutup TV

Contoh Artikel jahitan : Sarung tangan

JENIS JAHITAN HIASAN

Jenis jahitan hiasan yang boleh digunakan adalah jahitan tangan seperti berikut: 1. Jahitan Kia

2. Jahit Silang Pangkah

3. Insang Pari

 PEGIRAAN KOS
1. Kos bahan o Kos bahan ialah kos yang dikenakan ke atas bahan-bahan yang digunakan semasa mengeluarkan produk 2. Kos upah o Kos Upah ialah kos yang dikenakan untuk membayar upah tenaga kerja x dengan masa kerja 3. Kos sampingan o Kos sampingan ialah lain-lain kos yang dikenakan semasa proses pengeluaran seperti air, elektrik dan sebagainya Contoh Kos pengiraan Kos Bahan Bil 1 2 3 Kos Upah 1 1 jam x seorang pekerja RM2.00 RM2.00 Bahan Fabrik benang kapas Benang jahit Span 0.5 meter RM1.00 Kuantiti 0.5 meter Kos Seunit Kos (RM) RM1.00 RM0.10 RM1.00

Kos sampingan 1 Elektrik RM0.50 RM0.50

NOTA KEMAHIRAN HIDUP TINGKATAN SATU Kerja Paip Asas

ALATAN TANGAN KERJA PAIP 1. Perengkuh paip

Kengunaan - untuk memegang batang paip BG ketika memasang atau membuka penyambung paip 2. Sepana boleh laras

Kegunaan - untuk membuka kepala pili 3. Sepana hujung terbuka

Kegunaan - untuk membuka kepala pili 4. Playar gabung

kegunaan - untuk memegang objek silinder, memotong wayar dan memutar nat kecil 5. Playar muncung tirus (halus)

Kegunaan - untuk memegang benda-benda kecil ditempat yang sempit 6. Kikir bulat (kikir ekor tikus)

kegunaan - untuk membuang gerigis bahagian dalam paip BG 7. Kikir rata

o kegunaan - untuk membuang gerigis bahagian hujung paip BG 8. Pelocok

kegunaan - untuk membuang kekotoran daripada perangkap sinki 9. Pita pengukur

o Untuk mengukur jarak dan panjang batang paip 10. Gergaji besi

o Untuk mememotong batang paip BG dan PVC 11. Pemotong paip beroda

Kegunaan - untuk memotong batang paip BG 12. Pengulir luar

Kegunaan - untuk membuat bebenang luar (ulir luar) pada hujung batang paip BG 13. Ragum paip yoke

Kegunaan - untuk memegang batang paip BG ketika kerja membuat bebenang dan memotong batang paip 14. Pemotong paip PVC

o Kegunaan - untuk memotong batang paip pvc dan paip poli 15. Pelayar cengkam ragum

Kegunaan - untuk mencengkam batang paip dengan kukuh

JENIS PAIP 1. Paip Besi Galvani o Dibuat daripada besi galvani o Ciri-cirinya

i. ii. iii. iv. v. vi.

Tahan lasak Tidak mudah patah Berat Tahan haba tinggi Boleh berkarat Dibahagikan kepada 2 jenis gred ketebalan

2. Paip PVC o Diperbuat daripada PVC (Polyvinyl Chloride) o Ciri-ciri i. Murah ii. Ringan iii. Tidak tahan panas iv. Mudah patah dan pecah v. Dijual dalam dua gred ketebalan

3. Paip Poli o Paip getah tiruan hitam (HDPE) o Ciri-ciri i. Tahan karat ii. Tidak mudah patah iii. Mudah disambung dan mudah ditanggalkan iv. Liat dan elastik v. boleh dilentur

Pip BG

Pipi Poli

Paip PVC

JENIS PENYAMBUNG PAIP Jenis penyambung 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Soket sana Soket pengecil Siku 90 T sama T pengecil Penyuai soket injap Penyuai soket PT Puting heksagon Palam Soket Penjodoh Paip BG ada ada ada ada ada ada ada ada ada ada Paip PVC ada ada ada ada ada ada ada tiada ada tiada Paip Poli ada ada ada ada ada ada ada ada tiada ada

1. Soket Soket sama Soket pengecil

Digunakan untuk menyambung paip yang sama saiz diameter

Digunakan untuk menyambung paip yang berbeza saiz diameternya

2. Siku 90 Siku 90 sama Siku 90 pengecil

o o

Digunakan untuk mengubah arah sambungan paip yang bersudut 90

Digunakan untuk mengubah arah sambungan dua paip berlainan saiz yang bersudut 90

3. T T sama T pengecil

o o

Digunakan untuk menambah sambungan paip

Digunakan untuk menambah sambungan paip yang berbeza diameternya

4. Puting Heksagon

o o

Digunakan untuk menyambung dua soket sama atau dengan soket penyuai PT Digunakan untuk menyambung dua jenis paip yang berlainan seperti paip BG dengan paip PVC

5. Soket Penyuai Soket PT Penyuai soket injap

Digunakan untuk menyambung batang paip dengan pili

Digunakan untuk menghubungkan dua jenis paip yang berlainan seperti paipPVC dengan paip BG

6. Palam

Digunakan untuk menutup hunjung paip yang tidak digunakan 7. Soket penjodoh

Digunakan untuk menyambung dua batang paip BG tanpa mengubah kedudukan penyambung yang lain

Contoh penyambungan paip

A = Pili, B = soket sama, C = puting heksagon, D = siku 90, E = paip BG 20, F = T pengecil, G = paip BG 13 , H = paip BG 20 , I = soket penjodoh, dan J = palam

BAHAN PENYAMBUNG 1. Pita PTFE - Poly textra fluoro ethylene adalah sejenis pita putih lembut dan nipis. - digunakan untuk mengelakkan kebocoran pada sambungan paip dan mengukukuhkan sambungan paip BG

2. Glu PVC - adalah sejenis gam/pelekat cair jenis yang cepat kering - glu PVC disapu pada kedua-dua bahagian paip PVC dan terus buat sambungan

Digunakan untuk melekatkan sambungan paip PVC

PILI

I. Pili berbibir II. Pili bertiang 1. Kegunaan - mengawal pengaliran keluar air daripada hujung paip 2. Jenis a. Pili bertiang - mempunyai alur masuk menegak b. Pili berbibir - mempunyai alur masuk melintang 3. Bahagian

A = Pemulas B = gandar C = Nat Penyendal D = Nat Pili E = Pelompat F = Alur keluar G = Sesendal H = alur masuk

4. Penyelenggaraan i. Menggantikan pelompat Pelompat perlu digantikan baru apabila air di dapati menitik berterusan walaupun pili telah ditutup

ii.

Menukar kepala pili Kepala pili perlu digantikan apabila pili tidak dapat dikunci dengan ketat air terus keluar daripada bahagian nat pili dan hujung bibir

SINKI DAN PERANGKAP SAMPAH 1. Kegunaan o Singki digunakan untuk menadah air semasa tangan dan peralatan o Perangkap sampah digunakan untuk menghalang bau busuk masuk ke dalam rumah 2. Jenis Sinki dan Perangkap i. Perangkap 'P' ii. Perangkap 'S' iii. Perangkap botol Membersihkan perangkap . Menggunakan pelocok - Pelocok boleh digunakan sekiranya sinki tidak tersumbat dengan teruk i. Membuka dan mencuci bahagian kedap - Bahagian kedap perlu dibuka dan kekotoran yang terperangkap di dalamnya hendaklah ditarik keluar dengan dawai keras

Sinki

Mengeluarkan kotoran daripada kedap perangkap sinki

I. Perangkap 'S' II. Perangkap 'P' III. Perangkap botol

SISTEM BEKALAN AIR 1. Sistem bekalan di rumah terbahagi kepada dua a. Sitem bekalan terus b. Sistem bekalan tidak terus 2. Sistem bekalan tidak terus menggunakan tangki simpanan air untuk membekalkan air untuk kegunaan bilik air dan tandas

Sistem bekalan air tidak terus A = paip bekalan , B = meter air , C = paip perkhidmatan, D = paip perkhidmatan, E = kunci paip , F = tangki simpanan air , G = tab mandian dan tandas, H = tab sinki cuci tangan , I = sinki dapur , J = paip agihan TANGKI SIMPANAN AIR 1. Kegunaan - untuk menyimpan air dan membekalkan bagi penggunaan tandas dan bilik mandi serta di waktu kecemasan 2. Bahagian dan fungsi

Bahagian A Kunci paip B Paip perkhidmatan

Fungsi mengawal kemasukan air ke dalam tangki melalui paip perkhidmatan Membekalkan air ke dalam tangki simpanan Mengawal kemasukan air ke dalam tangki Mengawal paras air dalam tangki Mengeluarkan air semasa kerja mencuci Membuka dan menutup paip cuci Membawa air ke bahagian-bahagian dalam rumah Mengeluarkan air sekiranya injap rosak Melindungi air dalam tangki daripada pencemaran

C Injap masuk D Pelambong E Paip cuci F Kunci paip G Paip Agihan H Paip limpah I Penutup tangki TANGKI SIMBAH

1. Kegunaan Membekalkan air ke dalam mangkuk tandas pada masa yang betul 2. Bahagian dan fungsi

Bahagian A Paip Limpah B Pelampung C Lengan Pelampung

Fungsi Mengeluarkan air yang berlebihan Mengawal paras air dalam tangki memegang pelempung dan menghubungkannya dengan injap bebeola Menolak air dengan kuat ke dalam mangkuk tandas Membawa air ke dalam mangkuk tandas Memulakan gerakan menolak air ke dalam mangkuk tandas Mengawal kemasukan air ke dalam tangki simbah memasukkan air ke dalam tangki simbah

D Tuib sifon E F Paip alur keluar Injap gegendang

G Injap bebeola H Paip alur masuk

3. Jenis tangki simbah a. Tangki simbah aras rendah Dipasang satu meter dari lantai b. Tangki simbah aras tinggi Dipasang dua meter dari lantai

i. Tangki simbah aras rendah ii. Tangki simbah aras tinggi Masih dalam pembinaan