T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN GLENDRLMES PROJES)

MAKNE TEKNOLOJS

BOYUTLU MODEL OLUTURMA VE DZENLEME

ANKARA 2006

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller; Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim materyalleridir (Ders Notlardr). Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda uygulanmaya balanmtr. Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir. rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulaabilirler. Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr. Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda satlamaz.

NDEKLER
AIKLAMALAR ....................................................................................................................ii GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FAALYET-1 ..................................................................................................... 3 1. BOYUTLU ZM ORTAMI ....................................................................................... 3 1.1. Bilgisayar Destekli Tasarm Program le 3B izim .................................................... 3 1.2. Extrude (Kalnlk Verme) ............................................................................................. 4 1.3. Revolve (Dndrerek Kat Oluturmak)....................................................................... 6 1.4. (Primitive)lkel Kat elemanlar ..................................................................................... 8 1.4.1. (Box) Kutu Oluturmak ......................................................................................... 8 1.4.2. (Sphere) Kre Oluturmak..................................................................................... 9 1.4.4. (Cone)Koni Oluturmak ...................................................................................... 10 1.4.5. (Wedge)Kama...................................................................................................... 10 1.4.6.(Torus) Simit ekilli Halka Oluturmak............................................................... 11 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 12 LME DEERLENDRME........................................................................................... 14 PERFORMANS DEERLENDRME .............................................................................. 16 RENME FAALYET2 .................................................................................................. 18 2. BOYUTLU DZENLEME(MODIFY) KOMUTLARI.............................................. 18 2.1. Kullanc Koordinat Sistemi Oluturmak (UCS) ........................................................ 18 2.2. Kat Guruplar Birletirme Yoluyla Yeni Kat Oluturmak (Union) ......................... 23 2.3. Kompleks Katdan Kat kartma Yoluyla Yeni Kat Oluturmak (Subtract)............ 24 2.4. Kat Guruplarn Kesiimlerinden Yeni Kat Oluturmak (Intersect) .......................... 25 2.5.Bir Kat Modelin Kenarlarna Pah Krmak (Chamfer)................................................. 26 2.6.Bir Kat Modelin Kenarlarn Yuvarlamak (Fillet) ...................................................... 27 2.7. Bir Kat Modeli Boyutlu Sral oaltmak (3darray)............................................ 28 2.8. Bir Kat Modelin Boyutlu Simetriini Almak(Mirror3d)...................................... 30 2.9.Bir Kat Modeli Boyutlu Dndrmek (Rotate3d) .................................................. 31 2.10.Kabuk Oluturmak(Shell) .......................................................................................... 32 2.11. Bir Kat Modeli Keserek Yeni Kat Oluturmak (Slice) ........................................... 33 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 35 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 37 PERFORMANS DEERLENDRME .............................................................................. 39 MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 41 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 43 KAYNAKA ......................................................................................................................... 44

AIKLAMALAR AIKLAMALAR
KOD ALAN DAL/MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI SRE N KOUL YETERLK 482BK0022 Makina Teknolojisi Bilgisayar Destekli Makina Ressaml Boyutlu Model Oluturma ve Dzenleme boyutlu izim ortamnda temel izim komutlarn kullanarak izim yapmay ieren renim materyalidir. 40/32 Bilgisayar Destekli ki Boyutlu izim dersini alm olmak. boyutlu ortamda izim yapmak ve dzenleme komutlarn kullanmak. Genel Ama Gerekli ortam salandnda bu modl ile; bilgisayar ortamnda boyutlu izim ve dzenleme komutlarn kullanabileceksiniz. Amalar boyutlu ortamda izim yapabileceksiniz. boyutlu dzenleme komutlarn doru olarak kullanabileceksiniz. Bilgisayar, boyutlu izim programlar, rnek model paralar ve yapm resimleri. Her faaliyet sonunda, faaliyetle ilgili yeterlilikleri lmek iin test uygulamalar. retmen gzetiminde bilgisayar ortamn uygulamalar.

MODLN AMACI

ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI LME VE DEERLENDRME

ii

GR GR
Sevgili renci, Gelien sanayi ile beraber imalat resimleri, izim masasndan bilgisayar ortamna tanmtr. Bilgisayarn getirdii pratiklik, geriye dn esneklii ile almalar hz kazanmtr. Bu modlde tasarm aamasndaki bir i parasnn bilgisayar ekrannda hazrlanmas salanmtr. Bylelikle malzemeden tasarruf salanm olacak; zaman, sermaye ve igc kayb nlenecektir. Modldeki bilgiler sayesinde ok daha geni i imknlar ve kalite imknlar elde edeceksiniz. Dolaysyla sektrn istedii nitelikteki teknik eleman ihtiyacn karlam olacaksnz. Bilgisayar destekli boyutlu tasarm, birok iletme tarafndan kullanlmaktadr. letmelerin taleplerine gre bu iin zellikleri srekli gelitirilmekte ve kullanm alanlar artmaktadr. Bu modl sonunda boyutlu kat model tasarmlar, yapabileceksiniz. Bilgisayar programlarnn kolay resim izebilme, dzeltme yapabilme, saklama ve kda izme zellii birok iletme tarafndan kullanlmaktadr. boyutlu rnek uygulamalar bilgisayar ortamnda yaplabilecektir. Bu zellii iletmeler iin kullanmn kanlmaz klmaktadr. retilecek mamln, hammadde aamasnda ilk nce bilgisayar ortamnda tasarm yaplacaktr. Buna gre maml ekranda gsterilip rnn boyutlu ekli incelenecektir. Malzeme seilecek, zaman ve sermaye hesaplanacaktr. boyutlu tasarm yapmak bilgisayar destekli tasarmn en ok ilgi eken ksmdr. Bir rn bitmi haliyle sanal ortamda grmek ve incelemek ilgi eken bir zelliktir. Bu modl aldktan sonra parametrik olmayan bir CAD programnda 3B modelleme yapabilecek ve dzenleme komutlarn kullanabilir duruma geleceksiniz.

RENME FAALYET1 RENME FAALYET-1

AMA
boyutlu ortamda izim yapabilecek ve boyutlu dzenleme komutlarn doru olarak kullanabileceksiniz.

ARATIRMA
Blgenizde bulunan sanayi kurulularnda kullanlan bilgisayar destekli izim programlarn aratrnz. nternet sitelerinden bilgisayar destekli izim programlarn ve kullanan iletmeleri inceleyiniz. Ders retmeninden aldnz boyutlu resimleri inceleyiniz ve rendiiniz komutlar uygulaynz.

1. BOYUTLU ZM ORTAMI
1.1. Bilgisayar Destekli Tasarm Program le 3B izim

ekil 1.1: Solids(Katlar) Ara ubuu

Kutu(Box): Dikdrtgen Prizmas eklinde i Dolu Kutular Oluturmak iin kullanlan Komuttur. Kre(Sphere): i Dolu Kre Oluturmak in Kullanlan Komuttur. Silindir(Cylinder): i Dolu Silindir Oluturmak in Kullanlan Bir Komuttur. Koni(Cone): i Dolu Koni izmek in Kullanlan Komuttur. Takoz(Wedge): gen Prizma Takozu izmek in Kullanlan Bir Komuttur. Simit eklinde Kat(Torus): Simit eklinde Katlar Elde Etmek in Kullanlan Komuttur. Extrude: ki Boyutlu Bir Nesneyi, Ykseklik Vererek Veya Bir Yol zerinde zleterek Kat Modeller Oluturan Bir Komuttur. Revolve: ki Boyutlu Bir Profili Dndrerek Yani Bir Eksen Etrafnda evirerek Kat Cisim Oluturur. Slice: Kat Modelleri Keserek stenilen Parasn Elde Eden Bir Komuttur. Secton: Kat Modelleri Keserek Kesit Almay Salayan Komuttur. Interference: ki Kat Modelin Kesiiminden Bir Baka Kat Model oluturan bir komuttur. 3

1.2. Extrude (Kalnlk Verme)

Extrude 2 boyutlu bir profili, ykseklik vererek veya bir yol zerinde izleterek kat modeller oluturan bir komuttur. Draw Mens Solids Extrude

ekil 1.2: Solids Ara ubuu ve Extrude(Kalnlk)

ekil 1.3: izim( Draw) Mens ve Extrude(Kalnlk)

Extrude(Kalnlk) komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir. Select objects:<Nesne seiniz.> Specify height of extrusion or(Path):<Ykseklik deeri giriniz.> Specify angle of taper for extrusion:<A varsa deerini giriniz.> Specify height of extrusion seenei kulanlrsa, ykseklik(height of extrusion) verilerek kat model elde edilir. Specify angle of taper for extrusion seenei kulanlrsa, koniklik as atanr. Bu a pozitif(+) deerli olursa da doru konik, negatif(-) deerli olursa ie doru konik olur. A <0> olursa dz ykselme olur. Path seenei kullanlrsa,2B profil bir yrnge boyunca sprlerek kat oluturulur. 4

rnek1 Command: ext EXTRUDE Current wire frame density: ISOLINES=4 Select objects: 1 found(bir nesne seiniz.) Select objects: Specify height of extrusion or [Path]: 100(Ykseklik deeri veriniz.) Specify angle of taper for extrusion <0>:(A deeri vermeyiniz, bo enter ile geiniz.) Nesneye Kalnlk Vermek:

a: Nesne izilir.

b: Grnt ayarlanr.

c: Ykseklik Deeri verilir.

ekil 1.4: Extrude Komutunu kullan(Nesneye Kalnlk Vermek)

rnek2 Command: EXTRUDE Current wire frame density: ISOLINES=4 Select objects: (XY-dzlemindeki daireyi seiniz.)(Daire dzleme dik olacak.) Select objects: (Bo enter) Specify height of extrusion or [Path]: P(Yolu seiniz.) Select extrusion path: (Sprme erisini seiniz.) (ekil 1.5) Kalnlk ve yol komutu kullanm:

a: Daire ve daireye dik yol izilir.

b: Sprme erisi seilir.

ekil 1.5: Ext.ve Path Kullanm(Kalnlk ve yol komutu)

1.3. Revolve (Dndrerek Kat Oluturmak)

Revolve komutu, iki boyutlu bir profili dndrerek yani bir eksen etrafnda evirerek kat cisim oluturur. izim(Draw) Mens SolidsRevolve REVOLVE veya REV Katlar(Solids) Ara ubuu:

ekil 1.6: Solid (Kat) Ara ubuu ve Revolve(Dndrerek kat oluturma)

ekil 1.7: izim (Draw) Mens le Dndrerek kat oluturma(Revolve)

Revolve(Dndrerek kat oluturma)komutu girildikten sonra kan seenekler aadaki gibidir. Select objects:< profili seiniz> Specify start point for axis of revolution or define axis by: <Dndrme ekseni> Specify angle of revolution<Dndrme As> 6

Specify start point for axis of revolution: Bu seenekle,iki nokta yardmyla dndrme ekseni tanmlanr.Eksenin balang ve biti noktas (Start point of axis,End point of axis). Object: Dndrme ekseni olarak daha nce izilmi bir doruyu semek iin kullanlr. X (axis) : X eseni etrafnda dndrme gerekletirilir. Y (axis) : Y ekseni etrafnda dndrme gerekletirilir. Specify angle of revolution <360>: Bu seenekle dndrme as belirtilir. Enter () ile onaylanrsa, tam bir dnme ilemi(360)gerekletirilir. rnek:1 Command: REVOLVE veya REV (ekil 1.8.Dndrme(Revolve)) Select objects: <profili seiniz> Specify start point for axis of revolution or define axis by [Object/X (axis)/Y (axis)]: (Dndrme dorusunun birinci noktasn seiniz.)(1.Nokta) Specify endpoint of axis: (Dndrme dorusunun ikinci noktasn seiniz.) (2.Nokta) Specify angle of revolution <360>: 360 (A deerini giriniz.) izimi, Pline komutu ile izerseniz bileik izgi olur ve dndrme iin yeterlidir ,eer Line komutu ile izerseniz bileik izgi olmayaca iin Region (yzey kaplama) komutu ile nesnenin yzeyi kaplanr. Sonra Revolve uygulanr. Dndrerek kat oluturma:

a: izim yaplr.

b: Yzey kaplanr.

c: 1. ve 2. noktalar seilir.

ekil 1.8: Dndrerek kat oluturma (Revolve)

1.4. (Primitive)lkel Kat elemanlar

lkel kat elemanlar dolu kutu,kre,koni,simit,kama gibi geometrik ekillerden oluur. Bu temel ekiller birbirine eklenerek,birbirinden karlarak veya arakesiti alnarak kat modelleme yaplr.

ekil 1.9: Katlar(Solids)Ara ubuu ve Box(kutu)

1.4.1. (Box) Kutu Oluturmak

Box komutu, boyutlu kat, dikdrtgen prizmalar oluturmak iin kullanlr. Draw MensSolids Box Solids Ara ubuu: Box(Kutu) Box komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Specify corner of box:izilen kat dikdrtgen Prizmann karlkl iki ke (Specify corner) noktas ve ykseklik deeri ( Specify height ) verilerek izimi yaplr. Center: izilen kat dikdrtgen prizmann merkez noktas, ( Specify center of box ) merkezden kelere uzaklk ve ykseklik deeri ( Specify height ) verilerek izimi yaplr. Cube: Bu seenek kullanlarak kp eklinde kat prizmalar elde edilir. (Specify length) ile kat prizmann bir boyutu verilmi olur. Length: Bu seenek ile boyutlar farkl kat Prizmalar izilebilir.(Specify length) ile boy verildikten sonra srasyla, genilik (Specify width) ve ykseklik (Specify height) deeri verilir.

ekil 1.10: izim(Draw)Mens ve Box(kutu)

rnek-1 Command: BOX (Kutu Komutunu altrnz.) Specify corner of box or [CEnter] <0,0,0>:100,140 (Prizmann kesini belirtiniz.) Specify corner or [Cube/Length]: L Lengt(Uzunluk) Specify length: 100 Uzunluk mesafesi giriniz. Specify width:60 Genilik mesafesi giriniz. Specify height:200Ykseklik mesafesi giriniz.
ekil 1.11: Kutu(Box)

1.4.2. (Sphere) Kre Oluturmak

Sphere komutu, boyutlu kat kre oluturmak iin kullanlr. Draw Mens Solids Sphere Solids Ara ubuu: Kre(Sphere) Sphere komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Command: SPHERE (Kre Komutunu altrnz.) Current wire frame density: ISOLINES=4 Specify center of sphere <0,0,0>:100,150 (Krenin merkezini belirtiniz.) Specify radius of sphere or [Diameter]: 100 (Krenin yarapn veya D ile apn giriniz.) (ekil.1.11)
ekil.1.12: Kre(Sphere)

1.4.3.Silindir Oluturmak (Cylinder)

Cylinder komutu, boyutlu kat silindir oluturmak iin kullanlr. Draw Mens Solids Cylinder Solids Ara ubuu: Silindir(Cylinder) Cylinder komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Specify center poin for base of cylinder: Bu seim ile ilk nce silindirin taban merkezi girilir.Daha sonra yarap/ap Specify radius / [Diameter] ve ykseklik deeri/st taban merkezi girilerekSpecify height / [Center of other end] silindir oluturulur. Elliptical: Bu seim ile elips tabanl silindir oluturulur. nce taban elipsinin eksen balang noktas, Specify axis endpoint sonra biti noktas, Specify second axis endpointve dier eksenin ilk eksenden uzakl other axisbelirtilir. Daha sonra silindirin ykseklii verilerek Specify height oluturulur.
ekil.1.13: Silindir(Cylider)

1.4.4. (Cone)Koni Oluturmak

Cone komutu, boyutlu kat koni oluturmak iin kullanlr. Draw Mens Solids Cone Solids Ara ubuu: Koni (Cone) Cone komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Specify center point for base of cone: Bu seim ile ilk nce koninin taban merkezi girilir. Daha sonra yarap/ apSpecify radius / [Diameter] ve ykseklik deeri/ st tepe merkezi girilerek Specify height / [Apex] koni oluturulur. Elliptical: Bu seim ile elips tabanl koni oluturulur. nce taban elipsinin eksen balang noktas, Specify axis endpoint sonra biti noktas, Specify second axis endpoint ve tepe noktasnn ilk eksenden uzakl other axis belirtilir. Daha sonra koninin ykseklii verilerek Specify height oluturulur.
ekil.1.14: Koni(Cone)

1.4.5. (Wedge)Kama
Wedge komutu, boyutlu kat kama oluturmak iin kullanlr. Draw Mens Solids Wedge Solids Ara ubuu: Kama (Wedge) Wedge komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Specify first corner of wedge: Bu varsaylan seenek ile balanrsa, kamann karlkl dier noktas (Specify corner) ve ykseklii verilerek (Specify height) oluturulur. Center:Bu seenek ile kamann merkez noktas (Specify center of wedge) ve merkezden kelerden birine uzakl (Specify opposite corner) ve ykseklii(Specify height)verilerek oluturulur. Cube: Bu seenek kullanlarak, taban kenarlar, ykseklii eit ve (Specify length) kadar olan kama oluturulur. Length: Bu seenek ile kamann uzunluu (Specify length) verilir. Daha sonra srasyla genilik (Specify width) ve ykseklik deeri (Specify height) girilir.
ekil.1.15: Kama(Wedge)

10

1.4.6.(Torus) Simit ekilli Halka Oluturmak

Torus komutu, boyutlu, kat, simit ekilli, halka oluturmak iin kullanlr. Draw Mens Solids Torus Solids Ara ubuu: Simit (Torus) Torus komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Specify center point of torus:(Halka merkezini veriniz) Specify radius of torus or [Diameter]:(Torusun yar apn veya D ile apn giriniz.) Specify radius of tube or [Diameter]:(Torus tpnn yar apn veya D ile apn giriniz.) Enter number of segments around tube circumference <16>:(Tp evresindeki boylam yzey oluum saysn giriniz.) Enter number of segments around torus circumference <16>:(Torus evresindeki enlem yzey oluum saysn giriniz.)

a: Simit(Torus) ekil.1.16: Simit(Torus)

b: Simit(Torus)

11

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

LEM BASAMAKLARI
ki boyutlu sekizgen iziniz. Bilgisayar destekli program altrnz. Ara ubuu (Toolbar) Extrude kullanarak komutu altrabilirsiniz.

NERLER

Extrudekomutunu giriniz. (Ext.komutu kullanlmadan nce Pedit,Polyline,Region veya dorudan Polygon komutlarnn birisi ile bileik izgi oluturulmaldr.) Select objects:Sekizgen seiniz (Setiimiz sekizgenin kenar izgileri belirginleecektir.) Select objects: (Bo enter)

izim (Draw) SolidsExtrude altrabilirsiniz.

mensnden komutu

Komut satrndan (Command: extrude ) yazarak komutu altrabilirsiniz. Belirli aralklarla kayt yapnz.

Specify height of extrusion or [Path]: 100mm Seilen grne ykseklik

veriniz. Specify angle of taper for extrusion <0>:A vermeyeceksek bo enter ile geiniz.

Bilgisayar destekli program altrnz. ki boyutlu bir profil iziniz.Ayrca 10mm.mesafede bir dndrme ekseni iziniz. Ara ubuu (Toolbar) Revolve kullanarak komutu altrabilirsiniz.

12

izim (Draw) mensnden Revolve komutu altrabilirsiniz. Komut satrndan (Command: revolve ) yazarak komutu altrabilirsiniz. Belirli aralklarla kayt yapnz.

Revolvekomutunu giriniz. Select objects:Profili seiniz. Specify start point for axis of revolution or define axis by [Object/X (axis)/Y (axis)]: Dndrme dorusunun birinci noktasn seiniz. Specify endpoint of axis: (Dndrme dorusunun ikinci noktasn seiniz. Specify angle of revolution<360>: 360

13

LME VE DEERLENDRME LME DEERLENDRME

Aadaki oktan semeli sorular cevaplaynz. 1. Aadakilerden hangisi kalnlk veren komuttur? A)Revolve B)Extrude C)Fillet D)Chamfer Revolve komutunun anlam aadakilerden hangisidir? A)Paraya kalnlk verir. B)Paray eksen etrafnda dndrr. C)Paraya kavis verir. D)Paray kopyalar. Box komutunun grevi aadakilerden hangisidir? A)Kutu oluturur. B)Katlar birletirir. C)Katya pah krar. D)Katlar birbirinden karr. Kre komutu aadakilerden hangisidir? A)Sphere B)Fillet C)Mirror D)Chamfer Takoz komutu aadakilerden hangisidir? A)Sphere B)Fillet C)Mirror D)Wedge Aadakilerden hangisi Extrude komutunun ksayolu simgesidir? A) B) C) D) Aadakilerden hangisi Revolve komutunun ksayolu simgesidir? A) B) C) D) Aadakilerden hangisi Box komutunun ksayolu simgesidir? A) B) C) D) Aadakilerden hangisi Wedge komutunun ksayolu simgesidir? A) B) C) 14 D)

2.

3.

4.

5.

6. 7. 8. 9.

10.

Aadakilerden hangisi Torus komutunun ksayolu simgesidir? A) B) C) D)

Cevaplar cevap anahtar ile karlatrnz.

15

PERFORMANS DEERLENDRME PERFORMANS DEERLENDRME

Kat Modeleme Yaparak Aadaki Kontrol Listesi Gereince Hareket Ediniz. Yukardaki ekilleri Uygulaynz

16

KONTROL LSTES
Aklama: Kendiniz de gzlemlediiniz davranlar iin evet gzlemleyemediiniz davranlar iin hayr seeneini iaretleyiniz.

DEERLENDRME KRTERLER
1 2 3 4 Extrude komutunu kullandnz m? Revolve komutunu kullandnz m? Box komutunu kullandnz m? Torus komutunu kullandnz m?

Evet

Hayr

Bu performans testini uygulaynz. Yapamadnz ilemler iin konunun ilgili yerine baknz. Baarl iseniz dier ierie balaynz.

17

RENME FAALYET2 RENME FAALYET2

AMA
boyutlu ortamda izim yapabilecektir ve boyutlu dzenleme komutlarn doru olarak kullanabileceksiniz.

ARATIRMA
Blgenizde bulunan sanayi kurulularnda kullanlan bilgisayar destekli izim programlarn aratrnz. nternet sitelerinden bilgisayar destekli izim programlarn ve kullanan iletmeleri inceleyiniz. Ders retmeninden aldnz boyutlu resimleri inceleyiniz ve rendiiniz komutlar uygulaynz.

2. BOYUTLU DZENLEME(MODIFY) KOMUTLARI

2.1. Kullanc Koordinat Sistemi Oluturmak (UCS)
WCS World Coordinate System dnya koordinat sistemi ve UCS User Coordinate System kullanc koordinat sistemi olmak zere iki koordinat sistemi vardr. WCS koordinat sistemi WCS orijin noktas (0,0,0) ekrann sol alt kesi olarak tanmlanmtr.

UCS Ara ubuu:

ekil 2.1: UCS(Birleik koordinat sistemi) ara ubuu

ekil 2.1deki ikonlarn alam srasyla aadaki gibidir. UCS:Kullanc koordinat sistemi yneticisidir. Display UCS Dialog: Tanmlanarak saklanm kullanc koordinat sistemi yneticisidir.UCS Previous:Bir nceki UCS ye dner. (UCS ve P) World UCS:UCSyi dnya-yer koordinat sistemine alr. Object UCS:Seilen nesneye gre yeni koordinat sistemi tanmlar. 18

Face UCS : Seilen yzeye gre yeni koordinat sistemi tanmlar. View UCS :Ekran XY dzlemli koordinat sistemine alr. Origin UCS : Orijinin yeri deitirilerek yeni UCS tanmlanr. Z Axis Vector UCS: UCS ye yeni orijin verilerek, dorultunun istenilen pozitif Z +Zekseni tayini ile yeni koordinat sistemini tanmlar. 3 Point UCS : UCS orijinini ve pozitif ynl X ve Y eksenlerinin yn verilerek yeni koordinat sistemi tanmlanr. X Axis Rotate UCS: Aktif UCS yi X ekseni etrafnda dndrr. Y Axis Rotate UCS: Aktif UCS yi Y ekseni etrafnda dndrr. Z Axis Rotate UCS: Aktif UCS yi Z ekseni etrafnda dndrr. Apply UCS : Seilen grnm blgesine aktif UCS yi uygular.

ekil2.2: UCS(Birleik koordinat sistemi) seenekleri

New: Yeni koordinat sistemi oluturmak iin kullanlr. Move: Aktif UCSnin orijinini kaydrarak yani XY-koordinatlarnn ynlerini deitirmeksizin Z-ekseninin derinliini deitirerek yeni UCS tanmlanr. orthoGraphic: Standart dik UCS tanmlama seeneidir. Dik UCSler: Top, Bottom, Front, Back, Left, Right. Prev: Bir nceki UCSyi aktif hale getirmek iin kullanlr. Restore: Daha nceden isim verilerek kaydedilmi UCS koordinat sistemini yeniden yklemek iin kullanlan seenektir. Save: Aktif koordinat sistemini isim vererek kaydetmek iin kullanlan bir seenektir. Del: simlendirilerek saklanm koordinat sistemlerinin listesinden belirtilen UCSyi siler. Apply: Aktif UCS ayarn, tanmlanan grnm alanlarna veya farkl UCSlere uygular. ? : Bir isimle saklanm btn UCSleri listelemek iin kullanlr.

19

2.1.1. New: UCSnin bu modu seilince aadaki alt blmler ekrana gelir.
Origin: Aktif, kullanmda olan UCSnin X,Y ve Z eksenlerini deitirmeden yeni UCS tanmlama komutudur.

ekil 2.3: UCS(Birleik koordinat sistemi) origin(Sfr Noktas)

3 Point(3 Nokta): Yeri UCS nokta ile tanmlanr. Birinci nokta UCSnin orijinini, ikinci nokta UCSnin pozitif X ynn, nc nokta ise UCSnin pozitif Y ynn belirtir. Z ekseninin yn ise sa el kuralna gre kendiliinden konumlanr.

ekil2.4: UCS 3Nokta seenei(Sfr noktas. x,y)

Object:Bu seenek ile UCS bir izim eleman seilerek tanmlanr. Seilemeyecek izim unsurlar ise;3D Solid, 3D Polyline,3D Mesh,Spline ve Ellipsedir. Seilen izim elemanna gre UCS merkezi aadaki gibidir. Line: Seim noktasna en yakn u noktas. Circle: Daire merkezi. Arc: Yay merkezi. Dimenson: l yazsnn ortas. Point: Seilen nokta. Trace: z balang noktas. Text: Yaz yerletirme noktas. Block: Blok yerletirilme noktas. 20

ekil2.5: UCS Nesne seme(object) seenei

Face: UCSyi kat modelin seilmi yzeye gre hizalama seimidir. Seim iin; Yzeyin snrlar iindeki herhangi bir noktay semek veya yzeyin kenarlarndan birini semek yeterlidir. Seilen yzey aydnlanr, UCSnin X ekseni, seilen Yzeyin en yakn kenaryla veya seilen kenarlar ile hizalanr.

ekil2.6: UCS (Birleik kordinat sistemi) yzey seme seenei (Face)

View: XY-koordinat tanmlanmasdr.

dzleminin

bak

dorultusuna

dik

olacak

ekilde

21

ekil2.7: UCS Dik Olacak ekilde Seme Seenei(View)

X / Y / Z: Aktif koordinat sistemi istenilen eksen etrafnda kullanc tarafndan Verilen a deerinde dndrlerek yeni koordinat sistemi elde edilir.

a: UCS X ekseni etrafnda dndrmek

b: UCS X ekseni etrafnda 90 a ile dndrmek ekil 2.8: UCS

22

2.1.2. Farkl Ucs konlar (Ucsicon)

View Mens Display UCS Icon ( On ve Origin tanmlamak) Ucsicon: Komutu altrldnda ekrana aadaki mesajlar gelir. Enter an option [ON/OFF/All/Noorigin/ORigin] <ON>: ON: UCS ikonunun ekranda grnmesini salar. OFF: UCS ikonunun ekrandan yok olmasn salar. All: Ekran, birden fazla ekrana blndnde VPORTS her ekranda ucsiconun etkili olmasn salar. Noorigin: UCS ikonunun, tanmlanan koordinat orijin noktasnda deil de ekrann sol alt kesinde grntlenmesini salar. ORigin: UCS ikonunun, tanmlanan koordinat orijin noktasnda grnmesini salar. Eer tanmlanan orijin ekrann dnda ise ekrann sol alt kesinde grntlenir.

2.2. Kat Guruplar Birletirme Yoluyla Yeni Kat Oluturmak (Union)

Union komutu, iki veya daha fazla kat modeli birletirmek iin kullanlr. Command:Union veya uni Solids Editing Ara ubuu:

ekil 2.9: Katlar Dzenleme(Solid Editing)Ara ubuu

Modify Mens Solid Editing Union

ekil 2.10: Dzenleme Mens(Modify Mens)

23

Union komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Command: UNION Select objects: (Birletirmek istediiniz BRNC katy seiniz.) Select objects: (Birletirmek istediiniz KNC katy seiniz.) Select objects: (Birletirmek istediiniz ................. katy seiniz.) Select objects: rnek:1 Command: UNION Select objects: (Silindiri seiniz.) Select objects: (Dikdrtgenler prizmasn seiniz.) Select objects:

a: ki ayr kat izilir.

b: Move(tama)ile silindir para tanr. .c: Union(Birletir)ile ki Kat Birleir. ekil 2.13: Union(Birletir)

2.3. Kompleks Katdan Kat kartma Yoluyla Yeni Kat Oluturmak (Subtract)
Subtract komutu, bir kat modelden bir veya daha fazla modeli kartmak iin kullanlr. Modify Mens Solid Editing Subtract

ekil 2.12: Dzenleme ara ubuu(solids editing)ile subtract komutunu kullanmak

24

Subtract komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Command: SU SUBTRACT Select objects: solids and regions to subtract from .. Select objects: (Para kartlacak kat modeli seiniz.) Select objects: Select solids and regions to subtract . Select objects: (karlacak olan modeli seiniz.) Select objects: rnek:1 Command: SU SUBTRACT Select solids and regions to subtract from .. Select objects: (Dikdrtgenler prizmasn seiniz.) Select objects: Select solids and regions to subtract .. Select objects: (Silindiri seiniz.) Select objects:

a: ki ayr kat para izilir.

b: Katlar birbiri zerine yerletirilir. c: Byk paradan kk para karlr. ekil 2.12: Subtract

2.4. Kat Guruplarn Kesiimlerinden Yeni Kat Oluturmak (Intersect)

Intersect komutu, iki kat modelin kesiiminden baka bir model oluturmak iin kullanlr. Command:Intersect veya IN Intersect komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Command: Intersect Select objects: (Kesiim yapan BRNC paray seiniz.) Select objects: (Kesiim yapan KNC paray seiniz.) Select objects: (Kesiim yapan ............. paray seiniz.)
ekil2.13.a: ki Kat Birletirilir.

25

Select objects: rnek: Command: Intersect Select objects: (Kesiim modellerinden dikdrtgenler prizmasn seiniz.) Select objects: (Kesiim modellerinden silindiri seiniz.) Select objects:
ekil 2.13.b.ki katdan nc bir kat elde edilir.

2.5.Bir Kat Modelin Kenarlarna Pah Krmak (Chamfer)

Command:Chamfer veya Cha Modify Ara ubuu:

ekil 2.14: Dzenleme(Modify) Ara ubuu

Modify Mens Chamfer Chamfer komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Command:chamfer Base surface selection:Pah krlacak kenar seilir. Seilen kenara ait iki yzeyden bir tanesi belirginleir. Pah sadece belirginleen kenarlara uygulanabilir. OK :Varsaylan bu seim, pah krlacak kenar yada kenarlar belirginleen yzeylere ait ise enter () ile geilir. Next : Pah krlacak kenar, belirginlememi dier yzey ise N ile belirginletirilir. Specify base surface chamfer distance :Seilen kenara ait belirginleen yzey boyutundaki pah mesafesi verilir. Specify other surface chamfer distance :Seilen kenara ait belirginlemeyen yzey boyutundaki pah mesafesi verilir. Select an edge : Belirginlemi temel yzeyden pah krlacak olanlar tek tek seilir. Loop : Belirginlemi temel yzeyin btn kelerine pah krar.
ekil 2.15: Dzenleme (Modify) Mens

26

rnek:1 Command: chamfer Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/mEthod/Multiple]: Base surface selection...(Pah krlacak kenar seiniz. Seilen kenara ait iki yzeyden bir tanesi belirginleir. Pah sadece belirginleen kenarlara uygulaynz.) Enter surface selection option[Next/OK (current)] <OK> :OK Specify base surface chamfer distance:10 Specify other surface chamfer distance <10.0000>:10 Select an edge or [Loop]: Belirginlemi temel yzeyden pah krlacak olanlar tek tek seilir.

ekil 2.16: Boyutlu Kat Paraya Pah Krlr.

2.6.Bir Kat Modelin Kenarlarn Yuvarlamak (Fillet)

2 boyutlu nesneler de kullanld gibi 3-boyutlu nesnelerde de kullanlr. 3-boyulu kenar yuvarlamada komutun sorgular farkllk gsterir. Command: Fillet veya F Modify Ara ubuu:

ekil 2.17: Modify Ara ubuu

Modify Mens Fillet Fillet komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Command:Fillet Select first object : Yuvarlanacak kenar seilir. Specify fillet radius : Yuvarlama yarap verilir. Select an edge : Kat kenarlarn ayr ayr seerek fillet uygulama modudur. Chain : Kat modelin bir ok kenarna fillet uygulanacaksa, C ile kenarlar zincirleme seilerek, kenar yuvarlama yaplr. 27

ekil 2.18: boyutlu kat parann kenalarr yuvarlatlr.

rnek:1 Command:Fillet Current settings: Mode = TRIM, Radius = 0.0000 Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]:R Specify fillet radius <20.0000>: 20 Select an edge or [Chain/Radius]:C 4 edge(s) selected for fillet:(Drt kenar seildi.)

2.7. Bir Kat Modeli Boyutlu Sral oaltmak (3darray)

Seilen enin istenen sayda kopyasn 3Bde dzenli aralklarla sralar. Command:3darray Modify Mens: 3darray 3darray komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir:

Select objects: (3Dde kopyalanacak eler seilir.) Enter the type of array [Rectangular/Polar]<R>: Rectangular (Dikdrtgensel) Enter the number of rows (---) <1>:5 (Satr saysn giriniz.) Enter the number of columns (|||) <1>:3 (Stun giriniz veriniz.) Enter the number of levels (...) <1>:1 (Kat saysn giriniz) Specify the distance between rows (---):50 (Satrlar aras mesafeyi giriniz.) Specify the distance between columns (|||):25 (Stunlar aras mesafeyi giriniz.) Specify the distance between levels (...):30 (Katlar aras mesafeyi giriniz.( ekil 2.24)
ekil 2.19: Dzenleme(Modify) mens (3darray)

28

a: boyutlu kat parann oluturulmas b: boyutlu kat parann dorusal(rectangular) oaltlmas ekil 2.20: Dorusal(Rectangular) oaltma

Dairesel sral olmas isteniyorsa: Command: 3darray Select objects: (3Dde kopyalanacak eler seilir.) Enter the type of array [Rectangular/Polar]<R>: Polar Enter the number of items in the array:6 (Dairesel olarak oaltlacak nesne Saysn giriniz.) Specify the angle to fill (+=ccw, -=cw) <360>:360 (Merkeze gre ka dereceye kadar oaltlacan belirtiniz.) Rotate arrayed objects? [Yes/No] <Y>: Y (oaltma esnasnda model dnecekse enter ile geilir, dnmeyecekse N ile geilir.) Specify center point of array: (Dairesel yrnge merkezini belirtiniz.) Specify second point on axis of rotation: (Dnme ekseni zerindeki ikinci noktay belirtiniz) (ekil 2.25)

a: boyutlu kat parann oluturulmas b: boyutlu kat parann dairesel oaltlmas ekil 2.21: Dairesel oaltlma

29

2.8. Bir Kat Modelin Boyutlu Simetriini Almak(Mirror3d)

Mirror3d komutu ile kat modellerin, 3D ortamnda belirlenen bir dzleme gre simetrii (aynalanm) oluturulur. Command: Mirror3d Mirror3d komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Modify Mens:Mirror3d 3 Points:Simetri,aynalama dzlemi;belirtilen noktayla tanmlanr. ZX : Bu seim ile kullanc, ZX-dzlemi zerinde bir nokta iaretler. Simetri, aynalama dzlemi; bu tanmlanan noktadan geen ve ZX-dzlemine paralel bir dzlem olur. YZ : Bu seim ile kullanc, YZ-dzlemi zerinde bir nokta iaretler. Simetri, aynalama dzlemi; bu tanmlanan noktadan geen ve YZ-dzlemine paralel bir dzlem olur. XY : Bu seim ile kullanc, XY-dzlemi zerinde bir nokta iaretler. Simetri, aynalama dzlemi; bu tanmlanan noktadan geen ve XY-dzlemine paralel bir dzlem olur. View: Bu seenek ile modele bak ekseninden seilen bir noktadan ( Specify a point on the view direction axis <0,0,0>: ) geen ve bak dorultusuna paralel bir simetri, aynalama dzlemi tanmlanr. Zaxis: Z-ekseninden tanmlanan bir noktan ( Specify point on Z-axis (normal) of mirror plane: 0,0,0 ) geen ve Zeksenine paralel olan bir simetri, aynalama dzlemi tanmlanr. Last: Bu seenek, son kullanlan simetri, aynalama ekseni tekrar kullanlmak istenirse tercih edilir. L ile birlikte aynalama gerekleir Object: Simetri, aynalama ekseni, seilecek bileik izgi olan bir nesne ile tanmlanr.
ekil 2.22: Dzenleme(Modify) Mens 3dmirror Seilir.

rnek-1 Command:MIRROR3D Select objects: 1 found (Kat modeli seiniz.) Specify first point of mirror plane (3 points) or [Object/Last/Zaxis/View/XY/YZ/ZX/3points] <3points>: XY (Dzlemini seiniz.) Specify point on XY plane <0,0,0>: 300,50,40 Delete source objects? [Yes/No] <N>: N( ekil 2.28)

30

a: boyutlu kat parann oluturulmas. b: boyutlu kat parann simetrisinin alnmas ekil 2.23: Mirror3d

2.9.Bir Kat Modeli Boyutlu Dndrmek (Rotate3d)

Rotate3d komutu ile kat modellerin, 3D ortamnda belirlenen dorultu etrafnda istenilen ada dndrlmesi salanr. Command: Rotate3d Modify Mens: Rotate3d komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Rotate3d 2 points: Bu seenek ile iki nokta (Specify first point on axis: - Specify second point on axis:) belirtilerek dndrme ekseni tanmlanr. Zaxis: Z-ekseninden tanmlanan bir noktan ( Specify a point on the Z axis <0,0,0>: ) geen ve Z-eksenine paralel olan bir dndrme ekseni tanmlanr. Yaxis: Y-ekseninden tanmlanan bir noktan ( Specify a point on the Y axis <0,0,0>: ) geen ve Y-eksenine paralel olan bir dndrme ekseni tanmlanr. Xaxis: X-ekseninden tanmlanan bir noktan ( Specify a point on the X axis <0,0,0>: ) geen ve X-eksenine paralel olan bir dndrme ekseni tanmlanr. View: Bu seenek ile modele bak ekseninden seilen bir noktadan ( Specify a point on the view direction axis <0,0,0>: ) geen ve bak dorultusuna paralel bir dndrme ekseni tanmlanr. Last: Bu seenek, son kullanlan dndrme ekseni tekrar kullanlmak istenirse tercih edilir. L ile birlikte dndrme as/referans ( Specify rotation angle or [Reference]: ) sorulur. Object: Dndrme ekseni, seilecek bileik izgi olan bir nesne ile tanmlanr.
ekil 2.24: Dzenleme (modify) mens

Command: Rotate3d Select objects: (Dndrlecek nesneyi seiniz.) Specify first point on axis or define axis by [Object/Last/View/Xaxis/Yaxis/Zaxis/2points]: (O) Specify rotation angle or [Reference]: (Dndrlecek nesnenin asn giriniz. )
(ekil 2.30)

31

a: Boyutlu Kat Para Oluturulur. b: Boyutlu Kat Para Rotate3d ile 90 Dndrlr. ekil: 2.25.Rotate

2.10. Kabuk Oluturmak(Shell)

Bir kat modeli belirli bir et kalnlnda kabuk haline dntrr. Command: Shell Solids Editing Ara ubuu:

ekil 2.26: Katlar (Solids) Dzenleme ubuu

Modify Mens Solids Editing Shell

Shell komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: Command: Solidedit Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] <eXit>:B (Nesne) Enter a body editing option(Nesneyi dzenleme seenei) [Imprint/seParate solids/Shell/cLean/Check/Undo/eXit] <eXit>:S(shell) Select a 3D solid:Kat modeli seiniz. Remove faces or [Undo/Add/ALL]: Kabuk oluturucanz yzeyi seiniz. Enter the shell offset distance:4 (Kabuk kalnln giriniz.) rnek:1 Command: Shell(Modify mensnden seiniz.) Select a 3D solid:Kat modeli einiz. Remove faces or [Undo/Add/ALL]:Kabuk oluturulacak yzeyi seiniz. Enter the shell offset distance: 4(Kabuk kalnln giriniz.)
ekil 2.27: Shell

32

a: boyutlu kat parann yzeyi iki defa tklanarak seilir. ekil 2.28: Shell

b: boyutlu kat parada 4mm. kabuk oluturulur.

2.11. Bir Kat Modeli Keserek Yeni Kat Oluturmak (Slice)

Slice komutu, kat modelleri keserek yeni istenilen kat modeli oluturma komutudur. Solids Ara ubuu: Command:Slice Draw Mens Solids Slice

ekil 2.29: Katlar (Solids) Dzenleme ara ubuu

Slice komutu altrlnca ekrana u sorgular gelir: 3 points: Kesme dzlemi, tanmlanan nokta ile belirtilir. ZX : ZX-koordinat dzlemi zerinde bir nokta ( Specify a point on the ZX-plane <0,0,0>: ) iaretlenir. Bylece kesme dzlemi, bu noktadan geen ve ZX-dzlemine paralel bir dzlem olur. YZ : YZ-koordinat dzlemi zerinde bir nokta ( Specify a point on the YZ-plane <0,0,0>: ) iaretlenir. Bylece kesme dzlemi, bu noktadan geen ve YZ-dzlemine paralel bir dzlem olur. XY: XY-koordinat dzlemi zerinde bir nokta ( Specify a point on the XY-plane <0,0,0>: ) iaretlenir. Bylece kesme dzlemi, bu noktadan geen ve XY-dzlemine paralel bir dzlem olur. View: izim alanndaki aktif grntye, bak dorultusuna gre paralel bir nokta( Specify a point on the current view plane <0,0,0>: ) verilerek kesme dzlemi tanmlanr. Zaxis: Bu seenek iki noktayla Z-eksenine dik dorultuda kesme dzlemi tanmlamak iin kullanlr. Birinci nokta XY-dzlemi ve paralel boyutu( Specify a point on 33

the section plane: ) zerindedir, ikinci nokta ise XY-dzlemine dik ve Z-boyutunda ( Specify a point on the Z-axis (normal) of the plane: ) tanmlanr. Object: Bu seenek ile kesme dzlemi, bileik izgiyle oluturulmu bir nesne ile tanmlanr. Specify a point on desired side of the plane or [keep Both sides]: Kesme dzlemi hangi yolla tanmlanrsa tanmlansn en son bu sorgu ile karlalr. Specify a point on desired side of the plane: Bu varsaylan sorgu ile; kesme dzlemi tanmlandktan sonra, dzlemin kesilmeyecek taraf bir noktayla iaretlenerek, kesme uygulanr. Modelin noktayla iaretlenen taraf kalr, dier taraf ise atlr. keep Both sides: Bu sorgu ile, kesme uygulanan modelin her iki tarafnn da kalmas salanr, model kesildii gibi korunur. Kesilen modeli, yine eski btn haline getirmek iin: Birincisi, Undo yapabilirsiniz. Kesilen elemanlar, Union ile birletirebilirsiniz. rnek:1 Command: Slice Select objects: (Kesilecek katy seiniz.) Specify first point on slicing plane by [Object/Zaxis/View/XY/YZ/ZX/3points] <3points>: 3 Specify first point on plane: 1.noktay se. Specify second point on plane:2.noktay se. Specify third point on plane: 3.noktay se. Specify a point on desired side of the plane or [keep Both sides]: B (Both(Her ikisi)setikten sonra Move komutu ile paralar birbirinden ayrlr.) (ekil 2.30)

a: boyutlu kat parann kesilececek ksmn slice komutu ile 3 noktas tklanr. ekil 2.30: Slice

b: Boyutlu Kat Para(Move) komutu ile ikiye ayrlr.

34

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

LEM BASAMAKLARI
Kat model oluturunuz. . Bilgisayar destekli program altrnz. izdiiniz boyutlu resimi anz. boyut komutlarn kullanarak ekli kat hale getiriniz. Ara ubuu (Toolbar) chamfer ikonu kullanarak komutu Chamferkomutunu giriniz. altrabilirsiniz. Distance mesafe seeneini iin ksaca Dyazp Entertuuna basnz. First Distance ilk mesafe seenei Ayarlar (Modify) mensnden chamfer iin 50mm giriniz. komutunu altrabilirsiniz. Second Distanceikinci mesafe seenei iin 50mm giriniz. Base surface selectionPah krlacak Komut satrndan (Command: chamfer) kenar seiniz. Seilen kenara ait iki yazarak komutu altrabilirsiniz. yzeyden bir tanesi belirginleir. Pah sadece belirginleen kenarlara uygulaynz. Belirli aralklarla kayt yapnz.

NERLER

35

LEM BASAMAKLARI Kat model oluturunuz.

NERLER Bilgisayar destekli program altrnz. Filllet 2-boyutlu nesneler de kullanld gibi 3-boyutlu nesnelerde de kullanlr. 3-boyutlu kenar yuvarlamada komutun sorgular farkllk gsterir. Ara ubuu (Toolbar) Fillet kullanarak komutu altrabilirsiniz.

Fillet(Ke yuvarlatma)komutunu giriniz. Radius seeneini iin ksaca RyazpEntertuuna basnz. Specify fillet radius : Yuvarlama yarap 50mm.veriniz. Select first object : Yuvarlanacak kenar seiniz. Select an edge : Kat kenarlarn ayr ayr seerek fillet uygulaynz. (Chain : Kat modelin bir ok kenarna fillet uygulanacaksa,(C ) ile kenarlar zincirleme seilerek, kenar yuvarlama yaplr.)

Ayarlar (Modify) mensnden komutu altrabilirsiniz. Komut satrndan (Command : fillet) yazarak komutu altrabilirsiniz. Belirli aralklarla kayt yapnz.

36

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

1. Aadaki oktan senmeli sorular cevaplaynz. Aadakilerden hangisi Birleik Koordinat Sistemi veren komuttur? A) Revolve B) Ucs C) Fillet D) Chamfer Subtract komutunun anlam aadakilerden hangisidir? A) Paraya kalnlk verir. B) Paray eksen etrafnda dndrr. C) Paraya kavis verir. D) Katlar birbirinden karr. Union komutunun grevi aadakilerden hangisidir? A) Katlar birletirir. B)Katlarn kesitini alr. C)Katya pah krar. D)Katlar birbirinden karr. Dorusal ve dairesel oaltma komutu aadakilerden hangisidir? A)Array B)Fillet C)Mirror D)Chamfer Revolve komutunun anlam aadakilerden hangisidir? A)Paraya kalnlk verir. B)Paray eksen etrafnda dndrr. C)Paraya kavis verir. D) Paray kopyalar. Aadakilerden hangisi chamfer komutunun ksayolu simgesidir? A) B) C) D) Aadakilerden hangisi fillet komutunun ksayolu simgesidir? A) B) C) D) Aadakilerden hangisi shell komutunun ksayolu simgesidir? A) B) C) D)

2.

3.

4.

5.

6. 7. 8.

37

9.

Aadakilerden hangisi intersect komutunun ksayolu simgesidir? A) B) C) D)

10.

Aadakilerden hangisi slice komutunun ksayolu simgesidir? A) B) C) D)

38

PERFORMANS DEERLENDRME PERFORMANS DEERLENDRME

Bu performans testini uygulaynz. Yapamadnz ilemler iin konunun ilgili yerine baknz. Baarl iseniz dier modle balaynz.

39

KONTROL LSTES
DEERLENDRME KRTERLER 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 3point komutunu kullandnz m? Object komutunu kullandnz m? Face komutunu kullandnz m? View komutunu kullandnz m? X / Y / Z komutunu kullandnz m? Union komutunu kullandnz m? Subtract komutunu kullandnz m? Chamfer komutunu kullandnz m? Fillet komutunu kullandnz m? Array komutunu kullandnz m? Shell komutunu kullandnz m? Kat modeleme yaparak aadaki kontrol listesi gereince hareket ediniz. Yukardaki ekiller zerinde ucs ve dier komutlar uygulaynz. Evet Hayr

40

MODL DEERLENDRME MODL DEERLENDRME

Aadaki oktan semeli sorular cevaplaynz. 1) A) 2) A) 3) A) 4) A) 5) A) 6) A) 7) A) 8) A) 9) A) Kalnlk vermek iin hangi komut kullanlr? Extrude B) New C) Save D) Plot

Dndrme yapmak iin hangi komut kullanlr? Save as B) Revolve C) Save D) Exit

Kre komutu aadakilerden hangisidir? Close B) Page stup C) Sphere D) Save

Takoz komutu aadakilerden hangisidir? Mutlak B) zafi - Artl C) Al D) Wedge

Box komutunun grevi aadakilerden hangisidir? Kutu oluturma B) Yay C) ember D) okgen

Extrude komutunun ara ubuu simgesi aadakilerden hangisidir? B) C) D)

Revolve komutunun ara ubuu simgesi aadakilerden hangisidir? B) C) D)

Fillet komutunun ara ubuu simgesi aadakilerden hangisidir? B) C) D)

Chamfer komutunun ara ubuu simgesi aadakilerden hangisidir? B) C) D)

10) Aadakilerden hangisi shell komutunun ksayolu simgesidir? A) B) C) D)

41

PERFORMANS DEERLENDRME

Yukarda lleri verilen resmi bilgisayar ortamnda boyutlu olarak iziniz. Kalnlk(Extrude):50mm olacak.

DEERLENDRME KRTERLER
1 2 3 4 Kalnlk komutunu kullanabildiniz mi? Ucs komutlarn kullanabildiniz mi? Pah krma ve Ke yuvarlatma yapabildiniz mi? Sresinde yapabildiniz mi? 30 Puan 25 Puan 25 Puan 20 Puan 100 Puan

Rakamla

Yazyla

Toplam Puan

Bu modlle boyutlu izim yapmay reneceksiniz. Problem karsa ilgili konuya baknz. retmeninize sorunuz.

42

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

RENME FAALYET-1 CEVAP ANAHTARI
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 B B A A D B B A A C

RENME FAALYET-2 CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 B D A A B C B D C D

MODL DEERLENDRME CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 A B C D A A D D A C

43

KAYNAKA KAYNAKA
AKBABAOLU Ahmet, AutoCAD2002 Lab.Notlar, Tarsus, 2004 AKBA mit, Akn TOROLU, AutoCAD 2004 Ders Notlar, Ankara, 2004 BACI zel, Doanay ER, Tasarmda Cad, Melisa Matbaaclk, stanbul, 1998 GLESN Mahmut, AutoCAD ile izim ve Modelleme, Asil Yayn Datm, 2004 KOCABIAK mit, AutoCAD 2004, Deiim Yaynlar, stanbul, 2003 NALBANT Muammer, AutoCAD izim Teknikleri ve Model, Beta Basm, 1997 www.sayisalgrafik.com.tr

44