You are on page 1of 23

Врз основа на член 55 став 1 од Законот за организација и работа на органите на државната управа (,,Службен весник

на Република Северна Македонија” бр. 58/00, 44/02, 82/08,167/10 и 51/11) и член 30 став 3 од Законот за основното образование
(„Службен весник на Република Северна Македонија“ бр. 161/2019 ) министерот за образование и наука ја утврди наставната
програма по наставниот предмет англиски јазик за III (трето) одделение на деветгодишното основно образование.
МИНИСТЕРСТВО ЗА ОБРАЗОВАНИЕ И НАУКА
БИРО ЗА РАЗВОЈ НА ОБРАЗОВАНИЕТО

Наставна програма

АНГЛИСКИ ЈАЗИК
за III (трето) одделение

Скопје, 2019 година

1
Назив на наставната програмa Англиски јазик за трето одделение за деветгодишно основно образование

Тип на наставна програма Прв странски јазик

Одделение III (трето) одделение

Број на часови неделно/годишно за 3/108


реализација на наставната програма

Ученикот/ ученичката:

да се оспособи слухово и визуелно да препознава конкретни лексички единици поврзани со дадените теми;
- да репродуцира говорно засебни лексички единици и куси искази од најнепосреден интерес со правилен изговор
и интонација;
Цели на наставна програма1
да препознае графија на буквите од англиската азбука и истите самостојно да ги пишува и изговара;
да чита и пишува усвоени лексички единици и куси искази;
- да воспостави основен општествен контакт со користење на наједноставните облици на формално и неформално
поздравување и збогување, како и формите на учтиво изразување и моделите на културно однесување;
- да воспостави и води едноставна комуникација (говорна интеракција) со примена на усвоените лексички
единици, граматички структури и јазични функции соодветни за возраста доколку соговорникот е спремен да
повтори или побавно парафразира и помага при преформулирањето на она што ученикот се обидува да го каже;

1
Целите на наставната програма за трето одделение се дел од целите предвидени во првата развојна фаза за изучување странски јазик (I - III одделение) во која се
предвидува учениците делумно да го достигнат подготвителното рамниште А1 за владеење на јазикот (согласно Заедничката европска референтна рамка за јазици)
прогресирајќи од одделение во одделение преку постепено зголемување на бројот на лексичките единици, видот на јазичните функции и сложеноста на граматичките
структури.
да развива свест за вредностите на сопствената и почит кон другите култури и традиции (мултикултурализам), правата и обврските на детето, грижата за животната среди
да се оспособи да работи во пар или помала група, придонесувајќи со свој удел и преземајќи одговорност за своите дејства, со цел заедничка соработка и градење врски с

Програмата во однос на просторните услови за реализација се темели на Нормативот за простор, опрема и наставни
средства за деветгодишното основно образование.

Просторните услови и опременоста на училниците за успешна реализација на наставната програма за трето


Материјално-технички и просторни одделение треба да се во согласност со општиот норматив за опременост за реализирање на наставните програми.
услови
Поттикнувајќи рамноправност на сите ученици, инклузија на ученици со посебни образовни потреби, како и полесен
визуелен и комуникативен контакт помеѓу сите ученици, се препорачува клупите да се постават во форма на буквата
П или во круг, со што секој ученик ќе биде ученик од прв ред. По потреба, клупите може да се прегрупираат за
соодветна реализација на различни активности, на пример работа во мали мешани инклузивни групи, симулација,
драматизација и слично.

- завршени студии по англиски јазик и книжевност/литература - наставна насока, VII/1 или VIA според МРК и
Норматив за наставен кадар 240 ЕКТС;
- завршени студии по англиски јазик и книжевност (со звање професор по англиски јазик и книжевност), VII/1
или VIA според МРК и 240 ЕКТС;
завршени студии по англиски јазик и книжевност/литература - друга насока и со здобиена соодветна педагошко- психолошка и методска подготовка на акредитирани висо
завршени студии за одделенска настава со модул за англиски јазик – VII/1 или VIA според МРК и 240 ЕКТС.

ТЕМА 1. ЈАС И ДРУГИТЕ ВО ДОМOT2

Ред. Резултати од учење Содржини и поими Активности и пристапи/методи Стандарди на оценување


број
1 Ученикот/ученичката Ученикот/ученичката
ќе биде способен/а да: може да:

1.1. Разбере значење на слушнати а) Јазични функции: Активности: 1.1.1. Слухово препознава и
лексички единици и го Бура на идеи идентификува усвоени
збогати својот вокабулар со Поздравување и претставување себеси (brainstorming). лексички единици на теми
зборови на теми поврзани со и членови на своето семејство: Hi, my ● Вежби за интонација, поврзани со членовите на
членовите на своето name is Antek. I'm from Poland and I'm невербални елементи, своето семејство, просториите
семејство, просториите во in class 4. My family has 5 people: my итн. во домот и предметите во нив;
домот и предметите во нив и dad, my mum, my two brothers and me. I ● Слушање аудио / 1.1.2. Идентификува дадена
истите да ги репродуцира; have lots of cousins. I love my family видеоснимки и говорот илустрација по кус слушнат
very much. на наставникот. исказ поврзана со усвоените
● Гледање анимирани лексички единици на теми
бајки. поврзани со членовите на
Опишување на просторија (соба) од ● Именување по визуелни своето семејство, просториите
својот дом: This is my room. The walls во домот и предметите во нив;
прикази (флеш карти,
2
Темите се формулирани според четирите широки подрачја: јавниот домен, личниот домен, образовниот домен и професионалниот домен. Истите се прилагодени на
возраста на учениците и подготвителното рамниште А1 за владеење на јазикот (согласно Заедничката европска референтна рамка за јазици) и може да бидат именувани
на различен начин.
are blue and white. I have: a bed, a big постер) или реалиа 1.1.3. Репродуцира и самостојно
desk, a closet and a TV. (realia). продуцира лексички единици на
● Конкретно (не)вербално теми поврзани со членовите на
б) Лексички единици: посочување на лица и своето семејство, просториите
предмети. во домот и предметите во нив.
Членови на потесното и поширокото ● Слушање искази и
семејство: parents (mother, father), реагирање на нив со
grandparents (grandmother, гестови и цртежи.
1.2. Поздравува и да се претстави grandfather), relatives (aunt, uncle, Игри на меморија 1.2.1. Воспостави прв контакт и
себеси и членовите на своето cousin) (memory games). да се претстави себеси и
семејство во комуникација со Игри на асоцијации членовите на своето семејство;
соговорници со цел Видови на живеалишта и простории (association games). 1.2.2. Зема учество во кус
воспоставување позитивни (соби) во домот: a house, a flat, a block ● Игри со погодување дијалог со примена на
врски; of flats, a bathroom, a bedroom, a living (guessing games). основните реченични модели,
room, a dining room, а kitchen, stairs, ● Загатки. внимателно следејќи го
upstairs/downstairs, walls, a door ● Игри како: Bingo; Snakes соговорникот, под услов
and Ladders; What’s in the другото лице да зборува бавно
Предмети во домот: an armchair, a box? и јасно, со прилагодено темпо
wardrobe, curtains, a carpet, a shelf, a ● Репродуцирање на соодветно на возраста на
mat, a blanket слушната лексичка учениците;
единица (drills). 1.2.3. Одговара на едноставни
в) Граматички структури: прашања поврзани со
● Расипан телефон
(Chinese whispers). информации за себе и
Лични заменки: I, you, he, she, it, we, членовите на своето семејство
● Одговарање на прашања
you, they преку правилна примена на
од типот точно / неточно
или отворени прашања. граматичките структури и
Показни заменки: This is… основните реченични модели.
● Вежби со користење
Предлози за место: in front of, behind, пантомима.
under, above, in, on ● Драмска импровизација,
1.3. Даде физички опис на куклена театарска
1.3.1. Опише физички изглед на
одредена просторија (соба) во Присвојни придавки: my, your, his, her, претстава.
одредена просторија (соба) во
својот дом и предметите во its, our, their / Our teacher is nice. ● Nursery rhymes, песнички својот дом и предметите во неа
неа. со повторливи зборови со усвоените лексички единици
(chants) и песнички, како: и основните реченични модели;
Grandma’s House.
Боење.
Present Simple tense of TO BE: I am / ● Изработки: 3Д 1.3.2. Зема учество во кус
You are / He is / She is / We are / They моделирање (пластелин, дијалог на тема поврзана со
are глина), отпечаток од својот дом (простории, соби,
раце, шаблони од сунѓер, предметите во неа) со примена
Present Simple tense of TO HAVE / честитки (crafts). на основните реченични
HAVE GOT: I have got a big family. модели, под услов другото лице
 Предлог линкови за да зборува бавно и јасно, со
г) Интеркултурни содржини и интеркултурни содржини: прилагодено темпо соодветно
медиумска култура: на возраста на учениците;
https://learnenglishkids.brit 1.3.3. Одговара на едноставни
Halloween: face paint, broom, sweets, ishcouncil.org/category/top прашања на тема поврзана со
skeleton, scary, ghost, jack-o’-lantern ics/halloween својот дом (простории, соби,
предметите во неа) преку
Abracadabra! https://www.un.org/en/even правилна примена на
ts/familyday/ граматичките структури и
Trick or treat! основните реченични модели.

Меѓународниот ден на семејството (15 https://www.un.org/en/even


мај); ts/childrenday/
Пристапи/методи:
Светскиот ден на детето (20 ноември). ● Учење во заедница
(Community Language
Learning).
Комуникативен
(Communicative).
● Настава базирана на
содржина (Content-Based
Instruction).
● Лексички (Lexical).
● Природен (Natural).
● Структурален
(Structural).
● Невро-лингвистичко
програмирање (Neuro-
Linguistic Programming).
● Настава базирана на
задача (Task-Based
Language Teaching).
● Еклектичен (Eclectic).
● Аудио-лингвален (Audio-
Lingual).
● Аудио-визуелен (Audio-
Visual).
● Ситуациски (Situational
Language Teaching).
● Сугестологија
(Suggestopedia).
● Метод на целосен
физички одговор (TPR).
● Директен (Direct).

ТЕМА 2. ЈАС И ДРУГИТЕ ВО УЧИЛИШНАТА СРЕДИНА


Ред. Резултати од учење Содржини и поими Активности и пристапи/методи Стандарди на оценување
број
2 Ученикот/ученичката Ученикот/ученичката
ќе биде способен/а да: може да:

2.1. Разбере значење на слушнати а) Јазични функции: Активности: 2.1.1. Слухово препознава и
лексички единици и да го Бура на идеи идентификува усвоени
збогати својот вокабулар со Поздравување (формално): Good (brainstorming). лексички единици на теми
зборови на теми поврзани со morning, Mr Brown. Have a nice day! ● Вежби за интонација, поврзани со училишната
училишната средина, облека и Have a lovely afternoon! невербални елементи, средина, облека и геометриски
геометриски форми (облици) итн. форми (облици).
и истите да ги репродуцира; 2.1.2. Идентификува дадена
илустрација по слушнат исказ
Модели на културно однесување: ● Слушање аудио / поврзана со усвоените
Here you are. / Thank you. / Nice to видеоснимки и говорот на лексички единици на теми
meet you. / I’m sorry I’m late. наставникот. поврзани со училишната
● Гледање анимирани средина, облека и геометриски
Опишување на облека: These are her бајки. форми (облици).
boots. She has got 4 belts. ● Именување по визуелни 2.1.3. Репродуцира и
прикази (флеш карти, продуцира лексички единици
Броење до 50: one, two, three… постер) или реалиа на теми поврзани со
(realia). училишната средина, облека и
б) Лексички единици: ● Конкретно (не)вербално геометриски форми (облици).
посочување на лица и
Училиште: a library, bookshelves, a предмети.
blackboard, chalk, a cupboard
● Слушање искази и
2.2. Поздравува и да се претстави 2.2.1. Воспостави прв контакт
реагирање на нив со
себеси на формален начин со Облека: a tie, a belt, gloves, a scarf, на формален начин и да се
гестови и цртежи.
примена на моделите на boots, a coat, jeans претстави себеси;
● Игри на меморија
културно однесување со цел 2.2.2. Зема учество во кус
(memory games).
воспоставување позитивни Геометриски форми (облици): oval, дијалог преку соодветно
● Игри на асоцијации
врски со соговорниците, и да square, diamond, round, pyramid возвраќање (надоврзување) на
(association games).
даде надворешен опис на формални поздрави со примена
● Игри со погодување
својата облека; в) Граматички структури: на моделите на културно
(guessing games).
● Загатки. однесување, на тема поврзана
Лични заменки (за сите лица еднина и со облека, внимателно следејќи
● Игри како: Bingo; Snakes
множина): I, you, he she, it, we, they. го соговорникот, под услов
and Ladders; What’s in the
box? другото лице да зборува бавно
Показни заменки: This is my scarf. и јасно, со прилагодено темпо
These are my gloves. ● Репродуцирање на
соодветно на возраста на
слушната лексичка
учениците;
Присвојни придавки: My, your, his, единица (drills).
● Расипан телефон (Chinese
2.2.3. Одговара на едноставни
her, its, our, their. прашања поврзани со
whispers).
информации за себе и на тема
Глаголи: wear, work, do, clean ● Одговарање на прашања
поврзана со облека преку
од типот точно / неточно
правилна примена на
Present Simple tense of TO BE: I am / или отворени прашања.
граматичките структури;
You are / She is / He is / It is / We are / ● Вежби со користење
2.2.4. Зема учество во разговор
They are. пантомима.
преку своја активна
● Драмска импровизација, вклученост, самостојно
г) Интеркултурни содржини и куклена театарска искажувајќи ставови и факти
медиумска култура: претстава. со примена на основните
● Nursery rhymes, песнички реченични модели.
Christmas: elf, snowball, reindeer, со повторливи зборови
stocking, traditions, cookies and milk (chants) и песнички, како:
The Big Numbers Song;
2.3. Брои од 1 до 50. Jingle Bells. 2.3.1. Идентификува и
● Боење. разликува броеви од 1 до 50 по
Европскиот ден на јазиците (26 ● Изработки: 3Д кус слушнат исказ.
септември): моделирање (пластелин, 2.3.2. Редоследно ги продуцира
глина), отпечаток од раце, лексичките единици поврзани
шаблони од сунѓер, со броевите до 50.
честитки (crafts). 2.3.3. Репродуцира и
самостојно продуцира усвоени
 Предлог линкови за лексички единици поврзани со
интеркултурни содржини: броеви од 1 до 50 во
едноставни исказни реченици.
https://learnenglishkids.bri 2.3.4. Визуелно ја препознава
tishcouncil.org/category/to графијата нa броевите од 1 до
pics/christmas 50.

https://edl.ecml.at/

Пристапи/методи:
● Учење во заедница
(Community Language
Learning).
Комуникативен
(Communicative).
● Настава базирана на
содржина (Content-Based
Instruction).
Лексички (Lexical).
● Природен (Natural).
● Структурален (Structural).
● Невро-лингвистичко
програмирање (Neuro-
Linguistic Programming).
● Настава базирана на
задача (Task-Based
Language Teaching).
● Еклектичен (Eclectic).
● Аудио-лингвален (Audio-
Lingual).
● Аудио-визуелен (Audio-
Visual).
● Ситуациски (Situational
Language Teaching).
● Сугестологија
(Suggestopedia).
● Метод на целосен
физички одговор (TPR).
● Директен (Direct).

ТЕМА 3. ЈАС И ДРУГИТЕ ВО МОЈАТА НЕПОСРЕДНА ОКОЛИНА

Ред. Резултати од учење Содржини и поими Активности и пристапи/методи Стандарди на оценување


број
3 Ученикот/ученичката Ученикот/ученичката
ќе биде способен/а да: може да:

3.1. Ја препознае графијата на а) Јазични функции: Активности: 3.3.1. Идентификува и


буквите од англиската азбука Бура на идеи правилно ги изговара
(латиница) и истите Опишување на животни: My hamster is (brainstorming). графичките симболи на
small. It is brown. It has got a black англиската азбука (латиница);
nose.

10
самостојно да ги изговара и ● Вежби за интонација, 3.3.2. Пишува графички
пишува;3 Опишување себеси: I have got 10 невербални елементи, симболи за буквите од
fingers and toes. I have got long hair. итн. англиската азбука (латиница)
● Слушање аудио / редоследно;
Искажување допаѓање / недопаѓање: I видеоснимки и говорот 3.3.3. Идентификува правилен
like juice. I don't like beans. на наставникот. редослед на буквите од
● Гледање анимирани англиската азбука (латиница) и
б) Лексички единици: бајки. усно да ги каже.
● Именување по визуелни
3.2. Места: the cinema, the playground, the прикази (флеш карти,
hospital, a bus stop, a swimming pool, постер) или реалиа 3.2.1. Идентификува и
Ја препознае графиската слика the zoo (realia). визуелно да ја поврзува
на одредени лексички ● Конкретно (не)вербално графиската слика на одредени
единици. Животни: a sheep, a hamster, an лексички единици, како и на
посочување на лица и
elephant, a lion, a monkey, a zebra, a своето име, на претходно
предмети.
parrot, a hippo, a bee усвоени усни модели;
● Слушање искази и
реагирање на нив со 3.2.2. Составува одредени
Прехранбени продукти (храна, едноставни лексички единици
гестови и цртежи.
пијалоци и оброци): fruit, grapes, од дадени букви по измешан
beans, bread, a lemon, a mango, eggs,
● Игри на меморија
(memory games). редослед и да го поврзува
soup, lemonade, juice, a smoothie, правописот на зборот со
breakfast, lunch, dinner, snack,
● Игри на асоцијации
(association games). значењето, особено кај зборови
● Игри со погодување кои се разликуваат по само
Делови од телото: head (eyes, ears, една буква;
(guessing games).
nose, hair, mouth, cheeks, chin, lips, 3.2.3. Чита одредени лексички
● Загатки.
teeth), shoulders, arms, hands, fingers, единици на претходно усвоени
legs, knees, feet, toes, nails ● Игри како: Bingo; Spelling
Bee; Tic-Tac-Toe; усни модели внимавајќи во
Scrabble; Alphabet изговорот;
в) Граматички структури:
Scavenger Hunt; What’s in 3.2.4. Пишува одредени
the Box? лексички единици, како и
Лични заменки: I, you, he, she, it, we,
● Репродуцирање на своето име, на претходно
they
слушната лексичка усвоени усни модели.
единица (drills).

3
Се препорачува да се воведуваат 3-4 букви на еден наставен час.
1
3.3. Еднина и правилна множина ● Расипан телефон
(именки): lion/lions, lemon/lemons, (Chinese whispers). 3.3.1. Прикаже места во својата
Разбере значење на лексички arm/arms - неправилна множина кај ● Одговарање на прашања непосредна околина, животни,
единици на теми поврзани со foot/feet, tooth/teeth од типот точно / неточно прехранбени продукти, и
непосредната околина (места), или отворени прашања. делови од телото преку нивно
животни, прехранбени Описни придавки: It is a large bee. / He ● Мисловни мапи цртање и правилно обојување,
продукти, и делови од телото is a nice teacher. / This is tasty soup. (спајдерграми), како и гласовно имитирање (за
и истите да ги продуцира; крстозбори, бесилка. животни);
Придавки (бои): orange, pink, grey, ● Вежби со користење 3.3.2. Идентификува и
purple, yellow пантомима. разликува лексички единици на
● Драмска импровизација, теми поврзани со непосредната
Глаголи: make, like/don`t like, want, околина (места), животни,
куклена театарска
see, give, find прехранбени продукти, и
претстава.
● Nursery rhymes, песнички делови од телото по кус
Present Simple tense of TO BE: I am / слушнат исказ;
You are / She is / He is / It is /We are / со повторливи зборови
(chants) и песнички, како: 3.3.3. Репродуцира и
They are самостојно продуцира усвоени
The Alphabet Song; Heads
and Shoulders; The Bees лексички единици на теми
Present Simple tense of TO HAVE / поврзани со непосредната
HAVE GOT: I have got 3 parrots. She Go Buzzing; The Itsy Bitsy
Spider; Do You Like околина (места), животни,
has got pears in her bag. прехранбени продукти, и
Broccoli Ice-Cream?
● Книги за учење на делови од телото.
Едноставни исказни реченици: Ants
are black. They have got 10 legs. They азбуката (alphabet books).
3.4. don’t have ears. Look, it’s a red ant! ● Книги за деца (од Dr.
Seuss): Dr. Seuss’s ABC;
The Cat in the Hat; Green 3.4.1. Се опише физички
Даде физички опис на себеси г) Интеркултурни содржини и себеси и различните животни,
и различните животни и да медиумска култура: Eggs and Ham; One Fish,
Two Fish, Red Fish, Blue како и да искаже допаѓање /
искаже допаѓање / недопаѓање недопаѓање на теми поврзани
на теми поврзани со Valentine’s Day: flowers, balloons, Fish.
● Боење. со прехранбени продукти, со
прехранбени продукти. kisses, roses, poem, box of chocolates примена на усвоените
● Изработки: 3Д
лексички единици и основните
Be mine! моделирање (пластелин,
реченични модели;
глина), отпечаток од
раце, шаблони од сунѓер, 3.4.2. Зема учество во кус
Roses are red, violets are blue, sugar is
честитки (crafts). дијалог на теми поврзани со
sweet, and so are you!
себеси, различните животни и
● Пишување песни, како прехранбени продукти,
Easter: egg hunt, chick, lamb, chocolate, acrostic poems. искажувајќи допаѓање /
candy, tulip недопаѓање, под услов другото
 Предлог линкови за лице да зборува бавно и јасно,
интеркултурни содржини: со прилагодено темпо
соодветно на возраста на
https://learnenglishteens.brit учениците;
ishcouncil.org/uk-now/read- 3.4.3. Одговара на едноставни
uk/valentines-day прашања на теми поврзани со
себеси, различните животни и
https://learnenglishkids.bri прехранбени продукти,
tishcouncil.org/category/to искажувајќи допаѓање /
pics/easter недопаѓање, со правилна
примена на граматичките
структури и основните
реченични модели.
Пристапи/методи:
● Учење во заедница
(Community
Language Learning).
Комуникативен
(Communicative).
● Настава базирана на
содржина (Content-Based
Instruction).
● Лексички (Lexical).
● Природен (Natural).
● Структурален
(Structural).
● Невро-лингвистичко
програмирање (Neuro-
Linguistic Programming).
● Настава базирана на
задача (Task-Based
Language Teaching).
Еклектичен (Eclectic).
● Меморирање на збор
преку повторена аудио-
визуелна изложеност
(Whole-Word Approach).
● Аудио-лингвален (Audio-
Lingual).
● Аудио-визуелен (Audio-
Visual).
● Ситуациски (Situational
Language Teaching).
● Сугестологија
(Suggestopedia).
● Метод на целосен
физички одговор (TPR):
Mmm! Eeek! Yummy!
● Директен (Direct).

ТЕМА 4. ЈАС И ДРУГИТЕ ВО СЕКОЈДНЕВИЕТО И СЛОБОДНОТО ВРЕМЕ

Ред. Резултати од учење Содржини и поими Активности и пристапи/методи Стандарди на оценување


број
4 Ученикот/ученичката Ученикот/ученичката
ќе биде способен/а да: може да:

4.1. Ја препознае графиската слика а) Јазични функции: Активности: 4.1.1. Ја идентификува и


на одредени лексички Бура на идеи визуелно поврзува графиската
единици и едноставни куси Изразување способност (или (brainstorming). слика на одредени лексички
искази; неспособност) и барање дозвола со ● Вежби за интонација, единици и едноставни куси
CAN, и нудење: I can ride a bike. (I невербални елементи, искази на претходно усвоени
can’t draw a hippo.) / Can I go итн. усни модели;
camping? / Welcome! / Here you are! / 4.1.2. Составува одредени
Would you like candy? едноставни куси искази од
● Слушање аудио / дадени лексички единици по
б) Лексички единици: видеоснимки и говорот на измешан редослед;
наставникот. 4.1.3. Чита одредени лексички
Денови во седмицата: Monday, ● Гледање анимирани единици и едноставни куси
Tuesday, Wednesday, weekend бајки. искази на претходно усвоени
● Именување по визуелни усни модели, внимавајќи на
Месеци: January, February, March... прикази (флеш карти, изговорот на зборот, паузата
постер) или реалиа меѓу зборовите во исказот и
Цели часови (време): nine o’clock, (realia). интонацијата;
eleven o’clock ● Конкретно (не)вербално 4.1.4. Пишува одредени
посочување на лица и лексички единици и
Превозни средства: a helicopter, a предмети. едноставни куси искази на
lorry, a taxi, a skateboard, a motorbike, претходно усвоени усни
● Слушање искази и
a scooter модели, внимавајќи на
реагирање на нив со
гестови и цртежи. карактеристиките на пишана
Спортови: football, tennis, basketball, реченица: голема почетна
● Игри на меморија
racing, gymnastics буква и соодветен
(memory games).
● Игри на асоцијации интерпункциски знак на крај.
Изрази (секојдневие): get up, get
(association games).
dressed, brush your teeth, go to school,
● Игри со погодување
have dinner, go to bed
(guessing games).
● Загатки.
Изрази (слободно време): go camping,
● Игри како: Bingo; Spelling
play football, visit my grandparents,
Bee; Tic-Tac-Toe;
4.2. Разбере значење на слушнати play computer games 4.2.1. Следи едноставни куси
Scrabble; Alphabet
лексички единици на теми инструкции и невербално
Scavenger Hunt; What’s in
поврзани со слободното време в) Граматички структури: реагира на истите;
the Box?
и истите да ги репродуцира; 4.2.2. Идентификува и
Лични заменки: I, you, it, they ● Репродуцирање на
слушната лексичка разликува усвоени лексички
единица (drills). единици на теми поврзани со
Придавки (бои): purple, pink, white, слободното време, спортови и
green ● Расипан телефон (Chinese
whispers). превозни средства по кус
слушнат исказ;
Глаголи (активности): catch, clean, ● Одговарање на прашања
од типот точно / неточно
4.2.3. Репродуцира и
jump, march, hop, read, paint, sit, swim, самостојно продуцира усвоени
drink, talk, draw, drive, ride или отворени прашања.
лексички единици на теми
● Мисловни мапи поврзани со слободното време,
Present Simple tense of TO BE: Today is (спајдерграми), спортови и превозни средства.
Monday. крстозбори, бесилка.
● Вежби со користење
Present Simple tense (одредени пантомима.
4.3. Искаже способност (или глаголи): My sister gets up at 7 o’clock. ● Драмска импровизација, 4.3.1. Репродуцира јазични
неспособност) за одредена куклена театарска форми за искажување
активност, побара дозвола и Едноставни исказни реченици: I am a претстава. способност (или
понуди нешто; pupil in this school. This is my friend ● Nursery rhymes, песнички неспособност), барање дозвола
Philip. We are part of the school football со повторливи зборови и нудење.
team. We play football on Friday. I can’t (chants) и песнички, како: 4.3.2. Идентификува и
swim. I visit my grandparents on The Alphabet Song; What’s разликува јазични форми за
Sunday. the Time? искажување способност (или
● Книги за учење на неспособност) и барање
г) Интеркултурни содржини и дозвола, и двете со ист глагол
азбуката (alphabet books).
медиумска култура: (CAN), преку слушнат
● Книги за деца (од Dr.
Seuss): I Can Read with My контекст.
European School Sport Day (27 4.3.3. Зема учество во кус
Eyes Shut! Happy Birthday
September): дијалог преку употреба на
to You! The Foot Book; The
Tooth Book; Ten Apples Up јазичните форми за
on Top! искажување способност (или
● Боење. неспособност), барање дозвола
● Изработки: 3Д и нудење, правилно
моделирање (пластелин, применувајќи ги граматичките
глина), отпечаток од раце, структури, под услов другото
шаблони од сунѓер, лице да зборува бавно и јасно,
честитки (crafts). со прилагодено темпо
● Пишување песни, како соодветно на возраста на
acrostic poems. учениците.

 Предлог линкови за
4.4. Даде опис на своите интеркултурни
содржини: 4.4.1. Ги опише активностите
активности во слободното во своето слободно време со
време. усвоените лексички единици и
https://essd.nowwemove.co
m/ основните реченични модели.
4.4.2. Зема учество во кус
Пристапи/методи: дијалог на теми поврзани со
● Учење во заедница активности во своето слободно
(Community Language време, правилно применувајќи
Learning). ги граматичките структури,
Комуникативен под услов другото лице да
(Communicative). зборува бавно и јасно, со
● Настава базирана на прилагодено темпо соодветно
содржина (Content-Based на возраста на учениците
Instruction). 4.4.3. Одговара на едноставни
Лексички (Lexical). прашања на теми поврзани со
Природен (Natural). активности во своето слободно
Структурален (Structural). време преку правилна примена
● Невро-лингвистичко на граматичките структури и
програмирање (Neuro- основните реченични модели.
Linguistic Programming).
● Настава базирана на
задача (Task-Based
Language Teaching).
● Еклектичен (Eclectic).
● Меморирање на збор
преку повторена аудио-
визуелна изложеност
(Whole-Word Approach).
● Аудио-лингвален (Audio-
Lingual).
● Аудио-визуелен (Audio-
Visual).
● Ситуациски (Situational
Language Teaching).
● Сугестологија
(Suggestopedia).
● Метод на целосен
физички одговор (TPR):
Ouch! Hooray!
Директен (Direct).
Постигањата на учениците редовно се следат и соодветно се вреднуваат, а и се прибираат показатели во текот на
целиот наставен процес за нивната континуирана активност, мотивираност за учење, соработка со соучениците при
работа во пар или помала група, и редовност во извршувањето на зададената домашна работа. Оттука, наставникот
во една кохезивна рамка систематски го следи напредокот на секој ученик и неговото постигнување, т.е. врши
формативно оценување. Ваквото оценување континуирано им дава на наставникот и на учениците
персонализирани информации за тоа до каде се во циклусот поучување-учење.

Секоја активност на часот при која учениците ја искажуваат јазичната активност, било на рецептивно,
репродуктивно или продуктивно ниво, дава можност за воочување на нивниот напредок и соодветно евалуирање.
Значи, евалуацијата се врши како интегрален дел на секој наставен час, а не како независен и изолиран чин. Важно
е да се спомене автентичното евалуирање, односно природно евалуирање, кое се одвива во реалниот свет или
симулира некоја ситуација позната за учениците, со постапки кои драстично не се разликуваат од вообичаените
активности на часот, наместо да се создава вештачка средина за евалуирање на нивното познавање на јазикот. Се
Оценување на постигањата на поддржува развојот на секој ученик засебно, сосредочен на детската љубопитност, вештини, интереси и искуства.
учениците
Во процесот на оценување наставникот треба особено да ги земе предвид силните страни на ученикот, односно
што тој знае, и неговите индивидуални потреби и интереси, па врз основа на тој збир информации да се
опише напредокот на ученикот. Клучно е секој напредок, макар и мал, да се награди соодветно бидејќи на
учениците од оваа возраст им е потребна повратна информација за постигнатиот успех, што може да биде усна
пофалба или позитивна реакција изразена преку насмевка од страна на наставникот, стикер во тетратка, и слично.

Особено внимание треба да се обрне на учениците со посебни образовни потреби, како и за талентираните
ученици, за кои наставникот треба да изработи ИОП (Индивидуален Образовен План) за секој ученик, земајќи ги
предвид неговите/нејзините способности.

Вреднувањето на учениците во трето одделение ќе се врши описно при што наставникот има обврска
континуирано да го следи напредокот на учениците. Пожелно е да се воведе Европско јазично портфолио, кое
освен на учениците, ќе им овозможи увид и на родителите во напредокот на нивните деца во поглед на учење на
јазикот.
Со наставниот план за предметот англиски јазик во трето одделение е предвидено по 3 часа неделно, односно 108
часа годишно.

Во планирањето на содржините за трето одделение земени се предвид содржините во наставните програми по


другите предмети кои се изучуваат во трето одделение, односно почитуван е принципот на меѓупредметно
поврзување по однос на целите и содржините, со акцент на интегрирано поврзување со содржините од мајчиниот
јазик.

При изборот на активностите треба да се води сметка за диференцијацијата и разновидноста на истите кои би
соодејствувале согласно можностите и способностите на учениците. Значи, при планирањето на часот, треба да се
земат предвид различните потреби на учениците и нивните стилови на учење, на секој ученик индивидуално
(диверсификација) со цел секој ученик во целост да ги оствари своите потенцијали. Наставата по англиски јазик за
Дидактички препораки учениците на оваа возраст се заснова на мултисензорно (визуелно, аудитивно, тактилно, и др.) и холистичко учење
кое ги опфаќа когнитивните, афективните и моторните аспекти на учениците, односно наставникот ги интегрира
различните компоненти со што јазикот се учи на функционален начин.

Согласно горенаведеното, во наставата по англиски како странски јазик не може да се издвојат, односно не може
да се планира бројот на часови по одделни компоненти заради интегрираниот пристап. Важно е да се напомене
дека изучувањето на англискиот јазик не се темели на посебно изучување на дадени јазични елементи, како
што се лексиката, граматиката и јазичните функции, туку потребно е избалансирано и интегрирано изучување
на овие елементи во контекст. Особено граматиката не треба да се изучува со меморирање на правилата и
дефинициите за употреба, туку контекстуално (со примери), за да се сфати значењето и автентичната примена во
јазикот.

Нивоата на изучувањето на странскиот јазик се темелат на компетенциите од Заедничката европска референтна


рамка за јазици.4

4
Како ориентација во однос на рамништата на јазчни компетенции кои учениците би требало да ги постигнат на крајот на поедини воспитно-образовни периоди на
основното образование, земени се предвид насоките од Заедничката европска референтна рамка за јазиците во која се разликуваат вкупно шест рамништа на
комуникативно користење на странскиот јазик: Во подрачјето на елементарно рамниште тоа се рамништата А1 (подготвително рамниште/Breakthrough) и А2 (темелно
рамниште/Waystage), во подрачјето на самостојно користење на јазикот - рамништата B1 (преодно рамниште/Threshold) и B2 (самостојно рамниште/Vantage) и во
подрачјето на компетентно користење на јазикот рамниште C1 (напредно рамниште/Effective Operational Proficiency) и C2 (највисоко рамниште/Mastery).

Во условите на учење на англискиот јазик во Република Северна Македонија учениците после првите три години на учење на англиски јазик (I-III одделение) можат
делумно да го постигнат рамништето А1 (подготвително рамниште), после следните три години на учење на англискиот јазик (IV-VI одделение) можат целосно да го
постигнат рамништето A1 (подготвително рамниште) и можат делумно да го постигнат рамништето A2 (темелно рамниште), a после 9 години на учење (по
завршувањето на IX одделение) можат целосно да го постигнат рамништето A2 (темелно рамниште). Постигнувањето на компетенциите согласно наведените нивоа ќе
бидат прикажани преку очекуваните резултати во програмата за деветто одделение.
Тежиштето на работата на часовите по англиски јазик во трето одделение е на усното искажување кое се поврзува
со дадена ситуација во училницата, преку игри, драматизација, песни или движења со поттикнување на фантазијата
и на креативноста на ученикот. Генерално, учениците ги усвојуваат содржините механички (со репродукција), но
важно е да се провери правилното разбирање на значењето на пораката, вклучувајќи ги тука и културолошките
елементи (мултикултурализам). Тие можат да стапат во интеракција на едноставен начин, но комуникацијата е
сосема зависна од повторување, изменување и корекција на искажаното. Учениците се воведуваат во јазикот, па
фокусот е ставен на вештините слушање и говорење со разбирање. Треба да се даде доволно време додека секој
ученик се ослободи и почне да зборува. Периодот на продукција на јазикот не треба да се форсира, туку треба да
биде поддржан со поголема изложеност на јазикот. Во трето одделение учениците преминуваат на вештините
читање со разбирање и почетно пишување.

Наставниците треба да ги воведат учениците во содржинските концепти, односно полека да почнат да ги


изложуваат на места во нивната непосредна околина, како и на разни медиуми на комуникација (уметност, драма,
литература, музика). Сето ова треба да го направат преку активности кои се соодветни за хронолошката возраст на
учениците, како и за нивниот когнитивен развој, т.е. активности со кои би се задржало вниманието на учениците.

Исто така, учениците треба редовно да ја извршуваат зададената домашна работа.

- Одобрен прирачник/учебнички комплет од министерот за образование и наука;


- Пакет прирачен материјал за наставникот (флеш карти, постери и друго);
- ЦД, ДВД;
- Други практични извори на учење во непосредна околина – предмети, нагледни средства, во просторијата каде
се изучува англискиот јазик (пластелин, глина, хартија во боја, колаж, шаблони, отпечатоци);
- ЛЦД проектор;
Литература и други извори - Интерактивна табла;
- Интернет, образовни софтвери, веб страници и апликации; како на пример: Scratch (https://scratch.mit.edu/), Prezi
(https://prezi.com/presentation-template/), SurveyMonkey (https://www.surveymonkey.com/), Edmodo
(https://new.edmodo.com/?go2url=%2Fhome), Quizstar (http://quizstar.4teachers.org/indexi.jsp), Ted-Ed
(https://ed.ted.com/) и други.
- Речници, списанија, весници за наставникот и учениците.
- Други извори на учење во непосредната околина: библиотеки, зоолошка градина, театар, кино и друго.
Почеток на имплементација на Учебна 2020/2021 година
наставната програма
Институција/ Биро за развој на образованието (БРО)
носител на програмата

20
бр. 12-1750/3
30.1.2020 година
Потпис и датум на донесување на
наставната програма
МИНИСТЕР,
Dr. Arbёr Ademi

21

You might also like