Aklat ng Bibliya Bilang 41Marcos
Saan niya
Manunulat: Si Marcos
Saan Isinulat: Sa Roma
Natapos Isulat: c. 6065 C.E.
Panahong Saklaw: 2933 C.E.
NANG madakip si Jesus at tumakas ang mga
alagad, sinundan siya ng isang binata na ang hubad
na katawan ay nasusuotan ng mamahaling kasuotang
lino. Nang darakpin din ito ng karamihan, iniwan
[nito] ang kasuotang lino at tumakas na hubot hubad.
Karaniwang kinikilala na ang binatang ito ay si Marcos.
Sa Mga Gawa binabanggit siya bilang si Juan na may
apelyidong Marcos at maaaring mula sa mariwasang
pamilya sa Jerusalem pagkat may sarili silang bahay
at mga utusan. Kristiyano rin ang kaniyang ina, si
Maria, at sa kanilang bahay nagpulong ang sinaunang
kongregasyon. Nang si Pedro ay palayain ng anghel
sa bilangguan, nagpunta siya sa bahay na ito at
nakitang nagkakatipon doon ang mga kapatid.Mar.
14:51, 52; Gawa 12:12, 13.
2 naghinagpis sa kaniyang espiritu. (3:5; 7:34; 8:12) Si
Pinsan ni Marcos ang misyonerong si Bernabe,
isang Levita mula sa Chipre. (Gawa 4:36; Col. 4:10)
Nang magpunta sa Jerusalem sina Bernabe at Pablo
na may dalang abuloy sa taggutom, nakilala ni Marcos
si Pablo. Ang pagsasamahang ito at ang masisigasig
na ministrong dumadalaw ay tiyak na pumukaw kay
Marcos ng pagnanais na maging misyonero. Kaya
siyay naging kasama at katulong nina Pablo at
Bernabe sa una nilang paglalakbay-misyonero. Sa di-
matiyak na dahilan, iniwan sila ni Marcos sa Perga,
Pamfilia, at nagbalik sa Jerusalem. (Gawa 11:29, 30;
12:25; 13:5, 13) Kaya ayaw nang isama ni Pablo si
Marcos sa ikalawang paglalakbay, at humantong ito sa
pagkakasira ni Pablo at ni Bernabe. Isinama ni Pablo
si Silas, at isinama naman ni Bernabe si Marcos
patungong Chipre.Gawa 15:36-41.
3
Masikap si Marcos sa ministeryo at nakatulong
nang malaki hindi lamang kay Bernabe kundi maging
kina apostol Pedro at Pablo. Kasama ni Pablo si
Marcos (c. 60-61 C.E.) nang una siyang mabilanggo
sa Roma. (Filem. 1, 24) Sumama rin si Marcos kay
Pedro sa Babilonya sa pagitan ng 62 at 64 C.E.
(1 Ped. 5:13) Nabilanggo uli si Pablo sa Roma noong
mga 65 C.E., at sa liham ay hiniling niya kay Timoteo
na isama si Marcos, pagkat siyay
mapapakinabangan ko sa ministeryo. (2 Tim. 1:8;
4:11) Ito ang huling pagbanggit ng Bibliya kay Marcos.
4 Bundok. Kaya mas maigsi ang Ebanghelyo ni Marcos,
Si Marcos ang kumatha ng pinakamaikling
Ebanghelyo. Kamanggagawa siya ng mga apostol at
inihandog ang kaniyang buhay sa kapakanan ng
mabuting balita. Hindi siya kabilang sa 12 apostol, at
hindi siya naging matalik na kasama ni Jesus.
nakuha ang mga detalye ng ministeryo ni Jesus na
gumawang buhy sa kaniyang ulat mula pasimula
hanggang wakas? Ayon sa pinakamaagang tradisyon
nina Papias, Origen, at Tertullian, ito ay mula kay Pedro
na naging matalik na kasama ni Marcos. Hindi ba
tinawag siya ni Pedro na aking anak? (1 Ped. 5:13)
Nasaksihan ni Pedro ang lahat ng isinulat ni Marcos,
kaya malamang na kay Pedro niya natutuhan ang
maraming makukulay na punto na wala sa ibang
Ebanghelyo. Halimbawa, binanggit ni Marcos ang mga
taong upahan na naglingkod kay Zebedeo, ang
ketongin na tiklop-tuhod na nagsumamo kay Jesus,
ang lalaking inaalihan-ng-demonyo na sinusugatan ng
bato ang sarili, at ang paghula ni Jesus sa pagdating
ng Anak ng tao na may dakilang kapangyarihan at
kaluwalhatian nang nakaupo sa Bundok ng Olibo sa
tapat ng templo.Mar. 1:20, 40; 5:5; 13:3, 26.
5
Si Pedro ay taong emosyonal, kaya
mapahahalagahan at mailalarawan niya kay Marcos ang
mga damdamin at emosyon ni Jesus. Si Marcos ang
malimit mag-ulat ng nadama o naging reaksiyon ni
Jesus; halimbawa, kaniyang tiningnan sila na may galit,
na lubhang nalulungkot, siyay nagbuntong-hininga, at
Marcos ang nagsasalaysay sa nadama ni Jesus sa
mayamang pinun, at sinabi na siyay nakadama ng
pagmamahal dito. (10:21) Napakainit ng ulat na
nagsasabing si Jesus ay hindi lamang naglagay ng
isang bata sa harap ng mga alagad kundi kaniya pang
kinalong ito, at sa isa pang okasyon ay niyapos niya
ang mga bata!9:36; 10:13-16.
6
Maaaninaw sa estilo ni Marcos ang ilang katangian
ni Pedro, ang pagiging mapusok, buhy, masigla,
dibdiban, at makulay. Waring lagi siyang nag-aapura sa
pagsasalaysay. Halimbawa, ang salitang karaka-raka
ay paulit-ulit na lumilitaw, at nagbibigay ng madulang
estilo sa salaysay.
7
Bagaman maaaring nabasa ni Marcos ang
Ebanghelyo ni Mateo at 7 porsiyento lamang ng aklat
ang wala sa ibang Ebanghelyo, mali ang palagay na
pinaikli lamang ni Marcos ang Ebanghelyo ni Mateo at
dinagdagan ito ng ilang pantanging detalye. Inilarawan
ni Mateo si Jesus bilang ipinangakong Mesiyas at Hari,
ngunit tinatalakay ni Marcos ang kaniyang buhay at
gawain mula sa ibang anggulo. Si Jesus ay inilalarawan
niya bilang mapaghimalang Anak ng Diyos, ang
matagumpay na Tagapagligtas. Idiniriin ni Marcos ang
mga gawain ni Kristo sa halip na ang mga sermon at
turo niya. Iilang talinghaga at isa lamang mahabang
diskurso ni Jesus ang iniuulat, at wala ang Sermon sa
bagaman punung-pun ito ng aksiyon na gaya ng iba.
Hindi kukulangin sa 19 na himala ang espisipikong
tinutukoy.
-1-
 8
Kung ang Ebanghelyo ni Mateo ay para sa mga
Judio, maliwanag na si Marcos ay sumulat para sa
mga Romano. Paano natin nalaman? Nabanggit
lamang ang Kautusan ni Moises nang iniuulat ang
pag-uusap tungkol dito, at ang talaangkanan ni Jesus
ay inalis. Ipinakikita ang pansansinukob na halaga ng
ebanghelyo ni Kristo. Ipinaliliwanag niya ang mga
kaugalian at turong Judio na maaaring hindi pamilyar
sa mga di-Judio. (2:18; 7:3, 4; 14:12; 15:42) Isinasalin
ang mga salitang Aramaiko. (3:17; 5:41; 7:11, 34;
14:36; 15:22, 34) Ipinaliliwanag niya ang mga
pangalan ng lugar at halaman sa Palestina. (1:5, 13;
11:13; 13:3) Ang Romanong katumbas ng perang
Judio ay ibinibigay. (12:42, talababa) Mas marami
siyang ginagamit na salitang Latin kaysa ibang
manunulat ng Ebanghelyo, halimbaway speculator
(tanod-buhay), praetorium (palasyo ng gobernador), at
centurio (pinun ng hukbo).6:27; 15:16, 39.
9
Yamang maliwanag na sumulat si Marcos para sa
mga Romano, malamang na sa Roma niya ito isinulat.
Kapuwa ang pinakamaagang tradisyon at ang
nilalaman ng aklat ay nagpapatotoo na ito ay isinulat
sa Roma noong una o ikalawang pagkabilanggo ni
apostol Pablo, 60-65 C.E. Nang mga tang yaon si
Marcos ay napunta sa Roma, kung hindi minsan ay
makalawa. Lahat ng pangunahing autoridad noong
ikalawa at ikatlong siglo ay nagpapatotoo na si Marcos
ang sumulat. Laganap na sa mga Kristiyano ang
Ebanghelyo noong kalagitnaan ng ikalawang siglo.
Ang paglitaw nito sa lahat ng sinaunang katalogo ng
Kristiyanong Kasulatang Griyego ay tumitiyak sa
pagiging-tunay ng Ebanghelyo ni Marcos.
10
Gayunman, ang mahaba at maikling konklusyon
na kung minsay idinaragdag sa Marcos kabanata 16,
talata 8, ay hindi dapat ituring na tunay. Wala ito sa
pinakamatatandang manuskrito, gaya ng Sinaitic at ng
Vatican No. 1209. Sang-ayon ang ikaapat-na-siglong
mga iskolar na sina Eusebius at Jerome na ang tunay
na ulat ay nagwawakas sa mga salitang silay
nangatatakot. Ang ibang konklusyon ay malamang na
idinagdag upang pakinisin ang biglang paghinto ng
Ebanghelyo.
11
Ang kawastuan ng Marcos ay makikita sa
pagkakasuwato nito hindi lamang sa ibang
Ebanghelyo kundi sa buong Banal na Kasulatan mula
Genesis hanggang Apocalipsis. Bukod dito, ipinakikita
ang kapangyarihan ni Jesus hindi lamang sa salita
kundi maging sa mga puwersa ng kalikasan, kay
Satanas at sa mga demonyo, sa sakit at karamdaman,
oo, maging sa kamatayan man. Kaya binubuksan ni
Marcos ang salaysay sa ganitong pambungad: Ang
pasimula ng mabuting balita tungkol kay Jesu-Kristo.
Ang pagparito at ministeryo ni Jesus ay mabuting
balita, Kaya kapaki-pakinabang ang pag-aaral ng
Ebanghelyo ni Marcos. Ang mga kaganapang
-2-
inilalarawan niya ay nagsisimula sa tagsibol ng 29 C.E.
hanggang sa tagsibol ng 33 C.E.
Ayon kay Marcos
1 Ang pasimula ng mabuting balita tungkol
kay Jesu-Kristo: 2 Gaya ng nakasulat sa Isaias
na propeta: (Narito! Isinusugo ko ang aking
mensahero sa harap ng iyong mukha, na
maghahanda ng iyong daan;) 3 makinig kayo!
may sumisigaw sa ilang, Ihanda ninyo ang
daan ni Jehova, tuwirin ninyo ang kaniyang
mga landas, 4 si Juan na tagapagbautismo
ay dumating sa ilang, na nangangaral ng
bautismo bilang sagisag ng pagsisisi ukol sa
kapatawaran ng mga kasalanan. 5 Dahil dito ay
lumabas patungo sa kaniya ang buong
teritoryo ng Judea at ang lahat ng mga
nananahanan sa Jerusalem, at sila ay
binautismuhan niya sa Ilog Jordan, na
hayagang nagtatapat ng kanilang mga
kasalanan. 6 Ngayon si Juan ay nadaramtan ng
balahibo ng kamelyo at may pamigkis na katad
sa kaniyang mga balakang, at kumakain ng
mga kulisap na balang at pulot-pukyutang
ligw. 7 At nangangaral siya, na nagsasabi:
Dumarating na kasunod ko ang isang mas
malakas kaysa sa akin; hindi ako nararapat
yumuko at magkalag ng mga sintas ng
kaniyang mga sandalyas. 8 Binautismuhan ko
kayo sa tubig, ngunit babautismuhan niya kayo
sa banal na espiritu.
9
At nangyari nang mga araw na iyon, si
Jesus ay dumating mula sa Nazaret ng Galilea
at binautismuhan ni Juan sa Jordan. 10 At
kaagad pagkaahon mula sa tubig ay nakita
niya ang langit na nahahawi, at, tulad ng isang
kalapati, ang espiritu na bumababa sa kaniya;
11
at isang tinig ang nanggaling sa langit: Ikaw
ang aking Anak, ang minamahal; ikaw ay aking
sinang-ayunan.
12
At kaagad ay inudyukan siya ng espiritu
na pumaroon sa ilang. 13 Kaya nanatili siya sa
ilang nang apatnapung araw, na tinutukso ni
Satanas, at kasama siya ng maiilap na hayop,
ngunit pinaglilingkuran siya ng mga anghel.
 14
Ngayon pagkatapos na maaresto si
Juan ay pumaroon si Jesus sa Galilea, na
ipinangangaral ang mabuting balita ng Diyos
15
at sinasabi: Ang takdang panahon ay
natupad na, at ang kaharian ng Diyos ay
malapit na. Magsisi na kayo, at magkaroon
kayo ng pananampalataya sa mabuting
balita.
16
Samantalang naglalakad sa tabi ng
dagat ng Galilea ay nakita niya si Simon at si
Andres na kapatid ni Simon na naghahagis
ng kanilang mga lambat sa dagat, sapagkat
sila ay mga mangingisda. 17 Kaya sinabi ni
Jesus sa kanila: Sumunod kayo sa akin, at
pangyayarihin ko kayong maging mga
mangingisda ng mga tao. 18 At karaka-raka
nilang iniwan ang kanilang mga lambat at
sumunod sa kaniya. 19 At paglayo nang
kaunti pa ay nakita niya si Santiago na anak
ni Zebedeo at si Juan na kaniyang kapatid,
samantalang sila nga ay nasa kanilang
bangka na naghahayuma ng kanilang mga
lambat; 20 at walang pagpapaliban niya silang
tinawag. Iniwan naman nila sa bangka ang
kanilang amang si Zebedeo kasama ng mga
taong upahan at umalis na kasunod niya.
21
At pumasok sila sa Capernaum.
Kaagad-agad nang sabbath ay pumasok
siya sa sinagoga at nagsimulang magturo.
22
At lubha silang namangha sa kaniyang
paraan ng pagtuturo, sapagkat doon ay
nagtuturo siya sa kanila na gaya ng isang
may awtoridad, at hindi gaya ng mga eskriba.
23
Gayundin, nang mismong oras na iyon ay
naroon sa kanilang sinagoga ang isang tao
na nasa ilalim ng kapangyarihan ng isang
maruming espiritu, at sumigaw siya, 24 na
nagsasabi: Ano ang kinalaman namin sa iyo,
Jesus ikaw na Nazareno? Pumarito ka ba
upang puksain kami? Kilala ko kung sino ka
talaga, ang Banal ng Diyos. 25 Ngunit
sinaway ito ni Jesus, na sinasabi:
Tumahimik ka, at lumabas ka sa kaniya!
26
At ang maruming espiritu, pagkatapos na
pangisayin siya at humiyaw sa sukdulan ng
tinig nito, ay lumabas sa kaniya. 27 Buweno,
ang lahat ng mga tao ay lubhang nanggilalas
-3-
anupat nagsimula silang magtalo sa isat isa,
na nagsasabi: Ano ito? Isang bagong turo!
May-awtoridad niyang inuutusan maging ang
maruruming espiritu, at sinusunod nila siya.
28
Kaya ang ulat tungkol sa kaniya ay
lumaganap kaagad sa lahat ng direksiyon sa
buong nakapalibot na lupain na nasa Galilea.
29
At kaagad silang lumabas sa sinagoga at
pumaroon sa tahanan nina Simon at Andres na
kasama sina Santiago at Juan. 30 Ngayon ang
biyenang babae ni Simon ay nakahiga at
nilalagnat, at karaka-raka nilang sinabihan siya
tungkol sa kaniya. 31 At paglapit sa kaniya ay
ibinangon niya siya, na hinahawakan siya sa
kamay; at iniwan siya ng lagnat, at siya ay
nagsimulang maglingkod sa kanila.
32
Pagsapit ng gabi, nang lumubog na ang
araw, pinasimulang dalhin sa kaniya ng mga
tao ang lahat niyaong mga may karamdaman
at yaong mga inaalihan ng demonyo; 33 at ang
buong lunsod ay natipon sa mismong pintuan.
34
Kaya pinagaling niya ang marami na may
dinaramdam na ibat ibang sakit, at nagpalayas
siya ng maraming demonyo, ngunit hindi niya
pinahintulutang magsalita ang mga demonyo,
sapagkat alam nilang siya ang Kristo.
35
At maaga sa kinaumagahan,
samantalang madilim pa, siya ay bumangon at
lumabas at umalis patungo sa isang liblib na
dako, at doon ay nagsimula siyang
manalangin. 36 Gayunman, hinanap siya ni
Simon at niyaong mga kasama niya 37 at
nasumpungan siya, at sinabi nila sa kaniya:
Ang lahat ay naghahanap sa iyo. 38 Ngunit
sinabi niya sa kanila: Pumunta tayo sa ibang
dako, sa kalapit na maliliit na bayan, upang
makapangaral din ako roon, sapagkat sa
layuning ito ako lumabas. 39 At pumaroon nga
siya, na nangangaral sa kanilang mga
sinagoga sa buong Galilea at nagpapalayas ng
mga demonyo.
40
May lumapit din sa kaniya na isang
ketongin, na nakaluhod pa man ding
namamanhik sa kaniya, na sinasabi sa kaniya:
Kung ibig mo lamang, mapalilinis mo ako.
41
Sa gayon ay nahabag siya, at iniunat niya
ang kaniyang kamay at hinipo siya, at sinabi
sa kaniya: Ibig ko. Luminis ka. 42 At kaagad
na naglaho sa kaniya ang ketong, at siya ay
naging malinis. 43 Karagdagan pa, binigyan
niya siya ng mahigpit na utos at karaka-
rakang pinaalis siya, 44 at sinabi sa kaniya:
Tiyakin mong huwag sabihin kaninuman ang
anumang bagay, ngunit humayo ka at
magpakita ka sa saserdote at maghandog ka
ng mga bagay na iniutos ni Moises para sa
paglilinis sa iyo, bilang patotoo sa kanila.
45
Ngunit pagkaalis ay pinasimulan ng lalaki
na ihayag ito nang lubusan at ipalaganap ang
ulat, anupat si Jesus ay hindi na makapasok
nang lantaran sa lunsod, kundi nanatili siya
sa labas sa mga liblib na dako. Gayunmay
patuloy silang pumaparoon sa kaniya mula
sa lahat ng panig.
2 Gayunman, pagkatapos ng ilang araw
ay muli siyang pumasok sa Capernaum at
nabalita na siya ay nasa tahanan. 2 Dahil dito
ay marami ang natipon, anupat wala nang
lugar, wala kahit na sa may pinto, at
pinasimulan niyang sabihin sa kanila ang
salita. 3 At may mga taong dumating na dala
sa kaniya ang isang paralitiko na binubuhat
ng apat. 4 Ngunit palibhasay hindi siya
mailapit kay Jesus dahil sa pulutong, inalis
nila ang bubong sa tapat ng kinaroroonan
niya, at pagkagawa ng butas ay ibinaba nila
ang teheras na kinahihigan ng paralitiko. 5 At
nang makita ni Jesus ang kanilang
pananampalataya ay sinabi niya sa paralitiko:
Anak, ang iyong mga kasalanan ay
pinatatawad na. 6 Ngayon ay naroon ang
ilan sa mga eskriba, na nakaupo at
nangangatuwiran sa kanilang mga puso:
7
Bakit nagsasalita sa ganitong paraan ang
taong ito? Siya ay namumusong. Sino ang
makapagpapatawad ng mga kasalanan
maliban sa isa, ang Diyos? 8 Ngunit si
Jesus, yamang naunawaan kaagad sa
pamamagitan ng kaniyang espiritu na
nangangatuwiran sila nang gayon sa
kanilang sarili, ay nagsabi sa kanila: Bakit
ninyo ipinangangatuwiran ang mga bagay na
ito sa inyong mga puso? 9 Alin ang mas
-4-
madali, ang sabihin sa paralitiko, Ang iyong
mga kasalanan ay pinatatawad na, o ang
sabihing, Bumangon ka at buhatin mo ang
iyong teheras at lumakad ka? 10 Ngunit upang
malaman ninyo na ang Anak ng tao ay may
awtoridad na magpatawad ng mga kasalanan
sa ibabaw ng lupa,sinabi niya sa paralitiko:
11
Sinasabi ko sa iyo, Bumangon ka, buhatin
mo ang iyong teheras, at umuwi ka sa iyong
tahanan. 12 Sa gayon ay bumangon siya, at
kaagad na binuhat ang kaniyang teheras at
lumakad na palabas sa harap nilang lahat,
kung kaya talagang natigilan silang lahat, at
niluwalhati nila ang Diyos, na sinasabi: Hindi
pa kami nakakita kailanman ng katulad nito.
13
Muli siyang lumabas sa tabi ng dagat; at
patuloy na pumaparoon sa kaniya ang buong
pulutong, at pinasimulan niya silang turuan.
14
Ngunit habang dumaraan siya, nakita niya si
Levi na anak ni Alfeo na nakaupo sa
tanggapan ng buwis, at sinabi niya rito:
Maging tagasunod kita. At pagtindig ay
sumunod ito sa kaniya. 15 Nang maglaon ay
nangyaring nakahilig siya sa mesa sa bahay
nito, at maraming mga maniningil ng buwis at
mga makasalanan ang nakahilig na kasama ni
Jesus at ng kaniyang mga alagad, sapagkat
marami sila at nagsimula silang sumunod sa
kaniya. 16 Ngunit ang mga eskriba ng mga
Pariseo, nang makita nilang kumakain siyang
kasama ng mga makasalanan at ng mga
maniningil ng buwis, ay nagsimulang magsabi
sa kaniyang mga alagad: Kumakain ba siyang
kasama ng mga maniningil ng buwis at ng mga
makasalanan? 17 Nang marinig ito ay sinabi ni
Jesus sa kanila: Yaong malalakas ay hindi
nangangailangan ng manggagamot, kundi
yaong mga may karamdaman. Ako ay
pumarito upang tawagin, hindi ang mga taong
matuwid, kundi ang mga makasalanan.
18
Ngayon ang mga alagad ni Juan at ang
mga Pariseo ay nagsasagawa ng pag-aayuno.
Kaya lumapit sila at nagsabi sa kaniya: Bakit
nga ang mga alagad ni Juan at ang mga
alagad ng mga Pariseo ay nagsasagawa ng
pag-aayuno, ngunit ang iyong mga alagad ay
hindi nagsasagawa ng pag-aayuno? 19 At
sinabi ni Jesus sa kanila: Habang kasama
nila ang kasintahang lalaki, ang mga kaibigan
ng kasintahang lalaki ay hindi makapag-
aayuno, hindi ba? Hanggat kasama nila ang
kasintahang lalaki ay hindi sila makapag-
aayuno. 20 Ngunit darating ang mga araw na
kukunin sa kanila ang kasintahang lalaki, at
kung magkagayon ay mag-aayuno sila sa
araw na iyon. 21 Walang sinuman ang
nagtatahi ng di-napaurong na telang panagpi
sa isang lumang panlabas na kasuutan;
kapag ginawa niya, hahatakin iyon ng buong
lakas nito, ang bago mula sa luma, at ang
punit ay nagiging lalong malala. 22 Gayundin,
walang sinuman ang naglalagay ng bagong
alak sa mga lumang sisidlang balat; kapag
ginawa niya, papuputukin ng alak ang mga
balat, at masasayang ang alak at gayundin
ang mga balat. Kundi ang mga tao ay
naglalagay ng bagong alak sa mga bagong
sisidlang balat.
23
Ngayon ay nangyaring nagdaraan siya
sa gitna ng mga bukirin ng mga butil nang
sabbath, at ang kaniyang mga alagad ay
nagsimulang mangitil ng mga uhay ng butil
habang naglalakad. 24 Kaya sinabi sa kaniya
ng mga Pariseo: Tingnan mo ito! Bakit nila
ginagawa ang hindi kaayon ng kautusan
kapag sabbath? 25 Ngunit sinabi niya sa
kanila: Hindi ba ninyo kailanman nabasa ni
minsan kung ano ang ginawa ni David nang
siya ay mangailangan at magutom, siya at
ang mga lalaking kasama niya? 26 Kung
paanong pumasok siya sa bahay ng Diyos,
sa ulat tungkol kay Abiatar na punong
saserdote, at kinain ang mga tinapay na
panghandog, na hindi kaayon ng kautusan na
kainin ng sinuman maliban sa mga
saserdote, at binigyan din niya ng ilan ang
mga lalaking kasama niya? 27 Kaya sinabi
pa niya sa kanila: Ang sabbath ay umiral
alang-alang sa tao, at hindi ang tao alang-
alang sa sabbath; 28 kaya nga ang Anak ng
tao ay Panginoon maging ng sabbath.
3 Minsan pa ay pumasok siya sa isang
sinagoga, at naroon ang isang lalaki na may
tuyot na kamay. 2 Kaya maingat nila siyang
-5-
binabantayan upang makita kung pagagalingin
niya ang lalaki sa sabbath, nang sa gayon ay
maakusahan nila siya. 3 At sinabi niya sa lalaki
na may tuyot na kamay: Tumindig ka at
pumunta ka sa gitna. 4 Pagkatapos ay sinabi
niya sa kanila: Kaayon ba ng kautusan na
kapag sabbath ay gumawa ng isang mabuting
gawa o gumawa ng isang masamang gawa, na
magligtas o pumatay ng kaluluwa? Ngunit
nanatili silang tahimik. 5 At pagkatingin sa
kanila sa palibot na may pagkagalit,
palibhasay lubusang napighati dahil sa
pagkamanhid ng kanilang mga puso, sinabi
niya sa lalaki: Iunat mo ang iyong kamay. At
iniunat niya ito, at ang kaniyang kamay ay
nanauli. 6 Sa gayon ay lumabas ang mga
Pariseo at kaagad na nagsimulang
makipagsanggunian sa mga tagasunod sa
partido ni Herodes laban sa kaniya, upang
patayin siya.
7
Ngunit umalis si Jesus kasama ng
kaniyang mga alagad patungo sa dagat; at
isang malaking karamihan mula sa Galilea at
mula sa Judea ang sumunod sa kaniya.
8
Maging mula sa Jerusalem at mula sa
Idumea at mula sa kabila ng Jordan at sa
palibot ng Tiro at Sidon, isang malaking
karamihan, sa pagkarinig sa lahat ng mga
bagay na ginagawa niya, ang pumaroon sa
kaniya. 9 At sinabi niya sa kaniyang mga
alagad na maghanda ng isang maliit na
bangka na lagi niyang magagamit upang hindi
siya siksikin ng pulutong. 10 Sapagkat marami
siyang pinagaling, at ang resulta nito ay
dumagsa sa kaniya ang lahat niyaong mga
may nakapipighating karamdaman upang
hipuin siya. 11 Maging ang maruruming espiritu,
kailanmat makita nila siya, ay nagpapatirapa
sa harap niya at sumisigaw, na nagsasabi:
Ikaw ang Anak ng Diyos. 12 Ngunit maraming
ulit na mahigpit niya silang inutusan na huwag
siyang ipamalita.
13
At umakyat siya sa isang bundok at
tinawag yaong mga ibig niya, at pumaroon sila
sa kaniya. 14 At bumuo siya ng isang pangkat
ng labindalawa, na tinawag din niyang mga
apostol, nang sa gayon ay makapanatili silang
kasama niya at nang sa gayon ay maisugo
niya sila upang mangaral 15 at upang
magkaroon ng awtoridad na magpalayas ng
mga demonyo.
16
At ang pangkat ng labindalawa na
binuo niya ay si Simon, na binigyan din niya
ng huling pangalang Pedro, 17 at si Santiago
na anak ni Zebedeo at si Juan na kapatid ni
Santiago (binigyan din niya ang mga ito ng
huling pangalang Boanerges, na
nangangahulugang Mga Anak ng Kulog),
18
at si Andres at si Felipe at si Bartolome at
si Mateo at si Tomas at si Santiago na anak
ni Alfeo at si Tadeo at si Simon na Cananeo
19
at si Hudas Iscariote, na nang maglaon ay
nagkanulo sa kaniya.
At pumasok siya sa isang bahay.
20
Minsan pang naipon ang pulutong, anupat
hindi man lamang sila makakain. 21 Ngunit
nang marinig ng kaniyang mga kamag-anak
ang tungkol dito, lumabas sila upang pigilan
siya, sapagkat sinabi nila: Nasisiraan na siya
ng kaniyang isip. 22 Gayundin, ang mga
eskriba na bumaba mula sa Jerusalem ay
nagsabi: Nasa kaniya si Beelzebub, at
pinalalayas niya ang mga demonyo sa
pamamagitan ng tagapamahala ng mga
demonyo. 23 Kaya, pagkatawag niya sa
kanila, pinasimulan niyang sabihin sa kanila
sa pamamagitan ng mga ilustrasyon: Paano
mapalalayas ni Satanas si Satanas? 24 Aba,
kung ang isang kaharian ay nababahagi
laban sa kaniyang sarili, ang kahariang iyon
ay hindi makatatayo; 25 at kung ang isang
sambahayan ay nababahagi laban sa
kaniyang sarili, ang sambahayang iyon ay
hindi makatatayo. 26 Gayundin, kung si
Satanas ay tumindig laban sa kaniyang sarili
at mabahagi, hindi siya makatatayo, kundi
hahantong sa isang wakas. 27 Sa katunayan,
walang sinuman na nakapasok sa bahay ng
isang malakas na tao ang makapanloloob sa
kaniyang madadalang mga pag-aari
malibang gapusin muna niya ang malakas na
tao, at kung magkagayon ay lolooban niya
ang kaniyang bahay. 28 Katotohanang
sinasabi ko sa inyo na ang lahat ng mga
-6-
bagay ay ipatatawad sa mga anak ng mga tao,
anumang kasalanan at pamumusong ang
gawin nila nang may kapusungan.
29
Gayunman, ang sinumang namumusong
laban sa banal na espiritu ay walang
kapatawaran magpakailanman, kundi
nagkasala ng walang-hanggang kasalanan.
30
Ito ay sapagkat sinasabi nila: Siya ay may
isang maruming espiritu.
31
Ngayon ay dumating ang kaniyang ina at
ang kaniyang mga kapatid na lalaki, at,
samantalang nakatayo sila sa labas,
nagpasugo sila sa kaniya upang tawagin siya.
32
At nangyari, isang pulutong ang nakaupo sa
palibot niya, kaya sinabi nila sa kaniya: Narito!
Ang iyong ina at ang iyong mga kapatid na
nasa labas ay naghahanap sa iyo. 33 Ngunit
bilang tugon ay sinabi niya sa kanila: Sino ang
aking ina at ang aking mga kapatid? 34 At
pagtingin doon sa mga nakaupong paikot sa
palibot niya, sinabi niya: Tingnan ninyo, ang
aking ina at ang aking mga kapatid! 35 Ang
sinumang gumagawa ng kalooban ng Diyos,
ang isang ito ang aking kapatid na lalaki at
kapatid na babae at ina.
4 At muli siyang nagsimulang magturo sa
tabi ng dagat. At isang napakalaking pulutong
ang natipon malapit sa kaniya, kung kaya
lumulan siya sa isang bangka at umupo
habang nasa dagat, ngunit ang buong pulutong
sa tabi ng dagat ay nasa baybayin. 2 Kaya
nagsimula siyang magturo sa kanila ng
maraming bagay sa pamamagitan ng mga
ilustrasyon at magsabi sa kanila sa kaniyang
pagtuturo: 3 Makinig kayo. Narito! Ang
manghahasik ay lumabas upang maghasik.
4
At habang naghahasik siya, ang ilang binhi ay
nahulog sa tabi ng daan, at dumating ang mga
ibon at inubos ito. 5 At ang iba sa binhi ay
nahulog sa dakong mabato kung saan, sabihin
pa, wala itong gaanong lupa, at kaagad itong
sumibol dahil sa hindi malalim ang lupa.
6
Ngunit nang sumikat ang araw, nainitan ito, at
palibhasay walang ugat ay nalanta ito. 7 At ang
iba sa binhi ay nahulog sa gitna ng mga tinik,
at lumaki ang mga tinik at sinakal ito, at wala
itong iniluwal na bunga. 8 Ngunit ang iba pa ay
nahulog sa mainam na lupa, at, nang sumibol
at lumago, ang mga ito ay nagsimulang
magluwal ng bunga, at ang mga ito ay
namumunga ng tatlumpung ulit, at animnapu
at isang daan. 9 Kaya idinagdag niya ang
pananalita: Siya na may mga tainga upang
makinig ay makinig.
10
Ngayon nang nag-iisa na siya, yaong
mga nasa palibot niya na kasama ng
labindalawa ay nagsimulang magtanong sa
kaniya tungkol sa mga ilustrasyon. 11 At
nagpasimula siyang magsabi sa kanila: Sa
inyo ay ibinigay ang sagradong lihim ng
kaharian ng Diyos, ngunit sa mga nasa labas
ang lahat ng mga bagay ay nangyayari sa
mga ilustrasyon, 12 upang, bagaman
tumitingin, sila ay makatingin gayunmay
hindi makakita, at, bagaman nakaririnig, sila
ay makarinig gayunmay hindi makuha ang
diwa nito, ni manumbalik pa man at
mabigyan sila ng kapatawaran.
13
Karagdagan pa, sinabi niya sa kanila:
Hindi ninyo alam ang ilustrasyong ito, kaya
paano nga ninyo mauunawaan ang lahat ng
iba pang ilustrasyon?
14
Ang manghahasik ay naghahasik ng
salita. 15 Ito nga ang mga nasa tabi ng daan
kung saan naihasik ang salita; ngunit nang
sandaling marinig nila ito ay dumarating si
Satanas at kinukuha ang salitang naihasik sa
kanila. 16 At gayundin ito ang mga naihasik
sa mga dakong mabato: nang sandaling
marinig nila ang salita, tinanggap nila ito
nang may kagalakan. 17 Gayunmay wala
silang ugat sa kanilang sarili, kundi nananatili
sila nang sandaling panahon; pagkatapos,
nang sandaling bumangon ang kapighatian o
ang pag-uusig dahil sa salita, sila ay
natitisod. 18 Mayroon pang iba na naihasik sa
gitna ng mga tinik; ito yaong mga nakarinig
ng salita, 19 ngunit ang mga kabalisahan ng
sistemang ito ng mga bagay at ang
mapanlinlang na kapangyarihan ng
kayamanan at ang mga pagnanasa sa iba
pang mga bagay ay nakakapasok at
sumasakal sa salita, at ito ay nagiging di-
mabunga. 20 Sa katapus-tapusan, ang mga
-7-
naihasik sa mainam na lupa ay yaong mga
nakikinig sa salita at malugod na tumatanggap
nito at nagbubunga ng tatlumpung ulit at
animnapu at isang daan.
21
At sinabi pa niya sa kanila: Ang isang
lampara ay hindi dinadala upang ilagay sa
ilalim ng basket na panukat o sa ilalim ng
higaan, hindi ba? Ito ay dinadala upang ilagay
sa ibabaw ng patungan ng lampara, hindi ba?
22
Sapagkat walang bagay na nakatago
maliban sa layuning mailantad; walang bagay
na maingat na nakakubli kundi sa layuning
mapahantad. 23 Ang sinumang may mga tainga
upang makinig, makinig siya.
24
Sinabi pa niya sa kanila: Magbigay-
pansin kayo sa inyong pinakikinggan. Ang
panukat na inyong ipinanunukat ay ipanunukat
sa inyo, oo, higit pa ang idaragdag sa inyo.
25
Sapagkat siya na mayroon, higit pa ang
ibibigay sa kaniya; ngunit siya na wala, maging
ang nasa kaniya ay kukunin sa kaniya.
26
Kaya sinabi pa niya: Sa ganitong paraan
ang kaharian ng Diyos ay gaya ng isang tao na
naghahagis ng binhi sa lupa, 27 at natutulog
siya sa gabi at bumabangon sa araw, at ang
binhi ay sumisibol at tumataas, kung paano ay
hindi niya alam. 28 Ang lupa sa ganang sarili ay
nagbubunga nang unti-unti, una ay ang dahon,
pagkatapos ay ang uhay sa tangkay, sa wakas
ay ang kabuuang butil sa uhay. 29 Ngunit sa
sandaling ipahintulot ng bunga, isinusulong
niya ang karit, sapagkat ang panahon ng pag-
aani ay dumating na.
30
At sinabi pa niya: Sa ano natin itutulad
ang kaharian ng Diyos, o sa anong ilustrasyon
natin ito ihaharap? 31 Tulad ng butil ng
mustasa, na sa panahong ihasik ito sa lupa ay
siyang pinakamaliit sa lahat ng mga binhi na
nasa lupa 32 ngunit kapag ito ay naihasik na,
ito ay sumisibol at nagiging mas malaki kaysa
sa lahat ng iba pang gulay at tinutubuan ng
malalaking sanga, anupat ang mga ibon sa
langit ay nakasusumpong ng masisilungan sa
ilalim ng lilim nito.
 33
Kaya sa pamamagitan ng maraming
ilustrasyon na gayong uri ay sinasalita niya
sa kanila ang salita, hanggang sa kaya nilang
pakinggan. 34 Sa katunayan, kung walang
ilustrasyon ay hindi siya nagsasalita sa
kanila, ngunit ipinaliliwanag niya nang
sarilinan sa kaniyang mga alagad ang lahat
ng mga bagay.
35
At nang araw na iyon, nang sumapit na
ang gabi, sinabi niya sa kanila: Tumawid
tayo sa kabilang baybayin. 36 Kaya,
pagkatapos nilang pauwiin ang pulutong,
dinala nila siyang sakay ng bangka, na
siyang kinalalagyan niya, at may kasama
siyang iba pang mga bangka. 37 Ngayon ay
nagsimula ang isang napakalakas na buhawi,
at patuloy na humahampas sa bangka ang
mga alon, anupat malapit nang lumubog ang
bangka. 38 Ngunit siya ay nasa popa, na
natutulog sa unan. Kaya ginising nila siya at
sinabi sa kaniya: Guro, hindi ka ba
nababahala na mamamatay na kami?
39
Nang magkagayon ay bumangon siya at
sinaway ang hangin at sinabi sa dagat: Tigil!
Tumahimik ka! At tumigil ang hangin, at
nagkaroon ng lubos na katahimikan. 40 Kaya
sinabi niya sa kanila: Bakit mahina ang
inyong loob? Wala pa ba kayong anumang
pananampalataya? 41 Ngunit nakadama sila
ng kakaibang takot, at sinasabi nila sa isat
isa: Sino nga bang talaga ito, sapagkat
maging ang hangin at ang dagat ay
sumusunod sa kaniya?
5 Buweno, nakarating sila sa kabilang
ibayo ng dagat sa lupain ng mga Geraseno.
2
At kaagad pagkababa niya mula sa bangka
ay isang tao na nasa ilalim ng kapangyarihan
ng isang maruming espiritu ang sumalubong
sa kaniya mula sa gitna ng mga alaalang
libingan. 3 Nakatira siya sa gitna ng mga
libingan; at hanggang sa panahong iyon ay
talagang walang sinuman ang makagapos sa
kaniya nang mahigpit maging sa
pamamagitan ng tanikala, 4 sapagkat
madalas siyang gapusin sa pamamagitan ng
mga pangaw at mga tanikala, ngunit ang mga
tanikala ay nalalagot niya at ang mga
-8-
pangaw ay nagkadurug-durog pa nga; at
walang sinuman ang may lakas upang supilin
siya. 5 At patuluyan, gabi at araw, sumisigaw
siya sa mga libingan at sa mga bundok at
hinihiwa ang kaniyang sarili ng mga bato.
6
Ngunit pagkakita kay Jesus mula sa malayo
ay tumakbo siya at nangayupapa sa kaniya,
7
at, nang makasigaw siya sa malakas na tinig,
sinabi niya: Ano ang kinalaman ko sa iyo,
Jesus, Anak ng Kataas-taasang Diyos?
Pinanunumpa kita sa Diyos na huwag mo
akong pahirapan. 8 Sapagkat sinasabihan na
niya ito: Lumabas ka mula sa taong iyan, ikaw
na maruming espiritu. 9 Ngunit pinasimulan
niya itong tanungin: Ano ang pangalan mo?
At sinabi nito sa kaniya: Ang pangalan ko ay
Hukbo, sapagkat marami kami. 10 At namanhik
siya sa kaniya nang maraming ulit na huwag
palayasin ang mga espiritu mula sa lupain.
11
Ngayon ay isang malaking kawan ng mga
baboy ang naroon sa bundok at nanginginain.
12
Kaya namanhik sila sa kaniya, na sinasabi:
Papuntahin mo kami sa mga baboy, upang
makapasok kami sa kanila. 13 At
pinahintulutan niya sila. Nang magkagayon ay
lumabas ang maruruming espiritu at pumasok
sa mga baboy; at ang kawan ay nagdagsaan
sa bangin patungo sa dagat, mga dalawang
libo ang mga ito, at sunud-sunod na nalunod
sa dagat ang mga ito. 14 Ngunit ang mga
tagapagpastol ng mga ito ay nagtakbuhan at
iniulat ito sa lunsod at sa karatig na lupain; at
pumaroon ang mga tao upang tingnan kung
ano nga ang nangyari. 15 Kaya pumaroon sila
kay Jesus, at nakita nila ang lalaking inaalihan
ng demonyo na nakaupong nadaramtan at
nasa kaniyang matinong pag-iisip, ang lalaking
ito na dating sinasapian ng hukbo; at sila ay
natakot. 16 Gayundin, yaong mga nakakita nito
ay naglahad sa kanila kung paano ito nangyari
sa lalaking inaalihan ng demonyo at ng tungkol
sa mga baboy. 17 Kaya nagsimula silang
mamanhik sa kaniya na umalis sa kanilang
mga distrito.
18
Ngayon habang lumululan siya sa
bangka, ang lalaki na dating inaalihan ng
demonyo ay nagsimulang mamanhik sa kaniya
na makapanatili siyang kasama niya.
19
Gayunman, hindi niya siya pinahintulutan,
kundi sinabi sa kaniya: Umuwi ka sa iyong
mga kamag-anak, at iulat mo sa kanila ang
lahat ng mga bagay na ginawa ni Jehova
para sa iyo at ang awa na ipinakita niya sa
iyo. 20 At umalis siya at pinasimulang ihayag
sa Decapolis ang lahat ng bagay na ginawa
ni Jesus para sa kaniya, at lahat ng mga tao
ay namangha.
21
Pagkatapos na muling makatawid si
Jesus na sakay ng bangka patungo sa
katapat na baybayin, isang malaking
pulutong ang nagtipun-tipon sa kaniya; at
siya ay nasa tabi ng dagat. 22 Ngayon isa sa
mga punong opisyal ng sinagoga, na Jairo
ang pangalan, ang dumating at, pagkakita sa
kaniya, sumubsob siya sa kaniyang paanan
23
at namanhik sa kaniya nang maraming ulit,
na nagsasabi: Ang aking maliit na anak na
babae ay nasa malubhang kalagayan.
Pakisuyong pumaroon ka at ipatong mo ang
iyong mga kamay sa kaniya upang gumaling
siya at mabuhay. 24 Sa gayon ay umalis
siyang kasama niya. At isang malaking
pulutong ang sumusunod sa kaniya at
sumisiksik sa kaniya.
25
Ngayon ay may isang babae na
labindalawang taon nang dumaranas ng pag-
agas ng dugo, 26 at siya ay pinaranas ng
maraming pahirap ng maraming
manggagamot at nagugol na niya ang lahat
ng kaniyang pag-aari at hindi nakinabang
kundi sa halip ay lalo pa ngang lumubha.
27
Nang marinig niya ang mga bagay tungkol
kay Jesus, siya ay pumaroon sa likuran ng
pulutong at hinipo ang kaniyang panlabas na
kasuutan; 28 sapagkat patuloy niyang
sinasabi: Kung mahihipo ko kahit man
lamang ang kaniyang mga panlabas na
kasuutan ay gagaling ako. 29 At kaagad na
natuyo ang pagbukal ng kaniyang dugo, at
nadama niya sa kaniyang katawan na
napagaling siya mula sa nakapipighating
sakit.
-9-
30
Kaagad ding natalos ni Jesus sa
kaniyang sarili na may kapangyarihang
lumabas sa kaniya, at bumaling siya sa
pulutong at nagsimulang magsabi: Sino ang
humipo sa aking mga panlabas na kasuutan?
31
Ngunit ang kaniyang mga alagad ay
nagsimulang magsabi sa kaniya: Nakikita
mong sumisiksik sa iyo ang pulutong, at
sinasabi mo bang, Sino ang humipo sa akin?
32
Gayunman, tumitingin siya sa palibot upang
makita yaong gumawa nito. 33 Ngunit ang
babae, na natatakot at nanginginig, palibhasay
nalalaman kung ano ang nangyari sa kaniya,
ay lumapit at sumubsob sa harap niya at sinabi
sa kaniya ang buong katotohanan. 34 Sinabi
niya sa kaniya: Anak, pinagaling ka ng iyong
pananampalataya. Yumaon kang payapa, at
magkaroon ka ng mabuting kalusugan mula sa
iyong nakapipighating sakit.
35
Habang siya ay nagsasalita pa, may ilang
tao mula sa tahanan ng punong opisyal ng
sinagoga na dumating at nagsabi: Ang iyong
anak na babae ay patay na! Bakit mo pa
aabalahin ang guro? 36 Ngunit si Jesus, nang
maulinigan ang salitang sinasabi, ay nagsabi
sa punong opisyal ng sinagoga: Huwag kang
matakot, manampalataya ka lamang. 37 At
hindi niya pinahintulutang sundan siya ng
sinuman maliban kina Pedro at Santiago at
Juan na kapatid ni Santiago.
38
Kaya pumunta sila sa bahay ng punong
opisyal ng sinagoga, at nakita niya ang
pagkakaingay at yaong mga tumatangis at
humahagulhol nang labis, 39 at pagkapasok ay
sinabi niya sa kanila: Bakit kayo lumilikha ng
pagkakaingay at tumatangis? Ang bata ay
hindi namatay, kundi natutulog. 40 Dahil dito ay
pinasimulan nila siyang pagtawanan nang may
panlilibak. Ngunit, matapos palabasin silang
lahat, isinama niya ang ama at ina ng bata at
yaong mga kasama niya, at pumasok siya sa
kinaroroonan ng bata. 41 At, pagkahawak sa
kamay ng bata, sinabi niya sa kaniya: Talita
kumi, na kapag isinalin ay nangangahulugang:
Dalagita, sinasabi ko sa iyo, Bumangon ka!
42
At kaagad na bumangon ang dalagita at
nagsimulang maglakad, sapagkat siya ay
labindalawang tang gulang. At karaka-
rakang halos mawala sila sa kanilang sarili sa
napakasidhing kagalakan. 43 Ngunit paulit-ulit
niyang iniutos sa kanila na huwag itong
ipaalam kaninuman, at sinabi niyang bigyan
ito ng makakain.
6 At lumisan siya mula roon at nagpunta
sa kaniyang sariling teritoryo, at ang mga
alagad niya ay sumunod sa kaniya. 2 Nang
maging sabbath na, nagsimula siyang
magturo sa sinagoga; at ang nakararami sa
mga nakikinig ay lubhang namangha at
nagsabi: Saan kinuha ng taong ito ang
ganitong mga bagay? At bakit ibinigay sa
taong ito ang ganitong karunungan, at ang
gayong makapangyarihang mga gawa ay
isasagawa sa pamamagitan ng kaniyang
mga kamay? 3 Ito ang karpintero na anak ni
Maria at ang kapatid nina Santiago at Jose at
Hudas at Simon, hindi ba? At ang kaniyang
mga kapatid na babae ay naritong kasama
natin, hindi ba? Kaya nagsimula silang
matisod sa kaniya. 4 Ngunit sinabi ni Jesus
sa kanila: Ang propeta ay hindi winawalang-
dangal maliban sa kaniyang sariling teritoryo
at sa gitna ng kaniyang mga kamag-anak at
sa kaniyang sariling bahay. 5 Kaya hindi siya
nakagawa roon ng anumang
makapangyarihang gawa maliban sa
pagpapatong ng kaniyang mga kamay sa
ilang masasaktin at pagpapagaling sa kanila.
6
Tunay nga, siya ay nagtaka sa kanilang
kawalan ng pananampalataya. At naglibot
siya sa mga nayon sa isang sirkito, na
nagtuturo.
7 nalalamang siya ay isang taong matuwid at
Ngayon ay tinawag niya ang
labindalawa, at sinimulan niya silang isugo
nang dala-dalawa, at binigyan niya sila ng
awtoridad sa maruruming espiritu.
8 niya siyang malugod na pinakikinggan.
Gayundin, binigyan niya sila ng mga utos
na huwag magdala ng anuman para sa
paglalakbay maliban lamang sa isang baston,
walang tinapay, walang supot ng pagkain,
walang salaping tanso sa kanilang mga
pamigkis na supot, 9 kundi magtali ng mga
sandalyas, at huwag magsuot ng dalawang
pang-ilalim na kasuutan. 10 Karagdagan pa,
- 10 -
sinabi niya sa kanila: Saanman kayo pumasok
sa isang tahanan, manatili kayo roon
hanggang sa lumabas kayo sa dakong iyon.
11
At saanmang dako na hindi kayo tanggapin
at hindi kayo pakinggan, sa paglabas mula
roon ay ipagpag ninyo ang alikabok na nasa
ilalim ng inyong mga paa bilang patotoo sa
kanila. 12 Kaya humayo sila at nangaral upang
ang mga tao ay makapagsisi; 13 at
nagpapalayas sila ng maraming demonyo at
pinapahiran ng langis ang maraming taong
masasaktin at pinagagaling sila.
14
At nakarating ito sa pandinig ni Haring
Herodes, sapagkat ang pangalan ni Jesus ay
naging hayag, at ang mga tao ay nagsasabi:
Si Juan na tagapagbautismo ay ibinangon
mula sa mga patay, at dahil dito ay kumikilos
sa kaniya ang makapangyarihang mga gawa.
15
Ngunit ang iba ay nagsasabi: Ito ay si
Elias. Gayunman ang iba pa ay nagsasabi:
Ito ay isang propeta na tulad ng isa sa mga
propeta. 16 Ngunit nang marinig ito ni Herodes
ay sinabi niya: Ang Juan na pinugutan ko ng
ulo, ang isang ito ay ibinangon. 17 Sapagkat si
Herodes mismo ang nagpasugo at umaresto
kay Juan at naggapos sa kaniya sa bilangguan
dahil kay Herodias na asawa ni Felipe na
kaniyang kapatid, sapagkat kinuha niya ito
bilang asawa. 18 Sapagkat paulit-ulit nang
sinabi ni Juan kay Herodes: Hindi kaayon ng
kautusan na mapasaiyo ang asawa ng iyong
kapatid. 19 Ngunit nagkimkim ng sama ng loob
si Herodias laban sa kaniya at nagnais na
patayin siya, ngunit hindi magawa. 20 Sapagkat
si Herodes ay natatakot kay Juan, palibhasay
banal; at iniingatan niya siyang ligtas. At
pagkarinig sa kaniya ay lubha siyang nalito
kung ano ang gagawin, gayunmay patuloy
21
Ngunit isang kumbinyenteng araw ang
dumating nang si Herodes ay maghanda ng
isang hapunan sa kaniyang kaarawan para sa
kaniyang mga taong matataas ang
katungkulan at sa mga kumandante ng militar
at sa mga pangunahin sa Galilea. 22 At ang
anak na babae ng mismong Herodias na ito ay
pumasok at sumayaw at napalugdan si walang pastol. At nagsimula siyang magturo sa
Herodes at yaong mga nakahilig na kasama kanila ng maraming bagay.
niya. Sinabi ng hari sa dalaga: Hingin mo sa 35
Sa ngayon ang oras ay papagabi na, at
akin ang anumang ibig mo, at ibibigay ko sa
ang kaniyang mga alagad ay lumapit sa kaniya
iyo. 23 Oo, sumumpa siya sa kaniya:
at nagsimulang magsabi: Ang dako ay kubli,
Anuman ang hingin mo sa akin, ibibigay ko
at ang oras ay papagabi na. 36 Payaunin mo
sa iyo, hanggang sa kalahati ng aking
sila, upang sila ay makaparoon sa karatig na
kaharian. 24 At lumabas siya at sinabi sa
lupain at mga nayon sa palibot at makabili ng
kaniyang ina: Ano ang hihingin ko? Sinabi
makakain para sa kanilang sarili. 37 Bilang
niya: Ang ulo ni Juan na tagapagbautismo.
25 tugon ay sinabi niya sa kanila: Bigyan ninyo
Kaagad ay pumasok siyang nagmamadali
sila ng makakain. Dahil dito ay sinabi nila sa
patungo sa hari at iniharap ang kaniyang
kaniya: Aalis ba kami at bibili ng halagang
kahilingan, na sinasabi: Ibig kong ibigay mo
dalawang daang denariong tinapay at ibibigay
sa akin ngayon din sa isang bandehado ang
ito sa mga tao upang kainin? 38 Sinabi niya sa
ulo ni Juan Bautista. 26 Bagaman lubha
kanila: Ilang tinapay ang mayroon kayo?
siyang napighati, gayunmay hindi nais ng
Pumaroon kayo at tingnan! Pagkatapos na
hari na waling-halaga siya, dahilan sa mga
tiyakin ito, sinabi nila: Lima, bukod pa sa
sumpa at doon sa mga nakahilig sa mesa.
27 dalawang isda. 39 At tinagubilinan niya ang
Kaya ang hari ay kaagad na nagsugo ng
lahat ng mga tao na humilig nang pangkat-
isang tagapagbantay at nag-utos sa kaniya
pangkat sa luntiang damo. 40 At sila ay humilig
na dalhin ang kaniyang ulo. At umalis siya at
na nasa mga pangkat ng tig-iisang daan at ng
pinugutan siya ng ulo sa bilangguan 28 at
tiglilimampu. 41 Pagkakuha ngayon sa limang
dinala ang kaniyang ulo na nasa isang
tinapay at sa dalawang isda ay tumingala siya
bandehado, at ibinigay niya ito sa dalaga, at
sa langit at bumigkas ng pagpapala, at
ibinigay ito ng dalaga sa kaniyang ina.
29 pinagputul-putol ang mga tinapay at
Nang marinig ng kaniyang mga alagad ang
pinasimulang ibigay ang mga ito sa mga
tungkol dito ay pumaroon sila at kinuha ang
alagad, upang maihain nila ang mga ito sa
kaniyang bangkay at inilagay ito sa isang
mga tao; at hinati-hati niya ang dalawang isda
alaalang libingan.
para sa lahat. 42 Kaya silang lahat ay kumain at
30
At ang mga apostol ay nagtipon sa nabusog; 43 at tinipon nila ang mga pira-piraso,
harap ni Jesus at nag-ulat sa kaniya ng lahat labindalawang basket na pun, bukod pa sa
ng mga bagay na kanilang ginawa at itinuro. mga isda. 44 Karagdagan pa, yaong mga
31
At sinabi niya sa kanila: Halikayo, kayo kumain ng tinapay ay limang libong lalaki.
mismo, nang sarilinan sa isang liblib na dako 45
At, walang pagpapaliban, pinilit niya ang
at magpahinga nang kaunti. Sapagkat
kaniyang mga alagad na lumulan sa bangka at
marami ang dumarating at umaalis, at wala
maunang pumaroon sa katapat na baybayin
man lamang silang libreng panahon upang
patungong Betsaida, habang pinaaalis naman
kumain. 32 Kaya umalis sila nang sila-sila
niya ang pulutong. 46 Ngunit pagkatapos na
lamang na sakay ng bangka patungo sa
magpaalam sa kanila ay umalis siya patungo
isang liblib na dako. 33 Ngunit nakita sila ng
sa isang bundok upang manalangin. 47 Nang
mga tao na pumaparoon at marami ang
sumapit na ang gabi, ang bangka ay nasa
nakaalam nito, at mula sa lahat ng mga
gitna ng dagat, ngunit nag-iisa siyang nasa
lunsod ay magkakasamang nagsitakbo roon
lupa. 48 At nang makita niya silang nahihirapan
ang mga ito at nauna pa sa kanila.
34 sa kanilang pagsagwan, sapagkat ang hangin
Buweno, pagkababa, nakita niya ang isang
ay pasalungat sa kanila, nang bandang ikaapat
malaking pulutong, ngunit nahabag siya sa
na pagbabantay sa gabi ay pumaroon siya sa
kanila, sapagkat sila ay gaya ng mga tupang
kanila, na naglalakad sa ibabaw ng dagat;

- 11 -
ngunit lalampasan niya sana sila. 49 Sa
pagkakita sa kaniya na naglalakad sa ibabaw
ng dagat ay inisip nila: Ito ay isang
malikmata! at sumigaw sila nang malakas.
50
Sapagkat siya ay nakita nilang lahat at
nabagabag sila. Ngunit kaagad siyang
nagsalita sa kanila, at sinabi niya sa kanila:
Lakasan ninyo ang inyong loob, ako ito;
huwag kayong matakot. 51 At sumampa siya
sa bangka na kasama nila, at tumigil ang
hangin. Dahil dito ay labis silang namangha
sa loob nila, 52 sapagkat hindi nila
naintindihan ang kahulugan ng mga tinapay,
kundi ang kanilang mga puso ay nanatiling
mapurol sa pag-unawa.
53
At nang makatawid sila sa lupa,
dumating sila sa Genesaret at dumaong sa
malapit. 54 Ngunit nang sandaling makababa
sila sa bangka, nakilala siya ng mga tao, 55 at
nagtakbuhan sila sa buong palibot ng pook
na iyon at pinasimulan nilang dalhin na nasa
mga teheras yaong mga may sakit kung saan
nila narinig na naroon siya. 56 At saanman
siya pumasok sa mga nayon o mga lunsod o
karatig na lupain ay inilalagay nila sa mga
pamilihan ang mga maysakit, at nakikiusap
sila sa kaniya na mahipo nila kahit man
lamang ang palawit ng kaniyang panlabas na
kasuutan. At ang lahat ng mga humipo nito
ay napagaling.
7 Ngayon ang mga Pariseo at ang ilan sa
mga eskriba na dumating mula sa Jerusalem
ay nagtipon sa paligid niya. 2 At nang makita
nila ang ilan sa mga alagad niya na kumakain
na may mga kamay na marurungis,
samakatuwid nga, mga di-nahugasan
3 siya sa pagsasabi sa kanila: Makinig kayo sa
sapagkat ang mga Pariseo at ang lahat ng
mga Judio ay hindi kumakain malibang
maghugas sila ng kanilang mga kamay
hanggang sa siko, na nanghahawakang
mahigpit sa tradisyon ng sinaunang mga tao,
4 bagay na lumalabas sa isang tao ang mga
at, kapag nanggagaling sa pamilihan, hindi
sila kumakain malibang makapaglinis sila ng
kanilang sarili sa pamamagitan ng
pagwiwisik; at marami pang ibang tradisyon
ang tinanggap nila upang panghawakang
mahigpit, mga bautismo sa mga kopa at mga
- 12 -
pitsel at mga sisidlang tanso; 5 kaya tinanong
siya ng mga Pariseo at mga eskribang ito:
Bakit hindi gumagawi ang iyong mga alagad
ayon sa tradisyon ng sinaunang mga tao, kundi
kumakain sila na may mga kamay na
marurungis? 6 Sinabi niya sa kanila: Angkop
ang inihula ni Isaias tungkol sa inyo na mga
mapagpaimbabaw, gaya ng nasusulat, Ang
bayang ito ay nagpaparangal sa akin sa
kanilang mga labi, ngunit ang kanilang mga
puso ay malayung-malayo sa akin. 7 Walang
kabuluhan ang patuloy na pagsamba nila sa
akin, sapagkat itinuturo nila bilang mga
doktrina ang mga utos ng mga tao.
8
Pinababayaan ang utos ng Diyos,
nanghahawakan kayong mahigpit sa tradisyon
ng mga tao.
9
Karagdagan pa, sinabi pa niya sa kanila:
May-katusuhan ninyong isinasaisantabi ang
utos ng Diyos upang panatilihin ang inyong
tradisyon. 10 Halimbawa, sinabi ni Moises,
Parangalan mo ang iyong ama at ang iyong
ina, at, Siya na nanlalait sa ama o sa ina ay
mauwi sa kamatayan. 11 Ngunit sinasabi ninyo,
Kung sabihin ng isang tao sa kaniyang ama o
sa kaniyang ina: Anumang mayroon ako na
pakikinabangan mo sa akin ay korban, (na ang
ibig sabihin, isang kaloob na inialay sa
Diyos,) 12 hindi na ninyo siya hinahayaang
gumawa ng isa mang bagay para sa kaniyang
ama o sa kaniyang ina, 13 at sa gayon ay
pinawawalang-bisa ninyo ang salita ng Diyos
sa pamamagitan ng inyong tradisyon na
ibinigay ninyo. At maraming bagay na katulad
nito ang inyong ginagawa. 14 Kaya,
pagkatawag na muli sa pulutong, nagpatuloy
akin, kayong lahat, at unawain ninyo ang
kahulugan. 15 Walang anumang mula sa labas
ng isang tao na dumaraan sa loob niya ang
makapagpaparungis sa kaniya; kundi ang mga
bagay na nagpaparungis sa isang tao. 16
17
Ngayon nang makapasok na siya sa
isang bahay na malayo sa pulutong,
nagsimulang magtanong sa kaniya ang
kaniyang mga alagad may kinalaman sa
ilustrasyon. 18 Kaya sinabi niya sa kanila: kaniyang tahanan at nasumpungan ang bata
Wala rin ba kayong pang-unawa katulad na nakahiga sa higaan at ang demonyo ay
nila? Hindi ba ninyo nababatid na walang lumabas na.
anumang mula sa labas na dumaraan sa 31
Ngayon pagbalik mula sa mga pook ng
loob ng isang tao ang makapagpaparungis sa
Tiro ay dumaan siya sa Sidon patungo sa
kaniya, 19 yamang dumaraan ito, hindi sa
dagat ng Galilea hanggang sa mga pook ng
loob ng kaniyang puso, kundi sa kaniyang
Decapolis. 32 Dito ay dinala nila sa kaniya ang
mga bituka, at lumalabas ito patungo sa
isang lalaking bingi at may kapansanan sa
imburnal? Sa gayon ay ipinahayag niyang
pagsasalita, at namanhik sila sa kaniya na
malinis ang lahat ng pagkain. 20 Karagdagan
ipatong dito ang kaniyang kamay. 33 At inilayo
pa, sinabi niya: Yaong lumalabas sa isang
niya ito nang sarilinan mula sa pulutong at
tao ang siyang nagpaparungis sa isang tao;
21 inilagay ang kaniyang mga daliri sa mga tainga
sapagkat mula sa loob, mula sa puso ng
ng lalaki at, pagkatapos dumura, hinipo niya
mga tao, ay mga nakapipinsalang
ang dila nito. 34 At habang nakatingala sa langit
pangangatuwiran ang lumalabas: mga
ay nagbuntunghininga siya nang malalim at
pakikiapid, mga pagnanakaw, mga
sinabihan ito: Effata, na ang ibig sabihin ay
pagpaslang, 22 mga pangangalunya, mga
Mabuksan ka. 35 Buweno, ang kaniyang
pag-iimbot, mga gawa ng kabalakyutan,
kakayahang makarinig ay nabuksan, at ang
panlilinlang, mahalay na paggawi, matang
hadlang sa kaniyang dila ay nakalag, at
mainggitin, pamumusong, kapalaluan,
nagsimula siyang magsalita nang normal.
kawalang-katuwiran. 23 Ang lahat ng mga 36
Nang magkagayon ay inutusan niya silang
balakyot na bagay na ito ay lumalabas mula
huwag magsabi kaninuman; ngunit habang lalo
sa loob at nagpaparungis sa tao.
pa niya silang inuutusan, lalo pa nila itong higit
24
Mula roon ay tumindig siya at pumaroon na inihahayag. 37 Tunay nga, lubha silang
sa mga pook ng Tiro at Sidon. At pumasok namangha nang labis-labis at sinabi nila:
siya sa isang bahay at hindi niya nais na Ginawa niyang mahusay ang lahat ng mga
malaman ito ng sinuman. Gayunmay hindi bagay. Pinangyayari pa man din niyang
siya makaiwas na mapansin; 25 kundi kaagad makarinig ang bingi at makapagsalita ang pipi.
isang babae na may maliit na anak na
8 Nang mga araw na iyon, nang muling
babaing may maruming espiritu ang nakarinig
magkaroon ng isang malaking pulutong at wala
ng tungkol sa kaniya at lumapit at
silang makain, tinawag niya ang mga alagad at
nagpatirapa sa kaniyang paanan. 26 Ang
sinabi sa kanila: 2 Nahahabag ako sa
babae ay isang Griega, na Sirofenisa ang
pulutong, sapagkat tatlong araw na silang
nasyonalidad; at patuloy niyang hinihiling sa
namamalaging kasama ko at wala silang
kaniya na palayasin ang demonyo mula sa
makain; 3 at kung pauuwiin ko sila sa kanilang
kaniyang anak na babae. 27 Ngunit nagsimula
mga tahanan na nag-aayuno, manghihina sila
siya sa pagsasabi sa kaniya: Hayaan
sa daan. Sa katunayan, ang ilan sa kanila ay
munang mabusog ang mga anak, sapagkat
mula sa malayo. 4 Ngunit sumagot sa kaniya
hindi tama na kunin ang tinapay ng mga anak
ang kaniyang mga alagad: Mula saan dito sa
at ihagis ito sa maliliit na aso. 28 Gayunman,
isang kubling dako bubusugin ng sinuman ang
bilang tugon ay sinabi niya sa kaniya: Oo,
mga taong ito ng tinapay? 5 Gayunmay
ginoo, gayunman ang maliliit na aso sa ilalim
tinanong pa niya sila: Ilang tinapay ang
ng mesa ay kumakain ng mga mumo ng
mayroon kayo? Sinabi nila: Pito. 6 At
maliliit na bata. 29 Sa gayon ay sinabi niya sa
tinagubilinan niya ang pulutong na humilig sa
kaniya: Dahil sa pagsasabi nito, humayo ka;
lupa, at kinuha niya ang pitong tinapay,
ang demonyo ay lumabas na mula sa iyong
nagpasalamat, pinagputul-putol ang mga ito, at
anak na babae. 30 Kaya umuwi siya sa
pinasimulang ibigay sa kaniyang mga alagad

- 13 -
upang ihain, at inihain nila ang mga ito sa
pulutong. 7 Mayroon din silang ilang maliliit
na isda; at, pagkatapos na pagpalain ang
mga ito, sinabi rin niya sa kanila na ihain ang
mga ito. 8 Alinsunod dito ay kumain sila at
nabusog, at tinipon nila ang mga labis ng
mga pira-piraso, pitong basket ng panustos
na pun. 9 Gayunman ay mga apat na libong
lalaki ang naroroon. Sa wakas ay pinayaon
niya sila.
10
At kaagad siyang lumulan sa bangka
kasama ang kaniyang mga alagad at
dumating sa mga bahagi ng Dalmanuta.
11
Dito ay lumabas ang mga Pariseo at
nagsimulang makipagtalo sa kaniya, na
naghahanap sa kaniya ng isang tanda mula
sa langit, upang ilagay siya sa pagsubok.
12
Kaya dumaing siya nang malalim sa
kaniyang espiritu, at nagsabi: Bakit
naghahanap ng tanda ang salinlahing ito?
Katotohanang sinasabi ko, Walang tanda na
ibibigay sa salinlahing ito. 13 Sa gayon ay
iniwan niya sila, muling lumulan, at umalis
patungo sa katapat na baybayin.
14
At nangyari, nakalimutan nilang
magdala ng mga tinapay, at maliban sa isang
tinapay ay wala silang dalang anuman sa
bangka. 15 At nagsimula siyang tahasang
mag-utos sa kanila at magsabi: Maging
mapagmasid kayo, mag-ingat kayo sa
lebadura ng mga Pariseo at sa lebadura ni
Herodes. 16 Kaya nagtalo sila sa isat isa
dahil sa wala silang tinapay. 17 Nang
mapansin ito, sinabi niya sa kanila: Bakit
kayo nagtatalo sa dahilang wala kayong
tinapay? Hindi pa ba ninyo napag-uunawa at
nakukuha ang kahulugan? Ang inyo bang
mga puso ay mapurol sa pag-unawa?
18
Bagaman may mga mata, hindi ba kayo
nakakakita; at bagaman may mga tainga,
hindi ba kayo nakaririnig? At hindi ba ninyo
naaalaala, 19 nang pagputul-putulin ko ang
limang tinapay para sa limang libong lalaki,
kung ilang basket na pun ng mga pira-
piraso ang natipon ninyo? Sinabi nila sa
kaniya: Labindalawa. 20 Nang pagputul-
putulin ko ang pito para sa apat na libong
- 14 -
lalaki, ilang basket ng panustos na pun ng
mga pira-piraso ang natipon ninyo? At sinabi
nila sa kaniya: Pito. 21 Sa gayon ay sinabi
niya sa kanila: Hindi pa ba ninyo nakukuha
ang kahulugan?
22
Ngayon ay dumating sila sa Betsaida.
Dito ay dinala sa kaniya ng mga tao ang isang
lalaking bulag, at namanhik sila sa kaniya na
hipuin siya. 23 At hinawakan niya sa kamay ang
lalaking bulag, dinala siya sa labas ng nayon,
at, pagkadura sa kaniyang mga mata,
ipinatong niya ang kaniyang mga kamay sa
kaniya at pinasimulan siyang tanungin: May
nakikita ka bang anuman? 24 At ang lalaki ay
tumingin at nagsimulang magsabi: Nakakakita
ako ng mga tao, sapagkat may namamasdan
akong tila mga punungkahoy, ngunit sila ay
naglalakad. 25 Pagkatapos ay muli niyang
ipinatong ang kaniyang mga kamay sa mga
mata ng lalaki, at ang lalaki ay nakakita nang
malinaw, at nanauli siya, at nakita na niyang
maliwanag ang lahat ng mga bagay. 26 Kaya
pinauwi niya siya sa tahanan, na sinasabi:
Ngunit huwag kang pumasok sa nayon.
27
Si Jesus at ang kaniyang mga alagad
ngayon ay umalis patungo sa mga nayon ng
Cesarea Filipos, at sa daan ay nagsimula
siyang magtanong sa kaniyang mga alagad, na
sinasabi sa kanila: Sino ako ayon sa sinasabi
ng mga tao? 28 Sinabi nila sa kaniya: Si Juan
Bautista, at ang iba, si Elias, ang iba pa, Isa sa
mga propeta. 29 At iniharap niya sa kanila ang
tanong: Kayo naman, sino ako ayon sa
sinasabi ninyo? Bilang sagot ay sinabi ni
Pedro sa kaniya: Ikaw ang Kristo. 30 Sa
gayon ay mahigpit niya silang inutusan na
huwag sabihin kaninuman ang tungkol sa
kaniya. 31 Gayundin, pinasimulan niyang ituro
sa kanila na ang Anak ng tao ay kailangang
dumanas ng maraming pagdurusa at itakwil ng
matatandang lalaki at ng mga punong
saserdote at ng mga eskriba at patayin, at
bumangon pagkaraan ng tatlong araw. 32 Sa
katunayan, may pagkatahasan niyang
ipinapahayag iyon. Ngunit dinala siya ni Pedro
sa tabi at pinasimulan siyang sawayin.
33
Bumaling siya, tumingin sa kaniyang mga

alagad at sinaway si Pedro, at sinabi:
Lumagay ka sa likuran ko, Satanas,
sapagkat iniisip mo, hindi ang mga kaisipan
ng Diyos, kundi yaong sa mga tao.
34
Tinawag niya ngayon ang pulutong
kasama ng kaniyang mga alagad at sinabi sa
kanila: Kung ang sinuman ay nagnanais na
sumunod sa akin, itatwa niya ang kaniyang
sarili at buhatin ang kaniyang pahirapang
tulos at sundan ako nang patuluyan.
35
Sapagkat ang sinumang nagnanais
magligtas ng kaniyang kaluluwa ay
mawawalan nito; ngunit ang sinumang
mawalan ng kaniyang kaluluwa alang-alang
sa akin at sa mabuting balita ay magliligtas
nito. 36 Tunay nga, ano ang pakinabang ng
isang tao na matamo ang buong sanlibutan
at maiwala ang kaniyang kaluluwa? 37 Ano
nga ang ibibigay ng isang tao bilang kapalit
ng kaniyang kaluluwa? 38 Sapagkat ang
sinumang magmakahiya sa akin at sa aking
mga salita sa mapangalunya at
makasalanang salinlahing ito, ikahihiya rin
siya ng Anak ng tao kapag siya ay dumating
na nasa kaluwalhatian ng kaniyang Ama
kasama ng mga banal na anghel.
9 Karagdagan pa, sinabi pa niya sa
kanila: Katotohanang sinasabi ko sa inyo,
May ilan sa mga nakatayo rito na hindi nga
makatitikim ng kamatayan hanggang sa
makita muna nila ang kaharian ng Diyos na
dumating na sa kapangyarihan. 2 Alinsunod
dito pagkaraan ng anim na araw ay isinama
ni Jesus si Pedro at si Santiago at si Juan, at
dinala sila sa isang napakataas na bundok
nang sila-sila lamang. At siya ay nagbagong-
anyo sa harap nila, 3 at ang kaniyang mga
panlabas na kasuutan ay kuminang, lalong
higit na maputi kaysa sa magagawang
pagpapaputi ng sinumang tagapaglinis ng
damit sa ibabaw ng lupa. 4 Gayundin, si Elias
na kasama si Moises ay nagpakita sa kanila,
at nakikipag-usap sila kay Jesus. 5 At bilang
tugon ay sinabi ni Pedro kay Jesus: Rabbi,
mabuti para sa atin ang dumito, kaya
magtayo tayo ng tatlong tolda, isa para sa iyo
at isa para kay Moises at isa para kay Elias.
- 15 -
6
Sa katunayan, hindi niya alam kung ano ang
itutugon niya, sapagkat sila ay lubhang
natakot. 7 At isang ulap ang namuo, na lumilim
sa kanila, at isang tinig ang nanggaling sa
ulap: Ito ang aking Anak, ang minamahal;
makinig kayo sa kaniya. 8 Gayunman, bigla na
lang, sila ay tumingin sa palibot at wala nang
nakita pang sinumang kasama nila, maliban
lamang kay Jesus.
9
Samantalang bumababa sila sa bundok,
tahasan niya silang inutusan na huwag ilahad
kaninuman ang nakita nila, hanggang sa
pagkatapos na ang Anak ng tao ay bumangon
mula sa mga patay. 10 At isinapuso nila ang
salita, ngunit pinag-usapan nila sa kani-
kanilang sarili kung ano ang kahulugan ng
pagbangong ito mula sa mga patay. 11 At
pinasimulan nila siyang tanungin, na sinasabi:
Bakit sinasabi ng mga eskriba na una muna
ay kailangang dumating si Elias? 12 Sinabi
niya sa kanila: Si Elias ay talagang darating
muna at magsasauli ng lahat ng mga bagay;
ngunit paano ngang nasusulat may kaugnayan
sa Anak ng tao na siya ay kailangang dumanas
ng maraming pagdurusa at maituring na
walang halaga? 13 Ngunit sinasabi ko sa inyo,
Si Elias, sa katunayan, ay dumating na, at
ginawa nila sa kaniya ang lahat ng mga bagay
na nais nila, gaya ng nasusulat may
kaugnayan sa kaniya.
14
Ngayon, nang makarating sila sa iba
pang mga alagad, napansin nila ang isang
malaking pulutong sa palibot nila at ang mga
eskriba na nakikipagtalo sa kanila. 15 Ngunit
nang sandaling makita siya ng buong pulutong
ay natigilan sila, at, patakbong lumalapit sa
kaniya, pinasimulan nila siyang batiin. 16 At
tinanong niya sila: Ano ang ipinakikipagtalo
ninyo sa kanila? 17 At ang isa sa pulutong ay
sumagot sa kaniya: Guro, dinala ko sa iyo ang
aking anak na lalaki sapagkat siya ay may
espiritung pipi; 18 at saanman siya panaigan
nito ay isinusubsob siya nito sa lupa, at
bumubula ang kaniyang bibig at nagngangalit
ang kaniyang mga ngipin at nawawalan siya ng
lakas. At sinabi ko sa iyong mga alagad na
palayasin ito, ngunit hindi nila makaya.
19
Bilang tugon ay sinabi niya sa kanila: O kaniyang mga alagad at sinasabi sa kanila:
salinlahing walang pananampalataya, Ang Anak ng tao ay ibibigay sa mga kamay ng
hanggang kailan ko kayo pakikisamahan? mga tao, at papatayin nila siya, ngunit, kahit
Hanggang kailan ko kayo pagtitiisan? Dalhin mapatay, siya ay babangon pagkaraan ng
ninyo siya sa akin. 20 Kaya dinala nila siya tatlong araw. 32 Gayunman, hindi nila
sa kaniya. Ngunit pagkakita sa kaniya ay nauunawaan ang pananalita, at natatakot
karaka-rakang pinangisay ng espiritu ang silang magtanong sa kaniya.
bata, at pagkabagsak sa lupa ay 33
At dumating sila sa Capernaum. Ngayon
nagpagulung-gulong siya, na bumubula ang
nang nasa loob na siya ng bahay ay iniharap
bibig. 21 At tinanong niya ang kaniyang ama:
niya ang tanong sa kanila: Ano ang
Gaano katagal na itong nangyayari sa
pinagtatalunan ninyo sa daan? 34 Nanatili
kaniya? Sinabi niya: Mula pa sa pagkabata;
22 silang tahimik, sapagkat sa daan ay nagtatalu-
at mulit muli siyang inihahagis nito kapuwa
talo sila kung sino ang mas dakila. 35 Kaya
sa apoy at sa tubig upang puksain siya.
umupo siya at tinawag ang labindalawa at
Ngunit kung kaya mong gawin ang anuman,
sinabi sa kanila: Kung ang sinuman ay
mahabag ka sa amin at tulungan mo kami.
23 nagnanais na maging una, siya ay dapat na
Sinabi ni Jesus sa kaniya: Ang
maging huli sa lahat at lingkod ng lahat. 36 At
pananalitang iyan, Kung kaya mo! Aba,
kumuha siya ng isang bata, pinatayo ito sa
lahat ng mga bagay ay maaaring mangyari
gitna nila at iniyakap dito ang kaniyang mga
sa isa kung ang isa ay may
bisig at sinabi sa kanila: 37 Ang sinumang
pananampalataya. 24 Kaagad na sumigaw,
tumatanggap sa isa sa mga batang tulad nito
ang ama ng bata ay nagsabi: Mayroon
salig sa aking pangalan ay tumatanggap sa
akong pananampalataya! Tulungan mo ako
akin; at ang sinumang tumatanggap sa akin ay
kung saan ako nangangailangan ng
tumatanggap, hindi lamang sa akin, kundi
pananampalataya!
gayundin sa kaniya na nagsugo sa akin.
25
Nang mapansin nga na isang pulutong 38
Sinabi ni Juan sa kaniya: Guro, nakita
ang nagtatakbuhan patungo sa kanila,
namin ang isang tao na nagpapalayas ng mga
sinaway ni Jesus ang maruming espiritu, na
demonyo sa pamamagitan ng paggamit ng
sinasabi rito: Ikaw na espiritung pipi at bingi,
iyong pangalan at sinikap naming pigilan siya,
inuutusan kita, lumabas ka sa kaniya at
sapagkat hindi siya sumasama sa atin.
huwag ka nang pumasok pa sa kaniya. 26 At 39
Ngunit sinabi ni Jesus: Huwag ninyo siyang
pagkatapos sumigaw at dumanas ng
tangkaing pigilan, sapagkat walang sinumang
maraming pangingisay ay lumabas ito; at siya
gagawa ng makapangyarihang gawa salig sa
ay naging gaya ng patay, kung kaya ang
aking pangalan ang madaling makapanlalait sa
nakararami sa kanila ay nagsabi: Siya ay
akin; 40 sapagkat siya na hindi laban sa atin ay
patay na! 27 Ngunit hinawakan siya ni Jesus
panig sa atin. 41 Sapagkat ang sinumang
sa kamay at ibinangon siya, at siya ay
magbigay sa inyo ng isang kopa ng tubig na
tumindig. 28 Kaya pagkapasok niya sa isang
maiinom sa dahilang kayo ay kay Kristo,
bahay ay nagtanong sa kaniya nang sarilinan
katotohanang sinasabi ko sa inyo, sa anumang
ang kaniyang mga alagad: Bakit hindi namin
paraan ay hindi siya mawawalan ng kaniyang
iyon mapalayas? 29 At sinabi niya sa kanila:
gantimpala. 42 Ngunit ang sinumang tumitisod
Ang uring ito ay hindi mapalalabas ng
sa isa sa maliliit na ito na naniniwala, magiging
anuman malibang sa pamamagitan ng
mas mainam pa sa kaniya kung ang isang
panalangin.
gilingang-bato na gaya niyaong iniikot ng isang
30
Mula roon ay lumisan sila at dumaan sa asno ay itali sa kaniyang leeg at ihagis nga
Galilea, ngunit hindi niya ibig na malaman ito siya sa dagat.
ng sinuman. 31 Sapagkat tinuturuan niya ang

- 16 -
 43
At kung sakaling ang iyong kamay ay
nagpapatisod sa iyo, putulin mo ito; mas
mainam pa sa iyo na pumasok sa buhay na
baldado kaysa may dalawang kamay kang
mapunta sa Gehenna, sa apoy na hindi
mapapatay. 44 45 At kung ang iyong paa
ay nagpapatisod sa iyo, putulin mo ito; mas
mainam pa sa iyo na pumasok sa buhay na
pilay kaysa may dalawang paa kang
mapahagis sa Gehenna. 46 47 At kung
ang iyong mata ay nagpapatisod sa iyo,
itapon mo ito; mas mainam pa sa iyo na
pumasok na iisa ang mata sa kaharian ng
Diyos kaysa may dalawang mata kang
mapahagis sa Gehenna, 48 kung saan ang
kanilang mga uod ay hindi namamatay at ang
apoy ay hindi naaapula.
49
Sapagkat ang bawat isa ay dapat
maasnan ng apoy. 50 Ang asin ay mainam;
ngunit kung sakaling maiwala ng asin ang
bisa nito, ano nga ang ipaninimpla ninyo rito?
Magkaroon kayo ng asin sa inyong sarili, at
panatilihin ang kapayapaan sa isat isa.
10 Mula roon ay tumindig siya at
pumaroon sa mga hanggahan ng Judea at sa
kabila ng Jordan, at muling nagtipun-tipon sa
kaniya ang mga pulutong, at gaya ng
nakaugalian niyang gawin ay muli siyang
nagturo sa kanila. 2 Ang mga Pariseo ngayon
ay lumapit at upang ilagay siya sa pagsubok
ay nagsimulang magtanong sa kaniya kung
kaayon ba ng kautusan na diborsiyuhin ng
isang lalaki ang isang asawang babae.
3
Bilang sagot ay sinabi niya sa kanila: Ano
ang iniutos ni Moises sa inyo? 4 Sinabi nila:
Ipinahintulot ni Moises ang pagsulat ng
isang kasulatan ng paghihiwalay at
pagdiborsiyo sa kaniya. 5 Ngunit sinabi ni
Jesus sa kanila: Dahil sa katigasan ng
inyong puso ay isinulat niya sa inyo ang utos
na ito. 6 Gayunman, mula sa pasimula ng
sangnilalang ay Ginawa niya silang lalaki at
babae. 7 Dahil dito ay iiwan ng lalaki ang
kaniyang ama at ina, 8 at ang dalawa ay
magiging isang laman; kung kaya hindi na
sila dalawa, kundi isang laman. 9 Kaya nga
ang pinagtuwang ng Diyos ay huwag
- 17 -
paghiwalayin ng sinumang tao. 10 Nang muling
nasa bahay ay nagsimulang magtanong sa
kaniya ang mga alagad may kinalaman dito.
11
At sinabi niya sa kanila: Ang sinumang
dumiborsiyo sa kaniyang asawang babae at
mag-asawa ng iba ay nangangalunya laban sa
kaniya, 12 at kung sakaling ang isang babae,
pagkatapos na diborsiyuhin ang kaniyang
asawang lalaki, ay mag-asawa ng iba, siya ay
nangangalunya.
13
Ngayon ang mga tao ay nagsimulang
magdala sa kaniya ng mga bata upang mahipo
niya ang mga ito; ngunit sinawata sila ng mga
alagad. 14 Sa pagkakita nito ay nagalit si Jesus
at sinabi sa kanila: Hayaan ninyong lumapit sa
akin ang mga bata; huwag ninyo silang
tangkaing pigilan, sapagkat ang kaharian ng
Diyos ay nauukol sa mga tulad nito.
15
Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang
sinumang hindi tumatanggap sa kaharian ng
Diyos na tulad ng isang bata ay hindi sa
anumang paraan makapapasok dito. 16 At
kinuha niya sa kaniyang mga bisig ang mga
bata at pinasimulan silang pagpalain, na
ipinapatong sa kanila ang kaniyang mga
kamay.
17
At habang yumayaon siya sa kaniyang
lakad, isang lalaki ang patakbong lumapit at
nagpatiluhod sa harap niya at nagharap ng
tanong sa kaniya: Mabuting Guro, ano ang
dapat kong gawin upang magmana ng buhay
na walang hanggan? 18 Sinabi ni Jesus sa
kaniya: Bakit mo ako tinatawag na mabuti?
Walang sinumang mabuti, maliban sa isa, ang
Diyos. 19 Alam mo ang mga utos, Huwag kang
papaslang, Huwag kang mangangalunya,
Huwag kang magnanakaw, Huwag kang
magpapatotoo nang may kabulaanan, Huwag
kang mandaraya, Parangalan mo ang iyong
ama at ina. 20 Sinabi sa kaniya ng lalaki:
Guro, ang lahat ng mga bagay na ito ay
tinutupad ko mula pa sa aking pagkabata.
21
Tumingin si Jesus sa kaniya at nakadama ng
pag-ibig sa kaniya at nagsabi sa kaniya: Isang
bagay ang nagkukulang sa iyo: Humayo ka,
ipagbili mo ang anumang bagay na taglay mo
at ibigay mo sa mga dukha, at magkakaroon
ka ng kayamanan sa langit, at halika maging
tagasunod kita. 22 Ngunit nalungkot siya sa
pananalitang ito at umalis na napipighati,
sapagkat marami siyang tinataglay na mga
pag-aari.
23
Pagkatingin sa palibot ay sinabi ni
Jesus sa kaniyang mga alagad: Kay hirap na
bagay nga para roon sa mga may salapi ang
pumasok sa kaharian ng Diyos! 24 Ngunit
ang mga alagad ay nabigla sa kaniyang mga
salita. Bilang tugon ay muling sinabi ni Jesus
sa kanila: Mga anak, kay hirap na bagay nga
ang pumasok sa kaharian ng Diyos! 25 Mas
madali pa sa isang kamelyo na lumusot sa
butas ng karayom kaysa sa isang taong
mayaman na pumasok sa kaharian ng
Diyos. 26 Sila ay lalo pang lubhang
namangha at nagsabi sa kaniya: Sino nga
kaya ang makaliligtas? 27 Pagtitig sa kanila
ay sinabi ni Jesus: Sa mga tao ay imposible
ito, ngunit hindi gayon sa Diyos, sapagkat
ang lahat ng mga bagay ay posible sa Diyos.
28
Si Pedro ay nagsimulang magsabi sa
kaniya: Narito! Iniwan namin ang lahat ng
mga bagay at sumunod na sa iyo. 29 Sinabi
ni Jesus: Katotohanang sinasabi ko sa inyo,
Walang sinuman na nag-iwan ng bahay o
mga kapatid na lalaki o mga kapatid na
babae o ina o ama o mga anak o mga bukid
alang-alang sa akin at alang-alang sa
mabuting balita 30 ang hindi tatanggap ng
sandaang ulit ngayon sa yugtong ito ng
panahon, ng mga bahay at mga kapatid na
lalaki at mga kapatid na babae at mga ina at
mga anak at mga bukid, kasama ng mga
pag-uusig, at sa darating na sistema ng mga
bagay ay ng buhay na walang hanggan.
31
Gayunman, maraming mga una na
magiging huli, at mga huli na mauuna.
32
Ngayon ay yumayaon na sila sa daan
paahon sa Jerusalem, at nauuna sa kanila si
Jesus, at namangha sila; ngunit yaong mga
sumunod ay nagsimulang matakot. Minsan
pa ay ibinukod niya ang labindalawa at
pinasimulang sabihin sa kanila ang mga
bagay na ito na nakatalagang mangyari sa
kaniya: 33 Narito tayo, yumayaong paahon
- 18 -
sa Jerusalem, at ang Anak ng tao ay ibibigay
sa mga punong saserdote at sa mga eskriba,
at hahatulan nila siya ng kamatayan at ibibigay
siya sa mga tao ng mga bansa, 34 at gagawin
nila siyang katatawanan at duduraan siya at
hahagupitin siya at papatayin siya, ngunit
pagkaraan ng tatlong araw ay babangon siya.
35
At sina Santiago at Juan, ang dalawang
anak ni Zebedeo, ay lumapit sa kaniya at
nagsabi sa kaniya: Guro, nais naming gawin
mo para sa amin ang anumang hingin namin
sa iyo. 36 Sinabi niya sa kanila: Ano ang nais
ninyong gawin ko para sa inyo? 37 Sinabi nila
sa kaniya: Ipagkaloob mo sa amin na umupo,
ang isa sa iyong kanan at ang isa sa iyong
kaliwa, sa iyong kaluwalhatian. 38 Ngunit
sinabi ni Jesus sa kanila: Hindi ninyo alam
kung ano ang inyong hinihingi. Makakaya ba
ninyong inuman ang kopa na aking iniinuman,
o mabautismuhan sa bautismo na
ibinabautismo sa akin? 39 Sinabi nila sa
kaniya: Makakaya namin. Sa gayon ay sinabi
ni Jesus sa kanila: Ang kopa na aking
iniinuman ay iinuman ninyo, at sa bautismo na
ibinabautismo sa akin ay babautismuhan kayo.
40
Gayunman, ang pag-upong ito sa aking
kanan o sa aking kaliwa ay hindi sa akin ang
pagbibigay, kundi nauukol ito sa kanila na mga
pinaghandaan niyaon.
41
Buweno, nang marinig ng sampung iba
pa ang tungkol dito, sila ay nagsimulang
magalit kina Santiago at Juan. 42 Ngunit si
Jesus, pagkatawag niya sa kanila, ay nagsabi
sa kanila: Alam ninyo na yaong mga sa wariy
namamahala sa mga bansa ay
namamanginoon sa kanila at ang kanilang mga
dakila ay gumagamit ng awtoridad sa kanila.
43
Hindi ganito ang paraan sa inyo; kundi ang
sinumang nagnanais na maging dakila sa inyo
ay dapat na maging lingkod ninyo, 44 at ang
sinumang nagnanais na maging una sa inyo ay
dapat na maging alipin ng lahat. 45 Sapagkat
maging ang Anak ng tao ay dumating, hindi
upang paglingkuran, kundi upang maglingkod
at ibigay ang kaniyang kaluluwa bilang
pantubos na kapalit ng marami.
 46
At dumating sila sa Jerico. Ngunit
samantalang siya at ang kaniyang mga
alagad at ang isang malaking pulutong ay
lumalabas mula sa Jerico, si Bartimeo (na
anak ni Timeo), isang pulubing bulag, ay
nakaupo sa tabi ng daan. 47 Nang marinig
niya na iyon ay si Jesus na Nazareno, siya ay
nagsimulang sumigaw at magsabi: Anak ni
David, Jesus, maawa ka sa akin! 48 Dahil
dito ay pinasimulan siyang pagsabihan ng
marami na tumahimik; ngunit patuloy siyang
sumisigaw nang lalo pa: Anak ni David,
maawa ka sa akin! 49 Kaya huminto si Jesus
at nagsabi: Tawagin ninyo siya. At tinawag
nila ang lalaking bulag, na sinasabi sa
kaniya: Lakasan mo ang iyong loob, tumayo
ka, tinatawag ka niya. 50 Pagkatapon sa
kaniyang panlabas na kasuutan, palukso
siyang tumayo at pumaroon kay Jesus. 51 At
bilang sagot sa kaniya ay sinabi ni Jesus:
Ano ang nais mong gawin ko para sa iyo?
Sinabi ng lalaking bulag sa kaniya: Rabboni,
panumbalikin mo ang aking paningin. 52 At
sinabi ni Jesus sa kaniya: Humayo ka,
pinagaling ka ng iyong pananampalataya. At
kaagad na nanumbalik ang kaniyang
paningin, at siya ay nagsimulang sumunod sa
kaniya sa daan.
11 Ngayon nang papalapit na sila sa
Jerusalem, sa Betfage at Betania sa Bundok
ng mga Olibo, isinugo niya ang dalawa sa
kaniyang mga alagad 2 at sinabi sa kanila:
Pumaroon kayo sa nayon na abot-tanaw
ninyo, at sa sandaling makapasok kayo roon
ay masusumpungan ninyo ang isang bisiro
na nakatali, na hindi pa nauupuan ng
sinuman sa sangkatauhan; kalagan ninyo
iyon at dalhin. 3 At kung ang sinuman ay
magsabi sa inyo, Bakit ninyo ito ginagawa?
sabihin ninyo, Kailangan ito ng Panginoon, at
karaka-rakang ipadadala iyon dito. 4 Kaya
umalis sila at nasumpungan ang bisiro na
nakatali sa may pintuan, sa labas na nasa
tabing lansangan, at kinalagan nila ito.
5
Ngunit ang ilan sa mga nakatayo roon ay
nagsimulang magsabi sa kanila: Ano ang
ginagawa ninyo na kinakalagan ang bisiro?
- 19 -
6
Sinabi nila sa mga ito ang gaya ng sinabi ni
Jesus; at hinayaan nila silang makaalis.
7
At dinala nila kay Jesus ang bisiro, at
ipinatong nila rito ang kanilang mga panlabas
na kasuutan, at inupuan niya ito. 8 Gayundin,
inilatag ng marami ang kanilang mga panlabas
na kasuutan sa daan, ngunit ang iba ay
pumutol ng madahong mga sanga mula sa
mga parang. 9 At yaong mga nauuna at yaong
mga sumusunod sa likuran ay patuloy na
sumisigaw: Magligtas ka, aming dalangin!
Pinagpala siya na dumarating sa pangalan ni
Jehova! 10 Pinagpala ang dumarating na
kaharian ng ating amang si David! Magligtas
ka, aming dalangin, sa kaitaasan! 11 At
pumasok siya sa Jerusalem, sa templo; at
tumingin siya sa palibot sa lahat ng mga
bagay, at, palibhasay malalim na ang oras,
lumabas siya patungong Betania kasama ang
labindalawa.
12
Nang sumunod na araw, nang makalabas
na sila mula sa Betania, siya ay nagutom. 13 At
mula sa malayo ay nakita niya ang isang puno
ng igos na may mga dahon, at lumapit siya
upang tingnan kung may masusumpungan siya
ritong anuman. Ngunit, pagdating doon, wala
siyang nasumpungang anuman kundi mga
dahon, sapagkat hindi kapanahunan ng mga
igos. 14 Kaya, bilang tugon, sinabi niya rito:
Huwag nang kumain pa ang sinuman ng
bunga mula sa iyo magpakailanman. At
nakikinig ang kaniyang mga alagad.
15
Ngayon ay dumating na sila sa
Jerusalem. Doon ay pumasok siya sa templo
at pinasimulang palayasin yaong mga
nagtitinda at bumibili sa templo, at itinaob niya
ang mga mesa ng mga tagapagpalit ng salapi
at ang mga bangk niyaong mga nagtitinda ng
mga kalapati; 16 at hindi niya pinahintulutang
ang sinuman ay magdala ng kagamitan sa
templo, 17 kundi patuloy siyang nagtuturo at
nagsasabi: Hindi ba nasusulat, Ang aking
bahay ay tatawaging bahay-panalanginan para
sa lahat ng mga bansa? Ngunit ginawa ninyo
itong yungib ng mga magnanakaw. 18 At
narinig ito ng mga punong saserdote at ng mga
eskriba, at nagsimula silang maghanap ng
paraan kung paano siya papatayin; sapagkat
natatakot sila sa kaniya, sapagkat ang buong
pulutong ay namamangha pa rin nang lubha
sa kaniyang turo.
19
At kapag gumagabi na, sila ay
lumalabas sa lunsod. 20 Ngunit nang
dumaraan sila nang maaga sa
kinaumagahan, nakita nila ang puno ng igos
na lanta na mula sa mga ugat. 21 Kaya si
Pedro, nang maalaala ito, ay nagsabi sa
kaniya: Rabbi, tingnan mo! ang puno ng igos
na isinumpa mo ay lanta na. 22 At bilang
tugon ay sinabi ni Jesus sa kanila:
Magkaroon kayo ng pananampalataya sa
Diyos. 23 Katotohanang sinasabi ko sa inyo
na ang sinumang magsabi sa bundok na ito,
Mabuhat ka at mapatapon sa dagat, at hindi
nag-aalinlangan sa kaniyang puso kundi may
pananampalataya na ang sinasabi niya ay
magaganap, magkakatotoo iyon sa kaniya.
24
Ito ang dahilan kung bakit ko sinasabi sa
inyo, Sa lahat ng mga bagay na inyong
ipinapanalangin at hinihingi ay magkaroon
kayo ng pananampalataya na parang
tinanggap na ninyo, at kakamtin ninyo ang
mga ito. 25 At kapag kayo ay nakatayong
nananalangin, ipagpatawad ninyo ang
anumang mayroon kayo laban sa kaninuman;
upang patawarin din kayo ng inyong Ama na
nasa langit sa inyong mga pagkakamali.
26
27
At muli silang pumaroon sa Jerusalem.
At habang naglalakad siya sa templo, ang
mga punong saserdote at ang mga eskriba at
ang matatandang lalaki ay lumapit sa kaniya
28
at nagsimulang magsabi sa kaniya: Sa
anong awtoridad ginagawa mo ang mga
bagay na ito? o sino ang nagbigay sa iyo ng
awtoridad na ito upang gawin ang mga bagay
na ito? 29 Sinabi ni Jesus sa kanila:
Tatanungin ko kayo ng isang tanong.
Sagutin ninyo ako, at sasabihin ko rin sa inyo
kung sa anong awtoridad ginagawa ko ang
mga bagay na ito. 30 Ang bautismo ba ni
Juan ay mula sa langit o mula sa mga tao?
Sagutin ninyo ako. 31 Sa gayon ay
- 20 -
nagsimula silang mangatuwiran sa kani-
kanilang sarili, na nagsasabi: Kung sasabihin
natin, Mula sa langit, sasabihin niya, Kung
gayon, bakit nga hindi kayo naniwala sa
kaniya? 32 Ngunit mangangahas ba tayong
magsabi, Mula sa mga tao?Natatakot sila
sa pulutong, sapagkat itinuring ng lahat ng
mga ito na si Juan ay tunay ngang isang
propeta. 33 Buweno, bilang tugon kay Jesus ay
sinabi nila: Hindi namin alam. At sinabi ni
Jesus sa kanila: Hindi ko rin naman sasabihin
sa inyo kung sa anong awtoridad ginagawa ko
ang mga bagay na ito.
12 Gayundin, nagsimula siyang magsalita
sa kanila sa pamamagitan ng mga ilustrasyon:
Isang tao ang nagtanim ng isang ubasan, at
naglagay ng bakod sa palibot nito, at humukay
ng isang tangke para sa pisaan ng ubas at
nagtayo ng isang tore, at ipinaubaya ito sa
mga tagapagsaka, at naglakbay sa ibang
bayan. 2 Ngayon nang takdang kapanahunan
ay nagsugo siya ng isang alipin sa mga
tagapagsaka, upang makakuha siya ng ilan sa
mga bunga ng ubasan mula sa mga
tagapagsaka. 3 Ngunit kinuha nila siya,
binugbog siya at pinaalis siyang walang dala.
4
At muli siyang nagsugo sa kanila ng ibang
alipin; at ang isang iyon ay pinalo nila sa ulo at
winalang-dangal. 5 At nagsugo siya ng iba pa,
at ang isang iyon ay pinatay nila; at marami
pang iba, na ang iba sa kanila ay binugbog nila
at ang iba sa kanila ay pinatay nila. 6 Mayroon
pa siyang isa, isang anak na minamahal. Huli
niya itong isinugo sa kanila, na sinasabi,
Igagalang nila ang aking anak. 7 Ngunit sinabi
ng mga tagapagsakang iyon sa kani-kanilang
sarili, Ito ang tagapagmana. Halikayo, patayin
natin siya, at ang mana ay magiging atin. 8 Sa
gayon ay kinuha nila siya at pinatay siya, at
itinapon siya sa labas ng ubasan. 9 Ano ang
gagawin ng may-ari ng ubasan? Paroroon siya
at pupuksain ang mga tagapagsaka, at ibibigay
ang ubasan sa iba. 10 Hindi ba ninyo kailanman
nabasa ang kasulatang ito, Ang bato na
itinakwil ng mga tagapagtayo, ito ang naging
pangulong batong-panulok. 11 Mula kay Jehova
ay nangyari ito, at kagila-gilalas ito sa ating
mga mata?
12
Sa gayon ay nagsimula silang
maghanap ng paraan kung paano siya
darakpin, ngunit natatakot sila sa pulutong,
sapagkat napansin nila na sinalita niya ang
ilustrasyon na sila ang nasa isip. Kaya iniwan
nila siya at umalis.
13
Pagkatapos nito ay isinugo nila sa
kaniya ang ilan sa mga Pariseo at sa mga
tagasunod sa partido ni Herodes, upang
hulihin siya sa kaniyang pananalita. 14 Sa
pagdating ay sinabi sa kaniya ng mga ito:
Guro, alam naming ikaw ay tapat at hindi ka
nangingimi kaninuman, sapagkat hindi ka
tumitingin sa panlabas na kaanyuan ng tao,
kundi nagtuturo ka ng daan ng Diyos
kasuwato ng katotohanan: Kaayon ba ng
kautusan na magbayad ng pangulong buwis
kay Cesar o hindi? 15 Magbabayad ba kami,
o hindi kami magbabayad? Palibhasay
nahahalata ang kanilang pagpapaimbabaw,
sinabi niya sa kanila: Bakit ninyo ako
inilalagay sa pagsubok? Dalhin ninyo sa akin
ang isang denario upang tingnan. 16 Nagdala
sila ng isa. At sinabi niya sa kanila:
Kaninong larawan at sulat ito? Sinabi nila
sa kaniya: Kay Cesar. 17 Nang magkagayon
ay sinabi ni Jesus: Ibayad ninyo kay Cesar
ang mga bagay na kay Cesar, ngunit sa
Diyos ang mga bagay na sa Diyos. At
nagsimula silang mamangha sa kaniya.
18
Ngayon ay lumapit sa kaniya ang mga
Saduceo, na nagsasabing walang
pagkabuhay-muli, at iniharap nila sa kaniya
ang tanong: 19 Guro, isinulat sa amin ni
Moises na kung ang kapatid na lalaki ng
sinuman ay mamatay at mag-iwan ng asawa
ngunit walang maiwang anak, dapat kunin ng
kaniyang kapatid na lalaki ang kaniyang
asawa at magbangon ng supling mula rito
para sa kaniyang kapatid. 20 May pitong
magkakapatid na lalaki; at ang una ay
kumuha ng isang asawa, ngunit nang
mamatay siya ay wala siyang naiwang
supling. 21 At kinuha siya ng ikalawa, ngunit
- 21 -
namatay nang walang naiwang supling; at
gayundin ang ikatlo. 22 At ang pito ay walang
naiwang isa mang supling. Kahuli-hulihan sa
lahat ay namatay rin ang babae. 23 Sa
pagkabuhay-muli kanino sa kanila siya
magiging asawa? Sapagkat kinuha siya ng pito
bilang asawa. 24 Sinabi ni Jesus sa kanila:
Hindi ba ito ang dahilan kung bakit kayo
nagkakamali, ang hindi ninyo pagkaalam sa
Kasulatan o sa kapangyarihan man ng Diyos?
25
Sapagkat kapag bumangon sila mula sa
mga patay, hindi mag-aasawa ang mga lalaki
ni ibibigay man sa pag-aasawa ang mga
babae, kundi sila ay gaya ng mga anghel sa
langit. 26 Ngunit may kinalaman sa mga patay,
na sila ay ibabangon, hindi ba ninyo nabasa sa
aklat ni Moises, sa ulat tungkol sa tinikang-
palumpong, kung paanong sinabi ng Diyos sa
kaniya, Ako ang Diyos ni Abraham at Diyos ni
Isaac at Diyos ni Jacob? 27 Siya ay Diyos,
hindi ng mga patay, kundi ng mga buhy. Kayo
ay lubhang nagkakamali.
28
Ngayon ang isa sa mga eskriba na
lumapit at nakarinig sa kanila na nagtatalo, sa
pagkaalam na sinagot niya sila sa mahusay na
paraan, ay nagtanong sa kaniya: Aling utos
ang una sa lahat? 29 Sumagot si Jesus: Ang
una ay, Dinggin mo, O Israel, si Jehova na
ating Diyos ay iisang Jehova, 30 at iibigin mo si
Jehova na iyong Diyos nang iyong buong puso
at nang iyong buong kaluluwa at nang iyong
buong pag-iisip at nang iyong buong lakas.
31
Ang ikalawa ay ito, Iibigin mo ang iyong
kapuwa gaya ng iyong sarili. Wala nang iba
pang utos na mas dakila kaysa sa mga ito.
32
Sinabi sa kaniya ng eskriba: Guro, mahusay
ang pagkasabi mo kasuwato ng katotohanan,
Siya ay Iisa, at wala nang iba pa bukod sa
Kaniya; 33 at ang pag-ibig na ito sa kaniya
nang buong puso at nang buong unawa at
nang buong lakas at ang pag-ibig na ito sa
kapuwa gaya ng sa sarili ay lalong higit na
mahalaga kaysa sa lahat ng buong handog na
sinusunog at mga hain. 34 Dahil dito, nang
maunawaang sumagot siya nang may
katalinuhan, sinabi ni Jesus sa kaniya: Hindi
ka malayo sa kaharian ng Diyos. Ngunit
walang sinuman ang nagkaroon pa ng lakas
ng loob na magtanong sa kaniya.
35
Gayunman, nang tumutugon, si Jesus
ay nagsimulang magsabi habang nagtuturo
siya sa templo: Paano nga na sinasabi ng
mga eskriba na ang Kristo ay anak ni David?
36
Sa pamamagitan ng banal na espiritu ay
sinabi mismo ni David, Sinabi ni Jehova sa
aking Panginoon: Umupo ka sa aking kanan
hanggang sa ilagay ko ang iyong mga
kaaway sa ilalim ng iyong mga paa. 37 Si
David mismo ay tumatawag sa kaniya na
Panginoon, ngunit paanong nangyari na siya
ay kaniyang anak?
At ang malaking pulutong ay nakikinig sa
kaniya nang may kasiyahan. 38 At sa
kaniyang pagtuturo ay sinabi pa niya: Mag-
ingat kayo sa mga eskriba na nagnanais
magpalakad-lakad na may mahahabang
damit at nagnanais ng mga pagbati sa mga
pamilihan 39 at ng mga upuan sa unahan sa
mga sinagoga at ng pinakatanyag na mga
dako sa mga hapunan. 40 Sila ang mga
lumalamon sa mga bahay ng mga babaing
balo at sa pagpapanggap ay nananalangin
nang mahaba; ang mga ito ay tatanggap ng
mas mabigat na hatol.
41
At umupo siya na abot-tanaw ang mga
kabang-yaman at nagsimulang masdan kung
paanong ang pulutong ay naghuhulog ng
salapi sa mga kabang-yaman; at maraming
taong mayayaman ang naghuhulog ng
maraming barya. 42 Ngayon ay isang
dukhang babaing balo ang dumating at
naghulog ng dalawang maliit na barya, na
may napakaliit na halaga. 43 Kaya tinawag
niya ang kaniyang mga alagad at sinabi sa
kanila: Katotohanang sinasabi ko sa inyo na
ang dukhang babaing balo na ito ay naghulog
ng higit kaysa sa lahat niyaong mga
naghuhulog ng salapi sa mga kabang-yaman;
44
sapagkat silang lahat ay naghulog mula sa
kanilang labis, ngunit siya, mula sa kaniyang
kakapusan, ay naghulog ng lahat ng taglay
niya, ang kaniyang buong ikabubuhay.
- 22 -
13 Habang papalabas siya sa templo ay
sinabi sa kaniya ng isa sa kaniyang mga
alagad: Guro, tingnan mo! pagkaiinam na mga
bato at pagkaiinam na mga gusali!
2
Gayunman, sinabi ni Jesus sa kaniya:
Nakikita mo ba ang malalaking gusaling ito?
Sa anumang paraan ay hindi maiiwan dito ang
isang bato sa ibabaw ng kapuwa bato na hindi
ibabagsak.
3
At samantalang nakaupo siya sa Bundok
ng mga Olibo na abot-tanaw ang templo, sina
Pedro at Santiago at Juan at Andres ay
nagsimulang magtanong sa kaniya nang
sarilinan: 4 Sabihin mo sa amin, Kailan
mangyayari ang mga bagay na ito, at ano ang
magiging tanda kapag ang lahat ng mga bagay
na ito ay nakatalagang sumapit na sa
katapusan? 5 Kaya pinasimulang sabihin ni
Jesus sa kanila: Mag-ingat kayo na walang
sinuman ang magligaw sa inyo. 6 Marami ang
darating salig sa aking pangalan, na
nagsasabi, Ako nga siya, at ililigaw ang
marami. 7 Isa pa, kapag nakarinig kayo ng mga
digmaan at mga ulat ng mga digmaan, huwag
kayong masindak; ang mga bagay na ito ay
kailangang maganap, ngunit hindi pa ang
wakas.
8
Sapagkat ang bansa ay titindig laban sa
bansa at ang kaharian laban sa kaharian,
magkakaroon ng mga lindol sa ibat ibang
dako, magkakaroon ng mga kakapusan sa
pagkain. Ang mga ito ay pasimula ng mga
hapdi ng kabagabagan.
9
Kung tungkol sa inyo, ingatan ninyo ang
inyong sarili; ibibigay kayo ng mga tao sa mga
lokal na hukuman, at hahampasin kayo sa mga
sinagoga at patatayuin sa harap ng mga
gobernador at mga hari dahil sa akin, bilang
patotoo sa kanila. 10 Gayundin, sa lahat ng
mga bansa ay kailangang ipangaral muna ang
mabuting balita. 11 Ngunit kapag dinadala nila
kayo upang kayo ay ibigay, huwag kayong
mabalisa nang patiuna tungkol sa kung ano
ang sasalitain; kundi anuman ang ibigay sa
inyo sa oras na iyon, ito ang salitain ninyo,
sapagkat hindi kayo ang nagsasalita, kundi
ang banal na espiritu. 12 Karagdagan pa,
ibibigay ng kapatid ang kapatid sa
kamatayan, at ng ama ang anak, at titindig
ang mga anak laban sa mga magulang at
ipapapatay sila; 13 at kayo ay magiging mga
tudlaan ng pagkapoot ng lahat ng mga tao
dahil sa aking pangalan. Ngunit siya na
nakapagbata hanggang sa wakas ang siyang
maliligtas.
14
Gayunman, kapag nakita ninyo ang
kasuklam-suklam na bagay na sanhi ng
pagkatiwangwang na nakatayo kung saan
hindi dapat (gumamit ng kaunawaan ang
mambabasa), kung magkagayon yaong mga
nasa Judea ay magsimula nang tumakas
patungo sa mga bundok. 15 Ang tao na nasa
bubungan ng bahay ay huwag bumaba, ni
pumasok man upang kumuha ng anuman
mula sa kaniyang bahay; 16 at ang tao na
nasa bukid ay huwag bumalik sa mga bagay
na nasa likuran upang kunin ang kaniyang
panlabas na kasuutan. 17 Sa aba ng mga
babaing nagdadalang-tao at niyaong mga
nagpapasuso ng sanggol sa mga araw na
iyon! 18 Patuloy na manalangin na huwag
itong mangyari sa panahon ng taglamig;
19
sapagkat ang mga araw na iyon ay
magiging mga araw ng kapighatian gaya ng
hindi pa nangyayari mula nang pasimula ng
sangnilalang na nilalang ng Diyos hanggang
sa panahong iyon, at hindi na mangyayari
pang muli. 20 Sa katunayan, malibang paikliin
ni Jehova ang mga araw, walang laman ang
maliligtas. Ngunit dahil sa mga pinili na
kaniyang pinili ay pinaikli niya ang mga araw.
21
At kung magkagayon, kung ang
sinuman ay magsabi sa inyo, Tingnan ninyo!
Naririto ang Kristo, Tingnan ninyo! Naroroon
siya, huwag ninyo itong paniwalaan.
22
Sapagkat ang mga bulaang Kristo at ang
mga bulaang propeta ay babangon at
magbibigay ng mga tanda at mga
kababalaghan upang iligaw, kung maaari,
ang mga pinili. 23 Kung gayon, mag-ingat
kayo; sinabi ko na sa inyo nang patiuna ang
lahat ng mga bagay.
- 23 -
24
Ngunit sa mga araw na iyon, pagkatapos
ng kapighatiang iyon, ang araw ay magdidilim,
at ang buwan ay hindi magbibigay ng kaniyang
liwanag, 25 at ang mga bituin ay mahuhulog
mula sa langit, at ang mga kapangyarihan na
nasa mga langit ay mayayanig. 26 At kung
magkagayon ay makikita nila ang Anak ng tao
na dumarating na nasa mga ulap taglay ang
dakilang kapangyarihan at kaluwalhatian. 27 At
kung magkagayon ay isusugo niya ang mga
anghel at titipunin ang kaniyang mga pinili
mula sa apat na hangin, mula sa dulo ng lupa
hanggang sa dulo ng langit.
28
Ngayon mula sa puno ng igos ay matuto
kayo ng ilustrasyong ito: Sa sandaling ang mga
bagong sanga nito ay tumutubong mur at
nagsisibol ng mga dahon nito, alam ninyo na
malapit na ang tag-araw. 29 Gayundin naman
kayo, kapag nakita ninyo na nangyayari ang
mga bagay na ito, alamin ninyo na siya ay
malapit na, nasa mga pintuan na.
30
Katotohanang sinasabi ko sa inyo na ang
salinlahing ito ay hindi lilipas sa anumang
paraan hanggang sa mangyari ang lahat ng
mga bagay na ito. 31 Ang langit at lupa ay
lilipas, ngunit ang aking mga salita ay hindi
lilipas.
32
May kinalaman sa araw na iyon o sa
oras ay walang sinuman ang nakaaalam, kahit
ang mga anghel sa langit kahit ang Anak,
kundi ang Ama. 33 Manatili kayong
mapagmasid, manatiling gising, sapagkat hindi
ninyo alam kung kailan ang takdang panahon.
34
Tulad ito ng isang taong naglalakbay sa
ibang bayan na nag-iwan ng kaniyang bahay at
nagbigay ng awtoridad sa kaniyang mga alipin,
sa bawat isa ay ang kaniyang gawain, at nag-
utos sa bantay-pinto na patuloy na magbantay.
35
Kaya nga patuloy kayong magbantay,
sapagkat hindi ninyo alam kung kailan darating
ang panginoon ng bahay, kung sa pagabi na o
sa hatinggabi o sa pagtilaok ng manok o
maaga sa kinaumagahan; 36 upang kapag bigla
siyang dumating, hindi niya kayo
masumpungang natutulog. 37 Ngunit ang
sinasabi ko sa inyo ay sinasabi ko sa lahat,
Patuloy kayong magbantay.

14 Ngayon ang paskuwa at ang
kapistahan ng mga tinapay na walang
pampaalsa ay pagkaraan pa ng dalawang
araw. At ang mga punong saserdote at ang
mga eskriba ay naghahanap ng paraan kung
paano siya darakpin sa pamamagitan ng
tusong pakana at patayin siya; 2 sapagkat
paulit-ulit nilang sinasabi: Huwag sa
kapistahan; baka magkagulo ang mga tao.
3 dalang luwad na sisidlan ng tubig ang
At samantalang siya ay nasa Betania sa
bahay ni Simon na ketongin, habang
nakahilig siya sa kainan, isang babae ang
dumating na may sisidlang alabastro ng
mabangong langis, tunay na nardo, na
napakamahal. Pagkabukas sa sisidlang
alabastro ay pinasimulan niyang ibuhos ito sa
kaniyang ulo. 4 Dahil dito ay may ilang
nagpahayag ng pagkagalit sa kani-kanilang
sarili: Bakit nangyari ang pag-aaksayang ito
ng mabangong langis? 5 Sapagkat
maipagbibili sana ang mabangong langis na
ito sa mahigit na tatlong daang denario at
maibibigay sa mga dukha! At lubha silang
nayamot sa kaniya. 6 Ngunit sinabi ni Jesus:
Pabayaan ninyo siya. Bakit ninyo siya
ginugulo? Gumawa siya ng isang mainam na
gawa sa akin. 7 Sapagkat lagi ninyong
kasama ang mga dukha, at kailanmat nais
ninyo ay lagi ninyo silang magagawan ng
mabuti, ngunit ako ay hindi ninyo laging
kasama. 8 Ginawa niya ang magagawa niya;
patiuna niyang isinagawa na lagyan ng
mabangong langis ang aking katawan para
sa libing. 9 Katotohanang sinasabi ko sa inyo,
Saanman ipangaral ang mabuting balita sa
buong sanlibutan, ang ginawa ng babaing ito
ay sasabihin din bilang pag-alaala sa kaniya.
10
At si Hudas Iscariote, na isa sa
labindalawa, ay umalis patungo sa mga
punong saserdote upang ipagkanulo siya sa
kanila. 11 Nang marinig nila ito, sila ay
nagsaya at nangakong magbibigay sa kaniya
ng salaping pilak. Kaya nagsimula siyang
maghanap ng paraan kung paano siya
madaling ipagkakanulo.
- 24 -
12
Ngayon nang unang araw ng mga
tinapay na walang pampaalsa, kung kailan
kaugalian nilang ihain ang hayop na
pampaskuwa, sinabi ng kaniyang mga alagad
sa kaniya: Saan mo ibig na pumaroon kami at
maghanda upang makakain ka ng paskuwa?
13
Sa gayon ay isinugo niya ang dalawa sa
kaniyang mga alagad at sinabi sa kanila:
Pumaroon kayo sa lunsod, at isang taong may
sasalubong sa inyo. Sundan ninyo siya, 14 at
saanman siya pumasok ay sabihin ninyo sa
may-bahay, Sabi ng Guro: Nasaan ang silid-
pampanauhin para sa akin na makakainan ko
ng paskuwa kasama ng aking mga alagad?
15
At ipakikita niya sa inyo ang isang malaking
silid sa itaas, na inayos bilang paghahanda; at
doon kayo maghanda para sa atin. 16 Kaya
umalis ang mga alagad, at pumasok sila sa
lunsod at nasumpungan itong gaya ng sinabi
niya sa kanila; at naghanda sila para sa
paskuwa.
17
Pagsapit ng gabi ay dumating siyang
kasama ang labindalawa. 18 At habang sila ay
nakahilig sa mesa at kumakain, sinabi ni
Jesus: Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Isa
sa inyo, na kumakaing kasama ko, ang
magkakanulo sa akin. 19 Sila ay nagsimulang
mapighati at isa-isang nagsabi sa kaniya:
Hindi ako iyon, hindi ba? 20 Sinabi niya sa
kanila: Iyon ay isa sa labindalawa, na kasabay
kong nagsasawsaw sa iisang mangkok.
21
Totoo, ang Anak ng tao ay aalis, gaya ng
nasusulat may kinalaman sa kaniya, ngunit sa
aba ng taong iyon na sa pamamagitan niya ay
ipinagkakanulo ang Anak ng tao! Mas mainam
pa sana sa taong iyon kung siya ay hindi na
ipinanganak.
22
At habang nagpapatuloy sila sa pagkain,
kumuha siya ng tinapay, bumigkas ng
pagpapala, pinagputul-putol ito at ibinigay sa
kanila, at sinabi: Kunin ninyo ito, ito ay
nangangahulugan ng aking katawan. 23 At
pagkakuha ng isang kopa, naghandog siya ng
pasasalamat at ibinigay ito sa kanila, at silang
lahat ay uminom mula rito. 24 At sinabi niya sa
kanila: Ito ay nangangahulugan ng aking
dugo ng tipan, na siyang ibubuhos alang-
alang sa marami. 25 Katotohanang sinasabi
ko sa inyo, Hindi na ako iinom pa ng bunga
ng punong ubas hanggang sa araw na iyon
kapag iinumin ko ito nang panibago sa
kaharian ng Diyos. 26 Sa wakas, pagkatapos
na umawit ng mga papuri, sila ay lumabas
patungo sa Bundok ng mga Olibo.
27
At sinabi ni Jesus sa kanila: Kayong
lahat ay matitisod, sapagkat nasusulat,
Sasaktan ko ang pastol, at ang mga tupa ay
mangangalat. 28 Ngunit pagkatapos na
maibangon ako ay mauuna ako sa inyo sa
Galilea. 29 Ngunit si Pedro ay nagsabi sa
kaniya: Kahit na ang lahat ng iba pa ay
matisod, ngunit ako ay hindi. 30 Dahil dito ay
sinabi ni Jesus sa kaniya: Katotohanang
sinasabi ko sa iyo, Ikaw ngayon, oo, sa
gabing ito, bago tumilaok ang tandang nang
makalawang ulit, itatatwa mo nga ako nang
tatlong ulit. 31 Ngunit pinasimulan niyang
sabihin nang paulit-ulit: Kung kailangan
akong mamatay na kasama mo, hindi kita sa
anumang paraan itatatwa. Gayundin, ang
lahat ng iba pa ay nagsimulang magsabi ng
gayunding bagay.
32
Kaya dumating sila sa isang lugar na
pinanganlang Getsemani, at sinabi niya sa
kaniyang mga alagad: Umupo kayo rito
habang ako ay nananalangin. 33 At isinama
niya sina Pedro at Santiago at Juan, at siya
ay nagsimulang matigilan at lubhang
mabagabag. 34 At sinabi niya sa kanila: Ang
aking kaluluwa ay lubhang napipighati,
maging hanggang sa kamatayan. Manatili
kayo rito at patuloy na magbantay. 35 At
pagparoon nang bahagya sa unahan ay
sumubsob siya sa lupa at nagsimulang
manalangin na kung maaari nga ay
lumampas sa kaniya ang oras. 36 At sinabi pa
niya: Abba, Ama, ang lahat ng mga bagay
ay posible sa iyo; alisin mo sa akin ang
kopang ito. Gayunmay hindi ang ibig ko,
kundi ang ibig mo. 37 At lumapit siya at
nasumpungan silang natutulog, at sinabi niya
kay Pedro: Simon, natutulog ka ba? Wala ka
bang lakas upang patuloy na magbantay
- 25 -
nang isang oras? 38 Mga lalaki, patuloy kayong
magbantay at manalangin, upang hindi kayo
pumasok sa tukso. Sabihin pa, ang espiritu ay
sabik, ngunit ang laman ay mahina. 39 At
umalis siyang muli at nanalangin, na sinasabi
ang gayunding salita. 40 At muli siyang lumapit
at nasumpungan silang natutulog, sapagkat
ang kanilang mga mata ay nabibigatan, kung
kaya hindi nila alam kung ano ang isasagot sa
kaniya. 41 At lumapit siya sa ikatlong
pagkakataon at sinabi sa kanila: Sa oras na
gaya nito ay natutulog kayo at nagpapahinga!
Sapat na! Dumating na ang oras! Narito! Ang
Anak ng tao ay ipinagkakanulo sa mga kamay
ng mga makasalanan. 42 Tumindig kayo,
humayo na tayo. Narito! Ang magkakanulo sa
akin ay papalapit na.
43
At kaagad, habang siya ay nagsasalita
pa, si Hudas, na isa sa labindalawa, ay
dumating at kasama niya ang isang pulutong
na may mga tabak at mga pamalo mula sa
mga punong saserdote at mga eskriba at
matatandang lalaki. 44 Ngayon ang
magkakanulo sa kaniya ay nagbigay sa kanila
ng isang pinagkasunduang tanda, na sinasabi:
Ang sinumang halikan ko, siya iyon; dakpin
ninyo siya at maingat ninyo siyang dalhin.
45
At tuluy-tuloy siyang pumaroon at lumapit sa
kaniya at nagsabi: Rabbi! at hinalikan siya
nang napakagiliw. 46 Kaya sinunggaban nila
siya ng kanilang mga kamay at dinakip siya.
47
Gayunman, hinugot ng isa sa mga nakatayo
sa tabi ang kaniyang tabak at tinaga ang alipin
ng mataas na saserdote at tinagpas ang
kaniyang tainga. 48 Ngunit bilang tugon ay
sinabi ni Jesus sa kanila: Kayo ba ay lumabas
na may mga tabak at mga pamalo na waring
laban sa isang magnanakaw upang arestuhin
ako? 49 Sa araw-araw ay kasama ninyo ako sa
templo na nagtuturo, at gayunmay hindi ninyo
ako dinakip. Gayunpaman, ito ay upang
matupad ang Kasulatan.
50
At iniwan siya nilang lahat at tumakas.
51
Ngunit isang kabataang lalaki na nakasuot
ng isang kasuutang mainam na lino sa
kaniyang hubad na katawan ang nagsimulang
sumunod sa kaniya sa malapit; at tinangka
nilang dakpin siya, 52 ngunit iniwan niya ang
kaniyang kasuutang lino at tumakas na
hubad.
53
Dinala nila ngayon si Jesus sa mataas
na saserdote, at ang lahat ng mga punong
saserdote at matatandang lalaki at mga
eskriba ay nagtipon. 54 Ngunit si Pedro, mula
sa malayo, ay sumunod sa kaniya hanggang
sa looban ng mataas na saserdote; at umupo
siyang kasama ng mga tagapaglingkod sa
bahay at nagpapainit sa harap ng isang
maliyab na apoy. 55 Samantala ang mga
punong saserdote at ang buong Sanedrin ay
naghahanap ng patotoo laban kay Jesus
upang ipapatay siya, ngunit wala silang
masumpungang anuman. 56 Sa katunayan,
marami ang nagbibigay ng bulaang patotoo
laban sa kaniya, ngunit ang kanilang mga
patotoo ay hindi magkakasuwato.
57
Gayundin, may ilang bumabangon at
nagpapatotoo nang may kabulaanan laban
sa kaniya, na sinasabi: 58 Narinig naming
sinabi niya, Ibabagsak ko ang templong ito
na ginawa ng mga kamay at sa tatlong araw
ay magtatayo ako ng iba na hindi ginawa ng
mga kamay. 59 Ngunit maging sa mga
saligang ito ay hindi magkakasuwato ang
kanilang patotoo.
60
Sa wakas ang mataas na saserdote ay
tumindig sa gitna nila at nagtanong kay
Jesus, na sinasabi: Wala ka bang sasabihin
bilang tugon? Ano ang pinatototohanan ng
mga ito laban sa iyo? 61 Ngunit nanatili
siyang tahimik at hindi tumugon. Muli ang
mataas na saserdote ay nagsimulang
magtanong sa kaniya at nagsabi sa kaniya:
Ikaw ba ang Kristo na Anak ng Isa na
Pinagpala? 62 Nang magkagayon ay sinabi
ni Jesus: Ako nga; at makikita ninyo ang
Anak ng tao na nakaupo sa kanan ng
kapangyarihan at dumarating na kasama ng
mga ulap sa langit. 63 Dahil dito ay hinapak
ng mataas na saserdote ang kaniyang mga
panloob na kasuutan at sinabi: Anot
nangangailangan pa tayo ng mga saksi?
64
Narinig ninyo ang pamumusong. Ano sa
tingin ninyo? Silang lahat ay humatol na
- 26 -
nararapat siyang mamatay. 65 At pinasimulan
siyang duraan ng ilan at tinakpan ang kaniyang
buong mukha at sinuntok siya at sinabi sa
kaniya: Manghula ka! At, pagsampal sa
kaniyang mukha, kinuha siya ng mga
tagapaglingkod sa hukuman.
66
Ngayon samantalang si Pedro ay nasa
ibaba sa looban, isa sa mga alilang babae ng
mataas na saserdote ay lumapit, 67 at,
pagkakita kay Pedro na nagpapainit, siya ay
tumitig sa kaniya at nagsabi: Ikaw rin ay
kasama ng Nazareno, ng Jesus na ito.
68
Ngunit ikinaila niya ito, na sinasabi: Hindi ko
siya kilala ni nauunawaan ko man ang sinasabi
mo, at lumabas siya patungo sa portiko.
69
Doon ang alilang babae, pagkakita sa
kaniya, ay muling nagsimulang magsabi roon
sa mga nakatayo sa tabi: Ito ay isa sa kanila.
70
Muli niya itong ikinaila. At minsan pa
pagkatapos ng ilang sandali yaong mga
nakatayo sa tabi ay nagsimulang magsabi kay
Pedro: Tiyak na isa ka sa kanila, sapagkat, sa
katunayan, ikaw ay taga-Galilea. 71 Ngunit
nagpasimula siyang manata at manumpa:
Hindi ko kilala ang taong ito na sinasabi
ninyo. 72 At kaagad na tumilaok ang tandang
sa ikalawang pagkakataon; at naalaala ni
Pedro ang pananalita na sinalita ni Jesus sa
kaniya: Bago tumilaok ang tandang nang
makalawang ulit, itatatwa mo ako nang tatlong
ulit. At siya ay nanlupaypay at nanangis.
15 At kaagad nang magbukang-liwayway
ang mga punong saserdote kasama ang
matatandang lalaki at ang mga eskriba, ang
buong Sanedrin nga, ay nagsanggunian, at
iginapos nila si Jesus at dinala siya at ibinigay
siya kay Pilato. 2 Kaya si Pilato ay nagharap ng
tanong sa kaniya: Ikaw ba ang hari ng mga
Judio? Bilang sagot sa kaniya ay sinabi niya:
Ikaw mismo ang nagsasabi nito. 3 Ngunit ang
mga punong saserdote ay nagpasimulang
mag-akusa sa kaniya ng maraming bagay.
4
Ngayon ay muli siyang tinanong ni Pilato, na
sinasabi: Wala ka bang maitutugon? Tingnan
mo kung gaano karaming paratang ang
inihaharap nila laban sa iyo. 5 Ngunit si Jesus
ay hindi na sumagot pa, kung kaya si Pilato
ay nagsimulang mamangha.
6 ng Cirene, na nanggaling sa lalawigan, ang
Buweno, sa bawat kapistahan ay
nagpapalaya siya noon sa kanila ng isang
bilanggo, kung sino ang hihilingin nila. 7 Nang
panahong iyon ay naroon ang tinatawag na
Barabas na nakagapos kasama ng mga
sedisyonista, na sa kanilang sedisyon ay
gumawa ng pagpaslang. 8 Kaya lumapit ang
pulutong at nagsimulang magharap ng
kahilingan ayon sa ginagawa niya noon para
sa kanila. 9 Tumugon si Pilato sa kanila, na
sinasabi: Ibig ba ninyong palayain ko sa inyo
ang hari ng mga Judio? 10 Sapagkat batid
niya na dahil sa inggit ay ibinigay siya ng
mga punong saserdote. 11 Ngunit sinulsulan
ng mga punong saserdote ang pulutong
upang, sa halip, ang palayain niya sa kanila
ay si Barabas. 12 Muli bilang tugon ay sinabi
ni Pilato sa kanila: Ano, kung gayon, ang
gagawin ko sa kaniya na tinatawag ninyong
hari ng mga Judio? 13 Minsan pa ay
sumigaw sila: Ibayubay siya! 14 Ngunit
sinabi pa sa kanila ni Pilato: Bakit, anong
masamang bagay ang ginawa niya?
Gayunmay lalo pa silang sumigaw:
Ibayubay siya! 15 Sa gayon, sa pagnanais
na palugdan ang pulutong, pinalaya ni Pilato
sa kanila si Barabas, at, pagkatapos na
maipahagupit si Jesus, ibinigay niya siya
upang maibayubay.
16
Dinala siya ngayon ng mga kawal sa
looban, samakatuwid nga, sa loob ng palasyo
ng gobernador; at tinipon nila ang buong
pangkat ng mga sundalo, 17 at ginayakan nila
siya ng purpura at naglikaw ng isang
koronang tinik at isinuot ito sa kaniya. 18 At
pinasimulan nilang batiin siya: Magandang
araw, ikaw na Hari ng mga Judio!
19
Gayundin, hinahampas nila siya sa ulo ng
isang tambo at dinuduraan siya at,
pagkaluhod ng kanilang mga tuhod, sila ay
nangangayupapa sa kaniya. 20 Sa wakas,
matapos nila siyang gawing katatawanan,
hinubad nila sa kaniya ang purpura at isinuot
sa kaniya ang kaniyang mga panlabas na
kasuutan. At inilabas nila siya upang siya ay
- 27 -
ibayubay. 21 Gayundin, pinilit nilang
maglingkod ang isang nagdaraan, isang Simon
ama nina Alejandro at Rufo, upang buhatin nito
ang kaniyang pahirapang tulos.
22
Kaya dinala nila siya sa dako ng Golgota,
na kapag isinalin ay nangangahulugang Pook
ng Bungo. 23 Dito ay sinubukan nilang bigyan
siya ng alak na hinaluan ng drogang mira,
ngunit hindi niya ito tinanggap. 24 At ibinayubay
nila siya at binaha-bahagi ang kaniyang mga
panlabas na kasuutan sa pamamagitan ng
pagpapalabunutan sa mga ito kung ano ang
makukuha ng bawat isa. 25 Ngayon nga ay
ikatlong oras na, at ibinayubay nila siya. 26 At
ang isinulat na paratang laban sa kaniya ay
nakasulat sa itaas, Ang Hari ng mga Judio.
27
Isa pa, ibinayubay nilang kasama niya ang
dalawang magnanakaw, isa sa kaniyang kanan
at isa sa kaniyang kaliwa. 28 29 At yaong
mga nagdaraan ay nagsasalita sa kaniya nang
may pang-aabuso, iniiiling ang kanilang mga
ulo at nagsasabi: Bah! Ikaw na diumanoy
tagapagbagsak ng templo at tagapagtayo nito
sa tatlong araw, 30 iligtas mo ang iyong sarili sa
pamamagitan ng pagbaba mula sa pahirapang
tulos. 31 Sa katulad na paraan din, ang mga
punong saserdote ay gumagawa ng
katatawanan sa gitna nila kasama ng mga
eskriba at nagsasabi: Ang iba ay iniligtas niya;
ang kaniyang sarili ay hindi niya mailigtas!
32
Bumaba ngayon mula sa pahirapang tulos
ang Kristo na Hari ng Israel, upang makita
namin at paniwalaan. Maging yaong mga
ibinayubay na kasama niya ay nandurusta sa
kaniya.
33
Nang maging ikaanim na oras na ay
sumapit ang isang kadiliman sa buong lupain
hanggang sa ikasiyam na oras. 34 At nang
ikasiyam na oras na ay sumigaw si Jesus sa
malakas na tinig: Eli, Eli, lama sabaktani? na
kapag isinalin ay nangangahulugang: Diyos
ko, Diyos ko, bakit mo ako pinabayaan? 35 At
ang ilan sa mga nakatayo sa malapit, nang
marinig ito, ay nagsimulang magsabi: Tingnan
ninyo! Tinatawag niya si Elias. 36 Ngunit may
isang tumakbo, binas ng maasim na alak ang
isang espongha, inilagay ito sa isang tambo,
at pinasimulan siyang painumin, na sinasabi:
Pabayaan ninyo siya! Tingnan natin kung
darating si Elias upang ibaba siya. 37 Ngunit
humiyaw si Jesus ng isang malakas na sigaw
at nalagutan ng hininga. 38 At ang kurtina ng
santuwaryo ay nahati sa dalawa mula sa
itaas hanggang sa ibaba. 39 Ngayon, nang
makita ng opisyal ng hukbo na nakatayo sa
tabi at nakatanaw sa kaniya na siya ay
nalagutan ng hininga sa ganitong mga
kalagayan, sinabi niya: Tiyak na ang taong
ito ang Anak ng Diyos.
40
May mga babae ring nagmamasid mula
sa malayo, na kabilang sa kanila si Maria
Magdalena at gayundin si Maria na ina ni
Santiago na Nakabababa at ni Joses, at si
Salome, 41 na sumasama sa kaniya noon at
naglilingkod sa kaniya noong siya ay nasa
Galilea, at maraming iba pang mga babae na
umahong kasama niya sa Jerusalem.
42
Ngayon nang dapit-hapon na, at
yamang noon ay Paghahanda, samakatuwid
nga, ang araw bago ang sabbath,
43
dumating si Jose ng Arimatea, isang
kinikilalang miyembro ng Sanggunian, na
siya rin mismo ay naghihintay sa kaharian ng
Diyos. Siya ay naglakas-loob na pumasok sa
harap ni Pilato at hiningi ang katawan ni
Jesus. 44 Ngunit ibig malaman ni Pilato kung
patay na nga siya, at, pagkatawag sa opisyal
ng hukbo, tinanong niya ito kung patay na
siya. 45 Kaya pagkatapos na matiyak mula sa
opisyal ng hukbo, ipinagkaloob niya kay Jose
ang bangkay. 46 Alinsunod dito ay bumili siya
ng mainam na lino at ibinaba siya, binalot
siya ng mainam na lino at inilagay siya sa
isang libingan na inuka sa isang batong-
limpak; at iginulong niya ang isang bato sa
pinto ng alaalang libingan. 47 Ngunit si Maria
Magdalena at si Maria na ina ni Joses ay
patuloy na nakatingin kung saan siya
inilagay.
16 Kaya nang makalipas na ang sabbath,
si Maria Magdalena, at si Maria na ina ni
Santiago, at si Salome ay bumili ng mga
- 28 -
espesya upang pumaroon at langisan siya. 2 At
maagang-maaga noong unang araw ng
sanlinggo ay pumaroon sila sa alaalang
libingan, nang sumikat na ang araw. 3 At
sinasabi nila sa isat isa: Sino ang
magpapagulong ng bato mula sa pinto ng
alaalang libingan para sa atin? 4 Ngunit nang
tumingin sila, nakita nilang naigulong na ang
bato, bagaman napakalaki nito. 5 Nang
pumasok sila sa alaalang libingan, nakita nila
ang isang kabataang lalaki na nakaupo sa
gawing kanan na nadaramtan ng isang
mahabang damit na puti, at natigilan sila.
6
Sinabi niya sa kanila: Huwag na kayong
matigilan. Hinahanap ninyo si Jesus na
Nazareno, na ibinayubay. Ibinangon siya, wala
siya rito. Tingnan ninyo! Ang dakong
pinaglagyan nila sa kaniya. 7 Ngunit humayo
kayo, sabihin ninyo sa kaniyang mga alagad at
kay Pedro, Siya ay nauuna na sa inyo sa
Galilea; doon ninyo siya makikita, gaya ng
sinabi niya sa inyo. 8 Kaya paglabas nila ay
tumakbo sila mula sa alaalang libingan,
sapagkat pinananaigan sila ng panginginig at
masidhing damdamin. At wala silang
pinagsabihan ng anuman, sapagkat natatakot
sila.
MAIKLING KONKLUSYON
Ang ilang huling mga manuskrito at mga
bersiyon ay may maikling konklusyon
pagkatapos ng Marcos 16:8, gaya ng
sumusunod:
Ngunit ang lahat ng mga bagay na ipinag-
utos ay inilahad nila nang maikli doon sa mga
nasa palibot ni Pedro. Karagdagan pa,
pagkatapos ng mga bagay na ito, si Jesus
mismo ay nagpadala sa pamamagitan nila ng
banal at walang-kasiraang paghahayag ng
walang-hanggang kaligtasan mula sa silangan
hanggang sa kanluran.
MAHABANG KONKLUSYON
Idinagdag ng ilang sinaunang mga
manuskrito (Codex Alexandrinus, Codex
Ephraemi, Codex Bezae) at mga bersiyon
(Latin Vulgate, Curetonian Syriac, Syriac
Peshitta) ang sumusunod na mahabang gumagawang kasama nila ang Panginoon at
konklusyon, na wala sa Codex Sinaiticus, pinagtitibay ang mensahe sa pamamagitan ng
Codex Vaticanus, sa Sinaitic Syriac codex, at kalakip na mga tanda.
sa Armenian Version:
9
Pagkabangon niya nang maaga noong
unang araw ng sanlinggo ay nagpakita muna
siya kay Maria Magdalena, na mula rito ay
nagpalayas siya ng pitong demonyo. 10 Ito ay
humayo at nag-ulat doon sa mga nakasama
niya, samantalang sila ay nagdadalamhati at
tumatangis. 11 Ngunit sila, nang marinig
nilang nabuhay siya at nakita nito, ay hindi
naniwala. 12 Bukod diyan, pagkatapos ng
mga bagay na ito ay nagpakita siya sa iba
pang anyo sa dalawa sa kanila na
naglalakad, samantalang sila ay papunta sa
lalawigan; 13 at bumalik sila at nag-ulat sa
iba. Hindi rin naman nila pinaniwalaan ang
mga ito. 14 Ngunit sa kalaunan ay nagpakita
siya sa labing-isa mismo samantalang
nakahilig sila sa mesa, at pinagwikaan niya
ang kanilang kawalan ng pananampalataya
at katigasan ng puso, sapagkat hindi nila
pinaniwalaan yaong mga nakakita sa kaniya
na ibinangon na ngayon mula sa mga patay.
15
At sinabi niya sa kanila: Humayo kayo sa
buong sanlibutan at ipangaral ang mabuting
balita sa lahat ng nilalang. 16 Siya na
naniniwala at mabautismuhan ay maliligtas,
ngunit siya na hindi naniniwala ay hahatulan.
17
Karagdagan pa, ang mga tandang ito ay
lalakip doon sa mga naniniwala: Sa
pamamagitan ng paggamit ng aking
pangalan ay magpapalayas sila ng mga
demonyo, magsasalita sila ng mga wika, 18 at
pupulutin nila ng kanilang mga kamay ang
mga serpiyente, at kung iinom sila ng
anumang nakamamatay ay hindi ito
makapananakit sa kanila sa paanuman.
Ipapatong nila ang kanilang mga kamay sa
mga taong may sakit, at ang mga ito ay
gagaling.
19
Kaya nga, ang Panginoong Jesus,
pagkatapos na magsalita sa kanila, ay
kinuhang paitaas sa langit at umupo sa
kanan ng Diyos. 20 Alinsunod dito, umalis sila
at nangaral sa lahat ng dako, samantalang

- 29 -