4 Nastavni Programi

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.
2009 16:02 Page 1
AA A A IV
DDEEE DEED
BAAE
Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 2
:

:
,
F:

-
-
D@A

GJUH SHQIPE
TRKE DERSI
D:

:
-
:
400
ISBN 9786082060163
DEED BAAE
AAA
AA
AED A
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 (. .44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07), d IV .
1.
d
, , ,
. , , ,
, , .

-
: - -
.

.

(-, , , ,
).
IV
5 , 180
.

.
2.
IV VI
3. IV
/ :
q
;
q ;
q ;
q , , ;
q
;
-
, ;
q
(, , , ,
);
q ;
q (, ; ;
; ; );
q (
; );
q
;
q , ,
;
q , .
/:
q () ;
q ;
q ;
q , ,
;
q
;
q
;
q
;
q (
: ; );
q ;
q , ;
q ;
q
;
q
;
q
.
4.
A DAE:
C
/: -
- (, - , )
)
.

.
,
.
. : t dt d t t
d g gt 5 . d tt
g g tdd . ttt p
pt pp ddt pp.
- .
- -
;

(
).
.: t dt t ( d
p t). d dt d g
t g d tt g gt dt pd p.
.: t dt t ( d p
t) p g d g. d
d tt () d pdt t, tt d g
pt d g gt.

.
(
)
A
.
.
.: t dt t ( d
pt t) g. d
d d pdt t gt.
- - -

.
.
.: pt d t t
t tt g p t.d
dt t dt d d tt
d g pddt t ptt.
- -
- -
.
.
.:
tt p t t ptt
.
tt d t pt d g
pddt t d g dt d g dpt , g t.
tt t g g p t
tt dt d .

.

.
.:tt d t t () p t, t t. t
t dt d g pt dtt .
-
.
.
.
.:
t dt d d t t gdt
t.
pt pt t d g tt
pdt d t pdt d
p t ddt d pdtt
d g p p.
t dt d d g t tttt
t d d dg d pt p pt.
t tt g p p d g pt g t t
d .
:

.
.
.
.:
tt t p 3-4 p t
t d p p pd.
t dt d t ttt d g
ppt t g ppt t.
t dt d d g t t
t t d g pt t.
t t t d g
pt t g pt t pt t t pt.
t tt t p
g gt ( p : t gd .) d
ddt p pd.
- - ;

.
.
.:
tt d t t 3-4
( d g p t.) g p t .
t t d d g t t pdt .
pt pd t g t
dtt d p p .
tt p pt t pt g t g pt t ttt.
10
- ( ( - )
)
, ( ).
,
( ).
.:
tt g d t tt
tt g p t.
t d t p t t t tt .
t t t g t
tt .
- ( ;
;

;

.

.
.:
t dt d d g pt tt
t t pt p.
,
.

.
.:
tt p t 3-4 pt . pt p t t d pt:
,pd , d t p.
, pd , t p, .
tt g p t tt p t
g pt p pdtt , pt pt. t
pt p d t ptt, p pdtt, pt pt t t.
(. t g. 1. t g. 2. g.)

( )

( ).

.: tt d g p t
t t d t t pdt: t(); t (); d ().

( ).

.: tt d g p t
t t d t pt pdt: ();t(td ().

-
.
11
12
-

.
- :

, ,
.

, , .
.: tt d tt d 4-5 d dt dt
t.
t dt d d g t dt t
d t tt d t t d tt.
tt d t g t dt
dg (p) t t g gdt pt g.

, , , , .
- - -
, ,
, .
.: tt d tt d 4-5 , , d dt dt , .
t.
t dt d d g t dt t
d t tt d t t d tt.
tt d t g t dt
dg (p) t t g gdt
pt g.
;

;
A DAE: ,
C
/:

.

(, , , ,
)

- ,
,
: , .
.:tt t tt
p pt t.
t dt d t t t p
t tt d g dt t.

.
( )

;

.

.

.

( )

.
.: tt t tt
p pt t.
t dt d t t t
p t tt d g dt t.
-

( ).
- ( ).
( )
.

( ).
.;
tt tt d t (tt)
g d p . pdgt p d
p t dgt t ttt. (tt p t pt d pt gt t.)
dgt t pttt ttt.
13

;

( );
.

()

()

.
.
.:
tt p d g t
t t(pt) .
t t pd d t
- t d g d; t g gd; t
d g ptt (t),
t tt t p t(t p t) pt d (tt) pt t t
g t d ptt.d dt p (t) g
t ptt .

;
-
;

;
;

.
14

-
-

.
.
- .

.
.
:
.:tt pt t gd g d
t 4-5 gp gp d d d pt
p d g p pt .
tt pd gp ptt ptt g pt tt t t p.
A DAE:
C

/:
;

;

(
);
, ; ;

, .
(
)

( )
(
):
,
;
.

,
, .
;

( ).
,
, (
).
.
15

( ,
, );

,

( );

;

;
;
( ):
, ;
;
, ,
;

( ).
16

( ,
, )

,

-

( ):
,
;
.
,
, .
.

(
, , ).
,
.

- ;

.
.
.
( ):
, , ;
.
, , .
.
A DAE:
C
/:

;

-;
;

;
-

;
-
.

-

-

-

.

;

()

-

-

()

;

(, .
,
.
- .

.

.
.
.
17
5.
: , , , .
: g ( );
(

); ptt (
); tt ( ,
); (
, ) (
, ) (
).

.

. -
18
, .

- (, , , ).
.

. , , ,
,
. , .

(180 gd, 5 d.)
: - 70 ; , - 70 ; - 30 ;
- 10 .

( .
,
)
:
, - ;
, .;
, ;
;
-
- ;
:
, , , , ,
, .
6.

, .
: dgt
tt, p pdgt d tt,
p pdgt d t, p t t.

.

,
.
:
/;
;
;
;
;
- ( ,
, .) .
, ,
.
, .
t tt d dt ptgt t t p p pt p
t t, dtt t t.
,
,
.
19

,

() ,
.
d t tt p
p, d d ptt
ptg t pd pd, tt t d t gd dt
.
7.

,
.07-1830/1 28.02.2008.
8.
:
- - ;
- .
20
9.

- - , .,
,,. -
- - , ., , ,,.
-
- -
- , ,
- , , ,,. -
- ,,
: ,
. .
t
. 07-4056/1
22.05.2008
ARSIMI FILLOR NNTVJEAR
PROGRAMI
MSIMOR
GJUH SHQIPE
21
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 (. .44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07), IV
.
22
1. EMRTIMI I LNDS:
GJUH SHQIPE
Msimi i gjuhs shqipe n klasn e katrt t shkolls fillore nntvjeare, si lnd parsore dhe me karakter kombtar, ka pr qllim zhvillimin e prgjithshm t aftsive komunikuese, formimin e shprehive t
plota dhe t qarta gjuhsore, prdorimin e gjuhs amtare n nivel t pranueshm nga t tjert gjat t folurit e t dgjuarit dhe gjat t lexuarit e
t shkruarit.
Nxnsit e klass s katrt, nprmjet msimit t gjuhs shqipe, do t
aftsohen t komunikojn me t tjert pr qllime dhe situata t ndryshme.
Msimi i gjuhs shqipe rrit aftsit shprehse me goj dhe me shkrim
n prputhje me moshn, me zhvillimin intelektual, emocional, shoqror, estetik dhe moral t nxnsit.
Msimi i gjuhs shqipe aftson nxnsin e klass IV q t prdor drejt
konceptet gjuhsore e letrare dhe ti shpreh lirisht ndjenjat, mendimet
e imagjinatn nprmjet formave t ndryshme t shprehjes gjuhsore,
si: dialogu, debati, loja dhe ndrveprimi.
Qllimi i lnds s gjuhs shqipe n klasn e katrt sht zhvillimi i aftsive pr msim t pavarur, pr vetarsimim dhe krijimtari letrare e artistike.
Plani msimor pr klasn e katrt prcakton msimin e gjuhs shqipe t
bhet me 5 or n jav ose 180 or n vit.
Lnda e gjuhs shqipe n kt cikl ka status t lnds s detyrueshme.
2. QLLIMET E MSIMIT T GJUHS

SHQIPE N PERIUDHN IV-VI
Nxnsi/nxnsja:
qT prforcoj dhe t zhvilloj shkathtsin e komunikimit n situata
t ndryshme, kur flet, kur dgjon dhe kur shkruan.
qT prvetsoj dhe t zgjeroj njohurit e fituara nga tekstet letrare
dhe joletrare;
qT prforcoj, t zgjeroj dhe t zbatoj njohurit gjuhsore, drejtshkrimore dhe drejtshqiptimore n fush t gjuhs standarde shqipe;
qT njoh funksionin e fjalve dhe prdorimin e tyre gjat t shprehurit me goj dhe me shkrim;
qT njoh dhe t zbatoj stile t ndryshme funksionale gjat t shprehurit me goj dhe me shkrim;
qT kuptoj dhe t analizoj tekste letrare (temn, motivin, strofn,
vargun, rimn, personazhin, veprimet);
qT shkruaj forma t ndryshme me shkrim (tekste kreative, tekste pr
qllime praktike);
qTi zbatoj, t interpretoj dhe t vlersoj njohurit e fituara nga tekstet letrare dhe nga krijimtaria skenike dhe filmike;
qT dalloj dhe t kuptoj informacionet nga mediet;
qT zhvilloj vetbesimin, tolerancn dhe t menduarit e pavarur.
qT prdor gjuhn letrare shqipe gjat komunikimit me goj dhe me
shkrim;
23
3. QLLIMET E MSIMIT T GJUHS

SHQIPE N KLASN IV
Nxnsi/nxnsja
T njoh:
qTekste letrare dhe joletrare.
qLlojet e fjalive.
qEmrat e prgjithshm dhe emrat e prvem.
qMbiemrat dhe numrort.
qFoljet dhe koht themelore t tyre
qShenjat e piksimit (dy pikat, pikpyetje e pikuditje bashk).
T kuptoj:
qTekstet e ndryshme letrare dhe joletrare.
qPrmbajtjen dhe kronologjin e ngjarjes n tekstet letrare dhe joletrare.
qPrmbajtjet dhe informacionet nga mediet.
qFjal dhe shprehje t ndryshme.
T zbatoj:
qNjohurit e fituara nga tekstet letrare dhe joletrare.
qNjohurit e fituara gjuhsore n fush t sintakss, t morfologjis e
t leksikologjis
qNjohurit drejtshqiptimore, drejtshkrimore dhe shenjat e piksimit
(pik, presje, dy pikat, pikpyetje, pikuditje dhe pikpyetje e pikuditje bashk).
qT flas, t bisedoj dhe t sillet n mnyr t kulturuar.
qT shkruaj krijime t shkurtra n proz dhe n vargje.
qT lexoj n heshtje dhe me z, n mnyr shprehse dhe t recitoj
(tekste dhe vjersha t shkurtra).
24
T analizoj:
qTekste letrare dhe joletrare.
qPersonazhet kryesore dhe jokryesore.
qDallimet n mes tekstit n proz dhe vjershs, strofs dhe vargut n
vjersh, ilustrimit dhe tekstit.
Zhvillimi emocional:
qT lexoj, t shkruaj dhe t flas me ndjenja.
qT dgjoj me vmendje dhe me respekt t tjert.
qT marr pjes aktive dhe pa frik n bised dhe n diskutim.
q T jet tolerant dhe bashkpuntor i mir n grup.
4. QLLEMET KONKRETE
FUSHA PROGRAMORE: GJUH

Objektivat
Prmbajtja
Konceptet
Veprimtarit dhe metodat

Gramatik
Nxnsi/nxnsja:
Teksti dhe fjalia
t dalloj tekstin nga
nj grumbull fjalish pa
lidhje kuptimore (jotekst)
Tekst
Fjali
t dalloj veorit e Gjuha e folur dhe e Gjuh e folur

gjuhs s folur dhe t shkruar
Gjuh e shkruar
shkruar
Ushtrime pr dallimin e tekstit nga joteksti.

U shprndahen nxnsve copza letre t prgatitura me 3-5 pjes t
kafshve t ndryshme (p.sh. lepuri, lope, kali, qeni etj.), n t cilat
mungon ndonj pjes. U jepet pr detyr q ti bashkojn ato pr t
kompletuar figurn e kafshve. Pasi nuk do t mund ta bjn at, ather u jepen edhe copzat e tjera q u kan munguar. M pas ata do t
kompletojn figurn dhe me ndihmn e pyetjeve t arsimtarit do t
zhvillohet diskutim pr rastin e pare dhe t dyt.
Jepet nj tregim i shkurtr nprmjet ilustrimeve pa tekst. Jepen dy
detyra: 1. Pr secilin ilustrim formoni fjali. 2. Lidhni fjalit sipas kuptimit, duke hartuar nj tregim t shkurtr (tekst).
Jepet nj tekst i przier me dy ngjarje, si p.sh. 1. Shkolla ime dhe 2.
Ditlindja e Arts. T rishkruajn fjalit nn temn prkatse dhe pastaj t thon sa fjali ka n secilin tekst.
Ushtrime pr t formuar fjali me shkrim e me goj.
Ushtrime pr t shkruar vet nj tekst t shkurtr (3-4 fjali).
Ushtrime pr t hetuar veorit e gjuhs s folur dhe t gjuhs s
shkruar
Ushtrime pr t vrejtur tiparet e gjuhs s folur dhe pr t br dallimin ndrmjet gjuhs s folur dhe gjuhs s shkruar. P.sh. nj fjali t
njjt s pari e themi me goj e pastaj e shkruajm. Nxiten nxnsit t
gjejn ngjashmrit dhe dallimet.
25
Objektivat
26
Prmbajtja
Konceptet
t dalloj fjalt e for- Dialektet e gjuhs Dialekt

mat dialektore nga fja- shqipe
Gjuh standarde
lt e format e gjuhs Gjuha standarde
standarde shqipe
I njjti tekst jepet n dy variante dialektore: gegrisht e toskrisht.

Detyr: Shndrrojeni tekstin n formn standarde.
Vizatohen tri kolona:
gegrisht toskrisht gjuh standarde
Shkruhen fjalt dhe format e tyre n kolonn prkatse. far dallimi
hetoni?
t din se jan za- Zanoret dhe bashk- Zanore

noret dhe bashkting- tinglloret
Bashktingllore
lloret dhe t bjn dallimin ndrmjet tyre
Ushtrime pr dallimin e zanoreve dhe nyjtimin e drejt t tyre
t formoj kuptim Emrat konkret dhe Emr konkret

pr emrat konkret dhe abstrakt.
Emr abstrakt
abstrakt
T jepen tekste me emra konkret dhe me emra abstrakt. Nxnsi t

gjej emrat dhe t prcaktoj cilit grup i takon.
t kuptoj, t dalloj Numri i emrit

dhe t prdor si duhet
gjinin e emrave n t
folur dhe n t shkruar
Ushtrime pr t prcaktuar numrin e emrit.

Pun n grupe, loj n role.
Numr i emrit
t prvetsoj kupti- Prdorimi i mbiemrit Mbiemr

min pr mbiemrin dhe
ta prdor drejt n t
folur dhe n t shkruar
T thon cilsit (ngjyrn, madhsin ose ndonj tipar tjetr t

sendeve.
T flasin pr vetit e shokve dhe t shoqeve n klas.
t ket kuptim pr Prdorimi i prem- Premri vetor

premrin si fjal q rave vetor
prfaqson nj emr
Ushtrime pr t dalluar premrin vetor nga fjalt e tjera dhe rastet kur
ai prdoret n vend t emrit. P.sh.
Agimi mson shum.
Ai sht i shklqyeshm.
Objektivat
Prmbajtja
Konceptet
t dalloj dhe t pr- Foljet ndihmse kam Koht e thjeshta t Ushtrime me tekst prkats pr t dalluar foljet ndihmse kam dhjam
dor foljet ndihmse dhe jam n koht thje- foljes
n kohn:
kam dhe jam n kohn shta
e tashme (kam, jam),
e tashme, n t pakrye e pakryer (kisha, isha)
rn, t kryern e thje e kryer e thjesht (pata, qesh)
sht dhe n t ar e ardhme (do t kem, do t jem).
dhmen.
t dij sht kryefjala dhe kallzuesi;
t dalloj dhe t gjej
kryefjaln dhe kallzuesin n fjali.
t dalloj renditjen e
zakonshme t fjalve
n fjali
t krijoj fjali me
renditje t zakonshme
Rendi i fjalve n Kryefjal

fjali: kryefjala + kall- Kallzues
zuesi+ pjesa plotsuese
Ushtrime pr t dalluar renditjen e fjalve n fjali sipas kuptimit. P.sh.

Radhitni fjalt q t shprehin nj mendim t caktuar, si:
e do gjyshen e vogl Ksulkuqja
piqen e vjeshts pemt n stinn
Fatoni mir shum dhe Besniku msojn.
T priten me grshr fjal nga tekste t ndryshme (revista, gazeta
etj.) dhe t njjtat ti radhisin sipas rendit t rndomt t fjalve.
t bj ndrrim ven- Zhvendosje brenda Rend i zakonshm

desh t fjalve pa fjalis
Rend i mundshm
humbur kuptimin fjalia
Mundsia e ndrrimit t vendeve t fjalve n fjali

T jepen fjali dhe t shihen t gjitha mundsit e renditjes s fjalve,
si p.sh.:
Lulet elin n pranver. (rend i zakonshm)
N pranver elin lulet. (rend i mundshm)
t zgjeroj ose t Zgjerimi dhe shkur- Zgjerim

shkurtoj fjalin e timi i fjalis s vogl
Shkurtim
vogl
Ushtrime pr t dalluar shkurtimin dhe zgjerimin e fjalive m t

vogla. P.sh.
Besniku luan futboll me shok n oborrin e shkolls.
Besniku luan futboll me shok n oborr.
Besniku luan me shok.
Besniku luan futboll.
Besniku luan. (fjalia m e vogl)
27
Objektivat
28
Prmbajtja
Konceptet
t pasuroj fjalorin Zgjerimi dhe shkur- Zgjerim

me fjal me kuptime t timi i fjalis s vogl
Shkurtim
ngjashme dhe me kuptime t kundrta
Ushtrime pr t dalluar shkurtimin dhe zgjerimin e fjalive m t

vogla. P.sh.
Besniku luan futboll me shok n oborrin e shkolls.
Besniku luan futboll me shok n oborr.
Besniku luan me shok.
Besniku luan futboll.
Besniku luan. (fjalia m e vogl)
t pasuroj fjalorin Sinonimet

me fjal me kuptime t Antonimet
ngjashme dhe me kuptime t kundrta
Thuhet nj fjal (emr, mbiemr, folje), ndrsa nxnsit prpiqen t

gjejn sinonime, si vajz, ..........; fshat .....; shoh, ........, - .......
Gjeni antonimet e fjalve: nat - ......., i bardh - ....., hap - ......
Sinonim
Antonim
t ndaj drejt fjalt n Ndarja e fjalve n Ndarje fjalsh

fund t rreshtit
fund t rreshtit
Ushtrime me shkrim pr ndarjen e drejt t fjalve n fund t rreshtit.

Shembull: diktohet ndonj tekst, tekstin e diktuar nxnsit e
shkruajn n nj kolon, ku do t vrehet mnyra e ndarjes s fjalve
n fund t rreshtit.
t prdor drejt thon- Prdorimi i thonj- Thonjzat

jzat
zave
Diktohen tekste t prshtatshme me emra rrugsh, institucionesh,

tituj gazetash, revistash, librash etj.
Jepet nj tekst pa thonjza, ndrsa nxnsit kan pr detyr q ti
vn ato n vendin e duhur.
FUSHA PROGRAMORE: T LEXUARIT, LETRSIA DHE LEKTYRA

Objektivat
Prmbajtja
Konceptet
T lexuarit
Nxnsi t aftsohet:
t kuptoj kronologjin e ngjarjes
t prcaktoj n mnyr t pavarur vendin dhe kohn kur ka ndodhur ngjarja
t hartoj n mnyr t pavarur
planin e analizs s tekstit
t bj prshkrimin e jashtm dhe
t brendshm t personazheve
Analiz e prmbajtjes
sipas rrjedhs s ngjarjes
Prcaktimi i vendit
dhe kohs s ngjarjes
Hartimi i planit t
tekstit
Prshkrimi i jashtm
dhe i brendshm
Rrjedha e ngjarjes
Vendi dhe koha e
ngjarjes
Plan teksti
Prshkrim personazhesh
Ushtrime pr t br radhitjen kronologjike t ngjarjeve

n tekst.
Ushtrime me tekste nga libri i leximit dhe nga revistat
pr fmij pr t prcaktuar vendin dhe kohn kur ndodh
ngjarja
Ushtrime pr analizn e teksteve sipas planit t prgatitur
paraprakisht nga vet nxnsi
Ushtrime pr prshkrimin e pamjes s jashtme dhe t
bots s brendshme t personazheve
Poezia
Nxnsi t aftsohet:
Tabloja poetike
Tablo poetike
- t zbuloj tablon poetike t poe- Krahasimi si mjet Krahasim
zis lirike
shprehs
t dalloj krahasimin si mjet
shprehs n poezi
Ushtrime pr t prcaktuar tablon poetike (pamje e natyrs)

Ushtrime pr t kuptuar krahasimin si nj mjet shprehs
29
Objektivat
Prmbajtja Konceptet

Lektyra
Nxnsi t aftsohet:
Lektyrat
t lexoj n mnyr t pavarur
vepra t autorve shqiptar dhe
t huaj
t pasuroj fjalorin me fjal
dhe shprehje t reja
t caktoj temn dhe porosin
kryesore t lektyrs
t prgjigjet dhe t bj pyetje
lidhur me tekstin e lektyrs
t flas pr ngjarjet dhe personazhet me argumente nga teksti i
lektyrs
t prcaktoj vendin dhe kohn
e ngjarjes n lektyrn e lexuar
30
Lektyr shtpiake
Tema dhe ideja
Ushtrohen dhe nxiten nxnsit pr t lexuar n mnyr t pavarur tekste

dhe vepra plotsuese pr fmij, prve prmbajtjeve msimore
Ushtrime pr ti njohur nxnsit me titujt e lektyrave, me emrin e biografin e autorit dhe me llojin e lektyrs (roman pr fmij, prmbledhje tregimesh, prmbledhje poezish)
Ushtrime pr t prcaktuar temn dhe porosin kryesore t prmbajtjes
s tekstit ose t lektyrs s lexuar
Bised e argumentuar lidhur me lektyrn e lexuar
Bisedohet me nxnsit lidhur me vendin dhe kohn kur ndodh ngjarja n
lektyrn e lexuar
FUSHA PROGRAMORE: T SHPREHURIT DHE KRIJIMTARIA

Objektivat
Prmbajtja
Konceptet
T shprehurit me goj
Nxnsi/nxnsja:
t formuloj pyetje n baz
t prgjigjeve t dhna
t ritregoj n mnyr t pavarur nj tekst sipas planit t
dhn
t tregoj sipas planit t dhn nj prjetim nga jeta personale n familje, n shkoll, n
pushim, nga jeta e prditshme
t prshkruaj gojarisht kostumet e nj skene, t personazheve e t aktorve q ka par
n nj shfaqje
t njoftoj me goj pr ngjarje aktuale dhe prjetime
Formulimi i pyetjeve
Ritregimi i tekstit sipas
planit t dhn
Tregim i prjetimeve sipas planit t dhn
Prshkrim i kostumeve,
skens dhe personazheve
t shfaqjes sipas planit t
dhn
Njoftim me goj rreth
ngjarjeve t prjetuara sipas planit t dhn
Ritregim
Tregim
Prshkrim
Njoftim
Nxnsit ushtrohen si t formulojn pyetje t ndryshme duke u

bazuar n prgjigjet e dhna m par
Ushtrime pr t ritreguar me goj tregime, prralla t ndryshme,
fabula etj. sipas nj plani t dhn prej prpara nga msuesi
Ushtrime me goj pr t treguar ndonj prjetim t vetin nga nj
vizit fardo ose nga vizita e realizuar n ndonj institucion (sipas
planit t prgatitur prej prpara nga msuesi)
Ushtrime pr t prshkruar (sipas nj plani t dhn nga msuesi)
kostumet, skenn, personazhet nga nj shfaqje e shikuar
Ushtrime me goj pr t njoftuar pr ngjarje aktuale dhe pr prjetimet nga ekskursionet dhe vizitat e bra n institucione e organizata
t ndryshme (sipas planit t prgatitur prej prpara)
31
Objektivat
Prmbajtja
Konceptet
T shprehurit me shkrim
t kopjoj dhe t shkruaj sakt
dhe qart (sipas modeleve) tregime, prralla, prrallza
t kopjoj tekste duke zvendsuar emra, mbiemra dhe folje me
kuptim sinonimik dhe antonimik
t ritregoj tekste nga kndvshtrimet e ndryshme
t ritregoj me shkrim tekste t
prpunuara duke ndrruar fillimin ose prfundimin
t tregoj ndonj ngjarje t prjetuar
t prshkruaj me shkrim sipas
planit t dhn
t njoftoj n mnyr t pavarur
pr ngjarje aktuale dhe prjetime
t shkruaj nj letr n mnyr
t pavarur
t prgjigjet me shkrim n pyetjet e tekstit t prpunuar
32
Kopjimi i teksteve t
shkurtra
Kopjimi me zvendsim fjalsh
Ritregim tekstesh duke ndryshuar kndvshtrimin
Ritregim i nj teksti t
prpunuar duke e ndryshuar fundin ose fillimin e tregimit
Tregimi i nj prjetimi
Prshkrimi (sipas planit t dhn) i nj shfaqjeje t shikuar
Njoftim me shkrim
Shkrimi i letrs
Pyetje dhe prgjigje
Kopjim
Ritregim
Tregim
Prshkrim
Njoftim
Letr
Pyetje
Prgjigje
Ushtrohen pr t kopjuar sakt dhe qart (sipas modeleve) tregime,

prralla, prrallza e tekste t shkurtra nga libri i leximit e nga revistat
pr fmij
Ushtrime pr kopjimin e teksteve duke zvendsuar emrat, mbiemrat
dhe foljet me sinonimet dhe antonimet prkatse
Ushtrime pr t ritreguar me shkrim sipas kndvshtrimesh t ndryshme (duke e ndryshuar vetn, numrin etj.) nga pikpamja e folsit
Ushtrime pr t ritreguar me shkrim tekstet e prpunuara duke ndrruar fillimin ose prfundimin e tekstit - vazhdimi i tekstit sipas nj fillimi t dhn ose fillimi i tekstit sipas prfundimit t dhn
Ushtrohen t tregojn me shkrim nj ngjarje nga jeta e prditshme
Ushtrime pr t prshkruar (sipas nj plani t dhn nga msuesi) kostumet, skenn, personazhet nga nj shfaqje e shikuar
Ushtrohen q n mnyr t pavarur t njoftojn pr ndonj prjetim
nga ekskursionet dhe vizitat e bra n institucione e organizata t ndryshme, pr ngjarjet t prjetuara n shkoll, n rrug, n familje etj.
Ushtrohen nxnsit q pavarsisht ti shkruajn letr nj shoku ose
ndonj moshatari t panjohur
Ushtrohen nxnsit q pavarsisht t formulojn prgjigje nga nj
tekst i prpunuar ose t prpilojn pyetje dhe vet t prgjigjen
FUSHA PROGRAMORE: KULTURA E MEDIES

Objektivat
Prmbajtja
Konceptet
Nxnsi t aftsohet:
ti dalloj llojet e radioemisioneve
ti dalloj llojet e emisioneve
televizive
ti njoh dhe ti hetoj efektet
e emisioneve n radio dhe TV
n mnyr t pavarur ti
ndjek dhe ti dalloj llojet e filmave
t shikoj n mnyr t pavarur shfaqje teatrore dhe shfaqje
me kukulla, si dhe t dalloj
skenn e aktort
t zhvilloj si duhet bisedn
telefonike prej foltores publike
t shfrytzoj n mnyr t pavarur informacione nga shtypi
ditor ose ai pr fmij
ti shfrytzoj si duhet enciklopedit si burim i diturive t
reja
Emisionet e radios:
emisione muzikore
pr fmijt
radiodram pr fmij
Emisionet televizive:
fantastiko-popullarizuese
prralla popullore
kuize fmijsh
Filmat:
me metrazh t gjat
vizatimor
artistik
Teatri:
shfaqje teatrore
sken
aktor
shfaqje kukullash
Telefoni (shfrytzimi
i telefonit publik)
Informacione nga
shtypi ditor ose ai pr
fmij
Informacione nga bibliotekat dhe enciklopedit
Emisionet e radios:
emisione muzikore
pr fmijt
radiodram pr fmij
Emisionet televizive:
fantastiko-popullarizuese
prralla popullore
kuize fmijsh
Filmat:
me metrazh t gjat
vizatimor
artistik
Teatri:
shfaqje teatrore
sken
aktor
vshfaqje kukullash
Telefon
foltore publike
Shtypi pr fmij
Shtypi ditor
Bibliotek
Enciklopedi
Ushtrime pr ti dalluar llojet e ndryshme t emisioneve n

radio (lojrat n radio, radiodrama etj.);
Ushtrime pr ti ndjekur bisedat, muzikn si dhe efektet e
tjera n radioemisione
Ushtrime pr t nxitur dshirn pr t ndjekur emisione televizive dhe pr ti aftsuar pr dallimin e emisioneve t ndryshme televizive
Ushtrime pr nxitjen e dshirs pr t par dhe pr t dalluar
llojet e ndryshme t filmave (me metrazh t shkurtr, vizatimor dhe artistik)
Ushtrime pr t nxitur dshirn pr t shikuar shfaqje teatrore dhe shfaqje me kukulla dhe pr t aftsuar q t dallojn
skenn, aktort etj.
Lojra dhe veprimtari t tjera simuluse lidhur me bisedat telefonike n telefona publik
Ushtrime pr shfrytzimin e informacioneve nga shtypi pr
fmij dhe ai ditor sidomos nga rubrikat q zhvillojn t menduarit logjik
Shfrytzimi i biblioteks s qytetit si burim pr t grumbulluar informacione ose si burim pr t zgjeruar njohurit
Ushtrime pr shfrytzimin e enciklopedive si burim pr fitimin e diturive
33
5. UDHZME DIDAKTIKE
Lnda Gjuh shqipe jep mundsi pr t planifikuar integrimin me msimdhnien n lndt: Njohja e mjedisit, Matematika, Arsimi figurativ, Arsimi muzikor dhe Arsimi fizik dhe shndetsor. Pr fushn
programore Leximi dhe shkrimi fillestar Prgatitja pr lexim dhe
shkrim fillestar integrimi mund t planifikohet me Njohjen e mjedisit
kur nxnsi njihet me mjedisin e ri n shkoll, po njkohsisht n kt
lnd ka mundsi t dgjohet e t flitet rreth shum temash, pra pr to t
tregohet, t ritregohet ose t bhet prshkrimi); posht / lart; trheqja e
vijave; me Arsimin figurativ (duke trhequr vija t ndryshme bhet
prgatitja pr shkrimin fillestar, ku gjen shprehje vizatimi i elementeve
t shkronjave); me Arsimin muzikor (ku hyjn ushtrimet pr frymmarrjen e rregullt dhe pr shqiptimin e drejt t tingujve e t fjalve nprmjet imitimit t zrave t ndryshm t natyrs); me Arsimin fizik
dhe shndetsor (bhen ushtrime lidhur me frymmarrjen e rregullt
dhe zhvillimin e motoriks s dors). N fushn programore T shprehurit dhe krijimtaria, varsisht nga forma e t shprehurit, integrimi
mund t planifikohet me lndn Njohja e mjedisit, Arsimi figurativ
dhe Arsimi muzikor. Po kshtu disa prmbajtje nga fusha programore
Leximi, letrsia dhe lektyra mund t planifikohen pr tu integruar me
Njohja e mjedisit, Arsimi figurativ dhe Arsimi muzikor. Fusha programore Gjuh mund t planifikohet e integruar me lndn e Matematiks (numrat, gjat grupimit t fjalve). Fusha programore Kultura e medies, ku mundsohet nga prmbajtjet, integrimi mund t planifikohet me
Njohja e mjedisit, Arsimi figurativ dhe Arsimi muzikor.
do fush programore n mnyr dialektike shpie drejt sistemit t msimit t lnds Gjuh shqipe, sepse fushat programore e ofrojn nj mundsi t till sipas strukturs, prkatsisht prmbajtjeve t tyre. Nuk
mund t realizohet msimi i letrsis pa shfrytzuar format e t shprehurit dhe krijimtaris (ritregimi, prshkrimi), ose pa respektuar rregullat
gramatikore gjat t folurit dhe t shkruarit. As prmbajtjet gjuhsore
34
nuk mund t msohen ndaras nga tekstet e prpunuara. Ndrlidhja ndrmjet fushave programore t lnds Gjuh shqipe sht me rndsi parsore, njsoj si ndrlidhja e vet lnds me lndt e tjera msimore. Kjo
ecuri duhet t mbahet parasysh edhe gjat planifikimit tematik, mujor
dhe ditor q duhet ta prgatit do msues.
Udhzime pr organizimin dhe realizimin e prmbajtjes programore:
5 or n jav, 180 or n vit
Fushat programore:
Gjuh 70 or
Lexim, letrsi dhe lektyr 70 or
T shprehurit dhe krijimtaria 30 or
Kultura e medies 10 or
(Fushat programore realizohen gjat gjith vitit shkollor duke u ndrlidhur e duke u plotsuar me njra-tjetrn, kurse fondi i prcaktuar i
orve sipas fushave shrben vetm si orientim pr msimdhnsin)
Nga fondi i prgjithshm i orve t parashikuara sipas fushave programore mund t bhen shmangie t vogla n pajtim me t veantat e mjedisit ku ndodhet shkolla dhe nevojat individuale t nxnsve. Po kshtu,
n kuadr t fondit t prgjithshm vjetor t orve n fushat programore
lejohen disa shmangie edhe sa i prket denduris s objektivave, prmbajtjeve dhe veprimtarive konkrete. sht e vrteta, numri i orve
q u kushtohen atyre mund t prshtatet me nevojat e shkolls s caktuar (mjedisit jetsor prej nga vijn nxnsit, statusi i tyre kulturor-shoqror dhe arsimor, prgatitja paraprake e nxnsve).
Metodat, format dhe mjetet e puns

Pr t gjitha fushat programore q parashikohen pr lndn e Gjuhs
shqipe kshillohet shfrytzimi dhe kombinimi i t gjitha metodave aktive, formave dhe mjeteve t msimdhnies ndrvepruese (interaktive),
aktuale dhe bashkkohore, sidomos t: metods s lojs, metods pr
zgjidhjen e problemeve dhe metods krkimore q jan m adekuate pr
specifikat e t nxnit te fmijt e ksaj moshe.
Qasja e individualizuar ndaj puns edukativo-arsimore
N baz t njohurive shkencore pr dallimet n zhvillimin e fmijve,
sht e nevojshme t bhet prshtatja e msimdhnies me zhvillimin
dhe me nevojat e arritjet individuale t nxnsve. Me fjal t tjera, nevojitet zbatimi i teknikave dhe strategjive q i krkon qasja e individualizuar me detyra t diferencuara gjat realizimit t puns edukativo-arsimore me nxnsit. N kt mnyr mund t arrihen m s miri standardet e prcaktuara n fund t ciklit t dyt t shkolls fillore nntvjeare.
Prfshirja e prindrve n veprimtarin e msimdhnies
Familja sht shkolla e par pr fmijt dhe nj faktor i rndsishm pr
zhvillimin e fmijs. S ktejmi, gjat realizimit t objektivave, prmbajtjeve dhe veprimtarive n lndn e Gjuhs shqipe duhet t sigurohet komunikimi bashkpunues me prindrit e nxnsve dhe prfshirja e
tyre n punn e shkolls, n funksion t: zhvillimit dhe prkrahjes s
marrdhnieve prind-nxns; kultivimit dhe zhvillimit t kulturs s t
folurit n familje; realizimit t disa objektivave dhe prmbajtjeve t
programit dhe t organizimeve letrare n kuadr t shkolls; informimit
t prindrve; kmbimit t prvojave sa u prket specifikave t nxnsit
dhe veprimeve ndaj tij etj.
primtaris edukativo-arsimore n gjuh shqipe, si dhe i doracakve e

prmbledhjeve me lojra didaktike dhe me lojra t foluri.
Burimet e t msuarit n mjedisin e afrt: mbishkrimet e reklamave, resurset e mjedisit rrethues q do t vzhgohen e do t prshkruhen, objekte me karakter kulturor, edukativ, publik dhe shrbyes
(dyqan, kinema, teatr, muze, park nacional, bibliotek, stacion autobussh etj.), situata komunikuese dhe situata t tjera prkatse mes njerzve n shkoll, n familje dhe n rrethin jetsor.
Enciklopedi dhe fjalor shpjegues t ndryshm pr fmij t
shtypur nga shtpi botuese t popullarizuara e t dshmuara
Softuer arsimor kompjuterik pr pasurimin e kulturs s
t folurit e t kulturs gjuhsore programi toolkid dhe CD-ROM-a t
tjer multimedial t verifikuar me lojra edukative prkatse t verifikuara nga ana e Ministris s Arsimit dhe Shkencs t RM-s.
Revista pr fmij me tradit t dshmuar, t miratuara e t
verifikuara q i prgjigjen moshs s nxnsve
Krijime letrare pr fmij nga autor t njohur shqiptar e t
huaj (q pr nga prmbajtja, ana estetike dhe vlera i prgjigjen moshs
s nxnsve)
Mjete audio-vizuale, auditive, vizuale dhe mjete t tjera me
veti kinetike programe televizive, emisione pr fmij, filma t animuar dhe artistik pr fmij; videokaseta, disqe t DVD e CD-s me
filma t animuar e me filma artistik dhe me tekste t letrsis popullore dhe artistike, me ngjarje t regjistruara, ditlindje, me shfaqje teatrore e me shfaqje kukullash etj.; audiokaseta me zra t incizuar, emisione lajmesh t incizuara, tekste t lexuara n mnyr artistike; aplikacione, ilustrime, makete; skena kukullash dhe t teatrit; sende t lvizshme me efekte akustike dhe sende t tjera sipas nevojave q krkon
msimdhnia e ksaj lnde.
Mjetet msimore
Pr realizimin e msimdhnies s lnds Gjuha shqipe n
klasn e katrt prve tekstit themelor, t lejuar nga ministri i arsimit
dhe shkencs, kshillohet shfrytzimi i doracakut pr sqarimin e programit t lnds, fletoreve t puns, librit t gjuhs, pastaj edhe shfrytzimi i udhzuesve metodik pr realizimin e msimdhnies dhe t ve-
35
6. VLERSIMI I ARRITJEVE
T NXNSVE
KONTROLLI DIAGNOSTIK DHE VLERSIMI

N fillim t vitit shkollor msuesi bn kontrollin diagnostik pr t konstatuar zhvillimin dhe nevojat individuale t do nxnsi n mnyr q
t bj planifikimin cilsor t detyrave dhe veprimtarive t diferencuara
dhe bashkpunimin m efektiv me prindrit e nxnsve. Me an t ktij
kontrolli konstatohet shkalla e parangjohurive, niveli i socializimit,
zhvillimi emocional dhe fizik i nxnsve. Diagnostikimi mund t realizohet nprmjet vzhgimit, biseds, pyetjeve e prgjigjeve, biseds me
prindrit e nxnsve, me prdorimin e instrumenteve adekuate pr moshn e tyre etj.
VLERSIMI FORMATIV - Gjat msimdhnies s Gjuhs shqipe n
klasn e katrt fillore parashikohet vlersimi formativ, i cili
prfshin prpilimin dhe mbajtjen e portfolios s nxnsit ku hyjn:
mbledhja e t dhnave (punimeve, krijimeve, prgjigjeve me goj) pr
do nxns;
listat e vlersimit t vazhdueshm (formativ) t prgatitura prej m
par q i plotson msuesi pasi bn nxnsi ndonj aktivitet konkret q
mund t jet i veant (pozitiv ose negativ) ose mund t jet studim i rastit dhe ku msuesi shnon gjendjen faktike t nevojave individuale t
nxnsit;
instrumentet q kan t bjn me seciln fush programore. N kto
instrumente msuesi fut t dhnat pr t arriturat e nxnsit n t gjitha
aspektet (kognitive-intelektuale, socio-emocionale, sociale e psikomotorike). Listat e vlersimit n radh t par duhet t prfshijn objektivat q duhet t arrihen kur e kryen klasn e tret dhe q nuk u prkasin
klasave n vijim.
36
VLERSIMI MIKROSUMATIV N fund t tremujorit t dyt, n

baz t t dhnave t grumbulluara, nprmjet vlersimit formativ bhet
vlersimi mikrosumativ.
VLERSIMI SUMATIV - Duke u mbshtetur n t dhnat e prgjithshme t prftuara nga prcjellja dhe vlersimi formativ, msuesi e
konstaton (prshkruan) shkalln e zhvillimit dhe t arriturave t do
nxnsi vemas n kuadr t secils fush programore.
FUNKSIONI I PORTFOLIOS
qGjat gjith vitit shkollor prindrit duhet t ken qasje n portfolion e
fmijs s vet q t mund t japin ndihmesn e tyre lidhur me realizimin
cilsor t msimit t gjuhs shqipe dhe pr kaprcimin e vshtirsive individuale t fmijs s tij.
qNota prfundimtare analitike me shkrim i jepet po kshtu prindit dhe
bhet pjes prbrse e portfolios s nxnsit.
qPortfolio e nxnsit me t dhnat konkrete lidhur me arritjet dhe vshtirsit e nxnsit prcillet m tej n klasat e tjera.
MNYRAT PR KONTROLLIM DHE VLERSIM - N mbshtetje t krkesave programore t lnds s gjuhs shqipe pr klasn e
tret, ku vazhdon zhvillimi dhe prforcimi i shkathtsive pr lexim e
pr shkrim, pr njohuri gjuhsore, drejtshkrimore etj. vlersimi duhet t
bhet me kontrollim t vazhdueshm, me an t prezantimeve dhe ushtrimeve me goj e me shkrim, ose nprmjet ushtrimeve praktike dhe
hulumtimit t thjesht.
7. KUSHTET HAPSINORE
Mjedisi i msimdhnies (klasa etj.) duhet ti ket kushtet themelore pr

zhvillimin normal dhe aktiv t veprimtaris msimore. Orendit e klass t mund t zhvendosen me lehtsi pr tu prshtatur me aktivitetet
dhe format e puns si dhe t mundsojn komunikim aktiv dhe pa pengesa n relacionin nxns-nxns, nxns-msimdhns. Klasa duhet t
ket kndin e biblioteks, kndin pr loj dhe kndin pr ekspozita dhe
aktivitete t tjera. Kushtet hapsinore duhet t jen n prputhje me
Normativin pr kushtet hapsinore t miratuar nga ana e ministrit t arsimit dhe shkencs me vendimin nr. 07-4061/1 t dats 31.05.2007.
9. KOMISIONI PR PRGATITJEN E
PROGRAMIT MSIMOR
- Prof. dr. Vehbi Kadriu, Fakulteti Pedagogjik, Shkup
- Prof. dr. Asllan Hamiti, Fakulteti Filologjik, Shkup
- Lirie Shabani, Shkolla fillore 7 Marsi, Shkup
- Kadire Hoxha, Shkolla fillore 25 Maj, Shkup
- Qamil Xheladini - kshilltar pedagogjik (koordinues)
- Zejna Halimi - kshilltare pedagogjik
Programin msimor t gjuhs shqipe pr klasn e katrt t arsimit eillor

nntvjear e solli ministri i arsimit dhe shkencs me vendim
nr. 07-4049/1 m 22.05.2008.h
8. NORMATIVI PR KUADRIN
MSIMOR
Realizimin e programit msimor pr klasat IV VI parashikohet ta bj

msimdhnsi q ka kryer shkollimin e lart adekuat q sht e prcaktuar me Ligjin pr arsimin fillor.
37
38
DOKUZYILLIK LKRETM
RETM
PROGRAMI
TRK DL
39
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 (. .44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07), t IV
.
40
1. GR
Trke retim dersi, rencinin milli benliininidir ve anadili Trke

eitiminin temelini oluturmaktadr. Trke edeb dilinin renciler
tarafndan renilip kullanlmas demek, okuduu her metin ve
konularn (edebiyat ve medya kltrnden) anlamayabilme, iindeki
olaylarn kavrayabilme , yorumlayabilme, ifade edebilme vb. asndan
olan katks yansra, rencilerde edeb yaratclk, okuma ve kendikendini eitme becerilerin gelimesinde de katkda bulunmaktadr.
Bilginin hzla yenilenerek retildii amzda birey ve toplumun
gelecei, bilgiye ulama, bilgiyi kullanma ve retme becerilerine bal
bulunmaktadr. Bu becerilerin kazanlmas ve hayat boyu srdrlmesi,
bilgiyi ezberlemeyi deil, bilgi retimine dayal ada bir eitimi gerektirmektedir.
Gnmzde hzla gelien bilim ve teknoloji, eitimin her alann etkilemekte ve zellikle eitim yaklamlarnda kkl deiimleri zorunlu
klmaktadr. Geleneksel eitim yaklamlarnn yetersiz kald bilgi ve
teknoloji anda, oklu zek ve yaplandrc eitim yaklamlar n
plana kmaktadr. Bu yaklamlarla eitim srecinde, retmen merkezli anlayla rencinin davrann deitirmek yerine; renci merkezli anlayla rencinin zihinsel becerilerini gelitirmeye ve bilgiyi
yaplandrmaya arlk verilmektedir.
Bu geliim srecinde rencilerin;
qAnlama, sralama, snflama, sorgulama, iliki kurma, eletirme, tahmin etme, analiz-sentez yapma ve deerlendirme,
qBilgiyi aratrma, kefetme, yorumlama ve zihninde yaplandrma,
qKendini ifade etme, iletiim kurma, arkadalaryla i birlii yapma,
tartma, problem zme, ortak karar verme ve giriimcilik
gibi eitli zihinsel ve temel becerileri kazanmalar beklenmektedir. Bu

becerilerin kazanlmas ve gelitirilmesi, rencilerin dili doru ve etkili kullanmalarna baldr.
rencilerin iletiim kurmalar, bilgi edinmeleri, renmeleri ve kendilerini her ynden gelitirmelerinde dilin nemli bir yeri bulunmaktadr.
Dil, rencilerin evrelerindeki olaylar sorgulayarak karar vermesine,
farkl alardan bakarak olaylar deerlendirmesine, sosyallemesine ve
adalamasna byk katk salamaktadr. Bu nedenle rencilerin;
dinleme, konuma, okuma, yazma, grsel okuma ve grsel sunu ile ilgili temel dil becerilerini kazanmalar gerekmektedir. Dil geliim srecinde, bu renme alanlar karlkl olarak birbirini etkilemekte ve
tamamlamaktadr. Dolaysyla sz konusu renme alanlar Trke
retiminde bir btn olarak ele alnmaktadr.
Gnmzde Trke retimi; sadece dinleme, konuma, okuma,
yazma, grsel okuma ve grsel sunu ile ilgili dil becerilerinin
gelitirilmesi deil, ayn zamanda metinler aras dnme, anlama,
sralama, snflama, sorgulama, iliki kurma, eletirme, analiz-sentez
yapma ve deerlendirme gibi zihinsel becerileri de gelitirme olarak
anlalmaktadr. Bylece Trke dersi retiminde rencilerin zihinsel
becerilerini gelitirme n plana kmaktadr. Bunlara ek olarak iletiim
kurma, ada toplumun gereklerini yerine getirme, bilinli kararlar
verme, renmeyi srdrme gibi temel becerilere de arlk verilmektedir. Bu anlaytan hareketle, rencilerin hayat boyu kullanacaklar
bilgi ve becerileri edinmeleri beklenmektedir.
41
TRK DL PROGRAMININ STATS VE ERKLERNN

OKUMA YILINDAK DAILIMI
qDersin Stats: Zorunlu Ders
qDers Saatleri: Haftada: 5 Ders, Ylda; 180 Ders
PROGRAMIN YAPISI
Trke IV.-VI. snf retim Programnn yaps;
Birinci blmde: IV-VI Snf Dnemi Trke retim Programnn
genel amalar, IV. snfn genel amalar, IV. snftaki kazanmlar, renme alanlar, kazanmlar, etkinlikler ve aklamalardan olumaktadr.
kinci blmde: Programla ilgili didaktik neriler (ynerge), renci
bilgi becerilerin lme deerlendirilmesi, eitim programnn standardlar, retim kadrosu ile ilgili normatif, beklenilen sonular.
Trke retim dersi, rencinin milli benliininidir ve anadili Trke
eitiminin temelini oluturmaktadr. Trke edeb dilinin renciler
tarafndan renilip kullanlmas demek, okuduu her metin ve konularn (edebiyat ve medya kltrnden) anlamayabilme, iindeki olaylarn kavrayabilme , yorumlayabilme, ifade edebilme vb. asndan olan
katks yansra, rencilerde edeb yaratclk, okuma ve kendikendini
eitme becerilerin gelimesinde de katkda bulunmaktadr.
Bilginin hzla yenilenerek retildii amzda birey ve toplumun
gelecei, bilgiye ulama, bilgiyi kullanma ve retme becerilerine bal
bulunmaktadr. Bu becerilerin kazanlmas ve hayat boyu srdrlmesi,
bilgiyi ezberlemeyi deil, bilgi retimine dayal ada bir eitimi gerektirmektedir.
Gnmzde hzla gelien bilim ve teknoloji, eitimin her alann etkilemekte ve zellikle eitim yaklamlarnda kkl deiimleri zorunlu
klmaktadr. Geleneksel eitim yaklamlarnn yetersiz kald bilgi ve
teknoloji anda, oklu zek ve yaplandrc eitim yaklamlar n
plana kmaktadr. Bu yaklamlarla eitim srecinde, retmen merkezli anlayla rencinin davrann deitirmek yerine; renci merkezli anlayla rencinin zihinsel becerilerini gelitirmeye ve bilgiyi
yaplandrmaya arlk verilmektedir.
42
Bu geliim srecinde rencilerin;

qAnlama, sralama, snflama, sorgulama, iliki kurma, eletirme, tahmin etme, analiz-sentez yapma ve deerlendirme,
qBilgiyi aratrma, kefetme, yorumlama ve zihninde yaplandrma,
qKendini ifade etme, iletiim kurma, arkadalaryla i birlii yapma,
tartma, problem zme, ortak karar verme ve giriimcilik
gibi eitli zihinsel ve temel becerileri kazanmalar beklenmektedir. Bu
becerilerin kazanlmas ve gelitirilmesi, rencilerin dili doru ve etkili kullanmalarna baldr.
rencilerin iletiim kurmalar, bilgi edinmeleri, renmeleri ve kendilerini her ynden gelitirmelerinde dilin nemli bir yeri bulunmaktadr.
Dil, rencilerin evrelerindeki olaylar sorgulayarak karar vermesine,
farkl alardan bakarak olaylar deerlendirmesine, sosyallemesine ve
adalamasna byk katk salamaktadr. Bu nedenle rencilerin;
dinleme, konuma, okuma, yazma, grsel okuma ve grsel sunu ile ilgili temel dil becerilerini kazanmalar gerekmektedir. Dil geliim srecinde, bu renme alanlar karlkl olarak birbirini etkilemekte ve
tamamlamaktadr. Dolaysyla sz konusu renme alanlar Trke retiminde bir btn olarak ele alnmaktadr.
Gnmzde Trke retimi; sadece dinleme, konuma, okuma, yazma, grsel okuma ve grsel sunu ile ilgili dil becerilerinin gelitirilmesi
deil, ayn zamanda metinler aras dnme, anlama, sralama, snflama, sorgulama, iliki kurma, eletirme, analiz-sentez yapma ve deerlendirme gibi zihinsel becerileri de gelitirme olarak anlalmaktadr.
Bylece Trke dersi retiminde rencilerin zihinsel becerilerini
gelitirme n plana kmaktadr. Bunlara ek olarak iletiim kurma,
ada toplumun gereklerini yerine getirme, bilinli kararlar verme,
renmeyi srdrme gibi temel becerilere de arlk verilmektedir. Bu
anlaytan hareketle, rencilerin hayat boyu kullanacaklar bilgi ve becerileri edinmeleri beklenmektedir.
TRK DL PROGRAMININ STATS VE ERKLERNN

OKUMA YILINDAK DAILIMI
qDersin Stats: Zorunlu Ders
qDers Saatleri: Haftada: 5 Ders, Ylda; 180 Ders
PROGRAMIN YAPISI
Trke IV.-VI. snf retim Programnn yaps;
Birinci blmde: IV-VI Snf Dnemi Trke retim Programnn
genel amalar, IV. snfn genel amalar, IV. snftaki kazanmlar,
renme alanlar, kazanmlar, etkinlikler ve aklamalardan olumaktadr.
kinci blmde: Programla ilgili didaktik neriler (ynerge), renci
bilgi becerilerin lme deerlendirilmesi, eitim programnn
standardlar, retim kadrosu ile ilgili normatif, beklenilen sonular
qMetinler aras dnme becerilerini gelitirerek sz varln zenginletirmek,

qBilimsel, yapc, eletirel ve yaratc dnme, kendini ifade etme,
iletiim kurma, i birlii yapma, problem zme ve giriimcilik gibi
temel becerilerini gelitirmek,
qBilgiyi aratrma, kefetme, yorumlama ve zihninde yaplandrma becerilerini gelitirmek,
qBilgiye ulama, bilgiyi kullanma ve retme becerilerini gelitirmek,
qBilgi teknolojilerini kullanarak okuma, metinler aras anlam kurma ve
renme becerilerini gelitirmek,
qKitle iletiim aralaryla verilen mesajlar sorgulama becerilerini
gelitirmek,
qKiisel, sosyal, kltrel, ekonomik ve politik ynlerden gelimelerini
salamak,
qMill, manev, ahlak, tarih, kltrel, sosyal, estetik ve sanatsal
deerlere nem vermelerini salamak; mill duygu ve dncelerini glendirmek,
qYazl ve szl rnlerle Trk ve dnya kltrn tanmalarn
salamak,
qOkuma ve yazma sevgisi ile alkanln kazanmalarn salamaktr.
2. IV-VI SINIF DNEM TRKE

RETIM PROGRAMININ GENEL
AMALARI:
Trke retiminin amac, Makedonyadaki Eitimin genel amalarna
ve temel ilkelerine uygun olarak hazrlanm olup rencilerin:
qDinleme, konuma, okuma, yazma, grsel okuma ve grsel sunu dil
becerilerini gelitirmek,
qAnadili olan Trkeyi sevmelerini, doru ve etkili kullanmalarn
salamak,
qZihinsel geliimlerine uygun olarak anlama, sralama, snflama, sorgulama, iliki kurma, eletirme, tahmin etme, analiz-sentez yapma ve
deerlendirme gibi zihinsel becerilerini gelitirmek,
43
3. IV. SINIF TRKE RETM

DERSNN GELM AMALARI
renci:
qEdeb dilde yazp okuyabilmeli ve kendini szl ifade ederek
konumaya katlabilme- konuablmeli ;
qYazda ve okumada temel dilbilgisi kurallarn uygular;
- Szl ve yazl ifadelerde adlar, adllar ve eylemleri tr olarak cmle
iinde kullanabilmeli;
qTr, yntem ve tekniklere uygun dinleyebilmeli ve dinlediini anlayabil, zetleyebilir ve soru sorabilmeli;
qKendini szl ifade ederek konumaya katlabilmeli;Tr, yntem ve
tekniklere uygun konuabilmeli;
qTrkenin zelliklerini kavrayabilmeli;Yaz dili ve yre edeb dili
ayrt edebilme aralarndaki farklar grebilmeli;
qOlay ya da varlklar betimler ve yorumlar;
qDzeyine gre metin ve konular okur ve anlatabilir;
qKelimeleri yerinde ve anlamlarna uygun kullanr ve doru telaffuz
eder;
qCmlelerde ve metinlerdeki kelimeleri yerinde ve anlamlarna gre
uygun yazar;
qKsa ierikli metin ve konular yazl olarak anlatrr;
qDinlediini anlayabilme, zetleyebilme ve soru sorabilme;
qBasit sorular sorabilir ve sorulan sorulara cevap verebilir;
qYazlarnda kendi yaantsndan ve gnlk hayatndan olaylar yazabilir;
qKelime daarcn zenginletirebilir;
qYazlarnda imla kurallarn uygular;
qEdeb trlerini (nazm ve nesir) kavrar ve tanr;
44
qml kurallarn uygular;

qNoktalama iaretlerini doru yazar ve yerinde kullanr;
qBilgi, duygu ve dncelerini sunmak amacyla biliim teknolojisinden yararlanabilme.
qDersteki iletiim bilgi teknolojjinin kullanlmasna yeteneklendirmeli.
4. TRKE DERS 4. SINIF

RETM PROGRAMI
renme Alan: LETM

Amalar
Ierik
Kavramlar
Metod ve etkinlikler
Dinlediini anlayabilme, zetleyebilme ve soru

sorabilme.
Dinlediklerini anlamlandrmada n bilgilerini kullanma.

Dinlediklerini anlamlandrmada sunulan
grsellerden yaralanma.
Dinlediklerini zihninde canlandrma.
Dinlediklerinde ne, nerede, ne zaman,
nasl, niin ve kim (5N 1K) sorularna
cevap arama.
Dinlediklerinde sebep-sonu ilikilerini
kurma.
Dinlediklerin konusunu belirleme.
Dinlediklerinin ana fikrini belirleme.
Dinledii olay nasl gelieceini ve sonucunu tahmin etme.
Dinledikleriyle ilgili karmlar yapma.
Dinlediklerine ilikin karlatrmalar
yapma.
Dinledikleri konulara ilikin sorular sorar ve sorulara cevap verir.
Dinledikleri ile ilgili zetleme yapma.
Dinlediklerinde ortaya konulan sorunlar
belirler ve onlara farkl zmler bulma.
Dinlediklerini bakalaryla paylama.
Dinlediklerinde hikye unsurlarn belirleme.
Dinleyici
zetlemek
Ama
Paylamak
Sebep-Sonu
rencilerin anlatlanlar daha kolay anlayabilmeleri iin

resim, ekil, fotoraf v.b kullanr.
Zihinde canlandrlanlar szl, yazl veya grsel olarak ifade
edilebilir.
Dinlediklerinde geen iki farkl nesnenin, kiinin, olay, yer v.b
birbirleriyle olan benzer ve farkl ynlerini karlatrr.
Aklama: Bu ya grubundaki rencilerin dikkat sreleri gz
nne alnarak etkinlikler planlanr. Dinleme ncesi ve dinleme
srasnda eitli grseller, aklamalar ve sorular yardmyla
rencinin dikkat sreklilii salanr.
Dinlediklerinde ortaya konulan sorunlar belirler ve zm
bulmalar istenir.
Dinlerken srece katlmas soru sormas, aklama yapmas
istenir.
Neden? nk etkinlii yaptrlr.
Dinledii hikye, masal veya metinden ne, nerede, ne zaman,
nasl, niin ve kim sorularna cevap bulmalar etkinlii
yaptrlr.
Hikye unsurlar ana karakter, yer, olay ve zaman belirlemeleri istenir.
Etkinlik: Tahmin Et etkinlii yaptrlr
45
Amalar
Ierik
Kavramlar
Tr, yntem ve tekniklere

uygun dinleyebilme.
Katlml dinleme.
Bilgi edinmek iin haber, sunu, belgesel v.b dinleme ve izleme.
Elenmek iin masal, hikye, iir,
ark, tekerleme, tiyatro dinleme ve
izleme.
Grup konumalarn ve tartmalarn dinleme.
Katlm
Haber
Tartma
Sorgulama
Dinlerken srece katlr, soru sorar ve aklamalar yapar.

TV ve radyodan dinledikleri gncel olaylar anlatmalar istenir.
Tiyatro-sinema izletilir.
Aklama: retmen renci baarsn, gzlem-alma yapraklar
ve renci rn dosyas kullanarak deerlendirilir
Konuma kurallar- Konumak iin hazrlk yapama.

n uygulayabilme. Konuma amacn belirler ve dinleyicilere syleme.
Dinleyicilerle gz temas kurma.
itebilir ses tonuyla konuma.
Akc konuma.
Kelimeleri yerinde ve anlamlarna
uygun kullanma.
Konumalarnda beden dilini kullanma.
Konu dna kmadan konuma.
Kendini szl ifade Kendine gvenerek konuma
ederek konumaya Konumasnda olaylar olu srasna
katlabilme.
gre anlatma.
Yeni rendii kelimeleri konumalarnda kullanma.
Konumasnda ana fikri ve nemsedii bilgileri vurgulama.
Konumalarnda karlatrmalar
yapma.
Konumalarnda sebep-sonu ilikileri kurma.
Duygu, dnce ve hayallerini szl
olarak ifade etme.
46
Konuaca konuyla ilgili plan yapmas, bilgi toplamas, grseller

hazrlamas, prova yaplr.
Aklama: renciye Ne hakknda konumak istiyorsun?, Bize
neler anlatmay dnyorsun? gibi sorular sorularak konuma
amacn belirlemesi salanr.
Konumalarnda kelimeleri doru telaffuz eder ve gereksiz kelime,
ses tekrarlarnn, duraklamalarn olmad, vurgu ve tonlamalara dikkat edilerek konuma yapar.
Duygular ses tonuna yanstr.
Dinleyicilerle gz temas kurar.
Akc konuur.
Dnce
Ana fikri
Hayal
Gven
Aile ve evre
5N 1K
Konumalarnda olu srasna gre anlatmas istenir.

Olaylar sralarken ilk nce, nce, daha sonra, ondan sonra, sonunda, sonuta, ifadelerin kullanlmas istenir.
Snfta, okulda, sokak veya topluluk nndeki konumalarla,
arkada, retmen, anne baba veya bir yetkiliyle konumann birbirinden farkl olmas gerektii vurgulanr.
Konuma ierii hakknda ki dncelerini anlatarak belirtir.
Hayal kurmalar ve kurduklar hayali snfta paylamalar istenir.
Konumasnda ana fikrini vurgulamas istenir.
Holanp holanmad olay, durum, kii ve buna benzer hakknda
konuur.
Sebep-sonu ilikileri kurarken benzer olarak, gibi, farkl olarak,
ayns vb. ifadelerin kullanlmas istenir.
Amalar
Ierik
Kavramlar
Kendisini, ailesini ve evresini

tantma.
Bilgi edinmek amacyla sorular
sorma.
Konumalarnda ne, nerede, ne
zaman, nasl, niin ve kim (5N 1K)
elerini vurgulama.
Tr, yntem ve tek- Gnlk ilikilerin gerektirdii farkl
niklere uygun ko- durumlara uygun konuma.
nuabilme.
Grup almalarnda duygu ve
dncelerini paylama.
Topluluk nnde konuma.
stlendii role uygun konuma.
Masal, hikye, fkra veya filmi
tekniine uygun anlatma.
kna edici konuma.
Bilgi edinmek amacyla soru sormas istenir.
5N 1K sorularyla soru sorar.
Paylama
Betimleme
Rol
kna etme
Bir gn ierisindeki yapt etkinliklerini zetlemesi ve anlatmas

istenir.
renciler belirli gn ve haftalarda, bayramlarda vb. topluluk
nnde konumaya cesaretlenir.
Selamlama, tanma, arkadalaryla ve yetikinlerle konuma,
teekkr etme, kutlama, zr dileme,
telefonda konuma,
konumalarn gerektirdii durumlara uygun konumalar istenir.
Drama, piyes veya canlandrmada stlendii rollerin zelliklerine
uygun konumas istenir.
leri srd dncenin kabul edilebilir gereklerini, nedenlerini
ve kantlarn ortaya koyar.
Etkinlik:
Belirlenen bir konu ya da sorun hakknda beyin frtnas yaptrlr.
Snf bakan seimleri iin konumalar yapar.
Dnen Adam etkinlii yaptrlr.
47
RENME Alan: DL
Amalar
Ierik
Kavramlar
DLBLGS
48
Cmle bilgisi
Cmle nedir bilme.
Cmle
Olumlu ve olumsuz Cmlede kelime says Sz dizimi
cmleler
yi bir cmlenin zelliklerini bilme.
Cmle ile ilgili yazm
kurallarn renme.
Sz dizilerini, cmleleri inceleyerek neyi anlatt bildirdiini sylemeleri istenebilir.

Zeki ama yaramaz
Kelime gruplarn tamamlayarak cmle oluturmalar istenebilir.
rnein:
retmen Aliye bir... .
Cmlenin temel ele- Yklem

rini, zne ve yklemin zne
grevini renme ve
kavrayabilme.
Yklem
zne
kim ya da ne sorular ile cmlede yklem ve zneyi bulmalar

etkinlii yaptrlr.
Umut okulla gitti.
Aklama: Giden kim? (Umut-zne)
Umut ne yapt? (gitti-yklem)
Seslerin
gruplandrmasnda
nl ve nsz harfleri
doru telaffuz edebilme.
nl harfler
Kaln nller
nce nller
nsz harfler
Byk ses uyumu
Verilen kelimelerde bulunan kaln ve ince sesli nl harfleri gstermeleri etkinlii yaptrlabilir.
Kaynatrma harflerini Kaynatrma harfleri

kavrayabilme ve doru (n,s,,y)
kullanabilme.
Kaynatrma harfleri
(n,s,,y)
Kaynatrma harfleriyle ilgili etkinlikler yaptrlabilir.
Kelimeleri hecelere
ayrabilme
Hece
Kelimelerde hece saysn belirtmeleri ve yazmalar istenir.

Seslerden harfler, harflerden heceler, hecelerden kelimeler, kelimelerden cmle oluturma etkinlii yaptrlabilir.
Seslerin
gruplandrlmas
nl harfler ve zellikleri
nsz harfler ve zellikleri
Kelimeleri hecelere
ayrabilme
Amalar
Ierik
Kavramlar
Varlk adlarn ayrt ede- Adlar

bilme.
zel adlar
Varlklara veriliine gre Ortak (cins) adlar
adlar zel ve ortak adlar
olarak ayrabilme ve kavrayabilme.
Adlar
zel adlar
Ortak (cins) adlar
Etkinlik:
Neler zel isimdir.
Kemal
vazo
Varlklarn saylarna g- Tekil adlar

re adlar ayrt edebilme, oul adlar
Tekil-oul oluumunu Topluluk adlar
kavrayabilme ve yerine
gre doru kullanabilme.
Topluluk adlarn tanyabilme.
Tekil adlar
oul adlar
Topluluk adlar
Trke
zel isimlerin yazm ile ilgili kurallar etkinlii yaptrlabilir

Verilen kelimeleri balklarda belirtilen ad-isim eitlerine gre
ayrnz.
Millet, aa, Ay, kitap, ordu, Canan
zel Ortak Tekil oul Topluluk
E anlaml (anlamda) ve E anlaml kelimeler E anlaml kelimeler Kelimelerin e ve zt anlamlar bulunur.

zt (kart) anlaml ke- Zt anlaml kelimeler Zt anlaml kelimeler
limeleri kullanarak sz
varln gelitirebilme.
Adlarn cmledeki grevlerine gre durumlarn
kavrama ve doru kullanabilme.
Ad durumlar
(smin hallerin)
(i, e, de, den) ekleri
kavrama.
Adn durumlar
i eki
e eki
de eki
den eki
Adlarda kltme ekle- Adlarda kltme Adlarda

kltme
rini kavrayabilme ve cik, ck, cuk, ceiz, ca- cik, ck, cuk, ceiz,
anlamlarn renebilme. z ekleri isimlere k- caz ekleri
ltme, acma, sevgi,
vb. anlamlar katn
anlama.
Ad durumlar Anlatmda yer alan isimlerin hal ekleri yazlmamtr.

Bunlarn sonlarna gerekenleri yaznz etkinlii yaptrlr.
Saat dokuz skp Manastra yola ktk.
Yol otobs bozuldu. Bizi baka bir otobs bindirdiler .
Etkinlikler:
Serecik yuvasn kaybetmi. (sevgi anlam)
Kzcaz olay alayarak anlatyordu. (acma anlam)
u evcazda yayoruz. (kk anlam)
Ufack, minicik elleri var. (kk anlam)
49
Amalar
Kavramlar
Ad tamamlamalarn ka- Ad tamlamalar

vrayabilme.
Tamlayan ad
Tamlanan ad
Ad tamlamalar
Tamlayan ad
Tamlanan ad
Ad tamlamalaryla etkinlik yaptrlr.

Kelime
Tamlama
Ev
Evin kaps
Bahe
Bahe iei
orba
orba ka
Varlklarn zelliklerini
(nitelik ve say) belirten
szckleri ayrt edebilme
ve n adlarn (sfatlarn)
adlardan nce yazldn
kavrayabilme.
Boluklara cmlelerde geen eylemleri yaznz.

Eylemler
Cmlelerde geen eylemlerin zamann boluklara yaznz etkin Biten bir eylem
likleri yaptrlr.
(gemi zaman)
Devam eden bir eylem
(imdiki zaman)
Gelecekte yaplacak bir
eylem
(gelecek zaman)
Eylem olan kelimeleri

tanma.
Kelime trlerini ilemine uygun kullanma.
Adlar (zamirler) adlarn Zamirler (adlar)

yerini tutan szckler Kii zamirleri
olduunu kavrayabilme. aret zamirleri
Zamirler (adlar)
Kii zamirleri
aret zamirleri
Verilen cmlelerin bana uygun kii adlarn yaznz, etkinlii

yaptrlr.
Basit ve bileik cmlele- Basit cmleleri

rini ayrt edebilme.
tanma.
Birleik cmleleri
tanma
Basit cmle
Bileik cmle
Basit ve bileik cmleleri ayrt edebilmek iin etkinlikler yaplr.
Yklemin yerine gre Kurall cmle

cmleleri tanma
Devrik cmle
Kurall (dz) cmle
Devrik (kuralsz) cmle
Kurall cmleleri devrik, devrik cmleleri kurall cmlelere

dntrme etkinlii yaptrlabilir.
Kurall (dz) cmleleri

ve devrik (kuralsz) cmleleri yklemin yerine
gre ayrt edebilme.
50
Ierik
Amalar
Ierik
Kavramlar
DZGN KONUMA VE YAZIM

mla kurallarn uygula- Byk harflerin kullyabilme
anld yerleri renme.
Cmleye byk harfle
balama.
Kii, lke, ulus, yer,
bayram adlarnn ilk
harflerini byk yazma.
Kurum, kurulu ve
unvan adlarnn ksaltmalarn yazma.
Cmleler veya bir ksa metin verilerek yazm yanllarn bulmalar

ve dzletmeleri istenebilir.
Anlaml ve kurall cmleler kurar.
Kark olarak verilen kelimelerden anlaml ve kurall cmleler
kurmalar istenebilir.
Yazlarnda imla kurallarn uygular.
Yazlarnda kelime tekrarlarndan kanr.
mi, soru edatn doru mi, soru ekinin yazm mi, soru edat
yazabilme ve yerinde
kullanabilme
Noktalama iaretlerini Noktalama iaretlerini Nokta
doru yazabilme ve ye- doru yazma ve kul- Virgl
rinde kullanabilme
lanma
Ksa izgi
Trnak iareti
ki nokta
Kesme iareti
Satr sonuna smayan kelimeleri hecelere doru ayrma uygulamas

yaplr.
Noktalama iareti verilmeyen cmlelerden veya bir metinden gerekli
noktalama iaretlerini kullanmalar istenebilir.
Sz varln gelitireb- Grsellerden yararilme

lanmak sz varln
gelitirme.
Kelimeleri e ve zt
anlamlarn bulma.
Bilmedii kelimelerin
anlamn bulma.
Kaynatrma harflerini kullanma
51
RENME ALANI: ANLATIM VE YARATICILIK

Amalar
Ierik
Kavramlar
SZL ANLATIM
Cmlelerde ve metinlerdeki kelimeleri yerinde ve anlamlarna
gre uygun yazabilme.
52
Kelimeleri yerinde ve
anlamlarna uygun yazma
(kopya etme).
Yazlarnda sebep-sonu
ilikileri kurma.
Yazlarnda farkl cmle
yaplarna yer verme.
Mektup ve tebrik kart
yazma.
Dikte etme
Sebep-sonu
Mektup
Tebrik kart
Sayfa dzenine dikkat eder.

Satr sonuna smayan kelimeleri hecelere doru ayrma uygulamas
yaplr.
Eksik braklm cmlelerin sebep-sonu ilikisini kurarak anlamlarna
uygun tamamlanmas istenir.
Kark olarak verilen kelimelerden anlaml ve kurall cmleler kurmalar
istenebilir.
Beni Tamamla etkinlii yaptrlr.
Gizli Kelimeyi Bul etkinlii yaptrlr.
Doum gn kutlamas iin mektup yazmalar istenebilir.
Yeni yl kutlama ile ilgili tebrik kart yazmalar istenir.
Yazlarnda sz varl- E ve zt anlaml keli- E

ndan yararlanabilme
meleri kullanma.
Zt
E anlamlsn bul etkinlii yaptrlr.

Zt anlamlsn bul etkinlii yaptrlr.
Ksa ierikli metin ve Ksa ierikli bir yk- Hayal

konular yazl olarak y, masal yazl olarak Mantk
anlatabilme
anlatma.
Okunulan metinleri zet
olarak yazma.
Gnlk olaylar, aile ve okul iinde yaananlar, izledikleri ve baka izlenimler hakknda yaz yazmalar istenir.
Mantksal btnlkle yaz yazmalar istenir.
zlenim ve deneyimlerine dayal yazlar yazar.
Kendisini, ailesini ve evresini tantan yazlar yazar.
*Anahtar
kelimeleri Hikye yazma
kullanarak
hikye
oluturabilme
*Verilen plana gre hikye oluturabilme
*Verilen bala gre
hikye oluturabilme
Srasyla verilmi bir dizi resmin her biri iin cmleler yazarak hikye
oluturmalar istenebilir.
Verilen anahtar kelimelerin artrd baka kelimeleri bularak
yazmalar ve bu kelimeleri kullanarak hikye oluturmalar istenebilir.
Eksik braklan resmi tamamlar.
Verilen metne uygun balk belirler.
Amalar
Ierik
Kavramlar
Sorgulayarak yazma Sorular oluturarak yazma.

becerisini
gelitirebilme
Sorgulama
Merakn gidermek, bilgi edinmek ve soru yazma becerisini

gelitirmek amacyla rencilere soru yazma frsatlar verilebilir.
Sorular yazar.
Verilen sorulara gre cevap yazma.
Yazlarnda sebep-sonu ilikileri kurar.
Neden-nk etkinlii yaptrlr.
5N 1K sorularndan sorular oluturur.
Verilen plana gre Yazlarnda betimleme yapma.

betimleyebilme
Betimleme
Belirlenen zellikler asndan, rencilerden bir arkadan paragraf halinde betimlemeleri istenir.
Dierlerinden betimlenen renciyi tahmin etmeleri istenir.
Yazlarnda
imla Yazlarnda imla kurallarn uygukurallarn uygula- lama.
yabilme
Kelimelerde yanl verilen g, , ,
j, b, p, c, , d, t, k harfleri doru kullanma.
Yazm yanllarnn bulunduu bir metinde yanllar bulma ve dzeltme.

Yazlarnda noktalama iaretlerini doru yazar ve kullanr.
Yazlarlnda imla kurallarn kullanr.
53
RENME Alan: OKUMA, EDEBYAT VE LEKTR

Amalar
Ierik
Kavramlar
OKUMA KURALLARINI UYGULAYABILM

Okuma kurallarn uy- Okuma amacn belirleme
gulayabilme
Okuduu kelimeleri doru telaffuz etme.
Noktalama iaretlerine dikkat ederek okuma.
itebilir bir ses tonuyla okuma.
Sesli okumada vurgu ve tonlamada dikkat
etme.
ekil, sembol ve iaretlerin anlamlarn
okuma.
Akc okuma.
Kurallarna uygun sessiz okuma.
Dikkatini okuduuna younlatrma.
Vurgu
Tonlama
ekil
Sembol
aret
Sesli okuma
Sesiz okuma
Kural
Okuduunu anlayabil- Okuma ncesi, okuma sras ve sonrasnda

me
metinle ilgili sorular cevaplandrma.
Okuduklarnda Ne, Nerede, Ne zaman, Nasl
ve Kim (5N 1K) sorularna cevap verme.
Okuduklarn zihninde canlandrma
Grsellerden yararlanarak metnin ieriliini
tahmin eder.
Okuduklaryla ilgili, kendi yaantsndan ve
gnlk hayattan rnekler verme.
Okuduklarnda gerek olanla hayal olan ayrt
etme
Okuma Trleri
54
Sesli okuma
Sessiz okuma
Hzl okuma
Okuma amacn belirler.

Etkinlik:
Noktalama iaretleri konulmu bir metinle,
konulmam bir metnin okunuu arasndaki farka dikkat
ekilebilir.
Okuduu kelimeleri telaffuz eder.
Zihinde canlandrdklarn resimlemeleri ve szel olarak anlatmalar istenebilir.

n bilgilerini kullanarak okuduunu anlamlandrr.
Okuma ncesi, okuma sras ve sonrasnda metinle ilgili sorular cevaplandrr.
Okuduklarnda ne, nerede, ne zaman, nasl ve kim (5N
1K) sorularna cevap verir.
Hikye haritas etkinlii yaptrlabilir.
Sesli-sessiz
Hz
Okuma hzn konuya gre ayarlar.

Sesli okumada tonlama ve vurguya dikkat eder.
Konuma hzyla ve konuma sesiyle okur.
Amalar
Ierik
Kavramlar
EDEBIYAT
Edebiyat:
Masal, hikye, fkra, ark tekerleme
Edeb trlerini ka- tiyatro vb. edebi rneklerine ayn oranda
vrama ve tanyabilme ilgi duymalarna zen gsterme.
(nazm ve nesir).
Masal
Masal, hikye ve fkra tekniine uygun anlatmlarda
Hikye-Fkra bulunmalar istenir
ark-Tekerleme
Nazm trleri:
Halk edebiyat rnleri:
iirler, trkler, manileri tanyabilme.
Lirik iirdeki temel
duygu ve konuyu saptayabilme
iirde kullanlan benzetme rneklerini kavrayabilme.
Ritim ve kafiyeyi
ayrabilme.
Anonim
halk
edebiyat
rnleri
olan trk ve maniyi
kavrayabilme.
iirde dize
iirde drtlk
iirin ana duygusunu belirleme
Renklerin deiik yerlerde kullanl
ve ifade ettii anlamlar.
Lirik iirdeki temel duygu ve konuyu
saptama
Benzetme (tebih),
iirde kullanlan benzetme rnekleri
bulma.
Ritim ve kafiye
iirde kafiye
iirde kafiyenin olumasn salayan e
sesli kelimeleri ayrt etme
Trk ve maniyi ayrt etme.
Trk ve maniyi ezberlemeyi zendirme.
Kafiye
Lirik iir
Benzetme
Trk
Mani
Nesir trleri:
Hikye, masal, fabl,
dram, fkra, ocuk roman,
temel
zelliklerine
gre
tanyabilme
ve
ayrabilme.
Okuduunu zetleme.
Ana karakter
Okuduklarnda hikye ve masal Kahraman
unsurlarn belirleme.
Diyalog
(Hikye unsurlar: ana ve yardmc karakterler, yer, olay, zaman.).
Okuduu metnin yazar hakknda bilgi
edinme.
Okuduunda geen varlklar ve
olaylar snflandrma.
iir, trk, ark trlerinde metinler ezberlenir.

iirdeki motiflere gre lirik iiri ayrt edebilme.
iirde ana duyguyu belirleme etkinlii yaptrlabilir.
Hecelerdeki vurgu, uzunluk, ykseklik gibi ses zelliklerini,
duraklarnn dzenli bir ekilde tekrarlanmas olan ritmi hisseder.
Mani ve trk syleme etkinlii yaptrlabilir.
Neden? nk etkinlii yaptrlabilir.

Sebep-sonu ilikileri kurdurulurken, nk bunun nedeni,
bu nedenle, bunun sonucunda, bu yzden vb. ifadelerinden
yararlanlmas istenebilir.
Duyguyu tahmin et!: Bir cmle farkl ses tonlarnda kaydedilerek rencilerden hangi duyguyu yansttn bulmalar
istenir.
Edeb eserin ana konusunu, ana duygusunu ve ana fikrini belirler.
55
Amalar
Ierik
Kavramlar Metod ve etkinlikler
Okuduu metnin yazar hakknda Edebi eser

bilgi edinme.
Ana duygu
Okuduunda geen varlklar ve Ana fiki
olaylar snflandrma.
Edeb eserdeki sebep-sonu
ilikisini kurma.
Edeb eserin ana konusunu, ana
duygusunu ve ana fikrini belirleme.
Metindeki karlkl konumalar
renciler arasnda paylatrlarak
okutulabilir.
Edeb eserin ana konusunu, ana duygusunu ve ana fikrini belirler.

Karlatrmalar yaplrken benzer olarak, gibi, farkl olarak, ayns
vb. ifadelerinin kullanlmas istenebilir.
Edeb eserde gecen mizahi eleri (cmleleri) tanyabilir.
Masal, hikye, ocuk arklar kasetten dinlettirilebilir.
Dinlediklerinde geen nesne, kii, olay, yer vb. arasnda oklu
karlatrmalar yaptrlabilir.
Metindeki diyaloglar renciler arasnda paylatrlarak okutulabilir.
Hikye haritas etkinlii yaptrlabilir.
LEKTR
Bamsz
olarak LEKTR LSTES:
nerilen eserlerden
blmler okuma becerisini kazanabilme
56
Serbest
Bu dnemde serbest okuma kitaplaryla tantlr.
okuma (lek- renciler, kitaplar nereden temin edecek yerleri konusunda bilgitr)
lendirip ynlendirilir.
Bamsz okumaya kar ilgi uyandrma, motive etme ve ynlendirme.
Yazarn ksa biyografisi hakknda bilgi edinir.
Balk ve ierik ilikisini sorgular.
Okuduu kitapta ortaya konulan sorunlar belirler ve onlara farkl zmler bulur.
Okuduklarnn ana fikrini dikkate alarak kendi kelimeleriyle zetler.
Kitapta geen kahramanlar analiz eder (ba ve yardmc kahramanlar
ve zellikleri).
RENME Alan: MEDYA KLTR

Amalar
Ierik
Kavramlar
Kitle iletiim aralarndan,

Radyo ve TV yaynlar
arasndaki fark gzetebilme.
Radyo ve TV yaynlar arasndaki

fark gzetme.
Radyo ve TV yaynlarn izleme.
Radyo yaynlar,
Mzikli yaynlar
ocuk drama yaynlar,
TV yaynlar
Eitimsel yaynlar
Mzikli yaynlar
ocuk program yaynlar
ocuk yarma yaynlar
Radyo ocuk
programlar
TV
ocuk
programlar
Radyo yayn trlerinde konuma, mzik, sesleme (etkileme-efektler) izleme.

TV ve radyodan ocuk programlarn izlemeleri ve izlediklerini snfta anlatma etkinlii yaptrlabilir.
Radyo ve TV programlarna katlma istei kazandrma.
Bilgi edinmek iin TV ve Radyo yaynlarn izler.
Bilgi, duygu ve dnce- Bilgisayarn eitimde ve iletiimdeki Bilgisayar

lerini sunmak amacyla bi- nemini kavrama.
letiim
liim teknolojisinden yaTeknoloji
rarlanabilme.
Eitim destekli bilgisayar oyunlarn oynanmas etkinlii

yaptrlabilir.
Film ve film trlerini Film trlerini tanma:

tanyabilme ve izleye- Film (siyah-beyaz ve gnmz film)
bilme.
izgi film
Dizi film
Uzun metrajl film
zledii bir ocuk filmin ieriliini, kiileri ve mesaj

hakknda yorum yapar.
Filmin retim ve eitimde ara ve ierilik olarak kullanm
tantlr.
Uzun
metrajl film
izgi film
Dizi
Gnmz
film
Sinema
57
Amalar
58
Ierik
Kavramlar
Tiyatro ile ilgili temel bil- Tiyatro

giler edinebilme ve izleye- Kukla oyunu
bilme.
Glge oyunu
Drama, sahne, kostm
Aktr, karakterler
Drama
Sahne
Kostm
Tiyatro
Aktr
Karakter
Tiyatroda tiyatro oyunu seyredilir.

Tiyatroda izlenen tiyatro ve kukla oyunlarndaki izlenimleri hakknda konuma yrtlr.
Bir oyununda rol alanlarn rollerini oynarken beden dilini
nasl kullandklar konusunda rnekler verilebilir.
Sahne, kostm, tanmlar hakknda konuma yrtlr.
Duygu ve dnce izlenimlerini drama, tiyatro, mzikli
oyun, kukla ve buna benzer yolarla sunar.
Tiyatro ve film sunumlar arasndaki fark ayrt edebilir.
Telefonu kullanabilme ve Telefonla, grg kurallarna uygun

telefonla grg kurallarna konuma.
uygun konuabilme.
Telefonla haberleme.
Telefon ve cep telefonu arasndaki
fark gzetme.
Telefon kulbnden yararlanarak
haberleme.
Telefon
Cep telefonu
Grg
Haberleme
Telefonu grg kurallarna uygun kullanma etkinlii

yaptrlabilir.
Telefon kulbnden konuma etkinlii yaptrlr.
Ktphaneden yararlana- Kitaplktaki szlk ve ansiklopedilerbilme

den yararlanma ve bilgi edinme.
ocuk dergilerini okumaya kar ilgi
uyandrabilme.
ocuk dergilerinden yararlanma.
Szlk
Bilgi edinmek iin ktphaneden yararlanr.
Ansiklopedi
Kitaba kar sevgi uyandrlr.
Dergi
Bilgi edinmek iin gazete ve dergi okur.
ocuk dergisi
Gnlk gazete
5. DDAKTK NERLER (YNERGE)
Dier Derslerle likilendirme

Trk Dili Dersi retim program planlama esnasnda evre Bilgisi,
Matematik, Resim Eitimi, Mzk Eitimi ve Beden Eitimi dersleri
ile entegre planlama olana salamaktadr. Dil alannda yaplan entegre
planlamada dierleri arasnda unlardan da konular eklenebilir: evre
Bilgisi (renci, szl ve yazl ifade esnasnda ve evreyi betimlerken
tanaca szckler/kelimeler); Matematik aracl ile (Cicim ile szcklerin arasndak ilikilerini kavrayabilmelerinde,rnek:yukar/aa;
sa/sol; alak/yksek; izgi ekmek ya da saylar szck olarak
yaklak ve tam saylar); Resim Eitimi ile (ilenilen metinler, edeb
eserlerdeki olaylar, kahramanlar resmederek); Mzik Eitimi ile (Sesli
ve sessiz harflerle ilgili konularda ve iirlerdeki ritim ile ilgili); Beden
Eitimi ( Belli sesli ve sessiz harflerin telafuzunda).
lme ve Deerlendirme -Trke dersi ile ilgili konularn genel planlama erevesi iinde rencilerin baarlarn lme ve deerlendirilmesi iin eitim sreci esnasnda olduu gibi okuma ylnn belli dnemlerde de yaplmas gerekmektedir.
-Trk Dili dersindeki konularn planlamas retim Plan ve Programla
koordineli bir ekilde olmaldr ve btn eitim alanlarnn (Dil,
Okuma, Edebiyat ve Lektr, Szl ve Yazl fade ve Medya Kltr)
kapsanmas gerekmektedir. Alanlara gre ne kadar ders saatleri
verildiinde, retmenin alt okulun spesifik koullar gznnde
bulundurmas gerekmektedir. Planlama esnasnda, retmen, alanlardaki konular birbirine benzer zellikleri olan konular seer. Bunun yansra, alanlardan seilen konularn amalar dorultusunda ve eitimretim deerlerine gre de plan ve programda yer ve sre verilmelidir.
Programdaki konularn ileme asndan da eitimde hepsine ayn lde yer verilmesi gerekmez. Bir retmen planlamay nereden balayaca ve nasl yapacan sunulacak/ilenilecek konunun ieriliinden,
belirlenmi olan amalarn dzeylerinden ve btn bunlarn gerekleebilmesi iin gerekli olan zaman gznnde bulundurmas gerekmektedir. Zaman ayarn, daha dorusu gereklemesi gereken konularn gereken ders saysna gre paylam retmen yapmaktadr ve bu
konu paylam yaplrken gze arpacak kadar byk zaman fark olmamasna dikkat edilmesi hususunda tavsiye edilmektedir.
Yllk ders saatlerinin kullanlmas ile ilgili neriler- Ylda 180 ders
saati, haftada 5 ders saati.
retim Alanlarn Gre Dalm yle nerilmektedir: Dil-70 ders;
Okuma, Edebiyat ve Lektr -70 ders; Anlatm ve Yaratclk 30 ders;
Medya Kltr 10 ders. Verilen neride unu da vurgulamakgerekmektedir ki retmen, gereken konular birletirmelidir(r. Dil retim
alanndaki konular Edebiyatla, Anlatm ve Yaratclk, Medya Kltr
alanlarndaki konularyla birletirebilir).
Ara ve Gereler:
retim ders ile ilgili okul dzeyinde ve eitim bakann
onay verdii okuma kitab seilecek;
Masallar, yk/hikye, kitaplar, albmler, oyun kitaplar,
ansiklopediler, szlkler, klavuzlar (retmenler iin) vb.
nternet, eitim softverleri (toolkid - program vb.);
Dergiler - geleneksel ocuk dergileri (onayl dergiler);
Grsel-iitsel (audio-vizel) ara ve gereler- CDler, ses
bantlar vb. ve dier edeb eserler (metinler);
Dzeye uygun, okumay gelitirici kaynak kitaplar;
Okumak iin yakn evrede bulunan kaynaklar: Kltr
antlar, mzeler, kltr evleri, ktphane, sinemalar, tiyatrolar, milli
parklar vs...vs.
59
6. RENC BLG VE BECERLERN

LME VE DEERLENDRLMES
Trke derslerinde de almalarn srekli olarak deerlendirilmesi ok
nemli olduunu balangta belitmitik. Ancak, kanun ilkretimde
betimsel (yazl olarak) deerlendirme I-III snflar arasnda
ngrmt. IV. Snftan itibaren rencilerdeki deerlendirme saysal
deerlendirmeye geilecek ancak retmen bu saysal deerlendirmeye
kadar gelebilmesi iin renciyi yine ayn ekilde takip etmeli, yine bir
ka kez betimsel olarak (ki ona I.-III. snflarda mikrosumatif
deerlendirme diyorduk) deerlendirip sonular rencilere ve velilere
bildirecek ve sonunda btn mevcut bilgileri zetliyerek okuma ylnn
sonunda en iyi ekilde ve rencinin notunu ki o not rencinin gerek
bilgisini yanstacak olan notu ortaya karmaldr.
nk deerlendirme:
1. rencilerin dzeylerini, amalanan davranlara hangi lde yaklatklarn saptamaya yarar;
2. retmenin, izledii yntemin, almalarnn verimli lye, dolaysyla yeni tedbirler olarak yeni yntemler, almalar
plnlamaya gtrr;
3.Daha geni lde dnld zaman, programlarn
gelitirilmesinde yol gsterici olur.
Trke retimi, trl etkinlikleri ieren bir derstir. Bunun iin
retmen, her renci iin ayr ve ayrntl bir lme ve
Deerlendirme Fii dzenlemeli; renciyi srekli olarak izlemeli, durumu fie ilenmelidir.
Bu snflarda da (IV.-VI.) retim yl bandan itibaren her rencinin
fiziksel, duygusal, toplumsal ynlerden okuma yazmaya hazr olma dereceleri saptanmal ve bu srekli olarak izlenmelidir.
Btn beceriler saptanmal, baarszlk ve gecikmeler iin gerekli nlemler alnmaldr. Bu nlemlerin yeterlilii de denetlenmeli, izlenmeli;
gerekirse yeni nlemlere gidilmelidir.
60
IV. snflarda Tre retmeni her renci iin ayr ayr fi tutar. Bu
fite bu snf iin amalanan davranlar ayr yer verir. Her rencinin
bu davrantaki baars llr, izlenir. Gecikmeler giderilirken, ar
ilerleyiler hzlandrlmaya allr.
Bu dnemde de retmenin doru gzlemleri ve deerlendirmeleri ok
nemli ve en etkili yoldur.
Gzlemler zaman zaman deil, srekli ve planl programl olmaldr.
Drdnc snfta Trke retim dersinin okuma yl esnasnda plan ve
programla ngrlen btn etkinliklerin balca lme yollar:
retmenin gzlemleri, okuma, szl ve yazl yoklamalar, testler, pratik uygulamalar olan sunu ve szl altrmalar, veya altan izili ya da
evreliyerek (embere alnm) resimli- yazl altrmalar yardmyla
yaplmaldr.
renciler sk sk okutturulmal ve okumadaki gelimeler llmelidir.
rencilerin grdklerini, izlediklerini ve okuduklarn anlayp
anlamadklar IV. snfta da szl ve yazl olarak llmesi gerekenler
llp deerlendirilir ancak bu deerlendirme (notlandrma) okuma
yln sonunda saysal olarak olmaldr.
lme ve deerlendirme tr ve aamalar:
DYAGNOSTK LME VE DEERLENDRME
retmen, okuma yln balangcnda eitim ve retime balamadan
nce rencilerin durumunu renebilmek iin diyagnostik lme ve
deerlendirme yapar ve ondan sonra plnlad etkinliklere geer. Bylelikle bu birnceki snfta planlatrlan ve gerekletirilen etkinliklerin
kalitesinin durum tesptini yapp bir sonraki planlamadaki konu ve etkinliklerin daha kaliteli gereklemesi asndan faydal olur. Diyagnostik
lme ve deerlendirmeyi retmen deiik tekniklerle uygular/kullanabilirler,mesela:Tehis (diyagnostik) testleri, retmen tarafndan
hazrlanm szl sorular, renciler tarafndan hazrlanm szl sorular, ksa ksa metinler yazarak.
FORMATF DEERLENDRME
IV. snfta Trke dersi retimi sreci esnasnda, formatif takibin
(izleme) yaplmas tavsiye edilmektedir. Bununla retmen, belli dnemlerde rencilerinin bilgi seviyelerini ve programdaki konularn ne
derecede kavranp kavranlmadn saptama olana olabilecektir. Formatif lme ve deerlendirmeyi retmen birok metodlarla takip edebilme olana vardr:
retmen/renci arasndaki konumalarla
Szl sunularla
Yazl yoklamalarla
Testler
Ev devleri
rn Dosyas (Portfolyo) :
Gstergelerin toplanmas (ocuklarn almalar, el ileri, yazlar vb.)
-her renci iin ayr ayr;
Trke dersinin kalitesinin artmas iin rn Dosyas veliler iin
okuma yl boyunca ak olmas gerekmektedir.
rencilerin rn Dosyas temizlenerek seilmmi rneklerden
olmal ve
Filer- (formatif olarak hergn hazrlanan filer) her renci iin
hazrlanan ve yaplanan etkinliklerden sonra gereken bilgileri kaydetmeye yarayan filer
Her program alan iin hazrlanm ayr ayr aralar. retmen burada,
Trke programyla ilgili elde ettii btn baarlarn kaydeder (kognitif-entelektel, sosyo-duygusal, sosyal ve psikomotorik yn). Kayt listelerinde toplanm bilgiler, geri dnl bilgiler olarak rencilere,
velilere ve zellikle retmenlerin almalarna yaryacak bilgilerdir.
MKROSUMATF DEERLENDRME
Her ayn sonunda, formatif deelendirmeden elde edilen bilgilere
dayanarak betimsel (yazl) mikro-sumatif deerlendirme yaplr.
SUMMATF DEERLENDRME
Btn takip ve formatif deerlendirmeye dayanarak retmen,
rencinin her program alan erevesi iinde ve her rencinin ayr
ayr geliim durumunu deerlendirir, ve gereken notunu belirler (betimsel olarak yazar).
Belli dnemlere ve belirlenen dzeylere gre her renci iin
hazrlanan summatif betimsel (yazl) deerlendirmeden (nottan) sonra
okuma yln sonunda bu deerlendirmeye uygun saysal
61
7. ETM STANDARDLARI
V,V ve VI. Snflar iin Derslik ile V Snf eitim Ara ve Gereler Normatifi Eitim ve Bilim Bakanl 31.05.2007 tarihinde ald 07-4061/1
nolu kararyla gereken dzenlemeler yaplmtr.
8. RETM KADROSU LE LGL

NORMATF
Bu retim programnn gereklemesi iin lkretim Kanunun

ngrdne gre Pedagoji Fakltesinden Trke blmnden mezun
olan ilkretim snfsal blm ve okulncesi retmenleri (profesrleri) ders verebileceklerdir.
62
9. RETM PROGRAMININ HAZIRLANMASINDA GREV ALANLAR

Do. Dr. Sevin ALL: skp Klimen Ohridski nivesitesi, Trkoloji krssnde eitim grevlisi;-Mr. Osman EMN - skp Tefeyyz
lkretim okulu - okul pedagogu;
Mr Aktan Ago-skp Yosip Broz Titolisesi Trke retmeni.
Cemile AL - skp Tefeyyz lkretim okulundasnf retmeni;
Yakup LYAS: Eitimi Gelitirme Dairesinde Trke Danman -Trke program koordinatr;
Eitim ve Bilim Bakan, dokuzyllk ilkretim eitimindeki 4 snf iin

Trke retim dersi programn no. 07-4045/1 kararyla 22.05.2008 tarihinde onaylad.
DEEDE BAAE
AA
A
63
55 1
(. . 58/00 i 44/02) 24
26 (. .44/95,
24/96, 34/96, 35/97, 82/99, 29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05,
81/05, 113/05, 35/06, 70/06 i 51/07),
IV .
64
1.
, , , , ,

. ,
, , , , ,
.

.

(-, , , , ).

, , .
, IV
5 ( 180 ),
.
2.
IV VI
/:
q ;
q
;
q , ,
;
q ;
q (, , , - );
q ,
(, , , , , ,
);
q ( , );
q
;
q , , ;
q , ,
;
q
.
65
3. IV
/:
q ;
q
( : , , );
q ;
q , ,

;
q
,
;
q ( ) ;
q ;
q , ;
q ;
q ;
q
;
q .
66
4.
/ :
;
- (, - ( - )
) ;
;
.
, .

: .
;
;
;

;

;
,
.

;
-
;
;

,
.
67
.

.
- -
-
;
.
;
;
;
.
68
.
.
.
.
:

;
.

.
- - - ;
-
;
;

,
( );
-
( );
, ( ).
( .
- )
.
-
;

;
,

;

( );

;

;

;

-
-
( - ( )
);
- - ( ;
( );
)

( ).
.

( ).
.
69
70

;
;

-
;
.
;

,
.

- :
;
, ,
, ,
;

;
, , , .
, ,
, , ,
.
;
.

.
.
.
: ,
/ :

;
;

(, , , , )
- ,
, : ,
.
( ;
)
;

;

;
;

( )

( );
;
( ).
(
).
.
(
, ,
.).
71

;
;
:

(- ()
;
)
.
.

;
;
;
-

;
.

;

.
72

.

.
.
- ,
.
.
: .

( :
;
;
, , ( );

, , ;
,
,
;
(
)

,
( )
( ): ,
, .

, ,
.
;
;
;
;
.
, (
).
, ,
( ).

.
73

, (
, );
( );

;

;
;
;
( ):
, , ;
, , ;

(, , ).
74
,
( ).
( ).
- .
.

.
( ): ,
, .

,
, .
, ,
.
;
;
;
;
;
;
;.
, (
).
( ).

-
.
.

.
( ): , , .
, ,
.
, ,
.
/ :
;
;

;
;

;
;
.

-

-

()
( )

( )
:
;
- .
:
;
-;
;
.
:
;
;
;
;
;
;
;

().
;
.
;
;
;
.

(-, -).
,
.
.

.
.

.
.

.
75
5.

: , , ,
. :
( ); (
, : /; /; /; ); (

); (

).
, , : , , , .
,

.

-
(, , ,
).
.
.
,
76
, ,
- .
. , . .
: 180
, 5 .
: 70 ; ,
70 ; 30 ; 10 .
:
, ;
, ;
, ;
( );
- ;
: ,
, , , , ,
.
6.

,
. ,
: , , .

.

, ,
.
- , , , .

,
, ()
,
.

.
,

. ,
:
-;
;
;
;
;
- ( , ,
.) ;
77
7.

, , . 07-1830/1 28.02.2008.
8.
,
, :
;
.
: .
.
78
9.
, - ;
- ,
;
,
. ;
,
;
,
p
. 07-4052/1 22.05.2008.
AAA
AA
AED A
79
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 (. .44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07),
IV
.
80
1.
.
. , (
).

, , ,
.
IV IX
: 2 ()
72 ,
3 () 108 2 () 72 .
.
81
2.
IV VI
82
3.
IV
/:
/:
q
;
q ;
q ,
()
;
-q ;
q
, ;
q ,
.
q () ;
q ;
q
;
q 1
100;
q ;
q ;
q
;
q ;
q ;
q , ,
.
4.
A DAE:
C

,
;

.

( )

)

( )

.

( .) .
.

.
.
: - ; .

;

.
- - ( - )

.

.
: -
; .
83
A DAE:
C
84
/ :
- -

;

;

.

(

).
.

, : /
?; / ? /
?

(
).
(
- -
-
)
(1-100)
1
100.
100.
.

(, , ).
(--), .:
./ ?; ./
?
-
.

( ).
.

(, );
-
(, ).
.
.
.

(,
, )

/:

,
;

,

, .

(, ,
)

.

:
;
;
.
.
: -.
:

.
85
A DAE: ,
C
:

;

;

;
;
;

( ,
)

.

(
).
:

, ;

- ;
.
86
.
: td p dg (t g - p tt-d
t t).
A DAE:
C

:
,
,
.
- (, ,
, .).

.
,

(, , ,
, , , , ).
-
,
.
, .
-

.
87
( -
)
(
)

, ,

-

.
88

.

.
( ).

(
).
.
;
.
, , .
.
.
.
5.

IV VI

.
pt t p . , , .
t t p 20 (72).
: , , ,
, .
(
), .
.
, .

. t t
,
. tt .
, .

. , , .

, , .
t
.

.
, .
,
,
.
89
6.

8.

. ,
,
, .
.
IV VI :
:
;
: ,
;
:
;

7.
,
.07-1830/1 28.02.2008.
90
9.

, , -
- , , ,,
, , ,,

, , ,,25
, , ,,
DEED BAAE
AAA
AA
A A
91
91
55 1 (. .
58/00, 44/02 82/08) 25 (. .103/08),
IV .
92
1.
g

.

,
. ,
, ..
.
6
14 , . , --
, .

3 () , 108
.

IV, V VI
:
q p dtgdt
( ) 2007 ;
qdt p t t (

)1.
1
-
, . 1 ( /Breakthrough) 2 ( /Waystage),
1 ( /Threshold) 2 ( /Vantage) 1 ( /Effective Operational Proficiency) 2 ( /Mastery).
(IIII )
1 ( ), (IVVI )
1 ( ) 2 ( ).
.
93
2.

IV-VI
q , ;
q
( , , ,
.);
q , ( ) ;
q
;
q ;
q ;
q
,
( ).
94
3.
IV
/:
q ;
q
;
q ;
q
;
q
;
q .
4.
E EDC2
C
/: ( - )

, .

(,

)
(
)
son, daughter,
grandchild,
grandson/nephew,
granddaughter / niece

, , , -, , The
Wheels on the bus,
.
sofa, armchair, fridge,

cooker, toilet,
garden, street,
; ,
,
( ), -, (memory game
word chain); .
bed, curtain, shelf,
wardrobe, desk, chair, lamp, toybox
,
, , - ( ), , (memory gamewo
), .
6 7 . .
95
96
- Macedonian, Al
banian (mo
ther tongue),
Maths, English,
Art, Science.
,
, :
,, .
sunny, cloudy,
raining, sno
wing, windy, icy
, , TPR Its raining, its pou

ring, , Incy wincy
spider, The weather, igra od tipot Weather game ( - ) .
( , ,
)
drawing, sin
ging, reading,
playing football,
playing compu
ter games,
:
(), ,
,
.
car, bus, bike

train, plane, ship , , TPR Beep, beep, beep, The wheels on the
bus, (
),
Wordbox .
a doctor, a
nurse, a dentist,
a teacher, a la
wyer, a pilot,
a policeman, a
postman,
:
, , , , TPR
Miss Polly had a dolly .

()
circle, square, trian

gle, rectangle
-, ,
, uessing game The shape ba ( ),
Make the shape of the alphabet letters, Invent a shape, Plasticine
shapes ( ).
(- body, neck, stomach,

) back, hand, fingers,
feet.

,
says , , Youve got me, Here we go
looby loo, Body rhyme, , , TPR,
.

( )
sweater, scarf, gloves,

boots, shorts, san
, dals, glasses
,
Weather game (
), Wordbox .
(
)
paws, tail, claws,

horn, beak,
,
, ; ,
, TPR, , , .
97
AA 3
C
/: (Pre Her mother works in a

sent Simple Tense).
school.
Pre
.
sent Simple Tense 3 :
.

this,that,these,those
(, , TPR);

;
, .
;
- my,his,our,its,their, your
;

, , ;

;

.

Jazz Chants.
.
, -

. ()
orangeoranges
babybabies
, .
98
, (Present Tom is playing football.

Present Continuous Continuous Tense)
Is Tom playing football?
Tense.
Tom isnt playing football.
Present Simple Tense
Present Continuous Tense.
Present Ana walks to school every day.

Simple Tense Present Con Shes walking to school now.
tinuous Tense

Present Simple
Tense Present Continuous Tense.
Pre
sent Simple Tense Present
Continuous Tense
usually, sometimes:
now, at the moment

WH .
WH-
When is your birthday?

What time do you get up?
,
.
There is a book.
There are books.
-
.
an apple,
milk, butter, ...
some i any
.
Is there any milk?

There are some apples.
can
can.

.
Kate can dance.

Can you speak English?
99
100
/
:

,
/
.
, This is my sister.. She is 10. She

has got brown hair. She is tall.

A
, , .
What`s your name? I`m Svetlana. ( );

Who is this? This is my friend.
Blind folded, What`s the time,
What time is it?It is five o`clock. Mr. Wolf? .
What day is it today? Monday.

Here you are!Thanks/Thank you very much You are welcome

( Can I borrow your pen, please?
), .
We have English today.

Sara likes Music
( ),
.
My tshirt is green.
My shoes are white.
hands-on activities.
Paws, tail, mane, claws
handson activities.
We sleep in the bedroom.

My mum cooks in the kitchen.
The television is in the living
room.
The curtains are pink.

The wardrobe is big.
- My computer is on the

desk.There is a lamp by the
bed.

Picture
dictation.
My mother is a teacher.

. .
,
.
Stop talking!
Go straight.
Clean the blackboard,
, Jazz chants
Stop that noise Sh,sh, babys sleeping.
What season is it?

It is spring.
It is usually rainy in spring
It snows in winter.

, .
Have a nice holiday!

Have a nice weekend!
Happy New Year!
( , .).
,
.
May I?
May I close the window?

May I borrow your pen?.
101
When, When do you get up?

Where, Whose
When does the lesson finish?
Where do you live?
Where is my pen?
Whose pen is that?
A
( ).
.
- I like reading books and playing

,
computer games.

I play tennis every Saturday
/; .
102
AE ABAE
C
son, daughter,
sofa, fridge, garden
bed, curtain, shelf,
English, Art, Music,
sunny, cloudy,
drawing, singing,
car, bus, bike, ...
a doctor, a teacher,
circle, square,
neck, stomach, back,
sweater, scarf, gloves,
paws, tail, mane,
: , , , ; ..., Incy wincy

spider; (. The wheels on the bus, Its raining, its
pouring ) .
- He is my son.
-
My curtains are red.
.
I like English.
Today is sunny.
Susan likes drawing.
Tom goes to school by
bus.
My dad is a dentist.
The giraffes neck is
long.
His gloves are blue.
The lions paws are big.
( , .: , ); / .
103
EE
C
/ :

.
I am Lile. I am 9. I am
from Bitola. I like En
glish. I have got e very
nice sister.
: , ,
, , ,
.
I live in a big/small
house. There is a
big/small garden.
My favourite subject is
Maths.

I play football every Sa

turday.
- My nephew is very

small.
104
My mum is a hairdres
ser.
- I go to school by bus.
- It snows in winter
AE
C
/:
;
;

,

.
( );
;
; I have many cousins...... ( , , .)
My hobby is....
; ;
There is a bed in my ; .
room......
There is a desk in my
room...
My favourite subject is
......
How do you go to
school?
I go to school by bus....
How many cousins have
you got?
Whats your hoby?
English alphabet
105
AE
C
/:
-

;

,
,
.
( Hangman); ; ;
, ; ; ;
How do you go to .
, school?
, I go to scool on foot.
, There is a computer im
.
my room.
- Merry Christams!

Happy New Year!

.
book, desk , bus, car
Lile
(el, ai, el, i)
7.
t , .
( ., , , , , ,
, , , .),
(Halloween), , , .
106
5.

,

.

(, ,
.) , , .

,
.
(IIII ), (IVVI )

. .
: , ,
, .. .
:
q ;
q (-, .);
q / ; ; -, ;
q -
;
q , ;
q .
107
6.

d ptgt t
,
, ,
. ( ).
, , , - .
, . , ,
,

.

, .. ,
. ,
, , , ,
.

108
.

.

. , , .

.
7.

I, II III
I . 07-4061/1
31.05.2007

.
, , ,
, U, ( ).
9.

, , -
- , ,
-
- , ,
-
, ,
-
, ,
-
g

. 07-9560/1 10.12.2008
.
8.
-
, VII1
, VII1.
-
- , VII1
109
110
DEED BAAE
AAA
AA
AEAA
111
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 (. .44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07), IV
.
112
1.
.

.
, ..
. , ,
.
, ,
. , , , , ,
, . .
,
, . ,
, , , , ( ) .
, , , , , ,

.
. IV 4 ,
144 .
113
2.
IV VI
/ :
;
( );
;

;
: , , , , , , , , : , , , , ;
, ,
;

;
;
;
, , , , ;
(
);
;
114
;
;
;
: , , ,
, ;
,
.
3.
IV
1 000;
;

;
: , ,
, , , ;
,
, , ;

;
, , , , ;
;
: , , ,
, ;
,
.
4.
BE D 1 000. BAE DEAE D 1 000
C
/:
;

,
;
:

;

.
. .
-
;
:

.
100 (.,
, ,
).
- 1 000
( ., (d())
).
( .,

1, 5, 7;
1 000
,
-).
.
368; , , :
100 (- 100.
;
.
.)
1 000
;

.
1 000.
115
116

1 000;
;
- (.)
1 000
(.)
;
, 1 000.
1 000 ()
- ()
(.)
1 000
1 000
.
.
.

, , 1 000;

(
);

(
);

( );

(
);
1000

( )

( )

(
)

( )
,
- 10 ,
- 10 .
1
000.
,
(530 + 20; 460 30)
: 578
.
: (
1 000, 500 . .): (500 . 187 ).
()
()
()
()
()
( );

;
( );
( );

( );

( ).
(
)

(
)
;

(
);
.

1 000

(
)
()
()
.
: 324+58, 12+346-124;
23-15-2; ...

.

.
;

.

. .,
, :
134 + 526 = 660,
:
526 +134 = 660
:
320+(430+200) = 320 + 630 = 950
(320+430)+200 = 750+ 200 = 950
,
320+(430+200) = (320 +430) + 200
:
543 + 38 =
547 + 75 =
182 - 7 =
374 - 18 =
265 - 74 =
523 56 =
117
-
.
A

. . 135 , 16 .
?
() ?
* .
; - (- : 180

)
. 120 .

? :

180 x = 120;
.
.
118
EE F AA
C
/
:

;

;

;
, , ,

;

;

,
;
, () (- ,
: A, B, ... M, N...)
,
- , () (- .
: a, b, ..., m, n,...)
(: )
(: )

()
- -
.
, (
- ., ).

(: AB,..., MN,
a, b, ..., m, n,...)

(.:
, - (: ,
),
119
120
,
;
;
,
;

;

.
;
;
.
( ) ,
.

.
, . . (t dt tg g t ,
pd dd t (t g.)
@EE DEEE A BEE D 1 000

C
/:
;
, ;

1;
1;
0;
0;

,
;

;
,

;

;
, ;
- , ,

().
- , , 1
, ().
1
0
0

A
-
,
;
554 1 = 554
327 : 1 = 327
923 0 = 0
0:175=0

234 . 2
347 . 2; 142 . 3;
96 : 3; 488 : 4;
54 : 2; 478 : 2
528 : 3; 182 : 7;
121

;
;

;
-

;
-
ax=b; a:x=b x:a=b, a0
;

;

.
122
- .
: 4 32 = 32 4.
- .
: 23 (5 8) = (23 5) 8
- - , .
:
124 (4 + 3) = 124 4 + 124 3
:
1) 14 x = 28, 14 2 = 28, x = 2.
2) 24 : x = 8,
24 : 3 = 8, x = 3.
3) x : 7 = 5,
35 : 7 = 5,
x = 7.
, , , , ;
, ( )
1;
:
( ), ( )
( );

.
A
, , , ,
.

1.
EEE
C
/ :
( , )
;
,
,

.
-
()
-
- , . (- , ),
, .
, (- ,
.
, - )
()

123
(cm),
(dm) (m);
.

;

.
, ,
- (.) , -.
(mm)
(km)
: 1km = 1000 m,
1m = 100 cm.

.

;

;

.
124
()
()
()
.
1 .
.
.
() 1

1 .
ABA DAC
C
()
.
, , .,
.
: .
- , , -
;

.

., .
-

()
.
125
5.
.
.
, :
, , , , , ,
.,
,
.
,
, , . .

, ,
. .,
, , .

. : , , , , , , , .
126

. , , -
, , .
, : , ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; - ; ; ; ; ; - ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ;
; ; ; ; () , ; ; ; ;
; ;
; ; ; ,
; ; ; ;
; : , , ; ; ; ; ( );
; ( );
; ; 100; -
( < , > , =); ;

.
t pdt .
6.

( , );
;
, ;

.;

, , .;

;
.
,
1 5.
7.

,
.07-1830/1 28.02.2008
8.
:
;

127
9.

, -
- , , -
- , -
- , , ,, "
, , .. -
tt

. 07-4059/1 22.05.2008
.
128
DEED BAAE
AAA
AA
129
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 (. .44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07), ptt IV
.
130
1.

IV V .
: , , , , , , , . ,
I, II
III .
, .
ptt IV V
2 , 72 .
2.
IV VI
/:
;
,
,
;

, ;
/
;
;
;
:
(, , , , , , , , .);
t (, , ,
, , , ,
.);
t dgt ( , , , , , , .).
131
3.
IV
/:
(, , );

, ;
,
;

();

()
;

;
,
;
(,
, , .);
;

();
132
,
;

(, /);

, ;

;
, .
4.
EE, DA E
C
/:
;

;

.
( ).

-
-
( ).

(-,
, ).
-
,
,
( ).
-:
: ( ).
: , ().

( ).

, .
, ,
-/
: .
, , ( ).
/ (
).
133
134
;

,

;
;

;

.
- , , (/).
,
.
.
-

: ? ( ).
- :
() .
, -
, , - , , , . ( -).
(
).
@EAA AEB
C
/:

;
;

;

;
;

;
;

( );

;
;

.
A
,
, ,
(
).
( );
- ( , ).
( ).

( - ).
(- ).
.

;

;
.
135
136
/:
;

;

;
;
;
;
;
(
, , , , );
;
;
;
;
;

;

;
.
.
.
:

;
(
).
: / .

/.
, ,

(
).
( ).
:
.
-
.
-
5.
q - 72
,2 .
q : , ,
- 18 ; - 24 ;
- 30 .
:
, ;

, , . , ,

;
, , , .;
, ;
- ;
- (, , , -, , ,
).
:

, ;

;

.
, ,
.

: ,
, ,
, .
, , , .
.
;
,
;
137
6.

8.

, , ,
. ( ).
.

, .
:
; - -; ;
.
, .
IV
:
;

7.

,
.07-1830/1 28.02.2008.
138
9.

- . ,
- . ,

,,
. ,,
ptt

. 07-
DEED BAAE
AAA
AA
DA
139
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 (. .44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07), pd IV .
140
1.
(IVVI
) , (IV .), (V .) (IV .),
, . ,
.
pd, pd
pd t
( , /
) , ,
I III
.
- , . :
, I III ,
;

;
(, , ).
pd
2 , 72 .
:
;
;
;
;

141
2.
IV VI
/:
q ;
q ,
;
q , ;
q
, - ;
q , ;
q ;
q
;
q ;
q , , ;
q ,
;
q ;
q , /;
q ;
q ;
q ,
142
/ / ;
q
. ;
q ;
q
, ;
- , .
3.
IV
/:
q
;
q
;
q ,
, ,
, , ;
q (, , ), ,
;
q
;
q (, ,
, , , );
q , ( );
q (, , ), (
) (-,
) ;
q ( ,
)
;
q
;
q ;
q ,
.
143
4.
DA
144
/:
.

;

;
;

.
(, ,
, ) ;
;
, .

;

;

.
, .
. .:
()
.
: , ,
, .
:
- (, , , );
, , ( ).
: - ,
; -);
/.
/
.
/.
(, .)
: , .

.
AEAE EEAA DAA

C
/:

;
.

;
() ;

.
: ,
.
.
;
;
;
;

- ;

.
-

,
/
/
A

: , , ,
, , .

: /, /.

.
/ ( ).

.

.

().
(/)
.
:
, , ,
.
: , , , .
: , .
.
145
146
A
,
.

: , .
,
.

.
( )
, .
( )
, .

, - .
, -
.
AEAA EA E E E
C
/:
;
.

;

,
.
(
);
.
A
.

.

.
.
: , , ;
.
.

. .
, .
.
147
@ E DAA
C
/:
.
.

,
;
(, , , );

.
.

(, , , , ,
).
.

.

;

;

.
148

:
().
-
;

;

.
- ,

(, ).
-

(-).

().
-
,

.
;
(
)
(, ), .

.

.

.

/
EA
C
/:
.

.
, .

.
, .

: -
, -
A
,
.

( ).
.

,
.
/ .

.

( ).

, .
.

.
.

( ).
149
5.
q
. ,
.

.
: , , . ,
, .
q

/, ,
. , .. .
(
) .
150
:
, ;

;
, , , .;
, ;
.
(, , , , ,
, .);
- (, ,
, , , , , .).
6.

q
() ,
, ,
. ( ), , . .

. , , .
, ..
, ,
.
, ,
. , .

.
q :

,
;
, ;
(, , , , ,
.);
(, , , , , );
.
q :
- -;
, ;
;
;
( ).

,
151
7.

, .07-1830/1
28.02.2008.
8.
- IV :
;
.
152
9.

, - ,
- , -
- , -
,
, . ,,
, ,
pd
. 07-4083/1 22.05.2008
.
DEED BAAE
AAA
AA
153
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 (. .44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07), tt IV
.
154
1.
tt
.
, ,
36 .

, . ,

( , ,
-
).
,
, .

.
.

,

, , , , , .
2.
IV VI
/:
,
;
, , (
, , )
, , ), ,
,
- ,
, ;
, :
, , , , , , ;
, ;
;

;
155
, ;
, , , ;
,
;
,
.
3.
IV
/:
;
q ( ) ;
q - ;
q ,
;
q , ;
q ;
q
;
q , .
156
4.
E
C
/:

,

;

;

.
(
), ,
,
.
.
: ,
, , .
-
, , .
. :
? , .
-
- ,
.
,
, ;
(
).
157

;

.
, , ,
, ()
, ;
,
, , , ,
.
() ;

.
;
, ;
;

.
;
,

,
, , , ;

.
158
(
) ,
, , , , ,
,
;
( )
;

, ;
-
, ,
, .
A
, ;
, ;
, .
E
C
/:
-
.

( ., , , , .);
, .;
.

( ., , ,
.) .
159
A D@EE
C
/:

.
A
-
: , , , ...;
-
: , , ...;
-
- ;
-
;
;
.
E
C
/:

.
160
A
, , ;
,
;
( ), ;
.
, , ;

( , .);
( ),
,
;
() , ., , , , .
, ., , ,
, . ;

, .,
,
, , ,
.

-
;

.
-
, , , , ,
. (
, ,
.);

: , , , , ,
;
( , , ) , ,
, ; .
161

,
.
A
, ,
, , .;
, .
(, , , , , .);
, . ,
, , .
5.
tt

,
.
, . .

9 10- , ,
, / .

: , , , , , , -
162
. .

: , , , , , , , , .
,
.

, .
,

, , , .
,
/ ( , , )
/ / / /
. ,
: g, ,
tt d, , 36 . ,
( , , , ). ,

.
( .,
,
- , , , , , , ).

, .

( , ,
), .
, ,
, . , -
, , ( , ,
, , , , , , () , , ,
.).
,
, ,
. ,
.
. ,

, , , , ( .,
, .). ( ., )
,
.
163
6.

/ :
/
;
( ) / , , , , ,
.;
,
, , , .

/ /
. , ,
() .

.
8.
tt :
;
.
164
7.

, I VI
. 07-1830/1 28.02.2008
.
9.

, ,
- ,
,
-,
, . . -
tt

. 07-4088/1 22.05.2008
.
DEED BAAE
AAA
AA
BAAE
165
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 (. .44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07), IV .
166
1.

.
, : , ,
. , I IX , , . , , .
2 , 72 I V 1
VI IX , 36 .
( , ), , ,
,
.
,
, , , , , .
, ,
.
2.
IV VI
/:
q -
(, , ), ;
q ;
q ;
q ;
q , , ,
;
q , ;
q ;
q
;
q , ;
q ;
q - (, , );
q - ;
q
- ;
q ;
q ;
167
q ;
q ;
q ;
q ;
q
.
3.
IV
/:
q ;
q ;
q ,
;
q ;
q ;
q ;
q ( );
q ;
q ;
q ;
q
;
q
;
q .
168
4.
- :

;
;

;

;

;

(- )
;

(- ) ;

;

:
, ,

*
( 1
- 2)
:

(
11
)

( )

(
)
,
.
(
V .) (.: -, -,
-- ).
(,: , , .
1- 2).

1- 1 ( .1: 11-1 ;
. 2: ,
).

( ;
, , . ; ;
; ; , ).
- .
- .
169
A E
170
- :

: , ,
;
1,
1, 1 1 ;

;
;

;
;

.
: ,
, ()
1 1
()

: 1, 1,
1 1
( )
(
)

-

1 1 () -

():
1
1
1
1
(

V- .)

(

V- .)

(:II; II: :II)

: , , ( , - )
.
1 1;
1
1 ;

1 1;
: 1,1,1 1 ;
1, 1, 1
1 ;
1,
1, 1 1 ;

1, 1, 1 1.

( - ) , ,
(.:
() ,

().

( - ) , , (.: () ,

().
A
;
;

;
;
;
;
;
;
;
;

;

.
171
AE A
172
- :

(
) , ,
;

(, , - );
;

;
;

;

.
, ,
-
,
,, .
():
;
(
).

. :
;
(
).
.
( ).
-
( ).

. .
;
.

I- ,,
. ;
;

.
EE A DE E
C
/:

();

;
1 1;

( ).
:

(
)

(
1- 1)

(
V.) -

-

(.: ,
, ,
, ,
).
;

( - , , , );
( 1- 1);
- ;
;

(.:
).
173
A AAA
C
/:

;

;
;
.
174
,,,
.
: , , , ,
.
I : ( 8 ).
II : ,
.
III : ( ).
IV : , (
.

, .
AD E
C
/:
;
;
;
;

.

( -
. , -
, , (,
...), (,
, ,
...) ,

,

A
- ( : , .).
:
I- : ,
, , .
II- : ,
, , , , .
III-
.
IV-
(. , ,
.).
V -
.
.
175
5.
d d (t)
IV

. ,
.

.
:
q- (, -, , );
q ;
q ;
q (, , .)
q, .
176
1.
10
2.
25
3.
15
4.
5.
6.
69
6.

, , , , ,
( ,
).
,
.
7.

,
I VI . 07-1830/1 28.02.2008 .
8.

:
;
.
9.

,
, -
- -,
-
- ,
, - . -
-, - -
. 07-4071/1
22.05.2008 .
177
178
DEED BAAE
AAA
AA
BAAE
179
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 (. . 44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07),
IV
.
180
2.
IV VI
/:
q
, , , , ( ), ;
q
;
q , ;
q ,
;
q ;
q ;
q
( , .);
q , ,
;
q , , , ,
;
q ;
q

;
q
: , , ;
q

, ;
q
;
q
;
q
;
q .
;
q ,
.
181
3.
IV
/:
q ;
q , , , , ,
;
q , , ,
;
q
;
q ,
;
q ;
q (, , , );
q (,
, , , ) ;
q , ;
q
;
q ;
q
(, , , , );
182
q
, - ;
q
;
q
;
q
;
q .
4.
CAE
C
/:

( - , );
(, , , .);

;
;

;

;

;

(-, -, );

()
()

()

()

A
( ) : , , , , . .
: , , , ,
.
, (, , , .)
, , , ( , , ,
).

: .

, (. ).

( , ,
, , , )
;
183
C
;

;

, ;

;
,
, ,
;
;

;

, ;

;
( );
()

;

(, , ,
.) .
184
A
(, ,
.);

(, , .);
;
(, ,
, .);
,
;
, (, , , .) ;
,
(, , ) ;
, ;
,
;
;
,
, , , ,
.
AE
C
/:
, ;
,
;

;

;

;
: -,
-, -;

;

;
, ;

, ;

(
)

()

()

A

,
( ).
.
(, .).

, (, , , ).
,
( ).

.
.

.

( -
).
, ,
, .
.
185
: -
;
, ,
, ;
;

.
BAE , DEAE
C
/ :
,

;

;
;
() : -, -;
;

;
186
A
: -, -.
(, , , , ).

;
, , , , .
( ).

()
.

-

(, , , , .);

(, , );
, ;
;

.
A
, , . ( ,
, , ).
(
) .
() , , , , , .
, (, , , ).
187
AFA
C
/ :

: -, ;

;

;

;
;

- ;
: ,
, ;
,
.
188
A
:
:
-, -, -;

;

,
;
()
;
.
DA E AC
C
/:

;

;
;
;

;
,
;

(, , , , );
,
(, , .);
,
;
, , , ;
;
.
A
:

,

.

.
, ,
.
, ,
. .
.
, ,
. .
189
5.
6.

: , ,
, , . ,
.
:
(
);
;
( , , , .);
, , .;
- (, -, , , ,
);
, .
d d (t)
1.
18
2.
30
3.
10
4.
5.
190
72
, , ,
. ( ).
.
:
-;
;
;
;
;
;
;
;
- ;
;
.
.
.
7.

,
I VI . 07-1830/1 28.02.2008 .
8.

:
;
.
9.

, , -
- , 13 -
, ,
-
- -
- -,
. 07-4064/1
22.05.2008 .
191
192
DEED BAAE
AAA
AA
F DAE
BAAE
193
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 . . 44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07),
dt
IV .
194
1.
dt
- .
,
,
. ,
.

,

.
3 , 108 IV VI .
2.
IV VI
/:
q ;
q , ;
q
, ;
q
, ;
q ;

(
, , , , ,
, );
q (, , , );
q
, , , ;
q
-;
q -
;
195
q
;
q ;
q ;
q (
, , , ).
3.
IV
/:
q (
) ;
q ;
q
;
q , : , , ( );
q : ;
; ; ; ; ;
;
q
, : ,
, ,
(, , );
196
q
;
q
;
q
;
q , ;
q
;
q -
;
q - :
, .
4.
E@B A AE F A DA
C
/:

;

:
;
;
;
;
: , ;
;

;
.

:
; ,
.
:
, ; (
1800 ).
:
, :
,
.
, ,
, , , ,
.

,
,

.
.
, - , ;
.
.
197
AEA
C
/:
:
; ; ;
; ,
;

,
, ;

;

;

.
198
:
,
, - ( - ),
( )

: , , , , , , .

.
.
; .
20, 30 40 , (
).
: ; ; .
20 ( ).
:
(
)
-
t:
d g t
:
t
tp d
(
)
AA A
C
/:

;

;

;
;
;

;

.
: - ;
- - , ()

:

() -

:
,
:
, , , -
, . : ,

(d pt t p d
p d)
: -
.

(

,
).
, ,
.
.
, .

.
:

, , ,
;
199
A ACE
C
/:

;

;

;

.

:
( )
()

:
2
,

()
200
.

.
, .
.

- (
).

d pt pd tt t tt tt.
A - AA
C
/:
-
;
, , ),
- , ,

(
)

( ).

.
.
.
-
( , , .).
DBA
C
/:

;

,

;
.
.
.
.
.
( , ); .
,
.
201
AE
C
/:

:
- - ;

.
.
.

.
,
.
.
(
- ).
.
().
FDBA
C
/:

;

,
;

.
202
.

.

.

.
- - .
.
AA E DAA E EAAA
D DEE
q
q
q
q
q
5.
dt
.

.
g p pdgt

, , .

.
,
.

.

,

.
.
, -- .
6.

, , -
.
, . , , , , , , ,
- , , -
203
- ,
. . , .
, .
,

.
,
. ( ) .
8.
dt - .
9.

7.

,
I VI . 07-1830/1 28.02.2008 .
204
- - , -
, ,,
, ,, -
, ,,11 -
- - , -
dt

.
07-4085/1 22.05.2008 .
DEED BAAE
AAA
AA
E BAAE
205
55 1 (. .
58/00 44/02) 24 26 (. .44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99,
29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 51/07), IV .
206
1.
t - , , .

, - ,
, ,

. , .
.
t ,

, .
t
( 2007 ) ;
IV 1
, V 2 . VI -
pd t

. IV V
tt 1
t VI, VIII IX ( 83-84
).
207
2.
IV VI
208
3.
IV
/:
/:
q ;
q
;
q , , -

;
q ,
.
q
;
q - ,
;
q - , , ;
q (, , .);
q
;
q
;
q .
4.
AFA E
C
/

;

;
;
: , , , , , ;

;

;
.

(
)

(, , , , .).

. .
,

.

1.
.
-
.
.
209
AEA ADBA BAE
210
/:

;

;

;

;

()
.

( ).

.
.
,
(),
,
,
,

(),
.
( , ,
).

: , (), , .
(,
, , , , , ,
, , .).
,
;

;

( ).
(

,

.

, , ,

.
(
, ).

.
.
.
(, ;

(,
, );
,

.

-
.
,

A
.
(, ,
).
, .

(, , .).
E
C
/:
;
- , .
(
)

-
.

.

.
: , , , ,
.
211
BAA
212
/:
;

() ;
;

.

(
,
,
, )

.
(
).
.
.
, , , .
5.
pdt p
,
,
, .
p t gdt d
,
,
. , , ,
, .
,
. , ,

.

, ,
.
, ,
.
t dt
q , , .
q
:
q ;
q : , ,
, , , , , .;
q ;
q, ;
q- , , , ,
.
213
6.

d ptgt t
, , ,
( ).

.
p :
q , ;
q , ;
q ( , ,
,
).

, .
7.

,
I VI . 07-1830/1 28.02.2008 .
214
8.
- IV :
;
.
9.

- , ,
, , -
, , -
, , .
-
, -
t
. 07-4072/1
22.05.2008 .

4 Nastavni Programi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

4 Nastavni Programi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.

2009 16:02 Page 1

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 2

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 3

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 4

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 5

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 6

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 7

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 8

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 9

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 10

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 11

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 12

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 13

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 14

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 15

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 16

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 17

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 18

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 19

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 20

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 21

ARSIMI FILLOR NNTVJEAR

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 22

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 23

2. QLLIMET E MSIMIT T GJUHS

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 24

3. QLLIMET E MSIMIT T GJUHS

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 25

FUSHA PROGRAMORE: GJUH

Veprimtarit dhe metodat

t dalloj veorit e Gjuha e folur dhe e Gjuh e folur

Ushtrime pr dallimin e tekstit nga joteksti.

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 26

Veprimtarit dhe metodat

t dalloj fjalt e for- Dialektet e gjuhs Dialekt

I njjti tekst jepet n dy variante dialektore: gegrisht e toskrisht.

t din se jan za- Zanoret dhe bashk- Zanore

Ushtrime pr dallimin e zanoreve dhe nyjtimin e drejt t tyre

t formoj kuptim Emrat konkret dhe Emr konkret

T jepen tekste me emra konkret dhe me emra abstrakt. Nxnsi t

t kuptoj, t dalloj Numri i emrit

Ushtrime pr t prcaktuar numrin e emrit.

t prvetsoj kupti- Prdorimi i mbiemrit Mbiemr

T thon cilsit (ngjyrn, madhsin ose ndonj tipar tjetr t

t ket kuptim pr Prdorimi i prem- Premri vetor

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 27

Veprimtarit dhe metodat

Rendi i fjalve n Kryefjal

Ushtrime pr t dalluar renditjen e fjalve n fjali sipas kuptimit. P.sh.

t bj ndrrim ven- Zhvendosje brenda Rend i zakonshm

Mundsia e ndrrimit t vendeve t fjalve n fjali

t zgjeroj ose t Zgjerimi dhe shkur- Zgjerim

Ushtrime pr t dalluar shkurtimin dhe zgjerimin e fjalive m t

Programa za IV oddelenie - 1_Layout 1 21.10.2009 16:02 Page 28

Veprimtarit dhe metodat

t pasuroj fjalorin Zgjerimi dhe shkur- Zgjerim

Ushtrime pr t dalluar shkurtimin dhe zgjerimin e fjalive m t

t pasuroj fjalorin Sinonimet

Thuhet nj fjal (emr, mbiemr, folje), ndrsa nxnsit prpiqen t

t ndaj drejt fjalt n Ndarja e fjalve n Ndarje fjalsh

Ushtrime me shkrim pr ndarjen e drejt t fjalve n fund t rreshtit.

t prdor drejt thon- Prdorimi i thonj- Thonjzat