Republika e Kosovs

Republika Kosovo - Republic of Kosovo

Kuvendi - Skuptina - Assembly _______________________________________________________________________ Ligji Nr. 03/L-212

I PUNS

Kuvendi i Republiks s Kosovs; N mbshtetje t nenit 65 (1) dhe nenit 49 t Kushtetuts s Republiks s Kosovs; Duke pasur parasysh Konventat e Organizats Ndrkombtare t Puns, Legjislacionin e BEs dhe parimet themelore t ekonomis s hapur dhe t tregut t puns; Me qllim t krijimit t nj baze ligjore funksionale, gjithprfshirse dhe t qndrueshme pr marrdhnien e puns, Miraton

LIGJ T PUNS

KREU I
DISPOZITAT THEMELORE

Neni 1 Qllimi Ky ligj ka pr qllim t rregulloj t drejtat dhe detyrimet nga marrdhnia e puns, si prcaktohen me kt ligj.

Neni 2 Fusha e zbatimit 1. Dispozitat e ktij ligji zbatohen pr t punsuarit dhe pundhnsit e sektorit privat dhe publik n Republikn e Kosovs. 2. Dispozitat e ktij ligji zbatohen edhe pr t punsuarit dhe pundhnsit, punsimi i t cilve rregullohet me ligj t veant, nse ligji i veant nuk parashikon zgjidhje pr shtje t caktuara nga marrdhnia e puns. 3. Dispozitat e ktij ligji zbatohen edhe pr t punsuarit me shtetsi t huaj dhe personat pa shtetsi, t cilt jan t punsuar tek pundhnsit n territorin e Republiks s Kosovs, nse me ligj nuk sht rregulluar ndryshe. 4. Dispozitat e ktij ligji nuk jan t aplikueshme pr marrdhniet e punsimit brenda misioneve ndrkombtare, misioneve diplomatike dhe konsullore t shteteve t huaja, Pranis Ushtarake Ndrkombtare t vendosur n Republikn e Kosovs n baz t Propozimit Gjithprfshirs pr Statusin dhe organizatat ndrkombtare qeveritare.

Neni 3 Prkufizimet 1. Shprehjet e prdorura n kt ligj kan kt kuptim: 1.1. I punsuari - personi fizik i punsuar pr t kryer pun ose shrbime me pages pr pundhnsin; 1.2. Pundhnsi - personi fizik ose juridik i cili i siguron pun t punsuarit dhe i paguan pagn pr punn ose pr shrbimet e kryera; 1.3. Sektori publik - sektori i arsimit, t shndetsis si dhe ndrmarrjet publike t cilat jan pronsi e Republiks s Kosovs apo e ndonjrs nga komunat e Republiks s Kosovs; 1.4. Dialogu Social - procesi demokratik i konsultimeve dhe i shkmbimit t informatave n mes t prfaqsuesve t pundhnsve, punmarrsve dhe prfaqsuesve t Qeveris; 1.5. Kshilli Ekonomiko-Social (KES) - organi i nivelit nacional i cili udhheq konsultimet pr shtjet nga marrdhnia e puns, mirqenia sociale dhe shtjet tjera t cilat kan t bjn me politikat ekonomike n Republikn e Kosovs; 1.6. Organizatat e t punsuarve - sindikatat t cilat jan t pavarura, vullnetare, e themeluar pr realizimin dhe mbrojtjen e t drejtave t t punsuarve;

1.7. Organizata e pundhnsve - organizat n t ciln pundhnsit bashkohen vullnetarisht pr mbrojtjen e interesave t tyre; 1.8. Kontrata Kolektive - marrveshja ndrmjet organizatave t pundhnsve dhe organizatave t t punsuarve me t ciln rregullohen t drejtat, detyrat dhe prgjegjsit q rrjedhin nga marrdhnia e puns sipas marrveshjes s arritur; 1.9. Akti i Brendshm i Pundhnsit - akti i cili rregullon t drejtat, detyrat dhe prgjegjsit q rrjedhin nga marrdhnia e puns, n pajtim me kt ligj dhe me Kontratn Kolektive; 1.10. Marrdhnia e Puns - nj marrveshje ose rregullim kontraktual ndrmjet nj pundhnsi dhe t punsuarit pr kryerjen e detyrave dhe prgjegjsive specifike nga i punsuari nn mbikqyrjen e pundhnsit, kundrejt nj pagese t dakorduar, zakonisht n form t parave; 1.11. Kontrata e Puns - akti individual e cila lidhet ndrmjet pundhnsit dhe t punsuarit, me t ciln rregullohen t drejtat, detyrat dhe prgjegjsit q rrjedhin nga marrdhnia e puns n pajtim me kt ligj, me Kontratn Kolektive dhe me Aktin e Brendshm t Pundhnsit; 1.12. Praktikanti - personi i kualifikuar i cili themelon pr her t par marrdhnie pune, me qllim q gjat puns praktike t aftsohet pr pun t caktuara; 1.13. Paga - shprblimi ose fitimi i fardo niveli t llogaritur e shprehur n para pr t punsuarin; 1.14. Paga minimale - pagesa minimale e propozuar nga KES-i ndrsa e vendosur nga Qeveria, sipas kritereve t prcaktuara me kt n pajtim me kt ligj; 1.15. Puna e detyruar ose e dhunshme - puna ose shrbimet t cilat krkohen t kryhen nn krcnim me ndshkim, pr t cilat i punsuari nuk shpreh vullnet ti kryej; 1.16. Antart e familjes s ngusht - bashkshorti/ja, fmijt martesor dhe jasht martesor, fmijt e birsuar, vllezrit, motrat dhe prindrit; 1.17. Diskriminimi - do dallim q prfshin prjashtim ose dhnie t prparsis n baz t racs, ngjyrs, gjinis, fes, moshs, gjendjes familjare, mendimit politik, prejardhjes kombtare ose sociale, gjuhs ose antarsis sindikale, q e ka fuqin e anulimit ose mosdhnies s mundsive t barabarta pr punsim apo profesion apo ngritje profesionale 1.18. Ministria - Ministria e Puns dhe Mirqenies Sociale (MPMS); 1.19. IP - Inspektorati i Puns;

1.20. QRP -Qendra Rajonale e Punsimit; 1.21. ZP - Zyrat e Punsimit.

Neni 4 Hierarkia n mes t Ligjit, Kontrats Kolektive, Aktit t Brendshm t Pundhnsit dhe Kontrats s Puns 1. Dispozitat e Kontrats Kolektive, Aktit t Brendshm t Pundhnsit dhe Kontrats s Puns duhet t jen n prputhje me dispozitat e ktij ligji. 2. Kontrata Kolektive nuk mund t prmbaj t drejta m pak t favorshme pr t punsuarin dhe pundhnsin se sa t drejtat e prcaktuara me kt ligj. 3. Akti i Brendshm i Pundhnsit dhe Kontrata e Puns mund t prmbajn dispozita me t cilat prcaktohen m shum t drejta dhe kushte t favorshme, nga t drejtat dhe kushtet e prcaktuara me ligj, prve nse me kt ligj sht prcaktuar ndryshe.

Neni 5 Ndalimi i t gjitha llojeve t diskriminimit 1. Diskriminimi sht i ndaluar n punsim dhe profesion, lidhur me rekrutimin n punsim, trajnimin, promovimin e punsimit, kushtet e punsimit, masat disiplinore, ndrprerjen e kontrats s puns ose shtjeve t tjera nga marrdhnia e puns t rregulluara me kt ligj dhe me ligjet e tjera n fuqi. 2. Ndalohet diskriminimi i drejtprdrejt ose i trthort i personave me aftsi t kufizuara gjat punsimit, avancimit n pun dhe avancimit profesional, nse pr at vend pune sht i aft ta kryej punn n mnyr adekuate. 3. Nuk konsiderohet diskriminim, do dallim prjashtim ose dhnie e prparsis, prkitazi me ndonj vend t caktuar pune, n baz t kritereve t caktuara q krkohen pr at vend pune. 4. Pundhnsi sht i obliguar q n rastin e punsimit t puntorve, pr t njjtin vend pune t prcaktoj kritere dhe mundsi t barabarta si pr femra ashtu edhe pr meshkuj. 5. Dispozitat e Ligjit nr. 2004/3 Kundr Diskriminimit, do t zbatohen drejtprsdrejti kur sht n pyetje marrdhnia e puns e lidhur n mes t t punsuarit dhe pundhnsit.

Neni 6 Ndalimi i puns s detyruar ose t dhunshme 1. Puna e detyruar ose e dhunshme sht e ndaluar.

2. Prjashtimisht pun e detyruar nuk konsiderohet puna ose shrbimi t cilin e kryejn personat e dnuar me aktgjykim t forms s prer gjat vuajtjes s dnimit ose n raste t gjendjes s jashtzakonshme, t shpallur sipas nenit 131 t Kushtetuts s Republiks s Kosovs.

KREU II
THEMELIMI I MARRDHNIES S PUNS

Neni 7 Kushtet dhe kriteret pr themelimin e marrdhnies s puns 1. Marrdhnia e puns mund t themelohet me do person prej moshs tetmbdhjet (18) vje. 2. Marrdhnia e puns mund t themelohet edhe me personat n mes t moshs pesmbdhjet (15) deri n tetmbdhjet (18) vje, t cilt mund t punsohen pr pun t lehta q nuk paraqesin rrezik pr shndetin ose zhvillimin e tyre dhe nse ajo pun nuk sht e ndaluar me ndonj ligj ose akt nnligjor. 3. Asnj pundhns nuk mund t lidh kontrat pune me ndonj person nn moshn pesmbdhjet (15) vje. 4. Pr pagesn e kontributeve dhe detyrimeve tjera ligjore, pundhnsi sht i detyruar q t punsuarin ta lajmroj n Administratn Tatimore t Kosovs, institucionet e tjera t cilat i menaxhojn dhe administrojn skemat e obligueshme pensionale dhe skemat e tjera t obligueshme. 5. Sistemimi i punve t lehta dhe t ndaluara nga paragrafi 2. i ktij neni pr personat nn moshn tetmbdhjet (18) vje, rregullohet me akt nnligjor t nxjerr nga Ministria.

Neni 8 Konkursi Publik 1. Pundhnsi n sektorin publik, sht i obliguar q t shpall konkurs publik sa her q pranon nj punmarrs dhe themelon nj marrdhnie t puns. 2. Konkursi duhet t jet i barabart pr t gjith kandidatt e synuar, pa asnj lloj diskriminimi, ashtu si parashihet me kt ligj dhe aktet tjera n fuqi.

Neni 9 Punsimi i shtetaseve t huaj Shtetasit e huaj dhe personat pa shtetsi n Republikn e Kosovs themelojn marrdhnie pune sipas ktij ligji, nn kushtet dhe kriteret e prcaktuara me ligj t veant pr punsimin e shtetasve t huaj dhe sipas konventave ndrkombtare.

Neni 10 Kontrata e Puns 1. Kontrata e puns lidhet n form t shkruar dhe nnshkruhet nga pundhnsi dhe i punsuari. Kontrata prfshin elementet e prcaktuara sipas nenit 11 t ktij ligji. 2. Kontrata e Puns mund t lidhet pr: 2.1. nj periudh t pacaktuar; 2.2. nj periudh t caktuar;dhe 2.3. pr pun dhe detyra specifike. 3. Kontrata e puns q nuk prmban kurrfar hollsish pr kohzgjatjen e vet, duhet t konsiderohet si kontrat n periudh t pacaktuar. 4. Kontrata pr periudh t caktuar nuk mund t lidhet pr nj periudh m t gjat se dhjet (10) vite. 5. Kontrata pr nj periudh t caktuar q riprtrihet n mnyr t qart ose t vetkuptueshme pr nj periudh t punsimit m t gjat se dhjet (10) vite, konsiderohet si kontrat pr nj periudh t pacaktuar kohore. 6. Kontrata pr nj detyr specifike, nuk mund t jet m e gjat se njqindenjzet (120) dit brenda nj (1) viti. 7. Personi q ka lidhur kontrat t puns pr nj afat t caktuar ose pr nj detyr specifike, i ka t gjitha t drejtat dhe detyrimet e parapara me kt ligj, prve nse sht parapar ndryshe me ligj. 8. T punsuarit pr nj pun specifike, nuk i takon e drejta n pushim vjetor dhe t drejtat e tjera t prcaktuara me Kontrat Kolektive dhe Kontratn e Puns. 9. Me Kontratn Kolektive, Aktin e Brendshm t Pundhnsit, prcaktohet koha n rastet kur me t punsuarin mund t themelohet marrdhnia e puns n koh t caktuar dhe pun specifike, n pajtim me kt ligj.

Neni 11 Prmbajtja e Kontrats s Puns 1. Kontrata e Puns prmban; 1.1. t dhnat pr pundhnsin (emrtimi, selia dhe numrin e regjistrimit t biznesit); 1.2. t dhnat pr t punsuarin (emri, mbiemri, kualifikimi dhe vendbanimi); 1.3. emrtimin, natyrn, llojin e puns, llojin shrbimeve dhe prshkrimin e detyrave t puns; 1.4. vendin e puns dhe njoftimin q puna do t kryhet n lokacione t ndryshme, 1.5. ort dhe orarin e puns; 1.6. datn e fillimit t puns; 1.7. kohzgjatjen e Kontrats s Puns; 1.8. lartsin e pags baz, si dhe ndonj shtes ose t ardhur tjetr, 1.9. kohzgjatjen e pushimeve; 1.10. prfundimin e marrdhnies s Puns; 1.11. t dhna t tjera pr t cilat pundhnsi dhe punmarrsi i vlersojn t rndsishme pr rregullimin e marrdhnies s puns; 1.12. kontrata e Puns mund t prmbaj t drejta dhe detyra t tjera t parashikuara me kt ligj; 1.13. t drejtat dhe detyrimet t cilat nuk jan t prcaktuara me Kontratn e Puns, rregullohen me dispozitat e ktij ligji, Kontratn Kolektive dhe Aktin e Brendshm t Pundhnsit; 2. Ministria e Puns dhe Mirqenies Sociale pr nevojat e pundhnsve do t prgatis mostra t kontratave t puns sipas standardeve minimale, pr periudh t pacaktuar, t caktuar dhe pr pun specifike.

Neni 12 Vazhdimi i punsimit 1. Vazhdimi i punsimit t t punsuarit, nuk konsiderohet si ndrprerje e marrdhnies s puns, si n rastet e mposhtme: 1.1. pas shfrytzimit t pushimit vjetor, pushimit mjeksor, pushimit t lehonis ose fardo pushimi tjetr t marr n prputhje me ligjin; 1.2. pas suspendimit t tij nga vendi i puns me ose pa pages, n prputhje me kt ligj; 1.3. ndrmjet ndrprerjes t kontrats s puns s tij dhe dats s rikthimit efektiv sipas vendimit t gjykats ose organit t ngjashm n prputhje me kt ligj; 1.4. me plqimin e pundhnsit. 2. Vazhdimi i punsimit nga i punsuari nuk konsiderohet si i ndrprer nga intervali kohor prej prfundimit t punsimit deri me rifillimin e serishm t punsimit q nuk kalon intervalin kohor m shum se dyzetepes (45) dit pune.

Neni 13 T drejtat e t punsuarit me rastin e ndrrimit t pundhnsit 1. N rast t ndrrimit statusor, prkatsisht t ndrrimit t pundhnsit, pundhnsi i ardhshm nga pundhnsi paraprak n prputhje me Kontratn Kolektive dhe kontratat e puns, i merr prsipr t gjitha detyrimet dhe prgjegjsit nga marrdhnia e puns t cilat jan t aplikueshme n ditn e ndrrimit t pundhnsit. 2. Pundhnsi paraprak sht i obliguar q pundhnsin e ardhshm ta informoj drejt dhe plotsisht pr t drejtat dhe detyrimet nga Kontrata Kolektive dhe Kontrata e Puns t cilat barten te pundhnsi i ardhshm. 3. Pundhnsi paraprak sht i obliguar q n form t shkruar ti informoj t gjith t punsuarit pr bartjen e detyrimeve dhe prgjegjsive tek pundhnsi i ardhshm. 4. Nse i punsuari refuzon bartjen e kontrats s puns apo nuk deklarohet n afatin prej pes (5) ditsh nga dita e marrjes s njoftimit sipas paragrafit 3. t ktij neni, pundhnsi paraprak mund tia shkpus kontratn e puns t punsuarit.

Neni 14 Fillimi i puns 1. I punsuari e fillon punn ditn e prcaktuar me Kontratn e Puns.

2. N qoft se i punsuari nuk e fillon punn n ditn e caktuar me Kontratn e Puns, do t konsiderohet se nuk ka themeluar marrdhnie pune, prve n qoft se sht penguar t filloj punn pr shkaqe t arsyeshme, ose n qoft se pundhnsi dhe i punsuari merren vesh ndryshe.

Neni 15 Puna provuese 1. Puna provuese prcaktohet me Kontratn e Puns. 2. Puna Provuese mund t zgjas, m s shumti gjasht (6) muaj n pajtim me kt ligj, Kontratn Kolektive dhe Aktin e Brendshm t Pundhnsit. 3. Gjat periudhs provuese t puns, pundhnsi dhe t punsuarit, mund ta ndrpresin marrdhnien e puns me njoftim paraprak prej shtat (7) ditsh.

Neni 16 Praktikantt 1. Pundhnsi mund t lidh Kontrat Pune me praktikantin. 2. I punsuari n cilsin e praktikantit i cili ka lidhur kontrat pune me pundhnsin, i realizon t gjitha t drejtat dhe detyrimet nga marrdhnia e puns sikurse t punsuarit e tjer. 3. Pundhnsi i cili pranon praktikant n ndrmarrjen e tij, sht i detyruar q t ofroj mbrojtje dhe siguri n pun duke u bazuar n Ligji Nr. 2003/19 pr siguri n pun, mbrojtje t shndetit t punsuarve dhe mbrojtjen e ambientit t puns. 4. Puna praktike e praktikantit me prgatitje pasuniversitare, universitare dhe t lart mund t zgjas m s shumti nj (1) vit, ndrsa puna praktike e praktikantit me shkollim t mesm mund t zgjas m s shumti gjasht (6) muaj. 5. Pundhnsi n marrveshje me personin e interesuar mund t angazhoj praktikant pa ndonj kompensim t pags dhe t drejtave t tjera nga marrdhnia e puns, prve q duhet t ofroj mbrojtje dhe siguri n vendin e puns sipas ligjit. Pundhnsi i cili e angazhon praktikantin pa kompensim page, sht i obliguar ta evidentoj praktikantin n listn e evidencave pa kompensim page. 6. Me Kontratn Kolektive, Aktin e Brendshm t Pundhnsit, prcaktohet mnyra e aftsimit profesional dhe kohzgjatja e stazhit t praktikantit.

KREU III
SISTEMIMI I T PUNSUARIT N VENDIN E PUNS

Neni 17 Caktimi i t punsuarit n vendin e puns 1. I punsuari caktohet n vendin e puns, pr t ciln ka lidhur Kontrat Pune. 2. N rast t nevojs pr ristrukturim apo organizim t ri t puns, i punsuari n pajtim me Kontratn e Puns mund t sistemohet n vend tjetr t puns q i prgjigjet prgatitjes profesionale, aftsis s tij dhe nivelit t njjt t pags, n pajtim me Kontratn e Puns. 3. I punsuari sipas nevojs mund t sistemohet n pun nga nj vend n nj vend tjetr, tek i njjti pundhns n pajtim me Kontratn e Puns, Aktin e Brendshm t Pundhnsit dhe Kontratn Kolektive. 4. E punsuara gjat kohs s shtatznis, pushimit t lehonis, e punsuara me fmij deri n moshn tri (3) vje, prindi i vetm me fmij nn moshn pes (5) vje, prindi i punsuar me fmij me pengesa t rnda n zhvillim, i punsuari nn moshn tetmbdhjet (18) vje si dhe i punsuari me aftsi t kufizuara, nuk mund t sistemohen jasht vendbanimit t tyre, pa plqimin e tyre.

Neni 18 Sistemimi i prkohshm 1. I punsuari mund t sistemohet prkohsisht n pun dhe detyra tjera, pa plqimin paraprak, kryerja e t cilave krkon prgatitje m t ult profesionale nga prgatitja t cilin e posedon, n kto raste: 1.1. kur sht krijuar gjendje e jashtzakonshme si pasoj e trmetit, zjarrit, vrshimeve ose fatkeqsive tjera natyrore elementare; 1.2. kur ekziston nevoja q t zvendsohet i punsuari i cili mungon nga puna ; 1.3. kur ka rritje t menjhershme t vllimit t puns, por jo m gjat se tridhjet (30) dit pune; 1.4. n raste tjera t caktuara me Kontrat Kolektive. 2. I punsuari sht i detyruar ti kryej punt nga paragrafi 1, nn-paragrafi 1.1, i ktij neni derisa t ekzistojn kto rrethana, ndrsa sipas nn - paragrafit 1.2. dhe 1.3. m s shumti deri n tridhjet (30) dit pune.

10

3. T punsuari i cili sht sistemuar, n kuptim t paragrafit 1. t ktij neni, i takon e drejta n diferenc t pags t cilin e kishte n vendin paraprak t puns, nse sht m e volitshme pr t punsuarit e sistemuar.

Neni 19 Sistemimi i t punsuarit me plqimin e tij 1. I punsuari, me plqimin e tij mund t sistemohet prkohsisht, n pun te pundhnsi tjetr, n baz t marrveshjes t t dy pundhnsve, n vendin e puns i cili i prgjigjet prgatitjes profesionale dhe kualifikimit t tij, n rastet kur: 1.1. sht konstatuar se ka pushuar nevoja pr punn e t punsuarit; 1.2. ka ardhur deri te ndrprerja e prkohshme e puns ose zvoglimi i vllimit t puns; 1.3. hapsirat e puns, respektivisht mjetet e puns iu jan dhn me qira prkohsisht, pundhnsit tjetr; 2. Pundhnsi tek i cili i punsuari sht sistemuar prkohsisht, lidh kontrat pune me t punsuarin. 3. I punsuari i cili sht i sistemuar, n kuptim t paragrafit 1. t ktij neni, i pushojn t drejtat dhe obligimet te pundhnsi paraprak. 4. I punsuari nga paragrafi 1. nn-paragrafi 1.1. i ktij neni, ka t drejt t kthehet n pun, tek pundhnsi i mparshm ose ti sigurohet njra nga t drejtat e caktuara me kt ligj. 5. I punsuari nga paragrafi 1. nn-paragraft 1.2. dhe 1.3. t ktij neni ka t drejt q pas skadimit t kohs s sistemimit t prkohshm, t kthehet n pun te pundhnsi i mparshm n t njjtin vend ose n vend tjetr pune, i cili i prgjigjet prgatitjes profesionale dhe kualifikimit t tij.

KREU IV
ORARI PUNS

Neni 20 Prcaktimi i orarit t puns 1. Orari i puns nnkupton periudhn kohore, gjat s cils i punsuari kryen pun ose shrbime n t mir t pundhnsit.

11

2. Orari i plot i puns zgjat dyzet (40) or n jav, nse me kt ligj nuk sht prcaktuar ndryshe. 3. Orari i plot i puns pr t punsuarin, i cili sht m i ri se tetmbdhjet (18) vje, nuk mund t jet m shum se tridhjet (30) or n jav.

Neni 21 Orari jo i plot i puns 1. Orari jo i plot i puns, sht orar pune m i shkurtr sesa orari i plot i puns. 2. Marrdhnia e puns mund t themelohet me orar jo t plot pune, n koh t caktuar dhe t pacaktuar. 3. I punsuari i cili punon me orar jo t plot pune, i gzon t gjitha t drejtat dhe detyrimet q rrjedhin nga marrdhnia e puns sikurse i punsuari me orar t plot pune, n proporcion me ort e puns q ka punuar i punsuari.

Neni 22 Orari i shkurtuar i puns 1. Orari i shkurtuar i puns caktohet pr punt dhe detyrat e puns, pr t cilat edhe prkundr aplikimit t masave mbrojtse, puntori nuk mund t mbrohet nga ndikimet e dmshme pr shndetin e tij. 2. Orari i puns shkurtohet n prpjestim me rrezikshmrin pr shndetin dhe aftsin punuese t puntorit. 3. Orari i shkurtuar i puns mund t reduktohet m s shumti deri n njzet (20) or n jav, pr punt me shkall t lart t rrezikshmris. 4. Punt dhe detyrat e puns nga paragrafi 1. i ktij neni prcaktohen n baz t analizs profesionale nga organi kompetent, n pajtim me kt ligj, Kontratn Kolektive dhe me Aktin e Brendshm t Pundhnsi. 5. Ministria n bashkpunim me Ministrin e Shndetsis, n afat prej gjasht (6) muajsh pas hyrjes n fuqi t ktij ligji, do t nxjerr akt nnligjor pr klasifikimin dhe sistemimin e punve t rrezikshme pr t punsuarit t cilat dmtojn rnd shndetin e tyre. 6. I punsuari i cili punon n punt dhe detyrat e puns nga paragrafi 1. i ktij neni, nuk mund t punoj n pun dhe detyra t njjta jasht orarit t puns. 7. I punsuari i cili punon me orar t shkurtuar t puns, sipas paragrafit 1. t ktij neni, i gzon t gjitha t drejtat, sikurse t kishte punuar me orar t plot t puns.

12

Neni 23 Puna m e gjat se orari i plot i puns 1. N raste t jashtzakonshme, me rritjen e vllimit t punve dhe n raste t tjera t domosdoshme, me krkesn e pundhnsit, puntori duhet t punoj me gjat se orari i puns (puna jasht orarit), m s shumti deri n tet (8) or n jav. 2. Puna m e gjat se orari i plot i puns, n pajtim me paragrafin 1. t ktij neni, mund t zgjas vetm pr aq koh sa sht e domosdoshme. 3. Puna q e tejkalon kufirin e prcaktuar sipas paragrafit 1. t ktij neni mund t bhet edhe n rastet emergjente pr parandalimin e aksidenteve ose forcave madhore t paparashikuara. 4. Prve puns shtes t detyrueshme nga paragrafi 1. i ktij neni, i punsuari mund t bj pun shtes vullnetare n marrveshje me pundhnsin, me kompensim page sipas nenit 56 t ktij ligji. 5. Ndalohet puna jasht orarit pr t punsuarit nn moshn tetmbdhjet (18) vje. 6. I punsuari i cili punon me orar t shkurtuar t puns nuk mund t punoj m gjat se orari i plot i puns. 7. Pundhnsi sht i obliguar t mbaj t dhna t sakta pr punt jasht orarit dhe ti prezantoj ato sipas krkess s Inspektoratit t Puns. 8. Inspektori i Puns ndalon punn jasht orarit, nse ajo ndikon dmshm n shndetin dhe aftsin punuese t t punsuarit. 9. Pundhnsi sht i obliguar t shpall orarin e puns n vend t dukshm.

Neni 24 Ndarja dhe ndryshimi i orarit t puns 1. Ndarjen e orarit t puns n kuadr t javs s puns e prcakton pundhnsi. 2. Java e puns mund t organizohet ndryshe, n rast se pundhnsi e organizon punn me ndrrime, gjat nats ose kur natyra e puns e krkon nj gj t till. 3. Pundhnsi, sht i obliguar q ta informoj t punsuarin pr ndarjen dhe ndryshimin e orarit t puns, s paku shtat (7) dit para fillimit t puns.

13

Neni 25 Ndryshimi i orarit t puns 1. Pundhnsi, mund ta ndryshoj orarin e puns kur e krkon natyra e puns, si: organizimi i puns, shfrytzimi racional i mjeteve t puns, shfrytzimi racional i orarit t puns dhe kryerja e ndonj pune t caktuar dhe t parashikuar me afat. 2. N rastet nga paragrafi 1. i ktij neni, ndryshimi i orarit t puns bhet n at mnyr q orari i puns i t punsuarit gjat vitit kalendarik, t mos jet m i gjat se orari i plot i puns.

Neni 26 Ndalimi i zgjatjes s orarit t puns 1. Ndalohet zgjatja e orarit t puns pr t punsuarin i cili sht m i ri se tetmbdhjet (18) vje. 2. Pundhnsi nuk mund t bj zgjatjen e orarit t puns pr t punsuarn gjat kohs s shtatznis, dhe prindin vetushqyes me fmij m t ri se tri (3) vje, ose me fmij t hendikepuar.

Neni 27 Puna e nats 1. Ort e puns ndrmjet ors 22:00 dhe 6:00 numrohen si pun nate. 2. N qoft se puna sht e organizuar me ndrrime, sht e domosdoshme q t sigurohen ndrrime t atilla q i punsuari t mos punoj natn pa ndrprer m gjat se nj (1) jav t puns. 3. Ndalohet puna e nats pr personat nn moshn tetmbdhjet (18) vje dhe t punsuarat shtatzna dhe grat gjidhnse. Ndrrimet e nats mund t kryhen nga prindrit e vetm dhe grat me fmij m t rinj se tri (3) vje, ose me fmij me aftsi t kufizuara t prhershme, vetm me plqimin e tyre. 4. N qoft se t punsuarit gjat puns s nats, pr shkak t puns s br sipas vlersimit t organit kompetent shndetsor, i prkeqsohet gjendja shndetsore, pundhnsi sht i detyruar ta caktoj n pun t prshtatshme gjat orarit t dits.

14

KREU V
PUSHIMET DHE MUNGESAT NGA PUNA

Neni 28 Pushimi gjat orarit t puns 1. I punsuari ka t drejt pr pushim gjat dits s puns, me orar t plot t pandrprer t puns, n kohzgjatje m s paku prej tridhjet (30) minutash, i cili nuk mund t caktohet n fillim apo n mbarim t kohs s puns. 2. I punsuari i cili punon m gjat se katr (4) or, dhe m pak se gjasht (6) or n dit, ka t drejt pr pushim gjat puns n kohzgjatje prej pesmbdhjet (15) minutash. 3. I punsuari nn moshn tetmbdhjet (18) vjeare i cili punon m s paku katr (4) or e tridhjet (30) minuta, ka t drejt n pushim ditor n kohzgjatje prej tridhjet (30) minutash. 4. Koha e pushimit nga paragrafi 1. dhe 2. i ktij neni, konsiderohet si koh e kaluar n pun.

Neni 29 Prshtatja e pushimit me procesin e puns 1. N qoft se natyra e puns nuk lejon q puna t ndrpritet, organizimi i pushimit gjat dits s puns bhet n mnyr q t mos shkaktohet ndrprerja e procesit t puns. 2. Vendimin pr kohn e shfrytzimit t pushimit gjat dits s puns e nxjerr pundhnsi.

Neni 30 Pushimi ditor 1. I punsuari ka t drejt n pushim ditor midis dy (2) ditve t njpasnjshme t puns n kohzgjatje prej s paku dymbdhjet (12) or pa ndrprer. 2. Gjat kohs s puns, n punt stinore, puntori ka t drejt pushimi nga paragrafi 1. i ktij neni, n kohzgjatje prej s paku njmbdhjet (11) orsh pandrprer.

Neni 31 Pushimi javor 1. I punsuari ka t drejt n pushim javor n kohzgjatje prej s paku njzetekatr (24) or pandrprer.

15

2. I punsuari nn moshn tetmbdhjet (18) vje ka t drejt n pushim javor n kohzgjatje prej s paku tridhjetegjasht (36) or pandrprer. 3. Nse t punsuarit i duhet t punoj n ditn e pushimit javor, atij duhet ti sigurohet nj dit pushimi gjat javs s ardhshme.

Neni 32 Pushimi vjetor 1. I punsuari gjat do viti kalendarik ka t drejt pr pushim vjetor t paguar n nj kohzgjatje prej s paku katr (4) jav, pavarsisht a punon me orar t plot apo t shkurtuar. 2. Zgjatja e pushimit vjetor prcaktohet varsisht nga stazhi i puns, ku pr do pes (5) vite t prvojs s puns, shtohet nj dit pune. 3. I punsuari i cili punon n punt dhe detyrat e puns pr t cilat prkundr aplikimit t masave mbrojtse nuk mund t mbrohet nga ndikimet e dmshme, ka t drejt n pushim vjetor n kohzgjatje s paku prej tridhjet (30) ditsh pune, pr vitin kalendarik. 4. Nnat me fmij deri n tri (3) vje si dhe prindi vetushqyes dhe personat me aftsi t kufizuara kan t drejt n pushim vjetor edhe pr dy (2) dit pune shtes. 5. Ditt e pashfrytzuara t pushimit vjetor nuk mund t kompensohen me para, prjashtimisht kjo mund t bhet kur marrdhnia e puns i skadon t punsuarit. 6. Punt dhe detyrat e puns sipas paragrafit 3. t ktij neni, do t prcaktohen me akt nnligjor t nxjerr nga MPMS-ja.

Neni 33 Pushimi vjetor pr puntort e arsimit 1. Pushimi vjetor i arsimtarve t t gjitha niveleve, edukatorve dhe personelit tjetr arsimor dhe administrativ npr shkolla dhe n institucionet e tjera edukativo-arsimore, shfrytzohet n kohn e pushimeve verore t shkollave dhe mund t zgjas deri sa t zgjas pushimi npr institucionet edukativo-arsimore. 2. Kur arsimtart dhe edukatort n kohn e pushimeve verore shkollore thirren n kurse pr aftsim profesional pr kryerjen e punve tjera n lidhje me prgatitjen pr fillimin e vitit shkollor, si dhe pr kryerjen e aktiviteteve edukativo-arsimore t cilat i organizojn institucionet edukative-arsimore, kohzgjatja e pushimeve verore caktohet n pajtim me kt Ligj dhe Kontratn Kolektive.

16

Neni 34 Pushimi vjetor n ditn e festave zyrtare 1. Festat zyrtare q bien n dit pune, sipas Ligjit pr Festat Zyrtare n Republikn e Kosovs, nuk llogariten dit t pushimit vjetor. 2. Nse i punsuari gjat kohs s shfrytzimit t pushimit vjetor smuret, koha e pushimit t lejuar mjeksor, nuk llogaritet n pushim vjetor.

Neni 35 Pushimi vjetor pr her t par 1. I punsuari i cili pr her t par themelon marrdhnie pune ose i cili nuk ka ndrprerje m tepr se pes (5) dit pune, fiton t drejtn pr shfrytzimin e pushimit vjetor pas gjasht (6) muajsh t puns s pandrprer, n proporcion me muajt e punuar. 2. Paaftsia e prkohshme pr pun sipas dispozitave pr sigurimin shndetsor dhe mungesa me pages nga puna, si dhe n rast t mungess s arsyeshme nga puna, nuk konsiderohen ndrprerje n pun, sipas paragrafit 1. t ktij neni. 3. I punsuari nuk mund t heq dor nga e drejta e shfrytzimit t pushimit vjetor.

Neni 36 Pjesa e pushimit vjetor n prpjestim me kohn e kaluar n pun 1. I punsuari ka t drejt, s paku nj dit e gjysm (1.5) t pushimit, pr do muaj kalendarik t kaluar n pun, nse: 1.1. n vitin kalendarik n t cilin pr her t par ka themeluar marrdhnie pune, nuk i ka gjasht (6) muaj t puns s pandrprer; 1.2. n vitin kalendarik nuk e ka fituar t drejtn pr shfrytzimin e pushimit vjetor pr shkak t ndrprerjes s marrdhnies s puns.

Neni 37 Orari i shfrytzimit t pushimit vjetor 1. Orarin e shfrytzimit t pushimit vjetor e prcakton pundhnsi n marrveshje me puntorin, n pajtim me kt ligj, Aktin e Brendshm t Pundhnsit dhe Kontratn e Puns. 2. Me rastin e caktimit t orarit pr shfrytzimit e pushimit vjetor, pundhnsi mund t marr parasysh krkesn dhe vullnetin e arsyeshm t puntorit.

17

3. Pr intervalin kohor t shfrytzimit t pushimit vjetor, i punsuari duhet ta njoftoj pundhnsin m s paku pesmbdhjet (15) dit para fillimit t shfrytzimit t pushimit vjetor. 4. Me rastin e lejimit t pushimit vjetor, punonjsit i lshohet vendim pr orarin dhe kohzgjatjen e pushimit vjetor m s paku pes (5) dit para fillimit t shfrytzimit t pushimit vjetor. 5. Pushimi vjetor mund t shfrytzohet n dy (2) apo m shum pjes, n marrveshje me pundhnsin. 6. N qoft se i punsuari e shfrytzon n dy apo me shume pjes pushimin vjetor, pjesa kryesore duhet t shfrytzohet pr s paku dhjet (10) dit pune t pandrprera gjat nj (1) vitit kalendarik. Pjesa tjetr e pushimit t pashfrytzuar duhet t shfrytzohet jo m von se 30 qershor t vitit t ardhshm kalendarik.

Neni 38 Kompensimi pr mosshfrytzimin e pushimit vjetor 1. T punsuarit nuk mund ti mohohet e drejta n shfrytzimin e pushimit vjetor . 2. I punsuari q nuk e ka shfrytzuar pushimin vjetor apo nj pjes t pushimit me fajin e pundhnsit, ka t drejt pr ta shfrytzuar at pushim gjat periudhs vijuese e cila i konvenon punmarrsit, apo kompensim me t holla. 3. Lartsia e kompensimit nga paragrafi 2. i ktij neni, caktohet varsisht nga kohzgjatja e pushimit vjetor t pashfrytzuar sipas t ardhurave t cilat i punsuari i realizon pr muajin kur kompensohet .

Neni 39 Mungesa nga puna me pages 1. I punsuari ka t drejt t mungoj nga puna me kompensim t pags: 1.1. pes (5) dit n rast t martess s tij; 1.2. pes (5) dit n rast t vdekjes s antarit t ngusht t familjes; 1.3. tri (3) dit pr lindje t fmiut; 1.4. n rastet e tjera t prcaktuara me Kontratn Kolektive, Aktin e Brendshm dhe Kontratn e Puns; 1.5. nj (1) dit pune pr do rast t dhnies vullnetare t gjakut.

18

Neni 40 Mungesa nga puna pa pages 1. N baz t krkess s t punsuarit, pundhnsi mund t lejoj q i punsuari t mungoj nga puna pa kompensim t pags. 2. Pr kohn e mungess n pun pa kompensim t pags nga paragrafi 1. i ktij neni, t punsuarit i pushojn t drejtat dhe detyrat nga marrdhnia e puns, prve t drejtave t cilat burojn nga pagesa e detyrueshme e kontributeve nga ana e t punsuarit.

Neni 41 Pezullimi i prkohshm i t drejtave dhe detyrave nga marrdhnia e puns 1. T punsuarit i pushojn t drejtat dhe detyrat nga puna dhe marrdhnia e puns pr koh t caktuar, prve t drejtave dhe detyrave pr t cilat me kt ligj, Aktin e Brendshm t Pundhnsit dhe me Kontratn e Puns sht prcaktuar ndryshe, n qoft se mungon n pun, pr kto raste: 1.1. kur i punsuari sht drguar n pun jasht vendit pr prfaqsimin e interesave t vendit, 1.2. kur zgjidhet apo emrohet n funksione publike, 1.3. deri n marrjen e vendimit t forms s prer nga Gjykata n kohzgjatje deri n gjasht (6) muaj; 2. Pas pushimit t t drejtave t puns sipas paragrafit 1. t ktij neni, i punsuari ka t drejt t kthehet te pundhnsi brenda afatit prej pes (5) ditsh.

KREU VI
MBROJTJA DHE SIGURIA N PUN

Neni 42 Mbrojtja e prgjithshme n pun 1. I punsuari ka t drejt n sigurin n pun, mbrojtje t shndetit dhe n ambientin e prshtatshm t puns, n prputhje me kt ligj dhe Ligjin pr siguri n pun, mbrojtje t shndetit t punsuarve dhe mbrojtjen e ambientit t puns. 2. Pundhnsi sht i detyruar t siguroj kushtet e nevojshme pr mbrojtje n pun, me t cilat sigurohet mbrojtja e jets dhe e shndetit t t punsuarve n pajtim me ligjin.

19

3. Pundhnsi detyrohet ta informoj puntorin me shkrim para angazhimit t tij, pr rreziqet n pun dhe pr masat mbrojtse t cilat obligohet ti marr. 4. Pundhnsi obligohet t jap udhzime q tregojn rreziqet n pun dhe masat mbrojtse t cilat duhet t merren n prputhje me udhzimet e lshuara nga Ministria e Puns dhe Mirqenies Sociale. 5. Pundhnsi sht i detyruar ti zbatoj rregullat dhe procedurat e prgjithshme pr mbrojtjen dhe sigurin n pun, q jan t prcaktuara me Ligjin pr Siguri n Pun, Mbrojtje t Shndetit t t Punsuarve dhe Mbrojtjen e Ambientit t Puns. 6. I punsuari sht i detyruar ti prmbahet rregullave pr sigurin dhe mbrojtjen e shndetit n pun, n mnyr q mos t rrezikoj shndetin dhe sigurin e vet, si dhe sigurin dhe shndetin e puntorve t tjer.

Neni 43 Caktimi i t punsuarit n punt q jan me rrezik t shtuar 1. I punsuari nuk mund t caktohet q t punoj m gjat se orari i plot i puns apo n pun nate, nse n baz t konstatimit t organit kompetent pr vlersimin e gjendjes shndetsore, nj pun e till mund ta prkeqsoj gjendjen e tij shndetsore. 2. N punt dhe detyrat e puns n t cilat ekziston rreziku i shtuar i lndimit, smundjes profesionale ose i smundjeve tjera, mund t caktohet i punsuari, i cili i plotson kushtet e veanta pr pun, n baz t: 2.1. aftsive shndetsore; 2.2. kualifikimit profesional; 2.3. prvojs s fituar n pun; dhe 2.4. moshs.

Neni 44 Mbrojtja e t rinjve, femrave dhe e personave me aftsi t kufizuara Femra e punsuar, i punsuari nn moshn tetmbdhjet (18) vje dhe personi me aftsi t kufizuara, gzojn mbrojtje t veant n prputhje me kt ligj.

20

Neni 45 Mbrojtja e t rinjve 1. I punsuari nn moshn tetmbdhjet (18) vje nuk mund t punoj n punt t cilat pr nga natyra apo rrethanat nn t cilat kryhen, mund t dmtojn shndetin, sigurin apo moralin e tij. 2. Pundhnsi sht i obliguar q t adoptoj masat e nevojshme pr mbrojtjen e siguris dhe shndetit t t rinjve, duke specifikuar rreziqet n procesin e puns. 3. Pundhnsi duhet ti zbatojn masat e prcaktuara n paragrafin 2. t ktij neni, n baz t vlersimit t rrezikshmris pr vendet e puns s t rinjve. 4. Pr mbrojtjen e plot t t rinjve n pun, pundhnsi duhet ta bj vlersimin paraprak t rrezikshmris pr vende t puns, para se i riu tia filloj puns. 5. I punsuari nn moshn tetmbdhjet (18) vje nuk mund t punoj n punt e rrezikshme, si n vijim: 5.1. n nntok, nn uj, n lartsi t rrezikshme apo n vende t mbyllura, 5.2. me makineri t rrezikshme, n pajisjet dhe veglat, t cilat duhen shfrytzuar, dhe n transportimin e ngarkesave t rnda; 5.3. n mjedis jo t shndosh, i cili pr shembull i ekspozon t rinjt n substancat e rrezikshme, faktorve ose proceseve, temperaturave, zhurmave dhe dridhjeve q dmtojn shndetin e tyre; 5.4. nn kushte posarisht t vshtira si sht puna me orar t gjat, apo n rrethana t caktuara gjat nats, puna n mjedis t mbyllur. 6. Dispozitat q zbatohen pr listn e llojeve t punve t rrezikshme, duhet t shqyrtohen do vit, nga organi prkatse i prfaqsuesit e tyre t cilt jan Ministria e Puns dhe Mirqenies Sociale, ministrit e tjera prkatse t Qeveris, organizatat e pundhnsve dhe organizatat t t punsuarve (sindikatat). 7. Pr zbatimin e drejt dhe t plot t ktij neni, MPMS-ja do t nxjerr akte nnligjore n afatin e prcaktuar me ligj.

Neni 46 Mbrojtja e femrave t punsuara 1. Femrs shtatzn dhe gjidhnse i ndalohet t bj pun e cila sht e prcaktuar si e dmshme pr shndetin e nns apo t fmijs.

21

2. Femrs shtatzn dhe gjidhnse i ndalohet t punoj n vendet e puns ku paraqiten pun veanrisht t rnda fizike, pun q i ekspozohen faktorve biologjik, kimik apo fizik t cilt paraqesin rrezik pr shndetin riprodhues dhe rastet e tjera specifike. 3. Pr sistemimin e punve t rnda dhe t rrezikshme t cilat mund t dmtojn shndetin e femrave shtatzna dhe gjidhnse, Ministria nxjerr akt nnligjor; 4. Dallimi i punve n nntok, nuk vlen pr femra t cilat nuk jan shtatzna e q kryejn pun udhheqse, pr personel shndetsor dhe studente gjat puns praktike.

Neni 47 Mbrojtja e personave me aftsi t kufizuara 1. I punsuari tek i cili paraqitet aftsia e kufizuar, ka t drejt t punoj n punn e tij ose sipas prshkrimit t puns ose pun tjera prkatse, nse sipas aftsis s mbetur pr pun mund ta kryej at pun pa rehabilitim profesional. 2. I punsuari t cilit i sht zvogluar aftsia shndetsore pr pun pas rehabilitimit profesional sht aftsuar t kryej pun t caktuara, konsiderohet i aft pr kryerjen e atyre punve; 3. N rastet si n paragrafin 2. t ktij neni, pundhnsi ka pr detyr q t punsuarit tia siguroj at lloj pune pr t ciln sht aftsuar pas rehabilitimit profesional. 4. N qoft se i punsuari refuzon ti pranoj punt sipas ktij neni, pundhnsi me paralajmrim mund tia shkpus kontratn e puns t punsuarit.

Neni 48 Mbrojtja e amsis 1. Femra e punsuar gjat kohs s shtatznis, nna me fmij nn moshn tri (3) vje, nuk mund t obligohet t punoj m gjat se orari i rregullt i puns, dhe pun gjat nats. 2. Prindi vetushqyes, me fmij t moshs deri tri (3) vje dhe me fmij me invaliditet t rnd, nuk mund t detyrohet t punoj m gjat se orari i rregullt i puns dhe pun gjat nats. 3. T drejtat nga paragrafi 1. i ktij neni, mund ti shfrytzoj edhe adoptuesi i fmijs, prkatsisht personi tjetr q kujdeset pr fmijn, n rast t vdekjes s dy prindrve t fmijs ose nse prindi e braktis at.

22

Neni 49 Pushimi i lehonis 1. Femra e punsuar gzon t drejtn prej dymbdhjet (12) muajve, t pushimit t lehonis. 2. Me prezantimin e certifikats mjeksore femra e punsuar mund ta filloj pushimin e lehonis deri n dyzetepes (45) dit para dats kur pritet t lind. N periudhn prej njzetetet (28) ditve para dats kur pritet t lind, pundhnsi me plqimin e femrs shtatzn, mund t krkoj q ajo ta filloj pushimin e lehonis, nse pundhnsi mendon se femra e punsuar nuk sht n gjendje ti kryej detyrat e saj. 3. Gjasht (6) muajt e par t pushimit t lehonis pagesa bhet nga pundhnsi me kompensim 70% t pags baz. 4. Tre (3) muajt n vijim, pushimi i lehonis paguhet nga Qeveria e Kosovs me kompensim 50% t pags mesatare n Kosov . 5. Femra e punsuar ka t drejt me kt ligj q ta zgjas pushimin e saj t lehonis edhe pr tre (3) muaj t tjera pa pages. 6. Nse lehona nuk dshiron ta shfrytzoj t drejtn n pushim t lehonis nga paragrafi 4. dhe 5. i ktij neni, duhet ta lajmroj pundhnsin m s voni pesmbdhjet (15) dit para prfundimit t pushimit, nga paragrafi 3. i ktij neni. 7. Babai i fmijs mund t marr t drejtat e nns, nse nna vdes ose e braktis fmijn para se t prfundoj pushimi i lehonis. 8. T drejtat nga paragrafi 4. dhe 5. i ktij neni mund t barten te babai i fmijs n marrveshje me nnn.

Neni 50 T drejtat e t atit t fmijs 1. T drejtat e prcaktuara sipas nenit 49 mund t ktij ligji ti realizoj edhe i ati i fmijs me rastin e smundjes s nns, braktisjes s fmijs nga nna dhe vdekjes s nns; 2. Babai i fmijs ka t drejtn pr: 2.1. dy (2) dit pushim me pages me rastin e lindjes s fmijs ose adoptimit t fmijs; 2.2. dy (2) jav pushim t papaguar pas lindjes s fmijs, ose adoptimit t fmijs, n periudhn derisa fmija ta ket arritur moshn tri (3) vje. I punsuari duhet t informoj pundhnsin pr qllimet e tij pr ta marr pushimin s paku dhjet (10) dit m hert.

23

3. Mbrojtjen, prkatsisht t drejtat nga paragrafi 1. t neni 49, mund ti shfrytzoj edhe adoptuesi i fmijs, prkatsisht kujdestari i fmijs, n rast t vdekjes s dy prindrve, ose nse prindrit braktisin fmijn.

Neni 51 Pushimi i lehonis pr humbjen e fmijs 1. Nse femra e punsuar lind fmij t vdekur, ose nse fmija i vdes para skadimit t pushimit t lehonis, ka t drejt pr pushim lehonie sipas konstatimit t mjekut, pr sa koh i nevojitet t kndellet nga lindja dhe nga gjendja psiqike e shkaktuar nga humbja e fmijs, por jo m pak se dyzetepes (45) dit, dhe pr kt koh i takojn t gjitha t drejtat mbi bazn e pushimit t lehonis. 2. Femra e punsuar sipas paragrafit 1. t ktij neni, mund t krkoj nga pundhnsi q t kthehet n pun para skadimit t pushimit t lehonis. 3. N raste t fillimit t puns sipas paragrafit 2. t ktij neni, t punsuars nuk i lejohet t shfrytzoj pushimin e lehonis sipas paragrafit 1., 2. dhe 3. t nenit 49 t ktij ligji.

Neni 52 Mungesa nga puna pr prkujdesje t veant t fmijs 1. Fmija i cili domosdo ka nevoj pr prkujdesje t veant pr shkak t gjendjes s rnd shndetsore, respektivisht fmija i cili sht me aftsi t kufizuara t prhershme, njri prej prindrve me skadimin e pushimit t lehonis ka t drejt, q t punoj me gjysm orari t puns derisa fmija ti mbush dy (2) vje. 2. Mbrojtjen dhe t drejtat nga paragrafi 1. i ktij nenin, mund ti shfrytzoj adoptuesi, prkatsisht kujdestari i fmijs, n rast t vdekjes s t dy (2) prindrve ose nse prindrit e braktisin fmijn. 3. Mnyra dhe procedura e realizimit t t drejtave nga paragraft 1. dhe 2. t ktij neni, bhet sipas dispozitave t Ligjit pr Prkujdesje Materiale pr Familjet me Fmij me Aftsi t Kufizuara.

Neni 53 Ndalimi i shkputjes s kontrats Gjat kohs s shtatznis, pushimit t lehonis dhe mungess n pun pr shkak t prkujdesjes s veant ndaj fmijs, pundhnsi nuk mund tia shkpus kontratn t punsuarit dhe tia ndrroj vendin e puns, prve n rastet e shkputjes s kontrats sipas nenit 76 t ktij ligji.

24

Neni 54 Lajmrimi pr paaftsin e prkohshme pr pun 1. N rast t smundjes ose paaftsis s prkohshme pr pun, i punsuari sht i obliguar t informoj pundhnsin menjher ose m s largu gjat dits s mungess nga puna; 2. N rast t smundjes ose lndimit serioz q parandalon t punsuarin pr ta informuar pundhnsin sipas paragrafit 1. t ktij neni i punsuari duhet t bj prpjekje pr t informuar pundhnsin sa m shpejt q sht e mundur; 3. Nse i punsuari nuk mund t dshmoj se ka br prpjekje t arsyeshme pr t informuar pundhnsin pr mungesn e tij pr vonesa t paarsyeshme, pundhnsi mund t thirret n shkelje t kontrats; 4. Nse mungesa e lajmruar nga puna zgjat m shum se tri (3) dit, pundhnsi ka t drejt t krkoj nga i punsuari certifikatn mjeksore q arsyeton mungesn nga puna.

KREU VII
PAGA DHE BENEFICIONET E T PUNSUARVE

Neni 55 Paga, kompensimi i pags dhe t ardhurat e tjera 1. I punsuari ka t drejt n pag, e cila prcaktohet me Kontratn e Puns, n pajtim me kt ligj, Kontratn Kolektive, Aktin e Brendshm t Pundhnsit . 2. T drejtn pr pag, pagn shtes, kompensimin n pag dhe t ardhurat e tjera, i punsuari i realizon sipas marrveshjes s arritur me pundhnsin pr punn e kryer dhe kohn e kaluar n pun, t prcaktuar me Kontratn e Puns. 3. Pundhnsi duhet ti paguaj femrave dhe meshkujve kompensimin e njjt pr punn e vlers s njjt, kompensim i cili mbulon pagn baz dhe shtesat e tjera. 4. Pundhnsi duhet t nxjerr nj deklarat pr do pages dhe do shtes tjetr t paguar t t punsuarve. Pagat mund t paguhen prmes transferit bankar ose me para t gatshme me rast pundhnsi duhet t mbaj regjistrin pr pagesat e bra. 5. Pagat n Kosov paguhen sipas valuts zyrtare n Euro (). 6. Paga, paguhet n afatet e prcaktuara me Kontrat Kolektive, Aktin e Brendshm t Pundhnsit ose Kontratn e Puns, m s paku nj (1) her n muaj.

25

Neni 56 Paga shtes 1. Pr punn m t gjat se orari i plot i puns, si dhe pr pun n ditt e festave shtetrore dhe pr punn e nats, i punsuari ka t drejt n pag shtes, n pajtim me kt ligj, Kontratn Kolektive dhe Kontratn e Puns. 2. T punsuarit i takon paga shtes n prqindje t pags baz, si m posht: 2.1. 20 % n or pr kujdestari; 2.2. 30 % n or pr pun gjat nats; 2.3. 30 % n or pr pun jasht orarit; 2.4. 50 % n or pr pun gjat ditve t festave; dhe 2.5. 50 % prqind n or pr pun gjat fundjavs. 3. Pagesa shtes pr pun gjat fundjavs, festave dhe ditve t lira sipas ligjit e prjashtojn njra- tjetrn. 4. I punsuari mund t krkoj nga pundhnsi q n vend t pags shtes nga paragrafi 2. i ktij neni, kompensimi ti bhet me dit pushimi; 5. Pundhnsi mund t vendos q nj pjes t puns jasht orarit t kompensohet me dit pushimi, n prputhje me prqindjet e parapara n paragrafin 2. t ktij neni. Kjo form e kompensimit duhet t parashihet n Kontratn e Puns ose n Aktin e Brendshm t kompanis.

Neni 57 Paga minimale 1. Qeveria e Kosovs n fund t do viti kalanderik prcakton pagn minimale sipas propozimit t Kshilli Ekonomiko-Social. 2. Gjat prcaktimit t pags minimale duhet t merren parasysh kto faktor: 2.1. kostoja e shpenzimeve jetsore; 2.2. prqindja e shkalls s papunsis; 2.3. gjendja e prgjithshme n tregun e puns;dhe 2.4. shkalla e konkurrencs dhe produktivitetit n vend.

26

3. Paga minimale prcaktohet n baz t orve t puns, pr periudhn nj (1) vjeare, e cila publikohet n Gazetn Zyrtare t Republiks s Kosovs. 4. Paga minimale mund t prcaktohet me marrveshje n nivel kombtar, n nivel dege dhe n nivel t ndrmarrjes, por q nuk duhet t jet m e ult se paga minimale e parapar n paragrafin 1. t ktij neni.

Neni 58 Kompensimi i pags 1. I punsuari ka t drejt pr kompensim n pag, n rastet si n vijim: 1.1. gjat ditve t festave n t cilat nuk punohet; 1.2. gjat kohs s shfrytzimit t pushimit vjetor; 1.3. gjat aftsimit dhe prsosjes profesionale pr t ciln sht drguar, dhe 1.4. gjat ushtrimit t funksioneve publike pr t cilat nuk paguhet.

Neni 59 Kompensimi i pushimit mjeksor 1. I punsuari n rast t smundjes ka t drejt n pushim mjeksor t rregullt mbi bazn, deri n njzet (20) dit pune brenda nj (1) viti me kompensim prej 100 % t pags. 2. I punsuari ka t drejt n pushim mjeksor pa pages sipas nenit 40 t ktij ligji. 3. I punsuari ka t drejt n kompensim t pushimit mjeksor q sht si pasoj e lndimit ose smundjes profesionale n pun e cila ndrlidhet me kryerjen e punve dhe t shrbimeve pr pundhnsin me kompensim prej 70 % t pags s tij. 4. I punsuari ka t drejt n kompensim t pushimit mjeksor sipas paragrafit 3. t ktij neni n kohzgjatje prej dhjet (10) deri n nntdhjet (90) dit pune. 5. Pagesa pr kompensimin e pushimit mjeksor bie mbi pundhnsin. 6. T drejtat e prcaktuara sipas ktij neni mund t parashihen edhe me Kontratn Kolektive, Aktin e Brendshm, por n asnj rast nuk duhet t jen m t ulta se sa t drejtat e parapara me kt ligj. 7. Dispozitat e ktij neni do t jen t aplikueshme deri n kohn e hyrjes n fuqi t legjislacionit pr mbrojtjen dhe kujdesin shndetsor.

27

Neni 60 Kompensimi i lndimit n pun 1. Pundhnsi sht i obliguar q n rast t lndimeve dhe smundjeve profesionale t t punsuarit, t marra gjat kryerjes s puns, tju ofroj sigurimin pr kompensimin e shpenzimeve sipas ktij ligji dhe ligjeve tjera t aplikueshme. 2. Ministria nxjerr akt nnligjor pr t prcaktuar shtrirjen e sigurimit dhe pr t klasifikuar lndimet dhe shkalln e kompensimit pr lndimet e shkaktuara n pun.

Neni 61 Mungesa n pun pr shkak t pasiguris dhe mbrojtjes s shndetit 1. Me vendim t organit t autorizuar shtetror ose organit t autorizuar t pundhnsit, pr shkak t pasiguris dhe mbrojtjes s shndetit n pun, i punsuari ka t drejtn e mungess me arsye nga puna. 2. Gjat mungess s prkohshme n pun pr shkak t pasiguris n vendin e puns, t punsuarit i takon e drejta e kompensimit t pags t ciln do ta kishte realizuar sikur t kishte punuar, por jo m gjat se dyzetepes (45) dit n vitin kalendarik.

Neni 62 Kompensimi i shpenzimeve pr udhtim zyrtar I punsuari gjat kohs s kaluar n udhtim zyrtar jasht vendit, ka t drejt n kompensimin e shpenzimeve sipas kushteve, mnyrs dhe lartsis s prcaktuar me Aktin e Brendshm t Pundhnsit.

Neni 63 Kompensimi i dmit nga i punsuari 1. Nse i punsuari n pun ose lidhur me punn, me qllim ose me pakujdesi t plot i ka shkaktuar dm pundhnsit, ai sht i obliguar ta kompensoj dmi. 2. Nse dmi sht shkaktuar nga ana e m shum t punsuarve, secili i punsuar sht prgjegjs pr pjesn e dmit t cilin e ka shkaktuar. 3. N qoft se pr secilin t punsuar nga paragrafi 2. i ktij neni, nuk mund t vrtetohet pjesa e dmit t cilit ai e ka shkaktuar, konsiderohet se t njjtit kan prgjegjsi t barabart dhe dmin e shkaktuar e kompensojn n pjes ekuivalente.

28

Neni 64 Kompensimi proporcional i dmit 1. Nse disa t punsuar, me dashje ose me paramendim i kan shkaktuar dme pundhnsit, pr dmin e shkaktuar do t prgjigjen n mnyr t barabart; 2. Ekzistimi i dmit, lartsia e tij, rrethanat n t cilat sht shkaktuar, kush e ka shkaktuar dhe si bhet kompensimi i dmit, prcaktohet n pajtim me kt ligj, Kontratn Kolektive dhe Aktin e Brendshm t Pundhnsit.

Neni 65 Kompensimi i dmit pr pundhnsin 1. I punsuari i cili n pun ose lidhur me punn, me qllim ose nga pakujdesia e plot i ka shkaktuar dm personit t tret, t cilin e ka kompensuar pundhnsi, sht i obliguar q pundhnsit ti kompensoj shumn e dmit t paguar; 2. Me Aktin e Brendshm t Pundhnsit, mund t prcaktohen kushtet dhe mnyrat e zvoglimit ose t lirimit t t punsuarit nga obligimi i kompensimit t dmit.

Neni 66 Kompensimi sipas dispozitave tjera te aplikueshme Pr realizimin e t drejtave kur sht n pyetje kompensimi i dmit sipas dispozitave t neneve 63, 64 dhe 65 t ktij ligji do t zbatohen prshtatshmrisht dispozitat e Ligjit pr Detyrimet.

KREU VIII
NDRPRERJA E MARRDHNIES S PUNS

Neni 67 Ndrprerja e Kontrats s Puns sipas fuqis ligjore 1. Kontrata e Puns sipas fuqis ligjore, ndrpritet: 1.1. me vdekjen e t punsuarit; 1.2. me vdekjen e pundhnsit, kur puna e kryer apo shrbimet e ofruara nga puntori jan t natyrs personale, ather kur kontrata nuk mund t vazhdohet me pasardhsit e pundhnsit; 1.3. me skadimin e kohzgjatjes s kontrats;

29

1.4. kur i punsuari e mbush moshn e pensionimit, prej gjashtdhjet e pes (65) vje; 1.5. n ditn e dorzimit t aktvendimit t plotfuqishm pr vrtetimin e humbjes s aftsive pr pun; 1.6. nse i punsuari shkon n vuajtje t dnimit i cili do t zgjas m tepr se gjasht (6) muaj; 1.7. me vendimin e gjykats kompetente, vendim q pason ndrprerjen e marrdhnies s puns; 1.8. me falimentimin dhe likuidimin e ndrmarrjes; 1.9. rastet e tjera t prcaktuar sipas ligjeve n fuqi.

Neni 68 Ndrprerja e Kontrats s Puns me marrveshje 1. Kontrata e Puns mund t ndrpritet me marrveshje ndrmjet pundhnsit dhe t punsuarit. 2. Marrveshja nga paragrafi 1. i ktij neni bhet n form t shkruar. 3. N rast t ndrprerjes s Kontrats s Puns me marrveshje, pundhnsi sht i obliguar ti paguaj t punsuarit pagn, pr ditt e puns deri n ndrprerje.

Neni 69 Ndrprerja e marrdhnies s puns nga i punsuari 1. I punsuari ka t drejtn e ndrprerjes s Kontrats s Puns n mnyr t njanshme; 2. I punsuari me kontrat n koh t caktuar pr ndrprerjen e kontrats s puns, duhet ta informoj pundhnsin paraprakisht n form t shkruar n afatin prej pesmbdhjet (15) ditsh, ndrsa i punsuari me kontrat n koh t pacaktuar n afatin prej tridhjet (30) ditsh. 3. I punsuari mund ta ndrpres kontratn e puns pa njoftim paraprak n form t shkruar t prcaktuar n paragrafin 1. t ktij neni, n rastet kur sht fajtor pr mos prmbushje t detyrimeve t cilat rrjedhin nga kontrata e puns.

30

Neni 70 Ndrprerja e Kontrats s Puns nga ana e pundhnsit 1. Pundhnsi mund tia ndrpres kontratn e puns t punsuarit me nj periudh paralajmrimi, ather kur: 1.1. ndrprerja e till arsyetohet pr arsye ekonomike, teknike ose organizative; 1.2. i punsuari nuk sht m i aft ti kryej detyrat e puns; 1.3. pundhnsi mund ta ndrpres kontratn e puns n rrethanat e prcaktuara n nn-paragrafin 1.1. dhe 1.2., t ktij paragrafi nse sht e paprshtatshme pr pundhnsin q ta transferoj t punsuarin n nj vend pune tjetr, ta trajnoj a ta kualifikoj at pr ta kryer punn ose ndonj pun tjetr; 1.4. pundhnsi mund tia ndrpres kontratn e puns t punsuarit n periudhn e krkuar t paralajmrimit t ndrprerjes n: 1.4.1. rastet e rnda t sjelljes s keqe t punonjsit; dhe 1.4.2. pr shkak t prmbushjes s paknaqshme t detyrave t puns. 1.5. pundhnsi duhet ta njoftoj t punsuarin pr largimin e tij/saj menjher pas rastit q shpie n largim, ose sapo pundhnsi t jet vn n dijeni t atij rasti; 1.6. pundhnsi mund tia ndrpres kontratn e puns t punsuarit pa periudhn e krkuar t paralajmrimit t ndrprerjes, ather kur: 1.6.1. i punsuari sht fajtor pr prsritjen e nj keq sjelljeje m pak serioze ose t shkeljes s detyrimeve; 1.6.2. performanca e t punsuarit mbetet e paknaqshme prkundr paralajmrimit me shkrim. 2. Pundhnsi mund ta ndrpres kontratn e puns n baz t nn-paragrafit 1.6. t paragrafit 1. t ktij neni vetm ather kur i punsuari ka marr prshkrimin n form t shkruar t performancs s paknaqshme, nj afat t prcaktuar kohor brenda t cilit i punsuari duhet ta prmirsoj performancn e vet, si dhe nj deklarat se dshtimi pr prmirsimin e performancs do t rezultoj me largim nga puna pa asnj paralajmrim t mtejm me shkrim. 3. Pundhnsi duhet q t mbaj takim me t punsuarin pr tia shpjeguar atij/asaj ndrprerjen e kontrats s puns ose me qllim q tia dorzoj paralajmrimin, i punsuari ka t drejt q t shoqrohet nga nj prfaqsues sipas dshirs s vet. 4. Marrveshjet Kolektive ose Aktet e Brendshme t Pundhnsit mund ti specifikojn llojet e keq sjelljeve ose t shkeljeve t detyrimeve t cilat bjn q i punsuari ti nnshtrohet

31

ndrprerjes t kontrats s puns pa periudh paralajmrimi, qoft pas nj rasti t vetm dhe qoft pas shkeljeve t prsritura.

Neni 71 Koha e njoftimit pr ndrprerjen e kontrats s puns 1. Pundhnsi mund t ndrpres kontratn e puns n koh t pacaktuar n baz t nenit 70, t ktij ligji ne kto intervale kohore t njoftimit: 1.1. prej gjasht (6) muaj deri n dy (2) vite punsim, tridhjet (30) dit kalendarike; 1.2. prej dy (2) deri n dhjet (10) vite punsimi, dyzetepes (45) dit kalendarike; 1.3. mbi dhjet (10) vite punsim, gjashtdhjet (60) dit kalendarike. 2. Pundhnsi mund t ndrpres kontratn e puns pr koh t caktuar me njoftim prej tridhjet (30) ditsh kalendarike. Pundhnsi i cili nuk ka pr qllim t riprtrij kontratn me periudh t caktuar duhet t informoj punsuarin s paku tridhjet (30) dit para skadimit t kontrats. Dshtimi pr ta njoftuar nga pundhnsi, do ti jap t drejtn t punsuarit pr zgjatjen e tridhjet (30) ditve kalendarike shtes me pag t plot.

Neni 72 Procedura para ndrprerjes s Kontrats 1. Vendimi pr t ndrprer kontratn e puns duhet t bhet me shkrim dhe duhet t prfshij arsyetimin pr ndrprerje. 2. Vendimi nga paragrafi 1. i ktij neni sht prfundimtar ditn kur i dorzohet t punsuarit. 3. Pundhnsi sht i obliguar t bj pagesn e pags dhe t ardhurave t tjera, deri n ditn e ndrprerjes s marrdhnies s puns. 4. Pundhnsi mund ti ndaloj qasjen punonjsit n objektin e ndrmarrjes gjat periudhs s njoftimit, prkatsisht para ndrprerjes s kontrats s puns.

Neni 73 Largimi i prkohshm nga puna 1. I punsuari mund t largohet prkohsisht nga puna, kur: 1.1. ndaj tij kan filluar procedurat penale pr shkak t dyshimit t bazuar t veprs penale;

32

1.2. i punsuari sht n vuajtje t paraburgimit; 1.3. kryen shkelje t obligimit t puns t prcaktuara me kt ligj.

Neni 74 Kompensimi i pags gjat largimit t prkohshm Gjat kohs s largimit t prkohshm nga puna, sipas nenit 73 t ktij ligji, t punsuarit i takon e drejta e kompensimit n pag n lartsi prej 50%.

Neni 75 Kohzgjatja e largimit t prkohshm Largimi i prkohshm nga puna sipas nenit 73 t ktij ligji, mund t zgjas m s shumti gjasht (6) muaj, periudh n t ciln pundhnsi sht i obliguar q t punsuarin ta kthej n pun ose tia shkpus Kontratn e Puns.

Neni 76 Largimet kolektive nga puna 1. Ndrprerja e Kontrats s Puns sipas nn-paragrafit 1.1. t paragrafit 1 t nenit 70, t ktij ligji ku prfshihen s paku 10% t t punsuarave por jo me pak se njzet (20) t punsuar, t larguar brenda intervalit kohor prej gjasht (6) muajsh, konsiderohet si largim kolektiv nga puna; 2. N rastet e largimit t shkalls s gjer nga puna, zbatohen dispozitat nga paragrafi 3. i ktij neni. 3. Para se ti zbatoj ndryshimet e tilla, pundhnsi i njofton paraprakisht me shkrim nj (1) muaj m par t punsuarit dhe sindikatn e t punsuarve, nse jan t antarsuar n sindikat, lidhur me ndryshimet e planifikuara dhe me pasojat e tyre, duke prfshir: 3.1. numrin dhe kategorin e t punsuarve q duhet t largohen nga puna; 3.2. masat q duhet t ndrmarr pundhnsi, nse ka t tilla, pr ti zbutur pasojat e largimit kolektiv, prfshin: 3.2.1. kufizimin ose ndrprerjen e punsimit t puntorve t rinj; 3.2.2. risistemimin e brendshm t t punsuarve; 3.2.3. kufizimin e puns jasht orari; 3.2.4. zvoglimin e orve t puns; 33

3.2.5. ofrimin e riaftsimit profesional; 3.2.6. t drejtat e t punsuarve t parashikuara me Kontratn Kolektive, Aktin e Brendshm t Pundhnsit ose me Kontratn e Puns. 4. Me njoftimin e br sipas paragrafit 3. t ktij neni, pundhnsi mund tia ndrpres kontratn e puns t punsuarve me nj periudh t paralajmrimit sipas nenit 71 t ktij ligji. 5. Pundhnsi e njofton me shkrim Zyrn pr Punsim, lidhur me largimin e t punsuarve nga puna, n mnyr q ZP-ja t ket mundsi tu ofroj ndihm atyre pr t gjetur punsim tjetr. 6. I punsuari nuk mund t largohet nga puna, derisa pundhnsi mos ti ket paguar atij nj kompensim t menjhershm n para. 7. Kompensimi i menjhershm n para, u paguhet t punsuarve me kontrat me periudh t pacaktuar n ditn e ndrprerjes s kontrats, sipas ksaj shkalle: 7.1. nga dy (2) deri n katr (4) vite t shrbimit, nj (1) pag mujore; 7.2. nga pes (5) deri n nnt (9) vite t shrbimit, dy (2) paga mujore; 7.3. nga dhjet (10) deri n nntmbdhjet (19) vite t shrbimit, tri (3) paga mujore; 7.4. nga njzet (20) deri n njzetennt (29) vite t shrbimit, gjasht (6) paga mujore; dhe 7.5. nga tridhjet (30) vite t shrbimit ose m shum, shtat (7) paga mujore. 8. Nse, brenda nj periudhe prej nj (1) viti nga ndrprerja e kontrats s puns t t punsuarve n baz t ktij neni, pundhnsi ka nevoj pr angazhimin e punsuarve me kualifikime ose trajnime t njjta, pundhnsi nuk duhet t angazhoj persona t tjer para se t ofroj punn punonjsve t cilve iu jan ndrprer kontratat. 9. Rastet kur t punsuarit e larguar nga puna pr shkak t falimentimit dhe riorganizimit t administruar nga gjykata, nuk i nnshtrohen dispozitave t ktij ligji.

Neni 77 Pensionimi Pensioni i vjetrsis dhe i parakohshm rregullohen me ligj t veant.

34

KREU IX
PROCEDUARAT PR REALIZIMIN E T DREJTAVE NGA MARRDHNIA E PUNS

Neni 78 Mbrojtja e t drejtave pr t punsuarit 1. I punsuari i cili vlerson se pundhnsi ka shkelur t drejtn e marrdhnies s puns, mund t paraqes krkes te pundhnsi apo organi prkats i pundhnsit nse ekziston, pr realizimin e t drejtave t shkelura. 2. Pundhnsi sht i obliguar pr t vendosur sipas krkess s t punsuarit, n afatin brenda pesmbdhjet (15) ditve nga data e pranimit t krkess. 3. Vendimi nga paragrafi 2. i ktij neni, i dorzohet t punsuarit n form t shkruar brenda afatit prej tet (8) ditsh.

Neni 79 Mbrojtja e t punsuarit n Gjykat do i punsuar i cili nuk sht i knaqur me vendimin me t cilin mendon se i jan shkelur t drejtat e tij, ose nuk merr prgjigje brenda afatit nga neni 78 paragrafi 2. t ktij ligji, n afatin vijues prej tridhjet (30) ditsh, mund t inicioj kontest pune n Gjykatn Kompetente .

Neni 80 Vendosja gjyqsore lidhur me ndrprerjen e kontrats s puns 1. Nse gjykata konstaton se ndrprerja e kontrats s puns nga ana e pundhnsit sht joligjore, n baz t dispozitave t ktij ligji, Kontrats Kolektive ose Kontrats s Puns, ather do t urdhroj pundhnsin q t ekzekutoj njrn prej ktyre dmshprblimeve: 1.1. ti paguaj t punsuarve kompensimin, prve shtesave dhe shumave tjera t cilat i takojn punonjsit n baz t ktij ligji, Kontrats s Puns, Kontrats Kolektive ose Aktit t Brendshm, n shuma t tilla q gjykata i konsideron t drejta dhe adekuate, por t cilat nuk duhet t jen m pak se dyfishi i vlers s do dmshprblimi q i takon punonjsit n kohn e shkarkimit; ose 1.2. nse largimi nga puna vlersohet si i paligjshm sipas nenit 5 t ktij ligji, Gjykata mund ta rikthej t punsuarin n vendin e tij t puns dhe urdhron kompensimin e t gjitha pagave dhe prfitimeve tjera t humbura gjat gjith kohs s largimit t paligjshm nga puna.

35

2. Pundhnsi sht i obliguar q n afatin e caktuar t zbatoj vendimin e gjykats kompetente.

Neni 81 Mbrojtja e t drejtave prmes ndrmjetsimit 1. I punsuari dhe pundhnsi mund ti zgjidhin mosmarrveshjet nga puna dhe n baz t puns prmes ndrmjetsimit. 2. Rregullat dhe procedurat pr zgjidhjen e mosmarrveshjeve nga puna prmes ndrmjetsimit prcaktohen me dispozitat e ligjit pr ndrmjetsim si dhe me dispozitat tjera ligjore t aplikueshme.

Neni 82 Mbrojtja e t punsuarit nga Inspektorati i Puns 1. I punsuari n do koh mund tia dorzoj ankesn Inspektoratit t Puns pr shtje t cilat bien nn kompetencat e ktij organi. 2. Inspektorati i Puns duhet t nxjerr vendime lidhur me ankesn brenda tridhjet (30) ditve ose ta informoj parashtruesin e ankess lidhur me zgjatjen e afatit brenda t cilit duhet t merret vendimi.

Neni 83 Masat ndshkuese Pr shkeljen e dispozitave t ktij ligji nga ana e pundhnsit, Inspektorati i Puns do ti shqiptoj masat ndshkuese bazuar n Ligjin pr Inspektoratin e Puns.

Neni 84 Prgjegjsia e t punsuarit 1. I punsuari sht i detyruar q n vendin e puns tiu prmbahet detyrimeve t parapara me ligj, Kontratn Kolektive dhe Kontratn e Puns; 2. Nse i punsuari me fajin e tij nuk i prmbush detyrat e puns apo nuk e respekton vendimin t cilin e ka nxjerr pundhnsi, mban prgjegjsi pr shkeljen e detyrave t puns, n pajtim me ligjin, Kontratn Kolektive dhe Kontratn e Puns; 3. Prgjegjsia Penale nuk e prjashton prgjegjsin e t punsuarit pr t kryer obligimet e puns, n qoft se veprimi prbn shkeljen e detyrave t puns.

36

Neni 85 Masat disiplinore pr shkeljen e detyrave t puns 1. Pr shkeljen e detyrave t puns, t punsuarit do ti shqiptohet njra nga kto masa ndshkuese: 1.1. vrejte me goj; 1.2. vrejtje me shkrim; 1.3. ulje n pozit; 1.4. suspendim t prkohshm; 1.5. ndrprerje t marrdhnies s puns. 2. Masat ndshkuese, vrejtje me goj, vrejtje me shkrim dhe ulje, degradim t pozits, do t shqiptohen pr shkelje t lehta t detyrave t puns n pajtim me Kontratn Kolektive, Aktin e Brendshm t Pundhnsit dhe Kontratn e Puns. 3. Masat ndshkuese, suspendimi i prkohshm dhe ndrprerja e marrdhnies s puns, do t shqiptohen pr shkelje t rnda t detyrave t puns n pajtim me Kontratn Kolektive, Aktin e Brendshm t Pundhnsit dhe Kontratn e Puns.

Neni 86 Shqiptimin e masave 1. Vendimin pr shqiptimin e masave ndshkuese pr shkeljen e detyrave t puns, e nxjerr: 1.1. organi kompetent i pundhnsit apo pundhnsi, 1.2. pundhnsi i cili nuk e ka statusin e personit juridik ose personi t cilin ai e autorizon; 2. Autorizimi nga paragrafi 1. i ktij neni jepet me shkrim; 3. Vendimi i pundhnsit duhet t bhet me shkrim duke theksuar arsyetimin dhe kshilln pr mjetet juridike ndaj masave t shqiptuara.

37

Neni 87 Afati i parashkrimit T gjitha krkesat nga marrdhnia e puns n para, parashkruhen brenda afatit prej tri (3) vitesh, nga dita e paraqitjes s krkess.

KREU X
ORGANIZATAT E T PUNSUARVE DHE T PUNDHNSVE

Neni 88 Liria e organizimit sindikal 1. T punsuarve dhe pundhnsve u garantohet liria e asocimit dhe veprimit pa ndrhyrje nga asnj organizat ose organ publik; 2. T drejtat dhe lirit e organizimit sindikal n Republikn e Kosovs rregullohen me ligj t veant.

Neni 89 E drejta e grevs 1. Pr mbrojtjen e t drejtave t t punsuarve, organizatat e t punsuarve (sindikatat) kan t drejtn e organizimit t grevs; 2. T drejtat, detyrimet dhe prgjegjsit pr organizimin dhe pjesmarrjen n grev rregullohen me ligj t veant.

DIALOGU SOCIAL

Neni 90 Marrveshja Kolektive 1. Marrveshja Kolektive mund t lidhet ndrmjet: 1.1. organizats s pundhnsve ose prfaqsuesit t tij, dhe 1.2. organizats s t punsuarve ose kur nuk ekzistojn organizata, marrveshjen mund ta lidhin edhe prfaqsuesit e t punsuarve;

38

2. Marrveshja Kolektive mund t lidhet n: 2.1. nivel t vendit, 2.2. nivel t degs,

2.3. nivel t ndrmarrjes. 3. Marrveshja Kolektive duhet t jet n form t shkruar, n gjuht zyrtare t Republiks s Kosovs. 4. Marrveshja Kolektive mund t lidhet pr nj periudh t caktuar me kohzgjatje jo m shum se tri (3) vjet. 5. Marrveshja Kolektive vlen pr ata pundhns dhe punmarrs t cilt marrin prsipr detyrimet e prcaktuara me Marrveshjen e till Kolektive. 6. Marrveshja Kolektive nuk mund t prfshij dispozita t tilla q kufizojn t drejtat e t punsuarve q kan si pasoj kushte m pak t favorshme t puns sesa ato t prcaktuar n kt ligj. 7. Pundhnsi ua v n dispozicion t punsuarve nj kopje t Marrveshjes Kolektive. 8. Marrveshja Kolektive regjistrohet n Ministri, n pajtim me kushtet dhe kriteret e paracaktuar me aktin nnligjor. 9. Pr zgjidhjen e kontesteve t ndryshme n mnyr paqsore dhe zhvillimin e konsultave nga fusha e punsimit, mirqenies sociale dhe politikave ekonomike t puns nga prfaqsuesit pundhnsve, punmarrsve dhe Qeveris n cilsi t partnerve social me akt te veant ligjor-nnligjor themelohet Kshilli Ekonomiko Social. 10. shtjet e tjera t dialogut social rregullohen me akt ligjor ose nnligjor, varsisht nga marrveshja e arritur nga partnert social.

Neni 91 Libreza e Puns 1. Libreza e puns sht dokument publik identifikues i t punsuarit, e cila shrben pr paraqitjen e t dhnave personale dhe stazhit t puns. 2. Librezn e puns e lshon Ministria e Puns dhe Mirqenies Sociale . 3. I punsuari duhet ta ket librezn e puns , t ciln ia dorzon pundhnsit me rastin e themelimit t marrdhnies s puns.

39

4. N ditn e prfundimit t marrdhnies s puns apo t ndrprerjes s kontrats s puns , pundhnsi sht i obliguar q t punsuarit tia kthej librezn e puns , t plotsuar me t dhnat personale dhe t stazhit t puns. 5. N librezn e puns sht e ndaluar t shkruhen t dhnat negative pr t punsuarin . 6. Ministria nxjerr akt nnligjor pr prmbajtjen dhe formn e librezs s puns pr procedurn e nxjerrjes , mnyrn e regjistrimit t t dhnave , procedurn pr ndrrimin e librezs dhe pr mbajtjen e numrit t sakt t librezs.

KREU XI
DISPOZITAT NDSHKIMORE

Neni 92 Gjobat 1. Personi fizik ose personi juridik q nuk i prfill dispozitat e ktij ligji , n procedur ligjore , do t dnohej me t holla pre njqind (100) deri n dhjetmij (10.000) Euro. 2. Kur shkelja sht br kundr t punsuarit nn moshn tetmbdhjet (18) vje, pundhnsi apo personit tjetr prgjegjs, do t gjobitet me gjob n lartsin e dyfishit t prcaktuar n paragrafin 1. t ktij neni . 3. Cilido person q bn diskriminim, kundr personit i cili krkon pun apo kundr t punsuarit, sipas nenit 5 t ktij ligji, do t gjobitet n lartsin e trefishit t prcaktuar n paragrafin 1. t ktij neni. 4. Ministria e Puns dhe Mirqenies Sociale, nxjerr akt nnligjor pr prcaktimin e gjobave dhe shumave konkrete n rastet e shkeljes s dispozitave t ktij ligji.

Neni 93 Mjetet e grumbulluara nga gjobat T gjitha mjetet e grumbulluara nga gjobat e shqiptuara, barten n Buxhetin e Republiks s Kosovs.

40

KREU XII
DISPOZITAT KALIMTARE DHE PRFUNDMTARE

Neni 94 Mbikqyrja Mbikqyrjen e zbatimit t dispozitave t ktij ligji t cilat e rregullojn marrdhnien e puns, sigurin dhe mbrojtjen n pun, e bn Inspektorati i Puns n baz t Ligjit pr Inspektoratin e Puns dhe Ligji Nr. 2003/19 pr siguri n pun, mbrojtje t shndetit t punsuarve dhe mbrojtjen e ambientit t puns.

Neni 95 Harmonizimi i akteve t pundhnsit 1. Pundhnsit jan t obliguar q aktet e brendshme me t cilat rregullohen marrdhniet e puns, ti harmonizojn me dispozitat e ktij ligji, jo m von se gjasht (6) muaj pas hyrjes n fuqi t tij; 2. Deri n nxjerrjen e akteve t brendshme nga paragrafi 1. i ktij neni, drejtprsdrejti aplikohen dispozitat e ktij ligji.

Neni 96 Realizimi i t drejtave sipas dispozitave n fuqi Deri n ditn e hyrjes n fuqi t ktij ligji, t punsuarit i realizojn t drejtat dhe detyrat nga marrdhnia e puns n baz t dispozitave q kan qen n fuqi.

Neni 97 Shrbimet Publike t Punsimit 1. Pr zbatimin e politikave aktive dhe pasive t punsimit n Republikn e Kosovs, n kuadr t MPMS-s themelohen Shrbimet Publike t Punsimit. 2. Prve shrbimeve publike t punsimit, personat fizik dhe juridik pr punt e ndrmjetsimit n punsim mund t themelojn edhe Agjencin Private t Punsimit. 3. Themelimi, funksionimi, fushveprimi dhe shtje tjera t rndsishme t Shrbimeve Publike t Punsimit dhe Agjencive Private t Punsimit rregullohen dhe prcaktohen me ligj t veant.

41

Neni 98 Nxjerrja e akteve nnligjore Ministria n koordinim me ministrit e tjera t Qeveris t Republiks s Kosovs, n afat prej nj (1) viti pas hyrjes n fuqi t ktij ligji, nxjerr aktet nnligjore pr zbatimin e drejt dhe efikas t ktij ligji.

Neni 99 Shfuqizimi i akteve ligjore Me hyrjen n fuqi t ktij ligji shfuqizohet Rregullorja e UNMIK-ut, Nr. 2001/27 pr Ligjin Themelor t puns n Kosov, t dats 8 tetor 2001, Ligji pr marrdhnien e puns i KSA t Kosovs i vitit 1989 dhe Ligji i Puns i Jugosllavis t vitit 1977 me amendamentet prkatse. 2. Aktet nnligjore t aplikueshme nga fusha e puns dhe punsimit, vazhdojn t zbatohen deri n nxjerrjen e akteve nnligjore t parapara sipas nenit 98 t ktij ligji, deri n masn q nuk jan n kundrshtim me kt ligj.

Neni 100 Hyrja n fuqi Ky ligj hyn n fuqi pesmbdhjet (15) dit pas publikimit n Gazetn Zyrtare t Republiks s Kosovs.

Ligji Nr. 03/ L-212 1 nntor 2010

Antari i Kryesis s Kuvendit Xhavit HALITI

42