- Ellis H.

Pachuau
“Zanin ka lungleng reng hi,
Ka dawn vel eng vang nge ni?
Chhawrhthlapui en vang em ni?
A ni lo nunhlui liam hnu ngaih vang a ni.”

Chu zan chu, zan dang ang tho a ni. Bial K|P hruaituten kan Branch min rawn tlawh
avangin inkhawm pangngai aiin a rei deuh a; inkhawm banah inkawm khawmna kan nei.
Bial K|P kalphung leh Branch hrang hrang kalphung kan inzawt diat diat hlawm. Zan dar
10 : 00 a rik dawn ruai chuan kan \in thei hram a; mahni in lum lam panin \hen khat chuan
zan hmasa lama FIFA World Cup 2010 Final inkhel an en chhuanlama mut hlan nghakhlel
takin an in lam an pan a. Kei erawh chuan ka hna ngah zia leh mu hman ka nih lohzia ka hai
hauh lo. Rilru hmanhmawh ru ang reng tak chuan chu hna chu ka pan a.
Ngaiteh, ka hna thawh tur chuan min lo hmuak a, zan dang ang bawk chuan ka mut
pindan lam chu ka pan a. Ka inthlak fel hnu chuan ka khawl ka tinung a, ka tihnun rual ruala
thawm lo nei ve ziah ka kel thlun pawh chuan a be dan ngai pata thawm rawn chhuah lehin
a be al al a. Chu zawng ka hriat \hin pangngai a ni a; ngaiah ka nei hial tawh reng a ni.
Chuan, ka hna pangngai chu ka chhunzawm char char a, engdang ka rilru-ah a lut lo,
ka hnathawh bak chu. Ka mit tlin tawk ka thawk a, ngaiteh, Sana ka han en meuh chuan
zan hmasaa World Cup an chawi lai vel tak a lo ni tawh a. |hing\hi-a Lalpa hnena kuna ka
inhlan hnu chuan engmah ngaihtuahna hman ka nei lo; ka muhil zui nghal mai ni awm a ni.
 Harh miah lo chuan min ko thawm hi ka hre ta a, chuti chuan ka han meng a, chuan
ka kiangah hian ka farnu hi a lo ding ran a. Ka mobile Sana ka han en nak chuan Zing dar
8 : 12 a lo ni der a! Ka farnu chuan tuk\huan ei turin min lo kaitho chu niin.
Chutia ka han harh chuan eng emaw tak hian min kap tlat hian ka hria a, han thawh
nghal mai ka tum zet na a, taksain peih mah se rilruin a zuam lo a ni. Thawh tumin ka lu ka
han kan ar tawh na a, ka lukham lam chuan a uai rit zawk a, muhil lem lovin ka han chhing
leh zawk a.
Min kaptu awm riaua ka hriat chu ka han ngaihtuah a: ka mumang a ni. Chu ka
mumang chu a ni he thu min ziahtirtu hi ni. Lumen zan a nih em loh chuan zan tin ka mu \hin
a, kha leh chen kha ka khumah hian mut-mu ka lo tuah tawh \hin a, mumang pawh ka nei
nual tawh. Kha leh chen kha zan tin ani hmuh chakin ka mu a; ka hmu thei ngai lo. Ani
ngaihtuah reng reng hian hun ka hmang a, ka muthilh har leh ka ngaihtuah rei a; ka thawh
hma leh ka ngaihtuah hma \hin kha a ni a. Kha leh chen kha kan inzui a, khatih chhung khan
mumangah vawi khat mah zuk hmu lo ia!
A mak a ni. Eng vang nge ni aw?Eng nge a chhan niang le? tiin ka rilru a kap hle nghal reng
a. Ani vang hian khawvel hi nuam ka lo ti tawh \hin a, ani vang vek hian khawvelah hian lungngaiin
ka lo awm tawh \hin. Chu chu hmangaihna vang a ni a; ani chu ka hmangaih reng a ni.
Chu ka mumangah chuan : Ka hmuhna hmun ka tehkhin thiam deuh ber dan chuan
Republic Veng field panna kawng, field chungah kawngpui a kal phei a, chumi field panna
kawngpui a\ang chuan field sirah kawng chhuk deuh a kal thla bawk a. Field chunga kei
leh ka thiante kha field chung kawng lamah chuan kan lo kal a...kawng kha a lo phei nuam
bawk si a, a hlim pawh kan hlim khawp mai a. Chuan kan awm lohna lam kawng chhuk
awmna lamah chuan lungphun maldin, nghen remchang tak mai hi a lo awm a. Keini hlim
taka kan awm hawr hawr lai khan, chu ka \hiannu chuan min hmuh hreh deuh hian lungphun
phenah chuan a lo \hu a
a bialpa leh a unaunu pawh an lo awm a. Chuan kei chu, kan hlim deuh bawk a, \hiante
hnaih loh deuh a, lungphun hnaih takah chuan ka kal a.
Chutia ka han kal per deuh chuan ka rin loh deuh mai hian ka \hiannute chu ka hmu
thut mai a, ka \hiannu ber chu chu ngui hmel riai hian a lo awm a. A bialpa niawm tak, a
\hutpuipa erawhchu hlim hmel tak chuan a lo awm a. Amah chu ka han en reng reng khan
rilru kaptu/ vei a nei tih a hriat reng mai a. Puan zainem (maflar a ni mah awm e) ang hian a
kut che thei lo hian / kal sawn thei lo hian a lo intuam a, mumang a ni chung khan mumang
lo ang mai hian ka harhfim tlat mai a nih chu!
Chutia puan zainema intuam chu ka han en chiang a, a bula \hu nen chuan an lo insuih
zawm a, ka rilru-ah chuan ‘e.....a bula \hu chuan che thei lovin a siam a ni maw?’ tih hi a lo
lang a...rilru na deuh chuan ka kal pel a, ka \hiante ka fin leh chiah tihah chuan min kotu aw
hriain ka han harh nak chuan ka farnu chu ka bulah a lo ding reng mai tawh kha a lo ni a.

Chu ka mumang chuan ka rilru a luah hneh hle mai. Tuk\huan ka ei laite chuan ka
mumanga ka hmuh ang kha ka mitthla-ah a cham a, dik tak sawi chuan tunah pawh hian a
la cham reng. Tuk\huan ei kham chuan ka khawl ka on a, tihian SMS ka thawn a : A hming
(A namber) Sent : 2010-07-13 09:32:45.0 Nizan chu ka mumanga ka lo hmuh ngial che
chu le...ka va hmu khat tehlul che - Sent via WAY2SMS.COM. Ka rilru-ah chuan a thar
kher mai. Hun hlui liam hnu, nunhlui liam tate mitthla hian a chhui kir lo thei lo. SMS pawh
lungkuai taka han phuah awm tak pawh a ni a; mahse \ul berin ka hre lo va, ka mipa rilru
a chhuak ve deuh bawk a ni!

Chhun a lo ni a, hna lamah ka \ul viau mai a. Nimahsela, chuti chung chuan ka
mumang chu ka ngaihtuah chhuak fo mai a. Ka ngaihtuah chhuah dan pawh : Engtik lai
maha ka mumanga ka hmuh ngai reng reng loh a ni a, tuna taka ka han hmu thar leh ta thut
chu mak ka ti a. A dam lo nge ni ang aw tiin ka ngaihtuah vang vang a, SMS han thawn leh
dawn ila, ka SMS pawh min chhan loh avang khan min chhan hmaa han thawn leh vel kha
ka duh chiah lo deuh bawk a. Ka mipa rilru bawk a lo chhuak leh \hin a ni.
Office ban dawnah Office tukverhah hian ka dak chhuak vang vang a....ban ka
nghak a ni ber mai a, dar 5 a lo rik chuan in lam panin ding takin ka kal nal nal a. In ka thlen
chuan ka khumah ka mu nghal tawp a. KA tho leh a, ka khawl ka tinung leh a, he hla hi ka
ngaithla ta a:
 “Awmkhawhar suihlunglenin
kan nunhluite ka dawn,
Hlim leh lawma sirva par tlana
kan lenna ni zawng;
Aw i ngaih a zual em mai
Chawnpuipar iangi,
Nang lo va ka tlei hi mi ring lo la;
I rauvi thla lungmawl tal hianin
mi rawn zawng ve rawh.

Hmanah chhawrthla eng hnuaiah

buan ang kan inpawm a,
Halloten a bei ka \angah
Enchimloh Ngaihzuali;
Aw suihlunglen hi Ngaihzual a nem thei dawn
lo ve,
Zochhum ang a zing thinlaiah
Enchim loh Ngaihzuali.”

tihte
Dawn hian dawn luat a awm nem maw,
“Engtikahnge nangngaih lunglen, I ngaih hian ngaihluat a awm si lo
Puanang ka hnawl ni lo thleng tur chu? Khuanu tuahloh lungrun nangnen,
Hmangaihin hmangaih a rawn hlan, Kan in\henni tur a thleng ngei ang
Hmangaihin hmangaih lo chhang ang che Lengzawng an tam khuavelah hian,
,

Mahse nangang min hnem an awm lo

Nangngaia lunglen ka bang dawn lo, Ka bangtheilo nang ngaih lunglen,
I zunleng ngai min han dawn la, |apin luaithlipui ka nul ngei ang.”
Min ti riang lul suh \ha Ainawni

En teh mi u siar mah khian,
Lungrualten thangvan zawl an mawi e
Keipawh mi u lung min rual la,
Runhliapah nauang i nui dun ang
Thinlai hnemthiam thinlai luah zo,
Ka tan piallei pawh a riang awm e
Ka hmangaina a chuai si lo,
Pianglo zawk la kei ka dam awm e
tih hla te hi ka ngaithla rawih rawih a. Zanriah kil
a lo hun a, ka khawl pawh ka Off zui nghal a.
Zan a lo ni a, thil tih khawm tur kan
neih avangin zan dar 10 thleng chu ka chhuak a,
ka haw chu ka lung a leng thar leh em mai a, Zira
Hnamte sak \hin hla pakhat ‘Vang a ni’ tih hi ka
rilru-ah a rawn lian hle mai a. Khawl ka tihnun fel
hnu chuan chhum lo chat lo vin chu hla-
 “Zanin ka lungleng reng hi,
Ka dawn vel eng vang nge ni?
Chhawrhthlapui en vang em ni?
A ni lo nunhlui liam hnu ngaih vang a ni.”

Ka ngai em ! Ka ngaizual,
Hlimtea nuih lai ni
Ngai ve hian a mawi si lo,
A leng em Nunhlui liamhnu ngaih vang a ni
Nunhlui ngaia suihlunglen,
Ka tana zual chuang em ni?
Engtin lo ngai ve cheu maw?
Zan mu ka chhing lo nunhlui ngaih vang a ni.

Kir theih chang se nunhluite,

Zanmu chhin rel lo reng hian;
|anglaiah pawm ka nuam e,
A rem lo kir an rel lo aw a pawi ber!

tih chu ka ngaithla ta vawng vawng mai a ni. Tichuan, chu zantiang tawnmang
chuan 14.07.2010 4:33 AM thlengin a awh a ni.