Professional Documents
Culture Documents
Πενήντα πέντε χρόνια μετά το τέλος της δεκαετίας 1940-1949, η ιδεολογική διαμάχη γι'
αυτή συνεχίζει να κατέχει σημαντική θέση στη γενικότερη ιδεολογική διαπάλη που
διεξάγεται στην ταξική κοινωνία μας.
Κανένα άλλο ιστορικό γεγονός του 20ού αιώνα δε συγκέντρωσε τόσο έντονο ενδιαφέρον,
όπως η Κατοχή (1941-1944) και ο εμφύλιος πόλεμος (1946-1949). Επιβεβαίωση
αποτελεί το γεγονός ότι για την περίοδο 1941-1949 έχουν γραφτεί εκατομμύρια σελίδες
από τους υποστηρικτές των αντιμαχομένων πλευρών και από τους
λεγόμενους"ουδέτερους". Και συνεχίζεται να γράφονται, ενώ είναι σίγουρο πως το
ενδιαφέρον όχι μόνο δε θα κατασιγάσει στην πορεία, αλλά και θα μεγαλώσει. Γιατί
ακριβώς τότε σημειώθηκαν οι μεγαλύτερες ανατάσεις στην ιστορία του λαϊκού
κινήματος κατά τον 20ό αιώνα.
Από τη συζήτηση έγινε πλατιά γνωστό ότι στη σύγχρονη ιστοριογραφία έχει
διαμορφωθεί μια"νέα" τάση, που"αναθεωρεί" τη μέχρι τώρα κυρίαρχη ιστορική
προσέγγιση της δεκαετίας του 1940. Ακόμη, ότι υπάρχουν μύθοι που γκρεμίζονται στο
φως της έρευνας του"νέου κύματος", μύθοι που έπλασαν οι υποστηρικτές της ΕΑΜικής
Αντίστασης και του ΚΚΕ...
Ποια είναι η άποψη των εκπροσώπων του"νέου κύματος" γι' αυτά τα γεγονότα;
Ενώ, από την άλλη, οι Γερμανοί ήσαν πιο ...ήπιοι! Γράφει:"Στα μάτια ενός
απληροφόρητου παρατηρητή οι επιδρομές αυτές φαντάζουν σαν άσκηση αδιάκριτης βίας
από τους κατακτητές σε βάρος αθώων πολιτών. Είναι όμως σαφές πως επρόκειτο επίσης
για επιλεκτικές πράξεις αντιποίνων, στο πλαίσιο μιας κλιμακούμενης τοπικής
διένεξης"!!!4
Κι όμως, κύμα δολοφονιών ασφαλώς και υπήρξε τότε, αλλά εξαπολύθηκε από τους
Γερμανούς και όχι από το ΕΑΜ. Για παράδειγμα, στο χρονικό διάστημα που
αναφέρονται, το κύμα δολοφονιών εκφράστηκε με τη θανάτωση όλου του ανδρικού
πληθυσμού των Καλαβρύτων (8 και 9 Δεκεμβρίου 1943) ηλικίας 14 έως 70 χρόνων,
δηλαδή περισσότερων των 1.000 ατόμων! Και αυτή η θηριωδία αποτελούσε μόνον ένα
μέρος των όσων έγιναν εκείνο τον καιρό στην Ελλάδα από τους κατακτητές και τους
εγχώριους συνεργάτες τους. Οχι ενδεχομένως, αλλά σίγουρα...
Το ΕΑΜ, λοιπόν, είναι ...υπόλογο και επειδή ..."δολοφονούσε" αθώους, και επειδή
εξαιτίας του (!) έσφαζαν οι Γερμανοί! Τελικά, μήπως είναι υπόλογος ο λαός, που έκανε
αντίσταση και πρέπει να καθίσει στο σκαμνί;
Το"νέο κύμα" δεν είναι καθόλου νέο. Εχει πολύ παλιές απόψεις. Στην πραγματικότητα,
τα κείμενά του εκφράζουν την εδώ και 60 χρόνια γνωστή"ιστορία" και προπαγάνδα της
πτωματολογίας. Περιέχουν την παλιά"ιδεολογία του κονσερβοκουτιού", που την έχουμε
δει στα βιβλία και στους λόγους διαπρεπών αντικομμουνιστών και εχθρών του λαού.
Ερώτημα πρώτον: Αν η"τάση προς το μερικό και το τοπικό" έχει ως στόχο την
αντικειμενική έρευνα, γιατί δεν αξιοποιούν τις 100άδες"τοπικών" βιβλίων, που έχουν
γραφτεί από κομμουνιστές και ΕΑΜίτες, που αναγνωρίζουν τον αληθινό ρόλο του ΚΚΕ
και του ΕΑΜ και που αναφέρονται σε τοπικά γεγονότα της περιόδου 1941-1949; Είναι
πιο αξιόπιστα βιβλία, όπως του Γ. Παπαλιλή, το οποίο περιγράφει και την
παραπάνω..."σφαγή" στο Χέλι, που και ο Καλύβας το χαρακτηρίζει"ιδιαίτερα
μεροληπτικό";8
Ερώτημα δεύτερο: Αν"οι γενικεύσεις συσκοτίζουν την εικόνα", πώς η"τάση προς το
μερικό και το τοπικό" ερευνά το Δεκέμβρη 1944, δίχως να σταθεί στη γενική πολιτική
των Εγγλέζων, της ελληνικής αστικής τάξης, του τότε πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου,
του αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού κλπ.; Πώς ερευνά μέσα από το"τοπικό και το μερικό"
το"σχέδιο Μάρσαλ", το"δόγμα Τρούμαν", τη"Συμφωνία της Βάρκιζας", και άλλα τέτοιας
βαρύτητας γεγονότα, θεμελιακά, γενικής πολιτικής, που σημάδεψαν βαθιά τις εξελίξεις
στην Ελλάδα, γενικά και τοπικά;
Μα, αυτό ακριβώς καταρρίπτει τον ισχυρισμό, ότι το ΚΚΕ είχε ως πολιτική του την
εφαρμογή"συστήματος τρομοκρατίας" κατά αμάχων, όπως γράφουν. Πέρα από το ότι δεν
έχει βάση πως"μέσα σε ένα χρόνο (Σεπτέμβρης 1943 - Σεπτέμβρης 1944) και σε δύο
μόνον επαρχίες του σημερινού νόμου Αργολίδας φονεύτηκαν πάνω από 650 άνθρωποι"!
Το μόνο βέβαιο, ιστορικά αποδεδειγμένο, είναι ότι το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ κυνήγησε ανελέητα
τους ταγματασφαλίτες. Και καλώς έπραξε.
Υπήρξαν υπερβάσεις; Ασφαλώς. Αλλά οι όποιες υπερβάσεις υπήρξαν (και εκεί και σε
άλλες περιοχές) εξηγούνται: Πόλεμος γινόταν και σε έναν πόλεμο καίγονται και χλωρά
μαζί με τα πολλά ξερά.
Το"μερικό και τοπικό" δεν είναι δυνατό να ανατρέψει το γενικό, γιατί είναι συστατικό
μέρος του. Το γενικό εκφράζεται στο σύνολο των τοπικών, τη δημιουργία των οποίων
έχει προηγουμένως καθορίσει. Με βάση τη γενική συμφωνία ίδρυσης του ΕΑΜ,
δημιουργήθηκαν οι περιφερειακές και οι τοπικές οργανώσεις του. Με κεντρική
κατεύθυνση δημιουργήθηκε ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας. Τα κόμματα, τα
κινήματα, οι παρατάξεις, οι στρατοί, χτίζονται από"πάνω", από τη μια ή την άλλη ταξική
πολιτική δύναμη, ή από πολλές συνεργαζόμενες μαζί, και διαρθρώνονται παραπέρα,
λιγότερο ή καθολικά. Δεν υπάρχουν πολιτικές αποφάσεις, που παίρνονται"από το λαό"
γενικά. Το τοπικό μπορεί μόνο να επιβεβαιώσει το γενικό, εμπλουτίζοντας με τις
ιδιομορφίες του πλευρές του. Και από αυτήν την άποψη, η έρευνα στο τοπικό πεδίο είναι
όντως χρήσιμη. Αλλά οι του"νέου κύματος" προσπαθούν μέσα από το"φημολογούμενο"
ή το υπερδιογκωμένο"τοπικό", να ανατρέψουν το επιβεβαιωμένο γενικό. Αυτό είναι"το
παζλ", για το οποίο κάνει λόγο ο Ν. Μαραντζίδης.
Ισχυρίζονται ότι ο"ιδεολογικός λόγος αποτελεί παρελθόν". Θέλουν με αυτό να πουν ότι
το περιεχόμενο άλλων γραπτών σχετικών με τα χρόνια εκείνα είναι μεροληπτικό, άρα όχι
αντικειμενικό, γιατί γράφτηκε με ιδεολογικές ή και κομματικές παρωπίδες! Αρα, η
αντικειμενική προσέγγιση πετυχαίνεται μέσω της"αποϊδεολογικοποίησης" της Ιστορίας!
Αλλά, την ίδια στιγμή, η μεθοδολογία τους επιβεβαιώνει ότι οι"έρευνές" τους υπηρετούν
ένα σαφέστατο ιδεολογικοπολιτικό χώρο.
Αυτό είναι το νόημα των φράσεων πως"οι πολιτικές συμπεριφορές των υποκειμένων
δεν προσδιορίζονται μόνο από ιδεολογικά κίνητρα".11
Πολιτικές συμπεριφορές που δεν προσδιορίζονται από ιδεολογικά κίνητρα, είναι κάτι το
ανεξήγητο και παράδοξο. Αλλά ποια είναι τα"άλλα κίνητρα", που οι ίδιοι παραθέτουν για
να ερμηνεύουν πολιτικές συμπεριφορές; Να μερικά παραδείγματα:
1."Οι τοπικοί ηγέτες του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, που ήταν αδιάλλακτοι και παρανοϊκοί λόγω
των διώξεων που είχαν υποστεί στη διάρκεια της προπολεμικής περιόδου, κατέφευγαν
εύκολα στην ανελέητη βία. Μια τέτοια ερμηνεία φαίνεται να ταιριάζει στην περίπτωση
της Αργολίδας"!12
2."...η οικογένεια Δωρή είχε εμπλακεί σε μια πολύχρονη διαμάχη με την οικογένεια
Παπαδημητρίου. Και είναι ευρέως γνωστό ότι οι μεν στράφηκαν στους Ιταλούς και οι δε
στους αντάρτες προκειμένου να πάρουν εκδίκηση".13
4."...και συγγενείς των θυμάτων του ΕΑΜ, οι οποίοι μαζί με νεαρούς χωρικούς που
παρενοχλούνταν από τις τοπικές επιτροπές του ΕΑΜ, συχνά λόγω προσωπικών
διαφορών" 15(υπογράμμιση Μ. Μ.).
Μα είναι δυνατό μέσα από την ύβρη ("παρανοϊκοί") και τη γενίκευση ελάχιστων
φαινομένων, που απλώς δείχνουν χαμηλό επίπεδο συνείδησης κάποιων, να
παρουσιάζεται η σαφέστατα πολιτική - ιδεολογική στάση εκατομμυρίων ανθρώπων με
όραμα, ως προϊόν μη ιδεολογικών κινήτρων; Και όμως, φαίνεται πως είναι! Ιδιαίτερα
τώρα, που το βασικό πρόβλημα επιλύθηκε: Η εξασθένιση της πολιτικής και
ιδεολογικής πόλωσης, δηλαδή"η κατάρρευση του κομμουνισμού"!
Να σημειώσουμε εδώ ότι ο υπ' αριθμόν ένα τρομοκράτης είναι τα καπιταλιστικά κράτη;
Οτι οι διάφορες τρομοκρατικές οργανώσεις υπήρξαν δημιούργημα ιμπεριαλιστικών
κρατών (ή διαβρώθηκαν από αυτά) και η δράση τους χρησιμοποιείται ως πρόσχημα
γενικής επίθεσης κατά των λαών; Τέτοιες διαπιστώσεις ίσως να προκαλούν ανία στο"νέο
κύμα"...
Και να πώς οι συνθήκες, που διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, βοηθούν την έρευνα,
ώστε"η δεκαετία του 1940 να γίνεται αντικείμενο έγκυρης και σχολαστικής μελέτης":
Γράφει ο Μαζάουερ για τη Γιουγκοσλαβία:"Ενας άλλος παράγοντας για τη μετατόπιση
του ενδιαφέροντος των μελετητών υπήρξε η εμπειρία της Γιουγκοσλαβίας κατά τη
δεκαετία του 1990, η οποία φώτισε με διαφορετικό τρόπο τους εμφυλίους πολέμους
γενικότερα. Από τη μια πλευρά, τα γεγονότα στη Γιουγκοσλαβία οπωσδήποτε
επέσπευσαν το μετα-ψυχροπολεμικό ενδιαφέρον για τον εθνικισμό και την εθνότητα,
υπογραμμίζοντας εκ νέου την εθνοτική διάσταση των πραγμάτων στη δεκαετία του
1940". 16
Ομαλοποίηση της πολιτικής ζωής χαρακτηρίζει τις εξελίξεις, όπως υποστηρίζει το"νέο
κύμα"; Οι βομβαρδισμοί κατά της Γιουγκοσλαβίας, του Αφγανιστάν, του Ιράκ, η
παγκόσμια τρομοϋστερία και οι περιορισμοί στοιχειωδών δικαιωμάτων, η ολομέτωπη
επίθεση που αφαιρεί ακόμη και στοιχειώδεις κατακτήσεις, όλα αυτά δεν αποτελούν
βεβαίως ομαλοποίηση της πολιτικής ζωής, αλλά μέγιστη ανωμαλία. Οχι όμως και κατά
την άποψη του"νέου κύματος".
Είναι σαφές ότι οι έρευνες του"νέου κύματος" εντάσσονται από τα πράγματα στην
ευρύτερη στόχευση της ιμπεριαλιστικής επίθεσης, που ξετυλίγεται εδώ και χρόνια, για να
τσακίσει την ταξική εργατική συνείδηση, να συκοφαντήσει τον συλλογικό λαϊκό αγώνα,
ιδιαίτερα την ανώτατη μορφή του, τη μαζική ένοπλη πάλη, και να διαμορφώσει νέες
δικλείδες ασφαλείας της καπιταλιστικής κυριαρχίας.
Διαμαρτυρόμενος και παίρνοντας υπό την προστασία του τους εκπροσώπους του"νέου
κύματος" βγήκε και ο πεζογράφος Θανάσης Βαλτινός, που μας εγκαλεί επειδή δε γίναμε
ευφυείς (!) και δε διδασκόμαστε από τα λάθη (ποια είναι αυτά; Το ότι το ΕΑΜ κτύπησε
τα Τάγματα Ασφαλείας και άλλες οργανώσεις ως εχθρούς του λαού;), ενώ ανάγει σε
ιστορικό δίδαγμα την αντιμετώπιση των τότε συνθηκών με μια"ανθρωπιά" που αγνοεί τις
συνθήκες του πολέμου, που λίγο απέχει από την ιδεολογική κακομοιριά και που
ταυτόχρονα αποδέχεται όσα ισχυρίζονται Ταγματασφαλίτες. Διαβάζουμε:"Τα Τάγματα
έγιναν αργότερα. Ως αντίδρασις των όσων συνέβησαν. Των συλλήψεων και
εκτελέσεων".17"Οι αντάρτες χρησιμοποιούσαν πάντα μοναστήρια ως στρατόπεδα
συγκεντρώσεως. Ηταν μεγαλύτερο στρατόπεδο και είχε πληθυσμό ανακατεμένο ...γέρους
και νήπια". 18
Μέχρι και τα νήπια έπαιρναν οι αντάρτες ως ομήρους!... Ενώ είχαν και στρατόπεδα
συγκέντρωσης!!! Αμάχων... Και σε άλλο σημείο:"Τότε δημιουργήθηκαν τα Τάγματα της
Πελοποννήσου. Την άνοιξη του '44. Οταν ήταν σαφές ότι οι Γερμανοί χάνουν τον
πόλεμο. Οταν έγινε επίσης σαφές πόσο θα κινδύνευαν όλοι όσοι θα ήσαν στο έλεος του
ΕΛΑΣ, μετά την κατάρρευση των Γερμανών"!19 Ολοι...
Οι μεγάλες καπιταλιστικές δυνάμεις (Βρετανία κ.ά.) είδαν στο πρόσωπο του χιτλερικού
φασισμού το πιο κατάλληλο και ισχυρό όπλο του καπιταλισμού για το κτύπημα της
Σοβιετικής Ενωσης και την ανατροπή της εργατικής εξουσίας. Ομως, ήσαν τόσο
οξυμένες οι αντιθέσεις ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη, της Γερμανίας - Ιταλίας κ.ά.
από τη μια, και της Βρετανίας - ΗΠΑ κ.ά. από την άλλη, που έστρεψαν τελικά τη μια
πλευρά εναντίον της άλλης, παρά το γεγονός ότι ο στόχος όλων ήταν η Σοβιετική Ενωση.
Η προσφορά της Σοβιετικής Ενωσης στη συντριβή του φασισμού υπήρξε καθοριστική.
Μόνο οι νεκροί της φτάνουν στο ανατριχιαστικό ύψος των είκοσι δύο εκατομμυρίων!
Υπολογίζεται ότι, μαζί με τους τραυματίες και τους αρρώστους, ο συνολικός αριθμός των
θυμάτων αγγίζει τα τριάντα εκατομμύρια! Πέρα από τις τρομακτικές καταστροφές που
υπέστησαν χιλιάδες πόλεις, χωριά και υποδομές.
Η στρατιωτική μηχανή της ΕΣΣΔ, που μπόρεσε να γίνει ισχυρότατη ως αποτέλεσμα της
πολιτικής της εκβιομηχάνισης και της κολλεκτιβοποίησης, στηριζόταν πρωταρχικά στον
πρωτοποριακό ρόλο του Κομμουνιστικού Κόμματος, στην οργάνωση του εργατικού
κράτους, καθώς και σε ένα τεράστιο πολύμορφο δίκτυο οργάνωσης των λαϊκών μαζών.
Οπως έγραψε ο καθηγητής ιστορίας Γιώργος Μαργαρίτης,"οι οργανωτικές και μαχητικές
επιδόσεις του σοβιετικού στρατού θα ήσαν ίσως ανεξήγητες, αν δε συνοδεύονταν από
αντίστοιχες στην πολιτική και κοινωνική οργάνωση. Αν, επίσης, δε συνοδεύονταν από
μια εκτεταμένη συναίνεση και υποστήριξη των μηχανισμών του καθεστώτος από τη
μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού".20
Αυτή η έγνοια δε βάραινε στη σκέψη μόνο του Ράλλη και στο τμήμα του αστικού
πολιτικού κόσμου που στήριξε ανοιχτά την κυβέρνησή του. Είχε την άμεση ή έμμεση
επιδοκιμασία και αστών πολιτικών που δεν πήραν μέρος στις κατοχικές κυβερνήσεις, ή
κρατούσαν φαινομενικά αποστάσεις από αυτές. Ο αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός (μετέπειτα
αντιβασιλεύς) όρκισε την κυβέρνηση Ράλλη, ενώ στη δίκη των δοσίλογων ο αρχηγός του
κόμματος των"Φιλελευθέρων" Θεμ. Σοφούλης βεβαίωσε το δικαστήριο ότι ο
Ράλλης"εθνικώς πολιτεύθη".
Πολιτική κάλυψη στην κυβέρνηση Ράλλη έδωσαν με τις καταθέσεις τους στη δίκη ο Γ.
Καφαντάρης και άλλοι αστοί πολιτικοί, όπως οι Κ. Ρέντης, Δημ. Μάξιμος, Ιωάννης
Θεοτόκης, Γεωργ. Στράτος, Δημ. Γιαννόπουλος, ενώ ο Θεόδωρος Πάγκαλος πιστοποίησε
ότι"όλοι οι αρχηγοί κομμάτων συνεφώνουν επί της ανάγκης υπάρξεως
κυβερνήσεως"22 (να σημειωθεί ότι ο Θ. Πάγκαλος και ο πρώην πρωθυπουργός Στυλ.
Γονατάς ήσαν πρωτεργάτες της δημιουργίας των Ταγμάτων Ασφαλείας).
Είναι δευτερεύουσας σημασίας, σε σχέση με τον κύριο, οι λόγοι που κατά μία άποψη
οδήγησαν τους τρεις πρωθυπουργούς της Κατοχής και πολλούς άλλους να συνεργαστούν
με τους Γερμανούς."...συναίνεσαν στην κατοχή είτε για προσωπικό όφελος, είτε επειδή
πίστευαν ότι οι Γερμανοί είχαν κερδίσει τον πόλεμο, είτε επειδή δεν έβλεπαν άλλη
ελπίδα επιβιώσεως".23
Είναι αξιοθαύμαστη η ταξική συνέπεια της αστικής τάξης, όπως εκδηλώθηκε εκείνα τα
χρόνια. Σε συνθήκες που ένα κομμάτι του κρατικού μηχανισμού μετακόμιζε στο
εξωτερικό και αυτό που απέμεινε είχε κουτσουρευτεί εξαιτίας της Κατοχής, η αστική
τάξη επέμενε στη διατήρηση και ενίσχυση του κράτους της μετερχόμενη όλων των
μέσων.
Ελεγε ως προς αυτό ο Ι. Ράλλης:"Αλλά το κράτος, κύριοι δικασταί, δεν παύει υπάρχον
και μετά την κατοχήν, αποτελούσαν άλλως τε, καθ' ομόφωνον διεθνή γνώμην,
προσωρινήν όλως κατάστασιν".24"Εχον όθεν το κατά την κατοχήν υπάρχον κράτος το
δικαίωμα και την υποχρέωσιν να ζη, έχει ανάγκην νόμων, διαταγμάτων, πιστώσεων,
πράξεων. Λοιπόν, αυτά όλα ποιος θα τα έκαμνε;"25."Μάλιστα δε, όταν αι αρχαί της
κατοχής λέγουν "ενεργήσατε όπως θέλετε ως προς τα κυριαρχικά σας δικαιώματα, τα
οποία δε θέλω να θίξω, εφ' όσον οι πολεμικοί μου σκοποί δεν παρακωλύονται εκ των
σχετικών ενεργειών σας", δεν βλέπω ότι έχει συμφέρον το υπό κατοχήν κράτος να είπη:
"Οχι, δι' όνομα του Θεού"..."26. Το μέλημα, λοιπόν, ήταν το κράτος. Το κράτος,
ανεξάρτητα από την έκβαση του πολέμου.
Αλλά το κράτος ήταν κύριο μέλημα και των άλλων αστών πολιτικών, αυτών που είχαν
συγκροτήσει την κυβέρνηση του Καΐρου. Ο Θεμ. Τσάτσος, υπουργός της Δικαιοσύνης
στην κυβέρνηση"Εθνικής Ενώσεως" έκανε τις ακόλουθες δηλώσεις την 9η Ιουνίου
1944:"...ούτω και εις την υπηρεσίαν του υπουργείου της Δικαιοσύνης πρέπει να
επικρατήση το αίσθημα ότι απαρεγκλίτως άκαμπτος θα είναι η θέλησις προς εργασίαν
και προς επιβολήν της τάξεως. Εκ της θελήσεως ταύτης θα προκύψη η έννοια του
κράτους. Οσοι θέλουν να συμμορφωθούν προς την τοιαύτην έννοιαν του κράτους, θα
έχουν στάδιον δράσεως. Οσοι θελήσουν να επιμείνουν εις τας κτηθείσας κακάς έξεις, θα
παραμεριστούν και εάν επιμείνουν θα συντριβούν".27 Και όπως είναι επόμενο, συνέδεε
αυτά τα λόγια με τα παρακάτω:"Ητο πνεύμα διαποτισμένον από την θέλησιν να
φθάσωμεν εις την απελεύθερωσιν του ελληνικού λαού από τον εχθρόν, την εαμικήν
τρομοκρατίαν και την συσσωρευθείσαν δυστυχίαν διά της εθνικής ενώσεως",28
(υπογράμμιση Μ.Μ.).
Ομως, η ύπαρξη και ενίσχυση του κράτους απαιτούσε και τη δημιουργία του ενόπλου
τμήματός του. Σε καμιά περίπτωση δεν επαρκούσε ο στρατός που βρισκόταν στη Μέση
Ανατολή, που άλλωστε θα μπορούσε να παίξει τον κύριο ρόλο υπέρ της αστικής τάξης
μετά την Κατοχή. Επρεπε να δημιουργηθεί στρατός εδώ, στο εσωτερικό. Γιατί εδώ
βρισκόταν η απειλή. Ετσι, οι αστοί πολιτικοί με άκρα κυνικότητα ομολόγησαν τους
σκοπούς τους, συκοφαντώντας ταυτόχρονα τους αντιπάλους τους, δηλαδή το
ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, κάνοντας λόγο για"ερυθρούς δολοφόνους"!
Για"ερυθρούς δολοφόνους" μιλούσε και ο Ι. Ράλλης, εξηγώντας γιατί επέμενε και τελικά
δημιούργησε μαζί με τις γερμανικές αρχές τα περιβόητα Τάγματα Ασφαλείας. Είπε στην
απολογία του:"...ο αρχικός μου σκοπός της συγκροτήσεως των ευζωνικών σχηματισμών
υπήρξεν η ανάγκη σχηματισμού μικράς τινός στρατιωτικής δυνάμεως μελλούσης να
χρησιμεύση ως πυρήν του κατά την ειρήνην μέλλοντος να σχηματισθή εθνικού μας
στρατού, πυρήνος απολύτως αναγκαίου... κατ' Απρίλιον 1943 επέμενον έτι περισσότερον
επί της ανάγκης σχηματισμού των μικρών αυτών Ελληνικών τμημάτων, διότι εμφανώς
πλέον έβλεπαν τας προθέσεις του ΕΑΜ και εθεώρουν ότι ήτο απαραίτητος ανάγκη να
υπάρχουν τμήματα απολύτως εθνικιστικά, δυνάμενα να αντιπαλαίσουν κατά των
καταχθόνιων σκοπών του κομμουνισμού".29 Και όπως παρατήρησε ο Κρις Γουντχάουζ,
υπαρχηγός της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής στην Ελλάδα κατά την περίοδο της
Κατοχής,"...τα Τάγματα Ασφαλείας με μεγάλη τους ευχαρίστηση θα έδειχναν την
αφοσίωσή τους στις νέες ελληνικές αρχές, όπως την είχαν δείξει και στις παλιές".30
Οτι τα Τάγματα Ασφαλείας αποτέλεσαν ένα ακόμη οπλισμένο γερμανικό χέρι, είναι πέρα
από κάθε αμφιβολία. Βρισκόντουσαν υπό γερμανική διοίκηση. Τα όπλα τους ήσαν
γερμανικά. Με τον γερμανικό στρατό διενεργούσαν από κοινού επιθέσεις, εφόδους,
συλλαμβάνανε αιχμαλώτους, έκαιγαν, βασάνιζαν, δολοφονούσαν. Ωστόσο, δε νομίζουμε
ότι"ο δοσιλογισμός, δε συνειδητοποίησε ποτέ τον ρόλο των Ταγμάτων Ασφαλείας στη
διχαστική στρατηγική των Γερμανών", όπως γράφτηκε από έγκριτο ιστορικό. Οχι απλώς
τον συνειδητοποίησε, αλλά και τον αξιοποίησε όσο μπορούσε, για λόγους ταξικούς, που
τότε τους υπηρετούσε με την ένταξή του στη στρατηγική των Γερμανών.
Οπως είναι και πέρα από κάθε αμφιβολία ότι για τον ίδιο λόγο και οι Εγγλέζοι είχαν
επαφές με τα Τάγματα Ασφαλείας, ενίσχυαν την ένταξη ατόμων σε αυτά, ενώ εφοδίαζαν
τα Τάγματα Ασφαλείας και με όπλα που στέλνονταν από τη Μ. Ανατολή. Ο στρατηγός
Τσακαλώτος είναι αποκαλυπτικός:"Τα όπλα παρελήφθησαν νύχτα κοντά στις ακτές της
Μονής Κερατέας και μετεφέρθησαν εις Αθήνας, τα δε τμήματα της οργανώσεως Χ και αι
δεκάδες των αξιωματικών, οι οποίοι διετέθησαν, εξετέλεσαν το καθήκον των μετά
αυτοθυσίας και τόλμης παραδειγματικής".31
Προς απογοήτευση, λοιπόν, των Ταγματασφαλιτών, η Βρετανική απόβαση δεν έγινε στην
Ελλάδα, ώστε πολλοί από αυτούς να αλλάξουν αμέσως στρατόπεδο πηγαίνοντας με τους
Βρετανούς. Μα αυτό ακριβώς φοβόντουσαν και οι Γερμανικές Αρχές Κατοχής, με
αποτέλεσμα να μην εγκρίνουν αρχικά τη δημιουργία των Ταγμάτων Ασφαλείας. Γιατί,
είναι γνωστό, πως από τον Οκτώβριο του 1942 είχαν ζητήσει από τον Ι. Ράλλη να
σχηματίσει κυβέρνηση αντικαθιστώντας την κυβέρνηση Τσολάκογλου. Ο Ράλλης είχε
θέσει τότε ως έναν από τους όρους, για να δεχτεί, τη δημιουργία των Ταγμάτων
Ασφαλείας. Οι Γερμανοί δεν την αποδέχτηκαν, επειδή δεν ήσαν σίγουροι για το τι θα
έκαναν τα Τάγματα Ασφαλείας (ή μεγάλο τμήμα τους προφανώς), αν οι Εγγλέζοι
αποβιβάζονταν σε Ελλάδα - Βαλκάνια, οπότε και ο Ι. Ράλλης δε δέχτηκε τότε να
σχηματίσει κυβέρνηση. Οι Γερμανοί συμφώνησαν αργότερα με τον όρο του Ράλλη και
πέταξαν στην άκρη την κυβέρνηση Λογοθετόπουλου (αντιπρόεδρος στην κυβέρνηση
Τσολάκογλου) που είχε διαδεχτεί την κυβέρνηση Τσολάκογλου. Γιατί στο μεταξύ
διαφαινόταν η κατάρρευση της Ιταλίας και οι δυνάμεις του ΕΑΜ είχαν αναπτυχθεί κατά
πολύ, ενώ και στο Ρωσικό μέτωπο η κατάσταση είχε γίνει δραματική για τους
Γερμανούς. Προτίμησαν, λοιπόν, να"μη χύνεται το πολύτιμο γερμανικό αίμα".
Δεν είναι καθόλου τυχαίο, φυσικά, ότι το δικαστήριο των δοσίλογων απάλλαξε από την
κατηγορία της ίδρυσης των Ταγμάτων Ασφαλείας τους κατηγορούμενους γι' αυτήν.
Επειδή επρόκειτο για δίκη παρωδία; Βεβαίως. Αλλά ήταν δίκη παρωδία ακριβώς επειδή
πρυτάνευσαν τα κοινά ταξικά συμφέροντα των συνεργατών των Γερμανών και των
άλλων αστών. Εχει θέση εδώ το σκωπτικό που παραθέτει ο Κρις Γουντχάουζ στο βιβλίο
του:"Οταν ακούω να λένε ότι ο Ελληνας πολιτικός κ. Πόπουλος βρίσκεται λίγο προς τ'
αριστερά του κ. Σκοπόπουλου, δεν καταλαβαίνω τι εννοούν. Δεν καταλαβαίνω
τουλάχιστον περισσότερο απ' όσο θα καταλάβαινε κάποιος που ζει στο φεγγάρι".34
Αρχικά τα Τάγματα Ασφαλείας ιδρύθηκαν στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη (3 τάγματα
σε κάθε μία πόλη) και επεκτάθηκαν κυρίως στην Πελοπόννησο και στην Εύβοια, αλλά
και σε περιοχές της Στερεάς Ελλάδας. Οντως, η πλειοψηφία τους προερχόταν από τα
εξαθλιωμένα λαϊκά στρώματα, αφού οι εύποροι δεν έδειχναν διάθεση να καταταγούν σε
αυτά, προς αποφυγή των κινδύνων. Και εννοείται ότι τα Τάγματα Ασφαλείας ουδέποτε
στράφηκαν κατά των Εγγλέζων ή του ΕΔΕΣ. Στράφηκαν αποκλειστικά κατά του
ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και κατά των αμάχων. Ενώ ο Γεώργιος Ράλλης υποστηρίζει, ότι"...τα
Τάγματα είχαν οπλιστεί με όπλα γερμανικά προς αντιμετώπισιν του εκ των αναρχικών
κινδύνου και από απόψεως στρατιωτικής ηθικής θα ήτο άτιμον να χρησιμοποιηθούν τα
όπλα ταύτα εναντίον των Γερμανών"!!!.35
Χρησιμοποιήθηκαν, λοιπόν, εναντίον του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και κατά των αμάχων, στην
προσπάθεια να τρομοκρατηθεί ο λαός, να πάψει να υποστηρίζει τον ΕΑΜικό αγώνα, και
βεβαίως για να μείνουν στην άκρη ταλαντευόμενα μικρομεσαία στρώματα, που τότε
αποτελούσαν και τη μεγάλη πληθυσμιακή πλειοψηφία, σε σχέση με το αριθμητικό
ποσοστό της εργατικής τάξης.
Δεν έχουμε χρείαν άλλων μαρτύρων, προκειμένου να διαπιστώσουμε για ποιους λόγους
δημιουργήθηκαν στην Κατοχή τα Τάγματα Ασφαλείας, η οργάνωση Χ, η ΠΑΟ και οι
διάφορες άλλες. Ούτε για το ρόλο τους ως γερμανικής δύναμης.
Το ΕΑΜ
Οι πρώτοι κομμουνιστές που δραπέτευσαν από τους τόπους εξορίας το 1941, καθώς και
οι λίγοι παράνομοι, έσπευσαν αμέσως να συνεχίσουν τον αγώνα, να ανασυγκροτήσουν
το ΚΚΕ, που είχε υποστεί φοβερά οργανωτικά χτυπήματα από τη δικτατορία του Μεταξά
και να πρωτοστατήσουν στην Αντίσταση κατά των κατακτητών, με τη δημιουργία του
Εργατικού ΕΑΜ στην αρχή, στη συνέχεια του ΕΑΜ (την 27η Σεπτέμβρη 1941).
Ξεκίνησαν μια χούφτα άνθρωποι και κατέληξαν να γίνουν εκατομμύρια, έστω κι αν στην
Αντίσταση δεν πήρε μέρος"σύσσωμο το έθνος", όπως ειρωνεύεται ο Ν. Μαραντζίδης.
Το εύρος των λαϊκών δυνάμεων που συσπείρωσε το ΕΑΜ, το δείχνουν οι αριθμοί: Τις
μέρες της απελευθέρωσης η οργανωμένη δύναμη του ΚΚΕ ξεπερνούσε τις 430.000 μέλη,
του ΕΑΜ το 1.500.000, ενώ στις εκλογές για την ανάδειξη της ΠΕΕΑ (κυβέρνησης του
Βουνού), παρότι δεν έγινε δυνατό να πραγματοποιηθούν σε ολόκληρη την Ελλάδα,
ψήφισαν περισσότερα από 1.800.000 άτομα άνω των 18 χρόνων (για πρώτη φορά και οι
γυναίκες) μέσα σε συνθήκες Κατοχής. Και βεβαίως όλοι αυτοί είχαν και την πολιτική
τους επιρροή σε μη οργανωμένα τμήματα του λαού, γεγονός όχι αμελητέο...
Ποια είναι η ουσία, όσον αφορά στο ΚΚΕ; Οτι όλος αυτός ο κόσμος του αναγνώριζε
την"πρωτοκαθεδρία" στο λαϊκό μέτωπο. Αυτή την"πρωτοκαθεδρία" το ΚΚΕ την
κατέκτησε με το αίμα και τη δράση χιλιάδων κομμουνιστών. Για παράδειγμα, κάτι θα
έχουν ακούσει οι του"νέου κύματος" για τους 200 εκτελεσμένους κομμουνιστές στην
Καισαριανή...
Δεν αντέχει στην κριτική ο ισχυρισμός του Μαζάουερ, ότι"πολλά από τα μέλη του ΕΑΜ,
που αυξάνονταν με γρήγορους ρυθμούς, δεν αντιλαμβάνονταν ότι πίσω από αυτό
βρισκόταν το Κομμουνιστικό Κόμμα, το οποίο εκμεταλλευόταν για δικούς του σκοπούς
τη γενική δυσφορία απέναντι στην κυριαρχία του Αξονα, πολύ πιο επιτυχημένα από τους
προπολεμικούς αντιπάλους του".36 Οπως δεν αντέχει και του Θ. Βαλτινού, ο οποίος
γράφει το ακριβώς αντίθετο: ότι κυνηγήθηκε από τον ΕΛΑΣ κάποιος, επειδή του
ζητήθηκε να οργανωθεί στο ΚΚΕ και εκείνος αρνήθηκε! Γιατί ήθελε να πολεμήσει για
την πατρίδα, ενώ το ΚΚΕ πάσκιζε να τον στρατολογήσει με το ζόρι!..
Επίσης δεν αντέχει στην κριτική και ο άλλος ισχυρισμός του Μαζάουερ, ότι"σε αντίθεση
με τη Γαλλία, για παράδειγμα, η κομμουνιστική τακτική στην Ελλάδα έμελλε να
μονοπωλήσει την ένοπλη αντίσταση και να επιμείνει στη στράτευση σε ένα και μοναδικό
κίνημα Λαϊκού Μετώπου, όπου κυριαρχούσαν το κόμμα και τα στελέχη του".37
Στο ΕΑΜ είχε συγκροτηθεί η συμμαχία ανάμεσα στην εργατική τάξη, την αγροτιά και
άλλα λαϊκά στρώματα των πόλεων. Το ΕΑΜ ήταν κοινωνικοπολιτική συμμαχία και όχι
μια οργάνωση που την αποτελούσαν το ΚΚΕ και μερικά πολιτικά πρόσωπα. Αυτό δεν
μπορεί να παραγνωρίζεται και μάλιστα επιπόλαια (ή... όχι;), όπως κάνει ο Μαζάουερ.
Το ΚΚΕ δεν έκρυψε ποτέ τους σκοπούς του. Το κομμουνιστικό κίνημα σε όλο τον κόσμο
διακηρύσσει φανερά τους σκοπούς του από τότε που γράφτηκε το Κομμουνιστικό
Μανιφέστο (1848). Εχουν διαβάσει τα κείμενα του ΚΚΕ των χρόνων της Κατοχής
(αποφάσεις της Κεντρικής Επιτροπής και άλλες);
Οσο για τη"μονοπώληση της Αντίστασης", τι να πει κανείς; Εδώ, μέχρι και στον Γ.
Παπανδρέου είχε προταθεί να αναλάβει την ηγεσία του ΕΑΜ! Μέχρι και στο Στρατηγείο
της Μέσης Ανατολής είχε εντάξει ο ΕΛΑΣ τις δυνάμεις του! Οχι μόνο δεν υπήρξε
μονοπώληση, αλλά ακολουθήθηκε πολιτική"εθνικής ενότητας"!..
Το κυρίαρχο πολιτικό ρεύμα της εποχής, το ΕΑΜ, συσπείρωσε χιλιάδες και χιλιάδες
απλούς ανθρώπους, που πάλευαν κατά της Κατοχής, αλλά και προσβλέποντας σε
καλύτερες μέρες για το λαό μετά την Κατοχή. Δεν έδιναν τη ζωή τους για να επανέλθει ο
τόπος σε χρόνια σαν της 4ης Αυγούστου (1936 - 1941, δικτατορία Μεταξά), ούτε και στα
χρόνια πριν απ' αυτή, που ο λαός γνώρισε απίστευτες στερήσεις, περιπέτειες, εξαθλίωση.
Βεβαίως, δεν υπήρχε ο ίδιος βαθμός συνειδητοποίησης σε όλα τα τμήματα αυτού του
πελώριου κινήματος, πράγμα φυσικό. Ομως, έτσι ή αλλιώς, το ΕΑΜικό κίνημα κινιόταν
στην παραπάνω ιδεολογικοπολιτική κατεύθυνση.
Αντικειμενικά, ο αντιφασιστικός και εθνικοαπελευθερωτικός χαρακτήρας της πάλης
του ΕΑΜ συνδεόταν με το ζήτημα του χαρακτήρα της εξουσίας, ανεξάρτητα από το
πόσο πετυχημένα το έθετε το ΚΚΕ και πώς το προωθούσε μέσα στο ΕΑΜ. Δηλαδή,
όπως έδειξε και η εξέλιξη των γεγονότων, ανεξάρτητα από τις αδυναμίες του ΚΚΕ
στην επεξεργασία και προώθηση της στρατηγικής, στο θέμα της εξουσίας.
Ομως, ακριβώς επειδή το ΕΑΜ καλούσε σε δράση για καλύτερες μέρες, ακριβώς γι'
αυτό μπορούσε και η πάλη του κατά των Γερμανοϊταλών και Βουλγάρων
κατακτητών να είναι πιο αποφασιστική, πιο μαζική, πιο ουσιαστική, να συνεπαίρνει
χιλιάδες εργάτες και αγρότες, τη νεολαία. Αυτό δεν το μπορούσαν οι άλλες
αντιστασιακές οργανώσεις. Γιατί δεν το ήθελαν...
Το έργο του ΕΑΜ και πώς το δέχτηκε ο λαός, υποχρεώνεται να το αναγνωρίζει ακόμη
και ο Κρις Γουντχάουζ, που έκανε αναφορά στα πλεονεκτήματα που πρόσφερε στην
ορεινή Ελλάδα η κυριαρχία του ΕΑΜ:"Τα οφέλη του πολιτισμού και της κουλτούρας
εισέρευσαν στα βουνά για πρώτη φορά. Σχολεία, τοπική κυβέρνηση, δικαστήρια και
υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, των οποίων η λειτουργία είχε διακοπεί με τον πόλεμο,
επαναλειτούργησαν. Θέατρα, εργοστάσια, κοινοβουλευτικές συνεδριάσεις άρχισαν για
πρώτη φορά".38
Για τη βία
Η 9η Μάη, Μέρα της Νίκης κατά του χιτλερικού φασισμού (1945), έγινε"Μέρα της
Ευρώπης" με απόφαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Τα ναζιστικά σύμβολα αναβιώνουν σε
χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης και της άλλης Ευρώπης. Στη Λιθουανία και στην
Εσθονία κτίστηκαν μνημεία για τους πεσόντες (!) φασίστες και τους συνεργάτες τους,
γκρεμίστηκαν μνημεία αντιφασιστών, ενώ στήθηκαν άλλα προς τιμή των Ες-Ες!!
Συνεργάτες των Γερμανών ή αμερικανοθρεμμένοι απόγονοί τους έχουν αναδειχτεί σε
υψηλά κρατικά αξιώματα πρώην σοσιαλιστικών χωρών. Η προσπάθεια να ξαναγραφτεί η
ιστορία του Β΄ παγκόσμιου πολέμου εντείνεται και στην Ελλάδα.
Κατά την άποψη ορισμένων"μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου άρχισαν στη Γηραιά
Ηπειρο μεγάλες ανακατατάξεις της δημόσιας ιστορίας και μνήμης"!40 Ο Αντ. Λιάκος
γράφει:"Στις Ανατολικές χώρες τα κριτήρια του τι αποτελούσε φασιστικό και τι
αντιφασιστικό, τι αντίσταση και τι συνεργασία με τον κατακτητή, ήταν πάρα πολύ
ελαστικά και χειραγωγήσιμα, ώστε να χωρούν σχεδόν κάθε αντίπαλο του μεταπολεμικού
καθεστώτος. Οπως λοιπόν τότε, μαζί με τους εγκληματίες πολέμου εκκαθαρίστηκαν
γενικώς οι αντίπαλοι των κομμουνιστών, έστω κι αν ήταν αθώοι του αίματος, έτσι και
τώρα, η αναψηλάφηση εκείνων των υποθέσεων από τους ιστορικούς περιλαμβάνει και
μεγάλο μέρος αναδρομικής δικαίωσης των συνεργατών του Αξονα ως αντιστασιακών
έναντι του νέου κατακτητή, δηλαδή των κομμουνιστών"!41
Ωστε"οι καινούριες χώρες (!) φέρνουν στη συζήτηση μια περιγραφή της πολιτικής των
κομμουνιστικών καθεστώτων";
Δεν πρόκειται για τις χώρες, αλλά για τις αντικομμουνιστικές κυβερνήσεις τους και τις
διάφορες"μελετητικές" υπηρεσίες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ που κατοικοεδρεύουν
στις"καινούριες χώρες","συμβουλεύοντας" τους θιασώτες του Βάτσλαβ Χάβελ, της
δήθεν"Ανοιξης της Πράγας" του Ντούμπτσεκ (ιδού η... Ανοιξη) και άλλους αλλού, για το
πώς πρέπει να κατασκευαστούν τα ιστορικά γεγονότα και να πλασαριστούν ως
επιστημονική έρευνα.
Η ταξική πάλη είναι σκληρή. Το θέμα δε βρίσκεται σε αυτή τη διαπίστωση (αν και
φαίνεται ότι πρέπει συχνά να τη θυμόμαστε), αλλά, έχοντας ως δεδομένη αυτή τη
σκληρότητα, να βλέπουμε πού βρίσκεται κάθε φορά το δίκιο, από τη σκοπιά των λαϊκών
συμφερόντων. Αλλος τρόπος και δρόμος δεν υπάρχει. Αν απορριφθεί αυτός, δε μένει
παρά εκείνος της"κοινωνικής συναίνεσης", δηλαδή της υποταγής των λαϊκών στρωμάτων
στο κεφάλαιο, κάτι που συστήνουν οι του"νέου κύματος".
"Παράδοξο γεγονός" η χρησιμοποίηση βίας από το ΕΑΜ! Ισως έπρεπε το ΕΑΜ να ρίχνει
ροδοπέταλα...
Τι άποψη έχουν οι του"νέου κύματος" για τις αστικές επαναστάσεις στη Γαλλία, στις
ΗΠΑ, στην Αγγλία και αλλού; Τι λένε για τη σφαγή δεκάδων χιλιάδων κομμουνάρων
(1871); Τι για το"λουτρό αίματος" που ακολούθησε μετά την απελευθέρωση στη Γαλλία
και στην Ιταλία κατά των δοσιλόγων Γάλλων και Ιταλών; Σε σύγκριση με το τι έγινε σε
αυτές τις χώρες, η πάλη του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ κατά των Ταγμάτων Ασφαλείας, των Χιτών,
των ΠΑΟτζήδων και των άλλων, είναι μάλλον συγκρατημένη...
Η ταξική πάλη δε γινόταν να μπει στο ράφι στα χρόνια της Κατοχής. Ταξική πάλη έκανε,
για τα δικά της συμφέροντα φυσικά, η εγχώρια αστική τάξη, το ίδιο και οι Εγγλέζοι. Σε
αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η τόση προσπάθεια Εγγλέζων και Ελλήνων αστών
πολιτικών να συμφωνήσουν ΚΚΕ και ΕΑΜ στο Λίβανο και στην Καζέρτα και να
υπογράψουν τις σχετικές συμφωνίες. Το ίδιο και του Γ. Παπανδρέου, όταν καλούσε τον
Τσόρτσιλ να στείλει στρατό στην Αθήνα"προ της διαμορφωθείσης κρισίμου
καταστάσεως...".
Το θέμα, λοιπόν, είναι να κρίνεται κάθε φορά ποιος και για ποιο λόγο ασκεί τη βία. Γιατί
υπάρχει βία δίκαιη και άδικη. Που δεν ασκείται μόνο με τα όπλα. Είναι πολύμορφη.
Σήμερα, για παράδειγμα στην Ελλάδα, σε αυτό το πρότυπο δημοκρατίας, όπως λένε οι
του"νέου κύματος", δεν ασκείται βία; Ας κάνουν μια βόλτα στους τόπους δουλιάς, να το
διαπιστώσουν...
Δίκαιη είναι η βία των πολλών, των λαϊκών πλειοψηφιών εναντίον της βίας των
εκμεταλλευτών, των καταπιεστών κλπ. Βία ασκεί και η ιρακινή αντίσταση κατά των
κατακτητών. Βία μετέρχεται και ο παλαιστινιακός λαός, αλλά ασκεί τη βία του
αδικημένου στη βία του αδικητή. Το ίδιο έκανε και ο λαός του Βιετνάμ και δεκάδες
άλλοι σε αγώνες επαναστατικούς, εθνικοαπελευθερωτικούς κ.ά.
Από αυτή την άποψη δεν υπάρχουν πολλές αλήθειες για το ίδιο πράγμα. Υπάρχουν
διαφορετικές αλήθειες που αντιστοιχούν σε διαφορετικά συμφέροντα. Ο ΕΑΜικός
αγώνας ήταν δίκαιος για τη λαϊκή πλειοψηφία της Ελλάδας. Δίκαιος ήταν ο αγώνας του
ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και τις ημέρες του Δεκέμβρη 1944, όπως και ο αγώνας του Δημοκρατικού
Στρατού Ελλάδας. Οσο κι αν αναθεματίζονται, αποτελούν ορόσημα της ταξικής πάλης,
ανεξάρτητα από τα όποια λάθη έγιναν πριν και κατά τη διεξαγωγή τους.
Ομως οι εμφύλιες συγκρούσεις, που ασφαλώς υπήρξαν στα χρόνια 1941 - 1944, δε
βάζουν τη σφραγίδα τους σε εκείνη την περίοδο. Το κυρίαρχο των χρόνων 1941 μέχρι
την απελευθέρωση της Αθήνας (12 Οκτώβρη 1944) είναι η Κατοχή και η πάλη του ΕΑΜ
κατά των κατακτητών. Αντίθετα, οι 33 ημέρες των μαχών του Δεκέμβρη 1944 και τα
χρόνια 1946 - 1949 ήταν ημέρες και χρόνια εμφύλιου πολέμου, παρά την ενεργό
στρατιωτική παρουσία των Εγγλέζων αρχικά και των Αμερικανών αργότερα.
----------------------------------------------------------------------
Ο Μάκης Μαΐλης είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου της.
Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο"ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ" στις 12, 19,
26.10.2004.