Shejkhu i nderuar

Salih bin Feuzan bin Abdullah el Feuzani

MIQSIA DHE ARMIQSIA N ISLAM

Titulli i librit n origjinal El uela uel bera fil Islam Titulli n shqip: Miqsia dhe armiqsia n Islam Autor: Shejkh Salih bin Feuzan bin Abdullah el Feuzani Prktheu: Unejs SHEME Recensoi: Edmond AJDINI Ballina dhe faqosja: Rajan ALLIU

Botimi i par 2012

all rights reserved T gjitha t drejtat jan t rezervuara pr www.ril-al.com dhe nuk lejohet n asnj mnyr publikimi i ndonj pjese t librit pa lejen paraprake.

Faqe

Biografia e shejkhut t nderuar Salih el Feuzan (Allahu e ruajt!)

Ai sht shejkhu bujar Dr. Salih bin Feuzan bin Abdullah nga familja Feuzan prej banorve t Esh Shemasije nga fisi Ed Devasir. Shejkhu (Allahu e ruajt!) u lind m 1354 h. I ati i shejkhut vdiq kur ai ishte i ri, kshtu q ai u edukua nga familja e tij. Ai msoi Kuranin fisnik, bazat e leximit dhe shkrimit me imamin e xhamis t qytetit Humud bin Sulejman Et Telalu, i cili ishte nj recitues shum i mir. M pas shejkhu filloi studimet n shkolln shtetrore kur ajo u hap n Esh Shemasije n vitin 1369 h si dhe i prfundoi studimet n shkolln El Fesalije n Burejde n vitin 1371 h, ku m pas ai u emrua msues n nj shkoll fillore. Pas ksaj, shejkhu (Allahu e ruajt!) hyri n Institutin Edukativ n Burejde kur ai hapi dyert e tij n vitin 1373 h dhe u diplomua aty n vitin 1377 h. Pas mbarimit t studimeve n Burejde, shejkhu filloi studimet n Fakultetin e Sheriatit n Rijad ku dhe u diplomua n vitin 1381 h. Shejkhu, n kt fakultet, arriti grad shkencore n fikh (jurisprudenc), e m von edhe doktoratn po n degn e fikhut.

Faqe

Pas diplomimit n Fakultetin e Sheriatit, ai u caktuar msues n Institutit Edukativ n Rijad, pastaj u transferua pr t dhn msim n Fakultetin e Sheriatit. M von, ai u transferua n Departamentin e Studimeve t Larta n Fakultetin Usulud-din. M pas, shejkhu u transferua pr t dhn msim edhe n Gjyqin Suprem t Drejtsis ku u emrua drejtor. M pas, shejkhu u kthye pr t dhn msim atje pasi q prfundoi periudha e kryesis s tij. Pas ksaj, ai u b antar i Komitetit t Prhershm pr Hulumtime Islamike dhe Fetva, ku edhe vazhdon deri n ditt e sotme. Shejkhu, po ashtu, sht antar i Kshillit t Dijetarve t Mdhenj, antar i Komitetit t Fikhut n Meke si dhe antar i Komitetit pr Mbikqyrjen e Thirrsve n Haxh. Gjithashtu, shejkhu (Allahu e ruajt!) sht imam, hatib dhe msues n xhamin e Princit Mutib bin Abdulaziz al Es Seudi n El Melzi. Shejkhu sht i ftuar n radio-programin Nurun Ala Ed Derb ku u prgjigjet pyetjeve t dgjuesve. Po ashtu, shejkhu merr pjes n mbikqyrjen e nj numri t punimeve t nivelit t grads shkencore dhe e doktorats. Faqe

Dijetart prej t cilve shejkhu (Allahu e ruajt!) ka msuar:

Shejkhu (Allahu e ruajt!) ka studiuar nn mbikqyrjen e nj numri dijetarsh dhe juristsh t mirnjohur, ku prej tyre po prmendim: Shklqesin e tij, shejkh Abdulaziz bin Baz (Allahu e mshiroft!), shejkh Abdullah bin Humejd (Allahu e mshiroft!) ku shejkhu merrte pjes n msimet e tij n Burejde, shejkh Muhamed el Emin Esh Shenkiti (Allahu e mshiroft!), shejkh Abdurrazak Afifi (Allahu e mshiroft!), shejkh Salih bin Abdurrahman Es Sukejti, shejkh Salih bin Ibrahim El Bulejhi, shejkh Muhamed bin Subejjil, shejkh Abdullah bin Salih El Khulejfijju, shejkh Ibrahim bin Ubejdin El Abdilmuhsin, shejkh Salih El Ali En Nesir si dhe shejkh Humud bin Ukala Esh Shuajbijju.

Librat e shejkhut:
Shejkhu (Allahu e ruajt!) ka shum punime, libra dhe fetua ku prej tyre po prmendim: 1. Et Tahkikatul Merdijjetu fil Mubahithil Feradijjeti nj vll., n trashgimi e cila sht pjes e grads s tij Shkencore (Master).

Faqe

2. Ahkamul Etimeti fish Sheriatil Islamijjeti nj vll. (ky sht punim pr doktorat). 3. El Irshadu ila Sahihil Itikad nj vll. 4. Sherhul akidetil Uesitijjeti nj vll. 5. El Bejanu fima Ekhtae fihi badul Kuttab nj vll. 6. Nakdu Kitabil Halali uel Harami fil Islam1 7. Sherhu Kitabi Et Teuhid 8. Mexhmuu Muhadaratin fil Akideti ued Daueti tre vll. 9. El Mulekhasul Fikhijju dy vll. 10. Akidetu Et Teuhid (gjendet i prkthyer n gjuhn shqipe) 11. Min Usuli Akideti ehlis Suneh uel Xhemaah2 12. Meana la ilahe il lAllah, si dhe shum libra t tjer.

Ndrsa prej audio-kasetave po prmendim:

1. Sherhu Lumatil Itikadi 12 kaseta (gjendet edhe libr) 2. Sherhu Nunijjeti Ibn el Kajjim 64 kaseta (gjendet edhe libr) 3. Sherhu Umdetil Ahkam 11 kaseta 4. El Likaul Usbuijju el Meftuh 12 kaseta 5. Sherhu Rasail min Mexhmuati et Teuhid 9 kaseta 6. Sherhu Neuakidil Islam 10 kaseta (gjendet edhe libr) 7. Sherhu Bulugil Meram 168 kaseta (gjendet edhe libr) 8. Sherhu Zadil Musteknii 69 kaseta (gjendet edhe libr) Faqe

6
1

Prkthyer n gjuhn shqipe (sh.p.) Prkthyer n gjuhn shqipe (sh.p.)

9. Sherhu El Uddeti fi Sherhi el Umdeti 43 kaseta 10. Et Tealiku Ala Kurratin Ujuni El Muuehhidin 60 kaseta, si dhe shum t tjera. Prkthyesi

* * *

Faqe

Parathnie

F
8
Faqe

alnderimet i takojn vetm Allahut t Madhruar. Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t Drguarit ton, Muhamedin, mbi familjen dhe mbi ata q ndjekin udhzimin e tij. Me t vrtet, pas dashuris pr Allahun dhe t Drguarin e Tij, sht e detyrueshme dashuria pr miqt e Allahut dhe armiqsimi i armiqve t Tij. Prej bazave t besimit islam sht se ajo ia bn obligim t gjith pjestarve t ktij besimi t'i miqsojn (duan) pasuesit e saj dhe t'i armiqsojn (urrejn) armiqt e saj. T duan pasuesit e teuhidit, t sinqeritetit dhe t'i miqsojn ata, si dhe t'i urrejn pasuesit e shirkut dhe t'i armiqsojn ata. Kjo sht prej fes s Ibrahimit (alejhi selam) dhe t atyre q ishin me t, pr t cilt jemi urdhruar q t'i pasojm. Allahu i Madhruar thot:


"Me t vrtet q ka qen nj shembull t shklqyer pr ju tek Ibrahimi dhe tek ata q ishin me t, kur i than popullit t tyre: -Vrtet q ne jemi t lir prej jush dhe prej gjithka q ju adhuroni n vend t Allahut; ne ju kemi hedhur posht ju dhe ndrmjet nesh dhe jush ka filluar armiqsi dhe urrejtje prgjithnj, derisa t besoni n Allahun Nj t Vetm."3

Gjithashtu, kjo sht dhe prej fes s Muhamedit (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem). Allahu i Madhruar thot:

"O ju q keni besuar! Mos i zini ifutt dhe t krishtert pr eulija (shok, miq e mbrojts). Ata jan shok, miq e mbrojts vetm pr njritjetrin dhe nse ndonj prej jush i z ata eulija, ather nuk ka dyshim se ai sht nj prej tyre.
3

El Mumtehineh, 4.

Faqe

Sigurisht q Allahu nuk e udhzon at popull q sht keqbrs.4 Kjo pr sa i prket ndalimit t miqsimit t pasuesve t librit (ifutt dhe t krishtert) n veanti. Ndrsa nga t ndaluarit e miqsimit t jobesimtarve n prgjithsi thot:

( )
"O ju q keni besuar! Mos i bni armiqt e Mi dhe armiqt tuaj miq e shok duke treguar dashuri ndaj tyre."5 Allahu ua ka ndaluar besimtarve q ti marrin pr miq jobesimtart edhe nse ata jan prej njerzve m t afrm, apo farefisit. Allahu i Madhruar thot:

"O ju q keni besuar! Mos i merrni pr eulija baballart tuaj dhe vllezrit tuaj, nse ata paraplqejn mosbesimin mbi besimin. Dhe

Faqe

10
4

El Maide, 51

El Mumtehineh, 1.

kushdo prej jush q vepron kshtu, ather ai sht prej zullumqarve."6 Po ashtu, Allahu i Madhruar thot:

"Ti nuk do t gjesh popull i cili beson n Allahun dhe n Ditn e Fundit, t bj miqsi me ata q i kundrvihen Allahut dhe t Drguarit t Tij, edhe sikur ata t ishin baballart e tyre, apo bijt e tyre, apo vllezrit e tyre, apo t afrmit e tyre."7 Shumica e njerzve e kan injoruar kt parim themelor. Madje, kam dgjuar n njrin nga kanalet e radiove arabe disa q konsiderohen si dijetar dhe thirrs t thon n lidhje me kristiant se ata jan vllezrit tan! E kjo sht prej fjalve m t rrezikshme. Prej bazave pr t cilat sht rn dakord n besim sht: Kush nuk i quan jobesimtar mushrikt apo

Faqe

11

Et Teube, 23. El Muxhadileh, 22.

dyshon n mosbesimin e tyre apo e quan t sakt rrugn e tyre, ai (person) vetm se ka mohuar. Ashtu si prmendet kjo n broshurn Nauakidul islam t imamit dhe riprtritsit Muhamed Abduluehab.8 Ashtu si Allahu i Madhruar na e ka ndaluar miqsimin e jobesimtarve, armiqve t besimit islam, n t njjtn koh na e ka br obligim miqsimin e besimtarve dhe dashurin pr ta. Allahu i Madhruar thot:

"Vrtet q Mbrojtsi e Ndihmuesi m i mir pr ju sht Allahu, sht i Drguari i Tij, jan besimtart. Ata q kryejn rregullisht e n mnyr t prkryer faljet e rregullta ditore sipas kohve, q japin zekatin dhe ata q prkulen. Dhe kushdo q zgjedh Allahun, t Drguarin e Tij dhe ata q kan besuar si mbrojts, ather, partia e Allahut do t jet fitimtar."9

Faqe

12
8 9

Shih Mexhmuah et Teuhid fq. 24. El Maide, 55-56

Gjithashtu, i Madhruari thot:

"Muhamedi sht i Drguari i Allahut dhe ata q jan me t jan t ashpr ndaj mohuesve dhe t mshirshm ndrmjet tyre."10 Dhe thot: "Padyshim, vllezr (n Islam)."11 q besimtart jan

Pra, besimtart jan vllezr n fe dhe n besim edhe nse lidhja e tyre farefisnore sht e largt apo jan t largta viset apo periudhat kohore n t cilat jetojn. Allahu i Madhruar thot:

"Dhe ata q erdhn pas tyre, thon: Zoti yn! Na fal ne dhe vllezrit tan q qen para nesh n besim dhe mos na fut n zemrat tona asnj grimc urrejtje ndaj atyre q besuan. Zoti yn!
10 11

El Fet'h, 29. El Huxhurat, 10.

Faqe

13

Vrtet q Ti Mshirplot.12

je

shum

Dashamirs,

Pra, besimtart nga i pari deri tek i fundi i tyre, sado e largt sht lidhja e tyre, vendet e tyre si dhe largsia kohore, ata jan vllezr q duhen mes tyre. T fundit e tyre pasojn gjurmt e t parve t tyre, luten pr njri-tjetrin dhe krkojn falje pr njri-tjetrin. Miqsia dhe armiqsia, kan disa tregues q vrtetojn pr seciln nga ato.

Faqe

14
12

El Hashr, 10.

Prej dukurive t shfaqjes s miqsis pr jobesimtart

Faqe

15

1. Prngjasimi me ta n veshje, n t folur dhe t tjera prve tyre. Prngjasimi me jobesimtart n veshje, n t folur dhe n gjra t tjera prve tyre, sht dukuri q tregon simpatin q personi ka pr at q ai i prngjan. N lidhje me kt i Drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) ka thn: "Kush i prngjan nj populli, ather ai sht prej tyre."13 Pra, nuk lejohet prngjasimi me jobesimtart n ato shtje q jan veori e tyre prej traditave fetare, adhurimeve, simboleve t tyre, moraleve etj. Si sht p.sh.: rruajtja e mjekrs, zgjatja e mustaqeve, t folurit me gjuht e tyre pa qen e nevojshme, prngjasimi n modelin e veshjeve, n mnyrn e t ushqyerit si dhe n do gj tjetr. 2. Qndrimi n vendet e tyre dhe moslargimi pr n vendet e muslimanve pr t ruajtur fen. Kjo sepse hixhreti me kt kuptim dhe qllim sht detyr pr muslimanin, ndrsa qndrimi i tij n vendet e kufrit mund t jet prej dashuris q ka pr jobesimtart, madje kjo sht nj prej shum shkaqeve q personi ta lr fen e tij. Allahu na

16
Faqe

E Transmeton Ebu Daudi n Sunenin e tij (4031) etj., pos tij prej hadithit t Ibn Umerit (Allahu qoft i knaqur prej tij!).
13

ruajt! Pr kt shkak Allahu i Madhruar e ka ndaluar qndrimin e muslimanit n mesin e jobesimtarve nse ai ka mundsi q t bj hixhret. Allahu i Madhruar thot:

"Kur engjjt ua marrin shpirtrat atyre q jan keqbrs t vetvetes,14 u thon: N gjendje ishit? Ata thon: Ishim t pafuqishm n Tok.15 (Engjjt) u thon: A nuk ishte Toka e

Faqe

Duke vepruar vepra q jan shkak pr zemrimin e Allahut ndaj tyre dhe duke mos emigruar te muslimant por duke ndenjur n mesin e jomuslimanve apo duke luajtur rolin e hipokritit dhe duke prkrahur jomuslimant kundr muslimanve. Ajeti prfshin ata q kan qen n kt gjendje n kohn e Profetit (sal-lAllahu alejhi ue sellem) si dhe t gjith ata q u prputhen gjendjes s tyre n t gjitha koht. 15 Justifikohen duke thn se populli i vendit t tyre i pengonte ata nga besimi dhe nga pasimi i Profetit, dhe se
14

17

Allahut e gjer q t emigronit n t?16 Por vendi i ktyre sht xhehenemi, e ku ka vend m t keq se ai! Me prjashtim t t pafuqishmve prej burrave, grave e fmijve, t cilt nuk kan as fuqi, as mundsi t drejtohen n rrug. Allahu do i fal ata, sepse Allahu sht Shlyes dhe Fals i gjynaheve.17"18 Allahu i Madhruar, n ajetin e msiprm nuk ka lejuar dik q t arsyetohet pr qndrimin n vendet e kufrit, prve t dobtve t cilt nuk kan mundsi q t bjn hixhret (t emigrojn). U lejohet qndrimi n ato vende edhe atyre t cilt aktivizohen n prhapjen e Islamit duke i ftuar njerzit n fen e Zotit.
kta ishin t dobt e t pafuqishm pr t duruar shtypjet e tyre. 16 A nuk mund ta linit vendin tuaj dhe t largoheshit prej atyre q ju pengonin nga besimi n Allah dhe nga pasimi i t Drguarit t Allahut alejhis selam, dhe t shkonit n at vend ku ishit t ruajtur nga idhujtart dhe ku mund t adhuronit vetm Allahun dhe t pasonit t Drguarin e Tij? 17 Allahu i shlyen gjynahet robrve t Tij besimtar, duke mos i dnuar ata pr shum gjynahe q bjn, prderisa nuk i kan br shok Atij, dhe ua mbulon gjynahet atyre duke mos ua shpejtuar dnimin pr to, prandaj mos u ktheni m kurr tek ato q u kam ndaluar, q t mos ju vij ndonj dnim i madh. 18 En Nisa, 97-99.

Faqe

18

3. Udhtimi n vendet e tyre pr turizm dhe argtim. T udhtuarit n vendet e jobesimtarve sht i ndaluar prve rasteve kur sht e domosdoshme si p.sh.: pr kurim, pr tregti, pr t marr ndonj specializim t dobishm etj. Pra, kjo gj lejohet pr sa koh q sht e nevojshme, e kur t ket prfunduar sht detyr kthimi n vendet e muslimanve. Po ashtu, sht kusht q pr lejimin e ktij udhtimi (pr n vendet e kufrit) personi ta shfaq fen e tij duke qen krenar pr Islamin. T largohet nga ligsit dhe tu ruhet intrigave t armikut. Gjithashtu, si e prmendm edhe pak m sipr, lejohet udhtimi apo sht detyr (udhtimi) pr n vendet e tyre nse sht pr qlllim thirrja pr tek Allahu dhe prhapja e fes islame. 4. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht edhe ndihma dhe prkrahja e tyre kundr muslimanve si dhe lavdrimi i tyre. Kjo sht prej t kundrtave t Islamit, si dhe prej shkaqeve t daljes nga feja. Allahu na ruajt prej ksaj. 5. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht krkimi i ndihm s tyre, duke i besuar ata si dhe vendosja e tyre n pozita n t cilat i njohin t fshehtat e muslimanve, apo duke i marr ata si miq dhe kshillues.

Faqe

19

Allahu i Madhruar thot:

"O ju, q keni besuar! Mos zgjidhni pr miq t afrm19 njerz t tjer jasht gjirit tuaj,20 sepse ata nuk neglizhojn q tju bjn dm dhe dshirojn q t vuani.21 Urrejtja shfaqet qart q n gjuht e tyre,22 kurse ajo q fshehin gjokset e tyre sht edhe m e madhe.23 Ne tashm ua
Shok t dashur, t zgjedhur e kshilltar tuaj, t cilve u shfaqni t fshehtat. 20 Jasht rrethit t besimtarve musliman 21 Nuk reshtin s vepruari shkaqet q ju sjellin dm dhe vuajtje, duan tju nxjerrin nga feja juaj, ndihmojn armikun tuaj kundr jush, etj. 22 T cilat shprehin mosbesimin dhe armiqsin e tyre kundr atyre q besojn. 23 Ajo q fshehin n zemr ata njerz q nuk jan t fes tuaj, miqsin me t cilt Allahu ua ka ndaluar, sht edhe
19

Faqe

20

kemi sqaruar provat, nse jeni q kuptoni.24 Ja! Ju jeni q i doni ata,25 kurse ata nuk ju duan juve,26 dhe ju i besoni t gjitha Librat.27 Kur ata ju takojn, thon: Ne besojm,28 por kur jan
m e madhe se ajo armiqsi e mosbesim q shprehin me gjuht e tyre, prandaj bindjuni Allahut dhe mos qndroni larg tyre. 24 U kemi kshilluar, o besimtar, dhe u kemi sqaruar gjithka n lidhje me ithtart e Librit dhe t gjith mohuesit, t cilt ua kemi ndaluar q ti merrni pr miq t dashur, me qllim q t merrni msim, nse jeni q i kuptoni kshillat dhe msimet e Allahut, urdhrat dhe ndalesat e Tij, dhe se dobia e ktyre u kthehet juve dhe ju jeni ata q prfitoni prej tyre. 25 Ju, o besimtar q merrni pr miq njerz t tjer jasht fes suaj, i doni dhe tregoni dashuri pr ta, kurse ata nuk ju duan juve, madje fshehin armiqsi ndaj jush dhe mashtrim. 26 Ktu tregohet edhe nj her pr butsin dhe mshirn e besimtarve me kundrshtart e tyre, dhe pr ngurtsin e zemrave t mohuesve dhe urrejtjen e tyre ndaj besimtarve. 27 Librat e zbritur nga Allahu, kurse ata nuk i besojn t gjitha Librat e Allahut, dhe ju e dini se me kt gj, ata kan mohuar Allahun dhe shpalljet e Tij, kshtu q juve ju takon m shum q t shfaqni armiqsi e urrejtje kundr tyre, se sa ata kundr jush, sepse ata jan armiqt tuaj dhe t Allahut. Andaj, mos i merrni kurr miq ata. 28 Besojm at q i sht shpallur Muhamedit alejhis selam. E thonin kt nga frika dhe pr tu ruajtur nga besimtart.

Faqe

21

vetm, nga mllefi ndaj jush, ata i kafshojn majat e gishtave me dhmb. Thuaju: Plasni me mllefin tuaj!29 Vrtet, Allahu di mir gjithka q gjendet n gjokse.30 Nse ju vjen ndonj e mir, ajo i keqson ata e, nse ju kap ndonj e keqe, ata gzohen."31 Kto ajete fisnike na shpjegojn brendsin e jobesimtarve si dhe urrejtjen q ata fshehin n vetet e tyre kundrejt muslimanve. Po ashtu, ato sqarojn se far ata planifikojn kundr tyre (muslimanve) prej kurtheve dhe tradhtive, ndrsa ajo q i dmton muslimant i gzon ata. Imam Ahmedi transmeton32 nga Ebi Musa el Eshari (Allahu qoft i knaqur prej tij!) se ka thn: "Umerit
Ktu prgzohen besimtart me faktin se mosbesimtart jan ata t cilt vuajn dhe plasin nga brenda kur shohin suksesin e besimtarve n ndjekjen e rrugs s drejt, dhe do t vazhdojn t dnohen deri sa t vdesin pr t kaluar pastaj nga dnimi i ksaj bote n dnimin m t madh n botn tjetr. 30 Dhe e di se far fshehin kta jehud e hipokrit n gjokset e tyre, prej mohimit dhe armiqsis e urrejtjes ndaj besimtarve, dhe ua regjistron ato pr ti dnuar me to n botn tjetr. 31 Al Imran, 118-120. 32 Shih Ahkamu ehlil edh Dhimeh t Ibn el Kajjim 1/454 si dhe e ka transmetuar Bejhekiu n Shubel iman 7/43 me nr. 9384
29

Faqe

22

(Allahu qoft i knaqur prej tij!) i thash: Un kam nj shkrues t krishter. Tha: -sht me ty, Allahu t vraft!? A nuk e ke dgjuar Fjaln e Allahut t Madhruar: "O ju q keni besuar! Mos i zini jehudit dhe t krishtert pr eulija (shok, miq e mbrojts). Ata jan miq vetm pr njri-tjetrin."33 -Pse nuk more dik me besim t pastr (musliman)? Thash: -O Prijsi i besimtarve, mua m intereson aftsia e tij n pun, ndrsa fen e ka pr vete. Tha: -Un nuk i nderoj ata, pasi Allahu i ka nnmuar, nuk i lartsoj pasi Allahu i ka poshtruar dhe nuk i afroj pasi Allahu i ka larguar. Transmeton imam Ahmedi34 dhe Muslimi35 se i Drguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) kur doli pr n luftn e Bedrit, e ndoqi at nj burr prej idhujtarve dhe e arriti pran nj vendi t quajtur El Harrah dhe tha: Un dshiroj q t vij me ty dhe t fitoj. I Drguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sellem) tha: "A beson n Allahun dhe t Drguarin e Tij?" Tha: Jo! I Drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) tha: "Kthehu se un nuk i krkoj ndihm idhujtarve."

Faqe

El Maide, 51. 6/148 me nr. 25158 35 N Sahihun e tij 1817 prej hadithit t Aishes (Allahu qoft i knaqur prej saj!)
33 34

23

Prej ktyre teksteve neve na bhet e qart moslejueshmria e emrimit t jobesimtarve n shtjet e muslimanve duke u dhn kshtu mundsi atyre q nprmjet postit q kan t jen n gjendje ti dmtojn muslimant duke ua nxjerr t fshehtat si dhe duke punuar kundr interesave t tyre. Prej ksaj sht edhe ajo q ka ndodhur n kt koh; Punsimi i jobesimtarve n dy haremat, xhamit dhe vendet e shenjta t muslimanve, Meka dhe Medina, duke i punsuar ata si hamall, si shofera, shrbyese, edukatore n shtpi dhe przierja e tyre me familjet apo duke u przier me muslimant n vendet e tyre. 6. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht edhe prdorimi i prllogaritjes kalendarike q ata prdorin. E sidomos kalendarin miladij dhe lnia pas dore e kalendarit hixhrij. Kalendari miladij apo si njihet ndryshe kalendari diellor presupozohet se e ka zanafilln me ditn e lindjes s Isait (alejhis selam). Kt supozim ata vet e kan shpikur dhe ai kalendar nuk sht aspak prej fes s Mesihut (Isait) (alejhis selam). Kur muslimant i japin prparsi pa qen nevoja ktij kalendari, ata ringjallin dhe aprovojn shum nga simbolet dhe festat e tyre.

Faqe

24

Largimi prej saj ka qen qllimi i sahabve (Allahu qoft i knaqur prej tyre!) t cilt n kohn e halifit Umer (Allahu qoft i knaqur prej tij!) vendosn t ken kalendarin e tyre, ndryshe nga ai i jobesimtarve dhe morn si piknisje pr kalendarin e tyre, hixhretin (emigrimin) e t Drguarit (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) nga Meka pr n Medine. Ska dyshim se veprimi i tyre nxjerr n dukje obligueshmrin e kundrshtimit t jobesimtarve n kt shtje dhe n t tjera prve ksaj, e t cilat jan prej veorive t tyre. Allahu el mustean! 7. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht dhe pjesmarrja n festat q ata kan, ndihmesa n organizimin e tyre apo urimi pr to. Disa prej komentatorve t Kuranit fisnik, e kan shpjeguar Fjaln e Allahut t Madhruar: "Edhe ata t cilt nuk dshmojn gnjeshtrn."36 D.m.th.: Prej cilsive t robrve t Mshiruesit sht se ata nuk marrin pjes n festat e jobesimtarve. 8. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht edhe lavdrimi i tyre pr zhvillimin dhe qytetrimin q kan si dhe t mahniturit prej moraleve dhe aftsive t tyre duke mos u kushtuar aspak rndsi besimeve t kota apo feve q ata kan.

36

El Furkan, 72.

Faqe

25

I Madhruar thot: "Dhe mos i hidh syt me lakmi pr gjrat t cilat Ne ua kemi dhn disave prej tyre pr knaqsi t shklqimit (t prkohshm) t jets s ksaj bote, me qllim q Ne t mund ti provojm me to, por shprblimi (n jetn e Fundit) i Zotit tnd sht m i mir dhe m i vazhdueshm."37 Kjo nuk do t thot q muslimant nuk duhet t'i marrin shkaqet e fuqis pr t prvetsuar profesione t dobishme, normat e tregut t lir si dhe teknikat e reja ushtarake; prkundrazi kjo sht ajo q krkohet. Allahu i Madhruar thot: "Dhe bni gati kundr tyre gjith fuqit q keni."38 Kto njohuri t dobishme, si dhe t gjitha sekretet e universit, n origjin jan pr muslimant. Allahu i Madhruar thot: "Thuaj: Kush e ka ndaluar veshjen e bukur me rrobat e dhuruara prej Allahut, t cilat Ai i ka krijuar pr robrit e Tij, si dhe ushqimet si mirsi pr ju? Thuaj: Ato jan n kt bot pr ata q besojn dhe veanrisht n ditn e Kiametit.39

26
Faqe

Ta Ha, 131. El Enfal, 60. 39 El Araf, 32.

37 38

Po ashtu i Madhruari thot:"Ju ka nnshtruar juve edhe gjith sht n qiej dhe gjith sht n tok."40 I Madhruari thot: "Ai sht i Cili krijoi pr ju gjithka n tok."41 sht detyr pr muslimant q t jen rinovuesit e ktyre dobive dhe energjive e jo t presin ti marrin ato nprmjet jobesimtarve. Pra, duhet patjetr q muslimant t ken arritjet e tyre si n fushn e teknologjis ashtu edhe n at t prodhimtaris. 9. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht edhe emrtimi me emrat e tyre. Disa prej muslimanve, bijt dhe bijat e tyre i emrtojn me emra t huaj duke i ln kshtu emrat e baballarve, t nnave, t gjyshrve t tyre dhe emrat e njohur n shoqrin islame. I Drguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thn: "Emrat m t bukur (m t mir) jan Abdullah dhe Abdurrahman."42

Faqe

El Xhathijeh, 13. El Bekare, 29. 42 Sahihu Muslim 2132 prej hadithit t Ibn Umerit (Allahu qoft i knaqur prej tij!)
40 41

27

Si pasoj e ndryshimit t emrave gjendet tani nj brez q mbajn emra t huaj, ndrsa kjo sht prej shkaqeve q i shkput lidhjet ndrmjet ktij brezi dhe brezave q kan kaluar dhe e vshtirson njohjen ndrmjet familjeve t cilat njiheshin me emrat e tyre t veant. 10. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht edhe t krkosh falje pr ta, apo tu bsh homazh t vdekurve t tyre. Allahu i Madhruar e ka ndaluar nj gj t till: "Nuk shkon pr Profetin dhe pr ata q besojn, t krkojn faljen e Allahut pr mushrikint edhe sikur ata t jen m t afrmit, pasi u sht br e qart atyre se ata jan banort e zjarrit."43 Ndalohet nj veprim i till, sepse ai prmban dashurin pr ta dhe aprovimin e asaj n t ciln ata ndodhen.

Faqe

28
43

Et Teube, 113.

Prej dukurive t shfaqjes s miqsis pr besimtart

Faqe

29

1. Hixhreti pr n vendet e muslimanve duke braktisur vendin e jobesimtarve. Hixhreti sht kalimi nga vendi i jobesimtarve pr n vendin e muslimanve, pr shkak t ruajtjes s fes. Hixhreti me kt qllim dhe kt nijet sht obligim dhe do t jet i till derisa t lind Dielli nga Perndimi, pra, deri n Ditn e Kiametit. I Drguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) sht distancuar nga do musliman i cili jeton n mesin e idhujtarve.44 Pra, i ndalohet muslimanit q t qndroj n vendet e jobesimtarve, vetm n rast se ai s'ka mundsi q t bj hixhret prej atij vendi apo qndrimi i tij sht n dobi t fes. Allahu i Madhruar thot:

Faqe

30
44

E transmeton Et Tirmidhiu 1604 dhe t tjert prve tij.

"Kur engjjt ua marrin shpirtrat atyre q jan keqbrs t vetvetes,45 u thon: N gjendje ishit? Ata thon: Ishim t pafuqishm n Tok.46 (Engjjt) u thon: A nuk ishte Toka e Allahut e gjer q t emigronit n t?47 Por vendi i ktyre sht Xhehenemi, e ku ka vend m t keq se ai! Me prjashtim t t pafuqishmve prej burrave, grave e fmijve, t cilt nuk kan as fuqi, as mundsi t drejtohen n rrug. Allahu do i fal ata, sepse Allahu sht Shlyes dhe Fals i gjynaheve.48"49

Faqe

Duke vepruar vepra q jan shkak pr zemrimin e Allahut ndaj tyre dhe duke mos emigruar te muslimant por duke ndenjur n mesin e jomuslimanve apo duke luajtur rolin e hipokritit dhe duke prkrahur jomuslimant kundr muslimanve. Ajeti prfshin ata q kan qen n kt gjendje n kohn e Profetit (sal-lAllahu alejhi ue sellem) si dhe t gjith ata q u prputhen gjendjes s tyre n t gjitha koht. 46 Justifikohen duke thn se populli i vendit t tyre i pengonte ata nga besimi dhe nga pasimi i Profetit, dhe se kta ishin t dobt e t pafuqishm pr t duruar shtypjet e tyre. 47 A nuk mund ta linit vendin tuaj dhe t largoheshit prej atyre q ju pengonin nga besimi n Allah dhe nga pasimi i t Drguarit t Allahut, dhe t shkonit n at vend ku ishit t ruajtur nga idhujtart dhe ku mund t adhuronit vetm Allahun dhe t pasonit t Drguarin e Tij? 48 Allahu i shlyen gjynahet robrve t Tij besimtar, duke mos i dnuar ata pr shum gjynahe q bjn, prderisa
45

31

2. Ndihmesa e muslimanve me veten, me pasurin dhe me gjuh n ato gjra q ata kan nevoj si n fen e tyre ashtu dhe n lidhje me shtjet e jets s ksaj bote. Allahu i Madhruar thot: "Besimtart dhe besimtaret jan ndihmues pr njri-tjetrin."50 Po ashtu, Ai thot: "Por n qoft se krkojn ndihmn tnde n fe, sht detyr e jotja ti ndihmosh ata, prve kundr atij populli me t cilt ti ke marrveshje bashkpunimi t ndrsjell."51 3. T gjendurit pran tyre duke prjetuar vuajtjet e tyre, dhe duke u gzuar pr at q ata i gzon. I Drguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thn: Shembulli i besimtarve n dashurin ndrmjet tyre, mshirn dhe butsin, sht si shembulli i nj trupi t vetm, nse ankohet nj prej gjymtyrve t tij, ather e pason at i

nuk i kan br shok Atij, dhe ua mbulon gjynahet atyre duke mos ua shpejtuar dnimin pr to, prandaj mos u ktheni m kurr tek ato q u kam ndaluar, q t mos ju vij ndonj dnim i madh. 49 En Nisa, 97-99. 50 Et Teube, 71. 51 El Enfal, 72.

Faqe

32

gjith trupi me dhimbje e vuajtje.52 Gjithashtu, ai (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:

"Besimtari pr besimtarin sht si shembulli i nj ndrtese, ku t gjitha pjest e saj e forcojn njra-tjetrn dhe ndrthuri ndrmjet gishtave t tij."53 4. Kshillimi i tyre, t dshirosh t mirn pr ta si dhe t mos i mashtrosh. I Drguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thn:

"Nuk ka pr t besuar askush prej jush, derisa t dshiroj pr vllan e tij at q e dshiron pr veten e vet."54

Faqe

Buhariu 6011 si dhe Muslimi 2586 prej hadithit t En Numan bin Beshir (Allahu qoft i knaqur prej tij!). 53 Buhariu n "Es Salah" 481, Muslimi n "El Birru ues Sileh" 65/2585, Et Tirmidhiu n "El Birru ues Sileh" 1928, e ka thn: "Hadithi sht hasen sahih", En Nesaiu n "Ez Zekah" 2560 dhe imam Ahmedi 4/405 dhe 409. T gjith kta nga Ebi Musa.
52

33

Gjithashtu, ai (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thn:

Muslimani sht vlla i muslimanit; nuk e poshtron at, nuk e l n balt dhe nuk e dorzon tek armiku. Do i mjaftonte personit si e keqe q ta poshtroj vllan e tij musliman. Pr muslimanin ndaj muslimanit sht i ndaluar gjaku i tij, pasuria dhe nderi i tij.55 Po ashtu ai (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thn:

Buhariu dhe Muslimi prej hadithit t Enes bin Malik (Allahu qoft i knaqur prej tij!). 55 Muslimi 2564. Ndrsa sot sht pr t t ardhur keq kur gjen disa prej muslimanve t cilt falen rregullisht, agjrojn, japin zekatin dhe kryejn disa pun bamirsie, t vjen keq kur i gjen ata mos t ruhen nga padrejtsia ndaj vllezrve t tyre me marrjen e pasurive t tyre, apo shkeljen e nderit t tyre, e t tjera si kto t cilat jan prej gjynaheve t mdha. (sh.p)
54

Faqe

34

"Mos e urreni njri-tjetrin, mos ia ktheni shpinn njeri-tjetrit, mos e armiqsoni njeri-tjetrin dhe mos t shes ndokush prej jush mbi shitjen e vllait, porse jeni robr t Allahut, vllezr."56 5. Respekti ndaj tyre, nderimi i tyre, mos cenimi i dinjitetit t tyre, dhe mos shfaqja e t metave. Allahu i Madhruar thot:

"O ju q keni besuar! Mos t tallet nj grup me nj grup tjetr! Mbase mund t jet se i dyti (i talluri) sht m i mir se i pari (tallsi). As (disa) gra t mos tallen me gra t tjera, mbase mund t
Buhariu 6065 dhe Muslimi 2559 prej hadithit Enes bin Malik (Allahu qoft i knaqur prej tij!).
56

Faqe

35

jet se t dytat (t tallurat) jan m t mira se t parat. As mos prgojoni njri-tjetrin, as mos fyeni njri-tjetrin duke ngjitur nofka. Sa keq sht t fyesh vllan pasi t ket besuar. Dhe kushdo q nuk pendohet, ather t ktillt jan me t vrtet keqbrs. O ju q keni besuar! Mnjanoni shum dyshime. Vrtet mjaft nga dyshimet prbjn gjynahe. Edhe mos hulumtoni pr zbulimin e t metave, as mos prgojoni njri-tjetrin. A do t donte ndonjri prej jush t hante mishin e vllait t vet t vdekur? Vrtet q do ta urrenit nj gj t till. Dhe kini frik Allahun. Vrtet q Ai fal dhe e pranon pendimin, sht Mshirplot."57 6. T jesh me ata n do gjendje, kur ata jan n vshtirsi apo rehati, n skamje apo bollk. Kshtu pra, duhet t jen besimtart mes tyre, ndryshe nga hipokritt, t cilt jan me besimtart n gjendje t mir dhe i braktisin ata n situatat e vshtira. Allahu i Madhruar thot: "Ata t cilt presin se do bhet me ju;58 nse ju vjen fitore nga Allahu, thon: A nuk ishim edhe ne me
El Huxhurat, 11-12. Ajeti vazhdon me numrimin e cilsive t hipokritve, t cilt presin se do t ndodh me muslimant, ndonj e mir apo e keqe, dhe n do rast e kan paraprgatitur prgjigjen sipas hipokrizis s tyre.
57 58

Faqe

36

ju?59 E, nse mohuesit arrijn ndonj pjes fitimi,60 ata thon: A nuk ju patm n dor dhe ju mbrojtm prej besimtarve?61 Allahu do t gjykoj mes jush n ditn e Kiametit,62 dhe
A nuk ishim ne me ju dhe n ann tuaj n luft kundr armikut tuaj? Kshtu q na jepni edhe ne prej plaks s lufts. 60 Ndonj prfitim t prkohshm nga lufta kundr jush. Pr kta nuk thuhet fitore, sepse fitorja tregon ngadhnjim t qndrueshm, dhe kjo nuk u vjen armiqve kundr muslimanve, por maksimumi q arrijn mohuesit nga muslimant sht nj pjes e vogl dhe e prkohshme fitimi nga plaka e muslimanve q e humbin n luft. Padyshim se kjo tregon pr urtsin e Allahut t Madhruar. 61 Hiqen para mohuesve sikur kan pasur mundsi tu shkaktonin atyre disfat nse do bashkoheshin me muslimant, por ata nuk e bn kt dhe kshtu eliminuan fitoren e muslimanve kundr tyre, madje bn q mohuesit t fitonin sepse kta (hipokritt) u bn penges para besimtarve me t gjitha mnyrat e mundshme, qoft duke u prpjekur t shkaktojn prarje n mesin e tyre me trheqjen e nj pjese t mir t tyre nga lufta, si ndodhi n luftn e Uhudit, ku hipokritt u kthyen n mes t rrugs me nj grup prej rreth 300 vetsh, apo me mnyra t tjera djallzore. E thon kt pr tu krkuar pjes nga plaka e lufts. 62 Allahu do t gjykoj mes t gjith njerzve n Ditn e Gjykimit, dhe do ti shprblej besimtart e vrtet me xhenetin e Tij, kurse hipokritt, idhujtart dhe mohuesit do i ndshkoj n zjarrin e xhehenemit.
59

Faqe

37

Allahu kurr nuk do tu jap mohuesve pushtet mbi besimtart.6364 7. Vizita e tyre, si dhe dshira pr t'u takuar dhe kuvenduar me ta. N hadithin Kudsij thuhet: "Dashuria Ime sht br detyr pr ata q e vizitojn njritjetrin pr shkakun Tim."65 Ndrsa n nj hadith tjetr thuhet: "Nj burr vizitoi vllan e tij pr hir t Allahut. Atij i drgoi Allahu nj engjll n formn e njeriut, i cili e pyeti at: far dshiron? Tha: T vizitoj vllan tim n fe. Tha: A ke ti tek ai ndonj interes q e krkon prej tij? Tha: Jo, asgj. Un e dua at pr hir t Allahut. Tha: Un jam i drguar i
N ditn e Kiametit, ose n kt bot, por sht pr qllim triumfi i plot dhe i vazhdueshm, d.m.th: q mohuesit nuk do t triumfojn plotsisht dhe gjithnj mbi besimtart, por triumfi i qndrueshm dhe prfundimtar do t jet pr besimtart. Nj mendim i tret thot se kuptimi sht: q Allahu nuk do i jap prov justifikuese atyre mohuesve q vrasin besimtart dhe i nxjerrin ata prej shtpive t tyre. 64 En Nisa, 141. 65 Ahmedi 5/237 me nr. 22064 e t tjer prve tij prej hadithit t Muadh bin Xhebel (Allahu qoft i knaqur prej tij!).
63

Faqe

38

Allahut tek ty, me t vrtet Allahu t do ty ashtu si do ti at."66 8. Respektimi i t drejtave t tyre.67

Faqe

Muslimi. Shum prej njerzve mendojn se devotshmria sht kryerja e t drejtave t Allahut duke i ln mnjan ato t njerzve. Kshtu q, ndodh shpesh tek ata q kujdesen t kryejn t drejtat e Allahut me dashuri pr T, frik prej dnimit t Tij e bindje ndaj Tij, t ln pas dore t drejtat e njerzve. Ndrsa t bashkosh ndrmjet kryerjes s t drejtave t Allahut e t drejtave t njerzve sht shum e vshtir dhe nuk e arrijn at vetm se nj pakic e njerzve dhe ata jan t drguarit e Allahut dhe t sinqertt n fen e Allahut." Gjen sot, ndonj prej muslimanve q i ruan shtyllat e Islamit, madje nuk e ndrpret kryerjen e disa veprave vullnetare, t plqyeshme, por gjuha e tij pret vllezrit e tij musliman duke prgojuar, mbajtur npr goj, tallur e ofenduar, sikur t mos e ket dgjuar Fjaln e Allahut t Lartsuar q thot: O ju q keni besuar! Mnjanoni shum dyshime. Vrtet mjaft nga dyshimet prbjn gjynahe. Dhe mos prgjoni e as mos prgojoni njritjetrin. A do t donte ndonjri prej jush t hante mishin e vllait t vet t vdekur? Vrtet q do ta urrenit. E kini frik Allahun. Vrtet Ai fal dhe e pranon pendimin, sht Mshirplot. El Huxhurat, 12. Ibn Raxhebi (Allahu e mshiroft!) n "Xhamiul ulumi el hikem"
66 67

39

Mos ti shessh dikujt, ndrkoh q vllai yt po i shet. Mos t krkosh t blesh at q po e krkon ai. Mos t krkoj pr martes at vajz, dorn e s cils e ka krkuar vllai i tij musliman, e t tjera t ngjashme me kto. I Drguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thn: "Askush mos t shes mbi shitjen e vllait t tij si dhe t mos krkoj pr martes at t ciln e ka krkuar m par vllai i tij. (at t ciln e ka krkuar shoku i tij m par dhe sht n pritje t prgjigjes). "68 Ndrsa n nj transmetim tjetr thuhet: Si dhe t mos t synoj at q e ka rezervuar (shnuar) vllai i tij.69 9. T sillesh me butsi (dashamirsi) me t dobtit e muslimanve. Ashtu si ka thn i Drguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem):

"Nuk sht prej nesh ai q nuk sillet me dashamirsi me t mdhenjt tan dhe q nuk mshiron t vegjlit tan."70

Buhariu dhe Muslimi. Buhariu dhe Muslimi 70 Et Tirmidhiu 1920 dhe imam Ahmedi 2/207 me nr. 6937. Gjithashtu i Drguari (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thn: "Nuk sht prej nesh ai q nuk e mshiron t
68 69

Faqe

40

Gjithashtu ai (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thn: "A nuk ndihmoheni dhe furnizoheni vetm se me t dobtit tuaj?."71 Allahu i Madhruar thot: "Dhe mbaje veten tnde me durim ndaj atyre q i drejtohen Zotit t tyre mngjes e mbrmje duke krkuar Fytyrn e Tij dhe mos i hiq syt mnjan prej tyre duke dshiruar salltanetin dhe shklqimin e jets s ksaj bote."72 10. Lutja dhe krkimi i faljes pr ta. Allahu i Madhruar thot:

"Dhe krko falje pr gjynahun tnd dhe pr besimtart e besimtaret."73

Faqe

voglin, q nuk e respekton t madhin dhe q nuk e njeh hakun e dijetarit." Sahih. Ky tekst sht prej hadithit t Ibn Abasit t prmendur nga Taberani n "El Kebir". Ky hadith ka gjithashtu dshmues nga hadithi i Enesit, Abdullah bin Amr bin El Asi, Ebu Umame etj. 71 Buhariu prej hadithit t Sad bin Ebi Uekas (Allahu qoft i knaqur prej tij!). 72 El Kehf, 28. 73 Muhamed, 19.

41

Po ashtu, i Madhruari thot:

"Zoti yn! Na fal ne dhe vllezrit tan q qen para nesh n besim."74

Kujdes: Pr sa i prket fjals s Allahut t

Madhruar:

"Allahu nuk ju ndalon q ju t bashkpunoni n drejtsi e mirsi me ata t cilt nuk ju luftuan pr shtje t fes dhe nuk ju dbuan nga shtpit tuaja. Vrtet q Allahu i do ata q bashkpunojn me barazi."75 Do t thot: Ata t cilt nuk i dmtuan muslimant, nuk i luftuan dhe as nuk i nxorn prej shtpive t tyre, ska dyshim se muslimant e kan pr obligim ti trajtojn mir dhe t punojn me drejtsi me ta n marrdhniet e dynjas; edhe pse nuk i duan me

42
Faqe

74 75

El Hashr, 10. El Mumtahineh, 8.

zemrat e tyre. Allahu i Madhruar ka thn: bashkpunoni n drejtsi e mirsi me ata. Pra, nuk thot q ti miqsoni dhe ti doni ata. Gjithashtu, kjo vrehet edhe n Fjaln e Allahut n lidhje me prindrit jobesimtar:

.
"Por nse ata t dy prpiqen me ty, q ti t bashkosh n t adhuruarit vetm Mua t tjer, pr t cilt ti nuk ke asnj dije, ather mos iu bind atyre, por sillu me ta n dynja me dashamirsi dhe ndiq rrugn e atij i cili m kthehet Mua me pendim dhe nnshtrim."76 Nna e Esmas shkoi tek vajza e saj dhe i krkoi mbajtjen e lidhjeve, ndrkoh q ajo ishte jobesimtare. Esmaja i krkoi leje t Drguarit t Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) n lidhje me kt dhe ai i tha: "Mbaji lidhjet me nnn tnde!"77 Allahu i Madhruar ka thn:

77

Faqe

Lukman, 15. Buhariu 3183 dhe Muslimi 1003 prej hadithit t Esmas (Allahu qoft i knaqur prej saj
76

43

 .
"Ti nuk do t gjesh popull i cili beson n Allahun dhe n Ditn e Fundit, t bj miqsi me ata q i kundrvihen Allahut dhe t Drguarit t Tij edhe sikur ata t ishin baballart e tyre, apo bijt e tyre."78 Mbajtja e lidhjeve dhe marrdhniet e ndrsjella n jetn e ksaj bote jan dika, ndrsa dashuria sht dika tjetr. Me t vrtet n mbajtjen e lidhjeve dhe n marrdhniet e mira ka inkurajim pr jobesimtart q t futen n Islam dhe kto padyshim q jan prej mjeteve t thirrjes. Dhe nuk sht e njjta gj pr dashurin dhe miqsimin e tyre, sepse kto argumentojn aprovimin e jobesimarve n gjndjen q ata jan dhe t knaqurit me t. E kjo mund t bhet shkak pr mosthirrjene e tyre n islam. Po ashtu, moslejueshmria e miqsimit me jobesimtart nuk do t thot se ndalohet t bashkpunosh me ta n tregti t lejuara, n importimin e mallrave t dobishme, apo eksportimin e tyre, apo t prfituarit nga prvojat e tyre apo shpikjet e ndryshme. Profeti (sal-lAllahu alejhi ue sel78

Faqe

44

El Muxhadileh, 22.

lem) pagoi Ibn Urkit el Lejthi si udhrrfyes edhe pse ai ishte jobesimtar.79 Po ashtu, ai ka marr hua nga disa ifut80. Edhe e sot e ksaj dite, muslimant vazhdojn t importojn dhe eksportojn mallra dhe prodhime t ndryshme me jobesimtart dhe askush prej dijetarve nuk e ka ndaluar, apo konsideruar t urryer nj gj t till. Kjo sepse marrdhniet e biznesit jan t bazuara vetm mbi interesin reciprok dhe ata nuk kan ndonj mirsi apo pozit t veant mbi ne. Po ashtu kjo nuk sht prej shkaqeve q ti duam dhe miqsojm ata. Allahu i Madhruar na ka obliguar q ti duam dhe miqsojm besimtart dhe ti urrejm dhe armiqsojm jobesimtart. Allahu i Lartmadhruar thot: Vrtet, ata q besuan dhe mrguan (pr hir t besimit), e m pas luftuan me pasurin dhe jetn e tyre n rrugn e Allahut dhe ata q u dhan strehim e i ndihmuan, jan miq e mbrojts pr njri-tjetrin... Deri tek fjala e t Madhruarit: Kurse jobesimtart jan miq e mbrojts t njri-tjetrit. Nse nuk veproni ashtu si jeni urdhruar, do t

79 80

Buhariu Buhariu

Faqe

45

bhet ngatrres dhe shkatrrim i madh n Tok.81 Hafidh Ibn Kethiri (Allahu e mshiroft!) n lidhje me fjaln e Tij Nse nuk veproni ashtu si jeni urdhruar, do t bhet ngatrres dhe shkatrrim i madh n Tok. Ka thn:82 D.m.th. nse ju nuk u largoheni idhujtarve dhe t miqsoni besimtart, nse nuk e bni kt, ather ka pr t ndodhur ngatrres dhe trazir mes njerzve. E ajo sht paqartsia e shtjes dhe przierja e besimtarve me jobesimtart, gj e cila bhet shkak q t rrnohet shoqria duke u prhapur e keqja dhe prishja pr nj periudh t gjat kohe. Them (shejkh Feuzani): Kjo sht ajo q po ndodh n kt koh. E tek Allahu ankohemi!

* * *

46
Faqe

81 82

El Enfal 72-73 N tefsirin e tij 2/331

Klasifikimi i njerzve, n ata t cilt duhet ti duam dhe ata t cilt duhet ti urrejm
47
Faqe

Njerzit, n lidhje me miqsimin apo armiqsimin e tyre, i klasifikojm n tri grupe: Grupi i par: Jan ata t cilt meritojn nj dashuri t pastr, t sinqert e cila nuk sht e przier me armiqsi. Ata jan besimtart e sinqert prej pejgamberve, besnikve, dshmorve dhe t devotshmve, ku n krye t tyre sht i Drguari i Allahut (SalAllahu alejhi ue selem). sht detyr q ta duash at me nj dashuri t madhe m shum sesa vetja, sesa fmijt, sesa prindrit dhe m shum se sa t gjith njerzit. Po ashtu edhe shokt e tij t ndershm e n veanti Halifet e drejt, dhjet t prgzuarit me xhenet. Pastaj grat e tij (salAllahu alejhi ue selem), nnat e besimtarve, familjart e Profetit, Migruesit, mikpritsit dhe ndihmtart e tyre prej banorve t medines, ata q morn pjes n luftn e Bedrit, ata q morn pjes n dhnien e bess, si dhe pjesn tjetr t sahabve (Allahu qoft i knaqur me t gjith ata!). Po ashtu edhe ata t cilt i pasuan, brezat m t mir, t part e ktij umeti dhe imamt e tij, si jan katr imamt. Allahu i Madhruar thot:

Faqe

48

"Dhe ata q erdhn pas tyre, thon: Zoti yn! Na fal ne dhe vllezrit tan q qen para nesh n Besim dhe mos na fut n zemrat tona asnj grimc urrejtje ndaj atyre q besuan. Zoti yn! Vrtet q Ti je shum Dashamirs, Mshirplot.83 Nuk i urren sahabt dhe seleft e ktij umetit kush ka n zemrn e tij besim. Por ata q i urrejn jan t devijuarit, hipokritt, si dhe armiqt e islamit si p.sh.; Rafadit dhe havarixht. E tek Zoti krkojm shptim! Grupi i dyt: Jan ata t cilt meritojn t urrehen dhe armiqsohen me nj urrejtje t pastr duke mos treguar aspak dashuri dhe miqsi pr ta. N kt grup bjn pjes jobesimtart, idhujtart, hipokritt (munafikt), ata q e kan braktisur fen dhe ateistt, kjo pa marr parasysh se t far rrace apo kombsie jan. Allahu i Madhruar:

83

El Hashr, 10.

Faqe

49

"Ti nuk do t gjesh popull i cili beson n Allahun dhe n Ditn e Fundit, t bj miqsi me ata q i kundrvihen Allahut dhe t Drguarit t Tij edhe sikur ata t ishin baballart e tyre, apo bijt e tyre, apo vllezrit e tyre, apo t afrmit e tyre."84 Allahu i Madhruar duke i qortuar beni israilt thot: "I vreni shum prej tyre q i zn pr eulija (miq, shok e mbrojts) mosbesimtart. Vrtet e lig sht ajo q i prgatitn vetvetes dhe pr kt arsye mbi ta ka rn zemrimi i Allahut dhe n ndshkim ata do t mbeten gjithnj. Dhe po t kishin besuar Allahun dhe Pejgamberin (Muhamed) dhe far i sht shpallur atij, ata kurr nuk do ti kishin marr ata (mosbesimtart) pr miq e shok, por shum prej tyre jan t shthurur "85 Grupi i tret: Bjn pjes ata t cilt, n nj kndvshtrim meritojn t duhen dhe miqsohen, ndrsa n kndvshtrimin tjetr jo. Pra, tek ata bashkohet dashuria dhe urrejtja. Ktu bjn pjes gjynafqart prej besimtarve. Ata duhen pr at far posedojn prej besimit dhe urrehen pr

50
Faqe

84 85

El Muxhadileh, 22. El Maide 80-81.

far kan prej gjynaheve, bidatit, i cili nuk arrin n rangun e mohimit dhe idhujtaris. Dashuria pr ta duhet t shfaqet n kshillimin e tyre dhe urrejtjen e gjynaheve q ata kan. Nuk lejohet t heshtet pr gjynahet q ata bjn, por duhet trhequr vrejtje me urtsi dhe fjal t mir, t kshillohen t veprojn pun t mira dhe tu largohen t kqijave. N rastet e shkeljes s ligjit, t zbatohen ashtu si duhet ndshkimet dhe qortimet, derisa ata t heqin dor e t largohen prej gjynaheve dhe t pendohen prej gabimeve. Megjithat, ata nuk urrehen me nj urrejtje t pastr dhe nuk distancohemi prej tyre ashtu si thon havarixht n lidhje me vepruesit e mkateve t mdha por q nuk jan idhujtari apo q nuk nxjerrin nga feja. Gjithashtu, ata nuk meritojn t duhen dhe miqsohen me nj dashuri t pastr ashtu si thon murxhiat, por kundrejt tyre duhet vepruar duke mbajtur drejtsi ashtu si e prmendm m sipr. Dashuria pr hir t Allahut dhe urrejtja pr hir t Tij sht prej treguesve m t qndrueshm t besimit, ndrsa personi n Ditn e Kiametit do t jet me at q ka dashur ashtu si sht transmetuar n hadith.86 Mirpo sot ka ndryshuar peshorja, shumica e Faqe

86

Buhariu

51

njerzve sot miqsohen dhe armiqsohen vetm pr hir t interesave t ksaj bote. Ndodh q dikush t ket n posedim dika prej t mirave t ksaj bote, dhe habitesh se si njerzit rendin pr tek ai, edhe nse ndodh q ai t jet armik i prbetuar i Allahut dhe i t Drguarit t Tij. Ndrsa kush nuk posedon asgj prej t mirave t dynjase, ky person armiqsohet dhe nnmohet, qoft edhe pr shkakun m t vogl, edhe nse ai sht prej t dashurve t Allahut, dhe t drguarit t Tij. Abdullah bin Abasi (Allahu qoft i knaqur me t dy ata!) ka thn: Kush do pr hir t Allahut, urren pr hir t Allahut, miqson pr hir t Allahut dhe armiqson pr hir t Allahut, me t vrtet do t arrij miqsin e Allahun, mirpo shumica e vllazrimit t njerzve, ndodh pr interesa t jets s ksaj bote, dhe kjo nuk i bn aspak dobi atyre. Transmetohet nga Ebi Hurejra (Allahu qoft i knaqur prej tij!) se ka thn: I Drguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thn: "Me t vrtet Allahu i Madhruar ka thn: Kush armiqson nj mikun Tim i kam shpallur atij luft." Hadithi.87 Prej njerzve m t kqinj t cilve Allahu i ka shpallur luft sht ai i cili armiqson shokt e t
87

Faqe

52

Buhariu 6502

Drguarit t Allahut (salAllahu alejhi ue selem), i ofendon ata, apo prpiqet tua uli vlern dhe pozitn q ata kan. I Drguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thn: "Ju kam ln Allahun n lidhje me shokt e mi, mos i merrni ata si objekt bisede. Kush i armiqson (zemron) ata m ka zemruar mua, e kush m zemron mua ka zemruar Allahun. Kush e zemron Allahun mundet q Allahu ta prfshij at n dnimin e Tij. Et Tirmidhiu Armiqsia e sahabve dhe ofendimi i tyre sht kthyer n fe dhe besim tek disa grupe t humbura. Krkojm mbrojtjen e Allahut q t na mbroj prej hidhrimit t Tij dhe dnimit t hidhur. E lusim At pr falje dhe shptim!

Paqja, bekimi dhe begatia e Zotit, qofshin mbi t Drguarin e Tij Muhamedin, mbi familjen dhe shokt e tij, dhe mbi t gjith ata t cilt i pasojn ata deri n ditn e Gjykimit!

Faqe

53

Prmbajtja
Biografia e shejkhut Salih el Feuzanit...........................3 Parathnie.......................................................................8 -Prej dukurive t shfaqjes s miqsis pr jobesimtart................................................................15 1. Prngjasimi me ta n veshje, n t folur dhe t tjera prve tyre....................................................................16 2. Qndrimi n vendet e tyre dhe moslargimi pr n vendet e muslimanve pr t ruajtur fen....................16 3. Udhtimi n vendet e tyre pr turizm dhe argtim..........................................................................19 4. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht edhe ndihma dhe prkrahja e tyre kundr muslimanve si dhe lavdrimi i tyre.............................................................19 5. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht krkimi i ndihms s tyre, duke i besuar ata si dhe vendosja e tyre n pozita n t cilat i njohin t fshehtat e muslimanve, apo duke i marr ata si miq dhe kshillues......................................................................19

54
Faqe

6. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht edhe prdorimi i prllogaritjes kalendarike q ata prdorin........................................................................24

7. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht dhe pjesmarrja n festat q ata kan, ndihmesa n organizimin e tyre apo urimi pr to..............................25 8. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht edhe lavdrimi i tyre pr zhvillimin dhe qytetrimin q kan si dhe t mahniturit prej moraleve dhe aftsive t tyre duke mos u kushtuar aspak rndsi besimeve t kota apo feve q ata kan.....................................................25 9. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht edhe emrtimi me emrat e tyre.............................................27 10. Prej shfaqjes s miqsis pr jobesimtart sht edhe t krkosh falje pr ta, apo tu bsh homazh t vdekurve t tyre............................................................28 -Prej dukurive t shfaqjes s miqsis pr besimtart....................................................................29 1. Hixhreti pr n vendet e muslimanve duke braktisur vendin e jobesimtarve.................................................30 2. Ndihmesa e muslimanve me veten, me pasurin dhe me gjuh n ato gjra q ata kan nevoj si n fen e tyre ashtu dhe n lidhje me shtjet e jets s ksaj bote...............................................................................32 3. T gjendurit pran tyre duke prjetuar vuajtjet e tyre, dhe duke u gzuar pr at q ata i gzon......................32 4. Kshillimi i tyre, t dshirosh t mirn pr ta si dhe t mos i mashtrosh...........................................................33

Faqe

55

5. Respekti ndaj tyre, nderimi i tyre, mos cenimi i dinjitetit t tyre, dhe mos shfaqja e t metave.............35 6. T jesh me ata n do gjendje, kur ata jan n vshtirsi apo rehati, n skamje apo bollk.................36 7. Vizita e tyre, si dhe dshira pr t'u takuar dhe kuvenduar me ta..........................................................38 8. Respektimi i t drejtave t tyre................................39 9. T sillesh me butsi (dashamirsi) me t dobtit e muslimanve................................................................40 10. Lutja dhe krkimi i faljes pr ta.............................41 -Klasifikimi i njerzve, n ata t cilt duhet ti duam dhe ata t cilt duhet ti urrejm..............................47

Faqe

56