You are on page 1of 752

IN8CRIPT10NES LATINAE

8ELECTAE.

EDIDIT

HERMAOTtlS DESSAU.

VOLII.

PARSI.

|(pSMia'

BEROLINI

APUD WEIDMANNOS
MCMn.

CA/

SVMMARIVM
YOL. n,
1.

Capiit XI.
Titali sacri et

pag.
1

sacerdotam
p.
1.

Namina Romana
p. 52.

(luppiter luno Minerva p. 14.


p. 77.

Hercules
p. 88.)

Silvanus p. 67.
p. 106.

Lares

Genii p. 83.

Fortuna

Aesculapins

Numina Graeca p. 129. Numina Thraciae p. 132. Mater deum magna p. 137. Mithras p. 152. Numina Syrorum p. 164. Numina Aegypti p. 176. Numina Africae p. 187. Numina Hispaniae p. 198, Numina Norici Aquitaniae p. 200, Galliae et Germaniae p. 202.
Carniae
cet. p. 240.

Leges templorum
p. 258.

p. 246.

Ferialia p. 250.

Inventaria sacra p. 251.


Ministri

Sncerdotes publici populi

Romaiii

p.

252.

sacrorum
Fasti

Sacerdotia externa a populo


p. 266.

Romano

recepta p. 263.

sacerdotum

Ex
rium

actis fratrum

Arvalium

p.

267.

Ex

actis

sacrorum saecula-

p. 282.

Caput XII.
Tituli pertinentes

ad ludos
(Senatus consultum de sumptibus ludorum

289
Palaestra p 314.

Gladiatores p. 297.

gladiatoriorum minuendis p. 310).

Certamina poe-

tarum

p. 318.

Scaena

p. 319.

Circus eiusque factiones p. 333.

Caput XIII.
Tituli

operum locornmque publicorum. Termini.


privatorum

Titali nonnalli aedificiorum

346
p. 346.

Lex operum Puteolana


p. 355.

p.
p.

Capitolia Plateae, fora p. 353. Moenia, turres, portae p. 348. Viae intramuranae p. 356. Viae suburbanae, clivi, campi Signa, arae, bases 358. Compita p. 3607 Aedes sacrae p. 360. Obelisci p. 373. Statuae p. 373. Aerarium. Tabulariam. 365.
p. 379.

Caria

Secretaria p. 380.

Porticus p. 383.
p. 389.

Chalcidica p. 387.

Tribunalia p. 381. Basilicae p. 381. Arcus. Fomices p. 388. Macella


cet. p. 392.

Fullonicae p. 381.
p. 394.

Lanariae
p. 395.

Mensurae
p. 395.

p. 393.

Ponderaria

Horologia

Septizonium
Emissaria

Araphi-

theatra p. 396.

Theatra

p. 398.

Circus p. 402,

Sphaeristeria p. 403.
p. 429.

Balnea

p. 403.

Aquaeductus

p. 41 5.

Viae p. 430.

IV

Summarium.
Stationes cursus publici Pontes-riparum raunitiones p. 442. Opera varia p. 452. Horrea p. 450. Termini riparum Tiberis p. 455. Termini inter publicum
p. 450.

et pri-

vatum

p. 459.

Sententia de finibus Genuatium et Yeturiorum Langensium p. 462.

Decretum de
varii p. 464.

tinibus Patulcensium et Galillensium p. 464.

Termini

Senatus consulta de

aedificiis

non diruendis

p. 480.

Caput XIV.
Tituli municipales

482
p. 483.

Urbs

Roma - Tribus

Vici urbis

Romae

p. 488.

Lex Lex

lulia municipalis p. 492.


s.

coloniae Genetivae luliae


p. 516.

Salpensani

Ursonensis p. 502. Lcx municipii Malacitani p. 519.


p. 526.

Lex municipii Tarentini p. 500. Lex municipii


Epistulae im-

peratorum de constitutione civitatium


Tesserae et tabulae patronatus

p. 528.

Alba decurionura
(Tituli picti p. 594). p. 624.
p.

p. 537.

Fasti magistratuam municipalium p. 540.

Pompeii p. 586. Ostia p. 545. Antiquissima nonnulla p. 543. Neapolis p. 603. Beneventum p. 610. Etruria

Umbriap.
p. 678.

631.

Sardinia p. 657.
p. 682.

Sicilia et insulae adiacentes

657

Africa p. 658.

(Libellus colonorum saltus Burunitani p. 676.)

Mauretania

Hispaniae

Galliae p. 696.

Britannia p. 712.
p.

Noricum p. 719. Pannonia Moesia p. 728. Macedonia


p. 735.

(Lex metalli Vispascensis Germaniae p. 713. Raetia Dacia p. 722. Dalmatia 720.
Asia p 731.
Syria.

p. 682). p. 719. p. 726.

p. 731.

Palaestina

Cyprus

p. 736.

Creta p. 736.

Corrigenda.
P. 173 n. 4333
v. 1 v.

P. 355 n. 5363

pro ev&vvz^qi scr. sl&vvTijQi. 1. 2 pro Valentiniarii scr. Valentiniani.

P. 426 n. 5793 fin. pro

CTXX

scr.

ClXX.

CAPVT

XI.

TITVLI SACRI ET SACERDOTVM.


2957
Aecetiai' pocolom.
fictili

In patera

nigra, Folcis rep.,

nunc Londinii, pictum colore


4,

flavo (I 4S;
fictil,

delineavit Ritschl tab.


litterat. antiquissimis.

fig. b).

De

pateris et urceis his egerunt Ritschl de

1853 (opusc. phil.

279 seq.)

et

lordan ann.

inst.

arch. 1884

p.Jseq.

Haec sola ex pateris his nulla. figurae humanae imagine instructa est, sed ornamentis tantum (ramis el gyris quibusdam). 1) Aecetiam deam Aequitiam esse sive Aequitatem consenserunt Mommsen et Ritschl (cf. huins opuse. 4 p. 2SS).

2958
s.

Aisclapi

pococolom

(sic)

(puer volans

d.

liqnorem fundens ex urceo,


adlata,

pateram tenens).
In patera
ficlili

nigra picturis albis ornata, Clusio

Romam

nune Berolini
Prisc.

(delineavit lordan ann. insl. arch. 1884 tab.

R
4

cf. p. cf.

S57 melius quam Ritschl

epigr. Lnt. suppl.

F= opusc.
(sic)

tab.

XIX

fig.

opp. 4 p. 564).

2959
serti sunt).

Belolai

pocolom (caput

deae,

cuius

crinibus serpentes in-

In patera
tab.

fictili,

olim Florentiae, nunc Parisiis (I 44; delineaverunt Ritschl


hist. relig. Ital. alter.

XI fig.g

p.14).

lordan symb. ad Belolai errore scriptum


et

[ind. lect.

Regiomont. 1885]

esse

pro Belonai

satis indicat

pictura (non recte

de bellula aliqua cogitaverunt nonnulli).

Ceterum in hao sola ex pdleris huius


pertinet pictum
est,

generis adhuc notis caput deae ad

quam

in reliquis plerisque

Erotes ludibundi.

2960
ann.
inst.

Coera* pocolo.

bi patera, olim Hortae ut videtur, deinde Romae, diu latet (I 45


arch. 1884 p. 1S).

cf.

lordan
variant
i

1)

Tertia Httera videtur e fuisse,

quamquam

apographa; fortasse fuit Coerai, quamvis unum tantum ex quattvor apographis teram in fine exhibeat, Deam Coerayn sive Curam cum Mente composuit lordan

litl.

c.

2961
postea

Forlunai pocolo.
fictili

In urceo

striato,

lilteris albis,

rep. dicitur in provincia

Hydruntina,

Romae (IX 258

delineavit Ilelbig).
(sic)

2962 lunonenes
In patera
fictili

pocolom (Amor
tibiis

stans in canc).

nigra, Folcis rep. (lordan ann. inst. arch. 1884 tab.

cf. p, 6).

2963
fig. d).

Keri pocolom (puer alatus


fictili

duabus canens),
(I 46 delineavtl Ritschl tab.

In patera

nigra, Folcis rep.,

nunc Romae

Dessau, Inscriptiones Latinae

11.

Caput XI.

S964
fig. e).

In patera

Lavernai pocolom (puer alatus d. ramum, s. pateram tenens). fictili nigra, Hortae rep., nunc Romae (1 47 delineavit Ritsckl tab. X
vel

2965

Me[erwae]
Jnn.

Me[rmn
1880 tab.

'pocolom].
lutei

In fragmento paterae similis,

litteris

coloris,

(XF

6187

Romae

in Esquiliis rep.

inst. arch.

fig.

6 delineavit Drestel).

2966
tab.

Saeturni pocolom.
fictili,

In urceo

incertae originis, servabatur

Romae

(I

48 delineavit Ritschl

fig. a).

2967

Salutes

pocolom (puer

alatus tibiis ca^iens).

In patera nigra, Hortae rep., nunc

Romae

(1 49 delineavit Ritschl tab.

X fig. f).

2968

Vesta' pocolo.
Jahrb. des archaeol. Instituts 1897 p. 19S).

In fragmento urcei striati, Lanuvii rep., est in museo Britannico (delineavit

Pascal Notizie degli scavi 189S p. 43;


1)

cf.

Vestai Jahrb.

2969
eum herma
fig.

Volcani pocolom (puer alalus unguentarium ut videtur tenens, ante


barbatus nescio quid in capite gestans).

In patera nigra, Tarquiniis rep., est Berolini (I 30 delineavit Ritschl tab.


c; cf. lordan ann. inst. 1884 p. 538).

2970 Apolenei. 2971 Fide. 2972 lunone. 2973 luno Lo|ucina'. 2974 Mat. Mlatut. 2975 Salute. 2976 Dei. Mari|ca^ 2977 Deiv. [iV]o[]e sede^ P.' Popaio Pop. f. 2978 Cesula Atilia donu da[f] Diane. 2979 Feronia Sta. Tetio^ dede. 2980 lunone reg.'' matrona Pisaurese* dono matrona. Matuta dono dedro 2981 Matre
|
|
|

dedrot.
|

M'. Curia,

Pola

Livia
I

deda^

2982 2983
XI 6290

Nomelia
I

dede.

Lebro.

Prope Pisaurum rcp., cippi pyramidum similes supra truncarum (1 167 180. Titulos 6503 vidit Bormann; delineavit Ritschl tab. XLIII. XLIF). n. 2970 2973, in quibus nuda deorum nomina sunt, paullo antiquiores reliquis pulat Bormann. 1) Quattuor postremae litlerae in latere lapidis (similiter etiam in N. 2974. 2976. 2977 singuli versus in latus lapidis excurrunt). 2) Deiva Marica (deam hanc memorant Ferg. Aen. 7, 47 aliique), 3) Divos Novemsedes agnovit Momvisen (prima et tertia littera in lapide non agnoscuntur ; punctum ante sede certum est). Esos Novesede pesco pacre est in tabella Marsica quam ediderunt Mommseji unterital. Dial. p. 529 et Zvetaieff inscr. Ital. med. dialectic. tab. VI 3. Praeterea cf. de diis Novensidibus sive tit plerumque dicebantur novensilibus

Tituli sacri et sacerdotum.

fuerit

Myth. I p. 101 (ed. 5). 4) Litlera iam dimidiata incertum utntm T. an P; hoc praetulit qui nuper vidit Bormann. 5) Sic videtur legendum esse, quamquam secunda littera ad d proprius accedit quam ad o (punctum ante f non certum est). 6) Punclum inler et Sla et Tetio non cerlum. Jntellege: Staius Tettiu*. 8) Intellege: Matronae Pi7) Particulam litterae g vidit Bormann. saurenses (in fine horum vocabulorum possunt periisse tingulae litterae). 9) Fertus Ceterum hic tres postremi pottea additi esse videntur. 10) Intellege: Libero. lapis multo postea repertus est, neque plane similis eorum qui praecedunt,
Ih-eller R.

__

2984 2985
Romae

Anabestas*.

Remureine.
in

monte Palalino rep. columellae ex lapide Albano (Fl 21. 566 cf, 50794 hanc vidit Huelsen, delineavit Huebner ex. scr. ep. n. 94). Certe N. 2893 (sed tine dubio etiam N. 2894), testibus ipsis litteris (cf. Huelsen et Huebner l. c), non ea
aetate incisa est cuius esse se simulat, sed saee. p. Chr. primo, fortasse temporibus
Claudii.

1)

Dativus pluralit videtur

esse,

ut Comitcas infra N. 2986.

Ipsa nu-

mina

ignota.

2986
Rumae
taec.

devas

Corniscas*

sacrum.

XFI).

rep.
1)

trans Tiberim snb laniculo (I 814.

FI

96 aliquoties detcripta

Memorat divas Cornitcas

et

eorum sacellum Tranttiberinum

Festut ep. p. 64.

2987

Coronicei

T. Terentius L. C.

1.

donom

mereto dedet.

rotunda lapidis calcarei, nunc Lipsiae (FI 50838 vidit Mommsen; delineavit Huelsen Roem. Mitlh. 1893 p. 65). De numine praelerea ignoto

Romae, parva
l.

basis

cf.

Huelsen

c.

p. 64.

2988

Vediovei* patrei^*

genteiles luliei'.
|

(in latere)

\ed\[oveiy aara

(in parte postica) leege Albana' dicata. Bovillis rep., iam Romae, ara formae veluslae (1807. XIF 2587 recognoverunt HueUen et Mau; Ritschl iab. LFI f). 1) De Fediove cf. Preller Roeni. Myth. ed. 5 2) Patrei vocabulum postmodum additum esse ex I p. 262 cum notis lordani.
3) luliorum tacra gentilicia antiquitus Bovillis fieri solita ex Tac. a. 2,41. 4) Haec antiquitut erata, scilicet errore 5) lulii ex Alba oriundos se putabant, et potita a quadratario el mox sublata. ipsi Bovillani Albani Longani vel erant vel dicebantur (ef. C. I. L. XIF p. 251), unde non mirum aram hanc dicatam eis legibus quae Albae in utu fuisse puta-

collocatione palet.
colligi potest

ette

bantur.

2989 [M. Am]\\\o M.


Diove dede[re].

f.,

C.

An

.\

[praijtoris
\

pro po[ptod]
reperta,
II f).

.
|

ti*

Romae

empta, lamella aerea, ted incertum

num Romae
.

nunc in muteo
Supplementa

Berolinenti (I 188.

sunt Mommseni.

FI 156; Rittchl pritcae Lat. fuit aut Am 1) Aut An


. . . .

cf.

suppl. tab.

2) [Z?t]ti supplevit

Mommsen

putant Ditem non divertum Myth. ed. 5 II p. 63 not. 5.

ette

a Fediove; ted

lordan ap. Prellerum Roem.

2990
In

Diuei

Ardea|les'.
Cavi) rep., ett

summo monte Albano (Monte

Romae (XIF 2251


1*

correxit

Huelten Roem. Mitth. 1893 p.63).

1)

Primam

litleram d fuitte

formae peculiaris

Caput XI.
Ceterum Jup~ eodem loco reperto infra J\. 5072.

(infra apertam), ut est etiam in Ardeates vocabulo, statuit Huelsen,


piter hic est Latiaris,

ut dicitur in titulo

2) tes litterae in latere basis.

2991 Sa.' Burtio Ad lacum Fucinum


nomen.

V.

f.

lue* dono
lovi.

ded. mereto.

rep. (Eph. ep. 8, 174- vidit Huelsen).

1)

Salvius prae-

2) lue,

idem quod luve,


f.
|

2992
n. 395).

Tampia L.

Diovei.

Aquileiae, in columnae parte

summa

(r p. 1075, vidit Pait CIL. suppl.

Ital,

2993

Tampiai'

Diovei.

Peragae prope Patavium, in columnae parte summa (I 145S, 2799 vidit Mommsen). 1) Fortasse hic quoque fuit Tampia L. f. (cf, Pais l. cit. ad iV. 2992).

2994

o lovei' Victore
T. Mefu
.

M.

f.

Romae

rep. in

... III vir [resfijtuit. Quirinali, una ut videtur cum N. 5140

deser. luttus Rycquius).

(1 658.

FI 458

cf. 50767<*

1)

Diovei (non oiovei) in lapide fuisse putat

Mommsen.

cf.

Ad

Capilolium vetus, quod fuit in Quirinali, tilulum retfulit Mojnmsen, sed


p. 408.

Huelsen Mus. Rhen. 1894

2995

(in parte

aniica)

lovi (in postica) imp. Caesar

Vespasianus Aug.
|

per coUegium pontificum


multi descripserunt saec.

fecit.

Romae prope thermas Titi, ut videtur, XFI, in his Smetius,


lovi in alio

rep.

(FI 569, inscriptionem posticae

anticae duo tantum vel Ires,

quonim

unus

saxo fuisse

tradit).

2996

I.

0.

m.

s.*,
I

conservato
|

ri

imperii d. n.

*
|

Aug. et ex]fl.

auditori prejcum generis


suit dedi[cavitque.

humani,

C. Munaltius Felix vet.,

p. p.^

po-

In Numidia loco diclo El-Mahder, inter Cirlam et


tine 50, 189SJ6 p,
1)

Lambaesim
hist.

(Rec. de Constan-

Sacrum,

28S; Bulletin arch. du comitd des travaux


,

1896 p. 285).

2)

(Cari fortasse).

Erasum nomen imperatoris litterarum quattuor vel qriinque Eiusdem 3) Flamen perpetuus (fortasse coloniae Cirtensis).
idem, flamen perpetuus
et

nominit

vir, fortasse

curator coloniae Cirtensis

a.

505 a

ehristianis Cirtensibut scripturas sacras sibi tradi iussit (Gesta

apud Zenophilum,

in ed. Optati Findobonensi p. 186).

2997
alim.',

I.

o.

m.
I

summo
|

excellenjtissimo

Maecius Probus
|

v.

c, praef.
|

quod hoc

in loco
|

anceps periculum
&.^

sustinuerit

et

bonam

vale-

tudijnem reciperaverit,
In agro

v.

rum.

2)

Campano rep. (X580S Fotum solvit.


lovi
|

vidit

Mommsen).

1)

Praefcclus alimenlo-

2998
rerum
1)

summo

exjsuperantissimo*
ar|bitro .... a
|

divinarum hu[manarumque
j

rectori

fatorumque
lovis

.... et pro

leg.
j

Apuli (Carlsburg) in Dacia (III 1090

bis ut videlur descripta taec.


iletn

XFIII).

Eadem cognomina

N. 5005. 5094,

FI

426.

Titali sacri et sacerdotum.

luppiter.

2999
rerum,
ris
I
|

lovi

oplimo ma[xiino deorum principi,

gubernatori
j

om|nium

caeli
|

lerrarum|quc rectori,
Flavius Leontius
S.
|

ob re|portatam ex gen]tilibus barbap.'

gloriam

v.

dux per Afrijcam

posuit.

Lambaesi (yill

18H9 Schmidt

vidit eclypum).

1)

Fir perfectissimus.
[mcf]oriisque
|
|

3000
dd. nn.
I

I.

op[r.]

max.
I

Geniisque
|

diis
|

[jjmmortalibus
p. p.'
|

invic[f]or.,
j

M.

Aurel. Vitalis

v. e.,

Maur. Caesarien.,
fusos
v. s.
1.

Ulp.
idus

Castus dec. alae


Aug.,
a.
p.='

Thracum, ob barjbaros cesos ac


et
I

a.,

CC

XV^

typum).
niae).

In Mauretania prope Auziam loco dicto Jin bu Dtb (FIII S. 20827 vidi ec2) Anno provinciae (Maureta1) yir egregius, praeses provineiae.

3)

Significatur annus p. Chr. 2,U.

Alios titulos lovi optimo maximo dedicatos ob expeditiones bellicas feliciter peractas vide supra N. 628. H9i.

3001
dertis,

pro salule

coloniae et ordinis
custodi conservatori,

decurionum
quod
j

et

populi

Tu|

lovi opt.

max.

is

sceleratissimi servi
]

publici infando latrocinio*

defixa monumentis'' ordinis


et

decurionum no|

mina

numine suo
liberavit,
|

eruit ac vindijcavit

metu periculorum
lib.
]

coloniam
sexvir et

civesque

L. Caucrius Ciementis
]

Primigenius
]

Augustalis et Flavialis^
natus,
]

primus omnium his honoribus


Bormann).

ab ordine do-

votum

solvit.

Tuder (XI 4639

vidit

1)

Seelere.

2) Sepulcris.
cet.

fixionum superstitione cf. Plin. h. n. 28, 19. Tac. a. 2, 79 ffunsch Defixionum tabellae Alticae p. III. IF. XXX.
Augustales reperiuntur etiam in
vialis
aliis titulis

et

De hac dequae composuit


seviri
p. 679),

3)

Tam
XI

quam
Fla-

Tudertinis

(cf.

CIL.

praeterea nuUus.

genif/s,

Primus omnium cum Flavialis dignitate exornatus sit Primi apparet eum vixisse temporibus Flaviorum. Fortasse ipse partem habuit

in detegendo scelere servi illius publici.

3002
(sic)

[/]ovi

op|[<]imo

mjaximo pi]entissi|mo exaudi]tori


v.
s.

ress]titutori

T.

Varius Agrjippinus

Inter

Capuam
lovi 0.

et

Trebulam rep. (X 4S5S

vidit

Mommsen).
m.^
T. Sextius Verian]us

3003

m. summ.
f.',

exsuperantis.
cons.''j
dell'

pro salute Corjneliani


Bormann).

c.

v.,

In Etruria prope Castel nucvo

3) Filii.

1)

Cf.

N. 2998.

Abbate, non longe a Clusio (XI 2600 vidit

2)

Fortasse aliud cogiiomen lovis optimi maximi.

4) Clarissimi viri, consulis.

3004
c[os.]',
)

0.

m.

(in parte opposita)

[P. Su\\\>\c\o

Quirin.
]

C.

Valg[t]o
f.

Sex. Pontidio Basso M. lunio Celere IIv[tr.]^


]

Scx. Helvio C.

P. Tilio Falerno aed.^


(navis velis expansis).

P.

Rammius

P.

l.

Chreslus

navigator
Duoviris,

I.

o.

m.

Capuae(X580i

vidit

Mommsen).

1)

A.u.e.742.

2)

3) aedili-

bus, scilicet coloniae Capuae.

Caput XI.

P.

1.

3005 lovi optumo maximo ex Trupo mesorS prec^


I I I

viso

aram

aedificavit

P. Cornelius

Ostiae rep., deinde


2) Precario, sc.

Romae

(1 4409.

XIF 23

deser. Marinius).

1)

Mensor.

loco concesso (Momms.).


1.
I

3006
3007
cone^
culo
I

C. Titius C.

Ateste (Este) rep.


I.

(^2472
I

love ex visu Pelops a vidit Mommsen).


(
|

iussus posit (dc).

0.
|

m.

Aur. Martinus

Basus* et Aur.
descidise"
|

Castor po. Lyd|i*

circumstantes
I

viderunt
|

numen
1.

a[^]uilae^

monte supra draa^jjuila^ de


|

tres valida vii^

Supstrinxit a^^Juila^

Hi

s. s.'

peri-

liberaverunt.

V.

m.

p.

Jpuli in Dacia rep. (III S. 77S6 viderunt Hirschfeld et Domaszewski). 2) Pontem 1) Fortasse non nomen, sed sacerdotii aliquod genus; cf. III S. 7854. Lydi, dubitans proposuit Mommsen (nam fluvius huius nominis ignotus).

3)

AQVILAE, AQVILA

lapis.

Arvalium).

5)

Dracones.

4) Intellege: Vi.
6)
|

descendisse (similia reperiuntur in actis

7)

Supra

scripti.

3008
I

lovi
I

optum. max.

Ti. Claudius

Ennychus*

et Claudia
|

Manto* ex voto. Romae rep. in regione Suburae (FI S0958


1)

Notizie degli scavi 4888 p. 698).


pro
|

Nota cognomina a vaticinatione desumpta.

3009

lovi optim. maxi.


|

Capitolino

salut. An|tonini

Aug.
Idem

Pii,

Postumi|us Acilianus Maryport in Anglia rep. a. 4875 (Eph. ep. 5, 95 fectus eodem loco reliquit titulos VII 567. 588. 400.

praef. coh. I Delm.*

vidit Bruce).

1)

pi-ae-

3010
CIL.

lovi

statori

Q. Aburn[]us

Caedic[]anus*

leg.

Aug.
cf.

Apuli in Dacia (III 4089

bis descripta).

1)

Fixit temporibus Hadrianl,

XF p.
3011

73. 480.

lovi statori

sac.

L. Septimius

Carchedoni|us

v. s.

Prope Masculam (Khenchela) Numidiae


typtim).

rep. (FIII S. 47674

Schmidt vidit

ec-

3012
et

lovi

statori

et

conserva[fon, votis decennalium solntis]


[et

vicennalium susceptis, et ob victoriam

reditum

d. n.

imperatoris Caesaris]
trib. pot.
cet.]

Marci Aurelii Antonini Augusti Parthici max[imi pontificis maximi

XI

Romae, in vinea quadam ad viam Salariam (FI 454 solus descripsit saec. XFII Fabrettius). Fidetur spectare ad a. 208, quo vota deeennalia Caracalli soluta testantur nummi et quo ille ad bellum Britannicum cum patre profectus est

I.

(Eckhel

7,

206).
0.

Aug. pr. pr. und Nachrichten des Hunc titulum deutschen Palaestina-Fereins 4896 p. 4). 1) Fide supra N. 4077. posuit Carus cum esset legatus pro pr. Arabiae. Idem cum esset legatus legionis in

3013

m.

conserva|tori L. Aemijhus Carus* leg.

Philadelphiae sive Rabbath

Aminon (Briinnow

Mittheil.

Germania

inferiore, in hac

quoque provincia titulum lovi dedicavit Coloniae Agrip-

ptnae (Brambach 554).

Tituli sacri et sacerdotum.

luppiter.

3014
pro salule
|

I.

0.

m.
I

aeterno*
|

conservatori
p.

Callistus

Aug. n.

disp.''
|

sua et suor.

ex

v.

Zalatnae (Ampeli) in Dacia (III 1S01 vidit Mommten). 1) Aeterni lovit nomine hic et in aliis inscripttonibus (III S.79f2 7914 cet.) significari numen aliquod Syrorum (lovem Dolichenum) putat Cumont revue archeol. 1888 1. 11 p. 186. 2) Idem Callistus Augusti nostri dispensator alium titulum lovi conservatori po-

tuit III 1085.

3015
aedib.
|

I.

0.

m.
|

conservat.

L. Ant. Secun.
|

Aug.

col.

Ap.*,

in his

natus,

cum

Celsina

fil.,

v.

s.

I.

m.
Opitz).

Prope Apulum Daciae (III 1084 servavit Martinus


coloniae Apulensis.

1)

Augustalts

3016
s.
I.

lovi
I

conservatori

omnium rerum

M. [^]rucius

Na[fflZ]is

v.

m.
Rougiers inter Aquas Sextias
et

Toulon (XI1 1066 p.82Sl ad apographum factum

saec. Xyill).

3017 3018
lus nutrit.
d. IIII

lovi
I

frugifero

M. Erucius

Natalis.

Rougiers (XII 336 p. 809 Robert Parisiensis vidit ectypum).


lovi
|

0.

m.

conservatori
I

pos|sessionum
|

Roscior|um
|

Paculi

Aeliani n.* cos.*


|

et

Bassae flliorumque

eor.,
]

ex voto L.
lib.

Roscius Eubu-

et procurat.
|

cum

P. Roscio

Firmo,
|

proc. eor. (In latere)

non. Mart.
saec.

luliano II et Crisp[moJ
Nostri.

cos.'
bis descripta, saec,

Concesii in valle

denuo

XVII).

ord. fuit a. 223).

Trompia supra Brixiam (F 4241


1)

XV

et

2) Consulis (L.

Rosciut Paculut Aelianus consul

3)

4 Mart. 224.
|

3019 lovi monitori Gem. somno monitus.


I

conservatorique

^
| [

leg.

Aug.

leg.

XIII

Apuli (Carlsburg) in Dacia (III 1032 servavit Ariostus auctor incorruptus). Alium titulum lovi monitori dedicatum dedi supra N. S46. 1) Fidetur legati nomen erasum, ut in III 1062.

3020
leg.
II

I. o.

m.
I

custodi,

dis deabus|que,
j

Q. Fabius

Com|modus

trib.
|

Ad.
S.

Aquinci rep. (III

1042S vidit Domaszewski)

3021
luL Ruflna

I.
|

0.

m.
I |

defensori

et tutatori

C. lul. Sen|nianus cu[m]


|

coniuge v. L p. Reckae, ubi fuit Romula Daciae, iam Bukaresti

(III S.

8024 vidit Domaszewski).


|

3022 L
loci
1

0.

m.

depulsori et
|

diis
|

deabusque
|

omnibus
.

et

Genio

T. Flav. Latinianus

praefectus

vigilum*

Lugduni (XIII 174S

vidit Ilirschfeld).

1)

Utnim Romae an Lvgduni prae-

fectus vigilum fuerit, haesitat Hirschfeld.

3023
trib.

[/.]
|

o.

m.

statori
|

[i]tem depulsor.,
salute.

.
|

[/]uL Maximi|[o]nus

mii.

v.

s.

pro sua sul[or]umq.

Tordae, ubi fuit Potaissa, in Dacia rep. (III 89S vidit Mommten).

Caput XI.

3024
Aug.
leg.
I

lovi depulso|ri,
III ^

Genio
|

loci,

M. Valerius
|

Maximianus*

leg.

Aug.

pr. pr.,
vidit
(cf.

consul, et

Ulpia Aristonice.

Lambaesi (FIII 2621 merus in litura reslitutus

Wilmanns). 1) Vide supra N. 402. supra N. 303 not. /, N. 2296 not. 5).
et

2) III

nu-

30S5
7
leg. II
I

I.

o.

m.

salutari

Genio domus
[

eius L. Serenius
|

Bassus

Adi.' gravissima infirmitale


cf. III S.

liberatus

v.

s.

1.

m.
Centurio legionis

Aquinci rep. (III64S6 secundae Adiutricis.

10589 vidit Mommsen).

1)

3026

lovi

tulori
|

Q. Veturius Secundus,

A. Libius Hilarianus
|

quaglator.* et curator.,

donu daeder.

5910.

Prope Ostiam rep. (XIF 23 vidi). 1) Quaglator collegii alicuius est etiam Focabulum a coagulando ductum respondet fere coactori (Momms,).

cultoribus.

3027
terae

lovi
I

tutatori

maris*.

Benevenli (IX 1349 viderunt

Mommsen

et Dressel).

1)

Duae postremae

lit-

iam non extant,

vidit eas Gualierus auctor sincerus.

3028

sancto
I

lovi territori

sacrum.
vidil Henzen).

In agro Tiburtino rep., deinde

Romae (XIV 5339


!^
\

3029
nu|miDis
iussu
I

prestito lovi
ipsius,

s.

!!!!!!

tribunus coh.

praet.,
|

cultor

profic|iscens ad opprimen|dam factionem

GaUicanam'

principis sui

aram

istam posuit.

Poetovione rep., est Gratzii (III 4057 vidil Mommsen),


feld III S. 10868, item Prosopogr. Imp.
ficari

1)

Foeabulum erasum.

Festigia nominis Plautiani deprehendere sibi visus est Premerstein, sed

Rom. sub C. Fulvio Plautiano. 2) Signibellum aliquod de principatu gestum inter exercitus Pannonicum et GerTitulum arae, quam lovi praestili posuisse dicebatur

cf.

Hirsch-

manicum putat Mommsen.

Hercules victor, dabimus infra N. 5401.

3030

deo lobi

prestabili
|

P. Staius

Eutychi|anus.

Terraloggia non longe a Benevento (IX 1498 vidit Hirschfeld).

oVoV

(vir habitu lovis

s.

fulmen

et tridentem, d.

bidentem tenens, pone

del-

phinus) love iutori.


In tabula
ann.
fictili

picturata, rep. Urbisagliae in Pieeno, pictum (IX 3351 vidit

Mommsen; imago
inst.

est

Monumenti deW

Inst. arch.

XI

tab.

XVII

enarravit Schmidt

1880 p. 65), In simili tabula una reperta picta est Minerva, in terlia Victoria, sed sine inscriptionibus. love lutori Momms., love lutor Schm.

3032

lovi
I

in)petratori

'

A. L. C.
Notitie duobus lateribus (VI 50953 1) Cf. infra N. 5454(3.

Romae, in cippi

rep. in alveo Tiberis

degli scavi 1893 p. 44 viderunt Vaglieri et Huelsen),

3033
vidit

lovi opsequenti publice. Olim Bagnacavallo inler Ravennam


I

et

Faventiam, iam Ferrariae (XI 638

Mommsen).

Titali sacri et Bacerdotam.

luppiter.

3034
leg.
I

lovi valenti

D. Footeius Frontinianus

L. Sterlinius Rufinus

Augustor. pr. pr., cos. desig.'

Lambaesi
tione
epistylii

rep. in templo Aesculapii, perlinebat

ad aediculam

lovis in inscripvidit

eiusdem tcmpli
1)

(cf.

infra A. SSi2)

memoralam (Flll 2379 d

ffilmanns).

1.
1.

Fide supra N. 1082.

3035

0.

m.
I

paterno

Aurel. Vetjus adiutor

offici

corni|culario-

rum*

v.*

m.

p.

In Dacia, in vico
(III 89i vidit

Lona prope Tordam, velerem Polaissam, iam Findobonae Mommsen). 1) Cf. supra N. 2390. 2591. 2) E voto.

3036 3036

[/o]vi

Quirino.
(et

lovi Cyrin[o]

infra) C. Tati

Max.

Casteldieri in Paelignis, tegulae

duae (IX 3503 descripsit Dressel).


s.

3037
maximo

I.

0.

m.

iur.'

d.

c.

Brixiae (Pais n. 1277 misil Petrus da Ponle Brixianus).


iurario
(cf.

ad N. 505S
C.
f.

not. 2).

1)

lovi optimo

2)

De conscriptorum

senlentia.

3038
mentom.

C. Volcaci.

har.'

de stipe lovi iurario^

[m]oni-

fiomae in insula Tiberina

rep.,

pavimentum

operis Signini (I 410S.

VI 579

ex imagine quam fieri fecit P. H. Fiscontius; ex eadem Ritschl tab. LlXa). 1) Haruspex. 2) lovem iurarium, \. e. OQXiov, agnovit Mommsen.

ex indulgentia dominorum' 3039 lovi paganico sacr. Successus municipum Asisioatium ser. Amoenianus aedem cum porticibus a solo sua pec. fecit, item mensam et aram d. d.
| |

publicus

Asisii (XI S57S vidit

Bormaim).

1)

Scilicet municipii Asisinatis.

3040
fulmen alatum

Licinia

Licinia

Octavia

Quinta
tres

Purpuris
feminae stantes

Saturnin.
patera

lovi

optimo
purpurioni*.

maximo

prope monlem Testaceum (FI 42i p. 854 vidit de Rossi). 1) Cognomen lovi inditum videtur a cognomine dedicantis (cf. lordan ad Prelleri R. Mylh. I p. 208, 1).
rep.

Romae

3041

T. Pinarius Eros

lovi caelesti v.

s.

1.

m.

Salonis (III S. 8668 vidit Hirschfeld).

3042
ex

lovi sereno Nummius Romae, nunc in Faticano (Fl 455


I
|

Albinus*

ex voto.

vidit Henzen).

1)

Incerlum

num unus

viris nobilibus (cf.

supra N.H49) huius nominis.

3043

lovi
I

pluvia[/t].

Canutii, ut videtur, rep. est Neapoli (IX 524 vidit

Mommten).

10

Caput XI.

3044

lovi
I

tonanti.
Fillefosse).

Fernegues prope Aquas Sextias (XIJ 301 vidit

Similis est

1X2162.

3045

I.

0.

m.
I

tonitra|tori T. Aur.
S.

Maximus

\e[t.]

Augg.

Prope Serajevo rep. (III

8374

cf. p.

2256

descr. Patscli).

3046

lovi

sancto

brontonti Aur. Poplius (deus, sed Apollo, non lup-

piter, sedens in

rupe ; adstant virgines duae altera urceum altera pateram tenens). Romae (VI 452 vidit Huebner; delineavit Gerhard ant. Bildwerke LXXXI1

cf.

p. 251).

3047

sacr.

lovi

tonanti

fulminanti.

Prope Anguillaram ad lacum Sabatinum rep. (XI 5775 vidit Garruccius).

3048

lovi
I

sacr.

fulminari

T. Trebius

T.

f.

Prope Atestem (Este) rep. (F 2474 vidit Mommsen).

3049
Aug.
n.,
I

I.

0.

m. fulm.

ful.'
I
|

sacr.

Fl.

Verus M[y]robalajnus* proc.


per
|

praejpos. splendidissim.
V.
s.
1.

vect. ferr.^

Asclepiadem

ark. stat.

SiscS

m.
5955
cf. p.

Sisciae

(III

1742

bis

descripta saec. XFIII).

1)

lovi optimo

maximo fulmini
Froehner.

fulguri

(cf.

N. 5052/5).

2)

Metrobalanus traditur,

correxit

3)

Praepositus splendidissimi vectigaUs ferrariarum.

4)

Arkarium

stationis Siseiensis.

3050
vius Valens

(fulmen)
|

I.

o.

m.

co.*

ex premissa
|

fulguris
[

potestate

FJa-

1)

D. p. ex d.'^ v. s. 1. m. Galliani, inter Comurn et Mediolanium, rep. Conservatori (^). 2) Ex devotione {1). Mo.
v. c.

(F 3670

vidit

Mommsen)

3051 aram
Silvani

lovi fulge|ratoris (sic)

ex precepjto deorum monltensium*


et

Val. Creslcentio pater


|

deoru

omnium^

Aur. Exulperantius sacerdos


|

cun fratribus et sororibu (sic) dedica|verunt. Romae in colle Quirinali (VI 577 ad exemplum Smetii). 1) Intellege deos 2) Patres ad mysteria montium urbis cf. Mommsen hist. Rom. I p. 108 ed. 7. Mithriaca pertinent; pater deorum omnium hac sola inscriplione commemoratur.

3053
pont.

lovi
I

fulmini
dedicavit.

fulguri*

tonanti
|

[I.]

Rustius

L.

f.

[Cjaepio*

ex
I

s.

c.

Interamnae ad Narem (Terni) (XI 4172 semel ut videtur descripta saec. XVI). recensetur sacrum 1) Cf. praeter J\. 5055 hemerologium Arvalium, ubi sub d. 7 Ocl. 2) JSomen restitutum ex alia inlovi fulguri, lunoni curriti (CIL. I ed. 2 p. 551). scriptione Interamnate eiusdem hominis (XI 4217).

3053 3054
Romae

lovi
I

fulguri

fulmini.

Prope Viennam rep. (XII 1807 vidit Hirschfeld).


fulgur dium.
rep. in Esquiliis, in

lapidum in arcae formam compositorum uno (VI 203

cf. 5ff714 aliquoties

descripta saec. XVIII).

Tituli sacri et sacerdotuin.

luppiter.

11

3055

fulgur divom condituui. Nemauti (XII 5048 vidit Hirschfeld).


I |

3056
3057

de caelo

tactum

et

conditum.

Opilergii (F" 496S

cf. p.

4066 habet solus f^alvasonius auctor fidei suspectae).


|

lovi
I

summan.
m, lovi

T. Caecilijus

Sextio.
vidit

y^eronae, sed fortasse alibi rep.

(F 5236

Mommsen).
s.

3058
suis
I

V.

s.

1.

aljto'

summ|ano

Felici|anus Primi v.

culm

d.

d.

d.

Barsand, inter

Comum

et

Bergomum (FS660
conditum.

vidit Mojmnsen).

1)

Sic legit

Mommsen;

alt.

to. legit

Labus explicavitque :
fulgur
|

altitonanti.

3059
Romae

Summanium
I.

in Esquilino rep. (Fl


0.

50880

= Notizie
|

degli scavi 1880 p. 463).


|

3060
3061
dedicante
|

m.
I

auctori

bonarum

Tempesjtatium,

Val. lustus.

In Aquitania loco dicto Lescure (XIII 6 descr. Allmer).


lovi 0,

m,
I

Tempestatium
|

divinarum
|

potenti,

lcg. III

Aug.

Q. Fabio CatuUino

leg.

Aug.

pr. pr.*

Prope Lambaesim rep. (FIII 2609 vidit Renier). Una repertus gemellus dedicatus Fenlis bonarum Tempestatium potentibus (VIII 2610). supra N. 2487 not. 48.

est titulus

1)

Vide

3062
legi6
1

lovi

optim6 maxim6

caelestino, fontibus et

Minerv^e
|

et col|

sanctissim6,

quod

consisltit in

pr^edis Larci Mace|donis'


|

in curia,
|

Flavius Successus

cum

suis.

(In parte postica) T. Flavius

Successus

d. d.

(In latere dexiro Minerva libans

ad aram;

in sinistro fluvius

umae

innixus).

nunc Urbini (VI 404 cf. 5ff7S6 vidit Bormann titulum frontis). 1) Videtur esse idem qui fuit legattu Galatiae anno 422 et postea consul (cf. Prosopogr. imp. Rom. s. v ).
rep.

Romae

retro ecclesiam S. Balbinae (in Aoentino),

3063
rium
I

lovi'
I

propagatori
|

conservatori
v.

et
|

Genio

fontis,
|

excepto-

quod

[L. F]i[^]ilius
|

Felix

e.^

pater

extruxit,

[Fji^^f^iiius

Se-

cunjdus^
scripta).

filius

v.

s.

1.

a.

In Numidia prope Lambaesim

1)

Sic unus auctor,

lapide fuit vet. (veteranus).

(VIII 4294 p. 936 bis ut videtur vel ter dereliqui. 2) Vir egregius; nisi forte in
. .

3)

Idem homo videtur memorari VIII 2651.

3064
decem).

lovei

sacr. (In postica)


1.

hanc aram
|

ne quis dealbet.

(In later

intuenU dextro) M. Blossius M.

Agato
S74.

(sequuntur alia nomina libertinorum

Capuae olim, nunc Neapoli (I

578S Ritschl

tab.

LXIVe).

3065

lovei Leibero

'

s.

In Sabinis prope vicum Poggio Mirteto rep. epistylium (lordan ind.

leet.

acad. Regiom. 4886/7 p. 5 descripsit parochus quidam regionis illius). 1) Tiiulum dedicalionis aedis lovis Liberi Furfone in Sabinis repertum dabimus infra inter
acta sacra.

Praelerea lovi Libero videtur dedicalus esse etiam titulus Campanus


Preller R. Myth. ed.

5786.

Cf

I p. 443

cum

notis lordani.

12

Caput XI.

3966
TuscuH
quitur.

[/]ovi Liberta[<?]

'

sacrum.

Positum

aedil.*^

P. Valeri Bassi

praef. fabrum.

([ ii24.

XIF

2379 Ritschl

tab.

LXXFl).

1)

Cf.

ad eam quae

se-

2) Aedilitate.

3067
Mommsen).
Ancyr.

ciirat6res

lovi Libertati'.
et

Olim Bagnacavallo inter Ravennam

Faventiam, iam Ferrariae (XI 637 vidit

1)

lovis Libertatis aedes etiam

Romae

fuit in Ave7itino,

cf.

mon.

IF 6.
lovi luventuti*
|

3068
accensus.

sacrum

Cn. Domitius Afri^

libert.

Ingenuus,

Sutrii (XI S243 vidit

Bormann).

IX

3374.

1)

Alius titulus lovi laentati positus esl

2)

Patronus fuit Cn. Domitius Afer celeber orator temporum Tiberii

et Claudii.

s.

1.

3069 m.

lovis tutelae

C. Hostilius

Aemilianus

vet.

Augg. nn.

v.

Poncarale prope Brixiam, nunc Brixiae

(F 4243
lovis
|

vidii

Mommsen).

3070
Caminas
|

Victoriae aeter|ni im|victi


castelli

(sic)

optimi

maximi

M. Val.

restilutor.

Autolycu[s] ^

Ad oram
3071
[L].

Liguriae in vico Taggia (F7809 vidit Mommsen).

1)

Focabulum

alia litteratura adieclum.

C. Calvisio
f.

L. Passieno cos.'
|

M. Menius M.

f.

Rufus
|

[s]ac.

VP,

Vibidius L.
[et
|

sac. IP,

lovi aer[]s'' et dis indigetibu[s]


s.

cum

aedici[a]

et

base
Inler

ae]di et porticu d.
et

[p].
litteris

Soram

vidit eclypum).

Ferulas in viva rupe incisum


1)

parvis

(X 3779 Mommsen

A.

u. c. 730.

sextum,

3)

sacerdos ilerum.

2)

Fidetur intellegendum esse: sacerdos


7ion nimis certae lectionis (quarta
I

4)

Focabulum

littera periil,

secunda incertum utrum fuit E an

an T

cet.);

neque de

et

quod

seqtiitur constat.

3072
ad N. 2990.

L. Ru[6e]lliu[s]

In monte Albano rep.

Geminus (XIF 2227).


|

c[os.]
1)

'

lovi Latia[n'^
a. p. Clir.

t;o]tum.
2) Cf.

Consul

29.

supra

3073

lovi
I

Apenino*
|

T. Vivius C[ar]|mogenes
d.

[et]

Sulpicia

Eu-

[pftro]|syne coniu[a;]

v.

s.

d.

Prope Sch(i)eggiam (7ion longe ab Iguvio), ubi via Flaminia transibat montem rep., est Feronae (XI 3803 vidit Mommsen). 1) Aede7n lovis Apennini prope Iguvium notat tabula Peutingerana. Cf. etia^n vit. Clandii 10 et Fir77ii 5.

Appenninum

3074
tissimo|rum
n,

lovi 0.
|

m.

Appennino
|

conservajtori

dominor.

Dn[M.]' for-

felicissimo|rumque

imperatorum.

Rusicade (Philippeville) Nu7nidiaerep. (FIII 7961 vidit JFilmanns).


pertinens ad Getam, scalpro delela
est.

1)

Tertia

3075

I. 0.

m.
I

Appennino

Szent Gyorgyvdlya, inter Sarmizegeiusam


arch. ep. Mitth. 44, 1891 p. 110 vidit Cumont).

M. Ulp. Valenli|nus dec. col.* et Apulum Daciae (III

v. s.

1.

m.

S.

12376

1)

Decurio coloniae (Sarmizegetusae).

Tituli sacri et Bacerdotum.

luppiter.

13

3076

[/]ovi

Cacuno

f.

c.

In Sabinis prope Canetnorlo (iam Urvinio) rep. (IX 4876 vidi).

3077
Romae

lovis
in

Caculnus. museo Kircheriano, lamina aenea, ubi reperta


I

sit

ignoratur (FI 571

descripsit Kiessling).

3078
1.

aram

cosliluit

lovi Cimilnio A^^Jilleius*

Pris|cus

c. s, o.

v.

s.

o.'^

Orvieti (XI 2688 vidit


2) Fortasse:

cum
lovi

suis

Bormann). 1) Nomen non ceriae leclionis est. omnibus volum liberis solvit (Bo.); sed lectio non est certa.
|

d.

3079

Vesuvio
I

sac.

d.

Capuae (X 3806 semel descripta

saec.

XFII).

3080
Hercules (vultu
adulescentis

luppiter

Genius
(barbatus)

cum

aquila, ful-

mortalis)

cum

mine, sceptro;

sedens in

pelle leonina
et clava

iuxta:

monte, laurum

quercus
lovi

arborem ampleetens

Herculi
luliano*

Genio
Caeiimontis^

Caelio

Anna'

sacrum

Romae, incertvm quo loco urbis effbssa, vix in Quirinali ut traditvr, sed potivs in monte Caelio (FI 334; Bull. comunal. 1887 tab. XIX p. 513 cf. p. 542). 1) Talia cognomina, derivata a nominibus dedicantium vel eorum in qvorum

3)

praediis sacella extructa erant, et in aliis diis inveniuntur, et in ipso love (N. 3040)
et saepius in

Hercule Nunien dedicantis.

(v.

infra N. 3444. 5468).

2) Cf.

lordan Top. II p. 2S9.

3081
Myrtis*
ut in

pro salute et red[i7u]


|

imp. Caes. Traiani Iladri [ani]

Geminia
rfe</.],
|

cum Anici[a Prisca /".] aedem memoriam Auici Prisci (:\oniugis\

cultoribus lovis Axo[rani^


sui in ea

semper epulentur.

Terracinae ut videtvr vel prope Terracinam (X 6485 ad exemplvm Giovenazzii


auctoris accurati).

1)

Eadem Geminia Myrtis

Bellonae acdetn fecerant

Axur repraesentatvr in nvmmis C. Fibii Pansae consulis a. 711 (Eckhel S, 539); lovem Anxurem Anxure (id antiquum Tarracinae vocabulum) cultum esse tradunt Fergilius Aen. 7, 799 cum Servio ei Porphyrione ad Horat. sat. 1,S,26 cf. praeterea Mommsen X p. 623.
6482.
2) lovis

et

Anicia Prisca imperante Traiano

8082
patroni,
|

cultores lovis Latii':


in

M. Fremedius Severus

et Blassia
|

Vera

dedicatione dederunt pane et vinu et

S';

P.

Seneka Cor|

nelius palronus,
rius Clemens,
|

aream

d.

d.

M. Fremedius lustus,
|

et lustinus;

T. Luse-

T. Cossonius Severus,

(sequuntur alia nomina plus viginti,

quebantur alia quae perierunt).


Pisauri (XI 6310 vidit Bormann). 1) lupiter Latius praeterea ignotus; incertum utrum componendus cum Latiare supra N. 5072. 2) Denarios semisse.

14

Caput XI.

3083

lovei lunonei Minervai


|

Falesce quei in Sardinia sunt


f.,

donum

dederunt; magistreis

L. Latrius K.

C. Salv[e]na Voltai

f.,

coiraveront

(in parte aversa)

conlegium* quod est aciptum aetatei aged[aj]%

opiparum ad veitam quolundam festosque


quei soueis a[rp]utieis opidque Volcani'

dies,

condecorant' sai[pi]sume comvivia loidosque,

ququei* huc dederu[n? i]nperatoribus summeis^


utei sesed lubent[es 6e]ne iovent optantis.
Faleriis rep., lamina aenea (XI S078 descr. Garruccius).

Tractavit Buecheler

carm. epigr. n. 2.

1)

gonU,

2)

Volg-, 3) gond- incisum est in aere.

ceptum,
vidtt

gratumque (Bue.) ad aetatem agendam. 5) Cocos esse primum Buecheler. f^olcano studere dicitur cocus apud Plautum Aulul. 5S9. Hos
utile

4)

Ae-

cocos diversos esse apparet a Faliscis in Sardinia degentibus qui titulum in parte

opposita laminae incidendum curaverunt. Lamina igitur ad aliud donarium, in eadem tamen ut videtur aede (cf. not. 6), affixa est. 6) Imperatores, quibus donum dederunt coqui, videntur intellegi luppiter luno Minerva etiam in parte op-

posita laminae memorati.

3084
toli
I

lovi 0. m.,
I

lunoni
d. d.

reg.,

Minervae

ob restitutio|nem Capi-

ordo

spl.

Flor.''

Faesulis rep.

a. 1879,

arula (XI 1343 vidit Bormann).

1)

Capitolium non

Romanum
num.

(de cuius restilutione temporibus Flaviorum noli cogitare), sed Faesula-

Una cum hoc titulo repertum esse fragmentum aeneae lupae auetor est Gamurrinius (cf. Kuhfeldt de Capiloliis imperii Romani p. 29). 2) Ordo splendidissimus Florenti?wrum (non adeo mirum, Florentinos, cum Faesulis Capitolium

restitueretur,

donarium

ibi posuisse.

f^arias necessitudines fuisse inter civitates

p}'opinquas probabile

est.

Eundem hominem
14^29).

pontificatu et Florentiae et Faesulit

fungente?n habuimus supra N.

3085
Fufidia
I

I.

0.

m.
I |

C.

Caerellius

Sabinus

leg.

Aug.

leg. XIII

G.

et

Pollitta eius
|

voto.
|

3086 lunoni
binus
leg.
|

reginae Po|puloniae''
XIII G.
| |

deae patriae
|

C. Caerellius
|

Sa-

Aug.

leg.

et Fufidia

Pollitta eius

voto.
|

3087 Minervae
leg.
I

lovis
|

consili|orum partici|pi
|

C.
|

Caerellius

Sabinus

Aug.

leg.

XIII G.

et Fufidia

Pollitta eius

voto.

Ad

1)

Apuli in Daeia rep. (III 1074. 1073.1076 secundam et tertiam vidit Domaszewski), Legatus legionis XIII Geminae fuit sub Commodo (III 1092; cf. III 1111).

filium eius pertinet titulus supra N. 1160.

2)

Cf. infra JS. 5106. 5112.

3088
Liciniani

lovi

Augusto Appuleia M.
1

f.

Quinta'

suo et L. Turpili Broccb[i]

filii

nomine

t.

[p.

i.].
*
|

Brocchi

3089 lunoni Augustae Appuleia M. fil. Quinta test. pon. iuss. Liciniani filii nomine
|

suo et L. Turpilii

laderae (Zara) in Dalmatia (III S. 9994. 9982 vidit Hirschfeld).

1)

Eadem

mulier memoratur III 2940.

Titali sacri et sacerdotum.

luppiter luno Minerva.

15
5oJli,
|

3090
Fatiis
gus[/o,

Mercurio',
|

aeterno deo \\ovt\


Fortuna^e],
|

7]unoni regin., Min[ert;ae,


, .

Lunae, Apol[/tm,

Z?ia]nae,

nae, Opi,
[sit]

Isi,

P][etati]\

d[iym,
|

quod 6o]num [faustum


|

feli]\q\ie

imp. Caesari Augentibus,


\

imperioY
I I

*"^'

senali
|

populi^gwe

Romani]
posuit.
|

et

nono
Populi

[ao]^
L.
1.

introeunte
I

felic[rter]

C. Caesare L. Pau[Wo cos.]\

L. Lucretius

Zethus''

iussu lovis

aram Augustam
(VI 30973;
1)

Salus Semonia.

Victoria*'.

Romae

rep.

in alveo Tiberis

delineavit Premerstein

Mitth. aus Oestr. iS, 1893 p. 78).

arch. ep,
series

Vocahulum postea additum; antea

deorum, quibus ara Au^ista dedicata est, coepit a love lunone Minerva. 2) Supplementa non certa, 3) Nonus annus fortasse ex quo magistri vici creari coepti sunt, in quo ara stetit et ex cuius magisiris videlur fuisse Zethus. Circa anum a. 746 magistros singulorum vicorum in urbe legi coeptos esse novimus ex Dione S3, 8 et ex titulis compluinbus (cf. infra JS. 3508 not. 3).

4) 6)

A. 734

(p, Chr. i).

5)

Zethus hic libertinus videtur


addita.

fttisse

magister

vici.

Haec quoque vocabula postea

Salus Semonia mcmoratur Macrob.


divo Augusto titulum positum

sat.

1, 16, 8.

lovi lunoni Minervae Felicitati

Romac

a.

63

habes supra N. S55.

3091
Mithrae,
|

lovi

optimo

maximo, Iuno|ni reginae, Min|ervae sanctae,


|

Soli

Herculi Mar[ti Mercurio,


v.

Genio
|

loci,

di|is

deabusque

omnibus,
|

M|arcus Aureli|us Decimus

p.,

p.

p. N.*

ex principe pelregrinorum,

votum

solvit.

Dianae in Numidia (VIII 4378


item N. 2291.

descr. Renier).

1)

Fide siipra N. 607 not.

4,

3092 L
f.

0.

m.,
I |

lunoni regin.,

Minervae, Nep|tuno, Libe. patr[t],


|
|

Dianae, ceterisq.
Se[u.]*,
I |

dibus L. Anton. Sa[binianus corni[c.]


vetust[afe]
|

leg. leg.
|

Ad. P.
Aur[e/.

templum
cori[iuge].

conlapsum fa|ciundum

cur.,

cum

i4]elian.

Arrabonae in Pannonia

superio7'e (III S. 11079 vidit Hirschfeld),

1)

Comi-

cularius legati legionis primae Adiutricis Piae fidelis Severianae.

3093
Victo.,
I

ayad\fi] nvy\ri\
|

I.

o.

m.

rector.
|

lunoni Regin.,
|

Miner.,

L p. In Bulgaria loco dicto Vlasko Selo, provinciae Moesiae inferiorit (III S. 45748
Volk., Mercur.,

Fatis divinis

Aur. Pudens

strat. cos.* v.

misit Skorpil).

1)

Strator consularis.

3094
tus'
I

lovi 0.

m.

summo
] |

exsuperantissimo,

Soli invicto, Apollini,


]

Lunae, Dianae, Fortunae,


leg.

Marti, Victoriae, Paci,


|

[Q.] Antistius Adven-

Aug. pr. pr.

dat.

Leidae (Brambach 33 qui vidit). 1) Idem qui membratur supra N. 4091, quem legatum Germaniae inferioris fuisse imperante Marco docet etiam cursus honorum eius nuper repertus in t. Thibilitano, quem dabimus

Prope Utrecht

rep., est

infra in Additamentis.

16

Caput XI.

3095

I.

0.

m.,
I |

lunoni,
d. d.

Neptuno,

Marti, L. Val.

Ifalus optjimo

QQllegio negotliantium

Aquinci rep. (III

S.

iOiSO vidit Domarzewtki).

2096 lunonei
(In latere)
ti
|

Quiritei' sacra"''

C. Falcilius L.
pr.

f.

consoP

dedicavit.

.... lcius L.

f.

Beneventi (IX 1347 servavit Verusius).


d.

1)

De lunone

Quirite sive Currite,


(ubi est sub
sit

cui etiam in urbe sacrificntum esse conslat ex hemerologio Arvalium

7 Oct.

[Ijunoni curriti, ciim in alio


cf,

hemerologio urbano sub eodem die


cf.

scriptum

lunoni Q. in campo,

CIL. I ed. 2 p. 551)

infra

ad N. 5HI

et praeterea Prellercf. iixfra

lordan I p.278.

N. 5099. 5188.

2) Similiter legitur sacra in aliis titulis

valde antiquis,

3)

Consul BenevenU.

3097 Q.
reginae.

Caecilius Cn. A. Q. Flamini leibertus'

lunone

Seispitei'^

matri

Lanuvii rep., epistylium marmoreum


1)

( XI

F 2090;

Rifschl tab. LXIIa).

Ad

Cn. et Auli Caeciliorum et Q. Flaminii servus fuerat hic ante manumissionem.

Nullo cognomine quod ulitur, indicat titulum aniiquiorem esse temporibus SuUae (cf. de libertinis cognomine carentibus Mommsen Staatsr. III p. 423). 2) De

lunone Sispite

(sive Sospita)

Lanuvii potissimum culla

cf.

CIL. Xlf^ p. 192.


516.

aedem

eius

Lanuvinam

pertinuit etiam titulus

quem supra dedimus N.

3098 lunoni Argeiae'


Accursius
ignotus
et

C. Blandus'' procos.

Tibure, basis ut videtur rotunda


sius in schedis autographis bibliothecae
ille

(XIF 5SS6

descripserunt ineunte saee.

XFI

paullo anle auctor ignotus quidam sed accuratus).

1)

Sic Acciir-

Ambrosianae, neque

aliter videtur legisse

auctor, cuius

autographum non tenemus

(Argiae, Argeiae, Argeivae re-

ferunt qui schedas eius adhibuerunt).


infra N. 5403)

Aram

illam probabile est fuisse restitiitam

tantum a Blando, positam autem fuisse ut tunc putabant ab Hercule Argivo (cf

cum Tibur vcnisset, similiter ut Hercules tunc posuisse dicebatur quam idem Blandus restituit (cf. infra N. 5iOl cum adnotatis). Inde et cognomen Argivae explicatur et vocabuli forma vetustatem simulans. 2) De Blando cf. supra N. 196 et infra N. 5401. Hanc aram videtur posuisse aliquanfo post aram lovis N. 5iOl, scilicet factus iam proconsul (nescio cuius provinciae).
aram
lovis Tibure,

3099

lunone
I

Loucina

Tuscolana'
|

sacra^

3099* ...ole

[rwscjolana'

sacra.

Prope Capuam rep., iam Neapoli (I 1200/1, X 5307/8 p. 976. Ritsckl tab. XXXFId. e). 1) Fidetur significari, sacra facta ex instituto Tusculanorttm. 2) Sacra a summo deorsum scriptum a dextra reliquae i7iscripfionis.

310 lunonei

Loucina.

Ad
fnb. II d).

paludes Pomptinas rep., iam Neapoli, lamella aenea

(X

6484.

Ritschl

Diovis^; castud' facitud^ Romae, lamella aenea, pars extat Bononiae (FI 537 ; partem superstitem deUneavit Ritschl priscae Lat. mon. ep. enarr. p. 98 opusc. 4 p. 728). In parte aversa
|

3101 Imone^ Loucinai

Tituli sacri et sacerdotum.

luno.

17

ex titulo antiquiore. 1) Litteris inclinatis partem dedi quae iam non extat, quam kabemus semel tantum a nescio quo descriptam. 2) Diovis vocabulum iungendum cum iis quae praeceduni, ut suppleatur: coniugi (Momms.
litterae supersunt

CIL. FI).

3) Intellege: casle facito

(Momms.).
cos.^
a. d. IIII
|

3102
(liiis*

P. Servilio L.
|

Antonio

k. Sext.

locavit Q.
|

Pe-

q.

urb.

murum

lunoni Lucinae

HS-^^Ij^/gl^,;?!,^!^,?!^/?!^^!^^

eidem-

que probavit*. Romae rep.


tab.

in Esquiliis

(FI 5S8 viderunt

de Rossi et

Bormann;
c.

LXXXIXb
a. 711.

cf.

Huebner
3)

ex. scr. epigr. n. 47).

consulis

1)

J. u.

715.

Ritschl

2)

Filius

Aedem lunonis Lueinae

Praenestinum

(cf.

CIL. I ed. 2 p. 510).

in Esquiliis

memorat hemerologium

4) Sestertium milibus trecentis octoginta.

3103
d.
d.

lunoni Lucin.

Sulpicia Ser.

f.

pro

PauUa

Cassia

f.

sua
|

vel prope Romam rep. (Fl 561 servavit Fabrettius). etiamtum re publica aut sub primis imperatoribus scriptus est.

m. Romae
1.

Titulus aut libera

3104
cinae
Tac.
v.
s.

Bassa

Vitelli'
|

[p]ro Q. Vitellio Q.

f.

filio

suo
|

[/wjnoni Lu-

L m.
descr. Svietius),

Romae (FI 5S9


a. S, 48.

1)

Fortasse hic Q.Fitellius

quemmemorat
I\l.

Alium titulum lunoni Lucinae dedicatum dedimus supra


.
.

566.

3105

Mess
|

f. Stichus

nsor, abavos
|

patris mei*,
|

[/MJnoni

Populona[eJ*

sacrum.

Teani, litteris liberae rei publicae (11198.

nem

Ritschl tab.

LXXFIII c).

1)

X4780 descripsit Mommsen; imagiDedicationem factam aliquando ab abavo patris


Is ipse

sui (sive ut postea dicebant atavo) restituit adnepos.


(vel forte in alia

nomen suum

tacuit

inscriptione posuit).

2)

Sic hic et infra N. 5112,

Populonia

scriptum est supra 5086. De ipsa dea cf. Preller ed. 5 I p. 279. Cultum eius Teanensem testantur etiam iyiscripliones sacerdotum infra N. 5112. 5115.

3106
Flaccina
c.

lunoni reginae
f.*
|

sacrum

Lic.
|

Serenianus*

v.
|

c^

et

Varinia
(in

pro salute

filiae

suae

Variniae Serenae

dicaverunt

utroque latere astrum). Alhanje prope Emeritam (Merida), intra provineiam Baeticam (I1 1024 saepius descripta). 1) Fortasse is qui Cappadociavi reocit temporibus Maximini (III 6952

cet.;

Cyprianus

ep. 75, 10).

2)

Fir clarissimus,

3)

clarissima femina.
p.*

3107
larum*.
litteris

lunoni reginae

Attius Epiicius*

v.

praeses
|

prov. insu-

(In postica) NII (avis).

In insiila Samo, columna, cui videtur signum impositum fuisse, scriptum

informibus (III S. 7162 descr. Fabricius,

viale scriptum, fortasse

insularum instituta

est

Mommsen vidil eclypum). 1) Sic pro Epinicius. 2) Fir perfectissimus. 3) Provincia a Diocletiano (cf. Marquardt Staatsr. /* p. 548).

3108 lunoni monetae


et
|

regin.

sacrum
|

[.]

Antonius L.

1.

Eutbetus
|

Antonia Dionysia vot. sol. Romae (Fl 562 descripsit saec. XFII
Dessad, Inscriptiones
Liitinae II.

lae.

Spon, auctor accuratus).


2

18

Caput XI.

3109 lunoni
Augg. pr. pr.S
V.
I

caeJesti
s.
1.

Q. Caecilius

Rufinus Crepe|reianus

cos.,

leg.

m.

Aquinci rep. (III S, 40407 Domaszewski vidit ectypum). lovi oplimo maximo posuit titulum III S. i0413.

1)

Idem legatus

3110 lunoni
S.

veridicae

(sequuntur complures versus erasi).

Nicola Manfredi prope Beneventum (IX

2H0

cf.

Eph.

ep. 8,

10S Itim vidit

ectypum).

3111
cus
I

Mammiae
iussit.

C.

f.

luslae
| |

Q. TuUius Q.
Quiritis^

f.

Horat.
j

Cincius Pris|

pontifex sacrarius

lunonis

patronus

municipi,

testa-

mento poni
XVI).

In civitate Caslellana,

i.

e.

Faleriis (XI 5123 aliquoties descripta saec.

XV.

1)

Alius pontif.

sacr. lun.

Cu[m7t*]
t.

est in

t.

Faleriensi

XI

5100. Praeterea

lucus lunonis Curritis memoratur in


inter titulos memorabiles aedificiorum.

Faleriensi XI 5126, quem infra dabimus Atque etiam Terlullianus apol. %4 indicat
illo

apud Faliscos

coli

lunonem cognomine
|

insignem.
|

3112
patris
I

Flaviae Coeliae
|

Anniae Argivae
pont.,
|

sacerd. lunonis

Populonae*,
|

L. Fl. Coeli Prisci


eius,
|

Ilvir.,

filiae,

Teanensis alumn.

et n[of]arius

1.

d.

d. d.

3113

Vitelliae

Virgiliae

Felsiae*
|
|

[mjinistrae
. . .

sa|crorum pu[6?.
1.

pjraesidis Iu[w]o|nis populo[n.]S

Virgilia Fi

a
|

[m]a[?e]r,

Teani (X 4789. 4791 vidit Mommsen). Ad 1) Cf. supra N. 5103 not. 2. aliam sacerdotem eiusdem dei Teanensem pertinet X 4790. 2) Nonien nun certum esse ait Mommsen. 3) Praesidis vocabulum videtur pertinere ad ipsam lunonem.

d. d. [d.]

3114

lun.
reg.

Lun.
sacr.

P. VituUius
I

Philologus

VI vir Aug.

imperio.

Veronae (F 5255 vidit Mommsen).

lunonibus' L, Clodius Arbusculae L Auctus v. s. 1. m. (F 4225 vidil Mommsen). 1) Iuno?ies hae, in Gallia Cisalpina coli solilae, nihil aut non multum conunune habuerunt cum lunone Romanorum, et reperiuntur dictae lunones Matronae (v. infra N. 5122), nempe non diversae a numinibus quae sub Matronarum nomine in hae ipsa regione et trans Alpes colebantur; cf. Ihm Ann. Rhenan. 85, 1887 p.77seq., et infra in capite de nundnibus
|

3115

Brixiae

peregri?iis.

3116

lunonibus

Aug. Aug.
viri

L. Licinius
sac.
|

Hymnus

Vlvir

v. s.

L m.
|

3117 lunonibus
et
I

Metella
d.

(sic videtur)

Ide

nomine

suo

T. Flavi Hermetis

sui

d.

Feronae

(V 5239.

ibidem repertos habes

ib. n.

5240 vidit Mommsen). 5254 5258.


Augustalib.
s.
1.

Aliot titulos lunonibus

dicatot

3118 lunonibus
f.
I

porticum
|

et

maceriam,

Capito Luci

et lulia

uxsor

v.

m.

Tituli sacri et sacerdotum.

luno. Minerva.

19
a.

j4gen, ubi fuit

Agirmum oppidum

Niliobrigum. in Aquitania, rep.

1891

(XIII

9U

ad eclypum).
lunonibus sacrum
f.
|

3119
Magia M.
ceris
[ei\

M. Magius M.
Ilias,
|

1.

AmaraDtus
III,

Illillvir et
|

Vera,
culina

Magia M.
et

1.

aedem, signa
]

portic.

cum ma1

locum

in

quo ea sunt,

votum solverunt,

loco

privato.

Aquileiae

(V 781

aliquoties descripta saeculis prioribus).

3120 Domnab.'
rius
I

sacrum

Sex. Baebius

Bai.

f.

vet.

ex classe

vestia-

V.

s.

1.

m.

Aquileiae

{V

T7i semel descripta saec. Xr).


|

s.

1)

DOMNA'B

traditur.

3121 3122
lun.
I

luDonib.

montan.

Cinnamis

v.

jSemaiui (XII S067 Hirschfeld vidit ectypuvi).

lunonib.

Mdtr6n.

ex visu

C. Vir.

Max.

(in utroque latere)

C. V.

M.
vidit

Comi (F 3249
fst

Mommsen).

Alius

titulus Matronis lunonibus dedicatus

V SiSO.
3123
Genitor lunonem dedicat
alleque Pompeiae locat.

Levamen hoc doloribus lacrimisque pausam credidit. At nunc videndo iugiter


et fletum
et

gemitus integrat.

1140S vidit Wilmanns; Buecheler Versus sunt acrostichi nominis Gallae. Titulus pertinebat ad imaginem Pompeiae Gallae habilu lunonis dedicatam, eodemque vel adeo poSufetulae (Sbitla) in Africa (VIll 2S1

carm. epigr, n. 220).

tiore iure collocari potuit inter sepulcrales.

Titulos lunonibus

mulierum dedicatos

vide infra inter sepulcrales

(cf.

item N. 416. 3644. 5643).

3124 Menerva sacru


tentiad

Lr. Cotena Lr.

f.*

preto[r]''

de

zenatuo sen-

vootum

dedet'; cuando datu rected

cuncaptum^
vidit

Faleriis rep., lamina aenea, est

Romae (XI 3081


Fll
1)

Bormann; imaginem
S8
n. 68).
filius.

dedit Zvetaieff inscr. Ital. med. dialectic. tab.


est lilleris
liltera

non Latinis sed

Faliscis.

n. 4

cf. p.

Lars Cotena Lartis


4)

Scripta

2) Ultima
intulit.

Q, errore fabri aerarii, qui Etruscam litteram pro Falisca

(fl)

3) Intellege:

quod votum

erat, dedit.

huc

Fidetur significari, quocunque tem36, 2,

pore dedicatum, recte dedicalum

esse

cf.

Liv. 22, 10, 4;

S (id aulem repe-

Utum ex formula
adhiberi potuerit,

voti concepti)

quamquam

concipiendi vocabulum

quomodo

hic

obscurum (Mommsenus

intellegit:

aliquando,

i. e.

suo tempore,

iatum; recte conceptum).

3125
Romae

[Mejnerva dono

de[(ief].

Buonarroti , ubi iemplum Minervae Medicae fuisse videtur, fragmenlum vasis fictilis (VI 30980 vidit Huelaen; Gatli hvll. comunale 1887 p. 134 cum imagine tab. IX).
rep. in Esquiliis, inter vias Macchiavelli et

2*

20

Caput XI.

3126

Pl.

Specios
I

Menervai

donom

port.*
|

Florentiae, laviella aenea, incertae originis (I49i.


1)

FI 323 ;

Ritschl tab. IIc).

Portandi vocabulum mirum in dedicaiione. Aliam dedicationem Minervae faclam ante tempora Augusti dedimus supra 1^.1851.
Sic videtur esse in aere.

3127 Minervae
L. [F]uuli^
cus,
I

6[on.
|

d.]

fullones',

magistri quinque[n.] curavere,


|

C.

1.

Statius,

P. Oppi.
s.'

L.

1.

Pilonicus,

L. Magni. L.

l.

Alau-

Pampilus Turpili T.
Spoleti (1 4406.

fices (fasti Praenestin.

descriplum in
f.

Mommsen, Bormann). 1) Ut reliqui artiad d. 20 Mart., CIL. I ed. 2 p. 512; cf. etiam titulum semel BabuUia Sex. insula Apsoro Dalmatiae III 5456: Artifici|bus Miner.

XI

4771 viderunt

Minervam colebant, cf. Ovid. fast. 3,821. 2) Euuli. lapis teste Bormanno, qui Fulii nomen, in aliis titulis Spoletinis repertum, intellegi putat (Fuuli legerat Mommsen). 3) Cf. N. 5S8I not.

Maxi|[OT]a),

ita etiam fullojies et lotores

/.

3128
Tais
I

Minervae
|

Aug. sacr.

M. Valerius
|

Venustus
d.
d.

el

Mulceddtia

gentilibus*

Artorianis lotoribus^
cf.

aram

Aquileiae rep. (V 801


1)

Majonica Mitlh. der

k. k.

Centralcomm. 1893

Cf Hula

arch. ep. Miith. aus Oestr. 13, 1890 p. 100.

p. 60).

2)

Cf ad eam quae

praecedit.

3129
trici

Numini
antistiti

evidenlissimo

Minervae Aug.
|

sacrum,

conserva-

ct
I

splendidisjsimi corporis
lulii

stuppatorum', ornaltam omni

cultu d.
finian.
|

d.
I

Marcii

Carpus patrn.^

Carpus [f.y

corp."*,

Amat. Ru-

hon.^ Firmus hon.^

2)

In Poriu Romano rep., deinde Romae (XIF 44 vidi). 1) Cf. Patronus (coUegii stuppatorum). 3) Filius (eius qui praecedit).

VI

1649.

4)

Corpo-

raius,

5)

honoratus, scilicet in collegio stuppalorum.

3130

Minervae

custodi.

Urbini, quo venit ex urbe

Roma (VI S29

vidit

Bormann).
|

3131
III S. 10396.
S. 11999.

Minervae
10399.

victrici

Aquinci rep.

(III S. 10438).

C. Val.
1)

Pudens' leg. Aug. pr. pr. Idem legatus Aquinci dedicavit etiam

tilulos

Provincias administravit sub Severo et Caracalla,

cf.

VIII

Brambach 6a.

3132
igni
I

simulacrum Minerbae,
|

abolendo incendio

tumultus civihs
|

tecto cadente confractum,


*,
|

Anicius Acihus Aginatius


in

Faustus
|

v. c.

et inl., praef. urbi

vic. sac. iud.,

mehus

integro proviso pro

beati-

tudine temporis restituit. Romae, quo loco urbis reperta


1)

sit,

Videiur esse (ut coniecit de Rossi ann.


intcr. chr. 1
cf.

incertum (VI S26 ad exemplum Pighii). inst. arch. 1849 p. 342) Faustus is qui

consul fuit in Occidente

Rossium

= 52139);
aug[wr],
I

a. 483 (Aginatius Faustus dicius in epitaphio tirbano ap. 882; ad eundem pertinet tilulus amphitheairi Flavii V1 1796,51

Mommsen

ind. in Cassiod. var. p. 492.

3133 [Mm]ervae Matusiae


V.
s.

[Afemjmius Caec[j7]ianus
|

[P/ac]idus cos.\

Tituli sacri et sacerdotom.

Minerva. Mars.

21

Umbria rep., prope Fabrianum loco dicto Nebbiano (XI S740 vidit BorBull. comunale 1877 1) Eiusdem consulis est tilulus urbanus FI 51757 p. 179; cf. tupra N. 1251.
In

mann).

3134

Miuervae

memori

Coelia luliana
(sic)
\

iDdulgentia

medicioa-

rum
I

eius infirmitati
|

gravi liberatam

d. p.*

Travi in agro Placentino

(XI 1297 vidit Bormann).

Prope eundem locum


cf.

repertus est titulus supra N. 2605 et praeterea alii multi Minervae dedicati,

XI 1292

Apparet Minervae nomine hic celebrari deam aliquam salularem, ut in Gallia Transalpina Minervam cognomine Belisamam. 1) Donum posuit.
seq.

3135
sibi
I

Minervae
|

memori
I.

Tullia

Superiana

restitulione

facta

capillorum

v.

s.

m.
reperta sine dubio eodem loco agri Placentini

Placentiae, poitea Mediolanii,

quo N. 5154 (XI 1503 aliquoties descripta).

3136
lib.

Minervae Aug.
|

L. Callidius

Primus

Brixellanus
|

ex arg.
]

IP, item L. Callidius


XFI).

Primus aures argenteas*

v.

s.

1.

m.

Placentiae olim, sed rep., ut videtur, ibi ubi N. 5154 (X1 1293 semel descripta
saec.

ex argenti
licet

Callidius Primus is qui primo loco nominatur signum Minervae duabus dedicavit, alter, fortasse filius eius, aures argenteas, sciope eius sanus ab auriculis', ut est in inscriptione Epidauria Aesculapio de1)

libris

dicata,

quam

infra dabimiu.

3137 Minervae
lens.
I

medicae

Cabardiac'

Valeria

Sammonia

Vercel-

V.

s.

I.

m.
Parmae (X1 1506
aliquoties descripta).

Placeniiae olim, deinde

1)

Minervae
illud a

Gabardiacensi dedicalus est etiam titulus prope Travi rep.


loco
;

X1 1501.

Nomen

hodie quoque castellum prope Travi siium dicitur Caverzago.

Cf. de sacrario

hoc Minervae Bormann

XI

p. 235. 234.

3138

deae Palladi^ C.
I

Aur. Festinus 7
(sic) a

strat.*
|

Cl

EI|GNA|

TIANI

leg.

tabularium pensijlem

solo fecit,

adiutore Cossio

Mar-

tino, Prae[s]jen[/]e et Extr[j]cato\

Mogunliad
scriptiones
lectionis est
et

rep.

a.

1714 (Brambach 974 semel descripta).


nullas

1)

Palladi in-

dicatas

alias

habemus (nam

Cirtensis

plane incerti supplemenli).

FIII 6938 non certae

2)

Centurio, strator (slratores prae-

sidum centuriones habes supra N. 1102 fin. 1140 fin., cf. etiam 2418). Cf. Domaszewski Relig. des roem. Heeres p. 50 nol. 150, 3) Scilicet consulibus (a. 217).

M. Claudius M. f.* codsoI dedit. portam Capenam (vel potius extra portam hodie dictam S. Sebastiani), nunc Neapoli (I 551. VI 474 cf. 5(^74; Ritschl tab. La. Dedimus iam supra N. 15). Pertinet ad celebre templum Martis situm inter lapidem I et Ilviae

3139

Martei

Romae

rep. extra

Appiae (Huelsen), 1) Fidetur esse Marcellus consul quinquies; eodem tenipore ab eo posita quo N. 12.

basis fortasse

22

Caput XI.

3140
Romae
plevit

P.'

Corr\[elios]

V."

f.

coso[/j
|

proba[t;jY].

Mar[fe sacrum].
In latere

in Quirinali videtur rep,

(VI i7S

cf.

S0767a descr. Rycquius.


(TT).

aracy sed vi.T ^ius arae in qua est N. 2994^, extitisse ait Rycquius in schedis).

Mommsen.

1) P. Httera

formae antiquae

Sup-

2)

Non V

fuisse sed

uncinatum { j,) probabililer staluit Mommsen. 3) Quis ex Publiis Corneliis consulibus saeculorum ab u. c. quinti et sexti significetur, quaerit Mommsen CIL. I l. c. Pertinuisse videtur, ut ea quae sequitur, ad aedem Quirini, cf. Huelsen mus. Rhen.
1894 p. 406.

praitor^ Quirino L. Aimilius L. f. monte Quirinali una cum N. 3140 (1 650. VI 363 descr. luslus Rycquitis). 1) Fortasse L. Aemilius Papus praetor a. S49 (Liv. 28, 58, H) vel L, Aemilius Paullus postea bis consul, praetor a. 565, cf. supra N. IS not. (Momms.).

3141

Romae

rep. in

3142

M. Fourio C.

f.

tribunos

militare

Tusculi (I 65.

XIF 2S78;

Ritschl tab.
64,

XLIXa).

de praidad Maurte dedet. Plane gemellum titulum ab


Ritschl tab.

eodem Furio Fortunae positum habes I

XI F 2S79;

XLXb,
C. Placentius

3143
Her.
f.
I

C. Placeutios Her.

f.

Marte sacrom. (A

tergo)

Marte donu dede.

In agro Tiburtino ut videtur rep.,


Ritschl tab.

iam

Parisiis,

lamina aerea (1 62.

XIF 5S65

XCVII

enarr. p. 92).

3144

Mavortei.
in vinea olim

Romae ad viam Appiam

Amendola

(1 808.

VI 475

vidit Ilenzen).

3145
Romae
(I 809.

Marspiter.
effossa

in Palatino

una cum N. 298S, columnula ex

lapide Albano

VI

487 servavit Fabrettius).


P. f. d. d. Q. Camurti. et Abellinum (IX 4089
(

3146 Martei

Pratae inter Beneventum

vidit Dressel).

3147
meritod.

[iVMJmisio Mar[fjo]^

M. Terebonio

C.

1.

donum

dat liben[s]|

Florentiae in museo,
tab.

Ld).

Romae
5148.
f.
I

sine dubio rep., parva basis (I 190.

VI 476;

Ritschl

1)

Cf.

ad N.

3148
Romae,

onius Q.

Numisio Martio

'
|

donom
titulis

dedit

meretod.
Gatti Bullett.

basis rep. in alveo Tiberis

(VI 50986

vidit Huelsen;

4!omunale 4892 p. 76). in tribus his 1 ) Idem numen ficari apparet, praeterea inauditum.

N. 5447

5449
et

signi-

3149
Nice
I

Marii sive
d.
d.,
|

Numiterno*
d. d.
d.

Achilles Aug.

lib.
|

proc,

Ulpia

eiu[s]

\.

Atinae (X S046 vidii Mommsen).

1)

Cf.

ad N. 5448.

3150
j>.

P. Vibiedius
S.

Tertius

/n Sabinis, ad
259).

Vittorino,

d. d. QuiriDO prope rudera Amitemi (Notizie degli scavi 4894


| |

Tituli sacri et sacerdotum.

Mars. Quirinus. Numiternus.

23

3151

[il/j^rti
|

Cypri6'

[.

/javoldnus Apulus signum


\

marmoreum

ex voto posuit et
et co[ZMmnts].
. .
.

aedem

vetustate con[lapsam]

refecit,

adiecto pronio

Prope Iguvium rep., tabula marmorea, nuper Iguvio Florentiam trantlata (XI S80S vidit Bormann). Una rep. ett basis parva inscripta L. lavolenus Apulus

Focabulum fortasse linguae Umbrorum, significans bonum, cf. titulum Vmbrum prope Iguvium rep.^^Cubrar mater^ cet. (Fabretti C. Inscr. Ilal. suppl. I p. H); et ail Varro de l. L. S, iS9 apud Sabinos cipritm
Totum
solvit
1.

m. (XI 3806).

1)

bonum

esse.

Deam Cupram
Marti
|

habes supra N. 5i5.


d. d.

3152

Gradivo

L. Plutius Pius

aedilis,

monitorS

augur, praef. sacror.

Apud Montem Porlium (XIV SS80 vidit Henzen).


cf.

in agro Tusculano,
1)

iam Romae

in

museo Faticano

Tusculi fuit aedilis lustralis et monilor sacrorum,

supra N. 90S not. 5.

3153

Marti Gradiv.
a.

T. Arius Celadus

sacrum

restituit.

Aquileiae rep.

iSlS

(F 8S56

descr. Majonica).

3154

Mar[fi] Gra[d]|ivo sacrjum

coh.

I sagitt.

oo'
1)

Gordiana.

Tum-Severin, ubi fuit Drobeta Daciae (III 6S79). tariorum miliaria. Gradivo patri dedicatus est titulus supra N. S599.

Cohors prima sagit-

3155

Marti militari
s.
1.

coh.

Baetasiojrum

c.

R.,

cui praeest ll[/jpius

Titianu[s] praef., v.

J.

m.

Maryport in Anglia rep. (VII 591 dedit Bruce). Plane similis est iitulus VII 590 eodem loco eidem deo ab eadem cohorte positus, praefecto Atlio Tutore Ad templum Martis militaris spectare videlur t. Coloniensis (cf. supra N. S754).

Brambach 467 (=

Orell.

15S6 sed cum supplemenlis noviciis).


lulius Emeri|tus
|

3156 deo
rianae
|

Marti arm.*

mil. leg. VIII

Aug. Seve|

[i42]ex[a]n[cfr]ian[ae]^
et
|

exactus cos.'
s.
1.
I.

Dedicata

a.'*

XIII k. Maias

Maximo

Aeliano cos.*

V.

m.

Moguntiaci (Brambach 996 qui vidit ectypum). 1) De Marte armato vel armigero cogitaverunt, fortaste recte. 2) Vocabulum erasum. 3) Cf. N. S586
not. 4.

4) a. [d.] (Br.).

5)

A. SS5.
. .

Aug. et dis cam|pestribus L. Aure[/. 3fa]|xim[us] Lambaesi (VIII S65S vidit JVilmannt). Marti campestri dedicatus est titulut supra N. S416, deo Marti militiae potenti N. SS96.

3157 Marti

3158

Marti

ultori.

Nesce in Aeqmculis (IX 4108 vidit Drettel).

3159
fin|us

Marti patr.
|

conservat|ori et bonae
\

Victoriae

L. Ael.

Ru-

pro se et

suos

(sic)

v.

1.

p.
est

/n Daeia, Apuli ui videtur,

rep.,

Vindobonae

(III 1600 vidit

Mommten).

24

Caput XI.

3160
vi[Z.]^

Marti Aug.

conservatori

corporis sui,
|

Mercurialis Aug.
posuit.

n.

ex iussu numilnis ipsius,

sigillum

marmoreum

descr. saec.

In valle Eisack fluminis inter Brixen et Bozen, prope Seben (V S08i solus XFI Aventinus auctor aecuratus). 1) Filicus videtur fuisse stationis

vectigalium

illo

loco constitutae, cf, supra N. 48S9.

3161

Marti amico

et consentienti

sacrum.

Hermias dedicavit

idemq. vovit.

In Dacia, Potaissae fortasse rep., nunc Vindohonae (III 897 vidit Mommsen).

Gemellus est titulus

iV.

3i94 Mercurio consentienti ab eodem Ilermia positus.


|

3162

Pacifejro Marti

Elega Urba' posjuit ex volto.

Ribchester in Anglia rep, (VII 219 servavit Camden).

1)

Nomen corruptum.

3163 3164

Venerei Erucina

In Sicilia in monte Eryce (X 7SS5 descr. Gualterus). [Fenejre


I

Erucinai
[*]acrom
|

dono
|

dedet.
f.

3164*

[Fenjerei Erucio.

Itinius P.

In monte Eryce (X 7254. 7%SS vidit


neris Erycinae fuit (Liv. 40, 54,4; fast.

Mommsen). Romae quoque aedes VeArval. ad d. 25 Apr., cet.). Cf. etiam

supra N. 959.

3165
3166
Romae,
Henzen).

Venerus Heruc.
(X
|

Puteolis rep. dicitur, tegula

8042, i semel descripta saec, XVIII).


Sallustia Helpidus d. d.

Veneri
basis

felici

sacrum

cui impositae sunt staluae Veneris et

Amoris (VI 782

vidit

3167

Veneri placidae sacrum. Romae, olim ad viam Appiam (VI 785 saepius descripta
|
|

saec.

XVI).
posuit.

3168

Romae (fl 784

Veneri pudicae [C]laudia Maximill[a] vidit Bormonn).


| |

ex viso

donum
Dorcas

f.

c.

3169 Veneri caelesti eademque dedicavil.


I

Augustae

sacr.

Nummia

C.

f.

s.

p.

L. d. d. d.

Boviani (IX 2S62

vid.it

Mommsen).
|

3169* Dexter
Terracinae rep.
esse dicitur

Veneri

opsequenti

I.

m. don.

a.

4894 (Notizie 4894 p. 402).

Ve7ieri obsequenti dedicatus

etiam titulus

XIV

5S69.

Aedem urbanam

eius deae

memorat Servius

ad Aen.

4,

720 cf Liv. 40,54,9.

3170

Veneri probae sanctiss. sacr.

Ti.

Claudius Marcion.
(
|

[S]alve, mille

animarum

inlustricenare^ opus, salve


(sic)

[p]ulchri oneris portatrix inixuperabile"

donum,
|

rerum humanarum divinarumque


salve mille

magistra,
|

satrix servatrix amatrix sacrificatrix,

animarum

inlustricenare opus, salvel

Tituli sacri et sacerdotam.

l.

Mars. Venus.

26

Cumis
n. 2S5).

rep.,
1)

nunc Neapoli (X 3692


fioe

vidit

Mommsen.
c.

Buecheler carm. epigr.


in ixuperabile

De

vocabulo

cf.

Buecheler

2)

lapis; in-

iellege: insuperabile.

3171

VeDeri Genetrici

^u4q>Qo6i[rri\

revetsLQa.

Eresi in Lesbo (III 8.7137 vidil Cichorius). In basi gemella scriptus est titulus luliae Caesaris filiae quem supra dedimus N. 127, qui videtttr una cum hoc dedicatus esse.

3171* deae Veneri

[G]enetric[i]*
|

sacrum.

Beneventi (IX 1SS5 semel descripta saec. XFIII).

1) C.

Enetri C.

1.

iraditur.

3172 Veneri
1

Genetrici,

FortuD[ae]

Vibia Secund

Praeneste

(XIF 2903

vidi).

1)

Forlasse r[educi].

3173
privato
s.

Veneri
p.

victrici

L. Apronius

Amandus

Vlvir Aug.

solo

p.

1) De Fenere Fictrice, eademTifemi in Umbria (XI S928 vidit Bormann). que Fietoria, cf. Preller ed. 5 I p. 442, Mommsen in comm. ad hemerologia ann. lulian. Iiil. 20. 50 (CIL. I ed. 2 p. 522).

3174
col.
[v.
1

Veneri

vicltrici

pro

sal.
|

imperi et

s.

p.

q.

R.

et ordinis
|

Apul., C. lul. Valles haruspex


p.

col. s. s.*

et antis|tes

huiusce

loci'|

1]

scripta,

Jpuli (Maros-Porto) in Dacia rep. (III HIS cf. III S. p. 1590 integra bis departem vidit Mommsen). 2) Fortasse locus 1) Coloniae supra scri//tae. sacer erat Mithrae; una videlur stetisse t. III 1114 dedicatus Soli invicto.

3175
Flavia Titia

Veneri
filiae
|

victrilci

Aug.

sacr.

in

honorem

Lu|ciliae

Lepidinae

pientissimae.

Merobrigae in Lusitania (II 25 semel ut videtur descripta).

3176 Veneri
ris
I

victrici

in

memoriam

Albuciae C.

f.

Pontiae

uxo-

M. Marius Paujlus. L. d. d. d. Salonis (III 196S vidit Mommsen).

3177
niae
|

Veneri
f.

victrici
|

Particae

Aug.* sac,
|

in

meraoriam
|

Antoet

Dec.
I

Paulae,
|

Dec. Antonius

Proculus,

decur.

Salon.,

Co-

ponia
victrix

parentes.

L. d. d. d.

1) Ut Venus eadem quae Fictoria, sic Fenus haec victrix Parihica Augusta eadem quae Fictoria Parthica Augusta (cf. supra N. 50S); cf. Mommsen I. c.

In Dalmatia rep. loco dicto Danillo (III 2770 semel descripta).

3178
vidit

Venelri

victrijci

Hyblenlsi

C. Public.

Donaltus

d.

d.

Hyblae, cui cognomen maioris fuit (Patemo), in Sicilia, nunc Calaniae

(X 7015

Mommsen).

3179
k.

Signia Ursa Signi

Symphor.

f.

templum
|

Veneri Pelagiae a

solo fecit et

signum

ipsius deae posui[f],

sac* L. Coroificio Secundo,

Mais.

26

Caput XI.
In insula Dalmatiae Nlgra Corcyra (Curzola) (III 5066
cf.

III S. 10085 Hirsch-

feld vidit ectypum).

1)

Sacerdote.
fisicae*

3180 imperio Veneris


Primigeni
|

lovi

o.

m.

Antistia

Melhe

Anlisti

ex. d. d.

Pompeiis rep. inter

annos

1394^ et

1600

vavit Capaccius auctor accuratus).

l)

cum aquaeduclus fieret (X 928 serEadem Venus fisica memoratur etiam in


fisica

duabus inscriptionibus parietariis Pompeianis (IF 1320 et ad X 928) ; Mefitis est X 205. Vocabulum obscurum, de tpvoix- non cogilandum.

3181
pot.^
liberalitate

Veneri Aug.

L. lulius L.
|

f.

Q. Martiallis Illvir^

aed. et q.
|

si|mulacrum

aereum Veneris
|

cum

aede sua et Cupidinibus

ex

L. luli Martialis
|

patris sui,

super aliam libeiralitatem


\su\\
|

Romae

aeternae*,

quam nomine

Victoris fratris

posuisset, dedit. Dec. dec.

Cirtae (FIII 696S vidit Wilmanns).


sc.

1)

Quirina (tribu).

coloniarum Cirtensium.

3) Aedilis et

quaestdriae potestatis.

2)

Triumvir,
4)

Praeter

Feneris simulacrnm et aedem lulius Martialis etiam simulacrum

Romae aeternae

promiserat, nomine fratris.

3182

lovi, lunon., Miner.,


[

Antonia M.

lib.

Aphrodisia scyphos

II,

Venerem, speculum

donum

dedit.
oidit

Augustae Praetoriae (Aosta) rep. (F 6829

Mommsen).
|

3182* Mescenia

Valentina

Salonis (III 1962 vidit

imperio Mommsen).
|

Veneris

lunonem

d.

d.

3183

Fedimus conditjor
|

sacrari Veueris

Chendies*

cum

po|rticum

et cocinaltorium costitui

et

ente^ donavi.

Olim Romae ut videtur, iam Oxonii (FI 2275 vidit Huebner).


Cnidiaes (cultores [Fener]\s Cnidiae memorantur

1) Intellege:

diae dedicatus est titulus infra

iV.

5S1S).

FI 4872; Bonae deae Feneri

Cni-

2)

Mommsen

intellegit: et enl(h)ecam.

3184
neris

M. AureHus Pacorus
|

et
|

M. Cocceius Slratocles,

aeditui

Ve|

hortorum
|

Sallustian6rumS

basem cum

paiment6
|

marmorato

Dednae

d.

d.

Confictus
1)

Romae, incerlum qua regione urbis rep. (F1 122 saepius descripta saec. XFI). esl titulus Feneris hortorum Sallustianorum Orell. 1569 (= FI 667*). Alius avdituus Feneris hortorum Sallustianorum est Eph. ep. 4, 869.

3185
dccem):

N. Pumidius Q.

f.,

M. Cotlius M.

f.
|

(sequuntur alia nomina


|

heisce magistreis* Venerus loviae

murum'^

aediOcandum coiraM. Aurelio


co[s.]'.

verunt ped.

CCJ^XX

et

loidos fecerunt Ser. Sulpicio

Capuae, nunc Neapoli (I S6S. X 5776; Ritschl tab. LXIIIa). Alterum exemplum eiusdem inscriptionis, sed mutilum, est in lapide bis tantum descripto X 5777 Eph. ep. 8,460. Ceterum de his 1) inagistres videtur esse in altero exemplo.

magistris fanorum in agro


tis

Campano

ante conditam coloniam

Capuam

creari soli-

cf.

Mommsen

CIL.

cipales.
T)er

X p. 567 et infra

N. 5540. 5541. 5597, item inter

titulos

muni-

2)

Postrema vocabuli

littera,

scripta in fino vertus eius qui praecedit,

signum quoddam ad hunc versu?n revocata.

3)

A.

u. c. 646.

Titali sacri et sacerdotum.

Venus. Mercurius.

27

3186
sacerdot[i]*
cie
.
.

Avillia[e]
|

Aeliane,

ii)[arri]
|

Egnati Rufi
|

equitis Ro[iaJ|ni,
|

Iovia[e]

V[e]ner[iae]'

Abellanor^wm]

Abellae (X 1207 semel descrfpla saec. Xnil).


ditur.

1) sacerdotis,

2) vi ner. tra-

3187 Acca* Q.

f.
I

sacerdos
Corfinii

Veneris^

descr. de Nino). 1) MuUerem. Paelignam huius nominis nominari apud Silium 9, 117 monet Mommsen. 2) In aliis quoque oppidis Italiae inferioris sacerdotes Veneris vcl Feneriae creabantur, Sacerdotes Cereris et Feneris vide cf. IX 25S8. 2369. X SIU; Eph. ep. 8, 577. infra N. 55S0. 55S1.

Pratolae prope rudera

(IX 5166

3188
parte)

L.

Pescenius T.

f.

Mircurio

dono dedit mereto. (Ab


1X3530

altera

sacra lovi^ Stigio^

Prope

Firmum Picenum

rep. a. 1348, tabella aenea (I 181.

descripta

reperiiur in aclis quibusdam publicis civitatis

Firmanae

a.

1348 confeclis; aliud


1)

apographum innotuit

viris doctis

tum Romae degentibus).

Mercurio acta.

Sed

Mircur- scribitur etiam N. 5189. 5206 et in vase aeneo Praenestino

XIF 4099.

XIF 4106,

Mirqur-

2) lovis acta.

3)

Stygio vel Stugio in aere fuisse putat

Mommsen

(suspectam hanc partem inscriptionis reddit quod sacra lovi Stygio hemislichium
est Fergilii

Aen.
[L.]

4,

658).
f.

3189
Tiog
I

Pontius Cn.
\

Mircurio

(sic)
|

dedit.

^evmog

[n]6v-

[Fyja/of vlog

['E^Qfiai dcoQo^v].

In

instila Issa (Lissa)

Dalmatiae

(III

5076 vidit Mommsen).


|

duumvir* dat. M'. Rustius M. f. M'. u museo Capitolino, ara rotunda litteris fortasse liberae rei publicae (FI 318 cf. 50784, Huebner cx. script. epigr. n. 2). 1) Duovir Antii puto, ex quo oppido aram Romam adlatam esse suspicor collato titulo Antiate X 6680.

3190

Merqurio

Romae

in

3191

[Merc]urio August[o]
|

.
j

[j)ro

salute mper]atoris
[ .

Titi
. .

Cae-

saris [Vespasiani Aug.]

templum a fundamenl[?s]
. .

[mace]-

riem in circumitu et aediOcis


Coloniae Agrippinae rep.
71.

a.

1866 (Brambach 2040; Huebner ex. script. epigr.

594).

3192 Mercurio
ex voto don. ded.
[e]t
|

Sex. Veracilius
|

Sex.
libr.'

f.

Ouf.

Priscus Illlvir
|

i.

d.*
| (

dracones aureos

quinque

adiectis

ornament.
altero latere

cortina (in latere herma Mercurii; iuxta aries; caduceus


urceo).
p. 446 seq.).

in
1)

herma barbatus, ante quem mensa cum


dicundo.

Mediolani, ara (Notizie degli scavi 1896

Quattuorvir iure

2)

Librarum.
fatali
|

3193
vit
I

Mercurio caelesti

Q. Munatius Trochorus

ex voto soi-

votum Mimatiorum. Romae (FI 321 bis descripta

saec.

XFjXFI).

28

Caput XI.

3194
vovit.

Mercurio

consenlienti

sacrum

Hermias dedicavit

idemq

Rep. una

cum N. 5161
|

(III

898 vidit Mommsen).

3195
tibiae).

sacrum

Mercuri6

epul6ni

euphrosyn6

(in lateribus cyathus,

Romae, nunc Parisiis (VI 322

vidit Henzen).

3196

Merc[M]rio sob[no]

In Africa loco dicto


S. 42002 vidit Cagnat).
loci

Henschir Bez, ubi fuit civitas Vazitana Sarra (VI11

Aedes Mercurii sobrii memoratur in inscriptione eiusdem VIII 42006; etiam Tkuburnicae (in valle Bagradae), ilem Cirtae Mercurium sobrium cultum esse docent tituli VIII S. H690. 49490. Romae quoque statua fuit eiusdem dei, cf. VI 9714: numularius a Mercurio sobrio, ib. 9483 insul. [a il/]ercurio sobrio. Cf. Paulus Festi p. 296 s. v. sobrium vicum.

3197
act.^ e[ius].

Mercur. invic* sacr.


|

pro salute

Praesentis

n.

[5|agaris

Venusiae (IX 423 semel ut videtur, sed satis accurate, descripta). Initio fractam fuisse traditur. 1) Mercurio invicto praeterea dedicatus est titulus X 6219. 2) Actor, Ab eodem homine pro salute eiusdem Praesentis eodem loco

dedicatus est titulus hic

'^HXlo)

Mi&ga vnsQ

aojxr}Qiaq BQi[xx]iov IlQaiaevvoq


Brittii Praesentes

Sd-

yaQig otxovof^og (Inscr. Gr. erunt saec. p. Chr. altero.

Sicil. Ital. 688).

complures floru-

3198 Mercurio

regi sive

Fortune, Blesio Burjgionis

fil.

v. s.

1.

m.

Nijmegen, ubi fuit Noviomagus, Germaniae inferioris (Brambach 10 qui

vidit).

3199
lius

Mercurio
I

lucrorum potenti*
|

et conservator. sacr.

C.

Gemelex
k.

C.
|

fil.

Ouf. Valerianus
(

Illlvir a. p.^

praef.
|

i.

d.,

cum

Cilonia Se|

cunda
voto
lunias

coniug. et Gemellis
|

Valeriana Secundo
j

Valeria l[t]beris suis


(In latere) dedicata
|

donum
|

posuit et dedicavit.
II
|

L. d. d. d.

III

Dextro

Fontaneti inter

Mommsen).
regionis

Fusco cos.^ lacum Verbanum


et
2)

et

Novariam, iam Mediolani (V 6396 vidit


in
alia inscriptione

1)

6394.
cf.

Sic appellatur Mercurius etiam

Quatluorvir aedilicia potestate.

eiusdem

3)

Videtur significari

annus 496;

ad

V 6649.
'EQ{.iiig.

3200

Lucri repertor atque sermonis dator,


|

infas palaestram protulit Cyllenius


|

'l^QTig^ tbv

'EQf.ifjv

eioad'''

^EQrjfxg d' 'ATricot.


af.ia
\

xal yevog (pikovg ^'


(sequuntur
alii

nonnulli versus Graeci desperatae lectionis).


(In latere sinislro)

interpres divum caeli terraeq.

meator,
]

sermonem docui mortales

atq.
|

palaestram.
|

[rofi]usque terrae,

Tituli sacri et sacerdotum.

Mercurius.

29

sermonis dator
lovis nimtius et

atq.

somniorum,
minister.
vidit Henzen; Graeca Latina tractavit Buecheler carm. Lat.

precum

Romae

in villa Albania, in

herma Mercurii (Fl S20

contulit Kaibel inscr. Gr. Sieil. Ital. n. 978.


epigr. n. 1S28).

1)

^Axxiq viavult Kaibel.


i,

3201

(Mercurius sedens, adsunt haedus, gallus^ testudo)

honorem

d. d.

Mercurio neglotialori. Heddernheim rep., nunc


alteram esse putat Lehner
l.

in

dedit Lehner Westd. Zeitschr. 1898 p. 272).


c.

museo Wiesbadensi (Brambach 1460; imaginem Titulum Brambach 1471 huius partem

3292
3203
XVvir
(l et

(Mercurius, Rosmerta?) deo Mercur.

nundinatori.
1S08).

Bierstadt prope Wiesbaden,

iam in museo Wiesbadensi (Brambach


sedes*atep.'
| |

Mercurio
|

cuius

sunt
|

Appius

Cl.

Lateranus
[
|

Aug. pr. pr. leg. 111 Ital.^ v. s. 1. m. Avgustae Findelicum (III S793 vidit Mommsen). 1) Sic legit JHommsen e litterae contignatae), ater priores quidam, unde nonnulU fecerunt a tergo.
sacr. fac, cos. design.,
leg.

Quid

subsit, ignoratur.

2)

Legalus fuit pro praetore provinciae Raetiae

et legio-

nis in ea tendentis tertiae Italicae,

non ante Marcum imperatorem, qui legionem


cf.

terliam Italicam conscripsit et in Raetia coUocavit (Dio SS, 24


not.

supra N. 2287

et

N. 2288

fin.).

3204
Satullinus

deo Mercurio attegi|am* teguliciam


c.

compiositam Severinius
|

T.* ex volto posuit

1.

I.

m.

In Alsatia prope Niederbronn rep. (XIII 60S4 vidit Zangemeister).


luvenal. 14, 196: dirue

Maurorum

aitegias.

1)

Cf.

2)

Civis

Tribocus

(Zangemeister

ann. Bonn. 76, 1883 p. 227; punctum inter C. et T. iam non agnoscilur).

3205 Optatus

Cassius
]

Optionis

f.*

Susceptum merilo
ut facias hilares
|

votum

tibi,
| |

[Mjercuri, solvi,
|

semper tua

templa colamus.

Novariae (F 6S06
ut videtur memorntur

vidit

Momrnsen; Bueckeler carm. epigr. n.262).

1)

Idem

V 6609.
f., I.,

3206
Plotius M.
ct

L. Oppius L. f/, Min.* Staius Ov."


1.*,

L. Vicirius [Ti.
|

f.],

A.

C. Sehius C.
d.
]

I.",

C. Claudius C.

magistres^ Mircurio*
\

Maia donu.
I

s.

^evxiog ^OTtniog^ .Aevxlov,


|

Mivaxog^ ^vaiog

OvixiQiog Te^Qio[v], AvXog IlkwTiog MaaQFaiog 2rjiog Faiov, Faiog KXav6[i^og Faiov, ol 'EQfxaiOTai, 'EqixeV y.a't Maiai. Deli rep. (III S. 7218 Mommsen vidit ectypum). 1) In synopsi rerum sacrarum aedis ApolHnis DeUi scripta anno circiter 180 ante Chr., quam edidit HomoUe buU. de corr. heUenique 6, 1882 p. 29 seq., repetivit Dittenberger syll. n. 367, recensentur inter donnria recens inlata (v. 147.148, ap. HomoUe p.4S): axs(pavov
Ovlov^,
1

^Evy.iog

xov,

XQvaovv imypufrjv ^exovxa Mivaxog Mivdxov Ti^iog '^Potfxaloq ix Kv/irjg dvi&tjxev'' dXXo axeqidviov imyQa^ijV sxov ''jisvxiog "Onniog ''Pwfiaiog 'AnoXXtovi XaQioxTjQiov^. Sed ab hoc L. Oppio noster omnino diversus, quippe qui aUquantum postea vixerit, tiquidem recte HomoUius (bull. de corr. heUen. 8, 1884 p. 89) hunc
^"

30
titulu7n

Caput XI.
scriptum putat inter annos circiter 460
reperitur

440 anle Chr.

2)

Minatus prae-

IX 438. XIF3502. 4122, 4 et apud Livium cognomine absiinentes vix reperiuntur post tempora Sullae (cf. supra N. 3097 not. 4). 5) Magistri, scilicet collegii Mercurium et Maiam colentis (Graece igitur ol ''EQf/.aiaxai), mercatorum sine dubio. Alius simiiis
9, 7. 26.

nomen praeterea apud Velleium 2,


40, 38,

IX

4140. 2809 et in titulo Deliaco, de quo vide not. 4 et

46,

3)

Ovius praenomen

4) Liberti

6)

titulus Deliacus est III S. 7217.

Sic (Mirc-) etiam

iV.

3488. 5489.

7) '^EqhsI

scriptum etiam III S. 7217.

3207
Suneros,
|

Niger

Sitti

[P. ser.],

Salvius Arri
|

Q.

ser.,
|

P.

Sittius P.
d.
d.,

I.

Albanus Numisi L.
Libella[e llvir
i.

ser.
\

Merc. Maiae
.

sacr.,

ex

iussu
j

M. Lucci
a collegio

d.]

ceptum

In agro Pompeiano rep. (Notizie 4893 p. 213).

Pompeiis Mercurio

et

quodam
fieri

libertinorem et servorum ex decreto decurionum iussu


solita

Maiae duum-

virorum sacra
his

esse

etiam

alii

tituli

declarant; ex iisdem coUigitur,

procedente tempore Mercurio et Maiae adiunctum esse Augustum.

Nonnullos ex

ministrorum Mercurii Maiae Augustae

titulis

Pompeianis dabimus infra inter

titulos municipales.

3208 Mercurio Augusto


Herennius M.
d.
s.
1.

et

Maiae Augustae

sacrum ex voto
|

M.
|

Albanus
tres

aedem

et signa

duo cum

imagine Ti. Augusti

p.

solo publico

fecit.

Lugduni, arae

iisdem

verbis
et
|

inscriptae

(XIII 4769 vidit Hirschfeld).

3209
Satto
I

in ho. d. d.

Mercurio
v. n.
s.

Maiiae ca|ducium et

aram Mascllius

ex vo|[f]o Kreuznach (Brambach


[/"Jaber

s.

1.

1.

m.

724 vidit).
1.

3210
1)

Maiae

v.

v.*

mer.

C. Attius Atticus.

Grenoble,

tabula ut videtur aerea (Revue arch. 29, 4896 p. 593 n. 81).

Fortasse: ut voverat (Cagnat).

3211
cos.*
I

deae
1.
1.

Maiiae

aedem

solo fejcit G. Arrius Paltruitus bf.

V.

s.

m.
rep.

Germersheim
sularis.

(XIII 6093 vidit Zangemeister).

1)

Beneficiurius con-

3312 Apoline
3213
in

L. Carnius C.

f.

Panormi, fortasse Halaesae rep. (X 7263 vidit Mommsen).

Maxima Nasia Cn.

f.

Apoline

dat.

In Piceno rep. loco dicto Moitovalle, lapis foramen habens, per quod

nummi

vasculum cameramve suppositam demitterentur (IX 3805 typum).

Mommsen

vidit ec-

3214

C. Hinoleio C.

1.

Apolone dono ded.


fictili

In agro Caleno rep., iam Neapoli, cistellae

(fortatse acerrae) stilo in-

tcriptum (X 4652; Ritschl pritcae Lat. epigr. tuppl. III

= opusc. 4

tab.

XFII

fig.

cf

p. 320).

Tituli sacri et sacerdotum.

Merurius et Maia.
merito.

Apollo.

31

3215
p. 570).

L. Opio C.

1.
I

Apolene

dono ded.
rep.

Prope Mosciano in agro Praetuttiorum

(Bamabei Noiizie

degli scavi 4891

3216
parti
I

M. Mindios L.

fi.,

P. Condetios Va.

fi.,

aidiles,

vicesma

Apolones dederi. liomae, nunc Monachii,

tabella aerea (I 182.


f.
.

yi 25;
|

Ritschl tab. Ilb).

3217

mpricius C.

aburcus

q.

[ijpolinei dat.

Faleriis rep., deinde Parisiis (XI 5075 vidit

Mommsen).

3218
1.

Apoliiui Genioque Augusti Caesaris

sacrum

L. Apusulenus L.

Eros magister puteum puteal laurus d. p. s. Prope Bononiam rep. (XI 80i vidit Bormann).

3219
d.
d.,
I

Apollini Auguslo
1.

sacrum
]

raagister et minister

anni Lll*

L. Laberius L.

Felix,

Tertius Q. Q.^

Nunniorum

Lunesis et

Montani (in latere: laurus; in aliero latere: corvus.) Romae rep. a. IS62 inler Aveniinujn et viontem Testaceum (FI 5S ad exempla
complura accurata, facla saec. XVI. XVII). Ornamenta laierum sic ut supra unus tantum auctor enotavit, reliqui variant vel tacent. 1) Magister et minister fuerunt Laberius Felix et Tertius Nunniorum servus anno quinquagesimo allero ex quo constitntus est vicus in qao simulacrum Apollinis dedicatum est, id est ut

videtur circa

annum 4SJ6
ApoUini

p. Chr.,

nam vici ordinali


c,

et

magistri annui creari (vel denuo

creari) coepti sunt circa a. 7i7 u.

(cf.

ad N. 5615).
|

2)

Duorum Quintorum.

3220

Q. LoUius

Urbicus

praef. urb.*

Romae (FI 28

ter ut videLur descripta suec.

XFI).

1) Cf.

supra N. 1065.
Africae,
]

3221
augur,
leg.

Apollini sancto
|

L. Minicius Natalis*

cos.,

pr6 cos.

Aug. pro pr.

Moesiae

inferioris.

Canino prope rudera yuleenlana rep. (XI 292S vidit Bormunn).


supra N. 1061, infra N. 5i1S.

1) Cf.

3222
urbi',
I

Apollini sancto
|

Memmius

Vitrasius
|

Orfitus v.

c.

bis praef.

aedem providit, curante Fl. Claudio Euangelo v. c, comite. Romae (VI 4S vidit Henzen). 1) Praefectus urbi ilerum fuit a. 5S6J9,

cf.

supra N. 1245 not. 5.

3223
cortis
dedit.

deo sancto ApoUini


praetoriae

pacifero,

ex voto libes solvit milex

(sic)

centuria

Dasi

Aelius

C
saec.

libes

votum red-

Romae (VI 57

fortasse semel

tantum descripta
et medicinali

XV).

3224

ApoUini

salutari

sacrum.

Incertum quo

loco, sed

Romae

ut videtur (VI 59 ad

apographum quod Fr,

Vettorius a. 1752 misil Gorio).

3225
tria

ApoUini

praestanti
|

C. H. M.'

fiomae (VI 58 viderunt Smelius et Jiuper de Rossi).

1)

Videntur indicari

nomina

dedicantis.

32

Caput XI.

3236

(Apollo

d.

delphino innixus,

s.

lyram tenens; iuxta grypus, in globo


|

stans; aquila)

Aur. Vitalis pro se suisq. deo Apollini praestantiss. Jpuli (Carlsburg) in Dacia (III 991 vidit Mommsen).

v.

1.

p.

3S27
aram

ApoUini
|

sacrum
|

L. Statilius

Primus de sua

p. p.
|

Hanc
reno-

vetustate

labefactatam

L. Statilius

Pollio de sua pec. et

vavit et restituit.

Prope Civitavecchia rep. in ruderibus Castronovanis, iam Romae (XI 5372


vidit Henzen).

3328

Hilarus

Syriaci Aug.
|

lib.

tabuL* ser.
|

Accipe, Phoebe, pre[c]or

T[j]ry[nf]hia

munera*
|

pro me:

haec

tibi

quae
|

potui fortia dona'' dedi.


|

Hic orbem domuit, tu pacem,


utraq.
|

Phoebe, dedisti:
|

res votis annuat ista^

meis.

Aquileiae, in lapide qui arboris trunctim imitatur (Majonica arch. ep. Mitth,

1896 p.209; Buecheler carm. epigr. n.18H). 1) Tabularii. 2) Herculis arma. 3) (Jtraque ista, scilicet victoriam et pacem, intellegit Hilberg Jahreshefte des

oesterr. arch. Inst. II 1899

Anz.

p. SO.

3229 monitu ApoUinis

P. Metihus

Secundus
1)

leg.

Aug. pr.

pr.*

Lambaesi (FIII 2391 vidit Renier). Africani fuit a. 123, cf. supra N. 1035 not.4.

Legatus pro praetore exercitus

3230
linis
1

diis
I

deabusque selcundum interpreltationem oracu|li Clari Apolvalli

coh.

Tungrorum.
Hadriani,

Housesteads in Anglia, ubi fuit Borcovicium statio Newcastle (FII 655 vidil Huebner).

iam

3230*
linis.

d.

deabusque

secundum interlpetrationem
Mommsen).

(sic)

Clalrii*

Apol-

Corinii in Balmatia rep. (III 2880 vidit

1)

CLARI'I

lapis.

3230**

dis

deabusq.

s[e]cundum

interpreta|tionem

ora|culi

Clajri

ApoUin.
In confiniis Numidiae et Mauretaniae,
descripta).

regione Ferdjua (f^III 8531 semel


titulos

Titulum Apollinis Pythii dabimus infra inter

numinum peregrinorum.
f.
|

3231

ApoUini
|

Aug.

in

memoriam
vet.

M. Modesti M.
|

Repentini

M. Modestius

Repentinus
|

pater

ex dec.

al.

Aravacorum.

Ovilavae (ITels) in Norico (III 3629 semel descripta sub finem saec. XF).

3232 ApoUini
Celatilani,

Aug., ho|nori mem|oriaeque L.


fili
|

Aemili L.

fil.
j

Quir.

Porcia

Festa

karissimi.

L. d. d. d.
(II S. 6181

Rep. Caldas de Malavella prope


vidit Huebner).

Gerundam Hispaniae Tarraeonensis

3233

Diana

M. Livio M.

f.
|

praitor'

dedit.

l^ope oppidum Nemi rep., ubi fuit fanum et Nemus Dianae in agro olim Aricinorum, ara lapidis Gabini (XIF 4182^). 1) Iiicertum utrum Aricinus praetor an populi Romani.

Tituli sacri et sacerdotum.

Diana.

33
filiod
|

Dianai

3234 Poublilia duuum dedit.


Prope Nemi

Turpiiia

Cn. uxor

hoce seignum pro Cn.

rep., tabula

aenea

(XIF 4270 dd imaginem photographieam).

3235

Diana mereto
rep.,
i?i

noutrix Paperia.
(ie?iea

Prope Nemi
rep. exse dicitur

ciispide

(Notizie degli tcavi 4895 p. 456).

(Vna

mamma

aenea).

3236
I?i

Cn. Q.' et raed^ Diana.


vasculi

7nargi?ie

aenei prope
2)

1)

Nomen

dedica?itis.

Nemi

rep.

Fortasse intellegendum :

(XIF 4184a vidit Hirschfeld). me quoque; certe med vide-

tur referri debere

ad ipsum vasculum.
[f.
|

3237
tod.
I

A. [rji^tjinius A.

Dtjanae

aidicolam votum
\

dedit mereccTtsdcoxe.

^vXog

Tiriviog ^vXio

vog '^QTa/^iTi evxav

vaiaxov

Tare?iti rep.

(Notizie degli scavi 1896 p. S41).

3238
Tibure

Dianai opifer.

Nemorensei

L. Apuleius L.

1.

Antio[c].

(XIF 3S37

bis vel ter descripta saec.

XFI).

3239 irap. Caesar Augustus fines Dianae restituit, KalouQ ^s^aorbg oQOvg l^QTii.iidL a7toxaTs\orrjOv.
|

avTO/.QocTWQ

oppidum, ad vicum MsyaXsg KaxsvxSQ (Ath. Mitth. 4896 p. 57S descr. Graecus quidam). Ad Dianam Ephesiam pertinent eliam tituli supra editi N. 97. 411.
Inter
et Tire

Ephesum

3240
(In

irap.
|

Caesar
Tifat.

Vespasianus Aug.
Cornelio Sulla^
T.*
|

cos. VIII' fines locor.^


|

dica-

torum Dianae

a
|

ex forma divi Aug.

restituit.

summo

cippo) P. D.

Prope Capuam ad ecclesiam S. Angeli in Fortnis rep. (Notizie degli scavi 4895 p. 16S). Alium cippum iisdetn verbis inscriptum dedimus supra ri. 2S1. 1) A. 77 (vel 78). 2) agrorum exemplum supra N. 231 (locorum etiam id quod

viderat saec.

XVI

Metellus).

3)

Cf

Fellei. 2, 2S.

4)

Praedia Dianae Tifa-

tinaef (lanellius).

3241

Diane

Tifatine.

In signaculo aereo rep. prope


laculuin argumento est,
fhabuisse,
cf.

Capuam (X 8039, 1 vidit Mommsen). Hoc siDianae Tifatinae aedem suum tamquam patrimonium Mommsen CIL. X p. 567, item infra ad N. 5525.
[Tijfatinae'
|

3242 Dianae

in

cis

M. Icc|ius

Muram|ius

(Dianae imago). Le Pegue in agro Focontiurum


feld).

rep.,

nunc Avennione (XII 1705

vidit Hirsch-

1)

Latinae priores, male.

3243
[lAug.

Dianae

Nemoresi Vestae
cos.^
praef.^
|

sacrum,

dict.*

imp. Nerva Traiano

Germanico
I

III

cius T. Voltedio Mamiliano,


| |

quae-

6torib.

L. Caecilio Urso II, M. Lucretio


I

Sabino

II,

aedilib.

Q. Vibenna

|Ouieto,

Ti. Claudio

Magno,
II.

P. Cornelius

Trophimus

pistor

Romaniensis
3

Dbssau, Inscriptiones Latinae

34
ex reg. XIIII^ idem cur.
eius,
|

Caput XI.
vici

quadrati, et Lania C.

f.

Thionoe

(sic)

coniux
|

votum libens solverunt. Apud lacum Nemorensem. rep., est Romae (XIF 2215 vidil Henzen). 1) Dictatore (dictatura summus magistratus Ariciae, quo anno 100 functum esse Traianum apparet). 2) A. 100. 3) Praefecto. 4) Ex regionibus quattuor-

decim

(scilicet

aliqua earum) urbis Romae.


(sic)
\

3244
lius
I

Deanae

Nemorensi
rep.

sacrum

M. Acilius Priscus

Egri-

Plarianus*.

Romae, sed fortasse Nemore

(XIF 2212

descr. Henzen).

1)

Ad kunc
praef.

hominem pertinent

tituli Ostienses

XIF

72. 1SS. 136.

3245
co[h.]
I
I

Dianae Nemores.
|

sacrum

Ti.

Claudius Claud[i]|anus

Bracar. August.
(III

e[x] voto su[s]cep. de suo.

Naronae (Fiddi)

1775 semel descripta).


|

3246 Dianae
voto suscept.
I

Aug. sacr.
|

Q. Claudius
solvi.

Severinus

Illlllvir

Aquil.
|

remonente
a.

dea

Aquileiae rep.

1874

(V 8216

descr. Majonica).

3247

Dianae Lucif. (Diana cum cane).

(In latere)
|

Lunae (Luna stans cum


(vir

velo supra caput). (In altero latere) Sex.

Ivent.

Suavis

pateram tenens).

Colognolae prope Veronam, iam Feronae

(F 5224
|

vidit

Mommsen).
|

3248 Dianae
M.
f.
I

caelesti

sacnim

Q. Cornelius

Theophilus

cum

Quintia

Luperca. Tibure (XIV 5556

vidi).

3249
Felic[/]a
\

compolenti'
d. d.

Dianae

Mummeius
1)

Atticus et

Mumeia

(sic)

Nepete (XI 5198 vidit Smetius).

Cf

infra

ad N. 5458.
ani'
ii.
|

3250 Dianae
Aug.,
s.
1.

conservatric.
sodalis
|

pro salute

cos.,

filamin.
lib.

procos.,
1

pontif.,

Aureliani Antoniniani,

Hosius

v.

m.
Veronae (V 5225
cf.

p. 1074 vidit

Mommsen).

1)

Nomen erasum,

fortasse

Quintiani.

3251
limitis.

Dianae

victrici

C. Jul.

Maximus

proc. Aug.,
(

praepositus

In Mauretania loco dicto Arbal (VIII 9790 vidit fVibnanns).

3252

Dianae

sacrum

domus Rubjeniorum'.

Ateste (Notizie degli scavi 188S p. 38).

\)

Cf

infra N. 5445.

3253 Diana Cariciana* M. Aurelius Caricus, aquarius huius loci,| cum libertis et alumjnis sigillo^ Dianae. Dedic. idib. Aug.^ [ijm[|).j 1111111* Aug. et Oclatinio Adv[e]nto cos.*^
|

Romae (VI 151


2) Sigillum. 4)

XVII). 1) Intellege: Dianae Caricianae. Haec a descriptoribus interponuntur inter nomina consulum. Apparet rasura periiste Antonini (Elagabali) vocabulum. 5) A. 218.
bis descripta saec.

3)

Titoli sacri et sacerdotum.

Diana.

35
et Caecilia

3254
Romae

P. Valeriiis Bassus
|
|

praefectus fabrum

Progne

Dianae Valerianae
(f^I

d.

tl.

15S aliquoties descripta saec. XFl).


|
| |

3255 Dianae Aug. colleg. lotor.' sacr. Primigenius r. M. Arrecino^ Gelliano norum ser. arc^, curator II, cum tore I, d. d/
| | | I

p.

Arici-

filio

cura-

Ariciae

(XIF 2136

saepe descripta).

Aricinorum servus arcarius. 4) Curatore primum dono

1)

Collegii lotorum.

2)

Rei publicae

3)

Libertus fuisse videtur rei publicae Aricinorum,

dedit.

Rufa Pompon. Dianae Loch.' s. p. s. c. p. s.** Neapoli, iam iii Anglia, puteal marmoreum, in quo sculpti Paris et Helena cum Venere et Musis tribus (X 1SS5 p. 971 ; Michaelis Ancient Marbles in Great Britain p. S17 n, 36). 1) De Diana Lochia vix cogitari potest (Mo.). 2) Lit-

3256

Graeceia P.

f.

terae incertae explicationis.

3257 Dianae deae


dedi*
I

nemorura

comiti,
|

viclrici
II
j

ferarum,

annua vota

Fannius Iuli|anus praefectus


Altavae (Lamoriciere)
ifi

cohortis

Sardorum.

Mauretania rep. (FIII 9851 semel descripta).

l)

Nota colon dactylicum.


| |

3258 [wwjbrarum ac nemo|rum incolam, ferarum domitricem*, Dianam deam virginem, Auxentius v. c, ubique piu[s], suo numini sedi|que
| |

restituit.

Romae (Vl 124


temptavit
(cf.

cf.

50700 viderunt Henzen et Huelsen).


n. 1S20).

leg.

1)

Carmen facere

Buecheler carm. epigr.

__^_____
Maximus'
|

3259
Gem.
I

Dianae

sacrum

Q. TuUius

Aug.

leg.

VIl

Felicis.
(in parle poslica)

astrum

luna
|

astrum
divisque dicavit
|

Aequora conclusit campi


et

templum

statuit tibi,
|

Delia virgo

triformis,
j |

Tullius e Libya rector

legionis Hiberae,
|

ut quiret volucris capreas,

ut figere cervos,
|
|

saetigeros ut apros, ut

equorum silvicolentum
|

progeniem, ut cursu certare,


et pedes

ut disice'^ ferri,

arma ferens

et

equo iaculator Hibero.

(in latere dextro)

Dentes aprorum,
dicat Dianae,
|

quos
|

cecidit,

Maximus
|

pulchrum

vir|tutis

decus.
|

(in latere sinislro)

Cervom aUifron|tum cornua


dicat

Dianae
vicit in

TuIIius,

quos

pa|rami' aequore
|

vectus feroci

sonipede.

3260

(in tabula,

quae una reperta

ett)

Donat hac

pelli,

D[tana],

3*

36

Caput XI,
Tullius te Maxiui[Ms]

rector

Aeneadum,

[gemella]

legio quis est se[ptima],

ipse

quam

detrax[?Y apro]

laude opima Tp[raeditus].


Buecheler cai-m. epigr.
disiicendo.

Legione (Leon) in Hispania rep. (II 2660 n. 1S26). 1) Fidetur

cf.

p. 912 vidit Huebner.

Tractavit

esse vir huius fiomi?iis

qui legatus

^^''Disicem' Buecheler putat deductum a Thraciae fuit suh divis fratribus. 3) Focabulum ex Hispania lingua explicat Huebner.

3261

incola Tifatae, ve|natibus incluta virgo,

haec, Latona*,

tuis statu|it

miracula^ templis

cunctis notus homo, sil|varum cultor et ipse,

laudibus inmensis vitae


|

qui servat honorem,


|

Delmatius signo, prisco


credo quidem

de nomine Laetus.
|

donum

nul|Us hoc aittea

natum

collibus aut silvis: tanjtum caput explicat


(perierunt versiculi duo)

umbris
|

quae verum
Prope Capuam
ad,

v[o]ti
|

ecclesiam S. Angeli in Formis, iam JSeapoli

(X 5796

vidit

Mommsen.

Tractavit Buecheler carm. epigr. n. 236).


intellegi

Latonae filiam virginem


vina deae dedicasse.

apparet.

1)

IVon LatoJiam, sed

2)

Fidetur Delmatius cornua cerepigr. n. 4800.

Eiusdem argumenti carmen

est

XI 3262 == Buecheler carm.


f.

3262 Diane
pro
s|al.

venat|rici Arjpo Ur|e[]

Faus|tanus

ex pr.'

Victor

s.'

sua.

In ora Callaeciae loco dicto Puerto del Son (II S.36S8 descr. Hispani quidam).
1)

Fortasse non omnia recte excepta.

3263
tilio

[Z)]iane

Augus|te

silvestri
|

[e]x

iuso'

posu|it

Septimus
|

pro

suo.
Salonis (III 1957 vidit Mommsen).

1)

Ex

iussu.

3264
venationem

nomine
|

Q. Domitii Alpini
t. f.
i.

Licinia mater

signum Dianae

et

et salientes

Feronae rep. iuxta amphitheatrum (F 5222 vidit Mommsen). Aliud exemplum eiusdem tituli, sed mutilum, nuper prodiit Feronae (Notizie degli scavi 1895 p. 12).

3265
7
leg.

Deanae
p.
f.;

sacrum
I

A. Titius C.

f.

Pom. Sever|us

Arretio
|

VI Vic.

idemque vivari|um

saepsit.

Coloniae Agrippinae (Bramhach 556 vidit).

3266 Dianae
pejius sacerdot.*

et Sil. silve.

dis presi|dibus vjenation.

M. Aur. Pom-

Aqmnci

rep. (III S. 15568 deser, Froehlich).

1) Sacerdotalis.

Tituli sacri et sacerdotum.

Diana. Trivia. Hecate. Latona.

37

posueru|nt ex voto. Deo Silvano ab ursario quodam legionis positus est titulus Rhenanus Brambach iH. Praeterea ursarii memorantur in carmine Aquisextienti XII 333 Buecheler cann. epigr. n. 463.
(leae
|

3267

Diane

et Silvano

ursari*

Ziiricli rep.

(XUI 3245

vidit Schmidt).

1)

3268
an[f]is[tes

Silvano

silves|tri
[

et

Dianae
|

M. Aur. Comat.

Super.'

dec.

pro salute
filior.
|

sua et Coniatior.
s.
1.

Superiani Supe|res Exsuperajtiani


III S. 7775 vidit Domaszewski).

Super|stitis

v.

m.
tituli

Carlsburg (Apuli) in Dacia (III 4134.


1)

Eiusdem Comatii Superi sunt

qui sequuntur et praeterea III 1096.


|

3268* Dianae
fidei).

mellificae*

Carls/jurg (III i002

sacrum Com. Su[per. ad exemplum traditum ab Ariosto auctore incorruptae


|

1)

Agnomen
Trif.'

deae fortasse corruptuvi.


j

3268*^

Libcrae

M. Aur. Cojmat. Super.

antistes.

Carlsburg (III 1093 vidit Mommsen).

1)

Triformi.
d. d.

3269
lul.

pro

salu.

Augg.

n.

n.

M. Aur. Sabinus
j

d.S suppl*

C.

Calocaero

ierof.^ (iuxta) Fla.

Procla Cal.*

et spira*.
et

inann).

Romae, in basi statuae Dianae triformis (VI 261 viderunt Marinius 1) Donuvi dat dedicat. 3) Hierophanta. 2) Supplicante.

tellege: Calocaeri, scilicet

uxor.

Bor-

4) In-

5) Cf.

infra ad N. 3313.
|

3270
3271
eodem

Dianae

Tifatinae

Triviae

sacrum.

Capuae, in quattuor lateribus basis (X 5793 aliquoties descripta saec. XVII).

Triviabus

v.

s.

1.

L. S. Pudens.
Spalati (III S. 8311 ed. BuUc).

Imoski in Dabnatia
loco eliavi Cereri

rep., iavi

1)

Idein hovio

votum
et

solvit (III S. 8308).

3272
Tribiae
j

pro

salute

Caes. totijusq.

domus

eius,

Antonini Aug. victoria M. Aur. Gamianus Aug. lib. [arfi]u[^j rat.*


| j

et

Commodi
signum

stat.

posuit.

Romae (VI 31053

=
s.

BrtU.

comunafe 1886
j

p. 181).

1)

Cf N.
et

1480.

3273
sal.
I

Hecate
j

Augustae
I.

Aurelii

As[clepiodo[tus

Lucijus

pro

sua et suor.
S.

v.

m.

Oswald, ubi fuit Atrans, iam Laibach (III 3119 vidit Mommsen).

3274
3275

dea^ Heca|tae C. Can[didius

Pisjcditor visu

monitus.
Trier n. 83).

Treveris rep. a. 1879 (Hettner Steindenkmaler des

Museums zu
\

L. Curius [Eutrapelus^

et]

Vargunt[eiVi Nais^\

Latona[e* proj

Sex. Vibrent

XIV

a. 1789 (XIV 2137 seviel descripta). 1) Nomina suppleta ex quem titulum iidem homines videntur dedicavisse Dianae. 2) Latona memoratur etiam in frustulo inscriptionis reperto in Nemore Aricino XIV 4187,

Ariciae rep.

2214,

3276
C.

Deanae sacrum
|

in

memoriam Terentiae Cn.


|

f.

Priscae
j

Decimius Ammonianus Flavianus uxoris, Ammonilla f.' matris, fecer. La Tolfa supra Civitavecchiam (XI 3332 vidit Zangemeister). 1) Filia.
|

38

Caput XI.

3277
tergo) ara
|

(in fronte)

ara Neptuni' (infra: rosfrum navis, imago Nepluni.

Neptuni.
r* fronte) ara Tranquillitatis'

3278
3279

(infra: rostrum navis, nauta velo ex(sic).

panso navigans.

tergo) ara

Tranquillita.

(in fronte)
I

ara

Ventorum^

(infra: roslrum navis et

imago Fenti.

A tergo)

ara

Ventorum.

6644
civ. S,

Antii rep., arae rotttndae 7narmoreae


vidit Henzen).

tres, ?iune

in

museo Capitolino (X 66i2


filius,

1)

His ipsis nu7ninibus sacra fecit Caesar divi

cu7n
bell.

kalendis luliis an?ii 718 Puteolis proficisceretur contra Sex.

Pompeium (Appian.

98 &vo}v afia xccl anivSwv ano ZTJg vavagxiSoq vswq ig xo nsXayog dvsTriimi ararum fioig svdioig xal da(paXsl(t> Iloasidttivi xal dxv/xovi S^akdaay). quae tunc PuteoUs statutae esse putandae sunt, imagines videntur in suo portu
posuitse Antiatini.

3280 Neptuno
fretu
(sic)
I

sacrum
solvit.

(tres versus erasi)


|

us

votum

in

Siculo

susceptum

Capuae (X 3815

vidit Mo?n?nse?i).

3281

Neptuno

C. lulius

Gemiuus

Capeliianus'

leg.
1)

Aug. pr. pr.

Aquinci rep. ad Danuvium (III 3486 vidit Mo?n7nse?i). niae inferioris fuit temporibus Antoni?ii Pii (dipl. mil.).

Legatus Panno-

3282
Nervae
cos. Illl,
I

\im]p. Caes.\

divi

Hadriani
|

f.,

divi Traian[i Parth.\


\

[m]^., d?]vi

pronepos T. Aelius
[trib. ]3o]t.
[o]
|

[^arfnjanus Anloninus
collectis fontibus et
|

Aug.

Pius

p.

p.,

XXP,
|

[sca/M]riginibus'

aedem
pr.^

Neptuni
2)

solo fecit,

[dedicante L. Matuccio Fuscino le]g.


(f^Ill

Aug. pr.

Atn- Dri?in prope La?nbaesi?n


Supplevit Mo7n?nse?i.
S.

3) JVo??ie?i
not. 1.

2633 vidit Renier). 1) A. 1S8. legati quod periit suppletu7?i ex FIII 2S01.

rill

178S8 cf supra N. 542

3283
m.
I

Neptuno

et

dis aquatilib.
|

pro salute

et

incolumit.

v.

s.

1.

C. Quart. Secundin.

Comi (F S2S8

vidit

Mommsen).
|

3284 Neptuno Aug. Olympas pr6c. votum s.


|

et

Nymphis
cf.

sacrum

T. Aelius Aug.

iib.

ttomae,

m. ?mnc Siockholmiae (VI S56


1.

50786).

3285 Neptun.
I

et

Nymph.
|

pro

Cassia

Cleme|ntilla

v. s.

I.

m.

Laibach

(III S.

15400 ex Miilhier Centralco7tn?i. 1892 p. 65).


d.

3286 Ahquandus
vidit).

in h. d, d.
|

Neptuno,
d.

contubernio
s.

nautarum

Cornelius

d.

S.

d.

(Neptunus

delphinu7n

tridente?n te?iens ; belua marina).

Prope Ettlingen ut videtur

rep., est

Carlsruhe in 7nuseo (Bra7nbach 1668. 1678

3287 Neptuno
te7n)
j

sac. (Neptunus stans in scapha, d. cornu


|

te?ietis,

s.

tride?i-

Maximus Teurius*
Peda
I

vicarius, Metela
|

Danius Carb.',
|

Vibius Vela-

genius,

Parra,

Enicius

Miranius Carb.^

Silvauus Velagenius,

Tituli sacri et sacerdotum.

Neptunus. Vulcanus et Venti.

39
Secunin alio

Ebelin.

Lasser, Metela Edanius Car.,


f.

Maximus Minatius
1.

Garb.,

dus Enicius Parrae


latere: patera).

Barg.,
|

piscatores,

m.

(In latere: concha;

Borgo S. Dahnazzo, iam Mondovi (F 7850 vidit Moinmsen). 1) Nomina non Roviana, sed Ligustica fortasse. 2) Garb. fortassc munus aliquod significat,

vel

nomen

viei alicuius est vel gentis.

3288

Neptu. sacr.

molin.*
fluvio Giinz,

Prope Giinsburg rep.

i?i

iam Augsbur^

(III S866 vidit

Mommsen).

1)

Molinarii.

3289
postica arae

Neptuno sacrum
eadem
inscriptio,

L. Valerius Nigri

1.

Menander

portitor
In

Ocrisiva*. (Neptunus dextra tridentem, sinisira piscem teiiens; infra delphini.

pro Neptuno ta7nen sacerdos sculptus sacrificans ad

In latere utroque hornines terni navigantes in navicula). Interamnae (Terni), ara marviorea (XI 417S vidit Bormaim). 1) Nomen ioci putat Bormann ablativo casu positmn, derivatum fortasse peri?ide alque Ocriculum ab Ocre vocabulo Umbrorum quod videlur sigJiificare mo?item (Buecheler

aram.

Vmbr.

p. 212).

3290
classis

Neptuno
|

deisq. Aug.

T. Abudius Verus,
|

post subpraefect.*
|

Ravenn.
d.'
|

templo

restituto,
|

molibus extruct.,

domo

exculta

in

area

d.

concessa

sibi

dicavit.
vidit

Parentii in Histria

(V S28

Mommsen),

1)

fecturam

elassis

Ravennatis (dubitat tame?i Moi?tmsen).


V.
S.
1.

Fortasse: post subprae2)

Deeurio?ium decreto.
V.
j

3291

Neptuno

m.

(ab altero latere) Viribus

s.

I.

m.

Gussagi agri Brixia?ii

(V

428S

seinel descripta^circa a. 1700).

Neptuno adiutori sacrum M. Aemilius Flaccus* q.'' Tibure, iam Romae (XIF 5SS8 vidi). 1) Ide7n liomo eodem loco titulum posuit lovi Custodi (XIF SSS7). 2) Quaestor.

3292

3293
solverunt.
|

ll[e/]vius

Suavis et fi5]r[a]|sia' Faustina coniunx eius

votum

Helvius haec voto suscepi

munera

divi,
| |

constituique lareni sedibus in patrftts].

Haec eadem coniunx mecum Faustina locavi[/] undarum domino Nereidumque patr[t].
Thuggae
traditur.
i?i

Africa (Carlon decouvertes en Tunisie p. 1S9).

1)

cr

ia

3294
/ia.sta?ii,

d.

inflata esl,

Volcano et Venti[s] v. s. 1. m. (Folcanus, s. Severa Nigri f. malleum tenens ; humi forceps iacet. luxta mulier, cuius vestis vento A lateribus proto?nae duae barbata altera, altera imge?iibus ?iixa.
| |

berbis: Fenlorttm scilicet).

Nemausi (XII 51SS


XIII

vidit Hirschfeld).

SiOSSW,

item

ib.

16T7 et 2940,

tibi

Alios Fulcani titulos Gallicos habes Fulcano iungitur Festa.

40

Caput XI.

3295
Chrysantus
Telesphori

Volk. mili
(sic) frat[r.]^
fil.
1

sive Mulcibero'
|

Lucii Velti
|

Telesphorus
f.

et

Vlvir. Aug., nomi[eJ

Vettiae L.

Secundi[nfle]
[

L. d. d. d.
vidit

Brixiae

(V 429S

Mommsen).

1)

Mulcibero Folcano dedicatut fuit

ettam titulus Sentinas XI S741 (sed mutilus Preller li. Myth. 2^ p. 148. 2) Fratres.

et fortasse

non bene

descriptus).

Cf.

'

3296
Romae

ara

\V

Vo[/]cano.

ut videtur (FI 799 ex Passioneio).

1)

Videtur cogitandum esse de


pertinebat (Henzen).
|

aris duodecim deorum,

quarum undecima ad Folcanum


C.
f.

3297
sen. sent.

L.Helvaci.

M.

n.

Corbulo

pr.',

Volkano don.

de

Albae ad Fucinum (IX 6549


Albensium.

Mommsen

vidit ectypum).

1)

Praetor

scilicet

3298

Q. Vibius Q.
|

f.

Maxumus, M. Varius

L.

f.

Capito pr.
d.

llvir.',

aram Volcano maceriaq.

aream saepiendam piscinamque ex


|

d.

de

pecunia pubHca facieda (sic) coer. Q. Vibius Q. f. Maxumus probavit. Narbone (I 4488. XII 4558 vidit Hirschfeld). 1) Praetores duoviri Narbo-

nensium.

3299

deo patrio'
|

Cn. Turpilius
|

Cn.

f.

Turpilijanus aedil. et
|

pr.

sac. Volk. fac.*,

sigill.

Volkani

ex voto posuit.

Arg. p,

XV

scrp.

IX'.

scripta).

(XIF 5 semel sed accurate ut videtur saec. XFIII deDeus patrius non cofistat an idem sit atque Fulcanus. 2) Aediles et praetores sacris Folkano faciundis saepe me^norantur in titulis Osliensibus, cf. Z) Argenii pondo XF scriptula IX. infra inter municipales.
Prope Ostiam rep.

1)

3300
lus
I

Volcano
I

Aug.
|

M. Mucius

Frontinus

et L.

Valer.

Cyril-

Augustal.

curator.

thermar.

Camunti

rep. (III 4447 vidit

Momnuen).
\

3301 Volkano Aug.


SCr.^

et cw\{[oribus eius]

C. Mascul. Lusor. titul.

c[im

dedit^

(sequuntur vel sequebantur nomina hominum plus nonagiiita).

Celeiae in Norico (III S. 14699 Hirschfeld vidit ectypum).

1)

Titulum cum

scriptura (sic dubitans supplevit Hirschfeld, collata III S196).

3302

Volcano
|

Aug. sacr.

ex imp.,

vicus Fortun. a templ.

For-

tunae ad horr.

m.

p.'
S.

Prope Poetovionem rep. (III


Intt. II

40873 vidit Hirschfeld).


p.

1)

Sic dubitans legit

Hirschfeld, intellegens : mille passus,

p. legit Gurlitt

Jahresh. d. oesterr. arch,

4899 Anz. p. 90.


in h. d. d.

3303
vidit).

Volkan.
ibi

sacrum

vicani

Murren|ses

v. s.

1.

m.

Benningen (fFurtemberg,

ubi N. 2604) rep., est Stutlgart (Brambach 1S9S

3304
taec.

Volkano

et Erquli
(l.

C.

Cassielcus

Martialis

voto.
bis descripta

Prope lacum Ferbanum

Maggiore), in vico Besozzo (FSS10

XFIIXrill).

Tituli sacri et sacerdotum.

Vulcanus. Stata mater. Vesta.

41
Sabuci*

ann.

3305 L
. .

Volcano quieto
.,
|

Aii|giisto
I.

sacrum mag.
|

reg.

III"

vic.

C. lulius C.

Salvius, C. Flav.

(reliqua corrupta).

Homae
ratus).

rep. in Esquiliis

(VI 801 solus

descripsit Fr. Bianchini auctor accu-

1)

Magistri regionis tertiae.

2) f^icus

aliunde non notus.

3806
P. IMnarius

Volcano quieto Augusto

et Statae
|

matri

'

Augustae

sacrum

Thiasus et M. Rabutius Berullus mag. vici armilustri'^ anni V. Romae olim, sed incertum quo loco urbis rep., nunc Neapoli (VI 802 vidit Mommsen). 1) Cf. Festus p. 517 et praeterea Preller R. Myth. 2 p. 133 ed. Jordan. 2) Vicus artnilustri memoratur inter vicos regionis decimae tertiae in basi Capitolina Vl 473, armilustrium in Notitia urbis reg. XIII Aventino.

3307

Statao matri sac.


|

Q. Coelius Q.

I.

Apollonides

mag.
A.u.
|

vici,

D. Laelio Balb.,

C. Antistio Vet. cos.'


qiio loco urbis rep.

Romae, incertum

(VI 765 vidit Henzen).


|

\)

c.

747.

3308
peius Cn.
I.

Germanico Caesare
|

C. Fonteio [Copjitone
1.

cos.'

k.

lan.,

Statae' Fortunae Aug.

sacr.

Sex. Fonteius 9.
|

Trophimus,

Cn.

Pom|

Nicephor.,

mag.

vici

sandaliari^ reg.
rep.

Romae, incertum quo loco urbis


1)

A. p. C.12.

IIII anni XVIIP, d.d. (VI 761 saepius descripta saec. XVI).
|

2) Sieiae excepit

Smetius, sed Statae auctor

Accursius aliique.
Inierant anno u.

c.

3)

Cf. infra
cf.

N. 5614.

nonminus accuratus
vici magistri

4)

Huius igilur

primi

748;

infra ad N. 5615.
|

3309
anni L,
Quartio,
| |

Statae matri

Aug. sacrum
|

mag. reg. VII

vico Minervi.
|

Ap. Arrenus Appianus,


C. Vibius Phylades.
|

C.

Cornelius Eutychus,
|

Sex. Plotius

Dedicata est

XVII

k.

Sep.

lustratione.

Romae

extra portam Pincianam rep. (VI 766 vidit Henzen).


*

3310

Statae.
in Aequtculis

Fiamignani

(IX
|

4H5

vidit Hensen).
I.

3311 Statae Augustae matri sacrum Gpicernia Q. Ad Forum Cassii, non lange a Sulrio, rep. (XI 5521 bis
|

Acris posuit.

descripta).

3312
matr.
vidit
|

M. Lollius
I

Epinic[MJs" posuit
|

aed. vovit,

Ilvir

dec. dec.

Statae

de sua pecun.

sacrum.
sed videtur Patras pertinere (III 300. III S.7236

Kato-Achaia, quae Olenus

fuit,

Duhn).

1)

EPIN|CYS

lapis.

3313
et
I

(sub imagine deae sedentis) Vestae

sacrum

C.

Pupius Firminus'

Mudasena Trophime.
Romae, iam fVilton - House
in

Anglia (VI 787 cf 50852, delineavit Fabretti inst. arch. 1885 p.162 cf. Michaelis Ancient Marbles in Great-Britain p.676 n.15*). 1) Idem homo numinibus sanctis (Aesculapio et Hygiae) posuit titulum VI 546 50790. Anno 144 fuit quaestor corporis pistorum urbanorum (VI 1002).
de column. Traian. p.559, enarravit fVissowa ann.

3314
Aug.
n.
p.

[ViBJstae

donum pro

salute

luliae
rilii[s]
|

Aug. matris

M. Antonini

m.\
I

Eutyches

fictor^

cum

voto suscepto.

42
hi foro
stetisse

Caput XI.

Romano ad
atrio

basilicam luliam rep. (VI 786 vidit Henzen).


coniecit

olim in

Festae

Jordan

To/>. I

inaximi.

p. 297.

Lapidem
Pontificis

1)

2)

De

fictoribus ponlificum cf.

Marquardt

Staatsr. II^ p. 249 (item supra

N. 436 sub

fin., et

infra inter titulos sacerdotum).


|

3315
Romae
dinis'

Vestae sacrum

anlistiti
|

praedioiuni

Helvidiaaorum.

in hortis quibtisdam privatis, ''prolome Vestae[?] colosseae magnitu-

(FI 788 servavit Fabrettius).

3316
llllvir.,

Vestae sacru[m]
|

P. Titius L.
|

f.,

P. Curtius P.

f.

Salas.

de munere

gladiatorio

ex

s.

c.

Canusii, basis quadrata (IX 526 vidit

Mommsen),

Gemellus est titulus basis,

quam iidem

quattuorviri ex senatus Canusini consulto posuerunt

Vortumno

(infra

1) Curtii Salassi memorantur ap. Ciceronem ad fam. 6, 48, 2 (a. u. N. 5SS9). c. 709). Hieronym. chron. ad a. Abr. 4976 (a. u. c. 745), in titulis parietariis Pom-

peianis

IV

4886. 4919, denique JII 346.

3317
quoque

Vestae

Castelrotto prope
titulus

Varus v. s. I. m. Q. Cassius M. f. Veronam, nunc Veronae (V 5919 vidit Mommsen). Veslae in eadem regione repertus est (V 5920).
|
| |
|

Alius

3318
viensis'
|

Vestae Aug.

sacrum
|

M. lunius Quir.
|

[//ijspanus
|
|

Sego-

testamento suo

fieri

iussit.

Huic ordo Naevens.^

decreto lo-

cum

dedit.

Hispali (Sevillae) rep., sed fortasse aliunde eo adlata (II 4466 vidit Huebner).

Aliam dedicationem Vestae Augustae in Hispania factam habes II 5578. 1) Cf. Hirtius bell. Alex. 37, 6; Huebner l. c. et suppl. p, 844. 2) Cf. II 4048 cum nota

Huebneri

p. 453.

De

GalUcis quibusdam

titulis

Veslae cf ad N. 5294.

3319
fVilmajins).

lano Ge|mino

Consuti.

lanuarius

v.

s.

1,

m.

Rep. prope Wolfsberg in Carinthia in imo monte Saualpe (III S092* vidit

3320
honorem

lano patri
|

Aug. sacrum
f.

C. lulius C.
|

f.

Ser.*

Aetor" aed.,
|

donalus ab Ti. Caes.


|

Aug.

Augusto torq.
|

maiore bello Delma|tico, ob

Ilviratus

cum

liberis

suis posuil.

JWavii certe inde a saec. XVI, sed videtur adlata esse ex Dalmatia; iam Ateste (III 5138 vidit Mommsen). Etiam alias dedicationes layio patri faclas habemus ex Dalmatia (III 2881. 5050). 1) Sergia tribus passim reperitur in Dalmatia (cf. Kubitschek imp. Rom. trib. descr. p. 252). 2) CognoTnen alibi non

repertum.

3321
el civi|um

lano Aug.

sacrum

Cinius Genialjis
|

pro salute o|rdinis sui

suorum silmulacrum

ti.'

reformavit ad|que restituid.'

Aenonae (Nona) in Datmatia

(III

2969 servavit Cyriacus).

l)

Sic traditur.

3322
sua pec.
f.

Pannicus

Phospori,

Primigenius

Primi

aram

lanipatri
|

Asisii (XI 3574 vidit

Bormann).

Tituli sacri et sacerdotum.

Vesta.

lanus. Saturnus.

Ops.

43
sol.

3323
animo
|

laoo
p.
f.

patri

Aug.

sac.

L. Atrilius

L.

f.

Felix

votiim

s.

et tiedicavit.
vidit U^llmanns).

Dianae in Numidia (FIII 4S76

3324
Fortunato
|

laDi patro (sie)


fllio
|

L.

Bennius

Primus

sacerdos

cum Bennio

v.

s.

I.

a.

(sic) patri Aug.,

Titulum Musti in Africa [/]ani Prope Lambaesim (Flll 2608 vidit Renier). simul aittem JSiitrici et Frugifero diis dedicatum, dabimus infra

inter titulos

numinum Afrorum.
M. M.
et
I

3325

P.

Aug.

Mactari (FIIl

S. 11797 vidit Cagnat).

Malri Magnae

el

lano patri Augusto.

3326
Romae
linum,

senalus populusque
in foro,

Romanus

in epistylio aedis oclo

litteris

olim aere incrustatis

inceudio consumptum reslituit. columnarum ad imum clivmn Capito(FI 957 ; Huebner ex. scr. epigr. 469). Aedem,
|

quae per tria saecula Concordiae fuisse ptitabalur, ia?n constat (praeserlim post effossa rudera verne aedis Concordiae) fuisse antiquissimam aedem Satumi (cf. lordan Top. I 2 p. 560 seq.), quam restituit L. Mtmatiiis Plancus consul a. 712 (cf.
supra
illis

]S. 41.

886).

Hic titulus ad aliam restitutiotiem spectat, factain eam vix ineunte


l.

saeculo p. Chr. tertio, ut plerique putatit (cf. lordan Top.

c.

p. 561 7iot. 69),

nam

temporibus imperatores templa urbis Romae


sileri

restiitiere solebant,

neque potuit

omnino
rejit,

de imperatore in

titulo

illo

loco proposito,
ur.bis

scd polius labente saec.


senatui relinque-

tertio, cujn

imperatores admijiistrationem
IF'.

Romae paulatim

vel etiam saec.

3327
|

Saturno
p.
iji
i.

Aug. sac.

Claudia

Aesernina

sacerdos

divae

Auguslae t. Narnnae

Dalmalia (III 1796


|

bis descripta).

3328

Saturno

conserv[arorj]

.
|

Ferotiae (F5295 vidit Mommsen). Alias dedicationes


factas Feronae habes

Satumo (Saturno Augusto)

V 5291.
|

5292. 88ii.

3329
certae).

Opi divinae P. Aruntius P. f. Aeserninus lUilvir p. v. Prope AeserJiiam (IX 2655 ad exemplujn aucloris paene ignoti et fidei in|
| |

3330
d.
1.

ex impe[no]

Opi

et

dibus et

deabus,

Vettia

*
| |

d.

m.
Prope Albam Fucejitem,
Jion longe a

Tagliacozzo, rep. (IX 5912 vidit Motnm-

sen).

1)

Cognomen Fettiae
\Opi]

recte legi noJi potuit.

3331

Opifer. sac*

.
I

ius.

Prope FideJias

rep., fragmetitejn vasis

quadrati (Eph.

7,

1268

p. 109 descr. Lancianius).

Opis Opiferae sacra urbana jnettiorat hemerologiutn fratriun Arvalium sub d. 25 Aitg. (cf. CIL. I ed. 2 p. 526), aedem eiusdem deae memorat Plin. h. n. 11, 174; cf. lordan eph. ep. I p. 229, Top. I 2 p. 45. Cetemm etiatn alia nuttiitia opifera dicebatitur (Diatia,' v. supra N.5258; Forlima XIF 5S59. cel.).
1)

= Notizie

1889

44

Caput XI.

3332

Opi Aug. sac.


\

A. Poinpeius Dativus
|

numioi sanctissi|mo, per

antistitis (sic)

iussus, de suo

fecit.

Theveste (FIII S. i6S27 vidit Schmidl).

Forlasse in hoc titulo Afrieano

Romanoriim dea Ope plane diversum. Titulum Saturno domino et Opi reginae sacratum Lambaesi (item complures Satumi) dabimus infra inter titulos numinuvi Africanorum.
Opis nomine intellegitur
a

numen

3333
Huebner).

[Cjereres ca

Parisiis in museo,

tabella aenea

Utteris

antiquissimis

(I 811.

Supplendum: Cereres

castae, vel potius, similiter ut supra

VI 87 vidit N. 5101 : Ce-

reres; cas{te facito]. Castus Cereris

memoratur
seq.

ap.

Festum

p. 1S4

s. v.

minuitur. Cf.

etiam Pascal Hervi. 50, 189S p, S49

3334

Cereri sacr. (vir bovem ducens, vir

tibiis

canens, mulier stolata


sus,-

ad

tripodem stat sacrificans. In latere dextro urceus, infra infra ovis. In postica truncus iauri).
Carseolis rep.

in sinistro patera,

(IX 4031

vidit Slevenson).

3335
pagi,
I

Cereri August.
|

matri

[s]a[cjr.*

L. Bennius

Primus

mag.
|

Bennia Primigenia
|

magislra, fecer.

Germanico Caesare

II,

L.

Seio Tuberone cos.^


spicae et taedae).

Dies sacrifici XIII k. Mai.^ (In lateribus videntur fuisse


rep., fortasse ibi

Incertum quo loco

ubi

J\.

5556, una

cum qua proponitur

quibusdarn (XI 5196 semel descripta saec. XVI).

Orjiamenta laterum similia

vi-

467. dentur fuisse etiam in inscriptione Cereri dedicata \) In apographo videtur fuisse agr, 2) A. p. C. 18. 3) 19 Apr., postremus dies ludorum Cerialium

urbanorum,

cf.

CIL. I ed. 2 p.51S.


|

3336

Cereri

frugif.

sacr.

L. Veianius

Cosmus

p. p.

JSepete (XI 5197 vidit

Bormann).
iuxta culter, patera) Cereri
|

3337 (caput capri; Maxima sacerdos XV


|
|

Vert.'

sac.

Bovia
|

viral.'^

(sequuntur
|

Htterae complures

dimidiatae non

certae lectionis).

Potentiae in Lucania
2)

(X 129

vidit

Sacerdotes

quindecimvirales praeterea
Staatsv. III ed.

Mommsen). 1) Cognomen deae obtcurum. non novimus nisi Matris magnae


2
p.

Idaeae, cf.

Marquardt

59S

7iot.

4 et infra inter titulus numi-

num

peregi'i7iorum.

3338

Claudia Attica
|

Attici

Au[^.]

lib.
|

a r^ti6nib.,

in

sacrario Ce|

reris Antiatinae

deos sua impensa posuit,


|

sacerdote lulia Procula,

imp.

Ca6sar. D6mitiano
Antii rep., est

Aug. Germanic. XI cos.' Feronae (X 6640 vidit Mornmseti).


et

1)

A. 8S. hic puleus factus


c.

3339
et L.

monitu sanctissimae Cereris


|

Nympharum
et

omni sumptu*
qq.
II

C.

CaeciH Onesimi
| |

patro. et qq. p. p.
|

m.

adiutor.',

Hortensi Galli

qq. naulicariorum^

N. Treboni Eutychetis
|

acceptorum.*

Ded.

k.

Sept. Laterano et Bufino

cos."

Ostiae rep.,

7iunc

Romae

Faticano, puteal rotU7idum 77iarmoreum

(XIV S

Tituli sacri et sacerdotum.

Ops.

Ceres.

45

vidit Jlenzen). l) Hucusque litterae scriplae in mavgine superiore pulealis, reliquae in fronte. 2) Patroni et quinquennalis perpetui corporis mensorum adiutorum, 3) quinquennalis nauticariorum 4) quinquennalis ilerum acceptorum. De hi.s corporibus Ostie/nibiis vide supra J\. liSI et infra inter titulos municipales,
,

5)

23 Aug.

Iff7.

3340
rumocto).
alt.

Ser. Sueti. Ser.


1.,
|

l.

Bai.,

P. Babrius L.
1.

1.,

M. Sexti. N. M.

I.,

N. Sexli. N. M.

L. Hordioni. L.

Lab. (sequuntur aHa nomina

libertino-

Heisce magistreis' Cererus


faciund. coiravere*
I

murum

et pluteum'^ long. p.

XXX,
Q. Ser-

p.

XXI,

eidemq.

loid.'

Fec,

C.

Atilio

vilio

cos.*

3341
p.]
.

nius L.

('.,
I

ius L.

f.*

(sequuntur nomina decem, in-

genuorum omnia).
.

[Heisce magtstreis]

Cererus
coiraver.,

murum*
[C.

et
|

[plutenm long.
t.
,

XH, altum XXH, laciundum


cos."

F/]avio C.

C.

Mario

C.

f.

Capuae (I 566. 368. X 3779. 5780; Ritscld tab. LXIIJb.c). l) In titulo eodem anno eodemque loco et ab hominibus eiusdem fere condicionis posito iiifra N.5597 scriptum est magistrei, coeravere, loedos. 2) Eliam Castoris et PoUucis magistri qui eodem anno fuerunt praeter ludos exhibitos murum et pluteum faciundum curaverunt (JV. 3597). 4) Nota, cum a. 6i8 duodecim 3) A. 648. magistri fuerint libertini, a. 630 omnes fuisse ingenuos. 5) Apicis ad designandam vocalis longitudinem positi antiquissimum hoc exemplum. 6) A. 630 (C.Marius tioc anno iterum consul fuit, sed iterationis nota omissa est).

3342
Romae
Ceterum
cf.

Favonia M.
(I 1106.

f.,

sacerdos Cereris

fl 2182

Rilschl tab. XCj).

publica p. R. Q.* 1) Populi Romani Quiritium.

N. 5545 not. P.
f.

3343 Casponia Homani Sicula'.

Maxima

sacerdos Cereris
|

publica populi
|

Roinae (FI 2181. 52443 nuper paene lotam vidit Gatti).


bus Cereris e Graecia (magna)
Balb. 24, 53.

\)

De

sacerdotiCic.

Romam

accitis

et

civitate

donaUs agit

pro

Cf Marquardt
Munniai
C.
f.*

Staatsv. III ed.

p. 564.

3344

sacerd. Cer.^ (culter, scrofa).

Atinae in Campania
ita
in

(I 1176.

ut perierit aliquid in fine singulorum versuum.


oppidis quoque Italiae

3075 Ritschl tab. LXf). 2) Vt Romae

(v.

1)

Fieri polest

N. 5342. 3543),
creari sole-

inferioris sacerdoles publicae

Cereris

bant, ut Puteolis (IX 1812) et Pompeiis

(X

812. 1074),

cf.

praeterea iriscriptiones

quae sequuntur.

3345

Lolliae

Primae

sacerdoti

Cereria

(sic).

Prope Aeclanum (IX 1038 vidit Dressel). IX 3558 Buecheler carm. epigr. 1125.

Ad aliam

sacerdotem Cereriatn spectat

3346
3347
d.
d. d.

.
I

*
I

sacerdos Cereris
|
|

publica

summa.
publ. primae.
|

Staiae

M.

f.

Pietati

sacerd. Cerer[s]

L.

46

Caput XI.

Teani (X 4793. 4794 hane vidit Mommsen, Hlatn solus vidit Fabius Giordanvs saec. XVI). 1) Nominis ut videtur vestigia haec iMacqui ... enotavit Giord.

Cerialis mundalis icuria M. f. sacerdos d. s. p. f. c. Capuae (X 5926 vidit Mommsen). 1) Mundum sacrorum Romanorum proprie Cereri sacrum fuisse ex Festi loco p. 142 licet male hiante effieitur. Propterea sacerdos Cereris recte appellatur item mundalis (Mommsen l. c).

3348

'

3349
Libera.'
|

viva fecit

Suellia C.
s.

f.

Consanica

sacerdos

Cerialis

deia

H. m.

li.

n.

Aeserniae (IX 2670 viderunt

Mommsen

et Dressel).

1)

Sacerdos Cerqris

et dei Liberi videtur sic appellari potuisse

(cf.

N. 5543. 5548).
Cerer. et Venerus.

3350
Casini

Agria Sueia N.
(1 1185.

f.

sacerdos

X
V.

S191 bis descripta).

3351
Cereris et

Mamia

f.

sacerdos

Cereris et Veneri[s].
Aliae sacerdotes

Pratolungi prope Sulmonem rep. (IX 5090 vidit Dressel),


Feneris Sulmonenses sunt

IX 5087. 5090. Surrenti quoque Ceres et Venus saeerdotem mulierem habebant (X 680. 688). Cf. Nissen Pomp. Stud. p. 528.

3352
niorum
cipis
|

Flaviae

Ammiae
|

sacerdoti
|

Cereris

ob honorem

caerimomuni-

honestissime

praebitorum,

decreto ordinis.'

Leprignani in agro Capenate (XI 5955 vidit Bormann).


Capenatium.

1) Scilicet

3353

Serviai C.

f.

sacerdolis Liberi
|

publicai Aquinatis.

Aqiiini (I 1182.

5422 Ritschl
1.
|

tab.

LXXg).
|

3354
coir. hib.

P-

Annaeus Q.

Epicadus'

aedem Leiberi

patrus faciund.
| |

mer.

Prope Naronam Dalmatiae rep. (1 1469. III 1784 vidit Momfnseti). Epicadus memoratur I 1471 /// 1820.

1)

Idem

3355 Libero
cia Antulla
|

palri

sancto sacr.
|

Sex. Caelius

Primitivus et

Pubh|

voto suscepto

d.
|

d.

(In parte aversa)


|

dedic^verunt
|

idib.

Octobr.

Cn. Pompeio Feroce

Liciniano
vid.it

C.

Pomponio Rufo

cos.'

Romae, nune Florentiae (VI 468


prioris consulis

Henzen).
illi

1)

Cos.

vocabulum ad

nomen adseriptum.

Consules

fucrunt suffecti, ajino incerto,

saec. p. Chr. I sine dubio.

3356
Verus

0.

m. c'
I

et

Libero
| |

patri vinijarum (nic) con|servatori


|

et Vajlerius Vale|ri

Maximini

v.

s.

1.

m.
rep.

Mommsen).

Prope lacum Verbanum (l. Maggiore) loeo dicto Mezzana 1) lovi optimo maximo eonservatori(?).

(V S545

vidit

3357

Libero

Cratilhano.

Aeserniae (IX 2651 vidit Mommsen).

Tituli sacri et sacerdotum.

Ceres.

Liber.

47

3358

..

Kalandio pro sua salute


\

dooum
1)

(vestigia
|

duorum pedum circum-

data a serf/ente)

[Ijibcro KalliDiciaDO*.
vidit Henzen).

Romae (fl 465

Agnomen

koc, ut etiam Liberi patrit


(cf. 7V.

I^ocliant N. 1950, ductum ab eo qui primus sacellum instituit

5iS5).

3359

Libero

Pantheo'

sacr.

Pentimae (IX 5I4S descr. Acairsius aliique).

1)

Signum

Liberis (sic) Panthei

memoratur XI F 2865.

3360

deo saocto nuiDini


!.

deo magno Libero


|
|

patri et adstatori
| |

et conserbatori h.

coll.
^

Velabrensium

Domitius Secundus curat.

et

instaurator fratrib. suis.

Romae
1)

in Felabro rep.

Huius

loci.

(FI 467; Gatti Notizie degli scavi 189%


dicti esse

p. 545).

2)

Fratres videntur

pro coUegis.

3361
Augg.
I

pro salutem et victorias

dd. nn.
|

impp. Severi

et

Antonini
|

et

luHae Aug. matri Augg. totiusq.


|

domus

divinae eorum,

ex

concessu in praediis suis sacrarium


suis inpendis

dei Liberj
et

cum

aedicula et coIum|nis

marmora[r]un[<]'
|

et

aream

ortulum super Nym|phis qui


spirae.'

locus appellatur Memphi'^,

donum dederunt

Romae (FI
nunc traditur.
in

461 semel, sed accurate, descripta saec. XFIII).


2)

1)

marmora

Locum

qui appellatur Memplii, suspicatur Marini Arv. p. 628


facti a Severo

memoriam itineris per Aegyptum 3) Cf N. 5270. 5567. 5569/70.

nominatum

esse; cf. vit. Sev. 17.

3362 corpus fuIIon|um qui in aedifi|cium contulerunt (sequuntur nomina corporatorvm viginli duo. Deinde sculpta aedicula cum imagine Bacchi, qtd
niaiiu

dextra
1

videtur

tenuisse

ca7itharum)

Libero Aug.
s.

sac.
|

in

columna

corpo.*

Sex. INonius luvenajlis


p.
s.
f.'

nomine
idemq.

et

fll.

suor.

Noni

et Luci, Li-

berum funjdente vinu


1)

d.

Mactari in Africa, columna (Bull. du comite des travaux hist. 1895 p. 124). Corporatorum (?). 2) Fundentem vinum pecimia sua fecit.

3363
dimiculo
|

Tullius

Zoticus VI|vir Aug. ad


|

Liberum patrem
|

cum
|

re-

auri 111' et thyrso

et

cantaro arg. p. IIS^

testamento
III

...

scripulorum signum.

Arimini (XI 558 semel descripta saec. XV). 2) Argenti pondo 2^/2.

1)

Ante

videtur exciditte

3364
nus
fil.

Libero patri
|

sacrum

T. T. Flavii Ecle|ctianus et 01ym|pia-

eius,

sacerdotes
saec.

orgiophantae.
bit ut videtur descripta).

Puteolis

(X 4585

XFI

3365
Aurel. Aug.
cennaie.

Libero patri sa|crum XXannale'


lib.

T. FI. Eglectiani sacerd.,


|

Draco
|

parastata consacravit.

Neapoli, Puteolis ut videtur oriunda

(X

1584 vidit Mo7nmsen).

1)

Fi

48

Caput XI.

3366
Aug.
et

[pro salute?

mp.

Caesaris l. Septimii Severi Pii


Pii

Pjertinacis

[M. Aureli 4n/o]|nini

Aug. et
\

P.

Sep{[imi Getae no6j] |lissimi


Stla[ccta]
|

Caes. et Iuii[a

Domnae

mat. Augg.]
.
.

et
.\

liastrorum,

sacerdos Cererum introit[ws causa]


[/^]lavio T.
f.

thiaso Placidiano donavit


|

Eclectiano sace[rdote]

[e]t

Stlacciis Sotere et

Repa-

r[ato]

Puteolis rep., esl Neapoli

(X 1383

vidit

Mommsen).
|

3367 Libero 3368

patri

spira Ulubrana

d.

s.

p.

f.

Corae (X 6310 ab incolis quibusda?n Corae oppidi descripta).


Liber[o]

pal[n] Aug. sacrum.


^

L.

{vel T.)

Calpurnius Fortu-

natus cistifer* pedisequarius

et lulia

Pattara uxor pedisequaria^ et Calet

purnius Restutus
pedisequaria^ et

fil.

cistifer

pedisequa|rius^
|

Calpurnia Fortunata
pedisequari,
et
'\\\.)

fil.

Calpurnii Fortunatii'
et inter

filii

cistiferi

votum
1)

solverunt (ad margine?n


inscriptio7ie item

vocabula saepins signa


et d'hist. 13,

Prope Thamugadem (Gsell mel. d'arch.

4895

Africana f^II1 10627 16352 reperitur coronatus cistifer. 2) Pedisequarii fortasse sunt qui dx9?.ov9^oi dicuntur in inscriptione Samolhracia I 381 == /// 713 (ubi recensentur post symmystas). 3) Scr. Fortunati.

p. i77).

In

3369
s[f7]|uit

Pontius da|duchus spijrarches Li|beris*

patris

stibadium re-

loco suo. Achilleus


|

3370
loco [sno].

spirarch[es i?]|beris' pat[ns]

stibadium

[res^ltituit

tiomae rep. (FI 2231. 2232 semel iterumve descriptae saec. Xf^II).
videtur in utroqt/e lapide fuisse.

1)

Sic

3371
Aug. anni
1)

L. Aemilio Ad|iutori antisti|ti


',
|

sacrorum Lijberi palris curijae


posuit/.
|

curia Aug. pa|trono ob meri|[/]a sua pecunia


esse apparet.

Lepti minore rep. (Revue arch. 27, 1893 p. 402 n. 18i

descr. Gatickler).

Numeri/m omissum

3372/3
rito

Ti. Claudio Ner. P. Quintilio


\

Varo cos.S
|

L. Octavius

Cha|

operis

(sic)

faciundo praefuit el parietem


et

supra arcus de suo

fecit,

signu[m L]iberi

Priapisci^
|

[pos] uit.

Prope Telesiam in Samnio (IX 2197 vidit Mommsen).


2) Sigilla Priapi et Liberi

1)

^4.

u. c. 741.

memoranlur etiam VI
|

364.

3374

Alfeno Fortunato
visus dicere

somno

Leiber pater bimajtus*,


lovis e fulmine
|

natus,

basis

hanc no|vatione'm
|

domus sacrandam. Votum deo dicavi


Genio
praef.'^
|

ipse castris.

Tituli sacri et sacerdotum.

Liber.

49

Ades ergo

cum

Panisco

memor

hoc munere nostro


matre;
|

natis sospite
facias videre

Romam
|

dominis^ munere hono|re

mactum coronajtumque. Lambaesi (f^lll S652 vidit ff^dmanns) Cf. Buecheler carm. epigr. n. 1S19. 1) Fiiletur scribendum himater (quadratarius aberravit in versum seqxientem), ut Bacchus vocatur etiam ab Ovidio met. 4, 12 et alibi. 2) Praefectus. 3) Fortasse M. Aurelius et f^erus, quorum aetati carmeJi optime convenit.
.

3375
Romae
Huebner

fecerat Eufranor

Bacchum,
rep.,

quem
|

Gallus honorat
|

fastorum consuP carmine


in

ture sacris.

monle Aventino
H41).

litteris

non bonis

(f^I 48

vidit

Hen&en;

cf.

ex. scr. epigr. n.

Buecheler carm. epigr. n. 889.


is

1)

Significatur

Gallus aliquis consul ordinarius, fortasse

qui consul fuit

a.

298.
sic

3376 Bacchum
Romae (fl 49

et

Sylenum

(sic)
\

sobrios

vides:

cocum

decet.

vidit HeJizen).

Cf. Buecheler

carm. epigr. 1798.

3377

bic fuit horridus

ante locus,
|
|

Asteri' consilio coe|ptus, Liberi ter Bromio.*


Silvigeri^ dei auxilium
|

renovatum

in

urbe.

X)

Romae (Fl 462 viderunt de Rossi et Henzen; Buecheler carm. epigr. n. 894). Videlur esse unus ex Turciis cognomine Asteriis supra N. 1229. 1250, fortasse

Apronianus praefectus urbi a. 565. 2) Liber videtur dici ter Bromius, sed quam ob causam, obscurum (cf. Buecheler l. c). Pro Bromio scribi debuisse Bromiq., ut vocabulum cohaereat cum iis quae praecedunt, putat Henzen. (Significari, filios
filiasve tres Asterii dedicavisse

videtur Silvanus.
statuil Henzen.

vino et ture, nuper coniecit Momms.) 3) Intellegi Titulum prostitisse in aedicula Libej-i et Silvani probabiliter

3378

pro saiute
|

P. Betuleni
|

Apri nberis[que*

eius

lovi

o.

m.

Libero Lib.*,
vidit Dressel).

IViceforus act.*

v.

s.

hi Sabinis, prope locum dictum Lavaj-ete, agri ut videtur

Amitemini (IX 4S15


3)

1)

Requiritur liberorumque.
|

2) Liberae,

Actor.

3379

Liberae

sacr.
cf.

Romae, ara (FI 469

add. p. 500S vidit Henzeji).

3380

Libero

pa|tri

et

Liberae

M. Ulp. Firjminus im|m.

librar.
|

p.*

Potaissae (Torda) in Dacia (III S. 7684 vidit Domaszewski).

1)

Immunis

librarius (cf supra N. 2427) posuit. Alium tilulum a milite quodam exereitus Dacici pusitum Libero patjn et Liberae habes supra N. 2459. De Libero Dacorum
cf,

Domaszewski

Rel. des

roem. Heeres p. S4. Liberi Thracici titulos nonnuUos dabi-

mus

infra in capite de numinibus peregrinis.

3381
tuit
I

templum
I

Liberi
|

patris

et

Liberae vetus|tate dilabsum resti-

coh.
f.*

Belg.' adiectis porlticibus,

curam agente

Fl. Victore

leg. I

Ad. p.

Severo et Pompeiano
I

II cos.^

Dessau, Inscriptiones Latinae

II.

50

Caput XI.

Humac prope Ljubuski,


Hirschfeld).

in provincia

Dabnatia

(III 1790

1) Cf.

supra N. 2S79.

III

S.

848i vidit

2)

Centurione legionis primae Adiutricis

piae
cf.

fidelis (de

centurionibus legionariis cohortium auxiliariarum curam agentibus


seq.).

supra N. 2612

3)

A. 175.

3382 Libero
manus
Au^^r.]

[p]ain et Li[6]|ere, et Herclia[][is et cervabu[s]'

Ro-

n.

et

Aur. Creste

vo[f.]
|

posuerun[f].

Ainpeli (Zalatnae) in Dacia (III 1S05 vidit


nescio quo

Mommsen).

1)

Hercliani et cervae

fuerunt fortasse coUegia duo viroruvi feminarumque

cum

Liberi et Liberae cullu

modo coniuncta (Momms.).


l.

3383
lul.

0.

m. Fu[l.y
[et]
|

et lun. Re^^.]
\

et

deo Lib.

et Hilare,

G.

Serv[an]|dus vet.
Naissi (III 1680.

III S.

Numisi[Ms et iV]umisia[nMs] 82i8 vidit Domaszewski). \) Cf N. 30i7


Fl.

seq.

3384
matratus
dota[feJ
I
|

deae Semelae et
Reginia Paterna
|

sororibus eiius
et
|

deabus ob honorem

sacri

mater nata
167i

facta

aram

po|suit
J

sub sacer-

Seranio Catullo
|

patre.
a.

Coloniae Agrippinae rep.

(Brambach 515 qui

vidil).

3385

litoribus vestris

quoniam certamin[a]' laetum

ex[A]ibuisse iuvat, Castor venerandeque Pollux'"',

munere pro magna lovis


Neptunoque

tanto faciem certaminis ipsam,


proles, vestra pro sede locavi,

urbanis Catius^ gaudens

me

fascibus^

auctum

patri ludos fecisse Sabinus^.

Ostiae (XI f^ 1 semel descripta saec. XF, a Cyriaco ut videtur). 1) cerlamine traditur. 2) Ludos Castorum Osliae a magistratibus urbanis (quarto p. Chr. saeculo a praefecto urbis) celebrari solitos memorant Polemius Silvius in fastis sub die 27 lan. (cf. CIL. I ed. 2 p. 508), et Aethici quae dicebatur cosmographia (Geogr.

Lat. min. ed. Riese p. 85)., cf. praeterea Ammian. Marc. 19, 10, 4. 3) Ptdetur esse Catius Sabinus qui consul iterum ordinarius fuit a. 216 (cf. supra N. 435).

4) Significari

videtur praetura urbana, in qua Catius Sabinus etiam Herculi carmeyt

dedicavit infra N. 5402.

Praetor Sabinus videtur fuisse sub Commodo.

3^6
.
.

Calvius P.

f.

P. n.,
s.

C.
s.

Geminius C.

f.

Mateiclus aedem
'sac.

Castoris Pollucis de

faciendam pequn.
f.

coeravere.
s. s.

[M.y
Corae

Calvius M.

f.

P. n., C. Crassicius P.

C. n. Verris, d.

pro-

b[ayer. rf]edicar.
(1 1130.

[^.]

6S0S vidit Mommseji; Ritsclil

tab.

LXFIIIa). Alterius exempli

eiusdem tituli (in quo tamen nomina propria alio ordi?ie videntur fuisse coliocata) fragmenta sunt 1 11S1 X6S06. 1) Praenomen suppletum ex altero exemplo tituli.

3387
que latere pileus
Feiis rep., est

sacr[?im]
I

Castori et

PoI[icj]

Merula

Ilvir.

(in utro-

stellatus et hasta).

Romae (XI 5777

vidit

Bormann),

Tituli sacri et sacerdotum.

Liber

et Libera.

Castor et PoUux.

51

3388
cf.

Casto|ribu8

Q. [Fl.y

Balbus cos.

Tusculi rep.

(XIF2S76

bis ut videtur descripta).

CIL.

Xir p.

gS4 et infra ad N. 3596.


|

1)

EI,

De cultu Casiorum Tusculano ET apographa.

3389 3390
curator
|

Casto|ribus Aug. sacr. Ampeli (Zalatna) in Dacia (III IS87


Castori Augusto sac.
v.
s.
| |

vidit

Mommsen).
fil.

L. Calpurnius L.

Quir.

Successianus

dendrophorum

lib.

animo.
fil.

3391 Polluci Aug. curator dendrophorum


|

sacr.
|

L. Calpurnius L.

Quir.

Sucessianus

(sic)

v.

s.

hb. animo.

Cirtae rep. (FIII 6940. 6941 cf. p. 1847 huius ectypum vidit Renier).

3392
3393

Castori

deo

ex visu
et

S[e]x. Sext.
n.

Epagat[A]us.

Fisani inter

Cremonam
|

Brixiam (Pais
|

1266 descr. da Ponte Brixianus).


filius

Castor.

sacr.

Ti. lul.

Sanct.

Celsus

voto.

Mandetire, ubi fuit Epamandtiodunim (XIII S409 semel descripta saec. XFII).

3394
luci
I

in

honorem
|

domus
.*

divin.

Concordiae

civit.,

Castori

et Pol-

M. Petronius
Metz rep.
a.

1700 (Orell. 1S64;


Rhe7i. 20,

descriptam a Gallandio ex codice Traiectino

n.

S6

ed.

Brambach mus.

186S p. 625).

1)

Infra mutilam fuisse non

traditur.

3395 sacrum

Polluci

Sex. Quinlius
d.*
|

Sex. Q. Succes|sini

lib.

For-

tu|natus ob hono|rem Vlvir. ex

ordinis soluta pe|cunia petente pojpulo


ci

donum
lactis,
I

de
d.

sua pecunia,

dato epulo

vibus

et

incolis

et

circensibus

d.

Menjibar ad Baetem Huebner vidil ecf.ypuvi).

fl.,

ubi videtur fuisse Ossigi Baeticae (II 2100


Decreto.

cf. p.

88S

1)

3396 permissu Amerimno curatori


|

aedituum
d
vidit
|

Castoris et
.

Pollueis,

L. Volumnio

Romae (XIF 2659

Henzen).

Tusculi collegium aedituorum (aedis)

Castoris et Pollucis fuisse constat ex lapide Tusculano

municipales) ; hunc quoque lapidem Tusculo

Romam

XIF 2657 (ef. infra iriler asportatum esse crediderim.


f.,
|

3397
Fufius L.
f.,

T. lunius N.
C. Tittius C.
I

f.,

C.
|

Numolei. Cn.
f.,

M. Fisius M.
I.

f.,

M.
|

f.,

Q. Monnius N.
I.,
|

D. Rosci. Q.
1.,
j

Lin[f]io,

D. Iteius Cn.
C.
et
1.,
1

1.,

M. Valerius M.
C.
|

Q. Fulvius Fulviae

P. Pactumeius

L.

Pomponius

1.*
|

Heisce magistrei" Castori et

PoUuci

murum

pluteum' faciundu.
Capuae
(I S67.

coeravere

eidemque loedos

fecere,

Q. Servilio

C. Atilio cos."

5778 vidit Mommsen).


liberlini.

l)

genui fuerunt, dimidia


5609. 5770.

Cf. similes titulos

2)

Cf supra N. 5540
memorantur

not. 1.

Dimidia pars magistrorum inCampanos N. 518S. 5540. 5541.


not. 2.

3)

Cf

ib.

4)

A. 648.

Signa

marm.
(a.

Cast. et Pol.

in inscriptione eiusdem loci eiusdemque fere aetatit

6SS)

5781.

52

Caput XI.

3398
pecunia

Gal. Tettienus Pardalas*

et

Tettiena Galene tetrastylum


|

sua

fecerunt

item simulacra Castoris


|

et Pollucis

municipibus Asisising.

iijiibus don. deder.


vir.
-X'

et dedicatione

epulum decurionibus

X V^

sex-

III,
I

plebei

IS dederunt.

Asisii
tieni

Petroniani consulis

(XI S572 vidit Bormann). a. 76 (cf. supra


s. v.).

S.

c.
1)

1.

d.*

Liberlus videtur fuisse Galeonis Tet1993) aut Galeonis Tettieni Severi (cf.

JS.

Prosopogr. imp. Rom.


locus datus.

2)

Singulis denarios quinos.

3) Senatiis

consulto

3399 M.
vitae suae
d. d.
I
|

Ael.

M.

f.

Rusticus rector,
f.

imm.
s.

II,
c.

h6n.
coir.

III

S
|

in

diem

mesoribus mach.
|

p.

quib. ex
|

lic^

Castores
qq.
11."
|

et

ob dedicatione
kal.
Iiin.
|

dedit sing.
et

IP,

L. Faenio Fidele
|

Dedic.

XV

Saturnino

Gallo cos.*
est inscriptio,

Romae (FI 85;


Henzen).

1)

in gemello lapide eadem paene Immunis iterum, honoratus tertium,

utramque

vidit

scilicet in

corpore mensorum,

cuius et rector fuerat.

2)

senatus cojisulto coire


iterum.

licet.

Mensoribus machinariis frumenti publici, quibus ex 3) Singulis denarios hinos. 4) Quinquennale

5)

A. 498.
d. d.

3400
culis
et
I

ilaminica Viennae

tegulas aeneas auratas


|

vestituris

basium
|

et signa
d.
s.

Castoris et Pollucis

cum carpuscum equis el


|
|

signa Herculis et Mercuri


Hirschfeld).

d.

Viennae Allobrogum, litteris primi p. Chr. saeculi ineuntis (XII 1904 vidit certe fractam eam esse 7iemo Tabula cum integra esse videatur adnotavit, initium inscriptionis (cum nomine flaminicae) fortasse in alio lapide

scriptum

erat.

3401
quam

lovi praestiti

Hercules Victor
litteris

dicdvit,

Blandus

pr.*

restituit.

Tibure, ara

marmorea

pulchris

(XIF 5SSS

vidi).

Romae

erat ara,

dil EvQsalcp (sic Dionysius ; inventorem lovem, appellant Solinus et auclor de

orig. gentis Rom.,

quod ver.mm puto ex Graeco) id

est nisi fallor lovi Praestiti

po-

suisse ferebatur Hercules propter boves a

auctor

libelli

de orig. gentis Rom, c.8).


(cf.

Caco recuperatas (Dionys. 1, 59, Solin. /, 7, Similis ara fuisse videtur Tibure quae urbs
CIL.

praecipue Hercuii sacra credebatur

eam aram temporibus Augmti


not. 1).

1)

Est

C.

567 et infra N. 54H 5418) ; Blandus nobilis Tiburtinus (ef. Rubellius Blandus, qui supra N. 196. 5098. Tiburtinum eum
vel Tiberii restituit
6, 27.

XIF p.

fuisse indicat Tacitus ann.

14, 22.

3402

Hercules invicte, Catius' hoc tuo donu[i

libens]

numini sancto

dicavit praetor urbis^

cum

pia aollemne

mente

rite fecisset

[sacnim],

tradidisti

quod

Potitis^

Euandreo

[saeculo]

Romae
Graeca
vidit

rejj.

administrandum quodannis hic ad a[ram maxm]am. uTia cum iis quae sequuntur prope ecclesiam S. Muriae
Cosmedin), ubi hodie dicitur ''piazza Bocca della yerita
descripserunt lucundus aliique.

in schola

(sive in

(VI 515
Buecheler

Bormann imminutam, pleniorem


n. 228).

carm, epigr,

Pertinent hi

tituli

ad aram Herculis

in foro Boario sitam.

Tituli sacri et sacerdotum.

Castor et Pollux.
^"

Hercules.

53

quae maxima appellabatur fanumque contiguum

quae praesenti Herculi Arcas

Euander sacraverat
tore
p.

(Tac. ann. 4S, 4i),

monumentaque sunt saerificiorum a prae-

urbano quotannis ibi factorum (cf. not. 2), cf. de Rossi ann. inst. arch. i854 28 seq. ; lordan Top. 1, 2 p. 481 (accuratius nuper locum definivit Huelsen diss, acad. pontif archaeol. Rom. scr. 2 vol. 6, 4896 p. 242 seq.). 1) Cf supra N. 558S not. 3. 4. 2) A praetore urbis quotannis Uerculi iuvencam immolatam esse tradit Varro de l. L. 6, 54. 3) De Potiliis cf Liv. 1, 7, 12. 9, 29, 9. Dionys. 4, 40 cet.

3403

Te precor,
Haec
tibi

Alcide, sacris,

invicte,

peractis
|
|

rite tuis laetus

dona
|

ferens meritis.
tenuis perferre camena,
|

nostra potest

nam grates dignas tu Sume libens simulacra,


|

potes efficere.
| |

tuis
|

quae munera Cilo*

aris

urbanus^ dedicat

ipse sacris.

Romae rep. ibi ubi N. 5402 , deinde translata in Capitolium (FI 512 vidit Henzen. Buecheler carvi. epigr. n. 868). 1) L. Fabius Cilo consul suff. a. 195, cf suprti N. 1141. 1142. 2) Inteilege: praetor urbanus. Cilonem urbana praetura

functum

esse,

paullo ante

a.

195 sine dubio, constat etiam ex decus,

aliis titulis eius (not. 1),

3404

Alcide, sacri generis


et lovis antistes'
,
|

hoc

tibi
|

praetor
|

dedico Perpetuus^

Romae rep. una cum N. 5402 deinde translata in Capitolium (FI 516 vidit Hensen. Buecheler carm. epigr. n. 869). 1) Quod sacerdotium significetur, nescio. 2) Foriasse Marius Perpetuus consul ord. a. 257.

3405

Argive victor

Hercules,
|

donum hoc

tibi
|

urbanus
|

praetor

Veldumnianus
vidit

lunius*.

Romae, rep. sinc dubio ibi ubi N. 5402, quamquam id non traditur (FI 519 Henzen; cf. Bvecheler carm. ep. n. 22 p.835). 1) Fortasse yeldumnianus consul ord. a. 272. Ceterum lapidem in fine mutilum esse crediderim.

3406
Romae

Annaeus
in

Placidus'

Hercuh
is

donum

dedi.
saec.

aedibus privatis
n. 21).

Buecheler carm. epigr.

(FI 271 .mepius descripta


1)

XFjXFI,

9f.

Fortasse

qui memoratur supra N. 1127

fin.

3407
XVvir sacris

Herculi in|victo
|

M. Cassius
dedi.
|

Horlensius

Paulinus pr. urb.,


|

faciundis,

donum
|

3408
nus
I

deo HercuU

invicto

C. lul.

Pomponius

Pudens
saec.

Severia-

V.

Romae

c, praet. urb. rep. una cum N. 5402 (FI 518.517 saepius descriptae

XVjXFI).
|

3409

deo Herculi
|

inv.
p.

M. lun. Caesonius
d. d.

^icomachus Anicius
d.'*
|

Faustus PauUnus

c.

v.,

u.*,
II

(In laiere) d.

XII

kal.

Octob.

Crispo et Constantijno Caess.

cons.'

Roynae rep. una cum N. 5402 (FI 51S itucriptio7iein lateris descr. Henzen, inscripiionem frontis lucundus). 2) De1) Clarissimus vir, praetor urbanus. dicalum. 3) 20 SepL 521.

54

Caput XI.

3410
De decuma,

Sancte,
Victor, tibei Lucius

Munius' donum

Moribus antiqueis pro usura^ hoc dare sese'

Visum animo suo


5

perfecit, tua

pace* rogans te
faxseis^

Cogendei dissolvendei tu ut
Perficias

facilia

decumam

ut faciat verae rationis',


alieis

Proque hoc atque

doneis des digna merenti.

(iuxta videtur sculptum fuisse sacrificium).

Reate ante ecclesiam cathedralem (1342. 1X4672 descr. saec.


Laetus, a quo accepemnt plurimi, saec.

XF

Pomponius

complures viri in describendo accurati et exercitati, ut Accursius et Budaeus, ita ut de lectione constet). Buecheler carin. epigr. n. 248. 1) Munius qjii viderunt omnes (unus Pomponius quid hoc loco

XFI

neque inauditum Muniorum nomen in Sabinis (IX 4274) ; Mummii nomen introduxit primus editor, quem secuti sv7it reliqui omnes, cogitantes de L. Mummio consule a. 608 (supra N. 20 seq.). Sed in privatum hominem, merlegerit

non

satis constat),

catorem potissimum, congruere omne argumentum huius carminis iam Ritschelius


observavit (opusc. 4 p. 105).

2)

Sic omnes qui viderunt; promiserat olim coniecit


4, 111).

Mommsen

(quod post hoc inseimit Ritschl opp.

bene gesta Ilerculi reddere solebant (Macrob.


reddi pro usura.
vito (Bue.)

sat. 5, 6, 11),

Decima, quam mercatores re apte dici potuil deo

3) Sententia hiat,

culpa sine dubio poetae.

5) disolvendei
tit

refertur ex Pomponii schedis.

6)

4)

Te non

i?i-

Precatur Her-

culem Munius,

facultatem sibi praebeat cogendi et dissolvoidi, in quibus rebus

negotiatio consistit.

7)

Dei auxilium invocat in computanda decuma, ne error

in hac re admissus fraudi sibi fiat (Mo.).

3411

M. P. Vertuleieis C.

Quod

re sua di^/^Jeidens asper


|

(sic)
| |

afleicta

parens timens
rfe]cuma facta
|
|

heic vovit voto hoc

solut[o,
(sic)

poloucta leibereis lube|tes


|

donu danunt Hercolei maxsume mereto. Semol te orant se voti crebro condemnes.
| |

Sorae (I 117S.

3708 Ritschl tab. LII


Cf.

a).

in ipso lapide separati.


nio, dedicato ab Aufidio

Buecheler carm. epigr. n.

Sunt versus Saturnii interstitiis 4. Ex simili carmine Satur-

quodam cum IX 5369 (= Buecheler carm. epigr. n.

Herculi iterum
3).

decumam

redderet, superest

1)

M.

et P. Fertuleii,

Gaii

filii.

3412
3413
patron.,
|

Herculei

C. Antestius

Cn.

f.

cens.

decuma

facta iterum

dat.

Tibure (XI

F 5341
is

bis vel ter descripta saec.


1.

XFIII).
et
|

P. Ateius P.

Regillus fecit

sibi

P. Aleio P.
vixit

1.

Salvio,
|

pomario;

ter Herculi
|

decumam

fecit;

ann. CH, et

Pri-

mae

suae carissimae et Ateiae lollae patroni filiae. Prope Capuam, nunc Neapoli (X 5936 vidit Mommsen).
1.

3414 Pomponia

L.

f.

Nunnulei Herc.

Vict.

C.

Nunnuleio

C.

f.

ISiido leg.

|pro pra6t.

Pomponia L.
Tibure (XI

f.

uxor posuit.

F 5346

vidi).

Tabula videtur sustinuisse donarium a Pomponia

Herculi simul et memoriae vel ho?iori mariti sui dedicatum.

Tituli sacri et sacerdotum.

Hercules.

55
L. Mi-

3415 Herculi
nicius
I

Tibiirt.

vict.
|

et ceteris

clis
|

praet. Tiburt.'

Natalis'
|

cos.,

augur,

leg.

Aug.

pr.

pr.
|

provinciae

Moesiae

infer.,

vot.

suscep.

Tibure (XI^ 5SSi vidi).


est in
t.

Tiburtino
V.
|

XIV
V.

5SiO).
I

1)

Dis praetoriis
2) Cf.

(?)

Tiburtibus (Fortuna Praetoria

supra N. 4061. 5i21.


f.
I

3416 H.
fani* curator,

s.'

C. lulius C.

Pal.

Rufus

trib.

militum

bis,
|

ab aerario Saturni. 1) Herculi victori votum Tibure, nunc Romae (VI 5Si4 vidit Hensen). snlvit. 2) Fani Herculis. Curatores fani Herculis Fictoris Tiburtini, qui Romae
v.

q.'

senatorii ordinis honoribus functi erant, habes supra N. lOii (not. 4). 4061 (not. 5).

4401 (not. 2). 440i.

3)

Fiator quaestorius
|

(cf.

supra N. 1926
|

seq.).

3417 M. Caerellius
carius, item
|

lazemis' qq.

pistorum Hl
|

et perp.^ et
]

codid.

mercator

frumentarius

invicto

Herculi

ex voto

d.

Tibure (XIFi25i vidit Gatti).

1)

Idem cognomen in

titulo

Maeandrum
pistorum ter

rep. Bull. de corr. heU. 489i p. 40, simile


et

VI 6i76.

2)

Magnesiae ad Quinquennalis

perpetuus

(scilicet

post ter geslam quinquennalitatem konore per-

petuae quinquennalitatis a pistoribus exornatus), Ostiae puto,

3418
ticus
I

Herculi Victori
(

Certenciino
|

(sic)
|

M. Aurelius Aug.

lib.

Zo|

nom.' a censibus
II

d. d.

Gregorius.

(In latere) dedicata id. lan.

luliano

et Crispino

cos.^

Tibure (XIV 5SS5 vidi). 2) A. 22i. 1) Nomenclator. Praeterea titulos Herculi invicto Tibure dedicatos dedimus supra N. 26i2. 2706.

3419
sed sueq.^
|

L.

Gemenio
a.

L.
|

f.

Pelt

.^
|

Hercole dono

dat lubs merto

pro
|

Ede

leigibus

ara Salutus^

Praenesle rep.

4882 , cippus tofaeus

buU. Inst. arch. 4885 ad p. 9).

(XIV 2892 imaginem

dedit Steventon

1)

Lectionis non omnino certae.

Ad

Pel,

quod

certum

est,

adiunctae sunt

i?i

versu sequenti, sciUcet ad hunc revocatae per Uneo-

lam obUquam, Utlerae duae, quarum prior videtur fuisse T, secunda fortasse fuit E vel D. Subest fortasse cognomen Geminii. 2) Pro se suisque. 3) Esdem,

i. e.

iisdem, legibus (dedicata est) ara Salutis.

3420

Praeneste rep. una

Hercole donu [djedero. Q. K. Cestio. Q. f. cum N. 5i19 (XIV 2891 vidit Stevenson).
|
|

3421

L. Seius' C.

f.

Hercolo

donum

dat

Burus^

Prope Castelvecchio Subequo, ubi videtur fuisse Superaequum PaeUgnorum (de Nino Notizie degU scavi 4898 p. 76). 1) Selus legit de Nino, sed deUneatio quam edidit videtur etiam Seius admittere. 2) Videtur cognomen Seii.

3422 M.
Romae
et Huelsen).

C.

rep. in alveo Tiberis

dedron Hercole. Pomplio. No. f. (VI 50898 =- Notizie 4890 p. 55 viderunt VagKeri
|

3423
que
fecit

Publicia L.

f.,

Cn. Corneli A.

f.

uxor,

Hercole aedem

valvas|

eademque

expolivit
(fecit)*
]

aramque

sacram Hercole
curavit.

restitu.

Haec

omnia de suo

et virei

faciundum

56

Caput XI.
Roviae in Esquilino, sed de loco ubi reperta
sit,

non

satis

constai (Eph.

ep. 4,

754 vidit Henzen).

1) fecit

vocabulum erasum.

Titulos duos a magistratibus liberae reipublicae Romae Herculi dedicalos dedimus supra N. H. 20.

est

Herculi invicto sacr. Hermeros Aug. lib. tab.* thensauror. Romae extra portam Tiburtinam (FI 30737 vidi). lisdem verhis inscripta VI 523, quae dicitur reperta esse ante portam Esquilinam (Maiorem), FII fere

3424

mil. pass. ab urbe.

1)

Tabularius (ut est perscinptvm in


Fl. Lollianus
v.

tiiulo gemello).

3425
Romae

Herculi

c, praef.
S.

rep. in Esquilino

prope ecclesiam

Luciae in Selci (Gatii Bull. comuIIII,

nale 1889 p. 42, Notizie 4889 p. 14). vix ad hanc inscripiionem pertinet.

In margine inferiore diciiur esse


1)

quod

Cogitavi de Flavio Lolliano Mavortio


,

(supra N. 1223
esse

seq.),

qui praefectus urbi fuit a. 542


tertii

sed editor litteras tituli ait


a.

saeculi p. Chr.
fuit,

potius

quam

quarti (Lollianus praefectus vrbis

254

Egnatius

non Flavius).

3426
curiae
|

P.

Egn [o/ms]

v.

c*
|

\iOn[tifex\

Herculis

et rector de-

Herculeae* curavit.
ubi iam dicitur Piazza Cairoli, litteris quartum indicant (VI 50895 vidit Huelsen; Gatti Notizie 1892 comunale 1892 p. 57). 2) Fideiur esse idem 1) Fir clarissimus.
rep.

Romae
quae

in regione urbis nona,

saec. p.

Chr.

p. 21, Bull. sacerdos qui in titulis et ipsis quarti p. Chr. saeculi supra N. 1259 dicitur curialis Herculis , N. 2942 sacerdos Herculis.

3427
C.
1.

Herculei

sacrum

C. Marci.

C.

1.

Alex. fecit,
|

servos
|

vovit,

liber solvit. (Ab altera parte eiusdem lapidis)

Herculei

sBcrum

C. Marci.

Alex.
I

dat.
(I

Prope Puteolos

1255.

1569 bis descripta).


P.

3428
k.

Herculi
|

sancto sac.

Pomponius Noe|tus votum


|

sol.,
|

ami-

cos acc' bene.

L. Eggio Marullo et

Cn. Papirio Aeliano cos.^,

I.

d. d. d.,

luL
Casini, in cantharo

1) Accepit.

magno

lapidis Tiburiini

(X

5160 vidit Mommsen).

2)

J. 184.

3429
Augustalis.

Herculi

scyphos

votum posuit

C. Clodius

C. lib.

Laetus

Taurinis (F 6952 vidit Mommsen).

3430 n Aug. cos.' ri|num cum basi Deanae


I |

k.
I |

Aprillib.
d.

T. FJ. Eros

Hercullem

pue161 1).

d.

Romae (VI 126

vidit Marinius).

l)

Duobus Augustis consulibus


lovio

(a.

3431

T. Vetio
I

duno

didet

Herclo

brat

dala.

Loco dieto Navelli in agro Vestinorum ut videtur (IX 5414 vidit Mommsen; imaginem exhibei Zveiaieff inscr. lial. mediae dialeciic. tab. II n. 4 cf. p. 15 n. 9). Sermo videtur mixius inter Latinum et Oscum; cf. Buecheler l. c.

Titali sacri et sacerdotum.

Hercules.

67

3432
Romae

Ilorculi lovio
rep. extra

sacrum

C.

Voltilius Alexantler lec.

porlam Maiorem, sub statua parva Herculis (FI 30906 In titulo item urbano VI 291 Bullettino comunale 1880 p. 286). 400 cf. add. p. 50H .... sacrum lovis Herculi voto legit Henzenus^ sed lovio Herculi unus eorum qui saec. XVI titulum viderunt, lovi o. m. Herculi alius sed fide parum dignus

(Boissard), lovi

d.

Seguier auctor accuratus.

3433
Vel.
I

(aquila) Herculi
I

Primigenio

sacrum,

C. Petronius

C.

f.

Paetus

f.

Romae (FI 30907


cationes faclae
legit Herroli

vidit Huelsen

Bull. comunal. 1888 p. 403).

Aliae dedi964S.

HercuH Primigenio sunt

I1 1436.

XI S9S4

= Or. 1S4S
VI
1.

(ubi Accursius

Primogenio sac).
victori
|

Menestrator ab Hercul. primig. est


pollenti potenti
III

3434 Herculi
Fronto
|

invicto d. d.

m.

C. Vibius*

viator

q.-^

Dedic.

k.

lul.

L. Vettio Paullo

T. lunio
sus.)

Mon-

tano COS.' (In latere Herctiles Cerberum ducens, in altero latere

Romae, ara magna rotunda marmorea (VI 328 vidit Henzen). l) jSomen nunc plane evanidum suppletum ex apographis antiquioribus. 2) Quaestorius. 3) Consules suffecti fuerunt anno p. Chr. 81 (act. Arv.).

3435 Herculi
stituit

in|victo inpetrabi[/i]
|

C. Valerius Vale|rianus

aram con|

cum

suis
l

omnibus

v.

s.

I.

m.
|

decur., item q.,

3435* Herculi inpetra. sacr. C. Calvisius Secundinus aram v. s. I. m. Mediolani (V 3769. 3768 haec semef, illa bis vel ter descripta).

Vlvir iun.,

3436 ix>} 'HQaxXfj d^aXlocpoQit) uqc^ evaxovOTco Xiog A. KoQvr^Uov IlQei^iyevLov viog IlaL TeQevtiavoQ
\

.A. KoQvrj\

xai
|

Armsacr.
| |

viog aneXevd-eQog
voto suscepto
I

eTtoLtiGav.

Herculi pacifero
]

invicto sancto
|

L. Cornelius L.
|

f.

Pal.

Terentianus

et

Lemnius

libertus

merito libentes

fecerunt.

In oppido Pontecorvo ad Lirim

(X 558S

vidit

Mommsen).

3437
lute
I

Herculi
fili

salutifero

Q. Vib. Amillus

Aug.

col.

Dac*
|

pro sa-

luliani

sui.

Mehadiae
stalis coloniae

in

Dacia

(II1
i.

1372 bis fortasse saec. XVIII descripta).


Sarmizegetusae.

1)

Augu-

Dacicae,

e.

3438

[fl]erculi

compoti*

L. Masuvius

Bassus

d. d.

In Piceno prope Tavignano vicum in abbaiia S. Victoris (IX 3731 semel deteripta ab homiiie fide digno).
ef.

1)

Idem cognomen in Bona dea infra N. 5303,

etiam snpra N. 3249.

3439
Romae

Herculi
rep.
a.

defensori

M. Silius

Messalla

consul.*
1)

(VI 308; Huebner


195 (Dio 75,
17).

ex. scr, ep. 479).

Fortasse

is

qui fuit

eonsul su/fectus

58

Caput XI.

3440
Quintibo
et

Herculi
|

conserbalori
et imag.
|

A. Sergius

Megalensis
latei'e)

curator

II
|

sociis cultor.
(sic)

Larum

August.* dedit. (In

idibus Nove.
|

et Prisco

cos.^

Romae {VI 501


imagiyium Augusti

vidit de Rossi).
(cf.

1)

Curator iterum sociis cultoribus


1).

infra N. 5545 not.

Larum

2)

A. 169.

3441 Herculi

restitutori^

C. lulius Hilario.
(III S. 6867 vidit

In Pisidia, ibi ubi fuit

Tymandus

Ramsay).

1)

Idem

cognomen in Silvano infra N. 5364, item in love supra N. 5002.

3442

Herculi domestico'
basis

T. Aeli Rubri Superstitis.


supererant vestigia pedu7u,
clavae,

Tibure rep.,
pellis leoninae

in cuius super/icie

(XIF 5Si2 saepius descripta). (d...stico similiterque apographa accurata).

1)

Voeabulum non omnino certum

3443
Capuae

Herculi
Iti

tutori

domus

Novelliana' (In postica: Hercules cum


In altero latere: clava et pharetra).

leone pitgnans.

latere: arbor Hesperidum.

rep.

(X 5799
(

vidit

Mommsen).

1)

Cf.

supra N, 5232.
consacra|vit

3444
TertuUinus
|

Herculi

Aeliano^

sacrum,

quem

Sammius
|

ex maioriario^.

Mirabellae, ubi fuit Aeclanum (IX 1093 vidit Mommsen). nomina Herculis supra N. 5080, infra N. 5468. 2) Officii quoddam genus videtur significari,- cf. supra ad N. 2148.

1)

Similia cog-

vel potius militiae

3445 numini domus Aug.


est sodalic. horr. Galban. cohort.

sacrum.
.

Herculi salutari

*,
|

quod factum
|

.^
|

A.

Cornehus Aphrodisius quinquenn.


|

aediculam novam a solo sodalibus suis pecun[m]


dicavit k. lunis Quintilio et Prisco cos.^

sua

donum

dedit.

De-

est Neapoli (VI 558 cf. 50744 recognovil Huelsen Herculem salutarem ab horreariis cultum habemus etiam VI 559 (cf. not. 2), cf, item infra titulum Genio horreorum Leonianorum dicatum, A simili so2) Sodalicio horreorum Galbanorum, cohortis (sequebatur numerus), dalicio horreariorum cohortis secundae positus est titulus supra N, 1622, a collegio Herculis cohortis primae VI 559. 3) A. 139.

Romae

rep. sub Aventino,

ad eclypum),

1)

3446 sanctissimo Herculi


Abascantus,

invicto
fil.
|

corpor. custodiarior.

L. Curtius

corintham
dederunt.
|

cum cum

Curtio Gaudente

imm.

a.

IHl
|

',

crateram argyro-

basi sua et hypobasi


|

marmorea

sua pecunia

donum
|

Dedicat. VIIII k. lun.


vidit Henzen).

Romae (VI 527

Ser. Scipione Orfito Q. Non.^ Prisco cos.^


1)

Immuni annorum
an manu

quattuor.

postea additum (Huebner ex.

scr. ep. 283), vide

recenti,

2)

Non.

3)

A, 149 (alter

consuhtm praeterea dicitur Sosius Priscus).

3447 Herculi
Romae (VI 502
Hercufe puerino
(cf,

buii.'

M. Ulpius

Aug. Hb.

Timocrates

aeditus

d. d.

vidit Henzen).

1)

Bullato, intellegit

Mommsen,

cogitans de

N.5450).
|

3448

Hercoli celeri dat


cf,

A. Rutihus P.

1.

Antiocus.

Romae (VI 504

add. p, 5012 vidit Stevenson),

Tituli sacri et sacerdotum.

Hercules.

59
volum
solvit.

3449 Herculi Fundanio*


20,

Ti. Claudius Habitus

libens

Romae, yostea Parisiis, basis statuae parvae aeneae (FI 514 cf, mus. Rhen. 1863 p. 625 descr. Galland). 1) Templum Herculis Fundani memoratur in

vita Floriani imp.

c. 4.

3450

[C. iejmilius C.

1.

Piedimonte prope Allifas in


vidit ectypum).

Eleulher Herculi Gallico v. s. m.' (sic). finibiis Samnii et Campaniae (IX 2522 Mommsen

1)

f^otum solvit merito.

3451
111

Herculi
|

ponderum

Q. Aemilius
XFII).

Vibianus

b[/".]'

trib.

coh.

...

0. V.

Rvmae (FI 556


babile est h et
i

ter descripta saec.

1)

Beneficiarius (traditur b, pro-

fuisse contignatas).

3452
cembr.

Herculi
|

Saxdno sacrum

Ser. Sulpicius
restituit
|

Trophimus
Eutychus

aedera
k.

zothecam culinam
|

pecunia sua a solo

idemque dedic^vit
|

Deper-

L. Turpilio curavit.

Dextro M. Maecio Rufo

cos.*

ser.

agendum

Tibure
cius Rufus

(XIF 5345

fecti videntur fuisse

ad XFIII). saepe descripta a saec. 1) Consules suftemporibus Flaviorum (nam alter eorum videtur esse M. Mae-

XF

quem nummi proconsulem Bithyniae fuisse a. 79 perhibent), certe non postea, cum postea homines privati suffectos consules in annis indicandis
neglegerent.

3453
et
I

Herculi Saxsano et
|

imp. Vispasiano
|

(sic)

Aug.
et

et

Tito imp.

Domitiano Caesari
ieg.

M. Vibius Martialis

/ leg.
|

X Gem.
1.

commiHltones

vexiili

eiusd,
|

qui sunt sub cura eius

v.

s.

m.
|

3454
y
leg. VIll

1.

o.
I

m.

et Her|culi Saxa.
|

sacrum
l.

P. Talpidius

Clemens

CUm mil. leg. eius V. S. Aug. Norroy-sous-Preny (prope Pont-a-Mousson), ad Mosellam, rep. in tapicidinis, aj-ae duae, haec ?iunc in museo Sangermanensi, illa Bruxellis (delineavit Robert Melanges Graux p. 552. 554). In iisdem lapicidinis extabat rupi incisus
1.

m. (In

latere dextro clava),

Ad

tituliis

ap. Robert

l.

c.

p. 550,

quem
|

alio loco dabimus.

3455
lari
I

Herculi
|

Saxsano

C. Mettius

Seneca y

leg.

XV'

et

vexil|

v. s. 1. m. leg. eiusdem Schweppenburg (prope Brohl)

rep. in lapicidinis

(Freudenberg ann. Rhen.SOjSI,

1871 p. 192).
prodiit

Eodem

loco etiam alius titulus Nerculi

Saxano dedicatus a

militibus

(Brambach

672).

l)

Centurio legionis quintae decimae.

Significatur legio

XF Primigenia.
3456

Tilulus igitur est antiquior anno p. Chr. 70 (cf. supra J\.227S).

Herculi Saxsano

sacrum luhus Vijctor 7 pro se


Aug. v. s. iam Bonnae (Brambach 665,
|

et co|militones

sijngulares pedite|s' Acili Slraboni[s]*

leg.

l.

m.
cf.

Brohl rep. in
ff^estd.

lapicidinis,

explevil Zange?neister

Zeitschr. 1892 p. 282).


not. 1.
2)

N. 2416

Tac. a. 14,

Acilium Strabo?ie7n 58. Eodem loco multi


quorum

1)

De

peditibus singularibus praesidis

supra

Saxano a

mtlitibus positi

eimdem putat Zangeineister quem me?norat alii tituli Herculi Saxano vel lovi et Herculi prodieru?it (Brambach 651 seq.; Klein Ann. Rhen. 81, 1886

p. 112. 113),

?ionnullos alio loco dabi?nus.

60

Caput XI.

3457 Herculi Saxan[o]


Tridejiti

(V S015

vidit

Liibiamus Endruri Mommsen).


|

Quintalli
|

v. s.
|

1.

[o.]

cap|itella
V.
1.

3458 Herculi Aug. columnarum* ad


|

sac. Val.

Vale|rianus mil.,
(sic)

cum
a.

insist|erem ad

ter|mas Licinanjs^

q.

se

*iune S|irmi,

s.

S. 40i07 vidit Hirschfeld).

In insula Brazza Dalmatiae rep. ad lapicidinas vetustas, nunc Salonis (111 1) Thermae Licinianae, fortasse appellatae a Licinio

imperalore.

2)

Hirschfeld

(arch.

ep.

Mitth.

aus Oestr.
(ap.

9,

1883

p.

H)

confert

Passionem Sanctorum quattuor Coronatorum.

Buedinger Unters.

Z7tr

roem.

Kaisergesch. 5, 4870 p. 323), ubi Diocletianus narratur praecepisse ut 'ex metallo

porphyrelico capitella columnarum inciderentui'^

3459 Herculi
S.

lapidari

Alman[f]i|censes'
|

p.

Ponzio prope Nizzam rep.

(F

7869 semel descripta saec. XVII).

l)

Cf

XII 752.

3460
leg.

Herculi
f.
I I

barbato
1.

sacrum

M. Hellius

Secundus

tubicen

G. p.

Brohl rep.

a.

m. 4840 (Brambach 635 ex Lersch Ce?itralmuseum


V. s.

rheinl. Insehr.).

8461 Herculi
Goyer
et

et

Alcmenae
cf.

C. Materni|us

Primus
s.

v. p.

1.

m.

sive Jeuck, qui vicus est a

Leodio (Liittich

Liege) inter septentriones


20, 1863 p. 627, Schuer7,

occidentem versus (Orell. 1336


bull. des

Brambach mus. Rhen.


de Belgique

mans

commissions d'art

et d'archeol.

1868 p. 68: semel

vi-

deiur descripta esse saec. XFII).

3462 Camurii Taci[f]inus* et Hermes lib., Vlvir Aug., cum cum signis H Hercule et Amphale^ coUeg." dendrofor.
]
|

sign.^ abad. d.

Veronae (V 5512 semel descripta saec. XV). 1) C. amurii et deinde taciinus fraditur. 3) amphalc traditur, quod non 2) Signum (cuius dei, non traditur). mutandum. In tabula marmorea, quae olim Romae fuit, nunc est Neapoli (edidit eam Piranesi raccolta di vasi antichi tab. 87), in qua sculpti sunt duodecim labores Hercules et in medio ipse Hercules cum Omphale, infraque arcus et pharetra, quasillum et colus, inter quae interpositus est titulus hic Gassia Mani filia Prisciila fecit, in ea tabula ad imagines HercuHs et Omphales adscripta sunt vocabula Hercules, Omphale (VI 5475* inter falsas, non recte ut mihi videtur; cf. Stephani der ausruhende Herakles p. 205). Videtur pertinuisse tabula ad sepulcrum (iudice Stephanio Omj/hale habet vultus mulieris mortalis). 4) Collegio.

3463 Herculi

iussu Silvani

dei,

Cn. Sentius Carpus

fec.

Romae, nunc Florentiae (VI 288

vidit Henzen).

3464 Herculi Libero

Silvano
294).

diis sanctis

Ti. luiius

Alexander

d. d.

Romae, deinde Oxonii (VI

3465 Herculi
preco
1

s. s.',

Silvano
posuit.

s. s.*,

M. Ulpius

Apollonius

Aug.

1.

familiae castresis
|

Romae

rep. trans Tiberim

(VI S09H

vidit Gatti).

1)

Sancto sacrum.

Tituli sacri et sacerdotum.

Hercules et Silvanus.

Semo Sancus.
culter;

61

3466
3467
TreiQioi.

Herculi

defensori
|

Papirii. (in laleribus porca,

scyphut,

clava; a tergo)

'HgaKXel
|

ak^l\xaKtoi
I |

IIa7tiQl\oi.
(a tergo)

Silvano

custodi

Papirii.

2d^av(^

q^vXani
\

JTa-

Romae, arae duae

(f^I

309 vidit de Rossi, 510 vidit Henzen).


|

3468
d. d.

Silvano Naeviano

et Herculi

Romanilliano

Calvius

lustus*

Romae (FI 6iS

vidii Henzen).

1)

Fortasse idem qui supra N. 1470.

3469

Hercules
|

[i]nvicte, san[c]|te Silvani


|

ne|pos
|

',

hic advejnisti; ne quid

hic

fiat

mali^

G. p. R.

f.^

ad viam Appiam (FI 329 correxit Bormann Eph. ep. 4, 756. Buecheler carm. epigr. n. 25). 1) Respici fabulam quandam ignotam, qua Her-

Romae

rep.

culis

mater diceretur

fi.Ua

fuisse Silvani, statuit Momjnseii.

2)

Expressi sunt
Kaibel

versus Graeci: 6 zov dioq nalq xakklvixog '^HgaxkTJg ivd^dSe xaroixsl, (xridev eioizQ) xaxov.
epigr. Gr.

Qui

et alibi reperti

sunt
exc.

et

Pompeiis in pariele inscripti


feliciter.

(cf.

ex

lap. conl.

n. 1158;
3)

de sent. sub Commodo, in Dionis ed. Din^

dorfiana

p. 208).

Genio populi Romani


vex|ilatio
1.

3470
v.

Hercul.
I

et Silvajno

XHI
rep.

G. An|[f.]S

Aur. Arijmo

m.

immuni.^ In Dacia ad Bezsan montem prope Devam


p.*,

in lapicidinis vetustis
1)

(III

S.

12365

= arch.

ep. Mitth. 15,

Geminae Antoninianae.

1.

2)

1890 p. 196 ed. Teglas). Fotum merito posuit.


|

Fexillatio legionis XIII

3)

Immunis.

3471
et
I

dibus
I
j

HercuU
m.

et'

Silvano

fe,*

Priraus cu. ar.^


|

pro se

vexilatione

v. s.

In Anglia, Hale prope Moresby non longe a vallo Hadriani (Eph. ep.7,968).

l)et, 2)fe (cum

punctis inter litteras) traditur.

3)

Custos armorum.

3472
dot.
I

Semoni

Sanco

sancto deo Fidio*

sacrum

decuria sacer-

bidentalium^ Romae, incertum quo


et

loco urbis rep. (dicebatur rep. esse inter colles Quiri-

Huelsen mus. Rhen. 1894 p. 410), basis quae siutinebat deum Apollini similem (FI 50994 ann. inst. arch. 1881 p. 38 descr. Dressel; cf. lordan

nalem

Pincium, sed

cf.

1) De hoc deo cf Preller ed. 3 II p. 270 seq. Decuria sacerdotum bidentalium non memoratur nisi in titulis Sanco dedicatis hoc et iis qui sequuntur, et in fistutis plumbeis repertis in monte Quirinali forum Traianum versus (id est non lorige a templo Sanci), quibtis inscriptum est dec.

ann. inst. arch. 188S p. 108).


2)

sacerdotium videntalium (praeterea numeri quidam, in una etiam plumbariae


cf.

nomen;

Xr 7235).
3473 Sanco
sanclo Semon.
{

deo Fidio sacrum,

decuria sacerdotura
|

bidentaUum reciperatis vectigaHbus. Romae rep. in Quirinali apiid ecclesiam S. SHvestri, est Neapoli (FI 368 vidit Mommsen). Aedem Sanci vel aedem dei Fidii in monte Quirinali, a qua aede nomen habebat porta Sanqualis, memorant yarro I. L. 3,32; Liv. 8,20,8; Paul. Festi
p. 343.

Cf Huelsen mus. Rhen.

1894 p. 409.

62

Caput XI.

3474 Semoni
Col.

Sanco

deo Fidio
|

sacrum*

Sex. Pompeius Sp.


]

f.

Mussianus

quinquennalis

decur.

bidentalis'^

donum

dedit.

ad S. Bartholomaei, nunc in Vaiicano (VI S67 Hanc similemve aram Semoni in insula Tiberina dedicatam quidam ex veleribus Christianis miro errore Simoni mago dedicatam esse sibi persuaserunt, cf. lustinus martyr Jpol.1,26: dvSQidvzi naQ^ vfiwv wq &og xexirep. in insula Tiberina
vidit Benzen).

Romae

1)

(jLijxai,

^a>v i7iiyQa<ptjV '^Pcj/xaixr,v xavxijV


apol. 45.

oq dvdQidg dvsyr,yQxai iv x(5 Tl^SQi Ttoxafup fisxa^v x(Sv 6vo y<pvQ(3v, Slficovi dso) adyxxcp, cf. c. 36; TertuUian.

2)

Idem homo memoratur XIV 2839 (ubi

est [quinque]nns\\?, decuriae

[*acerrfo]lium videntalium).

3475
moni
1)
I

Phileros
I |

ex decreto

XXX

viriim

'

sacellum Se-

pecunia fecit. In agro suburbano ad viam Appiam (XIV 2438

Sanco de sua

descripsit Petrus Rosa).


(cf.

41),

Trigintaviri videntur esse decuriones Castrimoeniensium

XIV 2466 ad v.

intra cuius oppidi fines hic lapis potest stetisse.

3476
Romae,

Sanco deo
tabella aenea

Fidio

d.

d.

(VI 50993

= Bull.

com. 1892 p. 184 descr. Gatti).

3477
(VI 147

Hedoue

M. Crassi ancilla

Feroniae
iji

v.

s.

1.

m.

Florentiae olim in museo quodam, iam

juuseo Britannico, tabella aenea

50702; Huebner ex.

scr. epigr. n. 889).

3478
(V1
146.

Sex. Audienus C.

1.

Feroniae

d.

1.

m.

Trebulae Mutuescae in Sabinis rep. inter rudera aedis quae Feroniae creditur

1X4875

servavit Fabretti).

3479
et

Q. Pescenn[jMs]
|

[/".]

colomnas
.
|

III
. .

de suo dat

Feroneae,
|

ex lapide Trebulae Mutuescae (MoJiteleo7ie}, culumna (I 1507. IX 4S73 bis descripta). Puncta (vel cerle partem punctoj-um) quadrata fuisse, ut in aliis quibusdam inscriptionibus valde antiquis, indicatur in altnro apographo. Mutilam fuisse in fine non Iraditur.
|

crepidinem

ante colomnas

3480
in

itus

actusque est
|

in

hoce delubrum

Feroniai ex hoce loco


| |

via

poplicam
titulus

campanam qua
|

proximum

est

p.

(DCCX

Coppito prope rudera Amiterni (I 1291. IX 4521 vidit Ritsckl tab. LXII

b).

AUus
jS.

eiusdem regionis dedicatus Feroniae

est

IX 4180;

tertius

supra

975.

3481

Hermeros

Ti.
|

Claudii Caisaris Aug.


|

Germanici

ser,
|

Thya-

magister^ midianus' ab marmorib.'^, Nepete (XI 5199 vidit Bormann).


Claudiana,

Feroniae aras quinque


1)

d. s. d. d.

supra N. 210 Jiot. 4. moribus sunt supra N. 1398. 1600.


cf.

THhAMIDIANVS
Augustorum

lapis,

tertia littera

2) Alii
3)

servi et liberti a

mar-

Magister collegii alicuius.

Tituli sacri et sacerdotum.

Sancus,
|

Feronia. Vacuna. Mater Matuta.

63

3482 lunoni Feronfiae]


por[fi][cus d. p.
s.

Barbia L.

f.

Secun[rfa]

aedeni,

signum,

d.
est

Olim Fillanuovae in Histria.

Feronae (V 412
(

vidil

Mommsen).
.

3483

ar
I |

Feroniae sac,
sac. gratuitus
|

in

memoriam'

Minei Frisci

fll.
|

T. Kaniiis lanuar.^
talium

anno
vidit

XXXX

d.

d.

Aquileiae rep,, extat Feronae


titvli diis dicati

(V 776

Mommsen).
cf.

1)

In

memoriam mor-

multi Aquileiae reperti sunt,

infra N.5SS0.

2)

Idem

homo Fonti

B. dedicavit titulum

V 73S.

3484

Q. Murrius Cn.

f.

Vacunae

vot.

dat lubens merito.

In Sabinis prope vicum Laculo (IX 4636,- de visu Persichetti Notizie degli
scavi 1891 p. 542).

Loco

illo,

ubi lapis ecclesiae cuidam inaedificalus

est,

extitit

certe iayn saec. p. Chr.

XFII.

Non

recte Martellio homini levissimo

crediderunt

lapidem extare prope vicum eiusdem regionis Bacugno, quem sajie a f^acuna nomen habere nihilominus polest verum esse. De Facuna cf. Preller I (ed. 3) p. 408 seq.

3485

Esuvius
[s.J.

Modestus Vacun[ae
|

p]ro valetudine pat[ns]

v.

(corona lemniscata)

3486 pro
et C.

reditu L. Acesti ex Africa


|

vovi

Vacunae Aredia Daph[ne]


|

Pomponius,

(palmae duae, corona lemniscata)

V.

S.

1.

m.

Poggio Fidone in Sabinis, non longe a Reate (IX 47S2. 47S1 ab incola quo-

dam

regionis illius descriptae, satis accurate ut videtur).

3487
Corae

qui sequuntur, item antiquissimum supra N. 2974, Matri Matutae dedicatus videtur esse etiam titulus, cuius exiguum fragmentum prodiit loco dicto Conca, inter Antium
et eos

Matri [ilfa]tutae Magia Prisca signum lovis d. (X 8416 Barnabeius vidit ectypum). Praeter hunc
| |
|

d.

fuisse videttir (cf. CIL.

viam Appiam (Notizie degli scavi 1896 p. 102 et melius p. 19o), ubi Satricum X p, 661). Fuit Satrici celebre Matris Matutae templum (Liv. 6, 55, 4. 7, 27, 8. 28, 11, 2). De effossiotiibus ruderum huius templi cf. Barnabei Notizie degli scavi 1896 p. 25 seq. 99seq. 190 seq., Graillot Melanges de l'Ec. fr. de Rome 16, 1896 p. 151 seq., Petersen Roem. Mitth. 1896 p. 1S7 seq.
et

3488

Cervaria Sp.

f.

Fortunata

niagistra

Matri Matutae

d.

d.

Corae (X 6S11 referunt lucundus el post multum temporis Fea). In eodem lapide videntur extilisse haec multo antiquiora et omnino ab illis aliena Paul. Toutia
M.
f.

et

consuplicalrices (I 11SS

= X 6S18).
|

3489
lius

Publiciae L.

f.

Simili
|

magistrae
]

Matris Metut.
d. d.
d.

(sic),

M. Aemi-

M.

f.
I

Ulpianus

uxori

sanctissimae.

[L.]

Praeneste

nam

videtur perlinere

(XIF 2997 vidi). XIF5006.


|

Ad

aliam magistram Matris Matutae Praenesti-

3489

Matri Matutae
|

Flavia T.

fil.

Nicolais
|

Saddane L. Anlisti
ubi

Veteris' ex responso

deae lunonis aram

fecit

dedicavitque.

Supra Berytum prope vicum Beit-Meri

in ruderibus dictis Der-el-kala,

64
fuit

Caput XI.
tcmplum
lovis

Balmarcodis, cuivs inscriptiones dahimus infra

(III S. 6680

Mommsen vidit ectypum). mus consulatihus functos


memorantur
in titulo

esse

1)

Fix unus ex nobilibus huius nominis, quos 7iovicirca a. p. Chr. 28 et anno 55. Ceterum Antistii

eiusdem loco III 155.

3491 Q. Mucius Q. Bonae deae sacr.


|

[/.]

Trupho
cf.

ser.

vovit,

leiber

solv.

1.

m.
|

Romae,

bis descripta

(Fl 39
|

add. p. 851).

3493
dari,

[/wjcus

Bone dee
.
.
|

dedicatus, ut liceat
ara.

per masculos rem|un|

permit.

Pom

coni[ja^j]s[f]r.',
|

posu.

Ren. Maxim.

uxsor

Umbr[o]|nis p. p.^ posit. in va[cwo]^ suo. Prope Spoletium rep. (XI 4767 descripsit Bormann). 1) Permittente Pompeia (?) commagistra (?). 2) Primipilaris. 3) Supplevit Mommsen intellegens

de loco profano.

3493
deae
|

Septimia Galla,
d.

Alennia Sabina,

Petronia Tertulla,

Bonae

d.

Prope Tuder rep. loco dicto Elci, lamina aenea (XI 4656 1881 p. 9 vidit Gamurrinius).

= Bull.

Inst. arch,

3494
posit d. d.

Quieta

Aties

Pieridis

ministra

Bone

die (sic)
|

proma'

Prope Tuder rep. una cum ea quae praecedit, basis, quae videtur sustinuisse statuam juuliebrem (XI 465S vidit Bormann). 1) Promae voeabulum similiter hic usurpari ut alibi saepe masculine promi vocabulum putant Gamurrinius et

Bormann.

3495
palliolum,
|

Aurunceia

Sp.

f.

Acte mag.
|

Bone deae tunicas


d.

duas

et

rasas caleinas^ et
ep. 8,

lucerna aeria
vestis

d.

Signiae (Eph.
lacernas

624 descr. Gatli


14, 159,

bull. Inst.

1885 p. 190).

1)

Callainas

memorat Martialis

serica

callaina

memoratur XIF 2213


sat. 2, 97).

^galbinas in lapide fuisse coniecit

Mommseii eonferens luvenal.


lib.

3496 Bonae deae quema vittata, ifi qua duae


in

Caiena Priscae

Attice

ministra

(corona

aures inauribus ornatae cernuntur; in lateribus: patera,


est; urceus).

qua caput

virile

cornutum insculptum

Arelate (XII 634 vidit Hirschfeld).

3497
Hermerot.

Auribus

B. d. d.*

Petrusia

Proba

magistra

Galgesti
|

Aquileia ut videtur Patavium delata


saec.

XFI/Xni).

(F 739 descHpserunt
dedit.
f.

Patavini complures
5S48.
1.

1)

Auribus Bonae deae

Cf infra
Festa,
|

JS.

3498
lace,
I

Bonae deae paganae'


s.

magistrae, d. p.

Decidia
|

Rufria C.
L.
f.

Caesilia Q.
1.

Scy-

Pauli [na]
|

et p.

Pupia L.
s.

Peregri-

n[a]
I

ministrae
Aquileiae

Bonae deae

aedem fecerunt

d.

(V 762

bis ut videtur descripta saec.

XF

vel ineunte XFI).


1)

TituU

duo, qui videntur in eodem lapide (iuxta positi) fuisse,

pagaiae pars codicum

per quos apographa

illa

ad nos pervenerunt.

Titali Bacri et sacerdotum.

Bona

dea.

65
I.

3499
aedem
daglio).
|

Aiiguslae

Bonae deae

Cereri[a]e*
|

sacrum

....ystls

T[y]che*,

....i de pecunia sua

fecit;

Fauslus Barbonius

Illlvir d. d.'

Aquileiae

(F 761 semel

descripta saec. Xf^II ab auctore satis accuralo Capo-

1)

Cererie traditur.

Aquileiensi F796.

2)

Tiche traditur.

Idem engnomen Malris deum est in titulo item 3) Fortasse non integra fuit in fine.

3500
3501
item aed.

Bonae deae
B. d.
r.
I

sacrum
|

M. Veltius Bolanus'
d.

restitui iussit.

Cladus

d.
|

3501* Bon. deae


|

restitu[/].
1.

simulacr. in tut.' insul.


Bol.

Bolan. posuit,

dedit Cladus

m.

(in latere)

trans Tiberim (Fl 65 67 vidit de Rossi). duos novimus; alter consul fuit sub Nerone (Slat. silv. 5,
alter consul ord. a.

Romae

1)

Huius nominis viros


Sic Amatius, in tui

H1.

2, 167; Tac. hist. 2, 64 cet.),


3)

2)

Bonae deae

restitutae.

Rossius; intellege:

in tutelam insulae Bolanianae.

3502 Venustus
vicarius
|

Philoxeni
1.

Ti. Claudi Caesaris

servi

dispensatoris

B. d.

v.

s.

m.
vidit Henzen).

Romae, iam Florenliae (FI 64

3503 ex
Albani
edidit
,

visu iussu

Bonae deae

sacr.

Callistus Rufinae n. act.*

sub simulacro mulieris


bull.

comu

copiae tenentis

Marucchi

arch. municip. 4879 tab. XXIII).


|

1)

(XIF 2231 imaginem


Dloxtrae aclor.

1)

3504

In castello

Bona* diae* castresi s. Gemellus Aii[^.]^ quodam Scotiae, tabella marmorea, adlala
|

Itoma (ri 30834

= Eph. epigr. 4,723 vidit Michaelis).

sine dubto

ex urbe
2) Ulti-

Sic

tradHur.

mum

elementum non certum.

Fidetur intellegendum esse: Augusti (servus). Bonae

diae (sic traditur) castr. dedicatus est etiam titulus

VI

70.

Bonae deae
JS.

Galbillae

a vilico horreorum Galbianorum dedicatus est titulus supra

1621.
d.

3505
s.

Bonae deae

conpoti*

sacrum

fecit

Antonia Hygia

d.

d.

Romae (FI
supra
i\.

71 ex schedis

Hieronymi Amati).

1)

Idem cognomen in Hercule

3438.

3506
(cf.

Bon. deae
1),

luciferae

Anlistia Veteris* hb.

Eur.

Romae (FI 73

vidit Kiessling).

C.
]

d. d.

1)

Antistios Feteres novimus complures


a. 96.

supra N. 3489 not.

nullum post
|

Antistium Feterem consulem

3507 Bonae deae


nus
et
I

nutrici d. d.
et
|

Onesimus
filia.

Caesaris n.

ser. Fausti-

Valeria

Spendusa

Valeria Pia

Romae (FI

74 bis descripta).

3508 Anteros
C.

Valeri

Bonae

deae oclatae

(sie)

d. d.

1.

a.

(In aversa):

Pae[/iJ|nius et

Romae
35(^9
s.
I.

rep. tpans Tiberim

(VI 73
.

vidit Detlefsen).
.

D. Rupilius L.

[/^,]

Bonae deae

regi[nae]

triumphali

v.

[m.]
Sutrii (XI

5243

vidit

Bormann).
II.

Dbssau, Inscriptiones Latinae

66

Caput XI.

3510
ectypum).

Bonae deae

Arcensi triumphal.
rep., tabella

Valeria Amaryllis

v. s.

1.

a.

Massae prope Albam Fucentem

aenea (Eph.

ep. 8,

48S Ihm vidit

3511
sanctissim.

C. Tullius
|

Hesper
|

et Tullia Restituta

Bon^e deae Anniajnensi


722 vidit Huebner).
|

donum
,

posuerunt.
cf.

Romae olim nunc Londinii (VI 69

Eph.

ep. 4,

3512 Bonae deae

sanctissimae
|

caelesti L.

Paquedius Festus,
|

red-

aedem diritam refecit, quod rivom aquae Claudiae August.'' sub monte Aeflano^ conadiutorio eius summa|vit, imp. Domit. Caesar. Aug. Germ. XIIII cos., V non. lul."
et

emptor operum Caesar.*


|

puplicorum,

Olim in vico S. Gregorii inter Tibur et Praeneste, quo adlata esse dicebatur ex monte S. Angeli sito inter vicum illum et Tibiir (XIF 5330 partem Romae vidit Bormann). 1) Caesaris (vel Caesarianorum) 2) Cf. supra N. 218. 3) Aefulam oppidum, a quo nomen sine dubio habuit mons Aeflanus, memorant

Horat. carm. 5, 29, 6 et Liv. 26,

9,

(cf.

CIL.

l.

c).

4.)

5 lul.

88.

3513
licu.*
I

Felix publicus
solvit

Asinianus pontific*
(sic)
|

Bonae deae

agresti
|

Fere-

votum

iunicem' alba
|

libens

animo ob luminibus
bineficio (sic)

stitutis,

derebctus a medicis post

menses decem

dominaes

medicinis sanatus
tunatae.

per

eam.

Restituta

omnia ministerio Canniae For(FI 68


vidit Henzen).

Romae,
1)

rep. ut videtur

ad lapidem

tertiae viae Ostiensis

Pontificum.

Servus publicus fuerat a sacris pontificalibus.


indiderit

culae, ut

nomen Felix

Bonae deae a nomine

suo.

2) Fortasse: Feli-

3) Cf. infra

N. 5824.

3514
Romae,
(FI 72

Bonae deae
basis statuae

Hygiae.

parvae mulieris

sedenlis,

cuius pars superior periit

vidit Henzen).

3515 Bonae deae Veneri Cnidiae


invicta spira [PJhaedimiana*.

D. lunius Annianus

Hymenaeus

et

Romae olim, nunc Oxonii (FI 76 vidit Huebner). 1) et haedimiana legit Huebner cum plerisque. Spirae sodalicia Bacchica dicta (cf. supra N. 5567. 5569. 5570, item infra inter numinum Thracicorum titulos), sed etiam aliorum deorum (N. 5270), Phaedimiana haec spira appellata fortasse a conditore, ut supra N. 5566
thiasus Placidianus.

Spirae mentio in dedicatione donarii adiuncta ad nomen ho-

minis

est

etiam supra N. 5270

(Mommseno

videtur retinendum

ef,

et

intellegendae

duae

spirae, invicta et Phacdimiana),

3516
Valens
|

Bonae deae
S.

et
|

Panthaeo
^

(sic),

Diane,

Silvanajbus',

G. lul.

praef. leg. II Adi.

P-

f-

ex voto.

Aquinci rep. (III


1)

Erasum agnomen

legioni in

10594 vidit Domaszewski). 1) Cf. infra N. 5571 teq. honorem imperaloris impositum,

3517

coUegium

cultorum

Bonae deae

caelestis.

Venafri (X 4849 fortasse semel tantum descripta).

Titali sacri et sacerdotam.

Bona dea.
f.

Silvanus.

67

3518
3519

Bonae deae
Silvano
|

sacr.
|

C. Valerius C.
f.
|

Martialis.

sacr.

C. Valerius C.

Martialis.

Minturnis (X S998. S999 temel deseriptae).

3520 imperio
dere,

Silvani

ni

qua mulier
|

velit

in piscina virili
|

descenest.

minus Romae rep.


si

ipsa d6 se querelur,

hoc enim signum

s^nctum

trans Tiberim (FI S79; Huebner ex. scr. epigr. n. HS8).

3521

Silvano sacrum

Tychicus

Glabrionis

n. ser.

vilicus

horto-

rum

V.
I

s.

rep. (yi 623; Huebner ex. scr. quos propter hunc titulum credunt illo loco fuisse, dixit Lancianius Bull. arch. comunale 1891 p. 132 seq.

Romae

in colle hortorum

(monte Pincio)

epigr. n. 11SS).

De

hortis Acilianis,

3522 Communis
merito.

C. Petroni

saltuarius*

votum

Silvano solvit hbes


|

In monie f^esuvio supra Herculaneum rep. (X 1409 Nissen vidit ectypum).

Nissen litteras iudicavit saeculi p. Chr. allerius. Nomen domini tamen videtur indicare aetatem antiquiorem. 1) Alios titulos Silvano dedieatos a saltuariis

habes infra N. 3S2i et

V SS48.
I

IX

3421.

3523
Faustus,
I

Silvano sac[r.]
|

Ursulus

vil.
|

Dian[ae]*

et candidali^:

Threptus,
C[os]mus,

Trophi[mtts],

Alcides,

Eutych[Ms],

Sumphor.,

Herme[s],

ex viso.

Prope Capuam ad S. Angeli in Formis (cf. supra N. 5240) rep. (X 8217 vidit Dressel). 1) Servus fuit vilicus Dianae Tifatinae. Ancilla quae fuerat eiusdem ut videtur Dianae Tifatinae, deinde liberta, memoratur in hoc lapide sepulcrali originis ut videtur Campanae: M. Orfio M. f. Fal. Rufa Dianaes 1. sibi et coiiuci (sic) suno (sic) fecit. 2) Candidati servi hi, quos apparet sub Ursulo vilico fuisse,

fortasse ideo appellati,

quod

destinati erant

ad successionem
falcem,
|

officii eius (Mo.).

3524
canis)

S.

Aug.

S.'

(Silvanus iuvenis,
|

d.

s.

pinum
m.
1.

tenens; iuxla sedet


p.*

C. Ingenuvius Helius

saltuar.

Virtutis

v.

In agro Ferrariensi rep., est Ferrariae (F 2383 vidit Mommsen).

vano Augusto sacrum.

1) Sil-

2)

f^otum merito libens posuit.


et fih

3525
|

S.

s.

8.*

Sex. Scutarijus Aethrius

sui et

Heracla
|

dedicarunt. cognatus Romae, in museo f^aticano, truncus arboris marmoretis

vite cinctus,

infra

animalia varia, in spalio quadrato in tahellae modum laevigato incisus est titubit (FI 687 ; imaginem dedit Reifferscheid ann. inst. arch. 1866 tab. L fig. 1 cf. p. 222). 1) Silvano sancto sacrum.

3526
Dio|nysius

saucto
sig.*

Silvano
|

vo|tum ex viso

ob libertatem

Sex. Attius

cum
posuit.

base d. p.'
vidi).

Prope monasterium Sublacense, retro Tibur, rep. (XIFS4S6

1)

Sig-

num,

2)

donum

68
.3527 Silvano
rian.*
| |

Caput XI.
sanc. sac.

Dorothe|us Aug.

lib.

proc.

massae

Ma-

s.

d.

d.

Osliae rep., est


p. 78 not.

Romae (XIFS2

descripsi).

1) Cf.

Hirschfeld Ferwaltungsg. I

3528

Silvane, sacra semicluse fraxino


|

Et huius

alti

summe

custos hortuli,
[ |

Tibi hasce grates dedicamus musicas,

Quod nos per


5

arva perq. montis Alpicos


| |

Tuique

luci

suave olentis hospites',


|

Dum

ius

guberno remq. fungor Caesarum,


|

T.

Tuo favore prosperanti sospitas. Tu me meosque reduces Romam sislito Daque Itala rura te colamus praeside: 10 Ego iam dicabo mile (sic) magnas arbores. Pomponi Victoris proc. Augustor.''
|

Aximae, hodie Aime, in Alpibus Graiis (XI1 105 vidit Hirschfeld). Buecheler 49. 1) Feras silvarum incolas (Bue.). 2) Idem T. Pomponius Fictor memoratur in titulo infra N. 5823: videtur fuisse procurator Alpium Graiarum et Poeninarum temporibus divorum fratrum.
carm. epigr. n.

3529

Silvano sacr.,

M. Vicirius Rufus
lunianos
vovi,
|

v.

s.*
|

Quod
Non

licuit

reparare penates
|

quod|que

tibi

posui, de

marmore signum.
(X
4114 vidit

procul ab Abellino Beneventum versus rep.

Mommsen).

Buecheler carm. epigr. n. 2S8.

1)

Fotum

solvit.

3530
Eutyches

^\ilvano
disp.^

sacjrum Alhe[naeMs]

nii

Laterani

Hb. proc*

et

Mague deum, Silvane potens, sanclissime pastor, Qui nemus Idaeum Romanaque castra^ gubernas,
|
| |

Mellea''

quod
(sic)
|

docilis iunctast tibi


|

fistula

cera.^
|

Namqe
5

procul certe vicinus


levi

iungitur amnis,
|

Labitur

unda

per roscida prata Tirinus^


|

Gurgite non alto nitidis argenteus undis\

Et teneram ab radice ferens, Silvane, cupressum:


Adsis huc mihi, sancte, favens

numenq.

reportes,
| |

Quod
10

tibi

pro meritis simulacrum aramq. dicavi


feci

Haec ego quae

dominorum causa

salutis
|

Et mea proque meis orans: vitamq. benignam

OfQciumque gerens fautor

tu dexter adesto,

Dum
Ex
15

tibi,

qui refero quaeq. aris,

inclute, reddo,
|
|

voto meritoque libens


llle

ego qui inserui

mea nomen

dicta resolvo:
in

ara

meum.

Tituli sacri et sacerdotum.

Silvanus.

69

Nunc
D.
cl.

vos

laeli
viri
|

bene

gestis corpora

rebus
|

Procurate
(in latere)
/rt

et

Silvano

et

semper sperate fuluruml' Augurino cos.'" XVI k. April.


| |

agro Feslinorum yrope oppidum Capislrano (IX 337S viderunt Brunn


Bt/echeler carm. epigr. n. 2S0.

et

Dressel).

3) C/. infra N. 5SSi. 4) Casus est sextus. 5) Cf. Ferg. notnen fluvio qui nunc appeiiatur Tritamis fuisse apparet.

1)

Libertus, procurator, 2) disperisator.

ecl. 3,

2S.

S, 407.

6)

Jd

8)

Ferg. georg.
d.
I

1, 20.

9)

Cf Ferg. Aen.
|

9, 4S7. 1S8.

7)

Cf. Ovid. met.


10)
y/.

/56.

3531

.
I

(J.

T. Flavius

Sabinus

Silvano

sancto.

Romae rep. in Quirinali (Fl 31021 Nolizie degli scavi 1887 p. 109, vidit Gatti). Una prodierunt alii tituli nonnulli Silvano sacri (Nolizie l. c. FI 51020. 31022). Illo fere loco fuisse donum Flavii Sabini fratris Vespasiani monuit

Huelsen, qui hunc cippum conieeit fortasse ab ipso fratre Fespasiani dedicalum (Mus. Rhen. 1894 p. 400).

3532

imp.

!!!!!!!!!' Aug.

Germanico XV,
ser.,
|

M. Cocceio Nerva

cos.^
I

Thallus* agitator, L. Avilli Plantae

domiQum Silvanum de

suo
I

posuit item dedicavit.

Romae (VI 621


2)

servavit Fabrettius).

1)
4, 67,

Erasum nomen Domitiani.


S
et

A. 90.

3)

Auriga memoratus a Martiale


(==

in titulo Dioclis aurigae,

quem dabimus infra

VI

10048)

v. 14.

o53o (Silvanus, stans intra ramum pineum dextra falcem tenens,


Ca^lius Encolpius

aediculam,

corona pinea redimitus sinittra

in sinu chlamydis gestans

poma;

ad.ilat canis.)
|

T. FMvius Euaristus et Ti. Claudius Sostratus* a^ditui port. Crep.^


et Ti. Claudius
s.

et Sex.

Herma

a^dituus d6

mon6ta Silv^num

monolithum

sanct. d.

d.

d.

sodal. b. m.^

Romae, incertum qua regione urbis rep., est in aedibus Doria (VI6i7S cf. 50810; imaginem dei edidit Reifferscheid ann. inst. arch. 1866 tab. T fig. 1 cf. p. 211). 1) Cognomen plenum ex delinealione Peruzzii. 2) Aeditui porticus Crepereiae, vel

similiter, tnteliegendum erit

cum Huelseno (quamquam


(et)

porticus talis nominis prae-

terea

non memoralur) ; porticum

crepidinem intellexerat Mommsen.

3)

De

suo

donum dederunt

sodalibus bene merentibus.

3534

imperio

domini Silvani
|

C. Cossutius

C. lib. Epaphroditus
|

aram Silvano marmoravit, item

simulacrum Herculis
|

restituit,

item
|

aedi-

culam et aram eiusdem corrupta ref.* Rusone L. Caesennio Paeto cos.'^ Romae (VI S97 ad exemplum Pighii).
fuerunt tub Vespasiano.

Dedicavit

k.

Martis

P. Calvisio

1) Refecit.

2)

Contulet tuffecti

3535
rum*,
senti
I
1

pro salute et
lib.

incolumitate
|

indulgentissimorum
|

dominolibens

Marcio

proc, sacris eorum


|

iudiciis gratus,
|

Silvano deo prae|

ef6giem, loci ornatum,

religionem instituit

consecravitque

animo.

Romae (VI 648

vidit Henzen).

1) Sc.

imperatorum.

70

Caput XI.

3536
suit,

sancto Silvano
reliq.

Abascantus Aug.
|

lib.

Atimetianus

ampliato

podio marmora
in

quae defuer.

adiecit,

et

aedem opere
Volcani
|

signin. inpo-

qua

consacravit signa
et
|

Siivani

lovis

Apollinis Asclepi
eius
d.

Deanae,
p.=^

ilem typum

pavimenlum Graecense* ante podium

videtur, quamquam de loco non traditur {VI 636 solus servavit Sirmondus). 1) Pavimentum Graecense id esse quod Plinio Fitruvioque dicitur Graecanicum, monuit Mommsen. 2) Pedum.

XXIV. Romae ut

3537
tus fecit

Silvano Flaviorum
|

Cassianus T. Flavi Aug.


et
|

lib.

Celadi liberJ

una

cum
I

Flavis Cassiano

Amando
|

filis.

Inchoata

Antonino
|

Aug. Pio

p. p.',

dedicata

XV

k.

April.

Scipione Orphito^ et

Sosio

Prisco cos.^
Roviae rep. ad tertium lapidem viae Labicanae (VI 644 vidit Henzen).

1)

Intellegendum videtur: Antonino Aug. consule, fortasse quartum consule (a.44S).


2)

Plerumque scribitur

Otfit-.

3)

A. 149.
|
|

3538
3539
Rufinus

Silvano Caeserianensi Trophimus act.* Prope Beneventum ad S. Maria Tuori (IX 2113 vidit Dressel).
|

1)

Actor.

Silvano Pegasiano'
|

D. Fonteius Frontinianus
cos. des.

L. Stertinius

leg.

Augustor. pr.

pr.,

vidit fVilmanns).
licet

N. 3841 (VIII 2379^ quo Pegaso hic Silvanus nomen traxerit, nescimus (vix cogitare de Pegaso iuris auctore temporibus Flavianis, quem sane plurimis
rep. in templo Aesculapii, cf. supra JS. 3034, infra

Lambaesi

1)

provinciis praefuisse traditur).

qq.

pp.^

3540 Silvano dendrophoro sacrum, M'. PobHcius Hilarus margar.* cum liberis Magno et Harmoniano dendrophoris M. d. m. de
|

suo
2)

fecit.

Romae

in aedibus privatis (VI 641 vidit Kiessling).

1)

Margaritarius.

Quinquennalis perpetuus sciticet collegii dendrophororum Matris deum magnae. Titulum statuae, quam huic ipsi Hilaro coUegium dendrophorum posuit infra dabimus.

3541
epulum

Silvano
|

sacrum,

sodal.
|

eius et

Larum* donum
|

posuit Ti.
|

Claudius Aug.
dedit
[

lib.

Fortunatus a
n. IIII,
|

cura amicorum

idemque dedicavit

et

decuris

k.

Augustis C. Mini|cio Fundano et

C.

Vettennio Se|vero cos.* Romae, iam Oxonii (VI 650 vidit Huebner). et Larum. 2) A. lokj(cf supra iV. 2002).

1)

Sodalieio eius, sc. Silvani,

3542
Caesaris

[rjrypho templum

[Silvano] ex viso a solo inpendiis


|

[suis] restituit,
|

Colonus Al|[c]es nutricis


|

fecit conserv.i

Silvano

sancto sacro
|

(sic)
|

Larum

n. et collegi majgni*,

Cn. Turpilius

Trophimus voto

succeplo

aram

de suo d. d.
rep. in regione Transtiberina

2)

Romae
1)

Conservis.

(VI 692 descripserunt Smetius aliique). Ceterum haec (in plintho basis ut videtur) postea addita.

Vide ad N. 3343.

Tituli sacri et sacerdotum.

Silvanus,

71
et imag.'
|

3543 sancto
domii.
j

SilvaDO sacr.

Eutyches, collegi
Felicis
|

magni Lar.
|

invicti

Antonini
|

Pii

Aug.
|

p.

p.'

ser.
|

actor,
Silvani.

d.

d.
|

hortis Aponiaiiis^

aram marmorea
cf.

cum suo

sibi

sigillo

Romae (yi
eliam in

671

30808 ad Fabretlium).

1)

Collegium. hoc, pleno nomttie

appellatum collegium

magnum Larum

titulo Poetovionesi III 4038),

2) Inteltegitur Caracalla.

3)

et imaginum domini nostri Caetaris (tic iam habuimus supra N. 150%. I33i. 47SS. Sic ex alio apographo (Abon- Fabrelti).

3544 numini domus August.


Caesar. INervae Traiani
stalicas

et san[cfi Silvani\

salutaris sacr.
arg.*,
|

imp.
para-

optimi [Aug. Germ. Dajcici imagine


et regulis et
[e]i

cum
|

suis ornamentis

concameratione

ferrea,

C. lulius

dedit
I

in

Nymphius dece-annalis* sua [pecunia posui]l donumque [e]t templo sancti Silvani salutaris, quod est in ho[rfis]
dedicavitque
|

praedio suo,
done] cos.'

idibus lanuaris L. Vipstano Messala

[M. Pe-

Romae

rep. in

monte Aventino (FI 345

ter ut videtur descripta saec.

XFIl).

1)

Intellegendum videtur: imaginem argenteam.

exemplum quinquennalis.

2)

f^ocabulum formatum ad

3) A. 113.

3545
Aug.
s.

Silvano
I

deo

sacr.

Q. Vibiedius Philargyrus
|

minist. Lar.
|

et

Aug.

Merc.*, tectum,

mensam
vidil

lapid.,

aram voto
1)

susc.

e.

m.

d.

p.

V
Grumenti in Lvcania (X 203

Mommsen).

Minister

Larum Avgusto-

rum

(cf.

infra N. 5623) et Augustalis Mercurialis


est

(alivs

Mercurialis Augustalis
fecit.

Grumenti

232).

2)

monitu
|

(?)

de sua pecunia

3546
n.,

Silvano sacrum, voto

suscepto pro salute Domitian[i]


|

Aug.
|

L. Domitius

Phaon ad cultum
(sic)
iis

tutelamque et sacrflcia
|

(sic)

in

omne
et

tempus posteru
poslea
I

qui in

collegio
et
|

Silvani

hodie
et

essent

quique
|

subissent,

fundum lunianum

LoUianum
III

Percennianum
|

Statuleianum suos
reditu

cum
V

suis villis
q.
s.

ftnibusque attribuit, sanxitque uti


s.'

ex

eorum fundoru
n.

(sic)

s.

k. lanu.,

idus Febr. Domitiae


|

Aug.

natale*, et
et
|

k. lulias

dedicatione Silvani, et XII k.


|

lulias

Rore

sahbus^
praesenti

IX

k.

Novembr.

natal.
ii

Domitiani
|

Aug.

n.*,

sacrum

in

fieret,

convenirentque

qui in

collcgio essent ad

epulandum,
afu-

cura|ntibus

sui

cuiusque anni magislris.


|

Huic

rei
|

dolum malum
manifestum
esl,
|

turum quominus

ea quae supr. scripta sunt fiant,


principis
|

cum
sint
(sic)

pro salute optum[i]

et

domini

i.

s.'

fundi consecrat[i]
|

diesque sacrificiorum conprejhensi.


silvaequ[e] est,
in

Prael[e]rea locus sive ea pars


positis circa
|

agpi

vivario',

quae cippis

Silvanum determiper fundum Qae\

nata

est,

Silvano cedet, et via aditus ad Silvanu


|

(sic)

sicianum (nc) omnibus patebit.


et

Lignis quoque et ex
|

fundo Galliciano
|

aqua
|

sacrifici

causa

et

de vivario

promiscue
permisitque
|

licebit
[L.]

uti.

Haec

sic
|

dari

fieri

praeslari sine dolo malo iussit


{iic)

Domitius Phaoo,

cuius omines

locus

fuit.

72
In Lucania prope Caposele
tunt.

Caput

JCI.

supra N. 272. 3) De Rosalibus cf. Marquardt Staatso. JIP p. 5H. 5) Infra scripti (cxpectaveris : supra scripti; fortasse 4) Cf. Sueton. Domit. 1. in archetypo Jiomina fundorum subscripta erant). 6) Cf. supra N. 3264.

2) Cf.

(X 444 recognovit Brunn).

l)

Qui supra

scripti

3547
colae
I

Silvano
|

sacr[M]m

sectores

materiarum

Aquileienses

et in-

posuerunt

et
a.

mensam*.

Jquileiae rep.

4772

(V

81S semel a nescio quo descripta).


id non traditur.
|

1)

In fine

videtur fuisse mutila,

quamquam
|

3548
Huebner).

deo sancto
1)

Silvano vejnatores

Bannies.*

s.

In Britannia rep. ad vallum Hadriani loco dicto Birdoswald (f^II 830 vidit

Venatores hos a ludis circensibus vel arenae fuisse


cf.

putat Huebner ; sed

N. 3S62.

Bannieses dicti a

Banna

castello vicove, qui

cum Brucio memo-

ratur etiam FII 1291.

3549 deo
aram
et

Silvano
|

Aug.

Tib. Cl. [C]hres|tus clavic.

carc. p. Lug.*

sig|num inter

dino?,(sic)

arbo|res^

cum

ae|dicula ex vo|to posuit.

Lvgduni (XIII 1780


dunensium.

vidit Hirschfeld),
v. 10.

1)

Clavicularius carceris publici Lug-

2)

Cf N. 5328
|

3550
simus
I

Silvano
|

Aug.

in

honor.
et
|

L. Titi Ismari

et
|

in

memor.
|

L. Titi Epagathi

Hermetis
|

fil.,

L. Titi Epagathi sen.,


|

L. Tilius

One-

Ismari

lib.,

IllHIvir Aquil.

d.

d.

Aquileiae rep., est Findobonae (V 829 vidit Mommsen).

Alios titulos in hono-

rem memoriamve hominum privalorum Silvano positos Aquileiae (ubi tamen tiec alia cultus Silvani monumenta desunt, V 81S seq.) habes V 821. 822. 824. 82S. 828.
850; similes titulos Beleno vel Jpollini Beleno dedicalos unum 772, Veneri 856, Feroniae supra N. 5485.

V 744.

749

cet.,

Dianae

in

3551 Silvano Aug. sacr. in honor. L. memor. C. Stal[?] Primigeni Aug. d. d.\
] |
| |

Sfati
|

Onesimi

Illlllvir. et
|
|

L. Stali Hermetis,

L. Sta-

tius
I

Encolpus

IlUIIvir.

lilore

Aquileiae

(V

Veneto iraducta Opitergium, deinde Veronam, reperta videtur esse 827 vidit Mommsen). 1) Auguslalis decreto decurionum.

3552
Aug.^
I

S. A.

s.*
I

in

honor.
|

L. Valeri

Nymphodot.
\

Vivir. et d. d.
|

et C. Stati Primig.
d.
|
I

et

in

memoria
Ital. I

(sic)

C. Stati Heuret.

Vlvir.

et d.

Aug.^ Alypup lib. Aquileiae (V 832 cf. CIL. suppl.

sacrum.

68 vidit Pais).

I)

Silvano Augusto

2) Seviri et

decurionum decreto Augustalis.

In honorem memoriam-

vidit Pais

que eorundem hominum ab alio liberto posilus est titulus 855 quem nuper VenetUs (l. c), cui tamen nullum dei nomen videlur fuisse praescriptum (in hono|

rem

L. Valeri
|

Nymphodoli

et

C.

Stati Primigeni

et in

memoriam

C, Stati

Heureti

Eupor.

lib.).

3553
stu[f]us
1.,
I

pro salute

et reditu

L. Turseli [ylf]ax|imi L. Turseljius Re[

Silvano ca|sanico vot.

lib.

solvit.

Non
detcripta).

longe a Benevento loco dicto Piano di Cubante (IX 2100 semel ut videtur

Titali sacri et sacerdotum.

Silvanus.

73
Gaelulici [Aug. n.]

3554
Romae

Silv[anoj
|

caslreo^si' sac.],

Carpo[p^orws]

dispens. vic*

tl.

d.

in Avenlino (Eph. ep. 4, 7SS vidit Gatli).

dicatus est etiam iitulus Tergestinus f^ 324.


saioris vicarius.

1)

Silvano caslrensi de-

2) Intellege:

Augusti nostri dispen-

3555

[5jilvano

conser|vator[j]
vidit

Felicissi|mus aclo[rJ

d.
*

d.

Sulmone (IX 5076

Antinorius Aquilanus auclor bonm).

3556
pineum
auribus).

Silvanus

CUStOS

tenens, fructus et

(SHvanus pineis coronaius d, falcem, s. ramum uvas in veste sub ala gerens. Adsidet canis arreetis
vidit

Romae, aedicula marmorea (FI 640


visi p. 195 n. 487).

Zangemeister ; Schreiber Filla Ludo-

3557
V.
1.
I

Silvano d[om.J
cos.'
vidii

0.

(sic)

Cornelius

Genetivos

decurio ex sing.

m. II Silanis Budae (III 3494

Mommsen).
pro
|

1)

A. 189.

3558
Hisp.*
I

Silvano

domestico
|

s.*

T. Flavi

Crescentis
|

praef. n.

m.

alumnus. In vico Boros-Botsard prope Karlsburg (Apulum) Daciae (III H49 seripta). 2) Praefecli numeri militum Hispanorum. 1) Pro saiute.
illius

T. Fl. Felicianus

domus

bis de-

3559
Budae

[SjYuflJno
I

domest[?J|co et Lar|.

(III 5491 semel descripta).

3560
Budae

Silvajno erba|rio^ Sep|timia


(III

3498 vtdit Mommsen).


fel.'
]

Constajntina
Herbario.
|

v.

s.

1.

m.

1)

3561
decurional.*

Silvano

P. Falerius

Trophimus

venator

ornamentis
|

In agro Feronensi

Mommsen).

loco

dicto

1)

Felici.

2)

Mezzane rep., iam yeronae (1^550% vidit Idem homo eodem aul fere eodem loco agri VerO'

nensis Parcis sacrum fecit, .infra N. 5767.

3562

Silvano invicto sac.


|

C, Tetius Veturius Miciajnus praef. a[/]ae


|

Sebosia|nae ob
eius praedari
|

aprum eximiae formae captum, quem non potuerunt, v. s. 1. p.

multi antecessojres

Slanhope prope Lanchester (FII 4S1 vidit Bruce).

3563

pro salute Hadriani Aug.


|

ct
|

Sabinae Augustae n.
ex voto.
p.

Silvano

Pantheo Autarces

Sabina[eJ Aug. n.

lib.

Ilalicae in Hispania rep. a. 4896 (Eph. ep.

S24

n. 30S).

Silvano Pantheo
|

dedicati suni eliam tiiuli urbanus

FI 69S

et

Britannicus FII 4058.


|

3564 sancto Silvano gamus vilici d. d.


I
I

restitutori^

Valeri

Euphranides

et Per-

Romae, nunc in Anglia (FI 696

cf. p.

5006).

1)

Cf tupra N.
Ambicas.

3444.

3565

Silvano

sacrati8|simo

d.

d.

lulius

Romae (FI 6S0

vidit Henzen).

74

Caput XI.

3566
tino et

(Silvanus falcem gerem, adstantibus eane et gallo) Silvano salutari


|

T. Severinius Speratus

veleranus Aug.

coh. VI pr.

consacravit

Mamer-

Rufo cos.' Romae rep. prope aggerem

Servii in sacrario
1)
/i.

domus antiquae (Fl 5716

viderunt Henzen et Huelsen).

= SlOiS

i82.

3567
num

Silvano

siivestr.

sacru.

Mestr. Flor.'

v.

s.

1.

m.

5277 vf. p. 1976 vidit Kubilschek). 1) Plane incertum hic Mestrius Florus, amicus Plularchi qui consul fuit (Plut. Oth. 1i) et pro(III
(cf.

Mursae (Eszeg)

consul Asiae temporihus Flavianis

Prosograph. imp. Rom.


pr|o
|

s.

v.).

3568
votum
animo.
tib|i

Silvano

siljvestri
|

Aug.

sal.

imp.

d.

n.*
|

que precepisjti
lib.
|

solvimus''

M. Rubrius

Felix et C. lujlius lanuajrius

In Numidia loco dicto Aziz ben Tellis Numidiae (FIIl 8248 vidit Wilmanns). Pro salute imperatoris domini nostri. Silvano 2) Hexameter imperfeclus. silvestri et Dianae dedicatus est titulus supra N. 5268.
1)

3569
Romae,

Valentio

Silvano

A. Plulius

Athenaeus

v. s.

1.

d. d.

rep. in via

Labicana (VI 698 vidit Henzen).


|

3570

Silvano

Lari agresti,

A. Larcius Pro|culus d. d.

Romae (VI

646 vidit Henzen). Flavia

3571

[5i7]vanab.

Donata

v.

s.

L m.

Veronae in museo

(V 5305
cum

semel descripta).
Silvanabus) Silvanis
Silvesjtrib.
rep.,
est
.

3272

(Silvanus

tribtis
fl.,

Vindobonae (III 4354 vidit Mommsen; cf Schneider arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 9 p. 55 not. 2). Alius titulus Silvanis Silvestribus dedicatus Carnunti rep. est III 4442.

Scharfenegg ad Leitham

non longe a Carnunto,

3573
dina
|

(Silvanus
1.

cum

cane, Silvanae tres) Sil. et Silva|nis sa., Fla.

Secun-

v. s.

m.
S. 10460 vidit

Aquinci rep. (III

Domaszewski).
C.

3574

Silvanab. et
|

quadribis Aug. sacrum,


a fu|ndamentis

Antonius Valentinus
|

vet. leg. XIIII

G.\

murum

cum suo

intjroito (sic)
reslitu|it,

et porti-

cum cum
et

accubito vetustate conla|bsum impendio suo

Gentiano

Basso

cos.''

Carnunti (III 4441 vidit Mommsen).

Geminae.

1)

Veteranus legionis quartaedecimae

2)

A. 211.
et Silvanis

3575
Honorat[Ms]

Silvano
|

et
1.

Quadrubis
[m.].

sacrum

L. Minicius

sig.

leg.
a.

G.* v.

s.

Vindobonae rep.

1895 (III S. 15497 descr. Kubitschek).

1)

Signifer

le-

gionis decimae Geminae.

3576

Silvano, Maglae,

Sisciae rep. (III 5965 vidit

Ingenua. Longinia Mommsen).


|

Tituli sacri et sacerdotum.

Silvanus.

Faoinus.

Priapus.

75

3577 Matronis 3378


latere

sac.
|

Varius [re]nax
|

v. s.
1.

1.

m. (deae

tres).

Silvano sac*

Varius

Tenax

v. s.

m. (Sitvanus cum cane;

in

animal in rupe iacens, in altero latere arbores). In vico Pedemontii ilorozzo, deinde Taurinos asportatae arae duae (F7705.' 7704 hanc vidit Mommsen). 1) u littera inter hunc et sequentem versum interposita, nescio quid sibi velit.

3579
cijus
et (sic)

Silvano deo et

monlibus Numidis

Q.

lul.

lulianus et Publi-

Crescentinus qui prijmi


exporlaverunt,
|

hinc columnas vicejnarias'


1.

celaverunt et
|

v.

s.

m.

Ollm Marignac prope St.-Beat in saltu Pyrenaeo, iam Tolosae (XIII 58 vidit f^estigia lapicidinarum 1) Intellege columnas vicenos pedes allas. antiquarum illo loco extare rtferl Barry apud Henzenum buU. Inst. arch. 1862 p. 142.
Hirschfeld).

3580
[ui/r.]',

Fauno Aug.
s.

sacr.,

Epitynchan|us PhiIostor|[^]i Aug. arkar.


|

v.

Thabracae in ora Africae rep. (Gauckler Bull, archeologique du coviite des travaux hist. 1894 p. 241). 1) Intellege: Augusti arkarii vicarius (in fine tra-

ditur arkar.

ius ..

.).

3581
culi.
f.

Faustus Versenni P.

ser.*

Priapum

et

templura

d.

s.

pe-

c*
vidit

Pisauri (XI 6514 hac antiquiore nominis

Bormann).

1)

Faustus f^ersenni, Publii servus.

De

servilis

p.20.

N. 5609. 5685'. 5819 cet.) 2) De suo peculio faciendum curavit.

forma (quam habes etiam supra N. 5127. 5207, infra cf Momms. Staatsr. III p. 207 notl; Marquardl Privatleben

3582 Priepo
I

Pantheo
|

P. P. Aelii

Ursio et Anjtonianus ae|diles col.

Apul.
saec.

dicaverunt
luliae,

Severo
e.

et

[OJuin[/]iano cos.'

Albae XFI).

i.

Carlsburg sive

ApuU

in Dacia (III 1159 semel descripta

\)

A. 25S.
|

Granius Fru|gi ara Priapo de suo fecit majiorio* suo. Ben Kassem (FIII S. 14691 vidit Cagnat). 1) Incertum utrum L. an T. 2) Focabutum ignotum, quo dominum vel patronum significari putat Mommsen. (Maioriarius est supra iV. 2148, ex maioriario N. 5445).
L.*

3583

In Africa, toco dicto Sidi Ati

3584

saepe Pridpus
[^ac/]ea

melca* datur
50995 vidit Huetsen).
Buecheter

aslra fuisset.

Romae, pictum in fragmento


carm. epigr.
n. 862.

tectorii
cf.

(f^I

\)

De melca

Buecheler ?nus. Rhen. 57, 1882 p. S20.


|

3585
Romae
rep.

custos sepulcri pene destricto deus

Priapus ego sum. Mortis et

vitai locus.

= S175 =

ad viam Appiam

inter sepulcrorum rudera,

nunc

Parisiis

(FI 5708

50992 vidit de Rossi).

Buecheter carm. epigr.

n. 195.
cf.

Atia carmina

Priapea tapidibus inscripta (F 2805 Buecheler 861; XIV 5S6S =a Buech. n. 1S04) hic non repelo.

XI 5862

Buech. 1S0S

76

Caput XI.

3586
est
I

dis

manib.
|

C. H.
fr.

Locus adsignatus
in

moDimento

io

quo

aedicla Priapi.

In

p.

LXX,

ag.
1)

Veronae (V 5634

vidit

Mommxen).

p.

LXX.

Tria nomina defuncti.

3587

Vortumno sacrum. Bomae, incertum quo loco urbis


| |

rep,

(Fl 805

vidit

Bormann).
|

3588 Vortumnus*
Romae
Castoris),

temporibus

Diocleliani et

Maximiani.
lulii
(i. e,

rep. in. u. ^349

prope forum, inter columnas templi


,

aedis

ecclesiam S, Theodori, hortos Consolalionis

i,

e.

in vico Tusco

medio

(FI 804

descripsit Smetius).
l.

1)

Fortumni signum quod


4, 2,

fuit in vico Tuseo

memo-

rant Varro

L.

S,

46; Propert.

alii;

cf.

lordan Top. I 2 p. 375 not. 52.


f.

3589
Illlvir.,
I

Vortumno sacrum

P. Curtius P.
|

Salassus^

P. Titius L.

f.

de munere gladiatorio
est titulus

ex

s.

c.

Canusii (IX 327 vidit Mommsen).


titulus

In eodem lapide multo postea incisus est


iV.

IX 6027. Gemellus
Genio
|

Vestae posilus supra

5316,

\) Cf.

N. 5516,
f.
(

3590
binae
|

munic. Segu[s.]
|

ex testam[e]oto

Miniciae P.
|

Sa|

de pecunia quae
c.

superfuit ope|ns Vertumni,

C. Pinar.

Taurus

heres

f.

Segusione (Snsa) in Alpibus Cottiis

(V 7253
|

vidit

Mommsen).
v. s.
1.

3591

Fiorae

Ti. Piautius

Drosus

mag.

II

m.

In agro Sabino apud Licentiam dicebatur rep., tabella aenea, nunc ut videtur
Oxonii, complura extant exempla falsa

(XIV 5486

vidit Huebner).

3592

A. Herennuleius Sotericus voto su[c]|cepto basim posuit

deae

Florae Fortunae Panthea[e].

Romae (VI 50867


maiorem
vidit Huelsen,

Epli. epigr. 4, 72S et Bull. comunale 1882 p. 1S0, partem integram semel nescio guis descripsit saec, XVI).

3593

T. Tettienus Felix', Augustalis,


|

scriba librar. aediL curuU.

(*ic),
\

viator aedil. plebis, accensus

consuli*, ftS

L m.

n.

legavit

ad exornan|

dam aedem P6m6nis^


Salerni

ex qud summei factum podium pavimenta marm., opus tectorium.


|

est fastigium

inauratum,

(X S51

vidit

Mommsen),

1)

Libertus

ille

videtur fuisse T, Tettieni

Sereni consulis temporibus Flaviorum (supra N, 2118 not, 2).


3)

2) Cf.

N. 1946

seq.

Videntur intellegi Pomonae plurali numero.

3594

0.

m.

et dis Pelnatibus

Scauria|Dus'.
(II1 1081 vidit
a.

Carlsburgi, ubi fuit


1)

Apulum Ddciae, iam Vindobonae

Mommsen),
110 (supra

Videtur esse D, Terentius Scaurianus legatus pro pr. Daciae

N, 2004).

3595
Alinates.

lovi

et
I

dis Penatibus

P.

NanoDi Dio|phanli, Augustajes

Atinae in Lucania (X 551 vidit Mommsen).

Tituli sacri et sacerdotum.

Vertumnus. Flora. Penates. Lares.

77

3596 deis Penalibus familiaribus M. Fulvius M. f. Gillo cos.' fecit. Monlebuono in Sabinit (IX ^776 vidit Slevenson). 1) Consul suffectus a. 76,
|

cf.

supra N. 199S.

3597
diibus'
I

diis

deabus

Penatibus

familiaribus

et

lovi

ceteris|[f]ue

Romae
saec.

rep. in
1)

XFI).

monte Caelio (FI 50991


est

Grut. S, 9 semel vel bis descripta


fuisse

Sic traditur, deinde lapidem

rupium

non adnotatur.

(Dis

deabus et deis Penatibus dedicatus

etiam titulus

V S14.)
aram

3598
sac.
f.

I. 0.

m.
I
|

dis
l

deabusque
|

hospitalibus' Pe|natibusq. ob conj|

servatam salulem
nc. d.'

suam suorumq.

P. Ael. Marcianlus praef. cob.

dum

perierunt.

Eburaci rep. (FII 257 principtum vidit Huebner). 1) Quae sequuntur, du2) Postrema incertae lectionis (non consentientibus tesiibus).

3599

.\et diis Pjenalibus sacrarium


|

...

anus pontif.

min., patron. ...

[f^d]

reique publicae do[naui7j.

Praeneste (XI F 2900 vidit de Rossi).

3600
rem*
|

T. Annius L.
solvit
I.

f.

Larg[Ms]'

dibus Penatibus

ob rem

milita-

votum

m.

Prope Perusiam rep. (XI 1920 Bormann vidit partem). 1) Largi is qui solus kanc partem lapidis saec. XFII descripsil Ciattius. L. Annios Largos ordinis senatorii complures novimus saec. p. Chr. II (cf. Prosopogr. Rom.). 2) Hoc quoque vocabulmn (praeter duas primas litteras quae extant) servavit Ciatlius.

3601
non

ita

mihi deos Pendt6s


|

propitios,

ut ego hoc

monimentum
|

violabo.
Placentiae (XI 4286 vidit Bormann).

3603 Draco mag. aediculam


d. s.
f.

sigilla

oroamentaque omnia
litteris

Lar. fam.'

c^ e[?]demque dedicavit. p. Anxani in Frentanis, epistylium scriptum

pulcherrimis aetatis fere


et Dressel).

liberae rei publicae extremae (IX 2996 viderunt

familiaribus.

Mommsen
curavit.

1)

Laribus

2)

De sua pecunia faciundum

3603
vilicus).

Stabiis rep.,

Anteros 1., Heracleo summar.*, mag.*, nunc Neapoli (X 775 vidit Mommsen).
|

2)

Magistri.

Larib. et famil.* d. d.
1)

Summarum

(scilicet

3)

Laribus
1.

et familiae.

3604

C.

C. N.'
I

Suavis

et
d.

Faustus

vilic.

Lar. et

Genium

cum

aedicula prim.^ in familia d.

s.

(^

Abderae (Adra) in Baetica

(II

1980 Huebner vidit ectypum).

mina heri

significari putat

Mommsen.

I)

Tria no-

2) Primi.

3605 Laribus

et [rM]|telae,

Genio L.

n.*,

Telesphor.

et Plate

do-

Dum

dederunt.

78
Tarracone
infra N. 5640).
(11

Caput XI.
4082
cf.

p.

972 vidit Huebner).

1)

Genio Luci nostri

(cf.

Similiter Lares et Genius heri coniunguntur infra N.

56H.
vixit

ann.

3606 T. Flavio Phileto et Slatiliae Paulae XX, iussu decur. Larum Volusianorum*.
|

et Statiliae Spatale,

Romae (VI 10266

vidit Henzen).

1 )

Decurio Larum Folusianorum

est

etiam

ri

10267.

3607

Laribus

domest.

sac.

v.

s.

I.

m.

Savariae (111 4160 semel descripta),

3608

Eutychus Lar. cas.* ob C. Salvius Morrone prope Larinum (IX 723 vidit Dressel).
| |
I

redit.

Rectinae n."

v. s.
Cf.

supra N. 5S55.

1)

Laribus casanicis.

2)

Nostrae.
C. Terenti. C.

3609
L Pilomus.,

hisce ministris Laribus faciendum co^[rarunt\'.

Pilemo Helvi A. s.\


I

Helenus Hosti Q.
et
f.

s.\
|

(seqtmntur alia noet


. . .

mina servorum
Q. Caecilio Q.
2)

diiodecim).
f.

Haec' pondera

pavimentum faciendum
co[s.]'.

.,

Q.

n.,

T. D^ejidio^ T.

Capuae (X 5789 bis descripta saec. XVL XVll). Haec alter tantum auctorum legit; expectaveris hisce.

traditur.

1)

Cf N. 3581
3)

not.

1.

DIIDIO vel

DMDIO

4)

A. u.

c.

656.

.^lios
a. u.

antiquos titulos Laribus a servis dedicatos inc.

venies

V 792.

4087 (hanc anni

695).

3610
mens,
|

magistri:

M. Licinius M.
f.

f.

Pusillio,
|

Sex. Vipsanius M.

f.

Cle|

Q. Cassius C.

Niger;

ministri:
|

Blandus C. Afini Asclae


ser.,
|

ser.,

Murranus

P. Clodi Turpionis ser.,


|

Auctus M. Fabrici Hilari


valvas
|

com-

pitum refecerunt, tectum


cunia Laribus dant,
|

parietes allevarunt,

limen de sua pe|

Cosso Cornelio Lentulo L. Pisone


saee.

Augure
c.

cos.*

Veronae (V 5257 semel descripta

XV).

\)

A. p. u.

755.

3611
misius Q.
ser.,
1

C. Caesare
I.

Aug.

f.

L. PauIIo cos.'
1.

Lares Augustos
|

Q. Nu-

Legio,

L. Safinius L.
ser.*
|

Hilarus,

Sodalis C. Modi Cimbri


f.

Aeschinus Octavi M.

magistr. de suo

c.
2) Cf.

Neapoli (X 15S2 vidit Mommsen).

1)

J. u.

c.

734.

N. 3381 not.

1.

3612

Larib. Aug.
Erotis,
|

ministri*

qui k. Aug. primi" inierunt:


|

Anti|

gonus M. luni
lucundus M.

Anteros D. Poblici Barnai,

Eros A. Poblici Damae,

Ploti Anterotis.
|

3612* Larib. Aug.


D. Poblici Barnai,
|

ministri
|

qui k. Aug. primi inierunt:


|

Anteros
|

Eros A. PobHci Damae,

lucundus M.

Ploti Anterotis,

Antigonus M. luni Erotis. Romae rep. in insula Tiberina, bases marmoreae (VI
1)

446. 447 vidit de Rossi).

Ministri vici eius in quo arae steterunt.

Ministri

hi,

servi omnes, adiuncti fuisse

putandi sunt magistris vicorum qui posnerunt titulos N. 3613 seq. 2) Circa annum u. c. 747, circa quod tempus magistri plerorumque vicorum in urbe inierunt, cf. N. 3613 not. 3.

Tituli sacri et sacerdotum.

Lares.

79

3613

Laribiis Augustis G\em's Caesarujm^ sacr[Mi].


I".*

Q. Rubrius Sp.
Col. Pollio
[w].igistri

L. Aufidius
Felix

Cn P

... iciniu[s]
[P]hileros

qui k. Augustis primi* mag[tstermm tn/]erunt.


et

Lares duo rhyla tenenles,

praelerea hovio caput toga involulus,

d.

pateram ienent.

In utroque latere: duo homines Ubanles ad aram; adstat tibicen,

In postica: corona querna et lauri duae. Romae, ara marmorea (FI 443 vidit Ilenzen). 1) Supplemenlum non certum cum etiam littera m non omnino certa videatur, 2) Magistros vicorum e plebe cuiusque viciniae lectos esse testantur Suet. Aug. 50 et Dio SS, 8, libertinos plerumque fuisse apparet ex inscriptionibus quae sequuntur (cf. etiam FI 35. 54); hic quoque non ftiit ingenuus, sed incerto patre natus (ita enim accipiendum Sp. f., De tribu Collina spuriorum cf. Mommsen cf. Mommsen Staatsr. III p. 72 not. 4. ib, p. 445). 3) Magistros vicorum instituit (vel restituit) Augustus circa annum u. c. 747 (certe snb hoc anno rem narrat Dio SS, 8). El ipso anno 747 inierunt vicomagistri, ad quorum fastos pertinet FI 2222 ; in aliis vicis magixtros primos repperimus initsse a. 742 (infra iV. 3620), a. 74S (infra N. 3617), a. 746 (supra N. 5090), a. 748 (supra N. 5508, item VI 545). Ab aliquo ex primis illis vicomagistris po-

situs est

etiam titulus

VI 128 Dianae.
(Lares duo saltantes, rhyla tenentes).
cos.*,

3614 Laribus AugUStis

In latere sin.:

imp. Caesare Augusto XIII, M. Plautio Silvan.


teram tenens) D. Oppius 0.
Princeps, L. Fiirius L.
corona
I.

(vir togatus caput toga

involutus; alius similis lituum tenens, inter hos gallina vescens ; mulier velata pa1.

Ias6, D. Lucilius D.
|

1.

Salvius, L. Brinnius 0.

1.

Salvius,

mag.

vici^ sandaliari^
recisas.

In latere dextro

quema

(civica) inter

duas lauros infra

In postica Victoria clipeum

ad tropaeum adportans. Romae, nunc Florentiae, ara magna marmorea (VI 448 paucas litteras nunc deperditas. Cf. Diitschke JJffizien p. 120
c.

vidit

Henzen praeter

7S2.

2)

Magistri huius vici creabantur inde ab

a. 748,

3)

Vicus regionis quartae urbis Romae, cf. supra N. 5508. line sandaliario (Notit. urb. reg. IV), quem Augustus dedicaverat (Suet. Aug. S7).

\) A. u. supra N, 5508. Nomen habuit ab Apol-

n. 218).

cf.

(in latere sinistro)

Larib. AugUSt[js]

(in latere dextro)


s

P. Clodius P.

[joscius
.
.

C.

M
[l.]
. .

L.

I.

Salvius

Lar

manius
mag.
vici

C.

stus

Lar

anni noni

sacrificium
[ffia]g[t]stri vici Aescleti' anni VIIII. non multum a Tiberi, ubi iam dicitur ^via Arenula', iranslata in museum Capitolinum (VI 509S7 Huelsen Roem. Mitlh. 1889 p. 266; Gatti bull. comunale 1889 tab. III cf. p. 69 seq.). 1) Vicus Aescleti praeterea non memoratur, memoratur Aesculetum a Varr. de l. L. S, 1S2 et a Plin. h. n. 16, 57.

(in

pavimento ante aram)

Romae, ara,

rep.

3616

[Laribu]s Aug.
| |

[aed.y reg.
pr.',
|

I
)

[yijco III
|

ararum*,

iussu

C.

Ponli Faustini

Graniani
|

mag. fecerunt:
|

Valerius Onesimus,

L.

Pompeius Euphrosyn., D. Granius Augustinus, Ti. Claudius Hermes. Romae rep. ad eecletiam S. Gregorii in monte Caelio (VI 4S5 vidit Henzen).

80
1)

Caput XI.
Aediculam.

2)

vrbis

Romae

VI

97S.

in basi

quam

Ficus trium ararum memoratur inter vicos regionis primae magistri vicorum posuerunt Hadriano nunc Capitolina

3) Praetoris.

Augustuvi
tituli

instituisse,

ut quatluordecim regionum urbis


8,

tutelam praetores et tribuni plebis quotannis inler se sorlirentur, indicant Dio SS,
Suet.

Aug. 50, eonfirmant

N. 36165620. 5772.

3617
cos.

Laribus Aug. et Genis Caesarum, [imp. Caes. Domitiano Aug.


desig.

IX]
I

X'

p.

p.,
|

permissu A. Anni Camartis


et Virtutis'
I.

lr[?6.

pleb.^,

aedi-

culam, reg. I vici Bonoris]

magistri anni

LXXXXIP
I.

a s[olo

impensa sua restituerunt]

:
\

C. lulius C.

Zosimus, M'. Birrius M'.

Hierus,

M'. B[irrius M'. 1] Romae, incertum quo loco urbis rep., iam Veronae (VlAi9 vidit Mommsen).

2) Cf. JS. 5616 not. 5. 3) Vicus Honoris et Virtutis memoratur \) A. 85. etiam inter vieos regionis primae urbis Romae in basi Capitolina (cf. JS. 3616 not. 2). ISomen sine dubio habnit ab aede Honoris et Virtutis, quam Marcellus voverat (Liv.

27, 23 cet.).

4)

Huius igitur

vici

primi magistri videntur

iniisse

a. u. c.

7iS

(ante Chr. 9).

3618
cos.

Laribus Augustis

imp. Nervae Caesaris Traiani Aug. Germ.


tr.

W,

permissu Ti. Allieni Siciui Quintiani


vico Portae CoUinae

pL^
|

idem probavit,
a solo
1.

aediculam regionis VI

vetustate
|

conlapsam
T[i.]

sua impensa restituerunt magistri anni CI..':


ceptus, A. Varro A.
1.

Ti. Sicinius

Re1.

Felix, P. Vettius P.

1.

Posidonius, C. Turranius C.

Geni [aZ?s].
fiomae in monte Quirinali (VI 450
saec.
cf.

50768 integram nescio quis descripsit

XV

exeunte, quod exemplum referunt lucundus et Manutius, partes unus

alterve descripsil saec.


3)

XVI. XVII).
inier anni

1)

A. 98 vel 99.
.

2)

Cf N. 3616

not. 3.

Apographa variant

CV

ei anni Cl

3619 Laribus Augustis


filio

et

Genis Caesarum,

imp. Caesari
trib.

divi

Nervae
cos.
III

Nervae Traiano Aug. Germ. ponlifici maximo


permissu
I

pot. Illl

desi[^. IIIP],

C. Cassi Interamnani

Pisibani Prisci praetoris*,


.

aediculam reg. XIIIl

vici

censori^ magistri anni CVI


pr.* probavit:

vetustate dilapsam
lib.

inpensa sua restituerunl, idem

L. Cercenius L.
Priscus,

Hermes,
lib.

M. Livius 0.
Euaristus.
|

lib.

Donax,
|

P. Rutilius
|

P.

f.

L. Coranius L.
|

Dedic.

IIII

k. lan.'

L. Roscio Aeliano

Ti. Claudio Sacer-

dotae

(sic)

cos.

Romae rep. in insula culae marmoreum (VI 4S1


3) Vicus censorius

Tiberina, nunc in museo Capitolino, epistylium aedividit Henzen).

1)

A. 100.

2) Cf.

N. 3616

not. 5.

VI 821. 4) Praetor. 5) dedic. IIII k. lan. a dextra, 6) quae sequuntur a sinistra nominum quattuor magistrorum incisa sunt, vocabulum cos. tractum ad prioris consulis nomen (consulum hoc par praeterea non notum),

memoratur etiam

in

basi Capitoltna (cf N. 3616 not. 2)

et

3620
i]rap.
trib.

[Laribus
divi

4]ugust. vici
f.

lovis
|

fagutal[ts'

et

Genis Caesarum,

Nerva
pot.

Nervae

Traian[o
V,
|

Aug. Germanico Z>oc] ico pont. max.

XIIP imp. VI

[cos.

permissu]

PoUionis

trib.

pleb.',

Tituli sacri et sacerdotum.

1.

Lares.

81

aed.* reg. III vetusla[/c


reslitu[er.|
|

dilapsam a solo

tfl]gislri

anni CXXI* sua inpensa

Phoebus, A. Nonius A.
1.

Onesimus,

Callistus, L. Valerius L.

Eulichus.

Romae^ olim in horlo quodam in QuiHnali, sed incerlum num ibi rep,, est museo Capitolino (Fl 432 vidit Henzen). 1) Sacellum lovis Fagutalis memorant Varro de l. L. S, iS2; Plin. h. n. i6, 37. Cf. lordan Top. 11 p. 2S5. 2) /i. 109. 5) Huius igitur vici primi magistri 3) Cf. N. 5616 niit. 3. 4) Aediculam.
in

videntur iniisse

a.

742 (ante Chr. 12).


et

3621 LaribusAug.
[P]ii Fehc[?s

[Genio

tw]p. Caes. !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!'


cos., p. p.],
\

Ang. pont. max.,


\[etustate
.

trib. pot. II,


\

aediculam reg. VIII

vico Vestae*
gislri

conlapsam]

a solo

pecunia sua restituer[unf ma[per]


\
\

anni

CCXX
\

.^]:

...|nius Pius, L. Calpurnius Felix,


vigii.''

C. lulium

Paternum
a.

praef.

em.

[vir.^,

L.

Mario Maximo

II]

L. Roscio

Ael[mno cos.^], Romae rep.


4,

curantibus M. Servilio Crispo ei M. Serv[7?o]


1878 ad ecclesiam

746 vidit Henzen).

1)

S. Pauli extra muros (VI 50960 Eph. ep. Erasa sunt nomina Severi Alexandri. 2) Vicus hic

praeterea ignotus videlur


in foro

nomen habuisse a celeberrimo templo Vestae, quod, situm Romano, pertinuit ad regionem octavam urbis. Illo loco lapidem hunc antiquitus stelisse patel (cf. lordan Top. I 2 p. 297 not. 126). 3) Afinus, quo

225, fuit vici ducentesimus tricesimus, si sumimus, in hoc vico magistros primos iniisse anno u. c. 747. 4) Antea procurator fuit
hic titulus positus
est,

p. Chr.

in Dacia (III 1S65).

5)

Alium praefectum vigilum eminentistimum virum habuimus


quae exposui Eph.
(sic)

supra N. 463 (not.5);

cf.

ep. 7, 1207.

6)

A. 225.
et

3632

Laribus

Agustojrum
vidit

do|minoru|m nostro|rum

Ca|sa-

rum

(dc).

Veronae (V 5239

Mommsen).
*,
|

3623

C. Marcius Apilus
|

magister
In
f.

saris August,,

hic situs est.

p.

Larum XX, in

Augustor.* et Geoii

CaeCng-

ag. p.

XX.

Halicae in Baetica (II 1153 saepius descripta saec. XVIXVIIl).

nomen non certum


4506. 4507.

(variant descriptores).

1)

2)

Magistri

libertini ut videtur,

fuerunt

et

Tarracone (II 4295.

Larum Augustorum, 4297 ; magistri Larum

ordinis
II 4504.

II S. 6106) et in aliis oppidis Hispaniae.

3624

C. Laetilio

M.
|

f.

K[palo]

Ilvir. quinq.',
|

Lares Augustales et
|

propolae de pecun. sua f. c. i. q. p.' Carlhagine nova (II S. 3929 Huebner vidit ectypum; ex. scr. epigr. 227). Laeti1) Intellegendum, aut: cum duovir esset Laetilius, aut in honorem Laetilii. lius ille coliega fuit regis Plolemaei, lubae filii, in quinquennalitate, vivo etiamtum Augusto, testtbus nummis (Eckhel 4, 160), ex quibus etiam cognomen supplevimus. 2) Faciundos curaverunt idemque probaverunt.

Mercurium piscatores

et

3625 Genio domnor.,


cis dedit

Cereri,
|

T. Poblicius Crescens Laribus


|

publi-

testamento ex -HS-ooc. imagines argent. duas* Patavii fuit inde a saec. XVII, sed fortasse oriunda e.c Dalmatia, basis (V 2793 vidit Mommsen). 1) Scilicet alteram Genii dominorum, alteram Cereris,

quarum imaginum sunt

vesligia in basi relicta.


II.

Dbssad, Inscriptiones Latinae

82

Caput XI.

3626 Onesimus Aug.


toribus
I

lib.,
|

proc,

fecit

imaginibus et

Laribus' cul-

Fucini."

Ad

lacum Fucinum

rep.,

iam Neapoli (IX 5887

vidit

Mommsen).

1)

Ima-

gines in titulo dedicato a liberto Avgusti sine dubio sunt imagines domus divinae. Lares et imagines Caesaris saepe una eolebantur, cf. supra N. 5S43 not. 1.
2)

Onesimus in acdicula sacraverat donoque dederat collegio cultorum dei Fucini imagines Caesaris et Larum.

3627

P. Flavius Sp.

f.

Cam. Decimus,
A.',
[

P. Flavius Palestricus H. A.S

M. Trebienus Tiburtinus H.
lunae Aug. Lares
Tibure
|

cur.,

cultoribus

domus

divinae

et

For-

Augustos

d. d.

(XIF 5S61

tota semel descripta saec. Xf^II,

fragmentum etiam
cf.

postea).
et

1)

Herculaneus Augustalis (de hoc collegio Tiburtino

CIL.

XIFp. 567

infra

inter municipales).

3628 Ad S.
Brunn).

Larib. d. d.,

Romano

more

dedicata.

Fictorini ecclesiam prope Aquilam, ubi fuit

Amiternum (IX 4f8S

vidit

L. Minicio PauUino
positi.

M. Papuleio Latrone

q.*,

Lar. pub.* re-

1)

Bononiae, tabulae duae eadem inscriptione inscriptae (XI 697 vidit Bormann). Quaestoribus. 2) Laribus publicis aram in urbe dedicatam habes supra

N. 99;

cf.

item N. 562S.

3630 Laribus
Romae
vidit Ilenzen).

salutaribus

Reginus nost.

cos.'

titulo inscripta (FI 439 Reginus noster consul. Ara videtur dedicata a servis nomine domini consulatum adepti. Reginos honoribus functos novimus complures.

rep. in Esquiliis,

ara in uiroque latere eodem

1)

3631

Lari victori

sacr.

Gavia Statuta

v. s.

1.

m.

In agro Clusino rep., est Perusiae (XI 2096 vidit Bormann).

3632
et viator.
|

sevir
I

C. Salius Ste

Laribus magn[i]s

de suo restitu[7]. Narbone (XII 4520 semel descripta

saec. XFIII).
v. s.
1.

3633 Maxsu|mus
3634
sacrum.

[IJovjessi

f.

Lajribus vi|alibus

m.
c. a.

In Callaecia prope locum dictum Celanova (II 2SI8 semel descripta

1600).

voto suscepto
I

Laribus

conpitalibus

vialibus
|

[s]emitalibus
|

Prope Falerios (XI 5079 vidit Bormann).

3635 Laribus
prioribus).

competali|bus sive
rep.,

quadrivi|...
|

Zahlbach prope Moguntiacum

iam

Cassel in

museo (Brambach 44S9 a

3636 Fortunae
Aeliajnus'
v.
e.*,

reduci,
|

Lari
|

viali,

Romae

aeternae,

Q. Axius
supra

proc.

Aug[g'.]

loni.'

Sarmizegetusae in Dacia (III 4422 semel descripta saec. XFI). 5849 not. 2. N. 4574. 2) Fir egregius. 3) Cf infra

1) Cf.

Tituli sacri et sacerdotum.

s.

Lares.

Qenii.

83
|

3637
Aemil.

1.

0.
|

m.
tr.

et La.
lat.
|

mil.* ceteris|que dis

C. lul. Pisiban.

Maxim.
|

Papus'

leg.' 11

Ad.,

v.
|

1.

m.
|

3338 Hammoni*
finus
I

o.

m.

et Lar.
[F.]
|

mil* ceterisq,
v. s.
1.

dis

M. Caec.

Ru

Marianus

tr.

lat.

leg.^

IV

m.

militares

Aquinci (All-Ofen) rep. (111 5460. 3463 hanc vidit Mommten). 1) Lares memorantur etiam in actis Arvalium anni 213 (supra N. 451 versus fin.).
Forlasse C. lulius Pisibanus consul

2)

p. S9).

suff. a. inc.

3)

Tribunus laticlavins

tegionis.

(fasii fer. Lat., CIL. I ed.

4) Si significatur luppiter

Hammon,

mirum

est Hammonis vocabulum primo loco positum. Hammonii, quo Rufinus Marianus usus sit.

Possis

cogitare de stgno

3639
Inter

diis Laribus Gapetico|rum* gen|tilitatis*. Salamancam et Meridam, loco dicto ta Oliva, ubi
|

(II 804 descr. Accursius aliique).

fuit

1)

Sic Accurs., Capel-

alii.

Capera Baeticae
2) C/.

ad

II 2633.

3640

Genio

L.' nostri

Felix

l.

Pompeiis rep. in atrio aedium L. Caecilii lucundi coactoris, in hermae aerei stipite marmoreo (X 860 p. 968 vidil Mommsen). 1) Lucii.

3641 Genio M.

n.*

et

Laribus*,

duo Diadumeni

liberli.

Pompeiis in domo Epidii Rufi, tabula aediculae podio inserta (X 861 vidit Mommsen; cf. Overbeck et Mau Pompeji p. 299 cum tab.). 1) Marci nostri. 2) Cr. N. 3605 not. 2.

3642 Genium
Romae, parva

Clodi Romani,

Hermes

ser.

fec.

basis

(TI 258
|

vidit Henzen).

3643 Genio

Similis' famiba. Romae, nunc Vrbini (FI 259 vidit Bormann).


|

1)

Nomen domini (num

significetur C. Sulpicius Similis praefectus praetorio Traiani, plane incertum).

3643* Ixus

1.
I

Genio domini

v.

s.

1.

m.

Concordiae (Portogruari), arula (V 1868 vidit Mommsen).

3644 Genio
ratia
|

mitissimi amantissimiq.
|

coniu^^tsj et lunoni suae,

Ho-

ria faciendum cura., L. Spellati Saturnini'. U- fil Prope Lambaesim (f^III 3695 vidit Renier). 1) Nomen mariti, inserendum

fuit post coniul^M].

3645 lunoni
1.
1

Iusta[eJ
|

n.',

voto suscepto
|

pro salute

eius,

Cleanthus

Prixus Helle,

Lar. d.

d."

In ruderibus Lunae rep., una ut videtur

semel ut videlur descripta saec. XFII).

Servorum nomina, qui una cum Cleantho protomen dominae fortasse recte. 4) Lares dono dant. Nota imagines Larum dedicatas esse lunoni dominae (de lunonibus mulierum cf. Preller R. Myth. ed. 3 I p.87. 271 II p. 196, item supra ad N. 5123).
2) Lihertus.

1)

cum proiome muliebri (XI 4524 Nostrae (lusta nomen fuit mulieris).

3)

dedicaverint, putat

Bormann

3646 Genio
Ostiae

loci.

(XIF
deo

11 vidi).
I

3647

Genio

loci

v.

s.

1.

m.

Eburaci (Eph.

3, 78. 180).

84

Caput XI.

3648
Roiiiae

Genio loci resiitulo a L. Egnatujleio Romulo (yi 247 vidit Bormann).


|

tribuno.

montis* (ara, circa quam volvilur serpens nudus ramum ienms). Herculanei rep. a. 1749, pictum in pariele (IF 1176 ex '^Pitture anliche d'Ercolano^ I p. 207). 1) Focabulum num recte exceptum sit, dubito.

3649

Genius

huius loci

cibos in ara positos gustans; iuxta puer

3650 Genio
Ebu7'aci

loci

feliciter.

(FH

25S

vidit Huebner).

3651
filcinam.

feliciler sit

Genio

loci.

Servule, utere

felix

tabern|am aure-

ansatae,

Nurton, profie Eburacum, nunc Eburaci (FIl 263

rep.,
cf.

tituliis

Eph.
|

ep. 7,

mnrgine inclusus in formam tabellae 959 vidit Haverfield).


effecta sibi
|

3652 Euphrates Aug.


annua centena,
|

lib.,

proc, ob
|

in

hac stalione

Genio huius
rep., est

loci

d.

d.

Lanuvii dicitur

Romae (FI
lo|ci

246.

XIF 2087

vidit Henzen).

3653
3654

Tutelae et

Genio

Agathojdorus

acjtor.

Carnunti rep. (III 4443 vidit Mommsen).


diis

deabusq.
|

Genioque

loci

(complura perierunt)
j

M. Aur. Va-

lenti|nianus' v. c, leg.

Aug. p[r.] pr. Aqiiinci (IH 5418 vidit Mommsen).

1) Cf.

supra
|

JS.

399.

3655
nian[?]*
j

[5j7u]ano Aug.
leg.

Genio
|

loci

pro
|

salute

C.
|

Veltii

Sa[6]i(

Aug. pr.

p[r.],

Nymphicus

lib.

eius

[a]ediculara

ex

voto
I

rest.

Carnunti (III 4426

cf.

11089 vidit Mommsen).


72, 5.

1)

Idem videtur memorari

FIII 825

et fortasse

apud Dionem
|

3656
Claudi Aug.
[s]uit,

[G]enio loci
]

et

Fortuna[c
p]'[]f.
|

c]onservatri|ci
|

pro salute
v.
I.*

d.
|

d.

Aur. Superinu[s
]

leg. I Adi.

a.

ex voto

po-

d. n.

i.^

Claudio Aug.

[et]

Paterno [cos.y

Brigetione (Szony) rep., est Pestini (III 4289 vidit Mommsen).


vices legati.

2) Invicto

(?).

1)

Agent

3) A. 269.

3657 Genio
G. Cornelius

loci,

Fortun. reduci,
Irib.

Romae
]

aetern.

et

Fato bono
| j

Peregrinus
.

cohort.

ex provincia

Maur. Caesa.

domo

...

dec

(supra caput viri barbati, Fati boni, ut puto, caput feminae In postica) Volanti
loci et
|

galeatae,

Romae

sine dubio.

vivas (ascia, culter; supra proIn latere d. patera

tomae duae, fortasse Genium


et urceus,

Fortunarn repraesentantes.
et

in latere

s.

paterae duae

fructus nescio quis).


cf.

Ellenborough prope Maryporl rep. (FII 570


vidit ectypum).

Eph. ep. 5 p. 129 Huebner

Genium

loci habes

etiam supra N. 2520. 2336;

cf.

etiam N. 2015, item N. 1397.


tale

3658
ses\

deo loci, ubi

auspicium

dignita|tis'

municipes Api|[sen-

....

(in utroque latere fulminis dimidia pars).

Titali sacri et Bacerdotam.

Genii.

85

Henschir Ain Tarf esch Schna, uhi


Africae, iam Tmifle (VIII 774
1)
cf.

fitit

municipium Apisa maius provinciae


viderunt fVilmanns et Schmidt).
in

p.

1M0

Anaglypha lalerum ad fulminis nuntiationem lemncm refert Mnmmsen.

ineundis magislratibus sol-

3659
vi|so
lih.

ex imperio

Geni

Alotiani'

Euaristus servi[lor deorurn

ex

an.

Neapoli olim, nunc Florentiae (X 1S60 vidit Henzen).

1)

Fortasse ab Haloto

quodam nomen ductum.

3660
strat.,
I

Genio domi*
res|tituit.

suae

Sex. Pompo|nius Caeci|lianus vet.,

ex

aram

.'IfricaJium habes supra

Lambaesi (Flll 2397 vidit fFilmanns). 1) Genio domus sacrum titulum Nt1091, alium FIII S.21605 Eph. ep. 5,10SS; cf. etiam

supra N. 3574

v. 6.

3C61 Genio

macelli
(II

Flavius

Urbicio

ex voto

posuit

sacrum.

Bracarae Auguslae

2413 semel dfscripta).

oDD (luppiter sedens. dextra eius Minerva versa ad marmorarium in scalpendo capite columnae occi/palum ; iuxla grandis machina qua columna erigitur,

A sinistra

lovis

Diana; deinde figura habitu ut videlur muliebri, manu


et

sin.

cornti

copiae tenens, libans ad aram; postremo ingens serpens, crista barbaque in.iignis.

Supra eum serpentem

caput figurae

illius

incisum

est)

GeniuS [fAe]atli\
|

(In

margine inferiore tabulae)


biso
(sic)

Lucceius Peculiaris redemptor prosc[a]eni

ex

fecit.

Capuae,. tabula marmorea sculpta (X 5821 vidit Mommsen. Imaginem dedit A. S. Mazochius in mulil. Campani amphilheatri titul., et ex hoc MHlin Galerie myth. tab. XXXFIII fig. 139, aliique). 1) Dubitari polest, uirum hoc ad sp.rpentem

pertineat (ut sub eius imagine Genius rcpraesentatus

quam, cum muliebris


der sachs. Ges.
d.

esse videatur,

Fortunam

W.

1S61 p. 304).
iis figiirn illa

lonius et Mazochius,

sit) an ad figuram adstantem, putarunt nonniilli (lahn Berichte Qui saeculis prioribus tabulam viderunt Mabilmascula visa est.

esse

3663
Successus
sare imp.
I

pro salute
horreari
IIII
|

dominoruni

Genio honeorum
|

Saturninus
|

et
|

donum

dederunt,

Caesare Vespasiano VI

Tilo Cae-

cos.*
vidit Henzen).

Romae (VI 23S

\)

A. 75.
|

3664
Scanti

Genio horreorum Leoniauorum et Herculi GemeUi Musaeus libertus. Romae (VI 257 servavit Accursius). \) Cf N. 5445.
|
|

salutari'

Luc^

3665 Genio
lusius

horreor. Seian.
|

L. Volusius Acindynus p.'


|

et L.

Vo-

Acindynus f.^ signum Aesculapi sua p. d. Romae (VI 238 sae/nus descripta saec, XVI. XVII).
|

d.

1) Pater,

2) fiUus.

3666 Genio Larum


Blastus
I

horrei Pupiani

L. Lepidius Politicus,

C.

Pupius

[d.]

d.

Arimini (XI 557 vidit Bormann fractam, quae perierunt tupplevit ex apographo facto saec. XV).

86

Caput XI.

3667 Genio
saec.

tutelae

horreorum

A. Annius

Eucharislus

ex voto.

Caesaraugustae (Zaragoza) Hispaniae Tarraconensis (II 2991 semel descripta

XFI).

3668 Num. dom. Aug.


bianorum',
posita)
|

sacrum,

Genio conservatolri horreorum Galj|

M. Lorinus
|

Fortunatus
sacrum,
|

magisler

s.

p. d.

d.

(In parte op|

num. dom. Aug.


|

Fortunae conserjvatrici horreor.


|

Gal-

M. Lorinus Forlunajtus magister bianorum', s. p. d. d. (In latere aliero Fortuna diademata, d. gubernaculum supra orbem, s. cornu copiae tenens; in altero sacerdos imberbis [Geniusl velatus, libans ad aram.) Romae, ara marmorea, rep. inler montem Teslaceum et Tiberim (f^I 256 vidit
Smetius).
cf.

1)

De

horreis Galbianis, sitis eo ipso loco ubi haec ara reperta

est,

supra N. 1621 not. 2.

3669
P. Marcius

lovi

oplimo maxi|mo,
f.

Genio areae

frujmentariae Aug.
|

sac,
|

P.

Q.' Cres|cens. mag.^

ob statuam,
|

quam ob honorem
promiser.,
|

ma|gistratus
inlatis
r.

sui

p.

die III nojnarum ianuariarum summis ho|noraris decurionatus


|

in Capitolio

et

mag.

s.

p.

f.

et

eodem
Quirina

anjno die
(tribu).

XVI
2)

k.

Octobr.

dedicavit.

L. d. d. d.

Uzeli (hodie Vdjel) agri Cirtensis (VIII 6359 vidit fFilmanns).

1)

Magister.
lovi custodi
I
|

3670
lib.
I

et

Genio

thesaurorum

aram
[

C. luiius Aug.
]

Satyrus

d.

d.

(In latere) dedic. XIII k.

Febr.

M. Civica Barbaro

M. Metilio Regulo cos.* Romae, nunc Parisiis (VI 576 vidit Henzen). 1) A.4S7. Quomodo cum hoc anno conciliari possit dedicantis numen derivalum aut ab Augusto aut a Caligula,
ignoratur.

3671
Romae
(VI 596
cf.

I.

0.

m.
|

et

Genio
IIII,
|

venahc*

P. Aciiius

Cerdo
f.

votum

solvit
j

Nerone Caesare^
rep,

Aug.

Cosso Lentulo Cossi

cos.*

in Aventino, ara in fronte et a


vidit Boissevain).
JS.

tergo eodem titulo inscHpta


iV.

507S5

1)

Ut supra

48SS habuimus Genium

publici portorii, ita hic et

5666 5668

videtur intellegendus esse Genius vecli-

galis alicuius, scilicet Genius vicesimae quintae, quae aerario populi

Romani pendebatur ex pretiis mancipiorum venalium. Qui dedicant tilulos hos, aut mercatores fuisse crediderim aut mancipes. 2) Verba Nerone Gaesare rasura temptata.

3)

A. 60.

3672
et
1

I.

0.
|

m.

et

Genio

p.

R. et venaHci',
|

C. C. Lappi Mutilus
|

Rufus
I

et

L. L. Rubri Antiochus
|

et
|

Hymnus

votum solverunt
et

I.

m.,

L. Verginio Rufo
et
J

C.

Memmio Regulo
|

cos.* (In parie opposita)


|

[/.] o.

m.
C.

Genio

p.

R. et venalic'
|

L. L. Rubri Antiochus
1.

Hymnus

et
|

C. C. Lappi Mutilus et

Rufus

votum solverunt

m.,

L. Verginio

Rufo
|

Memmio Regulo
Romae,

cos.''

in arae, rep.

cum

ea quae praecedit, duabut frontibus

serunt saec.

XVI

auctores idonei).

(VI 597
2)

descrip-

1)

Cum

Genio populi Romani

et venalicii

ferri potest Genius populi

Romani

et

commercii (supra N, 1860).

con-

A. 63.

Tituli sacri et sacerdotum.

Genii.

87
Q. lulius Maximi
|

3673
lib.

I.

0.

m.
I

et Soli divino
|

et
|

Genio

venalici

Felix

cum

lulia
\

Q.

f.

Romaua

coniuge libens anim.


|

vot. solvit,

imp. .'!!!!!.'!!'
mitiani

Caesar. Aug. Ger. XII,


iis

Ser. Cornelio Dolabella cos.*

Romae rep. una cum nomen abrasum.

quae praecedunt (FI 398 vidit Henzen).

1)

Do-

2) /4. 86.

Hilarus

et deae Suriae 3674 lovi 0. m. cum Lissia Sabina v. v.


|

et

Genio venalici

C.

Granius

Romae, incerlum quo loco urbis

rep. (f^l

399 aliquoties descripla saec. XFJ).


|

3675

Genio

Noricorum*

L. lulius Bassus

stationarius

'

eo-

rum
I

d.

d. rep.

Romae, ineerlum quo loco urbis


viunicipiorum ad for^im

(Fl 230

vidit Henzen).

'

1)

Stationes

Romanum memorat

Plinius h. n. 46, 44, 236,

tabernas circa
eoriim

forum

civitalibus

ad stationem

locatas' Suet. Ner. 37.

Eo

loco,

ubi haec ara de-

dicata erat, civitates Norici stationem


agente, probabiliter putat

suam

habuisse, stationario

curam

Mommsen.

3676

Genio

senatus.

Siccae Feneriae (Kef) in provincia proconsulari Africa (FIIl S. iS848 vidit Schmidt). In provincia Asia non rarae dedicationes sunt 9-ea avYxk^zip faetae.

3677
1) Potest

Romae

Genio plebei.' rep. ad Appiam, nunc Mediolani (FI 249 vidit Mommsen). spectare ad plebem collegii alicuius. Naronae in Dalmatia Genio plebis
|

dedicatus esl titulus III 177S.

3678 Genius

populi
|

Romani.

Romae, rep. ad sacram viam inter clivum Capitolinunt et basilicam luliam, saxum quod videtur fuisse pars pavimenti basilicae luliae, inscriptum ab otioso qttodam, aetate labente (vix anle saec. p. Chr. quintum); nunc in museo thermarum Dioclelianarum (VI 248 vidit Henzen cum amicis). Per longitudinem eiusdem lacinede, pidis iisdem plane litteris inter duas phallorum figuras scriptum est: Orfite Priora qui scripsit, qui [b]\s promisisti petti|care et non biti dare (= vis te dare). in mente (et ante oculos) habuisse videtur Genium populi Romani ab Aureliano Titulus est similis eorum quos in Roslris dedicatum (cf. Jordan Top. I, 2 p. 577).
| I

composuit Huelsen CIL. Fl 29849* seq.

3679
G.
p.*

P. Tullius Felus
fecit oficinator

R.

f.*

insule Vitaliane

donum
Romae

fecit

(serpens).

in Esquilino (via delle Sette Sale), in pariete

quodam pictum

(Gatti

Notizie 189S p. 80).

1)

Genio populi Romani feliciter (Gatti).


quis hanc ara[m]
I

3680
tum
I

. . . .

ico

. . .

laeserit,

babeat

Genium

ira-

populi

Romani

et

numina divo|rum.
(cf.

Romae, nunc Urbini (FI 29944 vidit Bormann). Praeterea inscriptiones Geniorum passim reperiuntur per totum hoc opus
in indice).

88

Caput XI.

3681 Fortunai
Bcneventi,

poblicai
|

sacra'.

tabella

aenea

(IX 1S4S viderunt

Mommsen

aliique).

\)

Cf.

N. 3096 not.

2.

3683

Forte o[rtmiai]
violaries,
[w]a[(;/s/res]

rosaries,

co[iravere].

coronaries;

V m. pass. a porta Portuensi (FI 169 cf. 5ff707 Sacrarimn Fortis Fortunae silum trans Tiberim ad miliarium sextum memorat hemerologium Amiterninum sub d. 24 lun.; ex hoc sacrario viRomae
rep. trans Tiberim,

tndit

Huelsen).

dentur prodiisse lapides hi

et

VI
|

168

(cf.

CIL. I ed. 2 p. 520).

3682*
Magistreis
Huelsen),
esse
I
|

[F]orte For[;na?|

donum
I.,

dant
|

conlegiu lani*

Piscinenses^
|

coiraverunt
rep. ibi ubi
1)

A. Cassi. C.

T. Corneli. 9or.'
cf.

1.,

Romae

ea qnae praecedit (VI 167

50707 viderunt Henzen


lani

et

lanii

excepit Henzen;

littera.

sed lineoia quae extal post


Corneliae.
d. d.'

non videtur

2)

Piscinenses lanii hi dicti a piscina publica, quae postea regiodedit.

nis urbi

duodecimae nomen
cisiariei

3)

3683
corrupta).

Praenestinei F. P.

Mag.

cur.''

(sequuntur nomina

Praeneste

-donum dant.

(XIV 2874 semel


2)

descripta saec.

XV).

1)

Fortunae Primigeniae

Magistri curaverunt.
.
\

3683* coques atriensis* \F. P. d. d.] Magistres: Rodo Or[ccy?] Artemo Dind.^ Q. s., Apoli[Mam .... s.], Protus Ae[mt7j..s.]
1

[s.],
|

Praeneste (XIV^ 287S semel descripta saec. XVIII).


sint hi coqni, latet.

1)

Atrienses cur dicti

*-

2) Cf.

supra N. 5S81 not.

2.

3683^ ....
P/aenesle

fabres F. P. d. [d]
vidit Stevenson).

(XIV 2876

3683 conlegiu mercator.


|

pequarioru, mag. coir.


|

[I.]

Muuci. P.

f.,

C. [V]atroni. C.

l.,

F. P. d. d.

].

m.
XVI).
v[tfl]|,

Praeneste

(XIV 2878

bis descripta saec.


f.,

3683* M'. Obeili. M.


F. P. d.
[d.]

Vo

.,

aurufic. de sacra

Apella

1.,

Praenesle (Notizie degli scavi 1896 p. 32).

>

S683^
Dindius P.
Sex.
1.

lani danf,
1.

mag. coeravere:
|

L. Ligurius L.
1.

1.

Antiochus,
|

P.

Davos Calidus,

Q. Petronius Q.

Salvius,

Sex. Pontius

Stabilio.

Praeneste

(XIV 2877 integram


|

solus descr. Smetius).

genia'
tabella

3684 Orcevia Numeri donom dedi.


|

nationu gratia'

Fortuna Diovo

fileia*

Primo-

Romae empta a Dutuit Rolhomagensi sed reperta sine dubio Praeneste, aenea (XIV 2865 ad ectypum; imaginem Froehner coUection Augusle Dutuit, Paris. 1897 n. 77 tab. 74). Tractavemnt Mommsen Herm. 19, 1884 p. 435;
,

lordan symbolae ad historiavi religionum Italicarum alterae (ind. mont. 1883) p. 5 seq. Intellege: nationis gralia, 1) CRATIA aes.

lect.
i.

Regio-

e.

propter

Tituli sacri et sacerdotum.

Fortana.

89

feturam pecorum; natio dicitur (Mn).


lovis
3)
filia

cf.

Festtts p. 167:
2)

in pecoribus bonus proventus feturae bona

forma cf. I. Schmidt Herm. l. c. p. 4Si not. Fortuna Primigenia praeterea non dicitur nisi in N. 56SS ut videtur.
fileia

De

5.

PRIMOOENIA
3685

aes.

Fortunae
I

lovis

puero'
|

Primigeniae

d.

d.

ex sorte com-

pos
I

Nolhus Ruficanae L. f. Plolillac. Praeneste (XIF 2862 cf p. 49i quater descripta


faclus
(jui

Iraditur.

sium

saec. Xri/XP'11). l) Sic Pueri vocabultim feminino sensu adhibitum putat Mommsen, citans Charitradit apud antitjuos id ita in usu fuisse, ut apud Graecos 6 nalq et tj nalq,

et ipsatn

Forttitiam dici lovis puerttm,

i.

e.

filiam

(Mommsen Herm.
|

19, 4S4).

3(}86

Foitunae

lovi*
|

puero
|

ex testamento

Treboniae

Symphe-

rusae

Annius Herma heres. L. d. d. d. Praeneste (XIF^S^S seplies descripta saec. XFIjXI^II).


|

P.

1)

lovis

unvm ex

septem apographis),

3687
Felice Aug.

Fortun. Primig.
lib.

signum

Aequiltatis Nigrinia

Auxesis

cum
|

et

suis d. d. d. d.
|

36S8
M.
f.
I

Forlunae
|

Primigeniae

Ti.
|

Claudius
|

Thermodon
XFI).

et

Mettia

Lochias eins
Praeneste

simulacra duo

Spei

corolitica* d. d.
saec.

(XIF

videnttir dici signa

2860. 2853 saepius descriptae ex marmore corolilico (Plin. h.

1)

Corolitica

n. 36, 62).

3687
lunonario,
tsityches^ dedit
I |

L. Sariolenus
ut in

INaevius Fastus
|

Consularis',

ut Triviara in
|

pronao aedis
]

staluam''
|

Antonini August.

Apollinis
|

(sic)

Spei,

ila

et

hanc Minervam

Fortunae Primigeniae

dono

cum

ara.

Praeneste (XI F 2867 vidi).


in alia Praenestina XII^292i.

1)

Faslus Consularis cognomen reperitur etiam


:

2) Reqiiirittir

statuas.

3)

Nt/men videlur conRull. de corr.

flatum ex Iside et Fortuna.


hellen. 6,

(Eliam in

lilulo
'laig

Delio aetatis

Romanae

1882

p.

339 n. 43 memoratur

Tvxv

IlQcoToyeveia.)

3688 Fortuo^e
manceps
ux(Tr.
I

Primigeniae
|

ex voto

D. Poblicius
f.,
(

Comicus
|

aedis
|

per aonos XUI,


|

Pobhcia Quinta
|

Fresidia Palmyris

Cellareis*

Amoeno, Dionysio,
vidi).

Lino.

Praeneste (XIF 2864


larii essent servi tres

1)

Significariy titulum positum esse

cum

cel-

Amoenus, Dionysius, Linus, putat Henzen.


sanctae
Atinia Tyrannis
[ |

3689 Fortunae
phale',
I

seminaria a porta
|

trium|

P. Terentius Fortunatus
egi*,
|

vir carissimus,
|

cui gratias
dedit.
|

maximas

semper

cum

Terentia Fauslina

filia

donum

L. d. d. d.

Praeneste (XIV 28S0 descr. Smetius aliique). 1) f^idetur intellegi porta quae dicebatur triumphalis urbis Romae (lordan Top. I 4 p. 240 n. 76). 2) Mariti mendonem postea intrtuam esse apparet.

3696

(modii duo spicis repleti; spicarum manipuli dtio)


tu,

quae Tarpeio coleris vicina Tonanti',

votorum vindex semper, Fortuna, meorum.

90

Caput XI.
accipe, quae pietas ponit tibi
effigieni 5

dona merenti,

nostri conservatura parentis.

Cuius ne taceat

memorandum

liltera

nomen,

Caesius hic idemq. Titus Primusq. vocatur:


qui largae Cereris messes fructusq. renatos
digerit in pretium; cui constat
et,

fama
per

fidesq.
illos

qui divitias vincit, pudor;

ire

10

consuetus porlus cura sludioq. laboris,


litor.

qui praestant fessis tulissima nautis;


illis,

notus in urbe sacra; notus quoq. finibus

quos Umber sulcare

solet,

quos Tuscus

arator.

Omnibus

hic annis

15 centenas adicit

votorum more suorum numero crescente coronas,


et Apollinis aras

Forlunae simulacra colens

Arcanumq. lovem^ quorum consentit


maiestas,

in illo

longae promittens tempora

vitae.

Accipe, posteritas, quod per tua saecula narres:


20 Taurinus,

kari iussus pietate parentis,

hoc posuit donum, quod nec sentenlia Mortis


vincere nec poterit Fatorum

summa

potestas,

sed populi salvo semper rumore, manebit.


(In latere intuenti dextro) L. Ceion[j]o Comm[orfo,
[

5]ex Vetul[e]nio

Civii (*ic)
I

Pompeiano
(vv. 5. 4:

c[os.]^

L. d. d. d.

Statuam (Xlf^ 2832 vidi. Buecheler carm. epigr. n. 249). dona conservatura effigiem) T. Caesii Primi (v. 6) mercatoris frumentarii (vv. 7 iS; eodem spectant etiam spicae super inscriptionem repraesentatae) Fortunae dicavit Caesius Taurinus filius (v. 20). 1) Significatnr aedes Fortunae Primigeniae sita Bomae in Capitolio; cf. Plutarch. de fortuna Bom. c. 17. 2) luppiter Arkanus memoratur etiam in aliis quibusdam inscriptionibus PraePraeneste

nestinis

(XIF

2937. 2972).

3)

A. 156.
|

3697 M.
lusus iuven.,
Velitris

Ofasius
|

Firmus Marus

Cornelius Mari
leg. XIIII

f.

CIu. Cossinus'
| |

praefectus fabrum,
[

tribunus militum

Gemin

Victric,
j

curator

Ilvir,

patronus colon.,
vidit Stevenson).

Fortunis Antialibus^

d.

d.

(X 6S5S

1)

Fortasse idem ad quem spectat fistula

urbana in urbe reperta, inscripta Mari Corneli Cossini f. [?] (XF7490). 2) Cultum Fortunae Antiatem testantur Horat. carm. 1, 5S, aliique (cf. Preller-Iordan Myth. II p. 192). Duas fuisse Fortunas Antiates apparet ex nunimo Q. Bustii (Eckhel Titulus qui praeter hunc Fortunis illis dedicatut putabatur, suspectus est 5, 298). (Orell. 1738 X 9 64*).

3698 numini
pr. p. V.*
I

For|tis Fortune,
\

M. Aurelius

Marinus

mil.
|

coh. VII

Severiane 1

Serotini,

libens

cum

suis
1)

votum

solvit.

Bomae, nunc NeapoU (F1 170

vidit

Mommsen).

Praetoriae piae vindicis.


Forti Fortunae dedicatus

Aquileiae repertus est titulus M. M. (Matri magnae?)

(r 8129).

Tituli sacri et sacerdotum.

Fortuna. Felicitas.

91
nisi par$

3699 (Fortuna
inferior)
s.

tnter duas mulieret; et

harum

et illius

non extat

d.*

Fort. Felicit. d. d."

Inler inontem
inst. arch.

Alhanum

et

Tusculum

1873
cuius

tab.

TU

fig.

cf. p. 179).

rep.

(XIF 2S68
1)

delineavit de Rossi ann.

Sanctae deae.
tabulae.

2)

Dono

dedit,

scilicet

is,

nomen

periit

cum parte superiore


f.,

3700

Felicitatei

T. Cauponius T.

C. Auleslius C.

f.

aed.

Tibure (Xlf^ 5S38 descr. Zoega aliique).

3701
legio aed.^,

T. Vinio Rufo,
|

T. Tilsieno ocl.

vir.',
|
|

Q. Orfio Fulcinio, C.
]

praefectura Amiteruina
.

pro reditu

imp. Caesaris Augu[sfi]

Foriunai

Aquilae (IX 4182 viderunt Momjnsen et Dressel). magistratum in praefectura Amiternina fuisse etiam ex
2) Aedilibus.

1)

Ocloviros
titulis

summum

aliis

constat.

370S pro
creto Cv.*
|

salute imperat.

Hadriani Aug. p. p.

Fortun. red., de-

pec. publ. ex arg. p.


|

XI>-ZS

cur. ag.'

P. Aburtennio Prisco

P. Aburtennio Restituto

Illlvir.

Romae
N. 262.

in

museo

f^aticano,

non traditur ubi reperta

sit, stetit

sine dubio Curibu*

Sabinis (IX 49S2 vidit Mommsen).

In aversa dicitur extitisse titulus Curensis svpra


cf.

1)

Decreto centumvirum (centumviri ordo Curibus,

supra N. 460).
agentibus.

2)

Ex

argenti pondo (libris) decem unciis quinque.

3)

Curam

3703

Fortunae Au^^gf]
|
]

pro salute et reditu


et
|

dommorum
et luliae
|

u[nn.]
\
j

Severi Pii et

Antonini Pii Augg.


\

! I! I !! !

! ! !^

Aug. matris
|

Augg. !!!!!!!*,
(In latere dextro)
././././'

Antonius
Romuli',
|
|

lib.,
(

proximus a

libellis,

voto suscepto

d. d.
|

euhemeri"'! (In latere sinislro) salvis Augg.

Bt

Caes.
I

felix

Romulius^

esse apparet

Romae, nunc Londinii (F1 180 vidit Huebner inscriptionem frontis). 1) Erasa nomina Getae, 2) ilem Plautillae. 3) Agnomen eius qui titulum

dedicavit.

4)

I. e.

evrjfiSQsZ,

i.

e.

bonam vitam

agas.

(Alibi,

tit

in

N. 36S7. 3718,

ad

talia signa 'vivas'

adsvriptum reperitur.)

3704 Fortunae
visu.
II

Augustae
|

praesenti
*
(

M. Aur. Clesias
M. Aur.
Ctes[iasj

iunior exs iunior exs

Fortunae

Augustae

respicie[nfi]

visu.

1)

Romae, in duobus lateribus eiusdem basis (F1 181 saepius descripta saec. Xfl). Fortuna respiciens est etiam XI 6307, item supra N. 2613 (l. XI 547 suest).

spectus

3705
1. 1.

For[f.]

Bonae

dom[e]stic. sacr.
(

[(?.]

Paetin. Senilis*

v.

s.

m.
Apuli in Dacia (III 1009
descr.

Bongarsius

a. 1S8S).

1)

Idem homo

est

III 998.

3706 Fortunae
Telesiae in

duci (in lateribus patera, speculum


vidit

[^]).

Samnio (IX 2194

Momjnsen).

92

Caput XI.

3707
[^]uae
(sic)
|

Ivi 0.

m.

Fortunaeque

maeliori
|

(sic)

Aug.
| j

[e]t

dis daeabusl-

commun|[t]bus M. Gellius
Tettiana

Stephanus iun.

cum Stephano

palre

domu

ex

dirution. restit. dedicaruntq.

S/ioletii

(XI

mo =

Orell. 1749 vidit

Bormann).
f.,

3708 Fortunae
Rilschl tab.

opse^^.]

P. Peilius L.

C. Calvius P.
vidit

f.

cens.

Curae, basis rotunda Hlleris antiquis (1 1155.

X6S09

Mommsen; imaginem

L f).
Forlunae
|

3709
vium
I

obsequenti

ord.

Comens.

voto pro

salute ci-

suscepto.

Comi (V S246

vidit

Mommsen).
conserva|lrici pro
|
|

3710 Fortunae
auguri
(sic).,

salute Marci
|

Aureli luli
solvit.

v.

c,
|

praesi|dis provinciae,

Dassius no|tarius

votum

Salonis (III 1938 vidit

Mommsen).
|

3711
cf.

Fortunae

salutari

C. Val. Tertius

Romar, (VI 202 vidit Henzen).

fisci

curator'

v.

[s.]

1)

In cohorte aliqua praetoria vel urbana,

supra N. 20792081. 2116. 2117.

3712
timi Severi
'
I

Forlunae
[Pi]i
|

stabili
|

pro salute dominojrum nn.


(sic)

impp. L. Sep|

Pertenacis

et

M. Aur. Antonini Augg.

Ulp. Valerianus ^ leg.

G.

Celeiae rep. a. 1869 (III S1S6'^ vidit Wilmaiins).

cum

1)

Erasum Getae nomen.


|

3713
in
t,

Forlunae

supere

Aug.

sacrum

aede

v. s.

1.

1.

m.
etiam
1886

Apuli in Dacia (III 1014 aliquoties descripta).


Moguntiacensi Brambach 1055
esl).

Forluna
(litulus

supera

est

Henzen 7395

Orell. 1768

spurius

3714
vejri

pro salute

el reditu

et victoria

imp. Caes. M. Aurelli Se|

Alexandri Pii
I

felic.
filis

Aug.,
d.

aram Fortunae Crassian.


vidit Ilenzen

Fabricius lustus

cum

lusta et lusto

d.

Romae, nunc Florentiae (Fl 186

paene toiam).

3715 371C
3717
aedis
|

Fortuna luveniana Romae (VI 189 vidit Henzen).


| |

Lampadia|na.

Forlunae Pienlianae feiiciter. Romae (Eph. ep. 4, 727 descr. Tomassetti).


[

(adulescens sacrificans)

Ti.

Claudius Aug.

1.

Docilis

aedltus

Fortunae Tullianae. Romae ut videtur rep., est

in casteilo

quodam Britanniae (FI 8706

descripsit

Michaelis).

1) Virunensi 778 non plus semel ut videtur descripta). in lapide fuisse coniecit Kellermann. 2) Imperio, id est iussu eius (Fortunae).

3717* Fortunae Aquileiae rep. (V

Veruniensi*

imper.* Octavia

Quinta

1.

I.

p.'

3)

Laeta libens posuit.

Tituli sacri et sacerdotum.

r
inen

Fortuna. Tutela

93
|

3718 numini
Polytimus a([/07]
omnil)u[s].
|

Forlunae Folianensi[s]',| pro salule Liberal[?s]*,

Umbr.
|

haram

(sic)

donum

iledit.

Verzobi', vivas!

[/]ibi et

tuis

Fitulani inter Beneventum et Telesiam (IX 2133 vidit Dressel praeter paiicat
itteras

suum ex Romana
C.

Est

3)

Extat prope yitulanum vicus Foglianise, quem noiam apparet. 2) Dnminus Umbrii Polytimi. Umbrius Liberalis comviemoralus in alio titulo einsdem regionis IX 2132. Idem agnomen legitur eliam in tilulis Beneventanis IX 46iO. 1683 ; collegium

nunc deperditat).

1)

aetale traxisse

aliquod Martense Beneventi f^erzubianum dicebatur (IX i68i


titulos

cet.;

cf.

infra inter

municipales

et collegiorum).

3719

Fortunae
|

balneari

T. Pompeius Pe|regrinianus

pro salute
|
j

sua et suorum

dicavil.

In oppido Asturiae Gijon, non longe inde rep. (II 2701 saepius descripta).

3720
a

Fortunab.
aliquis

bal.

Verul.

C. Hostilius

Agathopus

d.

d.

liomae (FI 182 vidit Henzen).


solo balneo

Titulum quem Fortunae Augustae peifeclo


Alius titulus Forlunae in balneo
n. 24, 1897

dedicavit habes III 1006.

dedicatus nuper prodiit Walidilm ad limitem


p. 659).

Germanicum (Limesblatt

3721
et L.

L. Dunius Apella,
et patera.

C.

Annius Tyrannus,
For. hor[r]. d.

mag. prim.

Fort.
|

horr. d. d.' (urceolus

In parte opposita) C.
|

Dunius Apella
et

mag.*
|

primi

Annius Tyraanus cc; d.* (duo copiae cornua cum

frugibus

vomere.

In lateribus: gubernaculum ; globus).

Romae (FI 188 vidit Bormann). 1) Magislri primi Fortunae horreorum donum dant, 2) mag. vocabulum adiectum ad v. 1.

3722

deae Fortunae Tutelae L. Baburius luvenis. Romae (Fl 178 servavit Mnrinius).
adiutri|ci

3723 Fortunae
Rnmne (VI

et Tutelae Vat.

Floreotinus

v.

1.

s.

179 bis descripta saec. XFI).

3724
Tutele
I

(dea sedens,
|

manu

s.

cornu copiae gerens ; a


|

d.

gubernaculum etglobus)
delineavit Rci/ferscheid

sancte
in

Aurelius Urbanus

ex voto (puer Ubens ad aram).


vidit Huelsen;

Romae

museo Vaticano (VI 51034

ann. imt. arch. 1866 tab.

fig.

cf

p. 227).

3725
reddidit.

Fuscus Augg.
I

nostrorum

verna

vilicus

Tutelae

votum
|

3726

(dea habitu Dianae simili sin. arcum tenens, dextra gubemaculo in-

nitens; iuxta anguis et rota)

Fuscus Augg. nn. verna

vilicus

votum

posuit.

cf.

842 iilam servavit Sirmondus; hanc Berolini vidit Bormann; Mus. zu Berlin Beschreibung der ant. Skulpturen [1891] p. 235 u. 683).

Romae (VI

774.

3727
velis et

Tulele Candidiane
|

Constantius Augg.
|

et Caes.* tabul.
|

s.

c*
et

una cum Sergiam

Siricam coniugem

suam caelum

cum columnis
d.

aram

odoribus re|plelam,

erga suojrum sanitatem^ d.

94

Caput XI.

Romae inter thermas Titi et aedem S. Clementis (FI 776 servavit Fabrettius) Avgnstorum duorum et Caesaris (Severi ut puto filiorumque). 2) Tabularius summi choragi (Mo.). 3) Intellege: sanitatis suorum causa,
1)

3728
tus\
I

Tute[/ae]
.

doin[Ms]

Rupil[mnae]
p. i074 vidit

M. Here[nnMs]

Restit[M-

rnemo

Veronae, nunc Parmae

(V

5504
|

Bormann).
in
|

3729
An[/onj]num

Pan[;^]eo Tutelae
|

ob legationes
gestas
|

concilio p. H. c*
ien.

aput

Aug. prospere
|

Dertosae (II 4033

cf. p.

4044 ter descripta saec. XVIII).


ei).

1)

Provinciae Hispa-

niae citerioris (deinde fortasse excidit

3730
seviratus
|

Tutelae Aug.
sui et in

sacrum
|

C. Terentius

Onesimus

ob honorem

honorem

C. Terenti Ursi
cf. p.

fili.

Sagunti vel Dertosae (II 4036

972 saepius descripta saee. XVI).


|

3731.

Numinibus
I

Aug.

Tulelae opti|mae prout lajtum accip[e]re'


1.

Q.

lul.

Optatus,

Sulp. Eutyches

p.
vidit Huelsen).

Romae

in aedibus privaiis

(VI 50984

1)

ISon intellegitur

de lato clavo no7i cogitaverim.

3732

Tiitelae Aug.

Lascivos Canti
rep. (XIII

1.

ex v6to.

L. d. ex d.
1)

d.'

Tonneins ad

Garumnam
Aug.

385

vidit lullian).

Locus datus ex

decreto decuriorum.

3733
d.

Tiil6lde

C. Octiivius
|

Vit^lis

ex v6t6 posujit.

L.

d.

ex

d.
I

D6dic.

k.

Ml.

Iiilidno

II

et

Crispino cos.*

Burdigalae (XIII 384 vidit Hirschfeld).

22 lun. 224.

Ussubio', labrum Silvinus Scijpionis f. an|tistes d. 3734 In Aquitania loco dicto Le Mas d'Agenais (inter Agen sive Aginum et Bordeaux) (XIII 919 vidit lullian). 1) Ussubium stalio viae Burdigala Aginum ducentis, teste it. Ant. (cf lullian Bordeaux 2 p. 222). Intellcgitur Genivs loci illus.

Tutelae Aug.,

3735

Tutelae Aug.

Vesunniae*

Secundus

Sotti

1.

d.

d.

Perigueux, ubi fuit Vesunna Petrucoriorum (XIII 956 vidit Hirschfeld). l) In alio titulo eiusdem loci (XIII 949), quem item vidit Hirschfeld , est Tutelae Vesunnae.

3736 deae Nemejsi


gat.
I

sive For|tunae

Pistorius

Rugianus

v.

c,

le-

leg. Xlll G.
I

Gord.*
saee.

Jpuli in Dacia (III 1423 semel descripta decimae tertiae Geminae Gordianae.

XVI).

1)

Legatus legionit

3737

^eoTtoLvjj NefxioEL

yial
|

ovvvaoioi ^eoloiv
\
\

'.AQQiavog ^cofiov
lustitiae

rovde /.a&etdQvoaxo.

Nemesi

Fatis

quam

voverat aram,
|

numina sancta

colens,

Capuae -(X 5812 vidit Mommsen). mate iusto cognomine usum esse, in Latino signo (Mo.)

Cammarius* posuit. 1) Nota hominem in Graeco epigram-

Tituli sacri et sacerdotum.

Tutela.

Nemesis.

96

3738
et
I

/iieydXr] Nei.iaig r
(sic)\
\

regina urbis

Ex

visu

^aoiXevovaa rov y.6a(.i., magua ultrix Hermes Aug. lib. vilicus eiusdem loci aram
\
\

crateram

cum

basi bicapite
vidit Henzen).

d.

d.

Romae (Vl S32

deae Nemesi 3739 Virgini vicjtrici sancte (sic) manus optio karc* cohor. XII urb. Gordianae d.
\ |

M. Aurelius

Ro|

p.

(In latere).- ded.

kal.

lan.

Romae (FI S31

vidit Henzen).

1)

Cf.

supra N. 2126.

3740 Nemesi

omnipoten[ti Aug.

M. Ulpius

Zosimus,

XII

k.

Sept.

Rus|tico II et Aquilino'.

3741

pro salute
Ilvir.

d.

n.
|

inip.
c[ol.]

M. Aurel. An|tonini Aug.,


Aq.* tempulum
|

Aureli Flovetuslate
|

rus et M|ercalor

qq.
|

[iVe]mesis
|

[con] lapsum restituer.

[Messalla] et Sabi. cos. VIII k. lul.^

[D. d. A]ur.

Suro

sala.''

3742 deae Dianae Nemesi


Victorini eq. p.',

Aug.*

honoribus

et faoribus* (sic)
|

C. luL

aedih,
|

Ilvirah^

et T. Fl.

Luciano
|

q.,

Ilvirah,

ponti|

ficibus^
I

qq. col. Aq.,


kal.

Pupili(us) Hyhatianus
|

antesstis (sie)

numini eius

deae posuit, V

luhas

Aemiliano

Aquinci rep. in rtideribus amphitheatrum Aquincense effoderet muro ipsius amphiteatri adplicatum (III S. 10441. 10439. tOUO vidit Domaszewski). 2) Duoviri quin1) 21 Aug. 162. quennales coloniae Aquincensis. Monuit Momms. diem 24 lun. 3) 24 lun. 214. antiquitus sacrum fuisse Forti Fortunae (cf. svpra ad N. 5682), indeque intellegi Nemesin habitam esse ipsam Fortunam (cf. N. 3756). 4) Salariario, legionis ut putat Mommsen. 5) De Nemesi Diana cf. infra N.5745 et Premerstein Philol.S3, 4894 p. 407 seq. 6) In honorem mortalium diis dicati tiluli non raro reperiuntur neque aliud hic intellegendum (simililer ut videtur Brambach 540). 7) Equo pubtico. 8) Requiritur casus secundus. 9) 27 lun. 2S9.

Basso cos." templi Nemesis, quod repperit Carolus Torma cum


|

ct

3743

lunoni
I

Nemesi

Eppius Martinus
non

et

Mem. Esper

tub.

leg.

XIIII G. et lul.

Rodo

et (reliqua

perscripta).

CamitnU rep. a. 1888 in orientali amphitheatri introitu (III S. 11121 vidit Etiam Hirschfeld; imago est Bericht des Fereins Camuntum 189S/6 p. SO fig. 16').

in occidentali eiusdem amphitheatri Carnuntini ostio fuit sacellum Nemesis, ex quo

prodierunt

tituli III S.

10471

10479.

ad amphitheatrum, cf

III S. 15777-15779.

Eliam Sarmizegetusae Nemesis colebatur Cf Premerstein Philol. 1894 p. 412.


s.

3744
rotae

(mulier

d.

tignum quadratum,

tibram tenens; ad pedes grypus stat

pedem imponens) Nemesi exaudientislsime Cl. Marcellus Au.* Apuli (Carlsburg) in Dacia (II1 1126 vidit Mommsen). 1) Fortasse: Augtt-

stalis (Mo.).

3745

(mulier Dianae similis, cutn areu et pharelra, Ubant ad aram, in qua


|

scriptum) Nemlesi

Aug. (iuxta

bestiarii tres

pugnantes cum urso; snpra) SyrasC.

Valerian. Eutyches Alb. Ma.'

96
Teurniae in Norico rep.
Philol. 33, 1894 p. 40S).

Caput XI.
(II 1

4738 vidit

Mommsen;

cf.

A.

v.

Premerstein

1)

Albii

Maximi,

scilicet servi,

videntur fuisse vena-

tores

illi

tres (Albii

Ma.rimi

alii servi

sunt III 4876).


caligis et subligaculo, capite nudo, dextra

3746
dratae
sac.
I

(mulier stans veste curta

cum

flagellum monstrans draconi

ad pedes

iacenli,

laeva

parmam
suis

tenens formae qua-

cum
.
.

face lauro tridente ibi insculptis;

ad pedes

est rota)
|

Nem.
v.
s.
1.

reg. Aug.*

lul.

Viclorinus

vet.,
[

[c.]

mun. And.^ cum


est titulus

m.

In parte aversa lapidis in quo


bonis (III 4008 vidit

N. 100S, sed

litteris

multo minus
des Fereins

Mommsen; imago deae repraesentatur Berieht

Carnuntum i89S/96

p. 76).

1)

Nemesi reginae Augustae.

2)

Veteranus, civis

municipii Andauloniae.

et
I

filiorum

3747 deae Nemesi Ael. Diogenes et Sil[?Ja Valeria pro salute sua suorum mater et pater ex volo a solo templum ex suo
|

fecerunt collejgio u[f]riclari|orum.


In Dacia, inter Sarmizegetusam et Tibiscum, ad
niae, ubi videtur fuisse

pagum Marga

Transsilva-

Pons Augusti (III 4S47

descr. a. 1690 Marsilius).

3747* Nemesi

Aug.

s.

C. lulius

Chryso|gonus*
sacr|um
C.

voto
lujlius

fecit.

3747^ daeo
nus
I

(sic)

san|to (sic)

Silvajno

Cry|sogo-

V.

s.
a.

Polae rep.
1)

187S in fullonicae vestibulo


cf.

(F

8i3S. 8156 descr. Majonica).

Videtur vixisse aetati Severi,

F61.
|

3748

in h. d. d.

Adrasliae,

coUeg.

utriclariorum.

In Transsilvania prope Maros Vasarhely rep. (III 944 semel vel bis descripta).

3749

Bono
I

Evento.
vidit

Veronae (V 5218

Mommsen).

3750
3751
V.*
I

In museo Britannico,

Bono Eveului (puer chlamydatus d. pateram, s. spicas tenens). Romae sine dubio rep. (VI 144 vidit Huebner).
Even|tui
|

Bono

sacr.

ex testamenlto
et

Q. luH Li|bonis h. m.

per Annios

Titianum lu|niorem
S. 18890

Felilcem

heredes

eius ex

HS

quin|que milibus n.
Thibili in

Numidia (VIII

Schmidt vidit ectypum).

1)

Honestae

memoriae

viri.

3752 Bonum
natibus
|

Eventum
|

municipio,
|

municipibus

et incolis Asilsi|

Q. Tiresius

Primigeni

lib.

Campanjus Vlvir Aug.

S. c.

1.

d.*

/Isisii

(XI S371 vidit Bormann).

1)

Cf N. 5589
|

not. 5.

3753
3754

deo sa{ncto Evjento

Fl.

Fronto

ex prae|cepto.

Bracarae Augustae (II


die

2H2
|

semel descripta).
|

bono

(sic)

M. Allecinus Athictus

dedit libens

animo

(puer).

Caesareae (Cherchel) Mauretaniae (VIII 9323 cf VIII S. 20938 viderunt fViltnanns et Schmidl).

Titall sacri et sacerdotnin.

Nemesis. Bonas Eventas. Fata.

97

3755
timi
I

Tempori Bonlo pro


]

salute

dominornm
|

[i]p.
j

nn. L. Sep. . . .
|

Severi Perte|nacis et M.
II
I

Aurel. Anton]ini Augg. et

L.*

Septimi

(reliqua perierant).
histor. et arch.
p. 60).

Odessilanae

Tyrae (prope Akerman) rep. (III S. 42510 ex actis societalis a. 4890; ib. 457i7 ex Latyschev inscr. de Russie 4889/91

1)

P.

altera edita.

3756
classis Mis.

deo
|

magno

el

Falo
[

bono

Val.

Valens

v. p.,

praefect.

p. v.'

Gordianae

volum

solvit.

&([) (.teyLaxt^

xai xaA^

Molga
evxr]v
\

Ovdl^g
ejnrjv.

aQXriv Xaxiov ertaQ^xov Meiarjviov aroXov


'daTr]\aa ^oi^iov iy.xEXiov

Cumis

(vel Miseni)

Mommien

et Kaibel).

Neapoli (X 5336 Inscr. Gr. Ital. 875 viderunt Titulus Latinus in quattuor, Graecus (posteriore ul videtur
rep.,
est

tempore additus) in tribus lateribus arae legitur (Graeci


lateribus aliter divisi).
vindicis.

tituli

versus in singulit

1) f^ir

perfectissimus, praefectus classis Misenensis piae

Idem Faleriut Falens


Fatis
divinis

est

supra N. S1S9 (not.

8).

3757
Romae
epigr. 4169.

C. Clod[iMs]

.... anus

ex viso

vo[fum]

solvit

(pedum planlae

sex).

ut videtur (FI 443 servavit Marinius).


Fata

Fata divina tria picta sunt


8,

in sepulcro infra N. 5961.

deum

tria

habes Eph. ep.

428

= Buecheler cann.
1.
|

3758
lirhoe.

Fatis divin.*

et barbaric.

v.

s.

1.

m.

Postumia P.

Cal-

1) 'Fate vel potius Fati barbarici AquHeiae rep. (F 77S vidit Mommsen). non videntur esse posse nisi numina eius generis in barbarico culta, id est peregrina,

quibus opponi

Romana tamquam
Falis
(

vere divina notabile est'

Mommsen,
Britti*

3759
S.
fil.
I

masjculis

sacr.
(

Staumus Velsumi
rep.,

et

Cornelia

Prisca

ex voto posuer.
et

Fezzani (inter Tridentum


vidit

lacum Bcnacuni)

deinde Tridenti (F S002

Mommsen).

1)

Nomen
j

barbaricum.
Biei
f.

3760

Fatabus

Deico

v.

s.

1.

m.

Prope Brixiam rep.

(F

4209

cf. p.

4079 vidit Mommseji). Arri Muciani'


c.

3761
in

Fatis Fata[6s]
(

Druinus M. No[nf]
tegurium*
(

[y.]*

actor praedioru[m]
tutela eius
(

Tublinat.^

solo inpendio

suo

fe|cit

et

-HS- n.

CC

conlustrio'
et

fundi Vettiani^ dedit.

Castel Doblino inter

Tridentum

1) Consul fuit anno p. Chr. 201 ; cf. diorum Tublinatium nomen servavit Cattel Dobllno, fundi Fettiani nomen vieut Fezzano. 4) Ita dictum pro tugurio (non recte vocabula distinguere conatus est

lacum Benacum (F SOOS vidit Kiepert). supra N. 4148. 2) Ciarissimi viri. 3) Prae-

Labusiiu).

5)

Collegium rusticorum, agrorum lustrationis causa constitutum.


II.

Drssau, Inscriptiones Latinae

98

Caput XI.

3762
nuper prodiil

Fatis
I

Dervonibus

v.

s.

1.

m. M. Rufinius
vidit

Severus.

Calvazesii in agro Brixiano,

nunc Brixiae (F i208


,

Mommsen).

Comi

titulvs dicatvs [F]atis


(ires mulieres sedentes)

ixibus (Pais n. 759).

3463
Tenatia
|

Fatis Tenati[s]'
|

[r]rio Diaspr

.
I

[ei\

dido

(reliqua legi

non potuerunt).

Steinamanger (Ifl S. 10907 vidit Domaszewski; aliter Kubitschek arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 16, 1895 p. 29). 1) Intellege Fata familiae Tenatiorum (Dom.) (sed forlasse reclius cum. Kub. Tenati[a] legendum et deinde Rhodias).

3764
servatoribus.

dis deab.

fatalibus
a.

conserv.* V[e/]|tius Secund|us


descr.

memor.

Prope Bellunum rep.

1870

(F8802

Franc. Pellegrini).

1)

Con-

3765

Parcis

L. Valerius Hybr[j<Za]

v.

s.

1.

m.

JSemausi (XII 5111 partem vidit Seguier).


Titulos Parcis

dedicatos
A'.

non inveniri fere

nisi in solo olim Gallico notave-

ad nomine numina quaedam


runt Zangemeister
(cf.

5766) et

Ihm ann. Rhen.

85, 1887 p. 67. 180;

Parcarvm

Gallica intellegenda esse videntur.

3766

deabus

Parcis
|

[C]aeson[t|M]s Liberajiis

[t;]et.

Wies-Oppenheim prope JVormatiam rep. (Korrespondenzbl. 1885 p. 42 Zangemeister vidit ectypum).

d.

westd. Zeitschr.2,

3767
rionalib.

Parcis Aug.

P. Falerius

Trophimus'

ornamentis

decu-

Veronam et Viceiiam, nunc Veronae (V5282 vidit Momm^en). Idem Silvano posuit titulum supra N. 5S61. (In fine tituli nonnulla adiecta videntur esse manu recenti.) Praeter hunc Veronae extat titulvs Parcis Augustis
Villae novae inter
1)

positus

V5281.
Parcis deajbus
|

3768
curator ter
ter (tertium)

et

nu|minibus Aug.

C. Antistius

Frontinus

ar.

d.

s.

d.*
ep. 7,

Lindi (Lincoln) Britanniae (Eph.

916 vidit Haverfield).

1)

Curator

aram de suo

dedicavit.

p. I

3769 Decidia Egloge S^* dono dedit.


1

aram Parcabus

et

Bonae deae

phialam arg.

AquiJeiae

(V 8242

descr. Majonica).

1)

Intellege:

phialam argenfeam pondo

librae univs et dimidiae et unciae.

3770
L.
f.

C.
I

Maius N.
f.
.

f.',

M. Vibius M.

f.

Ru.,

L.

Pomponi.
|

F.,
I

L. Olienus L.

.
|

[He]\sc. mag.^ Spei Fidei


1

Fortunae mur[MmJ

faciundu coiravere, M. Minu[cto]


reliquias plus

S.

Postumio

cos.'

Capuae (X577S vidit Mommsen). 1) Aliorum nominum quae praecesserunt minus certas omisi. Videntur autem fuisse nomina magistrorum duoJecim, ingenuorum omnia, ut supra N. 5183. 5541. 2) Cf. N. 5183 not. 1.

3)

A.

u.

c.

644.

3771
aetatis esse

Spei
I

Teucus
recte

Mulvio

don.

d.

Genzani inter Ariciam

(dummodo

Lanuvium (XIV 2138 servavit exeepta sit) putat Mommsen.


et

Fabrettius).

Priscae

Titali sacri et sacerdotum.

Parcae. Spes. Fides. Libertas.

99
Gra1.

3772
nius Q.
1.

Spei Aug. sacr.


Eutactus,
|

Cn. Geminius Cn.


I.

1.

Nymphius,
j |

[Q.]

A. Cornelius A. A.
d. d.,
|

Epagalhus,

A. Cornelius A.
|

Conditus',

sua pec.

permissu T. Catii Catullini

Sest[iJ

Secundini

pr. urb.' reg.

XIP.

Romae rep. ad Tiberim, rub Aventino ut videlur Cincontro Ripa di qua dal Tevere per andar a S. Paolo^), nunc in insula maiore Balearium (FI 760 vidit Huebner). 1) Fidentur esse magistri vici alicuius (cf. supra N. S615 seq.).

2) Cf.

supra N. 5616 not. 5.

3) XII

Huebner, XIII priores paene omnes, fortasse

recte.

3773
dedicatum.

Spei Aug.
I

sacr.

(In latere)

Spes
I

posita

sum,

felix viciniae

Romae (FI 759


tantuvi,

videruni Smetius et Metellus, sed fortasse imcriptionem lateris

utramque inscriptionem habet lucundus).


Spei Aug.
|

3774
vidit).
2)

gabatham' arg.
rep.,

p.

II

Concordiae (Portogruari)

pars superior tabulae aeneae (Pais


54, 48;

n.

HO ^qui

1)

Cf

Mart.

7, 48, 5.

H,

Marquardt

Privatl. (ed. S) p. 635.

Argenti pondo tihras duas

et

sextulam.
praef. fabr.,
pr.',

3775
BSItf^

ius tr. mil.,

[rei p. reliquit]

et

fundum Hermedianum
|

[et

'praedia duo]

Herenniana, ex quo re-

ditu

quo [flanms] .... daretur hostiaque Fidi (sic) Augustae inmol. Auximi (IX 5845 vidit Mommsen). 1) Praetor (Auximi). 2) Sestertium

quinquaginta milia.

3776
coll.

P. Cornelius
|

Thallus,

P. Corneli Architecti

fil.,

mag. quinq.
fil.

fabr.
I

tignar. lustri
in

XXVH,

nomine
|

P. Corneli

Architectiani

sui,

ordinem decurion.S Fidei signum* donum dedit. Romae, sed fortasse Osliae rep. (VI 448. XIV 5 vidit Smetius). 1)
aliecti

Ostien-

sium puto. 2) Sustinebat basis signum Fidei a Comelio Thallo collegio fabrum tignuariorum dono datum.

3777
ratus
I

Fidei
|

publicae

C. Publicius

Melissus

ob honorem

HHHvi-

d.

d.

d.
ter quaterve descripta saee.

Barcinone (II 4497

XV. XVI).
Polia,
|

3778
naeus
|

Fidei suae

sacrum

Aspania Q.

f.

Q. Petronius

Ire-

sacrarunt.

In agro Anagnino, deinde

Romae (X 5905

vidit de Rossi).

3779
Fabianus
|

Libertatis

Aug.
|

signum cum

sua basi

C. Fabius C. f.Quir.
|

pecunia sua

d.

d.

Anticariae (Antequera) in Baetica (II 2055 saepius descripta).

populusque R[omanus] Libertati*. ad forum fragmentum tabulae marmoreae litteris magnis inferioris aetatis (VI 470 descripsit Smetius). 1) Titulus videtur pertinuisse ad atrium Libertatis (el ita, Libertatis atrium, fortasse supplendum in fine), cf. supra N.825. Atque etiam titulum Libertati dicatum supraN.274 illo loco fori Romani, non in Capilolio, prostitisse putat HueUen Roem. Mitth. 4889 p. 240.

3780

[s]enatus

Romae olim

in aede S. Martinae

100

Caput XI.
in

3781 s. p. q. R. aedem Concordiae* vetustate conlapsam rem faciem opere et cultu splendidiore restituit.
Romae (Fl 89
cf. p.

melio-

SSI semel descripta ante saec. nonum, quod exemplum


cf. supra p. 28 not,, et quod ex simili Adiungitur ad inscriptionem aedis divi Vespasiani

exhibet vetus codex Einsidlensis, de quo


codice habuit etiam Poggius.

supra N. SSS, cuius pars adhuc prostat Romae sub Capitolio.


p.

not. 54).

Cf.

Jordan

top. I

1)

Cf ad N.

5782.
|

378S M.
Concordiae.

Artorius Geminus'

leg.

Caesar. Aug.,

praef. aerar. mil.,


|

Romae

effossa a. 4847,

cum pars

fori

Romani quae

est inter

arcum Severi

et

tabularium ruderibus superingestis liberaretur (Fl 90 vidit Henzen). lisdem effbssionibus etiam alii tituli Concordiae dicali prodierunt (FI92 9i, item ut videtur

supra N. 435), unde iam constat Cf lordan top. I 2 p. 555 seq.

illo
1)

loco fuisse celeberrimam

aedem Concordiae.

Cf supra N.9S5.
pontifi[cts
|
|

3783 pr6
ci[p]is

saliite
|

Ti. Caesar[ts i4w]g[M]st.

maxi]m\,
|

prin-

[opftmt] et

\u&[tissimi
\

ex] \[oto suscep]lo,


s.

C. Fulviu[s]

us
|

procos., [pr., prae]f.


pr.,
tr.

frum. da[nd.] ex
|

[c, le]g.

pro

pr.,

q.
|

pro

mil. leg.
rep.

IX
a,

Hisp.,

Concordiae.

Auri p. V, arg, p. XXUI.


orientalis

Romae

(ri5675 correxii

cum fori Romani margo Huelsen VI 50836).


4872,
f.,

terra purgaretur

3784
cordiae ex

M. Papius M.
c.

L. Matrius L.
|

f.

duoviri

i.

d.

signum Con|

c* restituendum
|

coeraverunt eidemq. dedicarunt

et basim,
a.

gradum, aram sua pecunia


eid.

faciunda coer. eidemq. probaver.,

d. IIII

Oct. Cn. Domit. C. Asinio cos."

Prope

S.

Germano, ubi fuit Casinum (X 3139

scriptorum consulto.

descr. Smetius).

1)

Ex

con-

2)

A. u.
f.',

c.

744.

3785
Frontonis'
Pietati* sua

Eumachia
fili,

L.

sacerd. publ.,

nomine suo

et

M. Numistri
|

chalcidicum,

cryptam,

porticus'

Concordiae

Augustae

pequnia fecit eademque dedicavit. Pompeiis rep. humi iacens a latere aedificii magni, quod foro adiacet a parte orientali, nunc collocata supra portam lateralem eiusdem aedificii, quo loco videtur antiquitus stetisse (X 810 vidit Mommsen). Similis titulus, sed cuius partes tantum repertae sunt, stetit in fronte eiusdem aedificii (X 844). 1) Eidem Eumachiae in eodem aedificio a fullonibus positus est titulus X 815. 2) M. Numistrius Fronto, qui duovir iure dicundo fuit Pompeiis a. p. C. 5 teste titulo X 892, vix hic fuit, sed potius pater eius, maritus Eumachiae. 3) Enumerantur partes singulae ex quibus aedificium constabat, ut etiam alibi. Quo nomine fuerit ipsum aedificium

et

quibus usibus inserviverit, neque ex hoc titulo discimus neque coniectura re-

periri potuit.
et

Cf Nissen pomp. Studien p. 287 seq., Mau pomp. Reitrage p. 233 apud Overbeck Pompeji ed. 4 p. 454 seq. De siructura aedificii nuper egit Mau

Roem. Mitth. 4892 p. 415 seq. 4) Concordiam et Pietatem regnantium celebrari vidit Nissen pomp. Sludien p. 290. Pietati Augustae ara Romae decreta est anno Eadem Livia Concordiae novam p. Chr. 22 pro salute Liviae, cf, supra N. 202. aedem fecerat, veterem refecerat Tiberius. Circa hoc tempus videtur hic titulus
esse statutus (de

Neronis

et

parietum

aedificii antiquiores esse observat

Aprippinae temporibus cogitaverat Nissen; sed picturas Mau pomp. Reitrage).

Tituli sacri et sacerdotum.

Concordia.

Pietas. Pax. Securitas cet.

101

3786

Auguslo,
I

Paci perpeluae el Concordiae


|

Augustae

Q. Vibius
d.

Felicio sevir et

Vibia Felicula ministra Tutelae

In oppido Andalusiae

Mancha Real
|

(II

Augustae d. s. p. 5S49 Huebner vidit ectypum).

d.

3787
Praenestin.

Paci

August.

sacrum

decuriones
decurion.

populusque

coloniae
coloniae

3788
Praeneslin.

Securit.*

Aug.

sacrum
vidi).

populusque

Prae7ieste

(XIF 2898. 2899

1)

Statua Securitatis saeculi memoratur

supra N. 2953.
Titulos Paci Augustae posilos a tribu

Sucusana iuniorum

alio loco

dabimus.

3789 (in clupeo intra coronam quemam) Paci Aug. (infra) T. Domitius R6mulus votum posuit, quod fidecommissum Phoebum liberu recepit*.
|
I

{In iateribus rami laurei;

in postica sertum

quemum.)
esse saeculi p. Ckr.

Narbone (XII 4553


propler

vidil Hirschfeld).

Aram

primi ineuntis et

omamenta (cf. mon. Ancyr. 6, 17 seq.) et propter litteras putat Hirschfeld. 1) Mommsenus coniecit Phoebum fuisse Romuli filium naturalein eumque a domino patri ila legatum esse, ut eum per fideicommissvm manumilti iuberet itaque patrem eum patroni iure quodammodo recepisse.

3790
3790*
IX
4155.

Gen. Pacis.
basis semicircula (FIII S. 17852 vidi).

Thamugade,

lust[t/iae] Augu[sfae].

Anconae (IX 3890 semel

descripta). Slatua lustitiae

Augustae videtur memorari


floribus,

3791

Pietatis

sacrum

(serta

ex pomis frugibus

quattuor citharis

suspensa; infra: incus, malleus, forceps , pileus omatus virgula oleagina).


vidit

Feiis rep., ara rotunda marmorea, est Romae in museo Lateranensi (XI 5779 Bormann; imaginem dedemnt Canina monum. inst. arch. IF tab. XXXFI cf.
inst.

ann.

1846 p, 46, item lahn Berichte der sdchs. Ges. der Wiss. 1861 tab. FIII
foro

fig.

p. 511).
cullatis

Eadem omamenla fuisse in puteali Libonis quod fuit in nummis Libonis el Paulli Aemilii Lepidi, in quorum parte

Romano

aversa puteal

expressum est (Momms. Roem. Miinzw. p. 652), perspexit Canina. In parte adversa eorundem nummorum repraesentatur modo Bonus Eventus, modo Con' cordia; in Pietatis ara quomodo factum sit ut ornamenta putealis Liboniani repeillud
tita sint, latet.

(Mimm

est

a Ligorio notissimo falsario proponi titulum, falsum

sine dubio, putealis Liboniani dedicatum Bon. Evento Concordiae Pietati p. R.; FI143i*)

3792
el

[Pie]tati

et
|

[P]udicitiae

Gerasae, hodie Djerdsch,

irans lordanem, in confiniis provinciarum Syriae


p. 8).

Arabiae (Revue biblique 1899

Infra fractam fuisse non traditur.

3793

Providentiae

Augustae sacr.
(XI 4171 vidit Bormann).

Interamnae ad Narein (Terni)

Alios titulos

Providentiae imperatoris positos habes supra N. 137. 282.

M. Bicoleio V. 1.* Ilonore donom dedet merito. ad bivium viarum Salariae et Nomentanae, ubi fuit porta ColUna (FI 5692 vidit Henzen). Aedem Honoris exlra portam CoUinam memorat Cicero

3794

Romae

rep.

de leg. 2,25,38.

1)

Intellege:

M. Bicoleius Fibi

libertus.

102

Caput XI.

3795
patera7n

Virluti
inf.
|

et
S.

Honori

L. Ulpius

Marcellus*

leg.

Aug.
|

pr.
s.

pr.| Pannon.
tenens,

V.

(In latere sin.: mulier [Firtus] alata, d. coronam, in latere dextr.:


vir armatus

insistens globo;

[HonosJ

sinistra

scutum imponens
viderunt

militi prostrato).

Fiinfkirchen Hungariae,

Mommsen
cf.

des roevi.

ubi fuit oppidum Sopianae (III 5507 III S. 10283 Domaszcwski). Jquinco ablatam putat Domaszewskius Relig. Heeres p. 45. 1) Fidelur is qui sub Commodo legatus fuit Britanniae
et

(Dio 7S, 8);

Prosopogr. imp. Rom.


|

s.

v.

3796
i.

honori Visentium
|

sacrum,
|

M. Minati M.
sui
|

f.

Sab. Galli

Ilvir.

d.

quinq.S

Artoria Auxesis
|

uxor
|

viri

h.
f.

c."

3796
quinq.,
|

Virtuti Visenti
f.'

sacr.,
|

M. Minati M.

Sab. Galli

Ilvir.

i.

d.
|

Maternus

patris

sui h.

c^
|

et

ob dedica|tionem honorariam
dedit.

vicanis epulum, popu|lo crustulum et

mulsum

Ad
nalis.

Bisenzo (XI 29i0.

lacum Folsiniensem, ibi ubi fuit Fisentium hodieque quoque locus dicitur 29H hanc vidit Bormann). 1) Duoviri iure dicundo quinquen2)

Honoris causa.

3) Filius.

3797
S.

deo

Soli,

Honori

et

Virtuti
|

pro saiute

In Africa non longe a


iS66S aliquoties deseripta).

Sicca Veneria in ruderibus oppidi Ucubitani (FIII

3798
(reliqua legi

Honori

et Virtuti

imp. Caes. M. Aure|[/]ii Cari p.


4S829 viderunt fVilmanns
et

f.

invicti
j

non potuerunt).
cf.

Siccae Veneriae (VIII i626

Schmidt).

3799

Gloriae

Aug.

sacrum.

Cirtae (VIII 6949 semel descripta).

3800
hb.,
v.
s.
1.

(Virtus galeata hastaia) deae Virtuti

Fatahs,
I

Negalaeli

Grati

m.
rep., est

Prope Coloniam Agrippinam

Darmstadt (Brambach 446


|

vidit).

3801
fecerunt et
verunt.

Virluti deae

sanctae

Aug. P. Caehus Victor


|

sacerdos
]

cum
solo

AureHa Gerjmanilla coniuge tribunal


d.

operae

(sic)

quadratario in suo

A.\

prov.''

CCIP.

Auziae (Aumale) in Mauretania (VIII 9026 vidit fVilmanns). 3) Significatur annus p. C. 241. 2) Anno provinciae.

i?.]

1)

Dedica-

3802
Co[/. Apul.,

Virtuti
I

Ro|manae

pr. sa[/.]

imper. et

s.

[p.

q.

et ord.

C. lul.] Vale[ns]' (reliqua evanuerunt).

Apuli (Carlsburg) in Dacia (III 1116 vidit Mommsen). 1) Idem homo detur posuisse III 1114. 1113, unde et munera eius suppleri possunl.

vi-

3803

Virtuti
I

Bellonae

L. Petronius

Calhstratus

visu iussus.

Novariae (V 6307

bis descripta).

3804
menjtis et

deae pedi|sequae

Virtulis Beljlonae lectilcam


d.
d.
|

cum

su|is

orna-

basem

C.

Avianus Aman|dus augur

et consecravit.

Aquis Calidis

(Hammam

Rirha) in Mauretania (Revue arch. 52, 1898 p.46S;

Bull. des antiq. 1898, 203).

Tituli sacri et sacerdotum.

Virtus. Bellona. Victoria.

103
|

3805
statc

in h.
|

d. d.

deae Virluti Bello|ne


(sic) hastireri
|

montem

ValicaDiim'

velu|

conlabsum

restituerun

cijvitatis

Mattiacor.^

kal.
i.

Sep.
ta*

imp. d. n. Maximino Auf^.]' sunt:


I

et Africano cos.*, hi
|

quorum no|miDa
|

s.

G. MeDDjgDatius' Severus cur. bis,


Castelli

L. Levjnius Quetus,

(sequuniur

alia nomitia sedecim).

Mattiacurum (Kastel)

n.

HOi ;

vidi ectypum).

rep.

(Brambach 1556; Iluebner


ille

ex. scr. eiiigr.

tustaie collapsum restitui potuerit

canum

urbis

Romae,
(cf.

in

quod vemonlem Vatiquo sacra Matris deutn praecipuam sedem suam in urbe
1)

Sic motis

sive aedificium

fuit, utpote

sine dubio appeUatus propter

videntur habuisse

ad N. 5806.
legunltir.

N. 4151

not. 3).

Bellona igilur haec cognata Matris deum,


p. SS7.

2) Cf.

Mommseti Herm. S2

cf.

3)

4)

A. 256.

5) Itifra scripta.

6)

Haec (inde a d. n.) erasa, sed De b littera cf. N. 2626 not. 1.


|

3806

T. Statilio Tauro,
|

M'. Aemilio Lepido cos.\

Tricunda*
]

Ti.

Claudi Neronis' ser. vilic,

magist.''
|

Bellonae lucerna*

cum

suis' orna-

dat, idib. lun., in Ligures Baebianos. ment. libens animo donum Morcone in agro Ligurum Baebianorum in Samrdo, tabella aenea utrimque scripla, una reperta cum lucerna aenea, ad quam erat suspensa, nutic Oxonii (IX 1456 cf. Eph. ep. 8, 90; imaginetn et tabellae et lucernae dedit Evans Proceedings of the Society of antiquaries of London ser. II vol. 14, 1891/5 p. 1S6). 1) A. p. Chr. 11. 3) Filius Drusi, is qui 2) Nota nomen servi Isauricum. postea imperavit, natus a. u. c. 744, adulescens igitur tunc viginti annorum.

4) magister,

5)

lucernam in allero latere tabellae,


latere tabellae.

cet.

Ceterum haec Bellona, a servo Asiano ut puto (cf. not. S) culta, videtur non Romanorum Bellona fuisse, sed dea peregrina, ex Asia oriunda, cognata Malris deum (cf. infra N. 4107, supra N. 2939, et praeterea Preller ed.S II p. 586); sacerdotum eius deae titulos dabimus infra post titulos sacerdotum Matris magnae (N. 4180 seq.).
certe in altero

6)

SVtS

videtur esse

3807 Geminia

Myrtis et Anicia
|

Prisca'
|

pro salute imp. Caesaris


|

Nervae Traiani Aug. Ger. Dac. ex imperio aedem Bellonae s. p. f. Ad Forum Appii (X 6482 semel descripta saec. XFIII). 1) Cf. supra N. 5081. In eadem regione repertus est alius iitulus Bellonae dicatus Nolizie 1898 p. 66.

3808
3809
perta
est

Marti et Bellonae

Seslius Nigrinus ex

ius[s]u reposuit.

Alesiae rep., est Dijon (XIII 2872 vidit Hirschfeld).


Dis|cipli|Dae

mib|tari.

Altavae in Mauretania, ara (FIII 9852 vidit fFilmaniis).

17S8S). (FIII 106S7 [A]a^[gg.] (Auguslorum trium) dedicalus est t. Britannicus VII 896.

Bir

Umm

Ali prope Thevestem

Similis ara re-

Discipulinae

3810
3811
baesitanae.

ara

disciplinae.
rep.,

Lambaesi ad praetorium

ara (VIII
Virtutis
|

S.

180S8 vidit Schmidt).


|

Victori|ae divinae,
S.

comiti

Auggg.,

r.

Lambaesi (VIII

18240 vidit Purgold).

p. c.

L.'

1)

Res publica coloniae Lam-

3812

Victoriae Aug.

AugUStales (in lateribus corona laurea; palma).

Nolae (X 1257 vidit Mommsen).

104

Caput XI.

3813
statis,

iuip-

Caesar Vespasianus
|

Aug. pontifex maximus,

trib.
|
|

pote-

censor aedem Victoriae'

vetustale dilapsam sua impensa

restituit.

In Sabinis, in valle rivi Digentiae (iam Licenza), ad vicum Rocca Giuvine


vidi). 1) Hanc aedem nonnulli putarunt esse fanum pulre f^acunae, quod Horatius scripsit epistulam 1 10 (v.49); et sane locus fere idem est; et eandem esse f^acunam et Fictoriam iradiderat Varro (cf. Preller li. Mylh, l^ p. 409).

(XIF 548S

post'

3814
queistores
|

vecos Supn.'
Sa.

Victorie Seinq."
f.,
|

dono dedet

lubs mereto

Magio

St.

Pac. Anaiedio St.'

In Marsis loco dicto Trasacco, ubi vicum Supinatem fuisse ex hoc titvlo

(IX 3849 vidit Mommsen; Ritschl tab. XCFlIId p. 94). 1) Intellege: Supinates sunt etiam in tilulo eiusdem regionis (cf. infra N. 3829). infra JS. 4022, civitas Supinum dicitur memorari in instrumento quodam scripto 2) Jgnomen Fictoriae obscurum. 3) Salvius Magius Statii filius, a. 4008. Paquius Anaiedius Stali (filius).
colligi potest

vicus Supinas

3815
iur.
dic.

P- Pacil[iMs]

[/".]

...

Zenon Laetus

p. p.

bis,

aedil.,

praef.
ref.

et sacris faciundis,

aedem Fortunae

et Victoriae

sua pec.

communivitq.
Prope

Romam

rep.

ad viam JNomentanam ut videtur

ibi

ubi fuit Ficulea


cf.

(XIF 4002 descripsit Hieronymus Amati, VI 2314, Eph. ep. 7, 1266).

partes viderunt de Rossi et Detlefsen

3816
aristis

(dea ornala diademate lunato,


s.,

d. aristas

demiltens in vas et ipsum


est,

plenum,

ad quam gubemaculum supra orbem positum


|

cornu copiae
|

erigens)

Annonae sanctae
corporis* pistorum
|

Aelius Vitalio
siliginiariorum
|

mensor perpetuus
d. d.

dignis-

simo
I

Romae (VI 22 descr. Statua Annonae urbis

Smetius).

1)

Sic tradilur; requiritur corpori.

dedicata in iheatro Rusicadensi memoratur VIII 7960.

3817
T.
I

Nicomacus
|

Saf.

L. s.S

Paapia Atiedi L.

s.,

Dorot. Tettien.

Menti Bonae basim don. dant. s., Albae ad lacum Fucinum (14167. 1X3940
1)

vidit

Mommsen;

Ritschl tab.

LXh).

Cf N. 5S84

not. 2.

3olo
Albi M.
s.

(sub imagine mulieris scopulo insidentis, cui caput et brachia deerant)


d. d.

Menti Bonae

Surus Tettieni

C.

s.,

Philonic. Marciae

s.,

INicomac.

Prope Albam Fucentem ut videlur (I 4468. IX 5941 servavit Accursius).

3819
.... ded.
PopliH

[iJfenfet fio]nae*,

serveiscontul.HS
s.',

QOCDtbV^
|

mag.X=|

HSV;"
s., s.,

us Saleivi P.
. .
. .

leiber coeravit;

Timotheus
|

L. M.

Antio|[cMs]

us pop. s.^
s.
;

leiber coeravit;

Petro Furi L.
leiber coeravit.

Ra.' Furi L. P. C.

Antiochus

Utili

Cn.

s.,

X 6S14 ad exempla duo facta saec. XV. XVI). 1) AUas Bonae Corae factas habes X6S42. 6S43, unde hic quoque videtur Mentis mentio suppleri posse. 2) Pro 4>, quod clare adest in altero apographo (in allero eius loco est (D) antiquae editiones exhibent +, qtwd olim ansam erroribit"
Corae (I 44S6.
dedicattones Menti

Tituli sacri et sacerdotum.

Annona. Mens Bona. Salus.


. .

105

Momms. Uerm. 22, S99 not. 1). Intellege: sesterlivm tria milia et quinquaginta quinque. 3) Magislri decem (in alia inscriptione Corae Menti dicata, semel tantum descripta (X6S15) dicilur fuisse: roaag. Ment. dant decem). 4) Hic
dedit (cf.
.

Humerus vix plene exceplus. 5) Cf. N. 3S8i not. 2. 6) Populi 7) Nomen vix recte exceptum (omissum in altero apographo).

servus.

3820
teum
I

C. Pelronius Optatus

mag. Ment. Bon.

statuam basim plu-

sacr.
Paesti,

nunc pars Neapoii (X 472 cf Sogliano Notizie 4889

p. S48).

Bonam

Mentem

Paesti cultam esse docent etiam

mimmi

Paestani, in quibus cemitur dea

sedens in aede, adscripto nomine Mens Bona (Carelli num. Ital. veteris p. 70 n. 1H tab.131 n.3234, Garucci monete dell' Italia antica tab. CXXII, 36.37; Greek
coins in the Brit.

Museum,

Italy p.

280

n. S6).

3821
lius P.
I.

Menti Bonae Saluti

Q. Caecilius Q.
f.

1.

Philadelphus,
|

P. Aquii-

Dacus

mag. quinq. ex pec. conl.

c*

idemque signum de-

dicarunt.

Tibure (Xir 3S64 semel descripta saec. XFI). 1) Magistri quinquennales ex pecunia conlegii (vel: conlata) faciundum curaverunt.

3822

Salutei

sacrum.

Pompeiis pictum in pariete angiportus cuiusdam (Roem. Mitth. 1889 p. 121 Notizie degli scavi 1891 p. 263).

3823
I

Saluti
j

sacrum

ForocIaudien|ses Vallenses

cum

T.

Pom-

ponio Victore' proc. [iM^wsfoJlrum. Martigny rep., ubi fuit Octodurus Varagrorum, postea Forum Claudium Fallensium, ex quattuor civitatibus vallis Poeninae, cf. supra N. 169, una (Bull. des antiquaires de France 1898 p. 136). 1) Cf N. 3S28.

3824 Saluti Aug. cumo* adiect. iunic'


I

pro incolu|mitate Piquent.'


v.
1. 1.

L. Ventinaris

Lu-

s.

Prope Piquenttim (Pinguente) Histriae rep. (F428 vidit Mommsen). 1) Piquentinorum. 2) De nominibus usitatis in Histria mediterranea cf. Mommsen CIL. p. 44. 3) Adiecta iunice; cf. supra N. 3513.

3825

Saluli
I

vicinia'

Capere|nsis.

Caperae in Hispania, ibi ubi N. 3659 cf. N. 5881 (II 806 semel descripta saec. XVIII). 1) Fidetur intellegendum : vicinitas.

3826
tianus
|

Saluti
|

publicae

sacrum

Quintius C.

f.
|

[Pajlatina

Ces-

Ducenius

Proculus.'
vidit

Ferentini

(X S821
s. v.

Mommsen).

1)

Fortasse homo nobilis;

cf.

Proso-

pogr. imp. Rom.

3827
suit
I

Saluti

ge|neris

hu|mani

Sergius
I

Primus

posuit

merito.

(In parte aversa)

Saluti

genelris

humani

L. Sergius Pri|mus merijto po-

deae

s.'

St.-Paulien (prope
1)

Le Puy)

rep.

(XIII 1S89

Hirschfeld vidit

ectypum).

Aut

titulus

non

perscriptus,

aut evanuerunt nonnulla.

106

Caput XI.

3828
ann. XIII,
Preturi

dis
vixit

mao.

sacrum

Plaetoriae

Secundae

ministrae Salutis
|

XXX. prope Amitemum


Aninus*
|

rep.

(IX 4460 vidit Dressel).


|

3829 3830
Monimsen),
3) IIa7ic

vecus*
f.
|

Valeludne
|

donum
d.
1.

dant.

V. Vetius Sa.

Valetudne

d.

m.^
2) Cf.

In Marsis prope Castetluccio di Lecce,

(IX 3813. 5812 vidit supra iV. 3814. Mommsen propter litterarum formam etiam antiquiorem iudicat quam
litteris vetustis

1)

Nomen

vici praeterea

ignolum.

priorem.

3831
Holnoratus
]

Bonae
sac.

Valetu|dini
|

sacrum
d.
(sic).,

ex responso

Herculis

L. Pesc.

eius d. d.

p.

CCXXll^
Alius
iitulus
ep. S, 1S99).

Milianae

in

Mauretania rep.
i. e.

Faletudini in eadem provincia dedicatus est FIII S. 20747


1)

(FIII 9610 vidil Wilmanns). (= Eph.

(Anno) provinciae CCXII

p,

Chr. 261.

3832
I

[aJTQaTr^yovvltog]

d-ov[g]
I

Bt]Gaicog^'

L. Aufidius Bassus

enl rovg OTtkehlag] QsojteiM.. maior Aesculapio et


\
|
|

Valetudi]ni].

Koehler).

Alhenis rep. in clivo arcis ad meridiem in ruinis Asclepiei (III S.7279 vidil 1) Idem fortasse praetor C. I. Att. III 438, qui titulus positus est a.

p. Chr. 41.

3833
Romae

Aiscolapio dono[m]
rep.

L. Albanius K.

f.

dedit.

in alveo Tiberis, basis

(VI 30846 vidit Vaglieri; Notizie degli

scavi 4890 p. 33).

3834
Romae

Aescolapio

donom

dat

lubens merito

M. Populicio M.

f.

rep. in alveo Tiberis

prope pontem Cestium, videtur olim

stelisse in

templo Aesculapii in insula Tiberina (VI 30849 vidit Muenzer; Borsari Notizie degli
scavi 4892 p. 267).
el ipse in

Alius

titulus valde antiquus Aesculapio dedicatus sed mulilut,

alveo Tiberis repertus, est


C. Bruttius
I

VI
|

30830.

3835

Aescolapio

dono dedit
(VI 80847
s L.
f.

meritod.

Romae apud privatum quendam,

basis

vidit Vaglieri).

3836
I

A.
(

L
[

Flaccus

aid.

d[e]

stipe'

Aesculapi

faciundum locavere,

eidem
1)

pr.* probavere.

(VI 7 semel ul viAes deo conlatu?n (cf. Varro l. L, 3, 482; supra N. 92, infra N. 4149 cet.), J)e templo Aesculapii ibi 2) lidem praetores, sito ubi nunc est ecclesia S. Bartholomaei, cf. Becker top. p. 632.
in insula Tiberina ante ecclesiam S. Bartholomaei

Romae

delur descripta circa a. 4300).

3837
Romae

Aisculapio

Augusto sacrum,
(VI 42
|

Probus M. Ficlori Fausti^

mi-

nister iterum anui

XXXI.
vidit Henzen).

rep. in insula Tiberina

1) Sc. servus.

3838

Esculapio
I

dictu et factu

Isochrysus.

In agro Praenestino, ut dicitur, rep., lamina aenea, nunc Neapoli

(XIV 2846;

Huebner exempl. scriptur. epigr.

n. 894).

Tituli eacri et sacerdotum.

Valetudo. Aesculapius.

107
L.

3839

Asclepio salutari Aug. sacr.


fecit.
|

in

honore

palris Pyrgensis'

Volumniiis Carus de suo


Pyrgis (S. Severa) in
1)

Locus altribulus ex d. d. ora Etruriae, nunc Romae (XI 5740 vidit Bormann).
Cf. infra

Conditor vel genius oppidi.

N. 4032. 4055.

3840 numini domus Aug. sacrum.


gium
salutar.,
|

Aesculapio et Saluti Aug. collen.*,

loco adsignato ab proc. patr. Cae.


|

solo

fecerunt:

Felix ver.^ Aspergus Regianus, Vindex

ver.*,

vilici

prediorum

(sic)

Galba-

norum,
sita

et plebs:
|

imm. Actalius lanuarius, UJpius Sextianus, Cluturius

Secundus. (Sequuntur secundum ordinem lillerarum per quinque paginas disponomina quinquaginta tria.) Romae rep. prope montem Testaceum (FI 50983 Bull. archeolog. comunal.
p.

rom. 488S

S1 tab. VI).

1)

Procurator patrimonii Caesaris nostri.

2)

Vema.

3841
lovi valenti

Aesculapio et Saluti

Silvano

has aedes

imp. Caes. M. Aurelius Antoninus Aug.


[pont.

per leg.

III*

Aug.

fe-

max.

et

[cerunt

imp. Caesar L. Aurelius Verus Augustus Lambaesi in templo Aesculapii, titulus medius in fronte ipsius templi, reliqui duo in aediculis ad dextram et ad sinistram sitis (VIII 2579 a c cf. VIII S. 18089 viderunt JVilmanns et Schmidt). Ad aediculas lovis Falentis et Silvani pertineba7it etiam inscriptiones eodem loco repertae N. 5054 et 5359. Eodem loco videntur stetisse inscriptiones quae sequuntur N. 5842 584i. 5895. 1) ieg. III vocabula

rasura temptata.

3842
leg.

Aesculapio et
pr. pr.,
I |

Hygiae

M. Aur. Comilnius Cassianu[s]'

v.

c,

Augg.'
Lambaesi

cos. desig.

(f'III

2389 vidit Wilmanns).

1) Cf.

supra N. 4134.

2)

Altera

^ erasa.

3843

Hygiae

T. Caunius

Priscus*
fil.

leg.

Aug. pr.

pr.,

cos.

des.,

cum
1)

Ve|ra uxore et Fir|mino et Prisca

Lambaesi
Cf. infra

rep.

non longe a templo Aesculapii (VIII 2388

vidit fVilmanns).

N. 5895.

3844

Aescul|apio et

Hygiae

dis

bonis

sacrum.

Pelusii.

Lambaesi (VIII 2390

vidit fVilmanns).

3845

diis

magnis
|

et

bonis Aescujlapio et Hygiae


(sic)
|

Marc. Aur. Ve-

tejranus praef. leg.

XIII G. Gallenian.
rep., est

v.

1.

m.

p.

Mehadiae in Daeia

Vindobonae

(III 1S60 vidit

Mommsen).
|

3846
eius
V.
s.
1.

Aesculap.

et

Hygiae
|

pro salute luniae


sui
|

Cyrillae
]

quod
t.

a
|

longa innrmita|te virtute aqualrum numinis

revocaverunt,

b. a.'

m.
aliique).

Mehadiae in Dacia (III 1S61 descripserunt Arneth


singulares significationis obscurae (Mo.).

1)

Litterae

108

Caput XI.

3847
salutarib.
ditis sibi
|

Aesculapio
C.
lul.

et

Hygiae

ce|terisq.

diis
f.

dea|busq. huiusq.
|

loci

Fronto|nianus

vet.
|

ex

b.

cos. leg.
|

lumi|nibus grat. age., ex

viso pro se et Carteia

V M.', p.^ redMaxima coniug.

et lul.
I

Frontina

fllia

v.

s.

1.

m.

Apuli in Dacia (III 987

bis

ut videtur descripta saec. XFI).

ex

benefieiario consularis legionis quiniae Macedonicae.

1)

Feteranus

2)

/Vo.

3848 Auribus'
Pres.
I

Aesc[M]|lapi et Hygiae
|

et Apollini

et

Dianae C. lulUi
|

Dius Far|nax Irenicus


II

fratres,

Aug.

munic. Aur. Apli^

p.

s.

s.

p.^

et

Condi.

cos.''

Apuli rep.

(III 986

vidit

municipii Aurelii Ap(u)li.

et

Mommsen).

\)

Cf. J\. S497.

2)

Augustales

3)

Pro salule sua posuerunt.


dis conservatoribus?]

4)

A. 180.

3849
iunilor'
soljvit.

[Aesculapio
|

Hygiae

Q. Axius Aelianus
gratula[tioDe libens

votum pro
loni.

patris inco|lumilate suscep|tum

cum

lonius^
S.

Sarmizegetusae rep. (III


Aeliani
3636.

7899 vidit Domaszewski).

Aeliani eius qui supra N. 4371. 5636.


filii;

2)

1) Filius Q. Axii Signa ut videtur Aeliani patris et

cf. iV.

3849*
u4lXiav[6]g
praecedit.

'AoY.Xrjuiit}
\

xai

'Yyisl^ &eolg
\

(piXavd-QOJUoig

"A^Log

veuteqog ev\xaQLori]Qiov.

^loviog.*

Sarmizegetusae rep. (III

H22

not.,

vidit

Mommsen).

\)

Cf.

ad eam quae

3850
Ascl.*

I.

0.

m.,

lunoni, Mi[nervae et Aescujlapio domino


|

Septim.
j

Her|mes libertus
col.
I

numinis Aes[culapi, habens


|

ornamenta dec.

col.

Apul.^ et Aug.^
Asclepius.

eiusdem,

v.

p.

Hei'mannstadt, Apuli sine dubio rep. (III 1079 vidit Mommsen).

1)

Septimius

2)

Ornamenta decurionalia coloniae Apulensis.


|

3)

Augustalis.

3851
tionis
I

domino Aesculapio
[

et

Hygiae ex permissu
(

eorum negotia[

fabariae gratias

agentes numini

et aratis fc;

eorum',

T. lulius
\

Genesia[cus et Caecilia
libentes

Balbilla cerijolaria

duo Satujri*

et Antiotes (sic)

donum

dederunt.
vidit Henzen).
paratis,

Romae (V1 18
ratae.
basi

l)

Non

intellegitur.

Mommsenut

coniecit, in

lapide incidi debuisse

ut inteUegantur

opes ex negotiatione fabaria paeffigies Satyri (cf.

et

2) Intellege

ceriolaria duo, habentia

VI 9234 :

cura

marmorea

et ceriolarib.

duobus

aereis habentibus effigiem Cupidinis tenentis ca-

lathos)

Antiopae.

3852
Alcide
lib.
|

T. Flavius

Anlipater
et
|

una cum
j

Flavia Arte[misia uxore


|

et

Asclepium

Hygiam

I6vi
|

Flazzo*

votum
|

[libens solvit].
|

(In postiea):

T. Flavius Anti|pater una

cum

Flavia Ar|temisia uxore

lovi

Flazio^ vo|tum libes solvit.


Neapoli

(X 1S71 inscriptionem
lapis.

frontis

vidit

Mommsen).
eiazio,

quam

Fiazzo

1)

Sic

potiu*
hic

2)

Sic legerat Accursius,

iazio alii.

luppiter

praelerea ignotus.

Tituli sacri et sacerdotum.

Aesculapius et Hygia. Nymphae.

109

3853
PhoebigeDa,
Epidauri (III
ligno incisa).
S.

(aures duae)

Cutius has auris Gallus


et posuit

tibi

voverat olim,
|

sanus ab auriculis.

7266 ex Epk. archaeologica Athenienti 188S p. 199, ubi datur

3854

Aescul. 1'ergam.

et

Hygiae

sacrum

110

Caput XI.

Nymphabus^ sacrum instituit, 1. a. d. s. f.' Satyr* libert. Romae ad viam Appiam, deinde in museo Capitolino (VI 665 vidit Bormann). 1) SAThR, 2) NFMPHABVS scripttim est in lapide, littera Claudiana (cf. supra

3860

N. 210 not.

4).

3)

Libens animo de suo

fecit.

3861
col]\legis
d.

fpedes et crura

duarum Nympharum,
|

fluente

ad pedes aqua) Oari-

nus' Augustor. n. ser. ped[?se5.]


d.;

Nymphas
|

posuit,

quod dedicatum

e[st]

puteum im\[ituit et M. Pompeio Macrino P. lu-

\en[tio

Celso cos.^]
in

Romae

museo Faticano (VI 632

vidit Henzen).

1)

Sie videtur esse in

lapide (duabus primis litleris contignatis), requiritur Earinus

(incertum

num

hie

Earinus Caesaris servus pedisequus VI 8992).

3) j4. 16i.

3862 (Nymphae vel potius Gratiae tres sese amplectentes, quarum duae extremae spicas manibus tenent; Fluvius barbatus humi stratus; Hylas a Nymphis
raptus,- praelerea Hercules, Mercurius)

Epitynchanus, M. Aureli Caes.

lib.

et

a cubiculo, Fontibus

et

Nymphis

sanctissimis litulum ex voto restituit.

ad viam Appiam, est in museo Capitolino Henzen; imaginem post alios dedit lahn arch. Beitrdge tab. IV). De Nymphis Gratiarum habitu sculptis dixit lahn Enlfilhrung der Europa p. 59.
rep. sub hortis Matthaeis

Romae

(VI 466

vidit

3863
per
1

Nymphis

aeterjnis
]

sacrum,

Ti. Cl. Praec. Ligar.


(sic)

Magonianus

Praeciiium Zoticum

patrem aqua

induxit.*

Supra Casinum prope S. Eliae oppidum, in vivo saxo incisum, ubi supra currit aquaeductus Casinum pergens (X 6165 vidit Mommsen). 1) Cf. N. 5866.

3864 Q. Hortensius Hymnus Nymphis


1.

divinis v.

s.

compote' factus

a.,
I

et CasceUia Arethusa,

permissii Ti. Latinl Pandfisa6*.


basis, in cuius superficie

Sutrii rep.,

nunc Romae,

trium

Nympharum (XI 5247

vidit

Bormann).

quior forma, unde natum compos (Bo.).

2)

supersunt vestigia pedum Compotis sive compote antiFortasse is qui fuit legatus Moesiae

1)

initio principatus Tiberii (Tac. a. 2, 66),

cf.

Prosopogr. imp. Rom.


tr. mil.

3865 Nymphas
tr. pl.,

salutares

M. Rutilius Lupus*

leg.

XXII,

q.,

Aug. leg. XIII Gem. In Pannonia superiore ad thermas Varasdin - Toplitz rep. (III Hic videtur Swobada). 1) Rutilii Lupi complures innotuerunt.
leg.
I

S.

40895 vidit

vixisse

primo

p. Chr. saeeulo.

Nymphis Geminis
idem aquam perduxit.
Firmi
1)

sacrum

C. Fufius

Gemini'

1.

Politicus,
|

in Piceno,

fortasse aliunde eo
a.

adlata

(IX 6744 vidit Mommsen).


eo

Fufius Gerninus fuit consul libertum apparet.


C.

p. Chr. 29.

Jb

Nymphis nomen

indidisse

3867 pro
Nymphis
|

salut.

domini
|

nostri sa|nctissimi
|

Antonini

Pii

Augusti

novis sacrum

Rufrius Sulpicia.

leg.

leg. XIII

G. Anto.

Apuli in Dacia, iam Vindobonae (III 4429 vidit Mommsen).

Titali sacri et sacerdotum.

Nymphae.

111

3868 Nymphis
Caes.
1.

sanct.* novis repertis


et

in villam
|

Surdinianam Amempti
|

et Orciviae
|

Phoebes

Rhodini

lib.

eorum, deduct. ad eam villam


|

quae

et ipsae

maiestati suae' se dederunt

imp. Caesare Vespasiano

III

M. Cocceio Nerva cos.' Mondrngone in litore Campano, vbi fuil Sinuexta (X 47Si bis vel ter descripia saec. Xyill). 1) Fix intelleguntur aquae celebres Sinuessanae, de quibus infra ad
N.389S.

2)

Incertum cuius maiestas,- an ipsarum


|

Nympharum?

3)

A.71.
nul|lus

3869
Iu[n]|l[afe]

Nymphis Aug. sacrum


civitate
|

C. Raecius

Leo aquam quam


impendio'
(

anliquorum in
peiano

fuisse
c.

meminerit,
patron.
|

inven[tam
</e]dicavit,

ex vo-

C. Raeci Rufi

v.

[mi

[Severo e]t

Pom-

II

cos. VI idus

Nov.'^

1)

In insula Dalmatiae Arba (Arbe) rep., hodie Legnari (III 5116 vidit Mommsen). Inserendum 8uo, aut mox pro ex seribendum et (Mo.). 2) 8 Nov. 175.

3870 Nymphis
VI[t;i]r d.
[s.]

et V[t]ribus^
a. p.,
|

Augustis
i.

L. Granius L.
|

f.

[P]riscus
|

Aug., Illlvir
f.
I

pr[ae]f.

d.*,

fontem

et

omnem

(sic)

opu[s]
j

idemq. dedic.

2)

Feleiae rep., est Parmae (XI 1162 vidit Bormann). 1) Cf. N. 3871. Sevir Augustalis, quattuorvir aedilicia poteslate, praefectus iure dicundo.

v. s. Q. Vibius Severus Comensi (y S6i8 vidit Mommsen). 1) Eaedem Vires videntur intellegendae esse in tituUs Transpadunis omnibus supra N. 5291 (ubi coniunguntur cum Nepluno), 1964. S798. 8247. 8248. Aliter Firium vocabulum

3871

Lymfis, Virib.'

Fillincini in agro

videtur acdpiendum esse

V V 6961.
\

6962.

3872

[iVy]mphis Lauren![fi6]us pro salute


|

[imp.
.
.

ve\ri 4/e]x[aJndri* p. [f.

Ang.\ Sext. Cat ....

ntin

C]aes. M. A. [Se....'[... sa ..
.

Gonsenheim prope Moguntiacitm rep. (Korrespondenzbl. der Westd. Zeitschrift 6, 1887 n. 152 p. 190 vidit Zangemeister). Alexandri nomina erasa. 1 2) For-

tasse Sex. Catius Ciementinus consul a. 250.

3873

(ApoUo
|

inter duas

Nymphas) Argenne, Poppaeae Augustae Au1.

gusti' liberta,

Apollini et

Nymphis votura

d.

3874
Apollini et

(Apollo,

Nymphae tres, earum una aquam effundens in concham Nymphis Nitrodibus' C. Metilius Alcimus v. s. 1. a.
|

alterius)

3875

vius Leitus'

Nymphis Nitr6dis^

v6t. sol.

1.

ani. (Erotesduo).

iam Neapoli (X 6787. 6786. 6789 vidi). 1) SciUcet uxoris. 2) Praeter hos extat titulus Nymphis Nifrodiaes (sic) X 6790 PetropoU, et ipse sine dubio Aenariae rep. 3) Fortasse M. Fulvius Leitus Ubertus Fulvii GiUonis consulis a.76 (1X4794); cf. Prosopogr. imp. Rom. s.v. Leitus. Nymphis GriseUcis dedicatus est Utulus supra N. 1114.
In insula Aenaria (Ischia) rep.,

3876 ApoUini 3876* Apollini


3877
Romae

et

Nymphis Domitianis
s.

Q. Cassius lanuarius

d. d.
d. d.

sancto et Nymphis voto susceplto Gavia Rhodine

calicem argenteum p.

Apollini, Silvano,

Nymphis Q. Licinius Nepos


52865288
vidit

d. d.

kicareUi ad lacum Sabatinum rep. in aquis caUdis, vasa argentea, nunc


in museo Kircheriano (XI

Bormann).

112

Caput XI.

3878

Apollini, Silvano, Asclepio,

Nymphis

sacruni, [L.j Aiatius

Phoe-

bus, decurialis decuriae luliae praeconiae consularis', voto suscepto d. d.

con Phoebiano

filio.

FicarelU rep, (XI

5Wi
dedit.

semel descripla saec. XF).


|

1)

Cf.

supra N. 1953.
|

3879
cur. m. M.'
y4d

numini
|

[iVy]mpharum

et

Draconi

Abidius Bassus

trib.,

votum

ectypum).

Aquas Flavianas (Henchir Hammam) Numidiae (FII1 17722 Cagnat vidit 1) Curator municipil Masculitani (ad cimis rempublicam Aquae Fla-

vianae pertinebant).

3880
lunior leg.
eiusdem

Nymphis
|

fontis
f.
|

Amev.
1.

Cn. L. Terentius
s.
|

L.

f.

HomuUus
|

leg.

VII G.

v.

m.

Legione (Leon) rep.


tituli

(II S084

cf. p.

915 vidit Huebner).

E.t

alio

exemplo

videtur superesse II S. S676.

3881

Nymphis C|aparensium

Aelius

Epinicus

v.

s.

a.

1.

3882 Fontanae]
3882*
et

[iJel.V[6]rinus| Eme.* pro sa|luteComodi| v.


|

s.

libesm.

Saluti

Privata

I.

a.

v.

s.

Rep. in Hispania loco dicto Bafios de Montemayor, inler Caperam

Salmanticam (Eph.

ep.

p.

578

n. 71. 76.

78 descr. Fita).
salut.

(cf.

N. 582S)

1)

Emeritensis.
[

3883
V.
s.

Fontano

et

Fontanae
|

pro

Al|bi Fausti Albia

Pacina

a.

1.

Prope yHlaviQOsam Portugalliae (II 1S0 semel descripta).


deo dicatos eode^n loeo repertos infra dabimus inter titulos

Tilulos Endovellico

numinum epichoriarum.
quinqueannalis,
|

3884
interrexs*,

L. Fufius L.

I.

Alexsander

magisster
ara
(sic)

(sic)

Fontano

de sua pecunia*^

posit

lib.

m.,

collegiu

decretu

(sic).

Prope Formias (X 6071


tus.
2)

Mommsen

vidit eclypum).

1)

Interrex coUegii (nam

non ad rempubUcam Formiarum hoc munus pertinere


'^Ordo'

nuUus praeterea noquoque '^regaUum' fuit Formiis, ut monuit Mommsen (X S09i).


patel)
Utteris deterioribus adiecta.

Quae sequuntur,

3885 Fonti
xvixvni).

divino

aram

L. Postumius Satul[/]us
(II

ex volo

d.

d.

Nescaniae (Eseafla) in Baetica

200S saepius ut videtur descripta saec.

3886
Aquind
et

Fonti
I

perenni

M. Ant.

Victori(nus dec.

col. Aq.,

aed.
diis

in mithraeo rep. (Ill S. 10462 vidit Domaszewski).

Titulos

Cauti

Cautopati ab eodem Fictorino positos infra dabimus (N. 42S5) inter Mithriacos.

3887
Varius
[

Fonli

sanctissimo
[

sacrum

P. Cornelius

Synethus

et

M.

Epitynchanus d. d. Bomae (FI 1S5 descr. Fabrettitis).


L. Venuleio Aproniano,
( (

3888
mina
tria),

Q. Articuleio Paetino
[

cos.*,

mag.

et minis. Fontis:
\

Ti. Claudius Salvius II 11*


(sic)

(sequuntur aUa magistrorum notria).

Zosimus Aqulli
Aug.

II

(sequuntur aUa servorum nomina

Dedic.

k.

Titoli sacri et sacerdotum.

Nymphae. Fontes.

113

Romae (Fl

1S4 vidil Henzen).

\)

A. 123.

2)

Quarlo

(scilicet magisler).

Alins tilulos a magistris et ministris

Fontium

positos habes f^I 1SS seq.


cos.',

3889
sac.
I

M. Gavio
|

Orfito,

L.

Arrio Pudente
|

Fonti Scauriano
|

Mag.
I

G. Antonius

Hymnus,
|

G. Valerius Hilarus,

G. Fufius Fi-

leros,

P. Caecilius Agatyrsus;

min.: Epitynchanus Bassi, Euty[ches CorZotici.

neliaes, Acribes Don|ali,

Facundus
Una

Kal. Septe.

Romae
{Vl 16i

in Aventino ut perhibetur rep., poslea Florentiae, deinde Perusiae

aliquoties descripta).

quos solus Ligorius videtur

vidisse.

prodiisse dicuntur similes tituli


l)

VI

163. 16S,

A, 16S.
|

3890
s.
I.

Fontibus

divjinis

sacr.

M. Antonius

Sp.

f.

Stephon

v.

m.
In vico Berzo vallis

Camunnorum (Val Camonica),


Minervae dedicatus
|

iajn

Bergomi (V 4938

vidit

Mommsen),
lovi caelestino, Fontibus,
est titulus

supra N. 3062.

3891
V.

Herculi, Genio
leg.

loci,

Fontibus
pr. pr.
|

calidis,

Calpurjnius lulianus
|

c,
1.

leg.
s.

V Mac,

leg.

Aug.

[prov.]

Moes[tJae

i[7iferiori]s,

V.

Mehadiae in Dacia (III 1366 cf. p. 1419 partem sumpta ex apographo facto saec, XVIII).

vidit

Hirschfeld,

reliqua

3892 Aquis
Romae, sed

Albulis
|

sanctissimis
|

Ulpia Athenais,

Glypti Aug.

lib.

ab epistu|Iis uxor,

libens

d. d.

rep. sine dubio

ad Aquas Albulas sub libure (XIV 3909 saepius


aquis Albulis
cf.

descripta saec. XVII. XVIII).


inscriptinnes Aquis
iis

De

CIL,

XIV

l,

c,

(p. 45S).

Alias

dedicatas habes XIV 3908.3910. 3911. in his carmen Buech.86S.


.

3893
Aug,

[i^ts 5tn]uessanis ^ ob

T. Caunius Pris[cus

Ug,

pr.] pr., cos. des.*,

cum

\[era

uxore

et

i^trjmino et Prisca

filiis.

Lambaesi ad templum vel in ipso templo Aesculapii (VIII 2383

Mare auctor accuratus). Aquas calidas Sinuessanas 1) Supplevit Mommsen. memorant Tac, ann. 12, 66, hist. 1,72 aliique; cf. Mommsen CIL. Xp.464. Pertinet ad eas carmen Graecum ipso illo loco repertum Kaibel ep. Gr. 810 Inscr. Gr.

vidit de la

Sicil. Ital. 889,

C/.

etiam supra

iV.

3868.

In Africa

iis

Aquis titulum dedicatum

sanis vel

mirum, si suminus Caunium Priscum antea usum esse aquis Sinuesoriundum fuisse Sinuessa. 2) Idem legatus cum suis posuit titulum supra N. 3843 (eiusdem nomen plane incerta coniectura restitutum est in titulo anni 186 VIII 2697).
esse

non

est

3894

C. Acutius C. f. Maturus A. A.' v. Abani prope Patavium rep., est Patavii (V 2783
1
|

s.

1.

m.
Mommsen).
|

vidit
|

3494*
s.
1.

C. Cassius

Severus

missus ex pr.*

speculator,

A. A.'

v.

m.
Patavii olim, sed rep. sine dubio ibi ubi ea quae praecedit

descripta saec. XVII),

Patavium

cf.

CIL.

V 278S seq.
Dessau,

8990,

Aquis Aponi, vel Apono Augusto. De Aquis illis prope Alios titulos iisdem Aquis (A. a.) dedicatos habes p. 271. 2) Praeiorio (cf supra N, 2022. 2014 seq.).
1)
II.

(V2784

aliquoties

Inscriptiones Latinae

114
|

Caput XI.

3895 INumini aquae AlexandriaDae*. Hanc aram Nymphis extruxi,

nomine Laetus,

cum gererem
is

fasces patriae
|

Plus tamen est mihi gratus


nostri'^

rumore secundo. honos, quod fascibus annus


|
|
|

datus

est,

quo sanc|to nomine^ dives

Lambaesem

largo perfu[dit flumine


uidit

Nympha.

3)

Lambaese (FIII 2662 cf. 18106 1) Foeabulum in litura repositum. Scilicit nomine Alexandri.
|

Wtlmanns).

Buecheler carm. epigr. 232.


(Buecheler tuetur nostri^.

2) Scr. nostris

3896 dis et numinib. aquarum Ulp. Secundinus, Marius Valens, Pomponius Haemus, lul. Carus, Val. Valens, legati Romam ad consu|

latum Seve|riani c. v.* missi, incolujmes reversi ex voto. Mehadiae in Dacia (III iS62 descr. Arneth aliique). 1) M. Sedatius Severianus legatus Daciae (III 4S7S) temporibua ut videtur Antonini Pii; cf. Protopogr. Imp. Rom. s. v.

3896* Carpus Aug.


Romae (FlliS

Hb.

Pallantianus*

sanctis

Draconibus*

d. d.

vidit Henzen).

Hic collocavi dubitans collata N. 3879

{Nv/i(prj

/JQaxaiva mulier quaedam defuncta appellatur VI 2728S. De Draconibus memoratis a Tac. ann. H, 44 cogitaverat Lupius). Cf. etiam FIII S. 1S247. 1SS78. 1) Cf. supra N. 4SSS. 2) Longealii Dracones sunt infra N. 4080.

3897
1) Statios,

St.

Staiedi.,

V.* Salviedi.,

Pe.' Pagio.
cf.

Trasacci in Marsis ad lacum


2) Fibios,

Fucinum (IX 3847

p. 770 vidit

Foucino^ aram. Mommsen).


|

3) Pettios{'i) (cf. Bull.

de corr. hellSnique 6,1882 p. 326).


differant.


v.

4)

et

litterae ita contignatae, ut a

G non

Intellegitur
f.

Fucinus
|

lacus.

C. Gavius L.
s.
I

f.,

C. Veredius*

C.

Mesalla*

Fucino

1.

m.

Pescinae in Marsis, non procul a lacu Fucino (IX 56S6 aliquoties ut videtur
descripta saeculis prioribus).
traditur.

Cultores Fucini

1) Nomen non certum; variant memorantur supra N. 3626.

auctores.

2) Sie

8899
s.

...clo* et Lac.
Q. Samicius
|

Benaco,

Successus Q.

Samici Myrini

v.

L m.;
1)

Suc[ce5SMjs

iter.''

Rep, ad lacum

Fortasse

Benacum in vico numen epichorium.

S. Vigilii, est

post libertatem adeptam (Momms.).


titulus

Feronae (F3998 vidit Mommsen). votum solvit servus, iteravit Ab eodem Q. Samicio Successo positus est
2) Successus

V 3219.
Ti. Poppai.
|

3900

Ti.

f.

Temavo

d.

d.
is

1.

m.

In vico Montereale rep. ad fluvium Celina, ubi

ara Utteris vetustis (Pais 380 descr. Bertolini). Titulus, Aquileiam saepe memoratur apud antiqnos, cf. Mommsen CIL. p. 7S. qui scriptus videtur vix post tempora Sullana, dedicatus est in regione aliquanto a Timavo remota, fortasse a negotiatore Aquileiensi (Momms.).

ex Alpi Feneta prorumpit, Timavus fons sive fluvius prope

3901

P.

Mevius

Eutychus

aediculam

rest.

Sebetho

*.

Neapoli (X 1480 descripta saec.

XFI

compluribus viris

fide

dig7iis).

Tituli sacri et sacerdotam.

Namina aqaaram.

115

1) Jn nummo Neapolitano (apud Sambon monnaies de la presqu'ile Italique p. H1, 4) ad caput iuvenile cornutum (fluvii) adscriptum est SiTCSiQog. Nympham Sebethidem memorant Fergil. Aen. 7, 7S4 aliique.

3902

TiberiDO

sacr.

et Tuder, supra Tiberim (XI 4644 Giovanellius quidam Tiberinum habes praeterea supra N. 626. 2152. Foltumo flumini videtur dedicatus fuisse titulus Eph. ep. 8, S76.

Baschi inter Ameriam

descripsit a. 1714).

'

3903

Pado

patr[i].
est fluminis

(Bull. inst. arch. 1876 p.

Pigognagae prope Gonzagam, 10 chil, ab alveo qui nunc 8S descr. Atlilius Portioli Mantuanus).
Duri
I

Padi

3904
1)

C.luliu77Pylacles.
(II

Prope Portum (0 Porto) Portugalliae Significatur sine dubio Durius fluvius.

2570 semel descripta

taec.

XVI).

3905

Genium
I

fiaetis,

sig[nt(m oere] um
|

L. lulius
|

[voto\ susc[ep/o]

rinorura
d.

de salario suo annuo

ex

LXII

cum

base

d. d.

Prope Hispalim, iam in ipso oppido Sevilla (II116S vidit Huebner).

1)

Denariis.

3906
cunis fecit

[6r]eni[o]
|

numinis

Caput-amsagae*
|

sacrum,

C. Arruntius
|

Faustus, Arrunti
|

Proculi

fllius,
|

magistratus*
|

permisso ordinis

suis pe-

itemque dedicavit

libens animo.

In pago agri Cirtensis Sila (FIII S884 vidit fFilmanns).


vius Cirtam praeterfluit, hodie dictus Bumel.

1)

Ampsaga

flu-

habitum doeeU

esse
2)

rivum Bu

Pro eius parte superiore ab antiqui* Mersug, qui prope Cirtam in illum incidit, hic titulus

Magister pagi.
|
|

3907 Savo et Ad|sallutae sacr. P. Ant. Secundus v. s. 1. m. Ad Savum, non longe a loco ubi in eum influit fluvius Sann, prope Saudorfel
|

rep. (III

S158 vidit Mommsen). Tituli Savo et Adsallutae vel etiam soli Adsallutae eodem loco complures alii prodierunt (III S15i cf, 11680. S156. III S. 11684. 1168S; item sine dubio eodem loco rep. III S15S). Adsallutae vocabulo significare fluvium Sann recte sine dubio coniecit Knabl Gratzensis.
dicati

3908/9 Savo Aug.


(III 4009 p. 1746 vidit

sac.
I

M. luentius

Primigenius

et soci v.
rep.,

s.

L m.

Scitarjevi in Croatia,

in Savi alveo ut videtur

anHquo

nwie Agram
...

Mommsen).
et

3910 Vidaso

Tianae
S.

sacr.

Q. ...

llius
|

[fjulvus

v.

s.

Topusko in Croatia (III detur numinibus dedicatus est


fuisse coniecit

10819 descr. Ralinka et Swoboda).

lisdem ut vi-

lapis

eodem loco

rep. III 5941.

Fluviorum numina

Ihm

arch. ep. Milth. 1896 p. 78.


|

3911

Danuvio

defluenti
(111

Ti. At[ejrius Ca[/]|linicus v. s.

Aquinci (Ofen) rep.

5416 vidit Mommsen).


o.

3912
V. s.
1. 1.
I

in h* d- d>

m.

et

Danu;vio ex votjo Primanus

Secundi

Muciano et Fabi| [ono cos.^] Ad Danuvium loeo dicto Riutissen (inter Ubn

et

Biberach) (III 5865 aliquoties

deacripta).

\)

A. 201.

8*

116

Caput XI.

3913
V. s.
1.

I.

0.

m.
I

et

Genio
|

lojci

et

Rheno

Cl.

Mar|cellinus b.

[/".]

cos.^

m.,

imp.
I

Commodo

VI

cos.'''

Remagen

rep.

2)

^. 490.

yiUus

(Brambach 647 semel descripla). 1) Beneficiarius consularis. titulus [/^]lum. Rheno dicatus est XIII S23S Inscr. Helv. 271.

=
f.

3914 Abnobae
tri|cis

Q. Antonius
|

Silo 7 leg. I A|diutricis et


f.
1

leg. II

Adiu-

et leg. III
V. s.
I

Aug.
1.

et leg. IIII F.

et leg.

XI

C. p.

et leg.

XXII

P.

f.

D.

1.

m.

Prope Roethenberg (a Roitweil sive Aris Flaviis inter septr, et occidentem verBrambach 4626 vidit Zangemeister). sus) rep., nnnc Stuttgart (XIII 6S37 1) Piae fidelis Domitianae (cf. supra N. 2279 not. 2).

3915
et Attianus

in h. d. d.
|

Deanae Abnjobae Cassiajnus Casati


|

v. s.

1.

1.

m.
|

frater,

Fal|con. et Claro

cos.'

In monte Abnoba (Schwarzwald) prope Miihlenbach (inier Haslach et Hornberg) Brambach 1685 descr. Buecheler). nunc Freiburgi (XIII 6283 1) A. 493. Alias deae Abnobae vel Dianae Abnobae inscripiiones in eadem regione repertas habes ap. Brambach 1634. 1680. 1690 (= XIII 3334. 6326. 6332). Arduinnae
rep,,

dicatos titulos vide infra in capite de numinibus peregrinis.

3916
saec.

Vosego
I

Maxsiilminus

{sic)

v.

s.

1.

1.

Bergzabern (Bayr. Pfalz) rep. (XIII 6080 XFI).

Brambach 1784 semel descripta

3917

Vo[se^]o
et

sil.

s.'

Adnam|us Nertomari
tenentis),

fil.

v. s.

1.

m. (imago

dei

arcum ut videiur

pharetram

Zinsweiler in Alsaiia rep, (XIII 6027


descr. Zangemeisier).

= Etudes
sacrum,
p. 239).

dSdiees

a Mr. Leemans

p. 246

1)

Fosego

silvesiri
l.

In alio lapide eiusdem re-

giones extat Vosego

sil.

(Zangemeisier

c.

3918
3919

Carminia L.

f.

Prisca
vidit

Histriae Terrae

v.

s.

1.

m.

Parentii in Histria

(V 327
|

Mommsen).
|

Histriae

f^num

ab C. Vibio Var6 patre inch6atum

Q. Cae-

sius Macrinus perfecit

et dedicavit.
esi

Rovigni in Hisiria
titulus

Gemellus rep., est Veronae (V 309 vidit Mommsen). Fortunae eodem loco ab eodem Q. Caesio Macrino positus (V 508). Daciis
|

3920
tr.
1.

tribus et

Genio

leg.

XUI

G.

M. Caelius

lulianus

c*

d. d.
vidit

Apuli (Carlsburg) rep., nunc Clausenburg (III 993 bunus laiiclavius. Terram Daciam habes etiam supra N. 1860.

Mommsen).

l)

Tri-

3921

diis

deabus

Daciarum

et Terr[ae]

.'
.
.

Apuli (Carlsburg) rep. (III 996 p. 4590 vidit Domaszewskius).


imperfectus reUctus.

C.

1)

Titulus

3922

I.

0.

m.
I

et ceteris diis
n.

deabusque imjmortalibus
Pii Felicis

et Dalciae,
|

pro salute domi[ni

M. Aur. Antonijni

Aug.

n.,

Aur. Si-

Tituli sacri et sacerdotum.

Fluvii.

Montes. Provinciae.
prid.

Viae,

117
II

gillius trib.

leg.
|

XIII G.* Anlooini|anae,

non. April.

Laeto

et

Cerialae

(sic)

cos.'

ApuU

(Carlsburg) (III 106S vidit Mommsen).

1 )

Tribunus legionis decimae

tertiae Geminae.

2)

4 Apr. (natalis Caracallae) 2i5.

3923
ginis et
leg. XIII
|

Caelesti

Augustae
|

et Aesculapio
|

Au|gusto* et Genio

Cartha-

Genio Daciarum
Gem.,
leg.
|

OIus Terentius
|

Pudens Uttedijanus

leg.

Augg.
]

Augg. pro praet.


rep., est

[prjovinciae Rejtiae

(sic).

Apuli (Carlsburg)
lestis et

Findobonae (III 99S vidit Mommsen).

1)

Cae-

Aesculapius dii sunt proprie Carthaginienses (Mo.),


dis et

3923^
Aug.

Genio

provinciae
|

Pannoniae

C. Val.

Pudes

(sic)
\

leg.

pr. pr.*

Aquinci rep.

(III S.

10S96 vidit Domaszewskius).


et
|

1)

Cf.

supra N. SiSI.

3924
3925
cos. des.

Numini Mau|retaniae

Genio ther|marum

gra|tias ago.

Saldis (Bougie) in ora Mauretaniae (FIII 8926 vidit fFilmanns).

Urbi

Rome

L. Cassius

Marcelli|nus* leg.

Aug.

pr.

pr.,
|

Aquinci
a.

(III S. 10470

Domaszewski

vidit ectypum).

1)

Fortasse idem Cas-

sius Pius Marcellinus, qui fuit quaestor designatus et quindecimvir sacris faciundis

20i

(act. lud. saec. Sever., cf. eph. ep.

p. 292).

3926

Urbi

Romae

aeternae Aug.
|

resp. municipi Severiani Anto|ni-

niani hberi Thibursicensium

Bure.

Thibursici Bure provinciae Africae (VIII 4427 partem dimidiam vidit Wil-

manns).

3927
mae
|

lovi optijmo
|

maximo,
vidit

diis

deabus|que inmor|talibus

et

Ro-

aeternae

Locrenses.

Locrit (Gerace)

(X 16

Mommsen).

3928
Asclepiades

L
|

0.
v.

m.
[.]

et viis semitjibusque
|

pro salute sua


SS24

Q. Sabinius

1.

m.
(III
vidit

Prope Radstadt loco dicto Taurach, iam Sahburgi

Mommsen).
s.

3929
V.
1.
1.

deo qui vias


Q. Varius
I

et semitas
\b.
/".]

com mentus
cos.^

est'

T. Irjdas'
resti|tuit,

c'

f.

m.^

Vitajlis

aram

sacram

Apro-

niano et Brajdua cos.

Apud Thomburgh (Thornborough)


a.

1620 (FII 271 semel descripta).

super Swale comitatus Eburacensis rep.

ep. n. 23.
4)

1)

Versus

est senarius,

2)

Nomen

fortassc

non
6)

recte exceptum.
5)

Fecit votum libens laetus merito.

corruptum, sed agnoscitur).

cf.

Buecheler carm.

3)

Singularis consularis.
f.

Beneficiarius consularis (b.

in apographo

A. 191.
|

3930
Victor
I

Biviis Triviis
s.
1.
1.

Quadruviis

ex voto suscepto
|

posiit

Primius
|

V.

m.

Spirae olim, postea Rottweil (XIII 6096

= Brambach 164S descr. Haug).


( inscr.

PraeHelv.

terea iisdem numinibus dicali sunt tituli Aventicenses XIII S069. S070

118
167. 138),

Caput XI.
Lingonensis XIII S6S1

= Orell. 2103,
|

Rhenani non pauci;

solis Quadriviis

II1 1140. 1440 cet.

Rhenani Brambach

166. 330. 1419 cet. cf.

etiam supra N. S374. S6SS.


leg.

3930
p.
f.
I

Bibis Tribis Quadr[t]vii[s]


1.

lul. Bellicus v[e/]e|ra

XXII

P.

V. s.

1.

m.
vidit).

Moguntiaoi (Brambach 1107

3930^
vidit

diis

Quadrubis

vicalni Bibienses*

d.

s.

p.

Sandweier (prope Baden-Daden), iam Carlsruhe (XIII 6513 Brambach 1676 Zangemeister), 1) Ficani hi Bivienses praeterea non memorantur.

3931
Crispinius
|

Quadrivi[js]

circumsaeptum
v. s.

et

portam ex

vo|to suscepto

C.

Cladaeus publijcanus'

m.

fuisse vectigalibus exigendis coniecit

Coblenz (Eltester Ann. Rhenan. 30\31, 1871 p. 293). 1) Stationem illo loeo Huebner ann. Rhen. SSj4, 187S p. 16S not, S.

3932
3933

Tempestati

sacr.
et

Monteroduni inter Venafrum


Tempestatibu[s]
|

Aeserniam (X 4846
f.

vidit Dressel).

M. Laberius C.
vidi).

Lanuvii (Civita Lavinia) (XIV 209S memoratur supra N. S.

dat.

Aedes Tempestatium urbana

3934 lovis Tempestati. 3934* Neptuno.


I

Prope Bononiam in vieo


scavi 189 1 p. 21. 189 2 p. 12).

S. Giorgio di Piano, cippi

duo (Brizio Notisie degli

3935 Ventis
dedicante
|

bonarum

Tempes|tatium
| |

potentibus,

leg. III Aug.,

Q. Fabio Catullino

leg.

Aug. pr. pr.

Prope Lambaesim rep. (VIII 2610 vidit Renier). mellus supra N. 5061, ubi conferas velim.

Una repertus

est titulus

ge-

3936

Ingenua

Ventis

v.

s.

1.

m.

Prope Auch Aquitaniae rep. (XIII 441 semel descripta), Ara Ventorum est supra N. 5279. Titulus Volcano et Ventis dedicatus supra

N. 5294.

3937

Soli
I

Q. Aradius Rufinus
|

cos.*
|

votum.
|

3938

Lunae

Q. Aradius RuQnus
a. p.

cos.'

votum.
14689 vidit Cagnat).

Prope Thuburnicam provinciae Africae (VIII


1)

S. 14688.

Fortasse consul
I n.

Chr, 516.

De Aradiis

Rufinis cf. Henzen CIL.

VI p.
pr.

567,

Schmidt VIII

3939

Soli et

Lunae L. Tulcidius' Perennis


(II

leg.

Aug. pr.

pro-

vinciae Lusitaniae.

Prope Olisiponem
sub Commodo.

238

p. 695, bis descripta).

1 )

Sic alter ex descripto-

ribus, Gestius Acidius alter; fortasse intellegiUtr filius Perennis

praefecU praetorio

3940

Soli invic|to et

Lunae

aeternae

C. Vetti

Ger|mani

lib.

duo

Parajtus et Her|mes dederunt.

Tituli sacri et sacerdotam.

Tempestas. Yenti. Sol. Lana. Caelas.

119

Romae (FI 7SS


iV.

vidit HeTuen).

j^Uut

iitubis Soli et

Lunae

dicatut

Mf mpra
Genio

/774, Soli

Lunae Apollini Dianae N. U18.


(protomae
|

3941
cellae
|

Solis,

Lunae, Silvani) Soli, Luoae, Silvano


|

et

Groesianae

M. Scanianus*

Romae

(H

706 vidit Henzen).

t.

Zosa ex viso posuit. 1) Cf. Fl 25542. 25971. 27265


|

cet.

Soli, Genio,

Lunae dicatut
|

est

Lotuonnensis inscr. Helv. 1SS.


|

3942
3943
vis.
I

Soli iuvanti

L.Volumnius

Horatianus

sodal. Aug., praet. urb.

Pyrgis in ora Etruriae, iam Romae (XI 5711 vidit Henzen).


Soli

deo
I

Sex. Cornel. Antiochus

stellam

et fructi|fer.^

ex

lib.

pos.

Salonis rep. a. 188i (III S. 8686 vidit Hirschfeld).

1)

Fortasse arbor fimcti-

fera intellegenda (Hirschf.),

3944
in Suria
|

Soli sacr.

G.

Ducenius
|

C. lib.

Phoebus,
|

filius

Zenonis,
I.

nalus

Nisibyn', liber

factus

Romae,
1)

ex visu

v.

s.

m.

Romae (FI 700

vidit Smetius).

Intellegitur Nisibis civitas Mesopotamiae.

3945
fil.
I

(dea curru vecta)

Lunae Augustae sacru


|

Tuccius Flavius Fla.

rni

Fortunatus

atur.

Sitifi in

Mauretania (FIII 84S7 vidit Creully auctor non indiligeru).


|

3946

Lunae

luciferae

C. lul. Varianus

mag.

d.

d.

Apuli (Carlsburg) in Dacia (III 1097 vidit Mommsen). Titulus Dianne Luciferae et Lunae dedicatus est supra N. S247.

3947

Lunae Marti

.'
|

Fruticiae Thy[me/esJ'

rogatu

M.

Stati-

nius Dor[m].
Aquileiae
superest.

(F

79i

cf. p. 1024).

1)

Sic

duo

testes

Mommsen

cogitavit de

Luna Martia,

scilicet

boni, nunc M tantum quae festum diem haberet

mensis Martii postremum (cf. CIL. I ed. 2 p. S14). 2) Eadem Fruticia Thymele, M. Statinii Dori uxor, Matri deum posuit titulum infra N. 4101.

3948
tias*
I

Caelo aeter|no

Attia

Compse

P.

f.

et Atilia Victo|ria

gra-

d.

d.

Roinae (VI 8S vidit Reifferscheid).

s.

1)

Fidetur inserendum esse agentes.

3949
reginae,

(luppiter, a d. eius Minerva, a

luno,

horum omnium partes

inferiores

tantum supersunt) optumus maximus*..| Caelusaeternus*, Iupp[t]jter*, lunoni


|

Minervae,
|

iussus Iiben[s]

dedit pro salutem


|

suam

M. Modius

Agatho et pr[o] Fausti patroni hominis e[ancft ?] et Helpidis suaes cum s[uts]. Romae rep. in monte Caelio (FI 81 detineavit Pighius in codice Berolinensi, unde repetivit Cumont monuments relatifs au culle de Mithra p. 2S4). Vna rep. est titulus Mithrae ab eodem homine dicatus (FI 82). 1) Hoc postea adiectum esse puto et coniungendum cum lovis nomine. 2) Requiritur easus tertitu.

3950

Caelo aeterno,
|

Terrae matri,
f.
|

Mercurio

menestratori
|

sac-

rum

posuit

L. Octavius L.

Verus

et

Octavia Euhodia

mater.

Romae (FI 84

vidil Henzen).

120

Caput XI.

3951
valrici

Terrae matri

s.

A. Hortensius Cerdo

deae piae

et conser-

meae.

Romae rep. a. 1872 in agro Ferano, epistylium aediculae (Fl 37S1 meliusque 510SS ; imaginem aediculae dedil C.L. Fiscontius bull. municipale 4872 tab. III). Alium titulum Terrae matri in urbe Roma dicatum dedimus supra N.1S22; alius

est

VI

771.

3953
liberorum

Terrae matri
et
|

C. Baebius

C.

f.

Pal.

Antiochianus
|

eq. p.,
ius IIII

decur. Aquil.,
|

C. Baebius Antiochus'
|

Illlllvir Aquileiae,

consecutus^

ex voto.

Prope Aqtiileiam rep. (Pais n. 169 qui vidit). chiani; nominari voluit post filium, utpote condicionis

1)

Pater ut videtur Antio-

libertinae.

2)

Cf.

supra

N. 1910

not. 3.

3953

\Iovi\

(rota) et

Terrae

matri.
Similis

Prope Nemausum loco dicto Clarensac (XII 4140 servavit Seguier).


fuit XII S071.

3954

I.

0.

m.

et
S.

lunoni

et

Tere

(sic videtur)

matri
|

[sa]cr.

Aquinci rep. (III

104S1 vidit Domaszewskius).


et m.* Priscille
v.
s.
1.

3955
fidem,
I

Terr. matr.

ob commen|datam

et

restitu|tam

Ael.

Strato|nicus

m.

Brigeti.

Brigetione (0'-Szony) rep. (III S. 11009 vidit Domaszewskius).

1)

Memoriae.

Haec eodem iure inter sepulcrales collocari

potuit.

3956

deae Telluri

sacrum

M. Aurelius

Threptus

fecit.

Romae, postea Reate (FI 769; Fabretti

697, 184).

3957
lulius

Telluri Genelrici res publica Cuicul[t]tanor.


leg.

templum
|

fecit;

C.

Lepidus Tertullus'

Aug. pr. pr. dedicavit;


fl.

simulacrum deae

acrolithum Ti. lulius Honoratus pont.,

pp.^ dono dedit.

Cuicul in Numidia, iam Parisiis (FIII 8S09 vidit Wilmanns).

Numidiae

fuit circa

annum

194 (FIII S. 17726).

fil.

1)

Legatus

2)

Flamen perpetuus.
Sabinius

3958
Papir.
I

Telluri

Gilvae^

Aug.
(

sacr.
.

C. Arrius ]Ne|potis

Datus aedil., sacer. iteu^ u Calamae in Numidia (FIII SSOS semel descripta). obscurum. 2) Fortasse latet vocabulum Telluris.
. .

1)

Cognomen

Telluris

3959
Aebuti
f.,

Telluri et Cereri Aug. sac.

Aebuti Saturninus et Victor,


f.

T.

ianuam cum

suis o[r]namentis sua* p.

id.

q.

d.''

In Africa loco dicto BuDjelida (FIII S. 12322 vidit Schmidt).

quadratarius scripserat

suis.

1)

Primum

2)

Pecunia fecit idemque dedicavit.

3960
Popilia M.
Thibili

Terrae matr[t],
fil.
I

Aere curae', Ma|tri deum magjnae Ideae,


posuit,
|

Maxima taurolbolium aram


rep.,

movit^

fecit.

Numidiae

nunc

Parisiis (FIII

SS24 vidit fFilmanns).

1)

Sic

cum puncto inter aere et cuiae vocabula (cf.N.S968). De Aerecura sive Era dea egerunt Mommsen Arch.Anzeiger 186S p. 88*seq.; Gaidoz revue arch. sSr. III
scriptum
est,

Tituli sacri et sacerdotam.

Terra mater.

Aerecara.

121
est

vol. 20,

1892 p. 198

seq.

etiam in

aliis titulis

; Maass Orpheus p. 220 not. 27. 2) TauroboHum movere Matri deum dicatts (infra N. 4118. 4157. 41S8).

o9ol

(in tribunali sedent vir barbntus et


*,

mulier velata

quibus adseriptum)

Dispater, Aeracura

(adstantibus tribus figvris vetatis,

quarum media barbata,


|

reliquae feminae) Fata divina.

(Ante tribunal Mercurius) Mercurius


,

(praecedens mulieres duas velalas) Vibia

Alcestis.

nUDtius

(A

sinistra pieturae eiut

quae praecedit: Pluto mulierem rapiens, praecedente Mercurio) abreptio Vibies


et disceusio
tres

apices in

Vincentius.

(A dexlra eiusdem piciurae: convivium septem hominum, quorum


septe pii sacerdotes (uni adscriptum nomen)
mulier
velata

capitibus gestant)

(Sub prima, inter reliquas duas picluras:

per

portam apertam,
nato) angelus

cui superscriptum) inductio Vibies (adducitur a iuvene coro-

bonus (ad homines sex


nomen

discumbentes, quibus superscriptum) bo-

norum
vides.

iudicio iudicati (uni

adscriptutn) Vibia.

(Supra arcum, sub


. .

quo omnia leguntur quae praecedunt) [Viijncenti hoc ofpMs]


Plures
|

quetes^ quot
vibe, lude' e

beni at me.

me antecesserunt; omnes expecto. Manduca, Cum vibes, bene fac; hoc tecum feres^
|

Numinis

antistes Sabazis Vincentius hic e[st,


|

q]u'i sacra sancta deum mente pia co[/M?]t.^ Romae ad viam Appiam, picta haec sunl in cubiculo subterraneo, quod cohaeret cum coemeterio christiano quod dicitur S. Praetextati (FI 142 edidit Gar-

ruccius tre sepolcri con pitture appartenenti alle superstizioni pagane [Neap. 1862]
p. 4 seq.,
cf.

de Rossi

bull. inst. arch.

18S3

p.

87

seq.,

repetivit Garruccius storia

deW

arte cristiana

VI

tab. 494 cf. p. 171 seq.).


t.

Quomodo picturae
493
fig. 2.

dispositae sint,

apparct ex tabula ap. GuTTuccium storia


rettulerunt

c.

1)

Abracura

primum
subsit,
cf.

edidit Garruccius; sed pari iure aerecura, id

quod
S.

requiritur,

legi posse de visu

Mommsen

et

obscurum.

Maass Orpheus Buecheler carm. epigr. ad n. 1517.


3) Cf.

de Rossi

(cf.

arch. Anzeiger 186S p. 89*).


p. 5)

210 not.

c.

2)

Quid

4) Claiisula

iambica;

Buecheler

l.

3962
lucum
I

(a sinistra)

Diti
|

Patri

sacr.
I

(a dextra)
|

Erae
I

sacr. (in medio)


|

maceriem aras
|

molem
|

[s]edilia

Q. Cer[y]onius

Chr[y]seros
]

acc. cos.*, IIHIIvir

Florentia

fecit.

Aquileiae ut videtur rep.


titulum ut
consuli.

(V 8970^

nescimus a quo descripta).

eum

qui praecedit ad sepulcrum perlinuisse apparet.

Hunc quoque
1)

Accensus

3963

Herae

sacr.

In Histria rep. loco dicto Ceppich

(V

8126 descr. Luciani).

3964
filiorum

Haerae dominae
|

Sextilia Propontis
|

pro salute et

reditu

suorum

v.

1.

s.

In Histria meditetranea rep. loco dicto Racizze


Ital. 1 n. 48).

(F 8200

vidit Pais

suppL

3965

OlaciUa

Matrona

Herecure

(sic)

v.

s.

1.

1.

m.

Rottenburg

rep., est Stuttgart

(XIII 65S9

= Brambach 1658 vidit Zangemeister).

122
[Diti patr]\
\

Caput XI.
et

Aerecurae

M. Aurelius
|

[S]caurus'

vet.

ex

voto
Ital.

V.
I

s.

1.

m.

Gradi prope Aquileiam


I n. 62).

(F 725

viderunt Pais et Gregorutti,

cf.

CIL, tuppl.

1)

Scaurus Cortenovis et Gregor.


s.*

3967

(deus et dea sedentes) in h. d. d. d.


Pater.''
rep., est

Aericur. et Diti pat.


I

Veter.

Paternus et Adie.
vidit Zangemeister).
tia (?)

Sulzbach (prope Ettlingen)

Carlsruhe (XIII 6522

\)

In honorem domus divinae deae sanctae.

= Brambach 1679 Adiec2)


|

Patema.
D. P. et Ae.
|

3968
sac.
I

C
III S.
1)

Caes. Iust|us et Fla.

Fronto

v.

s.

1.

m.,
|

Fl. Salvino,

suo
cf.

sta.^

Carnunti (III 4395

Patri et Aerecurae (Mo.).

H087 viderunt Mommsen

et Kubitschek).

1)

Diti

suo statuerunt (Kvh).


Ti. Claudi Caelsaris servi
|

3969 Androni|cus, Hermae

Tituli sacri et sacerdotum.

Dis pater.

Proserpina. Deus aeternus.

123

3976
pusuer.

NumiDibus Aug.
in

fanum Plutonis

Aadecamuleo|ses* de suo

Rancon

Aemilitu Esperandieu).

agro Lemovicum (Limousin) (XII1 1449 ad imaginem quam edidil 1) Andecamulum videtur pagus fuisse Lemovicum.

3977 deo
3978
tum
I

aeterno
I
|

pro salute
v.
s.

L. Stati

Candidiani

L. Statius

Fortunajtianus et Novia CaDJdida


d. a.'
I

\.

m.
|

(proiome dei barbati)


|

ob votum

susceptum

et iupetra-

domiui sui

Hyginus

Catili v.^

1)

Aquileiae rep. (Archeografo triestino iS, 4887 p. S07. 208 descr. Gregorutti). Deo aetemo. 2) f^ema, explieat editor.

3979 compotem

deo mag|no aetern.


|

L. Statius Di|odorus, quot

se precibus
|

fecisset,

v.

s.

Feronae (f^ 5221

vidit

m. Mommsen).
1.
|

3980
pro
sal.

deo
|

aet.

exaudit.^

Antonius
|

Valens

somnio

monitus

sua

suorumq. omnium

et viciniae.
rep.

Terzi prope Aquileiae rudera


auditori.

(V 8208

vidit

Mommsen).

f.

1)

Ex-

3981
[lul. dilla
j

deo aeter|no pro


Aug.

sal.

d.

n. Sev. k\lex\andriy P.
|

Aug.

et

itfamejae*

mat. Au.,

vot.

red.

1.*

Cosmus

pr.

sta.'

Spon-

synag.
Duna-Pentele, ubi fuit Intercisa Pannoniae, iam Pestint (III S327. III S. 10501

vidit

Mommsen).

libens.

1)

Alexandri

et

Mamaeae nomina

erasa.

2)

Fotum
t.

reddit

2)

Praepositus stationis (quae sequuntur, obscura sunt).

Inscriptiones deo

aetemo dicatas composuit Cumont revu arch. 1888

41 p. 192.

3982
3983 3984

du

Ttarglioi
I

ex 6racul6.
\

^Ad^cvat

anoTQOTtaLai
\

ex 6rciculo.

idTtwauaxolg

d^eolg

ex 6r^culo.
|

Romae, cippi marmorei, duo cerle (N. 5983/4) reperti in foro ad columjiam Phocae (FI 427. 106. 103, hos hodie quoque extantes in foro Romano vidit Henzen, illum in ecclesia quadam non longe a foro distante soliis ut videtur descripsit Smelius saec. Xyi).

3985
Romae

diis
I

custodibus
in

C. lul. Aur.

lulianus

a mil.'

d. d.

rep.

scavi 1887 p. 17).

campo Marlio, ubi iam


l)

dicitur via del


6).

Pavone (Notixie degli

militiis (cf

N. 2732 not.

3986
Macrin.'
|

dis

conservatorib.
|

pro salute

Arriae suae

M. Nonius
|

consecr.

Toscolani ad lacum
1)

Benacum, deinde f^eronae


CIL. f^p. 559.

(f^ 4864 vidit

Mommsen).

De hoc homine

cf.

Mommsen

Pater videtur fuisse M. Nonii Arrii

Muciani supra N. 1148.

124

Caput XI.

3987
Clusii

deis
I

Ambrosialibus

Vettius

Primus

d.

d.

1.

(XI 2093 vidit Bormann praeter paucas

litteras

nuper ut videtur de-

perditas).

3988
Ehorte
(sic)

(in
|

eorona)

KvQt

%alQB

(deinde)

deo amabili

sacr.
I

Aelia

fecit.

Romae (VI H2

= Inscr. Gr.
sacer
I
|

Sicil. Ital.

939 saepius descripta saec. XVI/XFII).

3989

lucus

deae

Satrianae.

Romae (VI Hi

cf.

50693 aliquoties descripta saec. XVI).


|

3990
Aug.
I

dis dea|busq.
|

Urbisalvijensibus
|

T. Flavius

Maximus
|

proc.

ab orient.*

donum

misit.

Urbisalviae (IX 3329 vidit Nissen).


degebat,

1) Intellege,

Maximum

ab Oriente, ubi

donum

misisse diis patriis.

3991
Maias
1)
|

diis propitiis,

Mactinii

vivatisl

(In latere) Dedicata VIII idus

Marcellino et Probino coss.'


108/9

Romae (VI
A. 341.

inscriptionem frontis vidit Knibbe aucior accuratus).

Ad

hanc

fictae

sunt inscriptiones

VI

3, 5377*.

3992
oculus

intrantibus hic deos


rep.

propitios et basilic[ae]

Hilarianael (infra

humanus lancea
a.

perfossus, in

Romae

1889 in
est

Mitth. 1891, 109;

imago

Eranos Vindob.
solilus
sit,

p. 286).

quem invehuntur varia animalia.) monte Caelio, pavimentum tessellatum (Hiilsen Roem. bull. com. 1890 tab. I. II, quam repetivit Bienkowski De octilo maligno, et quomodo ab anliquis effingi
l.

post lahnium dixit Bieiikowski


votis

c.

3993
busq.
I

omnibus
|

caelestibus

consentientibus

benevertenti-

L. Parius

Hermes.

Tradate in agro Mediolanensi

(V

3654

bis fortasse descripta saec.

XV/XVI).

3994
3995
divinai
|

Frascati, sed

Numini deorum Romae fortasse


j |

d.

d.

rep.

Carpus. Q. Naevius (VI 359. XIV 2382 bis descripta).


|
|

Vi divinae

sacrum

C.

Vettius C.
|

f.

Gavolus.

(In latere) Vi

sacrum.

(In alio latere)

Vi divinae

sacrum.
exhibet Pighius in

Aquileiae rep., postea Venetiis


codice Berolinensi).

(V 857 ad exemplum quod

3996
sacrum.

C. Hosidius Marlcianus

cum

suis

(intra
|

coronam) Pantheo
j

Romae (VI 337

descr. Metellus et Smetius).

Aliam inscriptionem Pantheo

in urbe dedicatam dedimus supra N. 1583.

3997
Vitalio.

deo magno
d.

Pantheo ex voto
(

posuit qui et sign.',


v.

Caesius

L.

d.

d.

(Ab altera parte) Qui

0.

(sic)

s.

1.

m.* Viribus*.
solvit

Mediolani
libens merito.

vidit Mommseji). 1) Signum. 2) Voium (?) N. 3871. Signutn aerenm pantheum dis deabus dedicatum habes supra N. 2076.

(V 3798
3) Cf.

Tituli sacri et sacerdotum.

Pantheum. Collegium deorum. Dii consentes.


Asteris'
(I.

125
1.

3998
1) Asterii

divo

Panteo
iV.

salvis

L. Cassius

Ingenus

v. s.

m.

Sestocalende ad lacum f^erbanum

Maggiore)

(F SS2S

servavit Aleiatus)

sunt supra

i229. 4230, sed incerlum an hi.

3999
Rufus.

Pantheo

aedem

et

aram, yo|tum,

G.

lulius C.

f.

Fab.

In confiniis Asiae et Pisidiae, loco dicto

Hassan Pascha

(III S. 7038 vidit

Ramsay).

4000

di synnavi.
i. e.

In civitate Castellana

Faleriis (XI 5074 descripsit Smetius).

4001

coliegio deo[r.]

sacrum

L. Tusidius

Num.

I.

d.

d.

Tavignani in Piceno (IX S7S0 aliquoties descripta saee. XFIII).

4002
Aug.,

pro salute
j

itus ac

reditus d. n. sanctis|simi
j

[mt;tc|ti*

aediculam
j

concili

deorum

dearumque
|

Aurelius Faustus
|

prot.

divini lateris

Aug. n.*, ex visu deae OcricuU (XI 4082 vidit Bormann).

Valentiae'
1)

s.

p.

f.

c.

Imperatoris

nomen cum parte

se-

quentis vocabuli erasum.

Illud ex paucis vestigiis in lapide relictis GalUeni fuisse

conieceral

Bormann

eph. ep, S p. 121 n. 4,


2.

2) Cf.

N. 278S not.

3)

quod tamen coUato lapide ipse reiecit. Falentiam deam Ocriculanorum memorat TertuU.

apol. 24.

4003
textatus
sul[art
V. c.

[deorum c]onsentium' sacrosancta simulacra


cultu in

cum omni
I

lo[ct

totius arfornafJoJQe,

i[ormam antiquam
\

restituto,

7]ettius Prae..

pra[e/ecfus M]rbi' [reposuit],

curante Longeio

[v.c, c]on-

operum publicorum?].

vidit Henzen).

Romae, in epistyUo porticus detectae ad forum sub tabulario a. 18S4 (V1 102 De ruderibus porticus iUius cf. lordan top. I 2 p. 567. 1) Duodecim deorum consentium imagines auratas ad forum stetisse iam Varro auctor est de r. rust. 1, 4. 2) A. 56718; cf supra iV. 12S8 not. 2.

4004
Ilvir col.*

i.

0.

m.
I

ceterisq.

dis

consejntibus

M. Opellius

Adiutor
|

In Dacia loco dicto Enyed (III 942 bis deseripta saec. XFI).
coloniae, sciUcet Sarmizegetusae, ut apparet

1)

Duovir

ex III 1525.

4005

Salonis (III 1955 vidit

Consentio deorum Marcana Sozomene Mommsen).


|

imperio

fecit.^

perii

et 4006 I. 0. m. Romani et virtute


I

consessui
|

deo|rum dearumque
G. sub M. Statio
|

pro salute imPrisco'


|

leg.

XIII

consule

dejsignato*, demonstr.

ipsis

aquas aperien|das per L. Aurelium

Trophi-

num

ponen|ti' signum Io|vis et aram, p. s. f. in Dacia (III 1061 partem priorem vidit Ariostus auctor accuratus). l) Cf. supra J\. 1092 not. 4. S. 2) Hic desinit exemplum AriosU; quae sequuntur non ita certa. 3) Sie traditur.

ApuU

126

Caput XI.

4007

T. Fl. lulianus

duodecim

dii[s]

sanctissimis
|

posuit.

Citladucale prope Reate (Persichetli Notizie degli scavi 1891 p. 39).

4008
1)

dibus deabus*

T. lulius Placidus*

v.

s.

1.

m.
vidit Huebner).

Barcinone, octo arae iisdem verbii inscriptae


deab. pars ararum.

(II 4496

2)

Idem memoratur

II S. 61S1.

Fidentur fuisse hae bases

numero duodedm

et sustinuisse

nota sex paria deorum dearumque (Mo.).

4009

omnibus

diis

et Gaesaribus.

Fimercate in agro Mediolanensi

(F S7S6
|

semel descripta).
C. Paetius

4010
Rufus.

sacrum deum dearum


rep.,

voto suscepto dedicavit

Prope Tuder

deinde
dis

Romae (FI
|

101.

XI 46S7
|

descr. Marinius).

4011
Ulp.

sacrum
f.

magnis

maioribus et

sanctissimae

sanctitati
|

m.

p.

Lasko in Hungaria (non longe ab Eszeg


semel descripta).

sive

Mursa)

rep. a. 178S

(III

S292

4012

sanctijtati

lovis et

Augusti

sacrum

Lucilius

Cesti (rota)

f.

St.-Privat prope

Nemausum
maioribus
|

(XII S981 vidit Allmer).

4013

dibus
I

Aurelius
cf.

Secundinus

v. s.

\.

m.
quo sed

Topusko, ibi ubi N. S910 (III S9S9 accurate ut videtur descripta).

III S. p. 1740 semel a nescio

4014

Maioribus
et
|

sanctis L. Naejvius
v.
s.
I.

Campanus

kast.* leg. IIII Fl.


(

pro salute sua

suorum

m.

Aquinci rep. (III S461 vidit Mommsen). 1) f^el excidisse praefecti vocabuhim vel certe intellegi debere praefectum castrorum putat Momms.

4015
Romae
tab. Lf^Id).

sei

deo
|

sei

deivae

sac.

C. Sextius C.

f.

Calvinus*

pr.

de

senati sententia

restituit.

in montis Palatini angulo qui est inter septentrionem et oecidentem,

loco ut videtur antiquo, ara ex lapide Tiburtino (I6S2,'

F1 110

cf.Sff701. Ritschl

1)

Fix

is

qui fuit consul

a. u. c. 6S0, fortasse is

qui memoratur Cic.

Hanc esse aram filius (Momms.). quae Aio Locutio ad Palatii radices supra aedem Vestae in infima Nova via propter vocem divinam ibi ante Gallorum adventum auditam statuta est (Varr. ap. Gell. 16, 17; Liv. S,5S,6; SO, S; SS,11 cet.) coniecit Momms., negat Huelsen (Fl S0701).
Brut. S4, 1S0, de orat. S, 61, S49, illius ut videtur

4016
p.

si

deo

si

deai,

Florianus rexs.*
rep.,

Lanuvii (Civitd Lavigna)


S18; vidi ectypum).
sacrificulus municipii Lanuvini.

basis

Litlerae indicant saeculum p. Chr. alterum.

ex lapide Albano (Gatti Notizie 1890 1) Rex puto

4017
SS7S
vidi).

sei

deus

sei dea.

Tibure rep., cippus ex lapide Tiburtino Htteris antiquis, nunc

Romae (XIV

Titali sacri et sacerdotum.

Sive deus sive dea.

Numina quaedam ignota.

127

4018

sive

deo sive deae, C. Ter. Denter ex voto posuit.

Romae (FI

111 temel ut videtur descripta initio taeculi XFl).

4019
Plaetoria.'

Vermino*
rep.

A.

Postumius A.

f.

A.

n.

Albi."

duovir lege

Romae
(f^J

non longe ab aggere Servii


Deus ignotus, ut
ii

inter portas Quirinalem et

Fiminalem

3752. 510S7 viderunt Henzen et Huelsen;

1876 p. 24).

1)

cum vermina, verminatione.


coniecil Henzen.
3)

Esse A. Postumium Albinum consulem a. u. c. 605 Exeunti potius taeculo urbis septimo tribuere vult Huelsen.
2)

buH. arck. municipale qui sequunlur, conferendus ut putat Henzen


est

imago

(adsentit

Duumvirum fuisse aedi dedicandae, factum Mommsen Staatsr. IP p. 621 not. 1).

AUorum numinum ignotorum arae


L. Urcev[ijus
|

lege aliqua Plaetoria, eoniecit

Henzen

sunt supra N. 2984 seq.

4020

terae nonnullae quae

patr. C. Vatron. non intelleguntur). Praeneste (XIF 2902 vidi).


|

Turpeno

pr. (in laiere Ht-

4021

A. Salvius V.

f.

Cledus

Pescinae in Marsis (1 1S41*. factum).

Purcetro d. d. 1. m. IX 56S8 ad exemplum ante centum


|

circiter

annos

4022
SUO
I

P. T. Sex. Herennieis

Sex.

f.

Ser.*

Supiuates''

ex

ingenio

Epoinle (infra: porta clupeis et clavis omata. In sinistro latere homo tnnicatus malleum et scalprum tenens, in dexlro similis homo gromam tenens). In vico Massa prope Albam Fucentem (I 1169. IX 5906 Ritschl tab. LXXf. vidit Mommsen). 1) Sergia tribus Marsorum. 2) Cf. supra N. 5814 not. 1.

4023
me[rji.
|

V. A[/Jiedius

Ve[June*

Erinie et

Erine
|

patre

dono

lib[$.J

In Marsis, prope Ortonam ut videtur, rep. (I 182. IX 5808 ad imaginem ru-

Xyill, quam repetivit Ritschl tab. III a). Tractavit Mommsen 1) f^esuna dea in titulis Latinis non reperitur, reperitur in monumentis quibusdam Osce et f^olsce scriptis, item in tabulis Umbris Iguvinis
saec.

dem confectam

unterital. Dial. p. 54S.

(Buecheler (Jmbrica p. 162). Cf. lordan ap. Preller Roem. Myth. ed.

5 I
j

p. 4S4 not. 1.

4024 rum
vet[Msf.J

Sex. Paccius M.
|

[/".]

et Sex.

Paccius Ka[cs.
|

/".J
|

quinq.

mu-

ex p. p.* Angitiae^ Luei ad laeum Fucinum (IX 588S vidit Brunn). 1) Ex pecunia publica. Angitiam dictam esse quod 2) Nemus Angitiae memorat Fergil. Aen. 7, 7S9. ius carminibus serpentes angerentur tradit Servius ad Aen. l. c. et innuit ipse Fergilius. Cf. Preller Roem. Myth. ed. lordan I p. 411.
(sic)

consumtum

a solo

resti[f.J

4025
dicatus est

Fuficia Amandi C. FuQci Sulmone (IX 5074 servavit Accursius).


|

f.

lusta,

IX

mag.,
.

Angitiis
.

d. d.

Dis Ancitibu[<]

asotranortim de-

t.

repertus in finibus Festinorum


Metiti
|

5S1S.

4026
4027
curator
rei

sacrum.
|

Metiti Utianae*
|

sacr.
q.,

M. Heivius M.
flamen
s.
|

f.

Pom.

Clarus Verudivi Augusti,

lanus Priscus
|

aed.,

Hllvir,

quinq.,
|

Romae

et

publicae Poteotinorum,

d.

p.

128
Potentiae in Lucania
dedicati sunt etiam tituli

Caput XI.

(X

450. 451 vidit

Mommsen).

1)

Eidem

Mefiti Vtianae

452. 455.

Contra in tegulis reputis prope Capuam

non Utiana
cf.

dicitur Mefitis, sed est Mefitu sacra

(X 5814

p. 976).

De

ipsa

Mefiti

Preller

Roem. Myth. 2
. .

p. 44i ed. lordan.


'
.

4028

Mefili fisicae

..

Saponarae in Lucania (X205 vidit Mommsen). nere supra N. 5180 (cf. Buecheler mus. Rhen. 43, 4890

1)

Idem cognomen in Ve-

p. 474).

4029
III
I

Mefiti
I

L. Caesius

Asiaticus

Vlvir Flavialis

aram

et

mensas

dedit. L.

d. d. d.

Laude Pompeia (Lodi) (V 6535

vidit

Mommsen).
|

4030

Orfia Attice

C.

Aponi Sabini

Praestitae

'

v. s.

1.

Prope Aquilam (IX 4522

bis descripta saec.

XFl).

1)

Praestitiam
4, 5.

m. quandam

deam memorat

Tertullianus ad nat. 2, 44 ,
|

Praestanam Arnoh.
|
|

Quartane^ votum redjdet libens merito Byrria Seve|rilla. Nemausi, litteris fere tertii p. Chr. saeculi (XII 5129 Hirschfeld vidit ectypum). Quartanas (traditur : certanas) Saturni filias 1) Cf. luvenal. 4,37 cet. affirmavit antiquitas, si fides Theodoro Prisciano (p.8i ed.Neuenar, p. 230, 24 ed. Rose).

4031

'^

4032

Albsi patre.
rep., postea

Amiterni ut dicebatur
Intellege: Albensi patri.

Romae, lamina aenea (IX 4177

vidit

Henzen)

4033

Patri Reatino* sacr.


|

ob hon6rem August6r.
(

Vlviri August.

:
|

T. Betuinus F61ix,
In latere: L. d.
|

Licinius Successus,

(sequuntur alia nomina quattuor).

d.

d.

Reate (IX 4676 vidit Mommsen).

1) Cf.

Pater Pyrgensis supra N. 5859.


|

4034
fili

C. Varius
(

Hermes
[

sancto Sorano*

ApoUini pro

sal.

sua et

1)

patroni sui et Prope Falerios (Civita Castellana) rep. (Notizie degli scavi 4899 p. Cf. Serv. ad Ferg. Aen. 41, 783; Preller R. Myth. ed. 5 I p. 268.
sui et

coniugis eius.

48).

4035
4036
Nortia
cf.

Supunne

sacr.

Fulginiis (XI 3207 vidit


dis deabusq.

Mommsen).
(

Primitivus

deae Nort.^

ser. act.*

ex voto.

Folsiniis (XI 2686 ter vel quater descripta saeculis prioribus).

1)

De dea

supra N. 2944

(not. 2), item Preller-Iordan


est

deae Nortiae Orell. 4834 falsus


titulo Folsiniensi

(XI 223*).
r.

2)

Roem. Myth. II p. 489. Titulus Nesdo an idem Primitivus qui in

XI

2744 dicitur

p.

(sc.

Folsiniensis) ser. act.

4037
fac.',

ex auctoritate
Britt.
|

imp.
max.,

Caes.
[

M. Aurelii Antonini
et

Pii
[

Felic.
|

Aug. Parthic. max.,

pont. max.,

decrelo

coll.

XV
(

sac.

Servius Calpurnius
[

Domitius Dexter'' promagist.' aram


j

Circes*
IIII,

sanctissimae restituit.

Dedicat. XVII k. lul. imp. Antonino

Aug.

Balbino

II

cos.*

Terracinae olim, fortasse, ut coniecit

Mommsen

(cf.

not.4), rep.

Circeiis

Titnli Bacri et sacerdotuni.

Numina

Italica et Graecanica,

129

(X 64i2
2)

vidit

Mommsen).
a.

Est

is

qui consul fuit

1) CoUegii quindecim(virum) sacris faciundix. 225; cf supra N. 1175. 3) Cf ib. not. 5. 4) Cf

Cicer. de d. n. 5, 19, 48:


5, S, 6 p.

Circen coloni nostri Circeienses religiose colunt; Slrabo


7to).ixviov xal KiQxrjq Ibqov xrk-

232: {xb KiQxalov) sxei


(in

5)

15

Itin.

21S.

4038 mano Q.
|

summa

coronide)

miDcius

(in ipsa basi) Apollini

Cu-

Tineius Rufus*.
rep.

Cumis

(X 5685
is

vidit

Mommsen).
a.

1)

Fortasse

is

qui legatus Hadriani


s,

ludaeos subegit, aut

qui consul fuit

182; cf Prosopogr. imp. Rom.

v.

4039 Herae
Oecius
I

Laci|niae' sacrum
|

pro salute Marjcianae sororis

Aug.*,

lil).,

proc.

Prope Crotonem (hodie Cotrone) ad promunturium Lacinium (capo delle colonne) inter rudera tempii antiqui (X 106 ad imaginem quam edidit Fitus Capialbi f^ibonensis). 1) De nobili lunonis Laciniae templo prope Crotonem cf Liv. 24,
5,

cet.

2) Augusti, scilicet Traiani.

4040
tulia

Cn. Cq. Luccei


[

[pafc]r et filius, pr.'


f.

sacra Deme[fros
f.

mjtituerunt.
Pia^
s.

Lucceia Cn.
|

PoUa Qui
et

[et

iMcjceia Cn.

Terpor-

Galii''

aedem Demetros

quae circa [eam aedem swjnt

et

ticus p.

restituerunt.

Cumis (X 5685 solus servavit Ignarra auctor Cumis praetores fuisse etiam aetate labente constat ex N. 4175. Praeterea hunc titulum Cumis adsignat Gnaeorum Lucceiorum nomen, saepius repertum in certae originis Cumanae inscriptionibus (X 5687. 5697). 2) Qui .... superest e.x nomine mariti. 3) Eaedem mulieres posuerunt titulos nunc musei Neapolitani sic inscripios Lucceiai Cn. f. Polla et Tertulla s. p. (X 5688), qui et ipsi videntur ad aedem Demctros pertinuisse. 4) Scilicet uxor.
Puteolis olim, sed oriunda videtur

accuratus).

1)

Praetores.

4041
nae
cos.'

[Aip. Claudt\\\s,

Ap.

f.

Pulcbe[r]* propylum Cere[ri


\

et

Proserpi]-

vovit,

[m]perato[r

coepit.

Pulcher Clau]d\us^ et

Rex Mar[ctMs'

/c]erun[f ex testam.].
Eleusine, epistylium

ornalum

(1 618

III

547 delineavit Conze).

1)

Est

/4p.

Claudius consut
appellalus
est,

a. u. c. 700,

deinde proconsul Ciliciae, in qua provincia imperator


item titulus Atheniensis C. I.Att. III 566.
aedificaret scimus

ut ostendunt

nummi cistophori,

Eum
stulis

in

animo habuisse ut nQonvkov Eleusine


Att. 6, 1, 26. 6, 6, 2.

ad

c.

ex Ciceronis

epi-

Pulchri fratris filium^ ab ipso de gramm. 10. 3) Natus ex sorore Appii Claudii, quae nupserat Marcio Regi

Mommsen, qui significari putat Appii adoptalum; eundem una cum fratre memorari Suet.
2)

Supplevit

(Plut. Cic.29); cf.

Momms.
I

I.

4042

Cornufic.

Cn.

f.

Mod[e]sta
|

polos* Cerer.

Dia-

nam

s.

p. consecra|vii.

Patris (III S. 7260 vidit F. de Duhn).


X[]ttv 'Ena(pQ(o

1)

Cf

C.

I.

Gr. 1449: ^ noXig AvqI?]Jiq/iijTQi

ncHkov zoiv ayio^Taxoiv 9^soiv ysvofxsvTjv


Boeckhius.
| |

xal Koqj/ xtL,

el

quae

ibi adnotavit

M. Valerius Corvi[m' /. Ijorico lovi Casio' v. s rep., iam Legnari (III 577 p. 989 vidit Mommsen). 1) Patromu videtur consul a. 725. 2) Eidem numini eodem loeo dedicatus est titulus III 576.

4043

Corcyrae

Dkssau, Inscriptiones Latinae IL

130
Temph/m
lovis Casii

Caput XI.
Corcyraeum memorant Plin. h. n. 4, 52 et Suet. Ner. 22, exhibent Deo Casio dedieatus fuit t. Heddernheim rep.Bramhach 4458.

nummi ap. Eckhel 2,179.

et

4044
leg. II

I.

o.

m.

Dianae Patr.'
I

sacr.

C. lul.

Arlemo

trib.

mil.

Ad.,
I

V. s. 1.

m.

Prope Aquincum rep. (III 54SS vidit MommseJi). 1) Dianae Patrensi (ef. N.40i2; intellegitur Diana Laphria dicla in titulis Patrensibus III 499. SIO et in nummis ap. Eckhel 2, 237, item ap. Pausan. 7, 18, 8).

4045
inversam)

(Diana triformis, utraque manu facem tenens, allera rectam, attera

Deanae

Celce|itidi'

Flavius Si[Zt;a]|nus pos.

Olim Catai prope Patavium inter lapides quos circa a. 1789 coUegit Obizzius; originis incertae, fortasse Dalmaticae (III S1S6^ cf. F198* vidernnt Cavedonius et Furlanettus). 1) ^AQZSf^ig Kekxala Jthenis colebatur teste Arriano

exp. Alex.

7, 19,

ad eam pertinent
I,

tituli

Nicopoli ad Actium rep. arch. ep. Mitth.


Praeterea nihil de ea compertum.
Cae&ar\\
k\}ig.\
j

aus Oestr.

14, 1891 p. 115,

ubi femina quaedam dicitur isgaaafievT] x^ &s<p iv KsXG. 1947.

xalo), et incertae originis C.

4046

Dianae Ephesiae et imp. Nervae Tr[a?ano


et civitati

Germanico Dacico*

Ephesiorum T. Flavius
|

Aug. hb. Epagathus


sua

cum Manha
fecit

L.

f.

Procula synplegma
|

cum omni ornatu^


|

pecunia

proconsulatu

Albi Pullaieni PolHonis'.

(Deinde eadem Graece).

Ephesi rep. (Jahreshefte des oesterr. arch. Instiluts I1 1899 Beiblatt p. 49 descr. Heberdey). Una et alii mulli tittili Dianae dicati reperti si/nt, et unus huius per.nmilis

et fere aequalis, dedicatus


2)

In simili titnlo

a Claudio quodam Herma (cf. not.2). \) A. 102114. quem memoravimus est synplegma Athamanta cum basi, xo

avvnXsyna xov 'A&dfiavxog avv xy ^dasi.


(cf supra N. 1998).

3)

Consul fuerat

suff. a. p. Chr.

90

Ad Dianam
4047
et

Ephesiam pertinent etiam


f.
|

tiluli

supra

editi

N. 97. 111. 5259. Piutio* merito.

Q. Minucius Q.

Rufus*

leg.,

Apollinei

Delphis (I S62. III S66. III S. 7504 descripserunt olim Cyriacus, nuper Kaibel

Wilamowitz Herm. 8,18^74 p.414, denuo Pomtow qui delineavit Philolog. 1S9S ad p. 226). Puncta triangulorum formam habent. In eodem lapide postea (inter annos fere 100 et 6S anle Chr., ut iudicat Pomlow l. c. p. 258), decreta duo Delphorum Graeca alterum scribi coeptum est, alterum perscriptum, neutrum pertinens ad titulum Lalinum. 1) Videtur esse is qui a. 657 una cum Marco fratre
tab.

controversias inter Genuates et accolas composuit (1


fuisse fratris,

coniecit

cum Pomtow l.

is

199= V7749). Legatus potest provinciam Macedoniam obtineret inter annos 644 et 648 (ut

lineola transversa

c. p. 252). 2) PIVTIO (KIVTIO legerat Cyriacus).

est in lapide,

praeterea inter

et

Erravit lapicida.
|

4048
Torquato
|

Apollini
I

Pythio sacr.
cos.'

.|

Nasellius Proclianus*

"^leg. VIII

Aug.

et

luhano

ex. scr. epigr. 402).

Bockingen (prope Heilbronn) rep., est Sluttgarti (Bramhach 1S90; Huebner 2) A. 148. 1) Idem est snpra N. 2615.

4049

Brigetione,

ApolUn. Daphnaeo sacru. nunc Vindobonae (III 428S


I |

Cn. Curius

Lycao 7

leg.

Ad.

cf.

III S. p. 17S7 vidit

Domaszewski).
iussu
|

4050
ipsius d. d.

ApolHni Lycio

M. Pubhcius

Campanus

aejdituus

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina Graeca.

131

laderae in Dalmatia (III 890S tervavit Gliubavad).


ratur supra N. 5250.

Apollo Clariut memoponlilex


|

4051 imp.
max.,

Caes. divi Nervae


|

f.

Nerva Traianus Aug. Germ.*


|

irib. pot., cos.


|

.. II*,

p. p.,

viam necessariam
[fi7]itate8
|

[sjacris Apollinis Dic]olli-

dymei,

[tn/]uitus et in
|

hoc quoq.

Milesiorum, exci|[st
|

bus conpletis

vallibus inslituit con|[siim]mavit dedicavit per

[0. /u/i]um*

Balbum procos.^

[curajm agente L. Passerio


|

[flomwjlo^

legato pro pr.

(Praecettitse videlur vertio Graeca.)

Mileti (Kekule act. academ. Berol. 1900 p. 106, qui observavit

tupereste III S.71S0).

1) ^4.
;

98

102.

ex gemello

titulo

2)

[I]1I

supplet editor, ut titulus sit anni

p. Chr. 100 (cf. supra N. 284

consul quartum Traianus fuit anno 101).


etse apparet.
a.

tribuniciae potestatit

omittum

Numerum

3)

Nomina

tuppleta ex III S. 71S0.

4)

Contul su/feettu fuerat

8S

(dipl. mil.).

4052
coriruptum

sacratissimi

imperatores

Caesares Aureiii

Ant6ninus

et Ve|-

rus Aug.' Armeniaci Me|dici Parthici

maximi

competum usque quaque

cum

statuis

prin|cipum ibidem abiectis in|dulgentia sua, mar|

gini|bus utrinque constructis

lapide

silici

marmorat6

cum omni
sacris
|
|

decore

suo

ref[]|ctis,

splendissimae
|

(tic)

civita|ti
|

Gortyniorum ex

pecunis

deae Dictynnae*

restituerunt,
|

curante
]

Aelio Apollonio proc.

Augusto-

rum.

(In margine) dedic.

VI

k.

Mai.'

Senecio|ne cos.*
vidit

Gortyne Cretae (III S. 14120


tuperett

Mommsen

ectypum).

Ex

timili titulo

fragmenium III S. 15S66. 1) Aug. inter lineat adiectum. 2) Dictynnam deam Cretentem memorant Aristopkanes Ran. 15S8; Callimachut hymn. in
Dian. 198; Diodor. S, 76; Pausanias 2, 50, 5; Apul. met. 11, S, alii; nummi praeterea Traiani tempore cusi, ap. Eckhel 2, 505, Greek coins in the Brit. Museum, Crete and Aegean itlands p. 5. 4) A. 169. 3) Nalalit M. Aurelii.

4053

[C.]
f.

Claudio M. Perpenna cos.'


leg.',

mens. Quinc, muste'


M. Luuceius M.
I.

[pjiei:

L. Luuceius M.

P. Livkis

M.

1.

Pal.,

Artemidorus,

Q. Hortensius M.

I. Archelaos. Samothrace tine dubio, quamquam interponitur inter narralionem de monatteriit montis Atho (I S78. III 715 servavit Cyriacus qui descripsit a. 14H).

1)

A. u.

c.

aut 624 aut 662 (hutic praefert Mommsen).

2) /. e. fjLvaxai

(muste

traditur etiam III 714).

3)

Legatus, fortasse populi

Romani (una cum homine


Crassupes*,
j

nobile sacris initiatos este libertinot

non adeo mirum).


|

4054 mustae
P. Teidius P.
tcriptionibut
f.

pieis,
.
[

epoptae*:
.

L. Fourius L.

f.

Ou[/".]

Pom.

Samothrace (III S. 12518 Mommten vidit ectypum). 1) Etiam in aiiii mad mytteria Samothracia pertinentibus adsunt epoptae (CIG. 21S7

Kvl.ixTivwv IsQonoiol xal (ivaxTjQitov inomai. Ath. Mitlh. 1895 p. 56S: ''PoSlotv iSQonoiol (ivaxai xal [i]n6nxai svas^siq; ib.p.567: i<p6nxai svas^slq). 2) M.Furiut Crattipet nolut est ex Livio 5S, 40 cet., P. Furius Crassipes ex nummit; cf.

praeterea Cic. ad fam.

1, 9, 20. 15,

cel.

4055
Pompeio

7tl

^aaiXiog^ Oa[Xaa]olwv[o]g [t]ov Gakaa\a]ia}vog , Sex.


Appuleio
q.

et Sex.

cos.' idibus

Septembr., mystes pius P. Sextius


pii.

Lippinus Tarquitianus',

Macedoni[ae], et symmys[/]ae

[.B]pop[/e]s* ...

132
Samothrace ut videtur
videtur Cyriacus).

Caput XI,
(lll 717

1)

Regem appellatum

ex codice quodam Ambrosiano, descripsisse esse Samothrace summum magistraiV.

tum constat
3)

et

ex inscriptionibus (infra
videtur pertinere
40S4).

40S6 III 713. 746 CIG. 21S7.


6.

des arch. Inst. Athen. 1895 p. 561 cet.) et ex Liv. 4S, S,

Ad eundem
4056

VI 1S2i.
et

4)

A. p. Chr. U. popiis traditur (emendavit Huebner


2)

Mitth.

iam ante repertam N.


r^gibus'
\

\o\ve^

lunone^]

iterum,

M'. [Acilio]

Glabrione,

[C. Bellido]

Torquato cos/, V
|

[sjacra acc6p6ru[nf]

(sequitur no-

minum

recensus).

Samothrace rep., iam Vindobunae (III S. 7571 vidit Mommsen). 1) Cf. iV. 40SS. Etiam Byzanlii interdum dii magistratus creabantur (testibus nummis^ de quibus monuit Hirschfeld ; de his nummis nuper egit Pick Wiener numism. Zeitschr. 27 p. 27 seq.) et fortasse alibi in Graecia. 3) Supplevit Mommsen (etiam in numtnit Byzantiis, cf. not. 2, non raro adparent vir et mulier collegae). 4) A. 124. Alios titulos ad mysteria Samothracia pertinentes habes III 714 716, 718seq.

2)

III

S.7567seq.

4057
coh. VI pr.
I

deo

domino

ApoUini
|

Vergulesi*

Ulpius

Marcus

mil.

p. v.^ voto feci


rep. ibi ubi

et posivi.

Romae

N. 2094 (VI 2798

= 52S70

vidit Henzen).
(litterae g

1 )

Cognomen

ductum a Bergule oppido Thraciae, ut vidit Mommsen rem in lapide agnovit Samter). 2) Piae vindieis.

parlem superio-

4058

Veselia

Felicetas

Libero m.* patri


2)

Torclesi''

ex voto.
III S. p. 1646

In insula Brattia (Brazza) Dalmatiae, iam Salonis (III 5095


vidit Hirschfeld).

1)

Magno.

cf.

Cognomen aut ethnicum aut

fortasse a torcu-

lario

ductum

(Mo.).
d.
i.

4059
an. L,
I

m.'
I

(equus currens) Lucius, Caesi Victori[s]


thi|asis

servus actor,

h.
.
.

s.

e.

Idem Lucius

Lib.

pat.

Tasi[6]as|ten.^

donavit

X cx
bus.

Prope Philippos Macedoniae (III 704 descr. Heuzey). 2) Idem Liber pater Tasibastenus memoratur III 705.

1)

Dis inferis mani-

4060
culorum^
Valens,
1

q. b.

f.

f.S
I

Albino et Maximo

cos.',

nomina Bacchii' verna|

per princ' C. Senti. Verano


Valera. et Valentianus,
] |

bul.',

T. Ulp. Hr.',

sac' C. Va.
frat."
fil.

fil."

arc.^

M. Ulp. luanus

(sic).,

Ulp.

Diooysius hb. leg.",


Antonius,
|

arc.

mys." Ant. Antoni., T. Ae. Felix


alia

bul.',

T. Ae.

ecd." Va. Festus (sequuntur

nomina quam plurima)

p.

Nicopoli ad Istrum videtur rep. (III 61S0


1)

lata

Quod bonum, felix, faustum. 2) 3) BaxxsZa fuerunt Athenit, teste inscriptione de qua egerunt Wide alh. Mitth. 1894 248 seq., Maass Orpheus p. 18seq., et Perinthi, teste inscriptione ap. Dumont inscr.
la

= III S. 7457 vidit Domaszewski). Thiasi vel sodalicia appelA. 227.


. . .

(Mdgxog "SiQOv xov xeXa[ji(ova X(S Baxxsio) ^Aaiavwv dviMaass l. c. p. 42. 4) Vemaculorum fortasse hic thiasus dictut, quod alii erant Asianorum (cf. N. 4061). Collegium aliquod dictum vemaculorum videlur memorari III S. 8855 (cum adnotatione Domaszewskii). 5) Principes.
n. 72"

de

Thrace

&r]xsv) et alibi, cf.

6)

Buleuta.

7)

Hermd (?).

8)

Sacerdos.

9) Filii (eius

qui praecedit). Filiorum

nomina adiuncta

patribus, item fratrum fratribus, fortasse ideo

quod qui patrem

in Bacchio habebant,

minorem tummam pro

introitu deberent (cerle id ita fuit in

Tituli sacri et sacerdotum.

Bacchio Attico, de
(cf. not. 9).

qtio not, 5),

item qui fratrevi,

12) Librarius legionis (cf.

Numina Tbraciae. 133 Arcariusi^). Frater tupra N, 2426). Arckimysta.


10)

11)

13)

14)

Ecdicus (sydixog legitur etiam saepius in timiU eatalogo arch.

ep. Mitth.

atu

Oesterr. 13, 1892 p. 94, II).

^_
cos.*
|

4061
rima.

Severo et Quiotiano
(

nomiDa Asianorum':
|

spirar[cA]aes ',

Tattario Epipodia mater,

(sequuntur alia nomina

Germanus quam pluA. 23S.

In latere) ZoiliauUS SCripsit.

Napoeae (Clausenburg) in Dacia

(111 870 vidit

Mommsen).

1)

2) Spirae Asianorum ('4azav(wv aneiQy), in oppido Montanensium ut videtur Moesiae inferioris, Liberi signum dono dedit sacerdos, teste inscriptione edita arch.

ep. Milth.

cf.

aus Oestr. 17, 1894 p. 212. BaxyjZov \Aaiav(5v fuit Perinthi in Thracia, N. 4060 not. 3. Conferri possunt spirae Romanorum infra N. 4069 (cum not. 5). 3) Cf supra N. 3369/3370, item ad N. SS1S.

4062
pa[/riae

Aurel. Nico du[oytr


suo].
\

col.

sfo]|tuam

dei

Maronis*
trjg
\

[rfMi]|cissimae

de

^vQi^Xiog Nixcov dvav[dQi]\y,6g


Ttj

xoA.

rov av-

Idlcov. ykvlxvTaTr] TtarQidi Ix twv Olbasae Pisidiae (III S. 6888 descr. Ramsay). 1) De Marone deo, Bacehi EUam Cremnae vel Sileni filio, cf. Preller Gr. Myth. ed. 4 (Robert) p. 731 not. 2. in Pisidia idem deus colebatur, testibus nummis quos edidit Kubitschek arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 20. 1897 p. 1S3, Festichr. f. Otto Benndorf p. 198.

dQi\dvTa Tov MoiQcovog

leg.

4063 I. o. m. Heroi* Q. Trebellius V Mac. trecenarius^ coh. III pr.


I
| j |

Q.

f.

[F]ab.*

Maxijmus Roma,
|

v. s.

Tomis
p. 269.

rep. a. 186S, statim periit (III S. sive

Thracum Heroe
Gr. 841.

Herone exposuit Huelsen

7S54 semel descripta). bull. arch. comunale di

1) De deo Roma 1898

Inter Graecas inscriptiones ei deo dicatas eminet

2)

eah traditur.

epigramma

ap. Kaibel ep.

3)

Cf supra N.

2647.
|

4064
g[i]|cius

(">

nudus equo vectus) deo Heroi sancto [pro]

salubritate

Lon-

cum

suis

votum
Feeit(?)
j

[s.]

Thraciacius

f.*

Romae

rep. inter ca^tra praetoria et

vidit Henzen).

thermas Dioeletiani (FI 3691

= 30912
pater,
J

1)

4065

deo Heroni

coilitores* ipsius
circiter

|,

Theodotus Gude

(sic)

Victorinus (sequuntur alia nomina


Belgradi rep. (111
S.

duodecim)

8147 vidit Domaszewski).


|

V. p.

1.

m.

1) Inteltege: cultores.

4066
\

Heroi sacrum

Ti. Claudius Mu|casius

v.

s.

1.

m.

HeQm
vidit

KXavdiog Mov\xdaiog v^diu[]\vog xad-iiQtoa^^v]. xara,^ Ti. Prope Tomos rep. (arch. ep. Mitth. aus Oestr. 19, 1896 p. 93 Bormann
eetypum),

1)

Kaxax^ovlcoCi).

4067 Hqwi
Tcav,^
I

.Avko)ViT7]

'

&vaiaaTal nQl lQia JlortiXkiov Zi-

Heroi Aulonite' cultores sub sacerd. Popil. Zip.* Prope Abderam (III S. 7378 Mommsen vidit eetypum). 1) f^ocabulum fortasse a loco quodam in Thracia (Thuc. 4, 103) derivatum (Momms.), 2) Nomen Thra-

eieum.

4067*

(eques
I

cum cane

et alio

animali [apro?] ; serpent arbori cireumvolutus)

Heroi Aulonite

L. Modiarius Lucifer sacer.

134

Caput XI.

Capodimonte prope Neapolim, in aedibus comitissae Olgae Naviloff, rep. dicebatur in agro Neapolitano, sed videndum an ablatus sit lapis ex ora Thraciae (lannelli atti della comissione conservatr, dei monumenti di Terra di Lavoro XXIf^
1895
p. 93).

Simile anaglyphum est infra N. 4069, item in Graecis titulis Heroi

dicatis areh. ep. Mitth. aus Oesterr. 6, 4882 p. 19 n. 58. 59.

4068 deo sancto


pr.,
I

Eroni Briganitio
|

Flabius Prociianus
(

mil. coh. III


|

[CJlaudi.
Valeri.
I |

Mucianus
|

mil. coli. mil. coh.

pr.,

Aureli. Valerianus
|

mil. coh.
|

pr.,

Maximus
v. s.
1.

pr.,

cives Usdicensis* (cj,

vico

Agatapara,

Romae
Samter).

rep. ibi ubi

N. 2094. 4038 (FI 2807

= 52SS2

viderunt ffenzen et
3,

1) Intellegitur

axQaxrjyia OvaSixijaixri provinciae Thraciae, Ptol.

11,8 (Mo.).

Graecum titulum

'Hqcdi Mavifxd^o)

dedicatum prope lambol Thraciae vide

arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 1S, 1892 p. 107 n. 38.

4069 Ero
volutus)
I

et D.*
|

(eques

cum cane aprum

insequens; serpens arbori circum|

matrem''

Romanorum' subscriptorum
|

Menia

luliane,

Tiana'';
|

Lucius Autonius Capito, Nicomedia;


tichu,
I

Gaius Licinius Clemens, n. Abonu(sequuntur sequebanturque alia

G. Aurelius Alexandrus
rep.,
est

n.

Heraclia

nomina).

Prope Tomos

Bucaresti (III S. 7S52 descr. Todlescu

Mitth. aus Oesterr. 8, 1884 p. 3).

honoris causa ita dicta.

1)

Domno.

cf.

arch. ep.

2)

Maler

collegii

Romanorum,

plerosque ex provinciis Bithynia Galatia


docent. STieiQa '^Pcofialwv esl
14, 1891 p.

esse sodalicium, quos Cappadocia fuisse origines adscriptae etiam in titulo Tomitano arch. ep. Mitth. aus Oesterr.
3)

Mirum Romanorum dictum

27 n.

S7.

4)

Domo Tyana

Cappadociae.
lius Seve[rs]

4070

(eques)

Besiul prope

[Her]om Dom[no] Tomos rep. (III S. 7S50


et

vidit

Domaszewski).
se et suos

4071
V.
s.
1.

Domno

Do|mnae* Satrius

Felix B. [p]roc.' pro

m.

Prope Zalatnam (Ampelum 'Daciae) rep. (II1 1289 et melius III S. 7855 vidit Domaszewski). 1) lisdem diis praeterea dedicata sunt tituli Dacici II1 1004 (Do-

minae

et

.)

et III S. 7671 (fortasse titulo

huc spectat etiam

Fanum dominarum, quod

memorari videtur in
procuratoris.

non

satis certae lectionis III 100S).

2)

Beneficiarius

4072 Domn.
Martinus
s.
(

re[^.]

et

Domno
j

et

Bono Evento
1.

pro
(

s.'

Aug.

Ulp.

c*

1.

Vil C. S. Alex.^

v. p.

m.
Salute.

Naissi (III S. 8244 vidil Dumaszewski).

1)

quam

singularis, cf.

Domaszewski

III S. 15812) consularis.


(S.

2)

Strator (sie potiut

3)

Legionis septimae

Claudiae Severianae Alesnandrianae

Alex. erasum, sed

agnitum a Domaszewskio).
\

4073
[

I.

0.

m.

(aquila rostro caput cervinum vel caprinum petens)


j

Tur-

masgade Orthius Aug. hb. tab. v. s. Romae (FI 509S0'' vidit Huelsen; Gatti

bull.

comun. 1886 p. 88

n. 1118).

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina Thracica

et Bithynica.

135

4074
miQus
et
|

(cervut fygient ab aquila adprehenstu)

Turmasgada

Max. Maxi-

luliaDus
ttbi fuit

Recka,

ex yoto pos. Romula Daciae, rep., iam Bukaresti


|
|

Maximiuus

(III S. 8027 vidit Hirschfeld).

4074* G. T. Maz.*
Devae in Daeia
(IIl

4558

Aure. D|ionisiu|s cur. pos. vidit Mommsen). 1) Ge?iio(?) Turmazgadae(?).

4075
C. p.
f.

deo Mj^dyzei*
et suis
|
|

mensam
1.

C. Minulius' Laetus vetran.


|

leg.

VII

pro se

v. s.

m.

imp. Vespasiano VII cos.'

'AvTioxiog*
Dumont).
(cf.

Trjg jcQog /Jd(pvT]v

rode dcoQOv.
Thraciae
is

Aklani
1)

prope Philippopolim
videtur,
p.

rep.

(III 6120

vidit

Du-

Numen Thracicum
inscr.

monl

de

la

Thrace

70

quamquam
7nel.

qui dedicavit fuit ex Syria

p. 308).

2)

Scr. Minuc.

3)

A. 76.

4) Scr. AvTio)(evg.

4076
V. s.
I.

deo
I
I

Andino

sac. Tib.

Cl.

Certus

bf.

cos.*

leg. VII

Cl.

m.

Clem. et Prisc. cos.'

Kacanik prope Scupos (Ueskiib), deinde Ueskiib (III S. 8184 vidit Domaszewski). Beneficiarius consularis. 2) Par consulum qui ita appellati sint non novimus; fortasse errore coniunctus esl Clemens consul a. 458 cum Prisco cos. a. 439, vel Clemens consul a. 193 cum Prisco eos. anno 496 (Mo.).
1)

4077
.

[djeo

Zp[er|i]urd[o

'

sacr.

5]ex. Fl. F[/a]|mina[/is

Ljubanze prope Scupos (III S. 8191 vidil Domaszewski). IVRD excepit Domasz.; supplevil Huelsen (III S. p. 2230) collatis
. .

.]
,

1.

[p.]
.

1)

FO ZP

titulis

urbano

Z^eQ&ovQSu) xal 'lafx^adovXy 7ii(pavTjazdT0ig ^ov TCQaix. sxaxovxaQX- ^XaQevxlvov S^sXwv dvs^xa, et Perinthio, quem servavit Cyriacus (Dumont inscr. de la Thrace n. 72 a cf. Eph. ep. 5 p.256): dil Z^eXaovQdu) avxoxQaxoQi KalaaQi JofjLixiavtp 2e^aax<p reQfiaviXiu x6 i6 vndxtp (a. 88) xxX. (titulo urbano additae sunt imagines ipsorum deorum, vide Bull. arch. comunale 4880 tab. I); quibus addendus est Moesicus editus
(Inscr. Gr.
Sicil. Ital.

981):

&e(j}

AvQ. diovvaioq axQax.

/WQ'^'^'^

arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 44, 4891 p.444:

Jd

Z^sX9-iovq6{<o) MoxdTCOQiq dcoQOV.

4078
V.
s.
1.

dis paternis

Surgasteo'

magno

Patro^

Q. M. Tryphon
|

m.

Renzani ad lacum Benacum, iam Brixiae (f^ 4206 vidit Mommsen). 1) Tii testibus nummis (ap. Mionnet suppl. V 238, 4501. 4505; 260, 4510; 262, 4526. Greek coins in the British Museum, Pontus Paphlagon. Bithynia cet. p. 205. 20i), quos cum hoc titulo iam Eckhel (2, 458) comEidem deo prope Philippopolim, loco dicto Adzilare, a Thrace quodam (ut posuit.
in Bithynia colebatur Zevg SvQydaxTjg,

nomen

ostendit), dedicatus est iitulus hic: Aya&iji xvx^jt &e(p SovQeys&rj inrjxoo} K6[xvg\ Poifi?]^eveog evxccQiaxriQiov (arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 48, 1895 p. 412). 2) Patarus, ut monuit Labus, appeliabatur Tii conditor, teste scriptore rerum
s. v.

Bithyniacarum, quem citat Stephanus Byz.

Tlog (de eodem Pataro Arrianus,

ef

Miiller fr. hist. Gr. III p. 595, 7).

4079
kic,

Glyconi^

M. Ant.
a.

Onesas

iusso dei

I.

p.

Apuli (Carlsburg) rep.


cui

4857 (111 4021 bis ut videtur descripta).


titulus

1)

Deus

dedicatus est
,

etiam

similis

III 1022,

in

nummis Aboniticheos

in Paphlagonia

Mionnet

11 585,

cusis imperantibus Antonino Pio et M. Aurelio (Eckhel 2, 585; 5; Greek coins in the Brit. Mus., Pontus Paphlag. etc. p. 85), re-

136

Caput XI.

praesentatur sub imagine serpentis capite ut videtur huviano. Glyconis nome?i habet etiam Lucianus pseudom. 48, qui multus est de hoe deo novicio Abonitichitarvm.

4080

lovi et IuDo|n. [et] Dracco|n. (sic)^ et


\

Dracce|oae^ et Alejxandro^

Epijtynchanus \C.
Blatsche inter
1)

i^]uri Octavi[am]

c.

v.

posuit.

Scupos et Slobos (111 S. 8238 Henzen vidit ectypum). serpenttm G/yconem, cui dedicala est N.4079, apparet ex mentione Alexandri (cf. not. 3). 2) In uno ex nuvimis memoratis ad N. 4079 dicuntur repraesentali esse duo serpentes (Mionnet suppl. IF 350, 4 ex Vaillant), fortasse draco hic cum dracaena; sed res incerta. 3) Est ipse Alexander Abonolichita propheta dei novi Glyconis, in quern est libellus Luciani ^AXe^av^Qoq rj xpsvSofiavzig.

Draconem hvnc

esse

4081

lovi

Sarso*

Sex. Vibi|us

Gallus^

l[r]ecinari|us,

primipilaris,

praef. kas|tror.
virtutisq. causa
|

leg. XIII G.

G.^ donis dojnatus ab imperatorib. ho|noris


|

torquib. armillis phale|ris, coronis muralib. III

vallarib. II

aurea

I,

has|tis puris

vexillis II,

d. s. p.

f.

In ora Paphlagoniae,

loco dicto Dschidde,

ab Amastri orientem versus (Ka-

loco extat fragmentum Graeci Deus praeterea ignotus. 2) Huic homini titnlum Amastri positum habes supra N. 2665, ubi confer (accedit iam versio Graeca, quam primus Kalinka descripsit, l. c. p.217 /// S. 13648). 3) De legione decirna tertia Gemina Getica (cf. supra N. 4570 not.2) cogitavit Kalinka.
tituli

linka Festschrift fiir Otto Benndorfp. 21S).

ab eodem homine positi (ib.p.246).

Eodem
1)

4082
Caes.
I

I.

0.

m.
I

Taviano'
| |

pro salu.
j

imp. Antojnini et M.
|

Aureli

posierunt municipio . Clausenburgi, ubi fuit Napoca Daciae (I11 860 p. 4580 viderunt Mommsen et Domaszewski). De lovis templo 1) Alius titulus eiusdem dei Dacicus est III 4088. quod fuit Tavii in Galatia dixit Strabo 42, 5, 2 />. 367.
Ga][a?]ae con|sistentes
.

4083
1)

I.

0.

m.
I

Eruseno*

Aur. Alex|ander
h. n. 40, 45.

v.

s.

I.

Prope Clausenburg, ubi fuit Napoca Daciae (III 859 vidit Mommsen).

Ad Erizam

Cariae (Liv. 58, 44; Plin.

424

al.)

retnlit

Mommsen.

4084
Diojgenes
d.

(ftdminum fasces) lovi Olbio^


d.

Seleucus

Hermocra|tus' qui et

Heddernheim rep., postea Frankofurti (Brambach 4454 vidit I. Becker). Zevq oX^iog (Aeschyl. suppl. 526) et Olbiae in Ponto colebatur ut deus tutelaris (TCQoeaxwq ZTJg Ttokecog, Latyschev inscr. Ponti Euxini I n. 25) et Olbae in Cilicia (Heberdey u. Wilhelm Reisen in Kilikien, Denkschr. d. Akad. d. Wiss. Wien
1)

XLIV

4896 p. 85 n. 466;

Journal of

hell. sludies

42, 4894 p. 226); cf praeterea

C. I. G.

2017;

t.

Tropaeensis arch. ep. Mitth. 47, 4894 p. 405.

2)

/. e.

'EQfioxgd-

TOvg (Becker).

4085 pro
..
.

salute

August. M. Aur. Commod.*


|

lovi Olbio

Sabaeo'
|

LongUS

\mil.?] leg.

(fulmen, aquila).

Capuae rep. a. 4885 (Sogliano atti della commissione conservatrice dei monumenti di Terra di Lavoro 4894 p. 28; Mancini ib. 4892 p. 468). 1) Verba M. Aur. Commodi, scripta litteris minoribus, postea videntur adiecta esse. 2) Plane incertum utrum a Sabaeis Arabiae derivatum sit cognomen, an componendum eum

Sabazio.

Tituli sacri et sacerdotam.

lupiter Tavianus.
|

lupiter Olbius. Sabazius.

137

4086
4087

lovi

Sabaz.

Q. NunDius
|
|

Alexauder

v.

s.

1.

m.

Alexander donum dedit lovi Sabazio. Q. Nunnius Romae olim in regione Transtiberina arae duae (yi 499. 4S0 illam nuper Bormann vidil Florenliae), Titulos lovi optimo maximo Sabazio (Sabadio, Sabasio) dedicatos habe* supra
|

N. 2189. 2294.

4088
voce
I

saocto deo Sabazi


|

d.*

Attia Celerina d[ed.] (In latere) per

Pegasi

sacerdot.
in
Capitolio
in

Romae

rep.

area monumenli Fictorii Emanuelis, aedicula

jnarmorea, in qua dea sedens (FI S0948

1)

Bull. comunale i892 p.S64 vidit Huelsen). d fortasse irahenda ad versum qui sequitur et inserenda ante ded.

4089
Clari
I

M. Furius

Clarus
|

pro salute
|

filiorum
|

suorum

M. Aureli
|

et Furiae Clarae

[sanjcto invicto

[.Sjabazi

[3/]rcuriiim

. .

t.

Romae

rep. sub Capitoiio

notisie 1889 p. 22S: vidit

eodtm fere loco ubi ea quae praecedit (Lanciani Hmlsen FI S0949).


*
|

4090 magna dunam


\

Sabazzi, Servilia
posse].
/Irv. p.

parum videor

tuam dic[fis aequare m9g[nitudinem] Romae (FI 50930 viderunt Marinius


litterae perierint, incerlum.

306

el

E. Q. Fisconti).

1)

Quot

4091

(lupiter in aedicula stans)

numin. Aug. deo

lovi Sa|basio

G. lul.

Carasjsounus v. s. I. m. Fichy rep., folium (bractea) argenieum litteris bonis, est Saint-Germain in museo (XIII 1496 vidil Ilirschfeld). Vna reperta sunt multa alia similia foUa argentea, ex quibus decem eadem imagine lovis ornata et in quorum vno etiam
eudern inscriptio exarata esse dicitnr.

4092
lovi
I

deo magno Silvano, Marli, Herculi,


| |

(intra

coronam querceam)

Zabasio

(sub corona) Antullus.

In vico Capranica territorii Praenestini (XIF 2894 vidi).

4093
sacerdoti

L. Luccio^

L.
,

f.

Ter.
cur.
|

Hibero

Ilvir.

iter.

qq.,
|

patrono,
|

sacror. Savadior.
|

r.

p. Interamnat. Liren.,

eorund. et
|

patrono,

CCCC* selecto, Casinates publ. ob merita eius d. d. (X 3197 bis ut videtur descripta saec. XFI. XFII). 1) Lucceio alterum apographum; sed Luccium diclum fuisse ostendit titulus X 3198.
iudici

Casini

2)

Quadringenario.

4094
Romae

Virius
I

Marcarianus

v.

c.

deam Cybeben
P. Septimius

p.

s.

olim, basis statuae Cybeles,

nunc Neapoli (FI 31S


|
|

vidit

Mommsen).
|

4095
millesimi
|

Praesentiae
urbis anni.*

Matris

deum

Felix

ob coronam

rep. trans Tiberim (FI 488 vidit Smetius). 1) Pertinet titulus ad Coronae voeabulo Mommsen putat significari, Felicem vicisse ludis saeeularibus illo anno editis.

Romae

a. 247.

138

Caput XI.

4096
infula viae
I

(navis,

cui statua Matris

dmm

imposita est;

ante

eam mulier quae


et

ad rostrum

alligata

navem
|

tra/iere videtur)

Matri
|

(leum

Navi

Sal-

Salviae' voto suscepto

Ciaudia Synthyche

d.

d. (In lateribus pileus

Phrygius aliaque instrumeJita eultus Phrygii).

4097

Navi Salviae

et matri

deu

d.

d.

Claudia Sinty|[cfte]

Romae rep. in ripa ronae vidit Mommsen, illa

(VI 492. 495 cf. p. 854 hanc Feextat Romae in museo Capitolino ; imaginem huius post alios dederunt Miiller et Wieseler Denkmaler der alten Kunst II tab. LXIII n. 816). Anaglypho apparet repraesentari navem illam, qua Mater deum Romam advecta est, quam navem, inhaerentem vado Tiberino, extractam esse, cingiilo ad rostrum
Tiberis sub Aoentino
alligato,
or.

a Claudia Quinta, vetus fabula erat (Suet.

CI.-2,

Herodian.

1, 41, 4,

Iulian.

Navis Salviae nomine nonnulli putaverunt significari ipsam illam navem pro numine cultam (Mommsen ad VI 494), alii Claudiam inter deos receptam. Cf. lordan ap. Preller Roem. Mylh. ed. 3 II p. S8. 1) Errore bis positum.

V p. 160 Spanh.).

4098
col.

Matrl
|

deum

et'

Navi Salviae
|

Q. Nunnius

Telephus mag.
|

culto. eius^

d. s. d. d.

Romae (VI 494

vidit Marinius).

1)

Magister coUegii cultorum eiv.


]

4099
M.
lul.
I

Matri dejum mag. Idejae Phryg. Fl.


|

Tyche cerno|phor.' per


Gal.'^

Cass. et Cass. Sev.

M. At.
d.

et

Ann. Coss.
'

Olisipone (Lisboa)
est in titulo

(II 179 vidit Huebner).

1)

Cernophora.

Idem munus
|

Neapolitano
filiae

X 1805

m.

Heriae Victorinae

Valerianus
el

dulcissimae.

Cf. infra

Annium Gallum

consules (a.

N. 4142 not. 2. 2) Intellegi M. Atilium 108) putat Huebner; alterius consulis cognomen

[c]aernophoro

M. Herius

errore collocatum esse post coss. ; vereor ut recte.

4100
pedum

(pinus, a

qua pendent crotala,

fistulae, lances;

subtus stat leo ; iuxta

et clava, cui imposita mitraffj)

Matris

deum magnae

Ideae Palatinae^

eiusq. m.^ reiigionis adpar[a]tor^ Navius^ lanuarius.

In vico Les Pennes prope Massiliam (XII 40S p. 812 semel ut videtur descripta
saec.

XVI, nescio quam religiose). 1) Palatina apte dicitur Mater magna, quippe cuius templum in Palatio stetisse notum sit (Hirschf). De templo Matris deum
3j

Palatino cf Huelsen Roem. Mitth. 1893 p.Sseq.

adparnor traditur.

Cf.

N. 4175.

2)

Haec corrupta

esse apparet.

4)

Nomen

corruptum.
|

4101 M.

d.

m.
I

Cereriae'
titulo

v. s.

Fruticia

Venetiis, deinde Catai, sed reperta sine dubio Aquileiae

Thymele M. Statini Dori*. (V796 vidit Mommsen).


I

1)

Idem cognomen in

Bonae deae Aquileiensi supra N.5499.

2)

lidem

homines supra N. 5947.

4102

Matri

deum

et Isidi

G. Menatius G. fiUus
fe|cit

Fab. Severus fa-

num

refe|cit et

pronaum de suo

ex voto.

Malcesine ad locum Benacum^ iam Veronae

(V

4007 vidit Mommsen).


|

4103
Augg.
auspiciis

Matri
|

deum

magnae

pro salute adq.


|
|

incolumitate

dd. nn.
|

et Caess.^
|

Aur. Firminianus

v. p.,

dux

limit.

prov. Scyt.,

bonis

consecravit.
rep., est Parisiis (III 764 vidit

Tomis (KSslendje)

Mommsen).

1)

A.

295 20S.

Tituli sacri et sacerdotum.

Mater deum magna Idaea. Nayis


Usiae L.
fil.

Salvia.

139

4104
variim,
|

M.

d.

m.

in

memor.

Tertullinae
|

sacerd. di-

matris suae,

Sex. Appuleius Marcellus


vidit

d.

d.

Tergette,

nunc Patavii (F SiO

Mommsen).
C.

4105
August.
I

Matri

voto suscepto

magoae cognationis' aedem et aram


|
|

Turranius Cronius
et expolit
|

Illlllvir

d. s. p. fecit

idemque

dedicaviu

Prope Salonas rep. (III


se

S.

8675 vidit Hirschfeld).


ep. Mitth. 15,

1)

Cognationes dictae
aliqua inter

in titulis Salonilanis (III S. 8676. 8687) collegia

hominum cognatlone
1890 p. 99).
rifecit,

coniunctorum (Bormann arch.

4106 Curia Pris|ca Matri magnae phorum* cymbala tynpana catillum


|

fanum

signa posuit, Iaro|I.

forfices''

aram dat

[a.].

Clissae agri Saloniiani (III 19S2 cf. III S. 8S67 viderunt


feld).

Mommsen

et Hirsch-

1)

Intellege delphicam

cum

laribus et ceriolaris, ut est in N. 4108).

2) Forficex

ad caslrationem pertinere putat Momms.

4107 magnam
(

Acca L. f Prima

ministra Malris

magnae Matrem
|

refecit
refecit.

et inauravit et Atti|ni

comam

inau|ravit et
|

Bellonam
|

(In latere arae) Attini

aram, lunam argent.

p.ZZ' posit P. Marius

Pharetra

sacer. (eadem fere repetita in

summa

parte arae).

Corfinii rep. (IX 3146 vidit

Mommsen).
|

1)

Pondo

unciis duabus.

4108
et
I

Decimia C.

f.

Candid.

sacerd. M. d. delficam

cum

laribus

ceriolaris n.

XXX.

Sabionettae olim, sed aliunde eo adlata, nunc Feronae (FI 50972


vidit

Orell.

2S05

Mommsen).

Oriundam puto Formiis, ex quo oppido etiam


Sabionettam veneraf, vel Mintumis.
|

aliut

titulm

(X

6077) saec.

XFI

4109

Decimia
saec.

C.

f.

Candida'
1)

sacerdos

M.

d.

Atthin

d. d.

Caietae olim in episcopi palaiio, vel, secundum alios,

Mintumis (X 6074 ad

exemplum factum

XFI).

Eodem quae N.
|

4108.

4110 M. d. m. Q. Publicius Hermes aedituus et Secunda


I
|
|

Charito

sacerdos et

C. Publicius

cymbalistria (in lateribus cymbala; urceus

vel patera).

Tergeste rep. a. 175S, nunc Grafenegg prope Krems


descripta saec. Xf^III/XIX).

(V

519

p.

1022 saepius

4111
p.
I

p[ro salute imp. Cae\saris]


(sic)

[Fjjelicis*

Q. Caecilius

Fus-

cus archigal|lus coloniae Ostenlsis

imaginem
(tic)
\

Matris

deum ar[genteam
d.

cum
I

signo

Nemesem
|

kannophris

Ostiensibus d.
c.

4112
gentiam
sibus
(sic)

Q. Caecilius
|

Fuscus archigaljlus
|

0.

imaginem

Atjtis

ar-

p. I

cum

sigillo

Frugem

(sic)

aereo* cajnnophoris Ostien|-

donum
4113

de|dit.

Calpurnia
(tic)
\

Chelido
|

typum Matris

deum'

argenti
|

p. II

cantnoforis

Ost. d. d.

et dedicabit.

140

Caput XI.

4114

Q. Domitius
|

Aterianus pat.

et

Domitia

Givitas mat.

sig-

num

Attis

cann. Ost. d. d. (in latere: apex Phrygius et lituus; in allero latere:

syrinx).
Ostiae rep. prope
descripsi).

templum Matris deum,

ibi fere ubi

1)

Initium inscriptionis erasum.

2)

N. 4HS. 4162 (XlF 5i 57 Cuius Frvgis vel Phrygis

signum

Caecilius

Fuscus donaverit cannophoris, obscurum.


et

3) Cf. vit.

Elagah. 7:
cet.

Matris etiam deum sacra accepit

tauroboliatus

est,

ut lypum eriperet

4115
(XIF 58
tab. S

Numini

Attis C.

Cartilius

Euplus ex monitu deae*.


est

Ostiae rep., ibi fere ubi eae quae praecedunt,


vidi;
2).

^.

imago signi cum inscriptione


1)

signum dei iacentis marmoreum Monumenti deW Instituto vol. IX

Matris

dmm.
(

4116
posuit.

Atti
I

C. Antonius

Eutyches arjchidendroph.
|

pro salute sua

Toviis rep., est Parinis (111 765 vidit

Mommsen).
sacrum,
I

4117 (fragmentum

statuae) sancto Attidi

Genio dendroforofecit,

rum

C. Met|teius
dedicavit.

Exuperans dendrofor|us decretarius * de suo

Ublenti

animo
et

Schmidl).

Rusicade (PhiUppeville) in Numidia (FIII 7936 cf. p. 1878 vidertmt IFilmanns 1) Fortasse dendrophorut faclus ex decrelo quindecimvirum urbis

Romae (Momms.).

4118
XVvir
sacris

Matri
]

deum

raagnae

Ideae

Pompeius Rusonianus

cos.,

faciundisS

taurobolium movit^.

Prope Gabios rep. ara (XI f^ 2790 semel descripta saec. Xf^III exeunte, ac\) Ut quindecimvir sacris faciundtt memoratur in actis ludorum saecularium a. 204; cf. Eph. ep. 8 p. 295. 2) Cf infra N. 4157/8.
curate ut videtur).

4119
conlata
|

Matri

deum

tauroboUum indictum

iussu ipsius

ex stipe

celebrarunt publice Narbon. Narbone (XII 4521 semel ut videtur sed accurate descripta

saec. XFII).

4120
bovis)
I

imperio
|

d.

M. taurojpolium provinciae*
|

{caput arietis, caput


|

Narbonensis

factum per C. Batonium


[

Primum flaminem
|

Augg.,
|

pro salute dominorum

impp. L. Septimi Severi


|

Pii Pertinacis

Aug.

maximi et M. Aureli Ant. Aug.* Narbone (XII 4525 bis ut videtur descripta saec.XFI Xnil). 1) Tauropolium provineiae est etiam in fragmento Narbonensi XII 4529. 2) Reliqua defieiunt (Getae nomen sine dubio erasum) ; lapidem fractum fuitse non traditur.
Ara|bici Adiabenici Parthijci

4121
taurobolium

Matri
|

deum

Pomp. Philumene,
|

quae prima L[a]ctor[a]e


bit descripta taec.

fecit.

Laetorae (Lectoure) in Aquitania (XIII 504 semel vel

XFI).

4122
felcerunt,
culiani*.

M. deum

lul.
|

Valentina
et

et

Hygia Sil[a]nae'
|

tauropolium

XV

k.

Nov.

Pol.

Apro

cos.*,

sacerdote Zmin|thio

Pro-

Tituli sacri et sacerdotum.

Attis.

Taurobolla Matris deum.

141

4123
II

sacrum

M.

m.''

Anl. Prima
j

tauropollium
|

fec.

host. suis
|

sacerdotib. Zm|iDthio Prochani^ et


COS.

Pacio Agrippae
caput bovit, capul
|

[PolUone II
arietis).

et

Apr\o

XV

k.

Novemb.
|

(in lateribus

4124
hostis
I

sacrum

M. m.*

Marciana

Marciani

f.

tauropohum

fecit

suis
arietis).

sacerdojte

Zmintio Pro|cuhani hb.'

(in lateribus caput bovis,

caput

Lactorae (XIII 507. 50S. 509 vidit Hirschfeld).


2)

1)

Scilicet ancilla.

18 Oct. 176 (tam post PolUonis

quam

post Apri

nomen poni debuit signum


ab
aliis

itera-

tionis).

Eodem anno

et

die Lactorae laurobolia facla sunt


J\.

muUeribiu,

Idem sacerdos memoratur etiam XIII 506. 508, et quidem, cum eodem Pacio j4grippae XIII 506. 4) Sacruvt Malri magnae, 5) Apparet hunc tilulum posilum esse post manumissum Zminlium.
XIII 506, item ut videtur
4123.
3)

4125
taulropol.

pro salute

et incolumijtate

domus

divinae

r.

p.

Lactorat.

fecit (in lateribus caput bovis, caput arietis).

4126 pro
niae

salute imp.

M.

Antoni Gordiani

Pii Fel.

Aug.
stalu

et Sa|bi|

Tranquiljhnae
(

Aug.

totijusq.

domus
|

divi|nae

proq.
|

civitat.

Lactor.

tauropohum
|

fe|cit

ordo Lact.,

d. n.

Gordiano

Aug.
et

II et
|

Pom-

peiano

cos.

VI idus
|

Dec.*,

curantib. M. Erotio Festo

M.

CariDio

Caro, sacerd.

Traianio Nundinio^ (in lateribvs caput bovis; patera).

Lactorae (XIII 520. 511 vidit Hirschfeld).


a privatis multis tauroboUa Lactorae facta
4128.

1)

8 Dec. 241.

S7int,

cf.

ad N. 4128.

Eodem

die etiam

2) Cf.

N. 41%7.

4127
kal.
I

s.

M.

d.
I

Val.

Gemina'

vires escejpit (sic) Eutyche|tis'' VIIII

April.' sacerjdote Traia|nio Nundijnio*, d. n. Gordi|aDO et Aviola cos.'

Laclorae (XIII 510 vidit Hirschfeld).


2)

1)

Eadem femina

est

N. 4128.

Nomen
(cf.

Eutychetis,

cuius vires excipiuntur, pro tauri nomine Barry aUique

sanguinis^,

N. 4129. 4151), hominem inteUegi vult Esperandieu. vit. Claud. 4, fast. Philoc, cf. C. I. L. I ed. 2 p. 515). dote cf ad N. 4128. 5) A. 259.
habent

3)

4)

24 Mart. C^dies De hoc sacer-

4128
id.

s.

M.

d.

Val,

Gemin|a* tauropohjum accepit*


d.

hostis suis sajcercos.,


|

dote Tra|iaDio NuDd[m][io,

n.

Gord|iano

II

et

Po|mpeiaDo

VI

Dec
Lactorae (XIII 518 vidit Hirschfeld praeter paucas Utteras in principio

fine

iam deperditas).

1)

Cf N.

4127.

2)

ACePIT

lapis.

Eodem plane modo concepti sunt tituU XIII 512 dem sacerdote Traianio Nundinio, Matri deum
cepto solo XIII 512.

517. 519

3)

S Dec. 241.

et

dedicati, a

eodem die Lactorae, eomuUeribus omnes, ex-

4129
Ihim pub.

Vi^tor
I

SabiDi
f^ceraf,
|

fil.'

vlres tauri*,
|

qu6 proprie
|

per tauropoj-

fact.'

COUSacrdivit (In utroque latere: gladius, vel fax).

Lactorae (XIII 525 vidit Hirschfeld).


luUi fiUo dedicatus.
4140.

SimiUs

est titulus

1)

Idem ut videlur homo XII

1516.

XIII 522 a Severo

2)

Cf N.4127.

4151.

3)

PubUce factum (factnm perscribitur XIII 522).


[pro salute

4130
Pi]i

imp. M. Aur.

Commodi
|

Antonini Aug.
fecit

domuusq.

divi|Dae, coIod.

Copiae Claud. Aug. Lug.*

taurobolium

142

Caput XI.
(bucranium)
|

Q. Aquius Anlonia|nus pontif. perpetuus Pusoni luliani archi|galli^ Inchoatum XII


kal.

ex vaticinatione*
VIIII
|

kal. Mai.,

consum|matum

Mai. L. Eggio Marulio

Cn. Papirio Aeliano cos.',


|

praeeunte Aelio

C[as/rense] sacerdote,
altero latere: secespita).

tibicine Albio

Verino. (In laiere:


slatio

cajmt arietis; in

Tain ad Rhodanum, ubi fuit Tegna

viae f^ienna

(XI1 1782 vidit Hirschfeld), 1) Paiica litterarum vestigia quae agnosd poterant omisi (videtur hoc loco fuisse nomen Matris deum). Pro 2) Cf. N. 4151 seq.

f^alentiam ducentis

colonia Lugdunensi sacra facta esse et a sacerdotibus Lugdunensibus in provincia

Narbonensi non longe a Falentia, testirnonio est, ut iudicat Hirschfeld, illum locum attributum fuisse Lugdunensibus. 3) Cf. N. 4132 not. 5. 4) Idem archigallus est in titulo Lugdunensi infra N. 41S2. 2S Apr. 184. 6) Idem Aelius 5) 20

Castrensis est in titulis Lugdunensibus infra N. 4132. 4135.

4131
d.'
I

taurobolio Matris d. m.
|

Id.,
|

quod factum
|

est ex imperio Matris

deum,
1

pro salute imperatoris Caes. T. AeH


eius,
|
|

Hadriani Antonini Aug.

Pii p. p.

liberorumque

et status coioniae
|

Lugudun.,
\

L. Aemiiius

Carpus
et a

Illlllvir Aug.,

item

dendrophorus,
|

(caput bovis)

vires excepit*
|

Vaticano^
|

transjtulit,

ara et bucranium

suo inpendio consacravit,


et

sacerdote

Q.

Sammio Secundo ab
Lugudunens.
factum est
|

XVviris

occabo

corona exornalo^
|

cui sanctissimus ordo

perpetuitatem sacerdoti decrevit,


|

App.

Annio
caput

Atilio

Bradua, T. Clod. Vibio


|

Varo

cos.'

L. d. d. d. (in dextro latere)

Cuius mesonyctium
arietis.)

(ensis

hamatus)
1) d.

id.

Dec. (In

sin. latere:

Lugduni (XII1 1731


3) Collis

vidit Hirschfeld).

errore addita.

2)

Cf N.

4127.

Faticanus urbis Romae, ubi certe aetate labente praecipuam sedetn horum sacrorum in urbe Roma fuisse docent tituli infra N. 4143. 4147 seq. 4) Cf. N. 417S. Sacerdotes quindecitnvirales, ut plerumque dicebantur, habes etiam N. 4140.

4184. 418S.

5)

A. 160.
/ / / / / / / / /
1

4132 / / / domus divinae


dendrophori
|

/ / / / / / / / / / /
|

numinib. Aug. totiusque


|

et

situ*

c.

C. C.

Aug.
|

Lugud.^

tauribolium
|

fecelrunt

Luguduni consistentes,
I

XV kaL
|

lulias

imp.*

/ / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / /

Marco Sura Septimiano


sacerdote
|

cos.*,

ex vaticinatione''
|

Pusoni
j

luliani archijgalli^

Aelio Castrense",
|

tibicine Fl. Restituto.'

Honori omnium^
arae remisit.
caput
|

CL Silvanus perpetuus
d.
d.

quinquennalis inpenldium huius


in altero latere:

L.

d.

(In latere: caput bovis infulatum;

arietis, ensis

hamatus.)
vidit Hirschfeld).
2)

Lugduni (XIII 17S2


formula pro salute^. Augustae Luguduni.
deinde in spatii

mianus hoc

solo

Erasa nomina Commodi, qui sextum cunsul fuerat a. 190, vacui partem postremam inirusum Marco Sura, cum aniea Septinomine appellatus esset. 5) '^Ex vaticinatione archigalli sacra
4)

1)

Erasa Commodi nomina (cum


3) Coloniae

Expectaveris

statu.

Copiae Claudiae

huius generis peragebanlur eliam in Portu


-midia (infra N. 4136)
tibicen est
et sine

Romano

(fr.

Fat. 148) et Milevi in


6.

NuIdem

dubio

alibi.

6)

Cf.

N. 4150 not.

7)

N.4155. 4154.

8)

Omnium, puto deudrophorum, quorum quinquen-

nalis videlur fuisse Claudius Silvanus.

Tituli eacri et sacerdotum.

Taurobolia
Sepjtimi

et criobolia

Matris deum.

143
et

4133
Clodi
I

pro

salute

imp.
Caes.*

L.
|

Severi

Perlinajcis
et
sta|lu
c.
]

Aug.
C. C.

D.

Septimi Aibini

domusq. divinae
|

Aug.

Lug.^ taurobollium fecerunt Aufustia


ex voto,
I

Alexandria et Sergia

Parthenope
|

praeeunle Aelio Castrenjse* sacerdote, tibicine Fl.


est
|

Restiluto."
|

Incboatum

sacrum VII idus

Mai.,
|

conjsummatum V
"
|

id.

easdem^
|

[>Jmp.

L. Septimio Severo Perlinac. Aug.

II cos.

[L.] d. [d. d.]

(In utroque latere: ensis hamatus, caput bovis, caput arietis.)-

Lugduni (XIII 1735


vocabula erasa,

vidit Hirschfeld).

1)

D. Clodi

Septimi Albini
2)

Caes.

sed vestigia litterarum certa comparent.

Claudiae Augustae Luguduni.

3)

Cf.

N. 4132.

Coloniae Copiae

4)

9H Mai.

5)

Erasum

nomen D.

Clodi Albini Caesaris, iterum consulis a. 194.


[pro]

4134
totiusque

salute imp. L. Septimi


|

[5ere]ri Pii Pertinacis


|

Aug.

et
|

M. Aureli Antonini Caes.

imp. destinati^ et

luliae

Aug. Matris castr6r.


|

domus
|

divinae

e6rum

et statu c. C. C. Aug. Lug.^


|

taurobo-

lium fecerunt

Septicia Valeriana et

Optatia Siora ex voto,

praeeunte
|
|

Aelio Antho sa[cerdote, sacerdotia Aemi|Iia Secundilla, tibicine Fl.


tuto, apparat6re^ Vire[io

Resti-

Hermetione.

Inch6atum
|

est

sacrum

IIII

nonas
|

Maias,

consummaltum nonis eisdem*,


|

T. Sextio Laterano

L. Cuspio
et

Ru[/jino COS.'
N. 415S

L. d. d. d. (In lateribus ensis hamatus; capitu bovum

arietum.)

Lugduni (XIII 1734 vidit Hirschfeld). 1) A. 197 (cf supra N. not. 2. 3) Idem munus infra N. 4175. 4) 47 Mai.

4i6).
5)

2) Cf.

A. 197.

4135
lute]
I

crinobolium

(sic)

factum [Matri]
\

deum magn.
\

Ideae pr[o safojtiusque do-

imp. Caes. L. k[eli Aureli]


eius]

C[ommodi Augusti^

m[MS divinae

....
In parte aversa tabulae legitur titulus pertinens ad
et 17S

Ostiae (Xlf^ 41 vidi).

taurobolium factum inter annos 169


peratorii erasi

(XIF 40).

1)

Vestigia nominis im-

non
d.

satis certa sunt.

4136
M. Aureli
Aug.] et

M.

m.

I.

sanctae

sacrum factum
|

pro salute
|

[t]mp. Caes.

Se|[uert

Alexandriy
|

Pii

fel.

Aug.
|

[et

luliae Avitae
|

Mamaeae

domus

eor. divinae,

Qu[tn<t]

Claudii Basilicus

nap.* et Mnesius

criobo[?t]|um fecerunt et ipsi susc[e] perunt per C. Aemilium Satur|ninum

L. d. d. d. sacerdotem, ex va|ticinatione archigalli*. Milevi in Numidia (FIII 8205. FIIl S. 19981 Schmidt vidit ectypum. 3) Cf. N. 41S2 2) Non intellegitur. 1) Alexandri et Mamaeae nomina erasa.
|

not. 5.

4137 pro

salute

imp. Maxi[mtn]i' Aug. et


|

M[aa;tit]'

Caes.

tauro-

bolium mojvit* Petronius Majrcellus^ sacerd.

de suo.
|

4138

criobolium et

aemobolium movit*
llllvir.

de suo Petronius Mar|-

cellus sacerdos,

VI

kal.

Dec.

Primo
hanc

et

lusto^

Teate Marrucinorum (IX 5014. 5015

vidit

Augusti
saec.

et

Caetaris erasa plerique omiserunt, enotavit unus


videruni.

XFL XFII

2)

Cf N.

4118.

3)

Mommsen). 1) Nomina eorum qui lapidem (^attuorviris Primo et lusto.

144

Capat XI.

4139 ex
cius
I

iussu Matris

deum pro
|

salute imperii
|

tauribolium fecit Publi|

Valerius Fortunatus Thalamus;


|

suscepit crionis' Porcia Bassenia;

sacerdote Aurelio Stephano.

Dedicata VIII k. Apr.* Pio et Proculo cos.'

Cordubae (II
deurn, cf. C.
I.

S.

SS21

vidit Huebner).

cogitatione supplendum bolium putat L. I ed. 2 p.SiS).

Momms.

Etiam

dies

Accipiendum esse pro xQiov et 25 Mart. (dies Hilariorum Matrit 27 Mart. praecipuum locum habuit in
1) 2)

sacris Matris

deum

(cf.

C.
I.

I.

L. I ed. 2 p. 51i;

VI
|

3702).

3)

^. 258.
suis hostis et

4140
apparam.^
|

M.

d.

m.

sacr. trib. taur.'


I

fecer.

cum
civit.

omnib. L. Dagid. Marius


et
|

pon|tif.

perpet.
|

Valent.

et
|

VerulUa Martina

VeruUia Maria
et Otaci|liae

fil.

eorum

pro salute imp. et Caesar.


|

Phihpporum Augg.
Zosimione
ci|vitat.

Severae Aug. matris


[

Caes.
et
|

et
|

castror.,

praeeun|libus sacerdolibus Iuni[o]

Tito XVvir.^ Arausens.,


|

Caslricio

Albens., et Blattio

Paterno

civitatis

Voc,
|

et Fabricio
v.
s.
1.

Orfito Liber.''
|

patris,

et ceteris adsisltentibus sacerdolibus,


|

m.*
cos.''

Loco^

vires con|ditae die prid. kal. Oct.

imp. Philippo Aug. et Titi|ano

Deae

Aug7Jsl.ae (Die) rep. (XII 1S67 semel saec.

XFII

nescio a quo descripta).

2)
(sc.

1)

Tribus tauris (propterea quod tres homines pro tribus principibus sacrum

fecerunt, itemque trium civitatum sacerdotes verba praeivemnt, ut pulat

Apparamentis.
sacerdote).

3) Quindecimvirali
5)

(sc.

sacerdote)

Haec fortasse corrupta.

6)

Momms.), 4) Liberi ; cf. N.415I not.4. 7) 50 Se/d. 24S. Cf N. 4129.

4141
et

taurob[o?mw factum Matri deum]


J
\

magnae
\

\d[aeae pro salute


Fel. Aug.* et [imp.
\

vktoria]
C.

imp. Caes. C. Y[ibi Treboniani Galli Pii]


\

Caes.

Vibi Afini Galli]

Veldum[mam
[et]
\

yo/]usiani P[ii Fel.]

Aug.^ to|

t[m]?q.

domus
.

divin. eor.
.

sen[ofMS,

X]Vvir.
|

s.

f.,

equestr. ordin.,

eTi[ercituum],
Ostiac

va[/]ium, navigantium^,
vidi).

(XIV 42

1)

Galli yiomen rasura temptatvm.

Veldumn-, Volusiani, Aug. vocabula. 3) Conferri potest quod apud Apuleium met. 11, 17 sacerdos aliquis fausta precatur ''principi magno, senatuique et equiti, totoque Romano populo, nauticis, navibus, quaeque sub imperio mundi nostratis reguntur^;
item Deli votum aliquis solvit vjieQ savzov xal Twv (Bull. de corr. hellenique 6, 1882 p. 528).
imperatoris facta spectant fragmenta

2)

Item erasa

v7iQ

zwv
illud

n?.oit,Ofiev(ov

Ad

alia taurobolia Ostiae

ndvpro salute
est inter

XIF

40. 45,

quorum

scriptum

annos 169 et 17S, cf. ad JS.415S. Praeterea sacra ex vaticinatione archigalli pro salute imperatoHs in portu Ostiensi fieri solita memorat (Jlpianus de excus. (fr. Vat. 148).

414E

M.

d.

m.

I.

Aug.

sac.
(

pro salute impp. Caess.


'

C. Valeri

Diocle[fta]ni' Pii Fel.


Fel. Aug. totiusq.
|

Aug.

et

M. Aureli Valeri M[aa;i|mtanj]


|

Pii Pii (sic)

divinae

domus eorum

Q. Minthonius
|

Fortuna|tus
|

sacerdos, perfectis

ritae (sic) sacris


|

cernorum''
|

crioboli et tauroboli,

sufTragio ordinis col.

suae Mact. comprobatus

antistes,

sumtibus

sujis,
(sic)

tradente Claudio Bolno sacerdote


et sacratis
|

una cum
I.

universis dendrolforiis

utriusque sexus

v. s.

a.

Mactari in Africa (Gauckler bull. arch6oL du comite des travaux hist. 1897 Tilulus scriptus inter annos 284 et 295. p. 424). 1) Nomina imperatorum erasa. est N. 4146. Huc videntur perU2] Taurobolium criobolium cemo perceptum

Tituli sacri et sacerdotum.

Taurobolia Matris

deum

et Attis.

146

nere cernophorae, cf. xupra N. 4099. Plane sitnilis eU titulus eodem loco repertus scriplu paullo anle hunc, imperante Probo vel Caro (BuU. archeol. 1891 p. S29).

414o
lus
I

M.

d.

m.

I.

et Attinis
|

(Cybele seden* in curru a leonibut vecto; ex

ndverso Altis puer, pinui innixus, maerenti similis) L. CorDelius Scipio Or[/'liV.

c, augur, taurobolium
et Anulliuo COSS.*

sive

criobolium

lecit,

die IIII kal. Mart.


|

Tusco

(In parte posHca pinus;

taurus et aries.

In latere

allero fistulae ac tibiae, in altero faces

cum

crotalis).

olim in ecclesia S. Sebastiani ad viam Appiam, nunc in villa Albania (FI SOS vidit de Rossi; delineavit Zoega bassirilievi tab. XIII. Xlf^). De imagi-

Romae

nibus Matris
1)

deum

et Atlis, et

de ornamenlis laterum

cf.

Zoega

l.

c.

p. S1 seq,

26 Febr. S9S.

4144 M.
ex voto
I

d.

m.

et Attidi
|

L. Cornelius Scipio

Orfilus

v.

c,

augur,

taurobolio sive

criobolio lacto.

Capitolino (Fl S06 vidit Henzen).

Rotnae rep. prope ecclesiam S. Sebastiani ad viam Appiam, nunc in tnuseo (Jna reperta est ara Sarapidis infra N. 4396.
d.

4145 M.
V
coiiss.,

m.
k.

1.,

dd. nn. CoDstan|tio et Maximia|no nobb. Caess.


| |

XVIII

Mai.*,

lulius Ilalicus

v.

c, XVvir

s.

f.,

tauro|bolium
illinc

percepi
pendent;

felic.
iti

(in latere dextro pinus,

ex cuius ratnis hinc syrinx,

pedum

lutere sinistro capita tauri et arietis,

tympana duo).

Rutnae rcp. in Faticano,

cum

basilica S. Petri ampliaretur a. 1608 vel 1609,

una cum N. 4147 seq., nutic Parisiis (FI 437 vidit Henzen). Transtiberina Phrygianum (Frigianum scribilur) fuisse,

In urbis Rotnae regione

scilicet locutn Matri deum Phrygiae (supra N. 4099) dicalum, testatur Notitia urbis Roinae; is loctis videtur esse hic ipse, ubi hi tituli reperti sunt (cf. Preller Regionen der Stadt Rom p. S9). 1) 16 Apr. 30S.

4146
pias
h.
f.,

polentiss. diis [M. d.


sacr.^
[rfeM/n]
|

m.

I. et At]\li

Menotyranoo*
j

Sera-

Malris et Proserpiuae,

laurobolium
sac.
|

criobol.
|

caerno'
|

perceptum per
|

Fl.

Antoni|um Eustochium

Phryg.
coll.

max.^
s. f.,

praesentib. et tradentib.
die XIII kal.
|

cc. vv.*

ex ampliss. et sanctiss.
|

XVvir.

Maias Cerealibus% dd. nn.

Constanlino max. Aug. V et


|

Licinio iun. Caes. coss.'

non indicatur (FI S08 servavit unus codex CyriaMijv TVQCCVVOq (de quo cf. IFadditigton ad Lebas 3, 668. Perdrizet bull. de corr. hellin. 1896 p. S6 seq.) aetate labente cum Atti videlur esse cotifusus; similittv N. 4147 seq. 2) Honesla femina, sacrala (?). 3) Cf. supra N. 4142 not. 2. 5) Clarissi4) Sacerdos Phryx maximus alibi non reperilur. mis viris. 6) Cereulium dies fuit 19 Apr., testibus hetnerologiis (cf. CIL. I ed. 2
sine dubio, sed loeus
catius Parmensis).

Romae

1)

p. 56S).

7)

A. 519.

4147
Africae,
|

Matri

deum magnae
|

Idaee

summae
s.
f.,

pa|renti,
|

Hermae
v.
|

et Attidi
|

Menotyranno*
perfecto
dicavit,
|

invicto,

Clodius Hermogeuianus
|

Caesarius
taurobolio

c, procons.
criobolioque
|

praefec urbis Romae',


|

XVvir
|

XIIII kal. Aug., diis animae


d. n.

suae mentisque custodibus,


Aequitio conss.'
10

aram

Gratiano Aug. ter


II.

et [F/.J

Dkssau, Inscriptioned Latinae

146

Caput XI.

4148
ceryx
i.

M.

(1.

m.
v.

I.
I

et
|

Attidi

Meno|tyranno conser[vatoribus
|

suis,

Cae|lius Hilarianus
|

c,
L.,
|

duodecimbyr
d.
|

urbis
|

Romae*,
|

p.

s.*
|

et
et

hiero-

M.^,

s.

d.

s.

Hecate',

d.

n.

Gratiano Aug.

Mero-

baude

conss.

IH idus
d.

Maias^.
et Attidi
I

4149
Flavianus
|

M.
v.

m.

I.

sancto

Menotyranno,
f.,
|

Q. Clodius
|

c,
|

pont. maior^,

XVvir

s.

septemjvir epulonum,
|

pontifex dei Solis,


Aprilibus
|

taurobolio criobo|lioque percepto

aram

dicavit,

nonis

FFIl.

Merobaude

H
f.,
I

et

Saturnino
(sic)

conss.^"

4150
bolio
j

u" c
|

sacerdus
diis

maxima

M.
d.
|

d.

m.

I.,

tauro|

criobolioque
|

repeti|to
Fl.

omnipotenti|bus M.
|

et Atti

aram
|

dicavil,
V.

nonis Apribbus

Merobaude

v.

iterum

et Fl.

Saturnino

c.

conss.'

4151
publicus
I

diis

omnipotentibus
Q., pontifex
|

Lucius Ragonius
|

Venustus

v.

c,

augur
|

p.
|

r.

Vestalis maior,
|

percepto taurobolio
Illl el
(

crio|

bolioque

kal. lun.

d. n.

Valentiniano

Aug.

Neoterio conss.'^

aram consecravit. Romae rep. cum una


not. 1.

JS. 414S (FI 499 305 recens repertas descripsit Grimaldi, solam postremam quae nunc extat in museo Capitolino vidit Henzen). 1) Cf. JS.4146

Incertum qua parentela coniunctus cum Clodio Hermogeniano Olybrio supra N. 4270/1, et ipso proconsule Africae et praefeclo Jirbis Romae. (Hunc esse Claudium qui viilgo appellabatur, proconsulem Africae a. 568 570, praefectum urbi
2)

anno quo hic titulus positus est 574, coniecerat Seeck praef. ad Symmachum p, XCFIII non recte; nam hic Claudius appellabatur Petronius Claudius, teste titulo Africano nuper reperto Bull. areh. des comite des tr. hist. 1899 p. 155.) 3) 19 lul.
eo ipso
574.
7)

4) Cf.

supra N. 1198. 1249.

5)

Pater sacrorum,
(sic

6) invicti

Mithrae.

Hagenbuch, recte ut videtiir, 8) 15 Mai. 577 (post Gratiani nomen numerus 111 omissus est). cf. N. 4132). 10) 3 April. 585. 9) Pontifex maior sive Festalis, praeterea fuit pontifex Solis. 11) Fidelur superesse ex nomine feminae; vxor fortasse fuisse Flaviani eius qui eodem die tauroboHum percepit (N. 4149). 12) 25 Mai. 590.
Sacerdos dei Liberi, sacerdos deae Hecatae

4152
sius^ V. c,
sistorio
[

dis
I

magnis

Matri

deum

et Attidi Se|xtilius Agesilaus

Aedecon-

causarum non

ignobi|lis Africani tribunalis orajtor et in


libellor.
|

principum, item magiste|r

et

cognition.

sacrarum, ma|

gister epistujlar., magister

memoriae,

vicarius praefector. per

Hispanias
|

vice

s.

c^, pajter

patrum'

dei Solis invi[cti Mithrae, hierofanta


|

Hecatar.,

dei Liberi archi|bucolus, taurobolio


sacra[vit

criobolioq. in aeterjnum renatus


(

aram
(

dd.
(in

nn.

Valen|te

et

Valentiniano

iun.

Augg. conss.

idib.

AugUStis*
aries ;

dextro latere pinus, e cuius iruncis pendent tibiae


e cuius

et tiara,

item
item

in sinistro pinus itidem,

ramis pendent tympanum

et fistula,

taurus.

tergo faces, patera, vasa).


in regione Suburae

Romae
13, 3, 4.

exacta saec. XFI).

2)

(FIS10 bis pulo vel ter descripta vel certead lapidem Est Aedesius viagister memoriae memoratus ab Animiano Fice sacra cognoscens. 4) 45 Aug. 576. 3) C/. infra N. 4234 not. 5.

1)

Titnli sacri et sacerdotum.

S.

Taurobolia Matris deum.

147

4153
p. R. Q-S
I

dis

magnis'
et

Ulpius Egnatius Faventinus


d.
i.

v.

c, augur pub.
|

pater

hieroceryx

M.,
|

archibucolus dei Liberi,


|

hierofanta Hecatae, sajcerdos Isidis, percepto

taurobolio criobolioq.

idihus

Augustis dd. nn.

Valente Aug. V et Valentinialno Aug. conss.^


|

feliciter.

Vota Faventinus bis deni


ut mactet repetens aurata
item pinus, a qua

suscipit orbis,
|

fronte bicornes\

(In dextro latere ptnus, a qua crotata et fistulae pendent, iuxta aries' in sinistro

pedum

et fisiulae S. Petri,

duae pendent, iuxta taurus).


fortasse stetit

Romae
1)

olim prope hasilicam

antiquitus

in

eodem

sacrario in quo N. 4HS. 4147 seq. (Fl 304 descripserunt Smelius, Metellus,

alii).

Mater magna

et Attis.

Quiritium.

3)

A. 576.

4)
et

2)

Augur

publicus

(p. u. b.

traditur) populi

Romani
li-

Suscepit vota Faventinus, ut post viginti annos

ceret ei iterare

tauroboUum ;
d.

cf.

N. 4134.

4154
bus suis
I

[M.

m.

I.

Attidi

menotyranno
v. c.

dis

magnis

e]t
|
|

[f]u[f]atori-

Ceionius RuOus Volu[s]|anus


|

et

inlustr[ts],

ex vicario

Asie, et* Ceio|ni Rufi Volusiani* v. c.


et ex

et inlustris

ex prefecto [pre]|torio
et

prefecto
|

ur[6j]'

et

Cecine LoUiane* clar[mt]|me


fi[/tMs],
| |

inlustris

fe-

min[e],

deae Isidis sacerdotis,

iterato,

viginti

annis exp[le][tis
lun. d. n. Va-

taurobolii sui^

aram

constitii[t7]

et consecravit,

kal.

[/en]|tiniano Aug. IIII et Neoterio c[onss.]' Romae (FI 312 ad exeinpla potissimum Sabini et FI 311 usus est Ligorius ad fingendam FI 333*.
Rufi Volusiani
c. v,

et Morillonii).
1)

Hac

et

abundat.

inscriptione
2)

In huivs

et Caeciniae (sic) Lollianae c.

f.

1, 6, 3. 6, 4, IScet.).

Carton decouvertes en Tunisie p. 112. 3) Praefectus urbi fuit a. Eundetn esse, Lampadius qui appellatur ab Ammiano

praediis positus est

Africanus 363 (cod. Theod.


t.

13, 3, 4. 27,
4)

3,

3 cet., coniecit Seeck Herm. scribendum: taurobolio suo.

18, 294,
5)

praef in Symm.

p.

CLXXFIIl.

Fortasse

25 Mai. 390.
|

4155
tam
(sic)
I

Aemilia
posuit
|

Serapias

tauroboHum
|

fecit

et
(

aram taurobolaidib.

per sacerdotes
cos.'
rep.,
est

Valerio Pancarpo,

Mais AnulA. 199,

lino II

et
I

Frontone

In Portu vel Ostiae

Romae (XIF 59
|

vidit Henzen).

1)

4156

M.

d. s.

Val. Avita

aram

tauriboli
|

sui nataHci red|diti' d. d.,

Publicio Mystico. sacerdojte Docyrico Vale|riano, arc[^]igallo Emeritae rep., est Matriti (II S.3260 Huebner vidit ectypum). 1) Fortasse hoc voltiit dicere Avita, pro die natali se aestimare diem quo taurobolium suscepit (Zippel Festschr. fiir Ludw. Friedldnder p. 499).

4157

Natalici virib.'

Valer. lulUua

et lul. Sancta. (In latere caput

arietis; in altero latere

harpe

et pileus.).

natalici,

Burdigalae (XIU 373 vidit Hirschfeld). 1) Ara dedicata videtur Firibus i. e. eius diei, quo lullina et Sancta taurobolio initiatae eiusque viribus

renatae sunt (Hirschf.).

4158
4159

Viribus

aeterni
|

(sic)

taurobolio
|

Sempronia
|

Eutocia.

Viri[6]us

aeterni

taurobolio

P. Ulattius

Priscus.

10*

148

Caput XI.

Fortasse non ad Matris Taurinis (V 6961. 6962 illam vidit Mommsen). Phrygiae, sed ad Mithrae cultum pertinent hi tituli. Taurobolium Feneris Caeleslis hnhpn infrn N. 4S71.

barbati,

4160 (sacerdos femina, velata et vittata, in peetore gestans protomen viri manu sinislra coronam quernam sustinens, d. pateram; iuxta ara) Matris deum m. I. sacerdos maxima Laberia Felicla
|
|

Romae (Fl 22S7

vidit IJenzen).
|

4161
Idaeae et
lib.
I

C.
|

Camerius

Crescens
|

archigallus Matris
|

deum magnae
sepulturae

Attis populi Romani,

vivus sibi fecit et

Camerio Eucratiano
|

suo, ceteris

autem
e.

libertis utrilusque

sexus loca singula

causa.

H. m.

h.

n.

s.*

Romae (FI 218S

vidit Henzen).

1)

Heredem exterum non sequetur.


| |

4163
(in ipsa cista

Ostiae rep.

M. Modius Maxximus (sic) archigallus coloniae una cum J\. 4HS, cippus formam cistae habens, cui
|

Ostiens.

insidet gallus
leo, inter

pedum,

tibia,

syrinx, et ab alio latere arbores, sub quibus

quos Attis ut videtur imago); iam Imaginem Monumenti deW Imtituto

Romae vol. IX
|

in museo Lateranensi
tnb. 5*
/5,i'.

(XIF 58S

vidi,

4).

4163

d.

m.

L. Barbunteio
|

Demetrio archig.
integr.
|

Salonitano,
|

qui

annis XVII* usq. ad

ann.
|

LXXV

sacra

confecit

Barbunteia

Thallujsa chstera^ patrono


lader in

pientiss. posuit.

Dalmatia (III 2920^ ex codice quodam scripto saec. XFII). 1) Intellege: inde ab anno aetatis decimo septimo. 2) Non intellegitur; cistera alius codex (III p. 1026); fortasse fnit liberfa (Hnebner).

publico,

4164 Ti. Ciaudio Veloci hymnologo* primo M. d. I. Amerimnus lib. patrono optimo. H. m. d. m. a.

e[f]

Atli[n]is*

in codice

Incertum quo loco descripta, sed Romae puto, servavit Hartmannus Schedel quodam Moiiacensi (Rull. delV Inst. 1884 p. 1SS). 1) hymnologio, 2) m. Incertum an ad Matris deu?n cullum pertineat hymnologus die attilis traditur. de campo Caelemontano FI 947S.

4165

Aeliae Receptae Romae (FI 2264 semel ab

tympanistriae

M.

d.

m.
vel

I.

ignoto auctore saec.

XVI

XFII

descripta).

4166
Romae

Nicae

rep. extra
. .

Pomponilae, fanati|cae, monu|mentum. portam Tiburtinam (Lanciani bull. comunale 188S


f.
.
|

p. 107).

4167
niae
|

enio C.
|

Fatah
|

[decjurioni
|

[sp/endijdissimae
| |

[co/]o|

C[aes]ariensis,

religioso,

antistiti sanctissimi

numinis

Matris

deum,
I

dendrophori

dignissimo.

Caesareae Mauretaniae (FIII 9404 partem vidit fFilmanns).

4168
pillato*,
I

dis

m.
I

L. Vettio Syntropho
|

religioso

a Matre

magna

ca-

Vettia

Amor

de suo

fecit
|

posterisque eorum.

dicuntur etiam ab

Romae (FI 2262 saepius descripta saee. XFI). Amobio S, 16 (Henzen).

1)

Passis

cum

crinibus Galli

4169

Sex. Annius Celer religiosus de Capitoho, Romae (FI 22 6S temel descrip ta saec. XFI).
|

h.

s.

e.

Titali sacri et sacerdotum.

Sacerdotes Matris deam. Dendrophori.

149

4170
risq.
I

(cymbala, lympanum, mitra Phrygia) C. lulius Epae|nitUS religi|o|

SU8 sibi et L.
suis.

Raio Felici

sacerdoti

Malris deum,

b.

m.

p.

poste-

Larini rep. (IX 734 vidit Drettel),

Religioti,

ad quorum agrum

perlinebat

4894, fortatse et ipti

Matrem deum
|

colebant.

Malris

4171 M'. Poblicio Hilaro margarltdrio, collegium dendrophorum deum m. I. et Attis quinq. pp.', quod cumul^ta omni erga se
|

benignil^te^

meruisset, cui statua ab eis

decreta poneretur.

Romae

rep. in

Mittk. 1891 p. 110).

monte
1)

Caelio, ibi ubi N.

S992 (Fl S097S detcr. Huelsen Roem.

phorum Romanorum

est

Quinquennali perpetuo. Alius quinquennalis collegii dendrosupra N. 1919, alius VI 29691. 2) Hilarus hic dendro-

phoris Silvanum dono dedit appellatum dendrophorum

(v.

supra N. SS40), ted etiam

videtiir eit batilicam aedificasse appellatam Uilaria7iam (N. S992).

M.

d.

4172 dendrophoris Polensium m. L lo[n(]m cum sepultura


|

C. Laecanius
dedit.
|

Theodorus
|

sace[rd]os

In

fr.

p. XLII,

in ag. p.

XLII.

Potae

(y

81 vidit Mommsen).

4173
signum
|

C. Atilius

Bassi

sa|cerdotis
|

lib.

Felix,

appajrator'

M.

d.

m.,

Silvani dendrophoris
reji.

Ostiensibus d. d.

Ottiae

ibi

uhi N. 4176 (XIF SS vidi).

sac.

1) Cf.

N. 41S4.
s. [/.]'

4174 ex
c. c. V. V.*:
I

s. c.

dendrophori creati qui sunt

sub cura XVvir.


[d.],

Patron.* L.

Ampius Stephanus
|

M.

qq.

dend.^ dedi-

cationi huius

panem vinum
id.

et sportulas dedit.

(Sequuntumomina LXXXVII).

Dedicata VII
sl

Oct., III et semel cos.^

Puteolit vel potiut


1)

traditur.

rorum.

3)

Cumit rep. (X S699 descr. solut Capaccius saec. XFII). Sub cura quindecimvirum sacris faciundis clarissimoriim viPatronus. 5) 5 Oct. anni 2S1 4) Quinquennalis dendrophorum.

2)

ut videtur

(ef.

Borgheti opp. 7 p.

44).

4175 M. Magrio Basso


in

L. Ragonio
in

Quintiano

cos.',
|

k. lunis,

Cumis

templo
|

divi

Vespa|siani

ordine

decurionum,
|

quem M.

Mallonius
|

Undanus

et

Q. Claudius AciUanus

praet.''

coegerant,

scribundo sorte

ducti adfuerunt Caelius Panjnychus, Curtius Votivos, Considi]us Felicianus,

referentibus pr.'

de sacerdote faciendo Matris

deae

(sic)

Baianae in lo-

cum

Restituti

sacerdotis defuncti, placuit uni|versis Licinium


|

sacerdotem

fieri.

XV
|

Secundum
|

sac. fac* pr.*

et magistratibus

Cuman.
|

sal.
|

Cum

ex epistula vestra cognove|rimus creasse vos sacerdotem


in

Matris

deum

Licinium Secundum
luntatem vestra
(sic)

locum Claudi
ei

Restituli defunc|[/]i^
|

secundum vo|

permisimus
\
|

occavo et

corona", dumtaxat intra


valere.
|

flnes coloniae vestrae, uti.

Maximus
|

Optamus vos bene promagistro' suscripsi (sic) XVI kal.


Fl.

Pontius Gavius

Septembres, M. Umbrio

Primo

T.

Coeliano cos.*
rep.,
ett

Prope Baias
2) Praetoret.

Neapoli (X S698 vidit Mommten).

\)

A. S89.

3) Praetoribut.

4)

Quindecim(viri) tacris faciundis.

5) de-

150

Caput XI.
7) Promagister quindecimvirum tacris fadundis. 6) Cf. N. 4451. Par consulum suffectorum praeterea ignotum.

func|coi lapii.
8)

4176
cantus*
I

P. Cl. P.
|

f.

Horat.

Abascantiano

fil.

dulcissi|mo P. Cl.

Abas-

pater,

qq.

II

corp. dendrojphorum Ostiens.


|

(In latere dextro)

M.

Antius Crescens Calpurjnianus*, pontif. Volk.

et
|

aedium

sacrar.^ statu|am

poni in campo Matris

deum
cos.

infanlilem permisi,

VIIII kal. April.


|

\Plau-

tianoY
canto

II

et Geta*

II

1) De hoc Claudio AbasSimilem permissum pontificis Folcani Ostiensis habes infra N. 4402. De pontificatu Folcani et aedium sacrarum Ostiensi cf, CIL. XIF p. 3. 4) Ptautiani nomen erasum, Getae rasura temptatum,

Ostiae rep. ibi fere ubi N.


cf.

ad XIF 328.

WS

(XIFS^i
JS.

vidi).
3)

2)

Cf.

supra

4IS1.

hoc errore;
not. 2).

Geta hic frater Septimii Severi fuit, non filius (cf. supra N. 216S Significatur annus 20S, dies qui praecessit Hilaria, cf. ad N. 41S9. T. Attius T.
1.

nam

4177

Atianus

(soleae duae) sac. Matr.


|

mag. Ves[fi]nar.

ex Victoriae*.
Inieramniae Praetuttianorum (IX S061 vidit Dressel).
explicationem temptavit

1)

Haee obscura;

Mommsen
j

l.

c.

4178
ror. Isidis,
et
I

L. Pacilius Taur.
v. a.
1.

sac.

Matr. magn. et
|

Suriae deae et sac]v.


a.

LXV,

et

L. Publilius Auctus
|

pater eius,

LXX,

Publilia L.

Nice mater eius, v. a. C, h. s. s.* Prope Brundisium rep. (1X6099 Mommsen vidit ectypum).

1)

Hic

siti sunt.

4179

d.

m.
I

T. Flavio C[^]r[y]sopa[erfj]*

sodales ballatore[s]

Cy-

belae^ benerae|renti fecerunt.

Romae (FI 9265


(variant apographa).
sive saltando (Henz.).

aliquoties detcripta saec. XFII).


2)

1)

Nomen non certum

Sodales ballatores Cybelae videntur esse dicti a ballando

4180
cus,
I

elsinius Capitolinus ex aede

Bellonaes Pulvinesis' fanati-

M. d.2 d. d. Romae, sub signo matronae sedenlis (FI 490 servavit Fabretti). 1) Pulvivinensem Bellonam vel certe aedem eius dictam putat Mommsen (ad FI l. c), a piilvinari circi propterea quod ea aedes sita fuerit prope pulvinar circi Flaminii.

2)

Mairi deum.

4181 Q.
cuius monito

Caelio Appollinari
(sic)

(sic)
\

fanatico de aede
(sic)

Bellonae Pulvin.,
|
|

hasla

in

aede

Bellona
|

in luco

dicata
|

e.st,

Firet
|

mia Tyche

coniugi suo benemerenti


lib.

sibi

posterisque suis

fecit,

Firmiae Euresini

b.

m.;

vix.

an.

XXXIX

me. V

d.

XXIL
pateram tenent;
|

Romae (FI 2252

vidit Henzen).

4181*
duo
cultri)

(vir tunica et

chlamyde indutus, dextra ramum,


|

sin.

d.

m.

L.
|

Comelio lanuario
v. a.

fanatico ab Isis Serapis


d.

ab aedem

Bellone Rufiliae,
|

XXII m. XI

XXI,

fec.

C. Calidius Custos

amico b. m. Romae (FI 2254


Itit et

vidit de Rossi). Serapit videtur indicari.

1)

Aedet quaedam Bellonae tita in regione

Tituli sacri et sacerdotum.

et

Bellona. Minerva Berecyntia.

151

4181^
Primigenius,
Marliale
|

C.

Cominius Pyrrichus
|

L. Novius Priscus et L. Campius


\

fanatici tres

a pulvinar. Synelhaei (nc),


|

hic fuerunt

cum

sodale.

Actiani Anicetiani
i/i

sinceri.'

Salvio sodali feli[c]iter.*

Pompeiis, scariphalum
meister).

Confert editor titulum C. Ummidii Actii Aniceti pantumimi (X 1946); ab eo fortasse hi sodales appellati. 2) In alio pariete eiusdem domus scaripha1)

pariete dormis alicuius privatae

(If^HSS

vidit

Zange-

tum

ext: [Py]rrichus Salvio sodali sal. (If^S1S4).

4182

(imago cistophori, cum


|

cista

ad pedes) L. Larlio Antho cistopho|ro


Quintius Rufinus
fecit
fratri

aedis Belionae Pulvinensis

fecit C.

et

domino

suo pientissimo,
gentei Quintius
|

cui et

monumentum
rep.

interius ag|ro ApoHinis ar-

Rufinus.

Romae

in

monte Mario qui dicitur


et

(VI 2235
'

cf. p.

5307

vidi).

4183
cilla

Atlini sacr.

Minervae

Paracentiae

Mummeia
1)

C,

f.

Atti-

sacerjdos oh taurobojlium^ Beneventi (IX 4S59 viderunt

Mommsen

aliique).

perilur

IV.

4184. 4186.

Cf. praeterea
|

ad N. 41SS.

Idem soloecismus

re-

2)

Fortasse non integra in

fine.
)

4184

Attini

sacrum

et Minervaej

Paracentiae

Terentia Flaviana
|

sa-

cerdos secundo loco* XV|vir.* ob laur. tra|d[tf]u a ServiHa


Beneventi (IX 1S41 solus descripsit saec.
liter in

Varia sac.prima'.

XVII Pacca

Beneventanus).

Africa habemus sacerdotes Cererum loci primi (infra N. 4469 cet.).

1)

Simi-

2)

Quin1S42.

decimviralis (cf supra N. 4151).

Similis fuit titulus item Beneventanus

IX

4185
nuari[a]
|

Attini

sacrum

et

Minervae Berecint.*

Concordia

col. lib." la|

c[i/]mbal.'
|

[/]oco secundo,

ob

criobolium factum M. de.


|

ma.,
|

tradentib. Septimio

Primitivo augure et sac,

Servilia Varia et Terentia


(

[F/ajviana*

sacerd.
|

XVvir.,
|

praeeunte

Matris

deum

in
|

ara taurobolica
II

Haec iussu Mamio Secundo. duojdena cum vitula crem.* sub die
|

V
1)

idus Aprilis

Modesto

et

Probo

cos."

Beneuenti (IX 1S58 solus descripsit saec.

XFII

Verusitis Beneventanus)

Berecyntia (minus recle Paracent- N. 4183 cet.) saepe dicitur

Aen. 6,784. 9,82 cet.) a populo quodam Phrygiae (Strabo Minerva vix diversa,- cf. Preller Mylh. ed. 5 II p.591. 2) Coloniae liberta fcollib. et deinde lanuari traditur); pleno nomine Beneventum dicebatur colonia lulia Coneordia Augusta Felix Beneventum, unde liberti reipublicae dicebantur Concordii. 3) Cymbalistria , cf. supra N. 4110. 4) ELISVIANA traditur; correxit Henzen collala N. 4184. 5) Cremata? (videntur nonnulla non recte excepta esse). 6) 9 Apr. 228.

Magna mater (Vergil. Xp.469 cet.), a qua haec

4186
coloniae*,
in

Atlini

sacr.

et

Minerjvae

Parachintiae

L.

Sontius

Pineius

lustiajnus eq. R. adne.*,

vir princi|palis,

duumvir
|

et

muneralrius natalis

omnibus honoribus

perfunct.

et sacerdos Matri

deum m.

I.
|

primordio suo taurobojlium a se factum traden|tc simul Cosinia Celsina


praeeunte Flavio Libejrali har. publ.' primario.
|

consacerdote sua,

Beneventi (IX 1S40 servavit Verusiiu).


2)

1)

Equitis

Romani adnepos.
cuius

Dies natalis coloniae celebrabatur munere gladiatorio,

lustiantu,

curalor fuerat

3)

Harurpice publico.

152

Caput XI.

4187

lovi

optimo ma[a;tJm[o]
|

et

Minervae Zizim[mene]'
y.al

anelevd^sQog O^A^^]

[Zi^i^^rjvrj

Iconii (IIJ S. 15658 descr, A. Koerte).

Tvxji x

1)

Eariem sine dubio M^ttjq (vel

MnZvQ

9^S(vv) Zi^ifiTjVT],

cui dedicati sunt tituU Graeci reperti Iconii (arch. ep.

Mitth. aus Oesterr. 19, 1896 p. 51, 10),


p. 257, 9),

Laodiceae Combustae (Ath. Milth. 15, 1888

Soatrae in Galatia (lournal of hell. studies 1899 p. 280), hic ab aliimnn archigalli. Zizimmenes vocabulum non diversum a Dindymene notissimo agnomine Malris deum coniecit Ramsay Ath. Mitth. l. c. (cf. Kretschmer Einl. in d, Gesch. d.
griech. Sprache p, 196).

4188
descr. Pick).

deo Invicto

typum aurochalcinum
rep., lamella

Solis.

Augustae Rauricorum (Basel-Augst)

aenea, nune Turici (XIII S261

Cf. IS. 1661; praeterea

N. 1837.
|

4189
sen).

Invicto INeviod.*, deo Charito summ.'' Wieden ad Savum, non longe a loco ubi fuit Neviodunum
I |

(III

1)

Neviodunensium,

sc.

servus.

2)

Summarum,

sc.

5921 vidit MommviHcus vel dispensa-

tor (sic

nude servi

dieti etiam

F1058. 1X4456; cf praeterea F85. 757. IX 3177).


|

4190
VII k.
lul.
I

invicto Mithrae,

Apronianus arkar.
cos.*
|

rei p.*

d. d.

Dedicatum

per C. Arennium Rea}tinum patrem^. Nesce in Aequiculis (IX 4109 vidit Dressel). Ad idem Mithrae sacellum videtur pertinuisse IX 4110. 1) Arkarius rei publicae, sciiicet Aequieulorum. Idem Apronianus eodem loco etiam Serapidis et Isidis signn dedicavit (infra N. 4581). 2) 23 lun. 172. 3) Cf N. 1264. 4148 (not. S). 4135. 4198. 4227. 4240 cet.

Maximo

et Orfito

4191
[y] leg.
1

Soli invicto
V.
s.

Mithrae
1.

sacrum

P. Nas[e]lh|us Pr[oc]li|auus*

m. Boeckingen, prope Heilbronn (Brambach iS84


VIII Aug.

bis vel ter descripta saec. Xf^II).

Idem eodem loco dedicavit N. 2613. 4048, anno titulus positns esse putandus est.
1)

p. Chr. 148,

quo tempore etiam hic

4192
dexlro cnlter

Soli
I

invicto

imp.*

C. Pauli|nius lus|[/]iis

cos.* (in latere

et securis).

4192*

Virtuli'
I

Invicti

imp,'

C.

Paulinius

lustus

cos.''

(in

latere dexiro pnterea et urceus, in sin. contns capulo

quodam

vel

manubrio praeditus),
hess. Gesch., n.

Friedherg rep. in ruderibus Mithraei (Goldmann Archiv


1893/9 p. 312 ciim tah.;
cf.

f.

F. 2,

Cumont mysteres de Mithra

prodiit etiam lapis infra N. 4236,


vel imperatu, sc, dei (timiliter

1) Imperio (sic recte ut videtur Cumont p. 475) Brambach 286: d. S, i. imp. C. Amandinius Veriis buc. Notizie degli scavi V. 8. I. 1. m.}; cf supra N.5114 CIL. F795. F1 119. 50894 1889 p.244. XIF75. 74 cet. 3) Cf infra N. 4505. 2) Beneficiarius consularis.
I

II p. 538).

Ex eodem Mithraeo

praef. vehic. Gaianus* duo (V 3791. III 4802 ilium vidit Mommsen). yidetur praefectiu vehiculorum in capitibus viae trans Alpes ducentis geminas aras statuisse. 1) Fortasse idem Gaianus qui iuridicus Alexandreae fuit a. 167, cf. P. Meyer Herm. 52 18ff7 p. 226 not. 2.

4193

Invicto
et

patrio

Ulb.

(sic)

Mediolani

Viruni

rep., lapides

4194

deo Sol. injvicto Mijthrae


|

M. Aurel.
|

M.

f.

Sergi|a Carnu|nlo
v. s.
1.

Sabilnus praejfect. leg.

111

Aug. p.

v.

Maximi|nianae',

m.

Tituli sacri et sacerdotum.

Sol invictus Mithras.

153

Lambaesi (f^III 267S vidit Wilmanns). 1) Voeabulum xcalpro deletum, potl mortem Maximini, antequam legio ipsa Gordiani iussu tollerelur (Wilm.).

4195

(protomae Solis

et Litnae) (leo invicto

Mytre

leg. II

Herculiae* fec.
|
|

(Milhras tnurum immolans) cors

p.

votum solverunt I. a. Sitifi (FIII 8440 vidit yiUefos.se; imaginem dedit Cumont mysteres de Mithra II 40S fig. 528). 1) Nomen legionis inditum a Maximiano (cf. supra N. 2781),
el VII,
titulus.
Sff7

nec multo poslerior erit hic


toribus habes supra N. 659.

Titnlum deo SoU inviclo Mithrae anno

Camunti dedicatum ab impera-

in

4196 omnipotenli deo Milrhae (sic) Appius (Mithras immolans tanrum, quem invehuntur canis, serpens, scorpio; ivxta corvus; supra Sol et Luna; in angulis inferioribus lampadophori duo) Claudius Tarronius Dexter V. c* (licat. Neapoli, rep. in Pausilypo (X 4479 vidit Mommsen; imaginem dedit Cumont monum, relat. aux mysteres de Mitkra II p. 230 fig, 8S). 1) Fir clarissimus (homo
|

praelerea ignotus, qui tamen videtur


filius Appitis

fuis.se

consocer Nicomachi Flaviani, supra

N. 2947, socer Nicomachi Flaviani iunioris, cf, supra N, 2948 not. 2, a quo huius Nicomachus Dexter, cf. supra N. 2948 fin. cum not. 14, partem nomitraxit;
cf.

num

Seeck praef. in Symmach. p. Ll).


|

4197
a

deo invicto M. templum vetusta.


|

conlabsum, quot
v.

fuit
|

per m.
t."

annos amplius
novo
restitui
|

L desertum*, Aur.
fecit,
|

Hermodorus
est divo
|

p. p.

p,

N.

quot edificalum

Maximiano Vlll

et

Maxi-

it[e]r. Agg. con.^ Quar. Ursiniano cur. Tanzenberg prope rudera Firuni, nunc Klagenfurt (III 4796 vidit Mommsen). 1) Templum aedificatum anno 511 (cf. infra), desertum per annos amplius quinquaginta, videtur restitutum esse imperante luliano. 2) Fir perfectissimus, praeses provinciae Norici mediterranei. 3) A. 511 (divi vocabulum Galerio Maximiano fortasse iam in ipso titulo anni 511 additum erat, propterea quod per

mino

partem anni Galerius iam fuerat ex

vivis

exemptus,

cf.

Mommsen Herm.52.S40 not.2).


Soli
|

4198 pro
larus
I

salute Aug.,

in

honorem

d. d.*,
|

invicto Mythr. Hin. tem. vetustate

Aug.
I

lib.

tab. p. r. N.' et Epictetus


refe[c.],

ark.
|

Aug.
d. n.

conl[a/)]s.'

sumptu suo cum pictura


1

imp.
|

Gordiano Aug. et

Aviola c[o.j*,

sacerdot. Licin. Marcelio pat[re].'

D. VIII k. lulias", Q.Viv...

Toltschuch prope rudera Viruni (III 4S00 vidit Mommsen).


vinae.

b)

1)

Domus

di-

3)

regni Norici (dispensatnr p. r. N. est III 4828). Fortasae idem templum Milhrae ad quod pertinet N. 4197. 4) A. 259.
2)

Tabularius patrimonii

(?)

Cf N.

4190 not. 5.
(in

6)

24 lun. (dies

solstitii).

4199
s.

latere

tauri a

Mithra immolati; ex vulnere tauri non sanguii

profluit sed enascuntur spicae)


d. d.

Alcimus

Ti. Cl.

Liviani ser. vilic*

S.

M.

V.

Romae, nunc Londinii anaglyphum marmoreum (FI 718 cf. 50818; imaginem Cumont textes et monuments relalifs aux mysteres de Mithra II p. 228 fig. S9 Eadem inscriptio praeterea extat in plintho monumenti (Cumont cf. I p. 187). I. c). 1) Ti. Claudii Liviani (praefecti praetorio Traiani, cf. supra N. 1523)
dedit

servua vilictu.

2) Soli

Mithrae votum

solvit,

donum

dedit.

154

Caput XI.

4200

Soli invict. Mit. d.

d.

L. Agrius Calendio.

Ostiae, in

pavimento

sacelli Mithriaci tessellato

(XIF 36 ex imagine

C. L. Fis-

contii ann. inst. 1864).

4201*

C. Caelius

Hermaeros

(sic)
|

antistes huius loci


|

fecit

sua pec.

4201^
fecit

(puer facem attollens) C. Caelius

Ermeros
j

antjistes huius lo|ci


|

sua
|
I

pec. (In latere) positi

XV

k.
I

Febrarias

Q. lunio Rus|tico

L.

Plaut[jo]

Aquilin[o]

co[s.]*
|

4201
fecit

(puer facem demittens) C. Caelius

Ermeros

antjistes

huius

lojci

sua
|

pec.

Ostiae rep. in
1)

A. i62.

eodem sacrario in quo


saerario Mithrae
(sic)
cf.

De hoc

IV. 4200, arae tres (XIV 61 S9 vidi). Cuviont mysteres de Milhra II j>. 240 seq.

4202
IIII et

ara posita asstante

sacerdote Se[a;.]
fili

Creusina' Secundo,
Felice

ut voverant Ma|ximus et

Victorino

II cos.''

Maximinus

imp.
|

Comm|odo Aug. Pio


et bela

Soli inbicto Mitre


|

M. Ulp. Maximus, praejpo|

situs labellari|orum,
(sic)

aram cum

suis

ornamentis

domini

insicnia

habentes^

n. IIII,

ut voverat, d. d.

Romae, nunc Florentiae (FI 746 vidit Kiessling). 1) JSomen fortasse Etruscum. 2) A. 485. 3) Fela inlellegenda esse, in quibus symbola Mithrae

picta erant coniecit, Marinius Arv. p. 406.

4203 M. Aurehus
ex viso posuit,
|

Aug.

lib.

Euprepes

Soh

invicto Millhrae

aram
|
|

prosidentibus Bi|ctorino palre et Ia|nuario.*


cos.''

Dedicata

IIII

non. lunias L. Eggi|o Maryllo et Gn. Papijrio Aihano Bomae (FI725 vidit Uenzen; Huebner ex. scr. ep. 505). 2) 2 lun. 184.

1)

Cf.

N.4204

not.

4204
hus Aug.
1.

(serpens
I

caudam mordens) numini invicto


|

Soli Mithrae
I |

M. Aurej

Euprepes una cum


|

filis

suis d. d.,
|

sacerdote Calpurnio
II
|

lanuario.* Dedicata
II
I

VII kal. Maias imp.


cos.=^

L. Septimio Severo Pertin.

Ilomae, cippus marmoreus, una cum JV. 4205 adservatus, una cum eo puto rep. (FI724; imaginem monumenti dedit Cumont mysteres de Mithra II p. 208 fig.56). 1) Fidetur esse idem lanuarius, qui N. 4205. 2) 2S Apr. 194: erasum est nomen

D. Clodii Septimii Albini.

4205

(Mithras tam-um immolans,- prope collum tauri) Soli invicto


|

L.

Aur. Severus

cum paremboh[s]

et

ypobasi

voto

fecit.

(Infra) Soli inpatr.^

victo Mithrae fecit L. Aur. Severus, praes.* L. Domilio

MarceUino^

domus Columnae Quirinalibus, nuper in museo Torloniae (FI 726 cf. 50821; imaginem dedit Cumont mysteres de Mithra II p. 194 fig. 20). 1) Praesidente. 3) Patre (cf N. 4190 not. 5). 2) Cf N. 4206.

Romae

rep. in hortis

4206
Apr.
I

L. Aur. Severus, sic ut


III

voverat, iuvictum

deum
|

dedic, mens.

Commodo Aug.

et

L. Antistio Burro cos.',

[p]raes.*

Domit.

Marcellin. patr.'

Romae (FI 72S

vidit Henzen).

1)

A. 181.

2)

Praesidente.

3) Patre.

Titali sacri ct sacerdotum.

Sol invictus Mithras.

155
II

4207
s.

dicalus
I

id.

Sept. Antonino Aug.


|

II

et

Sacerdote

cos.'

N.

S.

i.

M.' duo
|

Gessi Gastus
|

et

Severus simu|lacrum exornajtum voto

posu|erunt,

prosedente

Sentini in Umbria rep.

Augurino sacerd.' una cum N. 4213 (XI S736 vidit Bormann).


G. Propertio

1)

A. 219

(ceterum consuhnn nomina alia


ait

Bormann).

manu

incisa esse ac reliqua, fortasse antiquiora esse,

2)

Numini sancto

Solis invicti Mithrae.

3)

Fortasse pater C. Pro-

pertii Profuturi, qui circa

annum 260

Senlini sacris Mithriacis 'prosedebat' (JS.421S).

4208
Aemilianus
|

Invicto,
I

prosedente

Sevio Facundo,

Umbri

Rufinus et

leones.

Sentini in Umbria rep. (XI S75S vidit Bormann).

4209
victo

ponit In|victo deo

austo*^ po]nit lebienls*

Fronto;

aram In-

1)

deo au|sto* F." leven|s* ponit, pre|sedente pajtrem patra|tum* leone]m. Isla, nunc Ovieti (II 270S. II S. S728 Huebner vidit ectypum). Augusto? (Mo.). 2) Libens. 3) Litlera incerta (Frontonis nomen iterum
In Asluriae vico

indicari

putat Hite.).

4)

Alius paler patratus


esse

in

reUgione Mithriaca
cet.

est

infra N. 422i; videtur

non diversus
M.*,

pater patrum N. 4213. 4263. 4267


d.

4210
antistites,

deo
et

sancto

sacratis^

p.^

Placidus

Marcellinus

leo,

Gunlha

leo (Mithras

tavmm

immolans).

Romae rep. in Subura (Fl 757 vidit Brunn, imago est ann. inst. arch. 1864 1) M, N, quam repetivit Cumont mysteres de Mithra II p. 198 fig.24). 2) SACRATHIS (litteris H et contignatis) videtur esse in lapide. Intellege, signum Mithrae sacratis (cultoribtis Mithrae cf. N. 4211. 4262. XIF 286 cet.) dono datum esse (cf.
tab.

N. 4217. 4264. 4561

cet.).

3)

Donum
]

posuerunt.
]

4211
Cateljlus et

deo Soli invicto

Mytrae, felix Messala,

cum omnes

sacratos,

Dianus posuerunt. Romae (FI 750 vidit Henzen).

4212
mes
et
1

G.

Valerijus
s.

Heracles pat.'
p.
c.

et

G. Valerii
idi.

Vitalis
irap.
|

et

Nicoj|

(sic)

sacerdojles
|

p.

s.

r.*

D. d.

Aug.

Gom.

VI

Septi]miano

cos.'

Ostiae rep., in basi statuae

marmoreae
tenentis

dei Mithrae vultu leonis, alati et

serpentibus cincti, clavim utraque


dedit

Cumont monum.

relat.

infra N. 4227. 4228.

2)

(XIF6S vidi; imaginem post alios aux myst. de Mithra II p. 258 fig. 68). 1) Idem est Sua pecunia posuerunt. 3) 15 Ai/g. 190.

manu

4213
peio Sex.

(protome dei Solis radiata ; hinc patera,


fil.
j

illine secespita)

Sex.

Pom|

Maximo

sacerdoti Solis

in]victi

M.*,

patri
j

patrum,

qq.
et

corp. treiect.* t6ga|tensium,


merijta eius

sficerdo]tes Solis invicti M.'

ob amorem

semper hajbet.' Romae apud Atexandrum


(cf. not. 2),

Castellani negotiantem

antiquarium, sed Ostiae

tine dubio rep.

tabula aenea,

iam

in

museo Britannico (XIF 405

p.482 viderunt Hensen


culli

et

Mommsen).
cet.:

quennali corporis treiectus

vel aes.). 1) Mithrae ( 2) QuinOstiae fuit corpus lenunculariorum treiectus Lu-

(XIF 409

cf.

2S4), item ut videtur corpus treiectus


similis

marmorariorum (XIF42S)
4S1),

et fortasse

alia

denominationit collegia
est.

(cf.

XIF

unde hoc quoque

corpus Otliense fuisse putandiim

3)

Non

intellegitur.

156

Caput XI.

patri patrulm G. Rii^/".] i. M. Eutacto'' C. R. Viri|lis fil. Fal Romey, vbi fuit vicus f^enetonimagensis, in ruderibus Mithraei rep. (XIII 2340 vidit Hirschfeld). 1) Invicti Mithrae. 2) Ad eundem ut videtur Rufium Eutactum pertinet titulus XIII iS09.

42U

dei

l^ieu en

4215
patroni'-^

cultores d. S.

i.*

Mithrae.

prosedente C. Propertio Profuturo

Coiedius Proculus

Pompon.

Victor

Rantif. Verus

Ligurius Theodotus

Statius Velox^

Caesoni. Dexter

Mussius Vindex
Coiedius Hilarinus

Vassiden. Verus

lanuarius Sent.*

Helvenat. Celer

AeHus Ylas'
Coied. Pamphilus

Sentin.^ jP^*^'' lanuarius Carfan. Achille.


Titius Caslor

Casidius Rufin.*
Antist. Renign.

Aduren. Theseus
Coied.

Pompeus Pompeianus
Gessius Optabilis

Auxanon

Aetrius Irenaeus

Ligurius Clementinus
Plotius Fortunatus

Helven. Gemellin.
Sentin.' Valentin.
lulius Victorin.
Caecil. Sozo[n]

Licinius Faustus

Aetrius

Romanus*

Asinius Commodi[an.]

Ve

d.
t.

menesterio
Sevio FeHce."

Visenn. Quinqu[enna/.]

Sentini in Umbria rep. (XI 57S7 vidit Bormann).


2)

Patroni eollegii cultorum Milhrae.

leonum praeterea non invenimus. 5) Aetrium Romanum, Casidium Rufinum a. 260 fuisse in fabrorum Sentinatium collegio docet tabula aenea Sentini rep. XI 5748 ; unde huius quoque monumenti aetas definitur. 6) lanuarius Sentinatium, scilicet servus. 7) Vix is qui posuit
tinatium).
4) Patres

1)

Dei Solis

invicti.

3)

Sentinas (libertus fuit municipii Sen-

Statium Velocem,

J\.

4241.

8) Inlellege:

ministro Sevio Felice, aut ministerio Sevii Felicis,

4216
clator
I

SoH

invicto
|

sacrum
s.

T.
|

Pomponius

Repentinus
|

nomen-

tensar. iugaris'
I

p. d. d.
|

Dedic.

cos.'';

ob dedic. sportulas dedit Romae (VI 740 vidit Smetius).


ii,

singul.

XV k. X 11.^

lul.

Marullo et AeHano

1) lucaris

legit Knibbius.

Iugarii'tensainim

videntur esse
2) 17 lun. 184.

qui in pompis
3)

sacris

tensas

deorum ducebant (Uenzen).

Singulis denarios binos.

4217
primi, et
|

SoH

invicto

M. AemiHus
|

M. M.
et

1.'

Chrysantus
|

mag. anni

M. Limbricius PoHdes Romae (VI 717 vidit Henzen).


(?).

dec*
1)

sodaHcio eius"

d. s. d. d.

curionibus

Duorum Marcorum

liberlus.

2)

De-

3)

Sodalicio cultorum Solis invicti (similiter

VI

5728).
|

4218
Philetus
I

deo
I

invicto

Mithrae
|

C. Lucretius Mnester,
|

M. AemiHus
(In lateribus

siimmag.* anni primi

M. AemiH Chrysanti

d.

d.

spicae et papavera.)

Romae olim eodem


vidit

fere loco ubi ea quae praecedit,

nunc Veronae (VI 7S4

Mommsen).

1)

Summagistri.

Tituli sacri et sacerdotum.

Sol iQvictus Mithras.

157

4219

Orienli
|

Fructus Ponli*

cum Myrone

[f.]

sub M. Aemilio
|

Chrysantho mag. anni primi. Bomaey nune Urbini (FI SS6

vidit

Bonnann).

1) Scilicet servus.

4220

(sacrificium Mithriacum;

in tauro legitur) d, S.

i.

M.

(infra) [pro

salute et incolumijlate

M. Aur. Thimotei

et Aur.

Maximi

[votum nuncu~

pavit 5o]lvitq. Euthices

eorum
I

lib.

4221

(!

S.

i.

M.

pro salute inc|oUimitate M. Aure.


|

Timot[Ae]i et
lib.
|

Aur. Mjaximi votum nunjcupavit solvitque


Apuli in Dacia rep. (III 4109.

Euthyces eorum
;

Retulit.'

H10 vidit Mommsen prioris monumenti imaginem dedit Cumont monuments relat. aux mysteres de Milhra II p. 509 fig. i67). 1) Referre idem esse quod iterare (cf. supra N. 4134) coniecit Mommsen ; ideo hoc
vocabulum abetse a N. 4S20. Sed
cf. Ill S.

792S.
leg. IIIIU His.S

4222
lustro P.
I

d.

i.

M.
I

L. Sept. Caslsianus sig.


|

agens

in

Porci Fausti

p.

p.* v.

p.

1.

m.

Aquileiam) (C. I. L. suppl. Ital. 1 165 vidit Pais). Persimilis est aller titulus item Mithrae dedicatus 1^808, scriptus ut videtur iviperayite Philippo,
Aielli (prope

de quo dixit Domaszewskius arch.

ep. Mitth.

terea Ifestd. Korrespondenzbl. 1898 p. 1S4.

aus Oesterr. 16, 1893


1)

p.

20;

cf.

prae-

Signifer legionis sextae Hispanae.

Eadem legio videtur memorari in tegula quadam Dacica III 1652 8069, cf. Domaszewski Korrespondenzbl. l. c. p. 4S4 not. 2; IIIIII errore iricisum esse pro VIIII putat Momms. In simili tiiulo F 808 est agens in \m[t]. Fl. Sa2) Primipilaris.

bini p. p. cef.

4223 Soli invicto modon spelaeum cum


*
|

Mithrae
|

Tiberius Ciaudijus Tiberi


|

iilius
]

Therest

signis et ara

ceterisque

voti

compos

dedit.

FicuUe agri Orvielani (XI 2684 Bormann supra N.5688.

vidit ectypuin).

1)

Idem

4224
leum
I

d. S.

i.

M.

P. Acil. Piso|nianus pater


I
|

patratus* qui hoc spere


|

vii (sic)
|

ignis

ab|sumtum com|parata area a


vidit

publ. Mediol.
|

pe-

cunia sua

restituit.

Mediolani

(F S79S
M.
I

Mommsen).
|

ser.

1) Cf.

supra N. 4209.
C.

4225
Ruti
I

spelaeum cum
|

omne impenjsa Hermes


|

Antoni

praef. veh.* et

cond. p. p.*

vihc. Fortu|nat.' fecit.


rep.
(III S.

No7i longe a
vidit ectypum).

Zengg oppido orae Dalmatiae


1)

15285 Hirschfeld

Praefecti vehiculorum,

2)

conductoris puhlici portorii.

Nota

praefecturam vehiculorum in conduclorem portorii collatam. Idem conductor est infra N. i244\S, item III S117. S122 item (ut agnovit Patsch Roem. Mitth. 1895 p, 197) y 820 (minus certum est, eundem memorari in tilulo scripto anno p. C. 137 III 1S68, quod voluit Patsch i. c). 3) Forlunatianvs.
,

4226 deo
dus
(sic)

Soli invicto Mitrhe


|

'

Fi.

Septimius Zosimus
|

v. p.*,

sacer-

dei brontontis'

et Aecate,

hoc speleum

constituit.
legit

Romae (yi 755 viderunt


2) f^ir perfectissimus.

Smetitis aliique).

1)

Mytrhe

lucundus.

3)

Alius sacerdos dei brontontis est

FI

2241.

158

Caput XI.

4227
conrupti
Aurelio
|

C. Valerius
So[/]is

HeraclesS
|

pal[e]r e[t] an[tis]\ies dei iu[6]enis'' in-

invicti Mithra[e,

c]ryptam palati concessa[w]

sibi

M.

Ostiae ut videtur
est

N. 4212. 4228.

(XIF66 semel

descripta saeculo

XFIII exeunte).

1)

Idem

2) iusenis traditur.
(sic)

4228

(Mithras taurum immolans; in plintko) sig imdeprehensivilis

dei [L. Sextius

tab.

Karus et]* G. Valerius Heracles* sacerdos s. p. p. Ostiae rep., nunc Romae (XIF 64 vidi; imaginem exhibent Zoega Abhandl. V, 16; Cumont myst. de Milhra II p. 256). 1) Haec verba postea infra ad-

ieeta.

2)

Idem qui N. 4227.


Soli injvicto Mjitrae ani|ceto

4229

Herjmadio

votum

solvit

1.

m.

Sarmizegetusae in Dacia (III 1456 vidit Mommsen).

4230 deo
cos.^

|Soli invijcto Mytrae


s.
|

saeculari*

Litorius

Pacatianus

bf.

pro
I

se et suis v.

L m.

Housesteads, ubi fuit Borcovicium, rep. una

nunc Newcastle (VII 643

vidit Iluebner).

1)

cum aliis monumentis Mithriacis, Idem agnomen Mithrae est VII 646.

2) Beneficiarius consularis.

4231
leg.

d.

inv.
s.
|

M.

M. Aur. Fr|ontinian|us,
|

M. Aur.

Fronto mii.

Ad. pro
Sol.

sua et suorum
I

temp. constitu.
|

4232
leg.
I

soc*
|

M. Aur. Fron|tinianus
|

et

M. Aur. Frojnto mlL

temp. const. Antonino HH cos.^ Buda-Eors (prope Aquincum) rep. (III 5585. 5584 vidit Mommsen). 1) Cf. N. 4255 seq. 2) Vere fratres consanguineos fuisse videntur indicare nomina ceterum cf infra N. 4264. 3) A. 215 aut 222.

Ad. fratres''

4233 d. i. M. memor. patris sui


|

et Soli socijo

sac, Valen|tinus Selcund[i]on[t]s


s.
1.

ob

ex colleg.

v.

m.

In valle Eisack fluminis, inter Brixen et Bozen, prope Seben, rep.


aliquoties descripta).

(V S082

4234 deo
coh.
I

invicto Soli soc.

sacrum pro
|

salute et

incolumitate imp.
trib.'
|

Caes. M. Aureli Antonini Pii Fehc.

Aug.,

L. CaeciHus Optatus
[solvit aedemiii]
\

Vardul.^

cum

con[sejjcraneis

votum

l[z]bes

a solo

extrucx[jY]

....
1)

fiochester sive Riechester rep. ibi ubi N. 2SS7,

Huebner).

Idem tribunus
S.
I

est

VII 105S.
|

nunc Dunelm (VII 1059

vidit

2)

Cf N.
|

2SS7.

4235

d.

0.

m.'

Soli

invicjti (sic)
vidit

Aquinci rep. (III 547S == III S. 1046S maximo? (Momnui. Eph. ep. 2 ind.)

pro bono cjommu ni. Mommsen). I) Deo sancto optimo

4236

deo invict. regi pr|o bono comun. Bandorf prope Oberwinter (Ann. Rhenan. S5/S4, 1875
I
|

p. 102).

4237

Soii invicto Mithrae,


|

sicuti
|

ipse se in visu

iussit

refici,
|

Victorinus Caes. n.

verna dispensator,

numini praesenti,

suis in;pendis

Tituli sacr

et sacerdotum.

Mithras.

169
fijntistitae (sic)
|

reficiendum
. . . .

curavit dedicavitque.

Nama'

cunctis.

lio

Magno.

Tihure rep., nvnc Parisiis (XIf^3S67 vidit Hensen).

1) Cf.

N. 4238
Soii

not.

4238
Mltriie.

Mithras taurum immolans; in ventre lauri)

deo

invict[o]
(In

(In collo tauri prope vulnus ex quo sanguis profluit)


[et]

nama

sebesio.'

pliniho) C. C. AuQdii lanuarius

....
magnum marmoreum,

Romae

olim in spelaeo montis Capilolini, anaglyphum

inde extractum suh finem ut videtur saec.

XFI

diu prostabat in villa Borghesio-

rum, nunc est Parisiis (FI 719. 30819 examinavit H. de Fillefosse. Imaginein monumenti post alios dedit Cumonl mysteres de Mithra II tab. ad p. 19i). In femore tauri incisa vocabula (Amycus seronesis et alia) novicia videntur esse; suspectae

litterae in ventre incisae

nam

ne
C.

cs.
I.

ISovicium

burtinum quo me decipi passus sum


sicae ut videlur originis (cf.

L.

XIF3566.

esl
1)

etiam

monumentum

Ti-

Focabula obscura, Perp. 31i).

Cumont mysteres de Mithra I

TkM&

(Mithras ex petra exoriens [recenli sine dubio

manu

in

Bacchum

trans-

formatus]) L. Fl.

Hermadion

hoc

miiii libens

don. dedif.

(Sub Mithrae

figura arcus, sagitta, pharetra, gladius;

iuxta hunc scripium) nama.


'^

vidit Gudius, ex Galleria Giustiniana' imaginem repetivit Cumont mysteres de Mithra II p. 231).

Romae olim

in aedibus privatis

(VI 731

4240

(Mithras ex petra exoriens) d.


|

i.

M.'

Vindil. CupilUS

sig.

1.

XIIII

p.^ patre^ Paterno. Camunti rep., est Findobonae (III S. 11132; imaginem monumenti dederunt Majonica arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 2 p. 41 et ex hoc Cumont mysieres de Mithra jr p. 332 fig. 206). 1) Beo invicto Mithrae. 2) Signifer legionis XIIII Gev.

G. A.*, et Vind. lulianus

minae Antoninianae.

3)

Foto posuerunt.

4) Cf.

N. 4190 not.

3.

4341
genitori'
|

(Mithras taurum immulans; iuxia caput Mithrae) lo. S.* mvi.


r.

deo

n.' (in

margine inferiore) L. Aeli. Hylas,

XX

1.'',

pr. sa.' et

Horientis

fil.

sui et Apuleia. eius, sig.

numinis cum absidata'


et

ex voto pos.

Dorstadt sive Hoszszutelek (inler Hermannstadt


(III 968. III S.
1)

Carhburg) Transilvaniae rep. 7729; imaginem exhibel Cumont myst. de Mithra II p. 308 fig. 166).

lovi Soli (sic

Mommsen, conferens
cf.

III S. 10037).

2) [Invic]io S[oli
re.p.

deo

g-e]nitoii
3)

videtur esse dedicatus etiam alius titulus eodem loco

nato (Momms.,

N. 4244 cet).
libertus.

mam

conduxerant)

III S. 7728.

Rupe

4)

Ficesimae (intellege sociorum qui vicesiscilicet sua.

5)

Pro salute,

0)

Absidata porti-

cus memoratur in Nolitia urbis


var. 4, 51.

Romae

reg. IV, absidata cavea

apud Cassiodorium
vic*

4242 4243 4244


vic.
I

invicto
I

Mithrae
I

Festus
|

Primi
|

p. p.' yil.
|

v.

s.
|

d.

i.

M.
|

Oplimus
genetrici*

Vitalis
|

Sabini Verani'

p. p. vil. vic.
]

v. s.
vil.

Petrae

Felix

Prudenlis Antoni
in sin. Lunae).

Rufi* p. p.

ex viso

(in lat. dextro

protome

Solis,

4245
Primi
|

(in basi statuae

Mithrae ex petra exorientis) Naturae dei


|

Prudens
C.Cae-

Antoni Rufi

p.

p.

vil.

vic*
j

4246
cina
I

(in basistatuae
|

Mithrae taurum in dorso portantis) Trausitu'


|

Calpurnius

temp. redemit

et resstitu.

160

Caput XI,

4247
Poet.'
I

invict.
(iii

Milhrae

et transitu dei"

Theodorus

p. p.

scrut. stat.

ex visu

lalere dexlru gallus, in sin. corvvs in apice Phrygio, supra stella).


a.

Poetovione rep.

Anzeig. p. 93

97).

1898
1)

(ff^.

Gurlitt Jahreshefte des oexterr. arch. Inst. II 1899

Puhlici portorii (uectigalium vilici icrvi dicuntur etiavi


cet.).

supra N. 17S6. III 5691.

FI 779

2) Filici vicarius.

3)

Ah eiusdem

Q. Sabinii

Verani servis vel servorum vicariis dedicati sunt tituli III 401S. 4017. S146 (idem fortasse memoratur in tabella cerata Dacica C. I. L. III p. 9S8, XXIV, cf. Patsch Roem. Mitth. 1893 p. 198). 4) Cf. lustin. martyr dial. c. Tryph. c. 70: ozav dh ol Ta xov MiQ-Qov fivazrjQia nagadidovxsg Xeyojaiv ix TiexQaq ysysvfja&ac avxov,

xal anriXaiov xakcoai xbv xonov svO^a fivsiv xovq nsiQ^ofisvovq avxw naQadidovaiv xxX. Firrnic, Mat. de err.prof. rel. 20: alterius profani sacravienti signum est
5) Cf. 9'Soq ix nsxQag; praeterea Cumont wysieres de Mithra I p. 1S9 seg. supra N. 422S. 6) Cf. Cumont l. c. I p. 171. 7) Scrutarius (sic recte Hirschfeld; idem mvnus sine duhio est III S122) stationis Poetovionerms.

4248
s.
1.

(Mithras ex petra exoriens)

P. g. d.'

Aurelius

Statorius

^
|

V.

m. Schwadorf prope Stix-Neusiedl


et

rep.,

iam Vindobonae

(III

4S43 vidit

Mommcf.

sen' imaginem dederunt Maionica arch. ep. Mitth. aus Oeslerr. 2, 1878 tab. II
p.

38

fig.

ex hoc Cumont inonuments relatifs aux mysteres de Mithra II p. 334 209). 1) Petrae genetrici domini (vel dei). 2) Nomen incertum esse ait

Curnont.

4249

Gen.* pro ge.* dei Q. Muiel. Ius|tus cum s. Prope Tridentum rep. (V S020 vidit Mommsen). 1) Genetrici,
j
|

2)

genitura.

4250
deo
(in latere sin.)
in.

M.
(in latere dextro)

Mithras

puer

ex petra
exoriens
P.*

facem

attollens

puer facem demitlens


Caut. p.*
deus (Oceanus),
sedens

Caute
sphaera

Genetricem

Senilius Car-

mundi, super ea aquila

antinus
c.

in rupe, innixus urnae,

Medios.
1. 1.

manu
ra.

d.

ancoram

fulmen tenens

m.''

V.

attollens

Celum'
Heddemheim rep. a. Mithriaci una cum multis

sive Cracissius'

Oceanum

ex lapide basalte, in ruderibus sacrarii 1887, aliis rebus ad cultum Mithrae pertinentibus, iam Frankfurt (Cumont fVestd, Zeitschrift 1894 p. 84 96, imaginem monumenti exhibet fVestd. ZeiUchrift l. c. tab. I fig. 1 , mysteres de Mithra II p. 377 fig. 289291). 1) Petram. 3) Alterum cognomen Senilii Ca2) Civis Mediomatricus.
cippus

rantini, postea fortasse additum (sic recte Cumont).

4) Cautopati.

cf.

5)

Cae-

lus deus repraesentatus est etiam in ara Mithraei Carnuntini, arch. ep. Mitth. 18,

189S p. 183. Heddernheimii etiam alia monmnenta Mithriaca reperta sunt, mysteres de Milhra II p. 362 seq., Brambach 1430 seq.

Cumont

Tituli sacri et sacerdotum.

(V

Sacra Mithriaca.
pater
|

161

4251

Soli
I

sacr.

Q. Baienus

Proculus

nomimus.*

Aquileiae tine dubio rep., est Fenetiis

764 vidit Mommsen).

1)

IlaTTjQ

vofu/nog dicitur memorari etiam in inscriptione inedita Sidone rep.

(cf.

Cumont

mysteres de Mithra II

p. 123. 166).

4252*
4252**

Cauti
I

Q. Baienus
I

Procul.
|
|

pater.
|

Cautop.'

Q. Baienus

Procul.

pater.

Aquileiae rep.

(^765

bis descripta saec.

minus

recte ut videtur.

XIX).

cf.

1)

Cauto allerum exemplum,


l.

De Caute

et

Cautopate
|

Cumont
col.
|

c,

p. 207.

50S.

4253* deo Cauti M. Ant. Vic|torinus dec. 4253^ deo Cau|topati M. Ant. Viclori |nus
| |

Aq,, aedilis.
col. Aq.,
aedilis.

dec.

Aquinci, arae rep. in Milhraeo (III S. 10465. 10461 vidit Domaszewski).

Eo-

dem

loco extabat tihilus ab

eodem homine Fonti dedicatus supra N.5886.


Flavius Aniistiauus
|

4254 deo Caute


pater patrum
'.

v.

e.\

de decem primis*,
|

Romae (FI 86 vidit Accursius). quoque ad cultum Mithriacum pertineat.


4215. 421 4. 4265. 4267. 4268.

Fir egregius.
3) Alii

patres

2) Incertum an hoc patrum sunt N. 1239.

4255
de

Caute
I

sacrum.
in spelaeo Mithriaco
,

Romae rep. a. 18!70 sub ecclesia S. Clementis Rossi). Una repertum est saxum marmoreum

(fI748
(cf.

vidit

rupem genetricem M.

N. 4244.

4248) repraesentans.

4256

(sub imagine pueri qui facem demittit)


a.

d.

i.

Cautopati.

1849 eodem loco ubi N. 4192, est Darmsladt (Brambach 1415 imaginem exhibet Cumont mysteres de Mithra II p. 5S7 fig. 255 cf. p. 136 n. 442).

Friedberg rep.

4257

deo M.
I

C. p. S.

i.^

Borcovicii advallum Hadriani (ibiubi N.4250) rep., est Chesters, arula (FII630
vidit Huebner).

1)

Deo Mithrae Cautopati Soli

invicto (cf.

Cumont

ffesld. Zeitschr.

1894 p. 90). Plane iisdem verbis inscripta arula prodiit Lanchester (FII 154i^ p.508).

4258
s.

Kautopati

Eutyces, Fe|licissimi

Augg.

n. ver|nae exac. vik.*,


|

p.

p.^

et dedic.
vidit

actoris vikarius.

Masculae (Khenchela) in Numidia (FIII 2228 2) Sua pecunia posuit.

Wilmanns).

1.

l)

Ex-

4259
leg.

Cautopati sac[r.]
c. a. a.

M. Statius

iNig[er]
|

Vlvir Aug.

c. d. d. a.
v.
s. 1)

.'
j

dend.

m.*

el C. Valerius lulia.

leones leg.^

m.

Angerae ad ripam lacus f^erbani (F 3463


intelleguntur.

vidit

Mommsen).

Notae non

2)

Fortasse: legitimi,

cf.

pater nomimus N. 4231.


|

4260
lat.*

invicto
I

Myibrae
f.

Nabarze'
s.
1.

Tib. Pontijus Pontijanus trib.

leg. II

Ad.
|

p.

d.

d.,

v.

m.

Aquinci (Ofen) ut videlur rep. (III 5481 ad duo exempla). 1) Nabarse alterum exemplum. De hoc agnomine Mithrae Persico cf. Cumont myst. de Mithra
I p. 206 not. 6.

et

2)

Tribunus /aticlavius.
|

4261
Aug.

(taurus; caput bovis; corvi duo) Nabarze


|

deo

pfo
|
|

sal.

Ampliaii

n. disp.

sua suorumq.
II.

omnium

Protas vikar.

eius.

Dksbau, Inscriptionet LatinM

11

162

Caput XI.

Sarmizegetusae rep. columella marmorea (111 S. 7958; imago est arch. eptgr. 7, 188S tab. Fll fig. 4 cf. ib. 6, i8S2 p. 107, item ap. Cumont mysleres de Mithra 11 p. 281 fig. 123127).
Mitth. aus Oesterr.

4262
rante
|

invicto d. Navarze
|

Terentius Priscus
|

p.

f.*

eucheta cu-

et sacratis
rep. in

d.

d.

c.

b.*

Romae

monte Jventino (VI 742

(de profeta cogitavit Marinius).

vidit de Rossi).

1)

Non

intellegitur

2)

Donum
v.

dedit compos boti (?)

4263 patrum^
|

d.

Arimanio

*
|

Agrestius

c,

defensor,

magister et
|

pater

voti c. d.'
rep. a. 16SS
"^

Romae
Arimanio
Mithra I

ad radices Esquiliarum^ (FI 47


Is.

vidit Henzen).

1)

Deo

(cf. Plutai-ch.

de

et Osir.

c.

p. 131, 3. 139).

46, cet.;

praeterea Cumont mysleres de

2)

Cf N. 4209

not. 4.

3)

roti compos dat.


(

4264

deo Arima|nio Libel|la leo


vidit

fralribus

voto dic.

Aquinci (Altofen) rep. (III 5413

Mommsen).
[Pjelronius Felix marsus*
(

4265

[ijoUiano Callinico patre,


do. de, d.

signum Arimanium

Ostiae, episiylium aediculae (Notizie degli scavi 1899 p.62).

1)

Marsi

dicti

qui serpentes tractare callebant; sed

num

id hic significetur, incertum (de origine

ex Marsorum regione non cogitaverim).

4266

L. Apronius

Chrysomal|lus

Vasione (XII 1524

bis descripta saec.

XVII).

ob gradum Perjsicum* dedicavit. 1) Cf N. 4261 not. 7.


|

4267* Constantio
V. c.',

Vllll et luliano II cod[s.JS


[c.]',

Nonius Victor Olympius^


[

p. p.^ et Aur. Victor Augentius" v.

p.',

tradiderunt Leontica'

IIII
I

idus Aug.,

felic.

alia

tradiderunt cons. supra

s.*

XVII

kal. Ocf., felic.


p.

4267^ Datiano
p.'',

et Cereale cons.', JNonius Victor Olympius'' v. c.',


v.

[et]

Aur. Victor Augentius


s. s.

c^

p.\ tradiderunt Persica' pri. non. April.

fel.;

cons.

tradiderunt [^]eliaca',

XVI

kal.

Mar.* felic.
v. c.',

4267
p.*,
felic.

Datiano et Cereale conss.^ Nonius Victor Olympius

p.

et Aur. Victor
;

cons.

ss.

[p-Y, tradiderunt palrica' XIII k. Mai. ostenderunt cryfios" VIIII kal. Mai. felic.
v.
[et
v.

Augentius

c^

4267^ Eusebio
Aur. Victor Augentius

^t/]patio cons.",

Nonius Victor Olympius


c, p.

v.
;

et

tradiderunt leontica' V idus Martias,


v.

fel.

Da-

tiano et Cereale con[s.]^ Nonius Victor Olympius

p.,

et

Aur. Victor

Olympius

v.

c,

p.,

tradiderunt Ieontic[o^
et Nebilta co[/is.]",
v.

XVII?
(

/r]al.

Apri[/.] felic
v.
(

4267^ Mamertino
[p. p.],

Nonius Victor Olympius


|

c,

et
I

Aur. Viclor Augentius


(

[c, p,],
ss.
(

tradiderunt leontica'
j

kal.

Apr. felic;
ss,

alia
[

[/]radiderunt con.

Vlidus Apr. felic leont.;


vcl etiam

conss.

tradiderunt

chryfios" VI idu, Apr. felic


S. Silvestri ,

Romae
ecclesia,

olim in S. lohannis prope

in ipsa S. Silvestri

a dextra viae Cursus (VI 749. 730. 75/. 732. 735 descriptae tantum saec.

praeter poslremam,

quam repertam

a.

1648 nuper vidit Bormann),

XV

1)

A. 557.

Titall sacri et sacerdotam.

Sacra Mithriaca.

163

2)
3)

Hio

ett

Fictor qui memoratur N. 4269

Fir clarissimus.

4)

Pater patrum.

7) Haec tradilio Leonlicorvm, Persicorum, Heliaco6) Pater (cf. N. 4227 cet.). rum, palricorum quid fuerit, ignoramus sed videntur pertinuisse ad diversos gradus initiationis Milkriacae, quos numero septem enumerat Hieronymus memorabili hoc loco ep. 107 ad Laetam (I p. 672/3 ed. Fallars.) : Gracchus, cum praefeeturam specvm Mithrae et omnia portentosa simulacra quibus corax, regeret urbanam
. .

v. 1,

avus Tametii Augentii Olympii.

5)

De Avgentio

cf.

ad N. 4268

not. 2.

gryphus, miles,
Cf.

leo, Perses,

Heliodromus, pater iniliantur, subvertit, fregit, excussit.


p. 18.

Cumont mysieres de Mithra I p. 313 seq. II etiam N. 4266. Cf. Cumont myst. de Milhra I
teriptis.

'^Gradus Persicus^
seq.

9) /4.558.

p.

515

10)

Fidetur scribendum esse


initiatis

Mai.

memoratur

8)

ConsuUbus supra
Fidetur intellegi

11)

nescio quid absconditi,


12)

quod

A. 559.

primum

ostendebatur, deinde tradebatur.

13)

J. 362.

4268
VI idus

dd.

DD.

ValeDte

et

ValeDtiDiaDo iuDiore

primum
v.

Augg.*,

April.,

tradidit hierocoracica Aur. Victor

Augeutius

c,

p. p.', filio

suo EmiliaDo CorfoDi. Olympio c. p. aoDo triceosimo acceplioois suae, felic. Romae, in S. Silvestri (Fl 751^ semel descripta saec. XF). 1) Intellege: eonsulibus, i. e. a. 376. 2) Idem qui supra N. 4267* seq. memoratur una cum patre Nonio Fictore Olympio, iam ipse, post mortem huius ut videtur, ''pater patrum\

__
a

T T*
a

Olympii

A
et aslris,
locavit.

Olim Victor avus', caelo devotus


regali

m m
6
s
i
i

sumptu Phoebeia* templa


facit,

e
s
i

HuDC
autra

superat pietate Depos, cui dodicd avilum est:'

sumptusque tuos dcc, Roma,


dividit

requirit.^

Damoa piis meliora lucro: quis qui cum caelicolis parcus boua
rep. a. 1867

ditior illo est,

heres?

eodem fere loco quo N. 4267* seq. multo antea prodierunt, ad vidit Henzen). l) Qui titulum posuit, Tamesius Olympiut Augentius, nepos fuit Fictoris, scilicet Nonii Fictoris Olympii, a quo veniunt
vicum
S. Silvestri

Romae

(FI754

tituli

N. 4267*

seq.

2)

Phoebeia templa,
(nisi forte

sc.

dei Solis Milhrae.

3)

Olympii nomen

avo

et nepoti

commune

eliam huic Fictoris nomen fuil).

4)

Hmzenus

1868 p. 96) coniecit lilulum scriplum esse paullo post quam Gratianus sacerdotibus et virginibus Festalibus publica emolumenta defraxit' hue
(bull. Insf. arch.

tpectare quod dicit Olympius. se sumptus

Romae non
lib.

requirere.

4270
iuvicti
I

d.

m.
I

L. Septimius Auggg.'

Archelaus
|

pater et sacerdos
|

Mithrae

domus AugustaDae,
vidit Henzen).

fecit sibi

et Cosiae Primitivae

cod-

iugi beDeaiercDti, libertis Iiberta|busque posterisq. eorum.

Romae (FI 2271


Caracallae, Getae).

1)

Trium Augustorum (Septimii

Severi,

4270*
astrologia[e],

M. Valeri[us]
|

Maximu[sJ

sacerdo[s]
|

d.

S.

i.

M.,

stu[<i.]
|

sibi

et

Severiae
vidit

Apr

uxori.

II.

m.

b. d. [s.J

Mediolani

(F

5895

Mommsen).
11*

164

Caput XI.

4271
inperio deae

L. lulio
|

Ur[so

Serviano]
C'ic)

cos. III',

non.
|

0[ct.]

ecitium*

taurobolium^

Veneris caelestae

et panteliu[m]*
|

Herennia Fortunata

per Ti. Ciaudium Felicem sacerd.'


|

iterata est.

4272

III

non. Dec.
|

L. Lolliano Avito cos.^,


Cl.

Thalame Hosidiae Afrae


|

cum
nae

suis condite
Portici, deinde
esse

per Ti.

Felicem sacerdo|tem.

NeapoH

in museo, incertum ubi repertae, sed videntur Puteolo-

1)

(X1S96. iS97 p.lOOS vidit Mommsen; cf. Huebner ex. scr. epigr. 540. 54S). A.i54 (III fortasse coniungendem cum non. quod sequitur neque tamen de uno
,

ex prioribus consulatibus Serviani cogitaverim). 2) Focabulum ignotum. 3) Sic sine dubio legendum, quamquam reliquiae admittunt etiam tauroboli vi Est haec antiquissima mentio taurobolii in inseriptionibus. 4) f^ocabulum sine dubio ducium a TtavreXi^g; quid sil, ignoratur. 5) Idem sacerdos in titulo qui sequitur. 6) A. i44.
.
.
.

4273
pro
filis
I

Adonio'

Sep. Marceljia

et Sep.

Siljvanus et Sep. Marcia|nus

ex VOto pojsuit

(in latere vir stant

pateram tenens pomis plenam,

in

altero latere vir stans

Aquinci rep. (III Probi (Gramm. Lat. ed. Keil IV p. i99,i5).

pateram tenens et urceum). S. 10592 vidit Mommsen).

1)

De forma nominis

cf.

app.

4274
pro
I

(dea sedens inter duos leones) deae Suriae sacr.


|

voto suscept.
I

salule

Aug. Germanici
|

pontif.

ficis

maximi,

tr.

pot.
|

D. Veturius Antigonus,

D. Veturius Sp.

Philo,
j

D. Veturius Albanus

pater

cum

filis

posuit.
I.

4275
pro salute
tr.
j

(luppiter sedens inter duos tauros)


*
| |

0.

m.

sacr.
|

VOtO SUSCept.

Aug. Germanici

pontificis

maximi

pot.,
I

D. Veturius
116.

(et

reliqua quae supra).

Romae (FI
dea C.51

H7
fihv
1)

saepius descriptae saec.

XV.

Xf^l).

Cf.

Lucian. de Syr.

(aXXa ttjv ap. Eckhel 5, 262.

Xsovreg (poQBOvai' b 6s ravQOiai enet^sTai) ; nummus Nomen imperatoris erasum (vix Maximini, ut statuit

Henzen propter formas litterarum quas exhibet unus ex eis qui titulos descripserunt, Meiellus ; nam ille Germanicus maximus Sarmaticus maximus Dacicus maximus dicebatur, et ab eius aetate abhorrent U-ia nomina dedicantium), Domitiani
fortasse vel etiam Neronis.
lovi 0. m. supra N. 5674.
et

deae Suriae et una

cum

iis

Genio venalicii dedicatus

est titulus

4276

Titali sacri et sacerdotam.

Namina Syroram.
Aquincum
(III S. 10964 vidit

165
Do-

Kornye
maszewski).

in Pannonia inter Brigetionem et

4279
prolome
leonina,

et
I

leonlo|xasma*

tle|ae

d.* Dasyr.'

Leontochasma est unde aqua salit (Minervini). 2) Dominae (?). 3) Dea Syria vulgari sermone Deasuria vel Dasuria videtur dicta esse, itaque obliti originis deae appellationem rursus praeponebant (Momms. ad X 1SS4).

Baiis rep., est Neapoli

(X

ISSi vidit Mommsen).

posuer.
|

1)

4280

d.

m.
I

Terentia Malron.
(sic),

C. lulio

Abdederae
|

(sic)
\

fecit fratri

pientissiimo benemerti*

Gallo*

Diasuriaes'

ab

Isis

et

2)

Romae (Eph. epigr. 4, 875 vidit Dressel), 1) ne Postrema (inde a Gallo> alia manu perscripta snnt. Alius sacerdos Syriae deae est supra N. 4178.

Se|rapis.

litterae postea additae.


3) Cf.

N. 4$77

not. 2.

4281
sacrificans).

Opsturius ...
I

Deanae

Syri[ae]

'

v. s.

1.

m.

(in latere mulier

Amitemi rep, (IX 4187 viderunt Mommsen et Dressel). 1) Cf. Lucian. de dea Syr. 52: ra fihv avfinavra aTQSxii Xoyo) Hqtj iari, sxh 6d zi xal 'Ad-Tjvairjg xal A(pQo8lTijq xal SeXrjvalrjq xal ''Psrjq xal 'AQXSfiiSog xxh

4282
Salonis

dis Syris

C.

Albucius

C.

1.

Restitutus.

(III 4961 vidit

Mommsen).
Heliupol. pro
d. n.
sal.
|

4283
Pii fel.

[/. 0.]

m.

diis

[et]

victoriis d.
patr.,

n.

Antonini

Aug.

et luliae
I'
|

Aug. matris

cast. senat.

Aur. Ant. Lon-

ginus specul. leg.

[infjoninianae capita columnarum dua aerea auro


1.

inluminata sua pecunia ex voto

a.

s.

Heliupoli Syriae (Baalbek) in basibus

Waddington
adscriptum
Parthica.

vidit ectypa).

sat. 1, 25, 10,


I,

o.

Celebre fuit templum lovis Heliopolitanum, Macrob. in quibus repraesentatum etiam in nummis saec. p. Chr. Intellegitur legio prima m. H. Hel. (Eckhel 55i).
ef.

duarum columnarum

(III 158 p. 970

tertio,

col.

5,

1)

4284
Maxi|mus
v.

[/. o.J
1.

m.

et Ve|neri et

Mercurio

HeliupoIi|[f]anis' Q. Te|dius

a. (sic).

Alhenis (III S. 7280

Mommsen

vidit ectypum).

\)

De

triade hac

deorum

Heliopoiitanorum

et

quibus Syrorum diis respondeat, quaesivit S. Hoffmann (ap.


et

Mommsen

l.

c).

Fenus

Mercurius coniunguntur cum love Heliopolitano etiam

in titulo prope Seligenstadt rep.

Brambach 1408 (quem

reclius legit

Domaszewskius

fFestd. Korrespondenzbl. 1897 p. 172).

4285
col.
I

[/.]

0.
|

m.

H.,
I

Veneri

Victrici,
|

M. Tilius

Heliodorus
|

Aug.

Kar.S

v. s.

sacerdotib. Vibio

Crescente et Heren.

Nigriniano.

Camunti

rep. (III S.

11159 vidit Hirschfeld).

1)

Augustalis (vel: augur)

coloniae Karnunti.

4286
leg. XIIII

1.

0.

m.
I I

Heliopoli|tano

L.

Pompeius

Caeneus

princeps'

G. M. V.
rep.,
1)

ex viso
ara
litteris

v.

s.

1.

m.
(III S.

Camunti
Hirschfeld).

non

incins, sed tantum pictis


cel.

11158 vidit

Cf supra N.

2449. 24S0. 2646. 26S0

; :

166

Caput XI.

4287
fel.

(dea turrim in capite gestans,


I.

d.

gubernaculam,
imperii
I
|

t.

corni copiae, stam


n.

inter duos leones)


invicli

0.

m.

II.

conservatori
|

d.

Gordiani

Pii
|

Aug.,

L. Trebonius Fab.
|

Sossianus,

colonia Ileliupoli,

7 frum. Ing.

IIH

Fl.*

Gordianae,
[

p.

p.

Romae

rcp. in laniculo

(VI 423 vidt Henzen).

Fortasse iuxta positus fuit

1) Centurio frumentariorum legionis quartae Flaviae. Idem Trebonius Sossianus imperanle Phlippo, in vico illo Arabiae, ex quo oriundus erat Philippus, fratri eius Prisco titutum

titulus deae Syriae,

ad quem pertinere debebat anaglyphum.

quem nuper edidit Domaszew-iki (Rhein. Mus. 4899 p. 169). Titulum lovi Heliopolitano positum Rumae a vexillatione alae Iluraeorum dedimus supra N. 2o46, alium lovi HeliopoUtano et simul Commodo imperatori dedicatum supra N. 598.
posuit

4288
Tiberinus
p.

1.

0.

m.

II61iopolitan.
|

et

Nemauso'

C. lulius Tib.
cista.

fil.

Fab.

Berylo, v6tum solvit (inbasi: p.^ domo clipeus; pugio? In latere sinistro: luppiler Heliopolitanus,
eius

In latere dextro
s.

d. flagellum,

spicas

tenens; capiti calathus floribus margaritisque ornalus impositus est; pone pedes

animal humi iacet). Nemausi, cippus litteris saeculi secundi exeunlis (XII 5072 vidit Hirschfeld lateris sinistri imaginem dederunt Lenormanl Gazette archiol. 2, 4876 tah. 21 cf. Heliopoli p. 80 et ex hoc ff^ollers American journil of archaeology 6, 1890 p. 67). in templo esse simulacrum aureum lovis specie imberbi, dextera elevata fljgrum tenens in aurigae modum, laeva fulmen et spicas, narrat Macrobius sat. 1, 25, 12.

De

similibus simulacris lovis Htiliopolilani egit etiam Gurlitl arch. ep. Mitth. aus

Oesterr. 14, 120 seq.

numinum

Galliae.

1)

Nemausi

dei alios titulos infra

dabimus

inler titulos

2)

Primipilaris.

Titulum quem cultores lovis Heliopolitani Berytenses qui Puteolis consistebant


Puteolis posuerunt anno 116, habes supra N. 500.

4289

[ex]

iussu

I.

o.
.

m. Heliopolitan[i]
. .
.

.
|

[aerfejra

dilapsam M.

Ulpius Sabinus aeditus

m
o.

Puteolis (American journal of archaeology ser. II

t.

2,

1898

p.

574, 2).
(sic)"^

4290
doti
et
filio

ex iusso
|

I.

m.

IIe[/jio|politani*
|

Aur. T[/i]eodo|ri

sacer-

curalor.
sac.
|

tempuli Geremeilensium',

adampliante donis tor|quem


|

velum

[ef]^

lucophori^ de suo posuerunt,

curante Acilio Secundo

Trot]omias././././././.^

Neapoli, sed pertinet ad Puteolos,


vidit

litteris

barbaris nec satis perspicuis

(X 1378

Mommsen).

priores).

1)

Heiiopol-, 2) Tileod- excepit

3)

Geremelienses sive Geremellenses

Momms. (Heliopol-, Theod- plerique praeterea ignoti, nomen videlur esse

Syrum,
p. 135. esse

cf.

Gildemeister Zeitschrift der deutschen morgenldnd. Gesellschaft 25 (1869)


4)

Sic videtur legendum esse (f\ pro

putaverunt nonnulli, negat Mommsen.

ET exaratum
NonnuUa
|

est).

5)

Daduchos

6)

erasa.

4291
sessorum
alque
ita
|

hic ager iug.

VH, cum

cisterna

et tabernis eius,

eorum pos-

iuris est qui in


is

cultu corporis Heliopolita|norum sunt eruntve,


|

acjcessus iusq. esto per ianuas itineraque


(sic)
|

eius agri qui nihil

adversus lecem

et

conventionem eius corporis facere


|

perseveraverint.
1379 vidit

Casertae olim, nunc Neapoli: Puleolis ortundam putat

Mommsen (X

Mommsen).

Tituli sacri et

sacerdotum
0.

lupiter Heliopolitanus.
|

luplter Dolichenus.

167

4292
huius
I

1.

m. H.

Aiig.
|

sacr.,

Genio Forinarum'
filio,

et cultoribus

loci,

Terentia Nice
|

cum

Terentio Damarijone
filio,
(

sacerdote, et
|

Tereniio Damarione iun.


et

et

Fonteio Onesimo
|

sacrorum', sigoum

basim

voto suscepto de suo posuit,

lustro eiusdem Damario|iiis.

Romae
(Fl 42i
ed.

olim in ecclesia qitadam regionis Transtiberinae, nunc in f^aticano

vidit Henzen).

ted plane incertum

num

1) Lncus Furrinae fuit trans Tiberiai (Fict. vir. ill.CS); Genius hic Furinarum eodem perlineat (cf. Momms. CIL. I

('=

n
I

p. 523).

Ara Forinarum memoratur

in titulo lan''stae,
sacris.

quem

infra dabimus

40200).

2)

Sacrorum, idem quod a


Heliopolitano
I |

m.

4293 I. o. m. Ne quis iu hac


Sisciae (III

L. Virilius
(

Pupus

&

cos.*,

v.

s.

1.

ara porcos agi

facere velit.
1)

S935

vidit

Mommsen).
(

Beneficiarius consularis.

et

4294 1. 0. m. Angelo Heliop. pro Commodi Augg.' Gaionas' d. d. Ad Portum Romanum rep. (XIV 2i vidit
( (
(
(

salute

imperator.

Antonioi

Henzen).

\)

A. 177180.
ib.

2)

Fortasse idem qui non mullo post dedicavit titulum supra

N 398 (cf.
filia.

not. 2)-

4295
seille p.

lovi 0.

m. H. prop.'

Philipa Hotar^abadi

Massiliae in museo, ara protomis ornata (XII 404; Froehner Musee de

Mar-

93

n. 223,

quem secutus sum).

Palmyra

(at putat Froehner), asporlatus.


I.

Lopis ex
l)

Orienle ut videtur,

fortasse

Propitio? (Froehner).
(

429S

0.

m. D.

et

1.

o.

m. H.

AureUus Do|miltius qu|m


s.
1.

Fl.

Castojre et Aur.

Maximju

fratribus ejx iuso numjinis v.

Lnibach, fortass", rep. in

m. municipio Latobicorum (III 5908 vidit Mommien).


(

4297
(

I.

0.

m.
5162

Dulceoo
[/".]
[

HeliopoHtan.

sacru. fecit T.
[

Aureli.

Secu. vete. Aquinci

leg. II
(III
0.
o.

Ad. p.
cf.

pro se

et suis posu[jYj.

v. s.

1.

m.

III S. 13366 vidit Dumaszewski).

4298
sacerdos
I.

I.

m.

Comma genorum
s.

[oe]|ierno Mdjrinus Marian. Bas.'


vot.

m. D. pro m. D.
et et
[

s.'

suorumq. o|mnium
(lic)
\

4299

I.

0.
i

deo

Com maceuo

Aurel.
v.
1.

Marinus
|

[et]

Adde[bar Seme

Oceajnus So|cratis sa|cerdotes

p.'

Zalatnae, ubi fuit


vidit Domaszt-wski).
libenfes posuerunt.

Ampelum Daciie
1) Cf.

(III S. 7834.
1.

supra N. 5007 not.

2)

785S exceptis paucis Utteris Pro salute sua. _;3) Fotum

4300

1.

o.

m. D.

et

deo paterno
rep.,

Comageno M. Aur.

Ap|ollinaris dec.

m. Murjseleosium * v. s. 1. m. Surduk (non longe a Sirmio)

ferunl (III S. 10245 vidit Domiszewsk').

arae duae, quarum inscripliones vix dif1) Decurio municipii Mursel(l)ensium

(Murselia sive Mursa minor prope Mursam).

4301

I.

0.

m.
I

Daliceno

ubi ferum

(sic)
\

[nascrtjur' \. ..

(A

sinistra)

(a dextra) ,
Pfiinz ad limitem Raetiae rep. iuxta castra cohortis primae Breucorum, tabella aenea (III S. 11927 vidit Hirtchfeld). 1) Similiter N. 4502. 4505. Ipsa ret obseura.

168

Caput XI.

4302
Romae
(cent.

lovi
|

optimo maximo

Dolicheno ubi ferrum nascitur


d.

G.

Sem-

pronius Rectus
in

^* frumentarius

d.

monte Quirinali (FI 423* servavit Ligorius).

1)

Centurio

Liff.)'

4303

numini

et yirtutibu[$'

Jovis optimi
|

maximi

Dolicheni],
et
|

nato

ubi ferrum exor[7Mr]

naturae boni even[fMs

numini
Teren-

imp. Caes. T. Aeli Hadri]\am Antonini Au[g. Pii]


tiu[s]

aeterni

Jpuli rep. a. 48i0 (III 4iS8 semel descripta). item supra N. 4192.
,

1) Cf. III

988: Virtutib. dei

4304
ex
1

I.

0.

m. D.

Aurelii
I

Alexanlder et Flajus Suri


Domaszewski).

negotia|tores

voto

1.

p.
rep. (111 S. 7761 vidit

Apuli in Dacia

4305

! O.

m. D.
I

(luppiter loricatus capite radiato stans in tauro, d. alis.

quid hipenni simile gerens,


Valerius sacerd. p.
repetivit

fulmen; iuxta Fictoria, aquila)

L. Aurelius

Prope Caesenam (XI SSi ad imaginem factam Marinius Arv. in tab. adiecta ad p. S39).

saec,

XF a

Marcanova, quam

4306

(deus imberbis loricatus slans in tauro,

s.

fulmen tenens,
(sic)
|

d. fortasse

bipennem; sub tauro aquila sedens)


iussu eius pro salute
|

deo Dolichenio

Oct. Paternus ex

sua et suorum.

Massiliae rep., est Stuttgart (XII 403 Hirschfeld vidit ectypum).

4307

(in basi,

quae sustinuit staluam iam dimidiatam lovis Dolicheni stantis


|
| |

in tauro) lovi

hb. d. d. T. Aeli Hermogenis T. AeHus Hilarus, Romae rep. in Esquiliis inter ecclesiam S. Eusebii et viam antiquam S. Lau50942 vidit Henzen; imaginem exhibet C.L. Fisconti bull.munirentii (F 1 5698

Dohcheno

cipale 1873 tab. XXI, 1 cf. p. 208).

Illo loco

sacrarium lovis Dolicheni fuisse

(di-

versum ab Aventinensi) ostendunt FI 50944. Eph. 4, 742

tituli ibi

reperti hic et N. 4508. 431S^^, praeterea

4308
classis
1

(caput cervi, cuius cornibus superposita


lovi

est
|

aquila; in basi rotunda,

ex eodem lapide sculpta, scriptum)


praet.
rep.

Dolicheno
.

C.

luhus Marinus

miles

Misenensis

II[/'

5]al

Romae

cum

ea quae praecedit (FI 5699

= 50946
fig.

vidit

Henzen; imaginem

exhibet C. L. Fisconti bull. municipale 187S lab.

XXI

p. 211).

1)

Triere.

4309 (deus galeatus loricatus, stans in tauro, s. fulmen d. bipennem [?] tenens; imcriptio ita disposita ut pars litterarum a sinistra pars a dextra dei sit, pars
denique inter crura eius)
G.,
I

I.

0.

m.

Doliceno
f.,
|

Atilius
|

Primus
|

/ leg.

XIIII
|

ex evo|cato leg.
1. I.

G. p.
|

ex

viso

pro salule

sua et suorum

v. s.

m.,
I

domo
a.

Sergia

Marsis.
Similis aus Oeslerr. 16, 1895 p. 185 cf. p, 214). quam repraesentavit Domaszewski

Carnunti rep.
feld;

1891 in sacrario lovis Dolicheni (III S. 11129 vidit Hirsch-

imago

est arch. ep. Mitth.

imago

dei Dolicheni est in tabula aenea III 3316,


fig. I^

westd. Zeitschr. 189S tab. IIII

cf

p. 60.

Titali sacri et Bacerdotum.

lupiter Dolichenus.

169
Dioni|cus et
d.

4310
[imp.]

I.

o.

m.
I |

Dol. et

rel.'
|

pro sa[^J Aug.


|

G.

lul.

M. Fol|nius Primus

cur. et Q. Ga|vius Zosimus

[sjcrib.

d.

ex vot.
|

Commodo

[iJrelio co|[s.J, sac. [Bjasso et Crispo (In

lat.

tm. urceus,

in d. patera).

Camunti

rep. a. 4891 (IIl S.

41151
1)

489S p. 211, quem secutus sum).

cf.

13447;

Bormann

arch. ep. Mitth. 46,


ef.

Religioni? (Bormann);

supra N.4100.
[luli Veri
|

4311
M]ax\[imini
G.,
I

[/.

0.
f.

m.]
I

Dolich.
|
|

pro

sal.
|

[imp.
\

Caes.] C.
|

p.]
|

[invic. Awjg.'
|

[Ulpi]us
|

[i4jmandiaLus
|

mil. leg. XllII


o[cfaJv[iJ
|

librari^tijs
I

numeris*,
|

cus. arm.,

signif[erj,
|

oplio

pr.
|

pr.*

candidalus'*

numini

cum

lI[/Jpio

Amando
|

[t;Jl. le[^.J s. s.

Camunti
zewski arch.
2) Cf.

rep. a. 1885 (IJI S.

1H5S

vidit Hirschfeld).
p. 49.

ep. Mitth.

aus Oesterr. 10

Brambach1089: mensor frumenli numer(is). 3) Principis prioris (cf. supra N. 26S5 not. 2 cet.). 4) Incertum utrum hoc quoque ad militiam pertineat (cf. supra N. 25S0 not. 7) an ad religionem dei Dolicheni (cf. N. 4516. 4320).

1)

Commentalus est Nomina Maximini erasa.

p Domas.
.

De

sacrario lovis Dolicheni Carnuntino


s[a/M/eJ

cf.

arch. ep. Mitth. 16, 1895 p. 476 seq.

4311* pro
Augusti
I

et

incolumitate

imp. Cae[s. rramjni Hadriani


|

Sex. Iuliu[$ 3fatoJr* legatus ipsius pro praetore


dedicavit.
S.

templ[Mm

/. o.

m. /)Jolicheno

Lambaese (FIII
et

18221 partem vidit Schmidt).

Ex

alio

exemplo eiusdem

tituli

videtur superesse FIII 2681.

Ex eodem

sacrario prodierunt etiam tituli supra N.241S


seq.).

FIII

S. 18225, fortasse alii

quoque (FIII 2625

1)

Jdem legatus Numidiae

memoratur FIII 10296.

4312
et

I.

0.
et

m. Dolicheno, pro
P. Sept. Getae]
\

[salute impp. Caess.]

M. Aurelli Anto-

nini Pii A^m^.


castr.],
\

Pii

Aug.

et luliae

Augustae [matris Augg.


|

L. Lucceius Martinus leg [afws Augg. pr. pr. prov.]


vetustate co/J|labsum
& solo restiluit,
et

Germaniae
|

infer.

tem[p/Mm

c^wran^ej

Prisco
p. 86).

leg.

XXX

U.

v. p. f.*

Gen[fiano

Basso coss.]^
fidelis.

Coloniae Agrippinae rep.

(Kisa Korrespondenzbl. der Westd. Zeitschr. 489S

1)

Centurione legionis tricesimae [jlpiae victrieis piae

2)

A.214.

4313

"

170
ex corniculario
|

Capat XI.
Aeli luliani pr. vig." tetrastylum

cum
per
I

coliimella et altarium

cum

columella

nymphaeum, crateram marmorea et aliam columellam,


(

item orbiculum

cum

colujmella
pr. vig.,

et cetera ornavit,

I.

D. d. d."

dedicavil
et
|

Clodium Catullum
Honorato

adsistente Orbio Laetiano

subpr."
et

Castricio

trib. coh. II

vig.", pr. kal.

Aug.

Aproniano

Bradua

cos.", c. a.' Ilerculanio Liberale va[/.]

Romae, duae tabulae marmoreae, rep. in Exquiliis prope locum dictum trophaea Marii (FI 414 vidit Henzen). 1) lovi opiimo Dolicheno. 2) Verha uncis inclusa in litura reposita sunt; ontea ibi scripta fuisse putanda sunt nomina Commodi. 3) Exercituum. 4) Fortasse errore scriptum pro : sacrarium. 5) Curam agenie. 6) Idem Caecilius idemqne Flavius Marinus memorantur in frustult

7)

tiiuli

lovi Dolicheno dedlcati

rione,

VI 30943

= Bull.

insl. arch.

1884 p.SS.

Centu-

incerta)

8)

Nomen non
9)

recte ut videtur scriptum vel

non

recte leclum (altima littera

Erasum. nomen Commodl.

fecti vigilum.

b.

10)

lunge: lulia Concordia.

12) I ivi Dolicheno

donum

dedit.

lum.

14)

Tribuno cohortis secundae vigitum.


lapid'; est vai).
1.

11) Praesc. vigi-

13) Subpraefecto,

15) ^. 19t.

16) Fortasse:

valetudimrio (Momms.; in

4316
poli et

f.*
I

Ex praecepto
(sic)

o.

m. D. aeterni, conservatori

totius

numini pra|estantisso
kandidatus'
I

exibitori invicto, L. Tettius


loci,
filiae
|

Hermes

eq.

R." et

et

patronus huius

pro salute sua et Aurjeliae


suae
|

Restitutae coniugis et Tettiae Pannuchiae

et

suorum

et Aureli

Lampadi
et
d. d.

fratris carissimi,
loci,

et

pro saloute*
|

sacerdotium et kandidatorum

marmorea cum proscaenio et columnis M. Aurel. Oenopione^ Onesimum signum* Acaci notarium^ et Septimium Antonium signum Olympi patre*, kandid., patronos, fratres carissimos et collegas hon.", Aur. Magnesium, Aur. Serapiacum, Antonium Marianum*^, M, lul. Florentinum principe" huius loci, et Aur. Severum veteranum curatorem tempuli (sic) et Aur. Antiochum sacerdote, Gemi. Felix et Vibius Eutychiauus lecticari dei, Co centianus. Romae in Auentino prope ecclesiam S. Alexii (VI 406. 507S8 descr. saec. XVI
colitorum huius
tabula

Quos

elexit

I.

o.

m. D.

sibi servire,

Accursius, fruslula pauca quae nuper eodem loco prodierunt Lancianius aliique).

Eodem

loco

vel ibi

prope prodierunt

alii

tituli

lovi Dolicheno

dedicali, supra
diibio

N.1707. 4314,

infra N. 432 1, et praeterea

VI

366. 409.

Fuit eo loco sine

Dolocenum quod memorat Notitia urbis regione XIII (Avenlini). 1) Bona Fortuna (sic potius more Graeco quam Lalinorum: Bonum factum, cf. supra N. 467 not, 1). 2) Eques Romanus. 3) Kandidati sacerdotes hi vel eultorum antistites appellati fortasse a veste candiJa, qua utebantur diebus festis (Mommsen ad

VI 406 415

qui citat Hrrodian

cultor-

scriptum forlasse prodit originem horum

5) Cf. not. 4.

buit dicere.

9)

Diphthongus in saloute, item colitor- pro hominum ex Graecia vel Oriente. 7) Oenopionem. 8) Signo, de6; Tabulam marmnream. Idem notarius, 10) idemque paler (scilicet sacerdolum) memo8, 7, 2).

4)

rantur
simos.

4518, ubi solis signis appellanlur Acacius el Olympius.


12)

11) Honestis-

Idem

est

infra N.4518,
I.

13) Principes.

4317

ex iussu

0.

m. D.

L. Tetiius Hermes'

cum

coiuge sua

Tituli sacri et Bacerdotum.

lupiter Dolicbenns.

171
(tie)

et

filis
I

et

omDibus
|

suis
|

cantharum cum
|

vase sua

(sic)

posueruD.

(In latere)

sub

scriba

Fonteio

Eutycho.
iffl

Romae

olim in aedibus privalis ad forum Traianum, nunc Florentiae (VI

vidit Kiessling).

1)

Idem qui potuit titulum qui praecedit.

4318
01ympi]um
|

(sub statua Apollinis, partim scriptum in trunco, cui deus inmtitur,


I.
I

partim in basi) ex prae|cepto

0. ra. D.
|

per

Acacijum
filius
|

notari|um

et
j

palrem',

Antonii Mariaoi pater et

simulacrum Apol-

linis
I

statuerunt.

Romae
1)

olim in aedibus privaiis, nunc Potsdam (VI 408. S07S9 vidit Bormann).
et

lidem Acadus

Olympius qui N. i?H6.


et
|

4319
nici et

I.

0.

m.
|

a. D.'

Soli digno pres.*,


|

pro

sal.

M. Aur. Andjroposuit ex voto


|

Tarquihe

Marcelle coiugis et

filiorum eius,

aram

per
I

C. Fab. Germanum sacerd.' Romae, incertum quo loco urbis

rep.

(VI 412

vidit deRossi).

maximo

aeferno Dolickeno.
1-

2)

Praestantissimo.

et

1) lovi

optimo

3)

Idem

est infra

N. 4320.
|

43Z0
lini

0. S. p. d.^

et

lunoni sanctae
|

Herae, Castorib.
|

et

Apol-

conservatojribus,
(

Thyrsus

pro salute patroni sui


d.,
|

sua suorum|

que,
C.

iussu numinis

eorum

aram

salvis candidatis

huius loci*,
|

per

Fabium Germanum.'
cos/
I

(Inlatere) ded.

Vlidus
|

[0]ct.

Peregrino et

Aemi-

liano

Romae,
1)

rep. dicebatur extra

portam Latinam (VI 41S


Probabile
eit
e.<tt,

vidit

lovi optimo Soli (?) praeslantissimo (?) digno, vel etiam Dolicheno.

Henzen).
2)

Candistetis-fe

dati huius loci sunt etiam N. 4316.

in Doloceno Aventinensi

hunc quoque titulum olim

3)

Idem

N. 4319

4)

A. 244.
|

4321
actor
I

lovi

optimo

maximo DoUchen.
sua
|

Paezon Aquiliaes

Bassillaes

cum Paezusa
4321* lunoni
|

filia

d.

d.
|

reginae

Paezon

Aquiliaes

Bassillaes

actor

cum
Sme-

filia sua d. d. Paezusa Romae, illa eerte aliquando extabat in Aventino (VI

566. 563 viderunt

tius aliique).

4322
tinio

lunoni saoctae

iusso lovis
id.

Dolychen.

P. Aelius
|

Myron
|
[

ncg.' d. d. (In latere) dedic. pr.

Mart.

imp. Macrino' Aug.

et

Ocla-

Advento

cos.^

Romae, olim in monte Caelio (VI 567 cf. p. SOOi ; inscriptionem lateris delineavit Huebner ex. scr. ep. 96i). 1) Negotiator. 2) Macrini nomen erasum, 3) 14 Mart. 218. sed ut facile adhic dispiciatur.

T.

immort., 4323 I. 0. m. Dolic, Aesculapio, Ygiae cete|risq. diis praef. leg. IIl* Aug. Severi." praet., cum Maximus ex Fl. Y p. p.',
|
|

Antonia Anjtonina coniu|ge v. s. Lambaese (VIII 2624 vidit H'ilmanns). primipilus. 3) Severianae 2) leg. III rasum

1)

Ex

centurione praeloriano,

(titulus perlinct igitur

ad aeta-

tem Alexandri).

172

Caput XI.

4324
mias sa|cerdos
|

[conservatori dd.]

nn.

Augg.

sacr.,

Marcus Bar|se-

Dolicheni
|

posuit (vitula).

Tarracinae ut videtur (X 6304 servavit Giovenazzi auctor accuratus).

4325
Augg.
I

lovi
d.

optimo

maxim. Damasceno

T. Cassius

Myron

veteranus

(1.

Romae
(FI 403

in ecclesia S.

Mariae Transtiberina, cippus in pineam exiens,

vel globus

vidit Smetius).

4326 monio M. f.
aedili,

iussu
I

lovis optimi

maximi

Damasceni
|

sacerdotes

M. Ne|

Pal.
|

Eutychiano
Pio p.
p.,
]

sacerdoli, honorato

equo pubHco ab

imp.
j

Antonino Aug.
|

adlecto in ordinem
|

decurion. Puteolanor.,
|

M. Nemonius Callistus p.' In agro Puteolano rep. (X iS76

sacerdos

remissa

collatione.

vidit

Mommsen).
lovi

1)

Pater

(?).

4327

P. Postumius

P.

1.

Auctus

Balmarcodi

v.

1.

m.

s.

Der-el-Kala prope Berytum (III 4SS


ath. Mitlh. 40, 4 883 p. 46S seq,

p. 971.

4220 vidit Waddington).

De

ru-

deribus templi lovis Balmarcodis Der-el-Kala extanlibus post alios dixit Schroeder
Alios titulos ad idem sacrarium pertinentes habes
111 4S6. 4S8

(cum add.

III S. 6668). 4S9

(cum add.
C.
I.

III S. 6669,

descriptum esse apparet). 6673. 6677. 6678.


recueil d'arch. orientale 1 p. 404 seq.

Gr. 4S3S. 4S36.


d.

Euting Silzungsber.

quem tamen male Clermont-Ganneau Berl. Akad. 4887 p. 449.

De

interpretatione vocabuli Balmarcodis (Graece xoiQavog xwficov, Kaibel ep. Gr.


cf. 111

83S)

S. 6668.
0.

4328
vot. sol.

I.

m. Balmarcodi
XIX,

M. Verginius Bassus

V leg.

IIII Scyt.

Romae

fuit initio saec.


titulus

est Parisiis
sit

an non hic quoque quartam Scythicam

oriundus

in Syria tetendisse

(VI 403 vidit Henzen). Videndum ex Syria (Momms, ad 111 4SS). Legionem notum est (supra iV. S288 cet.).
|

4329

aquila'

Soli

Alagabalo

luiius Balbillus.

Romae in regione
vocabulum Smetius in

Transtiberina (FI708 viderunl Smetius aliique),


fine tituli collocat.
(sic)

1)

Aquilae

4330
4331
statuis,

Ti.

luUo

Balbillo

s.

Sol. Elagabali

',

Eudemon
lib.

lib.
|

patrono oplimo.
Ti. lul. Balbillo sac.
|

Solis^

Eutyches Augg.
|

oQci|nator a
II
|

amico

optimo.

Dedic. kal. lan.

P. Cornelio Anullino

et

M.

Aufidio Fronlone cos.^

Romae (VI
1)

Elagabali vocabulum rasura temptatum.

2269. 2270 illam nuper vidit Gatti Notizie degli scavi 4897 p. 448). 2) In titulis quos lulius hic Bal-

billus ipse posuit (supra iV. 1346.

FI

4027. 2429, 2430) annis 499, 204. 24S,

Solis

tantum sacerdos appellatur, non Solis Elagabali,

3)

A, 199.

4332
s[fanfisj
0'. . .

deo Soli Alagabal. Ammudati*, mil.

leg. I

Ad. bis p.

f.'

con-

Szony, ubi fuit Brigetio, rep. taec. XFllI ttatimque periit (III 4500 pro-

Tituli sacri et sacerdotum.

lupitcr Balmarcodes. Sol Elagabalus. Belus.

173

tulit ff^eszpre/ni

Hungarus,

auctor suspeclus.

Haec sincera iudicavit Mommsen


tilulum ederet, qua tilulus ad an-

clausula

quam idem

auctor adiecit

cum iterum

249 referrelur, conficta esse videtur). 1) Confert Mommsentu carmen Commodiani instrucl. 1, 18 '(/e Ammudate et deo magno'. 2) Cf. supra N.S70 not%. Titulum temporibus imperaloris Elagabali positum putat Domaszewski westd. Zeitschr. 489S p.60; quo tamen tempore legiones bis pias appellatas praeterea non novimus.

num

4333

svd-vvTrJQi Tr/j^g

Br]Xi^
\

^e^arog^ d^iro
\

(Jo\[.iov
\

Twv
Belus,
I

iv idrcafieli^

(xvr]ad^evog

XoyLcuv.

(ab altera parte)

Fortunae rector
|

mentisque magisller,
|

ara gaudebit,

quam

dedit^

et voluit.
vidit Hirschfeld).

Fasione
1)

rep.,

nunc in museo Sangermanensi (XII 1277

Renierus reltulit ad Sex. Varium Marcellum patrem imperatoris Elagabali

(supra N. 478), quod, ingeniose excogitatum, recte reiecit Hirschfeld. Sextus ita auxilio Beli compotem voti se factum esse significare.

2)

Videlur

4334 pro myrenus \aedem


Brj[Xip]

salute imp. [Cas.]


Bel6\ constitu ...
I

C. Licinius

N
|

Pal-

'Hkiodtogog 6

tov vaov

nakinvQr]v[6g] portam Portuensem in vinea Bonellia (VI 50 Kaibel Inscr. Gr. Sicil. Ital. 969). Alterius tituli eidem ut videtur deo ab iisdem hominibus dicati fragmentum est VI Si Inscr. Gr. Sicil. Ital. 970. In eadem vinea Bonellia prodiit titulus Graece et Aramaice scriptus dicatus d^solq naxQipoiq BrjXu) 'laQi^cu-

Romae

rep. exlra

[?.<p]

.... (Kaibel

l. c.

n. 972).

Itejn in

regione Transtiberina urbis prodiit titulus

quem

^AyXi^oiXq} xal Makax^fjXa} naxQiooiq &eotg posuit T. Aurelius Heliodorus


l.

Palmyrenus (Kaibel

c.

n. 971).
|

4335
Romae
p. 94
2)
et

C. lulius Anicetus*
|

ex imperio Solis
|

rogat,

ne quis

velit
|

parietes aut triclias'


rep.

inscribere aut

scaripbare.

lulius Anicetus

una cum ea quae praecedit (VI S2 vidit Henzen). 1) Idem eodem loco posuit titulum editum Bullett. arch. comunale 1887

Roem. Mitth. 1889


712. 1SS93

Cf VI

p.

290 (iam

VI

51034), denique

eum qui

sequitur.

Orell. 44S6b, cet.;

Marquardt Privatleben der Roemer

ed.

p.570 not.2.

4336

C. lulius Anicetus
d.

aram sacratam

Soli divino

voto suscepto

animo libens d. Romae olim saec. XV. XVI).

trans Tiberim, in ecclesia S. Caeciliae


Titulus videtur prodiisse ex
rfei

(VI 709 saepius descripta eodem sacrario ex quo N. 4554.


|

4337
dius

(>ro<ome
et
|

5o/j agwt/a wecfflj


|

SoH sanctissimo' sacrum


Alypus
III.^
fii.

Ti. Clau|

FeHx

Claudia Helpis et
|

Ti. Claudius

eorum

votum

solverunt Hbens merito,


titulus

Calbienses* de cob.

(In

latere

exaratus est

toria

coronam imponit.
incurvus).

Palmyrenus, supra quem iuvenis quadriga gryporum vectus, cuius capiti VicIn altero latere protome sacerdotis velati et culter falcis
in aedibus privatit trans Tiberimy
1)

modo

Romae olim
vidit Ilenzen).

nunc

in

museo CapitoUno (VI 740

In titulo Palmyreno pro Sole appellatur Malakbel.

Galbienses (cf N. 1622 not. 5).

2) Scr.

3)

Cf. supra N. 1621 not.

et

N. 1622.

174

Caput XI.

Aelius Long . y [pr]o salule .... iae ... .... niu ... frument Romae, Iragmenttim extractum ex alveo Tiberis vel si Bri/zzam iequimur rep, Eph. epigr. 4, 761 viderunt Henzen et Huelsen), in regione Transtiberina (VI 31056

4338

[d\eo Soli inv[tcfoJ


|

Malachibe[/o]
.
|

(sie)

4339
Aug.
I

Malagbelo
1.
1.

Aug.

sancto sacr.

T. Fl. Mansue|tus 7 leg. IIP

V. s.

m.
Illo

In Numidia loco diclo El- Kantara (PIII 2497 vidit JVilmanns).

loco
cf.

tendebat numerus Palmyrenorum,

supra N. 262S.

cui videtur praefuisse Flavius Mansuetus,

1) leg. III

erasum.

4340 deo num.*


latere)

Malag.
|

pro salute
|

d. n.

imp. Caes. M. Aureli


fil.

Se(In

veri Alexan|dri^ invicti Pii fel.

Aug.,

divi

M[agni Antonini

cet.]

[m.]

n. P.

Sev.^

*1''
|

Galtoniani (sequuntur nomina militum).


chil.

In extrema Numidia loco dicto Messdd (80

ab Laghudt) rep., est Algerii

18020 viderunt mimanns et Schmidt). 1) Numeri(?), scilicet Palmyrenorum. 2) Alexandri nomen eramm. 3) Milites numeri Pal(FIII 8793
cf.

myrenorum Eliam
FIII
S.

Severiani.
diis palriis

FIII

S.

4)

Centurid.

loco eiusdtm regionis dicto el

Gara prodiit

titulus

Malagbelo dedicatus

180n.
|

4341

Malagbel*
|

et

Bebellaha|mon et Benefal

et

Mana|-

vat^ P. Ael. Theimes^


pro se suisq.
fecit,
I |

llviral.

col.''

templum

fecit solo
|

et

inpendio suo

omnibus,

ob pietate ipsorum

circa

se

iussus

ab

ipsis

et

culinam subiunxit.

Sarmizegetusae in Dacia rep. (III S. 7954 vidit Domasztwski). 1) Aliot titulos Malagbeli Sarmizegetusae rep. habes III S. 7955. 7956. 2) Idim vocabu-

lum

reperiri in inscriptionibus Nabataeis

monuit Noeldeke

(III S.

I.

men Palinyrenum.

c).
|

3)

No-

4)

Duoviralis coloniae.
|

4342 Romani et
Romae

dis
|

deabusque

lovi Beellefaro
|

sacrura pro salut.


|

T. Aur.
I.

luliani et Diofanti

fratres' eq. sing. imp. n.

v. s.

m.

equilum singularium, ibi ubi N.2I80 seq. (VI 31168 Ann, inst. arch. 1885 p. 288). 1) Non apparet utrum etiam pro luliani et Diophanti salute tilulus positus, an ab his dedicatus sit.
rep. in castris

=
c

4343

e
I

[lovi 5]eheI('paro qui s


|

*
|

deo more palrio s[acrwm facere voluerit]


... rase veht.
I

[h]oc erit.

INi

quis in
[c]astus
|

Ab

is

rcbus q
\

adito, ilem a suili[6Ms^

.... item ab]

omnis generis melle.


|

Ni
ni

munda
I

totus ante
I

diem

det inmolatum,
|

gubt

partu ante diem


vilic.

acci

Leo-

nas

Romae
Huelsen),
p.

rep.

ad viam Portuensem (VI 50934

Disseruit de hoc titulo Lafaye Revue de

1'hist.

Notizie 1887 p. 146 vidit des rSHgions 17, 1888

218

seq.,

Inscr. Graec. insul. mar. Aeg. I 789.

qui confert similes leges sacras Atticam C. /. Att, III 73. 7i et Rhcdiacam 1) Plane incertum, quot litterae hic et in

reliquis versibus perierint.

2)

Cf.

C.

I.

Alt.

III 73. 74:

fxrjdera

dxd^aQXOV

nQOOuysiV xa&aQi^iazo}

6h

dno axoQdcov xal

xoiQ(io)V.

Tituli sacri et sacerdotam.

Numina

Syriae et Arabiae.

175

sacerd.

4344 deo Soli nu|minum v.

Hierobolo*
I

Aiir.

Bat^lsinus dec.

col.

Aequens.*

s.

1.

m.
cf.
.)

Apuli in Dacia (111 4108


ribut).

p. 1590 ter vel quater detcripta saeculis tuperio-

1) Sic (vel Hierol'

legerunt duo viri qui videntur vidiste saec. Xf^l,'

posterioret vocabvlum non

ucleaverunt.

Eundim deum

esse qui alibi dicitur 'lagl-

ad N. 4534), joniecit Momms., negavil Noeldeke apud Cumont monuments relatifs aux tnysleres de Milhra 2 p. 470. 2) Decvrio coloniae Aequensis.

^mkoq

(cf.

4345 deo Azizo bono p[Mero


leriani et Ga/jjlieni

conserua] |lori pro salu(em dd. [nn. VaCaesaris]


. . .
\

Augg.
et]
\

et Valerian[i nobiliss.

et Corneliae

Saloninae [Augustae
leg.

leg.

Mac.

111

Piae* Fid[e/is]
perfecit

Donatus

praef.

eiusd('[j]

templum inceptum

Thordae, ubi fuit Potaissa, rep. (III 87S vidit Mommsen). 1) Azizus devs Edessae colebatur una cum Sole, teste luliano or. IV p. 1S0. 134 Sp. (193. 200 Uertl.). 2) Ter Piae. In nummis Gallieni eadem legio dicitur VI P. VI F. et VII P. VII F. Cf. praeterea sitpra N. 370 not. 2.

4346
Apuli

deo bono
|

puero Posjphoro Apol|lini Pythio

T. Fl. Titus et
|

T. Fl. Philelus

p.

s. s. s.*

rep. (III

1155 descr. Torma).

1)

Pro salute sua suorum.


lulius Rujsonius cust.
|

4347 deo b. Pos|phoro Apoljlini Pythio D. armorum pro salute sua et suorum v. s. 1. m.
| | |

Apuli (Carlsburg) (III 1158 semel iterumve, sed accurate, descripta).

4348

deo bono

puero
|

[P]osphoro

et

Apuli (Carlsburg) (III IISO semel descripta saec. XVllI). Eidem deo praeterea dedicati sunt alii lituHApulenses II1 1151.1152. H541157 alius Dacicus III S. 7632 et Africanus supra N. 384 (vix huc pertinet inscriptio

vasculi

XII 3686,

1160).

4349
Viclorinus
s.
1.
|

dis patris

Majnalpho'

et
|

Theanjdrio* pro
et Cl.

sal.
fil.,
|

dd. nn.,

CI.
v.

eq. coh.

D^ Canprag.*

Maximus

dom.

Can.*,

1.

Pressburg in hortis quibusdam privatis, Aquinci vcl polius, iudice Mommseno,

Carnunti rep. (III 5668 ef. Eph. ep. 2, 722 vidit Mommsen). 1) Deus praeterea ignotus (Manaph- in lapide este coniecit Mordtmann Zeitschr. der deutsch. morgenl. Gesellsch. 1873 p. 106 not. 1 propler Manaphii nomen IVaddington 2586), fortatse
recte
(1 littera cum duabus quae praecedunt contignata fuisse traditur). 2) De Theandrio sive Theandrile deo Bostrae praesertim culto egerunt IVaddington ad titulum syUogae suae vol. 5 n. 2046, Froehner melanges p. 32, Mordtmann Zeitschr.

der deutsch. morgenl. Ges. 1873 p. 103 seq. 3) Eques cohorte quinquagenaria. 4) Sic, vel Canprac. (nun Campag., cf. supra N. 2746) lapis teste Mommseno.
5)

Incertum quae domus significelur (domo Canathenus, Mordtmann

I.

c. p.

106 not.

1).

4350^

Dusari

sacrum.

Dusari

sacrum.

4350^" Dusari sacrum.


Puteolis rep.y

(a tergo)
|

nunc Neapoli, bases

tret

Sacrum. (X 1336

vidi).

In prima (M. 4530')

singula verba tingula latera obtinent; lapides N. 4530^ et 4330% qui tunt paullo lon-

176

Caput XI.

gfores, fortasse pro terminis erant quibus area Dusari sacrata distinguebalur.

Dusares deus Arabum memoratur ab Isidoro (Characeno?) ap. Hesychium s. v. dovaaQTjv; Tertull. apol. 24, ad nat. 2, 8, Stephano Byz. s. v., aliis (cf. Mordtmann Zeitschrift der deutschen morgenl. Gesellsch. 1S7S p. 105), praeterea in inscriptione Puteolana Nabataeis litteris scripta (Gildemeister Zeitschr. d. deutschen
morgenl, Gesellschaft 23, 4869 p. 151), denique in inscriptionibus, quas edidit Euling
nabataeische Inschriften aus Arabien p. 23. 50. 42. 48 64. Ludi dovaaQia rantur in nummis Bostranorum et Hadraenorum (Eckhel 5, 301).

memo-

4351
Sp.
f.

(sub statua, cuius


f.

non supersunt
|

nisi pedes)

domiQO

Osiri
| |

[C.]

Gar-

gennius Sp.

Sca.

Maximus

veteranus nomine fratris sui

M. Gargenni

Sca. Macrini veterani.


(sub statuae deae mutila;

4352
sin.

videtur dea in lugentis


spicas tenebat)
|

modum brachium
Isidi

genu superposuisse; marius dextra


f.

dom[m]ae

Taposiri*
|

C.

Gargennius Sp.
f.

Sca.

Maximus veteranus

nomine

fratris sui

M. Gar-

genni Sp.
et

Sca. Macrini veterani.

a. 1885, bases duae marmoreae (X1 1345.1344 viderunt Bormann Gamurrini Notizie degli scavi 1885 p. 16). 1) Taposiris oppidum Aegypti (Plin. h. n. 27, 35. 52, 100. Ptol. 4, 3, 54; duos vicos eiusdem nominis memorat Strabo 17 p. 799. 800), ubi Osirim sepullum esse fama erat (Plutarch. de

Faesulis rep.
cf.

Helbig;

Is.

et Osir. p. 539*^,

Isis

Stephanus Byz. s. v. TafpoaiQig, Procop, de aedif. ipsa ita nominata praeterea non reperitur.

6, 1 fin.)

4353 pro
tariorum
1)

salute
|

Isidi

et Osiri
cf.

domus Augusti^ mansionem

ex corpore pausariorum* et
aedificavimus.

argen-

50743 descripserunt complures viri docti saec. XFII). Sic pars auctorum, Augustae alii. 2) Cf. infra N. 4413, et praeterea vii.

Romae (FI 548

Carac, 9, 11,

Pesc. Nfgr. 6, 9.

Isi et Osiri

praeter hos titulus Latinus dedicatus est Feleiae

X1 1160.

Me^no-

ratur Osiris etiam infra N, 4417 in inscr. sepulcrali

VI 20616

= Orell. 4766.
!''

4354
posuit^

Isidi
I

frugiferae

'

^
|

(duo pedes)

donum
|

Romae
pro

olim in ecclesia 5. Mariae in Aracoeli, ubi

pedum imagines habebantur


vidit Henzen).

vestigiis angeli,

nunc in museo Capitolino (VI 531

1)

Sic

unus alterve eorum qui saec. XVI inscriptionem viderunt, neque aliter fere Henzen (FRYCIIERAE). 2) Nonnulla evanuerunt. 3) Haec iam evanida ex auctoribus saec. XVI.

4355
tum
solbuit

Isidi
(sic).

reginae

(duo pedem paria)


| I

C.

Sempronius Crhyselros vo-

Lavinii (Tomasetti Notizie degli scavi 1893 p, 549),

4356
imperat.
|

Isidi

reg[mae],

ob remissa exac'
[

inliga*

populo

a max.
1.

Severo et Antonin.

Augg.,

C. Subulnius Fajustinus

v. s.

m.

Florentiae rep, ad S. Florentii (XI 1383 vidit Bormann).

Eodem

loco multi

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina

Aegypti.

177

atii
2)

la/iides

Isidi

reginae

dedlcati
inlicita

prodiertint

(XI 4S77

seq.).

1)

Exacta;
:

errore incisum esse pro


illicilis).

coniecil Hirschfeld (cf. Tac.

a. 1S,

S1

exactio-

nibus

Isidi reginae dedicatus est

etiam titulus supra N. i218.

4357 4358
d.

Isidi
I

victric.

(In alio latere

eiusdem cippi) Isidi

reg.

In Aquitania loco dicto


Isi
s.

Lunax
[

rep., est

Tolosae (XII 4SS vidit Hirschfeld).

VlctriCl

sacr.

(Isis alata

globo innixa, pennas in capite gerens,


1.
|

coronam,

palmim

tenens) C.

Pontius C.

Fidelis sevir
et

Aug.
1)

Corfinii rep.
scilicel Isidis.

(IX S444 viderunt

Mommsen

Dressel).

ex imp.'
imperio,

Ex

4359 dominae
ut (ieret,
test.*

Isid[t]
|

victrici,

nomine M. Calpurni Tironi[s


Ilomulla per Anic[e/u]m

ei\

suo,

ex parte patrimoni sui


cavit.

Sextilia

M.

lib.

lib.

suum

Bononiae (XI 693

vidit

Bormann).
f.

1)

Testavimto.
|

4360
s.

Cn. Domitius Cn.


I

Firmus

sacerdos

Isidi

triumphali

basim

p. d. d.,

adlector collegi ipsiu[s].


viderunt Smetius aliique).
(sic)

Romae (FI SSS

4361

Isidi

myrioni|mae
|

C. lul. Martialis
|

pater

et

L. Livius

Victori nus quaestor,

coUegio

Isidis

d.

d.

Tordae, ubi fuit Potaissa Daciae, rep. (III 882 vidit Mommsen).
Isidi
C.
I.

Alii tituli

myrionymae

dicati sunt supra


(p.

N. 4839, infra 4376', item III 4017, praelerea cf etiam


Plut. de Is. et Osir.
c.

Gr. 4743^. 4922^

4226)

cet.;

33.
v. c.

4362

te tibi

una quae

es omnia,

dea

Isis,

Arrius Bal|binus

Capnae, nunc Neapoli (X 3800 vidit Mommsen).

4363
mentis
auclore
|

Isidi

matri
|

Sex. Claudius Valerianus


d,

aram

cum

suis orna-

ut voverat

d.

Parizet prope Grenoble (XII 2217 fortasse semel tantum descripta saec.

XFII

ab

quodam non

satis accurato).

4364

(iuna crescens; sistrum) Lllnae Ct Isid.


| |

Aug. sacr.

C. Oct^vii

Ped6nis lib. Trophimio' s6vir Aug. v. s. Manduel, non longe a Nemauso (XII 4069 viderunt 1) Idem homo videtur posuisse XII 4068.

Fillefosse et Allmer).

4365
cuitum
I

Vaieria M.
f.

1.

Citheris

Isidi victricis (sic)

lunoni

ex visu cir-

d. s. p.

c.

Ascuti (IX 3179 vidit Mommsen).

4366
Chr6lis
|

ob honorem

Isidis

Aug.

ApoUini sacrum

Critonia Cn.

I.

minist[e]rio suo

d6num

dedit.

Perusiae (XI 4916 semel descripta saec.


| |

XFI

ineunte).

4367 dominae Isidi Fiavia MarceUin. cum' cum coUari argenteo p., d. d. L. d.
|
I
|

Sortis
d. d.
1)

signum

menphiti-

Tarracinae (X 6505 bis descripta saec. XFIII).


Dessau, Inscriptiones Latinae n.

Sic allerum apographum,


'^^

178
fortis

Caput XI.

alterum (sed minus bonum); videtur intellegi signum Fortunae. 2) Cf. Signum memphiticum est faclum ex lapide Memphite, quem inler marmoris genera rtcenset Plin. h. n. 56, 36. Fortasse in colendis numinibus Aegyptiacis marJV.

4568.

more

uti

ex Aegypto adlato religionis erat (Momyns).


A. Ravius
|

4368
sijgillu

Hilarus

sacerdos

Isidis regi|nae,

megajlephor.S

mem|phiticu'^

(sic)

cum

columella

Romae (Eph.

epigr. 4, 873 vidi).

d. d.
(vol. 1 p. 407, 32 ed. c), pvaao(paQV fisyakotfaQSt.

1)

Apud Hesychium
l.

Schmidt) legitur, ut monuit Lumbroso (Eph. 2) Cf. ad eam quae praecedit.

4369

P. Coroelius P.
|

f.
|

Victorinus,
|

Isiacus et Anubiacus,
|

et de|

curialis scriba

librarius col. Ost.',


|

signum Martis cum

equiliolo Isidi

reginae restitutrici

salutis

suae^

d. d.
7,

Ostiae rep. in Ihermis (Eph. ep.

H9i

viderunt Huelsen et Mau).


dedicatus est

1)

De

deeuriis scribarum coloniae Ostiensis, altera librariorum, altera cerariorum, v.

infra inter inscriptiones vwnicipales.


nensis Eph. ep. 8, 652.

2) Isi reslitutri.

t.

Tarraci-

4370
Aug.
I

Isidi

Lydiae

educatrici

valvas

cum

Anubi

et ara,

Mucianus

lib.,

proc.

Romae (FI 50949

= Bull.

comunal. 1889 p. 57 viderunt Huelsen et Gatti).


|

4371
titulus

Anubi
I

Aug.

sac.

Lutatia

Tyche

v. s.

ra.

Aquileiae rep.

(F 8210 Mommsen

male descriptus
Isidi

n =
97

vidit ectypum),

Ad Anubim pertinet
|

eliam

5675.

4372
Palavii,

sign. Harpocratis C. Didius nunc Catai (V 2796 vidit Mommsen).


|
I

Acutianus

don. ded.

4373
cor.

Isidi

Bubas[fj]'
'in*,
|

Vener. arg. p. IS^

cor. aur.
|

p.Ir-JHP,
|

anal.^p.ZIZi

Callil.

Diodora

Bubastiaca
vidi).

testamento

dedit.

Ostiae rep., deinde

Romae (X1F21 p.484

1)

De dea Bubasti Herod.

2, 158. 136 cet.' Drexler myih. Beitrage I 128 seq. Bubastus vel Bubastis oppidum Isidi sacrum vel in eius honorem aedificatum (Diod. /, 27, 4; t. in insula lo rep.,
ap. Kaibel ep, Gr. p. XXI),

ipsa Isis

Bov^aozog videtur
Isiaci.

dici in

hymno

Isiaco ap.

Kaibel

l.

c.

1028

v. 5.

In elencho rerum sacrarum Nemorensi infra N. 4425 Bubastus

vocabulum videtur significare partem fani


not. 6.

De

sacerdotibus Bubastiacis vide

Dies festi rd fJixQu Bovfidazia xal zd fxsydXa Bov^aaria memoranlur in inscriptione Canopi rep., ap. M.L, Strack die Dynastie der Plolemaeer p. 227 v. 58.

2)

Fenerem argenteam pondo unius


vol. 6 p,

unciaj'um trium scriptulorum trium.

et

dimidii.
4)

3)

Coronam auream pondo


(cf.

Coronam analempsiacam
5)

N. 4425;

Mommsen Herm.
im Rheinlande
lorum
octo.

10 ; Dillhey Jahrbb. des Vereins von Alterthumsfreunden

vol. 35/54,
6)

1875

p.

3 not.

1).

Pondo (unciarum) quinque scriptucf.

Alia Bubastiaca est CIL. FI 5880;

praeterea infra N. 4407.

4374
Hb., V.
S.

Isidi

Aug.
I

et

Bubasti*

G. P.' Philinus,

Pomponi

Severi
)

(vacca, in cuius latere cernitur Imia dimidia).


(III

vidit

Mommsen).

Oedenburg, ubi fuit Scarbantia municipium Pannoniae superioris 2) Pomponius, 1) Cf. N. 4575 not. 1.

4254

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina

Aegypti.

179

4375
coB.\
I

Ti. Claudio

Caisare

Aug. Gcrrainico V,
|

Ser. Corn^lio Orfito


|

Isidi
|

invictai' et Seriipi
^Tisij.

M. Aidius Ser/iliai' A/iol[at]

lib.

Ame-

rimnus''

ex

Romae, postea Felitris (FI SSS cf. Sff7i7 descripserunt complures viri docti saec, Xyil. XFIII, in his Sirmondus et Marinius; apices enotavit Cardinali, plures etiam Bianchinius, cf. not.2.5). 1) A.61. 2) j4pex, quem supra tertiam huitu vocabuli liiteram exhibet VI 3S3, nulltu videlur fuisse (notavit quidem Bianchi-

nius

illo loco
cf.

aliquid, sed apicis dissimile, fissuram potius lapidis).

3)

De

littera

Claudianae in hoc solo vocabulo svperposiiit Bianchinius, auctor accvratus, sed qui falli potuit, praesertim in
not. 2.
litterae

Claudiana

supra N.

2H

Apicem

lapide litteratura

perquam tenui exarato, ut

testalur Marinius.

cibus tribuit Birt mus. Rhen. S2, 1897 suppl. p. 108.


scribi voluit,
seilicet M.' Acilii Aviolae, qui consul fuit a. S4.

Nimium

his api-

4)

M. Aedius, sive ut tum

Aidius Amerimnus libertus fuit Aediae Serviliae, uxoris Aviolae,

4376

Isi

et Serapi

sacrum

Q. Fabius Titiani*
s.

lib.

Ingenuus sevir
|

Augustalis, Fab. Candida sacrorum^,


Rhegii (X

1 vidit Mommsen). 1) Fabii Titiani nobiles occurrunt in titulis X7276. 7287. 7345. 754S. Eiusdem nominis vir fuit consul ordinarius a. 557 (supra N.1227 eet.). Cf item infra ad N.' 4383 not. 3. 2) Cf infra N. 4408 seq.

p.

Siculis

4376*
d[isp.

I[s]i
I 1

myrionymae
1.

et Serapi

Expect[a/MS Zrer]|metis Aug.

mc.J*

V.

s.

[m.]

Soissons, ubi fuil


la

Moselle I p. 29).

Noviodunum Suessionum (OrelL 1877 ; Robert epigraphie de


1)

Supplevit Creuly

bull.

des antiquaires de France 1870

p. 149.

4377
1)

T.

Memmius Cinyps

Tiberinus*

Isidi

et Sarapi

don. ded.

Lupiis (Lecce) loco antiquo in crypta subterranea (IX 17 vidit Mommsen).

altenim agnomen fuit) hic imposuit sibi a fluviis (Cinyps vius regionis Syrticae, Herod. 4, 173 cet.).
(sive

Cognomina

flu-

4378
mentorum,

D. Valerius D.
|

f.

Cor.

Proculus

aedil.,

dictator*,
|

quaest. ali|

hydraeum'
rep., postea

[pjemmis'

ex|ornatum
|

et

auratum
|

una cum
[coll.

Valeria Forlu|nata et Valeria Procula

Isidi

et Serapi

d.

d.

Nomenti

Romae (XIV 5941 ;

pavillon de Vhorloge] 1895 p. 84 n. S41).

catalogus vendit. Borghestan.


1)

Dictator Nomenti.

omamentum

in hydrae seu serpentis


Isidi,

formam factum.
|

du

2)

Hydraeum

3)

cemmis apographa.
|

4379
pulae
flHi

Serapi, Liber.,

Liberae voto
|

suscepto pro sahite

Sca-

SUi

P. QuinctiuS Paris

S.

I.

m.

(In lalere dicunlur fuisse Isis et

Serapis).

lader (Zarae) in Dalmatia, iam Veronae (III 2905 vidit Mommsen).


Isidi,

Serapi, Silvano, Laribus dedicatus est

t.

Ostiensis supra

N. 572.
|

4380
giUa duo

invicto deo

Serapi et Isidi
|

reginae

Philetus Augg.
basi
|

hb.

pro incolujmitate sua et


|
I

Aurehae Qui|ntihanae ajrulam cum

et si-

volum hbes solvit. Romae {VI S71 cf. p. 85S descr. de Duhn).

180

Caput XI.

4381
ergasteris^

pro salute
suis
|

ordinis et populi^
in
|

signa

Serapis

et Isidis
|

cum
Apro-

et

aediculam

scholam, permit|tente ordine,

nianus

r.

p. Aequicul. s[e]r. ark.'


fil.

cum

Aequicula'* Bassilla et Aequi|culo*

Aproniano
culanorum.
4)

pec. sua

fecit.

L. d. d. d.

Pace in Jequiculis (IXill^ vidit Dressel). 1) Intellege, rei publicae AequiQiiid hic 2) Et^gasterium plerumque non multum differt a taberna.

subsit, incertum.

3)

Idem arcarius Mithrae dedicavit titulum supra N.

4190.

Manu

missi erant a re publica Aequiculanorum, ut ostendit gentilicium.

4383

Sarapi et
G.''

Isidi

L. lunius Rufijnus Proculi|anus' trib.

1.

c.

mil. leg. XIII

Apuli in Bacia (III

S. 7770 vidit

Domaszewski).

1)

Tribunus laticlavius

militum legionis XIII Geminae.

4383
talib.
I

Serapi
./
./
./ ./ ./

conser|vatori et Isidi
! ! ! ! ! ! ! ! ! !
I

ceterisq. dis dejabusq.


|

immor-

./

./

./

!
|

! ! !

s' p. a. s.^

cum

Fabia Tiltiana"

uxore
I

et Titiano

filio.

Carnunti (III
erasum.

S.

4HS7

vidit Kubitschek).

1)

2)

Litterae

significationis
a. 197.
l.

obscurae.

3)

ISomen eius qui dedicavit Fortasse eadem Maesia

Fabia Tiliana quae Caracallae Ceterum cf. Mommsen ad III S.

198 posuit titulos Siculos

7^76. 734S.

c.

4384
anus
leg.
|

deo sancto
leg.

Serapi

templum

a sojlo fecit

Cl.

Hierony|mi-

VI

Vic. (In utroque latere caducei duo, pelta lunata, astrum).


vidit Huebner).

Eburaci (VII 240

4385
Onesimus
tenens).
|

(sphinx; pes angue circumvolutus ; sphinx) deo Serapi

M. Vibius
s.

ex visu (in latere sinistro Serapis sedens modio omatus,


,'

sceptrum

tenens; ad pedes canis fvel Cerberns?]

in latere dextro Isis

s.

situlam, d. sistrum

Romae, nunc Urbini (FI 372

vidit

Bormann;
qq. pp.*

delineavit Fabretti 467 XX).

4386
(sic)
I

D. Valerius
fil.,

Chaereas
| |

cum
|

D. Valerio
]

Chaerean
|

iun.,

qq.,
|

et P. Aelio
|

Alexandro
|

fratre

protomen

Serapis

ex
I

arg. p.

ex viso

colleg[o]

Bomae

rep.

sub Capitolio septentrionem versus

degli scavi 1895 p. 117).

1)

Gatti Notizie (FI 50998 Quinquennalis perpetuus, collegii alicuius.

4387
[im^p.

Serapidi deo
Caesar] M. Aurellius Antoninu[s Pius felix Aug.]
[ponf]ifex max., tribunic. pote[s^]
'

aedem
Romae
saec,

XVI XFIII). Ad templum

in pavimento ecclesiae S. Agathae

Gothorum (VI S70 saepius deseripta


cf.

Serapis quod in regione urbis sexta recenset

Notitia urbis, referunt topographi (Becker p. S85 ; Preller Reg. p. 124;

Huelsen

mus. Rhen. 1894 p. 594, qui ex hoc templo Serapidis rudera superfuisse putavit in monte Quirinali quae antea a plerisque templi Solis fuisse putabantur). 1) Caracalla potius quam Elagabalus (cf. vit, Carae. 9 et Huelsen l. c).

Tituli sacri et sacerdotum.

Isis et Serapis.

181

4388 Sarapidi donum dedit d. d.


(

deo maximo

Ti. Cl.

Sarapiacus

sacerdos

cum

su|is

Carthagine rep. (FIII lOOi vidit Wilmannt).

4389
4390
suis
I

Sarapi

o.

m.

Marius

Maro
p. 14).

d.

d.

Veronae (Notizie degli scavi 189S


Sarapidi
p. d. d.
rep.,
|

Meptuno
ancone
1) lovi

Aug.^ sacr.

P. Aurelii

Pasinici'

cum

s.

p.

Carthagine

in

sellae

Wilmanns

et

Schmidt).

marmoreae (VIII 1002


2) /4b

cf.

I246S viderunt
dedicatus erat

optimo m[ax]. Neptuno

Serap[jrfi]

etiam titulus Pannonicus III 3637.

([t(S] iv Kavci^o) &S(p fjisylaTip; cf. Inscr. Gr. Sicil. Ital. 1050) eodem loco dedicatus est etiam titulus Graecus VIII 1005, ab altero eorum ibidem eidem VIII S. 12492.

iisdem Pasinicis Serapidi

4391
manns
et

lovis Plutonis Serapis sacer.

Lambaese, in basi, cui porticus templi insculpta (VIII 2629 viderunt fVHSchmidt).
lovi

4392

Serapi

L. Aifenus Pate[rnus]

Kirby Thore (fVestmoreland) rep, (VII 298 Huebner vidit ectypum).

4393
mani,
p.
2)

[/jovi o.
|

m. Sarapidi
|

pro salute

et victoria
|

imp. Nervae

Traiani Caesaris
|

optumi Aug. Germanici Dacici


fecit.

Parthici' et populi

Ro-

vexill.

leg. III Cyr.^

Hierosolymis (Mitth. u. Nachrichten des deutschen Palaestina - Vereins 1895

22 imaginem dedit Zangemeister).


Veanllatio legionis tertiae Cyrenaicae.

1)

J. 116/7

(cf.

supra ad N. 297).

L.

Titulus positus est tempore belli Parthid.


in h. d. d.

4394

Soli Serapi
|

cum

sua cline
d.

Dextrinia lusta

Dextrini histi

filia

Agripp.*

d.

Coloniae Agrippinae (Brambach 550 qui vidit).

1)

Agrippinensis.
et

4395

lovi Soli

optimo maximo
|

Sarapidi et omnibus diis


|

im-

peratori Caesari Nervae


libertus tabellarius^,
|

Traiano Aug. Germanico Dacico n.\

Epictetus

drino, gubernatore

navis

curam agente operis Dionysio Sostralti filio Alexanparasemo Isopharia T.^ CI. Theonis."
et

LiUri in Creta (III 3


2) tabularius,

3) T.

cf. p. 967 descr. Velsen om. apographum Graeci.

Graecus quidam).
4)

1)

Nostro,

Navis, cuius gubernator Dio'

nysius fuity T. vel potius Ti. Claudii Theonis fuit nomenque habuit ab Iside Pharia

(Momms.).

4396
V.

(intra
|

coronam quernam)

I.

0.

m.

Soli Sarapidi

Scipio Orfitus

C.\
I

augur

VOti

COmpos redditUS

(in parte aversa

eques loricatus, habitu


retro

imperatorio, vectus non equo sed tauro ;


oppidi alicuius.

humi cubat Terra mater;

moenia

In latere sinistro tropaeum, Victoria, dea

Roma;

iti

latere dextro

taurus ad

immolandum adducitur). Romae rep. ad viam Appiam, ara marmorea


vidit

(VI 402

, nunc in museo Capitolino Henzen; anaglypha describit Helbig FUhrer durch die Sammlungen

182
in

Caput XI.

1) Fir clarissimus. rix diversus Scipio Orfitus qui a. S9S Rom I p.597 n.S17). taurobolium fecit (supra N. 4143/4). Sed Helbig anaglypha non posleriora esse ait primis annis saec. p. Chr. III. Videndum igitur num Scipio Orfilus usus sit basi

antea

aliis

usibus destinata.

Augg.

4397 lovi Soli cum Umbricia


I

invicto
I

Sarapidi
|

T. Aelius
|

Antipater
|

proc.

Bassa coniuge

Sassoferrati in Umbria

(XI S738

vidit

agentes Bormann).
gratias

posuerunt.
|

4398
servalorib.
|

Sarapidi

lovi Soli,
|

Isidi

Lunae

Dianae

dis

deabusq.

con-

L. Aemil. Carus'

leg.

Aug.

pr. pr.

Apuli in Dacia (III S. 7774 vidit Domaszewski).

III
1)

Daciarum.
Cf.

supra N. 3015 not.

1.

4399
pbitus

Sol. Serapi lovi,

Libero patri
|

et

Mercurio
fili,

et Silvan. sacr.
|

C. Corneli.^ Honloratus d. d. d.^,

Berna

et

Anjthus

D. Valeri. Neo|-

THr CCCLX'. Romae (FI 707 vidit Smetius). 1) 3) Numerus quid significet obscurum.

Cornelius.

2)

Dono

dedit dedicavit.

4400
Pal. Tr.*
")
I

I.

0.

m. Serapi,
|

caelesti Forjlun. et

Genio

loci P. Licinijus

M. p. pro se suis|q. v. 1. 1. c. Brambach ISil Marienhausen im Rheingau (Ann. Nassov. I 2, 1850 p. 12 semel a nescio quo descripta). 1) Cognomen Licinii corruptum,
leg. IIII

4401

Serapi Panlheo
|

sacrum

in
|

honorem

G. Majri Prisciani,

maler filii indulgentissimi d. d. Beja, ubi fuit Pax lulia Lusitaniae (II 46 descr. Huebner). dd yttk<a Ilav&sa) SaQaniSi dedicatus est t. Carthaginiensis FIII S. 1ii93.
Stclina Prisca
|

'^H/.io)

/XS'

440S

^il 'Hklq) (^eydXip


\

2aQQ7tidi,

y.al

toIq avvvdoig

S-eolg
\

To yiQi]7tldwv, Xaf-iTtdda
fiLaTrjQiov evTCVQOv,
\

aQyvQav, (iwfiovg TQSlg, TtokvXvxvov,


\

S^v-

^d&Qa dvo
|

yi.

Kdaaiog

EvTVXt]g
\

vecoyioQog
|

Tov [xeydXov
senni
|

2aQd7tidog*
|

dvsxh^xev Ert
|

dyad^iy

permissu

C.
|

Na-

Marcelii
|

pontificis Volcani^ et

Q. Lolh Rufi Chrysidiani

et

M.

Aemih Vitahs Crepereiani Ilvir. Romae olim ad ripam Tiberis, ex Portu sine dubio allata, esl in museo Capitolino (XIF 47, Inscr. Gr. Sicil. lial. 913 descr. Henzen et Kaibel). Ex Sarapeo
Portuensi videntur praeterea prodiisse tituli Graeci Inscr. Gr. Sicil. lial. 914, 916 seq. 4050. 1) Cf. Inscr. Gr. Ital. 914: vewxoQoq xov iv IIoQXto SaQaniSog.
917. 919 seq.

2)

Cf supra N. 4176
I

not. 3.

4403
tali',
I

item L.

L.*,

....
|

[scr.t]

aed. cur.^ sacerd. bidenf.

neocori" lovis
et sibi fecit.

magni Sarap.,

Fundania P.

Priscilla

marito

optimo

Parisios in
esse puto,
cf.
cet.

museum ex urbe Roma


3)

allata

Bull.

N. 1879, 2

deW Inst. 1882 p. Cf N. 5i72 not. 2.

1S2.

(XIF 488
1)

vidi eclypum).

Ostiensem

Laurenti Lavinati.

2)

Cf.

4)

Expectaveris neocoio.

Tituli sacri et sacerdotum.

Serapis. Sacerdotes Isidis.

183

4404
protome vin
G. Rabirius Post.
1.'

protome mul.
Rabiria

sistrum, A n puellae protome _g^g^

Usia Prima sac.


Isidis

Demaris Ilermodorus Romae ad viam Ai>piam (f^I 2246 vidit flenzen). nus potest fuisse Habirius quem Cieero a. u. c. 700

1)

Postumi

libertus.

Patro-

defendit.
[/".]

4405
alia

A. Caecili A.
\

1.

Olipor.';

Cn. Caecili A.

Silonis;

(sequuntur
|

nomina complura) ; T. Sulpici T.

f.

[Caecili.]^ sac. Isid. Capitoli*;


|

Porcia
I

T.

1.

Ruf. [sac.]' Suipici* [Capitoli]^;


[h.]
e.

(deinde rursus alia nomina nonnulla)

H. m.

non

seq.

leben p. 19.
3)

Itomae (ri 2247 semel descripia saec. XFIII). 1) Cf. Marqnardt Privatrepelita ex superioribus. videntur inchisi, errore Quae uncis 2) A/ius sacerdos Isidis Capitolinae est VI 2248. 4) Sul/jicii, sc. uxor.

4406
illinc

[d.]

m.

[s.]
I

(imago sacerdotis; hinc


gallus) L. Valerius L.

flos loii,
fil.

capsae duae, urceus,


|

item flos
et
I

loti, fiydria,

Fyrmus

sacerdos Isidis

Ostens.

M.

d.

Traslib.* fec. sibi.

Osliae rep., est

Romae

antik. Bildwerke des lateran.

in museo Laieranensi (XIF429; Benndorf et Schoene Museurn p. 55, 80 tab. XFII fig. 2). 1) Matris deum

Transtiberinae.

4407
se merilae.

d.

[m.]
I |

Osloriae Successae

sacerdoti Bubastium*
et

fecit

T.

Flavius Aug.

lib.

Ampliatus coniugi

optimae

sanctissimae

bene de

Romac

(f^I

2249 vidit Henzen).


1.

1)

Cf N. 4375

not. 6.
j

4408
rum
Isidis

[P.] Sextilius P.

Papia

fecit sibi

et patrono,

hic

sacro-

conditus

est.

Romae

(f^I

2241 vidit Smetius).

4409 M.

Aemilius

Phoebus
Bormann).
|

sacror. ab

Roma

Isidi

donum

d.

1.*

Mutinae (XI 819

vidil
f.

t)

Dat
|

libens.

4410
gennio
|

Fullonia L.

Tertulia sacror.
|

Isidis
|

locum dedit
eius
|

C. Tele-

Sperato sacerdoti,

Vlvir. Aug.,

telestinis'

poslerisque

eorum. Foro

Popilii

(XI S74 vidit Bormann).


|

1) Intellege

symmystas.
|

hic

4410^ dis manib. Claudia lanuajria Benedicta sacrorum^ hic sita est. Romae (VI 2279 semel descripta saec. XVIII). 1) Sacra Isidis significari 2282 non certum sed tamen probabile est (cf. et in siTnilibus titulis VI 2280
|

supra

A'.

4576;
d.

t.

urbanus, Nolizie degli scavi 1890


I
|

p.

1S7 2).
,
|

Memfianae* fecerunt sui b. m. Agrippine bere' 1) Vere. (V1 11271 Henzen vidit ectypum). 2) Laudari videtur Agrippina propter praecipuum cultum Isidis (Mommsen, qiii confert

4411

m.

Prope

Romam

rep.

Petron. fr. 19 Buech.:

Memphitides puellae sacris deum paralae).


|

4412

sodalicium

vernarum

colentes Iside[m].

Valentiae (II 5750 II S. 6004 vidit Huebner).

184

Caput XI.

4413
Romae

C. Ruf.
I |

Volusianus*
vot. solvi.

v. c.
|

pater, ierofanta^

profeta Isidis,

pontifex dei Sol.


rep, in

monle Aventino (FI 846


N. 1260. 1264. 4132. 4133.

ludit de Rossi).

1)

Sine dubio ex
2)

gente Rufiorum Volusianorum supra N. 692. 4215. 1222. 4134.


scilicet Hecatae,
cf.

Hierophanta

4414
[hic

iacet

Ogygii Bacc]hi dei nota


|

[sacerd]os
|

[pastophorus]quae^

(sic)

deae
flos

Nilo|[f?c??s

usque ^judica,
|

[nomine Ale]\andr\a, cui

[w/j;d]um^ iuventae,
|

[cwm

mm

Pjarcarum nota

suslu|[/rtj^

invida Diti^.
|

^ls^dvdQia xoQr] 7tQ67to\log ^iovvaov, [7t]ttaTO(p6Qog re ^eag NeiXamdog EXaidog ayvrjg,


[Vi9-a]dfi
\

'

e%'/.oaL

dlg nXrjQOJOaaa XQ6vq)^ Y.elTai kvxa^dvzcov


(iyi

latere deactro figura puellae pastophori).

Romae
4,S74

ut videtur rep.,
Sicil. Ital.

fragmentum sacrophagi, iam Florentiae (Eph.

ep.

= Inscr. Gr.
Collegia

1366 Henzen vidit ectypum; Ruecheler carm. epigr.347).

27. 30, qui ipse narrat se inter

pastophorum Isidem colentium saepius memorat Apuleius (met. 11, 17. decurionum quinquennales collegii pastophorum in urbe Roma adlectum esse, ib. 11, 30 p. 817 Oud.); collegiuin pastophorum Industriensium est F7468. 2) Supplementum i?icertum. 3) Abstulit ad Ditem (Bue.).
1)

4)

j^Qovovg requirit Kaibel.

4415
coUegae.

(luna) d.

m.
I

Maximini

Festi pausar.*

Isidis

t.

p.^ Arel.

Arelate (XII 734 vidit Hirschfeld). 1) Cf supra N. 4335. 2) Titulum posuerunt (Villef); de Iside triumphale (cf N. 4560) populi Arelatensis cogitavit

Mommsen.

4416
Pie, salve.

dis

manib.

C. lulius Pr[j]mio

Isidis scopar.,

vix.

ann.

LXXX.

Syracusis (X 7129 vidit Moinmsen).

4417
Tyri
Zeitschr.

sacerdos Osirim

ferens, nQocpr/iTrig]

'OaeiQiv

x[o]/ii[l]\^a}[v]^.
t.

rep., in statua artis

Aegyptiacae, signum Osiridis prae se ferentis,

in-

cisus in latere hypobasis; in postica hypobasis legitur titulus hieroglyphicus


f.

aeg. Sprache 51, 1895 p. 102).


d.

(Erman

1)

KCDM///|ZO// editum

est.

4418
vixit

m.
I

et

memoriae aeternae
d.
III,
|

Lepidi* Rufi anubofori^


tilio

qui
|

annos

XXXX

m. VIIII

qui genuit palea matri^

p.

Fiennae (XII 1919 bis ut videtur descripta saec. XVII). 1) Epidi alterum De re cf vit. Comm, 9,4: apographum. 2) Hic desinit alterum apographutn. sacra Isidis coluit ut et caput raderet et Anubim portaret. 3) Haec, quae desunt in allero apographo (cf not. 2), corrupta esse apparet.

4419

A.

lulius
d.
s.

Leonas do|num quod promi|8erat Anubiacis,


vidit Hirschfeld).

Do|-

mestica libert.

p.

Nemausi (XII 5045

Tituli sacri et sacerdotom.

Sacra Aegyptiaca.

185
1.

4420
melanepore;
complurn).

C.
|

Pomponius

C.
1.

f.

Ser.,

melaneporus';

Marcia L.

Salvia,

C. Publili. C.

Trupho, melaneporus; (sequuniur


f.

alia

nomina

4420*
Sex.
f.

C.
I

Pomponius

C.

Ser.;

C. Publili. C.

I.Trupo;

Sex. Cloelius

Col.

Niger, melanephorus*.
rep. ante

Romae
fuit

portam Praeneslinam, lapides duo,

aller suo loco in sepulcro

antiquo, aller (cum lerlio) iuxta iacebal (f^I 24627/28 vidit Lancianius).

1)

Deli

avvoSoq zwv f^eXavrj^OQwv (C. I. Gr. 2293 seq.; Lueders buU. Inst. i874 p. iOSseq.; Bull. de corresp. kellenique 6, 4882 p. 318), quae numina Aegypti colebat.

4421
Aprodisia
p. eor.

diis
|

manibus
vix.
vir.

sac.

Ser. Sulpicio Aug.


aeditu|avit an.
|

1.

Alcimo aedituo
fecit

ab

Isem pelagiam,
(sic)
\

an.

XXXVIl,

X,

uxor

Ventria
|

bene merent., mul.

infelicissuma, et sibi suis

1.

1.

Romae

olim,
Isidi

nunc Florentiae (VI 8707


puel[/an]*
|

vidit Henzen).

4422
avia
I

iussu dei Ne[?oms?]^


|

Fabia L. L Fabiana

in

honorem

Avitae neptis

piissimae ex arg. p. CXII S


|

= .DV',
cerauniae

item ornamenta'': in basilio^ unio et margarita


lindri^ n. VII,

n. VI,

zmaragdi du6, cy-

gemma
XXXVI,

carjbunclus,

gemma
n.

hyacinthus,
|

gemmae

duae;

in auribus zmaragdi du6,


n.
|

margarita duo;

in collo

quadribacium'
tibiis
|

margaritis

zmaragdis
n.

XVIII, in clusuris duo^; in


zmarag|di
n. VIII,

zmaragdi du6,
n. VIII;

cylindri

XI;
anuli

in
|

spatahis

margarita
sequenti
|

in digito

minimo
soleis

du6 gemmis adamant.,


in

digit6

anulus po|lypsephus zmaragdis et margarito,

digito

summo

anulus

cum zmaragdo;

in

cylindri
ibis,

n.

VIII.

(In latere dextro

Jnubis capite

canino brachiis volumen gerens,


dens, paslor sedens, bos.)

palmae arbor ; in
3386

latere sin. avis rupi insi-

Guadix, ubi fuit Accis,

rep.,

est Sevillae (II

p.

932 vidit Huebner).

1)

Sic supplevit Huebner, propterea quod inscriptio dedicata sit in honorem puellae.
2)

Supplevit Huebner, conferens quae narrat Macrobius

huius nominis Accitanurum patrio.

sat. 1, 19,

S de deo aliquo

3)

duabus semuncia scripulis quinque menta statuae muliebris II 2060.


inscr.

(libr.

quae sequitur).

6141).

Ex argenti pondo CXII semisse unciis H2 unc. 8^^). 4) Similia sunt oma-

5)

Fortasse diadematis aliquod genus (redit in

6)

Cf

Plin. h. n. 37, 78; Dig. 34, 2, 32, 9;

7)

Ornamentum quattuor

bacis constans.

XI 364 (= Henzen
smaragdi.

8) Scilicet

4423
imagines
|

res traditae fanis utrisque.'

Signa n. XVII;
aeneas
|

caput Solis

argenteas IIII; clupeum


I
|

I; aras

duas; delphicam aeneam


|

spondeum

sistrum argenteum inauratum,


I

ex gemrais n. I basileum^ ornatum spondeum inauratum, patera cum frugigemmis II, collarem bus, collarem ex gemmis beryllis, spatalia cum pura^ alterum cum gemmis n. VII, inaures ex gemmis n. X, nauplia^ II

argenteum

et patera;
|

corona analempsiaca*

topazos n. XXI et carbunculos cum gemmis vestem aenei cum hermulis n. VIII intro et foras; n. LXXXIIII; cancelli hniam: tunicam I, paUium I, zona I cum segmentis argenteis, stola I;
I
|
|

186
vestem altera
|

Caput XI.
lintea

pura:

tunicam,
et
|

pallium,

stola,

zona.

Bubasto':
|

vestem siricam purpuream,


columella;
hydria Hypsiana^
II

callainam*;
lentea
|

et

marmoreum cum purpurea cum clavis aureis et


labellum
|

zona
I

aurea, tunicas
|

praecincta et discincta

et palliolum

vestem altera
seq.) rep.

alba: tunica,

zona et pallium. Prope Nemi, uhi fuit lucns et templum Dianae


stola,
vidit Jlenzen).

221S

infra enumerata. 2) Cf. N. 4422 not. S. 3) Quid sit, ignoratur. 4) Cf. N. 4375. 5) Hinc videnlur incipere res alteri fano Iraditae (indicio est, Bubasto vocabulum paullo ullra versum prominens), el Buhasti nomine significari alterum ex duobus illis fanis Isidis; cf, N. 4575 not. 4. 6) Cf. N. 5495. 7) Hypsianae cognomen obscurum.

(cf.

N. 5233

(XI

1)

Fana

fuisse Isidis indicio sunt sistrum

et

veslis lintea

tela

hic
I

4424 I. 0. m. Hammoni Chnubidi', lunoni Reginae, quor. sub lumons est, quod primiter sub imperio p. R., felicissimo saeculo
|

dd.

nn. invictor. impp. Severi et


\

Antonini Augg.
k.^
|

et G[e/ae o6i7]ss[fmt
|

Caes. etY

luliae

Domnae Aug. m.
(sic)

iuxsta Philas novae

lapicaedinae

adinven|tae, tractaeque sunt paralstaticae et

columnae

grandes et multae,
|

sub
I

Subatiano Aquilae
(sic)

pr.

Aeg.^

Curam agente

op.

dominic''
|

Aurel. Ileraclidae
aliique).

dec.

al.

Maur."
dedicati

In lapicidinis prope Syenen rep. columna, nunc Parisiis (III 7S descr. Letronne

1)

Conferendi sunt
4vovxsi
tj7

titvli

Xvov^ei

t(5 xal ^ififioovi,

Sdrec

ry xal Hga,

xal ''Eaxla et

aliis diis

compluribus, ap. M. Sirack die

Dynaslie der Plolemaer p. 231, 93. 236, 108 C. I. Gr, 4895, hic certe reperius non longe a Syene in insula catarractarum. '^Isqov Kvov<pi6og in vicina insula Elephan-

memorat Strabo XFII p. 817. Cf, praeterea Drexler myth. Beitrage I p. 61 seq. nomen erasum. 3) Matris kastrorum, 4) Subatiamis Aquila praefectus Aegypti anno decimo Severi (cf, Prosopogr. imp. Rom). 5) Operum dominicorum. Idem memoratur inter 6) Decurione alae (Thracum) Mauretanae, decuriones alares supra N. 2345. Alium decurionem alarem stationem agentem in
tine
2)

Getae

lapicidinis Aegyptiis hahes supra N. 2610.

Incertum

num Hammoni
0.

lovi positus sit titulus supra

N. 5558.
solvit

4425
libes mejrito

I.

m.
I

Ammoni
et

(sic)
\

Mercurius

votum
1)

letus (sic)

Maxim|o

Urban|o

cos.*

Camunti

rep. (III S.

1U28
|

vidit Hirschfeld).

A. 254.

4426
Romae
tcripta saec.

lovi
I

Hammoni

et Silvano

P. Stertinius
bis vel

Quartus*
|

d.

d.

in S. Caecilia trans Tiberirn

(FI 578

adeo semel tantum deis

XF exeuntt^).
lovi

1)

Fortasse Stertinius Quarlus

qui proconsul Asiae

fuit sub Iladriano.

4427

Hammoni
|

barbaro* Silvano
|

sacerdotes:

Sempronia Sal|

sula mater sac,

C. lunius Mercurius,

L. Pistorius Suavis,

(sequuntur alia

nomina decem),
Valeria Paulijna
ratus,
I

(Postea alia

manu additum) Q. Liberius Procujlus


dei barbari
Silvani.

sacerdos,
|

mater
!^

sacroru.

(Rursus alia manu) Q. Caecilius


1

Ilono-

!!!!!!!!!

sacerdotes

Titali sacri et sacerdotum.

Carthagine (Revue arch. 1899


alterius ex sacerdotibut erasum.

t.

3S

p. 174.

Numina Aegypti et Africae, infra N. 4497.


1)

187
2)

C/l

Nomen

[Pan]thea cornigeri* sacris adiuucta Tonanlis,


|

[jjuae Libycis
\his\

Maurisque simul venerabilis


te[rr]is,

oris

etiam colilur

quam

luppiter

Hammon
| |

\inter\

utruraque lat[ws] m[e](]iam

cum

Dile severo
altis
|
|

[(iea;{]er

sede tegit: hanc p[u]lvinaribus

[sM6/imi]que dical solio divosque

frequentis
|

ianus a miUtiis de suplice voto


facie renova[ns]''

dominamque biformem.
|

Ded.
I

pr.

CCVll.'

suum

Auziae in Mauretania (^111 9048 vidit ff^ilmanns particulam quae fines vercontinebat). Buecheler carm. epigr. n. 235. 1) Comiger appellatur Hammon ab Ovidio art. am. 3, 789; metam. 5, 17. 13, 509 et ab aliis. 2) renovam traditur, correxit Buecheler. 3) Dedicatum (anno) provinciae 207 (p. Chr. 246). Deam Caelestem (N. 4429 seq.) hoc carmine celebrari putat Buecheler.

4429

Caelesti

sacr.

res publ.

Lamb.

d.

d.

p. p.

Prope Lambaesim (FIII 2392 vidit ff^ilmanns).

4430
aedil.,

Caelestabus^ Auguslis sanctum, quod


Ilvir,
|

C. Cornelius Aquila q.,


|

et

nunc

voverat, a solo structum sua pecunia


|

libens alta-

ribus dedicavit

cum

Corneli[t]s

Donato patre

et Victore filio, pr.

CLXXIIIL*
quot salvos

4431

Caelesli

Aug. reduci et conservatrici domus suae,


Victoricum et
|

incolumesque

C. lulium

Caecilia

Namphamina

(sic)

parentes
|

invenerit, C. luhus Libosns

cum

Ulpia Dativa uxore ac liberis suis

hanc

aram operis quadratari didit votum feliciter.


(

donavit,

numi nique peregre promissum libens redC. lulijus Libosus

4432
8.
1.

diis Caeleslibus kal. lul.,

Augg.

cum

suis

omnibus

v.

a.,

XI

p. CCII.''

lapis,

8)

Auziae in Mauretania (FIII S. 20744. 20745. 20746 bis descriptae). 1) Sic non Caeleslibus. 2) (Anno) provinciae CLXXIIII, i. e. p. Chr. 215. (Anno) provinciae CCII, i. e. p. Chr. 242.

Ex

eodem saerario Caelestium prodierunt eliam

FIH

S.

20743

et

FIII 9013.

4433 aedem quam

Cassia Maximula, flaminica divae Plolinae, Caelesti

deae voverat, Sextili Martialis mari|tus, sacerdos publicus, omnibus honoribus functus, et Martialis
solo aedificatam d.
d.,
filius,

flamen perpetuus,
et

aedilis,

suo

sumtu

marmoribus

museis et slatua Pudicitiae Aug. et

thorace Caeleslis

Augustae'

ornaverunl et die dedicalionis decurionibus


ablata dicitur ex ruderibus oppidi Carpitani
trig. tyr. 20.

sportulas dederunt.

Solimdn (50

chil.

a Tunete),

(FIII 995 descr. Guerin).

1)

Peplus deae Caelestis memoratur

188

Caput XI.

4434
runt
I

q. b.

f.

f.

sit

',

equites

deae magnae virgini

Caelesti restitue-

templum numine

ipso dictante,

equites constanter

eu|m templum

restitueruut.

Ain Temouchent Mauretaniae, ubi fuerunt Albulae,


manns).

rep. (FIIJ 9796 vidit Wil-

1)

Qiiod bonuvi faustum felix

sit.

4435 Rubrius Ro|gatus


hic
sit.

BelajlitanusS sa|cer. Cael.',

vix|it

an.

LXX,

est.

Testur in Africa, ubi indetur fuisse Tichilla (FIII 1360 vidit


1) Belalitensis

episcopus

memoratur

a,

W
|

WHmanns).
2)

(Gest. coll. Carthag.).

Sacerdos

Caelestis.

4436

d.

m.
I |

C. Avidio

Primulo
|

sacerdoti Caelestis,

incomparabili
|

religionis eius,

C. Avidius Vitalis

patri b.

m.

Tarracone (II 4510 ud exemplum Auguslini).

4437
et
I

d.

m.
I

C. Vari Apolausti
[
|

principi sacerdotium
|

(sic)
|

daeae

(stc)

Caelestis, qui vixit

annis XXVIIII,

C.

Varius Achilleus

fratri

karissimo

pientissimo et incom|parabali, per

quem sem|per

securior

vixit.

Romae (VI 2242

vidit Henzen).

4438

Flaviae Epicha[ndj]
|

sacerdotiae

deae Virgini
|

(sic)
\

Caelestis,
f.''
|

praesentissimo numini*

loci
|

montis Tarpei,

Sextia Olympias h,
|

et

Chrestina Dorcadius h. f.^


cerd.,
I

honorificae feminae^
|

coniugi luni Hyle sa(In latere) dedicata

una cum sacratas

et canistrariis,

dignissimae.

dib. INov.
I

Aemihano

et

Basso cos." quod


est septentriones versus (Gatti
6,

Romae
diss.

rep. sub montis Capitolini lalere

1896 p. 522). 1) Casus perturbati. 3) Spectat ad 2) Honorifica femina (ut ex sequentibus apparet legendum esse).
acad. pontif, archaeol. ser. II

Flaviam Epicharidem, et ipsam honorificam feminam (coniugem scilicet viri honesti, quod vocabulum similiter usurpatum esse ut perfectissimi et egregii notum est).
4) A. 239.

Ipsi deae Caelesti in urbe

omnino certum
dicatus est
t.

est intellegi

Roma dedicati sunt tituli FI 77 79, ubi sane non deam Carthaginiensem, Sine dubio Carthaginiensi deae

supra N. 5925.
salute Antonini imp. et lulie
et

4439 pro
Saturno
fecerunt

Dome
|

(sic)
| |

po. sa. eor.*

domino
|

Opi

reginae sac,
et

templum

et

aram

et

porticum

L. Veturius

Fehx

Lucia Quieta,

fehciter.

Prope Lambaesim (FIII 2670 cf. p. 1759 vidit Schmidt). 1) Posuit sacerdot eorum, scilicet Saturni et Opis, Fidentur haec omnia postea addita esse, Tituhim Opi Augustae Theveste dicatum dedi supra N. 5552.

4440
Aug.

Saturno Achaiae Aug.' sacr.


|

pro

sal.

imp.

Caes. Antonini
id.

Pii p. p.,

gens Bacchuiana templum sua pec. fecerunt,


I

dedic.

Candidus Balsamonis
fieret,
|

fil.

ex

XI

pr.^

amplius

spatium

in

quo templum

donavit.

In Africa loeo dicto

Bu

Djelida (FIII S. 42551 viderunt Cagnat et Schmidt).

Titali sacri et sacerdotum.

Numina Africana.
Romanus

189

Eodem

loco repertus est titulus Telluri et Cereri dicatus supra J\. 3939, ilem sacer-

dotis titulus infra

N. 446S.

1)

iVMWi vere ita diclus Saturnus sive

sive

Graecus, ut distingueretur a

Satumo

Punico, non omnino certum. Ceterum similiter


2)

Ceres Graeca dicitur infra N. 4461.

Undecim primis.
vilicus

4441
s.
1.

Saturoo Aug.

sacrum Adi|ectus

de
|

pecoribus*

v.

a.

ego).

Masculae (Khenchela) Numidiae (FIII 2233 cf. 17669 vidimus Wilmanns et 1) Idem legitur in inscriptione quae sequitur et in aliis Masculitanis FHI FIII
(sic)

2234. 223S. 2236.

S. 1767S.

Cf N.
|

4443.

4442
tus
I

santo

Saturn[o]

M. Vipsanius

Marlialis sacerjdos sanci-

de pecoribus.
Thibili in

Numidia (FIII
|

S. 18897,- misit Gsell).

4443* [5a/]urno
1.

donaino

sa|crum Gallus

Cilonis

f.

v.'

et debi.

a.

s.

4443^ Volussius
I

Felix

votum

solvit vel debi|to

domno

Satulrno

libens a|nimo.

4443

ius
I

Sa[p]onianus posjtulatum

solvit.

4443^
solveiu.

L. Paenius

Ro

.,

A. Paenius Felix

vota patris et

sua

4443
ceptum
I

S. A. s.^
I

Haterii Saturni|nus et lulianus nasi|lilim' voto sus|

solverunt lib[e]nte

animo.
|

4443^
solver.
I

Saturno
an[?]ra.

Aug.

sac.

ex gente"

Q. Ma|rci Latronis

vota

1.

4443*^ [Saturno
tUjlo* V.
s.
I.

i]ug. sacr.

M. Caecilius Fest.

nasililim^

ex vi-

a.

4443^
4443*

S. A. s.
I

Gargiiia
I

Secunda

votum
|

nasilijlim' solvit
|

1.

a.

S. A.

s.

Caecilius Macrinus
lulius Postumu[s]
|

Ziommoris^
f.

s.

g.

d.'

4443^ ....
1.

Q. Ballienis

ob sacerdotium
|

a.

v.

s.

4443^
4443^

[5]enlius Citus
S. A.
[s.]
I

sacerdos prtofesus

(sic)
\

est lib.
v.
s.
1.

animo.

Ca[e]cilius [Fe]s tus arrand.

m.

Prope Tkignicam in area Satumi sacra, stelae rep, una cum aliis similibus paene trecentis, pleraeque omutae victimari/m imaginibus signisve ad Saturni reli-

gionem pertinentibus (FIII


logique du comite des

S. 13094. 13147. 13131. 13120. 13098. 13110. 13073. 13093.

14924. 14973. 13028. 13076 huius et aliorum

travaux

hist.

18S9

Augusto sacrum, 3) Fox Punica, quae significare dicitur: oblatio diis (cf. quae exposuerunt Sachau aliique apud Schmidt VIII S. 14987). 4) genti eorum est in simiii titulo VIII S. 13148. 5) Similiter ut videtur VIII S. 13017. 13133. Cf. praeterea supra N. 4441. 4442. 6) Idem nomen sive eadem appellatio VIII S. 14926.

complurium imagines sunt Bull. archeotab. VI). 1) Votum, 2) Salumo

7)

Sacerdos? (Schm.).


8)

Vox

obscura.

190

Caput XI.

4444*
4444^

(luna crescens inter duos caduceos) S. A.

S.*

L. Caecilius Barl-

barus sacerjdos dei magjoi Balcara.


(luna crescens, stella)
|

Satumo
cum

Balcarajnesi Aug.
I

sac,

M.

Ceionius Valerianus

v.

s.

1.

a.

4444 (protome Saturni


Saturno domino
pite ordina^fo'^
. .
|

velata,

falce; in angulo superest


|

imago Lunae)
|

Balcaranensi Aug. sacr.


.

M. Sempronius
\

[(?]uint[Ms]

ca|

.]

votum
|

?>o\lvit libens

animo\

Q. Servilio Pu[dnfe]

L.

Fufidio Poll[/one cos.y

idibus Decem[6r.]

4444
supersunt)

(porticus quattuor columnarum, quaruin partes inferiores tantum

Satumo Aug.
|

Balcaranesi

L. Sextilius

Communis

egre[gius viso

admonitUS libens

animo VOtum solvit (homo Ubans ad aram; laurus, aries). Prope Tunetem, in summo monte Djebel Bu-Komein, cippi rep. una cum aliis

fig. 2. 1, tab.

amplius trecentis (Toutain mel. d'archeologie XII 1892 p. 19 seq. n. S. S. 47. 18 tab. II I fig. 4). 1) Saturno Augusto sacrum. 2) Cf. infra N. 4495.

3) A. 166.

4445

Satur[no]
|

Balcaran.

Augus.

sac.
|

Q. Sallustijus Felix sa|cer-

1. a. v. s. dos som|nio factus Ibi ubi eae quae praecedunt rep. (Comptes rendus du Comile des travaux lan. 1899 p. XX).

hist.,

4446 Neapolitano*
cerdos
travaux
|

Saturno

Aug. sacr.

C. Alfius Quadjratus sa-

v.

s.

1.

m.
quae praecedunt rep. (Gauckler
bull.

Ibi ubi eae


hist.

archeolog.

1896 p. 2S1). 1) f^ocabulum poslea additum esse testatur editor, videtur id pertinere ad vicinam civitatem Neapolim (C.I.L. VIII p. 12S).

du comite des

4447
turno
1.

(protome Saturni velata, falx

et
|

patera; in angulis Sol

et

Luna) Sa|

Pal|mensi
fecit,

Aquenjsi Aug.

sacr.

L. lulius RuG|anus

sacerdos

v.

a.

imago

Prope Carihaginem loco dicto la Soukra (Gauckler Bull. du comite 1897 est Musee Alaoui tab. XXI fig. 810).

p. 446;

4448*

(luna crescens inter duas stellas) Q.

Herennius Felix

VOtum

solvit

dojmino Sobare[n]si.

4448^

(luna crescensinterduasstellas) Sat. Sob.* sac.

P. Petronius| sacerdos.

Loco diclo Bu Beker (non longe a Tunete), ubi fuit Neferis (VIII S. 12392. 42594 descr. Delattre, huius ectypum vidit etiam Cagnat). 1) Satumo Sobarensi (idem est in t. eiusdem loci VIII S, 12590).

4448"
scriptum
et
esf)

(caput tauri, inter cuius cornua orriamentum peltae simile; in hoe


S. A.
s.*
|

C. Fabius Sat. sacer.


|

Martis tem. aed.


|

memo.'

Fortunula coiux eius

cum

filis

suis

votum

solvit.

bull. des antiq. de France 1899 p. 206 ad imagi. Saturno Augusto sacrum. 2) De temenoro (zsf^evwQog) aedis Memoriae cogitavit Villefossius (monens aedem Memoriae Carthaginiensem memorari apud Victorem Vitensem 4, 4), dubito num recte.

Carlhagine rep. (Villefosse

nem photographicam).

1)

Titali sacri et sacerdotum.

Numina

Africae.

191
|

4449
praelec.
|

Frugifero
leg.

Saturno
p.
vidit
v.
(

Aug.
s.
I.

sac.
a.

Ti. Teltonius

Marcellus*

111*

Aug.

v.

Lambaese (yill 2666


S. 18078.

Wilmannt).

1)

Eiutdem nominit homo

ett

yill

2) leg.

111

abratum, ted legitur.


|

4450
Annae[i]ani

Frugifero
ad|sertoris

Augusto
publici,

sacr.

ex testamento C. Muti|li Felicis


|

curante
d,*

C. Mutilio

Optato

cog|nato et

herede, ex inscrib|to eius epulo

dato.

Loco provinciae Africae dicto Aln-Gkechil (Bull. du comite dejt travaux 1894 p. 261, 1897 p. 570 Gauckler vidit ectypum). 1) Deeurionibut.

hitt.

4451 deo
tuus
I

frugum
| |

patrio'
|

Fru[gifero Aug.

L. Aufustius
libejris suis
|

Perpe-

votum quod

promiserat

libens ani|mo
(f^III 4S81
cf.

cum

solvit.

Dianae (Ain Zana) Numidiae


1)

Gtell reck. archeol. p. 197).

Sic Gtell; Saturno legerat Renier.

4452 deo
nitus

sanc. Frug. Aug.' sac.


|

Sex. Victor dec. pr.


|

g. N.*,

sacra
|

religione
restituit,

templum simul cum


p. d. d.',
s.
|

area et aras
|

summa
et

mocum

diligentia

s.

cur." Coret. Saturnino


|

Lucio Ae-

milio
I

def. publico.

S.

b.

b.

An. pr. CCVHI."'

(FUI 8826 vidit Deo sanclo fjrugifero Au|g. dedicatus est etiam titulus rep. Aquis Flavianis Numidiae, nil S. 17720. 2) Becurio, princeps gentis Numidarum, cf. yill 8813. 8814. 3) Sua pecunia dedicavit. 4) Curantibus. 5) Defensore (?).
fyHmanns).

In Mauretania loco dicto Kherbet Gidra, ubi fuit Sertei

1)

6)

Supra

scriptis (?) bonis bene.

7)

Anno
deo

provinciae CCFIII

(p.

Chr. 247).

4453
regrini
f.
|

Plutoni Aug.
I

frugifero

sacrum

Mercator Arbai Pe|

volo suscepto
dedicavit.

aram marmojream promissam de suo

donavit

idemque
S.

Henchir Kasbat provinciae Africae, ubi fuit Thuburbo maiut (FIII 840 12362 vidit Schmidl).

et f^III

4454

Plutoni reg. mag.^ sacr.


|

C. Pescennius Saturi filius Pal. Saq.,

turus Cornelianus

flam.

pp. divi Hadriani,

praef. iur.

dic,
|

llvir.

qq.

coloniae Zamensis*,

ob h[ono]rem flam. ampliata

HS

IIII mil.

taxatione^

slaluas duas posuit et

epulum

bis dedit

itemq. dedicavit.

D. d.

In Africa loco dicto Sidi


vidit

Cagnat).

fuit

Zama,

cf.

legitiiD[w]^.

1) Regi magno (?). 2) De duabus civilatibus, quibus nomen Schmidt VIII S. p. 1240. 1S71. 3) Cf VIII S. 14437 (ubi est taxalis Summae honorariae videntur non fuisse stabiles, sed pro uniut cuius-

Amor

Djedidi, ubi fuit

Zama

altera (FIII S. 12018

que fortunit conttitutae (Schmidl).

4455
nus
I

(protomae viri
soljvit libens

et

feminae) Plutoni et

Cereri sac.
|

Q. M. Mari-

votum
Sitifi

animo.

(VIII

8U2

vidit fVilmannt).
diis sanctis,

4456
dianus,

Plutoui Cyriae et* Cerelri matri,


dispunctor,
[

Q. Clod. CIo-

coIo[nie patronus,

omnibus honoribus perf[unctus,


filio

votum promis|sum cum

lulia

Donata

coniuge et Clodiis Apri[le

ce-

192
terasque
kal.
fijlias

Caput XI.

aram

constituit

dedicavitque,

a.

p.

CCLXXXP,

XI
et

Mart.

videtur transponendum esse ante Cyriae,

Auziae Mauretaniae (FIII 9020 integra semel laniuvi descripta). cf. N. 4iS7. 2) A. p. C. 520.

1)

4457
tat[e]
I

Plutoni et Cyriae Cereri, Diti, sa[nctis]


|

M. Cornelius Crispipromptissiraa volun-

nus omnib[MS ^ojjnoribus perfunctus aram [^am]


promiserat, suis sump[f?6Ms]
'
| |

fecit dedicavitque
.

cum Comin[m Ro-

tnana]

coniuge ac liberis suis, kal. Marlis [a. p. .]. Auziae Mauretaniae (VIII 9021 descripsit Renier ad imaginem photographam). 1) ISomen coniugis supplelum ex FIII 9070.

4458
tem|[/??Mm]
.
.

Plut., Variccalae^
[a]

Aug.

us Adventus sacerdos

solo suis sumptib. fecit et dedic.


S.

Thabracae in ora Africae {VIII


ficari fortasse recte coniecit Schmidt.

47550 descr. Toutain).

1)

Cererem signi-

4459
1.

Caereres

(sic)

et

Plutoni Aug. sac.


|

pro salute imp. Caes. M.


j

Au|reli Antonini Pii Fel. Aug. et totius [domus eius\


a.
f.

Turratenses
illi?ic

s.

p.

(supra corbis serpente circumdata et frugibus repleta, hinc

scrofa;

ab utroque latere inscriptionis taeda).

Prope Theveste (VIII S. 16695 Schmidt vidit ectypum).

4460

[C]ereribus'
tutoribus*

Domno^
ianua fecit
s.

Sutrius Primus stajtor templi


reribus tutoribus erasa esse

p.

f.

Theveste (VIII 1858 cf VIII S. 16498 vidit fVilmanns).

1)

Vocabula Ce-

lege

Plutonem vel

ex ectypo agnovisse Saturnum.


|

sibi visus est

Schmidt.

2) Intel-

sacr[M]m M. Larl[j'di]|us A. [/".?] 4461 ex imperio Cereri Graec[aeJ Ambugaeus sacerdos primus aram qum gradijbus dedicav. in suo. Non longe a Bagrada flumine ut videtur, inter Tuccabor et Vagam, rep. (VIII 10364 cf. VIII S. 44581 descr. Tissot). 1) Numen quod colebant Graecum
'
| ]

esse,

non barbarum, videntur


fin.

ita voluisse

praedicare.

Cf.

N. 4440,

et

praeterea ad

N. 4260

4462

cultores Cereru[m]
alia

hi

qui

i.

s. s.:

C. luiius

.,

L. lulius

Saturninus (sequuntur
hist.

nomina complura).
bull.

Tipasae in Numidia (VIII 4848, melius Gsell


4896 p.479 n.61).
[nepoti L.]

du comite des travaux

Memmi

[rMSct]lliS pronepoti
|

Memmi

Senecionis

consularis*,

sua pecun. fecer. Carthagine (Delattre mem. de la Soc. des antiq. de France S8, 4897/9 2) Cf. ad eam quae sequitur. 1) Cf. supra N. 4042.
|

sacerdotes Cereal.* universi

p. 46).

4463
aed.,
I

d.

m.

s.
I

C[n.]
|

Corn. Da|tus dec, sacer^dos Cerealijum*, arc^


Ilvir.,

pref. iuris d.

pro

holmini bono,

p. v. a. LII,

h. s. e.

Titnli sacri et sacerdotam.

MusH
2)

(FIII S. 1SS83 descr.


(ita hic appellari
(11.

Nutnina Africae. Esperandieu). Ordo Cerealium


1)

198
fuit in

non

paucis dvitatibus Africae, ut alibi Augustalium

cf.

FIII 12500. 14394. 1SS89.

Arearius?

quaestorem putat Sehmidt).

4464 U. Agrinio Q.
I.

Arn.
cui

Sperato Speraliano

sacerdoti Cerer. c.
e[ius\
\

K.'
I

anni

CLXXXXVIP,
|

cum

ordo statuam

ob porticum
D. d.

liberalitat.

n[owam]

exstructam decrevis|set, de suo posuit.

Avittae Bibbae (FIII 80S vidit fFilmanns).

est

1)

Coloniae luliae Karthaginis.

2)

Fidetur significari annus sacerdotii Cererum Carthagine constituti (potius


a colonia deducta).

quam annus
VIII
S.

Similis

titulus sacerdotis

Cererum Carthaginiensis

mi8.
(femina sacrificans in ara) Aemilia Amot|micar* sacerdos
I

4465

Cere-

rum

p. vix. an.

LXXV^

consacravit an.

XXXV.^

(in latere figura in capite

tenens manipulum spicarum).

Bu
Doublet

Djelida in provincia Africa proconsulari (VIII S. 42SSS vidit Schmidt;


bull.

archeologique du comite des travaux


in Africa).
est.

hist.

mirum (Ammicares complures novimus

1892 p. 129). 2) Una ex tnbus

cf.

1)

ISomen

in versu

sequenti (postmodum ut videtur) adiecta

4466
cura ege|rum*
Cillii
fili

sacerdoti
I

magne

Cererum

castisjsime, matri caris|sime;

eius.

(Henchir Gasrin) provinciae Byzacenae (FIII S. 11306).

1)

Curam

egerunt.

4467
mag|na,

(figura libans in ara) dis manib|[M]s

sacrum

lulia

Zaba

sacerda

vixit an|nis n.

LXXVIIL

In valle Bagradae
(Bull. archeologique

magnae,

et

non longe a Simitthu in ruderibus Henchir Sidi bu Gussa Aliae sacerdotes du Comite des travaux histor. 1891 p. 232). ipsae sine dubio Cererum, sunt FIII S149 (Thagaste). FIII 83S3 cf. 20205.

FIII S. 14437.

Mel. de 1'Ecole fr. de B.


(i.

XIF

p. 59, 98.

4468 LXXV, h.
I

u).
I

iuiia
d.

Credujla saceriUos Cere|rum loci


|

primi,
|

v.

a.

s. e.

m. L. Properjtius

Musta|cus

v. a.

LXX,

h. s. e.

Mastar (Ruffach)

agro Cirtensi (FIII 65S9 servavit Cherbonneau).


|

4469
d.

d.

m.

s.
I

Q. Domiti|us Prisjcus sace[r]d.


a.
|

Frugiferi,
|

p. v. a.

XC.

m.

s.
I

Cestia Turuti|a, p. v.

LXVIII,
cf.

h.

s. e.

Thubursici

Numidarum

(FIII S. 1716S
til.,
|

Gsell rech. arch. p. 520).

4470 LXXXVI,

Sisoi Missunes
h.
I

sacerdos Mathamjodis,
Sissonies
|

pia vixit

annis
|

s. e.

D.

m.

s.

Mamus

&\m(sic), pia vixit annis

LXXXV,

curante Aujrelio Bastresi

filio.

In Africa loco dicto Henchir GergHr, ubi fuit Masculula (FIII S. 1S779 Schmidt
vidit ectypum).

4471
e.

d.

m.

s.
I

M. Valerius M.
(

fil.

Corn. Felix Galjlio aedihc, quinq.,


|

sajcerd. dei Ditis in loc.

prim., bon. prob. incomp.,

p. v. a.

LXV,

h.

s.

Auspici.^

In Africa loco dicto Henchir Sidi Tetuai (FIII typum). 1) Fortasse signum Falerii.

S. 16406

Schmidt

vidit ec-

Dessau,

Inscriptiones Latinae

U.

13

194

Caput

XI.

4472
est,
I

dis

manibus
|

P. Rutilius

Maxim[Ms] sa|cerdos Plutonis


1893

h.

[s.]

V. a.

LX.

Porcia Veneria sacerjdos Caelestis viro pilissimo

fecit.

Hadrumeli

(Bull.

du comite des travaua:

hist.

p- 200).

4473
4473*
Auggg.
bull.
I

Nutrici, Frugijfero

Aug. sa|crum.
|

[/]ani* patri Aug.

sacrum pro
s.

salute
|

domi|norum
\

n. n. n.
|

P. luniuls Solutorius

v.^

religionis

[fe]c\t

et d.

Musti in Afriea rep., duae inscriptiones in eadem ara exaratae (Gauckler du comite 1897 p. 406). 1) Sic supplevit editor, cf. FIII S. 1SS77 et supra

N. 3324.

s.

Alios

titulos

lano patri in Africa dedicatos dedimus supra N. 5523 seq.

2^

Soluto voto.

4474
1.

(protome muliebris ut videtur)

INutrici

Satjurni Vic|ntia

(sic)

v.

a.

In confiniis Numidiae et Mauretaniae loco dieto Tassadan, deinde Fedj-Mzala

(FIII S. 20217; Gsell

bull. archeol.

du comite des travaux

hist.

1896 p. 209 n. 161,

quem iam

sequor).

4475

....
I
I

MuUeia

Saturnina

nutrix Fr|ugiferiS

vixit an.
|

LXXXV

d. d.

b. b.* d. d.

In Mauretania Sitifensi,
vidit Gsell).
tonis.

non longe a ruderibus Thamallae (FIII


dici

1)

Mirum mulierem

nutncem Frugiferi,

i.

e.

S. 20S92 Saturni vel Plu-

feri (cf.
2)

subesse, et mulierem appellari debuisse sacerdotem Nutricis FrugiN. 4474) coniecit Gsell mel. d'arch. et d'hist. 18, 1898 p. 150 not. 6. Bonis bene? (cf. N. 4493 not. 3); d. d. bis repetitum obscurum.

Errorem

Nutrici deae Aug. sacr. Lambaese (FIII 2664 vidit IFilmanns). Ad hanc inscriptionem pertinuitse putat Cagnat simulacrum deae brachio infantem tenentis Lambaese repertum (cf. Cagnat Musee de Lambaese p. 4S tab. III fig. 2 ; adstipulatur Gurlitt arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 19, 1896 p. 14). Eiusdem nominis dea etiam in Norico (IIIS514), Nutrices in Pannonia colebantur (III S. 140S1 seq.), repraesentabanturque simili modo quo
(
|

4476

haec Africana

(cf.

Gurlitt
s.*
I

l.

c).

4477
Herc|uli,

d.

b.

C.

Aponius

Secundus sajcerdos agnu do|mino'',

tauru domi|no^ ovicula Nutri|ci, berbece' lovi, ovicu|Ia

T eluri

(sic),

agnu

agna Veneri, edu*

Mercurio,

verbe.' Testi|monio*

....m..

LXV

(instrumenta ad sacrificandum).

4477*
edu"*

d.

b.

s.*

C. C.
|

Primus,

sac.
(

Saturni,

agjnu tauro dom|ino*,

ovicla Teljuri

(sic),

berbece*

lovo', ovicla

[iVM]trici,

capone
| |

[fl]erculi,

Merc|[Mr.],
(

aedua' Veneri,

ber|[6ec]e^

Testimonio^

(duo animalia)

[p]ecora

Numidia, non multum a finibus Maurelaniae (VIII 8246. 8247 Dis bonis sacrum(?). 2) Fidetur intellegi Saturnus. 5) Deus praeterea ignotus. 4) Haedo, vel haedum. 3) Ferbece (vel verbecem). 6) Cogitavi de anno provinciae Mauretaniae ; sed tamen hic locus videtur fuisse provinciae Numidiae. 7) Sic videtur esse in lapide (o in fine certum esse testaAziz ben
Tellis in

vidit JFilmanns).

1)

tur JFilmanns).
9)

8)

Caponi in re sacra locum fuisse hic primum videmus.

Haeduae vocabulum novum.

Titull sacri et sacerdotum.

Namina

Africae.

196
aram coo-

4478
stitu.,
I

Abaddiri* sa|Dcto culto|res iuniores

suis sumlis*

pro[o.]

....

Eph. ep. 7, S29 detcr. Purgold). nomina guaedam mortuorum Punica collegisti .... miror guod .... in mentem non venerit habere tuos paganos et in sacerdotibus Eucaddires(?) et in numinibus Abaddires. Priscianus lib. FII p.SIS Herlz: abbadir 6 ^alxvXog, lapis quem pro love devoravit Satumus. Cf, Woelfflin Archiv f. lat. Lexiko1)

Milianae in Mauretania (FIII 21481

Cf. Augrutin. ep. 17,2:

graphie I 1884

p. 4SS.

2)

Sic potius

quam
|

sumtib. lapis.

4479 deo
rina Victor
castelli
|

patrio

Baliddiri Aug.*
|

sacrum.

Q. Tadius Q.
|

fil.
|

Qui-

statuam aeream
|

quam ob honorem
Tadii

flamonii divi Seve|ri


amplijficata libe|

Siguitani
|

pollicitus erat fac|turum se

exSBL^
|

ralitate

ex

mille^
filii

cum

base

Yictor iunior et

Saturninus et

Uonorata

et Fe|lix

et herejdes eius

dederunt

dedicaverunt. L. d. d. d.

Sigus in territorio Cirtensi (f^III S. 19121 vidi ectypum). dedicalae sunt bases eodem loco repertae f^III S. 19122. 19125,

1)

Eidem deo

mensi VIII 82^9. JSomen dei Punicum, cf. FIII promiserat ex denariis quingentis quinquaginta,

S.

l.

c.

2)

agro CalaStatuavi, quam pater


et in

filii

fecerunt ex denariis mille.

4480
[i]|lex[andrt
suis
I

Lilleo*

Aug.
|

pro salute

imp.
|

Cae[s.]

M. Aureli Severi
|

Aug.y

C. Licinius Ciron.

Cronha.^ sacerd.

Caelt.* aras

sump. fec. et ded. Madaurae (VIII 4675


i

vidit

Wilmanns).
est

1)

Vox

certa,

nisi

quod

tertia

littera fortasse

fuit (Lillosa

cognomen

erasum.

3) Sic excepit fVilm.

VIII 9191).

2)

Alexandri nomen

4)

Sacerdos Caelestis.

4481

Monnae' Aug.

sac.

Henchir Ain Tunga, ubi fuit Thignica provinciae Africae (VIII S, 14911 semel descripla). 1) Numen praeterea ignotum, sed a quo apparet derivatum esse usitatissimum in Africa nomen Monnicae.

4482 Motmanio'
III
I

et

Mercurio

sacrura

Q. Manlius

Victor

7 leg.

Aug. V. s. 1. a. Lambaese rep, (VIII 26S0 cf. p. 1759 Cagnat vidit ectypum). certum num numen hoc praeterea ignottim vere Africanum sit.

1)

Plane in-

4483

diis

conserva|toribus
|

1.

0.

m.,

Mercurio,

Ge|nia exercitus,

Torchobo[?]i deo,

Vazaivi (Ain Zui) in Numidia (VIII S. 17621

vidi).

4484 Mercurio
Aug.,
matris Aug.

sobrio*,

GenioSesase^ Pantheo Aug.


patriae
|

sac.
|

pro salute

imp. Caes. M. Aureli Severi Antonini Aug. Pii Felicis et


et castror. et senatus et

luliae

totiusque

Domnae domus di-

vinae eorum, Lucilia Calle flam.' coL Thub.,

templum

a solo fecit libentiq.

animo

v.

s.

Henchir Sidi Ali

bel

ectypum partis maioris).

Kassem, ubi fuit Thubumica (VIII S. 14690 Schmidt vidit 2) Genium pagi alicuiut 1) Cf supra N. S196.

significari coniecit Schmidt.

3)

Flaminica,

13^

196

Caput XI.

4485
4485*
Aufidius
I

Bacaci Aug. sac.


. . .

Gentiano

et Bass|o cos., VII id. Maias'


|

C.

lulius Fronto|nianus et

.jestius

Prudes

magg. Thib.^
|

v.

s.

1.

Severo

et Quintia|no
.

cos.,

pr. kal. April.^


|

B. Aug.

s.,

P.

Buturicus et
B,.

.
|

Caecilianus

magg.
cos.,

Thib.''

4485^
Felix et
|

A.

s.
I

Caro et Car[e]lno

ka[Z.]

Apriles^

N[o]|nius

Caecilius Ta|[aY]us

m.

T.''

In Numidia non longe ab Aqui$ Thibilitanis (Hammam Meskutin), in erypta montis Djebel Taia, tituli in viva rupe incisi (Flll S. 18828. 18832. 18847 descr. Schmidt). Eodem loco multi alii tituli eidem deo Bacaci Augusto sacrati extant, FIIl
S.

18829

seq.

4) 1
est,

Apr. 285.

1)9 Mai. 211.

2)

Magistri Thibililanorum.
tituli alii

3)

51 Mart. 25S.--

Conferendi sunt

deo Numidico, cuius nomen ignotum

dedicati in crypta

Ez-Zemma

pertinente

ad Phuam pagum

territorii Cirtensis
seq.).

incipientes

omnes a

litteris G. D.

A.

s.

(FIII 6267 seq. FIII suppl. 19249


|

4486 Haos
initia|tus

Au[^.]
I

sac,

L. Lepidius
|

Primulus sajcerdos hoc


.

ioco

1) p.

vo[tum solvit, d. d.' In Numidia loco dieto Fedj Merau (FIII 4641 p. alterum apographum,
posuit,
| |

aram

= FIII S. 167S9

bis descripta).

. .

Felici[s

4488 Masgav[ae?] Aug ]


.
,

pro salute [imp. Caesaris]


|

.
|

PubHcol[a]

ic.

p. p. III

ecacaio
I

(Carton decouvertes en Tunisie p. 216 n. 406). Reeepi fragmentum cuius non nisi initia singulorum versuum extant (ineertum quot litterae perierint) ac fortasse ne accurate quidem deseriptum, propter deutn Masgavam (Masinissae filius eius nominis memoratur
In provincia Africa in ruderibus dictis Henchir Belda
Liv. 43, 15).

4489

lemsali'

L. Percenius

L.

f.

Stel.

Rogatus

v. [s.

l.

a.]

Tupusuctu (Tiklat) Mauretaniae (FIII8854 vidit fFilmanns). 1) Cf. Cyprian. quod idola dii non sint c. 2: Mauri manifeste reges colunt nec ullo velamento hoe nomen obtexunt; Tertullian apol.24: Mauretaniae (dei sunt) reguli sui; item

ad eam quae

seqtiitur.

4490 nundina
Vanisnesi^
p. 286).
[

annu.,

quod
|

praecepit

lovis et lujba' et

Genius
{

quod precepejrunt

dii

Ingi|rozogIezim.

In Mauretania loco dicto Hassnaua (FIII S. 20627 descripsit Gsell rech. arch. 1) Cf. Minuc. Fel. 25: luba Mauris volentibus deus est; Laclant inst.

div. 1, 1S.

2)

Genius

loci,

ut videtur.

4491 Auzio
,
.
I

deo, Genio et conservalori coL,


|

Extricatus
|

Maesia
.
.

institutae
. . . .

lucundae

coniugi ....

Honoet

ratae

Pri|mosae honore
fratre,

us suis De. Claudio luvejnale patre


kal.

Decennio Victorino
nuar[i]s prov.
|

instan|te L. Caecilio Victorino amico,

la-

CLXXXV.
saec.

Auziae (Aumale) in Mauretania (FIII 9014 tolus descr.


peregrinator Anglus).

XFIII Shaw

1)

A. p, Chr. 224.

Titali sacri et sacerdotum.

Numlna
|

Africae.

197
[praef.]

4492

deo iovicto

Aulisvae

M.' /.'///

Fl.

///

alae

expl. Pojmar.^ Gordia|nae et proc.

Aug. n.

Tlemsen, ubi fuerunt Pomaria Mauretaniae

(FIU 9907
not. 1.

vidit IFilmanns),

Eidem deo eodem


S. S1704.

loco dedieatus est titulus supra I\/.2654f in regione vicina FIII

1)

jyomen abrasum.

2) Cf.

N. 26S4

4493
Masidenis

diis

Magifae* Augg. Q. T. Politicus simulacra deorum n. V,


et

et Thililvae

Sugganis

et lesdanis et

Masiddice^
ii.

et

templum

a fundamentis

ex sua pecunia

fecit

ex
v.

ss.
s.

VIII
1.

itq.

d. d.

capiti viso',

ipsis atpetentibus,

cum

suis

omnibus,

a.

B. b.

m.

b.'*

Propo Theveste, loco dicto Henchir Metkides, nunc Parisiis (FIII 46749 Schmidt vidit ectypum). 1) Nomen loci putat Schm., recte ut videtur, 2) Nomen numinis fortasse aliquo modo coniunctum cum nomine loci f^asidice quem inter Tipasam Numidiae et Naraggaram indicat tabula Peut. 3) Similiter legilur VII1 10856 viso capi[<]e,* FIII 4468 sacrum solvet ex viso capit[e]/ cf. etiam supra N. 4444". 4) Bonis bene, malis bene(?); cf. FIII 9182, ubi est b. b. et mal. b. (b. b. m. m. est VIII 8739). Sed fortasse praestat explicare: Bonis bene, mihi bene (Mommx,).

4494
ectypum).

diis

Mauris

fudina vacurtum varsis.^

In provincia Africa loco dicto Henchir

Ramdam

(VIII S. 14444 Schmidt vidit

1)

Non

intellegitur (secundi vocabuli simile aliquod est

VI

9549),
v. p.,

4495

diis patriis et
|

Mauris

conservatoribus
|

Aelius Aelianus
|

praeses provinciae

Mauretaniae Caes.,

ob prostratam gentem

Bavarum*
|

Mesegneitisium
solvit.

^
|

praedasque omnes ac fami|lias eorum abductas

votum

Jffreville in Mauretania, ubi fuit


vidit Purgold).

1)

De Bavaribus
(t

qui nuper lapidem vidit Gsell

Eph. ep. 7, S50 Zuccabar (VIII S. 21486 supra N. 628. 1194. 2767 (not. 11). 2) Sic et\ litleris contignatis) ; Mesegneitsium Purgold,
cf.

4496
turninus b.
s.
1.

dis
f.,

Mauris [con]ser|valoribus et Geniis


dup.',
|

Satafis,
|

Sallustius

Sa|

ex questionario,

templum de suo

exornavit,

v.

a.

Satafi in
carius.
S.

Mauretania (VIII
scr. chortis

S.

202S1

bis descripta). est

dlis

1)

Beneficiarius, dupli-

Dis Mauris

salutaribus
|

dedicatus
|

tilulus

supra N. 2607

(=

VIII

21720; in fine

Sardorum

Severianae);

Mauricis titulus supra

N. 27S0.

4497
veni, vic'

Mauris Barbalris Servilius Impe|tratus vo. so.

lib.

an.*

Victor

me fac. (Hercules orbem humeris portans). Lambaese (VIII 2641 cf VIII S. 18102 viderunt fVilmanns
solvit libens

et

Schmidt).

1)

Votum

animo.

2)

Victorem.

Alios titulos dis Mauris

Lam-

baese dedicatos habes VIII 2658 seq.

Sacerdos Mauris Lambaese est supra N. 542.

4498
loci
I

[e]t

di[is]
I

patris et hospiltibus, diis Maurijcis et


. .
.

Genio

M. Cornel. Octavi| [anws]'

1) Idem est supra Sitifi (VIII 845S vidit Delamare auctor accuratus), N. 3774; videtur hunc quoque titulum posuitse, cum esset dux per Africam Numidiam Mauretaniamque.

198

Caput XI.

4499 Numini Maulror. Aug.

sacrum

C. lul. Novel[lus

fil.

ob

hono-

rem

sua p. cum cleal|bamentum (iic) d. d. Satafi in Mauretania (FIII S. 202S2 vidi ectypum). 1) Fortasse signipatricium*
|

cultoribus

ficatur patronatus

quem
|

cultores C. lulio JSovello filio detulerant.

4500 Dianae
lius

Aug. Mau|rorum
dedicave|runt.

sac.

L. Mamilius

Castus, L. Aejmi-

Pri|mus
Sitifi

Ilviri

(FIII 84S6 vidit mimanns).

4501
Maximiano
reip.

impp.

Diocletiano
(sic)

et

Maxim[V]ano Augg.
C. lul.

et

Constantio
|

et

nobilissimo

[Cjaess.,

Fortunatus cur.
|

ac disp.*

Albul.

tempulu[m
lul.

rfjeae

Maurae ad pristinum
|

statum reformavit,
aedilicio''

[dM]umvira[?M] C.
Privati et C.

Gaitatis iun.

et L.

Sei Felicis,

L. Arri
|

Muci Mu|ciaDi iun.;

et

Aur.
|

Dom
exibuerunt.

str.

et

Aur.

Quinatus

tum.

(sic)

et
I

Em

[pecMn]ia

sua

T. Fl

scripsi[f].

Anno

p[roymct]a. CCLX.^

Ain Temouchent, ubi fuerunt Albulae provinciae Mauretaniae Caesariensis (FIII S.^466S vidi ectypum). 1) Dispunctor. 2) Mire dictum pro: aedilitate.

3) A. S99.

Andaiti^e f. 6andiarba|riaico vo|tum 1. m. s. Prope Capinham vicum Lusitaniae (II 4S4 servavit Accursius), In eodem tractu Lusitaniae reperti sunt tituli qui sequuntur iV. 4S06. 4SI0. 4SI3i^.
| |

450S Amminus

Celea Clouti deo D|urbedjico ex v|oto a. [/.] Ronfe prope GuimarSens oppidum dioecesis Bracaraugustanae Huebner vidit imaginem photographicam).
| j

4503

(II

S.

SS6S

4504
Huebner

Edovio
I

Adalus Clo|utai

v.

s.

1.

m.

Caldas de Reyes (prope Santiago de Compostella) antiquae Callaeciae (II SS4S


vidit ectypum).

4505 deo Bojdo


4506
euiusdam).
d.

Veic|ius vojtu

s.

1.

m.

In vico Callaeciae antiquae Fillapalos, iam Leon (II S. S670 vidit Huebner).

Eaeco'
1)

Clarajnus Ca|enici

v.

s.

I.

m.

Caurii (Coria) provinciae Lusitaniae (II 76S ad exemplum accuratum Hispani

Ad eundem deum
|
|

pertinent II 741. 742.

Rufus M. ecx.* visu. Luco Augusti {Lugo) Callaeciae (II 2S76 ad apographum Hispani cuiusdam). 2) Haec fortasse 1) Eidem numini videntur dedicati esse tituli II 2S7S. 2S77/8. non recte excepta.
|

4507 Verore*

4508
batus)
I

[Ce]licus

Fronto
|

Arcobrigensis

Ambimogidus
I

fecit
I

(vir bar-

Tongoejnabiago. (luxta tn basi fastigiata) Celicus fecit Fronto .... Bracarae Augustae, in horto quodam privato, iuxta fontem, anaglyphum vivae rupi incisum (II 2419 meliusque Eph. ep. 8 p. 401 n. 11S accurate descr. Leite
de Fasconcellos).

Titali sacri et sacerdotum.

Numina

Africae.

Numina

Hispaniae.

199
mag. G.
est

4509 deo
Pacatum
(II
|

Vagodonnaego
I

sacrum res

p.

Ast. Aug.' per

et Fl.

Proculum

ex donis. (In
et

latere)

curante lulio Apoll.


rep.,

Inter Asturicam (Astorga)

Legionem (Leon) Hispaniae

2656

cf.

II S. p. 911 vidit Huebner).

Leon

1)

Res publica Asturica Augusta.


f.

4510
barune
|

ara pos.

Ton[y]ius*

Ton[^]etami'

I[y]aedit.'

milis

Tre-

1.

m.

v. s.

4510* [r]on[^]ius
I

[r]on[^]etami

f.

miles
f.

si[5]nifer

coh.

II

Lus.
|

Viqtoriae

v. s.

1.

m.

Ardunnus

Comini

fe.

In vico Lusitaniae Funddo, non longe ab Idanha a velha, ubi fuit civitas

Igaeditanorum (cf. de Fasconcelios).

C. II 433),
1)

iam Lisboae (Eph. ep. 8 p. 360 n. 15. Pro g ubique scriptum est vel traditur c.
|

H
|

descr. Leite

4511 L.

Valerius Silvanus

miles leg. VI Vict.*

Turiaco

[u.] s.

1.

m.

Santo Thyrso (inter Oporto et Bragam), antiquae Callaeciae (II S374 meliusque II S. SSS1 ; Huebner vidit imaginevi photographicam), 1) Cf. supra N.22S0

not. 1.

Titulus antiquior est Fespasiani imperio.

4512
(II

Togoti

L. Vibius
la

Priscus

ex voto.
fl.),

Prope Talaveram de

Reina (ad
saec.

Tagum

ubi videtitr fuisse Caesarobriga

895

cf. p.

828 descripta
|

XFI).
|

4512* Togae
v.
s.
1.

Veienta*

Tusca pro

victoria

Garici

Fuscini
j

a.

Prope Coriam Hispaniae (II 801 semel descripta saec. XFI).


Veienia (Hue.).

1)

Fortasse

4513* deo Endoveliico


|

praesentissimi ac
| [

praestantissimi

numinis
|

Sextus Cocceius

Craterus Honorinus
|

eques

Romanus
|

ex voto.
|

4513^ deo Endovellico


marmorarius
|

Hermes Aureliae

Vibiae Sab[i]nae* ser.

a.

1.

p.
|

4513 Endovelico
ponia
I

sacrum

ex religione

iussu numinis

Pom-

Marcella
P.

a.

p.
|

4513*^

Sempronius Celer
sancto
I
]

EndovoUico
\

v.
f.

s.

1.

a.

4513
Prisca
|

deo

Endovellico
\

Ann. Q.

Mariana
]

pro Pompeia

ex rensponsu

(sic)

a.

l.

p.
|

4513^
hun[c]
I

deo

Endovellico
|

sacrum

M. Fannius

Augurinus
sin.

merito

deum

sibi

propitiatum. (In latere dextro corona, in

palma, a

tergo aper.)

Prope Fillavi^osam Portugalliae (II 151. 135. 158. II S. 6269. 626S. 6266 cf. ep, 8 p. 538 has tres ultimas repertas anno 1889 vidit Leite de Fasconcellos, priores tres novimus ex apographis factis saec. XVI). Eodem loco alii tituli circiter triginta eidem deo dicati prodierunt, cf. C. II p. 17. II S. p. 807. 1029, praeterea titutus Fontano et Fontanae dicatus supra N. 5885. 1) Filia M. Aurelii ut videEph.

tur; cf
jf.

^'

TS7.
et

^.

numiiu N. 4323.

v.
s.
l.

amlus Camal. Bormanilco'

m.

200
4514^
Borma|nico*
C.
v.

Caput XI.

Pompeius
s.

Gal. Caturolnis

f.

.jugenus Uxlsamensis
|

[djeo

p.

Quisquis ho|norem
praecipias
|

agi|tas,
|

ita

te tua
|

gloria servet,
| |

puero ne

linat

hunc

lapidem^

(II Si02.

In regione Bracaraugustana prope aquas salutares dictas Caldas de Vizella 2405 cf. II S. 5555 vidit Huebner utramque). 1) Fortasse non diversus
cf.

deus

Bormanus infra N. 4670,

N. 46S6 not.

2)

Buecheler carm, epigr.

n. 876.

4515
te

dea Ataecina Turi|brig. Proserpina^


|

per tuam maiestatem

rogo oro obsecro,

uti vindices quot mihi


|

furti

factum
q.
i.

est;
s.:

quisquis
|
|

mihi imudavit

involavit
|

minusve
II,

fecit

[e]a[s

res]

s.

tunicas
|

VI

[jpajenula
ius
I

lintea
. .

in[dMs]ium cu]ius

m
1)

ignoro

ia

vi

Emeritae in Hispania (II 462 vidit Huebner).


II 71. 461. II S. S298. S299 (in quibus

Ad eandem deam

videntur

pertinere etiam tituli II 603 (ubi traditur dominae [rjuribri^g-]. Adaegina[e]), item

Adaeginae nomen non perscriptum

est).

4516* Abelioni

'

Derro
deo
|
|

Borroconis
|

f.

v. s.

1.

m.
1.

4516^

Abellioni

Sabinus
|

Barhosis
|

v. s.

m.

4516 AbelHonlni
In Aquitania
rep.,

Minicia
tres,

lusla

v. s.

1.

m.

duae priores in saltu Pyrenaeo prope St. Beat, tertia loco dicto Aulon (XIII 50. 59. 171 vidit Hirschfeld). 1) Idem deus passim in eadem regione colebatur, cf. XIII 40. 77. 148. 166. 555. 557. 558. Ceterum de diis his saltus Pyrenaei cf. Hirschfeld Silzungsber. der Berl. Akad.
arae

4896

p. 446.

4517 Ageioni

deo Labusius^ v. s. 1. m. Asque prope Bagneres-de-Bigorre (non procul a Lourdes), provinciae Aquita| |
|

niae (XIII 586 semel descripta saec. XFII).

1)

Nomen
f.
|

fortasse corruptum.

4518 Arpenino

deo

Belex Bejlexconis

v. s.

1.

m.

Cardeilhac in saltu Pyrenaeo rep., est Luchon (XIII 167 vidit Hirschfeld).

4519 Baeserte^
4519*
Baiosi

deo

Harbelex

Harsi

f.

v.

s.

1.

m.

(in lateribus:

aper currens,' amphora).


|

deo

Ce|niuria

v. s.

1.

m.

'

Gourdan
deo
illo

in Aquitania rep. (XIII 83. 86 vidit Hirschfeld).

1)

Partem oppidi

appellari Basert, atque esse ibi sanctuarium appellatum

Nr.-Dame de Bazert, a

nimirum, perhibetur (Sacaze).


Baicori|xo deo
Baicorisc[o]
illa
|

4520
4520*
Montrijeau)

'

Vernus
|

Serani [^j

v. s.
f.
|

1.

m.
1.

deo'

Geminus E|dunnis

v. s.

m.

Arae duae,

rep., est

prope Huos, extat Tolosae, haec Balesta (canton de Luchon (XIII 92. 162 utramque ^ijiit W^^^^'^^^^^ ^^j).Aliae
rep.

arae eiusdem dei sunt XIII 124. 525.

vJ-"^

.a\

Tituli Bacri et sacerdotum.

Numina

Aquitaniae.

201

4521
JHelles

deo
I

Basceia|ndosso'
est

Andoxjus
4356.
Val.

v. s.

1.

na.

prope St. Beat rep., detur legendum Bascei Andosso,

Tolosae (XIII 26 vidit Hirschfeld).

1)

Fi-

cf. IV.

4522 Bocco
4522^ Bocco

Harauso|ni
I

M.

Fuscus*
]

v. s.
|

1.

m.
1.

M. Valerius Fuscinus* In Aqtntania rep. in agro Convenarum, loco ut perhibetur mune de Sauveterre), arae duae, iam Tolosae (XIII 78. 79
I
|

Harousoni

v, s.

m.

dicto ''Boucou (comvidit Hirschfeld).

1)

Fratresy vel pater filiusque, videJitur hos titulos dedicasse.

4523

Borien|no* deo Monsus Taurini f. v. s. Prope Lugdunum Convenarum (St.-Bertrand) rep. (XIII 301
|
| |

vidit Hirschfeld).

1)

Tertia littera fortasse fuit

p.

4524
Rep.
1)

Erge
I

deo*

Egloge

v.

s.

Tarbes (XIII 182 vidit Hirschfeld). Multae aliae arulae eiusdem dei in eadem regione repertae, XIII 181. 184 seq.

loco

dicto

Hautaget, deinde

v.

4525
s.
1.

Erditsed.

consacran.*
|

(protomae duae cum urceo) Borodates

m.
Tolosae, sed fortasse ex saltu Pyrenaeo ablata (XII S579

ter descripta saec.

XFIjXFII).

= XIII 597

bis vel

1)

Consacrani

(cf.

N. 4S50).
|

4526

Fano
I

Her. Aus[cor. Ritse|he* sacrum

G. Val. Vale|rianus.

In Aquitania non longe a Tardets (Basses-Pyrenees) in finibus ut videtur Tarbellorum (XIII 409 Hirschfeld vidit ectypum). 1) Sic interpretatur Mommsen

vocabula nullis punclis divisa ; de Ausds populo vicino


Hirschfeld.

(ibi

ubi hodie Auch) monet

4527 Diane
vidit Hirschfetd).
tibus'' Ore^ et '/e

et

Horolati*

et

Garre*

deo An|nous*
in

v.

s.

1.

m.

In sallu Pyrenaeo sub radicibus montis Gar in vico

Chaum

rep. (XIII 60

1)

Deorum haec nomina agnosci

pic de Gar monuerunt editores.

s.

nominibus locorum recen-

2)

Idem nomen hominis XIII 31S.

4528
Luchon

Ilixoni
I

deo'
I

Fab. Festa

v.
|

1.

m.

rep.,

est Parisiis

(XIII 54S vidit Hirschfeld).

1)

Eidem numini

dedicati sunt etiam tituli XIII 546. 547

eodem

loco reperti.
v.
s.

4529

Secundin|us Secunjdi llunn[o]^


[

1.

m.
v.
|

4529* Asto Ilun|no* deo


Arae duae,
illa

C. Fabius

Lascivos

s.

1.

m.
in

St.-Beat rep., haec prope

eundem locum

vel certe

regione (XIII 37. 51 utramque vidit Hirschfeld).

eadem

1)

Cf.

N. 4S56.

4530
V.
s.
1.

Lahe^

deae

consajcrani.*
(sic)
\

4530* Lahe*
m.

pro salutae
|

dominorum

M. lulius

Geminus
j

Marignac-las-Peyres rep.,
1)

est

Tolosae

(XIII 147. 144

vidit

Hirschfeld).

Eidem numini etiam

alii

tituli

in hac regione positi sunt (XIII 142 seq.).

2)

Cf N.

4S2S.

202

Caput XI.

4531
Prope
Hirschfeld).

Fago deo' Bonxus Taurini f. Lugdunum Convenarum (Sl. Bertrand-de-Comminges)


| |

rep. (XIII

225

vidit

1)

Alii tituli eiusdem dei sunt

XIII 5S. 224. 225.


|

4532

Sexs|arbori
|

deo

T. Fompeiu[s]
|

Campanus.
|

4532* ex voto

Sexsarbori
|

deo

L. Domit.
|

Censorinus
|

v. s.

1.

m.

4532^ Sex
I

Arboribus

Q. Fufius

Germanus

v.

s.

In Aquitania rep. in agro Convenarum, in regione ut videtur oppidi St.-

Gaudens (XIII

17S. 152. 129 vidit Hirschfeld).

4533

Leherenno
|

deo
'
|

Mandatus
|

Masueti
|

f.

v.

s.

1.

m.
f.
|

4533* Marti

Leherenni
]

Ingenus

Siricconis
fil.
|

v. s.

l.

m.

4533^ Leherenno
dicatis,

Marti

Titullus

Ajmoeni

v.

s.

L m.
Versus videtur

Ardiege in Aquitania rep. arae marmoreae, cum

aliis

iam Tolosae (XIII

98.

H1. 115

vidit

Hirschfeld).

non paucis eidem deo


1)

antiquitus erasus (Hirschf).

4534
Aire in
ectypum).

ex voto
I \

Marti Leljhunno' ob
[

sanitatem

suam

et suoru.
|

Tib. Claudius

m. Aquitania (ad Aturum sive Adour fl.) 1) Eidem deo etiam alii tituli eodem
Faustinus
v,
s.
1.
|

rep. (XIII

425 Hirschfeld

vidit

loco positi sunt, XIII 422 cet.

4535
s.

Hercuii

Toleandosso*

invicto

Primigenius

Sembi

fil.

v.

L m.

St.-Elix in Aquitania rep., est Tolosae (XIII 454 vidit Hirschfeld). cunda pars vocabuli videtur redire N. 4S2i ; cf. etiam JN.4S56.

1)

Se

4536
L m.
p. p.'

Cn. Pompeius

Cn.
|

l.

Hyla

HercuU
|

(In parte aversa)

deus

Herculis

C.c;

invictus,

Xn

de SUa
|

pecunia
ex quo

fe|cit. (In latere

dextro:

Hunno* Andose^ v. s. signum argenleum clava cum pelle leonina; in


|

latere sin. scyphus,

folia

populea emergunt.)
4321.

Ndrbone olim
feld).

dicitur extitisse,

1)

Cf N.

4S29.

2)

Cf N.

dudum est 4S5S.

Tolosae (XII 4516 vidit Hirsch3)

Pendens pondo? (Momms.).

4537
Adginnius^ Ur]hici
[creatus(!)

'

[et
fii.

Mfljrti

Segomoni sacrum
| |

[ex

sti^pe^]

annua
|

\Q.
|

Martinus

[Sequanus^ sacjerdos
[flamen,
j

Romae
c]ivitate

et

Aug.

M.

iVer]atio

Pansa cos.^

Ilvir

in

Sequanosuis de-

rum,
I

[cui tres provincia]e Galliae

honores

[omnes(!) impensis]

creverunt.

Lugduni (XIII 167S saepius


|jNuin.
l3)

descripta saec. XFI).

Aug. fuisse censet Hirschfeld.


alio titulo
(cf.

Haec suppleta ex

Supplementum petitum ex XIII 1669. (XIII 1&74) quem idem Q. Adginnius Martinus po2)

1)

Initio

\.

o.

m. vel

suit lovi optimo

maximo

infra inter titulos municipales Galliae).


cf.

4)

Consul

suffectus videtur fuisse sub Vespasiano,

Prosopogr. imp. Rom.

4538
yoto,
V.
s.
I

n.^

Aug.,
I

deo Mar|ti Segom|oni Dunjati' Cass|ia Satur|nina ex


rep. (XIII

L m. Culoz ad Rhodanum superiorem

2S52

vidit Hirschfeld).

1)

Nu-

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina

Galliae.

203
p.

minibus Attgustorum
not. S).

(cf.

infra N. 4S43. 4714. 4850^;

Momtnsen Herm. 49

232

2)

Idem

dei

nomen
I

infra N. 4S47.
(in latere) Y. s.
1.

4539

Gallio 1/

Maturci

m. deo

Jn asini sive muli ahenei basi, rep. prope Nuits in agro

Segomoni donavi. Haeduorum (XUI 2846


|

ex imagine edita Rev. arch. n. s. 54, 1877 tab. XIX aliisque). 1) Libertus. Eidem deo praelerea dicati sunt tituli rep. in Sequanis XIII 5540 et in Alpibus maritimis supra Nicaeam F 7868.

4540 4541

Marti
d.

Toutati

Ti. Claudius
|

Primus
|

Attii liber.
fil.
|

v. s.
1.

1.

m.

Marti Alatori

Dum. Censorinus

Gemelli

v. s.

m.

In Britannia loco dicto Rooky IVood rep., lameltae argenteae inauratae, Martis imaginibus omatae, nunc in museo Britannico (FIl 84. 8S vidit Huebner). 1) Ab hoc Marte Toutate vix diversus Teutates deus Gallorum memoratus a Lucano

1,443

el

a Lactant.
Marti
|

1, 31.

Cf

praeterea infra N. 4S66. 4691.


|

4542
1)

Albiorigi*

Sex. Cornelius
est

Sacratus

v. s.

1.

m.

Sablet prope Fasionem rep.,

Avennione (XII 1500

vidit Hirschfeld).

Cf XII

1060: Albiorice

v. s.

1.

m.
et

4543 deo
stalis
I

Marti
I

Belatucadjro

numijnib. Augg.

lulius Aujgu-

actor lul. Lu|pi praef.


rep.,

Plumptonwall

iam Londinii (VII 518


|

vidit Huebner).

4544 deo
|rum.'

BeIatu|cadro a

muro

sivitus

tincs

.*
|

ex cune|um

isj

Brougham ( IFestmoreland) rep. (Bruce lapidar. septentrional. p. 412 n. Sffl inde Eph. ep. 5, 85). 1) Ita cernitur in imagine monumenti quam edidit Bruce l, c, qui ipse in lapide post Belatucadri nomen nil nisi a amio siut tinus . agnovit. Inest in his sine dubio nomen dedicantis (ad deum has reliquias refert

Huebner fVestd. Zeitschr. 5, 1884 p. 124 et apud Schererum Sitzungsber. der Berl. Akad. 1884 p. 575, cogitans de Thingso infra N. 4760). 2) [Fr]is[eorm Germano]rum explet Huebner I. c.

4545 deo
Brougham

Blatucairo
I

Audagus

v. s. p. s. s.
cf.

Castle (JVestmoreland),

nunc Newcastle (VII 295

Eph.

ep. 7,

955

viderunt Huebner et Haverfield).

De aliis inscriptionibus huius deivideEph.ep.7,lOS5.


|

4546
1)

Marti

Beladoni'

T. Fl. lustus

ex iussu.

Prope Aquas Sextias rep. (XII 505,' nuper Avennione vidit Esperandieu). Sic legit Esp. (antea editum erat Beladonni).

4547 Aug.
curio pro
uxoris, v.
|

sacr.

Marti BoIu|inno* et Duna[f.]''


lul.
|

C.

Domit.

Viri|Iis

defil.
)

salut.
1.

sua et

Thalli Virilli|ani

fili

et Avi[tillae Aviti

s.

m.

Bouhy rep., est Nevers (XIII 2899 vidit Hirschfeld). Bouhy loci nomen ductum esse putant, est XIII 2900. 2)

1)

Idem

deus, a quo

Cf.

N. 4538.
|

4548 Aug.
4549

Marti Brito|vio
p.

Salvius

Secundini

fil.

ex voto.

Nemausi (XII 5082


|

854 Hirschfeld vidit partem).


|

Severi filius. Gr^tus Mdrti Budenic[o] Prope vicum ColUas, non longe a Nemauso (XII 2975 vidit Allmer).
\ |

204

Caput XI.

4550

Marti

Camulo

L. Lellius

Serius

Arlon, ubi fuit Orolaunum vicus ut videtur

v. s. 1. m. Remorum (Schuermnns
|

Bull. de$

Brux. 4876 p. liS). Alios titulos Marti Camulo dicatos habes FIl 1105 cf. Eph. 7, 1095 et supra JS. ^53 (deum Camulum Firomanduum non recte nonnulli invenire sibi visi sunt in fragmento XIII 146S), Camulo una cum aliis diis dicatum iitulum infra iV. 4655. Falsi sunt tituli VI S, 5557* (= Orell. 1978). 1X456*. XIF 428*.
et d'archeol.

commissions roy. d'art

4551 Marti

Carro

Cicino

L.

Pomp. My|rismus

v. s.

1.

m.

Prope Reios Galliae Narbonensis rep. (XII 5S6 ad ectypum photographicum descripsit de Lauriere architectus)

4552
[sfjituit.

Marti Caturigi*

L. Camill. Aetolus

templum

novo

in-

Prope Eburodunum (Yverdun) rep. (XIII S046 vidit Schmidt). 1) Alios eiusdem numinis titulos ex eadem regione habes XIII S05S. S0S4 Inscr. Helv. 70.

4553
COS.^
I

L
1.

0.

m.

et Marti Calturigi Gen|io loci,


latere cantharus et patera;

C.

lul.

Quietus b.
culter et

V. S.

L m.

(in

in altero

latere

securis).

Prope Boeckingen (ibi ubi N. 2615) rep., est Stut/gart (XIII 6474 bach 1S88 vidit Zangemeister). 1) Beneftciarius consularis.

Bram-

4554
Dijon
1)

[i]n
i-ep.

h.

d. d.

deo Marti

CicoUui

Pudens

Pudentiani'

fiL

revue arch. 14, 1889 p. 571). Fortasse idem Pudentianus qui anno 249 pomit titulum XIII S475.

(XIII S479 vidit Hirschfeld;

Mowat

4555 Aug.
V
s.
1.

sac.
I

deo Marti Ci|colIui et Litavi,

P. Attius Paterclu[s]

m.
14,

p. 572,

Aignay-le-Duc (Creuly revue arch. S, 1862 p. 116, Mowat revue arch. Lejay inscr. de la Cote d'Or p. 15).
Paterio'
|

1889

4556

cornice Mar.

Cnabetio^

vot.

r.'

L L m.
Paterio

Oslerburken ad limitem Germaniae rep.,


in aere,

tabella

Osterburken [obergerm.-raet. Limes fasc.2] p. 51).

3)

aenea (Schumaeher Kastell

1)

Quod post

non

est littera,

est fortasse

interpunctionis signum.

musdem. dei

est

XIII 64SS == Brambach 1S98.


Mart[j]
|

cemitur

2) Alius titulus

Voium
|

rettulit.

4557 deo

Condati*

.|robnus'' p[ro]

se et suis
7,

v. s.

L m.

Prope rivum Chesier Burn


1 )

rep., est

Newcastle (Eph.

Eidem. deo dicaius est titulus VII 420.

984 vidit Haverfield).

2)

Nomen
|

dedicaniis incertum est.


v.

4558 deo
postica)

Marti
fecit.

Corotiaco

Simplicia

pro se

p.

1.

m.
in

(in parte

Glaucus

In basi imaginis aenei hominis iacentis, rep. ad Martlesham


Suffolk, deinde in

comitatu

museo Britannico (VII 93^

cf. p.

306 vidit Huebner qui delineavit

ex. scr. epigr. n. 90S).

4559

Flavia
I

Cuba

Firmani

filia

Cososo deo Marti suo'

hoc

sig-

num

donavit

Augusto.

Levroux in
circa a, 1600).

finibus
1)

Biturigum

rep., basis

aenea (XIII 15S5 aliquoties descripta

Marti suo in provincia Narbunensi

non raro

titulos

dedica-

Titoli sacri et sacerdotum.

Numina

Galliae et Germaniae.

205

verunt (XII 2986. 422i, item ut videtur 4221. S577); cf. Hirschfeld Beitrage zur Gesch. der Narb. Provinz (Westd. Zeitschr. 8, 4889) p. 19 (137), qui confert Florum
4, 80.

Fide etiam infra N. 458S.

4560

Marti Gia|rino

v. s.

Sex. lul. Firminus.

In Gallia Narbonensi loco dicto St. Zacharie rep., deinde MassiUae (XII SS2

mdit Hirschfeld).

4561
V.
V.' V.
s.
I

Marti
1.

Halamard.*

sacrum

T. Domit. Vindex

leg.

XX

m. Prope Roermond loco dicto Horn (non longe a Mosa), deinde Roermond (Brambach 2028 cui descripsit lanssen). 1) De littera fi cf. supra N.2626 not.1

de vocabulo egit Griebenberger Zeitschrift

f.

deutsches Alterthum 53, 1891 p. 589.

2) Centurio legionis vicesimae Faleriae victricis.

4562
vellinius

in h. d. d.'

deo Marti Intajrabo'' Viialius Victorinus


e[/]

et ]No-

Mallus

falnum

simu[Z]acrum

fundam|[enf]is

ex voto r[eWesld.

s]tituerunt.

Lowenbriicken prope Trier rep.


Zeitschr. 1896 p. 122).
Intai|rabo.

a.

1896 (Lehner Korrcspondenzbl.

d.

1)

In honorem domus divinae.

2)

Sic potius

quam

4563

deo Intarabo

ex imperio
1.

(J.

Soiimarius

Bilus

aedem

cum

suis orna|mentis consajcravit

m.

Niersbach in agro Treverorum rep. (Brambach 8SS semel descripta saee. XVII).

4564 deo Entarabo*


vos
fecit.
I

et

Genio

7* Ollodag. porticum quam


|

Velugadopti-

nius^ Ingenuus promijserat post obitum eius

Sollavius Victor

fil.

Foy prope Bastogne,


a. 1892,

in agro olim Treverorum (nunc Belg. prov. Luxemburg) rep.


litteris saeculi p.

nunc Bruxellis,

Chr. I (ff^altzing Bull. de VAcad. roy. de

Belgique 24, 1892 p. 579, Korrespondenzbl. d. Westd. ZeiUchr. 1892 p. 105. 254). 1) Litterae t, contignatae cum ea quae praecedit particulam in lapide se invenisse
(vel certe

locum

esse litleris n et

contignalis) ait fValtzing Bull.

l. c.

p. 587, Westd.

Korrespondenzbl. 1899 p. 154; Enarabo tantum in lapide esse adfirmat Schuermans IVestd. Zeitschr. 1896 p. 596. 2) Centuriae (sed nescio cuius generis centuria
significetur).

3)

Simile

nomen N.
|

4S75.

4565
4566
C. Val.
I

Lacavo sacrum Marti Aug. Nemausi (XII 5084 vidit Hirschfeld).


Marti
|

Adgentii ex aere

colldto.

Latobio
|

Harmogio*

Toutati'

Sinati

Mogj.

enio'

[F]alerinus

ex voto.

Seckau in Norico (III S520 cf. III S. 11721 viderunt IVilmanns et Hirsch3) Cf N. 4S77. 2) Cf N. 4S40. feld). 1) Sic hic et N. 4S68; cf N. 4S74.

4567 Latobio
slllae

Aug.

sac.
|
|

pro salute
s.
1.

Nam. Sabinae

et luiiae Bas-

Vindonia Vera mat.

v.

m.

In Carinthia, in valle Lavanl, loco dicto St. Paul, provineiae Noriei (III S098
cf. p.

182S descripserunt Eckhel

aliique).

206

Caput XI.

4568 Harmogio*
4569

[i]ug. sac.
|

C. Marius

Poetovione (Pettau) (III 4014 vidit Mommsen).

Serotinus
\)

ex iussu.

Cf.

N. 4S66.

T.
\

2(afiaTog ev Y.aixdxoig

ixoyeQolg xpvxijg re tiovolglv


\

[CJorporis adque animi dir6s


2.
\axq\t,

sufferre labores
|

tavrjXeyiog d^avd\zov Tvxi^og Tcoxe xdjuvoiVf


mortis pro|pe limina saepe vagando,
|

dum nequeo

3.

ev^dfievog ^ijvq)^ 7tQoq)v[y]elv' x^^^^^ dX[y]ea' vovacov serv^tus Tychicus divino Martis amore
| |

4.

^Aq7]i KQareQfp dcoQov

xode
|

-d-^xe

oawd-eig.

hoc munus parvom pr[o] magna dedico cura. Pommern prope Confluentes (Coblenz) rep., abacus capituli columnae;
scriptus litteris optimis per quattuor abaci latera
n.

titulus

dispositus est

(Inscr. Gr. Ital.


tab.

p.227.
p. 48).
et]

2362 descr. Zangemeister, imaginem dedit


1)

H^^eisbrodt

Ann. Rhenan. 77

IV

cf.

Martem Lenum (N. 4S70) agnovit Kaibel


nP04>Y|T6IN,
[in h. d.]
. .

IVest. Korrespondenzbl. 8,

1889

2)

3)

AATEA

lapis.

4570

d.
.
.
|

Leno

Mar[f]i* Arte|

co* M. ledussius Mag[nMS?


840 ; Hettner westd. Korre-

Iu[/]ia lut

[coniux m]ssu i^[osuerunt].


n.

Prope Bitburg rep. ad vicum Fliessem (Brambach


spondenzbl.
l.

c.

7,

1888 p. 147).

i)

De

aliis inscriptionibus

eiusdem dei egit Hettner

2)

Alterum cognomen Martis putat Hettner.

4571
rina*
|

deo Marti
s.
1. l.

Leucimalaco

M. Fuscius Sec|undus decur.

Qui-

v.

m.
|

4571*
libu[s]^
I

[Ie]ucimal[flco]*

ufilliu[s]

Augustus

votum

sol.
|

plostra-

dedicavit.
7862^. 7862

Demonte ad fluvium Sturam in Alpibus maritimis (V


vidit ectypa).

Mommsen
quae mu-

1)

Tribus loco insolito posita.

(Martis vocabulum), non videtur constare. lionum (Momms.).

2) Initio

num

perierit aliquid

3) Plostralia feriae nescio

4572

Marti Leucetio

T. Taticius Censorinus
| |

v. s.

1.

l.

m.

v. s. 1. 1. m. Marti Loucetio Marienborn prope Mogontiacum rep., nunc in museo Wiesbadensi, tabellae aeneae (Brambach 930. 929; Huebner ex. scr. epigr. n. 957. 936).

4:^1%^ Curtilia Prepusa

4573 [m honorem]
dus
1)
(

'
|

domu[s] divinae

Marti Loucetio

sacrum Aman|

Velugni*

f.

Devas^

Zangemeister Korresp.-Bl. 1888 p. 11S). fForms rep. a. 1888 (XIII 6221 Principium inscriptionis perscripttnn fuisse videtur in alio lapide, cum hic integer sit. 2) Idem nomen in figlinis quibusdam Coloniensibus, cf. etiam supra
N. 4S65. 8) Hominem oriendum ex Deva Britannicae intellegit Zangemeister. Loucetium Martem habes etiam XIII 3087, eundem cum Nemetona infra N. 4S86\

eundem cum Fictoria N.

4S86^.

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina

Galliae et Qermaniae.

207

cra[fes]

4574 Marti Ma[r];mogio' Aug. s[i(/]|num cum cum lul. C isii coma cir v.
|

si
[s.

lun. Philo-

Suciae rep. (III

S. 10844 vidit

Domaszewski).

/.

i.]

1)

Sic lapis hic et is qui

sequitur; aliter supra N. 4566. 4568.

4575

Marmogio

sacr.

M. V.

Rutilius

v. s. 1.

m.
(III S67i.

Olim loco Austriae dicto Perwart, provinciae Norici, iam Findobonae III S. 11845 viderunt Mommsen et Hirschfeld).

4576
geni Caledo.

deo Marti Medocio'


|

Camp|esium

et

Victorie
|

Alexan|dri

Pii

Felicis Augusti nos[f.],

donum

Lossio Veda'' de suo

posuit,

nepos Vepo-

Camaloduni (Colchester)

rep. a. 1891, tabella aenea (Haverfield archaeological

joumal

49,

MEDOQO.

1892 p. 188. 216). 1) Sic 2) Nomen peregrinum.


et Marti
I

legit

Haverfield,

in

aere

esse

videtur

4577 Num. Aug.


S.
1.

Mogetio*

Gracchus

Ategnutis

fil.

v.

anaglypha a dedicatione frontis aliena, Amorem exhibentia in postica corona quernea laureis et vittis ornata). Avarici Biturigum (Bourges) rep. a. 1884 (XIII 1193 vidit Hirschfeld; imago est Bull. du Comite des travaux hist. 1885 tab. XFI ad p. 467). 1) De similibus nominibus vel cognominibus deorum cf. ad N. 4706.
(in laleribus

m.

s.

4578
Craon
potius

Aug.
I

Marti MuUon.

Tauricus Tauri

f.

v.

1.

m.

(inter

Angers

et

Rennes) (XIII 5096


collato ectypo.

Mowat

vidit ectypum).

1)

Sic

quam

Mulion.,

Mowat

Alias duas inscriptiones Marti Mulloni dedicatas (XIII 5148. 5149), repertas
in oppido Rennes,

infra

inter titulos

tertiamque n?ia repertam Martis Vicinni (XIII 5150), dabimus municipales Galliae. Praeterea ad eiusdem numinis cultum
tituli

videntur pertinuisse

Nantes reperti XIII 5101. 5102.


|

4579 deo Marti Ocelo et Mamaeae Aug.], dom


1)

numini imp. Alexandri' Aug.

et Iulia[e]*

Carlisle rep. (Haverfield Korrespondenzbl. der Westd. Zeitschr. 1894 p. 50).

Alexandri,

Iulia[e]

vocabula erasa, sed legi potuerunt.


|

4580

Vigilia Melia

Massae*

filia

Marti Olloudio

v.

s.

1.

m.
XFII).

Prope Antipolim (Antibes) rep. (XI1 166 1) Cf infra N. 4614 not. 2.

bis ut videtur descripta saec.

4581
1)

Marti

Rigisamo*

Ti. lul,
rep.
a.

Eunus
1885
61.

ex vissu

(sic).

Avarici Biturigum (Bourges)

(XIII 1190 vidit Hirschfeld),

Deus Mars Rigisamus reperitur etiam FII

4582 deo Mar.


tius

Rigae'

Scirusor*

sac.

v.

s.

1.

m.

Malton in Britannia rep. (FII 265^ Huebner vidit ectypum). quam Marrigae. 2) Nomen hominis mirum.

1)

Sic po-

4582* deo Marti Aug. Rudian|o'; curator|es curaverjunt. St.-Etienne prope Deam (Die) Focontiorum (XII 1566 Hirschfeld
[

vidit ecty-

pum).

1)

Idem deus

est

etiam XII 341 (cf add.). 581. 582. 2204.

208

Caput XI.

Marti Randosati Bassinus Bassuli f. v. s. 1. m. Prope Courpiere in agro Arvernorum rep., vas argenteum (XIII iSI6 imaginem ed. Plicque bull. des antiq. de France i884 p. 240). Martem Thingsum habes infra N. 4760.

4583

v. s. 1. m. nu. Agg.S deo Marti Vorocio' Gaiolus Gai f. magno aheneo (qui suspendi debebat sub statua dei), Fichy rep., est in museo Sangermanensi (XIII 4497 vidit Hirschfeld). 1) Numinibus Augustorum. Pro G in hoc titulo ubique scriptum est 6. 2) Locus Foroglo (sed scribendum f^orocio) indicatur in tabula Peutingerana prope Aquas calidas Fichy; idem

4584

In anulo

hodie dicitur

Vouroux

(Villef.).

4585
Divannoni,
ectypum).
|

L. Coelius Rufus,

lulia

Severa uxor,
|

L. Coelius Mangius

f.*,
|

Dinomogetimaro
1)

Martib.^

v.

s.

1.

m.

la oppido Galliae Narbonensis St.-Pons de Thomieres (XII 4218 Renier vidit

Filius, scilicet

eorum qui praecedunt.

2)

Genios intellegit Hirschet

feld (cf. supra N. 4SS9 not. i); possis etiam conicere

Divannonem

Dinomogeti-

marum

appellari Martes.

4586
1.

Marti et Nemeto|nae

Silvini

lustus

et

Dubitatus

v.

s.

1.

p.
Altrip rep., est

Manhemii (XIII 6151


finibus hie
t.

vidit Zangemeister).

Deam

peculiarem

Nemetum,
meister.
titulo

in

quorum

repertus est,

Nemetonam

fuisse censet

Zange-

Nemetona Marti societur, sola est rupra N. 1010 in quem dedicavit homo nobilis Romanus aetatis Flavianae.
in his titulis
|

Cum

4586* Peregrinus
Nemetona
(sic)
\

Secundi

fil.

civis

Trever

Loucetio

Marti et
|

v.

s.

1.

m.

Aquis Sulis (Bath) Britanniae (VII 56 vidit Huebner).

4586^
[p]|ro suis

[i.]

h. d. d.
I

Marti L|[eM]cet. et Vi[c|f]oriae


e[t]
|

M
.

.
|

[S]everinus

fil[t]|s

Sperato

Pupo

c'iv[ib.

r]reveris

.
|

Grosskrotzenburg ad

Moenum
(sic)

rep. a.

1895 (Limesblatt

n.

S f1895J p. 155).
s.
1.

4587 deo Mecurio


In vasis ahenei,
1)

Adsmerio L Venixxam.'
III 5797. 5820. 582S.

v.

m.

reperti Poitiers,

margine (XIII 1123

vidit Hirschfeld).

Idem nomen XIII 15S7, similia

4588
Meaux
rep., bases

d.

AtesmeriV.
s.

Heusta

L m.

duae gemellae signorum aeneorum quorum pedes vel vestigia tantum restant (XIII 5025 delineavit Longperier Comptes rendus de V Academie des
inscr. et belles lettres 1868 p. 452).
d.

Inscriptiones coniungendxis esse, legendumque

Atesmerio Heusta v.

s.

1.

m. putat Longp^rier.

s.

Alauni lul. Ac...)nius Augustinus 4589 Genio Mercur[n] ex v. L L m. Manhemii (Brambach n. 1717 p. XXXI; Haug Denksieine des Antiquariums in Mannheim n. 88). Alaunio videtur esse dedicatus t. repertus in Gallia Narbonensi, prope Alaunium stationem viae Taurinis Arelate ducentis, XII 1S17 (cf.
| |

Hirschfeld

l.

c).

Titali sacri et sacerdotum.

Numina Galliae
M. lulius
|

et

Germaniae.
suis

209
1.

4590 Mercurio
(in

Arverno

'

Audax

pro se
|

et

m.

unoquoque latere: arbor). Inter Novaesium (Neuss) et Krefeld rep., prope praedium Gripswald, non longe a Rheno et Gelduba, est in museo Bonnensi (Brambach n. 256 vidit). 1) Alia ara eiusdem dei una inventa est (Brambach 2S7), cf. praeterea Brambach2029. Mercurius

Arvemus

is est

cuius praecipua sedes


(sic)
|

apud Arvemos
|

fuit, cf. infra

N. 4600.

4591 Adverno

L. Valerius

Atticus
|

[]mp. i[p]s.*

Coloniae Agrippinae (Klein Ami. Rhenan. 90, 1891 p. 199).

1)

Sic litteras

evanidas supplevit editor.

4592 Mercurio
merito.
Millenberg(XIII
C.
I.

Arvernorigi

*
|

Cossiiius d|onavi es visu

ietus libes

6605= Brambach
bestiae
1.

1741 vidit Zangemeister).

1)

Cf

Hirschfeld

L. XIIl p.

m^.
quem
duae invadunt)

4593

(eques,

deo Mercurio Ranelonnessi*


*
'.'.

G. Propert. Secundus
Berthouville in
vidit Hirschfeld).

V. S.

m.

(In parte aversa disci) p. III


,

Normandia discus argenteus, iam Parisiis (XIII 5183, 25 Una reperta sunt multa alia vasa argentea eidem deo dicata (XIII 5185, 1 seq.). 1) Kanetonnum olim dictum fuisse locum quo titulus rep. est recte fortasse coniecit Lenormant. 2) Pondo libras tres trientem (sextantem posito pro , propter verum pondus disci). significari putant, scilicet
rep.

'.'.

' Mercuri Cliannini Rohr prope Blankenheim (Freudenberg Ann. Rhenan. S5, 1875

4594
mann
p.

ib. 92,

1892 p. 272).

p.

175; Wiede-

1)

Vesligia incertarum litterarum.


,

De Mereurio Chan-

ninefatium cogitavit primus editor


577 not.
1 (aliter

cf.

Scherer Sitzungsber. der Berl. Akad. 1884

Much
|

Zeitschr. fiir deutsches Alterth. 53, 1891 p. 208).


|

legi

4595 Mercurio Cinibrio (reiiqua, partim detrita partim ut videtur erasa non potuerunt). E monte Heiligenberg (prope Heidelberg) translata Handschuchsheim, iam Heid.
d.

delberg (XIII 6402 vidit Znngemeister).

et

4596 in [A.] aram posuit


|

deo

Mercurio

C[im]briano'

aed.''

cum
|

si|gillo
s.
1.
1.

Marcellin|ius Marcianu|s cor.' coh. IV Aq.

v.

mer., Fau|stino et Ru|fino cos.^


briano vel mambriano traditur.

Mogontiaci (XIII 6742, Brambach 1284 semel descripta saec. XFIl). Mercurio Cimbriano dedicati sunt etiam

1)

C .ma-

tituli Mil-

tum

tenberg rep. XIII 6604. 6603. Hunc quoque titulum in regione Miltenbergensi reperesse coniecit Zangemeister (XIII l. c.) 2) Aediculam. 3) Cornicularius.

4) Traditur coss. (a. 210).

talis,

4597 deo Mercurio aedem fecit et qui


I

Cimiacino

signum

posuit,

aram turariam M. Paternius Viv. s. 1. 1. m. Dedicat. III kal.


|

Octobr.

Gentiano et Basso cos.* Ludenhausen prope Epfach (Abudiacum) Raetiae


I

rep.,

deinde Augustae Ftn-

delicorum (III 3775 vidit

Mommsen).

1)

A. 211.
|

4598 deo Mercurio


plum
I

Cisso|nio Dubilalia Castula


|

uatione Syria tem|

et porlicus vetustate

Fesontione rep.
Dessau,

conlabsum denuo de suo restituit. (XIII 3575 aliquoties descripta saec. XFH). Alii Mercurio
14

Inscriptiones Latinae II.

210

Caput XI.

Cissonio dicati tituli sunt XIII 6083. Bi-ambach 400

(=

Diintzer JlterthUmer det

Museum Wallraf-Richartz

p.

26

n. 10).

H6I.

4599
Froehner).

(ieo

Mer. Clavariati.
,

Les Granges, non procul a Troyes

rep.,

patera argentea (XIII 5020 vidit

In parte antica paterae caelatus est Mercurius in aedicula stans.


et

4600 num. Aug.


rinus
|

deo Mercurific;

Dumiati^

Malutinius

Victo-

d. d.

In agro Arvernorum (Auvergne), in


vidit Hirschfeld).

summo monte Puy-de-Dome


aetate antiqua

rep. a. 187i

in fundamentis aedificii antiqui, tabella aenea,

iam Clermont-Ferrand (XIII 1325


appellatum esse
colligi posse.

1)

Montem Puy-de-Dome
videtur

Dumium
fano

ex hoc agnomine Mercurii


colossus aeneus Mercurii

hi

hoc ut videtur

stetit

quem

in

civitate

Galliae Arvernis

Zenodoinfra

rus artifex fecit temporibus ]\eronis (Plin. h. n. Si, 4S).

Item hoc videtur fuisse


(cf.

fanum apud Arvernos situm,


JV.

Gallica
et

lingua Fasso Galate vocatum


Gallieni incenderunt
p. 194,

4604),
hist.

quod temporibus Faleriani


Franc.
I,

Tur.

32).

Cf Hirschfeld XIII

Alamanni (Gregor. Sitzungsber. der Akad. d. Wiss.

Berlin. 1897 p. 1102. 1112.

Romaniae Romanae et 4601 deo Mercurio lovantucaro pro salute Romani Severi lulius Romanus pater vissu (sic traditur) monitus v. s. 1. m.
|

1.

Tholey prope

St. ff^endel, in finibus

Treverorum,
a. 173S).

rep., cista ut dicitur

aenea

(Ann. Rhen. 49, 1870 p. 188 semel descripta

4603 Aug.
Hieres ad
niaco,
2)

sacr.

deo

Mercurio

Victori Ma^gijjniaco* Ve[/]launo*

C. Capitoius (sic videtur) Macri|nus restituit.

Rhodanum non
teste

longe a

Lugduno (XII 2575

vidit Allmer).

1)

Mac-

Veilauno lapis
in h. d. d.
|

Allmero.
|

4603

deo Mercur. Mocco*

L. Mascl. Masculus et

Se-

mater ex voto. Andemantunni quae et civitas Lingonum (Langres) (XIII 3676 partem vidit Hirschfeld). 1) Dei nomen mansisse per multa saecula colli cuidam appellato Mont
datia Blandula

de Moque' sito prope Langres ex actis quibusdam ecclesiae Lingonensis referunt.

4604
Gratus
not. 4).
d.

[]n
[rf.]

h.

d.

[d.]
I

deo Mercu[no]

Vassocaleli*

Mandaloniu[s]
|

Bitburg in Treveris (Brambach 855 ; vidit Zangemeister cf. C. I. L. XIII p. 194 1) Hoc vel simili vocabulo fanum nobile apud Arvemos (Mercurii sine dubio)

appellatum esse tradit Gregorius Turonensis;


ber. der

cf.

ad 1S.4600

et Hirschfeld

Sitzungs-

Akad.

d.

Wiss. 1897 p. 1115 nnt.


|

1.

4605 Merc.
lib.
I

Aug. Visucio

lul.

Montanus T.
Fisucii

lul.

Secundi Fausti
|

v.

s.

1.

m.
titulos

Burdigalae (XIII 377 vidit Hirschfeld). Wesld. Ko7'respondenzbl. 1897 p. 82 seq.

composuit

Keune

4606 Mercu|rio
observat Hirschfeld.

Vijdulco*

(Mercurius stans)
|

cives

Burdigalae (XIII 376 vidit Hirschfeld).

Lemo|vic.

v.s.

1)

Fortasse esse debuisse

L m. VIBVCO
j

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina

Galliae.

2l!j

4607
d.
c. c.

Visucio
N.*,

aedern

cum
[c.]
|

sign[o]
c.

C. Candidius
fec.

Calpurnianu[s]
|

S.

item dec*

Nemet.'

est Mannheim (XIII 6404 Mercurio dicati prodierunt (XIH 6598. 6599 Br. 1705. XIII 6400. 6401 Br. 1702). 1) Decurio civium civitatis Sueborum Nicretuvi (sic Zangemeister C. I. L. XIII 2, p. 251, Neue Heidelberger Jahrb. 5, 1895 p. 4, collato titulo XIII 2655). Civitatis eius caput fuit Lopodtinum, hodie Ladenburg. Ab eadem civitate positi sunt miliarii quos svpra dedimus

In monte Heiligenberg tupra Heidelbergam rep.,

vidit Zangemeister).

Eodem

loco

complures

tituli

N. 472. 352.
eivitatis

2)

Sic litteras conlignatas legit Zangemeister.


(cf.

3)

Decurio civium

Nemetum

supra N. 428 not. 2).


et

4608
sacte
(sic)
s.

(Mercurii et Visuciae imagines fraetae) deo Mercurio Vi[sucio


Visu[cie,

P. Quartionius

Secundinus decu[r.

c]ivi.

Suma.' ex
rep.,
civi-

iu.* V.

1.

m.
(prope Esslingen ad Nicrum
(XIII 6584

Ad vicum Kongen
est Stuttgarti
tatis

= Brambach 1S81
sive

fl.),

ubi fuit Grinario,

vidit Zangemeister).

1)

Decurio

Sumalocennensis.

De Sumelocenna

Sumalocenna,

sita ibi ubi est fiotten-

niae et imprimis Zangemeister C.

burg, ef supra N. 2554 (ubi vere in lapide est qq.), infra inter municipales GermaI. L. XIII 2 p. 214 seq. 2) lussu.

4ou9

(prolome muiieris ; protome Mercurii iuvenilis petasati; caduceus)


|

deo Mercurio et Ros|merte Caotius Titi fllius ex vot. Langres rep. (XIII S677 vidit et delineavit Petavius).

4610

in h. d. d.

deo

Mercurio
|

et
1.

Rojsmerte, Docci

Aprossus et

Ac|cep[f]us Illlllviri A[M]gustal.,


Denkst. des Antiquariums in

v.

s.

m.
rep.,
est

Rheinsport ad Mosellam in finibus Treverorum

Mannheim (Haug

Mannheim

n. 1S).

4611 Aug.
Apro|nia
scripta).
Avi|tilla

sa[c.]
|

deae Rosm[[er]tae
1.

Cne.* Com|inius Cajndidus

et

v.

s.

m.
Haeduorum (XIII 2851
bis

Gissey-le-Vieil in finibus

vel semel

tantum de-

1)

Fix

recte exceplum.

4612

(Mercurius, chlamyde et torque indutus, sin. caduceum tenens, dextr.


vel polius cistam

erumenam, super aram

apertam; retro animal quoddam; iuxta

deae, forlasse Rosmertae, figura mutila)


\l.

[/]ndus

Mediom [a/riC.]

Mercurio

v.

m.\

S.

(In latere sin.: figura muliebris mutila; in latere d.:

homo

[vel deusj

caedens arborem, supra arborem caput bovinum, grues tres^).

Prope Augustam Treverorum rep. (Lehner Korrespondenzbl.

d. fVestd. Zeitschr.

1896 p. 53 seq., cum imagine \frontis et lateris dextri ; cf. Reinach Revue celtique 48, 1897 p. 237). 1) De heroe arborem caedente et de gruibus cf. ad N. 4615*.

4613*

lovis (lupiter, sceptrum et fulmen tenens;

ad pedes

eius aquila).

In

latere sinistro:

Volcanus (Vulcanus

pileatus,

malleum

et

forcipem tenens). Inlatere


In

dextro: Esus* (deus seminudus securi,

quam dextra

tenet, salicem caedens').

parte aversa:
inter

tarvos trigaranus' (taurus dorsuali omatus ; retro salices arbores,


folia

quarum

grues tres capiti

et

dorso tauri insidere videntur*).

14*

212
4613^ [C]ernunnos*

Caput XI.
(deus barbatus, auribus cervinit et

comua

gestant

cervina, ex utroque cornu torquis suspensa est).

In latere dextro: Smert^MWjos In parte aversa: Castor

(deus barbatus, dextra clavam contra serpentem tollens).


(Castor

equum

tenens).
. .

In latere sinistro Pollucis nomen periit (deus equum tenens).


(deae duae,

4613 Fort
arcum
latere

..

una

nescio quid

rotimdum, altera in humero


.
.

vel

lanceam gerens).

In parte aversa

lUS

(deus loricatus et galeatus

et mulier,

Mars ut videtur et Fenus). In lalere dextro Mercurii et alterius dei, in sinistro nescio quorum duorum deorum imagines; inseriptiones perierunt.
|

4613** Tib. Caesare


siac[l]
I

Aug., lovi optum[o]*

maxsumo

nautae Paritres barbati

publice posieru|n[f],

pileati

cum

peltis et lanceis;

(In parte aversa) Eurises (homines unus praeterea manu dextra circulum

gerit.

In

latere dextro homines tres imberbes pileati

quam
tilati,

videtur adfuisse.

cum

In latere sinistro)

numSenani Useilom (homines tres muscutis et lanceis,'

inscriptio

medius cornutus videtur.).


celtique 18, 1897 p. 234,

Parisiis rep. a.4740, arae quatluor (XIII

primae dedit Reinach revue

5026bcda vidit Hirschfeld ; imaginem omnium imagines Desjardins Geo-

graphie de la Gaule III p. 261 seq., anaglypha enarravit Mowat bull. epigraphique de la Gaule 1, 49 seq.). 1) Esus deus Gallorum memoratur a Lucano 1, 44S et Lactantio inst. div. /, 24. 2) Idem deus arborem caedens, itemque grues tres non

cum
niae

tauro, sed tamen

cum

capite bovino, redeunt N.4612.

Mowat

bull.

epigr.

p, 46S confert ciconias quae extant in ara Chesterholmiensi FII 704.

cum

his

composuit Arbois de lubainville revue

arch. 56, 4900 p. 70 seq.

celt. 49,

Fabulas Hiber4898 p. 247 seq., revue

3)

Taurum
l.

et tres

grues significari apparet.

nuti significationem in

hoc vocabulo inesse putant.


c).

sequentem reiecta
his

(cf.
s

Hirschfeld
litteram

4) Cor-

5) o

Uttera ad versum

6)

In priore vocabulo testes idonei con-

sentiunt; in altero

idem Gallice

significari

non agnovit Hirschfeld (useiloni Mowat). Vocabulis quod Latine in antica scriptum est, aram a nautis

Parisiacis publice positam esse, nonnulli sibi persuaserunt, sine causa.

4614 deo

Sucello,

Nantosuelte

' :

Bellausus Masjse^

filius

v. s.

1.

m.

(deus barbatus, sceptrum tenens malleatum; dea alala).


in

Saarburg Lotharingiae, in finibus Mediomalricorum rep. a. 4893, iam Metz museo (fFendling Korrespondenzbl. d. westd. Zeitschr. 4893 p. 229; Keune ib. 4896 p. 35; imago est fVestd. Zeitschr. 4896 p. 540; Jahrb. der Gesellsch. f. lothring. Gesch. u. Alterthumskunde 4896 p. 469). 1) De Sucelo sive Sucello cf. infra N. 4689; Nantosuelta ignota est. 2) Idem nomen est supra 4580. XIII 6547
,

(= Brambach
4615
piani p. p.
I.

4696) et alibi,
o.

m.
I

Sucaelo et
Pr. p.,
|

Gen.

loci

pro
|

salute C.

Calpurni

Sepvoto.

leg.

XXII
a.

Trophimus

actor [ef?] can|abari ex


inscr.

Mogontiaci rep.

4882

(XIII 6750;

Keller

mus.

Mogunt.

n. 23^,

Ann.

lihen. 74,

4882

p. 489).

4616 4616*
pr. fec.

lovi Accioni'
|

[pa]trio Suetrius
|

[5a6j]nus* leg.

dis

reducibus

patriis

Siietrius

Sabinus*

leg.

Aug. pr.

In museo Pestinensi, haec certe rep. prope Pesth in ripa Danuvii (III 5428. 5429 cf. Eph. 2, 654 vidit Mommsen). 1) Lacum Lemanum a Graecis appellatum esse Accion (?) tradit Avienus or. marit. 685, quem locum contulit Holder celt.

Titali sacri et sacerdotum.

Numina

Galliae.

213

Acionna dea (infra N. 4693) non videiur huc pertinere. Unde qui titulos posuil (not. 2), nescimus. 2) Est C, Octaviu* Appiut Sueiriu* Sabinus supra N. 4459.
Spracfischatz
s.

v.

oriundus fuerit

is

4617 I. 0. m. Addo ex volo mannoe diem (reliqua evanida).


I |

po|suit pro s|alute sua

suorum^^.j

Altrip prope

Spiram

rep.

(XII/6128 vidit Zangemeister).

1)

Haec obscura.
|

4618
Ticini

I.

0.

m.
I

Agganai|co* M. No|nius Verujs

(F
I.

6409 vidit Mommsen).


0.

cum

suis

v. s.

1.

m.

\) Cf.
1.

infra N. 4820.
|

4619
male.

m.

Mediolani

(V S78S

Adceneico' v. s. vidit Mommsen).

m.
1)

Firmasius Mansu|[6^u5]

Adoneico aliquando editum erat,

4620

lovi
I

Baginati'

Corintbus

Nigidi

Aeliani

ex vot.

Morestel in finibus Allobrogum (XII 2585 Hirschfeld vidit eclypum).


infra N. 4669.

p.

1)

Cf.

4621
salute
I

I.

o.

m. Bussumario

'

C. Atil.

Eutyches Aug.
p.

col.

Apul. pro

sua suorumq.

omnium

exedram long.

XXX

latam
|

XXV

cu[jn porti]cn pec. sua f[e]cit.

Apuli (Maros Porti) in Dacia rep. (lung arch. ep. Mitth. 49, p. 70). 1) Eidem 0. Bussumaro) dicatus est alius tiiulus Apulensis III 4033, eidem fortasse Moesieus III S. 42405. Agnomen dei Gallicum (Busu et Bussumarus legitur in nummis Gallicis, cerie ex parte repertis in Pannonia, cf. Lelewel etudes numismaiiques 1,277; fFiener num. Monatsh. 2, 4864 p. 403; Muret-Chabouillei catal. des mondeo
(I.

naies gauloises de la bibl. nationale n. 40444. 40444).

4622
pri. leg.

I.

o.

m. Tanaro'
v.
|

T. Elupius* Galer.
et
|

Praesens [CT]unia
v.
s.
I.

XX

V.

Commodo

Laterano
1) Cf.

cos.'*

m.

Chester rep. a. 4635, nunc Oxonii (VII 468 Huebner vidit sed evanidam; vi-

detur non plus semel descripta esse).

4891 p. 572.

2)

Nomen

corruptum.
|

Much

Zeitschr.

f.

3)

Gunia tradiiur.

deutsches Alterth. 55^


4)

A. 434.

1)

lovi Ta|ranuco' Arria Suc|cessa v. s. Scardonae in Dalmatia rep. (III 2804 ad apographum factum saec. Xf^II). Incerium an cum hoc deo componendus Taranis deus Gallorum memoraius a

4623

Lucano

4, 443,

4624

(lunula)

deo
I

Taranucno

Verat[i]us
rep.,

Primus

ex iussu.

Prope Boeckingen (ibi ubi N. 2615) bach 4389 vidit Zangemeister).

est Siuilgari

(XIII 6478

Bram-

4625 stipe ....


I

in

h. d. d.

deo
.
I

Taranucno
co
.
. . .
I

Travini*
|

quibus ex

collata
|

lul.

lu

c.

iuss

i.

1)

Godramsiein prope Landau rep., est Manhemii (XIII 6094 vidii Zangemeisier). Focabulum obscurum (prima litiera incerta).
*

Serandius 4626 I. o. m. Uxellimo (*ie), Pomp. Ursula eius cum Urso fil.
I |

(sic)
|

Verinus
I.

dec. Cel. p.

v.

s.

m.
cf.

In pago Bukovza, prope Roemerbad


p.

Tiiffer,

provinciae Norici (III 3443

4829 vidit fFilmanns).

1)

Cognomen

lovis Gullicum, cf. infra

N. 4695*.

'

214

Caput XI.

4627
meister
cf.

(imago Herculis fracta) Herculi


rep.

Maliator.*

Obernburg ad Moenum

(Christ Ann. Rhen. 62, i878 p. 49 vidit ZangeJSeue Heidelberger Jahrb. 189S p. SS not. 4). 1) Herculi Mal{1)ialori,

explicat Zangemeister, qui monuit malleum atlribui solitum esse a Germaniae populis

summo apud

ipsos

numini (Thunar).

Nomen

dedieantis fortasse in alio la-

pide scriptum erat (Zangem.).

4628
Tun|grorum.

Herculi

Magusan|[o]

'

sacrum

Val. Nigri|nus dupli.

alae

Ad

vallum Pii Brilannicum inter Polmont

videtur descripta).

1)

Idem deus

est

et Mumerills rep. (FJI 4090 bis ut supra N. 2188 (ubi non Macus-, sed Magus- in

lapide esse

iam

constat:

N. 4780

not. 2); praeterea

FI 51162) et in titulo Bonnensi Ann. Rhen.7S,74 (cf. infra memoriam eius servaverunt nummi Postumi (Eckhel 7, 444).

4629

(rosa)

Herculi
|

Magusano

et
I

Haevae* Ulp.

Lupio

et Ul|pia

Ammava

pro natis v. s. l. m. In insula Batavorum in regione


|

dicta Betuwe, deinde Bruxellis

aliquoties
rique.

descripta saec. XyillXFIII).


2)

(Brambach 150

1)

Sic unus ex testibus, Ma|cusano ple-

Sic (duabus postremis litteris contignatis) plerique ex descriptoribus,

Haeva nonnulli.

Vix cogitandum de Hebe-Graecorum, potius de Caiva infra N.


sa[?.]
. .

4741.

4630 pro
vano
et Geni[o]
|

....
I

[Herc] uli Magusan[o]

.
|

is

Abirenibu[s, Sit\. .
]

.,

ne Mahal

rie,

Mercu[no]

[ce/e]risque
stis

dis dea[6MsqMe

omn]ibus, Similin[ms]
.

nus vered[ar.]* ..[...

Dir-

mes ....

... nus item c.

.
|

cu

Zangemeisler).
blatt

Deutz rep. (Schworbel Ann. Rhen. 77, 1884 p. 4S cf. Ihm ib. 85 p. 172 n.4S0; vidit 1) Numeros veredariorum novimus in Germania superiore (Limesn. 27 p. 765) el in Dacia (III 1579S/6 arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 47 p. 224).

=
j

4631 Aug.

sacr.

deo

Herculi

Sex. Orgius

Suavis'

d.

s.

p.

d.
|

L. d. ex d. pag.^

4632 Aug.
L. d. ex
d.

sacr.

deo Merculrio

Sex. Orgius

Suavis*

d. s. p. d.

pag.^

Chalon-sur-Saone, ubi fuit Cavillonum Haeduorum (XIII 2609. 2608 vidit 1) Idem homo Augustonemeti titulum XIII 4462 dedicavit Genio Arvernorum. 2) Locus datus ex decreto paganorum.
Hirschfeld).

4633

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina

Galliae et Germaniae.

216

Ceterum hac tuiu inseriptione Ligoriut et Dianae Arduinnae titulos non2)'Cives" (sic nuUos confinxit (XIF 430*. 436*) et Camuli (cf. ad N.4SS0). scriptum in titulis militum oriundorum ex Germania etiam supra N. 2S08. 2S64. 2575, in/ra N. 4743.4811.4852. Brambach 981) vel potius'^ civis Remus^ ideo separantur, ut tribus, quae nulla fuit, locus legitimus aliquo modo expleatur (Henzen).
imago.

4634
marcis^

I.

0.

m.
I

et

Genio
U.

loc[tJ,
v.
|

Marti Hercul[iJ
|

Mercurio

'

Anibio|

millites leg.
|

XXX

M. Ulp. Panno,
1.

T. Mans. Marcus,

M.

Ulp. Lellavvo, bach 646).

T. Aur. Lavinus

v. s.

m.

Rigomagi (Remagen) rep. (Braun Ann. Rhen. 26, 18S8 p. 11S; inde Bram1) Sub Martis Herculis Mercurii nominibus latere tria summa numina Germanorum (Tac. Germ. 9) monuit Zangemeister Neue Heidelberger Jahrbiicher 189S p. S2. Cf. infra N. 4853. 2) Focabulum videtur pertinere ad deorum nomina quae praecedunt, sed significatio latet (cf. Zangemeister l. c. p, S5).

v. s. 1. m. Metiae f. Apoliini Minervae* Togirix Inscr. Helv. 139 vidit Mommsen). V^ A Eburoduni (Yverdun) (XIII SOSS Gallis maxime Mereurium, post hunc Apollinem et Martem et lovem et Minervam

4635 Mercurio

coli tradit

Caesar

b. Gall. 6, 17.

4636
Haverfield).

ApoUini Anextiomaro* M. A. Sab.^

South Shields (prope Newcastle) rep., patera aenea (Eph.

ep. 7,

1162 vidit

1)

gical journal SO,

Anex

. . .

superest

quam Anextlomar- est in aere (Haverfield archaeolo1895 p. 296). Idem numen memorari in fragmento lapidis (. i in v. 1) adservato in oppido Le Mans (XIII 5190) notavit f^illeSic potius
.

fosse bull.

monumental 1889
ISum. Au[^.]
I

p. SS5.

4637
Craxanti
fil.

et

Genio Apol[/]inis
fil.

Atepomari,

lul.

Atr|ectus

et lul.

Gnaius Atrecti

d.

s.

d.

Non
et

longe a Poitiers rep., loco dicto Peu-Berland, in confiniis Pictavorum

Biturigum Cuborum (XIII 1518 ; Revue celtique 1896 p. 5S).

4638
sacerdot.
|

et'

deo ApoUini
fiL,

Cobledulitavo
|

M. Pompeius,

C.
|

Arensis*

Quir. Libo'
|

sacerdos Arensis^

Pomp. Sancti qui templum


|
j

deae

Tutelae et therma[s]
rest.,
|

public. utraq. oI[tm] vetustate collab[sa]

sua

pecunia

v.

s.

1.

m.
,

Perigueux, ubi fuit Fesunna Petrucoriorum


Hirschfeld).

cf.

supra N. 575S (XIII 939 vidit

1)

Cum

basis

supeme integra

sit,

nomen xcriptum. 2) Sacerdos Arensis est sacerdos ad aram Augusti Lugdunensem. 3) Idem homo cum patre memoratur in titulo Lugduni reperto XIII 1704, in quo uterque appellatur sacerdos.
et in eo allerius dei

fortasse alter lapis superpositus fuit,

4639
praef.
castr.

Apollini
I
|

Mapono*
p.
f.'

Terentius
d.

f.

Ouf.

Firmus Saen.^j
ApoUini Mapono non notus

leg.

VI V.

[rf.J
|

Hexham

in Britannia rep.

(FII 134S descr. Bruce).

1)

videtur etiam dedicatus esse titulus f^II 218.

'MaponC

locus aliunde

nominatur a Ravennate (S, 31 p. 436, 20) inler diversa loca Britanniae (Hue.). 2) Intellegitur Saena Italiae (Siena). 3) Praefectus .castrorum legionis sextae

Fictricis piae fidelis.

4640
Lurio
I

deo
I

Mapono
v.
s.
I.

et n.*

Aug.

Durio

et

Ramio

et

Trupo

et

Germajni

m.

216

Caput XI.

In Britannia non longe a vallo Hadriani, loco dicto Armlhwaite, prope Plumptonwall (FIl 332 bis ut videtur descripta). 1) Numinibiis.

4641
leg.

in h. d. d.

Apollini Tou|tiorigi
vojti

L. Marinius

MariDia|nus

compos. Aquis Mattiacis (Wtesbaden) rep. (Brambach iS29; Lehner mus. ff^isbad. Similiter Apollini cuidam cognomine Gallico videtur fuisse dedicatus t. n. 312). Brambach 463 (APOLLINXIVIGI vel Bonnensis (dudurn deperditus) Orell. 2021 APOLLINI LIVIC-I vel APOLLIN-LIVICI apographa). 1) Focabulum erasum.
VII
I

Gem. Alexan|d[mjnae'

4643 4643

deo Apollini Vindonn[o]

Urbicilus Flaccus

v.

[s.

1]

m.

(caput virile radiatum et alatum, scilicet Apollinis vel Solis) \deO


.
|

. [Pjrisci v. s. 1. m. Apollim Vind]onno et Fontibus In finibus Lingonum, loco dicto la Cave, prope Essarois, rep., iam Chdtillon in museo (XIII S644. S643 vidit Hirschfeld; Thedenat mem. des antiq. 49, 4888
.

p. 211. 212).

4644

Apoll.
I

Virotuti

T. Rutil. Buricus

Prope Annecy rep. (XII 2323 vidit Hirschfeld). pertinuit XIII 3183.

Ad eundem deum

fortasse

4645 pro
tribunalia dua
|

salute et

victoriae (sic) Aug.*


|

ApoUini

et

Ver|iogodumno
|

Setubogius Esuggi

f.

d.

s.

d.

Amiens, iam Parisiis (Orell.2062; Revue arch. 1899, 2 p. 226). 1) Sic (litA et n contignatis) Seymour de Ricci Revue arch. l. c, adprobante Mommseno qui et ipse vidit ; antea legerant VICTORIA EXXG. (= exercituum Germaniae).
teris

4646
s.
[/.]

ApoUini

Granno

Q. Lusius

Sabinia|nus
|

proc.

Aug.

v.

m.
(FII 1082 saec.

In Scotia prope Edinburg rep.


descripta).

XFI

aliquoties ut videtur

4647

in h. d. d. [d]eo Apolli|n[e 6r]ra[nn]o Phoeb.

L. I[n]genuviu[]

Prilmanu[s] ex voto p. Treveris (Hettner Steindenkmdler des Museums zu Trier p. 56 n. 47). [Gjranno, Camenis aliisque compluribus diis dicatus est tit. Bonnensis supra IV. 1193. Apollo Grannus praeterea ex multis aliis tilulis notus est.

4648
lande[r]'
|

deo Apol|lini Gran|no Amar|cohtan.


v.
s.
1.

Veranus

Verci

f.

Ti-

feld).

m. Prope Augustodunum (Autun) rep., loco dicto Branges (XIII 2600 vidit Hirsch1) Incerlum utrum cognomen Ferani an ethnicum (Hirschf.).

4649
vidit

d. s. d. ApoUini Granjno Mogouno* aram Q. Licini. Trio Horburg prope Colmar rep., posiea Argentorati, ubi periit anno 1870 (XIII 3513 Brambach n. 1913). 1) Cf. infra ad J\. 4706.
|
|
|

4650
suis
I

Apollini
I

Granno
in

et

Nymph|is
est

C. Vidius

lulius

pro

se et

V.

s.

1.

Rep. ad

1. m. Danuvium

monte Ennetach,

Ulmae

(III 3861 ef. III S. 11891

vidit Zangemeister).

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina

Galliae.

217

4651

ApollJDi
salute

GraDDo

et sanctae

Hygiae
Avgtburg

at.

deum
cf,

i[p]s[o]-

rum pro
viderunt

Luc ....
in alveo

Faimingen

Danuvii

rep.

est

(11/

SS73

III S. p. i8S4

Mommten

et Hirschfeld),

4652
4653

ApolliDi
I

GraDno
et
I

et

saDCtae

SiroDae

sacrum.

Homae (FI 36

descr. Smetius aliique).

Apollioi

Sironae

idem*

Taurus

(in lateribus iuvenis, vir,-

in parte postica: Apollo).

Luxovii (Luxeuil) in Sequanis in thermis rep. (XIII S4S4 vidit Hirschfeld). ioco prodiit 7V. 4680*, ubi vide. Alia ara ab 1) idem potius quam itidem. eodem Tauro iuxta videtur fuisse staluta. Apollini et Sironae praeterea dicati sunt lituli XIII 6272. 6438 C< BramOrell. 2048. 2047). III SS88. bach 919. IS97

Eodem

4654
4655
s.
1.

SiroDae

Abducietus

Toceti

fil.

v.

s.

1.

m.

Burdigalae (XIII 382 vidit Hirschfeld).


(protome vmliebris)

deae BiroDae
I

Maior Ma|giati

filius

y.

m.
St.-Avold rep., postea Argentorati (Robert Spigraphie de la Moselle I p. 93).

Deae Sironae dedicati sunt praeterea tituli Treverensis (Brambach n. 814; Hettner Steindenkmdler des Museums zu Trier n. 49), ubi item scriptum est DIRON-, aliique comptures (XIII 6327 Brambach 1698 =- Hen&en 3912; XIII 544S ; Ann.

Rhenan.

44/3,

1868

p. 65).

4656 deo
LiDgonus ex
|

ApollliDi BorvoDi
voto.

et

DamoDae
et

C.

DamiDius

Ferox

civis
|

Bourbonne-les-Bains, inter Langres

ectypum gypsaceum).

Eodem

loco

alii

multi

Epinal (XIII 3911 Zangemeister vidit tiluli eisdetn Borvoni et Damonae


s.

positi reperti sunt (XIII 3912 seq.; Chabouillet rev. arch. n.

59, 1880 p. 18seq.).

A Borvone (N. 4638. 4639 not. 5) sive Bormone (JS. 4639), deo sine dubio aquarum salutarium, apparet et hunc locum nomen habere et alia similiter appellata, Bourbon Lancy (cf. N. 4639) et Bourbon l' Archambault. Hoc loco (Bourbon 1'Archambault)
qui extant fontes caiidi,
ii

videntur esse qui in tabula Peutingerana appellantur

dedicati sunt ad Aquas Sabaudiae (Aix-les-Bains) tituli XII 2445. 2444. Etiam Bormanum et Bormanam (infra N. 4670), ilem deum Bormanicum (supra N. 4314), huc pertinere probabile est (videndum an huc non pertineat etiam F7304).

Aquae Bormonis. Eidem deo

4657
iussu eins

Aug. sacr.
v.
s.
1.

deo Albio

et

Damouae

Sex. Mart.

Cocillus ex

m.
et
litteris

Prope Arnay-le-Duc, inter Autun


Maizieres) vas aeneum olim inauratum,
Fillefosse bull. det antiquaires de

Dijon, ad thermas (source minerale de punctim scriptis (XIII 2840; delineavit


p. 522).

France 1899

1)

Cf N.

4636. 4639.

4658
et Mar|ciaDi

Aug.

sacr.

deo
r.*;
|

Borvoui et CaDdi|do aerari^ sub cu|ra Leouis


aerari doDa.^
Nevers), ubi fuit Intaranum vicus

ex voto

Enlrains (inter Auxerre

et

Senonum (XIII

2901 Hirschfeld vidit ectypum).

runtf

1) Inteilege

fabrot aerariot.

2)

RetUtue-

3)

Aerarii donaverunt.

218

Caput XI.

4659 C. lulius Eporedirigis* Bormoni et Damonae^ vot. sol.


|

f.

Magnus

pro L.

lulio

Caleno*

filio
|

Bourbon-Lancy (in Burgundia vetere, hodie dep. Saone-et-Loire ; cf. ad N.46S6), non longe a Ligere fl. (XIII 2805 Ilirschfeld vidit ectypum gypsaceum). 1) Eporedorix Haeduus memoratus a Caesare b, G. 7, 59seq. potest fuisse e maioribus huius, 2) Fortasse hic lulius Calenvs Haeduus memoraius a Tae. h. 3, 56. 3) Alius titulus eodem loco rep. (XIII 2806) dicatus est Borvoni et Damonae, iisdemque vi-

dentur fuisse dicati XIII 2807. 2808.

4660
Bath

deae
rep.

Suli Mi|nervae

Sulinus

Matu|ri

fil.

v. s.
Illo

1.

m.
fuerunt

Aquae

Sulis

ad caput fontis calidi (FII 45 vidit Huebner). memoratae in itinerario Ant. p. 486. Memorat hos

loco

fontes calidos Bri-

nervae Su/is.

tanniae eliam Solinus 22, 40 (18), aitque eos fuisse in tulela Minervae, seilicet MiCf. etiam ad N. 5154.

4661
deae
v.
[s.]

Priscus

Touti

f.

lapidariu[s],

civis

Car[nM]|tenus Su[W]
|

Bath

rep.
II).

(Haverfield Proces-verbaux du Comiie des travaux

hist. et arch.

1900 lan. p.

eodem

FII 40. 41) vel deae Suli Min. (FII 42) dedicati sunt eliam tituli VII 40 42, dea Sul. (sic) titulus rep. Alzey XIII 6266 cf. Ihm ann. Rhen, 85, 1887 p. 184 n. SS1. In titulo Dacico III 11S6 incertum est utrum eadem dea an Suleviae Germanorum (infra N. 4772 seq.) intellegendae sunt.
(sic

Deae Suli

loco reperli

Sul[e]viae* Minervae votum. Idennicae" Prope vicum Collias Galliae Narbonensis, non longe a Nemauso (XII 2974 ad exemplum Guirani Nemausensis auctoris accurati). 1) Suliviae iraditur Cdae Sulev[iae] dicatus est titulus Trevir Hettner Steind. d. Mus. Trier n. 109; Sulevis vel Suleviabus dedicatos tilulos habes infra N. 4772 seq.). 2) Loci Eyssenes, hodie Seynes dicti nomen comparant regionis illius periti.
| | |

4662

4663
s{oto].

Minervae

Belisamae*

sacrum

Q. Valerius

Montao.

q[x\

St.-Lizier in Aquitania (XIII 8 saepius descripta).


esse

1)

dedicatus titulus Celticus Fasione in

Gallia Narbonensi

Eidem deae videtur rep., quem edidit


Brj-

Hirschfeld XII p. 162 (Ssyofia^og


Xrjaafii.

OvMovsog

zoovxiovg Nafiavaaxig simQOV

Goaiv
p.

vsfJLTjxov
s.

.).

4664

d. d.*
|

Q. Eniboudius
|

Montanus

"d^

leg. III Italicae

ordi-

natus [e]x eq.

Bom.^ ab domino
|

imp. M. Aur. A[n]toni|no Aug.,

aram

posujit deo Abinio

1.

m.

yHlavecchia prope Nizzam, deinde Parisiis (F786S Mommsen vidit ectypum). Eodem Pro salute domus divinae. 2) Centurio. 3) Cf. supra N. 26SS. Deo Abianio Aptae in Gallia loco ab eodem homine ara posita est deo . . orevaio.
1)

Narbonensi posita

est

ara XII 6054.


et

4665

Adidoni

Augusto

Sex. Talonius Musicus

d.

s.

p. p. (ab

altera parte extat titulus Christianus)

Le Puy (XIII 1S7S

vidit Hirschfeld).

4666
In agro

deo Alisano* Paullinus pro Contedio fil. suo v. s. 1. m. Haeduorum loco dicto Fisignot rep., iam in museo Sangermanemi,
|

Tituli sacri et sacerdotum.

Nnmina

Galliae.

219

in paterae aeneae manubrio, tilulus punctim exaratus (XIII 2843 vidit Hirschfeld;
cf. Huebner ex. scr. epigr. n. 932). XIII S468 Huebner ex. ser. epigr.

l)

Idem deus memoratur in

titulo Celtico

n. 951.

4667
Flaviae

deo Baconi*

G. Laulius ..

[/".]

Sabinus

decurio alae

I
|

....
1)

feld).

Haeduorum (XIII 2603 vidit HirschMarcellus martyr Cavilloni cultus narratur ad atrium divi Baconis (sic certe unus codex actorum) perductus esse (act. Sanet. mens. Sept. II p. 200;

Chalon-sur-SaSne, ubi fuit Cavillonum

monuit Canat inscriptionis huius primus

editor).

4668 Bacurdo*
II

sacrum

M. Alban[i]us

Paternus

optio

v. s.

1.

m.
|

Sil.

COS.' (cornu copiae).

deseripta).

Coloniae Agrippinae (Brambach 38S e Grutero aliisque; fortasse semel tantum 1) Alius eiusdem dei titulus ap. Brambach 386. 2) Duobus Silanis

consulibus,

i. e.

a. 189.
f.

4669

Felix Sme|ri

Bagino

et Bagina|tiabus'
|

[v.]

s.

1.

m.

Tarendel prope Bellecombe in finibus Allobroguyn rep., iam Falence (Allmer revue epigr. 3, 1896 p. 5S9 n. 1124). 1) Cf supra N. 4620.

4670 Bormano et Borman[ae] Prope Deam Focontiorum (Die) rep.


|

P. Saprin[/ws]

Eusebes

v. s.

1.

(XII 1361 vidit Hirschfeld).


Cf.

m.

Borma-

nae praeterea dicatus

est titulus

XIII 2432.
|

ad N.

4636.

4671

Aug. sacru. deo

Brixantu propitiu*.

Prope MouUns-en-Gilbcrt (inter Autun et Nevers) rep., est Parisiis, clavis aenea permagna (XIII 2812 vidit Hirschfeld el sinceram indicavit; dubitant de antiquiiate Babelon et Blanchet catal. des bronzes p.756 n.2424). 1) Brixanto propitio,

4672
Arelate

ex imperio

T. Attius Quartus

(XII 6SS vidit Hirschfeld).

Caiiaro*

v. s.

1.

m.
I

1)

Sic Ilirschfeld (cum altera

lon-

giore), Cailaro antiquiores auctores.

4673

in

h. d.

d.

deo Caprion[i]

L. Teddialius*

Primus.

In finibus Treverorum rep. prope locum Miirlenbach (Brambach 849; Hettner Steindenkmdler des Museums zu Trier n. 115). 1) TEBBIATIVS lapis.

4674
ditur.

Dullovi[o]*
I

M. Licinius
bis

Goas

v. s.

1.

m.

Vasione (XII 1280

ut videtur descripta saec. XVII).


1279.
[/",]*

1)

DuUovi tra-

Eiusdem dei

est

XII

4675
Attici lib.
I

[C.y Caesari Ger|manici


V.
s.
1.

Aug.
|

p. p. et

Etnoso

Anavus

m.
a.

Avarici Biturigum (Bourges) rep.


1) C. et
f.

1882 (XIII 1189 vidit Hirschfeld).

litterae sine vestigiis perierunt.

[^]ug- deo Gisaco' . . uricius Agri|[co]la de suo polsuit. Evreux, ubi fuit Mediolanum Aulercorum Eburovicum (XIII 5197 vidit Hirsch-

4676
feld).

1)

Haud

diversus Gesacus deus, cui dedicatus est titulus Ambianensis,

quem

citat Hirschfeld

(XIII
|

l.

c).

4677
cido
I

Lanovalo

Q. Corn.

Smertullus

v.

s.

1.

m.
|

pro Pla-

fratre.

22C>

Caput XI.

Rabiet memoires de

Prope Cadenet Galliae JSarbonensis, non longe a Druentia fl., (XII 106S; la Soc. des antiquaires de France 1887 ]>. 558). Eodem loco alius eiusdem dei titulus repertus est (Comile des trav. kist., proces-verbaux Febr.
p. FI).

mo

4678
Prope

P. Cornelius

Phileros
et

Larrasoni*

v.

s.

1.

m.

Moux

(inter

Narbonem
(ib.),

vidit Hirschfeld),

1)

Carcasonne (XII 3569 Eiusdem dei eodem loco alius titulus Latinus (XII 5570),

Carcasonem)

rep., est

tertiusque Graece scriptus

reperti simt.

4679

Letinnoni' b. opif.^

imper. poni*

Nemausenses.

Ledenon (inter Nemausum et Rhodanum), nunc Nemausi (XII 2990 cf. add. 1) ^ numine locum ubi titulus repertus est nomen p. 852 vidit Hirschfeld). habere apparet. 2) Bonae opiferae (Hirschf). 4) Intellege: 3) Imperio.

posuerunt.

4680
4680*
ectypum
eodice

Luxovio et Brixiae* G.
[Zwjssoio
I

lul.

Firma[w]us^

v.

s.

1.

m.
s.
[l.]

et Briciae*

Divixti|us Cons|tans

v.

m.

Ltixovii (Ltixeuil) in Sequanis,


vidit Hirschfeld,

haec postea Fesoul (XIII S426. S42S huius

illam semel tantum descriplam habemus medio aevo in

quodam olim abbatiae Luxoviensis).

salutarium, cf supra N. 46S5 not.

1)

Fortasse numina fuerunt aquarum

2) Firmar. ias. traditur.

4681

Maglo
I

Matonio

Atlo

marmo|rarius

v.

s.

1.

m.

Agen, ubi fuit Aginnum provinciae Aquitaniae (XIII 915 vidit Hirschfeld).

4682
nomine
gulae.
I

Ti. Cl. Professus

Niger omnibus
|

honoribus apud Aeduos et


|

Lingonas functus, deo Moritasgo'


et luliae
|

porticum testamento poni


|

iussit
lul.

suo
Vir-

Virgulinae uxoris et filiarum


fil.
|

Cl.

Professae et

lul. Vir[^]ul[]
a.

posuit.*

1652 (XIII 2875 descripserunt modo repertam Thomas quidam auctor incorruptus, et praeterea unus alterve). 1) Idem nomen, teste Caesare
Alesiae rep.
bell.

Gall. 5, 54, regi

Senonum

fuit.

2)

Haec scripta in margine fortasse postea

demum

adiecta fuerant,

4683
votum
I

L. Crispius

Augustinus

dumvir

diis

Bubacasco

et

Rubeoni
academ.

s. 1. 1.

m.
fnaritimis, cf. supra N. 4571, rep. (Ferrero act.

Demonte in Alpibus
scient.

Taurin. 26, 1890/1 p. 685 tab. XII).

4684 Aug. Rudiobo


magius Sacrovi[r]^
feld).

sacrum.

Cur. Cassiciate d.
|

s.

p. d.*

Ser.

Esu-

Ser. lomaglius^ Severus

f.

c.

Neuvy-en-Sullias prope Orleans rep., basis equi aenei (XIII 5071 vidit Hirsch3) Seriomaglus scrip1) De sua pecunia dedit. 2) SACROVIB aes.

tum.

vnn vncnhuln.

4685
St.

d. s. d. d. deo Sedato T. Vintelius Vegetinus Ilviral. Maurice in valle Rhodanica rep. (Anzeiger fiir schweiz. AUertumtkunde
|
|

1896 tab. IX

cf. p. 112).

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina
ex
v.
s.

Galliae.

221
s.

4686

Sedato

sacrum

coh.

Bre.

1.*
|

V.

c.

a.'

lul.
|

Maximlo dec.

Pfunz ad limitem Raetiae rep. (III 3918 vidit Mommsen). 1) Cokors prima Breucorum ex voto solvit libens. 2) f^otum solutum curagente (sic Momms.), Eiusdem dei praeterea habemus titulos Pannonicos III S922 III S. 10SSS et Moesicum III S. 8086.

4687
la

deo Sinquati

L. ilonorat|ius

Aunus

v.

s.

1.

m.

Prope confinia regni Belgici et Francogalliae rep., loco dicto Fagny (dSp, de Meuse), vel, si alios sequimur, Geromont prope Gerouville (Lux. belg.), labula aenea

(Publications de la Sociele

pour

la

recherche des
cf.

monum.

Duche de Luxembourg
III p. 84 tab.

6,

18S0 tab.

V fig. 2

p. 47 ;

histor. dans le GrandLienard archiol. de la Meuse

XXIF n. 4). 4688 deo Silvano


m.

Sinq.

Paternius pro sa|Iute Emeriti

fili

sui io*

s.

1.

IJna

eum

ea quae praecedit rep., basis signi aenei (iuvenem

nudum

exkibentis),

cuius inferior pars tantum restat (Publications de la Societe pour la recherche des mo7ium, dans le Grand-Duche de Luxembourg 6, 1830 tab. fig. i cf, p. 49; Lienard
\,

c.

p.

83

tab.

XXIF
|

n. 7).

1) io

non

intellegitur.

4689

deo

Sucelo.
anulus argenteus (Eph. S, 181 Huebner vidit ectypum aeneum), 4614. 4613; eidem praeterea dedicati sunt

Eburaci

rep.,

Eundem deum habuimus supra N,

tiiuli

Fiennensis XII 18S6 (deo Sucello), Eburodunensis XIII 3037

= Momyns.

Inscr.

Helv. 140 (Sucello),

Rhenanus XIII 6224


|

= Brambach 884
.
j

(deo Sucelo).
. .

4690
Hirschfeld).

numin.

Aug.

el
|

[djeo Telon.^
(cf.

mai

Perigueux, ubi fuit Fesunna

1)

Eidem deo

et

supra N. S7S3) Petrucoriorum (XIII 948 vidit deae Stannae sive qjio alio nomine fuit eodem

loco dedicatus est titulus XIII 930

954.
|

Telo Martius

(it,

Anl, p. 303
|

cet.),

Nomen oppidi hodie Toulon, quod num kuc pertineat, incertum.


ToutatiS
|

fuit

4691 Petiganus
anni|versarium.

PJacidus

Medurini*

votum

soi|vet (sic)

Romae
agnomen

rep. in castris

annal. 1883 p, 290),


dei.

1)

equitum singularium (VI 51182 vidit Huelsen ; Henzen Cf supra N. 4540. 4366. 2) Fortasse nomen vel

4691 Vindedo.'
dei

Eburoduni (Yverdun), columnae pars (XIII 3059 vidit I. Schmidt). primo casu positum putat Mommsen, ut in N. 4769 ; f. N. 470S^.

1)

Nomen

4692 deo
tabula aenea,

Uuni|origi Sa{iurnahs
le

Pauii

tiiius

ex voto.
p.

In Gallia Belgica, loco dicto

Chatelet (inter Saint-Dizier et loinville) rep.,


bull.

nunc

Parisiis

(Mowat

monumental 1882

256;

delineavit

Huebner ex.

scr, epigr. n, 9S0).


li.

4693

Eppius Leo

Uxsacano

v.

s,

i.

m.
p.

Bedouin prope Carpentorate (Carpentras) Galliae Narbonensis (XI1 1178 Allmer vidit ectypum),

825

4693* Aug.
Parisiis,

sacr.

deo

(in parte opposita)

Uxello.

tabella

aenea (Mowat

bull. des antiquaires

de France 1888 p. 23S;

222
Babelon
antiq.

Caput XI.
p. 710 n. 2506).
cf.

et Blanchet Bronzes antiques de la Bibl. nationale idem numen videtur pertinere XII 587 (ubi tamen est Uxelio,
l.

Ad

Mowat

bull. des

c.

p.

4694

Uxovino V. s. 1. m. Q. Annius Bottus. Bonnieux prope Jptam luliam (Apt) Galliae ISarbonensis
I

rep.

(XII IIOS vidit

Hirschfeld).

4695 Aug. Acionnae


suis ornalmentis, v.
s.
\.

sacrum

Capillus Illio|mari

fil.

porticum

cum

m.
vidit Hirschfeld).

Prope Orleans ad fontem VEtuvee rep. (XIII 5065

4696
V.
s.
1.

deae Aug.

Andartae'

L. Carisius

Serenus

Illlllvir

Aug.
|

m. Deae Focontiorum (XII 1SS6


eodem
loco reperti.

vidit Hirschfeld).

1)

Eiusdem deae complures

alii tituli

4697
tere arbor).

deae Ardbijnnae* T. lulijus Aequalis


rep.,

s.

1.

m.

(In utroque la-

Prope Diiren
bach 389).

iuxta viam quae Montjoie ducit, ad vicum Gey, ad extremam


cf.

silvam Ardiiennam (Braun ann. Rhen. 29J50, 1860 tab. II

p. 68;

inde Bram-

1)

Cf

iV.

4655.
|

4698 deae

Artioni*

Licinia Sabiniila.

est Bernae, basis sigilli aenei (XIII S160 Inscr'. Helv.SIS; delineavit Huebner ex. scr. epigr. n. 901). 1) Idem numen in titulo rupi inciso prope Bitburg (Aen. Rhen. SS/6, 187S p.24o; vidit Zangemeister).

Muri prope Bernam

rep,,

4699

Prope Ley

Athuboduae^ Aug. Servilia Teren|tia (inter Annecy et lacum Lemannum) rep.


| |

v.
,

s.

1.

m.

est

vidit Hirschfeld).

Annecy (XII 2S71

1)

[C]athuboduae fuisse coniecit Pictet.


|

4700

deae Bibraci*

P. Capril. Pacdtus

Illlllvir

Augustal.

v. s.

1.

m.

Augustoduni (Autun) rep., clipeus aeneus argento inductus, iam Parisiis in museo (XIII 26S2 vidit Hirschfeld). 1) Bibracti mulli auctores, ut etiam XIII 26S1. 26S5 (quos titulos tamen non vidit Hirschf).

4701 Cantismerte L. Quartillius Quartinus 1. m. tn summa valle Poenina non longe a Seduno (Sitten, Sion) Mommsen vidit ectypum).
| | |

rep. (XII 151

4702 Aug.
Mediusacer
mentis
d.
|

sacr.

deae Cluto[j]|dae*
[/".]
|

et vcanis (sicp

Masavensibu[s]^
|
|

Medianni
d.

murum

inter arcus duos

c^wmj

suis

orna-

s.

In vico Mesves rep., iam Nevers (XIII 289S vidit Hirschfeld). 1) Eadem dea memorattir in crotalo aeneo XIII 2802, in quo scriptum est dea Clutoi^^ae. 2) Inlellege: vicanis. 3) Ficus Masava memoratur etiam in tabula Peutingerana

et alibi.

4703

Dexivae* et Caudel|lensibus^ C. Helvius Pri|mus

sedilia, v. s.

1.

m.

In Gallia Narbonensi prope Cadenet (non lojige a Druentia fl.) rep. a. 1772 (XII 106i; Rabiet mem. de la Societe des anliquaires de France 1887 p. 551). 1) Dexivam eandem ac Fortunam esse pulat Calvet Avenniensis, apte conlato versu

Fredegodi in vita

S. ff^ilfridi Eboracensis c. 1S v.

SS8 (Migne 155, 992) : non igitur

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina Gallorum.
eodem loco
dicati,

223

eoeptum
406S.

dissolvit

Dexia votum.

Eidem deae

alii tituli

XU

1062.

De Dexuiatibus

Galliae Narbonensis (Plin. h. n. 3, 34) monuii Rabiet.

2) Ita incolas oppidi hodie

Cadenet antiquitus dictos esse putant.

4703* Dilona.
Laudun
vidit Allmer).

a dextro Rhodani in agro

Folcarum

rep., est IVemausi,

ara (XII S768

1)

Rivi la Fione

nomen

contulit Charvet Fiennensis ; rectius for-

tasse

Keune

ff^estd.

Korrespondensbl. 1896, 104 attulit Auson. carm. 19 (ord. urb. nob.)


divis.

0.460: Divona Cellarum lingua, fons addite

4704 Aug.

sacr. dea[e]

Icauni*

T. Tetricius African.

d.

s.

d.

d.

1)

Avxerre, ubi fuit Autessiodurum Senonum (XIII 2921 bis descripta saec. XVIII). Icaunis (vel forle Icauna, nam fines omnitim versuum ab altero tantum auctomm

lecti sunt,

vita S.

Germani episcopi Autissiodorensis

nec sine difficultate ut videlur) antiquum nomen fuit fluminis Yonne cf. c. 12 (act. Sanct. mens. lul. 7, 21S) : in con-

spectu Aulissiodorensis oppidi interposito Icauna fiumine monasterium collocavit.

4705
ninus*
|

deae Icovellau|nae',
1.

sanctissimo

numini,

Genia|lius Salu[r]-

v. s.

m.
rep., tabella

Sablon prope Metz

aenea (Jahrbiicher

d.

Fereins

v.

AUerthumsfr.

im Rheinlande
epigr. n. 905).

66,

1879 tab.
1)

1880 p. 34 not. 1; Huebner ex. scr. Una prodiit alia tabella aenea cum nomine eiusdem deae

IF fig. 1,

cf

ib. 69,

(Jahrb. 66

l.

c.

fig. 2),
ff^^esld.

tertia

tabella,

sed marmorea, prodiit Augustae

Treve-

rorum (Hettner
zu Trier
n. 410).

2)

Korrespondenzbl. 1891 p. 43S, Satuaninas incisum est.


lul.
|

Steindenkmdler des Museumr

4706

dede

Mogon|tide'

Paternus

tabelMr.

ex v6t6.

Sablon prope Metz rep. (Zangemeister Ann. Rhenan. 69, 4880 p. 54). 1) Deo Mogonti dedicati sunt tituli Britannici infra N. 4728. 4755; similia nomina vel

agnomina deorum N.

4S66. 4S77. 4649. 4728 not. 4 (cf.

Zangem.
1.*

l.

c).

4707
Helv. 216
;

deae

Nariae

reg. Arure.^

cur. Feroc.

Muri prope

Bemam

rep., basis sigilli aenei, est

Huebner ex. scr. epigr, n. 902). (dicla a fluvio Aar; naulae Aruranci sunt in titulo i7iscr. Helv, 182). 2) Curante Feroce liberto (libertum ipsius regionis ad vici formam constitutae intellegi putat Mommsen)
delineavit

Bernae (XIII S161 1) Regio Arurensis

Inscr.

4708 Nariae
Cressier prope
vidit

T. Frontin. Nousanltiae Hibernus v. s. 1. m. Aventicum Helvetiae (XIII S4S4 Inser. Helv. 465 Mommsen eclypum gypsaeum).
| | |

4709

C. lulius
I

Floru[s]

Onuavae'.

4828 (XIII S80 semel descripta). 1) Ad eandem deam pertinebat epigramma metricum Burdigalae semel (a. 4S26) descriptum, XIII 581 Buecheler carm. epigr. n. 874.
Burdlgalae rep,
a.

4710
eclypum).

L. Gelliiis Sentronis f. v. s. 1. m. Ritonae aede (sic) Montaren prope Uzes (Ucetiam), Galliae Narbonensis (XII 2927 Allmer
| | \

desr.

4711

deae Soioni'

Aug.

Luccius Marcia.

et

Sennius Marijanusvidit Hirschfeld}.

de suo posu|erunt loco priva|to Upeior. pupillor. Prope Soyons (ad Rhodanum) rep., nunc Falence (XII 26S6 1) Soyons locum nomen habere ab hac dea apparet.

224

Caput XI.

4712
Cobrici

Solimarae
[

sacrum
d.
s.

aedem cum
a.

suis

ornamentis

Firmana
1)

[/".]*

mater''

d.

Avarici Biturigum (Bourges) rep.


ditur C. Obrici
e.

4687 (XIII 4195 bis desripta).

m.

Tra-

2)

Titulum a

filio filiave

Firmanae positum iuxta

fuisse ere-

dendum

est.

4713
(cf.

de.

Vercane'

et

Medune

L. T. Acc[e]ptus

v. s.

1.

Bertrich (non longe a Mosella), ubi sunt aquae salutares etiam Romanis notae V. Feith Ann. Rhenan. 83, 4888 p. 6 seq.) rep. (Brambach 709; Hettner Stein-

denkmdler des Museums zu Trier n. 444). 1) Huius deae memoria superest etiam in titulo reperto prope Zweibrilcken (Fickler archaeol. Zeitung 26, 4868 p. 64 Ann. Rhen. 46, 4869 p. 415: deae Vercanu).

4714
leg.

deo
I

Antenocitico'
V. S.
1.

et

numinib.

Augustor.

Ael. Vibius

XX

V.

V.'*
I

m.

(in laterihus serla, urceus, culler).

4715 deo
sub Ulp.
I

Anocitico',

iudiciis

optimo|rum maximorumjque impp.


in prejfectura equitu[m]
|

n.

Marcello cos.'

Tine|ius

Longus

lato

clavo exorn[a]|tus et q. d.'' Benwell (prope Newcastle), ad vallum Hadriani, rep. (Vll S03. S04 vidit Bruce; huius imaginem dedit Haverfield Archaeologia Aeliana 49, 4898 p. 480).

1)

Fortasse ad idem

victricis.

numen pertinebat FII


Britanniae ;

636.
cf.

2)

Centurio legionis
4.

3) Consulari, sc.

supra N, 5793 not.

XX
4)

Faleriae

Quaestor

designatus.

4716

deo
I

Berganti

et n. Aug.'

T. Aur. Quintus

d. d. p. et s. s.*

Longwood prope Slack


bus Augustorum.

rep. (Eph. ep. 7,

920 vidit Haverfield).

1)

Numini-

2)

Domtm

dedit pecunia et

sumptu suo (Mo.).

1)

deae Br[t]gantiae sacrum Congenn[t]c]cus* v. s. 1. m. South Shields (cf N. 4656) rep. a. 4893 (Academy 20 Apr. 4893 p. 542). Nomen Gallicum (cf. XII 4885; similia supra N.2314; Liv. epit. 61 cet.).
| |

4717

471o
hastam,
s.

(femina

alata

stans,

capite

galeam turritam

globum gerens;
s.

vestita est tunica talari et


|

et foliis ornaiam, d. paludamento. luxta scutum).


[/".]'

Brigantiae

Amandus

arcitectus ex imperio imp.


rep., est

Edinburgi (FI1 1062 vidil Huebner). imp. Htteram aliquam videntur vidisse auctores antiquiores; imperatum
plicat

Birrens in Caledonia

1)

Post
ex-

fecit,

Mommsen.

4719
se
I

d. Vict. Brig.*

et

num.

Aagg.^'
|

T. Aur. Aurelian|us d. d. pro


et Geta
|

et suis smacs.^ (In latere)

Antonino

II

cos.*
est

Inter

Eburacum

et

(FII 200 vidit Huebner).


Brig. priores).

2)

Deae Fictoriae Brigantiae (sic recte Huebner ; Duici. Numinibus Augustorum. 4) A. 203. 3) Haec incerta.
1)

Manchester loco diclo Greetland rep.,

Cantabrigiae

4720

deae Vic|toriae

Brigant.
est

a.

d.*

Aur. S|en[o]pianu[s]^.

In rivo Calver (Yorkshire) rep.,

4892 p. 491 cum tab.). 2) Nomen non certae leclionis. 1) Aram dedicat? (Haverf). Deae Nymphae Brig. dedicatus esi titulus FII 873. Noti sxint Brigantes populus Britanfiiae (Tac. ann. 42, 52 cet., Agr. 47 cet.), quorum dea tutelaris haec Brigantia ab inilio potest fuisse.

Leeds (Haverfield archaeological joumal 49,

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina

Qaliiae et Britanniae.

225
ex corni-

4721
culario
|

deo sancto Cocidio

Q. Peltrasius
vv.',
v.
s.
1.

Maximus
m.

Irib.,

praeff.

praelorio ee|mna.
46, 1899 p.

Bewcaslle non longe a vallo Hadriani rep.


tatis antiq.

a.

Cumbricae II

469

cum
leg.

tab.).

1898 (Haverfield in actis socie1)

Eminentissimorum virorum.
|

4722 deo

Cocidio milites
I

XX

V.

v.*

v.

s.

1.

m.

Apr. et

Ruf. COS.* (aper cun-ens

et

arbor),
vidit Huebner).

I^ope Lanercost ad vallum Hadriani rep. (FIl 802


Htteras consulto erasas esse putat Huebn.

Eodem II 2008 cum adnot). deo positi sunt tituti Fll 800. 801;

Consules suffecti anno incerto (ef. loco ab aliarum legionibus vexillationibus eidem
2)
cf.

1)

XX.

V. v.

praeterea FII 876.

4728 deo
Tung.
T. s.
I

Silvano

Cocidio

Qu. Florius

Maternus*

praef. coh. |1

1.

m.

Housesteads ad vallum Hadriani rep. (FII 642 vidit Hueb?ier),


praefectus deo Marti titulum posuit eodem loco FII 651.

1)

Idem

4724
Sol.',

Mart. Coc. m.

leg. 11 Aug.*
|

y^ Sanctiana, y^ Secundini
|

d.

cura. Oppius Felix optio. sub cu|ra Aeliani [/]; Prope Stanwix ad vallum Hadriani rep. (FII 914 descr. Bruce).

legionis secundae Augustae.


I\/orici

2) Centuria.

1) Milites

3)

Domo

Solvenses, scilicet ex Solva

(Buecheler eph. ep. 3 p. 156).

4724* deo
I

sancto
j

Cocidio
|

Paternius
1.

Maternus

tribunus coh.

Nervane
Bruce).

ex evocalo

Palatino*

v. s.

m.

hi Britannia rep. trans vallum Hadriani loco dicto ISetherby (FII 9SS vidit

1)

Cf.

Mommsen Eph,
|

ep.

S
|

p. 150.

4724^ deo
nio
vall[i]*,
I

Marti
|

[C]ocidio

Martius

[c]oh. I Daj[cor.],

Ge-

[. s.]

l.

m.
et

In Britannia ad vallum Hadriani loco dicto Old JFall non longe a Carlisle

(FII 886 vidit Bruce praeter primum versum


dius appetlari Genius valli;
dicantis.

postremum).

1)

Ftdetur Cocide-

mirum tamen

id positum esse post

nomen demum

4725
coh.
I

(Nympha eubans) deae


1.

Covventinae

T. D. Cosconiajnus pr.

Bat.

m.
posi.
|

4726
su.
I

deae Nimjfae Covenjtine Ma. Djuhus Germ.


1.

pro se

et

V.

s.

m.
a.

In Britannia rep.

1876 ad vallum Hadriani, ubi fuit Procolitia (Eph. ep. S,

485. 190 cf. Eph. 7, 40S4,

Herm. 12, 1877

p. 262.

264 Huebner vidit ectypa).


l.

Una

reperti sunt multi alii tituli Coventinae dieati, Eph. ep. 3, 186 seq., Herm.

c.

4727 deo Matuno


human. impelrante,
dedicavit,
[

pro salute
|

(complura perierunt)^
|

bono generis
I |

C. !

! ! ! ! !

! ! ! ! ! ! ! ! !

[%]*

Aug. pr. pr. posuit

ac

c.

a.'

Caecil.

Pac

Trant vallum Hadriani loco dicto Elsdon, fragmenta duo, iam 995 vidit Huebner). 2) 1) Periisse apparet nomen imperatoris. erasum. 3) Curam agente.

Durham (FII Nomen legati

Dbssau, Inscriptiones Latinae

II.

15

226

Caput XI.

4728 deo
cos.' Habita|nci

Mogonti Cad.'
I

et d. d. n.^

Aug.

M. G. Secundinus

^f.

pro se et suis pos. Trans vallum Hadriani loco dicto Risingham, iam Cantabrigiae (FJI 996 vidit Huehner). 1) Eidem deo dedicata est ara eodem loco reperta FIl 997 (in qua scriptum fuisse dicitur deo Mouno GadJ/ cf. praeterea N. 4755, item supra N.4706 not. 1. 2) Numini domini nostri. 3) Beneficiarius consularis. 4) Cf. Domaszewski Relig. des roem. Heeres (Westd. Zeitschr. 189S) p. 97 not. 596.
stat.*
|

prima

I.

4729
4729*

d.

m.* Nodonti
I

Fl.

Blandinus
|

armatura'^
|

v. s.
(

m.
m.
dedit.

Pectillus

votum quod

promissit

deo Nudente

In Anglia, loco dicto Lydney Park (Gloucestershire), repertae tabellae duae aeneae (FII 458. 159; Huebner ex. scr. epigr. 945. 944). 1) Deo magno (potius

quam

Marti).

2) Cf.

supra N. 2562

n. 2.
(sic)
\

4730
partem
mittas
|

devo
I

Nodenti Silvlanus
|

anilum perdedit,
|

demediam
pet|

donavit Nodenti.
sanita|tem,

Inter quibus
|

nomen

Seniciani nollis

(sic)

In Anglia loco Rhenan. 67 p. 5S).

donec perferat dicto Lydney Park

usque templum Nojdentis.


rep.,

tabella stannea

(FII 140

cf.

Ann.

4731 Verbeiae*

sacrum

Clodius

Fronto
|

praef. coh.

208 semel ut videtur descripta). praeterlahentis fluminis Wharfe, ut observavit Camdenus.


Ilkley in Britannia rep. (FII

II
1)

Lingon.

Dea

est

4732

deo Ve|teri san|cto Anjdiatis

v. s.

1.

m.

In Britannia rep. trans vallum Hadriani loco dicto Netherby (VII 960 Huebner
vidit ectypum).

4733

deo
I

Mogonti *
alii).

Vitire s[anc.]

^
|

Ae. Secund.
4706.

Netherby (FII 958 vidit Bruce).


Bruce, sflav vel sfiav

1)

Cf N.

v. s.

1.

m.

2) Lectio incerta (sran

4734
Huebner).

deo
I

Vitiri

Maximu|s

V. s.

(in lateribus aper, bufo).

Ebchester (non longe a vallo Hadriani) rep., iam Dunelmi (FII 4S9 vidit

4735 dibus

Vitiribus

Deccius

V. S.

1.

m.

(in lateribus aper, anguis).

Carvoran (ad vallum Hadriani) rep,, iam Edinhurgh (FII 767 vidit Huehner). Eorundem numinum non pauci alii tituli in Britannia reperta sunt (cf. C. I. L.
p.

VII

551).
in h. d. d.
|

4736
V. s.
1. I.

i.

u. (sic) d. d.*

dis Casjsibus^

Caslus

Taluppe'
|

m.
d.

Neustadt an
repetila videntur.

Hardt
2)

rep.

(XIII 6116 vidit Zangemeister).

Alios titulos iisdem diis dicatos hahet

Ann. Rhenan. 66, 1879 p. 44). 1779 (= XIII 61S5). prope Gandershofen (agri Vangionum) reperto monet Zangemeister.

(=

titulo

1) Haec male Brambach n. 1598 3) Idem nomen esse etiam in Bramback 18S1) (XIII 6028

4737
et suis V. s.

deo Requalivahlano ' Q. Aprianus


1.

Fructus ex imp. pro

se

m.
et

Blatzheim (inter Diiren

Coloniam Agrippinam) rep. (Zangemeisler Ann.

Tituli sacri et sacerdotam.

Nnmina Germaniae

et Britanniae.

227
l.

Rhenan. 81, 1886 p. 78). p.81; Mvch Zeitschrift

filr

1)

De nomine

dei cf, IloHhausen ap. Zangemeister

c,

deulsches Alterlh. 35, 1891 p. 574.

4738 Ahueccanis',
Val. Felicio fratres
|

Avehae

et Hellivesae,
| |

Sexti Val. Peregrin.

et

ex reditu ipsarum 1. p. Mu[c]iano et Fabiano cos.' Glenel, prope Coloniam Agrippinam, rep. a. 189S (Kisa fFestd. Korrespondenzblatt 12, 189S p. 97). 1) Prima vocabuH littera praeter particulam quandam periit, sed tamen certa videtur. 2) A. 201.

4739
1)

Alateivijae ex iussu

Divos*

medicu.

Xanten, nunc Bonnae (Brambach 197; Hettner catal. mus. Bonn. p. 20 n. 6S). Htteram pertinere ad versum qui sequitur (legendumque Divo medicus) eon|

iecit

Henzen.

4740 deae
Domburg

Burori|ne quod

votum
1)

in ora

Batavorum

rep.,

vit lanssen; vidit Zangemeister).

[/']|ecit Ilarlus' pro s[e] et suis [l.f\ iam Middelburg (Brambach 46 cui deHneaNomen dedicantis non certum.
[

4741
dicatum
III

Caivae* deae
|

aedem omni sua impensa


|

donavit

M. Victorius

PoIIentiu. et ob

perpetuam tutelam eiusd. aedis


|

dedit IIS n.
|

C*

De-

non. Oct.

Glabrione et Torqualo cos.'

V.

s.

I.

m.

In finibus Treverorum rep. prope locum dictum Pelm (a Treveris Coloniam versvs), est Treveris (Brambach 855 ; Hettner Steindenkmdler des Museums zu Trier
n. 112).

1)

Sic primus legit Hettner; Calvae priores.

2)

Sestertium

nummum
pro

centum miUa.

3)

Oct. 124.

4742 deae Garlmangabi


vex.

et

n.'

!!!!!!!

! ! !

!^

Aug.

n.,

sal.

Suebo|rum Lon.'
Lanchester (prope
xndit

Gor.''

vo|lum solverunt m. (Supra pro ornamentis gyri

nescio qui; in lateribus patera, culter).

Durham) rep. (Westd. Korrespondenzbl. 12, 1895 p. 184 ectypum; Haverfield archaeological journal 50, 1895 p. 295 cum tab. 1) Numini. 2) Gorcf. p. 510, Archaeologia AeUana 16, 1894 tab. ad p. 515). diani nomen videtur erastem ([G]o[rdi]\am Haverf.); ceterum in tilulis eodem loco
Huebner

repertis supra N. 2620. 2621 Gordiani


3)

nomen mansit illaesum; cf. etiam not. 4. Sueborum a loco aUquo sine dubio derivatum (de Longovicio cogitaverunt editores, quod ante hunc titulum repertum putaverant fuisse ibi ubi est Lancaster, cf. C. VII p. 70). 4) Si vere Gordianae vocabulum datum vexillationi Sueborum subest, mirum est iUaesum id mansisse.

Agnomen

vexillationis

4743 deae
cos.',
I

Hariasae*

bd.' Ti. Ulpius Acutus Av\jp.]


|

al.

Sulp. sing.

v. s. 1. m. Crispino et Aeliano' co[.].' cives* Traianenses', Cohniae Agrippinae rep. a. 1674 una cum N. 5584 (Brambach 514 semel ut videlur descripta). 1) De nomine deae egit v. Grienberger Zeitschr. f. deutsches 2) Non intellegitur ; Utteras appositas esse ab eo qui AUerthum 56, 1892 p. 509 seq. 3) Dudescripsit ul lacunam significaret (^hic deficit'), acute coTiiecit Mommsen.

plarius alae Sulpiciae

N. 4654 not.

2.

5)

supra N. 2502), singularis consularis. 4) Cf. supra 7) coss. traditur. 6) A. 187. Cf N. 2181 not. 4.
(cf.

4744

deae

Harimeljlae* sac. Ga|midiahus


deutsches

arcx.*

v. s.

1. 1.

m.

Birrens prope Middleby Caledoniae rep. (FI1 1065 semel descripta saec. Xyill).
1) Cf.

Much ZeiUchr. f

AUerthum

56, 1892 p. 43.

2)

Nomen

et

15*

228

Caput XI.
fuit ille

officium dedicantis male transscriptum videtur;


Ifufibner, sed potius architectus.

vix arcarius, ut putat

4745 [m
Aureli
[iris
\

h.

d.

d.

deae]

Hlu^enae [sacrum\
|
\

pro salute im[p. M.


|

5]everi Alexa[ndrt Pii]


\

Fel. invicti [Aug. et lul.]

Mamaee

raa-

Aug.],

vexillat. leg.

[/

M.

P.

/".,

cu]r.

[ajgen. Ing[cnwo].

plevit).

Prope Iversheim rep. (Freudenberg ann. Rhen. S0/S1, 1S7i p. 184, qui supDeae Hludanae (sic plerumque scribitur) alium titulum dedimus supra
cf. not. 2).

N. 1461 (ubi

4746
mu[s
p. 28,
V.
I

deae Idba|n. Gabiae'


s.J
1.

sacru[m] ex
|

[]mp. ip.^ Albanijus Pri-

[m.]

Pier prope liilich rep., iam Bonnae (Brambach 62S ; Ilim ann.Rhen.8S, 1887

quem

sequor).

1) deab. Idba|ns.

Gabiab. legerat primus editor.

1.

2)

Im-

perio ipsius.

4747
Romae
188S p. 289).

dae

(sic)
I

MeDma|nhiae

Aur[e]lius

Placidus

v. s.

1.

m.

rep. in castris

equitum singularium (VI S1178

=
|

Annal.

Inst. arch.

4748
deae
|

(dea

cum cane
|

et

pomis, supra genii duo, iuxta Neptunus, Hercules)

Nehalenniae
(dea
|

Flettius Gennalonis
|

pro se et suis

v.

s.

1.

m.

4749
ModeralUS

cum

cane) Nehaleniae
I

L. lustjus Satto et

L. Secundinius

fratres V.

S.

1.

m. (ad

sinistram: Neptunus tridentem tenens, Nepin pelle leonina sedens,

tunus delphinum tenens;

ad dextram: Hercules

Hereules

ad palmam).

4750
thius pro
I

(dea

cum cane

et
s.

prora) deae Nehalennijae lanuarinius


1.

Ambac-

se et suis v.

m.
|

4751
Silvanus
|

deae N[c]halenniae
negotiator cretarius
in ora
|

ob merces recte conser|vatas M. Secund.


Britannicianus
|

v. s. 1. m. Batavorum (Brambach 27. 28, S6. 45 cui delineavit lanssen lapides iam incendio ad pauca fragmenta redactos). Eodem loco non paueae aliae arae eiusdem deae repertae sunt, Brambach 29 seq., aliae prodierunt Deutz (Brambach 441. 442). De nomine deae post alios egit Much Zeitschrift fiir deutsches Alterthum 5S, 1891 p. 524 seq.

Domburg

4752 deae Ricagam|bedae pagus


V.
s.
1.

Vellaus milit.

coh.

II

Tung.*

m.

Birrens prope

Huebner).

Middleby
47S6.

1)

Intellege

Caledoniae rep., est Edinburgi (VII 1072 vidit paganos Vellavos militantes in cohorte secunda Tun-

grorum.

Cf ad N.
|

4753 deae Sandraudigae


Prope Zundert
V.

'

cultores

templi (in lateribus


vidit).

comu

copiae).
egit

rep., est
f.

Leidae (Brambach 152

\)

De nomine

Grienberger Zeitschr.

deutsches Alterthum SS, 1891 p. 590.


|

4754 deae Sunuxsali aedem ex iu[s]su i[pstMs] a novo sumplu suo omni pro Tertinio lustino filio Probia lustina fecit, domino nostro Gor|
|

diano Aug. et Aviola cos.' Hoven prope Ziilpieh (Klinkenberg ann. Rhen.

87, 1889 p. 194).

1)

Alias

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina Germaniae.

229

inscriptiones eidem deae dicatas, repertas in


S69. 65S, aliam repertam

1892 p. 22i.

eadem regione, habes ap. Brambacli Hemagen ad Rhenum, habes Ann. fihen. 93, Eiusdem deae Jiomm legitur in vasculo quodam (ann. fihen. SSjSi,
non longe
inde,

1875 p. 510). Noti Sunuci populus Germaniae (cf. supra N. 2SS6). Deae yagdavercusti dedieatus est t. supra N. 2S56.

2)

A. 259.

4755 Vihansae'
Prope Tongern
berger Zeifschr.
s.

Q. Catius Libo Nepos^


li.

cenlurio leg.

III

Cyre-

naicae scu|tum et lanceam


missions royales d'art et
f.

d.
rep., tabella

Tongres

aenea (Schuermans Bulletin des com-

d'archeol. Bnixell. 11, 1872 p. 42).

Allerum cognomen potius quam vocabulum adieclum ad distinguendum Libonem ab alio eiusdem
deutsches Alterthum 56, 1892 p. 510.
2)

1)

Cf. v. Grien-

4756
sub

(leae Virade[c]|thi

pagus Conldrustis'

m\\i[t.]

in coh. II Tun|gro.'

Si[/jv[i]o
I

[i]uspice

prjae^/',]

Birrens, ibi ubi N. 47S2, rep. (Fll 1075 vidit Haverfield

XIII 6486).
pellatur.

1) 6,

Gall. 2, 4,10.

cf. Zangemeister ad Condrusi populus Germanicus memorantur apud Caesarem bell. 52 cet. Hodie quoque Condroz regio quaedam regni Belgici ap-

2) Cives

Raeti militantes in eadem cohorte secunda


Cf.

Tungrorum Marti

et Fictoriae

posuerunt titulum supra N. 2oSS.


[Ftr]adecd[j
|
|

N. 47S2.
[et]

4757 deae
[c]onsistunt.

civ]es

Tungri
j

nautae
|

[qii]\

Fectione'
|

Prope Fechten, qui locus horae fere spatio distat ab Vtrecht, deinde Leidae (Leemans arch. Zeitung 1869, 89). 1) Apparet Fechten nomen ex antiquitute vix

immutatum

loco mansisse.

4758
bus
I

Virodacti

sive'

Lucene

[4]uguslius lustus ex voto

nuraini-

[sfl]nctissi[wts].

p. 450).

Mogontiaci (XIII 6761 vidit Zangemeister; Hettner Westd. Zeitschr. 2, 1885 1) Cf supra N. 5149. 5756. F 6S68. X1 1825 (quos litulos attulit Hettner).

4759
(XIII 6486

in

h. d. d.

dae

(sic)

ViroDDI
in

Avila Max[i]mijni v.
limite

s.

I.

I.

m.

Kalbertshausen prope Neckarburcken,

Germanico, iam Carlsruhe

= Brambach 1726
Marti
I |

vidit Zangemeister).

4760 deo
milene
|

Thingso

et

duabus
|

Alaisiagis
1.

et

n. Aug.'

Ger[m.* cives Tu[ihanti'


parva) deo
|

v. s.

Bede m. (feminae
|

et Fi[mfigura).

4761 (protome
SOlveru[nf]

Marti et duabus
|

Alaisiagis et n. Aug.'
j

Ger.* cives Tuihanli'


|

cunei Frisiorum''

ver. ser.* Alexand[riani

votum

libent[6S m.].

(in laleribus instrumenta

ad sacrificandum).

Housesteads, ubi videtur fuisse Borcovicium statio valli Hadriani, rep. (Huebner

Westd. ZeiUchr.

5, 1884 p. 121.

Archaeol. Aelian. 10, 188S tab.

II.

122 cf p. 292; Eph. ep. 7, 1040. 1041; imagines sunt III adp. 1S0). Tractaverunt Scherer Sitzungsber.
ser. III, 2,

der Berl. Akad. 188i p. S71 seq.; Pleyte in actis minor. acad. Amstel.

188S

p. 109 seq. (cf Korrespondenzbl. der Westd. ZeiUchr. 1886 p. 2SS seq.).

minibus Augustorum.

2)

Germani.

1)

NuCf..

3)

Scherer

f.

c.

p.

S75 confert voca-

bulvm regionis Twenthe, olim Tuianti,

veteri

Frisiontm agro finitimae.

4)

230

Caput XI.
49, p.232seq,; supra N.S65S. 5) Quid subsit, obscurum fser. male scripturn pro Sever. priore vocabulo loeum significari coniecil
;

Momnuen Herm.
fortasse

Watkins;

ei

f^ercovicium
in h. d.
|

nomen

futsse, Moinms.),

4762
ordi.
Brito.*

d.

diabus Malvisis

et Silvano,

Aur. Vere|cundus
|

v. s.

1.

m.

Coloniae Agrippinae (Brambach 562 vidit).

1) Cf, JN.

2624. 2650.

4763 Comedovis Augustis M.


| |

Helvius Severi

fil.

luVentius

Aix-les-Bains Sabaudiae (XII 2443 saepius descripta saec.

XFI XFIII).
|

ex voto.

4764
Vera
|

Diginibus

sacrum

Sex.

Comminius

Sacratus et

Cassia

ex imp. ips.

Coloniae Agrippinae (Brambach 516 qui vidit).

4705 Digenibus

v. s.

1.

m. Licinija Terentulla.

Baeterris (XII 4216 vidit Hirschfeld),

4766
Bonnae
rep.,

lulia Ter|tia Domes|licis*


rep, (Ann.

v.

s.

m.

1.

Rhenan, 39, 1876


,
,

p, 40).
|

. .

1)
.

Aliu* titulus item Bonnae


|

sed mulilus, dedicalus est

,
\

[Z7o]mesticis

vibus

. .

edonib.

(Brambach

469; Hettner catal. mus. Bonn, p. 19 n.38);


rep. (Hettner
l.

lunonibus doni[e*ftcw] titulus Ziilpich

c.

p.

20

n. 39); cf. praelerea

N. 4779.
|

4767

Iflibus
I

Marcufs]
rep.,

et Atiu[s]

v.

s.

1.

1.

m.
83,

Prope Dormagen
1887 p. 172 n. 434).

nunc Bonnae (Brambach 292; Ihm ann. Rhenan.

4768

Rufina

Lucubus

v. s.

1.

m.

Nemausi (XII 5080

vidit Hirschfeld).

4769

Lugoves.

Aventici, capitulum Corinthiaci ordinis ingens ex

marmore

albo, litteris

maxi-

Nomen cum mis olim aere repletis (XIII 3078 Inscr, Helv. 161 vidit Mommsen). primo casu scriptum sit, imagines superpositae fuisse videntur (Momm^.). lisdem Lugovibus dedicatus est i. Hispanus II 2818; eadem numina cum aliis compluribus videntur memorari in Bonnensi Brambach 469 (cf. ad N, 4766).

4770 Menmadiitis

M. Licinius

Sabinus

v. s.

1.

m.

Baeterris (XII 4225 vidit Hirschfeld).

4771

Proxumis
Laliae
|

Gritus
|

Celeris

f.

v. s.

1.

m.
s.

4771*

Primulae
|

Proxsumis
1.

suis v.

4771* Urassia

P.

s.'

v. s.

m.

Nemausi (XII

5117. 5119. 5127 Hirschfeld vidit ectypa).

1)

Proxumis

suis.

4771

Pro[a;.]

(protomae mulierum

tres)

Bituka

V. S.

1.

m.
aliis

Neviausi (XII 5114 vidit Allmer). Harum dearmn multae aliae arae Nemausi repertae sunt, nonnullae etiam locis Galliae Narbonensis (Fasione XII 1550, Avennione XII 1024, cet.).

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina
Paslor

Galliae et Germaniae.

231
p.
f[ijd.
|

4772
V. s.
I.

Suleviabus

C. Paccius

vet. leg.

XXll P.

m.

Schweppenburg prope Andemach (Brambach 675 ad exempla facta saec.XFIII).

4773
Al[p]i|na*

Sulev[i]s
I

d[e]a[6u5]

C. Hostijlius

Sat|urniu.

et

Hostijiia

frajlres.

Prope Bingium rep., nunc Mogontiaci (Korber Inschriften det Mainzer Museums, 1900, p. 4% n. 8).

1)

Eliarn Aliena legi potest.

qui

4774 Banira et Doniuda [ei\ Daedalus et Tato Icari fiiji Suleis suis, curam vestra agunt, iden (sic)^ Cappo lcari [li\ Inscr. Helv. 15i vidit Mommsen). Prope Lousannam rep. (XIII 5027
\ | \

=
|

1)

Fortasse: Idemiicis,

cf.

supra N. 4662 (Hirschfeld XIII

l.

c).

4775
suis p.
c.]

Suievis

Iuno|nibus sacr.

L. Cas. Nigri|n[!awMS 'pro]

se

[et

Marquise (inter Calais


de Paead. des
itiscr.

et

Boulogne-sur-mer) rep. (Fillefosse comptes rendtu

18SA

p. 544).

4776
tribus
iibens,

(deae tres sedentes; infra tres viri sacrificantes) Sulevis et


|

Campes-

sacrum
|

L. Aurelius Quintus 7 leg.


ii.

VH Geminae
et

votum
cos.'

soivit iaetus

dedicavit Vlill
(f^I

Septembre. Bradua
85, 1887 p. 79).
|

Varo

Romae
unde

768 saepius descripta saec. XFII. XFIII, delineavit Fabrettius,

repetivit

Ihm Ann, Rhen.


|

f.

1)

24 Aug. 160.
ci.

4777 Matribus
scilicet

Suievis
ep. 7,
b.

Simiiis Atti

Cant.'
1)

Camuloduni (Eph.
ex Cantio (Caes.
ded.

844 vidit Haverfield).

v.

i.

s.

Civis Cantius (Haverf.),

G. S, 15 cet.; Slrabo 1 p. 65 cet.).

4778
4]idini|us

HI
|

l^

nias^
|

Apro
et

et

Maximo

cos.^
| |

pro saiute

impp. nn. Augg.

Matribus paternis
|

maternis meisque
|

Suievis^ Can-

Saturninus dec.
rep. in castris

eq.

s.

impp. nn.
.

voto iibens posui.


51161 vidit Huelsen; Henzen

Romae

equitum singularium

(f^I

nias vel ann. inst. arch. 188S p. 271). rias. 1) certum utrum Matres dicantur Suleviae, an diversae sint ab Neue Heidelb. Jahrb. 1893 p. 32 n. 5.
. .

2)

A. 207.
cf.

3) In-

illis,

Zangemeister

4779

Maliribu[s]

domestici[s]
|

(reliqua

non perscripta).
60).

Bonnae (Brambach 470 ; Hetlner

catal.

mus. Bonn. p. 20 n.

4780

Matribus sive
I
|

Matronis Aurjaniabus^ dom|esticis Q. Cio|dius


piscis, in late-

Marceiii|nUS* raiies ieg.


ribus instrumenta
fuisse piscis.)

M. V. S. i. [/.] (In superficie arae ad sacrificandum , praeterea etiam in iaterum

altero

dicitur

Bonnae (Klein Ann. Rhen. 67, 1879 p. 69 tab. V cf Ihm ib. 85 p. 156 n. 207). N.479S seq. 2) Eiusdem nominis vir, centurio legionis primae Minerviae piae fidelis, eodem loco dedicavit titulum Herculi Magusano (Ann. Rhen. 75, 74).
1) Cf.

4781 Matribus
U.
1)

paternis Hannanef.

T. Fi. Victorinus

D*

ieg.

XXX

V.

V.

s.

Coloniae Agrippinae

rep.

(Brambach 521 semel descripta

taee. Xf^II).

Centurio (ID vel S traditur).

232

Caput XI.

4782 Matribus
nius Vejrus
[b.

Arsacis*
(

paternis sive maternis


|

M. Aur. Lu.^ Vero-

f.y praefecti pro


]

se et suis

v. s.

1.

m.

4783 Matribus
p. 242.

Frisavis'' paternis.

Prope Xanten ut videtur rep. (Brambach 4969. 4970 cf. Ann. Rhen. SS/S4, 187S 245 solus ut videtur descripsit Turkius quidam saec. XFII). 1) Marsacis in lapide fuisse coniecit Bergk Wesld. Zeitschr. I p. 1SS not. 2 cogitans de Marsaciorum gente, de qua supra N. 2508. 2) Sic traditur. 3) PE traditur.

4) Sic potius

quam

Trisavis codex

autographus Turkii.
dea[6?fs]
' |

4784

(deae tres sedentes)

Matribus tramarinis*

patris',

Aurelius luvenalis.
Newcastle (FU 499 vidit Huebner; imaginem monumenti exhibet Jhm Ann. Rhenan. 85, i887 p. 42 fig. 6). 1) Focabuli deabus pars erat sculpta a sinistra, pars a dexlra reliquae inscriptionis. 2) Matribus tramarinis vel deabus Matribus tramarinis (sic FII 505. 519) praeterea in Britannia dedicati sunt tiiuli FII 505.

519. 994, praeterea

is

qui sequitur.

3) Intellege: patriis.

4785
nius
I

I.

o.

m.
I

et Matribjus

OIIoto|tis sive tra|nsmarinis*


|

Pompo197).

Donatus

b.

f.

cos.^ pro

salute sua

Binchester rep. a.1891 (Haverfield


1)

suorum v. s. 1. a. archaeological joumal 49, 1892 p.


et
|

OllototaTntm vocabulo

quidam putant ipsam transmarinarum notionem

significari

(cf,

Haverfield

l.

e.

p. 226, Korrespondenzbl. der JVestd. Zeitschr. 1891

recte, viderint alii.

p.2S6); 7ium

2) Beneficiarius consularis.

4786
nus
1

Matrib.
f.

ltal[jjs,

Ger|manis,

Gal., Brit.,
|

[4]ntonius

Cretia-

[b.]

cos. rest.

fVinchester rep., est Londinii (FII S vidit Huebner).

4787

Mat.
|

M.\
v. s.

Ita.,
1.
1.

Ga.,

M. Minu. Mude.-

mil.

leg.

VI

vic.
|

guber.' leg. VI

m.

Eburaci (FII 258 vidit Huebner). 1) Afris. 2) M. Minucius Mudenus(?). Gubernator (Momms.) de Matribus gubernatricibus legionis sextae cogitaFortasse titulus positus cum legio sexta imperante Hadriano ex vit Huebner. Germania in Britanniam transiit (Momms. Eph. ep. S p. 21S).
3)
'

4788

M[af]ribus
lul.

omnium
|

gentium
|

templum

olim vetusltate

conlab|sum G.
Bruce).

Cu|pitianus 9^

p. p.*

restituit.

In Britannia rep. ad vallum Hadriani loco dicto Cambeckfort (FII887 vidit

1)

Centurio primipilaris(?).
|

4789 Matribus
V.
I

Brittis

L. Valerius

Simplex

mil. leg.

XXX
p.

U.
24i

V. s.

1.

m.
a.

Prope Xanten rep.

1609 (Brambach 201

cf.

Ann. Rhen. S5/4, 1875

aliquoties descripta saec. XFII).

4790
negoliato[r
|

[itf]atribus

meis
]

[6rer]manis Suebis

V[e]recuniu[s]

us

cre]tarius v.

s. 1.

m.

Coloniae Agrippinae (Schmitz arch. Zeitung 1870, S4).

4791
[7]ulius

(dearum trium reliquiae) [^faf^fibus Suebis


|

euthungabus'
I

Secundu[s

/]uli Philtati hb.


|

[.]

s.

I.

m.

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina
4J>,

Galliae et Germaniae.

233
videtur

Coloniae Agrippinae (Ihm vius. Rhen.


periisse

1890 p. 6S9).

1) Initio

non amplius

tina littera.

4792
leg. leg.
I

Matribus

Treveris
1.

T. Paternius

Perpetuus

cornicular.
|

XXX

U.

v.

Prope Cliviam

rep.,

m. nunc Bonnae (Brambach449; Hettner Catal.mus. Bonn.n.S2).


|

4793 Matribus

Noricis Anneus Maximus mil. leg. I M. v. s. I. m. Prope Fechten, i. e. ibi ubi N. 4757 (Leemanns arch. ZeiUing 1869, 89). Matronas Senones in titulum Orell. 478 (= XIII 647S) nonntdli intulerunt, non
|

recte ut videlur.

4794 pro salute dom[mi] domus eius, Aufanis Ma|tronis


I

n. et

imp. L. Sept. Severi


|

Aug. totiusq.
et
|

Matribus
mil. leg.

Pannoniorum
I

Delma-

tarum

Ti.

CI.

Pompeianus*
|

trib.

Min.

loco exculto

cum

discubitione' et labula"

v. s.

rum

vidit Hirschfeld). 1) Matronas sive Matres PannonioDalmatanivi Aufanias dictas esse puto (potivs quam Matronas Aufanias diversas a Matribus Pannoniorum). 2) V^ix hic Claudius Pompeianus nepos M. Au3) Sedilia ad advenarelii ex Lucilla, interfectus a Caracalla (vit. Carac. 3, 8). 4) Tabula fortasse intellegenda rum commoditatem parata recte intellegit Ihm.

Lugduni (XIII 1766

et

picta.

Cf

III S. 7960.

4795 Matronis
I.

Aufanib. C.
|

lul.
|

Mansue|tus m.

1.

M.
|

p.

f.*

v. s.

m.,

flumen secus monte Caucasi.* Coloniae Agrippinae (Brambach 403 vidit cf. Ihm ann. Rhen.
fu|[t]t

ad Alutum

n. 'XTJ).

1)

Miles legionis I Minerviae piae

fidelis.
l.

(bello

Dacico Mansuetum eo venisse coniecit Ihm

c.

8S, 1887 p. 145 Alutus flumen Daciae p. 72) ; Caucasi mentio quo
2)

pertineat, obscurum.

4796
sua
I

deab. Aufan.

et

Tutelae loci

pro salute et in|col[M]milate


|

m.

suorumq. om|nium L- Maiorijus Cogitatus Gentiano et Basso cos.* idibus lulis


| |

b.

f.

cos.* vot. sol.

I.

I.

Mogontiaci rep.
1)

a.

189S (Kiirber Inschr.

d.

Mainzer Museums, 1900,

p.

12

n. 7).

Beneficiarius consularis.

2)

A. 211.
|

4797 Matribus
Carmone

Aul^/^^aniabus* M.

lul.

Gratus.

ad accuratum exemplum Gagi). 1) Titulum dedicatum esse ab homine oriundo ex Germania probabiliter coniecit Huebner. Matronis Aufaniabus multi alii lapides dedicati simt, plerique in Germania inin Baeiica (II S. 5415
feriore,

sed etiam alibi,

cf.

Ihm Ann. Rhenan. 85


dextra

p. 29.

4798 (Matronae
Marcellus

tres sedentes,

et sinistra

capita cucullis vel mitris


|

indutae, canistra frugibus repleta tenentes)


|

Matronis

AQiabus

M. Marius

pro se et suis ex imperio ipsarum (in lateribus camilH). Coloniae Agrippinae (Brambach 558; Ihm ann. Rhen. 85, 1887 p. 146 n. 282 cum imagine ib. tab. I). De imaginibus Matronarum saepe obviis in lapidibus Rkenanis (cf infra iV. 4802. 4805. 4803) dixit Ihm l. c. p. 58 seq.
]

Matronis Aflims ' M. lullionius Agilis v. s. I. m. Wesseling ad Rhenum rcp., iam Bonnae (Aus'm ff^eerth ann. Rken. 1) Cf N. 4807 not. 1. p. 199; Ihm ib. 85, 1887 p. 144 n. 272).

4799

74,

1882

234

Caput XI.

4800
Peregrino
aliquoties
|

Malroni[s]

Alagabiabus
v.
|

lul.

Pusua'
|

pro se et

Iuli[s]*
|

Sperato

Severo

s.

1.

m.

Biirgel

ad Rhenum,

inler ISovaesium et

descripta saec. XFIll. XIK).


. .
.

Coloniam Agrippinam (Bvambach i96


1)

Sic vel

lul,

Pusval. vel lulius val.,

2) lulis vel lulisi vel lul

apographa.
|

4801
J)/on

Matrib. Alajlervis et
\

Matrib. Cam|pestrib.* coh.

Tungr.*

ins.'|

Ulp. 8....'

[0]

leg.

XX
2)

V.

V.

longe ab Edinburgh, loco dicto

1)

Cf.

N. 4828

seq.

Cramond (FII 1084


cet.

Cf.

supra N. 3250

aliquolies descripta).

3) Instante.

4)

Cognomen

recte legi

non

potuit.

4803
(Matronae

Malrouis

Elttra|lienis (sic)

et

Gesa[heuis

M.

lul.

Amanus

tres,

canistra tenentes frugibus repleta; infra: viri duo sacra facientes).

Bettenhofen (non longe a Roedingen ubi prodiit N. 4805) rep., est Bonnae

(Brambach 617 cf Ihm Ann. Rhenan. 85, 1887

p. 150 n. 303).

4803
saien[ts]
[

('''*

Matronae, canistra tenentes frugibus repleta)


Valentinu[s]
|

Matron.
1.

Ge-

M.

lul.

el lulia lustina
liilich) rep.

ex imperio ipsarum

m.

una cum ea quae sequitur et compluribus aliis Matronarum lapidibus, est Mannheim (Brambach 615, Huebner ex, scr. ep. n.599 cf. Ihm Ann. Rhenan. 85, 1887 p. 149 n.294; imaginem monumenti exhibel Haug archaeol. Zeitung 54, 1876 p. 61 ; Ihm Ann. Rhen. l. c. p. 58).
Prope Roedingen (nun longe a

4803* Etrahenis*
terna
|

et

Gesahenis

Bassiana Majterna et Bass[j]ana Pa-

ex imp,

ips.

1.

m.
nunc Mannhemii (Brambach 616 cf Haug Antiq. Mannh,

Prope Roedingen

rep.,

n.51, Ihm Ann. Rhenan. 85, 1887 p. 149 n. 300).

1)

Sic vel etiam Elraienis lapis,


1.

4804

Matronis

Gabiabus

Celorius Ius|tus

m.

Rovenich prope Ziilpich rep. (Brambach SS7 semel ut videtur descripta circa Eodem loco complures alii lapides Gabiabus vel Matronis Gabiabus annum 1600).

dicati reperti sunt

(Brambach SS8

S60);

lunonibus Gabiabus dicatus fuit iitulus

Bramb. 394

=
I

Orell. 2084.

4805
et C. lulius

(Maironae

tres sedentes)

Matronis Hama|vehis C. luiius


I
|

[PJrimus

Quartus ex imperio ipsarum 1. m. Altdorf prope liilich rep., iam Coloniae Agrippinae in museo (Brambach 621, Ihm Ann. Rlienan. 85, 1887 p. 1S1 n. 307).

4806
plo."
I

Malronis

Rumanehabus*

sacr.

L. Vitellius

Consors

ex-

leg.

VI

victr.

(in lateribus arbores).


,

lUlich rep,,

iam Coloniae Agrippinae (Smetius 55 8 ; Brambach 601 ; Ihm


1S2 n. 515).

Aiin.

Rhen. 85, 1887

p.

1)

lisdem deabus altero cognomine auctis (Matronis


dedicatus fuit tilulus olim una
lectio

Runi[a]neliis et Maviailinehis, vel item Aviaitinehis)

cum N. 4800

adservatus Orell. 2088

= Brambach 297, cuius

parum

certa

est.

2) Sic videtur

legendum

esse (litterae plo contignatae),

cogitandumque de explora-

tore legionis, qui sane alibi

non invenitur.
|

4807 Matronis 4807* Malron.

Saitchamims*
Saithamia[6.]
(i, e.
*

Primus Freiat|tonis*
|

1.

m.
[.]

Q. Cominius

Primio

1.

Hoven prope Ziilpich

ibi ubi

N. 47S4) rep, (Klinkenberg ann, Rhenan. 89,

Tituli sacri ct sacerdotam.

Numina

Galliae et Germaniae.

235

1) Apparet idem vocabulum a filio Freiattoni Germanice flecti, a Cominio Primione Laiine (similiter tupra N. 4799, item Brambach 612). Cf. Much Zeitschr. fiir deutsehes Alterthum 55, 1891 p. 515 seq., 525 seq. 2) Friattius est

1890 p. 251).

Agrippinensi H^estd. Korrespondenzbl. 12, 1895 p. 95, Freioverus civis Tunger supra N. 2575.
in
t.

4808
et
I

Matron[t]s
\

yallaboei|hiabus
s.

L. Acconius

Caudidus
|

pro se

suis ex '\[mp.]

p. p.
|

s.*

4809 Matronis [FJalabneijabus Q. Pri|minius Valiamnei|biabus lulia Geneti 4810


I |

Ap[/]lus
|

v. s.
|

1.

m.

f.

Lella

ex imperio.
l.

Coloniae Agrippinae haec rep. ante

a.

1840, illae a. 1892 (Klinkenberg Korren.

spondenzbt.
1)

d. IFestd. Zeilschr.

1892 p. 101; Brambach


[/.]

555

cf.

Klinkenberg

c).

Non

intellegitur ([]ps.

s.

intellegit editor).

4811
|

Matribus
|

Mopatibus

suis

M. Liberius

Victor

cives^
j

Nervius neg. fru.* v. s. 1. m. Nijmegen (Noviomagi), ibi ubi N. 5198 (Brambach 71 qui N, 4655 not. 2. 2) Negotiator frumentarius.

vidit),

1)

Cf,

Orell.

Nutlae fuerunt Matres Quadruburgienses, quibus dedicatus ferebatur titulut 2090 male suppletus, cf. Brambach 166; Ihm ann. Rhen. 85, 1887 p. 155 n. 555.

4812

Matribus

Elitivis

Capella Tessi [f.y

v. s.

1.

m.

St. Christol

prope Carpentorale (Carpentras) Galliae Narbonensis rep. (XII

1174 vidit Allmer).

1) Sic coniecit

Hirschf, Capellatessi traditur.


|

4813
men
fuisse

Matris Aug.

Eburnicis^

L. lul.

Sammo

et

Yvours prope

Lugdunum

(XIII 1765 delineavit Boissieu).


est (Boiss.).

1)

Ebumum

no-

pago Yvours probabile Malribus


|

4814
4815
s.

Adcultus
|

Vassedonis
|

f.

v. s.

1.

m.

Matrabus

v. s.

1.

m.

Euneos Sex.
|

Afrani L'

4815* Matrabus
fruges[^] tenens).

Sex. Co[c][ius

Nigri

lib.

Ingenuus*

(vir stans

manu

facta saec.
jV.

Fasione vel prope Fasionem ut videtur (XII 1504. 1509. 1506 ad apographa XVI vel XFII). 1) Libertus fortasse fuit Sex. Afranii Burri (supra 2) Libertus fuit Sex. Coelii Nigri, XII 5864. 1521).

4816
p.
a. Vl.^

(intra

coronam) Matris

Mithres soc.

XL

vil.
I

ad Tur.*

L. XIII

ectypum).

Allondaz prope AlbertviUe in finibus AUobrogum (XII 2548 Hirschfeld vidit 1) Sociorum quadragesimae (cf. supra N. 1852 seq.) vilicus ad Tur.

(nomen
detur

loci,

ubi hodie est

Toumon

de quo praelerea ex antiquitate nihil traditur, sed quem fuisse ibi propter nominis similitudinem suspicalus est Allmer). f^ifuisse

hoc loco

Alpem Graiam Fiennam ducentis


tionit incertae (cf. Hirschf. et

mansio dicta ad Publicanos viae Augusta Praeloria per (tab. Peut.; it. Ant. p.545). 2) Haec explica-

Momms. ad XII

l.

c).
|

4817 Matris Aug. aedem cum ara dat.


|

in

honorem

doraus Saediorum

Eutyches

lib.
|

Lugduni (XIII 1759

vidit Hirschfeld).

236

Caput XI.

4818
Pacis
(tres

in
I

honor[m]
\

domus

divijnae dis Ma[/r]abus'

vicani vici

deae stantes)

(reliqua legi

non potuerunt).

Metz rep. a. 1S61 (Robert ipigr. de la Moselle tab. fig. 4 cf. p. 47 seq.; Ihm ann. Rhen. 85 p. iS. 162, 583 vidit eclypurn; descripsit Zangemeisier). 1) Sie sine dubio legendum; in lapide est MAIIABVS.

4819
lius

imp. Nerva Traiajno

cos.*

Matr|onis

v. s.

1.

1.

m.

M. CatuiA. 105. Ger-

Mejrcator et M. Caltullius Secundus.

Montorfani prope Comum rep. (F 32S2 vidit Mommsen). Titulum Matronis in eadem regione dedicatum pro salute manici filii (a. 57/41) dedimus stipra N. 191.

1)

C. Caesaris

4820
s.
1.

INiger

Tertullius

Severus

Matronis

et

Adganais'

v,

m.
Galliani prope Cantu, inter

Comum

et

Mediolanum (F S&71

bis descripta).

1)

Cf supra N.

4618. 4619.

4821

Matronis

Braecorium

Gallianatium.

Galliani prope Cantu (Pais 847

ad ectypum).

4823
nu[s
I

sanctis Matrjonis Ucellasjicis Concanajunis NoveI)[i]|us Marciafiliu[s]


|

P]rimuli

votum Mas|uonnum
et

Matronis

v. s.

1.

m.

Corbettae, inter

Mediolanium
|

Novariam (F SS84
|

vidit

Mommsen).
f.
|

4823
lis,
1.

Matronis
|

Vediantiabus'
|

P. Enistalius P.

Cl.
(

Paternus
(

Cemenelensis

optio ad ordine^

leg.

XXII

Primigeniae

piae fide-

m.
Tourette prope

Nizzam (^7872
C.
I.

aliquoties descripta).
2)

47. Ptol. 5, 1,

45 (Momms.
Matronis et

L.

V p. 916).
et
j

1)

Cf

Plin. h. n. 5,

Cf supra N.
|

2666^.
j

4824
f.

Geniis Ausuciatium

consacravit

Arvius Nigri
fiiiae
(

nomine

suo

et C.

Semproni Nigri

Banionis Cucalonis

pa-

rentium suorum. Ossuccio ad lacum Larium (F S227

vidit

Mommsen).
|

4825

Matronis

et vicanis*

C. Sexsticlus

Carbasus.

Cornate, inter Mediolanium et

Bergomum (V

S716 bis descripta).

1)

Cf.

Ihm Ann. Rhenan.

85, 1887 p. 56.


[

4826
Cf

Matronis

Arcisate, inter lacus

lunonibus Valerius Baronis f. v. s. 1. m. Larium et Ferbanum (FS4S0 bis ut videtur descripta).


j
|

supra N. 5122.
(
j

4827 M. Calpurnius veteranus domina[6]us* v. s. 1. m. In summo monte Poenino (Grand S. Bernard, cf. N. 48S0 seq.) rep., tabella aenea (Notizie 1887 p. 469). 1) DOMINARVS aes. Titulum domnab. dedicatum dedimus iam supra N. 5120. Incertum num huc pertineat t. dominis dedicatus
|

XII 2446. Diversa sunt numina memorata supra N.

4071.
pri.

4828

Matr. tribus campe[sfr.]


,/
./

et

Genio alae
[

Hispano|rum Aslu(

rum

./

./

./

./

./
I

./

,/

,/

,/

./

,/

,/

Gordianae, T.

Agrippa prae. templum a solo

[res] tituit.

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina

Galliae ot Qermaniae.

237

field

Benwell ad vallum Hadriani rep., est Newcastle (FI/ S10; delineavit HaverArchaeologia Aeliana 16, 1894 p. 525). 1) Pupienae Balbinae vocabula erasa

esse recte slaluit Haverf.

4829
IIII

Campes|tribus et
V. s.
1.

Brilanni.*

Q. Pisenlius

lustus pref.

coh.

Gai.
I

1.

m.
rep.,

Castle-IUll

Huebner).

ad vallum Pii Britannicum


Brilanniae.

est

Glasgoviae (FII 1129 vidit

1)

4830
Bassianus

Campest. et
praef. v.
s.
1.

Eponac
1.

ala

sing. p.

f.

c.

R.^ qui pre.'

Ael.

m.
2.

Piforing ad Danuvium
1) Cf.

rep.,

supra N. 2492 noi.

iam Monachii (1113910


2)

III S. 11909 vidit

Mommsen).
Campestres

Cui praeest.
est

Eponabus et Campestribus dedicatus habuimus iam supra N. 2604. 4776. 4801.

titulus

supra

J\.

2417.

4831
rum,
j

I.

o.

m.
|

Victoriae
I

Victrici

pro

salujte imp.

n. et

sua

suo-

M. Coccei.

Firmus
|

) leg. II
|

Aug.
|

4831* Dianae

Apollini

M. Coccei.

Firmus
|

leg. II
|

Aug.
|

4831^ Genio
II

terrae

Britajnnicae

M. Coccei.

Firmiis

leg.

Aug.

4831
M. Coccei.
I

Marti

Minervae
|

Campestri|bus Hercl.

Eponae

Victoriae

Firmus

leg. II

Aug.

/n Dritannia rep. ad vallum Pii, loco diclo Auchindavy, nunc Glasgoviae

{ni

1111

1114

vidit Huebner).

4832
curio,
I

lovi lunoni,
|

Soli

Lunae,
|

Herculi Minervae,
|

Marti Mer|

Campeslribus,
|

Terrae Caelo
|

Mari Neptuno,
j

Matribus Suleis*,
|

v. s. 1. m. veteranus Aug. cives* Nemens' fiomae rep. in castris equilum singularium, cf. supra N. 2180 (FI 51171 vidit l) Cf N. 4777. 4778. Muenzer; Ilenzen ann. inst. 188S p. 260). 2) Cf N. 4655 not. 2. 3) Cf N. 428 not. 2.

Genio imp.,

M. Ulpius Nonius

4833
Herculi',
Silvano,
|
]

lovi

optimo

maximo, lunoni,
\

Minervae;

Marti',
|

Victoriae,

Fortunae,

MercurioS

Felicitati,
|

Saluti, Fatis,

Campestribus,
|

Apollini, Dianae, Eponae,


dis immortalib.,
|

Matribus, Sulevis' et
|

Genio

sing.

Aug.'
I I

ceterisq.

veterani missi

honesta missione ex eo]

dem numero* ab
cos.*,
I

imp. Hadriano

Antonino Aug.

P. p. p.

Priscino et Stloga
|

1.

1.

m.

V. s.

(In laiere sinistro)

qui coeperunt mil. L. Lamia Aeli.


:
|

Sex. Carmi. Vetere

cos.*

missi

honesta mission. no. lan.


el

P. Aelius
niissi

AugurinUS,

(sequuntur nomina decem


| |

septem).

(In lalere dextro)

ho-

nesta missionc:
P. Ael.

P. Ael. Placidus,

(sequuntm- nomina decem et septem, in his)


|

Vangio'
inst. arch.

sig.

Romae
Annal.

rep. in caslris

188S
esl

mania, probabile

equilum singularium, una cum N. 2180 seq. (FI 51149 1) Cum dcdicantium plerique fuerint ex GerMartis, Herculis, Mercurii nominibits significari tria summa
p. 2S2).

numina Germanica, ut supra N. 4654 (Zangemeister Neue Heidelberger Jahrbiicher

238

Caput XI.

1895 p. 31, qui etiam sub Fictoriae Forlunae FeUcitalit vocabulit conieeit latere deas quasdam Germanicas; sed cf. Wissowa slrena Helbigiana p.S59). 2) Cf. supra N. i778 not. 5. 3) Eisdem deis deabusque multae aliae arae eodem loco dedicatae tunt ab equilibus singularibus missis honesla missione, quarum unam iam dedimut tupra N. 2181. 4) Scilicet ex numero equitvm singularium Avgusti. 5) A. 141.

6)

A. 116.

l.

7)

f^angiones populus Germaniae superioris, unde hic P. Aeliut


certe

Fangio signifer aut originem traxit aut

nomen (Zangemeister
|

c.

p, 50).

4834
aerft] [culam

iussu

deorum

C.

Vale[nMs]
\

Herculi

Eponae S[i7wano
[et]
\

restituit

[sm
vidit

pec. pro]

salutem suam et

Pro-

culo muliis'

Romae (Fl 295


Marinius.

Henzen).

1)

MuHones

intellegendos

ette

coniecit

4835 Herculi

et

Eponae' Aug.
|

pro salute imp. Caes. M. Aur.

An-

tonini Pll FellCIS invictl

(sequuntur nomina eorum qui dedicaverunt). Mariasaal prope Klagenfurt, ubi fuit Virunum Norici, iam Klagenfurti (III 4784

vidit

Mommsen).

1)

Non

rarus Eponae in Norico cultus,

cf.

III 4776. 4777. 5176.

5192. 5312.

4836
cos.^

in h. d. d.
lib.
.
.

deae Eponae
|

et dis
. .

Ma[fJrabusS

G.='

loci,

Sat|

tonius Vi|talis

im

Traiano Decio Aug.

XV

kal.

Apr.

Til-Chdtel prope Dijon (XIII 5622 semel descripta taec. XFII).

bus tradilur.

Cf N.
1.

4815. 4818.

2)

Genio.
|

1)

Maira-

3)

A. 250 vel 251.


\

4837
mil.
I

o.

m.,
I

Epone
|

regin.,
bf.

Genio

loci,

P. Bennius Egjregius

coh.

vol.',

adiu[f.]

princ.%

cos.' v. s.

Prope Docleam in Dalmatia rep. (III S. 12679 Bormann vidit ectypum). 1) Significatur cohors octava voluntariorum, cf. supra N. 2586. 2) Adiutor principis; cf. supra N. 2448 not. 1. 3) Beneficiarius consularis.

4838 deae Epona[e]


leg. l]eg.

et

Genio Leuc.
|

Tib. lustinius Titianus'


(in latere sinistro dea, tc.

[b. f.

XXII

[Pr.]

Antonin[ja.]

ex \o[to]

Epona,

inter duos hinnulos; in latere dextro figura adulescentis, sc. Genii).

Naix rep., ubi fuit Nasium Leucorum (cf Ptol. 2,9,15), inter Diyodurum Durocorturum postea Metz (Robert epigraphie de la Moselle p. 15 lab. I fig. 5 7). 1) Idem beneficiarius legati legionis XXII Mercurio dedicavit Mogontiaci titulum Brambach n. 999 (= Henzen 6799), anno 210, id est paullo ante hunc titulum potitum, qui propter Antoninianae vocabnlum legioni additum videtur esse positus non ante a. 212.
et
,

Eponae 4839 Augusto sacrum. Deae templum cum suis ornalmentis de suo donavit
|

Connonius Icotasgi
1.

fil.
|

m.

Entrains (inter Auxerre et Nevers) rep.

a.

1896 (XIII 2902 ad imaginem photo-

graphicam editam
Eponab.

Bull. de la SocietS Nivernaise).

et Campestrib. dedicatus est titulus

supra N. 2417.

Inscripliones deae

Eponae composuit Reinach revue arch. 26, 1895 p.522 seq., qui tamen non recte ait Eponam coniunctam reperiri tam cum Marte Segomone quam cum Marte Camulo
nisus inscriptionibut mutilis quas pro libito tuppleverunt (supra N. 4557. III S. 8671).
Cf.

etiam infra N. 4917 not.

7.

Titali sacri et sacerdotum.

Numina Galliamm.
s.
1.

239
m.

4840
4841
Fatione

Matro|Di$, Axi|nio, L.

lulius Marcelii|DUs v.

Aximae (Aimn)
Marli
|

in Alpibtu Graiis (XII 100 Hirschfeld vidit ectypum).


et Vasioni
|

Tacitus.

(XU

1301 bis ut videtur descripta).


|

4842

C. ADdolatius

Nemauso

v. s.

1.

m.

Nemaiisi (XII S093 vidit Hirschfeld).

4843 Nem. Aug.


decessisset.

C6Dsor*

iug^rius

ex v6to,

si
|

[/"jilia

superstit.'
|

Nemausi (XII 3102 Hirsehfeld


2) Superstite.

vidit ectypum).

\)

Cf N. 48S0

not. 3.

4844

lovi et

Nemaus.

T. Fiavius Herm.

exactor oper.

basilicae

mar|morari et lapi|dari v. s. Nemausi (XII 3070 vidit Hirschfeld). 1) Ad basilicam ab Hadriano in Plotinae honorem Nemausi extructam (vit. c. 12), cuius basilicae opus marmorarium et lapidarium Hermeti illi exigendum fuerit, refert Allmer.

4845
rulas*
II
I

deo

Nem [auso
|

5e]x. UtuUius

Perseus

horologium

et ce-

argeuteas

t.

p.

Nemausi (XII 3100


recte viri docli habeant

aliquoties descripta saec.

XFIjXFII).

et

1)

Cerulas

num

pro ceriolaribus, dubitat Hirschfeld.


rest.*
| |

4^4fi
|

Sulpic.

Cosmus
|

[Z]aribus Aug.

sacrum
|

Minervae,
|
|

Nemaus6, Urnia6, Avicanto*, T. Cassius T. 1. Felicio exs v6t. Nemausi (XII 3077 saepius descripta). 1) Restiiuit (haec postea ut videtur

addita).

2)

Fontium
I

vel fluviorum

nomina videntur.
(vir capite velato, libans

4847
Urae
|

AugUSt.

Laribus

ad aram) cultores

fontis'.
rep.,

Nemausi
esse hodie

nunc Lugduni (XII 3076

vidil Hirschfeld).

1)

Uram fontem

dictam Eure censent.

4848
Vinti,
I

Aug. Vin[fjo]
I |

sacr.

T. Valerius
d.

[f.]

Crispinus

sacer.

praef. pag. Dia.*,

aedem.
|

4848* deo
nus
I

Vintio

Polluci*

Cn. Terentius

Billonis

fil.
|

Terentia-

ex voto.
dicto Hauteville (XII 25S8. 2562

In Sabaudia rep., haec loco dicto Seyssel ad Rhodanum, illa non longe inde Hirschfeld vidit eclypa). 1) Praefectus pagi Dianensis. 2) Alius titulus Fintii PoUucis repertus est Seyssel (XII 2361).
loco

4849
Cemenel.
|

Marli Vintio

M. Rufinius Felix

Sal.',

Illlllvir

et

in|cola

ex voto

s.

Fintii (Tence) in Alpibus maritimis (XII

vidit

Mommsen).

1)

Incertum

utrum ad nomen
ficetur,

Felici* pertineat,

an

salinatoris aliudve simile officium signi-

4850* Poenino
|

pro

itu
|

et reditu

C. lulius
j

Primus
v. s.
1.

v. s.

L m.

4850^ Phoebus Fusci

Ti. Caesaris

Poenino

m.

240

Caput XI.

4850
leg.

lovi

Poenino
p.
f.
|

L. Paccius L.

f.

PaL

Nonianus

Fundis

VI Victricis

ex voto.

4850^
V. s.
I

lovi

op.

m.
I

Poenino

T. Cl. Severus

fr.

leg.

III

Italic

\.

m.
lovi

4850
v.
s.

Poenino

Q. Silvius Peren|nis tabell. colon.

Sequanor.
|

L m.
|
| |

lovi Poenino 4830^ Numinib. Augg.* Sabineiius Censor^ Ambiav. s. L m. In summo monle Poenino (Grand S. Bemard) rep., tabulae aeneae, extant ibi in museo (F 6S7S.6884:. 6881. 6869. 6887. 6883 vidit Mommsen). 1) Frumentarius

nus

legionis tertiae Italicae.

2) Cf.

supra N. 4358.
C.

3)

Cognomen, ut supra N. 4845.


|

4851
V.
s.

I.

0.

m. Poenino

Domitius

Carassounus

Hel.',

mango
|

L m.
Ibidem rep., tabella aenea (Notizie degli scavi 4892
p. 68).

AUas eiusdem

generis inscriptiones eodem loco repertas habes Notiiie degli scavi 1887 p. 468, 1S9S
p. 440,

1894 p. 33).

1) Helvelius.

4852
mae
|

0.
|

m.
I

Arubiuo
|

L.

Camp.
|

Celer

sacerdos
et suis

urbis
s.

Ro-

aeternae

et lulia

Honorata

con. pro se

v.

L m.

In monasterio quodam prope Gratz (III 3445 semel descripta saee. Xf^I).

4853
leg. II
I

1.

o.

m. Arubiano
|

et
1.

Bedaio sancto
|

Tul. luvenis
|

bf. cos.
*
|

Ital.

Antoninian.

v.

s.

m.

idib.

Mais

d. [n.

imp. Antonino\

II

et

Sacerdote cos.^ Pidenhart prope Seeon ad Chiemsee lacuvi

rep.,

Mommsen). 1) Elagabali nomen erasum. 2) A. 219. lovi Arubiano vel Arubino et Bedaio praeterea dedicatus lovi Arubiano et Celeiae III 3183.
vidit

deinde Monachii (III 3380


est titulus III

3375,

4854 Bedaio Aug.


llvir.,
I

P. Domitius

Flaccus

et

Q. LucreL

Optalus

[P]ompeiano
]

[et

iwijto cos.*
|

4855 Bedaio Aug.


Constans
|

sacr. Alon.^
|

L. Cassius Lucullus

et C. Vind.

[//]vir,,

Fusco

.*

4856

sacro Aloun|arum Aug. Noi.


cos.''

Ivenalis et L. Vig]ius Victorin.


(sic)
s.
I.

[6r]ordiano et Pomjpeiano

vot.

el

Chieming ad Chiemsee lacum, in Pontem Aeni testibus itinerariis, cf, Ohlenschlager in

m. qua regione fuit Bedaium situm


(

m.

inter

luvavum
2)

act.

p. 213 seq. (III S. 11777. 11778. 11779 vidit Hirschfeld).

N. 4837.

3)

Fortasse significatus erat annus 223.


|

min. acad. Monac. 1885


1)

A. 209.

Cf
Fir.

4) A. 2i1.

4857 Bedaio Aug.


Firmijnianus
llvir.,
|

sacr. Alounjar. Selonijus


et

Maxim|ianus

et

Perpetuo

CorneL

cos.*

Chieming, nunc Monachii (III 3372 vidit Mommsen).

\)

A. 257.

4858 Bedaio Aug.


llvir,
I

et

Alounis

sacr.
cos.*

C. Catius

Secundialnus

imp. Antonin.

II

et Sacerdote

Tituli sacri et sacerdotum.

Numina

Oalliarum.

Numina

Norici.

241

Olhn in monasterio Seeon, deinde Monachii


1)

(111

SSSi vidit Mommsen).

A. 219.

^^^^
I.

4859

o.

in.,

Eponae

et Celeiae

sanctae

M.

Si

Celeiae (Cilli) in Norico (111 S192 vidit

Mommsen).
|

4860
pro se

I.

0.
|

m.
v.
s.

el Cel.
1.

et

Noreiae

sancte, Rufi.

Senilis bf. cos.'

et suis

m.
Mommsen).
|

Celeiae (III 5188 vidit

1)

Beneficiarius consularis.

4861

Marli

Herculi

Victorijae

Noreiae.

Celeiae (III S193 vidit

Mommsen).

4862
Romae
p. 290).

ISoreiae

Ann. inst. arch. 188S In Africa reperitur d. m. s. Norei. superscriptum titulo sepulcrali adulescentis nati matre Norica, VIIl 4882.

rep. in castris

sacrum. equitum singulariiim (VI 31179

4863
Modestus
I

(globus, in quo stetit statua) INoreiae

Aug. sacr.
I
|

0 Fabius
|
|

domo

Ronia,
|

dec.

al.

Aug.

Thracum
|

phialam

argent.

p. II:-\ embl.'' N6reiae

aurea uncias duas,

d. d.

Non
2)

longe a ruderibus Viruni rep.

Uohenstein (III 4806 vidit Mommsen).

a Klagenfurt sept. versus loco dicto


tres (sive

1)

Pondo II uncias

quadrantem),

emblemata.

4864

Noreiae

Isidi

fecit

A. Trebonius.
Norei. est supra N. 14&7.

In monte Ulrichsberg prope Klagenfurt rep., non longe a ruderibtis Viruni


(111 4810 aliquoties descripta).

Titulus dicatus

Isidi

Sueborum parte etiam Isidi sacra fieri solere ait Tac. Germ, 9, quam Isidem hanc esse Noreiam coniecit Zangemeister Neue Heidelberger Jahrb. 189S p. 47 not. S.

4865

Belesti
V.
I

Aug.

T. Tapponius

Macrinus

et

luHa Sex.

1.

Cara

cum
S.

suis

s.

1.

m.

In Norico, in confiniis regionum quae nunc sunt

Kamthen

et

Krain, prope

Leonhard in monte Loibl

(111 4773 vidit

Mommsen).
|

4866

Belino

Aug.

sac.

C. Marius

Severus

d. d. (in latere: urceus,

in altero latere: patera in qua

poma

sunt et spicarum calamorumve faseiculus).


Ter-

In Norico, prope Klagenfurt rep. (III 4774 vidit Mommsen). (Jt aliis provinciis et civitatibus sui dei, sic Noricis Belenus deus erat

teste

tulUano apol. 24, cf. ad nat. 2, 8, quem tamen praecipue Aquileiae cultum esse tituli N. 4867 seq. demonstrant; atque etiarn &sbg ini/to^iog Aquileiensium dicitur ab Hero-

diano

8, 3,

(lulii

Carnici quoque fuit aedes Beleni,

V 1866.

Camicum

potius

quam

Noricum numen putat Mommsen ad colitur VI 32SU (2800).

V 732). A
pro se et
|

militibus

ex Pannonia oriundis

4866*

Q[Mo]rt[Ms]
I

Belino

suos.

GrSasque in Gallia Narbonensi (Revue des Stud. andennes 1900 p. 1S7 lullian vidit ectypum). In Gallia Belenum cultum esse indicat Ausonius profess. S,9. 11, 24. Bellino qui dicitur in Arvernis dedicatus titulus XII1 1461 valde Cf. XII p. 924.

suspectus

est.

4867

D. Lurius D.

f.

Vol.

Belino

v.

s.

l.

m.,

Aquileiae rep. (Majonica archeografo triestino 1895 p. 191). Oessau, Inscriptiones Latinae II.

Nymphis*. 1) Ara videtur

16

242
dedicata Belino simul
et

Caput XI.

Nymphis

(nisi Belino est

cognomen

Lurii.

Momms.). Fonti

Beleno dedicati sunt

tituli

V
|

754. 755.

4868

Belino Aug.
|

sacrum
desig.,
|

voto susceplo
|

pro A. Aquillio
v.
s.
1.

C.

f.

Pom. Valente

IIIIv.

i.

d.

Phoebus

lib.

m.

Belinae prope Aquileiam, deinde Feronae

(V 758
|

vidit

Mommsen).

4869 marum*
(

Apollini'
I

Beleno

C. Aquileiens.

Felix
|

quod

vilic.

sum-

[uouerai],

In vico Beligna prope Aquileiam

(V

7S7 vidit

Mommsen partem

Ficum
8, 5,

illum

nomen

accepisse a templo Apollinis Beleni apparet.

priorem).
Cf. Ilerod.

1)

}.o)va elvai Q^eXovrsq (inde vit.

8 BsXeviov] Sh xalovat zovzov (AquHeienses), ai^ovai Ss vnsQcpvcog, 'AnoXMaximin. 2S). 2) C/". supra N. 4i89 not. 2.

4870 Beleno
Aquii.,
I

Aug. sacr.
|

L. Cornelius

L.

fil.

Vell.
(

Secundinus
|

evoc. Aug. n.,


|

quod

in

urb.

donum

vov.,

Aquil.
|

perlatum
|

libens posuit.

L. d. d. d.
rep,, postea Fenetiis

Prope Belinam agri Aquileiensis

(F742

vidit

Mommsen).
trib.

4871 ApoUini
torian.
|

Beleno

Aug.

sac.

C. Petilius

Venustus

prae-

v. s.

Gradi prope Aquileiam, postea Patavii (F748 vidit Mommsen).

4872 deo Beleno


princeps
leg.
|

M. Flavius

Florianus

v. e.,

a ducena.*,
|

quod
|

vovit

....

Aquileiae rep. (Majonica archeografo triestino 1893 p. 190).


giut, a ducenariis.

1)

Fir egre-

4873
Philtati,

Apoliini
|

Beieno Aug.
|

in

honorem*

C. Petti C.
|

f.

Pal.
|
|

eq. p.,
|

praef. aed. pot.,


lib.
|

praef. et
|

pationi

coUegiorum
Cf.

fabr.

et cent.,

Diocles

donum

dedit.

L. d. d. d.

Aquileiae, deinde Fenetiis

(F 749

vidit

Mommsen).
luiior.
|

1)

supra N. 5SS0 not.

in

4874 Belen. Aug. honorem luliarum


|
|

in

memor.*
|

Marcell. et
filiar.
|

Marcellae et
j

Charites et

Marcellae

et Licin.

Macron.
j

iunior. nepotis,

C. lul.

Agathopus

Illlllvir Aquil.

L. d. d. d.

saec.

Prope Belinam agri Aquileiensis rep., postea Fenetiis (F 744 saepius descripta XFljXFII). 1) Cf. supra N.SSSOseq. Adde titulum supra N. 62S ab ipsis imperatoribus Diocletiano et Maximiano Denique Belenus memoratur in hoc epigramApollini Beleno Aquileiae dedicatum.

mate Tibure

rep.

(XIF5S56

vidi; Buecheler carm. epigr. n. 879):


si

Antinoo et Beleno par aetas formaque


cur non Antinous
Q. Siculus.
sit

par,

quoque qui Belenus?

4875*
4875*^

C. Aemilius

Felix Aecur."
v.
|

v.

s.

1.

m.

Auctus
I

Aecornae

s.

I.

4875 G. CI. Pri|am. Aec. v. s. 1. m. Emonae (Laibach) rep. (III 5851 j 5 vidit Mommsen).
[

1)

Cf.

ad N.4876.

Tituli sacri et sacerdotain.

Namina

Norici Garniae Dalmatiae.

243
mag.

vici

4876 aedem

P. Pplronius P.
|

1.

Amphio,
f.

C.

Fabius C.

1.

Corbo

Aequor.* de

vi.

s.'

coir.

Oberlaibach ubi fuit Navportus (1 1466. III 5776 semel descripta saec. XFl).
1)

Aeqvornam sive Aecomam sive Aecumam Momms. (ad I 1466) putat aequoris deam fuisse, Nauporti cultam propter maris Hadriatici et Danvvii commercium quo vicus hic florebat (cf. Slrabo 4 p. 207 cet,); cum commercio ipsum cultum deae
postea Nauporlo

Emonam
|

(N. 487S) transiste.


|

2)

De

vici sententia.
fil.'

4877
Marcelliis
|

Laburo
f.

ex vot.

sacr.

M. Marcel[/.]

et

M. Vibius
|

f.

deiur

Prope Laibach (Emonam) nomen eorruptum.

rep. (III

S840 semel descripta

saec. XFII).

1)

Fi-

4878*
s.
1.

Bindo Neptuno'

sacrum.

Proculus Parmjanic. praepos.

v.

m.

4878^ B[iJndo Nepluno'


Ia[jp]odum*
|

sacr.

Licinius Teuda
|

praep. et pri[nc.]
|

v.

s.

\.

m.

Prope BihaS in Bosnia ad Privilica foniem rep. (III S. 14523. 14526 descr. und der Hercegovina VI p. 136. 138). 1) (Jna cum his aris aliae prodierunt eidem numini dedicatae, et ipsae pleraeque a praepositis lapodum. 2) Cf. snpra N. 2675; item N. 847 cet.
Patsch wiss. Mitth. aus Bosnien

4879
Ilidze

Apoliin[i]
I

Tadeno

Charmid[e]s

coL*

d.

d.

prope Sarajevo rep. (III S. 15838 descr. Patsch wiss. Mitth. aus Bos-

nien

IF

p. 249).

1)
s.

Charmidis lapis.
|

2)

Coloniae (nescio cuius),


|

sc.

servus.

4880

Armato

Sest. One|sime ex

voto pos.

1.

Zupanjae in Bosnia rep. (Patsch wiss. Mitth. aus Bosnien FI 1899 p. 225). Eiusdem dei ignoti alia ara, item a muHere posita, prodiit eodem loco (ib. p. 224).

___

moenia qui Risinni' Aeacia^ qui coUs arcem


Delmaliae,
nostri publice lar populi',

sancte Medaure* domi e[<]* sancte hic,


vise, precor,

nam templa

quoq.

ista

parva magnus in

effigia,

succussus laeva sonipes qui surgit in auras,


altera

dum

letum librat ab aure' manus.*


ista

Talem

te

consul iam designatus in


ille

sede locat venerans

tuus !!!!!*.,

notus Gradivo

belli

vetus ac tibi, Caesar


acie.

Marce, in primore [c/]arus' ubique


adepto consulatu"
tibi

!!!!!!!!!!!!!''

respirantem faciem patrii nuroinis,

hastam eminus quae iaculat refreno ex equo,

Medaure^ dedicat Medaurius. Lambaese in templo Aesculapii (FIH 2381 vidit Renier. Buecheler carm. epigr. n. 1327). 1) De Risinio (hodie Risano) oppido orae Dalmatiae cf. Mommsen CIL. III p. 283. 2) Incertum ab Aeaco an ab Aiace derivatum vocabulum
tuus,

16*

244
(cf. Buecheler).

Caput XI.

3)

ggse.

4) ffeus praeterea ignotus, nisi

Apparet Medaurum in patria dedicantis polissimum cultum quod in eodem templo Aesculapii Lambaesi-

Madaurae
cui.

tano inventum est arae fragmentum inscriptum: Medau|ro Aug. s[acrM]m (FIIIi6i2). civitatis Numidiae nomen vix huc pertinet. 5) e traditur. 6) Scr.

7) Cf. Fergil.

Aen.

9,

417 (Bue.).

fuisse equo insidentem et tela

iaculantem.

8)

Apparet Medaurum repraesentatum


9)

Nomen

eius qui dedicat bis data

Legatus sine dubio fuil Numidiae, in legatione consul designatus et mox ad ipsum consulatum promotus (cf. not. 11). Cum in duabus inscriptionibu positis anno 167 nomen legati Numidiae erasum sit (FIll 4208. 17866), etiam hic
opera erasum
est.

titulus videtur

eodem fere tempore positus


,

esse.

10) in primore parus


in

exemplum
. .
.

quoddam Reniero subministratum


11)

qui ipse non legeret nisi

primo

us.

Haec postea addita

esse apparet,

cum

is

qui dedicat consul factus


evoc. Aug.
|

esset.

4882

C. Turranius

C.

f.

Severus

[ijatrae

aram
|

p.

Prope Scardonam Dalmatiae rep. (III 2816 vidit Mommsen).

4883

Pupillor.
I

Moicorum

liberta

Dumma

lia|trae

v.

s.

1.

m.

Prope Nedinum Dalmatiae (III 2858 vidit Mommsen). Etiam prope Corinium Dalmatiae prodierunt tituli Latrae dedicati III S. 9970. 9971.

4884
"^

L. Granius

Voltimes.
10070.

f.*

Rufus Intossicae

v.

s.

1.

m.
1)

Albonae in Histria quae nunc


Foltimesis filius^ est
ib. n.

est (III S.

10074 vidit Hirschfeld).

Alius

4885

Tersatto prope

Sentonae Eutychus Fiume (III 3026


|
|

v.

s.

1.

m.

bis vel ter descripta).

4886
Albonae

Geminus
(III S.

Boninus

Hostiducis

Sentonae

v.

s.

1.

m.

1007S vidit Hirschfdd).


|

4887
Salonis

Nocturno
(III 19S6

sacrum

vidit

Aequi in Dalmatia (III S. lariter nominat Plautus Amphitr. 1 1, 116 (272), Praeterea deus aliquis eiusdem nominis invocatur in tabella plumbea Carthaginiensi, quam edidit fFiinsch mus. Rken.

Valens benif. ex impe[r.] C. Cassius Eiusdem dei alius titulus rep. est Mommsen). 97S5). Nocturnum, sed plane incertum an hunc, iocu|

1900 p. 260 {NoxzovQvs qui possides tractus Italie et Campanie, qui tractus es per Maurussum cet.). Acerushium lacum perducas ad domus tartareas .
, .
.

4888
tasse

Nocturno

Victor Brixianorum*

v.

[s.]

(vir sedens

manu

sin. for-

sceptrum tenens).
Brixiae

(V

4287 vidit Mommsen).


|

1)

Brixianorum servus (publicus).


1.

4889
1.

Veicae

Noriceiae

A. Poplicius D.

P. Postumius P.

Pau.
I

coir.

Alicubi in Hislria (I 146S.

V 717

semel descripta).
Polales.
vidit ectypum).

4890

Seixomniai

Leuciticai'

In Histria prope Rovigno rep.

(F 8184 Mommsen

1)

Nu-

minis cuiusdam epichorii nomen videtur (Momms.).

4891

Numini Me|iesoco Aug.

Cn. Papirius

Eumelus

ex

voto.
bis vel

In Histria loco dicto Castel nuovo ad dextram canalis Arsiae

(F8127

semel descripta).

Tituli sacri et sacerdotom.

Numina Dalmatiae Histriae vallium Alpinarum.


|
|

245

4802
Polae

Eiae'

(V 8

vidit

Ant. Aug. Mommsen).

SeveriJDe
1)

v.

s.

Eidem

nuniini dedicata est etiam ara

apud

NetacUum

Histriae rep., Pai* n. 1.

Euancelus fc> colonorum Polensium Boriae* v. s. 1. m. vidit Mommsen). 1) Boriam volunt Boream ventum eundemque qui hodie per illas partes dicitur Bora aquilo violentissimus ; etverum estreperiri tam apud Graecos quam apud Latinos sequiores formas BoQQaq et Bora (Momms.).

4893
Polae

(y 7

4894

Aninia M.
|

f.

Magna

et

Seia lonis et Cornelia Ephyre


et
|

ma-

gistrae B. d.^

porticum restituerunt
|

aediculam Fonionis.
|

4895
curatis).

Fonioni

sac.

Seia lonis
Magistra,

mag.^

d.

d.

Aquileiae

(V

ISl. 7S8
deae.

haec semel,
2)

illa
sc.

saepius descripta ab auctoribus ac-

1)

Bonae

Bonae

deae.

Cf.

supra N. 5497 seq.

4896

Hostilia P.

f.

Serena

Ludriano.

Calibago inier Feltriam et Bellunum rep.

(V

2066 vidit Mommsen).


s.
I.

4897
scripta saec.

Alantedoba

Sex. Cornelius

Ossemi di sotto in agro

Primus v. Camunnorum (Val Camonica)


|

m.

(f^ 4934 bis vel ter de-

XFI j Xf^II).
Cuslano sac.
|
|

4898
Martialis et

L. Octavius

C.

f.

Crassus,

L. C. Octavi L.

f.
|

Macer.
,

in pago Arusnatium S. Giorgio Ingannapoltron Veronae (V 5898 vidit Mommsen)

terrilorii Fero7iensis,

iam

4899

lovi Felueuni P. Calpurnius Mandatus t. Mazane supra Negrarium in pago Arusnatium (V 5904
|
|

f. i.

vidit

ex -ftS- DCCC. Mommsen).

4900
1)

Revino

sacr.

P. P.

I.
(l.

v.

s.

1.

m.

Gargnani ad lacum Benacum Sunt nomina dedicantis.

di Garda)

(F

4S7S vidit Momtnsen).

4901
d. d.',
(

Sex. Nigidius

Fab. Primus
|

ae|dil. Brix.,

decur.

honore

grat.

ex postulatione pleb.

aram Bergimo

restit.

Arco prope Rivam rep., est Feronae honore gratuito decreto decurionum.

(V 4981

vidit

Mommsen).

1)

Decurio

4902
Ilviris

L. Vibius Visci'
|

1.

INymphodotus
|

Bergimo votum,

C. Asinio
|

Gallo C. Marcio Cen[s]or.

cos.*,

L. Salvio

Apro C. Postu[mi]o Costa

quin[9]uennalibus.
rep.,

Brixiae

est

Veronae

(V

4201 vidit Mommsen).


1, 10,

Fiscus fortasse memoratur Horat. sat.

82 cum

schol.


1.

1)

Patronus Vibim
A. 746.

2)

4903

d.

d.'
I

AIo
I

Sex. Nig.
vidit

Sollonius

Prope Brixiam rep. (V 4197

Mommsen).

v.
1)

s.

m.

Fortasse: domino deo.


v.
s.
I.

4904

deo Alo

Saturno

Sex.

Commo|dus

Valeriu[s]

m.

Brixiae (V 4198 descripserunt Brixiani complures a saec.

XVI ad

XVIII).

246

Caput XI.

4905
pro
sal.

d.
|

s/
s.*

Saturno"
I

ex vot.

Cl.

Victorinus

sig.'

cum

base

sua

omn.

1.

1.

m.

lato tilulo eo qui praecedit et

Prope Tridentum rep. (FSOSI vidit Mommsen). apparet Satumi nomine hic Subalpinis (supra N. 5528 cum not. V 59^6. SOM cet.)

1)

Deo

sancto.

2) Col-

et

in aliis titulis Alpinis

intellegi

epichorium.

De
74:.

sacrario huius Saturni,


tituli

ad quod pertinuerunt
16,

4895 p.

F 60676069,

quod
egit

fuit in valle

numen quoddam Anauna prope Cles,

3)

Signum.

Campi

arch. ep. Mitth. aus Oesterr.

4)

Suorumque.

Leges teraplorum.
4906
Flusare^
|

L. Aienus L.
a. d. III

f.,

Q. Baebatius Sex.

f.

aedem dedicarunt
|

(2)

lovis

Liberi* Furfone
(3)

idus Quinctileis L. Pisone A. Gabinio cos.*,

mense

comulateis'' olleis
|

legibus

illeis

regionibus,

utei

extremae
ad aedem

undae quae lapide

(4)

facta

hoiusque aedis ergo uteique ad eam aede


|

scalasque lapide st[r]uctuendo

(5)

columnae stant

citra scalas

versus, stipitesque aedis hu^ijus'' tabula|-(6)mentaque.

Utei tangere sarcire

tegere devehere

defigere

mandare* ferro

oeti
|

(7)

promovere

referre***

fasque eslo.

eam aedem donum datum donatum" dedicatum|(8)que erit, utei liceat oeti venum dare"; ubei venum datum erit, id profanum esto. Venditio (9) locatio aediUs esto quem quomque veicus Furfens. fecerit, quod se senti[a]t*^ eam rem (10) sine scelere sine piaQuae pequnia recepla erit, ea pequnia emere culo", aUs ne potesto. (11) conducere locare dare, quo id templum melius honestius seit, liceto. profana esto, quod d. m." Quae pequnia ad eas (12) res data erit, non erit factum. Quod emptum erit aere aut argento (13) ea pequnia, quae pequnia ad id templum" data erit quod emptum erit, eis rebus
Sei quod

ad

eadem

(14)

lex

esto,

quasei

sei
|

dedicatum
(15)

sit.

Sei

qui

heic

sacrum

surupuerit,

aedihs

multatio esto,
sei

quanti volet.

Idque veicus Furf.


|

m." pars
Sei quei

fifeltares"

apsolvere volent sive

condemnare,

(16)

iiceto.

ad

huc" templum rem deivinam


[

fecerit lovi

Libero aut lovis

genio, pelleis

(17)

coria fanei sunto.

Mariae de Furfona rep., ubi fuit Furfo vicus Sabtnorum, nunc Aquilae (I 605. IX 5S15. Ritschl tab. LXXXII). Egit de hoc titulo lordan krit. Beitrage zur Geschichte der lat. Sprache p. 254 seq. 1) De love Libero cf. supra IS. 5063. 3) Mense Florali (mensis ex Sabellica consuetudine in 2) A. u. c. 696. sacris retentus). 4) Sic (sed cum puncto inter comula et teis) lapis ; non intellegitur, 5) Requiritur ut videtur utei extrema fundamenta sunt (cf. supra N. 442
Prope
S.

inscr. lateris: uti


das(?).
7)

infimum solum huiusque arae titulorumque

est),

re sacra uti

humus lapit. 9) Ferro in %) Focabulum sine dubio corruptum. non licuisse notum est. 11) Cf. 10) Inserendum videtur liceat.

infra N. 4940.

12) sentiunt lapis.

excidit in lapide).
16)

14)

Dolo

13) Scilicet: vendere locare (quod fortaise malo. 15) Fidetur requiri emendum (0. lahn).
fortasse

6) structas struen-

Maior.

17)

pide scriptum).

Focabulum corruptum (principium


18) Scr. hoc.

manu

recenti in la-

Tituli Bacri et sacerdotum.

Leges templorum.

247
VII

4907
pontif.,
I

L. Aelio Caesare II P. Coelio Balbiao Vibullio Pio cos.'


|

idus Oclobres,

C.

Domitius Valens

llvir

i.

d.,

praeeunte C. lulio Severo


|

legem

dixit in

ea verba quae infra scripla sunt:


tibi

luppiter optime maxime, quandoque

hodie hanc aram dabo dediliic

caboque,

ollis legib.

ollisque regionibus dabo dedicaboque, quas


est:'
it
|

hodie
hostia

palam dixero,

uti

infimum solura huius arae

si

quis

hic

sacrum

faxit,

quod magmentum nec


|

prolollat',

circo

tamen

probe

factum esto; ceterae

leges huic arae ea[e]dem^ sunto, quae arae Dianae


Ilisce legibus

sunt in Aventino monte" dictae.


dixi,

hisce regionib.

sic,

uti

hanc

tibi

aram, luppiter optime maxime, do dico dedicoque,


|

uti sis

volens propitius mihi collegisque

meis, decurionibus, colonis, incolis co-

loniae Marlia[e] luliae Salonae, coniugibus liberisque nostris.


Salonit rep., epistylmm in duas partes divisum, pars intuenti dextra inde a
saec.

XFI

Patavii
et

(III

annum 1455

post

1)

A. 157.

eum unus
Id est:

1953 utramque partem descripsit Dalmata quidem circa alterve; partem quae extat Patavii vidit Mommsen).
illis

2)

legibus dedicabo, quas hic

hodie palam dixero;

regionibus dedicabo, uti infimum solum huius arae est. Nam ibi arae termini sunt, ubi solum incipit planum esse (Momms.). 3) Quamvis exta non deponat. Cf. supra N. 112 (not. 10). 5) Cf. 4) eadem apographum optimum.
illis

Dionys.

4,

26 Festus p. 163

s. v. JSesi.

antiquissima huius generis,

Lex aedis Dianae Aventinensis quas scripta Romae proposita fuerat.


|

videtur fuisse

4908
la [crMm

Dianae Augu[sf]ae.

Sex. luHus

or
\

proc. Aug. simue


est]
\

Dianae Augustae hac


sentio ded[icare,
.
.

lege
.

do dedico],

uli extra

um
exportetur

quam me
aliave

ne ex] eo i[emplo uhi nunc

neve ex eo loco in quo nunc est in ali^wm] iransferatur de[po]na|tur

qua ratione amoveatur, neve ab

alio

[quo nisi ab eis o]mnibus


|

[q]ui-

bus

ornandum tergendumve
[pefit]t,
I

erit

contingatu[r contractetur,
erit

n]isi

ab eo

sa|[cerrfof]e

qui sacerdotum Apolhnis primus


[si

sequ[ndoye veniam ne\-

gotii

quid laesum rfe]labsumve erit uli ad pristinam foi[mam


(In latere paucae tantum litterae supersunt.)

reducatur restituatur].

mus. Rhen. 44, 1889 p. 481 lapidem vidit Mactari in Africa (FIII S. 11796 Cagnat, ectypum Schmidt, cuius supplementa pleraque retinui).

4909
quit

Aninia Sex.
|

1.

Ge lunonibus' hanc
et
ibi

aram locumque
uti

his legi|

bus dedicavit.
sacrifici

Si quis sarcire reficere ornar. coronar. volet, licet.

et

si

quo

volet

ferre

ubi volet,

sine

scelere sine

fraude

lic[e/.j'.

Prope Carpi, qui locus est non longe a Mutina, rep. (XI 944 descripserunt Mutinenses complures, in his Cavedonius). 2) Liceto. \) Cf. supra N. 5113 not. 1.

4910
itque

l.

eadem lege sacrum

esto.
si

Si

quot

donum pecuniave

aut

sti-

pes huic
I

signo datae erunt'

itq.

Ilvijri

decurionesq. coloni coloniae


|

Civicae Aug. Brixiae vendere*

volue|[rtn/]

248
....
hosti[am]
vidit

Caput XI.
[/MJneris c[flMsa?]
|

fieri

iu[sserf]

facito

Si

caeder[e]

.
|

secuii

....
Ital.

Brixiae rep., fragmentum tabulae marmoreae (C. I.L. Fsuppl. Mommsen). 1) Cf. supra N. 4906 vv. 7. 8.

I n. 4^75

4911 honce loucom


ferto

ne qu[a]s' violatod
|

neque exvehito neque


die res deina^
|
|

exfiet;

quod louci

siet,

neque cedito^
|

nesei

quo

anua

eod
quis

die,
|

quod

rei dinai'* cau[s]a

[/]iat,

sine dolo cedre^


|

[^]icetod.
|

Sei

violasit,
I

love bovid
|

piaclum dalod;
|

sei quis scies


|

violasit
|

dolo

malo,
piacli
I

lovei bovid piaclum

datod et
|

a.

CCC

moltai suntod'.

Eius

moltaique dicator[ej]*

exactio est[od].

Prope Spoletium rep. (XI 4766 descr. Bormann). 2) Cae1) qus lapis. dito. 3) Divina, 4) divinae. 5) Caedere. 6) Asses. 7) Cf. Mommsen Strafrecht p. 4017 not. 2. 8) Dicator videtur esse qui dicat rem sacram. Sed tamen hic videtur significari magistratus Spoletinus. Cf. Buecheler mus. BJien. 57,

4880 p. 627;

Mommsen
in

Strafrecht p. 814 not.

S.

4912

hoce loucarid^ stircus


|

ne

[qu]is fundatid''

neve cadaver
|

proiecitad^ neve parentatid.


volet pro ioudicatod n. [I]*

Sei quis arvorsu hac faxit,

[m] ium
|

quis
|

manum

iniect[j]o

estod.*

Seive

mag[t]ste-

ratus volet moltare,


|

[/i]cetod.

Luceriae rep. (1X782 ex historia quadam oppidi Lucerini a.4861 edita; lapis
periit aut latet).

(emendavit Momms.).
tus traditur.

1) Intellege:

luco,

2) fundito,

3) proicito.

5) Cf.

Momms.

Sirafrecht p. 477 not. 2.

4) ni traditur
6)

mac

stera-

SAKROS ES|ED=^ SOR^ 4913 QVOI HOI' | EVAM' QVOSi Rl ....|| IA..IAS* RECEP:LO.... CIOD " lOVXMEN].... .... M KALATOjREM HAP> " M QVOI M ITE Rl TA^'^ KAPIA^^ DOTAV
!
1
| I

II

||

H A|VELOD N EQV
:

....

...

ODIOVESTOD ''\\.. OIVOVIOD

'".

Romae, cippus tofaceus antiqua aetate truncatus et glarea, humo, victimarum vasculorum fragmeniis superingestis seputtus, nec tamen loco motus, prodiit m. 4, 40 sub pavimento marmoreo et ipso antiquo in foro Romano prope arcum Severi, mense Mai. 4899 curam agente Boni architecto (primus edidit Gamurrini Notizie degli scavi 4899 p. 466 cum imaginibus p. 435 137; deinde Huelsen BerUner phil. ff^ochenschr.4899 p. 1005; tum Comparetti iscriziqne arcaica del foro Romano {I^OO}, cuius imagines repetivit Huelsen archaeol. Anzeiger 4900 ad p. 40;
ossibus,

praeterea de Sanctis Rivista di


Ktteris antiquissimis

filol.

classica 4900 p. 249).

Inscripius est cipput

9 /""* Q ^ pro S, autem ita per quattuor latera dispositae, ut scriptura altemis versibus invicem modo ab imo in altum, modo ab alto deorsum directa sil: ^ovaxQO(pr}66v scriptum dixeris cippum, si eum, qui erectus stat, inclinatum tibi repraesentaveris. Cum pars cippi dimidia vel etiam maior perierit, pauca tantum
pro
(cf. not. 3),

H pro H, P pro R,

plerumque pro V,

litterae

intelleguntur.

Conferenda qttae exposuerunt Comparelti

l.

c.

et

Enmann

Bull. de

VAcad. de St.Petersbourg 1899 Dec, Olto Archiv f. lat. Lexikographie 12, 4900 p. 3) SORD eertum 1) Potest fuisse HONce. 2) Sacer sit (cf Feslus p. 518^).

409.
esse

. .

Tituli sacri et sacerdotum.

Leges templorum.

249

ait

Comparetti (cogilans de sordibus quas facere nefas in loco consecrato) ;

Gamurr. Huels. ..lARAS Comp.


post alios
tarius

3IASIAS Gamurr., ...lASIAS (fortasse ...SIASIASj Huels., 5) Ri^ffi. 6) LO... non nimis certiim. 7) [Z?]evam (=deiva7n) legendum esse putat Compar. (ut quadraintellegil Enmann; MAVE
4)

SORM

. .

liic ab ordine quem alibi tenuit aberraverit), supplens mave[/erf]. 8) Rl . 4970seq. Gam., Rl... vel RE... Hueis. 9) De kalaloribus cf infra 10) HAB... lOD Comp. Comp, 12) lumenta intellegi putant (cf. 11) Sic Gam. Huels.,
.

Otto Archiv
tatae, certae

f.

lat.

Lexikographie

tamen videntur.
(diu

11,

1900 p. 43S).

13) Litterae Pl
.

mire coar:

14)

TE

Rl

Gamurr.,

Huels.; dtias postremas litteras


15)

PE

esse fractas ait


legit

Comp., legens:
=

M ITE Rll m iterpe....


. .

O DIOV

interdiu)

ESTOD
. . .
:

Comp.,

OD lOVESTOD
:

(== iusto?)

Gamurr.

Totayn hanc partem sic legit, versus quarti lateris transponens,

Thur-

neysen mus. Rhen. 1900 p. 484:

QVOI HA|M ITERI


:

...

OD lOVESTOD VELOD NEQV


|

16)

Haec

litteris

minoribus scripta in angulo

lapidis.

4914 haec
bus, et ara quae

area*, intra hanc'


|

deQnitionem cipporum
|

clausa veri-

est inferius,

dedicata est ab
|

imp. Caesare Domitiano


[

Aug.^
I

Germanico ex voto suscepto,


|

quod diu erat neglectum nec

red]

ditum, incendiorum
arsit

arcendorum causa,
|

quando urbs per novem*


est,

dies

Neronianis temporibus.*
|

Hac lege dedicata


|

ne cui

liceat intra
]

hos terminos
aliudve

aedificium exstruere, manere,


serere,
|

nego[f]iari,
|

arborem ponere
sorti
k.
|

quid
faciat

et ut praetor',

cui
|

haec regio

obvenerit,
]

sacrum

aliusve quis magistratus


vitulo

Volcanalibus

Septembres
infra

omnibus annis
tam
s.
;
I

robeo
|

et verre^ r.*" ac precationibus


|

scrip-

aedi

k.

Sept.

ianist
|

dari
|

quae
consti-

quod imp. Caesar Domitianus


q
fieri.
I

Aug. Germanicus pont. max.

tuit

Roynae rep. saec. XFII, cum ad S. Andreae in Quirinali novae aedificationis 50837^ cf. Huelsen fundamenta iacerentur, cippus ex lapide Tiburtino (FI 826 Roem. Mitlh. 1894 p. 95: semel descripta). Similes lapides etiam in aliis urbis partibus fuisse videntur, certe unus eodem fere tenore inscriptus fuit saec. XFI

ineunte ad S. Petri fabricam adductus, alius saec.


circo

maximo (FI

30857^'^

cf.

Huelsen

l.

c).

1)

XFII videtur repertus esse in Hanc ipsam aream cippi* deecclesiam S. Andreae in
p.
bull.

finitam et in 7nedio

Quirinali fundamenta

aram repptrerunt domus iacerent,

a. 1888,
cf.

cum prope
2)

Lanciani

cum

tab. X,

Huetsen Roem. Mitth. 1891 p. 117.

eiusdem

tituli

exemplo descripto ad

S. Petri).


A.

comunale 1889

530 seq.

hancce traditur (hanc fuit in

3)

In eodem exemplo nomina Do-

mitiani erasa fuerunt.

4) Scilicet

cum

mox denuo
sacrum

erupit (Tac. ann. 1S, 40).


S. Petri.

exemplum descriptum ad
faciat

ad

^sexto die finis incendio factus^ esset,


5)

64.

6) et

hac eiusdem

tituli

7)

Cf.

supra N. 3616 not. 5.


vocabulo verre.

in exemplo descripto

S. Petri erat litaturum se sciat.

8) 9)

Pro

Ex-

emplum descriptum ad

S. Petri videtur desiisse in

incerta esse apparet (fortasse evanida in lapide).

10)

Quae sequuntur, Robeo? (Buecheier).

4915

extra hoc limen aliquid de sacro Romae (Fl S76 vidit Henzen).

Silvani efferre fas

non

est.

250

Caput XI.

4916
si

dlabitur^iy
| |

pro sanguine [bovis? X]


et pelle
;
|

et

corium';
|
|

holocaustum

XX
''.
|

caustum,

IIS

Pro sanguine agni Pro gallo holocausto X 12 "


|

XIS^;

si

holo|

pro sanguine

a.

XIII.

Pro corona a. IIII. Pro calidam in hominem a. II. Romae (Fl 820 semel descripta saec. XFI, a Cittadinio ut videtur). 1) Sup~ plevit Mommsen. 2) Corio, requirit idem. 3) Denarius unus et semis.

4)

Denarii duo

et

semuncia, scilicet denarii, id est hes (Momms.).

5) Cf. not. 4

Feriale Cumis repertum, pertinens

Ferialia. ad sacra Augusti tantum

Caesaris,

N. 408.

C.

dedimus supra

Fastos anni Romani,


I.

qui extant lapidi incisi,

composuit

Mommsen

L. J p. 298 seq., ed. 2 p. 210 seq.

cum

enarratione plenissima.

4917
19 XIII

Tituli sacri et sacerdotum.

Ferialia.

Inventaria sacra.

251

Capuae

rep.,

est

Meapoli (X 5792 vidit MommseJi,

Gesellschaft der Wiss. 1830 p. Siseq.).

cf.

Berichte der sachs.

1)

Dominorum

ferias intellege impe-

ratoris auctoritate constitutas,


2) f^ota

imperiales ferias dictas

cod. Just. 5, 42,

pro salute principis

d.

lan. concipi solita, cf. Plut. Cic.

cet.

[4].

Lu-

3)

dos Genialicios, fortasse Genio populi


insequenti recenset hemerologiiim
4)

Romani

faclos, sub
(cf.

Philocalianum
cf.

C.

I.

hoc ipso die 11 Febr. L. I ed. 2 p. 509).


p. 201.

et

Fidetur intellegi lustratio segetum,

Marquardt Staatsverw. IJP


(cf.

5)

Ex

juentione Casilini, lacus Avei-ni, paludis Acherusiae


spectasse
7)

Marquardt Staatsverw. IJJ^ p. 311. Lacus Avernus. 9) Dies postremus feriarum vindemialium (interpr. cod. Theod. 2,8,19). 10) Intellege: ad paludem Acherusiam (Plin. h. n. 5, 61 cet.). 11) 2:2 Nov. dies imperii Falentiniani
6) Cf.

ad Campaniam universam.

infra) coiligitur feriale hoc

Jn amphitheatro, Capuae puto.

8)

iunioris (fasti Hydat.

ad

a.

375, ap.

Momms.

chron. min. I p. 242).

12)

A. 587.
II

4919 templiim
cos.*
I

dedic.

L. Venuleio

Aprojniano
k.^ fuit.

II

L. Sergio

Paulo

k. Mart.,

qui di|es post bis VI

Constantinae (FJIJ 6979 vidit Delamare auclor accuratus).


2) I^st

1)

A. 168.

bissextum kalendas.

Cum anno

illo dies bissextilis accessisset,

in posterum

dies dedicationis celebrandus erat eius rei ratione habita

(Momms.).
Virtuti et n.*
|

4920

locum reli|giosum per in|solentiam di|rutum


|

Aug. repurga|tum reddidit


rius

C. Severius

Emeritus
1)

Bath (FII 4S cf.p. 506 vidit Huebner). (Momms.; cf. eiusdem Strafrecht p. 312

JSumini.

reg.'
2) Centurio regiona-

not. 1.

Inventaria sacra.
4921*
pite

synopsis.

lovis Victor

argenteus
|

in

kapitolio
in

habens in can.

co|ronam argenteam querqueam

folior.

XXX,

qua glandes

XV,
|

fe|rens in
[sptmir.?]

manu

dextra

XX

et

orbem argen|teum et Victoria' palmam ferentem coronam folior. XXXX, [m manu\ sinislra hastam arg.
|

tenens

in

4921^ nymphaeo

sub ins[cn/)]|tione [Mo]minis Longani.^


in

[/]tem
|

corona

summa [m]

circumitu
|

litterae

n.

XXXX
|

auro

inlumi|natae; hederae' distinguentes incoctiles^

n.

X. Scyphi dependentes
Statuae

auro inluminati n. VI.


n.

Cantharum auro inluminatum.


|

aereae

Silani aerei n. VI. Manualia' n. VI. Cupido, marmoreae n. VI. Cirtae (Constantinae) rep., iam Parisiis, tabulae duae (FIII 6981/2 vidit fFilmanns). Tabulae quamvis diversis manibus scriptae sint, tamen ex eadem tynopsi videntur superesse. 1) Fictoria(m). 2) Longus vel Longanus aliquis donarium aliquod, de quo in praecedentibus mentio facta erat, videtur dedicavisse eique nomen suum inscripsisse. 3) Foliola punctorum loco in inscriptionibus saepe posita. 4) Aurum hederis illis incoctum significari fuisse coniecit Momms. 5) Mantelia in nymphaeo post lavationem manibus tergendis adhibita

VI

et

putat

Momms.

4922
.
.

Thyreu
|tudinem.
j

Thronos
:

bis fri
est sev
. .

.jlebit

no

Thyrsos

no

(tio

252
.
.

Caput XI.

[endo
I

Thorax

deri

Histos

dum ....
|.

....
I

Caneon
Carthagine

sp

noli tim

|ribus

qu

Cerauniu
vel aliquo

(FIU S. 42S0i vidit Schmidt). Res, quae videntur sacrae esse modo ad cultum pertinere, Graecis vocabulis enumerantur ex ordine lit-

terarum Graecarmn.

Sacerdotes publici populi Romani.

4923 lunoni'
nis LXIIII,
I

luniae C. Silani
|

f.

Torquatae''
1.

sacerdoti Vestali

an-

caelesti patronae,

Actius

Romae
1) Cf.

in mnseo Faticano^ incertum quo loco rep.

supra JS.SBiS. 5123.

2)

(FI S128 vidit Henzen). Eidem luniae Torquatae positus est titulus Si1S7.

Memoratur

in tilulis lihertorum

VI

20788. 20832 et a Tacito ann. 5, 69.


v.

4924
a sacris.

Praetextatae Crassi

fil.'

V.^

maximae

C. Iiilius Creticus
|

Romae

rep,

exeunte a. 1885,

cum

regio fori a radicibus

montis Palatini

ad sacram viam detegeretur, in atrio Vestae, una cum multis aliis similibus basibus (VI 52409 vidit Huelsen; Lanciani Notizie 4885 p. 448). 1) Filia ut videtur fuit M. Licinii Crassi Frugi consulis c. p, Chr. 64 et uxoris eius Sulpiciae Prae-

textatae (Tac.

hist. 4, 42).

f.

2)

Virgini Vestali.
v.

4925 Numisiae L.
cus
I

Maximillae

V. max.*,

C.

Helvidius Mysti-

devotus beneficiis eius.

Romae
p. 448).

rep.

1)

una cum 1S.4924 (VI 52411 Eidem VestaU maximae positus


Flavolae
|

vidit Huelsen;
est

Lanciani notizie 1885


titulus

anno 201

VI

2129.

4926
der
I

Terentiae
|

v.

V.

maximae
[

Cn. Statilius
j

Menan-

V.^ Cerdonis fictoris v. V. Cn. Statili alumnus. Romae rep. una cum N. 4924 (VI 52415 vidit Huelsen; Lanciani notizie 1885 Alii fictores virginum 1) Idem homo posuit titulum mutilum VI 52425. p. 449). Vestalium iique viri egregii sunt infra JS. 4956 et C. I. L. VI 2154 idemque ib. 52419 (= BulL. comunale 1884 p. S, 699), cf. infra not. adN. 4954, fictor virginum Vestalium
fictor v.

loci secundi infra

N. 4955.

Cf.

etiam N. 5514.
v.

4927
fl.

Terentiae

Fiavulae

V.

max., sorori,
|

Terentius Gentianjus
j

Dialis, V.
I

c, pr.

tut.,

cum Pomponia
rep.

Paetina uxore et

LoUiano Gen-

tian[o]

filio

frat[m].'

Romae, nescimus quo loco


1)

(VI 2144 saepius descripta

saec.

XVIXVIII).

fratribus Ligorius.

Ad eandem Terentiam Flavolam pertinent tituli supra N. 11SS, et VI 2150; ex hoc apparet eam Vestalem maximam fuisse a. 21S. Praeterea memoratur in actis tudorum saecularium anni 204, nondum virgo maxima sed maximae proxima
(Eph. ep. 8 p. 267 not. 2).

4928 Campiae Severinae


dicitiam senatus

v. V.

max. sanctissimae, cuius sinceram pu-

comprobatam aeterna laude publice cumulavit, Q. Vetu-

Tituli sacri et sacerdotum.

Virgines Vestales.

253

rius Callistralus

v.

e.'

suffragio

eius

factus

proc.

rat.

summ. privatarum

bibliothecarum Augusti n.% et procurator eius.

4929 Campiae Severinae


dalas trib.* coh.
1

v.

V. max., sanctissimae benignissimae, pro

conlatis in se beneflciis equestr. ord. item secundae militiae', Aemilius Par-

Aquitanicae petito eius ornatus.


11

(In laiere) dedicata IIII

idus Maias Sabino Rotnae rep.


a.

et

Venus[f]o cos.*
ruinis templi f^estae\
i. e.

1497

'^in

loco quo N. 4924 seq. (FI 2132. 2IS1 semel descriptae).

Hirschfeld Verw. 1 p. 190. iV. 2749 cet. 4) Tribunatu.

in foro
1)

Romano

eodein
2) Cf.

Vir egregius.

3) Cf.

Mommsen

Staatsr. III p.

S45

not. 4.

Supra

b)

A. 240.
v.

4930
dus
I

Flaviae L.

fil.

Publiciae

V. max.

sanctissimae piissimaeq.,
|
j

cuius sanctissimam et

religiosam

curam

sacr6r.,

sacerdotii laudabili admijnistratione operatur,


|

Vestae matris

comprobavit,
|

AemiHa

Rogatilla
c.

c.

quam per omnes granumen sanctissimae f.*, sororis fil., cum


| | |

Minucio Honorato Marcello


erga se
pietalem.
|

Aemiliano

p.^ fiHo suo,


id.

ob eximiam eius

(in latere dextro)

coV V

lul.

dd. nn. i[m/>. Phi-

lipfoy Aug.

II

et
I

[Thilip^poy Caes. cos.


v.

4931

FI. Publiciae
|

V. max.

sanctissimae ac religiosis|simae, quae


|

per omnes gradus


aeternos ignes
|

sacerdotii aput divina altaria

omnium deorum
|

et ad

diebus noctibusque pia mente


aetate pervenit,
|

rite

deserviens merito ad

hunc

locum cum
I

Bareius Zoticus

cum

Flavia

Verela-

cunda sua ob eximiam eius


tere sinisiro)

erga se benibolentiam praestantiamq. (in


I

dedicata pr. kal. Oct.

dd. nn. Valeriano Aug. IIII et

Gal-

lieno Aug. III coss."

4932
egregiam
merito
]

Flaviae L.

f.

Publiciae

religiosae
|

sanctitatis v. V. max.,
|

cuius

morum

disciplinam et
|

in

sacris peritissimam
|

operationem
|

res publica in dies


|

feliciter sentit,
|

Ulpius Verus et Aurel.


|

Titus

77 deputati'

ob eximiam eius erga se


|

benivolentiam
ac piissimae
|

g. p.'

4933
Apronius
patronae
|
|

FI. Publiciae

sanctissimae
loci

v. V.

max.,

T. FI.

fictor v. V.*

secundi,

dignissimae

ac praestantissi|mae

cum
rep.

suis.

Romae

una cum N. 4924 (FI 52414. 52416. 52415. 52418


seq.).

Lanciani Notizie 1885 p. 430

1)

Clarissima femina.

vidit Huelsen;

3) Collocata.

ad annum
suerunt.

247.

2)

Clarissimo puero.
Gratis (?) po-

4) Sic explevit
5)

Lancianius nomina imperatorum erasa , referens


6)

A. 2S7.

Cf supra N. 2669
1.

not. 1.

7)

8) Cf.

supra N. 4926 not. Publiciae


v.

4934
quae

FI.

V. max.,

merito sanctissimae ac piissi|mae,


|

rite et pervigili adminisjtratione


vijvit,

omnes gradus laude


|

cumulata sacra
futoro
|

sua venerata
perseveret,
|

ut saeculari aetate ministerio


|

adsit et in

(sic)

Q. Terentius Rufus et Caenia


|

Verissima parentes
|

Terentiae

Rufillae

v.

V.*,

cuius multi

temporis bonitatem

et

humanitatem eius

254
circa se
|

Caput XI.
in
[et]
I

brevi

senserunt.
. .

(in latere) dedica[?aj


.

dd. nn.

Vale[mno
Rufi.Ua haec,

Aug.]

.^

Gallien[o Aug.]

[cos.].

Romae oUm
cuvi eo

in aedibus privatis

(VI 215S

vidil Smetius).

1)

tempore sub Publicia sacra Festae curaret, post annos XL ipsa virgo maxima facta sacris Festae praesidebat (VI 2i43). 2) Periit aut II aut III aut titulus dedicatus fuit aut a. 2S4 aut 2SS aut 237. 1111

Eidem
4884 p.

virgini praeterea positi sunt

S, 699), hi

VI 52417 (=

titiili VI 2i34. 52419 (= Bull. comunale duo ab eodem Q. Veturio Memphio fictore virginum Vestalinm, Notizie 1885 p. 4S2, 8). Ad eandem pertinet tabella aenea VI 2147

=
|

XV 7126.
.4935
sibi

Coeliae Claudianae
|

v.

V.

maximae

a
|

diis electa (sic),


|

merito

talem antistitem
|

numen

Vestae reservare
|

voluit.

Coelia Nerviana

soror una
cula
I

cum
rep.

Pierio coniuge ac liberis

suis,

orantes ut per tot sae-

facere dii permittant.

Romae
(VI 2159

sub radice

montis Palatini e regione SS. Cosmae

et

Damiani

vidit Smetius).

4936 Coeliae Claudianae v. V. max., sanctissim. ac super omnes maximas religiosissimae, cuius sanctimonia a cunctis praedicatur. Nunc certe pertinet* esse te talem, cuius laudem numen quoque Vestae
retro

honoravit.

Fl. Eucharistus,

Septim. Epictetus
prim."

i.

p.^

Aur. Optatus sacerkal.

dotes sacrae u[r6]is^

de

(inlatere) dedicata

Mart. M. lunio
fictore v. V.'

Maximo II et Vettio Aquilino coss.', curanto Fl. Marciano Romae rep. a. 1497 una cum N. 4928. 4929 (VI 2157
1)

v. e.,

semel descripta).

Scr. apparet vel simile quid (Momms.).

2)

luvenis perfectissimus.

VI

3) ussis

traditur (sacerdotes sacrae urbis eidem virgini eodem anno posuerunt titulum
2156). Pro ministHs sacrorum Vestae hos sacerdotes habet
traditur; emendavil

Momms.

Momms.

5)

A. 286.
V.
|

4) d.

ex prim.

6)

Cf.

N. 4926 not.

1.

4937

Coeliae Claudianae

v.

max., sanctissimae religijosissimae ac

super om|nes piissimae,

cuius ope|ra
|

sacrorum gubernan[te Vesta matre


(*/c;
si-

maxi|matus sui
benig|nitatae
nistro)

XX'

conplebit,

Aurelius Fructosus clijens et canditatus


|

(sic)

eius probatus.

Sic

XX,

sic

XXX%

felicilerl

(in latere

Pergamiorum' XXX ^ sic flAN*. Romae 7'ep. in atrio Vestae a. 1883 (VI 52420
|

vidit Huelsen;
Cf.

tizie

1885

p.

4S5).

1)

Vicennalia.
cet.

3) Cf.

VI

10275. 10274. 10284

Lanciani No-

2) Triginta, sc. annos.

4)

supra N. 694, 4. Litterae incertae significationis, vix perti2156. 2158. 2140. 52421.
|

nent ad ea quae praecedunt.

Eidem

virgini positi sunt tituli

VI
|

4938
que
I

ob meritum

caslitatis
|

pudicitiae adq. in sacris

religionibus|

doctrinae mirabilis
|

C!

I ! ! ! !

e^

v.

V. max.,
|

pontifices vv. cc.%

promag. Macrinio
lunias
|

Sossiano*

v.

c, p. m." (in
|

latere dextro) dedicata

idus

divo loviano et Varroniano


rep.

conss.'*
vidit Huelsen;

Romae
p. 434).

una cum N.4924 (VI 52422

Lanciani Notizie 1885

1)

Nomen

virginis erasum, fortasse ideo quod sacris relictis ad Christi

fidem se convertit; Claudiae nomen ibi fuisse,

quam ex

sacerdote Vestali Christia-

nam factam

esse indicat Prudenlius perist. 2, 328, coniecit

Marucchi

(cf.

de Rossi

Titali sacri et sacerdotum.

Virgines Vestales. Reges sacrorum.

Salii.

256

Itull.

deW

Inst.

1884 p. 35).

2) f^iri elarissimi.
tilulis

3)

Eiusdem 7iominis
cet.

vir lem4)

poribus Diocletiani memoratur in


meritis? (Lanc).

Africanis Flll 608. S532

Pro

5)

J. 364.
pudicitiae,
|

4939

...

.... [confmejntis vitae,

castitatis,

iuxta le-

gem
I

iliviDitus

datam,

decreto pontificum.
quae praeeedunt
a.

Romae

rep. ibi ubi eae

4891 (FI 5S4ii vidit Huelsen ; Bar-

nabei JSotizie 4891 p. S52).

Titvlum Coeliae Concordiae virginis

f^estalis

maximae habes supra N.


|

4264.

4940
Romae

D. Licinius
rep.

D.

1.

Astragalus

sacerdos virginum
cf. p.

Vestalium.

ad viam Laiinam (VI 2430


C.
I

5295

vidit Gatti).

4941
L.
f.

Va
I

rex sacrorum, augur,


|

cura Manlia

Fadilia

regina sacrorum

patri karissimo.

Romae (VI 2125

servavit Sirmondus).
f.

4941*
I

Manlia L.

Fadilla

regina sacr., marito

optimo et

sibi.

Cassiam (FI 2124 servavit Fabrettius). AUi reges sacrorum populi Romani sunt supra N. 971. 1045.
Ib-ope

Romam ad viam
d.

4942

m.
I

L. Manlio L.

f.

Pal.

Severo regi sac|rorum\

fictori
|

pontificum p. R., IIlI|viro Bovillensi|um,


dulgentissimo
|

coUactanejo dulcissimo et

in-

erga se

fecit.

1)

ad lacum Albanum, iam Romae (XIF 2415 vidit Henzen). Rex sacrorum fortasse non Romae sed ibi ubi fuit quatluorvir BovHlis.
Castel Gandolfi

4943
[/fcwjm

V.

f.*
I

L. Appius
I

Sabini

lib.*

Cinnamus
|

[^cjtor ponti)-

2)

Romae, [sea?t;]ir Aug., sibi. Feronae (F 55S2 aliquoties descripta saec. XF. XFI). Appii Sabini sunt X1 1146 col. 5, 40; Dittenberger et Purgold
|

l)

Fivus

feeit.

Inschr. v.

Olympia

n. 5SS.

4944 mansiones*
nalium*
sua*
I
|

saliorum Palalinolrum a veteribus ob


|

armorum mag-

custodiam constitutas longa nimi[s]


|

aetate^

neglectas pecunia
1

reparaverunt pontifices Vestae


Vitrasii Praetextati' vv.
cc.

vv. cc."

promagisterio Plotii Acilii

Lucilli,

Romae rep. in ruderibus templi Marlis Ultoris in foro Avgusii (cf. lordan Top. I 2 p.447 not. 13), ibique extat sed imminuta (FI 2158 vidit Henzen, quae exeunte). 1) Curia saliorum, perienint adsumpta ex apographo facto saec.

XF
Ex

quam memorat
esse
,
.

Cic.

de div.

quae plerumque diciintur ancilia.

quod pecunia sua mansiones saliorum reparaverunt pontifices, Borghesius opp. 7, 582 collegit titulum exaratum esse post annum 582, quo Gratianus deorum reditus in fiscum eonvertit, non recte
aetate superest (restituit
4)

Mommsen).

1, 17,

50, diversa videtur fuisse.


3)

2)

Fideniur eadem
velus, ....

longanimitate

upographum

eo

ut videtur.

5)

Firi clarissimi.

6)

Lucillum

et

Praetextatum duobus annis

continuis promagistros fuisse statuit

Mommsen.
infra N. 5024.

Album suliorum Palatinorum habes

4945

C. Curtius

Ex
normi).

urbe
1)

Post. I.' Helenus i lupercus. ut videtur in Siciiiam allata (FI 52451 vidit Eiusdem Postumi Curtii liberta est XI 5528.
I

Roma

Mommsen

Pa-

256

Caput XI.

4946
desig.
I

L. Afilano* L.

f.

An. Provinciali
|

equo

p.

ornat.,

luperco
s.
r.'-^

Huic ordo statulam decrevit.

L. Afilanus Verecun|dus h. u.
1)

Affile in Latio
2)

(XIF S442

vidi).

ISomen ductum a vocabulo oppidi.

Honore usus sumptum

remisit.

4947

d.

m. In hoc tumulo iacet corpus

exanimis
|

Cc),

cuius spi-

ritus inter de|os receptus est; sic

enim meruit:
mensib.

M. Ulpius Maximus eques

Romanus, qui
eterna nota
sis

et

lupercus cucurrit, uius* loci* refrige|ras^ cuius fama in

est.
|

Qui

vix.
j

ann.
.

XL
|

III

dies

XXVIIII

e-

coniugi inconparabili

[sac]tissimo marito

meo, qui

vi|xit

mecum
bixit';

plus minus annos XVIII; in quo

nuUa querella abuit^ Cum


|

bixit,

ubi defunctus es
Refrigerans,

(sic),

male

bixi.^

P.
1)

Romae (VI %i&0


3)

vidit Henzen).

4)

Habui.

Huius.

2) Intellege:

hoc loco.

5)

Cum

vixit, (fortasse
est,

bene vocabulum quadratarii

culpa omissum) vixi, 6) ubi defunctus

male

vixi.

4948
legio
I

Q. Veturius Q.

f.

Pom. Pexsus
|

lupercus Fabianus' ex col|

Virtutis, trib.
f.,
|

mil. II, praefectus


(

fabrum.
f.

Fidustia L.
|

f.,

mater.

Raecia M.

soror.

Arbitratu Agriliae L.

materterae,

ex testamento,

HS

/4/?hk Nepete in Elruria (XI 3203 vidit Bormann),


t.

1) Alitis

[lupercu]s Fabianus
est

est in

urbano Notisie degli scavi 1899

p. 33, 6.

Lupercus Quinctialis vetut


et in
t,

supra N. i923. Magistros lupercorum habes supra N. I9M. 2676

Ocriculano Notizie

degU scavi 1898

p. 406.

4949
siura,
I

L. Licinio L.
publi<50
|

fil.

Quir.
|

Secundino

decurioni Cae|sarien|

equo
I

exornato

sacrisque hiper|calibus functo,

! I ! ! !

!!!!!

/.////' conjsobrino.

Caesareae (Cherchel) Mauretaniae (VIII 9406 vidit fVilmanns),


eius qui titulum posuit consulto deletum,

posita a matre VIII 9403.


in
t.

Una extat Alius eques Romanis ''sacris

1)

Nomen
est

basis gemella

eidem viro

lupercalibus functus^

item Caesariensi VIII S. 21063

= Eph.

ep. 3, 1011.

4950
1)

C.

Petronius C.

f.

harispex,

Crispinia' uatus.
vidit

Montepulciani in Etruria,

nunc Florentiae (XI 2383


Cf.

Bormann),

Mater indicatur more Etrusco.

supra N. 964 not.

3.

4951
Cyreneicae,

M'. Valerio M'.


|

f.
|

Quir. Saturnino

tribuno

mil. leg. III

harispici

maximo.
f.
|

4951*
cae,
I

M'. Valerio M'.

Quir. Basso

trib. mil. leg. ill

Cyrenei-

scrib. q.
|

VI primo,

harispici

maximo,
|

testamento

fieri

iussit sibi

suo' HSL m. n., arbitratu heredum. Prope Romam, VII mit. pass. ab urbe ad viam Nomentanam 2163 vidit Henzen). 1) Scilieet Valerio Satumino cui praecedit.
et fratri

rep.

(VI 2164.

Tituli sacri et sacerdotum.

Luperci. Haruspices.

267
Iq

4952
fr.

L. ViDuIIeius L.
io ag. p. XII.
rep. exlra

f.

Pom. Lucullus

arispex

ex sexaginta*.

p. VII,

Romae
1)

De

ordine haruspicum sexaginta

portam Salariam (VI S2439 vidit Gatti Nolizie 1890 p. 120). cf. Marquardt Staalsverw. III^ p.41S; Bormann

Jahreshefle des oesterr. arch. Inst. II 1899 p. 134.

4952^
pultur.
I

d.

m.

M. Oppi Placidi
|

har. prim.* de

LX,

cui

locum se-

ord. sauctissim. Lug.

dedit.

Lugduni (XIII 1821

vidit Hirschfeld).
f.

1)

Harutpicis primi.
|

4953
ann.

d.
|

m.

L. Sevi L.

Stellatina

Glementis

arispicis,

vix.

XXX,

ex ordine arispicum LX,


aedili,
|

curatori arcae* bis, Illlvir.


|

iure

dicundo, [tjtem

C. Sevius

Celsus

fratri

Tarquinicis rep. (XI 5382 vidit Bormann).

1)

optumo d. d. f. Arcam Bormann


|

p.

(Jahres-

hefte des oesterr. arch. Inst. II 1899 p. 15S) putat ordinis

karuspicum sexaginta,

qui sedem habuerit Tarquiniis.

4954

d.

m.
I
|

Cn.
fecit
cf. p.

luli
|

Picenlis mil. co.

XHII urb. 7 Terentiani,


pater tiUo piissimo.
|

arespici ordinato*,

Cn. lulius Theagenes

Romae (FI 2166


settioj.

529S saepius descripta

saec.

XFII

et

nuper a Tomas-

1)

In ordinem haruspicum recepto.


|

4955

L. Fonteius Flavianus
|

haruspex Augg.

CCS

pontifex, dictator
|

Alban., mag. publicus

haruspicum, ordini

Romae (FI 2161 vidit de Rossi). (haruspex Augusti est supra N. 14S8).

1)

haruspicum LX d. d. Haruspex Auguslorum ducenarius


| |

4956
iutoris
(

d.

m.
I

Cn.
(

luli

Cn.

fii.

Domati

Prisci
[

ex equo public,

ad-

haruspicum Romae (FI 2168

imperatoris,
(

pontificis

Albani.

vidit

Bormann).
f.
[

4957
publico
I

d.

m.

D. lunio D.

Quad.* Certo

sacerdoti et

aruspici

nepotes pientissimi.

Puteolis rep.
Gland.; cf.

(X 5681 vidit Mommsen). eam quae sequitur.


d.

1)

Errore fabrili ut videtur pro

4957*
publico
I

m.

D. lunio D.

f.

Clau.

Certo sacerdoti

et aruspici

ex genere sacerdo(tum creato, fratri pientissimo. In promunturio Miseni rep. (X 5680 semel descripta saec. XFIII).

4958

[L. Cajfatius L.

f.

Ste.' haruspe[a;],

fulguriator.
(

(Uiteris

Etrusds)

Cafates Lr. Lr.^ nests'vis trutnot frontac.


Pisauri (XI 6565 vidit Bormann).

1)

Stellatina

tribus

Tarquiniensium.

Fortasse hic haruspex oriundus fuit Tarquiniis, ubi inventa esse credebatur hari-

spidna

(Cic. de div. 2, 25, SO cet. cf. Bonnann Jahreshefte II p. 156 not.). 2) Lars appellabatur et ipse Cafatius et pater eius Etrusce. De titulo Etrusco post alios

dixit Deecke die etr. Bilinguen (etr.

Forschungen
[

u.

Studien S, 1885) p. 27 seq.


|

4959
cus
[

L. Veturius

Rufio

[ajvispex, extispicus,

[sacjerdos publi-

[e]t

privatus.

Iguvii (XI S824 vidit Bormann).


Dbssau, Inscriptiones Latinae
II.

17

258

Caput XI.

4960
S.
t. t.
1.
I

L. Valerius L.
Felicio frat.

1.
|

Auctus

avium inspex

blaesus,

a.

LVL

Asturicae (Astorga) in Hispania (II S078

cf.

p. 911 vidit Huebner).

fuit

4961 C. Norbanus Flacci* \. Quietus, pullarius*. Romae (Fl 2200 aliquoties descripta saec. XFII). 1) Fortasse a. p. Chr. 13. 2) Cf supra N. 2662 not. 1, item N. 1886. 1907.
|
\

is

qui consul

4962

Q. Servilius Q.

l.

Auctu[s]

victumarius* fecit

s\h[i]

et

Acaniae

Q. L Lepidae. Romae (VI 2201 N. 2137 not. 20. 2873;

vidit Henzen).

1)

Fictimarios inter milites habuimus supra


Orell.

alius est in

t.

Rhenano

24Si

= Brambach 4S5.
cos. III, p. p.,
|

4963
rent,
sint.^

[pontifici]

maximo
I

trib. potest. Xlll'\


|

coUeg. victimarior,, qui ipsi et sacerdotibus et

magistr. et senatui appa-

quod cum commodis eorum


Dedic. VI k. Maias
|

inpugnaretur, liberalitate eius restituta

Romae, nunc Urbini (VI 971 vidit Bormann). 1) Apparet titulum dedicatum fuisse Hadriano, qui solus cum tribunicia potestate esset XIII, eonsul fuit tertium. 3) Scilicet commoda. 2) A.129.

4964
sac.
I

[magistri]
^

quinq.
|

[collegi]

teib.
|

Rom.* qui

....

lov. epul.,

[p- ? *]

ius C. L. Salvius,

(sequuntur alia nomina libertino-

rum

novem).

Romae

rep. in foro

(VI 5696

vidit Henzen).

1)

Teibicinum Romanorum. -
de love epulone

2) lovis epulo, sacris publicis praesto

sunt? (sic

Bormann VI 50952;

praeterea ignoto cogitaverat Momms.). Alias inscriptiones ad collegium tibicinum qui sacris publicis praesto erant
pertinentes habes

VI

5877. 5877^.
et fidicinum

4965
Ti. lulius
c. d. d.^
1

collegio tibicinum

Romanorum,
|

qui

s.

p. p.
f.

s.',
|

Tyrannus
|

[]mmunis perpetuus
k.

et

[Ti. /]ulius

Tyrannus

h.

Dedicatum Romae in museo

praesto sunt.

2)

[f/]rso Serviano II, L. Fabio lust. cos.' (VI 2191 vidit Henzen). 1) Qui sacris publiei* Honoris causa dono dederunt. 3) ^ Mart. 102,

Mart.

Capitolino

4966
praestu
(sic)
|

dis

manibus

collegio
|

symphoniajcorum, qui
c. c.

sacris
|

pubH|cis

sunt,

quibus

senatus

c' permisit e

lege luha^ ex

Aug. ludorum causa. 4416 vidit Henzen). 1) Coire conad viam Appiam (VI 2195 vocari cogi (Momms.). 2) Cf. Suet. Aug.52; Mommsen Strafrecht p.876.
auctoritate

Romae

rep.

=
|

4967
cissi|mo b.

d.
|

m.
I

T. Aur. T.
[d.]

f.

Pomt.

Clito dec. coll.


et

fid.

R.S
filio

vixit

ann. VIII m.

IIII
f.

XXII, Aur. Nice|phorianu8

Filume|ne

dul-

m.

Romae

ut videtur rep., nunc Neapoli (VI 2192 vidil

Mommsen).

1)

DecU'

rialis collegii fidicinum

Romanorum.

Tituli sacri et sacerdotum.

Ministri sacrornm.

259

4968

M, lulius Victor

ex collegio li|ticinum cornicinum.


Orell. 4105).

liomae (Gudius 20S, 2 vidit;

4969 ....

apparitori
I
|

pontificum,

parmulario
|

__
[in]

Romae (FI 2196 temel

descripta saec. XFI).

honorem domus Augustae kalatores pontificum et flaminum. Romae in foro, epistylium marmore^im, cuius pars dextra prodiit anno 1899

a latere occidentali Regiae (Gatti Bull. comunale 1899 p. H6, JSotizie degli scavi 1899 p. 128), pars prior descripta est saec. XVI (FI 900 adnotat., cf. Huelsen Jahrb. Scholam kalatorum pontificum et flaminum eo loco des arch. Inst. 1889 p. 2S1). fuisse putat Hnelsen Roem. Mitth. 1899 p.262, arch. Anzeiger 1900 p. 8.

4971

kalatores pontificum et
|

flaminum:
|

P. Cornelius lalyssus,
|

D.

Valerius Alexander,
nelius Helius,
|

Ti. Claudius

Heronas,
|

T. Tettienus FelixS
|

L. Cor-

C. Asinius Hierax,
|

M. Annius Fidus,

L. lavolenus Phoe|

bus*,

.' App. Annius Falernus, Ti. Claudius D[?oftj]us, Romae rep, in foro prope templum Castoris (FI 2184^ = 5244S^ vidit Henzen).
. .
I

intuenti

Pars fuit basis a kalatoribus dedicatae Traiano anno 101 vel 102, cuius frons et latus 52443^). dextrum mullo antea prodierant item in foro Romano (FI 2184^ 1) Fortasse liberlus hic fuit Teltieni Sereni supra JS. 2118 (cf. iV, 5593 not. 1),

qui pontifex fuisse potest,

2)

hic sine

dtibio

libertus

L. lavoleni Prisci
1015),

(supra
fuit,

N. 1998
ficum
et

not. 4),

quem

pontificem fuisse constat (supra

iV.

kalatores legerentur ex libertis sacerdotum ipsorum.

mos enim

ut

3)

Reliqui kalatores ponti-

flaminum, non minus viginti quinque, perscripti erant in alio latere eiusdem Similis laterculus kalatorum pontificum et flaminum, eodem fere tempore (a. 102) lapidi incisus, eademque fere nomina continens, est FI 2185 Titulus Septimio Severo et luliae eius dedicatus a kalatoribus ponti51054.
lapidis (v. supra).

=
C.

ficum

est Bullett. arch.

comunale 1899
lib.

p. 252.

4972
f.

[C.

Qumcti]o Tr6gi*
f.;
|

Su

kalatori pontif.;

C. Quinctio
P.

Recepto

Quinctiae Urbanae;

C. Quinctio

Aucto;

Numisio

Marioni.
Puteolis rep., est Neapoli

(X 1726

vidit

Mommsen).
T. Quincti

1)

Familiae huius

nominis memoria servatur formula accusationis ronem de ling. Lat. 6, 92 (Momms.).

Trogi scelerati apud Var-

4973

L. lunius Silani
fr.

1.*
|

Paris dispes.,

calator augur.,

vixit

annos

XXXH.
pertinuit

In
I

p.XH,

in ag.

XH.

Romae (FI 2187


t.

vidit Henzen).
(cf.

1)

Patronus fortasse
p.

is

Silanus ad
n. 547).

quem

Canusinus IX 547

Prosopogr. imp. Rom. II

245

hb.* Epaphra calator XVvir. T. Statihus Corvini Romae, rep. in Esquiliis in sepulcro libertorum et servorum gentis Statiliae 1) Patronus videtur fuisse Taurus Statilius Corvinus (FI 5878 vidit Henzen).

4974

contul

a. 45.

4975
patronus.

Vinicio Coetaeo*

calat. Vllvir.

epul.*,

hberto optumo,
|

17*

260

Caput XI.
Fundis (X 6227 bis descripta saec. XFI). Alius kalator septemvirum est X 8588.

1)

Goctaeo alterum apographum.

2)

4976
studi6s6
I

Q. Caecili6
61oquentiae,
|

Fer6ci
|

k^ldt6ri sacerd6tii

Titialium Flavialium,
|

vixit
|

annis

XV

mense

diebus XXIIIl,
(in laiere dextro)

filio

optumo ac
OrestlUa

reverentissimo,

M. Gavius Charinus*.

Somno

filia

(Genius alatus dormienii similis faci inversae innixus).

(In latere

sinistro) Fatis Caecilius

Ferox

filius

(Fortuna pedem rotae imponens).

Romae (VI 2188 vidit Henzen). 1) Idrnn est VI iS81S. Calatorem Marcianum Antoninianum habuimus supra N. 2748.
infra N. SOSI.

'

Cf.

praeterea

4977 M.
Philargyri.
|

Valerius
f.

Messalla[e]
,

1.

Philarg.,

viat.

augur."

'' Thais
|

In

p. XII

in

agr.
|

p.

XX.
et

Prope
p. 2S7).

Romam
1)

rep. inter vias

Pincianam

Salariam (Gatti
72S,

bull.

com. 1887

Fortasse Messalla Corvinus consul

revi (Dio 49, 16).

a.

quem

co7istat fuisse

2)

Alius viator

augurum

est

supra N. 1899.
|

2)

augu-

3)

Defuncta.

4978
ann.
6,

D. Laelius Balbii

(sic)

Romae (VI 2194

vidit Henzen).
c.

V
1)

Satur viator
v.

VIP
is

epulon.
qui memoratur Tae.

Patronus fortasse

48; diversus consul a u.

748 (infra N. SOSO


|

131 not, S7).


|

Septem(virum).
|

4979
lib.
I

Valeriae

Donatae uxori
(

carissimae fecit
|

Ti. Claudius

Aug.

Lysimachus viator
Tibure

sodalium Augustalium
posterisque eorum.
|

el sibi posterisque suis

et

libertis et libertabus

(XIV

S647 vidi).
f.

4980
ficali,
I

Firviae C.

Primae;

Antiocho publico p. R.
|

Aemiliano* ponti-

Primus publicus Tusculanorum arcarius, vir, heres Primaes, f. c. Romae (VI 2307 vidit Henzen). 1) De duobus nominibus servorum publicorum cf. Momms. Sta atsr. P p. 309 not. 3.

4981

d.

m.
I

Hermeti Caejsenniano
|

publico poDJtificum Pia' Fo|rtu-

nata con[iugi b. m.

fecit.
cf.

Romae (VI 2S08


tific.

S2S06

bis vel ter descripta).

1) Possis

conicere pon-

Ulpia.

4983
posuit.

Felix publicus

Palfurianus*

augur.'',

Barbiae

coniugi suae

esse inter Pal. et Furianus.

Romae, postea Florentiae (VI 2S1S vidit Henzen). 2) Augurum.

]
|

1)

Punctum

traditur

4983
s.
f.,
1

dis

manibus
eorum.

Myrini Domitiani
|

publici a commen|taris XVvir.


et Hbertis

Arruntia Doliche
|

fecit

coniugi caris|simo

liberjtabusq.

suis posterisq.

Romae (VI 2S12

vidit Henzen).

4984
fet[ia?.J*
.

d.

m.
I

Apolaustus Modian[us]
\

publ. Vllvir. epulon.,


|

item
|

Apolaustus CIaudianu[s yuhl.]


. .
I

Vllvir. epulon.,
.
.

lustus Gavianus
.

pubL
m.
II

P. Volusius Renatu[s]
...[tiori,
.

Volusiae lustae matri'

.jsimae
j

omnium feminaru[wi] d. XXI ceterisque


.
.

univiriae,

que

v.

mec[Mm

an.]

.
|

posterisque eorum.

Titali sacri et sacerdotum.

Servi publici sacerdotibus attributi.

261

Romae (FI 2S18


et vel publ. et

aliquoties descripta saec. Xf^I).

apographa.

1) Publ.

f.

el vel publ. e.

2) Folusii hi

quomodo coniuncti

fuerint

cum duobus

Apolaustis

et lusto

qui praecedunt, non apparet.

4985
l'r.

d.

m.

Graphico publico Maeciano sodalium Titium,


I

Scribonia
lo

Syntyche coniugi karissimo


p. VII, in ag. p. XII.

fecit

et sibi et suis posterisque

eorum.

Florentiae, originis ut videtur urbanae (FI 3882 semel deseripta).

4986 Agathoni
Primilla
|

pubi.

Siliano a sacris

sodal. Augustal.,

Coelia

coniugi benejmerenti posuit.


rep.
d.
|

Romae

ad viam Appiam una eum N. 4995 (VI 2325


I

vidit Henzen).

4987
Abascantus

m.

Epigoni publ.
|

sodaHum

Flavialium,

Crescens et

collegae eius

b.

m.
4,

Romae prope
d.
si[toj
I

sepulcra Statiliorum rep, (Eph. epigr.


*
I

881 vidit Lancianius).


et sibi et
(sic)

m.

Savina Ti. Clau[rfto]


sacer[rfo?.]
|

Isidoro

One|

luliano

pubUco ex

Aureliano Antoniano

Veria[no]

et libertis hbertab. q. pos[fer.]

q.

eorum.
1)

Romae (FI 2324


erasum, nescimus cur,

vidit Henzen).

Nomen

ut videtur gentilicium Savinae

4989
rionis
|

d.

m.
I

Clodiae Eutychiae
|

Aiexander luUanus
| |

pubhcus cu|

maximi, coniugi suae


posuit.
|

de se benae maeritae

fecit,

titulum mar-

moreum

Hic

situs est.

Romae (VI 2525

vidit Henzen).

4990
LVIII,
1

diis

manibus
|

Fehci Cornehano
|

pubhco curionah,
|

vixit

annis

luha Cloe

coniugi
|

bene merenti

fecit.

4990* Fortunatus pubhcus


Fecit luha Cl6e.

Sulpijcianus curi6{nahs, vixit

annis

XXX.

Romae

rep.

(VI 2526. 2527


|

vidit Henzen).

4991
disia
I

Lali publici
|

sacerdotialis

cineribus locus.

Avonia Aphro-

merenli fecit. Romae, nunc Neapoli (VI 2332 vidit Mommsen).

coniugi bene

4992
Rustidn.
I

dis

manibus
|

Claudiae
|

Antoniae
Augusti,

hb.^ Lachne,

Philippus
|

publicus ab

sacrario

divi

coniugi carissimae

f^cit

et sibi.

Romae (VI 2529

vidit Detlefsen).
filiae.

1)

Liberta Claudia haec Lachne fuit

Antoniae, Claudii qui imperavit

4993
tunatae
|

d.

m.

s.
I

Successus pub.

Valerianus a
f.
|

sacrario, Annijae For-

coniugi suae carisjsimae b. m.


d.

vixit

annis

XXX.
|

4993*
Aug.,
I

m.

s.
I

Successus publ.
B. b.*

Valerianus aedi.

a sacrario divi

fecit sibi

se vivo.
vidit

Romae (VI 2350^^

Rormann).

1)

Bonis bene

(cf.

supra N, 4493 not.4).

262

Caput XI.

4994
Crispina
1.

diis

manibus
|

T. Flavi Aug.
|

1.

Onesimi
|

aeditui
et

templi
|
|

novi divi Aug.*,

Fir[mj]a Martilla

uxor piissima
descripta).

et sibi,

Flavia

Romae
Augusti
cf.

ut videtur

(VI S704 semel


p. SS,

1)

De templo novo

divi

Henzen Arv.
dis

4995
[e]t

manibus
in

Aug.

lib.

Bathyllus aeditus templi divi Aug.


|
|

divae Augustae

quod

est

in Palatium,
et

inmunis

et

honoratus.

Romae
(FI 422S

rep.

sepulcro

libertorum

servorum Liviae ad viam Appiam

vidit Henzen).

4996
ultoris,
I

d.

m.
I

T. Flavio
|

Aug

lib.
|

Liberali

aedituo
et
|

aed. Martis
fecit,
|

Ciaudia Exoche

coniugi

bene merenti

sibi

vixit

ann. LVll.

Romae (Fl 8709

vidit Smetius).

4997
rationib.
|

d.

m.
I

Abascanto Aug.
|

lib.

aedituo aedis Neptuni


|

quae
|

est

in circo Flamin.',

Flavius Ascanius et

Pallans Caes. n. ser.

adiutor a

patri piissimo fec.


vidil Smetius).

Romae (VI 8423

diis
|

1) Cf. Plin. h. n. S6, 26.

4998
lulia

(vir sacrificans
|

ad aram)

Manibus
annis

sacrum

Ti. Claudio

Acuto

aedituo aedis
Classica

Concordiae, qui vixit


|

LXXXXVI
|

sine ulla

offensa,

bene
|

merito erga

se,

et sibi libertis
|

libertabusque poste|

risque eorum.

Locus sepulchri continet


vidit Henzen).

per cippos dispositos iuger.


tutela

quattuor, et nubilare* locus habitationis

Romae (VI 2204


r. r. i,

1)

monimenti. Idem ut videtur quod nubilarium, Varro


|

4S, 3.

Colum.

/,

6 sub

fin.

4999
pillatii
I

diis propitis
|

Claudia Ti.

f.

Quinta
[

C. Iuli6

Hym6to aedituo
| |

Didnae Plancianae,

paedag6go suo xat


sibi
|

md-rjyrjTfj, item
|

tutori a
|

puEpi-

ob redditam
frdtri
|

ab eo fidelissime
|

tutelam,

et C. Iiilio
f.,
|

tynchano

eius, et luliae Sporidi

raammae suae

iib.

liberta-

busq. poste. eor. Romae (VI 2240

vidit Henzen).

5000
Roma
5001
luliaes Aug.

C. Vibius
I

Polycarpus,

C. Vibius

Dorus.

||

Haius

Ti.

Claudi

Caesaris aedituus

sine dubio

de aede lovis porticus Octaviae. Senam Gallicam adlala (VI 8708


|

vidit

Mommsen).
||

Quintio
|

Augusti et
v.
a.

Augustae,
s.

aedituus Vestae.

Veneria
|

verna,

XVI,

h.

e.,

||

fratres.

Romae (VI S74S

vidit Henzen).

5002
b.

Doridi Asinii GalU,

aedituae a Diana,

Antiochus conser.

m.

f.

Romae, nunc Florentiae (VI 2209 vidit Henzen). Alios aedituos habes supra N. Si84. SS96. 5717. 4421.

Titull sacri et sacerdotum.

Aeditui. Sacerdotia

extema populi R.
de suo dat.

263

5003

Salviae

sacrariae
rep.

Xystus

Celore prope

Veronam

(T 5423

vidit

conserus (sic) Mommsen).

Sacerdotia quaedam externa a populo


5004
nus
I

Romano
|

recepta.

Sp. Turranius

L.

f.

Sp.

n.

L. pron. Fab.
|

Proculus Gelliai.

praef.

fabrum

II,

praif.

curatorum al/ei*

Tiberis^ praif. pro pr.


|

d. in

urbe La/inio,
|

pater patratus populi Laurentis' foederis

ex

libris

Sibuliinis percutiendi

cum

p. B.;

sacrorum principiorum
flam.
tr.
|

p.

R. Quirit.

nominis|que Latini,

quai apud Laurentis^ coluntur,


praif.
|

Dialis, flam.

Martial., salius praisul, augur, pont.;

cob. Gaitul.,

mil. leg. X.
|

Loc.
litlera

d.

d.

d.
q. d. lovis,

Pompeiis rep. in aede

est

Claudiana

Staatsr.

m
|

cf.

supra N. 21 i not.

2.

Neapoli (X 7S7 vidit Mommsen).


2) Cf.

p. lOSO not. 2.
/.

Hirschfeld Ferw. p. 135;

3) Cf.

C.

I.

L.

XIF p.

187 nol. 2

fin.

1) De Mommsen
/,

4)

e.

La-

vinii, cf. C.

L.

XIF p.

186.

5005
ara huic
vavit
I

Q. Manlius

Pliilumenus
|

sacerd. Laur.
|

Lavin., sigillum
|

cum

arae superposuit
|

et scriptur. eius

vetustat. corrup.

reno-

voto suscept.

L. d. d. d.
vidit

Laude Pompeia (Lodi) (V 65S7

Mommsen).
|

5006
col.

T. Vennonio T.
|

f.

Stell.*

Aebutiano patrono
ex

et

municipi

Aug. [r]aur.%
I

eq. R. eq. p.',


L.,
|

iud.

V dec*

selecto, cur. r. p.
|

Alb.

Pompeianorum, L.
|

pontif. eiusde sacerd.,

Munia Q.

f.

Cele-

rina uxor

marito karissimo.

Prope

scriptit saec.

Romam ad XIII lapidem viae Flaminiae (FI 165S. XI 5940 XFI Lipsius). 1) Stellatina tribus coloniae Taurinensis.
Taurinorum
(Laur. tradiiur

solus de-

loniae Augustae

publico.

pontifices

4) ludici ex quinque decuriis. Laurentinm Lavinatium habes supra N. 1592. 1886. 2741.

pro Taur.). 3) Equiti Romano equo 6) Alios 5) Laurenti Lavinati.

2) Co-

5007 Poraponiae
Quintianus
rarissimae.
|

C.

f.

Drusillae
|

M. Numisius
|

M.

f.

M.

n.
|

Cor.

Laurens Lavinas*,
L. d. d. d.

flamen Floralis,

patronus munic,

coiugi

Lesinae, ubi fuit

Teanum Apulum (IX 70S

vidit Dressel).

1)

Alios Lau1147. 1429.

rentes Lavinates habes supra N. 1552. 15S8. 1568. 1571. 1899.


4451. 1455. 26S0. 1886. 2748.

Cf etiam N.

5008 XXXIIX m.
b.

d.

m. Olympo Laurentium Lavinatium


Syntrophus
|

arcario, q. vix.

ann.

VII,

collega et

duo Noni Proculus

et Lixitana

m. fecer. Romae (Fl 2197

vidit Marinius).

5009
Albani',
|

dis

man.
]

C.

Noni C.

f.

Ursi
|

sacerdolis Cabesis
|

montis

curionis.

C.

Nonius lustinus

alumno dulcissimo.

Vix. ann.

LI

m. XI d. XIII. Romae (Fl 2174

vidit Henzen).

1)

Sacerdotes hi ita dicU ab oppido quo-

264

Caput XI.
vettusio,

dam
bull.

cuius incolae memorantur apud Dionys. Hal. ant.


4861 p. 206).

S, 61 et Plin, h.

n. 5, 64,

a quo oppido etiam Monte Cavi nomen accepit mons Albanus (Mommsen
Inst.

deir

Cf. C.

I.

L.

XIV 2228.
protome muliebris
Antistia

5010

protome
L. Antistius Cn.
salius Albanus*,
f.

virilis

Hor. Sarculo*

idem mag. saliorum

L.

1.

Plutia*

Rufus
meritis

].,

Anthus

1.,

imagines de suo fecerunt patrono et patronae pro

nes

eorum. Romae olim nunc Londinii (FI 2170 vidit Huebner). 1) Ad eosdem homipertinet etiam VI 2171. 2) Salius arcis Albanae est supra I\i. 2749.
|

5011 summae sanctimo[mae o]c plenae religionis, ... maximae ar[as ijlbanae', sanctissim[e ^aejntissime religiose
|
| |

erae

v,

V.

[de sa\cri]s
.

suis soUicitae,

men|[fg a]c disciplina uberius


vidit Henzen).

[Ao]aores sacerdo[fH]

Romae (VI 2172


reperitur
in
titulo

2410.

1)

Alia virgo (Vestalis)


Pontifices

maxima Albana

Bovillensi

XIV

Albani sunt supra N. 887.

4933. 4936, pontifex Albanus

minor N. 1543.
f.
|

5012
equo publ,,

d.

m.
I

M. Fabio C.
|

Sab. Praesenti

sacerdot. Caeninens.^
|

iudici ex
et
I

decur.^

aug.^

Ilvir.
|

i.

d.*

Hic

rei p.

suae
J

HSCCCC
L

leg.''

ad schol. exornandam
ter descripta saec.

HSC.

Q. Fabius

Mantuae (V 4039
nenses habes supra

XV. XFI).

1)

Alios sacerdotes Caeni-

iV, 1740.

2744/3, infra N.30S4. [Sacerdos] Gaeniniensis a po[nfe'/?ci-

bus creatus] videtur esse

XI

5105.

genere [Berol. 1867] p. 40


4)

seq.

Duoviro iure dicundo.

Cf.

2) ludici

fVilmanns de sacerdotiorum p. p. R. quodam ex quinque decuriis. 3) Auguri.

5)

Legavit.
quaest., patrono]

5013
sium
I

\tr. p]\.

[?]

cand[rf,,
|

in Italia
|

VolsinienItalicens. in
|

patriae suae, item Ferent.


praet, Etrur.
[

et

Tiburtium, item colon.


|

prov, Baelica,

XV

populor.*,

sacerdoti Caeninensium,
praef. eq,
|

M.

Helvius M.

f,

Clemens Arnen|sis domo Carthagine,


praesidi^ sanctiss. et rarissimo.
|

alae

primae

Cannanefatum,
Callisto,
I

Cura agente L. Aconio

trib.

mil. leg. XIIII

Gem.

Sev.

Volsimis (XI 2699 saepius descripta saec.


vidit partis ectypum).

prima Cannenefatium

et

supra N. 1429. 2) Pannoniae superioris, ubi et ala legio quartadecima Gemina tunc videntur castra habuitte,
1) Cf.
f.

XVI

et

rursus saec. XIX,

Bormann

5014
R.^
I

L. Pacideio L.

L. nep. L. pron.
pat,
|

Ter. Carpiano*,

spl.

eq.

munito sacerd, Lanvin.',


|

mun,

Caiat,,

item

coi.

AlHfanor., pat.
|

et curat. r. p.

Atinat., item Saepinatium,


| |

pat,

Teanensium Apulum,

Do-

mitia Galatia uxor et

Pacideii Marcia

c. f.* et

Car|piani sen. et iun.

fili.

Limatolae prope Caiatiam (Cajazzo) Campaniae, iam Neapoli (X 4390 vidit

Mommsen).

1)

Idem fortasse Carpianus patri posuit titulum

dido equiti Romano.


4) Clarissima femina.

X 4606.
L.

2)

Splen492.

3)

Sacerdotio Lan(u)vinorum.

Cf. C.

I.

XIV p.

5015

C. Sallio C.

f.

Quir. Proculo*

splendidissimo viro,
|

patrono

Tituli sacri et sacerdotum.

Sacerdotia origine extema populi R.

265

Aveiatium
qq.,

VeslJDorum, sacerdoti et
| |

pontifici [I]aDiviDo
.

immuJDi, ilerum

summo
5015*

magistro Septaquis,
f.
|

spleD|[rfirf.]

C. Sallio C.

Quir. Proculo

sacerdoti LaDuviJDorum inmuDi,


|

pon|tifici,

patrono
|

civi|tatis

Amiteroinorum,
|

iterum qq.,

summo
|

magistro

Septaquis,

ob merila et amorem
illa

eius vicani Forulani

patroDo bene
loco dicio
1)

merenti.
In Sabinis rep.,

ad

S. FtctoTnni,

ubi fuit

Amitemum, haec

Civita Tomassa, ubi fuit vicus Foruli (IX 4207. 4599 hanc vidit Dressel).

Eius-

dem

viri est

IX 4306; ad

filium eius perlinuit


f.

IX 4208.
|

5016
dent.,
I

C. Valerio C.

Pap.
|

Mariano

honores omnes
|

adepto Tri-

flamini

Rom.

et Aug.,
|

praef. quinq., augur.,


|

adlecto annon. leg.


|

III
I

Italic.*,

sodali sacror.
!

Tusculanor., iudici
|

selecto decur. trib.^


praef. fabr.,
|

de-

curioni Brixiae,
coloD.,
I

curatori rei p. Maut.,

equo publ.,
Cf.

patrono

publice.

Tridenti
2) Cf.

(V S056

vidit

Mommsen).

1)

Mommsen

C.

I.

L.

F p.SSI^.
pat.
|

Mommsen

Staatsr. III p. S36 not. 3.

5017
cul.
I

Q. ArruDlio
|

Q.

f.

Vol. lusto
|

q.,
|

aed., pat.
r.

col.,

muD.
Tus-

SaepiD., pat.
fanitali,

raun. Vicentin.,
|

pat. et cur.
|

p. Terevent.,

sacer.
|

ordo
[e]t
|

et

populus

ob insign. fidem industriam


gladiatori,
|

erga se

in civilib. officis

spleodor. muDeris

[orfw]o[c]ato flsci slat.


|

hereditati \

Boviani Undecimanorum in Samnio (IX 2S6S viderunt


1) Stationis

Mommsen

aliique).

hereditatium.
d.

5018
VI mes. XI

m.

Flaviae Vere praesule


I

sacerdot. TusculaDor.,

vix.

ann.

die[s]

.,

fecit

Fl

Ravennae, sed

Roma
|

sine dubio allata

(FI 2177

vidit

Bormann).
ad sacra
|

5019

L. Valerio

L.
|

f.

Pom.

luDiori eq. p.,


|

iurat.
|

Elr.,

accenso velato, poDt., q., aed., Ilvir., Arretii (XI 1848 vidit Bormann).

plebs urban.

L. d. d. d.

5020
nis
I

d.

m.
I

P. Aelio

Porciano

sacerdoti

Suciniano,
|

q. vix.

an-

XXIIII m. VII. Romae (FI 2178

cf. Bull.

comunale 1888
|

p.

508 tiuper

vidit Galti).

5021
inpendis

[P. ie/.

P]orcianus sacerd.

[Swcmjianus putei inven|[for]' suis

fecit.

5021*

[JI.]

AXXiog IIoQ-Aiavog
\

Yi^^Q^vg 2ovxivLavd)v
\

[djexovQlag
1082

STtoirjaev. yeQOvkoJv, cpQ^aQ [evlQerr^g^, idiaig daTtdvaig Romae, haec nunc extat Neapoli (FI 2179; Kaibel inscr. Gr. Sicil. qui vidii). 1) De hac re nihil praelerea comperium.

Ital. n.

5022
Gl.
I

d.

m.
I

Ti. Cl.
I

Domnioni*

SuciniaDo

archiDea|nisco,

fecit

laouaria suo
|

patri.

266
Romae (VI %i80
cf. p.

Caput XI. 350S


aliquoties descripta saec. XFI).
JS.

1)

Homo

eius-

dem

nominis, sed incertum an hic, supra


V.
f.
I

4810.

5023 Hymenaeus
Feronae

Ofilliae
|

Quintae

sacrorum, Ro|maniensi, C. lulius


|

contu|bernali.

(V

5416 vidit Mommsen).

Fasti sacerdotum populi Romani.

5024
[C.

Erucio

Claro]

M. Cornelio Cethego

cos.':
| |

Q. Tineius Rufus^ loco T. Hoeni Severi cos.^


Q. Tineius Sacerdos loco L. Anni Largi jQiaminis'.
|

M. Claudius Fronto Neocydes locO


T. Fundanius Vitrasius PoUio" loco

L. Satri Kari flaminis.


|

L. Rosci Aeliani flaminis.


|

T. Cornelius

Anneus Fuscus loco

L. Cossoni Eggi Marulli flaminis.


|

L. Hedius Rufus Lollianus Avitus loco

M.
|

Acili Vibi Faustini flaminis.

M. Sosius Laelianus Pontius Falco loco


T. Statilio Severo
|

L.
|

Anni Ravi^ exaugurati*.

L. Alfidio Herenniano cos.';


|

Q. Hedius Rufus Lo[llianus Genfmjnus*


.
.

loco Ponti Falco[njs].


|

[(3]uinti[i]io

[Maximo

Ser.

Calpurnio Scipione Orfito


aliis similibus

cos.^]:
\

Romae
Henzen).

rep.

una cum compluribus

fragmentis (Fl 1978 vidit

Superesse hoc fragmentum, ut reliqua simul reperta, ex albo saliorum

2) Cf.

Palatinorum demonstravit Borghesius opp. 4 p. SIO seq. (cf. not.S). 1) A. 170. supra N. 4058 not. 1. 3) Apparet salios Palatinos ex sacerdotio exiisse, cum aut consules fierent aut flamines. 4) Cf. N. 1112 not. 4. 5) Huic Ravo

8)

positus est titulus supra N. 1121,

quo

titulo,

cum Ravus

in eo appelletur salius

Palatinus, Borghesius usus est ut liunc laterculum saliis Palatinis attribueret.

6)

Cur Ravus exaugurari debuerit, nescimus.


9)

7)

A.171.

Supra N.114S.

A. 172.

5025
dius] Caesar

dec. XXVII.
|

fi]dlectus ad
|

numerum

ex

s.

c.
|

[Nero Claw-

Aug.

[/".]

Germanicus*,
cos.^
|

[Ti.]
c.

Claudio Caesare Aug. German.


[C.]'
|

V
j

[5ejr. Cornelio Orfito

p. R.

ann. DCCCIUI.
Silio
|

Rutilius G[a?cos.*,
|

ZJicus cooptatus^,
c.

.
|

[6rJalerio

Trachalo Ti. Catio


|

Ital.

p. R,

an.

DCCCXXI.
|

[T.]

Tettienus Serenus*
|

coopt.
|

[jjmp. Caes. [Domtcos.',


|

tianus]

Aug. Ger. XVI


I

Q. Volusius Saturninus

p.

R.

c.

an.
\\

DCCCXLIIII
perator,
p. R.
C.

(Sequuntur aliae cooptationes, usque ad annum p. Chr. 250).

dec. XXVIII.
I |

Adlectus ad

numerum

ex

s.
|

c.

T. Caesar Aug.

f.

im|

imp. Caesare Vespasiano Aug. HI

M. Cocceio Nerva

cos.',

an.

DCCCXXIIII.
|

(Deinde post multum spatium vacuum) LateranO


|

et Rufino cos."

super

numerum
'^
\

cooptatus ex
c.

s. c.

M. Aurelius AntOr
'K
\

ninus

Caes. destinatus [imp.]

p. R.
'*
|

a.

DCCCCXLVII[/7J
|

Imp.

[M. Opellius] Severus [Macrinus Aug.]

cooptatus

C. Rruttio Praesente T.

Titali sacri et eacerdotum.

Fasti sacerdotales.

267

Messio Extricato
finus cooptatus
|

11

cos.'\
|

p. R. c.
11

ann.

DCCCCLXX.
II

Q. Aradius
|

Ruann.

imp. Antonino

et

Sacerdote

cos.",

p. R.

c.

DCCCCLXXII.
Romae prodiii a. 1596, mox periit (FI 198i semel vel bis detcripla). Contineri hac tabula relaiiones de addiiis ad sacerdotium sodalium Augusialium locis vicetimo sepiimo et vicesimo octavo, ei cooptaiiones factas in utrumque illum locum, demonstravi eph. ep. 5 p. 74. 2) A. S1. 1) C/. supra N. 222 not. S. 3) Scilicet in locum Neronis, cum Galba successor eius iam antea inler sodales Augustales esset cooptatus (Suet. Galb. 8), cooptatus est Rutilius Gallicus, de quo cf. supra N. 1007. 6) Requiritur casus sextiis. 4) A. 68. 5) Cf. supra N. 2118. 7) A. 92 (cos. vocabulum videtur adiunciuvi fuisse ad prioris consulis nomen). 9) Cf supra N. 2S8 not. 3. 8) Aera Capitolina (cf. suprg N. 466 not. 4). 10) A. 71. 12) imp. vocabulum supplevi, cf. supra N. 446. 11) A. 197. 13) Hic quoque apparet adhibitam fuisse aeram Capitolinam. 14) Cf. supra

N 466.

15) A. 217.

\%) A. 219.

Ex
bus passuum ab urbis

actis fratrum Arvalium.


Porluensi, via olim dicta

Acta fratrum Arvalium marmori incisa, reperta partim quinque fere mili-

Romae porta

Campana,

cf.

infra

N. S048 not. 3 (hodie via della Magliana) in vinea quae fuit CeccarelUorum , ubi iucum deae Diae fuisse apparei, partim variis locis ipsius urbis Romae, quo aedificandi causa medio aevo allata erant, composuerunt primus Marinius atti e monumenti de' fratelli Arvali (Rom. 179S), deinde Henzenus 'Acia fratrum Arvalium quae supersunt' (Berol.1874, cum amplissimo commentario), C. I.L. FI p.460seq. n.2025 2118. Fragmenta quae post annum 1874 accesserunt, composuit Huelsen Eph. epigr. 8
[1892] p. 316 seq.,
1894 p. 67 seq.
241. 4S1.
C.
I.

L.

VI p. 3261 seq.
aciis

disposita fuerint, quaesiverunt Huelsen eph. ep.

Excerpta ex

3235832597. Quomodo acta in lapidibus 8 p. 541 seq., Hula arch. ep. Mitth. 17, fratrum Arvalium dedimus iam supra N. 229/250.
n.

Cooptationes fratrum. In magistri defuncti alius substitutus.

5026
lius] Cii.
[/".]

[isjdem cos.* pridie eidus Maias in regia^

[Cn. Corne|

Lentulus augur^ mag.', in locum L.


f.

[Aemili] PauUi*
|

Drusum
[L. Cal-

Caesarem
vit.
I

Ti.

Augusti n.

[fratrem] Arvalem cooptavit et ad sacra vocaf.',

[Adfueruat] Cn. Pompeius Q.

L. Domitius Ahenobarbus*,
|

purnius] Piso ponlif., [T.] Quinclius Crispinus

[VafenanMs]'"; per tabellas


f.,

cooptarunt
|

[imp. Caesar] Augustus, Ti. Cacsar Augusti

Germanicus
|

[Caesar

Ti. /.,]

Paullus Fabius

Maximus".
[Cn. Corneli]w?, Cn.
|

[Isdem consM?]i[6]us" XVIII k. lanuarias in regia^


f.

Lentulus augur,
et in
et]

mag., in locum Cn.


|

[Pompeii Q.

f.]

Pompeium
|

augurem
[cooptavit

locum imp."

[Caesaris] Augusli"
|

"

fratres Aryales
f.,

ad sacra vocavit.
|

[Adfuerunt Drusus] Caesar Ti.

L. Piso
tabfellas

pontifex, T. Quinctius
cooptavit
j

[Crispinus Valerianus], M. Cornutus;


f.]

per

[Ti. Caesar divi Aug.

Augustus.
,

tabulae marmoreae, quae coniinebat acia anni p. Chr. 14 pagina priore, fuii Romae olim in domo privata, sed ablaia sine dubio ex luco fratrum Arva-

Ex

268
lium (Fl 2023; Henzen
infra not. iS.
act. fratr.

Caput XI.

Arv. p. XXIX). 1) Significatur annus p. Chr. 14, ad cooptandos collegas fratres Arvales convenerunt in aede lovis Statoris, in aede divi luli, tum, certe inde ab a. 78, in aede Concordiae vel in pronao eius aedis (cf. Henzen comm. p. 1S1). 3) Consul fuit a. u. c. 740. 4) Magister, scilicet collegii fratrum Arvalium. 5) Cf. Prosop. imp. Rom. I p. 33 n. 269. 6) Cf. supra N. 166 seq. 7) Consul ut videtur a. 723 u. c, cf. Eph. ep. 8 p. 306. 319. 8) Is qui consul fuit a. 738 u. c, avus Neronis. 9) Consul a.7S9, cf. supra N.900. 10) Consul suff. a.7SS. 11) Cf supra N. 919. 12) ... eidus traditur. 13) In locum Augusti, defuncti d. 19 Aug.
cf.

2) Postea

a, p. Chr. 14, alius Arvalis cooptatus d. 13 Dec. 14) Nomen eius qui in locum Augusti cooptatus est, periit, vix casu, sed potius, ut coniecit Henzen, rasura antiqua, fortasse nomen fuit Cn. Calpumii Pisonis damnati a. p. Chr. 20, cf. supra N. 93 not. 4.

5027

isdem

cos.^ k. Mart.
|

in aede Concordiae, adstantibus fratri(sic)

bus Arvalibus, ex tabella imp.


cooptamus.

Caesaris Vespasiani Aug. missas


in

C. Sal-

vium Liberalem Nonium Basjsum^


In
collegio
|

locum

C. Matidi Patruini

demortui^
Vipstanus
Is-

adjfuerunt

L. Veratius Quadratus,

C.

Apronianus, L. Maecius

Postumus, C. Salvius Liberalis Nonius Bassus.


in cus (sic)

dem
obiit

cos.

mag."* C.
|

Saloni Matidi Patruiui,

locum

successit,

magisterium
cos.

eodem anno isdem


|

cos. k. Mart. P. Sallustius Blaesus*.

Isdem
optatus

id.

Mart.

in aede Concordiae
|

mag. P. Sallustius Blaesus, cocoUegi.

in

locum

C. Ma[fide]

Patruini,
\

fratrum Arvalium con|

vocavit f\dim[inemque^

nominavit]

L. Veratium Quadratum.

In coUegio
\

adfuerunt P. Sallustius Blasus

(sic),

L. Veratius Q[uadratus,

L. Maecius]
|

Postumus, C. lunius Mefitanus, A. lulius Quadratus,

[C. Salvius Liberalis]

Nonius Bassus.
tabula marmorea, quae fuit Romae in hortis privatis, est in museo Capi(FI 2036; Henzen act. Arv. p. CII). 1) Intelleguntur consules a. 78, quorum nomina praecedunt. 2) Cf. supra N. 1011. 3) Idem Patruinus magister fratrum Arvalium fuit eo ipso anno quo defunctus est, cf infra. 4) Magisterio. Mirum ita dici, quamquam iam defunctus erat Patruinus. 5) Eodem die quo Nonius Bassus cooptatus in locum Patruini, magister in locum Patruini factus est Sallustius Blaesus. 6) De flamine fratrum Arvalium cf. Henzen act. p. F.
tolino

Ex

5028
locum
[P.]
I

Isdem

cos.* IIII k.
|

Mart.

in

pronao aedis Concordiae, habita


,

sollemni prec[afone]

per M. Valerium Trebicium D[ec]ianum mag,


L.

in
\

Metili Nepotis

lulium Catum

ex

litteris

irap.

C[aesaris]

Traiani Hadriani Augusti

fratrem

Arvalem

cooptaverunt et ad sa[cr]a

vocaverunt,
Augusti,
I

ibique tabulae aperta[e sj]gno

[signatae quod] exprimit


|

kaput

\in quihus]

scriptum

[fuit]'.

imp. Caesar Traianus


[salutem.
|

[Hadrianus]
Me]li\i
|

Aug. h^d\trihus ilrwa/]ibus collegis suis


potis col|[/e^a]m

In locum P.

Ne-

nobis

me^

senten[?a coopto L.] lulium Catum.


|

[Ad]-

fuerunt in coliegi6 M. ^[alerius Jre6]icius Decianus


didus Caec[i7ms Simplex],
[lulianus, L. jfM/t]us
|

raag.,

Ti. lulius

Can-

Ti.

Iul[t]us

Candidus,

Ti. lulius

Alexander

Catus.

Tituli sacri et sacerdotum.

Ex

actis fratrum Arvalium.

269

Ea; tabula

marmorea, reperta

a.

1868/9

lucus fratrum Arvalium (FI 2078


1) Signifieantur consules anni 118,

= 32374;

in vinea Ceccarelliorum , ubi fuit

Henzen act. fratr. Arv. p. CLII). quorum nomina praecedunt.

Adleotio et Bubstitutio publiconun.

5029 Isdem cos. Nymphi Numisiani ad

k.

Febr. allectus Narcissus Annianus publicus loco


|

fratres Arvales.
(v.

Ex
vv. 14.

tabula quae continebat acta anni p. Chr. 57

infra N. S034) pag. II

1S (FI

mS;

Hensen

act.

Arv. p. CXIX).
L.
lulio Severo cos.
IIl

5030
\in

Severo,

idus Decembr.

iocum Ca]rpi publici Gorneliani promoti ad tabulas quae|storias trans(tic)

scribendas substitus

est Epictetus

Cuspianus pub1i|cus ex

litteris

M.

Fulvi Aproniani promagistri.

Ex
fr.

tabula, quae eontinebat acta anni 1SS, vv.62


p.

64

(f^I

2086; Henzen aet.

Arv.

CLXXI).

Calatores fratrum.

5031 listrat6 nomine


troitum

ibique

cum

aditi

essent fratres Arvales ^ Bittio Cal['petente^ ut ei


|

Bitti Thalli calatoris Bitti Proculi''

ob in-

redderetur,

quaerereturque an legitimi calatoris loco habendus

esset, qui [su6s]ti|[?ufMs

m numerum calator]vim
sacerdotis,

sine introitu fuerat, placuit:


[debere,
|

cum
licet

calator accessio
alius ca]lator

sit

semel ob introitum inferri

ab eodem sacerdote substitueretur.

Ex

tabula,

quae continebat acta anni 120

Faglieri Notizie degli scavi 1897 p. 518). 1) In lueo deae Diae, eum ludi circenses ederentur. De re ef. Mommsen Staatsr. I^ p. 544 not. 3 (P p. 5S9 not. 6).

(FI 2080. 52375 correctam a

Fulvius Gillo Bittius Proculus frater Arvalis memoratus in aetis inde ab anno 101 (v. infra N. S02S fin.), paullo ante defunetus, cum die 7 Febt" anni huius 120 alium in eius locum substitutum esse legamus (f^I 2080 v. 22).
2) Intellegitur Q.

Vota quotannis mense lanuario pro salute principis nuncupari


solita.

5032
tibi

... astu* [ea ita faxis,


esse

tum
\

tibi coUegii]

fratrum Arval [tum

nomine bove aurato voveo

futumm].
p.

luppiter
\

o.

m.

quae in verb[a
ast tu* ea ita

bove aurato vovi esse futur]\im, [quod]

hoc die vovi,

fa[xjs,
5

tum

tibi

donum] auri
|

XXV,

argenti p. IV' ex pecunia fratrum

[ir]valium

nomine eorum
o.

positum

iri

voveo.

luno regina!

quae in

verba lovi
tu ea
10

m. bove aurato vovi esse

futurum^ quod hoc


o.

die vovi, ast

ita faxis,

tum

tibi
|

colle[^]

fratrum Arvalium nomine bove aurata^

voveo esse futuru[m].


vovi esse futuru[m],
|

Minerval quae in verba lovi

m. bove aurato
fratrum Arva-

ast tu ea ita faxis,

tum

tibi
(sic).

collegii
\

lium n[omme]

bove aurata voveo esse furum


|

In eadem verba vovit

deae Diae, Saluti, divo Augusto.


16

Adfuerunt Paullus Fabius Persicus, Cn.


|

Domitius Abenobar[6usJ,

M. Furius Camillus.

A. d. VII idus lanuar.

270
Taurus
Statilius

Caput XI.
Corvinus promagister collegii fratru[m]

Arvalium DomiDC

in luco deae Diae


III

pro salute

C. Caesaris A[ug.]

Germanici vaccam, quam

non. lanuar. voverat, inmola[wrt].

Ex fragmentis tabulae marmoreae rep. a. 4868 in vinea Ceccarelliorum (Fl 2028; Henzen Arv. p. XLIseq.). Fidetur tabula pertinuisse ad acta anni 58 (cf. Henzen l. c). Principium periit. 1) Scr. ast tu (cf, not. 2). lovem precatur promagister fratrum Arvaliuvi. 2) Cf lordan krit. Beitrage zur Gesch. d. lat. Sprache p. 290 seq.; praeterea infra N. SOSO not. 32. 3) Simile quoddam donarium praeter

solitum bovem auratum lovi prornitti videtur in voto

quodam extraordinario
226;
ib.

facto

sub finem regni Claudii (VI 2034


n. 7).

cf.

Mommsen

eph. ep. 4 p.

7 p. 526

4) Cf.

Mommsen

eph. ep. 4 p. 22S.

35
III

5033
nonas
valium

L. Flavio Silva Nonio Basso,


lan.,
|

Asinio PoUione Verrucoso cos.'

magister C. Iiinius Tadius Mefitdnus collegi fratrum Arvota

n6mine

nuncupavit
|

pr6 salute

imp. Titi Ca6saris dfvi


et Ca6saris
|

f.

40 Vespasidni
f.

Aug. pontif. max., tribunic. potest., cos. VIII,


et luiiae

divf

Domitiani c6s. VII


in

Aug. Iiber6rumque e6rum victumis immolovi


II,

latis

Ca|pit6lio

qua6 superi6ris anni magister voverat persolvit^


II,
|

o.

m. boves mares

lunoni reginae vacc^s duas, Minervae vaccds


|

Saluti publicae vaccas II et in

proximum annum nuncup^vit, praeeunte

L.

Pompei6 Vopisco
|

C,

Arruntio Ca|telli6 Celere' in ea verba qu^e infra

scripta sunt:
45

luppiter o. m.,
trib. potest., p.
p.,
|

si

imp. Titus Ca^sar Vespdsianus Aug. pontif. max.,


f.

et Ca6sar dfvi
|

Domitianus, qu6s n6s sentimus dierit


a.

cere,

vfvent

domusque

eorum incolumis
|

d.

III

D6n. lan. qua6

proxima6

p. R. Q., rei p. p. R. Q.
si

[er]unt et

servaveris ex periculis,
50

qua sunt
j

[eruntve
|

eum diem, e6sque salv6s ante] eum diem, eventumquo


[ea ita faxsis,

que bonum

ita uti

nos sentimus dicere

[dederis, eosque in eo s?]atu


|

nunc sunt aut e6 meliore

servaveris, ast tu

tunc tibi no-

m]ine coUegi frcitrum Arvcilium bubus


[luno regina, quae in verha lovi

auj[raf?s //
o.

vovemus

esse

futur]um.

m. buhus

a]urcitis II

vovimus esse

futu|[rMm,

quod hodie vovimus, ast tu ea


collegi

ita faxsis,

tunc] tibi in

eadem

verba no|[mtne
futlirum.

fratrum Arvalium va^cis auratis II vovemus] esse

(Reliqua perierunt.)

Henzen
a.

a. 1699 ad viam Portuensem (VI 20S9 cf. 52565; Arv. p. CVII). 1) A. 81. 2) persolvit et paullo post et in prox. nuncupavit abundat; sdlicet duae eiusdem rei relationes confusae. Similis per-

Ex

tabula marmorea, rep.

act.

turbatio supra

JS.

229

v.

41 seq. (not. 1S).

3) Cf.

supra N. 261.
XIII],
\

5034

Imp. [Ca]6sare Domitiino Aug. Germ[antco

L. [y]ol[Msio]

Saturnino

[cos.y III [non. lanuar.],


|

in

Capitolio in

pro[nao lovis optimi maa;t]mi C. Salvius Liberalis


C. luli Silani] magistri fungebatur,
tulit:
]

frater Arval[is,

qui vice

ad collegium [/r]atrum Arvalium ret-

cum

di

immortales

propitiato

numine suo vota

orbis terra[rMmJ,

Tituli sacri et sacerdotum.

actis fratrum Arvalium.

27
GerAug.,

qua[ pr]o salute

irap.

Caesaris divi Vespasiani


et

f.

\)om\[tiani Aug.
et

mani]c\
totique
collegio

pontif.
|

maximi
solvere

Domitiae Aug. c[oniugis eius


t[rant,

Iulia]e
\

domui* eorum cupide suscepta


priora
et
felix

exaudieru]nt,
\

convenire
decrevit:
)

nova

n[uncupare].

Collegium
\[ota]
\

[OMJod bonum faustum


ut priora solverentu[r
e]t

salutarequ[e sit:
\

cu]m

contingeret

nova [susciperentur]
f.]
| \

pro salute et incolumitate

imp.

Ca[s]aris

divi

[Vespasiani

Domitiani

Aug,

Germanici pontif.
totique domui' eob.
f.*,

max.

et [)om\[tiae Aug.] coniug.


Iov[t
o.\

eius, et luliae Aug.,


|

rum,

m.

publica[e popu]\i

reginae b. m.^ lunoni Romani Quiri|tium b. f."


|

b.

f.*,

Minervae

Saluti

Eodem
|

die ibidem in area

C. Salvius [Itjberalis,

q[Mt

t;jice
|

magistri
vino,
b.
f.,

fungebatur,

ture
lovi o.

et

vino

in

igne in foculo fecit immolavitq.

mola cultroque"

m.
m.

b. m.',
f.;

lunoni reginae
aulicocta

b.

f.,

Minervae

Saluti publicae p. R. Q. b. in

exta
Sal-

reddidit.

Eodem
|

die ibidem

pronao lovis

o.

C.

vius Liberalis frater


stante collegio
|

Arvalis, qui vice luli Silani magistri fungeba|/]ur, ad-

[fratrum] Arvalium vota pro salute et incolumitate imp.


f.

Caesaris
|

[divi Yespasian]\
,

Domitiani Aug. Germanici pontif. max.,


p.,

trib.

pot.,
I

[censoris per]pelui
[totique
I

p.

et

Domitiae Aug.

coniugis eius, et luliae


|

Aug.,
[t;er6a]

d]omui eorum, nomine coUegi fratrum Arvalium, in haec


[Iuppi]ier
|

suscepit:

o.

m.I

si

imp. Caesar divi Vespasiani


trib,

f.

Domitia[ns Au]g. Germanicus


petuus, p. [p.,
sentio [dicere,
nu[ar.,
et

pontif.
|
|

maximus,
eius,

pot

censor per-

Domit]\a Aug.,

coniunx

et lulia Aug.,
erit a.
d.
III

quos nonas
et

me
la-

t;tt;]ent

domusq.

eorum incolumis
|

quae pro]x\mae p. R. Q.,

rei publicae p. R.

Q. erunt,

eum

diem, eos[que salvos s]ervaveris ex

periculis,
|

si

qua sunt eruntve ante


ast tu [ea

eum

[diem, eventu\mqne

bonum

ita,
|

uti

me

sentio dicere, dederis, eos-

[que in eo statu]
ita faxis,

quo nunc sunt,

aut eo meliore servaveris,

tu]m
|

tibi

nomine

coUegi fratrum Arvalium bo[e aurato voveo


!

ejsse futurura.

luno regina

Tabulae marmoreae, quae continebat acta anni 87, repertae in vinea Ceccarelliorum a. 18671870, principium (FI 206S ; Henzen act. Arv. p. CXFI), 3) Bovem marem, 4) bovem fe1) A. 87. 2) Scribi debuit totiusque domus.

minam,

5)

Cf.

Henzen

act. p.

95 seq.

Vota eztraordinaria.
5035
Q. Articuleio [Paeto],
Se[x. Att]io

Suburano

cos.*

VIII k.
|

Apr. in Capitoli[o pro salute

et redi]i\i

et victoria* irap.

Caesaris Nervae
|

Traiani Aug. Gerra. [vota nuncupaverunt fratre]s Arvales


25

in

haec verba,

quae

infr.

s.

s.

:
]

(1)

luppiter o. m.l te precaraur, qua[esMmt<s obtesta|

m]urque,

uti tu

imp. Caesarem divi Nervae

filium Nerva.
|

Traianum Aug.
(sie)
|

Germ., prin[ctpe]m parentemq. nostrura, pont. raax.

tribun. potest., p. p.,

quem nos

sentiraus

[rficere,

e]x

is

locis

provincisq.,

quas terras

272
marique
ci[a]s*
I

Caput XI.
adierit,

bene adque
ei,

feliciter

i[ncolumem redjucem victoremq.


est,

fa-

earumq. rerum
in eo statu,
|

quas nunc agit actur[Mswe


est,
|

bonum eventum]
conserv[es eumin

30 des,

adque

quo nunc

aut eo meliori

eum
coll.'

que reduce]m incolumem victoremq.

primo quoq. tempore


tibi

urbem Ro-

mam

sis[fas,

ast tu ea ita /acstjs,

tunc

nomine
(2)

fratrum Arva|

lium bove aurato vovimu[s esse futurum* verba lovi


f.

iu]no reginal quae in

o.

m. pro salute

et reditu

et

vi[c/om imp. Caesaris di]n Nervae

Nervae Traia|ni Aug. Germ., pr[t]ncipis parentisq. nostr[t, pont. max.^

35 trih. pot., p.] p.,

bovem
ita

(sic)

aurato vovimus

esse futurum'',

quod hodie
|

vovimus,
fratr.

astu [e]a

fa[css,

tunc

tib]i

in

eadem verba nomine


(3) divi

coll.

Arval.^
o.

bove aurat. vovim. esse futurum*.

Minerval [^^uae in

verba lovi
f.

m. pro sajlute et red.' et victoria imp. Caesaris

Nervae
trib.
|

Nervae Traiani Aug. Germ., principis parent.-|que nostri, pont. max.,


p. p.,
ita

pot.,

bovem
facsis,
\

(sic)

aurato''
tibi

vovimus esse futurum, quod hodie vovim.,

astu ea
40

tunc

in

eadem verba nomine


(4)
\

coll. fratr. Arval.

bo-

vem
I.

(sic)

[aurata]

vovim. esse futur.


et red.
et victoria]

lovis victor!

quae

in
f.

verba

0.

m.* [pro salute

imp. Caesaris divi Nervae


\

Nervae

Traiani Aug. Germ., ^[rincipis parentisque nostri, pont.]


p. p., bov. aur. vovim. esse futur.,

max., trib. pot.,


ea ita facsis,
[aur. vovim.
I.

tunc]
I

tibi

in
\

quod ho[die vovitnus, astu eadem verba nomine coU. fratr. Arval. bov.
(5) Salus rei pub.
p.

esse futur.].

R. Quiritiuml
|

quae in verba
f.

o.

45

m. p[ro

sal. et i]lu

et red.' et victor. imp.

Caesaris divi Nervae


|

Nervae
pot.,
facsis,

Traiani Aug. Germ., p[rm]cipis parentisq, nostri, pont. max.,


p. p., bov.

trib,
ita

aur. vovim.

esse futur.,

quod hodie vovim., astu ea

tunc
I

tibi in
|

esse futur.
victor.

eadem verba nomine coU. fratr. ArvaL bove aurata'' vov, quae in verba I. o. m,^ itu et red.'' et (6) Mars paterl
f.

imp, Caesaris divi Nervae

Nervae Traia|ni Aug. Germ., principis


|

parentisq. nostri, pont. max., trib, pot., p. p,, bov. aur. vovim. esse futur.,
50

quod hodie
fratr. Arval,

vov,, astu ea ita facsis,


|

tunc

tibi in

eadem verba nomine


(7)

coll.

tauro aurato vovim. esse futurum.

Mars Victorl quae


quae
in
f.

in verba
55
I.

I.

o.

m,* (eadem quae praecedunt).


et reditu et victor,

(8) Victorial

verba

0.

m. pro salute

imp, Caesaris divi Nervae

Nerjvae
p.

Traiani Aug. Germ., principis parentisq. nostri, pont. max.,


p., bov. aur. vovimus
|

trib. pot.,
ita

esse futur.,

quod hodie vovim., astu ea


|

facsis,

tunc

tibi

in

eadem verba nomine coU.


(9)

fratr.

Arval.

bovem
I.

(sic)

aur.

vovim. esse futur.


quae 'praecedunt).
65 praecedunt).

Fortuna redux!

quae

in

verba
I.

o.

m. (eadem
re-

(10) Vesta mater! quae in verba

o.

m. (eadem quae
sal, et

(11)

Neptune paterl quae


f.

in

verba

I.

o.

m.* pro
|

ditu et victor. imp. Caesar, divi Nervae

Nervae Trai. Aug.

Germ., princ.

parentisq. n., pont. max., trib. pot., p. p., bov. aur. vov. esse futur.,

quod
Arv.'
|

hodie vov.,

*ita

facsis,

tunc

tibi

in

eadem verba nom. coU.

fratr.

tauro aur. vov. esse futur.

(12) Hercules victorl

quae in verba

I.

o.

Tituli sacri et sacerdotum.

Ex

actis fratrum Arvalium.

273
Traian.
bov.

m.

pro

sal.

et red.

et victor.

imp. Caesaris divi Nervae


n.,

f.

Nerva.

Aug. Germ., princip. parentisq.


aur. vov. esse futur.,
70

pont. max.,

trib.

pot.,

p. p.,

eadem

ver[6]a
coll. L.

quod hodie vov., astu ea ita facsis, tunc tibi in nomine coll. fratr. Arv. tauris" aur. vov. esse futur."
Maecius Postumus, L. lulius
|

Adfuer. in

Marinus Caecilius Simplex",

P. Salvius Liberalis Nonius Bassus", Ti. Catius Caesius Fronto, C. Caeciliu[s]


I

Slrabo, Q. Fulvius Gillo Bittius Proculus."

Ex fragmentis
(FI 2074; Henzen
a.

tahulae

marmoreae

rep. in vinea Ceccarelliorum a. 1867

401 fuit cum cum Suburano eo

Arv. p. CXLseq.). i) Q. Articuleius Paetus consul ord. Traiano consule quartum, deinde, ut ex hac actorum loco apparet,
act.

4870

qui fuit consul iierum ord.

a. 104.

peditionem Traiani Dacicam priorem.


p. 226.

5)

Cf

iV.

S052

not.

8) lovi opit7no

maximo.

scribi debuit tauro.

valibus
13)

12) Similiter duodecim diis anno 215 propter victoriam Germanicam Caracallae (supra

1.

2.

6)

3)

Collegii.

2)

Spectant haec ad ex-

4) Cf.

Mommsen

Collegii fratrum Arvalium.

9)

Excidit pro.

10)

Exddit astu. immolatum est a

eph. ep. 4

7)

Reditu.

11)

Fortasse

fratribus AriV.

Cf supra N.

1026.

14)

Cf supra N. S027

not. 2.

4S1

fin.).

\b)

Cf supra N.S051

not. 2.

Saora deae Diae quotannis mense Maio oelebrari

solita.

5036

Isdem
|

cos. Vll idus lanuar.S

in

pronao aedis Concordiae*


|

fratres Arvales
rati Quadrati.

sacrificium deae Diae indixerunt,

magisterio

II

L. Ve-

In

pronao
|

aedis

Concorjdiae
lautis velato

L. Veratius Quadratus

ma-

gister fratrum

Arvalium

manibus

capite sub divo columine'


|

contra orijentem deae Diae

cum

collegis sacrificium indixerunt:


sit
|

Quod
eius

bonum
totique

faustum

felix

fortunatum salutareque
et

imp. Caesari Domitiano


[

Aug. Germanico pontif. maxsimo

Domitiae
|

Augustae coniugi

domui eorum, populo Romano


|

Quiritibus

fratribusque Arvalia.

bus mihique,

sacrificium deae Diae

hoc anno
a.

erit
d.

d.

XVI

k.

lun.
|

domo,

a. d.

XIIII k. lunias in luco et domo,


in

XIII k. lun.

domo^

Adfuerunt

collegio L. Veratius Quadratus,

L. Maecius Postumus,

Q. Tillius Sassius.

Ex

tabula, quae conlinebat acta anni 91, reperta

Romae

in substructione ab-

sidis basilicae S. Petri

(VI 2068; Henzen act. Arv. p. CXXK). 1) Mense lanuario indici solebat sacrum deae Diae; cf Henzen act. Arv. p. S, item supra N. 229 v.SO. 2) A. S9 huius indictionis causa in Pantheum convenerant fratres Arvales (supra N. 229 v. SO), postea in aedem Concordiae vel in pronaum eius aedis. 3) Cf Huelsen Eph. ep. 8 p. 521; Leo Archiv f. lat. Lexikographie 10, 1898

p. 275 qui citat Plaut. Mostell. 765; sub diu columine.

4) 17. 19.

20 Mai. A. S9
v.

sacrificium deae Diae indictum est in 27. 29. 50. Mai. (supra N. 229
Alteris utris

S4. SS).

horum dierum

sacrificium celebrari solebat inde fere a

temporibus

Vespasiani ; antea etiam

aliis

diebus mensis Maii videtur celebratum esse (cf Hula

arch. ep. Mitth. aus Oesterr. IS p. 26;

fVissowa Realencyclopaedie

s.

v.

Arvales

Fratres [II p. 1475]).


Dbssau,
Inscriptiones Latinae II.

18

274
15

Caput XI.

5037
k. lun.*
I

C. Bellico Nalale in luco

Tebaniano,

C.

Ducenio Proculo
Silani,

cos.* XIIII

deae Diae magisterio C.


fratres

luli

curam agente
luli

C.
|

Nonio Basso Salvio Liberale',


cerunf*.
20

Arvales

deae Diae sacri|ficium


|

fe-

C.

Salvius Liberaiis,
in

qui vice magistri


piacu|lares

fuogebatur C.

Siet

lani,

ante

lucum

aram porcas
|

duas luco

coinquendi*

operis faciendi immolavit;


lavit.

deinde vaccam deae Diae lionorariam immo-

C. Salvius

Liberalis
P.

Nonius Bassus, L. Maecius Poslumus, A. luBlaesus,


epulati

lius

Quadratus,
|

Sallustius
sacrificio

Q. Tiilius
sunt,

Sassius

in

tetrastylo
et
|

consederun[?]
25 ronis
|

et

ex

sumtisq. praetextis

coet

spiceis vittalis

lucum deae Diae ad summotum^ escenderunt


|

per Salvium Liberalem Nonium Bassum, qui vice magistr[]


et

fungebatur,

Q. Tillium Sassium,

qui

vice flaminis
|

fungejbatur,

deae Diae agnam


et vino

opimam immolarunt, perfectoque


30

sacrificio

omnes ture

fecerunt.

Deinde coronis bus


I

injlatis

signisq.

unctis Q. Tillium Sassium

ex Saturnali|

primis ad Saturnalia secunda

annuum magistrum
|

fecer.,

item Ti.

lulium Celsum Marium Candidum flaminem; deinde


ciderunt,
35
ibiq.

in t[e/r]astylum des-

in triclinio

discumbentes
|

epulati sunt

ad magistrum C.
pactili

lulium Silanum;
rosacia

post epulas
|

ric[]niatus

soleatus

cum corona
et
1

summoto
mi[s]it,
I

sup[r]a carcares escidit et

signum quadrigis

desul-

toribus

praesidente L. Maecio Postumo; victores palmis et


|

coronis

argenteis honoravit^
40

Ead[e]m

die

Romae domo apud mag.

C.

lulium Silanum idem qui


|

\i]Q

luco cenarunt,
Tabulae marmoreae, quae conlinebat acta anni 87 (cf. supra N. S024) pagina (FI 2063; Henzen act. Arv. p. CXIX). 1) Consules suffecti a. p. Chr. 87, quo anno consules ordinarii fuerunt Domitianus XIII et L. Folusius Satuminus, quorum nomina magnis litteris in principio tabulae leguntur. 2) 49. Mai. Dies secundus sacri deae Diae (cf. N. S056 not.i); sacrificium diei primi (17.Mai.)
II V. 1S seq.

in actis huius anni non enarratur, ut plerumque in actis saeculi p. Chr. primi (ut

Aliam enarrationem eiusdem 48seq. Benzen p.22; lordan Ludi hi Henzen p.


4)
V.

etiam supra N. 250

v.

48seq.), quippe minoris momenti.


sacrificii,

3) Cf.

supra N. 4011. S027.

sed breviorem, dedimus supra N. 230

5) Cf.

krit. Beitr. z. Gesch. d, lat.

6)

Cf.

28.

7)

circenses

Sprache p. 282 seq. memorantur etiam infra N. S278.

5038

Cn. Cornelio Proculo, D. lunio ....

Palatio in aede

Divorum' per
\

Ti.

XVI k. lun.* in [cos.] \ Licinium Cassium Cassianum pro[ma^.


\

fratres Arvales praetextati]

sacriflcium deae Diae ture vino fecerunt, ibiet

que discumbentes toralibus segmenta[/ts ture


patrimi et matrimi senatorum
lerunt
flli

vino

fecerunt;
at

pueri]

praetextati

cum

publicis

aram retu-

Calpurnianus, A. Larcius Lepidus Plarianus, Q. lunius


in

Mauricus.
Ti. lulius

Adfuerunt

coUegio T[i. Licinius Cassius Cassianus pro]\inag.,


Ti. lulius lulianus

Candidus Caecilius Simplex,


,
|

Alexander, L. Anto-

nius [4/6ms]

M. Valerius lunianus,

M. Fabius lulianus Heracleo

Optatianus, L. Digitius Bassus.

Tituli sacri et sacerdotum.

Ex

actis fratrum

Arvalium.

276

Isdem
Cassianus
quiendi]
\

cos. XIIII k.

[lunias]*

in luco deae Diae Ti. Licinius Cassius

promag. ad aram immolavit porcas


et operis faciundi, ibique

pia [cu/am duas luci coin-

vaccam honorariam albam ad foculum


et

deae Diae immolavil (piura perienmi) [yerfectoque] sacrificio omnes [ture


vino fecerunt.

Deinde coronis

inlatis signisque unctis

ex Sat]uTnd\i-

bus prim[ts in Saturnalia secunda magistrum annuum fecerunt].


[Isdem] cos. [XIII k. lunias]
rit
|

a
|

frugium repetit
|

sacro facto

[discumbente]s aput M. Aeiium


.\

A[urelium Caesarem mag. eputati sunt] ...


I

promag. summot[o]
argenteis honoravit.

dro victores
i

palm[js

et

coronis

Ad-

fuerunt]

ius Candidus,

Ex

fragmentis tabulae marmoreae, quae eontinebat acta anni p. Chr. 14S, vario

tempore repertis prope Romam ad basilicam S. Laurentii (Eph. ep.8 p.SSiseq.). 2) Dies primus sacri deae Diae; 1) Par eonsulum suffectonim praeterea ignotum. 3) Plerumque die primo Arvales conveniebant in domum magistri; cf. N.S036 not.i.

cf.

Henzen

act.

Arv. p.

i1.

4)

Dies secundus sacri deae Diae;


lun.^
|

cf.

N. S037 not.2.

5039
arid.

[isdem

cos.

VI

kal.

in Palatio in] Divor.* per Alfenium


[luce ture et vino fecerunt, et] frug.

Avitianum' promag.
et virid,

fratr.

Arv. prima

contiger.* et panes laureatos et

deam Diam
|

[unguentavepraetextas

runt

et fratres Arv]a\.
|

cathedris

conseder. [p]raetextati

et ibi

deposuerunt
Sulpic. Pollio,
Fl.

[Alfenius Avitianus prom]ag., Catil. Severus, Statil. SiHanus,


Fl.

Archelaus,

Armenius
|

[Peregrinus],

us,
]

Alpinus.

Item post merid. a balneo cathedris consederunt, deinde


alba
|

[manibus lautis c]enatoria


epulati sunt;

sumser.

et

in

tricliniarib.

discubuer.
senator.

et
fili,

item pueri

[praetextati pat]rimi et matrimi,


et epulati sunt.
|

n. IIII in cathed[rijs

consederunt

[Fratres Arvales p]ost


t.

epula[s]

super toralibus segmentatis discubuer.


[scnafjorum
|

et

v.

f.^

et

per pueros
et co-

praetext.

filios

et public.
|

at

aram

pertul. et unguent.
rs.'

ronas

acceperunt

et

in

manteHs

[ungu]enta^

contigerunt.
(

Item
imp.

mensa secunda
lic." dixer.

bellarior. d[t]visa est, et sportulas acceper. sacerdotes


s. s.

Aug.* et ceteri sacerdotes q.

s.

et rosa soluta'"
|

diviser.

ibique fe-

Item

IIII kal.

Iunia[s]"

in luco deae Diae Alfenius Av[t]-

tianus
operis
sellis
|

promagister ad

faciund., ibi vacc. honor.

aram immol. porcil." piacul. I[/] luci coinq. et imm." et inde in tetraslylo revers. subreversus

consed.**,

deinde

ad aram

ext[as]

reddidit porcil[t]ares.
et

Item in circo in foculo arg. cespiti ornato


tetrastylo
|

extam vacc," redd."

in

reversus est

et

in codice

cavit et

praetextam deposuit et in
[

pap[t]lione suo reversus.

Promeridie

(sic)

autem

fratres Arvales praetextas

acceper.

et

in

tetrastylo

convenerum

et subsellis

consederunt et ca[w]e-

runt
I

se adfuisse et

sacrum

fecisse et porcilias piaculares epulati sunt et


|

sanguem.

Poslea inde praetextati


et

capite velato vittas

(sic)

spiceis coronati
|

lucum adscenderunt

per Alfenum Av[t]tianum promag. agnam 18

opimam

276
imm.
et

Caput XI.
hostiae

litationem

inspexer.;
reversi in

perfecto sacrif[jct]o

et vino fecerunt.
o[//]is" et ante

Deinde
in

aedem

in

omnes ture mensa sacrum fecerunt


|

aedem

cespite promag. et flam. sacr. fecer.;

item fo-

ras ad

aram

reversi thesauros dederunt, item flam. et promag. scyfos arg.


|

cum sumpuis

vino repletis ante osteum acerras^* ture et vino fecer. et


|

ante osteum restite[r.] et duo ad fruges pelendas

cum

publicos
ab''

(sic)

desci-

derunt et reversi dextra dederunt laeva receperunt, deinde


sibi redd.
|

alterutrum

et pubUc."* frug,

tradider.

Deinde

in

aedem
partiti

intraver. et oUas

precati sunt** et osteis apertis per clivum iacta|verunt",

deinde subsellis
sunt;
ibe

marmoreis consed.
lumemulia"*
6.'";
|

et

panes laureat. per public.

omn.

cum

rapinis acceperunt et deas unguentaverunt et aedes clusa


|

omnes foris exierunt; ibi sacerdotes clusi succincti hbeUis carmen descindentes tripodaverunt in verba haec:
enos Lases iuvate**!
|

acceptis

[e]nos Lases iuvatel

enos Lases iuvatel


neve luae rue

Marma
|

sins incurrere in pleoresl


[s]ns

neve lue rue Marmar

incurrere in pleorisl

neve lue rue Marmar sers incurrere in pleorisl


satur furere Mars limen
|

[sa/]i

sta

berber

satur fu fere Mars liraen saH sta berber

satur fu fere Mars limen

sa[/]i

s^f^a^'

berber.
j

[5m]unis

alternei advocapit conctos;


alternei advocapit conctos;
[concf]os.
|

Semunis

Simunis altern[ee]^ advocapit


enos Marmor iuvatol enos Marmor iuvato
I

enos

Mamor

iuvatol

triumpe triumpe triumpe trium|[pe fn]umpe.


Post tripodationem deinde signo dato
perunt.**

publici

introier.

et

libellos

rece-

Ex

tabula marmorea, sola inter has tabulas utrimque scripta

(cf. not. 20),

quae
Dies
qui

continebat acta anni 218, rep. anno 1778

cum fundamenta
S038
not. 5.

iacerentur secretarii basili-

cae S. Petri, extat ibidem in ambulacro (FI 2i04; Ifenzen act. p. CCIIseq.).

primus sacri deae Diae.


supra
J\. 5ff7,

2) Cf. iV.

1)

3)

Fortasse

filius eius
d.

ipse legalus

Arabiae

teste

titulo

Geraseno Zeitschr.

Palaestina-

Vereins 4893 p. 143, 4) Cf. Oldenberg de sacris fratr. Arval. [Berol. 187SJ p. 9seq. 5) Ture vino fecerunt. 6) Sic videtur supplendum esse collato fragmento sedis

incertae edito Eph. ep. 8 p.557; [pulm]enta antea suppleverat Henzen. 7) Non intellegitur (rursus? Marin.). 8) Sacerdotes hi imperatoris Augtisli praeterea ignoti;
cf.

Henzen comm.

11) Felicia.
p. 22.

p. 17.

9)

Qui supra

scripti sunt.

10)

Rosam

solulam.

12)

Dies secundus sacri deae Diae.

14) Immolavit.

18) otiis lapis.

Cf. not. 22.

15) Consedit.

13)

De

16)

Faccinam.

19)

Et acerras

ferentes.

20)

porciliis cf.

Henzen

17) Reddidit.

Scr. ad.

21)

^bli-

Tituli sacri et sacerdotum.

Ex

actis fratrum Arvaliom.

277

cis.

22)

De

ollis cullis

a fratribus Arvalibus
s. v.

cf.

Henzen

p.

SO; Marquardt Staats-

verw, IIP 436; ff^issowa Realencycl. runt legerat Marinius, minus recte.

Arvales fratres (11 p. 1476). 23) iac|ue24) Cf. Buecheler Archiv f. lat. Lexikogr. /,

1884 p. 109 qui citat Paulum Festi p. 120 M. (luma, genus herbae vel potius spinae), aliosque. 26) Carmen repetioi ut traditur incisum litteris rudibus, 25) Est.

nisi

quod vocabula, fere

sine ulla

verborum distinctione exarata, diremi, secu-

tus in hac re

(CIL. I p. 10), quem in plerisque sequuntur Buecheler carm. epigr. n. 1 et Lindsay Handbook of Latin inscriptions [London 1897J p. 23 seq.
(Alia, minus probabilia ut mihi videtur, temptaverunt alii, ut Birt Archiv
f.

Mommsenum

lat.

Lexikogr.
Lat.

11,

1898/1900 p. 149 seq.).

Partem kanc

lapidis delineaverunt Ritschl Prisc.

mon.

ep.

XXXf^l*; Huebner
krit.

ex. script. epigr. n. 1024.

etiam lordan

Beitrage p. 192 seq. 27) SAII SIA, 28) alternie lapis (cf. lordan Herm. 14, 1879 p. 634). 29) Reliqua perscripta in parte aversa tabulae omisi quippe nimis lacera. Sed vide acta anni 219 (JS. S040).

De

interpretatione egit

5040
apertis
laur."

[prejjcati'

sunt

cum
|

pultes conteger. et precati sunt et osteis deind. subsell.

per clivum iactaverunt,

marm. consed.
|

et

panes

per public.
foras exier.,

partiti sunt,
ibi

et deas

unguentaverunt,
libellis
libell.

et aed. clusa e.,

omn.

sacerdotes clusi succinct.,

acc,

carm.

dic.

tripodaver.^ deinde signo dato publ. introier. et

recep. et ante ia-

nuam

deae Diae adsteterunt et co|rona[s]


inferentibus
aras

derectas

per comm. citante*


sunt;
et

singulor.

contegerunt et deae

corona|tae

de

Saturnalibus primis* Flavium Arcbesilaum mag. creaverunt ibique


dixer.
|

felicia

et

desciderunt lucum.

Depositis praetextis cenatoria

alba

acc.

et in tetrastylo epulat[ij

sunt

morae

(sic)

pompae

in tetrastylum fercula

cum campanis
Deinde mag.

et

urnalibus mulsi singulorum tran|sierunt*.

Post epulas
|

sportulas accep. singul. praes. [X]


Ael.

ei

rosam

solut. acc. et felicia dixer. et

Secundinus latum* sumsit

[rjicioium;

superaccep.

coron. pactilem rosejam et super carceres adscendit et sign. quadrig. big.


desult." [mtjsit, praesid.'" [F]\. Archesilao
|

et

Saenio Donato ad cretam".

XIII k. lun."
I

in

domum

P. Aeli Secundini
|

mag.

fratr. Arval.

ad con-

summ.

sacriflc.

deae Diae convenerunt,

et epulati sunt,
|

et ture et vino
filis

fecerunt, ministrantib. puer. patrim. et matrim. senator.

qui supra,

fruges livatae
texjtatos

sunt, per calatoribus ministrantibus et per pueros praepublicis

cum

ad

aram retulerunt,

deinde

lampadibus incensis

pariter tUSC[an2c]as (reliqua deficiunt).

videtur esse pars actorum anni 219 (FI 2067;

adscriptum ad acta anni 90; Henzen act. Arv. p. CCFIII). 2) Laureatos 1) Pertinent haec ad sacra diei secundi; cf. ea quae praecedunt. 3) Carmen dicentes tripodaverunt (ipsum carmen non refertur). cf. iV. S059.
In tabula reperta in vinea Ceccarelliorum
a. 1868,

4) Sic lapis.

in Saturnalia secunda.

Emendare temptavit Mommsen ap, Henzenum 6) De his cf. Henzen p. 53.

denarios cenlenos (singul. praes. IC lapis).


gis, bigis, desultoribus (cf.
p. 58.

p.

53.

5)

Inteliege:

7)

Singuli praesentes

8) Latuni, intellege

N.30S0 not.64).

clavum.

9)

Quadri-

10) Praesidenlibus.

11) Cf.

Henzen

12) Dies tertius sacri deae Diae.

Cf.

eam quae

sequitur.

278
5041
vales
.*
I

Caput XI.
XIII kal. luD.* in

domum

Aeli Coerani' fratres Ar|

ad

coDsummandum sacrum
Sulpicius PoUio,
toralibus
|

deae Diae

convenerunl, ibique inter

ceDam Armenius Peregrinus


Silianus,

praet. et promag., Catilius Severus, Stati[i]ius

Aelius Coeranus,

Caesonius
fecerunt

Lucil[/]us''

dis-

cumbentes
pueris
libantes

segmentatis

ture

et
filis

vino

miuistraotibus
q.
s.*
|

patrimis

et

matrimis seoator.

pra[c]textati[s]

Fruges
lampa-

cum

calatoribus et public. ad

aram retulerunt.
diebus singulis
.

Deinde

dibus incensis
suas miserunt.

pariter tuscanicas contegerunt,

quas per kalatores domus

Hoc anno cenatum


et

est in

centenis, XVI,

XIV, XIII
pars
est

kal. lun.,

adclamaverunt:

ad acta anni 1SS: actorum anni 213 (FI 2086; Henzen Arv. CXCVI). 1) Omisi quae praecedit partem extremam relationis de sacris diei secundi. 2) 20. Mai. Dies tertius sacri deae Diae. 4) Cf. N. 1186. 5) Qui 3) Cf. supra N. 1138. supra. 6) Seqvuntur ea quae nos rettulimus supra N. 4S1.
In tabula rep. in vinea Ceccarelliorum anno 1868, adscriptum

Piacula.

5042

[quod
I
I

Cn. Corneliu]& Cn.

f.

Lentulus augur, mag. in lo-

cum
tustate

[factus, ad] fratres Arvales rettulit:


d.
e.
r.
f.

arborem
|

[m

luco d]e[ae]

Diae vetustate cecidisse, q.


in luco

p.,

d.
|

e.

r.

i.

c.':

[cum arbo]r ve-

deae Diae cecidisset,


[ligni]
|

ut

[m

luc]o ad sacrificium consu-

meretur, neve quid

exportaretur^.

eadam tabula marmorea semel descripta ex qua supra N. S026: pertinehat ad a. p. Chr. 14 (FI 2025; Henzen act. Arv. p. XXIX). 1) Quid de ea re fieri placeret, de ea re ita censuerunt. 2) Piaculo fortasse opus non fuit, cum arbor in ipso luco consumenda esset; praeierea numquam commemoratur arbor collapsa quae sacrificiis non sit expiata (Henzen p. 136).

Ex

5043
XVIII
k.

L. Flavio Silva Nonio Basso,


|

Asinio Pollione Verrucoso cos.*


et

Febr.

in luco

deae Diae
|

piaculum factum per calatorem

public<is eius sacerdoti,

quod arbor
|

a vetustate decidit expiandum, por-

cam

et

agnam opimam.
T. lunio Montano cos.^ k. Mais in
et publicos eius sicerd6ti
Iiico

L. Vettio PauIIo,

deae Diae
io-

piaculum

factum per calat6rem


|

ob ferrum

latum io aedem scrip[f]ur.

caussa^,
in

porcam

et

aguam opimam.
piaculum factum per

Isdem

cos. III idus Maias


|

luco

deae Diae

calatorem et publicos
et

eius sacerdoti

ob ferrum de aede elatum ^, porcam


81, reperta a. 1699 ante urbis

agnam opimam.
p. CFI).

Ex tabula quae continebat acta annorum 80. Romae portam Portuensem (VI 20S9; Henzen act.
narii anni 81.

2) Consules suffectos eodem anno piaculis quotannis mense plerumque Aprili vel Maio

1)

Consules ordi-

fuisse apparet. factis


cf.

3) J)e his

Henzen

p.

128

seq.,

item p. IX.

Tituli sacri et sacerdotum.

M.

actis fratrum Arralium.

279
k.

5044

[M'. Acilio Glabrione,

f//Jpio

Traiano

cos.*,

III

Maias
|

[fiaculum factum

in luco deae Diae per calatorem et publicos ob


II.
|

ferrum
[Isdem

tnjlatum* ut acta insculperentur magisteri P. Sallusti Blaesi


cos

piaculum factum in luco deae Diae per

ca] latorem et publicos

ob ferrum eiatum^ Ex tabula marmorea rep. a.1868 tn vinea Ceccarelliorum (Fl i067 v.6S teq.; Henzen act. Arv. p. CXXFIII). 1) A. 91. 2) Cf. N. 6043.

5045

Prisco* cos.

IIII idus

Sept., mag.'' C. luli


|

[5i7a]ni in

luco deae Diae, quod ramus ex arbore ilicina ob


|

[t;]etustatem deciderit,
|

piaculum factum est per calatorem et [p]ubIicos. Ex eadem tabula actorum anni 87 ex qua tupra N. SOSi (f^I 206Sb v.Siteq.; Henxen act. Arv. p. CXX). 2) Magitterio. 1) Consul suff. a. 87 praeterea ignotut.

5046
venerunt]
\

Isdem

c[os.]

in

aedem Conco[rrftae

fratres Arvales con|

ibique referen[/e

M.

Valerio Trebicio Deciano mag. ad]


\

collegas

de arbor[i6MS lauribus in luco deae Diae, quod]


essent,

a tempestatibus iper[ustae
in

placuit piaculo

fac]\lo

caedi.

Adfuerunt

co[llegio

M. Valerius
\

Trebicius Z)e]|cianus, Q. Fulvius Gillo [Bittius Proculus^,

Ti. lulius]
\

Can-

didus Marius Celsus,

Ti.
.

[lulius
in

Candidus,

P. Metilius]

Sabinus Nepos.

Isdem

cos. k

luco deae Diae piaculum factum [ob arbores


erant],
\

?aM]|rus caedendas,

quod tempestatibus perusta[e


|

porcis et agnis,

struibus fertisque per M. Valeri[Mm]


strantibus public[js].

Trebicium Decianu[i. mag.], mini-

Ex tabula quae continebat acta anni 105, reperta in vinea Ceccarelliorum 18671870 (FIi07Sa v.28teq.,- Henzen act. p. CXLFI). 1) Significantur contules a. lOS, quorum nomina praecedunt. 2) Cf. tupra N. 5051 not. 2.
a.

5047

L.

Tutilio Pontiano Gentiano

cos.*

VI

id.

Februar.,

in luco in fasti-

deae Diae Q. Licinius Nepos mag. operis inchuandi causa, quod


gio aedis deae Diae ficus

innata esset,

eruendam

et

aedem
|

reficijendam,

immolavit suovetaurilibus maioribus*;


feminas
II,

item ad aedem deae


||

Diae

boves

lano patri arietes

II,

lovi berbeces II altilaneos,

Marti arietes
|

altilaneos II, lunoni deae Diae oves II, sive deo sive deae oves II,

Vir-

ginibus
duos,
I

divis^

oves

II,

Famulis divis' verbeces duos,


sive

Laribus verbeces
in

Matri
|

Larum

oves duas,

deo

sive deae''

cuius tutela hic

lucus locusve

est oves II, Fonti verbeces II, Florae oves

II,

Vestae oves

11,

Vestae oves
II;

matri

oves II;

iten (tic)

Adolendae

Conmolandae
|

Deferundae

item ante Caesareum divis n.

XVP

verbec.

immolavit n. XVI.
|

M. Herennio Secundo M. Egnatio Postumo cos. III id. Mai.', in luco deae Diae Q. Licinius Nepos mag. operis perfecti causa, quod arboris
|

eruendae

et aedis refectae,

immolavit suovetaurilibus maioribus;

item ad

aedem deae Diae boves feminas II (deinde Adolendae Commolendae Deferundae oves
n.

reliqua quaetupra; infine); item


II;

item ante Caesareum divis

XVI verbeces immolavit XVI.

280

Caput XI.

quae continet acta anni 185, reperta a. 4699 una cum ea ex qua S045 (FI2099; Henzen act. p. CLXXXFI). 1) Consul suff. praeterea ignotus (ideo fortasse solus nominatus quod ex consulibus ordinariis anni 185, quorum nomitia praecedunt alter adhuc fasces retinebat). 2) De his sacrificiis 3) Cf. Henzen p. 143. ef. Henzen p. 145 seq. 4) Cf supra N.401S4018 5) Bivi sunt imperatores consecrati, eorumque sedecim anno 185, viginti annis 218
labula
,

Ex

desumpsimus

7V.

(FI 2104)

et

224 (infra N. S048) ab Arvalibus colebantur,


VII
Nov.*

cf.

Henzen

p. 148.

5048
lap.

id.

fratres Arval. in luc. d. D.'' via


|

Camp.^ apud

conv.'*

per C. Porc. Priscum

mag.

et

ibi
|

imm.',

quod
item
d.

vi

tem-

pestat., ictu fulmin. arbor. sacr. luci d. D.* attact.

arduer., ear. q. arbor.


|

eruendar.,

ferr.

[/"Jendendar.^ adolendar. commolendar.',


ara[s]

aliar.

re-

stituendar. causa operisq. inc[^]oandi,


ficiend.,
d.

temporal. sacr.

D.^

re|

eius rei causa lustr. miss.* suovetaurilib. maior.; item ante aed.
f.

D.^ b.

a.

iunct.*

n. II,

item

ad

ar.

tempor.*" dis
ult.

inf.

s.

s.":

lan.

patr. ariet. 11,

lovi verjbec. II,

Marti patri
|

ar.

n."

II,

sive

deo sive
div.
II,

deae verb.
verb. n. II,

II,

lun. d. D.* ov. n. II,

Virginib. div. ov. n. II,


II,
|

Fam.

Larib. verb. n. II,

Matr. Lar. ov. n.

Font. verb. n.
II,
|

Flor. ov. n. II,


s[fae]'^

Summan.
Severi

pat. verb, atros II,

Vestae Matri ov.

Ve-

deor. dear. q. ov. II, item Adolend. Coinq.*'' ov. II;


|

et ante Caesar. n.

Genio
bec.

d.

n.*^

Alexandri

Aug.

t.

a.',

item divis

XX"

ver-

XX.
IIII id.

Dec.
|

fratres

Arval.

in

luco

deae Diae

via

Campana^ apud
quod ab
earumq. arbo-

lap.

convener."

per C. Porc. Priscum mag.


|

et ibi immolav.,

ictu fulminis arbores luci

sacri d. D.^ attactae arduerint

rum

adolefactarum et coinquen|darum et^* in eo luco sacro aliae sint reet arae temporal.

positae

refectae,

ferri

effer.^^,
|

[^]uius
et

oper. perfecti
q.
s.'"'

causa lustrum
fuer.
P.

missum

suovetaurilib.

maioribus

cetera

Ad-

Ael. Secundinus,

T. Fl. Arc[^]esilaus,

M. Fab. Fortuna|tus, M.
Rotnae rep.

Saen. Donatus.

Fragmentum

tabulae quae continebat acta

anno 1S70 (FI 2107 ; Henzen act. Arv. p. CCXIII). 1) A. 224 (sequuntur nomina consulum ordinariorum anni 22S). 2) Deae Diae. 3) Fia Campana diverticulum fuit viae postea appellalae Portuensis, ad cuius quintum lapidem apparet 4) Convenerunt. 5) Immolavefuisse lucum deae Diae. Cf. Henzen p, XII. runt. 6) pendendar. traditur (hanc partem lapidis vidit solus Ursinus). Cf. Henzen 9) Boves feminas auro 8) Lustrum missum. 7) Cf. Henzen l. c. p. 142. 12) Arietes numero. iunctas. 11) Infra subscriptis, 10) Aras temporales. 14) Ado13) Ves eor. lapis. De Festa deorum dearumque cf. Henzen p. 147. lendae Coinquendae. 17) Cf. 16) Taurum auratum. 15) Domini nostri. N. 3047 not. 3. 19) Efferendi. 20) Quae supra. 18) Insere quod. Similia sacrificia piacularia enarrata erant in actis anni 218 (VI 2104) iis-

annorum

224. 22S,

que quorttm fragmentum a. 1899 repertum est (Notizie degli scavi 1899 p. 267), de his piaculis maioinbus Henzen comm, p. 140 seq.

Cf.

Titali sacri et sacerdotum.

actis fratrum

Arvalium.

281

Ijooa in amphitheatro adsignata fratribus Arvalibus.

5049
praef.
1.',
I

Loca adsignala
(sic)

in

anjphilhealro.'
|

L. Aelio Plautio

Lamia Q.

Pactumeio Frntone

cos.*,

acceptum ab Laberio Maximo procuratore


('c;

annonae^

L. Vennuleio

ApronanoV"*^ ag-? curatore Thyrso

fratribus Arvalibus maeniano 1' cun. XII gradib. marm. VIll: gradu
I

grad. VIIP ped. \Ey,2. ped.^XXXIIS>; graduj p. Vzz-XD, uno p. XXllS" et meniano ^c; summo^* II cun. VI" gradib. marm. IV, summo in ligneis tab. LIII" gradu I uno'* p. XXIIS"; et maeniano
| |

gradibus XP", gradul ped.

V =-/",
ped.

grad.

XI ped. VS =:--3*% f.ped.

LXIIIS ---'".

Summa
I

CXXVIIIIS ---'">.

Tabulae marmoreae, qnae conlinebat acta annorum 80. 81, cf. supra N. S05S, vv. 23 54(^132365 melius quam FI 20S9 cf. Huelsen bull. comunale i89i p.5l5; pleraque delineavit Huebner ex. scr. ep. n. 996). 1) Amphitheatrum Flavium, 2) Conquod dedicatum esse a Tito anno 80 docent et scriptores et nummi. sules fuerunt per partem anni 80, ut apparet ex his ipsis actis, ubi paullo post

recensentur consules ordinarii anni 81.


a.

3)

Procurator hic
(cf.

et

praefectus annonae

74 fuerat procurator ludaeae,

a.

s. V.).

4)

Consul

suff. a. 92.

7) Gradu primo, 8) gradu octavo, 9) pedes quinque, un6) Maeniano primo. ciat tres (^/12), semunciam ('/24), sicilicum ('/^s) (unciae unciaeque partes priore loco perseriptae sunt in alia tabula iuxta posita, neglectae ab omnibus editoribus, ante

85 praefectus Aegypti
5)

Prosopogr. Imp. Rom.

Libertus fortasse fuit eius qui praecedit.

Vaglierium
bull.

J\otizie degli scavi

1892

p. 269),

= pedes

S^/ie, sive

pedes

digitos

(digitus sexta decima pars pedis, cf. Frontin. de aq. 24).

Explicavit haee Huelsen

valibus

comunale l. c. p. 31S. 10) Fiunt pedes XLII semis. Jpparet fratribus Arnon tanlum in primo et octavo sed in unoquoque ex octo gradibus primi maeniani idem spatii pedum S digitorum S adsignatum esse; octies enim pedes S^/ie

efficiunt pedes 42^/2 (cf.

ap. Hulam arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 17 p. 70not.). uno ped. XXIIS) videntur repetita esse ex versu qui sequitur, 12) item suinmo vocabulum errore videtur hoc loco intrusum ex iis quae tequuntur. 13) Cuneo sexto (cuneum sextum maeniani secundi in eadem parte amphitheairi fuiste in qua maeniani primi cuneum duodecimum et maeniani summi

Bormann
I

11)

Haec verba (gradu

cf. not.16, probatum ivit Huelsen l.c. p.318). uno non intellegitur ; excidisse videtur spatium in singulis gradibus mae15) Pedes viginli semis (22*12 pedum spaniani secundi Arvalibus atlributum. 16) Tabulatione tium videtur Arvalibus assignatum esse in maeniano altero). 17) Gradu primo pedes quinquagesima tertia (cf. not. 15), gradibus undecim. S*^/48 quinque, uncias quattuor ftrientemj, semunciam, i. e. pedes S^/ii -\- ^ju digitos VI (cf. not. 9). 18) Gradu undecimo pedes quinque, S^/i6, sive pedes

tabutationem quinquagesimam tertiam,


14)

S*^/a8 S**/a8 -|- V'8 semissem uncias quinque, sicilicum, i. e. pedes 5"/i2 V''* digitos XV. 19) Fiunt pedes sexaginta tres, semis unciae 5'^/i6, sive pedes 65*^/i8 , i. e. pedes 63 dig. 1S*/%. quinque [deunxj, semunci, i. e. pedes 65"/i2 -|- V^* (Videtur in maeniano summo spatium Arvalibus attributum per singulos gradus

crevisse;

dicatur.)
dig. ISyz.

quantum
20)

id fuerit in

unoquoque graduum a secundo ad decimum, non


i.

in-

Summa

pedes 129, semis, unciae quinque, semuncia,

e.

pedes 129

ficiunt pedes
Cf. Huelsen

(Pedes 42^2 [cf not. 10j-\-22*/i [cf not.lSj-\- 63 dig. IS^/s [cf not. 19J ef128 dig. IS^/3 ; error igitur unius numeri aut fiic aut supra commissus.
i.

c.

p. 317.)

282

Caput XI.

Acta sacrorum saecularium celebratorum anno d. lun. 1-3.


5050
(90) Nocte insequenti' in
*)

u. c.

737

campo ad Tib[enm^
\

deis

Moeris^ imp. Caesar

Augustus immolavit agnas feminas IX]

(91) prodigivas'' Achivo ritu' eoest

deraq[Me ritu capras feminas IX, precatusque


(92) Moerael
uti

hoc modo]:
est,

vobis in

illeis libri[s'

scriptum

quarumque rerum
\

ergo quodque melius

siet p.

R. Quiritibus^^ vobis VIIII]


fiat:

(93) agnis femi-

nis et IX capris femi[n/s

sacrum

vos quaeso precorque uti imperium

maiestatemque^ p.

B..]
\

(94) Quiritium duelli

domique

^\y\xitis utique

semvictop.

per Latinum nomen^ tueamini,

incolumitatem sempiter]\- (95)


Quiritibus tribuatis,

nam

riam valetudine[m populo


Quiritium legionibusque^

Romano
\

faveatisque
p.

R.

p. R.]

(96) Quiritium

remque

populi R[owont

Quiritium salvam servetis, uti


(97) Quiritibus,

sitis]

volentes i^r[opitiae populo

Romano]
\

XVvirum

collegi[o'",

mihi domo familiae,


|

et uti

huius] sacri-

tici acceptrices sitis VIIII agnarum (98) feminarum et VIIII capraru[m feminarum propnjarum" inmolandarum; harum rerum ergo macte'* hac

agna femina
|

(99) inmolanda estote fitote \[olente]s propitiae p. R. Qui-

ritibus,

XVvirum coUegio,

mihi, domo, familiae.


|

(100) Ludique noctu, sacrificio [co] nfecto", sunt commissi in scaena quoi theatrum adiectum non fuit nullis positis (101) sedilibus'\ centumque et X [m]alronae, quibus denuntiatum erat XVvirorum verbis, sellister|

nia" habuerunt

(102) lunoni et Dianae duab[Ms]


Capitolio bovem m[o]rem
]

sellis positis.
|

(103) K. lun. in

lovi

optimo maximo* pro-

prium" inmolavit imp. Caesar Augustus, ibidem


pr[e]cati

(104) alterum M. Agrippa,

autem sunt

ita:
[

(105) luppiter optime maximel ut[t

t]\bi

in illeis libreis

scriptum

est,

quarumque^* rerum e[r^]o quodque melius


tibus, tibi

siet
fiat:

populo R.
|

(106) Quiri-

hoc bov[c] mare pulchro sacrum


j

te

quaeso precorque; ce-

ter[a M]ti supra.

(107) Ad atallam^' fuerunt C[ae]sar, Agrippa, Scaevola, Sentius, Lollius,

Asiniu[s G]allus, Rebilus''".


|

(108) Deinde ludi Latini in the[a]lro ligneo,


in

quod

erat

constitutum

campo s[ecM]ndum Tiberim sunt commissi",


(110)
fieri;

(109) eodcmque

modo
iei

sellist[e]rnia

matres familiae habuerunt**, neque sunt ][udi t]ntermissi"


et

qui noctu coepti erant

edictum proposi[f]um".

XVvir.
(111)

s.

f.

dic.=^'>:

Cum bono more


]usta

et proind[e

c]elebrato frequentibus exsemplis,


fuit,
|

quandocumq[Me
tempore
referri

laetitiae

pubhcae caussa

(112) minui luctus

matrona[r]um placuerit,
]

idque tam soUemnium sacroru[m /]udorumque

(113) diUgenterque opserva[r]i perfinere videatur et ad

Tituli sacri et sacerdotum.

Acta sacrorum saecular.

a. u. c.

737.

283
offici

honorem deorum

et ad

[mjemoriam cultus eorum: statuimus

(114)
|

nostri esse per edictum denuntiare feminis, uti iuctum minuant.

(115) Noctu autem ad Tiberim s[a]crificium


VIIII, popan[is] VIIH, pthdibus

fecit deis [/Jlilhyis*"


|

Hbeis

VIIIP^ imp. Caesar

(116) Augustus; pre-

catus est [h]oc

modo:
uti tibei in
ille[is]

(117) Ihthyia"!

hbreis scriptum est,


j

quanimque
VIIII po-

rerum

e[rgo,

qnodque melius

sj]et p.

R. Quiritibu[s]
fiat;

(118)

tibi

panis et VI[///] hbeis et VIIII pthoibus sacrum


cetera uti supra].
\

te qua[so

precorque;

(119) IV nonas lun.*'

in Capitoh[o t]nmolavit lunoni reginae


|

bovem
et

femin[aw imp. Caesar Augustus, ibidem alteram]


precatus
es[t]

(120) M. Agrippa,

hoc modo:
|

(121) luno regina!

uti tibi in
siet p.

ilhs [/]ibris

scriplum
|

est, tibi

quarumque
bove femina

rerum [ergo quodque melius


pulchra s[a]crum
(123) Deinde
. .

R. Quiritibus],

(122)

fiat:

te

quaeso precorqu[e; cetera vti supra].

CX
\

matribus famii[m]s nuplis^", quibus denu[nfia/Mm erat


(124) praeit in haec verba:
siet p.

.,

M. AgrippaV^]

(125) luno regina, ast^* quid est qu[o]d meii[ws

R. Quiritibus
u[ti]

matres familiae]
\

(126) uuptae geuibus nixae*"* te


I

(127) maiestatemque p. R. Quiriti[Mw


tueare^*, incolumita-

duelli

domique auxis^, utique semper Latinum nomen

tem]

(128) sempiternam victoriam [valetudinem populo

Romano
\

Quiritibus

tribuas faveasque populo

Romano

Quiritibus legionibusque^^ p. R.]

(129) Qui-

ritium,
propitia

remque publi[cam p. R. Quiritium salvam serves, uti sies volens populo Romano] (130) Quiritibus, XVvir. s. f., no[bis .... Haec
\

matres familias

CX

popnli Romani]
| \

(131) Quiritium nuptae geni[6MS nixae

quaesumu^ precamurque].
(132) Ad ataiiam" fuerunt M. A[grippa^]
(133) Ludi ut pridie
(134)
facti
|

sunt^
|

Noctu" autem ad Tiberim [suem plenam .... Terrae matri


\

in-

molavit imp.]

(135) Caesar Augustus, precat^Msq^Me


tibi

est

hoc modo]:
est,

(136) Terra mater! uti

in

'\\\[is

libris

scriptum
\

quarumque

re-

mm

ergo quodque melius

siet p.

R. Quiritibus],

(137)

uii tibi

sue plena**
\

propri[a

sacrum

fiat: te

quaeso precorque; c]etera [uti Siipra].


\

(138) Matronae selhsternia h[oc die eodem modo quo pridie habue]runt.

(139) A.

d. III

non. lun.'* in Palatio [Apollini

et
|

Dianae] sacrificium
(140) popanis VIIII

fecerunt imp. Caesar Augustus, M. X[grippa

libeis VIIII]

pthoibus

VIl[//'',

pma]tique sunt
tibi

ita:
|

(141) Apollo, uti

in

iihs libri[s sc]riptiim


|

est,

quarumque rerum
tibi VIIII

ergo quodque mehus


et V[////]
libis

siet

p. R. Quir[t(i6Ms],

(142)
te

uti

popanis
ce-

et VIIII pthoibus
|

sacrum

fiat:

quaeso precorque;

tera uti s[M/)]ra.

284

Caput XI.
(143) Apollo, uti te popanis dat^ijs bona prece precatus sum, eius-

dem

rei

ergo macte heis

libis

libandis esto
|
|

(144)

fito

volens propitius.
|

(145) Idem in pthoibus.

(146) Eisdem verbis Dianam.

(147) Sacrificioque perfecto puer. [X]XVII


patrimi et matrimi
[rfejmque
et puellae totidem
|
|

quibus denuntiatum

erat

(148) carmen cecinerunt^^;

eo-

modo

in CapitoHo.'*''
|

(149) Carmen^' composuit Q. Hor[af]ius Flaccus.

(150) XVvir. adfuerunt imp. Ca[e]sar, M. Agrippa, Q. Lepidus'"', Potitus Messalla^ C.

Stolo^

C.

Scaevola", C. Sosius^
|

(151) C. Norbanus^,

M. Cocceius^, M. LoUius", C.Sentius", M. Strigo^^ L. Arruntius", C. Asi-

nius^ M. Marcellus", D.Laelius",


s]ala

(152) Q.Tubero'*, C.Rebilus**, Me[s-

Messallinus^".
|

(153) Ludis scaenicis dimissis h.

.*

iuxta
|

eum locum,
et

ubi

sacrifi-

cium erat factum superioribus noctibus


sc[ae]na^^,

et

(154) theatrum positum

el

metae positae quadrigaeq. sunt missae^


|

desultores'' misit

Potitus Messalla"'.

(155) Edictumque propositum est in haec verba:


:
|

XVvir.

s.

f.

dic.

(156) Ludos,

quos honorarios dierum VII adiecimus ludis soUemni|

bus", committimus nonis lun. Latinos in theatro


ad Tiberim
cos
h.^'

(157) hgneo quod est


h.

II,

Graecos thymehcos" in theatro Pompei

III,

Grae|

asti[cos^''

i]n thea[?ro

quod

est]
\

(158) in circo Flaminio* h.

![///].
]

(159) Intermisso die qui fuit p[nd. non. Inn.

(160) nonis lun. ludi sunt com[m?sse

Latini in\
|

(161) theatro ligneo, Graeci thy[me/?ct in theatro Pompei, Graeci astici in


theatro

quod

est

in circo Flaminio].

(162)

A. d. III eid. lun.


f.

edictum

propo[sjYM

est

in

haec

verba:

XVviri
et

s.

dicunt:]

(163) pr. eid. lun. venationem

dabim[ws"

ludos circenses committemus ....].

(164)

Pr.

eid.

pompa

praelata
[misit''^

puer[i]
|
|

(165) M. Agrippa quadrigas

(166) Haec omnia peracta snnt X\[viris

s.

f.

imp. Caesare Augusto,

M. Agrippa,

]
,

(167) Cn. Pompeio", C. Stolone, C. S (168)


./ ./ ./ ./ ./ ./

./

./

r\

M. Mar[ce//o]

Cippi ingentis fragmenta rep.

pleraque anno 4890 (ad pontem


vitavecchia),
descr.

Romae in campo Martio prope pontem Aelium, novum Fittorio Emanuele, ubi iam dicilur via Ci-

unum (pertinens ad v. S4 66) iam saec. XFl (Eph. ep. 8 Barnabei Vaglieri Huelsen, hic denuo edidit CIL. VI S2525).
fieri

p.

2S7seq.

Supplevit

quantum
quuntur.

potuit et illustravit

Mommsen Monumenli
eph. ep.
l.

antichi pubbl. per cura della


se-

R. Accad. dei Lincei I p. 618 seq.,

Omisi praecedentium 89 versuum reliquias quae extant nimis laceras (praeterea non pauci sitie ullis reliquiis periisse putandi sunt), quibus multa
*)

c,

unde pleraque desumpsi quae

enarrata erant, quae ad praeparationem sacrorum spectabant.

1)

Significatur


Tituli sacri et sacerdotum.

Acta ludorum saecularium.

285

nox quae

insecuta est diem pridie kal. lun. (51 Mai.), qui dies versu praecedente memoratur, quaeque praecessit diem kalendaj^m luniarum. 2) ^Ev neSlip naga Svfi^Qidog anksTOV vdcDQ, onny axsivoxaxov sacrificia illa noctuma peragenda esse praeceperat Sibylla (vide not. 6). Etiam antiquiores ludi saeculares celebrabantur ad Tiberim in campo Martio loco qui dicebatur Tarenlum (f^aler, Max. 2, 4, 5^. 4) Hostias prodigivas sive prodiguas 3) Haec suppleta ex iis quae sequuntur. Festus p. 2S0 ait esse eas quae consumantnr, Et narrat Zosimus 2, S prima nocte sacri saecularis bXoxavaxa esse Moeris oblata. 5) Sacra haec, iussu Sibyllae (cf. infra not. 6) ut credebatur instituta Achivo sive Graeeo ritu fieri consentaneum est. Cf. haec quae supersunt in similibus actis aetatis Severianae ex enarratione sacri diei secundi: \mmo\{avit /Junoni Reginae vaccam alb. Graeco Achivo ril[M] (FI 52329 Eph. ep. 8 p. 287 v. 6), Item ^Axaiaxl sacra fieri iubentur in oraculo Sibyllino de androgyno ap. Phlegontem mir. fr, 59 (Miiller fr. h. Gr. III p. 620) v. 16. Cf. Diels sibyll. Blatter p. SS. 6) Sacra haec trium noctium triumque dierum, quae iam enarrantur, perscripta reppererunt Augitstus quique ei a consilio fuerunt in carmine quodam quod Sibyllae vaticinium credebatur; quod carmen ad nos quoque pervenit, insertum a Phlegonte libro de macrobiis servatumque inter ex-

cerpta librorum Phlegontis in codice Palatino (Miiller fr.


terea relatum a

hist.

Gr. III p. 611), prae-

Ad primum autem quod Moeris faclum est ovibus et capris feminis, spectant ex praecepto Sibyllae v. 4 8: Q-soZai (xev d&avaxoiaiv ^6t,siv iv nsdlcp naga 0v^Qi6oq anXsxov vdcag, onnrj axsivoxaxov, vv^ rjvixa yaZav insX&y, qsXlov XQvtpavxog kbv (pdoq' svd-a av Qst,siv tSQa navxoyovoiq Molgaiq aQvaq xe xal alyaq. Deas illas Moeras Latino nomine Parcas appellat in cartnine quod biduo post cantatum est Horatius v. 2S. 8) Hoc sup7) Illi libri, scilicet Sibyllini.
Zosimo
2, 6 (cf. Diels sibyll. Bidtter p.

133 seq.).

hoc

noctumum

sacrificium,

pletum ex
catione

v.

10S. 141.

9)

Supplevit

Mommsen

usus potissimum
his actis (v.

iis

quae ex pre-

matronarum

CX

ad lunonem supersunt tam in

127 seq.)

similibus actis aetatis Severianae (cf, not. 54).

Pro collegio quindecimvimm ab Augusto et Agrippa ludos saeculares factos esse ipse Augustus narrat mon. Ancyr. 11) Cf. infra not. 17. 12) Macte vocabulum pro adverbio usurpatum, 4, 56,
10)

quam

in

Ceterum persimiles sunt precationes relatae a Catone de re r. 159. 141, 13) Post sacrificium Moeris peractum statim principium habebant ludi; eos per nocles diesque tres intermissos non esse legitur v. 109; ita autem factum
cf.

Mommsen

p, 266.

esse videtur propter


nafjinXi]9^Tjq

verba oraculiv.33

3S:

Ludi primae noctis facti sunt more vetusto (cf. Mommsen p. 270 not. 6) in scaena sine spectaculis, Zosimus 2, S xaxaaxsvaaB^slarjq axrivfjg 6ixa &saxQOV. Cf. not. 21. 15) Horum sellistemiomm a centum et decem matronis faclorum nulla mentio in oraculo Sibyllae; sed cf. Faler. Max. 2, 4, S fin. 16) Ad diuma sacrificia lovis, lunonis, Apollinis et Dianae, spectant ex praecepto Sibyllae Primo die lovi immolabantur boves duo, praecipiente Sibylla: ndvksvV. 12 seq.
dyvQiq.
14)

^fxaai

()'

saxo)

w^l

x'

snaaavxsQ^ai....

xoi xavQOi Sh Jioq


est:

naQu

^cofiov dysa^cov rjfiaxi,


cf.

fiijds

priae videntur dici victimae perfectae,

quammcumque.

F.Schoell ap.
cf.

19)

Focabulum ignotum;

wxxl xxX. 17) ProMomms, p,261. 18) Id Mommsen p. 2S4. 20) Septem
xs

tantem sacerdoles, id est tertiam vel vix terliam partern collegii quindecimvirum adfuisse sacris diei primi apparet; de singulis sacerdotibus v. infra ad v. 1S01S2
not.44


60.

21)

Mos

vetustus sine sedilibus spectandi in prirnae

^antum noctis

lu-

dis servabatur ;

inde a primo die spectabant sedentes in theatro ligneo, quod eo-

dem
24)

loco

Mimm

ad Tiberim extructum est. hoc edictum de minuendo

22) Cf. not. 1S.

23) Cf. not. 15.

luctu propositum esse post ludos

demum

diei

prn,mi commissos (cf,

Mommsen

p. 272).

25) Dicunt.

26)

Secunda nocte sacri-

286

Caput XI.
(v. 9, cf.

ficabatur Ilithyiis, de qua re ita cautum erat in oraculo Sibyllae


not. 4)
:

eph, p. 233

inl ralai d' ^EksidviaQ uQeaaa&ai Ttacdozoxovg &vesaaiv, on^ d^sfxig. 28) Mirum, unam tantum 27) Placentae diversi generis (cf. Mommsen p. 262). Ilithyiam mvocari. Ita Horatius quoque carm. saec. v. 45 seq,, qui eidem deae Lu-

cinae et Genitalis vocabula addit.


reperitur
die

Ceterum Ilithyia cum Moeris


7, 4, 01. 6, 42,' Plat.

sive

Moera coniuncta

iam apud Pindar. ISem.

sympos. p. 206 d.

(2 lun.),

sacrificabatur lunoni,

in

Capitolio,

ut die qui praecessit lovi.


est in

29) Secundo

30) Fictimis immolatis

matronae CX lunonem invocaverunt, ut

oraculo Si-

23 seq. : al Sh yd/iiov ^svylaiai 6s6ixrj(xsvai ^fiari xsivcp yvv^ 'HQtjg Tcaga ^cofibv dol6ifiov s^Qiowaai 6aifiova haoea&(oaav. In similibus actis aetatis Severianae ex his CX matronarum precibus supersunt haec: luno Regina! ast quid est et postea uti tu im[pen]um ma\Gsizitm[que p. R, Q. dMjelli [quod melius] siet p. R. et rursus post hiatum: [faveasque] domique auxis utique semper Latinu[m nomen]
byllae
v.
. .
.

p.

R. Q. legionibu[*9we] p. R. Q. remque publicam p. R. Q. salvam serve[s]

faxis

Eph. ep. 8 p. 287 v, 40 seq.). 31) Caesare absente (cf. ad v. 432 not. 35), matronis videlur verba praeisse M. Agrippa (ffiss.). 32) Ast hoc loco idem valet atque : si; cf. Schoell leg. XII tabb.

sisque volens propitia p. [R. Q.] cet. (Fl

52329

7'eliq.

p.410;

Mommsen

eph.

l.

c.

p,266 not.3, praeterea supra N. 3032 not.2.

33) Id

yvv, quod erat in oraculo. Repraesentantur matro7iae genibus nixae in uno ex nummis quos a. u. c. 8^4, p. Chr. 88 cum saecularia ederet Domitianus memoriae causa
est

cudi

iussit., cf.

Dressel eph. ep. 8 p. 745 n. 8


abiisse.

pleta ex actis Severianis (cf. not. 50).

nomen, apparet Caesarem

num
6s

verba integra

sinl).

34) Haec supcum imagine I 35) Inde quod primo loco ponitur M.Agrippae
tab.

fig.8.

36) Cf. v. 408 seq. (lapide fracto

non apparet

37)

Ad

tertium hoc nocturnum sacrificium Terrae spec-

tant quae

m carmine Sibyllae
deinde

subsequuntur praeceptum de sacro Ilithyiarum: av&c

Faly

nXri&Ofxsvri xocQOcg vg (i.e. sus gravida siveplena) ]qsvocxo fisXacva.


/JrjfirjXQL

Zosimus

Moeris

et Ilithyiis,

sacrificatum esse narrat.


v.

Item de hac sacrorum


Tellus spi39) Tertio die (5 lun.)

parte cogitavit Horatius carm. saec.


cea donet Cererem corona.

29

seq.

fertilis
cf.

frugum pecorisque

38)

De

sue plena

not. 57.

sacrificabatur Apollini et Dianae.


v,

Apollinis tantum sacrum praeceperat Sibylla

xcxXriaxsxai, iaa 6s6sx&(o dvfiaxa emendavit ff^ilamowitz ap, Mommsenum l. c. p. 265 cf. Herm. 27, 649), 40) Apparet Apollini (item Dianae) non victimas immolalas esse sed placentas oblatas plane item ut Ilithyiis (unde recte Wilamowitzius verba oraculi e^nendavit, cf, not. 59). 41) Haec ita praeceperat Sibylla
A7]Xol67jg (vel potius Qvfiax' ^EXsc^^acv, ut

46seq.: xal

^ol^og 'AnoXXwv, oaxs xal ^shog

V.

48seq.: xal dsc66fxsvoL xs Aaxlvoc nacavsg xovQOcg xovQ^al xs vrjov sxocsv

x^Q^'? 6h xoquc xoqov avxal sxocsv xal xto^tS nal6a>v aQarjv axdxvg, dXXd yovriwv ndvxsg "C^oiovxoiv, olg dfi(pc&aXrjg sxc (pvxXrj. Numerum puerorum et puellarum non definiverat Sibylla; habet eum numerum Zosimus in enarratione sacri. 42) Mommsen (p. 23617) non repetitum esse carmen putat in Capitolio, sed cantatum a pueris puellisque soUemni pompa ex Palatio in Capitolium pergentibus atque inde redeuntibus ad aedem Apollinis Palatinam (contradixit Fahlen Sitzungsber. der Akad. 4892 p, 4017 4020), Cf. ff^issowa Saecularfeier des Augustus (Marb, 4894) p, 22 not, 45, 43) Carmen quod extat, 44) Fidetur esse Q. Aemilius Lepidus consul a. 755. 45) M. Falerius Messalla Potitus, consul ut videtur a. 722 (cf. Prosopogr. Imp. Rom. s. v.), 46) C. Licinius Stoto. 48) Consul ut videtur 47) C. Mucius Scaevola, praeterea ignotus. a. 722, cf. supra N. 934 not. 2. 49) C, Ncrbanus Flaccus aut is qui consul fuit a, 746, aut is qui a, 750, 50) Fidetur M, Cocceius Nerva consul a. 746, 51) Consul a, 755. 52) C, Sentius Saturninus cos. a. 753; idem ipso anno 757,

d&avdx(ov

Tituli sacri et sacerdotnm.

Acta ludorum saecularium.

287

cutn ludi taeculares ederentur, magisier erat quindecimvirorum tacrit faciundit (fast.
Capit., CIL. I ed.
(fatt. Cap.,
a. 746,
cf. cf.

p. 29).

not. 32).

Aeteminus, magister coUegii tunc temporit (fatl. Cap., cf. not. 52), cot. ord. a.732. 57) D. Laelius Balbus, magister collegii tunc temporis, consul ord. a. 748. 58) Fidetur esse Q. Aelius Tubero,
not. 7S.
56) JU. Claudiut Marcellut

53) M. Fufiut Strigo, magitter collegii tunc temporit 54) Consul a. 752.

contul ord.

a.

74S.

55) C. Asinius Gallus contul

59) C. Caniniut Rebilus cos. ord. a. 742.


a.

60) M. Faleritu
hic undeviginti

Mestalia Mettallinut cos.

731

(cf.

Prosopogr. III
tertii;
(v.

p. 569).

Habemus

quindecimviros qui adfuerunt sacris diei

sed praeterea in his actis


167
cf. not. 72),

memo-

rantur L. Censorinus

(v.

44) et Cn.

Pompeius

ut collegium quin-

decimvirum a. 737 habuerit sacerdotes viginti unum (vel etiam plures). 61) Periit numerus horae diei. 62) Cf. tupra v. 108. 63) Post ludos scaenicos solito more edebantur circenses, atque ut illarum causa theatrum ligneum extructum erat, ita ''ut quadrigae mitterentur^ circi imago adumbrata est metis positis. 64) De desuUoribus cf. Friedldnder ap. Marquardt Staatsv. III ^ p. 324. 65) Ludis soUemnibus trium noctium triumque dierum sua sponte quindecimviri sacris faciundis addiderunt aUos ludos per dies septem (3 11 lun.), honorarios dictos; cf. Mommsen p. 269. 67) De thymeUcis et asticis ludit cf. Mommsen p. 270. 66) Hora. 68) InteUegitur theatrum dictum MarceUi, coeptum iam a Caesare dictatore, dedicatum ab Augusto aliquot demum annis post hos ludos (Momms. admon. Ancyr. 4,22). 69) Ludis scaenicis honorariis quindecimviri adiecerunt d. 12 lun. venativnes, item-

que ut videtur ludos circenses (cf not. 71). 70) De pueris Troiam ludentibus cogitavit Premerstein Festschr. f. Benndorf p. 262 not.1. 71) Circentes hi videntur esse subsecuti venationem. 72) Fidetur is qui consul suffectus fuerat
a. cf.

725.

73)
iV. 97.

Erasum
163),

supra

videtur nomen Asinii GaUi quindecimviri (de qua era.none quod tamen illaesum mansit v. 407 et v. 131.

Ex

actis

sacrorum saecularium celebratorum anno


p.

Chr. 204.
Ma[ias*
.

5050* ...[.
in

d.]

XVII

ka).
\

de epistula] ab impp. missa act.^

haec verb[a]:

\m[p. Caes.

L. Septimius

Severus

et

imp. Caes.

M. Aurel-

lius

Ant]oB'mus Pii Augg. XVvir. co[/%]is sa[lutem].

Si vobis videtur, VIII


\

kal. lun. pro[a;i]nias conven[ife in Palatio

in aede Apollinis

ad sortiendum
Imp.

qui quibus locis in

tribunalibus

suffime]nlai

populo distribuere debeant.^


m[ag.'^ legit.

Valete, c[o//]egae carissimi nobis.

Pompeius Rusonianus"

Caes.

L. Septimius Severus et imp. Caes.


Si

M.

Aurellius

Anto]mum

Pii

Augg.
quibus

XVvir. collegis salutem.

de

is

diebus ac noctibus
|

consulitis",

ludos saeculares ed[i oportebit


supplicare matronae debeant, statuemus.

simul quib]us odoribus

Valete, collegae carissimi nobis.


[a. d.

Pompeius Ruson[tanMs mag.


latio

legit]

VIII k.y lun. in Pa-

in

aede Apollinis collegium convenit ad sortiendum, qui quibus locis


populo distribuere deberent].
\

in tribunalibus &u[ffimenta

Sub

[Adfue-

runt imp. Caes. L. Sep\i\m\us, Severus Pius Pertinax Aug. Arab. Adiab. Parth.

max.

el

imp. Caes. M. Aurellius Antoninus Pius Aug.,

[^oni]|us M[MCia-

WMS?',

PoWJienus Auspex, Manilius Fuscus, Cocceius Vibianus, Atule-

; .

288

Caput XI.
Pompeius] RusoCassius Pius Marcellinus

nus Rufinus, Aiacius Modestus^, Fabiiis Magnu[s,


nianus raag.,
[Crescens Ca/pM]rnianus',

quaestor desig., Ulpius Soter c6s. desig., Venidius Rufus [cMra]l. albei [Tiberis, Fulvius]
|

Granianus.q. Augg.

[Sorticulis] inspectis et in

uruam
[est

missis

sors" habita

est.
.
|

In Palatio in iribunali
.
.

Augustorum nn. quod

in area

aedis Apollinis]

Salvius Tuscus

applicit^wm] .... [quod es]l ad

Romam
. .

quadratam^^ IVonius Mucianus, Aiacius Modestus, Atul[e]nus [BM]f[![nus,


.

[0|^]lius

Macedo; ante aedem .... [ulvius] Fuscus, Vetina Mamerti.


.

nus; ante ae[dem

Coccei]vLs Vibianus.

Sortib[Ms ductisY^

Cippi ingentis frustula plus centum, reperta

una cum fragmentis quae prae-

cedunt, descripserunt et composuerunt quantum fieri potuit Vaglieri et Huelsen:

ego
ep.

unum tantum locum


8
p.

selegi

282

= Monumenti
(cf.

dei Lincei I p. 610 tab. D).


die nat. 17,

minus lacerum quam reliqua (VI 52327 Ludos saeculares

Eph.
20i

a.

editos

memorant Censorinus de
complures

Herod.

nummi
eph. ep.
3)

Mommsen

eph. ep. p. 27i).

3, 8, 10,
1)

Zosim. 2, 4, praeterea 1S Apr., id est aliquantum


(cf.

ante ludos, qui etiam a. 204 videntur celebrati esse initio mensis lunii

p.

2S5

not. 1).

Mommsen

2)

Jctum,

scilicet

in collegio quindecimvirum.

Suffimenta distribuebantur, propter haec verba vaticinii Sibyllini (cf. N. SOSO not.6) V.2S: anaai 6s Xvixaxa dovvac avSQdaiv ^dh yvvai^i, [idXiaxa 6h &tjXvxQ^aiv. Cf. Zosim. 2,S: xaxd 6s xtjv wQav xov &SQOvg, tcqo ^/xeQcuv oXiyiov xov

x^v &ea)Qlav dx&^vai, iv xiS Kanixo)Xi(p xal iv X(p vscp x(3 xaxd xo UaXdxiov ol 6exanevxs dv6Qeq inl ^rifiaxoq xa&tj/xevoi r^J 6rjfx(p 6iavfi.ovai xd xa&dQOia. xavxa 6s iaxiv 6d6eg xal &eTov xal dacpaXxov. Etiam in reli^iuiis actorum anni u. c. 757 huius rei memoria superest (cf. Mommsen eph. ep. 8 p. 249). 4) Cf. supra N.4118. 7) Dies sup5) Magister. 6) Cf Mommsen eph. ep.8 p.297 fin. plelus ex praecedentibus. 10) Cf. 9) Cf N. 455 fin. 8) Cf supra N. 1148. N. 41S1. 11) Idem quod sortitio. 12) De Roma quadrata cf. Becker Top. p. lOS Huelsen Roem. Mitth. 1896 p. 204. 13) Sortitionem secuta est die proximo ipsa suffimentorum distributio; ad quam pertinent ex actorum harum reliquiis haee:

[a. d.]

VII kal. lun. impp. Severus et k[ntoninus


]

in Palatio']

in

area aedis

Apollinis, ubi cu[ot a]dscendissen[<


di\a\ et plebei

suffimenta dederuut
relictis

[equestri orcos. desig-

populoque Roma[no.
|

/]bi

[Ulpio Sote]re

nato, Poliieno [Auspice]


titus est
.
.

ceteri

XVviri praetextati [que]m quisq[Me locum soret suffimenta

.,

.... in tribunal ascenderu]at

populo d\\[iserunt
.

iS]everus et Antoninus

Au[gg. nn.] .... eoru[m]

et saff[imenta]

ant

suffimenta div\[serunt].
fuisse dies

Anno

u.

c.

757 suffimentorum distributioni videntur destinati

VII VI

kal. lun. (Mai. 26. 27. 28), testibus actis v. 67 (cf.

Mommsen

eph. ep. 8 p. 2S0).

CAPVT

XII.

TITVLI PERTINENTES
5051
HoDoris
e[t

AD LVDOS.
\

C. Paccius C.

f.

.
I

Xvir ad hastam*, [quaestor?]


1.

ludos

Virtutis^ fecit].

C. Paccius C.
\

Ano[pfes]

.
(

[/^Jactum

ex test[a]men[io arbitratu C. Pacci]


Tarracinae (X 8260
hasla cenlumvirali ;
cf.

C.

1.

Pote ....
p.

vidi).

1) Ita

decemvtri stlitibus iudicandis appellati ab

Mommsen
Honoris
.

Staatsr.

IP

608 not.
cf.

2.

2)

Supplementum

non certum.

De
.

feriis

et Firtutis

urbanis
C.

C. I. L.

I ed. 2 p. 518 L. Magiliu[s I.

5052
l.]
I

Au[^.]

..\[C. C]ercenius
,
|

[l.]

T. Mercel[/o]*
|

L. Tuccius Cels[MS viator^


|

con]sulum
j

praet.,
alia

L. Arrunt[tMs] L.

1.

Helenus,
\

C. Titinius C.

1.

Adiutor,

(sequuntur

nomina libertinorum sex)


|

ludos Latinos et Graecos fecer. VI


|

V IHl

III

pr. k. et k. Mart.'

et

populo crustulum et mulsum dederunt,


cos.*

M. Asinio

Agrippa Cosso Cornelio Lenlulo


Caere rep., est
gentilicio dixit
3)

24 Febr.

Romae (XI 3615 vidit Bormann). Bormann l, c. 2) Supplevit Bormann:


Mart.
1.

1)

De

Mercellonis nomine

cf.

supra N. 1920. 1922.

4)

A. p. Chr. 23.

5053

290
etifS
viratu.
n.
|

Caput Xn.

CCIDD
|

in

publicum pro duomtauros, taura|

Secundo duomviratu quinq. Apol-

linaribus in foro
rios,

pompam,

succursores, pugiles

catervarios;
]

poster. die solus in spectaculis alhletas


par.
et
I

XXX
I

glad. par. V^ elgladiat.

par.XXXV
apros
col-

venaiion.
cetera
I

tauros taurocentas

ursos
lega.

venatione

varia

cum

Tertio duomviratu ludos factione

prima', adiectis acruamatis


Clodia A.
In ruinis
f.

cum

collega.
|

N.

55U

not. 2.

hoc monumenlum sua impensa sibi et suis. Pompeiorum rep. (X 407i semel descripta saec. XFII).
2)

vir iure dicundo ter,

N. S198 (not. 5). 4) Buoquinquennalis. A. Cloditis Flaccus praeterea memoratur X795.


3) Cf.

Decreto decurionum.

1)

Cf.

890; ex X 890 elucet eum tertio duovirum fuisse anno a. u. c. 76il%. N. not. 6) Cf N. S18S. S197. 7) Cf rill S. 20988 v.6(?).

Sm

5)

Cf.

5054

Veratio A.

f.

Pal.
|

Severiano

equiti

R6m., cur.

rei p.

Tepri|

gi^nensium, adlect6 in 6rdin.


vilegi6 sacerjdoti Caeninensis*
facile excusari,
liter

decuri6n.*, civi amantissim6, qui


et

cum

munitus potuisset ab hon6rib.

munerib.
|

pra6posit6 amore patriae et


et

honorem

aedihtat.
|

laudabipatri
|

idministravit

diem fehcissim.

III

id.

lan. natahs
et IIII

dei

n.

venati6ne pass.',

denis bestis

et IIII feris dent.''

paribus
|

ferr6

dimicantib. ceteroq. honestissim. apparatu largiter exhibuit.

Ad honorem

qu6que duumviratus''
cessit.

cid

cumuland^ munera patriae


|

suae libenter acbigas statui postu-

Huic cum

et

populus in spectdculis adsidue


ord6 merit6 decreviss.,
|

lasset et splendidissim.

pr6 insita m6destia sua


L. d. d. d.
c. i.'

unius bigae honore c6ntent. alterius

sumptus

r6i p. remisit.

Neapoli in ecclesia S.Iohannis, nescio ex qua civitate (cf.not.S.6) eo advecta (X 5704 saepius descripta saec. XFI). 1) Eius civitatis in qua lapis positus futt.

2) Cf.

siva.

Cf.

supra N. S012J5. infra N. SI86 not.

De
4.

privilegiis

sacqrdotum
esse

cf. fr.

Vat.

475''.

4) Dentatis.

Cf supra N.

praetores fuerint, non duumviri, lapidem

Cumanum

Cumis cum non crediderim. 6) Locus


599.
5)

3) Pas-

datus decreto decurionum coloniae luliae (Momms.; similiter

d. d. c.

I.

est in titulo

5705 prope rudera Cuniarum reperto).

5055
mil[ns/rawrt

'
I

[mratori kalendari] .... iani quod mera fide adkal.,

eodemque tempore] cur. Portensis


meruit optando quod volui[f

quod
|

singulari
|

[dili-

gentia tractavit, Zjaudabili munerario qui indulgentia*


ea;]hibuit,
illut
|

[sacra

cum munus

et

universis civibus e]ditio-

nem

gratissimam reddidit, quod die[[6MS .... popnlum per multa]s horas


voluptas
tenuit
et
hilaris
|

theatri

[totus
|

in

harenam

inde a

w]eridie

transiit; in

qua miratus honestissimum


et

[apparatum instructum omni] ge[bestias versatusque inde a]


|

nere herbariarum

numerosas orientales

meridie in utriusque caveis varis missionibus


|

[delectatus est^,

idemque ex

Tituli pertinentes

ad ludos.
cultuni
|

291
[epulutn instructumque

indulgjeniia

sacra

specialiler

meruit

at

fl]mplissimo apparatu cives suos universos


|

[ut vocaret.
|

Cui cum populus

propter]

voluptales

honeste exhibitas ad augendam


bigas centuriatim
|

[optimi viri honori[postulasset


|

ficentiam /re^ujentissimis vocibus

motus

erecjundia quod esset duabus bigiis (sic) et equestrib.

[statuis tribus{l)

iam donatus]
Panormi (X 729S
vidit

oum ex
2) Cf.

tribus saxis iuxta positis


6.

Mommsen). 1) Initio, item in fine multa perierunt, medium tantum supersit (idqne imminutum).

N. S062 not.

3) Haec,

ut et pleraque reliqua supplevit Mommten.


aediHs,
Illlvir qq.',

5056

L. Vibius Severus
civitatis
|

splendidus eq.

Ro)

manus, patrojnus

Supejraequanorum, item
|

patronus

civitatis

Anxatium Frentanor
tajtis

et Peltuinatium Vestin.
fili

Hic ob honorem

aedili-

L. Vibi Ru[fi]li'
edidit,

sui

eq. R. at
|

venatiojnem

deinceps ludos
eq. R.,
|

sol[i]emnes.

deam Pelinam pri|mus huic loco L. Vibius Nepos fiUus,


|

aed., Illlvir. iur. d.,

patronus
|

civitatis,

ob
II

tijtulum publice dica|vit Aureliano Aug. In

et

Rasso

nomen fratris sui cos.', XVI kal. lun.


|

agro Paelignorum loco dicto Secinaro (IX 5St4 ter descripta saeculis tuperioribus). 2) Cognomen 1) Quattuorvir quinquennalis (Corfinii ut videtur).
incertum.

3)

A. S74.
f.

5057
mentorum.

T. Anchario T.

Pal. Prisco aedil., quaest., Ilvir., quaest. ali-

Huic primo

Ilvir.

biga posita ob eximias liberalitates et abunet

dantissimas in

exemplum
.'

largitiones

quod ex indulgentia Aug.*

octies

spectaculum gladiator. ediderit, amplius ludos Florales*.


plebs
aedilis,

Ob haec

merita
filius

urbana

Cuius dedicatione T.

Ancharius Priscianus

quaestor, adsedente patre gladiatorum paria decem ad[tjecta venaL. d. d. d.

tione legitima edidit.


Pisauri (XI 63S7
est.

incerta

Orell. 2S4S semel descripta saec. XV). Versuum divisio S062 not. 6. 2) Similiter Cirtae magistratus quidam et alia civibus suis praestitit et diem ludorum Floralium (VIII 69S8). Cf. etiam Hettner fVestd. Korrespondenzbl. 1890 p. 247 ad tilulum agri Treverorum infra De ludis Floralibus urbanis cf. C. I. L. I ed. 2 p. 517. editum. 3) Lacuna significata erat in apographo.

1)

Cf. iV.

5058
equo
p.
I

L. Egnatio Invento
|

patri L. Egnati Polli


|

Rufi,

honorati

ab imperatorib. Antonino
|

et

Vero Aug.

Hic obliterato mu\

neris spectac'

impetrata
|

editione

ab innulgen.^
sua

(sic)

max. principis
|

diem gladiatorum
incolae
|

et

omne apparatum pecunia


eius.
j

edidit.

Coloni et

ob munificentiam
et

L. d. d. d.

(in latere)

[e]ditum XII k.

April. Claro

fenestrae, portae;

CetegO COS.' (infra: amphHheatrum, cuius apparent gradus, intus gladiatores duo pvgnantes). (In altero latere duo gla-

diatores pugnantes.)

Rocca Rainola prope Abellam Campaniae, iam Abellae (X 1211 vidit Mommsen).
1)

Spectaculo (intellege,
esset).

obUtteratum

2) Indulgentta.

cum speclaculum, ut est X S298, vetu-state temporum Cf N. S062 not. 6. 3) A. 170.


19*

292

Caput XII.

5059

L. Fadio Piero Ilviro,


|

munificentissimo
|

civi,
|

qui ob houoet venatio|

rem

decur.'
|

eodem anno quo


p. XIII

factus est
|

glad.* paria

XXX

nem
XXI

bestiarum Africanar.,
a

et post
n.'

paucos menses duumviratu


plenas
|

suo,

acceptis

re
|

[m.]

venation.

et
s.

gladiatorum paria
|

dedit,

item post

annum

ludos scaenicos

p.

f.*

Augustales

1.

d. d. d.
Allifis

(IX S5S0 aliquoties descripta saec. XVI).


3)

diatorum.

XUIX apographa

pleraque.

1)

Decurionatus.
fecit.

IX

2)

Gla-

4)

Pecunia sua

Ex
forisque

titulo simili,

qui fortasse eidem homini positus fuit, superest

2531.

5060
|

Titio Fabio Severo*


(

palrono coloniae, ob melrita eius domi


|

et

quod primus omnium


(

editorum sum[pM prjoprio


(

quin-

que

fer[os

Ij%c]as^

cum
[

familia

[glad.]
(

ria(norum

et adpa[rafM]

magjnifico dederit, ordo


Telesiae in
2) feras

civesque libentissime statuam tribuerunt. Samnio (IX S257 vidit Mommsen). 1) Cf. infra iV. 5507. Libycas qui vidit saec. XVIII Mazoch., vix ex lapide (Momms,).

sui

5061
sacraberunt.
Salerni

Acerio Firmio Leontio primario


Lib[/]carum,

viro

et

editori

muneris
filio

cum ferarum

qui vixit

ann.

XXX,
Versuum

dignissimo

con-

(X 559 semel

descripta saee.
f.

XF).

divisio incerta.
stat.

5062
et univers.

P. Baebio P.
(

Ter. lusto.

Huic

splendidiss. ordo
|

ponend. cens., omnib.


(

honorib. in re publ. funct.,


praebuit,
|

quod

et in

sing.'

aequal. semp. reverentiam

et
[

quod munus

glad.^

post
brata
rint.'

honpr.
I

llvir.' [spf^e^n^didiss.* poslul.

populo
(

q."

process. editio cele-

est,

ex indulg. paria
[

tria

cum

ursis [et]'

herban. liventer suscepe[I.] d. d. d.


(

Is

ob

dedic. statuae dec. sing.


[

S
[

tern.* ded.
(

(in latere

dextro) Hic Mint. diebus llll

edidit paria XI,

ex his occid. gla.


(

prim.

Camp." XI,
cives
sin.)
[

urjsos

quoque crudeL

occid. X.
[

Quod
(

ipsi

meminist.,
{in latere

optinii,

herban. univers. in dies


(

sing. occidit

quaternos.

ded. kal. Aug. Aemiliano II et Minlurnis rep. a. 1787 (X 60i2 semel ut videtur descripta).

Aquilino cos."

2)

Gladiaiorium.

(Momms.).
7)

3) Post honorem duoviratus. 4) Edidiss. traditur.


Cf.

1)

Singulos.
5)

Quando

6) Indulgentia, sc. principis.

Plerumque dicuntur herbaticae (supra 10) Decu9) Scr. susceperit. N.599; vit. Probi 19) vel herbariae (N. 5055. 5159). 11) Gladiatores primarios Campaniae (victores rionibus singulis deJiarios ternos.
Tradiiur
II.

Momms.

eph. ep. 7 p. 400 not. 5.

8)

Herbanis,

sc. bestiis.

Campaniae supra N.

1401).

12) A. 249.

5063
iuris

C. Pausculano

C.

f.

Quir.

Maximo
(

aedili
(

quinq., praef.
| (

dicS

quaestori

alim.%
[

flaminali Aug.

Hic ob honorem quin.


\

spectaculum glad. triduo


curator.
(

dedit et noxeos quattor (sic);


dies llll.
[

item annouae
filio
|

Vix an.

XXXIHI
|

C.

Pausculanus Rufus

karis(

simo

(Quae sequunlur postea in lapide adiecta.) Hic monumentum emtori p. non cedet, sic ut liciat itum aditum ambitum mihi posterislque meis. In agro p. LXX,
(

in fronte p. XII.

Tituli pertineutes

ad ludos.

293

Caporeiani inter Aquilam

et

Sulmonem, videtur pertinuisse ad Peltuinum

Festinorum (1X5457 vidit Dressel). cundi, sc. Peltuini. 2) Alimenlorum.

1)

Aedili quinquennali praefecto iurit di3) Quinquennalitatis.

5063^
aedil..
IIII,
|

dis

maDibus
.
.

M.

Rutili Macedojnis curatoris ark.'


|

Puteolanor.,
Ilil
|

llvir.,

edente
I

Be|neventi exornato*
IIII

naunere diebus
|

feris n.

ursis

XVI

noxeis
|

et ceteris

herbariis.
|

Licinia Marcella majrilo


vixit

karissimo, ex

quo
|

et liberos IIII

enixa est;
|

cum quo

annis

XVIII,
fecit.

ob obsequium

omnem

erga ipsam

qua ac vixit^ bene mejrenti

Prope Paduli, non longe a Benevento (Meomartini Nolizie degli scavi 1899 2) Haec si recte excepta sunt, confusa sunt culpa quadrap. 449). 1) Arcae. tarii. 3) Debuit esse quoad vixit.

5064

[fes/awi?] nto

suo dedit, ex quorum v\editu


. . .

munus

gla-

diatori]um colonis Auximatibus dar[g/Mr, ad quod]


nis annis emere[nfur,
|

paria seoa alter-

quae]

[a. d.]

.k. lunias
.
.

Auxumi pugnarent,

qui
I

... quotannis eoque consumeret[Mr]

AujBimi (IX 5854 vidit Mommsen).

5065
ita

[eosque
|

iubeo pecuniam post

eas]

divisiones
|

reliquam

consentiente pleb.
ut

in

munus
|

gladiatorium

[e]t

saepta lignea
p.

inpendere,
edi[f]io

dedicat[t]one
|

statuae
die
|

imp. Antonini Aug. Pii


|

p.

in-

choetur

et

eodem
scitis

omnibus ann[2]s celebretur,


consultis

dum

ea quae legi-

bus plebisve
serventur.

senatusque

cauta

comprejhensaque

sunt

Prope Saluszo

rep.,
s.
I

est

Taurinis (V 7657 vidit Mommsen).

5066
muneris
patri

d.

m.

A. Vibbio

lanuario
|

Claudiali
|

Augustali,
|

cur.
filis*

diei un|us*, Aulis

Vibbis'

lustinus

lustianus

lanuarius

bene m.

p.

Beneventi (l 4544^. IX 4705 viderunt


2) A/ota

Mommsen

et Dressel).

1) Scr. unius.

pluralem velustum.
|

dedit.

5067 P. Veidius P. 1. Philocles Augustal. Beneventi, gladiator. D* caussa sibi et suis faciundum Hoc monumentum memoriae
I

cur.,

P. Veidio P.
1.

1.

Philodamo
fratri
descr.

fratri

et

Variae Primae uxori et


1.

P.

Veidio P.
gentos.

Philotimo

et

Veidiae P.

matri.

Beneventi (IX 4705

saec.

Xyi

Accursius).

1)

Gladiatores

quin-

5068
sunt,

idem basilicam,

in

qua

tabul.'

muneris ab eo

editi posit.
|

consummavit, ludos palmares ob dedicationem earum nomine Eu|

ploeae' suae exhibuit, porticum

omni ornatu

elegantiae,

in
|

qua

editio

primi lustri

muneris quinquennal. raunificentia principali


fecit.

continetur,

ex voluntate Euploeae suae


2) Gladiatoria

S)

Beneventi (IX 4666 aliquolies descripta saec. XF. XFII). 1) Tabulae. munera pingi solebant atque in publico exponi, cf. PUn. h. n. 55, 5i. Nomen uxoris eius qui titulum posuit.

294

Caput XII.

5069
llllllvir.*

Fortunae Aug.
edito
I
(

sacr.
(

Anuius Primilivus,
et
|

ob honorem
|

sui
(latis

barcarum

certamine

pugilum, sportulis

etiam

civibus
I

d. s. p. d. d.
ec-

Tavirae in ora Lusitaniae, ubi fuit Balsa (II 15 p. 783 Huebner vidit typum). 1) Seviratus.

5070

C.
(

Albucio C.

f.

Ser.
(

Firmo

aed.,

Ilvir.,
[

qui pecuni|am
[/"Ja-

destinavit per

testamentum
festis
(

at
[

certamen gymnicum
D. d.

quod annis

cien|dum diebus

Lunae.

Jntiochiae in Pisidia (III S. 6829

Mommsen

vidit ectypum).

5071

Mensur.'
annuali

P. Ligario,
ci|vitatis

Maximi Ligari

fil.,

Potito

decurioni
rei

et magistrato

suae Goritanae, qui ex sua li|beralitate


repromisit,
ut

publ. suae IS IIII mil.

n. inferenda

ex eius
natalis^

summae

reditum
lijbus et

(sic)

id

est usurae

SLX^

die

XVI
P.

kal.

lan.

eius pugi-

gymnasio, itemque decuriojnibus epulo, suo quoque anno in per|p.

petuum ab eadem re
patri
(

insumerentur.
L. d. d. d.

Ligarius Securus ob debitam

pietatem posuit.
In Jfrica,
loco dicto

Henchir Drda-el-Gamra, ubi fuit civitas Goritana


descripta).

(yill S. 12421
1)

ad ectypum accurate ut videtur a Carolo Tissot

ex

Videtur esse Ligarii signum.

2)

Denarii sexaginta

(sestert.

semisses sestertium quattuor milinm

nummum.
t.

3) Scr. natali.

Dies gymnas.

240) sunt usurae

testamento alicuius instituti recensentur in

Thevestino VIII 18S9.


[ex]
\

5072

[ob
\

honorem] flamoni

[sumtna A]onoraria
d.

SS

II
(

m.

n.
(

[promis]erat ,

multiplicata

pec|[MnmJ
et

d.

et

ob dedicatioet

nem

sporlulas
dedit

decurionib.
|

eisdemjque

universo
et

populo epu|lum

gymnasium

itemque spectaculum pugijlum

aurigarum

et ludoj-

rum scaenicorum
typum).

edidit.

In Africa loco dicto Henchir-esch- Schorr (FIII S. 11998 Schmidt vidit ee-

5073
Fundani
(

Agenti*.

ApoUini Aug.
fil.,

sac.

D. Fundanius Pap. Primianus,


fl.

Felicis aedilici
aedilitatis

Fundani Primi
j

p,*

nepos,

aedilis,

ob

honorem

quem

ei

ordo

suus

sufl^ragio

decrevit,

hanc statuam,

imita|tus patris

exemplum, ex iS
[

VIII miUibus n. sua U[beralitate

nume-

summa honoraria posuit eandemque dedirata prius a se rei pubUcae ca|vit et ob dedicationem simul cum Annio Meramijano coUega suo
ludos scaenicos et
d.
d.

gymnasi[um populo

et

aepulas decurionib. dedit.

L.

d.

In Africa loco dicto Henschir Mscherga, ubi fuit Giufi (VIII 838 vidit Wilmanns). 2) Flaminis perpetui. 1) Agnomen (signum) Primiani.

5074
Pii Felicis
[

Marti Aug., protectori d. n.

imp. Caes. M. Anloni Gordiani


p.
p.,
|

Aug.

p.

m.,

tr.

pot.

11',

cos.,

Q. Calvius Rufinus

Tituli pertinentes

ad ludos.

295
|

aedilis,

sumptu suo
aedilitatis
|

el T. Aeli
|

Anni

Litori

quondam

collegae sui,

ob

honorem

in

compensatione'

missiliorum

commujni pecunia
|

fecerunt, dedicante

Calvio
|

RuQno

aedile,

ob cuius statu[ae]
et

dedicatio|

nem idem Rufinus


exhibuit.

de suo

eti[a]m spectaculum pugilum

gymnasium
S.

L. d. d. d.

Zaghuan, non longe a Tunete, iam Algerii (FIII


Schmidt).

1)

A. 259.

89S.

FIII

1S4SS vidit
vel
illi

2)

Compensationem.
(cf.

lex, ut aediles missilia


rnrini

ederent

mos ibi faisse N.S07Sseq.); quorum loco aediles


P^idelur

adeo com-

pecnnia signum Martis dedicaverunt.

5075
amici

C. Egna[rt]o C.

fil.

Papiria [Fe]lici,

aedijli
|

innocentissimo,
|

ob m[er]itum.
et

Ob

cu|ius

dedicationem

idem

Egnatius
sacri
|

praeter

gymnajsium

missilia

quae

aedi|Ies edere

solent diem

Liberalio-

rum

auxit

et

omni in|pensa sua eum

civib.

universis
|

exibuit,

amplius

etiam ludos sceni|cos edidit et ep[tt]lum populo dedit.


Cagnat).

L. d. d. d.

In ruderibus Fallitanis in provincia Africa proconsulaH (FIII S. 14783 vidit

5076
bono sihum
viro,

Ti.

Aprario Felici Q.

fil.

Papiria Parato, aediU|cio,


|

fl.

perp.,
|

ajmatori et alumno municip.

sui,

ob incomparabilem

mis-

in

honorem

aediUtatis
|

editionem

magjnamq. etiam operis


populus
j

sep|ti-

zodi* nudae liberaUtatis*

exstructionem,

aere conlato posuit.

L. d. d. d. Henchir Bedd in Africa (VIII S. 14572 vidit Cagnat). 1) Septizodia (sic etiam in codicibus veteribus non raro scriptum) sive septizonia praelerea nota sunt Romanum (vit. Sever. 49, S. 24, 5, cet.; cf. Huelsen das Septizonium des Septiinius Severus, Berol. 4886) et Lambaesitanum (VIII 2637; vide infra inter titulos operum publicorum). 2) JSuda liberalitas dicitur ad quam praestandam nulla vecessitafe legitima, niminim honore accepto, obslrictus fuif.

5077
hus Ballator

Genio coloniae
|

Veneriae Rusicadis

Aug.

sacr.

M. Aemipostu|

praeter iS-X~n.,

quae

in

opus cultumve theatri


n.

lante populo de|dit,


urbis,

statuas duas,
|

Genijum patriae

et

Anno|nae sacrae
|

sua
|

pecunia posuit, ad
edidit.
|

quarum dedicatio|nem diem ludorum


(FIII 7960
et

cum

missiUbus*

L. d. d. d.
vidit JVilmanns).

Busicade (Philippevilte), nunc Parisiis


scaenici

1)

Ludi

cum

missilibus

memorantur supra N. 2955


|

in aliis titulis Africanis.


f.

5078
lianus
|

Aureliae Lai|di Aug. Ubertae,


|

M. Aurelius M.
|

Pal.

Aure|

matri piissimae
|

loco ab ord. concesso

dedit dedicavitq.,

ob

quam

dedic. dec.

et eq. R.* victoriat. terjnos sportulas dis tribuit et ludos


|

cirjcenses populo

exhibuit.

Saldis (Bougie) in ora Mauretaniae (FIII 8958 vidit Wilmanns).

1)

Deeu-

rionibu* et equitibus Romanis.

5079

Colonia

Patric*
c.

L.

lunius

P.

f.

Serg.
|

Paulinus
edito

pontif.,

flanien perpet.,

llvir c.

Pat.^

flam. provinc.

Baet.,

ob hono-

296

Caput XII.
flaminatus

rem
ob

munere

gladiatorio

et

duabus lusionib.^
ex #S-

statuas
et

quas

honores

coniunctos

promiserat,

CCCC

posuit

factis cir-

ciens. ded.

Cordubae (II S. SS2S vidit Huebner). 1) Cognomen hoc coloniae Cordubae memorat Plinius h. n. 5, 10; cf. Huebner C. I. L. II p. 306. Similiter nomen oppidanorum titulo praescriptum supra N. 2709. 2) Duovir colonorum coloniae Patriciae. 3) lussionib. primus editor, non recte.

5080
provinciae

Pietati

Aug.

L.

Lucretius Fuivianus flamen

col.
i.*

immunium
ex arg.
p.*
|

Baetic, pontifex perpetuus


|

ob honor. pontificatus.
editis

Lucr. L.

f.

domus Campana
|

Aug.,
flam.

t.

p.

perp. do|mus Aug.,


|

ad dedicationem

scaenicis ludis

per quadriduum

et circensibus

et

epulo diviso posuit.


|

Huic dono Lucr. Campana amplius nomine suo


|

coronam

auream adiunxit'.
cos.
I

D. d.

d.

(in latere)

dedic. kal. lun

tit.

Tucci (Martos) in Baetica (II 4665 vidit Huebner).


2)

Numerum

deesse apparet.
f.

| |

1)

Testamento poni ius-

3)

Haec poslea

litleris

minoribus inserta.

5080*
conlato
I

L. lunio L.
|

M.

n. L.

pron. Gal. Rufo

III[/]vir., pont., aug.,


|

quattuorviral[t]
p.

potest. muneri[s]

edendi causa,

equites Roman[t]

aere

Carmone

in Baetica (II 1S80 vidit Huebner).

5081
flam.,
1

Cn. Dottio,
I

Dotti Maryllijni
|

fil.,

Ser.*

Planci|ano patr.
|

col.,
|

Ilvir. II

qq.% muner. IF
splend.
| |

et

agonothe. perp.
libe|ral.

certam. qq.

talant.',

Asiarc.

templ.

civit.

Ephes.\ ex

sua

elect.

agojnothe.
postul.
|

perp. ab imp.

divo

Marco cer|tam.
|

sacr. Hadria|nion* Ephesi,


|

populo,
I

ob merit.

eius,

vic.
S.

Tuscus*.
6857

D. d.

Antiochiae in Pisidia (III


viro iterum quinquennali.

Mommsen

2) DuoMunerario (cf. infra N. SI25; Mommsen Eph. ep. 7 p. 401 not. 5) 3) Agonothetae perpetuo certaminis quinquennalis talantiaei. ^Aywveq xaXavxialOL (ita dicti a praemio quod victoribus tribuebatur) memorantur C. I. Gr. 2810. 5208. C. I. Alt. III 128 fin. Greek inscr. in the Brit. Mus. III p. 255 n. DCF. Alium agonothetam habuimus supra N. 1599. Praeterea reperiuntur agonothetae in titulis Latinis f^7914. XII 410 p. 812. 4) Asiarchae templorum splendidissimae civitatis Ephesiorum. Cf. Greek inscr. in the Brit. Mus.

tant tituli gemelli (cf. not. 6) III S. 685S. 6856.

iterum,

vidit ectypum).
1)

Eodem

loco ex-

Sergia (Iribu).

3)

III p.

252/5
/9'

n.

^Agkxqxov

DCIV. DCF: dyojvosxovvxoq dm ^tov Ti^. 'lovXlov 'Prjyslvov vawv xdJv iv 'Eqisao) (idem ib. p.257 n. DCXI dicitur ap;ftf()fi;s /8'
Alii dQXiQi(i ^Aalag vadHv (vel vaov)

vawv
C.
/.

x(ov ^E(pso(o).

Gr. 296S. 2987^. 541S. 58S8^ p. 1092

x<ov iv 'E<psa(p sunt

fTaddington 7SS.
2) n. 420;
cf.

Cf

Bulletin de corr.
ep. 1

hellen.

12

1888 p. 102

p. 209. 211.

=
6)

Dittenberger

syll. (ed.

Marquardt eph.
vic.

5)

Brit. Mus. III p. 79.


Salutar[z].

De Hadrianiis Ephesi
vicatim dicatis
f.

celebratis

Hicks Greek inscr. in the


Cermalus,
[w]ic.

In titulis gemellis III S. 685S. 6856 est


cf.

De

titulis

Mommsen
|

eph. ep. 7 p. 457.

5082

T. lulio T.

Vol. Dolabellae

Ullvir. ab aerar.S

pontif.,
|

praef. vigil. et armor.*,

sacra synhodos^ Neapoli certamine quinquen-

Tituli pertinentes

ad ludos.

297

nali*,

Twv

uQag ^viii[kix]rjg ^AdQiavr]g avvodov avTOXQaroQa KaiaaQa TQaiavov ^HQiavov JSe^aaTov viov Ji6vv\aov] avvayioviatuiv^. ^Enei JoXa^iXX[ag] (reUqua nidecr[et;rt].
|

Wij(fiOf.ia r-^g

[rteQl Tov]

mis lacera omisi).

Nemausi (XII 52S2.


1)

Inscr.

Graec.

llal.

Nemausi.

ii9S parlem vidit Hirschfeld).


et

2)

Item Nemausi.

De

praefectura vigilum

sensi

dicta coliegia

cf Hirschfeld C. I. L. XII p.S82; ilem FI 29718. tam athletarum quam artificum scaenicorum

armorum Nemauavvodoq)

3) Ita {IsQa

(cf.

infra N.SI86 not.1

Inscr. Graec. Sicil. Ital. p. 7S1, cet.).


esse apparet

Hoc

loco collegium scaenicoritm inlellegendtim

ex tenore decreti adscripti (cf not. S). 4) Significantur Augustalia anno p. Chr. 2 Neapoli in honorem Augtisti instituta, testibus Strabone S p. 246, Dione SS, 10, Suet. Aug. 98, item tilulo Neapolitano Inscr. Graec. Ital. 748. Saepe memorantur in titulis athletarum et scaenicorum Graecis. Cf. eliam infra N. S232 not. 2. Dittenberger u. Purgold Inschr. v. Olympia n. S6. 5) De his collegiis cf.

quae congessit Lueders die dionysischen Kiinstler p. 182 seq. Idem collegium alia quoque decreta Graeca Nemausi lapidi insculpsit, Inscr. Graec. Ital. 2496 2498. Archieretis eiusdem ut videtur collegii est in t. item Nemausensi infra N. 5274 (cf. praeterea N. S186 not. S). Quomodo bene merueril Dolabella de hoc collegio et ciir Neapoli potissimum decretum in eius honorem factum sit, ex reliquiis decreti non

perspicitur.

Gladiatores.

5083
Eq.':
I

[/"Jamilia

gladia[f.

C.]

Salvi
|

Capitonis*
|

hic

sita.
|

Mandatus Rab.^ PhilerosDom.^Xliy XI; C. Masonius" VllVUlliO;


III

11.

Tr.:

Secundus Porap.^ 11^11';


|

Optatus Salvi",
|

t.''';
|

C. Alfidius, t."

M.: Q. Cleppius,
I

t.;

lulius,

t.

R.":
Pis.,
|

t.
|

5083
Vel.':
I

Oceanus
|

Avil.,
|

t."

Sag.":
Avil.,
Pis.,

Dorus
t.
|

VI

D UIV.

Mycter
I

061., II.

Opl.":

Phaeder
|

Thr.:

Donatus Ner.,
Quartio
|

XII
nil.,

VIII;
I

Hilario Arr., VII


t.
|

DV;
C.
|

Aquila
|

XII

VI;
|

MuII;
|

I;
I

C. Perpernius,

Mur.";
|

Amicus
III

Munil.,
II;
|

I;

Q. Fabius,

V DIII;
Don.,
III

Eleuther Mun.,
IIII
I

I;

Memmius,

Anteros Munil.,
|

Atlans Don.,

I.

Esse.":
|

Inclutus Arr.,
|

DII.
|

Sam.":

Strabo
|

DII.
I

Ret.:

C. Clodius, II.

Scisso.^:

M.

Caecilius, t.

Gallu.":

Q. Granius, t.

Fenusiae, tabulae duae, litteratura diversa, fragmenta igitur duorum catalogorum (IX 46S. 466 vidil Mommsen). 1) Idem homo memoratur IX 486. 5) Domitii, cet., 3) Rabirii, 4) Pompeii, 2) Eques (cf. infra N. S12S not. 1). nomina dominorum sunt; familia igitur haec gladiatoria Salvii Capitonis paene tota constabat ex servis aiienis et ex auctoratis (cf. not. 9). 6) Collatis laterGreek inscr. in the Brit. culis gladiatonim similibus Graece scriptis (C. I. G. 2164 Mus. II p. 46 n. CCyil; C. I. G. 2889), in quibus legitur ad hoc exemplum Oqcc^ dgdx[(o]v viixjjaag) /?', axiscpavcD&slg) /?', Alylnav ''Exaxaiaq viixijaag) d , avs{<pava)9slg) at {?), Mommsenus collegit significari : victoriarum trium, coronarum duarum, 7) vicloriarum duarum, coronarum duarum cet. (nota numero priori secun-

dum

aut esse

parem aut minorem

eo,

numquam

maiorem).

Contra Mau, qui de his

titulis egit Mitth. des arch. Inst.

Rom. 1890

p. SSseq. putat indicari

pugnas

et co-

298

Caput XII.
reperiuntur etiam infra N. S094. S102.

rvnas. Ceterum duo numeri interposito signo

8) Thraeces. S142. Cf. etiam Hersilia Lovatelli Roem. Mitth. 1900 p. 102. 9) Homo liber, scilicet aucloratus, 10) Cf. not.6. 11) Hic servus fuit ipsius Salvii Capito-

nfs,

12) Tiro.

16) Feles.

13) Murmillones.
(cf.

17)

Hoplomachus

N.S098seq.).

20) Scissor (gladiatores huius generis

19) Samnis. praeterea nonmemorantur). 21) Gallus


14) Retiarii.

15)

Sagittarius.

18) Essedarius.

(cf. P. 1.

Meier de gladiatura Rom. p. 5S

seq.).

5084
iniliales'*

imp. Caes. L. Aurelio Commodo,


|

M. Plautio Quintillo

cos.'
j

coUegi Silvani' Aureliani^:

curatores M. Aurelius Aug.


|

lib.

Hi-

larus et Coelius

Magnus

cryptarius".
vet.',
|

Dec. P:

Borysthenes Thr.
I

Clonius hopl.
ess.
vet.^,
|

vet.*,
|

Callisthenes
ret.'"

Thr.
vet.,
I

vet.',

Zosimus

ess.

vet.',
|

Plution

Pertinax ^

Carpophorus mur."
]

vet.,

Crispinus mur.

vet.,

Pardus prov.*^

vet.,
|

Miletus mur. vet.

Dec. II:
I

Vitulus

mur."
ret. tir.,

vet.,
|

Demosthenes manicar.",
|

Felicianus
tir.,
|

ret. tir.",

Servandus
ret.
tir.,
|

luvenis mur. sp.*^


tir.,
|

Ripanus

7 ret.*
tir.,

Silvanus V
rata unct.'^

Secundinus prov.
'^

Eleuther Thr.

Pi-

Dec.
poras,
I

III:
I

Barosus

ret.' tir.,
tir.,
]

Aemihanus ^

ret. n.,
|

Ulpius Eu|

Proshodus ^
|

ret.

Aurelius Fehcianus,
|

Aurehus Felix,
|

Zoilus pagan.",

Flavius Mariscus,

Flavius Sanctus,
|

Diodorus pagan."

Dec. IIII:

ApriHs paegniar.'^

Zosimus Thr.
Salvo
|

sp.

5084* Fehci imperatori omnia


Silvanum Augustum famiha
curante."
Fehciter ordini
|

fehcial

Commodo

fehx famiha!

restituit,

dedicante

Severiano Maximo pro|

potestatium ^ et cultis doctoribus";


|

curante

Marco Aureho Augusti hberto Euporan.

Maxime Commodiane^^ abias^

propitium Caesarem. Prope Romam rep. ad viam Labicanam loco dicto le Centocelle, tabulae duae 1) J. 177. (Fl 651. 652 vidit de Rossi. Vna sine dubio prodiit VI 5715).
2) Initiales fortasse ii dicti qui

primi in collegium inierunt.

Silvani paene totum

constabat ex familia gladiatoina

Collegium hoc Agnomen Caesaris.

3)

4)

Silvano datum, fortasse a M. Aurelio Hilaro curatore;


cryptae; in cryptis gladiatores exerceri
curatores hi redeunt
soliti,

VI

5715.

6)

Ceterum Decuria prima (praeter quartam singulae decf.


.

N. 5559 cet. Suet. Cal. S8 (Momms.).


cf.

5) Custos

curiae huius collegii decem homines comprehendebant)


8)

Hoplomachus veteranus.
11)

7)

Threx veteranus.
ii

9)

Essedarius veteranus.
12) Provocaior.

N.S10S.S106.

Murmillo.

10) Contrarete, cf. infra

13)

Manicarii fortasse

qui

14) Retiarius tiro. manicas gladiatonim fabricabant (Friedldnder II^ p. 488). 15) Spectatus? (sed conlatis tesseris infra N.S161^.^.^ speclatoris potius voeabulum hic intellegi videtur, cf. de Rossi bull. Inst. arch. 1882 p. 9, Mommsen Herm. 21 p. 267). 17) Pagani fortasse hic gladiatoribus opponun16) Vnctor.

praecedunt Utpio Euporae, Aurelio Feliciano et reliquis, fortasse ideo tantum hoc vocabulum non adscriptum quod locus non vacabat). 19) Fortasse procurator fuit ludi magni vel 18) Cf. infra N. S126. ludi matutini. 20) Fortasse ordo eorum qui maiore quadam dignitate in fatur, ut alibi militibus (iis qui

Tituli pertinentes

ad ludos.
el

Gladiatores.

299
(Henz.).

milia fruebantur, ut prima vel

N. S091. 5099. 5H0. 5146.


cauta addituvi.

summa

secunda rudit

cet.

21) Cf.

22)

Commodiani agnomen Maximo Severiano hunorit

23) Habeas.

5085

Thelyphus' SamDes nalione Traex. Romae (Vl 10187 solus servavit Accursiut). 1)
|

Sic traditur.
lib.
1)
I.

5086
jc.

d.

m.
I

amici posu|erunt Tlireci


octo

Brixiae (FASII aliquoties descripta saec.

XFIXFIII).
,

Voluseno,

VIIP.

Liberatus octava,

pugna

(sic

Momms. Libertum,

pugnarum

intellegunt P.

Meier de gladia-

tura Rom. p. 48 not. 2 et Mau Roem. Mitth. 4890 p. 58 not.). Cf. N. 5088. 5095. 5096. 5106. 5138. In inscriptionibus gladiatorum Aegeensibvs (ap. Bohn et Sckuchhardt
Alterthiimer von Aegae [Jahrb.
d.

arch. Inst. suppl. II] p.

23

est

ad hoc exemplum:

iaiaedaQioq) iUsv&SQog) ''HQOfpiXoq vi{x(ov) S' , iaiasSccQiog) doii?.og) SxdnXag [v]ivi{xwv) i?]', in catalogo C. I. Gr. 2889, quem supra {xwv) s', fxvQ{filXX(av) iX

N. 5083
Cf.

not. 6 citavimus, sic:

fiovQ(ilXXa)V IlenXog, iXsv{SsQQ}&slg)


I.

vij(x^aag) ly

at{s<pava)&slg) i^', in siviili catalogo C.

G. 2464 pro iXsv&SQOjd^slg legitur


l.

dnsXv^.

Mommsen

ap.

Bohn
I

et

Schuchhardt

c.

p. 67.

5087
Hispan.,
|

Tr.,

Q. Vettio Graci|li cor.^ Irium,


|

annorum XXV,

natione

donavit L. Sestius
rep.
1)

Latinus

d.^
et

Nemauti
I.

Sehmidi).

non longe ab amphitheati-o (XII 5352 viderunt Boissevain Coronarum. 2) Doctor (Hirschfeld l. c).

5088
laeva

M. Antonius Exochus
tenent;
|

(vir

dextram armatam ad caput

attollent,

palmam

ad

latus eorona laurea vittata et tres spicae; infra)

Thr.
[

M. Antonius
die II
I

Exochus

nat.

Alexandrinus
|

Rom. ob
|

triump.*

divi

Traiani

Rora. mun. eiusd. die VUII lir. cum Araxe Ca6.* st. miss.^; Fimbriam hb. VIIIP miss. fe.*; Rom. mun. eiusd. [die\ .... Romae (FI 40194 viderunt Smetius aliique; imaginem exhibet Fabretli col. Trai.
|

p. 256).

1)

Intellege

3)

Stans missus.

Fidetur

triumphum post mortejn Traiani celebratum. ita signiftcari pugna exitus incerti.

2) Caesaris.
I.

Cf. P.

Meier
4)

de gladiatura Rom. (Bonn. 4881) p. 49 sq. Infra N. 5106. 5445. 5455. 5455. N. 5086 not. 1. 5) Mittum fecit (?).

Cf

5089
Alexandrin.

d.
|

m.

(giadiaior scuto et gladio armatus)


|

Macedoni Thr.

tiro.

ben. mer. fec.

armatura Thraecum

universa, vix ann.

XX

raen. VIII dieb.

XIL
40497 viderunt de Rossi et Huebner).

Romae (FI

5090
merenti

diis
|

manibus

M. Antonio Nigro
]

veterano Thraeci,
|

qui vix
|

ann. XXXVIII,
|

pugnavit XVIII,
fecit.

Flavia Diogenis

coniugi suo bene

de suo

Romae (FI 40495 semel

descriftta taec.

XFII).
|

5091

dis iniquis
|

qui rapuerunt
|

aniraulara

tam
|

innocuam

L.

Tetti Alexandri,

is

v.

d.

XI

Muscae Charitoso
|

Sissinae Renediclto
fecit.

vere merenti.

Threption C^es.

n.,

doctor Thraec,

Romae, iam Neapoli (FI 40192

vidit

Mommten).
|

5092

[]x indulg. d.

n.

M. Ant. Gordiani

Pii Fel.

Aug.,

edeote

300
M. Mamilio
rian.''
|

Caput XII.

Eutychiano
|

Illlv.

i.

d.,

Thr.^ Pinuesis

s'.

v.'

de Val. Vale-

nat. Raet.,

docet Faustus^
vidtt

2) Threx adiunctum quod C litterae simile est). 3) Notae obscurae. (Spectatus, victor, explicueral Henzenus; sed cf. Momms. Herm. 2i, 266 not. 5). 4) f^alerium Valerianum gladiatorem aliquem celebrem, quem hic Pinnesis vicerit, putat Mommsen. 5) Doctor Threcum (cf. N, S091) videlur fuisse Faustus.
1)

Bergomi (F S12i

Mommsen).

C/. supi-a JV.5062 not.6.


sit

(sic

potius qi/am Threcum, quamvis ad THR. aliquid

5093
eques''
|

dis

manibus

sac.

Callis[f]o
|

[rjraeci'

Treb.^

fecit

Speces^

cons.'^

Thermis in
traditur.

bene merenti. Sicilia (X736i


sc. 5)

V.

XX^

solus descripsit Gualterus saec. XVII).

2) Treboni(?), 2.

N. S085 not.

servus.

Conservo.

1) Iraeci

3)

Nomen

fortasse corruptum.

4) Cf.

6) Ficit vicies?

(Momms.).

5094 Maximus

lulian. essed.

XXX D XXXVI.
^

Romae in sepulcreto ad viam Salariam rep., una cum N. 4977 multisque aliis Notizie degli scavi 1887 p. 259 n. 645 vidit Gatti). (FI 539S2 1) Numerum non integrum esse (fuisse XXXX) coniecit Huelsen, propterea quod in his inscriptionibus numerus prior solet esse maior subsequente. Cf. N. S085 not. 6. 7.

5095 Beryllus
iunx
2)

esse.*

lib.

XX

^*,

nat. Graecus, ann.

XXV, Nomas con-

vir.

b.

mer.
saec.

Nemausi (XII 3525 ad exemplum factum Cf supra N. 3086.

XVI).

1)

Essedarius.

5096
n. Arabus.
|

muner.

C.

Pomp.

Mart.

esse.^ lib.'

Faustus.

0* XXXVII
C.

Euche contubern. de

suo.
Seguieri).

Nemausi (XII 5524 ad exemplum


tialis.

2)

Essedarius.

3)

Cf supra N.
|

S086.

4)

1)

Munere

Pompei MarCf.

Coronarum.

N. S087.
sive

5097
s.

d.

m.* et memoriae
|

aeternae Hylatis,
]

dymachero
|

as-

sidario^, p.' VII ru. I",


as. d.^
rep.,

Ermiis coniux

coniugi karissimo

p. c. ei(ascia)

Lugduni
inscr. de

nunc Sens in

bibliotheca (XIII 1997 vidit Hirschfeld, Boissieu

Lyon
est

p. 469 add.

delineavit).

catae, ut saepe

Lugduni.

1) d.

m. litterae in angulis

tituli collo-

2)

Essedarium

intellegit

qui primus de titulo com-

mentatus
yaQlztjg

Valbonais, recte (Hirschf).

Cf

inscr. Graec. Ital.1852: 0. x.

MaQ-

rum.

3) Pugnandkoq nQwzoq (cf N. S1H) daaedaQLcav, sira iniaxdxrjq. 5) Ponendum curavit et sub 4) Rudi primae (cf. infra N. 8151 seq.).

ascia dedicavit.

5098

Simp. C.

S. Lert.*

opl.^ palmaru

XX, natione

Bessns, an.

XXXV,
I

ucsor viro b. m.

Gadibus (II 1759 semel descripta). machus.

1)

Nomen corruptum.

2)

Hopto-

5099
Romae

C. Cassius
I

Gemellus

doctor

oplomachor.

ut videlur (VI 10181

cf.

add. p. 5498 semel descripta saec. XVII).

Tituli pertinentes

ad ludos.

Gladiatores.

301
palo
|

5100

d.

m.
I

Paeraegri|no inyrmil|loni Prisca

coiux primo

bene meren.
In agro Puteolano rep. (X 1926 vidit Mommsen).

5101
quiescit.
|

mur.*
I

Columbus

Serenianus

XXV*

nat. Aediis'

hic ad-

Sperata coniux.
rep. in amphitheatro

Nemami

2)

Pugnarnm

XXf^.

3)

(XII 5S2S vidit Hirschfeld). 1) Murmillo. Aeduus; apicem ad u geminandam appositum esse

pvtat Hirschfeld.

5102
iunx
f.

m.
I

Q. Ducenius

Optatus

III

III*,

flateria

Potita

con-

trium, coronarum trium.

Arausione rep. (XII S856 vidit Hirschfeld. Cf. supra iV. S085 not.

1)

Murmillo.

2)

Pugnarum

6. 7.

5103

A. Postumius

Acoemetus
vidit

doctor

myrmillon'.

Romae, iam Parmae (TI 1017S

Bormann).

1)

Alii doctores murmillo-

num

sunt

Vm7. f 110174.
diis

5104

manibus

M. Ulpi
|

Felicis mirmiilonis

veterani, vixit ann.


|

XXXXV,

natione Tunger.
I |

Ulpia Syntyche liberta coniugi


|

suo dulcis-

simo bene merenti et lustus filius fecerunt. fiomae, iam Florentiae (FI 10177. 55977 vidit Bormann).

5105
lib.'

d.

m.
|

Lyco
fratri.

lib.*,

mur.

scaev.^,

pugna.

IIII,

fec.

Longinas
|

coutrarete'

b.

m.

servavit Hieronymus Amati auctor expertae fidei). 1) LiN. S086. 2) Murmillo scaeva, sc. qui sinistra manu telum gerebat; cf C.I.Gr. 2889: QQa^ Sxsvaq; Dio 72, 22 (Commodus appellatus): nQOJTOTiaXoq asxovTWQwv ttQiaxeQoq fiovog vixrjaag dwdsxdxig xxk. 3) Gladiator qui opponebatur retiario / cf. supra N. S084 ; P. I. Meier de gladiatura Rom. p. 22.

Romae (F1 10180


cf.

beratus;

a.

5106
ris
I

diis
I

m^nibus

^
|

ret.
|

pus

1.*

V,

XLVIII,
.
|

Caes^-

annis XX, pugnav[t]t


. .

.... V,

vicit

XIX,

st.'

exit

. .

tus sua

morte

obit.
I

[paf]rono suo
rep.

b.

m.

fecit.

Romae
1888
p. 62).

2)

1)

ad viam Salariam (VI 55985 vidit Huehen; Notizie degli scavi Conlrarete (cf. N.S10S); vocabulum sic collocatum ante nomen
vocabubim N. S087. S088, myrmillonis N. S101. S102, retiarii 3) Stans (cf N. S088 not. 5). (cf. N. S086 not. 1).

gladiatoris, ut Thraecis

N. S120.

Liberatus

5107
fecit,

d.

m.

Purricina Iu|veni

provocanti*,

cojiugi* benemerenti
|
|

qui vixit an|nis XXI, in' ludo a|nnis IUI, pugnas''

V.

Patavii (V 2884 vidit Mommsen). ef N.Sl08seq. 2) COIVCI.I, 3) TN,

4)
|

1)

Idem ut videtur quod provocator


lapis.

PVCNAS

5108
Romae

...

Crispo pro|vocatori

conpatriotae

.
|

[/(ece]runt.

in vinea Randanini rep. (VI 76S8 descr. Garruccius).


d.

5108*

m.
I

Antigoni
|

provok.,

Verus doctor
|

posuit.

Brixiae (V 4S02 bis ut videtur descripta saec. XVI. XVII).

302

Caput

XIL
v. a.

5109
[spat.]

piov. spat.
I

[lud. w]ag.*,

XIIX;

nus prov.
|

lud.

mag.
ibi

s.'*

[b.]

m.

f.

Romae,

ubi N. 5108 {VI 7659 descr. Garruccius).

tario ludi magni.

1)

Provocaiori spa-

2)

Sodali? (Henz.).

5110
prov. sp.S
I

(vir thorace armatus, d.

gladium,

s.

scutum gestans)

d.

m.

Aniceto

Ael.*

Romae (VI
France 1896
el.

lapis.

p.
3)

Marcion do|ctor et Primus b. m. Bormann; imago gladiatoris est 239). 1) Provocatori spatario ; cf. eam quod
401 8S vidit

Bull. des antiq. de

praecedit.

2)

A.

Primus palus, intellegunt nonnulli.


secutori
|

5111 Amabili

nat.

Dacus, pug. XIII,

falo

deceptus

non
5).

ab homine. Prope Epetium (Stobrec) Dalmaliae

rep. (Bulic Bull. arch.

Dalmat. 1899 p.

5113 Maxjmiano
a latronebos^,
frjater

cui et
fratri

Aureo
carisi.,

sec, ann. XXII, pug.

V\

deceptus
|

Maximina coniux

desideratissimo
quinque.

(iuxta pugio).

Salonis (III S. 8850 Hirschfeld vidit ectypum).


2) latrone.bos

1)

Pugnarum

(cum interpunctione)

lapis.

5113
stans'' VIIII,

Flamma

s[e]c.S vix. an.


j

XXX,

pugnat XXXIIII,

vicit

XXI,
fecit.
1)

mis. IIII, nat. S[2/]rus.


Sicilia ut videtur

Hui* Delicatus coarmio merenti

AUcubi in

cutor (SIC traditur).

(X 7297 semel

2) Cf.

N. 5088 not. 5.
|

descripta saec. XVI).


3) Scr. huic.

Se-

5114
I

dis

man.

T. Flavio
./
(

Incitato
|

secutori palo
|

primo^
5100. 5115.
2)

vix.

ann.

XXVII, pugnavit XVI / / / / / / / / / / / / Romae (V1 10189 viderunt Mommsen aliique).


(N. 5105 not. 2).
Inscr. Graec. Ital.

/
1)

!\
Cf N.
2).

Dio

72,

22

1852 (N. 5097 not.

Duo

versus erasi.

5115
sit

d.

m.
I

(gladiator stans

cum pugione

et scuto;

galeainpalo; canis)\
|

Urbico secutori
ann. XXII,
I

primo
|

palo, nation. Flolrentin., qui pugnavit XIII,


|

vix-

Olympias
uxsor
|

filia

quem

reliquit
|

mesi. V,

et

Fortunesis

filiae*,

et Lauricia

marito benemerenti,
|

cum quo

vixsit

ann. VII.
|

Te moneo, ut quis quem vic[e]|rit occidat. Colant Manes amatores ipsi]us. Mediolani (V 5955 vidit Mommsen. Imaginem edid. Atil. de Marchi monumenti epigrafici milanesi
II).

t)

Filiae, scilicet servus

(Momms.).
(sic)
\

5116
fecit
I

dis

manibus
|

sacr.

Q. Fabi Viatoris doctori

secutorum

Romae

Q. Fabius Castus bene merenti. in eodem sepulcro in quo N.1717seq. (VI 4555 semel descripta saec.XV).
d.

5117

m.
I |

Genero|so
pugnavit
vid.it

retiari|o invicto

pugnarum
*

XXVII,

n.

Alejxandrin., qui
illinc tridens).

vir|[?M^js

causa?]
\

(in laieribus hinc pugio,

Veronae (V 5465

Mommsen).
I

1)

Duhitans supplevit Momms.


natijone Bataus,
]

5118
.

[d.]

(ascia)

m.
|

Vitalis invic|ti retiari,


de|[ctrf]it*,

hic
|

sua virtu|te pariter


. .

cum
|

adversario
[fecit].

alacer fu.*

[p]ugnis III*

convi|[cfo]r'' eius

Tituli pertinentes

ad ludos.

Gladiatores.

303

Parmae (XI 1070


Ronchinius.

semel, sed accurate, descripta saec. Xf^III).


(?).

2)

Functus
t.

3)

HI traditur.

1)

Supplevit

4) Cf.
p. 41.

N. 3124.

SvyxsXkaQioi

dicuntur gladiatores in

Lycio Reiten in Lykien

5119
VI
2)
occi{l[tV,

Hapitlo ieliar[io],
I

Aculeiesis', ann.
|

Como
|

Beilu[no' pug^na

mejdicina dec[essif]

edic ...

....

a. 1891 (III S. 12925 Hirschfeld vidit ectypum). Supplementa sunt Mommseni.

Salonis rep.

1)

Aquileiensis.

5120
I

ret.

L.

Pompeius

Vllil,

n. Viannes|sis^ an.

XXV.

Optata

coniux d. s. Nemausi
N. S087. S096.

d.

rep. no7i longe ab amphitheatro (XII

5527 vidit

I.

Schmidi).

1) Cf.

2)

Natione Fiennensis.

576S

retiarium eundemque Ssvtsgov ndkov pertinet epigramma Graecum C. I. Gr. Retiarii qui posuerunt titulum Puteolanvm 1 1254 1S89, vix gladiatores fuerunt.

Ad

= Kaibel 5S0.
5121
pugnar.

=X

(pugio, tridens, denique galerus ut videtur) d. Hl.


|

Glauco, n.

Mu|

ti|nensis,

VII,
|

^ VIII',
|

vixit
|

ann. XXIII d. V.

Aurelia marito

b.

m.

et

amatores
|

huius. Planetam

suum

procurare
| |

vos

moneo;

in
|

Nemese ne fidem

habeatis;

sic suni

deceptus.

Ave. Vale.

Feronae (V 5466 semel descripta). Glaucum retiarium fuisse apparet ex anagtypho; de galero retiariorum cf. Friedldnder Sitteng. II ed. S p. 480; P.I. Meier de gladiatur. Rom. p. 27 seq. 1) Mortuus (obitus, cf. ad N. S140 not. 1) octava, sc. pugna. In bestiarii alicuius monumento Ephesio (cf. N. S159 not. fin.) est

[TtQciTTj],

dsvrega, tqIttj' tstccqtji av^Qsd-rj.


d.

5122
Vixit
I

m.
I

Pardon
|

Dertonensis
|

pugnar. X, hic*,
[/f]aris.',
|

XP
vixit

deceplus.

annis XXVII.

Arriane co[(lu[^]i

mecum
\)

annis ....

Feronae (F 5468 semel descripta cima, sc. pvgna. 3) paris traditur.

saec. XFII).

Sc. situs est.

2)

Unde-

5123 Constantius munerarius gladia|toribus suis propter favorem mu|neris munus sepulcrum dedit. Decorato retiario, qui peremit Caeruleum et peremptus deci|dit; ambos extincxit rudis, utro|sque protegit Decoralus secutor, pugnarum VIIII, Valerae* uxsori dolore' prirogus.
|
| I

mum
2)

reliquit.

Tergeste

(V S65
m.
I
|

quater ut videtur descripta saec. XF. XFI).

1)

Faleriae.

Dolorem.

5124
mag.
I

d.

Priori
b.

retiario

lud. mag.,

luvenis

murmilio

lud.

convctori*

m.

f.

Romae (VI

10169 vidit

Mommsen).

1)

Convictori (cf. N. S118).


\

5125
nus eq.
vet.

d.
|

m.
I

Publiciae Arom|te

(sic)

coniugi liarissime,
d.

fec.
f.

Albap. III,

lud.

mag.S

vix.

ann.

XXII mens. V

VIII.

In

in ag. p. VIII.

Roma Fiorentiam
gladiaiorum
cf.

advecta (F1 10167 vidit Henzen). 1) Eques (de hoc genere Friedlander Sittengesch. II ^ p. 487) veteranut (cf. N.S090 cet.) ludi

magni.

304

Caput XII.

5126
renti,
|

d.

m.
I

Secundo pegni|ari6*

in culice^ ludi
|

magn[j]

bene me|

qui vixit annis XCVIIII mensibu[s]

VIII diebus XVIII,

familia

1.

m.^ fece[rMnf].

Romae (VI 40168


supra N. S0S4
3)
fin.

vidit Henzen).

(not. 18).

1)

Cf.

Friedlander Sitteng.

IP
v.

488; item

2)

In culice

postea insertum inter

et 5.

Ludi magni.

5127
b.

d.

m.
I

Tigridi cursso|ri

(sic;

ludi

magni,

Theonas

fraler

m. f. Romae (VI

101 63 vidit Henzen).

5128
nini,

d.

m.
I

Ti.

Claudio

Celeri prec|oni^ ex laclinia''


(sic)

Ci.
[/".].

Satlur-

Be|ryllus secunjda rudis^ et o|f6ciales cun|ti

b.
2)

m.

Anconae (IX S906


esse

vidit

Mommsen).

1)

Praeconi.

Lacinia videtur

pars familiae gladiatoriae, pariter atque Columella 7,3,3 de ovibus aegris: grex, inquit, ad locum fuerit perductus, in lacinias colonis distribuatur (Momms.). 3) De secunda et de summa rudi cf. Friedlander Sitteng. II ed. 3

cum

p. 479, P.

1749 et

Meier de gladiatur. p. 35 not. 5. Addendi sunt tituli Lugdunensis XIII Graeci Hierupolitanus (C. I. Gr. 5916); ^ aoQoq MevavdQOV rov ^AnokXo)I.
. . .

viov aexovvdaQoidov ; Mylasensis

acad. Vindob. 152, 1893 p. 17, 12) : Aovxiog Berwvioq ^AXe^avdQOq aovfXfiaQOvSrjq; Ancyranus (ath. Mitth. 21 1896 p. 467): U.
(act.
,

AiU(p

IIsQyafitjVij) inido^it),

[aovfJi]/xaQOv6ji,

xoXX^yiov

jfo[v]T<

iv

"^Poifi^

xdiv

G0v/z/JiaQ0v6[a)v].

5129
C.

Trophimus Augusti
|

I.,

secunda rudis familiae gladiatoriae


f.

Caesaris ludi magni, sibi et

PuUienae M.
et

Bassillae uxori carissim. et


|

Tadieno L.

f.

Secundo nutricio suo


eorum.
|

Pindaro

vernae
|

lib.

suo, libertis
f.

libertab. posterisq.
sillae

M. Pullienus Parthenio

PuUienae M.
|

Bassuae,

patronae,

M. PuUieno Basso patrono, Pullienae Tethidi


eorum.
vidit Nissen).

lib.

libertis libertabus posterisque

Romae (VI 10170

5130
|

d.

m.

Q. Titio Lathrico
|

secundae rudi

Caesarum,

fecit

Nymphidia Quartina uxor bene merenti. Romae (VI 10202 vidit Henzen).

5131
finae
|

d.

m.
I

CorneUo Eugeniano
|

summa
|

rudi,
filia

et Corneliae

Bu-

parenlibus dulcissimis

bene merentibus

fecit.

Romae (VI 10201

vidit Kiessling).
d.

5102

d.

m.
I

(vir tunica et pallio indutus,


|

rudem longam,
annis

fimbriatam tenens) FI. Sigerus

summa

rudis

vixit

s. mappam LX, Fortunata


|

coniugi b. m.
Cherchel tab. III

fecit.
est

Caesareae Mauretaniae (VIII S. 21100 vidit Schmidt; imago


fig. 3).

Musie de

5103
(retro

(gladiatores duo pvgnantes, alter retiarii habitu, alter Samnitis, retro

illum servulus ut videtur tabellam portans, in qua scriptum)

Xantus
|

Caes.'

XV,

hunc

simiiis figura

cum

tabella in

qua scriptum) Eros

Caes. XVI. (Pug-

Titoli pertinentes

ad ludos.

Gladiatores.

305
miSSl.

nantet dirimil lanista, elato baeulo, ad cuius extremitatem legitnr) Stan|teS

(Praeterea infra cancelli, supra figurae quaedam, quae fortasse statuas significant). Jn Gallia Narbonensi loco dicto CaviUargues rep., tabula rotunda fictilis, est

Nemausi (XII 2747

p.

851 vidit Hirschfeld,- imaginem edid. Fillefosse monuments

fondation Piot II 1895 p. 97). 2) Cf N. S088 not. 3. 1) Caesaris (servus). Similis tahula fictilis, sed fracla, ex citius inscriptionibus supererat mtmerus XV
et

STAT

MISSI, reperta

est

prope Lugdunvm (Villefosse

l.

e.

p.98).

5134
crure, d.

(gladiator Samnis scuto et galea tectus ocreamque habens in sinistro


|

gladium tenens; iuxta phallus ingens) missosl


Friedlander

missosl

iug[u]la!*
|

iug[u]lal'

Beneventi (IX 1671 viderunt


Garr., inglia (bis) Friedl.

lul.

et

Garrucci).

1)

iugl .la

iuglla

Fidentur esse acclamationes coronae (Mommt.).


(gladiatores duo pugnantes, quos lanista dirimit;

5135

S.

miss.*
I

infra

Popillius.* in tabelia ansata) Sabinus, Lucerna fictilis, Romae (XF 62i4* imaginem edidit Fillefosse monuments de 2) Gladiatorum nomina. 1) Stantes missi. 1a fondation Piot II 1895 p. 96).
|

5036

(gladiator,

ad cuius pedes fuscina

iacet,

nempe

retiarius ; in

margine
Veianium

lucemae scriptum) Veianiolus.' Romae, lucerna fictilis, iam Dresdae (XF 6247 celebrem gladiatorem memorat Horatius ep. 1, 1, 4.

vidit Dressel).

1)

5137

TetraitesS
Prudes

Spiculus,

Gamus,
Merops

Calamus
Hermes

Columbus

(gladiatoritm paria quattuor).

Prope Chambery

rep.,

verrerie antique p. 67 tab.

vasculum vitreum, iam New-York (XII 5696, 52; Froehner XXI 92). Similia vascula vitrea cum nominibus gladia-

torum partim iisdem prodierunl in aliis quoque locis Galliae (cf. Huebner ad eph. ep. 4, 708 p. 209) et in Brilannia (Huebner I. c); unum extat Findobonae in museo (III 6014, 1). 1) Fidetur scribendum esse Petraites. In uno ex vasculis similibus dicitur esse Petrahes (Froehner I. c. p. 68 not. 2) ; alibi prima vocabtili littera periit. Hai' Cf. Petron. c.S2: Hermerotis pugnas et Petraitis in poculis habeo; ib. c. 71. tQasiTTjq gladiator etiam in t. Lycio Reisen in Lykien I p. 41.

5138

(gladiatores duo pugnantes, bis repetiti; adscriptum) Tetraites


1.^

Pru-

des; Prudes

XllX, Tetraites

1.*

. .

(in

imo margine) abiat Venere

Bom-

peiiana iratam qui hoc laesaerit.

Pompeiis pictum in pariete non longe a foro (IF558 vidit MomTnsen sed iam non integram; integram Mus. Borbon. I app.). 1) Cf. N. 5157 (primas quinque 2) Cf. N. 5086 not. 1. nominis litteras vidit Momms.).

5139

(varia gladiatoris eiusdem,

secutoris

ut ex habitu apparet,
siint

contra

alios certamina,

per duos ordines disposita; subscripta


I

numeri

et

nomina
Hi-

adversariorum, unde supersunt) laru[m] XIII ...

Improbum .... XI Pantheriscum XII

Romae, fragmenta
Huelsen; imagines
nale rom. 1895 tab.

tria

Caeciliae Metellae via Appia, tertium intra

eiusdem anaglyphi, duo muro adfixa iuxta sepulcrum urbem in domo privata (FI 55980 vidit
edidit Hersilia Lovatelli bull. arch.

duorum fragmentomm

comu-

XV

cf

p. 265,
II.

trium eadem LovalelUa stren. Helbig. p. 174. 177).

Dessau, Inscriptiones Latinae

20

30e
Pertinuisse

Caput XII.

Ex

simili
tab.

489S

ad monumentum sepulcrale famosi alicuius secutoris perspexit Lovatellia. monumento retiarii superest tabula quam edidit Lovatelli bull. comunale XFI cf. p. 233 seq.; ex monumento bestiarii tabula Ephesi rep., ap. Wood
Eph.
p.

discov. at

222, Greek inscr. in the Brit. Mus. III

p.

200 n.

DCLXX.

5140*
Kalendio

(gladiatores duo, secutor ut videtur et retiarius, pugnantes iuxtaque

lanistae bis repraesentati; adscriptum)

Astyanax

vicit;

Kalendio

Astyanax,
|

0K
(gladiatores duo, alter

5140
nus
fehx
1

iam prostratus, adscripium) Habilis, MaterI

(iuxta lanista.

Suprascriptum) neco* haec videmus.

Symmachi, homo
(suprascrip-

(lidem gladiatores pugnantes, adscriptum) HabiHs,

Matemus

Symmachius ferrum misit. Romae, nunc Matriti, pavimenta duo operis musivi (VI 10203 vidit Huebner, qui de musivo egit antike Bilderwerke in Madrid p. 196 n. 599. 400; imaginem rudem exhibet post alios Winckelmann mon. ant. ined. tab. 497. 498). 1) Signum mortis (obiit), saepe obvium etiam in inscriptionibus sepulcralibus (cf. C. I. L. III p. 4486, III S. p. 2S63 cet.; supra N. Si24 cet.). 2) Non intellegitur.
tum) quibus pugnantibus

5141
zeses^.

(giadiator

d.

gladium,

s.

fustnnam tenens, in humero galerum habens;


vicistil
|

circa scriptum) Stratonicae (sic),

bene

vade in AureUa.* (Infra) pie

Romae
litteris

rep,, fuit inter cimelia

a Castellanio collecta, fundus paterae vitreae,

aureis (Fl 40486

tab. yill).
t,i]ar]g.

1)

= XF 7041 imaginem edidit Froehner collection Tyskiewicz Aurelia aut via est aut regio a via appellata. Intellege nis,
3)
|

Ita saepe scriptum in pateris huius generis (cf.

5142*

suspirium puellaruml
(

Tr.

Celadus

XV 7042 cet.). HI. Oct. HP

5142^ puellarum decus


5142
5142*^

Celadus Tr.^

puellarum
Tr.
I

decus Celadus.
reti.
|

Celadus,
retia.

Crescens
|

puparru domnus ....


(reliqua recte legi

5142
potuerunt).

Cresces

puparum nocturnarum

non

similibus inscriptionibus pertinentibus


n.

n.

domus privatae una cum aliis ad gladiatores (Mau Roem. Mitth. 4890 p. 29 4244, p. 30 n. 32. 35; Sogliano Notizie 4899 p. 230 n. 34. 56, p. 252 n. 79, p. 254 1) Sic Mau, Oct. III B Sogl. De his numeris cf. supra N. 308^^ 44, p. 250 n. 44).
Pompeiis, scariphatum in columnis peristylii

not. 6. 7.

Ceterum

Mau

in his titulis parietariis nu7neros fortuito et sine certa


(l. c.

ratione adscriptos esse putat

p. 56).

2) Litterae aliquae

quas adiunxit solus

Sogliano non huc videntur pertinere.

5143
fehciterl

[C]n. Allei Nigidi

Mai quinq.*
.
|

gl.

par.^

XXX

et eor. supp."

pugn. Pompeis VHI


Paris m.
|

VH

VI
.

k.
.

Dec.
aio."

eUius .... ven.

erit.

Maio quinq.
Idem memo-

Marti

Pompeiis pictum in pariete (IV 4479 vidit Mommsen).


ratur in
aliis
titulis

ifi

1)

parietariis Pompeianis (cf,

IV

p. 70) et

tabulis ceratis

Pompeianis n. XVI. CXLVIII; ex hac apparet eum quinquennalem fuisse a. p. Chr.SS/6. 2) Gladiatorum paria. 3) Suppositicii (ita dicti qui in locum occisorum supponebantur; cf. Martial. 3, 24, 8). 4) Postrema obscura.

Tituli pertinentes

ad ludos.
riim^

Gladiatores.

307

5144
. . .

dedicatione*

muneris^ Cn.
(A
|

Allei Nigidi Mai,


|

venatio athletae sparsiones vela erunt.


|

latere)

Maio
J

principi colo-

niae,

feliciter.

Pompeiis pictum in pariete thermarum (ly 1177 aliquoties descripta cum reperta est anno 1824, nunc evanuit), 1) Intra o litteram huius vocabuli intrusum
est Poly., fortasse scriptoris

nomen.

certum utrum recte an non.

2)

{Therma]rnm suppleverunt quidam,


dubitat Zangemeister.

in-

3) Z?e lectione

5145
pariS

D. Lucreti'

Satri Valentis fl^minis Ner6nis Caesaris Aug.

fili

perpetui* gladiat6rum

paria

XX,
IV

el

D. Lucretio ^c; Valentis


fdus Apr.; venati6 legitima
|

ffli

glad.

X, pug. Pompefs VI
I

III pr.
|

et vela

erunt. (a latere) scr.

Aemilius

Celer' sing.

ad luna.

Pompeiis pictum in fronte domus privatae (Notizie degli scavi 1880 p. 299, cf. Roem. Mitlh. 1889 p. 119). Ex altero exemplo eiusdem programmalis videtur superesse
2)

IF

1183.

1)

Intra c litteram huius vocabuli scriptum:


,

scr. Celer.

Flamen perpetuus fuit Neronis inter a. S1 et 34 (cf. supra N. 222 4). 3) Eiusdem Aemilii Celeris nomen, quod scriptor etiam in prima linea huius inscriptionis
indicare voluit
vici illius
(cf. not. 1),
(cf.

passim reperitur

et
l.

pictum
c).

et

scariphatum in parietibus

Pompeiani

Mau Roem.
1
|

Mitth.

5146

numini
|

Augusti

glad.

par.

XX

et venatio da.* (sic)


III

Pompei

flaminis Augustalis

pugnab. Conslant. Nucer.^

pr. non.,

nonis, VIII

eidus^ Maias.

INucerini officia

mea

certo index*.

Pompeiis extra portam, qua Nuceriam iter erat, pictum in pariete sepulcri (Mau

Roem. Mitth.
Constantia

5,

1888 p. 143).
C.
1.

1)

cf.

L.

p. 124.

Requiritur praenomen Pompeii.


3)

omnino

certa, sensus certe obscurus.

2) Be Nuceria Nota scripturam vetustam. 4) Lectio non Programmate hoc invitantur Pompeiani ad

ludos gladiatorios Nuceriae spectandos.


spectare solebant,

Similiter Nucerini Pompeiis gladiatores 39 rixae inter utrosque et caedes orta, de quibus narrat Tacitus ann. 14, 17 et quarum meminerunt etiam inscriptiones parietariae (cf. C. L L. X p. 90). AUa programmata huius generis Pompeiana C. I. L. IF" 1180 seq.

unde

a.

5147
pugnabet.

hec venatio pugnabet

k.

Septembres,

et Felix

ad ursos

Pompeiis scariphatum in pariete (IF1989 p. 214

tab.

XI1 10

vidit Zangemeister).

5148
[L.]

coll. d.
s.

venator.

Deensium qui

mi|nisterio arenario'

fungunt.

d.

ex

V^

Uirschfeld).

Reaufort in regione Deensi Galliae Narbonensis rep. (XII 1390 partem vidit 1) Apte contulit primus editor (Long) Suet. Ner. 12: confectores fera-

rum

et

varia harenae ministeria;

cf.

etiam supra N. 5348 not.

1.

2)

Locus

dattts

ex decreto senatus yocontiorum.

5149
n[ijs
.
.

d.

m.
III
|

s.
I

CorneIi|us Vincejntius ha|rene alu|mnus, vix.

a[n]-

me.

d.

X,

Baberiu[]
|

pater

filio.

Theveste (yill S. 16363 vidi).

5150
et

d.

m.

s.
I

Substa', praecor, paulum festinas* ire viator


|

maea post hobitum rogantis concipe verba,

20*

308
tale

Caput XII.
co^ speres et ipse venire
diae''.
|

lustus ego

non

patrio set
set

materno nomine
fame'
divite vixi.

dictus,
|
|

paupere patre quidem


Tibicinis cantu

modulans alterna vocando


| |

Martios ancentu stimulans gladiantes in arma vocavi^

Qui

vixi

annis

XXI m. XI

d.

XXVIIII.
|

lustus ego morte acerba peri.


|

Parentes

filio

incomparabili.

Buecheler carm. epigr. n. iZi9.


4) diem.

Venafri rep. (X 49iS descripserunt Fenafrani duo, satis accurate ut videtur). 1) Subsiste. 2) Festinans. 3) Talem cum,

5)

Famae.
v. 4,

6) Intellege tibicinem ludis gladiatoriis adhibitum; cf Kaibel


I.

epigr. Gr.

5S0

item Peiron. 56; luvenal. 5, 54; P.


|

Meier Westd. Zeitschr.

i, 4S4.

5151
(sic

Cn. Maetius

Felix lanista,

August.^

Neapoli (X 4755 ter ut videtur descripta saec. XFI. XFIl). potius quam lanista Augusti). Titulus suspicionem movit

1)

Augustalis

Mommseno cf

C.

I.

L.

l.

c.

rum

inscripliones

Huelsen (Roem. Mitlh, iO, 189S p. 295 seq.) et hanc et alias lanista(VI 10171. 10W0 Orell. 2SS4. 2S31) falsas putat, scilicet recenti

tempore lapidihus ineisas

5152
fecit sibi et

Eutychus
I
|

Aug.

lib.

Neronianus,
carissimae
|

medicus ludi

matutini,
|

Irene

lib.,

coniugi
|

bene meritae,

et

libertis

libertabusq.
|

posterisque

eorum.

Romae, duo lapides eadem inscriptione (sed versibus aliter divisis) inscripti (VI 10172 vidit Smetius). Ad homines eosdem pertinet VI 10175. 1) Alius me-

dicus ludi matutini est Inscr. Graec. Sicil. Ital. 1550.

5153
magni,

dis

manibus
lib.

Corneliae Frontinae,
pater,
|

vixit

annis

XVI m.
|

VII,
|

M. Ulpius Aug.
et Flavia

Callistus
|

praepositus

armamentario
|

ludi

Nice coniuxs

sanctissima fecerunt, sibi

iibertis liberta-

busq. posterisq. eor.

Romae ad viam Appiam

rep.

(VI 10164

vtdit Henzen).

5154

diis

manibus
|

Nymphodoto
vidit

Caes. n. ser.,
|

dispensatori ludi

magni, coniugi optumo,


Romae, deinde
(Jrbini

Aelia Pelagia coniunx

et

Aeha Synerusa mater.

(VI 10166
|

Bormann).
|

5155
et sujis.

d.

m.
I

Claudiae

Thallusae Aug.
con|iugi

hb. et ThaUiae
|

f.
|

eius,

Hyacin|thus vihcus

[am] |phitheatri*

suae et fihae

eius et sibi

Romae (VI 10165

servavit Fabrettius).

1)

nia{phitheatri traditur.
*

5156 5157
Romae
6227
tilio

Charito custos de ampitheat.

(sic)

Menander

1.,

ostiarius

ab amphitheatr.'

ad portam Praenestinam (VI 6226, Henzen vel Mau). 1) Videtur significari amphitheatrum a T. StaTauro a.724 in campo Martio extructum; cf. Prosopogr. imp. Rom. III p.264.
rep. in sepulcro familiae Statiliorum
vidit vel

5158
vivo
I

d.

m.
I

M. Aurelius Victor Augg. Hb.,


]

adiutor ad ferasS se
|

fecit sibi et suis libertis

libertabusq. posterisq.

eorum

itu ambitu.

Tituli pertinentes

ad ludos.

Gladiatores.

309

Romae (FI 10208 vidit de Rossi). 1) Cf. Suet. Cal. 27: cum ad saginam ferarum viuneri praeparatarum cariu* pecudes compararentur (Hirschfeld Verw.
p.

m, 5).
5159
d.

m.
I
|

Aurel. Sabinus Augg.

lib.,
| |

p. p.*

herbariarum*, et
|

Apuleia Hermione.

Hi

sibi fabricab[erwnf]

et li[6crfis]

Romae (FI 40209

vidit deRossi).

1)

Praepositus.
1.

2) Cf.

supra N.S062 not.8.


gladiat.,

5160
collegi,

dlvae Fauslinae
|

Aug.

Felix Aug.
d.

a veste
|

allector
|

imaginem ex arg. p. I d. Romae (FI 5736 vidit Henzen).

Tesserae gladiatoriae.

5161*

spectavit. Pamphil. sociorum Prope Capuam rep. (X 8070, 5 vidit Henzen).


|

5161^ Pilomusus Pereli (palmae ramus) spectavit Romae (Eph. epigr. 3 p. 462 compluribus viris doctis visa
|
\

(tridens).
saec.

XFII).
|

5161 Romae
n.

Caputo
p.

Memmi

men. Nove.

Cn. Domit. C. Cas.*

spect.

inter res a Castellanio coUectas {Bull. epigr. de la Gaule 4, 4884 p. 430

253

cf.

Herm. 24

320 viderunt Fillefosse


s.*
1

et Dressel).

1)

Consules anni u.
|

c.

658.

5161**

Menopil. Abi. L.

(fubnen)

spectavit

C. Val.

M. Her.*
Lat. n. 953

In agro Tarracinensi rep. (X 8070, 4 vidit


tab. II, 7).

Garrucd
A. 664.

syll. inscr.

1)

Cf supra JS.5S84
Sirti

not. 4.

2)

5161
Ant. cos.^

Anchial.

L.

s.

spectat

num.* mense Febr. M. Tul. C.

Prope Arelatem
scripio a. 4374).

contignatis,

rep. (XII S69S, 4 solus servavit Lantelmus Romieu in codice Fersuum ordo non servatur in apographo. 1) Sic, litteris u m apographum; de numeratore cogitavit Mommsen Herm. 24, 4886 p. 276

not.4; mun. fuisse in tessera, intellegendumque : spectatus munere, coniecit Ritschl


opusc.
4,

390.

2)

A.

u. c. 691.

5161^
C08.'

C.

Numitorius

Norbanus

sp.

HI

k.

Feb.
A.

A. Lic. Q. Cret.

Romae

(I 736 delineavit Ritschl tab. Illw).

\)

p. Chr. 7.

5161 Maximus
1)

Mannei

sp.

k. Oct.

Ti. Cla.

L. Cal. Vet.

Romae, postea Perusiae


A. 31 (aller consul ignotus

(Bull. inst. arch, 4874 p. 434 ;


est).

vidit

Bormann).

516P
Hirschfeld).

Clemens

sp. id.

0[cf.]
f.

M.

Vipst. C. Ru.'

Romae, deinde

Parisiis

(fFiener Studien

class. Phil. 5,

Fidentur significari Fipstanus Gallus et C. Rutilius Galltcus vel Gallus consules suffecti a. p. Chr. 35 vel 54 (III 4394) ; cf. Hirschfeld l. c.
1)

4884 p. 274 vidit

1)

5161* Maximus Valeri sp. id. lan. T. Caes. Aug. f. Romae (I 774 vidit Henzen; delineavit Ritschl tab. XCFIlm A. p. Chr. 74. De Aeliano cf. supra N.986.
1
| |

111

Aelian. H*.

enarr. p. 91).

5161^ Moderatus

Luccei

sp. lil
(Bull.

non. Oct.

L. Minic. L. Plotio.'

Romce, iam in museo Britannico

comunale di

Roma

4887 p. 488; Roem.

310
Mitth. 4889 p. 173).
et L. Plotius

Caput XII.

1) Fidentur significari L. Minicius Rufus consul ordinarius Grypus consul suff. a. 88 (Gatti bull. comun. l. c.) ; qui tamen si re vera per aliquod tempus simul fasces tenuerunt, certe non mense Oct. eius anni; unde Mommsenus coniecit L. Plotii nomen substitutum esse Domitiani nomini tunc decimum quartum consulis, et tesseram hanc factam post Domitiani mortem demum. De tesseris his osseis, vel eburneis, perparvis omnibus, formae longiusculae, ad gestandum ut videtur vel appendendum aptis, quas ad gladiatores pertinere iam consentiunt, egerunt Ritschl opusc. phil. 4, S72 seq., Mommsen Herm. 21, 4886 p. 266 seq.; Elter mus. Rhen. 44, 4886 p. 347. Quae ante annum 4865 prodierant, composuerunt Mommsen C. L L. I ed. 4 p. 493 seq. p. 360 ; quae usque ad a. 4866, Riischl opusc.

phil. 4, 369. 370. 644 seq., plerasque delineavit Ritschl ib. tab.

XXI XU.
ep.

Postea re-

pertas habes

tum supra, tum


4882
p.
p. 8,

C.

L.

X 8069, 4. 8070, 5.4;

Eph.

p.

464465. 204;
not. 4;
Bull.
cet.

Garrucci

syll. inscr. n.

2545. 2516. 2583. 2586; Bull. Inst. arch. 4879 p. 232, 4880

p. 444. 227,

4884 p. 44; Zeitschr.


;

f Numism.

4883

p.

582

comunale 4887

257 ; Roem. Mitth. 4888 p.94


f.

Noiizie degli scavi 4897 p.7 ;

5162
dedit
I

Celer Erbuti

Limicus

Borea Cantibedoniesi

muneris tesera

anno M. Licinio

cos.*

In Baetica ad ripam fluvii Rio Tinto rep., tabula aerea, quae videtur olim parieti vel arae appensa fuisse, deinde Matriti (II 4965, 4 cum imagine, cf suppl.
p. 4000).
significari

De hac
annus

tabula cf
p. Chr.

27 ;

Mommsen Herm. cf. Mommsen

24, 1886 p. 273 not. 4.


c.

\)

Videiur

l.

Senatus consultum de sumptibus ludorum gladiatorionim


minuendis.
5163 (1) tantam illam pestem nuUa medicina sanari posse. Nec poterat; verum nostri principes, quibus omne studium est quanto lil-(2) bet morbo salutem publicam mersam et enectam refovere et integrae valetudini reddere, in primis anima adverterunt (sic), quae (3) causa illi morbo vires daret, unde foeda et inlicita vectigalia ius haberent, quis quae omnibus auctor et patronus esset usurpandis quasi (4) legitimis,
I |
|

legibus et divinis et humanis prohibentur.


|

(5)

Fiscus dicebatur.

Fiscus non

sibi,

set qui lanienae aliorum prae(6)

texeretur, tertia vel quarta parte ad Hcentiam foedae rapinae invi|-

tatus.

Itaque fiscum removerunt a tota harena*.

Quid enim Marci Antonini

et

Luci Commodi^ cavendum^

fisco

cum

hare|-(7)na?

Omnis pecunia ho(sic)

rum principum
ratur

cura*

est

nuUa cruoris humani adspergine contaminata,


(8)

nullis sordibus foedi

quae|-

stus inquinata et

quae tam sanctae

paseu

quam
|

insumitur.
(9)

Itaque facessat sive illut ducentiens

annum'

trecenties

est;

satis

amplum

patrocinium' imperio parati* ex parsi-

monia

vestra;

quin

etiam

ex reliquis lanistarum,

quae

ftS-

quingenlies

su|- (10) pra

sunt,

pars lanistis condonetur*.

Ob

quae,

oro vos, meriia?


(11)

NuUa

sane, inquiunt, merita, set prohibiti talibus grassaturis sola]-

cium
|

ferant et in posterum tanto pretio invitentur ad

opsequium humanitatis.

Tituli pertinentes

ad ludos.

S. c.

de sumptibus ludorum gladiatoriorum.


altius

311
etiam

(12)

magni impp.,

qui scitis

fundari

remedia, quae

malis^" consulunt, qui se etiam necessarios fecerint.


(13)

Et iam fructus tan|-

tae

vestrae providentiae emerget".

Legebatur etiam
questus
(sic)

nunc apud nos


recisos,

oratio'^
ns|- (14)

sed ubi rumore delatu[m

e]st'^

lanistarum

pecuniam quasi contaroinatam reliquisse, statim sacerdotes fidelissimarum Galliarum veslrarum " (15) concursare, gaudere,
illam
|

cum omnem

inter se loqui.
(16)

Erat aliquis, qui deploraverat fortunas suas creatus sacerdos, qui


sibi

auxilium
(17)

in

provocatione

ad

principes

facta
:

constituerat".

Sed
J

ibidem

ipse

primus

et

de

consilio

amicorum

quid mihi iam

cum

appellatione?'^
sanc|- (18) tissimi
et

Omne

onus,

qudd

patrimonium

meum
et

opprimebat",
cupio et opto
|

impp. remiserunt;

iam sacerdos esse

editionem muneris,
(19)

quam

olim detestabamur, amplector.

non solum ab illo, verum et a ceteris petitae, et quanto plures petenturl** lam hoc genus causarum diversam formam (20)habebit; ut appellet qui non sunt creati sacerdotes, imo
Itaque gratiae appellationis
|

populus.
I

(21)

Quae

igitur

tantis

tam salutarium

rerum consihs

vestris

alia

prima esse sen[f]entia*'


versi,
|

potest,

quam

ut,

quod

singuli sentiunt,
|

quod uni-

(22)

de pectore intimo clamante*' ego censeam?

(23)

Censeo igitur inprimis agendas maximis impp.


fisci

gratias,

qui saluet

taribus remedis,
praej(24)

ratione post habita,

labentem civitatium statum


virorum fortuna^*
esset,

cipitantes

iam

in ruinas principalium

restireti|-

tuerunt,
(25)

tanto quidem magnificentius,

quod cum excusatum


suae

nerent quae aU iustituissent et quae longa


olli*''

consuetudo confirmasset,

tamen

peraeque nequaquam sectae

congruere arbitra|-(26)

ti

sunt male instituta servare et quae turpiter servanda essent institueret".


(27)

Quamquam autem non


rettulerunt,
,

nulli arbitrentur,

de omnibus, quae ad nos

maximi principes
(28)

una

et

succincta sententia

censendum,
|

taraen

si

vos probalis,

singula

specialiter

persequar verbis

ipsis

ex

oratione sanctissima ad lucem sententiae translatis, ne qua ex parte pravis


inj- (29) lerpretationibus sit locis".

Itaque ceuseo, uti munera, quae assiforana" appellantur, in sua forma

manent* nec egrediantur sump|-(30)tu

KS XXX.
sit

Qui autem supra


tripertito

HS

XXX

ad

LX

usque munus edent, is" gladiatores

praebeantur
railia,

numero pari":
secundae

summum

pre|-(31)tium

primae parti

quinque

quattuor niilia, tertiae tria milia'^.


(32)sit:
|

H-S

LX

ad

C usque

trifa-

riam coetus gladiator. divisus

primi
VI,

ordinis

gladiatoris

sum-

mum
tium

pretium

sit

Vlil,

mediae

classis

deinde
(33)

quinque.
cuius

Porro a
primi pre-

cenlum raihbus ad CL quinque


sit

sint

mani|-

puli,

Xll,

secundi X,

terti

VII,

quarti VI,

postremo quinque.

lam

312
hinc
infimi

Caput XII.

porro

CL

ad

CC

et

quidquid

supra

susum versum
|

(34) erit,

gladiatoris pretium sit VI, super

eum

Vll, terti retro VIIIl, quarti


defi|- (35) nita

XII adusque XV.


quantitas.
lanista

El haec

sit

summo

ac formonso^" gladiatori

Utique in omnibus muneribus, quae generatim distincta sunt'\


(sic)

dimidiam copiam universi numeri promisque


his,

multitu|-(36)dinis'''
erit,

praebeat exque

qui gregari^^ appellantur, qui meliori acertatis^*


signo^^

duobus milibus
(37)

sub

pugnet,
Lanistas

nec

quisquam
partis

ex

eo

numero
|

mille

nummum

minore^".
sibi

etiam

promovendos
sibi

viH'^

studio

questus

(sic)

negem^*

copiam dimidiae

praebendas^^

esse ex

nu|-(38)mero gregariorum,
teris,

uti sciant inpositafh

necessitatem de ce-

quos meliores opinabuntur, transferre tantisper plendi^" nu|-(39)meri


gratia.

gregariorum

Itaque

is

numerus universae famihae aequis


|

parti-

bus in singulos dies dispartiatur, atque"^ uUo die minus quam


pars gregariorum
a lanistis
sit

(40)

dimidia

ibi,

qui eo die dimicabunt''^

Utque ea opservato*^
|

quam
c.

dihgentissime
et legatis

exigatur iniungendum

(41) his

qui provinvel
iis

ciae praesidebunt

vel quaestoribus

vel legatis
|

legionum

qui ius dicunt

v.''*

aut procuratores

maximorum

(42)

principum, quibus

provinciae rector mandaverit; is" etiam procurator., qui provinciis praesidebunt.

Trans Padum autem perque omnes Itahae


aut

(43)

regiones arbivel viae

trium iniungendum praefectis ahmentorum dandis",


curatori,
si

si

aderunt,

nec
|

is

praesens

erit,

iuridico vel
|

(44)

tum

classis

prae-

toriae praefecto.
(45)

Item censeo de exceptis


sibi

ita

opservandum, ut praecipuum mercedis quae ob hanc causam

gladiator

quisque paciscatur

eius pecuniae''^,

excipi|- (46) ebatur,


cipiaf**.

quartam portionem hber,

De

pretis

autem quintam acautem gladiatorum opservari paulo ante censui seserus''^

cundum
civitates

praescrip|pertineat''^

(47)

tum

divinae

orationis,

sed

ut

ea

pretia

ad

eas

in

quibus amphora gladiatorum


|

pretia

flagrabant.
ser-

Quod
virium

si

quibus civitatibus

(48)

res

pubhca tenuior
scripta
|

est,

non eadem
supra
in

ventur,

quae aput
onerent''^

fortiores

civitates

sunt,
(49)

nec

modum
pubhcis

sed

hactenus in

eundem,

ut

que*

privatisque rationibus

repperientur pretia
civitates sunt,

summa
ab eo
|

ac media ac postrema,
(50)

siquidem provinciarum eae


vinciae
vel

qui praesidebit pro-

opserventur,
praetoriae

ceterarum autem iuridico vel curatori provinciae"


praefecto
civitatis

classis

vel

procuratori
|

(51)

maxumorum
erit.
[

prinita

cipum,

uti

cuiusque

potestas,

que"

ibi

prima

Atque
(52)

rationibus

decem retroversum annorum


quaque

inspectis,

exemphs
ei

mune(53)

rum"
eo

in

civitate edito'' erunt, consideratis,


si

conserventur^* ab eo,
videbitur,
|

cuius arbitrium erit de tribus pretis vel,

mehus
v.

ex

modo quem
in

persequitur

efficit^^

et trifariam pretia

deducantur eaque

forma etiam
paulo
ante

posterum servetur.
sunt,
intra

Sciantque

c", qui proconj- (54)sules


it

profecti

suum quisque annum

negotium ex-

Tituli pertinentes

ad ludos.

S. c.

de sumptibus ludorum gladiatoriorum,


qui non sortito

313
regant,

sequi
intra

se

oporlebit'*,

ii

etiam,

provincias
|

(55)

annum.
(56)

Ad

Gallias sedet princeps'',

qui in civitatibus splendidissimarum

more el sacro ritu expectantur, ne ampliore pretio (57) lanistae praebeant, quam binis milibus^", cum maximi principes oratione sua praedixerint, fore ut damnatum ad gladium^' (58) procurator eorum
Galliarum
veteri
|

nisi

plure
(59)

quam
eri]t,

sex aureis et nisi iuraverit*.

Sacerdotes quoque provinciarum, quibus nuliu[w] cu[mj lanistis"


gladiatores
a

nego[tium

prioribus sacerdotibus sus|-

(60)

ceptos vel

sibimet auctoratos recipiunt, at post editi[o]ne[i] ex p[re]tio in succedentes

tra[mt]t[f]unt

neque singulatim aliquem


lanistis

(61) rei

gladiatoriae

causa

vendat plure quam


(62) Is

esl

prelium persolutum^*.
c. v.

autem, qui aput tribunum plebei

sponte ad dimicandum
si

profitebitur ^
(63)

cum

habeat ex lege pretium duo milia, liberalus


aestimatio eius post hac H-S- XII
inabilior

discri|Is

men

instauraverit,

non excedat.
|

quoque qui senior atque


cf.

operam suam denuo

Prope Italicam Baeticae rep. a. i888, tabula aenea, iam Matriti (II S. 6278 vidit Huebner; primum edila est eph. ep, 7 p. 583 seq. cum commentario Mommseni). Pertinet tabula ad sententiam dictam a senatore quodam, postquam oratio principum (cf. not. 42. 45) de moderandis sumptibus ludorum gladiap. 40S6*

nam huius et filii, quem collegam toriorum in senatu recitata est. M. Aurelium, sibi adsumpserat, nomine orationem illam ad senatujn ynissam esse apparet ex v. 6
muneris sumptus modurn fecisse^ narratur in vita eius Apparet teriiam vel quartam partem lucri lanistarum fisco inferri debuisse; quod vectigal, nobis aliunde ignotum, Marcus et Commodus sustulerecte sine dubio) Commodi rasura temptatum. runt. 2) Luci (sic legit Berlanga Apparet Commodum illo tempore collegam patris in imperio fuisse ; fuit autem collega patris ab a. 477 ad a. 480 (cf. supra N. 57S. 595 not. 4). 3) Fiscus cau(cf.

not.2),

'gladiatorii
1)

27, 6 cf. 44, 4.

tiones exigere solebat a lanistis, vectigal recte solutum


cheler).

iri.

5)

Annuum.

4) Scr.

pura (Bue-

6)

2000000 vel 5000000

sest.

vectigali harenae sublato, indicat orator.

quotannis fiscum amittere,


scr.

7)

Fortasse

patrimonium (Buech.).
quibus munera ple-

8) Scr. paratis.

9)

Eorum quae nondum

condonaverunt imperatores.

rumque
bus,

edi

non poterant.

persoluta erant partem debitoribus

10) Intelleguntur lanistae, sine

11) Fortasse scr. emergit (Hirschf.).

12)

De

orationi-

principum missis ad senaium (Tac. ann, 5, S6. S7. 46, 7) ibique per quaestorem principis recitari solitis (vit. Hadr. 5 cet.) cf. Mommsen Staatsr. 11 ^ p. 899. 13) Apparet tempus quoddam intereessisse inter orationem imperalorum recitatam vel publici iuris factam, et sententiam hanc dictam. 14) Intelleguntur sacerdotes Bomae et Augusti a tribus Galliis creati, cf. Hirschfeld C. I. L. XIII p. 228. Apparet in Gallia potissimum tunc temporis sumptus munerum gladiatoriorum supra modum crevisse. Ceterum ad Gallias respicit orator etiam infra
ut dicebantur, sive
litteris

V.S6.

15)

Nimirum

ludi gladiatorii, qui a sacerdotibus Galliarum quotannis edi

debebant, propter sumptus tantum onus patrimonii constituerant , ut sacerdotium

molestum

fieret et

non pauci, cum


(cf.

creati essent sacerdotes, id detrectarent et

imperatores provocarent

Mommsen

eph. ep. 7 p. 405. 40S).

ad

16)

'

Appellationes

quae ad sacerdotia pertinent' memorat papyrus ium Berolinensis Aeg. Urk. II n. 628= Herm, 52,655. 18) Haec minus apte posita ab oratorey cf. Momm17) Cf. not. 4S.

314
sen eph.ep.7 p. 407.
rius.

Caput XII.

Nota formam vetustam. 23) Scr. instituere. F^identur significari munera a privatis 25) Focabulum novum. 24) Scr. locus. quibus per oppidorum fora asses pro locis a spectatoribus quaestus causa editi, eocigebantur (Momms. eph. l. c. p. 399). 27) lis. 26) Scr. maneant. 28) Cf. not. 29. 29) Ne sumpius ludorum gladiatoriorum in immensum augerentur, statuere vult orator gladiaiorum ynelioris notae certa pretia quae nulli excedere liPretia haec procedunt a tribus ceret, eaque per ordines et classes disposita. milibus sest. ad quindecim milia sestertium. Praeterea statuitur ut ex una quaque classe par numerus in unoquoque spectaculo prodeat; denique ne umquam numerus gladiatorum melioris notae superet turbam gladiatorum vulgarium. 30) Fortasse scr. famoso (Hirschf.). 31) Videntur intellegi munera ea de quibus modo dictum est, a triginta milibus ad ducenta milia et supra. 32) Promiscua multi21) Scr. fortunas.

19) sentententia,

22)

20) clamans

primum

scripserat quadrata-

tudo videtur esse gladiatorum deterioris notae.


gladiatores viliores,'
cf.

Momms.

l.

c.

p. 414.

33) Gregarii similiter videntur 34) Sic in aere (melioris

esse

acertatis

Buecheler, hoc vocabulum deductum esse putans ab acri;


suit

melior lacertatus propo-

Momms.). 35) Boc et ipsum obscurum, cf. Momms. l. c. p. 414 not. 2. 36) Pretium minimum gladiatoris. 38) Corruptum videtur. 37) VIII aes. 39) Scr. praebendam. 41) Scr. neque. 40) Plere, vetuste dictum pro implere.
42) Cf. not. 29.

ratio).

46) De hac re Mommsen 415. 47) Servus (antiqua scribenda 48) Scr. pertineant. 49) Fortasse onerentur (Momms.). 50) Scr. 52) Scr. quae quae futque sine interpunctione) 51) Immo curatori 55) Structura perturbata. (vel potestasque). 53) Insere quae, 54) 56) Scr. 57) Firi clarissimi. 58) Requirilur oportere. 59) Haec exarata in aere, sed sine dubio corrupta fortasse oratio hiat quibusdam omissis, supra notae; 56. 61) Noxii, dam60) Pretium summum gladiatoris
dum,
cf.
l.

43) Scr. opservatio.

44) Clarissimis viris.


p.

45) Dandis delen-

c.

scr.

aes,

viae.

ius

scr. edita.

efficiat.

ita

vitioris

cf.

v.

ad gladium interdum editoribus munerum privatis concedebantur, cuius rei in provinciis curam videtur habuisse procurator Augusti; de hac traditione noxiorum agi hoc loco statuit Mommsenus eph. l. c. p. 409. Ceterum hic quoque sententia
nati
,

obseurata est quibusdam omissis.


tradebantur.
64) Cf.

62)

Haec pertinent ad editorem, cui noxii

63)

Sic legit solus Berlanga (in eclypis nihil fere apparuit).


l.

Mommsen

eph.

e.

p. 413 extr.

65) Cf.

Mommsen

l.

c.

p. 410 not, 4.

Palaestra.

5164
oriente

Filumenum.*
|

Ddd. et principes n. Valentinian.


in
,

Valens et

Gratianus semp. Augg.^

Filumenum
|

omni

aclhetico

(sic)

cer|tamine ab
(sic)
|

ad occidente usq.

victorem

pammacho

lucta

prancati.

cestibusq. id est
nita]tis

pygme, locatione

sta|tuae in acletarum (sic)


|

curia^ aeterJ

gloria

dignum

esse iudicarunt.
|

Quod omnes

xystici gratanter

acceperunt, sen." pariter simulq.

p. R." ingenti fabore

prosecutus
\

est.

5165
cepto
dosii

^lcjocvr^g^

ytaXaiaTr]g 2/LivQvalog

aTTTiotog'.

Ob

fortitudinis

merita et virtutis cujmulum hoc quod excellens artis ro|bur exegit, prae-

invictissimorum
|

principum ddd. nnn. FFFill. Valenti|niani Theonieruit

et

Arcadii*

Iohan|nes

ut

inter

omnis pollens

localione

statuae videatur.

Titali pertinentes

ad ludos.

Athletae.

Gymnici.

315

Romae
liaec habet

rep.

ad

S. Pelri

ad vincula (VI
aliique).

4406 descripserunt saec.

1) Hunc videri Philumenum de quo anonymus scriptor in codice Paris. 2600 (Scaliger thes. tempor. Eusebii Pamphili p.5Si Cramer Anecdot. Graec. Paris. 2 p. 4SS): iyevsro ds xccl inl t(ov Osodoaiov Tov MsyaXov xaiQwv 6 ix 4>iXaSsX(pslaq rdiv AvSdiv naXaiaxriq 4>iXovovxoq ^ahcovv dvSQidvxa Xsysxai naxd^aq siq ^d&oq ivit,TJaai fisvoq ovofia.

XVII Gudius

iOISi. 10135 cf. Inscr. Gr. Sicil. Ital.

fiidaaa&ai xov xaXxov, icp' w dvSQidvxoq xsxv/Tjxivai xxX., monuit primus huius inscriptionis editor Falconerius. 57S). 3) Significatur 2) Scr. Auggg. (ann.567

hic ipse locus, ubi et haec basis repertae sunt et multae aliae inscriptiones
pertinentesy Inscr. Gr. Sicil. Ital. n.4l02seq.
6)

ad

alhletas

4) Senatus.

5)

Populus Romanus.

contomiato apud Eckhel 8, 505, Cohen med. imp. 8 (ed.2) p.546 n.5S2, in cuius parte aversa dicitur esse caput Placidi Valentiniani. 7) D/omen honorati praemissum primo casu.
Fortasse lohannes aihleta repraesentatus in

nummo

8)

A. 584592.

5166 [ijthenodorus
Romae
n.

xysti[cjus Paridi thymelico

bene merenti

fecit.

ut videtur (VI 40464 semel descripla saec. XVI).


reliquit titulos

Synodus xystica athletarum Romae


40Si
cet.

Graecos Inscr. Gr.

Ital.

4402 seq.
. .
.

5167
ficiendi
tilio
I

ion[tJus D.'

f.

Pol.

Geminus

pater,

gymnico agone saeale


et

pius coro|na[/Jus, honore curationis suae" fun|ct[MsJ, exacto[rJ operis re.


|

ome

[^Jribus
.
.

PolHae positus a
[et\
|

[Owjin.
|

[cMjralorib

suis fecit
et

ae Secundae coniugi

f.

Romae
munale 4887
typum).

rep. inter vias

Salariam
cf.

Pincianam (Notizie 4887 p.

491, Bull. co-

p. 486 vidit Gatti;

Mommsen

Staatsr. III p. IXnot., qui vidit ec-

Una

repertae sunt aliae duae inscriptiones curatorum tribus Polliae

(cf. not. 2),

quas infra dabimus inter municipales.

minutis scriptum esse videtur cens.


Staatsr. III p. 489.

1)

Intra

litteram litteris
cf.

2)

In tribu Pollia scilicet;

Mommsen
Euplus,

5168
q. vix.
a.

d.

m.
I

hic su n

(itc;
|

positi

gymnici*
q.
|

tres fratres,
a.
I

V m.
a.

VIII d. XIII,

Elenchius,

vix.

m. VII,

Vincen|

tius,

q. vix.

m. VIIII

d.

XXVIIII,

patroni alumnis suis

b.

n.

m.

r.

bus*

fecerunt, et Basileus pater.^

praeterea N. S168^^ et

Romae, iam Urbini (VI 401S8 vidit Bormann). 1) Gymnicos infantes habes VI 40460, item ut videtur VIII 9472 ; eos esse fortasse pueros exhibitos inter agones putat Mommsenus. 2) Bene merentibus. 3) Postrema

litteris

minoribus adiecta.
d.

5168*
vixit anis II

m.
I

Augurio gymnico
|
|

inconparabili,
f.

dulci exsitioso,
|

m. VIII;

PuteoHs rep.

amatores hoc non merenti (X 2152 ad exemplum Mazochii).


Erotis
I

5168^
Valentines
die Saturni
|

d.

m.

alumno
annos

dulcissimo et

pammuso
|

gymnico
|

fihes
|

mees,

vixit

XVI,

defunctus est idibus

lunis

ora nona (corona, palma).


vidil de Rotsi).

Romae (VI 101S9


|

5169 Heracla Caesaris palaestrita. Romae, iam Veronae (VI S815 vidit Mommsen).
|

316

Caput XII.

5170

Maroni alumno

C. Calpurnius
iret,

Lausus.
|
|

Domino
poculi*

dilectus

quoquo
|

semper

comes,
| |

minister,

doctus palaestrae puer,

eques
carminis

sepultus hic

sum
1)

na|tus annos octo et

decem.
ep. n.

Beneventi (IX 4880 bis descripta saec. XFIl.


vitiis
cf.

Buecheler carm.

100; de

Buecheler

l.

c).

oculi fllterum

apographum.
1.

5171 L. Cornelius Pothus, palaest.* Hospita Roma Florentiam allata (Fl 40152 vidit Bormann).
| |

1)

palaestritas privatorum vel etiam Caesaris servos piiblice prodiisse


statui.

Hunc et minime

similes

poterit

5172

qui coHtis Cybelen et qui Phryga plangilis Attin

*,
|

Dindyma nocte flete meos cineres; n6u est alienus in iliis Hector et hoc tumulo Mygdonis umbra tegor.'' llle ego qui magni parvus cognominis lieres^
vacat et tacita
silent,
j [

dum

corpore in exiguo res numerosa

fui,
|

flectere doctus equos, nitida certare palaestra,


|

ferre iocos, astu fallere, nosse fidem.


|

At

tibi

dent superi, quantum, Domitilla^ mereris


|

quae
fontes

facis

exigua ne iaceamus humo.


in palatio Albaniorum ad quattuor primus Pomponius Laetus, nuper de Rossi

Romae olim ad viam Appiam, nunc


(FI 40098
cf.

p. 5494 descripserunt

aliique.

Buecheler carm. epigr. 4410).

deum
nis

et Attis, inter

quos

et ipse fuisse

1) Adloquitur defunctus cultores Matris putandus est et qui fortasse eo fere loco,

certe sacra quaedam Matris deum quotanAlmone fluvio (cf. Marquardt Staatsverw. III^ p. 373) peragebantur. 2) Hectorem nomine fuisse oriundumque e Phrygia se significat. 3) Domitilla fortasse Flavia, uxor Flavii Clementis consulis a. 93, cuius praedia iuxta viam Appiam et Ardentinam nolissima sunt (Buech., Huels.).

ubi lapis prodiit, convenire solebant;


in

5173

Ursus, tog^tus^ vitre^ qui primus pila


|

Msi decenter cum mels lus6ribus,


|

laudante populo maximis climoribus,


|

thermis Traiidni

(sic),

thermls Agrippae et

Titi,
|

multum

et

Ner6nis,

si

tamen mihi cr^itis,


|
|

ego sum.

Ovant^s convenite piHcrepi^


violis

statuamque amici floribus

rosis
|

folidque mult6 adque unguent6 marcid6


|

onerdte amant^s et

merum

pr6fundite
|

nigrum Falernum aut S^tinum aut Caecubuni,


|

viv6 ac volenti d6 apoth^c^

dominicd^
|

Ursumque

canite v6ce concordi

senem
| |

hilarem, ioc6sum, pihcrepum, schoiasticum,

Tituli pertinentes

ad ludos.

Palaestritae. Pilarii. Pugiles.

317

qui vicit

omnes antecessor6s su6s


|

s6nsu dec6re adque arte suptilissim^.


|

Nunc v6ra sum victus

versu verba dicamus sen6s:


|

ipse,

fateor, A ter c6nsule


| |

V6r6* patr6n6, nec semel sed saepius,


cuius libenter dicor exodiarius*.

Romae (FI 9797 vidit Bormann. Buecheler carm. epigr. n, 29. Tractavit Mommsen epfi. ep. 1 p. SS seq.). 1) Primus ex civibus Romanis qui vilreis pilis publice luserit, cuins lusus praeterea mentio fieri non videtur. 2) De pili-

crepis in balneis se exercentibits

cf.

Seneca

ep. S6, 1

Statius

silv. i, S, S7.

Cf.

praeterea C.

I.

L.

IF H47.

3) Cellae vinariae imperaloris, in qua vina asservabantur optima (Momms.). 4) Significatur M. Jnnius Ferus praefectus urbi et eonsul tertio anno 126; cf. supra N. 2117 not. 4. 5) Cf. Schol. luv. 5, 17S: exodiarius apud veteres in fine ludorum intrabat, qui ridiculus foret.

ep. 2, 17, 42. S, 6, 27).

190S.

1926 (sp/iaeristeria

cum

balneis coniuncta Plin.

5174
fecit Aelia
fiiis,
I

P. Aelio Aug. lib.

Secundo

piiario'
et sibi,
| |

omnium
et

eminentis|simo,
et

Europe,

viro sanclissimo,

Secundo

Magnae
7,11: mi-

et lib.

libertabusq. posterisq.
vidit

eorum;
Bormann).

qui vix. ann. XLVI.

Romae, iam Urbini (FI 8997


racula
illa

1) Cf. Quintil. 10,

in scaenis pilariorum et ventilatorum.

5174* M. Pomponius
et

Zosim[M]s negoti|ans ma[f]eriarius


|

[.] f. sibi

Pomponi|ae Semne
|

filiae

op|timae defunctae
lu|sit

et

Pomponio Secun|dino

defuncto

b.

m.

Hic lapide

ponderibus

his:

XXXX, L, C\

Salonis rep. a. 1892 (III S. 12924 Hirschfeld vidit ectypum).

1)

Cf, Hiero-

nymus comm.
stinae, et

in Zach. 2, 12 (FI p. 896 ed. Fallars.):

mos

est in

urbibus Palae-

usque hodie per

omnem ludaeam

velus consuetudo servatur, ut in viculis,

oppidis et castellis rotundi ponantur lapides gravissimi ponderis^ ad quos iuvenes

usque ad umbilicum,

alii usque ad genua, alii ad humeros et caput, nonnulli super verticem, rectis iunctisque manibus, magnitudinem virium monstrantes, pondus extollant. (Altulit locum Gatti in actis minoribus acad. Lyneaeorum ser. V t. 1, 1892 p. 800.)
alii

exercere se soleant et eos pro varietate virium sublevare,

5175
pa[f]ra.

L. Cornificius L.

1.

Philemo pugil;

Marcia Sex.

1.

Cleo-

Romae (FI 101S6

vidit Fabrettiut).

5176
b.
q.
f.

d.

m.
I

T. lotelus

citirva|riusS

v.

a.

LXXXI,

h. s. e.

0.

t.

5176*

Cirius ca|thruarius*

v.

a.

XXII.

Constantinae (FIII 7415. 7414 descripsit idem qui N. S223, nescio


1)

quam

recte).

Catervarios intellegit

Mommsen ;

ton.

Aug.4S:

spectavit studiosissime

supraN.SOSS: pugiles catervarios; Suepugiles et maxime Latinos, non legitimos atque


cf.

ordinarios modo,

quos etiam committere cum Graecis solebat, sed et catervarios oppidanos inter angustias viarum pugnantes temere et tine arte.

318

Caput XII.

Certamina poetarum.
Q. Sulpicio Q. f. Cla. Maximo domo 5177 deis manibus sacrum V vix. ann. XI m. d. XII. Roma, Hic tertio certaminis lustro* inler
| ]

Graecos poetas duos


excitaverat,
cessit.^
|

et

professus favorem
|

in
|

admirationem ingenio suo perduxit

quem ob teneram aetatem et cum honore disparent.^

Versus

extemporales eo subiecti sunt, ne parent.^ adfectib. suis


|

indulsisse videant."
infelicissim.
f.

Q. Sulpicius

Eugramus

et Licinia lanuaria

(Supra pueri togati imago, sinistra manu volumen tenentis,' in fastigio corona laurea. Ab utraque parte imaginis et in volumine perscriptum carmen Graecum heroicis versibus conceptum, praecedente)
piissim. fec. et sib. p.
S.

Tiaiv av koyoig K. 2ovkniyiiov Ma^ifiov Kaigiov' xqriaaLto Zevg 7tiTif^(Jt)v ^HXiip otl t6 aQfia edwKE Oai^ovTi. (Infra titulum Latinum epigrammata duo Graeca ad Sulpicium Maximum pertinentia.)
\ \ \ I \

Romae
epigr. Gr.

rep.

ad viam Salariam haud procul a porta

Collina, est in

novo mucuius

seo Capitolino (Inscr. Gr. Ital. n. 2012 vidit Kaibel, qui Graeca carmina tractavit

ex

lap. conl. n. 618).


a. 94.

1)

Significatur certamen

Capitolinum,

tertium lustrum agebatur

(ed. 5) p.

457 seq. S7S

seq.

3) Parentes.

f.

De hoc agone
2)

Capitolino cf. Friedldnder Sitteng.

JVon primas

eum

tulisse

apparet (Henz.).

4)

Videantnr.

5178 L. Valerio L. certamine sacro Romae


|

Pudenti.

Hic
|

cum

esset

anuo|rum
'

XIII,

lovis Capitolini

lustro sexto
|

clajritate in|

genii

coronatus est

inter poetas La|tinos

omnibus
(sic)
|

sententis iudicum.

Huic plebs univer|sa municipum His|toniesium


lato decrevit;
|

statuam

aere

col-

curat. rei p. Aeserninor. dat6 ab

imp. optimo Antonino

Aug. Pi6^
Histonii (IX 2860 viderunt
cf. iV.

Mommsen

et Dressel).
a.

1)

De agone

Capitolino

S177 not.

1.

Lustrum

eius

sextum incidit in

406 (Censorinus de die nat.

18, 13).
Pii,

2) Posirema (inde a curat.^ postea addita, scilicet tempore Antonini quo Pudens natus c. a. 95 recte curator rei publicae dari potuit.

5179
nerarius
vibus
I
|

C. Concordius Syria[cus eq. R.,

comm.*
in

reip.

Benevent.,

mu-

bidui,

poeta Latinus
qui vixit
[

co|ronatus

mune.^
d.

pa|triae suae et^

sibi fecit;

ann. LVIII m. VI
|

XII
|

hor.

III.
|

(In titulo

iuxta ut videtur posito)

esterti*

primus
I

Beneventi

studium" or[chesto-

pales

instituisti.

Beneventi (IX 1665 solus descripsit saec.


1)

Commentariensis.

(Momms.),

4) Fortasse scr.:

2)

Munere.

Sesterti.
(cf. C. I.

XFII Ferusius Beneventanus). Romae vel aliud loci vocabulum Agnomen sine dubio id Syriaci. 5) Studia
3) Insere

L. IX p. 157). 6) Videtur significari genus exercitationis praeterea ignotum. Ad athletarum collegium pertinuit titulus Graecus prope Beneventum rep., cuius frustulum est Inscr. Gr. Ital. 691.

Beneventi dicebantur collegia

Titoli pertineates

ad ludos.

Scaena.

319

Scaena.
5180
gularem
|

colonia
artis

P.

Publiliiim
et
|

Ingenuum

comoedum
|

propter sin-

prudentiam

morum

probitatem.

Parii (III 575 descr. Kiepert et Mordtmann).


Ti. lulio Aug. 1. Mnesteri '. Romae, nunc Florentiae, ara ornata et ab utraque parte eodem titulo inscripta (FI S0139 vidit Henzen). 1) Fidelur etse celeberrimus tragoediarum actor, occisus a. 47 propter stuprum Messallinae, manumissus puto a Tiberio.

5181

5181* Paris

linio scaenae*.

Pompeiis scariphatum in pariete (Mau Roem. Mitth. 5, 4886 p. 146). 1) f^idetur significari celeberrimus actor tragoediarum, interfectus a Nerone (cf. Prosopogr. Imp. R. sub L. Domitio Paride).

annis

5182 XIX

C. lulio
et
|

Aug.

lib.
I

Actio' priori
|

pantomimo

cucumae^

vixit]

menses

V,
misit Gutenstenius falsarius; ex schedis Zaratinii
6,

Romae (FIS,5H7 Grutero


Castellini

edita est Civilla caitolica ser. 4S vol.

1895 p. 474).

1)

Diversus

quem memorat Suet. Tib. 47, si quidem recte narrat Suetonius eum a Tiberio manumissum esse. Hic potest esse manumissus a Caligula. 2) Nescio vtrum ad pantomimi vocabulum hoc pertineat, an agnomen sit Actii.
Aclius comoedus

5183
fortasse

Puteolis

Ummidius Actius* anicetus^ pantomimus. (X 1946 bis ut videtur descripta saec. XFI. XFII). Ummidiae Quadratillae, de cuius pantomimis Plin. ep. 7, 24,
C.
| |

5.

1)

Libertus
2) Cf.

supra N. 4181^.
1888 p. 147).

Ad Actium

aliquem scaenicum pertinent etiam acclamationes scari-

phatae Pompeiis in parietibus sepulcrorum extra portam Nucerinam (Roem. Mitth.

5184 M. Ulpius Aug.

lib.
|

Apolaustus

maximus pantomimorum,
|

co-

el omnes scaenicos ronatus adversus histriones Romae (VI 10114 saevin<t dexcripia saec. XVI).

artificos XII.

5185

P. Aelius Aug. lib. Pylades*

pantomimus hieronica

instituit.

L. Aurelius Augg. hb. Pylades'' hieronica, discipulus, consummavit.

Genuae (F77S5 semel descripta saec. XFI). 1) Pylades primus temponbus Augusti pantomimum tragicum instituit (cf. infra N. S197 not. S). Ab hoc principes l. c; huius artis nomen vel agnomen Pyladis sortiti. Cf. quae exposuit Mommsen Friedldnder Sittengesch. 2 (ed. S) p. S68 seq. Seneca (nat. quaest. 7, 52, 5) : quanta cura laboratur, ne cuius pantomimi nomen intercidat; stat per successores Pyladis et Bathylli domus. Hic P. Aelius Pylades videtur diversus ab eo quem Traianus amavit

(Dio 68, 10), scilicet aliquanto iunior, ab Hadriano demum manumissus. 2) Hic videtur esse is quem memorant Fronto ad Ferum 1, 2 p. 11S ed. Nab, et Galenus

negl rov Ttgoyivdaxeiv ngbq ^EniysvTjv

c.

6 (14 p. 652 Kuehn).

5186

L. Aurelio Aug.

lib.

Pyladi'
|

pantomimo temporis
et

sui primo,
|
|

hieronicae coronato IIII, patrono


|

parasitorum Apolhnis^ sacerdoti


|

syn-

hodi', honorato Puteolis d. d.

ornamentis decurionalib.
et

duumviraUb.,
in

auguri,

ob amorem

erga patriam

eximiam hberajhtatem

edendo

320

Caput XII.

muner. gladi|atorum venatione passiva* ex in|dulgentia sacratissimi princip.


I

(Commodi

Pii

Felicis Aug.)*,

centuria Cornelia.

Moimnsen vidil ectypum). 1) Hic videtur is quem ad cenam vocavit Didius luUanus (Dio 75, 45), non diversiis forlasse a iuniore 3) Synhodos eorum qui praecedunt. 2) De parasitis Apollinis cf. infra iV. 6%1S. intellegitur artificum. scaenicorum sive ut appellabaniur rcSv TtSQl rov diovvaov rsxvirdiv (cf. Gell. 20, 4). Cf. praetei-ea ad N. S082. Alii aQXi^SQslq synhodi sunt infra N. 5490. S494 (cf. 3495). 5274. 4) Passivus idem quod promiscuus, TertuU. ad Marcion. 1, 7 et aUbi. Cf. supra N. 5054 not. 5: Mommsen Roem. Mitth. 4888 p. 85. 5) Commodi nomen erasum et postea restitutum.
Puteolis rep. (Eph. ep. 8, 569

5187 L. Aurelius A[p]olaustus votum solvit. invicto


I
I

pantomimus
|

Mem[/"]ius'

Mercurio

inter Fundos el Formias (X 6219 semel descripta saec. XFI). Pantomimus hic memoratur vit. Veri 8, 40 : habuit (Ferus) et Agrippum histrionem, cui cognomentum erat Memfii, queni et ipsum e Syria veluti tropaeum Parthicum adduxerat, quem Apolaustum nominavit ; et a Frontone ep. ad Verum 4, 2 p. 446 Nab. Idem est Apolaustus occisus a Commodo (vit. Comm. 7, 2). Idem est histrio agnomine Mepupiq, quem memorat Athenaeus I p. 20. Cf. praeterea anth. Pal. 44, 255. Qui in catalogo NeapoUtano Notizie degU scavi 4890 p. 41 memoratur victor Sia navrwv A. Avq. ^AnoXavoroq, diversus mihi videtur, sciUcet aUquanto posterior.

Ad viam Appiam

1)

5188

[L. l]elio
|

Aug.

lib.
|

[iMrjelio
|

Apolausto
|

[pa]ntomimo,
[co?]onia

[iM^]ustalium qq.,
Canusii

[Ajer]onice temporis
|

sui

primo,
|

Aurelia
|

[Au]g. Pia Canusium,

d.

d.

(IX 544 ter descripta saec. XVII. XVIII).


[I.] Aurel[/o]
|
|

5189
ton^

Apolausto
Apollinis,

hieronico bis coronato


|

et dia

pan-

parasito

et sacerdoti

August.^ Capuae maximo.

1)

In Campania, loco dicto Frignano maggiore (X5746 semel descripta saec. XVII). Cf. N.5190. 5494; C. I. Gr. 4720. In calalogis quibusdam victorum Graecis (C. I.
CiviteUi nuovi

Gr. 4585. 4586. 2758; Notizie

pantomimum;

cf.

NapoU

(atti

deW

degU scavi 4890 p. 44) dicc Ttdvrcav videtur significare frammenti di epigrafi relat. ai ludi AugustaU di Acc. nap. di archeol. XVII) p.21. 2) AugustaU.

5190
Apolausto
ton*,

(intra coronas tres: Ulterae quae legi

non potuerunt)
|

L. AurellO
|

Memphio

Augg.
|

lib.,

hieronicae

coronato
|

et

ton dia pan||

Apollinis sacerdoti
|

soU
et
|

vittato,

archieri

synhodi* et Augg.,
optimo.

L.

Aurelius
praecedit.

Panniculus qui

Sabanas, patrono
not. 5.
|

Romae (VI

40147 aUquoties descripta saec. XV. XVI).

1)

Cf ad eam quae

2)

Cf ad N. 5486

5191
Herculano
noratO.^
| I

L. Aurelio Augg.

hb. Apolausto
|

Memphio
|

pantomimo
|

hi|-

eronicae ter te[m]|poris sui primo,


|

vittato
|

Augg.,
|

sacerdoti ApoUijnis,

Augustah*,

s.

p. q. T.'';

item

ornamentis decurionatus ho-

(Supra inscriptionem, intra coronas


"

tres)

....

OQGTri[v\
'
I

TQcodaiv
lib.

Ji.

Aur. Augg.

inscriptionis lateris

aig\ (In latere) Memphio magistro. ApolaUs[fo] Musonio erasam intrusa) CUrante
\

Aug., edente
|

(In partem superiorem


lulio
II
|

Antullo*
|

pa-

trono
I

municipii.

Dedicata V[/]l

id.

lun.

Anullino

et

Fr[o]ntone cos.'

Tituli pertinentes

ad ludos.

Scaena.
Tibtire (cf.

321
IS.HOi; item 3) Haec

Tibure (XI
postea addita.

T 42^4
4)

vidervjit Gatti et

infra inter munieipales Tiburtinas).

Bormann).

1)

2)

Senatus populusque Tiburtinus.


inscriptio?iis lateris

Ex

terum

cf.

N. S19S not.4.

vocabulis his Graecis tertia tantum pars legi potuit.


5)
6)

Ce-

Principium

dubio nomen Commodi.

Idem memoratur
. .
.

XIF
\

4262.

erasum; fuitibi sine


7)

A. 199.
[ab imp.
|

5192
M.Aurel. injtonino
|

[panto]mimo
|

o provecto
.

[Aug.

et

Commodo] Caesare,
|

[i;?o/atis]ti
a.'
. .
|

Memphi
. .

senioris
f^eiis

rep.,

urbe iam Romae (XI 5822


|

[i]o

dom.
vidit
leclionis

versibus perierint, incertum).

1)

Haec

BormaJin; quot litterae in sir^ulis non omnino certae.

5193 M.

Aurel. Aug.

lib.

Agilio Septentrio|ni'

pantomimo

sui
|

tem-

poris primo, sacerdoti synhodi', ApoIUnis pa|rasito\

ahimno Faustinae Aug.,


Pio FeUce Augusto,
|

producto ab imp. M.

Aurel.
|

(Commodo)^ Antonijno
|

ornamentis decurionat.
venes,
|

decreto ordinis exornato,


(In latere)
.

et
|

allecto
. .

inter iu-

s.

p. q. Lanivinus.

idus

Commodas

[4]ehano cos.*

Lanuvii (XIF 2115 vidi). 1) Idem ut videtur Septentrio Puteolis posuit titulum Eph. ep. 8, 575. Idem saltatoris nomen infra N. 5238. 2) Cf N. S186 not. 5. 5) Haec 4) Focabulum in litura restitutum. 3) Cf. N. S186 not. 2.

ita saec.

XVI

descripsil Pighius (hodie


72, 13; vit.

non extant) ; videntur

significari idus

Com-

modae
sive

sive

Augustae (Dio
187.

Comm.

11) et consules Crispinus et Aelianu4

annus p. Chr.

5194
temporis
|

M. Aureho Augg. hb.


primo, hieronicae
| |

Agiho Septentrioni
|

pantomimo
|

sui

solo in

urbe coronato
|

diapanton ab
|

impp.

dominis nostris

Severo
|

et

Antonino Augg.,
postulatu

parasito Apolhnis,
|

archieri

synodi*, llllllvir Au[</.].

Huic respubhca Praenestin.


1

ob insignem amod.
|

rem

eius erga

cives patriamque

Praeneste

(XIF 2977
I

bis descripta saec.

XFII).

popuh statuam posuit, d. \) Cf N.S186 not.5.

5195
Pyladi',
|

d. m.,

curante Calopodio locatore'.


|

Theocriti' Augg. hb.


|

pantomimo,
|

honorato
|

splendidissimis
|

civitatib. Itahae

orna|

mentis

decurionahb. ornat.,
|

grex

Romanus,

ob merita eius

titul.

memoriae

temporis primus. Troadas" (muUer stans posuit. in capite habens pinnas, dextra personam tenens, sin. scutum et hastam). (In altero latere) lona (mulier stans dexlra personam altollens, sin. tenens vestem). Mediolani (V 3889 vidit Mommsen; imaginem edid. Atil. de Marchi monumenti epigrafici milanesi I). 1) Haec (iam evanida) postea scripta fuisse putanda
(Inlatere) sui

sunt.

De

locatore

cf.

N. 3206.
3191.
f.

vixit sub Caracalla (Dio 77, 21).

2)

Diversus videtur a saltatore cognomine, qui 4) Idem fabulae 3) Agnomen Theocriti.

nomen adscriptum N.

5196
porib.
adlect.*

L. Acilio L.

mimor. adlecto, diurno parasito


ad scaenam honor.,
patre

Pompt. Eutyche[ftj nobih archimimo, commun ApoII., tragico, comico, et omnibus cordecurioni
adlecli
se.

appellarunt:
ipsius

quem primum omnium scaenicorum ex aere coUato ob muBovilhs,

nera et pietatem
adlectis sing.

erga

Cuius

ob dedication. sportulas dedit

X' XXV,

decur. Bovill. sing.


II.

X'

V,

Augustal. sing.
2t

X*

III,

Dessad, Inscriptiones Latinae

322
mulier. honor. et populo sing.
cos.^,

Caput XII.

X^

I.

Ded.

111 idus

Aug. Sossio Prisco

et

curatore Q. Sosio Augustiano. (in latere) ordo adCoelio Apollinare lector. (sequuntur nomina sexaginta per duo latera lapidis distributa). In oppido agri Romani Marino, ablata sine dubio ex ruderibus Bovillarum

(Xiy 2408

fortasse

non plus semel descripta

saec.

qui titulum posuerunt.

2) Singulis denarios.

XV).
3)

1)

Adlecti scaenicorum,

A. 469.

5197 Gaius
Si

Theoros^

lux''

victor

pantomim.
|

deus^ ipse tua cap|tus nunc


dubitant h[owimes]
I |

d\rte\

Theorost*,
|

a[w]
(In parte aversa, in

velle imit[are]
[

deum?
(Circa marginem)
|

medio) Theoros victor


|

pantomi|morum.
|

Pyladem
Suria.

Cilicia^,

Pierum^

Tiburtin.,

Hyla.' Salmacid.,

Nomium*

zen).
3)

Prope Romam rep., tessera rotunda Buecheler carm. epigr. n. 923. 1)

coctilis

longa cent. 4 (FI 10143 vidit HenN. 3265 not.


l.

Imperator.

Cf. infra
(cf.

1.

4) Scribi debuit:

Theore, est
a.

Buecheler

Pylades Cilix
rum.
8)

fuit^ teste

Hieronymo ad

Abr. 4993

(u. c. 752).

c).

2) Cf. not. 6.

5)

Celeberrimus
videtur

6)

Ad hunc
7,

pertinere inscriptio parietaria Pompeiana

IV 1901,

in qua dicitur lux Pompeiano-

7)

De Hyla

discipulo et aemulo Pyladis egil Macrob. sat. 2,

12 seq.

Hunc

videtur memoravisse Seneca controv. 111 praef. 10 (nomen corruptum re-

stituit Buecheler).

5198
suburbani',

C.
|

Norbani
ex
d.

Soricis*
loc.
d.

secundarum^

Mag. pagi

Aug. fehcis
|

d.

Pompeiis, hei-mae duo, diversis temporibus diversisque locis reperti, alter in

iam Neapoli (X 814 vidit Mommsen). 1) 2^(i5Qi nominatur a Plutarcho (Sull. 56) inter sodales Sullae senis. Ab eo forlasse hic non diversus, iit post morlem magistri pagi Augusti imagines eius posuerint (Momms.), aut discipulus eius. 2) Sc. parlium. Cf. Cic. div. in Caecil. 43, 48 cet. 3) De pago Augusto suburbano Pompeiorum cf. Mommsen C. I. L. X p. 89 (iam accedit Eph. ep. 8, 517).
chalcidico, alter in Isidis aede,

aQXi-lufJi.oq

5199

P. Cornelius P.

f.

Esq.* Nig[er],
|

tertiarum, hic situs


1.

est,
|

quoius

pietas laesit

neminem.

V.*

Corneha Dolabellae

Spatale.
tribu Esquilina histrio-

Romae (VI 40405 bis num cf Mommsen Staatsr.

descripta saec. XVII).


III p.445.

1)

De

Infra N.3212. 3219.

2)

Viva.

5200

L. Faenius Faustus
|

quartar., par. Apol.'

In Nemore Aricino (cf N. 5255 seq.) rep., nunc Nottingham (XIV 4498; fVallis Museum and Art Gallery of Nottingham Caslle p.32 n.828). 1) Parasitus Apollinis.

5201

[/awjdatus populo, solitus

mand^ta

referre,

[ad/Jectus sca^nae*, parasitus Apollinis,

idem
actor.

[gwarjtarum in mimis saltantibus*

utilis

Romae (VI 40448


1)

Cf N.3496.

descr. Smetius aliique).

Buecheler cami. epigr. n. 444.

2) Intellege

fabulas salticas (Bt/e.).


f.

5202
1

Q. Magurius
I

Q.

Fab.

Ferox,

his.*
A.**

epidixib.* et cetaes
dicavit euras' Vlll|

11

IIP in

greg. Veturian. quae* et iunilorum, A.

et pertic.

uncinor.^ XII n.

CCLIX^

Tituli pertinentes

ad ludos.

Scaenici.

323

Ad aquas Aponi (cf. not.8) rep.,


(vel: lusor).

est

Feronae (V 27S7

vidil
cf.

Mommten).

1)

Lusit

2)

Cuius generit iniSel^sig (productiones ;

Aelian. var. hist.9,56:

ipdXxTjg 'ivTcyovo}

naxQldi xgayi^diav

nam

iniSeixvvxo ; Dio 62, 2 ovze ins6elazo ovdev, xaizoi iv .. xy intellegantur, per se obscurum; ad scae. . . vnoxgivdnevoq) pertinere eolligi potest ex iis quae sequuntur. 3) Cum cetaes his plane

obscuris composuerunt lahn et

Mommsen, quod

Patavii fuerunt ludi cetatti (sic

traditur) vel potius cetarii ab Antenore Troiano instituti (Tac. ann. 46, 21), trice-

simo quoque anno edili (Dio 62, 20), et quod Pomponius Secundus in scripto quodam ad Thraseam Paetum Patavinum, qui ipse in ludis illis ''habitu tragico cecinerat^ (Tac. i.c), cetaria vocabulum posuerat (Charis. p.42S K.). 4) Grex genere feminino adhibitum a Lucilio et Lucretio. 5) Aquis Aponi (cf. supra N. 3894.

5894*

cum

not. 4).

6)

Haec plane obscura.


l.

7) Similes

numeri etiam in

aliis

litulis Patavinis,

cf.

Momms.
|

c.

5203
et
I

d. (ascia) [m.J
|

Afrodis

symmele

.*
[

grex

Ga[//.]

Memphi

Paridis*, P. M.' et

Sextis administran|tibus.

fuisse symmelei.

certum; potest ISemausi (XII 5547 p. 857 vidit Hirschfeld). 1) symmele . Significabatur officium quod Aphrodisius, sive Aphrodisia fuit, in grege administravit, quale fuit symphoniaci (Momms.). 2) Nomina vel agnomina histrionum quos L. Ferus ex Syria secum adduxerat (de Memphio cf. supra
.

N. S187 ; de Paride Veri


3) Publio,

vit.

Veri

8, 7),

sed quae Iralaticia fuisse


in

notum

est.

Marcn? (Momms.); panto-mimorum,


dis
I

mentem venerat
|

Hirschfeldio.

5204
5205
fe|cerunt.

manibus

Primigeni

scaenici ex

iactione Eudoxi.

Arelate (XII 757 vidit Hirschfeld).

scaenici

Asiaticia|ni et
|

qui in eo|dem corjpore sunt,

vivi sibi

lerio Atiatico

Viennae (XII 4929 vidit Hirschfeld). 1) Fortasse nomen habuerant a Vasenatore Viennensi (cf. supra N. 212 not. 2), ut coniecit Charvet

Viennensis.

5206

[M.] Aurelio Augg.

lib.

Plebeio

electo locatori*

d[m] rno,
in-

scribae et ma^^fjjistro perpetuo cor[;)o]|ris scaenicorum L[o]ltinorum,


conp[ara6i]jli fide
c[ipcs]
I

rem publ]icam ^erjenti corpor[js gregum do[mmorwm] Augg Albani rep., nunc Romae (XIV 2299 vidit de Rossi).
|

su]prd\
|

scripti,

man-

et

nicorum,

cf.

N. 5207. S208

not. 1;

ilem N. S19S.

1) Locator fuit scaeCeterum mirum est hunc dici

electum locatorem

diumum,

nisi forte

haec separanda sunt.

5207 Q. Gavius Arnionius


Romae
museo
rep.

loc.

prope portam

vidit Hirschfeld).

S. Sebastiani

scaenicorum*, vixit annis XXIllI m. VI. (VI S819. 40095; nuper Epinal in
!

1)

Alim

locator scaenicorum est

VI

10092.
(sic)
\

5208
an.

T. Uttiedius Venerianus

archimim. Latinus et ofi|ciahs

XXXVII, promisthota
H. [m.y h. n.

an.

XVIII, vixit an.

LXXV,
|

vivos sibi et

Al-

fene Saturninae coniugi suae be|ne de se meritae.

Alfena Saturnina an.

LL
taec.

s.

Phitippis (III S. 7545 integram descr. taec.

XIX

Heusey).

XV

Constantinus Lascaris, partem

1)

Idem ut videtur quod locator tcaenicorum.

2) a. ex-

cepit Lasc.

324
|

Caput XII.

5209 dis m^n. M. Ulpio Hylae archimimo diurnoS qui vix. an. XXVI, Livia Venusta fec. coniugi b. m. et sibi posterisq. suis. Romae ad viam Salariam rep. (Notizie degli scavi 1888 p. 6S). 1) Cf.
|

N. S212 not.

2.

5209*
posit.
I

M. lunius M.

1.

Maior

archimimus,

ApoiUnis

parasil.,
|

Postumia d. 1. Cydilla. Praeneste, iam Romae (XIV 2988

vidit Henzen).

et
I

Aeho BuHmioni dilurno' Ulpia Herois con|iunx b. m. f., et sibi et

5210

d.

m.

adlecto,
suis, hb.

Aeh|a lanuaria

fil.

Hber|tab. q. poste-

risq.
I

eorum.

Romae (VI 10126

vidit Henzen).

1)

Cf. iV.

S196? S206? S209.


|

5210*
pii[ss.

Helias
et]
\

pantomim.

hic quiescit,

ann. XIIII.

Sotericus

fil.
]

fecit

s[m6 ascia dedic.].

Sainte - Colombe prope

Viennam (XII 1946


|

servavit lacobus Spon).

5211 dormi.

Claudiae

Hermionae

archimimae

su|i

temporis

pri|-

mae, here|des. Romae (VI 10106

vidit Henzen).

5212
c[it]
I

dis

manibus

M. Fabi M.
|

f.

Esq.*

Regilh et Fabiae
|

Fabia M. et D. hb. Arete archim[tma]


sibi

temporis sui prima diurna',


|

fe|

et suis,

quibus legavit testa[nenfo]


\

M. Fabio Chrysanto,

(deinde alia nomina

mentum]
[Sex.]
I

Fabiorum minimum tredeeim) in famiha ne abahen[efMr maneatque]


\

posterisq[Me
.

eorum
|

.,

monuSex. Pompeio
,

1.

Neriano

A. Cosio Iucu[nrfo]

.
|

et in

eod. mon^wmenfo]

...],. camo ....


Romae (VI 10107 viderunt Smetius
aliique).

1)

Cf. iV. S199.

2)

Jrchi-

mimam diumam videri quae non in certum tempus conducta sit, sed in perpetuum diumam mercedem accipiens, ait Mommsen ad titulum Philippensem III S. 7S4S
(supra N. S208).

5213
an. XIHI.
I

Eucharis Liciniae

1.,

docla erodita

omnes

artes virgo, vixit

Heus oculo errante quei aspicis 16ti domus, morare gressum et titulum nostrum perlege,

amor parenteis quem


Heic
viridis aetas

dedit natae suae,


|
|

ubei se rehquiae conlocarent corporis.

cum

floreret artibus
|
|

crescente et aevo gloriam conscenderet,


properavit h6ra
tristis fatahs

mea
|

et denegavit ultra veitae spiritum.

Docta erodita paene Musarum manu,

quae modo nobihum ludos decoravi choro


et

Graeca in scaena prima populo apparui.

Tituli pertinentes

ad ludos.

Archimimi. Mimi. Mimae.

325

En hoc
inf[e]stae

in

tiimiilo

cinerem nostri corporis


| |

Parcae deposierunt carmine.


|

Studium patronae, cura, amor, laudes, decus


silent

ambusto corpore

et leto tacent.
|

Reliqui fletum nata genitori


et antecessi,

meo
|

genita post,

leti

diem.
|
|

Bis hic septeni

mecum

natales dies
|

tenebris tenentur Ditis aeterna domu.

Romae
deperditas.

(1

Rogo, ut discedens terram mihi dicas levem. 4009. VI 10096 viderunt Henzen aliique praeter paucas
|

litteras

nunc

Buecheler carm. epigr. n. SS). Graecis hexametris conscriptum est epitaphtum Bassillae mimae, Kaibel epigr,

Graec. 609

Inscr. Graec. Ital.

2542
|

p. 704.

5214
berta, uxor.

N. Decitius N.

1.

Sabellio

mimus.

Decitia SabeUionis

h-

Romae (Fl 10408 semel

deseripta saec. XFI).

5215 Roma

Luria Privata
ut videtur

mima, v. a. XIX, Bleptus fecit. Feronam translata (FI 10HI vidit Mommsen).
|

5216

Eclogae

regis lubae*

mimae, quae

v.

a.

XVIII

[.]

Romae (VI 10110 semel

descripta saec. XVI).

1)

Cf.

supra N. 840.
p. XII.

5217 sociarum Romae (VI 10109

mimarum.
Gemello

In

fr.

p.

XV,

in agr.

vidit de Rossi).

5218

C. Statio

Atellano. Villia
vidit

Secunda

cont.' fec.

Romae, nunc NeapoU (VI 26806

Mommsen).

1)

Contubernali.
vixit

5219

M. Annaeus M.

f.

Esq.
|

Longinus maccus,

dulcissime
|

cum

suis ad

supremam diem.
talis

C. Gavius Primigenius, vix. ann. VII.


querellas,
|

Desine iam, mater, lacrimis renovare

namque dolor
Romae (VI 10105

non

tibi

contigit uni.

vidit Henzen.
(sic)
\

Buecheler carm. epigr. n.4823).


I.

5220

C.

Portumius
|

C.
|

Helenus,

Calpurnia Anapauma,

nu-

Antoniarum^ duarum. Romae ad viam Appiam (VI SS56 vidit Henzen). filiarum Octaviae et M. Antonii, alibi non commemoratur.
gari de basilica

1)

Basilica Antoniarum,

__

Protogenes CIouI.'

suavei*

heicei'
|

situst

mimus,

plouruma que
vidit Dressel.

fecit

populo soueis

gaudia nuges.
ecclesiae (I 1297.

In agri olim Amitemini vico Preturo in


Ritschl tab.

muro

XLIXg).

Buecheler carm. epigr. 561.


vel Cloeli (servus).

IX 4465 Carmen Enniana

aetate
1

littera

non multum posterius (Buech.). modo L modo L. 1) ClouU,

(Bue.).

Puncta sunt formae quadratae oblongae,

2)

Suavei(s), suavis

3) Hic.

326

Caput XII.

5222 Cn. Pompeius


Romae (VI

D.

1.

Astipa

daeliciae (sic)
|

populi Ro.

iOiM'^ semel vel bis descripta saec. XVIII).

5223

d.

m.
I

Libela sc|eDicus via|rum*,

v.

a.

L,

h.

s.

Constantinae (VIII 71S4 semel descripta a Costa quodum).


nicus qui in viis se producebat

1)

Fortasse scae-

(Momms.) ;
|

cf.

ad N. 3176 de

catervariis.

5224
sima
(sic).

d.
|

(pusr stans)

m.

Aemiliae

Irene,
|

quae

vixit

ann.

XXVI
)

diebus XIIII,

Aurelius Euty]ches stupidus*

greg. urb. con|iugi

karis-

Arimini, nunc Veronae (XI 453 vidit Mommsen).


(not. 11). 2179.

1)

S.

Cf.

supra N. 2178

5225
I

Caesaris lusor

mutus argutus

imitator

Ti. Caesaris

Augusti, qui
|

primum
rep.

invenit causidicos imitari.

Romae

in columbario
d.

ad viam Appiam

(VI 4886

vidit Henzen).

5226
su.
I

m.
I

Flab. Cryseros Cocceius deri|sor se bib. conpar. sibi et


posterisq.
|
|

libert.
|

libertabusque

eorum.

(Ex

altera parte) d.

m.

Fla.

Crusorote Cocaius derisor libartis libar. Romae, iam Neapoli (VI 10104 vidit Mommsen).
propter errores reiectum
esse.

Apparet alterum titulum

Dionysio Aug. n. 5227 d. m. XXIIX mensibus VII diebus XXIIII,


I
|

vernae hethologo^
|

vixit
|

annos
lib.

fecit

Dionysius Socratis

Aug.

et sibi

et suis.

dam).

Romae (VI 10129 bis descripta saec. XVII; Oxonii vidit Huebner 1) Mimos ethologos memorat Cic. de orat. 2, S9, 242.

sed evani-

5228
vixit

d.

m.
I

positus est hic

Leburna
|

magister mimariorum,

qui

annos plus
|

minus centum

aliquoties
|

mortuus

sum,

set sic

nun-

quam.'

Opto vos ad superos bene


nunc Pest in museo

[ua]lerae.

Sisciae,

(III 5980 vidit

Aquiteiensi Bassillae

mimae

(cf. not.

Mommsen). 1) Similiter in epitaphio ad N. S215) est noXXdxiq iv ^vfisXaiq, aX.).' ovx

OVTO) dh d^avovay (Hersilia Caetani- Lovatelli scritti vari [1898] p. 16S).

5229
Minerva
saltare.
]

d,

m.
I

Cn. Vergilius
vixit

Epaphroditus
Cf. Petron.

magister odariarius'
52: puerumque

medica,
2)

annos

septuaginta et".

Romae (V1 10155

vidit Henzen).

1)

iussit

odaria

Lapis dicitur integer


C. lulio Cosco
I

esse.

5230

odariario.

Peducaea Festa

olla (sic)

emit

de suo. Romae, nunc Cataniae (VI 10154


P. Orsi).

cf.

p. 5492 viderunt Marinius et nuper

5231

Paezusae Caes.
b.

ser. monodiar.',

vix.

ann. XVIIII m. IIX,


1

Euchrestus conjiugi suae Romae (V1 10152 semel


ed. Keil.

m.

descripta).

1) Cf.

Diomed.

art.

gramm.

III p. 492,

15

Tituli pertinentes

ad

ludos.

Miml.
|
|

Odariarii.

Choraulae.

327
choraulde,
lat.

5232 Heriae Thisbe


Actionicae
in
|

monodiariae,

Ti. Claudi

Glaphyri'
X,

et Sebastonic^e*.

quo condita est, Romae (FI 10120


(cf.

Terrenum sacratum long. p. fodere noH ne sacrilegium committas.


|

p. X,
|

vidit

Henzen).
f.

1)

Glaphyrus tihicen celebratur anth.

Pal. 9, 517

minit memoratur luv.


Thisbe.
434. 574

2)

^ II^

18 p. 410). Alitis eiusdem noUnius ex his uxor potest fuisse Heria Qui ludis Actiis, Nicopoli puto (cf. Friedlander Sittengesch. II ^
Phil. Suppl. vol.
4, 3, 8.

Hilhcher Jahrb.
6, 77,

Martial.

p. 478. 629),

et
t.

Alius ^Ss^aarovsixTjg est in


Sicil.
Ital.

Rhodio

Augustalibus JSeapoli (cf ad A. 5082 not. 4) vicerit. Inscr. ins. mar. Aeg. 1 647 ; atius inscr. Graec.

2499.
*
I

5233
sariam
I,

Sebasmia aput Damascum*

III',

Actia aput

Bo[s]ltram'' II, Pythia Karthaginis* Asclepia Karthagi|ni, Severia aput Cae-

Commodia aput
postul. populo
I

Caes.^

Huic primum splendedissimus ordo dein

cur. Ost.

ob eximia[m tjpsius periti|am obsequiaque


|

patria m[aa;j]ma in colo[nia]

sua publice statua

ponendam

[decrevit].

Ostiae sine dubio, quamquam id non traditur (XIF 474 semel descripta ab homine ignoto saec. Xf^III exeunte). 1) Initio fractam fuisse non traditur. 2) Sebasmia Damasci et Actia Bo,itrae celebrari solita nota sunt etiam ex nummis saeculi p. C. tertii Damascenis (Eckhel 5, 551 ; Mionnet 5 p. 291 297, suppl. 8 p. 197206) et Bostranis (Eckhel 5,501 ; Mionnet 5 p. 458. 585), Sebasmia Damasci praelerea ex titulo Attico C. I. Att. 5, 129. 3) Ter (scilicel vicil ille cui titultis positus fuit, citharoedus puto vel tibicen). 4) Pythia Carthagine recens instituta

memorat Tertullianus

scorpiac. 6, Uvd-ia iv XaQXttyavvi;j

t.

Mitth. aus Oesterr. 8, 1884, 219.

Perinthius arch. epigr.

5) Intellege

Kofifiodsia et SsovTjQSia celebrala esse

Caesaream Mauretaniae, in qua praeterea sane non scimus.


. .
.
|

urbis
.
. .
.

5234 Roma[e
Caesia
I

'
1

poetae et praec[om?]^.

maximo
et]

chorau[/ae]
|

et\
\

provinciarum [-primo],

hieroni[cae

01ympioni[cae]

Romae

in

museo Lateranensi (FI 10121

eius cui titulus positus est periisse apparet.

vidit Michaelis).
2)

1)

IVomen certe

Certaminibus musicis Graecorum


cf.

etiam praecones de praemio contendisse notum est,

Suet. Ner. 24, cet.;

Boeckh

ad

C. I. Gr.

1585.

5235

L. Axius
I

Daphnus

choraules.

Romae (FI

10119 vidit Henzen).


lib.

5236

Licinia M. Crassi

Sel6ne

choraule.

Sekijvrj xoQccvXig.

Romae (FI 10122

vidit Henzen).

5237 .*
4719.

P. LuciHus D.

1.

Croesus, protaules.''

Romae (FI 10136 vidit Henzen). 1) Fivus, 10135. IX 468 et in hoc t. Ephesio (Greek inscr.
Dittenberger
syll. ed.

2) Alii

protaulae sunt FI
T(p iSlut av-

in the Brit. Mus. III p. 261,

672

n. 907)

"Efisvoq TiQCDXavXTjg ''ISQOxXy

Qtazy xrX.

5238 Anteros

hypaul.*

Vedianus* Molpus'

h.

s,

e,
1)

Caetareae Mauretaniae (FIIl S. 21098 vidi ectypum).

Hypaules? (voca-

328

Caput XII.

bulum alibi nondum repertum; tc5v vnavXovvtcjv in scaena non rara est mentio; apud Ljicianum de saltat. 85 pantomimus aliquis furibundus xwv vnavXovvTojv
XLvl tibiam eripit, cet.).

fuerat.

2)

Fedii alicuius (fortasse P. Vedii Pollionis) servus

3)

Agnomen

fortasse Anterotis.

5239
cappae^

L. Mini tibicinis,

Cassia uxor.

L. Cassi Principis tibicinis*


|

Ameriae (XI 4424

vidit

Bormann),

1)

Hic fortasse Princeps


cf.

tibicen, '^ope-

ram

Bathyllo solitus in scaena dare^,

quem

Rhen. 57, 4882 p. 555).

1.

ridet Phaedrus S, 7 (Buecheler mus.

2)

De hoc agnomine

Buecheler

l.

c.

5240

Fulvia D,

Copiola* tibicina^,

annos

vixit
1)

XV.

Romae (VI 55970 viderunt Huelsen


artifice scaenica Plin. h. n, 7, 458,

2)

Idem cognomen in Sic (cum apicibut supra utramque \).


et

Vaglieri).

ascia) d.

5241 m.

(tibiae
|

duae, altera recta, altera curva; norma


|

eum perpendiculo
pa|tri
|

Q. Appeus Augu|rinus Q. Appeo

Eutychiano

oplimo
v. v. f.'

et

Ce[sernia INicefo]ris marito dul[cissimo, calamau|Iae' Aponesi^,

Prope Monselice (non longe ab Ateste, Paduam versus) loco dicto S. Pietro Montagnon (Prosdocimi Notizie degli scavi 4896 p. 547). 1) SvQiati^g est in t. quodam Ephesio (cf, ad N, S257). 2) Intellege: qui ad Aquas Aponi (cf, supra N. S202 not. S) artem exercebat. 3) Vivus vivis fecit.

5242

C.

Asinius

Nymphius

citharoedus
|

\vix.]

an.

LXXVL
vixit

Romae (VI 40125

vidit Henzen).

5243
ann. L.
1

dis

manibus.

Amphion ^
|

C. Salari

Capitonis citharoed.,

Hic situs est. Zelhus^ fralri piissim. Romae (VI 40424^ semel descripta saec. XVI). luxta extabat titulus VI 40424^ ab eodem Zetho contubernali, filio, vicario positus. 1) Nota nomen aptum citharoedo. 2) Saepe Zethi et Amphionis nomina fratribus indita (IX 6442. X 40S8. 4447. XIV 2538 cet.).

Alius citharoedus est XII 4925.

5244
Neritus
|

d.

m.
I

Auxesi

citharoedae

coniugi optimae,

C. Cornelius
|

fecit et sibi.

Romae (VI 4042S


Pothus Romae (VI 40440

aliquoties descripta saec.

XV. XVI).

5245

psilocithar.*
|

palmaris^

vidit Henzen).

1) /. e,

xpikoxi&aQioz^g.

Ludis Capitolinis

a Domiliano institulis praeter citharoedos etiam psilocitharistae certabant, teste BuU. de Suet. Dom. 4, item multis locis in Graecia (Inscr. Graec. sept. I 44S4 corr. hellen. 44, 4890 p.494; cet.). 2) Fortasse palmarius, qui rettulerat palmam.

5246

M. Licin[]us D.
|

1.

Mena

curator iterum de

sua pequnia re|

ficiundum curavit
Q. Magulnius Q.
[G]or[^]onius^
|

[decjurionum sententia synhodi^ m.* psaltum^


1.

Mag.":
|

Eudox.,
|

C. Clodius D.

1.

S[3/]nistor,

D.

Nonius D.
Demetrius.

1.

Decur.:

M. Licinius D.
l.

1.

Mena,

L. Critonius L. L
1.
|

Antiochus,

P. Tremelius P.

Asclepiad.

P. Obulcius D.

(sequuntur alia nomina viginti septem, in his)

L. AurellUS L.

I.

Maec.

L.

Tituli pertinentes

ad ludos.

Tibicines. Citharoedi. Psaltae. Musicarii.

329
Colo-

Maelius L.
dius
(sic)

f.

Maec^
1.

(in fine) Q.
|

Magulnus
1.

(sic)

Q.

1.

Eudoxus,

C.

D.

Synistor,

D. Nonius D.

[6?]or[(/]o[wjMs].
rep.,
litlerit

Romae

intra

urbem ad veterem viam Labicanam

liberae rei

1) De synhodi vocabulo cf. publicae (Bull. arch. eomunale 4888 p. 409 vidit Gatti). 2) Magnae. supra N. S082 not. 5. Svvodoi xdiv xpakxdiv sane praeterea non notae.

3) Intellege:

xwv

xpa?.X(5v.

magistri redeunt in fine catalogi.

4)
6)

Magistri.

5)

Corconius traditur.

lidem

Nota ingenuos cognomine

carentes, libertos

trium nominum omnes.

5247
psalte,

decurionum Coccei
|

1.,

curat.*

Slratone
|

comoedo,

Ibyco
|

Modesto
p.

dispensatore, Chresto sumptuar.^

Tarentino sumptuar.
Curatoribus.

In

fr.

XL,

in agr. p.

XL.

Romae (FI 10100


supra N. 1S14 not.
4.

aliquoties descripta saec. XFI).

1)

2) Cf.

5248
i[amilia?].

Licinia C.

1.

Erot[ts]

spaltria (sic)

Muren[ae]

et ministra in

Roma Firmum Picenum


I

allata

(VI 10158

vidit

Mommsen).

5249 ossa Iconium 1., psaltria. Romae (FI 10137 vidit Henzen).
|

5250 Alcimas Zmurneus', tubocantius". 1) SmyrRomae, iam Parisiis (V1 10149 viderunt MomTnsen et Hirschfeld). naeus. 2) Ludis Graecis aaXmyxxdiv quoque certamina commitlebantur (Seneca ep. 76, 4 cet). Cf. Friedldnder Sittengesch. IIP p. 298 not. 2. Tubicines in theatro
|

memorat

luven. 10, 214,


d.

5251
et

m.

Philotas Talli

(sic)

erosalpistes

*.
|

Lamedon

filius

fecit

Romana
I.

fiha.

Romae (VI 10150


C.

vidit Henzen).

l)

Id

est

IsQoaakmyxx^g

(Hens.).

Cf.

Gr. 2985: IsQoaaXnixxriq, W.Vfzmovslxrjg.

5252

Ti. Claudius Corinthus

musicarius ParidisS

sibi

et suis.

Romae in monumento familiae Marcellae (VI 4434 vidit Henzen). bicen, ad quem sallavit Paris pantomimus (Momms.); cf. ad N. 3259.

1)

Ti-

5253

d.

m.
1

s.
I

M. LaeHo Africano m.
f.,
|

M. LaeHus Africanus

et Flavia
d.

Optata parentes

b.

Hoelochari*,
|

qui vixit annis


|

XXI m. VI

X.

Musicus incanere, docte cantare solebat

acceptusque nimis multis magnifico ingenio^


receptus inter fautores prior,
celebri favore
|

artem exponens suam


|

ut quivis dederet aures suas mirifico ingenio


|

super canentis carmine doctiloquo. Romae in columbario ad viam Salariam rep. (VI 7946 vidit Henzen. Buecheler carm. epigr. 1SS7). 1) Vocabulum in margines sinistrum et dextrum reiectum (hic lioelo, illic chari^, signum sine dubio defuncti. Hylochari signum est

VI

1100S.

2) Pentameter, subiato

aut que nimis aut multis.

In sequentibus quo-

330

Caput XII.
cf.

que versus facere voluit scriptor, de quibus acrosticho n (Marcus).

Buecheler

l.

c.

Praeterea nota

5254
simo,
I

d.

m.
I

Calocaero
|

vernae dulciss.
fecit
|

et

musicario

ingeniosis-

qui vix. ann. XV,

bene merenti

Daphnus.

Romae (VI 9649 viderunt Smetius

aliique).
v.

5255
cus'
I

Martialis hic

s.

e.

s. (sic)

anos

(sic)

II),

Semnos syponia-

fecit.

2U0i vidit Purgold) 1) De symphoniacis cf. Symphoniacos qui sacris praesto erant habes Friedlander Sitteng. III^ p. 50i. supra N. 4966 et fortasse etiam XII 5548.
Caesareae Maurelaniae (FIII

5256
Romae Henzen cum

Scirtus
rep. in

symphoniacus CorneHanus'. monumento Statilionim ad portam Praenestinam (FI 6536


|
|

vidit

amicis).
diis

1)

Appellatus a Cornelia vxore ut videtur Statilii Tauri.


|

5256*

manibus

Primigenia

sinponiaca*,

ann.

XXV.
XFIl).

Prope Alicante Hispaniae, ubi fuit Lucenlum (II 5465 1) sinproniaca alterum apographum.

bis descripta saec.

5257
n^e
I

Ti. Claudius

Oui. Macedo

ph6nascusS
|

sibi et

Stlacci^e Dig-

uxori su5e.

Apud Albam
tnr
descripta

iniellege

Albano oppidum agri Romani (XIF 2500

bis ut vide-

saec.

XF. XFI).
I.

1)

Phonasci memorantur in
,

titulis

Graecis

A. III 429, DittenbergerPurgold Inschr. v. Olympia n. 257 : vno (po)vaaxov xov dslva. Cf. praeterea Farro Friedsat. Menipp. fr.548 Buech.; Suet. Avg.84, Ner.2S; Quint. inst. 41,5,19.
C.
I.

artificum scaenicorum C.

Gr. 5208 (Smyrnae)

Idnder Sittengesch. IIP

p. 514.

5258
theatro
|

d.

m.

pueri Septentri|6nisS annor. XII,


I

qui

Anlipoli

in

biduo

saltavit et plajcuit.

Antipoli (XI1 188 vidit Hirschfeld).

1)

Idem
v. a.

artificis

nomen supra
|

n. 3195.

nius

5259 C. Olympus

Asinio
(

Olympo

saltatori
|

XI

d.

XXX

fecerunt

Asi-

et Asinia Doris

filio

b.

m.

Romae (FI 10142

vidit Henzen).

5260 Thyas saltatrix mus sponsae suae.


1)

Metihae Rufinae

',

vixit

annis XIIII.

Thala-

Femina ex

Carlhagine in eodem sepulcreto in quo N. 1486 (FIII S. 12923 vidit Schmidt). Aliae salnobilitate Romana ut videtur, cf. Prosopogr. Rom. s. v.

a.

iatrices sunl

FI
dis
d.

10145. 10144.

5261

man.
uno,
|

INaidi

Caesaris vernae

ex numero pyrricheS
n. coniugi b.

v.

XXV
sibi

m.

II

Onesimus Caeseris
eorum.

(sic)

m.

fecit et

et suis posterisque

Romae (FI

10141 vidil Henzen).

1)

Cf.

Apul. met.

10, 29, cet.;

Friedlander

Sitteng. II ^ p.374.

5262 Phoebe Vocontia'


I

emboharia^
||

artis

omniuai
v.'

erodita.

Hunc
D.
1.
j

fatus suus pressit,

vixit
v.''

annis XII.

(a dextra)
1.
I

P. Fabius P.

Fauslus.

(a sinistra)

Pompeia Cn.

Sabbatis.

Tituli pertinentes

ad ludos.

Symphoniaci. Saltatores. Emboliariae.

331

Romae {FI 40127


7,

vidit Henzen).

3)

1)

Indicaiur ofigo.

2) Cf.

Plin. h. n.

1S8 Galeria Copiola emboliaria reducta


Q.
f.

est in

scaenam
4) viva.

etc.

Cic.

pro

Sest. 54, 116,

ad

S, 1, 7, 24.

Pompeiis in pariete basilicae dicitur scriptum fuisse: Oppi

emboliari, far, furuncule (If^ 1949).

Fivus,

5263
Romae

Sophe

Theoroba|thylliana*,

arbitrix*

imbolia|rum'.

rep., tessera ossea

(FI 10128

vidit de Rossi).

1)

Theorobathylliani

potuerunt dici asseclae Theori et Bathylli pantomimorum (Theoriani memorantur Buecheler carm. in dislicho scariphato in pariete basiUcae Pompeianae, IF 1891

epigr. 926).

De Theoro

cf.

supra

JS.

2)

Fortasse idem quod arbitra.

S197 ; de Bathyllo Tac.


3)

a. 1,

54, Dio 54, 17

cet.

Emboliarum.

5264

d.

m.
apstulit hic siti

immatura quies quos

sunt

tres,

mater cum parvis pignoribus geminis.


Pollia Saturnina parens triginta per
vixit et enituit

annos

docta sonare mele.

5 Octo
et

puer
fratri

Titius, proles cito rapta, Philippus,

tenero karior una soror,

Aelia Saturnina, abiit

uno insuper anno,


XV).
Buecheler carm.

nec saltus vitam protulit aut choreae.

Romae (FI 10151 semel


epigr. n. 1282.

vel bis puto descripta saec.

5265
tluxa aut syrmata Bacchici coturni,

'

hic

Phoebus
islis,

fuit,

hic superbus

Euhan.

Plaude
si si

populare volgus, umbris,


favor[e] vestro,

sum dignus adhuc

post praemia rixulasq. [es]tras

Puteolis,

nunc Neapoli (X 1948

ut tiro ac rudis in quiete v[jua]m. vidit Mommsen). Buecheler carm. epigr. 1510.

1)

Praeter alia

nomen

artificis scaenici desiderari

apparet (Buech.).
et

5266

luha Mimesis
vi|xit

subornlatris
|

(sie)

lonici

Cano|nis,

hic

sita

annis XLIIX; tibi et tuis t. 1.^ sit, quae^ Caesareae (Cherchel) Mauretaniae (FIII 9428 JFilmanns vidit ectypum). 2) Terra 1) Subomatricem hanc ad scaenam pertinuisse coniecit Momms.

levis (sil).

5267

Tov oo<pbv

kv
I

avdqaaiv
I

Eiwvr/.ov
\

avd^ga /nilyiaTOv
\

K6iv\tov 'lovhov
Q. lulius Faen|tius alumnus
'lovXiog
I |

MeLlriTOV

ol TSXvelTai^

avid^rjy.av.
\

cum

artefici|bus* posuit. (in latere)


\

KoivTog

MeiXrjTog

twv xaTaeiiQcoaa

Ttj

tiq.

xaA.

Muqt.

Romae (FI
et Kaibel).

10091.

Inscr. Graec. Ital. 1092

titulum frontis viderunt Henzen

1)

Arlifices sive technitas scaenicos intellegit Henzen, fortasse recte.

Kaibel

marmorarium putat

fuisse lulium Miletum,

cum

in alia inscriptione,

quam

332
idem lulius Miletus
sibi posuil

Caput XII.

(VI 10091

not.

= Inscr. Gr.
a(5t,e,

Sicil. Ital.

1095

= Kaibel
Amanda

epigr. Gr. 920) scriptum sit: fiaQ/jiaQiiov

ro ysvog
lib.,

SeQam.
|

5268
et Ulp.
I

d. [m.] s.
I

Hermippo
|

Aug.

proc.

scaenicS Ulp.

Primitiva patr.

b.

m. posueruut.
vidit

Romae, nunc Bononiae (FI 10088

Bormann).

1)

Scaenicorum.

5269

M. Vipsanius

Narcissus

rogator ab scaena.

Romae (VI I009i

vidit Herzo^).

5270 L. Marius Auctus Roma ut videtur Velitras Mommsen et Fiorelli). 1) Sic

denunttiator' ab
et

scaena Graeca.

deinde JSeapoUm adlata

(VI 1009S viderunt

Fiorell.

5271
decuriae
conlato.
IIII

L. Succ6nio L.
|

f.

Pal.

Prisco
|

Illlv.

i.

d.,
i.

q. a.\
d.,

omnium
|

corpor. patr.,

item Trebis decur., pont.,


|

Illlvir.
|

patron. mun.,
|

scabillar.
a.
i.

veteres a scaena^

amantissimo sui,

ex aere

H.

r.^

Olim Montefalco prope Mevaniam (Bevagna) Umbriae, iam Trebiis (XI S0S4 = Orell. 2645 vidit Bormann). 1) Quattuorviro iure dicundo, quaestori aerarii.

2) Collegia scabillariorum

memorantur etiam

in titulis urbanis

10148. 55191. 55194


V. 4) et

VI 55971, item supra D/. 1911 ad scaenam pertinuerint, non semper apparet. De scabillo cf. Friedldnder Sittengesch. IP p. 409 not. 6. III^ p. 503 not. 2. 3) Honore accepto impensam remisit.
Puteolanis (supra N. 553.

= Notizie degli scavi 1888 p. 186.

(VI

6660. 1014S

X 1645. 1647). Num

5272
d.,
I

M. Septimio

M.
|

f.

Hor.

Seplimiano
|

equo publ.,
|

Illlvir.

i.

praef. fabr.
|

Romae,

dec. IIII scamillar.'


|

operae veteres

a scaena,

patrono, ob
Spoletii

merila

eius.

L. d. d. d.

(XI 4815

Grut. 467, 7 vidit Bormann).

1)

Non

videntur diversi

fuisse a scabillariis.

Cf.

N. 3271.
scabillar.
:
|

5273
\.

operae urb,

Q. Honorius Anteros,

L.

AuQdius L.

Utilis,
I

(sequuntur alia nomina plus viginti).


saec.

In S. Pelini ecclesia, quo loco fuit Corfinium (IX 5188 vidit Nissen, sed evani-

dam, descripsit

XVI

Accursius).

5274
allec.

L.
|

Sammio

L.

fli.

Vol.

Ae[m]i[/i]ano
|

eq. publ.

b[a6cn]ti,

in

V
I

de[cM]r.,

luperco, flam.
|

provinciae Narbonenjsis,

praef.

co-

hortis II

Hispanae Vasconum

civium
|

Romanorum,

L.

Sammius Mater-

nus
I

alumnus L. Sammi Eutyci,


Nemausi (XII 5185

archiereus synhodi*.

vidit Hirschfeld).

1)

Archiereus videiur fuisse Sam-

mius Matemus eiusdem synhodi quae Nemausi posuit titulum supra N.S082; fuit igitur artifex scaenicus, similiter ut sacerdotes et aQXiSQSZg synhodi quos habuimus supra N. 5186. 3190. 3195. 3194. In huius ut videtur L. Sammii honorem videtur esse factum decretum Graecum cuius frustula reperta sunt Nemausi (Inscr. Gr. Sicil.
Ital. 2497^.

2498).
(in plintho statuae

5275
tus
I

linis parasil.'

(In scrinio seulpto

marmoreae togatae) C. FundiUus DoclUS Apolad pedes eiusdem slatuae) C. Fundilius Doc|

ApoUinis
|

parasitus^

Tituli pertinentes

ad ludos.

Apparitores a scaena. Agitatores.


ed.

333

In I\iemore Aricino rep. (XIV 4275


p. 197).

Tomassetti Notizie degli scavi 4887

1)

Reliqui quos novimus parasitos Apollinis

scaenae dediti fuerunt

(supra N.5186. S189. 3193/4. 5196. 5200. 5209*); quod de hoc non ita certum.

5275* (in plintho hennae muliebris) Fundilia C. f. Rufa patrona Nemore Aricino rep., iam Nottingham in museo (XI f^ 4199; Harry Muxeum and Art Gallery of NoUtngham Castle tab. I).
|

DoCti.

/n

Wallis

5276

deo Tute|lae Aemilius


(II

Severianus

mimographus
|

posuit.

Tarracone

4092 aliquoties descripta saec. XFI. XFII).

Circus eiusque factiones.


5277
[/"ajctionis prasinae.

Romae rep. in campo Martio, ubi dicitur via de' Banchi vecchi, fistula plumbea Stabula quattuor factionum in campo Martio memorat (XF72S4 vidit Dressel).

Notitia urbis reg. IX.


tionis prasinae
fistula,

Aedificaverat ea Fitellius (Tac.


Suet. Cal. 55.

hist. 2, 94).

Stabulum fac-

memorat

Ad

hoc stabulum videtur pertinuisse haec

quam

Dressel indicat factam saec. I medio vel exeunte.


|

5278 Fuscus cursor prasini', vix. ann. XXIV, vicit Rom. LIII, ad deam Diam IP, Rovillis V, una palma rev.* bis eandem vicit. Hic omnium cursor. primus qua die missus est vicit stat. C. Cestio M. Ser|

vilio

cos.'
I

Machao' conser. memoriae causa.


rep.,

Romae
p. 525).

ad viam Salariam ut

videtur, tabula pai^va


cf.

descr. Faglieri Notizie degli scavi 1894 p. 280,

marmorea (FI S5950 Friedlander Sittengesch. II ^

1)

Prasinae factionis antiquissima 7nentio.

2) Significantur ludi

fratribus Arvalibus
not. 25),
3) ludi

ad lucum deae Diae

(cf.

supra N. 5057 noi.

genti luliae BoviUis editi (Tac. ann. 15, 25).

cf infra N.5285 (not.5). 5284; Friedldnder Sitleng. IP p.457. 5) STAT vel STA lapis, teste imagine ediia Notizie l. c. Quid subsit, incertum (vix licebit cogitare de stadio). 7) Fortasse idem quem. memorat Dio 59, 9. 6) A. 55.

7,

iiem N. 250
4)

Revocatus;

5279
prasinae.
j

A. Antonius Albanus

cursor et supra

cursores

factionis

Trebonia Tertulla
|

posuit.

Romae
Gatti).

in

via

Salaria

(FI 55944

Notizie degli scavi 1886 p. 568 vidit

5280 Gigas
maiores
prasinae.
II,
|

4git.
I

facti6nis
|

prasinde,
|

vicit

palmds
|

in biga
|

...XXVI,
factionis
J

[J5o]viUis^

I.

||

A. Antoni[o]

Adrasto

agitatori

Romae
vidit Gatti).

rep.

d.

ad viam Salariam (FI 55946


.

= Notizie
Tuscus,

degli scavi 1886 p.

585

1)

.VIILIS

exceptum
a.

est (supplevit
f.
,

Huelsen collata N. 5278).


vic.

5281
a.* III
,

m. Muscloso
V.' II
,

r.*,

nai.

pal."

DCLXXXII,
c. p.'
1)

p.* V,

r.'

DCLXXII

Apuleia Verecunda coniunx m.

Romae (FI 10065 semel


N. 5287
v. 19.

descripta saec.

XF, accurate ut

apparet).

4)

Di-

versus Pompeius Musclosus, qui agitavit in factione prasina, qui

2)

Agilatori factionis missatae.


6)

(factione),

5)

prasina,

venela,

7) russata.

memoratur infra

3)

Ficit palmas.

Albata

8)

Memoriae causa

posuit.

334

Caput XII.
d.
|

5282 purpureum

m.
I

Epaphroditus
|

agitator

f.

r.*,
f.

vic.

CLXXVIII,
[b.]
|

et

at

liber.^ vic. VIII.


vidit

Beia Felicula

coniugi suo

merenti.

Romae (VI i0062


JDom.
7,

Bormann).

(cf.

1)

Factionis russatae.

2) Post liber-

tatem acceptam fuit apud factionem

purpuream

quae, instiluta a Domitiano (Suet.

Dio

67, 4),

non multum duravit

Friedldnder ap. Marquardt Staatsverw.

IIP

p. 318).

5283
a. p.
a. p.

Carisia Nesis

D.

1.

Scirtus* agitator faction. albae


Chr. iS L.

Munatio

et

C. Silio cos.,

quadr.'' vic. I
cos.,

sec^

ter.* I.

Chr. 14 Sex.

Pompeio Sex. Appuleio


C.

vic. I sec. I ter. II.


vic. I

a. p. Chr.
a. p.
a. p.
a.

1S

Druso Caesar.

Norbano

cos.,

sec. II ter. V.

Chr. 16 Sisenna Statili. L. Scribonio cos.,


Chr. 17 C. Caelio L.

vic. II r.

Pomponio

cos.,
II cos.,

vic.II

P s.' V t.* V. r.P s.MIX t.^VI.


ter.

p. Chr. 18 Ti.

Caesare

III

Germanico Caesar.
cos.,
cos.,
II

sec. VII
r.

XI L

a. p. Chr. 19
a. p. Chr. a. p. Chr.
a. p.

M. Silano L. Norbano

s.

ter.

V
ter. IIII.

20 M. Valerio M. Aurelio
21 Ti. Caesare IIII

sec. III
cos.,

Druso Caesar.

sec. II
sec. III
r.

ter.

V.

Chr.

22 D. Haterio Agrippa et Sulpicio

cos.,

ter. IV.

a.p. Chr.23 C. Asinio C. Antistio Vetere cos.,


a. p.

I*

s. I

ter. V.
I

Chr. 2i Ser. Cornelio

Cethego L. ViselHo

cos.,

sec.

ter. IIII.
ter. II

a. p. Chr.

25 Cosso CorneHo Lentulo M. Asinio cos.,

sum. sum. quadr.

vic.

VII, revoc. IIII, sec^


I,

XXXIX,

ter.*|

LX;

et

iustitiale'

seiuges IP,
vidit Henzen). Fortasse M. Livius = Bull. comunale 1886 285 1289). Tertias. Revocatus semel.
1)

Scirtus, cuius liberti

Romae ad viam Latinam rep. (Fl 10051 VI 2288 (cf VI 52471

21414.

Secundas (tulit). 4) 5) 7) Hoc obscurum (significari missum, quo non con6) Summa summarum. stiterat de victoria, coniecit Henzen). 8) Cf. N. 5287 v. 7.

2)

Quadriga.

p.

n.

3)

5384
L. Verulano

[agitator]

factionis \en[etae, dec.]

Appio Annio Ga[Wo]


j

SWer[o
I

cos.]

k.

Septembres.

Vic[rt]
\

quadri.^ XLVII, seVIIII,

cund.3
terti.

CXX[X/]^
IIX;
|

tertias

CXLVI;
CCCLIIIL

bigas yic[it]
|

secundas IIX,
|

adgente* quadrig.
|

vicit II,

revocatus II, instauratiam

ter-

tias I:

ad honore veni.'

Vixit annis

XXV.
1)

Fecit

Crispina

Meroe. Romae, iam Veronae (VI 10055 vidit Momvisen). poribus JSeronis extreniis; de Annio Gallo cf. Tac. hist.
Tac. a. 14, 26. 15, 5.

Consules fuerunt tem19


cet.,

minibus quadrigarum).
instauraticio die.

8) /4pparet connumerari viclorias vel honores 7) Venit. hucusque eiiumeratos; unde sequitur numerum secundarum quas certamine quadrigarum tulerit agitator ille, fuisse CXXXI (47 -{- 151 -{ 146 -\- 9 -^ 8 -{- 8 -^ 2 -^/ == 554). 2
,

2)

Quadrigas.
4)

1, 87. 5,

de Verulano item certa6) Intellege:

Cf. not. 8.

3)

Secundas
5)

(tulit,

scilicet

Non

intellegitur.

5285

Crescens

agit.

factionis ven.,

natione Maurus,

aQnorum

Tituli pertinentes

ad ludos.

Agitatores.

335
|

XXII.*
I

Quadriga primuni
niiss.

vicit

L. Vipstani6

Messalla cos.^ natale

divi
|

Nervae^

XXIIII*,

equis his: Circio, Accep|tore, Delicato, Cotyno.


cos.'^
|

Ex Messalla DCLXXXVI',
praemiss.*" I,

in

Glabri{onem

in

natale

divi

Claudi"
1

miss.

ost.

vicil
|

XXXXVII:

inter sing. vic.

XIX,
|

binar.

XXIII, tern. V;

occup. VIII, eripuit XXXVIII."

Secund.

tulit.

CXXX;

tert.

CXI.
I

Quaest. ret.

|XV|

LVm

CCCXXXXVI.
Henzen; imago
est Bull.

Romae

rep. in via della Pace (Fl iOOSO vidit

1878 tab. XII , adiecto commentario quem conscripsit Hersilia Lovatelli). 1) Apparet Crescentem cum agitaverit ab a. 116 ad a. 124 (not. 2. 5), agitare coepisse annos
2) A. 115. 3) S Nov., tesUbus factis Philocalianis et Sil2 p. 278). 4) Missu vicesimo quarto, id est postremo (cf. Friedlander ap. Marquardt Staatsverw. III^ p. 515). 5) A. 124. 6) ^ Aug. 7) Missus ostio sexcenties octogies sexies (tot certaminibus interfuit; cf. N. 5287

comunale

natum

tredecim.
I.

vianis (C.

L. I ed.

not.8).

8) Intellege: inter victorias

reportavit certaminibus singularum quadrigarum


singulis tantum quadrigis certaverunt).
9)

quadraginta septem fuerunt undeviginti quas (in quibus quattuor facliones


Cf.

19-\-2S-\-S
^ p.

gesch. II

10) Praemissu? (Momms.). Praemissit? (Friedldnder Sitten472). Cf N. 5287 not. 36. 11) 1-}.8-\-38=- 47.
47.

N. 5287

v.

7 (not. 11) et v. 14 (not. 44).

M. Aur. Polynices
bus V,
qui vicit palmas

nat. verjna', qui vixil ann.


|

XXIX mens.
|

IX diein
III,

n.*

DCCXXXIX,
in

sic:

in russeo n.'

DCLV,
n.

prasino LV,

in venejto XII,
n.

albo n. XVII;

prae|mia
dec.''

XXXX'
|

XXX* XXVI, pura"


n.
III.

XI;

octoiug." n. VIII,

n.

VIIII,

seiug.

2.

M. Aur. Mollicius Tatianus


VIII diebus Vll, qui
|

natione verna, qui vixit ann.


n.

XX

mens.
in
II.

vic.

palmas
n. V,

CXXV,

sic:

in rus|seo

LXXXVIIII,

prasino XXIIII,

in veneto

in

albo n. VII;
[

praemia

XXXX^

n.

.3.
(sub

ambabus inscriptionibus)

d-Qiipe TtdxQj]

'Paifif]

ylvxog rjvioxog JloXvveUr^g

vh

dvo) MaxttQiv'^

Tariavov ts Adaiv.
rig (pd-6v[ov
ted-vr^/ie

[l.ioiQ]r

d' v GTadioLGiv dyaA/.oi.iv[ovg]

[ilQ^Tiaoev lo^ivfioQovg'

[&a]QoelTOv dvo nalde'


[zotjvov e7Ci (xeQOTtiov

........

vio),

ndot

ix[eveL

io TeXo]g.

Prope Ro7nam ad viam Praenestinam sub duabus statuis (?) aurigarum (Fl 1) Natione verna, Inscr. Graec. Sicil. Ital. 1474 servavit Sirmondus). sestertium quadra(ad Quadragenaria Numero. 3) i. e. ex plebe urbana. 2) gena milia), 4) tricenaria. Eadem praemia maiora appellantur N. 5287 v. 7. milium sestertium 5) Apparet minora praemia significari; de praemiis quindecim
10049

cogitavit Friedldnder Sittengesch. II ed. 5 p. 456, ed. 6 p. 501.


7)

6) Octoiuge.

Decemiuge.

8)

Macarium

sig7ium Polynicis fuisse putat Kaibel,

qui de car-

7nine egit mus. Rhen. 54, 18^9 p. 190.

336

Caput XII.

5287

[C. Appu][eius DioclesS

agitator factioDis russatae^


|

(2)
(3)

[na-

t]ione Hispanus Lusitanus,

annorum XXXXII mens.


alb.

VII d. XXIII.
|

[Pri]cos.^
|

mum
(4)

agitavit

in
vicit
|

factione
in

Acilio

Aviola
M'.

et

Corellio

Pansa
C.

[PnmMJra
cos.'*

factione

eadem

Acilio

Glabrione

Bellicio

Torquato
nate
II

(5)

[PJrimum
et

agitavit in

factione prasina Torquato Asprevicit


|

et

Annio Libone

cos.

Primum

(6)

[in faction]e

russata
agitavit

Laenate Pontiano
annis XXIIII,

Antonio^ Rufino

cos.'
]

Sumnia:

quadriga

missus ostio fin CCLVIF, a (7) [vicit MCCC]CL\\l^ pompa CX.' Singularum" vicit ooLXIIII ', inde praemia niaiora vicit LXXXXII", XXX^^ XXXII, ex his seiuges^ III, XXXX" XXVIII, (8) [ex
|

his seiuge]s^^ II, L*^


cit

XXVIIII inde septeiuge


trigas''
|

1;

LX"

III.

Binarum^"
vicit

vi-

CCCXXXXVIF',
venit

ad -H^
. .

XV^

IIII.

Ternarum

LV\

Ad

honorem
albat

00 ^'

(9)

[tulit

quartas ad iiS 00 l^, frustra exit

BCCCLXI, tertias DLXXVI. ooCCCLP^ Ad venetum vicit X^', ad


sjecundas

um

vicit

LXXXX F^
Occupavit
et vict]t^

inde'' ad fiS

XXX"

II.
|

(10) [Rettulit

quaest]um^^
I

CCCLVIII LXIII CXX^^


[praemisit

Praeterea bigas ik^

vicit III,

ad albatu'*

ad prasinu IP^
(11)

et vicit^

DCCCXV^,

successit et vicit""

LXVIP,

et vicit'' DII^* prasinis

XXXVF*, variis generibus vic. XXXXIP^ eripuit CCXVI venetis CCV albatis LXXXP. Equos cen-

tenarios fecit n. VIIII et ducenar.


(12)
(13)

Insignia eius.
j

to sibi,
bis.

quo anno primum quadrigis

victor exstitit bis,

eripuit*'

Actis*'
vicisse
. .
.

continetur,

AviUum

Teren "
uno,

factionis

suae

pri-

mum omnium
vicit
I

ooXI,

ex quibus anno
. .

(14)

[.

singularum

.,

at Diocles

plurimum vinceodo quo an]ao primum centum


vicit

victorias

consecutus est,
tituh

victor CIII, sui


|

singularum ""

LXXXIII.
suae,

Adqui

huc augens gloriam


primus in
singularum
tores,

praecessit
(15)

Thallum"

factionis
Z>oJcles

factione

russata

[at

omnium
CXXXIIII,
agita-

agitatorum eminentissimus,
vicit

quo anno aheno


quo
titulo

principio''^ victor

CXVIII;
|

praecessit

omnium factionum
ci]

qui

unquam

(16)

[certaminibus ludorum

rcensium interfuerunt.

Omnium
cipio,
1,

admiratione merito

notatum
et

est,

quod uno anno alieno prinvicit

duobus introiugis Cotyno


IIII,

XL
eum

1,

XXX"

II.
I

Pompeiano,
(17)

LXXXXVIIII,
lfact]\onis

LX"

prasinae,

victor

QoXXV, primus omnium urbis conditae ad liS


introiugis

L^ vicit VII, Diocles

praecedens
(18)

tribus

Abigeio Lucido

Parato

L
,

vicit VIII.
|

[Item praecedens

tores miharios

Cjommunem Venustum Epaphroditum tres agitafactionis venetae''^ ad ilS L vicissent XI, Diocles Pomduobus introiugis L
victor
vicit
|

peiano et Lucido,
factionis prasinae,
et

(19)

[X//''*]
II

ooXXV,

et Flavius

Scorpus", victor

XLVIII,

Pompeius MuscIosus,
ad xiS

victor III DLVIIII,


|

tres agitatores victores

VI

DCXXXIFS

vicerunt XXVIII,

(20) [at

Diocles

omnium

agitato-

"

Tituli pertinentes

ad ludos.

Agitatores.

337

rum
simo

emijnentissimus, victor
titulo

ooCCCCLXlI", L

vicit

XXVIIIL

Nobilis-

Diocles nitet,

Tusco victor
tore^'
victo]v

cum Fortunatus factionis prasinae, in victore CCCLXXXVI, L vicit IX, Diocles (21) [m Pompeiano vicNovis coactionibus" et nuraCLII, L vicit X, LX I.
|

quam
missus

ante
bis,

titulis

scriptis Diocles eminet,

quod una
|

die seiuges ad IIS


(22)

XL

utrasque victor eminuit adque amplius

suisque, seplem equis in se iunctis,

numquam
[vicit\

ante hoc

numero equorum

spectato",
alis

certamine ad

-IfS

L
j

in
(23)

Abigeio victor eminuit et sine flagello

certaminibus ad

US XXX

visus esset his novitatibus,

dupHci ornatus est gloria.

um
Inter miliarios
factionis

agitatores

primum locum
|

oblinere videtur Pontius Epaphroditus

venetae,

(24)

[qui temporibus imp. nostri

ooCCCCLXVII, singularum vicit victor ooCCCCLXII, inter singulares"*


(25)

Anto]mm Aug. Pii solus victor DCCCCXI, ad" Diocles praecedens eum,
vicit

ooLXIIII.

Isdem temporibus
|

[Pontius Epaphroditus eripuit] et vicit

vicit

DII".

Diocles agitator

CCCCLXVII: Diocles eripuit et quo anno vicit CXXVII, Abigeio Lucido Pom(26)
|

peiano introiugis tribus victor CHI, inter

[Inter em]i-

nentes agitatores introiugis Afris plurimum vicerunt: Pontius Epaphrodilus


factionis venetae, in

Bubalo

vicit

CXXXIIII; Pompeius Musclosus


Diocles superatis
eis,

factionis

prasinae,
|

(27) [in

vicit]

CXV:

in

Pompeiano
Cotyno

viclor CLII,

singularum

vicit

CXXXXIIII.
introiugis

Ampliatis

titulis

suis,

Galata Abigeio Lucido

Pompeiano

quinque

victor

CCCCXXXXV,

singularum vicit CCCLXXXXVII. Romae, ex f^aticano adducla in campum Martium (V1 10048 viderunt Smetiut
aliique).

De hoc

p.

In Praenestino not. dicitur 124. A. 128. Annio errore. Quater milies ducenties quinquagies septies Smetius A. 131. Numerus victoriacertamini ostio missus N.S28S not.7), id Cf Friedldnder Sitteng. rum Dioclis, cf infra S2). 24. 38 20 De singularum notione vide 2S0. 6 S02). Momms. eph. 4 p. 4S7 Numerus redit infra v.24. 32-\-28-\-29-\-3=92. N. S28S praemia tricenum, qtiadragenum, quinquaCf.not.14 genum, sexagenum milium sestertium. Praemia haec tricenaria quadragenaria quinquagenaria sexagenaria connurnerata praemia maiora 92. Sic septemiuges supplendum. Cf N. S28S. Cf N. S285 22) De trigarum certaminibus cf Friedldnder apud Marquardt Staatsv. III^ S24. Ad sestertium quindecim milia. Nota praemium exiguum.
dedicaverunt
filii

SOS

seq.)

titulo disseruit

Friedldnder Sitteng. Roms II

ed.

S p. 460
4)

(ed. 6

1)

Eiusdem

C.

Apputeii Dioclis imaginem Fortunae Primigeniae


2)
t.

eius

(XIV

tator primus fact. russat.

2884).
3)

(cf.

agi-

A. 122.

4)

/^.

5)

6)

solus,

7)

8)

est (cf.

est

inlerfuit.
10)

9)

not.

et v.

(not. p.

24.

II

(II ed.

p.

11)

not. 8.

12)

13) Scilicet
15)

17.

li) Ifitellege

16)

17)

efficiunt

18) Cf.

fin.

19)

vet

20)

21)

not. 24.
p.

23)

24)
'^

^"

Ternarum' hae victoriae

S1, additae ''binarum' victoriis


(et infra,

singularum' 1064, efficiunt victorias 1462 supra

quae praecedunt 547 cf not, S2) memoratas.

et

25) Ad honorem venit miliarium, scilicet factus victor mille victoriarum (sic intellegit Momms.). Henzen significari putat quotiens Diocles vel vicerit vel secundas vel tertias vel quartas tulerit (similiter enim 'ad honorem venire' usurpatur supra N. S284), supplendum igitur oo [ooDCCCC]. Cf. Friedldnder l. c. p. 463. 26) Cf.

Friedldnder

l.

c.

p. 463 not.

27) Diocles

cum

frustra exierit 15S1, quartas tu-

DESSAX7, Inscriptione3 Latinao IL

22

338
lerit

Caput XII.
semel, tertias S76, secundas 861, victorias autem rettuleril

numero H62

(cf.

ex certaminibus 42S7, quibus interfuit (toties enim ostio missus esse 42Si), quae infra dicitur, cf not. 8) certamina sex (ISSi-j-i -]-S76-{- 861 -\- 1462 28) Mommseorsum videntur memorari (cf. Friedldnder Sitleng. IP p. 46316). senus putat Dioclem ceteros quidem reUqiiisse post se, sed a solo veneto vel albato superatum esse, Friedldnder (IP p. 466) Dioclem una cum veneto vel albato metam
not. 9), desunt

attigisse,

N. S28S.
putavit

29) Scilicet ex his vicloriis

quae praecedimt.

30)

Suppletum ex
quae

31) Pro CCCLVJll scribendum |CCCLV1I1|, et intellegendum sestertium

trecenties quinquagies octies (centena milia) et

Mommsen

eph. ep. 4 p. 230 seq.

LXIII milia

et

CXX.
33)

Cf.

dis-

32) Miliarias, scilicet


c.

quae praemium me-

ruerunt sestertium millenorum (Momms.

l.

p. 249, 2. p. 231).

Haec bigarum

miliariarum certamina sex videntur adnumerari deberi certaminibus supra recensitis 4231, indeque effici numerum 4237, quoties ''ostio missus' est Diocles (cf. not. 27). 34) Item FU0035: occupavit et vicit; supra N. 3283: occup. Cf Plin. h. n. 8, 160;

Friedldnder l. c. p. 466 (ed. 6 p. 312) ; fFilnsch sethianische Ferfluchungstafehi p. 70. 37) Cf 36) Cf. V1 10035; supra N. 3283: praemiss. 35) Cf Friedldnder l. c. I462; tot fuerunt N.328S: eripuit. 38) 813 -^- 67 -\- 56 -\- 42 -\- 302 (cfnot.59)

victoriae Dioclis.

X 8035, 195

302 (idem numerus infra v. 23). Cf Elter 39) 216^203-^-81 40) Novem equis cenium vel plures victorias reltulit, uno mus. Rhen. 41, 1886 p. 357. 42) Actis diurnis publicis ut videlur. ducentas. 41) Cf. supra not. 57. 43) Idem Teres memoratur F1 10034 ; idem ut videtur repraesentalus est in lucerna

44) Apparet victorias singularum appellatas 45) Idem supra N. 5352. 46) Alieno principio quid plurimi aestimatas quaesivit Friedldnder II p. 468. 47) Inserendum cum. 48) Numerus qui 50) Cf N. 3296 periit aut Xll fuit aut aliquis eo maior. 49) Cf N. 1679 not. Ceterum diversus Musclosus supra N. 3281. 51) Connumerantur victoriae not. 2048 5339 = 6652). Gloriatur Diocles quod trium illorum aurigarum (1023 ipsius victoriae quinquagenariae plures fuerint quam illorum trium coniunctae.
detur L. Avillii Plantae supra N. 5352.
esse,
^

(Zangemeister ann.

inst. arch.

1870 tab.

N cf. p. 261).
:

Libertus fuisse vi-

est

sit,

l.

c.

2.

2.

-\-

-\-

52)

Numerus victoriarum

Dioclis, redit etiam v. 24, fuit

etiam

v.

7 (ubi ... CLXII

tantum superest),
53)

Nomen equi suppletum ex loco infra v. 27. 54) Cf. Friedldnder 56) Mommsen eph. ep. 4 p. 232. 55) Cf. Friedldnder l. c. p. 470.

efficitur praeterea

ex

v. 7.

(cf. not.

24) et

v. 10.

11 (cf not. 58).


l.

c.

p.470; Cf. quae

dixit Lovatellia ad

p.S2teq.
59)

57)

imaginem Liberi aurigae (infra N. 3291^) antichi monumenti Scr. at. 58) Scribendum (vel intellegendum) : singularum.

Cf

v. 11

(not. 58).

5288
P. Aelius,

1.

Mari Rogati

fil.,

Gulta Calpurnianus equis his

vici

in fac-

tioneveneta: Germinatore
gil."

n.^ af.^

LXXXXII,
et vici

Silvano r.*_Af.' CV^Nitid.^


I,

Af.^ LII,

Saxone^

n.=^

Af.

LX,

praemia m. L

XL'

IX,

XXX"

XVII".
2.

P. Aelius, Mari Rogati


plevi

fil.,

Gutta Galpurnianus mill[e]


his:

palmas com-

in

factione

prasina'*
r.

equis

Danao b."

Af.

XIX,
et

Oceano

n.

CCVIlII,_Victore

CCCCXXIX,
III."

Vindice b."

CLVIF^

vici

praemia

maiora XL^"

III,

XXX

Tituli pertinentes

ad ludos.

Aurigae.

339

3.

Ex numero palmarum supra scriptarum" ocCXXVII'*


albata Cll,

vici:
IIII,

In factione

remissus"
I;

II,

XXX

'

I,

XL

I,

pompa'"

equorum
In

anagonum*'

singularum

LXXXIII,

binarum VII,
^**

ternarum II".

LXXIIX", remissus'^ semel, XXX '^ I^; singularum semel"l In factione XLII, binarum XXXII, ternarum III, quaternarum
factione russata vici

veneta

vici

XXXV,

trigas

DLXXXIIP^ XXX " XVII, seiuge P, XL VIIII, L I, a pompa" X VII, triga XXV P, equorum anagonum I, sacro quinI,

quennalis certaminis^'

remissus semel; singularum CCCXXXIIII, binaIn


factione prasina

vici CCCLXIV pompa"VI; singularum CXVI, binarum CLXXXIllI, ternarum LXIIII.^ Hoc monumentum

rum CLXXXIV, ternarum LXV^.

XXX

I,

XL

II,

pedibus ad quadrigam^

LX

I,

vivus

feci,

Romae^ ad viam Flaminiam, tituli tres eiusdem monumenti (FI i0047 semel deseripti ante saec. IX, quod exemplum servavit vetus codex Einsiedlensis cf. Plures etiam fuisse, sed non omnes a velusto SS). C. I. L. FI, 1 p. XIII n. S5 Disseruit de his titulis illo auctore descriptos, quaedam indicanl (cf. infra not. 17).
,

Friedidnder Sitleng.

IP

p.
p.

435

seq. (II ed. 6 p.

498

seq.).

Friedldnder Sitteng. II^


N. 3290; Friedldnder II^
6)

433

not. 1.

p. 294.

2)

Nigro.
5)

4)

Rufo.

Cf N. 3287 v. 26; Idem equi nomen infra N. 3290.


3)

1)

Geminatore, coniecit

Afro.

Gilvo.

De equorum
(cf.

coloribus cf

ad N. 3290

not.

7)

Non

recte propter hoc

equi
8)

tertio vel quarto saeculo attribuit Friedlander l. c. p. 4SS. N. 3287 v. 7). 9) Quinquagenaria (sive ad sestertium quinquaginta milia), 10) quadragenaria 1\) tricenaria (cf. N. 3286 not.5.4). 12) Eadempraemia maiora a Gutta in factione veneta relata, in titulo iertio huius monumenti (infra). Ceterum in codice Einsiedlensi esl m. 1. ixl. i. xxxxxuii, nulto discrimine inter varia numerorum genera. 13) Si vere, ut infra legitur, Gutta in albata faclione rettuiit victorias 102, in russala 78, in veneta 385, et tum denique ad prasinam transiit, recte se habet quod dicitur in prasina factione mille palmas complevisse. Sed quae de equis

nomen titulum

Maiora

tequuntur, confusa videntur vel corrupta,


not. 4.

cf.

not.lS.

14) Badio,
-\-

Cf.

N.S290

15)

Numeri

ki,

qui efficiunt 814 (19 -{-209 -{-429

137) corrupti, si

recte infra legitur, Guttae victorias


l.

c.

p. 460).

16) Cf. not. 10.

apud prasinos

17)

Cum

in

iis

fuisse 564 tantum {cf. Friedlander quae praecedunt tot palmainim non

sit

missam

titulorum monumenti ab eo qui descripsit praeterCeterum hunc titulum auctor rettulit anie eum qui praecedif. 18) Numerus recte se habet, tot palmae enim efficiuntur comprehensis victoriis quas

meniio,

apparet partem

esse.

in quattuor factionibus se reportavisse dicit (102, 78, 385, 564).

19)

Idem ut

videtur quod revoeatus,

supra N. S278 not. 4. 20) Tricenaria (cf. not. 11). 22) Qui agonis adhuc 21) Incertnm quid significet, cf. Friedldnder l. c. p. 437. expertes fuerant. Celerum apparet huc usque enumerari victorias aliquot maxime
cf.

memorabiles inter CIl quas in factione albata reportavit. 23) Indicatur quoties in factione albata singularum , i. e. certamine singularum quadrigarum (cf. N. 3287 not.11), binarum, temarum vicerit (85-\-7-{-2 92). Cum supra autem legatur,
,

eum

in factione albata vicisse centies bis, apparet

numerum X

aliquo loco excidisse.


I,

24) Cf. not. 27.

25) Hic inseritur in apographo quaternarum

ttbus videtur repetitum.


fuisse apparel.

Certamina quatemarum quadrigarum rarissima 27) Numeri hi (42, 52, 5, 1) 88 victorias efficiunt, quot in 22*
26)

quod ex sequen-

340

Caput XII.

factione russata reportavisse se dieit Gutla.

ex

his

decem

et

septem victoriis
septies,

unam

seiuge.

28)

Cf. not. 52.

29) Intellege:

30)

Trigis rettulit praemia decem

millium
triga

nummum

viginti quinque millium

XXVI apographum). 32) Numeri his N. S177).

nujnmum semel

(trigas
(cf.

XV

II

31)

Fidetur significari agon Capitolinus

supra

tres (554, 184, 65) efficiuntS85, qui est

relatus victoriarum in factione veneta a Gutta reportaiarum.

numerus supra
l.

33) Cf.not.56.
c.

34)

De hoc genere
semel
(sic

certaminis praeterea vix memorato


7,

cf.

Friedlander

p. 4S8,

qui citat Dionys. ant.

75.

Eo

certamine rettulit praemium sexaginta millium

nummum
Guttam
meri hi

vicisse pedihus
tres (116,

est solito more LXI; sexagies semel ad quadrigam putat Momms. eph. ep. 4 p. 230). 35) Nu484, 64) efficiunt 564, qui est numerus universus victoriarum

Friedldnder ; in apographo

Guttae in factione prasina.

Elates,

5289 (sculptura scalpro Andraemo^ Cotynus.

abrasa) vicit Scorpus*

equis his.

Pegasus,

Romae (VI 10032


not. 49.

vidit de Rossi).

1)

Cf supra N.

1679 noi. 2,

N. 3287

2)

Idem equus memoratur Mart.


[vicit

10, 9, S.

5290
cin." Fest.^'
r.*

equis
b."

}iis\

Nitido* alb. Lup.* II,


|

Tusco
Sen.

U, Decorato
Pugione
b.
I,

Pinn.* II;
Virile
b.

item Afris DLXXXIIII:


r.

Raptore
I,

lun.

I,

Quar. I,
|

Fulv. I,
I,

Romano
r.

r.

Passarino** n.'

Pomp.
I

Superbo

Prim.

Bubalo

Rom.

l,

Pom-

peiano*
Hisp.

b.

Her.

(deinde alia permulta


:

nomina eodem modo perscripta) ; item


I
,
|

OoCCCLXXVHI

NotatO
|

b.

Gai.

(deinde rursus alia nomina eodem

modo) Reliquos mang.'

suppedes ipsius perleges.

2)

Romae (FI 10036 vidit Dressel). Nomina videntur fuisse dominorum.


p.


5)

1)

3)

Idem equi nomen supra N. 3288. Cinereo. 4) Badio. Cf. Varro ap.

Non.

80

(sat.

Menipp.

fr.

538 Buech.): equi eolore dispares

..., hic badius iste


:

gilvus

ille

murinus.

Pallad. de re rust.4,15: colores hi praecipui (in equis)

dius, aureus, albineus, russeus, cet.

equi
9)

nomen supra N. 1679. Mangones.

7)

Nigro.

Rufo, vel russeo (cf. not. 4). 6) Idem 8) Idem equi nomen supra N. 3287.

ba-

5291 rum nomina


(sub equis)

(quadrigae quattuor, dextrorsum versus currentes; ad capita aurigaadscripta)

Eutyches*

Lijber^

Polyfe|mus*
Dicaeojsyne

Trofimi|on

Libyo
(retro aedificia

lubilatore
circi

Eugrammo

quae spinam

exornabant, arcus aediculae obeliscus, ad utram-

que extremitatem metae, in alterius earum basi scriptum) meta.'

Romae olim

in ecclesia S. Mariae in Aracoeli,


est

iam Florentiae, pars aversa


cf.

sareophagi marmorei, in cuius fronte sculpta

fabula Phaetontis (VI 10080


ser.

Sitzungsber. d. Akad. d. fViss. Berl. 1885 p. 1094; Galleria di Firenze

IVtab. 99;

DUtsche ant. Bildwerke in Oberital. III n. 143; vidit Zangemeister ann. inst. arch. 1870 p.236 not.4). 1) Sic unum ex duobus apographis antiquis, Eutyones alterum (hodie vocabulum deest). 2) Eadem agitatorum nomina N. 3291*. 3296. 3297. 3) Antiquum vocabulum esse visum est Zangemeistero.

Titoli pertinentes ad ludos.

Equi

circenses.

341
fla|

5291^
gello;

(bigae duae,

in ea

quae praecedit agitator habenas tenens sine

ad hane adscriptum) L[iber] Romano, (ad eam quae sequilur) llarinus Olypio. (Retro homines duo, alter equo insidens et coronam palmamque, alter

flagellum tenens; supra scriptum) Liber, nical Prope Romam rep. ad nonum miliarium viae Flaminiae, opus tessellatum, quod

pavimentum fuerat exhedrae thermarum


ser. IJI vol. 5,

(Lovatelli atli della R. Accad. dei Lincei

4879

p.

2S4

tab.

= antichi

momimenii

illustrati tab.

VI

cf. p.

4Sseq.).

5292

(auriga in quadrigis stans, adscriptum) Leaenji, nical

(ad equos)

Nicef-

Aeropetes

Botrocales*

Enacciat-

orus

us

Romae

olim, lamella rotunda vitrea

Fabrettius et Ph. Buonarruoti).


calenjes, Acci|atii(s), qui

(FI

lOffJO,

XF 7051

imagines ediderunt

1)

Sic legit Garruccius (antea legerunt Botro-

idem equi nomen observavit inveniri in

nummo

q. d.

contor-

niato (Sabatier med. contom. tab.

IF

45).

5293

(Fictoria in quadrigis stans, pone auriga;


'

infra stilo scriptum) C.

.\nnius Laclerta

nica.

Coraci^ nic.

(Sub fundo lucemae scariphatum) Maxi-

fecit (impressum) L. Fabric. Masc. Romae, iam Monachii, lucema fictilis (XF 62S0 vidit Dressel). 1) Idem aurigae nomen luvenal. 7, HS. 2) Corax equi nomen iam in antiquissimo vasEliam in aliis lucernis ludi circenses CJilo Clusino (Ann. inst. arch. 1848 p. 5S4). et aurigae celebrantur, XV 62316261. X 80S5, 10. 64. 482. 495.
I

mus

5294

(animal equi simile, sed cornibus caprinis; iuxta palma) bubal.


,

(In

fundo lucemae figuli nomen, modo) Bic. Agat.

(modo) C. Clo.

Suc, (modo)

Mun. Trept., (modo)

Serg. Prini.

Carthagine rep., lucemae complures fictiles, praeterea una originis incertae (quae Sergii Primi nomen habet) extat ISeapoli (VIII suppl.; 80S5, 482 Neapolitanam vidit Dressel). 1) Equos huius nominis habemus iV. S287 v. 26, iV. S290;

proprium

ceterum hic non equus Bubalus nomine videtur celebrari, sed bubalus animal Africae (cf. Plin. h. n. 48, 58), quod genus aliquando Carthagine in spectaculis

exhibitum esse crediderim.

5295
n.'
k.''

(vir stans inter equos duos;

a parte unius equi adscriptum) Aquilo


tulit
|

Aqui|lonis, vicit
I

CXXX,
|

secund.
n.'

LXXXVIIl,
m.

ter.
|

tul.
|

XXXIVII,
das tulit
I

(a parte alterius)

Hirpinus

Aqui|lonis, vicit CXIIIl,


d.
|

secun|

LV[,

tert.
|

tul.

XXXVI.
|

(infra)
|

Claudia Helice

fec.

L. Avill. Dionysio^

cond. gr. russatae*

coniug. dignissi.

Romae (VI
et L. Avilii

40069 vidit Henzen),

4)

1) JNiger.

2)

Hoc obscurum.

3)

Diov. 45,

nysius hic videlur fuisse collibertus Avillii Teris, de quo supra N. S287 ad

Galatae infra N. S544.

Conditori gregis russatae.


est

De

conditori-

bus

cf,

infra N. S545 not. 8.

Hic Smetio visus

repraeseniatus esse equis pabulum

praebens.

5296

M. Aurelio Libero
(

patri et magistro

et socio,
|

domino*

et

agitatori factionis
|

prasinae,

Aurelius Caecilius Planeta

Protogenes ob

342

Caput XH.
palmar.

UV

hoc donum

vovit,
1

natione Afri.

(a

sinistra,

Utteris xio-

vTiddv dispositis)

Garamaoti' nica

(a dextra similiter scriptum)

Genti^ nical

Romae (VI 40038


iisdemque agitatoribus
2)
III

viderunt Smetius aliique).


cf.

7nilia

1)

De dominis faetionum
p. 520,

Friedldnder ap. Marquardt Staatsverw. III^


plerique auctores.

enim intellegitur), immo etiam plura, rettulerat et Pompeius Musclosus (supra N. S287 v. 19). 3) Nomina equorum putant (Mommsenus coniecit Garamantinicam dictum esse aurigam qui equo illo vicerit), Ex hoc titulo factionem Garamantinicam desumpsit Henzen 6480. falsarius qui incidendum curavit titulum FI lOOSS^ not.
Metellus aliique,
III

Tria

palmarum

(id

5297
satae,

Cl.
|

Aurelio Polyphemo

domino
n.

et agitatori*
|

factionis rus-

togeni
\

Caesareus^ sui temporis primo


dedicata
|

et

solo

factionario
[

ob

gloria
cos.'

(In latere)

d.

Aurehano Aug.

III,

Marcellino

XIII kal. Febrar.

Romae (FI 40060 viderunt Smetius


legendum
esse:

aliique).

1)

Cf.adlS.S296.

r(S ysvei

KaiaaQSvq , monuit Huelsen.

2)

Intel-

3)

A. 27S.

Ceterum

in-

scriptionem lateris solus habet Smetius in editione.

5298
tori
I

d.

m.
s.

Aureho Heracjlide
s.*
|

agilatori
|

factionis vene|tae et doc|

factionis

et prasinae,

fecit

M. Ulpius

Apolaustia|nus

tatul:ae b.

m. Romae (FI 400S7 ad exempla co7nplura

facta saec.

XF. XFII).

1)

Supra

scriptae.

5299
aurig. ann.

d.

m.
I

(imago aurigae stantis,


|

XXII,

Fi.

Rufinus

et

Eutycheti s. palmam gerentis) Semp. Diofanis servo b. m. f.


\ |

Hoc

rudis aurigae requiescunt ossa sepulchro,


|

nec tamen ignari flectere lora manu, iam qui quadriiugos auderem scandere currus,
|

et

tamen

a biiugis

non removerer
fata,
|

equis.
|

Invidere meis annis crudeha


fata

quibus nequeas opposuisse manus,


|

nec mihi concessa

est

morituro gloria

circi,
|

donaret lacrimas ne pia turba mihi:


|

ussere ardentes intus

mea

viscera morbi,
|
|

vincere quos medicae non potuere manus.

Sparge, precor, flores supra


fovisti

mea busta

viator;
|

vivo forsitam ipse mihi.

Tarracone (II 4544 vidit Huebner).

Buecheler carm.

ep. 4279.

5300

(puer in bigis, sinistra

manu palniam
|

tenens, praecurrente equite)

Florus ego hic iaceo


qui, cito
I

bigarius infans*
|

dum

cupio currus, cito decidi ad umbr.^

lanuarius alumno dulcissimo.

Romae (VI 40078


n. 599.

saepius descripta saec.

XV. XVI).

Buecheler carm. epigr.

1)

Hexameter mutilus

(lapis integer videtur fuisse).

2)

Umbras.

Tituli pertinentes

ad ludos.

Aurigae.

343

5301
factionis

d.

m.

Venetae Fusco sacra|vimus aram

de nostro, cerli stu|diosi et bene amantes,


ut sci|rent cuncli

monimentum

et

pignus amoris.'

Integra
5 certasti

fama

tibi,

laudem cur|sus meruisti,


timujisti,

multis,

nullum pauper

invidiam passus sem|per


puljchre
vixisti,
|

fortis tacuisti,

fato morta|lis obisti.

Quisquis
perlege,
10

homo es, si memor


]

quaeres lalem.
es,
si

Subsiste

viator,

nosti quis fuerit vir

Fortunam metuant omnes


Con|tegit ossa lapis;

dices

tamen unum:
valebis.

Fusjcus habet titulos mor|tis, habet tumulum.

bene habet.

Fortuna

Fudimus

insonti lacrimas,

nunc

vi|na.

Precaraur

ut iaceas plajcide.

Nemo

tui similis.

Tovg aovg aycHvag

alcuv Xali]aei.
vidit

Buecheler carm. epigr. 300).

Tarracone , nunc in Anglia loco dicto Chevening (II 4313 1) Ferg. Aen. 5, 3S8. 372.

Huebner.

5302 Socrales agilator continentes ollas IIII. Roma ut videtur Feronam allata, tabella columbarii
|

( Fl

10064

vidit

Mommsen).

5303
d. VII,

[hic requtes]cii

Eutymius* auriga^ qui


[conss.
|

vixit
|

[annos]

m.
c^

dep.

idus Octob.

Theo]dosio Aug. XVII et Festo


cf. Bull.

v.

Romae

in

pavimento basilicae

S.

Pauli {V1 10066

2) aurica pars apographorum. Ad hunc Euthymium pertinere nummos q. d. eontorniatos, in quibus ad imaginem aurigae adscriptum est Eutumius, Eutimi vincas, Euteimi nica similtterve (Cohen med. imp. ed. 2 t. VIII p. 293 n. 163. 164, p. 305 n. 266 seq., p. 314 n. 339,

1899 p. 249 aliquoties deseripta a saec. XFl ad XVIII). inter Eutymius, Eutymus, Eutumuus (litteris uu contignatis).

di archeologia crist.

1)

Apographa variant

p. 315 n. 344. 343), putat R. Wilnsch Sethianische Verfluchungstafeln aus

Rom p.

62,

item hunc esse


repertis, ap.

Eulhymium aurigam qui devovetur


l.

fViinsch
d.

c.

p. 25. 50. 33. 33. 36. 38.

in

tabellis
3)

plumbeis

Romae

A. 439.
factionis

5304
liberti

m.

C.

Pompeio Euscemo cunditori


de suo. XV).

russati'

et

factionum primus', patrono bene merenti optimo et pientissimo, fecerunt


et hbertae heredes, fecerunt

Romae (VI 10073 semel


veneti.

descripta saec.

1)

Russati, ut infra N. 5508

2)

Hic corrupta quaedam videntur.


d.
I

5305
m.
f.,

m.
I

Ponpeiae Trofhime
| |

Vestiaria Rufina
(sic).

filia

matri

b.

uxor Marcisionis conditor. gregis ryssatae Romae (VI 10072 vidit Bormann).

5306
ditoris primi

Antistia L.
|

f.

Praenestina
|

vivit

ann. XXIII,

Inac[Ai]

con-

factionis venetae,
via

Eros

fecit.

Prope

Romam

Nomentana (V1 10071

bis ut videtur descripta saec.

XVII).

344

Caput Xn.

5307 5308
tionis
I

Astactus
I

hortator
|

prasini.

Romae (VI 55949^


d.
|

vidit Huelsen).
(sic)

m.
I

Vetrui|ae

Venaerilae

(sic),

Caricus
(sic)^
|

hortator

fac-

veneti
I

fecit cojiuci (sic)

bene

maeritae

quae

vixit ajnnis

XXXVIII mesibus VIII. Romae {VI 1007i vidit

de Rossi).
||

5309 M. Kanius
factionis prasinae.

Synephebus.

M. Kanius

Ephebus

cellarius
|

Romae

rep.

ad viam Salariam (VI 55945


|

descr. Gatti JSoUzie 1886 p. 575).


sibi

5310

Hyla medicus

factionis

Venetae se vivo
356

et

ossibus

suiis (sic) (Titulus iuxta positus paene totus periit).

Romae ad viam Salariam

rep. (Notizie 1887 p.


fact.

n. 853).

5311

d.

m.
I
|

L. Avilio Galatae

russ.

hb.S

item
|

luhae C.
posterisq.

hb. Amphatae,

C.

luhus Primus

patronae b.

m.

f.

sibi

suorum. Alii Avilii Romae (VI 40077 vidit Marinius). 1) Factionis russatae liberto. ad factionem russatam pertinentes supra N. 3287 v. 15 (cf. not. 45). 3293 ; cf. item

N. 5352.

5312 decurionibus
quaestore
|

et
fr.

famihae
|

panni' russei
,
|

C. Ceioni Maxim.*,

Yperego.

In

p.

XXII
7:

in

agr. p.

XX.

Romae
XVI. XVII).
purpureique
suspectum).

in vinea exira

portam

S. Pancratii

1)

Cf. Suet,

Dom.

(V1 10043 aliquoties descripta saec. duas circe?isibus gregum factiones aurati

panni ad

panni Gruterus edidit L. Anni, sed

quattuor pristinos addidit ; item titulum qui sequitur (pro is titulum habuit per Gutenstenium auctorem

2) Intellege

gregem

C. Ceionii

Maximi pertinentem ad factionem

russatam.

5313
Chresto

famihae quadrigariae T. At. Capitonis'


|

panni^ chehdoni^
|

quaestore,
|

oUae divisae decurionibus heis"

q.
|

if.

s.

s.':

M.
sel|

Vipsanio" Migioni,
lario'',
I

Docimo
agitatori,

vihco^,
|

Chresto conditori*,
agitatori,
|

Epaphrae
Hyllo

Menandro
|

ApoUonio

Cerdoni agitatori,
|

Liccaeo agitatori,
dico,
I

Heheti succonditori^
|

P. Quinctio Primo,
|

meHiNi-

Anteroti tentori'',
|

Antiocho sutori,
||

Parnaci tentori,
|

M. Vipsanio
|

Calamo,

M. Vipsanio Dareo,
|

Eroti tentori,
|

M. Vipsanio Fausto,

laro aurig.,

Nicandro
|

aurig.,

Epigono
|

aurig.,

jAlexandro
'

aurig.,

cephoro spartor.', Alexioni moratori', Romae (VI 10046 viderunt Smetius aliique).
tasse parentela coniunctus

viatori.
1)

T. Ateius Capito,

for

Capitone celebri iurisconsulto et eonsule anno p. Chr. 6. 2) P. Anni Smetius in editione, idque retinet Friedldnder (cf. nol. 5). 3) Collato Plinio h. n. 57, 133 Henzenus coniecit chelidonii vocabulo

cum

C. Ateio

purpureum, intellegendam igitur factionem purpuream institutam a Domitiano, cuius aetatem tamen hic titulus videtur antecedere (cf. not. 4) Mommsenus putat initio colores factionum non fuisse certos. Friedldnder ap. Marquardt Staatsverw. Ill^ p. x18 not. 4 omnino non pannum ckelidonium intellegit,
significari colorem

Tituli pertinentes

ad ludos.

Apparitores ludorum circensium.

345

sed P.

Annium Chelidonium^ tocium


Augusto

videlicet Ateii Capitonis (cf. not. 2).

4)

Forma

non antiquiorem, certe non recentiorem (eadem aetas indicatur Ateii Capitonis et Fipsaniorum nominibus cf. not. 1. 6). 6) Liberi qui fuerunt in hac familia exeepto uno 5) Qui infra scripti sunt. 7) De his P. Quinctio Primo, M. Vipsanii erant, fortasse M. Agrippae liberti. ministris ludorum circensium cf. Friedldnder ap. Marquardt Staatsv. IIP p. S21
vetusta indicat aetatem
si

not. S.

8)

Conditores factionum sunt etiam N. S29S. S504 seq.,

9)

medieus factio-

nis

N. S510.

10)

Locus videtur vacavisse nomini reeipiendo.


]

5314
(palma).

(palma) victoria

venetianorum

semper

constet

feliciter

Romae (Fl lOOH


Sieil. Ital.

vidit Henzen).

Jn titulo sepulcrali urbano Inscr. Gr.


IlQivxiTCq).

1S05 adscriptum est: ig


s
I

ialvcc

Bsvsriavovg, IlQlvxim (vel


parenti
| |

531 5
Yacinthus

[o/jQciales
. .

ab ara Circi
.
. . ,

dignissimo
|

.
|

Biroti. (in latere dextro)


f.,
|

Fl. Ariet

Aelius Yacinthus,

Aelius

Murr. Neon.

Romae (FI 55942

Notizie degli scavi 1897 p. 4S7).

5316
catadrom.
|

[(i.]

m.

morie catadromarius*
I
|

[ludis ilo] manis,

qui

[decucurrit]

CCXXVI

in Glauce^

(palma).

S. Sebastiani rep. (VI 101S7 Henzen vidit ectypum). 1) Qui per catadromum descendere solilus est (funambulus) ; cf. Dig. i9, 1, 54; Sueton. Ner, H, Dio 61, 47. 2) Nomen equi esse coniecit Henzen, cui insidens ille decu-

Romae ad

currerit, ut elephanto eques a Suetonio et

Dione

(not. 1)

memoratus.

CAPVT

XIII.

TITVLI OPERVM LOCORVMQVE PVBLICORVM.


TERMINI. TITVLI NONNVLLI AEDIFICIORVM PRIVATORVM.
Lex operum Puteolana.
5317
duovir.,
I

Ab
(3)

colonia deducta anno XC,


cos.''
|

(2)

N. Fufidio N.
lex
(6)
II.
|

f.

M. PuUio

P. Rutilio Cn. Mallio

(4)

Operum
|

(5)

Lex

parieti faciendo in area,


|

quae

est ante

aedem Serapi trans


|

riam.

Qui redemerit,
|

(7)

praedes dato praediaque subsignato

(8)

duum-

virum arbitratu.
(9)

In area trans viam paries qui est propter


|

(10)

viam, in eo pariete

raedio ostiei
(12)

lumen ^
j

(11)

aperito, latum p. VI altum p. VII facito.

Ex

eo
|

pariete antas duas ad

mare vorsum
|

proicito
|

(13)

longas p.

II,

crassas

p.

IZ ^

Insuper^ id^ limen

(14)

robustum long.
id et antas

p. VIII,

latum p.
|

IZ
(16) II

altum p.
crassos
p. IV.

SZ
SZ*,

'
I

(15)

inponito.

Insuper

mutulos* robustos
|

altos p. I

proicito
(18)
|

extra

pariete

(17) in

utramq. partem

Insuper simas pictas


I

ferro offigito^.

Insuper^ mutulos traS.",


|

biculas
(2, 1)

(19)

abfegineas II,
figito.

crassas

quoque versus

inpon[tJlo

**
||

ferroque

Inasserato asseribus abiegnieis


ni plus

(2)

sectilibus,

cras-

seis

quoque versusZZ*^; disponito


|

SZ ".

(3)

Operculaque abieglata

nea inponito; ex tigno pedario

(4) facito.

Antepagmenta abiegnea,
|

SZ

crassa

"

tulaque*^

tegito

cumatiumque inponito ferroque plano figito. tegularum ordinibus seneis (7) quoque versus;
(5)
|

(6)

Por-

tegulas
|

prlmores omnes in ante-|(8) pagmento ferro


(9)

ffgito;

marginemque fnponito.
|

Eisdem " fores


ocludito

clatratas II
ita,

cum
utei
|

postibus

aesculnieis
|

(10)

facito sta-

tuito

picatoque

ad aedem
qui
est,

(11)

Honorus

facta

sunt.

Eisdem maceria extrema paries


altum
et
I

(12)

eum

parietem

cum margine
est,
(15)

facito p.

X.
|

(13)

Eisdem ostium, intro


in pariete

itu in area

quod nunc
|

(14) fenestras,

quae Et

propter eam aream sunt,


est propter
|

parie-

tem"

opstruito.

parieti,

qui

nunc
|

(16)

viam, marginem
lita

perpetuom inponito.

Eosq. parietes

(17)

marginesque omnes, quae

Tituli

operum locorumque publicorum.


'

347

non erunt,
(19) facito.

calce

(18)

harenato

lita

politaque et calce uda dealbata recte


|

Quod

opus

struclile
INive

fiet^,
|

in
(21)

lerra

calcis
|

(20)

restinctai

partem quartam indito".


caementa arda
|

maiorem
eo

caementa^

struito

quam quae
facito.
U

(22)pendat p.^ XV, nive angolaria^* altiorem

ZZ ^^
|

Locumque purum pro signaque, quae in (3) campo


(3, l)
|

opere reddito.
|

(2)

Eidem

sacella
(4)

aras

sunt, quae demonstrata erunt,

ea
|

omnia
(6) erit,

toilito deferto

componito
|
|

(5)

statuitoque, ubei locus demonstratus

duumvirum arbitratu. (7) Hoc opus omne


in consilio esse
|

facilo arbitratu duovir.

(8) et

duoviratium'^,
|

qui

(9)

solent Puteoleis,

dum

ni

minus

viginti

(10)

adsient,

cum bum
k.

ea res consuletur.
(12)
I

Quod
ieis

esto;

quod

eorum viginti inprobarint, inprobum


|

(11)

iurati

probaverint, pro|

esto.

(13)

Dies operis:

Novembr. primeis.
|

Diespequn.:
|

(14)

pars dimidia dabilur, ubei prae|

dia satis

(15)

subsignata erunt;
C. Blossius Q.
f.;

altera pars dimidia solvetur


f.
|

(16)

opere

effecto probatoque.

HS-ooD"\ idem
f.;

praes.^* Q.

FuGcius

Q.

f.;
I

Cn. Tetteius Q.

C.

Granius C.

Ti. Crassicius.^

Puteolis, postea Neapoli, ubi exCat in

museo

(1 377.

X4781. Ritschl

tab.

LXf^I).

quas duplicibus hastis indicavi. Litterae multo graciliores sunt quam in reliquis tilulis illins aetatis; ob hanc potissimum causam Optime illustravit Th. Wiegand titulum restitutum putant aetate imperatoria.
Tribus yaginis scripta
est,

die puteolanische Bauinschrift (Jahrb.


1)

f. class. Phil. suppl.

XX
:

1894 p. 661 seq.).

Colonia Puteoli
in a. u.
et
c.

cum deducta
649.

sit a. u. c. S60,

tJicidit

unum

quadrantem.
ostii

2) yi. u. c. 649. 5) in

annus coloniae nonagesimus vere


3) Intellege

po7-tam.

4)

Pedem

super lapis (cum puncto inter duo vocabula).

Non recte id insiticf. JViegand p. 73i). cium olim iudicaverant. 8) Mutulorum vocabulum paullo 7) Pedis dodrantem. (Mutuli memorantur aliter hic usitatum atque adsolet, cf. Wiegand l. c. p. 739. Perlinent haec iam ad 1214S.) etiam supra N. 1879, 3 et fortasse III S. 6846
6) Scilicet super

lumen

(not. 5,

tectum ianuae ex utraque parte imponendum.


p. 7S7 seq.
spatii.

11)

Semissem.

9)

Bessem.

10) Cf.

ff^iegand

12)

Litterae nit contignatae, propter angustias

13) Trientem.

14)

Dodrantem. Praecipit lex trabiculas asseribus inasse-

randas esse ita, ut ne plus dodraniem altera ab altera distet. 15) Semunciam. Ceterum apparet iam ad alte17) Idem, scilicet redemptor. 16) Portulamque.

ram

operis partem scriptorem legis se convertere.


r. r. 18, 7.

pvnuntur de parietibus struendis. 21) Cf. Wiegand p.711. 22) Caementam. De re cf. Nissen pomp. Stud. p.S8, H^iegand 26) f^i24) Angulariam. 25) Triente et semujicia. 23) Pondo. p. 711. Ceterum detur scribendum esse duoviralium. 27) Sestertis mille et quingentis. noti credere Blossium ambitionis catisa multo minoris hoc opus redemisse quam e re ei erat. 28) Cf. Festus ep. p. 1S1 Miill. (manceps dicitur qui quid a populo qui idem praes^ dicitur, quia tam debet praestare quod emit condueitve promisit quam is qui pro eo praes faclus est). Ipse quoque manceps praedis loco
Cato de
20) Praecepta

18) Scr. pariele.

19) Cf.

'

*e obligare solebat

(Momms.).

29) Pi'aedes quaituor.

348

Caput XIII.

5318

C.

Quinclius C.
f.,
|

f.

Valg.'

patron.
d.
s.

munic,

M. Magi. Min.
|

f.^

Surus, A. Patlacius Q.
reisque aequas

Illlvir.,
|

s.*

portas turreis moiros

tur-

qum moiro

faciundum coiraverunt.

vidit Momvisen; imaginem Ritschl tab. LXXc). exemplo eiusdem inscriptionis videntur superesse fragmenta IX i14i. 1) Falgus hic videtur esse socer P. Servilii Rulli qui a. u. c. 691 tribunus plebis legem agrariam promulgavit (Cic. de leg. agr. 5, 1, 5), Cf. quae exposui Herm. 18, 1S85 p. 620 seq. Idem Pompeianis amphitheatrum et theatrum teclum aedificavit Buecheler carm. (v. infra iV. 3627. 3656) ; idem memoratur in titulo liberti X 3282 Minatus (sic, non Minatius, cf. supra epigr. 12. 2) M. Magius Minati filius. N. 5206) Magius Aeclanensis, paler huius M. Magii Suri, bello Italico (a. u. c. 664)

Aeclani rep. (11250.

IX i440

Ex

altero

Romanorum partes

adiuvit et ob

eam rem

civitate

donatus

est, teste Fielleio

qui ex posteris eius se esse gloriatur (Fell. 2, 16).

Paterculo,

3)

De

senatus sententia.

5319
leg.

P. Attius P.
|

f.

Vaarus

leg.

pro

pr.,
|

C. Considius C.

f.

Longus
;
[

pro pr.S
f.

murum,

turres, posteicuus'^,

fossam faciundum coer.

T.

Tettius T,

Vel. praefectus.
et

Curubi in ora Africae inter Carlhaginem

Hadrumetum (VIII

979, et

multo

melius Comptes rendus de VAcad. des inscr. 1893 p. 51). Tractavit Mommsen Herm. 1) De his duobus ducibus partium Pompeianarum in Africa 50, 1893 p. 436.

ab

a.

703 ad

a. 708, cf.

Caes.

b.

c.

1,

25. 2,

dici voluerunt,

sine dubio Metelli Scipionis,


et

concessit (Dio 42, 37)

quem
4).

certe a.
2)

25 seq. Dio 4/ 41 seq. Legali pro pr. cui in Africam venienti a. 707 Varus 708 pro unico populi Romani imperatore
,

habuii Considius

(bell.

Afr.

Cf infra N. 3540
Il[//]',
|

not. 4.

5320
duovir V^
|

C.

Caesare imp. cos.

L.
|

Pomponius L.

1.

Malc[jo]
|

murum

oppidi totum ex saxo


cf.

quadrato aedific. coer.

Curubi (VIII 977


1)

A.u.
sit

e.

709.

12431 Wilmanns vidit lapidem, Schmidt ectypum).

2)

V. vel Ut.

(nam fuerunt

fortasse
licet

ef

litterae contignatae)

quid

obscurum.

De duoviro quintum vix

cogitare in

colonia recens

condita.

5321

M. Minatius M.

f.

Pom.
|

Sabinus* lurrem de
|

sua pequnia,

murum

idemque probavit. faciund. coeravit de pequnia conlata Padulae in Lucania, non longe a Diano, ubi fuit Tegianum (I 1239. X 291 ter descripta saeculis superio7'ibus). 1) Fortasse idem M. Minalius Sabinus proquaestor Cn. Pompeii filii bello Hispaniensi anno 709 (Mommsen Roem. Milnzwes.
|

p. 631. 636).

5322
f.'',
1

Turus^ Patalius^ Granp. Opia.

f.^

Venetus Lastimeis Hosp.


alt

pra.^

murum^

locaverunt log.^
|

[p.]

CXI,

p.

XX,

eisde proba[w.]

In insula Dalmatiae Feglia, ubi fuit civilas Curictarum, oppidum Curicum, trabs ex lapide calcareo, rep. cum oppidi moenia deicerentur (III S. 15293 viderunt

Patsch aliique arch.

ep. Mitth.

13 p. 68, 16 p. 53).
;

1)

Idem nomen Dalmaticum


p.56.

III 2734. 27699. 2787. 5154.

F 3055
t.

Patalicus Terti filius est in

cf Sticotti arch. Histrico F432. 3) In

ep. Mitth. 16
aliis titulis
filitis

2) G.

insularum Dal-

maticarum reperiuntur Opiae


4) Alius Hospolis
filius in
t.

filius (III

5144)

et

Opiavi

Histrico

F449.

5) Praefecti. ibi

(cf.

(III S. 10121).
6)

Curicum muni-

tum

fuit

iam

a.

u. c. 706,

cum

C.

Antonius

caperetur

Caes. b. e. 5, 8),

Tituli

operum publicorum.

Moenia. Turres. Portae.

349

eufus munitionis fortaise pars fuit murus, cuius hic titulus meminif.
aelatis liberae reipublicae etiam

forma litterarum arguit.


|

Eum
f.,

esse

7)

Longum.
|

5323 M.

Nellius M.
turris
|

f.,

A. Octavius C.
s.

f.,

L. Ursius A.
|

aid.'
|

murum portam
5324
L.
f.

faciunda ex
f.

s.*

coe[r.]
C.
s.

eid.

que. probav.
f.,

L. Numistronius L.
aed.,
I

Decian.,
|

Lucius M.

M. Runtius
1

Mess.

portas turreis

murum

ex

c.

faciund. coerarunt

eis-

demque probanint.

5325
Messianus,

C. Valerius C.
f.

f.

Triarius^
|

M. Runtius L.
f.

f.

Messia.

iter,
|

C. Afiedius C.
|

Sexsti. aed.,
f.

ex

s.

c.

locaverunt;

M. Runtius L.

f.

C. .4fiedius C.

Sexstianus

probaverunt.
|

X 6238. 6259. 6242 vidit Mommsen). iV. 552i Fundis (I H91. H87. 1188 extat adhuc supra portam civitatis, N. 3525 in turri quadam, sed nescio num anliquo
/oco.
tia.

l)

De
Vix

tribus aedilibus

Fundorum

cf.

ad

JS.

5529.

2)

Ex

senatus senten-

3)

hic C. Falerius Triarius, legatus Luculli bello Milhridatico (Livius

epit. 98, cet.;

t.

Delius bull. de corr. hellenique 11, 1887 p. 265), potius C. Triarius


fin. i, 5, 15.

Ciceronis amicus, qui periit bello civili (Cic. de


12, 28,5) vel unus ex
filiis

Brut. 76, 265

ad

Att.

eius (ad Att.

l.

c).

5326

L. Scribonius L.
f.
|

f.

Lib.* pater,

L. Scribonius L.

f.

Libo

f.*,
|

patronei, turreis ex d. d.

c.

Ritschl tab.

Montesarchii, ibi ubi fuit Caudium, litteris pulchris et antiquis (1 1224. IX 2171 LXlIf; aliud exemplum eiusdem inscriptionis paullo mutilum extat eoloco I 1225.

dem

IX

2172. Ritschl tab.


1)

Dressel

IX

2175).

Libo

2)

fil.

LXII g, fragmentum teriii in vicinia vidit exemplum alterum (IX 2172). Alter ex his
filius,

Scriboniis Libonibus,

aut pater aut

videtur esse familiaris

et

consocer

Cn.Pompeii, consul ord. a.v. c.720 cum M. Antonio. IX 2174). licam aedificavit (infra N. 5529

Alter Caudinis eiiam basi-

=
f.

5327 Q. Pulfennius Q.
Illlvir.,
I

Mevi[anwsJ,
|

C. Curius Q.

f.

Broccb[Ms],
| |

turrim ex
I

s. c.

refici^wnd.]

curarunt, probaru[nf].
.

Constat po-

CN5rV)-^jCN2DCCCCXXXVI pulo [ft^] Pinnae in Vestinis (IX 5554 vidit Dressel).


.

5328

L.
|

Mummius
d. d. s.*

L.

f.,

C. Manlius C.

f.
|

pr.

duovir.,

pro ludeis

turreis* duas

faciundas coerarunt.
simili titulo

Telesiae in

descripta saec. XVIII).


1)

turris

prope turrim quandam (1 1218. IX 2255 bis ut videtur eiusdem loci superest IX 2250 cf. p. S74. alterum apographum (turreis IX 2250). 2) De decurionum sen-

Samnio

rep.

Ex

tentia.

5329
s. s.''
I

L. Cemoleius L.

f.,

L. Statius L.
|

f.,
|

Q. Paccius M.

f.

aid.S d.

eisdemqe (sic) probaverunt. Formiis, litteris vetustis (X 6105 vidit Mommsen). 1) -^ tribus Formiae regebantur (cf. N. 5547), ut etiam Arpinum (cf. infra N. 5595)

portas faciundas dederunt

aedilibus
et

Fundi

cf.

Mommsen

CIL.

p. 556. 602. 617.


f.

5330
faciundum
|

C. Bruttius C. coer.,

Ser.' aed.
|

pro

q.*,

mur.

p.

CC de

sua
|

peq.

P. Cornel.

Q. Caecil. cos.'

350

Caput XIII.
Grnmenti (Saponarae) in Lucania (I 604. 1) Tribu Sergia (cf. iV. S551).

LXXXFa).
3)

X249

vidit

Mommsen;

Rischl tab.

2)

Aedilis pro

quaeslore.

A. u.

c.

697.

aediles,
ver.,

5331 [Se]x. Q. Poppaedi[e]i Sex. f.* moer^wm p]edes ooCC. de sua M. Marcello cos.^ Ser. Sulpici[o]
|

[S]er.,
|

C. Aebutius C.

f.
|

al.*,

[p]equnia faciundu[m

c]oera-

Gfumenti (Saponarae) in Lucania (I 6i7. X 220 descripserunt saec. XVIII Danius quidam et magis mutilam faclam nuper Patroni Notizie degli scavi 4897 p. 181. superest. x. Q. Poppaedi X. Q. Popp. aedilis ex f. Danius, 2) Fa1)
.
.

lerna vel Galeria iribu.

3)

A. u.
L.
f.

c.

705.

5332
ex
d. d.
f.

Cn. Cornelius
c.
i.

Gal.

Cinna

llvir

murum

long. p.

CU

q. p.'

5333/4 M.
porta
I

Cornelius M.
|

f.

Gal. Marcellus aug.,


|

quinq.,
|

murum

Popillia ad turrim
f.

proximam ped. CXV1

et

ultra turr. p.

XI

d. d.

c.

i.

q. p.^

Carthagine nova Hispaniae (II 5425. 5426 vidit Huebner, qui Ktteras iudicat
aevi Augusti).

1)

Decreto decurianum faciendum curavit idemque probavit.


f.

[e]t
I

Cuspius T. f., M. Loreiu[s] M. 5335 plumam ^ fac. coer. eidemq. pro.


.

duovir.'
|

[d.] d.

s.''

murum

Pompeiis, fragmenia reperta loco non suo, sed in aedibus privatis


et

Feneris (X 957 vidit Mommsen).

1)

lidem una cum

suerunt titubim infra inter municipales edendum

cuntur quattuoviri.

(=

2)

De decurionum

sententia.

q. d. Martis duobus viris poX 958), in quo utrique di3) Pinnas significari putat

aliis

Nissen Pomp. Stud. p. 314, tectorium Schoene

bull. Inst. arch.

4867 p.

7.

5336
dedit.
I

imp. Caesar divi

f.

Aug.
|

parens coloniae
|

murum

et turris

T. lulius Optatus turris vetustate

consumptas inpensa sua re-

stituit.

muro civitatis, fortasse loco antiquo, usque ad quo anno Fenetias translata est, iam Feronae (III 2907 vidit Mommsen). Alterum exemplum eiusdem inscriptionis (sed in quo clausula de restitutione deest) Zarae prodiit anno 4891 (III S. 45264). Similis titulus Augusti videtur fuisse in insula Dalmatiae Arba (III 5417).
lader (Zarae) in Dalmatia in
a. 4721,

5337 imp. Caesar M. Aurelius Antoninus


cos. III p. p.,

\Aug. Germanicus] imp. V


| \

'

murum

civitati

Philippopolis [dedit.
[^JEZ]
|

C. Pantuleius 6rra]ptiaQQccy.rjg

cus'

leg.
I

Aug. pr. pr. faciundum curavit.

r^g

0iXi7t7r6-

Ttokig
QTjllov

[Ix

do&^VTWv] avrfj
2^.

/^^^^uarwj' vtco

tov d-eiov [M.aqv.ov .Av][fiyov](xivov

1!4vt[o)]vIvov

reQ(xavLV.ov ,

tov

ed-vovg

HavTOvleiov rQa[7iTLay.ov] ^.

Philippopoli (III S. 7409 vidit Dumont). l) A. 472 vel paullo post (cf. supra N. 570). 2) Idem homo memoratur X 6265. XIV 246. Ad aliorum oppidorum muros pertinent tituli supra editi N. 447. 344. 620. 753.

833. 864. 2287. 2616. 2617; cf etiam infra N. 5515. 3527. Ad urbis pertinet N. 797; ad urbis Constantinopolitanae N.825. 5559.

Romae muros

Tituli

operum publicorum.
Caes. Luc.

Moenia. Turres. Portae.

351

5338
Parth.'^
I

imp.

Aur. Antonino
pot.

Aug. C\ommodoy
|

Armen.
Iu[/]lino
|

Germ[o]n. Sarm,
pr., vex.
|

trib.

VP,

co. III, p. p.,


[/"jece.,

Spicio* Ceriale
a.^

leg.

Aug. pr.

leg. III Ital.'

vallum

c.

lul.

leg. III

Ita!.,

item portas
I

cum

turrib. IIII perfec^ ab Ael. Forte c.

leg. III

Ital.,

praep. c[o]h.

Br.^ imp.

Boekming
imagine).

(inter Eichstaett et

Bur[ro cos.y Kipfenberg) rep., ad limitem Raetiae,


III

fox-

tionibus nuper instiiutis (Zangemeiters Limesblatt ffasc. 32, lul. 1899] p. S8S

cum

Litterae plurimac contigJiatae, lectio tamen certa. Similis est titulus vicinorum castrorum Reginensium III S. ii963, positus anno 179. 1) Nomen erasum. 2) Cognomina non recte Commodo trihuta ab homine provinciali.

3)

A.

181.

4) Sic lapis;

incidi debuisse

Sulpicio,

liiteras

omissas fortasse a
videtur fuisse in

miniatore additas esse coniecit Zangem.

Eiusdem

Cerialis

nomen

8)

titulo rep. in vicinis castris Pfilnzensibus III S.


5) Fexillarii legionis tertiae Italicae.

6)

11955 (cf. Zangemeister l. c. p. 888). Cttram agente. 7) Perfectas.

Praeposito

(cf. iV.

2615) cohorti primae Breucorum.


editis titulis JS. 2618.

Ad munitiones
5339

caslrorum pertinent ex supra

2622

eet.

portarum

vaH-

do

firmavit limine

muros
|

Pusaeus ma-^ gno non minor Anthemio*. Constantinopoli supra portam urbis (nunc clausam) quae olim nefinzTj dicebatur, inter portam Hadrianopolitanam et portam Top Kapu (III S. 7404; Mordt-

mann
tis a.

esquisse topogr. de Const. p. 16).

403

414,

1)

ed. Petav,),
7, 1

magnus diclus etiam a Synesio (ep. 75. urbem Constanlinopolitanam novis moenibus
1, Sl).

Anthemius praefectus praetorio Orien79, catast. p.220. 226. 298


cinxit (Socrates hist. ecct.
a. 467,

cf.

a.

46S

Cod. Theod. 15,


i67

Pusaeus videtur esse consul

praefecius praetorio

(Mommsen).

5340
una
et bis senas turres*

crescebant in ortline totas*,


|

mirabilem operam' cito constructa videtur.


Posticius^
I

sub termas balteo concluditur ferro.


poterit erigere man.''
|

Nu[W]us malorum

Patrici Solomon." insti[ft/]tion.

nemo

expugnare
|

valevit.

Defensio martir. tuet[M]r posticius' ipse.

Clemens
epigr. n. 297).

et

Vincentius martir. custod. in[f]roitum ipsu.

Calamae (VIII 55S2 delineavit Delamare, vidit etiam Renier. Buecheler carm. 1) Moenia urbis Calamae, quae etiam anno 1850 superfuerunt, tre-

decim turres habuisse narrantur.


4) 5)

2)

Totae (universae), 3) mirabilis opera,

cet.

Posticium (cf N. S655), id est posterula supra quam positus erat hic titulus. Manum. 6) Cf. supra N. 851 not. 2. 5. 7) Posticium (posterulam).

Ad moenia Masculae Tiberio Constantino gramma Buecheler carm. epigr, 1807 (v. infra

imperante aedificata pertinet epi-

in addendis). Ad muniti^onem Carthaginis novae in Hispania factam anno 589 pertinet titulus supra N. 855.

[v. c.], rectori provinciae*, 5341 Fabio Maximo moenium pubUcolrum, ordo luvanensium' patrono.
| | |
|

restauratori
|

5.

Maria

di Palazzo, ubi fuit

codice FlorenUno Rediano taec.

luvanum (IX 2956 integra semel XF, part praeterea visa taec. XFIII).

descripta in

l)

Eiut-

352

Caput XIII.
rectoris

dem Fabii Maximi,


litulos

Samnii inter

atinos

5S0

et

360,

alios

duos similes

dedimus supra N. 1247. 1248.

Cf, praeterea infra

N. 3S21.SS24. S690. S69i.

5342
af solo
est

A. Hirtius A.

f.,

M. Lollius C.

f.

ces.*

fundamenta murosque

faciunda

coerave. eidemque probavere.

pedes altum
silici^

XXXIIP

in

terram ad

fundamentum exemplum quod supra teridem


In terram

ram

5343
est

A. Hirtius A.

f.,

M. Lollius

C.

f.

ces.^

fundamenta murosque

af solo faciunda coeravere eidemque probavere.

In terram

fundamentum

pedes altum
silici\.

XXXIIP

in

terram ad idem exemplum quod supra terquae hodie episcopium sustinet,

ra[m

Ferentini,

loco antiquo, in substructionis ,

olim susiinuit sine dubio arcem, duobus lateribus contiguis, N. S342 in latere quod inter occidentem et meridiem, N. 3543 in eo quod inter meridiem et orientem
versus
spectat

LXFII^).
M.

(I 1161
1)

S857. S838 vidit


scilicel

Mommsen;

Ritschl tab.

LXFIII^.

Censores,

Ferentinatium.

Alterum

horum censorum

400 patrem fuisse coniecit A. Hirtii consulis anno 711, alterum anno 733. Aetas titulorum videtur fere esse Sullana. 2) Cum substructionis illius pars inferior sit ex opere cyclopico quod dicunt, superior ex saxis quadratis (cf. imaginem delineatam a Tuccio Notizie degli scavi 1880 p. 62,

Borghesius opp.

2,

Lollii consulis

C.

I.

L.

X p. S76),

est inter

meridiem

Garruccius contendit partem superiorem (certe in latere eo quod et occidentem) altam esse 33 pedes Romanos, eamque solam
faclis

partem a eensoribus dici aedificatam; quod falsum esse dimensurationibus demonstraverunt Tuccius et Mommsen l. c. 3) Cf. Cato de re r. 14, 4.

5344 M.

Lollius C.

f.,

A. Hirtius A.

f.

ces.,

funda[m]enta

faciunda

coeraverunt eidemque probavere.. In eadem substructione in qua N. S542/5, supra portam qua itur in interiorem aedificii parlem (I 1165. X S859 Ritschl tab. LXFII^ quem sequor).

5345

A. Hirtius A.

f.,

M. Lollius C.
probavere.
|

f.

ces.

fundamenta

fornices fa-

ciunda coeravere eidemque


(I 1162.

Intus in eodem aedificio in epistylio portae, per

quam ad cryptas

aditus est

S840 Ritschl tab. LXVII^).


Post. Mimesius C.
f.',

5346
Ruf.,
1

T. Mimesius Sert.
f.

f.,

Ner. Capidas C.

f.

Ner. Babrius T. f.^


|

C. Capjdas T.

C. n.,

V. Volsienus T. f.%
d. s. s.

marones",

murum

ab fornice ad circum et fornicem cisternamque

faciundum coiravere.
Asisii (I 1412.
circiter a.

eius,

est

XI S390 descr. saec. XFI Smetius, parlem intuenti sinistram 1835 Gustavus Kramer). 1) Eiusdem nominis homo, fortasse Jiepos supra N. 947. 2) Eiusdem nominis homo, fortasse idem, memo-

ratur in titulo item Asisino,


G.

Umbra lingua
|

scripto:

ager emps et

termnas oht
|

V. Vistinie, Ner. T. Babr.,

maronatei

Vois. Ner. Propartie,


p.

sacre stahu

(XI S389; Buecheler Umbrica

Umbro (not. 2). 4) Huius magistratus Umbri nulla mentio nisi in hoc titulo et eo quem memoravimus not. 2. Sex hos marones 7nagistratus fuisse trium annorum continuorum coniecit Ar. Fabrettius.
detur esse in titulo

172).

T. V. Voisienerj

3)

T. Folsienus F. f. vi-

Tituli

operum locoramque publicorum.


f.,

353
f.,

5347
aid.\

[T]\.
|

Messius Q.

C. Acilius
|

M.

f.,
|

[C]n. Mevius Cn.

murum

et

aream claudendam ex
Ritschl tab.

sen. sen.

faciundum curavere
|

eisdemque probavere. Formiis (I H9i. X 610S mianis cf. ad 7V. S5i9.

LXk).

1)

De

tribus aedilibus

For-

5348

L. Betilienus L.
|

f.

Vaarus

haec quae infera scripta


|

sont de

senatu sententia

facienda coiravit: semitas


|

in

oppido

^*/c;

omnis, porti]

cum qua
tam',

in

arcem eitur^ campum ubei


|

ludunt, horologium, macelum,

basiHcam calecandam*, seedes,

[/]acum balinearium,
|

lacum ad
|

[p]or|

aquam

in

opidum
|

adou.''

arduom pedes CCCXd',


censorem fecere
|

fornicesq.
|

fecit,

fistulas soledas fecit.

Ob

hasce res

bis',

senatus fiHo

stipendia mereta

ese iousit, populusque statuam

donavit Censorino^
(I 4166.

Jletrii (Alatri) olim in ecclesia

quadam, iam in curia

S807 vidit

Mommsen; Ritschl tab. Llld). Titulus scriptus ante legem luliam de civitate a. 664, nam Romana civitate accepta senatus Aletrinas non potuit civi suo vacationem concedere

(Momms.

C. I. L. I),

nec tamen ante tempora Gracchana (Ritschl).


cf.

1)

Huius

porticus vestigia invenisse sibi visi sunt,

et

2) '^Calicata aedificia calce polita

fFinnefeld Roem. Mitlh. 1889 p. 1S0 seq. (Festus p. 47 cf. p. S9. 75 MuelL). 3) Htiius

quoque lacus fundamenta videntur superesse Alatrii extra portam S. Petri, cf. Winnefeld l. c. p. 149. 4) Sic (ADOV, non ADQV) et priores auctores plerique

nuper de visu Mommsen, qui nihilominus requiri putat adqu(e). 5) De hoc opere egerunt Secchi in actis Arcadum anni 1863 (quae repetivit Mommsen C. I. L. X p. S67seq), Tucci Notizie degli scavi 1879 p. S73 seq. (cf. Mommsen l. c), Bassel Centralblatt der Bauverwaltung 1, 1881 p. 121. 122. 134. 13S (cf C. I. L. X p. 980). 7) Fidetur f^arus propter censu6) bis extra versum posiea adiectum est. ram bis geslam Censorinus appellalus esse, plane ut Romae C. Marcius Rulilus

(Momms.

C.

L. I

l.

c.)

5349

L. Arruntius L.
|

f.

cos.*,

XVvir

sacrieis (sie) faciundis,


d.
s.

viam,

semitas faciundum,
tab.

clovacam reficiundam

p.

c'

Atinae (X SOSS LXXFIlh).

vidit
1)

Mommsen

praeter paucas litteras quae perierunt; Ritschl

fuisse eonstat ex actis

732; eum quindecimvirum sacris faciundis ludorum saecularium supra N. SOSO v. 1S1 (not. S4). 2) De
Consul
a. u. e.

sua pecunia curavit.

5350
max.,
1

imp. Caesari

div[t Aug.]

Vespasiani
[c]os.
|

f.

Do[mitiano]
(

Aug. pont.

tr. pot. II, imp. III, p. p.,

VIIII des. X',

Sex. Laecanius
. .
|

Labeo'

pro[c.]

Aug. praef. provinci[ae]


|

Sardin., plateas et c.
|

itinera
|

municipii C[aralit.]
p. et privata

sternenda et cloa[cas

/"^aciendas et t[]g[enrfa5]

p.

[cwrautY].

Caralibus (Notizie degli scavi 1897 p. 280 supplevit Faglierius).


(ante 13 Sept.).
hortis

2)

1) A. 83 Fortasse idem Sex. Laecanius Naevius Labeo centurio co-

nonae praetoriae memoralus in

fistula

aquaria castrorum praetorianorum

Xr 7244.
5351 imp.
divi

Caes. divi

Hadriani

fil.

divi Traiani

Parlhici nepo[/.]
|
|

Nervae

projnepote T. AeHo Hajdriano

Antonino

Aug. Pio
23

p. p.

Dessau,

Inscriptiones Latinae II.

364
imp.
II,
I

Caput XIII.
pontif.

maximo,

trib. potesta[/.]
|

XIIIF,

cos. IIII,
|

plateam stra-

tam
I

M. Valerius Etruscus

leg.

Aug. pr. pr.^ patro|nus

col.

dedic,

d.

d.

p. p.
(Bull. archeol. du comile des travaux hist. 1898 p. CLFIII). Idem legatus in aliis quoque titulis JSumidiae, cf. C. I. L. yill ind. Prosop. imp. Rom. Ad plateas municipiorum Africanorum pertinent tituli supra iV. ^945, infra

Thamugade

1)

A. 4S1.

2)

et

N. SS68, praeterea VIII

SL
|

504. 4878. 1095S.

5352
erat stravit.

C. Asinius

Tucurianus
|

procos.

plateam quae strata


99S

non

Sulcis (Isola di S. Antioco) Sardiniae

(X 7516

ef. p.

Mommsen

vidit ec-

typum).

5353
vium, ped.
|

C.

Coesius

Tertius Aug.
|

plateam

stravit

a tervio

ad

ter-

os p.

Saepini ut videiur vel Boviani in Samnio (IX 2476 semel descripta saec. XVI).

5354

C. Atilius C.
j

f.

Bradua^
|

pecunia sua

fecit,

idem

forum

la-

pide quadrat.

stravit.

Libarnae, iam Genuae

(V

7427 vidit Mommsen).

1)

Atilios

Braduas novi-

mus complures

inde a M. Atilio Metilio Bradua consule ord. a. 108, sed diversis

praenominibus omnes.

5355
q.,
[

Mercurio
Ilviru.,

Aug. sacrum
(

M, Aurelius Q.

til.

Pap. Aemilianus
(

aedil.,

statuam,
(

poUicitus
et

est,

posuit,

inlatis

quam ob honorem Il|viratus ex i&V mil. n. rei p. legitimis honorum suorum summis
( (

at fori stra[f]ura cub.

XS

idemq. dedicavit.
vidil

Dianae (Ain Zana) Numidiae (FIII 4S79 decem (Frohner).

Wilmanns).

1)

Cubitorum

5356
perp.,

C. Valerius C.

f.

Gal. Valerianus Cisimbrensis,

Ilvir,
(

pontif.

forum, aedes quinque, signa deor.


( (

quinque,
neptis,

statuas

suas
dato

sua

impensa dedit donavit.


dicavit.

Flavia

Valeriana

heres,

epulo

de-

Zambrae, ubi fuit Cisimbrium Baeticae

(II

2098

ter quatterve descripta saec.

XVI XVIII).
5357
fori,
I

Fl-

Eurycles

Epityncanus

v.

c,
[

praef. urb.,
(

condi|tor huius

curavit. (inlatere) coll.*

k.

Febr.

Arriano et Papo cos.^ (VI 1662 saepius descripta

Romae, olim in
saec.

ecclesia S. Viti

ad arcum

Gallieni

XV. XVI).
(VI
p. 8S4
est.

toco

= 51888).
Romae

Basis eisdem verbis in fronte inscripta nuper prodiit eodem fere


1)

Collocata.

2)

reeentior
titulos

Apparet praefectos urbi aetatis inscribendos monumentis antiquioribus.


fora urbis

labentis

A. 245. Titulus frontis multo passim usos esse ad suos

Ad

pertinent etiam tituli supra editi N. 776. 807.

5358

ex indulgentia

dominorum divinorum

principum
(
(

Augg.

q.

nostrorum Valenti(niani

et Valentis

toto orbe victorum,

forum

transito-

Tituli

operum locorumque publicorum.


Cal|.

Plateae. Fora. Capitolia.

355
funda-

r[ium]

cum aedem
[ea;]struc|[str]

eni*

conlapsum

[pe]nitusq.

adiQict. a

mento

....
cf.

Lambaese (FIII 27S2


fuiste in lapide.

18149 Cagnat vidit ectypum).

1)

Sic videtur

5359
I

[6e]atissimo saeculo ddd. nnn. [Fl.] Constantini


[/^]ori

Maximi

\[ictoris]

holitori indulta paec[M]nia a

fundamentis

et s

...
I

[mum]cipi Thignicensis, procon[s]ulatu Domiti Zenofili c. [v.] In ruderibus Thignicae in Africa (FIII 4408 viderunt Wilmanns et Schmidt).
.

5360 ....
rum
d.
s.

[F/a]ccus, C. Arrius N.

f.

Kan.

[ma]eniana

circ. fo-

p.

f.*

Aeclani rep. (IX 4448 viderunt


nia fecerunt.

Mommsen

et Dressel).

r.

1)

De sua pecu-

5361
empli viro,
col.
|

Thoraci.*

Mirae integritatis
v.

et

innocentiae, inimita|bilis exp. et

Caeho Severo

patricio

consulari, cur.

patrono
|

Pup[p]it.,
e[f

qui solus sua Iibera|litate forum vetustate d[t7aj?][sum


et curia meliori

cum
[ordo

aedibus

CajJt]|tolio

cultu

restituit et dedicavit,
|

Pupp. patr]ono perpetuo.


Silk el-Abiod, ubi fuit civitas Puppitana (Gauckler hull.
hist.

4894 p. SS2).

du

comit. des travaux

1)

Signum
|

Caelii Severi

(T'HORAGI
|

editur).

5362

[C]apitolium

[F]abius Maxim[us]'

v. c.

[t]nstaurav[tY].
|

Histonii (IX 2842 viderunt

Mommsen

et Dressel).

\)

Cf.
JS.

supra N. S544.
5084.

Ad

restitutionem Capitolii Faesulani spectat titulus supra

Porlicus

Capitolii N.SSS4.

5363
tiniarii
|

hortante beatitudine

temporum ddd. nnn.


|

Gratiani Valen|

et

Theodosi Auggg.*
(sic)

statuam in Capitoho
|

diu iacentem in
|

cereberrimo

fori

loco constitui

iussit Val.

Palladius

v.

c.

cons.

Venet. et Hist.

Feronae (F5552

vidit

Mommsen).

1)

A. 579/585.

2)

Similes statuarum

translationes infra N. 3484 seq.

5364

Octavius Laenas\
|

Cervarius P.
d. d.
|

f.,

Illlvir. quinq.,

viam

post Capitolium

silice

sternend. ex

locarunt idemq. proba[r.].

Pescinae in Marsis (IX 5688 vidit Mommsen). 1) Fortasse C. Octavius Laenas curator aquarum anno p. Chr. 54 (Frontin. de ag. 402), certe ex gente eius.

5365
cos.^
I

./

./

./

./

.'

./

./

./

! ! ! ! !

I ! ! ! ! ! ! I ! ! !
|

U'
a
|

L. Calpurnio Pisone
|

ex
I

c.

c.

p.

p.^
f.

viam

silice

sternendam
|

porta

Campana ad
f.

fo-

rum
II
q.',

P. SpeUius P.

Spellianus

Sabinus

q.*,

Q. Sattius C.

Calatro

curaveruot.
I

Casini
3)

(XS204

vidit

Mommsen).

1)

Erasum

Ex

conscriptorum consulto pecunia publica.


. . .

est

nomen Neronis.

2)

A. S7.

4) Quaestor, 5)
*
|

ilerum quaestor.

5366

.*
I

de via Pos[f]umia in
|

forum pequarium
. .

meisit, lata p.

XXX',

de senatous sent[en;ta]

23*

356

Caput XIII.
Belvedere in litore Aquileiensi

(V 8Si5 et melius C. 1. L. supp. Ilal. i2d vidit Lapis integer esse videtur ; ceterum tam initio quam in finibus singulorum versuum deesse aliqua putat Mommsen, scilieet supra et iuxta olim aUos lapides adiunctos fuisse. 2) De duabus viis Postumiis, Cremona Genuam et CrePais).

1)

viona Aquileiam perge7itibus dixit

Mommsen

C.

L L. Fp.4ii. 827
Munnius

cf. ibid.

ad

n. 80iS.

3)

XXXX
5367

Gregorutti archeografo triestino i7. i89i p. i70.


C.

Obinius C.

f.

Ruf.,
I

Sex.

C.

f.

Ilviri q.
|

q.

ex

d. d.
I

p.
I

p.

HS-^00DCnX*

ad [/"Jorum pecuari[Mm]

viam sternun-

d[am]

coer.

Atinae (X3&7i semel descripta saec.XFlI, accurate ut videtur).


tium quinquaginta tribus milibus sexcentis octo.

1)

Sester-

5368

imp. Caesare

Traiano Hadriano
pecuar.
|

Aug.
a

III

cos.*,

via

nova
|

strata lapide
|

per

medium forum
|

summo
|

vico

Longo ad
II vi-

arcum iunctum forum


ratu .. L.(?)

Capitolio

ex conlatione manipretii

possessorum circa
|

et ne|gotiantium,

item coUegia^ quae at|tingunt eidem foro,

Ta...
Romae (IX 3458
vidit

Falerione in Piceno rep., est


2) Scr, collegioruti).

Mommsen).

1)

A. 4i9.

5369

P.

Decimius P.
|

1.

Eros

Merula* Vlvir
|

viam

cisterna

ad

domum

L. Muti

stravit ea

pecunia

(XI S599 vidit Bormann). 1) Eiusdem Merulae medici aliam scriptionem dabimus infra inter inscriptiones medicorum.
Asisii

in-

5370

L. Lamponius L.
\.

1.

Onesimus,

P. Carminius P.
1.

li

Licinus,
|

P. Terentius P.

Vegetus,
|

P. Carminius P.

Primus
|

Illlllviri

viam

cum

crepidinibus

a quadruvio ad

murum

straverunt

ob honor.

Tarvisii (f^SiiB vidit

Mommsen).
f.
|

5371
Ilviralibus',

P.
|

Minnius P.
vias circa

Cla. Salvius
| |

primip., decur. grat.,


|

ornam.

aedem

Minervae

lapide turbinato^

testamento

sterni

iussit.

Portogruari (Concordiae)
viralia

(V

i892 vidit Mommsen).

1)

cum non
l.

soleant concedi vivo nisi ei, qui per legem duovir fieri

Ornamenta duonon possit,

MomTnsenus

c.

censet et hic et in aliis similibus inscriptionibus , ubi ingenuis ea

tribuuntur, significari

omamenta post mortem


cf.

decreta sepulturae causa.


Plin. h.

2)

Lapi-

dibus in figuram turbinis desinentibus ;

I\/.S572;

n.57,S6
|

cet.

5372
gustali[s
I

[M]mini August[
|

Q.] Munatius Apsyrtu[s^


|

F/]vir et

Au-

t;m]m lapide turbinat[o


port...
|

o f\ovo ad portam
|

[sf]ravit,

crepidine

.
I

castella posuit,
|

[m]armoribus

statu[cis
|

^sf]uleis et sa-

lientibus

ornavit d. p.

s.

Parmae (XI i062 memorari XI i098.

ter ut videtur descripta saec.

XF. XFI).

1)

Idem videtur

5373
Egnatius C.

honoris

imp. Caesaris
|

divi

f.

Augusti pont. maxim.


(

patr.
|

patriae et municip.,
1.

magistri Augustales
|

C.

Egnatius M.
|

1.

Glyco,

C.
1.

Musicus,

C. lulius Caesar.

1.

Isochrysus,

Q. Floronius Q.

Tituli

operum locorumque publicorum. viam Augustam ab


|

Fora. Via intramuranae.

357

Princeps,

via

Aonia extra portam ad


pro
|

Cereris silice

sternendam

curarunt pecunia sua

ludis.

Faleriis (Civita Castellana) (XI 5085 descripserunt Smetius aliique),

5374

viam
I |

Augustam*
Chalcid[e]co''
|

a porta Cilmina
]

usque
|

ad Anniam*, et
|
|

viam sacram

ad lucum lunon.
|

Curritis' vetustate

consumptas a novo
Martialis
|

restituerunt ex
|

fl^ C m.
|

n.

duo

Publii
|

Nigrinii
in

pater et Dexter

filius

ob honores

et

immunitates

omnes

se conjstitutas d. d.
/n vico Campagnano,
sito ?ion

procul a via Cassia, 21 fere mil. pass. a Roma,


67).

videtur eo delata esse ex mderibus Faleriorum (XI 5126 solus deseripsit saec.

Cyriacus, cuius adhibui chartas nunc Berolinenses ms. Hamilton 2Si

dem
IS.

viae quae
seq.

SS60

memorantur N. S575. 3) Dea Faleriis culta

f.

XF
Cf.

1)

Eae-

2) Chalcidiaco vel calcidiaco traditur.

cf.

supra ad N. 5111.
f.

5375
iussit;

L' Terentius T.

Illlvir.

i.

d.

monimentum
ad

fieri

ea pecunia d. d. viae stratae

sunt ab Annia*

murum

et post

cryptam ad theatrum. Fenetiis olim in domo privata, Aquileia ut videtur (cf. not. 1) asportata 1) Anniam viam (sine dubio diversam ab (F 1008' semel descripta saec. XF'). ea quae memoratur iV. S575. S574) Mommsenus putat eam qtiae memoratur in titulo

Aquileiensi

V 7992.

5376
silio

M
[t]nstantia P.

[*'*<*''*

<*w^^

portam?

C]aesarea[e, quae
[/"^acie
|

m]tro-

eunt[e]s foeda indignaj^^w^e nitore civitatis suae


et
1

excipiebat, conlapide stratam


|

Ael. Peregrini
|

[p]roc.^
|

eorum

[(ii]gnam
il|[/]o

congruentemque

[s]plendori patriae suae

reddiderunt, incohante

ac dedicante.
Caesareae (Scherschel) Mauretaniae (FII1 10979, FIII S. 20982 vidit Schmidt). Periisse videntur nomina imperatorum in quorum honorem opus factum est,

et

1)

eorum qui opus fecerunt magistratuum Caesariensium.

2)

Procurator Maure-

taniae Caesariensis fuit imperantibus Severo et Caracalla.

5377
opus ex
Calvo[s],
I

Cn. Aequasius C.
|

f.

Calvo[s],

L. Aelius L.
|

f.

Ilvir.

i.

d.,
|

ex
id
f.

d. d. viae latitudin.

adiecer., substruction.
|

et erismas* fac. loc.


|

in

d. d. pecu[n.]

lud.'^

HS
i.

lOODwL)
|

(Jj>

\di^////;

Cn. Aequasius C.
|

L. Aelius L.
d.*
1

f.

Ilvir.

d.,

M. Suestidius L.

f.,

C.

Arrenus M.

f.

llvir.

i.

deder. idemq. probar.

(XI S276 viderunt Ilenzen et Bormann). Ex inscripiione gemella Orell. 2601). videtur superfuisse fragmentum non bene descriptum (XI S277 2) Pecunia ludorum. 1) Cf. Fitruv. 6, 11, 6. 10, 1,2; Frontin. de aq. 18.
Hispelli

3) Sestertium octoginta milibus (vel aliquanlo pluribus).

4)

lidem duoviri

et suc-

eessores eorum.

5378
dines inter

A. Bruttius A.
|

1.

Secundus
|

IlUIIvir,
|

praef.',
|

archit.,
|

crepi-

murum
rep.,

et

pontem

Concordiae

lapis

pro parte dimidia et tertia dedit. utrimque scriptus (V 1886 semel nuper descripta).
est,

Neutrius lateris inscriptio integra

sed quae in altero desunt, ex altero sup-

358
pleri possunt.

Caput XIII.

1)

Praefectum

intellegit

Mommsen

operi faciendo, nec cogitandum

de praefecto arehitectis.

5379
pontes.

A. Bruttius A.

1.

Tarto

llllllvir
|

[c]repidines inter

duos

Concordiae (V i887 vidit Mommsen).

5380
Lan.S
I

G. Lart

Gabinio P.
|

f.

Pal. Fortuito
|

dictatori

llvir.
|

Capuae,
|

quod viam Dian.


|

a porta Volturn.
|

ad vicum'^

usq. sua

pec. silice straver.,


dictatore

ob munific. eius
C.
I.

d.

d.

Capuae (X 5915
nuvii.

descr. saec. Xf^II Pellegrinus auctor accuratus).

De

Lanuvino

cf.

L.

XIF
cf.

p. 191.

1)

La-

2)

Fortasse vicus ad

montem

Tifata ubi fuit templuvi Dianae,


|

Mommsen
|

C. I. L,

X
s.

p. 567.

5381 C. Obinius Favor, munere ab summa quadragint.


|

P. Didiolenus
|

Strato

August^les
| |

pro

da^ ad vicum Laris

Luceriae (IX 808 vidit Mommsen).

p. straver.

1)

Lectio incerta.

5382
Men.
I

L. Avianius L.
Ilvir.
i.

f.

Men.
|

FJaccus Pontianus,

Q. Spedius Q.

f.

Firmus
est
|

d.,
,

viam
sua
|

a milliario'

ad cisiarios^
|

qua

territo-

rium

Pompeianorum

pec. munierunt.

Pompeiis rep. loco aniiquo,


sinistram viae ibi incipientis

extra portam
vidit

(X 1064

Mommsen).
1)

Stabianam ad ipsa moenia ad Ad eandem viae partem


(Fiorelli descrizione di

pertinet titulus Osce scriptus eodem

fere

loco

repertus

Pompei p.
et

29, ISissen

pomp. Stud,
L.

1877, p. 489) intellegit

Miliarium Mommsen (cf. Herm. 12, viae publicae populi Romani, qua Nuceria Pompeios ibatur
p. S51).

JSeapolim

(cf. C. I.

p. S8, II),

cuius viae miliarius aliquis Pompeiis ad por2) Cisiarios in

tam Stabianam

steterit necesse est.

extremo territorio stationem

habuisse ex hoc titulo colligit

Momms.
f[ecit],
\

5383
duxit,

ius a foro

Fronto aed. cur. de sua pecunia


strav[Y],
|

viam

usque ad feines

fecit,

cieivom a

summo

ad emporium'

stra[tJtY].

Inter Puteolos et Neapolim pars extabat, pars adhuc est Neapoli (X 1698 fragmenta aliquoties descripta). 1) Emporium Puteolanorum memorat Cicero ad Att. S, 2, 2. Apparet emporium fuisse ut consentaneum est, in imo clivo, ad lilus 7naris, Ad aliud emporium pertinet N. SS84.

5384
viam ab angiporlo
et clivom
|

[i]ugustalis,
I

h[on. decuriomlibus\
\

ornamentis,
|

aed[js]

lunonis Lucinae usque [ad\


(sic)

aedem Matutae,
et
|

ab ianu ad gisiarios

porta[e]
|

Stellatinae,

viam pasua pe-

tulam
I

ad portam laevam et ab foro


stravit.

ad portam domesticam

cunia

Calibus rep., est Neapoli

(X

4660 vidit Mommsen).


|

5385
portam

C.

Furius C.
|

f.

Numida,
et in
|

M. Veratius C.
cbvis
|

f.

Pollio

Illlvir.
|

i.

d.,

stratam ad portam
|

summam

ad portam geminam*,
s. c. r.

et intra

Martialem ad angipo[r.]

Matutae

c^
1)

idemque probavere.

Calibus rep., est Neapoli


fuit Teani (Eph, ep. 8, S7S).

(X46S0
2)

vidit Henzen).

Eiusdem nominis porta

Senatus consulto reftciendam curavere.

Tituli

operum locorumque publicorum.


senatus

Viae suburbanae.

Clivi.

Campi.

359

5386
publica
in
I

populusque
|

Romanus

clivom

Martis*
|

pccunia

redigendum curavit. Romae olim ad viam Appiam extra portam S.


planiliam

ticano (Fl 1S70 vidit Henzen).

Sebastiani , iam in museo Va-

1)

Clivus ita dictus ab aede Marlis sita extra

portam Capenam, cuius mentio


(ad Martis intra milliarium
I

fit
II).

Liv. i0,23.
Cf.

38,28

et alibi,

item in titulo

FI 4025i

et

supra N. 5159.

poribus multo posterioribus,

Clivum Tiburtinum in planitiem redegit senalus populusque Romanus temteste iilulo qriem supra dedimus N. 729.

5387
|

M. Consius M.

1.

Cerinlhus*,
|

accensus velatus.'
|

Immunis
|

et impensa mea clivom stravi cum sim', lapide ex voluntate mea pedes CCCXL, latum cum marginibus pedes ab^mo susum longum '^*'^^L) VIIII fit quod_J_stravi mil|a peduin J^ocpoix^^ Iterum eundem
'V^
| |
|

clivom ab iniirlevaTi"

mea

regione

Ficulensi

medium fregi et depressi' impensa pago Uimano et Transulmano Peleciano usque


et clivom
|

ad Martis et ultra.

Non

procul ab urbe
4014.

Roma ad viam Nomentanam


vidit Henzen).

fuit Ficulea, deinde

XIF 4015.

supra N. 19SS49S7. 3) Centuriae accensorum velatorum certas immunitates fuisse scimus ex fr. Vat. 158. Talem per immunitatem cum Consio Cerintho licuisset excusari a via munienda, nihilominus sponte et im2)

Romae (XIf^ 4012


Cf.

in praedio la CesarinUf ubi


1)

Idem homo memoratur

pensa sua clivum hunc

slravit. 5060. 5) Clivum etiam commo4) 540 diorem reddidit meantibus, ima parte eius in altum ievata, media parte depressa.

X9 =

5388
d. s. s.
I

L. Octavius L.

f.

Vitulus,

C. Rustius C.

f.

Flavos

iter.,

Illlvir,

viam integendam
vidit

curaver.
tab.

Tibure in ruderibus antiqui aedificii, quod villa Maecenatis (sed falso) dicitur,

iam Romae (XIV 5667

Henzen; Ritschl
f.
|

LXXFk).
|

5389 M. Avianius M.
extat vidit

Coniunctus

Ilvir

iter t^xit,

et

tectum

s.

p.

Puteolis, scriptum in altera parte tituli supra

N. S517 (X 1793 partem quae

Mommsen).

5390
suis
I

M.

lul.

Pap. lustus dec.


|

col.,

ob hon. pontif.

campum cum

aditibus clusit et

statuam posuit.
S.
f.,
I

Sarmizegetusae rep. (III

7985 vidit Hirschfeld).


L. Minicius L.
f.
|

5891
macer.
|

P> Rupilius A.
d.
d.

duovir.

campum
IX 3503

et

ex

faciundu.

coer. idemq. prob.


(1 1421.
vidit

Marani Mommsen).

rep., ubi fuit

Cupra maritima, deinde Firmi

5392
maceriem
|

C. Catius

M.

f.

Illlvir

campum
semitam
|

publice
|

aequandum
f.

curavit,

et scholas et solarium,
|

de

s.

p.

c'

Genio coloutantur*.

niae et colonorum

honoris causa,

quod perpeluo

feliciter

Nolae extra moenia (X 1256 ter ut videtur descripta saec. XFI. XFIII). in alio 2) utanlur U7ium ex apographis 1) De sua pecunia faciunda curavit, est usibus cau .... ' fertio vocabulum omitliti/r.

5393

L.Tettaienus L.

f.

Barcha,

L. Fistanus L.

f.

[Ilvir.]

iter

360
in

Caput XIII.
ex
c.

campum
|

d.'

pecunia sociorum
|

campi faciuudum
|

coeravere

eidemq.

probavere.

(inlatere) extra
f.,
|

maceria

in
f.

agrum
| |

pr[e]cario*.
Ilvir.,
|

5393*
in

L. Fistanus L.

[I.]

Tettaienus L.
]

Barcha,

iter

campum
|

ex

c.

d.*
|

[;)]equnia sociorum
(in latere) extra
|

campi faciundum
|

coeravere

eidemq.

probavere.

maceria

in

agrum

precar[jo].
|

tizie degli scavi

Interamniae (Teramo) Praetuttianorum (IX 3076 ex codicibus saeculi 489S p. 532 vidit Barnabei). 1) Conscriptorum decreto.

XF; No2) prae-

cario traditur.

5394

compitum ex saxo
(V 8ii

fecere.

j4q7/7'leiae

bis descripta saec.

XIX).

viri,

vir

5395 [PosfM]mus* Plotius M. f. quarto^ A. Genucius A. f. iter. duolocum dederunt compiti aedificandi; C. Cartilius C. f. Poplicol. duoVIF, cens. III, compitum transtulit; D. Caecilius D. D. 1. Nicia me|
|

dicus,
I

L. Marcius L.
1

1.

Stephanus,

P. Naevius P.
|

L Heraclida

mag.

vici

maceriem

et

columnam de suo

fecerunt;

C. Cartilius C.
1)

Ostiae (Notizie degli scavi t892 p. i62).


2) Scilicet quarto duovir (Quartio

L Hera .... Supplementum non certum.


l.

non

recte

edilum esse Notizie


tituli

c.

testatur Gatti),

3)

Fortasse idem Cariilius, duoviratu septies functus, memoratur

XIV

513.

compitorum refectiones pertinent 7728. 7759 p. 40H).

Ad

supra

editi

N. 5610. 4052 (item

5396
sente[w]tia

M.

lius*

M.

f.,

L. TurpiHus L.

f.

duomvires de senatus

aedem faciendam coeraverunt eisdemque probavere.

S. Petri (I 1149.

Corae loco antiquo in templo quod Herculis vulgo putaiur, nunc ecclesia X 6317; Ritschl tab. LXFIIlc). 1) Nomen non cerlum; inter

et lius

duae

litterae

fuerunt, quorum prior periit, altera

visa est

Mommseno

qui scalis admotis inscriptionem contulit (Manlius priores plerique),

5397 L. Aninius L. f. Capra aedem muros d. s. p. r. c*


|

Illlvir iter.,

Apollinis aed. et circum

Seiiae

(X 6465

vidit

Mommsen).
f.

1)

De sua pecunia

reficiunda curavit.
tr. mil.

5398 M.

Tuliius M.

d. v.

i.

d. ter

quinq.S augur,

& pop.^

aedem Fortunae August.

solo et peq. sua^.

Pompeiis epistylium non aedis Fortunae, sed aediculae intra hanc aedem extructae (X 820 vidit Mommsen). 1) Duovir iure dicundo ter quinquennalis. 2) Cf. supra N. 2677 not. 1. 3) Quomodo factum sit ut titulus qui ad ipsam aedem

pertineat incisus sit in fronte aediculae interioris, quaesierunt Schoene et Nissen


in huius studiis Pompeianis p. 179 seq. et

Mau Roem,

Mitth, 1896 p. 282 ;

cf.

etiam

lordan Herm. 14

1879 p. 374,

et

5398* M. TuUi M. f. area privata. Pompeiis iuxta aedem Fortunae in semitd angusta, quae est inter eam aedem Apparet hoc lapide M. Tullium aedificium privatum (X 821 vidit Mommsen).
I

terminare voluisse solum quod sibi retineret.

Tituli

operum locorumque publicorum.


Veneri Victrici
L. Arronius

Compita. Aedes sacrae.


Vlvir Aug.

361
pri-

5399
vato
s.

Amandus

solo

p.

f.

Tifemi Tiberini (Citta di


|

Cattello) in

Vmbria (XI 5928

vidit

Bormann).

statuam

5400 Fortunae Aug. Anniae M. fil. Cara, flaminica, et Tranquilla quam testamento suo Annius Protus ex 4tS-XXn legave|rat, pe| |

cunia Proti et Anni Hilari' patris sui

comparatam posuerunt
epulo curiar., d.
in foro prope
et

et adiecta

de suo ae[de* ex Tkamugadi (Timghdd)


ftS- IIII

CCCC
rep.

dedicaver.
loco

d.

antiquo

(FIIl S. 17851 vidi).


2) aere

tribunalis scalas

1)

lidem Annii Protus

Hilarus sunt supra N. SOS,

primus

editor, errore.

5401
Fausti
V.
s.
1.

[For]iu[nae, 2>i]anae\ Victoriae,

T. Sextius [T. 1] Basiliscus

Aug. Claud."
fili
1.

nomine suo
I |

et

Sextiae T.
filiae,
|

1.

Irenes uxoris et

T. Sexti
|

et

Sextiae Marcellae

solo suo inter quattuor terminos,

m.

Prope Chieri in Pedemontio rep. (V 749S descr. Pedemontani complures). Supplementa firmantur fragmento 74S4 quod videtur superfuisse ex altero exemplo eiusdem tituli. 2) Augustalis Claudialis.
1)

V
|

5402
plum
puli
I
1

Baebiae C.

f.

Crinitae

Turobrigenjsi sacerdoti
|
|

quae tem-

Apollinis et Di|anae

dedit ex

H-Sr
it

CC^

ex qua sum|ma X[X]* pofie|ri

Romani
poni
|

deduc|ta
iussit.

et

epulo

dato

tem|plum
descripta

sibique

hanc

statuam
1)

Arucci (Aroche)

in

Baelica

(II

CC apographa.

964

bis

saec.

XFII. XFIII).

2) Cf.

N. 505
]

nol. 2.

N. 5384.
|

5403 T.
quadr. sua
I
|

Tremeliu[s]
|

T.

1.

Antioch.
|

aed. Dianae
|

et

aram de
|

lapide

aedif. et ope.
|

tector. pol.*
s.
I.

et sign. Dian.

fac. statue.

dedic. de

pec. curavit.

V.

m.

Siponti rep., est Neapoli (IX 6242 vidit Mommsen).

1)

Opere tectorio
n.,

polivit.

5404
T.
1.

Q. OfiUius C.
]

f.

Ruf., Sex. Calidenus K.


d. v. s.*
fac.

f.

Q.

T. Temonius
|

Flac. mag., aed.

Herc.

ping.

c* eisdemq.

pr.'

Cn.

Pom1)

peio M. Licinio cos.


vici sententia.

iter.*

Prope Montorio in Piceno, opus tessellatum (IX 5052 vidit Dressel).

2)

Coeraverunt.

3)

Probavetnmt.

De

4)

A. u.

c.

699.

5405
Aug.
I

Q. Attius Messor
|

exhedra

cum
1)

fronte templi

Minervae
d.*

vestustate

corrupta per|fector et piclor


vidit Huebner).

de suo

ref.

Tarracone (II 4085

et c.

Cultoribus, vel collegis dedil (Hue.).

5406 M. lunius
municipahS
et
|

Sabinus
I

Illlvir aedili|ciae potestat.


|

e lege lulia
| |

patronus

coUegi cenjtonariorum,

frontem
|

terapli

vervis'*
tr>

hermis

marmoreis pe|cunia sua ornajvit


(F2864
vidit

et tuition.

dedit

ItS

to

.
|

N.

CCXXXXIP.
Patavii

Mommsen).

1)

De hac

lege

cf. C. I.

L. I (ed. 1) p. 125,

ubi edidit

Mommsen partem

eius quae extat in tabulis aereis Heracleae repertis.

362
2)

Caput XIII.
titulo

Fervae vocabulum redit in


arietis
Cf.

Aquileiensi
fluebat,

4019;

fuisse

caput vervecis
(ad

sive
3)

marmoreum, unde aqua


7.

coniecit

Mommsen

V 1019).

supra ad N. S202 not.

5407

aedem trium camerarum


|

vetustate

collapsam
spl. col.

addito

cultu
|

meliori laqueariorum pecunia


et dedicante Silio Tertullo
c.

propria reformavit
v.

Utik.S curante

cur. suo.

Uticae rep., lapis qun antea usi erant

Leidae (FII1 1185 vidit Wilmanns).

ad incidendum tilulum

f^lll 1181,

est

1)

Splendidissima colonia Utika.


|

cerdos,

5408 Bellonae Aug. sacrum Sex. Horatius cum filis Proculu (sic) Triumpale Felice
\

Sex.

fil.

Q.* Felix sa(sic),

sacerdotes

templum

cum omni|bus ornamentis


5409

et pictura sua peq.

renovavit.

Rusicade (FIII 79S7 vidit Wilmanns).


.
. . .

1)

Quirina.
|

us Fundan.
fecit

Gallae disp.^
|

templum

et

mdceriem, item
|

pomar. impens. sua

idemq.

dedicavit.

Tharros in Sardinia rep. (X 7895 vidit Mommseji).

1)

Dispensator.
et austia^

5410

Abennaeus

Catti
.

M.

s.*

maceriem

pinnas

de

s[m]o lecit, Minervae de

Inter Aquileiam et Tergeste

Mommsen;

Ritschl tab.LXXIc).

ibi fere
1)

ubi N. 18S1

rep. (I 1465.

Cf N.5S81
|

not. 1.

V 70i

vidit

1)

Ostia.

5411

M.

f.

Proculo,

P.

f.

RuUo
,

^[uoviris];
\

Mama,
Sexstili,

L. Fobius Pirata mag.,

Te[rpnMs?]
. .
.

ani

q.',

.Nothus

Nicephor,

ministr[t, aedem?]

trat.

et ostia et fastus

de sua

pecun. fecer[M?; iidem ludos\ prim. fecer. Antii, nunc Romae (X 6679 p. 989 vidi).

1)

Quaestores.

5412

lunoni Aug.

sac.
| |

pro salute imp.

C[a]es.

M. Aureli Comcivitas Urusi-

modi Antonini Aug. Germ.


tana^ templum
|

Sarmatici Brittan[]ici p.

p.',

cum
et

sanctuario

[/o]vis fecit et dedicavit d. d. p. p.

In Africa loco dicto Henchir Sugda (FIII S. 12014 vidit Cagnat).

modi nomina erasa


sisse s littera

posimodum

post p.

p.

2)

1) Comex priore scriptura videtur remanCivitas praeterea ignota; nisi forte mentio eius est

restituta;

apud Ficlorem

Vit. 1, 10 (Cagnat).

5413

aeterno numini praestanti propitio sacrum

[Fiijcto|

ris sacerdotis et Arri Servili

rem
.
|

agentib.

(sic)
\

n[ec]

non

et silicem

omne sanctuarium
sulatus
'.

stravit,

[5]u[i]nt. idus Martias Ursi et

PoUemi con-

Henschir bu Ftis, ubi fuit Avitta Bibba (FIII 796 vidit Wilmanns).

1)

A. 558.

5414
vani
I

numini dom. Aug.


\

T. Marius Processus
*
|

signum

dei Sil-

! ! ! ! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! ! ! /

./

aedem
(sic)

ipsius
\

mar|moratam

a solo

su|a

pecunia

fecit [e]t

templum marmoris

stravit

idemq. dedic.
vidit Gatti

Romae

rep. in villa Ludovisia prope

Notizie 1887 p. 27S).

portam Pincianam (FI 5098S

1)

Duo

versus erasi.

Tituli

operum locorumque publicorum.

Aedes sacrae.
it,

363
item aedem item

[mumjcipi Mel.*, primus omni[Mm] 5415 tn ea statuam? ipojllinis marmo[n6us exornavit et


.

consacravit,

[in
I

p]ronao columnas
]

IIII

et para[sfafas]

....

.... et

podium
erogavit

et
\

pavimeDtu[m]

cavit;

in

quod opus univer[sMm

ex

Zi6era]litate

sua !!&

CXBCCXCIIS.
|

Q[uorum causa
ex
ae]ris

secun-

dum
d.
d.

il!f]elitensium

desiderium

o[ptimo viro

statua

conlatione

[posita est].

In Melitae insulae oppido vetere Cittd Fecchia vel Notabile curate ut videtur, saec. XFIII descripta). 1) Melitensium.

(X 749S

semel, ac-

5416 a6dem Geni

d.

d.

[C]iesius

Daphnus

[AM^Ms]tdl. Nuceride et
|

.
|

.,

Stabi^r.
|

[delapsi]s

Prope Stabias

rep., est

marmorib. [t;]exata [ae]de JSeapoli (X 772 vidit Mommsen).


|

restituit.

5417

Saturno

templum opere
et
. .

signin[o]
\

.
|

Marcellus a

milit., coloniae [patronus nomine suo

.]

Sossiae coniugis libero[rMm-

que suorum /"a^miliaeque suae, voto destin .... Juziae (Aumale) in Mauretania (FIII 9025 vidit Wilmanns).

5417*
Alexandri' P.

I.
f.

0.

m. pro salute
lul.
j

d.

n.

imp.
c.
a.

Caes.
leg. I
|

M. Aur. Sever.
|

Aug., C.
|

Maximinus

A. Sev.^

templum
Alexandri

vicalem^ a solo

inpendis suis cemento ex|structum

ex voto

restituit.
1)

Brigetione (0-Szony) in Pannonia (III S.IOOSividit Kubitschek).

vocabulum. erasum, sed legitur.


Severianae.

2)

Custos

armorum

legionis

primae Adiutricis

3)

Ficanorum, videtur intellegendum

esse.

Rufo;

5417^ C. Alfius T. f. Maximus pecuniam legavit L. Herennio C. is aedem podi|um^ cryptae partem faci|enda curavit probavitq. Corfinii (IX 5168 viderunt Mommsen pt Dre.ixel). 1) Cf. N. 5S56 cet.
|

f.

5418
qui
(sic)

A.

Antonius Horus
|

aedem Matri magnae


|

et

poriicum
|

est

ante

aedem
|

et cellam sacerd.
et

ab solo pec. sua fec,


|

d. d.
|

Cuius dedicatione

decurionibus

Augustalib.

et

populo crust[/]um

et

mulsum

ded.
bis descripta).

Atinae in Lucania (X 555

5419
IlIIvi[ra/t
I

[Pes]cennius Q.

f.

Ga

.
|

[IIIIvi]v.
j

i.

d.,

pro

cena

Ge]nio

aedem, portic, cub[nam'

re]ficiund. curavit,

eidem

l)[robavit].

1) Culinae una cum aede dedicatae Aesemiae (IX 2629 vidit Mommsen). etiam supra N. 5419. 5iS2. 4541. Culina lovi dedicata IX 507S.

5420
magistri',
Inter

C. Suellius T.

f.

Aemili.,

P. Baebius L.
|

f.,
|

Q. Suellius Q.

f.,
|

cellam et

culinam faciunda

curarunt.

Sulmonem

et

Aquilam

derunt
2)

Mommsen

et Dressel).

loco dicto Fontecchio,

iam Aquilae (IX 5440


minoribus scriptum.

vi-

1)

Cognomen

Suellii, litteri*

Magistri pagi alicuius, Pelluinatium nt vidflur.

364
5421
ros,
I

Caput XIII.
T. Valerius C.
Alfidius T.
fani
|

f.

Senecio,
|

P. Usulenus Veientonis
1.

1.

Phile-

T.

1.

Stabilio,

M. Usulenus M.
*

Charito,

magistri

pagi

ex reditu
Prope

Larrasoni

cellas

faciund.

curaverunt idemque

probaverunt.

Moux

(ubi N. 4678) rep. (XII S570 aliquoties descripta).

1) Cf.

N.WS.
Aemif.

5422 Mercurio s[acrMm]


lius

pro salute imp. Caesar[s]


|

L.
p.

Donatus vet[eranMsj

.
|

cellam

cum

gradibus

s.

Henchir Djellula in Africa (VIII S. ISIH ad apographum, accuratum ut


detur, militis cuiusdam).

vi-

5422* tempH
et

Caelesti
|

Aug.

sac.
|

Q. Mattius Primus
|

ad ampliationem
|

vot. sol. hb. ani. gradus donavit X CXXV, Tuccabor in Africa^ iam Florentiae (VIII S. I48S0 vidit Henzen).

5423

lovem Pantheura Aug.


|

cum aede

et tetrastylo

solo [p]ub.
|

L. Calpurnius GaUio et C. Marius

Clemens INescanienses,
|

cujratores iu-

venum Laurensium,
riano cos.*

d. d.

k.

luHs P. Septumio Apro

\Mi\ Sedatio Seve-

Falle de Abdalajis, ubi fuit Nescania Baelicae (II 2008


vidit ectypum).

cf.

II S. p. 878 Huebner
cf.

1)

Consules suffecti videntur fuisse temporibus Antonini Pii,

Prosopogr. Imp. Rom, sub M. Sedatio Severiano.

5424
que
(sic)
I

Aug.
I

[et
|

nM]mini[6.]

Augustorum
|

sacrum,
s.

adiecto

letrasty|[/]o et

aeramentis

omnibus,
d.

luHa Natahs

d.

p.

f.

c.

idem-

[d]edic[fly.]

L. d. d.

Narbone (XII 4352 particulas


facto saec. XVII).

vidit Hirschfeld, reliqua supplevit

ex apographo

5425

C.

luHus
I

Q.

f.

Quir.

Potitus

tetrasty|lum et

tholum

ded.

Cirtae (VIII 7108 vidit fVilmanns).

Alia testrastyla supra N. 5598. 3475.


f.,

5426
posuit.

Germanico Caesari,
idem statuas
et

Ti. Caesaris

divi

Augusti o.

C. lu-

hus Chimarus;
Antii, nunc

aediculam

refecit,

s6d6s marmoreas*

Romae (X 6649

vidi).

1)

Sedes aeneas

cum imagine

Victoriae

dedicatas habes supra N. 1879, 2.

5427

Sanguri. C.

f.,

L. Gargoni. L.

f.,

q.*

sacellum

d. s.

s.^
(

saepiundum couraverunt. Prope Hadriam rep., litteris formae


(

vidit Dressel),

vetustae, punctis quadratis (1 1419.

IX S019

1)

Quaestores

dam

in lapide significatur).

(q.

ad duos primos versus pertinere virgula quasenatus sententia.

2)

De
(

5428
mont.*
(

m[a^.]

et
(

flamin.

montan.' montis
|

Oppi'^

de pequnia
|

montis Oppi
1

sacehum

claudend.

et

coaequand.

et arbores
|

serundas

coeraverunt.

Tituli

operum locorumque publicorum.


rep. in Esquiliis

Aedes sacrae. Sacella. Luci.

365

Romae

ubi dicitur

Gatti buU. comunale 4887 p. 156).


Slaatsr. III p.

Hi

et

praef. p.

FIII.

1)

''Sette Sale^ (FI 32453 imaginem dedit Montanorum. De montanis cf. Moinmsen 2) Oppius mons ad Septimonlium antiquis-

stmum

pertinebat; Fest. p. 548; cf.

Momms.

Staatsr. III p. 115 nol. 5.

5429

(aquilae duae volanies) luco


|

Silvani
|

scyphum * marmore
I

in-

ciuso inpensa sua

C. lulius Abascantus
restituit.

donum

dedit et

maceriem cor-

rupta inpensa
Seyphos

sua

Romae (FI 610


1)

descr.

saec.

XFI

Nicolaus Florentius auctor aecuratus).

diis dicatos

habes etiam supra N. 5182. 5429.


f.

5430 Ansia Tarvi


et ianu.'
|

Rufa

ex. d. d. circ.

lucum macer.*

et

murum

d.

s.

Padulae in
N. 5562
cet.

c' Lucania (1 1260.


p.
f.

X 292

cf. p.

1004 vidit Brunnius praeter initium

hodie absconditum ; litterae videntur indicare aetatem liberae rei publicae).

2)

lanuam

(cf.

N. 5959).
|

1)

Cf.

3)

De sua pecunia
|

facienda curavit.

5431 Q. Nonius Q. f. Lab. aram, lucos, font. Dianae sacr. Prope Sermonetam agri Pomptini (X 6481 semel descripta saec. Xf^III).

5432
phideforus

s
I

ci

populi R.

!!!!!!!!'
suis
|

.. limual.

Novius Eisignis et

coronatus

cistifer

cum

lucum
S.

a solo

cum

ornamentis suis fecerunt et dedicaver. Prope Thevestem in saxo vivo incisum (FIII
|

16552

vidi).

1)

Fersus

erasus.

p]ot.

pontifi[ max., trib. 5433 [imp. Caes. M, Aurelio Antonino cet.] XVI \ imp. IP, cos. 1I[/, pjrocos., patri patria[ej, M. Aurelius Ni.

grinu[s eJlvocatus Aug. n., impo[srtMsJ

ordinibus in leg.

II

Tra.,
et

[deJ|votus

numini eius, eu[n(femj


III

lucum Aquilonensem^

in[coJ|luit

consecravit,

idus Au[^.]
I

Aurelio Antonino Pio Felic[e] Aug. IIII cos.^

Cappella di S. Fito (prov. di Foggia) in Apulia (Rendieonti delV Accademia


pectaveris imp.

nap. di archeologia 1898 p. 112 de Petra vidit eetypum). 1) A. 213. III (cf. supra N. 451 not. 10). 3) De Aquilonia cf. C. I. L.

2) ExIX p. 88.

5434

Augusto
I

lucus
I

sacer.
vidit saec.

Perusiae, cippus

marmoreus (XI 1922

XFII

Holstenius).

5435
sl[t7Mi7],
I

I.

0.

[ffi.J
I

L. Sept[tmtusJ

v.

p.,

pr.

['prov. Brit. pr.*]

re-

C. lust

(In latere sinistro) [sig]num et


(in latere dextro)

[erjectam*
| I

[pjrisca re|gione

co|[Zu]mnam

Septimius
ubi
fuit

renovat
|

primae

provinciae'
|

rector.

Circencester,

Duroeornovium,
3)

basis

(Huebner

IFestd.

Korrespon-

2) [derjectam Buech. provinciarum Feronensi

denzbt. 1891 p. 254

ad ectypum).

Buecheler carm. epigr. n. 277.

1) Cf. not. 5.

Britannia prima

et

in Notitia

dignitalum

memoratur etiam in latereulo (cf. Marquardt Staatsverw. I^

p. 287).

366

Caput XIII.

5436

M'.

Memmius

M'.

f.
|

pr.

signa, baseis

de sua pecunia.

Slgniae (I H46.

3969 Ritschl tah.


[f.\
\

LXXVp).
]

5437
et reposit

L. Titinius L.
et basis
|

Petrin. duovir
(sic)

signa ahenea pubiic.

sarsit

quae derant

de suo.

Lunae (Noiizie

degli scavi 1890 p. 577).


li.
|

5438 Ap.

lunio Siiano P. Silio Nerva cos.*,

lanuar.

L. Poppaeus

Urbanus Apollini signum sacr. sedemq. dil^avit. Prope Abellam rep. (X H96 vidit Mommsen).

|
|

1)

A. p.

c.

28.

5439
caulas d. d.

[m]
I

memoriam

P. Corneli

Saturnini

magistralis,
| |

Cornelia Prima uxor

ex indulgentia colleg.*

signum Liberi,
Collegarum.
|

basem,

Bononiae (VI 460. XI 713 vidit Bormann).

s.

1)

5440
fus,
I

P.

Hordeonius P.
f.

f.
|

Gallus Hercolei.
i.

M. Caecilius M.
|

f.

Rurefi-

C. Claudius C.
|

Priscus

IHlvir.

d.
|

c-S augures,

aedem

ciendam, signum

transferendum, basim

ponendam

Signiae (I 1143.

3961 Ritschl tab.

LXXXIXd).

curave. p. p. 1) Quattuor viri iure

dicundo senatus consulto.

in

5441 signum dei cum equo ex aere [P. Opsjtori Saturnini hanc aedem munificentia
|

*
j

ex aede vetere

11.

perp. factam res


|

publ. Vaz|[tYa]norum permittente Valerio


et in
bassil."

Pudente proc'
imposui[f].

c.

v.

transtulit

ab eodem Opstorio emta

In Africa in ruderibus civitatis Fazitanae, cf. sujira N. 5196 (VIII S. 11999 vidit Cagnat). 2) Idem Opstorius Satuminus 1) Nonnulla legi non potuerunt. in eadem civitate Vazitana anno 212 Mercurio sobrio aedem extruxit, teste titulo

FIII S. 12006; in cuius

tituli fine

haec legunlur: idem iam ant. hoc ob honorem

(undecimprimatus) aed[e]m Aesculapio deo promissam bassil. coherent. multiplicata pec. fecit. De his aedibus cf. Gauckler Monuments historiques de la Tunisie, temples jiaiens (1898) p. 42. 3) Idern Pudens proconsul Africae memoratur Tertull. ad Scap. 4. Proconsulem fuisse a. 210/1 vel 211/2 probare studuit Schmidt mus,
XI
pr.

Rhen.46, 1891 p.93seq.

4)

An

bassim?

5442
in

P- Rutilius Syntrophus
|

marmorarius donum
Accursius).
s.

quod promisit

templo

Minerve marmori|bus

et

inpensa sua thejostasim extruxit.

Gadibus (II 1724 descr. saec.

XVI
s.

5443
refecere et
|

et q.
I

S.S

aedem

Belini

[swja

pecunia
[P.]
|

[c?M]pea inaurata^ in
1.

fastigio

et signa
1.

duo dedere,
|

Erbonio
saec.

P.

Principe,
|

[5e]x. [FJotticio^ Sex.

Argentillo'

mag. vic*

Zuglio, ubi fuit lulium Carnicum

nomen

XV ad XIX). V 1850.
5444
.
.
.

4)

1035 saepius descripta a 3) Idem 2) Cf N. 5431 seq. 1) Qtii supra scripti sunt. Magistris vici (se. ante lulium Camicum coloniam faclam).

(V

1829

cf. p.

idius

E
s[esf.]

In

.
i

ius ex pecunia

honor[ana]
a

duo[fe-

viratuus amplius ex
ce]|runt.

..

[car] Ipusculis*

inauratis fastigi'

Tituli

operum locorumque publicorum.

Signa

Bases. Aediculae.

367
1) Cf.

CUhtk in Dalmatia, ubi fuit Aequum,


tupra N. 3400.

rep. (III S. 9768 descr. Bulic).

1.

2) Cf. JV. 3il93.

5445 valvasS
phicus^
I

signa

de6rum Augus[torum]

.
|

Q. Badusius Q.

Del]

Vlviri et Vlviri Aiigust^lcs [sua pecunia fecerunt et

m]*

dedicalione epulum [plebei? dederunt].


Pisauri (XI 6306 vidit Bormann).
Delpkici tilulus sepulcralis est

1)

Cf. JS. 2162.

3423
3)

cet.

2)

Eiusdem

XI

6561, in quo item dicilur Vlvir et Vlvir Aug. (aliiu

sexvir et sexvir Auguslalis Pisaurensis est

XI

6375).

Supplevit Boi-mann.
.
.

5446
dus
I

Q. Lae[iiMS.P]

f.

Pal. Pietas,

C. Vibi[MS

f.

PJap. Secun|

Illlvir.

[tiuinq.? e]\ stipe

quae ex
1

lacu v
. . .

[ejxsempta erat,

signum .... [c]urarunt, valvas


de[Mi]
sio P.
et fastigium

ahenea[s]

et

superlimen
|

[/a]|pi-

cum adorn [awer.]

.[Q. Yolu]-

Corn[e/io cos.y.

JSarniae

Namiensium.

(XI 4125 partem maiorem vidit Bormann).


2)

^[elino] supplevit

Marinius Arv.

p. 824.

1)

Papiria tribus

3)

A. S6.

5447 nium cum


|

[deae]

Fortun.

[et

Ge]a. col.,

[Fo]rtunatus dec. Ge-

[co/M]mnis et aetomate et incrusta|[fto]ne


|

marm. de suo
v.
1.

fec.
|

pro salute

sua suorumq.
Magnil[Z]us.

omnium

et

commujnis tricensimaeS

a. s.^

.... mmius

. . .

1)

Deir-el-Kald prope Berytum rep., deinde Parisiis (III S. 6671 vidit Renier). Ad idem commune videtur pertinere titulus eodem loco repertus: Aovxiog

Xiog Solcov naxriQ xoivov r^g ZQiaxddog dvsd-Tjxsv (Echos de Notre-Dame de France, Jerus. 1896 p. 513). Cuius generis coUegium intellegendum sit, ob-

scurum.

5448
pecunia.

M.

Sextilius
|

M.

1.

Eros

Genium'

et

ypaetrum
|

stravit,

fur-

cas statuit, clatros in

fenestris posuit, et expoleit

monumentum de

sua

Romae ad viam Latinam


1)

Intellege:

posuit.

rep. (FI 260 videmnt de Rossi et Detlefsen). Titulum ad sepulcrnle monumentum pertinuisse putat

Henzen.

5449
velat.*,

Veneri Verae'

felici

Gabinae

A. Plutius Epaphroditus accens.


|

negotiator sericarius',
aereis
et

templum cum
in

signo aereo effigie Veneris


et
fecit.
j

item

signis

n. Illl

dispositis

zothecis^

balbis'

aereis et
|

aram aeream
cationem

omni

cultu a solo

sua pecunia

Cuius ob

dedi-

divisit

decurionibus sing,

X'

V, item Vlvir. Aug. sing.

III,

item

taber|naris intra

murum
ut

negotiantibus
|

I, et

HS

X m.

n. rei publ.

Gak.

binor. inlulit,

ita

ex

usuris
|

eiusdem
filiae

summae quod

annis

IIII

Octobr., die nataHs Plutiae Verae


in

suae, decur. et Vlvir. Aug. publice

tricUnis suis epulentur;

quod
m.
u.

si

facere neglexserint,
|

tunc ad muni-

cipium Tusculanor. IJ&


Loc. dato decreto decur.

X
|

pertineant,

quae confestim exigantur.


li

Dedicata idibus Mais L. Venuleio Aproniano

L. Sergio Paullo II cos.'

368

Caput XIII.

Gabiis rep., est Parisiis (XIF 2793 vidit Henzen). 1) Suh Feneris Verae nomine filiam Plutiam Veram dedicavit Plutius Epaphrodilus negotiator sericarius. 2) Cf. iV. S587 (not. 2). 3) Eidem eodem loco liberti dedicaverunt titulum XI F 2812. 4) Zothecas habes etiam supra N.SiS2, infra N.SSiQ. 5) Falvis.

6) Sitigulis

denarios.

7)

A. 168,

5450

Fortunae reduci

Rufus c6l.S

disp.

arce summcir.^

omni
a solo

cultu exorntit/

d6 suo posu|it idemque


|

decr6t. 6rdin.

templum
cuius
kal.

sumptu suo maximo conlato^


singulis
in coll^gio
cos.
|

perficiendum cur^vit;
|

dedicatijone
et

HS XX

n. ded.

Dedicatum XII

Aug. Orfito
II

Maximo

Si qui

clupeum ponere
(cf.

volet, dabit arce

HS

n.

Asculi in Piceno (IXS177 vidit Mommsen).

1)

Coloniae (servus).
3)

2)

Dis-

pensator arcae

summarum

supra N.4189not.2).

Exornatam,

sc.

statuam.

4) Sc. aere conlato, sed ut

Rufus ipse plurimum conferret.

5)

A. 172,
praef. aerari

5451 M.
militar., pontif.

Acilius A.

f.

Vot. Priscus Egriiius Plarianus*


|

Volcani et aedium
d.
d.

sacrar.',

p.

c^ clupeum argent.
3244.

cum
2)

imagine aurea

L. d. d. d.

Ostiae rep., est

tupra N. 4176 not. 5,

Romae (^IF 72
3)

vidi).

1)

Cf supra N.

Cf

Patronus coloniae.
1.
|

5452
ginibus*.

eros

Germanici

Lollianus d. d.

clupea

cum ima-

Romae (FI 1726S

bis descripta saec.

XFII).

1)

De

clupeis

cum imaginibus

vide praeterea N. S44S. S486. S497.

5453

voto suscepto

Bonae deae,

Astrapton Caesaris

vilic.

aedi-

culam, aram, saeptum* clusum

Romae (FI S6

vidit Henzen).

vetustate diruta restituit.


1)

Cf N.

3298.

5454

Silvano sacr.
|

Cn. Antonius Cn.


dedicavit.

f.

Fuscus

aediculam

cum

ara et cratera^ d. d.

idemque

Romae (FI S89


N. 3446.

vidit

Henzen).

1)

Cratera

argyrocorintha

est

supra

5455
aram
|

Mamilia
s.

Urbana,
rep.,

Tifania

Amoena

basim

aediculam Veneri

d.

d.

Tufici in

Umbria

iam Pisauri (XI S688


| |

vidit

Bormann).
|

5456

Vict6riae

Aoste, ubi fuit

Basis ex stipe. Aug. t. p. i. C. Virrius Qu^rtio Augustum vicut (cf, C. l. L. XII p. 299) Allobrogum (Allmer
| |

revue epigr. 5

n. 65, 1891 p.

127

n. 876).

5457

M. Marcius M.
|

fil.

Celsus
fili

Herculem cum
sui
|

basi et ara et

subsejUis suo et M. Marci

Antonini

nomine

d.

d.

Falentiae (II 5728 vidit Huebner).

Titali

operom locorumque publicorum.

Signa. Arae.

369
|

5458

I.

o.
|

m.
d.

et p.

numinib. Aug.

M. Vari. Severus

b. cos.*

aram

cum

cancellis
I

s.

Dorchetter rep. (FII 8S


sularis.

bis

tU videtur descripta).

1)

Beneficiarius con-

5459
et
d.
1.

Tertius
fecit,

Prisci
|

Poppaeae

Sabinae* dispens.*
|

vicarius

aram
| |

crepidinem
d.

idem d[ijs[r]u[r]b[a/jam'

a novo res[fiY]ui[f].

D.

(XI Si18 viderunt Henzen Mommsen Bormann). Augustae (Tac. ann. 1S, 4S. 43, cf. ib. 11, 2. 4) aut ea ipsa. 3) Primus enucleavit Bormann.
Asisii

1)

Mater Poppaeae
Dispensatoris.

2)

5460
patris

Herculi Aug. sacrum C. lulius


a

Saturninus sacerdos Liberi


|

aram opere quadratario

fundamentis
|

sua pecunia ex

s.

s.

cx>

nummis fecit dedicavitq., curantibus Apa et Saturnino iuniore filiis eius,


|

lulia Getula
v.
s.
I.

uxore

et luliis Getuleis

a.

Cuiculi (Djemila) Numidiae (yill S. 2014S descr.

Reboud auctor accuratus).


|

5461
nici Sarmat.,

pro salute imp.


|

Caes. M. Aureli
|

Antonini Augusti
|

Germa|

liberorum domusq.

eius divinae,
el
|

L.

Memmius

Felix flamen
et

templi domini Aescu|Iapi hanc aram


et

ollam aer. caldar.*

ur|ceum

lucernam

aer.

s.

p.

f.

idemq. dedicavit.
Thisiduo provinciae Africae

Krisch et

Wibnanns).

Wdd,
1)

ubi fuit

(VIII 1267 vidit

Aeream caldariam.
f.

5462 T.
pularibus suis

Fl^vius T.
|

Tr6.' Proculus Salon.,


|

^ de suo dedit mani"HS"

in

Genium centuriae' suae

ponendum
|

CCCC

ii.,

ad

quam
et
[/]I,

summam
|

adi6cit7* eius#Sf6c6runt.

CCC

n.,

eisdem quimensam' aeream


|

protectum

Positus III non. Mai.

imp. Traiano Hadriano

Cn. Fusco Salinatore cos.' Romae rep.^ arula aenea (Henzen bull. inst. arch. 1882 p. S8). 1) Tromenttna tribus Salonitanorum. 2) Centurio. 3) Cf. supra N. 2106 cet.

4) Centuria (similis in multis est titulus a centurione et centuria positus


5) Cf.

N. SS4S.

6)

Cf VI S64. 27S71 (=
|

Orell. 4S4S).

X 1887.
|

N.2162).

7)

A. p. C. 118.

5463
lucerna
|

P. Fufici|us Primijgenius
]

sancto

Silvano

columeljlam

cum

aerea

d.

d.

Romae, columna parvula (VI 676 ad apographum factum

saec. XVIII).

5464

C.

Annius

C.

f.

Roman.

decurio signum
vidit

cum

statera d. d.

Romae, nunc Neapoli (VI 8S2

= 2968S
|

Mommsen).
|

5465

pro

[saiwfe]

imp[erarom]

Caes. Aug[Ms?i]
|

nostri

L. Sep|

limi Severi Pertinacis',

Herculi numini
|

sancto
Portesis

cum
|

basi marmorata,

acceptatoribus

et terraris^

C. Sentius

s.

p. d. d.

Prope Portum Romanum rep., est Romae (XIV 16 vidit Henzen). 1) Nomen SepHmii, scriptum in spatio depresso, videtur substitulum esse pro nomine eraso Commodi. 2) Incertum quae instrumenta significentur.

DsssAU, Inscriptiones Latinae

11.

24

370

Caput XIII.

5466
P. Hostilius Philadelphus
|

1.

ob honor. aediUt. titulum


qui
|

polivit
|

de suo et

Domioa
tegend.

sodal. inscripsit
|

eorum
tectas*.
|

munera posuerunt:
|

Domitius Primi-

genius statuam
|

aeream Silvani cum aede.

C. Oratius Sabinus at
sigilla

tegulas
et

CCCC

Nutrius Valens

templum marmuria dua,


|
|

Herculem
ante

Mercurium^.

Paccius Mercuriales opus cementic.


|

X CCL

templum et tabula picta Olympum X XV. Pubhcius Laetus at Item Paccius Mercuriales at temtemplum aedifijcandum donavit X L. plum aedificandum cum filis et liberto don. X L item sigillum marmurium Liberi X XXV. Alfenus Aspasius sacerd. signum aer. Silvani
|

||

cum

basi,

item vivus

mortis causae sui^

remisit.
|

HostiUus Philadelphus insc[cjn|dentibus in lemplo petram excidit


2.

d. s.
|

P. Hostihus P.

1.

Philadelphus
|

petram

inferior. excidit et titulum fecit

ubi
I

nomina

cultor. scripsit et sculpsit, sac*


|

Urbano,

s.

p.

L. Volattius

UrbanUS sac,
ginta).

L. Nutrius Valens iun. (sequuntur alia nomina

circiler septua-

Philippis non longe a theatro inrupe laevigala, infra aediculam et ipsam e rupe excisam (III 655 descr, Heuzey mission de Macedoine p, 70 seq.), Aliarum duarum inscriptionum, quae nomina propria tantum continebant, eodem loco inci-

3)

sarum
Scr.

reliquias laceras omisi.

1)

Tegulas tectas fuisse aere coniecit Mommsen,

2) Herculis et

Mercurii signa simul dedicata habes etiam supra N. 5400.

(sic Hirschf.) mortis suae causa.

4) Sacerdote.
(sic)

5467

Fortunae Primig[eme]
|

signum Liberis

pa[imj
.

Panthei
|

cum
pilius

suis par[erpis]

et

cupidines
[ei\\

\l

cum

suis lychnuchis et

M. Po-

M.

f.

Trophim ....

Popiha Chreste hb.


aliique).

et Atih[oJ

Praeneste

(XIF 2866 viderunt Smetius


Plaetorius M.
|

5468 M.
Romae,

1.

Eros,

M. Anicius M.

1.

Primus

magistri

fano contermini*

dono lycnucum
(VI 844

dant.

tabella aerea

vidit Kiessling).

1)

Marinius Arv. p. 504

magistros credit pagi cuiusdam fano contermini.

5469
|

Pietas

Sec[wnj|di contuber.',

mag.^

arcum
vidit

et

cande|labrum

lunoni d. s. d. d. Saponarae in Lucania, ubi


tubernalis.

fuit

Gnimentum (X 202

Mommsen).

1)

Con-

2) Magistra.

5470 deo

M[erc.J Aug.
|

sacerdote[sJ,

qui

et

personam arjgenteam
|

et can|delabra aerea

et lucernas

de sjuo fecerunt, quo[r.J


|

nomina

in

pro|nao scripta sunt,


et ded.

hanc quoque

statuam ex

HS V

mil. n. posue|runt

Henchir Bez,

ibi ubi

N.3H1
Ti.
f.

(FIII S. 12001 vidit Cagnat).

5471

Ti.

Bervenus

Sabinus

llilvir aed.
|

pot. II',
|

testamento

legavit municipi|bus Reginis lul.* in prytanaeo statuam

aeream' Mercuri,

Tituli

operum locorumque publicorum.


aoaglyptam
p.

Aediculae. Donaria.

371
septem
|

trullam argeDteam
p.

IISziz *, Lares argenteos


eboreis,

IISz^ pelbem aeream


membranaceos
I

corinthejam, item in templo ApoUinis maioris


opercu|Iis
|

pugillares

puxidem eboream',

tabujlas

pictas XVIIII.

Regii lulii

Heredes eius (X 6 aliquoties

ponenda curajverunt.

descripta a saec.

aediiicia potestate bis.

2)

unciarum XI ciarum FIII.

(sic certe

. .

6) Cf.

4) Pondo II unus auctoru7n, reliquis variantibtisj. 5) Pondo II unGraeven Monuments fondation Piot FI (4899) p. 461.

luliensibus.

XF ad XF'!!!).

1)

3)

auream pars auctorum.

Quattuorvir

5471
p.'*

IXC
I

. .

s*
I

et
I
|

sign. arg.'*

VI

et

imagine^
|

ex auri

II
I

et fila

II

ex cylindris"

n.

XXXIII

auro clus.

t.

p.

i.'

Arimini, columna quadrata marmorea (XI 564 vidit Bormann). terae fractae lectionis incertae. 2) Signa argentea. 3) Imaginem,
5) Cf.

N. 4422. S496.


ex

1)

Lit-

4)

Pondo.

6)

Testamento poni
C.
\

iussit.

5471^
[p.]
. .
I

Genio munic[i/)i]

I.*

Nertobrigae
|

palniam

argenti

Octavia

Maxumi

v\xor\

v.

s.

1.

[m.]

Falera
ectypum).

la vieja,
1)

ubi fuit Nertobriga (Eph. ep. 8 p. 582 n. 82 Huebner vidit


(cf. Plin.

Concordiae luliae

h. n. 5, 44).

5472
felicis.

[pro salute imp. Caesaris


fili *

divi

M. Antoni Gordiani
r

nep.,

divi

Antoni Gordi]ani sororis


imp., pont. [max.

M. Antoni Gordiaui Pii Felicis Aug. fortissimi


pot.]
|

trib.

fl.

perpetus templum Victo[promiserat ,

riarum quod ex duplicata pecunia hon.


statuis

una]

cum
[de-

Victoriarum tribus achroritis'* Aug.

n.

et

column.

dicavit; ob

quam

dedicationem] sportulas decurionibus et

epulum

curiis et

universo populo dedit.


In Africa ad

Bagradam

loco diclo Djebel Chaouat,

ubi videtur fuisse Thu-

raria (Gauckler comptes rendus de VAcad. des inscr. 4893 p. 74).

1)

Cf.

N.498.

2)

Fortasse scr. acrolilhis (Gauckler).

5473
nelius L.
divi

Victoriae Augustae sacrum


|

(quattuor versus erasi)^


I

L. Corfl.

fil.

Quir. Fronto Probianus eq. p. orn.^


|

dec. IIII col.^

pp.*
flam.
et

Magni Antonini',

statuam
|

cum

tetrastylo,

quam ob honorem
intulit,

praeter -HS
dec. iiS

LXXXII

n.,
|

quae

rei p. praesentia

promiserat,

XX

n. sed et

cetera quae hberalitate sua patriae contulit,

ex

iIS

XXX
1

mil. n. dedit

idemque dedicavit; ad cuius dedicationem etiam


I,

ludos

scaenicos

cum

missihbus' edidit.
Schmidt).
t, v.

Rusicade (Philippeville) in Numidia (FIII 7965 cf 49849 vidit


1)

Agnosci potuit ex

v. 4 in. imp. Caes., v. 4 fin.

sunt nomina Elagabali.

niarum Cirtensium. 5) Ila diclus Antoninus Severi fil. 4) Flamen perpetuus. post morlem (cf supra N. 468 seq.). 7) Cf N. SCf74 not. 2. 6) Decurionatns.

2)

Equo

publico omatus.

fin. [pontifi]c.

max.

Erasa

3)

Decurio quattuor colo-

5474

[C. Salvius] L.
|

f.

Quir. Fusc[us \_praef.] fabr.

aedil.
|

Ilvir,

Ilvir quinq.,

[sf]atuam argenteam ex ftS LI

CCCXXXV
|

tribus^ libel.

sing. terr. et aeris quad.',

cum

rei p.

"HS

prom.,

amplius ad-HSrX m. n. 24*

372
legitima et

Caput XIII.

HS

VII m. n.,
|

quae in imagines argenteas


suo
et

imp. Caes. Traiani


sui

Hadriani Aug. promisit,


suit

C. Salvi

Restituti

fili

nomine po-

idemque
singula

dedic.

cum corona

aurea.

C/io),

S. 17408 Schmidt vidit ectypum). 1) Tribus libellis terruncio (Y^o) et aeris quadrante. Cf. Folus. Maecian. assis distrib. 6367. Mommsen Herm. 22, 4887 p. 486; Buecheler Mus. Rhen. 4891 p. 256.

Hippone Regio (FIII


('/20),

5475

...
I

arole
|

.
|

quod Q.

Niciu[s],
|

Q. Nici Pudentis
|

[/".],

Pap.

Annianus dec,
Maximus,

[s]ac.

Neptuni,

codi|[c]illis
|

suis statuam

[dei iVp]tuni in

foro no|vo ex iS-V n.* poni


norat.,
iS
I |

iussisse[f],
fil.,

id hered.
|

Nicani Resti|tutus, Ho-

sororis eius

et C. Nicius

Agrippin. frater eius ex

VDCXL

posuerunt i|demq. ded. Calamae, nune Parisiis (FIII 5299

cf.

47479 viderunt

Wilmanns

aliique).

1)

Sestertium quinque (milibus)

nummum,
sacr.
|

5476
L. Cesti
I

Victoriae

Aug.

L. Cestius Suclcessus,

fil.

et

heres

Galli fideius|soris Fl. Natajlis pollicita|toris


|

huius

statuae, ius|(

sus' ex decret.
liS

Fontei Fronltiniani
|

leg.

Aug. pr.
Fl.

pr.* c. v.,

adiectis ad
|

HI

n.,

quan|ti tunc hanc


|

statuam i|dem
5.
|

Nata|lis r. p. positu|rum

se poUilcitus erat,
dedicaviti\

HS^ Fl

XXXX

[ex] \\[S

VIXXXX

n.
\

posuit idemq.
\

Thamugade in foro (FIII 2565 vidit Wilmanns). 1) Apparet Flavium Natalem promisso non stetisse, et intervenisse decretum legati, quo filius fideiussoris eius adigebatur ad promissum praestandum. 2) Cf. supra N. 4082. 24S2. Eiusdem legati simile decretum videtur memorari in t. Cuiculitano VIII S. 20144.

5476* Victoriae [Aug.] sacr. L. Cestius Succes|sus sua p. p.* Thamugade in foro (FIII 25S2 cf. 47846 vidi). 1) Hanc alteram
\

Vic-

toriae statuam Cestius Successus sua pecunia posuit.

5477
frequenti

[For]tunam victricem
et

cum
sede

simulacris Victoriaru[m
priv[afo

ex]

in-

inculto

loco

in

ista
'

sumptu
\

]?roc]onsulatu

quarto insignis Aureli Aristobuli


gloriosi Macrini
et cur.

[viri cla\riss. e]t orna\[issimi],

provisione
ctjvis
|

Sos[smm* v. Kalamensium splendid


|

c.]

leg.' quarto, lulius Rusticia[nMs


|

ur

[?rfl]nst[M?jf]

....

et locavit

Calamae in Numidia, iam Parisiis (VIII S290 vidit fVilmanns praeter parti50S; cf. supra culas quasdam quae perierunt). 1) Proconsul inter annos 294 N. 657, infra N. S744. 2) Cf. N. 4958. 3) Legati.

5478

signa translata ex abditis


|

locis ad celebritatem
v.
c.

thermarum

Severianarum

Audentius Aemilanus
(sic),
\

(sic)

cons.

Camp.* constiluit
v.

dedicarique precepit
pertinuerit

curante Tannonio Chrysantio'^

p.

In Campania loco dicto Frignano piccolo (prope Aversam), ad

non apparet, iam Neapoli (X5744 vidit Mommsen).


v.

Auden|tius Aemilianus

c, Camp.

cons.

fieri

curavit.

quam

civitatem

1) Cf.

X 5866: Virius
4815. 481S.
'

2)

Idem

5479

d[d.]

nn. invicti[sst|mj]s Theodo8i[o

ef

Viaijentiniano

.1..]..

Tituli

operum locorumque publicorum.


[eiject.*
|

Statuae.

Obelisci.

373
[pr]e|

Aemilius Rufmus

com. primi

ord.,
|

[co]ns.
|

Camp., statuam

sentem

in abditis lo|cis
|

reppertam [ad o]rnatum


insistente v.
1.
|

publicum

lo[co c]eleber||

rimo constituendam
fide|l[t]s

curabit,

Firmo

(in laiere) Euresi,

maneas

dei semper.

Beneventi (IX 4563 viderunt Mommsen, Hirschfeld, Dressel),


2) Sic

bo

1) /4.

051460.

suppletum CIL.

IX

p. 762 ([v. pject.


v.
|

non videtur spatium


p.

capere).

5480

Sattius Crescens

c, cur
|

r.

Bn., ex
.
. .

locis abditis
.'
.

usui

adque splen|dori thermarum


rem
habet, alter omisit.

dedit

oder

Beneventi (IX 4588 bis descripta saec. XFII).

1)

nso Haec

alter

tantum aucto-

5481
Romae,

translata

de schola

medicorum.
otim in villa Matthaeiorum, nunc in
Similis adnotatio in titulo supra N. 4403'.
|

in plintho statuae Amazonis^

yaticano (FI 29805 vidit Henzen).

5482

Herculi. (in latere) translata

de sordentibus

locis^

Caesareae Mauretaniae in thermarum ruderibus (FIII S. 20965 vidit Purgold).


1)

Eadem

verba leguntur in lateribus aliarum trium basium eodem loco reper-

tarum (FIII

S. 20965. 24078. 24079).


cf.

Sordere dicuntur aedificia in ruinam conlapsa

etiam infra N. 5540. 5702

N. 5755; VIll 5341.

5549.

5483
Romae nuisse deum
Instituts,

[Hercules invictus]
rep. a. 4895

o^ olivarius^

Opus Scopae minoris^

prope forum Boarium, basis oblongae, quae videlur sustiiacentem, pars dimidia (VI 55956; delineavit Loewy Mitth. des arch.

Roem. Abth, 4897 p. 57). 1) [De circo maxim]o, supplet Mommsen ; [cognominatus volg]o, suppleverat Petersen. 2) Herculem olivarium recenset Notitia urbis regione undecima (Preller Regionen Roms p. 48). Cf. Huelsen dissertaz. della pontif. accad. rom. di archeologia ser. II t. 6, 4896 p. 259. 264. 3) Cf. Petersen Mitth. des arch. Inst., Roem. Abth. 4896 p. 500, item Loewy ib. 4897 p. 58 seq. De similibus titulis v. supra N. 68 not. 2.

5483*
xog
I

irj^
II

KaiaaQ[o]g

BaQ^aQog^
|

aved^rjTie'
|

ccQxiteyiTovovV'

JIovTiov

A[n]no XVIII Caesaris Barbarus* praef.

Aegypti posuit';
|

architectante Pontio*.

Alexandriae, in chela cancri aenei, qui una

cum

aliis similibus figuris susti-

nebat alterum obeliscorum memoratorum a Plinio

36, 69, diu noiorum sub nomine acuum Cleopatrae; inde ab a.4880 New-York (III S. 6588 enucleavit Aug. Merriam). 2) Cf. supra N. 87. 1) "Erovq oxrwxaidsxdrov (a. u. c. 744/2). 3) Obeliscum translatum ex Heliopoli Aegypti. 4) Cf. Inscr. Graec. Sicil. Ital. 4258. Ad obeliscos Romae et Constaniinopoli collocatos pertinent N. 94. 145. 756. 824.
h. n.

5484
nianus

Sex. Cornelius

L.
|

f.

Arn. Dexter Maximus


f.

eq. R.,

omnib.

patriae honoribus functus, et


|

Sex. Cornelius Sex.

Arn. Dexter Petro|

statuas equestres propatrui sui*

vetustate conlabsas

e foro ad

ornandum templum permissu


stitue

ordinis

transtulerunt ac sua pecunia re-

runt dedicaveruntque.

Saldis (Bougie) Mauretaniae (Flll 8955 vidit fVilmanns).

1)

Fortasse idem

qui supra N. 4400.

374
5485
portione

Caput XIII.
L. Val. Tempestivo,
|

patri Val. Galli

Valeria Sllvana
|

M.

f.,

Quintius Flaccus
)

avonculus,

Valeria Verana
|

socrus, heredes,

redempta
|

ValeriAvitiS cuius pretium


|

Valeria Siivana intulit,

in

domo

repertam^

in

foro posuerunt.

Tarracone (II Flacci, Feranae.

i.%18 vidit
2) Intellege

Huebner).

in

1)

Coheres videtur fuisse Silvanae,

statuam,
|

5486
Agathopus
nis,
eius''
I

L. Pe(Mni6 L.
lib.
|

lib.

Euphroni
|

llllllvir

Aug.,

Primus
|

et
|

L. Pedanius C16m6ns
|

memoriam
|

L. Ped^ni

Euphrostatuam

cuius basis

lapidea aere clusa* vetustate


|

erat corrupta,
(

marmoreae^ superposuit

permitt6nte 6rdine

Barcinon6nsium.

Barcinone (II 4SS0 vidit Huebner).


ne laederetur (Huebn.).

3)

1)

2)

Aeream,

basi.,

Marginibus fortasse aeneis inclusa, intellegit Huebn.


llllllvir.
|
|

5487
F.'
1

M. Egnatius

Sciti lib.

Venus|tus

Huic ordo m. m.
|

Arvensis statujam et ornamen|ta decurionatus


|

decrevit.

M. Egnatius

Venustus in

locum, quem ordo

dejcrevit,
|

et

an|tam marmoravit

statuam et scam[na marmorea


H), iam Hispali

de

sua pecunia dedit.


(Plin. h. n. 5,

Prope Alcolea del Rio, ubi fuit Arva Baeticae


(II 4066 vidit Huebner).

1)

Municipum municipii
|

Flavii.

5488
f.

C. Licinio

Agrino

Osq.\ Ilviro
|

bis,

C. Licinius Agrippinus
|
|

optumo

patri,

accepta exedra
|

ab ordine m. m. Osq.^

statuam

cum

ornajmentis exedrae

dato epulo d. d.

Prope Anticariam (Antequera) Baeticae rep. loco dicto la huerta de Solana, ubi videtur fuisse Osqua aliqua praetera ignota (II 2050 vidit Huebner). 1) Osquensi.

2)

Municipum municipii
L. Arruntio P.
f.

Osquensis.

5489
XXIin.

L. n.

Men. Rufo Eiedio Procu|Io,


|

vix.

ann.

Huic decuriones
aere a populo
|

statu|as duas, alteram ex

pecunia publica, ahe|-

ram ex

conlato, in foro po|nendas decreverunt.

Surrenti

(X 689

vidit

Mommsen).
|

5490
tale

T. Fl. Simili Ilvir.


|

qq.
(

Huic primo

ex ordine statuam
)

in

basilica posuit,

et dedicavit

eam

victima percussa,

sportulis datis, na||

Aug. VI
fil.

k.

Maias'
d.

Q. Sos. Prisco P. Coel. ApolHnare

cos.^

T. Fl.

Rufiuus

L. d. d.

Skelani in Bosnia, ubi fuit municipium


(III S. 4i2I9^'^ descr. Patsch).

Domavianum Dalmatiae,

rep. a. 1896

1)

26 Apr. natalis M. Aurelii.


]

2)

A. 169.
o. p. q.*,

5491 Corneliae M.
puplice
I

f.

Severinae Rassi.
vixit et

Huic Regini lulienses


|

privatimque
(

dum

postea de se
)

optime meritae statuas


f.

clipeosque

pecunia
|

publica poni iussit*.

T. Flavius T.
p. remisso,
j

Pal.

Seve-

rinus Cornelius
L. d. d. d.
populusque.

Saturninus heres, sumptu

r.

de suo posuit.

Regii lulii (Eph. ep. 8, 243 ed. Lorenzo Notizie degli scavi). 2) Requiritur iusserunt.

1)

Ordo

5492

Q. Valerius Optatus

Augustalis perp.

Huic ordo municipii

Tituli

operam locorumque publicorum.


cenas publicas decrevit

Statuae.

375
in

Flavi

Soson eglianorum'
uxori liberisq.

et
|

locum,

quo

sta|tuas sibi

poneret; loco adsignato

ponendas

curavit.

Alcaudete in Baelica (I1 1721 lis detcripta saec. XFI). 1) Sic (vel soson egrianornm) alterum apographuin, frava soson ligitanorum alterum. Nomen comiptum.
|

Quirin^ Niger 5493 Q. Memmius Optiti f. unam nominis sui, alteram patris, poni iussit.
|
|

statuas duas aereas,


C.

Memmius Severus

heres

solo suo fecit.


C.

5493^
heres
fecit.

Memmius
sui,
|

Optati

f.
|

Quirina Severus

statuas duas aereas


|

unam nominis

alteram

fili

sui,
|

poni

iussit.

C.

Memmius Rufus

Ettepa in Baetica, ubi videtur fuitte Ottippo (II 14S9. 1460 vidit Huebner; priorit tituli duo dicuntur extititse exempla).

5494
poni ex iS
et curialib.'

L. Sisennae L.
rei
j

fil.

Papir.
dedit,

Basso_,

qui ex redi|tu 4S- XXII mil.,


|

quae tes|tamento
III
[

publ.

septimo quo[que anno statuam

sibi

CC

n. et epulationis
k. Mai.
|

no[mine decurionibus
iam

sport,

XV
D. d.

sexagenos VI

die natali suo praes|tari iussit.


,

Djugdr

in Africa, ubi fuit civitas Zuccharitana

11201 viderunt fVilmanns et Hirschfeld).

Parisiis (FIII 92i

1)

Significantur concuriales Sitennae;

quibus maiores tportulat tribui

quam
j

decurionibut non

mirum (Mommt.)
I.

5495
cinia Pallas
[

Q. luiio

Servando
[

llllllvir.
|

Aug.

c.

p.

C. N.

M-S
j

Li-

marito optimo,
L. d.
d.

inlatis arcae

Illlllvir.

ob tuitionem
lulia

statuae

HS

n. oo.
I

IIIIIIvir.='

Narbone (XII 4597 vidit Hirschfeld). 1) Colonia Narbone Martio. 2) Locut datus decreto sevirum.

patema Claudia

5496 Postumia M.
iussit

f.

Aciliana Baxo*
|

poni statuam

sibi

testamenjto

ex
|

HS

VIII* n., item ornamenta septentriojnem^


|

cylindr.^

XXXXII
j

marg.''

VII, item lineam cylindrorum

XXII, item
L.

fasc.

cylindr. LXIII

marg. C,
cavit
I

item lineam arg.


[

raarg. XII.

Fab. Superjstes fibus dedi|

inpositis spataliis arg.


[

gemmatis exsuper eius


iasjpide.

summae

s. s.,

item

annulum

HS

VII n.

gemma
et

3)

In Baetica prope oppidum Loja (II 2060 Huebner vidit ectypum gypsaceum).
1)

Alterum cognomen,
not. 6).
.
.

Ornamentum ex septem

N.

U22

5)

peregrinum quidem, Postumiae. stellis ut videtur compositum. Margaritarum.


. .

2)
4)

Octo (milibus).

Cylindrorum

(cf.

5497 mortem
. .

Cornelius

[/".],

. .

[n.],

pron. Gal
j

aedil.,

post

testamento statuas
Cornelia L.
f.

sibi et patri equestres,


|

matri pedestrem

poni

iussit.

Anus soror

p.

c.

Porcunae, ubi fuit Obulco provinciae Baeticae (II 21S0 temel detcripta).

5498

L. lunio L.
[

f.

Quir.

luniano

llvir.

II,

qui testamento suo

caverat sepulcrum sibi

fieri

ad denarios

ooCC,
lib.
j

et* voluntati patroni


et heres eius,

cum

op|temperaturus esset L. lunius Auctinus


ordine Arund.
|

petitus ab

ut potius statuas tam luniani

quam
|

[fili]

eius Galli in

376
foro poneret, quanij^^MaJm
et

Caput XIII.

sumptu maiore adgravari

\se sensit,

^Jonestum
Scr.

necessarium [duxit uojluntati ordinis obsecun [danrfo pare]re. Rondae in Baetica, ubi fuit Arunda (11 i559 vidit Huebner). (Momms.).

1)

ei

5499
ab ordine
|

M. Lorenius Lorenianus
|

omnib. honorib. funct.,


|

cum
|

P.
sui
|

Lorenio Pudenti

aedil.,

pio

filio,

statuam

poni in foro municipii

postulasset et or[rfo
\

;)a]|tri

Ae\crevisset ,
\

re]|mi[ssa im,]pen,sd\^
\

sibi it[em decreta]

statu[am
|

fili

de suo]
et

^osu[it idemque]
cos.^
cf.

dedicav[jY].

(Ih latere) p. p. VII k. Apr.

Lupo

Majximo

In ruderibus Henschir el-Khima in Africa (Vlll lii

manns

et

Cagnat).

1)

Supplevit
|

Mommsen.
fil.

42155 viderunt

JFil-

2)

A. 252.
|

5500
lasset^
I

Athenasi.*
[

L. Annio L.

Ouf
|

Rufo=^

e.

v.^

in

omni

actu vitae suae

patr. col.

Huic popul.
(sic)
\

aput iudices'' equesltrem postupedestris


|

contentus honorem

statuae

voluntati

eorum

grajtiam retulit.
fortasse L.
1) Agnomen ut videtur Rufi. 2) Hic Annius Rufus qui in albo decurionum Canusinorum anni 225 nominatur inter praetextatos (IX 558 pag. 4, 25). 3) Egregio viro. 4) Magistrattis municipales significari putat Henzen, Mommsen iuridicos. 5) Excidit cum.

Canusii (IX 559 vidit Mommsen).

5501
aed.,
q.,

M. Baebio M.
i.

f.

Q. n. Arn. Suetrio
quinq.
II,
|

Marcello equo pubhco,


divi

Illlvir.
|

d.,

Illlvir.

patrono munic, flamini


|

Vespasiani,

M. Baebius Suetrius Marcellus


|

et Suetria

Rufa patri op|

tumo.
I

Huic decuriones funus publicum,

statuam equestrem, clipeum


et

argenteum,
tre (sic).

locum sepulturae

decreverunt,

urbani'

statuam pedes-

Histonii (IX 28SS viderunt

Mommsen

et Dressel).

1)

Plebs urbana.

Cf.

supra N. 950^, infra N. 3729, item inter municipales.

5502
praef. fabr.
trib.

C. Oclatio C.

f.
I

Pal.
|

Modesto
II

augur., Ilvir.
|

i.

d.,

quaest.

II,
|

Romae,
leg.
IIII
|

praef.

coh.

Pannonior., praef.
|

coh. III Ityraeor.,

mil.

Scythic, curat. rei

p.

Aecanor.,

item honorajto ad
et

curam kalendari
Ha|driano Aug.

rei p.

Canusinor. a divo Trajiano Parthico

ab imp.

Hic opus quadri|gae

cum
|

effigie

imp. Hadri|ani Aug. citra ex argenti


libris (v,
J
j

ullius postujlation.

adiectis

amphjus
|

libris

cum municipibus suis optuhsset DLXVIIZ^ viritim pojpulo X

sing. distributis

de-

dicari cavit.

P. d. d.

Beneventi (IX 1619 descripserunt Accursius aliique).

1) S&I^js.

5503

divo Antonino

Pio
J

C.

Egnatius Festus

aedil.,

Ilvir.
J J

Huic
pecu-

cum
niam
venia

pleps urbana ludos publ.


optulisset,
is
|

edenti ad statuam sibi

ponendam
|

honore
J

contentus impensam remisit

et impetrata

ab ordine
cuius
J

Perusinor. optimo

maximoq. princ
iussit
J

de sua pecunia
J \

posuit;
sing.

ob dedicationem dari
ii.,

ab herede suo decurionib.

!4S IIII

plebi

H-S

II

\\.

L. d. d. d. (In latere sinistro) M. Vibio

Tituli

operum locorumque publlcorum.

Statuae.

377
in

Liberale

P. Marlio

Vero

cos.*
|

k.

Apriles,

Augustae Perusiae
|

schola Laeliana',' scribundo


Ilvir

suo et L.

Petili
|

Leonam petere, quam divo Pio


d.
e.
r.
i.

ut

Quod P. Casinerius Clemens Nepotis coUegae sui nomine verjba fecit, Annium secundum verba testamenti Egnati Festi statuae,
adfuerunt.
|

positurus esset, 1oc[mJs sibi adsig|naretur, q. d.


placere,

e. r.

f.

p.,

c.':
|

ut

secundum voluntatem
|

Egnati Festi locus

statuae divo
ri[ae]*
|

Pio ponendae proxim[e] Naevi*

Libani ad introit[u c]u-

daretur.

Perusiae
(dipl. mil. C.
I.

(XI i9ii vidil Bormami).


L. III S. p. 1991).

mann.

1)

Conmles suffecti fuerunt


censuerunt.

a.

i66

2)

Locum evanidum primiu

3)

Quid de ea re

fieri placeret, d'e ea re ita

enucleavit Bor4)

Supplevit

Hirschfeld.

5504
XIII S

Ti. Claudio

Caesari Augusto
|

pontifici

maximo

trib.
|

potest.

imp. XXVII*,
f.

cons.
d."*

V, p. p.,
|

cen.,

Vestinus Rustici

f.

Xjvir' et
(

Rusticus

d.

s.

p. d.

Cuiius

basis

cum

vetustate corrupta

esset,

in vice eius Vitia Rusjticana

nurus novam

restituit.

1)

lan. SojSi.
cf.

Cartimae (Cartama) in Baetlca (II 1933 cf. suppl. p. 876 vidit Huebner). 2) Cf. supra N. 218. 3) De decemviris Cartimae et Osiip-

pone
a.

Mommsen

et

Huebner

l.

c, Huebner

ib. p,

869,

Detlefsen Philol. vol. 30

1870 p. 272.

4)

Be sua pecunia dono

dederunt.

5505
lacnim,

mirae bonitatis adque

injtegritatis viro Valerio

Romano
|

v.

c,

curatori reip. col. Siccensi|um et Veneris, ob restauratum

deae' simutempli muni-

quod iam dudum


j

a latronibus fuerat interrupta


|

tione sublatum,

statuam Venerii* ad propagandam


fido

saeclis

omnibus me-

moriam
|

patrono

amore posuerunt.

Siccae Feneriae (el Kef) provinciae Africae (FIII S. 13881 vidit Cagnat).
1) Feneris.

2)

Collegium aliquod, vix ipsi Siccae cives.


c. [v.]
\

5506
stantissimo

Manuachi
|

Pro singuiaribus erga


ex maxijma

civitatem nostram
|

meritis, industriae
(sic).,
\

et eloquentiae praecijpuo et in

omni adfectu
civijtatis
v.

praennostrae,

fabricatori
|

parte
|

etiam

muita
I

et

usus et orn[a]tui
|

addenti,

Umbonio

Mannachio
|

c, pa[trono

dignissimo,

ordo civitates

(sic)

Mirabellae, prope Abellam veterem (IX 1128 vidit

Aecla|nensium statuam ponendam censuit. Mommsen).


patriam civesque
|

5507
Fabio
I

civi

optimo

ct erga

obse|quentissimo Titio

SaeveroS

patrono coloniae,

cuius cura et sonicitudi[ne omnia


|

opera publica resjtaurata sunt.


|

Huic ordo

splendidissimus et hones|tis|

simus populus Telesinus statuam ponendam decrevit. Telesiae (IX 2258 saepius descripta saec. XFI XFII). 1) Sic scriptum fuisse in lapide indicant exempla. Eiusdem viri est titulus supra N. S060.

5508

TuUidio Argolico
|

(nonnulla legi non poluerunt) [m]dicio


'
|

sa-

c[ra/is]simo et

comiti [/]abricarum

totius civitalis

Ben.* urbis, ob

'

378
insig|nia merila

Caput XIII.

eiusdem
|

patrono universi

Leontiani' statuam
|

ponen-

dam

esse duxerunt.

Beneventi (IX 4S90 descr. saec.


Gualterus).

XFII

1)

Offidum plane singulare.

Ferusius Beneventanus , partem etiam 2) Beneventanae. 3) Collegium

quoddam.

5509
praet.,

Carradii^

lulio Aur. Auxonjti

Leonidae
in

v.

c.

quaestori,
|

curaltori

Capuensium, ob muljta praeclara


institutori novor.
f
|
|

cives
|

patriamq.

honorifi]centiae suae rnerita,

ac renovatori opejrura
|

publicorum,
compiti.

ab

origine

patrono

omni laude

dignissimo,

regio

Cajmae (X S8S7 vidit Mommsen). 1) Agnomen Leonidae (vocabulum adsumptum ex apographo facto saec. Xf^ll; hodie ex parte evanuit).

5510
civitaltem

[Pompe]\am.

Barbarus*
|

Pompeian.
deformitate

v.

c,

cons.

Kamp.,

[4]bellam nuda ante


|

soli
|

sorden|tem,

silicibus e
[

montibus

excisis

non
|

e dirutis

monumentis

advec|tis,

consternendam
patrono
et cur.

ornandamque
Abellanorum.

curalvit

cur

Prolculo,

Cimitile prope Nolam, videtur spectare ad Abellam (X1199 ad exempla tria non bona saeculi XFIII). 1) Sic exempla duo meliora. Cf. supra N. 1219.

5511
castita|te

spect.
I

iustitia
I
|

[arfmiVjabili
[

conspic[MO, reparjatori fori pro


restitutori
|

magna

['parte co] nlapsi in ruin.

cotidie [awcto],
et\

ba|silicae

[cM]m

porticibus

sagit|ta[norMj

regionis

viae novae,

repar[afon]

thermarum Commodianajrum,
|

re-

[parajtori coUegiorum, repajratori [porft]cus Dianae, reparatori

basilicae

[i]ongini ac totius prope


insignia
eius
in

civi|tatis [post A]ostile

incendium*

condi|tori, [06]
et

omnem

pro|[tjJin[cmm]

praecipuaque in se
ad

patriam
|
|

[urhem mjerita populus Beneven|[?anM]s


statuam conlocavit.
Beneventi (IX 1596 descr. saec.
ratus).
ta
. .
.

aeternam memoriam

1)

Sie videtur Ferusius legisse secundis curis,

XFII Ferusius Beneventanus auctor accuprimum exceperat sac|-

2) Lectio

non certa
f.

certe auctor haesitavit.

5512

lunia D.
|

Rustica sacerdos
|

perpetua et prima in municipio


|

Cartimitan[o]

porticus public. vetustate corruptas refecit, solum

balinei

dedit, vectigalia publica vindicavit,

signum

aereum Martis

in

foro posuit,

porticus dato
I

ad balineum

solo

suo

cum
d.,

piscina

et signo Cupidinis,
[

epulo

et spectaculis editis, d. p.

s. d.

statuas sibi et C. Fabio


|

luniano

f.

suo ob ordine Cartimitanorum decretas Fabio Fabiano viro suo


|

remissa impensa, item statuam

C.

d. p. s.

f.

d.

Cartimae in Baetica (II 19S6 vidit Huebner).

5513 Q. Torio Q.
vetustate
|

f.

Culleoni
|

proc. Aug. provinc. Baet.,

quod muros
|

collapsos d.

s.

p. refecit,

solum

ad balineum aedificandum

Tituli

operum publicorum.

Opera

varia.

Aerarium. Tabularium. Curia.

379

dedit,

viam quae per Caslul.

saltum* Sisaponem ducit

adsiduis imbribus

corrup|tam munivit, signa Venejris Gen[e]tricis''


posuit,
I

et Cupidilnis

ad theatrum
|

HS-

centies,

quae
|

illi

summa

publice debebatur, addito


| |

etiam
cir-

epulo populo remisit:


cens. d. d.

municipes Castulonenses

editis

per biduum

detur).

Cattulone in Hitpania (II 5270 temel descripta taec. XFI , 1) Pars montium Sierra Morena dictortim (Huebner).

accurate ut

vi-

2) Genitricis

traditur.

5514

M. Anicius L.

f.

Baaso,

M. Mersieius

C.

f,

aediles aerarium

faciendum dederunt.
Praeneste loco anliquo,
in pariete

camerae extructae ex lapide quadrato

(Xiyi97S

vidi).

5515

L. Ateius M,

f.

Capito*
|

duomvir quinq.,

curiam, tabularium,
c.

scaenarium, subseliarium loco

privato de sua pecunia


|

C,
c,

N.'' f.'

coeravit,
|

porticus cenacula ex decurionum decreto de


coeravit idenq, probavit.
(in latere)

sua pecunia
^l'
.

C, N,* faciunda

IX.
ubi fuit Castrum
Litterae in
1)

Prope Civitavecchia
Etruriae, est

rep. loco dicto la Chiaruccia,

Novum
latere

Romae

(1 1S41.
latent,

XI 3S85 ;

Rischl tab. XCIFg).

perscriptae, quae

nunc

videntur esse notae lapicidae.

Eidem viro

eo-

dem
L.
f.

loco positus fuit titulus

XI 5384.

Fortasse parentela coniunctus


a. p.

cum

C.

Ateio

L. n. Capitone iuris consulto, consule suffecto

Chr. S.

2) Colonis Cattri

Novi.

Faeiunda. Tabularii urbani titulum dedimus supra N. 55.


3)

5516
f.

Ti. Caesari

Aug.
f.

f.

Augusto pon[f.] max.


Ilviri

C. Aemiiius Volso.*
d.

Oca*,
I

L. Fonteius Q.

Rufus

porticum,

curiam

d.

faciun-

dum

curaver. eid. que probav[ere].


cf.

In insula Dalmatiae Cherso (III 5148


mendis).

III 40154 ter descripta,

1)

Volsonis

nomen non rarum


imp. Caes. C.

in Dalmatia.

2) Sic

non sine duo apographa.

5517 (pro
p. p.
I

salute

Iiili

Veri Maximini Pii Felicis Aug.


|

et divinae domus eius)* aedem curialem Concordiae'


civitas Galitana
|

et tabularium

et

ponderarium'
Henschir
el

a solo p, p. fecit et dedicavit.

vidit

Charub in Africa, ubi fuit civitas Galitand (FIII 7S7 ef. 42221 fFilmannt). 1) Quae intra uneos ( ) posui, scripta sunt in litura; videtur

nomen Maximini deletum, cum Gordiani pater


etsent, occisis eis restitutum.

et filius in

Africa imperatores facti

2) Ordinis in

FIII S. 44824 quod infra repetemut.

templo dicitur de curia in carmine


S609. S642.

3)

Cf N.

5518
stantini

baeatissimo
\

saeculo

in[t;]i[c]torum

principum

[Fl. Valeri

Con-

tnaximi\

victoris
|

semp. Aug. et Constantini iun.

et

Constanti

gloriosissim. Caes[arttm]
[in hoc parte operis?,

aedem sive curiam sed et sexsagonem serva[f]a ', CM]nam vero a fundamenlis conla,*, proconsulatu
v.,

M, Ce[to]ni JuI[ianjJ

c.

[auctorilate eiusdem?]

et

Gezei Largi Mater-

380
niani
c.
v.
,

Caput XIII.
leg.

eius,

pat.
r.

c.

n.^

ex istitutio[n]

et aiutorium L.

Modi Valentionis
1)

cur.

p.

eius,

curante ....

In Africa in ruderibus dictis Henchir A. 326

535.
|

Fauar (Flll

2)

Conlapsam.

S. i4i56 vidit Cagnat).

3)

Patroni coloniae nostrae.

5519
istatuam in

votivitate et tota

mente
curator
|

d|evota

Genium

curiae^ dedi|catum in

curia Aug. positum perpe|tue lucis posuit admejnestrationis


|

suae Ve|senus Frontinianus


XIII k.
I

r.

p.
n.

huiusce pat|riae.

Posita sub diae

Octobris post consulatu

d.

Gratiani Augusti III et Eq[uitio

c^ consulibus'.
Sestini
1)

in

Umbria (XI S996

vidit

Bormann praeter versum primum).

Statua Geni [cM]riae est etiam FIII 4Si8.

2) Scr. v. c.

3)

A. 573.

5520
dosi*

aureis temporibus
|

ddd. nnn. Gratiani Va|lentiniani et Theo||

perpetuorum
pro
|

et

divinorum princijpum non solum labsa


conjstruuntur:
curia
igi|tur

reparantur

sed et nova

felicitate

ordinis,

quam
ve[]ide|-

maio|res nostri merito tem|plum eiusdem


tustate
I

ordinis vo|citari voluerunt,


iacuisse
(sic)

immo

incuria

verum
|

in

odiu (sic)^ feda[fa]

batur,
citur.

qua' nunc ex novo

opere in eodem solo egregijae


civitate
|

cognos-

Nam

etiam in

tam splendidissima
|

meatus fluentorum
(sic)

deesse vi|debatur, qui ex integro opere


urbis

ad usum uitlitatemque

eiusde
)

exstructus

videtur.

Quae

omnia pro splendore


|

felicis|sime urbis

sub fascibus Luci Ae[mili Metopi Flaviani clarissimi


fascalis
|

viri,

consularis sex-

p.

N.",

perfecta sunt,

curante

L. Silicio Rufo du|oviral[i]c., cu.

r.

p.,

sumtu proprio.
I

Lambaese (Vlll S. 18528


(cf.

vidit

Purgold lapidem

lapidis latere dextro inverso extat titulus antiquior FIII S. 18260

supra N. 689 not.). 585. 1) A. 579 2) Schmidt. Scribi debuisse veterum nimis diu putat Momms.
4) Provinciae

ectypum Schmidt). In eius Eph. ep. 5, 76S Ferum in odium, intellegit

3)

Scr. quae.

Numidiae

(sexfascales

Numidiae etiam infra N. S55S. SS56. SSS4.

SSSS. S789).

5521

Fabius Max[t]mus *

v. c.

rector provinciae

secretariu[m] fecit
|

curant[e] ordine^

partem

/w ruderibus luvani (S. Maria di Palazzo) oppidi Frentanorum vidif. Dressel). 2) Se. luvanensium. 1) Cf. svpra N. S54I.

(IX 29S7

5522
principibus,

salvis
|

dominis nostris Honorio

et

Theodosio victoriosfssimis

secretarium amplissimi senatus*, quod vir inlustris Flavianus*


|

instituerat et fatalis ignis absumpsit,


V.

Flavius Annius Eucharius Epifanius'

et ad pristinam faciem reduxit. ad forum Romanum dudum periit (VI 4718 saepius descripta saec. XV. XVI). 1) Cf lordan Top. I 2 p. 2S6seq., II p. 481; Lanciani Vaula e gli uffici del senato romano (mem. dei Lincei ser. III vol. 11, 1885)

c, praef. urb., vice sacr.

iud., reparavit

Romae

in ecclesia S. Martinae

Tituli

operam locoramque publicorum.

2)

Secretaria. Tribunalia.

381

p.

ISseq.; HueUen Roem. Mitlh. 489S p. 278.


quis

Cum

plures Flaviani praefecti

7ioti sint,

nam

intellegendus sit

non constat (Henzen).

3)

Epiphanius prae-

fectus urbi fuit

anno 412
d]d.
|

(cod. Theod. 6, 26, 14).

5523

[salvis

nn.

inclytis

semper Augg.,
adherentem,

[fojrticufm]
|

cum

scriniis Tellurensis

secretarii* tribunalib.
|

lunius Valerius
|

Bellicius* v. c, praef. urb.


|

vice sacra iudicans, restituto

specialiter ur-

banae sedis honore perfecit. Romae rep. prope ecclesiam S. Petri in vinculis in horto monachorum Maronitarum (Fl S19S9 vidit Huelsen maiorem partem fragmentum postea repertum addidit Gatti Notizie degli scavi 1897 p. 60).

1)

Intellege secretarium praefecturae

urbanae, Tellurense dictum a vicina aede Telluris (aedem Telluris in Carinis sitam

memorant
fecti
cf.

Suet. de

urbis fuisse prope

gramm. 13 aliique; cf. Becker Top. p. 524). Tribunal praeeam aedem colligi potest ex actis quibusdam martyrum,

lordan Top. II p. 490.

2) Praefectus hic urbis praeterea ignotus.

5524
fecit,
I

Fabius Maximus

v.

c*

a fundamentis
|

tri|bunal

columnatum

curante Arruntio Attico patrono


Saepini rep.
a.
cf.

Saepinatium et Bovianensium. 1877 in ruderibus porticus (IX 2448 vidit Mommsen ectypum
Notizie degli scavi 1877 p. 280).
|

photographicum;

1) Cf.

N. So21.
d. p. s.
|

5525
tribunal
|

C. Claudius
fecit

Sassi
|

f.

Quir.

sacerd. Aug.

Resp.

et

columnam

mutavit.
(val Camonica)

Cividate in valle

Camunnorum

(V 4960

quattuor vel quinquies

descripta saec. XFIII. XIX).

5525
[pontus]

L. Volu[stMs]

T. Mall[tus]

.
|

caius, Q.

Pom-

.... ram straverunt,


.
.
|

podium
.
.

et tribun[a? et

statuatn\ lustitiae
. . .

Augustae, decurionibu[s

2]udos scaenicos quadriduo et

Nesce in Aequiculis (IX 41SS Dressel vidit partem).

5526 templum Fortunae


nis sex, vetustate
u.
I
|

et

basilicam
|

cum

tribuuali et columj|

coUapsa, restituit
|

M. Ulpius Victor
|

v.

e.,

proc. Aug.
|

praef. prov. Sard.',

curante L. Magnio

Fulviano

trib. mil.,

curatore

rei publ., p. p.

1)

Turri (Porto Torres) in Sardinia rep., est Sassari (X 7946 vidit Mommsen). 7996. 7999. Sardiniam rexit imperante Philippo, anno ut videtur 244; cf.

8027 (cf 8009).


Tribunal iudicum habes infra N. S661.
inter municipales).

Tribunal et rostra rill 7986 (v. infra

Tribunalia in theatro infra N. S658. S644. S646.

5527 M. Nonius M.
pecunia sua.

f.

Balbus procos.*

basilicam, portas,

murum
is

Herculanei rep., est Neapoli


fuit tribunus plebis

(X 1425
cf.

vidit

Mommsen).

1)

Fidetur

qui

anno

u. c.

722 ;
f.

suprd N. 896.

5528
q]umA

[I.

5crt]bonius L.

Lib.

patronus'
|

[feastjlicam

de sua
|

[pe-

dedit.


382
Jirolae, prope

Caput XIII.

Caudium

(1 1226.

IX

2174.

Ritschl tab. LXIl^).

1) Cf.

supra N. S526.

5529
Setiae

Scaurus^ pr. pro cos.^ bas[7tcam] .... (X 6i62 vidit Mommsen; Ritschl tab. LXXF^).
.
. .

Aemilius Scaurus aedilis curulis

(Asconius in Scaur.,

cet.).

f.

a. u. c. 696,

1) Fortasse M. qui ex praetura Sardiniam obtinuit

2) Cf.

supra N. 885 not. 2.


|

5530

P. Magius P.

lunc,

Q. Minucius L.

f.

ces.^

basilicam fac.
|

cur. de sen.

sent^
bis dexcripta).
2)

San Mauro, ubi fuerunt Thurii (X 125


ces. interpunctionis

signum

fuisse videtur).
f.

1)

Censores (1 ante

De

senatus sententia,

5531

[C]n. Satrius Cn.

Rufus

Illlvir iur. dic.

[6]asilicas sublaqueavit,

trabes tecti ferro sufQxit,

lapide stravit, podio circumclusit sua pec. et dedil

decurionatus nomine
in

commeatum

legionibus''

in

aedem Dianae restituendam


theatro rep.

in ludos Victoriae Caesaris August.


Iguvii in

HS HS HS HS

lOOoo*

ooooooCCCCL^

lOOooCC
lOOooooDCCL *
quorum
1)

(XI 6820 unius inscriptionis duo exempta,

alterum paene integrum viderunt


2)

Bormann

et

Schmidt).

Sestertium sex milia.

monum. Ancyr.

Fortasse intellegendae legiones eae, quae per Italiam transierunt. Cf, ed. 2 p. 67 not. 3) Sest. 3430, 4) 6200, 5) 77S0.

Mommsen

5532

Sex. Volusius Sex.

f.

Hor.
|

Melior Illlvir

q. q.,

augur., patron.
)

municipi, ob

honorem

Illlviratus
|

Sex. Volusi Noniani

fili

sui basilicam

solo publico a fundament.


Spoletii (XI 4819

pecunia sua fecit. Grut. 171, 1 vidit Bormann).


|
|

imp. Caes. M. Aureli Anto[ntJni Aug. 5533 divo Vero,^ fra|tri Arm. Med. Parth. max., pontif. max., tri. p. XXIII ^ imp. V, cos. III, p.
|

p.,

C.
I

luhus Crenscens
fl.

(sic)

Didius Cres|centianus, equo publico ab imp.


Cirt.

exorna|tus,
in

p. p.
|

IIII

col.

et

Cuic^ pont.

omnibusq. honoribus

col.* funct.,
|

statuam,

quam ex

HB

IIP n. ex liberajhtate sua pro-

misit, ampliata

pecunia in basihca

Iu|lia,

quam

a solo

pecunia

sua ex-

truxit, posuit

loco

idemjque dedicavit. Cuiculi (Djemila) in Numidia (FIII 8519 vidit Wilmanns). extat basis gemella dedicata M. Aurelio (FIII 8518). 2) A. 169.

1)

Eodem
Flamen

3)

perpetuus quattuor coloniarum Cirtensium


4) In

(cf.

supra N. 1147 not. 2)


Cuiculi).

et Cuiculi.

quinque coloniis

(seilicet

in quattuor

Cirtensibus et

5)

Tribus

milibus.

5534
stituendam

Claudius Avitianus
]

comes primi

ordinis,

agens pro
|

prae-

[/jctisS basiHca[m]
|

Con[s]lantianam

cum

porticibus et tetra|pylo con|

a solo perficiendamjque [c]ur[a]vit.

exlabat dedit Ravoisie exploration de VAlgerie I tab. 14),

Constantinae in lateribus arcus sive tetrapyli (imaginem partis quae tunc tiluli duo gemelli, sed

alteriu initium perierat (FIII 7037. 7058 cf. p. 963. 1848 ter descripti).

1)

Prae-

Tituli

operum locorumqae publicorum.

Basilicae.

Porticus.

383

fectos
a.

intellege praetorii.
(cod. Theod,

Ad

Avitianum
lioc titulo

56i

8,6,15. 41,28,1. 15,3,2; cod.


7, 1.

vicarium Africae rescripsil lulianus lust. 8,10, 7); eiusdem meapparet,

minit

Amm.

Marcell. 27,

Ex

eum hoc munere fungi

coe-

pisse vivo etiamtuni Constantio.

5535 pro
sularis

beatitudine principum
|

maximorum

ddd. nnn. Valentiniani

Valentis adq. Gratiani* perpetu.


sexfascalis p. N.*
|

semper Auggg.,

Fl. Simplicius v.

c, con-

Constantinae, numini maiestatiq.

eorum semper

dicatus, basillicam dedicavil,

Rutilius vero Saturninus v. c. pro editione

mujneris debiti a solo faciendam exaedificandamq. curavit.


Cuiculi
1 )

(Djemila)

A. 567575.

in

Numidia (FIJI 8324 videtur


4.

vidisse

Delamare).

2) Cf.

N. 5520 not.

5536 pro
tis

beatiludine Itemporum]

dd. nn. Vaienti[ntant et

Valen\\-

semper Augui>[torum\
|

6asi7jJ|cam vestiariam d
c.],
|

[ea;]|truxit

dedi-

cavitq[Me Publilius]
c[alis j)]rovin|ciae

Caeionius Caecina A][binus v.

consularis sexfasperficiente Rulilio

Numidiae^ curante ac propri|o sumptu


i7i

Satur|nino
ego).

v.

c.

Cuiculi (Djemila)

1)

A. 564

567.

destinata.

Romae

S. 20156 vidimus fragmenta Purgold et Fortasse basilica negotiatoribus vestiariis maxime quoque eiusdem nominis basilica fuisse videtur, teste Notitia

Numidia (FIII
2)

urbis (app.), cuius tamen plurimi codices Festiliam illam appellant (lordan Topogr. II
p.

568 cf. p. 220). 3) Idem consularis est infra N. 5554. 5571 yill p. 1064; t. Thamugadensis Revue archeologique 1895 t. 27 hnmine cf. Seeck Symm. p. CLXXFIII.

et alibi

(cf C.

I.

L.

p.

587

n. 108).

De

5537 Gabinius
In foro

Vettius

Probianus
|

v.

c, praef. urbi',
|

statuam quae

basili|cae luliae a se noviter

reparatae ornamento
cuius alio

esset adiecit.

Romano

rep. basis,

latere antea usi erant

ad inscribenGemella fuit

dum
basis
est

tilulum supra N. 722 (FI 1156b descripserunt Pighius aliique).

FI 51866 (= Bull. cornunale 1885 p. 228 n. 644); fragmentum tertii exempli yi 1658 d. Praeterea similes bases ab eodem Probiano positae sunt VI 1658 a.b.

5864 (=51885/4).

1)

Probianus praefectus urbi fuit

a.

577

(cod.

Theod. 11, 2, 5).

Basilicas castrenses habes supra N. 2548. 2615. 2619. 2620.

5538

V.*

Popidius
I

Ep.

f.^

q.^
|

porticus

faciendas

coeravit.
(I 1249.

Pompeiis in foro ad ingressum principalem basilicae, nunc Neapoli

794

imaginem

Ritschl tab.

LXXFIH J).
est in

t.

1)

Vibius.

2)

Epidii

filius.

Alius

Vibius Popidius , sed Vibii


Stud. p. 511.
cf.

3)

Quaestor.

filius,

Osco Pompeiano apud Nissen Pomp.

Titulus scriptus anle coloniarn Pompeios deductam,

Mommsen C. I. L. X p. 95, non multo ante coloniam deductam scriplum putat Mommsen (etiam antiquiorem putat Mau Roem. Milth. 1896 p. 144). De porticibus tori a Popidio extructis cf. Nissen pomp. Stiidien p. 506; Mau Roem. Mitth. I. c.

5539
faciund.
]

T. Vettius Q.
|

f.

Ser., architectus,
| |

porticus de peq.
|

pagan.*

coer., A. Hirtio C. Vibio cos.* Prope Saponaram, ubi fuit Grumentum, in ruderibus porticus (X 8093 descr. Paulus Caputi Notizie degli scavi 1877 p. 150). 1) De pequnia paganorum. 2) A. u. c. 711.

384 5540 L. Rasius


L.
1.
|

Caput XIII.
Polybius por|ticum dedica[vit X
cos.
*

k.

lun.

L.

Mammio

Pollione,
|

Q. AUio Maximo
et

Prope Cartoceto, inter Fanum Bormann). l) Consules suffecli

Forum

Semprohii, iam Urbini (XI 6236 vidit


Tac. ann. 12, 9.

a. 49, cf.

5541
Pauper.

diis
I

parentibus

Augustis
|

porticum dedit

L. lunius M.

f.

f^eronae,

saxum utrimque

similiter inscriptum
f.

(F 5290

vidit
1.

Mommsen).
portic.
|

5542

T. Vemnasius T.
fac.

Priscus,

T. Aviedius )

Stabilio

ex pec. saltuar.^

cur.

Capestrani in agro Festinorum (IX 5586 vidit Dressel).


saltuaria, vel saltuariorum.

1)

Ex

pecunia

5543 L. Tuccius P.
na[ns],
|

f.

Coi.

Maxim[Ms]
|

trib.

mii.

leg.

XV

Apolii-

praef. fabr., Illlvir,

praef.

Neronis* Caesaris Aug. Curibus Sa-

has porticus sua pec. restituit. Curibus Sabinorum rep. (IX 4968 ter descripta circa bulum erasum esse in uno ex apographis adnotatur.
binis,
I

a. 1856).

1)

Voca-

5544
neplis

L. Attius Quir. Vetto flamen,


f.

Ilvir

m. m.^ Fiavi Canam.^


f.

suo

et L. Atti Vindicis

et

Attiae

Autumninae

et
|

Antoniae Proculae

nomine
(

porticus lapideas marmoratas solo

suo ludis sc[a]enicis

impensa sua
bis descripta).

factis

epulo

dato d.

j4d Baetim loco dicto Fillanueva del Rio, ubi videtur fuisse

Canana

(II 1074

1)

Duovir municipum municipii.


p. 587.
[/".]',
f.

2) Scr.

Ganan.

Cf. Plin. h.

n. 5,

H;

Eph.

ep.

5545

C. Faesasius T.
|

P. Appaedius P.
id.

f.

Aquila cur. fan.S

porticum, alam
Antinorius;
fani.
f.

d.

pag.

s.

c.

q.

p.'

Castelvecchio di Carapelle, in Festinis


deesse, ac

(IX 5S25 vidit Brunn).

2)

1)

T.

f.

ne locum quidem vacare notavit Brunn.

Curatores

3)

De pagi

sententia
f.

faciundum curarunt idemque probarunt.


Aulian., Q. Plausurnius C.
f.
f.

5546
tilius

C. Luttius L.

Varus,
|

L. Ven-

L.
et
s.

f.

Bassus,

C,

Octavius C.

Graechin.,

Illlvir.,

porticus p.
p.

CCIX CXL
I

exsedram
c.
f.

et

pronaon

et

porticum pone scaenam* long.

c.=^

habes etiam infra N. S64S. S649.

Tibure (XIF 5664 p. 49S saepe descripta saec. XF. XFI). 1) Porticus theatri 2) Senalus consulto faciunda ctiraverunt.

5547

[C. 5e]ccius Cn.


fil.

f.

Serg. Marcelius

decur.,
(

Ilvir iur.

d.,

C. Seccius C.

Serg. Ap[e]r

decur., Ilvir iur. dic,


[

ex pec. hon.

Ilvir.

porticus et trichl[f]nam de[d.].

L. d. p. d.

d.'

Jequi (Citluk) in Dalmatia rep. (III S. 9767 1) Loco dato publice decreto decurionum.

ed, Glavinic bull.

Dalmato 2

p. 178).

5547*
siHci
(

C. Ponti(us C.
f.

f.

Vol.

Priscus

aed. portic.

ante basihjcam

s.

p.

c.

L. d. d. d.

Fagifulis in Samnio (IX 2SS7 vidit Dressel).

Tituli

operum locorumque publicorum.


Aug.
col.',

Porticus.

385

6548
ticus
I

Tib. Cl. lanuarius

patr. dec. 1*,


|

picturam por(

et

accubitum', item
et

Cl.

Verus
|

filius

eius

ob honorem dupli*

proporticum
lis

culilQam et frontalem
Patronus decuriae primae

ex suo fecerunt.

Sartnizegetusae in Daciae rep. (III S. 7960 vidit Domaszewski).


coloniae.

2)

(collegii

jy.

3S74,

cf.

item N. A79i.

fabrorum).

1)

3) Similiter

Augustasupra

4)

ndetur item pertinere ad fabros (Momms.).


Q.'
|

5549
zothecas*

C. Aufidius C.

fil.

Maximus
|

praef. cohort. IIII


|

Bracarum
|

in ludaea, trib. milit. leg. XII

Fulminatae in Kappadocia,
inlatis
rei
(

porticum

et

ob hono|rem pontiOcatus

publicae

legitimis IIS

num.
I

primus dedit idemq. dedicavit.


Cirtae (FIII 7079 vidit Wilmanns).

Vj

Quirina.

2)

Cf

l\.

5432. SS49.

cus'

5550 cum

pro salute imp.


suis
(

Caes. M. Aur. Antojnini Aug. tectum


( (

porti-

columnis
d.
s.

el
|

paenul.* duabus et oper. tector.


II

Sex. Vireius

Sextus decur.

p.,

PoUione

et

Apro

II

cos.'

In vico Augusto, hodie Aoste, non longe a Rhodano in finibus Allobrogum (XII S591 vidit Hirschfeld). Ibidem extat titulus gemellus XII 259i sed evanidtis.

1)

Porticus

vocabulum (errore puto omissum) intrusum

est inter

v.

et 4.

2)

Cf N. S6H.

3)

A.
f.

m.
Po[&.]
[
(

5551
omnib.
public,
I

nis

Lucil. lustinus

equo publico,
(

honorib.

municip. functus;
[c]olumn.
IIII

[id]em in porticu, quae


superfic.
(

[d]ucit at
[

ludum
po-

cum

[e]t
'.

stratura pictura

[t;]olente

pulo dedit.

(A

tergo) "Qqcc

xai Tvxjj

Veronae (V 5408 vidit Mommsen; Inscr. Gr. Sicil. eitudem temporis sint cuius titulus Latinus, nescio.

Ital,

2509).

1)

Haec

num

5552
antis]t.,

pro salute
[

[sua

et

suorum?]

M. Aur. Comat. Super*


(

de[c.,

M.

Comat. Exsuperatus, Petr[o]nia


(

Celerina mater*, Herennia

Euresis eius,'

fihor."

Superiani Exsuperanti|ani Superstitis Superes*, cryp-

tam*
1)

porlicibus et apparatori|o* et exedra pec. suo fec. 1. Carlsburg (Apuli) rep. una. cum N. 5268^ (III 1096 vidit Mommsen).
I

cum

lidem homines sunt supra N. 5268. versum, postea ut videtur additum).


salute.

5)

Cf N.

378S. SSS8 cet.

2)

Comatii Superi ut videtur (mater supra


uxor.

3) Superi, sc.

4) Intellege:

pro

6)

Cf

III 5960. 4792.


diei

IX

4618.

5553

[cum ut

actis ordinis]

nonarum luniarum Fusci

et

Dextri cos.* co[n]tinetur,

in

nuraero dec[iirionum]

et inter aedilicios ad|

lectus esset, singulari instantia


quentis^, sicut

in administratione llvirr. qq.*

[anni se-

eum

/iecis]se

aclis ordinis

contioetur diei

kal. Ianuar[i]a-

rum

Fusci et Dextri cos., [plus

quam
[et
(

su]fficientem frumenti

copiam propriis

sumptibus popularibus exhibuit


ascensus fori

ad patriam suam ea;oma]ndam porticum


[epistylis ex] I-&

cum

spiritis'*

et

gradibus et capitibus et

XII

mil. n. privata

[s]ua pecunia fecit

idemqu[e

ded]icavit.

In Africa in ruderibus Henschir Udeka a Bagrada 48 circ. m. p. distantibus (rill S. 4S497 Eph. epigr. S, S65 vidit Cagnat). 1) A. 22S. 2) Duoviratus

DxssAU, Inscriptiones Latinae U.

25

386
quinquennalis.

Caput XIII.

3)

Sic supplevit Schmidt,

putans (cum Mommseno) hic quoque

(sicut in Italia) magistratus municipales iniisse kal. luliis.


(cf.

4) Spiras significari

Festus p. 550 M.: spira basis columnae;

C.

I.

Gr. 2,7H:

xov xLova avv anslQy

xal xecpuXy) coniecit Mowat.

5554
sumptas
et

pro

magnificentia

saeculi

dd.

nn.

Valentiniani
seriae

et

Valenlis

semper Augustorum',
usque

[gnafjltuor

porticus

Capitoli
|

vetustatis

ab-

ad ima fundamenta

c[o//flpsas]

novo opere perfectas


vir clarissi\

exornatasque dedicavil Publilius Caeionius Caecin[a .4/6]|nus

mus, consularis^ curantibus Aelio luliano* iterum


Fl. Aquilino
ff.
ff.

rei

publicae [curatore],
(sic)

pp.*,

Antonio Petroniano

ff.

pp.,

Antonio lanuiariano

pp. (deinde vestigia litterarum erasarum, quae videntur superesse ex

titulo

antiquiore; in fine agnoscitur cur. reipub.^. Thamugade, epistylium (FIII 2588 vidit fp^ilmanns).
2) Cf.

N.SS56not5; KS910.

p. 561.

1)

A. 56i

567.
.

3)

Idem curator

Bull.

du comite archeolog 4894


Africanus supra N. 657

4)

Flamine perpetuo.

Porticus

cum

arcu suo, quae foro ambiendo deerat

t.

similiter N. 781. SS68.

5555
[s]tructam

aureo saeculo ddd. nnn. invictissimorum prin|cipum Valentiet Gral[j]auiS

niani Valentis
|

portijcum
v.

a
s.

fundamentis coeptam
f.

et

conn.

Annius .... inus


Numijdiano

c,
d.

c.

p. N.

C*

dedicavit

et d.

Gratiani [pn]n[c]ipis
ficiente INevio

nomine nuncupavit,
d.

curante ac sua pec[Mn]ia per-

q.

2)

Constantinae (FIII 701S cf p. 1847 vidit Delamare). Consularis sexfascalis provinciae Numidiae Constantinae.

1)

A.

567 S7S.
4.

Cf.

N. SS20 not.
ddd.
v.
\

5556

tt[erno

saeculo

in]victissimorum

ip[rincipum
'

nn]n. Vav. s. [i.]


'^,
\

lentis Gratiani et \d\[entiniani, procons. i)]ecimi Ilaesperi

c,

porticum adque ascensus g[radMMj?] ..


to
jibus

[we]tustate

labsam ...o maiore


[re/"]ecit

operibus

inpensisq.

propriis

excoluit

et

cum

universo 0T[dine dedicavit].


In Africa, inter Uticam et

S. 14546 vidit Cagnat).

Vagam,

loco dicto Henschir

Tut-el-Kaya (FIII
filius,

1)

Est Hesperius, Lecimi Magni Ausonii poetae

de

Seeck praef. in Symmach. p. CFII. XLFIII not. 1S5 ; Africam rexit a,576 (cod. Theod. 1,52, 2. 15, 7, 5; Auson. epiced. in patr. 4S; Symmach. ep. 1, 16; Amm. Marc. 28, 6, 28). Idem est in titulo Vagensi VIII S. 14398, quem recte explevit Pallu de Lessert fastes des prov. afric. II p. 84, item VIII 17S19; comptes rendus d'Hipp.

quo

cf.

1892

p.

XLIX

cf.

1895

p.

XL.

2)

Viri ciarissimi, vice sacra iudicanlis.


\

5557

[pro

aefe]rnitate [imperii
\

dominorum nostrorum
proc.''
|

F]alentiniani
v. c.

Valentis et Gratiani [Auggg.y

Petroni Claudi^

exce[W]entissimi

proc
|

[/e/t]citer

triporticum* et tabulari[a
insl[an]tia sua

a]ntiquissima
lul.
I

[co]mpressam
[cMra<]or
[r.]

p. p. et diligenti

p.

ad

omnem

[s]pIendorem ins[nf]uit et

dedicavit.

1899 p. 154).

In Africa loco dicto Henchir- Sidi- Ahmed-el- Hocheni (Bull. du comiie archeol. l) A. 567 57S. 3) Hic est Claudius ad quem 2) Proconsulatu.

Tituli

operum locorumque pablicorum.

Porticus.

Chalcidica.

387

proconsulem Africae extant rescripta Falentiniani a. 568570 (cod. Theod. 42, i2, 6 cet., cf. Seeck Symm. p. XLFIII not. 165, a quo non recte dicitur Claudius Hermogenianus Caesarius, cf. supra N. 4U7 not. 2). 4) TQiaT[(j)]ov videtur memorari in t. Asiano III S. 7049. Triporticus vocabulo utitur Augustin. quaest. in hepta-

teuch.

2 477
,

n.

22

circa

fin.

Atrium cum quadriporticum tn


|

t.

christiano

XIF49H.
|

5557*
statuas
I

salvis ddd.
|

nnn.

Conslantino Aug. et
|

filiis

eius Caess.,
|

Vo-

lusius Venustus

v.

c, corrector
posuit.
|

Apul. et Calab.,

ob amorem

patriae

ornatui porticus

Canusii (IX 329 vidit Hirschfeld).

5558

C. Piotius Cissi
fecit.

1.

Princeps

insulis emptis

cryptam

et porti-

cum

d. s. p.

Carthagine nova Hispaniae (II 5428 ad exemplum potissimum Bibram).

5559
SUS 00.

[p]orticus

trilumphi

itu

et

re|ditu

octies

se|mis

efficit

pas-

Romae (Fl 29776 semel

descripta).

Similes sunt fueruntve tituli Tiburtinus


ep. 8,574.

XIF

569S*

cf.

Eph.

ep. 7, 4261,

Baianus Eph.

Porticum hanc privatam

fuisse apparet.

Ad

porticus urbis

Romae

perttnent etiam

I\/.

624. 622.

5560 Baebia

T.

f.

[^asjsiila

calchidicum municipibus suis dedit.


vidit

Feleiae rep.^ est

Parmae (XI 4489

Bormann).

Chalcidica habes etiam supra N. 5785. S574, infra N. 5646.

5560*

L. Abullius Dexter'
|

[cAa^] cidicum,

porticum, macellum [cum


\

or]namentis loco et pecunia sua \fec.\ Aesemiae (IX 2655^ partem dimidiam vidit Dresset). 2) 26S5. 1) Idem memoratur IX 2595. 2654. 2655.

Gemellus

est titulus

IX

porticum, chalcidi-

cum

t.

gemellus

IX 2655.
dimidii erasi)^

5561
Posturaio

(versus quinque integri et duo


cos.'
|

M. Antonio

A.

Heisce

mag.

murum
'
(

ab gradju
et signa
[et

ad

calcidic.

et calcidi|

cum
I

et portic. ante culin. long. p.

marm.
|

Cast. et Pol.

et

loc.

privat.*

de stipe Dian.

emendum*

/^aciendum"

coeraver[e].

Capuae rep., est Neapoli (I 569. X 5784. Ritschl tab. LXIIId). 1) Fuisse hic nomina magistrorum duodecim, ut in titulis stmilibus N. 5485. 3540. 5597. 5770. 5754, apparet; sed cur erasa sint, incertum, 3) Spatium 2) A. u. c. 655. vacuum. 4) Loca privata. 5) Emerunt nenipe loea privata, fecerunt opera

supra scripta.

5562
Romae
Eph. epigr.
4,

P. Barronius Barba

aed. cur. grados refecit.

rep. in alveo Tiberis prope effluvium cloacae

844 viderunt Henzen et Huelsen).

maximae (FI 54602 = Propter formam litterarum ultimis

liberae rei publicae temporibus attribuunt qui viderunt.

5568
roag.'

M. Auiius M.
d.

1.
I

Eros
|

gradum
Bormann).

dedit

maceriamque

refecit,

suo

Prope

Lunam

rep.

(XI 4552

vidit

1) Magisterio.

388

Caput XIII.

5564 Q. Arranius Re|gulus G. fil., fl. Tnodum po|puli s. p. f. iteq. (sic) dedicavit.
ditur (FIII 705 p. 42S0 viderunt

pp.,

gradus propter

com-

Ckusirae in Africa, vivae rupi incisum iuxta gradus quibus etiam nunc ascenWilmanns et Schmidt).

5565

Fabia Philemai*,
|

Baionia Phiiemai',
p.
f.

Graecina Myrinna,
|

[mag'?]^ gradus et

epimedia

s.

Monte Cassino (X 8192 semel descripta


paret).

1)

Fortasse Philema[mm].

2)

saec. XFI, non sine mendis ut apMagistrae (supplevit Momms.; in apo-

grapho ductus aliquot qui non intelleguntur).

5566

M. Vitruvius

Mamurra

arcus

s.

Thibili (FIII S. 18915 vidit Gsell).

p.

f.

Arcus triuraphalis

est

N. 2933.

Cf. 694.

5567
eius*,

pro salute

imp. Gaes. M. Aureh Antonini Aug. li|berorumq.


|

coloni saltus Massipiani aedificia vetustate

conlapsa

s.

p. r.' item

arcuus
dicante.

duos a

s.

f.%

iubente Provin|ciale Aug. hb. proc, eodemque de-

In Jfrica loco dicto


1)

A. 169

177.

Hammam

Bordj-el-Arbi (FIII SS7 vidit Wilmanns).

2)

Sua pecunia

restituerunt.

. .

5)

solo fecerunt.
arf

5568
[ma]ximi
. . .

ob diem festissimum des [i^-nafjonts


!^

mperiMwi]*
arcus

.
|

!!!!!!!!

....

...
fl.

[arf]ornandam

platearo

.
|

[cMronfe] Sihcio Siliciano

pp. cur. reip

Lambaese (FIII 2725


est,

vidit Renier).

1)

Sic supplevit Schmidt VIII S. p. 1744,


et

putans significari diem, quo Caracalla partieeps imperii

Geta Caesar appellatus

2)

Nomen erasum
imp. Caes.
fil.

(Getae ut videtur,
divi

cf. not. 1).

5569
lius Dextri
p.
f.

Hadriani

f.

Antonino Aug. Pio


|

p. [p.],

Sexli-

Gelsus
|

arcum
d.

a fundamen[fw]

cum

gradibus

et statua s.

id.

q. ded.,

d.

Tuccabore (FIII 1520 VIII

S. 148S1 vidit Cagnat).

5570
post
alia

coloniae Gillitanae

Q. Manlius Felix G. fiUus Papiria Receptus


|

arcum quoque cum insignibus^ colo[mae]


erexit,

solita in

patriam libe-

ralitate
ded.\.

ob cuius dedicationem decurionibus sportulas curiis epu[Zas


litteris

(Sub epistylio supra clavum arcus


|

minoribus aevique inferioris)

clementia temporis et virtute


cini)'' invc. (sic)
tatis insignia,
Cillii
\

divina d. (d.)* n. (n.)* Constantini (et Lirestituta et vetera civij-

semp. Aug., ornamenta hberta.'


c. v.,
|

curante Geionio Aproniano

patro. civitatis.

(Henchir Kasrtn) in Africa , in fronte arcus (FIII 210 cf p. 1179 viderunt Wilmanns et Schmidl). ^) Cf. Schmidt l. c. et infra inter titulos municipales.

2) Litterae

quas uncis

( )

inclusimus in litura repositae sunt.

Licinii

nomen erasum putat Mommsen propter bellum


pace inter imperatores composita. tutum esse visum est Wilmannsio.

Cibalense a. 514, rettitutum autem


liberta.

3)

Etiam

vocabulum

in litura resti-

5571
Augg.
I

pro beatitudine secuH dd. nn.

Valentiniani et Valentis p. p.
v. c.,

arcuni, Publilio Geionio Gaeci|na Albino

cons. p. N.

G.',

dis-

Tituli

operum locoramque pablicorum.


d[e]dicaDte,
cie
.

Gradus. Arcus. Foraices.

389
[/7]a-

polnenti
ino[nt]
(

ac
et e

Popilius
.

Con|cessus

fl.

pp.

ob honorem

repertus est alius titulus ad


lari provinciae

Ktiir-el-Ahmar Numidiae (yill 4767 ^ 18701 vidit Wilmanns). arcum aliquem pertinens supra IS. 644.

Eodem
1)

loco

Consu-

Numidiae Constantinae.
|

Cf.

N. SSSH. SS56. SSS4.


fil.

5572

Herculi Aug. sac.


et

Fabius Larini Stachu melis

arcuus

cum

camera signina
Schauwdsch

osteo
|

patriae
,

dono

dedit idemq. ded.

in Africa

ubi fuit
f.*

Sua (VIII 1509


|

14807

vidit IFilmanns).

5573
curavit de
Atittae

Urchail Atitta
s.

Chilasurgun.^

portas,

fornic.

aedificand.
|

p.

Alcala del Rio, ubi fuit Jlipa provinciae Baeticae (I1 1087 vidit Huebner).
l)

filius,

vel filia.

Idem nomeii Eph.

ep.

p.

590

n. 9S.

2) Patria vi-

detur indicari.

5574

nus
. .

q.
.

pro

pr.,

aed

[/orjnices,

coia*

ante aedem, ex pequnia

Carthagine nova Hispaniae

(II 5421

aliquoties descripta).
1.,

f.,
|

1)

KdiXa.
C. Arrius

5575
L.
f.,

Sentius C.
f.,

f.,

P. Vettjius T.
f.,
|

L. Avidius L.

T. Vinuci|us Tit.
|

L. Ateius V.

mag. Mart, fornice

et parietes

caementicios

coer. probaruntq. ex pagi decr. faciundum Prope Pescosansonesco in Festinis (Eph. ep. 8, 129 Ihm vidit ectypum).
|

5576
[/a]c.

[ajed. iter. solus,* augur,


I
|

[/brjnices de pequu. public.


|

coer. idemq. prob.

Formiis (X 6111 vidit Mommsen).

1)

Cf N. S529
f.,

nof.
q.'

5577
s.
f.

M. TurpiHus L.

f.,

M'. Popillius M'.

fornices de

s.

c.

Tibure (XIF 5686 vidi praeter paucas Adde N. S34S. S346. S348.

litteras deperditas).

1)

Quaestores.

5578
f.

M. Spurius M.
pro.*

f.

Men. Rufus

Ilvir

i.

d.

macellum

d.

s.

p.

c.

eid. q.

Herculanei rep., iam Neapoli

(1 1243.

X 14S7 imaginem Ritschl tab. LXXFIII B).

1)

De sua pecunia faciundum

curavit eidemque probavit.

5579

Sertii'
|

390
5581
[L.

Caput XIII.

Mamjmius Maximus* macellu[m


c.
\

cum ojrnamentis
epulum
dedit].

et

me-

[r]itor[ sua pec. f.

^rfjemq. dedicatione ['po^pulo

Herculanei rep., est Neapoli (X HSO vidit Mommsen). 1) Idem est supra N. 12S. 130 (praeterea in aliis compluribus Herculanensibus), unde apparet titulum positum esse temporibus circiter Claudii.

5582

Q. Fresidius Q.
\

f. .

Gallus

macellum

et ar[cMs]

in per-

petuom o\rmtum\
cursius).

municipio

de[rfrt].

S. Benedetto in Marsis,

ubi fuit

Marruvium (IX 56S2

descr. saec.

XFI

Ac-

quot is ob Phoebo municipes Saepinates, 5583 M. Annio honorem Aug.' et biseUi macel|lum cum colum|nis, solo, aera|mentis,
|

marmo|[n6Ms]
Altiliae prope

Saepinum (IX 247S

vidit

Mommsen).
H-S

1)

Au^ustaUtatis.

5584
iussit.

s[f]aius

Cosmus
]

testa [men^o]

macellum exornari

Fisia
fiH
I

suppleta vicesima*
.
.

consummavit idqu[e nomine^

sui exornat[Mm]

Aeclani ut videtur (IX


hereditatium.
Cf.

H69

semel nescimus a quo descripta).

1)

Scilicet

supra N. SOS not. 2; N. S402. SS98.

5585
tusjtate

[res]

publica populusq.
adiectis
bajsilicis

Corfiniensis

macellum Lucceium verestituit


|

dilapsum

sua pecunia

decreto

de-

curionum.
Raiani prope rudera Corfinii (IX 5162 parlem dimidiam vidit Dressel).

5586 M. Sempronius Hymnus suo et M. Semproni Reburri fih sui nomine macellum vetustate conlab|sum sua pecunia restituerunt itemjque et mensas lapideas posuerunt.
|

Fillajoyosa in ora Hispaniae (II 5S70

cf.

II S. p. 9S8

Huebner
vi

vidit ectypum).

5587

(quattuor versus erasi)


(sic)

Aug.*,

macellum
r.
J

ignis conflagratum
] |

curante Vah.

Supero

v.

e.

proc. arg.^

p.

Dom.^ ad pristinam
ep. Mitth.

faciem restituit XII kal.


Srebnicae in Bosnia ut videiur rep. (III S. 12755
descr. Patsch).

= arch.

16 p.140

1)

Vestigia

nominum Macrini

in eis quae praecedunt

agnovit

Patsch.

in titulo

Firo egregio, procuratore argentariarum. Idem procurator memoratur arch. ep. Mitth. 16 p. 152. posito anno 220, III S. 12754 3) Bes
2)

publica Domaviann.

5588
tore
1

macellum terrae motibus lapsum,


J

A[M]tonio' lustiniano rec|

provinciae disponen.,
curavit

Castricius vir primarius


filio,
j

sumptu proprio
)

fieri

cum

Silverio

acceptis

columnis

et

teguhs

a re

pubhca.
Aeserniae

(IX 2658
48S8).

bis

ut videtur descripta saec. XFIII).


praesidis lapides

1)

Antonio
et

traditur (correxit

Mommsen ad eiusdem

Anxanensem IX 2998

Fenafranum

Tituli

operum locorumque publicorum.

Macella.

FuUonicae.

391

5589
Aug.,
I

ex indulgentia

sacra (lom. n. invicti


|

imp. M. Aur. Alexand.

macellum restitutum

curante Falerio Faleriano.


descripsit Lucianius).

Zuglii, ubi fuit lulium

Camicum (V 4837 Mommseno


porticibu[s
|

5590 [wjacellum cum


mjentis
res
p.
col.

efpojnderibus' omnibusque o[r|naAuzij^ejosium

Septimiae

Aur.

sumtibus
a

tam

suis

quam
bus
I

ex sportulis

decurionum

opelrisque

popularium
pr.
|

funda|mentis
curauti-

coeptum

perfecit dedijcavitque XVIII kal. lan.


et
|

CLXXXXI',
j

C. Aufidio Victoriuo

luventio Karo aedilibus,

q^Morwjm etiam
Inscriptionis
t.

summae

hono|rariae [m] e[a opjera depensae sunt.


vidit

Auziae (Aumale) Mauretaniae (FIII 9062


gemellae fragmentum
est

ff^ilmanns).

FIII 9065.

1)

Cf. pondera ad maeellutn in

Ostiensibus

XIF
C.
I.

575. 576 (infra inter municipales).

2) Anno provinciae CLXXXXI CCLLXXXXI


[crepidinem an]te
|

L. errore typ.),

i.

e.

p. Chr. 250.

5591 macellum
trj[e/is
et

Ceriaiis, P.
tessella

Ahius Candidus aed.

struendam

[et]

panarios fabricandos
|

ex me-

ponderib]vis iniquis,*

supplentibus ad ea

[werc] atoribus,

curaveruut.
Histonii (IX 28Si aliquoties descripta per saec.

XFIXVII).

1)

Cf iV. S6i5,

5592

.... Valens
.

et
.

Gratianus Pii Felices ac triumphatores semper


[ma]celIo^ Liviae ad ornatum' urbis suae addi

Augg.* porticus areasq.


dedicariq. iusserunt.

Romae, nescimtis quo toco urbis (sed fortasse non longe a porta Praenestina)
semel descripta ante saec. IX, quod exemplum referunt vetus codex Einsidlensis (cf. supra vol. I p. 28 not.) et ex simili codice Poggius (FI 4178: parvam partem,
cf, not. 2, 1)

quae

a.

1871 prodiit in ecclesia S. Mariae trans Tiberim descr. de Rossi).


initio Falentiniani

Sic traditur.

Aut corrigendum Auggg. (statuendumque

nomen

periisse, titulumque incisum inter a.

567 et 57S), aut putandum, titulum incisum esse extremo anno 57S, post mortem Falentiniani, nondum confirmato Falentinianum iuniorem Augustum nuncupatum esse. 2) areasq. cello codex Einsidl. (hodie extant: Maeellum Liviae fuit in regione quinta urbis, teste cello Liviae ad ornatu .). . .
. .

Notitia

(cf.

Preller Reg. p. 454;

Becker Top.

p.

544; Lanciani monumenti dei

Lincei I 4889 p, 354),

Genio macelli dicatus


supra N.792. 3548.
3360'^.

est titulus

supra N, 5664.

Macella memorantur etiam


Cn. Tillius
|

5593
s.

Q. Gavius Q.

[/".],
.
.

Cn. Longid[tMs],
|

aid.'

d.
|

s.*

in
I

turrim mai^orm]

..

fulonica[s SMperiores ?]

et inferior[es]

Arpini (I 4477.
1)

3682 vidit Mommsen; imaginem Ritschl

tab.

LXa).

Be

tribus aedilibus Arpinatibus cf.

ad N. 3529.
.

. .

2)

Be

senatus sententia.
viri
\

5594

P. Suillius
|

P
[s.

.
I

opus piscinae
et

[permissu?]
|

claris-

simi .... [P]acati*

legati

Aug.
c.?].

ex or[rfmts (ie]creto

ussibus fulIon[Mm

3fedto{]an|nensium d.

f,

Evreux, ubi fuit Mediolanum Aulercorum Eburovicum (XIII 5202 vidit Hirsch-

392
feld).
(eoll.

Caput XIII.

1) Pacatum legalum provinciae Lugdunensis temporibus Antonini Pii Haud longe a Mos. Rom. 1S, 2, 4) non diversum putat Hirschfeld. loco, ubi titulus repertus est, mortaria lapidea multa, quae fortasse ad fullonum officium pertinuerint, eruderata esse traduntur (cf. XIII l. c).

leg.

5595
rias et

Q. Fillius L.
in
iis

f.

Rufiis,
]

Q. Agrius Q.

f.

Celer
|

pr. Ilvir.^ lana-

quae

sunt,

sua

peq. fec,

ut ex eo vectigale^

quot annis
Sic vel Filius

colonis

mulsum

et

crustum natale Caesaris Augusti daretur.


saec.

Telesiae
vel Fellius

(IX 2226 ter ut videtur descripta

XFI).

apographa.

2)

Praetores duoviri.

1)

3)

Fectigal, quod Telesini ca-

piebant ex lanariis,
L.

Mommsenus composuit cum

vectigali,

quod

rei publicae

Pom-

peianorum quotannis solvebatur ob fullonicam


(C.
I.

testibus labellis ceratis lucundianis

IF

p. 426).

5596
e[t]

pro

felicitate

temporum
|

beatorum

[dominor.]

nostrorum
dd.*

Valentiniani Theodosi et pr[jn|p]ales ac


|

[Arcflrfj]*

aeternorum principum,

unum quo

cives gravi quatiebantur

'mco[mmodo, molas propter

annonam^

pM]blicam a veteribus institutas omn[t renot?a|f]u operis ruinis


destit[Mt,

inminentibus

detersa]

veteris squaloris inluviae adi[ecfo novo]


|

cultu sua instantia reformavit, [instrumento]


\

pistorio exornatas ad

anno-

n[ae puhlicae]

coctionem pistoribus
v. p.,

tradi[dtf et ita
|

populum]
\

pavit Fl.
[agente

Maecius Constan[s
curatore]
Sitifi
|

praes. prov.]
col.

Mauretaniae

Sitif,,

curam

rei

p.

splend[t]d.

Sitifen[s?s].

in Mauretania (FIII 8480 vidit IFilmanns praeter paucas litteras

deperditas in finibus quinque priorum versuum),


riones
(?).

1)

A. 588

592.

iam
iis

2)

Decu-

3)

Haec

vel similia

quadratario

omissa esse (nam in lapide

non videtur locus

fuisse) pulat

Mommsen.
aedilis,

5597
. .
.

Saturio
.

q.,
.

Ilviru..

pontifex,

fl.

pp., sacerdos
.

. |

pi

[a]dd[t]to

opere
.
|

host. II panificiis et cetera qua[e ad\

.-

nem

pertinent

ex

pi

intus

....

[t]n

eod[em]
|

templo
ri
. . .
.

pronaum porticu[m cum columni]s


[et ea;or]navit

et epistilis fac[ienda]

...
.

eaque omnia pariter cum

M\}[natiis

et]

Festo

equitib."

[Romanis] Dianae (Ain Zana) Numidiae (FIII 4585 vidit JFilmanns). Fragmentum alterius tituli ab eodem Saturione eodem loco positi edidit Gsell rech. p. 194 n. 205.

sui
I

5598 Melia Anniana in memor. Q. emporium ^ sterni et arcum fieri et


d.

Laepici Q.

f.

Serg. Bassi mariti

statuas superponi test. iuss.^ ex

H& DC

XX

p. R.3

laderae (Zara) in Dalmatia, ubi extat super portam maritimam (III 2922 cf. III S. 9987 viderunt Mommsen et Hirschfeld). 1) Aliud emporiurn est N. 5585. Cf. D/. 5584 not. i. 3) Deducta vicesima populi Romani. 2) Testamento iussit.

5599
puloS
I

T. Pompullius L.

f.

Lappa

llvir quinq.,
|

trib.

mih.

(lic)

po-

praef. fabr.,
|

ex testamento atrium
iussit,
|

aiictionarium

fieri

et

Mer-

curium

Augustum sacrum p6ni

arbitratu

Epaphrae

liberti.

Tituli

operum locorumque publicoram.

Lanariae

cet.

Mensurae.

393

Prope Gagliano in ecclesia quadam, pertinel ad Superaequum oppidum Paelignorum (IX 5S07 vidit Dressel). 1) Cf. iV. 8677 not.

5600 C. Aemilius C. f. Serg. HomulliDus flaminatus tabernas L cum oorem porticibus


|
|

dec. col. Murs.,

ob ho|

duplicib. in quib.

mer-

catus ageretur, pecunia

sua

fecit.

Mursae (Etzeg)

rep.

(III

5S88 semel ut videtur


|

descripta).

5601

L.

Domitius Ahenobarbus'

procos.

trimod.' posuit,

qua

civitates salem'.

Vlicae rep., est


conlulit lapidem,
a.

742 (FIII 68). vas trium modiorum infixum fuisse putandum est. 3) sal. em. Wilm., explieans: salem emetirentnr. Sed videtur potius scriptiim eMesalem, et inscriptio continuata

Leydae in museo (FIII 1180 cf. suppl. 14310, Zangemeister Schmidl ectypum), 1) Consul fuit u. 758, proconsul Africae In superficie lapidis est foramen, cui olim 2) Trimodium.

fuisse in alio lapide deperdito.

5602
d.
V.
i.

A. Clodius A.

f.

Flaccus,

N. Arcaeus N.

f.

Arellian. Caledus
|

qiiinque

mensuras exaequandas ex dec. decr. (in superficie lapidis cava magnitudinis diversae, ad quae adscripta fuerunt vocabula Osca postea
d.

deleta; in angulis quattuor cava minora.)

Pompeiis rep. in foro ad aedem Apollinis, mensa lapidea, est Neapoli (X 793 Vocabula Osca primus quantum fieri potuit legit Carmelus ManMommsen). cini Giomale degli scavi di Pompei n. s. 2, 1870 p. 144 seq., qui demonstravit cava illa aliquando minora fuisse et postmodum aucta, scilicet quo tempore domesticis Pompeianorum mensuris ponderibusque Romana norma substituta est. Cf. Nissen pomp. Sludien p. 71 seq. 1) Duovir tertio fuit a. u. c. 7S1/2 (supra iY. S055 not. 4); unde apparet hunc titulvm positum esse mediis fere temporibus Augusti.
vidit

5603
s.

L. Gellius L.
et

f.

Poplicola',

C. Caedicius C.

f.

duovir.
|

ex

c.

pondera
Mintumis

metra

exaequarunt,

eidem de sua pecunia

ponenda

curarunt.
rep,,

mensa ponderaria,

est in

que latere mensae (X 6017 vidit Mommsen),


fuit a. u.
c.

museo Neapolitano ; titulus in utro1) Incertum utrum is qui comul

718.

5604
tatis,
I

C. (Jmbrius Eudrastus

Fortunatus

Illlvir

mensuras lege

civi-

proprio sumptu. Compsne (IX 980 vidit Brunn).

5605

[cMJm exagio

.... [Cjertus et ho
||

qq. aedil.
|

[]pot.?]
|

mensuras

ricu

....

Lambaese (FIII 5294

cf.

18177 descr. Delamare auctor accurattu).

5606
a
. .
. .

L. Terentius Crescens, L.
|

aed. p.,

mensur.

olear.

[impensis]

suis aeq,* et dedicaver

Cartennis (Tenes) in Mauretania rep. (yill 9666 vidit

WHmanns).
|

1 )

Aequaverunt.
olear.
j

5607
et

M. Salvidien.
[pec.]
|

Vettian.
|

praef. aed. pot[es(.]

mensur.

signum
Brixiae

sua.

(F 4468

semel descripta saee. XFI).

394

Caput XIII.

5608

(ad foramina quae cernuntur in superiore parte mensae)

7]fllv(X,
. . .

^iGxiqs kXr]Q.\ \riixelva, ^iatrjg oLv., Qr^n6\6\i6\v., ii66\lo^. [in latere)

de suo posuit. [gymnas]\archa em|pori Piretensium Kosovo in Bulgaria rep., mensa lapidea (III S. 42H3 vidit Cichorius ep. Mitih. 13, 1892 p. 443). 1) 'EXyQoq.
|

arcli.

5609

[C. C.\
[v{\
|

Sulmooii Primus et Fortunalus'


|

[pjonderarium^ pagi

terraemotus dilapsum a solo [s]ua pecunia restituerunt. S. Clemente di Casauria in agro Paelignorum ubi fuit Interpromium vicus (IX S046 partem vidit Dressel). 1) Praenomina suppleia ex signaculo, in quo lectum est: C. Sulm. Foirtunati (IX 6083, 442). 2) Cf. N. 3347.
Interpromini
|

Tituli

operum locorumque publicorum.


mag.
vici'

Ponderaria. Horologia.

395

5615 sacrum Hercul.


lib.*

anni XI.
|

A. A. Marcii Alhenodor.
|

Hilarus et Bello,
|

N. Lucius
|

Hermeros

Aequitas mag. iter.^


|

ponalia

dera auraria et

argentaria
|

viciniae posuerunt,
injvigul.'

idem tuentur*. (Et


vicin.,
|

manu additum) anno XIX


gistr.
I

pro parte,

pro

una cum ma-

contulerunt.

Homae sub Aventino


N. S613 eiusdem
not. 5.
vici

1) Cf. supra (FI 282 ad apographuvi Marinii). liberti. 3) Idem JVumerius Lucius HerTneros magister fuerat decem annis ante, scilicet inter primos vici magistros

rep.

2)

Athenodori

(VI 283), tum nondum Aequitas appellatus; videtur hoc nomen accepisse propter hanc ipsum ponderum curam (Momms.). 4) Simul curam in se susceperunt ponderum tuendorum; unde explicatur, qui fiat, ut iidem homines post octo annos adiunctis eius anni magistris ad eandem rem pecuniam conferant (Momvis.).

5)

Invigulantes.

5616
verba facla

pondera

et

Quod pequnia Remmios Rufos patr. et til. Ilvir. iter. ex sua sunt M. M. chalcidicum et scholam secundum municipii splendorem fecisse,
prid. kal. Martias in curia; scribendo adfuerunt cuncti.'
d. e. r.
i.

quae tueri publice deceret,

c.'':

Placere huic ordini,

cum M. M.

Remmi

pat. et

fil.

Ilvir.

iter.

in

edendis muneribus adeo Uberales fuerint,

ut eorum monumenla decori municipio sint, adeo dihgentes, ut vitieis ponderum occurrerint idque in perpetuum providerint, placere decurionibus M. M. Remmios Rufos patr. et fll., dum eei viverent, eorum pon-

derum

et scholae et chalcidi (sic)

quae

ipsi fecissent

procurationem dari',

utque servos quei eius redemptus est

erit eei*

negotio praeponerent neque


Rufis patri et
fil.

inde abduci sine decur. dereto, et M. M.


gratias agei,
tioni

Remmis

publice

quod iterationem honoris eorum non ambitionei neque iactasuae dederint sed in cultum municipi et decorem contulerint.
ruderibus Herculanei extracta saec. 1) Similiter supra

Ex

XVI (X
iV.

i4o3 bis descripta).

Fersuum
.

distributio incerta est.


3) Scr. habere.

272.

2)
.

De
.
.

ea re ita censuere.
est
.

4) Sic

alterum apographum, servos eius


rei
It.

mpius

neg. alte-

rum;

fuisse servos quei eius

(kausa) emptus est

erit

proposuit

Momms.

Titulos in ipsis ponderibus vel mensuris seriplos alio loco dabimus (instr. do7n.).

5617
Allifis,

C. Popiliius Philodespotus

lovi d. d.

mensam

et horolog.

mensa (1X2324
cet.

vidit

Mommsen).

Alias horologiorum mentiones habes supra N. 484S. S34S. VI 10237. VIII 451S.

1617.

XIV 3947

In horologio sulario est


|

XI
|

1749.

5618 Q. Murrius
Tarracone (II 4316

Thales

horilegium

col.

fabr.* d. d.

vidit Hnebnfir).
f.

p.

1)

Collegio fabrnm.

5619
duovir.
i.

L. Sepunius L.
d.,

Sandilianus,
d.
|

M. Herennius A.

f.

Epidianus
|

scol.'

et.

horol.

s.

f.

c*

sen).

Pompeiis in foro triangulari, hemicyclium, est Neapoli (X 831 vidit 2) Be sua pecunia faciundum curarunt. 1) Scholam.

Momm-

lidem duoviri etiam in aede ApnlHnis hnrologiiim dedicnverunf,

802.

396

Caput Xni.

5620
dedit.

L. Saufeius

L.

f.

Claud.

Clemens

scholam

et

solarium'
|

Nogare in
liter

valle Cadorensi (ef.

N. S622) rep. (F 8801

bis descripta).

1)

Simi-

N. S392.

5621
altus,

P. Maiu[s] M.

Inter Aeclanum, et
litteris

f., P. Allius M. f. praef. Compsam, prope Rocca S. Felice,


|

solar.

f.

c.

lapis longus

magis quam

pulchris

et

antiquis (IX 4027 vidit Dressel).

5622

in

honorem
f.
|

[Neronis\
|

Claudi

Caesaris Augusti
f.
|

Germanici
|

Sex. Paeticus Q.

Tertius et

C. Paeticus Sex.
|

Firmus

horilogium

cum

sedibus
|

paganis Laebactibus

dederunt.

Lavazzo in valle Cadorensi (inter Bellunum et Pieve di Cadore), uhi fuitpagus Laebactium (F 20SS saepius descripta a saec. Xf^ ad initium saec. XFIII). 1) Vocabulum erasum esse pars auctorum significat.
Castel

5623 M.

Val.

M.

f.

Quir. Marc[e??MS aed., //]vir munic. Aurgi[fam]S


|

accepto loco a republic. horologium omni [in^pensa sua


sibus et ludis scaenicis
[d.
d,].

editis

ludis] circen-

Tucci (Martos) in Baetica (11 1683 vidit Huebner).

1)

Cf.

N.S6S7.
|

5624 horologium cum suo


C. Blaesius C.
fil.

aedificio

et

signis
et

oninibus et clatris

Voltinia Gratus ex

HS

n.

eo

ampHus ad

id

horo-

logium adminis|trandum serum* HS n. HH d. s. p. d. Talloires prope Annecy Sabaudiae (XII 2322 vidit Hirschfeld). 1) Servum (apicem geminandae litterae causa positum putat Hirschfeld ; cf. N, SlOl not. S).

5625 L
Aug. et
j

o.

m.

et

lunoni regin.
|

pro
|

sal.

imp. M. Aur. Anjtonini Pii


mil. leg. XIII

luliae

Aug. matris Aug.*,

M. Ulp. Mucianus
|

Gem.
[

horologiar.

templum

a solo de suo ex voto

fecit,

Falcone

et Claro cons.*

XFI,

Apuli (Carlsburg) in Dacia (II1 1070 cf. p. 1S90 ter ut videtur descripta saec. partes praeterea saec. XFII. XFIIl). 1) Titulus positus inter a. 212 et 217. 2) /4. 19S (hoc anno templum votum esse putat Momms.).

5626 ....

[M.] Aur. Cominius Cassia[nMs'

leg.

Auggg. pr. pr.

c.

v.]

septizonium marmorib. musaeo et omni cultu vetustate dilabsum restituit. Lambaese in nymphaeo (FIII 2637 cf. 18103 fragmenta disiecta viderunt
Renier fFilmanns Schmidt).

1)

Cf.

supra N. 1134.

Aliud septizonium
N. 3076.
habes

(sive septizodium)

Africanum novimus ex
E. Maass die

titulo

supra

Inscriptionem septizonii urbani a Septimio Severo anno 20S extructi


10S2.

Fl

De
1.

septizoniis conferendus praeterea

Tagesgdtter

(Berl. 1902) cap.

5627
locum
in

C. Quinctius C.
|

f.

Valgus*,

M. Porcius M.
|

f.,

duovir.
|

quinq.
|

coloniai honoris

caussa spectacula^ de sua

peq. fac. coer. et coloneis

perpetuom deder.

Tituli

operum locorumque publicorum.

Septizonium. Amphitheatra.

397

Pompeiis rep. in amphitheatro lapides duo gemelli, alter humi locatus ad portam occidentalem, alter similiter ad orientalem (1 12i6. X 852 imaginem Ritschl S636. tab. LXXFIIe). 2) Cf. Nissen pomp. 1) Cf. supra N. S518, infra

Studien p. 118.

5628 Ummidia
natibus
|

C.

f.
|

Quadratilla

'

aaiphilheatrum et

templum

Casi-

sua pecunia

fecit.

Casini in amphitheatro rep., extat Monte Cassini


1)

Cf.

supra N. S185 not.

1.

FHia
1.

fuit C.

(X S185 vidit Mommsen). Vmmidii Quadrati, supra N. 972.


|

56S9 M. darenus'

Clari*

[Jjyrann^Ms]

amphitheatri partem

dimid[ijam in sol[o publico, dimidiam in privato?] Praeneste (XIF 5010 vidi particulam prinaipia versuJim continentem). 2) Patroni huius Fareni Tyranni, 1) De litlera Claudiana cf. N. 457S not. 5.

M. Fareni

Clari,

Utuhu

scriptus a. p. C. 21, est

1555.

5630 huius
et

pater ad am{phitheatri dedica|tionem


|

HS
|

iD

(Jiir

p.

[e.]'
|

operas n.
I

CC.''

M. Tullio
|

M.

f.

Cam.

Rufo, fiUo
(

M. Tulli Blaesi',
|

TuUia

Beronice mater

et Tullia

Blaesilla soror.

L. d.

s.

c.

Tibure (XIF42S9 viderunt Gatli et Bormann).


polliciius est.

1)

Sestertium viginti milia


3)

2)

Huc usque scriptum

in plintho basis.

Huic posita

est basis

nna reperta XIF 42S8, idemque memoratur in latere unde apparet eum vixisse temporibtis Hadriani.

basis Tiburtinae supra

N. 1061,

5631

P. Atilio
I \

Philippo

ornamentis

decurion.
'
j

Brixi[ae]

Veron.

Cremon. \honoTat6\
,
I

et iure quattuor [/i6erorMm]


\

usuq. anulor. a d[jo]


in
|

ex postulation[e populi]

ob Uberalita[fem ems jwod]

opus

amp[ftrtAea^t]

1) Cf supra N. 59S2 (Momms. Brixiae (F 4592 cf. p. 1ffJ9 vidit Mommsen). aUquando cogitaverat de iure quattuordecim ordinum, scilicet in eis sedendi).

5632
Japsum
et ai

dd. nn. Valentiniano et Valente senper


(sic)

(sic)
|

Augg.'

Lol. Cyrius
(sic)

princ. cur.* et eritor duodena' de propio

suo

vetustatem

con-

statum pristinum red^Mjc*


fabric[am]
|

amphiteatrum cum portis

posticiis'

omnem
Lol.

arene, nepus Lol. Cyri princ. cur.* et ante eretoris',


et

filius

Claudi
I

princ.

patroni curiae,

pronepos Messi Gorgotis


vidi).

princ. Fihciter
Velitris,

(sic).

lilteris

pravis

el

inaequalibus

2) Principalis curiae.

ducsit.

(X 6S6S

1)

J. 56i/567.

3)

5) Posterulis (cf.

Erogator munerum duodecim? (Momms.). 4) Resupra N. S540 not. 4). 6) Erogatoris? (Momms.).

5633
Ruffi^Ms]

salv[ts dd.\

nn. Theodosio
v.
c.

et

Placido
inl.,

^[ahntiniam Augg.Y\
|

Caecina FeUx Lampadius


a

[et

praef. urb.]
post]\c'\s^,

ha[re]nam

amphiiheatri

novo una cum po[dio

et

portis
\

sed et reparatis

spectaculi gradibus [reslituit].

Romae
1)

rep. in amphitheatro Flavio


2)

(FI 1765
vit.

A. 42S

4S0.

52089 contulit Huelsen).

Memorat has portas


.

centum iubatos

leones,

Ad

restitutioTiem

. qui omnes [e] amphitheatri Flavii factam Theodosio

Probi 19: edidit ... in amphitheatro posticis interempti sunt (Huelsen ad FI l. c).
et

Placido Falenti-

398

Caput XIII.

niano imperantibus speclant praeterea tituU VI 52086 nale 1880 p. 226. 227).

32088

(Bull. arch, comii-

5634
Phoe[6Ms
I

[salvis

d.
v.

nn. ijeone et A[n]themio* p. p.* Au^g-^.J^ Messius

Severus]*

patric^

co[s.

ord., hare]nain

amphitheatri

longi

tem[poris]

...*....

esset extinctum pro beatitudin[e]

....

Romae rep. in amphitheatro Flavio, fragmenta epistylii (VI p. 860 n. 100 et denuo VI 52091 vidit Huelsen ; Lanciani bull. arch. comunale di Roma 1880 p. 229 BuU. comunale 1880 n. 18). Ex simili titulo supersunt fragmenta VI 52092 2) P^ P* 1) Inter An- et themio videtur aUquid interpositum fuisse. p. 229 n. 19.
lapis,

3)

AVCC

lapis.

Titulus positus inter

a.

467

et 472.

4)

Eiusdem

viri
sic

nomen
JMessii

bis

incisum in corona marmorea quae cingebat podium amphitkeatri,


jojraef.

Phoeb[i Severi

urbi patricii

consulis o{rdinarii]

Phoeb. (correctum ex Pheb.) Severi


est

v. inl. \patri\c\i

consul. ord.

(VI 52188); Mess. (VI 52189 , pars

iam VI

p.

8S8

n. 34).
t.

InteUegitur Severus consul occidentaUs anni 470, Flavius

Severus
5)

dictus

in

PATRIC

lapis.

JSolano

1545

(cf.

Mommsen

chron. min. III p. 536).

6) Litterae dimidiaiae, fortasse

ALITR ....
|

BasiHus v. c. et inl., praef. 5635 Decius Marius Venantius ordinarius,' arenam consui podium quae abomi nandi et patricius,
|

urb.,

terrae

mo|tus ruina pros|travit, sumptu projprio restiluit. 32094^ vidit de Rossi; Romae in amphilheatro Flavio, basis (VI 1716^ Huebner cx. scr. epigr. 752). Eodem loco duae aUae bases iisdem verbis inscriptae prodierunt (VI 1716 '^^). 1) Videtur esse BasiUus Venantius consul occidentaUs

anni S08.

Adde

titulos

supra N. 411. 829.2689. S1S7 ; VIII 2488. X6429.

XI 5112

cet.

5636
decr.
I

C. Quinctius
|

C.

f.

Valg.,
locar.

M. Porcius M.

f.

duovir.', dec.

theatrum tectum

fac.

eidemq. prob.

Pompeiis in theatro minore sive odeo, lapides duo gemeUi, in duabus portis
aedificii (I 1247.

844 vidit Mommsen).


f.

1)

De

his duoviris cf. iV.

S6^.

5637
S.

L. Annius L.

Mammianus Kufus
f.

llvir

quinq. theatr. orch.

p.^
I

(Litteris minoribus)

P. Numisius P.

arc [ftl]tec[ftts].''

5637*
de suo.

L. Annius

Mammianus Rufus
rep.,

Ilvir

quinq. theatr. orchestr[am]

Herculanei in

(X 1443. 1444

vidit
tec
. .

Mommsen;
.

2) arc.

fragmenta muUa, extant NeapoU in museo X144S). 1) Sua pecunia. apographum factum saec. XVIII, hodie superest ar
theatro
tertius simiUs titulus est

5637^

P. Nu[misms] P.

f.

Men. architectus.

Neapoli in museo (X 1446 principium vidit Nissen, partem reUquam Mommsen).

5638
trum^
s.

M. M. Holconii Rufus'
p.

et Celer

cryptam,

tribunaiia*,

thea-

Pompeiis in theatro maiore, complura exempla eiusdem inscriptionis nunc duo NeapoU in museo (X 833. 834 vidit Mommsen; simiUs fuit etiam X 83S). 1) lisdem Rufo et Celeri in eodem theatro complures slatuae positae fuerunt (X
,

857

seq.j.

Rufus duovir quartum iure dicundo fuit

a. u. c.

7S1/2,

teste

titulo

Tituli

operum locommqae publicorum.


mumctpalet,

Ampbitheatra.

Theatra.

399

A' 890.

Cf. infra inter

2)

De crypta

dixit JSissen

pomp. Studien

p. 248,

de tribunalibus p. 249. 3) Quid in theatro Pompeiano mutaverint (nam extitit illud sine dubio multo ante Augusti tempora) vel addiderint Holconii, quae-

1.

siverunt Puchstein archaeol. Anzeiger 1896 p. 30. 40;

Mau Pompeji

p. 4SG.

5638* M. Artorius M.
Eiusdem

Primus
est

architectus.

Pompeiis in eodem theatro rep.,

item IVeapoli (X 841 vidit Mommsen).


137.

architecti est titulus in baailica

Ad unum
5639
Germ.
|

Pompeiana rep. X 807. ex theatris urbis Romae spectat N. 793 cf. N. S030

v.

divo Auguslo sacrum


|

pro salute
Capito
|
|

Ti. Claudi

Caesaris August.
|

Ti. Claudius Arucae


f.

flL

sacerdos Aug. theatrum, quod


p.

Lupus Anthi
vidit

ligneum posuerat,

d.

s.

lapideum

restituit.

Fori Segusiavorum (Feurs prope Lyon)


eclypum).

rep. a. 18SJ

(XIII 1642 Hirschfeld

5640 Neroni Claudio


[pron. dwi\ Aug[ttsfi ahn.
pot.

divi

Claudi

f.

Ger[maHtci Caes. n.

Ti.

Cjaesaris
trib.

C]aesar[j]

Aug.

Germanico

pont.
et

max.,

IIP, imp.

III,

cos. II designato III,

proscaenium
Heius Primus

orchestram
Cato',

cum
.

ornamentis,
.

Augustalis

perpetuus* C.

Heia

[d. d.]

Olisipone (Lisboa) in ruderibus theatri rep.

a.

1798 (II 183 fragmenta epi-

styKi ingentis descripserunt Cenaculo et Azevedo Portugallenses).


2)

Hoc nomini praepositum etiam

II 196.

1)

A, 37.

3)

Idem memoratur II
f.

196.

5641

IS.

f.

Faber
f.

M. Fisius C.

M. Vibius P.
f.

[f.]
.

sius St.

M. BaibiUus L.
(I 372.
c.

T. Hostiu[s]

[/".]

cu[ne]os duos in teatro faciendos co\[raver.]

Capuae

rep., est Neapoli

5782.

Bitschl tab.

LXIFg).

In eodem

saxo, postea ut videtur, anno u.

683, incisus est tilulus

X
|

3785, quem infra

dabimus inter municipales.

5642
dus
I

T. M[u]ttius P.
curavit
retrib.'

f.

Celer

Illlvir q.

Iheatrum
|

alueudumS gra-

faciendos
|

se|natique consultum

fecitque% utei pequjniam

populo, pageis
a.

In turri ecclesiae S.Pelini, ubi fuit Corfinium (1X3175 semel descripta circa
1700).

1)

Quid

subsit, nescio.

2)

que abundat.

3) Retribuerent.

Libera-

iitate

ma
5643

videtur effecisse, ut tributum popularibus rextitueretur, ad


cuius ipse auctor fuit.
f.

quam rem

iipus ernt senatus consulto,

T. Annius T.

Rufus,
|

L. Septimius Sa.*
d.'

f.

Dentio,
|

L.

An-

nius T.
f.

f.

Gritto magistr.*,

ex pagi
|

scaina^ fac. coir.

T. Annius T.

Ruf.,

L."*

T.

f.

Gritto

probaverunl.

Prezzae, inter Sulmonem et Corfinium, ubi videtur fuisse pagus


(I 1280.
2)

IX 3157
sc.

vidit Dressel,-

imaginem

pagi Lavemarum. gentilicium omissum, spatio vacuo


Magistri,

Ritschl tab.

3) Decreto.

XCIF e).
4)

Lavemae
Salvii.

relicto, scilicet
[c.]

Scaenam. 5) Nomen supplendum ex praecedentibus.

1)

5643* Neratius Palmatus


Syracusis ^in fomice
Gualterus).

v.

etiam frontem scaenae o


descr. saec.

candidi

marmoris' (X 7124 solus

XFII

400

Caput XIII.

5644 Melanthus
a solo fecer.,
|

P. Deci*
et

et collegae,

mag. He.^
|

tribuDal

novom

theatrum
p.^

proscaenium

refecer.,

ludis scaenicis biduo

dedicar.,

d.

s.

Trasacci in Marsis, ubi fuit vicus Supinas,


vidit

Mommsen),

1) Sc. servus.

cf.

2)

Magistri Herculis.

supra ad N. 5814 (IX 58S7 3) De sua pecunia.

Alius titulus theatri et proscaenii est

XI S170.

Cf. item

supra N.3662.
(

5645
tam
ex]
s.

C. Dexius

L.

f.

Max[MjnMs]'

cur. porticum theat[r.],


|

cryps.
s.,

perfi[cten<ia CM]ravit;
c.

quoi in operibus
|

publiceis quae s[upra

inscriptio data est.


f.

T. Albius C.
|

f.

Pansa

Illlvir

i.

d.,

[p]ont.,

C. Albius T.

Pansa

filius

Illlvir,

opus the^tri perfect.

in

muUebrib.^

aeramentis adornaver.
pertinere coniecit

Interamnae (Temi) in Umbria (XI 4206 vidit Bormann). Bormann fragmenta XI 4207. 4208. 2) Quid

L.
L*,

1)

Ad eundem
latet.

sit,

5646
Gamburio
|

in

h. d.

d.

et

numinibus Augg.,
tribun|ali et eo

I.

o.

m.

Ammia[;m5]
ex q|uorum
|

proscen[tum]

cum

[amp/]ius

[MSMr]is tutela prosceni et ludos


vici

omnjibus annis
mandavit.

pri. kal. Mai.*

curatores

procujrare debunt

(sic).,

fide

D. d. Saturnino et Gallo cos.^

tellege:

Bitburg in Treveris rep. (Heltner Westd. Korrespondenzbl. 4890 p. 247). 1) Indenariorum quinquaginta ndlia (in lapide fuerit\,). 2) Hunc diem inci-

dere in ludos Florales


Z)

(cf.

supra N. S0S7 ;

C.

I.

L. I ed. 2 p. 547) monet Hettner.

A. 498.

5647
celHs

[Itfeejralis iun. ei
|

Liberia

i[ilii eius\

'
|

ie

adusque

concamarationes compa[raum<n;]

XIII inluminaverunt easque can[ea;ornay]erunt,

marmoreis

delphinis binis

per vias

theatri adiunctis, la

um
. .
|

XIIII lapidibus eius per antiordi

grados

stratis

marmo[rm]
dextra
d.
d.

....

xtro

podiis

marmoreis
runlq.

vias

lae^wa^ne]

[feceru\ai

[de]dicave-

L. d.

Rusicade in theatri ruinis rep. , iam Parisiis (FIII 7994 cf. p. 48!79 vidit Wilmanns). \) Ab iidem hominibus positi sunt tituli una reperti FIII 799S. 7996 etiam magis mulili.

5648 M. Fabius Fronto


praeter dena|rios mille ad
parte)
|

augur, p.

i.

d.\
]

cum
III

lujdis scaenicis dejdit

opus theatri
et

n.*

fiH
|

sui Senecio|nis. (Ab altera

polUcitus
pri.
|

Fusco
kal.

II

Dex|tro cos.^

non. lan/,

dedicavit
|

isdem cos.

April.
?'ep.

Ad

Rusicade (Philippeville) in ruinis basilicae


1)

(1^1117988 vidil Wilmantis).

Praefectus iure dicundo.

2)

Nomine.

3)

A. 22S.

4) Dies

votorum.

idem theatrum pertinet N. S077.

5649
kal. ApriUb.,

dd. nn. Diocletiano' Aug. VII


|

et

Maximiano' Aug. VI
|

cos.*

porticus theatri

sumptu publico

coloniae

Ammaedarensium
Schmidt).

restitutae.

Ammaedarae in Africa (FIII 509. 41S52 viderunt Wilmanns mina imperatorum erasa legere potuit Schmidt. 2) A. 299.

et

Cf. etiam

1) NoN. SS46.

Titali

operum locorumqae publicorum.


Glau. Rog[a{us]

Theatra.
|

Loca
sua

in amphitheatris.

401

5650

in theatr[o]

manu

deiecit*

(vir togatus

dolabram utraqtie manu


Patavii (C.
scilicet ususy
I.

tenens).

N.

CCCC.

L. suppl. Ital. I 399 vidit Pais).

1)

Quid manu sua, dolabra

Claudius Rogatus, sive quo alio nomine fuit, in thealro deiecerit , non

divino (Momms.).

2) Cf.

N. S202 not.

7.

Genio theatri dedicatus est titulus supra N. S66S.

5651
nientis
|

N. Plaetorio Oniro
|

Augustali

biselliario,
|

houorato orna|

decurionalibus,
|

populus Abellanus
|

aere conlato, quod

auxerit
|

ex suo ad

annonariam pecuniam
|

HS-X
|

n. et yela* in thaeatro (sic)

cum

omni ornalu
Abellae

sumptu suo
vidit

dederit.

L. d. d. d.
l)

(X 1217

Mommsen).

Cf N.

3144. 5145.
fil.

5652

imp Antonino Aug. P[to]

Antonia Cn.

Picentina C. C.

.
|

Secundi praetori*, patron[i co/o]|niae^ sacerdos divae Fau[sfi][nae,

statuas,
et

quas ad exo[rMan]|dum theatrum promi[seraf, Fa]|leriensibus posuit


ded.]
I

\oh

decurionibus plebi urbanae div[t$tonem]

dedit.

Falerione in Piceno rep. (1X5428 vidit Mommsen).


2) Sc. uxor.

1)

Praetorii (viri).

III

5653^ M. Cantrius M.
f.

f.

Marcellus llvir

pro iud. Ium.\ cuneos

c* ex

d. d.'

5653^ N.
5653
5653**

Istacidius N.

f.

Cilix
i.

Ilvir

pro lud. lum.


lu.*

L. Saginius Ilvir.
L. Saginius llv.
i.

d.

pr.
1.

lu.

ex
d.

d.

d.^

cun.^

d.
s.'

p.

ex

d.

c^

5653

mag. pag. Aug.

f.

pro lud. ex

d. d.'

Pompeiis in amphitheatro, in podio quod cingit harenam,

ad harenam, semel ad
sen
cf.

sedes spectatorum versis

Fiorelli descrizione di

miles inscriptiones

5)

X 834.

XSS^^'^).

Pompei i87S p. 1) iVo

2)

Faciendos curaverunt.

litleris plerumque (X8S7^^. 8SS. 836. 833 vidit Momm75; Mau Pompeji p. 202. Omisi si-

ludis,

luminibus

(cf.

3)

Ex

decreto
(cf.

decurionum.

infra N.S685).
4)

Cuneum.

Magistri pagi Augusti felicis suburbani

N. 5198 not. 5).


\

5654* 5654^
5654
5654
5654^ Romae
prodierunt ;

[5u]ib. in theatr. lege pl. ve' [scito sedere


.
.
.

l]icei,

p.'

XII

equiti [&us]

[prae]text[afis
|

p.]

VIIIS.

5654** [paedagogis ]?]uero[rum]^.


[Aos] pitib[Ms publicis].
client.

in amphitheatro Flavio., in graduum in quibus speetatores sedebant parte

anieriore, rep. a. 1811, praeter


litteris saec. p.

posiremam, cuius particuiae

(F1 1796, 8 praeter postremam; Lanciani Bull. arch. comun. 1880 p.258. 270. 277. 281 n.258 praeter postremae partem priorem; omnes FI 52098 af vidit Huelsen. Omisi fruslula minima VI 52098gk Butl. comunate 1880 p.28l n.25S257. 259). 1) Plebisve. 2) Pedes. 3) Cf Suet. Aug.44. Ad distributionem locorum in amphitheatro Flavio factam a. p. Chr. 80 spectat
Chr. I vel II

a.

1880

et

1895

demum

N. 3049.
Dkssau, Inscriptiones Latinae n.

26

402

Caput XIII.
Inscripliones in podio amphitheatri Flavii

aetate labente incisas post


p.

249267

n.

ad designanda spectatorum loca comunale 4880 p. 243 249 n. 55 8S; 86^26) edidit Huelsen FI 52099-52154. 5213252230 (illas saeculi
Lancianium
(Bull.

p. Chr. IF, has exeuntis saec.

vel ineuntis sexti).

Similes inscriptiones amphi-

mem. des antiquaires de France 37, 1898 p.H2seq.; Syracusanas habes X7150, Arelatenses XII 714, Polenses F83, Lugdutheatri Carlhaginiensis edidit Delattre

nenses XII1 1667, Parisiacas XIII 5053, Lambaesitanas VIII 5295, Aquincenses III
S. 10495.

5655

eq. g.

i]r

Arausione in theatro, in gradus eius qui infimus est omnium, parte anteriore (XII 1241^ vidit Hirschfeld). 1) Equilum gradus tres.

5656
[ijrar.^

n.*

Atr. et Ovidis''
d.
d.

loca

fi.^

XXV

d.

d.

d. N.'';

n.

Rhod.

et

XL

d.

N.

Nemausi
cf. p.

in amphithealro, in

856 vidit Hirschfeld).

XII 5517.

1) Nautis. 2) Nomina fluvioriim hodie dictorum VArdeche et probaWiter coniecit Germer - Durand. 3) Numero. 4) Daia decreto decurionum Nemausensium. 5) Nautae Rhodanici et Ararici saepe memorantur iii tilulis Lvgdunensibus (cf. C. I. L. XIII p. 234).

Ex

altero exemplo

podio ut videtur quod caveam cingit (XII 5516 eiusdem tituli videtur superesse

1'Ouveze, ut

5657

L. Manilius Gallus et L. Man[/]iius Alexander Aurg.* ob hono||

rem Vlvir. secundum petitionem m. m.'' optimi patroni^ loca spectacul. numero CC singuli ex duplici pecunia decreto optimi ordinis municipib.
|

m.* Aurgitalni dederunt donaverunt.

lari

lacn Andalusiae, ubi fuit municipium Aurgi (II 5564 bis descripta saec. XFII).
1)

Aurgitani.

2)

Municipum municipii.

ipsum municipium honoris causa. Ex reditibus locorutn amphitheatri

esl

3)

Patronus mihi videtur appel-

4) Municipii.

supra N. 411.
circi p.
(

5658

C. Licinius Badius
| |

podium podium

sua impensa d. d.
|

5658* T. Cassius Celer

circi

pedes C

sua impensa

d. d.

Prope Taviram in ora Lusitaniae, ubi fuit Balsa, rep. (II S. 3163. 3166 Huebnei' vidit ectypa). Secundam inscriptionem litteris multo peioribus et minoribus scriptam esse quam alteram ait Huebner.

5659

loca n.

in

circ.

Sex. lul. lanuarius*

Lugduni (XIII 1919 semel

descripta).

aedil.

dat.

1)

Idem memoratur XIII


spectare

1803.

Ad loca in circo urbis Bomae attributa Mommsen Staatsrecht III p. 446 not. 5).
5660
circo p. L. Valerius
[

videtur N. 286

(sed cf.

Amandus

et L. Valerius
|

Lucumo

podium*
j

iu
c.

dec^

ob honorem

liinivir.

ex decreto decurionum

d.

s.

p.

f.

Zafrae in Baetica (II 984 cf. Eph. ep. 8 Caro). 1) lucum ob odium aliud exemplum.

p.

384 descr. saec. XVII Bodericus


2) p.

DG

praefert

Momms.
j

5661
itemque
fili,

Dec' Claud.

luvenal. Sar|dicusS

perfectis

metis

et ovaris'

tribulnali

iudicum,

quae ob me|moriam Claudiorum Rujfiniani

bonae memojriae
(

iuvenis, et Rufiniajni et Victorini

nepotum,
mater

et
(

Lonavia

gania Primosa*

bonae memoriae femijnae, uxor

eiius,

et

Titali

operum locorumqae publlcorum.


Kaninia Respecta
|

Circus. Sphaeristerium.

403

Claudiorum, et
et

^'

bonae

memoriae feminae,

nura eiius

mater

Claudiorum, prov.

CLXXXVIIP.

Auziae (Aumale) Mauretaniae (FIII 906S scmel descripta). 1) Decenniut cf. tupra N. 4491. 2) Idem nomen in alio lapide eiusdem hominis Aiedius legit Purgold (FIII S. 207S6). Idem homo cum iis qui sequuntur memoralur in aliis titulit Auziensibus, unde apparet eum multa opera publica Auziae fecisse (supra N. 4491. FIII 9066. 9067 20766; cf. FIII S. 20757). 3) Haec ad circum spectant, cf. Friedldnder apud Marquardt Staatsverw. III^ p. 316 not. 1. 4) Fidelur requiri eatut tecundut (aut pottea tcribendum femina^. Quidlibet ttatueris, oratio hiat. 5) A. p. C. 2S7.

5662
I

[s]u[ffim]ae adfectionis erga

rem publicam,
|

sicut

ludum
|

g)[a]diatorium

omni inpensa
|

sua, ita spoliarium

a fundamentis exstructum

ornatumque pro nilore civitatis rei publicae dono dedit. Bomae rep. in Esquiliis (FI 51917 vidit Huelsen). Titulum quamvis Romae
eruderatum, origine puto Praenestinum, collato
titulo Praenestino Cn.

F oesii Apri,

quem vide infra

inter municipales

(= XI F 5014).
f.

5663
nelius P.
f.

'

\[P'] Coruelius P.

Gramme ....[..

lipax et P. Cor|

P. n.

Long...,

pater et
|

f.,

pro honore IIvira[/Ms

s]phae-

risterium fecerunt.
Centuripis rep., est Panormi (X 7004 vidit Mommsen). 1) Focabuhim erasumy fortasse imperatorit nomen f. C \ VI agnovit Mommt.). Sphaerisleria sunt etiam in t. Nemausensi XII 5504. Sphaeristeria plenim.

que videntur coniuncta fnisse cum balneis


Dig.
17, 1, 16).

(Plin. ep. 2, 17, 12. 5, 6,

28; Suet. Fesp. 20;

5664

P. Lucanius L.

f.

Ter. Quadratus
f.

solo, peq. sua dedit.

Cassia P.

Fenafri (X 4884 semel descripta

Ilvir, augur, q. II, balneum uxor et Lucania P. f. Procula. taec. XF). Fertuum divitio incerta.

vir.',

5665 Q. Pettius Q. f. Tro. Curva, C. Maecius balneum ex d. d. de peq. pob. fac. cur. Q.
|
|

C.

f.

Ouf. pr.
f.

duo-

Pettius Q.

probavit.

1)

Saponarae, ubi fuit Grumentum (I 1265. X 221 Ritschl tab. LXXFlIIa). Praetores duoviri. Ad balnea Grumentina perlinet etiam titulus supra N. S86.

5666
viri

L. Agusius Cn.
|

f.

L. n. Mussus,
d.
c.
s.

C.

Arrenus T.

f.

Rufus

octo-

iterum,

balneas reGc.

c'
vidit Dressel).

Prope Interamniam Praetuttiorum (Teramo) rep. (IX 5067


1)

Refieiendas de conscriplorum sententia curaverunt.

5667
iiciund.,
|

Q. Vibuieius L.

f.,

L. Statius Sal.
|

f.

duovir.,
|

balneas re-

aquam per publicum ducendam d. d. s. Praeneste (11141. XIF5015 vidi; imaginem Ritschl
5668/9

coeravere.

tab.LIIIb).
partis Peltui|

bahneum refectum

dec. decr. pecun. pubHc.

natium'.
Drettel).

Olim in vico Cattelnuovo prope rudera Peltuini, iam Aquilae (1X5450 vidit 1) Sic videtur fuitte etiam in alia intcriptione eiutdem loci IX 5420.

26*

404
5670
decreto

Caput XIII.

centumvir[Mm
|

'

6]aineum refectum cu[ra]j.. Valeri


|

Cerialis Illlvir.,

pe[c.

pM]blica et ex 4tSr ternis milii[6MS


|

q]uae contulentinius Graptus,

runt sevirales
L.

ii

quo[rum
.,
.
|

Mo]mina infra scripta sunt:

Ampius Nei

[Z)]omilius Apollonius, L. Domitius

.^

[P]a-

pirius Oriens.

Curibus rep. (IX 4978 semel vel


et infra inter municipales.

bis descripta).

1)

Cf.

supra N. 460 not. 2

2)

H
f.

. .

vel F

5671
bus,

Q. C. Poppaeei Q.
incoleis,

patron.

municipi et coioniai*
|

municipi-

coloneis*,
|

hospitibus,

adventoribus

lavalionem in per-

petuom de

sua pecunia dant.


est

Interamniae (Teramo) Praetuttianorum (IX S074 vidit Dressel). Inscriptionis

gemellae fragmentum
et coloniam.

IX S07S.

1)

rei publicae, cuius temporis videtur esse hic titulus, simul effecisse et

Apparet Interamnates extrema aetate liberae munieipium

5672
in

C.

Aurunceiu[s C'
|

/".]

Cotta

colonis, incolis, hospit[?6Ms],


|

adventoribus servisqu[e]

eorum

lavationem^ ex sua pecunia


|

gratuitam

perpetuom

dedit.

Prope Praeneste in vico Zagarolo (XIF 2979 saepius descripta saec. XVI XVIII). Lapis gemellus est XIV 2978, cuius partem vidit de Rossi. 1) Praenomen patris suppletum ex XIV 2978. 2) Lavatio est etiam in alio t. Praenes-

tino

XIV

301S.

5673
praef, fabr. creato,
|

L. Octavio L.
|

f.

Cam.

Rufo
|

trib.
c.

mil. leg. IIII

Scythicae,
d.
d,
|

bis,

duomviro quinq. ex
|

s.

et d. d.S

auguri ex
|

qui lavalionem gratuitam


|

municipib.^ incoleis,

hospilib. et ad|

ventorib.,

uxsorib., serveis, ancilleis]que eor, in

perpetuom

dedit, d. d.

publ. patrono,

Suasae in Umbria, iam Vrbini (XI 6i67 Orell. 2287 partem maiorem vidit Bormann). 1) Duomviro quinquennali ex senatus consulto et decreto decurionum (mira haec senatus et decurionum distinctio). 2) Quae sequuntur, fortasse semel tantum descripta saec. XVI. Similes tituli V 576. 6S22. 6668.

5674
cus
T.
! ! !^
I

divus Aijg. parens


ref6cit.
f.
|

dedit;

!!!!!!!

!^

Augustus
|

Germani-

In huius balinei lavation. {*&

CCCC

nomin. C. Aviasi
ut
j

f.

Senecae

sui T. Aviasius
|

Servandus
|

pater testament. legavit,


et

ex reditu eius summ.


gratis laventur.

in

perpeluum

viri

impuberes utriusq. sexsus

Bononiae (XI 720 viderunt Bormann et Zangemeister). quae Bormann putat fuisse G. Caesar et deinde p. p.

1)

Vocabula erasa,

5675
dit.
I

divos Traianus

Augustus
et
vidit
N

concessa Tuscili
platias
|

Nominali* berePlin.

rei publ.

Ricinens.

balneum

rep. mandavit.

Ricinae in Piceno
ep. S, 4. iS.

(IX S746

Mommsen).

1)

Idem memoratur

5676
solo suo
s,

Ser, Cornelius

Ser.

f.

Dolabella Metilianus
|

cos,*
cos.'*

balineum

p, aedificavit et contexit.

M.

Atilius

Bradua

et M'. Aci-

Tituli

operum locorumque pnblicorum.

Balnea.

405
in

lius Aviola

cos.',

bonor. possessor.*
n.
|

Dolabellae Metiliani,

hoc opus

(lederuntHS centena m\\.


n.
Corfinii rep.

Res
|

p. et

populus CorQniensis datis


f.

HS CLH"

consummavit, curam agente


(IX 51SS

[C. Alfio] T.

Ser. Maximo."

vidit Dressel praeter partes

meditu singuloTnim ver-

Comelii Dolabellae Peironiani consulis a, p. Chr. 86, frater P. Cornelii Dolabellae Metiliani Pompeii MarcelH supra N. 1049. Memoratur praeterea in fragmento tituli item ad batneum Corfiniense pertinentis IX 31S5 et
suum).
1)

Fortasse

filius P.

in

t.

urbano VI 164S0.

a. 108,

hellae.

3) consul a. 1S2.
5)

Quando consul fuerit, incertum. 2) Is qui fuit consul sciticet post mortem Dola4) Bonorum possessores

Sestertium centum quinquaginta duobus (milibus).

6)

Suppletum ex

508S. 5168.

5677

s.

c.

balneum Clodianum
Iiub

emptum cum
|

suis

aedificis

ex
|

pecunia Augustal. HSAiscidi Lepotis,


|

Q- Minuci Ikari,
|

C. Aufilli Suavis,
|

C.

N. Herenni Optati,

ginta.

Teani (X 4792 vidit Mommsen). Singulis Augustalibvs dena milia pro eo honore solvenda fuisse coniecit

M. Caedi Chilonis, M. Ovini Fausti. 1) Sestertium (nummum) milibus sexa-

Mommsen.

5678
dedicatione

sibi
|

et

fil.

suo

lNe|[p]o[f]i

ex HS^

LX

n. poni iussit
II
|

et
;

ob

earum

dec.

X V\
|

Vlvir.
|

IH

pleb.

dari iussit

item
sen|vir.

reHquit

ad balinei fabrica rei p.


cl.
vir.'',

Tif.

Tib.^

H-S CL n.^ quae ex


|

tentia Aemili Frontonis


rei p. Tif.
tia
I

postea deinde Arri


et Pijcentino

Antonini*
her.
et

cl.

Tib.

ab CipeUis Profuturo

ab Arrun|

Ampiana'
d.

her. Arrunti Grania|ni

numerata sunt.
Vmbria (XI S959

Her. posuer.

L.

d.

d.

Bormann).
simi
viri.

Tiberinorum.

5679

Tiferni Tiberini (Cittd di Castello) in


1)

Decurionibus denaHos quinos.

= Grut. 494, S

vidit

2)

Rei publicae Tifernatium

3)

Sestertium centum quinquaginta miiia

5) Cf.

N. 1118.

f.

nummum.

4) Claris-

6)

Eadem memoratur XI
|

S940.

T. V^rius T.

Pol. Rufinus

Geganius F^cundus Vibius M^ret


|

cellinus
sui
I

equo pubL,

quinquennalic, nomine suo


p. p., tr.,*
|

T. Vdri Longi
|

filii

balineum d L. RufeUio Severo'

factum,

quod r6s pubHca

a novo refecerat,
pli^tis pec.

incendio ex maxima parte

consiimptum operibus am-

sua

restituit.

Fani

in

Umbria (XI 62iS

Orell.

5890 vidit Bormann).

1)

j4d

eundem

videtur pertinere titulus mutilus

XI

6224.

2)

Primopilari, tribuno.
e.

5680 hon6ri
terita

Q. Soldni Fabi Severini

v.,

ob merita eius praeplebis


|

et
|

praesentem liberalitatem
|

quo

mdti!irius

balneum usibus

exhiber6tur, fabri tign.

Nem.

Nemausi (Xll 516S^ descr. saec. XVIII Seguier). Titulus legitur in lapide in quo antea ut videtur aliis usibus destinato incisus fuit titulus XII 5165*.

5681
est Giuliae

publicum
I

Interamnitum

*
|

veciigal

balnearum-.

In ora Piceni prope Giulia 7iuova rep., ubi videtur fuisse Caslrum novum,
signatae.

(IX S144 vidit Dressel). 1) Sic videntur legendae esse lilterae con2) Apparet Interamnates a Castronovanis vectigal balnearum exegisse.

406
fortasse ob

Caput XIII.

aquam ex suo

territorio

Castrum novum adductam (Mommsen

C.

I.

L.

IX

p. A8S).

5682
idemque

numini domus Augustae


|

T. Claudius
et familiai
|

Faustus Regi[n.] et
|

Claudia Nais Fausti


|

balneum populo*
eius balnei usus
|

Caesaris
et

n.''

d. [s.] p.
|

f.

aquam

in

perduxerunt
|

consacrarunt

[iVe-

romY
hic

Caesare Aug. et Antistio Vetere


vidit ectypum).

cos."

In Chersoneso Thracica rep., prope portum Kilia, ubi fuit Coela (III S. 7580

Mommsen
2) Nostri.

1)

Fidetur significari populus Coelanus,


(cf,

quamquam
l.

plenum municipii

ius ab

Hadriano demum accepit

Momms.

III

c).

Dio Si, S9 qui tradit eam ex Agrippae hereditate pervenisse ad Augustum), unde expUcalur
(cf.

Chersonesus ad Hellespontum res privata fuit Caesarum

familia Caesaris

cum populo

coniuncta.
f.*

3)

Vocabulum erasum.
|

4) A. p. Chr. S5.
|

5683

M. Valerio M.
|

aed.,

dict.'',

praef. iuvenlutis,
millia
|

municipes

compitenses veicorum
purgavit refecit,
|

quinque^,

quod specus
balnea
|

passus^
et

oooooo
muliebre

fistulas reposuit,

virilia

utraque

de sua
dos'
I

pecunia refecit, populo


S.

viscerati.

gladiatores dedit,

lumina lu-

m.

r.

solus fecit.'

Romae, sed origine sine dubio Lanuvina (XIF S121 servavit Fabretti). 1) Fidelur deesse cognomen Falerii. 2) Dictatori. 3) Qui habitabant in quinque vicis ad idem compitum pervenientibus quamquam hi compitales magis dici debuerunt quam compitenses (Momms.). 4) Scr.: passuum (et delendum millia^. Dea 5) Cf. stipra N. S6S3 not. /. 6) lunoni Sospiti matri Reginae. Lanuvii culta, cf. supra N. 516. 5097.

5684
lapide
p.
s.]

Alfia

P.

f.

Quart[o balneum]

muliebre a solo
\

[/ectf],

eadem

va[no

ea?]|ornavit,

labrum aen[eum cum]

foculo,

sedes posu[jY

S. Benedetto,

ubi fuit Marruvium Marsorum (IX 5677 descr. Acciirsiut).


fil.

5685
divi Nervae]

imp. Caes. divi Hadr[mj


\

divi]

Traiani Parthici
\

n[epos

pronepos T. Aelius ^[adrianus Antoninus\


potest.]
.

Aug. Pius pont.


\

maxim[Ms, tribun.

.,

imp. II, cos.


]

IIII,

p. p.,

ther[mas incendioy

consumptas cum
pensa]
cf. vita
\

T^or[ticibus et]

et basiiicis et

omni [apparatu im-

sua

re[stituit].

Narbone (XII 4542


Ant. Pii
9.

vidit Hirschfeld).

\)

De

incendio civitatis Narbonensis

5686
nus
in
I

imp.

Caes.

L. Septimio

Severo Pio
|

Pertinaci Aug.
senat.
in

et

imp.

Caes. M. Aurelio Antonino

Pio

FeHci Aug.

populusq.

Lanivi-

locum balnearum, quae per vetustatem


|

usu esse desierant,


|

thermas ex quantitatibus, quae

ex indulgentia

dominorum

nn. princi-

pum
usuris

honorariarum summarum sacerdotiorum

adquisitae

sunt\ item ex

C* kalendari, amphatis
I

locis et ceUis, a

fundamentis exstruxit et

dedicavit.

Lanuvii (XIV 2101 semel descripta).


sacerdotes pro introitu

1)

Coniecit

Mommsen, antea Lanuvii


imperatores per

aut nihil solvisse aut

summam minorem,

Tituli

operum locorumque publicorum.

Balnea.

407

7iu'risse,

ut talis exaetio aut institueretur aut avgeretur.

et balinea in titulo

Thermae 2) Centesimis. Comensi quem infra dabimus inter municipales (=> f^S279).
liberalitate
| |

5687
concesserat,
ratore
|

balneum Aurelianum ex
|

imp. Caes.

M. Aureli'

Pii Fel. Aug.,


|

servata indulgentia pecuniae eius,

quam deus Aurelianus*


Statio luliano v. e. cu-

facta

usurarum exactione

curante

res

[p.]

refecit.
bis ut videlur descripta saec.

Caesenae

(XI SS6

XF).

Ilvir

1)

Probi vel Cari

nomen hoc loco fuisse sed antiquitus erasum, liluram a coniecit Mommsen. 2) Cf. supra N. S8S.

descriptoribus negleetam,

5688
perpet.,
silvis

C.

Sempronius

C.

f.

Gal.

Sempronianus
|

bis,
|

pontufex

Sempronia Fusca Vibia


|

Anicilla

filia,

thermas aqua perducta

cum

1)

trecentarum pecunia impensaque sua omni d. d. laen in Andalusia, ubi fuit municipium Aurgitanum (II 5S61 vidit Huebner). Cf. Varro de r. r. 1, 40, S; ColumeU. 5, i, S.
agnuar.*

functo
n.

T. FI. Avilo
I

Forensi

Iljvir.

iter.

qq.,

omnib.
|

munerib.

hic

idem ad lavacrum bal|near. publicar. hgni

duri vehes

CCCC

en|thecae'

nomine
et popul.

in

perjpetuum obtulit,
|

ita
filio

stratuus

quodannis successorib.
col.,
|

suis tradant

tamen ut magiT. Fl. Aviti


v. e.

patron.

ordo

Misenat.

Miseni rep,, est Neapoli (X 3678 vidit Mommsen). 1) Entheca est dos vel peculium praedii, id est praestatio quaedam cum praedio in perpetuum coniuncta,
cf.

Dig. 55,

7, 2, 1 ;

cod. Theod. 43,


v.

4,

42 (cum nota Gothofredi); Nov.


rect. prbv.^

lust. 428, 8.

5690
stituit,
I

Fabius Maximus

c.

thermas

Sabinianas re-

curante ordine splendidissimo Telesinorum.

Telesiae (IX 2242 vidit

Mommsen).
v.

1) Cf.

N. S544.

5691

Fabius Maximus
(IX 2558
vidit

c, rect. prov.',

thermas Herculis

vi terrae

mo

tus eversas restituit a fundamentis.


Allifis

Mommsen).
v.

1)

Cf.

ad eam quae praecedit.


|

5692 Septimio
staurato|ri

Rusti|co
(

c, cons. Camp.,

provisori ordi(nis,' re[

thermarum,

ob insignem amojrem splendi|dissimus ordo


patrono praes(tantissimo.

et

honeslissi(mus populus

Neapoli (X 41W7 semel descripta saec. XVIII).

1)

Cf N.

4276.

5693 balneum Veneris


tius Severianus v.

lon^^t fem/)o] |ris vetustate


(

corruptum

Domi-

c, con[s.]
dedican[fe]

Campaniae ad pristinam faciem


Sentio Marso
|

[a<ii'^J|cavit,
|

curante hac

(sic)

curatore Capuensium, Literni [nonim]

et

v. c, comite divinor^wm] ', Cumanorum.

Literni (Patria) rep. (Bull. inst. arch. 488S p. 4i

= Eph.

ep. 8,

4S6).

1)

Co-

mitem divinorum palatiorum


Salv. Dino).

intellegit

Mommsen

fprincipum supplevit primus editor

5694

thermas maritimas* intresecus refectione cellarum,

foris

soH

adiectione, ddd. nnn. Valens Gratianus et Valentinianus victor. ac triumf.

408
semper A\i[ggg.y
.
|

Caput XIII.
..

Proculo Gregorio

v.

c,

praefecto. annon.

urbis

Romae', curante decorarunt. Ostiae rep., iam Romae (XIV i57


etiam titulus supra
iV.

vidi). 1) Ad thermas Ostienses pertinet A. 57S/578. 3) Jd Gregorium praefectum annonae rescripserunt Falens, Gratianus et Valentinianus a.577 (cod. Theod. i4,5,1Sj.

S5i.

2)

5695
lap[sas]
I

thermas

rei p.

h[]ema[/es ro^ja^n/e]
|

populo in ruinam
ex protectorib.

[de]|

M. Aur. Valerius
de frugalitate sua

v.

p.,

ducen[an]|us,

lateri[s]

divini',

cte|

orum
quoque
M. Aur.

sa

.
|

[aedifi]ca\ii
|

et la-

vajntes* rei p. tradidit, epulu[m

c[/]vibus
|

suis ea

die praebu[i]t
v.

Messala

et

Gralo

cos.',

dedicante

Tiberiano

p.,

praes.

prov. Del.
In vico PHddo, ubi fuit
IS. i!78S not. 2.

2)

Narona (III 480S vidit Mommsen). Nota thermas dici lavantes. 3) A. 280.

1)

Cf. stipra

5696

provocati

temporis beatitudinem dd.


|

stantisy Augustorum^q^^ue* nn.,

impp. Constan[<e et Convolumptatem thermarum hiemahum Sex.


|

Cluvius Mar]tinus et M. Caesolius Saturninus

omnibus honori|bus

functi,

de sua pecunia ordini seu civibus Ocrijcolanis ad meliorem pulcritudinem

pro

civica

ad|fectione

cum augmento
(luxta) die
|

operi novi exercientes*


(

adsi^^Jna-

verunt et dedicaverunt.
et
I

XVI

k[a]l.

De|c[ejmbr.

MarcejUino

Pro|bino

con[suli|bus''.

Ocriculi (XI 4095 semel descripta saec.


(sic traditur) aliqua erasa esse 2)

XVIII

exeunte).

1)

Post Constani

AVGVSTORVMOVE

(Hirschf.).

notatur in apographo. Cf. supra N. 729 not. 1. traditur; que videtur delendum esse. 3) Scr. excientes

4)

A. p. Chr. 541.
originis

5697

bonae

suboh

et

sinceritate praecipua praedi|to


viro*,

M.

CaesoHo Saturnino omjnibus honoribus functo, lauda|bih

restauratori
|

therma|rum hiemahum cum Sex. Cluvio


meritis

Martino fratre suo, pro tantis


ci[]itatis

erga

se

ordo

et

cives

splen|didissimae

Ocricolanae
j |

statuam marmoream patrono dignissimo ad perenne tes[timonium pubhce


censuerunt.
|

Feliciler. (in latere) dedicata

XVI

kal.

Decembres
Henzen
et

Marcel-

h|no

et

Probijno conss.

Ocriculi rep., est

Romae

in Vaticano (XI 4097 viderunt

Bormann).
Hirsch-

gemella Sex. Cluvio Martino posita (XI 4096). feld Siizungsber. Berl. Akad. 1901 p. 607.

Una reperta

est basis

1) Cf.

5698 M.
liatus

Sentio Crispino

decurialib.
|

omnibus honer.
|

functo.

Huic
bisel-

ordo et ujniversus
1

populus ob

merita et labores eius


graluita
s.

honorem
|

et

ornamenta decuriojnatus
esjlivalium* vetustate

obtulerunt,
p.
restituit
|

quod

opera

thermarum
porticos

corrupjta

exornavit|que,

etiam

circum|cingentes
|

cohmbum*

a solo

constituit,
|

statuam'

L. d. d. d. amphjficandam memoriam eius ponendam censuerunt. Interamnae ad Lirim rep., litteris malis (X S548 vidit Mommsen). 1) Eaedem thermae aestivae memorantur in titulo anni 408 (X S549). 2) Cf. N. S752.

3) Initere ad.

Tituli

operum locoromque publicorum.


reDovatae

Thermae.

409
|

5699
meri Albani

thermae Cassiorum
v.

a solo iuxta iussionem


|

NuFa-

c,

p.

p.

L.*,

curante

Aur. Firmo,

Nepotiano

et

cundo

coss."

Olisipone rep. a. 1771, pictum in tegula (I1 191 cf. p. 810 deser. Cenaculo doctus
Pnrtugallensis).

1)

Firi clarissimi, praesidix provinciae Lusitaniae.

2) /4.5S6.

5700 Pentascinensibus
cepto

thermis, quae longo temporis


fre|[5fMe]ntari

trac[fM]* inter-

aquae. meatu

lavacris

desierant,

undis

largioribus
. .

anuen|[^em nt/]mphalem aquam in meliores


rius
Cl.*
|
|

usus sua
|

[impensa]

Fu-

Togius Quintil[Z]us^ induxit, [curante] lio Petrio v. p. Tarenti rep. in caldario thermarum (Notizie degli 1896 p. 116 cf. Huelsen Roem. Mitth.1896p.2S6). 1) tracut, 2) C. I., 3) Quintilius traditur. Idem Quintillus memoratur IX 1127.

5701
....
....
I

salvis
|

ddd.

nnn. Valente Gratiano

et Valentiniano et

imp[pp.
.

perp. Auggg.]
I

thermas Gratianas dudum coeptas


extruxit

omissas mag. aput

Alp. Cott.

ornavit

et

usui Segusinae

reddidit civit[afis],

formavit, fistulas dedit,

aquam
(F72S0

deduxit, ne quid vel utiHtati vel us[t-

bus deesset].
Segusione, postea Taurinis
bis descripta).

1)

A.57S

578.
\

5703
tiniani
et

florente imperio ddd. Aaaggg. q. nnn.* Grattiani

(sic)

Valen-

Theodosi principum maximorum,


(sic)

thermarum speciem ruinae


scarie"

deformitatem

sordentem

et periculosis

ponderibus inminentem, quae


|

labantem^
|

populum metu
ad
c.',

soUicitudinis deterrebat, exclusa totius

vetustatis

firmam

stabilitate'

usumq. tectorum
|

Anicius Auchenius
r[e]paravi in

Bassus

V.

pro consule Campaniae

vice sacra iudicans,

meliorem

civitatis effigiem.

Antii rep., est

que nostrorum.
6) Cf.

Romae (X 66S6
A. 579582.

2)

vidit Benzen).
3)

1)

Dominorum Augustorum5) stabilitatem,

Lavantem,
t.

4) carie,

supra

A'.

1262. 1265. 1292 (iam accessit

Neapolitanus Notizie degli scavi

1892

p. 166).

5703
urb.,
I

Petronius Perpenna Magnus Quadratianus

v.

c.

et inl., praef.
civilis

Constantinianas^

thermas longa incuria

el

abolendae
ita

vel
|

potius feraUs cladis vastatione vehementer adflictas,

ut agnijtionem* sui

ex omni parte perdita desperationem cunctis repa[rationis adferrent, deputato ab amplissimo ordine parvo
tur angustiae,
|

sumptu quantum pubhcae patieban-

ab extremo
ecclesia

vindicavit occasu et provisione largissima in


restituit.

pristinam

faciem splendoremque

Romae, in
stantinianarum ,

quadam montis
periit

Quirinalis iuxta rudera


descr.

thermarum Con-

dudum

(VI 17S0
reg. VI.

Smetius aliique).

(=

Henzen 6526) ; Notit. urb.

Aurel. Fict. Caes. 40.

2)

1)

Cf.X

1126

Agnitione.

Ad

mas Traianas N. S716

thermas Diocletianas urbis Romae pertinet titulus supra N. 646, ad thercf. N. S175.
d.

5704
Cael.

n.
|

Constanti
v.

max.
|

vict.

ac

triumfatori
|

semper Aug.
|

L.

Montius*

c, procons.

Asiae iudex

sacr. cognit.,

atrio ther-

410

Caput XIII.

marum

Constantianarum

fabricato

exculjtoque

constijtutit (sic)

dedi-

ca|vitque.

memoraiur in

28 descr. Heberdey). 1) Idem procontul 5151 et Assio Papers ofthe American school of classical studies at Athens I p.S9 n. XXX,' nee diversus videtur Montius, de quo Ammian. Marc. 14, 7, 12 seq.
Ep/iesi rep. in agora (III S. 44193,
titulis

Clazomenio

C.

I.

G.

5705

tu raodo, Frumenti,
respicis ac reparas
|

domito virtute
|

rebelli
|

Tigavae in Mauretania rep.,


vidit Schmidt).

dumis contecta lavacra. tabula magni operis tessellati (FIII

S.

21497

Adde N. 514. 406. 615. 705. 1029. 1128. 2657. 54S8. 5720. 5924. S767 seq. Thermas castrenses habes supra N. 22i8. 2436. 2437. 2348. 2620 (cf. not. ad N. 5720).

5706
strictarium
d.
|

C,

Uulius C.

f.,

P. Aninius C.

f.

Ilv.
[

i.

d.*

laconicum

et de-

faciund. et porticus et palaestr.

reficiunda locarunt

ex

d.
|

ex
I

ea pequnia

quod

(sic)
|

eos e lege

in ludos aut in

monumento

consumere oportuit,
imaginem

faciun.

coerarunt eidemque probaru.

Pompeiis rep. in thermis quas Stabianas dicunt (1 1231. X829 vidit Mommsen; Rilschl tdb. LXXIe). 1) Duoviri videntur fuisse aetate Sullana. Cf.

Mommsen

c; Sehoene apud Nissen pomp. Studien p. 140 3725. 3724. 3726. Ad balnea Pompeiana pertinent practerea
C.
I.

L. X.

l.

seq.

N
|

5707
,

[ex auctori]late Luci Ocrae


|

[dictatoris?]
|

municipi

oratus" et
|

Pr[mi]genius ob

[ftonore]m

sexvir[a]tus

apo-

dyterium

[o]?e]re tectorio,

quod vetustate

de|[^c?e]bat, refecerunt, [it]em

piscinam ab no|[y]o fecerunt, labrum [ac]neum


navalibus tr[j6M]s,
Lanuvii

cum
.

salientibus,
|

[r]ostris

posuerunt.
vidi).
f.

(XIF 2119
Satellia

1)

... oratus vel

dratus.

5708
tuit]
I

M.

Anus

apodyterium ad novitatem

Te[sti-

epistylis ceterisque
rep., est

Capuae

marmoribus o[rnat;j7]. Neapoli (X 5922 vidit Mommsen).


et P.

5709

Maria Anthiisa

baptist6rium et cella[m]

,
|

de sua pecunia

ma

Cotadino di Fara prope Cures Sabinos (IX 4974 vidit Mommsen).

5710
dius
. .

llviri
\

quinq, Philipp., augu[r.],

.
|

Sermo, Turpilius Vetirefec.]


\

[per]

Oppium Frontonem patrem [thermas?

adiecta cella

natatori[a]

....
pavimentum
|

Philippis (Cavallae) (III S. 7542 viderunt Reinach et Purgold).

5711
dari
s.

....
]

[6]alineum fecit;

[g]q.'

tepi,

p. refecit;

[pafro] nus municipi

signum Fortunae
fecit
|

idem balneum suspendit,


. .

tubu[/os]
. . .

[fa]cus piscinamque

vidit

sua pecunia refecit. Prope Maceratam Feltriam in Vmbria, ubi fuit Pitinum Pisaurense (XI 6040 Bormann). 1) Supplemenium non certum.
vetustate corrup|[fMOT]

Tituli

operom locorumque publicorum.

Tbermae.
IIIl
|

411
marmoreas
|

5712
at

cx avio loco et rupe


et
|

iam' minanti sta[tuas n.

cullum

splendolrem apodyteri ther|marum resp.


provisioDC
instanti|a

col.

Thib. Buro
eq.
R.,

transtulit,

Aureli

Honorat.

Quetiani

cur.
I

rei p.

Thihurtici Bure in Afriea (Gauckler bull. archSologique du comite det tra-

vaux

hitt.

4898

p.

CLF).

1)

Fortatte ruiDara.
|

5713
cur.
r.

Magnilianorum.
,

Q. Vetulenius Urbanus Herenniauus


|

fl.

pp.,

p.

apodyterium'

novum
*,
]

in dextera

cellis

exeuntibus
|

a solo

constructum et scalas [n]ova[s]


ribus
tabulis
pictis
|

celera restaurata adq. statuis


|

marmo-

columnis

[a/]v[j6]us cellarum
|

cathedrebus' ornata,

sumptu* proprio
lissimo'
I

cum

3IagniIiano flUo suo

florentissimo adq. prudenperfecit adq. dedicavit el


|
|

adulescenti voto

omnium

[ci]viu[m]

univerjse plevi (dc)


exibuit
(sic),

epulum per tridum

dedit nec

non

et ludos scenicos

saint Bull.

In Africa loco dicto Bu-Scha (FIJI 828 vidit Wilmanns; paullo aliter Tousdu comite des travaux archSol. 1893 p. 209). Paene eadem inscriptio
l.

etiam in alio lapide est ibidem reperto, Bull.

c.

saint in duabus inscriptionibus, el similia passim.

p. 210.
2)

constructum piscinas duas


3)

Toussaint in hac (constructum et piscinas duas in altera).


cillaru
|

alisq.

reb.

ornata

Toussaint in utraque.

1)

apoditirium Tous-

columnis ingressu

4)

sumtu Toussaint.

5)

Sic

Toussaint in utraque (Wilm. pauca agnovit).

5714
unctuaria,

pro

salute

dd.

nn.

Diocletiani
in

et

Maximiani

Aug.

cella
|

quae per seriem annorum

usu non fuisset, saeculo


procos.,*
c.

eo-

rum

restituta et dedicata est


I[e^.]
c.
v,

Aurel. Aristobulo

a,^

Macrinio

Sossiano'

Thagorae (Taiira) Numidiae (FIII 464S bis descripta). 1) Cf. supra ]\\ 6477 not. 1. Ceterum de hoc viro iam conferendus Pallu de Letsert fastes des pro294. vinces africaines II p. 1 seq.; proconsul videtur fuitse per annos 290 2) Curam agente. 3) Cf N. 5477.

5715
tuis

salvis

ac florenlibus dd. nn. Honorio et Theodos[to]


|

perpe-

semper Augg.*, Caecina Decius Acinatius


|

Albinus

v.

c,

praef. urbi
|

vice sacra iudicans^

cellam tepidariam inclinato

omni

pariete labent[ein],

de qua cellarum ruina pendebat, erectorum a fu[n]|damentis arcuum duplici

ett

munitione fulcivit, d. n. m. Romae rep. in Aventino (F1 1703 FI 1659. Praefectut urbi fuitte
]

q.

eorum.

vidit Henzen).

1)

A. 408424.

credilur

a. 414,

scilicet

2) Idem non diversus ab

Albino cod. Theod. 15, S. 58.

5716 luhus Felix Campaniajnus* dam therma|rum Traianarum gratiam


Graecut anni 205.)

v.
|

c, praefectus urbi,
conlocavit.

ad augen-

(in latere est utulus

Romae
liut

rep. in thermit

TiU (FI 1670

descr. Smetiut aliique).

1)

Idem lu-

Felix Campanianut memoratur

FI

1675.
v.

5717

Furius Maecius

Gracchus

c,

corrector Flalminiae et Pi-

412
cejni, ornatui
|

Caput XIII.

Ihermarum
cos.''

dedicavit.

(Inlatere) dedicata

XI

kal. Maia[s]'
|

Gallo et Flacco

2)

Tihure, iam Romae (XI 3394 vidi). A. i74. Titulum lateris mullo antiquiorem esse

1)

Dies nalalis urbis Romae.

quam

inscriptionem frontis apparet.


|

5718
censuit.

Kaeralius

Cerealis

v.

c,

cons. ord.*,

conditor

balnearum
certe re-

Romae

rep., bases complures iisdem verhis inscriptae,

quarum una
(cf.

perta est in Esquiliis prope ecclesiam S. Mariae Maioris, reliquae possunt esse
ablatae ex eodem loco (^14744. 1744 a

= 51916).
.
.

1)

J. 538

supra N. 1243).
|

5719
Symfori
v.

lunia Cyriace C. 9'


[c.]
.

[et]

ob votum parentiu[m]
|

Aureli

.
|

et luniaes AfQaneti[s]

matris,

c.

f.^
|

balneas
suis
|

. .
|

vetustate conlapsas
istruc[fas

[de /(a](cultalibus propriis pri[waf]

omni operi

m]
|

pristinam

formam

rest[ifwg]|runt civibus.

Balneae Ob-

Storgianae.

(In latere,

litteris

xiovt]d6v scriptis) Acholi.^

Romae in villa Albania, fortasse ex aliquo oppido vicino adlata (FI 29706 vidit de Rossi). 1) Clarissima puella. 2) Clarissimae feminae. 3) Signum unius ex his qui in titulo memoranlur (in altero latere potest periisse simile signum).

5720

in

[/i]is

praedis Aurejliae Faustinianae

balineus, lavat.' mojre

urbico, et omnis

humanitas praestajtur. In agro suburbano rep., non longe ab eo


[

loco ubi fuit Ficulea,

(XIF 4043

vidit Henzen).

iam Romae

1)

Lavatur.

5721
[ef]

in praedis

C. Legianni Veri
|

[6]alineum,

more urbico

lavat.
|

omnia commoda praestantur.


Bononiae (XI 721
vidit

Bormann).
|

5722
9\alutaresY
1712.
\

in his

prae[djs]
font[ts]
.

C. Ulalti

Apri

sa [cerdofa/js]*,

thermulae
XII1 1711.

aqua

Lvgduni (XIII 1926 vidit Hirschfeld). 1) Supplevit Allmer; 2) Supplementum ab Allmero propositum, sed incertum.

cf.

5723
et

in praedis luliae Sp.

f.

Felicis
|

locantur

balneum Venerium
n.

nongentum', tabernae, pergulae,

cen^cula
|

ex idibus Aug. primis in


q.
d.
1.

idus Aug. sextas ann6s continuos quinque.

S.

e.

c*

Pompeiis pictum in pariete, iam JSeapoli (IF1156 vidit Zangemeister praeter


litteras

non multas iam evanidas).


fieri potest,

1) '/w

mentem

venit notissimus Plinii locus

5S, 2, 51, ubi inter iudicum vocabula

etiam nongentorum vulgare potius


sit

quam

legitimum ponit;

ut halneum aliquod nongentum dictum

tanquam

balneum iudicum vel equitum, id est elegantioribus destinatum, ut halneum iudicum Carthagine fuisse traditnr' (Mommsen) 2) Noiae non intelleguntur.

5724

thermae
1.

M. Crassi Friigi

aqua marinaS

et baln.

aqua

dulci. lanuarius

iam Neapoli (X1065 vidit MommThermas has marinas (aquas calidas in ipso mari vaporantes) possessas a M. Licinio Crasso Frugi (qui eonsul fuit a. p. Chr. 64) memorat Plinius n. h. 51, 2, 3. Cf. Schoene apud Nissenum pomp. Studien p. 158. 159.
sen).

Pompeiis rep. extra portam Herculanensem


1)

Tituli

operum locorumque publlcorum.


1. 2.

Thermae. Piscinae.
3.

413

5725

beoe
lava!

salvu
lolu.'

peripsu

ma

su.'

Brixiae rep. in nymphaei pavimcnto opere musivo


titulot 1 et S).

acclamari solebat post balneum, ut apparet ex pattione Perpetuae et Felicitatis (Ruinart ed. 1715 p. 101 , cf. K. I. Neumann roem. Slaat und Kirche I p. 175) et ex colloquiis servatit in codice MonlepessulaJio (corp. Gloss.
1) Jta

(V

4500 vidit

Mommsen

Lal.

p. i87, 24).

2)

IIsQltpTjfia aov.

Hac acclamatione usos


et ipte in opere

esse
7,

Alexandriae
22, 7.

salutantes vel discedentes videtur colUgi posse ex Euseb. hist. eccl.

Ceterum
8424

similit est titulut

Africantu

mutivo intcriptus, FIII

cf. p. 970.

5726 Cn.
labrum ex
d.

Melissaeo Cn.

f.

Apro, M. Stajo M.

f.

Rufo

Ilvir. iter.

i.

d.S

ex p. p, f. c* Constat IIS g)CCL^ Pompeiis in thermarum prope foinim caldario , labrum marmoreum lilteris aeneis (X 817 vidit Mommsen). 1) Duoviri iure dicundo iterum fuerunt lul. 5 i 2) Ex decreto decurionum ex pecunia publica faciunp. Chr., cf. X 824. 893.
d.

dum

curarunl.

3)

Sestertium quinque milibus ducentis quinquaginta.


|

5727
plurab. /n

ad horrea Sempron. ad balneum vetus in quattuor/ . pondo Pojoo^DCLXII* et labella IV, idem donus pro se et suis. Nemore Aricino rep. (XIF 4190 viderunl Huebner et Galti). 1) Fortasse
. .
I

intellegendi sunt rivi vel fistulae spectantes


2)

ad quattuor

labella infra

memorata.

8662 (CCLXII pro BGLXll Gatti).

5728
conchas de
wunicipii.

M. Annius
|

Sacerdos

eq. R., p.

m.^ cujrator

et disjpunctor,
|

suo posuit.
Mauretaniae (8396
cf.

Satafi (Ain-Kebira)

20240 vidit

Gsell).

1)

Patronus

5729
et lorica^w]

M. Lucceius
|

C.

f.

Illlvir.

aed.
|

[po^j piscinam
opereis* coeravit.

purgandam

imponendam de urbanorum

Lacedognae, ubi fuit Aquilonia (IX 6257 nuper descr. Calabrese rector seminarii loci illius). 1) Operas civibus imperari poluisse in aedificalionibus publi-

cis eique rei aediles praefuisse docet lex coloniae

Genelivae

c.

98

(cf.

Eph. epigr.

p. 127)

(Momms.).
beatissimis

5730
Fabiani,

temporibus dd. nn. Valentiniani et Valentis perv.


c.

petuorum Augg., procons[M?am


piscioam

P.

AmpeUi\
aquae

provisio]\ne v. c. Fabii
fluenta

quae

antea

tenuis

pi^^jra^

capiebat,

nunc
silius

\e[ro

Mnda]|rum intonantium motibus reduodantem, Q. Bafl.

Flaccianus

pp.,

augur'

et cur. [rei

pub.
.

restituit]

et
.

excepto[no*
.
.

ea7s/]ructo adq. perfecto

cum

Calamae
3)

(f^III

5555

vidit Renier).

1)

ano Maximo Au Nomen proconsulis expletum ex


lio

titulo q7iem ideyn Basilius

Flaccianus posuit FIII 5557.


et falentis.

Nota augurem aetate Falentiniani tupra N. 5065.


Piscina

2)

PICRA

Iraditur.

4)

Alterum exceptorium

est

cum fuUonica coniuncta


cet.

est

supra N. 5594.

Cf praeterea N. 5298.

5520. 5707. 5767. 5772

414
5731
tuas et
cur.
j

Caput XIII.
salvis
I

dd. nn.

Honorio
|

et
v.
|

Theodosio pp. Augg.,


v.
s.

adminii.*,
[

strante Q. Senjtio Fabricio luliano

c, iterum procos.,

sta-

ornatum
|

piscinales conlocavit

M. Aurelius Resti|tutus ex toga.^

r.

p.,

cum

splendijdo ordine suo.

Membrcssae (Medjez-el-Bab) in Africa (Gauckler bull. archeol. du eomite des travaux hist, 1894 p. 272). Aut similis aut eadem fuit FIIl 1297. 1) p^ice sacra iudicante. lulianus bis proconsul Africae fuit per annos 412414 (cod. Theod. 11,

50, 64; 12, 1, 476 cet.; cf. Pallu de Lesserl fastes des prov. afr. II p. 127).

2)

Ex

togato (advocato).

Cf Flll
|

S. 1118S.

12299 (== Eph.


|

ep. 7, 102).

5732

[fortissimisl

invictissimisque princ.
|

ddd. nnn. Valentiniano


|
|

Valenti et Gratiano Aug.*,

Fl.

Antigonus

v. p.,
|

p. p.*,

colymbum^ nemus

vetustate lap|sum testacio picturis ac statuis

cum omni
cet.

cultu ador[nayiY].

Romae (FI 1179


simus, praepositus.

vidit Henzen).
3)

1)

Inter a.

567573.

2)

Fir perfectis-

Cf supra N. 5698; FIII 2638

5732*

(crux) intus aquae dulces biboque sedilia saxo

nimfarumV que Florenti fundala


de donis
(Gauckler
1, 167.

labor[e]^

dei.

Atn- Medudja prope Mactarim Africae, ad fontem, in ruderibus nymphaei bull. du comite des travaux hist. 1899 p. CLXIX). 1) Cf. Fergil. Aen.

168.

2)

labores traditur.
v.

5733
squalorem

Flavius Philippus
(sic)^
\

c,

praef.

urbi,

nymphium' sordium

foedatum

et

marmorum

nuditate defor|mem^ ad cultum

pristinuni revocavit.

Mariae in Montibus, tabula marmorea (FI 51912 descr. Aliae duae tabulae iisdem verbis inscriptae dudum prodierunt aliis locis urbis (FI 1728 a.b). 1) nymfiuni est FI 1728^. 3) Littera postrema erasa. 2) /n ceteris exemplis recte est squalore.

Romae

rep.

prope

S.

Gatti bull. comunale 1887 p. 555).

5734
(et alia

[Papm]s Papiae

1.

Stepanus,

us M.
1.

1.

Diogenes,

nomina decem,

in his) C. Artorius Artor.


|

Dipil.
|

[Ueisce] mag.^ la-

cum
Carb.

lovei de stipe et de sua pequn.


iter.
cos.''

[/acm]nd. coeraver., Cn. Papeirio

Capuae (Eph. ep.8, 475

vidit Ihm).
.

d.]
\

\) Cf. iV.

5361 not.
.

1.

2)

A. u.
d.
|

c. 670.

5734*
straver[wnf]
|

P. Cerrinius

[/".],

L. Crassicius

[/".]

Ilvir.

i.

viam

et lacus fecerun[f d.

pro

ludis.

Benevenli (IX 1645 descr. saec.

XFI

Accursius).
f.
|

5735 ex testamento
lacum et aeramenta^
SietefiUa prope
|

Saturnini Rufi

Sergia Salvia

lib.

et

heres
\

f.

logical journal 1899 p.269).

Alcoleam del Rio, ubi fuit Arva Baeticae (I1 1071 cf. Archaeot) Similiter I1 1478. Lacus praeterea N. 3548. 3765 seq.

5736
Amarantho

Lania M.
lib.
|

f.

Celerin.

receptaculum

aquae inchoatum
Bormann).

ab

suo consummavit,
(cf.

Maceratae Fellriae

N. 3711) rep. (XI 6058

vidit

Titali

operum locorumque publicorum.


P.

P.

Nympbaea. Cisternae

cet.

415
i.

5737

Vibius P.
p.

f.

Urbicus,

Anulenus Bassus

llvir.

d.,
|

cisternam' ex

reOcieDldam curaverunt. Epidauri Dalmatiae (III 1750 temel descripta).


p.

i)

Cf.

N. 3S46. SS69.
|

5738
f.'
I

A. Aigius C.

f.,
I

L. Runlius C.
\

f.

Sisipus,

M. FuGdius M.
clouacas'
fa-

[fljid.*,

de

s.

s.^
|

\ad coUigendas

aqu]as

cae[/cs/es]*

ciuD[rf.]
I

coer.

eidemque
|

probaruDt.

Arpini (I 1178. X S679 vidit Mommsen; Ritschl tab. LXXI*). dium equitem Romanum ex Arpino memorat Cic. ad fam. 1S, 11.
aedilibvs Arpinalium Cf.

Mommsen.

Cf.

N. S77i.
I

ad N. SS9S.
5)

1)

Q. Fufi-

2)
4)

De

tribus

3)

De

senatus sententia.

Supplevit

Cf supra N.

5S.90.

5739

puteus

aquae.

Pompeiis in atrio domus iuxta puteum sed obslructum, scriptum in pavimento operis tessellati (X 881 cf. Fiorelli descrizione di Pompei p. S1S). Cf. N. S861.

'

5740

puteal

Thaddai.

Cordubae, puleal (II 2252 vidit Huebner).

item

5740* Agatbyrsus Aug. n. ser. arkarius fontjem dilapsum mu|rum cingendum et alvea ponenda curavit. Romae (FI 8718 descr. saec. Xf^II lac. Spon).
|
|

rejstituit,

%ov

5741 fons felicissimus Tgatavov ^axtxbv,


\

Traianus Dacicus,

||

vdqev^ia^ evTvxeoTa|

an. XII* imp. Nerva Traiano


|

Caesare Aug.

Germanico
fiwvig
I

Dacico
|
\

per Sulpicium Simium^

praef. Aeg. (Inplintho)''^^-

MaXklrrjg*. In Thebaide ad montem olim Claudianum


Kr^aojviov
fin. (not. 24).

(cf.

Falire, in tribus lateribus arae quadratae (III 24 descr. Wilkinson).

N. 2485
cf.

2)

29 Aug. 108

28 Aug. 109.

supra N. 2612), iam DJebel 1) Cf. supra

3)

Est C. Sulpicius Si-

milis, postea praefectus praetorio, 2^ifiiog vel ^lfifiiog

plerumque dictus in Aegypto;

Prosopogr, imp. Rom. III


ut videtur.

p. 289, 735, item

supra N. 5463.

4)

Nomen

archi-

tecti

5742

Q. Folvius Q.
f.
|

f.

M.

[n.]'

hance aqua[m]

indeixsit apu[f]
|

P. Atilium L.

pr. urb.'
et

Tribus mil. passum a Caiata (Caiazzo) rep. prope fontem


antiqui rudera

(X 8236 imaginem exhibet Mommsen ad ectypum). 1) Filius fortasse Q. Fulvii Nobilioris consulis a. u. c. 601. 2) Aquam publican fuisse populi Romani censet Mommsen l, c, occupatam autem a Fulvio iure tum Ueito aut cum agro vicino item publico aut propter contiguum agrum ipsius privatum^ et ne ab alio rursus occuparetur, factam occupationem praetori urbano nun-

aquaeductus

tiavisse.

Ediotum Augusti de aquaeduotu Vena&ano.


5743
[<i]ict[Mm im]p.

Ca[esaris AugusliY
]

(finis

huius versus et prae|

terea sex fere toti evanuerunt)

(8)

Venafranorum nomin[e]

[ius sit Zice]alque.


|

416
(9)

Caput XIII.

Qui

rivi

specus saepta fon[fes]


|

que aquae [ducenlibram [facti aedejficati structi

d]ae reficiundae
sunt, sive

(10) (11)

causa supra infrave


aliut

quod
|

opus eius aquae ducendae ref[ijundae causa


factum
|

supra infrave libram


est,
ita

(12)

est,

uti

quidquid earum r[er]um factum

esse habere
fislulas

itaque

(13)
|

reficere

reponere restituere resarcire

semel saepius,
sive quid

canales

(14)

tubos ponere, aperturam committere,


[er]it,

aliut eius

aquae ducen-|(15)dae causa opus


|

facere placet:
\est

dum

qui locus ager in fundo, qui


et in

(16)

Q. Sirini
f.

'"

L.

f.

Ter.
|

esseve]

dicitur,
dicitur,

fundo,

qui

L.

Pompei M.

Ter. Sullae

(17)

est
|

esseve

m[acer]ia saeptus est, per

quem

lociim subve quo loco

(18)

spe|

cus
(19)

eius
aliter

aquae p[erwe]nit,
dirual^wr
[neve

ne

ea

maceria parsve quae eius maceriae


reficiundi

toUat]\ir
ibi

quam specus
sil,

aut

inspiciendi
ire

cau|-(20)sa:

quid

j?n]vati

quominus

ea

aqua

fluere
circa-

ducive

poss[rt].
(22)

(21)

Dextra sinistraque

circa

eum rivom

que
I

ea o[pera, quae eius aqu^ae ducendae causa facta sunt, octonos


|

pedes agrum
eive,

(23)

[u]acuo[m esse^ placet],


|

p[e]r

quem locum
,

Venafranis
eius aquae

qui Venafrauorum

(24)

[nomine]
(

iter facere

ducendae operumve eius aquae

(25)
sit

[ductus faciendor]u[m] reficiendorum,'


liceatque,
j

quod eius

s.

d.

m.''

fiat,

ius

(26)

quaeque ea^rum re|

r]um cuius faciendae reficiendae causa opus erunt, quo (27) proxume poterit, advehere adferre adportare, quaeque' inde exempta erunt,
|

(28)

quam maxime
|

aequaliter dextra sinistraque p. VIII iacere,


iurato

res damnjj]
jta

(29) infecti
|

promittatur.

dum ob eas Earumque rerum omnium


locive,

habendarum
id

(30)

colon.'* Yen[afra]ms ius potestatemque esse placet,

dum ne ob

opus domi|-(31)nus eorum cuius agri


ire

per

quem
neve

agrum locumve ea aqua

fluere
|

(32)

ducive solet,
(

invius fiat;

ob id opus minus ex agro suo in partem agri


ferre transvertere recte possit; neve qui'

(33)

quam

transire trans-

eorum, per quo|-(S4)rum agros


aver{(

ea aqua ducitur,
facereve,

eum aquae ductum corrumpere abducere


in

(35)

tere

quo minus ea aqua


(

oppidum Venafranorum

recte duci

(36) fluere

possit, liceat.
(37)

Quaeque aqua
(38)

in

oppidum Venafranorum
Ilviris

it

fluit

ducitur,

eam

aquam

distribuere discribere vendundi


Ilviro
(40)

causa aut

ei

rei vectigal in-

ponere consti|-(39)tuere,
ex maioris partis decurijerit,

praefec."

praefectis

eius
ita

coloniae

onum
|

decreto,

quod decretum

factum

cum

in

decurionibus non

num
ita

adfuerint;

legemque

ei

minus quam duae partes decuriodicere ex (42) decreto decurionum, quod


(41)
|

ut supra scriptum est decretum erit, ius po|-

(43)

testatemve' esse pla-

cet;

dum ne
erit,
j

ea aqua,

quae

ita

distributa

discripta
d.
t.'

deve qua
j

(44)

ita

decretum

aUter

quam

fistulis

plumbeis

ab rivo

p.

L du-

catur; neve
viae

(45)

eae fistulae aut rivos nlsi sub terra, quae terra itineris
erit,

publicae

limi|-(46) tisve

ponantur conlocentur;

neve ea aqua

Titali

operum locorumqae publicoram.


in|- (47) vilo

Aquaeductus.

417

per locum privatum

eo, cuius is locus erit, ducatur.

Quamdecu-

que legem

ei

aquae tuendae op[]|-(48)ribusve, quae eius aquae duclus


|

ususve causa facta sunt erunt, tuendis


rion. decreto,

(49) |//yjri praefect]\

[e]x

quod

ita

ut

s.

s.
|

e.

factum

erit,

dixeri[n;,
|

(50)
I

eam
(62)

^rjraam ratamque esset placet


Venafranae
lono aut incoIa[e]
|

(Undecim versus evanidi


(63)

facli)

s
(64)

atio
is

quam

co-

da
ne|(65)

cui ex decreto decurioerit,

num
in

ita,

ut supra
civis

comprensum
et

est,

gotium datum
|

agenti,

tum, qui inter


gjuaeri placet;

peregrinos ius dicet, iudicium


reddere, lestibusque dumtaxat

(66)

reciperatorium

singulas res lt&

deounj-(67)tiand[o
qui

dum
agetur

reciperatorum reieclio inter


ita
fi[e/,

eum

aget et
|

(68)

eum quocum
est,
I

ut

ex

lege,

^juae

de iudicis piivatis

lata

(69) licebit

oporlebit.

Prope Venafrum rep. (X 484S Mommsen bis vidit lapidem, Henzen ectypum gypsaceum). 1) Videtur aquaeductus, ad quem haec inscriptio pertinuit, ab Augusto Venafranis extructus eique hoc edicto ius conslitutum esse. Cf. Mommsen

Zeitschr.
lectionis.
cui.

f.

gesch. Rechtswissenschaft 1S, 18S0 p. 29S.


2) Cf.

N. S7H,

6) Praffecto.

3) Insere:

causa.

7) Scr. potestalcmque.

1")

Vocabulum non certae

4)

Sine dolo malo.

5)

Scr

S)

Dumtaxat.

5744
cuus
I

iussu imp. Caesaris


|

Augusli circa
|

eum

rivom qui aquae


|
|

ducendae causa

factus est,

octonos

ped. ager dexlra

sinistraq. va-

relictus est.

Prope Venafrum, cippi complures positi iuxta aquaeductum, cuius vestigia ab oppido usque ad fontem Vollumi per XIV m. p. apparent (X 4843 duos vidit

Mommsen).

Cf.

Mommsen
rivi

Zeitschr.

f.

gesch. Rechtswiss. 1S, 18S0 p. 291.

5745
Galli*,
I

hac

aquar.
|

trium* eunt;

cippi
|
|

positi iussu

A. Didi

viae

curatorum aquar. Romae rep.. cippi tres, duo a. 1869 in villa olim Negronia, ubi nunc est statio ferratae, tertius in destruendo colle q. d. Monte della Giustizia prope eandem

T. Rubri Nepotis,

M. Corneli Firmi^

stationem viae ferratae (VI 1248 p. 847 Marciae. Cf. N. S746*; Frontin. de aq.
a.

= 51SS9

vidit Huelsen).

9. 68. 69.

S9 ad

a.

49 (Frontin.

c.

102;
c.

cf.

supra N. 970).

2)
3)

1) luliae Tepulae Curator aquarum fuit ab Adiutores videntur fuisse

Didii Galli;

cf.

Frontin.

49.

5746>
lul.

Tep. Mar.

imp. Caesar
divi
f.

Augustus
ex
s. c.

CIII

P.
a) Rep.

CCXl
6^/3

ad viam Latinam, circa est Romae (VI 51S61^ vidit Huelsen). V1 1249 VI l5lS6i^-'\

chiL a statione viae ferratae urbis Romae,


Similes cippos novimus praeterea undeeitn,

Dessau, Insciiptiones Latinse

II.

27

418
b) Alicubi in

Caput XIII.
Marsis rep.,
est

Tibure (FI 31362^

= XIF 4076
seq.,

vidi).

Similes

cippos praeterea novimus quinque vel sex,

FI 31S6S^

prope Tibur vel supra


descr. Tomassettius)

Tibur omnes repertos.


c)

Prope Grottam Ferralam rep. (FI 51563^ "^Xir^S^S

aquam dictam Anienem coUocavil (VI i245 == 31358), Tibenus et Claudius ad aquam Virginem (N. 3747). In his paene omnibus numerus pedum in fine est GGXL, in quattuor tantum videtur numervs diversus esse ; de qua re cf. Huelsen VI p. 5124.
Cippos huius generis Augustus etiam ad

5747*
I.
I

Virg.
I

Ti. Caesar

Aug.
|

pontif.

maxim.,

irib. pot.

XXXVIIP.
J

P. [(7JCXL.

5747^
P.

Virg.
I |

Ti. Claudius

Drusi

f.

Caesar
|

Aug. Germanicus
]
|

pontifex maximus,

tribunic. potestat. 1111%

cos. Ili, imp. VIII p. p.

I.

CCXL.
Romae

Henzen).

in monte Pincio rep., cippi duo (VI 1233*.


1)

A. 36/57.

2)

A. 44.

supra

editi Claudii

N. 203 et

Ad aquam Virginem pertijient etiam Constantini N. 702. Praeterea ex supra


tituli

1234= VI

31363*^ vidit
titulis

(vel infra) editis hi pertinent

ad aquas urbis Romae : ad aquam Marciam N. 98, ad aquam Claudiam N.3312, ad aquas Claudiam et Anienem novam N. 318, ad easdem ut videtur N. 793, ad arcus Caelemontanos aquae Ciaudiae N. 424, ad castellum aliquod aquae Claudiae N. 3791, ad aquam Traianam N. 290, ad aquam Alsietinam N. 3796. Servos vilicos et castellarios aqvarum urbis habes N. 1612 seq. 1974 seq.

5748
ann.

aqua Aug.', put. p.^ cip. XVIL Sub monte Albano Tusculum versus, cippus (XIV 2367 ^ delineavit de Rossi
|
|

inst. arch.

1875 tab.

TU

fig. 1, cf. p. 170).

Quattuor similes cippos (in quibus

numerus tantum diversus est) in eadem regione repertos habes XIV 2367 ^^'^^. 2) Puteus pubUcus? (Rossij. 1) De hac aqua Augusta nihil compertum.

Cf.

XIV 4147:
5749

aquae ductus per


|

p.

p.

p.

p.

ex auctoritale
^

imp. Caes. Traia|ui Hadriani


|

Aug. nemini

arandi serjendi
I

pang|endive ius
J

est intra id

spatium agjri quod tute|lae

est. ductus destinatum Prope Lugdunum, loco dicto Chagnon, ad Rive-de-Gier, cippus rep, a. 1887 (XIII 1625 Hirschfeld vidit ectypum). 1) Cf Frontin. de aq. c. 127. 129.

5750
maxim.,

irap.

Caesar T, Aelius Hadrijanus Antoninus Aug. Pius pontif.


J

trib.
|

potest. VI*,

cos. HI,
dat.

p. p.,

imp.

II,

coloniae Minerviae*

Nerviae Aug.

Scolacio

aquam

Prope Scolaciujn (Squillace) rep. (X 105 cf. Eph. ep. 8, 236 Huelsen vidit ectypum Roem. Mitth. 1890 p. 69). 2) Cf Vellei. 1) A. 145 (VI correctum ex V). 1, 13: post annum (i. e. a. u. c. 651) Scolacium Minervium, Tarenlum Neptunia (sc. deductae coloniae) ; ubi non quattuor, sed duas tantum significari colonias Mommsenus comprobavit (act. minor. Lips. 1849 p. 49).

5751
trasio

imp. Caesare T. Aelio Hadriano Antonin[o Anq. Pio

p.

m.]
\

p. p., civitas

Odessitanorum aquam novo [ductu addu]\\\l, curante T. Vileg.

PoUione*

Aug.

[pr.

pr.].

Idyad^rit

''^'^X^IA

ovtoxqcctoql
I

KaiauQL TiTtot ^iXlcoi

'.AdQiav(oi ^AvTcov^eivojt, 2^aaT(oi,]


tj

aQXiEQSl fieyiaTtoi TiaTQl TtaTQidog,

7t6k[ig 'Odrjaai\\Tcov

Evae^ei xaivm ohctf}


\

Titull

operum locorumque publicorum.


7tQovoovixi[vov

Aquaeductus.

419

%6 vdwQ

kaijyayev^

Titov Ovi]\TQaalov

IlcjlXltovog
1566 ad

7CQea^EVT0v %al avviaxQa%[riYov\


quattuor vel quinque apographa).

Farnae, ubi fuit Odessus, jiostea Constantinopoli (III 762 1) Cf. N. 4112 seq.

cf. S. p.

5752
vic[o]
I

divo
I

AntODin[o]
|

Aug.,
|

ex cuiu[s]

indulgeni[ta]
dedic.
|

aqua
(

Augustor[m]
|

Verecundens.
|

perducta est,
p.
cf.

D. Fonteio

FroDtiniano
1)

d. d. p. Aug. pr. pr.*, f^erecundae prope Lambaesim (FIII 420S leg.

p. 4769

vidit

^ilmanns).

Cf N.

1082. 24S2. 3054. SSi2.

5753 imp.
pot. III,
I

Caesari

!!!!!!!! !^
I

Aug. Germanico
|

pont. max., trib.


|

imp. VII, cos. X*, p. p.


|

opus aquae ductus exstructum


|

supra

terram

et lapidibus

quadratis a novo tectum^

Lilybaei (Marsala) (X 7227 semel descripta saec. XFIII).


mitiani sine dubio fuit abrasum.
aliquid non traditur.

2)

A. 84 (ante

d.

44 Sept.).

1)

Nomen Do-

3) In fine deesse

5754
[rr]a[iano]
|

imp. Caes. divi Traiani

[ParfA]i[c]i
.

[fili\ .,

divi

Nervae nepote
|

Hadriano Aug. pont. max., trib. pot.


|

cos. III,
|

Q. Servilius

Candidus sua

impensa aquam quaesitam et elevalam Lepti Magna (FIII 11 deser. saec. XFIII Hebenstreit
L. Menacius L.
Ilvir.
f.

in

coloniam perduxit.

Lipsiensis).

5755
aed.,
I

Vel.

Priscus
|

equo pub.,

praef. fabrum,
|

llvir,

quinq., trib. mil.,


|

flamen Augustor., patron. colon.,


et in inferiorem
|

aquam Aug.

in

superiorem
|

partem coloniae
eius dedit -HS^

inpensa

sua perduxit et in tutelam

CCCC.

PoUte rep. in a?nphiiheairo

(y 47

vidit

Mommsen).
|

5756

L. Maruliius L. Marulli Arabi


|

filius

Quir. Aeternus Ilvir

aquas

earumque ductum

d.

s.

d.

Pirigueux, ubi fuit Vesuna Petrucoriorum (XIII 966 vidit Hirschfeld).

5757
mento^
a.

Gavia

Q.

f.

Maxima

in

aquam ttS

Q^

CCC DDD*

testa-

dedit.

yeronaCy duo exempla eiusdem i7iscriptionis, alterum rep. a. 4826, alterum (V 5402 cf. Herm. 3, 4869 p. 467 vidit Mommsen exemplum prius repertum; aiterum ed. Ricci Notisie degli scavi 4895 p. 44). 1) Quingenta milia. De hae
4891

nota

testis

est

Priscianus de

fig.

num. p.

407,

24 Keil (lucum restituit Momrnsen

Herm.

40,

V5447. 5867

4876 p. 472); reperitur ea in aliis duabus inscriptionibus Feronensibus et in urhana infra N. 3799 et Campana XS624, praeterea in codici9, 9, 4.

Nota centenum milium excidit C. I. L. l. c. errore 3) Focabulum mutilum {. . . mento) in exemplo dudum noto, plenum in novo.
bus Ciceronis ad Att.
2)

typographico.

Intellege: sestertium sescenta milia.

5758
adducendam
Sestini
est

C. L. T. Voluseni L.
|

f.

Curio, CleraensS

Macedo* aquam
|

ex d. d.

c.

(XI 6016

supra N. 2691.

= Notizie degli scavi 4889 p. S9


2)

vidit

Bormann).
6049.

1)

Idem

Idem videtur

esse in

t.

Sestinate

XI
cet.

Clemens et Ma-

cedo reperiuntur praelerea in titulo

quudam

cretaceo (XI instr.).

Adde

similes titnlos supra N. 444. 165. 5866.

5868

27*

420

Caput XIII.

5759

M. Volcio M.
|

f.
|

Sabioo,

tr.

mil.,
j

quod aquam luliam

pe-

qunia sua adduxit,

Rufrani vicani.
cf.

Presenzani (Rufris,

supra N. 80) in Campania (X 4855 vidit Mommsen).


|

5759*
cos.,
|

imp. Caes. divi Severi

nepos

divi

Magni Antonini
|

61.

M.

Aurel. Severus
p. p.,

!!!!!!!
|

!^
\

Pius Felix Aug., pontif. max.,

trib.

pot.,

aquam

usibus mil. coh.

Gallo. in|duxit, curante Mario Va-

leriano^

leg.

eius pr. pr.

1)

Erasum nomen Alexandri.

South Shields (Haverfield Archaeological journal 4895 2) Idem supra N. 2619.

p.

294 cum

tab.).

5760
vetustate
|

res publica
|

populusq. Corfini{ensis formam aquae


d.

ductus'

corruptam

d.

refecit.

1)

Casielvecchio, ubi fuit Superaequum Paelignorum (IX 5508 vidit Dressel). Apparel aquaeductvm Corfiniensem per agnim vicinum Superaequanum transiisse.

5761 mine suo

in
et

honorem domus
L. Trebi Secundi
|

Augustae
(

Diismia M.

f.

Numisilla,

no|

viri

sui,

aquam,

quae a C. Asioio
|

Gallo* perducta interciderat,

repetitam a capite, adiecta structiira


|

spe-

cus et puteorum novis bracchis Teate Marrucinornm (1X5018

ampiiatam,

s.

vidil Dressel).

p.
1)

reduxit.
Cf.

supra N. SOSO not.75.


|

concepEfficace fil. fontem et 5762 L. Vennius Sabi^njus cum tum aquae suis terminis usq. ad kaput formae publicae Tifernatibus
|

Tiberinis

d.

d.

Proi>e

Tifemum Tiberinum

(Citta di Castello) rep.


. . .

(XI 3942

vidit

Bormann).
|

5763
fecit

.... [aquam
et
|

per]

agros quaesitam ab o[rji[ji]n[e]


|

sua

perductam dedicavit
impens.

lacus et fistulas et arculam

aeneam sua omni

Castulone rep., est Granatae (II 5280 vidit Huebner).

5764
et

Annia L.
I

f.

Victorina [ob\
f.

M. Fulvi

Victorini
|

memoriam M. Fulvi Mojderati mariti aquam sua om|ni inpensa perduxsit, fac|lis ponti\

bus

et fistulis et

lacuis^

cum

suis orna|mentis dato epuio


cui loco

dedicavit.

Santisteban del Puerto (prope Castulonem),

nomen

videtur fuisse

Ilugo (II 5240


vidit ectypum).

cf.

Boleiin de la R.
1)

Academia de

la historia 58, 1901 p. 467

Fita

Sic (LAGViS) Fita.


Ilvir,
|

5765
pecunia sua
1)

T. Flavius lustinus

q.

a.S

super
intulit,

-K-S

XXXV

quae ob
|

hon. quinquennal. praesentia


fecit,
|

pollicit.

rei p.

lacum a fundamentis
vidit

sumptu suo aquam

induxit.

Turri (Porto Torres) in Sardinia Quaestor alimentorum (Momms.).

rep., est Sassari

(X 79S4

Mommsen).

5766
fistulas
I

Lucretia
p.
f.

M.

f.
|

Sabina

ad aquam perducend.
integram).

dominae^

s.

Treae in Piceno (IX S6S2 vidit Isidis aliusve deae (Momms.J.

Mommsen paene

1)

Ad aedem

Tituli

operum locorumque publicorum.


P[/]beius
llvir
iter.

Aquaeductus.

421
suo
in

5767
muoicipium
et
I
|

P. Faianius
|

aquam ex
|

ag[ro]

Forum INovom
quae
|

[pe]cunia sua adduxit


est saliendam
| |

et lacus om[ne]s [/]ecit

et in piscinam
vit;

in

campo

curavit

idemque proba-

cum

venditor soli, in quo balneum est


|

aqua
rent
|

ut posset in balneo fluere,

parum cavisset emptori de aquam suam in id balneum ne carebis descripta

commodo municipes

P. Faianius Plebeius dedit.

Fori JNovi (f^escovio) in Sabinis (IX 4786 pars intuenli dextra


sane. Xf^I . sinistra semel saec.

XIX: composuit Mommsen).


Vol. Sabinus praef. fabr.
|

5768

C.

Sennius C.
|

f.

balineum,
ita

campum,
ut r^cte
|

porticus, aquds iQsque

e^rum aquarum tubo ducendarum,


s.

perfluere possint, vicanis Albinnensibus d.


partis).

d.

Prope Albens in Sapaudia rep. (XII 2494 Hirschfeld vidit eetypum maioris AKud exemplum eiusdem tituli, sed minus inlegrum, est XII 249S.
[re]rent. Cutteus et Mai[a]
|

5769

Monnula

eius

una cum
|

[T]e-

rentiis Culteo lanuario Considio

Augustino et Feliciano
[

[^]lis

aquagium

novo opere a
dicaverunt.

so|lo

extructum suis possessionibus


cf. stipra

constituerun[f] et de-

Ain-Temouchent in Mauretania,

N.4S01, rep. (FIII S. 21671 vidit Gsell).


|

5770
parentes

T. Flavio T.

f.

Quir. Flaviano
|

aedili,
lib.

quaestori designato
|

municipio Capenae foederato


filio

T. Flavius Aug.

Mytbus

et

Flavia Diogis
|

piissimo

fecerunt et sibi et suis libertis libertabusq.

utrius-

que

sexus
|

posterisquae

eorum

iuncta

ex utraque parte secus


|

cum balineo viam cum aquae


|

et
|

aedificis

quae

sunt

ductu ex fundo Cutu|

leniano et iugera*

agri Cutuleniani p. m.^ IIII ita ut depalatum est.

H.

m.

b.

n. s.

Ad montem
5771
nis*

Soracte, ubi videtur fuisse Capena (XI 5952

seripta saec. XFII. XFIII).

1) Scr. iugeribus.

ier quatterve de-

2)

Plus minus.

Mummius
|

Niger

Valerius Vegetus*

consular.
|

aquam suam
per millia

Vegelianam, quae

nascitur in fundo Antoniano


|

raaiore P. Tulli Varro|

cum'

eo loco,

in

quo

is

fons est emancipatus, duxi[f]


est
|

passuum VDCCCCL
serianas*
suas,

in viljlam

suam Calvisianam, quae


emancipatis
sibi

ad aquas Paseius

compara|tis
|

et

locis

itinerijbusque
|

aquae a possessoribus
est,

sui cuiusque fundi,

per quae aqua


fistulis

s.

s.*

ducta

per latiludinem

structujris

pedes
|

decem,
et

per

Iatitudi|nem
|

pedes sex,

per fundos Antonian.

maiorem

Antonianum minor.

P.

Tulli Varronis et

Baebianum
|

et et

Philinianum

Avilei''

Commodi
|

et

Petro-

nianum P. Tulli Varronis nianum Caetenni Proculi


|

Volsonianum Herenni Polybi


|

et

Fundaet

et

Cultolonianum^ Corneli Latini"


et

et

Serranum
per

inferiorem Quintini

Verecundi
|

Capitonianum Pistrani

Celsi

crepidinem

sinisterior.
et

viae publicae Ferentienses' el Scirpi|anum Pistra|

niae Lepidae

per viam

Cassiam in villam Calvisianam suam,


|

item

per vias limitesque publicos

ex permissu

s.

c.'**

422

Caput XIII.
Prope Fiterbo in aquaeductu rep.,
est

Filerbi
1)

particula alterius exempli esl

XI SOOS^).

(XI SOOS' vidit Bormann;

Fortasse idem est

IX 948;

inter

maiores eius videtur fuisse Q. Valerius Vegetus consul suffeclus


2) Cf.

N. i002. 1047. 3) Oratio videtur paullum turbata. 4) Aquae Passaris viemoranlur in tabula Peutingerana ut extantes ad viam Cassiam IX mil. a Foro
, ,

a. p.

Chr. 92.

Cassi; item
vit

a Martiale
le

6, 42, 6.

Lancianius

ISomen mirum. Cf. N. 5770. 8) Latiarii Nissen, Laitialis priores. Via dicta ab oppido Ferentio, quod memorant Tac. hist. 2, SO aliique; cf. supra N.2S42. S01S. 10) Senatus consulto.
JSissen.

acque

p. S79.

Formam
5)

aqtiaeductus, qualis esse potuit,

Supra

7)

scripta.

adumbra-

6)

Sic Borm., Avilli legerat

9) Scr. Fcrentiensis.

5772

C.

Oppius Verus, L. Turpilius

Priscus

f.,

Illlvir.
|

i.

d.

aquam
p.^

caelestem dilabentem monjtibus

collectam inlerciso aggere

per formam

cur.' sua factam in pisci|nis repurgatis


et pe perduxerunt Corae (X 6S26 Mommsen
|

longo tf^mpore cesjsantibus p.

(Hinc Hlinc, Utteris maioribus) ex


vidit partem).

1)

Cura.
P.

f.

S. C.

2)

Pecunia publica.
C. Caedius

5773
T.
f.

T. Statius P.
|

f.

Marr.,

T.
|

Ammaus

Nerva,

tuslis
3)

saliendam c^ Secenari prope Castelvecchio, ubi fuit Superaequum Paelignorum, (IX 3S12 vidit Dressel). 1) Nota tres aediles pagi. 2) Pagi
aed.*,

Pansa

ex p. d.^

aquam

f,

liiteris ve-

decreto.

Curaverunt.

5774
quae
p.
f.

L. Faberius C.

Pom. Murena
et

augur,
in

Illlvir,

aed.,

aqua
d.
s.

fluebat
c.

exlacu

conlegit

salientem

lacu*

redegit,

Antea ad

Mommsen).

S. Felice Circeo, ubi fuerunt Circeii,


1)

est

Terracinae (X 6428 vidit

Fortasse lacum (duobus postremis

litteris contignatis),

in

5775 M. M. Lartieni Sabini pater et filius, quinquennales, aquam fanum sua inpensa pcrduxerunt, salienltes quadrifaria suo loco resti| |

tuerunt,

canales ve|tustate

corruptos

et dissupatos

restituerunt ,

fistujlas

omnes

et sigilla

ahenea posuerunt, tecta refecejrunt;

omnia sua inpeosa

fecerunt.
In Aequiculis loco dicto S. Pietro di CoHe rosso, deinde Fiamignani (IX 41S0
vidit Dressel).

5776

Mercurio Aug.

sac.
|

pro salute
p.,

imp. Caes. M. Aurelli Severi


pot. XII',
|

Ale|xandri Pii Felicis Aug. p. m., p.


|

trib.

procos., et luliae

Mameae Aug., matris Aug. et senat. et pat., tot. q. domus rum Q. Cervius* L. f. Lucretius Maximus et C. Geminius C.
| I

divinae
f.

eo-

Victoricus

aediles

s.

p.

f.

et

ob dedicationem

epulum decurionibus
|

et missilia

po-

pulo
I

dedcrunt
u[/]

et fistula
saliret
|

plumbea cum epitonio'

aereo ad labrum lapi|

deum aqua
(Bulletin

aeque sua pecunia curaverunt.


hist.

L. d. d. d.

He7ichir Khamissa prope Bir Mscherga, ubi fuit

du comitS des travaux

Cagnat vidit ectypum).

1)

A. 2SS.

municipium Giufitanum Africae 189S p. 205, cf. Revue de phil. 1894 p. 171 2) Idem nomen eodem fere loco, VIII 861

Tituli

operum locoramque publicorum.

Aquaeductus.
Seneca
ep. 86,

423
6; Ulpian.

fCernius Revu de phil.).

3) Cf.

Farro de re
S.

r.

3, H, 16;

Dig. 19,

1, 17,

8; ntruv.

9, 9,

11; 10, 1S, S.

5777
drum
I

[aqua addncta curam agente injnio' Ru[/?n]o

c. v.,

qui Thys-

ex indulgeutia principis cujrat, et coloniae sufficiens et


| |

per plafelicis

taeas lacubus inperlita,


saecujli

domibus etiam certa condijcione concessa,


instinctu
|

providentia

et

Mercurii

potentis,

Thysdrita|nae

col.

praesidis et conserva[toris numinis, dedicata est.

Thysdri (El Djem), deinde Carthagine (FIII S1


t

Sehmidt).

cf. p.

11S6 viderunt Wilmannt

1)

Supplevit

Mommsen.
|

5778
quod annis

Isidi
IIII
|

Aug.
I

L. Figihus Secundus, Fl. Crispinus


(sic)

aediles

lacum
1)

cessaverit ut saleret
cf. p.

curaverunt.

Lambaesi (FIII 2651

18101 viderunt Wilmanns et Schmidt).

Bis

tilulum incidere coepit quadratarius ;

unde cemuntur sed erasae


f.

litterae Isis.

5779
fistulaeque

ex

s.

c.

honoris Q. Paconii Q.
substructae,

Lepta[e]'

ergo,

lacus
|

coQ|stitutae

quo
r.
f.

aqua pura duceretur',


esset merereturq.
s.
|

quod

is

de

p.

commodius in eius domum meritus saepe numero bene


|

Q. Paconius Q.

Lept[a]

Illlvir
|

quinquennalis

ex

c.
I

locavit idemqu[e] probavit. Calibus rep, in fronte

magni

labri (vasca)
1)

a Caleno quodam anno 18S8).


iunctus (Cic. ad fam.
9,

Lepta amicus Ciceronis

marmorei (X 46S4 semel descripta et praefectus fabrum

eius in Cilieia, Calenus fuit vel certe

cum
vel

Calenis compluribus necessitudine con-

15) ;

ad hunc

ad

filium eius,

ad fam. simo in

6, 18, 4. S,
t.

videtur pertinere haec inscriptio.

quem

Cicero

memorat
Chre-

2) Simililer C. Titio

Suessano,

quem edemus

inter municipales

(X

4760),

decemitur ut aqnae

digitas in

domo

eius flueret.

5780
pr[fle/".]*,
I

C. Cavarius Sex.

f.

Ter.^ Vi
|

Apulus
f.

Illlvir

i.

d.,

pontifex,
|

patronus munic[tpi],
sua.

Corneliae P.

lustae

matris no[min]

aquam salutarem impensa

Pontecurvi ad Lirim, videtur pertinere ad Interamnam Lirenatem (X S411


semel descripta, quod apographum servavit codex Pighii Berolinensis).
iina irihus

Interamnatium ,

cf.

C.

I.

L.

X p. SiS.

1)

Tere-

2)

De

praefectis Inleramnae

creari solitis cf.

Mommsen ad

X
f.

S405.

5781 C. Aculenus Q. aquam Ventinam ex s. c.


Virium*
|

,,

C. Teucidius N.

f.

Lib
|

Illlvir.,
|

cludendam cellasque Fontis


|

et

Ventinae et

faciendas concamerand.

curarunt, probarunt

dedicaruntque.
5870. 5871.

Pinnae FesHnorum (IX 55S1 vidit Mommsen).

\)

Cf N.

5782
nicip.

C. Vesidieno Cn.
|

f.

Basso aed.,

Illlvir.

iur.

dic,
et
|

Illlvir
in

quinq., publice

d.
|

d.,
|

quod aquam novam

conquirendam
c.

mu-

perducend.

et

nymphaeum

faciend.
|

pec. pub.

(Fluvius barbatus

sedens, sinistro cubito innixus, dextra sublata delphinum (?) gerens).

Urbini (XI 6068 vidil Bormann).

'

424
5783
poribus cura[e suae]
I

Caput XIII.
et singu[/os]
|

iulegritatis
] |

qui tem-

inter cetera
|

[beneficia etiam]
|

ornamentum moenipo|

bus

et
I

salutem civibus
|

perpetuam perductis
|

fontibus contulerit,
|

pulus curiar. X,

loco ab ordine dat[o],


|

alteram statuam posuit


|

et

ob

dedicationem
vidit

decurionib. sportulas

curiis epulactris' eius

deder.

Henschir Medeina, ubi fuit municipium Althiburitanum Africae (VIU 1828 Wilmanns). 1) Lectionem certam esse ait Wilm. (epul. actores? Momms.).

5784
multa
et

Pelaginii.'
|

P. Fundanio P.

f.

Pap.

Prisco patron. municipi,


|

omnibus honorib.
|

et

oneribus functo,

palron. civit Auscul.,


|

qui

cum

maxima in rem p. saepilus praestiterit, fontem vum cum granjdi sumptu fabricae sua pecujnia induxit et
quae reformavit,
|

quoque no-

cives patrijam-

caplatores*
|

palrono praestantissimo.

Ausculi Apuli (IX 663 semel descripta saec. XFI).

Fundanii (PELAGINII

traditur).

M.

L. d. d. d.

1)

Signum

sine dubio

2)

M CAPLATORES
:

traditur.

5785

felicissimis teraporibus d. d.

n.

n.

imp. Caes. M.
invicti Pii'
|

luli Philippi

invicti Pii Felicis et imp. Cae?.


et

luli Philippi

FeHcis Augg.

Marciae Otaciliae Severae Aug.*


et
v.

aqua

fontis,

quae multo tempore de-

perierat

cives inopia
e.

aquae laborabant, instantia M. Aurelii Athonis


palroni munijcipii, in-

Marcelli

proc. Augg., rarissimi praesidis n.,

novato opere aquae ductus abundans in fonte est perducta. In Mauretania loco dicto Kherbet Zembia (olim Lemellef) (FIII 8809 Wilmanns). 1) Lilterae punctis signatae eradi coeptae sunt, sed legnntur.

vidit

5786 aquaeductum
nn.,

leg. 111

Aug. DiocIeli|ani*

et

Maximiani' Augg.
|

multorum

incuri|a

dilapsum et per Ion|gam

annorum
|

seri|em neg|

lectum, invicjlissimi ac restitutojres et propagatores


et

orbis sui Diocletianus


v.

Maximianus Augg.
|

curante Aureho
praef.
leg.

Maximiano
|

p.,

p. p. N.*,

et

Clodio Honorato

v. e,,

eiusd.,

in melius

refoi[matum ad in-

tegri|tatem restitue|runt.

Lambaesi (FIII 2S72


leguntur.

2)

vidit Wilmanns). 1) Nomina imperatorum erasa, sed Viro perfectissimo, praeside provinciae Numidiae.

5787
et

impp. Caess. C. Aur. Valerius Diocletianus


p.
f.

p.

f.

invictus Aug.

M. Aurelius Valerius Majximianus


originem
(sic)

invictus Aug. aquae

ductum

Titulensem ab

usque ad

civita|tem
p. p. N.',

longa

vetuslate

cor-

ruptum
I

per Aurelium Maximianum

v. p.,

ad meIio|rem statum
p.,

additis limis^ restituerunt,


et lulio

curantibus Aejmiho Lucino augure, cur. rei

Aurelio

r.

vidit
2)

Lambaesi, otim in nymphaeo (ibi ubi N. 36S6), deinde in praetorio (VIII 2660 Wilmanns). 1) Firum perfectissimum, praesidem provinciae Numidiae, Aggeribus obliquis? (VIII p. 1112).

5788

aquam Titulensem, quam ante anDOs

plurimos Lambaesitana

Titali

operam locorunaque publicorum.


duclu
vi

Aquaeductus.

425

civitas in|terverso

torrentis amiserat,

perforato inonte, instituto


v.
r.

etiam a
col.*,

solo

novo duclu,
cur. Aelio

Severinius Apronianus
v.
e.,
fl.

p.

p.

p.

N.,
|

pat.

restituit,

Rufo

pp., cur.

p.

1)

Lambaesi in nymphaeo, deinde in prae^orio (FIll 2661 vidit IFilmannt). Vir perfeclisiimut praetes provinciae Numidiae, patronus coloniae.

5789
ac
I

quod
|

pro beatiludine
requirebat,
|

tem|porum splendidae coloni|ae Conddd. nnn.


|

stantinae felicitas

salvis

piis felicibus victoribus

triumfatoribus semp[e]r
totius
|

Auggg.*,
|

fistulam,

quae ex

elemento cae-

lesti

anni substantiam vitae

adquae usui populi provi|sa aquae


|

copia summ[t]{nistrat,
cius Albinus
|

formavit, con|pIevit aquae, dedicavit


s.
f.
|

Caecina De-

iunior v. c, consularis
".

p. N.' Constantinae, cu|rante

Ecdicio sacerdotale
Cirtae rep.
scripta).

a.

486S,

1)

Significatur

mox periit unum ex

(FIIl 7034 ab uno tantum, sed accurate decoHegiis ternorum

Augustorum exeuntis
et

sae-

culi
(a.

p.

Chr.

quarti, fortasse
cf.

Falentinianus iunior

S83392;

cf supra N. 796

not.

supra N. 785). 2) Videtur is qui praefectus urbi fuit a.402; 3) Cf supra N. SSSo not. 2; N.S9I0. 4) Sc. provinciae.

cum Theodosio

Arcadio

5790
per AuQg:^^

salvis dd.

nn. n[n.]*

Theodosio

et Placido Valentiniano s[ci-

subductos olim latices patrieque nega[;os]


|

restituit

populis puro Flaviolus am[ne].


|

Cu[ra]nte

Valerio Euhodio principale ac

primore eiusdem urbis.

1)

Pulae in Sardinia, ubi fuit Nora , iam Cagliari (X 7342 vidit Mommsen). Allerum nn. abundat. 2) A. 423 4S0.

5791
lentis

castellum' aquae Claudiae regioni pr[tOTae]*


rationis

dispositio* dedit
(

et usui tradidit iussu''

Augustae dd. nn. Valentin [tant]


v.
|

et

Va\

victorum*

Gai Caeioni Rufi Volusiani

c, ex

pra[e/". praet.],
v.

praef. urbi", iudicis iter. sacrar.

cogn [t/ionum],

curante Eustochio

c,

consu[/jare aquar^iitn].

Romae, incertum quo loco urbis rep. (VI 3866 cf. Eph. ep. 4, 843 vidit Henzen). Castellarium aquae Claudiae habes supra N. 1615, castellarium aquae Anionis veteris N. 1974. 2) De aqua Claudia in regionem primam urbis perducta cf. Laneiani le acque p. 137 seq. 3) Huc trahendum nomen praefecti quod sequitur Gai Caeioni Rufi Volusiani. 4) Similiter supra N. 733. 762 iussit imperator,

1)

disposuit praefectus praetorio vel magisler militiae, curavit magistratus ipsi rei

praepositus.

Cf.

etiam N. 773. 773.

5)

Parum

apte haec collocala;

id quod

videtur animadvertisse ipse quadratarius , ideoque spatium


6)

vacuum
cet. (cf.

reliquisse.

Volusianus praefectus urbi fuit


p.

a.

363, cod. Theod. 8, 3, 22

Seeck ad Sym-

machum praef

CLXXVIII).
rcatio.
|

5792
co|

[4]

. . .

[ad] castellum
[?<']

ped. CX.

Af

lumcastello ad
t>tn]ieis

ferebra' et* castellum

ooooCCCXX^
|

Ab
[Af

lum ad
(sic)

vinias

Anchariorum ped.
|

An)

chanim

ad castellum qui

....

ias

Pacianas p.

CCCXX.

Af

vinieis

426
[Pacianeis?]

Caput XIII.
ad castellum
castel.
|

qui

est conlra

.
|

[ped.]

B^CCCCi.

Af
Af
|

villa

Paciana ad
stell]o

[qui est s]ub segete Paciana p.


|

CCIXXXV.
'

[ca-

qui est sub segete ad castel. ad

[compitu]m Traecis p. cx)CCXC.

At

(sie)

angulo

angul. Traec. ad cast. qui est sub

ad cast. qui est ad compitum Trae[ [cis p-] Ab [se^.?J Gavidi* CCCXiV.
|

Ad*

sef^ijete

Gavidi ad ca\[stellu]m ped.

BCCCXXX.

S. pe.
,

1^(DB-CTXX.

Prope S. Filtorino, ubi fuit Amiternum rep. (Notizie degli scavi 4891 p. 96. 5S5 ectypum contulerunt Huelsen et Borsari), 1) Vocabulum mirum (primum legerant lum herebra). 2) Fortasse scr. ad. 3) Numerus ftiit aut 2520 aut 5520
aut 4520.
6)

4)

Scr. ab

(sic

legerunt

primum,

l.

c.

p. 96).

5)

Insere ped.

Summa

pedes 8670 (numeri qui cxtant efficiunt pedes S4S0).

5793
[sacerdote

[jjmp. Caes. M. Aurelio*

invicto

pio

felice
. . .

Aug.
et]
|

amplissimo

dei invicti Solis Elagabali^, quaesita re per^


est

Valenlinum,

quibus ea res delegata


bita

ex decreto ordinis et colonor^wm, ratione hasolitae sunt,


|rentis;

aquarum quae antea


siquando
fo

rfaj|ri^

constitit

ita

debere aquam

decurrere,

quae propterea distributa in\

terim non est, quoniam tempora [iniqua id prohibuerunt?].


Scala
I*.

Ex
h.

VII kal. Octob.^ piimo mane'',

quo Claudiana'^ descendit^ ad

Matricerigan|da^,

P.
k.^

Maltius Forltis"

CGCCVIIP^

ex

h.
d.

P^

d. VII

kal. Octobr.

in h.

VS

>*

eiusdem,

p.

p. s.* h. IIIIS.
|

Flavius Adiujtor'
vet.

k.

CCCL
CXVII

ex h.

VS XS

d.

VII kal. Octobr.


p. p.
s.

in h.

XS

d.

eiusdem
k.

h.

V.
|

her. Apulei Faustini

ex ex

h.

d. VII kal.

Octobr.

in h. XII d.

eiusdem
k.

p. p. s. h. IS.

Apuleius Rogatia-

CX

h. XII d. VII kal.

Octobr.
h. IS.

in h. IS noctis

nus

eiusd. p. p.

s.

(post alia multa)

m-

k. liFl

ex

h.

VIIS
I

d.

XV

kal. Dec. etXIIII et XIII,


h.

quo
VII d.
r-

Claudiana ascend.^^, et XII in


I

eiusdem,

p. p.

s.

h.LXXIS.

k.

X
DCCCCXVIII

ex

h.

VII d. XII kal. Dec. in h. VII d. XI


I

....
nlis

kal.

Dec.

p. p.

s.

h. XXIIII. in
h.

k.

ex

h.

VII d. XI kal. Dec.


I

d.

X
I

kal.

Dec. p. p.
d.

s.

h. XXII.

ani

k.

DCC

ex h.

kal. Dec. in h. VIIIIS noc.


p. p. s.

eiusd.

d.,

h.

XVIS.
XIIL

k.

DXL
CGCCLXXXX
DGLV

exh.VIIlISn.8Xkal.Dec. inh.XSd.VIIlI|
kai.

Dec,

p. p.

s.

h.

pu-

k.

ex ex

h.

XS X

d. VIIII kal.
d., p.

Dec. in h.
s.

noc.

eiusjdem

p.

h.

XIS.
|

k.

h.

noc. VIIII kal. Dec. in h. VIIIS

d. VIII kal.

p. p. s.

h.

Dec, quo Claudiana desc, XS.

(sequuntur sequebanturque multa alia per complnres paginas).

Tituli operuin

locorumque publicorum.

Aqnaeductus.

427

Merudna, iibi fiiit Latnasba, rep., tabulae periam Algerii (FIII 4440. f^lll S. 18587 nonnulla addidit Gsell recfi. arch. en Algerie p. 84 seq.). 1) Mirum, imperatorem M. Aurelium tantum Ceterum videtur significari Elagabalus. 2) Supplevit Henzen C. I. L. VIII dici. 4) Scalae vocabulum 3) Supplevit Mommsen. p. 9i!6. Cf. supra N. 475 nol. 2.
Jn

Numidia

jirope Henschir

magnae

reliquiae,

obseurum.

Similiter aliis locis eiusdem catalogi scriptum est scala

III,

scala ...
se-

(scala tertia initium habuit a. d.

VII

kal. Nov.).
,

5)

2S

Sept.,

dies

primus

menstris hfberni (24 Sept. aequinoctium

cf.

Columell. de

r. r. 9,

14, 11).

Videtur

6) Aphaec aqua hieme tantum distributa esse. Cf. Dig. 43, 15, 1, 8,- 45, 20, 1,52. paret non a media nocte computalum esse diem usque ad noctem mediam subsequentem sed a luce oriente ad alteram. Cf. BHfinger der biirgerliche Tag (1888)
,

p. 219.

8) Aqua haec modo descendebat, modo ascendebat. aquae ascendentis multo plures horae agris attributae esse quam descendentis ; cf. quae exposuit Schmidt. 9) Sic Gsell. Nomen loci ut videlur. 11) Nomina dominorum, in quorum fundos 10) Hora prima. 7)

Nomen

aquae,
est,

El videntur, ut par

iam putat Momms., qui antea cogitamensuram vel ipsorum fundorum vel fructuum unius cttiusque. 13) Infra agro capitum (?) non muUo plurium attribuitur aqua 14) Esr pei' horas multo plures. Sed tum aqua ascendebat, hic descendebat. hora prima, scilicet plena. In Africa aquam certis horarum spatiis distribui Cf. inter incolas ait Plin. h. n. 18, 188. 15) 7n horam quintam et dimidiam.
aqua
fluere debebat.
12) Capita intellegi

verat de cadis,

Hoc apparet

definiri

Bilfinger die antiken Stundenangaben (1888) p. 105.


17)

16)

Pro parte sua

(?).

Cf

not. 8.

18) Noctis.

Ad aquarum
et

distributionem pertinebant etiam tabulae Tiburlina

urbana

(vel polius

XIV 5676 suburbana) VI 1261, in quibtis etiam ichnographia aquae-

ductuum

incisa fuisse videtur.

5794 Decim. Secundious


sensium
|

v.

c, procons., curat.

et defens.* Amfis-

salutera.

Ut memini,

non

repurgari

modo aquae dluctum,


agente
qui
|

verum etiam
nas aqua
ut

indu|ci

aquam iusseram.

Confes|tim igitur in veteres cisterjgratia|s

semper cucurjrerat
publicus
|

inducatur,

beatitudini

tem|poris et moderationi meje Hesperio, quod fundus,

aquam

publi-

cam
fieri

occjupavit,

non
ipsis

fit.

Sa|ne si*

similis

interceptio itejrum

possit, in cisternis
u|t

lapideo titulo posito un|de aqua veniat ad|

scribite,
eritis

nulla

invadendi publicum
|

relinquatur

occasio.

Memo|res

perfecta haec

omnia ante diem decimu|m kalendarum Ianuaria|rum


|

Opto bene valeatis. vos ad officium nun|tiare debere. Amphissae Locrorum (III 568 cf. p. 1517. 2516^^ viderunt Cyriacus, fVheler
et 2)

nuper Perdrizet
Fortasse
scr. ne.

bull.

de corr. heliSn. 19, 1895 p. 391).

1)

Defensori.

5795

Patientia

Virtus
(protome muliebris,

Spes
(protome
muliebris)
j

(protome
muliebris)
II

Amazoni

timilis)

Etrusco': 'Et Salditani ci|viias' splendidissima et

ego
|

cum

Sal-

ditanis

rogjamus
|

te,

domine,

uti

Nonijum Datum veteranum

leg. III

Aug.

libratorem'

horteris veniat Saljdas, ut

quod relicum*

est

ex opere eius

428
perfi|ciat',

Caput XIII.
Profectus

sum

et

in|ter

vias

latrones

sum
|

passus;

Dudus

saucius e|vasi
veni.

cum

meis;

Saldas ve|ni;

Clementera^ procura|torera con(sic)

Ad mon|tera me perduxit, ube


I

cunicujlum

dubii

operis fle-

bant,
cu]li

quasi relinquendus ha|bebatur', ideo quot perjforatio operis cuni-

longior
(sic)

erat

effect.,
|

quam montis
|

spatiura.

Apparuit fossuras a

ri|gorem

errasse, inferior

adeo ut
]

superior fossura dex|jtram petit ad meri-

di]em versus,

similiter

dextram

suara petit

at

septenjtrionem:
]

duae ergo partes


supra
raontera
I
]

relicto

rigore er]rabant.
(sic)
\

Rigor aulera

depalatus erat
]

ab

orientera

in
(sic)

occidentem.
est
j

Ne

quis

tamen
)

le-

genti error
ferior',
cipit,
]

fiat

de fossuris,

quot

scriptum 'superior' et

'in-

sic

intellega|raus:

superior

est pars,
]

qua

cuniculus aquam reut


scirent,
)

inferior,

qua
]

emittit.

Cura

opus adsignar.',
]

quis

quem modum suum


sicos
mili)tes
et

perforationis haber.,

certamen operis
ad

injter clas-

gaesates"

dedi

et

sic

comperlusijjonem
)

montis
at-

convene)run
signaveram,
pro.'
) )

(sic),

Ergo ego, qui


instituerara

prijraus

librara feceram,

ductum

fieri

se)cuDdura formara
)

quam

Petronio Celeri
)

dederam"".
]

Opus effectum,

aqua

missa,

dedicavit

Varius

Clemens proc."

Modios

V^
j

Ut lucidius labor meus circa duc.


ejpistulas subieci.
]

hoc Saldeose pareret, aliquas

Porci Velustini*^ ad Crispinum":

'Benignissime, domine, fecisti et


|

pro cetera humanitate ac benivo]lentia tua, quod

raisisti

ad

me Noni]um
)

Datum evocatum,
cepit.

uti tractare

cura eo de operibus, quae curanda

sus-

Et

ideo, quaraquara terajpore


et

urguerer et Caesarea

(sic)

fesjlinarem,

tamen Saldas excucur]ri,


operis inspexi et
]

aquae ductum bene inchoa]lura sed magni


(sic)

quod absolvi sine curara


et
fldeliter

Noni

Da]ti
j

non

polest,

qui

it

siraul

diligen]ter

tractavit.

Et ideo

rogaturus eram,
nisi in-

concedere no]bis,

uti raensibus

aliquis
]]

reiagen)dae iraraoraretur,

cidis|set" inflrmitatem contractam


,

\ex multis et magnis laboribus]

Lambaesi, basis sex laterum cuius dimidia tantum pars, scilicet tres latera supersunt (FIII 2728 cf. FIII S. i8122 viderunt Wilmanns et Sckmidt). 1) Significatur M. Falerius Etruscus legatus exercitus Africani a. 4S1 (supra N. S3S1) et a. 1S2 (FIII 2S43. FIII S. 178S4). Epistulam apparet scriptam esse a Vario Clemente procuratore. 2) Saldae oppidum maritimum Mauretaniae Caesariensis, hodie Bougie. 3) Cf. supra JS. 2422. 4) Inchoaverat aquaeductum ante mullos

7)

annos, Petronio Celere proeuratore,


haberetur.

Adsignarem. 9) Procu8) Cf. Mommsen Herm. 22 p. S49. ratori. C. Pelronius Celer procurator Mauretaniae Caesariensis fuit a. 137 (FIII S. 21663, itifra inter terminus). 11) De hoc pro10) Apparet nonnulla excidisse. curatore Mauretaniae Caesariensis vide supra JS. 1362. 12) Hoc obscurum. Mommsenus coniecit indicari mensuram aquae certo tempore ex aquaeductu profluentis. 14) Z/13) Procurator Mauretaniae Caesariensis a. 1S0 (dipl. mil., III S. p. 2215). gatus exereilus Africani per annos 147 1S0 (supra N. 1070). 15) Excidit in.

cf.

infra not.

9.

5) Cf. not. 9.

6) Scr.

5796

[imf. Caesar divi

f.]

Augustus
]

[pjontif.

max.
]

[/brjraam*

Titnli

opernm loconimqoe publicorum.


[r]ivo
|

Aqaaeductus. Emissaria.
pervenit in

429

Menlis* sanim*,

attrib.

aquae Augustae'
| |

[q]uae

nemus Cae|

[ut?]
|

ex eo rivalibus' qui

[per 6Juccinam accipieb.

viam Clodiatn 15 mil. pass. ab urbe, prope la Galero, iegebat tabula, cutn reperta est, canalem derivatum ex lacu Braccianensi (VI 51S66. XI 3772* NoExplicare temptavit Bartizie degli scavi 488)7 p. 182 Barnabeius vidit ectypum). nabeius L c. 2) Fortasse forma sic 1) Supplevit Bamaheius ; cf. N. 5760. appellata. Bamabeius mentis significari putat aquam ex duclu decidenlem, conferens Fitruv. 4, 3, 6. 3) Est aqua Augusta sive Alsietina, de qua Frontinus de aq. c. 11, ab Augusto destinata potissimum naumachiae, ab ipso trans Tiberius extructae, in quo loco iam nemus Caesarum esie ipse Augustus ait Mon. Ancyr.
j4d

4,

43.

4)

Cf

not. 3.

5)

Cf
T.

Gell. 14, 1, 4;

Dlg. 45, 20,

1,

26.
*

5797 imp. Caesar


a Schedii' induxit,
C. lulio
|

divi

August. ponlif.

maxim. flumen Sebaston

quod per se

toto oppido flueret, praefect. Aegypti


| |

Aquila',

anno

XXXX
\

Caesaris*.

avroxQaTcoQ Kalaag ^eov


\

vlog ^s^aoT. aQ%if.QBvg

Ttora^ov ^e^aaxbv ano ^xedlag ^yaysv

di* olr]g Tt~g Tiokeiog QeovTa, eTti

enaQxov

Trjg

.AlyvrtTov Falov 'lov12046


ibi

XLov ^A-AvXai.
I

L M* KalaaQog.
vidit ectypvm).

Alexandriae Aegypti rep., delata Vindobonam (III


p. 448
2)

Mommsen

S.

Eph.

ep.

1)

Memoral hunc canalem Strabo (cf

not. 2).

Oppidum Nilo appositum,

Strabo 17 p. 800.
6)

ita

diclum a ponte quo fluvins

3)

Cf

loseph. ant. 19, 5, 2.

iunctus erat, cf
p. Chr. 10/11.

4)

Anno

"Exovg xsaaaQaxoaxov.

5797*
Dac[ims

[im-p.

Caes. divi]
.
.
\

Ne[rvae
. .

fil.
.
.

Nerva]
.

Tra[ianus Aug. Germ.]


\

trib. pot.]

\m[p.

.,

cos.

p. p.]
\

fossam*

[fecit
\

q]ua

\nuu[dationes Tiberis
arcerentnr]
*.

ojdsidue

u[rbem vexantes

rivo]

peren[ni instituto

Romae in coenobio S. Pauli, originc, ut videtur, Ostiensis (Xlf^ 88 vidi). Fossam hatic memorat Plin. ep. 8, 17: Tiberis alveum excessit, quamquam fossa, quam providentissimus imperator fecit, exhauslus. 2) Supplevit Mnmmsen.
1)

Similis est titulus Claudii supra N.

2ff7.

In titulo qui prodiit in ruderibus

Bisicae in Africa est: fluvium quoque cuius incarsu civitas vexabatur avertit (Bull.
areh. comite trav. hist. 1894 p. 249).

5198 Macrinus, Diadumeni Aug.


lavit a
villa

I.

proc. Antoniani' disp., hic


|

ambu-

Polii Felicis^

quae est Epilimones',

usque ad

emissarium

Paconianum, Nerva

et Vestino cos.*

Prope Neapolim in cuniculi antiqui montis Pausilypi pariete, scariphatum in teetorio (Eph. ep. 8, 357 cf. Mommsen Herm. 18, 1885 p. 159 legerunt de Petra, Sogliano aliique). Alias duas inscriptiones similes, sed breviores ab eodem Maerino eodem loco incisas omisi (Eph. 8, 555. 336). Praeterea in parietibus eiusdem cuniculi incisi sunt, spatiis centenum pedum (29, 57 metr.) interiectis, numeri
C, CC, CCC,

CCCC, D

cet.

(Eph.

8,

559; Momms.
esl

l.

c).

Similiter parietibus emissarii

Claudiani iacus Fucini insertae fuerunt tabellae inscriptae ped.

DCC

ped.

DCCC

cet.

(IX 5888

seq.).

Emissarii alicuius mentio


1474.

praeterea in fragmenlis Tusculanis

Xiy 2625. 1) Idem supra N. 2) Cf Stat. silv. 2, 2. 5, 1.

Antonianus fortasse diclus ab Antonia Drusi.

3)

Cf Momms. Herm.

l.

c.

p. 160.

4)

A. 65.

430 5799
opera
in

Caput XIII.
loc/

[m
|

y]ia Caecilia'^

de H[5]

[i]d mil.

XXXV: poDtem
q.

fluio*;

[pecuni] adtributa est,


et ope.^
|

populo coost.
|

[HS]

... Q.^ Pamphilo mancupi


urb.
I

[cur.]

viar.''

T. Vibio T[e]muudino'

[Via gla]itid sternenda af mil.


nien[rfa per mil. pass.]

[LXXVIII
sti

et

per i]p[6]nninum
|

muuftS'

XX,

pecunia adtributa
1.
I

[esf,

populo c]ons[f.]

lllli)*

L. Rufilio L.

mancupi;

cur. viar. T. Vib[jo].


|
|

[Via af] vo[rsMS


I

mil.

LXX[XXy]IlI ad

mil.

CX

la

Interamnium"
const. -ft^

ad
. .

mil.
,

C]XX;
.
I

pecunia

adtri [6ufa
f.

cs/,
|

popu\\o

q_ (I
. .

."

T. Sepunio T.

[cur. via]r.

T. Vibio

Tem[MMrfmo].
|

arcus dela[psMs]
q.

.
|

mancupi;

[cur. viar.

T.

Vihio

Te-

muudino]

urb.
et

Roviae rep. non procul a porta Collina (VI 5824

melius Fl 51605

cf,

Nolizie

qui tiiulum exaratum putat i896 p. 87 seq. correxit, adiutus ab amicis, Huelsen aetate fere Sullana). 1) Locata. 2) Viam hanc Caeciliam 7iominis praeterea

ignoti, Huelsen putat

220. Miliarium. Fluvio. Incertum quid subsit Operis. De cura viarum aetatis liberae rei publicae Nomen praeterea plane inaudituvi. Momm^en Staatsr. Il^ 668. Centum quinquaginta milibus (prioris signi maior pars periit), 10) /n hac parle viae oidetur titulus infra N. 5810. 11) Sexcentis (vel etiam pluribus) miliMitth. 1898 p. 195
(fortasse excidit
3) 4) 5)
I.).

ra?num fuisse viae Sulariae et pervenisse breviore tramite quam hanc ad mare Hadriaticum, stratam autem esse ab eodem L. Caecilio Melello, cuius De singulis praeter Huelsenum Notizie l. c. egit Persichelti Roem. est tilulus N. 6810.
6) 7)

cf.

p.

8)

9)

sletisse

bus,'

de nota quingentum miliuin


Similis

cf.

operum

locatio est in

ad N. S7S7. fragmento urbano Notizie degli scavi 1899


cur. viar.^
I

p. 10.

5800
sen[;,]'',
I

L. Vo[/]ca[ciMs]

'

..

[/".]

e lege Visellia* de conl.

Cn. Corneli, Q. Marci, L.

Hostil[t],
|

C. Antoni, C.
n.'

Fundani, C. Po-

pili,
I

M. Valeri, C. Anti, Q. Caecili.

Opus constat

tfk^(Dl XXIF.

monte Palatinum versus, est Tolosae (1 595 ; V1 1299. 51S90 vidit Hirschfeld,' imaginem Ritschl tab, LXXIa). 1) Nomen enucleavit Hirschfeld. 2) viar. vocabulum hodie deperditum viderunt Marinius et Dumege. 3) Cf. Mommsen Staalsr. II^ p. 669 not. 5. 4) De conlegarum senlentia, Conlegium intellegt! iribunorum plebis, cf. not, 6. 5) Servarunt priores (cf. not. 2). 6) Ex novem his nomiidbus tria supersunt in praescriptione legis, quam anno ut videtur 8) 21072. u. c. 685 rngaverunt tribuni plebis, supra N. 58. 7) Nummis.
rep. in Caelio

Romae

5801
(a tergo)

P. Claudio k[p.

/.],
I

C. Fourio'

aidiles*.

(In fronte)

M\V

X^

Mesae in paludibus Pomptinis, columna, inscriptio legitur in vertice columnae (X 6858 p. 1019 et melius Eph. ep. 8, 676. 900 delineavit Huelten Roem. Mitth. 1889 p. 84). 1) Videntur intellegi P. Claudius ^ppi fil. Pulcher qui consul 2) Aediles curufuit a. u. c. SOS, et C. Furius Pacilus consul a. u. c. S05 (Huels.). tes fuerunt utpote patricii. 3) Numeris Mommsenus (Xp. 1019) putat significari Appiae miUarium quinqvagesimum lertium, decnnovii (cf. ad N.S821) decimum.

Titnli

operum locorumque publicorum.


f.

Viae.

431

5802

P. Menates' P.

aid.

pl.

XXX.
solus videtur descripsisse circa

IVdzzani qui vicus est in sinistra Tiberis ripa, 28 mil. pass. ab urbe Roma,

agrum Sabinum
a.

versus,

columna

(I 6S5.

XI 6616

4800

los. lust. di

Costanzo monachus Benedictinus ,

homo

aceuratus).
1)

Columnam

Bormann putat Farronem de r.

stetisse

ad deverticulum

viae Flaminiae.

Idem nomen apud

r. 2, 14.

5808

M. Aemilius M.
M. Aemilius M.

f.

M.

n.

Lepidus
|

cos.'

CCIXIIX*.

(luxta)

XV.

5804
\\\V

f.

M. n.

Lepid.cos.'

CCXXCVI^ (j

sinistra)

(a dextra)

XXP.

S. Pietro, altera

Prope Bononiam, columnae duae conorum similes, altera in vico Castel Borgo Panigale, nunc utraque Bononiae (I SSS. S56. XI 6642.6646

vidit Bormann, hanc nuper conlulit Brizio; Ritschl tab. XLFIlIa b). Tertia similis columna prope Castel S. Pietro reperta est, sed mutila (1 357. XI 6641). 1) Est consul a. u. c. S67, quem scriptores tradunt viam Aemiliam ab Arimino per Bononiam Placentiam usque stravisse. 2) Ariminum Roma cum numerentur m. p. fere 242, Arimino Bononiam 77, cippi signati CCLXFIII et CCLXXXFI steterint necense est circa Bononiain. S. Pietro a Bononia circa 45 mil. 3) ^^ Bononia. abest, Borgo Panigale circ. 4 (Bormann). 4) Significatur intervallum a Mulina.

5^05
superficie

M. Aemiliu.

M.

f.

Lepidus

cos.*

Inter Ariano et Grottaminardom (a Benevento orientem versus), scriptum in

columnae (IX 6075


S.
.

vidit Dressel).

1)

Potest esse is qui praecedit.


cos.

5806
men) VUIl.

Postumius
]

S.

f.

S,

n.

Albinus

C[X]XII Genua

CiI'[eJmO[MaJWj

XXVI l

(Posteriore scriptura, intrusum supra Postumii no-

Mommsen;
2)

Feronae, columna, nescimus quo loco reperta (I 540. V 8045 recognovit Ritschl tab. LFa). 1) Consul a. u. c. 606 (Borghei opp. 5, 87). Fia haec Postumia fuit duplex, altera cispadana a Cremona Genuam, per milia

passuum 422, ut ex hoc lapide apparet, cuius extrema pars Genuam versus memoratur in monumento anni u. c. 657 (infra N. 5946), altera transpadana a Cremona Aquileiam et ad mare Hadriaticum, quae memoratur a Tac, hist. 3,24 et in
titulo Aquileiensi

supra N. 5566

(cf. ibid. not. 2).

3) Intervallum ut videtur a

Cremona ad eum locum ubi dppus

hic antiquitus stetit.

5807
Rilschl tab.

P.

Popillius C.
rep.,

f.

cos.'

a.XXXI.
(1 550.

Prope Atriam
fecit, teste titulo

LIFa a).

colwnna infra acuta


1)

F 8007 recognovit Mommsen

Consul

supra N. 25.

f.

a. u. c.

2)

Idem etiam Capua Regium viam Milia videntur numerari ab Arimino.


622.
|

T. Quinctius T.

Flamininus*

cos.

Pisas

.*

In agro Florenlino, Pisas versus non longe a Montelupo (1559. XI 6674 vidit

Bormann;

Ritschl tab. LFIb). 1) Intellegendus videtur consul a. u. c. 654 (Momms.). 2) Numerus non videtur hic fuisse, vel certe non extat (XXXII hue intruserunt ex documento quodam medii aevi XI 849*, fidei suspectae).

5809
(I 558.

L. Corneliu|8 L.

[/".]

Cina

cos.'
|

[CXJIII'.
lapis

Tribus milibus a Venafro Neapolim versus,

crassus

figurae

conicae

X 6905.

Ritschl tab. LFIa).

1)

Eius nominis cum duo fuerint consules.

432
a. u. c.

Caput XIII.
627 et
a. u.
l.

667 ad 670,

illi

(IUomms.

vol. 1

c).

potius est adscribenda propter n non geminatam

2)

Supplevit
f.
|

Mommsen.
|

Miliarius est viae Latinae.

5810

L. Caecili. Q.

Metel. cos.

CXIXl

Roma.
et eminenti,

In Piceno, ad vicum S. Omero, pari fere intervallo ab Asculo, Interamnia

Praeluttianorum, Castro Novo, rep. loco vix antiquo, scilicet ita devio
ut nullo ttmpore per

ad sepulcrum adhibita (I 561. IX 59S5 vidit Dressel). 1) Aut is qui consul fuit a. u. c. 61S aut, id quod praefert Mommsen (I l. c), propter cognomen additum, consul a. u. c. 637. 2) Lapidem olim stetisse ad viam Caeciliam vel ad diverticulum viae Caeciliae Inleramniam versus (memoratum N. S799 v. 15), scilicet prope ipsam Interamniam, a qua S. Omiro
via transire potuerit,

eum

abest circa chil. 16, putat Huelsen Notizie degli scavi 1896 p. 98.

5811
cognoverunt

Cn. D[o]m[jW]ii[s]

cos.

CXII.
rep.,
1)

Prope Mondragone (in

lilore

Campano)

Mommsen

et

Zangemeister).

est Neapoli (1 629. X 6872 reIncertum quis ex Cn. Domitiis

Ahenobarbis quos consules habuerunt anni u. lapide extat titulus Nervae 6875.

562. 592.

652. 658.

In eodem

His miliariis consulum liberae rei publicae adde miliarios viae Latinae inscriptos

nomine

C. Calvisii

Sabini consulis
40.

a. u.

715, supra

N. 889.

Aetatis

Caesarianae sunt lapides viarii N. 59.

5812
(I 1486.
legit

M'. Sergi.^ M'.

[/".]
|

procos.

XXI'.
initio
a.

In Hispania, ad aquas calidas de Mombuy, a Barcinone septentrionem versus


II 4956 descripserunl

MA

SERGI

MA/

1)

duo Hispani amici Huebneri, quorum alLer Manii Sergii complures memorantur, in his unus
Titulus hic videtur pautlo

590

legatus in Graeciam

(Polyb. 51, 9).

anliquior

N. 5815, propter nominis formam (Momms.). 2) Hispaniam rexisse pulandus est aetate liberae rei publicae praetor dignitate proconsulari. 3) Milia numeranlur a Barcinone. Viam Huebner putat processisse Barcinone Ilerdam versu*.

quam

5813

Q. Fabius Q.

f.

Labeo

procos.
|

XCIP.
Eadem
4920).
inscriptio,
est saec.

Ilerdae (1 1484. II 4924 descr. saec.

XFI

Ant. Augustinus).

numero tantum milium

diverso (XCIIII),

descripta

XVI
cf.

ab Ilerda occi-

dentem versus in lapide postea adhibito ab Augusto (II 4925


versus Q. Fabius Labeo consul a. u.
21, 81,

1)

Di-

571, fortasse is
filius
,

quem memorat Cic Brut.

cuius extanl

nummi,

illius

ut videtur

aut alius praeterea ignotus.

Hispaniam rexisse putandus est praetor dignitate proconsulari, saec ab u. c septimo (Momins.). 2) Milium numerum Huebner coniecit computatum esse a summo Pyrenaeo, a quo Barcinonem usque fuerunt milia XCVII, teste itine-

rario Ant.

5814
XX/]I1I.
I

M'. Aquilli[ws
\

M\

f.

cos.,
f.]

M]dviog
M'. n.

"AY.vlli\pq
q.]
|

Md\viov
restilu[rt.

viog [vTcarogK

L.]

Aquillius \M'.
(sic)

Floru[s*
\

[Ae^vKiog Axvio^g
\

M]aviov vlog
\

[M]aviov de

vl[o)-

vog 0X(o]qog %af.iiag

aTtOAaTio^riqoev].
chil.

KJ.

ab Epheso (III S. 14202 4 HaussouWer Revue de philologie 1899 p. 295 vidit ectypum). 1) Est consul a. u. c 625, vide supra N. 27. 2) Apparet hunc L. AquilUum Florum (diuersum ab In via Eplieso Sardes, prope Tire, 24

eo qui est supra N. 928, sed cf.

ib. not. 1)

descendere a consule a, u.

c.

625.

Titiili

operum loconimqne poblicoram.


f.

Viae.
|

433

5815
ex
s.

imp. Caesar divi

Augustus

cos.

XI,

tribu. potest. VIII *,


|

XCVIIII.
I

Prope Trisungi ad fluvium Tnientum rep., miliariut viae Salariae (IX S9S0 2) Idem in aliis miliariis eiusdem 1) A. 758/9. fere temporis tam huius viae Salariae (IX S9i5. S9S4) quam Appiae (IX S986 X 6914. IX S989 X 6917) et Latinae (X 6905). Cf. Mommsen Staatsr. III p. 1146.
ter ut videtur descripta).

5816 imp. Caesar Augustus imp. X,


|

tribunicia
|

poteslate

XP.

-IK)I".

In ora Liguriae inter Monaco et Mentone rep. ,

Mommsen).

Cippus miliarius

est

viae luliae

Monaci (V 8094 vidit Augustae, de qua ef. ad N. 5825.


est

Similes miliarii Augusti eiusdem tractus huius viae


1)

A. 740/1.

V 8088. 8098.
,

8100. 8101. 810S.

2)

Milia numerantur a

repertus est miliarius


eentia, cf. N.

Roma, cf. N.S825not.S. Hadriani dupHci numero inseriptus CCXXII

Una cum hoc


(scilicet

a Pla-

S825

not. 1), et

DCI (F809S).
pontif.
| |

tribunicia

5817 imp. Caesar divi f. Augustus p. p., potestate XXXVl, imp. XIIIP. DCCCCXXP. DCCCCIP. P. R.
{

maxum.,

cos. XIII,

XX

.
|

[P. For.]* \\i\\\(sie)

Inter Narbonem et Tolosam loco dicto St. Couat rep., columna, est Narbone (XII S671 vidit Hirschfeld). 2) Erratum in numero (cf. 1) A. p. Chr. 15/4. supra N. 100 seq.), in hoc et in alio miliario eiusdem regionis (XII S667). 3) Figinti milia passuum, a Narbone scilicet. 4) Per Forum lulii (supptevit

Hirschfeld).
ii

Quomodo 5) Fidetur indicari intervallum a Roma duplici modo. numeri computati sint, quaesivit Hirschfeld l. c. p. 667'. Similiter in columna Augusti reperta 16 mil. pass. a Narbone Pyrenaeum versus lectum est .... luUi DCCCCXVII, DCCCXCVIII (XII S668). 6) Notae obscurae.
I

5818
refecit et
|

Ti.

Caesar
|

divi

Aug.

f.

Aug.
|

pontif. max.,

trib. pot.

XXXIII ',
|

restituit.

V.
et

Prope Manduel inter Arelate


vidit Hirschfeld).

\)

A. 31/32.

et

cohimnae viae Arelate Nemausum


SS96
cet.

Ad eandem viam

pertinent

Nemausum, columna, iam Nemausi (XII S60S Eodem modo inscriptae fuerunt multae aliae Nemauso Narbonem ducentis XII SSS8. SS92. inscriptiones Claudii, quarum unam dedimus

N.200.
Alios mxliarios Tiberii habes supra N. 1S1. 1S2.

5819

I.'
I

Imp. Caesar
imp. XVII,

Vespasianus Aug.
|

pontif. maxiu].,

trib.

potestat. VII,
I

p. p.,
|

censor,

cos. VII design. VIII*.


|

Imp.
cos.

Nerva Caesar
III,

Aiigustus pontifex

maximus, tribunicia

potestate^

pat.
I

palriae refecit.
privatis,

Romae, olim in aedibus

Putalur esse columna miliaria prima viae Appiae, recte ut videtur collata simili X 6817/8 (cf. quae exposui Bull. deW Inst. 4882 p. 127). 3) A. 97. 2) A. 76 (ante kal. luL). Ad viam Appiam pertineni praeterea N. 280. 827. 5801. 5821 seq. 5875.

(X 6812/5 recognovit

Dressel).

nunc in area Capitolina, columna marmorea

1)

5820 XLVIII.
tribunicia potestate,

Imp. Nerva
I

Caesar Augustus
| |

pontifex maximus,
|

cos. IIII*,

In Aequis in vico Sorbo, lapit

faciendam curavit. miliarius viae Valeriae (IX 5969 descripsit


pater palriae

Caroltu Promis).

\)

A. 98. 28

DcflSAU, Inscriptiones Latlnae II.

434
5821
Aug.
I

Caput
VI'.

Xm.
Nervae
| |

Imp. Caesar
|

divi

filius

Nerva

Traianus
|

Germanicus
I

Dacicus
|

pontif. max.,

trib.
|

pot. Xllll,

imp. VI,

cos. V*, p. p.

XVIIIP

silice

sua pecunia
not. 3.

stravit.

XLVIIII.

In via Appia, sex mil. pass. a Foro Appi rep., eolumna


1)

Miliarius sextus Deeennovii


J\.

viuni (vf. supra

8i7

not. 2).

ef.

(X683S

vidit

Mommsen).
Decennq-

2)

Dec. iOQ/llO.

3)

Similes erant

6833. 6834. 6839.

5822
Felix Aug.
I

IIII*.
I

Imp. Caesar
Brit.

M. Aurellius Antoninus

invictus Pius

Part. max.,

max.,

Germ.

max., pont. max., trib. po|

tes. (sic)
I

XVUII*,

imp. III,
et
|

cos. IIII,

procos.

viam ante hac lapide

albo
I

inutiliter stratam

corruptam
(sic)

silice

novo,
|

quo firmior commefecit.


|

an|tibus esset, per railia pas|sum


Monticeli inter

XXl

sua pecunia

LXXI ^.

Fundos et Tarracinam in via Appia (X68S4 vidit Mommseji). Quaritu lapis viae anno 216 refectae, 2) septuagesimus primus a Roma. Idem numerus duplex repertus X 68SS. 3) A. 216.
1)

5823
n.

[CCXjVP.
I

Imp. Caesar
|

divi

Traiani Parlhici
|

f.

divi

Nervae
viam
|

Traia|nus Hadrianus Aug.


I

pont. max., trib. pot. IX ^


j

cos. III,

luliam

Aug.^ a flumine Treb|bia^ quae vetustate


restituit.
|

interciderat, sua

pe-

cunia

DCV^
vidit

Prope Tropaea Augusti (Turbia) rep., est Nizzae (T 8102 Similes miliarii Hadriani in eadeni ora duo alii reperti sunt,
1)

Mommsen).
8106.

F 809S.
f^ia

2)

Nvmerus

sic suppletus

propier miiiarium
(cf. not. 4).

F 809S,

in cuius capile est CCXII.

Milia

videntur numei-ari a Placentia

Augusta, strata ab Augusto


divergebat Dertonae;
ventia
cf.

a. 740/1

(ef.

2) A. 12S. N. SS16), a Poslumia

3)
(cf.

haec lulia
iiot.

Mommseji

C.

I.

L.

F p.

(in simili miliario


,

num

milia 221
stetit

columna

V 8106 fuit Trebia). 5) Numerabantur Roma ArimiArimino Placentiam 168, a Placentia autem ad eum locum ubi haec indentvr nvwcraia esse milia 216 (cf. not. 4), fiunt 605.
Caes. T. Ael[ms]
|

827

seq.

N. 3806

4)

Intellege a Pla-

5824

[iw;).]

Hadrianus Anloninus
,

Aug. Pius

p. m., tr. p. VI', cos. III,

imp.

II,

p. p.

viam Aemiliam^
|

vetustate di-

lapsam operib.
(Litteris

ampliatis restituendam cur.


et

A Roma m.
et
rei

p.

CLXXXVIIP.
p.

multo peioribus

inaequalibm)
[

pro.

Roma.*

dd.
|

nn.

FFII. Valetiniano (sic) et

Valente victoriosisjsimis semper Aug.,

m.

p.

CLXXXVIIP.
Rimazzani, 18 mil. pass. a Pisis Romam versus, rep., est Pisis (XI 6664 vidit Bormann). 2) De hac via Aemiiia, Aureliae continualione, ef. 1) A. 145. Mommsen C. I. L. 3) In itinerario Ant. (p. 289 seq.) Roma Pisas via p. 88S^. Aurelia numerantnr milia passum CCXIX, aliquanto plus quam hic lapis indieare videtur. Cf. Hirsckfeld C. I. L. XII p.667*. 4) Prnpagatoribus Romani (imperii).

5825

imp. Antoninus

Pius Felix Aug.'

poni curavit.
|

DXC^

Prope Bordigheram ut videtur rep., est f^entimigliae (F' 8089 vidit Movimsen), Miliarius est eiusdem viae, cuius N. S816. S825. Gemelli tunt F 8087. 8090 cet. 1) Caracalla; nam de Elagabalo ne cogites, obslat nomen in omnibus his miliariis illaesum. (Mnmms.). 1) A Roma, cf. N. 6816. S825 not. S.

Titnli

operum locorumque publicorum.

Viae.

435
|

5826 miano Piis


GaIeri|o Val.

inripp.

Caess. Valer|io Diocletiano et

Aurelio Valerio
|

Maxi[et]

Fe|licib.

semper Augg.
|

et Flavio

Valerio
I

Constantio

nobb. et invictis Caess.', ab ur. Rom. CXCI.* Fani Forlunae, columna (XI 6633 vidit Smetiut). 1) A. 293-303. 2) Rovia Fanum numerantur in itinerariis antiquis (cf. Bormann C. I. L. XI 1000) mitia passuum fere CLXXXII, Fano Pisaurum mil. pans. VIII. Stetit y. 995 omnino hic lapis aliquanto a Fano Pisaurum versus, 4 mil. a N. S827.

Maximiano

5827 defensori pacis et conservatori imperii Romani d. n. Conmaximo victori ac triumfatori semper Aug., b. r. p. n.' (In parle ima) CLXXXVII* (In parle aversa titulus Falentiniani et Valentis). Prope Pisaurum rep. Fanum versus, nunc Pisauri, coiumna (XI 6632 vidit B ormann). \) Cf JN.697 fin.; 712 not. 1, cet. 2) Cf. ad N. S826..
|

)^

stantio

5828 imp. Caesar


imp. XV,
[s]o
I

divi

f.

Augus|tus ponl. ma[a;.], cos. XI desig.

XII,
leg.

trib. potes.

XIIX*,
[/]ecit.

viam Sebasten curante

Cornuto Aquila

pro praetore

Yonuslar prope Selki Serai Pisidiae (III S. IHOl^ viderunt Anderson et Ramsay). Lapides duos gemellos Selki Serai, lertium in ruderibus Comamorum vidit Ramsay, illos nuineris XLIV et XLV, liune numero CXXil distinctum (III 14401**'. 6974); in hoc milia numerari ab Antiocliia Pisidiae statuit idem.
1)

A. 748 (post kal. lul).

^^
|

5829
[trib.]
vici|

V. [Ti. C]aesar divi Augusti


|

f.
|

[iM^]ustus imp., pont. max.,


|

polest. XliX^, cos. 11

[yjamj a colonia Salonitan.


[et

[j]unit

(quantum

perierit, incertum)
|

idem\

.
|

[mwjnit ad [st/mjmum
a Salonis

moutem Ditiunum
P. Dolabella leg.

Uicirum^ per
pr.^
|

millia

passuum

LXXVliD,
|

pro

5829*
irib. polest.

[Ti.

Cjaesar divi Augusti


[cjos. 111
| |

f.
|

[iwjgustus imp., pontif. max.,


|

XXI*,

viam a Salonis ad
|

[cjastel.
.
.

Daesitia|

tium" per

m[i7/. jjassjuum
^ [aj
. . .

CLVl munit,
|

el

idem viam ad Ba

[^u]m[ejn
|

quod

divid

ibus,

a Salonis muui[/ mil. /)asjsuum


10156. 10159 vidit
7iuper

CLViii.

Salonis (III 5198. 3201


dralis ecclesiae toco
contulit Ilirschfeld).

cf. III S.

Mommsen

in turri cat/ie-

. .

incommodo positas;
1)

A. p. Chr. 16p.

cum

doctis Dalmalis cumpturibus

2)

Ditiones memorant Plin.

aliique;

de Ulciro dixit Bauer arch. ep.


4) 7)

5953.
not. 6.

A. 19/20.

vel

Miltli. 17, 159.


.

5)

Forlasse
. . .

HE

c/ LI

h. n. 3,

142

3) Cf.

^)

N. 938. 2280. Cf supra N. 1989

IHBIS

THBIS

videlur esse in lapide.

Ad

aliam viam Salonis oriundam pertinuit similis eiusdem aetatis titulus


2478.
f.
|

quem dedimus supra N.

5830
t\r\b.
I

[Ti.

C/aMdiJu[s Drusi

Cjaesar [Aug. Germ.


\

p]ont. ma[a?.

pot. illl',

imp. Vlll,

cos.

desig. IIIl,

p.

p.,

ab Mog.

m.

p.

LIX*. Prope Cobtens

rep. a. 1898, loco antiquo,


est

1898 p. 227). Miliarius


44/5.

viae
,

Geniellus est miliarius eiusdem Bodewig l. c. p. 250. prope Capelten rep. Brambach 1941, quem reslituit Zangemeister /Vestd. Zeitschr.
2)
cf.

columna (Bodewig fVestd. Zeitschr. /7, ciaeMigontiaco Coloniam Agrippinam ducentis. 1) 25 lan.

De numero

3 1884

p. 311.

28*

436

Caput

xm.
|

5831
X, imp.
.

imp. Caes[ar]
."
I

Vespasianu[s Aug]
\

pontif. ma[a;., trib.]


\
|

pot.

censor, cos. [VIII des.]


vidit

VII[//]

viam Flavi[am]

Polae

(VldSJ

aut XIX aut

XX

(cf.

svpra

Mommsen). JV. 2S3 seq.).

f.
|

\)

J.78
3)

(post kal. luL). 2) Fuit XVIIl Via haec Flavia videlur memorari

etiam in titulo anni sequentis

V 7988.
Domitia\xio
iler
\

5832 ......',
[nelio Clemen]it'^
\

Caesar[ Aug.

cos. [///?],

Cn. Cor(

leg. [Aug.
|

pro

pr.],

de[rec/im ab ir^ejntorate
.

in

R[aefmm?]
Offenburg rep.,

A[6 Argentorate m. p. .]. fragmentum columnae (Brambach 195S; Zangemeister Westd.

Zeitschr. 5, i8S4 p. 247, qui explevit).

1)

Perierunt nomina Vespasiani et Titi.

Domitianus memoratur
2) Cf.

i?i

miliariis patris et fratris etiam supra N. 2S5. 26S.

N. 997. 1992. S9S7.

5833
trib.

imp. Tilo Caesare


I

divi

Vesp.

f.

Vespasiano Aug.
|

pont. max.,
f.
|

pot. IX,

imp. XV, p.
|

p.,

cos.

Vlir,
|

Caesare divi Vesp.


Quirinale Valerio
|

[Domileg.

tiano]^ cos. VII,

C. Calpetano

Rantio
|

Festo'

Aug. pro
(II

pr.,

via

nova

Rrac.

m.

p.

XXXIIII.

Homem ad viam Bracara Augusta (Braga) Asturicam ducente Eph. ep. 8 p. 472 n. 256 nuper vidit Capella presbyter Bracarensis). Ex ingenti numero miliariorum prope Bragam extantium (II 475S seq., II S. 6209 seq., cf. Eph. ep. 8 p.4S5), nonnullos iam supra exhibuimus N. 490. 72S. 730.745. 1) A. 80
Portella do
cf.

4858

(ante kal. luL).

2)

Vocabulum erasum.

f.

3) Cf.

supra N. 989, infra N. S927.

Adde

titulos

supra N. 265. 26S. 269.


divi

5834 imp. Caesar


cicus pont. max.,
|

Nervae

Nerva

Traianus Aug. Germ.


|

Da-

trib. pot.

XV*, imp. VI,


|

cos. V,

p. p.,
|

redacta in for-

mam

provinciae Arabia viam


|

novam
C.

a finibus Syriae
|

usque ad mare
Au[g. pr.pr.]^.

Rubrum

aperuit et stravit per

Claudium Severum

leg.

Trans lacum Asphaltitem, in via quae a Kerak ducit Wadi Musa (Petram), inler Dhat-Ras el Thawdne, SS miL pass, a Petra (III S. add. postr. vidit Domaszewski). Viae huius primariae provinciae Arabiae miliarios nuper demum magno numej-o invesligaverunt Briinnow et Dnmaszewski (ex quibus selegimus praeterea N. S842. S845. S84S). 1) A. iH. 2) Numerus milium periit, servatus in aliis compluribus miliariis ab eodem legato in eadem via posilis (numerabantur milia a Petra).

5835
Traianus
a
|

imp. Caesar

divi
|

Traiani

Parthici
|

f.

divi

Nervae nepos
|

Hadrianus Aug.

pontif. max., trib.

pot. VII', cos. III,


stravit,
(

viam
(

Cartbagine Thejvestem'' mil. p.


j

CXCl

DCCXXXX^
per (leg.
(

P. Metilio
)

Secundo'* leg.
Theveste,

Aug. pro pr.


A. 125.

cos. desig.,

II1>'

Aug.
nuper vidit
Praeter

coluirma loco aniiquo reperta

(VIII 40114

SchuUen).

1)

= 22175

2)

De hac

via

cf.

VIII p. 86S, suppL

p. 2092.

hunc lapidem ad caput viae coUocatum per singula milia coHocnti eranl miliarii Uadriani, Caracallae, Maximini (ex his unum dedimus supra N. 488), aliorum imperatorum (supra N. S89. S90). 3) Eodem modo subtililer numerus passuum indicatur in alio titulo Hadriani N. S87S et in tilulo Claudii supra N. 209. In

tabula Peutingerana intervalla stalionum Carlhagine Thevestem efficiunt 497, in

Titali

openun locornmque publicorum.

Yiae.

437

iHnerario Ant. (p.2S.S6) 495. 4) Cf. tutum. Cf. tvpra N. SOS. S296 not. 8.

mpra N.40S8.

5) leg. UI in litura resti-

5bf36

imp.
I |

Caes. divi Sepf/t]|mi Severi Pi[t i]|rabici Adiab[ent]|ci


Brittanici max[t][mi nepos,
Brittan[tct]
|

Parthici m[ax.]
Pii

divi

M. Aureli Anto[t]|ni
Ad[taftc]|-

Partl)[tct ja]|ximi

maximi Ger[ant]|ci maximi


|

nici

maximi

[/?/.,

M.]
|

(Aurelio Sev[e]|ro Al[fa;a]n[^ro]

Pio

felici)'

[Aug.]
| |

pontifex m[aa;i]jmus, tribu[nt]|ciae potes[/a]|iis///, cos. ///*


|

p. p.:

Kar-

thagine m.
baese m. p.

[p.]

.,
|

Hippon[e] R. m. p.

.,

Cirtae

m.

p.

L.

..,

Lam-

Thevesle m. [p] ., Ifi Numidia rep. loco dicto Fedj Siiiud vel Siuda, ubi videtur fuisse Vatari (cf. infra), est Ain-Beida (FIII 10118. 222i7 viderunt IVilmanns et Schmidt). Fatari, teste tabula Peutingerana, bivium fuit viarum Cirta Thevestem. et Cirta Carthaginem. 1) Quae uncis ( ) inclusimus. in litura reposita sunt; scilicet fuerunt hic primum Elagabali nomina, deinde his erasis intrusa sunt Severi Alexandri; deinde etiam Alexandri vocabulum erasum. 2) Et ante et post cos. numerus lli videlur erasus; scilicet inscriptio cum posita esset Elagabali anno tertio, post mortem eius, erasis numeris illis, adnptata est Alexandri anni primo.
.

5837

...
I

felici

Aug.
Ner.^

trib.
1.

p.,

cos. 111,
|

p. p.,

procos., Avar.* L*

Xim,

Med. Alichamps
I

1.

Xn,

XXV.

(cf. C. I.

antiq. de Fr. 18S0 p. 239,

L. XIII p. 171) rep. (Renier Annuaire de la societS des cf. Hirschfeld C. I. L. XIII p. 178, Fillefosse bull. des

antiq. de France 1898 p. 580). gas (cf.infraN.S847not.5).


et

1)

3)

Augustonemetum

(tab.

Peut).

Avaricum (Biturigum, hodie Bourges). 2) LeuMediolanum (Chateau-meillant) inter Avaricum


4)

Neriomagum
[ab]

(Neris;

cf.

C.I.L. XIII p. 178).

~T7.
.
.
.

Autessioduro*.

XVI
II

Siduo
Autessioduro.

ab

m. m.

p.

XX XX

....

Intaranum'
Autessioduro
sic:

ab

p.

Odouna\
Intaranum.
....

XX

Intar[annm
rep.

ab]

[m. p.]

Auguttoduni Haeduorum (Autun)

c. a.

1840 (XIII 26S1*> vidit Hirschfeld;


tab.).

Detjardins GSographie de la Gaule IFp. 22 cum

Allerum fragmentum

eius-

1895 (XIII 2681^), tertium multo maius prodiisse videtur anle ducentos vel plures annos, sed ex eo pauca tantum nomina enotata habemus (XIII 2681'); ex hit videtur colligi potte, eiiam viam Roma Auguttodunum in eodem monumento enarratam fuitte. Simile monumentum,
est a.

dem monumenti, sed exiguum, repertum

non idem, Eumenii aetale expotitum fuit Auguttoduni in porticibut pubUcit (Eumen. pro rettaur. tcolit 20); cf. Hirschfeld C.I.L. XIII p. 405^. 1) Hodie Auxerre (cf. C. I. L. XIII p. 449). 2) Locut ignotut. 3) Entraint (cf. C. I. L. XIII p. 446). 4) Ouanne (inter Auxerre et Entrains).
ted

'

438
5839

Caput XIII.

Item
I.

XV*

[iVowjiomag.'*

1.

XV
XII
XII

a Cas-

[J^onna]

Durocorter.
1.

1.

[fli^ojmagus
[i4nff/]nnaciim

tello

VIIII

ad Ones
Au":.

1.

1.

VIll

Suessionum
XII

tines At-

[Confl]aentes
[fiojudobrjga
[Fojsolvia

1.

VIII
VIII
VIII
Isara
1. 1.

[rebatum
XIIII.
1.
.

1.
1.

[fi/]ngium

XVI
1.

Nemetac.

I.

VIII

[Mo]gontiac.

1.
1.

XII
VIIII

Roudium
Seeviae

VIIII

[^M^conica^
[fiorfi]

Item
I.

VIII
a B^a^ffflco]

itomag.

1.

XI

Samarabriva

In civitate Tungrorwm (Tongres) rep., esi Bruxellis, cippus octo laterum, ex quihus tria tantum supersvnt et ea mutila, litteris non aetatis Diocletiani, ut voluerunt nonnulli, sed multo antiquioribus (Bull. de VAcad. roy. des scie7ices de BruxellesA, 1857 tab.adp.i74; Desjardins Geographie de la Gaule IT p.51 cumtab.;

Schuermans Congres de
item

cum

tab.).

la fSderation arch. et hist.

de Be/gique d Tongres 1901,

I,

1)

Superest haec pagina ex descriptione viae Colonia Agrippina

eodem

Aduatuca Tungrorum per Coloniam Agrippinam) Argenlorate ducentis, descripta in tabnla Peulingerana. 2) Leugas (cf. N. 8i7 seq.). 3) De nomine loci (hodie Oppenheim) cf. Zangemeister C. I. L. XIII 2 p. 19i. 4) Hac pagina continebalur via per Durocortorum Remorum (Reims) et Augustam Suessionum (Suissons) Samarobrivam ducens. 5) Castellum Menapiorum (Cassel).
(vel potius

fere

modo

Cf. tab. Peut.;

itin.

Ant. p. 576. 577.

Itineraria perscripta in vasculis argenteis repertis in Aquis calidis quae sunt

yicarelU (XI 52815284) hie non repeto.

5840
///,
I

[jjrap.
p.,

Nerva Caes.
|

[^]ug. ponlif. ma[a;.,

t]r\h.

potest., c[o5.

p.]
I

restituit,

per
|
|

[PJomponium
|

[i5]assum leg.
|

[i]ug. pro

p[r.]^

Mil. p.

LXXX^
et

JI^
,

Inter

Amasiam

Gangra
cf.

loco

dicto

Iskelib,

columna (III

S. 6897 vidit

Gustavus Hirschfeld).
1)

Similes miliarii multi alii in hac regione reperti sunt.

De hoc

legato Galatiae

Prosopogr. imp.

fuit a. p. Chr.

95

(dipl. mil.).

Rom

III p. 75 n. S50.

Contul

suff.

2) Milia

numerantur ab Amasia.
trib. potest.
|

5841
et L.

\imp. Caes.
|

M. Aurelius Antoninus
trib. potest. II*,

XVI,

cos. III,
fili,
|

Aureli]us Verus
|

cos. II,

divi
|

Antonini
divi

divi

Hadriani nepotes,
te[s],
I

divi Traiani

Parthic. pronep.,

Nervae abnepo\

m.
I

p.

V, ctTtd

xoL Aikiag KaTtitwX.


A.162.

(iiX.

e.

Hora una
S.

et

dimidia ab Hierosolymis, el-Bireh versus, prope

Ramah

(III

6649 Fillefosse vidit ectypum).

1)

5842
cos. II,
j

[imp. Caesar

P. Helvius Pertinax Au]g.


[et
|

pi[mcep]s [sen]H[/us],
|

pont. [wao;.], trib. pot.*

Caesar] Helvius

[Pertinax

filiu]3

Tituli

operum locorumqae publicorum.


per
P.

Yiae.

439
|

princeps

iu[o]ent[Mf]is*,

Aelium [5]veria|num M[aa;iijum

leg.

[A]ug. pr. pr.',


I

a Rab.*

m.

p. Xlll.

In via primaria provinciae Arabiae, de qua supra N. S834, prope vicum Mote
(III add. postr., descr.

Domaszewski).
3)

snpra N. 410 not. 2. bus aliis miliariis.

2) De Pertinace iuniore cf. 1) A. 19S. Legatus pro praetore Arabiae fuit etiam anno 494, tesU-

4)

Rabba
|

sive Areopolis Arabiae.

5843
Ant[o]n[mi]
Iulianu[m
|

imp. Caes.
|

M. Aurel.

Antonino*
|

Pi[o]

Fel. Aug.,
|

di[t;]i

fil.,

divi

Se[u]|ri

[ne]pos, cos.,
|

trib.

pot.*,

per Flavium
|

leg.

A%ig] p[r. pr.],

a Meda.'

m.

p.

XIII.

1)

In eadem via, adrivum Wadi If^aleh (III add. postr., descr. Domaszewski). Focabulum erasum, sed legilur. 2) A. 218. 3) Medaba. Lociis memoratus iam
-

in antiquissima inscriptione Moabitide (Sniend u. Socin Inschr. des


et in

Konigs Mesa

p. 13)

Feti^e Testam. (fosu. 13. 9

cet.),

Euseb. onomast.

s. v.

MsSSa^d; hodie Madeba.


P.
f.
|

5844
G.
lul.

imp. Caesari G.
|

lulio

Vero
filio

Maximino
Aug.
n.,
|

Aug.

n.,
(.i.

et
|

Vero

Maximo nob.

Caes.,

ctTtb ^Eo^.^

g"'',
|

mil. VI.

Trans lordanem, in via Hierichuntc Heshunlem (III S. add. postr. I41S4^, vidiL Domaszewski). 1) ^Atco 'Ea^ovvTog (sic perscriptum in alio lapide eiusdem

s.

viae,

III S. 141S2^).

Euseb. onomast.

scriptum

est

^Ea^ovq est Hebraeorum Hesbon (cf, loseph. ant. 15, S, 4; v.^Eaos^wv), hodie Hesban. 2) Mslha e (numerus g superlitterae M, hocque inlerpositum inter and et Ea^.).

5845

440
5846
|

Caput XIII.
d. n.
I

CoQStanliuo nob.

Cs.^

Strata

Diocletiana

a Palmyra
|

Aracha VIII. Duabus fere


1)

horis a Palmyra Erek verstis (III S. 6719 vidit Sterrett). Haec, quae reperiuntur etiam III S. 6718, fortaxse postea addita sunt.

5847 imp.
Adiabenico
nino
leg.
I
|

Cae[s. I.]

Septimio Se|vero Pio Perjtinace Aug. Ara|bico


|

Parthico max.
|

p. p.

[cos.]

III*,
|

et imp. Caes.
.

M. Aur. Anto|

Pio [Fe/j]ce
I

[Aug. cos.]

.^,

curante L. P.

Postumo

Augg.

p.

p.

Ab Aug.
(Hist.

Suess. leug.'

VII.

Prope Soissons rep.


Getae.

Ricci Revue arch. 59, 4901 p. 592).

de l'Acad. des inscr. S, 1723 p. SSO; Seymour de 1) J. 202. 2) Erasum sine dubio nomen

3)

Leugae pro milibus passuum in

viis publicis

Galliarum numerabantur
cf.

inde a temporibus Septimii Severi (Rotli ann. Rhen. 29, 1860 p.9seq.; meisler Wesld. Zeitschr. 5, 257 not. 2).

Zange-

5848
Pii
I

im[p. Caes. divi Septimi] Sev[m' Pii]


\

nepoti,

divi
|

Antonini
pontifici

Mag.

filio,

M. Aur. Severo
|

Alexandro Pio Fei. Aug.,


civ.

max.,
leug.
I

tribunicie potes.,

cos.S

patri patrie,

Aur. Aq.,

ab Aquis

XVII.
Noettingen prope Pforzheim rep. (Brambach 1960 ad ectypum). 1) A, 222. Leugas habes etiam supra N. 364. 566. 5857. 5859, infra N. 5882 \

5849

imp. Caesar M. Au|relius


|

Commodus

Antoninus Aug. Pi|us

Sarmatic. Ger|ma. Brittannicus*

burgis novis pro|vincia munita mijliaria

conlapsa vejtustate restituit

1)

per Ai7i-Temouchent in Mauretania rep., est Oran (f^III S. 22629 A. 48i vel 183 (cf supra N. 592 not. 2, 593 not. 5). Eiusdem fere aetatis est titulus similis Maurus supra N. 596.
|

vidit Gsell).

M.

5850
Aurelius
\

imp. Caesar

[I,]

Septimius Seve|[rMS Pius Pertinax

et

Anto]nmus

[Augg.,

Arabb.,] Adiabb,* Par[fAj]jci maximi, et [P.


miliaria n[o]vae^
J
|

Sep\timius] Geta^ nobi|Hssimus Caesar,

praetenturae
|

poni iusserunt,
Pann.'
|

curante P. AeHo
p, III.

Peregrino p[r]oc.

Augg^^'.].''

Coh[o]r.

A Lucu m.

In Mauretania prope locum dictum Timziuin, ubi videlur fuisse Lucus oppi-

dum
in

praeterea ignotum (FIII S. 22602 vidit Gsell particulas lapidis adlatas Oran
Miliarius eadem fere inscriptione inscriptus, in cuius fine est nume-

museum).

rus FIII, in eadem regione repertus

mina communicata cum


3)

eius

filio.

In miliario gemello FIII S.

multis aliis inscripiionibus,

Focabuli erasi reliquias agnovit Gsell. 22611 dicitur esse [rajova. 4) Procurator notus ex
2)

est

FIII

S. 22611.

1)

Nota, Severi cogno-

5) Cf.

N. 2003.
J

5851 imp.
max.,
trib.

Caes. L. Sep|timius Seve|rus Pertinax


III*,
J

Aug.

p. p., pontif.

pot.

imp.

IIII,

cos.
J

II,

procos., mijharia restijtuit per


Sitifl

Cn. ]\uQ|nium Martijalem proc. sujum.

m.

p.

VL

Buhirae prope Sitifim

rep.,

columna (FII1 1056

vidit IFilmanns).

1)

A. 495.

Eadem

inscriptio legitur in miliario Sitifenti FIII 10351.

Tituli

operum locorumque publicorum.

Yiae.

441
|

5852 impPart. max.,


Bril.
|

Caes. M. Aurell.

Severus Antonijnus Pius Felix Aug.


|

max.,

Ger. max., pontif.

max.,

miliaria vejtustate di-

lap|sa restituit.

VllII.

In Numidia inter

Lamasbam

et

(nil

10597. FIII S. 22500 vidit Gsell).

Ngaus, loco dicto Henscliir el-Bir, columna Eodem modo multi alii eiusdem regionis

miUarii inscripti sunt (f^III S. 22457. 22446. 22447. 22454. 22514).

5853
(livi
I

imp. Caes. M. Aur|rellius

(sic)

Anto|[nm]us' Pius Fe|lix Aug.*,


|

Magni Antoni|ni Olius, mil. co]mmeantibus inuovavit. frope Lamasbam Numidiae (FIII S. 22427 vidit Gsell). 1) Vocabulum Eodem modo concepti sunt eiusdem regionis miliarii erasum. 2) yl. 218/222. quam plurimi, tam eiusdem Elagabali quam Severi Alexandri (FHI S. 22428,

22458. 22439. 22455. 22458. 22468. 22469).

5854
pojntif.

[imp.] Caes.
trib.

M. Aujrelius Severus
p. p.,
|

Alexander Pijus Felix Aug.


fil.,

max.,

p|ot.,

cos., divi
r.

Magni Anto|nini

miliaria
|

commeantijbus
Ibi vbi N.

ino[wa]vit,

de.*

5852 (Vlll 10401

p. sua Lajmasba. 22506 vidit Gsell).

1)

Fortasse: dedicante.

5855
liaria

imp. Caesar
|

L. Domitius Aujrelianus Pius

Felix Aug. mi|-

orbis

sui restitu|it.

Inler Zarai

Numidiae

et Sitifim,

prope Bir Akrisch (VIII 10374 vidit


;

tVil-

manns).
Miliarii

etiam supra N. 25, miliaria N. 806

III S75S cet.

Quinarii lapides N. 732.

5856

imp. Caes. divi

Nervae
|

f.

Ner|va Traianus

Aug. German.

Dacicus pontif.
|

[m]aximus,

trib.

p[o/e]state
|

XV *,

imp.

VI, cos. V, p. [p.,

s]ub|structionem con|l [ra /]abem montis

fecit.

Antrodoci, ubi fuit Interocrium, ad viam Salariam, fortasse ab aquis Cutiliis eo adlata (IX 5947 viderunt Mommsen el Stevenson). 1) A. 111.

5857
prolapsam
(cf.

imp. Caesar

divi Traia|ni Parlbici


|

f.

divi

Nervae

n.,

Traia-

nus Hadri|anus Aug. pont.


nova substruct. Prope Massam Martano,
|

max., trib. pot. V11I\ cos. III, procos., vijam


|

rest.

ibi fere, ubi fuit

mansio ad Martis viae Flaminiae

C.

I.

L.

XI

p. 694),

basis calcaria

vidit

Bormann).

(XI 6619

Notizie degli scavi 1888 p. 681

\)

A. 124.

5858 imp.
Adiabenic.
|

Caes. L. Septimius

Severus Pius Pertinax

Aug. Arabic.
|

Partbic.

maxim.
\

pontif.

maximus,
|

trib.

pot. VIIII'
|

imp. XI,

cos. II, p. p., desig. \IV,

procos. et

imp. Caes. M. Aurelius


procos. et
|

Antoninus

Pius August.
I

trib.

pot. IIII,
|

designat. cos.^

P. Septimius

Geta nobiliss.
restituerunt*.

Caesar^

murum
est

ad defension. viae vetustate

con|labsum

Prope Capuam rep.,


\)

Neapoli

(IX 5980

A. 201.

6908 vidit Mommsen).


Cf. not. 2.

2) desig.

III

videtur extra ordinem adiectum, scilicet designatione eo


titulus incisus esl.

ipso tempore

promulgata quo hic

3)

4)

Era-

442
sum, sed
4892
legitur.

Caput XIII.

5)

p. 480) est
|

de iisdem imperatoribus :

In iilulo Neapolitano nuper reperto (Notizie degli scavi tnolem novam ad dejrensionem viae ad|

Juvione maiis

corruptae fecerunt.

Cf. etiam iitulum

Ardeatinum supra N.

489.

5859

[imp.
|

Caes. Au]g.^

M. Aure|[/ms in?o]ninus Pius Fe\[ix iu]g.


p. m.,
p. p.,
|

Parlhicus max.

[fir]ilannicus max.,
|

cos.

IH

desig.

IIII*,
j

inlerruptam restituit, viam inundatione aque (sic) Capuae in ponte olim, iam in museo (X 6876 vidit Mommsen).
deiur fuisse in lapide.

1)

Sic vi-

2)

A. 2/2.
'

5860
niam* longa
tam,
I

Pius Felix

iuvictus Augustus
palustrib.
|

viam Aq-

incuri[a]

negleclam influentibus
|

aquis eververaj

sic

et

commeantib. inviam,
|

inter plurima indulgentiar.


restituit.

suar.

in

Aquileiens. providentissim.

princeps
4806
est

Prope Aquileiam rep.


exempli eiusdem
iasse
tituli
,

a.

(V 7992

semel ut videtur descripta).


(c/. p. 1092).

fragmentum

V 7992*

Alterius

1)

Erasum

Maximini nomen

cuius est similis titulus Aquileiensis supra N. 487.

forCf.

2)

supra N. S57S.

5861 imp.
cos. IP,

Caes. M. 0[peZ^jjsJ* Severus [Macri|Ms]' Pius Felix Aug.,


|

et

M. 0[peZ/ms]'
instituerunt.
|

Antoninus [Dia\dumenianusy Caes. vi|am straIIIIX^


,

tam nov^am

Prope Tunetem loco dicto Henschir et Awinia columna (FIII S. 2122 vidit Cagnat). 1) Nomina Macrini fitiique eius erasa. 2) A. 218 (de Macrino iterum consule cf. supra N. 463 not. 2). 3) Incertum unde milia numerata tint (lapis fortasse aliunde in locum illum allatus).

5862

[imf. Caes.

M.
|

Aurelio Antonino

Pio Felice Aug. pjont.


respub.
|

m.,

trib. pot. XVIII*,

imp. III,

[cos.] IIII, p. p., procos.,

cent.*
|

Sub-

urbur. vias ex|austas r[]slituit ac no]vis mun[rtjo]nib. dilatavit.

XXI.

Bordj Mamra inter Cirtam


videtur vidisse Delamare).

et Sitifim,

columna (FIII 1033S


2)

cf.

1)

A. 21 S.

f.

add. p. 2145

Fortasse scr. gent.

5863
anco[rM]bus

imp. Caesar divi

IServae
|

Nerva Traianus Aug. Germ.


III',
|

pontif. roaximus, trib. pot. IIII,


|

pater patriae, cos.

montibus

excisi[s]

sublatis via[m]

i[ecit].

A dextra

Danuvii, paulo anle Orsovam, ubi alveus fluminis coarctatur, vivae

rupi incisum (II1 1699 III S. 8267 diligenter examinavit Benndorf).

1)

A. 100.
et

5864 imp.
ciso

Caes. M. Aurel. Antoninus

Aug. Armeniacus
|

imp.

Caes. L. Aurel. Verus Aug. Arjmeniacus viam fluminis

vi

abruptam
|

inter-

monte restituerunt per lul. Verum amicum suum, inpendiis' Abilenorum.


I |
|

leg. pr. pr. provinc.

Syr. et

5864*

pro salute

imp. Aug. Antoni|ni et Veri, M. VoIIusius Maxi|

mus

leg. XVI F. f.^ qui operi inlstitit, v. s. In monte Antilibano prope SHk- ff^ddi- Barada, ubi fuii Abila Lysaniae, ad fluvium fFadi Barada in rupe incisum (III 199. 201 viderunt Lepsius aliique).

1) Cf.

supra N. 595.

2)

Centurio legionis decimae sextae Flaviae

fidelis.

Tituli

operum locorumque publicorum.

Viae et pontes.

443
|

5865
tibus
I

imp. Caes. M. Aurelius

AntoniDus Pius Felix Augustus


ponlifex maximus,
|

Part.

niax., Brit. max.,

Germ. maximus,

montibus inminen\

Lyco flumini

caesis viam delatavit,


|

per

[leg.

III Gallicamy

Anto-

ninianam suam.

5865*
peres

invicle imp.

Antonine Pie Felix Aug.,

multis annis im-

y^

Prope Berytum, Byblum versus, ad ostia flnvii ISahrel-Kelb, in rupe ad viam priorem videmnt Lepsius, ffaddington, alii). 1) Legionis nomen erasum ftiisse videtur, cf. supra N. 2514 nol. 4 (adde fVaddingtnn 2S4S). y4d vias manu Ifgionnm faelas pertinent etiam tituli supra editi N. 1S1. 2478. 2479. S85S.
(J/I 206/7

58fi6
Daci[c.]
I

imp. Caesar
tr.

divi
|

Nervae

f.

Nerva Traianus
|

Aug. Germ.

pont. max.,

pot.
|

XIII*, imp. VI, cos. V,

p. p.,

viam

et

pon-

tes
I

Benevento Brundisium
Prope Paduli, inter

descripta).

\)

A, 109.

pecunia sua [fecit]. Beneventum et Aequum Tuticum (IX 600S semel Lapis viae Traianae, de qua cf. supra N.291.
pontif.
|

vel bis

5867 imp. Caesar Vespas|ianus Aug.


XX,
cos. IX',
fecit,
|

max.,
|

trib. pot.

X, imp.
|

p.

p.,

censor

viam Aug. ab lano-

ad

Oceanum

refelcit,

pontes

veteres restituit.

Jn moniibus Sierra Morena loco dicto Gualmason rep.,


vidit Huebner).

1)

A.

79.

2)

Cf.

supra N. 102.

est Sevillae (JJ 4697

Ad eandem viam

primariam

provinciae Baeticae pertinent


berii II 4712. 471S aliique.

tituli

supra editi N. 102. 193. 269, iiem lapides Ti-

5868
lius

[itn]^.

Caes.
|

M. Aurelius

cet

et]

imp. Caes. Lu[cms]


[yi]as
|

Aure-

Verus Aug.,
vi

trib.
|

potest. IIP,

cos. III,
|

per fines Ceutro|-

[n]um

torrentium
|

e[u]ersas,

exclusis

[/?]uminibus et in nat[M|ra]lem
positis
\

alveum redu[c/w,

wj]olibus
pec.]
|

pluribu[s

locis]

item

F[oro

CL^

{e]mpla et baline[a

sua reslit[wer.].
2) ForoN. 289. 60S not. 2). ad N. S866) IX 6011 est [/Jabentem viam [am\1)

Bourg-Saint-Maurice, prope Aime (Aximam Ceutronum,


605), rep. (XII 107 cf. p. 80S Hirschfeld vidit ectypum).
claudiensibtis (supplevit

cf.

supra N.289.

A. 165.

Mommsen;
(cf.

cf.

In lapide viae Traianae


pl\iss\m\s operib[M
|

jusceperunt ob[(e|c]lisque molib[uf

su]a pecunia mu|nierunt.

5869
Aug.

imp.

Caesar

M. Antoni|us Gordiajnus Pius Fe[lix


po|test.
II',

invic|tus
|

pon{lif.

maxijmus,

trib.

cos.,
|

p.

p.,

proconsul,

vi[am]

imbrijbus et velus|tate conlapjsam

cum

ponjtibus restituit'.

is

Inler Cirtam et fiusicade,


1)

A. 259.

Ivco diclo

Smendu (FIII
multi

S.

2) Similiter concepti sunt

alii miliarii

22571 vidil Schmidl). eiusdem viae, in his

quem dedimus supra N.

471.

tijfex

5870 imp. Caesar M. lulius Philip|pus Pius maximus lri|buniciae potesjtalis*, paler patr.,
|
|

Felix

Augustus pon-

proconsul, vi|am quae


cu|rante M. Ulpio
|

Nora

ducil Bitiae ve|luslate corrupta


|

(sic)

reslituit,

Victore proc.

suo,

e.

v.

444

Caput XIII.
In Sardinia, 5 vel 6 mil. pass. a ruderibus Norae, columna (X 7996 partem

inferiorem Caralibus vidit Mommsen).


ep. 8,

A. Mi. Millarins Sardos dMimns inm N. iOS. 245. SH. 530. S58. 672. 720.
759
seq.
1)

Eiusdem viae

alii iniliarii

X7997 seq. Eph.

5871
max.,
tutis,

imp. Caes. [M.


po[f.]
|

lul.

P]hilippo

'][nvicto
|

P]io Fel. Aug. p[ont.]


|

trib.

.,

cos., et

M.
(sie),

lul.
|

Plii[/.]

nob. Caes., princ.


|

iuveneor.,
J

r[e]s

pub. Cuiculinor.
|

devota numini
\

maiestati[q.]

munitionibus dilatavit].^ Prope Cuicul (Djemila) ul videtur rep., columna, est Fedj-Mzala (f^IIJ S. 22597 vidit Gsell). 1) Eodem modo FIII S. 22399. 2) Suppletum ex lapide eiusdem regionis N. S862.
exhaus[f]as' res|[/rt]uit ac no\[is

vias torrentib.

5872
Maiore
leg.

ex auctoritate

imp. Caesaris
p.

Traiani Hadrijan. Aug. pontes


fecit,

viae novae Rusi|cadensis

r.

Cir|tensium sua pecu|nia

Sex. lulio
j

Aug. pr. pr.* Prope Constantinam rep. (F1IH0296 vidit Wilmanns). 1) Cf. supraN. 4341'^. Alius eiusdem viae miliarius, quem item res publica Cirtensium constituit, est
|

Aug.

leg.

III

FIII

S.

22570

Ef>k. ep. S, 1155.

5873
nova
I

ex auctoritate

imp. Caesaris Traiani


|
|

Hadriani Aug.,
|

via

a Cirta

Rusicadem

Rusicade (Philippeville),

Cirtensium. territori per possessores columna (FIII 10322 vid.it Wilmanns),


strata

5874
tari.
I

ex auctoritate

imp. Caes. T. Aeli Hajdriani Antonini

Aug.

Pii p. p., via a Mile|vitanis


II.

munita ex

indulgentia eius de [ vectigali_X9-

Milev Numidiae, columna (FIII 10527 vidit fVilmanns). Videtur stetisse ad viam quae Milevi Chullu ducebat, i?i qua reperti sunt duo miliarii iisdem plane verhis inscripti, nisi quod numeri in fine sunt III I et VI (FII1 10528. FIII S. 22591).

5875
Appiam per
iectis
I

imp. Caesar
|

divi Traiani

Parthici
trib.
|

f.

divi

Nervae nepos
|

Traianus Hadrianus
|

Aug. pont. max.,


|

pot. VII',
|

cos. ill,

viam
ad-

millia passus
|

XVDCCL^

longa

vetustate amisjsam,

flS|

XI XLVII* ad
fecit.

HSDLXIXC

quae
|

possessores agrolrum con-

tulerunt,

Passo di Mirabella, non longe ab Aeclano Bcneventum versus, cippi duo gemelli (IX 6073 vidit Dressel).
3) Sester1) A. 123. 2) Cf N. 385S not. 3. tium undecies (centenis) et quinquaginta septem milibus (X ante LVII erasum in exemplo utroque). 4) In altero cippo BG pro C, sed D erasa.

Similes cippi alii duo reperti sunt Beneventi (IX 6072. Notizie degli scavi 1897
p. 160), sed in his praeterea duplices

in alterius VIII (tot milia


allero

numeri leguntur, scilicet in alterius capite V, passuum distasse putandi sunt Benevento), subscriptum in CLXVIIH, in altero CLXXII (quot milia aberant Roma).
imp. Caesar

5876
tif.

M. Antonius Gor|dianus Pius Felix


V,
cos. II',
|

Aug. poo-

maxi|mu[s],
(sie)

trib. potest.

[p.]
j

p.,

procos.,

viam quae a

Nuceriam

Saler|[nMm]

usque porrigitur,

[di]utina

incuria pror|[M

Tituli

operum locorumque publicorum.

Viae et pontes.

445

cjorriiptam provi|[rf]entia sua reddito or]dinario_vtigalL tute|[/ae] eius reStituit.


I

II.

(j4b altera parte exlat tilulus luliani

Salemiy iam Neapoli (X 6954 vidit Mommsen).

6955 = Henzen 5186). 1) A. 242.

5877
i.

Ti. Claudio Ti.

fil.

Cor.
fabr.

Bithynico
|
|

quaest., Ilvir., aed., Ilvir.


)

d.,
I

Ilvir.

quinq.,

praef.
|

Hic permissu imp. Caes. Traiani


|

Hadriani Aug. viam per passuum duum milium euntibus in Apuliam Flumeri prope Aeclanum (IX 1414 semel descripta saec. XF). 1) /n mutilam esse non traditur.

.*

fine

5878
quinq.
dit
[
|

Ti.

Claudio

Ti.

fil.

Ti.

nepoti

Cor.
|

Maximo
Aeclan.
in

q.,

Ilvir.

Hic

cum

ageret ae|tat. ann.


|

XX,
fil.

in

colon.

munus
|

edi-

impetrata editione* ab imp.


est.
|

Antonino Aug. Pio,


|

quo

honore
|

sepultus
via

Cuius mater Geminia M'.


j

Sabina ob honorem eius in


d.

ducente Herdonias*

tria

milia

passuum ex

d.

in|tra

lustrum ho-

noris eius r^ [praeseptata pecunia stravit.

IX

2)

Aeclani rep. (IX 11S6 bis ut videlur deseripta). 1) Cf. N. 5058. 5062 not. 6. Herdoniae oppidum Apuliae. Eandem viam Mommsen (C. I. L. IX p. 99*) putat
in
. .

memorari
pass[um]

tilulo
I

.,

Aeclanensi fracto (IX 1175: [quod viam] straverit per milia ad kaput eiusdem viae .... cet.), item in eo qui praecedit, item

670 ; eandem este viam Aeclanensem supra N. 1571.

5879

ri.

Bovius
I

IV.
I

et

M.

1.

Hilaru[s]

mag. Aug.

viam

stravit
j

long. p. LVIII d. d. Frigenti prope Aeclanum (IX 1048 vidit Dressel).

5880

Q. Ovius Ov.'

f.
I

ir.

pl.*

viam

stravit.

Fenusiae (I 1265. IX 458; Ritschl tab. LIXc). 1) Ovii. 2) Tribunus plebis non populi Romani, qui extra urbem negotium facere non potuit, sed coloniae f^enusinae.

5881
nendarum,
Allifis
|

L. Appuieius

C.
|

f.

Ani. Niger
|

Ilvir,

curator viarum
|

ster-

pedum decem millia viam sua pecunia fecit. (IX 2545 vidit Mommsen praeter postremum vocabulum).
C. Minatius
|

5882

Bithus Aug.*

ex

d.

d.

ad stratam

refic.

gustalis.

Neapoli in museo, incertum ubi rep. 2) Sesterlium duo milia.

(X 1885

vidil

Mommsen).

1)

Au-

5882
c.
i.",
I

d.
I.

Mer.*

L. Vatini. Fel.*

miliaria a vico

Saravo'

i.

XII*

V.

s.

m.

In Fosegi montis cacumine Donon, ubi orilur Saravus fluvius, columna (Zangemeister wesld. Zeitsckr. 1901 p. 116). 2) L. Fatinius 1) Deo Mercurio. Felix. 3) Diversum hunc vicum a Ponte Saravi (Saarburg) putat Zangemeister.

4)

Levgis duodecim (Foulot, Zang.; LXII legerat Mowat,

et

sane deest punctum

inter

et XII).

5) Constitui iussit.

5883
divi

pro pace A[m^. t]n honorem

Ti.

Claudi

Germanic[i Au]^.^
bis in

Aug. perpetuus sacerjdos G. lulius [Aquila^

|jr]aef. fabr.

aerar.

446
delatus'
|

Capat XIII.
a cos.

A. GabiD[/o Secundo^
d.
s.

Ta\mo
f.
|

Statilio

Corvino

moD|teni

cecidit et [viam et s]essionem


vrjg etg]

p.

'Ytceq

rfjg

^^a[oTrjg eig^-

t^v

veifirjv
I

Ti^eqiov KXav\8Lov reQiiav[iy.ov 2a0T0v\, rov

7covQavlov ^EOV
Sig
elg
I

^^aOTOu

(sic)

dQy\iSQevg JTatogj
vrco

'[ovkiog '^y^vlkag

vTcaxwv ^QXov Fa|ETtaQxog Lvlov 2eiio[vvdov TavQOv 2Ta]TLllov Koqovlvov, tov Xocpov xoipag Trjv od[dv y.al to ^dd-Qov] Iz Tijjv idlcov vTcaQxovTcov TCoirjav.
%o aiQ[aQLOv cpQ6/xv]og
\
\

Prope AmastriTn, in
vidit ectypum).

nominis qui
suff. a. inc.

a.

Cognomen suppletum ex Graecis. ISon diversus 49 cohorlibus Romanis praepositus (Tac. ann. i2, 1S),
1)

riipe incisa (III S.

6985 descr. Gustavus Hirschfeld,

Mommsen
pro-

vir eiusdem
a. S7/8

euraior fuit Ponti

et

Bithyniae (III 346).

Idem est X 4881. 4) Consul ord. a. 4S. hunc sequentesque titulos adde titulos viarum supra N. 39. 1279. 2724. S865 seq.

2)

Cf supra

J\.

2683

not. S.

3)

Connil

Ad

et ipsos in

rupibus incisos

5884
Fusco
cos.,

via facta ex
(

HS

XXIIDC
,

C.
|

Domitio Dextro

IP P

co

M. Valerio
|

curalorib.,

vio Venusti con-

marmora [subministrante?Y. viam Simplonensem, supra Vogognam Domodossolam versus, Tntpi incisa (F 6649 vidit Mommsen). 1) Consul ord. a. 196, cum Thrasea Prisco, cui Fuscus videtur esse substitulus (idem consulum par V 6S96). 2) Svpplevit Mommsen,
[ductore'!]

Ad

5885
et
I

munificentia ddd.' Augg. que

nnn.^ hoc iter ub[/J


est,
|

homines
et

animalia

cum

periculo
r.

commeabant apertum
Ka[r.]^
|

curante Apinio
|

Program|matio cur.

p.

lul.

ddd. nnn. Valentinia[no]

Va-

lente Augg. IIII co[s.J^


In iugo Alpium Carnicarum q. d. Monte della Croce sive Pliikenalpe, ad viam, quae Aquileia ducebat Agnontum (Lienz) Norici, hora dimidia a summo vionle, rupi incisum (F 1862 vidit Mommsen). 1) Prima d videtur excisa esse, item prima n. 2) Curatore rei publicae luliae Karnicae. 3) A. 575.

5886
solutum
aeterni,
|

[/.

0.]

m.
I

[Triviis Quadri]s'\\s,^

ceterisque

dib.

aram

o[6

merit]o^

sollemne

votum

d[erf.]^

Hermias
|

succeptor

operis

titulum
|

immanem, moDtem Aipinum


(sic)

ingentem
|

litteris inscripsit,

quot saepe

invium, commiantium
placuit^ curae
|
|

periclitante
|

popu[/]o, ad
q.*

pontem

Iransitum non
nato,

ef

Attio Braeliano

eorum, viro or-

viam nov.
Ibi fere

demonstrante Hermia.

Mulia nijmis fides operisque pa-

ratus unajnimes
pessimis

omnes hanc viam expUcuit".


summo
monte, rupi inscriptuvi,
scalis

ubi N. S88S, cenlum fere passibus sub

litteris

(V 1865

admotis descripsit Mommsen).


3) Scr. praebuit.

2) Supplevit

cheler).

Momvisen.

5)

Quaestore.

6)

N. 5950 seq. BueDistichon imperfectum (Buechelercarm.epigr.89t).

1)

Cf.

4) Scr, curante (curiae el

5^87
providentia
In
lilore

cuius voragine semper attrita s[M]ut pecora,


I

nunc

bonorum

lucet felix strata gurgus.

Maurelaniae inter Dellys et Tigzirt, supra

lorrentem quendam

Tituli

operum locorumque publicorum.


bull.

Yiae et pontes.
hist,

447
j).

rupi incttum

(Gtell

areh.

du comite des Iravaux

4899

CLXXXI

uegre

legit).

5888
. . .

\piam a projmontorio
|

[vtV/aJe Pausilip. (ie)

[diu njeglectam
\

ratus V. c,

Camp.
|

[com.^ usui /^jublico reddidit.

In crypta, qua per montevi Pausilyfii IVeapoli itur Puteolos

(X 4488

vidit

Mommsen).

5889
tiam

[Ajanc yiam,

derectam
|

per Atium ceoturion. post


|

senten-

dictam

ab A. Plautio*
|

legato Ti. Claudi Caesaris Aug.


|

Germ.\

et postea translatam a
tuit

Rundictibus^ in fines C. Laecani


Caesaris

Bassi^ rcsti|

iussu

Ti.

Claudi

Aug. Germ.

imperatoris

L. Rufellius

Severus primipilaris. Prope Materiavi, qui vicus Tergeste (f^698 vidit Mommsen).
Chr. S9.

distat a Tergeste horis


1) Is

duabus Fiume versus,


suff.

est

qui Britanniam devicit, consul 64

a.p.

Qua

legatione functus

sit,

2) Rundictes praeterea ignoli.

cum hanc

sententiam dixit, non liquet.


(cf. Plin. n. h. 26, 1, S, cet.).

3) Cos. ord. a.

5890
quaestori,
|

C. Clodio

f.

Quir. Adiutori
|
|

praetori,
|

tribuno plebis,
rei publicae

quod ex reditu 113 'X"


viae tutela praestatur.

legato a Clodis'

Cam-

panorum
1)

Capuae

(X

5854 ad exemplum Camilli Pellegrini auctoris aceurati),

Sestertium decies (centenum milium).


titultis,

et

2) Scilicet

ab hoc Clodio Adivtore

a Clodio Capitone, cuius similis

sed mntilus. vna repertus est


patr.
|

(X 5852).
|

5891
viarum
Aelio
I

C, Caesio C.

f.

Ouf.

Silvestri p. p.*,
|

munic,
|

curatori

et

pontium Umbriae
p.

et Piceni

allecto ab
j

optimo imp. T.
|

Antonino Aug. Pio


|

p.

imp.

II,

liberti

patrono

optimo ac

dignissimo.

L.

d.

d. d.
rep.,

Prope Albacinam in (Jmbria mann).

ubi fuit Tuficum (XI 5697 vidit Borloco positi fuerunt tiluii XI 5696. eiusdem loci supra N. 2666*. 5642.

l)

Primipilari.

Eidem

viro

eodem

5698. 5699;

eundtim iam habuimus in

tilulis

5892
L. Fabricius C.
f.

1.

cur. viar.'

idemque
probavit.

L. Fabricius C.

f.

cur. viar.

iaciundum coeravit
U. Lepidus M'.
f.

faciundum coeravit.

M.

Lollius M.

f.

cos.*

lex

8. c.

probaveruD[/].

2.

L. Fabricius C.

f.

cur. viar.

idemque
probaveit.

L. Fabricius C.

f.

cur. viar.

faciundum coeravit

faciundum
[ex

coeravit.

M. Lollius M. f. Q. lep\[dus
8. c.

M\ f. c]os.

probaveruDt.

Romae in ponte quo ex urbe itur in insulam Tiberinam qui vulgo dicitur ponte de' qualtro capi (l 600. FI 4505. Ritscht tab. LXXXVU). 1) Curator via-

rum

praeterea ignotus, a quo hunc pontem


h.^lvrj

a. u. c.

692 aedificalum esse indicat

Dio57,45: xal ^ yetpvQu ^

^ ig x6 vrjaldiov zo iv xip Ti^egidi tp^QOvaa

448

Caput XIII.

Ceterum hanc 2) Consules a. u. c. 755. xatsaxevd&r], ^a^gixta xXTjd^eZaa. partem inscriptionis nonnt/lli in suspicionem vocaverunt, scilicet recenti tempore restitutam (C. I. L. I p. SS9), non recte, cf. Huelsen Roem. Mitlh. 1891 p. 15S not. 4. Ad pontes urbis Romae praeterea pertinmt N. 769. 771. 777. S926 (not. 6).

5893
Agrippa,
|

L. Caninius GallusS

L.

Volusenus Catulus
|

f.%

G. Caedicius
|

M. Acilius Memmius Glabrio,


|

Q. Fabius Balbus

curatores

riparum

et

alvei Tiberis

ex

s.

c.

reficiundam' curaver. idemque pro-

baverunt.
Bull.
not.

Romae, lapis extractus ex fundamentis pontis Cestii (f^J 51S45 vidit Huelsen comunale 4889 p. 16S). 2) Cf infra N. S9i0 1) Consul suff. a. p. Chr. 2. 4. Cf. Huelsen Roem. Mitth. 4889 p. 28S. 3) Fortasse: ripam fBorsari).

5894
invicti

dd. nn. providentissimi


[

impp.

Diocletianus et Maximianus
|
|

Augusti ripam per seriem

temporum conlapsam ad pristinum


|

statum restituerunt per pedes CX,


V.

curante Manio Acilio Balbo

Sabino

c, curat.

alvei Tiberis

riparum et cloacarum sacrae urbis.


seq.
ri-

Romae

trans Tiberim rep. (FI 4242 vidit Hmzen).

Terminos positos a curatoribus riparum Tiberis infra dabimus N. S92S

5895

pro

felicilate

dominorum
|

Augustorumque
v.

nostrorum
|

pam

parte

sinislra

macelli
|

iactis

molibus propter incursione


c,
|

in-

gruentium procellarum
incoavit adque perfecit.

Valerius

Hermonius Maximus

cons. Camp.,

5895*

pro

felicitate
|

dominorum

Augustorumque
vidit

nostrorum

ri-

pam

a parte dextra
Puteolis rep.,

macelli iactis molibus (reliqua sic fere ut supra).


1690. 4691

iam NeapoU (X

Mommsen).

Ad

idem opus

pertinet N. 792.

Ad

litoris

marini munitionem spectat


Caicilius L.
f.*,
|

etiam.
f.

N. 489.
praef.^
|

5896 M.
faciundum
|

L. Atilius L.

pontem,
|

peila[s]
|

coirave[re].
fluvii,

Jn Samnio, prope Castel di Sangro, in dextra ripa Sangri a ponte (IX 2802 repperit Dressel, Mommsen vidit ectypum).

non longe
f.

quam

C.

f.

1)

L.

potius

2)

Magistratus Aufidenae, ad quod oppidum locus pertinebat, vel

praefecti operi faciundo

(Mommsen).
C. Albarenius C.
f.
,

5897
sander'
|

isurcio,
.
.

M. Pomponius Q.
f.

f.

Pi|

onius L.

f.

T. ulla^ C. Pomponius L.
s.

Scapula, adlegatei^

[|)]ontem faciendum d. d.
Tisander.

locarunt, eidemque probarunt.

Patavii in ponte, loco antiquo

(F 284S

2) Sic (T.

VLLA)

est in lapide.

vidit
3)

Mommsen).

1)

Aut

sic

aut

Adlegati qui fuerint, non liquet.

5898 imp.
trib, pot.,

Caes. Nerva
p. p.,
|

Traiano Aug. Ger.

Dacico pont. max.,


|
|

cos. V*,

Aquiflavienses

pontem lapideum*

de suo

f.

c.

Chaves in Porlugallia, in ponte fluvii Tamego, ex adverso tituli supra N. 2S4 2478 cf. p. 902 et Eph. ep. 8 p. 406, nuper vidit P. Martinus Capella presbyter Bracarensis sed renovatum). 111. 2) Cf. N. 608. 1) A. 105
(II

Titali

operam locoramque pablicorum.

Riparam manitiones. Pontes.

449

5899
VIII',

imp. Caes. L. Seplijmius Severus Pius


princ[e]ps feb[c.],
|

Pertinax Aug. Ara|bic.


trib.

Adiab. Parlbi[c.],
cos. II*,
I

ponltif.

max.,

pot.

XIP, imp.
et

procos.,

et

imp.

Caes.
et P.

M. Aurel. Antoni|nus Aug.,


fil.

Augusti
I

D.

fil.,

procos., imp.
|

UP,

Septimius G[e]|ta^ Caes.,


|

fra|ler

situm

pontem Chabilnae' fluvi a sojlo restituerunt leg. Augg. pr. sub Alfenum Scnecionem XVI F. f. rante Ma|rio Perpetuo' leg. Augg. leg.
Augg. nn.,
reddiderunt,
|

et tranpr.',

cu-

In ponte fluvii Bolam-Su, prope Kiachlam, in eonfinits Commagenes et Cappadociae (UI S. 6709 vidit Puchslein Sitzungsber. Berlin. Akad. 18S5 p. 36. S7, ectypum vidit Mommsen ; cf. Humann et Puchstein Reisen in Kleinasien u. Nordsyrien

Alterum eiusdem inscriptionis exemplum eodem loco extans est fragmentum III S. 6711. 1) A. 204 (sed cf not. 2. 5). lam a. 198 Severus fuit imperator undecimum (vide N. 421 2) Numeri corrupti. not. 8), inde ab a. 202 consul terlium. Ceterum iidem numeri sunt III S. 6710 et in alia inscriptione ei/isdem pontis, quam infra dabimus inter municipales. 3) Hic quoque numerus corruptus (cf. supra N. 431 not. 10). 4) f^ocabulum erasum. 5) Nomen antiquum fluvii ex hac inscriptione primum innotuit, 6) Legatus hic Syriae eliam Britanniam rexit inter annos 20S et 208, cf. supra N. 2618. 7) Cf supra N. 116S.
tab.

XLI seq.).

III S. 6710,

tertii

5900
perpetui
|

aeterni

impera|tores DiocIe|tianus
|

et

Maxi mianus Augus|ti


|

et

Caesares

Constantius

et

Maximia|nus pontem
(cf.

Matauro.*

In agro Forosemproniensi,

Urbini (XI 6623 vidit Bormann).

I.

prope pontem Matauri


1)

supra N.299); iam

Sic (cum a) scriptum constanter in titulis

Urvinatium Mataurensium,

cf.

C.

L.

XI

p. 894.

5901
poDt|em

P.

Baebius Ve|nustus, P. Baejbi Veneti

f.^

P. B|aebi Baesiscejris

nepos, Or|etanus, pelen|le ordine et po|pulo in hon|orem


fecit

domus
d.*

divinae

ex

U%

XXC

circensib|us editis

dono

d.

i.

Almagri, prope rudera


descr. Fita doctus Hispanus).

Oreli, in

Hispania Tarraconensi (II 5221. II S. 6559

1)

Dedit idemque dedicavit.

5902
tori
I

schola armatur.*

Fl.
|

Mariano
nobis

v.

p.,

praef.

classis et cura-

reip.

Misenatium
|

cuius

(sic)
|

argumentis
|

ponte

(sic)

iig-

neum, qui per


fuerat,

multo tempore vetustate


|

coolapsus adque destitujtus


potuerat,
|

per quo duIIus

homiaum
|

iter facere

providit, fecit
|

dedicavilque,
latere)

ob meritis eius
idib.

honestissimus ordo digno


[QMin]lill6 et Prisc6
|

patrono. (In

d[ed]icata

Apribb.
|

cos.''
1)

Miseni
2565.
teris.

rep., est

Neapoli (X 5544 vidit Mommsen).


titulo vetustiore,

Cf.

supra N. 2362.
inseriptio la-

Celerum hoc superest ex 2) A.1S9: remnnsit ex


dd. DD.
\

ad quem pertinuit

titulo vetustiore.

5903
s[emp.
res[n7Mi]
I

impp. Caess. Gratianus

[et^
|

Valentinianus triump.
in

Augg^

pontem

vetuslale corru[/jfMoj]
|

usum cursus
c.
r.

publici

aptariq. iusserunt,

cur. ag. F[/.J

.[lino

p.

P.*

Prope Pisaurum ad fluviolum Genica rep., est Pisauri (XI 6328 vidit Bormann). 1) Titulus incisus est post mortem falentis (Aug. 378) et ante Theo' Dkssau, Inscriptiones LatinM II. 29

450

Caput XIII.

dotium declaratum Augustum (lan. 579). 2) Curatore rei publicae Pisauremis? (postrema litteris minoribus perscripta). Alii pontium tituli (praeter memoratos ad N. S892) sunt supra N. 111. 987. S93. 595. 479. 08. 627. 832 cet. 3892.

5904
et

poDtem, portas, aquiduct., quaru


co
. .

r[ertim]

'
|

usus longa
|

incuria et vetustate

/,

civitati

restauravit
|

ac reddi[rfrt]

ad

praeturianam
j

Gall.
est]
.
.

praefect [wram]
.

iudicio

Aguste

(sic)

remune-

ratio[n!s]

evect[Ms

Narbone (XII 45SS

vidit Hirschfeld).

1)

Quantum

perierit, incertum.

tis

5905 pro bealiludine stationem a AAuugg.


I

temporum

dd. nn.

Constanti et

Gonstan|

solo fece|runt Vitrasius Orfitus et Fl.

Dulci-

tius vv.

cc, consulares
|

p. S.',

instante Fl. Valeriano

ducenario, agente

in reb. et pp.'' cursus

publici.
|

Ad Thermas
1)

Selinuntias (Sciacca) in Sicilia

Provinciae Siciliae.

(X 7200

bis descripta saec.

XFII).

2) Praeposito.

5906
stabulum"
pererirent,
|

salvis ddd.

nnn.

Gratiano Valentiniano et Theodosio


v.

victo|

ribus semper Augustis',

Valerius Anthidius
|

c,

a.

v.

praef. prael.',

ne animalia cursus publici^

longi itineris labore diutius de|

providit constituit aedificavit


(Postea addila tndentiir,

adque dedicavit,

curante FI.

Asterio deputato.

in fine versus paenultimi)

IVDIX

MEIS
mann).

(in fine ultimi)

HX.

Rep. in via Cassia loco dicto la Storta, IX m. p. ab urbe (FI 1774 vidit Bor-

1)

Inter a. 579

585.

2)

Agens

vices

praefectorum praetorio.
coUegis
a.

Ad

eundem Anthidium vicarium 9,58,6. Idem memoratur in


sepiis et cellis in
t.

rescripsit Gratianus

cum

sepulcrali

frustulo FI 586S 5194S. quem infra dabimus (FI 8415


214. 7SS.

581, cod. Theod.

3)

Stabulum cum prae-

Orell. 4577).

4)

Ad

cursum publicum spectant etiam N.

5907
V.
. .

beatissimis

temporibus

dominorum

nostroru[m]

et
|

Theodosi* semper et ubique vincentium,


c.
.

administrante

Pomp
v.

amplissimoque proconsule
.,
I

et

Thersio Crispino Megethio


re. p.,

le[^.]

Valentinus vir honestissimus, curalor


et sordibus

locum

rui[nis o6si]|-

tum, qui antea squalore


et ad

foedabatur,

ad ne[cessa]|rium
[

usum

peregrinorum hospitalitatem

in

meliorem ....

adum'' et aspectum

propria pecunia reformavit,

felicit[er].
cf. p.

Calamae, nunc Parisiis (FIII 3541

1638 vidil Wilmanns).


(a.

quam Gratianus Falentinianus


vinces africaines II p. 152.

iunior Theodosius

norius et Theodosius iunior (a. 408

425).

579

585)

1)

Potius

significantur Ho-

Cf. Pallu

de Lessert fastes des procontignatis (Schmidt),

2)

Fortasse fuit aditum

litteris

5908 horrea imp.

Caesaris divi Traiani Parthici

f.

divi

Nervae ne-

potis Traiani Hadriani Augusti cos. III (protomae Hadriani et Sabinae).

Titnli

operum pablicorum.

Stationes cursus publici cet. Horrea.

451

Andraki in Lycia, ubi fuitAndriace emporium Myronim, supra portam granarii 6758 viderunt Schneider et Studniczka). Imago monumenti est Reisen im siidwesll. Kleinasien II p. 28 cf. p. 48.
(III S,

Ad

korrea publica pertinent etiam N. 239. 64S. ItJ.

Cf. praeterea

N. 1404.

46201627. 3302. 36633668. 5721.

5909
n.',

(aquila inter duot capricomos)


|

impp. L. Sep. Severo


[Getaey Caes.,
|

P. Pert.

et M. Aurel.

Antonino Augg.
|

et P.

Sept.

horreum

n.

qura. agente
erasum.

Aiacio Modesto

1[^.]'

In casteilo limitis Germanici Capersburg


t)

Nomen

(Jacobi Limesbl. n. 27, 1898).

2) Liiterae significationis incertae (de

densis cogitaverunt, coniectura plane incerta).

3)

horreo numeri NidIdeni legatus supra N. 453.

principum maximorum domi|5910 pro magniticentia temporura norum orbis Valentiniani et Valenti[s] semper Augg., horrea ad securitatem populi Romani pariter ac provinciahum conjstructa omni ma| | |

turitate
p.

dedicavit Publilius Caeionius

Caecina Albinus

v.

c, cons.

sexf.

N. Cons.'
Rusicade (Philippeville) Numidiae rep. (FIII 797S
cf.

198S2 partem maiorem

viderunt Wilmanns et Schmidt, minorem ablatam in Franciam addidit Villefosse).


1)

Cf N. SSSS

nol. 2.

5911 ex
riano
V.
|

oilScina
est

Homoni,
|

utere fehx, Vasconi,


n.

in )^1
j

proc* Tibe-

factus

horreus

d.
|

Valentiniano Aug.

ter et Eutropio

c
I

cons.*,

scrib. Elefanto

Oreli in Hispania Tarraconensi ,

Fita doctus Hispanus).

.... t vi ... et Neb .... iam Granatulae (II 5222. II

1)

Procurante.

S.

6540 descr.

2)

A. 387.
et Mariani.

5912 horrea
1)

fortia et fehcia'

Cassior. Divitiani

Cartennis (Tenes) in ora Mauretaniae rep. (VIII 9669 vidit fVilmanns).

*
|

Cf N.

6018. 6019.

5913
\oQ\antur
\

in his horreis privatis

Q. [r]inei Sacerdotis Cl[e]m[en/ts]


|

^]orrea apothecae compendiaria armaria


|

intercolumnia et loca

armaris ex hac
els sacerdotis

die et ex k. Iuli[s]

....
XVII ab ignoto
a. 1S8,

Romae (FI 55860 semet


clm... traditur.
(cf.

descripta saec.

auctore).

1) qi. in
illis

Fortasse consut ord.

qui quattuor

no-

minibus videtur usus esse

Prosopogr. imp. Rom. III p. 525 n. 172).

5914
ris\.

[m

his A]orreis
|

[C]aesaris Aug. loc


rdr.

\horrea com|

pendi]aT. armdiia et loca

ex hac die et ex
|

[kal.

lanua-

L6x horre6rum. soMta renuntiet. Qui n6n


|
|

[a/m]dve quid ante idus Dec. p6nsi6ne


[renuntiaverit
|

yro i]nsequente ann6

non
eo

trans6gerit, tanti hab6bit, quanti eius gener.


ibi locari solebit,
si

[horreum armariumve
erit.

anno

modo

ali

localum n]on
|

Quisquis in his

horreis
.
.
.

conductum habet, elocandi


n6n
praestabitur.

et

[substituendi ius
in
his

non

habebit ....
inlata
|

cu]stodia

Quae

horreis

invecta

29*

462
[emnt, pignori erunt horreario
ce]rit.

Caput XIII.
si quis

pro pensionib\us
el

satis
|

ei

[non fe-

Quisquis

in

his

horreis

conductum habet
[Qwijsquis
io

sua

fuer. v6nia.

his horreis

conduct. habet,

pensi6ne
su[a
ibi]

soliita

chirogr,

[Quisquis habens conductu]m horreum

reliquer. et custodi

n6n adsignaver., horrearius

sine culpa erit.

extra portam Siilariam rep. (VI 337A7 vidit Huetsen; imaginem optime factam Gatti bull. arch. munidpale 1883 tab. XVIJI cf. p. 449).

Romae

5915
d. V.
i.

M. Holconius Rufus
iter.,
|

d.

v.

i.

d.
|

tert.*,

C. Egnatius
ftS-

Postumus
oooooo'
|

d.

ex

d.

d.
]

ius

luminum
col.

opstruendorum^
Ven.
Cor.''
|

redemerunt parielemque
faciundum coerarunt,
Pompeiis rep. in templo
dicebatur, sed

privatum

usque

at tegulas
j

sito

ad forum

(vel

quod constat

esse Jpollinis

(X 787

vidit

ad id templum), quod Feneris Mommsen). 1) Duovir

iure dicundo tertium (duovir iure dicundo Rufus fuit a. u.

X 890;
seq.)

cf.

supra N. 3658).

c.

734/2, teste titulo

2)

Quae lumina obslructa


(cf. C. I.

sint (vel quibus lumini-

bus obstructum)^ contra Schoenium

L.

l.

c; Nissen pomp. Studien

p.

218

exposuit

3)

Overbeck Pompeji ed. 4 p. 636, 45 (cf. Mau Pompeji p. 77). Sestertium tribus milibus. 4) Coloniae Veneriae Curneliae (Pompeiis).

Mau apud

5916
linam
f.

M. Saufeius M.
s.
s.

f.

Rutilus,

C. Saufeius C.

f.

Flacus
|

q.S

cuf.

d.
I

c.*,

eisdemjq.

locum emerunt de
|

L. Tondeio
|

L.

Publicum
p.

est

longu p. CXvlVIlIS,

latum af muro ad

L. Tondei vorsu

XVL
1)

Praeneste (14445. XIV 5002; Ritschl tab.LIIla). ciendam de senatus sententia curaverunt.

Quaestores.

2)

Fa-

5916*
llllvir.
i.

C.
I

Volumnius
et

C.

f.

Flaccus,

Q. Volumnius Q.

f.

Marsus
|

d.

cruptam
(1 4447.

locum ubi crupta


tab.

est et

aream

ubi viridia sunt

municipio Signino de sua peq. deder.


Signiae

3974; Ritschl

XC B).
|

5917

LoUia M.
|

f.

Quarta ex testamento

scholam,

domum
|

et horti

qui emerentur

de sua pequnia, coloniae populoque Telesino Teletiae (IX 2251 vidit Mommsen).

dedit.

5918
petus
f*c;

Favoniae M.
j

f.

Verae,
|

quae
|

domum

Karalibus

populo

Norensi donajvit,
d.
|

M. Favonius Callislus

Augustalis,

primus

Aug. perJ

d.',
I

ob munificentiam in honjorem
d.
est Cagliari

filiae

pientissimae

lu-

noni sacrum
1)

d.

Pulae in Sardinia, ubi fuit Nora,


Decrelo decurionum.

(X 7344

vidit

Mommsen).

5918*

Vesbinus Aug.
|

1.

phetrium* Augustahbus

municipi

Caeridedit.
|

tum

loco accepto a re p.

sua inpensa omni exornalum

donum
|

Descriptum

et

recognitum factum in pronao aedis Marlis

ex com-

Tituli

operom pablicornm.

it,

Loca

publica.

458

mentario,

quem

iussit proferri

Cuperius Hostilianus per T. Rustium Lysi-

poDum
I

scribam, in quo scriptum erat


II

quod

infra scriptum est:


|

L. Publiiio Celso

C. Clodio Crispino

cos.*,

idibus Aprilib.,
iuri

M.

PoDtio Celso dictatore, C. Suetooio Claudiano aedile


aerari.

dicundo, praef.

Commentarium cottidianum municipi


|

Caeritum, inde pagina

XXVII

kapite VI.

'M. Pontius Celsus dictator


in

et

C. Suetonius Claudianus
lib.

decuriones
|

templo divor. corrogaverunt, ubi Vesbinus Aug.


publice

petit,

ut sibi

locus
in
ei,

daretur sub

porticu basilicae Sulpicianae,

uti Augustalib.

eum locum phetrium faceret, quem desideraverat, datus est,


ob eam

ubi

ex

consensu decurionum
In curiam

locus

placuitq. universis Curiatio


mitti.

Cosano'

curatori

rem

epistulam

fuerunt Pontius
|

Celsus dictat.,
aedil.

Suetonius Claudianus

aed. iuri dic,

M. Lepidius Nepos

annon., Pollius Blandus,

Pescennius Flavianus, Pescennius Natalis,


Sergius Proculus'.
et
|

Poilius Callimus,
altera
Idib.

Petronius Innocens,
'Magislratus
a

Inde pagina
saL

capite

primo.

decurion. Curiatio Cosano

Aug.

Desideranti

nobis

Ulpio Vesbino consilium

decurion.

coegimus, a quib. petit,


daretur,
dignitat.

ut sibi locus publice in angulo porticus basilic.

quod se Augustalib.
|

phetrium publice exornaturum secundum


Gratiae huic actae sunt ab universis, plain
est

municipi polliceretur.
tibi
|

cuit

tamen

scribi,
in

an

hoc quoque
nec
ullo

et

tu

consensurus

esses.

Qui locus
nor.

rei p.

usu non
|

reditu esse polest^.

Inde

pagina VIII kapite primo.


sal.

'Curiatius Cosanus

mag.* et dec. Caereta-

Ego non tantum consentire voluntati vestrae set et gratulari rem p. n.' exsornat. Accedo itaq. sententiae vestrae non tanquam curator, sed tanquam unus exs ordine, cum tam honesta exsdebeo,
si

qui

sempla

(sic)

etiam provocari honorifica exornatione debeat


|

(sic).

Data

prid. idus

Septembr. Ameriae*'.
|

Act. idib. lunis Q. Ninnio Hasta P.


k.

Manilio Vopisco cos.^


Caere rep.
a. 1S48,

Dedicatum

Aug. isdem cos.

deinde Romae, iam Neapoli (XI 5614 Uuebner ex. scr. epigr. 40(74). 1) Focabulum Orell. 3788 spurius est) ; (pQrjXQHOV sive scholam significari pulant. 2) A. 115. 3) Idem memoratur in t. Amerino XI 4547, idemque fuit dominus figlinarum quarundam suburbanarum, XV 96 102. 111. 4) Ma~ gittratibu^. 7) A. 114. 6) Cf. not. 5. 5) Rem publieam nostram.
tahula marmorea,
cf.

Mommsen vidit ectypum; alibi nondum repertum (t.

5919

IHI noo. Septcmbr. in curia templi basilicae Augusti AoDidnae,


|

scribundo adfuerunt

Q. Graoius Atticus, M. Sllaccius Albinus, A. Clodius


|

Maximus, M. Amullius Lupus, M. Fabius Firmus.


sea, Ti. Claudius Quartinus llviri
civis,
v.
f.*

Quod

T. Aufidius Thra-

de desiderio Laeli Atimeti optimi


|

q.

d. e.

r.

f.

p.,

d.

e.

r.

i.

c.':

Cum

M. Laelius Atimetus vir prouti so-

bissimus et singuUs et universis karus petierit in ordine nostro,

larium^

aedifici,

quod

extruit in transitorio,

remitteretur sibi ea con-

464
dicidne,

Caput XIII.
ut ad diem vitae eius usus et fructus

potestasque aedifici sui

ad se pertineret,

postea autem rei p. nostrae esset: placere huic ordini


civis
|

tam gratam voluntatem optimi


plus ex pietdle promissi
eius

admitti, remittique ei solarium,

cum
sit.

res publica

nostra

postea consecutura

In curia

f.

n.

LXXXXIl^

Puteolis rep., est JSeapoli (X 478S vidit Mommsen). Quid de ea re fieri placeret, de ea re ita censuerunt. 8, 2, 17 ; Marquardt Staatsverwaltung ll^ p. 4S0 not. 2. numero LXXXXII,
2)

1)

Verha fecerunt.

3) Cf. Vlpian. 4)

Dig. 45,

In curia fuerunt

5920 exemplaria
rum,
pertinenjtes
sit,

litte|rarum rationalilum^

dominorum
iuris sui

nn.*

scripta-

ad

Adrastum

Augg. nn.
|

lib.,

quibus aei

(sic)
\ |

persua,

missum

aedifl|care loco
(sic)

cannabae

a solo'
|

pecunia

prestaturus

solari[um sicut caeteri

(sic).

Aelius Achilles, Cl. Perpetu|us\ Flavianus Eutychus'| Epaphrodito suo

salutem:
ticiis

Tegulas omnes et inpensa


|

de casulis item cannabis


|

et aedi|

idoneis adsigna
(sic)

Adrasto procuratori

columnae

divi Marci*, ut
|

ad

voluptatem

suam hospiti|um

sibi exstruat,

quod ut

habeat sui iuris et


|

ad hejredes transmittat.
et
I

Litterae datae VIII idus Aug.

Romae Falcone

Claro cos.'
|

Aelius Achilles, CI. Perpetulus*, Flavianus Eutychus Aquijho Felici^

Hadrasto

(sic)

Aug.

lib.

ad aedificium, quod custodi|ae causa columnae cen|

teinariae pecunia sua exstrucjturus est, tignorum vehes


fisco consti|terunt,

decem, quanti
petimus
|

cum pontem
|

necesjse

fuit

compingi,
|

dari
(

iubeas.

Litterae datae

XIIII kal. Sept. Roraae


i

Falcone

et Claro cos.'

Rationales

Seio

Superstiti
|

et

Fabio

Magno".

Procurajtor

co-

lumna
nis
I

(sic)

centenariae
iussus
igitur

divi

Marci exstruere habi|tationem in contermisi

locis
|

opus adgredijetur,

auctoritatem vesjtram acceperit.


|

Petimus
adsignari

aream,

quam

demojnstraverit Adrastus hb.


|

domini

n.,

ei

iubea|lis,

praestaturo
|

larium.

Litterae
|

dalae

VU

secundum exemplum ceterorum so|idus Sept." Romae, red|ditae III idus Sept.
non longe a columna
f.

Romae

isdem

cos.'^

Romae

effossa a. 1777 in platea q. d. Montis Citorii,

Antonini (FI 1585 ^ vidit Henzen).


wiss. 15, 1850 p.

Tractavit
epistula

Mommsen

Zeitschr.

gesch. Rechts-

ad eandem rem pertinente videtur Procuratorem Augusti a superesse frustulum F1 1585 *. 1) Cf. supra N. 1480. rationibus et adiutorem eius intellegi pulat Hirschfeld Verw. p. 56. 2) Fidetur
556
seq.

Ex

alia

intellegi Severus

quid.

cum Albino

Caesare.

3)

Videtur excidisse aedificium vel simile

4)

Fortasse idem Claudius Perpetuus procurator Mauretaniae sub Com-

modo (supra N.

6)

596). 5) Tertium quartumque nomen putant Claudii Perpetui. Apparet significari columnam cochlidem quae exstat non longe ab eo loco
Cf. Petersen die

ubi titulus repertus est; memoratur in Notitia urbis reg. IX.

Marcus-Saule auf Piazza Colonna (1896) p. 1 seq. In frustulo VI 1585^ eadem columna appellatur [divoruni\ Marci et Faustinae. 1) 6 Aug. 195. 8) Idem qui supra N. 1S87, eo tempore procuraior operum publicorum (cf. ib. not. 3).

Tituli

operum locorumque publicorum.

Termini.

455

9) Sic
p. 30.

dicta

ab alliludine centum pedum.

tatte

Aug. 193. 11) Curatorei ut videtur operum pubUcorum ad alterum perlinet N. 4iS8). 12) 7 Sept., 13) 11 Sepl. 19S.
10) 19

Cf. Calderini ap. Petersen (u. not. 6)

(for-

5921
Tiberim
siipra
(

[T.]
atlrib.

Septumius
]

[5]abinus

aed. cur.'

areas a cippo

ab

(ric)

Romae
n. 1018).

rep. in alveo Tiberis,

insulam, cippus

1)

AUum

cum fundamenta iaciuntur novi ponlis, pauUo (FI 31759 descr. f^agUeri; BuUett. comunale 1883 p. 100 titulum ab eodem aedile curuU positum memorat PUn. k. n.

54, 95;

cf eUam VI S6258.

5921*
anno 1813).

permissu

aedilium Cn.
tituUs

Aninius Forlujnatus occup. eodem fere loco extantibus


4,

Pompeiis pictum in uno ex arcubus amphithealri (IF 1096 semel deseripta

De hoc simiUbusque

IV

1096 *

(p. 202). 1097 seq. 2996. 2996*, dixerunt Schoene Herm.

138;

Mommsen

Staatsr.

/y

p.

S08

not. 1.

Termini.
Terminos pomerii urbis Romae habes supra N. 215. 2i8. 511 (iam accedit
Notizie degU scavi 1900 p. 13), terminos agri pubUci Gracchanos N. 24seq. (accedit Notizie 1897 p. 119).

Tennini riparum Tiberis.


5922*
M. Valerius M.
|

f.

M'. n. Messal.,

P. Serveilius C.

f.
|

Isau-

ricus* ces.^

ex

s.

c.

termin.
f.
|

5922^
sall.'
I

P. Serveilius C.
\

Isauricus,

M. Valerius M.

f.

M'. n.

Mes-

cens.

ex

s.

c.

termin.

Prope Romam rep., cippi duo, aUer in dextra ripa Tiberis pauUo supra pontem Milvium, aUer in sinistra ripa pauUo infra ezindem pontem (VI SlSiO*." hunc
Similes cippi praeterea vidit Huelsen, iUum vidit et fortasse solus servavit Fea). sedecim (connumerato eo qui sequitur) reperli sunt (VI SlSiO^ seq.; Notizie degU scavi 1896 p. S2i, 1897 p. 10. 252) ; unius ex his imaginem edidit Ritschl tab. LXXXIXa. 1) De MessaUa cf. supra N. 46. P. Servilius Isauricus inleUegitur is qui consul
fuit a. u.
c.

673.

Censorem ulmmque fuisse testatur Valer. Max. 8,3,6. 9,14,5;


cf.

gesserunt censuram anno 699/700,


coniecerant, Messallam
rius

Momms.

C.

l.

L. I p. 179 (ed.

I).

Quod olim
atte-

ripam dextram, Isauricum sinistram terminavisse, ut


l.

nomen

in terminis ripae dextrae, allerius in terminis ripae sinistrae priore


sit (C.
I.

semper loco

L. I

c), id

iam refutatum

est (cf.

Huelsen C.

I.

L.

VI p.

3109).

2)

In reUquis omnibus cippis est cens.

5922 M. Valerius M.
censores
|

f.

M'. n.
r.

Messalla,

P. Servilius C.
.

f.

Isauricus,
|

ex

s.

c.

termin.
|

r.'
s.

prox. cipp. p.
restituerunt*.

Curatores riparum

qui primi terminaverunt

ex

c.

Infra urbem rep. in dextra Tiberis ripa, ad pontem qui nunc est viae ferralae, miUe fere pass. a porla Portuensi (VI 51340^ pleniorem quam 1612. V1 1254 1) Recto rigore (sic in aUo termino detcr. VagUeri BuU. comunale 1894 p. 255).

Tiberino N. 5932), item infra

N 5947

et alibi.

1\ Cf.

N. 5925 \ 5924^.

456
5923*
Bus,
cos.^
I
I

Caput XIII.
<C. Asinius C.
f.

Gallus>S

C.

Marcius L.

f.

L. n.

Censori-

ex
C.
c.

s.

c.

termin.
f.

5923^
cos.
I

Marcius L.
terrain.

L. n.

Censorinus,
|

<C. Asinius C.

f.

Gallus)
J

ex

s.

5923
cos.
j

C.
c.

Marcius L.
termin.
|

f.

L. n.
r.

Censorinus,
|

<C. Asinius C.
.'
.

f.

Gallus)"
|

ex

s.

r.

proximus cipp. ped.


Gallus),
C.

^92^^
ex
s.

<C. Asinius C.
r. r. s.

f.

Marcius L.
|

f.

Censorinus

cos.
\

c.

termin.
|

prox. cipp. p. XIIXS.


restituerunt"'.

Curatores riparum qui primi

terminaver.

ex

c.

Romae

rep.,

cippi

quattuor,

pinmi duo

a.

1891
^ f

extra portam Flaminiam

(Notizie 1891 p. 163),

tertiits a.

176S in alveo Tiberis e regione Ripettae,

quartus

(ISotizie 188S p. 547) in villa

Farnesina (VI 31S41


Asinii Galli

omnes

vidit Huelsen, ter-

tium vidit etiam Henzen VI 123S^).


perti sunt
(ef.

(VI

l.

c),

1) C.

Eiusdem generis cippi praeterea sedecim renomen in omnibus his titulis erasum

supra N. 97. 16S) et postea restiiutum. 2) Const/les fiierunt a. u. c. 746. Haec (inde a r. r.) alia manu postea adiectum (numerus pedum evanuit), ut in similibus titulis VI 51S41 *. 4) Totus titulus uno tenore perscriptus item ut reliqui tituli similes VI 31541 (VI ISSSf). 51S41^ (VI 123S^). 51S41\ ut obser3)
'

vavit Iluelsen.

5924"*

imp. Caesar divi

f.

Augustus
| |

pontifex maximus,

tribunic.

potest. XVII*,
I

ex

s. c.

terminavit,

r. r.'

prox. cipp. ped.

CCVP

(inpostica)

r.

r.

proximus cippus ped. CGV'*.

5924^ imp. Caesar


potest.

divi

f.

Augustus
|

pontifex maximus,
r. r.

tribunic.

XVII,

ex

s.
r.

c.
r.

terminavit (in latere dextro)

prox. cipp. ped.

XXIV ^

(in postica)

prox. cipp. ped. CCVI**.


f.

5924
potest.
sinistro)
r. T.

imp. Caesar divi

Augustus
| |

pontifex maximus,

tribunic.
(in latere

XVII,
I

ex

s.

c.

terminavit

r. r.

prox. cipp. ped.


T. T.

XLF
cf.

prox. cipp. p|ed.


locis

XXIV*

(in postica)

prox. cipp. p. 1!!!'^.


not. 3. S,

Romae

rep.

antiquis

non mullum inter


(cf.

se

distanlibus

eippi tres, in dextra ripa Tiberis, ubi locus dicebalur

Prati di Castello, inter

novos pontes Ripettae


tizie degli scavi

et

Humberti

veus fluminis dilataretur anno 1890 (VI 51S42 ^

Huelsen Roem. Mitth. 1891 p. 130), cum alvidit Huelsen cf. Marchetti No

1890 p. 187. 84. 8S). Cippi ita inscripti innotuerunt viginti duo 3) Hic nu(V1 1236. 51S42). 1) A. 74718. 2) Recto rigore (cf N. S922 not. 1). merus intervallum indicat ab proximo cippo superiore, id est a N.S924^; in cuius

<=

postica idem

nnmerus perscriptus

est.

Et distabat

hic cippus a N. S924^

cum

re-

pertus est metr. circ. 60 (206 ped. Rom. == metr. circ. 61), teste Marchettio Notizie l. c. p. 187. 4) Hic numerus remittere debebat ad proximum eippum inferiorem,

(inter cippos qui extant proximus fuit VI 51S42\ cf. Huelsen Roem. Mitth. 1891 p. 133). 5) Numeri in dextris lateribus cipporum ripae dextrae positi, iudice Huelseno C.I.L. VI p. 5110, remittebant, in locis angu-

qui tamen desideratur

Titali

opernm locorumqne publicorum.


,

Termini
nvmerus

riparnm Tiberis.

457
ad
cip-

iosis,

ad cippos a ripa magia recedentes

hic

remittil sine dubio

pum

N.SQSi", in cuius latere sinistro idem numerus reperilur. Et aberat cippus N. 5924^ a N. 5924'', cum repertus est, metr. 7,06 (ped. Rom. 24 <- metr. 7, 10), teste Marchettio Nolizie l. c. p. 187. 6) Idem numerus qui in antica cippi l\l. S924^,

cf.

not.3 (omittit hunc numerum Marchetti

l.

c.

p. 84).

Huelseno, in postica pruximi cippi superioris


latere dextro cippi

N. 5924^;

cf. not. S.

9)

VI 31342. 8) Idem nvmerus in Numerus anliquitus erasus (inscrip-

7)

Idem numerus,

teste

tionem posticae om. Marchetti).

5924*^
nici[a
'potest.

[tip.

Caesar divi
|

f.

Av,gmtus\
\ \

ponlif[ea;

maximus\
i\[ui

tribu\

XF//],
s.

ex
[c.

s. c.

itv\rninavit\

Curatores riparum

primi]

terminaverunt ex

rest.\

Romae
rep.

in ripa sinistra Tiberis infra pontem Fabricium, cippus loco antiquo

(VI 51542^

Bull.

comunale 1894

p.

2S4 viderunt Vaglieri

et Huelsen).

5925
cid.,
I

C. Vibius C.

f.

RufusS
f.

Sex. Sotidius Sex.

f.

Strabo
f.

Libus-

C.

Calpetanus C.
Visellius C.
f.

Slatius
|

Rufus',

M. Claudius M.

Marcel|

lus',
I

L.

Varro*

curator. riparum et alvei Tiberis

ex

8.

c.

termin.

Romae

rep.

ad Tiberim
saec.

= 51544^
3)

regione ecclesiae S. lohannis Evangelistae (VI 12S7

descr.

XVI

Accursius aliique).

Eiusdem
").

exempla Romae prodierunt, sed fracta (VI 51344^


Praetor
a. p.

inscriptionis

alia

duo

1)

fuisse a. p. Chr. 16 (cf. Prosopogr. imp. R. III p. 424 n. 396).

Chr. 19 (fast. fratr. Arv.).

Consul suffectus videtur


2)

4)

Consul ord.

Idem infra N.S959. a. 24 p. Chr.


L. Sergius

5926
Paullus*,
I

Paullus Fabius Persi[cMs]*,


C. Obellius Ru[/m],
Tiheris\
\ |

C. Eggius Marull[Ms],
|

L. Scriboniu[s Zt6o?]*
|

curator('[s ripa|

rv,m\

et alv[et
I
|

ex auctorit[afe]
|

Ti. Claudi Caesaris


|

Aug. Gertr[t5]a-

manicjt]
r[to]'
I

principis

s[iij]'*

ripam cippis

pos[tfts]

terminaverunt a

ad pontem Agrippa[e]".
rep. in ripa sinistra Tiberis

Romae

vidit Huelsen;

N, 9S1. 2) Fortasse is 3) Fortasse filius L. Scribonii Libonis consulis


Staatsr. 3, 1114 not. 1.

Notizie 1887 p. 525).

prope S. Blasii della Pagnotta (VI 51S4S 1) Consul ord. a. p. Chr. 34, cf. supra qui fuit proconsul Cypri^ notus ex actis apostolorum.

a. p.

Chr. 19.

5)

Cf supra N.

1657 (not. 2).

l.

4) Cf.

lUommsen

6)

Be

ruderibus huius
c.)

pontis, a seriptorum nullo memorati, post

Borsarium (Notizie

dixit Huelsen

Roem. Milth. 1889

p. 28S, 1891 p. 153.

5927 ex
imp.
nalis
I

auctoritate
I

imp. Caesaris Vespasiani

Aug.

p. m., tr. p.

IIIP

p.

p.,

cos. IIII desig.

censor.*,
|

C. Calpetanus Rantius Quirir.


|

Valerius Festus' ciirator riparum

et alvei Tiberis terminavit r.

(in altero ex.)

prox. cipp. p. LIIS

(in attero) prox. cipp. p.

CLXXIIII.
Tiberis rep.

Romae, duo ul videtur


1258
est).

lapides,

diversis

locis

ad ripam

(VI

uterque aliquoties descriptus saec. XVI, neuter tamen ab auctoribus optimae notae; versuum divisio in altero non nimis cerla, in altero plane incerta

= 51346
1)

Tribunicia potestate quartum Vespasianus fuit kal. lul. 72/5,

cos. IIII

a.

78,

cos.

a.74, censuram suscepit anno 73

(cf.

tupra N.247); videtur igitur

458
hic titulus positus

Caput Xlll.

anno 73 ante kalendas


a. 71.

lulias.

2) Cf.

supra N. 989. S85S.

Coniul suffectus fuerat

5928
imp. XI,
I

[ex auctoritate
p. p.,
|

imp. Caes. Vespasiani Aug.


|

p.]

m.,

Ir.

p. V,
|

cos. IIII
I

desig. V*, censor.,

C. Diilius

Aponianus"
Veient.'
|

cur.

rator riparum

et

alvei

Tiberis
|

[ferwmajvit rip.

[r.

proxim.

ci]]i.

p.

CCXXXVI.

prope villam Farnesinam (VI S1S47 vidit 1) Tribunicia potestate quintum Fespasianus fuit kal. lul. 73/74, consul quintum processit k. lan. 7i (cf. supra N. S46. 2) Idem memoratur Tac. hist. 247); tilulus positus igitur secwido semestri 73.
rep. in ripa dcxtra Tiberis

Romae

Huelsen^ Gatli bult.comunale 1887 p.iS).

3, 40. 14.

3)

Cf N. S929\

S934.

5929*
p. V*,

[ex auctoritate
I

imp. Caesaris]

Vespasiani Aug.
|

p.

m.,

tr.

imp. XIII,

p. p., cos.

V
I

desig.
|

VP, ceosor.,
|

[C.j

Caecina Paetus*
|

curat.
I

riparum
.

et alvei Tiberis

[fermmjavit rip. Veie[nf.] prox.

cipp.

p.

t9*^^ ex
tr.

auctor[t7are
p.
|

t]mp. Caesar[zs]
|

Vespasiani Aug.
*

[p.]

m.,

p. VI*,
I

imp. XIV,

p.,

cos.

desig. VI

cens.,
[rip.]
|

C. Caecina Pae. .

tu[s]^
p.

curator ripar. et

[ai]vei Tiberis terniin.

nt.*

prox. cipp.

C|...
Romae, lapides duo,
alter repertus in ripa dextra Tiberis

prope villam

Fame-

sinam, alter in alveo Tiberis sub arcu primo (Campum Martium versus) pontis vufgo dicto Sixti (Fl S1S48^ ^ vidit Huelsen, hunc etiam Henzen Eph. ep. 4, 807; frag-

mentum
sextum

tertii

exempli

est

FI

S1Si8^).

1)

Tribunieia potestate quintum Fespa-

sianus fuit kal. lul. 73/i, sextum kal. Iut.74/S, cos.


a.

F ex

kal. lan.

anni

74,

cos.

7S ; prior igilur titulus positus est priore semestri anni 74, alter altero semestri eiusdem anni, 3) Numerus pedum 2) Cf. infra N. 6049 not. 5.

numquam

perscriptus fuit.

4)

Nomen

partis ripae Cistiberinae (Huels.).

5930

ex auctoritate
|

imp. Caesaris divi

Nervae

fil.

Nervae
|

Traiani

Aug. Germanici pontif.

max., trib. potest.

V\

cos. IIII, p. p.,


|

Ti. lulius

Ferox^ curator
ripam
|

alvei

et

riparum Tiberis

et cloacar.

urbis terminavit

r.

r.

ad prox. cipp. p.

LXXXVI.

rep. in ripa dextra Tiberis non longe a ponte vulgo dicto Sixti (Fl 51349^ vidit Huelsen; Notizie degli scavi 4884, 492; Bull. comunale 4884, 41). Eiusdem inscriptionis praelerea alia undecim exempla innotuerunt (VI 31349^ **? J in quibus solum numeri in fine positi diversi sunt, praeterea pro ad prox. cipp. in 31Si9^ y vel prox. cipp. nonnullis est proximo cippo (sic perscriptum VI 4239^^ Idem etiam anno 103 ripam Tiberis 1) J. 401. 2) Cf. Plin. ep. 2, 11, S, cet.

Romae

terminavit, testibus inscriptionibus

VI

S1SS0.

Cf,

etiam N.S932.

5931

ex auctoritate
|

imp. Caesaris divi


|

Traiani Parthici
trib.
|

f.

divi

Nervae nepotis
imp. 1111% cos.

Traiani Hadriani
I

Aug. pontif. max.,


|

potest.

V,

III,

L. Messius Rusticus^ curator

alvei

et

riparum Ti-

Titali

operum locoramqae piiblicorum.


r. <r.

Termini.
|

459
ter-

beris el

cloacarum urbis

restituit

secunduin praecedentem

minationem, proxim. cipp.* ped. CVII. Romae rep. prope montem Testaceum (Fl 1240'^ cf. SISSS^ temel descripta circa a. 1700). Cippi eodem modo (excepto numero in fine) inscripti praeterea tres innotuerunt (FI 1240 ^), pmeterea fragmentum quarti (Fl S1SS2').
|

1) j4.

121.

2)

N. S17 not. 2.

In his solis cippis Hadrianus dicitur imperator quarlum,


3)

Consul

suff. a.

114 (dipl. mil.).

cf.

supra

4) cippi traditur.

5932
potifex
torio
(sic)

[im/).

Caesar T. Aelius
|

Hadr]\aDUs An [fonmMs]
II,

Aug. Pius
[A.] Pla|

maxim.,
|

Irib.

pot. XXIIII', imp.


|

cos. IIII,

p. p.

Nepote
*

Calpurniano curat.
|

alvei Tiberis

et

ripar. et cloacar.
| |

urbis, terminos vetust. dilapsos

exallavit et restit. rect. rigore


(sic)

proximo
Nervae
|

cippo p.

positos

ex autolritate

imp. Caes.

divi

Nervae

fil.

Traiani Aug. Germ. pont. max. trib.


alvei

potest. V, cos. IIII, p. p., curalore

Tiberis et ripar. et cloacar.

lulio Feroco'.

Romae rep. in ripa sinistra Tiberis, ubi dicilur via Giulia (VI S1SS5 Bull. comun. 1890, 327 vidit Gatii). 2) Numerus pedum omissus tam 1) A. 161. hic quam in duobus exemplis inscriptionis N. S9SS. Nimirum post cippos positos curator numeros addere debuit sed neglexit, 3) Cf. N. S930.

5933
tribunic.
|

[imp. Cjaesar M.
|

[iure/jius Antoninus
|
|

[Aug.] pontifex max.,


|

tribunicia potest.

XV*,

cos. III, et

imp. Caesar

L. Aurelius
|

Verus Aug.

potest., cos. II, termin.


r.

vetustate delapsos
*
j

exaltaverunt et re|

stituer.

r.

proximo termino ped.


|

positos ex auctoritate
|

imp. Cae|

saris

Nervae Traiani

Aug.,
|

curante A. Platorio
et

Nepote Calpuroiano
urbis.

curatore alvei Tiberis et

riparum

cloacarum

Romae, cippus
1241^

rep.

in ripa sinistra Tiberis prope

=S1SS4^

vidit Henzen).

SiSS4^ == Henzen S472.

Cippus cum gemella inscriptione


A. 161.

1)

montem Testaceum (FI est VI 1241^

2)

Cf N. S932

7iot.

2.

5934

[ex auctoritate

imp. Caesar. L. Septimii Severi Pii


(

Pertinacis
[p. p., et]
\

Aug. Arabi]c. [Adiab. pont. max.

tr.]

pot. VI', imp. X, cos.


|

II,

M. Aurel. Antonini Caes.


altavit

imp. destinati
|

terminos vetustate dilapsos

exj-

et

restituit

r.

V.'

Ofilius' Valerius

Macedo

curat. alvei

Tiberis

et

riparum Romae
3)

et cloacar. urbis.
rep. in ripa dexlra Tiberis
et Vaglieri).

runt Huelsen

1)

A. 198.

fuit

a.

Primus recte legit Vaglierius. 204, cf. supra N. SOSO" (p. 288). Ad opera facta a curatoribus riparum Tiberis pertinent

non longe a ponte Sixti (VI S1SSS vide2) Ripa Veientana (cf N. S928. S929^). Ofilius Macedo quindecimvir sacris faciundis

tituli'

N. S89S/4.

5935 id quod August. redemptum


I

intra

cippos ad camp.*
publicavit.
|

versus

soli

est,

Caesar

a privalo

campo Martio haud longe a Pantheo, cippus eempedalis (VI 874 aUquoties descripta a saec. XVI ad XVIII).

Romae

rep. in

Tibtirtinus de1)

Campus

in-

460
tellegendus est

Caput XIII.

via Flaminiae, sed ipse

non Agrippae, qnippe qui pertinuerit ad regionem sepiimam a dextra campvs Marlius. Cf. Lanciani buU. comun. 1885 p. 11.
Cjaesar Augustu[.s]
|

5936
in
et in

[tmp.

ex privato in publicum
ped.
|
|

restituit,
|

parlem dextram recta

regione ad proxim. cippum


|

CLXXXII,

partem sinistram recta regione ad proxim. cippum ped. CLXXVIII. Romae ad ripam Tiberis sub Aventino (FI 1262 descripserunt saec. XVI Knibbe auctor accuratus aliique). Similium inscriptionum duarum reliquiae in
similes
JS.

Esquiliis repertae sunt

Ad

editae

(VI 31S72 Bull. comunale 1888 p. 257, 1895 p. 28). locorum publicoruni pertinent etiam inscriptiones supra 211. 249; ad restituliones agrorum sacrorum IS. 5259. 5240.
restitutiones

5937
a privatis
|

L. Calpurnius Piso,

M. Sallvius
|

pr. aer.*

areara*

ex

s.

c.

publica pecunia

redemptam terminaver.
ad
S.

Henzen).
2)

Mariae Consolationis (VI 1263 vidit c. ad tempora Claudii. Aream Satumi significari putat lordan Top. 4, 2 p. 564.
rep. svb CapiloHo

Romae, cippvs

1)

Praetores aerarii fuerunt ab a. 751 u.

5938

Cn. Sentius Saturninus,


|

C. Clodius Licinus

cos.*

termina-

verunt^ locum

publicum ab privato. Romae rep. ad montem Testacevm (VI 1264 semel descripta saec. XVIII). Similis cippus, sed in quo nomina consulum alio ?nodo collocata sunt, nescio quo loco urbis Romae rep., est V1 1265. 1) Consules suffecti fuerunt a. p. Chr. 4. 2) terminarunt cippus gemellus VI 1265.

5939
Rufus^
I

T. Quinctius Crispinus
C. Pontius P[a]elignus^
|

ValerianusS
C. Petronius
|

C.

Calpetanus Statius
|

Umbrinus,
s. c.

M. Crassus
|

Frugi*,
I

curatores

locor. publicor. iudicand."

ex

causa cognita

ex

privato in public. restituer.

Romae
1)

in Aventino rep. circvm

maximum
iV.

versus (V1 1266 vidit Smetius).

Consul

suff. a. p.

supra N. 942.
toribvs
cf.

Chr. 2 (cf. supra

6026).

2)

Cf supra N. S92S.
J\.

4)

Consul

a. p.

Chr. 27 (cf. supra

9S4).

3) Cf.

5)

De

his cura-

Mommsen

Staatsr. II^ p.

995

not. 4.

5940
nutus^
I

L. Asprenas*,

P. Viriasius Naso
|

tr.

pl.^
|

M. Caecilius Corcuratores locorum

L. Volusenus Catulus^
|

P. Licinius Stolo',

publicorum

iudicandorum ex

s. c.

ex privato

in

publicum reslituerunt.

rep. in via Merulana prope ingressum villae lustinianae (VI 51S75 Cippi eadem inscriptione inscripti comunale 188S p. 97 vidit Lancianivs). praeterea alii duo prodierunt (VI 1267"^). \) L. Nonius Asprenas consul 2) Proconsul Cretae inter annos suff. a. p. Chr. 6 (svpra N. 1S1 not.3; N. 927). 51 et 57 (supra N. 138). 3) A. p. Chr. 24 periit praetorrus (Tac. ann. 4, 28). 4) Idem ut videtur svpra N. 3895, ubi f. additum ad distinguendum enm a patre 5) Forlasse cognomine etiam tum vivo. Cf. praeterea Quint, inst. 10, 1, 24. filius P. Licinii Stolonis triumviri monetalis circa a. u. c. 759 (Momms. Roem.

Romae

Bull.

Miinzw. p. 744),

5941
lus,
I

L. Asprenas,
Licinius Slolo,

M. Caecilius Cornutu[s],
|

L.
|

Volusenus Catulocorurt

P.

C.

Pontius Paelignus',

curatores

Titiili

operum locoramque publicoram.

Terminationes.

461
rede-

pubIicoru[m]
gerunt.

iudicaDdorum

ex

s.

c.

ex privato

in

publicum

Romae

rep. sub

nale 1886 p. Vll n. 1S73).

notat Uuelsen.

1)

Aventino ad Tiberim (FI 51S7i vidit Huelten; BulL comuEodem fere loco repertum esse cippum supra N. 211 Quattuor primi redeunt N. 5940, C. Pontius Paelignus N. S9S9.

Curator locorum publicorum itenim dicitur supra N. 942.

5942
a privatis
|

ex auctoritite

imp. Caesaris

Vespasiani Aug.
tribunus',
|

loca publica
|

possessa T. Suedius Cleraeos


factis,

causis cognitis et

mensuris
viiueo

rei
|

publicae

Pompeianorum
1)

reslituit*.
est

Pompeiis extra portam Herculanensem rep. cippus quadratus,

(X 1018

vidit

Mommsen).

Neapoli in

Cohurlis praetoriae puto.

Tac. hist.

1, 87.

2, 12.

Anno 79

fuit

Idem memoratur praefectus castrorum legionis in Aegypto

tendentis (III 55).

5943

public. Fid.'

L. Manili. Q.

f.,

L. Marci. L.

f.,

duovirei 111*

terminavere.

Ad

Detlefsen).

viam Salariam, ubi fuenint Fidenae, cippus 1) Publicum Fidenalium. 2) Ter.

(I 1111.

XIf^ 4065

vidit

5943^ ex
Aug.

auctoritate

et senten|lia

imp. Caesaris T. Aeli Antojnini

Pii determinajtio [/Jacta publica

Mustitajnorum.
a Musti provinciae Africae (Carton

Ad montem
5943
ditiu.^ S.
I

Djebel bu Kohel

circ.

chil.

decouvertes en Tunisie p. 62),

K.'

Vedo

V. Autrodiu.
I

C.\

S. Racectiu.^ S.,

S.

Te-

staluendos*

locaverunt.

In agro Falerno, quattuor mil. pass. a Francolise, est Portici, cippus lapidis
Tiburtini

(X 4719

gypsaceum).
find.
lect.

1)

ttrea inaudita.

cf. p. 1012 viderunt Zangemeisler lapidem, Movimsen ectypum Praenomen ignotum. 3) Numina gentilicia prae2) Vibius. 4) f. omissum consuetudine Osca (lordan quaestiones archaeic.

Regiom.

aest. 1884];

terminos (Momms.).

Buecheler mus. Rhen. 1884 p. 4i1). 5) Intellege: Titulum ad agrum Falernum saec. u. c. quinto civibus Ro~
l.

manis divisum pertinere coniecit MomTnsen

c.

(cf. C. I.

L.

X p. 563^).
finisque ex
senati

5944
consolto
I

L. Caicilius Q.
statui
iusit inter
et

f.
|

procos.*

terminos

Patavinos
.

et Atestinos.
|

(In alio cippo minore,


|

qui huic impositus

cum

eo iunctus fuit)

senati [c]o[nsu]ltO Sta[fUt]

iusit.

nunc Patavii in museo (1 S48. V 2492 vidit Mommsen; imaginem Ritschl tub. LyillB.C). 1) Incertum utrum L. Caecilius Metellus Calvus consul a. u. c. 615, an Meteltus Diadematus consul a. u. c. 657. lllum praefert Borghesius (opp. 6, 460. S15), propterea quod hic non videtur Gattiam cisalpinam administravisse, et propter simiHtudinem harum inscriptionum cum N. S94S.
Teoli in collibtu Euganeis rep.,

5944*
Q.
f.

[L.
|

Caeicili\\is

Q.

f.

pro

cos.'
|

terminos finisque ex

senati

consulto stalui

iousit inter Ateslinos


|

et Patavinos.
|

(infra) L. Caeicilius
|

pr|o cos.' [exj* terminos


|

finisque ex senati

consullo statui iusit

inter Ateslinos

Palavinosque.

462

Caput XIII.
In colUbus Euganeis ad montem Venda rep.,
est Atesie (I 547.

V S491
2)

vidit

Mommsen; imaginem
positum,

Ritschl tab. LFIIIa).

putat Momms., similiter ac in N. S9i4.

Inscriptiones duas simul incisas esse


1)

Cf.

N.

S9H

not. 1.

ex errore

mox

deletum.
Atilius

5945

Sex.

M.

f.

Saranus*
finis

pro cos.

ex senati consulto
|

inter Atestioos et Veicetinos

terminosque

statui iusit.

In pago Lobia (prope Lonigo), pari fere intervallo a Verona Vicetia Ateste,
cippus ingens rotundus, est Veronae (I S49.
1)

Consul

a. u.

c.

618.

V 2490; imaginem Ritschl LVb). Serrani cognomen sic scriptum etiam in nummis quibusdam

et in titulo

antiquissimo I 42.

Sententia Minuciorum

de finibus Genuatium

et

Veturiorum

Langensium.
5946
nuateis

Q. M. Minucieis Q.
in

f.

Rufeis* de controvorsieis inter

et Veiturios*

re

praesente
|

cognoveruut,

et

(2) Gecoram inter eos


|

controvosias composeiverunt,
fineis fierent dixserunt.
(4)

(3)

et

qua lege agrum possiderent


terminosque

et

qua
|

Eos

fineis facere

statui iuserunt;

ubei ea facta essent,

Romam coram
cos.

venire iouserunt.
|

Romae coram'
Caecilio

sentenliam

ex senati consulto'' dixerunt eidib.


f.

Q.

f.

Q. Muucio Q.

(5)

Decemb. L.

Qua ager
|

privatus casteli Viluriorum est,

quem agrum
siet.

eos vendere heredemque


fineis

(6)

sequi

licet,

is

ager vectigal. nei


qui
stat.

Langatium*

agri

privati.
|

fontei in Mannicelo' ad flovium

(7)

Ab Edem;
Inde

rivo
ibi

infimo,

oritur

ab
flo-

terminus

Inde

vio* suso

vorsum inflovium Lemurim.


|

flovio

Lemuri susum usque

ad rivom Comberane.*"

(8)

Inde rivo Comberanea susum usque ad com-

valem Caeptiemam;
eis

ibi
(9)

termina duo stant circum viam Postumiam."


regione in rivo Vendupale.
fluio

Ex

terminis recta
|

Ex

rivo Vindupale in

flovium INeviascam.

Inde dorsum

Neviasca in floviura Procoberam.'*


infuibei

Inde
I

(10) flovio

Procoberam deorsum usque ad rivom Vinelascam


stat.

mum;

ibei

terminus

Inde sursum rivo recto Vinelesca;

(11)

terminus
terminus

stat
stat.

propter viam Postumiam.

Inde aiter trans viam Postumiam


stat
|

Ex
in

eo termino,
in
(13)

quei

(12)

trans viam Postumiam,


rivo,

recta regione

fontem
|

Manicelum.

Inde deorsum
stat
finis

quei

oritur

ab fonle en Manicelo,
Agri
poplici
|

adlerminum, quei
hisce

ad flovium Edem.
videntur
esse.

quod Langenses posident,


(14)

Ubi

comfluont

Edus

et

Procobera,

ibei

terminus

stat.
|

Inde Ede flovio

sursuorsum

Inde in montem Lemurino infumo; ibei terminus (15) stat. sursumvorsum iugo recto monte Lemurino; ibei termIn[M]s" stat. Inde susum iugo recto Lemurino; ibi terminus (16) stat in raonte pro cavo."
|

Inde sursum iugo recto in


stat.

montem Lemurinum suramum;

ibi

terminus

Inde sursum iugo

(17)

recto in casteium, quei vocitatust Ahanus;

Titali

openim locoramqne publicorum.


Inde sursum
stat.

in

Terminationes.

463

ibei
ibi

terminus
terminus
vocalur
|

stat.
(18)

iugo recto

Inde sursum iugo recto in

quei
(19) in

Boplo;

ibei

terminus
ibei

stat.

montem loventionem"; montem Apeninum, Inde Apeninum iugo recto


|

montem Tuledonem;
Inde sursum

terminus

stat.

Inde deorsum iugo recto


|

in flovium

Veraglascam in montem Berigiemam


iugo recto
|

(20)

infumo;
ibi

ibi

terrai-

nus
stat.
stat.

stat,

in
(21)

montem Prenicum;
flovium Tnlelascam;
in

terminus

Inde dorsum iugo recto in

ibi

terminus
ibi

Inde sursum iugo recto Blustiemelo


stat.

montem Glaxelum;
ibi
;

ter-

minus
stat.
(23)

Inde
|

(22)

deorsum

in

fontem Lebriemelum;

terminus
stat.
|

Inde recto rivo Eniseca Inde deorsum in


floviora

in flovium

Porcoberam

ibi

terminus
flovi
(24)

Porcoberam,

Porcobera;
esse,

ibi terrainus stat.

ubei conflovont
|

Edus

et

Quera agrum poplicum

iudicamus

eum

agrura castelanos Langenses Veiturios'" po[si]dere fruique vi-

detur oportere.

Pro eo agro vecligal Langenses


|

(25)

Veiturisi" in popli-

cum Genuara
pequniara

dent in anos singulos


satis

vic.
|

n.

CGCC'*.

Sei Langenses eara

non dabunt neque


in

(26)

facient
setius

arbitratuu

Genuatiura,
acipiant:

quod per Genuenses mo[r]a non


tura

fiat,

quo
erit

eam pequniam
partem
dare debento

quod

eo agro
|

(27)

natum

fruraenti

vicensumam,
|

vini partera

sextam Langenses in poplicum

annos singolos.
turius,

eos

ita

agrum posedet Genuas aut ViSextil. L. Caicilio quei eorum posedeit k. (29) Q. Muucio cos., posidere colereque liceat. Eus", quei posidebunt, vectigal LanQuei intra eos
fineis
|

Genuam

(28) in

gensibus pro portione dent


eo agro agrum posidebunl
posideto
nisi

ita

uti ceteri
|

(30)

Laogenses, qui eorum in


eo agro niquis
sententia,

fruenturque.
I

Praeter ea in

de raaiore parte
intro
raitat

(31)

Langensium Veituriorum

Genuatem aut Veituriura colendi causa. Quei eorura (32) de maiore parte* Langensium Veituriura sententia ita Quei (33) ager non parebit", is eum agrum nei habeto nive fruimino. compascuos erit, in eo agro quo minus pecus [p]ascere Genuates Veitudura

ne

aliura
|

nisi

riosque

liceat

ita

utei

in

cetero agro
[

(34)

Genuati compascuo,

niquis

prohibeto,

nive quis vim facito,


|

neive prohibeto quo minus

ligna materiaraque

(35)

suraant utanturque.

ex eo agro

Vectigal anni primi k.


|

lanuaris secundis Veturis Langenses in poplicum Genuara dare

(36)

de-

bento.
vectigal

Qnod
invitei

ante

k. lanuar.

primas Langenses

dare

nei

debento.

fructi

sunt

eruntque,

(37)

Prata quae fuerunt

proxuma
Viiuries

faenisicei

L. Caecilio
|

Q. Muucio

cos.

in

agro

poplico,

quem
invitis

Langenses

(38)

posident et

quem

Odiates et quera Dectunines et quera


|

Cavaturineis et quera Mentovines posident, ea prata,


sibus et Odiatibus et Dectuninebus
el Cavalurines et

(39)

Langen-

Mentovines", quem

quisque eorura agrura


|

(40)

posidebit, inviteis eis niquis sicet nive pascat


|

nive fruatur.
(41)

Sei Langueses aut Odiates aut Dectunines aut Cavaturines


raalent
in

aut

Mentovines

eo agro

alia

prata

inraittere

defendere


464
sicare,
id

Caput XIII.
uli facere liceat,

dum ne ampliorem
|

(42)

modum

habeant,

quam proxuma
'^^
|

aeslale

habuerunt fructique sunt.


eos omneis

pratorum
Vituries

quei controvorsias
sunt,
sei quis

(43)

Genuensium ob
ob eas res
est,

iuiourias iudicati aut damnati


|

in vinculeis

(44)

solvei mittei

leiberique"

Genuenses videtur oportere ante eidus


|

Sextilis

primas.

Seiquoi de ea re

(45)

iniquom videbitur

esse, ad

nos adeant primo quoh.^^


|

que die

et

ab omnibus controversis et hono publ.


f.,

(46)

Leg." Moco

Meticanio Meticoni

Plaucus Peliani. Pelioni

f.

Tabula aenea rep.

a.

V 77i9
1)

Rilschl tab. XX).

1306 sex mil. pass. a Genua in valle Polceverae fluvii (1 499. De locis in hac tabula memoratis post Serram (mem.

acdd. Genu. 2, 4809) egerunt Grassi et Desimonis Alti della societa ligure di sloria
patria 5, 4864;
Intellegitur

Poggi ibid. 50, 4960, unusquisque cum tabulis geographicis. M. Minucius (sic supra N. S770) Rufus consul a. u. c. 6H cum fratre Q. Minucio Rufo (supra iV. i0i7). Hi cum oriundi essent ab eo qui subegit Ligures Q. Minucio Rufo cos. a. SS7, avito iure patroni Ligurum videntur fuisse ideoque ad hanc rem disceptandam selecti esse (Momms.). Cf. Mommsen Staatsr. III p. 4203 not. 4. 2) lidem qui paullo post dicuntur Langenses Veilurii (o. 2i seq.), Langenses, Langates. 4) Cf. Momm3) Cf. Dig. 4, 8, 27, 4 (Mommsen).

sen Staatsr. III p. 4202.

5)

A.

u.

c.

657.

6)

Cf. not. 2.

gasco

(circ.

4S

chil.

a Genua) nomen trahere

creditur.

vocato cogitavit Serra (contradixerunt lam Desimonis p. 9) Fortasse rivus hodie dictus p. 269). 8) Fluvii nomen videtur excidisse.

Ab iis vicus Lan7) De colle Maniceno SS9. S77 seq. quam Poggi

Lemme
12)

sive

Lemo.

Idem

''fl.umen

hodie Polcevera.
tasse

Comberaneam. Porcifera^ quod recenset


10)

11)

Cf.

supra N. S806 not. 2.

13)

termins aes.

subest
4,

nomen

nummos quadrigentos (nummi huius nominis quatluor aequabant denarios tres). Cf. Borghesi opp. 2,285 seq.; Mommsen Roem. Milnzw. p.589seq. 19) Scr. eis. 20) Requiritur de maioris partis. 21) Inlellege: quem eorum ita possedisse non
kunde
250).
16)
Cf.

montis).

Plin. h. n. 5, S, 48

proxime Genuam,
est in aere (forital.

14)

Sic

(PRO

CAVO)

15)

Colle

dei Giovi

not. 2.

(cf.

17) Casus primus.

Nissen

Landes-

18) Fictoriatos

parebit (Momms.).

22)

De

his
est,

cf.

Poggi p. 547 seq.

23)

Controversias ob

iniurias iudicari mire

dictum

videtur accusativus explicandus ad similitu-

dinem eorum quae sunt: servitutem servire, iusiurandum iurare (Mommsen). 25) / cor24) Videlur scribendum leiberareique et deinde a Genuensibus. ruptela quid lateat, ignoratur. Requiri videtur: et ab omnibus controversiis ab-

ttineant.

26) Legati.

Deoretum proconsulis Sardiniae de


5947
(2)

finibus Fatulcensium et Galillensium.

imp. Othone Caesare Aug. cos.


et

XV

k. Apriles*.
|

Descriptum

recognitum ex codice ansalo L. Helvi Agrippae' pro|

cons.,

quem
fuit

protuHt Cn. Egnalius


it,

(3)

Fuscus scriba quaestorius,

in

quo
X.
|

scriptum
'III
(5)

quod

infra scriptum est, tabula

V D'

VIll
|

(4)et VIllI et

idus Mart. L. Helvius Agrippa procos. caussa cognita pronuntiavit:

Cum

pro utiUlate publica rebus iudicatis stare conveniat, et de caussa

Tituli

operum locorumque publicorum.


luventius Rixa
fi|-(7)ues
vir

Terminationes.

465

Palulcensi]-

(6)

um* M.

ornatissimus
ita

procurator Aug.'

saepius pronuntiaverit,

Patulcensium
|

servandos esse, ut in

tabula ahenea a M. Metello* ordinati


Galillenses'

(8)

essent, ultimoque pronuntiaverit,


(9)

frequenter relractantes controver|-

siae*

nec parentes de|

creto suo se castigare voluisse, sed respectu clementiae optumi

(10)

maxi|

mique principis contentum


(11) iudicatis

esse edicto admonere, ut quiescerent et rebus

starent et intra k. Octobres primas de praedis Patulcensium

recederent vacuam|-(12) que possessionem traderent; quodsi in contumacia


perseverassent, se in auctores
et post ea Caecilius
|

(13)

seditionis severe

anima adversurum

(ic)\

Simplex'

vir clarissli-(14)mus, ex
|

eadem caussa aditus


(15)

a Galillensibus dicentibus:

tabulam se ad eam rem


pronuntiaverit,

pertinentem ex
|

tabulario principis adlaturos,

nem

probationi dari, et in

k.

humanum esse (16) dilatioDecembres trium mensum spatium dederit,


allala

in|-(17)tra

quam diem
secuturum;

nisi
|

forma

esset,

se

eam, quae

in

pro-

vincia esset,
(18)

ego

quoque
allata

aditus
in

a
|

Galillensibus
(19)

excusantibus,

quod
f."

non-

dum

forma
et

esset,
illis

k.

Februarias

quae p.

spatium

dederim,
Galilenses

moras"
k.
|

possessoribus intellegam esse iucun|-

ex finibus
intra

Patulcensium
(21)

(20) dam Campanorum, quos per vim occu-

paverant,
nuntiationi

Apriles

primas decedant.
sciant,
|

Quodsi

huic

pro-

non optemperaverint,
denuntiatae

(22)

se longae contumaciae et
|

iam saepe
pro

anim. adversioni'^ obnoxios

(23)

futuros.

In
|

consilio fuerunt:
(24)

M.

lulius

Romulus
f.",

leg.

propr., T.

Atilius

Sabinus q."
P. Lucretius
|

pr.,

M. Stertinius Rufus
|

Sex. Aelius Modestus,

Clemens, M. Domitius

(25) Vitalis,

M. Lusius Fidus, M. Stertinius Rufus."


Aureli
]

Signatores: Cn. Pompei Ferocis.


C.

(26) Galli.

M. Blossi Nepotis,
M. Luta|Felicis.
(27) ti

Cordi Felicis.
L. Coccei

L. Vigelli Crispini.
Genialis.

L. Valeri
Veri.

Fausti

Sabini.
leri

L. Ploti

D. Veturi

L. Va-

Pepli.

Tabula aenea

(X 78Si
I)

vidit

18 Marl. 69.

rej), in Sardinia inieriore ad vicirn Eslerzili., est Sassari Mommsen). Tractavit Mommsen Herm. 2 p. 102 cf. 3, 167. 2) Idem fortasse, quem memorat Dio 67, 3. 3) Fidetur intel-

legendum

esse: capitibus.

4)

Populus

hic,

nominatus etiam in

t.

Sardo

praelerea ignotus est (Palvic- legerunt primi aeris editores).

7933,

5)

Sardinia sub

procuratoribus fuit, usque ad

annum

67,

Uberata Ackaia (Pausan.


dinia a. 643.

7, 17, 3).

tur uUim7is fuisse procuratorum.

Cf.
6)

Mommsen
Consul

quo anno Nero eam senatui reddidit pro C. I. L. X p. 777. Rixa hic videa. u.

6H9, qui triumphavit

ex Sar-

7)

Populus
|

et ipse ignotux, nisi

quod in gemma
contvoversiam.

inscriptum esse Larum

Galillensium.

8) Scr.

8061, 1 dicitur
9)

Primus ut

videtur proconsulum Sardiniae post procuratores, praedecessor L. Helvii Agrippae.

Consul suffectus fuit

a.

69 exeunte (Tac.

hist. 2,

60

cet.).

14) Filius
Dessau,

II) 5cr.

moram.

12) Sic,

(scilicet eius

cum puncto inter anim. et adversioni. cuius nomen postea perscriptum, vide noU

10) Proximae fuerunt. 13) Quaestor. 15) Sub15).

sequitur filium longo intervallo, scilicet loei minus honorati.


Inscriptiones Latinae 11.

30

466
5947* Q.
Gellio Sentio

Caput XIII.

Augurino procos.' decreta


optimus maximusque
|

ex tabellis reci-

tata kalendis Martis.

Cum

princeps Traianus Hacootroversiis

drianus Aug. scripserit

mihi

uti

adhibitis

mensojribus de
|

finium inter Lamienses et Hypataeos cognita causa


in

terminarem egoque

rem praesentem saepius

et continuis

diebus
|

fuerim

cognoverimque

praesentibus utriusque

civitatis

defensoribus,
|

adhibito a

me

luHo Victore

evocato Augusti mensore, placet initium

finium esse ab eo loco in quo

Siden fuisse comperi,

quae

est infra

con|saeptum consecratum Neptuno,

indeque descendentibus rigorem


est

serlvari

usque ad fontem Dercynnam, qui


\

trans

flumen

Sperchion,
at

it[a

ut per]

amphispora'' Lamiensium et
\

Hypataeorum rigor
est intra finem

fontem Dercynn[am supra]


. ,

scriptum ducat et inde

ad tumulum PeHon per decursum Sir

at

raonumentum Euryti quod


const ....
(III S86 cf.

Lam[?ensmm]

.
|

Erycaniorura et Proherniorum^
.
|

Inter

thraxum* et Sido Lamiam et Hypatam in


vico Myxiates, deinde


scil.

Lamiae

vidit ffilhelm).

12506

1)

Proconsule,

Macedoniae.

a Plinio ep.
in Thessalia
litterae

4,

27. 9, 8.

Fortasse idem commemoratur


esse ipsa arva, de quibus certa-

2)

Amphispora videntur

batur, essentne a Lamiensibus conserenda an ab Ilypataeis (Momms.).

memorant
certae.

Liv. 56, 14, 12, Strabo i p. 45i, Steph. Byz.

3)

Proemam
4)

Primae
987.

non

Simile decretum de finibus inter Delphos ei Anticyrenses est III 367


4517,

cf. p.

Terminationis Callatide ad Pontum repertae fragmenta edidit Tocilescu

arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 19, 1896 p. 104.

5948
stinos et
|

L. Trebius

Secundus prjaefctus
(sic)

(sic)

castr]orura inter

Ona(sic)

Narestinos* ter|rainos posit


\

ius|su L. Volusi Satu|rnin. leg.


|

pro pr|aetore^ C. C[ae[sar]is A[ugusti]


quara
is

G[em]an[?c]i' ex

sentententija

ath|irito (sic) consiiio

dixit.

In Dalmatia rep. loco dicto Krug di Jesenice di Poljica (a Salonis meridiem


versus), est Spalati (III S. 8472 Hirschfeld vidit ectypum).

Dalmatiae
3)

cf.

Hirschfeld

l.

c.

1)

De

his civitatibus

2)

Cf. supra JS. 925,

infra N. S949. S9S2.

Quae punctis distinximus, erasa, ex parte tamen legunlur.

5949

[ra]ullius
|

[?e]g.

Vn
|

et L. Sa[/|ms],
|

M. Sueto ce[n|-

?]uriones leg. X[/

m]dices
[C.]
|

dali

ex
j

[c]omventione a

[. Fjolusio Satur||

[n]ino leg. propr.

Caesaris Aug.

[Ger]manici inter
9852
cf.

Prope Promonam Dalmatiae rep.


vidit Patsch).

(III S.

add. postr. p. 2528, 11

5950
[s]aris

L. Arruntius
|

Camil[/]us Scrijb[o]nianus* Ie[^.] projpr. C. [C]ae-

Aug.
|

Germanici,

iudicem

dedit M.'
|

Coehum D

leg.

VH

inter

Sapuates

et [Ia]raatinos^ ut fines

[rep]eret et terminus (sic) po[n.].

In Bosnia non longe a lajce et a Ferbano fluvio loco dicto Vaganj in rupe incisum (III 5. S564 cf. p. 216S. 2270 Hirschfeld et Patsch viderunt ectypa).
1)

Consul fuit

2)

Sapua

et

Dalmatia rebellavit, cf. supra N. 137 not. 1. Lamat(e) videntur memorari a Geographo Ravennate, cf. Hirschfeld l.
a.

p. Chr. 52, a. 42 in


c.

Tituli

operum locorumque publicorum.

Termini.

467
]

5951
Capella, P.
|

Ti.

[C/Jaudius

.,

C. Avillius

Clemen[s],
|

L. Coelius

Raecius Libo, P. Valeri|us Secundus iudices


|

dati a

M. PomAl]-

peio Silva|no leg. Aug. propr.' inter

rem

p. Asseriatium

veritarum' in re praesenti per


|

[sententijam

et rem p. suam determinalverunt.

In Dalmatia loco diclo Dobropoljci rep.,


Asseria (III S. 9938 vidit Hirschfeld).
hist. 2, 86. 5, 50).

C.
. .

1)
I.

non longe a Podgradje ubi fuit Legatus Dalmatiae fuit a. 69 (Tac.

2)

De

Asseria

cf.

L. III p. 570; Alveria ignota.

5952
lermini r[cjo]gniti et reslitu[fe]
Claudi Caesaris [Aug.
C. p.
f.,
\

.
I

[ijnter Ner[a|sft]nos* et Pituntijnos'


.

.
|

[P]isone^

leg.

pro pretore
|

[Ti.'\
|

G]ermanici per C. Mar|ium Maternum 7


. .

leg.

VII

quos L. Volus|[tws Saturninusy . In Dalmalia, inter Salonas et Naronam, prope vicum Dubrava

di Poljica

(III S. 12794
2)

= Bulic
I.

bull.

dalmato 1890
l.

De

his cf. C.

L. III

e,

p. I4S).

is

1)

lidem Narestini N. S948.


a.

3)

Fortasse

qui coniuravit in
27.

(cf.

Prosopogr. imp. Rom. I p. 279 n. 227) aut L. Piso consul ord.

Neronem
4) Cf.

N. 5948/9.

5953
njati fines

[e]x edictu (sic) P. Corjneli

Dolabele
[

(sic) leg.
|

pro pr.* determi|

Geminus*
|

pri. posterior leg,


|

VII inter Neditas'

et Corinienses,
j

restituti

iussu A.

Duceni Gemini*

leg.

Augusti pr.
|

p[r.]
|

per A. Resium
|

[3/]a|ximum

D
j

leg.

XI

C. p.
|

f.

pr. posterior.

et

Q. Aebutium

Libera-

lem*

astat.

posteriore leg.
fines

eiusdem.
derect[t]*

5953*

inter Neditas et Corinienses

mensuris

actis

iussu [Z)M]ceni' Gemini leg. per A.

Resium Maximum

legionis

XI prineiusdem

cipem posteriorem
leg.

co[r.]

I' et

per [Q.] A[e]butium^ Liberalem

astatum posteriorem chor. I. Prope Karin (Corinium) Dalmatiac (III S. 9975 in ecclesia vici Popovic vidit Hirschfeld; III 2885 in ecclesia vici Novigradi semel descripta saec. XFI). ad a.18. 2) Intellege: 1) Cf. snpra N.958. 5829. Praefuit Dalmatiae ab a. per Geminum principem posteriorem. 3) Nedinum hodie Nadin (cf, C. I. L. III Legatus Dalmatiae 4) Idem memorattir Tac. ann. 15, 18, hist. 1, 14. p. 571). videtur fuisse sub Nerone. 5) Ad Aebulium Liberalem Seneca dedit libros de beneficiis (Hirschfeld); cf. eliam supra N. 1015 not. 5. 6) derectus, 7) Meceni, Ad fines Neditarum et populi aUcuius vicini S) COPl, 9) D. Aelbutium traditur.

spectat etiam III 2882.

ad

5953^ ex conventione finis inter Ortoplinos' aquam vivam Ortoplinis pasus (sic) D latus'
|
| |

et Pare|ntinos^ aditus
l*.

In Dalmatia (Croatia quae nunc

est),

inter lablanac et Kosinj gomji rupi incisum

(BruJisrnid Fjesnik nov. ser. 5, 1901 p. 100


die

cum imagine photographica,

Lika in roemischer Zeit 1900

p. 22seq.).
cf.

cf.

Patsch

1)

Ortopla oppidum maritimnm


l.

lapydiae, Ptol, 2, 16, 3, Plin.

h. n. 5, 140,

Patsch

c.

2) Parentini in

matia ignoti.

3) Sic

imago

edita

l.

c.

(delatus legit editor).

Dal-

4)

Latus passum

nnum,

intellegit

Patsch; fortasse fuit

p.

(pedesj sequenle numero.


dere[cft

5954

[ex auctoritate

t]mp. Aug.

[fijnes

tnrjer Dien[ses
|

30*

468
et

Caput XIII.

0/ojssoni[os
|

ex cJonvention[e]
|

ipsorum
inter
\)

[imjp. Nerva

[rjra^ialnjo

Ca[es]ar[]

IIIl cos.' Aug. German [tco] Jn rnonte Olympo rep., medio fere loco
cf. p.

Dium

et

Olossonem (Elassona)

oppida (III S91

989 vidit Heuzey).

A. iOl.

5955
vinciae

[ex aujct.
et

imp. Vesp[a]|siani Cae[s.J


de|recti

Aug.

p. p.

fi|nes

pro-

no|vae
|

veter.

qua

fossa

regia

fuit*

per Rultilium
|

Gallicum

cos.,

pont.^ et Senjtium Caecili[a]|num praeto|rem', iegato[s]

Aug. pro

pr.

In agro Thibursici Bure, provinciae Africae, loco dicto Henschir Schellu (nuper repertam Cagnat misit qui descripsit ex eciypoj. 1) Cf. Plin. h. n. S, 4,SS: (Africa) dividitur in duas provincias veterem et novam (cf. Tissot Geogr.

de

la
2)

prov. d'Afr. II p.
Cf.

5 seq.),

discretas fossa inter

Africanum sequentem

et reges.

eum fuisse legatum censibus accipiendis ex Statio Silv. 1, i, 83 coniecerat Mommsen. 3) Ad hunc pertinet t. Amiterninus 1X4194, quem non recie a Mommseno attributum esse temporihus Gordiani
supra N. 1007. S02S.
In Africa

iam apparet.
Gemellus lapis prodiit prope Henchir es Sudr, ubi fuit municipium Abthugnitanum, quem tractavit Cagnat comptes rendus de l'Academie des inscr. 1894 p. 46.

Ex

tertio simili superest

fragmentum

f^III S. 14882.

5956
divi
trib.

ex auctori|tate imp. Caesaris


|

divi

Traiani Parth[t]|ci
p., pon|tifici

filio (sicj

Nervae
I

nepotis Traiani Ha|driani Aug. p.

maximo

(sic),

poteslatis

XX*,

cos. II[/],

Antius Rufinus in|ter Moesos et Thra|ces

fines posuit.

Olim Sistov ad Danuvium, iam Bukaresti (III 749 cf. p. 992. 1S58 vidit Domaszewski) 1) A. 156. Huius cippi praeterea alia tria exempla prodierunt in regione a Sistov meridiem versus inter Danuvium et Haemum, unum non longe a Svistov loco dicto lajdzi (III S. 14i22 1) arch. ep. alterum prope vicum Butovo (III S. 12407 Mitth. 13 p. 209), tertium loco dicto Hodnica (duabus horis a Tirnowo sept. versus (III p. 992 ad n. 749); cf. Premerstein oesterr. Jahresh. I 1898 Beibl. p. 186 qui hos cippos putat spectare ad tei-minationem factam inter provinciam Thraciam, quae illo tempore ad Danuvium usque pertinuerit, et Moesiam.
.

5957 ex
trib. potest V,

auctoritat[e]
cos.
|

imp. Caes. Vespasian[i]

Aug. pontificis max.,


| |

desig.

VF,

p. p.,
|

Cn. Pinarius Cornel.


superioris inter
|

Clemens^

leg.

eius pro pr.


|

exercitus Germanici

Viennenses* et

Ceutronas''

terminavit.

In Alpibus Graiis ad

vais-les-Bains, rep., delata dicitur in

iugum Col de la Forclaz inter Chamounix et Si. Geroppidum Sallanches (XI1 115 cf. p. 805 Hirsch-

feld vidit ectypum gypsaceum). lapide legit Allmer.

1)

A. 74.

2) Cf.

N. 1992. S852.

3) Sic in

4)

Cf N.
|

S868.

5958* ex
Dacici
et
I
|

auctoritate

imp. Nervae Traiani


|

Caes. Aug. Germani|ci


inte[r]
|

L. Minicius Natalis

leg.

Aug. pro

pr.*

Madaurenses

Musulami[os] *.

5958^ [ex

auctoritate]

imp. Nervae Traiani

Caes. Aug. Ger. Dacici


|

Tituli

operum locorumque publicorum.

Termini.

469
leg.

C08

p. fp.]
|

L. Acilius Stra[6o G]ell|ius


I

Numm[]s'

Aug.

pr. pr. inter Musul.

et

Madaurenses.

positi (FIII 4676 solam priorem,

Prope Madauram Africae in rupe quadam monlix Bu-Sessu, tituli duo iuxta utramque descriptam habes a Faure duciore Gallo

Bull. arch. de comit. des travaux hist. 1896 p. 276).

fuit a. lOijS, cf. supra N. 1029 (not. 4).

Musulamiorum nomen late diffusum in Africa (Tac. ann. 2,S2seq., Florus 2.31, Plin. h. n. ^,4,50, ceL; accedunt
2)

1)

Legatus exercitus Africani

tituli is qui sequitur et

etiam siipra N. 2003.


lain
f

FIII 270 11451), iiem in Mauretania (FIII 9288), cf. Praefectus gentis Musulamiorum est supra N. 1433; cf. Tou-

mem.

des anliq. de France S7, 1896 p. 275 seq.; Gsell mel. de VEcole de

19 1899

p. 47.

Rome
is

3)

Homo

praeterea ut videtur ignotus; ex eadem stirpe

ad

quem

perlinent tituli III 429.

X
|

1486.

5959
lis
I

ex auctoritate
|

imp. Caes. Traiani


|

Aug. Ger. Dacici

L.'

Mu-

nalius GalUis*
. . .

leg.

pro pr.

finibus Musulamior.'

legiis*

vestusta-

lam'

abolevit.

Inter Thevestem et

Ammaedaram,

circ. 14 chil.

a Thevesle (FIII 10667

cf.

FIII

S.

16692 descripserunt Tissot, Farges, et nuper Milhavet, ctiius exemplum misit

Cagnat).
Mithavet.

1)

Praenomen

quae praecedit.

solus legit Milhavet.

2) Cf.
.
. .

N. 284.

4)

Sic Farges et Milhavet,

legii

Tissot.

3) Cf. 5)
.

ad eam . otam
.

geD|ti

5960 ex indulgentia imp. Caes. Hadjriani per C. Petroni|um Celerem' Numidarum


|

Aug.
|

fines

adsignati

proc. Aug. pro.


|

[M.

C]aes[anens.].
In Maurelania loco diclo Guerria rep. (FIII 8814 vidit IFilmanns).

exemplum eiusdem

tituli in

eadem regione repertum


cf.

est

FIII 8815.
not. 9).

Alterum
1)

Procu-

rator Maurelaniae fuit

a. 157,

N. S963 (item N. S79S


|

5961
lum

termini positi inter

Igilgilitanos, in
| |

quorum

finibus kas|tel|

Vicloriae
|

positum est,

el Zimiz.*,

ut sciant Zimizes,

non plus
|

in in

usum

se haber.
I
|

ex auctolritate M. Velti La|tronis proc. Aug.


kast. p.
|

qua*

circuitu

muro

B.^ Pr."

LXXXIX,

Torjquato et Libone cos.*

Igilgili
1)

(Djidjelli)

Gens memorata

2)

Quam.

3)

Mauretaniae (FIII 8569 vidit fFilmanns). Peutingerana (inter Igilgili et Chullu). Passus quingentos. 5) A. 128. 4) (Anno) provindae.
in

ora

etiam in tabula

596S
In

limes
I

Maur.
pr. Afri.*
|

5962* limes

agro Auziensi, loco dicto Guell-Zerga (FIII S. 20817. 20818^; huius 1) Sic Purgold quinque exempla prodiisse dicuntur quorum duo vidit Purgold). in uno, PRAlRs in altero; PRATRl in quinque legisse sibi visus est regionis illius habitator Robert. Mommsenus significari putat limitem inter comitem Africae et

ducevi Mauretaniae.

5963
Nervae

ex au[c/or]itate
Traian[t]
|

imp. Caes. divi Traiani


p.,

Parthici
tr.

[/".]

divi
|

nepotis

Hadriani Aug. p.

p.

m.,

pot. XX[/],
cos.',

cos. III, procos., auspiciis L. Aeli C[a|M.]* imp., imp.

fil.*,

termini

470
pos.
j[n]|ter

Caput XIII.

Regienses"
I

et

proc. Au[^.],

an. provin."

saltum Cu LXXXXVIII.

.
|

per C. Petronium Celerem'

In Mauretania prope locum dictum Er-Rahel rep. (FIII S. 21665 vidit Gsell).
l) j4.

457.

Mirum terminos
filii

sed etiam auspiciis


cos. n.

filii. 3) Expectaveris Regias^ statio viae per Mauretaniam mediterraneam ducentis memoraiur in itinerario Anton.; ea videtur fuisse loco dicto Arbal, cf. C.I.L. FIII

eius.

positos dici
2)

non solum ex auctoritate imperatoris

Imperatoris, imperatoris

4)

Ad

p. S6i8.

5) Cf. JS.

S960.

6)

Anno

provinciae (cf N. S961).

5964
ius|sionem

limes
v.

agrorum
oc

a Garjgilio

Goddeo dec*
|
|

p.

p."

secundum
Aureliese*

p. Iucun|di Peregrini p.
|

n.'

inter

territorijum

et p|rivata [r]ation[e]'

In Mauretania , regione oppidi Bordj. Medjana loco diclo Satar (VIII 8811
cf.

20618 Cagnat vidit ectypum).

3) Praesidis nostri.

1)

Decurione.

4)

Incertum unde dicttim.

5)

2)

Publice positus

(?).

Ad

privatam rationem im-

peratoris

bonam partem huius

regionis pertinuisse docent etiam tituli N. S96S (cf.

not. 6) et VIII 8810.

5965

d.

n.

imp. Cae. M. Au|relio

Severo Ale|xandro Pio Felice


|

Aug., terminac' [a])grorum defenijcionis'' Matidiae' ad[signantur colo|nis


Kasturrensi.,
tiale
I |

iussu

v.

e.''

Axi Aelilani" proc Aug.

r.

p.
|

per Cae. Mar-

agrimesore.
In Mauretania, in eadem regione in qua N. S964, loco dicto Meris (VIII 8812
1946 Cagnat vidit ectypum).

ef. p.

olim Matidiae Augustae.


6)

1)

Scr. tertninat.,

4)

Viri egregii.

2) definitionis.

3)

Fundi

5)

Cf.

N. 1571. 5656. 3849.

Rationis privatae

(cf.

N. 1571 not. 2).


positi
|

5966

[fer|mm]i Augu[sf.]
ev[oc.]*
|

ex aucjtoritate ra|tionalium

per Fabium Celerem

Aug. n. In Africa, regione Byzacena, 18 chil. a Mactari (Gauckler bull. des antiquaires de France 1898 p. 114; Cagnat vidit ectypum). 1) ex. Gauckler, sedparticulam Hllerae V (post E) enotavit Cagnat.

5967

tinis
I

Caesaris

n.
et

Prope confinia provinciae Asiae

Sagallassum, loco dicto Pardis (III S. 6872

graphy ofAsia minor

p. 172).

Pamphyliae, inter Apolloniam Pisidiae el cf. 12147 vidit Ramsay Historical Geo-

Ad

lassenses pertinet etiam titulus Graecus

terminationem inter praedia Caesaris et SagalAmer. j'ournal of archaeology 2, 1886 p. 129.


[e]l

Fl.

5968 .... [termini positi inte]r [/)]ra|ta leg.' Marc per Augu|slianum Belli|cum' proc Aug.
]

flnes

roboreti^

Prope Knin Dalmatiae, ubi fuit Burnum, rep. (III S. 15250 Hirschfeld vidit ectypum). 1) Cf. N. 24S4/S. 2) Vocabulum ante medium aevum adhuc non repertum (Bulic). 3) Eundem cum Bellico sive Bellicio Sollerte (supra N. 1051,

cf.

item N. 2710 not. 1) putat Hirschfeld.

5969

[ter.

Aug.?
\

p]ralorum cioh.
. .

IIII Gall.'

injter coh. IIII G|all. et

civitate|m Bidunienj^sem]''

Castro Calvon prope la Bafleza provinciae Legionensis

Hispaniae, cippus

(Eph.

ep.

p.

408 n. 151 Huebner vidit ectypum).

1)

Vtdetur esse eadem cohors

Tituli

operum locorumque publicorum.

Termini.

471

quarta Gallorum. quae pottea fuit in Britannia IFII 705/i cel., cf. supra iV. A8i9) (Cichorius) ; titulut videtur esse primi p. Ckr. saeculi (Huebn.). 2) Bedunia

oppidum (it. Ant. p. 4S9) hodie la Bafleza (cf. Huebner ad Eph. 8 Terminos qvi dividebaiit prata legionis Hispaniae et civitates finip. 40i n. 120). timas dedimus snpra N. 24S4. 24SS (accedunt Eph. ep. 8 p. S07 n. 2916 ef).
Callaeciae
,

5970
cos. XIII,
et Salm.

[]nip.

Caesar. Aug. ponlif.


:
|

maxim., Iribunic. pot. XXVIII',


|
|

pater palr.

terminus Augustal. inler

Bietisam

et

Mirobr.

Ledesmae prope Salamancam, ubi videtur

fuisse Bletisa, provinciae Lusitaniae

(II 8S9 cf. suppl. p. 1031 saepius descripta saec.

XVI).

Similes termini duo eodem


,

anno
briga
1)

positi

extabant in oppido vicino Ciudad Rodrigo


alitis

ubi videtur fuisse Miro-

(II 8S7. 8S8),

eiusdem

fere

temporis prope

Monsanto

(II 460).

A. 7S8/9

(p. Chr. S/6).

5971
trib.

[Ti.

Claudto Drusi
p. p.,

f.

Caes. Aug.
|

Germanico]
|

po[nf.]

max.

[poJ|tes[r.

Vllll],

imp. XVI,
et

cos. II[//,

ceJnsor[e],
|

te|rmin[t]

agror. decujmanor. [resfijjluti


cos.',
I

novat[i] Q. Veranio

C.

Pompeio Gallo

f.

c.

0[s]tip.*

1)

Prope Ostipponem (Estepa) Baeticae (II 1438 sernel descripta saec. XFII). A. 49. 2) Faciundum curaverunt Ostipponenses? (Huehn.).

5972
te|rminus
c.

imp. Domiti|ano Caes. Aug.


c.

divi

Aug. Vesp.

f.,

Augustalis

C. lul.*

Ucubitanor.* inter Aug. Emer.^

f^aldecaballeros, qui locus est inter Toletum et

descripserunt nuper Hispani quidam, accurate ut videtur).


Claritatis luliae (cf. Plin. h.
fi.

Emeritam ad Anatem fl. (II 636 1) Colonorum coloniae

Ceterum mire dicitur terminus Ucubitanorum inter Emeritenses. Notat Huebner Faldecaballeros tam ab Ucubi quam ab Emerita non paullum distare; sed agros fructuarios non raro procul sitos fuisse a De agris publicis Emeritae locus est in oorcoloniis municipiisve quorum erant.
II p. 210.
3)

5, 12).

2)

De Ucubi oppido

Baeticae vide

C. I.

L.

Augusta7ios Emeritenses.

pore Gromaticorum

p. S1

= 83
llvir.*

Lachm.
Sacilernusi,^
|

5973
tentia
|

trifinium

ldi|ensis,
|

Soliensis'
|

ex

sen-

imp. Caesare [Z)oH7jiano* Aug. In Baetica, inter Cordubam et Emeritam, loco dicto f^illanueva de la lara 1) Focabulum corruptum; terr. vel llf (II 2349 semel descripta saec. Xf^I).
lulii

Proculi

iudic,

terr.

(Irium territoriorum) in lapide fuisse coniecit Mommsen.


I.

2)

Saoliensis

oppidi Baeticae (Plin. h. n. 5, 10; C.


3)

Nomina locorum

ignota.

L. II p. SOS) vientionem subesse putant.

4) loviniano vel

luvenciano dicitur lectum esse in

lapide;

scilicet vestigia

vocabuli erasi errorem peperprunl.

5974

iines positi inter


|

Caesarenses ad
.'

Libanum^

et Gigarte|nos*
. .

de vico Sidonior.
et
2)

iussu /.'/.'

pro[c. Aug.]
\

per Dom[tftttn

In vico Syriae Abrin, quo dicitur delata ex castello Museiliha (inter


Tripolim), est Parisiis (III 183 vidit

Byblum

Mommsen).

1)

Cf.

Eckhel

3, 360, cet.

Cf

Plin. h. n. 5, 78, cet.

5975

flnes
I

Aquens.

(in parie opposita) fines


rep., lapis

Arelat.
I

Belcodene prope Aquas Sextias

quadratus, est Massiliae (XII 531^

472
vidit

Caput XIII.
Hirschfeld).
seq.

Alias timiles inscriptiones

circa

Aquas Sextias

rep.

habes

XII S5i^

5976
(FIU 10858
5976*

p.

Hipp/

(ab altera parte) Cirtensium.


chil.

Rep. in monte Djebel Edugh, 50 fere


cf. 474ff7

ab Hippone Regio Rusicadem versus

Schmidt
|

vidit ectypum).

l)

Publium Hipponensium.
col.

munic. Aug.

Hipp. reg.

(in parte opposita)

V. P. lul.*

Thabr|acenorum. Inter Hipponem Regium


htlta? (Papier).

et

Thagaste (SHk Jghas), prope vicum Blandan


p.

(Comptes rendus de l'Acad. d' Hippone 1897

LV).

1)

Colonia Victrix Pia

5977

ex auct.

P. Cassi

Sejcundi* leg.

Aug.

a.

p.

Sig.* (in parte

opposita) a. a.

C
|

5977*
posita) a.
d.

ex auc. P. Cassi
S.^

Secundi

leg.

Aug.

a.

p.

S.* (in parte op-

Prope Sigus, cippi


864 vidit Schmidt).
1)

locis antiquis reperti (VIII S. 19155. 19154 Eph. ep. S, 865. In superficie utriusque lapidis rigores quidam incisi sunt.

Consul suffectus fuit

cepti (?) Cii'tensium (cf.

N. S978).
a.

158.

2)

Ager publicus Siguitanorum. 3) Agri acTerminus separa4) Ager divisus Siguitanis.


(cf.

bat

agrum publicum,

scilicet

qui pro indiviso civitati adsignatus esset


scilicet qui

Rudorff

rom. Feldm. II 596), ab agro diviso,


tur (Schmidt).

a singuHs parliculatim possidere-

5978
Cirt.
I

ex auct.
I

imp. Caesaris

Traiani Hadriani
a.

Aug.

separati a publ.^ (in parte opposita)

p.

C
1)

agri accept.*

Prope Sigus (VIII S. 19104 Schmidt vicum Krub agri Cirtensis rep. VIII 70S4

vidit ectypum).
cf.

primum legerant accip., non recte gemello primum legerant separati riv[o]).
mello

Accepti? (In vt videtur.) A publico. (In Ager publicus Cirtensium.


19451.
2)

Gemellus est cippus ad


titulo

ge-

titulo

3)

5979
a. a.

(in superficie lapidis,

hinc)

a.

p.

C*

(illinc)

a.

a.

C^

(In latere)

CAin-el-Bordj, ubi fuit Tigisis (VIII 10821

1)

Ager publicus Cirtensium.

=
M.''

18768 semel descripta).

2)

Agri accepti
a.

(?)

Cirtensium.

5980
1)

a.

p.

(in parte opposita)

a.

Numidia (VIII 7089 8211 descr. Reboud auctor accuratus). Vide N.S979 not. 1. 2) Agri accepti (cf. N.S978) Milevitanorum.
Milevi in

5981

ex auctoritate

imp. Nervae Traia|ni Caesaris Aug.


col.

Ger. fines

derejcti inter

rem [pMJblicam
c*

Phijlippiensem

'

et

Claudianum Ar|temiPapageorgiu
2) s.
r. c.

dorum

s.

p.

In agri Serrhensis Macedoniae uico

quodam

(III S. 14206, 4 descr.

Thessalonicensis Byzant. Zeitschr. 5, 1894 p. 501).

1)

Phi|lippensem,

aliud exemplum (Utterae singulares obscurae).

5982

Helvidius Priscus

',

arbiter

ex conpromisso inter Q.
et

TilJ

lium Eryllum,

procurato|rem

Tilli

Sassi*,

M.

Paquium Aulanium,

Tituli

operum locorumque publicorum.


utrisq.
s.'
|

Termini.

473
senten-

actorem muDicipi Histoniensium,


tiam
I

praesentibus

iuratus

(lixit

in

ea verba,

q.

inf.

s.

Cum
locorum,

libellus vetus
|

ab actoribus Ilistoniensium

prolatus sit,
|

quem
eorum

desideraverat Tillius

Sassius exhiberi, et in eo scriptum fuerit,


agitur,

de

quibus

fa|ctam

determinationem
|

per
k.

Q. Coelium

Galjlum: M. lunio Silano L. Norbano Balbo

cos."

VIH

Maias inter P.
et Titiam
|

Vaccium Vitulum*

auctorem
Til|li

Histoniensium

fundi Heriani[ci
in

Flaccillam proauctorem"

Sassi fundi Vellani a. e.'


|

re praesenti

de controversia finium,

ita

ut utrisq.

dominis tum fundorum praesenti|

bus
I

Gallus terminaret,

ut

primum palum

figeret a
|

quercu pedes circa


(sic)

uDdecJim, abesset aulem palus a fossa


des scripti essent
|

neque

apparet, quod

pe-

propter vetustalem
|

libelli

interrupti

qua numerus pedum


et

scritus (sic)
(sic)
|

videtur fuisse

in

ea parte, in

inter fos|sam
(sic)

autem

palum

iter
|

communem

esset,

cuius propietas

soli

Vacci Vi-

tuli esset;

ex eo palo e regione ad fraxinum notatam pal|um fixum esse


|

a Gallo el ab eo palo e regione ad

supercilium ultimi lacus Serrani in


|

partem sinisterioj[rew rfjerectam finem ab eodem Gallo Prope Campomarino non longe a mari Hadriatico rep. (1X2827
. . .

Tractavit

Mommsen Abhandl.
anno

sachs. Gesellsch. d. Wiss. 2, 484.

vidius Priscus praeior

p. Chr. 70 (supra

N. 993).

vidit Dressel).

1)

Fortasse Hel-

2)

Fortasse Q. Tillius Sas-

sius frater Arvalis temporibus Neronis et

scripta sunt.

gionis

IX 6512.

4)

A. p. Chr. 19.

5)

Flaviorum (cf. N. S0S6). Idem memoratur in

3)

Quae infra
eiusdem
re-

titulo

6)

Auctor

est

qui alium possessione fundi antecessit proximus,

proauctores sunt possessores vetustiores (Momms.).


mentis saeculi
7)

p. Chr. sexti,

Actum

esse (ae sine

Idem vocabulum in instruapud Marini pap. dipl. n. 89. 121 p. 158. 18S. puncto, idque adiunctum ad vocabulum quod praecedit, lapis).
v. c.

5982*
Quartes
siti

inter
f,*
.

Maltamonenses' Cens. Sejcundini

et Semilitenjses*

h.

in
.
.

tempore

limites^ ebulsi sunt et quia

in|teri[ranf p]o-

de[nt/o]

Sanluri in Sardinia (43

chil.

a Cagliari) rep. (Eph. ep. 8, 719


vidit ectypum).

scavi 1889 p. 284 delineavit Crespi,

formata a latifundiis (Momms.). rum lectio non omnino cerla).

Mommsen
2)

= Notizie degli
(cele-

1)

Notabilia elhnica

Honestae feminae.

Cf.

N. 6027 not. 1

3)

Initium vocabuli non certum (Momms.).


praef.* n. portu. (in parte opposita)

5983
|

terminus

Giddilitajnorum,
|

terminus latere angusto) ollam*. Prope Cuglicri rep., loco qui dicitur Sisiddu, 1 chil. a Sardiniae ora occidenIn alio termino in eadem tali, est in museo Cagliarensi (X 7950 vidit Mommsen).
regione rep. lectum
8, 752).
liquet.
est [Cjiddilitajnorum ct in

Euthiciano|rum. (in

parte opposita Euthiciano|rum (Eph.

1)

Litlerae contignatae sic videntur legendae esse;

quid subsit, non

2) Significari, et

ollam defossam esse sub termino

(cf.

Hygin, p. 140 Laehm.)

putant Renier

Monnnsen.

5983* terminus
Eutychiani.

quintus
|

Uddadhaddar

Numisiarum
delta

(ab altera parte)

Prope Cuglieri in Sardinia rep. (Pais Rendiconti

Accad. dei Lincei,

474

Caput XIII.

t. 7, i89Z p. 928 Noiizie degli scavi 1894 p. iS3). cl. di sc. morali, ser. Huius persimiles fuerunt X 7931. 7952 (in hoc v. 4. 2 est [ter]m'mus [*e]cundus, in utriusqve v. 4 fuit Numisiartim vocabulum).
|

5984
rem
1)

ad
I

promuntur.

Veneris*
|
|

public. Circeiens.

usq. ad

ma-

termino LXXX^ long. ped. L, [la]i. pe. CCXXV. Prope montem Circeiorum in rupe laevigata (X 6430 vidit Mommsen). Boc nomine promunturium Circeiense alibi non appellatum. 2) Octogesimo
(sic)
\

,'

cf.

Mommsen

l.

c.

5985
Ste.

fossa publica

et intra

fosjsam
slelae

Colombe prope

Ficnnavi rep.,

pars superior

(XII 1908

vidit

Hirschfeld).

5986
sed in
illa

caput

limitis*

Lontriconis
|

permutatum

ex
Cf.

d.

d.

Catajo prope Este in museo, videtur non aliunde advecta ut aliae eius musei,
regione reperta

(F 2346

vidit

Mommsen).
11,

1)

Gromat.

p. 307, 16

Lachm.

Vicani capite

limitis,

scilicet

vici

alicuius dicti,

memorantur

in

t.

goniiacensi XIII 6764

= fVestd. Zeiischr.
|

Mo-

1892 p. 289.
privat.
(in altero latere)
col.

5987
Tel.''
I

P. Scipionis
|

Orestini*
|

Herc.

P. Scipio ded.

loc.

(IX 2219 vidit Mommsen; unam lilteram supplevit ex lapidis gemelli fragmento quod vidit Telesiae). 1) Homo ut videtur nobiTelesiae rep,, est Neapoli
lis,

sed praeterea ignotus.

2)

Coloniae Herculiae (C.

I.

L.

IX

p, 205) Telesinae.

M. TuUi M.

f.

area privata supra N. 3398^.

5988
Romae

inler

duos
]

parietes

rep. in Quirinali

ambitus privat. Flavi Sabini'. (VI 29788 aliquoties descripta saec. Xf^I).
|

1)

Cf.

supra N. 533 1 not.

5989
niam
|

ab angulo
|

qui ripam
|

contingit
privata.

usque

at

viam

FlamiFor-

Calpurniae
rep.

M.

f.*

Messallae
|

Romae

tasse Calpurnia

ad ripam Tiberis, cippus (VI 29782 vidit Fabrettius). uxor fuit M. Messallae Corvini, cf. Prosopogr. imp. Rom.

1)

III p. 567.

5990
sallai
I

locus in

quo

maceria est

et

maceria privata

M. Mes-

Corvini.

Romae (VI 29789

descr. Fabretlius aliique).

terminus totus est conlocat. P. Paacili in agro Prope Marino oppidum agri Albani, cippus lapidis qui Albanus dicittir, in duobus lateribus contiguis eodem tittilo inscriptus (1 1126. XIV 2488 vidi).

5991

5992
5993 murus stat. 5994

terminus
|

privatus

loco pri|vato

Terti Magi
et

Mansueti.

Prope Aquileiam (V 1030


C. Sesti

cf. p.

1023 viderunt Majonica


|

Gregorulli).
et locus

C.

f.

murus

totus proprius est

ubei

is

Romae (VI 29790 semel

descripta saec. XVII).

C. Larli Garruli

parietes privati privato solo.


|

Angerae ad lacum Verbanum (V3483 solus servavit

Cyriactts).

Titali

locorum pablicorum.
fundi

TerminL

475

5995

fines
I

fasciae*

Pacatiani.

Foroiulii (Frejus) rep. (XII 6052 misit rniefosse; Bull. det antiq. de France 4888 p.lSO). 1) Focabulum inedio aevo pro certa agri portione in Gallia meri-

dionali usurpatum, ut docet Ducangius (Hirschf.). tcriptorem grom. p. 408, 21 Lachm. (Fill.).

Limites fasciati sunt

apud

5996

limes
I

fiindi

Sallustiani.

Prope Cirtam, rupi

bis incisa (FIII

7U8

alteram vidit tf^ilmanns).

5997
mus quacdam

finis

coll.

Lugduni,

tabella

Larum in dom. luiian.* marmorea (XIII 4747 Hirschfeld


|
|

vidit ectypum).

1)

Do-

privata.

5998 cippi lii fioiunt hortos Calyclan. et Taurianos*. Romae, cippi duo reperti in Esquilino (f^I 29771 alteram vidit Henzen, rius ectypum Huelsen). 1) Tauriainos alterum exemplum.
| |

alte-

5999
vigiliario'
|

partes

introrsus ad
in

viara

Campana
|

'

(sic)

versus ad proxim.
|
|

cippum, proprius*

loco proprio hortoru


|

Cocceianorum oneri
f.
|

ferundo
p.

quod

est

hortorum
a.

Titianorum Noniae C.

r. r."

1.

LVI.

Prope

Romam

extra portam Portuensem in ripa Tiberis 2 mil. pass. ab urbe

(VI 29772
(not. 5).

solus vidit circa

1840 Aloysius Biondi).

Alia via eiusdem nominis supra N. 3480.


p.

1)

Cf.

supra N. 3048
Cf.

2) Intellege: locus.

Huelsen
ri-

Roem. Mitth. 4891


fitulis Osliensibus

343 not.

3)

VigiUarium reperitur praeterea

in

(XIF

2Si. S27. 4868; v. infra inler sepulcra/es).


not. 4).

compluribus
4)

Recto

gore

(v.

svpra N. 3922"
A
I

6000
p.

via
et &

public[a]

ad maceriem

hortorum M.
. . .

Titi

long.

DXXCS,
Romae

macerie

hortor. Coccei |[anor]

rep. trans Tiberim

(Fl 29773
[

vidit Huelsen

Roem. Milth. 4891

p. H4i).

p.

6001 m. oo.

af specujlu Diane*

usq.

f.*

Cle|meiJtia|no, P.' Pro|clini pass.


|

La Colonna rep., deinde Romae (XI F 2772 viderunt Speculum Dianae nomen fuisse lacui Nemorensi tradit Servius ad Ferg. Aen. 7, S16; sed inter eum lacum el locum ubi hic cipput repertus est intersunt non solum 7 vel 8 milia pass. sed etiam mons Albanus. 2) Fundo. 3) Sie Mommsen (de pedalura Proclini cogitaverat de Ros.ii).
In Lalio prope vicum
Helbfg et Kaibel).

1)

6002
Labic.is

deverticlum
|

privatum.

(Monte Compatri) in Latio

(XIF
.

4254 vidit Tomassetti).

6003
Romae

M. Agrippa

privat.
|

iter.

rep. in alveo Tiberis

una cum N. S924 (FI 29784


Iter

= Bull. municipale
f.

488S p.99 n.407).

6004

[rt]cr
|

Q. Critonii.

debetur

[Q.] Critonio Q.

et

..

Pom2S47

ponio Siloni, [ali] nuUi. Fontana fredda (in montibus Euganeis) prope Ateste vidit Mommsen). 1) Supplevit H. Erman.

rep.,

terminus

(F

6005
beljur fundo

via privajta
|

C. Q. Larjgis
|

'

L.

f.

et C.

Oli Salvi.

Iter de-

Eniano

et

.*

476
Montagnanae prope Ateste
giis duobus.

Caput XIII.
rep.,

2) Festigia supersunt

termtnus (F 2S48 vidit Mommsen). ex litteris . . EXSAV . E .


.
|

1)

Lar-

0006
actus
I

per hanc

viatn

fundo

C.

Marci C.

1.

F*hileronis

iter

debetur.
Stimigliani in Sabinis, ctppus e lapide Tiburtino (IX 4792 vidit Smetius).

6007
sinistrosus

via
(sic)

quae ducit
[
\

per agrum
|

Nonianum
|

m.*

XX
|

devertic.
|
|

per compitum
|

secus piscinam
uti

in

fundo
est.

Decimiaoo

Thalamiano Romae
liario.

iunctis debetur

ita

hodie

in

uso

rep. sub Aventino,

est

Neapoli (FI 29784 vidit Mommsen).

1)

Mi-

6007*

iter privat.

fundi

Nepotiaoi.

Prope Interamniam rep. (IX S086 semel descripta).


iter

privat.

Anoi Largi.

Precario

utitur

Antonius

AstraUs.
In agro

Romano ad viam Aurelinm (XI 5745


privatum,
|

descr.

Hieronymus Amati).

6009

precario

adeitur.
vidit

Capuae, nunc Neapoli (14245.

X4480

Mommsen;

Ritschl tab. LlXd).

6010 vieam
LXXlB).

precaream.
|

Nabresinae rep.,

est Tergeste

(I 4464.

F 700

vidit

Mommsen;

Ritschl tab.

6011

iter

precar.
vidit

Q. Gavi

Phari.

Feronae (V 5472

Mommsen).
privatast
|

6012
cus plostru

via inferior
| I

T. Umbreni C.

f.,
|

precario itur,
|

pe-

niquis agat. Prope Civita Ducale, in Aequorumvel Sabinorum agro (1X4474 vidit Dressel). Cf. supra N. 3595: extra maceria in agrum precario.
sive ager est
|
|

p.

6013 via ooCC, latum

infra

fontem
|

Q. Maeli Cerdonis
|

loogum
Q. Maeli

p.

X, usque

ad rivom

Consuletum privata

est

Cerdojnis.
Fianelli in Sabinis, cippus (IX 4794 vidit Smetius).

6014
6014*
Baulis

aditum

et

cisternam

communem.

Baiis rep.

(X 54S7 semel
|

descripta saec. XFIII).

iter et scala

commuoe.
communis, solum
inter duos parietes
luli

(X 54S8

vidit

Mommsen).
|

6015
Celsi.

paries lateric.

S. Fictorini, ubi fuit

Amilemum (IX 422S


et
|

vidit Dressel).

6016

iugmentum
|

paries insuper pri|vatus aedium Precil.*

L.

Ponti Astyli et

Aciliae Theocritae.
vidit

Romae, nunc CusercoH (VI 24740

Bormann).

1)

Praecilianarum.

Tituli aedificiorum privatorum.

477
tigilla,
|

6017
sius
I

A.
I

I.

Philenioues immiss[a
D.
1.
|

dom]u meae'

L. Cas-

L.

1.

Primus
|

D.

Marcium
J\'otizie

Phiiem^ojoem precario

rogavit, utei

eo pariete

immissa essen[/].
degli scavi 1897 p. 165).

Benevenli (Gatti
(.
.

1)

Supplevit Hirtchfeld

um

eae edituni

esl).

6017* precario aqua


Nolae (X 128S
vidit

recipitur

tegul.

XXXX.

Mommsen).
|

6018
iV.

praeldia for.

fenc[t]|a.

Bomae (FI 29778*


S912. 6019
(felicla

vidit Nenzen).

Cl.
|

1)

Sic videlur legenduvi esse collatis

eu-cepit Henzen).

6019

in

his
|

prae|[rf]is

M.

Corne|liani et
felici|a

Cyrillae
|

eius, in

u,traque par|te, (ab altera parte) fortija

in utraque
vidit

parte.

Yammone

in Libano

monte
|

(III

148

cf. p. ffJI

Renan).

6020
tus
I

in his praediis

Caeliae
|

Maximae
|

c.

f.

turres

salutem sal-

eiusdem dominae meae constituit Numidius ser. act. Ain-el-Tin in Numidia (f^III S. 19328 Schmidt vidit ectypum).

6021
cuiiusque
perfecit.

in

his

praediis

M. Aureli
|

Vasefanis

v.

p.

castram
|

se|ne

commodum*
Coepta nonas

laboribus
|

suis
. . .

filis

nepo[f]ibusque suis
. .

abituris^

Februarias

VII

[a]n. p.'

CCC*.
2)

Ammi Musa
ectypum).
ris
(?).

3)

in Mauretania (FIII S. 21S51 melius

quam yill

972S Cagnat vidit

1)

Fortasse dicere voluit: sine cuiusque incommodo.


provinciae.

Anno

Habitu-

4)

A.

p. Chr.

359.
[P. luli /u]niani
|

6022
tialiani*

salv[e?]l

In his praedis privatis


|

Mar-

c. v.

.... vecligalia locantur

vi

Tironiiliani eius Leontior.

A
dicto

Mascula (Khenchela) Numidiae 17

chil. inter

meridiem

et

occidentem, loco

Tamagra

(Gsell et Graillot mel. de 1'Ecole fr. de

Rome

15, 1893 p. 470

ad

ec-

typum).

et

\)

Cf N.1177.
in

1178.

6023
torum
Sidi

praediis

L.

Memmi
II

Victorici et filiorum,

a solo exstruc-

dedi]catorum Fusco
hist.

et

Dextro cos.'

Amor prope Siccam Feneriam

des travaux

(el-Kef) Africae (Cagnat Bull. du ComitS 1898 p. 1S6 accurate ut videtur a Rieder descriptam). 1) A. 22S.

6024
i

praedia Pullaenorum
cc.
ii.',

Decimi
el

filiorum Celsini Pupiani e. v.- et Roiae Titiniae.


(Jci

Henschir

Kadi, inter Thubursicum Bure et

maius^ lapis olim cotlocatus

supra portam adhuc extantem qua aditus fuisse putandus esse ad latifundia Pullaenorum (Carton decouvertes en Tunisie p. 234). 1) Clarissimorum iuvenum.
2)

Egregii

viri.

In his praediis fortasse factae sunt lucemae PuHaeniorum noet in

mine

inscriptae,

Carthagine

Sardinia reperiri sotitae (FIIl S. p. 2259).

6025
c.
f.*

in his

praed[m]

Rufi Volusiani

c.

v.

et

Caeciniae LoIIianae

et niio|rum

cccc. vvw.*,

Thiasus proc.
et

fecit.

Bir Tersat, inter

Thuggam

Thignicam Africae (Carton decouvertet en

478
Tunisie p. 44i).

Caput XIII.

1)

Cf.

supra N. 4iSi not. 2.

2) Inlellege

quattuor clarissi-

morum

virorum.

Similes tituli Africani


ep. S, 1505).

VIU

8578. 8421. 8690.


,

FIII

S. 44437.

20875

(=

Eph.

20954
in

(=

Eph.

ep. S, 962)

cf.

praeterea supra N. S720 seq.


villa

6037
a

praedis

o.

f.*

Aureliae Felicilatis
et

fundi Barbani
)

solo
I

inquata^

Anto|nino

Aug.

Advento

cos.^

red.''

Q. Parfidio

Primo,

agente Pauliniano.

In agro Narniensi (XI 4127 vidit Bormann).

Hirschfeld Sitzungs-Berichte Akad. Berlin. 1901 p. 609.


4)

1)

(H)onestae feminae.
2)

Incohata.

Cf.

3)

A. 218.

Redemptore.

6038
5340).

[Plautiano II
A. 205.

et]

Septimio
in

Lambaese (FIII 26SS

vidit Renier;

Geta II cos.* horti instituti. eodem lapide tilulus sepulcralis FIII


|

1)

6029
ex Fiscontio).

hortulus hic Vari est opus Alcinoi.


Buecheler epigr. n. 886.
Ital.

In agro suburbano rep. ad vicum item scriptum in herma (Inscr. Gr.


gitur ibi fuisse aXGoq

La Colonna, herma acephalus (XIF 2775 Eodem loco prodiit epigramma Graecum
1011

= Kaibel epigr. n. 829),


per circuitum
|
|

ex quo

colli-

Movaaig
pomario
I

isgov.

6030
tum
I

in

hoc
(

gestationis
| |

itum

et redi-

quinquiens

efficit

passus

mille.*

Romae (FI 2977S

vidit lustus Lipsius).

1)

Similiter supra N. SSS9.


efficit

6031

virdiari

circuil.

habet peldes

ooCL,

passus

co CL. Romae (FI 29777

vidit Huelsen).

1)

Quinquies.

6032
in circuitu

gestatio
p.'

circini exterior
eff.='

a dieta

ApoUinis
p." II

ad dieta eandem
|

ooCC|LXXVn,
p.^
I

VIIP m.

et p.*

CCXV[/],
|

e.''

XLVIP m.
cuit.

p.

XII et

XVIIII.
oo,
e.^

Gestatio interior a dieta

eand. in cir-

p.* cx>

eff.='

p.'

LX m.

p." XI[/]'.

ficit.

Romae, terminus (FI 29774 viderunt Smetius aliique). 1) Pedes. 2 4) Milia passuum. 5) 1277 X. 8 10216 ped. 3) Octies.

216 ped.
1

6)

Quadragies

septies.

7)

Quinqui.es.

8) Passus.

2)

Ef-

mil. pass.

9)

Sexagies.

Ceterum vide diagramma propositum C. I. L. FI l. c. De porticibus gestationibusque hortorum privatorum, quae ad imitationem publicarum campi Martii extrui solebant, egit de Rossi Notizie degli scavi 1888 714, bull. comunale 1889 p. 5SS seq., 1890 p. 284 seq. p. 709
0) XIII plerique, XIIII Ligorius.

6033 pausilypon* Ad lacum Sabatinum,

Meltiae T.
tabula

1.

Hedon6i.
litteris

magna marmorea

ut

videlur

aetatis

Augusti (XI 5516 vidit Bormann). 1) Fidetur intellegenda villa itidem nominata ut celebris Fedii Pollionis prope Neapolim sita (Borm. ; sic etiam Promis mem.
acad. scient. Taurin. 28, 1876 p. 501).

6034

in his praedis

insula Sertoriana
|

bolo esse Aur. Cyriacetis

filie

meae cinacula (sic) n. VI, tabernas n. XI et repossone subiscaHre*. Feliciter. Romae rep. in foro boario, pictum in tectorio parietis litteris rubrit (FI 29791

Tituli locorum

publicomm.

Tituli aedificiorum privatorum,

479

vidit

Huelsen; de Bossi

atli

deW

accad. pontif. archeol. ser. II


Cf. 0. Richter

1)

Repositionem subscalartm.

t. 2 tab. IFimaginem). Herm. 20, 1885 p.99.

6035
lulis

insula Arriana Polliana [Cjn. Al[fe]i* Nigidi Mai, locantiir ex

[k.]

primis tabernae

cum

pergulis suis et c[e]nacula'


Al[/e]i'

equestria' et do-

mus.

Conduclor convenito 1'rimum [C]n.

Nigidi Mai ser.

Pompeiis pictum in pariete (IF 138 1) Gd. Alifi traditur. Cf. supra N. 3145. corrupta (equii. Iria coniecit Zangemeister,

p.

195 semel ut videtur detcripta).


2)

coenacula traditur.

3)

Lectio

et veslibula Momms.). Aliam locationem Pompeianam habuimus supra N. S723.

6036

hospitium hic locatur,

tticlinium

cum

tribus lectis.

Pompeiis pictum in pariete (IF 807 vidit Zangemeister).

6037

Mercurius hic* lucrum


| |

promit[f]it,

ApoUo
|

salulem,
| |

Septumanus hospitium

cum

prandio.

Qui

venerit,

melius uletur post;

hospes, ubi maneas prospice.


contra metrum.
recte censet.

Lugduni (XIII 2501 descr. saec. XFII lacobus Spon). 1) f^ocabulum iiisertum Supra portam xenodochii titulum collocatum fuisse Sponius

6038

hospes, hospitium
|

t[t]bi

ad lucum Decidiorum.

Hic lucus
supra

sacer macerie

cinctus

cum

aditis suis

agro non cedit.


(cf.

Capuae (X 4104 vidit Mommsen). Titulum sepulcralem ut videtur y. 1849 V. 6, et infra inter sepulcrales) tamen hic collocare placuit.

6039

si

nitidus vivas,
si

eccum domus exornata


|

est;

sordes, patior,

sed pudet, hospitium.

Tarracone
in

(II

domo privata hospitum

4284 vidit Huebner). Buecheler carm. epigr. n. 882. cubiculis adfixam fuisse existimat Huebner,

Tabulam

6040
[mfr]av[e]ris,

Genio

populi

Lambesis

felici[f]erl

et

qu[t]

in

Aeh Rufi

annos dulces habet[o]I


aliquoties ut videtur descripta),

Lambaese in opere musivo (FIII 2600

6041

invida sidereo

rumpantur pectora
|

visu,

cedat et io nostris

lingua proterva locis.

Hoc
Feliciter.

studio superamus avos

gratumque

renidet

aedibus in nostris

summus apex

operis.

Prope Sitifim, opus tessellatum, in quo capnt Oceani et Nereides (FIII 8509 imago est Recueil de notices et de memoires de la sociite archeol. de Constantine 27
p,

245

tab.).

Buecheler n. 885.

6042
Sitifi,

plura faciatis, mejliora dedicetis.


in

opere tessellato pavimenti antiqui (FIII 8510 ad delineationem edilam in actis societatis archaeologicae Constantinienis 1873ji8; alias inscriptiones eiusdem pavimenti mutiias omisi),
Similis inscriplio in

parva basi marmorea

tuus incerti

FI

29848.

480

Caput XIII.

Senatus consulta de
6043

aedificiis

non diruendis.
|

Cn. Hosidio Geta, L. Vagellio cos.^


provideolia

k.
|

Octobr.,

s.

c.
|

Cum

optumi principis
exsempio

teclis
|

quoque
ipse

urbis nostrae et

totius Italiae aeternitati prospexerit,

quibus

(5)

non solum praecepto


conveniretq.
felicitati

augustissimo
saeculi

set

etiam
|

suo prodesset,

instantis^
|

pro portione publicorum operum

etiam

privatorum
|

custodi[a]^,

deberentque apstinere se omnes cruentissimo genere


inimicissimam pace faciem inducere
|

ne-

gotiationis, ne[c]

(10)

ruinis

domum*

villarumque, placere:
ut diruendo

si

quis negotiandi causa

emisset quod aedificium,

plus

adquireret

quam
j

quanti emisset,
|

tum duplam pecuinferri, utiq.

cuniam, qua mercatus eam rem


eo nihilo minus ad senatum
|

esset, in

aera[nMm]'

de

referretur.
|

Cumque aeque non

oportere[f]

malo exsemplo vendere quam


rentur, qui scientes dolo malo
dissent, placere

(15)
|

emere, ut' venditores quoque coerce-

[co]otra

hanc senatus voluntatem vendifieri.

lales
\

venditiones inritas

Ceterum

testari

senatum,

domini[s' nihil]
[parfes]
(20)
|

constitui, qui

rerum suarum possessores


id

futuri aliquas

earum mutaverint, dum non negotiationis causa


lo senatu fuerunt

factum

[sit].
\

Censuere.

CCCLXXXIU.
|

[Q.] Volusio, P. Cornelio cos.'" VI non. Mart.,

s.

c.

Quod Q.
sari[orMm]
|

Voiusius, P.

CorneHus verba fecerunt de postulatiooe necese. r.


f.

AUiatoriae Celsil[/]ae, q. d.

p.,

d. e. r.

i.

c:
|

Cum
esset,

s.

c, quod factum est Hosidio (ieta et L. Vagellio


ante d[iem X.]" k.
|

cos.,

claris-

simis viris,

(25)

Oct. auctore

divo Claudio,
\

cautum

ne** quis

domum

villamve dirueret,

qu[o plus]^^

sibi adquireret,

neve quis negotiandi causa eorum

quid emeret venderetve,


|

poenaq.
|

in

emptorem, qui adversus


emisset
eius
(30)

id

s.

fecisset,

constituta esset, [ut]

qui quid

duplum

eius

quanti
inrita

emisset

in

aerarium
de
iis

inferre

cogere[tur et

qui vendidisset

fieret

venditio**,

autem,

qui rerum
|

suarum
I

possessores

futuri

aliquas

partes
nihil

earum
esset

mutassent,

dum
et

modo
cessari
|

noo negoliationis causa mutassent,


AUiatoriae
Celsil[Z]ae**,

novatum;

neviri,

uxoris

Atilii

Luperci

ornatissimi

exposuisjsent huic

ordini,
in
|

patrem eius Allialorium Celsum


regione
Muliniensi ",
a[^]i

emisse fun-

dos

cum
in

aedificis

qui
(85)

vocareotur
solitus
|

campi
esset

Macri",

quibus locis mercatus

supe-|

rioribus

temporibus,

iam per aliquod

annos

desisset

haberi,

eaque

aedificia

longa vetustate dilaberentur neque refecta

usui

essent futura,

quia ne-

que
I

habitaret in

iis
|

quisquam nec

vellet in deserta

[a]c ruentia'*
**,

com-

migrare:
ficia,

ne quid
'

fraudi multae poenaeq. esset Celsil[/]ae


|

si

ea aedi-

de quibus in hoc ordioe actum


sive

esset,

aut demolita fuisseot, aut

ea condi[c]iooe
sioe fraude

per se sive

cum

agris vendi-|(40)disset, ut emptori


|

sua ea destruere toUereque liceret.

lo futurum autem ad-

Titali locorum pnblicorum.

Tituli aedificiorum privatorum.

481
nego-

monendos
tialion.,

ceteros

esse,

ut apstinerent

se

tam foedo
|

genere

hoc praecipue saeculo, quo


felicitas

excitari

nova

et ornari universa*',

quibus

orbis

terra|rum

splenderet,

magis
|

conveuiret,
et
\

quam

ruinis aedificiorum ullam partem deform[are]"

Italiae

adhuc retinere
ut dice-

priorum temporum [incuriam quae universa


retur senectute actum
.
. .

affecisset]

(45) ila

Censuere.

In senatu [fuerunt]

....

Herculanei rep., extabat NeapoU , tabula aenea (X 1401 semel ut videtur de-

quod apographum tribus exemplis ad nos propagatum Memorant horum senatus consultorum alterum Paulus (v. infra not.li) et imp. Alexander Cod. lust. 8, 10,2; cf. etiam Dig. 59, i, 48. Utrumque tractavit Bachofen die Bestimmungen der roem. Kaiser ilber die Erhaltung der Privatgebaude in Rom und Jtalien (Ausgewdhlte Lehren des roem. Civilrechts, 1848, p. 18S seq.), qui noscere non potuit legum municipalium postea demum repertarum l\.6086. 6087. 6089 capita huc spectantia, Tarentinae (v. 32 seq.), (Jrsonensis (cap.
tcripta

circa

a.

1603,

est hic illic interpolatis).

LXXF), Malacitanae
post
a.

(cap. LXIl).

44 (cf. Dio 60, 20).

anno

47.

aerarium ex,
ditur.
tur.

Haec verbo tenus refert Paulus Dig. 18, traditur (quo plus Paulus). 14) Huc usque Paulus
12)

1)

Consules fuerunt ante

a.

47

(cf. not. 2),

2)

Instabant nempe ludi saeculares a Claudio celebrati

3) custodiae ex.
III.

1.

II, custodia ex. III.


7)
a.

4)

Domuum.
traditur.
11)
1,
l.

6) oportere,

emerint,

8) intra

10)

Consules ordinarii

p. Chr. S6.

5) aera.
9)

ex

I. II,

dominio travel

decim. vel decem. tradi-

S2.
c.

16) Scr. Mutinensi (cf. not. 17).


et

13)

quam

quod

15) Celsiliae traditur.

17) matri ex.


7,

I. II.

Campi Macri

circa

Mu-

tinam
versa,

Parmam

saepius memorantur (Colum.

2, 3,

18) deserta cruentia

vel deseri ac ruentia traditur.

Strab. S p. 216 cet.).

19) conditione,

20) in uni-

21)

deformem traditur.

DxssAU, Inscriptiones Latinae

II.

31

CAPVT

XIIII.

TITVLI MVNICIPALES.
Urbs Roma.
6044
[lerati]
|

Tribus,
.
. . .
|

[njunc quoniam
I

[a]nnorum LX, Seiani sce\

itatio

et

inprobae comitiae
est,
|

(sic)

[jjuae fuerunt in Aventino,


inutilis baculi

ubi
I

[5e]anus cos. factus

et

ego
|

[rfe]bilis

comes*,

omni nunc' Vos rogo, boni contri![6M]les*, si semper apparui [w]obis bonus et utilis tri|[6MZ]is, si nunquam offic[ mei immemor f]m nec rei ... .... m co .... rif ... Romae, iam JNeapoli (Fl 1024 S vidit Mommsen; Huebner ex. scr, epigr. 10S8). 1) De comitiis quibus Seianus consul factus est (anno extremo vitae suae, id est in annum p, Chr. 51), nihil narrant scrtptores ; nisi fortasse huc pertinet luvenal. 10, 23 seq. (Mommsen Staatsr. III p.S48 not.2; cf. eiusdem librum die Triut supplex fierem
|

bus p. 208).

suam.

2)

Se ipsum appellat inutilem baculi comitem


[vi\
\

deplorans senectutem

3)

Fortasse omni nunc

vos rogo (Hirschfeld).

4) Cf.

Mummsen

Staatsr. III p. 497 not.

6045

imp. T. Caesari
|

divi

f.

Vespasiano Aug.,

plebs urbana,
|

quae frumentum publicum accipit, et tribus [XXX F]. Romae prope arcum Titi rep., est JSeapoli (FI 94S vidit Mommsen).
|

Alios

titulos positos a

quinque et triginta tribubus habes N. 468. 476. 286.

Cf.

Mommsen

Staatsr. III p. 443. 464.

6046

numerus

Titoli manicipales.

Urbs Roma.

Tribus.

483
|

6047
suis
lib.

Q. Trebonius Q.
|

1.

Cla. Aristo

ex patribus libertiDJs*

sibi

et

libertabusque

posterisque eorum.
1.

6047* Q. Trebonius Q.
suis posterisq.

Cla. Gallus

ex patribus libertinis

sibi

et

eorum.
videtur vidiste).

Romae (Fl 27609 Smetius


p.

l)

C/".

Mommsen

Staatsr, III

U1.

6048
et

Aesculapio
|

et

Hygiae

sacrum
|

C.

Oppius C.
et

1.

Leonas

Vlvir et Aug.',

honoralus in tribu
sanctissimis
|
|

Cl.*

patrum

liberum

clientium'
|

adcensus
| |

patr6ni'',

communicipibus

suis d. d.
et

Quorum
|

dedicatione

singulis decuri6nibus
|

XIIP, Augustalibus XII


(sic)

colonis

cenam

dedit.

L. d. d. d. (In latere Apollo, in altero latere Diana.

In postica)
cos."

dedicati (sic)

idib.

lanuar.

Plautio Quintilio

et

Statio

Prisco

(mulier stans

cum eomu
a.

copiae et gubemaculo^ mulier stans

manu parvulum

sustinet, adsident

pueri puellaeve duo).

Auximi, inde ab
et

HSl

Augustalis.

2) Claudia.

Mediolani (IX 5825 vidit Mommsen).


3) Cf.

5)

1)

Sevir

infra

iV.

6057;

Mommsen

Staatsr. III p. 276

not. 5.

Tribulis (eiusdem)

tribus Giaudiae

patruum

(sic) et

in

t.

Ostiensi infra N. 6165

temos.

(= XIF 374).

liberorum clientium est

4)

Cf. iV. 1946 seq.

Denarios

6)

A. 159.

6049
k. Dec.''
I

Paci aeternae
]

domus
trib.
|

imp. Vespasiani

Caesaris Aug.

libe-

rorumq. eius
L.

sacrum,

Suc. iunior.*

(in latere sinistro) dedic.

XV

Annio Basso^*

C. Caecina Paeto' cos.


(In latere dextro)

y* Ti. Claudi Niciae:


T. Asinius Apollonius
|

C. Acilius Abascantus',

D. Annius Crescens,
j

(sequuntur vel sequebantur nomina plus cenlum^).


|

y D. Roeti Secundi:
A. Aemilius Eutychu[s]
|

L. Albius Auctus,

M. Antonius Fortunatu[s],
J

(sequuntur vel sequebantur nomina plus nonaginta).


|

' y Cn. Pompei


tunatUS,
I

Pelatis:

Sex. Aemilius Ampliatus,


|

M. Aemilius For-

A. Atinius Callinicus

(sequuntur nomina plus ocloginta).


(In tergo)

y Cn. Corneli Successi:


nUS,
I

P.

Annius Urbanus,

C.

AUienus Epigo-

Q. Aelius

Communis
|

(sequuntur nomina plus septuaginta).

7 L. Rubri Secundi
nius,
I

Sex. Avonius Saturninus,

P. Attius Primige-

(sequuntur nomina plus octoginta).

7 Ti.

luli

Primigeni:

C. Albanius Speratus,

L. Antistius Faustus,
|

(sequuntur nomina plus octoginta).

y M. Caeli Lesbi:
gen.,

M'. Otacilius Idmon.,


|

immun.,

T. Artidius Thea-

P.
I

Annius StephanUS,
|

(sequuntur nomina plus octoginta)


(

y Sex. ...ti luvenis:


tutUS,
I

P. A[n]nius Ampliatus,

C. [4]ebutius Resti-

(sequuntur nomina plus nonaginta).


rep.

Romae
est

ad arcum Severi

a. 1547,

Neapoli (FI 200 vidit Mommsen).

una cum N. 6050

6052,
31*

basis
(cf.

magna,
N.6050.

1)

Tribus Sueusana iuniorum

484

Caput XIIII.

2) Cf. 2) Natalis Fespatiani. Corpus seniorum eiusdem iribus est JS. 60S5). Consules fuisse a. 70 probabiliter statuil Tac. hist. 5, SO. 3) Cf. supra N. S929. Borghesius opp. 4, SS1. 5) Nomina recensentur ex ordine litte4) Centuria. rarum. 6) Numerum iustum uniuseuiusque centuriae fuisse homines CXX suspi-

catur

N.

Mommsen SUO not. 1).

Staatsr. III p. S6S not.

cf. p.

266 not.

1.

7)

Defunctus

(ef.

6050

Paci August.
I

sacrum,
|

L. Caesilius Tauriscus Tarquinies.*,


|
|

C. Portumius Phoebus

II,

L. Silius Carpus,
|

L. Statius Patroclus II,

D. Novius Priscus,
P. Agrasius P.
f.

P. Suillius Celer,
|

Ti. Claudius

Hermetis
s.

I.

Helius,
|

Marcellus

curatores trib. Suc. iunior.,


(in latere sinistro)

p. d. d.,
|

per|

missu M. Arricini Clementis^


nius
I

ponend. cur.

L. Fae-

Euanthes iunior. Romae rep. una cum ea quae praecedit (V1 199 viderunt
Tarquiniensis.

1)

Metellus et Smetius).

2)

Adfinis Fespasiani (Tac.

hist. 4, 68),

consul

suff. a.

75

nt videtur (fasti

fer. Latin.) ;

tunc fortasse fuit praetor

(cf.

N. 5616 not.
|

5).

6051
foeder.*:
|

Fortiinae reduci

domiis August,

sacrum,
|

Irib.

Suc. corp.

M. AUius Tyrannus,

C. Furinius Faustus,
|

C. Fulvius
|

aurar.,

L.
d,

Vennonius Zosimus,
(in latere)

C.
III

Aurehus Primus
idus Octobr,
|

Phoebus immunes* per-

petuo

d.

dedicalum

6053
et

Victoriae
|

imp. Caesaris Vespasiani

Augusti

sacrum,

trib.

Suc. corp. luhani^

C.

luhus Hermes mensor,


de su6
f6cit:

bis hon.^ in curat.* funclus,


|

nomine

C. Iiih Regilh fiU


|

cui populus eius corporis

inmunitatem sex centuriarum' decrevit. Romae rep. una cum N. 6049. 60S0, bases duae marmoreae, sunt Neapoli (Fl 496. 198 vidit Mommsen; prioris basis plane similis, sed mutila, fuit VI 197). 1) Cf Mommsen Siaatsr. III p. 277. 2) Cf N. 60S6. 3) Conferendum corpus

Augustale in tribubus Palatina


III p. 277.

et

Esquilina (N. 60S8. 6060);


(cf.

cf.

Mommsen

Staatsr.

4)

Honore,

5)

curatione

Mommsen
(cf.

Staatsr. III p. 190 not. 1).

6) Scilicet sex centurias habuit

corpus lulianum

Mommsen

Staatsr. III p, 277

not. 1).

6053
suae
p.
d,*

trib.

Suc. cor. sen. 7

I'
j

Q.

Pomponeus Agathop.

cur.

7"*

Romae, operculum cistae ex ebore (VI 55997 Bull. arch. comunale 188S 161). 1) Tribui Sucusanae corpori seniorum (cf. N. 1911 v. 4, N. 60S7) cen-

turiae primae,

2)

Curator centuriae.
f.

3)

Dat. tribus PolProculus cur.* [//?] vix. cont[m]uis annis duobus,


| |

6054
hae
et

[C]n. Ussaeus Cn.


|

Po[/.]

[7^/)er]

consensum tribuhum

[ann.]

..XXXVH, men. VL
M. Lucc[oftms]
sibi
e[t]
.

6055
hus\
I

Saturninu[s eurator]
Martial[is] ....

factus suffra[pts tri-

PoUiae

Lucconi
1)

Romae

rep.

una cum N. S167 (VI 55994. 55995

comunale 1887 p. 18S. 186). StaaUr. III p. IX).

Cf N.

S167.

= Notizie

1887 p. 191; Bull.

2)

Centurio (supplevit

Mommsen

Tituli municipales.

Urbs Roma. Tribug.


f.

486
|

6056
norato,
|

dis

manibus

M. Quintilio M.
|

Pol. Vibiano
|

immuni ho-

curatori

XVI \ M.

Quintilius Vibianus et
|

M. Quintilius Besi|

dianus

patri suo, item Quintilia


| |

larine optimo et bene

de se merenti
|

patroDO et
vixit

coniugi, permissu pientis|simorum tribulium


|

aram

posuerunt,

ann. LV.

Hil. ser. cur.*


cf.

Romae (FI 102U


sextum
sc.

Nottzie degli scavi 1896 p. S90).

corporis trihulium.
(a'cia) dis
et

1)

Curatori decimum

2)

Hilarus servus curaviL


P.

ob
I

6057 Gdem

manibus

Aelio P.

61.

Bellenio Aristoni electo


|

industriam

suam
|

a tribulibus tribus

Palatinae corporis
ea administratione
|

seniorum clientium' perp.'


ita
I

scribae

et viatori et in

versato,

ut

universi

tribules

qui

advivente
|

eo dono

delphicae'

aereae

cum omni
|

cultu exornatae,

sed et

testamento divisione exequia|

rum

eius

honorati sunt, tam integrum et industrium


P. Aelius Bellcnius Aristo
filius

virum amissum
et
|

dolerent.

patri carissimo

Claudia
I,

Quartilla coniugi carissimo,

cum quo

vixit

annis

XXVI

mensib. Vlll die


licuit,

perseverante
sibi et sorori

inter se concordia in

diem quo curo eo vibere


Primae
|

et
|

fratribusque suis,

et Claudiae

posteris et libertis

libertabusq. posterisq. eor. fecer.

Bomae (FI 40i13 bU ut


2) Perpetuo.

videtur deseripta saec. XFI).

1)

Cf. iV. 60i8.

3) Sc. tripodis.

6058
Pal.
I

d.

m,
I

(vir in lecto
j

recumbens)

M. Blossi
J
|

Felicis

viatori trib.

corpore August.*,
patri
|

Pacuvia Soteris
b.

coniugi suo et

M. Blossius

Speratus
Augustfih'.

patrono

m.

fecer.

Romae (FI 40216

vidit

Henzen).

1)

Fiatori

tribus

Palatinae corpore

6059

d.

m.
j

M. Antoni

lulijani,

AugustaU
vixit

immun. Misen.

item
Val.

August. Cum.*,

adlect. trib.

Palat.^,

ann.

XXV

m. X.

d.

V,

Redempt. mat.
Miseni rep., est Neapoli (X 5676 vidit Mommsen).
Iribui Palatinae.

1)

Cumis.

2)

Adlecto

6060
fec.

dibus securis

M. Salluvi

Fehcissimi
]

Herachtiani tribu
|
|

Esq. corpore Aug.*,


et sibi
,
|

puero
|

piiss. et dulciss.,
IIII

M. Salluvius
XV. XFI).

Antiochus pat.
Tribu Esquilina

vix.

ann. XII men.

dieb. XI.

Romae (FI 10217


eorpore Augustali.

bis vel ter descripta saec.

1)

6061
iunioris*.

d.

m.
I |

C. luli Valeri

Lucihani tribuH

tribus
|

Palatine corp.
lulia Calliroe

qui

vixit

annis quinque meses VII dies VllII.

mater

filio

dulcissimo.
viderunt Smetius aliique).

Romae (FI 10218

1)

minoris nonnulli.

Corp. iuniorum luvenal. in tribu Palatina, supra N. 525.

486

Caput XIIII.

6062
Livia

d.

m.
fil.

L. Aemilio

Daphno Pomp|tina,
vidit Huebner).

vixit

ann.

IIII

d. VI.

Daphne
[

dulcissimo.

Ostiae rep., est in Anglia

(XIV SS2

J]ribulis tribus Pupiniae est infra

N. 61S0.
|

6063
III

M. Baebius
trib.
|

Asclepiades lustinus

qui vixit annis IIII

mens.
pu| |

dieb. XIIII,

Offentinae conlegio ae|niatorum^ frumento

blico, supervixit Ius|tinus

secundo

fra|tri

suo dies

n. CIIII.

Asclepiades,

lustina parentes.

Romae (VI 40221

vidit Henzen).
cf.

1)

Cf.

Mommsen

eph. ep.

p.

2S7 not.

1.

De frumento

publico

eliam supra N. 2049. 2165.


|

6064
filio

d.

m.
I

L. Aurelio Tycheniano

L. Aurelius Stephanus pater


j

dulcissimo
dicit:
|

et pientissi|mo

bene merenti

feci

tituiu (sic).
|

[rjyche-

nianus

fatis

ab|[r]eptus hic iaceo, reUqui tri[[6M]m ingenuam*, fru-

mentum

[pM&/]icum et aeneatorum^;
]

[jM/cwn^que leget, nolo


|

[experiatur

/Mc]tum sic
I

[ut pater expertus est?].


vidit Henzen).

Bomae (FI 10220


2) Cf.

1)

Cf Mommsen

Staatsr. III p. 4i7, 4.

N. 6065.

6065
turninae
|

d.
fil.,

m.
I

Sextiae Saturninae
vix.

C. Sexti
|

Daphni

et

Sextiaes Sa-

q.

ann. VI m. VII

dieb. XIIII, inc.

fr.

publ.

div.

Faust. iunior.*

Romae (VI 40222 aliquoties descripta saec. XVI). 1) Incisae (cf. supra N. 2165; vita Diadum. 2, 40) frumento publico divae Faustinae iunioris. (Cf. vit. pueros et puellas noM. Anton. 7 : ob hanc coniunctionem Veri et Lucillae vorum nominum frumentariae perceptioni adscribi iusserunt; ib. 26: novas puellas 0. Hirschfeld Philolog. 4870 Faustinianas instituit in honorem uxoris mortuae.

p. 40 not. 45.)

6066
ingenus

d.

m.
I

Eutycheti
|

filio,
|

qui vixit annis VI

diebus VI, incisus


|

(sic)

qui accepit

congiarium

Romae (VI 10228


I

vidit Henzen).

X
1)

C*,

fecit

pater be]ne merenti.

Denariorum centum.
j

vixit annis IIII men|sibus VH, 6067 d. m. Q. Ter6nti Prisciani Terentia Sabina frumentum publiciim acc^pit menjsibus VIIII, alumno fecit. ' Romae (VI 40227 vidit Henzen).
j
j

Quintum annum
hoc

et

decimum
|

Narcissus flore iuventae


|

iacet abreptus
|

conditus in tumulo.

Quisquis ades lector,

fatum miserabile cernis,


|

Parcae

nam inpubem quem


]

rapuere mihi,
| |

maeret cara soror

quae fratrem luget


|

ademptum;
|

mater habet natum,

Fiorum* lux candida


|

torquet.
| |

Hic septimum decimum

frumentum publicum

accepit,

sextum deci-

mum

perdidit.

Tituli municipales.

Urbs Roma. Tribus. Frumentum publicnm.

487

Romae,

iatn

1) Sc.

defuncta antea,
l.

Oxonii (FI 10226 vidit Huebner). Buecheler carm. epigr. n. U19. 2) Florus videtur etse pater superstes (ceterum cf.

Bueeheler

c).

6069
bus Iribus,
|

C. Sergius C.

fil.

Alcimus
|

vixit

ann.

III

mensib.
',
|

III

die-

frumentum accepit
vidit saec.

die

ostio

XXXIX
1)

Sergius Alci-

mus

f.

suo.

Romae (FI 4022^^

XFII

Gudius).

Cf. Hirschfeld Philolog.29,

mo p. 64.
6070
frum. ac.
d,

d.

m.

C. Vibius C.
|

f.

Celer
f.

vix.

ann.

IIII

mensib. XI,
|

VII ostio XV,

Vibius Celer

suo.
cf.

Romae

vel in

agro urbano rep. (VI 10228

55991 vidi Neapoli exemplum

fortasse recens incisum).

6071
XIIII
I

Ti. Claudius

Aug.

lib.

lanuarius, curator
|

de Minucia^ die

oslio

XLII,
.

et

Avonia Tyche uxor eius


descripta saec. XVI).
et

Pituaniani* solaria de

sua
I

impesa

.'
.

fecerunt.
lanuarii et Tyches.

p.

Romae (Fl 40225 aliquoties 454, 4. 2) Jgnomen fortasse

1)

Cf. Hirschfeld

3)

Verw. Vocabulum erasum

fuisse indicant descriptores.

6072
i[ncisa]
. . .

[ex aucfo]ritate' Tarraci Ba^ssj" v.

c.

pjraef. urbi

nomina aere

nariorum qui
|

sibi

pecun[ian

et

locum] spectaculis et

panem

populi contra
Valerius*

disciplinam P
[per Cajndidum

Traianenses

Laurentius de teglatu

Urbicus
Gyriacus

Caelimontiensibus

Gameliensibus

Serpentius Tascogensibus

Adquisitus Isacis^

Mercurius

Decennensibus"
monetaris
ad lacum longum

Noenses de ara
Matidiae

488

Caput XIIII.

6073

imp. Caesari divi


Traiani Parthici
divi
fil.

Nervae nepoti

Traiano Hadriano

Aug. pontif. maximo,


tribunic. potestat.

XX \
p. p.

imp.

II,

cos.

III,

magistri vicorum urbis

regionum XIIIF.
(In latere sinistro):
L. Ceionio

Commodo,

Sex. Vetuleno Civica


vico curiarum
*

Pompeiano

cos.*

Reg.
cur.
.
.

vico Fortunati

M. Carvilius M. L Crescens
1.

(nomina quatluor)
vico capitis canteri

Curtius

D.

lucundus,
3

C.

Naevius C.

I.

Ampliatus

denuntiat. P. Helvidius P.

L. Valerius L.

f.

Euhelpistus

M. Octavius M.
L. Vallius

f.

Quietus

1.

Hermes.

M. Ulpius Aug. L. Gaetulicus


vico Fortunae Respicient.*

L.

1.

Phoebus
Martialis

vico Camenarum''
C. Publiiius 0.
1.

P. Fulvius P.

1.

Ciirestus

(nomina quattuor)
vico Salutaris

M. Gavius M.
vico
L.

1.

Amphion

M. Uipius M.
Ti. lulius Ti.

1.

Pyrallus

Larum alitum
I.

1.

Atimetus
f.

(nomina quattuor)
vico Apollinis

Faenius L.

Laurentinus
f.

M.

Servilius L.

Celer

L. Cornelius

P.

Viator

vico Drusiano

(nomina quattuor)
vico huiusque diei^"

P. Postumius D.
L.

I.

Crepnos

(nomina quattuor)
vico Sulpici^ ulterior.

Olius L.

1.

Primitivus

(nomina quattuor)

(nomina quattuor)
vico Sulpici^ citerioris

vico novo (nomina quattuor) vico Loret.i* minoris

(nomina quattuor)
vico Fortunae obsequent.

Reg. XIII
cur.

(nomina quattuor)
vico Armilustri"

(no7nina quattuor)
vico pulverario

P. Caesius P.

1.

Crescens,

(nomina quattuor)
vico columnae ligneae

(nomina quattuor)
[vi\co

denuntiat.

Honor.

et Virtut.

Sex. Licinius Sex.

[/.]

Eu-

(nomina quattuor)
vico materiario

(nomina quattuor) vlco trium ararum' (nomina quattuor)


vico Fabrici

[tychus.

vico Fidii

(nomina quattuor)
vico mundiciei

(nomina quattuor)
vico frument.

(nomina quattuor)
vico Loreti*^ maioris

(nomina quattuor)

(nomina quattuo?)
vico trium

viarum "

(nomina quattuor)
vico Fortunae dubiae

Reg. X.
cur. C. Cornelius C.
1.

(nomina quattuor)
vico Caeseti

(nomina quattuor)

Encolpus,

(nomina quattuorj
vico Valeri

denuntiat.
L. Velius

L.

f.

Salutaris.

(nomina quattuor)
vico laci miliari

vico Padi

(nomina quattuor)

(nomina quattuor)

Titall municipales.

Urbs Roma.

Vici.

489

(In latere dertro):

Reg. XII
cur.
L. Helv[i(/{]us L.
. .

vico Victoris

vico

(nomina quattuor)
I.

Larum ruralium^' (nomina quattuor)

Bum
. . .

vico statuae Valerianae"

Annius

L.

I.

Thre

cu

Reg. Xilll
cur. L. Lepidius L.
1.

(nomina quattuor)
vico Salutaris

denuntiat.
L. Statilius D.
1.

Nu

Montanus,
Felix.
'*

(nomina quattuor)
vico Pauli

vico Veneris almae (nomina qtiattuor)

denuntiat.
P. Granius P.
I.

vico Piscinae publicae

"

vico Censori

(nomina quattuor)
vico Dianae

(nomina quattuor)
vico
. .
.

(nomina quattuor) vico Gemini (nomina quattuur)


vico Rostrate

(nomina quattuor) vico . mi publici (nomina quattuor)


. .

vico luc.

ii

(noinina quattuor)
vico Pacrai
.

ceios.

(nomina quattuor)
vico Triari

(nomina quattuor)
vico longi Aquilae
'^

(nomina quattuor)
vico laci restituti

(nomina quatluor)
vico [i/jani

(nomina quattuor)
vico Statae*" Siccianae

(nomina quattuor)
vico Saufei

"

salientis

(nomina quatluor)
vico laci tecti

(nomina quatluor)
vico Quadrati

(nomina quattuor)
vico Sergi

(nomina quattuor)
vico Fortunae

(nomina quattuor)
^

(nomina quattuor)
vico Ploti

mammosae

vico Raciliani minor.

(nomina quattuor)
vico compiti pastoris

(nomina quattuor)
vico Raciliani maioris

(nomina quattuor)
vico Tiberini

(nomina quattuor)
vico portae Ruduscuianae*'

(nomina quattuor)
vico lanuclensis

(nomina quattuor)

(nomina quattuor)
vico porta Naevia

(nomina quattuor)
vico

"

Brutiano

(nomina quattuor)

(nomina quatluor)

(In tergo nihil

umquam

scriptum

fuit).

Romae, basis magna marmorea , inde a saec. XF ad aedes Conservatorum in Capitolio (VI 97S contulit Henzen cum Augusto Wilmanns et C. Zangemeister). 1) A. 1S6. 2) Septimio Severo et Antonino fiHo eius a. S01 titulum posuerunt nescio qui urbi (sic) sacrae reg. XIIIL 3) Denuntiatores regionum praeterea ignoli. Ceterum cf. supra N. 340 fin. 4) Vicus ita dictus a luco Camenarum (Camenas in regione prima memorat Notitia urbis, cf. luvenal. 5, 16; Becker Top. seq.). p. 5) Cf N. 6078. 6) Cf. supra N. 5617 not. 5. 7) Cf supra N.5616 not.2. 8) Cf Tac. ann. 12, 24, Notit. urb. reg. X. 9) Cf Notit.

.
.

urb. reg. X. 10) Cf. Preller-Iordan roem. Mythologie II p. 187 not. 1. 11) Stc priores (a non agnovit Hensen; trium virum praefert Huelsen). 12) Cf Varro de l. L. S, 52; Plin. h. n. 1S, 40, 158; Becker Top. p. 449. 13) Cf N. 5506
not. 2.

li)

piscina publica universa regio duodecima

supra N.5682* not. 2. 15) Supplevit Huebner. 16) Cf Preller-Iordan Roetn. Mythol. II p. 187. 17) Varro l. Lat. S, 165, cet.; lordan Top. I 1 p. 255. 254. 18) Cf. N. 5619 not. 5. 19) Huc videntur pertinere Aquilenses N. 6ff72 (not. 7). 20) Cf. N. 5507 seq. 21) Vocabulum non omnino certum ('puteaiium lapis ad-

nomen

acceperat,

cf.

mittere vitus est lordano).

22) Statuavalerianentes

memorantur N. 6072.
est

Titulos a magistris vicorum vrbanis positos habes praeterea supra N. 5219.

55055509. 56155621. 5772 (?). S61S;

vici

urbani nomine posUus

N. 872.

490

Caput

Xmi.
Cn
I

6074
meius Syntrophus.
Irap.

Faustus,
I

llius

Flaccus,

Cn. [Pacjtu-

Nerva Traiano Cajesare Aug. Ger.


|

III,

Sex. lulio
|

Frontino
tria).

III cos.',

magistri

anni
|o

CVIP:
c[os.],
I

M. Opticfijus Helpistus
magi[s/n]
|

(alia
:
|

nomina

anni

D. Mundicius D.

1.

Po-

ti

.
I

(alia

nomina

tria).

T. Rustio Caepi|[one'
[re]lix
I

cos.,

magistri anni]

LXXX*:

(reliquiae aliorum trium

nominum).

Romae, fragmenta incertum quo loco urbis reperta (VI 2222 vidit de Rossi). Singula capita quomodo se excefastis magistrorum vici alicuius. perint et quantum inter ea exciderit, non apparet. 1) A. u. c. 8S3, p. Ckr. 400. 2) Apparet primos magistros huius vici iniisse a. u. c. 747. Cf. supra N. 5165 not. 5. 3) Fir huius nominis videtur memorari Suet. Dom. 5. 4) [C^jLXXX tupplet Henzen, referens ad annum p. Chr. 475,
Supersunt ex

6075 Varro Murena*,


L. Hostilius L.
cius
I

L. Trebellius aed. cur.


\

locum
1.

dederunt.''
(

1.

Philargurus,
|

A.
|

Pomponius
1.

A.

Gentius,
|

A. Fabri|

A.

1.

Buccio,

M. Fuficius

0.

Aria

mag.

veici

faciund. coer.

ex p. L.^
septimum Labicanae miliarium, qui supra N. S97. 2) Cf. Mommsen Staatsr. II ^ p. S07. 3) Ex pondo quinquaginta, sc. argenti; quod fortasse non debuit addi, cum statua ipsa argentea columnae superposita fuerit
rep., inter

Prope Romam columna (VI 4524

septimum Latinae

et

vidit Henzen).

1)

Videtur

is

(Henzen).

6076
Romae

L. Titinius, mag.

in colle Viminale rep.

aetate fere Augusti).

1)

col. Vimin.*, Apoll. sacrum. (VI 2228 vidit Henzen, qui incisum esse putat Idem vicus memoratur VI 2227.
|

vici

6076* L. Cornelius
0.
l.

L.

1.

Philargur,;

Fannia D.
1.
|

1.

Asia;

Fannia
|

Sura, mater;
vici a foro

P. Aquillius P. et Fanniae
|

Aprodisius dissignator,

mag.

Fannia D. 1. Helena, Romae exlra portam Maiorem rep. (VI 2225 contuHt Brunn).
Esquilin.;

6077
magister
(vel

Curtilius
|

Hermeros

fecit sibi et
|

Curtiliae Thelidi

conj

iugi suae carissimae


vici

et libertis
|

libertabusque

suis posterisque

eorum:

ab Cyclopis*

region. pri.,

faber argentarius.

Antrum Romae (ffl 2226 vidit Kiessling). 1) Vicus praeterea ignotus. atrium Cyclopis) situm in regione urbis secunda confert lordan Top. II p. 389.

6078

T. Quinctius Q.
et

f.,

L. TuIh[Ms]

[/.],

Caltili.

Calt.

L'
|

mag. de duobus pageis*


Prope

vicei

Sulpicei' (mulier vel potius dea, Maia ut


pass. ab urbe, est in Vati-

videtur, el Mercurius libantes

Romam

rep. extra

ad aram). portam S. lohannis, 8 mil.

cano (VI 2221. 52452 contulit Huelsen). 4895 p. 225 seq.


not.,

1)

Calliliae liberlus.

De anaglypho
2)

Cf.

lordan Roem. Topogr.

Staatsr. III p. 116 not.7 fin.

qui confert septem pagos (Dionys, ant. 2, SS. 5, 54. Pagum htinc, ita appellatum, ibi fuisse ubi titulus

Samter Roem. Mitth. 4, 4 p. 278 Plut. Rom. 2S); Mommsen


cf.

Tituli municipales.

Urbs Roma.

Vici.

Pagi.

491

repertus est putat Samter

l,

c. p.

S25.

3)

/n regione pritna urbit fuerunl vicus


cf.

Siilpici ulterioris et vicus Sulpici citerioris (N. 6075) ;

etiam

vit.

Elag.

/?,

6079
linam
|

[Pjupius A.

f.

mag.
|

[pa]'^.

lanicol., porticu
|

[cejllam cu-

[ar]am de pagi sentent.


trans Tiberim rep. (I 80i.

[/hjciunda coiravit.

Romae

FJ 2H9

vidit Detlefsen).
(I

Similis inscriptio

fuit in fiavimento tessellato

eodem loco reperto


Caesaris
|

802
|

=
fili

FI 2220).
|

6080

Genio
|

Ti.

divi

Augusti
|

Augusti
|

C. Fulvius
|

Chryses mag.
|

pagi Amenlini' minor.,

donum

dedit

k.

lun.

L. Cal-

purnio Pisone M. Crasso Frugi cos.* Romae, lapis utrimque eodem fere modo instriptus (FI 2S1 vidit de Rossi). 1) Inter oppida quae in Latio clara fuerunt Plin. h. n. 5, 68 nominat Amitinum. Cf. supra N. 2676 not. 4. 2) A. 27 p. Chr.

6081 mag. He[rc.] Romae rep. in monte


Gatti).

suffragio pag. prim[j]

ludos fecer^wnfj.

Caelio

(FI 50888

= Notizie degli scavi 1887 p. 445 descr.


ar] bitratu aediiium plei|

Ad

ludos Herculi editos a magislris fortasse et ipsis pagi alicuius, perI

tinet

fragmentum

1558

VI 555.
\

6082
beium
',
|

eisque curarent \\x\erenturque

[^weijcomque essent, neive ustrinae in

eis loceis

regionibusve*,

nive foci ustrj|naeve' caussa fierent, nive stercus* terra[w]Ive intra ea loca
fecisse coniecisseve veli[<]
|

quei haec loca ab paago*

Montano
\

||

[redempa

habebit;
cerit,

et

uti si
.
.

is
.

stercus in eis loceis fecerit terramve


iniectio pignorisq.

in eaj loca ie-

in

[eum

wajnus

ca[pjo

siet.]

Romae rep. a. 1875 ad campum Esquilinum, cippus opistographus (FI 5825. 51577 viderunt Henzen et Huelsen). Superesse statuit Mommsen ex senalus consulto
pertinente
plebis destinato, itaque

cippi

ad tuendum locum aliquem sacrum situm in campo Esquilino sepullurae obnoxium talibus iniuinis. Ad eundem campum pertinent VI 51614. 51615. 2) RE1) Cf. Mommsen Staatsr. IP p. 507 not. 2.

aONIBVSVE

lapis.

3) Scr. ustrinae.

4)

Cf supra N.

4912.

5)

PAACO

lapis.

De montanis

cf.

supra N. 5i28.
Natalis,
|

6083 Q. Marcius
cissimus mihi.

vixit

ann.

XXX,

verna Velabrens.,

dul-

Romae ad viam Appiam

rep.

(VI 22084 viderunt Henzen


|

et

de Rossi).

quam ann. XXVI.


feri.

ann. 6083* Terentia Albana Ego sum quae in


|

XXV

mens. XI,

dies
di
|

XIV minus

Carinis peperi.

superi et in-

mater musera (sic). Romae, iam Veronae (VI

2722f7 vidit

Mommsen).
vix.
|

60^4
fecerunt
|

d.

m.
I

Cn. Domiti Prijmitivi qui

ann. VII
et
|

dieb. VII,
j

Domitiae Lavica|na mater et Ia|nuaria avia

Cassianus pater

et s[o]|dales viae Lavican[ae].

Prope
p. 205).

Romam ad viam Labicanam

rep,

(Borsari Notisie degli scavi 1894

Lex
6085
...
I

lulia municipalis.
1.'

(1)

Quem

h.

ad cos. profiterei oportebit^,


erit,

sei

is,

quom
Romae

eum
bit,

profiterei oportebit,
is

Romae noD
oportebit",

tum quei

eius
|

(2)

negolia curasei

eaedem^ omnia, quae eum, quoius negotia curabit,


1.

esset h.

profiterei
|

(3)

item isdemque diebus ad cos. pro-

fitemino.
j

(4)

Quem

h.

1.

ad

cos.

profiterei

oportebit,

sei

is

PVP.^ seive ea
eadem|-(5)que

V9.^

erit,

tum quei
sei

eius

PVP. VS.ve' tutor


est^

erit,

item

omnia

in iisdem''* diebus ad cos. profitemino^ ita utei ei*

quae quibusque
[

di[ejbus
(7)

eum eamve,
Sei cos.,
is,

PVP. VS.ve non


|

(6)

h.

1.

profiterei oporteret.

atque*" h.

1.

professiones

fierei

oportebit,
profiterei

Romae non
|

erit,

tum

quem

profiterei oportebit,

quod eum
erit,
|

(8)

oporteinter

bit,

ad pr. urb."

aut,

sei

is

Romae nou
ita utei

ad

eum

pr.,

quei

peregrinos ius deicet, profitera[?]no,

(9)

eum

ad cos., sei tum Ro-

mae

esset, h.
(10)

1.

profiterei oporteret.
|

Sei ex eis cos. et pr.", ad quos h.

1.

professiones

fierei
|

oporte-

bit, nemo eorum Romae erit, tum is, quem profiterei oportebit, (11) et*^ quod eum eum" profiterei oportebil, ad tr. pl.*^ profitemino, ita ute[t] eum ad cos. pr.'^ urb. eumque quei inler peregri|-(l2)nos ius deicet, sei tum Romae esset, h. I. profiterei oporteret. (13) Quod quemquem** h. I. profiterei oportebit, is, apud quem ea professio fiet, eius que"'' profitebitur nomen, et ea quae proj (14) fessus
|

erit,

et

quo

die professus sit,

in tabulas
|

pubHcas referunda curato, ea(15) rettulerit,


[i]ta in

demque omnia, quae uteique


bitur, ibei ubei
diei

in tabulas

tabulam in
da-

album referunda", idque aput


propositum habeto,
u.

[/"^orum,

et

quom frumeutum populo

frumen|(16)lum populo dabitur, eottidie maiorem partem


d.

p.

r.

1.

p.'*
|

1) Hac lege. 2) Professiones has pertinere ad recensum plebis urbanae factum a Caesare fruinentationum causa, quem memorat Suet. Caes. 41, statuit p.QOseq.; Nissen Savigny verm. Schr. 5 p.376. Sed cf. Hirschfeld Philol. 29, mus. M. 4S, 1890 p. 103. 4) Scr. oporteret. 3) Scr. eadem (EAFDEM aes.).
5) Pupillus.

catur

Momms.

6) Pupilla.

torem urbamint.
15)

8) Scr. et.

7)

Pupilli pupillaeve.
9) Scr. esset.

12)

Tribunum

plebei.

17) Insere curato.

Praetoribtts.

WO

7*)

Errorem subesse
quem.

tuspi-

10) Scr. ad

11) Prae-

13) Dele et,

14)

item alterum eum.

16) Insere que.

16")

Quemque.

l^**)

Scr. quei.

18)

Unde de plano

recte legi possit.

Tituli municipales.

Lex

lulia muuicipalis.

493

Queiquomque frumentum populo dabunt" damdumve curabil, eorum, quorum nomina h. 1. ad" cos. pr. tr. pl. in taj-(18)bula in albo proposila erunt, frumentum dato neve dare iubeto neve sinito**. Quei ad versus ea eorum quei*" frumentum (19) dederit, is in tr. m. I'" HS looa populo dare damnas esto, eiusque pecuniae quei volet petitio esto. (20) Quae viae in urbem*'' Rom. propiusve u. R."* p. 0*% ubei continente babitabitur, sunt erunt, quoius ante aediOcium earum quae (21) viae erunt", is eam viam arbitratu eius aed.", quoi ea pars urbis h. 1. ob venerit, tuealur"; isque aed.^ curato, uti, quorum (22) ante aedificium erit, quamque viam h. 1. queraque tueri oportebit, ei omnes eam viam arbitratu eius tueantur, neve eo (23) loco a^jwa]*' consistat, quo minus conmode populus ea via utatur. (24) Aed. cur., aed. pl., quei nunc sunt^', queiquomque post h. I. r.'^ factei createi erunt eumve mag.^^ inierint, iei in diebus V proxumeis, (25) quibus eo mag. designatei erunt eumve mag. inierint, inter se paranto aut sortiunto, qua in partei urbis quisque (26) eorum vias publi(17)

nei que'"

cas in urbem*^

Roma, propiusve
|

u.

R.

p.^*

[iH]'^, reficiundas

sternendas
aed.*'

curet eiusque rei procurationem


ita

(27)

habeat.

Quae pars quoique

h.

1.

ob venerit, eius aed."

in

eis loceis,

quae in ea parlei erunt, via|

rum

ref)cien|-(28)darum
(29)

tuemdarum procuratio esto, utei h. 1. oportebit. Quae viam per^* aedem sacram et aedificium locum ve publicum
eius
|

t inter aedificium privatum est erit,


aed., quoi ea pars urbis

(30)

viae

partem dimidiam

is

ob venerit

in

qua parte ea aedis sacra


locato.

erit seive
|

aedificium
|

(31)

publicum seive locus publicus, tuemdam


ante

(32)

Quemquomque
quei
tuebitur,

suum

(sic)

aedificium viam publicam h.


eius aed.,
|

I.

tueri

oportebit,
tuerit,
tuerit,

eorum eam viam

arbitratu
aed.,

(33)

quoius oportuerei opor-

non

eam viam
|

quoius arbitratu

eam

tuemdam
et

locato;

(34)

isque aed. diebus ne minus

X, antequam
|

locet,

aput forum ante tribunale

tuendam
eisque,

quo

die locaturus

sit,

suom propositum habeto, quam e[f] quorum ante aedificium


(36)

(35)

viam

ea via sit;

quorum

ante acdificium
|

ea via erit, procuratoribusve


et

eorum
|

domum
(37) sit;

denuntietur

facito,

se

eam viam locaturum,

quo

die locaturus

aerario

eamque locationem palam in foro per praerit*', facito. Quamta pecunia eam
|

q.
(38)

urb.^^

eumve quei
tamCa-

viam

locaverit,

19) Scr. dabit.

20) Scr. quoi.

21) Foi'tasse scr. a

(Mommseri).

vet lex ne profetsi ante sitbsortitionem

23)

Tritici

sus mille.

modios singulos.
27) Scr. via
erit.

(emendavit Conradi).
perscriptam.

32) Rogalam. 33) Magistratum. 34) Scr, urbe. 35) Cf. not. 2S. 26. 36) Nota millenaria plerumque in hoc aere deformata, 37) Ae 38) Ser. 39) Quaestorem urbanum. 40) Mommsen Staatsr.
dilei.

24) 28)
s.

frumenlum publicum accipiant (Momms.). Scr. urbe. 25) Urbem Romam. 26) Pas-

Aedilis.

29) Scr. tuelo.

22)

30) ao aes.

31) q. n.

Mommseno

videnlur adiecta post legem

demum

via inter.

Cf.

in p.SS7

not.4fin.

(^

JI'

p.5H

not.3).

494

Caput XIIII.
lae pecuniae

e085

eum
|

eosque,

quorum ante

aedificium ea via erit pro


in longitudine et in
|

portioni,

quamtum

(39)

quoiusque ante aedificium viae

latitudine erit, q. urb.*S queive aerario praerit, in tabula[s]

(40)

publicas
reis,

pecuniae factae referundum curato,


demerit, tamtae pecuniae

Ei

qu[e]i

eam viam tuemdam


Sei

eum

eos|-(41)ve ad tribuito*^ sine d. m.*^

quei

ad tributus

erit,

eam pecuniam diebus

XXX
is
|

proxum[e]is,
ei,

quibus
[q]uo\

ipse aut pro|- (42)curator eius sciet adtributionem factam esse,

ad tributus erit, non solverit neque


niae adtributus
erit,

satis fecerit,

(43)

quamtae pecuei,

tamtam pecuniam
|

et eius

dimidium
is,

quoi ad

tri-

butus

erit,

da[r]e debeto,

(44)

inque eam r[e]m


ita

quo quomque de ea
de pecunia credita
|

re aditum erit,
(45)

iudicem iudiciumve
|

dato,

utei

iudiciumque" dari oportebit.


(46)

Quam

viam

h.

1.

tuendam locare
praerit,

oportebit,
locato,

tuemdam
|

tuemdam locari oportebit, aed., quem eam viam is eam viam per (47) q. urb., queive aerario utei eam viam arbitratu eius, quei eam viam lo|

candam

(48)

curaverit, tueatur.
q. urb.**,

Quamlam pecuniam
|

ita

quaeque

via lo-

cata erit,

t. p.***

queive aerario praerit

(49)

redemptorei, quoi e

lege locationis dari oportebit, heredeive eius


(50)

damdam
in

ad tribuendam curato.|
Ilvir.

Quo minus
erunt,
|

aed.''^

et Illlvir. vieis

urbem purgandeis",
|

vieis extra

propiusve urbem Rom. passus [M]*^


vias publicas

(51)

purgandeis,
rei

quei-

quomque
habeant,
h.
1.

purgandas curent eiusque


s.

potestatem

(52)
I

ita

utei legibus pl.ve sc.*

c.*"

oportet oportebit, eum^'

n. r."
(53)

Quoius ante aedificium semita


perpetuo lapidibus perpetueis
|

in loco erit,
(54)

is

eam semitam eo
1.

aedificio

integreis continentem, con-

stratam recte habeto arbitratu eius aed., quoius in ea parte h.


(55)

viarum
|

procurator"
(56)

erit.
|

Quae viae in u. R." sunt erunt intra ea loca, ubi continenti ne quis in ieis vieis post k. lanuar. (57) primas plostrum interdiu post solem ortum, neve ante horam X diei ducito agito, nisi quod aedium (58) sacrarum deorum inmortalium caussa aedificandarum,
hab[t]tabitur,
|
|

operisve

publice faciumdei
ieis

causa,

adv[e]hei

porta|-(59)ri

oportebit,

aut

earum rerum, quae publice demoHenda loca" erunt, pubU|-(60)ce ex portarei oportebit, et quarum rerum caussa
quod ex urbe ex ve
certeis
loceis

plostra h.
(62)

1.

hominibus

certeis de causeis agere

(61)

ducere

licebit.
|

Quibus diebus virgines Vestales, rex*^ sacrorum, flamines plostreis in urbe sacrorum publicorum p. R." caussa (63) vehi oportebit, quaeque
|

Mommsen Staatsr. IP 43S, 448, 43) Dolo 41) Quaestoi- urbanus. 42) malo. 44) Scr. iudicem iudiciumve. 45) Tantam pecuniam. 46) Aediles. Mommsen Staatsr. p.SOS. 48) Deest in aere spatio vacuo 47) 50) Senalus(ve) consultis 72). 51) Scr. eius (Momms.). 49) Plebeive Scr, Hac lege nihil rogatur. 53) Scr. procuratio. 54) Urbe Roma. demoliendae locatae (Hugo). 56) Scr. regem. 57) Populi Romanit'
C/".

p.

2.

2.

Cf.

II

relicto.

scitis.

(cf. v.

52)

55)

Tituli municipales.

Lex

lulia municipalis.

495
ducei
oportebit,

plostra triumphi caussa,

quo

die quisque triumphavit",

quaeque
feient,

(64)

plostra

ludorum", quei Romae aut urbei Romae" publice


ludeis circiensibus ducei agei opus
|

inve

pompam
e.

(65) erit:

quove"

minus earum rerum caussa eisque diebus


cantur agantur,
(66)

plostra interdiu

in

urbe du-

h.

1.

n. r."
|

Quae

plostra noctu in

urbem inducta
|

erunt,

quo minus ea plostra


ortum h."

ioania
diei
e.

aut stercoris ex portandei caussa


in
u.

(67)

post solem
u.

bubus iumenteis ve iuncta


1.

R."

et

ab

R. p.

esse liceat,

h.

n. r."
|

(68)Quae loca publica porticusve [p]ublicae in u. R.** p.ve u. R." p.[oo]


sunt erunt,

quorum locorum quoiusque

porticus
|

(69)

aedilium [e]orumve

mag., quei vieis loceisque publiceis u. R." p.ve u. R,"* p. cnj"* purgandeis

praerunt, legibus
|

(70)

procuratio est erit,

nei quis
(sic)

in

ieis

loceis inve
|

ieis

porticibus

quid in

aedificatum inmolitomve
possideto, neve
(72)

habeto,

(71)

neve

ea loca porticumve

quam
|

eorum quod saeptum clausumve


populus utatur pateant|

habeto, quo minus eis


ve,
nisi
(73)

loceis porticibusque

quibus uteique

leg. pl.ve sc. s.ve

c^
|

concessum permissumve e."


quis mag.*'

Quibus

loceis ex lege locationis,

quam censor aUusve


(74)

pubhceis vecligalibus ultrove tributeis


dixerit,
liceat
I

fruendeis tuendeis ve dixet


ut utei fruei
ei

eis,
(75)

quei ea fruenda tuendave condu[c]ta habebunt,


[a]ut ulei ea

ab

eis custodiantur,

cautum
|

est:
(76)
I.

quo miuus

ieis loceis

utantur fruantur

ita,

utei

quoque eorum

[ex t\Q[ge lon. r.


|

co]tionis ieis [sine d{olo) m^alo^Y^ utei fruei licebit, ex h.


(77)

Quos lud [os] quisque Romae p.ve u. R." p. 00'^' faciet, quo minus ei eorum ludorum caussa scaenam pulpitum ceteraque, (78) quae ad eos ludos opus erunt, in loco pubUco ponere statuere, eisque diebus, qui|

bus eos
(80)

faciet,

loco

pubHco

utei
|

(79) liceat,

e.

h.

I.

n. r.*
|

Quei scribae
ubei

librarei magistratibus apparebunt,

ei
(81)

quo minus
iuserit,

lo-

ceis publiceis,

is,

''quisque
h.
I.

eorum apparebunt,
|

appa-

rendi caussa utantur,


(82)

e.

n. r.

Quae

loca serveis publiceis ab cens.^'


ei

habitandei utendei caussa


e.

ad tributa sunt,
(83)

quominus
in
llvir.

eis loceis utantur,

h.

1.

n.

r.
|

Queiquomque conciliabuleis c. R."


praefecturae

municipieis
Illlvir.^*

coloneis

(xic)

praefectureis
|

foreis

erunl,

ahove

(84)

quo

nomine

mag. potestatemve su[/]ragio eorum, quei quoiusque municipia^' coloniae


|

(85)

foro^"

conciUabuli erunt,

habebunt:

nei quis

eorum

^(assus) M 59) Insere caussa. 60) Insere Eius hac lege nihil rogaiur. 63) Horis not. 56. X praefert Momms.). 64) Propiusve urbem Romani. Magistratus. 69) Scr. Est. 32. 68) 67) 66) 65) Urbis RoiKae. perierunt aere diffracto. Supplevit primus editor quoique. 70) Paucae 72) Censoribus. 73) Civium Romanorum. Mazochius. 71) Insere 74) Duovirei quattuorvirei. 75) Scr. municipi, 76)
58) Scr. triumphabit.
Tp(ropius)

(Momms.).

61) Scr. quo.

62)

(ad

h.

64) Cf.

Cf. v.

litterae

quoi.

fori.

496

Caput XIIII.
in eo

e085 que"
|

municipio coloniae"' praefectur[a f]oro conciliaj-(86)bulo


legito

"senatum decuriones conscriptosve


neve recitandos curato,
quei confessus
h.
1.

neve sublegito neve coaptato"

(87)
|

nisi

in

demortuei damnateive locum eiusve,


|

erit,

se senatorem
|

decurionem conscreiptumve
natus est erit,

(88) ibei

esse
(89)

non

licere.

Quei minor annos

XXX

nei quis

eorum post
Ilvir.*"

k.

lanuar.

secundas in municipio colonia praefe|- (90) ctura

Illlvir.,

neve quem alium mag. petito neve capito neve gerito,


stipendia
|

nisei quei

eorum
sui

(91)

equo
in

in

legione
inve

III,

aut pedestria in legione VI fecerit,

quae stipendia

castreis

provincia

maiore[m]*'
|

(92)

partem

quoiusque anni fecerit, aut bina semestria, quae


procedere oporteat",
|

ei

pro singuleis anneis"


militaris
|

(93)

aut

ei

vocat[?]o'

rei

legibus
(94)

pl.ve

sc.''^

exve foidere
quis,

erit,

quocirca

eum

inveitum merere non

oporteat.

Neve

que[i]

praeconium dissignationem libitinamve


in

faciet,

dum
(96)

eo-

rum quid
aliumve

faciet*^

muni|-(95)cipio

colonia

praefeclura

Ilvir.
|

Illlvir.

quem mag.
eis,

petito neve capito neve gerito neve habeto,

neve

ibei senator

neve decurio
quei

neve conscriptus
s.

esto,

neve sententiam
is

dicito.

Quei eorum ex

s.

s.*",
|

(97)

adversus ea fecerit,
esto.
|

HS

looo

p. d. d. e.", eiusque
(98)

pecuniae quei volet petitio


in

Queiquomque
is

municipio coloniae^* praefectura post


quoi mag.
|

k. Quicl.

(sic)

prim. comitia

Ilvir. Ilrvir.^ aleive

(99)

rogando sub roest erit,


Ilvir.

gandove habebit,
Illvir.*^

ne quem, quei minor anneis^ natus


(lOO) aliura
|

quei^* ibei
nisi

mag. habeat, renuntiato neve renuntiarei


in

iubeto,
destria

quei stipendia

equo

legione III,
in

aut sti|-(101)pendia pecastreis

in legione

VI fecerit,
|

quae stipendia

inve

provincia

maiorem partem
qua'"
ei
ei

sui

(102)

quoiusque anni fecerit, aut bina semestria,


|

pro singuleis annueis procedere oporteat, cum eo^*


pl.

(103)

quod

legibus

sc.

proceder[e] oportebit,
(104)
|

aut

ei

vocatio^'
circa

rei

militaris le-

gibus pl.ve

sc.

ex ve foedere

eril,

quo

eum

invitum merere
libitina[m]ve
|

non
(106)

oporteat.
faciet,

Neve eum, quei praeconium dissignationem


quid
faciel,
Ilvir.

dum eorum
quem,

ill[/]vir.,

queive

ibei

mag.

77) 5cr.

77*) colonia.

ratum.
tebit.

78) Insere in.

ei

81) rnaiorei aes.

Momins.

(collatis vv. 101

lOi):

79) Scr. coptato.

82) Scr. annueis (cf. v, 102).

80) Duovi-

83) Excidisse censet

dum

taxat quod

legibus pl.ve sc. procedere oporcf.

84) vocato est in aere ('vocatio etiam in lege repetundarum;


cet.).

Trin. 11,
initio

Plaut.

85)

Huc

perlinent quae scripsit Cicero (ad fam.


cf.

6, 18, 1)

ad Leptain

anni u.

c.

709 (de tempore

0. E.

Schmidt der Briefwechsel des Cicero


rescripsit eos, qui facerent
. . .

p. 270. 275): quaesivi e Balbo..., quid esset in lege:

praeconium, vetari esse in decurionibus, qui fecissent, non vetari

neque erat

fe-

rendum, ... eos qui aliquando praeconium fecissent, in municipiis decuriones non licere. 88) 86) Supra scriptei sunt. 87) Populo dare damnas esto.
colonia.

esse

89) Scr.

91) Scr. quae.

llvir. Illlvir.

90) Excidit

XXX

92) Fortasse:

dum

\(axat).

(cf
93)

v. 89).

Ser.

91) Scr. queive.

Cf

not. 84.

Tituli municipales.

Lex

lulia municipalis.

497
conscripto-

sit,

renuntjato,

neve in senatum
legito,

neve in de|-(106)curionum
coptato

Tum^* numero
dicere neve
(

sub

legito

neve sententiam rogato

neve
is

(107) ferre

iubeto sc. d. m.*

Quei ad versus ea

fecerit,
|

HS DDD

p.

d.

d.*"

esto,

eiusque pecuniae quei volet petitio esto.


(sic)

(108)Quae municipia colonia

praefectura

(sic)

fora conciliabula c.

R."

sunt erunt, nei quis in eonim quo municipio


|

(109)

colonia praefectura"

conciliabulo'' senatu decurionibus conscreipteisque esto, neve

quoe"

ibi in

eo ordine

(110)

sententemtiam

r'c>

deicere ferre liceto: quei furtei, quod


erit;
|

ispe (nc) fecit fecerit,


fiducio***,

condemnatus pactusveest
Plaetoria
*"''

(111)

queive iudicio

pro socio, tutelae, mandalei, iniuriarum, deve


queive lege
|

d. m.*"*

condem-

natus est erit;


versus
(113)

(112)

ob eamve rem, quod ad-

eam legem

fec[j]t fecerit,

condemnatus

est erit; queive

depugnandei
|

caussa

auctoratus

est

erit fuit fuerit;


|

queive

in

iure*"^

abiuraverit,

bonamve copiam
sueis
eis
I

iuravit iuraverit; quei'^

(114)

sponsoribus creditoribusve
posse,

renuntiavit
(115)

renuntiaverit,
erit,

se

soldum solvere non

aut

cum

pactus est
est erit;

se

soldum solvere non posse; prove quo datum


(

depensum

quoiusve bona ex edicto


sei

(116) eius,

qu.

i.

d."" prae-

fuit praefuerit,

praeterquam
(117)
(

quoius

quom

pupillus esset reive publicae

caussa abesset,

neque
circa

d.

m.*^ fecit fecerit

quo magis non

r. p.
(

c. a.,"^

possessa proscriptave sunt erunt; queive iudicio publico

Romae

(118)

con-

demnatus
tegrum
fectura
erit;

est erit,

quo

eum

in

Italia
(

esse
(119)

liceat,

neque

in in-

restitus'"^

est erit;

queive in eo

municipio colonia
publico

praeest

foro

conciliabulo,
(120)
(

quoius

erit,

iudicio

condemnatus

quemve

k.'**

praevaricationis caussa accussasse fecisseve


(

quod

iudicatum est erit; quoive aput exercitum ingnominiae

(121)

caussa ordo
exe[rjcitu

ademptus
decedere

est erit;
ius[t]t

quemve imperator ingnominiae caussa ab


(

iuserit;

(122)

queive ob caput

c.

R."* referundum pecu[

niam praemium aliudve quid cepit ceperit; queive corpor[c] quaestum


(123) fecit fecerit;

queive lanistaturam artemve ludicam


faciet.

(sic)

fecit fecerit;

queive lenocinium
praefecturave *"
(125)

Quei
(

(124)

adversus

ea

in

municipio

colonia
j

foro conciliabulo "*


dixerit,
(

decurionibus conscripteisve
p. d. d." esto,

[/"Juerit

sentemtiamve

is

HS DT^

eiusque pecuniae quei

volet petitio esto.


(126)

Quoi

h.

I.

in

municipio colonia praefectura foro conciliabulo se[

natorem decurionem conscriptum esse


94) Scr. conscriptonimve (Mumms.).

(127)

inque eo ordine sentemtiam

dare damnas.
fiduciae.

97) Insere foro.

101) Dolo malo.

95) Sciens dolo malo.

98) Insere in.

96)

Populo

99) Scr. quoi.

102) Cf. Cic. de n. d. 3, 30, 74.

104) Scr. queive. 105) Quei iure dicundo bonam copiam abiuravit (Momms.). (QVID in aere, pro Q.I.D). 106) Rei publicae causa abesset. Deinde apparet ex108) Kalumcidisse bona possessa proscriptave sunt erunt. 107) Scr. restitulus. niae. 110) Notantur satellites proscriptionis Sullanae, 109) Civis Romanei.

100) Scr.

103) Insere

32

111) Dele ve.

112) in senatu inserit


II.

Mommt.

Dkssau, Inscriptiones Latinae

498

Caput XIIII.
dicere ferre
(128)
|

6086
in

non

licebit,

nei quis, quei in eo municipio colonia prae-

feclura

foro conciliabulo senatum decuriones conscriptos habebit,


(129) ire
|

senatum decuriones conscriptos


que[jj
|

iubeto sc. d.

m.*
sc.

neve

eum eum
neve

ibei
quis,

sentemtiam rogato neive dicere neive ferre iubeto


(130) in

d.

m.

eo municipio

colonia praefectura foro conciliabulo


habebit,
|

sufragio

eorum maxumam potestatem


ire,

(131)

eorum quem
esse

ibei in

senatum decuriones conscriptos


temtiam
ibei

neve in eo numero

nive sen-

dicere
|

(132)

ferreve sinito sc. d. m.;


erit,

neve quis eius ratioeutn adversus h.


l.

nem

comitieis conciliove [habeto, et si creatus


conciliove]^"

ieis

comitieis

creatum

est"*

renunliato;

neve

quis,

quei ibei

mag. potestatemve habebit,


spectare neive in convivio
|

eum cum
(134)

senatu

decurionibus conscriptos'"*
sc. d.

publico esse sin[]to

m.*
|

(135)

Quibus

h.

1.*

in

municipio colonia praefectura foro conciliabulo


(136)
|

in

sinatum " decurionibus conscripteis esse


in
|

non

hcebit, ni quis eollvir.'"


Illlvir.

rum
niat,

municipio colonia praefectura foro


(137)

concihabulo

aliamve

quam

potestatem, ex quo honore in

eum ordinem
(138)

perve-

petito neve capito; neve quis

eorum

ludeis,
|

cumve

gladiatores

ibei

puguabunt,
j

in loco senatorio

decurionum conscriptorum
is

sed[e]to

neve

spectato;

(139)

neve convivium pubHcum


erit,

inito;

neive quis, quei ad(140) esto,


|

versus ea creatum renuntiatum"*

ibei Ilvir llllvir

neve ibei
p. d.

mag."' potestatemve habeto.


d.""

Qu[ei]*'"'
|

adversus ea fecerit,
volet petitio esto.

is

HS OD"^
in

esto,
(142)

eiusque pecuniae quei

(141)

Quae

miinicipia

coloniae

praefecturae
|

*^*

c.

R.''

Itaha sunt

erunt, quei in eis miinicipieis coloneis

(143)

praefectureis

maximum mag.
|

maximumve'"^ potestatem

ibei

habebittum, cum censor aUusve


is

(144)

quis

mag. Romae popuh censum

aget,

diebus

LX
q.
c.

proxumeis, quibus sciet


(sic)

Romae c[e]nsum popuH


suorum
queique
eius
(146) agunto"'',

(145)

agi,

omnium municipium
erunt,
R.^^^

colonorum

praefecturae

erunt,

censum
|

eorumque

nomina praenomina, patres aut patronos, tribus,


(147)
|

cognomina,

et

quot annos

quisque eorum habet,


eo, qui

et

rationem pe|

cuniae ex formula census, quae


puli acturus erit,

Romae ab
a[6]
ieis

tum censum

(148)

po-

pro posita
sui
|

erit,

iurateis accipito;

eaque omnia

in tabulas
legatos,

pubhcas

(149)

municipi referunda curato; eosque hbros per


|

quos maior pars decurionum conscriptorum

(150)

ad

eam rem
eos,

legarei mittei censuerint

tum, cum eas^^^ res consuleretur, ad


|

quei

Romae c[e]nsum
dies

agent,

(151)

mittito;

curatoque,

LX

rehquei eruut, ante

quam diem

ei,

quom amphus queiquomque Romae (152) cenutei,


|

113)
ludos,

116) Scr. senatu.

Haec excidisse puiat Momms. 115) Scr. conscripteis 114) Scr. esse. 118) Scr. creatus renuntiatus. 117) Duoviratum,

119) Magistraium.

124)

cf.

Momms.

C. I.L. I p.

QVIF 4SS ad l.
120)

aes.

Scr. agito.

122) Scr. maximamve. 123) Quei cives Romanei.

121)

Fora

et conciliabula

omittuntur;

125) Scr. ea.

Tituli municipales.

Lex
(sic)

lulia municipalis.

499

sum
alius
(154)
ieis

age[r] '",

(inem populi

cesendi

faciant,

eos adeam '" librosque


isque censor, seive quis
legatei eius
|

eius municipi coloniae praefecturae

(153)

edant

mag. censum populi


municipi coloniae
legateis dabuntur,

aget, diebus

V proxumeis, quibus
d.

praefecturae adierint,
accipito
|

eos libros census,

quei ab

(155) s.

m.,

exque

ieis

libreis,

quae
|

ibei scripta erunt,


(156)

in tabulas publicas referunda curato,

easque tabulas
in

eodem

loco,

ubei ceterae tabulae publicae erunt,


erit,

quibus census

populi perscriptus
(157)

condenda
in

'''*

curato.
|

Qui pluribus

municipieis
erit,

coloneis
(

praefectureis domicilium
(158) in

habebit, et is*"

Romae census
censeatur,
e.

quo magis
n.

municipio colonia

praefectura h.
(159)

1.'

h.

1.

r."
|

Quei lege pl.ve sc." permissus

est [f]n\i, utei leges

in"* musei

nicipio
is

fundano"* municipibusve eius municipi


h.
1.

daret,
|

(160)

quis*"

post

r.'*^

in

eo

anno proxumo, quo

h.

eas leges [addiderit commutaverit conrexerit]^^^,


(161)

ad municipieis "^ fundanos


1.
j

populus iuserit,

item teneto, utei oporteret,

sei

ea[e] res ab
|

eo tum,

quom primum
facito,

leges eis municipibus

lege pl.ve sc."** dedit,

(162)

ad eas leges additae

commutatae conrectae essent;


quo minus
|

neve quis interced[t]to neve quid

(163)

ea rata sint, quove

minus municipis fundanos teneat '"

eisque optemperetur.
Tabula ahenea, cuius pars inferior (inde a v. 76, cf. not. 70) reperta est a. 47Si prope vicum Lucaniae Pisticcio in alveo torrentis Salandrella, circiter 8 mil. a Policoro sive Heraclea antiqua, superior paullo post ut videtur eodem loco reperta
translata est in Britanniam, sed

anno fere 1760 reportata in llaliam; nunc utra-

que pars servatur Neapoli (Ritschl tab. XXXIII.


alios Kaibel inscr. Gr. Sicil. Ital. n. 6iS.

XXXI K Mommsen

C.

I.

L. 1 206).
edidit post

In parte aversa (vel potius antica) extat titulus vetustus Graecus,

quem

Tabulam Heracleae

prostitisse docet argu-

Legem, cuius partem postremam (nam in fine nihil deest superestque spatium vacuum) in hac tabula tenemus, esse luliam municipalem (sic titulus supra N. 3406), memoratam a Cicerone ineunte ann 709, cf. supra not.SS, demonstravit Savignyus Zeitschr. f.gesch. Rechtswiss. 9, 1856 p. 500 seq., vermischte Schriften 5 p. 279 seq. (non recte dubitat de Petra monumenti dei Lincei VI p. 45Sseq.), qui putat eandem esse quam nude municipalem appellant iuris aucto-

mentum

inscriptionis Graecae.

res (Ind. Dig. Flor. inter scripta Pauli; Dig. SO, 1

tit.,

ib.

SO, 9,

5; cod.

lust. 7, 9, 1).

Lata
c.

est a

Caesare dictatore antequam in Hispaniam proficisceretur exeunte a, u.

708 (de tempore Nissen mus. Rhen. 4S, 1890 p. 100).


126) agei aes.

scr. sei

(Momms.). 130) Plebeive scito. 131) Fortasse delendum in (Momms.). 132) Cuius populus fundus factus erat. Cf. Marquardt Staatsveno. I^ p.S2 not. 5. Quae civitates significentur, quaesiverunt Savigny verm. Schr. 5, 541 ; Mommsen Stadtrechte des lat. Gem. Saipensa u. Malaca p. 409 not. 4S ; Nissen mus. Rhen. 4S, 134) Post hanc legem rogatam. 1890 p. 10S. 135) Haec 133) Scr. quid.
is

127)

Scr. adeant.

128)

Scr. condendas.

129) Fortasse

excidisse

vidit

primus editor Mazochius.

136) Scr. municipis.

137) Scr.

teneant

32*

600

Caput

Xim.

Lex
6086 VIIIP ....
quniae publicae sacrae
|

municipii Tarentini.
liceat neive qu[ts|

II

ne esse
(2)

quod eius niunicipi peper


publicas

religiossae Cc; est erit'' fra[M]clato neive av[oJrj

tito

neive facito

quo eorum
|

(3)

quid

fiat,

neive

li[ff]eras

fraudemve^ publicum peius


erit

(4) facito'*
|

d.

m.*

Quei

faxit,

quant[t] ea res

quadruplum' multae

esto,
|

(5)

eamque pequniam mu[n]icipio dare


magistratus quei

damnas

esto eiusque pequniae

(6)
|

quomque

in

muni-

cipio erit petitio exactioque esto.


(7) Illlvir.

aedilesque* quei h.
in diebus
|

I.'

primei erunt quei


b.

eorum Tarentum
1.

venerit'",
|

(8) is

XX
j

proxumeis quibus post

datam primum

Tarentum venerit
ad
Illlvir.
(sic)

(9)

facito quei pro se praes stat" praedes praediaque


(10)
sit,

det

quod

satis

quae pequnia public[o sa]cra


|

reli-

giosa

eius municipi

ad se in suo magistratu

(11)

pervenerit,
|

eam
eius|

pequni[a]m municipio Tarentino salvam recte esse futur[a]m",

(12)

que
(13)
sit
I

rei

rationem r[d]diturum
ita

ita

utei senatus censuerit.

Isque

Illlvir,

quoi

praes dabitur, ac[c]ipito idque in tabu[/ets f]ubliceis scriptum

(14) facito.
(15)
I

Quique quomqu[e] comitia duovireis


is

a[erf]ilibusve"

rogan-

deis

habebit,

antequam maior pars curiarum quemque eorum


eis

quei
I

(16)

magistratum
|

comitieis petent" renuntiabit, ab eis quei peaccipito,

tent praedes

(17)

quod
|

satis sit
(18)

[^Juae

pequnia publica

sacra

religiosa eius municipi

\ad\

quemque eorum
j

in eo magistratu per-

venerit,

eam pequniam municipio


et]usque
rei
[ffl6MZ]eis

(19)

Tarentino
|

salvam
(20) ita

rec[fe]

ess[e

/M?t]ra[m",

ration[e]m

redditurum

utei
j

senatus

ce[nsM]erit, [t]dque in

publiceis scriptum
in

sit
s.

facito.
s.

(21)

Quodneis

que [gMOt]que neg[oft


gotive
I

|)M6]lice

m\unid^{\o de

datum

erit

(22)

publicei gesserit

pequniamque publicam
legis significatur

[deder]it exegerit,

1)

Tabulam nonam

fuisse

(similis indicatio
I,

item in lege Comelia de viginti quaestoribus, C.


ed.

SimiUter lex lulia peeulatus, S p. 88). 2) Agitur de crimine peculatus. Dig. 48, 45, 1 : ne quis ex pecunia sacra religiosa publicave auferat cet. 3) Fix

L. n. 202

supra N. 38,
font. iur.

Bruns

sana haec, certe excidisse quaedam videntur.


fiat,

Per

litteras

fraudem

sese

turos iurant scribae coloniae Genetivae (N. 6089) cap.


lex lulia peculatus (Dig.
l.

LXXXl.
5)

non facid peius

Dolo malo. 6) quanta editio Romana. 7) Cf. Mommsen Strafrecht p. 771; Paulus sent. S, 27 cet. 8) Magislratuum nomina vix ea quae Tarenti, Graeco in oppido etiam post civitatem Romanam acceptam, in usu fuerunt, sed in lege ab initio sijie dubio non Inde etiam id exsolis Tarentinis scripta Romana magistratuum vocabula posita. plicandum quod modo quattuorviri nominantur, modo duoviri (v. i4), modo utrique (v. 39). 9) Hac lege. 10) Videntur hoc anno magistratus facti ab eo qui Tarentinis iussu populi Romani hanc legem dedit, 11) Fide Mommseni commentarium (eph. ep.). 12) Cf. legis Malacitanae (infra N. 6089) cap. LX. Ceterum cf. legis Malac. 13) Cf. not. 8. 14) Fortasse nonnuUa exciderunt.

c), de

moneta publica.

4)

Quo

cap. LIX.

Titall manicipales.

Lex mumcipii

Tarentini.

601

quoi

ita

negotium
|

(23)

(latum erit negotive


|

quid publice gesser[tYj pe-

quniamve publicam dederit


dito refertoque in di[6]us
cipi censuer[i]t sine d. m.'
(26)

(24)

exegerit, eius rei rationem senatui red|

X
|

proxume[ts]

(25)

quibus senatus eius muni-

Quei decurio municipi Tarentinei est

erit
is

queive

in

municipio

Tarenti[no

mj

(27)

senatu sententiam deixerit,


|

in o[pjj]ido Tarentei

aut intra eius muni[cipt]

(28) fineis

aedificium
(29) d.
|

quod non minu[s]


Quei eorum
ita

MD

te-

gularum tectum
acceperit
n.

sit

habeto"
seive quis
legi

[stnej

m.*

aedificium

suom non habebit


quo hoic

eorum

(30)
|

aedificium emerit mancupiove


(31)
|

fraudem

f[aa;t7],

is

in

annos singulos

ffS^

OO

municipio Tarentino dare damnas

esto.
e[rjit aedificium

(32)

Nei quis in oppido quod eius municipi


|

detegito
restitu-

neive dem[oZt7o]

(33)

neive disturbato'" nisei quod


|

non deterius
dare

lurus erit nisei d[e]

s. s.

(34)

Sei quis adversus ea faxit, quant[t] id aedi|

ficium

f[ii]erit,

tantam pequni[a]m
[^tijei

(35)

municipio
|

damuas

esto

eiusque pequniae

vol[e]t

petiti[o]

est.

(36)

Magi. quei exegerit, di|

midium

in

[pjublicum referto dimidium iu l[]deis quos


facie[{]

(37)

publice in
|

eo magistratu

consumito,
l[tcef]o,

seive

ad
ei
s.

monumentum suom
f.

(38)

in

publico consumere volet


(39)

idque

s." facere liceto.


|

Sei quas vias fossas clouacas Illlvir Ilvir aedilisve'*


|

eius

munimunire

cipi caussa

(40)
(41)

publice facere immittere

commutare

aedificare

volet, intra
|

eos fineis quei eius municipi erun[f]*,


|

quod eius sine


quis eo-

iniuria'" fiat, id ei facere


(43)

(42)

liceto.
|

Quei pequniam municipio Tarentin[o]


|

non debebit

sei

rum

quei

(44)

municeps
||

erit

neque eo sexennio [pjroxumo, quo exeire


(ex hac altera pagina plerumque primae tantum

volet*',

duovimm
I

uniuscuiutque versus iitterae supersunt,


. . . .
I

raro vocabula, sub finem autem haec)


|

re

eas

testainenl[o]
on)D[e<]
|
|

facto

moT{[uus'\
|

oporteret
. . .
I

item
I

iei

sei
|

ceivitate
iuris
{

frau[(/e]
. . .

a qo[o]

eode[m]

fine

de

ite

Tarenli rep., tabulae aeneae pars, continens


alterius frustula
p.

paginam unam paene integram,


6,

exigua (Monumenti anlichi della R. Accad. dei Lincei

4895/6

XIFjXF, primus descr. Viola, vidit etiam Gatti, adnotaverunt de Petra Scriptura tabulae, magis et Scialoja. Nuper Mommseni causa relegit H. Schoene). etiam sermo, indicant hanc legem paullo antiquiorem esse quam eam quae praetab.
cedit.

4H

Est lex data

(v. 8)

rentum municipium factum (Cie. pro Arch. i, 7. S, 10).


15) Similia, nec

municipio Tarentino (v.H. 18teq.), paullo postquam Taett, scilicet post bellum sociale, ante annum u. c. 69S

lam

Iractavit

Mommsen Eph.

ep. 9, p. 1 teq.

tamen eadem in

iege coioniae Genetivae (N.6087)

cap.XCI (infra
leg.

p.S06).

16) Cf tupra N.6045,(N.6089) cap. LXII. 17) Sine


coloniae Genetivae cap.

leg. col. Genetiv.

(N.6087)

cap.LXXF;

Malacitan.

fraude sua.

LXXFII.

20)

18) Cf. not. 8.

19)

Intere privatoram (Scialoja).

Idem in iege 21) Apparet

agi de

iis

qui in aliam civilatem domicilium transferre voluerunt.

502

Caput XIIII.

Lex
6087
iure
Ilviri
faci|et,

coloniae Genetivae luliae


.
.

s.

Ursonensis.
iussus erit,
iudicati

[LXI

Cui quis

ita

ma]|num
s. f. s.*

inicere'

ma|nus

iniectio esto itque ei


i.

facere liceto.

Vin|dex arbitratu

quique'

d.

p.* locuples*

esto.

Ni vindicem dabit iudicatumque*


|

secum ducilo'.
d.'"

lure

civili

vinctum habeto\

Si quis

in eo

vim

faciet,

ast* eius vincitur, dujpli


d.

damnas

esto colonisq. eius colon.


Ilvir.

HS ccbo
quique^

ccloo*
i.

esto,

eiusque pecuniae cui" vo[let petitio,

d.

p.* exactio iudicatijoque esto.

LXII"*.

Ilviri

quicumque erunt,

ii

Ilviri'* in

eos singulos
librarium,

lictores

binos, accensos sing.*^

scribas bi|nos, viatores binos,

praecoin

nem,
cos

haruspicem,

tibicinem habere ius potestasjque esto.


|

Quique

ea colonia aedil. erunt,

iis

aedil.

in eos aedil. sing. scribas sing., publij-

cum

cincto limo" IIII, praeconem, haruspijcem, tibicinem habere ius

potestaslq. esto.
bejto.

Ex eo

numero, qui eius coloniae coloni erunl, ha-

lisque llvir. aedihbusque,

dum eum mag."

habejbunt, togas prae-

Quos quisque eojrum ita scribas lictores praeconem babebit, iis omnibus eo anno, quo anno quisque eorum apparebit, militiae vacatio esto, neve quis e|um eo anno, quo mag." apparebit, intextas, funaha,

cereos ha|bere ius potestasq. esto.

accensos viatorem

tibicinem haruspicem
|

vitum
I

miHtem
adigito
nisi

facito

neve
a|digi

fieri

iubeto

neve

eum

cogito neve ius iu[

randum
iubeto,

neve

iubeto

neve sacramento rogato neve


causa.

rogari
in

tumultus

Ilahci

Galhci|ve

Eisque

merces
[

eos

singul., qui IIvi[ris

apparebunt, tanta esto": in scribas sing.

ItSrooCC,
sing.

in accensos sing.

Ii-S

DCC,

in lictores

sing. -ftS-DC,

in viatores

IIS

CCCC,

in

hbra(nos sing.
qui
aedilib.

"S

CCC,

in haruspices sing. IrS D, in scribas


j

prae[in

coni-JftS-CCC;
haruspices sing.

appareb.":

sing.
,

HS DCCC,

ftS-C^
s.
f.
s.^'

in ti||bicines singul. ifS

CCC

in

praecones sing.

H^

CCC.
I

Iis^

kapere Hceto.
primi ad
pr.
k.

LXIII.

Ilviri,

qui

lanuar.

mag. habebunt, appa1.

ri[tores totidem habento, ^'sing. apparitores ex h.

ha|bere hceto^^
si

lis-

que apparitorib. merces tanta


1)

esto,
|

quantam esse oporterel,

partem

Cf. Gai. 4, 21.

De

rebus in hoc capite memoratis egerunt


f.

ep.

aua.

p. 109;

Exner

Zeitschr.

3) Scr. quive.

Rubr.

c.

22

vers. fin.

33>

Schoell p. 122.
milia.

Rechtsgesch. 15, 1878 p. 592 seq.

Mommsen Eph.
2)

Sine fraude

4)

lure dicundo praerit.

6) Scr. iudicatumve.

5) Cf.

Dig. SO,

16, 254, 1.

Lex

7) Cf.

Legis XII

tab. reliq. ed.

8)

Cf supra N. 30S0
darnnas.

10)

Dare

not.

(p. 286).

9)

SesterUum viginti

(cf. not. 68.174); debuit esse: qui. 11*) Numeri hi postea additi, infra primum unius cuiusque capitis vocabulum, quod paulto marginem versus excurrit. 12) Ser. iis (in aere est IK) llviris. 15) Magittra14) Cf. infra adN.6519. 13) Singulos. tum. 16) Magistratibus. 17) De his mercedibut cf. Mommsen Eph. ep.5 p. 1ff7.

11)

Sic paene constanier scriptum in hac lege

18)

Apparebunt.

19)

Errorem in numero

esse suspicatur

Momms.

20)

For-

tasse itque iis, ut paullo post (cap. LXIII).

21) Insere quot,

22) tcr.

licet.

Tituli municipales.

iis

Lex Ursonensis.

503
apparuissint
(nc)^^,

IIII" anni

arrip|uissent",

ut pro portione,
s.
f.

quam
s.

diu
I."

nier|cedem pro eo kaperenl", itque


LXIIII.
Ilviri

c.

quicumque post colon. deduclam erunt,


gerere coeperint,
|

ii

in die|bus

X
et

proxumis,

quibus

eum mag.
partes

at et

decuriones referunto,

cum non minus duae


quae sacra
ex
eis
|

aderinl,

quos

quot dies festos esse

fieri

publice placeat et quos ea sacra facere placejat.


|

Quot

rebus decurionum maior pars, qui


it

tum aderunt,

decreverint stain

tuerint,

ius

ratum|que

esto,

eaque sacra eique dies

festi

ea colon.
|

sunto.

LXV.
G. lul."

Quae pecunia poeuae nomine ob erunt, in publicum redacta erit, eam

vecliga[/]ia,
|

quae

colon.

pecuniam nequis erogare


nisi

neve cui dare neve atlri|buere potestatem habeto


in
I

at ea sacra,
|

quae
aliter

colon. aliove
s.
f.

quo loco colonorum nomine


s.*
|

fiat^*,

neve quis

eam pecuuiam
habeto.

kapito, nive^' quis

de ea pecunia ad decuriones
|

referundi neve quis

de ea pecunia sententiam dicendi ius potestat.


ad ea sacra,

que

Eamque pecuniam
nomine
|

quae
s.
f.

in

ea coloo. ahove
(sic)

quo

loco colonor.'*'
ei

fient,

IWm

(sic)

s.*

daio

attribuito itque
s.
f.

facere

ius

potestasq. esto.

Eique

cui ea

[pjecunia dabi|tur

s.

kapere

liceto.

LXVI.
gures

Quos' pontifices

quosque augures G. Caesar, quive


colon. Gejoet.,
ei

iussu

eius coloo. deduxerit,


c.

fecerit ex
|

pon[i]ifices eique au-

G. I." sunto, eiq.

pon[f]i[^]ces auguresque in pontificum augu|ita uti

rum
in

conlegio in ea colon. sunto,


pontif.
|

qui

optima

(sic)

lege

optumo
|

iure

quaque colon.

augures sunt erunt.


collegio
j

lisque pontificibus

augu-

ri[6]usque, qui in

quoque eorum
vacatio

erunt, liberisque
esto,
uti

eorum

militiae

munerisq||ue

publici

sacro sanctius^'

pon|tifici

Romano
quaeque
Eis|que

est erit, eaque'^ mihtaria ea omni|a merita sunto.

De

auspiciis
esto.

ad

eas

res

perjtinebunt

augurum
ludis,
c.

iuris

dictio

iudicatio

pontificib.
ei

auguribusque

quot pubhce majgistratus facient, et

cum

pontific.

augures sa|cra publica


potestasq. esto,

G. I." facient, togas praetextas hagladiato-

ben|di

ius

eisque

pontificib. augurib.-|q. ludos

resq. inter decuriones spectajre ius potestasque esto.

LXVII.

Quicumque

pontif.

quique augures

c.

G. 1." post h.

1.^^

da|h.
1.

tam

in

conlegium

pontific.
|

augurumq.
qui
|

in demoijtui
c.

damnative loco

lectus cooptatusve erit,

is

ponlif. augurq. in

lul.^" in

conlegium
|

(sio)

pontifex^*

augurq. esto,

ita uti

optuma

lege in

quaque

colon. pontif.

auguresq. sunt erunt.


23)
p. 108.

Neve quis

quem

in

conlegium pontificum kapito


25)

Quartam.

24) Scr. apparuissent.

26) Sine fraude sua capere liceto.

De

re

cf.

Momms. Eph.

ep.

27) Coloniae Genetivae luliae.

28) Scr. fiant.


nori aes.

De

re cf.

Momms. Eph.

ep.

p. 406.

29) Scr. neve.

31) Scr. sacrosancta.

32)

Scr.

aeraque.

30) colo-

33)

Hanc

legem.

34) Colonia lulia.

35) Scr. pontificum.

604 6087
]

Caput xnil.
suble|gito

cooptato nisi tuDC

cum minus
|

tribus pon|tificib. ex

iis,

qui c. G.^ sunt, erunt.


cooptato
nijsi

Neve quis quem

in

conlegium augurum sublegito


eis,

tum cum minus

tribus auguribus ex

qui

colon. G. I."

sunt, erunt.

LXVII[/]".

Ilviri praef.ve^*
ita''

comitia pontific. augurumq., quos h.


'*\

1.
|

habere^ oportebit,
sufficere h.
1.

habeto prodi[c]ito

ita

uti

llvir.

creare facere

o.**^

LXIX.
mag.''^
mis,
et

Ilviri

qui

post colon. deduc[f]am


in

primi
ii

erunt,
|

ei

in

su|o

quicumq.

Ilvir.

colon. lul. erunt,

in

diebus

LX

proxu-

quibus
|

eum mag.

gerere coe|perint,

ad decuriones referunto,
|

cum

non minus
locationis

XX

aderunt, uti redemptori redemptoribusque,


resq.
|

qui ea red-

empta habebunt quae ad sacra


|

divinas opus erunt, pecunia ex lege

adtribuatur solvaturq.

INeve

quisquam rem alilam


decret.

at decurioeis
d.'*'',

nes

referunto

neve

quot

decurijonum

faciunto
|

antequam

redempltoribus pecunia ex lege locationis attribualur

solvaturve d.

dum ne minus XXX


verint, ei Ilvir.
||

^**

atsint,

cum

e.

r.''^

consulatur.

Quot
|

ita

decre-

redemptori redemptoribus attribuendum


ex ea pecunia
|

solvendumque
ad-

curato,
h.
1.
I

dum ne

solvant adtribuant,

quam pecuniam ex
fiant, dari

[ad e]a sacra, quae in colon. aliove

quo loco pu|blice

tribui oportebit.

[I]XX.
h.
1.

Ilviri

quicu[m]que erunt
ei

ei''^

praeter eos,

qui primi
|

post

[fa]cti

erunt,
|

in suo mag."*

munus

lu|dosve scaenicos lovi lunoni


diei,

Minervae deis

deabusq. quadriduom m.

p.''^

quot eius

fie|ri

opor-

tebit^", arbitratu

eis ludis eoque munere unuseorum de sua pecunia ne minus HS oo oo consumito et ex pellvir. d. t.*' HScxjoo sumere consumere liceto, cunia publica in sing.

decurionum faciun|to inque

quis|que

it|que

eis s.

f.

s.^

facere liceto,
|

adtributionem
aliove

faciat,

dum ne quam pecuniam h.


(sic)

quis ex ea
|

pecun. sumat neve

1.

ad ea sacra,

quae in co|lon.

quo loco publicae

fient,

dari

adtribui oportebit.

LXXI.
lovi
et

Aediles quicumq. erunt in suo mag.


diei,

munus

lu|dos scaenicos
fieri

luDoni Minervae tri|duom maiore parte


in

quot eius

pote|rit,

UDum diem

circo aut in foro Veneri

faciunto, inque eis ludis eo|

que munere unus|quisque eorum de sua pecunia ne minus HScxoo


sumito deve publico in sing.
Ilvir praef."
|

con-

aedil.

HS oo

sumere
itque

liceto,
iis
|

eamq. pecuniam
s. f. s. c.

dandam adtribuendam curanto

liceto".

facere

38) Praefectusve. 39) Scr. 41) prodigito in aere Huebn. 42) Hac lege oportebit. 43) Magistralu. 44) Decurionum decreto. 45) Me diam X deletam in aere primum crediderant, negat Huebner. 46) Ea 48) Magistratu. 49) Maiore parte cap. LXXI). 50) Scr. 47) Dele Praefeclusve. cap. LXXI). 51) Dumtaxat.
36) Coloniae Genetivae.

(Momms.).

40) Dele

37) LXVII Mi (Momms.).

aes.

legit

esse

res.

ei,

(cf.

poterit (cf.

52)

Tituli municipales.

Lex UrsonensiB.

505
|

LXXIl.
iolatum
uti h.
1.

Quotcumque pecuniae
quot eius pecuui ae
I

stipis

DomiDc

iD aedis

sacras

datum
ne

erit,

eis

sacriis (sic)

super

fuerit,

quae sacra,
it'*^

d."

oportebit, ei deo deaeve, cuius ea aedes erit, fac|ta

quis facito ueve curato

neve iDterce|dito, quo miDUS


ea pecunia stipis
|

iD

ea aede codsu-

matur, ad
quis
re

quam aedem eam pecuuiam alio


|

nomiDe

dajta coDlata erit,

Deve
||

coDsumito

ne[t;ej quis facito,

quo magis

iD

alia

coDsumatur".
LXXllI.
erit",

ductum
c. c.

Ne quis inlra fines hominem mortuom

oppidi colon.ve,
inferto neve ibi
Si quis
|

qua aralro

circum-

humato neve

urito

neve
is

homi|nis mortui moDimentuDi aedificato.


G. lul."

adversus ea fecerit,

HS DD**

d. d.^^ esto

eiusque pecuuiae cui^ volet petitio


|

persecu|tio

exactioq. esto.
Si
|

Itque quot iuaedificatuDi

erit Ilvir aedil.ve


erit,
|

dimolieodum curauto.
expiauto uti oportebit.

adversus ea mortuus iulalus positusve

LXXIV.
DOD
erit,

combustus Ne quis ustrioam Dovam, ubi homo mortuus adversus facito. Qui ea fecerit, proprius^* oppidum pas|sus
| I

HS DD"

c.

c.

G. lul."
1.**

d. d."*

esto,

eiusque pecuniae cui" volet petijtio

persecutioq. ex h.

esto.
|

LXXV.
mohto neve
ficaturum

Ne

quis in oppido colon. lul. aedificium detegito


si

neve de-

disturbato, nisi

praedes

Ilvir. arbitratu

dederit se reraediadjsint,
t.

(sic)^

aut

nisi

decuriones decreverint,

dum ne minus L
|

cum
c. c.

e. r.*^

consulatur*'.

Si quis adversus ea fece.^^

q. e. r. e.",

p.*

G. lul." d. d. e.", eiusq. pecuniae qui^* volet pe|titio persecutioq. ex


esto.

h.

1.

LXXVI.
in

FighDas teglarias maioris


lul.
|

(sic)

tegularum
|

CCC

tegujlariumq.

oppido colon.

ne quis habeto.
coIod. lul.^"
s.

Qui

habuerit ita*^ aedificium isaedificii^*

que locus publicus


c.
I

esto,

eiusq.

quicumque
redi[p]ito.
|

in

G.

lul.

i.

d.

p.",

d.

m." eam pecuoiam

iu

pubhcum
fines,
it is

LXXVII.
inmittere
erunt, volet,
|

Si quis^*

vias fossas cloacas Ilvir aedil.ve publice

facere

commutare

aedificare

mujnire intra eos


fiet,

qui

colon. lul.

quot eius sine iniuria privatorum

face|re liceto.
|

LXXHX.

Quae

viae publicae itinerave publica


|

sunt fuerunt

intra

eos fines, qui colon. dati enint, quicumq.


53)

hmites quaeque viae quaeque


55)

Hac

p. 406. 1ff7.

lege data.

54) Scr. ruerint.

lege.

De

re

cf.

Momms. Epk.

ep.

56) Cf. infra N. 6508.

57) Colonis coloniae Genetivae luliae (cf.

supra N. 22S3).
not. 14.
V.

58) Sestertium quinque milia.

cuniam.

66) Tantam pe 64) Fecerit. 65) Quanti ea res 67) Dare damnas 68) Sic recte scriptum hoc soh loco; 70) Coloniae luliae. 71) Hic quaedam videntur excinot. 44. 69) Scr. ditse (Momms. Eph. ep. 5 p. 442). 72) lure dicundo praerit. 73) Sine dolo
52
seq. (not. 46).
erit.

61)

Scr. propius.

59)

Dare damnat.

60) Cf.

62)

Hac

63)

De

re cf. supra N. 6086

esto.

cf.

id.

malo.

74) Fortasse scr. quas (Scialoja


v.

monum.

dei Lincei 6, 425).

Eadem

in lege

Tarentina (N. 6086)

59 seq.

506

Caput XIIII.
itinera

6087
tes
I

per eos a|gros sunt erunt fueruntve", eae viae eique limi-

eaque itinera publica sunto.

LXXIX.
agro,

Qui

fluvi rivi

fontes lacus aquae stagna paludes


||

sunt in
la-

qui colon.^* h[wt]usc. colon. divisus

erit,

ad eos rivos fontes


iis

cus aquasque" sta|gna paludes itus actus aquae haustus


qui

item

esto,

eum agrum habehunt


|

possidebunt,

uti

iis

fuit,

qui

eum agrum
possident

habuerunt possederunt.
ha|bebunt possidebunt,

Itemque

iis,

qui

eum agrum habent


in

itineris

aquarum

lex ius|que esto.

LXXX.
datum
dito
erit,
is

Quot cuique
cui
in

negotii publice

colon. de decur. sen|tentia

negotium datum
dieb.

erit e|ius rei


it

rationem decurionib. redqui|

refertojque
it

CL proxumis^'
desierit,
Ilvir.

negotium confecerit
|

busve

negotium gerere

quot eius

fieri

poterit

s.
ii

d.

m."
|

LXXXI.
qui

Quicumque

aed.ve colou. lul. erunt,


|

scribis
erit,
|

suis,

pecuniam publicam colonorumque


tabulas
|

rationes

scripturus

ante-

quam

publicas scribet tractetve, in contione palam


ius

luci

nun"^sese

dinis in

forum

iurandum

adigi|to^^

per lovem deosque Penates


rationes|que

*^pecuniam pu|bhcam
"^biturum esse, u. q.
r.

eius colon. concustoditurum


f.

veras halitteras
]

e. v.

s. d.

m.", nejque se fraudem per

*facturum esse

sc.

d.

m.'*^

Uti quisque scriba ita iuraverit,

in tabulas

publicas referatur facito.


scribito

Qui

ita

non

iurave|rit,

is

tabulas
r.*^

publicas ne
|

neve aes

apparitorium mercedemque ob
ei

e.

kapito.

Qui

ius

iurandum non

adegerit,

HS
1.

loo

mul|tae'^ esto,

eiusq.

pecuniae cui

volet petitio perjsecutio ex h.

esto.

LXXXII.
silvas ven|dito

Qui agri quaeque


neve locato longius

silvae

quaeq. aedificia

c.

c.

G. L",

quibus publice utantur, data adtributa ejrunt, ne quis eos agros neve eas

quam
Neve

in

quinquen|nium, neve ad defacito,

curiones referto
silvae

neve decujrionum consultum


si

quo

ei

agri

eaeve
c.

veneant aliterve iocentur.

vefnierint,
erit,

itcirco

minus

G.
|

lul." sunto.

Quique

iis

rebus fruc^fjus*"

quot se emisse
d. d.^
||

dicat, is in
[esto,

iuga sing. inque annos sing.

HS

C^*

c. c.

G. lul."

eiusque

pecuniae cui volet petitio persecutioqiie ex hac lege

esto.]

(Deest tabula, vet potius tabulae pars dimidia, quae conlinebat capita legis

ab octogesimo tertio ad nonagesimum.)

[XC7.

Si quis ex hac lege decurio augur pontifex coloniae Genetivae


erit,

luliae factus creatusve\

iusque

col.

domicilium in ea

tum quicumque decurio augur pontifex hucol. oppido propiusve it oppidum p. oo"
|

non habebit annis V proxumis, unde pignus

eius quot satis

sit

capi pos-

75) Fortasse scr. quique limites per eo8 agros sunt erunt
lonis.

(Momms.).
cf.

De

77) Scr. aquas.

ep.

p. 408.

78)

Insere quibus.

76) Co-

79)

82)

Eam

rem.
re

cf.

80)

UH quod

recte

83) Scr. multa.

ep.

faclum

esse volet.

84) fruclus aes.

De
85)

re

Mommsen Eph.

81) Scientem dolo malo.

Cenium.

86) Passus

mille.

Mommsen Epfu

2 p. ISi.

"

Tituli muuicipales.

Lez

Ursonensis.

507
Ilviri

sit,

is

in

ea col. augur pontif. decurio ne es|to,

quive"

in ea col.

erunt,

eius
|

nomen de decuriojnibus sacerdotibusque de


curanto, u. q.
Ilviri
r.
f.

tabulis publicis
f.

eximendum
XCII.

e.

v."

idq. eos Ilvir.

s.

s.*

f.

1.**

quicumque

in ea colon.

mag. habebunt,

ei

de Iegatio|decurion.

nibus publice mittendis ad decuriones referunto,


eius colon. aderit, quotque de his rebus
|

cum

m.

p.^

maior pars eorum qui tum ad-

erunt constituerit,
ex ve
I

it

ius

ratumque

esto.
erit,

Quamque legationem
obire oportuerit
|
|

ex

h.

I.

d. d.'\
erit,

quot ex hac lege factum


is

neque

obierit

qui lectus
[<iecre/o]'^

pro se vicarium ex eo
dato.

ordine,
|

uti

hac lege
quotiens

de.ve"
ita

d.

o.^*,

Ni

ita

dederit,

in

res sing.,
e.*^

non
cui

fecerit,

HS

ccloo colon. hujiusque col. d. d.

eiusque pecuniae

volet petitio
|

persecutioque esto.

XCIII.

Quicumque
qui
^

Ilvir post colon.


Ilvir.

deductam factus creatusve


is

erit

quive

praef.''

ab

e lege huius coloniae relicjtus erit,


|

de loco

publico neve pro loco publico neve

ab redemptori

(sic)

mancipe praed.ve"
facito,

donum munus mercedem


quo
I

aliutve quid kapito

neve accipito neve

quid ex ea

re at se
c.

suorumve quem perveniat.


c.

Qui atlversus ea

fecerit, is

HS

ccloo ccloa

G. lul." d. d. e.",

eiusque pecuniae cui"

vo[/]et petitio persecutioque

esto.

XCIIII.

Ne
I.

quis in hac colon. ius dicito


nisi fivir.*

neve cuius in ea colon.


|

iuris dictio esto


aedil., uti h.

aut

quem
|

Ilviri^^

praef.*"

reliquerit,
'"^

aut

o.*^
|

Neve quis pro eo


ius dicat, nisi

imper. potestat.ve
h.
1.

facito,

quo

quis in ea colonia

quem ex

dicere oporteri

(sic).

XCV.

Qui reciperatores
'*'

dati erunt, si eo die

quo

iussi
|

erunt

non
cuius

iudicabunt, Ilvir prae^/.Jve


res a.** adesse iubeto

ubi

e.

r.*""

a.'^

eos

rec.^*"'

eumque

diemque

cerfltum dicito,
uti e.
r.

quo
in

die atsint,

usque ateo,
proxumis,
|

dum
v.

e.

r.**
|

iudicata erit,

facitoque,

diebus

XX
XX,

quibus

d. e. r."^ rec.**' dati


|

iussive e|runt iudicare,

iudic.'"*,
h.**

u. q. r.

f.

e.

Testibusque

incolaeve erunt,
cito.

eam rem publice dum ta[a;jat quibus his "" qui rem quaere)re "'
in

qui colon.
|

volet,

denuntietur fa-

Quibusq.

ita

tesjlimonium renuntiatum "^


curato,
rer.,
|

erit

quique in tes|timonio
Testimo-

dicendo
niumq.,
|

nominati erunt,
si

uti

at

it

iudicium atsint.

quis quit

earum

quae res tum age[tur,

sciet aut audierit,

iuratus dicat facijto, uti q.


87) Scr. quique.
ceto.

r. f. e. v.',

dum ne omnino

amplius

h.'"

XX

88) Uti

90)

Maior pars.

96) Dele 97) Praedeve. 98) Duoviri. 99) Ser. 100) Praefectum. 101) Hae lege oportebit. 102) Imperio potestateve. 103) PRAEIVE 104) Ea 105) Agitur. 106) Reciperatores. 107) De ea 111) Scr. quaeret. 112) Ser. 108) ludicetur. 109) Hominibus. 110) Scr. denuntiatum. 113) Homines.
qui.
Ilvir.

93) decreto deest in aere.

91)

94)

quod recte factum esse volent. 89) Facere HBecurionum decreto. 92) Decurionumve. Dari oportet. 95) Cf. Mommsen Eph. ep. 2 p. 146.

aes.

res.

re.

is.

508

Caput XIIII.
in iudicia singula

6087

teslimonium dicejre cogantur.


""^

Neve quem invitum


agejtur,

testimojnium dicere cogito, cui


vitricus privignus, patron.
|

ei,

quae "^ r."" tum

gener socer,

lib.,

consobrinus "^ propiusve


Si Ilvir
]

tione atfinitatemve
petet,

(sic)

contingat.

praef.ve,

ea cogna|qui ea "* re colon.


|

eum

non ade|rit"^ ob eam rem, quot


|

ei

morbus

sonticus,

vadimonium,

iudicium, sacrificium, funus

familiare feriaeve dedicales^^" erunt,


p.

quo
|

minus adesse

possit sive
|

is

propter magistrajtus potestatemve


iis^^*
I.

R. minus
|

atesse poterit:

quo magis eo absente de eo cui


de ea re iudicium
r.

negotium

faces-

set recip. sortiantur reiciantur res iu|dicetur, ex h.

n. r.*^^

Si privatus
|

petet et

is,

cum

fieri

oportebit,

arbitratu Ilvir. praef.ve ubi e.

a.*^^

excujsabitur

et*^''

non aderit neque harum quam cau|

sam

esse,

quo minus

atesse possit,

morbum
'^

sonticum, vadimonium,
|

iu-

dicium, sacrificium, funus familiare, feriae

dedicales

*^

mag. potestatemve
|

p.

R. atesse
actio

non
ne

possit*^:
esto.

post
e.

ei
r.^^*

eumve propter earum quarum


siremps
|

r.

r.*"
I

h.

1.

quaestio erit,
si

Deq.

||

lex

resque esto,
dati essent.

quos'^^

neque iudices
eius

relecti'^"

neq. recip.

in

eam rem

XCVI.
u[f]i

Si

quis

decurio

colon.

ab

Ilvir.

praefve postulabit,
*^'

ad decuriones referatur de pecunia publica de[que multis poenisque


locis

deque
teat:

agris aedificis
j

pubhcis quo facto queri

iudicarive
r.^^

opor|

tum

Ilviri"^

quique^ iure dicundo praerit

d. e.

primo

quo-

que
p.^
I

die decuriones
p,*"
|

consuHto decurionum|que consultum facito

fiat,

cum
m.

non minus m.

decurionum

atsit,

cum

ea re"^ consuletur.
ita

Uti
esto.
|

decurionum, qui tum aderint, censuer.,


XCVII.

ius

ratumque

Ne

quis Ilvir neve quis pro potestate in ea colon.


d.
d.^^''

facito

neve ad decur. referto neve


patron.
sit

facito

fiat,

quo quis colon.


c.
a.

colon.*^^

atoptetur|ve

praeter

eum,

que^^"

d. a. i."^

ex lege
|

luha"*
rum,

est,

eum|que, qui eam colon. deduxerit, hberos posterosve"*


p.'*"

eo-

nisi

de m.

decurion. erunt"* per tabellam


e. r.'"*
|

sententiam

"^,

cum

non minus L aderunt, cum


114) Scr. qul,
scr.

consuletur.

Qui atversus ea
sit.

feceri[/],

115) cuia.

116) Res.
kl.

117) Insere

ex

(Demburg ;
fieri

sed

cf.

Bruns

Schr. 2, 293).

118) Fortasse

119) Plura excidisse (cum de

ea re iudicium

oportebit, eo absente de eo cui is


si

negotium facesset reciperatores

sortiuntor reiciuntor res iudicator:

non

aderit) censet

cales.

121) 5cr.
ei.

is.

124) Scr.

quarum.
tum.

122)

Ex
re,

125) Scr. ferias.

128)

131) Scr. quaeri.

Deque ea
132) Scr.

Ilvir.

135) Colonis, coloniae.


ius.

dorum adsignandorum
Eph.
ep.

123) Ubi ea res agetur. 126) Scr. posse. 127) Scr. earum rerum 129) Scr. quasi. 130) Scr. 133) Scr. 134) Decurionum decre 136) Scr. 137) Colonis agrorum danhac lege nihil rogatur.
delecti.
res. cui.

Momms.

120) Scr. deni-

138)

Legem luliam agrariam

intellegit

Momms.

Ceterum de adoptatione patronorum agitur etiam alio loco etusdem legis (cap. 430, infra p.S45 ubi vide not. 234). 139) Scr. posterosque. 140) Maioris partis. 141) Scr. qui tum aderunt, 142) sententia.
2 p. 420.

Tituli munictpales.

Lex

Ursonensis.

509
|

HS 00

colon.
I

eius

coloii.

d. d.*'

esto,

eiusque pecuniae colon. eius

colon. cui volet petitio esto.

XCVIII.
creverint,
si
|

munitionem
singulos

Quamcumque munitionem decuriones huius[ce coloniae deatfuerit, cum e. r.*' consuletur, eam m. p."' decurionum fieri liceto, dum ne amplius in annos sing. in|que homines
|

puberes

operas

quinas

et

in

(iumenta plaustraria) "*


|

iuga

sing. operas terjnas decernant.


d.

Eique munitioni aed. qui tum

erunt ex

d." praesunto.
injvito eius

Uti decurion. censu|erint, ita

muniendum
|

curanto,

dum

ne

opera exigatur, qui minor aonor. XIIII


erit.

aut maior an-

nor.

LX

natus

Qui

in ea colon,

intrave

eius

colon. finis domierit,


is

cilium

praedi|umve habebit neque eius colon.


uti

colon."*

ei|dem

munitioni

colon. parento

"^
in
|

XCVIIII.
Ilvir,

Quae aquae pubhcae


erunt, ad decuriones,
|

oppido colon. Gen.

||

adducentur,

cum duae partes aderunt, referto, per quos agros aquam ducere liceat. Qua p[ar]s'" maior decurion., qui tum aderunt, duci decreverint, dum ne per it aedificium, quot non eius rei causa factum aqua ducatur, per eos agros aquam ducere sit,
qui

tum

i.

p.que"*
C.

esto,

neve quis

facito,

quo minus
in

ita

aqua ducatur.
volet is-

Si quis colon."^
adierit
|

aquam
erit,

privatum
uti

caducam du|cere
decurion.
referat,

que
Ilvir,

at llvir.

postulabit|ve"^

ad

tum

is

quo

ita

postulatum

ad decuriones,

cum non mijnus XXXX


atfuerint,

aderunt, referto.

Si decuriones
|

m.

p.^",
ita

qui

tum

aquam cadu-

cam

in privatum duci
fiat,
i.

censuerint,
potest. e."'

ea aqua utatur,

quot sine pri-

va|tim" iniuria
CI.
bit,
is

Quicuraque comitia magistralus '" creandis subrogan|dis habe-

ne qua*"

eis
|

comitis

pro tribu accijpito


erit,

neve renuntiato

neve
I.

renuntiari iubeto, colon.


I

qui

eorum quae"'' causa

quae tum'"
|

h.

in

decurionem nominari creari inve decurionibus


qui
1.

esse

non oporteat
uti
'*

non uno
in

liceat.

CII.

Ilvir

h.

1.

quaeret iud." exercebit,

quod iudicium
|

die fiat h.

praestitu[fu]m *"
diei quaerito

non
|

est,

ne quis

eorum ante
qui

h. [/]

neve post horam XI


singul.
]

neve iudicium exerceto.


delator
erit,
ei h.'^^ IIII,
|

Isque llvir
|

accusatores, qui
II

eorum

sub-

scriptor erit, h.

accusandi potest.' facito.


|

Si

quis accusator de suo


erit,

tempore

alteri concesserit,

quot eius cuique concessum

eo amplius

144) Quae 146) Scr. 149) Scr. 151) lus potestasque 152) Scr. magipostulabitque, 150) Scr. 153) Scr. quem. 154) Scr. earum qua lex Malacit. cap. S4). 158) Horam 155) Scr. e qua eum. 156) ludicium(ve) 157) praestitum 159) Horat. 160) Potestatem. primam. (hv L
143)

Maior par$
. ,

(post

ro. p.

duae

litlerae erasae, fortasse d. d.^.

vneit ( ) inclusi, insitieia apparet esse (cf. not. 190), 145) Colonus. pareto. S videtur esse in aere. 148) lus potestasque. 147) PR .
.

privati.

esto.

stratibus.

in

(cf.

aes.

aes).

510
e087| cui
I

Caput XIIII.

concessum

erit dicendi potest.

facito.

Qui de suo
ei

tempore

alteri concesserit,
facito.

quot eius cuique conces|serit, eo minus


|

dicendi potest.

Quot horas

omnino omnib.

accusatorib. in sing. actiones di|cendi

potest. fieri oporteb., totidem horas et alter[um

tantum reo quive pro eo

dicet in sing. actiones


CIII.

||

dicendi potest. facito.


in
col.

Quicumque

Genet.

Ilvir praef.ve^*

i.

d. praerit,
fin.
|

is'^'

colon.
I

incolasque"^ contributos quocumque tempore colon.


cen."'',
|

divi-

dendorum"^ causa armatos educere decurion. tum aderunt decreverint, id e.^^ s. f. s.* f. 1."
Ilvir armatis praefecerit
tr.

quot m.
llvir.
(sic)
s.*

p.

qui

Isjque^"

aut

quem
1.'^"
i.

idem

ius

eademque anima adversio


itque
e.*'*
s.

esto, uti
f.

mW^'
fiat.

p.

R."

in
it,

exercitu p. R.^^' est,


|

f.

p.que e.^",
erunt,

dum
Qui

quot

m.

p.^"

decurionum decreverit qui tum adqui "^

CIIII.

limites

decumani

intra

fines

c.

G.^^
|

deducti

factijque erunt,

quaecumq. fossae

limitales in

eo agro erunt,
|

qui iussu

C. Caesaris dict. imp. et lege Antonia "^

senat.que

c.

pl.que sc."^ ager


quit

datus atsignatus

erit,

ne quis limites

decumanosque opsaeptos neve


arato,
itinere

immolitum neve
|

quit ibi

opsaeptum habeto, neve eos


quo minus suo
is

neve eis"*
|

fossas
I

opturato neve opsaepito,


Si quis atversus ea

aqua

ire fluere

possit.
fecerit,

quit fecerit,
d.^

in

res sing.,

quotienscumq.

HS

oo

c. c.

G. I." d.

esto,

eiusq. pecun. cui"* volet petitio

p.q."^ esto.

CV.

Si quis

quem

decurion. indignum loci aut ordinis dejcurionatus


|

esse dicet, praeterquam quot libertinus


uti

erit"^

et

ab

Ilvir.

postulabitur,

de ea re iudicijum reddatur,
iudiciaque reddito.
|

Ilvir

quo de ea re
|

in ius

aditum

erit,
[

ius dicito
erit,

Isque decurio,

qui iudicio

condemnatus
dici|to

postea decurio

ni "' esto

neve in decurionibus sententiam


|

neve Ilvir."*

neve aedilitatem petito neve

quis Ilvir

comitis

sufl"ragio

165) Ei. 166) Facere militum. 169) Populi Romani.


suerint.

161) Scr. eum.

162) Dele que.

163) Scr. defendendorum.

liceto.

167) Scr. eique.

164) Cen-

168) Tribuno

170) Scr. decumanique.

Caput hoc redit in

Corpore Gromaticorum (Schr. der roem. Feldmesser ed. Lachmann I p. 263), sic: qui limites decumanique hac lege deducti erunt, quaecumque fossae limites in eo af^ro erunt, qui ager hac lege datus adsignatus erit, ne quis eos limites decumaeis molitum cet. ; ubi dicitur esse legis Mamiliae Rosciae Peducaeae Allienae Fabiae caput quinquagesimum quartum. Eadem fere ex lege lulia agraria citat Callistratus Dig. ^7, Si, 5. Cf. Mommsen Schr. der roem. Feldm. II p. 224; Eph. ep. 2 p.120. 171) Fidetur significari lex quampost mortem dictatoris tulit Antonius de coloniis deducendis (Cic. Phil. S, 4, 40); cf. Momms. Eph. ep. 2 p.H9. 173) Sic etiam optimus 172) Senatusque consultis plebique scitis.

nosve obseptos neve quid in

secutioque. 176) De
cf.

codex corporis Gromatici.

174) Cf. not.

(recte qui eorpus grom.).

175) Per-

libertinis admissis inter decuriones

coloniarum Caesarianarum

Mommsen Eph. ep.2

p. 432.

177) Scr. ne.

178) Duoviratum,

Titoli manicipales.

Lex UrsonensiB.

511

eius rationem
tiari

habeto neve

Ilvir.

neve aedilem renunti|ato neve renun-

sinito.

CVI.
est,

Quicumque
in

c. c.

G.

erit,

quae iussu

C. Caesaris dic[f.] ded."'


|

ne que"**

ea col. coetum

conventum

coniuj [ra/ionem]

(Deesl labula coniinens capita legit

CFl

CXXII.)
erit,

\CXX1H.
apud quos ea
sabitur
erit,

Ilvir

ad quem de ea re in ius aditum

ubi iudicibus,
erit,

res agetur,

maiori parti eorum planum factum non


est

eum

de quo iudicium

datum

decurionis loco indignum esse,


iudicio

eum] qui accuita

ab his iudicibus

eo

absolvi

iubeto.

Qui

absolutus
sit,
is

quod iudicium [pr]aevari[cation."* causa {fac]lum^^^ non

eo

iudicio h. 1.*" absohitus esto.

CXXIIII.

Si

quis

decurio

c.

G.""

decurionem

c.

G.
1.

h.

1.

de in-

dignilate ac|cusabit,
is

eum "^ quem


1.

accusabit eo iudicio h.
si

condemna|rit,
eius

qui

quem

eo iudicio ex h.

condemnarit,

volet,
1.

in

locum
s.
f.

qui condemnatus erit


s.

sententiam dice|re,
eiusque

ex h.
is

Hceto

itque

eum

iure lege recteq. fa|cere Hceto,


1.

locus in decurionibus senj-

tentiae dicendae rogandae h.

esto.

CXXV.
hctusve erit,

Quicumque locus

ludis decurionibus datus designatus"


|

re-

ex quo loco decuriones ludos spectare

o."\

ne quis in

[e]o"* loco, nisi qui tum decurio c. G."* erit, quijve tum magist[r]atus imperium potestatemve colono[r.] "^ suffragio (gerel) *^ iussuque C. Cae|

saris dict. cos.

prove

cos. habebit,

quive pro
'*

quo imperio potestateve


|

lum
I

in col. Gen. erit,


d. o."*,

quibusque locus

in

decurionum loco
|

ex

d. d. col.

Gen.

quod decuriones
e.

d. e. r.*^^

cum non minus


erit,
|

dimidia pars deeos, qui


in

curionum adfuerit cum


s.
s.

r.*^''

consulta

(ne quis praeter

s."^ qui locus decurionibus dajtus atsignatus rehctusve


|

erit,

eo

loco)** sedeto neve


[d]uci
I

quis ahura in ea loca sessum ducito neve sessum


m.*^''

iubeto
I

s.

d.

Si

quis adversusve

'^*

ea sederit

sc.

d.
|

m.*^*
is

[siv]e

quis atversus ea sessum duxerit ducive iusserit sc. d. m.,


d. e. r.^

in

res sing., quotienscumque quit


c. c.

atv[er]sus^^ ea
|

fecerit,

HS OO

G.

I.

d. d. esto,

eiusque pecunia[e c]ui eorum

volet rec.^^ iudicio*"'


i.

aput

Flvir.

praef.ve actio pelitio perse|cutio ex h.

\l.]

potest.que e."*
182)

179) Deducta.

aes (vel certe ectypum).

180) Scr. quem. 183)

Hac

lege.

181)

.\EVARI|CATION,

184) Coloniae Genetivae.

189) coionos 188) io aes. 187) Oportebil. 186) Scr. atsignatus. 190) Hic et in sequentibus multa praeler senlentiam inlrusa; quae uncis ^ ) 193) Scr. decr(eseclusi. 192) Dari oportebit. 191) Ser. locos (Bueckeler).

eainqDe.
aes.

verint).

194) Ea
sc.
fin.,

EQITVM
185) Scr.

res.

195)

Supra

(expectaveris
ea re.

pro

s.)

dolo malo.

scripti sunt.

198) Dele ve.

201) atviesus videtur esse in aere.


cap.

cap. ^iS

128

196) 199)

Cf. not. 490.

Cf. not.

202) Reciperatorio.

203)

W.

197) Seiens 200)

De

Sic etiam

cap. 152 fin.

cum

similibus locis prioribus (cap.

LXXF. LXXXI.

XCII.

XCIII.

XCVIL

CIIII) reciperatorii iudicii nulla fiat

LXXiy. men

512

Caput XIIII.

6087

CXXVl.

Ilvir,

aed., praef.,

quicumque

c.

G.

1.*'*

ludos scaenicos

faciet,

sijve quis alius c.

G.

I.

ludos scaenicos faciet,


ita
|

colonos Geneti|vos
ita

incolasque hospites*"^ atventoresque^


distribuito atsignato,
uti d. e.
|

sessum

du|cito,

locum dato
de-

r.^^

<de

eo loco dando atsignando)

curiones, cunj

non min.
|

decuriones,
s.

cum
d.

e.

r.^"^

c.^*'^

in

decurioni-

bus adfuerint,
nib.
I

decreverint statuerint

m.^^

Quot

ita

ab decurio|

de loco dando

atsignando statuendo^'" decretum


qui ludos faciet aliter aliove
|

erit,

it

h.

1.

i.

r.

q.*" esto.

Neve

is

modo sessum
neve locum

ducito
attri-

neve duci iubeto neve locum dato


buito

ne'^" dari iubeto

neve attribui

iubeto

neve locum atsignato

neve atsignari iubeto


uti
|

ne|ve quit facito, quod'^" aliter aliove modo,

adque
facito,
is
c.*'''

locus datus at-

signatus
sedeat,

altribulusve
sc.
d.

erit,

sedeant,

ne|ve

quo quis alieno loco


in res singulas,
c.

m.'^^
|

Qui atver|sus ea
atversus ea fecerit,

fecerit,

quo-

tien[sc]umque quit

Hs

loo

G.

1.^''

d.

d.

e",

eiu[squ]e pecunijae cui volet rec.^"^


tio

iudicio aput

Ilvir. pr[a]ef.ve

actio pe[ti-

persecutioque h.

I.

(ius potestasque) esto.


ludi scaenici c.

CXXVII.
quive

Quicumque
[e]t si

G.

1.^''

fient,
|

ne quis

in

or||-

chestram ludorum spectandor. causa praeter mag.*"


i.

prove mag. p. R.*%


|

d.

p.'''^

quis senator

p.
si

R.*^^ est erit


|

fuerit,

et si quis

senatoris f.*" p. R. est erit fuerit, et

quis praef.

fabrum

eius mag.

prove

magistrato

(sic)^
|

qui
erunt^',

provinc.
et

Hispaniar.
h.
1.

ulteriorem

(Baeticae
|

pra|erit)'^'* optinebit,

quos ex

decurion. loco
qui
|

(decu-

rionem) sedere oportet oportebit^^", (praeter eos


in orchestram

s.

s.

s.

ne quis

ludorum spectanjdorum causa) sedeto (neve quisque mag.


p. R. q.
i.

prove mag.
|

d.

p. ducito),

neve
f.

quem
s. d.

quis sessum ducito


|

neve in eo loco sedere

sinito, uti q. r.
c.

e.^^'
I.

m.
erit,
fieri
is

CXXVin.
que
q. r.

IP"
|

aed.^" pra[e]f.

G.

quicumque
quod eius

suo quo|

anno^^''
f.

mag.

imperioq. facito curato,

poterit,
|

<u.

[e.]

v.*>"^

s. d.

m."^ mag.

ad fana templa delubra, que"'

ad mo-

dum
tio.

decuriones censuerint[^], suo


Fidetur hic quoque interpolaUo

quemque"* anno

fiant

eaqu[e]''^ (d.

ep.

= KL Schriften 2, 290. 204) Coloniae Genetivae luliae. 205) Scr. hospitesque. 206) Cf. supra 208) Consuletur. 209) Sine dolo malo. N, S6713673. 207) Ea recte editum Eph. 2 p. 228). 210) Scr. statutum. 211) Jus ratumque 212) Scr. neve. 213) Scr. quo. 214) Colonis. 215) Magistratum. 216) lure dicundo praerit. 217) Filius. 218) Manifestum emblema. Baetica provin cia sub finem demum Augusti constituta supra N, 105). 219) Scr. 222) Scr. Mommsen Eph. 2 p.251. 221) Insere 220) De re cuiusque anni 223) Aedilis mentio hic supervacua. 224) Exspectaveris Fabricius (Momms.). 225) Totum hoc caput scatet repetitionibus molestis 227) Scr. Herm. 5S p. 208). 226) Sine dolo malo ('VORF IVS DM quem. 228) Scr. quoque. 229) Scr.
2
p.

(cf. not.

490) grassata esse.

Cf.

Mommsen Eph.

UO; Bruns

Zeitschr. 15 p. 10

res.

(i. r.

q.

ep.

(cf.

erit.

cf.

ep.

v.

Ilvir.

sui

(cf.

aes).

eiqu[e].

Tituli municipales.

Lex Ursonensis.
sacr[t]Qcia
iis
|

613
|

d.)

suo quoque

anno

iudos

circenses,

pulvinariaque

fa-

cienda curent, que [o]d


[/u]dis

modum

(quitquil) de

rebus,

mag. creandis,

circensibus

facien|dis,

sacrificiis

procu[r]andis,
|

pulvinaribus fa|ita

ciendis decuriones statuerint decreverint,


iis

(ea omnia

fiant).

Deque
|

omnibus rebus
|

quae
ex

s.

s.

s.

quotcumque decuriones
eiq.

statuerint

de-

creverint,

it

ius

ratumque
|

esto,
h.
1.

omnes,

at

quos ea res pertinebit,


s.

quot quemque eorum


quis
I

facere oportebit, faciunto

d.

m.''"^

Si

atversus ea fecerit quotiensque"" quit atver|sus ea fecerit,

HS

ccloo

c. c.

G. I." d. d. e.", eiusque pecun.


I

cui

eorum
1.

volet rec.^"' iudic. aput


|

Ilvir.

praef."' actio petitio persecutioq. e. h.

ius pot. esto.

CXXIX.
c.

Ilvir.

aediles praef. c. G. I."*

quicumqu. erunt decurionesq.


d.
d.^^^

G.

I.

qui|cumq[M]e*" erunt,
s.

ii"*

oranes
uti

diligenter

parento decuv."

optemperanlo
rionura d."^
s. d.
is

d.

m.*"^

fa|ciuntoque

quot [que^raq."

eor.

agere facere o."* ea om|nia agant faciant, u. q.

r. f. e.

m."^

Si quis ila

non

fecerit sive quit atver|sus ea fecerit sc. d. m.''*",


I.

in res sing.

HS

ccloo

c."' G.

d.

d.

e."^

eiusque pecuniae cui "'


|

eor. volet rec.^''*


h.
1.
I

iudic.

aput
e.

Ilvir.

praef.ve actio petitio persecutioque ex

ius potestasque

CXXX. Ne
curion.
c.
e.

qiris

llvir aed.*" praef.

c.
|

G.

I."''

quicunque
neve
d.
|

erit

ad de-

G.*" referto
r.''''^

neve decurion.
p.^"**

consulito

d.^" facito

neve

d.

in tabulas
q.
d.
r.

referto
in

neve referri iubeto


sententiam

neve quis
dicito

decur.

d.

e.

r.^*\

a."^

decurionib.

neve

d. d.*^' scrilbito,
rato,

neve in tabulas pu[6]licas referto, neve referundura cusenator senatorisve


f.

quo quis

p. R.^*"

c.

G. patronus atoptetur
senten[^]

suraatur fiat"'

nisi

de

trijura

partiura d. (d.)"''
|

per tabellara
d.]

(facito)*" et nisi
d.
fiat,

de eo homine, de quo
e.
r.
a.^^',

tum referetur consuletu[r,


|

qui,

cum

in

Italiam sine impe[r]io privatus


fecorit

erit.

Si
j

quis

adversus
inve
|

ea ad [dec]urion. rettulerit d.ve d."*

faciendumve
sive quis in

curaverit

tabulas p[u6?icas]
di[a;]erit

rettulerit

referrive

iusserit

decurionib.

sententiam

d.ve

[rf.*"

8crips]eni in"^ tabulas publi-

231) Praefectumve. 232) Coloniae Genetioae 234) 235) Decurionum decretis. 238) Oportebit. 239) Uti quod recte factum 236) CNMQ 242) Dare damnas volent. 240) Sciens dolo malo. 241) Scr. 243) Cf. not. H. 244) Reciperalorio. 245) Coloniae Genetivae. 246) Decre 248) Publicas. 249) Qua de re agilur. tum decurionum. 247) De ea De adoptando Mommsen Eph, De re 2 Romani. 251) Populi 250)
230) Scr. quotienscumque.
luliae.

233) qui|cumqe aet. aes. 237) Decreto.

1"I aes.

esse

c. c.

esto.

re.

cf.

ep.

p. 147.

patrono cum iam actum sit supra cap. XCFII, hoc caput, item id quod sequitur, Fabriciiu Herm. SS p, 2tS insertum putat a M. Antonio paucis mensibus post mortem Caesaris, cum municipia Italiae certatim Brutum et Cassium patronos adoptarent. pro facito 252) Haec insiticia putat Mommsen; cf. not. Hi (facta, sc. sententia
requirit Fabricius

numve decretum.

Herm. 55

p. 208).

253)

Cum

ea res agetur.

254)
33

Decurio-

255) Scr. inve.


II.

Dkssau, Inscriptiones Latinae

5 14

Caput
cas rettulerit referendumve

Xim.

6087

curaverit, in res sing. quo[aensctt]mque


c. c.

quit atversus ea fecerit, ex^^^

HS
l. i.

ccclooo^"
iudic.

G. I."*

d. d. e.'^",

eiusque
)

pecuniae cui ^^^


petitio

[eor. vole]t rec.


h.

aput

Ilvir.
e.
[c.

interregem praef. actio

persecutioqu[e ex

po?]est.que
praef.

CXXXI.
decuriones
c.

Neve"^ quis

llvir aed.

G. I.

gMtCM^mque

erit

ad

G. referto neve d. con|sulito neve d. d. facito neve d.

e. r.

in tabulas publicas referto in

neve referri iubeto


dicito

neve quis decurio


scribito

d. e. r.

decurionib.

sententiam

neve

d.

d.

nejve
|

in

tabulas

publicas referto neve referundum curato, quo quis s[e]nator


r.

senatori[s]ve

p. R.^"^ c. G. I.^^^

hospes atoptetur^", bospitium tesserasve*^* hospi[f]an]isi


|

les^'*

cum
I

quo

fi[a?,

de maio[r]is^^

p.^"

decurionum sententia per


sine imperio privatus
|

tabellam facito^* et nisi


tur, d. d. fiat qui,

de eo [A]omine, de quo tum referetur consule-

cum

e. r.

a."^ in Italiam

erit.

Si

quis adversus ea ad
curaverit

decuriones rettulerit d.ve

d.^^''

fe[c]erit

faciensive

dumve
quis
in

inve

tabulas publicas rettulerit re|f[e]rrive iusserit


dixerit
|

decurionibus sententiam
rettulerit

d.ve
is

d.

scripserit
sing.,

in

tabul.

public.

referendumve curaverit,

in res

quotienscume.^''^

que

quit adversus ea fecerit,

HS ccbo

c.

c.
|

G. luliae^^* d. d.
IIvir%

eiusactio

que pecuniae cui eorum volet recu.


petitio

iudic.

aput

pref.ve

(sic)

persecutioque h.

1.

ius
c.

potest.que esto.

CXXXII.

Ne

quis in

G.

post h.

1.^^^

datam petitor kandidatus,

<quicumque
anno,
erit,

in c. G.

L^" mag."

petet,) magistratusve peten|di causa in eo


|

quo quisque anno


pel.tendi)^*

petitor

kandidatus

mag.

petet

petiturusve
|

(mag.

convivia facito neve at


facito
|

cenam quemve^^
quo
|

vocato

neve convivium habeto neve


tionis

sc.

[d.]

m.,

qui[s]

^ suae peti-

causa convium
ip|se

(sic)

babeat

ad cenamve quemve^^^ vocet, praeter


|

(dum) quod

kandidatus petitor in eo anno^^S mag. petat,


(*/c;
|

vocar[ji]

dum

taxat"^ dies sing. h."^ VIlII(convium


|

habeto)
aliudve

si

volet, s. d. m.*'*

Neve quis petitor kandidatus


petijtionis causa sc. d.

donum munus

quit det largiatur


|

m."
cui
Si

Neve quis
vocajto

alterius petitionis

causa convivia

facito

neve

quem ad cenam
causa
d.
sc.

neve convivium

habeto,

neve quis
\

alterius

pe|titionis

quit d[on]um

munus
|

aliutve

qu[it]

data
c.

donato largito
I.

m.

quis atversus ea
|

fecerit,

HS

loa

c.

G.

d.

d.

e.,

eiusque pecuniae cui eor.


per|sec.que ex h.
1.

volet

rec. iudic. aput Ilvir. praef.

actio petitio

i.

potest.que esto.

256) Scr.

is.

notae contra consuetudinem contignatae).


liae.

257) .Sestertium centum milia (sic videntur accipiendae esne 258) Colonis coloniae Genetivae lu-

259) Scr. ne.

cf.

260) Cf.

Mommsev Eph.

ep.

p.

U7.

sera,

262) hospitalis (HOSPIIAIES aes).

265) Scr. facla (Fabric,


lulia.

not. 232).

quo.

268) Cf. not. 490.


in.

263)

maiosis aes.

266) Ifanc legem.

269) Scr. quem.

261) Scr. tesPartis.

264)

267) Colonia Genetiva

270) quit aes.

271) Insere

272) Insere

Tituli manicipales.

Lez
1.

UrsonenBis.

516
eorum omDium

CXXXIII.

Qui

col.
I.

Geu.
h. h.
1.

lul.^^^

h.

sunt

erunt,

uxojres, (quae in c. G.

sunt, eae mulieres)" legibus c. G. I."* vi|ri1.),

que parento iuraque {ex

quaecumque
s.

in

hac lege scripta sunt,

omnium rerum
h.

ex h.

1.

hab[en]|to

d.

m.
c.

CXXXIV. Ne
I.

quis Ilvir aedil.*" praefectus


c.

G."\ quicumque

erit,

post
|

ad decuriones
nive d.
e.

G. referto nive decuriones consu|lito neve d. d."

facito

r*^\ in tabulas publicas re|ferto neve referri iubeto neve


e.
|

quis decurio,
d.
I

cum

r.

a."^

in

decurionibus sententiam dicito neve

d.

scribito

neve in tabulas publicas referto


a[liutve]
\

nev[e re]|ferundum curato

quo cui pecunia publica


<l[andi

quid honoris habendi causa munerisve


(\o[netur, nisi

poi]|licendi"'* statua danda ponenda detur

Tabulae aeneae quattuor*), rep. anno 1870 vel paulo post prope Vrsonem (Onina) Baeticae, priores duae inde ab a. 18^6 adservantur Matriti in museo publico, in quod etiam reliquae duae (quae ante illas prodierant et quas diu servaverat Malacae in museo privato marchio Loring) nuper inlatae sunt (II S. S459

ad ectypa, quae

et ipse vidi,

ediderunt Huebner et

Mommsen Eph.
12)
,

ep.

2 p.222seq.,
(cf.

5 p.9196).
C.

Pertinent tabulae**) ad legem datam coloniae luliae Genetivae

cap. 65. 105. 126 cet.)

Urbanorum

(cf. Plin. h. n. 3,

deduclae Ursonem iussu


Scripta

Caesaris dictatoris

(cap. 66. 104. 106)

et

ex lege Antonia (cap. 104).

lex videtur

mortem devium dictatoris, vel certe tunc demum supplementa quaedam recepit (Momms. Eph. ep. 2 p. 120, 5 p.97 ; Fabricius Herm. 55, 1900 p. 210 seq,). Exemplum autem quod habemus incisum esse non
anno
u. c. 710, fortasse post

aetate Caesariana sed multo postea scriptiirae genere

comprobatur (specimina non-

nulld dedit Huebner ex. scr. ep. n. 803); fortasse incisum est temporibus Flaviorum***) cum aliarum quoque civitatium Baeticae leges in aes inciderentur (N.6088.
6089).

Capita quaedam (c. 129 131) postea incisa sunt litteris minoribus in spatio antea vacuo relicto, item postea additi sunt numeri singulis capitibus adscripti. Antequam inciderelur, lex subiit manum interpolatoris qui relegens eam sub

finem potissimum turbavit vel oneravit insertis additamentis (cap. 98, not. 144) et rejjetitionibus inanibus, quas quantum fieri potuit uncis () inclusimus (cf. (Minus recte ut puto festinationi M. Antonii renot. 190. 203. 218. 225. 252).
petitiones has
attribuit

Fabricius Herm.

l.

c.)

Cf.

Mommsen Eph.
est,

ep.

p. 421,

p.9f7.
*)

Numerabantur quinque, cum


esset.

tertia,

quae sola integra

in duas partes

diffisa inventa

**)

sterior), sexta (sextae

Videntur fuisse universi instrumenti quinta (vel potius quintae pars po~ pars prior), septima (integra), nona (eius pars prior). Cf.
C. I.

conspectum quem dedit Huebner


***) Inaequalitate
eollatis

L, II p. 855.
diversa indicari ectypis opUmis

quadam nequaquam lempora

mihi

constitit.

273) Coloni Genetivi lulienses. 274) Coloniae Genetivae. 275) Insere prove

33*

516

Caput XIIII.

Lex
[R.

municipii Salpensani.

Ut magistratus civitatem quantur.


Ilvir aedilis quaestor

Romanam

conseRo-

Qui XXI. mani sunto, cum


. .

ex hac
\\

lege factus erit, cives

post

annum
qui

magistratu]
legitumis

abierint,

cum
in

parentibus

coniugibusque hac

liberi',

nuptis

quaesiti
filio
|

potestatem

parentium fuerunt^ item nepotibus ac neptibus

natalis^ qui quaec.

que

in potestate
h.
1.'

parentium fuerint:

dum ne

plures^*

R.^

sint,

qua

quod ex
R.'

magistratus creare oportet.

Ut qui civitat. Roman. consequantur, maneant in eorundem m. m.* potestate.


|
|

XXII.

Qui quaeque* ex
|

h.

1."

exve ex*" edicto imp. Caesaris Aug.

Vespasiani, imp.ve Titi


p. p.",
c.
si

Caesaris Aug., aut imp. Caesaris Aug. Domitiani,


|

civitatem
h.
1."

Roman.

consecutus consecuta
|

erit:

is

ea in eius,

qui

R.'*

factus erit,

potestate
|

manu

mancipio,
esset,

cuius esse deberet

civitate

Romana"

mutatus
|

mutata non
si

esto,

idque ius tutoris

optandi habeto, quod

haberet,

a cive

Romano

ortus orta neq. civitate

mutatus mu|tata

esset.

R.

Ut qui
XXIII.

c.

R." consequeotur, iura libertorum retiueant.


|

Qui quaeve
Au.
is

'^h.
|

1.

exve edicto imp. Caes. Vesp. Aug. imp.ve imp. Caes. Domitiani Aug.
c.

Titi Caes. Vespasian.

aut
|

R. conse-

cutus consecuta erit:


nas, qui

in

libertos libertasve suos suas paternos pater|

quae

in

c.

R." [n]on
|

venerit,

deque bonis eorum earum


ius

et

is,

quae quae
R.

libertatis

causa inposita

sunt,
|

idem

eademque coudicio
esset.

esto,

esset, si civitate

mutatis"

mutatae" non

De praefecto imp. Caesaris Domitiani Aug.


XXIIII.
Si eius
|

municipi decuriones conscriptive municipesve imp.

Caesaris" Domitian.

eius municipi dejtulerant^^ imp.ve*^ Domitiani^' Caesaris^* Aug. p. p.

Ilviratum receperit
fectus eo

ve"

esto,

communi nomine municipura eum et loco suo praefectum quem esse iusserit: is praequo esset si eum Ilvir. i. d.** ex h. 1. solum creari
Aug.
p. p.

Ilviratum

oportuisset, isque ex h.
1)

1.

solus

Ilvir

i.

d.

creatus esset.
Prohibetur ne subrogationibus

Scr. ac liberis,

2) faerint,

3) natis.

3*)

maior numerum municipum ad civitatem perveniat. Cf. Mommsen Stadtr. p. 40S not. 58; Hirschfeld zur Gesch. des lat. Rechts p.S. 5) Scr. 4) Cives Romani. quam. 6) Hac lege. 7) Rubrica. 8) Mancipio manti (mom est in aere). 12) Civis Romanus. 9) Scr, quaeve. 10) Dele ex. 11) Patris patriae. 13) Dele Romana. 16) Sor. mutatus, 14) Civitatem Romanam. 15) Insere ex.

17)

mutata.


18)

Scr. Caesari.

21) Scr. Domilianus,

22) Gaesar.

23)

19)

Scr. detulerint. Scr. iure.

20)

Scr. imp.que.

24) lure dicundo.

Tituli municipales.

Lex mnnicipii Salpensani.


Ilvir.

517

R.

De iure praef., qui


XXV.

relictus
i.

sit.
|

Ex

Ilviris

qui in eo muuicipio
|

d."

p.'",

uter postea ex eo

muDicipio proficiscetur

neque eo
|

diturum

arbitrabitur,

quem
et

municipum (sic) esse se remunicipi non minorem quam praefectum


die
in id
facito
et

annorum
ut
is

XXXV
|

ex

decurionibus conscriptisque relinquere volet,

iuret per

lovem
[

divom Aug.
et

dium

(sic)

Claudium

et

divom

Vesp. et divom

Titum Aug.
quae
|

Genium imp.
i.

Caesaris Domitiani Aug.


I.

deosque P[ejnates:

Ilviri*' qui

d.**
|

p.", h.

facere oporteat, se,

dum

praefectus erit,

d.

[f.]"

quae eo

tempore
|

fieri

possint facturum,

neque adversus ea [/"Jacturum^* scientem


praefectum
erit,

d.
li^*
|

m.**;

et
ita

cum

ita

iuraverit,

eum
in

eius municipi relinquito.

qui
|

praefectus relictus
in

donec

id

municipium

alteruter

ex

Ilviris

adierit'*,

omnibus
in** iure

rebus
et

id ius e[a]que potestas esto,


c. R.''

praeterquam de praefec|to relinquendo


h.
1.

de

consequenda, quod ius quaeque potestas


Isque

Ilviri

dicundo praeerunt datur.


cipium egressus
erit,

dum

praefectus erit

quojtiensque muni|

ne plus quam singulis diebus abesto.


Ilvir. et aedil. et q.^
|

R. De iure iurando

XXVI.
que

Duovir., qui in eo municipio


|

[t.]

d. p.'",

item aediles" in eo

municipio sunt, item


in diebus quinq.
|

quaestores qui in eo municipio sunt, eorum quis-

proxumis post
1.
|

h.

1.^*

datam,

quique

Ilvir.

aediles

quaestoresve postea ex h.

creati erunt,
|

eorum quisque

in diebus quin-

que proxumis, ex quo


decuriones conscriptive

Ilvir
|]

aediles^' quaestor esse coeperit,

priusquam
divom

habeantur,

iuranto pro contione


et

per lovem et
et

dium

(sic)

Aug.
et

et

divom Claudi|um
|

divom Vespasianum Aug.

Titum Aug.

Genium Domitiani Aug. deosque Penates: se, quodquemque^ ex h. 1. exquod*^ re communi m. m."'* Flavi Salpensani censeat, recte esse facturum, necve*^ adversus h. 1.' remve commu|ne[m] muni|

cipum eius municipi facturum scientem


prohibiturum,

d. m.^,

quosque prohi[bere possit


|

neque

se ahter consilium

habiturum neq. ahter


h.
1.

daturum
|

neque sententiam dicturum, quam u[/]"

cipum eius municipi censeat


municipibus eius municipi

fore.

exqua" re communi Qui ita non iuraverit, is

muni-

flS

d. d.*' esto,

eiusque pecuniae deque ea pecunia

mu|nicipum eius municipi cui"


petijtio persecutio

voiet,

cuique per hanc legem Hcebit, actio

esto.

25) Praeerunt.

26) Scr. llvir. (duovirum).

taxat

(d. p. aes).

redierit.

29) acturum aes.

33) Civitate

36) Praesunt.

Romana.

30)

Dolo malo.

27) Praeest.

ei.

37) Insere qui.

34) Scr. Ilviris qui.

31) Scr.

28)

Dum-

32) Scr.

35) Quaestorum.

quodcumque,
44) Insere ex.

41)

exque.

42)

45) Scr. exque.

Hanc legem. 39) Municipum municipii. 46) Dare damnas,


38)

Scr. aedilis.
43)

40) Scr.

Scr. neque.

47) Scr. qui (cf. supra

N.6087 not.41;

recle lex Malac. cap. S8).

618

Caput XIIII.

e088

R.

De intercessione
Qui
|

Ilvir. et aedil.''*

q.^'^
j

XXVII.

Ilvir.

aut aediles

aut

quaestores

eius

municipi erunt,

his Ilvir. inter

se
|

et

cum
in

aliquis alterutrum

eorum aut utrumque ab


item aedilibiis

aedile aedilibus

aut quaestores "^ quaestoribus appellabit,


triduo

proxumo quam appellatio facta erit intercedi, quod eius adversus h. 1. non fiat, et dum ne poteritque quisque eorum in eadem re appelletur, ius potestasamplius quam semel
inter
se,

'"interlcedendi
|

que

esto,

neve quis

adversus ea quicquam' intercessum


Ilvir.

erit,

facito.
(

R.

De servis apud
XXVIII.
Si quis
|

manumittendis.

municeps municipi Fiavi Salpensani, qui Latinus


dicundo
in

erit,

apud

Ilvir.,

qui iure
|

praeerunt eius municipi,


libertate*^

servom

suom servamve suam


liberamve esse iusserit,
sine tutore auctore
(

ex
|

servitute

manumiserit liberum
virgo mulierve

dum ne quis pupillus neve quae quem quamve manumittat iiberum


iiberve esse iussus erit,
erit,

liberamve

esse

iubeat: qui ita


ita

manumissus

iiber esto,

quaeque

manumissa
manumittat,

iiberave" iussa

iibera esto,
is

uti

Latini iibertini iijberi sunt erunt;


ita
|

tum"

qui minor

XX

si
(

causam manumittendi
1.

iusta^ esse is

optum" iure annorum eril numerus decurioqui

num, per quem


R.

decreta h.

facta rata sunt, censuerit.

Detutorumdatione.
I

/
si is

XXIX.
Ilviris,

Cui tutor non


|

erit incertusve erit,


erit,

e[a]ve^*

municeps
et

municipi Fiavi Saipensani


qui
i.

et pupilli pupiliaeve

non erunt,

ab

d.'^*

p.^ eius municipi,

postu(iaverit,
|

uti sibi

tutorem det,

"eum, quem dare voiet, nominaverit: dum'* is, a quo postuiatum erit, sive unum sive plures coiiegas habebit^*, de omnium colle|garum sententia,

qui

tum
si

in

eo municipio intrave fines municipi

eius erit*",

causa
(

cognita,
eave,

ei

videbitur,
ita

eum

qui nominatus erit tutorem dato.


erit,

Sive
sive

is

cuius nomine

postulatum

pupii. pupiliave erit,

is,

quo
I

postulatum
(

erit,

non .habebit collegamque"

eius in eo municipio
a

intrave
erit,

fines eius municipi

nemo

erit:

cum"*

is,

quo

ita

postulatum

causa co(gnita in diebus


partes
|
(

proxumis ex decreto decurionum, quod


erit,

cum duae
nominatus Qui tutor

decurionum non minus adfuerint faclum

eum, qui

erit,
1.
j

quo ne ab
datus
erit,
|

iusto tutore tutela habeat^', ei tutorem dato.


is

h.

ei,

cui datus erit,

quo ne ab
is

iusto tutore

lutela habeat^',

tam

iuslus

tutor esto,

quam

si

c.

R.'*

et^*

adgnatus

proxumus

c.

R. tutor esset.

tasse

dum.

52) Scr. libertatem. Insere 54) Scr. optumo. 55) Scr* 56) Scr. iustam. 57) Insere 58) Scr. tum. ereve 60) Scr. coUegam, 59) Scr. 58) Hirschfeld Recht p. 4 coUegave. 61) Scr. abeat. Horat. S, 218. 62) Fortasse insere
quam).
53)
esse.

48) Insere et (nisi potius delendum q.). inserendum item quaestoribus inter se.

49) Scr, quaestore.

50)

For-

51) Scr. quid,

quom

(vel insere post-

56*)

aes.

et.

Cf.

lat.

not. 6.

erunt.

Cf.

sat. 2,

ei.

Tituli municipales.

Lex municipii

Malacitaui.

519
ta-

Prope Malacam

rep. a. 48S1

una cum N. 6089

et

una cinn eo adservata,

bula aenea (II 1965 edid. privms Berlanga, illustravit

Mommsen

die Stadtrechte

phil.-hitt. Ct. der sdchs. Pars est legis municipio Flavio Salpensano (vide cap. S8. 29) datae (cap. 26) temporibus Domitiani, ante annum 84, quo is Germanicus dici coeplus est, paullo postquam Salpensa oppidum, quod in Baetica fuisse prope Utreram, 20 fere m. p. ab Hispali, tituli I1 1281. 1286 declarant, una

der latinischen Gemeinden Salpensa

und Malaca [Abh. der

Gesellsch. d. ff^iss. 2, 1857 p. 371 seq.J).

legis Salpensanae reperta sit Malacae, loco a Salpensa complurium dierum itinere (plus minus centum mil. passuum) distante, in-

cum reliquis Hispaniue oppidis Quomodo factum sit, ut pars


est

(Plin. h. n. 5, 30) ius Latii a ^espasiano acceperat.

certum
venit;

(foriasse lex

Malacae in aere incisa,

nam
est,

noji

in omnibus

oppidis

fabros aerarios fuisse tali operi aptos consentaneum

numquam Salpensam

per-

exemplum cuius partem habemus numquam publice propositum detur indicare Domiliani nomen illaesum).

fuitse vi-

Lex
6089
LI.
[R.

municipii Malacitani.

D^ nominatione candidatorum.
quem diem
tot

Si ad

professio]

fieri

oporlebit,

nullius

nomioe

aut
I

pauciorum, quam
|

quod

creari oporjtebit,
|

pr[o]fessio facta er\[t],

sive ex his,

quorum nomine

professio facta erit,

pauciores erunt quotot* crejari oportebit:


|

rum

h.

1.'

comitiis rajtionem habere oporteat,

quam

tum is qui comitia ha|bere debebit proscribito, ita u. d. p. r. i. p.^ tol nomina eorum, quibus per h. 1.* eum honorem petere licebit, quod de|runt ad eum numerum, ad quem creajri ex h. 1. oportebit. Qui ita proscripti erunt, ii, si volent, aput eum, qui ea cojmitia habiturus erit, singuli singu[los eiiusdem''* condiciones' nominato, ique item, qui tum
| |
|

ab

is

nominati erunt,

si

volent, singuli singulos aput

eunjdem eandemnominatio
r.
1.

que
erit,
is

(sic)

condicione nomina|to;

isque,

aput
ita
|'

quem
u.
si
|

ea
d.

fac|ta

eorum omnium nomina projponito


de
|

ut* ac

p.

p.',

deque

om|nibus item comitia habeto, perinde


l.

eorum quoque nomine


intra praestilutum diem,

ex h.

petendo honore professio facla esset

petereque
stitissent.
|

eum honorem

sua sponte cepissent'

ne|que eo proposito de-

R.

De comitiis habendis.
Lll.

Ex

llviris
|

qui nunc suot, item ex


uter maior nalu
erit,

is,

qui

deinceps io eo

mu-

oicipio Ilviri erunt,


q.

aut, si ei causa
Ilvir.,

qu|ae inciderit

m.* comitia habere pos|sit,


item

tum
|

alter

ex his comitia
h.
1.

item

aedihea

bus,

quaestoribus rogandis

subrogandis

habeto;

utique

4)

1) Hac lege. Hanc legem.

sent.

2)

Insere quot.

4) Cf. not. 9.

S)

Ut de plano recte legi possint.

5)

Condicionis.

6)

Dele

ut.

7)

Scr. coepis-

8)

Quominus.


520
Caput Xini.

fi089| dis|tributione curiarum, de qua supra con(prehensum est, sufTragia


ferri
ii

debe|bunt,

ita
|

per tabellam ferantur


aut,
si
|

facito.
|

Quique

ita creati
|

erunt,

annum unum

in alterius

locum

creati erunt,

reliqua parte
|

eiius* anni in

eo honore

sunto,

quem

suffragis

erunt consecuti.
|

R.

In
LIII.

qua curia incolae suffragia


Quicumque
in eo

ferant.
liviris,

municipio comitia

item aedilibus,
|

item quaestoribus rogan[dis habebit, ex curiis sorte ducito unam,


incolae, qui cives R.* Latinive cives
j

in

qua

erunt, suffragio" ferant, eisque in

ea cu|ria suffragi latio esto.


|

comitis rationem habe|ri oporteat. Qui comitia habere debebit, is primum Ilvir. qui iure dicundo praesit*^ ex eo genere injgenuorum hominum, de quo h. 1. cau|tum conprehensumque est, deinde proxi|mo quoque tempore aediles item quaesto|res ex eo genere ingenuorum hominum, de quo h. 1. cautum conprehensumque est, creando*^ curato; dum ne cuiius comiftis rationem habeat, qui Ilviratum pejtet et*'* qui minor annorum XXV erit, qui|ve intra quinquennium in eo honore fuerint; item qui aedihtatem quaesturam|ve petet, qui minor quam annor. XXV erit, quive in earum qua causa erit, propter quam, si c. R.'* esset, in numero decuriojnum conscriptorumve eum esse non Hce(ret.
R.
|

Quorum

LIIII.

1|

R.

De suffragio ferendo.
LV.

Qui comitia ex

h.
ita,

1.

habebit,
ut

is

municipes cu(riatim ad sufcurias in


(

fragium ferendum vocajto

uno vocatu omnes

suffra-

gium
eiius

vocet, eaeque singulae in

singuhs consaeptis suffragium perta|bellam


(

ferant.

Itemque curato, ut ad cis[tam cuiiusque curiae ex municipibus


sint,

municipi terni
|

qui eiius cu|riae


id

non

sint,

qui suffragia custo-

diant

diribeant,

et uti

antequam
fide

faciant

qulisque

eorum

iurent,

se

rationem suffra|giorum
b[e]to, q. m.*

bona habiturum relaturumjque.

Neve prohicistas
(

et qui

hono|rem petent singulos custodes ad


(

singu|las

ponant.
qui

lique custodes ab eo

qui comitia habebit, item ab his positi

honorem

petent, in ea curia quisjque

eorum

suffragio

"

ferto,

ad cuiius

cujriae cistam custos positus erit, e[oJrum|que suffragia perinde iusta rata-

que sunjto ac

si

in sua

quisque curia suffragium

tulisset.

9) Sic (EIIVS)

paene constanter scriptum in hac tabula, semperque CVIIVS, item


(cf. C. I.

semet (cap, 39) maiiorem


inst. /, 4, 11, cet.

L. II ind.

gramm.

p. 1188).

De getninata

I cf.

Quintil.

Noli autem propter hanc scribendi rationem credere tabulam hanc antiquioribus temporibus incisam esse quam N. 6088, in qua solito more i simplex scribitur. Nec quidquam ei rei tribuendum quod altera I plerumque eminet in altum,

nam

etiam aliae litterae complures saepe ullra reliquarum altitudinem in hac tabula
C.
J.

producuntur (Huebner
12) Scr. praesint.

L. II p.2S9^).

13) Scr. creandos.

14)

10)

Romani.
et.

Dele

11) iScr. suffragium.

15) Civis

Romanus.

Titali iDanicipales.

Lex

municipii Malacitani.

521

B.

Quid
LVI.
Is

(le

his fieri oporteat, qui


|

suffragiorum numero
|

pares erunt.
ahi suffragia

qui ea comitia habebit, uti quisque curiae


habue|rit,
ita

cuiius plura quara


|

priorem
",
|

ceteris
is

creatumque esse renuntiat[o]


tebit,

donec
curia

ea curia factum numerus, ad quem creari opor||

eum pro

expletus

sit.

Quam"

in

totidem

suffragia
|

duo pluresve

habuerint, ma|rilum, quive maritorum

numero

erit,

caehbi hberos non

habenti qui mari|torum

numero non
pau[c]iores

erit;

habentem liberos non habenti;

plures liberos haben|tem


tialo
ita,

habenti praeferto priorem]que nun-

ut bini hberi post no|men inpositum aut singuli puberes amislsi

v[i]rive'*

polentes amissae pro singuhs

sospitibus numerentur.
]

Si

duo
no-

pluresve to|tidem suffragia habebunt et eiiusdem

condicionis erunt,

mina eorum
erit,
ita

in

sortem

coicito, et uti

quiiusque

(sic)

nomen

sor|ti

ductum

eum priorem

alis

renunti|at"*.
is,

B.

De sortitione curiarum et partes" erunt.


|

qui cujriarum

numero

LVII.

Qui comitia
in

h.

I.

habebit,
coicito,

is

relatis

omnium
sorte

curiarum tabulis
no|mina

nomina curiarum
sorte

sorjtem

singularumque
j

curiarum
exierit,
|

ducito,
|

et ut cuiiusque

curiae

nomen
h.
I.

quos*" ea

curia fecerit,

pronuntiari iubeto; et uti quisque prior


con|fecerit,

maiorem partem
tot

numeri curiarum
cunia communi,
sint

eum, cum

iuraverit caverit|que de pe-

factum

crea|tumque renuntiato,
Si toti[dem
is

donec

magistra|tus

quod
uti
I

h.

I.

creari oportebit.

curias
|

duo pluresve habe-

bunt,
essent,

supra conprehensum est de


|

qui

suffragiorum numero pares


fa|cilo,

ita

de

is

qui totidem curias habebunt


|

eademque ratione

priorem quemjque creatum esse renuntiato. K.

Ne quid
LVIII.

fiat,

quo minus comitia hajbeantur.


Qui

Ne
h.

quis intercedito neve quit aiiut fajcito, quo minus in eo


1.
|

muncipio (ne)

comitia habeantur perficiantur.


|

aliter

adversus

ea fecerit sciens
cepii (sic)

d.

m.",
|

is

in
d.

res singulas

HS X
|

mu|nicipibus muni-

Flavi Malacitani

d.

e."

eiiusque

pecuniae deque ea peh.


I.

cun.
I

municipi eius municipii, qui volet cuique


persecutio esto.
|

per

licebit, actio

pe-

titio

R.

De iure iurando eorum, qui maiorem curiarum expleverit.


|

partem numeri
|

LIX.
aedilitatem
pleverit,

Qui ea comitia habebit,


quaesturam|ve petet,

uti

quisque eorum,

qui

Ilviratum

maiiorem partem numeri curia|rum ex|

priusquam

eum factum

creatumque

renuntiet,

iusiurandum
Renuntiato.

16) renuntiatq. ae$.


19)

Scr. pares.

17)

Qua.

18) utrive aes.

18*)

20) quod aes,

sed correctum in quos.

21)

Dolo malo.

22)

Dare damnas

esto.

522

Caput XIIII.
adi|gito in

6089

contionem
et

(sic)

palam per lovem


et

et dijvom

Auguslum
|

et et

divom Claudium

divom

Vespasianum Aug.
|

divom Titum Aug.

Genium imp.
h.
I.

Caesaris Domitiani" Aug.

deosque Penates: se eumque''* ex


|

facere

oportebit facturum, neque adversus


|

h.

1.

fecisse aut factu-

rum
B.

esse scientem

d.

m.''*'

Ut de pecunia communi municipum caveatur ab llviratum quaesturamve petet.


|
|

is,

qui

LX.
uominatim
ex h.
1.

Qui

in

eo municipio llviratum
|

quaesturamjve

petent

quique
|

propter ea, quod pauciorum


in

nomine quam oportet


|

professio facta

esset,

eam condicionem

rediguntur, ut de his quoque suffragijum

ferri

oporteat: quisque eorum,


|

quo

die comitia habebuntur, ante


|

quam suffragium feralur in commune mujnicipum


|

arbitratu eius qui ea

comitia habebit praedes

dato

pecuniam
is

communem
Si d, e. r.^^ is
|

eojrum,

quam

in
|

honore suo

tractaverit,

salvam

fore.

praedibus minus
Isque ab
sit,

cautum esse
iis

videbitur, praedia subsignato


d.

arbitratu eiiusdem.

praedes praejdiaque sine


esse

m.** accipito,
|

quoad recte caujtum

uti

quod recte factum

volet.

Per queni eorum,


ferri

de quibus Ilvirorum
steterit,
|

quaes|torumve comitiis suffragium


caveatur, eius qu[t]^

oporjtebit,

q.

m. recte

cojmitia habebit rationem


(

ne habeto.

R.

De patrono cooptando.
LXI.

Ne

quis

patronum publice municipibus muni|cipii


nisi

Flavi Mala-

citani cooptato patrocini|umve cui deferto,

ex maioris partis de|curiopartes

num
ea

decreto,

quod decrelum factum

erit,

cum duae

non minus
adversus

adfue|rint et iurati per tabellam^''* sententiam tu|lerint.

Qui

aliter

patronum
|

publice municipibus municipii Flavi Ma|lacitani cooptaverit


|

palrociniumve cui
municipii
Flavi

detulerit,
d.

is

HS X
e.
;

n.

in

[j?Jubhcum
adversus
|

munici|pibus
1.

Malacitani

d.

eis|que*^
erit,

h.

palronus

cooptatus cuilius"* patrocinium delatum

ue magis

ob eam rem paesto.


|

tronus municipium (dc) municipii Flavi Malacitanitanii

(sic)

R.

Ne quis aedificia, quae restitutu|rus non


struat^*.
I

erit

deop-

LXII.

Ne

quis in oppido municipii Flavi Malacita|ni quaeque


|

ei

pido continentia aedificia

erunt, aedificium detegito destruito derao|liun-

dumve
pars
I

curato,

nisi^

eorum

adfuerit,

decurionum con|scriptorumve sententia cum maior quod restiturus (sic) intra proxijmum annum non
fece|rit,
is

erit.

Qui adversus ea
|

quanti

e.

r.

e.^,
(

t.

p.^'

municipibus

municipi

Flavi Malacitani d. d. e.^^ eiusque pecuniae

deque ea pecunia

23)

Nomen

26) que aes.

erasum, sed legitur.

26) Cf. infra N.6299.

24) Scr. 27) Scr.


et

se ea quae.
is

qui.

25) 28) Scr.


31)

De

cui|ve.

ea 28) Cf.
re.

similia praecepta lcgis Tarentinae (N. 6086) v. Siseq. et Ursonensis (N.6087) cap. 7S

item N. 6045.

29) Insere de.

30)

Ea

res eril.

Ta7itam pecuniam.

Tituli municipales.

Lex municipii

Malacitani.

523
actio petitio
|

inunicipi eius municipii


|

qui Tolet, cuique per h.

I.

lice[6]it,

persecutio esto.

R.

De locationibus legibusque locatio|num proponendis


et in
LXIII.

tabulas mujnicipi referendis.


Qui
Ilvir
i.

d.

p.",

vectigalia
eiius
|

ultroque tributa,

sive quid

aliut

communi nomine munici|pum


fecerit

municipi locari oportebit, lo|cato.


sit

Quasque locationes
quique

quasque

leges dixerit, quanti quit locatum


(

et'^ prae|des accepti sint

quaeque praedia subdita


cognitores
|

subsignata obligatave
tabujlas

sint

prae|diorum
eius
(sic)

accepti

sint,

in

communes
|

municipum

municipi

referantur facito et proposita babeto per


ita

omne reliquom tempus

honoris sui,

ut

d. p.

r.

1.

p.^

quo loco de-

curiones conscripti|ve proponenda esse censuerint.

R.

De obligatione praedum praediorum


LXIV.

Quicumque
eiius

in
|

municipio
praedes

Flavio

cogn itorumque. Malacitaoo in commune


|

municipum

municipi

facti

sunt erunt, quaeque praedia


|

eorum praeldiorum cognitores facti sunt erunt: omjnes et quae cuiiusque eorum tum^'' erunt, cum praeesCc> cogniii torve factus est erit, quaeque pos|tea esse, cum ii obligati esse coeperiint non erunt aut non sine ce|perint^\ qui eorum soluti liberalique non sunl d. m. sunt erunt, eajque omnia, quaeque^ eorum soluta liberata|que non d. m. sunt erunt, in commune municipum sunt non erunt aut non sine
accepta sunt erunt, quique
| |
|

eiius municipii p.

item

obhgati

obli

gataeque

(sic)

sunto,

uti

ii

eaeve

(sic)

R."
ii

obligati obli|galave essent, si aput eos, qui

Romae

aerajrio praes-

sent,

praedes i^ijque^* cognito|res facti

eaque praedia subdita subsignajta


pracdia eosque cognitores,
|

obligatave essent.
quit

Eosque praedes eaque


quae cognitores
facti

si

eorum,

in
|

erunt,

ila

non

erit,
|

qui quaeve
|

soluti liberati soluta hbera|taque

non sunt non erunt aut non sine d. m. sunt erunt, Ilviris, qui ibi i. d. prae|runt, ambobus alteriusve^^ eorum ex de|curionum conscriptorumque decreto, qujod decretum cum eorum partes
|

tertiae

non minus quam duae adessent factum


|

erit,

vendere legemque

his

vendundis dicere

ius potestasque esto;


eos,
|

vendundis dicant, quam legem

qui

dum ea (sic)''^ legem is rejbus Romae aerario praeerunt, e lege


si

prae|diatoria praedibus praedisque vendunjdis dicere oporteret, aut,

lege

praediajtoria

emptorem non

inveniet,

quam le(gem

io

vacuom vendendis munilex


ita dicta

dicere opor(teret; et
cipi Flavi
[e]rit**,

dum
[

ita

legem. dicant, uti pecu(niam infore'*'

Malacitani

referatur lualur solvalur.


j

Quaeque

iusta rataque esto.

32) lure dicundo praeerit. 35) Ser. coeperunt coeperint.

que

aes.

36)

33) Insere qui.

34)

Insere faerunt (Momms.).

Dele que.

39) Scr. alterive.

40)

Enm.

in

37) Populo

Romano.

38) in-

41) Sic aes.

Requiritur pecunia in
42) dictarit aes.

publicum municipum vel pecunia inde redacta

commune.

524

Caput

Xmi.
|

6089

R.

Ut ius dicatur vendundis.


|

lege dicta praedibus

et

praedis

LXV.
cipii

Flavi

Quos praedes quaeque praedia quosque cog|nitores Ilviri muniMalaci|tani h. 1. vendiderint, de iis quicumque p.^*, ad i. d.
| |

quem de
qui
I

ea re in ius aditum erit,

ita

ius dicito iudiciaque dato, ut ei,

eos praedes cognitores ea praedia mer|cati erunt, praedes socii** he|

redesque eorum

isque"*, ad quos ea res pertinebit, de

is

rebus

agere

easque res petere persequi re|cte possit.

R.

De multa, quae dicta


LXVI.
erunt,

erit.

Multas in eo

municipio ab

llviris

prae|fectove dictas,

item

ab aedilibus quas ae|diles dixisse se aput Ilviros


fessi
Ilvir,

qui

i.

d.

p.**,

in

tabulas

ambo alter|ve ex is procommunes municipum eiius


|

mu|nicipi referri iubeto.


alius postulabit,

Si cui ea multa

dicta

erit

aut nomine eiius

ut

de ea ad decuriones conscriptosve refe|ratur, de ea


esto.

decurionum conscriptorumjve iudicium


iniustae a

Quaeque multae non


eas

erunt
|

decurionibus

con|scriptisve

iudicatae,
|

multas

Ilviri

in

publicum municipum
R.

eiius

municipii redigunto.
|

De pecunia communi municipum eorun dem.


]

deque rationibus
|

Ad quem pecunia communis municipum eiius municipi pervenerit, heresve ei|ius, isve ad quem ea res pertinebit, in die|bus XXX proximis, quibus ea pecunia ad eum pervenerit, in publicum muni|cipum eiius municipi eam referto. Qui[que rationes communes negotiumve
LXVII.
|

qu|od commun[e] raunicipum eius municijpi gesserit tractaverit,


resve eiius*'
|

is,

he-

ad

quem

ea res pertinebit, in diebus

XXX

proximis, qui|

bus ea negotia easve ratio|nes gerere tractare desierit quibusque


riones conscriptique habebuntur,
[6]us
|

decu-

r[a?]iones" edito redditoque decurioni|accipi|endis


|

conscriptisve

cuive

de his

cognoscendis

ex decreto

decurio|num conscriptorumve, quod decretum


partes

factum

erit

cum eorum
erit.

non mijnus quam duae


steterit,

tertiae adessent,

nego|tium datum

Per
ita

quem

q.

m.

ita
is,

pecunia redigeretur referrejtur quove minus

rationes redde|rentur,

per

quem

sleterit

q.

m. rationes
erit,

redderentur

quove minus pecunia redige|retur referret^wr], heresque eius isque ad

qujem ea res qua de agitur


tantum munici|pibus
eiius

pertinebit, q. e.
d.

r.^*

tantum

et

alterum

municipi

d.

e.,

eiusque pecuni|ae deque ea


|

pecunia municipum munijcipii Flavi Malacitani (eius ea pecunia

muni-

cipum

Flavi Malacitani)*'
I

qui volet cuique per h.

1.

licebit

actio peftitio

persecutio esto.

43) lure dicundo praeerit.


45) Scr. iique.

44)

<

Cf. Cic.

pro domo

46) Insere isve.

47) rniones aes.

18^ 48:

praedem socium.
Quanti ea
ret.

48)

49)

Quae uncis inclusimus, orta sunt ex dittographia.

Tituli municipales.

Lex

municipii Malacitani.

625

R.

De constituendis patronis causae, cum dentur.


|

rationes red-

LXVIII.

Cum

ita

rationes reddentur, Ilvir, qui decuriofnes conscrip|

tosve habebit, ad decuriones

conscriptosve referto, quos placeat publi|cam


iurati
d.
e.
r.

causam agere, iique decuriones con|scriptive per tabellam


decerjnunto,
erunt, agant,
ita

tum cum eorum

partes

non minus
|

quam duac

tertiae
|

ad-

ut tres, qujos plurimi per tabellam legerint, causam

publicam
(sic),

iique qui ita lecti erunt temjpus a decurionibus conscriptive

quo caujsam cognoscant actionemque suam or[dinent, postulanto, eoque tempore quod is datum erit transacto, eam causam uti quod recte factum
|

esse volet agunto.


|

R.

De iudicio pecuniae communis.


LXIX.

Quod m.

m.*" Flavi Malacitani

nomine
re

pejtetur ab eo,
|

qui

eius municipi munici|pes"


pluris

incolave erit,
ut
||

quodve cum eo agetur

quod

HS

clo sit

neque

tanti sit,

\de ea

proconsulem ius dicere

iudiciaque dare ex hac lege oporteat

de ea re Jlvir praefectusve, qui iure


ius

dicundo praeerit eius municipii,


dicito

ad quem de ea re in

aditum

erit, ius

iudiciaque dato

....

Tabula aenea, rep. una cum ea quae praecedit prope Malacam Hispaniae diu servabatur Malacae apud marchionem Loring, nuper translata est (una cum N. 6088 et cum legis N. 6087 parte posteriore) Matritum (II i964 cf. p. 8!78 edidit primus Berlanga a. i85S, itlustravit Mommsen una cum N. 6088). Imagines utriusque tabulae optime factas edidit Berlanga ''monumentos historicos Malacitanos' (Malac. 4864). Specimina tantum scripturae edid. Huebner Ex. scr. Pars esl legis Malacae sive municipio Flavio Malacitano epigr. n. 807. 808. (cap. LXI. LXII. LXIF seq.) datae eodem sine dubio tempore, quo Salpensae data est lex N. 6088. Exarata esse videtur haec tabula alia manu ac N. 6088, litterarum certe forma non eadem est sed hic illic diversa (cf. Huebner C. I. L. II p. 259*^); nec tamen ulla causa est ut vet hanc vel iltam incisam esse putemus post tempora Domitiani, cuius aetati utraque scriptura optime convenit. Atiarum duarum tegum municipalium Hispaniae frustula nuper prodierunt, sed minutissima, quorum allerum videtur accurate respondere legis Malacitanae
a. 4851,

cap.

LXFII

(Eph. ep.

9,

262).

50)

Municipum municipii.

51) Scr. rouniceps.

526

Caput XIIII.

Epistulae imperatorum de constitutione eivitatium.

6090

ovi penitus
)

Tymandenis item
contemplati sumus
|

ad

scientiam nostram

tua pertulit,

(5)

[Tyman]-

denos voto praecipuo,


civitajtis

summo

etiam

studio optare, ut ius et dignitatem


|

praecepto nostro consequantur, Lepide


|

carissime.

Cum

itaque

ingenitum nobis

sit,

ut per universum

orbem nostrum

civi|-(lo)tatum

bonor ac numerus augeatur eGs|que eximie [c]upere* videamus, ut civinomen bonestatemque percipiant, isdem maxime polbcentibus quod tatis apud se decu|rionum sufficiens futura sit copia, cre|-(l5)didimus adnuen| I

dum.

Quare volumus,
|

ut

eosdem Tymandenos bortari

cujres, ut voti sui


|

conpotes redditis^

cum

ceteris civitatibus nostris

ea que

ipsos conse-

cutos ius civitatis conpe|-(20)tit recognoscere, obsequio suo nitan[tur inplere.

Ut autem
etiam

sic uti ceteris

civitatibus ius est coeund[ ?]n curiam,


)

faciendi

decreti

et

gerend. cejtera que


agere possit,
et

iure
j

permissa sunt,
ei

ipsa

quo)-(25)que
aediles,

permissu nostro

magistratus
|

itemque

quaes|tores

quoque

et si

qua aba necessaria

facienda sunt, creare


|

debebunt.

Quem
bominum

ordinem agendarum rerum perpeluo

(30)
]

pro

civitatis

merito custodiri convelniet.


quaginta

Numerum autem decurionum

interim quin-

injstituere debebis.
|

tribuet, ut aucti[s

(35)

e]orum viribus

Deorum autem injmortalium favor adque numero mai[or e]|orum ba(III S. 6866

beri copia possit.


Yassi Feraii in Pisidia, ubi fuit

typum).

Tymandus

1)

supere lapis.

Mommsen

vidit ec-

2) Scr. reddili.

6091
oppidi et
I

Have Ablabi* carissime


civitatis,

nobis.*

Incole Orcisti,
(sic)

iam \xwz(sic)

iucundam munificienjtiae
et

nostrae materiem praeest

buejrunt,

Ablabi

carissime

iucundissijrae,

Quibus enim studium

urbes vel nojvas condere vel longaevas erudire vel in|termortuas reparare,
id

quod petebatur acc[e]|plissimum


prioris
aetatis

fuit.

Adseruerunt enim vicum suum


floru)isse,

spatiis

oppidi

splendore

ut et annuis magistra)

tum

(sic)

fascibus orna)retur essetque curiabbus celebre et populo


Ita

civium

plenum.

enim

ei

situ

adque ingenio

locus opportunus esse perbi)

betur, ut ex qu|attuor partibus [c]o totidem in sese congruant

viae,

quibus

omnibus [p]ubbcis mansio [eja me[rfi]|alis adque accommoda Aquaru[m] ibi abundantem aflu[c]ntiam, labacra quoqu[e]
|

esse dicat[M]r.

pubbca
j

pri-

vata[5ue]

eorum,

istatuis

veterum
|

principum ornata,
ali

[et

p]opulum comcomplean-

m[a]nentium adeo celebre[m]


tur pr[oyj]sa ex decursibus
)

ibidem sunt,

[/iajcile
)

praeterfluentium [a^Juarum,

)rum
a]dnecti ante
ut

numerum copiosum.
id

Quibus cum omni)bus memoratus locus abundare


)

dicatur, c[ow)/]igisse adseruerunt, ut eos Nacolenses' si[6i

temporis postularent.

Quo[rf

es]t

indignum temporibus

nostris,

tam

Tituli monicipales.

Epistulae imperatorum de constit.

civit.

527

o[p|p]ortuniis

locus civitatis

nomen

amittat,

et inutile

commanentibus,

ut depraeda|[f]ione
dant.

potiorum omnia sua commoda utilit[aj|tesque deperquas[t]


|

Quibus omnibus
sectatores

quidam cumulus
religilonis

accedit,

quod omnes
|

[t]bidem

sanctissimae

habitare
|

dicantur.

Qui cura

praeca(rentur, ut sibi ius antiquum

nomenque
no[sfr]ae

civitatis
\

concederet nostra

clementia,

sicuti

adno[/]ation)[s]

s^lubiecta]

cum

precibus ex-

em[p]la

[f]estantur,

huiusmojdi

sententiam dedimus.
||

Nam
|

haec quae in

pre|[ce]m contulerunt, et nominis et dignitatis

reparationem iure quaej-

runt obtinere.
[tilata]
I

f*roind[e 5ra][vitatis tuae interces[stone]


pris[c]i
|

quae fuerant mu[o]p|

ad integrum

[honoris

re]duci sancimus, ut et ipsi

pidumque dihgen[fta sua


splen|dore

/]uitum
es[t
|

expetito
t^^itur

legum

[arf|q]ue appellationis

perfruantur.

Par

sinceritatem

tuam
|

[^]uod

promptissime pro tempo|[n]s


plicantes
fe[s|/t]nanter

nostri

dignitate

conces[st|m]us,
|

erga sup-

implere.

Vale, Abla[6j,

ca]rissime et iucundis-

sime nobis.
(In eiusdem lapidis latere
[i]ct. prid.
I

sinislro.)

kal.

lulias
|

[C]onstantinopoli.
|

[7]mp. Caes. Constantinus

maximus Guth.
civit.

victor

ac

trium|[/"]ator
|

Aug.

et Fl. Cla.

Constantinus
dicunt
|

Alaman.'' et F[/. /]ul. Constantius nnbb.

[C]aess. salutem

ordini
ius

Orcistanorum.
civita|tis

dulgentiae

nosjtrae

munere,
etiam

vobis

Actum est intributum non honore


|

modo
I

verum

libertatis

privijlegium

custodire.
|

Itaque

Najcolen-

sium iniuriam mus,

ultra injdulgentiae

nostrae
|

beneCcia

perdurantem praepetitionique
|

senti relscribtione

removemus, idque
|

oratis vestris

deferi-

ut

pecuniam,

deinceps dependajtis.

quam pro cultis ante solebatis in|ferre, minime Hoc igitur ad virum praest[a]|ntissimum rationalem
perscribsit,
|

Asianae dioeceseos lenitas nostra

qui secutus
|

for|mam in-

dulgentiae concessae

vobis

pecuniam deinceps pro


|

supra dicta specie


[5]asso
|

expeti a vo|bis postularique prohibebit.


et Abla[6io]

Bene valere vos cupimus.

cons.^

AUkel, ubi fuit Orcislus Phrygiae (JIl S. 7000 lapidem vidil Ramsay, qui quomodo invesligaverit narrat Herm. 22, 1887 p.SlOseq., eciypum Atommsen). Praeter has imperatorum epistulas in eodem lapide extat inilium petilionis ab Orcistanis ad imperatores missae, item pars extrema alterius epistulae, praeftcti praetorio ut

eum

1) Ablabius praefectus praelorio Orientis certe ab Seeck ap. Pauly-Wissowa Realencycl. I p. 105), occisus post mortem Constantini. 2) Epistulam habemus Constantini, datam ut videtur inter a. 525 et 526, certe datam ad preces Orcistanorum (quarum initium in hoc

videtur ad ipsos Orcistanos.


a.

526 ad

a.

557

(cf.

ipso lapide epistutae


lieet

Constantini subiunctum est) scriptas inter eos annos, seia.

cjim Caesares essent Crispus occisus


a.

tar creatus
C.
5)
I.

525.

526, Constantinus , Constantius Caeibi

3)

L. III p. 62. 1265.

A. 551.

Nacolea, civilas Phrygiae,


4)

ubi hodie Sidi Ghasi,


cf.

cf,

De Jlamannici cognomine
et filiorum

supra N. 724 not.

1.

Confer rescriptum Constantini

supra N. 703.

528

Caput XIIII.

6092 imp.
testatis VlIIl,

Cae[.]

Vespasianus Aug. pon|tifex maximus, tribuniciae


|
|

po|

imp. XIIX, consul


|

VIII

',

p. p., salutem dicit Illlviris et

decurionibus Saborcnsium^

Gum

multis difficuitatibus infirmita|tem vestram

premi
in

indicetis,

per[mitto vobis,
Vecti|galia,

oppidum sub nomine meo,


quae ab divo Aug.
vol|tis,

ut

voltis,
diciltis,

planum extruere^
si

accepisse

custodio;

qua

nova

adicere

de his procos. adire


nil

debebitis,
|

ego
I

enim nuUo respondente constitu|ere

possum.
ka[/.]

Decretum vestrum
easdem.
Vaiete.
|

accepi VIII ka[Z.] August. Legatos dimi|si


Ilviri

IIII.

C. Cornelius Severus et M. Septimi|us Severus


|

pubiica pecunia

in

aere
(II

inciderunt.

Caflete la Real (Inlra

Malagam

et

Sevillam) saec. X.F1 reperta , lamina aenea

H23
2)

cf.

p. 867 fortasse setnel tantum descripta).

1)

A. 78 (post kal. luL).

Sabora memoralur apud Plinium h. n. 5, -/2. 3) Permittitur Saborensibus, ut oppidum, quod paullo ante cum reliqua Hispania ius Latii acceperat, Flavium appellaretur et ex monte in situm planum commodioremque transferretur (Momms.).

Tesserae
6093
tot[a

et tabulae patronatus.
T.*

[consc]riptes cose.*
|

Fa
Ti.

[fraifecti

et

p]raifectura
eius

Fundi kospitium]

fecere
|

quom

[?]n
|

fidem
\

om[nes nos tradimus


Claudio M.
f."

et]

covenumis^,

co[ptamus eum patronum],

M.

[cos.]

Piscis aenei fragmentum, Fundis dicebatur rep., postea fuit Agnone in Samnio: inscriptio legitur in parte aversa plana (IS3S. X6231 vidit Mommsen; Ritscht

tab. II k).

De

tesseris his antiquissimis cf.

2) Littera

non omnino

certa.

Mommsen

3)

Convenimus.

C.

I.

L. I

l.

c.

1)

Consensu.

4) Consules ila appellati

cum

inulti fuerint saeculo a. u. c. sexto (a. 532. 339. SiO.

5H.

Si6. SS8. S71. 388. 399,

item

a. 602),

horum annorum uni haec

tessera erit adtribuenda


a.

(post

annum 602

nemo

fuit huius nominis consul usque

ad

703).

Similis tessera hospitalis, eiusdemque fere aeiatis, videtur fuisse piscis aeneus, in cuius parte aversa plana legitur A. Hoslilius A. f. Mancin. (X 8072, 42 Neapoli vidit Dressel). Monumenta huius generis argumenti mere privati, alterum repraesen-

tans caput arietis dimidiatum rep. in Marsis Notizie degli scavi 4893 p. 87, alterum dextras duas iunctas exhibens rep. in Hispania II S. 3762, hoc loco indicasse sufficit.

6094
quom]
I

C.

Pomponiu[s]

hospilium lesseram
[fecit

[hospitalem
\

s[e]natu

populoque Cur[u6i7ano ?]
[devincti publicel
|

eidemque]

eius studio

benificieis

....
|

preivatimque C.

Pompon[m]
.
.
\

[posterosque]

eius

patronum
|

sibei [)o[sterisq. sueis coptaverunt]


f.,

quom

hospilale tessera

Hiraiiconis
f.

Zentuc

sufeles.
\

Muthu-

iinim Hi
|

Milcatonis

(alia

jwmina complura mutila).

Act. a. d. VI

k.

Mai. C. Caesar[e] ... Tunete Parisios missa, tabula aenea (FIII 40323 in actis academiae Parisiacae a. 4809, cf. Huebner ex.
1)

ad imaginem editam
scr.
c.

epigr.
if5

n. 862).

Significatur umis ex comulatibus C. Caesaris dictatoris (a. u.

9S. 706. 708. 709).

Titali municipales.

Tesserae et tabulae patronatus.

529

6095
mitio

P. Sulpicio Quirinio C. Valgio cos.'


|

senatus populusque civi-

tatium stipendiariorum

pago Gurzenses hospitium fecerunt quom L. Do|

Abenobarbo procos.V eumque et postereis (<tc> eius sibi posterisque sueis patronum coptaverunt (sic), isque eos posterosque eorum in fidem clientelam|que suam recepit. Faciundum coeraverunt
Cn.
f.

L. n.

Ammicar Milchatonis

f.
|

Cynasyn., Boncar Azzrubalis

f.

Aethogursensis,
|

Mutbunbal Saphonis f., Cui. Nas. Uzitensis. Ex Africa Cortonam advecta, labula aenea (FIII 68 viderunt Mommsen et Bormann, cf. Huebner ex. scr. epigr. 865). 1) A. u. c. 742. 2) Cf. l\.S601. Una cum hac prodiit similis tabula FIII 69. anni p. Chr. 65.

6096

lill

Don. Mart.
|

imp. Caesare XJII cos.S Acces Licirjoi loterfecit

catieDsis' tesseram
suis posterisque.
|

hospitalem

cum

cijvitate Palantina
|

sibi

et

filiis

Aneni Ammedi per mag.

Flaisicum' hospitio

Ammi

Caenecaeni

.*

In Hispania prope Paredes de

Nava agri

Pallantini, quae civitas est con-

ventus Cluniensis, rep., lamella aenea (II S. 3765


1)

A. u.

c.

(Huebn.).

732.

=
cf.

Huebner ex.

2) Intercatia

oppidum Faccaeorum.

scr. epigr. 863).

3)

Sine dubio gentis

nomen

4) Kih.il deesse

putat Huebn. Ceterrnn

Mommsen Herm. 3,
\

1871 p. 578.

6097 anno* Cn. Cinnai


vembris
\

Magn[j', L. Messallae Volesi cos.]^


fecit

XV

k.

No-

Q. Marius Balbus hosp[t7iMw


\

cum]

senatu populoque

....
I

liberisque eor[ttm eosque liberos]

posterosque eor^wm in fidem]


recepit].
\

clientelamqu[e
runt]
I

swam liberorum]
\

posterorumq[Me suorum
nomina
1)

Eg[e-

M. Fabius

(et alia

iria).

In Baetica prope Grazalemam rep., est Malriii, tabula aenea (II 1545 vidit

Huebner
sulibus,

cf. ex. scr. epigr. n. 866).

Sic (anno consulum) dictum, non:

illis

quoniam mense Oetobri iam

alii

consules suffecti erant.


cos.*
k.

con-

2)

A. p. Chr. 5.

6098 M. Aemilio Lepido


liarum maiore senatus
|

L. Arruot.

Mais

ex insula Ba|

populusque Bocchoritanus* M. Atilium


(

M.

f.

Gal.

Vernum patronum coopta|verunt; tum populumque Bocchoritanum


I

M. AtiHus M.
|

f.

Gal.

Vernus sena-

in fidem

clientelamque
|

suam suorum|

que

recepit.

Egerunt

Q. CaeciHus Quinctus,

C. Valerius Icesta

praetores.
Pollentiae (Pollenza) in Balearium insula maiore, tabula aenea (II 5695 cf. II
S. p. 962

Huebner

vidit ectypum).

1)

A. p. Chr.

6.

2) Cf. Plin.

h. n. 5, 77.

6099
Decembr.

L. Silano flamin[e]
|

Martiali, C. Vellaeo

Tutore

cos.*

non.

senatus populusque Siagitanus* hospijtium fecerunt


|

cum
|

C. Silio

C.

f.

Fab. Aviola

trib.

mil. leg. III Aug.,

praefecto fabrum,
|

eumque
C.

poslerosque eius
C.
f.

sibi

posteris|que suis
|

patronum coptaverunt.
in

Silius

Fab. Aviola eos posterosque

eorum
|

fidem clientelamque
filio

suam
|

recepit.

Agente Celere Imilchoois


L. Silano flam. Mart.,
civitas

Gulalsae

sufete.
cos.*

6099*
Decemb.
|

C. Vellaeo
|

Tutore

pridie non.
f.

Apisa maius' hospitium


II.

fecit

cum

C. Silio C.

Fab.

Dessatj, Inscriptiones Latinae

34

530
Aviola
I

Caput XIIII.
trib.
(

milit. leg. III Aug., praef.

fabr.,

eum

liberosque posteros|

que eius
lius C.
f.

sibi

liberis posterisque suis


trib. milit.
|

pajtronum coptaverunt.
posterisque

C. Si-

Fab. Aviola

leg. III Aug., pr. fabr., civitatem


sibi liberis
|
|

Apijsam

maius liberos posterosque


clientelamque
|

eorum

suis in fidem

recepit.

Egerunt
|

Hasdrubal (sequuntur nomina pleraque


legati.
III

corrupta, in fine) Aris loiapoi,

Saepo Chanaebo
|

6100
civitas

M. Crasso Frugi L. Calpurnio


|

Pisone cos.*

non. Febr.
|

Themetra ex Africa hospitium


\

fecit

cum
j

C. Silio C.

f.

Fab, Aviola

[eu]m

liberos posterosque
|

eius sibi liberis


f.

posterisque suis patronum

cooptavejrunt.
ros posterosque

C. Silius C.
]

Fab. Aviola civitatem Theme|trensem libeposterisque suis in fidem


f.,
|

eorum
|

sibi liberis

clientelam-

que suam recepit.


lecis f.,
I

Egerunt Banno Himilis


f.,

sufes;

Azdrubal Baisil-

Iddibal Bos[f]haris
valle

leg.*

Trumplinorum supra Brixiam rep., tabulae aeneae tres (V 4922. 4921. 4919 huius ectypum ex ipso aere sumptum edidit Maffeius, illae cirea a. 1600 bis vel ter descriptae postea non comparuerunt). Quarta similis tabula
Zenani in
ett

V 4920.
cf,

1)

Consules suffecti, sine dubio

circa a. p. Chr. 27

puto,
3)

Cf

Prosopogr. imp. Rom. II p. 246 n. S48). ib. p. 97. 4) J. p. Chr. 27. 5) Legati.

(anno 26 ut

2)

Cf

C.

I.

L. VIII p. 424.

liter aliis

Tabulas has apparet una olim adservatas fuisse in villa Silii Aviolae. Simiex ruderibus domorum vel villarum prodierunt tabulae una cum pluribus

ad eundem virum pertinentibus repertae N.


et aliae

6111. 6117.

Contra ex tabulariis

municipalibus

pleraeque prodierunt et potissimum Paestanae N, 6112. 6114.


L. Calpurnio Pisone c6s.*
|

6101
gentilitas^

M. Licinio Crasso

IIII

k.

Maias

Desoncorum ex gente Zoelarum^


|

et gentilitas
|

Tridiav6rum ex
,

gente idem

Zoeldrum hospitium vetustum antiquom


Egerunt

renovaverunt

ei-

que omnes

alis

alium in fijdem chentelamque suam suorumque Iibero|rum


|

posterorumque receperunt.
Docius Elaesi,
|

Arausa Blecaeni

et

Turaius Clouti,
|

Magilo Clouti,

Bodecius Burrali, Elaesus Clutami,


|
|

per

Actum Curunda. Glabrione et HomuIIo cos." V idus lulias idem gentiUtas Desoncorum et gentihtas Tridiavorum in eandem clientelam eadem foedera receperunt ex gente Avolgigorum Sempronium Perpetuum Orniacum^ et ex gente Visaligorum Antonium Arquium, et ex gente Cabruagenigorum Flavium Frontonem Zoelas. L. Flavius Severus Egerunt L. Domitius Silo et
Pentili

Abienum

magistratum Zoelarum.
|

Asturicae.
Asturicae ut videtur rep., deinde Romae, iam Berolini, tabula aenea fastigiata
(II

2633 cf Huebner

N. 3639.
5)

ex. scr. epigr. n. 874).

1)

A. p. Chr. 27.
L. II p. 363.

3)

Cf

Plin. h. n. 3, 28;

Huebner

C. I.

2)

Cf supra
A. 152.

4)

Cf Plol. geogr. 2, 6, 33. De hac tabula dixit Mommsen

roem, Forsch.

4,

529

not, S,

6102
ex Hispania

C. Laecanio Basso,
|

Q. Terentio CuIIeo|ne

cos.'
|

Clunienses

citeriore hospitium fe|cerunt

cum

C. Terentio

Basso C.

f.

Tituli municipales.

Tesserae et tabulae patronatus.

531

Fab. Mefanate

Etrusco*,

praefeclo alae

Augustae,
leg.
|

liberis posleris|que
f.

eius, sibi liberis posterijsque suis.

Egerunt

C.

Magius L.

Gal. Silo,

T. Aemilius Fuscus.

Cluniae in Hispania rep., tabula aenea (II S. d79i Huebner vidit ectypum).
1)

Consules suffecti fuerunt aestate anni p. Chr, 40

p. 58).

(fast. fer. Lat., C. I. L. I ed.

2) Cf.

supra N. 2249 not.

1.

6103 Nerone
cos.'
I

Claudio Caesare
Q. lulius Q.
|

Aug. Germanico L. Antistio Vetere

k.

Augustis
fecit

f.

Qui.

Secundus legatus pro


|
|

praetore^

hospitium

cum
|

decurionibus et colonis colonia

lulia

Aug. legionis M. Pom-

VII Tupusuctu sibi


recepit.

liberis posterisque suis

eosque pa|trocinio suo tuendos


f.

Agentibus
f.

legatis

Q. Caecilio Q.

Palatina Firmano,

ponio M.
pusuctu
cf.

Quir. Vindice.

Hippone Regio Africae empta ab Hispano quodam, reperta sine dubio Tu(cf. supra N. 645), iam Parisiis, tabula aenea (FIII 8837 vidit ff^ilmanns, Huebner ex. scr. epigr. 870). 2) Fortasse legatus fuit provin1) A. 55.

ciae Baeticae.

6104
cos.S
VIII
I

Nerone Claudio Caesare


Ani.

Aug. Ger.

II,
|

fl.]

Caesio Martiale
renovajvit
|

idus Decembris civitas Pomjpe[/]onensis hospitium


[I.]
f.
|

cum
leg.

L.

Pompeio
I

Primiano
.

liberis posterisq.

eius.

Egerunt

Sex.

Pompeius Nepos,

Sergius Cresjcens.
rep.,

Prope Pompaelonem (Pamplona)


saec. XFII).

tabula aenea (II 2958 semel descripta

\)

A. 57.
\

6105
Iu[n.]'^
I

imp. Domitiano [Aug. VIII]

T. Flavio Sabi[no
i[n curia?\
. .

cos.y
.
|

idibus

in colonia Flavia Pacis


Ilviri

Deultensium

lalca et C.

Occeius Niger

verba fec[erMwf
\

i4t;t]|di6

Quiet6^

leg.

Aug. ornatisq.
d.
e.
r.

simo viro
fie[rt p.,

[deferendum patrocinium]
i. c.']
|

coloniae nostrae esse,


leg, VIII

d. e. r.

Cum

militaverimus in

Aug.

et emer[tYts

XXV stipendiis]
pe{en]|dum

a sacratissimo imp. in coloniam

Deultum

[deducti simus,

ab

eo ut

secundum summam human [tMem suam


\

digne\tur

j>af]rocinium succipere coloniae n[ostrae, tabulamque


in

de ea re con]scriptam

domu

sua poni pe[rmittat,


\

ut ita

ipse gaudeat]

humanitate sua in]

crementi[5we nostri

status ita officia]que eius nota sint.'

[5crt]bendo

adfuerunt (sequuntur vel sequebantur nomina). Romae rep. in Esquilino, tabula aenea (VI 5828. 31692 contulit Huelsen, cf, Huebner ex. icr. epigr. 872 ; imago est Bull. commiss. arc/i. comunale di Roma 1877 tab. IV. F). 2) Sic vel Iu[/.]. 1) A. 82. 3) Deultum oppidum Thraciae. 4) Fortasse T. Avidius Quietus, qui videtur fuisse legatus Britanniae a. 98 (dipl. mil.). Sed eum cum patronut cooptaretur a Deultensibus, legatum Augtuti pro

pr. fuisse provinciae Thraciae


6)

nequaquam cerlum

est.

5) Cf.

N. 6106 not,

6.

Supplementa sunt Mommseni.

6106
in

L. Arruntio Stella

L. lulio
|

Manno
llllvir.

cos.*
i.

XIIII k. Nov.
s.

M'. AciUus Placidus, L. Petronius Front6

d.

c*

Ferentini

curia

aedis

Mer|curi,

scribundo

adfuerunt Q. Segiarnus Mae|cianus, 34*

532
T. Munnius Nomantinus.
|

Caput XIII.

claris|simum virum,

Quod universi v. f.: T. Pomponium Bassum*, demandatam sibi curam" ab indulgentissimo imp.
|
|

Caesare Nerva Traiano


prospexit,

Augusto Germanic6, qua


eius
|

aeternitati Italiae

suae
aetas

sccundum
|

liberalitalem

ita

ordinare,

ut

omnis
|

curae eius merito

gratias agere debeat', futurumque, ut tantae

virtutis
i.

vir auxili6 sit futurus

municipio
ex

nostro, q. d.

e.

r.

f.

p.,

d. e. r.

c.':
|

Placere

conscriptis

legatos

hoc

ordine

mitti
in

ad

T.

Pomponium
patronumque

Bassum, clarissi|mum virum, qui ab e6 impetrent,


se cooptari,

clien|telam amplis|

simae domus suae muni|cipium nostrum recipere dignetur,


tabula
|

hospitali
|

incisa

hoc decret6
|

in

dom6

sua posita,
f.

permittat.
et
I

Censuere.

Egerunt

legati:

A. CaeciHus A.

Quirinalis

Quirinalis.

Romae

rep. in Quirinali,

ex. scr. epigr. n. 87S).

iam Florentiae, tabula aenea (f^i492;

cf.

Huebner

1)

Consules videntur fuisse

Mommsen Hermae
cerunt.

vol. 5 p. 123 sq. 2) Senatum consuluerunt. 3) Verba feIdem supra JS, S8i0 (not. 1). 5) Curam Pomponio Basso demandatavi pertinuisse ad pecunias alimentarias perspicitur ex tabula Feleiate N. 667S C= X1 1147) pag. 5, 15. 55. 6) Quid de ea re fieri placeret, de ea re ila censuerunt.

a.

101

cf.

Marlial. 12, 5, 10;

4)

6107

Sex. Sulpicio Tertullo

Q. Tineio Sacerdote cos.'

k. Sept.
|

[c]ol6nia Iuli[a]

Augusta

[/]s[g/]is

hospitijum fecit
|

cum M.
fecit

Aristio Ba[/]-

bin6 Atijniano eum^gwe]


verunt.
|

sibi

hberis posterisq.

suis

patro[num]

coopta-

M. Aristius Balbinus Atinianus


j

hosjpitium

cum populo

colon. luliae

Aug. Uselis, hberos posterosque eo|rum in fidem chente-

lamque suam
llvir

suorumque

recepit.

Egeruut
C.

legati

L. Fabriciu[s] Faustus
C. Antistius Vetus

qq.

Sex. lunius Cassi|anus,

Asprius Fehx,

scrib.

In agro Caralitano, fortasse prope vicu7n Usellus, ubi


rep., est Cagliari, tabula
n. 87S).

(Jselis

videlur fuisse,
scr. epigr.

aenea (X 7843 vidit

Mommsen;

cf.

Huebner ex.

1)

^. 1S8.

6108
pelonensis
|

Materno

et Br[a]d[Ma]

cos.^
[

[k]aV Novem. respubhca PomDam[o]nitano'


[

cum

P.

Sempronio Taurino
eum|que
sibi

liberis posterisq.
j

eius hospitium iunxit

civem et patronum
|

cooptavit.

Ege-

runt T. Antonius Pa|ternus et [I.] Caecihus Aestivus. Pompaelone (Pamplona) rep. una cum N. 6104, tabula aenea
descHpta saec. XFII).
Ptol. 2, 6, 65.

(II 2960 semel

1)

J. 18S.

2) cal. traditur.

3)

Cf

Plin, h. n. 5, 5, 24,

6109
leg.',
c.
V.,
|

imp. Caes. M. Aur. Severo Alexandro


Clunien[s.]
|

cos.'

eidib. Aprilibus

concihum conventus
et egregia

G. Marium. Pudentem Cornelia|uum leg.


|

patronum

sibi

hberis posterisque suis

cooptavit ob mulla
|

eius in singulos universoslque merita, per legatum

Val.

Mar-

cellum
I

Cluniensem.
rep. in Aventino,

Romae

vidit de Rossi).

1)

A. 222.

est in bibliotheca
2)

Faticana, tabula aenea (FI 14S4

Legatum

legionis (septimae

Geminae ut

videtur).

Tituli municipales.

et

Tesserae et tabulae patronatus.


C. Asioio Praetextalo

533
pr. idus
[

6110
April.
I

C. Vettio Attico

cos.*

PeltuiDi Vestinis in curia Aug.,

ordinem habentibus T. Avidijacco


scribundo adjfuerunt**.
c.
f.',

Restituto

et T. Blaesio Natale aedd. qq.^


|

Quod

universi verba fecerunt:


Felicis,

Nummiani Variam,

sacerdotem Veneris

ea adfectijone
I

adque prono animo circa nos agere coepisse pro


|

instituto

benivolentiae suae, sicut et parentes eius semper egerunt, ut

merito
fieri,

debeat

ex

consensu universorum patrona praefecturae


qui
est

nostrae

quo magis magisque hoc honore,


claritati

aput nos
eius
p.,
f.,

potissijmus,
et
|

tantae

eius

oblato

dignatione benignitatis
q. d. e. r.
f.

glori|osi
i.

in

omnibus
Placere
Felicis,

tuti

ac defensi esse possimus,


conscriptis

d. e. r.

c.'*:

universis

Nummiae

Variae,

c.

sacerdoti Veneris
)

pro splendore dignitatis suae patrocinium praefecturae

nosjtrae

deferri petique ab eius claritate et eximia benignitate, ut


sibi

hunc

honorem
re-

a nobis

oblatum

libenti et

prono animo suscipere

et singulos uni-

versosque nos remque publicam nostram


cipere dignetur et in

in cli[entelam

domus suae

quibuscumque

ratio exegerit, intercedente auctori-

tate dignitatis suae, tutos de|fensosque praestet;

tabulamque aeneam huius

decreti

n.'

verba

contijnentem
|

ofFerri

ei

per Avidiaccum Restitutum et


et

Blaesium Natalem qq.,

item

Numisenum Crescentem

Fl.

Priscum pri-

(IX Si29 ad ectypum servatum in codice Pighii Huebner ex. scr. epigr. n. 878). 2) yiediles quin1) ^. 242. quennales. Apparet Peltuini aediles summum magistratum fuisse; cf. Mommsen C.I.L. IX p. 524. 2) Aut desunt nomina eorum qui scribendo adfuerunt, aut corrigendum: scribundo adfuerunt universi (cf. N. 272). Quod verba cet. 3) Clarissimam feminam. Eadem Varia memoratur IX 593. 5456; fortasse eadem est F4355. 4) Cf N. 6106 not. 6. 5) Nostri.
olim, tabula aenea

mores ord. Romae

n.* viros.

Censuer.

Berolinensi

cf.

6111
iterum
III

Populonii'.

Dd. nn. Crispo et Constantino iun. nobb.


|

Caess.
|

idus Mart. conss.*,

coloni coloniae Concordiae Ulpiae Traianae


|

Augustae Frugiferae Hadrumetinae

Q. Aradium Valerium Proculum


|

v.

c,

praesidem provinc. Val. Byzacenae, liberos posterosque eius


posterisque suis
V.

sibi

liberis

patronum coopta[verunt.
provinc. Val. Byzacenae,

Q. Aradius Valerius

Proculus

c,

praeses
|

colonos

coloniae

Com|cordiae

(Jlpiae

Traianae Augustae Frugiferae


in [/i]|dem clientelamque

Hadrumetinae, liberos posterosque

eorum
recepit.

suam liberorum
|

posterorumque suorum

6111*
April.
I

dd. nn. Crispo et Constantino nobill. Caess. II coss.

idus

decuriones et coloni coloniae Aeliae Aujgustae Mercurialis Thaenit.'


v.

cum

Quin|to Aradio Valerio Proculo

c, praesid. s."
|

provinc
suis
[

Val.

Byzac,

hospitium clieotejlamque

fecissent^
[

et

sibi

liberisque

posterisque

eorum cooptassent, Quintus Aradius Val. Proculus v. c, praes. provin. Merc Thaenit. Val. Byzac a decurionibus* et colonis col. Ael. Aug.
[ [

534
hospitio clientelaque
|

Caput XIIII.
suscepisset liberisque suis posteris|que
|

eorum.

In

quam rem
cunctis.

legatos ire
|

dixerunt universos

ordinis
et

viros

censentibus

Agentibus

curiam Q. Valerio Marcello

C. Hor|tensio

Con-

cilio duoviris.

6111^
coss.
I

Feliciter.

Dd. nn. Crispo

et

Constanjtino

nobb. Caess.
c.
v,,

it.

kal.

Mai.
|

Quod Q. Aradium
Faustianenses'

Val.

Proculum

praesidem
liberis
|

prov. Val. Byzac,

patronum coopjtaverunt cum


|

posterisque

eius,

tesseram hospitalem
|

cum

eo fecerunt, uti se in fidem


|

atque clientelam vel suam


in

vel

posterorum suorum
|

reciperet, atque ita


legatio-

hac

re splendidissimus ordo
est.

eiusdem

civitatis Fausti|anensis

nem

projsecutus
6111*'
b. b.'

Petronio Probiano et Anicio luHano coss.*


I
|

prid. ka[

lendas Apriles

coloni coloniae Aeliae Hadrianae Aug.


|

Zamae Regiae'
li-

Q. Aradium Valerium Proculum ipsum


beris poste|risque suis

liberos posterosque eius sibi


|

patronum cooptaverunt.
Ael.

Q. Aradius Valerius Pro-

culus

colonos

col.

Hadrianae

Aug.

Zamae

Reg.

ipsos

li|beros

posterosq.

eorum
r.

sibi liberis posteris|que suis in clientelam recepit.


v. e.,

Egep.,

runt
I

C.

Mucius B[r]utianus Faustinus Antonianus


p.

flam.

Aug. p.

aug.,

CUr.

(sequuntur alia nomina).

Romae
Neapoli,
cf.

rep. ibi ubi

N. iS401S42 (Fl 1687. 168S. 1688. 1686

vidit

Mommsen

Huebner

ex. ser. epigr. n. 882, 881. 885, praeter tertiam).

sunt similes tabulae


1242.

3) Scr. ^. 521. 3) Thaenae in ora Africa, cf C. I. L. FIII p. 10. praeside. 4) Requiritur fecerunt et sic deinceps. 5) Structura perturbata. 6) Civitas praeterea ignota. 7) Bonis bene (cf. N. 441$ not. 2). 8) A. 522.

2)

VI

1684. 1689.

1)

Signum

Falerii Proculi,

Una repertae cf. ad N. 1240.

9)

De Zama

cf.

supra ad N. 44S4 not.

2.

6112
ias
I

Fl.

Feliciano^ et Fabio Titiano conss.*


. .
.

pridiae
|

(sic)

kal.

Ma-

An[f]on[m]s Re

o* et Oppius Silbester Ilviri


|

coloniae Paestanoadfuissent,

rum cum
fecerunt:

in curia Caesarea

frequentes

decuriones
|

berba
j

landudum
v.

(sic)

per decretum nostrum


|

patronatus ho[n]orem*

Aurelio Gentiano*
pollicili

p.'

optulimus tabulamque
est,
|

aeream subsecutu|ram

sumus.
nostrae

Itaq.

optimum
v.

sanctissimi condecuriones, ut sponest

sioni
I

pareamus.
|

Quapropter offeren|da
p.,

tabuia patronatus
|

eidem Aurelio

Gentiano

quam cum
|

suscipere fuerit

dignatus,
fobeat.
|

speramus

forte",

quod

et

nos

et

patriam nostram in

omnibus

Ab

ordine dictum est:


I

placet; placet comlpleri sponsionem nostram, ut


inciso Aurelio

tabula

patronatus aere
|

Genti|ano
et

v.

p.

offeramus,

quam

credimus

eum

et

libenter

suscipere

in

om|nibus

nos

patriamque

nostram

fobere.

Paesti rep., tabula


ex. scr. epigr. 88S).

aenea, est Neapoli


1)

Cf. not. 4.

(X

476 vidit

Mommsen;

2)

J. 557.

3)

cf. Huebner haorem ineisum est.

Tituli municipales.

Teaserae et tabulac patronatus.

535

4)

Erasum nomen

eitit

In parte averta eiutdem tabulae extat decretum plane eitdem verbit conceptum, anni p. Chr. 547. Apparet cum Aureliut Gentianut netcimut quam ob causam meruisset ut honor
alteriutque duoviri.
5) f^iro perfectistimo,
6) Scr. fore.

cui tabula oblata est, item erata

nomina

alteriut contuUs

eius tolieretur,

hibitam etse ad similem usum.

tabulam patronatus quae Paesti remanterat post annos decem adTertium timile decretum Paestanorum est N. 6114.
|

6113
Maias,
|

ADtoDio MarcellJDo

et

Petrooio ProbiDo
|

cods.'

II

Dooas

succIamaDte populo empurii NauDae'


|

de[v.j^ ofTereDciam tabulam


|

aeris iocisam

patroDatus M. Sal. Balerio viro spleodido,


|

cui iam

dudum
ei

secuudum bocis^ eiusdem populi


oblatum
est,
|

et
e.
r.

boluotatem ouorem patroDatus


i.

q.

d.

e.

r.

f.

p.,

d.

c'

Cum

devotus populus
|

iam

pridem M.

Sal. Balerio

publice

oDorem patroDatus
|

ei

optulerit,

cuius

immeusa
iu
ut,

bcDeficia

semper dod taDtum


|

iD

muoicipes^ sed berum etiam


ita

Dos ipsos coDtulerit,

empurium quoque Dostrum


tutos

semper
|

dilexerit,

ubicumque

res exegit,

defeososq. praestiterit,
(

propter

quod

oecesse est

eum remuDerari
tabulam
|

oportere:

placet ilaque uuiverso populo


ei

em-

purii NauuitaDi,

aere

iucisam

offerre

devere,

quo digue
|

ODore
I

sibi
|

collatum a devotissimo populo empurii uostri libcDti

aoimo

SUSCipiat.

CeosueDtibus C.

lul.

Secuud. (sequuntur plura nomina corrupta).

Nereti (Nardo) in Calabria rep. a. 1S9S, tabula aenea fastigiata (IX 10 descr. Hieronymut quidam Marciano, satis accurate ut videtur). \) A. 541. 2) Emporium hoc praeterea ignotum. 3) deo (vel ded.^ apographum; correxit Hirtchfeld. 4) Foces. 5) Quid de ea re fieri placeret, de ea re ita centuerunt.

6) Intellege Neretinos.

6114
te servetl'

(caput iuvenit capiltatum


|

et

pileatum) Helpidi
codss.',
[

homo
berba

felix,
(

deus

Flaviis Leoutio et

Bodoso

VI idus Apriles.

Cum
[

cibes

frequeutes
aliuode

colouiae

PaestaDo[rum
cibitatis

coegisseut,
[

feceruut:

NoD
Disi

aestimamus statum

altiorem cultioremque reddi,


|

iDdustrium ^cj virorum patrociuio fulciautur


viro pro digDitate sua

optimi cibes.
[

Igi-

tur Helpidio hoDestisjsimo

patrooatum
oostraai
(

offeramus.

Credimus,
tur.
(

quod

iu
|

omoibus oos
[

patriamque

fobere

digoe-

Helpidio.

Placet. Placet Helpidio hoDestissimo

viro,

cuius tauta

aequitas

traDquiIIi|tas

digDitas

iustitia

iuDoceDtia

huma(Ditas
et eius
(

ex origiDe
veueravilis

propa[^]ata moDstra|tur,
flos

cuiusque^ proles sauctissimi


(

decusque

est,

tabulam
si

patrouatus

sic,

uti

pareotibus eius op[tulimus,

offeramus.

Quem

accipejre fuerit diguatus,

speramus quod
|

pro ho-

oestate DomiDis sui io

omoibus

oos aequo siuceraeque auimo^ aspijcere

ac fobere digDetur.
Paesti rep., tabula aenea, est Neapoli
tcr. epigr. n. 884). 3) Scr. civisque.

4)

(X 478

vidit

Mommsen
tabellae.

1)

Hucutque tcriptum in fastigio Scr. animo sinceraeque.


felixl*
j

cf.

Huebner ex.
A. 544.

2)

6115 .... [Aomo]

Post codss. dd. dd. Arcadi


|

III et

ODori
et

II

Augg.' (^' ka. April. Geuusiae*,

refereotibus Val. Fortuoato

Aur.
|

536
Silvano qq.*,
verva fa[c]ta*

Caput

Xim.

sunt de cooptanjdo patrono Fl. Sucesso hor-

nat[o] et exlplendido (tic) viro,

quod

t[an?]a falmiliaritate et [mrfM]stri|a

sua
|

singulos u[m]bersos|que tueatur et fobeat:


aere incisum
(sic)

plajcet igitur huic tabula[m]


j

per viros

[2?]ri[n]cipales

offerri

et

aput [p]enates do-

mus

Censuerunt. huius dedicari. NeapoU, incertum ubi reperta (fortasse Genusiae, cf. not, 4), tabula aenea (IX 2S9 vidit Mommsen cf. Huebner ex. scr. epigr. n. 887). 1) Cf. N. 6114. 4) Genusia oppidum Apuliae, C. I. L. IX p. 27. 3) Sextum. 2) A. 593. 5) QuinI

quennalibus.

6)

FAOTA

est in

aere neglegenler scripto, et similiter deinceps.


|

6116
M.
G.',
I

(signum

Cliristi)
|

UJ

Fl.

Hygino

V.

c, comiti

et praesidi p.

ob merita
|

iustitiae

eius tabulam patrojnatus post


|

decursam

ad-

ministrationem

ordo Tipasensium

optulit.
bis ut videtur descripta),

1)

Cordubae, tabula ae?tea rep. a. 1672 (II 2210 Provinciae Maurelaniae Caesariensis.

6117 (monogramma
Senonie^
|

Ckristi)
|

Cl.

Lupicino^

V.

c,
|

consulari
I

Maxime

ob

inlustria merila

civitas

Senonum'
c,

patrono suo dedicavit.

6117* (monogramma
Autissiodu|rensium
civitas.

Christi)
|

Cl.* v.

consulari

Maxime
I

Senonie,

Tantis pro meritis

felix
|
|

provincia per t[e]^


|

que

tribuit tabulas

statuas decernere vellet.


Christi)
\ |

6117
pectora
si

(monogramma
hoc opus

resecet scrutans
(vacat)^.

Aurelianorum^
|

Inter Burdigalam et Aginnam (Agen) rep. in ruderibus villae antiquae, prope vicum Monsejour, tabulae aeneae tres in fastigium triangulare superne finienles (XIII 921 vidit Hirschfeld ; cf. Huebner ex. scr. epigr. 886). Buecheler carm. epigr. n. 329. 1) Lupicinus hic diversus a Lupici?io magistro militum inde ab a. 5S9

(Amm.
et
i?i

Marcell. 18,

1,

cet.),

consule ord.

a.

367, illustris dig?iitatis viro.

2)

Pro-

vincia Senonia,

memorata
(cf.

in Polemii Silvii laterculo

(Momms. chron. min.

I p. S38)

Notilia Galliarum

Magno Maximo

XIII, 1 p. 443).

4)

(ib. p. 387) et in Notitia dignitatum, videtur instituta esse supra N. 787). 3) Agedincum, hodie Sens (cf. C. I. L. Lupicini nomen omissum videtur, 5) Autessiodorum, hodie

Auxerre; cf.supraN.3857. 7) Civitas Aurelianorum, antea Cena6) ti aes. bum, hodie Orleans; cf. C. I. L. XIII, 1 p. 472^. 8) Cf Buecheler l. c. Omisi aera nonnulla minora vel fracta: FS127. 3912; FI 29682.51693 ; 1X2464; XI 8U (= Huebner ex. scr. epigr. 864); FIII 69 (= Huebner n. 871); Eph. ep. 8, 227 Si?nilia monumenla patronatus collegioru?n dabimvs (X 1719 non huc pertinet).

infra cap,

XV.

6118
d. s. p. d.

tessera pagi

Minervi.

M. Grattius
intra vas

M.

f.

Pap.

mag. pagi
|

Hippone Diarrhylo (Bizerte)

rep.

aeneum, tabula aenea ansata,

apta ad appendendum (Fillefosse comptes rendus de 1'Acad. des inscr. 1895 p. 520 cum imasrine). imagine)

Titali municipales.

Tabulae patronatus. Tesserae paganicae.


L. Verajlius Felicissi|mus patronus
|

537
paga|

6119 tesseram paga|nicam


nis pagi
|

Tolentines. hos|tias lustr. et tesser.


Telicit.

aer. ex voto

1.

d. d.,

Vid.

Mas.

(tic)

Tolentini, tabella aenea

cum

foraviine tupra ad appendendum, iam Berolini

(IX SS6iS

cf.

Hiiebner ex. scr. epigr. 910).

6120
pub.
I

tessera*
|

pagana,
|

fecit

L.
|

Farusanus

Favor magis|terio suo


|

donavit pa[yJo

Paetiniano',

fundo C. Terenti
ad Tiberim rep., Bormann).
,

lunioris

L. P.

servitor'.

Petignani, qui victu est prope Perusiam


in ansa

foramen ad appendendum (XI 1947

vidit
vice.

hoc loco extans videtur esse interpunetionis


vici

Petignano ortum.
Tesseras has,

tabella aenea ansata,


1)

Signum quoddam

2)

Apparet ab hoc pago nomen

3) iVora intellego.
iis

licet

diversas ab

placuit.

yHlefossius conlulit tesseram supra editam N. S162.

quae praecedunt, tamen hoc loco collocare Ceterum cf. N. 6S07.

Alba decurionum.
6121
L. Mario

Maximo

II,

L. Roscio Aeliano cos.',


Ilvir.

M. Antonius Priscus, L. Annius Secundus'

quinquenn.

nomina decurionum
patroni cc. vv.^:

in

aere incidenda curaverunt.


aedilicii:

quinquennalicii:

App. Claudiu
T. Loreniu
iM.

s s

luiianu s^

T. Ligeriu s

Postuminu
Rufu
Proculu

s
s s

"

T. Flaviu
(et alia

Grocaliann s

Celsu s
lulianu s^

T. Annaeu

nomina duoMerop
s iun.

Aediniu

s
s

L. Abucciu s

deviginti, in his)
L. Faeniu s

L. Didiu
(et alia

Marinu 8
viginti

T. Aeliu
T. Aeliu

8
s s

Rufu
Flavianu
Priscu

s
s

nomina
s

quaestoricii
L. Ceiu s Asclepiodotianu 8
(et alia

septem, in his)

M. Antoniu
L.

M.

Statiu

Longinu s^

Anniu

Secundu

nomina

octo)

C. Petroniu s

Magnu

s*

allecti inter quinq.:

pedani:
Q. Fabiu s
(et alia

M. Statiu

Longinusiun.

C. Galbiu L.

s s s

Soterianu
lulianu

Fabianu

patroni eeqq. RR.*:


P. Gerellanu s

Abucciu

Modestu
Postuminu

s
s '"

C. Siliu
P. Aelin

Ant[A]u
Victorinu

nomina triginta et unum) *^


praetextati:
s
s s

T. Ligeriu s

T. Munatiu s Feli T. Flaviu


r. Galbiu
s

IlTiralicii:

T. Flaviu
sll
s
s
II

Frontinu s
Hospitali s iun.

Crocalianu s'^

A. Caeselliu s Proculu
L. Faeniu
L.
s
s s

C. luliu
L.

Soterianu

s '^

T. Aeliu

s
8 s

Rufu
Flavianu

s ^^

Abncciu
(et alia

Merop Maximianu
Alexande

Abucciu
(et alia

Proculu

s iun.

nomina

vi-

T. Aeliu
Q. Coeliu

s'^
s

Q. luniu

rll

ginti duo).

Sabinianu

nomina
quinque)

viginti

Canusii rep.,
1)

viri.

A. 225.
4)

est

Florentiae, tabula aenea (IX

558 Mommsen

vidit ectypum).
3)

2)

Redeunt hi inter quinquennalicios extremi.


is

Videtur esse

qui iterum consul fuit ordinarius a.

224.

Clarissimi

5)

Praefectus

.4egypti videtur fuisse eo ipso quo hoc

album incisum

est

rynchitano
7)

(ed. Grenfell et

Hunt)

n. 5S.

tempore, teste papyro Oxyinferioris fuit sub

6)

Filius ut videtur eius qui supra N. 1596.

Fortasse idem qui,

testibus

nummis, legatus Moesiae

::

538
Macrino.
occisus a
lO)

Caput XIIII.

8)

Nomen erasum

(sed legitur).

Fortasse hic Magnus vir consularis

Maximino (Herod.

7, 1,

S;

vit.

Maacimin. 40,

Idem

primo.

redit inter quinquennalicios loco primo.


12) Redit inter allectos inter

i).

9)

Equites Romani,

11) Redit inter aedilicios loco

inter quinquennalicios.
lectis his

adquattuor decemprimos vel undedmprimos ordinis fuisse coniecit Seeck in eph. Beitrage zur alten Gesch. 1, 436, parum probabiliter. 16) Nomina hucusque enumerata, praeter patronorum nomina, centum esse, id est iustum numerum de15)

quinquennales loco primo.

14) Cf. not. 40.

13)

Redeunt

Quinquennalicios seplem

cum

curionum, dudum observatum

est.

Cf.

Marquardt Staatsvenv. I ed.2 p.489.

6123
albus ordinis col. Thamg.*,
vv. cc.*:

Plotius Pretextatus

fl.
fl.

p.
p.

Agrius Pretextatus"
Cincius Innocentius
lulius

Vulcacius Rufinus^ ptr.*

fl.

p.

Marius Decianus
Insteius

ptr.

Gubernius

fl.

p.

Lampadius

ptr. ptr.

Vallius Candidus
Fl.
Fl.

fl.

p.

Pompeus Deuterius
Valerius Erenianus'

Aquilinus"

fl.
fl.

p.

Cornelius Valentinus ptr.

Faustinianus

p.
p.

Virius
Fl.

ManiUanus
fl.

fl.

Sessius Pulverius'
Valerius Porphyrius

Donatianus

p.
fl.

Octavius Falacer

p.
fl.

Cessius Trigetius Cessius Andanius

Antonius Petronianus"

p.

Annius Verissimus

fl.

p. p.
fl.

AciHus Concessanus
Plotius Florentinus vir p.',
fl.

fl.

p.

Gargilius Calventianus

p.

Elius

AmpeUus

vir p.^

Sessius lanuarianus
pontifices:

fl.

p.

sacerdotales*:
lul.

Plotius
ptr.

Romulus
(et alia

Paulus Trigetius
fl.

nomina

tria)

Antonius Victor
curator

p.

auffures
lulius Victorinianus

Octavius Sosinianus
duoviri

fl.

p.

(et

aUa nomina duo)

ediles:

Sessius Cresconius aug.'

AureHus Rufinus
lul.

Papirius Vitalis"

fl.

p.
fl.

Valerinus

Corfidius Valentinianus
(et

p.

quaestores

aUa nomina flaminum perpetuorum


sedecim^^, in his)

VetiUus Saturninus
duoviralici:

Ciaudius Saturus

fl.

p.,

exct."
exct.

Flavidius Sudianus
(et

AureUus Maximus
Thamugade
ut quae

fl.

p.,

aUa nomina undecimj^^.

yill S.

iam Lambaese in praetorio, basis ita in duas partes fracta iam duae tabulae sint gemeUae (FIIl S40S cf. 478ii viderunt Wilmanns et Schmidt). In antica basis est titulus T. Flavii
rep.,

oUm

latera eius fuerunt,

Mocimi (FIll

l.

c), sed ibi incisus

muUo antequam

latera aptarentur albo ordinis

Titali mimicipales.

Alba decurionum.
4), id

539
e$l

recipiendo

(cf.

Hirschfeld Verw. p. 275 nol.


(cf.

citer Falentiniani
2) Firi clarissimi.

not. 45, item not. 5).


3)

quod faclum
1)

temporibut
Consularis

cir-

Coloniae

Thamugadentit.

Idem
a.

midiae fuit sine dubio ante

supra N. 12S7 (cf. ib. 547, quo consul ordinarius


est

not. S).
fuit,
5)

Nu-

fuisse etiam temporibus f^alentiniani.

sed in vivis potest

4)

Patronus.

Hunc quoque
in iis
1. 161).

et eos

qui sequuniur apparet recenseri

tamquam

patronos,

quamquam

omissum

(Momms.
7)

eph. 5, 81 ; aliter Seeck in eph. Beitrage zur allen Gesch.

ptr.

6)

Hic

redit inter decuriones in fragmento similis albi FIIl 17905^ (cf.

ad N.6122*).

Vir perfectissimus (post patronos viros clarissimos apparet recenseri patronos secundi ordinis). Haec nota non minus triginta sex viris in 8) Flamen perpetuus.

hoc albo adscriptum est; quem

numerum
47,

explicare temptavit

Mommsen

eph. 5,

82

(aliter et fortasse rectius Hirschfeld Sitzungsber. Berlin,


cf.

Herm.
10)

26, 132,

Schmidt mus. Rhen.

1892 p. 126).

Akad. 1888
9)

p. 861 not. 154,

Sacerdotales provinciae.

Augur

(infra, post pontifiees,

recensentur alii tres augures).

11)

Hunc

quoque duovirum fuisse putat Mommsen. Sequuntur deinde ii qui solo flaminis nomine inter decuriones eminebant. 12) Cf. not. 8. 13) Excusatus (cf. N. 6122*). 14) Nomen erasum. 15) Flavius Aquilinus et Antonius Petronianus flaminet perpetui redeunt in titulo supra N. SSS4 posito inter annos 564 et 567. 16) Plura alia nomina secuta ette in una pluribusve tabulis olim iuxta positis probabile est.

6122*

Elius Victor dumvir %\xc.]


Sextilius Praetexlatus
edilici

dumvir

c.

non

excusati:

Claudius Firminus iun.


Vetilius Cresces

Ciaudius Ticeriu[]

Sextus Simpliciu[s]

Annius Urc ...


Ciaudiu[s]

....
17905 * vidit Cagnat).
Similia fragmenta ibidem reperta
vel

Thamugade (FIII
gadentit.
tcriptionit

S.

sunt FIII S. 17905 ^~^, ea pertinent omnia ad

unum

ptura alba ordinis Thamu-

Possis adeo tuspicari hoc fragmento continuari

tecundam paginam

in-

quae praecedit.
\}n

Cf.

Schmidt mut.

fihen. 47, 1892 p. 125.

6122 '^

htnorem?]

[^]ug. Anxiano ' adstante ordine


[]^rovinciae nomin\di
|

ri-

bus, Autonius lustinianus* rector

tam decurionum
incidi

quam
ut
I

etiam collegia |[/orum collegiorum o]mnium publice


s.

praecepi,

[t.

s.].

[/Jacundas
iscolius
ix

Faustinus

Salutari (tic)
ff.'

cum

ff.'

Primus cum
Procuio et
Herclanio

Leo
Yppasius

iscolius

(tequuntur tequebanlurve alia nomina complura).


Anxani.

Anxani (Lanciano) in Frentanit (1X2998 vidit 3) Filiit. 2) Idem tupra N. 5S88.

Dressel).

l)

Fortasse tcr.:

540

Caput XIIII.

Fasti magistratuum municipalium.

6123
P. Petinius,

[et

6e]lla*

facta a bello Marsico.

P. Publilius aed. L. Scribonius'^

C. Annius,

Sex. Vettius aed.


lul.

L. Sempronius,
k.
lul.

ex k.

ad k. lul.:
q.
a.

Paul. Aemilius
C.

a.TiOu.c.

L. Scu tarius,

M. Calpurnius
M. Valerius

Memmius

imp. Caesar III,


k.
k.

k.

Novem. M. Herennius.
ex k.
lul.

Mais M. Titius
Oct.

725

Bellum Hilluricum
ad
k.

Cn. Pompeius

lul.^:
Ilvir.

Bellum
ex

Acti.
k.

Q. Larcius,

C.

Rumeius

Febr. ad
L.

k.

lul.':
Ilvir.

M. Metilius, L. Annaeus aed.

Sex. Titius,

Geminius
ad

hoc anno quaestores creati^


ex
k.
lul.

P. Sextilius, Q. Luccius aed.

ad k. lul.:

ex
q.
c.

k.

lul.

k.

lan.:'
Ilvir.,

C. Sulpicius,

C. Salvius
,

Bubulcus
ah u.

L. Scutarius,

T. Sepunius

imp. Caesar
k.
k.

II

L. Volcacius

T. Antonius, M. Valerius Mess. aed.,

lanuar. P. Autronius

72^

L. Annius,

C. Valerius q.
IIII,

Mais

L. Flavius
C.

imp. Caesar
k.

M. Licinius

a.72i

Fonteius

lul.

C. Antistius.

k. k.
k.

luL M. Acilius

Bellum Alexandreae
eid.
k.

Septembr. L. Vinucius
Oct.
[(?.]

Sept.

M. Tullius

Laronius^
k.

Nov. L. Saenius
ex
k.

ex k. luL ad
C. Aemilius,

lul.:
Ilvir.,

lan. ad k. lan.:

Q. Pontienus

L. Cornelius,
C. Cassius, C.

Q. Vettius

Ilvir.

C. Valerius,

C. Turpilius aed.,

Geminius Nig.

[aed.]

L. Livius Ligus,

L. Cornelius q.

Cn. Domitius,
k. lul. k.

C. Sosius

a.u.c.722

imp. Caesar V,
L. Oppius,

Sex. Appuleius
Ilvir.

a.

725

L. Cornelius

L. Livius

q."

Nov. M. Valerius.
ex k.
lul.

M. Narius,

C. Mestrius aed.

ad k. Sept. praefecti:

Q. Plestinus,

Sex. Fadius q.
II

T. Licinius, L. Cornelius

imp. CaesarVl, M. Agrippa

a.726

ex

k.

Sept. ad k.

Febr.':
Ilvir.

idem censoria
ex
k.

potest. lustrum fecer."


k.

C. Plotius, C.

Annaeus

lan. ad
C.

lul.":
Ilvir.

ex k.

lul.

ad k. Febr.':

L. Gavius,

Geminius Nig.

C. Caetronius,

C. Clodius aed.

Venusia ut videtur saec. Neapolim adlala, cerle traditur una cum fragmento hemerologii 1X421 quod JSeapoli extabat in lapide Venusia adlato (1X422 semel deseripta saec. XV, quod apographum Mommsenus restituit usus potissimum codice Ambrosiano A SSinf.). 1) Paullo post bellum Marsicum Venusini videntur ad civi-

XF

tatem

Romanam

pervenisse.

Similis praescriptio videtur fuisse etiam in fastis Caere-

Tituli municipales.

Fasti magistratuum.
consules

641
et bella in his

tanis (C.

I.

L. I ed. % p. 212).

Cetetnim

quamquam

Romani

fastis perscripti erant inde a belio Marsico,

magistratus municipales videntur ibi


a. 714

perscripti fuisse a colonia

posuit

Momms.

l.

Apparet iam tunc kalendas lulias sollemnes fuisse magiDe qua re dixit Mommsen C.I.L. X p.90. Cf. infra N. 6124 not. 6. 4) Fidentur quaestores f^enusiae hoc primum anno creati esse. 5) L. traditur (cf 1 740. IX 1SS4. X 8041, 18). 6) Praefecti creati in menses duos, cum fortasse propter contentiones candidatorum duumviri creari non potuissent, 7) Mirum duoviros itemque aediles hoc anno creatos esse ad kalendas Febr. tantum, iisqtte eo die alios substiiutos j solis quaestoritus per integrum annum munere suo fungentibus. 8) Cf. not, 7. 9) Novi magistratus in sex menses tantum

uno

die (Dio 49,

59).
c).

demum

a triumviris

2)

Consules anni u. c.720.

renusiam deducta (cf. quae xOmissum nomen M. Anlonii eonsulis

3)

stratibus municipalibus ineundis.

creati, fortasse ut successores

disse

nominum

par.

eorum kalendis lanuariis

inirent.

10) Fidetur exci-

11)

Quinquennales (nota Fenusiae eo ipso anno quinquen-

nales creatos quo

Romae

census actus est;

Mommsen

Slaatsr. //' p. 570).

hos quoque magistratus kalendis lanuariis iniisse apparet.


Staatsr. II ^ p.

557

not. 1.

Ceterum

12)

Cf.

Mommsen

13)

Fidetur his magistralibus semestre tantum spanirsiis kalendis luliis inirent.

tium datum

exse,

ut successores

eorum

6124
suf.'

A. Plautius, L. Nonius.
A. Terentius Uvir.;

T. Salvius Parianus,

Sex. Aponius Proculus, Q. Nolcennius aed.


L. Cassius Longinus,
suf.

M. Vinicius

cos.*,

a. p. Chr.

30

C. Cassius

Longinus, L. Naevius Surdinus'.

M. Sentius Rufus, Q. Vibi[ejdius Sedatus Ilvir. P. Subidius Pollio^ Sex. Parianus Serenus aed,
Ti. Caesar Aug.
suf. suf.

cos.'

a. p.

Chr. 54

VII
k.

id.

Mai. Faustus Cornelius Sulla, Sex. Teidius Catull. cos. L. Fulcinius Trio cos.

lul.

T. Oppius Proculus,

M. Staius Flaccus

Ilvir.

iter.

q.*;

M. Atinius Florens, A. Cluvius Celer aed.


suf. k.

Oct. P.

Memmius Regulus
cos.'

cos.'
a. p.

Cn. Domitius Ahenobarbus


suf.

Chr. 52

k. lul.

A. Vitellius cos.
llvir.;

M, Valerius Postumus, Q. Luceius Clemens


C. Sentius Severus,

L. Ippellius Atticus aed.


a. p.

Ser.' Sulpicius Galba,

L. SuIIa Felix cos.

Chr.

55

1) Consules suffeetos Nolae (X 4255 bis descripta saec. XFI exeunte). fuisse anno p. Chr. 29 ex hac tabula et ex fastis fratrum Arvalium (C. I. L. I

ed.

2) Consules ordinarii a. p. Chr. 50, 3) suffeeti eodem 2 p. 71) perspicilur. 5) Omissum nomen Seiani, 4) Idem nomen ut videlur C. I. L. X 774. Inter6) Duoviri iterum quinquennales. consulis ordinarii cum Tiberio a. 51. amnae, item Pompeiis alii anni videntur habuisse duovirorum vel quattuorviro-

anno.

..

542

Caput XIIII.

rum loco duoviros vel quattuorviros quinquennales (infra N. 6125. 659S. 6598), Quod nomina magistratuum perscripta sunt post consulem suffectum kalendis luliis,
ante contulem suffectum kalendis Octobribus, documento est eos iniisse kalendis
luliis.

7)

Omissum nomen
a. p.

alterius consulis, Camilli Scriboniani,

civile

movit

Chr. 42 (vide supra

N.1S7

not. 1 ;

N.S950).

quod
8)

is

bellum

Galba cum
resumpserit

consulatus tempore Lucii praenomine usus


(Sueton. Galb.
4),

sit,

Servii postea

demum

fasti hi

non per annos quos referunt, sed tempore posteriore

perscripti sint necesse est (Momms.).

6125
. .

[Fonteio Capto^ne L. lulio Rufo


ius Priscus

cos.'
.

C. Avidius

Octav ....

,,

M. Clodius

Kuius
[Ti. Silio Ital. P.] Galerio

imp. Vespasiano

IIII
. .

"

Trachalo

cos.^
^

k. Apr.^^

Cavarius
. . .

lius Tiro

Avidius lus

Paulus
[Ser. Sulpicio

Domitiano
T. lunio"
Illlvir.

II

Caes
et
.
.

.*'
.

Gjalba

II

cos.^
i.
I.
1.

k.

Apr." Titus

Dom

."
.

nius Verus
s

d.

Cn.

Mummeius
.

RuUus

Illlvir. p.

P.^

[praef.]'*

aius Niger Illlvir. p.

P."

M. Rarronius
imp. Vespasiano
k.

imp.

Vespasian]o

II

Tito

filio

cos.
.

V
. .

."
. .

ius
fius

Macro

,,

P.
P.

Apr." C. Titedius
.

Longus

llilvir. p.

1.

P. Cornelius
Illlvir. p.
1.

Marcellus

imp. Vespasiano VI
C. Vibius

."
.

Maritimus
[imp. Vespasia]no III M. Cocceio Nerva cos.*
descripta est inter

Tro
Ce

C. Safinius

Casinum et Interamnam Lirenatem, Extabat cum primum pertinuisse videtur ad Interamnam; iam Romae in museo Capitolino (X 5405 vi1) A. 67. 2) Quattuorviri iure dicundo. Ut anno 68, ita etiam anno 75 (cf. not. 45), itemque sine dubio anno 78 quinquennales creati esse putandi sunt. Sorae quinquennales fuerunt anno 79 (Eph. ep. 8, 892) ; aliis autem annis Pompeiis et Nolae (cf.

derunt Ilenzen
3)

et

Dressel).

A. 68.

4)

Quinquennales.

N. 6124
6)

not. 6).

A. 69.

De

his diversitatibus cf.

Mommsen

C.

I.

L.

l.

c.

5) Scr. Vinio.

laiis titulis

7) Quattuorvir praefectus lege Petronia (sic legit Mommsen eolPompeiano N. 6559 et Aesernino N. 6518). Apparet hoc anno unum

tantum quattuorvirum iure dicundo Interamnae creatum


factos quattuorviros praefectos lege Petronia duos.

esse et in

locum vacantem
9) Cf. not. 7.
,

8)

A. 70.

Apparet hoc anno quaituorviris substituta

esse

duo paria praefectorum

plus sex menses officio fungebantur. 11) ^. 72. 10) A. 71. lendis Aprilibus hoc anno et insequentibus inierint magistratus,
13) A. 75.

12)

qui non Cur ka-

nescimus,

14) Cf. not. 12.

15)

Ut

a. 68,

ila

etiam anno 75 quinquennales

creati sunt;
fectis

nam Caesaribus solum summum officium convenit. Caesarum cf N. 6285. 6286; item N. 6088 cap. 24.

16) De prae 17) A. 74.

18)

A. 75.

Titali municipales.

Fasti magistratuam.

543

6136
.

[fulgur in fundo?]

Volusiind arb[orc ful]D.

mine
Ilvir.

icta

cond[iYum per]*

OD.
us.

a^dilicios
c.

p.

q.':

C. Cuperiu[]

C. Arriu[s]

[Domitia-

nus X,

C.

Oppius 5]abin.*
noc.
n.
[Afo]dest.

Domitianus XVI, Q. Volus[tM Saturninus]*


idib. lan.

L. Venuleius A[pronian.]

k. Mai. L. Stertinius Avitus Ti. l[ulius Celsus

Polemaean.y
k.

Sept
Ilvir.
:

C. Iiilius Sllanus, Q. Aru[/eniis?j.

L. Terentius Tertiu[s]

Ottiae, iam Romae (XIFiiS cf. Eph. ep. 7 p. 55S vidi). Est frustulum fastorum magisiratuum coloniae Ostiensis pertinens ad annos 85. 84. 91. 92 p. Ckr.

Aliud frustulum pertinens ad annos 19


a.

84 p. Chr.

quennales.
dipl. mil.

2)

Supplevit

Mommsen.
8%18.

21

est
3)

XIF 2ii.

1)

Consules ordinarii

4) Consules ordinarii a. p.
C. I.

Duoviri censoria potestate quinChr, 92. 5) lidem consules suffecti in

XXII (XF)

L. III p.

Alterius

nomen suppletum ex

titulo Intcr.

Graec.

Ital. 1966.

Antiqmssima nonnulla.

\
diisse

6127

Q. Lainio Q.

f.

praifectos'

pro trebibos''

fecit.

In margine superiore lebetis aenei , incertum quo loco reperti (Amitemi pro-

una cum N. 4052

sine causa coniecit Garruccius;

Campanum

rectius fortasse

putal lordan), qui fuit Romae apud Castellanium negotiantem rerum antiquarum, iam

museo Britannico (1X4204 Eph. epigr. 2 p. 208 Mommsen vidit ectypum; lordan quaestiones archaeicae [ind. lection. universitat. Albertin. a.1884] cum imagine), 1) Praefectus ex genere eorum, qui inde a saeculo urbis conditae quinto
est in

Capuam Cumas atque


lordan
l.

in alia

c).

2)

Intellege tribus

Campaniae oppida mittebantur (Momms. eph. l. c; non populi Romani, sed oppidi eitis cuius

praefectus erat Laenius,

6128
In

C,

Manlio Aci.'
(cf.

cosol* pro
|

poplo*

Arimenesi.

aenea (XI F 4269 cum imagine; vidit 0. Hirschfeld). 2) Consul Arimi1) Aci. potius quam Ao.. nensis ; Romae a. u. c S7S consul fuit L. (non C.) Manlius Acidinus, 3) SimiUter De AHmino cf. infra N, 66S9 seq. tabella aenea supra N. 2989,

Nemore Dianae

supra N. 5255 seq.)

rep., tabella

f.

6129

A.' Cervio A.

cosol

dedicavit.
Fita).

Beneventi (IX 1655 descr. saec


dula de Vita potuit V.

XFII lohannes de

1)

In alia sche-

2)

Alium consulevi Beneventanum habet tupra N. 5096.

Pluret inscriptiones Beneventanas habes infra N. 6490 seq.

544

Capat XIIII.

6130
Setiae

L. Paconios Ti.

f.

pr.*

dedicavit.
Litterae pervetustae sunt (L pro L,

n pro

P).

(IHS9; X6466;
1)

Rilschl tab. Le).

Praitor.

Postea Setiae quattuorviri fuerunt (cf. supra N. S597).

6131
Corae,

Q. Pomponius Q.
(sic).

f.,

L. Tulius

Ser.

f.
|

praitores

aere
|

Martio emerut

litteris

tab.Ls). 1) Aetate posteriore Corae praefuerunt quattuorviri (supra N.S772). Duoviros tituU antiquissimi Corani supra N. S396 aedi dedicandae fuisse putat

antiquissimis (I

H4S;

X 6327 vidit Mommsen;

imaginem Ritsehl

Mommsen

C.

/.

L.

p. 64S.

6132
deront.

L. Terentio L.
f.,
|

f.,

C. Aprufenio C.
f.
|

f.,

L. Turpilio C.
|

f.,
|

M. Albani. L.

T. Munatio T.

quaistores'

aire moltaticod*

de-

Firmi in Piceno

IX S5S1 Mommsen
quaestores in
t.

una cum N. 5i88, tabella aenea, iam Parisiis (I 181 ; ectypum; Ritschl tab. XCFlIa praef.p.91). 1) Septem vetusto Beneventano IX 1656. 2) Cf. N. 6207. 6251.
rep.
vidit

6132*

V.'

Avilio V.

f.,

V. Alfieno Po.

f.

pagi veheia^

Prope Massaccio, ubi fuit Cupra Montana, rep., in margine palerae aeneae, litterae punctim exaratae (IX S699 ad imaginem et apographum, confecta saec. XFIII). 2) De pago aliquo Veheiano 1) Vibios (imago etiam L admittit). cogitat Mommsen, qui per magistros Avilium et Alfienum dedicaverit hanc pateram; '^veheia' idem esse ac '^scitu', vel ^decreto' apud veleres Picentes conieeit lordan quaestiones archaeicae find. lection. universitat. Albertin. 188iJ p. 7.

6132^

M. Pelrucidi.' C.
. .

f.

L. Pacidi.' P.

[/".]

'
|

aras crepi.

dine^ colu[mnas]

.,

magistris* de alec[torum^ sententia]


et

Interamniam Praetuttianorum (Barnabei Notizie degli scavi 189S p. ili cum imagine). 1) In utroque nomine CI litterae more insolito contignatae. Significari mediam quandam vocem inder CI
Prope Cellino, inter Hadriam Piceni

et
2)

SI

coniecit

Pascal (Notizie

l.

c.

p. 41S).

Petrucidii

Quantum

nem.

in finibus singulorum versuum perierit,

nomen non apparet.

II 49Gi7, 1.

3)

Crepidi-

4)

Magistri

(sc. ii

quorum nomina

initio tituli positi sunt).

Coniungen-

dum

hoc cum nominibus

v. 1.

5) Allecti

videntur hic dicti esse qui ordinem

efficiebant, ut alibi conscripti.

Titnii municipales.

Ostia.

646

6133
meister).

C.

Tuccius L.

f.

Vot.',

duomvir.

Attia uxor.

Inler Ostiam et

Romam

rep., epistylium litleris vettistis


titulis Ostiensibus.

(Xlf^ 426 vidit Zangeaetafis is

Uic unus ex antiquissimis

dedi supra N. S595.


Palatina (quae
et

Eiusdem
cf.

quem
p. 4),

1)

Feturia vera tribus Ostiensium

(cf. C. I.

L.

XIF

ipsa saepe in Ostiensibus reperitur,


(cf.

demum

introducta videtur

Mommsen

supra N, 2214) postea Staatsr. III p. 16S not. 2, p. 445 not. 4).

6134
[XX]
Ostiae rep.
,

P. Cornelius
.

Statius

XXvir
a.

h.
p.'

a.

ii.

s.

[/).]

[Z,]cilius

Gamala vir h.

h.

s.

Ilvir

locum eid

est
p.

(notae

h. a.

ii.

s.

Romae ad S. Pauli (XIT 540 vidi). 1) Figinliviri M quomodo explicandae sint, adhuc latet) aliunde non innotue-

runt (de notis similibus obviis in


2)

Quae

litleris

titulis Pompeianis vide infra N, 65S7 not. 2). minoribus expressi, postea adiuncta videntur. De Lucilio Gemala

cf N.

6147.

6135
decrevit.
C.

C. Granio
|

C.

fil.

Quir.
et

Maturo'
statuam
|

d. d. decurioni adlec,
|

cui ordo gratuitum


|

decurionatum
|

ob mu[n]ificentiam eius
|

1)

Granius Rufus, L. Granius Celsus, . museo Patieano, sed origine sine dubio Ostiensis (Xlf^ 562 vidi). Ad eundem Granium Matunivi pertinent tiluli Ostienses XIF 565. 464.

|

Romae

in

6136
tus
(sic).

P. Celerio P.

f.

Pal.

Amando
|

dec. decreto dec.


|

aliec-

Hunc
I
\

dec. funere publ.


|

efferendum censuer.
|

eique honores
|

omne

(sic)

et turis p,

remisit.

Vix. ann.
|

XX* decreverunt. Pater honore usus inpensam XIIX mensibus XI diebus VIII. Scantia Sp. f. Lan|

thanusa

mater

fecit.
est

Ostiae rep.,

Romae (XIF 521

vidi).

1)

Haec verba postea

Htteris

minoribus adiecta.

6137
fla.

d.

m.
I

M. Annio M.

f.

Pal. Proculo
|

decurioni
vixit

col.

Ost.,
|

divi
I

Vespasiani, patrono fabrum


die.

navalium Ost.,
itlinc

ann.

XXV

mens. VI
luxta) d.
Pisis,

XXVIIII
I

h. IIII

(kinc apex flaminicus,


|

fasces ut videtur.

m.

Anniae Iucun|dae M. Anni

Proculi matris.

sarcophagus, prodiit in ecclesia cathedrali, extat in

Campo Sancto,

ori-

gine videtur Ostiensis (XIF 292 vidit Bormann).

6138
Hadriano,
|

Q. Plotio Q.
aed., flam.

fil.
I

Quir.

Romano
|

equo pubiico exorn.


|

a divo

Rom.

et Aug.,
|

flamini divi Titi.


|

Huic decurioT. Hoenio

nes
I

statuam pubUce ponend.

decreverunt.

Plotius Niger pater honore

usus
I

de suo posuit.
|

L. d. d. d. (in latere) dedic.


|

XVI

k.

Apr.

Severo

M. Peducaeo Priscino Ostiae., iam Romae (Xlf^ iOO


P. Nonio P.
f.
I

cos.*

vidi).

1)

17 Mart. 141.

6139
nato ab
|

Pal. Livio

Anterotiano
|

equo publ. exoradiecto,


|

imp. M. Aurelio Antonino Aug.,


|

dec.
|

dec. decur.'

flamini divi Hadriani,


faci.*,
I

saUo Laurent. Lavinatiu.',


|

aedili, pr. sacr. Volk.

Livia

MarceiUna

nepoti dulcissimo.
II.

L. d. d. d. p. 35

Dessau, Inscriptiones Latinae

546

Caput XIIII.

Ostiae in theatro rep. (XIF 590 vidi). Gemellus est titulus eidem Nonio Anterotiano ab amico quodam (T. Tinucio Sosiphane) positus (XIV 591). 1) Decreto decurionum decurioni. 2) Alius salius Laurentium Lavinatium est in

t.

Ostiensi,

quem

edidit

Mowat

bull.

des antiquaires de

3) Aedili, praetori sacris

Folkani faciundis.
f.

| |

France 1896 p. 212.


not. 2.

Cf.

N. 6142

6140
Titi,

M. lunio M.
|

Pal.

Fauslo

decurioni adlecto,
q.

flamini divi

duumviro,

mercatori frumentario,
|

aerari,

flamini
|

Romae

et

Aug., patrono cor[p.]

curatorum navium marinar^wm] S


|

domini navium

Afrarum
\dedic.]

universarum^ (item
kal.

Sardorum
e]t

(sic)y.

L.
II

d. d. d. p. (inlatere)
co[s.'',
[

XII

Octobres
|

[Severo II
o,

Pompeiano

cura a]gen-

tibus
Fel.
I

P. Aufidio

.
|

M. Clodio Fortuna|[/mno P]udente, L. Tadio

qq. lustri?] XV ^ (XIF4142 vidit Gatti). 1) Idem corpus N. 6146. 2) Supra N. SS9 dedimus titulum quem Ostiae posuerunt domini navium Carthaginiensum ex Africa. 3) Haec postea adiecta (requiritur Sardarum^. 5) Postrema erasa. 4) A. 47S.

[mag.

Ostiae

6141

L. Licinio L.
|

fil.

Pal.

Herodi

equit.
|

Rom., decuriali

de|

curiae viatoriae

equestris cos.^
flam.
|

decurioni,
et Aug.,

quinquennali, duumviro,
oper. publ.,
|

sacerdoti Geni col.^


aer.,

Rom.

curat.
|

quaestori
Volk.

aedili, flam.
I

divi Severi, sodali Arulensi',


|

praet. prim. sac.

ordo Augustal. optimo civi ob merita. Ostiae, iam Romae (XI F 575 vidit de Rossi). 1) Cf. supra N. 1921 (not. 2). 2) Cf. N. 6134. 3) Sodales Arulenses in solis titulis Ostiensibus memorati (N. 6144. XI 452 Eph. ep. 7, 1227) qui fuerint et unde nomen traxerint, nescimus. 4) Cf N. 6142 (not. 2). 6145 (not. 1). 6144 (not. 1).
faciu.*,

6142
Sergio Cn.

Cn. Sergius Cn.


f.

1.

Anthus
suo
|

pater,
|

Augustalis, fecit*

||

Cn.
|

Vot.

Prisco

filio

praetori

sacris

Volcani^ ex

d. d.

aedili adlecto.

Romae
pagina
bus
cf.

in ecclesia

quadam,

uma

marmorea, oriunda

sine dubio Ostiis

descr. Smetius aliique).


altera.
C. I. L.

Titulus duobus paginis scriptus erat.

(XIV412

1)

Hic incipiebat

2)

De

praetoribus et aedilibus sacris Volcani faciundis Osliensi-

XIF p.

4;

Mommsen

Staatsr. III p. 777 (ad titulos qui sequuntur

adde supra N. 5299). N. 6149 not. 10.

Pontifices

quoque Ostiae a

Volcano

appellabantur,

cf.

6143
pr. sacr.
|

d.

m.
I

L. Aureli L.

f.

Pal.

Fortunatiani
|

fili

dulcissimi, pr.

d. XVII. Volka.^ vix. an. IIII, me. VII, Ostiae (XIV 506 vidi). 1) Nota praetorem primum saeris Volkani faciundis annorum quattuor.

(cf.

ad N. 6144

not. 1)

6144
[R.],
I

memoriae

M. Corneli M.

f.

Pal. Valeriani
|

Epagathiani

eq.

decurioni splendidissimae coloniae Os[?tmsts],


\

flamini, praetori

IP

sacra Volkani [fac.


vici

et]demque sodale Arulen [st]S


loci

decurioni Laurentium

Aug.,

ems[dem
\

Illlviro]',
\

patrono corporis lenunculariorum


.

[tabulariorum]

auxiliariorum Ostiensium*; qui vix. annos XII me[nss]


f.

.,

M. Cornelius M.

Palat. Valerianus decurio

f.

Titoli mamcipales.

Ostia.

647
deseripta saec. XVI).

Rotnae, ted origine videtur Ostiensis


l)

(XIF 341 aUquoties


3) Cf.

Praetori secundo.

terU

Xir 576.
6145

d.

Praetor primus N. 6141.

2) Cf.

A. 6141 not.

5.

Aed. sacr. Volcani, eiusdem pr.

N. 6180.

4)
|

Cf.

N. 6175.

m.
I

A. Fabio A.
|

fil.

Pal.
I

Feliciano
|

aedilii (sic)

sacr.
]

Volk. f.S
filio

qui vixil annis XVIIII


I

mens.

dieb. XXIIII.

A. [Fjabius Felixs

dulcissimo.
Ostiae

(XIF 551

vidi).

1) Cf.

N. 6142

not. 2.

6146
adl.,

Cn. Sentio Cn.


|

fil.

Cn. n. T6r. F6iici


Ilvir.,

dec. decr. aedilici6


|

d. d. d. adl.',

q. a.* Ostiens.,

q.'
a.

iuvenum

hic primus omproxim.

nium, quo anno dec.


Ilvir designat. est
|

adl.

est,

et
|

quinq. curat6rum
|

q.

fact.

est et in

annum
|

navium marinar.^
|

grdtis adl^ct.

inter navicular. maris Hadriatici' et ad quadrjgam

fori vinari',

patr6n6

decuriae

scrfbcir.
|

c^rarior.

et librari6r.

et lict6r. et viat6r.'

item praej

conum

et

ei(sic) argentari6r.* et negotiat6r. vin^rior. ab urbe,


|

item

mensor. frumentari6r. Cereris Aug.*, item corpor.


culari6r. traiect.

scapharior. et lenunt6g^t6r. a foro


et
|

LucuUi"

et

dendr6phorum
public6r.",

et et

d6
ci-

sacom^r.",

et libert6r.

et serv6r.

ole^ri6r. et iuven.
|

sianor.", et veteranor. Aug.", item beneflciari6r. pr6c.

Aug.*, et piscator.
(

pr6polar."; curat6ri

lusiis

iuvenalis.

Cn. Sentius Lucilius

Gamala Clo-

dianus

f.",
|

patri indulgenlissimo.

Ostiae rep., est Florentiae

(XIV 409 vidimus Henzen


Idem corpus N.

el ego).

num

decreio aedilicio adlecto, decurionum decreto decurioni adlecto,

aerarii.

3)

Quaestori.

corpus VI 9682.
sistens

1)

DecurioQuaestori

2)

4)

6) Intellege:

6140. XIV 565. 564. 5) Idem item gratis adlecto in collegium aliquod con-

ad quadrigam fon

vinarii.

Collegia fori vinarii infra N. 6168.

7)

Sunt

decuriae apparitorum duovirum et aedilium Ostiensium. Eaedem decuriae (exceptis Scribas Ubrarios Ostienses habes praeterea N.4569. 6165; ceviatoribus) N.6148. rarios infra N. 61S0. 6151. 8) ^pte iunguntur argentarii sive coactores argen-

tarii praeconibus; cf.

Mommsen Herm.

Cf N. 61SS not. 1 et Cf supra N. 4215 not. 2; nomen habuerit, incertum.


10)
11)

12 p. 94. 100. 9) Cf. N. 6162 not. S. de Cerere N. 5559. Mensores Portuenses N. 1272.

infra N. 6174 not. 5.

12) Cf. N. 6165 (not. 4).

famiUae pubUcae,
tasse iidem qui

cf.

N. 61S2. 61S5.
1).

quo LucuUo hic traiectus


13) InteUegitur corpus

aUbi dicuntur

cisiarii).

14)

effecerunt, infra N. 6528 (not.

luvenes cisiani ignoti (cisiani for15) Etiam Puteolis veterani corpus

16)

consistentem, cf stipra N. 14271451. 1442. 1S54.


18)

InteUege procuratorem annonae OsUae 17) Cf supra N. 5624.

Idem Clodianus

P.

LuciUo Gamalae aUeri pairi, naturaU ut videtur, posuit

titulum qui sequitur.

6146 memoriae
Clodianus
|

P.

LuciH Gamalae*

Cn Sentius

Lucilius Gamala

patri.

Ostiae sine dubio rep.


est

Florentiae

cum ea quae praecedit (quamquam id non 1) Fortasse (XIV 577 viderunt Henzen et Bormann).

traditur),
is

qui se-

quitur; honores fortasse enumerati in aUo titulo eiusdem monumenti deperdito.

II

548

Caput Xnil.

6147
Volk.,
I

P. Lucilio
I

P.

f.

P. n. P.
[p^jratis

projnep. Gamalae'
|

aed.
Ilvir.

sacr.

[a]edili,

d. d. allecto
|
|

decurioni,

[/)]ontifici,

cen-

so|riae pot.

quinquennal.

in comitis facto^
[t]n
|

cura|[for]i

pecuniae publicae
|

exigen|[d]ae et adtribuen^ae,

ludos
|

cum

accepisset public.

lucar,
silice

remisit
stravit
|

et

de suo erogati|onem

fecit.

[/d]em sua
|

pecunia

viam

[^-^uae est

iuncta foro ab arcu ad arcum.


[/d]era
|

[/d]em epulum trichicoIoni[s]


|

linis'

CCXVII
bis

colonis dedit.
dedit.
|

prandium sua pecunia


sua pecujnia [/d]em
|

Ostiesibus

[/]dem aedem Volcani


constituit.

restituit.
|

[/]dem aedem Veneris sua pecujnia


sua pecujnia constituit.
|

aed.
|

Fortunae
|

[/d]em
|

aed. Cereris

sua pecunia sua

constituit.
fecit.
|

[/d]em pondera

ad

macellum

cum M. Turranio
[cons]tituit.
|
|

pecujnia
tribunal

[Idem] aedem Spei sua pecunia mar|moreum fecit. [j?]uic statua


|

[/d]em
d.
|

in foro

inaurata d.

p. p. posita est,
|

[i]tem

ahenea

d.

d.

p.

p. posita
|

[p]roxume tribunal quaes.,


|

[propt]erea
|

quod
napu[-

cum
valis*,

res publica

[^j^raedia
rei

sua

venderet ob poI|[/]icitationem
|

belii

#&XV
I

CC

publicae donav[rt.

Hu\nc decuriones funere

[6]lico

effer[cndMm] cen[s]uerunt.
Portu Romano

Ex
minis

Romam

adlata

(XIF 57S
p.

cf. p.

48S quinquies ut videtur

descripta saec.

XFI, pars insuper

bis descripta saec.

XFIl).

1)

Eiusdem ho-

522, quem edidit primus C. L. Fiscontius ann. inst. arch. 1837 p. 523 sed spurium iudicavit, vindicavit Mommsen eph. ep, l. c. Fixisse Lucilium Gamalam saeculo p. Chr. secundo ex hoc altero titulo
est titulus

XIF 376

eph. ep,

effxdtur.
(cf.

Diversus P. Lucilius
not.),

memoratus in

fastis

Ostiensibus
is

XIF

244

supra N. 6126

quippe multo antiquior; item diversus videtur

Minus certa res est de Lucilio Gamalo N. 61^^. 2) Boc pertinere ad munus quod sequitur collata XIF576 putat Mommsen. 3) Cf. infra N.6360, 4) Naumachiam Ostiendbus promissam significari coniecit Cavedonius; MommN. 6154.

qui supra

l. c. p. 551) putat agi de bello Marcomannico proeliisque in Rheno et Danuvio commissis, eo tempore Oslienses imperatori ad sumptus belli sustinendos pecuniam promisisse.

senus (eph.

6148
ludos]
I

Fabio Hermog[eni]
I
|

equo. publ., scribaeS

aedil[j],
|

dec. adlect., flam. divi Hadri[ant],

in cuius sacerdotio solus ac


|

p[nwus
in]\-

scaenicos sua pecunia


\

fecit.

Hunc

splendidissimus

ordo dec[M-

rionum funere publico]


scriptione 'ob

honoravit

eique statuam
]

equestre[m cum

amorem

et industria[m]'
aedil.

in foro

ponendam pecun.
.

publ.

decr[emf]

inque locum eius


|

substituendum
ei

.^
\

putavit
n.'
|

in soladedit,

cium Fabi pat[m],

qui ob honores
]

habitos -HS-

L m.

ex

quorum
libraris

usuris quincunci[6tts
1

quot]mms

XIII kal. Aug. die natali


|

eius

dec[Mnont6t*s

st]ngulis

V* dentur
Ii[cfor]ibus
|

et decuri[aW6tis

ce]raris*

X XXXVHS,
|

[XXJCVIIS],
die natal.
|

XXV.

(in latere):
|

in

aede

Romae

et Augusti, pIacu[tY]
|

ordini decurionum praesente


fili
|

Fabio patre,
|

uti" sportulas

Hermogenis

eius praesentibus in foro ante

statuas ipsius dividi,

stipulatione interposita.'

Titoli municipales.

Ostia.

549

Ostiae,

lateris tudit Detlefsen).


eius,
cuitis

nunc Romae (Xiy SSS vidi inscriptionem primariam, inseriptionem 1) Cf. infra not. S. 2) ^ut nomen excidit fratrit aedilitas solacium esse potuit patriy aut vocabulum non. 3) Sester-

tium quinquaginta milia

nummum.

4)

Denarii quini.

5)

Cf.

N. 6146 not.

7.

Non

singulis scribis

cerariis,

sed decuriae scribarum cerarorium denarios 57^/%

dari iussit Fabius; totidem decuriae scribarum librariorum; 2S denarios decuriae


lictorum.

Quod autem una cum decurionibus apparitores hos perpetua


filius

Hberalitate

Hermogenes fuerat scriba. 6) nti delendum (aut paullo post pro dividi scribendum dividerentur^. 7) Apparet orationem non integram esse (fortasse quae desunt scripta erant in alia

honoravit Fabius, causa videtur fuisse quod

parte lapidis).

6149
reg[tn.]',
vic.
|

D. Fabio D.

filio

Pal.
|

Floro

Vera[n]o'

sacerdot.
[

sanct.

iudicio maiestatis eius


|

elect.

Anubiaco, prima'
|

(dec. Laur.
|

Aug., quattervi.)^,
|

naviculario

corpor.
|

lenunculariorum Ost.'

honorib. ac munerib.

omnib. funct., sodali

corp.
|

region. col. Ost.


|

Huic statuam Flavius


sanctimoniae
sit,
I

Moschylus
|

v.

c, Isiacus

huius
|

loci,

memor

eius
|

castitat.,

testament. suo costitui


|

(sic)

ab heredib. suis ius(hi latere)


|

patrono munditiario
die sacerd. fa[c/Ms
lulio
|

b. m.''

L. d. d. d. p.

ob honore
|

quo
Fl.

est],

dedicat.

XVII

kal.
|

.*

ter et semel

cos."
|

Locus datus a
Moscyli
[

Faustino pont. Vulk.


c.

aed. sacrar.*", permisit


|

act."
|

sub qq.
|

p."

Q. Veturi Firmi Felicis


|

Socratis et

L.

Flori Euprepetis.
officio" basilices.

Ob

cuius dedicatione

dedit decurionibus

III

cum

Romae, ubi reperta sit non traditur, stelit sine dubio Ostiae (Xlf^SSS vidi). Aut Verano in lapide fuit aut Veratio. 3) Non intetle2) Sc. Isidis. gitur, iam erasis vocabulis quae sequebantur. 4) Decurioni Laurentium vico Augustano, quatterviro. Cf. infra N. 6180. Substituta haec in locum aliorum vocabulorum erasorum. 5) Cf. N. 6175. 6174 not. 5. 6) Focabulum incertae lectionis. 7) Bene merenti. 8) Significatur 16 Mart. aut 16 lul. 9) Ftdetur indicari annus 231, quo Decius Augusius tertium cvm filio primum consule fasces gerebat. 10) Pontifices f^'olkani et aedium sacrarum Ostienses habuimus etiam supra N. 4176. 4402. 5451. Cf ad N.6142 not.2. 11) Actor. 12) Sub

1)

quinquennalitate censoriae potestatis.

13)

/. e.:

officialibus (Hirschfeld).
(sic)

6150
Laur.*
cerar.,
|

[d.]

m.

A. Egrilio
scrib.

A.

f.

Secundo Trheptiano
fabr. tign.
Ost.,

[de]zMV.

vico Augustan.',
[f]ribuli

colieg.

decuriali scriptus

tribus Pupiniae*, A. Egrilius Ision et lulia Proba coniux

fecerunt.
Ostiae
2)

(XIF 547

vidi).

Laurentium.

f.

1) d.

3)

Cf N.

6180.

a sinistra tabulae potita 4) Cf. N. 6061 teq.

erat,

m. a

deictra.

f.

6151 A. Egrilius A. Hermione fecerunt


|

Plarianus,
f.

decurial. scr. cer.', et


|

CI. Ti.
(sie)

Cl. Ti.

Irenae,

lib.

Jibertabus posrisq.

eorum.
In monasterio

quodam Sardiniae, sed

descr. Nissardi Calaritanus).

videtur lapis Ostia adlatus (XI

f 546

1)

Decurialis scriptus cerari.

550

Caput XIIII.

6152 pro salutem^Mc;


tus
(sic)

Aug.
|

./././*
|

A. Ostiensis
|

Asclepiades
(sic)
\

aediliber-

Capitoli'
et

torum

signum Martis servorum d. d.


|
|

corpori familiae

publice

Romae, sed vix nonnu illae erasae.

ibi,

Ostiae potius, rep.

(VI i79. XIF 52

vidi).

1)

LHterae

2)

Capitolium Ostiense, praeterea ignotum.

6153

Tituli muaicipales.

Ostia.

561

si[mo,
I

^fjarcia

Hilara

coniugi

duici[sst'mo]

cum quo

vixit

annis

X...

Ostiae, iam Romae (XIF 393 vidi). 1) 00 (pro QiQ) lapit. 2) Dendrophorot Ottienies habuimut iam supra N. 4173. 4176. 3) Cf. N. S0O7 not. 1.

6158
Ostiensi
|

L. Lepidio
et in

Eutycho
|

seviro Aug.
|

idem
|

quinq. in colonia
|

municipio
|

Tusculanorum,
|

et quinq.
lib.

perpetuo corpor.
|

fabrum navalium Ostiensium, Ottiae, iam Romae (XIf^372

Fortunatus

et Alexa act.

vidit Michaelis).

6159
curat. ordin.
tiliae

Cn. Statilius
|

Crescens

Crescentianus

Vlvir Aug. q. q. et
\

Augustal., et Vlvir. Aug. Tusculis

(tic)^

fecit sibi
f.

et Sta-

Atalante

coniug.

et

lib.

libert.

post

eor.

In

p.

XXI,

in a.

p.

XXXII.
Ottiae, deinde

Romae (Xlf^ 421


|

vidit

Bormann).
|

6160
Ostiae

dis
|

manibus

A. Grani Attici

seviri Augustali (sie),


(sic).

adlectus

inler primos

quinquennalis,
vidi).

(XIF 360
d.

curator* perpetus

\) Cf.

N. 6154 not.

2.

6161

m.

L. CaruUius
I

Epaphroditus
|

Vlvir Aug. idem qq.


|

Hic
et

sum positus, qui semper sine crijmine vixi, quem mi dederat cursum Fortuna peregit*.
|

Cuius ossua et cine|res hic lapis in|tus habet.


|

Huic Vlviri
annis
tius).
|

Aug. post curam


IIII.

quinquennali|tatem

optuler.

qui egit

continuis
lapis

Ostiae,

^ad

modum hermae

1)

Scr. peregi.
d.

capite truncato^ (XI 316 servavit FabrelCeterum hic versus sumptus ex Verg. Aen. 4, 6S3.
bis.',
|

6162
idem
L.
I

m.
I

L. Carulli Fe]- (homo stratus) licissimi


|

VI* Aug.
a.

qq., L.
|

L.^ qq. cor[p]or.*


|

vin. urb.

e\t\

Os[f.]',

vix.

LXXV,

pat. b. m. fec. CaruUius Felicissimus Ostiae, iam Feronae, uma (XIV 318 vidit Mommsen). supra N. S651, infra N. 6296. 6372. 6373 cet.). 2) Scr. Vlviri.

1)

Lavinatis.

4)

CORFOR

rum

et

Ostiensium.

Quinquennali corporis vinariorum urbanolidem fortasse negotiatores vinarii ab urbe supra N. 6146.
lapis.
5)

Biselliarii (cf.
3)

Laurentis

6163

(vir in lectulo stratus,


|

adtidet mulier) dis nianibus


|

L. Calpurnius
|

Chius sevir Aug.

et

quinquennalis,
|

idem quinq. corporis mensor.

fru-

mentarior. Ostiens.' et curat.


nor.^,
I

bis,

idem codicar.* curat. Ostis


|

et III

ho-

idem quinquennal.
|

collegi Silvani

Aug. maioris quod est Hila|

rionis

functus sacomari*,

idem magistro' ad Marte


|

Ficanum* Aug.,
PthenChiae
Felici

idem in coUegio dendrofor.,


suae
I

fecit sibi

el

Corneliae Ampiiatae coniugi


|

carissimae,
|

cum qua

vixit

annis

XXXI,

Calpurniae L.
lib.,
|

lib.

gidi libertae

carissimae,

L. Calpurnio Forti vern.,


lib.,
|

L. Calpurnio
f.
f.

Felici

lib.,

L. Calpurnio Adaucto vern., L.


f.
|

Calpurniae L.

vern.,

Calpurniae

Ampliatae

vern.^^

L.

Calpurnio L.

552
vern.'',
(

Caput XIIII.
L. Calpurnio L.
b.
f.

Pal.

Chio Felicissimo,

libertis libertab. poste-

risq.

eorum

m.
iam Romae (XIF 509
Ter honoratus.
vidi).

Ostiaerep.,
Cf.

N. 6175.

3)

1)

Cf.N.61SS.

2)

Codicariorum.

4)

Functionis sacomariae, intellegit Mommsen,

referens ad collegium Silvani. In arae Ostiensis


et in frontis
.

XIFS1 latere legitur votum Silvano margine superiore ram sac .... onam Aug. Genio sacomar. quae quamquam non intelleguntur, tamen demonstrant coniunctionem quandam Silvani
.
.

cum sacomario

Ostiae.

5) Scr. magister.

6)

Cognomen Martis

(vel signi Martis)

a Borghesio (bull. Inst. arch. 1846 p. 104) relatum ad Ficanam oppidum quod dicitur fuisse ad viae Ostiensis lapidem undecimum (Liv. 1, 55 cet.; Festus p. 260 s. v.
Puilia saxa).

7) Filios libertorum natos in aedibus

patroni putat Mommsen.

Chryseroti seviro Augustal. idem quinq. et 6164 P. Horatio immuni Larum Aug. ex s. c: seviri Augustales statuam ei ponendam decreverunt, quod is arcae eorum liS L if n. dederit, ex qua summa Sex. Horali Chryserotiani ifS- X m. n. ob honorem curae et reliquorum* ttS XL lin. n. excepta stipulatione^ ex usuris semissibus et m. U' annis idib. Martis natali suo inter praesentes hora W s. s. s.^ quod
|

usque

ad asse

(sic)

dividiatur (sic)

deducta ornatione statue


|

(sic)
\

et fa-

miliae Augustal.'

HS
|

n.;

quotsi ita

factum non

erit,
s. s.'

tum
est.
|

ea

HS XL
cuius

n.
I

dari rei p. Ost. sub

eadem condicione
|

qua

Ob

dedicatione dedit
sibi habito
dic.
I

decurionibus
stajtuae
|

XV

et

Augustahbus

V;

isque honore
(in latere) de-

sumptum

ordini Augustalium remisit.


et
1)

XV

kal.

Ostiae,

Mamertino iam Romae (XIF5S7 vidi).


[/a]nu[ar.]

Rufo

intellegitur (sed similiter etiam


liae

XIF451).

cos.'

Scr. reliqua.

2) Insere ut.

4)

Summae supra

scriptae.

5)

3)

Non

Fami'

Augustalium destinantur sestertii centum, reliqua, deducta summa necessaria ad ornationem statuae, ipsis Augustalibus. 6) Supra scriptum. 7) A. 182.

6165
rato et)^
|

Marco Licinio

Privato'

(decurionatus ornamentis hono|

biselliario in primis constituto


n.,
|

inlatis rei

pubUcae

sestertis
|

quinquaginta mihbus
Port.^>,
I

<quaestori et qq. corporis pistorum Ostiens. et


|

magistro quinquennal. coUegi


et

fabrum tignuariorum

lustri
|
|

XXVnU''
et

decurioni eiusdem
|

numeri decur. XVP,


equitum Romanorum)

decuriali scrib.
|

hbrario*, tribuli tribus Claudiae

(patri et avo decurionum)''


|

patruum(tc)

liberorum clientium^
|

(patri

universus

nume-

rus
I

caligalorum*

collegi

fabrum tignuarior. Ostiens.


|

magistro optimo,

ob amorem

et merita eius.

L. d. d. d. p.

Ostiae in thealro rep. (XI F" 574 vidi).

supra N. 613. 3) Portensium.


visse etiam
5)

1)

Idem memoratur in

latere batit

2)

Quae uncis

inclusi, posiea litleris minoribus addita sunt.

ex
cf.

aliis

Collegium fabrum tignuariorum Ostiensium lustra numeratitulis scimus. Sed principium huius numerationis incertum.
4)
(ita 6)

De

sedecim decuriis numeri

dicebatur plebs collegii) fabrum tignuariorum

Ostiensium
not. 5.

N. 1428

not. 4.

Cf N. 4569

not. 1, 6146 not. 7.

7)

Cf N. 6048

8) Siniiliter

plebs huitu collegii dicta etiam in aliis titulis ab eo positis,

tupra N. 61S. 1428.

Titali municipales.

Ostia.

553
[/]abr. tignuar. Ostis
|

6166
lustri

C. lulio
I

Tyranno'
|

mag. qq.'

colleg.

XXII'.
I

Huic
|

primum omnium
ob merita
2)

iini|versi

honorati stajtuam ponen-

(lam

decreverunt
ep. 7, 4ti6.

eius.

L. d. d. d.

Ostiae in theatro rep. (XI f^ 570 vidi).

Eph.

Magistro quinquennali.
C.

1)

Ad eundem hominem
3) Cf.

pertinet

N. 616S not.

4.

6167
gister
I

d.

m.
I

Similius Philocyrius

sevir

Aug. idem qq.

maitem

quoquae r'c/
eiusd. numeri,

collegi
fec.
]

fabrum
]

tig|nuarior. Ost. lustri

XXXVI,

scrib.
et
I

sibi

et Similiae

Philete

coiugi unibyriae ^c>,


|

Similiae
f.

Romane
in

filiae,

et libertis
|

Hberjtabusquae posterisque

eorum.
slc

In

Gaudenti et Lampadi^ Prope Ostiam rep., est Neapoli (XIF 418 vidit Mommsen). 1) Fortasse errore quadratarii solutae Htterae qq. 2) Signa defunctortim ut videtur.
p.

LXXX,

agr. p. XXIIII.

6168
fori
I

L. Valerius Threp[(]us
|

fecit,

mag. qq.
fori

coUeg. fabr. tignua|

ri|orum Ost[e]nsium, curat.


vinari,

negotiantium
|

vinariS
. . .

qq. colleg. Geni

pe

palris

e[t]

Valer[iae]

stae.

Amalfiae, sed videtur ex ruinis Ostiensibus eo adlata


deseripta saec. XFIII).

(X S4S. XI V 450 semel

1)

Cf supra N. 6146
\

not. S.

6169 P. Aufi[dio FaustianoY rum mensorum frumentariorum


|

[patrono]

corpo|

et

urinatorum,
|

decurioni adlecto
[

Africae Hippone Regio,

corpus mercatorum

frumentariorum

qq. per-

petuo.

forum coloniae (XIF 505 quem titulum idem homo nomine corporis mercatorum frumentariorum Ostiensium ponendum curavit.
Ostiae rep. pone theatrum in area quae fuit fortasse
vidi).

1)

Nomen

supplevi ex N. 1427,

6170
et q. q.
|

T. Testio Helpidiano

seviro Aug.

idem
|

q. q.,

item patrono
|

corporis treiec[{]us
|

marmorariorum,
fili

IIII

Testii Helpidianus,

Priscus, Priscianus
ties descripta saec.

et Felix,

et heredes,
|

patri dulcissimo.

Salemi, sed videlur ex ruinis Ostiensibus eo adlata (X 542. XIf^42S aliquo-

XFI).
f.
|

6171
Tibure

Pacceio L.

q.

pro

pr.,

Ostienses
ineunte).

naviculariei.

(XIF 5605

bis descripta saec.

XIX
|

6172
licio

P. Martio Quir.
v.

Phiiippo
|

curatori viae Praenestinae,

aedi|

curuli',

q.'

ab

aerario,
|

tribuno

fabrum navahum Portens.',


s.

corpus fabrum navalium


optimo,
s.
I

Ostiens., quibus ex

c.

coire Hcet*,
| |

patrono

p. p.

(Inlatere) dedicata III idus Apriles'


cos.",
|

Scapula Tertullo
|

et Tineio Clemente

cura agentibus Calocaero

lib.

et C.

Vettio

Exspectaveris vet Fortasse fabri navales hi Portenses Idem corpus eodem die posuit titulum pars fuil corporis navalium Ostiensium. Natalis imperatoris Severi. A. 19S. XIF168.
scr. aedilicio.

Optato, M. Clodio Minervale, qq. per. Ostiae rep., iam Neapoli (XIF 169 vidi).

1)

v, aedilicio,

2)

Fiatori quaestorio.

3)

4)

5)

6)

::

554

Caput XIIII.

6173
fensori

C. Veturio
|

C.

f.

Testio

Amando,
|

eq. R.,

patrono et

de|

V corporum

lenuncularior. Ostiens.\
|

universi navigiarii corpor.


|

quinque ob insignem eius


diligentiam dignissimo
|

in d[e/end]endis se et in tuendis
|

eximiam
|

[a]tque abstinentissimo viro,


|

ob merita eius;
(in latere) ded.
. .

[5Mtn]q. corporis splendedissimi codicar.

L. d. d. d. p.

\Annio Largo\
Ostiae

Pra[s?ina Messalino] co[s.]*.

vidit Hirschfeld). 1) Eadem quinque corpora lenuncula' riorum N. 6149, fortasse eadem quae una cum codicariis posuerunt titulum supra N. 4435. Arelate quoque videntur fuisse quinque corpora naviculariorum (supra N. 1432; Hevue epipcr. 1900 p. 114). 2) ^. 147.

(XIV ilH

6174

M'. Acilio Glabrione M. Valerio


1

Homulo

(sic)

cos.'

ordo corpo-

ratorum lenuncularior.

tabulariorum auxiliares.* Ostiens.'


T. Flaviu
s*
s

patroni:

Eieuthe

M. Sedatiu

C.

fil.

Severianu

(et alii multi, in hit)

T. Prifernius

Sex.

f.

Paetus Rosianus Geminus^

P. Corneliu s

Phoebu

s"'

A. Muciu

M. Sedatiu
C. Aleiu*

M.
C.

f.

Severus lulius Reginus*

Maiu s' (deinde in alia pagina)


s

fil.

Fuscianu s'

P. Freganiu s
Statiliu
s

Lucri

o
s

Augustali

L. Volusius Maecianu s' L. luliu


s

Herennuleius Phiietianus'
q. q.

Memo
Aug.
lib.

M. Cipiu
T. Aureliu
L. Mariu

s s

Proclianu s
Strenion
s

M. Gornelius M. Secundus

Liciniu
f.

s 8
s

Hedianu
Felici

Cipiu

Firmaniu

Epaphro[ditian.

Germanu
Epagatbu
s

L. Publiciu s
,

Victo

quinq. perp.

A. Herennuleius Vettianus
L. luliu
s s

M. Corneliu

Memor

M'. Lolliu
f.

s s s s s

Marinus

f.

quinq.

M. Corneliu
s

Secundu
s

T. Manliu
L. Aureliu

Manlianu s
Aprili
s s * s
**

M. Antistiu

Heliu

T. Corneliu s Feli

X
s

Herennuleiu
plebs
M'. Lolliu
s

Fructu

Cominiu

Caecilianu s
s

M. Publiciu M. Publiciu

lanuariu
Ostiensi

Marinu

Valeriu s Proculu
(et alii multi)

(et alii multi,

quorum
s s s

postremi)

(et alii multi)

M. Corneliu

Fortunatu
Helianu

"

@
Ostiae olim,
(vel errore

M. Antistiu

iam Romae (XIV 2S0


positus).

vidi).

primus casus

M. A
1)

Maritimu
2)

A. 1S2.

Auxiliaresium

3)

Aliud album eiusdem ordinis N. 617S. Idem

eorpus memoratur supra N.6144; aliud eiusdem generis N.6146 (not.11); quinque

corpora lenunculariorum Ostiensium N. 6149. 6175.

ex
cf.

his quinque corporibus superest N, 6176.

Ex

albo

alterius

cuiusdam

4)

lidem quattuor viri etiam alio-

rum

collegiorum Ostiensium patroni fuerunt (XIV 246 seq., cum notis) ; de primo supra N. S425 not. 1; de secundo N. 1067 not. 1. 6) Auctor 5) Scr. Ailius. iuris, amicus M. Aurelii; cf. Prosopogr. imp. Rom. s. v, Celerum apparet spaliu vacuo separari patronos ordinis senatorii a patronis ordinis inferioris. 7) A. 192

hic factus erat

primus erat inter plebeios (N. 617S). 8) Hic secundus, 9) hic tertius inter plebeios a. 192. 10) Hi duo in albo anni 492 reperiunlur omali quinquennalitate perpetua. 11) Cf. N. 617S not. 17.

"
.

Tituli municipales.

Ostia.

665
cos.%

6175 <imperatore Caesare Augusto)'


patr. senaL^:
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! .'*

P. Helvio Pertinace II

ordo corporatorum lenuDCularior tabularior. auxiliar. Ostiensium'.


plebs
P. Corneliu s

L. Fabius Cilo Septiminas'

A. Muciu

Phoebu s " Maiu s**

M. Umbilius Maximinus

'^

A. Herenuleius Philetian."

A. Herenuleius Vettianus
T. Manliu
equit.
s

Manlianu
Rufinu
Natalia

" s"
8

Rom.:

L. Furiu

s s s s 8
s

Primitivo s*^

L. Fnrius Public. Marcell. pa.'


L. Furius Public. Marcellin.

Q. Marciu

M. Cipiu
C. Clodiu
L. Valeriu

n.''

M. Cornelius Valerianus"
Sex. Sextilius lulianus
L. Valerius
f.

Agathopu Daphnu
Feli
Feli

8 s

Daphnu

s "

M. Corneliu
T. Corneliu

Sex. Sextilius lulianus*" p."


qq. pp.'2:

s s
s

X
s

M. Publicius lanuarius

'^

M. Publiciu M. Publiciu M. Liciniu


L. Furiu
sen.

Mercurin s

Valen

quinquennal. p. p.:

s
8

Secundu
Crescen

M. Publicius Ostiensis
qq.
II:

"

M. Cornelius Valerianus "


qq. perpet:
L. Valerius

M. Cornel. Aphrodisiu M. Cornel. Fortunatu


(et alia

nomina CCL,

]ier

septem

paginas distributa)

Daphnus

'*

qq. pp.:

M. Gipius Victor
qq. perpet.

Sex. Sextilius lulianus pa.


qq.:

M. Curtius Victorinus
qq.:

A. Herenuleius Vettianus*^*

Romae
vidi).

effossa,

sed oriunda sine dubio Ostia, est in museo Capitolino

(XIF iSI
erasi.

2)
6)
et

4) Patroni senatores. 5) Nomen erasum. J. 192. 3) Cf. ad iV. 6174 not. 3. 7) Spatium vacuum relictum inter patronos primi Cf. supra N. 1141. 1142. secundi ordinis, si forte alii senatores patroni eooptarentur. 8) Pater (sci-

1)

Haec

reslituta in

locum nominis Commodi (consulis septimum)

licet eius

qui sequitur).
fin.

morari N. 6144
licet eitis

10)

Idem infra inter quinquennales. Idem videtur meHi quoque infra inter quinquennales. 11) Pater (sci9)

qui paulo ante).

12)

Quinquennalis perpetuus.


13)

Duo

fii,

quin-

quennales anno 192, in plebe eiusdem collegii fuerunt a. 152, cf. N. 6174 (not. 10). 15*) Hic 15) Idem nomen infra inter plebeios. 14) Idem supra inter patronos.

16) Octo lii primi (vel vetustissimi) plebeiornim quoque redit inter primos plebis. in eodem coilegio iam fuerunt a. 152, cf. N. 6174. 17) Hic quoque in eodem collegio iam fuit a. 152, sed loco paene extremo (N. 6174).

566

Caput XIIII.

6176
patr.:

Ti. Claudio

Severo
|

et C. Aufidio

Vict[onno

cos.]

^
|

ordo cor-

porator. lenuncula [norMm]

pleromariorum

auxiliarior.

Osten[smm]*.

M. Cipius

Vitalis et

T. Antistius Favor

qq.

L. Veius Adiutor
(et alii

M. Cloelius Carus
quattuor)

plebs

M. Cipius Ostiensis
Q. Atilius Lucrio
(et alii

P. Cloelius

Primus iun.

P. Clylius Laeonas
et septem).

decem

Ostiae rep., est

Romae (XIF SS2

vidi).

1)

A. 200.

2)

Pleromariorum
IIXi^Qtofia

cognomine hoc collegium distinguitur ab eo cuius sunt


navigii genus.

iV. 6174.

6i7S.

6176*
[fomm]
I

[M. Aelio Aurelio


Pii p.

Caesari,
\

itnp.

T. Aeli]
|

Hadriani An-

Aug.

p.

[filio],

corpus pisto[rMm]

coloniae 0[stiens.

et]
I

portus utrius[5Me]^
Civitavecchta rep., oriunda sine duhio ex Ostia vel ex Portu

vel semel descripta saec. XFIII).

(XIF

101 bis

1)

De

duplici portu Ostiensi cf. N. 6179.

6177 imp.
trib.]
I

[Caesari]
.

M. Aur[e?jo Antonino]
cos.
.,

Aug.

\\ontifici

maximo,
,
|

pot.

.,

[imp.
\

.,

p. p., divi]
|

Ant[ontm Pii
|

filio]

divi

[Hadriani nepoti],
nepot.,
I

divi

Tr[aiam' P]arthic.
|

pronepot., divi
|

Nervae abpatrono
|

corpus saburrariorum '


|

s.

p. p.*,
|

cura agentibus

Claudio Blastiano,
In Portu
rarii sunt qui

qq.^ Claudio Eutych[e]n.,


rep.,
est

Munnenio Gaiano.
vidit

Romano

Pisauri

(XIF 102

saburram ad naves advehunt,

Bormann).

2)

Sua pecunia posuit.

1)

Sabur-

3)

Quin-

quennalibus.

Susceptorum Ostiensium sive Portuensium corpus posuit titulum supra N. 124S.

6178
rior.
I

pro salute impp. Severi


|

et

Antonini
et castr.,

Augg.

et

Getae' nobisala-

lissimi Caes. et luliae Aug.,

m. Augg.

Genio saccariorum
Corne|iianus

totius urbis

camp.

sal.

Rom.^
|

Restitutianus

de XVI

ab

aer.* et ark.'' sal.


|

Romanarum cum
|

Ingenua

fiha

donum
|

dedit (Alatere)
altero

dedicantibus

Sallustio Saturnino

et Orfito

procc.

Augg. nn. (Ab

latere navicula, a cuius

prora oriuntur funes duo).

Rep. in stagno Portuensi loco dicio


culata, trdnslata

Campo Saline

(cf. not. 5),

batis semicir-

Ro?nam

comunale 1888 p. 86). 1) Pars vocabuli erasa, sed legitur. riorum portus urbis Romae (qui prius dicebatur portus Ostiensis,
p. 6)

(Gatti Notizie degli scavi 1888 p. 228;

Lanciani Bull.

2)

Corpus saccaC.
I.

cf.

L.

XIF

memorat dentur operam

conslitutio Falentiniani cod. Theod.,14, 22,

1.

Saccarii salarii vi-

dedisse salibus comportandis.

3)

Campi salinarum Romanarum.

Nomen loco mansit per saecula, cf. Nibby annlisi della carta dei dintomi di Roma I p. 569. Ceterum distinguunt has salinas a dextra Tiberis positas dictas Romanas a
salinis

proprie Ostiensibus Nibby

et

Lanciani

l.

c.

(De

salinis Ostiensi-

Tituli municipales.

Oatia. Portua. Vicu8 Augnstanus.

657

bus

cf.

C.

I.

L.

XIF p.

collegium effecerunt,
terea
ignoti.

aerario

et arca).

4) Sedecim ab aerario (sive sedecim fuerunt qui coUegium iUud conslabat ex sedecim decuriis) prae5) Arkarius (sic potius legendum, quam coniungendum : ab 6) Litteras anarum substitutas esse in locum aliarum erasarum
4.)

sive

significatur.

6179
Salonia Carpime

M. Cutius Rusticus
tibicorc^ M. d.

Saloniae Euterpe
sacerdoti M. d. m. Port. Aug.^
et Traiani lelicis',
d.*

m. Portus
felicis'

Aug.^ et Traiani
fecit sibi

patronae

et Cutiae

Them.'

suae optimae bene merenti

odote et iibertis libertabusq. posterisq.

fecit,

et sibi,

et Salonio

eorum:

Hermeti,

Salonio Dorae, Safilis:

pars dimidia ad dextra.

loniae Tertiae et eor.

pars dimidia intrantib.


laeva.

inde a saec. XVI, sed forlasse eo allata ex Ostia vel ex Portu Romano (XIV 408 vidit Henzen). 2) Malris 1) d. a sinistra, m. a dextra tabulae. deum magnae Portus Augusti. Eadem est Mater deum Transtiberina , cuius sacerdotem Ostiensem habuimus supra N. 4406, sic dieta ab Ostiensibus^ quod Tiberit inter moenia coloniae et Portum interfluebat. 3) ... [port]a8 Traiani felicis

Romae

est in

t.

Portuensi

XIV

90.

De portu

Ostiensi,

XIV

p. 6 (supra

inchoato a Claudio et amplificato a Traiano, cf. C. I. L. N. 207. 3797^^ procuratores portus ulriusque Ostiensis /tabes supra

N. 1435. 1555; cf N. 572).

6180
eiudem
dieb
.

d.
|

m.
I

L. Arrio Vitaliano dec.


.

Laur. vico August.S


vix. anni[s]
.

Illllvir.

loci,
. .
I

quaest. aer., flam[mt]


.
.

.,

qui
|

men|sib.

ianus

Ostiae

(XIV 501

vidi). et

C.

1)

Decurioni Laurentium vico Augustano.


aliis

Eius-

dem

vici

decuriones

magisirattu in multis

inscriptionibus

Ostiensibus,

cf supra N. nium, teste

6144. 6149. 6150;


titulo

L.

XIV p.

185.

Situs fuit inter Ostiam et Lavi-

supra N. 1554.

Inscriptiones Ostienses habes etiam supra N. 554. 572. 608. 615. 687. 1292.

1427. 1428.

1429.

1451.

1455.

1442. 2741.
4176.

1484.

1582.

1590.

1640.

1916.

1984.

2061.

2154. 2155. 2164.


4155.
4141.

2170.
4162.

2217.
4175.

3005.
4200.

5026.
4201.

5299.
4212.

5585. 5776. 41114115.


4215. 4227.
4265.
4369.

4155.

4373. 4406. 5255. 5595. 5451. 5694, alias dabimus infra inter sepulcrales vulgares;

Portuenses habes supra N. 207. 559. 805. 2225. 2855. 5129. 4294. 4402. 4405. 5465.

558

Caput XIIII.

Tituli municipales.

Lavinium. Bovillae.

569
|

6187 pro
Calliope
|

salute
|

Q.
et

Petili

Felicis pr. et qq. L. L.',


act.

Pergamis

et

et

Nice'

lib.

Pergamus'

2)

Romae (Fl 2971 S viderunt de Hdem hominet FI SS984.

Rotri el Gatti).

\)

Cf. IV.

183 not. S.

6188* P. Sufenati P. f. Pal. Myroni equiti RomaDO, decu|ria]i scribarum aedilijum curulium', luperco^ Laurenti Lavinati, fretriaco Neapoli
|

ADti|noiton et Eunostidon', decujrioni, Illlviro^ Albajni Longani' Bovillenjses decuriones

ob me|rita
f.

eius.

L. d.
|

d. d.

6188^
quae
eius.

P. Sufenati P.

Pal.

Myroni

equiti
|

Romano

(deinde eadem

tiipra, ted in fine)

Albani Lon|gani'' Bovillenses

municipes ob meri|ta

L. d. d. d.
f.
|

6188 P. Sufenati P. barum aedilium curu|IiumS


sacerdoti ApoIIijnis^

Pal.

Severo Sempro|niano decuriali

scri|

fretriaco Neapoli Eujnostidon,

decurioni et

Albani Longajni* Bovillenses delcuriones ob meri|ta


|

L. d. d. d. Prope moenia urbit ad portam Appiam rep., tituli tres in una basi, ti vera traduntur, inscripti, postea ex ea desecii (V1 1851^^^ primum titulum vidit Henzen). Fortasse basis ex ruderibus Bovillarum via Appia (cf. ad N. 6189) ad urbem

Sufenatis Her|metis patris eius.

Romam
3)

allata erat.

1)

Cf

infra ad N. 6455.

Cf

IV.

1879. 1885. 4886 cet.

4) Boviilis.

2) Cf. JS.
1.

494S seq.

5)

Cf N.

6189 not.

6lS>
C. Dissenio C. Dissenio Quir.

C. Dissenio
C.
f.

C.

f.

Quir. Fusco

Fusco praef.

fabr.,

Quir. Fusc[o]

Hadriano.
C. Dissenius
pater,

curatori et patrono,

Sabiniano.
C. Dissenius

Fuscus
Albani Longani
Bovillenses* ob merita
[eius
h.

Fuscus

honore

pater,

honore
sua

publice oblatae
statuae content., sua
pec. fec.

publice oblatae
statuae content,

c^
le

pec. fec.
Fratocchie, ubi fuerunt Bovillae, deinde
posteros et successores veteris
1) Bovillenses

Ad viam Appiam rep. loco dicto Romae (XIF 2409 vidit Huebner).

Albae Longae habitot ette ex hoc et ex aliit titulis constat. Gentes quoque Romanae, quae Alba oriundae esse pulabanlur, sacra gentittcia Bovillit peragebant. Cf. supra N. 2988 (not. S. 5). 2) Honoris causa.

6190
tore
rei

locus adsignatus'

ab C. Diss[e]nio C.
Dedi[cafa]
cos.*
|

f.

Qui[r. Fusc6\

cura-

publicae

Bovillensium.

VIIII k. lanuar. Sex. Sul-

picio Tertullo Q. Tinei[o 5acr]|dote


ordin[i

Cuius ob dedicationem dedit


..,
|

dccMn][onum
in

sing.

HS VIIII,
ei
|

item ordini Augustalium s\[ng. ftS]

quod permiserunt
ris suae',

clupeo^ quod

posuerun[/ ante]

templum noum

(tic)

pingere efBgiem Ma[n/iae]

Severinae virginis Albanae maxi[mae^


eiu[.

soro\-

post excessum vitae


\

Eic\
\

primus comitia magistratuum

[crtandorum]

causa instituit M. Civica Barbar[o


\

M.

Bieti^lio]

Regulo

cos.*,

anno urbis conditae [DCCCCX?''

con]sentiente C. Diss[en]io Fusco cur.

560
Rep. ad viam
,

Caput Xlin.

N.6189,

est

Romae

Appiam XI circUer ab urbe lapide, eodem sine dubio loco quo in museo raticano (KlF%ilO descripsit Henzen). 1) Apparet

deesse inscriptionem primariam, scilicet inscriptionem statuae cui locus adsignaba-

SiS0S432. 4) De virginiManlia Severina cum soror eius fuisse videatur, cui titulus positus est, ipse fortasse fuit L. Manlius Severus quattuorvir Bovillensium, cuius titulum dedimus supra N. 494S. 6) A. 1S7. 7) Incertum utrum annus a Roma vel a Bovillis conditis. Alios titulos BoviUenses dedi N. 2988. 4942. SI96.
tur a C. Dissenio.
2)

A. iS8.

3) Cf.

bus Festalibus Albanis

cf.

supra N. S014.

supra
5)

iV.

6191
kal. lul.
I

Clange

Hilarionis

v.

a.

XX,
|

perit in

monte Albano

XIIII

L. Arruntio M. Lepido cos.'


rep. in Exquiliis

prope sepulcrum familiae Arruntiae (VI S931 seq.), iam 1) 48 lun. an?ii p. Chr. 6. Periit puto feriis Latinis, quibus fortasse una cum Hilarione L. Arruntium consulem comitata erat. Titulos lovi in summo monte Albano dicalos dedimus supra N. 2990. 3072. De sacerdotibus Cabensibus moniis Albani vide ad N. 3009. Fastos feriarum Latinaruvi editos C. I. L. I (ed. 2) p. SS seq. XIV 22362244 liic non repeto.
Cusercoli (VI i4844 vidit Bormann).

Romae

6192

Rubria Prima
(

Albaniesis^

P.

Rubrius P.

I.

Utilis.

Amice,

situs sum. havel et valel ego hic Romae, ut videtur^ vel prope Romam rep., tabella columbarii, est in oppido Genazzano (VI 2SS48 vidi). 1) Significatur puto origo ex fundo Albano im-

peratorum.

Cf

C. I. L.

XIV

p. 247.
f.

6193
aed.,
I

Cn. Dupilius Cn.


|

Hor.,

tr.
f,

mil.
|

in

leg.,

flam. Mart.S q.,


|

dictat. Ariciae*.
|

Cn. Dupilius M.
f.

Hor. pater.
f.

M. Dupilius Cn.
|

f.
I

Hor. frater.
|

Mulvia L.

mater.

Martia M.
1.
]

uxor.

Dupilia Cn.
1.

1.

Hilara L
1.
I

Cn. Dupilius Cn.


a.

1.

Secund.

Cn. Dupilius Cn.

Epaphrod.

In

1) Flamen Martialis (Ariciae). memorantur (una cum aliis magistratibus Aricinis) in titulis repertis in Nemore Aricino ad fanum Dianae (supra N. 3245; XIV 419S). Ordinem Aricinorum, servum arcarium rei publicae Aricinorum habes supra

f. p. XVI, in Romae (XIV 2169

p.

XIIX.

solus descr. Sirmond).

2)

Dictatores Aricini

N. 4283. 32S5.

6194

senatus p. q. Lanvinus
tr.

ex p. p.
|

Ti.

Claudio Caesari Aug.

Germanico pont. max.,


tronio Celso L. Laberio

pot. II S

C.

Caecio Pulchro dictatore, P. Auvidit Henzen).

Maximo

aedil.

Romae, sed reperta sine dubio Lanuvii (XIV 2097

1)

A. 42/45.

6195
nep.
I

[imp.

Caesari

dioi Hadr]idim
[T. Aeli]o
|

f.
|

[divi
|

?V]aiani

[Parth]ici
|

[divi]

Nervae pronep.
|

Hadriano

[infjonino Aug. Pio


|

[pont.]

maximo, tribun.

[potest]at. II,

cos. IP, p. p.,

[scnafjus populus-

que
I

[iamjvinus veteres^
Lanuvii (XIV 2400 descr.
saec.

XVI

Fulvius (Jrsinus aliique).


constat.

1)

A. 159.

2)

Cur veteres
Alios

dici voluerint Lanivini,

non

titulos

positos

senatu populoque Lanivino

habes

supra

N. 447S.

S195. S686.

Tituli municipales,

Aricia.

Lanuvium.
rex sacr.',
ae(l[i7.],

661
|

6196
Dial[s],
1

C. Agilleius C.
I.

[/".]

Mundus

flamen

S.

m.

r.

Genzani prope Lanuvium (XI f^ 2089 vidit Bormann). 1) Alium regem sacrorum Lanuvinum habuimus supra N. 4016. 2) Flaminem Dialem non solum Roma, sed eliam Tibur (supra N. 1138) Laviniumque (N. S004) habuerunt et, ut ex hoc titulo discimus, Lanuvium; item ut videlur Mutina (XI 8S6). 3) Be lunone Sospite matre regina Lanuvii potissimmn culta vide ad N. 5097 (item N. S685).

6197

Silv^no sacr.
est

D. Granius Pal. Celer*

flam.

maximus.

Lanuvii rep.,

Genzani, basis marmorea (XI P^ 2092 vidi).

[C.]

1)

Nomen

patris deficiens et tribus Palatina

Granimn libertinmn
Celer pro honore
|

fuisse ostendunt.

6198
Sp.
f.

Dastidius C.

f.

ae[d.]',
|

Dastidius

Apollinaris pater pro honor[e]


intulerunt.

flamoni

HS XV

in refectionera

balinei

Lanuvii (XIF 2115 vidi). 1) Aedilitatis. 2) Pater nominatus secundo loco, quippe ipse patre ingenuo carens. Lanuvii flamines etiam eos fieri potuisse qui honoribus arcerentur demonstrat N. 6197.

6199

C. Sulpicio Victori
|
|

patri ee. qq.

RR.^ homini

innocentis|

simo, patrono

municipi,

s.

p. L.^ ob in|parem' obsequium et

erga se
dediet

inmensam mu|nificentiam
carumq.
(sic)
|

eius

equesltrem''
(

ponendam cen|suerunt
divisit

Ob

cuius
n.

dedicationem

viritim
|

decurilonibus
|

Augustalib.
dedit.

et curis**

XXII II

et

curie

muHerum epulum

duplum

Prope Lanuvium (XI 2120 servavit Fabretti). 1) Equitum Romanorum duorum. 4) Sc. statuam. 2) Scr. s. p. q. L, 3) Scr. incomparabile[m].
5)

Curiis.
6200

6)

Nummos.
Mari C.
f.

C.

Qui[e]|ti, haruspicis, a[e]di|lis bis, flam. Martijahs,

allecti

in|[f]er dictatorios,
(

[/]ocum dedit.*
descr. Tomassetti).

Prope Lanuvium (XI

F 4178'^
f.

1)

Quis locum dederit,

non apparet;

fortasse imperfecte descriptus titulus.


cirio D.

6201 D
muner.,
1)
|

Pal.
[e]t
[

Auspicato
curia
.
. .

aedili

municipi,
[

curatori
eius.

municipes, curiales
rep., est

amonal.*

ob merita

Lanuvii ut videtur
Flamonal. legit

Romae (XIF 2H4 recognovimus ego et Dressel). Henzenus, Flamonae Marinius. De curiis municipalibus cf.

N. 6089 cap. LIII

seq.;

N. 6824

seq.

6202

curia Clodia Firma.


ter descripta saec.

Lanuvii in exhedra quadam vel scamno (XIV 2126

XIX).
vli,

6203
Pw^als,
(III S.
I

Q. Avili C.

f.

Lanvine, salvel

KoLVxe ^AoviXlLB raiov

%Q7]Oxi, x<^tQ^Oxonii, ara, unde venerit non traditur, venit sine dubio ex Graecia vel Asia

7242 vidit Michaelis).

Alios titulos Lanuvinos (praeter citatos


2676. 5097. 5955. 4016. S685. 3707;
D.ESSAU, Inscriptiones Latinae n.

ad N. 619S) habes supra N. 516. 897. alium dabimus infra in capite de coUegiis.
36

562

Caput XIIII.

6204
Tusculi

P. Sulpicius,
p.
(1 p.
I.

C.
t.^

Antonius cen[s.]'
P. Peticius P.
1.

h.

n.

vico Galb.,
vidi).

Apollo(loru[s].
a. u.

568.

XIFM14
2)

1)

Censores populi
sit,

Romani

c.742

(fasti Colot., C.

L. I ed. 2 p. 64).

Quomodo factum
non

ut hi tiiulum posuerint

Tusculi,

non apparet.

Litterae singulares
f.

intelleguntur.

6205

0. Coelius Q.

Latin.S M. Decumiu[s]

aed. de

s.

s.^

Tusculi, sub moenibus oppidi in margine fontis aniiqui (I


Ritschl tab. Lc).

1)

ratus a Cicerone de imp. Cn. Pompei 49, 38.

Hic fortasse Q. Caelius sive potius Coelius 2) Aediles de senatus sententia.

H2S. XIF 2626 Latiniensis, memo-

6206
Tusculi

C. Volcacius C.

f.

Labeo,

(XIV 2658

vidit de Rossi).

M. Plaetorius L. f. M. 1) Cf N. 6214 not. 3.


f'

n.^

aid.

6207
Tusculi

M. Acilius Can

-S

! ! ! !

Gem [mus]
. . .

aed. q\n[q.]

(sic)
j

argento multatic[to].

(XIV 2624

vidi).

1)

Aut Can

aut

Cam

alterius aedilis erasum.

Aediles videntur fuisse magistratus eponymi

2) Nomen (XIV p. 234).

6208
Passieni
|

d[e]
I
|

[s]enatus

sententia
lustr.''

ex muneribus

C.

Fabi C.

f.

Saturnini*

auguris, aed.
vidi).

Tusculi
ris

(XIV 2628

1)

Idem videturmemorari

XIV 2620.

2)

augu-

Augusti priores editores nonnuUi, non recte.

Alios aediles /ustrales Tusculanos


cf. not. 5).

(eosdemque monitores sacrorum) habes supra N. 902 (ubi

S432.

6209
dal.'
I

M. Ponlio M.
|

f.
I

Quir. Felici
|

senatori,
et
|

aedil.
|

munic,
a.

so-

itemq. aedil.*

et

curat. sodal.,

municipes

incol. ex

c*
|
|

ob innoc^

et adjsiduit.
|

ceterasq.

administr. eius.
|

Posit. VllII k. lunias


sta.

M. Antonio Rufino
po[pu?o epu^lu'
I

S.

Octavio Lenat[e]
|

cons." (in latere)

dedicat.'
j

mul[sum] de[rfrt]. Tusculi (XIV 2656 vidit Mommsen).


et

6)

2)

Ex

aere collato.

3)

Innocentiam.
.

Sc. iuvenum. Cf. N. 6212. 6237 4) A. 454. Statuae dedicatione.


\)

cel.

5)

Sic videtur supplendum esse (pol

lu excepit

Momms.).
|

6210
aedil.,

Sex.

Octavius
|

Sex.

f.

Pal.

Felicianus
sibi

senator municipi
|

et

rexs sacr.,

ob honorem oblatum

praefectur.

a collegio denaujxit

droforum scholae eo|rum loco inpetrato ab ordine partem


opere)' totamque pecunia sua consummavit.
Tvsculi rep., est
clusi, litteris

(omne
{ ) in-

Romae (XIV 2654 vidit de Rossi). minoribus poslea intrusa sunt.


f.
|

1)

Quae uncis

6211
f.
I

Flaviae C.
|

Tarentinae

municipi et

sodali.*

Cornelia D.

Secunda
Tusculi

mater posuit.
vidit Henzen).

(XIV 2654
|

1)

Cf N. 6242.
|

L. d. d. d. Plutiae Olympiadi sodali iuvenum^ A. f. Romae, Tusculanam puto (XIV 2653 vidit Henzen). 1) Notabile, Tusculi feminas fuisse inter sodales iuvenum. Extant tesserae plumbeae inscriptae sodales Tusculane (sic videtur, cf. Rostovzew Revue numism. 4898 p. 273).

6212


Tituli municipales.

Tusculum. Labici. Gabii.

563

6213
[iuvenaUs] in

sod^les
I

Msus

iuvenalis*.

Roinae, Tusculi ut videlur rep. (XIf^ 2640 uidil Henzen).


t.

t)

Gurator lasus

Tusculano posito anno p. Chr. 32 vel 33 (XI F 2S92).

6214
Stabilio,
[/.]'
. .
|

aed[rt. o]edis
. .

Cafs^
1

et]
|

PoV
.

ex

d.

d.:
1.
.

M'. Avilius
.,
|

D.

1.
|

Anicius P.
.

Furius P.

Plaetorius D.

.,

.
I

Volcacius C.

1.'

...
I

mag.

fac.

coer.

Tusculi (Tomassetti Notizie degli scavi 4901 p. 280).


Tusculaiio cf.

1)

De hoc

collegio

ad titulum Tusculanum supra N. 3596 (nam hunc quoque Tusculi

reperlum esse nuper rescivi ex schedis quibusdam Kellermanni). hic periit aUquid. 3) Diversi hi a Plaetorio Folcadoque N. 6206.

2)

Fortasse

6215
Augustdlium
Tusculi

M. Tusculdnio
h.
f.*,
|

Amiantho
|

mag. aeditu.
f.
|

Castoris Polluc.*,
|

M. TuscuMnius
ad N. 6214
1.

M.

Receptus

fr^tri.

(XIF 2637
Cf.

viderunt de Bossi aliique).


not. 1.

Castoris PoUucis.

2)

1) Magistro aedituorum Augustalium honore functo.

6216
Pollucis
I

M'. Fictorio M'.


I

Synhistori,
et

cur.
|

aedituom Castoris

et

XVI, aeditui Castoris Romae (FI 2202. XIF 2629 ter


|

PoUucis

post

mortem

h.

c*

quatterve descripta saec.

XVII XIX).

1)

Honoris causa.
Alios titulos Tusculanos agrique Tusculani dedi supra N. 47. 4S3. 863. 902.

9S2. 957. 963. 1043. 4060. 4073. 4436. 4494. 4379. 3066. 3442. 3432. 3588. 5596 (de

hoc N. 6244 not.

4).

Cf.

etiam N. 4980. ^0463018.

6217
tanensium'.

d.

m.
I

Parthenio arcario

rei publicae

Lavicanorum

Quin-

In Lalio inter oppida La Colonna et Monte Compatri, ab illo circiter 2 chil., ad veterem ut videtur viam Labicanam (XIV 2770 vidi). 1) Ad Quintanas mansio viae Labicanae memoratur in tabula Peutingerana et itinerario Antoniniano. Quod nomen, ductum ut videtur a praedio privato aliquo, aetate labente ad ipsos Labicos apparet transiisse, Situm ipsum oppidi Labici monstravit titulus quem Maximiano dicavit ordo Labican. Q. Q., nuper repertus in vinea Moretti, quem

edidit Tomassetti Bull.

comunale 4899

p. 289, Notizie degli scavi 4900 p. 34.

6218
d. d.

Agusiae T.

f.

Priscillae

sacerdoti Spei

et Salutis

Aug.
|

ex
in-

Gabini

statuam

publice po|nendam
|

curaverunt,

quod, post

pensas exemplo inlustrium feminar.


portic.
I

factas

ob sacerdotium, etiam opus


refectu|ram
|

Spei vetustate vexatum


|

pecunia sua

se

promiserit

populo, cum, pro

salute principis Antonini Aug. Pii


|

patris patriae libe-

rorumque
nata
|

eius,

eximio ludorum spectaculo edito,


|

rehgioni, vesle do|

universis, satis fecerit.


|

Cuius statuae honore contenta


|

inpensam

populo remiserit'. L. d. d. d. Rep. a. 4792 ad viam Praenestinam XII


multis aliis inscriptionibus Gabinis, extat

fere

m.

p. ab

urbe Roma, una

cum
vidit

Henzen).

Romae

in villa Borghesia

(XIV 2804
^gg^

1)

Scr. remisit.

564 6219
Augustalium
patrono
kal.
lul.
I

Capat XIIII.

M.
,
|

lulio Zotico
I

decurioni,
| |

patri

decurionum
|

et sevir6 et

qq. eiusdem ordinis,

dendrophori qq. su6


L. d. d. d.

perpetu6

dignissimo ob me|rita eius.

(in latere) dedik. VIII


|

imp. M. Aurellio A[n]to[m|wo]*


|

Pio Felic. Aug. [i//j*


(

P.='

Vaet

lerio

Comazonte

II
|

cos.^

cur.

Abudio Prisco Cassidario

Demetrio

Celerino Statieno

Clementiano.

Rep. una cum N. 6218 et una eum ea adservata (XIf^ 2809 vidi). 1) Nomen Antonini Elagabali et numerus consulatus erasa sunt. 2) De praenomine

Comazontis

cf.

Prosopogr.imp.Rom.

III

p.SSS n.i2; Boissevain in editione Dionit

Cassii 111 p. 4S2.

3)

A. 220.

6220
eius,
I

Fl. T.

fil.

Variane
|

ob merita

Crescentis
sibi
|

Augustor.

lib.

patris
|

qui

omnes honores
cum N.

municipi n. delatos

sincera fide gessit,

dec. populusq.
Rep. una
6218. 6219 ibidemque adservata

(XIF 2807

vidit Henzen).

6221

P. Clodius Helix,
et
|

L. AtiHus

Thamyrus
|

praefecti Augustal.*
|

basim posuerunt
descripta).

statuam refecerunt
seq.,

d.

s.

p.

ex

d.

d.
bis

Rep. eodem loco quo N. 6218

videtur periisse

(XIV 2803
titulo

vel semel

1)

Praefectos Augustales hos fuisse libertinos indicant cognomina


videtur colligi

Graeca; similiter N. 6222, itemque supra N. 948, ex quo

posse praefectos hos quattuorvirorum loco (supra N. 272) interdum Gabiis fuisse.

6222
gustales
I

L. Pi[nnms]

L. Pin[nms]

Nedymus
|

praefecti

Au-

L. Pinnius Porphyrio q.

Rep. una cxan N. 6218, videtur periisse

(XIF

2811 semel descripta).

Alias inscriptiones Gabinas dedi supra N. 272. 521. 948. 129S. 1609. 4118. S449.

6223 M.
denatium.
Prope

Aurel[toj
|

Caesari,
trib.

imp. Caes. T. Aeli

Hadriani Antonini
)
|

Aug. Pii pontif. max.,

pot. III, cos. IIP, p. p., fiHo

senatus Fi-

Romam

rep. via Salaria

(ad duodecimum chiliomelrum viae ferratae

Hortam (mirum

ducentis), ubi fuerunt


est

Fidenae (Eph. ep.7, 1269 descr. Lanciani). 1) A. 140 M. Aurelium patris in tertio consulatu collegam non dici consulem).
et

6224 magno
Fid.,
I

invicto imp.

GalHeno Pio
|

FeHci Augus|to senatus


|

devoti numini

maiestati q. eius,

dict.*

C. Petr. PodaHrio

et T.

AeHo Octobre,

cujr. ag.

T. Ter. Octobre.

Prope Romam rep. via Salaria ad villam marchionis Spadae, N. 6223 (X1F40S8 aliquoties descripta cum reperta est anno 1767).
ribus (collegium dictatorum praeterea

ibi fere
1)

ubi

Dictato-

non reperitur. Singulos dictatores habes Nomenli supra N. 2740. 4378, Lanuvii supra N. 6194 cf N. 6200, Ariciae N. 6193).
Duoviri Fidenates posuerunt titulum multo antiquiorem supra N. S94S.

Titali municipales.

Fidenae. Ficalea. Nomentum. Aquae Albulae.

566
nepoti

6225
divi

imp. Caesari
|

divi

Antooini Pii
|

filio

divi
|

Hadriani

Traiani

Parthici pronepoti
|

divi

Nervae abnepoti optimo


et
|

M. Aurelio Anto-

nino Aug.
cipi,
I

p. m.,

tr.

pot.

XVI ,

cos.
|

III,

indulgentissimo prin-

pueri et puellae alimentari^ Ficolensium'. Romae, incerlum quo loco reperta, ted ttetit rine dubio Ficuleae (XIF 400S vidit de Rosti). \) A. i6i. 2) C/. N. 6620. 3) De Ficulea sita ad viam Nomentanam non procul ab urbe Roma vide C. I. L. XIF p. ii7. Titulot Ficuleruet dedi iam supra N. 5813. S587. 3720.

6226
d.

[FJerulano
aunis

Phaedro sacerdoti
|

[iVjomentanorum Matris

m.
I

[/(ica]

XXV

et sanitate

[(jMJomodo volui hilaris annis


|

LXX.

Curiose, quit at
posita hic
a.'

te. (in latere) et

Melizusae vernae sua[ej,

vixit

annis XVIII,

XXX.

Nomenti (la Mentana), iam Romae (XIV 5936 vidit Henzen). (ted duplex annorum numerus quid significet, nescio). Aliot titulot Nomentanot dedi supra N. 908. 2740. 4578.

1)

Annorum?

6227
dos
I

Attini
|

Aug.

sac.

C.

luhus Sp.
|

f.

luhanus

Proculus saceraquis Albulit

m. I. ad aquas Albulas' Tibure (XIF 5354 saepius descripta


M.
d.
cf.

d.

d.

saec.

XVI).

1)

De

siti*

tub Tibure

tupra N. 5892 (iam accedit Notizie degli tcavi 4902 p. 113),

6228
pubhcam

C. Bicleio C.
|

f.

Cam. Prisco
|

omnibus honoribus
|

functo,

optime de re
|

pubhca Tiburtium
|

merito,
|

s.

p. q. T.' (in latere)

Hic rem

Tib. ex asse

heredem

fecit.

Tibure

(XIV 5634

vidi).

1)

Senatus populusque Tiburs.


P. Sertorius P.

6229
eodem lapide

Tul. Tullius Tul.

f.,

f.

censores.
Titulus ter in

Tibure (I 4120.

XIV 5683

semel ut videtur descripta saec. XV.

repetitus).

6230

L. Nonius L.
f.

f.

Pansa,

Tul. TuIHus Tul.


s. s.
f.

f.,

C.

Manius

C.

f.,
|

L. Magilius L.

iterum

Illlvir.

d.

c'

Tibure (1 4424.

XIV 5666

saepius descripta saec. XVI).

1)

Quattuorviri de

senatus sententia faciundum curarunt (hoc collocatum e regione quattuor nominum).


Alios titulos a quattuorviris Tiburtinis positos dedi supra N. 3588. 3346.

6231
Tibure,

M. Scaudius C. f., C. Munatius T. f. pavimentum operis musivi (XIV 5ff78 vidi).


|

aediles aere multatico.

Alium titulum ab

aediii-

but Tiburtinit potitum habet tupra N. 5700.

6232
Tibure

C. Terentius
|

Valens

IUlvir aedihcia
|

pot.,

praef. qq.

sal.*,
|

praef, rivi supern.*,

patron. munic.

fecto rivi tupernatit.

(XIV 5682 vidi). 1) Praefecto quinquennali De cura aquarum apud Tiburtet cf. bunvm aquarum Tiburlinum habuimut tupra N. 4889.

talientium?
C.I. L.

2) Prae-

XIV p.567.

Tri-

566

Caput XIIII.

6233
salio^
I

M. Tullio M.
|

f.
I

Cam. Blaeso'
|

pontifici, cur.
filia,
|

fan.

H. v.%

TuUia Berenice

uxor

et

TuUia

Blaesilla

1.

d. s.

c,
|

patrono
CuraSalios

municipii.
Tibnre (XI

F 4238

vidit Gatti).
Cf.

1)

Idem

s7ipra

IS.

1061. 3630.

tori fani Herculis victoris.

N. 40U. 4061.

1101. llOi. 1889. 5416.

2)

3)

Tiburtinos habes etiam supra N. 102S. 1101. llOi. 1889; salios Anagninos N. 62S9.
6260.

De

saliis

oppidorum Transpadanae N.
f.

6701. 6745.

6234
municipes
paria
|
|

M. Lurio M.
aere collato,

Palat. Lucretiano
| |

patrono municipi,

Tiburtes

quod

honore
|

sibi quinquen|naiitatis

oblato
d.
s.

XX
c*

gladiatorum et venation.
I

sua
|

pecunia ediderit.
L. Eggio Marullo

L.
|

(In latere) dedicata

VIIII kal. August.

Cn. Papirio
A. 184.
praef.
|

Aeliano

cos.''

Tibure

(XIF 5665

vidi).

1)

Locus datus senatus consuUo.


Col.
|

2)

6235
fabr.,
d. s.

Q. Hortensio
|

Q.

f.

Faustino
[

advocato

fis|ci,

patrono municipi,

coUegium fabrum
I

Tiburtium ob
(sic)

merita.
|

L.

(in latere)

curantibus
latere)
]

M. Helvio Exspectato
C.
I

et

C.
|

AUiano

Tiburtino, (in altero

curantibus
id.

AUiano Tiburtino
et Orfito cos.*

et

M. Helvio

Expectato.

Dedicata

III

Mai.

Maximo

Tibure,

iam Romae (XIF 564S


C.

vidi).

1)

15 Mai. 172.
aedili,
Illlviro,
f.

6236
ginis,
I

Maenio
|

C.

f.

Cam.

Basso

mag,
|

HercuCartha-

laneo et AugustaliS
tr.

praefecto fabrum

M. Silani M.
vidi).

sexto^

mil. leg.

IH Augustae,

quinquenna[/j].
|

Inagro
624S not.
2.

Tiburtino, Ficovaro versus


2)

(XIF 566S

1)

Cf N.6242

not.1,

Cf supra N. 2503
|

not. 1.

6237
lanus T.

T. Trebulano

T.

f.

Cam. Nepoti

Herc

Aug.,
|

T. Trebu-

lib.

Nepos Herc

Aug., aedU. iuvenum' Tiburi.

Publicia Satur-

nina coniux.
Tibure

(XIV 5684
Ti.

vidi).

1)

Cf N. 6209;
|

item N. 6264
|

cet.

6238
duplicario*.

Claudio

Saiviano

Herculano

Aug.

gratis

creato
|

Tibure (XI

F 5636 saepe
|

descripta saec.

XFI XVIII).
delicio
|

1)

Augustales dupli-

carii Puteolis infra N. 6551. 6552. 6559 (fionor dupli supra N. 3348).

6239
Tibure

Calvinae'
|

M. Silani

fil.
1.

luniae Sp.

f.

Tyrannidi,

ux6ri optumae,

C. Albius LivilMe

(XIV 5661

saepius descripta

Thymelus Herc saec. XV. XVI).


|

AugustaUs.
Intellegitur lunia

1)

memoratur N. 6236 filia, abneptis licium aliquando fuerat Tyrannis, uxor Thymeli.
Calvina, Silani eius qui

divi Augusti.

Eius de-

6240/1 M. Varenus D.
p.''
f.

et

M. Lartidi

1.

Diphilus*

mag. HercuL

d. s.

c
Tibure, mensae duae marmoreae, rep. a. 1885

paetie gemellos descr. Galti).

1233.

(XIV

5688. 5687 titulos duos

1)

Vixit temporibus Tiberii, collato titulo Nolano


(hic
t.

2)

de sua pec.

XIV 5687

praelerea uno versu perscriptus).

Tituli municipales.

Tibur.

567

6242

P. Flavius Sp.

f.

Cam. Decimus,
A.,
d.
|

P. Flavius Palestricus H. A.',


|

M. Trebienus Tiburtinus H.
tunae Aug. Lares
Tibure
gustalis.
|

cur.,
d.

cultoribus

domus

diviuae

et

For-

Augustos

(XIT 5S61

descripta saec.

XFII

et

XFIII).

1)

Herculaneus Au-

Alius Herculanus

(sic) Augustalis

est

supra N. 5191.
Cf.

Titulum ab Her2.

culaniis Augustalibus positum dedi supra N. 1101.

N. 624S not.
230. 231).

Herculanei Augustales fuerunt eliam Grumenti

(X

6243
cul.

Forlun. praetoriae
I

sacrum
(sic)

L. Mucius Nicephor
\

mag. Herp.
|

Aug.,

Cn. Coponius Epagatus

curator. primi d.

s.

culto-

ribus d. d.
Tibure,

nune Romae (XIF SSiO


Saufeiae Alexandriae
| |

vidit Henzeti).
v.

6244
L. d.
s.

V.*

Tiburtium

caplatores Tiburtes
|
|

mirae eius innocentiae

quam

vibae decreverunt post

obitum posuerunt.

Tibure, postea
1)

Firginis Festalis.

Romae (XIF S677 2) Cf N. 6234

aliquolies
not. 1.

descripta saec. XFl. XFII).

6245
Augustahs*
I

C. Sextilius

v.

V.*

Tiburtium

lib.

Ephebus

Hercuianius

curator|.

.^

(in latere)
|

Quod

L. Alfenatius [Priscu]?>* et M.

Mucius Tiburtinus HHviri


Eph[e6o],
I

HH

k.

Septembres .... aditu dato Sextilio


uti permi[^fcre/Mr]
|
|

cognita petitione [eius qua cjontinebatur,

ei

basim marmo[ream sua j]mpensa

omni sub Ihens^awro]


s\[cut d.
]

Herculis et

Augus[fi porta] Esquihna pon[e]re,


est,
q.

e.

r.]

aucloritas per[scripta
[aje

d. e. r.]

f.

p.,
[lib.]

d. e. r.
\

i.

censuer.':

[C]um

C. Sextihus, Sa

virginis Vestahs

pubUc[am],

Ephebus non hod[i primum] munificus erga rem thensauro exornaturus s[i]t [eam posi]ta base marmorea sub
|

Herc[M^!s" por]ta Esquihna,


it

agere grate[s 5]exl[i7io Ephebo] permittique


inscript]o significari,
|

titu[/o]
I

quoque nomine s[mo


l[a/er
e[iMS
|

adi[ec/o

inj

in-

scriptione

set]atus

n.

consuUo q[MO
[C]ensuerunt.
( |

/]acilius

celeri

q[Mo]|que
j

exemplum

sjequi vehnt.
|

[^qjuilla et Titiano c[os.'

5c]ribendo adfuer[Mnf]
Tibure ( XI

Attius
lateris; reliqua restituta

F 5679

vidi

partem dimidiam inscriptionis


XFI).

ex apographis

factis saeculo

1)

Cf N. 6244

not. 1.

2)

Apparet coUegium
et

Herculis cultui Tibure destinatum aetate imperatoria


sibi sumpsisse, ut alibi Augustales.

Augustum quoque colendum

Thesaurus quoque Herculis dictus Herculis

Augusti

(vid. not. 6).

Ad

Herculis cultum Tiburtinum pertinent tiluli supra editi

N. 2642. 2706. 5401. 5414 seq. 54ii. 54S2. 3) Hic deesse aliquid non Iradilur. 6) Idem qui paullo 5) Cf N. S505 not. 5. 4) Nomen supplelum ex XIF 42S6.
antea Herculis et Augtuti dictus.

1)

A.

p. Chr. 127.

ad N. 6233 not. 2. 3, N. 624S not. 2) habes supra N. 19. 118. 196. 318. 729. 918. 921. 947. 9S0. 964. 986. 1013. 102S. 1042. 1043. 1071. 1072. 1158. 1182. 118S. 1186. 1207. 1391. 1S84. 1S8S. 1942. 2637. 2642.
Alios titulos Tiburtinos (praeter citatos
2706. 2742. 3098. 3143. 3238. 3248. 3292. 3700. 3821. 4017. 4237. 4979. S191. S388.

5546. S377. 6171.

568

Caput

Xim.
|

6246
cus'
I

C.
1

Magulnius C.

f.

Scato Maxs.,

C. Saufeius C.

f.

Flac-

pr.

sacraverunt.

Praeneste (11456.

XI F 2906''

vidi).

luxta extat hasis gemella

qua nomina praetofum

alio ordine collocata sunt.

XIV 2906^,
JV.

in

1)

Cf.

supra

3916.

Alium titulum a praetoribus Praenestinis positum dedi supra N.

4020.

6247
ex
s,

C.

Saufeius

C.

f.,

M. Saufeius L.

f.

Pontanes'

aid.

c.

Praeneste (1 1142.
1)

XIF5000

quater ut videtur descripta saec. XFI. XFII).

Sic tria apographa; utrique Saufeio videtur

cognomen

fuisse Pontanus.

Titulum a quaestoribus duobus Praenestinis posilum dedi supra N. S916.

6248
portic.
I

C. Caesius
d.
s.

M.

f.,

C. Flavius L.

f.
|

duovir. quinq.

aedem

et

d.

fac.

coer.

eidemq. prob.

Praeneste, iam Ro7nae (1 1140.

XI F 2980
iV.

Rilschl tab. XCIIIb).

Titulum a

duoviris Praenestinis positum dedi supra

3667.
llvir.
iter.,

6249

C. Voluntilius Q.

f.

Varus
omnes

cur. aed.

sacr.'

Praeneste, tegulae complures,

(XIF 4091, 9. XF 2297 vidit Dressel). Praenestinum habuimus supra N. 1420 (not.

fractae, sed ita ut se invicem suppleant


1)

Alium curatorem aedium sacrarum

7).

6250 M. Albinius M.
August.'' design.;
|

f.

Men.

aed., Ilvir, Ilvir. quinq.,

Aug.', mag.

Valeria Callisto uxor. (in parte aversa) n. XX'.


1) Nota Augustalem ingenuum et summis honoN. 6232. 6233. 2) Magistri Augustales libertini N. 6473 cet. 3) Nota quadratai-ii.

Praeneste (XIF 2974 vidi).


ribus in colonia fungentem.

Cf.

supra N. 89. 3373,

cf.

6251
Praeneste
|

L. Herennio L.

f.

Men. Cossutiano

decurio adlectus

curia

annorum XVII, [ymjt annis XVIH.

Falmontone prope Praeneste (XIF 2987 vidit Mommsen). A decurionibus populoque coloniae Praenestinae positi sunt tituli supra N. 5787. 5788.

6252
divi

Cn. Voesio
|

Cn.

fii.

Apro
|

quaestori, aedili, Ilviro,


(

flamioi

Aug., Vlviro

Augustali, curatori annon.


III*,
|

triennio continuo, curat.

muneris publici' gladiatori

quot

is

tempore honorum cu}rarumque


|

suarum, plenissimo
puli

munificentiae studio, voluptatib.

et utilitatibus
et

posolo

plurima
I

contulerit,

ludum etiam gIadi|atorium


publice op|tulerit;

spoliar.*

empto

sua pecunia exstructum


|

cuius meritis postu-

statuam publice poni placuit. D. d. Praeneste (XIF 5014 vidi). 1) Cf N. 6233. 6281 cet. hoc spoliarium videtur pertinere fragmentum supra N. 3662.
lante populo

2)

Ter.

3)

Ad

6253
Ilvir.,
I

P. Acilio P.

f.

Men.
|

Paullo

Illlllvir.
|

Aug.,

q.

col.,

aed.,
|

flamini divi Aug.,


|

cur. annonae,
|

cur.

muneris publici,
|

cur. L. d.

kal.,

cultores lovis

arkani

regio macelli'
|

patrono dignissimo.
|

d. d.

(in laiere) dedicata


I

idus

Maias

Arriano et Papo

cos.^

curante

Ti.

CI

Vitale IIIIII|vir. Aug.

Tituli municipales.

Praeneste. Anagnia.

569
re-

Praeneste (XI f^ 2972 vidi titulum frontis).


gionis macelli cultores lovis arkani

1)

lidem dicuntur amatores

m
f.

t.

Praetiestino
JS.

XIF 2937 (=
praef.

piter arkmius

memoratur etiam supra


Sex.
aed.,

5696

v.

47 (not. 2).
|

Orell. 5043).
2)

lup-

A. 245.

6254
Maced.,
geniae^,
q.,
|

Maesio
Ilvir.,

Sex.

Rom.
|

Celso

fabr.,

leg.

IIII

flamin.

divi

Aug.,

sortilego*
et
|

Fortunae Primifilio

Sex. Maesius Echio

lib.
|

fecit sibi

Sex. Maesio Celeri

suo et Maesiae Pinoe coniugi et

Sex. Maesio Potho conliberto, posteris-

que

suis.

Praeneste (XI f^ 2989 vidit Mommsen).

FI

2274.

1)

Sortilegus ab Venere Erucina est


IV.

2)

Be Fortuna Primigenia
|

Praeneste culta vide supra

56855696.

6255
s.

M. Scurreius Fontinaiis
Aug.,
cur. sevir.,
|

sacerdos Fortunae Primig. lectus ex


|

c,
I

Illlllvir.

quinq. perp. datus ab


filio

imp. Hadriano
fecit.
|

Aug. collegio
Loc. dat.
d.

fabr. tign.
d.

cum

Scurreio Vestale

sua pecunia

Praeneste,

nunc Romae (XIF 5005

vidi).

6256

L. Urvineio L. L Philomuso,
|

mag. conl.

libert.',
|

pubhce
la-

sepulturae et statuae in foro locus


vationem'' populo gratis
|

datus

est,

quod

is

testamento suo

per triennium gladiatorumque paria


p.

et

For-

tunae Primig.
dies

coronam auream
|

dari,

idemque ludos ex ftS


de suo
fecit.

ij^ uD;

per

Phihppus Praeneste (XIF501S vidi).


fieri

iussit.

\.

monumentum
1)

Magistro conlegii libertorum. (Apparet Prae-

neste liberlinos

proprium coUegium habuisse, cuvi ad Augustalitatem, certe per aliquod tempus , non admittereiitur. Cf. N. 62S0 not. 1; C. I. L. XIF p. 290.) 2) Cf. supra N. 5672. 3) Pondo unius.

Alius titulo Praenestinos habes supra

JS.

U.

376. 4024? 1219. 1263. 1420. 1569.

1571. 2681. 2684. 2749. 3172. 3419. 3420. 3599. 3683. 56S5 seq. 3684 seq. 3787. 3788.
4020. 4092. 5194. 5209'. 5514. 5629. 5667. 5672. 5916.

6257
N. 6258.

M. Arrius M.

f.

L. n.,

L. Vitorius C.

f.

aid. sen.

cop.*
Cf.

Anagniae (X 5916

vidil

Mommsen).

1)

Aediles senatores

coptati.

6258
augur.,

C. Abutlio L.

f.

Lacon[i]

aid. sen. cop.',

aid.

ite[r.],
|

pontif.,

amorisque tit... Anagniae (X 5914 semel descripta saec. XFIII a Marangonio homine non
[5.]*,

ex

s.

c.

.jentutis

nimis accurato).

1)

Aidili senatori coptato (ita significari per aedilitatis gra-

dum

in curiavi adlectionem putat Mumrnsen).

2)

traditur pro Q.

6259

M. Rubrio L.

f.

Porculo

570

Caput XIIII.

6261

L. Cominio L.
et 01.

f.

L. n. Pa[/.]

Firmo

pr.,

q.

aer.

et ali[m.]*;
|

Oppiae Sex.

Eunoea[e].
periit, castae,

Exemplum

lugete, puellae.

Oppia iam non


Accipite hanc

est,

erepta est Oppia Firmo.


sacr[afo]'^

animam numeroque augete


et tu Graio

Arria

Romano
eorum.

Laodamia,
tibi

Hunc
sibi

titulum meritis servat

fama superstis,
Buecheler earm. epigr. n. 423.

suis posterisq.

Anagniae (X S920
1)

bis descripta saec.

Quaestori aerarii et alimentorum.


sacri
.

XFl).
Sic

2)

Momms.,

sacr[a<aTO]

Buech. Csacro-

rum alterum apographum,

alterum).
p. q.
A.*
|

6262^

T. Flavio
|

Karo

s.

ex
ei

leg.
|

populi

ob insignem
|

munificentiam

erga se et
|

r.

p.

statuam

ponend. censuer.
item
|

Ob
po-

quarum^ dedicatione
pulo

dedit decurionib.

III,

sexvir.

II,

et

X
I

I.

6262^
populi
suerunt.
in

Flaviae Karae

Gentiae flamin.,
|

s.

p.
|

q.

A.

ex legatis
|

honorem

Fl.

Kari patris

eius statuam

ei

ponendam

cen-

Anagniae, eippi duo eadem


1)

manu

incisi

Senatus populusque Anagninus. Karae fiUae.

2) Sc.

(X S925. S924 vidit Mommsen). statuarum duarum ipsius et Flaviae

6263
tissimo ob
is

Ti.

CI.

Ti.

fil.

Pub. Crescentiajno
s.

p.

m.',

qq., praet., q. bis,

sacer|doti iuvent.

Aninae
eius
|

(jc; *,

p.

q. A.

amantissimo sui ac praesltan-

nimiam

erga municipes patriamque ad|fectionem,


(sic)
|

quod

in hono|ribus enixe

adque inpenssime
dignissimo

in

omnibus patriae suae


censuerunt.
|

Iar|giter
d. d. d.

functus

sit,

patrono,

poni

D.

(sic)

Anagniae (X 3919 vidit Mommsen). 2) A ''iuven1) Patrono municipii. Anagnina^ non diversum coUegium iuvenum N. 6264. Sacerdos (collegii) iuvenum etiam Brixiae fuit, cf. N.671S, item ut videtur Veronae (N.6699), item
tute

Mediolani (N. 6732).

6264
pec.
I

P. Vegellio P.
q.

f.

Pub. Primo

eq. R., Ilvir.,


r.

q.

al[t]ra.,

cur.

annon.\

aerar. arcae pu|b.*,

cur.

p.

Trebanorum, ex|sempUs
i|uvenum patrono dig-

munif[ic]entiae

sua[e optime meren[fi],


(sic)

collegius

nissimo

ob renovatam ab eo lusus

iuve|uum, quod vetustate temponata|lis

rum
I

fuerat obliteratum^

ob quam hon|oris huius oblationem die


Oct. (nihil deest, adestque spatium vactium).

SUi

eidem COIlegio V
Anagniae (X S928

kal.

vidit

Mommsen).

1)

Curatori pecuniae annonariae.

2)

Quaestori aerarii arcae publicae,


Alios titulos Anagninos dedimus supra N. 406. 912. 1909. 5728.

6265
honorati
I

Aelie Laenil|lae Aug.

lib.,

matri

Ragi Bi[f]hynici,

XXvir.* et

ob merita

eius.

Tituli municipales.

Anagnia. Aletrium. Verulae. Ferentinum.

571

I^ope Anagniam (X S913 solus descr. saec. XFIII Marangonius auctor non
nimis accuratus),

1)

Cuius generis viginliviri fuerint, ignoratur.

6266
Maximi,
|

C. Iiili6 C.

f.

Pub. Rtif6
Illlviro
i.

veler^oo
|

coli.

VI pr.
|

Aquilii
f.

praetori,
fralri
|

a6d.,

d.

nninicipi6 Aletri.

C. lulius C.

Rufinus

bene merenli

et sibi

posterisque suis.
vidit

Ferentini olim, iam Alatri

(X SS32

Mommsen).

6267
Aletrinat.
rita eius.
|

C.

lulio

Augusti

1.
I

Heleno
|

ex decreto decur.

municipii
|

et pollicitatione

sevir.

et

municipum

et incolar.,

ob me-

(X S808 vidit Smetius). Multo antiquiorem titulum Alelrinatem dedi supra N. SS48.
Aletrii (hodie Alatri)

6268
rat.

L. Alfio L.
col.
|

f.

Cor.
et

Valentino
|

lT|vir.
|

II

q. q.,

p.

m.
|

V.>,
|

cu-

rei

p.
I

Casinatium*
|

patrono, ordo

seviralium et

AugustaLaterano

lium ob
el
I

merita eius.
cos.^,
|

L. d. d. d. (in latere) dedicata kal. lun.


et
|

Rufino
I

ob cuius dedicati|one dedit decur.


3E III,

Vlvir. et

Augus.

XIIII,

dendrophor.

adiec|to

pane

et vino, popu|lo

XI. Curante
Ferulani.

Urgujlanio Secundo.
Fierulis
2)

(X S796

vidit

Mommsen).

1)

Patrono municipii
cf.

Meliore aetate Casinum dicitur municipium, N. 629i. 662i;


p.

Mommsen Herm. 48,

1883

163

not. 3.

3)

A. 197.

6269
bus
et Xviris* et

[rfiujidi iussit

XII

k.

Octobr. die natalis sui


|

[decurioni]et
filiabus

q.

u.

v. i.*

uxoribusque

\filis

/ra]tribus

sororibusq. simul
|

[rfiscMmftenjtib.,

item Vlviris Aug. et uxorib. eorum


|

[praescnftft] us sportulas, item

populo

fieri
|

[epu?Mm] et pueris nuces spargi

die

s.

s.'

et
|

[facta? m]luminatione.

Ferentini

nonnoti.
tcripto.

2)

(X 5849 vidit Mommsen). 1) Decemviri Ferentinatet aliunde Quibus una vesci ius? (Momms., cf. adN.6271 not.9). 3) Supra

6270
[i.

L. [P]acuvio L.

f.

Pol.
|

Severo
|

[////]viro aed. pot., Illlviro


|

d.,

/]lllvir.
I

quinq. censor.
pr.
|

[potest., pontif]\ci^

praef. fabr.,
p. [d]ecur
|

tium
1

prim.

ori

[pe]regrini

*
|

(In latere)

Mulsum
\de\

crustula, municeps,
|

petenti
|

in sextam tibi di[Jidentur hora[m]:


te

tardior au[/] piger quereri[s]'.

Ferentini (X S844 vidil Mommsen).

1)

Nimis lacera quam ut


relictis).

rettilut

queant

(sermo videlur hic fuisse de donis a Paeuvio

2)

Fertut hendecatyllabi

Buecheler carm. epigr. 1S06.

572

Caput XIIII.

6271
iure
I

A^

Quinctilio A.

f.

Pal.

Prisco
s.

lirivir.

aed. potest.,
|

llllvir.

dic, Illlvir. quinq. adlecto ex


in

c,
|

pontif., praef. fabr.


|

[^u]ius

ob eximiani munificent., quam


publice ponend. in foro,

munic
|

suos contulit,
censuere.

senat. staluam^
a.
i.

ubi ipse
|

vellet,

H.

r."

Hic

ex
r.

s.

fundos Ceponian.
|

et

Roianum
id.

et

Mamian.

et

pratum Exosco ab
ex quor. reditu

p.

redem.'

ii%

LXX
]

m.

n. et in avit. r. p. reddid.",

de ffS IV m.
tur

CC
|

quod annis VI
et

Mai. die natal. suo perpet. daremulierib.

praesent.

municipib.
|

incol.

et

nuplis

crustul. p.'
et

I,

mulsi hemiu.',
H-S-

et circa

triclin.

decurionib.

mulsum

et crust.

sportul.
u.
h.'"

X
I

n.,
I

item
|

puer. curiae
et
|

increment.',

et Vlvir.

Aug. quibusq.
ampl. in sing.

V. e.^

crust.

mulsum
orn."

HS
|

Vlll n.; et in triclin.

meo

RSr

n.; et in

staluae et imag. mear. res p. perpet.

-HSrXXX

n.

impend.

arbitr. Illlvir.,

aedilium cura. Favorabil. est'^

si

puer. plebeis

sine distinctione liber|latis'*

nucum

sparsion." mod.

XXX

et

ex vini urnis

VI potionum

eministration. digne incrementis'* praestiterint.

oppidi, rupi incisum (X S835 vidit Mommsen). hanc stdtuam videtur pertinuisse titulus eiusdem Quinctilii Prisci X S852. 1) 3) Redemit. 4) Fundos illos a Quinctilio 2) Honore accepto impensam remisit. Prisco rei publicae Ferentinatium gratis redditos esse, ea condicione, ut fundi illi in perpetuum locarentur pensione annua sestertium milium quattuor et ducentoinim, coniecit Mommsen. Aviti vocabulo diuturna propriaque possessio significatur,' cf. Zangemeister C. I. L. IV p. 426 (ad tabellas ceratas Pompeianas , in quibus perscriptae sunt summae rei publicae Pompeianorum numeratae ob avitum fundi alicuius). Etiam in titulo Stabiano Notizie degli scavi 4897 p. 64 est

Ferentini, sub moenibus

Ad

avitu patr,

f.

(Sogliano

l.

c),

5)

Sestertium quattuor milibus

et ducentis.

(Sunt

usurae semisses pretii fundorum illorum,


6)

Pondo. 7) Hemina. 8) Curiae incrementa appellantur filii decurionum. Cf. N. 6269 ?iot, 2; N. 6284. 9) Quibusque una vescendum est? (Momms.). 12) Desiderium testamento expressum 11) Ornatum. 10) Singulos homines,
significari videlur.

Cf, Billeter Gesch. des Zinsfusses p. 221.)

voluit (Momms.).

13)

Ne

servilis quidejn loci

14) Cf.

N. 6269.

pueros ab hac sparsione arceri

15)

Cf

not, 8,

Titulos multo antiquiores arcis Ferentinalis, positos a censoribus, dedi supra

N. S542

S54S.

tujn a senatu
tiJiatibus

Decj'etum senatus Ferentinatium supra N. 6106, Titulum posipopuloque Ferentinate habes supra N. 475, alium positum a FerenNovanis supra N. 421 (alter positus ab iisdem est X S828).

6272
qq.,

T. lulio Eut[yjcheti patron.

et rectori
|

colleg.

dend. Sign.,
|

ob
I

plura sepius bene|ficia et munificent.


dignisjsimo,

largitionesque, que
coljlato

circa

collegium sujum exibuerit,

ex aere
de|dic.

statuam colIe|ss.

gium dendrofor.
|

posuerunt.

Cuius

dedit

sing.

XXXII

et

epulum ded.
Signiae (X S968 bis ut videtur descripta saec. XFI. Xyil).
Alios tilulos Signinos dedi supra N. 549S. S456. S440. 5916.

6273

Paul. Toutia M.

f.

et

consuplicatrices*.

Corae in eodejn ut videtur saxo quo N. 5488 (I 11SS. X 6S18 referunt lucundus et post multum temporis Fea). 1) Sic Fabrettius ex schedis quibusdam

Tituli municipales.

Signia. Cora. Ulubrae. Privernum. Tarracina.

573

(lucundianis), Tontia et consulpicatrices codex lucundi Feronemis, Touscia et consupplicatrices Fea.

Alios
6151.

titulos

Coranos dedi N. 5386. 3487. 3488. 3708. 3819. 3596. 3772.

6274

aedem Ro[mfl
|

ei\

Augu[sfi]

ortlo
\

Ulu[6]ra[nMs' decr.\

suo
\

ex pecun[ta pM6/.]
Serio Augurin[o]
|

vetustate i\[ilapsam\

funclamenti[s restituit],

C.

C.

Trebio Sergian[o cos.Y

1)

Uluhrae oppidum
I.

(C.

Prope Cisternam in paludibus Pomptinis rep., est Feliiris (X 6483 vidi). memoratum potissimum propter solitudinem et statum exilem L. X p. 642). 2) J. p. Chr. 132.

6275
Aug.,
I

d.

m.

M. Petroni M.
|

f.

Col.

Montani
|

veteran.

ex praetor.*
|

decur., Ilvir.

Ulubr.,
|

quaestori
est

r.

p.

Inter

Coram

et

Sermonetam,

Cisternae (X 6489 vidit

Mommsen).

1)

Fe-

terani ex praetorio.

6276
. . .

C.

Oppius
I
|

Sp.

f.

Col.
I |

Rufus pagi
[Si qui]

magister,
est,

idem

prae|

fectus Ulubris
vi

iure dicundo.
.
.

malus

male pereat

...

vera pra

Sermonetae (X 6490 vidit Mommsen).

Adde titulum supra N. 3367.

6277

.|avunculo

.
|

patrono, curatori colo|niae Privernatium,


|

Nepesinorum, Ametinojrum
pulus coloniae
eius.
I

et

Truentinatium,

ordo decurionum
et

et

po-

Pri|vernatium

ob eximiam

diligentiam

abstinenjtiam

Evae^l.
rep. a. 1793

Privemi

titulus positus est (inter

(X 6440 bis vel ter descripta). 1) Signum EYC et 6BI est O cum M intus posita).

eius cui

Alios titulos Privemates dedi supra N. 1230. 2129.

6278
sit.

Caeiia C.

f.

Ma[c]rin[rtJ
|

ex [fesrjament[o

In cuius ornatum
flli

et tu[fc]iam

HS
|

reIiq[M]id.

^]S C[CCy fieri iusEadem in memout

ria[mj Macri
eius

sui

Tarricin^nsibus

H&

|x|* r[e/i]quid,

ex reditu
|

pecuniae^ darentur cen[f]um pueris* alimentor^MJm nomine sing.

mensib[MS sijng. pueris colonis

V, puellis colonis s[t]ng. in mens. sing.


|

IIIP, pueris usq. ad annos XVI, puellis [usq, ad\ annos XIIII, ita ut semper C pueri C puellae per successiones accipiant. Terracinae (X 6528 vidit Mommsen). 1) Sic videtur supplendum esse (ses-

tertium trecentis milibus).

terlium decies

Cuius generis opus significetur, non apparet. 2) Set(centum millium nummum). 4) Una cum 3) Cf. not. 3.

centum pueris etiam centum puellas memorari debuisse ex sequeniibus apparet. 5) Usurae annuae pecuniae a Caelia Macrina relictae, si quincunces fuerunt, efficere debebant sesteri. 30000 sive denarios 12300, aliquanto ptus quam alimenta ab eadem Macrina centum pueris centumque puellis destinata. Mommsenus coniecit usuras fuisse non quincunces sed trientes cum parte tertia (4^/3). Cf. Billeter Gesch. des Zinsfusses p. 224. Similis donatio infra N. 6818. Cf etiam N. 977. 2927. Alios titulos Tarracinenses habes supra N. 282. 827. 879. 1053. 1754. 2815.
4057. 4567. 3031, alium infra inter sepulcrales.

574

Caput

Xim.
.

6279
Clodiae
|

....

aed.,
|

interrex',

f.

Cn.

[n.
|

Aem.?] Fusc.
|

[/ra/]ri,
|

C.

Fusci

uxori.

Jd Fundos
6280
aed.^ ex
s.

rep.

(X 6232
f.

vidit

Mommsen).

1)

Cf. JS.

6285 not.

3.

Q. Gavius Q.
c.

Nauta,

M. Caius C.

f.,

G.*

Braccius C.

f.
j

fac. coer.

eidemq. probar.
(I 4189.

Fundis
Gemelli sunt
melli.

loco
tiluli

aniiquo in moenibus oppidi

eodem fere

loco extantes

X 6254.

6253.

625S
1)

vidit

Mommsen).
duo ge-

2)

De

tribus aedilibus

Fundanis

cf.

supra N. 3523
aedili
|

3523,
II

C. tituli

6281
lato.
I

L. Runtio L.
|

f.

Aem.
|

Gemello

quinq.*,
|

quod

curam muner.

publici splendide

administraverit,

Fundani aere con-

L. d. d. d.

Fundis (X 6240 vidit Mommsen). Fundis 1) Aedili iterum quinquennali. cum magistratus non essent nisi aediles, potestas censoria quinlo quoque anno his Iributa sit necesse est. Aed. bis quinq. bis Fundis est in t. Narbonensi XII 4537. Alios titulos Fujidanos dedi S7ipra N. 523. 983. 4973. 3187. 35253523. 6095.

6282
Breucorum,

T. Acilio P.
|

f.

An.

Florentino
|

equo publ.,
|

praef. coh.

V
j

Formiani omnium
legaverit,
|

ordinum
|

viri,

quod

is

testamento suo
|

C m. fi. libris centum


cf.

H&

ex qua

summa
to[tis
\

tensae'
fierent].

Minervae

ex argenti

[c]um parergis suis

Formiis (Mola di Gaeta) (X 6102 vidit Mommsen). \) De tensis deorum Marquardt Staatsverw. III ed. 2 p. 309, 3 (item supra N. 1987 fin.).

6283
velato,
I

L. Varronio L.
|

f.

Pal.

Capitoni

scribae aedilic,
|

accenso
|

llviro quinquen.,
|

curatori aquarum,
|

patrono coloniae,

ordo

regalium*;

quorum honore

contentus sua pecun.

posuit. L. d. d. d.
|

collegio clientium^

Prope Formias rep. (X 6094 vidit Mommsen), 1) Mommsen cogitavit de quod palronum suum regem appellaverit.
magisteri
I
|

6284
dicat.
I

I.

o.

m.

p. d. m.^

s.

p.

p.*,
ii.
|

cuius dededit.

decur. in luc. publice


d.

vescentib. sing.

H& XX
Litterae

L.

d.

d.

Formiis (Molae) (X 6075 vidit Mommsen).


2)

1)

p. d.

m. obscurae.

Sua pecunia

posuit.

6285

L. Arrio Salano
|

praef. quinq. Ti.


|

Caesaris,
|
|

praef.

quinq.
III,

Neronis et Drus^j]
guri, interreg[?]^
equit.,
I

Caesarum designato*,
trib. milit. legion. III
|

tub. sac. p. R.*,


|

aed.

au-

August.,

leg.

Geminae, prdef.

praef. castr6r., praef. fabr.

Oppia uxor.

Formiis (Mola di Gaeta) (X 6101 vidit Mommsen). 1) Praefecto quinquennali. 2) Tubicini sacrorum populi Romani; cf. N. 6286 not. 3, 3) Interreges inveniuntur etiam Fundis (N. 6279), Beneventi (N. 6492), Narbone, Nemaizsi, Crsone

(N. 6087 cap. 150

fin. p.

314).

Alios titulos Formiis vel prope Formias r.epertos habes N. 420. 886. 1212.
1483. 1300. 1383. 1943. 4108. 4109. 3329. 3347. 3376. 6293
(?)

Tituli municipales.

f.

Fundi. Fonniae. Fabrateria. Arpinum. Sora.

576

6286
tubicini
|

Q. Decio Q.
sacror.
|

M.

n.

Saturnino*
|

pontif. minori
fabr.
i.

Romae*,
curatori
|

publ.

p. R. Quirit.',
|

praef.

cos.

ter,

viarum Labic.

et Latinae,
|

trib. mil.,

praef. fabr.
|

d. et sortiend.
i.

iudiiter.
f.,

cibus in Asia*,
quinq., praef.
|

Illlvir.

i.

d.

Veronae,

q. bis,
iter.
|

Ilvir.

d.,

Ilvir.

quinq. Ti. Caesaris Augusti,


|

Drusi Caesaris Ti.


|

tertio

Neronis

Caesaris Germanici
|

f.,

ponlif.,

flamini

Romae

et divi
|

August. perpetuo, ex auctor.


optato coloniae patrono,
|

Ti. Caesaris Augusti et

permissu

[e]ius

co-

publice d. d.

Aquini (X S395 vidit Mommsen). 1) Ad eundem pertinent tituli Aquinates (not. 4). 2932 cet.; Marquardt Staalsverw. 2) Cf. supra N. III^ p. 244. 3) Alii tubicines sacrorum supra N. 2701^. 6285; cf. Marquardt

S392. S394.

UW

Staatsverw. IIP p. 436.

4) Cf.

Mommsen

Staatsrecht I ed. 2 p. 224 not. 3.


/]lllvir.
q.

6287
Fabra[f.]
|

Septimio L.

f.

Tro. Herm[efi

q.,

pat.
et

mun.

vet.',

curat. k. arce decur,^

om|nibus honor[j]bus
rf]ignissimo p[af.]

muneri|

bu[s
[e]

p]erfuncto,
I

iuvenes Herculan[t

ob merita eius
discunben[^
|

collato pos[Me]ruut.

Ob

cuiu[s

rf]edicatione si[n]g.
|

de-

dit s]s. II
tali
I

et d[o]uavit eis ss. II [m.

n.], ut
|

e[.'c]

usuris eo[rM]m die na-

[e]ius
I

V non.
[d.]

Mai. [o]ranibus annis

[s]portulae divid[anf]ur iuveni-

bus.

L. d. d.

Ceccani, ubi fuit Fabrateria vetus (X S6S7 vidit


teria vetere et

Mommsen).

1)

De Fabra-

nova

cf.

Momms.

C.

I.

L.

X p. SS2.

Si6 ; supra N. 1950.

2)

Cu-

ratori kalendarii arcae decurionum? ( Momms.).

6288

d.

m.

T. Elvio Fregella|no
I

coniugi

incompara|bil. atq. kar.,


|

neg. iu|venc.\ dec. Fabrat. no|van.*, omnib. honorib.

per^/^^unct., qui vix.

XXXVIII mens. ann. VI ann. XVI mensib.


| |

VIIII

dieb. XII, Caecilia Vic|torina,

cum qua

vix.

dieb. XIIII,
vel potius

bene

de se m.

f.

In

agro Fregellano

Fabraterno inier

Ceprano, ubi Fregellae

fuerunt, et
1
)

Aquinum (X SS8S

solus descripsit saec.

Negotiatori iuvencorum, vel iuvencario ?


v.
e.,
|

XFIII Cayro Anagninus).


N. 6287 not.
|

2)

Cf.

i.

6289 Felici Victorio norum Marianorum^


|

patrono,
|

pro meritis

ordo Cereatij-

Casamare, ubi fuerunt Cereatae Marianae,


vidit

Mommsen).

olim vicus Arpinatium


C.
I.

(X S781

1)

Cf

Plin. h. n. 3, S,

63

cet. ;

L.

X p.

S64.

Titulos Arpi-

nates dedi N. SS93. S738.

6290
(\[q.],

M. Baebio M.
s.

f.
|

Rom. Secundo
|

aed.,
f.

praef.

i.

d.,

Ilvir.,
|
|

viocuro ex
f.

c.

II

d.

d.',

M. Baebius M.
|

Valerius M.

Rom. Septiminus,
[eiM]s.
est.
|

M. Valerius M.
L. d.
d. d.

f.

Rom. Sabinus, M. Rom. Secundinus


|

hered. eius ex testament.

Cuius dedic. crustum

et

mulsum populo divisum

Sorae (X 8744 vidit Mommsen).

1)

Fiocuro ex senatus consulto iterum


s. c. et d. d. (Momms.). Soranus N. 3411. Cf. N. 4469.

decrelo decurionum ; nisi forte in lapide hodie detrito fuit ex

De

colonia Sorana vide supra N. 2226.

Alius

t.

b"^

Caput XIIII.

6291
praef.
|

M. Bar[r]onio M.
d.

f.

Ouf.

Surae'

11

quinq.,

aug.,

tr.

mil.,

fabr.,

d.

publice
f.

post mortem.
|

6291* Dentriae L.
tem
I

Pollae

sacerdoti divae

Angustae
|

post mor-

d. d.

Aquini (X 3401. S41S hanc descr. saec.


Anagninus).

XVI

Smetius, illam saec. XVIII Cayro

1)

Ad eundem

pertinet

3400.

Alios titulos Aquinates dedi supra N. 4139. 2108. 3555. 6286, prope
repertos N. 2926. 5456. 3780.

Aquinum

6292 Pompeiae
San Germano, ubi
3563. 3363. 3628.

Cn.
fuit

f.

Phoebe

sacerdot.

divarum

d.

d.

Casinum (X 3201

aliquoties descripta saec. XVIII).

Titulos Casinates habes etiam supra N. 87. 972. 5530. 5428. 5784. 5865. 4095.
Cf. praeterea N. 6268. 6294. 6624

(= XI 3278).
|

6293

Pompeiae
| |

Q.

f.

Calullae
|

sacerd. August.,
fil.
|

decr. dec,

re-

missa pec. publ.


Minturnis

C.

Truttedius

Pius

L. d.

d.

d.

rep.,

iam Neapoli (X 6018


Cf.
f.

vidit

Mommsen).

Titulos Minturnenses

habes etiam N. 389. 476. 632. 871{1). 1066. 1368. 2490.

3318. 3319. 3062. 3603.

N. 6294.
Gallae Papianae
|
|

6294

Corelliae C.

uxori C. Corelii N.
et

f.

Fab.,
|

quae testamento dedit coloniae

Menturnensi HS- C
|

municipio Casini
et

H&
sum

C,
I

ita
(

uti

VH

idus Mart. natali suo


fieri

quodannis crustulum
C.

mulvidi).

detur,

ex testamento

iussit

HS

In Latio, inter Labicos et Praeneste loco dicto

San Cesareo (XIV2S27


|

6295
trib.
milit.,

L. Viilio C.
|

f.'

Tromen.

Atiliano praef. fabr.,


|

praef. cob.,

proc. Aug., patron. colon.,


gladiatori
|

qui rogatus ab ordine parijter


|

et populo,
cito
I

muneris publici curam


|

susciperet,

fecit

et

expli|

quod promiserat inpendium


epuli offerebat,

bigae,

quam populus
quo
L.
et

ex collatione
|

legativi

remisit
|

eo anno

optimus imperator
|

Hadrianus Augustus etiam


L. Hb. Parthenopaeus
codicibus nulla
sit loci
|

duumviralus honorem^ suscepit.


|

L. Stertinius

amico incomparabili.

d.

d.

d.

Caietae ut videtur descripta, nec tamen res certa,

eum

in antiquissimis Cyriaci

servavit Cyriacus).

indicatio: Minturnis titulum stetisse coniecit


1) L, lulio

cod. Hamilton.
II.*

234
|

f.

68.

Mommsen (X6090
Hadr.
19, 1.

2)

Cf. vit.

6296
tate

C. Titio
i

Chresimo Aug.

Huic ordo decurionum,


(

quod

pro salute et indulgen|tia


populi

imp. Antonini Pii Felicis Aug.*


|

et

ex Tolun-

munus

familiae gladiatoriae ex pecunia


ediderit,

sua diem privatum

secundum dignijtatem coloniae


exemplo
flueret
filio

honorem

biselli
(

quo quis optimo


in

in

colonia Suessa habuit et ut aquae


si

digitus

domo

eius

com|modisque publicis ac
(

decurio fru[eretur,

et Titio

Chresimo
|

eius

ob merita patris honorem decuriona[tus gratuitum decrevit.


et
|

Ordo decurionum
sio

Augustalium

et pleps universa.
j

(in latere) [Q. S]os|

Falcone C.

lulio

Erucio Claro cos.^

nonis Septembr.
j

Suessae in h[y]-

bI[j]otheca M[afiJ|diana* scribundo adfu[6rMnf]

T. lulius Bassus M. Maesius

Tituli municipales.

AquiQum. Casinum. Minturnae. Suessa. Teanum. Cales.


|

577

Q...,

M. Arrius AdiulorVe<rfoa/v;
I

Quod

universi (reliqua lacera. In fine)

L. d. d. d.
Suestae (X 4760 tradimt Smetius et lucundus)

1)

Augustali iterum.

N. 6507. 6S16. 6S66. 6723. 6725 cet. 3) A. 19S. 2) Significaiur Commodus. 4747; cf. supra ad N. 527). 4) Matidiae multi tituli positi Suessae (X 4744 5) Quae sequuntur, uno lantum exemplo tradita.

Cf.

Alium titulum Snessanum dedi supra N, 1225.

6297 L. Pdpius L. f. Ter. Pollio duovir L. Papio L. f. Fai.' patri mulsum et crustum colonis Senuisanis' et Caedicianeis^ omnibus, mucenam colonis Senuisanfs et P^pieis*. Monumentum nus gladiatorium
|
1

KS
tab.
cf.

A * ex testamento,
XCIFa).
C.
I.

arbitr^lu L. Novercini L.

f.

Pup. P611i6nis.

Carinolae in agro Falerno (11199.

X4727

vidit

1)

Nota

L.

p. 465.

tribus diversas patris et

Mommsen; imaginem Ritschl filii. 2) De colonia Sinuessa

3) Fictis

Caedicii in agro Falerno

memoratur a

Plinio n.

h. 14, 6,

62 (qui tradit distare


Caediciae tabernae.

p. 45

s. V.

eum
4)

a Sinuessa mil. pass.

vel VI); cf. Festus ep.

Hominibus gentis Papiae.


|

5) Sest.

12000.

6298
Ilviro
i.

Cn. Vesiculanus M.
praef.
|

f.

M. Vesiculano V.

f.

patri,

trib. pl.,

d.,

rebus divinis^

Teani Sidicini (X 4797 vidit Mommsen). 1) Rari tribuni plebis extra Romam (N. S880. 6443"). 2) Ad sacra Teanensium spectant etiam tituli supra N. 510S. 5112. 5115. 5546. 5547 (praeterea invenies titulos Teanenses N. 2259. S677).

6299
Illlvir.
i.

pater posuit,
d.,

C. Flavio P611ioni
c.

Augurali C.

n.,

C. pron.,
|

loco dato

s.

pe[r fjabellam*.
|

6299* pater
in

posuit,
|

C. Flavio Pollioni
s.

Fimbriae, C. n. C. pron.,
[

senatum cooptato,
Prope

loco dato

c.

per tabellam*.

Cales, lapides duo,

alter in vico Pelruli, alter Visciani, ille hodie est

NeapoH (X
eo,

res

Mommsen, hunc Brunn). 1) Augetur honor quod senatores non per discessionem, sed per tabellas suffragium ferunt. Nota ex lege Malaeitana (supra N. 6089) cap. 61 (Momms.).
4648. 4649 illum vidit

6300
contulto.

L. Rubrio L.
est

f.

Galeoni

Illlvir.

i.

d.,

q.,

leg.

s.

Calibus rep.,

Neapoli (X 4658 vidit Mommsen).

c*

1)

Legato senatus

6301

L. Aufellio Rufo
]
|

p.

p.

leg. VII
|

C. p.

f.,

Illlvir.

quinq.,
|

flamini divi Aug.,

patrono municipi,

vicus Palatius*.

Prope Cales

rep., est

Neapoli (X 46i1 vidit Mommsen).

1) Cf.

ad N.6661.

Alios titulos Calenos dedi N. 1115. 5214. 5584. 5585. 5779.

Caleni arUfices

infra in titulit inttrumenti domettici.

6302 pagus Herculaneus*


seive

scivit a. [d.]*

Termina[/io]':
in

conlegium

magistrei
|

lovei

compagei

s[unt]

utei

porticum paganam re|

ficiendam

pequniam consumerent ex lege pagana,


pageiei
|

arbitratu Cn. Laetori


|

Cn.

f.

magistrei

(tic),

uteique
|

ei

coniegio seive magistri


sei sei (sic) lu[d]os*
1.
|

sunt
fecis-

lovei

compagei locus
I

in

teatro
1.

esset
C.

tam qua

sent*.

L. Aufustius L.

Strato,

Antonius M.

Nico,
37

Cn. Avius

Dessau, Inscriptiones Latinae

II.

578
Cn.
1.

Caput
Agathocles, C. Blossi.
I.,
1.

Xmi.
Protemus, M. Ramnius P.
1.
l.

M.

I.

Diopant.,

T. Sulpicius P. Q. pu.^

Q. Novius Q.
|

Protem.,

M. Paccius M.
1.

1.

Philem., M. Licculeius M.

Philin.,

Cn. Hordeonius Cn.


1.
|

Euphemio,
|

A. PoUius P.
Caldo,
I

1.

Alexand.,

N.
f.

Munnius N.
Ahenobarb.

Antiocus',

C. Coelio C.

f.

[L.]

Domitio Cn.

cos.*

Recale prope Capuam,

deinde Capuae,

iam Neapoli

Mommsen; Ritschl iab. LXF imaginem), niam Capuam deductam rei publicae instar

1)

De

5772 vidit (1 371. pagis Campanis, qui ante colocf.

X p. 367.
nalia;

TermiN. 3754% titulis N. 5183. et alibi. 5540. 5597. 6) Pupi. 7) Sunt magistri duodecim fani lovis compagi (sive quo alio nomine fuit). Titulos a magistris fanorum Capuae positos habemus multos, cf snpra N. 5183. 5540. 5541. 5597. 5770. 3361. 3754. Adde Notizie degli scavi 1895 p. 164. 8) A. u. c. 660.
2)

AO

lapis.

fuerunt,

Mommsen

C. I. L.

I p. 1S9.

3) ^4

Febr.

Cf. Cicero

Mommsen

Chronologie p. 4S ed. S. 4) LVOOS lapis. Ludos fecisse narrantur magistri fanorum Campani in

ad

Att. 6, 1, 1 : a. d.

5) Cf.

6303
. .

Alfidius C.

f.

Strab.,
f.,
f.,
f.

Cn. ////us Cn.

f., f.,

M. Pontius M.
A. Ocratius M.
C. Hostius

1. 1.

Sal.,

M. Pandius M.
P. Octavius P.
C. Cornelius C.

M. C[qoelius C.
M. Heidius M.
Sap.
L.

Alex.

f.,
f.

M.

1. f.

Herm.
praec.
|

Decumius N.

Stab.

A. Rubrius A.

Heisc. magistr. ex pagei scitu in servom lunonis Gaurae* [co]ntule.,


nelio Lentulo, Cn. Aufidio Oreste cos.^

P. Cor-

m
X 5785
vidit

Ad
N. 3641.
putat.

S. Prisci

prope Capuafn

rep., est

Neapoli (1375.
et

Mommsen;

Ritschl tab.

LXlFg).
1)

In eodem saxo (antea ut videtur) incisus fuit iiiulus supra


Puteolos; sed

Gaurus mons supra Cumas


c.

deretur finibus agri Campani,

Mommsenus non

ab eo

cum is non comprehennomen hoc lunonis derivatum

2)

A. u.

685.

6304
Q. Petici
I

Q. Peticio M.
1|

f.

Fal.

mag.
f.

fani

Dianae*,

ex testamento

L. Peticio M. M. f. Fal. Capuae (X 5918 vidit Mommsen).


C. Velleio
|

Fal. fratri.
Scil. Tifatinae.

1)

Cf.

ad N. 6503.

6305
equo publ.
leius

C.

f.

Pal.

Urbano

mag.

fan. Dian. Tif.S

ho^orato
|

ab imp. Antonino Aug.


|

cum

ageret aetatis an. V.

C. Vel-

Urbanus et TuUia Nice parentes. L. d. d. d. Olim ad S. Angeli in Formis prope Capuam, nunc Neapoli (X 5924 Mommsen praeter paucas litteras). 1) Magistro fani Dianae Tifatinae.

vidil
Cf.

supra N. 5240. 5241. 5261. 5325

(not. 1).

3580
111.

(not. 2). 3361.

6306

d.
|

m.

s.

C. Terentio
|

C.

Pal.
|

Charino
|

pr.
|

i.

d.>

montis

Dianae Tif., C. Terentius Hypercompus filio Inpago Pontelatone agri Caiatini, circ. 12 m. p. vidit Mommsen). 1) Cf. Mommsen Staatsr. III p. 799

bono contra votum. a Capua, iam Capuae (X 4364


noi. 2.

6307

aberi[ae]

C.
\

f.

Tett[tae]

Prisc[ae
J

sjacerd. pub[/ic.
|

n]u-

minis Cap^wae],

!!!!!!

elect.

a splend[td.]

ordine,

d.

d.

Titali municipales.

Capua.
ei

579
litteram versut setitulo

Capuae (X 5920
cundi).

vidit

Aliud sacerdotittm muliebre Campanum habuimus in quiore supra iV. 3548.

Mommsen

praeter

v, 1

primam

longe anti-

inssu imp. Caesaris qua aratrum ductum' est. Capuae vel prope Capuam cippi complures ingentes (X 582S cf. p. 976 u?ium nuper repertum vidit Dressel, alium in pago Marciani.ii vidit Duhn, tertium ablalum in museum Neapolilanum Mommsen). Fidentur cippi hi stetisse circa pomerium coloniae Capuae (cf. Mommsen C. I, L. X p. 568 c. 6). 1) Cf N. 6087
|
|

6308

cap. 73.

6309
nus Aug.

[co/o

mo
\
\

/u]lia Fellx*
e]t

kvi%[usta Capua]
ad[?ecjf.
|

fecit.
|

[Divus Hadr\\dii4e/]ius

\restituU

coiunioas

/mp. Caes. T.

Hadria-

nu[ Antoninus

Aug.] Pius dedicavi[r].


rep.

Capuae in amphitheatro

(X 5832
|

vidit

Mommsen).

1)

Cf.

N. 6510.

6310
Capua' per

consecravit
|

ac dedicavit
|

Concordia

lulia

Valeria Felix
|

Virium Gallum v. c, Capuae (X 5867 vidit Mommsen).


C.
I.

corr.

551 Campaniae praefuerint non correclores, sed consulares, Mommsenus titulum positum putat suh Diocletiano aut sub Constantino.
L.
c. 7.

Mommsen

X p. 568

1)

Campaniae^ De nominibus
a,

coloniae Capuae
a.

cf.

2)

Cum

inde ab

521 vel certe ab

6311
S.
1)

l*.

Aelio P.
|

fil.

Philologo
|

Aug.^ decurioni Capuae

ornato

sententia Ilviral.,

Angeli in

mater et sibi fecit. Formis prope Capuam, iam Neapoli (X 5904 vidit Mommsen).
Aelia Aphrodisia
forte aug. significat

Nota Augustalem factum decurionem; nisi August[a//*] Capuae maximus est supra N. 3189.

augurem.

6312
bus eius
|

M. AHio M.

I.

Blasto
]

Augustali Capuae

et libertis liberta|

posterisque eorum.

Huic moniment6 c6dunt


Mommsen).
|

ex agr6

qu6qu6

versu

pedes quinquageni. Neapoli in museo (X 5945


I

vidit

6313

d.

m.

s.
I

Q. Annio lanuario
|

exactori
|

operum
vivos

publ.

et
|

theatri a fundamentis.

Huic ordo decurionum


|

ob merita eius honorem


|

Augustalitatis
|

gratuitum' decrevit.

Vixit ann. JLXXI;

sibi fecit

posterisque
Captiae

suorum. (X 5907 vidit Brunn).

1)

Cf N. 6566 cet.
et mulieris
|

6314
tari,
I

Caecilia SalutarJs mat.


lib.

(protomae viri

manibus

iunciis)
f.

P. Octavio P.
sibi

Successo

lic* llvirali Capuae,


|

Caeciliae Q.

Salu-

suisque solo privato

vivi fecerunt.

Casertae (Capuana sine dubio),


1) Lictori.

iam Neapoli (X 5959

vidit

Mommsen).

6315
puae
I

d.

m.

s.
I

P.

Corneho

P.

f.

Procujlo scribae

dumviraU Ca-

testamento Capuae (Eph.

fieri

iussit,

arbitratu

Cornehae P.

f.

Proculae.

___

ep.

8,879; Sogliano Notizie degli scavi 1896 p. 201).

680 6316 Q.
sibi fecit
|

Caput XIIII.
Alfius Q.
f.
I

Fal. lustus scrib.


|

llvir.

et q.

Capuae

vivus

[a]nn. agens aet.

Casapullae
et quaestorius.

LV, et prope Capuam (X 5906 vidit Mommsen),


|

1)

Scriba duoviralis

6317 Alexander

colon. tab.',

Privati arc.

Cretae*

f.'

Capuae, lapis utrimque eisdem verbis, sed forma litterarum diversa inscriptus (X 5958 vidit Mommsen). 1) Coloniae tabularius. 2) Arcarium Cretae fuisse in colonia Capua inde explicaiur, quod coloni agros vectigales habuerunt in in-

sula Creta (cf, C.

I.

L.

X p. 568).
|

3) Filius (Q\. in altero

exemplo).
col.

6318

C.

Campanio
vidit

col. lib.*

Ursulo, Lupulus

Capuae

arcar.
]

amico optimo. Capuae (X 5940

Mommsen).

1)

Coloniae, sc. Capuae, liberto.

6319
tae^
I

Macedoni

Euphrosyni*
Mommsen).

arc.

magister

(sic)

familiae

lima-

Salvilla

mamma.
vidit

Capuae (X 59i2
2)

1)

Intelleguntur servi publici limo cincto.

Intellegendum vel:filio, vel : vicario. Cf. supra N. 6087 (lex col. Genet.)

cap. 62;

Titulos
not. 7)

Mommsen Staatsrecht I (ed.2) p.510 not. 1. Capuae vel prope Capuam repertos dedi iam (praeter citatos ad N. 6302 N. 22. 24. 79. 23i. 888. 992. H73. 1181. 1863. 1947. 2171. 222S. 2686. 2997.
infra N. 6696;

3004. 3064. 3079. 3099. 3240. 3241. 3261. 3280. 3348. 3413. 3443. 3523. 3609. 3737.

408S. 4362. 4918. S380. S509. S708. S890.

Puteolanorum Nemonia Genio coloniae 6320 sanctissimo deo Nemoni Eutychetis cum duobus M. M. Nemonis M. filiis EutyNemonia lanuaria filia sua chiano* et Gemelliano fratribus suis et
[
|

'

Calliste

dono dant. (Supra) dikata


COS.y

L. Venuleio Aproniano

II,

L. Sergio Va[ullo II

(In latere virgo citharam et plectrum tenens.


iuveni, citharam et plectrum tenenti).

In altero latere Fictoria

coronam porrigens

Puteolis rep., postea Neapoli (X 1S65 aliquoties descripta saec. XFIII). Genio coloniae Puteolanorum dedicatus est etiam titulus supra N. 544 (praeterea X1S64seq.); ad eundem pertinet N. 226. 3) A. 168. 2) Idem supra N. 4526.
1)

6321

Aiig.

sacr.

centuria
vidit

Petronia^

Puteolis rep.

(X 8178

Mau).

1)

Cf

infra N. 6331.
]

6322
p.
[p.],

[t]mp. Caesar[t]
|

divi Vespasiani
|

[/".]

Domitiano Au[^.]
|

Germ.,

pont. ma[a;.],

trib.
|

potest. XIII*

imp. XXII Cos. XVI

censori perpet.,

reg. vici

Vestoriani et Calpurniani*.

Neapoli, sed videtur esse Puteolana (X 1651 vidit Mommsen).

De

1)

A. 95/i.

AUas regiones Puteolanas habes supra N. 1224^. 1224^. 1251. Nolanis infra N. 6548. 6549; de Neapolitanis N.64S9not.2; cet.
2)

regionibus

6333
pot.

[imp. Caesari
|

divi Traiani
pontif.
|

Parthici
|

fil.

divi Nervae] ne-

Traiano
1

Hadriano Aug.

maximo,

trib. pot.

cos. III

in-

quilini vici

Lartidiani.

Tituli municipales.

Capua. Puteoli.

581

Puteolit (Eph. ep. 8, 360 detcr. Sogliano Notizie degli tcavi 1890 p. 47).
1)

A. /2/.

6324
regio

Licini.

AIQo Licinio

v. p.,

patrono co|loniae, ex comi[tibus,


detcr. Jucundtts aliique).

Thermensijum vere patrono.


Neapoli, origine fortaste Puteolana

(X 1680

6325

dedicata

XVI

k[a]l.

lunias
|

domino

n. imp.

Gordiano
|

Pio
|

Felice Aug. II et

Pompeiano

cos.'

Geminio Tutijcio Aemiliano


mirabili[$]
|

c. v.,
|

patrono dignis|simo
Hortensiana*.
A. 241.

et inconpajrabili

muniQcentiae,

regio

1)

Salemi, ted fortasse Puieolit adlata 2) Cf ad N. 6322.

(X

S21 temel detcripta saec. XV).

6326

coloniae Clau.
|

Neronesi Putiolane'

feliciter!

Scripsit C.

lulius Speratus.

Sperate, va.'

Pompeiis, scariphatum in pariete eiusdem domus in quo N, 4181^ (IV 2152


tab.

F4

vidit Zangemeister).

1)

Cf.

N. 6327.

2)

Vale.

Alias inscriptiones

parietarias Pompeianas, in quibus Puteolorum mentio

fit,

habes N. 6443^. 6444.

6327
Puteolis.

*
1

Augustali colonia

Neronensi' Claudia

Augusta

Casinnm (X S369 ad exemplum editum a. 1813 a aliquid non traditur. 2) Cf. Tac. ann. 14, 27: vettu oppidum Puteoli ius coloniae et cognomentum a Nerone apiscuntur. Cf. infra N. 6444 not. 3. Damnato Nerone oppidum appellabatur colonia Flavia Atigusta Puteoli (X16S01654, supra N. 480).
Coreno inter Minturnas
et

Notarjafini).

1) Initio periisse

6328

L. Licinio
|

Primitivo

ornamentis decurion. honorcito,


|

cu|

ratori Augustal. perp.,

Augustales corpor.
|

ob perpetuam

et plurifariam
|

munificentiam eius et quod

r6s negotiaque

eorum

integre administret.

Cuius dedic. decurionibus


et veter^n. corp.' et

sing. -ft&XII, Augustahb.


IIII n.
j

4fS'Vin, ingenuis
|

II& VI, municipib.* H-S


|

et

epulum decurionib.
|

Augustahb. ded.,
dedit.
|

item pr. idus Febr. die pervigilii dei patrii'


L. d. d. d. (in latere) dedic^t.
III

alte-

rum tantum
et Orfito
I

k.

Aug.

Pudente

cos.*

(in altero latere) curante L.

Laecanio Primitivo.
est

Miseni rep.,

sed videlur Puteolana

Mommsen).
2)

cf.

N. 6328*,

1)

Feteranis corporatis. Cf. N. 6146 not. 15; C.


cf.

I.

Neapoli (X 1881 vidit L. ^784. 2475 cet.


4.

supra N. 1401 not. patriut etiam N. 3299. 5054. Fortatte tignificatur Genius coloniae.

Municipes videntur dici coloni Puieolani

ita

3)

Deut

4) A. 169.

6328^
nius
di[;]ii
I I

in praediis

Au[^]ustalium corporat.
|

quae
[rf]dit,

eis

L. L[a]ecaut

[P]rimilivos^

curator ips6r.
|

[p]erpetuus
sui
|

ex refiat

[e]orum quodannis die

natdilis

XI

k.

lan. divisio

et

epulentur.
Puteolis,

iam Neapoli (X 1880

vidil

Mommsen).

1)

Idem N. 6328

inscr. lat.

682

Caput

xnn.
|

6329

d.

m.

Q. Insteio
|

Diadumeno
|

Augustali,
|

coluit annis

XXXXV,
I

vixit

annis

LXXXIIII mens.
|

VI dieb. XV,
cos.^

heredes. (in latere)

decessit VIII idus lunias


PuteoUs, iam Neapoli

PoUione II et Apro II (X i877 vidit Mommsen).


|

1)

A. 476.

6330
rita

C.

Ca6sonio

Eudiacono
|

patri,

cultor. 7 Corn61.^

ob me-

eius.

Puteolis rep.

(X 4874

vidit

Mommsen).

1)

Eadem

centuria Cornelia posuit

Puteolis tilulum supra N. S486.

Corpus Augustalium Puteolanum videtur fuisse

distributum in centurias,

cf.

N. 6351.

6331 A. Arrius Chrysanthus


pliciar. (sic)

marmorarius

Augustdl. Puteolis

dupCen-

y Petr6n.*

vivus

sibi.

Marani prope Neapolim, iam Neapoli (X 4875


turia haec Petronia etiam N. 6324 et

vidit

Mommsen).

1)

X
.
.

4888.

6332

d.

m.
I

Q. Aemilio Helpide|phoro
.

decur.

et dendjroforo

et

Au[gust.] duplic.',

qui vixit an

me.

II

d.

XXV.
|

[4e]milia

ina

co|[mpe] ben[e mere]u. fec.


Neapoli in museo (X 4790 vidit Mommsen).

1)

Dupliciario.

6333
te|olani

Gaviae M.

f.
|

Fabiae Rufinae
proc.
|

honestissim. matron. et ra|rat."

rissim. femin.,
Ilvir.
,

M. Aur.
aed.
,

! ! ! !^

summar.

uxori, M. Gavi Puet

cur.

muner.
|

gla|diatori

quadriduo
lusti

omnibus
|

honorib.

et

munerib. perfunc.
|

filiae,

M. Gavi Fabi
glad. et

s[p]Iendi|diss.

eq. R., augur., Ilvir. II, q. II,


et
|

cur.

muner.

om[m'6us Aonojjrib.

munerib. perfun[c? sorori]., res publica peq. sua oblat Neapoli (X 478S uidit Mommsen praeter partem postremam quam seruavit

Muratorius).

1)

Tres quattuorve litterae scalpro deletae.

2) Cf.

N. 4740

fin.

6384
sectae'
fil.,

Gaviae

M.
|

fil.

Marciauae'

honestae

et
|

incompara|biIis

matron.,

Gavi

Puteolani decurion.,
equitis

omnib.
|

honorib. honorib.

functi,

Curti Cris|pini
Ga|vi lusti

splendidi

Romani,
|

omnib.

functi,

uxori,

splendidi

equit.

Romani

sorori.

Huic cum ob exi)

mi[tt]m pujdorem et admirabilem cas[?jV]a|tem inmatura^ et acerba morte

interceptae res p. funus public,

item foleum

et tres statuas decr.,


|

M.

Gavius Puteolanus pater, hon.*


L. d. d. d. (in latere
cos.^
I

decreti contentus, sua pequn.

posuit.

litteris
|

minutis) L. Bruttio Crispino L. Roscio Aeliano

kal.

Novembr.

in

templo
|

divi

Pii

scribundo adfuerunt

Caep.''

Proculus, Cossutius Rufinus,

Cl. Priscus,
|

Calp. Pistus.

Quod

postulante
f.

Annio Proculo
cianae
ipsi
b.

o.

v.*

de decernendo
libris

funere publico Gaviae M.


locisq.
|

Mar-

m.

f.,

item decem

folei

tribus concedendis quae

elegerint

in

quibus

statuae

eidem Marcia|nae
P.
e.
r.

secundum

eiusdem

Proculi

postulationem
v.
f.*,

ponerentur,
r.
f.

Manlius Egnatilus Laurinus duoi.

virum

q.

d.

e.

p.,

d.

c."

Optasse quidem singulos


magistratus
n.,

uni|versosque

nostrum

in

honorem

Curti

Crispini

pri-

Tituli municipales.

Puteoli.

Misenum. Cumae.
o. v.",

583
Gaviae Mar-

marii

viri,
r.

item Gavi [Pjuteolani soceri eius adaeque


f."
|

ciaoae

m.

vivae potius honoris"


|

conferre

quam

ad huius modi

decretum prosiUre, ut de
pertineat

solacio viventium

quaereremus ei" ideo quod


cohonestandam:
folei

etiam ad

huic ordini

memoriam funus pubHcum ei

puellae
|

ipsius
et
|

placere

de|cerni

decem hbras
v.'^
|

mitti

con-

cedique secundum postulationem

Anni"

o.

ut loca

quae elegerint

slatuendis tribus statuis de consensione noslra


Puteolis
rep.,
est
2)

Rufinae N. 6333.
3)

Neapoli (X 1784

vidit

IN

MATVRA
9;
44, 27,

lapis.

Sic curis secundis in


4)

consequantur. Mommsen). 1) Soror Gaviae layide deprehendil Mommsen.

Fidetur intellegi foliatum, genus unguenti,


Delph.

44, 48,
7)

cel.; edict. Dioclet. (fr.

Caepio.

8)

Omato
m.

viro.

v. S).

5)

Honore.

9)

Bonae memoriae feminae.


ita

cf.

Marlial.

6)

J. 187.
fecil,

10)

Ferba
ei.

11)

Quid de ea re

fieri placeret,
f.

de ea re

censuerunt.

13) Fidetur scr. b.


cidit Proculi.

(not. 9).

14) Scr. honores.

15)

12) Ornati viri.

Dele
336.

16)

Ex933.

Alios titulos Puteolanos habes N. 136.


4488. 2748.

226.

300.

333.

344.

480.

3364

3366.

4271. 4272. 4290. 4291. 4326. 4330 \ 4330^. 4972. 3186.

3317. 3383. 3389. 3893. 3919. 6343 cet.;

cf N. 1934.

6335
fratri

L. Aemil. Pertinaci Acjceiano L.


|

fil,,

eq. R.*,

nato

eq. R.*,
|

et dec. col. Mis.^

q.

vixit

ann.

XL

m. IIL
vidit

Aemil. Agape et

Sofia

karissim.
Puteolis olim,

cf.

nunc Neapoli (X 3674

2)

Equite Romano.
C.
I.

Mommsen).

1)

Equiti Rotnano.
colonia Miseno

3)

Decurioni coloniae Misenensis.

De

Mommsen

L.

X p.

S17.

Ab

ordine et populo Misenale posittis est titulus


classe Misenensi

tupra N. 5689. Augustalis Misen. N. 6039. De

supra N. 2840 seq.

6336 luUo Longino


dies IV. lul. Maria uxor
|

principaU col. Mis.


|

ex XP.\ qui vix. an. LIIII


|

b.

m.

f.

Castellamare Stabiarum rep., Miseno, ut videtur, advecta, arca in qua cerde Rossi bull. arch. crist. 1879 p. 119). nuntur Apollo et Musae novem (X 8132 1) Ex decem primis? (de Rossi).

6337 Herodes Aphrodisi


emit ab ordine
|

f.

Ascalonit., vixit an|nis

XXXXII,

locum

Baulanorum*. Demetrius viUcus. Puteolis rep., nunc S. Agathae Gothorum (X 1746 vidit Mommsen). 1) Mommseno videlur significari non ordo municipii Baulani, quod nullo tempore fuit, sed ordo collpgii servorum domus Augusti, consistentium in villa Baulis (inter promunturium Misenum et Baianutn lacum; cf. Tac. ann. 14, 4, cet.).
|

Gollegium Bau\a(norum) est in

t.

Baulis rep.

1747.

Sextiae L.

f.

K^ni *
|

monumentum pubUce

factum

d. d. c.

L'
|

quod ea munifica crga coloniam fuit. Prope Cumas rep. ad lacum Fusari, est Neapoli (X 570S

vidit

Moinmsen).

1) Sc.

uxori.

Fortasse hic lulius Canus

quem memorant Seneca


Cf.

dial. 9, 14 aliique.
6.

2)

Decreto decurionum coloniae luliae? (Momms.).


cf,

supra N. 3054 not.

Cumis eolonia

Mommsen

C. I. L.

X p. 351.

Pr(aetor) Gumis etiam in titulo

De No-

584
tizie degli scavi
iV.

Caput Xnil.
1898
p. 192.

Titulos

Cumanos maxime memorabiles dedi tupra

108. 3170. 4058. 4040. 4174. 417S (ex hoc intellegitur Baias fuisse comprekensas

finibus

Cumanorum).
d.
|

6339
perpetuo

m.
I

L. Caecili6 Dioscoro
|

curat6ri Augustalium
|

Cumauor.
j

itemque Augustali
|

dupl.* Pute61an6r.
|

et ciiratori perpet.
|

emba6nltdri6rum'
Cilius

III'

Piscin6nsium,
b.

vixit

annis LXXIII m. VIII.


d.

Caej

Hermias patrono
|

m.
|

f.

(In parte aversa eiusdem cippi)


|

m.

L.

Ca6cili6 Dioscoro
Piste
I

patrono et

Caeciliae Marciajnae patrona^


|

et Caeciliae

coiugi,

L. Caecilius Hermias

b.

m.

f.

Baiis rep. (Nottzie degli scavi 1897 p. 12 Sogliano vidit ectypum).

supra N. 6332.

1)

Cf.
sci-

2)

Sogliano confert Caelium ap. Cic.


facere.

rem

Q,

Pompeium Bauiis embaeneticam


Heuresi.
Illlvir.
| |

ep. 8, 1,

21 : ego qui

3)

Trierum? (Sogliano).
|

6340
Fal.

Gn. Stennio Egnatio, Gn. Stenni


II

Egnati Rufi

lil.,

Primo
I

qq.*,

omnibus oneribus
curat.
|

et

honoribus functo,
ingenui honocu|ius

sac. p.^
rati
I

deae

Isidis et Serapidis,

operum

publ.,

et

Augustales

patrono dignissi|mo

ob inOnita merita eius;


n.
|

dedicatione singulis universisq.

eorum IS-centenos
L. d. d. d.

dedit,

diem autem (X 57S9


vidit

ludorum plenissilme
Acerris

exhibuit.

Mommsen).

(hodie quoque Acerra)


1)

reperta dicitur, est Neapoli

Quattuorviro iteinim quinquennali.

2)

Sacerdoti publico.

Acerris reperlutn est etiam epigramma quod supra dedi N. 157.

6341
M. m.
d.
Ilvir.
s.'
I

L.

Pompeio Fehcissimo
|

XVvir.* in

vico Novanensi, patri L.

immuni dendr. Pompei


|

Suessul.*

et sacerd.
|

Felicissimi decur. et
I.

et q. alim. et

omnibus
(sic)

rebus ac munerib. perfu|ncto, cultor.


|

o.

Hortensens

patron.
(sic).

b.

m.,

ob sing. erga se Iibe|ralitatem

et praes|tantiam.

L. d. d.

Mommsen).
rali.

Prope Maddaloni (inter Capuam et Nolam) rep., est Neapoli (X 5764 vidit 2) Sacerdoti Matris deum quindecimvi1) Dendrophoro Suessulae. Cf. supra N. 5557. 4151 not. 4. 3) Cultores lovis optimi maximi sanctissimi?

Alii tituli Suessulani prodierunt Arienzi , cf. C.

I.

L.

5765. 576S.
j

6342
dicundo*.
Abellae

L. Antistio L.

f.

Gal. Tiron
|

praef. decurion.

decreto iure

(X 1203

vidit

Mommsen).

\)

Cf N. 63S9

not. 2.

Alios iitulos Abellae vel prope Abellam repertos vel ad Abellam spectantet

habes N. 2666. 3186. S0S8. S438. 5S10. S6S1.

6343

Tituli municipales.

Gumae. Acerrae. Suessula. Abella. Nola.

585

Nolae (X 127S vidit Mommten). 1) Colonia ab Avgtuto Nolam deducta, Nolanot in civitale remantitte, ted loco inferiore et iure honorum carentet ex hoc titulo coUegit Mommsenut C. I. L. X p. 142. 2) Numerut non omnino
veteret

eertut.

6345
0.

[N.] Cluvius M'.


[C(apu]a[e],
|

f.
I

nrivir
|

[CJaudi, ITvir
|

Nolae, inivir
|

quiDqueooal.

de suo faciuod.

coeravit,

idem

restituit,

lovi

m.

sacr.
(I 1236.

Puieolit

1S72 ter detcripta taec. XFI),

titulut item Puteolit rep.

1S7S

(cf. p. 9f74),

unde

et

1) Eiutdem viri ett praenomen eiut et Capuae

vocabulum suppletum.

6346
d. d. p. p.

T. Vedius T.

f.,

T. Vitorius Co.

f.

llviri
|

libripeodes*

ex

Nolae (X 1277 ad exemplum Sirmondi).


ipti aedilet

1)

Duoviri libripendet tunt opinor

(Mommt.

C.

I.

L.

X p. 142 J.
|

6347
Cultores
|

Augusto
I

sacrum,

restitueruot

Laurioieoses
|

pecuoia sua,
|

d. d.

(In latere

victimarius

cum vacca,

in altero latere et in postica

instrumenta

sacrificii.)

Nolae olim,

est

Neapoli (X 1238 vidit Mommten).


|

6348
Clemeotiaoo
rari (tic)

(ante pedet ttaluae) Cleraeotiaoi.


v.

(In fronte batit) Pollio lulio


|

p.,

patrooo ioimitabili
|

largissimo,
|

cuius facta

eoa-

ooo possuot:

eius meritis regio lovia

statuam ceosuit.
(tji
|

6349
viae populi,

(ante pedet ttatuae) Pollio lulio


|

Clemeotiaoo

fronte batit)
|

subveotori civium
|

oecessitatis aurariae*,

defeosori libertatis,
|

redooatori

omoium muoerum
|

recreatori,
|

uoiversa

regio

Romaoa
|

patrooo praestaotissimo Nolae (X 12SS. 12S6

statuam collocavit.
vidit

Curaote

Cl. Plotiaoo*.

Mommjten).

X
2)

12S7, cuiut part tantum legi potuit.


1, 13).

auraria, cod. Theod. 13,

Cf.

Inlellegilur chrytargyrum (functio Marquardt Staatsverw. II ed. 2 p. 237.


1)

Tertia similis inscriptio fuit Nolae

Hunc versum

/labet tolut

Sirmondut. Agrifaous.
I

6350^

M
*
I

pagus
pagus
I

6350^
6350

Capriculaous.
Laoita.
I

'
I

pagus
I

6350^
Nolae (X 1278
scriptura erasa fuit,

'

1280

pagus
I

Myttiaous.
et tertiam

primam
id

vidit

Patroni Notizie degli scavi 1900 p. 101).

Mommsen; quariam

1)

Scriplura erasa.

addidit

2)

Hic quoque

quamquam
1.

non

traditur.

6351 L.
Nolae,

Sattio L.
1.

Phileroli magistro
|

Mercuriali et Augustalei *
|

et Daeriae D.

Rufae uxori
Philerotis.

et L. Sattio L.

L Amplidto,

ex

testameoto L. Satti L.

1.

Nolae (X 1272 vidit Mommten). 1) Titulut videtur tcriptut vivo Augtuto (Momms,). Titulot Nolanot habet etiam N. S392. 6017 K 6124.

686

Caput XIIII.

6352
conlato.

L.

Mammio Maximo*

Augusldli

municipes

et incolae

aere

Ilerculanei in theatro rep., tabula aenea,

museo (X 4432
4S0.

vidit

Mommsen).

m.

SS8i, item ut videtur

una cum statna aenea, est Neapoli in Idem Ilerculanei posuit titulos supra N. 4i3. Ui8.
1)
|

6353 M. Claudio
Herculanei potius
1)

Marcelli

Aesernini*
rep., est

iib.

Hymenaeo*

Augustali.

quam Pumpeiis

Neapoli (X 4488 vidit Mo7nmsen).


3).

Cf. Tac. ann. 5, 41 et alibi;

supra N. S92S (not.


l

2) Ide^n ut videtur in

catalogo Herculanensi

440S

fr.

I v. 3.

Alios titulos Hercula7ienses dedi N. 74^. 2S0. 2S7. 274. 890. 896. 896\ 896^.
1989. 5649. SS27. SS78. SS81. S616. S657. S657\ S657^. 6045.

Colonia Pompeii.
Inscriptiones Pompeianas dedi

iam supra N.

65.

64.

122. 224.

4990. 5180.

5207. 5640. 5641. 578S. S004. S0S5. S198. S55S. S582. S598. S598. SS58. S602. S619.
S627. S656. S658.
tarias, de quibus vide

3658"S6S5^. S6S5^. ad N. 64i4.


f.\

S706. S724. S726. S91S. S942, jn-aeter parte-

6354 M. Porcius M.
Cornelius A.
f.

L. Sextilius L.
s.
f.

f.,

Cn. Cornelius Cn.

f.,

A.

Illlvir.*

d.

d.

locar.'

Pompeiis ante templum Apollinis, ara ex lapide Tibu7'tino; inscriptio utrimque repetita (X 800 vidit Mommsen). 1) Eiusdem nominis vir, sed incertum an idcm, .supra N. S627. S656 (eundem putat Nissen pomp. Stud. p. 227, diversum

Coloniae Pompeianae magistratus fuerunt nomine hic videtur comprehendi utrumque par. 3) J9e decuridnum senlentia faciundum Cf. Mommsen C.I.L. X p.95^. locartmt (in exemplo altero loc. pro locar.^.
ad. C. I.

Mommsen

L.

X p.

844).

2)

duoviri et aedilcs;

quattuorviro7'um

6355
L.
f.,
I

Cuspius T.
D.
f.

f.,

M. Loreius M.
ex
1

f.

llllvir.',

L. Septumius
d. d.
|

D. Claudius

Illlvir.^

pequnia publica

s.

f."

curaverunt.
Scafati prope Pompeios
tuorvii'i, scilicet

(X 958

solus descr.

saec.XFl Accursius).

iure dicundo.

lidem duoviri appellantur supra N. S55S.

tuorviri, sc. aedilicia potestate.

d.

1)

QuatQuat-

2)

3)
v.

De decurionum
i.

sententia faciundum.
f.,

6356
A.
f.
I

L. Caesius C.
d.
I

f.

d.,
|

C.

Occius M.

L. Niraemius

Ilv.*,

d.

s.

ex peq. publ.

fac.

Pompeiis
tini,

rep.,

in thermis ut videttir,

eade7n inscriptione inscripta (I 4230.

X 819 Ritschl tab. LXXXIXe).


cf.

curar. prob. q. nunc Neapoli, saxa duo lapidis Tibur1)

Duo-

viri (aedilicia potettate ut videtur).

Aetatis videtur esse Sullanae

Nitsen pomp.

Studien p.

1.32.

6357
mius L.
f.,

Q. Tullius Q.
C. Naevius

f.,

M. Cinnius M.
|

f.

d.

v.

i.

d.S
d.

C.
|

Mam-

M.

f.

d.

v.''

v.

a.

s. p. p.'

ex

d.

Constat

H& DCLXXHS.
Pompeiis rep. in aede Apollinis, sed fortasse loco non suo,
est

Neapoli in

Tituli municipales.

3)

Herculaneum. Pompeii.

687
804).

muteo (X 803
p. p. dis,

vidit

viri iure dicundo.

Mommsen;
2)
s. p.

lapidis gemelli
litterae

fragmentum

1)
a.

Duosacr.

Duoviri;
proc.

significationis incertae (v.

infra

i\.

6i30*, v. a.

N.6367);

viis

aedibus sacris publicis procuranesse (cf.

iam intellegunt

plerique,

Hoc videbalur certum

Mau

Pompeii

p. 11),

duoviros hos, memoratos eliam infra N. 6387. 6389. 6391 seq.

6406<^.

6i21^. 6431^, col-

legas fuisse duumvirorum iure dicundo scd dignilate inferiores; nec diversos fuisse ab aedilibus, praesertim cum hi ipsi inlerdum dicti sint aediles v. a. s. p. p. (cf. infra

N. 6419

not. 1).

Sed

in inscriptione

6(icundo)

V, a. s, p. p.

nuper reperta N. 6403 adest etiam Ilvir \(ure) Nolae aediles videntur dicti esse duoviri libripendes (N.6346).
f.,
|

6357

A. Livius A.

L. Acilius L.

f.

aed.

sl.'

deder.
(Notizie degli

Pompeiis rep. loco non suo, in aedibus privatis,


scavi 1900 p. 148).

litteris vetustis

1)

Stlocum intellegit Sogliano, fortasse


f.

recte.
f.

6358
iur. deic.
|

C. Tillius C.

Ruf.

iter.,

P. Maccius

P.

Melas''

llvir.

ex d. d.

fac.

coer.

cf.

Pompeiis rep. loco non suo, inaedificata aedibus quibusdam privatis (X 8148 p. 1006. Eph. ep. 8, 514; in superficie eiusdem lapidis titulus aliorum duumlectus).

virorum non plene

degli scavi 1898 p. 422.

1)

Idem gentilicium etiam in

t.

Pompeiano Notiaie

2)

Sic Mau, Veias Mancini.

6359
i.

C. Cuspius C.
d.*

f.

Pansa pater,

d.

v.

i.

d.

IIIl

quinq.*,

praef.

d.

ex d.

lege Petron.*
f.

6359*

C. Cuspius C.

f.'

Pansa

pontif.,

d. vir.

i.

d.

Pompeiis in porta ampkitheatri (X 838. 8S9 vidit Mommsen).


iure dicundo quater quinquennalis.

curionum.

1)

Duovir

2)

Praefectus iure dicundo ex decreto de-

3)

Lex haec

cipales ordinandas.

(cf,

N. 6123
filius,

not. 7)

videtur pertinuisse ad res munieius cuius slatua

4)

Gai

filius (scilicet

ex adverso

posita erat).

6360
pec. pub.

C.

Cuspio C.

f.

Pansae

Ilvir.

i.

d.

quart. quinq.,

ex d. d.

6360*
pec. pub.

C.

Cuspio C.

f.

f.'

Pansae
|

pontifici,

Ilvir.

i.

d.

ex

d.

d.

Povipeiis in foro (/k 790. 791 vidit

Mommsen).

Quando
litatis

vixerint hi duo Cuspii Pansae, incertum.

1) Cf N. 6339 not. 4. Eiusdem nominis vir aedi-

candidatus infra N. 6419.

6361

M, Holconio Rufo'

d.

v.

i.

d.

IIII,

quinq.,

trib.

mil. a po-

pulo, Augusti sacerdoti, ex d. d.

6361* M. Holconio' M.
trib.

f.

Rufo

IIv.

i.

d.

quinquiens,

iter quinq.,

mii.

a p.,

flamini Aug., patr. colo. d. d.


f.

636P
quinq.
iler.,

M. Holconio M.
|

Rufo

trib.
|

miL a

popul., ITvir.

i.

d.

V,
j

Augusti Caesaris sacerd., Pompeiis, tituli tres, primus rep. in theatro maiore, est Neapoli, alter item rep. in theatro maiore, tibi legilur in ipsis sedibus, tertius in via publica 1) Eidem Holconio Rufo positi sunt tituli (X 837. 858. 830 vidit Mommsen). X 839. 947. 948. Ipse una cum Holconio Celere posuit titulos theatri Pompeiani X 833 833 (supra N. 3658). Idem in tertio duoviratu cum collega posuit titulum

patrono coloniae.

688

Caput XIIII.

mpra N. S91S.

Quartum duovir

fuit a. u.

c.

731 /2 teste titulo infra N. 6391.


tituli

Quin-

quennalitatis eius

mentionem faciunt etiam

scaripkati

nomen praeterea

inter signatores apochae n,

LXX.

IF

1886. 1918.

Idem

2)

De

errore quodam,
l.

quem

quadratarius hoc loco commisit et

mox
|

correxit, Zangemeister

c.

p. 968.

6362
sacerdoti'.

M. Holcooio Celeri

d.

v.

i.

d. quioq. designato,

Augusti

6362* M. Holc6nio M.
Pompeiis
rep,,

f.

Celeri

sacerd6ti divi Augusti.

prior titulus in theatro maiore, nunc Neapoli in museo, alter incertum quo loco rep., est item Neapoli in museo (X 840. 94S vidit Mommsen),

1)

Ex

his titulis et tertio

946 Mancinius collegit Celerem designatum esse duo-

virum vivo Augusto,

iniisse

magistratum post mortem eius


840),

ut iudicat Mommsen ad 944, aut Holconio Rufo

Eidem Celeri positus est titulus X 946, eidem Idem una cum Holconio Rufo posuit titulos theatri

(kal. lul. a. p. Chr. 1S,

Pompeiani

X83383S

(supra N. S638).

6363^ M. Lucretius
a populo,
I

L.

f.

Dec. Rufus

Hvir.

iter.

quinq.,

trib. milit.

praef. fabr.
|

6363^ M. Lucretio Decidian.


militum
|

Rufo

d. v.

HI quinq.,

pontif., trib.

a populo, praef. fabr.,

M. Pllonius Rufus.
|

6363
mil. a

M. Lucretio Decidian.
(

Rufo, Hvir. HI quinq.,


\

pontif., trib.

populo,

praef. fabr., ex d. d.
|

post mortem.
Ilvir.
III
|

6363*^

M. Lucretius Decid.
|

Rufus

quinq.,
|

pontif., trib.

miL
I

d populo, praef. fab.

M. Decidius Pilonius
primus prope forum
,

Rufus reposuit.
secundus
et tertius in ipso

Pompeits

rep.,

quattuor

tituli,

foro, quartus in curia Isiaca q. d. (Notizie degli scavi 1898 p. 171 ;

788. 789. 8S1

hos vidit Mommsen).

6364

M. Lucretio flam. Martis decuriPompei.


oni

Pompeiis, inscriptio epistulae pictae una


cubiculi

cum instrumento
p, S49).

scriptorio in pariete

domus privatae (If^879{ Mau Pompeii

6365
numenti
Cereris,

M.

Alleio

Luccio

Libeliae
f.,
|

patri,

aedili,

Ilvir.,

praefeclo
locus
|

quinq.\ et M. Alleio Libellae


publice
|

decurioni, vixit annis XVII,


f.

mo-

datus

est.

AUeia M.

Decimilla,

sacerdos

publica

faciundum curavit viro et filio'^. Pompeiis extra portam Herculanensem (X 1056


idem

vidii

Mommsen).

In eiusdem
1) DuoMemoratur

lapidis parte aversa

titutus repetitus est, sed versibus aliter divisis.


teste titulo
filo.

vir iure dicundo quinquennalis fuit a. p. C. 26,

praeterea in tilulo supra N, 5207.

2)
|

896.

In altero ex. est

6366

A. Umbricio A.
|

f.

locum monum.

et

HSr
|

cx)

Men. Scauro* Ilvir. i. d. Huic decuriones oo in funere et statuam equeslr. [in f]oro
|

ponendam censuerunt.

Scaurus pater

filio.

Pompeiis extra portam Herculanensem, in monumento ornato anaglyphis opere


tectorio confictis, quibus repraesentantur gladiatores

(X 1024

vidit

Mommsen).

Tituli municipales.

Pompeii.
in

589

1) Huius ut videtur Seauri (aut patris) nomen Roem. Mittlu 1896 p. 139.

amphoris Pompeianis 1F2S74;

6367
lapsam
|

N. Popidius N.

f.

Celsinus

aedem

Isidis terrae

motu* conliberalitatem
|

fundamento
in

p. s.* restituit.

Hunc decuriones ob
IVeapoli

cum
1)

csset

annorum sexs'

ordini suo gratfs adlegerunt.


Isidis,
est

Pompeiis rep.

templo

(X 846

vidit

Mommsen).

Pe-

Significatur terrae motus a. 63, quo Pompeios graviter affllctos esse narrant

Seneca nat. qaest.


cunia sua.

6, 4

et Tacitus

ann. 15, 22
cet.

confirmant ipsa rudera.

2)

3) Cf.

supra N. 2055
L.^f.*
|

6368
(X 815
vidit

Eumachiae

sacerd. publ.

fullones.
intus

Pompeiis in eodem aedificio in quo N. 5785,

Mommsen). 1) Eadem Eumackia aedifieium ispum dedicavit (N. 5785). Patris fortasse eius nomen (L. Eumachi) in tegulis Pompeifs potissimum repertis (X 8042, 47) et in amphoris Carthaginiensibus (FIII S. 22657, 56). Parentela sine dubio cum ea coniunctus L. Eumachius Fuscus duovir v. a. s. p. p. Pompeiis a. 52 una cum N. Herennio Fero, infra N. 6395.

in ambulacro cryptae

6369

Mamiae

(sic)

P.

f.'

sacerdoti publicae;

locus

sepultur.

datus

decurionum decreto.

Pompeiis extra portam Herculanensem, in sedili lapideo (X 998 vidit Mommsen).


1)

Eadem

dedicavit tilulum

Pompeianum

X 816.
|

De

sedilibus his sepulcralibus

Mau Roem.

Mitth. 1890 p. 280.

6370

Istacidia N.

f.

Rufilla sacerd.

publica.

Pompeiis extra portam Herculanensem non longe ab ea quae praecedit, cippus hermae similis, ut multi alii Pompeiis, est Neapoli (X 999 vidit Mommsen).

6371

[4]IIeia

[Cn.

M]m

f.
|

[s]acerd. V[enen]s
|

[e]t

Cerer[fs

pu]hV
\

ex dec. decr. pe[c. puh^.


Pompeiis, fragmenta rep. loco non stto (Sogliano act. acad, archaeol. Neap.
15, 1890 p. 157;

Man Roem.

Mitlh. 1892 p. 172).


cf.

1)

Supplevit Huelsen ([si]b\

Sogliano).

De
C.

sacerdotibus f^eneris et Cereris

supra ad N. 5551.

6372
|

Calventio Quieto*

Augustali.

Huic ob munificent. decu]

rionum decreto et populi consesu (sic) bisellii honor. datus lium cum suppedaneo ; in utroque latere corona quema cum vittis).
(vel certe

est

(bisel-

Pompeiis extra portam Herculanensem (X 1026 vidit Mommsen). 1) Idem vir eiusdem nominis) in tabella cerata Pompeiana aetatis Neronianae
(C. 1.

n.

LXXXFU

L.

IV

p. 365) aliisque nonnullis


lib.

(cf
C.

ib. p.

438).

6373 paganoS
creverunt.
et C.

Naevoleia L.

Tyche

sibi

et
|

Munatio Fausto Aug.

et

cui decuriones consensu populi


|

bisellium ob merita eius delibertis suis


|

Hoc monimentum Naevoleia Tyche


fecit

libertabusq.
bi-

Munati Fausti viva sellium cum suppedaneo, in


funebres exhibens).

(supra: protome muHebris,- in latere dextro

sinistro

navigium; subtus anaglyphum

caerimonias

Pompeiis extra portam Herculanensem (X 1050 vidit Mommsen). N. 6379 seq.

1) Cf.

690
6374
C. Novellius
|

Caput XIIII.
Natalis

mag. Aug.^
rep., cippus

Pompeiis extra portam marinam

museo (X 4053

vidit

Mommsen).

hermae

similis, est

Neapoti in

1)

Magister Augustalis.
iter.,
|

6375
vici

C. lulio Caesare
|

dict.

M. Antonio mag. eq.\

mag.
\C.
\

et

compiti:

M. Blattius M.
|

f.,

(sequebantur alia nomina septem).


f.

Caesjare M. Lepido COS.^

Blattius M.

(deinde alia nomina).


litteris

Pompeiis non procul a foro in tectorio pilae cuiusdam pictum


nigris (If^60
cf.

parvis

tum

agnovit).

p. 491 recens repertam legit Fiorellius; Zafigemeister


1 )

pauca tan-

Significatur annus u.

c.

707.

Cf. C.

I.

p.37).

c^

L. I ed. 1 p. 448 (ed. 3

2)

A. 708.

6376
c.
f.

M. Mundicius

Malchio,

M. Clodius

Agatho

mag. ex

p.

Prope Pompeios rep. loco dicto


scavi 1898 p. 499).

la Civita,

columna (Sogliano

JSotizie degli

1)

Ex paganorum
jlius* C.
1.

consensu faciundum curaverunt.

6377
ex teslam.
lius
|

Philomus.
1.

mag. pdgi Felicis

suburbani*,

Arbitratu

Rufionis

HS^ ccloo.
8,

Scafati prope Pompeios


1)
.
.

(Eph, ep.
2)

517 vidit

correctum ex
felix
esse
(cf.

lios.

I.

Mau Boem.
auctus

Mitth. 1889).

Sine dubio idem pagus qui plerumque dicitur


(Felicis

Augustus derivatum

N. 6878),
C.

Augusti nomine nondum


L.

nomen

a Sulla conditore coloniae Pompeianae coniecerunt Nissen pomp.

Stud. p. 581 et

Mommsen

p.

90'').

6378

M. Arrius D.

1.

Diomedes

sibi suis

memoriae,

magister pag.

Aug. feHc. suburb.^

(fasces
f.

duo cum securibus).

6378*
sen).

Arriae M.

Diomedes

1.,

sibi

suis.

Pompeiis extra portam Herculanensem in sepulcro (X 1042. 1045 vidit

Momm-

1)

Alios magistros pagi Augusli felicis suburbani Pompeianos habuimus

supra N. S0S5, 5. S198.

6379

N. Istacidio Heleno
In agro
|

pag, pag. Aug.S

N. Istacidio lanuario,

pedes XV, in fronte Ildes (sic) XV. Pompeiis extra portam Herculanensem (X 1027 vidit Mommsen). gano pagi Augusti (sc. felieis suburbani, cf. N. 6373. 6377. 6378).

Mesoniae Satullae.

1)

Pa-

pagano* et ministro*. L. Laturnio Grato Pompeiis rep. extra portam Stabianam, cippus hermae similis (Notizie degli scavi 1894, 1S; Roem. Mitth. 189S p. 1S8). \) Cf. N. 6379 not. 1. Alteri Holco-

6380

nionim (supra N. 6361. 6362) titulum X944 posuerunt pagani.

2) Cf.

N. 6381.

6381 Dama pup. Agrippae',


Princeps Mescini,
Ti. Claudio
|

Manlianus Lucreti,
fel.

Anteros Stai Bufi,


primi posie[rMn]t
|

ministri pagi
iter.
j

Aug.

sub[Mr6]an.

Nerone

Cn. Calpurnio Pisoue cos."

pum

Pompeiis (X 924 vidit Avellinius, non lapidem qui dudum periit, sed ectyinscriptionis in tectorio expressum). 1) Pupi Agrippae (cf. supra N.141)

fuit servus.

2)

A. 747.

Tituli municipales.

Pompeii.

591
Pothus Numi|

6382
tori,
I

Agalhemerus Velti,
|

Suavis Caesiae Primae,

Auteros Lacutulani,
v.
i.

minist.
|

prim. Fortun. Aug. iuss.

M. Stai

Rufi, Cn. Melissaei d.

d.\

P. Silio L. Volusio Saturn.


(cf.

cos.*

Neapoli (X 824 vidit Motnmsen). 1) lidem duoviri tupra N. S726 (iterationis nota videtur hie omissa esse). Cf. not. 2. 2) Consules svffecti secundo semestri anno p. Chr. 5. In titulis prioris semeslris eiusdem anni N. 6387. 6393 adparent alii duoviri.

Pompeiis rep. in

cella aedis

Fortunae

supra N. S598),

est

6383
C. 6lf Primi

Martialis C. Oli Primi,


|

M'. Saldrius Crocus,


iussii
|

Primigenius

min. Fortunde Aug.


i.

Q. Postumi Modesti, C. Vibi


[I.
|

Secundi

d.

v.

d.\

C.

Memmi

luniani, Q. Brutti Balbi^ aedil.,

Z)]uvi6, P. Clodi6 cos.^

6384
Plocamus
|

L. Numisius Primus,

L. Numisius
|

Optatus,
iussii
|

L. Melissaeus
Pontici,

ministr. Fortun. Aug.


|

ex

d.

d.,

L. luli
|

P.

Gdvi P^sloris
visio

d.

v.

i.

d.,
|

Q. Poppaei, C. Vibi

aedil.,

Q. Futio, P. Cal-

cos.*

^gustae, deinde Neapoli

Pompeiis rep. in basilica, sed fortasse perlinebant ad aedem Fortunae Au(X 826. 827 vidit Mommsen). 1) Duovirorum iure di-

lidem duoviri memoruntur in tabella cerata Potnpeiana n. CXLF (C. I. L. IV p. 394), ex qua apparet eos duoviros fuisse a. S6/S7, Q. Postumius Modestus etiam in inscriptione parietaria Bull. inst. arch. i883, 148. 2) Ad hunc videntur
eundo.

tpectare etiam

t.

scavi 1891 p. 341.


C.
I.

parietarius infra N. 6403 et


3)

amphora Pompeiana Notizie

degli

Consules, memorati etiam in tabellis ceratis Pompeianis (cf.

L.

ly p. 43S),

fasces tenuerunt mensibus Nov. Dec. anni cuiusdam,


collata

p. Chr. 56 fuisse colligitur


cf.

hac inscriptione

cum

tabella cerata

quem annum n. CXLV,


aliis-

not.l;

Momms. Herm. 12,128


cf.

que; de Duvio

supra N. 979).
Statilio

(P. Clodius

Thrasea

est,

notus ex Tacito

4) Consules hi praelerea ignoti.

6385
Faustus pro

Tauro
|

Ti.

Platilio

rc/ Aelian.
|

cos.=',

L. Statius
(sic)

signo,

quod

e lege Fortunae

Augustae ministorum
|

po-

nere

debebat, referente Q. Pompeio Amethysto


(sic)

quaestore, basis duas


(sic).

marmorias

decrever[M]nt^
|

pro signo poniret


est
a. p.

Pompeiis

rep.

1)

Scr. Plautio.

una
2)

cum N. 6382,
Consules fuerunt
(cf.

Neapoli (X 82S vidit Mommsen).


Chr. 4S,
S).

alter ordinarius, alter

tiuffectus certe

ex mense Apr.

supra N. 986 not.

3) Se. minislri

For-

tunae.

6386

T. D. V.
|

s.
I

M. Fabius Secundus
Rufi.
est

*
[

permissii aedil.

A. Hor-

dioni Proculi,

Ti.

Iiili

Pompeiis in aede Apollinis rep.,


1)

Neapoli

Litterae significalionis incertae (varia lemptaverunt Nissen

aliique).

2)
cet.

Nominatur

in tabelli ceratis aelatis

Mommsen). pomp. Stud. p. 351 Neronianae n. XXVIII (C. I. L


(X 801
vidit

IV p.

315)

6387
d. v.
i.

A. A. p. R.* d. d.
C.
I

Gratus Caesar.

I,

miuist.^ iussu
|

Q. Cotri
p.
p.',
(

d.',

Anni Maruli,

D. Alfidi Hypsai*

d.

v.

v.

a.

s.

M.

Servilio L. Aelio cos."

592
Pompeiis (Eph.

Caput XIIII.

ep. 8, 516; Notizie 1890 p.U). 1) Litterae signi/icationis 2) Incertum an hic unus (Annonae Augustae popuH Romani? Momms.). ex ministris Mercurii Maiae Augusti, qui posuerunt titulos N. 6389 seq., quorum Jdem duovir in titulo simili 3) Duoviri iure diciindo. hic sane similis est. eiusdem semestris infra N. 6393; sed cur hic collega eius M. Numislrius Fronto omissus, obseurum (Frontonem in magistratu defunctum esse coniecit Sogliano No4) Idem ut videtur D. Alfidius Hypsaeus duovir iure dicundo tizie 1890 p. 531). 5) Cf. N. 6337 (not. 2. 3). cum P. Fettio Celere anno incerto (X 907. 908).

incertae

6)

Consules prioris semestris

a. p.

Chr. 3.

6388
lano cos.*;
Marcelli
,
|

P. Stallius Agatho
|

minister d.
|

d.

imp. Caesare IX
i

M. Si-

[nojvatum^ P. Alfeno,
L. Valeri Flacci d. v.
d. v. v. a. s. p.
est
i.

P. Vinicio cos.^
d.,
|

iussu

M. Pomponi
|

L. Obelli Lucretian[i

A. Perenni

Merulini
creto.

p.y
Suppletum ex

Pompeiis rep.,

A. u. c. 729. semestri anni p. Chr. 2.


2)

Neapoli (X 884 vidit Momm^en).


M.

3) 5)

X 893.

1)

Decurionum
anno

de-

4) Consules

fuerunt priore
p. Chr. 1,

lidem magistratus in

titulo posito

infra N. 6392.

6389
iussu
1

M.

Sitlius
f.

1.
I

Serapa

Merc. Maiae
f.'

sacrum ex
i.

d.

d.
|

P.Rogi P.
|

Vari,

M. Melson[i] A.
f.

iter.

d. v.

[rf.],

N. Pacci

N.

f.

C[A]ilonis,
|

M. Ninni M.

Polli[on.]

d. v. v. a. s. p. p.,

M. Crasso

Cn. Lentulo

[cos.y

Neapoli in museo inter Pompeiana (X 886 vidit Mommsen). Gemellus est lapis ibidem adservatus X88S. 1) In exemplo altero praecedit nomen Melsoni.

2) A. u. c. 740.

Similis est titulus supra N. 5207, anni ut videtur p. Chr. 26.

6390
[m{\ci.

Gratus Arri,
|

Messius Arrius
|

Inventus*,

Memor

Istacid.,
|

Aug. Merc. Mai.^ \ex\ d, d. iussu Neapoli inter Pompeiana in museo (X888
Inventi N. 6393.

Marcel.,
vidit

nomen in colliberto huius Cf N. 6391 not. 2.

Mommsen).

2) Ministri

1) Idem praeAugusti Mercurii Maiae.

6391
phio,
I

A. Veius Phylax,

N. Popidius Moschus,
|

T. Mescinius
iussu
|

AmN.

Primus Arrunti M.
I

s.',

min. Aug.* ex
|

d.
|

d.,

M. Holconi
|

Rufi IV,
Tintiri Rufi
|

A. Clodi Flacci III*


[d.]

d.
|

v.

i.

d.,

P. Caeseti
,
|

Postumi

v.

v.

a.

s.

p. p.,

[imp. Coe]sare Xlil

[M. Plautio

Si]\-

vano

cos.'

Neapoli in museo inter Pompeiana


tervus.
Cf.

(X 890

vidit

Mommsen).

1)

Marci

supra N. 5381 not.

1.

2) et

Ministri Augusti.

lidem, sine dubio mi-

nistri qui ab initio videntur

Mercurium

Maiam

coluisse, \minisf\vi Merc. Mai, dicti

in fragmento
3)

Cf N.

6361.

887
4)

cf.

N. 3207. 6389, ministri Augusti Mercurii Maiae N. 6390. Idem supra N. 3035. 3602. 5) A. u. c. 732.

6392
d. V.
i.

L. Caecilius Felix,

Q. LolHus FeHx,
(

Q. Arrius Hieroni
|

(sic)
'
j

minist. August.
d.,
I

ex

d. d., iussu

M. Pomponi MarcelL,
]

L. Valeri Flacci
|

A. Perenni Merulini,
[

L. Obelli Lucretiani''

d.

v.

v.

a.

s.

p. p.

C. Caesare L. Paullo

cos.

Titali municipales.

Pompeii.

593
lapidis

Pompeiit

rep., est

^eapoli (X 891 vidit Mommsen).

Fragmentum

paene

gemelli ett Notizie degli scavi 1900 p. J0. 1) lidem magistrattis in tilulo supra N. 6388 posito anno p. Chr. 2. 2) In titulo gemnllo praecedit nomen Obelli.

3)

A. p. Chr. 1 (cuius tamen secundo semestri Paullo successerat M. Herennius Picent).

6393
ung.*,
I

Messius' Arrius
|

Silenus,

M. Decidius M. M.
|

1.
|

[Fjaustus
d. v.
i.

min. Augusti,
|

M. Numistrio Frontone'
vidit

Q. Cotrio Q,

f.*

d.,
J

M. Servilio L. Aelio Lamia cos.* Neapoli inter Pompeiana (X 892


2) Unguentariut.

Mom?nsen).

3)

Cf.

tupra N. 578S.
Chr. S.

1)

Cf.

N. 6S90 not.

4)

Cf.

N. 6S87.

4.

5)

Consulet

fuerunt priore temettri

a. p.

Eiusdem anni, sed exeuntis

est titulus

supra

N. 6S82

positus iussn aliorum duumvirum.

6394
dotus Helvi,

Inventus Dentat. Daph.*,


|

Felix Melissaei Faust.,


|

Nympho|

Speratus Caesiae Mus.,


d.
i.

min. Aug.,

d.

d. iussii

M. HolJ

coni Gelli L. Aeli Tuber.


Decenlis
Daphni.
v.'
a.
s.

d.',

C. Vergili SaHnatoris

Cn. Lucreti

p. p.,

C. Asinio C. Antistio cos.*

1)

Pompeiis rep. in lemplo Apollinis, est Neapoli (X 893 vidit Mommten). 3) Expeclaveris d. v. v. 2) Scr. d. v. i. d. 4) A. p. Chr. 2S.

6395
nis,
I

PhiHppus Melissaei
|

Fausti,
|

lanuarius Piricati*
|

Quartio-

lucundus Holconi
Aug.
J

Anterotis,

Auctus Helvi

Nymphodoti*
J

miL.
J

nistri

iussu

M. Lucreti Manliani L. Albieni Stai


d.
v.
J

Ilv.
|

i.

d.,

Eumachi

Fusci',

N. Herenni Veri
cos.*
J

v.

a.

s.

p.

p.,

Cn. Domitio

Camillo Arruntio
vidit
2)

est Neapoli (X 899 Mommsen). 1) Idem gentilicium est Notizie degli scavi 1900 p. Sii. Idem tine dubio qui etiamtum servus ipte fuerat inter ministros Augusti et de-

Pompeiit rep. in aedibus quibutdam non procul a foro,

dicaverat titulum qui praecedit.

8) Cf.

supra N. 6568.
|

4)

A.

p. Chr. S2.

6396
ceUi
I

...

[FArom]mus* Messi
|

Fausti,

[F/]acidus Vei Frontonis,


J

A.

AreUius Graecus
Hvir.
llvir.
i.

min. Aug. ex
j

d. d.

iussu
J

[C. Caesaris\^

M. Vesoni MarJ

d.,
v.
a.

M. Lucreti Epidi Flacci


|

praefecti',
j

L. Albuci D.

Lucreti

s.

p. p.,

Paullo Fabio L. ViteUio

cos.^

Neapoli in mitseo inter Pompeiana (X 901 vidit Mommsen). Paene gemellus fuit lapit diffracttit X 902. 1) Nomen tuppletum ex titulo gemello. 2) Nomen abrasum ex titulo gemello (cf. not. S) explevit AvelUnius. 3) In t. gemello

X 902

ett [M. L]acTt[ti] Epidi Flac[ci praef.

i.

d.]

C. Caesaris.

C. Caetari aduletcenti illo

anno duoviratum
Adeptus,
J

obtulitte.

Apparet Pompeianos

4) A. p. Chr. S4.

6397
M. Epidio Flacco
J

sius Felicio
|

[C. Caesare Aug.]


i.

quinq., M. Holconio Macro


|

praef.

d.*,

L. Licfnio

C. Adio'
I

vir."*

v.

a.

s.

p.

proc.
cf.

Pompeiit rep.,
1)

ett

Neapoli (X 904

Eph.

ep. 8,

Apparet Pompeianot C. Caesari quinquennalitatem obtulisse; eiusque loco praefectum esse M. Holconium Macrum. 4) Expectaveris Ilvir. 3) Fortasse idem supra N. 1S19.
sine dubio
C. Caesaris, ut in

Eratum

nomen

N. 6S96.

S13
2)

vidit

Mommsen).

Fragmenta aliarum inscriptionum huius generis habet


896 teq. 905. 90S
teq.
II.

887. 889. 893. 894.

Dbssau, Inscriptiones Latinae

38

594

Caput Xini.

6398*

L. Nir.

lU

V.

W
f.*
|

6398^

P. Fur. llv." v. b.^ o. v.


|

6398 M. Marium
6398<* Q. Caecil.

aed. faci.
v.

oro vos.
v.

q.'

benific o.

Pompeiis pictum variis

locis urbis, litteris

non
L.

iis

quibtu pictae sunt N. 6401 seq.

aliaeque multae, sed crassioribus et minus elegantibus, sine dubio antiquioribua

2)

(ly 24. 67. 64. 29 vidit Zangemeister). Duovirum. 3) Firum bonum (v.

Oro vos faciatis, cf, infra N. 6400 not. 2. 5) Quaestorem. Quaesturae Pompeianae praeterea mentio non superst nisi in altero titulo eiusdem hominis IV SO et supra N. SS58 et in titulis Oscis. 6) Virum benificum,
b. litterae

1)

Niraemium.

Cf.

contiquatae).

supra N. 65S6.
4)

6399
sacra''
. .

N. Barcha*

IIv.

v.

b.

o.

v.

f.^

ita

v[o]beis^

Venus

Pomp.

Pompeiis piclum in via quae a foro ducit sept. versus (IV 26 ex actis effotsionum anni 4826, restituit Momms.). 1) Numerium Barcham. 2) Duovirum, virum bonum, oro vos fadatis. VFITAV. BEIS exemplum unum, OVIRVR3) BEIS allud. uno tantum exemplo servatum est. Cf. N. S4S8. . 4) Pomp. sacra

. . .

6400

L. Rijsticelium Celerem
litteris

Ilvir.

i.

d.

iter.,

d.

r.

p.*,

o.

v.

f.*

domus privalae in ea parte urbis ubi est N. 6444, in tectorio quod Mau antiquius credit terrae motu anni 6S (IV SS72 Notizie degli scavi 4897 p. 48; Roem. Mitth. 4896 p. 9S). 1) Dignum rei publicae,
rubris in fronte
cf.

Pompeiis pictum

N. 6442^. 6449". 6427^. 6454". 64S8^.

2)

Oro vos faciatis


cf.

(litterae tres in
cet.

hae

et plerisque inscriptionibus

sequentibus contignatae),
Ilvir.

N. 6398". 6434^
r.

6401

C.

Gavium Rufum

o. v.

f.

utilem

p., Vesonius Pri-

mus

rogat.

Pompeiis in pariete domus Vesonii Primi

(IV 3474
i.

= Bull.
tertio

Inst.

arch. 4876 p. 22).

6403
Marcellum
1)
|

L.

Veranium Hypsaeum

Ilvir.

d.*

quinq.*,

Casellium

aed.^ optimos collegas.

Pompeiis, in eadem via in qua N.

6399 (IV 487 pleraque

vidit

Mommsen).
vici

Sic acla et Amicone, ..ed. Mus. Borbon.

(non vidit hunc versum Momms.).


IV

2)

47Q. 200.

Idem quinquennalitatis candidatus memoratur in inscriptionibus eiusdem 3) Idem infra N. 6444. 644S. 6447" seq.

scripsit

6403 C

M. Obellium
.

Firmum

Ilvir.

i.

d.

v.

a.

s.

p.

p.'

iter.',

Pompeiis (Sogliano Notizie degli scavi 4904


p. S24).

1)

Quinque hae
i.

iunctae ad

Ilvir.

d.

litterae (cf.

2)

Sic litteras

p. 2S9; Mau Roem. Mitth. 4904 N. 6SS7 not. S) hic primum prodeunt adcontignatas legit Sogliano, dubitat Mau.

6404*

Ceium Secundum

Ilvir.

Q.

S.*

Caecili lucundi

rogam.
tabellit

Pompeiis pictum in pariete domus, non solum ex hac aliisque inscriptionibus


ceratis ibi repertis apparet
1)

quam
(cf.

L. Caecilii lucundi coactoris fuisse

supra N. S640), sed etiam ex

Quintus, Sextus.
C. I.

(IV S4SS descr. Mau bull. Inst. arch. 4876 p. 24). Quintum et Sextum Caecilios lucundos L. Caecilii filios putat

Zangemeister

L.

IV p.

277.

Tituli municipales.

Pompeii. Tituli

picti.

595

6404**

L.

Pompnis

in vico

Ceium Secundum Ilvir. quodam non procul a


|

o.

v.

f.

Helpis Afra rog.

theatro tecto (IV


i.

^QQSzy
ro.

detc.

Mat),

6404
BuU.

L.

Ceium [5CMnd]um
1876 p. S3).
Ilvir.
|

II v.

d.

Primus
cf. iV.

fullo

Pompeiis in pariele domus Fesonii Primi fullonis,


Inst. arch.

6401 (IF 3478;

Mau

6404**

L. C. S.

Felicio lupinarius

rog.
Bull. Inst. arch. 1876 p. 2S).

Pompeiis non procul a N. 640i* (IFSiiS descr.

Mau

6404
0. V.
f.

[L.]

C. S. Ilvir. o. v.

f.

Euhode perfusor cum Secu[ndo]


|

Pompeiis, via Stabiana (IV840 ex Avellinio et Garruecio).

6404^

L. C. S. bene mer.

Ilvir. o. v.

f.

Hinnulus
268

cum

Papiiione rog.

Pompeiis (IF 5S67

Bull. Inst. arch. 1874 p.

descr.

Mau).

6405
conservabit.

Bruttium Balbum'

Ilvir.

Gen[taZts]

T[og.]

Hic aerarium

Pompeiis (IF 3702 descr.

Mau

melius

quam Eph.

ep. 1

163).

1)

Idem

Q. Bruttius Balbus in aliis programmatis

IV

933^. 3773, idem ut videtur supra

N. 6383.

6406* Paquium
peiani fecerunt.

Proculum

Ilvir.

i.

d.,

d. r. p.,

univer[st]

Pom-

Pompeiis pictum in amphitheatri aditu


Zangemeister).

satis

obscuro (IV 1122

cf.

p. 11 vidit

1)

Haec

inscriptio

P . AQVIVM pictum est. non in earum numero quae candidatorum commendationi

desti-

natae sunt habendd, sed post electionem scripta esse videtur (Zang.).

6406^ Paquium
6406
P.

d.

i.

d.,

Veneri rogant.

Pompeiis rep. (IV 1146 NeapoU vidit Zangemeister).

Paquium Procul.

d.*

v. a. s.

p. p.* o. v.

f.

Marcus

cum

(reliqua evanida),

veris d. V.

Pompeiis (IV 5728 descr. Mau BulL 2) Cf N. 6431^ not. 1.

Inst. arch.

1881 p. 32).

1)

Expeeta-

6407*
Vero favere.

[T]\.

Claudium Verum

Ilvir.

Obelli

cum

patre,

favel

scis

6407^
V.
f.,

Ti.

Claudium V6rum,

scr.

Aemilius Celer,
|

[d.

v.]

i.

d.

o.

vicini

Himer ....
Mau; SogUano
d. o. v.
f.

Pompeiis (IV 3828. 3820 vidxt

Notizie 1887 p. 40, 1891 p. 267).

6408* Pupium'

Ilvir.
II

i.

Appuleia

cum Mustio

vicino

f.*
|

et Narcissus vos roga[f].

6408^ M. Piipium Rdfum


fullo facit
I

'

Q Ilvir. i. d.

dignum

r.

p. o. v.
.

f.
.

Mustius

et dealbat scr.
el

unicus s[tne] reliq. sodalib.' non.^

Pompeiis, a sinistra

a dextra portae tabernae cuitudam fulloniae,

quam

Mtutii fuisse apparet, non longe a

domo Vettiorum (IV

3327. 3529

SogUano No-

38*

696
tizie

Caput XIIII.
1897
p. 199,

Mau Roem. Mitth. 1898 p. 10 qnem sequor). 1) Nomen candimagnis scriptum a sinistra reliquae inscriptionis, De Pupio Rufo cf. infra N. 6420. 2) Facit. 3) Confert Mau quod scriptor Aemilius Celer in inscriptione supra N. 51 4S adiecit sing. 4) Nonis? (Mau). Ad eundem Pupium Rufum duoviratus candidatum, pertinent aliae inscriptioNotizie degli scavi 1897 p.16). Eidem aedilines eiusdem vici (IF 30i. 353i tatem rogari titulo IF1i2 putat Mau Roem. Mitth. l.c. p.10. Eiusdem nomen in triptycho Pompeiano N. CIX.
dati litteris

6409

L. Statium
|

Receptum
|

Ilvir.

i.

d.

o.

v.

f.

vicini, dig.

Scr.

Aemilius Celer vic'


1888 p. 322).

Invidiose

qui deles

ae^p-Jrotes^
p. 119;

Pompeiis (IF S77S descr.

Mau

Roem. Mitth. 1889


litteris

Notizie degli scavi


teste

1)

Ficinus.

Habitabat Aemilius Celer in insula adiacente

inscriptione picta prope ostium

domus
l.

parvis et colore nigro: Ae[mili]QS

Celer hlc habitat (Sogliano Notizie

c.

p.

S21 ;

Mau

Mitth.

l.

c.

p. 119) aliisque in3). 6407^,

scriptionibus
2) Similiter

nomen IV 762.

eius referentibus.

Idem

est

supra N. S14S (not.

2960.
-

6410

M. Holconium Priscum,
|

C.

Gavium Rufum

Ilvir.*

Phoebus

cum emptoribus

suis rogat.

Pompeiis prope portam Herculanensem (IV 103 ad apographa facta saec. Xirill).
1)

Duoviros.

Idem candidatomm par commendatur IF1SS.


|

297. 506. 644. 1007.

O^ll* M. Holconium
Helvio Vestale rog.
lidem etiam

Priscum

Ilvir.

i.

d.
|

pomari* universi

cum

1)

Pompeiis in via quae a foro ducit sept. versus (IV 202 vidit Zangemeister). alibi in parietibus eiusdem vici Pompeiani (IF 149. 180. 18S. 206).

6411^ Holconium Priscum


Inst. arch.

Hv.

i.

d. d. r. p. o. v.
cf.

f.

lucundus rog.

Pompeiis in fronte aedium Caecilii lucundi


1876 p. 24).

N. 6404^ (IV 5428

Bull.

6411
Ibi ubi

M. Holconium
N. 6411" (IV 206

vidit

Priscum aed., pomari rog. Mommsen).


aed.
|

6411^ M. Holconium Priscum

Menecrates cliens b

dormis*.

Pompeiis in vico qui dicitur lupanaris (IV 822 vidit FiorelU).

1) Cf.

N.

6424^^.

6412*

C.

lulium Polybium
j

Ilvir.

muliones rog.
i.

6412^

C. lulium

Polybium
eastitit,

Ilvir.

d.

dig. rei publ. (sic).

Pompeiis, prior bis

in via quae e medio oppido ducit

ad portam

Herculanensem (IV 11S. 1S4. 121 hanc Neapoli in museo vidit Zangemeister).

6412

C. lulium

Polybium
6416^.

Ilvir.

Infantio' rogat.
,

Pompeiis in domo quadam graphio inscriptum


Zangemeister).

non pictum (IV 1226

vidit

1)

Cf N.
|

6417K
|
|

6412** C. lulium Polybium aed. Licinius Romanus Pompeiis prope forum (IV 699 bis ut videtur descripta).

rogat et

facit.

6412

C. lulium

Polybium

aed. o. v.

f.,

panem bonum

fert.

Pompeiis (IV 429 descr. AvelUnius).

Tituli municipales.

Pompeii.

Tituli picti.

597

6413* Rustium Verum*


Pompeiit (IF5760 vidit
Ferus,
cf.

d.

i.

d.

Vere

fac qui le fe[ci7].

Mau; Sogliano
a.*

Notizie 1888 p.S22).

1)

A. Rustius

IF

2984.
v.
a.
s.

6413^ Rustium Verum


sic decet.

p. p.

Augusto

feliciterl

aediles

Pompeiit (IV 427 descr. AvelUnius).

1)

Fortasse

scr. aed.
f.

(Zangemeister),

6414
nia rog.
|

M. Casellium

et L.

Albucium

aed.* o. v.

Statia et Petro-

Tales cives in colonia in perpetuo.

Pompeiis in muro domus sitae in media fere urbe (IF S294. 3678
descr. p. 597).

= Fiorelli
in-

1)

Jdem candidatorum par saepe coniunctum reperitur in

scriptionibus Pompeianis.

6415

M.

C. M.*
et

aed.,

M.

S.

M.* aed.'

Pyramus Olympionica,
J

Calvos rog. (corona


Pompeiis in

ramus palmae). eodem muro in quo N, 6414 (IF 3291. 3674


1902 p. 210.

1)

M. Casellium Marcellum.

tizie degli scavi

= Fiorelli descr. p. 397).


Cf.

2)

M. Samellium Modestum.
contignatae

IV 126

cet. /

No-

3) aed. litterae

cum M. quae praecedit.

6416^

L. Albucium aed.

Thesmus
|

libert. rog.

6416^

L. Albucium Celsum aed.,

T. Genialis, Infantio rog.

Pompeiis prior in pariete vici cui ab hac inscriptione Thesmi nomen indiderunt, altera in eodem pariete in quo N. 6414. 6415 (IV 2983. 3680
descr. p. 377. 397).

Fiorelli

6417* M. Casellium Marcellum


recte lecla).

aed.,

agricolae rog.
|

(nonnulla non

6417^
et

Marcel[ijum aed.,
|

lignari
j
|

plostrari rog. lassi

cum

[fjabio

Crimio et

C. Nisio I[n]fantione
|

ubiq.*

6417

Marcellum,

Fortunata cupit.

q. d. Nolana, prope portam urbis, tertia in via quae a foro ducit ad porlam Hercutanensem (IV 490. 48S. 111 non plus semel singulae descriptae). 1) Hic quoque non omnia recte lecta esse apparet.

Pompeiis, priores duae via

6418* M. Cerrinium

aed.,
|

Salinienses*
|

rog.

6418^ M. Cerrinium
6418
fecit

aed. Capito rog.


|

Scr. Fructus pycta.


rei p.,

M. Cerrinium Vatiam

aed.,

dignum

Tyrannus cupiens
|

cum

sodales.

Saliniensibus

Pompeiis (IV 128. 387 p. 194. 221 secundam vidit Zangemeister). cf. infra N. 6441 >.

\)

De

6418** M. Cerrinium
Scr.

Vatiam aed.
.

o. v. f.,

seribibi

universi roganl.
|

Florus

cum Fructo

6418 Vatiam
6418^ Vatiam
meister).

aed. rogant

Macerio dormientes

universi

cum

aed.

furunculi rog.

Pompeiis piclum via

q. d. degli

AugtutaU (IV

581. S7S. S76 vidit Zange-

locose haec dicta esse putant.

698

Caput

Xmi.
|

6419* Cuspium

Pansam
I

aed.

iuvenem probum
|

dignum
a.
s.

rei p. o. v.

f.

6419^ C. Cuspium Pansam probum o. v. f. 6419 C. Cuspium Pansam


6419*^

aed.

d.

r.

p.

v.

p. p.*

iuvenem

aed.

aurifices universi

rog.

Cuspium Pansam
C.

aed. lignari universi rog.


|

6419

Cuspium Pansam
aed.
|

aed. d.

r. [p.]

o. v.

f.,

Saturninus

cum

discentes^ rog.

6419^ Cuspium Pansam

Popidius Natalis cliens

cum

Isiacis' rog.

6419^ Cuspium Pansam


Pompeiis pictum variis

aed. Fabius Eupor.* princeps libertinorum.

locis urbis, lertia in

muro

aedificii

Eumachiae, sexta

non procul ab aede Isidis, septima prope portam Herculanensem (IFlOi. 317.710. 960. 273. 4011. 117 hanc translatam Neapolim vidit Zangemeister). Idem Cuspius Pansa etiam in aliis inscriptionibus parietariis Pompeiorum. Eiusdem nominis viri duo iV. 6359. 6360. 1) Apparet magistralum quem Pansa petebat tam nudo aedilitatis voeabulo significari potuisse quam eodem vocabulo cum adiectione litterarum v. a. s. p. p. (cf. Mau Roem. Mitth. 1889 p. 302). 2) Similiter 673. 694. 698 cet. 3) Jsiaci etiam iV. 6430^. 4) Idem etiam IF 120, eiusdemque nomen in amphora Pompeiis reperta.

6420* Cn. Helvium Sabinum


d. r.

omni bono meritum


aed.,
Isiaci

iuvenem aed.

p. 0. V.

f.

Dic

rog.
|

6420^ Cn. Helvium


fossionum).

Sabinum

universi rog.

Pompeiis, variis locis urbis pictum in parietibus

(IF

706. 787

ex actis

ef-

6420" Cn. Helvium Sabinum*


Rufus^
1)

aed.

i.

p.^ d.

r.

p.

o.

v.

f.,

Pupius

facit,

idem probat.
iV.

Pompeiis, ibi ubi

6408^ (IFSS5S. 3357

cf.

Notizie degli scavi 1897 p. 16).

Nomen fortasse seiungendum esse ab iis quae sequuntur nem probum. 3) Eiusdem hominis nomen scariphatum
(IV 4613

putat Mau.
intus in

2)

luve-

eadem domo

= Notizie

1897 p. 25).
1

6421* N. Herennium
6421^^
[d.]

Celsum aed.
(

o.
v.

v. a.

f.,

Amandus

rog.
f.,

N. Herennium Celsum

d. v.

s.

p. p.* d. r. p.* o. v.

est.

Pompeiis, altera (N.6i21^) in

Notizie degli scavi 1880 p. 299).

muro aedium del Centenario^ (IF 2) Cf 1) Cf N. 6451^ not. 1.


^'

63i. 3771

=
1.

N 6m not.

6422* M. Lucretium 6422^


si

Frontonem

aed. d.

r.

p.

pudor

in vita

quicquam prodesse putatur,


est.
cf.

Lucretius hic Fronto dignus honore bene

Pompeiis pictum in via non procul ab aedibus Lucrelii Frontonis, (Sogliano Notizie degli tcavi 1901 p. 282; Paribeni ib. 1902 p. 212).

N. 6422"

6422 M. Lucretius Fronto

vir fortis

et ho[nestus?]

Pompeiis in aedibus quae videntur esse Lucretii Frontonis, non pictum, ut


eae quae praecedunt et sequuntur, sed seariphatum in tectorio parietis peristylii

(Sogliano Notizie degli tcavi 1901 p. 166;

Mau Roem.

Mitth. 1901 p. 333).

Tituli municipales.

Pompeii.

Tituli picti.

699

6423

Popidium Rufum

aed.

piscicapi fac

Potnpeiit,

non procul a theatro (IF 836


. .

ter ut videtur descripta).

6424* L. Popidium Secundum


d. r.
p. c
.

aed.,
. .

iuvenem innocuae

aetalis,

uius .... uraus cupit,


|

o facit.
r.

6424^ Popidium Secundum


V.
f.
I

aed. d.

p.

probissimum iuvenem

o.

Rufine fave, et

ille

te faciet.*
|

Popidium Secundum aed. o. v. f. Attale dormis.* . . Pompeiis (lF7iO vidit Zangemeister; IFS409. 37i8 :== Bull. Inst. arch. p. 234, 4881 p. 32 descr. Sogliano). 1) Cf. N. 6436. 2) Cf. iV. 64H^.

6424

m6

Postumium Proculum aed. offectores* rog. Pompeiis via Stabiana (IF 864 viderunt Avellinius et Mommsen). 1) Ex adverso huius inscriptionis fuit officina offectorum sive tinctoria (FiorelU descr. di

6425

Pompeii

p. 484).

6426

Sallustium Capitonem aed.

o.

v.

f.,

caupones

facite.

Pompeiis (IF 336 vidit Mommsen).

6427* Suettium 6427^ Suettium

aed. o. v.
. .
|

f.,

Potitus cliens v[og.]


.

Potitus

cum

dignos coloniae vir


p.

Pompeiis (1^593. 5736 cf. Notizie degli scavi 4879 meister, hanc viderunt Mau et Sogliano).

284 illam vidit Zange-

6428* Trebium*

aed. o. v.
|

f.,

clibanari rog.

6428^ [A.y Trebium

aed. tonsores.

Pompeiis (IV 677. 743 vidit Zangemeister). 1) Pleno nomine A. Trebius Valens (NoUzie degli scavi 4897 p. 43). 2) I excepit Zang.

6429

A. Vettium aed.,

saccari rog.

Pompeiis (IV 497 vidit Zangemeister).

6430*

A. Vettium Caprasium
[A.]
|

Felicem aed.
|

v. a. sacr. p. p.* vicini

rogant.
f.,

6430^
Menecrates

Vetlium Caprasium

Felicem aed.

v.

a.

s.

p. p. o. v.

Vesbinus rog. Scrib. Ascaules. Pompeiis (IF 3687 Notizie degli scavi 4898 p. 257 IF636 descr. Fiorelli). 1) Cf N. 6357 not. 3.
et

descr. Sogliano et

Mau;

6431* A. Vettium Firmum Nymphio rog., una et vicini, o.


|

aed. o.
v.
f.

v.

f.,

dign. est.

Caprasia

cum
v.

6431^
a.
s.

A. Vettium
o. V. faciatis.

Firmum verecundissimum
aed. o. v.

iuvenem

d. (sic)

p.

p.'

6431

..

Vettium

Firmum
Firmum
|

f.,

dign.

est,
f.

pomari'

facite.

6431*^ A. Vettium

aed. o. v.

f.,

d. r. p. o. v.

pilicrepi facite.

Pompeiis (IF 474. 4S6. 483. 4447 primam vidit Mommsen, seeundam et quartam vidit Zangemeister). 1) In inscriptionibus parietariis Pompeianis aediles plerum-

que, non duoviri hi magistratus dicuntur (exceptis hac et N. 6406". 6424^

IF4004).

et

2) Cf.

N.

6444*.

600

Caput

Xim.
i.

nium

6432 Suettium cum Epidio aed. o. v. f. et Verum


|

Ilvir.

d. o. v.

f.,

dig. suut.

Heren-

Pompeiit (iri2i Neapoli in museo vidit Zan^emeister).

6433

.. o Suettios

r.

Certum

II

Uvir.

i.

d.
roff.
1)

quorum innoceutiam ^
.

Verum

aed.,

Celsum collej^am

Pompeiis (IF697 vidit Zangemeister).

Elamus
Cf.

_,

,.

.'

dissign.' rog.
fin.

N. 6438^

P.

Paquium Proculum*

Ilvir.

virum

b.*,

d. r. [p.]

o. v.
f.,

f.

A. Vettium \Caprast\um Felicem


Q.

llvir. v. b.* d. r. p. o. v.

digni sunt.
f.,

Marium [Rufum] M. Epidium Sabinum^


s[crtp]sit
. . .

aediles v. a.

s.

p. p. o. v.

sius dealbatore*

Onesimo.
ct alibi.

Idigni sunt.

Pompeiis (IF 22S ex actis effossionum anni 1829 et Avellinio). N. 6406.

2)

rirum bonum.

1)

3)

Idem N. 6438
tuo officium

Cf.

4)

Cf N. 6408^.

6435

Procule, Frontoni

commoda.

Pompeiis non procul ab aedibus quae videntur fuisse P. Paquii Proculi, cf. Fiorelli descr. di Pompei p.iSSseq. (If^ 9W cf. p. i9S vidlt Minervinius, partem
vidit Zangemeister).

6436
6437

Sabinum

aed.

Procule

fac,
1)

et ilie

te

faciet.*

Pompeiis (IF 635 vidit FiorelU).

Cf N. 6424K
r.

Cuspi, fac

Fadium

. .

aed. d.

p.

Pompeiis (1F4068 vidit Zangemeister).

6438* M. Epidium Sabinum 6438^ M. Epidium Sabinum


|

aed.'
|

Campanienses* rog.
d.

ex sententia Suedi Clementis'

v.

i.

d.
I

0.

V.

f.

6438 M. Epidium
venem,
|

Sabinum

Ilvir.
]

iur.

dic.

o.

v.

f.

dignum

iu-

Suedius Clemens sanctissimus


d.
i.

iudex
dic.
o.

facit,
v.
f.

vicinis rogantibus.
|

6438** M. Epidium Sabinum

dig. est,

defenso-

rem

coloniae,

ex

sententia

Suedi

Clementis

sancti

iudicis

consensu
|

ordinis ob merita eius et probitatem,

dignum

reipubiicae, faciat.

Sabinus

dissignator

cum

plausu facit^

Pompeiis, variis locis urbis pictum (IV 410. 791. 10S9. 768
lertiam Zangemeister , quartam descr. Minervini),
2)

Cf.

Mau

fioem. Mitth.

1889

p.

299.

primam

vidit

Mommsenf
v. 3.

1)

Idem N. 6434

3)

T. Suedius Clemens sub

Fespasiano

controversias inter rem publicam Pompeianam et privatos quosdam composuit (supra 4) FerN. S942). Eius auctoritatem in adiumentum vocant fautores candidatorum. sus est senarius. Cf. Buecheler carm. epigr. 39.

6439
6440 6440^

ex scito
I

ordinis

Primus

or|.

Pompeiis in columna theatri scariphatum (IF S4S9 vidit Zangemeister).

VII k. Dec. Salinis* in conventu


XIII k. Dec.
I

multa ftSS XX*.

in

conventu veni.
locis urbis

Pompeiis scariphatum in parietibus variis

(IV S181

cf.

Sogliano

Titali municipales.

Pompeii. Tituli picti et scariphati.

601

JNotizie

not. 1.

degU scavi 4880 p. 185. IFS888 Mau Bull. Irut. 2) Sic Uau, +tS- (reliquis omittia) Sogl,
fullo
I

Wi p. 201).

1) Cf. iV. 6441*

6441*

Cresces Cresces
I

Pompeianis
SaliDesibus'

salutem.
|

6441^ fuUo
6441
fullo fullo
I I

salute.

Cresces
Cresces

Stabianis
|

salute.
|

6441^
6441

Surenlinis

salutem
sal.'

Cresces fuUonibus et ululae suae

(ulula sive noctua).

Pompeiis scariphalum in columnis domus privatae (If^ 4102. 4106. 4109. 410S. i118 cf. Mau Bull. Inst. arch. 1885 p. 250; Sogliano Nolizie degli scavi 1884 p. 50. 51. 111). 1) Salinenses putat Mau (Roem. Mitth. 1889 p. 299) eos qui habitarent in

vico

quodam

nipp. fr.

vel pago Pompeiano diclo a Salinis. 539 Buecheler : eum peius formidant quam

2)

De

loco Farronis (sat. Me-

fullo ululam)

monuit Sogliano.

6442* Campani
Zangemeister).

salvele.

Pompeiis anle porlam Hereulanensem scariphatum in pariete (IF 1216 vidit

6442^ Cam[p]ani
Pompeiis in poste
Zangemeister).

salvete

ostii

viri. Aulus OIo suo salutem. domus privatae scariphatum (IV 2353
|
|

p. 219

vidil

6443* Campani
palmam manu

victoria

sin. tenens,

una cum Nucerinis peristis (supra gladiator gradibus descendit, retro eum altera palma; a sin.: homo
|

in suggestu stans, alius anle svggestum).

Pompeiis in muro domus privatae extrinsecus scariphatum (1^1293; imago


est

Mtu. Borbon.

vol. VI).

6443*^ Nucerinis

infelicia.

Pompeiis, scariphatum (IF 1329 vidit Mommsen).

6443
Pompeianis
|

Puteolanis feliciterl
Petecusanis.

omnibus Nucherinis
(IF 2183

felicia;

et

uncu

Pompeiis, scariphatum in lupanari

vidit Zangemeister).

6444

iudicis
|

Aug.

felic*

Puteolos, Antium, Tegeano*,

Pompeios

hae sunt verae

coloni[ae]'.

Pompeiis, 'Utteris mullo neglegentioribus,

quam

iis

quibus ulebantur in pro-

grammatis candidatornm, pictum in pariete domus Fettiorum ante annum 63, cf. ad j\. 6400 (IF3525 *=^ Sogliano Rendiconti Accadein. Lincei 1897 p. 389; Mau Roem. Mitth. 1898 p. 49). 1) Cf. supra N. 234. 2) Tegeanum, cuius oppidi curatores habemus supra N. 5054, infra N. 6449, fuisse intcr Nuceriam et Nolam, ibi ubi statuit Sogliano l, e, labula Peutingerana collocat mansionem 'ad Teglanum p.393seq. 3) ludicia Neronis erga Puteolos et Antium (Tac.ann.14,27. Suet. Ner. 9) novimus, utrumque oppidum novos colonos, illud etiam Neronensis cogno'

inentum ab eo accepit (N. 6326. 6327); Pompeiis fuisse qui simile quid loniae el Tegianensibus augurarentur, ex hac inscriplione apparet.
Titulos
in parietibtis

et

suae co-

Pompeianorum

pictos vel scariphatos


(cf.

dedi praeterea

supra N. 234. 1319. 3822. 4181^. 51425147. 5181^ 6564. 6575, alios dabo infra variit locis.

5197 not.

6).

5723. 6055. 6526.

602

caput

xnn.
v.
v.

6445*

L.

Lusium

Saturni. d.
|

v.*

b.* o. v.

f.^

6445^
6445
0.
V.
f.

L. L.

Magium

Celerem
|

H-.*

b.
|

Munatium Munatium
|

Caeserninum

Nuceriae

Ilvir.
|

quinq.

v.

b.

6445^
6445
6445^
stanti
.

L.
C.

quinq.

i.

d.

v.

b.

o.

v.

f.

Nucer.
|

Tampium Sabeinum
|

tri."

ple. v.
o.
v.
f.

b.^

o,

v." v.

facia.
.
|

P. Vitellium' ...

aup

Constan

Con-

Pompeiis pictum in parietibus sepulcrorum


ibi ubi

p. 142

sitis extra portam Nucerinam, N. S146 (irS862. 5871. 387S. 5837. 5872. 5876 cf. Mau Roem. Mitth. 3, 1888 Si non omnes, certe partem harum commendationum (N, 6443"^^) 144).

spectare ad comitia Nueerina apparet.

Antiquiores has inscriptiones


L.

quam

pleras-

que Pompeianas eiusdem generis putat Mau, recentiores tamen quam antiquissimas
2) C/l

Pompeianas N. 6598. 6399. N. 6598^ not. 8.

1)

Sic C.

I.

Staatsr. IIL p. 801 not. 3.


Vitellii

3) Cf. ib. not. 4.


6)

IF
4)

l.

c.

(p. p.

editum

est Mitth.).

Duo(virum).
l.

Oro volo? (Mommsen

c).

imperatoris avus, Nuceria oriundus erat (Suet. Fit. 2).


(cf.

Nuceria Constantia

supra N.S146 not.2).


f.

5)

Cf Mommsen
A.
Significatur

7) P. yitellius, 8)

9) Caupones'i (Hirschfeld).

6446

M. Virti6 M.

Men.

Ceraun6

^edill,

Ilvir.

iure
|

dfcundo,

pr^efect6 fabrum, Vvir.S

cui decuri6nes ob
et denarios

muniQcentiam

eius,
|

quod

equom magnum posuerat


duiimviratum gratuitum
inter duos
|

popul6 dedicati6ne eius

dederat,

dentur.

dederunt Nuceri^e. (infra sella curuUs cum scamno, pueros apice Phrygio indutos, qui tahellam inscriptionis sustinere vidextra et a sinistra vir togatus, liclor ut videlur fasces et bacilla
est Castellamare

duo

tenens).

Nuceriae rep. sub cineribus Vesuvii,

gypsaceum musei

Berolinensis).

(X 1081

vidi

ectypum

1)

Quinqueviri cuius generis fuerint, non con-

stat (diversi quinqueviri

N. 6563 seq.).
f.

6447
fabr.,

Septimiae L.
q.',
|

Sil

M. AUio M.

f.

Men.

K\x[fo\
\

praef.
in

cen.*,

tr.

miL

a p.',

t[q.

R.y.

Hunc

decuriojies gratis
.
.
|

ordinem su[mw]
Abellini
stori,

adlegerunt duumviralium
.
.
|

numero
XFIl).

ordinem

adiit

petiitque ut decreto

quoque voluntatem

esse adscrib^ej^en/.]

(X1132

bis ut videtur descripta saec.

3) tribuno

militum a populo.

1)

C^nsori,

2)

quae-

4)

Supplevit

Mommsen.

6448
cundiamque
p.
c.',

Digitiae L.
|

f.

Rufinae

ob eximiam castitatem [/']i|dem* veref.

eius

M. Tullius M.

Maecia Cicero
posuit.
|

eq. R.,

L. L.*,

coniugi remis|so sumplu publico de suo

L. d. d. d.
eq. R., p[afr.
|

6449
atl.,

[M. Tullio M.
|

f.

Maec.]

Cicer[oni Laur. Lav.]

cur. r. p.]
|

Volceianor. [i;tna/i]|um
|

Acerentino[rMm
|

Fe^liensium

Buxentin [or.]
mun[i]s
|

Tegianensium, integr.

et rarissimo viro,
|

M. Tullius ComL. d. d. d.

nutritor, multis larjgitionibus eius in se

conlatis.

Tituli municipales.

Nuceria. Lucanae civitates.

Magna

Graecia.

603

Paetti

(X483. 482

ricus Brunn).

1)

Alios titulos

illam vidit Mommsen, hanc descr. Paulus Heyse et Heneidem lapis. 2) Laurens Lavinas. 3) Patronus coloniae. Paestanos dedi supra N. 3820. 6112. 6114.

6450
r.

M. Traesio M.
|

f.

Pom, Fausto
Atinatium,
|

sen.

Illlvir.

qq. Potent.,
|

cur.
et

p. Bantinor.,
I

cur.

r.

p,

ob merita

eius,

dec, Aug.

plebs.

Cur. L. Porc. Rufo*

ex

a.

c.''

Alinae in Lucania (X 344 vidit Mommsen). 1) Litteram gunt plerique, non vidit Momms. 2) Ex aere collato. Aliot titulos huius Alinae dedi N. 3393. 3418.

iacentem adiun-

6451
qq.,

d.
|

m.
I

C.

Stremponio

C.

f.

Pom. Basso

ae.
|

p.',
|

pr. llvir.*

auguri,
I

curatori rei p. kajlendari Polentinor.,


|

curatori muneris
|

peq.

Aquillianae II, q. rei pub. III,


|

Helvia Psychario uxor.


|

C.

Strem-

et Faustina fili b. m. fecerunt. poni Bassianu[s] Grumenti (Saponarae) in Lucania (X 226 vidit Kaibel). 1) Aediliciu potestate. 2) Alii praetores duoviri Grumentini supra N. 3663. X 208. 227. Alios titulos Grumentinos dedi N. 386. 1199. 2047. 3343. 4028. 3330. 3331.

3469. SS39. S66S.

6452
augur.,
I

P. Plaetorio

P.
|

f.

[PJom.
|

Urso
|

aed.,

Illlvir.

i.

d.,
|

[pjontif.,

ministri Laruni

Augg.

palrono.

L. d. d. d.

Potenliae in Lucania

(X 137

vidit

Mommsen).

AUot

titulot Potentinot dedi

N. 2719. 3337. 4026. 4027.

6453 C. Iu[?i]u[s] Andro|nicus archon donum dederunt.


|

et lulia

Euporia

ex voto

Neapoli (Notizie degli scavi 1896 p. 103).

6454
voreni^
. . .

HercuU
|

invicto P. Verg. Restitutus ob insignem numinis [/asta[/Mas]

honore demarchiae perfunctus aidiculam Neapoli (X 1478 vidit Mommsen).

....

6455
aetiam alq.
nissimo.
|

[/aM]celarch[tsan/tS
|

m](imitabili demarcho,
| |

plurimis

insignibus meritis

praeclaro, fretores

Eubois'' vere dig-

Neapoli (Sogliano Notizie degli scavi 1900


Gr. Sicil. Ital.p. 191^.

p. 269).

1)

Cf. Kaibel Inscr.


l.

2)

De

phretriis Neapolitanis dixerunt Kaibel

c.

p. 191^;

Beloch Campanien

(ed. 2) p. 41.

148.

Antinoitas et Eunostidas habuimus supra

N. 6188.

Ev^oelg ex hoc primum

titulo

innotuerunt (ex Euboea origines Neapo-

litanorum).

6456

C.
\

Herbacio Maec.

Romano
|

demarjchisanti, Ilvir. alijmento-

rum
cit,
I

quaest.,

cur. sacrae pecun.',


|

cur. II

frum. compar.*,

se vibo fe-

qui ob promiss. venat.^


Neapoli (X 1491
bis

phetris^ divisit qui|na mil.

num.

quaeitoremque

et

saec. XFI). alimentorum 1) Duovirum curatorem pecuniae tacrae fortatte etse eundem magittratum qui

descripta

604
alibi dicitur

Caput XIIII.
quaestor pecuniae sacrae alimentariae co7iiecit

p^

^72\

2)

Comparandi.
dis

3)

Fenationem.

Mommsen
S.

C.

I.

L.

4) Cf.

N. 64SS not.

6457
equo
.
.

man.

sacr.

C. Octavio C.

f.

Maec. Vero
|

praef. iuven.*,
praef.

publico,
I

adjlecto

in

V decur.

exornato
|

militiae*,

coh.
j

icae,

fiamini Virbiali^ et auguri et


|

aedili Augustali*,
|

qq. iuvenum*,
f.

Postumia Procula uxor


patri

marito karissimo et

Octavia C.

Vera

filia
|

optumo fecerunt.
Neapoli (X 1493 vidit

Mommsen

praeter pauca vocabula in quorum locum

in ipso
rep. III

lapide alia reeenlia substituta sunt).

4045.
Orell.

1)

Cf.

N. 5683;
alibi

t.

Poetovione

2) Inteliege ynilitiam

equestrem.

Cf.

supra N. 2749

cet.

3)

Fla-

monium
(titulus

hoc, ex minoribus

22/2

= 4022

Romae unum
non

ut videtur,
cf.

non commemorati/r

recte leclus est,

XII 2238).

4)

Sacerdos

potius

quam magistratus (Momms.).


[amjp. C[a]e[s. M.] Aurellio [Severo
1
\

6458
Au[^. 'pont.

i/eJxan[d]ro [Pio] Fel[tjci


|

majx., trib.^ pot.^ cos., p.

p.,
1

divi Septim[i

5ejveri Pii [ne|

pojti, divi Antonini


|

[Mjagni Pii

[^/toj,

colonia Aurelia Aug.

Antoni-

niana Felix
1)

Neapolis.

ep. 8, 871 ectypum vidit Huelsen Roem. Mitth. 1890 Hucusque erasum, ilem erasa nepoti et filio vocabula. 2) A. 222.

Neapoli rep. (Eph.

p. SOS).

6459
niae,

Concessiani.
|

L. Munatio Concessialno

v.

p.',

patrono colo|-

pro meritis eius


(sic)

erga cives

muniOca
|

largitate olim

hono|rem
|

devitum

praestan|tissimo viro praesens


filii
{

tempus exegit, quo etiam


|

Munati Concessiani
abun|dantia
(sic)

sui

demarchia cumulatiore
civibus,
|

sumptu

liberalitatis

universis

exibuit

ob [gjue testimonia amoris

sincerisjsimi re[^.J* primaria splendidissijma


rajbili

Herculanensium patrono miperfectissimo.


172. 970.

statuam

ponendam

decrevit.

Neapoli (X 1492 vidit Mommsen).


nibus civitalis Neapolitanae
cf.

1)

f^^iro

2)

Be

regio'

Mommsen

C. I. L.

X p.

6460
aedilicio,

P. Plotio P.

f.

Pal. Faustino
|

scribae

pubUco Neapolitan.

Plotia

Nome

uxor.

'Ertl vTtaxiov ud.

^A-kuXlov ^Tgd^iovog

xa/

2i^%ov NsQavlov KanLxwvog^,


\

drj^aglxovvTog 'Egevviov
yQaq)oy.ev(Mv
\

Mvt]\

atriQog,

Tfj

nQ. xaA.

Oy.xix)qIo}v,

(sic)

naQi^Gav

^lov\

kiog ^AnoXXivcQLg,

JofAiTiog ldoLatLy.6g,

^IovkLog
\

JIsQL ov nQOOavriveyy.ev Tolg kv 7tQoo-KXr^TO)L

nQoxkog Aqt. ^Iov/.Log AsLovLavog 6


(ipsa de-

avtaQx^^v, 7tQL TovTov creti verba non rettuli).


1)

Tov nQuyfiaTog ovTOjg evrjQeOTrjosv

Neapoli rep. a. 1889 (Sogliano Monumenti antichi dei Lincei I Consulum par praeterea ignotum, quod videtur fasces gessisse a.
l.

p. S54).
71,

760

ul proItal.

bavit Sogliano

c, collato decreto

facto

a. p.

Chr. 71, in quo idem lulius Livianus


..

Graeco Neapolitano Inscr. Gr. Sicil. dviagxov nominatur.


[aed.?]
|

6461
iur. dic.

[CoJrneUus L.
gymnas|[tjarchus

f.

Rom. Gemellus
ter,
t.

bis,

q.,

Illlvir.

bis,

IIII

i.

d.'

Tituli municipales.

Magna

Graecia. Bruttii.

605

Feliae (Roem. Mitth. 1891 p. 346 ex libro


fortaste

quodam de

Felia).

1)

Pottrema

manu

alia addito

(t. IIII

vix tanum).
|

6462
Pudeus
I

lovi 0.

m.

conservatori

domus Aug.
L. d. d. d.

M. Cocceius Aug.

lib.

ob honorem

prohedriae.

Tarenti (Notisie degli tcavi 1896 p. 110). Aliat intcriptiones Tarenlinas dedi supra N. 379. 2351. 2923. 3237. 5700. 6086.

6463
i.

Q. Laronius Q.
ex
s.

f.,

L. Libertius C.
.

f.

pont. max.*,

Illlvir.

d.

q. c. p.',

c.

Con.

HS ^

Monteleone in
recipiendas
alio
t.

Bruttiis,

ubi fuit Fibo Falentia,

basis

(X 49
3)

cf.

p. 1003 vidit Barnabei).

Fibonensi

potestate.

X 50.

apta ad mensuras

1)

Pontifex viaximus etiam in

2)

Quaituorviri iure dieundo quinquennales censoria


(cf.

Constat settertiis

N. 6SS7,
|

cet.).

6464
vix.
a.

L. Laberio
I

L.

I.

Optato
|

ornamentis censor.*
|

honorato
filiae

XXII,

Clutoriae L.

f.

Quartae

vix.

an. XXIIII,

mater

et genero.

Montelione (X 60 solus descr. saec.


censoria homini libertino attributa.

XFII

Gualterus).

p.\
|

1)

Nota omamenta

6465
q. p. p.filio

d.
I

m.
I

C. Cornelijus Troilus
|

Illlvir a.

Illlvir

iur.

dic,

et

alimentari|ae, vix. annis

XXX

mensibus

V. Sestia Ponjtice

duljcissimo fec.
Locris (Gerace)

(X 20

descr. Fitus Capialbi auctor accuratus).


2)

tuorvir aedilicia potestate.

1)

(^at-

Quaestor pecuniae publicae.

Aliot titulos Locrenses dedi N. 361. 2232. 3927; Reginos N. 4576. S471. S491.

6466
iterum

Futiae C.

f.

Lollianae

tiliae

piissimae C. Futijus Onirus


n.,
filiae
|

Ilvir.,

item

dedit decurionibus

HS X
natale

ut ex usuris

eorum

quod|quod

(sic)
|

annis

VH

idus Apriies

meae epulan|tes conii.*

frequentetis

HS CCCC
|

n.' et in

profusionijbus

HS CC

neque

in alios
|

usus convertatis.
2)

L. d. d. d.

Crotone (X 107 vidit Kaibel). 1) Sestertiis quadringentis nummit. Uturae temisses decem milium nummum sunt 600 num. Alium titulum Crotonentem dedi N. 4039.

6467

imp. Nervae Traiano


|

Caes. Aug.

Germ. Dacic.
ex
d.

Q. Fidubius
|

Alcimus ob honor. Aug.',

quem primus omnium


Aug.
-I4S

post k. Aug.
d.
|

se-

natu conspirante populo acci[pere meruit',

bisellium

Hic ob

eundem honorem dec.iiSIIH,


Isdem
I.

H, populo
|

viritftS-I didit fnc;.

d.

d.

d.'

et

h6c amplius im[a^meOT]

imp. Caesari Traiano

Au[(/. posuit].

Peleliae (Strongoli)
2)

(X112 Mommten

vidit ectypum).

1)

Augustalitatis.

Hinc inlellegitur Augustales a decurionibus creari solitos esse k. Augustis; hic enim Alcimus primus Peteliae extra ordinem post legitimum diem creatus est (Momms.). 3) Bisellium Mommsen putat positum esse imperatori ab Aicimo, puta in theatro, postea ab eodem imaginem imperatoris adieciam esse.

606

Caput XIIII.

6468
leg.

M'.
I

Megonio M'.
p.

f.

M'. n. M'. pron. Cor.


Illlvir.
|

Leoni
q.

aed., Illlvir.

Cor.*,

q.

p.^

patrono mulnicipii,
|

q.,

decuriones,
(in latere)

Augus|tales

populusque

ex

aere
p.

conlat.

ob merita
si

eius.'

Kaput ex testamento. Rei


destris,
|

municipum meorum,

mihi statua pe-

in

foro superiore,

solea lapidea, basi

marmorea, ad exemplura

basis
I

quam mihi
I

Augustales* posuerunt prope


posita fuerit,
|

eam quam mihi muniquae


eis

cipes
cilus

(5)
,

posuerunt',
dari volo.

HS C

m.

n.,

me

vivo poUi-

sum
qui

volo

ut ex usuris
est

semissibus
kal.

Ea autem condicione iiS C rii. n.* q. s. s. s.' dari eius pecuniae omnibus annis die natahs
|
|

mei,

April.,
his*|
|

distributio

fiat

decurionibus

epulantibus

CCC, deducto ex
ea

sumptu
(10)

strationis;

rehqui inter eos qui prae-

sentes

hora

erunt

dividantur.

Item Augustalibus eadem

con-

dicione
loci

X CL
I

dari volo

et

municipibus PeteHnis utriusque sexus ex more


item in cena parentahcia
fuerit,

X
I

om|nibus annis dari volo,

X L

et
]

hoc

amplius sumptum hostiae, prout locatio publica*

dari volo.

A
cipis
I

vobis, optimi municipes, peto et rogo per salutem sacratissimi prin(15)

Antonini Augusti

Pii

Hberorumque

eius,

hanc voluntatem

meam
teslta-

et dis|positionem

ratam perpetuamque habeatis, totumque hoc caput


(sic)

menti mei basi statuae pedestris, quam supra a \o&


po|natis,

peti,

ut mihi
|

inscribendum
eis

curetis,

quo notius posteris quoque


municiQ
erga

nostris

esse

possit
(20)

vel

quoque,

qui

patriam

suam

erint,

ad|-

moniat.
Strongoli, ubi fuit Petelia Brutliorum, rep.
a.

1894 p. 20. 21).

1892 (Barnabei Notizie degli scavi

1)

Quattuorviro lege Cornelia.

Lex

haec, similiter ut Petronia

(N. 6539), vtdetur pertinuisse ad res municipales ordinandas. cuniae publicae. 113. 3) Titulus plane gemellus est

fieatur statua

ad quam pertinuit N. 6469. 5) Significari statuam ad quam pereamque fuisse equestrem, non pedestrem, coniecit Barnabei l. c. p. 26. Ettam ob memoriam colendam tam 6) Sestertium centum milium nummum. matris quam uxoris idem Leo rei publicae intulerat centena milia (N. 6470. 6471). 8) Cf. N. 6087 cap. LXIX. 7) Quae supra scripta sunt.
tinuit

2)

Quaestori pe-

4)

Fortasse signi-

X 113,

6469
pec.
p.,
I

M'. Megonio' M'.


|

f.

Cor. Leoni

aed., Illlvir. leg. Cor.',


|
j

quaest.

patrono municipi,

Augustales' patrono
|

ob merita
rei
|

eius.

L. d. d. d.
dari

(In latere)

Kaput ex testamento.
n.,

Hoc amplius

p.

Petehnorum
(sic)

volo
I

HS X
ita

item vineam Caedicianam

cum

partem

fundi

Pomloci

peiani

uli

optima maxi|-(5)maq. sunt finibus suis qua mea fuerunt.

Volo au|tem ex usuris semissibus HSr


n.

n.

comparari* Augus|taHum
eis

ad instrumentum trichniorum dulum, quod


|

me

vibo tradidi, can-

delabra et lucerna[sj
ti[o]|-(10)nibus

bilychnes arbitrio Augustalium, quo facilius straobire possint.

publicis

Quod ipsum ad

utilitate[m]

rei

p. n. pertinere existimavi, facihus subituris onus Augu[s]|talitatis*,

dum hoc
se-

commodum
misse^

ante

oculos habent.

Ceterum autem temporum usura

HS X

n. ad

instr[u]|mentum Augustalium arbitrio ipsorum

esse

Tituli municip&les.

Petelia.

Rudiae.

607
conservare possint
|

volo,

qu[o]
j

(15) facilius

munus meuin perpetuum


quas
ita

neque

in
si

alios

usus

usuras

a
|

re p. acceperint

trajferri

volo

quam

necesse fuerit in pastinationem.


sic

Vineam quoq. cum parte fundi


loci
|

Pompeiani
(20) volo.

ut

su|pra

dixi

hoc amplius Augustalibus


Augustales,
idcirco dari

5.

dar[i]
|

Quam vineam
si
j

vobis,

volo quae

est

Aminea^, ut

cogitationi

meae, qua projspcxisse

me

utilitatibus

vestris

credo, consenseritis,
ex|ercebitis,

vinum usibus

habere

possitis.

facihus prosilituri hi qui


catio
cavi

vestris, dumtaxat cum publice epulas Hoc autem nomine relevati inf-(25)pendis ad munus Augustalit[a]|tis conpellentur. Lo-

vineae
fieri

parlis

Pompeiani vin[6]|am colere poterint*.


|

Haec

ita

ut

praestariqu[e]
|

volo.

Hoc amplius ab heredibus meis


et

volo

praestar[t]

rei

p.

Petelinorum
ceteris
|

re

p.

Petelinorum
|

corpori Au|-

(30)gustahum

ex praedis

meis palum ridica[m]


legavi.

omnibus annis

sufTiciens pedaturae vineae


(In latere sinistro)

quam Augustahbus
autem,
Augustales,

[i y]obis

peto

hanc voluntatem

meam
detis.

ratam habeatis et ut perpetua forma obser|vetis curae vestrae man-

Quo
|

faciUus autem

nota

sit

corpori vestro haec erga vos volun-

tatem,

totum loco'" kaput quod ad vestrum honorem pertifnet. Peteliae (StrongoU) Bruttiorum (X 44i contuUt Mommsen ectypum).

(non Meconio) exempla antiquiora pleraque.


basis ab

2) Cf. iV.

6^8

not.

1.

1)

Sic

3)

Haec

AugustaUbus posita videtur antiquior

esse

quam N.

6468,

sciUcet posita

ante

quattuorviratum quinquennalem a Leone susceptum.

post mortem
5)

demum

Leonis adiectum apparet.


t.

Caput ex testamento

4) Insere in

usum (Moinms.).

Munera

seviralus etiam in

usuras semisses.

7)

Barcinonensi II 4514 (infra iV. 6957). 6) Scr. Se. cuius vites erant Amineae. 8) Capitis de locatione

prima tantum

et

postrema verba videntur esse relata (Momms.).


dicit, id est lapidi

9)
f

Scr. voluntas.

10)

Locare kaput se

ut incidatur se

cware (Momms.).
ex aere con.

6470
lato,
I

LuciUae C.

f.

Isaulricae*
f
j

municipes PeteUni
|

in cuius

memoriam
f.

Megonius Leo
Iridi
f

rei p.
f

HS

n.

legavit.
f

6471
legavit.

Caediciae L.
fiU

municipes ex

aere conlato
f

ob merita

Megojni Leonis

eius,
f

in

cuius memori|am Leo rei p. HS^


261 Ihm vidit ectypa).

m. n.
|

PeteUae (StrongoU) rep. (Eph.


videtur fuisse Megonii Leonis.

ep. 8, i60.

1)

Uxor

6472

Tuccio M.

f.

Fab. Ceri[a/]i
f

[e]xornato eq. pub. a sacraIlllvir.,


f

tissifmo principe Hadriano Aug.,

patrono municipi,
f

aed.,

item
f

acdiU Brundisi, M. Tuccius Augazo

optimo ac piissimo
f

fiUo,

ob cuius

memoriam promisit municipib. Rudin.* fiU sui omnibus annis rum die nataUs
|

H& LXXX
XII
n.,

u.,
f

ut ex reditu eo-

viscerationis

nomine dividatur

decur. sing.

H& XX
L.

n.,

AugustaUbus
VIII n.
f

H&

MercuriaUb.'

H& X
l)

n.,
j

item populo viritim


cf.

HS
IX

L. d. d. d.

Rugge, ubi fuerunt Rudiae, rep. (IX 23 vidit Mommsen).

Mommsen

C.

I.

p. 6.

De Rudiit

2)

Nota Mercuriales diversos ab Augustales.

608

Caput XIIII.

6473
f.
1.

V.
I |

a.

LXXX,
|

h. s.S

huic ordo decurionum


|

p.^

ornamentaque

Augustalitatis

decrevit.

Brunditii (IX S8 aliquoties descripta saec. XFIII).

1)

Hic

situs.

v.

2)

Funus

locum publice.

6474
h.
s.

[5]ex. Pompe[jlM]s

D.

1.

Magnus
J

Mercuriahs

a.

LXV,

6475
gustalium.
Alias
4178.

C.

Oc[tavw

C.

Z.]

Phila[r^i/ro]

mag. Mer. k[ugust.y


1)

Brundisii (IX 33. 3i

vidit

Mommsen).

Magistro Mercurialium Au2017. S819.

inscriptiones Brundisinas dedi supra N. 71.

2826.

2874.

6476
sibi

d.
|

m.

s.
I

Liberahs

col.

col.
|

Sip. ser. arkar.',


|

qui et ante

egit rationem

ahmentariam* sub cura


dedit

praefector.^ annis
ser. vernae,

XXXII,

vivos

Qcerat
|

(sic);

Augurino

rei p.
d.

mesori

^c>, flho

suo

kariss.,

qui vix. ann. XXIII

m. VI

X.

In ruderibus Siponti prope Manfredoniam rep. (IX 699 vidit JSissen). Colonorum coloniae Sipontinae servus arkarius. 2) Servos civitatium pecuniam alimentariam curantes habes etiam. N. 6349. IX 3839. XI 6073. 3) Intellege
1)

praefectos alimentorum.

Aliam inscriptionem Sipontinam dedi supra N. 3403;

cf.

N. 6477.
Illlvir

6477
ceria.
|

L. Vibienus L.
f.

f.

Cla. Licin[Ms]

Ilvir Siponti,

Lu-

Vibiena L.

soror.

Luceriae (IX 806 bis descripta).

6478
6479
Staia
I

C. Sesc6nio C.

1.

Bitho
|

Apolhndri
|

vix.

ann. XXXVII.
|

M. Staio
.
.

M.

et D. lib.

Lygdamo ApoL, eidem

Aug.'

H&

XV.
|

Car

(in utroque latere fascis).

Luceriae (IX 813. 816 vidit Mommsen). 1) Videlur Apollinarium collegium diversum fuisse ab Augustalibus. Cf. N. 6472 not. 2.

6480

d.

m.
I

Felici

s.

p.',

mensori

ticipui

Luceriae (IX 821 vidit Mommsen).

1)

Servo publico.
Cf.

Lucerinas dedi etiam supra N. 2206. 4912. 3381.

etiam N. 2224.
Caesaris
f.
|

6481

C. Egnatio
|

C.

f.

Hor. Maro
|

flam. Ti.

Aug.,

pontif., Ilvir.

quinq. ter, praef.

fabrum.

Egnatiae C.

Marullae.

Lavelli, pertinet

ad Fenusiam (IX 632 viderunt Mommsen et Hirschfeld). Fenusinas inscripHones dedi N. 3197. 5083. 5083*. 5880. 6123.
C.

6482
Illlvir.

Mamercio

P.

f.

Maximo aedih Compsi|norum,


|
|

Illlvir.

i.

d.,
|

quinquen|nah, quaestori,
fi|lis

Satria et

Secunda
|

coniugi bene

me-

renti, et Sabi(no et Silvanae,

sibi

fecit.

Ausculi Apulorum (IX 668 quatter ut videtur descripta saec. Xf^I). Alios titulos Ausculanos dedi supra N. 3784. 3882 (cf. add.).

Tituli municipales.

Calabria. Apulia. Hirpini.

609

6483
bus
I

[. . .

in

honorem

p]a[fjris eius ponentla[m]

curaverunt; cuius
|

dedicatione decuri|onibus singulis

V,
|

populo intra

mu{run) moranti-

singulos

Compsae (IX 982

vidit

Brunn).
P.

6484
princps
nor.,
I

d.

m.

pater senatorisS
|

Oppius Gal. Marcelli|nus splencur. civitatium


|

didus eques R.,


(tic)

P. n. P.

pron. P. abn.^
|

conplurium^

col.

Aeclanens.,

patronus Comps., Fratuentinor.', Nereti|

sibi
I

et

Eppiae Firmae uxori karissimae

et

Tettaeo Marcellino ne-

poti

vivus fecit.

S. Angelo de'Lotnbardi prope Compsam Aeclanum versus (IX 1006 viderunt Brunn et Dressel). 2) Patris 1) pater senatoris collocatum inter d. et m. nomen, quod coUocari debuit ante tribum, omissum. 3) C/I Plin. h. n. 3, 101.

Eodem

loco extantem titulum habes si/pra N. 2639.

6485
Betitio Pio
|

C. Neratio

C.

fil.

C.

n. C.

pron.

C.

abn.

Cor.
|

Proculo

Maximilliano*
|

quaest.,
|

llvir.

quinq.,

p. c",

flamini divi
|

Hadriani,
curat. kal.
et
I

curatori
|

operum publ. Venusiae dato ab divo Hadriano', Nolanorum dato ab imp. Antonino Aug. Pio, Epaphroditus
|

Conventa

lib.

L. d. d. d.

Mirabellae,
1)

ubi fuit Aeclanum

(IX 1160

ter descripta

saec. Xf^.

XFI).

Pa-

Ad hominem eundem

trono coloniae.
p.

pertinent tituli eiusdem loci

3)

Cf.

N. 6489

not. 2.

4) Cf.

IX 1132, 1161. 1162. Mommsen Staatsr. II

2)

(ed. 2)

1033

not. 3;

supra N. SS02.
fil.
|

6486
citatis
I

Cantriae P.
|

PauUae sacerd.
suae
fecit.
|

Augustae Aeclano.

Cn. EnFeli-

nius Dexter matri

et nutrici

Haec argenteam statuam

Aeclani dedit.
Cantriae
|

6487
Piae
I

P.

fil.

Longinae*
m.
|

sacerd., flam.

div[ae] luliae

[4]u[^.* e]t Matr.


|

deum
r.

[/]d.' et Isidis

regin.

Haec ob hono-

rem

sacerd.

HS

L~n.

p.

d."

P. d. d.

Aeclani rep. (IX llSi. 11S3 p. 69S utramque contulit Dressel). 1) Eadem videtur memorari in t. Aeclanensi supra N. 29S3. 2) Fidetur esse lulia Tili f.

(cf.

supra N. 266), in nummis post consecrationem dicta diva lulia Augusta

(Eckhel 6, 366). De lulia Domna cogitari non potest, quoniam Cantria Longina vixit multo aniea (N. 29S3 adnot.). 3) Lectio non omnino certa. 4) Rei publicae dedit. 5) Publice decreto decuriomim.

Alios titulos Aeclanenses dedi supra N. 734. 1034. 112S. 29S3. 3444. S518.
SS84. S878.

6488
Aug. Arab.
lulia
I

luliae
|

Aug.

imp. Caesaris
|

[L.]
|

Seplimi Severi
|

Pii

Pertinac.
|

Adiab.

Part. max.,
|

matri Augusti
|

et

castrorum,

colonia
|

Concordia Aug.
|

Felix

Benevenlum*,
|

devota maiestati
|

Augg.,

in

territorio

suo,

quod

cingit

etiam Caudinorum

civitatem

muro

tenus*.
Arpaja, qui locus
et
est in valle

Caudina, medio fere itinere inter Beneventum

Capuam,

rep. a. 1637

(IX 216S solus descr. Lucas Holstenius).


II.

39

1)

Colonia

Dessau, Inscriptiones Latinae

610

Caput XIIII.

(not. 2).

Beneventana etiam svpra N. 109, de Concordiae nomine vide etiam supra N.418S 2) Ipsa Caudina civitas fuit Montesarchii, aliquanto propius Beneven-

tum,

cf. C.

I.

L,

IX
0,

p.

67S ;
C.
I

ibi repertas inscriptiones

dedimus supra N. S526. SS28.


c. B.*,
|

6489
Benevento
datus ab
|

I.

m.
|

Ennius
i.

C.

f.

Firmus
|

permissu decurion.
curator
operis

aedilis,

Ilvir

d.,

quaestor,

thermarum

imp. Caesare Hadriano Aug.'' Benevenlum et Luceriam, in fendo S. Eleutherii, ubi videtur fuisse Aequum tuticum (IX 1419 vidit Dressel). 1) Coloniae Beneventanae. 2) Eiusdem
Inter

generis curator datus ab imperatore N. 6483.


II p. i03S not. 2.

Cf.

Mommsen

Staatsrecht (ed. 2)

6490

Beneventum
posuit.
| |

Felixl

M. Flavius Marcellus
d.

Rutilius
|

pro ho-

nore llviratus

L. d. d.

Beneventi (IX 164S viderunt

Mommsen
f.

aliique).

6491
curioni.

Avidieno

T.

Ste.

leg.

[XXX?]*
Mommsen).
pr.,

centurioni,

de-

Beneventi,

litteris

pulchris (IX 1604 vidit

1)

Cf.

supra N. 22SS.

6492

C.

Oppio
litteris

.
I

Capiton[/],
|

q.,

in[?err.],
fiitschl

cens[on].*
tab.

Beneventi,

antiquis

(I 1221.

IX 165S

LXXVIlo).

C.

Quaestor, praetor, inlerrex, censor municipii Beneveniani, ante coloniam a triumviris

deductam (C.

I.

L.

IX

p. 156). C.

Consules Beneventanos habes supra N. 3096. 6129.


fil.

6493
Adiectius
|

C. Adiectio

Stel.

Macedoni
|

pr.

Cer. iur. d.S

Narcissus et
2.

Ceia Lucilla

nepoti.

L. d. d. d.
Praetori Ceriali iuri dicundo.

Beneventi (IX 1657 vidit Mommsen).


Cf.

St.
|

1)

N. 6494 not.

6494
d,

Verzobio.*
adlect. in

C. Caelio
|

C.

f.

Bassaeo

Donato
|

pr.

Cer.

i.

qq.^

ord.

dec. eq. R.,

C. Caelius Dona|tus et Bassaea

lanuaria parent.

L. d. d. d.
C.
I

6495
Cer.
i.

Navigi.
qq.*,
|

Caelio

C.

f.

St.

Bassaeo

Procilio Faus|tino pr.


C. Caelius

d.

adlect. in ord. dec.


|

eq, Rom.'',

Donajtus et

Bassaea lanuaria parent.


Beneventi
hominis.
Cf.

L. d. d. d.

(IX

1640. 164:1
not. 5.

N. 5718

hanc viderunt Mommsen


2)

aliique).

3)

1)

Signum

Praetori Ceriaii iure

dicundo

quinquennali.
C. I. L. IX Signum ho-

Apparet aliquando (fortasse saeculo altero p. Chr. exeunte, Mommsen


p. 157)

minis.

praetores Ceriales

summos magistratus Beneventi


minoribus postea adiectum.
Slel.

fuisse.

4) eq. Rotn. litteris

6496
qq.S
rial.''

L. eq.
|

Slaio L.

fil.

Scrateio
|

Man[i7j]ano pr.

Cer.

i.

d.

filio
I

Romani
sparsis,
|

archiatri Benev.

Hic primus ob hono|rem Ce|

tesseris

in

quibus aurum et
|

argentum, aes vesiem


pater.
|

len-

tiam^ ceteraq., popu,


litatis.

divisit.

L. Staius Rut. Manilius*

Beneventi (IX 16SS recognovit Dressel).

3)

Scr. linteam.

1)

Cf N. 6494

not. 2.

2) Certa-

4)

Idem posuit titulum IX 1971.

Titali municipales.

Beneventum.

611
gramvix.

6497
niatico,
|

d.

m.
I

M.

Rulilio
|

Aeliano dejcuri6ni Be|neventano,


|
|

q.

v.

a.

LXXV,

Rutilia Primitiva

coniugi,

cum

quo

an. XVIII.

Beneventi (IX 165i descr. Garruccius).

6498 M. Gavius
fab.,
I

M.

01. Palat.
f.
(

Sabious

scriba, aed.

i.

d.*,

praef.

sibi

et

Nasenniae M.

lustae uxori b. m.
aliiqne).
2)
I.

Benevenli (IX 1646 viderunt

Mommsen

publicae Beneventanae est supra N. Si79.

C.

1)

Commentariensis rei

ventanus

est

supra N. S610.
L. Lollio L.
sibi

Cf.

Mommsen
|

Alius aedilis iure dicundo BeneL. IX p. 1S7.


praef.
(

6499
pat.,

f.

Suavi

aedili,

fabr.,

L. Lollius Orio

Aug. Claud.',

et

Hirriae Tertullae

uxori.

Beneventi (IX 164S vidit Mommsen).

1) Augtistali Claudiali.

6500
Lupus
I

C. lulio

Cypaero

Aug. Claud.

honorato

biseliio,

M. Rutilius

amico optimo.
(Notizie degli scavi 1894 p. 388).

Beneventi
Beneventi

y4lii

Augustales Claudiales

IX

1648. 1698,

Claudiales Augustales supra N. S066 et


C. Vesedio
|

IX

1689. 1701.

6501
filio
.

Nebuli.*
lusti,

Rufino perf.
principalis
\

et praestantissimo viro,
j

Vesedi
(

iniustr.

et

viri

Benejventanae
(

civitatis

(deficiunt versus circiter decem)

patrono,

Studium* Palla-

dianum'.
Beneventi
not. 3.

IX

2)

(IX 1685 viderunt Mommsen et Dressel). 1) Cf. N. 6494 Studia dicta coUegia Beneventana eliam N. 6302 et in tabula patro-

cinali

1681.

3)

Idem collegium memoratur N. 6502.


v.

6502
dicio
(

Vesedio Rufino

p.*,

advocato
(sic)

fisci

summe

(sic)

rei

iu-

sacro promolo,
[

patrojno

spledid.
llll
[ |

civ[i]talis

Bene|vent. et Pu(sic)
|

teolanorum,

palrono studiorum
et 1

Martesium Verzobianum*
| [

et

Martesium PaHadia|norum'
Beneventi
Dressel).

(IX 1682

descripsit

1)

Viro perfectissimo.

Mommsen, recognoverunl idem, Hirschfeld, 2) Cf N. 6S05. 3) Cf N. 6S01.


ab avo
[

6503
civi|tatis

Crispini.
(

C. Vibio Crisjpino

el

maioribus
*.

collegi et

patrono,
1686.

collegium Mar|tense Verzobianum

Beneventi (IX 1684 videruni Dressel aliique).


titulum

1)

Idem collegium posuit

IX

Cf N.

6302.

De agnomine cf N. 5718

not. 3.

6504
niae
is
(

Verzobio.*

C.

Umbrio Eudrasto

C.

f.

Slel.,

patrono colo-

Beneventanorum,

lar(gissimo

adque honorifi(centissimo viro,


[

quod
(

a solo

infraforanum',

Canopum* projpriis sumptibus fecerit, memor liberalitatis et honorificen(tiae


[

collegium Martensium
|

eius,

patrono prae-

sjtantissimo posuit.

Beneventi

Hadr. 26,

7.

(IX 1683
3)

vidit

Mommsen).

1)

Cf

N. 6494.

2)

Cf

vit.

Martenses Beneventi praeterea

IX

1687 et

IX 1951
39*

p. 671.

Col-

612

Caput XIIII.

legium Martensium etiam Mediolani f^S840, sodales Martenses XI 4749, convibium veteranorum sive Martensium in t. Ravennate sive Salonitano III S. 14230^.

6505
dicis et
|

Claudio lulio
patrocinia iam

Pacato
|

v.

c, cons.

Camp., ob aequita|tem iupatrono post


|

privati,

ordo

Beneventanus

fasces deposijtos censuit con|locandam.

Beneventi (IX iS7S aliquoties descripla saec. XF. XFI).

6506
ob

Tanonio Marcellino

v.

c, cons. Camp., patro|no dignissimo,

injsignia beneficia quijbus longa populi taejdia sedavit, univerjsa plebs

Beneventalna censuit po|nendam.


Beneventi (IX 1S89 saepius descripta saec.

XF XFII).
praef. coh.
|

6507
porticum
et in

M. Nasellius M.
pater, Aug.
|

f.

Pal.

Sabinus,

Dalmatar., et
|

Nasellius Vitalis

H
et

quinq.*, paganis

communib. pagi Lucul.'


pecun.
|

cum

apparatorio^
Id.
]

compitum
|

a solo

sua fecerunt

perpetuum VI
X''
|

lun., die natale

Sabini, epulantib. hic paganis* ut

annuos
lustrent

CXXV
et

dari

iusserunt,

ea condicione,

non lun. pagum


j

sequentibus diebus ex consuetudine sua cenent,


epulentur;
|

item VI
erit,

Id. lun.,

die natale Sabini,

quod
annuis

si

factum non

tum
(sic)

hic locus ut supra scriptum

est

cum

3E

CXXV

in

pertuum

ad coUegium medicor.
natale
|

et ad libertos n.

pertineat, uti i' VI Id. lun. die

Sabini hic epulentur.

Beneventi (IX 4618 viderunt


Beneventi

Mommsen
3)

aliique).

1) Alii

Augustales iterum

IX

169i. 169S,

alius Augustalis quinquennalis

IX

1662.

Lucu/lanus praeterea ignotus.


5)

Denarios.

f.

Cf.

supra N. SSS2.

2)

Pagtu

4) Cf.

N. S622.

6)

li.

6508
epulum
Vetani.

C. Safronius C.

Ste.
|

Secundus

aed.,
|

decur.
et

Beneventi,
|

pag. Vei|ani* curat., patronus,


dedit,
]

tricUnia

pec sua fec


DresselJ.
fuisse

dedicatione pag.

imp. Vero

III

cos.*

Pago prope Beneventum (IX 4S03 vidit Pagus hic videtur comprehensus

1)

pertica

Lapis admittit etiam Beneventanorum.

2) A. 167.

Imcriptiones Beneventanas habes etinm N. 109. 296. 1126. 12S9. 1545. 2117.
225S. 2959. 5096. 5171K 5681. 41854186. S065\ S066. S068. Sm. Sm. SS02. SS08. SS11. 3610. S754K 6017. 6129; agri Beneventani N. 5050. 5110. 5S58; aliae

denique prodibunt infra in capite de

collegiis.

Tabula alimentaria Ligurtun Baebianorum.

6509
leio Paeto

[im^p. Caes.]
[cos.]
^
\

Nerva Traiano Aug. G[erwan?c]o


[ex praecepto optiin]i

II1[
|

[Q.] Articu-

maximiq. principis ob[u]t

ligarunt* prae[dia]

pto' Ligures Baebiani*


(sic)

ex in-

dulgentia eius* pueri puaellaeq.

?i[limenta a]ccipiant.

(Sequitur enumeratio fundorum in tres paginas distributa.


reliquias exiguas

Paginae primae

non

repetivi).

Titnli municipales.

Tabula alimentaria Ligurum Baebianorum.


(pa^. II)

613

item fund. Pastoriani pertica Beneventana

pago Aequano,
aest. Rutili

adf.' Priscia Restitula et pop.'',


f.

HS

LX,

HS GXXV,

in

HS

VJIT,

n." Callistus

Lupi."

Crispia Restituta fund.

Pomponiani pertica
in Ligustino*^,

HSLXXXIIX'^
adf."

Benevent. pago Aequano


Nasidio Vitale, aest.
L. Naeralio

HS L

in

HS

111

BXX"
HB XXV

Diadumeno, fund. Rubriani, Beneventano, pago Ligustino, aest.


in

in

10

HS XX Xlill
T.

HS

^
HS
C
1111

Amunio Silvano fund. Trebelliani et Appiani cum circeis pago Romano aest.

HS XXXXVi
15

in

HS

Neratio Corellio fund. Pacciani et casae


Aureliani, adf. lulio Saturnino, aest.

H^

H$ HS

XXTi

in

HSTT, n." Neratius Marcellus"

Cn. Marcio Rufinn** fund. Marciani et Satriani aest.

LXI

HS CXXX,

item fund. luliani aest.

H^
20

Xlll l,

ilem fund. Aviliiani aest.

HS

XXXXII, item
aest.

fund. Vilelliani et Nasen-

niani et Marcelliani, adf. Suellio Flacco,

HS CXX

in

H^
in

X, ilem fund. Guriani et


adf. Tettio Etrusco**,

Satriani
aest.

pago Herculaneo,

HSXXXV
casis,

HSTfl, item fundi Albiani


adf. Nonio RestiX; item obiig. VIIII20 Benevent. pago Tuciano in

25

cum

pago Meflano,

tuto, aest.

HS CX

HS

fund. Caesiani in
adf.
f.9

Messio Apro,

aest.
in

HS CCCCLXVI

HS L in HSv/i^r>cx: HS XXXXII CCGCXXXX


(et sic deinceps)

(pag. III)

....o Feroce fund. Valeriani Vascliani cum [/^arzjetinis pago Martiale, adf. Rutilio Lupo,
[a]est.
,

HB

HST
adf.

in

HS
n.,

v/> v/>

tD cr

tronio Primigenio fund. Deciani pago Martiale,

H^ L
cr cr

Caes.

aest.

HS XXX,

f.

HS

A. Plotio Optato fund. Camuriani, pago

Romano

HSXXV

in Ligustino, adf. reip. Ligustinor. et pop., aest.

HS XVnn
Prope vicum Macchia

in

HS

co

(et sic deinceps)


rep.,

a Benevenlo sept. versus, tabula aenea, iam Roconlulerunt Henzen et Dressel).

mae (IX 14SS


2) Cf. not.5.

vidit
3)
. .

Mommsen,
pto vel
.
.

1)

A. 401.
[ut

pio est in aere,

ei]pto Ligures Baebiani [usuras semestres

cipiant e]l ex indulg. cet.

unde iam supplet Mommsen:


16
fin.

cf. not.

ex
et

i(nfra) s(criptas) perc.

4)

Ligures ad quadraginta milia

a. u.

S72 a Comelio

Baebio consuUbus traducti in Saninium (Liv.40,38.41). fiem publicam Ligurum Cornelianorum et Baebianorum (nive duae fuerunt, quod praefert Mommsen C. I. L. IX
p.lSS) memorant Plin.
h. n.

3,103

et liber coloniariini

p.23S inter

civitates

Campaniae.

614

Caput XIIII.

Baehianorum memoriam servarunt praeterea tituli IX 4466 et is quem dedi supra N. 3806, Cornelianorum t. AlUfanus infra N. 6Si2. 5) Imperator Traianus singulis civitatibus Italiae pecunias adtribuit, ex quarum reditu pauperum filiis alimenla guotannis praeberentur. Ita atitem ea res instituta est, ut pecuniae illae possessoribus

fenori darentur, possessores fundos suos civitati obligarent (et quidem fundos longe maioris pretii quam erat pecunia accepta, cf. not. 10), tam pro sorte quam pro usuris

quam quotannis
ann.
9)
inst.

(vel bis

per annum,

arch.

Fiunt.

i8H

p. i2 seq.

cf.

not. iS) rei publicae penderent.

6) Adfinibus.

7)

Populo.

Cf.

Henzen

8)

Aestimali.

10)

Scilicet

in praedia sestertium centum viginti quinque milibus

aestimata, octo tantum milia accepit.

Tam apud
eius

Ligures Baebianos

quam

Feleiae

(infra N. 667S, not. i6) raro

decimam partem

summae

accipiebant possessores, in

pecunia,

quam fundi ab iis obligati aestimati erant, plerumque minorem. Siiniliter Plinius pro quam in alimenta ingenuorum ingenuarumque (Comi) promiserat, agrum^
ex
11)
suis

longe pluris actori publico (Comensium) mancipavit (Plin. ep.

Numerat (?)

N. 586S. 6S00. 13) Ita significari putat Mommsen C. I. L. IX p. 128 partem territorii Beneventani aliquando Lignrum Baebianorum. 14) Adfine. 15) In fundum aestimatum sestert. SOOOO Crispia Restitula acceperat 5S20 tantum, pro

(sic explicavit

Mommsen

ann.

inst.

1844 p. 69).

7, i8).

12) Cf.

supra

quibus usuras pendere debebat


(2^/ii/o).

sesl.

88, id est usuras sexlantarias semunciarias

ut annuae fuerint quincunces (ut in obligatione Veleiate infra N. 667S) coniecit Mommsen (probat Billeter Gesch. des Zinsfuisse,

Usuras has sem,estrcs

fusses p. 19i).
Is in est

16) Cf not. IS. 17) Idem ut videtur qui supra N. Samnio possidebat (cf. N. 1032 not.). 18) Ex maioribus eius

1032. 2001.

cui positus

titulus

Beneventanus N. 1343.

Ex

ditissimis

possessoribus

agri Beneveniani

fuisse

19) Cf. Prosopogr. imp.


locis

hunc Marcium Rufinum apparet. Rom. III p. 509.

Cf.

Mommsen Herm.

19,

1884 p. 40i.
aliis

20) His verbis,

quae etiam
inst.

duobus

huius tabulae i^iveniuntur, videtur indicari, novem imperatoris largitiones prae1844 p. 14

diorumque obligationes huic decimae praecessisse (Henzen ann,

1S),
|

6510

C.

Minucius
|

C,

f.

Fal.

Thermus
f.

pr.,

llvir
|

bis,

aquae curator,
f.

q. II,

quinq., sibi et

C.

Minucio Q.
|

Fal. patri,
lib.

Pont[j]ae P.

matri,

Decimiae Maxsimae uxori, Minuciae Vicanae Telesiae (IX 2254 vidit Mommsen).
S917. S987.

Alios titulos Telesinos dedi N. 1164. 5572. 5706. S060. S52S. SS07. SS9S. 5690.

6511

Epitynchano

Telesiae (IX 2244 vidit

Telesinorum Mommsen).
/.]
|

ser.

ark.,

Adiutor

vicar.

6512
[^Mcnn.],
I

Sex. Minio Se[a;.

Ter. Silvano

aed.

llvir.

II

quin|

patr. colon. Allif [anor.],


|

quaest. sac. p. alim/, quaest. [p. p.]*,


\

defens.
curat.

r.

p.^

praep. p. frum.\

i[tem]
|

curat. civitat. Atinatium,


|

item

Ligurum Cor|nelianorum',
|

conlubernium Veneris

patrono ob

merita eius.
Allifis

L. d. d. d.
vidit

(IX 25S4

Mommseji).

1)

Quaestori sacrae pecuniae alimen,

in t. Faleriensi infra N. 6S87 quaestor alimentorum Caesaris. Cf. Ilenzen ann. inst. arch. 1844 p. 16. 2) Quaestori pecu?iiae publicae 4) Praeposito pecuniae 3) Defensori rei publicae, frumentariae, 5) Cf. ad N, 6S09 not. 4. 6) Contubernium Marti cultorum in
tariae.
alibi diciUir quaeslor

Idem qui

alimentoi'um

t.

Augustano

III 5790,

Titali manicipales.

Samnium.
frat.,
tr. mil.,

615
praef. equit.,
|
|

6513
d.

M. Granio M.
|

f.

M.

n.

Cordo
q.,

praef. fabr., llviro


d.
II

ter quinq., aed.,


f.

cur.

aquae ducendae AlliGs

Oppidiae

C.

Rufae

matri.

AlUfis (IX

2533

aliquolies descripla taec. XFI).

Titulu7n positum ab ordine Allifanorum dedi supra N. 1247, ab Augustalibus


(Allifanis) 1S.S0S9; alios denique Allifis vel
961. 5450. 5617. 5691. S8S1.
iti

agro AlUfano repertos N.S87. 944.

6514

....
I

Serviliae ser.,
q.
\

vix.
j

an.

.,

Aedius Serviliae
\

\[ib.
\

^]paphra Aug.
AUifis
iV.

Aliifis,

[iw^.],

mag.

sacr. lunonis*, sibi e[t


|

Ae]d'\ae

Megiste couiugi s[uae


4575 not.

et

ifjartiali

et Anterot[i]

fratribus eius.

(IX 2565 vidit Momvisen). 4. 2) AUus magist. lunonis

1)

sacror.

De Aedia ServiUa cf. supra in t. AUifano IX 2562.


|

6515
Methe
liber.

L. Aedius L.
|

1.

Optatus Aug.,

q.

Aug.*

Allifis,

sibi et
|

et suis

v.

f.

AUifis

(IX 2564
.

vidit

Mommsen).

1)

AugustaHs, quaestor AugustaUum.


Quirites.

6516

[pra]efectus
s.

H. m. h. n.

Bis sexvir factus peregi p

....
Lib

bis

populo munus dedi.


I

.... primum

est

Augusti parem

Prope Venafrum rep. (X 4913 vidit Mommsen). Buecheler carm. epigr. n. 234. inscriptiones Fenafranas dedi N. 2021. 2227. 2688. 2690. 51 SO. 5664. Aetate labente Fenafrum Samnio adtribulum erat, cf. C. I. L. X p. 477. 7543. 5744.

AUas

6517
Oviae C.

M. Celerio M.
lib.
|

f.

Tro. Corintho
|

llllvir.

i.

d.,

q.,

d.\

et
j

M. Celerio M.
lib.

Corintho sevir. Aug.


|

Aeserniae

et
|

A[M]fidena[e],
|

Vitali,

M. Celerius

luslus patri, matri


aUiqne).

et fratri fecit.

Aeserniae (IX 2658 viderunt


Titulos

Mommsen

1)

Quaestori, decurioni.

Aeseminos dedi iam supra N.

72. 894. 895. 1248. 2228. 2732. 3329.

3349. 3337. 3419. 5560. 5588.

6518
i.

d.

m.

D. Publicius D.
I

f.

Rom.' Ephebus
j

aed. pot., Illlvir.


|

d.,

Illlvir lege

Pe|tronia^

v.

a.

XL,
fides,
1)

h. s. e.,
|

patri pientissimo.

Aesemiae

vet, si

parti auctorum

Gnathiae in

semel vel bis descripta saec. XFIII).

ApuUa (IX 2666

Forlasse scr. Trom.

2) Cf.

cf. p. 696 N. 6125 not.7.

6519
Oresti*
j

d.

(ascia) [m.]

L. Saepinio Orienti Aug.*


(sic)
\

et L. Saepinio
|

Illlvir. aed. et Felicule


j

filiae,
|

Oriens aliment.
f.

Saepinat.*

patri et fratr.

et Thalia conserva eius

b.

m.

Saepini (IX 2472 vidit Dressel).

1)

AugustaU. Pater hic Orientis eiut qui

titulum posuit, vianumissus a re pubUca Saepinatium, fiUo in servitute remanente.


2)

Frater hic Orientis qui titulum posuit, procreatus ab Orienle seniore post

616

Caput XIIII.

libertatem impetratam , quippe cui aditus

Saepinatium,

sc. servus.

Jlios titulos

ad honores patuerit. 3) j4 limentarius supra N. 6476. Saepinates supra N. 602. 10321034. 1076. S524. SS83.
Cf.

W.

6520
[et]

Aucta

sibi

et C.
|

Saepinio

muDicipi

[1]

Albano
|

patrono,

C. Saepinio
I

Altiliae

Diomedi, et Dion[y]siae matri. prope Saepinum (IX 2533 semel descripta saec. XFIll).
Sossulenae
|

1)

fil;

traditur.

6521
Altiliae

C.

f.

oppidani'

ob meritum

prope Saepinum (IX 2473 vidit Mommsen). ab urbanis, cf. N. 6522.

eius.

1)

Non

videntur differre

6522

M'. Betio M'.


|

f.

Buriano

llvir.

i.

d.,

Ifvir.

quinq. IT,

tr.

mil., praef. eq.,

urbani*.
bis descripta

Boviani ut videtur (IX 2568


N.
950'^.

saec.

XFI

et

XVIII).

1)

Cf.

5729.

IX 2855; item N.

6521.
70. 1253. 3169. 5017.

Bovianenses titulos dedi supra N.

6523
siani,
|

aedili
|

patroni

Pomponi C. f. Vitalis flaminis divi VespaC. Pomponi C. f. Marcellini equo publico, municipi Terventi, aedil., C. Pomponius C. f. Vitalis curator
d.

m.

s.

C.

(sic)

Terventi;

viae Traianae

Pataesinae*, patronus
|

municipi

et

omnibus honojribus
iudex

in

municipio Terventi
decur. V,
|

functus,

flamen

divi Traiani,

CCCC* Romae
1)

infelicissimus pater fecit.

Prope Terventum (Trivento) rep. (IX 2600 vidit Dressel). Dacia in provinciae formam redacta Traianus instituit Potaissa

Napocam (Mommsen;
genarius.
Cf.

cf. C. I. L. III n. 1627 supra N. 4095, infra N. 6772.

et

suppl. p.

1426).

Fia quam
Quadrin-

(sive Patavissa)
2)

Mommsen

Staatsr. III p. 536.


lib.

6524

Herculi ex voto aram

L. Scantius L.
|

Modestus Vlvir
j

Aug., mag. Larum Augustal.\ mag. Histonii (IX 2835 vidit Mommsen).

Cerialium urbanorum.

L. d. d. d.

1)

Magister

Larum Augustalium.
\

6525

P. Paquius P.
)

1.

Azmenus

mag.

Cerrial. (sic)

sanctum

refecit
|

pecunia publica

idemque probavit.

Histonii (IX 2857 semel descripta a. 1794).

Alios titulos Histonienses dedi supra N. 915. 971. 5178. 5562. 5591.

6526
centi
I

bene^/jiciario tribuni cohor.

[;>]r.:
i.

C. Atlio C.
|

f.

Arn. Cres-

aed.

Anxani

et Cluvis',

aed.,

Illlvir.

d.

Iope Anxanum (Lanciano) rep. (IX 2999 vidit Dressel). Samnii (Liv. 9, 51; Tac. hist. 4, 5; cf. liber col. p. 260).

1)

Cluviae

oppidum

6527
ex
s.

L. Septimio L.

f.

Arn. Calvo
.
|

aed., Illlvir.

i.

d.,
|

praef.
J . ,

c*
I

[g^uinquennalicia
|

potestate

[5ep]timius Calvus

a-

nus

fecit.

Teate (Chieti) Ma7'rucinorum (Eph. ep. 8, 420


infra N. 6552; item N. 6542. 6559.

Ihm

vidit ectypum).

1) Cf.

Atias inscriptiones Teatinas dedi supra N. 1S77. 4137. 4138. 5761.

Titali manicipales.

Samniam. Frentani.
Varijae
|

Paeligni.

617
lusto
UDi|ce

6528
plebs
I

in h[oorcm]

Nummiae
ob eximiam
|

c.

f.'

M.
|

Peituioas, palrojno,

adfectioDem
|

eius,

Nummi|o quam

exercuit.
coDces|sit.

Huic

splendidissimus

ordo bisellium

decrcvit [c]ubi|tumque'

L. d. d. d.

Bominaci, non longe a ruderibus Peltuini (IX 5456 bis ut videtur detcripta).

1) Clarissimae feminae. decurionalem (Momms.).

2)

GVBITVM

traditur.

Intellege

locum in cena

Alias inscriptiones Peltuinates dedi supra


regionis illius N. 5431. 4906. S420.

iV.

^065. S668. 6110, cf. etiam N. 165 f

6529
quaest.
divi
I

d.

m.

s.
I

Q. Stalio Q.

f.
|

Quir. Syro
|

aed., quaest. alim.,


|

muD.
I

Pelt.,
|

praef. iur. dic. mu[n.]


f.

Pelt.,

vioc' viae Cl|aud., flam.


pientissimo
|

Aug.,

P. Stalius Q.

Quir.

Severus patri
nonnuUas).

p.

Ofenae, cui loco

nomen

videlur fuisse Aufinum,

cf. Plin. h. n. 5,

viderunt

Brunn
. .

et Dressel praeler litteras

106 (IX 5584


Cf.

1)

Viocuro.
.

N. 6290.

6530

asa

CorfiDieDsium,

sacer[rfof?J

.
|

ponlifici,
d,
| |

cura-

tori kaleodar. rei public, aedil., praef. llllvir.,

Illlvir.

i.

Huius propter
spleDdidissimus

morum gravem
ordo
offerri

patieutiam

maximamque verecuodiam
patrociuales

coDseDtieDte

populo tabulas

ahcDeas
|

liberisq.

eius
ordi-

ceosueruDt.
liberosq.
et

Qui accepto hoDore statim


coDiuges

splendidissimum
|

Dem

eorum sed

et

populum public
|

epulautes

maximo

cum

gaudio
|

exhilaravit.

Huius ob merita

ordo
iu

populusque

CorfiDieDsium*

remuueraDdam adfectioDcm quem


|

(sic)

siDguIos uoi-

versosque cives suos exhibuit

liberisque eiusequestris dignilatis pueris


|

ex pecunia publica poni ceasueruDt. curionibus et universo


vocentur,

Cuius ob dedicalioDem obtulit demil.

populo iS

L
si

nummum,

quae Mammiana'
|

ex cuius

summae

usuris die natahs eius VII Idus Febrar.

di-

visionem

percipere possiut.
|

Quod

die praestiluto

coodicioDi

paritum

Don

fuerit,

tunc eius
|

diei divisio

ad Sulmonensium civitatem pertinere

debebit.
gul. iSf

Item dedit

decurionibus discumbentibus et liberis eorum sinsevir. Augustal.


|

XXX

Dummos,

vescenl. singul. 4SVIII

XX numm.,

plebei universae epulantibus siogulis


viderunt

IS

nummos.
ei

L. d. d. d.

Prope Rajano, non longe a loco ubi Corfinium

Mommsen
is

et

Dressel).

fuit, rep., est

Sulmone (IX 5160

1)

Insere

statuam

ad vel simile quid.


fortasse P.

2) Videtur

cui titulus posilus est fuisse ex gente

Mammia,

Mammius
S417\

Aufidius Priscinus eques


SS8S. S642. S676. S760.

Titulos Corfinienses dedi

Romanus memoratus IX 5180. iam supra N. 1049. 2682.

5187. 4107. 43S8.

6531
piimus
a
|

C. Gaidio L.

f.

Ser.' Praesenti

ann. XXXIIX,

decurio
j

Betifulo^

vidit Dressel).

Prope Scanno vicum rep., qui videtur fuisse territorii Sulmonensis (IX 508S 1) Ante Ser. magni moduli s cemitur, sed a titulo ut videtur aliena. 2) Videtur significari Praesentem primum ex pago Betifulo dicto per-

venisse in ordinem

Sulmonensium (Momms.). Sulmone repertos titutos dedi supra N. 2699. 55S1. 402S.

618

Caput XIIII.

6532
Prope
Dressel).
p. 73,

Castelvecchio

Sagittae* quinq. II, pagus Boedinus'. Q' Octavio L. f. Subrego rep., ubi fuit Superaequum (IX 5S41 vidit 1) Idem in aliis inscriptionibus eiusdem loci Notizie degli scavi 4898
I |

N.

i902 p. 424 (hanc dabimus infra in add. ad equestr. ord. inscr.), Filius eius v.t videtur Tac. ann. 43, 44, hist. 4, 44; Sueton. vit. Lucan. (p. 79 ed. Reiff.). 2) Pagus videtur fuisse territorii Superaequani, ut pagus Fece.Uanus supra
952'^.

Ad eandem
d.
filio.
I

civitatem pertinent tituli supra editi

7V.

952. S0S6. SS99. 377S.


|

6533
Proculo

m.
I

T. Stlanius Primus
\

sevir

Aug. Marsis

sibi

et

lulio

Romae (FI 29727

vidit Henzen).
f.

6534
Antino
|

Q. INovio Q.
[

Ser.

Secundino omni|bus honoribus


|

Mars.*
et
|

functo, qui
|

vicsit

annis

XXIII, Q. Novius

Secundinus

Aelia Rufina

pientissi|mo p. Prope Civita d'Antino, ubi fuit Antinum Marsorum (IX S839 fortasse semel tantum descripta saec. XI^III). 1) Marsis. Cf. N. 3363.
filio

6535

d.

m.
I

Vaiiae Montan|ae.
pare|nti fuit facere
|
|

Quod par
Vixit ann. XXII.
ser.

filiam,

mors inmalura
|

fecit ut faceret infelix

parens.*
|
[

Varia

Odyne

et

Montajnus, populi Antinatium

Marsor.*

arcarius, fi|[/me /)]ientissimae.

Prope A7itinuin in rvpe (IX 3843 Mommsen vidit partem).


carm. epigr.
n. 463.

s.

1)

Buecheler

2)

Cf. C.

1.

L.

IX

p. 362.

6536

d.
i.

m.
d.,

L. Marculeio Saturnino
I

veterano Augusti cho. VII


|

pr.S lillviro.

quaestori rei p|ublice,

curatori pecunia|e alument[a]r.,

curatori an|none plebis,

curatori operjum pubHcor., curatori apujt

lovem
|

statorem^ qq.
Illlvir iure

cole|gi

fabrum tignuariorum, L. Mjarculeius Faustus iunior


(sic)

optimo et sibi fecit. Prope Scurgolam, pertinet ad Albam Fucentem (IX 5925 vidit Mommsen partem inferiorem). 1) Saturninum hunc Mommsenus C. I, L. IX p. 370. 374 putat commemorari in corpore gromatico ed. Lachmann p. 244. 2) Idem 7nunut
dic, curatori

annjone,

patri

redit in

t.

Albensi

IX

5950.

Titulos

Albenses dedi iam supra N. 874. 5297. 5817. 5818,

agri Albensis

N. 502. 2489. 5330. 5310.

6537
Fortunatus

L. Cresidio L.
1.

f.

Cla.

Basso

Ilvir.

Aequicl.', Illlvir. Cars.^


|

fecit et sibi

et

Caecihae Lucustae.
Duoviro Aequisupra eandem civitatem pertinent etiam N. 3S2S\ 3773.
1)

Pescorochiani in Aequicuiis (IX 4128 vidit Dressel). culorum. De re publica Aequiculorum cf. Mommsen C. I. L.

IX

p, 588, item

N. 4190
2)

(jiot. 1).

4581 (not,

4. 4).

Ad

Carsiolis.

6538
filio,

M. MetiUo Succes|so

M. MetiH

Repen|tini
|

patroni

colo|niae

patrojno ordinis Augusjtalium Martinor.,


|
|

collegium dendro|phorum

Carsiola|norum, patrono, ob merita eius. L. d. d. d. Ad rudera Carsiolorum non tonge a Pereto, hodie Arsoli (IX 40&7 vidit
Stevenson),

Tituli municipales.

Marsi. Aequi. Sabini.

619
Primioni mag.

6539
Mart.*

Thoria Ingenua

b.

c* (corona)
(IX
4ff70

C. Petidio

Pereti prope rudera Cartiolorum


causa.

vidit Stevemon).

l)

Honorit
alios

2)

Magistro Martino

(cf.

N. 6558).

Alius [/njag. Martin.

IX 4068\

Tilulum a senatu populoque Carsiolilano posilum dedi supra N, S21 ; eiusdem loci vel regionis N. 1905. 5554.

6540
pot.,
I

Q. Avillienus Q.

f.

Bassus

magister luniusS
tituli).

Illlvir.

aed.

IlUvir. iur. dic. (luxla reliquiae allerius

Extra Peretum Carsiolos versus (IX 4062


legitur.

vidit Stevenson).

1)

Non

intel-

Cetertim

cf.

N. 6359.

6541
fa|brum
dieb.

d.

m.

s.
I

Q. Vario Lucano seviro


|

Aug. Mart.',

pat.

coll.

tign.,

ann. frum.^

populi, q. vix. ann.


et Lolliae Matidiae

LXXVIIII
|

mens. VIII

XV
(sic)

horis
pau.'

X,

fe[cit sibi

coiugi

suae ex com-

mune

Pereti prope rudera Carsiolana


vidit Dressel).

excidisse cur.

1)

Seviro Augustalium Martinorum.

nunc Romae in museo f^aticano (IX 4071 videtur enim 2) Curatori

annonae frumentariae.

3)

Paupertate?
Certi^
|

6542
IV,
1

dis

manibus

T. Sellusi C.
|

f.

Cla.

a^dih Recite, quaest.

duumviro Chterniae,
annos LXXXVII
|

pra6f. fabr. cos. IP,

iiidici

ex V decuriis,
|

vixit

sine a6re ali6no.


Cliternia

Capradossi in Aequiculis , ubi fuit


1)

Ad eundem

pertinet fistula plutnbea originis incerlae

(IX 4169 vidit IX 6551.

Dressel).
2)

Praefecto

fabrum consuUs ilerum.

6543
patrono.

[M. i4^]rippai L.

f.

cos.

tert.',
|

[prjaefectur.

Reatin.
|

Reate (IX 4677 vidit Mommsen).

\)

Cf supra N.

129. 150.

Alios tilulos Reatinos habes supra N. 2460. 5410. 4055.


Praefectura Amilernina supra N. 5701.

6544
terni,
|

C. Apidius

P.

f.

Qui. Bassus prim.'

leg.
]

XI,

Vlllvir.
|

Ami-

ex testamento factum praeter locum i4S


|

C^

arbitratu
|

Q. Orfi

Q.

f.

Qui. Flacci Caesi' et

Q. Porci Q.
2) Sesterlium

f.

Serg. Sabini et
tit

Hygini L

In agro suburbano loco diclo Lunghezza (XI f^ 5906 bis


saec.

videtur descripla

XFI),

1)

Primipilus.

ratur in alio titulo

centum (milibus). 3) Idetn memosuburbano F1 19485; eidem positus est t. Amiterninus IX 4197.
Cla.
.
.

6545
fabr.,

Q. Gavio T.
|

f.

Pedoni
f.

tr.

mil.

A populo,
| |

praef.

praef. eq.,
|

octovir[o]
f.

c.

p. q.*, p.*
|

pro o[cfo]viro,
|

ex testaSer.
|

mento

T. Reulius T.
rogditi

Qui. Barba et

Q. Pompeius Cn.

f.

ex

pecunia I6gata

fecer.

La Barele
1)

in agro

Amitemino (IX 4519

solus descripsit saec.

Curatori frumenti publici, quaestori? (Hirschf).

XFI Accursiiu).

2) Praefecto.

620 6546
Viriviro
d.
t

Caput XIIII.

m.
.
.

s.
I

C. Cuspio C.

f.

Poppae[a]no

iuvenum

magistr.,
|

an
I

La Barete

in agro Amilernino (IX 4S20 vidit Dressel).

6547
sibi
I

M'. Amiternius

municijpum

1.

lucundus

et

Petronia Kalliste

posterisque suis.
S. Fittorino

prope rudera Amiterni, nunc Aquilae (1X4254 vidit Mommsen),


s.
|

6548
mena
T.
1.

d.

m.

T. Septime|no r
1.

1.

Feliciojni Illvir.

Aug.

Amiterni
|

et Pel|tuino*,
|

et T.

Septijmeno T.
|

Amaran|to, Aug. Peltuino,


et sibi.
|

Septi-

Euche coniugi

et filio

H. m.

h.

n. s.

Collefracido in agro
Peltuini

Amitemino (IX 4333

vidit Dressel).

1)

Augustales

non

tresviri fuerunt, sed sexviri;


ita

tur, confirmans (Momms.).

minus proprie igitur hic titulus loquiutrumque genus prdeter numerum non magnopere differre

6549
Anterotis
I.

P. Trelleno Epicado

lllviro Aug,'

ex testamento,

arbitratu

Collettarae in agro Amiternino (1X4375 semel descripta saec. XFIIl). 1) Alium triumvirum Augustalem Amiterninum habuimus supra N. S6H. Triumviri hi a
solitis

sexviris solo numero videntur differre (Mommsen C. I. L. IX p. 597). Tj'iumvirum condicionis libertinae habes etiam in t. Clusino XI 2i2S.

Alios tilulos Amiterninos dedi supra N. 5628. 5701. 4052


6013, agri Amiternini N. 2488. 3578. 5480. 4050.

(?).

4281. SOIS. S611.

301S\ 3221.
|

6550
pot.S
I

Sex. Petronius
prini.,
|

Sex.

fil.

Sempronianus
|

Vlllvir
|

aed[t7.]

mag. iuven.

Sex. Petronius

D.

1.

[Zjmaragdus
1)

Aug.^

Nursiae (IX 4345

bis descripta saec.

XFIII).

apographum,

aed. vel aedil. p. pot. alterum.


d.

aed. pleb. pol. alterum

2)

Augustalis.
Illlvir.
|

6551
quaest.
|

m.
I

T. Varrutio T.
|

f.
|

Quir. Sabino

aed. potest.,

aerari Spoleti, item

Vlllvir. Ilvir. pot.* Nursiae,


|

Vibusia L.

f.

lonice

viro suo carissimo fecit

cui viro

coniunx*

et vixit

cum

eo an-

nos XLII.
Trebiae in Umbria (XI 3006 partem
duovirali potestate.

2)

mediam vidit Bormann). 1) Octoviro Haec (semel tantum descripia) corrupta esse videntur.
qiii]
I

6552
fldius
et
I

.... [iM]spica[fo
I

vix.
|

ann. XVIII m.

d.

XXI,
|

Q.

Au-

Q.

f.

lustus harispex, Vlllvir,


filia

praef. iur. dic. ex decreto

ordinis*,

Maria C.

Maxima
|

parentes.

Casciae, quod oppidum a Nursia distat circiter 10 m. p. (IX 4622; ex lapide Sordini Notizie degli scavi 1895 p. 571). 1) Cf N. 6327.

Vlllvir.

6553 T. Petidio T. IV fanor., VIII


I |

f.

Fab, Cessino

Vlllviro aediliciae
|

potestatis,

III* aerari,
|

adlecto supra numer.


|

sevirum Au-

gustalium,

pleps Trebulana ob merita eius. L. d. d. d. Prope Monteleone ad S. Ficloriae, ubi fuit Trebula Muluesca (IX 4896 vidit Stevenson). SimiUter numerantur octo1) Octovir iterum, 2) octovir tertium.

viralus

IX

4891.

Tituli municipales.

',

Sabini.

621
|

6554
patro.',
I

Aureliae Cre[s]lcentiae honestissim[e]


e.
v.,

et

pudicissime femine,

coiugi Aureli Felicissimi pro|[c].


(

patroni municipii Trese conlata statuam po-

bulan.

Mut., ob merita et be[ne]ficia saepe


[

[t]n
|

nendam
|

[i]dem' tricliniares* decrejverunt'.


|

Dedicata natali die XVII kal.

Feb.
I

Arriano et Papo cos."

L. d. d. d.

Inter Trebulae rudera (IX 489i viderunt Helbig et Stevenson).

nae.

1)

Patro'

2)

Sic potius qiiam

apographum.
6)

3) Item.

^xo\\. (proximi),
4)

Quid

tit,

quo sane dueere videlur Helbigii obscurum. 5) Scil. Trebulani.

A. 243.

6555

T. Petronio

T.

f.

Serg.

Sabino

tr. mil.,

raag. iuvent.*

Trebulae Mutuescae (IX 4888 vidit Stevenson).


ventutis Trebulae Mutuescae habes supra N. 274S.

II

1)

AHum

magisirum

iu-

6556
Eroti
I

M. Valerius
|

Sabinus

Vlvir.
|

Aug.

sibi
|

et

M. Valerio
|

patri suo,
I

Rustiae Philonice
|

uxori suae,

M. Valerio Probo
Valeriae Pyrallidi
j

Vlvir. Aug.,
t.
f. i.

M. Valerio Phoebo

Vlvir.

Aug.

II,

Trebulae (IX 4901 vidit Stevenson).

6557
nem Bruzza

P. Avillius Maius seviris


rep.,
bull. arch.

Auguslal. Treb. Mutuesc. d. d.

Romae (IX 489S vidit Henzen, i^nagimunicipale 187S p. 74). Alias inscriptiones Trebulanas dedi supra N. 2/. 442. 2744. 274S. 5478. 3479 agri N. 3076.
Monteleone
patera aenea, deinde

6558
testamento

P. Publilius
fieri
\

Anlhus

Vlvir Augustalis
|

Curibus Sabinis
|

iussit

arbitralu Gemelli
tabul[flrt]
|

Neronis Claudi Caesa[m]


hereditatium*,
|

Aug.
suo

Germanic[t 1]

Primigeniaoi

adiectis de

H&

<di>

1)

Prope Correse, ubi fuerunt Cures (IX 4977 Cy. N. I64S cet.

ter ut videtur descripla saec.

XFI).

6559
Sabin.*,
|

Baebiae

Pontiadi

optimae
|

feminae

decreto
|

ordinis

Cur.

consesus* decurionura
gratias agens
vijritira

et sevirum, postulante

plebe posue|

runt.
I

Haec

honore
et
|

contenta sumptus

reraisit.
|

Ob

cuius

dedicatione
lunis
I

clustrum^
II,

mul|sum

et sportulas dedit.

Posita k.
|

Cn. Claudio Severo


|

Ti. Claudio

Porapeiano
|

II

cos.*,

Illlvir.

Cocceio Galeriano, Sextio


tibus
I

Potho. L.d.d.cre. (^c^C*

(In latere) cura

agen-

C. lulio Felice, M'. Paccio


(sic).

Hermete,

P.

Vareno Probo,

P. Postu-

mio Zejussippo

Curibvs (agli Arci, prope Correse) inler rudera fori rep. (IX 4970 vidit Stevenson). 3) Sic scriptum eliam in aliis 2) Conses.ms? 1) Curium Sabinorum.

titulis

Curensibus

IX

49S7. 4976.

4) A. p. Chr. 175.

5)

centnmvirum

(ita decuriones

appellabantur Curihux, ut et Feiis;

Locus datus decreto cf. supra N. 460.

5702. S670; infra N. 6S79).

622

Caput Xnil.

6560
ma[e]
trichilini[s]''

Cocceia L.
|

f.

V6ra

'
|

ila

ut

ex
|

usiira

eius

III

non. Mar. die natali eiu[s decuriones]


|

in publico

sumdecem

....

et sevirales

Curibtis rep., deinde

duobus Romae (IX 4971

trichili[ms epularentur].
vidit

Bormann).

1)

Excidit summa.
1026. 5702.

2) Sic

scriptum etiam N. 6147 (not. 5) ; VI 4883. 10552. Alios titulos Curibus repertos habes supra N. 21. 267. 460.

6.50.

gg4.T. S670. 5709.

6561
dedicatione
tauros
II
.
.
|

dedicata

III

kal.

lul.
|

Urso

et

Polemio conss.',

ob cuius
et n.
.

dedit plebi
I

urbane

ad aepulum convivii
|
|

panem

vinum,
.,
|

verbeces XV,

praeterea et

arcae

eorum foUes*

ex
ex-

quorum
sibeant

usuris
(sic).

per

[s?npM]|los

annos convivium

[rfej|dicationis

sib.

Aquilae, fortasse pertinet Amite7'num (IX 421S vidit


2) Cf.

Mommsen).

1)

A. 558.

Mommsen Roem. Milnzw.

p.

859

not.

567 ; Marquardt Staalsr. II

(ed. 2) p. iS.

patrono. Q. Poppaeo Q. f. munic. et colon.' Teramo, ubi fuit Intcramnia Praetuttianorum cf. C.I.L. IXp.48S (Notizie degli scavi 1895 p. 5S2). Cf. ad eiusdem hominis titu1) Municipes et colonei. lum supra N. S671.

6562

6563
6563*
Vvir,
I

T. Licinius T.

1.

Dem.

Vvir.
,
|

T.
1.

1.

Eleuthe[rMs]

T.

1.

Pamphilus Ruc

.
|

Licinia T.

Eleutheris.

Interamniae Praeluttianorum (IX S072. S070 huius partem vidit Dressel). Alios titulos huius Interamniae habes supra N. 4177. S595. S666. S671. S681. 6007^; titulos agri Interamnntis supra N. Si04. 6152^.

6564

C. Marcilius

Eros purpura[r.],

Vvir Truenli.

Prope Monte Prandone, duobus mil. pass. a litore Adriatico, nec longe ab ostio fluvnnis Tronto, ubi fuit Truentum, cippi duo (IX S276 bis descripta).

6565
lanuarius
mil[/]a

d.
[c]ol.
|

m.
I

M. Valerio
|

col.

1.*
|

Vernae
|

sexvir.

Aug. et
|

Tib.*,
|

di[Sjp.]^

qui fuerat [arc^arius*

eiu[s, jjtem

Vibia Pri-

uxo[r

s]ib[t

e]t po[sfe]ris

eorum.

1)

(Eph. ep, 8, 217 vidit Barnabei Notizie degli scavi 1887). Colonorum libertus. Ihide Falerii gentilicium sumpserit, non apparet. 2) AuAsculi rep.

gustalis et Tiberialis.

Alius sexvir Tiberialis Asculi est

scavi 1896 p. 522.

norum

positus est

ad N. 6698. titulus N. S4S0.


Cf.

IX 641S
(cf.

cf.

Notizie degli

3)

Ab

alio dispensatore

4) Sic

supplendum

colonorum Asculasupra N. 1S06. 1660.

1661), vel etiam: [utcjaiius (cf, N.SiS9).

Alios titulos Asculi rep. habes N. 1166. 4563. S4S0.

6566
sua.
1

L. Caecilius Proculus,

L. Caecihus

Cinnamus
(

paler* peq.
|

Ob hoc

August. et Vlvir.^

d. d. gratis dat. est.

Memor

Tigiae.*
[

Prope Marano in ora Piceni rep., ubi fuit Cupra Maritima (IX SSOl cf. Eph. ep. 8, 221 vidit Gamurrinius Notizie degli scavi 1888 p. 364). 1) Filius utpoie ingenuus praecedit patrem libertinum. 2) Auguslalitas et seviralus. Ceterum quid sibi velit haec clausula, non apparet. 8) Tigiae erasum. Alios tilulos Cuprenses habes supra N. 515. 1288. 3591.

Titnli municipales.

Picenam.

623
|

6567
Orbicia ^.
1.

C. Helvius
I

Agens

Vlllvir
|

gratuit. dec. cons.',


|

haruspex.
|

Procula

concubina Agentis,
Firmi (IX 5447

vix. an.

XXX.

Falerione rep.,
consultn.

est

vidit

Mommien).

1)

Decurionum

6568
Cardana T.
Alii

C. Fuficio
I

C.

I.

Geniali Vlli|vir. Aug. Firmi


|

et Falerione,
|

Procula uxsor posuit. Falerione rep., est Firmi (IXSiiS vidit Mommsen).
f.
|

1)

Octoviro Augustali.

octoviri

vel

octoviri Augustales libertini Falerionenses

IX Si22.

S448. S4S1,
Cf.

Firmani IX S567. SS72S574.


Borghesi opp.
7,

Octovirt magislratus supra

iV.

S666. 6S44 cet.

221

seq.

6569
Salvilla[e]
|

C.

Calpurniu[s]
|

CelJadus

(sic)
\

Vlllvir bisS

et
|

[4]ccavae

coniugi

Firmi Piceni (IX S571

vidit

Mommsen).
(?).

1)

Fortasse scr.

sib,

Alios titulos Falerionenses habes supra N. 712. 1568. S368. S6S2,

Firmanos

N. 5S5. 152S. 1417. 2757. 5188. 5866

6152.

6570 M. Fabio M.
fabr.,
I

f.

V[e/.]

Maximo
r.'

aedijlitate

remissa'

llvir.,

praef.

pleps, patr. col.^

R. p.

Falerione

rep., est

bus

2)

Patrono coloniae.

Firmi (IX S44S


3)

vidit

Mommsen).

1)

Cf. infra

N. 6821.

Eaedem

lilterae in aliis

duobus

titulis

F alerionensi-

IX 5444. 5453; non

intelleguntur.

6571
Cernitiae M.

M. Cernilio
1.
|

M.

f.

del. Pollioni
|

ITdir.*
1.

bis,

augusr^c;^
f.

et

Nymphini' conc*
2) Scr. aug.

eius,

Phiale

Cinguli in curia (IX S688 vidit Mommsen).

N. 211. 457S.
supra

N. 5860.

(Movims.).

d.

s.

1)

De

liltera

Claudiana

cf.

3)

NHMP-

lapis, littera

Claudiana, ut

4)

Concubinae.

Titulum a Cingulanis publice positum dedi N. SS8.

6572
Milasio
|

M. Oppio Capiloni
|

Q. Tamudio Q.

iil.

T. n^ T. pr. n. Vel.

Aninio Severo
|

equo

publ.,
p.

iudici select.

ex

V
|

decur.,
et

praef.

fabr., pont.,

q.
|

q.

II,
|

q. liU',

c*

et p.

c
|

Aesis'

munic Nucenam

manat." idem
col.

quinq.',

coloni ob merita eius.

In cuius dedic

ded.

L. d. d. d.

6573
Aug.,
manat.,

M. Oppio Capitoni
|

0-

Tamudio
|

Q._f. T. n.

T. pr.
trib.

5.

Vel.
|

Aninio Severo

equo

publ.,
|

iudici select.
col.
|

ex

V decur.,
|

leg. VIII

praef. fabr.,
|

patrono

Auxim.

et col. Aesis
|

et

munic Nudato ab
|

ordo et plebs Treiens."


|

patrono municipi,

curatori

imp. Antonino Aug.


stori quater.
2)

L.

d.

d.

d.
1)

Auximi (IX S851. S852

XI p. 920, Numanae.

vidit Mommsen). Palrono coloniae (Auxijni). de Numana munlcipio C.I.L. IX De Treia L. IX p. S59.
4)
6)
cf.

Quinquennali iterum, quaeAesi (hodie

3)

De

p. S72.

lesi) cf, C. I.

L.
sc.

5)

Quinquennali,

C. I.

Titulos aliquot Treienses dedi

N. 957. 2780. S766.

624

Caput Xini.

6574
primo
equiti

Q.

fI

patrono
|

[rfec]uriones publice,
| |

[cui]
|

Romano

[po]st
| |

coloniam deductam

decurionum consulto

colonorumque voluntate patrocinium delatum Auximi (IX S8S6 vidit Mommsen).


Alios titulos Auximates dedi supra
S064. 6048.
IS. 877.

est.

926. 10S9.

U1S. S08i. 208S. 5775.

6575

colonia
I

Helvia Ricina

Pertinax'.

Prope Maceratam rep., inter rudera Ricinae (IX S7SS vidit MomTnsen). 1) Non solum Pertinacem, sed Severum quoque ut conditorem a Ricinensibus cultum esse ostendit titulus IX S7i7. Res publica Ricinens. supra N. S67S. Ad eandem pertinet N. 2687.

Etruria.

6576
vir
sin.

(sub pino

(mulier in tkrono
sedens, dextra

(homo barbatus
velatus, sin.

nudus

.itans

remum

tenens)

avem

tenens)

volumen tenens)

Vetulonenses
Caere rep.
a. 1840,

V[oZ]centani

Tarquinienses

marmorea anaglyphis omata, est Romae in museo Lateranensi (XI 5609 contulerunt Bormann et E. Loewy ; imago esl Ann. inst. arch. 1842 tab. C; cf. Benndorf et Schoene ant. Bildwerke des lat. Mus. p. 150 n. 212; ego quoque vidi). Superest ex monumento quo duodecim sive potius quindecim
tabula

populi Etntriae

(cf.

N.

6111. 661S

cum

not.) repraesentati erant.

Populos

cum ex
f^olst-

ordine liiterarum dispositos esse appareat, necesse videtur in sinistra parte

niensium

et

f^olaterranorum nomina periissse


C.

Bo7'm.

6577
tauri).

Manlio C.

f.

cens.

(In utroque latere:

inler duas
vestita

tenens.
tenens).

In postica

muUer

patrono (sacrificium sin. pateram sedens in throno paieram et cornu copiae


perpet.,
|

clientes

lauros puer dextra rhyton,

Caere rep., est


aliique).

Romae

in museo Lateranensi

(XI 5616 viderunt Bormann

6578
cens. perp.

M. Manlius
|

C.

f.

Pollio'

tr.

mil.

a populo,
|

praef. fabr.,
|

Caere (XI 5617 vidit Bormann).


rite). 1S67.

1)

Filium eius qui praecedit putat Borm.

Alios titulos Caeretanos dedi N. 247 (hunc positum a senatu populoque CaeS0S2. S918K

6579
neris

centumviri municipii Augusti Veientis

R6mae

in

aedem VeIiilio

Genetricis
|

cum
qui

conv6nis|sent,

placuit

universis,

dum decr6tum
|

conscriberetur,

interim ex auct6ritdite

omnium

permitti

C.

divi

Augusti
silio

1.

Gel6ti,

omni tempore
|

miinicip. Vei6s
suis
et

non s6lum conper filium


ut
|

et

griti^
|

adiuverit

sed

etiam
ei

inp6nsis

suum

celebrdri

voluerit,

hon6rem

iilstissimum decerni,

Augustilium

Titali municipales.

Etruria.

626
hceatque
ef

numer6 habe^tur aeque ac


spectaculis
|

si

e6

hon6re

lisus sit,

omnibus

mi!inicipio nostro bisellio proprio inter Augus|t^Ies considere


|

c6nisque omnibus publicis

inter c6ntumvir6s interesse, itemque placere


| |

n6 quod ab e6 liberlsque eius vectigal miinicipii


geretur.
|

Augusti Veientis exi-

Adfu6runt

C. Scaevius Curiatius,
q.,
)
|

L. Perperna
|

Priscus

llvir.,
|
|

M. Fldvius Rufus
Maecilius Scrupus,

T. Vettius Rufus q.,


(|

M. Tarquitius Saturnin.*,
|

L.

L. Favonius Lucanus,
|

Cn. Octavius Sabinus,


|

T.

Sem|

pronius Gracchus,
Tarquitius Rufus,
|

P.

Acuvius P.

f.

Tro.,
|

C. Veianius
|

Maximus,

T.

C. Iiilius Merula*.

Aclum

Gaelulico et Calvisio Sa-

bino cos.'
Feiis rep., est

supra N. 2692.

Romae (XI S80S viderunt Henzen


Idem fortasse supra N. 5S87.
August.
|

2)

et

Bormann).
-^.

1)

Idem

3)

p. Chr. 26.

6580
vetustaltem
liano
qq.,
I
|

Victoriae

sacrum

restilutae post anti|quissimam


|

ordo Veientium.
|

(in latere) Dedicata

III

non. lan.

Aemi|

II

et

Aquilino cos.*
|

P. Sergio

Maximo
lib.

M. LoIIio Sabiniano
aliique).

Ilvir.

cura agente
Feiis rep., est

Veientio lanuario

ark.

Romae (XI S780 viderunt Bormann


[/".]
|

1)

A. 249.
praef.

6581
fab[r.,
1

Aescionio C.

Capellae Ilvir.,
|
|

[f]rib.

milit.,
|

TOMJnicipes extramuran[j

et]

Augustales ex aere conl.

ludis in

orchestra.
f^eiis rep.,

deinde

Romae (XI S798


|

vidit Henzen).

6582*
exornato,
|

Cn. Caesio Athicto*


Augustales municipii
|

adlecto inter Cvir.,

omnib. honorib.

Aug. Veientis ex aere conlato h. c'


|

6582^
bus
I

Cn. Caesio

Athicto
|

allecto inter Cvir.,

omnibus honori|

exornato, ex aere conlato


in
I

tulit

orcheslra

C.

Poppaeus Priscus
Glabrione
cos.*,

et

quam municipes omnis ordo ei conP. Memmius Apulus p.' et ludis quos fecerunt Ilvir. (In latere) dedicata kalendis Apriles Maximo Fehce et Nemonio OIo Ortesio Silvano Ilviris
|
| | |
|

|-

Veientium.

6582
centumviri
aerae
(sie)

Cn. Caesio Ath[tcfo]


|

adlecto inter C[ytr.]

ob pietatem
intramurani'
|

et
|

munihcentiam eius
et

erga
et
|

domum

divinam
et

et

municipium Aug. Veios,


|
|

seviri
|

Augustales

municipes
|

ex

quod
|

in orchestra conlatura est

ludis

quos fecerunt

Ver-

gilius Cogitalus

lulius Senecio Ilviri.

Idem statuam quandam (pater) vel Incertum utrum causa. A. 2S6. Municipes intramurani Feiis
et

Veiis rep. (XI 5809. 5807. 5808 hanc Neapoli descr.


1)

Mommsen^

illas

Romae Henzen

Bormann).
3)

refecit

supra N. 2692.

2)

Honoris

p.

f.

(filius) vel II (iteTnim) sit

in lapide.

4)

5)

etiam in titulo longe antiquiore

supra N. 922.
Dessau, Inscriptiones Latinae
II.

40

626

Caput XUII.

6583
feminarum
sui
|

Caesiae Sabinae

Cn. Caesi Athicti


|

haec sola
|

omnium
|
|

matribus Cvir. et
|

sororibus et
dedit diebusq.
|

filiab.

et

omnis ordinis
et epuli
|

muheribus municipib.

epulum

balneum

cum

oleo* gratuito

dedit,

Feiis rep., est

Romae (XI 5811


fil.
|

vidit

sorores piissimae. Bormann). 1) Cf. N. 6728. 69S7


|

ludorum

viri

cet.

6584
alim.,

L. Cascellio L.
|

Volt.

Probo
|

quinquennali

adlect., q.

cur.

annonae,
merita
| |

decuriojnes
eius

et

populus Foro|cIodienses
L. d. d. d.
|

praef.
|
|

Claudiae*

ob

dignissimo.

Curantibus
|

Ti.

lulio Anlistiano,

T. Volcasio Mercatore,

T. Volcasio lanuario,
|

L. Fufio

Fructo.

(in latere)
kal.

Hic primus omniu[m]


|

adlectus
c[os.]*

in
|

ordine[m ^MmJI-

quennaUum
obIatu[m]
|

Ap[n7.]

Pudente
praef.
|
|

et

Orfito

ob honorem
|

sibi

imaginem Geni
decurionibus
n.,
|

Claudiae ex argenti
d.
d.
|

pondo sex cum


|

base
I

aerea
et

de sua pecunia
|

rei p.

Ob

cuius dedicationem

patronis
publicis

singulis dedit

H[5] C
|

n.,

item

ministeriis
|

HS L
cos.^

item municipibus suis

epulum cum
Q. Volusio
|

sportulis
L.

dedit.

(In altero latere)

dedicata

XII

kal.

lun.
I

Flacco

Aurelio

Gallo
I

ob cuius dedicationem epulum


I

dedit et viritim

HS
1)

vi-

cenos n. Fori Clodii rep., ibi ubi N. 1886 (Notizie degli scavi 1889 p. 8). Foro Clodio et praefectura Claudia cf. Plin. h. n. 5, SS cet.; C. I. L. XI item supra ad N. 90i not. 1 fin. 2) ^. 163. 3) ^. 174.

De

p. S02,

Titulos eiusdem loci habes supra N. 13S. 142. 1S4. S55. 904. 916. 1886.

6585
i,

senatus municipesque
|

C.

Aconio C.

f.

Porru

(sic),

IIHvir.

d.

c, pontifici, praefecto perpetuo'. Faleriis rep., iam Romae (XI 5116 vidit Bormann).
s.

c.

1)

Cui rei praefecttu

fuerit, ignotum.

6586
6587

C.

Faleriis rep.,

Aconius L. f. Porrus q., Xvir s. iam Romae (XI 5119 vidit Henzen).
| |

pro

Hllvir.

C. liilius C.
|

f.

H6r. Sev6rus
r.

sacerd. Isid.
|

et M^tr.

deum,
|

qu^est. alim. Cdes.S

quaes.

p.,

cur.

iiiv.,

IIHvir ^ed.,
|

Illlvir

i.

d.,

IlHvir quinq.

Hic ob hondrem
in

a^dilitat.

hanc
|

[po]rticum vetustate di.

lapsam
|

[refecit^

quam inpend.

m6nsiiris

HS XXVHHCCC

n. d. d.

Faleriis rep,, postea Parisiis (XI 5125 vidit

Mommsen).

1)

Cf.

supra

N. 6S12.
Alios titulos Faleriis repertos habes supra N. S18. 998. 276S. 5085. 5111. 5124.
5217. 4000. 4054. S575. S574,

regionis Faliscae N. 116. 8S0. 5654.


| |

6588 L. Pacatio Tyranno* honorato collegi fabrum tignariorum Romanensium, ex Capenatium foederatodecreto ordinis municipi
j
| |

rum*,
I

conlatione facta ordinis


|

eiusdem municipi
|

et
|

Augustalium et
d.
d.

vicanorum,
tere)

item libertorum ipsius,


|

ob merita
|

eius.

L.

d.

(in la\

dedicata XIIII k. Oct.


I

lunio Rustico [//

Plautio'\

Aquilino [cos.y

ludos

del.

nto.

Tituli mnnicipales.

Etrnria.

627

In vico Leprignano, reperta esse dicitur loco


diclo Civitucola, ubi videtur fuisse

tribux milibus inde distante

Capena (XI S9S6 inscriptionem frontis viderunt de Rossi et Bormann). 1) Idem memoratur XI 5990. 2) Titulos ad idem municipium pertinentes dedimus supra N. 409. 55S2. S770. 3) A. 162.

6589
the[aJtru[TO]

M.

Silio

Epaphrodito

patrono sevirum Aug.,

magistro

iuve-

nu[TO] iterum, iuvenes Lucoferonenses' patrono ob merita,


col.
lul.

quod amphiL. d. d. d.

Felici

Lucofer.

s.

p.

f.

dedicavitque.

H.

c.

i.

r.*

apographum

Tradiiur sine loci indicatione (XI 5958 semel descripta ante saec. XII, quod servavit code.x olim abbatiae Farfensis iam Vat. 6808 cf. de Rossi

inscr. clir. II p. 45J.

1)

De

luco Feroniae agri Capenatis et de oppido

Luco

Feroniae quod memorant

urbanus supra N. 2049, Plin. h. n. 5, S1, Ptol. 5, 4,45, cf. Bormann C. I. L. XI p. S70, qui refutavit coniecturam de Rossii (ann. inst. arch. 1885 p. 275 seq.), Capenam cum Luco Feroniae et tertia aliqua civitate ignota effecisse commune quoddam trium civitatium. 2) Honore contenlus imtitulus

pensam

remisit.
d.

6590
Nepesinor.,

m.
I

L. Sulpicius Severu[s]
i.

et Sulpicia lustina
|

fili

L.
p.
|

Sulpicio Clemejnti Illlvir.

d.,

Illlvir.

a.

p.S

quaestori
|

arcae

r.

mag. iuven.,

seviro [eg]uitum^

praetojri iuventutis,

patri
|

optimo posuerunt.
Prope Ronciglione, quo videtur translata esse ex Nepete (XI 521S viderunt Zangemeister et Bormann). 2) Supplevit 1) Quatluorviro aedilicia potestate. Zangemeister. ''Nota institutum urbanum sevirorum equitum in hoc municipio ad

iuvenes translatum' (Momms.).

6591
cur. p.
p.*,

M. Anteio
decur.,
|

M.

f.

Pap. Restijtuto pr.


|

iuv.',

aedili,

augur.,
|

aere conlato. August. et pop. Sutrii (XI52S6 partem vidit Zangemeister). 1) Cf. N. 6S90.

2)

Cf N.

6S92.

6592
Ilvir.
fici,
I

diis

manibus
|

T. Valerio T.
|

f.

Vel. Victori

decurioni Sutri,
|

i.

d.

iterum,

quinquennali,
|

curatori pecuniae
|

publicae, ponti-

Patulcia

Exoche

coniunx

fecit.

Sutrii (XI 5261 vidit Smetius).

6593
r.

d.
|

m.
I

C.

Coponi Cresjcentis dec.

Tuscanensium,
r.

quaest.

p.,

veter.
fil.,
I

Aug.
Scrib.''

leg.

XIV Ge|min.,
|

signifer
v.
a.

m.*,

fecer. C. Gavius

Priscus
nella).

Restitutus her.,

L.

Toscanellae, ubi fuit Tuscana (XI 2936 semel descr. saec.

1) Scr.

b.

m.? (Borm.).

XV a
|

loh. Tusca-

2)

Scribonius.
Illlvir.
f.

6594
Octo

d.

m.
I

M. Furio Restituto
|

pro
c.

aedile,

quaestori Vul-

cenltano, Furius Optatus


chil.

patri pientissimo

(C.

1.

a Pitigliano, qui locus multo magis vicinus est ruderibus Suanae L. XI p. 422) quam Volcentanis (Pellegrini Notizie degli scavi 1898 p. S7). Tilulos Volcentanos vel agri Volcentis (cf. C. I. L. XI p. 447) dedi supra

Vicinae civitatis Visentinae tilulos dedi supra N. 5796. 5796^; N. 6SS. 5221. Volsinienses N. 4056. S0i5, Orvietanum N. 5078, regionis Orvietanae N. 4225.

____

__

628

Caput XIII.

6595
quaeslori

M. Aurelio Elaini
ark. publicae,
| |

filio

Marcello
|

pontif. iur. dic. Sorr. nov.^,


)

patron.

coll.

fabr.

et cent.
|

Huic prim. om-

nium

splendid.
|

ordo ex sportul. suis ob mer. eius


|

statuam ponendam
(sic)

censuer.

Cuius ob dedicationem dedit


sibi

decurionibus pane vinu


|

et

X,
I

hoc ampl. ob hon.


|

oblatum

I& V

n.

popul. in

annonam

perpetuo

dedit.

L. d. d.

d.

C. a.^ T. Vario Severo.

Jd
que).

Monie Fiascone in
1)

ecclesia

lidem Sorrinenses novenses in

SOiS. 3014.

Apud

scriptores

quadam (XI 5009 viderunt Zangemeister aliialiis titulis eiusdem regionis XI 3010. non memorantur. Cf. Bormann l. c. p. 4S4. 2) Cu-

ram

agente.

6596
r.

Sex. Mecio Sex.


|

f.

Sab.

Marcello
|

II

qq. Satur|ni.',
|

q.

kal.

p. et aliment.,

curat. pagi Lucreti,


|

iuveni o.' et amant.,


|

ob multa
|

eius bene|ficia pagani pagi

s.

s.^

in se conlata

dignissimo po|suerunt.

L.

d.

ex

d.

d.

Saturniae, inter Folsiniensem lacum et Grosseto


p. 48S).

(Notizie degli scavi 1899

1)

Duo(viro) quinquennali Satumiae. De Satumia

Dennis

cities

of Etruria II

(ed. S) p. 27S.

2)

Optimo.

cf. C. I.

L.

XI p. 419;

3)

Supra

scripti.

6597
res publica
tere):

imp. Caes. M. Aurellio


pont. max.,
|

Antonino Aug. Pio


XVI', imp.
II,

Felici

Partb.
|

max., Brit. max.

trib.

pot.
|

cos. 1111, p. p.,


[

Cosanorum
et

infatigabili
|

[mjdulgentia eius

(In la-

[jmp.]
Illl,

Caes. M. Aur. Antonino


|

Aug. Pio
|

Fel. Parth.

max.,

Brit.

max.

Decimo Caelio Balbino'


c. [u.],
|

cos.*,

dedic.
(

non. Ma[jas]
|

per

Porcium Severinum

cur. reip.

Cosanorum,

legato A. 213.

Ennio Hyacinto.

Cosae (Orbelello) (XI 2633 vidit Bormann).


videtur omissus numerus
II.

1)

2)

Errore ut

6598
trih.]
I

C. Pompilius Ceria[/js llvir.]

i.

d. quinq.,
.
.

praef. Drusi [Caes.,


[

leg.

XXI Rapacis;
.

Laeha M.

f.

Broc[cAa]
.
. .

.;
|

C. Pompilius C.

f.

Sab. Procu[^Ms]

.
|

pontifex in

perpetuo

L. Pompilius

equo pub., vix

Volaterris (Notizie degli scavi 4884 p. 418

ad ectypum).
|

6599
gennius
sanor.
|

d.

m.
I

Q. Largennio
|

Q.

f.

Gal. Severo
|

aedili

Pisas
[

Q. LarPi-

Chresimus pater,
(XI 1441
vidit

qui ob honore

biselli -ftS-

n.

rei p.

dedit.

Pisis

Bormann).
I

6600

d. (ascia)
|

m.

Metlia lanuaria hic adq.', coni.

b.

m.

Q. Obse-

sibi posterisq. suis. Aug. Pisis, cur. kal. Florentinor., Pisis (XI 1444 vidit Bormann). 2) Nomen gentilicium 1) Adquiescit. deductum a nomine coloniae Opsequentis luliae Pisanae (supra N. 139 fin.), cuius

quentius'' Severinus

vel ipse vel pater fuit Ubertus.

6601
pirio
[

L. Papirio L.

1.

Mandato

CIup.*,

Aug. Pisis

et

Lucae,

L. Pa-

Apelli patr[ono].
vidit

Lucae (XI 1S28

Bormann).

1)

Clupeis ? (Borm., accipiens de patria).

Tituli municipales.

Etruria.

629
|

6602
6603

L. Titinio L.

f.

Petriniano'
|

Ilvir. iter.

coloni et incolae.

A. Octavio Eroni

maiori

coloni et inquilini.

Lutiae rep. (XI 4347. 4546 vidit Bnrmann).

1)

Idem

est

supra N. 5457.
|

6604
rent,
|

C. Umbricius
et
||

C.

f.

Sca. Canso
|

col6n. adlect.
|

d.

d.*

Flo-

sibi

Volturniae C.

flliae
rf^p.

Tertuilae

uxori.

S.

Casciano prope Ftorentiam


Cf.

(XI 4617 vidit Bormann).

1)

Colono

adlecto decreto decurionum.

N. 6873.
4890 p.409.
Cf.

Geiiio coloniae Florentiae dedicatus est titulus Notizie degli scavi

Inscriptiones Florentinae eliam supra N. 4480". 3806. 4556.

N. 5084.
|

6605

[y.]

f.
I

C. Gellio

C.

f.

Sca.

Etrusco

decurioni

Fior.

Pozzolatico prope Florentiam rep. (XI 4609 vidit Bormann).

6606
an. XXIII,
I

[Flav]\o
|

Probo

fllio,

an. XXIIII,
|

L. Flavio Fusco
|

filio,

commodis
in Mercato

decurioni[s]*

uso

d.

d.

In

fr.

p.

LXX,

[m]
|

ag.

p.

LXXXX.
prope Florentiam (XI 4607
bis descripta sacc.

S. Pietro

XFIII).

1)

Cf.

N. 6296.
v.
|

6607

[/:]

C. Murr[jo]
I

aedili,
b.

Illlviro,
]

pontifici,
|

regi sacrum,

C.

Murrius

Eucharistus

Prope Florentiam rep. (XI 4610 vidit

patrono Bormann).
| |

m.

6608

.... quinq.

.*
|

decuriones

Arretinorum
et

veter.^

Arrelii (XI 4849 vidit Bormann).


2)
Cf. Plin. h. n.

1)

Ante

post quinq. vestigia incerta.

lienses.

Ad

2, 52: Arretini veteres, Arretini Fidentiores, Arretini luArretinos Fidentiores spectat tegula Arretii reperta: [r.] p. col. Fid.

(XI 6675,

4 vidit

Bormann). Eos putant colonos deductos a Sulla


f.
|

(C.

I.

L.

XI p.

556).

6609
aedil.,
iTvir.,

Q. Spurinnae Q.
curat.
|

P.*

Quinliano
|

eq,

publ., Laur. Lavin.,


)

kalend. pleb. Arret.^

cur. reipubl. VetuIo|uensium,

plebs
I

urbana.

L. d. d. d.

Arretii (XI 4847 vidit Bormann).


lendarii plebis Arretinorum.

1)

Pomptina

(tribu).

2)

Curatori ka-

Alins tilulos Arretinos dedi supra N. 50. 54. 56 seq. 969. 1000. 1552. 5019.

6610
aed. Etiilr.S
Cliisii

L. Alflo Quieto
|

Ilvir.
|

quinq., flamini Aug.,


|
|

ptaef. fabr.

II,

patr6n6 b. m. et sibi. (XI 2116 vidit Bormann). 1) Aedili Etruriae, sc. quindecim populorum.
L. Alflus FI6rus

6611

hon.*
I
I

L. Tiberio Maefanali
]

Basi|lio

v.

e.^

ex praetoribus
|

XV

pop.^

defensori ordinis et civium,


fide cives
|

decuriali* urbis aelernae,


|

ob

hoc quod

suos

populumq. Clusinum integritate


sublebarit,

gubernarit,

amore

dilexerit,

largitate

humanijtate

foverit:

pro

merito

ergo benefl|ciorum universi statuam laejlantes votis omnibus obtuIei*unt. Clusii (XI 2115 vidit Bormann). 1) Honori. 2) Firo egregin. 3) Quindecim populorum. 4) Cf. Mommsen Staatsr. I (ed. 2) p. 527 not. 1 ; supra N. 1957. 876. 4158. 2146. 5651. 5987. Alios titulos Cliuinos habes N.

m.

630

Caput Xnil.

6612
vidit

(protomae complures) AugUSta

Perusia.

Perusiae in porta quae dicitur antiqua (vecchia) vel arcus Augusti (XI 19S9

Bormann).

6613

colooia Vibia*
d. et

(protomae complures humanae, a

a sin. protome equina)

Augusta

Perusia

(protomae duae humanae)


Perusiae in porta quae vulgo dicitur Martia (XI 1930 vidit

ginem portae post alios dedit Noack Roem. Mitlh. 4897 p. 179). 1) Coloniae Fibiae nomen Perusia videtur accepisse temporibus Fibii Treboniani Galli, eivis sui (cf. N. 6116 not. 2). Reliquias similis inscriptionis iuxta aliam portam Perusinam primus fere observavit Bormannus X1 1951. Portas has a Tuscis factas putat Noack Roem. Milth. l. c. p. 180, inscriptiones additas Perusia ab Augusto restituta.

Bormann; ima-

6614
Bormann).

Augusto

sacr.
I

Perusia restituta.
inscripti

Perusiae,

cippi quinque

eadem inscriptione

(XI 192S quaituor vidit

6615
P. Liguvio

C.
1

Betuo C.

f.

Tro.

Ciloni* Minuciano
|

Valenti AntonioJ^ Celeri


|

Rufino Liguviano
[/r]uriae^

aedili, llvir. quinq.,


|

sacerdoti 111 luco|

rum,

pr.
|

XV

populorum,
L. d. d. d.

patrono municipi,

Belua Re-

spectilla

fil.
|

patri piissimo.

Perusiae (X1 1941 aliquolies descripta saec. XFI. XFII).


Chilo memoratus a Tacito
hist. 1, 37.
.
.

1)

Diversus Betuus

2)

Supplevit

Mommsen

epigr. Anal. n. 8, Ber.

RIAE exemplum antiquissimum, curiae Holstenius, Sdchs. Ges. Wiss. 1850 p. 65 (I Umbriae nonnuUi ex supplemento). De praetoribus Elruriae cf. supra N. 1429. 5015.
.

6616
sinorum,
|

C. Vibio C.

f.

L. n. Tro.
r.
|

Gallo Proculeiano
|

patrono Perude

patrono

et

curalori

p.

Vetjtonensium^

iudici
|

V dec,

aedi|Ii,

patrono collegi centon.,


dedicationem dedit
I
I

Vibius Veldumnianus"

avo karissimo.
I.
|

Ob

cuius

decurionibus

II,

plebi

L. d. d. d.
II
)

(In latere) dedic. idibus lul.


et P. S[epttm]\o Ge[t]a

imp. M. Aurelio Antonino Aug. Pio Fel.


Caes. cos,^

no[bilissimo]

Perusiae (XI 1926 vidit Bormann).


tinet titulus Perusinus

ut videtur Vibii Treboniani Galli imperatoris,

teras erasas

supra N.S27, ex parle agnovit Bormann.


L. Proculeius A.
f.

avus Fibii Afinii Galli Feldumniani.

1)

2) Pater Cf C. I. L. XI p. 747. ad quem etiamtum privatum per3) Lit-

Significatur annus 203.

6617
49S0 (not.
1).

Titia gnatus,

Tillvir^

flvir.^
3).

Perusiae, urna

2)

(XI 1945 vidit Bormann). Cf. supra N. 268S not. 1.

1) Cf.

3)

supra N. 268S (not. Perusia restituta duoviros

ibi

creari coepisse coniecit

Bormann.
P.
f.
|

6618
incolie
|

P.

Volumnio

Violenti

Illlvir.,

llvir.\
I

miinicip6s et
|

ex commodis.

Perusiae (XI 19i4 vidit Bormann).


Perusini N. 3600. 6120.

1)

Cf ad eam quae
2683.
4366.

praecedit.

Alios titulos Perusinos habes supra N. S27.

S434. SS03,

agri

Titull municipales.

Etruria. Umbria.

631
f.

6619
Visti[nms]
aut 747.

Ti.

Claudio Nero^ng]

>,

Sex. Veturius C.

Vlvir, T.

....
Bormann).

Asisii (XI S42i vidit

Ceterum Nepete anno 741/2 magistri Augjistales primi creati sunt, cf. snpra N. 89. Alius sevir ingenuus Aitisii est XI S4i6. Sed fuerunt Asisii etiam seviri libertini, cf.
2)

1)

Fidetur indicari aut annus

a. u. c. 741

Antiqitissima mentio sevirum municipalium (Bormann).

supra N. 375S. 5369,

cet.

6619* Cn. Decimius Cn.


Fuiginiis,

f.

Lem.

Bibnlus

6vocalus leg. XIII',

Vlvir.*

(XI Si7S Bormann vidit ectypum), 1) Fortasse commilitonis huius Bibuli, una cum eo Assisium deducti, est tilulus XI 1933. 2) De seviris ingenuis HispeUi cf. Bormann C. I. L. XI p. 766.
sed Hispelli dicilur rep.

f.

6619^
d.
s.

C.
0.

Octavius

P. C.

1.

Faustus Miccus

Vlvir.

Marcia Chila

p.

Collemaggio prope Asisium^ ubi videtur fuisse Urvinum Hortense


descr. Conestabile).

(XI S179

6620
q.

C.
|

AlQo C.

fil.
I

Ser. Clementi
|

Maximo

Illlvir.

i.

d.,

aedili,
|

pecuniarum

publicar., q. alimentor.,
|

pueri et puellae' qui ex


accipiunt consensu
|

libe-

ralitate sacratis|simi principis aliment.

parentium
etiam in
aliis

ex aere
titulis

conlaio.

S. c.

1.

d.*

Asisii

(XI S39S vidit Bormann).

1)

Cf N.

6225.

2) Sic

Asisinatibus N. 3398. 37S2.

Alios titulos Asisinates habes supra N. S346 (hunc positum a magistratibus

qui more

Umbro marones

appellabantur), praeterea N. 292S. 3039. 3322. 3398.

37S2. S4S9.

6621
reip.
I

d.

m.
I

Veiedio L.
|

f.

Clu.

Crescenti aed.,
|

Ilvir.

i.

d.,
|

q.

et aliment. Arnat.',

Veiedius Fortunat.

pater et Cispia

Mar-

tina mater.

Rep. prope Asisium loco dicto la Bastia, videtur pertinuisse ad


est

Perusiae (XI S614 vidit Bormann).

Arnam, iam

1)

Cf N. 6622
'
|

not. 2.

6622
tunae
vidit

Phileros
|

qui praefuit templo

Arnae *,

Statia Charite

For-

d. d.

Civitella

d'Ame prope Asisium

Bomiann).

ubi fuit

Ama

rep.,

est

Perusiae (XI S608

1)

Ex

eodem templo videntur prodiisse


S610

tituli

XI S607 ( XI
p. 811.

Orell.

1733). S609

nes dicati.

(=

Orell. 733). 2)

(=

Orell. S410). S611

(=

Orell. 1743),

Fortunae om-

De

Ama

civitale

Umbriae
|

cf.

Bormann

C.

I.

L.
v.

6623
praecipuae

C. Matrinio Aurelio
|

C.

f.

Lem. Antonino
|

p.*,

coronato
|

Tusc. et Umb.*,

pont. gentis Flaviae^

abundantissimi muneris sed et


aedili,

laetitiae Iheatralis edi[f]o[r]i,


d.

quaestori,

duumviro
r.

ite-

rum

qq.
et

i.

huius splendidissimae
principali,

coloniae,
|

curatori

p.

eiusdem
|

colon.
[p/e]bs

primo

ob meritum
|

benevolentiae
|

eius

erga se
|

omnis urbana Flaviae


(XI S283
vidit

Constantis* patrono

dignissimo.

Hispelli

Bormann).

1)

f^iro perfectissimo.
et

2)

Hoc munere

Antoninus videlur functus

esse ante

coniunctionem Umbriae

Tusciae solutam, de

632
qua re
C.I.L.
est titultu

Caput XIIII.
tupra N.70S (Mommsen Ber. Saehs. Ges. Wiss. 1850 p.215; Bormann 4) Cf. supra N. 705 v. 39 seq. 3) Cf. supra N. 705 not. 42.

XI p. 766).

6624
Ilvir
j

C. Alfius C.

f.

Lem.

Ruf. llvir quin^?.]


|

col.
f.

lul. Hispelli'

et

quinq. in municipio suo Casini;

C. Alfius C.
est

Lem. Quadralus
|

Vlv[ir]
I

equo publico, in honore aed.


(XI 5278 vidit Bormann).

mortuu[s].

Alfia

C.

f.

Mi-

misia uxsor.
Hispelli

1)

Colonia Hispellatium etiam supra

N. 2733.
Alios titulos Hispellates habes supra N. 705. 997. 2645. 5377.

Fulginiates dedi

supra N. 990. 991. 4058. 4338. 2650.

6625
cives
I

L. lulio L.

f.
I

Chi. Marcialno* aed., llvirjo,


|

omnibus hono|ri-

bus in splendijdissima coloni[a]


posuerunt.

Tuder* probe
saec.

funclo ob melrita eius

Tuder (XI 4659 semel ut videtur descripta


viri positus est iitulus

XFI).

XI

4660, ipsi praeterea is qui sequitur.

1)

Coniugi eiusdem
2) Colonia lulia

Fida Tucle[r] positit titulum


tituli

XI

4646.

siipra editi N. 2230. 2231.

deductionem coloniae Tuder spectant Decuriones et populus eoloniae memorantur,


supra N. 3001.
|

Ad

item sexvir et Atigvstalis

et Flavialis

6626
Martis
|

L. luho L.

f.
I

Clu. Marciano

aed., Ilvir. Tuder.,


eius.

vicani vici
|

Tudert.*
|

ex aere

coU.

ob merita
et L.

L, d. d. d.

Curam

agentibus

L. luho Privat. patre

luho Primi[a]no amico.

Prope Tuder rep. (XI 4750 vidit Smetius). 1) De hoc vico Tudertium, sito ad viam Flaminiam, unde in itinerariis memoratur vocabulo ''ad Martis cf. C. I. L. XI p. 694. 996; supra ad N. 5857.
,

6627
mil.',
I

[T. Pt]narius T.
f.

f.

Clu. Natta
|

[p]ontif.,

Illlvir,

pr. sacr.,

Ir.

[T. P]narius T.

Clu. llllvir,
|

pr.

sacr., pater.

Interamnae ad Narem (Terni) (XI 4189 semel descripta). eiusdem gentis similibusque muneribus functtim pertinet XI 4746.

d.,

1)

Ad hominem
quaestor a
|

6628

Sex.
|

Pomponius
mil.

C.

f.

Clu.

Balbus

Illlvir

i.

decurionibus,

tr.

Interamnae (XI i490 vidit Bormann).

6629
Nahartis',

A.

Pompeio
eius
|

A.

f.

Clu. q., patrono


|

municipi Interamnat.
|

quod

opera universum

municipium ex summis
est,

perei-

culeis et diffilcuUatibus

expeditum

et

conservatum
tab.

ex

lestamento

L. Licini T.

f.

statua statuta est.

Interamnae (XI 4213 vidit Bormann,- Ritschl


civitatis

LXXXFId).

1)

Curator

Interamnatium Nartiuni est

XI

4182.

6630
sacror.,
|

T. Fl. T.

f.

Clu. Isidoro eq.


|

Rom.,

palri
|

duorum

eq. pub.,
|

omnibus honorib. honeste


natium,
hocsit
I

functo., quinq. II, auguri,

sacer., pont., praet.

patrono municipi Inte|ramnat. Nart.,


v. b.*

Casuenti|nonim,
laudis
|

Vinde-

et

quidquid in egrejgium hominem


|

dici potest in
|

beneficio naturae

conlatum, possessores,

inquihni, negotiantes

Titull municipalos.

Umbria.
L. d. d. d.

633
(in laiere) dedic.

viae strate cultores

Herculis,

rarissimo.
|

VIII

id.

Sabino II et Venusto cos.' Interamnae (Temi) (XI 4209 vidit Bormann),


Sept.
I

1) f^iro

bono.

2)

A. 240.

Alias inscriptiones huius Interamnae habet snpra N. 1S7. 1233. 30S2. 3289. S64S.

6631
pontifici,

Sex. Ticiaseno* Sex.

f.

Sex.

nep. Sex. pron. Clu. Alliano


|

flamini Vicjtoriae et Felic. Caesar.


|

perpetuo, praef. coh.


q. q.,
Illlvir.
j
|

III

Aslur. eq.

c.

R.*,

trib.

leg.
|

II

Ifalic,

llllvir.

i.

d. II,

sa-

cerd. V. F. C.*, cur. lusus

iuvenum, Vlviri Augustal,

patrono ob amo-

rem

eius

erga singulos universosq.


alii.

Ameriae (XI 4371


Sexticlaseno

manorum. 8) Sacerdoti Fictoriae Felicitat. Amerinus est XI 4367.

descr. saec.

XFI

Accursius aliique).

1)

Sic Accursius,

2) Praefecto cohortis tertiae

Asturum

equitatae civium Ro-

Felicitatis Caesaris.

Alius sacerdos Victoriae

6632
Illlvir.
I

T. Pelronio
d.,

T.

f.

T. n. Clu. Proculo
V. F. C.*,
|

I[//]Ivir.
|

aed. p.,

i.

curalori Iu|ss

iuvenum

iuvenes Aug.

ob m.
|

e.,

qui [o]b
I

statuae dedicatijonem dedit iuvejnibus


|

s.^

HS XXX

n.,

adiecto

pane

et

vino epulantibus.
vidit

L. d. d. d.

Ameriae (XI 439S


toriae Felicitatis

Bormann). Caesaris (cf. N. 6631).


fil.
|

1)

InIVIR lapis pro IlilVlR.

2)

Vie-

3) Singulis.

6633

T. Calvisio T.
|

[C]\\x.

Vero augur.,
|

quinq., Illlvir. aedil.,


|

cur. pec. frum. IIIP,

q. p. aer. p. p.^,
(sic)

patrono
|

mun.

[ei\

Vlvir. August.,
J
|

procur. iuvenum,
ficentiam eius
iS.
|

coUegius

iuven. ob
L. d. d. d.

plurima beneficia et
Boj^ann).

muni-

erga se collata.

Damiano prope rudera Carsulana (XI 4S79

pecuniae frumentariae quatter.


(I.

vidit

1)

Curatori

2)

Quaestori publico aerarii pecuniae publicae?

Schmidt).

6634
patrono
|

Sagilti.
I

L.

Egnatio L.
|

f.

Clu.

Victorino
|

Illlvir.

i.

d. quinq.,

August. itemque
|

fabr.,

editori iuven.,

ob insignis vena|tionis
Cuius ob
.
|

ab eo edila[e],
iuven. sing. Sl'

iuvenes ex aere coU.


|

patrono.
Vlvir. SI II
vidil

dedic. dedit

XH,

decur. SI

XH

p.,

Sangemini prope rudera Carstilarum (XI 4S80

Bormann).
|

1)

Sestertios.

6635
num,
I

d.

m.
I

C.

Cominieno Forjtunatiano Vlviro


|

Aug. pinn.* iuve|

Veturia Aepikaris
(sic)

coiugi kar. et fiU tres

Fortunatus, Marcianus

et

Aggrippinus

patri kari|simo.
et Porterta,

Prope Acquasparta, inter vicos Macerino


Carsulas, cf. C.
I.

videtur pertinere

66S (Notizie degli scavi 1900 p.141). (Rostowzew Roem. Milth. 1900 p. 22S collato luven. 3, 1SS).
L.
p.

XI

ad

1)

Pinnirapo?

6636
catione]
\

dedicata

id.

lan. Antiochiano

II

et Orf[t]to cos.*,

qua 6e[di.

sexviris,

iuvenibus, collegiatis et populo ulT[iusque sextts


bit ut videtur descripta

Prope rudera Carsularum (XI 4S89


1)

saec.

XVI).

A. 270.
Alias intcriptionet Cartulanat dedi tupra N. S3S. S36. 1901.

634

Caput XIIII.

6637

d.

m.
I

L. Vibusio Secun|do compital.

Lar. Aug.,

Vibusia

Thetis patro|no et coniugi optijmo.

6637
Spoletii

lib. Aequali Q. Obellio Q. (XI 48i8. 4810 vidit Bormann).


|

comp.

Vlvir.

Aug.

6638
sua
fecit^
I

C. Torasius C.

f.

Hor. Severus
|

llllvir
sui,

i.

d.,

augur, suo et
et

P. Mecloni Proculi Torasiani pontif.,

fili

nomine, loco
fili

pecunia

Idem

ad celebrandum
III

natalem
Sept.

sui

in

publicum dedit
in
]

HSCCL,
publico
I

ex quorum reditu

k.

omnibus annis decuriones

cenarent et municipes praesentes acciperent aeris oclonos; item

dedit Vlviris Aug.

ut ex reditu

ob merita eius
adoptavit.

Larum Aug. et mag. vicorum H& CXX, eius summae eodem die in publico vescerentur. Hunc erga rem publicam ordo decurionum patronum municipi
et

compit.''

Bormann).
var.
4,

aversa olim extabat iitulus supra iV. 739 (XI 4815 vidit Thermas videtur fecisse, quae quamquam restitutae a Constantio (supra N. 739), tamen postea quoque appellabantur '^Turasii thermae' (Cassiod.
Spoletii; in parte

1)

24;

cf.

Bormann
N. 6SS1.

C.

I.

L.

XI

l.

c).

2) Compitalibus.

Alios

titulos
Cf.

Spoletinos

dedi

IS.

739.

92S.

2777.

5/27.

3492.

3707.

4911.

6272. SS32.

6639
equo
publ.,
[/jlllvir.

[5a]trio C.
|

f.

C. n.
|

[C]or. Barbaro

Hllvir. iur. dic,


|
|

palron.
I

Camertes

aere conlato ob

annonam quam

eis

suo

exhibuit; honore
C.
fil.
|

suscepto conlaltionem remisit.


fil,
|

6640
nor.'
I

C. Veianio

Cor. Rufo

aediii,

Hllvir.

i.

d.,

patro|no
Plesti-

municipi et complu|rium civitatium, equo pu|blico, curat.


dato
f.,

rei p.
\

a maximis

impp. Antojnino Aug. !!!!!!!!! !^


Laurenti sacerdotio
( |

Antonini

Aug.

flamini di|vor. Aug.,


|

ornato.

Huius pater
|

annonae
conlata.

caritates saepius sustinuit,


|

epulum frequenter

dedit.

Muni|

cipes Camertes ob plurim.

et

maxima

benef. patris eius et ips.

in se
d.

Honor. accepto
|

quot contuler.' remisit. Cuius dedic. epul^wm]

L. d. d. d.

3, 114;

Camerini in Umbria (XI 5634. S63S vidit Bormann). C.I.L. XI p. 812. 2) Rasura periit Commodo Aug.

1)

Cf. Plin. h. n.

3) Contulerant. eis confir-

Alios titulos Camertes dedi supra N. 432 (ubi

memoratur foedus

matum). 273S.

6641
Septemp.^
H.
a.
i.
(

Camurenae
municipes

C.

fil.

Celerinae*

flam. Feron.
j

municipi
eius.
|

et incol.

Tuf. utriusq. sexus

ob merita

s.

6642
municipi
augur.,
merit.
[ [ (

L.

Musetio
et

L.

f.

Ouf.
(

Sabino''
et

equo publico,
|

patrono
(

Tufic.

municipi
dicund.,
(

Attidiat.

Cuprens.
|

Mont.,

pontif.,

Illlvir.

iuri

decuriones et plebs

ex epulis suis ob

eius.

L, d. d. d.

Tituli mimicipales.

Umbria.
Illlvir.,
|

635
|

6643
colae
I

L. Gresio L.

f.

Ouf. Proculo

muDicip.

et

in-

roerenti,
I

quod inter
lib.
|

cetera tempore m[a]gist.


|

sui in karitate olei

civib.

suis quattus^

pr. p.*

e[{]

epul. dedit,
|

idem dedicatione
|

[s]tatu[a]e
\s]\n[g.\
I

municip. suis

decur.
|

S&

VI et plebeis
d.

utriusque xesus

(sie)

S&[/]III n. dedit.

[I.

d.]

d.

Albacinae vel prope Albacinam, ubi fuit Tuficum^ rep. (XI 3711. 3718. 3717 vidit Bormann). 1) Eidem positus est titulus XI 3712. 2) Cf. supra ad

N. 373. 3) Ad eundem virum speclat fragmentum eodem loco rep. XI 3719. 5) Librae pro por4) Qualtuor assibus (cf. Buecheler mus. Rhen. 1902 p. 523).

tione (Buecheler

l.

c).

Alios titulos Tuficanos dedi supra N. 2666. 5612. 3891.

6644
curis,
I

C. Aetrio C.

f.

Lem.
|

Nasoni

equo publico,
I

in

quinque de-

praef. coh. I
I

Germanor.,
|

trib. mil. leg.

Italicae,
|

testamento poni
k.

iussit

idemque municipib.
|

Sentinatib. in

epulum

quod XVII

Germa-

nicas*

daretur

HS CXX

legavit.

Sentini (prope Sassoferrato) rep. (XI 3743 aliquoties deseripta saec. XFIII).
1)

Cf

Siiel.

Domit. 15.

Inscriptiones Sentinates dedi

iam supra N. 273. 4207. 4208. 4213. 4397 (regionis


de tabulis patrocinalibus ibi repertis vide infra

Sentinatis ut videtur N. 3133);


capite de collegiis.

6645
Mat.*
flam.,

L. Dentusio L.
a[6]

f.

Pap.

Proculino eq.

p.,
,

curat. kal. Tif.

da|[f]o

impp. Seve[r]o
|

et

An|[f]onino Augg.
Illlllviri

aed.,

Illlvir.,
|

auguri,
|

pa[f]ron.

coU. cent,
|

Aug.

et plebs urb.
|

ob

pleraq.
pleb.

merita eius, patrono.


II
I

Cuius dedicaiione dec.


dedit.

III,

sevir. et

cum pane
(XI 6014

et vino

Sestini

Mataurensium.

Bormann). 1) Curatori kalendarii Tifematium De hoc oppido, sito non longe a Sestino, dixit Bormann C. I. L.
vidit

L. d. d. d.

XI

p. 882.

Inscriptiones Sestinates habes etiam supra N. 201. 260. 981. 2691. 3319. 3738.

6646
publico,
I

Sex. Tettio

Sex.
|

f.

Pup.

Montano
|

Caesio SabinoS
|

equo

aed., pontiQci,
r.
i.

flamini Traianali,

patrono mun.,
filius Caesii

plebs. ur-

ban.
I

H.

r.*

Sassinae (XI 6303 vidit Bormann).


posuit tilulos

XI 6489

6493;
I

1)

Fortasse

Sabini qui
7, 97. 9, 38.

eiusdem quem memorare videtur Martialis


remisit.

2)

Honore recepto impensam

6647
cian.,
I

d.

m.

Celraniae

P.

f.

Severinae'
]

sacerdoti

divae Mar-

T. Baebius Gemelli|nus August.

coniugi sanctiss. (in latere: muHer

velata,

ad pedes
|

astat cista; in altero latere)

caput ex testamento

Cetraniae

Severinae.
Sassi.
I

CoUegis

dendropho|rorum
|

fabrum

centojnariorum

munic.

HS
|

sena milia n. dari

volo, fideiq. vestrae col|legiali


|

commi[]o,

uti
I

ex redilu

HS

qua[t]ern. m.
|

n.

omnibus annis
dividatur,
e[{]

prid.
|

idus lun., die

natalis

mei,

oleum singulis

vobis

ex redilu

HS

bi-

636

Caput XIIII.

num

milium n. manes
I

meos

cola[/]is.

Hoc

u[f]

ita

faciatis,

fidei
|

vestrae committo.

Sassinae (XI 6520 vidit Bormann). 1) Ad eosdem homines pertinet XI Aliam inscriptionem Sassinatern dabo infra in capile sepulcralium.

6SH

6648
cornel.,
eius,

C. Clodieno
et pontif.

C.

fil.

Stell.

Sereno Vesnio Dextro'


ordo Forocornel.
[tam] sing.

equiti

Ro-

mano, patron.

Urvinat. Mat.^ patrono et curatori rei p. Foro-

optimo iustissimo,

splendidissimus
reip.

ob merita
civis in

quod industria sua statum


.
.

auxerit,

quam

u[mw.]

.^

fcripta saec.

Urvinvm Mataurense, cf not. 2 (XI 6061 bis ut videlur deXF~ exeunte; versuum divisio incerta). 1) Eiusdem hominis est titulus XI 6060. 2) Cf. Plin. h. n. 3, H4: Urbanates cognomine Metaurenses et Mataurenses illi dicti quod ager eorum Mataurum tangebat, cf. alii Hortenses. De Hortensibus cf. ad N. 6619^. C. I. L. XI p. 894. 3) Deesse aliquid non
Urbtni, ubi fuit

traditur.

6649
et llll|vir.

Sex. Abulenio L.
i.

f.
|

Stel.,

centur. ieg. XIX',

Xvir.% aedil.

d.
vidit
2)

Prope Urbinum, deinde Pisauri (XI 60S6 N. 2269 not. 1. Titulus est aelatis Augusti.
Urvinatibus

Bormann).

1)

Cf.

supra

Decemviri etiam in

aliis titulis

XI

6061'. 6065.

Alios titulos Urvinates habes supra N. 2743. 5782.

6650
sae,
I

d.

m.
I

C. Avidio C.
|

patri pientissimo.

Et tu

f.

Naevidiano

Ilviro qq.,

auguri Sua-

et tibi.

Suasae

rep.

AUos

titulos

(XI 6169 bis ut videtur descripta). Suasae repertos hahes supra N. 967. 5673.
I.
|

6651
sexvir.
|

L. Tilulenus L.

Tertius oriundus lulia


|

Fano

Fortunae,

L.

Titulenus Tituleni
C. Vergisius C.
1.
|

1.

Ursio,

annorum
j

XII.
|

6652

Pamphilus

sexvir Fanestriu.

ex testa-

mento. Fani Fortunae (Fano) (XI 6238. 6240

vidit

Bormann).
|

6653
uxor,
I

L. Statorius

D
|

1.

Auctus mag.
In
fr.

vici bis;
|

Fundania

C.

f.

Maxima

vivi

fecerunt

sibi.

p.

Xlll
1)

in

ag.

p. XIIII'.

Fani (XI 6237


lapidis.

vidit

Bormann).

Haec distributa in quattuor angulos

Alios titulos Fanestres dedi N. 104. 706. 5679, agri Fanestris N. 5540. 5826. 5827.

6654
....
I

L. Apuleio
*

Brasidae
I

habenti

IIII

lib.
j

ius*

dat.

ab imp.
|

Aug.,
|

Vlvir. Aug.,
colleg. fabr.
| |

ornament.
patrono

decurional. honor.
quinq.,
|

et

Aug. mun. AeL Karn.^


eius erga
|

et

ob eximiam
singulis

se liberalitatem.

Cuius dedicatione
|

cum

collega

HS^ n.

adiecto pane et vin. ded.

L. d. d. d.

Pisauri

(XI 6358 vidit Bormann).

1)

Quattuor liberorum iure feminae


ita ut testamenti faciendi liberam

libertini generis tutela

patronorum liberabantur,

Tituli municipales.

Umbria. Ager Gallicus.

637

potettalvm haherent (Gai. 3, 44; Ulp. 29, 3 ; cf. supra N. 1910, ubi corrigenda quae adnotavi). Viris quattuor liberorum ius tribuunt tituli tres, hic et N. 39S2 et S631
,'

scilicet

quatluor liberorum numerus civibus Romanis in Italia consistenlibus excu-

tutelis (cod. lust. 5,66, 1; fr, Vat. 191. 247). 2) Nomen imperaerasum, Commodi ut videtur (litterarum M. Aurel .... non certa vestigia enotavil Bormann). 3) Augustali mimicipii Aelii Carnunti (cf. C. I. L. III p. SSO).

sationem dabat a
toris

6655
na[Z.]
I

Abeienae
|

C.

f.

Balbinae

flaminicae
|

IMsauri et Arimini,
|

patronae municipi

Pitinatium
|

Pisaurensium*.

Huic anno quinquen|

Petini Apri mariti eius


|

plebs urbana Pisaujrensium ob merita


'
|

eorum*. Cui
cessit.

imp

ius

commune
Pliri.

libero|rum* con-

L. d.

d. d.

Pisauri (XI 63S4 vidit Bormann).


p.

889; supra N. S711.

l)

Cf

h. n. 5,

2)

Quaedam omissa a

toris

erasum, forlasse Commodi.

quadratario.

3)

1U; C. Nomen

I.

L.

XI

impera-

4) Cf. Ulpian. fr.

16,1^; cod. Theod. 8,17,4.

13 (Voigt Roem. Reehtsgesch. 2, 1899 p. 289 not.). Alios tilulos Pisauremes dedi supra N. S83. 1129. 1187. 1422. 2073. 2693. 2769. 29702983. 3082. 3381. 49S8. S0S7. S44S, agri Pisaurensis N. 26. S613. S903;
1S, 14, 9; Isidor. orig. S, 24,

alias

dabimus infra diversis

locis.

6656

C. Galerio C.
|

f.

Ann.

luliano eq.
|

p.,

quaestori, dumviro,
|

curatori Sa[s]sinatium',

curatori

Solonatium^
|

flamini, patron. col.


|

Aug.
|

Arim., advoc. public.

amantissimo, decurion.
|

amantissimo civium,
|

splen-

didissimus ordo
eius.

Ariminensium

meritis fidei

bonitati innocenjtiaeque

(In aversa)

Megelhi, Megethi*.
I.

Arimini (XI 414 semel descripta


tasse recle.
Cf. C.

L.

regione octava Italiae.

XI

p. 977.

saec.
2)

XF).

1)

Sarsinatiam tradilur, forh. n. 3,

Solonales viemorat Plin.


luliani.

116 in

3) Fortasse
f.

signum
|

6657

Cantiae
|

L.

Saturninae

matri colon.,
|

flaminicae,

sacerd.

divae Plotin.

hic et

Foro Sempronii'
L.
f.
|

d.

d.
|

publice.
|

6658 Lepidiae
Ma[f]idiae
|

Proculae

sacerdoti divae
|

Aug.

et

divae

Aug.

d.
4ff7.

d.

p.

pecunia ab ea
|

remissa.

Arimini (XI

41S semel descriptae saec. XF).


f.

p.

1)

Cf

C.

L
I

L.

XI

p. 90S.

6659
quinq.,

L. Betutio L.
i.

Pal.

Furiano
|

p.
|

leg.

Ital.,

Ilvir.
| |

llvir.

d.,
|

Illvir.

aedil.
|

cur.*,

pontif.,

flamini divi
|

Nervae,

patrono colon.,

colleg. fabr.*
f.
|

amantissimo patriae.
Furiauo
| |

L. d. d. d.
|

6660
et
I

L. Betutio L.
|

Pal.

aedili

cui et

curulis
|

i.

d.'

plebeia mandata
I

est^
|

plebs urbana
|

ex aere conlato
|

ob hoaorem

L. d. d. d. ab eo integre et sine ambitione administratum. Arimini (XI 386. 387 semel descriplae saec. XV; titulus prioris gemellut est XI 3SS). 1) De aedilibus curulibus Ariminensium vide Bormann C. 1. L. XI p. 77. 4) Ap3) luris dictio. 2) colleg. centonarior. titulus alioquin gemellus XI 38S. paret tdem significari quod in altero titulo triumviri et aedilis curulis vocabulis.

6661
IUvir.',
I

C.

Memmio

C.
|

f.

An.

Mariano

flam. divi Claud.,


|

Flvir.,
|

curatori aedium*,

q. alim. ad

ar[frjam*,

vicaui vic. Velab.*

638
patron.

Caput XIIII.

ob

mer[if.]

eius.

Cuius dedicat. singul.

HS^

ii.

Vlll

ded.

L. d. d. d.

6662
opt.

M. Veltio M.
|

f.
I

Ani. Valenti"*

imp. Caesaris Nerv.


praef., flamini,
|

Traiani

Aug. Ger.

Dacici Part. Ilvir. quinq.


|

auguri,
|

pa-

trono coloniae,

vicani vici Aventin.''

optimo

civi
|

patrono suo.
|

6663
ob
I

L. Septimio

Liberali
|

Vlvir. Aug.,

vicani

vici
|

Cermali''
in

merita eius, quot decurion.


III

et vicanis vicor. VII* sing.


|

annos
quo-

in perpet. re[/.j*

et in

eam rem fundos XXI


|

obligari iussit,
|

rum

partem
I

\V
|

legis

Falc* nomin.

deductam ab tutoribus
populo concessit.
|

Septiraiae

Priscae* matris

suae Lepidi[a] Septimina


f.

6664
et cent.,

C. Faesellio C.

An.

Rufioni* eq. pub.,

L^.",
|

cur. reip.

Forodr.'^ patr. col.

Arim.
|

itemq. vicanorum vicorum VII


|

et coU. fabr.

optimo

et
|

rarissimo civi quod liberalitates

in patriam cives-

que a maioribus
nae populi
vicis
|

suis tributas exemplis suis supejraverit,


|

dum

et

annoj

inter c[e]tera beneficia saepe

subvenit et praeterea singulis


possessionis, cuius de
|
|

munificentia sua

S& XX
|

n.
[

ad

emptionem

reditu die natalis sui sportular.

divisio

semper celebretur,
|

largitus

sit,

ob cuius dedicationem
(In aversa) Proseri".

&&

n. IIII vicanis divisit,

vicani vici Dianensis.

Jrimini (XI
2)

Sacrarum?

5)

W.
cf.

421. 449. S79 semel descriptae saec.

XF).

3)

ad aricam traditur; correxit Hirschfeld.


cf.

1) Cf.

N. 66S9.

4)

De septem

vicis

Ariminensibus
not. 6).
(rei.

Mommsen

Staatsr. III p.

H4

not, 3.

Vicos nomine vico-

rum
(cum
liquit

urbis appellatos habuit etiam Antiochia colonia Pisidiae,

supra N. S081

Filius fortasse M. Vettii Valentis supra N. 2648,


rel.).

Dig. SS,

2.

traditur pro
9)

Sextam. 8) Falcidiae. Heres haec fuisse putanda est Septimii Liberalis.


7)

6)

Re-

Cf. Gai. 2,

227;

10) Fortasse

parentela coniunctus

cum

supra N. 1384.
tinorum.
h. n. 5, 41S.

L. Faesellio Sabiniano, cuius titulum Ariminensem dedi

11)

Laurenti Lavinati.

t.

12) Curatori rei publicae

Forodruen-

Idem municipium memoratur in

Parmensi XI 4059

et fortasse a Plinio

13)

Signum ut videtur
6128.
|

Rufionis.

Alios titulos Ariminenses dedi supra N. 84. 443. 433. 4492. 4381. 2648. 2739.

3363. 3666. S471\

Cf N.
I

6665
pot.,
I

d.

m.

P. Vettio

P.
|

fil.

Cam. Sabino
|

eq. p.,

Illlvir.

aed.
|

et

mag. mun. Raven.*,


posuit.

Cornelia Maximina
vir

marito incomparab.

volumen tenens, a sin. figura mulieris, ad pedes utriusque cista. In latere sin.: vir volumen, mulier coronam tenentes manibus iunctis, inler eos cista. In latere dextro: eques trabeatus coronam tenent.
et sibi

viva

(A dextra

In postica: venatio, venatori superscriptum

ett)

Grego|ri.

Mutinae, sarcophagus marmoreus (XI 863 vidit Bormann).


municipii Ravennatis.
C.
I.

1)

Magistro

Ravenna

solitis

magistratibus videtur caruisse,

cf.

Bormann

L.

XI

p. 6.

6666
m.

M. Aur. Demetri[ano]
|

Sarapammoni
|

eq. [pM6.],
.

auguri

dec.

R.*, pat[rono]

coli.

fabr. et cent[onar.]

Tituli municipales.

Ariminnm. Gallia Cispadana.

639

Ravennae (XI 124 vidit Bormann). 1) Decurioni municipii Ravennatis. Patronus municipii Ravennatis est supra N. 266i.

6667

d.

m.
I

C. Oclatio
|

Zosimo Vlviro
p.
c.
.

m.

R.,

Oclatia

Anthis
|

coniiigi sanctissimo

et sibi viva
vidil

Ravennae (XI 129


gustal.

Bormann).

1)

Seviro municipii Ravennatis.

Au-

Ravenn.

est

in titulo nuper reperto Notizie degli scavi 1891 p. 329, Aug.

Raven.

XI 2,

Vlvir Raven.

XI 6239.

Alios iitulos Ravennae reperlos dedi N. 699. 816. 818. 826. 836. 1027. 2082. 2829. 2846. 2860. 2863. 2876. 2889. 2904.

6668
XXV,
I

V.

f.'
I

L. Ursius
piissimae,
|

Sosander

vesliar.
|

Bonon.

sibi et
|

Rufriae

Calybe coniugi
in

isdem domo

Cremona
p. 467).

Vlvir.

In front. p.

agro p.

XXV.

Bononiae (Brizio Notizie degli scavi 1898

1)

^ivTts fecit.

6669
minio C.
f.

Q. Acutio Sp.

f.

Optato,

Fuiviae Quartae, Regiensi;

C.

GeL

Lepido;
sibi
I

P. Refrio Grato Bononiens.,

P. Cossutius Zethi

Bassus Ap.*,

et Speratae lib. suae,

IUutinae (XI 84S vidit Bormann).

et amicis.
I.

1)

Apollinares. Cf. C.

L.

XI

p.

8i6

cel.

ApolUnares Mutinae eundem locum tenuerunt quem

alibi Augustales.

6670

Cn. Bienus L.

f.

Pol.

Broccus

Vlviral.,

aedihcius,

Ilvir
j

Regio Lepido.
Regio Lepido (XI 972 aliquoties descripta saec.

Xni.
|

XFIII).

6671
eius,
I

d.

m.
I

T. legi lucundi
]

Vlviri Aug.,
|

et

Decimiae Thal|liae

Filetus libertus.

His epule debentur'

collegio centona|riorum

BrixeIIano|rum.
Brixelli (XI 1027 vidit
guit), ut centonarii quolannis in

Bormann). 1) Scilicet caverat Philetus (vel alius honorem bicvndi et uxoris eius epularentur.
|

6672
b.

d.

m.
I

Euchar|isti publ.',

disp.

pec'

Chryseueljpistus ser.
|

m. d. Parmae

rep., est

Lodi (X1 1066

vidit

Mommsen

praeier finem).

1)

Publici.

2)

Dispensatoris pecuniae? (Chrys. separandum esse a nomine Euelpisti et coniuncetiset Hirschfeld).

gendum cum pecuniae vocabulo

6673
me|renti,
|

d.

m.
I

Onesimi
vi|xit

c.

P.
|

s.*
.

viL
.

macelii,

Allia

Prima

bene

cu|m quo

annis

Placentiae (XI 1231 vidit Bormann).

1)

Co/oniae Placentinae servi.


|

6674
gustae',
I

L. Suipicio
iiidic.

L.
I
|

f.

Gal. Nep6ti

flam.

divi
|

Hadri^ni
EuthaI6s

Aulib.
j

ex
d.

V dec,

Ilvir.

Aug.',

Ilvir.

Plac,

patrono

r. p.'

d.

(In latere utroque hasta; in poslica gladiator dextra fla-

gellum gerens,

sin.

hastam).

f^eleiae rep., est

norum

significari putat

Parmae (XI 1192 vidit Bormann). Bormann. 2) Augustae (cf. not.

1).

1)

Augustam Bagien3)

Rei puhlicae.

Alios titulos Feleiates (praeter N. 6675) dedi N. 179. S94. 900. 1079. 2284.
3870. SS60.

640

Caput XIIII.
Tabvila alimentaria Veleias.

6675
rnilia
fsest.

obligatio
1.044.000),
|

praediorum' ob
ut ex indulgentia

ftS' deciens

quadraginta

quattuor

optimi maximique principis imp.


pueri puellaeque alimenta
n.',

Caes. Nervae
accipiant:

Traiani Aug. Germanici Dacici*

legitimi n.'

CCXLV
f."

in singulos

HSr XVI*
n.^
n.,

HS XLVIlXL
sing.

(47040),

legitimae

n.='

XXXIV
f.

HS'

XH

spurius
spuria

I"
I

HS ivDCCCXCVI CXLIV HS CXX HS

n.

(4896),
(i44),
(120),

summa HS LllCC
quae
fit

(52200),

usura
C.

^>^^"

sortis

supra scriblae.''

libertum

Volumnius Memor et Volumnia Alce per Volum. Diadumenum fundum Quintiacum Aurelianum, coUem suum professi sunt pag6 Ambitrebio, adfmibus Muletatem cum silvis, qui est in Veleiate M. Mommeio Persico, Satrio Severo et pop.", HS cvm (108.000); acciper. debet" HS vmDCLXXXXH n.* (8692) et fundum s. s." obligare.
(I.)
| | |

(II.)

M. Virius Nepos professus


(310545) n.
;
|

est praedia rustica,

deducto

vectigali,

HS CCCXDXXXXV
obligare

accipere debet
|

HS XXVCCCLIH

(25353) n.,

et

fundum Planianum, qui est in Veleiate pago lunonio, quem professus est Prisco Palameno et Velleio Severo et pop.",
|

adfinibus

H& XIIII,
et

et

fundum Suigianum cum


et pop.,
s.

casis III,

pag.

s.

s.",

adfine C. Calidio

Velleio Proculo

nianum, pago

et adf.

quem professus est H& XX, et fun|dum s., quem professus est HS illi, et fundum
multos
alios).

Petro|

Man-

lianum Hoslilianum

(et

(Sequuntur multae aliae professiones eadem ratione perscriptae;


in his
(XIII.)

maxime memorabiles

hae):

M. Mommeius Persicus professus


(sic),

est praed. rustica in Veleiate


|

et
I

Placenteno

deducto vectigali

et

eo quod Cornelius Gallicanus^*

obligavit |x|
n. et oblig.

CLXXXDC
|

(LI8O6OO) n., accip. debet


(et

HS XCIIIIDCCLXV
suum
prof.
is,

(94.765)

fundum Attianum
C. Coelius
|

multos

alios).

(XFI.)

Verus per Onesimura

ser.

est

praed.

rustica in Plac.

et Veleiate et Libarnensi,

deducto vectigali et

quae ante

Corne|lius Gallicanus*' et

Pomponius Bassus" obligaverunt, I& DCCCXLII[/]


accipere debet
multos
alios),

DCCCILXXVHH

(843.879)

n.,
(et

HS LXVllDCCCL

(67.850)

n.

et

obbg. fund. Collacterum

item saltum Bitiniam Albite|mium


|

qui est in Veleiate et in Lucensi pagis Albensi et Minervio et


adf. re p.

Statiello**
|

Lucensium

et

Annis

frat.

et

pop.,

quem

professus est
complures
frat.

HS

CCCL

in

HS XXX,

item fund. Atiliauum Nitielium

(et

alios).

(XFII.)

L. Annius Rufinus
|

nomine suo

et C.

Anni Veri

professus

est praed. rustica,

deducto vectigali et quod Pomponius Bassus obligavit,

Tituli municipales.

Tabula alimentaria Veleias.

641
(83.950)

HS

|x|

XlillXC (1.014090)

n.,
I

accipere debent

HS XXCmDCCCCL
(et

et

obligare fundos Solonianum

cum
|

communionibus
Betutianum qui
|

multos
in

alios,

postremo)

sallum Bituuiam et Albitemium

est

Veleiate et

Luet

cense

pagis Albense et Minervio

et Statielo**,

adf. r. p.

Lucensium
(30.000).

Coelio Vero,
(XLIII.)

quem

professus est

H&

CCCL

(350.000)

in

I&

XXX

Coloni Lucenses publice professi sunt saltus praediaque Bi|

tunias sive

quo

alio

vocabulo sunt pro indiviso pro parte


|

tertia^",

quae

pars fuit C. Atti Nepotis,

quascumque partes habuit Attius Nepos cum Annis fratrib. et re p. Lucensium et Coelio Vero, item saltus praediaque iuncta, qui Montes appellantur, quae fuerunt Atti Nepotis propria
et
|
|

universaque,
vectigalia
et

item

saltus praediaque Uccilae


vectigalia,
et in
et

et saltus

praediaque Latavio
(ei

non
adf.

saltus
|

praediaque Laejveli
et
|

multa

alia)'.

qui
et

sunt in Lucensi

Veleiate

in

Parmense
ali[quando
|

et

in Placentino
colle
et
vi-

montibus,

compluribus

exceptis

praedis

Caerelliano
possedit

praedis,

quae Attius Nepos

cum

Priscilla

H&

cies quinquies,

deductis reliquis colonorum et

usuris pecuniae et pretis


|

mancipiorum,
vectigalium,
et

quae

in

inemptione

eis cesserunt,

habita ratione

etiam
n.

H&

|xvi|.

Accipere debent

H& CXXVIII DCCjLXXX (128.780)


s.

obhgare saltus

sive praedia

quae

s.

s.,

deducta parte quarta.

(Post alia):

Item obligatio praediorum" facta per Cornelium GalHcanum

ob

HS

LXXII

(72000),

ut ex indulgentia optimi

maximique principis
puellaeq.
| |

imp. Caes.

Nervae Traiani Augusti Germanici pueri


legitimi
n.

alimenta accipiant,

XHX,
XII
;

in singulos
fit

HS XVP
utraque
|

n.,

fiunt
lil

H&

m CCCCLVI
quae
fit

(3456),

legilima

HS

summa

H&

DC

(8600),

usura

^v^^'* summae

s.

s.

(XLFII.) C. Coelius Verus professus est saltus

Avegam Veccium Debelos


]

cum

figUnis saltus Velvias


adf.

Leucomelium, qui sunt

in Vejleiate pag.

Albense
(90000);

et Velleio,

rep.

Lucensium
(9000);

el rep. Vejveleiatium (sic)^

H& xc

accipere debet

H&

fx

item prof. est fund. Valerianum

(et alios).

(Sequuntur complures aliae similes professiones).

Prope Macinesso agri Parmensis


(nsiitulis

rep. a. 1747,

ubi paullo post effossionibus

apparuit fuisse Feleiam,

contulit

Bormann).

magna

tabula ahenea,

1)

Cf.

supra N. 6309.

2)

iam Parmae (XI 1147 Dacici cognomen ostendit lianc

quam Ligurem Baebianam supra N. 6S09; item apud ipsos f^eleiates praecessit obligatio alia in fine huius tabulae enarrata (cf. not. 24). 3) Numero. 4) Scilicet menstruos. In legitimis pueris puellisque menstvua, in spuriis annua alimenta computala sunt. 5) Nummos.
obligationem Feleiatem esse paullo recentiorem,

Nummi. 8) Plerumque puerorum numerus cui alimenta destinabantur maior erat, quam puellarum. Cf. infra N. 6818. 9) Singulae. 10) Ut hic, ita etiam alibi puellis alimenta parciora praebebantur quam pueris. Cf. infra N. 6818
6)

Fiunt,

7)

(not.6.7).

11)

Cum

ingenuis legitimis etiam spuriorum aliqua cura habebatur, sed


Cf.

exigua.

12)

14) Populo.

Quincunx.

N. 6609

15) Scr. debent.

not. IH fin.

13) Scilicet sestertium 1044000.

16) Ut

apud Ligures Baebianos (N.


41

6509), ila hic

Dessau,

Inscriptiones Latinae

IL

642

Caput XIIII,

quoque possessores vix decimam parlem accipiebant eius summae in quam fundos suot
professi erant.
21) Fidetur cano cf. not.24. 20) De Pomponio Basso cf. not. 24, et supra N. 6106. omissum esse: pro parte tertia; nam eundem saltum Bitiniam (sivc quo alio nomine fuit) et L. Annius Rufinus suo et Veri fralris nomine professus est, et professi sunt coloni Lucenses, atque in horum professione adiectum est: pro parte tertia. Cf. Bormann C.I.L, XI p. 221^. 22) Cf. quae adnotavimus ad professionem quae praecedit 24) Haec appendicis instar videntu Cf. not. 21. 22. eadem tabula, spectant antem ad tempora paullo antiquiora, Traiano nondum Dacico appellato. Apparet antequam Traianus Feleiatibus sest. 1044000 largitus esset, iisdem iussu imperatoris distribuisse summam longe minorem Cornelium Gallicanum. Praeterea alia distributio pecuniarum circa eadem tempora videtur demandata fuisse Pompnnio Basso.
C. Coelii P'eri (not. 21).

17) Supra scriptum. 18) Supra scripto.

19)

De

Cornelio Galli-

23)

adiecta in

6676

in

colonia lulia Pojla Pollentia Herculanea,


|

referentibus P.
|

Muttieno Pris|co et C. Marcio Histro Hvir.


facta sunt, Settidium
|

non. Sept.

quo[d wjerba
c]um ea
solli-

Abas[ca]ntum praeter probitaltem


delegatum
sit

y[itae

citudine
tueri,
I

adq^wje

ir.[rfi(s]tria

sibi

officium

[m] insula Minervia

ut

non [fanjtum contentus


verum
|

cura ac

dilige[ntta r]eligioni publicae

satisfajcere,

[ef]iam
[et ei

quaedam proprio sum|[f]u suo ad excolendum


illis

locum excogitet
decret]o publico

j]npenda[f] et propter hoc talis adfecti|[oms merita


por. public. gra|...
|

remuneranda [esse] Polae (F 8139 Mommsen vidit ectypum.


|
|

Alterius exempli frtistulum


|

V 81i0).
|

6677 d. m. Pollentiae Processae col. Pol. lib., marum dispensat.* coUibertae^ rarissimae posuit. Polae (V 83 vidit Mommsen). 1) Cf. supra N. S4S0
I

Valerianus

sumMinus

(not. 2).

2)

proprie Processam coUibertam appellat Valerianus, non libertus coloniae, sed servus,
Alios titulos Polenses habes supra N. 410. 198. 832. 8S3. 946.
3747^. 4172. 4892. 4893. 5733.

16U

2229. 3747\

6678
functo,
I

C. Cantio
|

L.

f.

Lem. Septimino
veter.
|

eq.
|

publ., flam., patron.


|
|

colon. lul. Parent.,


praef.

curial.

Par.\

omnib. honorib.
|

municipal.

et patr. coU. fab.,


vidit

plebs aere conlato.

L. d. d. d.

Parentii

(F 335

Mommsen).

1)

Curiali veteri Parenti, locum scilieet

in curia Pareniinnrum obtinenti a mainrihus acceptum (Momms.).

6679
an.

d.

m.
I

Sex. Fulcinio
[

Sex.

f.

VeL Vero

dec. Parent.,
|
|

XHII

dier.

XXXVH.

Huic' ordo pientissi|mus decr. su6 funus pub.


|

et res

pub. turis Hb. tres


fabr. tiiris
| |

titulis

publice ferri
|

liniversi

censuerunt.
)
[

Huic

et col.

mittendi habuit bon.


|

Quf parentes suos


pfentissimo et sibi
|

mivfvf

seros senes in

Mctii reliquit.

Parentes

ffli6
|

posuerunt.
Parenti

(V

387 vidit Mommsen).


tres

1)

Slructura impedita;

videtur signi-

ficari decuriones defuncto decrevisse

funus publicum, item decrevisse ut rei publicae

nomine

turis

librae

in funcre ferrentur

nomine

rei publicae

i?i

titulis

ex-

presso, consensisse

autem de

his decrelis universos

(Momms.).

Aiios titulos Parentinos habes N. 678. 3290.

Tituli municipales.

Histria.

643
|

6680
Cu[r.
et]

L. Fabio [L.

f.]

Pup. Sev[e]r[o]
|

quaestor.

urbano,
|

[de]-

plebs

T[ergesti]nor.

(In

latere inhienti

dextro)
|

k.

[iV]ovembr.
|

[QMod]
v.
f.
|

spanius Lentulus et

Ne-

pos

IIv[t]r.

iur.

dic.

[L.

Fahium 5]everum clarissimum


nos|[/ra]m
uti

vi[-(5)[rwOT

m]ulta
pri|[m]a

iam pridem
sua
statim

in

rem

p.

beneficia
in
ita

contulisse,

ut qui a

aetate id ege[r]it,

ad|[iMt;fl]nda

patria

sua

et

dignitate ct eI[o]quentia cres|[ce]rel;


publi|-(10)[c]as apu[f]

nam

mullas

et

magnificas causas
|

seruisse

egisse

vicisse

[a]doptimum principem Antoninum Aug. Pium* sine ullo quidem aerari nos|[f]ri inpendio, ut
et perfectis

quamvis admodum adulescens senili|bus tamen


factis

operibus ac

patriam suam nos|que insupe[r]

sibi

universos

obstrinxerit;

nunc

vero

tam

gr|-(15)andi

beneficio,

tam

salubri

ingenio,

ta[m]

perpetua

ut[i7]itate

rem
|

p.

n.* adfecisse, ut
s[t]nt,

omnia praecedentia
cotidie

facta sua,

quam imjmensa
mirajbilem
pa|tria

et eximia
c.

facile superari[f];

nam

in

quamhoc quoque
et

esse

v.^

virlutem,
se

quod
et

in

bene faciendo
[g]uamvis

in

sua

tuenda

ipse

vincat;

id[ctr]co,

pro

men-

su|-(20)ra

beneficiorum eius impares in referenda gralia simus,


vel facultate,

interim

tamen pro tempore

ut adiuvet saepe factu|[r]us, rem[M]ne-

randam
aliut

esse

c.

v.^
ita

benevolentiam,
natus

enim

vir

non ut illum pro|niorera habeamus, non potest facere, sed ut nos iudicantibus
|

gratos praebeamus et dignos


d.
e.
r.
i.

tali

decore ta|-(25)lique praesidio:


|

q.

f.

p.,

c.'',

primo censente Calpurnio Certo:

Cum

Fabius Severu[s vi]v amplissimus adque clarissimus tanta pietate

tanta [7]ue adfectione

rem

p. n.^

amplexus

sit

itaque pro minimis ma|[a;]i-

misque commodis eius excubet adque


ut manifestum
sit id

omnem

praestantiam
nobis,
ali

[s]uam exerat,

eum

agere,

ut

quoque

civilatibus declaratura velit


et civiha studia,

non modo esse se non

sed pro|-(30)ximis
[pa]triae suae
|

quara
|

natum
peracta

quae

in eo

quamvis adraodura
dig|[ni]ta[f]era

iuvene iara sint

adque perfe[c]ta,
defensamque

ac senatoriara
su| [am

hac raaxime ex

causa concupivisse,
iniuriis tutara
[sar]<&

uti patriara
|

c]um ornatara tura ab oranib[Ms]


interim aput iudices a Cae-

(35)

praestarel,

datos,

interira

aput ip|[sMm t]mperatorem causis publicis patro[ct]divini principis

nando, quas
tissiraa

cum
|

iusti|tia

tum

su[a] eximia ac [pr]udenr[e]misit;

oration.
||

s[e]m[pe]r no[6]is
(11 1)

cura victoria firraiores

ex

proximo vero,
Pii,

ut manifestatur cael[es]tibus litteris Antonijni Aug.

tam

feliciter d[e]siderium
uti

pu[6]Ucum a|pud eum


atlributi
vita

sit

prosecutus imrei publi|-(5)cae

pelrando,
noslrae',

Car|ni Catalique

a divo

Augusto
per

prout qui meruissent

atque cen|su,

aedilitatis

gradum
apis-

in curiara nostrara admi([fe]|rentur

ac per hoc civitatem

Romanam
j

ceren|tur*, et aerarium nostrura ditavit et curiam coraplev[tY]


rera p. n.

et

universam

cum

fomentis'

arapliavit adm[tV]|-(10)tendo
|

ad

honorum com-

munionera

et usurpation[em]

Romanae

civitatis

et

optimura et locuple41*

644
tissimum
niario,

Caput XIIII.

quemque, ut
|

scilicet

qui olim erant tantum in redit^w]


|

pecu-

nunc

et in illo ipso duplici


e]t &in[t]
\

quidem per

honorariae numerationem
decurionatus

repperiantu[r,

(15)

cum quibus munera

iam ut
gra\

pauci[s one]|rosa honeste de pl[e]no compartiamur.

Ad
viri

cui[MS rei]

tiam habendam, ut in saecula perm[a]nsu[ro ems]|modi beneflcio, oportuerat

quidem,

si fieri

poss[e?

et]

si

verecundia clarissimi

permitteret, uni|

versos n[os]

(20) ire

et gratias ei iuxta

quoniam certum est nobis, onerosum ei certe proxime fieri opo[r]|tet o* illut
primo quoque
(25)
|

optimum principem agere. Sed futurum t[a]|le nostrum officium,


statuam
fori
ei

auratam

equestrem
et i[n]
\

tempore in celeberrima
nostros
a
|

[n]ostri par[fe]
|

poni

basi eius hanc nostram c[o]nsensionem adque hoc

decretum

inscribi,

uti

ad posteros

tam

volt[Ms]

amplissimi

viri

quam

facta

peruti,

[m]aneant:

petique
et

[Fa]bio

Vero egregio viro

patris

Severi,

quando q[M]|dem
publicam
flci,

commentum hoc

ipsius sit providentiae,

qua
|

(30)rem

n. in[/]atigabili

cura gubernat et in

hoc
|

plus publici

bene-

quod talem

et nobis et imperio
[

civem p[ro]|creavit adque formavit,


et tutiores in dies

Cuius opera studioq. et ornatio[res]

nos magis magis-

que sentiamus,

uti
|

patiatu[r]
(35)

se

in

hanc rem ad

flli[M]m

suum

legari

mandarique

sibi,

uti

gratias

publice

c[/]ariss[/m]o
|

viro

mandatu

no[s]|tro agat et

gaudium universorum singuIorumqu[c]


|

ac voluntatem ut

mag[^]ster talium rerum in notitia[m]


Tergeste

eius perferat.
1)
^4.

Censuerunt.

nostram.

(V

S32
C.

vidit

Mommsen).

9)

3)

Clarissimi viri,
I.

138J16L

6)

2)

Rem publicam

4) Qiiid fieri placeret,

de ea re ita censuerunt.

5) Cf.

Mommsen
lat.

L.

Carni

et Catali assecuti sunt.

Fp.S3, Staatsr. III p. 767. Cf. Mommsen Staatsr. l. c.

Laiinitatem igitur
Hirschfeld
o delendum.

zur Gesch. des


Scr. patre.

Rechts p. iS.

et p. 641 not.'

7)

Cf. Plin. ep. 2, 7, 3.

8)

L, Vario
praef. fabr.

Papirio

Papiriano
|

Ilvir.

i.

d.,

Ilvir.

i.

d.

qq.,

Romae

et

TergesteS

flam. Hadr., pont., augur.,

collegium

fabrum
|

Tergeste

patrono merenti. (F S4S vidit Mommsen).


Ilvir
i.

i.

1) d.

Idem vir posuit titulum Tergestinum


quinq. Tergest.,
praef.

V Si6,
et

ubi item dicitur


Significari

d.,

Ilvir

fabrum Romae

Papirianum functum esse praefectura fabrum dignitatis equestris (Romae vocabulum adicitur etiam supra N, SS02 cf. Momms. Staatsr. II ed. 3 p. 98 not. 1), eundemque praefuisse fabris Tergestinis (cf. supra N. 4873) conTerg.
,

iecit

Mommsen.

6682
turni.,

P. Public* Ursio
|

v.

s.

f.*

et

coniugi kariss. Voltiliae


pri|vato agello.

Sa-

dum

saltus

pubh|cos curo, de|cidi hoc in

Aidussinae sive Heidenschaft inter Tergeste et Nauportum (F 715 cf. Pais 1107 Vidit Majonica). 1) Libertus sine dubio rei publicae, Tergestinae pulo,

2)

Fivus sibi

fecit,

6683

Q. Publicio Tergest.
I.

I.^

Felici

Septu|mia Sp.

f.

Sexta,
|

Q.

Publicius Felijcis

Ingenuus

v.

f.

Tituli municipales.

Tergeste. Aquileia.

645

Tergeste, postea

XIX).
3123;

1)

Pasdorfin Amtria (V 628 descripta saec. Tergestinorum liberto.

XV et

rursus saec.

Alios titulos Tergestinos habes N. 77. 989. 1579. cf. item N. 5SS4 not. 1.

2U7\

2S47. 2702. 4104. 4110.

6684
Kar.',
I

d.
i.

m.
I

M. Volumnius
|

M.

f.

Cla.
|

Urbanus
b.

dec. col. lul.

Ilvir.
|

d.

M. Volumnius

Ardeatinus

patrono

m.

et luliae
|

lucundae

uxori karis.
lulium in provincia Foroiulii^,
i. e.

Apud

(V

1842 semel descripta saec. XF). etiam III S. 11739.

Zuglii, ubi fuit lulium


Dec.

Camicum
lul.

1)

Colonia lulio Karnico.

Carn.

Alios titulos eodem loco repertos dedi N. 1349. S443. SS89.

6685
maies[fa|f] consecutus
Cividale, ubi fuit
.

agathu[s
. . .
|

ll\l liberorum* iu[s


|

a] divina

[y/]vir Aug. Aquii[eiae]

fecit,

si^ftijMe].

descripta saec. XVI).

Forum

lulium Carnorum {V 1768

cf. p.

10S1 bis ut videiur

1) Sic. vel [III]l

liberorum; cf N. 66S4 not.1.


|

6686

C. Valer. C.

f.

Vel. Eusebeti

Illlv.
|

i.

d.,

IIIlv.

i.

d.

qq.,

patron. Sept. Aureli.

Aug.
|

Illlllvir.S

patron.

coU. cent. et dend. Aquil.,


|
|

ob insignem eius erga se


aere
[coll.],
\

iargition.

et liberalit[afem]
|

suffrag. univers. ex

coll.

fab.
|

patron. dignissim.
hic

L. d. d. d.

Fiumicelli agri Aquileiensis


gustales
seviri

videntur

(V1012 descr. saec. XVllI BertoliJ. 1) ''Auomari cognomlne Septimianorum Aurelianomm

(Momms.).

6687
C.
f.,
I

C.

Lucius C.
f.

f.

ManiacusS
|

Vettia
i.

M.

f.

Figuli,

M. Lucius
|

C.
f.,

Lucius C.
f.^

Maniacus*

Illlvir

d.

populi beneficio'';

C.

Lu-

cius C.

Cervignani agri Aquileiensis (V 993


de Maniaco, auctor suspectus),

his duobus fortasse additum a Valvasone ex nomine ipsius. 2) Videiur intellegi in ipsis comitiis creatus, non honoralus ab ordine vicaria praefectura (Momms.). Cf. infra N. 6771: llvir. suf. popul. creato. Cf. N. 6339'. 6360'. 3) Filius, sc. eius qui praecedit.

cf. p.

1023 tradit solus lacobus Valvasone

1)

Cognomen

6688
limlvir
1

Isidi
I

sacrum

Ti. Veturius

Fuscus'

vestiar.

tenuarius,

beneficio ordinis*.
(Pais 139;

Monasterii prope Aquileiam rep.


Oesterr. 4, 1880 p. 92).

1)

Idem

est in titulo

V 3063.

Majonica arch. ep. Mitth. aus 2) Cf N. 6515. 6756 cet.

Alios titulos Aquileienses dedi svpra N. 487. 347. 624. 623. 906. 1032. 1069.
1559. 157i. 1469. 2029. 2234. 2552. 2555. 2561. 2408. 2425. 2658. 2670. 2671. 2705.
2704. 2992. 5119. 5120. 5128. 5135. 5246. 5485. 5497. 5498. 5499. 5347. 5330. 5331.

5332. 5717". 5738. 5769. 5947. 5932. 5962. 5966. 5977. 5978. 5980. 5993. 4101. 4222. Cf 4231. 4232'. 4232^. 4571. 48674874. 4894. 4893. 3566. 3573. 3860. 3992.

N. 1466.

M. Armonio
et sexvir.
lulia
|

M.
|

1.

Asturae
|

patrono sexvir. Foro


1.

Corneli
1.

Concordia,
1.

M. Armonio M.
Salvius
|

Aucto,

Opponiai C.
|

Tertiai,
fieri

M. Armonius M.

sexvir lulia

Concordia

testamento

iussit.

646

Caput XIIII.
Concordiae, nunc Portogniari

(V

1884 vidit Mommsen).


1118.

AUos
N. 2796
seq.

titulos

Concordienses dedi N. 755. 9S1. 93i\

1364.

1468.

1989.

S774. S571. 3378. 3379,

praeter inscriptiones sepulcreti militaris aetatis labentis

6690
allectO
I

M. Laetorio
salio''
.

M.

fil.

Pap.

Patercliano
|

Illlviro iur. dic. II,


|

aer.',

.,

patroilO coll.
|

(In latere epistula Patercliani

ad collegium quoddam incisum fuit cuius paucae tantum reliquiae extant.) Opitergii (V 1978 cf. p. 1066 vidit Mommsen). 1) Cf. N. 6693 not.

1.

2)

Cf N.

6701.

6691
flamin.,
|

C.

Firmio C.

f.

Menen. Rufino
|

eq. pub., Lauren.

Lav.,

dec,

patrono colle|giorum fab. cent.


colleg. fabr. Altijnatium patrono.
I

dendr. Feltriae

itemque Ber-

vens.S
C.

Feltriae
I.

(F

S071 vidit Mommsen).

1)

Cf. Piin. h. n. 3,130,-

Mommsen

L.

p. 337.

6692
fratri;
|

C. Asconio C.
f.
|

f.

Fab. Sardo
matri,
|

Illlvir.
|

i.

d.,
|

praef. fabr.,
f.
|

Cusiniae M.
|

Sardi^

et sibi,

Asconia C.

Augu-

rini*

sacerdos

divae Domitillae^.
vidit
2)

Patavii
fnisse

(V 2829
est.

putandus
t.

pertinet

Patavinus

Mommsen). 1) Sardus hic pater eius qui praecedit Incertum an hic Axigurinus, senator sub Nerva, ad quem 2822 (cf p. 1073). 3) Cf N. 237.

6693
f.

L. Duceii.
I

Atimeti,

Patavi Aug. Conc.*,

Pyrallidi

lib.

In

p. XI,

r.^'
I

p.

XI.

Pernnmia, inter Patavium et Ateste (V 2323 his decripla saee. XFIII). 1) Augustales Concordiales sive Concordiales Augustales sive nude dictos Concordiales, ordinis libertini omnes, habes praeterea in titulis Patavinis F2307. 2843.
2863 (snpra N. 2919 noi.). 2869. 2872. 2874. 2873. 3130. 2) Retvo. Alios titulos Putavinos dedi supra N. 614. 943. 980. 4297. 2022. 2919. 2993. 3623. 3973. 4372. 3107. 3202. 3406. 3630. 3897.

6694
llvir,

A. A.*
|

C. Cluentius C.

f.

Romul.* Proculus

Ateste aedilis,

quaestor aerari bis, pontifex, v. s. Abani prope Patavium (F 2783 vidit Mommsen).
1.

3894^ not.
sitpra N.

2)

Romilia tribus Atestinorum.

1)

Cf.

supra N. 3894.

Titulos Ateste pertinentes dedi

2236. 2243. 2336. 3006. 3232. 3944. 3944K 3943. 3986. 6004. 6003.
L. Larliu[.s]
]
|

6695

Maximus

Illlvir

i.

d.,

adl. aer.*,

poot.,

uxori
|

staluam oblatam a col. cent. m. Vic* d. p. s. p. Supra Ficetiam in vico Chiupano (V 3137 aliquoties descripta saec. XF. XFII). 1) Adlectus aerario. Idem munus in t. Opilergino supra N, 6690 et Fel-

trinis

F 2069.

2070;

cf.

Mommsen

C.I.L.

p. 186. 1196.

2)

CoUegio centona-

riorum municipii Ficentini.


Alios titulos Ficetinos dedi si/pra N. 301. 968. 3839.

6696
i.

honori
a.

M. Gavi M.
v.

f.

Pob. Squilliani
|

eq. pub.,

Illlvir.
|

d.,
I

Illlvir.
I

p.,

b,',

curatori Vicetinor.,

apparitores et

limo-

ciocti'

tribunalis eius.

Tituli municipales.

Trauspadana.

647

Feronae, tabula aerea inagna (V 3401 vidit Mommten).


aedilicia potestate, viro bono.

1)

Quattuorviro

2)

Cf. siipra

N. 6319

(not. 2), infra iV. 7070.

6697
naes
|

d.

m.
I
|

C. Calvenli

Firmini,

curatores

instrumenli

Vero-

ex numero

coUeg. fabr.
aliquoiies ut videtur descripta saec.
IS. 90.

Feronae

(V 3387

XF. XFI).

Alios titulos Feronenses dedi supra

204. S44. 1148. 1266. 1536. 1455.

1870. 19S0. 2559. 2675. 2677. 2710. 5114. 5116. 5117. 5247. 52S0. 5264. 5462. 5S61.

5S71. 5610. 5622. 5749. 5767. 5979. S005. S025. S117. S121. S122. SSS1. S655. 5757.

6698
altera parie)

L. Stlanio
V.
f.
|

Homuncioni
|

Inlilvir.
|

Aug.
et
|

et Neronien.*

(Ab

Stlania L. L

Cylheris

sibi

[Z.] Stlanio

Homun-

cioni
I

....

sexviro p[a;rono].

Fero7iae (F 3429 oidit Mommsen), 1) Neroniensi, vel potius Neronieno (Momms.). Titulum apparet scriptum esse imperante Nerone, ut titulum Asculanum N. 6S6S imperante Tiberio.

6699
Octavia
pulcrale).

Q. Octavio
I

Q.

1.

Pob.' Primo
b.

Vlviro Aug.,
|

sac.

iuven.%
|

Tiglis

pat.

Coniugi

m.

et

sibi

V.

f.

(Sequitur carmen se-

Prope Feronam loco dicto Falezo (Fallese), iam Veronae (V 341S vidit Mommsen; carmen quod non repetivi, traciavit Buecheler carm. epigr. n.l09S). 1) De iribu liberlini cf. Mommsen Slaatsr. III p. 441 not. 1. 1) Cf N. 6263 not. 2.

6700
Catiae T.
f.

L. Aufillenus
|

Ascanius
\

Vlvir

II

Cla. et Aug.'

sibi et

Rodhae
,

(sic)

uxori.

Avio ad Athesim
suppl. Ital. I n. 660).

inter Veronavi et

Tridentum

(V

4008 vidit Pais

C. I. L.

1)

Sevir iterum Claudialis et Augustalis (Veronae ut videtur).

6701
P.
f.

C. Viracio
|

Longino

Vlvir.
|

Veron.

et salio*,

el
|

Quintiae

Quintae

C. Viracius Quintinus

Brandico prope Brixiam, iam Veronae


fuerunt etiam in
cini (cf. N. 6745).
aliis

(V 4492

vidit
(cf.

Mommse7i).

1) Salii

oppidis Transpadanis , Opitergii

N. 6690), Patavii, Ti-

6702 Q.
Calventia
|

Caecilio
|

Telesphor. Vljvir. FlaviaU

Cremon.

et

munerar.,
|

Corneliana

marito optimo et

sibi.

Brixiae

(V

4399 vidit Mommsen).


est

Ornamentis decur. Cremon. [honoratus^l

supra N. S631.

De

tribu

Cremo-

nensium supra N. 1468. 22S6.

6703
aras

lovi
I

M. Poraponius M.
paganic*
|

f.

Primi[o]

et C.
|

Pomponius M.
[e]t
|

f.
|

septe
I

posuerunt

pagi Farratic.
|

ex scitu pagi paganovo-

rum

Farraticanorum*

et permiss.,
|

[pr]opter magisterium pagi


|

cationem in perpetu^Mw]

Pedergnagae inter 1) Paganicas (?)

d. p. s. Cremone[ns]ium Cremonam et Brixiam, iam Brixiae (V4148 vidit Mommsen). 2) Eiusdem nominis pagus Placentinojnim memoratur in sibi

et filio,

finibus

tabula alimentaria Veleiate (supra N. 6ff7S) 5, 48 et in tegula

V 73S6.

648

Caput Xnil.

6704
P.
f.

P.

Faonius M.
I

f.,

C.
f.

Masurius C.
[

f.

SabinusS
|

P. Cutius

Bibulus,
|

L. Aemilius C.
|

Malo

fanorum curatores

ex

pecunia

fanatica

vidit

faciundum curarunt idemque probarunt. Prope Veronavi ad Santa Manerba rep., deinde S. Pietro Incariano (F 3924 Mo?nmsen), 1) Fortasse parentela coniunctus cum Masurio Sabino celebri

iuris consulto aetatis Tiberianae.

6705

C. Octavius M.

f.

Cafpjito

memo[m]
.
.

suor^wjm,
|

nomine
optumode[d?]t.

L. P. Octavior[M]m

M.

f.

Clementis

ulla

[ejt
|

Staberi'

[rum\ fra[fr]um
titulo intellegitur,

..udisnam* Augustam solo p[n]vato


iam Veronae (V 5926 vidit Mommsen). Idem est N. 6708 et in comphiribus

Arusnatibus
1)

Fumane prope Veronam,


qui tituluvi posuit.
gionis.

ubi caput pagi Arusnatis fuisse ex hoc et sequenti

Tres fratres eius

aliis tilulis

eiusdem re

2)

Aedificium quoddam videtur indicari.

6706 Nymphis Aug.


(scrofa, i?istrumenta

et Genio pag. Arusnatium, C. Papirius Threptus ad sacrificandum). Fumane prope Veronam rep., est Veronae (V3913 vidit Mommsen). Titulos pagi Arusnatium dedi etiam supra N. 1Si8. 3317. 4898. 4899.
|
| |

6707*
posuit.

L. Redonius

Q.

f.

Planta

flamen

vovit,

manisnavius*
|

Montanus flam. mannisnavius * dedit. O^O^'' P. Valerius P. f. Veronae (V 3931. 3932 vidit Mommsen). 1) Videtur sacerdotii vocabulum
|
|

Raetictnn praeterea ignotum.

6708
patruus.
p. 1077

P. Octavio

P.

f.

Verecundo
|

pontif.

sacr. Raet.',

Capito*

Pontoni prope Veronam, in villa nobilis cuiusdam Veronensis (V 3927 cf. semel vel bis descripta saec. XVII). 1) Pontifici sacrorum Raeticorum.

2)

Idem Capito nominatur etiam in


N. 670S.
dis deabusq.
1.

aliis

litulis

pagi Arusnatium agri Vero-

ne?isis, cf.

6709
C.

omnibus pro
di

salute casteljlanorum Verjvasium,

V.

Q|uadratus

1.

p. d.

Vervo in Mommsen).

valle

Anaunorum (Val

Non), iam Veronae

(V

S0S9 vidit

6710
eius
I

d.

m.
I

Severae

Profuturus
|

coniugi b. m.,

deditq.
|

nomin.
parent.

gentil.

Argeniae* ftS n. BC,


procurent.
|

ut ex reditu eor. rosal. et

omn.

an. in pe[rp]et.

Toscolano ad lacum Benacum (V 4871 vidit Mommsen).


praeterea ignota.
tituli

1)

Gentilitas haee

V 4866 4869,

Commune Benacensium, quod hoc loco fuisse demonstrant Brixiae ut videtur una cum Trumplinis posuit titulum supra

editum N. 266.

6711
le[^]i|ato

G.
in

(sic)

Petroni C.

f.

Pob. Marcellini
',

inter
cui
|

primos coldedit

coUegio

naviculajriorum Arehcensium

collegio

Tituli municipales,

Transpadana.
et

649
sibi

legavitqufe]
h\[gi].
I

&&

n.

II

at sollemnia
|

cibu[m]

rosarum

et

con-

Petronia Pia pat[ri]

pientissim[o].
fuit Arilica, est
et

Peschierae

Mummsen).
fuisse in

ad lacum Benacum, ubi Arilicam inter Feronam pertica Feronensium (Mommsen

1)

Feronae (F 4015 vidit Brixiam memorant itineraria; videtur


l.

C.

L.

p. 400).

Alii tituli Arilicentes

eodem

loco reperti sunt

4016. 4017.

Pais 669.

ris,
I

6712 (protomae et Ennae Tresi

viri et mulieris)
f.
]

Reae Triumi

f.*,

sacerdoti

Caesa-

uxori.

1)

Rogni in valle Camonica (F 4966 ter ut videtur descripta saec. XFXFIII). Lectio non certa (Trinmiae vel Triciami f. vel Firmiae apograpka).

6713
coh.
1
I

C. Pladicius C.

f.
|

Quir. Casdianus
[t]udex ex
|

Ilvir

i.

d.

Camunnis,
p.,
|

aedil.^ quaest.,
j

praef.
|

i.

d.

Brix., mil. leg.


|

V dec, equo
f.,
|

praef.
|

Thrac. equit.,

trib.

X
i.

G. p.

a re p.

Camunnor.,

cui in

hoc
|

pecuniam

legavit,

t.

p.

Cividate in valle Camonica, iam Brixiae (F 4957 vidit Mommsen). Alius titulus eodem loco rep. supra N. 5525.

6714
Fab.
I

Genio
|
|

[coi]oniae civicae Aug.


|

Brixiae*

.
|

rgennius Q.
i,

f.

Sagitta

[y/]vir. Aug., decurio^


[d.]
|

[praef.]

fabr.,

praef.

d.,

q.,

[//]vir.

quinq.,

p.

s.

Brixiae

N.4910.
266.

(F 4212

vidit

Mommsen).

1)

Eadem nomina

Brixiae supra

2) Seviri

Augustales Brixiani honoribus publicis functi


1149.

F 4595. 4457.
3018. 3037.

Alios titulos Brixiae vel prope Brixiam repertos habes supra N. 114. 170.
579.

940.

942.

1150. 1333. 2272. 2468. 2694. 2790. 2793.

3069. 3115. 3295. 3760. 3762. 4078. 4888. 4902. 4903. 4904. 4910. 5086. 5108\ 5607.

5631. 5725. 6702;

alios infra in capite de collegiis.

6715

M. Publicio
I |

M.

f.

Fab. Sextio
|

Calpurniano
|

equo publico,
|
|

flam. divi lul.,

praef. aedil. pot.S


]

quaestor. aerar.,

sacerd. iuven. Brix.,


L. d. d. d.

defensori reip. Brix.,

coUegia

centon. et fabror.

1)

Herbusci in agro Brixiano (F 4459 fortasse semel tantum descripta saec. XFI), 4904. Praefecli aedilicia poteslate Brixiani etiam supra N.5607.

6716
decr.

equo pubhc.

decurioni
|

Brixiae

Veronae Tridenti
Sex. Valerius

[iVtc]omediae,
;
|

cui ordo Brixianor.

statuam aurat. eq. et funus pubhc.


|

et Clodiae

Q.
|

f.

Procillae

sacerdoti divae Plotinae,

fihus. Poblicola Priscilhan. Otim Ronchi prope Brixiam, iam Brixiae (F448S

Momm^en
e.,

vidit partem).

6717
merita
coll.

L. Gaboni

Arunculeio Valeriano'

v.

eq.

R.',

sacerd.

et

principal. omnib. honorib.


fabr.
et cent.

funct., patri et avo senator., curatori suo,

ob

L. d.

d. d.

Brtxiae

(F 4333

descripta saec.

filium huius videtur pertinere

F 4332.

XF; versuum
2)

divisio ignoratur).

1)

Ad

Firo egregio, equiti llomano.

650

Caput Xini.

6718
tunatus
I

Bonum Eventum
et L.
[

Vlvir.
|

so[cj]orum',
|

Sex. Numisius For|

Lucretius Primianus
-HSc/^

Vlvir.

Augg.,
die
|

curatores
id.

ordin.*,
extis

dalis in

tut,'

n.,

ex

quorum

usur.

Mai.

sacr.

celebretur.

Brixiae
2) Ordinig, sc.

(V 4203
d.

vidit

Mommsen).

sevirum Auf^ustalium.

3)

1)

Cf.

N. 6719. 6720. 6740 not.

2.

Tutelam.
|

6719
men. XI
bili;
I
|

m.
I

Clodiae Ac|hiilee sive Cyjryle, quae vixit


|

ann. XXVIIIl

diaesVI, L. Vettius
coil. Vlvir.
|

Ursinianus maritus

uxori
|

inconpara-

qui dedit
I

soccior. (sie)
|

HS

n. oo, ut ex

usuris

aeorum

profus.'

aei tan

parent. tan ros.


est

Prope Brixiam,

quodannis celebrent. Brixiae (F 4410 vidit Mommsen). 1) Profusiones.

6720

pietali
|

Hostiiiae

Hostilianae

Vlvir.

Aug. soci
|

quib. ex

arcam habere permiss., primae* bene raerenti t. u.* Brixiae (F 4428 vidit Mommsen). 1) Prima benemerens dicitury quod eollegio, cum primum liceret, id est statim post arcae ius datum ab imperatore, sumpermiss. divi Pii

mam

aliquam largita

est

(Momms.).
|

2)

Titulo usa.

6721
Pinna
t.
u.''

coll.

praec.

L.

Vettio

Pinn.

Vlvir.

Aug.

d.

d.

gr.*
|

Brixiae (P. da Ponte Notizie degli scavi 1896 p. SS8).

num

gratis.

1)

Decreto decurio-

2) Titulo usus.

6721^
Attalo,
I

Ti.

Claudius
|

Auctus
|

Vlvir.

Aug.

et iter.

d.
|

d., Ti.

sibi et
|

Claudiae Arretiu[ae]
Ti.
\

uxori,

Ti. CIaudi[o

^e]rmogen[t],
|

Claudio
.

Claudio Trophim.

Vlvir. Aug.,

Claudiae Marcellin.

Clau-

d[iae]

Hermione, Ciaudio Chresim[oJ. Brr.viae ff^440S vidit Mommsen).


M. Terentius
II'
I

6722
Vlvir.
sia[ej
a." b.

Pyramus
amico;
|
|

Vlvir Aug.

L.
|

Appio Aphobelo
|

Aug.
.
.

gratuito,
j

Terentiae Piste
1

so[ror]i;

Mes-

ecusae

u[a;or]i;

P. Postumio Primioni,

Posturaiae Quartae

m.

Salo ad lacum

Benacum
finem).

(l.

Mommsen, praeter

di Garda), videtur perlinere


Cf.

Brixiam (f^4480
cet.

vidit

1)

N. 6296 not.1 ; N.6700,


|

2)

Amicis.

6723
dro
I

colleg. fabror.

C. Mefanati

Graciii et
fll.,
|

L.

Minicio Alexan|

Vlviris

Aug.

et

Ursioni Secundi

qui facultates suas

coU.

reliq.'

Gabhionetae prope Cremonam, iam Mediolani


1)

(F 4122

Collegio reliquerunt.
esse.

Collatis

titulis

F 4048.

4391. 4433

vidit Mommsen). Brixianam credide-

rim

6724

Coeliae Paternae

matri synagogae

Brixianorum.

Brixiae (f^4411 vidit Mommsen).

6725
lif.,
1

P. Clodio P.

f.

Fab. Surae
|

q.,

flamini divi
fid.,
|

Traiani,

pon-

llvir.

quinq., trib. leg.

II

Adiulric. piae

curat. rei p. Ber-

Titali municipales.

Trauspadana.

651
|

gom.

dat.
I
|

ab imp. Traiano,
|

curat. rei p.

Comens.

dat.

ab imp. Ha-

driano,

collegia

fabror. et cent.

Brixiae (f^4368 descr. Cyriacus aliique).

6726

P. Mario
|

Vot.

Luperciano
select.,

eq. R. eq. publ.,

omn.
|

honor.

municipal. adept.,

iudici
|

de

sacerd. Caeninen.S coll.


|

fabr. cent.

dend. m. B.* patron.,

cuius eximia liberalitas post


|

multas largitiones
a re p. sua unitot et

hucusquc
versis
|

enituit,
I

ut lucar Libitinae^

redemptum
Huius

civibus suis in
ita
|

perpetuum

remitteret.
|

tam

in|

gentia merita

remuneranda censuerunt,
|

ut effigiem illius perpetua

veneratione celebrarent.
cipii

L. d. d. d.

Bergomi (F S128 vidit Mommsen). 1) Cf. supra N. SOIS not. 4. 2) MuniBergomatium. 3) ''Lucar Libitinae est opinor pecunia sive ei deae sive rei publicae pro funere solvenda, pro quo reditu Lupercianus sortem rei publicae ita dcdit, ut usurae eius in intribiitionis funerariae locum succederent et funus facientes sic ab ea liberarentur^ (Momms.). Alios tilulos Bergomales dedi supra N. 2722. S092.

6727
siani*

[L.]

Minicius L.

f.

Ouf. Exoratus

flam. divi Titi

Aug. Vespapraef. fabr.


|

consensu decurion.,

tr. mil.,

HHvir

a.

p.^,

Hvir

i.

d.,

a pr. bis et cos.^ pontif., sibi et

Geminiae

C.

f.

Priscae uxori, et Mini-

ciae L.

f.

Bisiae, v.

f.

Rezzonico ad lacum Larium (Comensem), iam Menaggii


sen).

1)

Comi ut

videtur.

(FS259

vidit
Cf.

2)

Quattuorvir aedilicia potestate.

MommMomms.

3)

Herm.

i,

61 not., irifra N. 6862 (nol. 4).

6728
"iJS n.

L.

Caecilius L.

f.

Cilo

HHvir
|

a.

p.,

qui testameuto suo


reditu

XXXX

municipibus Comensibus
|

legavit,
et in
t.

ex quorum

quot

annis per Neptunalia oleum*

in

campo
et

thermis et balineis omnii.,

bus quae sunt

Comi populo praeberetur,


f.

f.

et

L. Caecilio L.
f.

f.

Valenti et P. Caeciho L.

Secuodo^
fuit.

Lutullae Picti

contubernali.
|

Aetas properavit, faciendum

NoH

plangere, mater.

Mater

rogat

quam primum
2)

ducatis se ad vos.'
vidit

Comi (V S279
Cf, supra

Mommsen).

N. 2927
P. Alili

not. 1 fin.

3)

1) Cf N. 6S85 (not. 1), N. 6957 (not. 2). f^ersuum particulae, cf. Buecheler iSO.

6729
Comens.
|

P.
I

f.

Ouf.
I

Septiciani
| |

grammat. Latini,
Qui universam
|

cui ordo
[

ornamenta
publ.
|

decur. decrevit.

substantiam

suam ad rem

pertinere voluit.
(In latere)

Morborum vilia et vitae mala maxima fugi. Nunc careo poenis, pace fruor placida*. Comi (r S278 vidit Mommsen). 1) Buecheler 1274.
| | | | |

Alios titulos Comenses habes supra N. 2721. 2725. 2927. 5122. 5285. 5709.
4819.

6730
mani

Innocenti'
1

cum

Encratio^ vivas!
p.,

Gen.
|

et hon.

Magi Gercoll.

Statori

Marsiani eq. R. eq.

dec. dec. V,

ex D.

HH*

fabr

662
et centon.,
|

Caput XIIII.
curator. ark. Titianae coU.
et
I

s.

s.^

anni C. L. I* colon. G.
|

A. F. Med.^

lunoni'

Cissoniae Aphrodile eius,


|

patronis
|

plura merentibus.

Innocenti
I.

D.

XIF

ex

coll. s. s.*,

qui sic agis bene vivas!

3)

3869 vidit Mommsenus excepto versu ultimo qui iam deest). 2) Ex centuria quarta. 1) Signa Statorii Marsiani et coniugis eius. Collegii supra scripti. 4) Annum. centesimum quinquagesimum priinum col-

Mediolani

(V

legii significari

putat

Mommsen

C.

L.

Jugustae? Felicis? Mediolani (Momms. C.J.L. p. 654; Gallieniana etiam Ferona, supra N. 344). 6) Cf. N. 3644. 3643. 7) Centuriae duodecim.

V p. 633. F

5)

Coloniae Gallienianae

(?)

8) Cf. not. 3.

6731
D. XII coU.
I

Gen. et [A]on.

P.
|

Tutili

Callifontis
|

Vlvir. sen.,
|
|

patr.

aerar. c. A. A. M.*,
f.

neg. stip. arg.^


|

splendid., et
Tutiliae
| |

lun.''

Pa-

bliciae

C.
|

Pomponiai

tt."*

coniug. eius
L. Romatius
|

et lun."*

P.
|

f.

Pom-

ponian.

Constantii vivatisl
clientes.

Valerian. et

Vocatia

Valeria

cum

filis,
I

Mediolani

(F 3892

centuriarum XII
3)

collegii

Negotiatoris stipis

detur corruptum.
videtur.

XFl Alciatus). 1) Cf. N. 6734. 2) Patroni aerariorum coloniae Aeliae (?) Augustae Mediolani. argentarii (Momms.). 4) lunoni. Cf. N. 6730. 5) Fidescr. saec.

6)

Constantius

signum tam Calliphontis quam uxoris ut

6732
sua funct.,

d.

m.
|

C. Valeri

Petroniani

decur.^ pontif., sacerd.


|

iuven.
p.

Med.S causidic,
|

quinq.^ gratuit. legation. urbic.

et peregrin.
|

pro re

vixit

ann. XXIII mens. VIIII


pater,
|

d. XIIII,
sibi.

C. Valerius Eutychia((jtrimque

nus
I

Vlvir Aug.,

fil.

incompar. et

homo

togattis

stans,

supra eum) Eudromil (In dextro latere homo in suggestu sedens, ante eum

stant duo, supra)

Constanti, eudromi^!
|

(In sinistro latere

homo

in lecto cu-

bans, ante

eum

alius stans; supra illius caput)

eudromi!

Mediolani

(F

3894 quatter ut videtur descripta saec. XF. XFI).


2.

supra N. 6263 not.

2)

Quinquies.

1)

Cf.

3)

EVAPOMI unus ex
|

auctoribus.

6733
Vlvir. iun.S
vixit
filio

d.

m.,

V.

f.
I

Vinicia TertuUina
|

sibi

et C. Novellio Vict.
j

dendrophoro, mar. suo,

et

NoveUiae Tertullinae

fihae,
|

quae
|

ann.

XXI menses
Vlvir. iuniori,

VIIII,
et

et

Maximo Comagio Vero Marsiano


filiae

suo,
suis.

Co|magiae Verinae

suae,

et avviati-

cis^

Mediolani (F 3902 vidit Mommsen). 1) De sexviris iunioribus Mcdiolani, diversis a sexviris Augustalibus, sive senioribus, dixit Mommsen C. /. L. F p. 653*.

2)

Nepotibus ex

filio

(hodie

quoque apud

Italos ''abidtici').

Cf.

Ducange

s, v.

Avius.

6734
gustali.

P. Valerio P. hbert. Palat.

Tacito

Vlviro seniori

et

Au-

Mediolani (F 3893 vidit Mommsen).

6735

C. Petronio Iucu[nrfo]

Vlvir. sen.,

Petronia Myrsile patroDo;


|

Tituli municipales.

Transpadana.

653
herm.
|

qiiae

HS CCCC
Mediolani

leg.*

possessorib.
(sic).

vici

Bardomag.*
Legavit.

in

luend. et

rosa quod|annis
vicus

ornandam (F SS78 vidit Mommsen).


Faustus
I

1)

Cf. ad. N. &7S7.

2)

Idem

V S87i.
6736
. .

.'

Vlvir et August.,
(
|

qui inter primos

Augustales
|

a decurionib.
et Urso,

Augustalis factus est,


|

Viriae
|

Maximae
.

uxori carissim.

Lupo, Leoni Mediolani (V S8S9

libertis futuris

et

.'

servavit Cyriacus).

1)

Fractam

esse

non traditur.
et

Titulos Mediolanenses habes praeterea supra N. 1i91. 2.^58. 2789. S192. 543S.

S43S'. 3997. 4224. 4270\ 4619.

SHS.

S19S,-

alios infra inter titulos artificum

negotiatorum.

6737

L. Geminius
|

L.

f.

Ouf. Messius

Vlvir,

curator aerari
|

Mediol., Herculi

v.

s.

L m.
|

6738
c.

Herc. sac.
I

M. Mascarpius
|

Symphorio
|

Vlvir sen.
|

et

Aug.

d.

d.',
|

ornam. dec.
|

ab ord. splendid.
|

m. M. honor.*,
dec,
| |

cum MasVlvir

carpio

Festo fiho
Herculi

eq. R. eq. p.,


|

Vlvir. iun.,

vot.

soL
|

6739
iunior,
Vitalis
I
|

L. Valerius
]

Secundini
|

f.

Ouf. Secundin.
fili
j

item Vlvir Vercell.,


|

et
|

nomine

L. Valeri Crispi

et Valeri

fratris sui, v. s. 1. m. L. d. d. d. Laude Pompeia (V 6348. 6349. 63S1 vidit Mommsen). divinae (sic potius quam: creatus decreto decurionum).

2)

t)

Cultor

domus

Ornamentis decu-

rionalibus ab ordine splendidissimo municipii Mediolanensium honorato.


Vlvir Fiavialis

Laude

est

supra N. 4029.

Alios titulos Laudenses habes supra

N.

16S. SOOS.

6740
m. N.^
Ateronia
c.

....

liHan. eq. R.

eq. p.,
aer.,

Illlvir.

a.

p.*,

ite|m Illlvir.
|

i.

d.

flam. d.
k.^
|

Traian.,
]

q.

qui nuq. rei p. nii debuit.

Baebia

v.

f.

6740*
Volturnia P.

d.
f.

m.

P. Ateroni P. lib. Chresti


(sic)

Vlvir. et

Aug.

s.

c. d. d."
|

Apaihe

coniug.

eximiae caritatis

et adfectio|nis in

matrimonio
testate.

insignis.

Novariae

(V

6320. 6518 vidit

Mommsen).

2)

Municipii Novariensis.

1)

Quattuorvir

aedilicia
4) Socii?

3)

Coniugi karissimo.

po(cf.

N. 6718

seq.) cultoris

domus divinae
inc'
f.
|

(cf.

N. 6471*).
|

Similiter N. 42S9.

6741
Vlvir inter
fratri.
|

V.

sibi

dis

manibus

L.

Valerius L.
|

f.

Primus

cultores

domus

dijvinae Valenliae matri,

L. Valerio Optato

Novariae
1)

(C.

'Quid

significet,

Alios titulos

Notizie degli scavi 1884 L. suppl. Ital. I 885 non perspicio* Momms. Novarienses habes N. 320S. 3805.

p. 166).

6741*
sign.,
I

Domitiae
August.

Patruini
socii
|

f.

Vettillae*

L. Roscii Paculi
divinae.

cos. de-

seviri

cultores

domus
1)

Fercellis (F66Si7 vtdit

Mommsen).

Eadetn muUer cum marito

II 468.

654

Caput XIIII.

6742
tori d. d.^,

Tullio Marc.
q.
I

lib.
|

Achilleo
f.

decurioni
|

ornamentario',
j

culj

q.
|

e.

c.

c^

it.

curatore muner.

Tulliani,

amic[o] kariss. Aelius [ijsclepiades T^-ibus mil. a Pavia rep. (Pais 870 qui
divinae.

vidit).

1)

Cf. 7V. 6982.

2)

Domus

3)

Quinquennali iterum
f.

collep^ii

fabrum eenlonariorumque? (Momms.).

6743
Illlvir
i.

Sex. Sextilius Sex.


d.,

Papiria Fuscus flamen


d.
d.,

Romae

et divi Claudii,

pontifex,
i. e.

augur, salius grat.

praefect. fab[r.] ded.

Papiae,

Ticini

(V 6431 semel
cf.

descripta ante saec.

IX quod apographum

servavit vetus codex Einsidlensis,

supra ad N. 107).

AHos

titulos Ticinenses dedi

supra N. 107. 829. 2932. 4618.

6744
ex V dec.
|

C. Metilio

C.

f.

Pomp.
|

Marcellino

eq. R. eq. p.,


]

iudici

inter selectos, llvir.

qq., flam.

divi Traiani,

patrono coUepatron. causar.

giorum

omnium, patrono
|

colo|niae

Foro

luli

Iriensium^

fidelissimo,

ob insignem circa singu|los universosque cives


civi

innocentiam
j

ac fidem,

homini optimo,
d.

abstinen|tissimo, coil. fabr. Dert. patrono

ob merita

d.

d.

Mediolani olim, sed Dertonae fortasse rep., iam Anghierae in kortis Borromaeis (V 757S vidit Mommsen). \) De hoc oppido cf. Mommsen C. I. L. rp.828^. f^idetur fuisse ibi ubi hodie est Voghera.

6745
eq. pub.,
I

Genio
q.

et

honor.

L.

Pompei
|

L.

f.

Pol. Heren|niani eq.

Rom.

aer. p. et ahm., aedil.,

Ilviro,

curatori

kaiendarior. rei
(

p.,

collegium pasto|phorum* Indus|triensium patro|QO ob merita.


I

(inimo

margine) T. Grae. Trophimus Ind.^ fac' Industriae (Monteu da Po) rep., est Taurinis
1)

Cf N.

4414 not.

1.

2) Industriensis.

(F 7468

vidit

Mommsen).

3) Faciebat.

6746
situs

T. LolHus T.
|

1.
I

Masculus
|

Illlllvir
|

Rodincomagensis*,
|

po-

propter

viam ut dicant

praeterieutes:

Loili,

avel
cf. Plin. h. n.

saec.
3,

XFI XFIII).
Mommsen
P.

In vico Odalengo regionis Monferratensis (F7464 quatter utvidetur descripta

I.

1)

Bodincomagus priscum nomen Industriae,

122;

C.

L.

F p. 843.
f.

6747
fabr.,
I

VergiHo P.
de

P. n.

Pol.
|

Laureae

aed., Ilvir.

i.

d.,

praef.
|

iudici

IIII decuriis*

equiti*
[f.]

selectorum publicis privatisq'.,


quinq.
;
|

praef. Drusi
Pol.

Caesaris
|

German.

Ilvir.

P. VergiUo P.
|

f.

P. n.

PauUino

equo pubHco,

iudici

de

IIII

decu[r.],

praef. fabrum, praef.

chortis II v[ef]eral[Kae?]

Hasiae (F 7367
p.

356

not.

1.

bis descripta).

iorum exercitus .... 1) Cf Mommsen Slaatsr.

III p.
iudici.

328

not.

1,

2)

Expectaveris eq. pub., idque coUocatum ante


viri,

6748
Sabinus

(protomae
|

muliens, pueri)
f.

C.

Fulvius
|

C.

1.

PhilologUS
f.

mag. Minervalis*;
|

Pulfennia T.

Sabina uxsor;

C. Fulvius C.

Pol.

filius.
et

Cunici inter Asli (Hastam)

Padum

fluvium, iam Taurinis; videtur perti1)

nere ad Hastam (F7462 vidit Mommsen).

Cf F

7497. 7363.

Tituli municipales.

fil,

Transpadana. Liguria.
vixit
|

656
P. Caslricius Sae[t]
|

6749
turn[m.]
|

Castriciae
pat.,
|

Salurninae

ann. VI S*

mag. Aug. Poilen[r.],


rep,, est Pollentiae

Aug.' Bagienn. sibi

Mettiae

Paulin[ae]
Alt)ae

uxori optim[oe].
Augustalis.

(protome puellae inter duas protomas adultorum).

Pompeiae
2)

midium.

(F 7604

vidit

Mommsen).

1)

Sex

et di-

6750
]ae Plotinae
|

nae
I

ituti

desig.,
|

[sa]cerdoti
|
|

[di-

[P]ollentiae,
|

divae Faustinae
'^,
|

Taurin[t]s,
|

divae Faustid.
1) Cf.

n[ae]

maio[n]s'

Concordiae
rep., est

coll.

dendr. Poll.

L. d.

d.

Prope Pollentiam

N. S8S

not. 1.

Taurinis (V 76i7 vidit Mommsen).

supra

2) Cf.

N. 6689.
[sacerdotji
|
|

6751
cini,
I

[a]ur. Lavin.,
rei

urbis

Romae
|
|

[ae/]ernae Ti-

[ilem
[rei]
I I

pjahono

publ.
|

[t/r6?]salvensium,
[rei]
|

[rei p]ubl.
|

Numana-

tium,
fideliss.,

p. Tolleutinatium,

p. Planinensium',

[ac^on] causar.
\

[paf]ron. rei p. Aug. T[aMr.


.

06] eius erga i[em p.

fidem at]que

ac

tin

.*

Taurinis (F6991 vidit Mommsen).


Tollentinum, Planitia
(cf.

. .

1)

Urbisalvia,

ad

III 6202) oppida sunt Piceni.

Numana
2) Sic

(cf.

ad N.6S72),
. .
.

aut

tia

6752
rinor. patrocin^mm]

Illlvir.
I
|

a.

p.

Huic ordo Augusta[norMm]


I

Tau-

coloniae decrevit et
|

per legatos

detulit.

D. d.

Taurinis

(V 7059

vidit

Mommsen).
38SSK 4138. 4139.
divi
|

Alias inscriptiones Taurinenses dedi supra N. 1007. 1008. 1021. 1021". 1701.
2464. 2344. 2629. 2701. 3429.

6753
bunic. pot.,

imp. Caesa[rt]
Salassi incol.,
I

f.

August.
|

cos. Xi',
in

imp. Vl[//],
|

tri-

qui initio se
rep.

colon. con[L]^

patron.

Augustae Praetoriae (Aosta)

(Notizie degli scavi 1894 p. 369;

Atti delle R. Accad. delle Scienze di Torino 30, 1894/3 p. 369).

A. 731 seq. yidelur 2) VIIII numero non sufficere spatium adnotat Ferrero. Cf. N.87 seq. igitur titulus antiquior esse anno 734 quo Augustus imp. nonum dici coeptus est 3) Contulerunt. Apparet ex Salassis, quos (cf. Momms. mon. Ancyr. ed. 2 p. 1S). Varro Murena paene ad inlernecionem afflixerat a. u, c. 729, nonnuUos incola-

Ferrero

\)

rum
loco

loco receptos esse in

novam coloniam Augustam Praetoriam conditam


p. 203,

eo ipso
C.
I.

quo dux Romanus castra habuerat (Strabo 4

206;

cf.

Mommsen

L.

p. 736).

Alpes Foeninae.

Alpes Qraiae.
|

Alpes Cottiae.
f.

Alpes maritiinae.
XI',
tribun.

6754
tesl[afe],
|

[Jmp- Caesa[ri]
pontifi[ci']

divi
|

Augusto
|

[c]os.

po-

maxi[mo]*,

Nantu[afe]s' patron[o].

S.

Maurice in

valle

Poenina (XII 143 vidit


2)

(cf supra N. 86

seq.).

Cf

N 96 not.
vallis

3)

Mommsm). Cf sjipra N.

2310.

1)

A. 731

748
dedi

Tilulum a quattuor ciuitatibus N. 169.

Poeninae eodem loco positum

656

Caput Xlin.

6755
testate

[itn]]).

Caesari divi
|

i\\l.

4]ugusto cos. XI,


|

[fjribunicia

po|

XVP,
|

[pa]tri patriae,

[pon^jifici

maximo,
|

[ciu]itas

Sedunorum

patroho.
Sion in valle Poenina (XII 136 vidit Mommsen).

1)

A. 746/7.

6756
Malli[aMMm]

numini[6Ms]
proc. Aug.
|

Augusto[rMm]
]

Foroclaud[jesesJ'
|

per
j

[Ael.]*

Aime-en-Tarantaise (XII i02 vidit Mommsen). 2) Suppletum ex XII 1W.


f.

1)

Cf.

supra N. S89. 60S

cet.

6757 Ti. lulius Vibi eorum testament. legavit.


|

Quadratus

vikanis Segusinis^
|

posterisq.

Susae (F7%61 vidit Mommsen).

1)

Fico legari non potuit, legatur vicanis

(Momms.).

6758
.
. .

T. Cassio T.
|

fil.
|

Quir. Sextino

dec. et Ilviro
[et]
|

civitatis
|

Ebroduniens.,
inae
j

flamini Aug.
|

provinciae
.

[C]ottianae,

Cl.

Tib.

fil.
|

ngeli

cliens.
a.

Segusione (Susae) (V 7259 descr. Fernazza


3701.

1788).
848.

Alios titulos Segusionenses dedi supra N. 94.

1493.

20S1.

21S8.

3390.

6759

Flavio Verini

fllio

Qui[r.

SJabino decurioni, Ilviro


|

[5a]|lin.*

civitatis suae,

llviro [Folrjo lulieusis, flamini provio^c.]

Alpium maritimacurantibus
\

rum, optimo
Matu[c2S
I

patrono,
|

tabernari Saliniense[s]
|

posuerunt,
III

ilfa]nsuet. et Albuci[aMO,
co^s.]'**

]mp.

Commodo

et An[tistio]

B[M]rro

Cemeneli, lamina aenea{f.)


tate c/: C.
2)
I.

(V 7907

semel descripta).

1)

De

Salinis civi4849.

L.

XII

p. 9.

Adde titulum Dalmaticum

III S. 14652.

Supra N.

A. 181.

6760
Aebutia Laurea
Illliivir et
j

[Q]uir.
j

Lauro dejcurioni Ceme|nelensium,


L.
[d.

equo pub.,
|

mater.

d.]

d.

Cemeneli (1^7903 vidit Mommsen).


incola Gemenel. in titulo

Marti Fintio Fintii dedicato supra N.4849.


q.,

6761
praefecto
|

C.

Memmio

Macrino
| |

[//]vir.
|

Massil.,
| |

[//]vir. qq.,
|

item

pro Ilviro qq.,

agonothetae,

episcopo

NicaensiumS

amici.

Nicaeae (F7914 solus descr. saec. XFII Gioffredo Niciensis). 1) Nicaeam conditam a Massiliensibus, etiam imperatorum aetate mansisse Massiliensium, quod
tradunt Strabo aliique,
tituli hic et

N. 6762 confirmant ;

cf.

C.

I.

L.

p. 916.

6762
metrius
|

lovi

0.

m.
I

ceterisq. diis
|

deabusq. immort.
j

Tib. Cl. De|

dom. Nicomed.,

v.

e.,

proc. Augg. nn.

item CC* episcepseos

chorae inferioris*.
Cemeneli (F 7870 vidit Pais n. 1013).
axixpeQ)g rrjg pjtwpag t/Jj xdtu/
(ly

1)

Ducenarius.
**^

2)

Id est: im-

x^Q'^ V ^'fc

opinor ora opposita regioni

Tituli municipales.

Alpes Cottiae et maritimae. Sardinia.

Sicilia.

657
Mas-

mediterraneae sive ry avto.

Momms.).

f^idetur saec. p. Chr, tertio episcopo

siliensium procurator imperaloris custos et moderator adiunctus esse (Momms.).

Alios tilulos Cemenelenses dedi supra N. 651.


4664. 48S5.

15ff7,

agri Cemenelensis N. S459.

Sardinia.

6763
perpetuo
|

Q. Gabinio A.

f.

Quir.
|

Recepto

llllviro

iur.

dic.
|

quinq.,

flamini divor. Aug.

ex consensu provin.
vidit

(sic)

Caralibus (Cagliari)

(X 7S99

Mommsen).
Cf.

Alios litulos Caralitanos liabes supra N. 1558. 1559. 1560. 1402. 5550.

N. 5918.

6764
II

L. Cornelio Quir. Marcello,


II,

L. Corneli Lauri patri,


publicor.
|

Illlvir.

iur.
I

dic, flam. Aug.


d. d.

pontifici

sacrorum
[

faciendorum^
et inter

patrono mujnicipi
sa[cjei jdotales

cooptato, et adlecto in

quinque decurias

prov. Sard.,

ob merita

[]ius

in re publica, Sulcita[m e]x

tesjiamento ipsius [^posuerunt^


Sulcis (Isola di S. Antiuco) in ora Sardiniae rep., est Caralibus

Mommsen). 1) Alius ^pontifex sacrorum' est in t. item Sulcitano Alium titulum Sulcitanurn hahes aupra N. 6552.

(X 7518

vidit

7519.

6765

d.

m.
I

L. luli Castrijci eq. R., pricipi

(sic)

civitatis.

Otim Pirri in agro Caralilano, nunc Staglieni prope Genuam, arca ornala (X 7808 Mommsen vidit eclypum).

6766
ministr[/]

Q. Allio Q.

f.

Col.
I

Pudentillo
|

auguri,

curiae

XXUl

et
|

Larum

Aug. ex [a]ere

coUato.

Turri Libisonis (Porto Torres)


1)

rep., est Sassari

(X 7955

vidit

Mommsen).

Forlasse scrib. XXIIIl (Hirsch/eld Herm. 26, 1891 p. 150 not.). Alios tilulos Turritanos dedi supra N. 5526. 5765. Prope Turrim repertus
extat eliam
t.

est vel certe

Ostiensis N. 6151.

Sicilia et insiilae adiacentes.

6767
bitanojrum,
Marcello' c.

CoDcordia6 Agrigenti|norum sacrum,


dedicautibus
pr. pr.
| |

res public^
|

('iV

Lily-

M. Haterio Candido procos.

et L.

Cornelio

Agrigenti (X7192 vidit Mommsen).


cordiae.

Sine causa hunc titulum olim sibi per-

suaserunt pertinere ad pulcherrimum templum Graecum inde dictum templum Con-

1)

Idem in

titulo

Panhormitano
68
(hist. 1, 57).

7266.

Idem ut videtur memoratur

a Tacito ann.

16, 8, occisus a.

6768

L. Pinarius Rufus ob

honorem

aedilitatis
[p.]

imaginem Gen[tt]
|

municipi Lilybitanorum ex arg. [p.] Lilybaei ( Marsalae) (X 7225 solus

p.

s.

descr. saec. Xf^II Gualterus).


(sic)

6769
bitni*
(sic)
I

salvis Plotino

et
(

Rufae

Logus*

ser.

act.

port. Lily-

hoc sacrarium
Latmae
II.

ex voto exornavit.
42

Dbssad,

Iuscriptioiies

658

Caput XIIII.
Prope Marsalam (Lilybaeum) in pavimento operis tesseUati (X72SS vidit Momm2) Servus actor portus Lilybitani. 1) Fortasse scr. Rufa Eulogus.

sen).

6770
c.
V.,

M. Marcio M.

f.

Cla. Bieti

Glauco patri
|

senatoris,
|

equo

pujblico exornato, pa|trono, ob merita eius


adlecto
|

quae in cives suos


|

confert,

inter tribunicios
felice
|

ab imp. Caesare
|

(M. Aur. Conimodo)'


|

Anto|nino Pio
d. d.
d.

Aug., tribules trib.

lovis

Aug. pecunia

sua

1.

p.,

Marsalae
restituta sunt.

(X

7257 vidit MomTnsen).

1)

Quae uncis inclusimus, in

litura

6770*

C. Bultio
|

Geminio

Titiano procos.
|
|

prov.
|

Sicil.,

cos., c. v.,
|

ob insignem eius
patrono merenti.

benivolentiam

erga ordinem et

patriam,

XII

trib.
|

^Tl^^
(

C. Bultio

Geminio
j

Marcello

c.

i.,

in

honorem

Gemini

patrono merenti. Titiani Lilybaei sine dubio, quamquam N. 6711^ non Marsalae, sed Mazarae extat (X 7255. 7206 illam vidit Mommsen).
patris,

XII

trib.

6771
suf.
I

d.

m.

8.
I

Q. Atilio Q.

f.

Cla.

Severo
|

praef. fabr.,

fivir.

popul.' crejato.

Catinae (X 7023 vidit Mommsen). 1) Duoviro suffragiis populi, Honores municipales Siciliae etiam infra N. 6969.

6773
lecto

Quir. Postum[o, patro]no [mwjnicipii,


|

[flamini divi

J7]adriani perpetuo, [ex] quinq. decur. iudi|[cw inter] quadringenarios* ad-

divo

Anto| [nmo Au]g. Pio,

omnib. honorib.
|

civitatis

suae ho|et

[nesfissjmje functo,

item legatione gratuita apud


|

[rfjuMm]

Hadrianum

apudamphssimum ordinem de

allib.^

redhibendis, pleps Gaulitana

ex aere con| [Za/o o]b plura merita eius, d. d. In insuta Gaulo (Gozzo) prope Melilam (X 7607 cf. p. 994 vidi). 1) supra N. 6S25 not. 2. 2) Scr. [vectig]a]\h.1 (Henzen); [c]allib.? (Mommsen). Aliam inscriptionem Gaulitanam dedi N. 121 ; Melitenses N. 5973. S41S.

Cf.

Africa.

6773

divo Augusto
I

conditori',

Siccenses.

Siccae (el Kef) (Gauckler bull. des antiq. 1898 p. 114).


/iugvxti cf. infra N. 6785.

1)

De

Sicca colonia

%ll^l^

divo Augusto
I

sacrum

conventus

civium Bomanor.

et

Mascululae habitant.^ Henschir Gergur, inter Siccam et Similthu, circiter 20 chil. a Sicca ubi MasEph. ep. S, S97 vidit cululam fuisse ex hoc titulo colUgitur (FIII S. 1S77S Cagnat). Eiusdem loci titulum dedi supra N. 4470. 1) Cf. Kornemann de civibus Romanis in provinciis imperii consistentibus (Berol. 1891) p. 46 not. 1. Similiter Cyzici titulus positus divo Auguslo a civibus Rovtanis Cyzici habitantibus et Cyzicenis, supra N. 217. f^ide eliam infra N. 7180. 2) Cf. Kornemann l. c. p. 49. 22.
qui
|

Numidarum'

Tituli municipales.

Sicilia. Africa.

659
|

6776 C. lulio Maeandro socero L. Popili Romani Suenses ex aere collato ob meritum
|
|

Primi',
d. d.

Afri et cives
|

tept, versus

Schauwdscky non longe a valle Bagradae, a Membressa (Medjez-el-Bab) 9 chil. (BuU. arch. du cotnitS des travaux hist. 4894 p. S21). 1) Idem cum Popilio Fauslino posuil titulos FIII S. 44808. 44809.

Aliam inscriptionem

ibi

repertam dedi supra N. 5572.


|

6777
Traiano
cives
|

imp. Caes.

divi
|

Traiani Parlhici
J

f.

divi

Nervae
|

nepoti
|

Hadriano Aug.
(

pontifici max.,
|

trib. pot. XIII*,

cos. III, p. p.

RomaDi qui

vico Hateriano

morantur*.

maius, et Bir
1)

Henschir Zengru, inler Henschir Tarf esch Schna, ubi fuit municipium Apisa Magra (Bull. arch. du comitS des travaux htstor. 4895 p. 256).

A. 429.

2)

Episcopi a Vico (H)ateri vel Fico-(H)aterienses memorantur in

actis ecclesiae

(coli. Carth. a. 444 c. 498 [Mansi aet. concil. 4, 446]; not. Byz. 94; conc. Carth. a. 323, ep. synod. pr. Byz. a. 649 [Mansi 40, 927] ; ex his apparet, lo-

cum

fuisse intra fines provinciae

Byzacenae temporibus Diocleiiam constitutae).


[Traiani]
| |

6778
cives

imp. [Caes.]
|

divi

Parlhi[ct
trib.

fil.

divi]

Nervae nep.
|

Tra|iano Hadriano

Aug. pontif. max.,

pot.

XIP,
s.

cos. III, p. p.,


f.

Romani

culjtores

Larum

et

imaginum Aug.

p.

Tipasae in Numidia (FIII S. 47445; Bull. Comite trav.


1)

hist.

4896 p. 277).

A. 428.

6779

imp. Caesari T. Ae[/io]

Had[rtano] Anton[mo]

Au[^., c]on-

ditori munic[i]pj]

Giglhenses pu[6/ece].
f.

6780 M.

Servilio P.
in

Quir.
|

Draconi Albuciano

Ilviro, flam. perp.,


|

quod super multa

remp.

merita et amplissimum

munificentiae stu-

dium lejgalionem urbicam gratuijtam ad Lati[Mm] maius' pe|tendum duplicem susce|perit tandemq. feUciter renuntiaverit, ordo publijce ponen|

dam

censuit, et

cum

is

honore contentus
|

pecuniam

rei

p. remisis|set,

populus de suo posuit. Gigthi (Bu Ghara) ad Syrtim minorem


des inscr. 4902 p.57. 58).

(Cagnat Comptes rendus de VAc. maius est Latium, cum et hi, qui decuriones leguntur et ei qui honorem aliquem aut magistratum gerunt, civitatem Romanam consecuntur ; minus Latium esl, cum hi tantum, qui vel magistratum vel honorem gerunt, ad civitatem Romanam perveniunt. Cf. Hirsehfeld zur Gesch. des lat. Rechts (4879) p. 2seq. Mommsen Zeilschr. f. Rechtsgesch. Rom. Abth. 25, 4902 p. 34. Infra N. 6781 not. 1; item N. 6848.
rep.

1)

Cf.

Gai. 4,96:

6781
tract. Kart.,

T. Flavio T.
[pra^e^/".]
|

fih

Quir. Gallico

proc. Aug. prov.


|

Afric.
. .
.

classis (deinde plura evanida)


|

Hadri| [an.]

dato (rursus nonnuUa evanida),

decuriones

c.

R.*

et
|

[mMn]icipes [r]hisi-

duenses*.

Schmidt Apparet Thisiduenses Latio maiore donatos fnisse (cf. N. 6780). Minus Latium habebant civilates Hispanae, ad quas 2) Cf supra pertinent tituli supra editi N. 4984. 4982, item Salpensa (N. 6088).
Krisch el

fVdd

in valle Bagradae, ubi fuit Thisiduo (FIII 4269. 44765

recognovit ad ectypum).

1)

Cives

Romani.

N. 4498

__________

(not. 3).

660

Caput XIIII.

6782
Carpit

Genio
gulu
I

col.

luliae
^*
|

Hipp, Diarr.^
qui s
. .

sacr.

colon. col. luliae


|

.^
|

iustissimis

d.

d.

p.

p.

Bizertae, ubi fuit Hippo Diarrhytus

comite 489i p. 240).

(FIIIISOG cf.4iS5S; Gauckler


cf.

bull.

du

1)

De

colonia Hippone Diarrhyto

p.79S not.4(fin); de eadem et colonia Wissowa IFp. SSS). 2) Carpitan. et co

Mommsen Staatsr. III Carpitana Komemann coloniae' (Pauly^'

sa

.
|

gulu
iV.

3) qui so

Gauckler,

AHum

titulum Bizertae repertum dedi svpra

6148.
[civcs
|

6783 Genio coloniae luliae Veneriae Chirtae novae * Aubuzza' consistunt, paganicum^ pecunia sua mani^ qui\
.
\

Ro-

a solo [r-

sti\\.\x^Y\unt\.

Hr. Djezza, 2S
vidit Cagnat).

chil.

a Sicca meridiem versus (FIII S. 46567 == Eph. epigr.

5,

658

1)

Sic Sicca appellata etiam in aliis titulis (FIII 4652),

cives

Cirlhenses Siccenses infra N. 6848. Cf. infra 2) Supplementum non certum, N. 7480. 3) Aubuzza praeterea ignota, pagus sine dubio fuit Siccensium. 4) Idem vocabulum eliam in alio titulo eodem loco reperto FIII S. 46568; videtur

significari aedificium

quoddam pagi publicum.

Muri paganicenses N.

6889.

Alios titulos Siccenses dedi N. 429, 482. 5798, SSOS, 6775, 6818.

6784
colonia

im[p.]
I

[trib.\ potest.
.

XVIII

[cos.

111? p. p.]
|

Iu[^m]

.
|

Tertiadecini[anorMm]^
conservata\.

Uthina

ex [Africa]'

in-

dulgenlia eius au[cta

et

Romae

in foro rep. (Notizie degli scavi 4900 p.S70;

Cesano Rendiconti

Accademia dei Lincei 4900 p. 680;

Hadrianum referunt Huelsen 2) Cf. Kornamann l.c.

l,

c. et

Huelsen Roem. Mitth. 4904 p, 96), 1) Ad Kornemann Philolog. 60, 4904 p.442, probabiliter.
cf.

deW

3)

De supplemento
|

supra N, SS6

(fin,).

442

(fin.).

6785
trib.
p.,
I

imp. Caesari
p.
p.,

M. Aurelio Kar.
|

Pio Felici Aug.


|

pont. max.,
|

cos.,

proc, coL

lul.

Neap. devot.

numini

eius.

Neapoli Africae (Nebel Kedim), cf infra N, 6828. 6902 (rill 968 vidit

mi-

manns).

6786
invicto
I

imp. Caes.
|

M. AureUo
[

Valerio
|
j

[Maximi\ikno
|

Pio Felici
|

Aug.

col. FI.

Aug.
cf,

Aemerita^

Ammaed.

d. d. p. p.

Ammaedarae
vidit ff^ilmanns),

(Hidra),
1)

supra N. S649, item N. 578, 447. 6810 (FIII 508

Idem cognomen coloniae Aventicensis, supra N. 4020.


Flavio
Valerio
|

6787

d.

n.
I

Constantino nob.

Caes.'
d.

numini
|

maiestatique eojrum'' col. Aelia Au|relia Aug. Mact.,


Mactari (FIII S. 44804 Cagnat vidit ectypum).
licet

d.

p.

p.

1)

A, 506508.

2) Sci-

Constantini et reliquorum imperatorum.

Similiter N. 6791,

6788
Pio Felici
|

magno

ac forlissi|mo principi
|

imp. Caes. Liciniano


p.
f.
|

Licinio

invicto Aug.,

col.

Aurelia

Commoda'

Aug. Pupput,

numini maiesjtatique eius devotissima.


Suk-el- Abiod prope
inscriptions 4899 p, 366),
1) Gol. lulia

Hammamet

(Gauckler comptes rendus de 1'Academie des

Aliam inscriptionem Puppitanam dedi supra N. S564.


498.

Aurelia

Gommoda Thuburbo maias supra N.

Tituli municipales.

Africa.
|

661
djevola numi[ni
|

6789
Henschir

....
I

[col.]
|

...
I

Aug. Zama* m[aior?

matejstatique ei[ws,

d.

d.]

p. [p.]

mpra A.
p.

Comptes rendus de VAcad. des 276, in quo memoratur curator Zamensium Regiorum.
4i54 not.5.
titulum

Djdma (FIU Adde

S.

46U2

= Eph. ep.

S,

U7S

vidit Schmidl).

1) Cf.

inscr.

1898

6790
(ici

imp. Caes. C. Valejrio Diocletiano


|

Pio Felici Aug.


|

ponti-

max.,
|

trib.

pot., cos.
|

111',

p. p., procos.,

resp. muni[ci]|pi

Ma-

riani*

Thibaritanorum devota. Thibari (Bull. arch. du Comite des travaux histor., Apr. 1902). 289. 1) A. 287 2) Mariana dicta in eadem regione etiam colonia Ucilanorum maiorum, supra

N. 1554,-

C.

1.

L. FIII p. 1487.

Cf.

Aur. Vict.
|

vir.

ill.

7S.

6791

forlissimo
|

ac nobil. Cae.
|

Flavio Valejrio Constanjtio res p.


devo|ta in aeternum.

mujnicipii Tbim.*

Bure' numini

eorum^

Henschir Kuschbatihia , inter Thibursicum Bure et Thibarim (VIII S. 15420 vidit Cagnat). 1) Thimidensium, cf. N. 6816. 2) Idem agnomen Thubursico

(cf.

N. 6792 not. 1) oppido provinciue proconsvlaris.

3) Cf.

N. 6787 nol.
|

2.

6192

d.

n.

Fl.

Gratiano
|
|

perpetuo Aug.
|

municipium

Septimium

li|berum' Aulo|des' numini

maiestatiq.

eius devotisjsimum.

Henschir Sidi Reiss, non longe a valle Bagradae (FIII S. 14333 vidit Cagnat). 1) Praeter hoc oppidum in inscriptionibus municipia libera appellantur eliam
6796,2)

Thibursieum Bure, Thugga, Thysdrus (svpra N. 1450. 5926; infra N. N. 2911), Septimia omnia. Cf. Mommsen Staatsr. III p. 811 not. 1. praeterea ignotum.

supra

Nomen

6793
p.],

procos.,
I

.mo|. Aug. pont. max., trib. potest., . cos., [p. p mu[ntct]p[m]m Sept. Aurelium Severi|an[Mm Aug.] Apoll.
. . . .

Sululitanum de|votum numini

maiestatiq. eius.

Henschir Bir-el-Oesch (FIII S. 12541

=
|

Eph. ep.7,85 vidit

I.

Schmidt).

6794
cipes
I

Aureliae Dio|nysiae Aureli


li

Dionysi pajtroni
|

filiae,

muni-

municipii Aurel

Alexandria|ni Augusti
(JBull.

Magni

Giufitani.
hist.

Henschir Khamissa prope Bir Mscherga

comite travaux

1895 p. 204).

Gemellus est titulus FIII 866 positus coniugi eiusdem DionyHi.

6795
M. Aurelio
cos. III,

imp. Caes. divi Magni Antonini Pii


[S^e^vero Alexan[rf]ro*
p.

fil.,

divi

Severi Pii nep.,

Pio Felice Aug. pont. max., trib. pot. VIIP,


*

p.,

et
I

lulia

M[at/?OTaca]

Aug. malre Aug.

et

castrorum et

senatus et patriae, macelium velusta[fe] collapsum m[nt]cipium Septimium

Aurelium Antoninianum [AlexandrianumY Herculeum Frugiferum'


nica,
[/ec]it

Tliig-

devotum numini maiestatiq. eorum,

pec[tinio 'puhlic]^

solo re-

itemque dedicavit. Henschir Ain Tunga, ubi fuit Thignica (FII1 1406 cf. 14906 fragmeiita pleraque viderunt Wilmanns Schmidt Cagnat). 1) Alexandri et Mamaeae nomina

erasa.

2)

/I.

229.

3)

Frugifera dicta etiam

colonia

Hadrumetina,

cf.

N. 6111.

662

Caput XIIII.

6796
Pii [nep.]
pontifici
\

imp.

Caes.

divi

Antonini Magni Pii

fil.,

divi

Septimi Severi
|

M. Aurelio Severo Alexandro Pio


*,

Felici

Aug. palri patr[me]


[et

maxirao, tribunicia potestate XI


j

consuli III,

luliae

Mameae

matri Aug.]

et

castrorum et senatus et patriae, municipium Septimium

[iMre]|lium liberum Thugga, conservatori libertatis, ob

Thuggae (FIIIU84 p.958 partem intuenti .nnistram descripserunt complures peregrinatores saec. XFIII. XIX; partem intuenti dextram adiecit Gauckler Bull, 1) A. 2S2. archeol. du Comite des travaux historiq. 1901 p. CXLIX).

6797
pon. max.,

divo Aug.
trib.
|

sacrum
cur.
|

et

Ti. Claudio

Caesari Aug.

Germanico
C. Artorius
|

pot. VIll, imp.


Ilvir,
|

XVP,

cos. IV, p. p., cens.,

Bassus pon., aed.,

Lucusiae^ patronus pagi, dedicavit.


divi Aug.,

lulius
|

Venustus Thinobae

filius,

honoribus peractis flamen


f.

et

Ga-

binia Felicula uxor, et Faustus


rita

eius

huic

senatus et plebs ob

me-

eius

omnium portarum^
(sic)

sententis ornam.
|

sufetis gratis decrevit


divi

et
1

suo et Fausti Thinobae patris Firmi qui


\

honoribus peractis flam.


sufetis

Aug.,
et

civitas

ornamenta

ob merita sua decrevit,


|

Saturi sufetis II
toris,

qui a civitate et plebe suffragio


|

creatus est,

et Instis.

honoribus peractis
I

flamen^ divi Aug., fratrum suorum nomine,

curatore luHo Firmo fiho. p. f., Thuggae (Homo Comptes rendus de l'Acad. des inscr. et b.-l. 1899 p. 565). 3) Ex institutis aetatis Punicae hoc vi1) A. 48. 2) Quid subsit, ignoratur. De Thugga, pago primum, deinde civitate detur remansisse. 4) Scr. flaminis.

(cf. iV.

&8tl not. 5), mvnicipio (N. 6796), colonia (N.S41)


Victori|ae Aug.
j
(

cf.

C.

l.L. FIII p.175.


d. p. p.,
|

6798
hus
I

civitas Avit|tensis
|

Bibba

d.
|

Man-

Honoratus
Henschir

et

Metel[lus sufetes

faciundam

curaverunt.

Bu

Ftis,

manns

et Schmidt).

ubi fuit Avitla Bibba (FIII 797 cf 1226S viderunt fFilAlios titulos eodem loco repertos dedi N. 4464. S415.
|

6799
ba|lis
f.,

Victoriae
et

Aug. sacr.

anno

s[M/"]etatus As|munis,

Multhumf.,

Urbani, Auchu|soris
.
. .

f.,

principatu

Pu|dentis Auchusoris

cu|ra Clementis Saphiris

d.

p. p.
vidit

Calamae (Guelma) Numidiae (FIII S506

Delamare).
p. v.
|

6800
ann.

Florus
|

Chanaris

f.

princeps

gentis lNumi|darumS

LXXV

h.
,

s.

e.

Khamisa
1)

ubi fuil Thubursicum

Numidarum
Bisicensis

(XIII 4884 vidit ff^ilmanns).

Cf N.

8S8.

6801/2

Zopyrus Tiro|nis
h.
I

f.

ex XI primis',

vixit

annis

LXXXVmi,

s.

e.
|

Ossa quieta precor


et sit

Zopyri requiescant

in urna

hum|us cineri non onerosa

[precor].

(A

0. t. b. [5.]*, (a dextra) S. t. t. 1. Henschir Bischka, ubi fuit Bisica (FIII S. 12502 == Eph. epigr. S, 502 descr. Poinssot). 2) Ossa tibi bene 1) Ex undecim primis. Cf. N. 68S7 not. 4.
sinistra)

quiescant.

Tituli municipales.

Airica.

663
|

6803

luliae

Domnae Aug.

malri castrorum,
|

matri Augustorftm] \
|

imp. Caes. L. Seplimi Severi Pii

Pertinacis Aug. coniugi,

Q.

Silicius

Victor et C. Tadius For|tunatus ob

honorem
legi|timis,

flam.

sui

perpetui statuam
tertis

cum
I

base

ex

HS

binis milib. n.
|

adiectis

ex delcreto
f.

paganor.

pagi Mercurialis

veteranorum Medelilanor.,

s.

p.

idemque

dedicaverunt.

cf.

Non longe a Carlhagine rep., 18 niil. pass. a Tunete, est Florentiae (nil 88S 12587 vidit Henzen). 1) Litterae extremae post Getam occisum erasae.

6804
principatu
|

FIaminali[s]

Saturi

[/".]

qui fl|amonium
|

c.

N.

c.'
|

item

civitalis

suae,
s.

do|num merentibus
f.

civibus Fortunae

signum

marmor|eum
Henschir

dedit,

p.

item

dedicavit.
S. 16911 vidit Schmidt).

Bu Atfdn

(VIII 4836.

FHI

1) Civitatis

Nattabutum (cf FIII 48S6) consecutvs.

6805
lato

Neptuno Aug.

sacr.

seniores et plebs Titulitan.*

aere con-

fontem

(reliqua lectionis dubiae).

quaires des France 1897 p. SOl).

Ain- Madjuba, circ.60chil. a Sicca yeneria meridiem versus (Bull. des anti1) Episcopus Titulitanus memoralur inier epi-

scopos provinciae proconsularis

a.

484.

6806
divi

imp. Caesari
|

divi

Hadrialni

f.

divi Traia|ni
|

Parthici
|

ne|poti

Nervae
trib.
I

pronepoti T. Ae|lio Hadriano


pot.

Antonino Aug.
|

Pio pontif.

max.,
aere
|

XHP,

imp.

H
|

cos.

HH

p. p.

seniores Ucu|bitani

conlato po|suerunt.

6807
Britt.
I

imp. Caes. M. Aurelio

Antonino Pio Aug. Fe|Hci Parth. max.,


|

raax.,

Ger. max., pont. max.,

trib. pot.

XVH^

imp. HI, cos.

IIII,
j

p. p. procos.,

optimo maxi|moque principi

(sequitur

maiorum enumeratio),

Sic' Ucubi morantes et seni|ores k.* Ucubis aer. conl. [p.j, d. d. S. 1S666. 1S669 Cagnat vidit ectypum). 1) A. 1S0. Videtur Ucubi pertinuisse ad territorium 2) A. 214. 3) Decuinones Siccenses. Siccense. Alium titulum a senioribus castelli alicuius positum> 4) KastelU. itern ut videtur in territorio Siccensi, dedi supra N. 444. Cf. Kornemann Philolog. 60, rensium. 1901 p. 422. Cf. FIII S. 17527: univtrsi seniores Mas
decur.
|

Henschir Kaussdt (FIII

6808
nini Pii

ApolUni Aug. sacrum


|

pro salute
]

imp. Caes. divi M. Anto[-

Germ. Sarm.
divi
|

fil.,

divi Pii

nep.,
|

dijvi

Hadr. pronep.,
|

[diyij
|

Traian. abnep.,

Nerva[e ad]nep.,
trib.

M. Aureli (Commodi)*
potest. VII', imp. IIH,
|

Antonini
|

Aug. Sar[m.]
p. p.
I

Germ. pont. max.,


.

cos. III,
|

Q. Abonius
|

fil.

Se|cundus ob honor.

XI

pr.',

quem
et

ei

ordo

suus

sponte decrevit
posuit, et
dedit.

s[fa]iuam ex

HS

lill mil.

n. legitimis ampliata plecunia

ob dejdicationem decurion[i|6]us sportulas

epulum
|

[populo

L. d. d. d.]

1)

Hemchir Debbik, 8 chil. a Sidi Median sive FalU (VIII S. 14791 vidit Cagnat). Commodi nomen erasum (vel in litura restitutum). 2) A. 182. 3) Undecim

primatus.

Simililer FIII S. 12006. 12007.

[Ob] hon[or]em flam. sive XI pr. est

FIII

664
iS.

Caput XIIII.
ob honorem fl. p. p. sive XI \>[r.] Bull. des antiquaires de France 1898 ob spem XI primatus FIII S. U87S. Cf. N. 68S7 (not. 4j.
florente
luliiis
I

147SS,

p. 212,-

6809
V.
s.

proconsu|latu
|

Petroni
v.

Probi[a]|ni*
leg.

v.
|

c,

procons.,

[t.]%
I

Tullius
e.,
|

Priscus
p.,

c,

alm. Kar.^

curante Ae-

milio

Victore

v.

fla.

p.

curatore

reip., conlocavit.

Sidi Median, vbi fuit colonia Vallis (FIII 1277


et
cf.

Schmidt).

Seeck

cf. U772 viderunt fFilmanns De Prohiano constile a. 522, proconsule Africae a. 51i 516 Symmach. p. XCIF (hic Probianus memoratur supra N. 1266). 2) Fice

1)

sacra iudicantis.

3)

Legatus almae Karthaginis


a.

(sic

etiam

FIII 928

1120S

et in actis collationis

Carthagine

ill habitae).
filium,

6810
erga

M. Cornelium Procu|leianum Corneli Rogali|ani eq. R.

eq. R., sacer|dotalem p. A. v.S


|

ob stu|dia mores modestijam


suo statuae
|

et

obsequia

cives suos splendijdissimus ordo de|creto


j

honore cu-

mula|vit.

L. d. d. d.

ciae

Eph. ep. S, 1171 vidit Cagnat). Ammaedarae (FIII S. 11S46 Africae veteris. De Africa vetere et nova cf. supra N. S9SS not.

1.
|

1)

Provin-

6811
norem

C.
|

Otidio P.

f.

Quir. lovino
|

praefecto
|

fabrum,

sacerdoti
[

provinc Afric
gessit.
|

anni XXXVIIII*,
Cui

qui primus
publ.
|

ex colonia sua hunc

ho|

cum ordo pecunia


sua posuit.
|

statuam decrevisset, titulo


f.

contentus pecuuia

Curatore Q. Otidio P.

Quir.

Prae-

nestino fratre, praefecto fabrum.

N. 6812 not.
stitiiisse,

Epk. ep. 7, 707 vidit Cagnat). Simitthu (Flll S. 14611 1) A. 109111, cf. Fidetur Fespasiamis demum sacerdotium provinciae Africae in4. 6.
cf.

Hirschfeld Silzungsber. Berlin. Akad. 4888 p. 841

Philolog. 1894 p. 175.

Krascheninnikof

Adde N.
L.
|

6840.

6812
dec,
set,
feci]t,

P.

Mummio
municip.

f.

Papir.

Saturnioo sac
cui

p.

A.'^

a.^
fl."

CXIIM,

Ilvi[ra]l.

Furnitani;

cum
[ob]
|

or|do

honorem

ob[tulis[s.
|

pron.'

cum or|nament. temp. Merc

excusation. honor.

p,

ob cu[ms de\dicatio]nem (reliqua lacera). Eph. ep. Henschir Budja, uhi fuit municipium Furnitanum (FIII S. 12059 1) Idem est in tilulis eiusdem loci FIII 12028. 12029, fuit7,81 vidit Cagnat).

que FIII 12050.


4)

2)

Sacerdoti provinciae Africae.

De tempore

cf. not. 6.

5)

Flamonii.

3)

Anni.

Cf.

N. 6811.

6)

Pronaum.

Ad eandem rem

vi-

detur spectare titulvs FIIl S. 12050, qui positus videtur


i. e.

inter annos

185

18S.
|

Commodo

consuli quartum,

6813
Titi,
I

C.

Annioleno C.

f.

Arn. Karthagi|nensi Galliano


posuit.
|

flam. divi

civitas

Uccula

decreto Afror.'

Henschir Durdt, ubi fuit (Jccula (FIII S. 14564 vidit Cagnat). Thamugadensem FIII S. 17899 postdt concilium pr[owmc/ae] Africae.

1)

Titulum

6814
Cererum
|

C. Sulpicio
I

C. Sulpici

Perenis
|

f.

Arn. Ampe[i]|io sacerdo|ti

Karthagini
K.

anni
S.

CXXX'

d.

d. p.
ep. 7,

p.

Prope Bisicam (FIIl


cerdos Cerer.
c.
I.

12518

Eph.
est

692 semel descripta).

1)

Sa-

anni

CLXXXXVII

supra N. 4464,- alius

ann(i)

CXGVIII

Tituli mnnicipales.

Africa.

665

France 1898 p. 268; nilefosse tnim. des antiquaires 1897 p. 25). rum Avgvsti habuimus supra iV. 1945.
Bull. des antiquaires de

tertitis

videlur esse FIII S. 13529 (cf. Magistratum Carthaginiensem tempo-

6515
publicae

C. lulio

Maximo equo publico


lul.
|

exornato, aedilicio, quaesto|rio

splendidissimae col.
|

Aureliae Antonianae* Kartha[ginis, curatori rei

splendidis[.simt wjunicipii
et

Ab[lhuogitanorum, ob iosignem

eius

erga rempublicam
citatem
[

or[dinem

et universos cives adjfeclionem et simpli-

ordo sua pecunia posuit.

1)

Henschir es-Suar, ubi videtur fuisse Abthungi (Bull. du comite 189S p. S26). Scr. Antoninianae. Cf FIII 1220.

6816
dissimae
rei

Hymet[]\
publicae
[

C. lulio

Regino decurioni
,
|

Karthag., aed.,
[curjator.
|
[

Ilvir.

quin|quennalicio genlis* Severij


|

splendi-

Thimidensium Regiorum, ord.


d.

decurionum ex
cf.

sportulis suis

ob merita

d.

Sidi Ali-el-Sedfini prope Uthinam rep., est Florentiae (FIII 885

videnmt Marini et Henzen).

1)

Idem signum supra N. 1256.


f.

12586
cet.

2) Cf. JV.

4440,

6817
Il[7]
I

Ponti.
I

C. Helvio C.
distrib.,
|

Arn. Honora[to

aedil.,

Hvir., Ilvir. qq.

et curat. aliment.
|

ob insignes
lul.

liberalita[tes in
d. d. p. p.

rem pub.
di-

et

cives

amorem,

viro bono,

col.

CurubisS

Prope Ciirubim (Kurba) (FIII 980 vidit Wilmanns). 1) Colonia lulia citur Curubis etiam FIII S. 12452. Alias inscripliones Curubitanas dedi supra N. 5519. 5520.

6818
M. Aureli
CU
[

P. Licinio M.

f.

Quir.

Papiriano procur.
[

Augg. imp. Caes.


[rft]vi
|

Antonini Aug. Germanic.


cui
|

Sarmatici maximi p. p. et

Veri a rationibus,
et
. .

splendidissimus ordo Siccen[sium ob merifa eius

(reliqua evanida). (In latere sinistro):

municipibus meis Cirthensibus'


]

Siccensibus
mitto,
I

carissimis

mihi

dare

volo

HS
[

|XIIIJ.*

Vestrae

fidei

com-

municipes carissimi, ut ex usuris

eius

summae
|

quincuncibus'*'

quodan|nis alantur pueri


ad annos

CCC
j

et puellae

CC,

pueris*

ab annrs tribus
[

XV

et accipiant

singuli pueri

X
[

IIS* menstruos", puellae

ab

annis tribus ad annos XIII


in|colae
ficia

X W.

Legi
|

autem debebunt municipes item

dum

taxat incolae qui intra

continentia coloniae nostrae ae|di-

morabuntur.
anni

Quos,

si

vo|bis videbitur,

cuiusque

legi,

curajri

autem oportet, ut

optimum erit, per in locum adjulti

Ilviros

vel de-

mortui cuiusque sta|tim substituatur,


2)

ut semper ple[nus nuraerus alatur.

Siccae (El Kef), cf N. 6775 (FIIl 1641 vidit Sestertium terdecies.


esse censet
5)

mimanns).

2) Sest. 65000, sive

denar. 16250.

3)

1)

Cf N. 6785. fFilmanru corri-

gendum
pueri.

CCC/ aliter enim denarii 2450 quotannis superessent. 4) Scr, Denarios binos srmissem. 6) Id est annuos denarios 50; in trecenlos igitur pueros impendi debebant annui denarii 9000. 7) Dmarios binos.

6819
Cilonianus
[

numini Augustorum sacrum


llvir,

C. Aurelius

Saturninus Papiria
[

inlata reip. ilviratus

honoraria

summa,

amplius de

666
suo signum Lupae*
Henschir
fVilmanns).
6912. 69iS.
el

Caput

Xim.
|

cum

insignib.

suis posuit
d.

et

expostulante populo

diem ludo|rum scaenicorum

edidit d.

Eodem

JWden, ubi fuit municipium Aurelia Vina (Vllld$8 ef. i2438 vidit loco repertus est titulus supra iV. HIO, 1) Cf. N. 6820.

6820
Z]is

.|nus pr[ae/".
\

i.

d.

q. //]|virali[s
|

signum] Lupae
fejcit

cum

[jemeZ|-

A\\\ohus ex\
lupas.
I

summa hon[orana]
S.

duoviratus sui

idemq. dedi-

cavit

Henschir

el

Haudria (VIII
|

42220

= Eph.

ep. 7,

85

vidit Schmidt).

6821
ratus sui
suit et

Constanli.
q.,

Victoriae Aug. sacr.


|

M. Cimbrius

Felicis

fil.
|

Pap. Saturninus
|

llviral.'

ob honorem
inlatis prius

aedilitatis in|termissae* et II vi|

ex

1-S

VIII mil.

n.,

reip.

summis honoraris,

poj-

ob dedicationem orjdini epulas dedit. L. d. d. d. Henschir Mscherga, ubi fuit municipium Giufitanum (VIII
et

videnint fVihnanns
Tilulos

Cagnat).

862. yill S. 42582


2) Cf.

1)

Quaestoricius, Ilviralicius.

N. 6S70.

eodem
C.

loco repertos dedi

iam supra N. 3075.

5776. 6794.

6822
usque
(sic)

Memmio
C.

Felici

flamini Aug. perp.


|

ulriusque partis
|

civitatis Thignicenjsis,

Memmius

Fortunatus flam.
|

Aug. perp. utrius|pietatem et


|

partis civi|tatis Thignicensis

propter eximiam

afTectiolnem fraternam,

quam
fil.

cir|ca se et liber.

exhibet, posuit.

Thignicae, cf N. 679S (flll 4419. rill S. 1S212 vidit Schmidt).

6823

[Fjeturio L.
et

[Quir.

l^jortunato o[6
Ilviratus
|

summam

in d]iem
et

vitae a^rf/ecfjjoKnjem

admini[sfra?io|n]em
[/']

in[com|p]arabilem
|

inn[ocen]|tiam

singularem
universi

|litatibus
\[ul.]^
\

publicis

commodisque

exhibi-

tam,
pro
da[fo]

curiafles
tot
d.
I

co[/.]

Aug. Num[rf]icae [5i]m[!]|thensium


ae|re
coilato

[f]a[n]|tisque
d.

meritis

eiu[s]

posu[e]|runt.

Loco

Prope Simitthu (Schemtu) in ponle Bagradae adhibita (VIII 4261 cf. 44642 Eph. ep. S, 1116. diligenter descr. fVilmanns). 1) Cf VIII S. 22497

6824
cos.*,
I

curia lovis^:

natale civi[f]atis^
eis (sic)
j

inter

et

Materno et [i]ttico V k. Decembres, bonum faus[/]um M\cem(sic): placuit Quot pubhcum [o]b[s]erconve|nit secundum [djecretum
acta
|
| j \ |

vare:

Si quis flam^en* ejsse volue[rif]


|

d, d.*

vini

amp.'

III,

p[raeferea
|

pane

et sale et ci[6an*a]^;
|

si
. .

quis magister ...

[d.

d]

vini

amp.

II,

[si

quis quaestor
si

rf.]

d.

II

(duo vel tres versus perierunt


|

In latere dextro)
d.

quis

flamini

male dixerit

aut
et

magister questori

imp[e]|raverit

manus non fecerit,


j

iniecerit,
d.

d.
|

I[//];

si

d.

vini

amp.;

si

in

concilium
|

presens non venerit,


d.'

d. d. c.';
j

si

questor alicui non n[M]|net

tiaverit,

d.

X
.

I;
. . .

si

a[/tgMis]

de ordine decess[erif

alicui

non nunierit
|

tiaverit^,

d. d.]

(in latere sinistro) si qis (sic) at


d.

vinu inferend.
|

et abalienaverit,
verit et

d.

duplu.;

si

quis silentio questoris


|

aliquit

dona-

ne[^|oye]rit*", d. d.

duplum;

[s]i

quis de propinquis deces|serit

Tituli municipales.

Africa.

667
d.

at

miliarium
|

VI"

et cui

nuntiatur non ierit",


[pr]\o socra[w,
d.]

d.
d.

II;

si

quis pro
|

patre et

matre pro socrum


decesserit,
|

X
|

V, i[f]em qu[t]

pro|

pin[5]us

(sic)

d. d.
|

IIII;

questor
id

maioribus

at

t'e

.... [P]ompeius
nere Simiithu;

tu

Henschir ed-Dekir,

H^i
1)

chil.

iam Parisiis (FIII

S.

ectypum

I.

Schmidt).

a Simitthu Thabracam. versus, videtur perti14683 Eph.ep. S,498 lapidem vidit Cagnat,

Videtur esse lex

quam

Schmidt mus. Rhen. 43, 1890 p. 603. 2) A. 185. 3) Apte natali civitatis curia, quae pars fuit civitatis, decreta facit. 4) Flamen curiae. Cf. iV. 6844. 5) Dare debebit. 6) Amphoras. 7) Supplevit Mommsen.
sibi posuit; cf.

curia lovis sive lovia Simittliu

8)
ei

Congium? (Schmidt).

9) Seil. quaestor.

10) '^Significari videtur

multa

se commisisse negaverit'

imponenda, qui quaestori, ut taceat commissum suum, aliquid donaverit idque Sihmidt l. c. 11) Sextum. 12) Similia in lege collegii Dianae et Antinoi Lanuvina (XIF2H2), quam infra dabimus (col. 4 v. 26).

6825

[et

quod
|

fesf]amen|[fo
|

suo] curiae
|

[Ca?e]tiae
|

HS X
p.*

[m. n. /e]gavit'
I

b.
j

merito p. p.%

curia Caelest.'
|

mesuleum
1)
. .

sua
I

et exuvias* fec,
S.

et natali eius

XI

k.

April. aepulantur.

Simitthu (FIII
lapis.

14615

traant.

Curia Caelestia a dea Caelesli (N. 4429 seq.) nomen Eiusdem nominis curia FIII 829. 4) Pecunia. 5) Scr. exequias.
2)

Pro pietate.

= Eph. epigr.

5,

494 vidit I.Schmidt).

cavit

3)

P.

Modio
|

Felicis

t)|iio

Primo quaesto|ricio,
|

Ilviralicio,

ad
|

remuneraudam

liberalitatem eius

memoriamque per|petuo servandam


cet.

universae curiae.
Henschir Bu Scha, ibi ubi N. 1547. S713 514 descr. Poinxsot).
(FIII S. 123S4 == Eph. epigr.

6,

6827
cius C.
f.

pro salute imp. Antonini Aug.


Arn. Victor,

Pii
j

liberorumq. eius*

Cin-

cum

ad tuendam

rempublic.
|

suam ex consensu

decuriojnum omnium iampridem patronus

factus esset, porticum templi


|

Cererum*
ex iiS
tulas
I

ve|tustate

consumptam

a solo restituit et

statuam Genii curiae


decurionib. spor-

IIII

m.

n.

in curia

po|suit,

et die dedicationis

asses octonos et universis civibus


|

epulum
r.

ded.,

cumq. propter
|

eiusdem Cinci Victoris


ves exhibuisset, favore

merita,

quae circa

p.
j

suam
fil.

et uuiversos

ci-

M. Cincium Felicem lulianum


et

eius ex consensu et

patronum expostu|lassent

fecissent,

Cincius Victor pater


|

eius
ni.

ad am|pliandam benignitatem suam statuam Fortunae,


promisisset, ampliata pec. d.
s.

cum

ex iS- V

p.

ide[ig.]

dedic. et ea die decurionib.

pagi et
et
3)

civit.'

sportulas

a.

VIII* et universis civibus [ep]ulum ded[t7].


cf.

Henschir Ain Edja, ubi fuit Agbia (FIII 1548


Schmidt).

15550 viderunt

f/^ilmatins

1)

A. 158161.

2)

Cf N. 4459 seq. 4464-4466.


dicta

4468.

Pagus

et civitas saepe

in inscriptionibus

vicina Thugga.

Philolog. S3, 1894 p. 678, mus. Rhen. SO, 189S p. SS not.

Cf.

Schulten

4) Asies octonos.

6828

memoriae M. Numisi
|

Clodiani dec, auguris,

homini bono,

qui decedens testamento su[o]

ad remunerandos cujriales curiae Aeliae

668
ss.

Caput XIIII.
mil.
I

n.

reliquit,

ob hono|rem eius hanc statu|am idem


fuit Neapolis

cur.*

sua

pecuni[a posuer.

Nebel-Kedim in ora Africae, ubi


1) Curiales.

(FIII 974^

vidit

fFilmanns ).

6829
e.
V.*,

memoriae
|

M. Caecili
|

Feli|cis Martialis,
j

C.

Caeci[/i]

Felicis

flam. perp.

fili,
,

decuriones et
viri.

Caereales^

Hennchir Bischka
I.

Schmidt).

d.

ubi fuit Bisica (FIIl S. i2300

1)

Egregii

2) Cf.

Eph. epigr. 5, 1220 vtdit supra N. 446S ; epulum curis et Caerea-

licis

exibuer. rill S. 46417.

b830
fl.

m.

s.
I

Q. lulius Ter|tius Urbanus


|

pater tot fas|cium*


|

et

pp.,

patronus
I

Cerealiuni,

vixit

annis

LXXXVIII,

h.

s.

e.

Henschir Sidi

Abd

er-Rebbu prope Henschir Mest sive Mustim (FIII S. 4SS89

Eph. epigr.

S87 bis ut videiur descripta). magistratibus mtmieipalibus functos.


5,

1) Scilicet liberos

habuit eomplures

6831
annis

d.

m.

s.
I

Lusi Fortunatiani
(

aedilis

et munejrarari (sic) item


rei publicae,

duovilru et munera|rius\
(

agens vices curato|rum

pius

vixit

XXXXXVI,
el

his (sic)

semper

in

pace.
cf.

Krisch
munerario.

fFdd, ubi fuit Thisiduo, iam Parisiis (FIII 4270


et Fillefosse).

44764

vide-

runt Wilmanns

1)

Cf.

FIII

S. 44340:

aedilicio,

llvirali,

iuveni

6833
p.=^
[

d.

m.
[

s.

M. Velidi[us Musti(olus Mus(ti


s.

t'.,

flam.

annuus*,

v.

a.

LXXV,
1)

h.

e.

Thubursici
n. 457).

Numidarum (FIII Cf N. 6858 (not. 4).


m.
s.
[

S. 47467 ^
2) Pius.

Gsell rech. arch. en Algerie p.

33S

6833
pref. (sic)
\

d.

C.
a.

Paccius Ro(gatus

fl.

p. p.,

Ilvir col. Sic.*,


|

caste.^

v.

LXXVIII,

h. s. e.

Henschir Sidi Merzug (FIII S. 45726


1)

Flamen
N. 6807^.
;

perpetuus.

Eph. epigr.
Siccae.

2)

Duovir coloniae

5,

595
3)

vidit Cagnat).

Praefectus
cf.

castelli.

Cf.

De

praefecto

quodam

castellorum territorii Carthaginiensis

N. 494S

(not. 2)

de castellis Cirfensibus N. 686S seq.

6834
veteranus

M. Gentio Quarjto
fijlius

civi

castelli

Suf.,

M. Genti|us Quartinus
(

fec.

Sufibus (Sbiba) (FIII S. 11427 vidit Cagnat).

6835
ter
n.
[

[sp/]endidissimus et
[

[/"^elicissimus

ordo

col.

Sufetan[ae]

P.

Magnio Aman[rfo
obtulerit,
dei
[

/?.]

p. p., inter quin[^?^enna?](cios adlecto,


(

qu[i

j? rae](-

summ. hono[ranaw]

flamoni pp. et quinquen(nalitatis amplius II&


usuris

ex cuius quanti[tatis

quodannis

XII
[

k.

Nov. die

natali

Herc. Geni patriae* divisi[ones dec. dantur.


Flavianus
[

Q. Magnius
p.
f.

Maximus
dic.

fil.

eius,
d.

eq. R.
d. d.

honore cont.'

s.

et

ob de-

sportulas

Sufibus (Sbibtt)
1)

L. (FIII 262. FIII S. 11430 viderunt fFilmanns et Schmidl). Citat fFihnannsius Augustini epi.st. 50, scriptam "auctoribus et principibus
dedit,

Tituli municipales.

Africa.

669

vel tmioribtu coloniae Suffectanae

',

qua queritur de caede texaginla christianorum

interfectorvm, quod signum Herculis frcglssent.

2)

Contentus,
tribu|nicio,

6836
publicae,
cives

L.

Caelio

Plautio
|

Catullino

c.

v.,

curalori

rei
|

ob insignem eius
innocentia

clemenliam

el

circa singulos universosq.


rei

praeslantia

quam*
pro

cirjca

frumentariae

largam mo|

dejralionem et praeslantiam singullarem,


universae
signarunt.
Slntla, ubi fuit Sufetula (Vlll

omnium
suis

virtutum viro,

curiae

statuarum

bojnorem

meritis

hac

titu|li

aeternitate

1155i

vidit Cagnat).

1)

Scr. que.

6837
navit,
I

ae* deae ornam.

L. Aemilius [Fjelix rei


]

curiae* suae do-

set et

sescentos, quos
eius

praesentes intulit,
die
nalajlis

ex quojrum usuris
qui
est

centesim. concuri|ates
Maiar.
Theveste
.
.

epulentur

sui,

iduum
1)

(FIIl 1845
. .

cf.

16501 viderunt fVilmanns


2)

et

Schmidt).
area.
filio,

y^ut

bae aut

idae aut

sae.

Nota rem curiae dlctam pro


[^awjjn. p.
|

6838
C. lul.

[5a]turnini

[SJaturniani
|

p.

[n]poti

Romu|leani eq. R.,


fla|moni annui*
univer| [sae]

pontif.,
|
|

qui primus
[f/i>]bus
|

a condita civijtate sua senis^|.


.
.

ob

honorem
[rfgf?!^],
I

munus
[et
|

mnibus
|

curiae

suae

curiae

i]ugustales

[pecwnjja sua.

Locus

datus ex
feld

decreto ordinis.
26, 1891 p. 1S1.

Theveste (VIII 4888 vidit Renier).

Herm.

1)

Cf. N. 6852. 6846 (not. 2).

0. Hirsch-

2) [/'ffrjihus (sc.

gladiatortnn) senis propustiil

Mommt.

6839
1.

2.

Aureliae Excepti
filiae
I

Q. Crepereio Germani
auguri,
aedih,

filio
i.

Pap. Rufino
d.,
Ilvir.

lanuariae,

praef.

ob

in|-

sponsae
I

etuxo-

signem eius vitam quietamque disciplinam


muneris editione promtas
|

ct in

ri
I

Q. Creperei

Rufini.

hberalitates quas in cives suos exercuit, curiae


|

universae et Augustales' sumtu proprio posuerunt,

Cuius honoris remunerandi causa idem RuQnus sportul.

decurionib. et

lib.

Caes. n.' itemq. foren|et Augustalibus


| |

sibus' et amicis, curiis

quoque

aureos binos
Theveste (FIII S. I6SS6 vidi).

et
1)

populo vinum dedit, et

ludos edidit.

Attgustales rari in Africa fuerunt etiam

Ammaedarae (supra N.
bertis Caesaris nostri.

578), item ul videtur


3)

Thamugade (FIII

2530).

2) Li-

Collegium forensium fvit etiam Caesareae (Bull. det

antiquires de

France 1898

p. 189).

6840
II

Dianae Aug.
p.
i.

P. luhus Li|beralis salcerdot[a]lis p. A.*, IIv[tr]

et qq.

d.* in

col.

Thysjdritana,
|

f.

p.*,

nomine

fiharum

sua-

rum

Iu|liarum de|dit idemq.

dedic. d. d.

670
Thamugade (FIII 2343
VIII 42S2.

Caput
vidit

Xim.

mimanns).

l)

Cf.

2)

Quinquennalis praefectus iure dicundo.


divi
|

N. 68i0
3)

seq. Idem homo Flamen perpetuus.

6841

imp. Caesar
[max.]
|

Nervae

f.

Nerva Traianu[s
co]s. III,

Aug.]
|

Germa-

ni[c]us pontif.

ir[i]h. pot. ![///',

p. p., co[/.
\

ilfar]c[jja-

nam Tr[at]anam
Gallo* leg.
I

Th[a|mM5a]cli''

per (leg. III)^ Au[g.

fec,

L.

M]unali[o]

Aug. pro pr. Thamugade in Numidia, anle arcum triumphalem, olim

sine dubio in fronte

eius (FIII %5S5. VIII S. 17842 pleraque

fragmenta vidit Cagnat).

Titulus gemellus,

magis eliam mutilus, olim sine dubio in fronte opposita arcus, est VIII S. 47845. 1) A. 100 (numerus plene in t. gemello). 2) [y/ia^mugadi in t. gemello. Coloniae Ulpiae Thamugadis est in t. urbano VI 4805^. 8) Cf. supra N.505 not. 1 4) Idem legatus in litulo eiusdem anni supra N. 284. N. S296 not. 3.

6842
Aug. Germanici
|

[py^

salute et vic|toria imp. Nerfvae Traiani Caes.


J

Dacici condito|ris

col.,

T. Flavius

Felix conductor
|

quintarum* Mar|[s]yan^ s. p. f. id[em|5we dedicavit]. Thamugade (VIII S. 17841 vidi). 1) Fectigal quoddam hoc nomine significari videtur, quod T. Flavius Felix conduxerat. Memorat quintam aliquam constitutio data a. 44S (Nov. Valentiniani III tit. 18, 4 c. 2). 2) Cf N. 6849; item VIII S. 16417 : statuam quoque in foro Mar[5i/a]e. Serv. ad Jen. 4,S8: Marsyas, eius (Liberi) minister, est in civitatibus in foro positus, libertatis indicium ; id. ad Aen. 5, 20 : apud maiores aut stipendiariae (civitates) erant aut foederatae aut liberae;

sed in liberis civitatibus simulacrum Marsyae erat

cet.

Cf.

Eckhel

4,

493; H.Iordan

Marsyas auf dem Forum in

Rom

(Berlin 1885).
et

6843

Concordiae
populi

ordinis,

quod sumtus
rei p.

copiisque
relevaverint*.

manibus
Thamugade

bases duae, olim iuxta collocatae (VIII 2542 cf. p. 4695 vidit fVil-

manns). 1) Pertinet titulus ad opus publicum factum non per redemptores, sed per munitionem, quale significatur legis coloniae Genetivae c. XCVIII; cum plebs manibus, ditiores iumentis plostris reliquis copiis opus adiuvissent, arca publica relevata est (Momms.).

6844

curia Marcia:

curiales eius

a solo sua p. fejcerunt, id. d.

Thamugade (VIII

S. 47906 vidi).

Alios titulos Thamugadenses dedi N. 303. 30S. 40S. 434. 446. 610.

631633.

6S4. 839. 40SS. 4178. 4436. 27S427S3. 2937. S476. S476 SSS4. 6122. 6122^; alios

Lambaesita7ios N. 342. 584. 689. 4070. 4082. 1111. 11S4. 1162. 1194. 1196. 2999. 3024. 3034. 3061. 3229. 3282. 3324. 3374. 3539. 3810. 3814. 38413844. 3893. 3895. 3935.
4194.

S788. 5795. 6028. 6040;

4311\ 4525. 4429. 4459. 4449. 4476. 4497. 4881. S5S8. 5520. 5605. 5626. 5786. praeter militares N.470. 2294. 2296. 2303. 2306. 2314 2317 cet. 2344. 2354 cet. 2376. 2381 cet. 2396. 2397. 2415. 2415. 2419. 2422 cet.

2437 cet. 2445-2447. 24492452. 2487. 2565. 2653. 2659. 2761. 2762.

nia

6845
c.

curia Antoniniana

Aug.

c.

Papir.*

c.

Aur.

cur. Satur-

c.

Traia.

Tituli munlcipales.

Numidia.

671
Praec.

terea in iisdem gradibus signati erant


c. VII II.

Lambaesi in gradibut amphitheatri (FIII S295 solus descr. Renier). cuneorum nvmeri: [c.] VI, c. VII,

VIII,

1)

Curia Papiria nomen traxit a trihu domus imperatoriae.


d.

6845*
cerunt

m.

s.

Memius Co|mes

vixit ajnis

LXXX,

curi|ales eo* fe|-

curia lovia,
(f^III

Lambaesi
per curiales.

uxor ei fecit. S50S vidit mimanns).


|

1)

Ser. ei? Cf. FIII S298: coniugi

6846 curiae luliae honorem flamoni* in se


|

felici
|

P.

Maccaeus Siljvanus
s.

vet.

ex

sig.'

ob

conlatum

p.

f.

Lambaesi

(f^III

ranus ex signifero.
Rhen. 4S. 1890 p.

SS96 cf. 18094 viderunt H^ilmanns et Schmidt). 1) rete2) Videtur significari flamonium curiae. Cf. Schmidt mus, De sacris curiarum Africanarum cf. etiam N. 3371. 607.

6847
pr. pr.,
I

Fortunae Aug.
C.

sacr.

dedicante
|

L. Novio Crispino* leg. Aug.

Antonius C.

f.

Col.
^

Alexander

Antiochia,

curiae Hadrianae
|

felici
I

veteranorum
in

(leg. III)

Aug.
|

ob honorem flaminat. perpet.*


-HS^ Illl

quod'

se

absentem confuler.
fecit.

promissa statua ex

m.

n.

am-

phata pecunia

Persimilis est titulus FIII S. 182S4 dediLambaesi (FIII S. 18214 vidi). catus Minervae, eidem curiae Hadrianae positus ab alio flamine. 1) Cf. N. 1070. Titnlus positus inler annos 147 et 1S0. 3) Cf N. 6841 not. 3. 4) Cf Schmidt mus. Rhen. 47, 1892 p. 128. 5) quem titulus similis VIII S. 182S4.

6847*
dumjviratus,

Victoriae Aug.

L. Aemilius Forjtis dumviralis


|

ob honorem
sicut

quem
|

in

se ordo et

cives sui contule)runt,


|

apud

acta pollicitus
cavit,

est,

ex

KS V

milibus

nummum

posu|it

idemque

dedij|

curauti|bus Luciis Aemi|liis


|

Simbolio Germa|no Pelusio Purpurio

Fortunio liberis eius. Lambaesi in foro (FIII

S.

18241 vidit Purgold).

at.''

1)

Cf N. 6877,

item N. SSS3.

6848
amicitiam
^

Hygiae Aug. sac,


|

quam

res p. Gemel|lens.'

ob insignem
| |

Lati[o]

uno tempore

imlpetrat.'

dedica[.],

For[f]is et

(quae sequtmtur, nimis lacera). Lambaesi in foro (VIII S. 18218 particulas disiecias vidit Schmidt, omnia 1) Fidentur significari Gemellae mequae reperta fuerunt solus descr. PoulleJ. moratae supra N. S31. 2) Scilicet quae ipsi cum re publica Lambaesitanorum intercedebat. 3) Nimirum uno tempore ius Latii impetraverunt Gemellenset et

Lambaesitani.

Cf N.

6780.

et

4) at

videtur errore repetilum

ette.

6849
h[eni
|

pro
||

sa|lule

in|colu|mita|te
|

dd.

nn. Va|leria|ni et
st[a]|tuam
|

Gal(

Augg.

C. Iuh|us Vic|tori|nus
|

aedi|hs

Mar|syae*
|

quam

o[6 ho\no\vtm

a[e]di|[/t]ta|[riJ
|

promijserat

sua pejcunia

fecit
j

et de|dica|vit.

Ferecundae prope Lambaesim in foro rep., est Lambaesi, cippus sex laterum 1) Cf N. 6842 not. 2. (VIII 4219 cf 18499 vidit fVilmanns).

672

Caput XIIII.

6850
maximo,
desig.,
I

numioi domus Aug.


|

et

imp. Caes. divi Hadriani


p.

fil.

divi

Traiani Parthic. nepot.


trib. pot.,
|

T. Aelio Antonino Aug. Pio


|

p.,

pontifici
|

dedicante L. Novio Crispino*

leg.

Aug. pro pr. cos.

possessores^ vici Verecundensis^

Fereeundae prope Lambaesim (FIII 4199


JS.

6847.

2) Cf. IV. 7071.

cf.

3) T\c[us] Augusf,or[7m]

48495 vidit Wilmanns). 1) Cf. Verecundens. supra N. S7S%.

6851
Aug.
I

Genio patriae Aug.'


|

dedicante lulio

Lepido TertuUo*
|

leg.

pro praetore,
n.
I

quod L. Pompeius Rogatus


ordo Verecun.
cf.
|

testamento suo ex
Genius patriae Au-

IS-

XX

fieri

iussit,

faciendum curavit.

Ferecundae (FIII 419S

p. 1769 vidit Renier).

1)

gustus, videtur idem qui antea dicebalur Genius vici Augustus N. 68S2.

2)

Legatu*

Numidiae

fuit a. 194 (FIII S. 17726).

6852

Gen.

vici

Aug.*
|

Cn. Baebius |_Cn.


|

til.
rl.
|

Stellat.

Caerealis
|

Ort.^fl. pp., adiectis at legitimam HB Hi DCC n., amplius inlatis rei


I
|

fl.'

H&
|

iTm.
1

K& rfiCC n.,


|

ex
de-

p.

H-&

n.,

posuit

idemq.

dicavit.

Ferecundae, deinde Lambaesi (VIII 4194 cf. 18490 vidit Wilmanns). 1) Cf. N. 68S1. Titulum Ferecun2) Horta. Cf C. I. L. XI p. 463. 3) Flamofiii. densem posilum ob honorem flanionii a. 212 iiabes supra N. 4S0.

6852* d. m. s. Cn. Baebio Cn. f. [5/e//. norum* atque Faleri[e?tsmi, FJerecundensium


I

(7ae]reali

municipi Ortaet flamini per|

incolae
filiae

[pefMo] et principi,
fili.

et

Severae Inge[nM? 5e]veri

eius^ paren [^tftws]


et Schmidt).

Vixit p[a/er anni]s

LXXX,
cf.

mater anni[s] ....

Ferecundae (FIII 4249 N. 68S2. 2) Sc. uxori.

18S03 viderunt

mimanns

i)

Cf.

Alios titulos Ferecundenses habes siipra N. 402. 430. 609. S7S2.

Cirta.

Coloniae Cirtenses.
|

6853
h.

L. Domitio L.

f.

Tironi auguri,

duomvir.^ viceusumari*
j

c'
I

(in utroque latere)

curante L. Sattio.

Cirtae (FIII 7099 vidit

Wilmanns inscriptionem

anticae).

1)

Titulus ex

antiquissimis repertis Cirtae, scriptus antequam triumviri magistratus ibi essent


cf.

Momms. Herm.
1,

Herm.
tatis

S5

seq.

1,

S2.

De
3)

2) Socii

(N. 1863,

cet.),

iure quattuor coloniaru7n Cirtensium dixit Momrnsen qui vicesimam conduxerant, fortasse vicesimam libercausa.

Honons

Titulos Cirlem^es dedi etiam supra N.


7SH. 1067. 1068. 1102. 1105.

41L

439. 440. 607. 674. 688. 691. 71S.

1103\ IIOS. 1119. 1165. 1177. 125S. 1236. 1457. 1458. 2955. 5181. 5590. 5591. 3799. 4919. 4921\ 4921^. S176. S176K S42S. 5534. 5549. 5555. S789. S872; Rusicadenses N. 399. 1146. 1147. 5074. 4117. S475. S647. S648.
Milevitanas N. 4156. 3874. 3980.

3873. 3910;

6854
C.
fll.

Concordiae
I

coloniarum
|

Cirtensium*

sacrum.
|

C. lulius
|

Quir.

Barbarus quaest.,

aed.,

statuam,

quam

ob bonorem

Tituli municlpales.

Numidia.
L. d. d. d.
II

673
(A dextra)
polli-

aedilitatis poIIi|citus est,

sua pecu|Dia posuit.


III

citus
I

idus lan., de'|dicata

idus

Cirtae (yill 69ii vidit ff^ilmanm).

ditur Cuicul ntpra N. SSS5).

Martias IuIi|auo
1) Cirta,

et Crispi|no cos.'

htuicade, Milev, Chullu.

(Ad-

2)

A. 2S4.
uxojri
probatissi|inae,
|

6855
col.'

Veratiae
|

Fron|tonilIae

flamini|cae

IIII

Cirltensium,

P. lulius T[A]odorus
|

nuper ex centu|rione legionad.

rio
I

honesta missio|ne missus, maritus,


Cirtae (Flll 7080 vidit Wilm.anns).

d.

1)

Alia flaminica quattuor coloniarum


IIII

N. 6856, flamen perpetuus quattnor coioniarum N.SS5S. Res publ.


col.

col. Girt.

polill

suit titulos supra N. 459. 440, res pubiica Cirtensium titulum N. 1177.

Dec.

supra N. S475 ;

cf.

N. 68S4. Lvdi

editi

per qnattuor colonias, supra N. 2955.


IIII
col.,

6856
Quir.
I

Clodiae Vito|sae TertuIIi|nae flam.


[

P. Clodius P.
|

fil.

Quadratus qui

el Scipio,

frater
|

palr[e]lis eius,

eq[uo pu]h\.

orna|tus, decurio ea|rundem coloni|arum, ob insigloem in se

amojrem

et

muui|flcentiam eiu[s]
|

p. s.

d.

d.

L. d. d. d.
S.

Thibili

(AnnHna) in Numidia (nil

18912 Schmidt vidit ectypum).


Quintilliano*
|

6857
ornato ab
|

M. Coculnio

Sex.

fil.

Quir.
|

lato

clavo exj

imp. Caesare L. Seplimio


|

Severo Pertinace Augusto Pio


(|uaestori
|

Parthico Arabico Parthico

Adiabenico*,
in

desig.,
|

post flamo-

nium

et

honores
|

omnes quibus
genlis
|

coionia lulia
|

luvenali Honoris et
(sic)
fil.,
|

Virtutis' Cirta

patria sua functus est,

Florus Labaeonis

prin-

ceps et undecimprimus*
suit trfe]mq. dedic.
|

Saboidum, amico merenti

de suo p[o-

L.
vf.

[d.]

d.

d.

19425 viderunt ff^Hlmanns et Schmidt). 1) dem hominem pertinent lituli Cirtenses yill 6955. 7042. 19417. 19508.
Cirtae (FIJI 7041

supra N.42S; N.421 not.2.


testibus

Ad

eun-

2) Cf.

3)

Honos

et

Firlus numina tutelaria cotoniae Cirtae,

eliam nummis

FIIl 6931.

C.I.L. flll suppl. p. 1849). Ara illis ibi dedicala: Etiam in nova Cirla (N. 6785) Sicca Honos et Firtus colebantur (supra
(cf.

N. 3797. 3798).

4)

Cf N.

4440. 6798. 6808.

6858
IllvirS
sac.

Genio populi
urb.%
fl.

M. Roccius Felix
|

M.

fil.

Quir., eq. publ.,


|
|

divi

M. Antonini',
n.

statuam

quam
|

ob honorem
ad cuius
publi]

Illviratus

promisit,
|

ex II& VI mil.

sua pecunia
|

posuit;

dedicationem

sportulas

denarios singulos
|

secundum matricem

cam
I

civibus

de suo dedit itemque

ludos scaenicos

cum

missilibus

Cirtae (FIII 6948 vidit fFilmanns).

tium.
cf.

est f^lll 7103 M. Aurelii. Flamen perpetuus divi Magni Antonini in quatluor coloniis Cirtensibus est supra N. S473.

Alius

1)

Triumvir,

sc.

coloniarum Cirten-

2)

19438.

Sacerdos urbis (Romae).


3)

[*a]c. urbis

Cirtensis

6859

ari'

Libero A[m^.] sacr[wm]


potest[a]|tis,
|

Q. Quadratius [Q.
aed[{c]ula et
|

/".]

Quir.
|

Quintulus aedilic[tae]

statuam
Illviris

cum

columnis,
est,

quam

in

praefeclura

sua
II.

pro

agens*

sponte

pol|[/]icitus

Dessau, Inscriptiones Latinae

43

674
praeter leg[tY]ma
\\X[q.]
I

Caput XIIII.

HS
d.

XX

".

decurionatus

re[i p.]

inlata

dedit dedica-

L. d.

[d.]

Cirtae
[p]a[<]ri.

(VUI
2)

10867

= Rec.

de Const. 1878 p. 317 vidit Poulle).


Illvir.

1)

Fortasse

Alius praef. pro

est

FIH

S. 19489.

Diversi hi praefecti pro


(cf.

triumviris quattuor coloniarum a praefectis iure dicundo trium coloniarum

N. 686S. 6863^).

6860

ladi

'

sacrum

[Owojdratus Baebianus
|

[equo pnbl.
d. col.

exornatus?] iudex*,

aedil.,

quaest., Illvir,
| |

[Illvir qq. praef.

i.

Mile-

vitanae] Rusicadensis Chullitanae^


lium''
I

[praete]v
fecit
|

diem ludorum Flora[et]

[qu]os Illvjr
|

sua pecunia

quod quinli

quennal. publicum
sui centuri[ojnjs leg

tem tumultu Gaetulorum


pjatris sui

fratris
rei

eiusdem volunlat.

publicae

iulatis
.
.
.

h[o\norariis s%mmis]
feci[f].

novum

H&

mil.

[projmi-

s[mef]
I

cro sua pecunia


vidit

1) Pi-imas litteras non vidit ff^ilmanns, habet eas solus Cherbonneau. 2) Fortasse iudex e quinque decuriis. 3) Cf. infra N. 6865 seq. 4) Cf supra N. S057. S646 not. 2.

Cirtae

(FIII 69S8

Wilmanns).

6861
pontificis

Sex. Otacilius M.
frater,
|

f.
|

Quir. Restitutus,

M.
|

Otacili Fructi

Illvir,

aed. quaes|toriae
|

potestatis*,
|

augur,

super

HS XX
lud.*
I

legit .',
I

quae ob hono.

aedilitat. r. p. dedit,
|

et
|

H&
p.

VI^ ob diem
intulit et at
|

et
I

H& XXXIV
quae
in
|

inib. legit^

ob honor. augurat.

r.

H&

IIII,

voluptat.

promijser.,

adiectione a se facta

dextros'

duos sua pec. posuit


vidit

dedicavitq.

D. d.

Rusicade (Philippeville) in foro in ruinis basilicae rep. (FIII 7990

Wilmanns). Titulus gemellus est FIII 7991. 1) Illvir, aed. et q. pot. est in t. Cirtensi supra N, 3181. 2) Sestertium viginti milia legitima. 3) Sestertium sex milia. 5) Inibi legitima. 6) Foluptates. 4) Ludorum. 7) Dextri quid significent parum constat.

f.

cf. p.

1879

et

6862
iur.

C.

Caecilius Q.
praet.*,
|

Gal. Gallus hab.*

equum

pub.,

aed. hab.
|

dic.

q.

pro

praef. pro Illvir.


d.
d.',

IIIP,

praef. fabr. cos.


|

II

praet.

II'',

hab. orn. quinq.


i.

ex

decuriis
|

dec. III,

quinquenet Proxiniae

nalis, praef.

d.

Rusicadi,

flam.
|

divi

luli',

nomine suo

M.

f.

Proculae uxoris suae et


tribunal
Gal.
I |

fil.

Gallae et Galli et Coruncaniae et Nip.


f.

gellinae

et
s.

rostra
p.

s.

c*

(In lc^ere dextro)

c. Caecilius

Q.

(*ic)

Gallus

Philippeville ,

ubi fuit Rusicade, nunc Parisiis

(FIII 7986 vidit fFilmanm).


60.

Titulum primo p. Chr. saeculi adtribuit Momms. Herm. 1, 2) Aedilis habens ivris dictionem quaestoris pro praetore.
qualer.
cf.

4)

Praefectvs fabrum consularis bis (sive

Pro triumviro delatus a duobvs consvlibus;


3)

1)

Habens.

supra N. 2683. S883) et praetorius bis. /4Kvs praef. fabr. a pr. bis et cos. est supra N. 67%7 (not. 3). 5) Habens ornamenta quinquennalicia decreto decurionum. 6) Ex quinque decvriis decuriarum trium; cf. Monimsen Staatsrecht III

p. S36 not. 3. 7) In titulo pecunia facienda curavit.

filiae

FIII 7987 dicitur flamen provinciae.

8)

Sua

Tituli municipales.

Numidia.
Illviro,
|

675
praef.
|

6863
aedili,

0.

Sittio
|

Q.

fil.

Quir.

Fausto
|

i.

d.

col.
C*/c;,

Ve|neriae Rusicade*
|

el col. Sarn. Milev.


|

et col.
|

Minerviae
d. d.

Chllu

municipes, ob

merita eius
fil.

aere conlato
|

6863* Aproniae
probati ab
relio
|

Sex.

Fi|dae coniugi
|

Q.

Sitti

Q.

fil.

Quir. Faus|ti,
|

irapp. L. Septimio Severo


,
|

Pio Pertinace Aug. et


allecti

M. AuVener.

Antonino Aug.
flam. perp.,
(

in

quinq. decurias

a divo
i.

M. Antonino
[co]l.

Pio^

[///]vir.
[c]ol.
(

quinq., Illvir.,

praef.
i.

d.
(

Rusic, praef.
aedil.,
(

i.

d.

Sarn. Mil. et praef.


[cijus in
j

d.

col.

Miner. Chullu,
(

amici ob merita mariti

se,

aere conlato.
col.

L. d. d. d.
6711

Kheneg, inier Cirtam


vidit

Wilmanm).

et

Milev , ubi fuit pagu$ Tidditanorum


lllvir Illl col.
,

(FUl 6710.
t.

1)

Alius

praef.

III

est

in

Rusicadensi

tupra N. 1147; aed.,

Illvir,

densis et Cliullitanae supra N. 2933.

quaestor, qq., praef. coloniarum Milevitanae et Rusica2) Cf. N. Sff77. 3) Sc. M. Aurelio.

6864
t.

Co[ffjiorft]

[a]ed., !n[uguris\
col.

.
(

[///]vir.

prae^/".*
j

d.

in
I

col.]

Rusicad. et [in

Chul]\\[tana

et]

bis in col. Mil. functi

quinquenualis, item [so]|luta contributione* a Cir[tensib. iterum in col. Mil.


pa(tna sua primi
Illvir.,
fl.

p.

p.,

quod
(

ei

ad legitimam qua[nft]|tatem
sufl^r^aj^gio

pro adfectionum
est'.
f[t7.]
I

in ord[?][ne adq. in

populo meritis
b.
q.*
[

oblatum

Qui

V.

a.

LX.

H.

s.

e.

0.

t.

[TJurania Cassia
Praefectura.

Commodi
2)

patri piissimo.

Milev (Mila)

(FIU 8S10

vidit fFilmanns).

1)

Fuerunt

contributae quattuor coloniae etiamtum regnante Elagabalo (supra N. 5473), item ut

videtur imperanle Alexandro a. 225 (supra N. S648): soluta contribulione Commodu& primus triumvir Milevitanus factus est. 3) Fortasse significatur remissio peeu-

niae honorariae.

4)

Hic situs

est.

Ossa tua hene quiescant.

6865

Genio

kastelli Elefant.'

sacrum
|

Clodia Donata Prope[rf.]


(

Crescentis uxor, sta|tuam Geni patriae ka[sf.]

Elef.

cum

base,
n.

quam
[

de

sua liberalitate

ad ornandum kastel.
(

pol[/]icita
(

ex

H& VIII
X
^

sua pe(

cunia constituit.

num
1)

per collegia

Ad cuius dedicationem ad aepulandum dedit.

sportulas

singulo[s]

et vi-

[LJ

d. d.

d.

Rouffach inter Cirtam et Milev (Fars Rec, de Constanline 33, 1899 p. 38S). Castellum hoc diversum videtur fuisse a Mastarensi (N. 6868), sed ei vicinum. Episcopi Elefantarienses memorantur a. 59S. S94 (Mansi act. concil. 5, 847. 8S8) et
a.

484, sed hic in Mauretania Caesariensi.

2)

Denarios.
Pii

6866
licis

[vfo salute]
(

imp. Caes. M. Au[reli Severi Antojnini

[F]e-

Aug.

Parthici ma[a7t]mi Brit[anici

maximi [Ger]ma[nt]ci
III,

[m]aximi,
|

pontificis max., trib. po|test.


et luliae

XVllP, imp.

cos.

IIII,

p. p.,

pjrocos.,
et

Aug. Piae
[ (

[F]elicis,

matris Aug. et castrojrum

et senatus

patriae, res

publica castelli Subzuajritani.

Sadjar, ubi fuit Subzuar eastellum Cirtentium (^1116002. FIII S. 19216 Schmidt
vidit ecfypum).

1)

A. 21S.
(

6867

Cereri

Aug.

sacr.
|

lulia Muslsiosa Kasajriana


(

ex

consensu
|

ordinis casjtelli Arsajcalitani

sua pecunia

fecit.

L. d. d. d.

43*

676

Caput XIIII.
El-Goulia, non longe a Sadjar (FIII 6041
cf.

19223 viderunt fVilmanns

et

Schmidl).

Adde inscriptionem

castelli Siguitani

supra N. 4479.
pag. desig., v.
|

6867
h.
s. e.,

P. Sittius P.
b.
q.*
|

fil.
I

Quir. Felix mag.


|

a.
t.

XL,
|

0. t.

P. Sittius Felix

v. a.

LI, h.

s.

h.

(sic).^
|

o.

b.

q.*

Sigus (FIII S70S vidit Renier).

\)

Cf. iV.

6864 not.

4.

nundinae [Aa6e]ntur hic


Septemb. primarum
deinceps
leg.
|
|

in

casteilo Mastarensi' die


|

III

kal.

et

die III

idum Septcmbrium
|

[s]ubsequentium et

suo quoque mense ex perjmissu


pr. pr.
|

M. AureH Comini Gas|siani

Augg.

c.

v."

cf. N. 686S (FIII 65S7 vidit Wilmanns). 1) Nomen etiajn in alio eiusdem loci FIII 63S6. De castello Elefant. cf. N. 686S. 2) Cf. swpra N. 41S4. In vocabulo Augg. altera g videtur erasa fuisse, sc. interfecto Geta.

Rouffach,

titulo

6869
sui
I

Antonia L.

f.

Saturnina* vicu

et

nundina V
20077

kal.

et

idus

cuiusque mensi[$] constituit.

Ain Mechira
1)

inter Cirtam et

Dianam

(FIIl 8280

cf.

bis descripta).

Ad eandem feminam

pertinet

t.

Cirlensis FIII 7052, ad

maintum

eius C.

Arrium

Pacatum FIII 7031. Ad nundina instituta a. 138 in saltu Beguensi pertinet senatus consultum relatum FIII 270. Adde titulum repertum Ain-Kerma inter Sitifim et Cirtam, in quo dicitur lectum esse ex resci ['/>] to dei Probi ... nundinas ... celebrandas cet.
(Bull. comiti

travaux

histor.

1898 p. 13S) ;

item supra N. 4490.

IiibelluB colonortun saltus Burunitani.

0870
dicum* AlUo Maximo
ductorib.

[intellegis

praevaricationem]

adv[er]|sario
atq.

nostro set
|

contra
|

fas

in

perniciem

(II) quam non mocum omnibus fere [con]rationum tuarum sine modo
\\
|

exercuit

ut

non solum cognoscere per


|

tot retro

annos instantibus ac
|

supHcantibus'
supersederit,

vestramq.

divinam

subscriptionem

adlegantibus
|

nobis

ve|rum eliam hoc eiusdem AUi Maximi


[M?f]imo
|

[c]ouductoris arti[in
|

bus gratiosissimi
saltum''

indulserit,

ut missis

militib.

e]undem
umc]iri,
sci-

Burunitanum'

ali |[os

wos]lrum adprehendi et vexari


effligi

ali|[os

nonullos,
/ic]et

cives etiam Rojfmawos], virgis et fustibus


in

iusse|[nY,

eo solo merito nostro qu|[orf venientes]


nostrae tamq. manifesla
epislula
usi
|

tani

gravi

pro

modulo

me\[diocritat]is

[iniuria

m]ploratum maiestatem
qu|[od]
t

tu|[am

acerbiore]
|

fuissemus.

Cu|[ms nostrae m]iuriae evi-

dentia, Caes.,

[inde profec]io potest aestimari,

quem

maiesta|p]

[ea;]sistimamu8

vel

pro

quidem omnino
|

cognosj
nostris
inte|

plane gratificati

mum
bamus
cogni)

invenerit

quibus

beret
t

[praes]tare operas
(deficiunt quaedam).

ret ita tot re|[fro]


|

tu

....
(III)

[Quae res co]mpulit nos miserrimos homi|[wes iam rur]sum

di-

Tituli municipales.

Saltus Burunitanus.

677

vinae providentiae
|

[tme

supl]\care, et ideo

rogamus, salcratissime imp.,


scriptum
est,

subvenias.

Ut

kapite

lejgis
sit

Hadriane",
ius etiam

quod supra
|

ad|-

emptum
rumve

est,

ademplum
habent

proccb.'

nedum conductori,

ad-

versus colonos am|pliandi partes agrarias aut operar. prae|bitionem iugoet

ut se

littere
|

procc.'*

quae sunt in ta[6]ulario*


|

tuo binas

tractus Ivar|thag.,

non

amphus annuas quam binas


operas" debeamus,
et
itq.

aratorias,

sartorias, binas messo|rias


sit,

sine uUa contro|versia


vi-

utpote

cum
|

in

aere inciso

ab

omnib. omnino undiq. versum


forma pra[ejsl[?f]u|tum"
et

cinis nost.
litteris

perpetua in hodiernum
|

procc.
et

quas supra scripsimus


rustici

ita

conf[ir]matum.

Subvenias,

cum

homi|nes

tenues
|

manum
|

nostrarum ope|ris victum tolerantes conimpares aput


|

ductori profusis

largitionib. gratiosismo (sic)

procc. tuos

simu[s], quib. [pe]r vices


est,
I

succession. per condicionem conductionis notus


rescripto

miser[ean]s

'^

ac

sacro
|

tuo n."

amph|us praestare nos


id

quam

ex lege Hadriana et

ex litleras procc. tuor. debemus,

est ter
|

binas operas,

praecipere digneris, ut benejficio maiestatis tuae rustici tui

vernulae

et

alumni saltum tuorum

u. ultr.*"

a conducjtorib. agror. fisca-

lium inquietemur (defidunt quaedam).


Ca]es. M. Aurelius Commodus Ani[fon]nus Aug. Sarmat. Maximus" Lurio LucuUo"' et nomine ajhorum. Procc." conquam ter binas opetemplatione dislcipulinae^* et instituti mei ne plus formam a vobis contra perpe|tuam ras" curabunt, ne quit per iniuriam Et alia manu: scripsi. Recognovi*'. Exemplum epistulae proc. exigalur.
(IV)

[Imp.
|

Germanicus

e.

V."
I

Tussanius Aristo et Chrysanthus


|

Andronico suo sahitem.


|

Se-

cundum
libellum
a/tj|a

sacram subscriptionem domini


|

ii.

sanctissimi imp.,

quam ad
[et

Sept.

suum datam Lurius LucuUus manu: [opfjamus te feli|cissimum be[ne Feliciter consummata Karthagini.
|
|

(deficiunt versus sex)

uiuejre.
et

Vale. Dat.
|
|

pr. idus

dedicata
]

idibus

M[a]is
Sala-

Aureliano et Corne|han[oJ
puti,

cos.**

Cura agente

C. lulio

P[e/]ope

mag. Suk
el

Khmis in valle Bagradae rep., est Parisiis (FIIl 10570 cf. 14464 eciypum, lapidem recognoverunt Cagnat aliique. Illuslravit Mommsen in Herm. iS, 1880 p. 586 seq., p. 478). 1) Periil pagina una (quarta fere

Mommsen

vidit

pars inscriptionis) exceptis paucis littera paenultimae superscripfa.

litteris.

Mommjten Herm. 1S, p. 592; Schulten die roem. Grundherrschaften (1896) p. 17 seq. ; item supra N. 145S. 250S. SS67. S965; infra N. 6890. 7100. 5) Locus videlur memorari Fict. Fit. pers. Vand. 1, 58. 6) Fortasse huius ipsiut , certe similiter ad rem agrariam Africae pertinentis, legis Hadrianae pars prodiit incisa in lapide non ita longe a Bagrada meridiem versus loco dicto Ain-ff^assel (Schulten Herm. 29, 1894 p. 207 seq.).
4)

2)

Scr.

modo

ciim.

3)

(Jltima

De

saltus vocabulo cf.

7)

Procuratoribus.

videtur esse in lapide.

7*)

Procuratorum.
Cf.
(cf.

9)

supra N. 1456.

8)

laulario

(iilteris

contignatis)

10) / libello simili in

eadem

regione reperto FIII S. 14428


aralorias IIII
sartorias IIII

Schulten Herm. 29, 1894 p. 204) legitur: [operas]

messicias IIII.

11)

Leetio non omjiino certa.

678
12) miserinus (lilteris

Caput XI III.

pide:

13) Sic videtur esse in laex parte contignatis) lapis. 185. ultra. \h) A. 180 16) Is qui nomine colonorum imperatori libellum dedit. Ceterum rescriptum imperatoris ad eundem Lurium Lueullum, incisum est etiam in lapide reperto loco dicto Ain-Zaga, FIII S, 144S1, quousque saltum Burunitanum pertinuisse apparet (cf. Tissot Geographie de VAfrique II p.50S). 17) ^xocw&ioxts perscriptum, 18) discipul. fa/>w 19) Focabula ne pl. q. ter biFIII S. 144S1, desinens in sequenti vocabulo et. nas operas vix fuerunt in rescripto imperatoris, sed intrusa esse putanda sunt a 20) Cf. supra N. 558 (not. 2). colonis qui reseriptum incidendum curaverunt.

non.

14)

Non

III S.

12556

fin.

21) Procuratoris

egregi

virii.

22)

Consules praeterea

ignoti.

De

libello

simili

in

eadem regione reperto

cf.

not. 10.

Cum

his

monu-

mentis Africanis componendus libellus colonorum imperatoris Asianorum, quo queruntur de iniuriis libertorum et servorum Caesaris III S. 14191 ; de quo libello
legit Schullen Mitth. arch. Instit.

Rom. 1898

p.

252

seq.

Mauretania.
6871
f[j7.],
. . .

li

Albini

palroni
|

pr[oIum]ciae Mauretaniae Ca[sairi>]sis


melli Latroniani
c.

Val.

Festi et

p.

[matri?],
r.
i.

de-

creto concili

prov[mcme]

Mauretaniae Caesar [lensjs].


(fFaille
remisit.

H.

r.*

Caesareae (Scherschel)
p. 52).

nouvelle miss. arch. a Cherchel [Alg. 1902]

1)

Honore recepto inpensam


I

6872
populus T\[ngitanm]
vol. 10,

provinciae no[uoe?]*
\

ulterioris

T\u[gitanae]^
j

statuam sua imp[esa posuit]. Tingi (Tanger) (FIII S. 21815 imaginem edidit Fillefosse revue arch.
1887 tab. XIX).

ser. III

1)

Ad quam

ordinationem provinciarum haec spectent,

6873
Ma|mertini
j

Marti

deo Aug.

Gen.

col.*

ex testamento
|

P. Herenni

P. Arrius lanu|arius Mamerjtinus heres


|

posuit et ob de|di-

cationem lu[dos scaenicos


Sitifi

edidit et

sportulas de|curiooib. dedit.

(FIII 8458

solus descr. Creully auctor accuratus).

1)

Genio coloniae.

Colonia Nerviana Augusta Martialis veteranorum dicitur Sitifis supra N. 469. SS7
el alibi.

Praeterea dedi titulos Sitifenses snpra N. 69S. 802, 2794. 4193. 44SS.

4498. 4S00. SS96. 6042.

6874

Genio municipii Rusuccuritani


|

C. lulius

Rustici

til.

Quir.
|

Felix Rusuccuritanus

decurio ab ordine allectus, praef. pro Hviris


llviru,

at-

que ab ordine
perpetuus,

electus,

item Ilviru qq.,

flamen Augg[^.]S augur

deposita ad so|lum

domo

sua veteri

templum

et

statuam

sua
FIII

pecu|nia fecit et dedica[yiY].


Tigsirt in ora Mauretaniae, ubi videtur fuisse Rasuccuru (FIII 899S
S.
cf.

20710 vidit Wilmanns).

1)

Tertia s erasa, scilicet pertinens

ad Getam.

6875
divi

imp. Caesari

divi

Hadriani

f.

divi

Traiani Parthijci nepoti


pon|tifici

Nerjvae pronepoti T. Ae|lio


trib.
j

Hadriano An|tonino Aug. Pio


cos. IIII, pp.,
j

maximo,

potestatis

XV',

Q. Pomponius Saturni-

Tituli municipales.

Mauretania.

679
in

nus,
I

T.

Pomponius

Suavis,

ob benericium, quo

civi|um

numerum

decrelo o[r|dtnts] adsciti sunt*, p. s.* secun{[dt(m poW]icitationem suam p. d.* Saldit (Bougie) Maurelaniae (Flll S. S0682 == Recueil de la soeiiti arch. de CoTutantine 23, 42S). 2) Cf. supra N. 6604, infra N. 6933. 69S2. 703S. 1) A. 152. Mommsen Staatsr. III p. 801. 4) Posuerunt, dedicaverunt. 3) Pecunia sua. De colonia Saldensi cf. supra N. 649. 662 quos titulos posuerunt co\(oni) co\(oniae) \\x\(iae) Aug. Sald. legionis VII immunis (de legione septima in Maureta-

niam deducta cf. etiam N. 5484, cf N. 5795.

6105).

^Ua

inscriptiones Saldilanas

dedi N. 5078.

Pertinace Aug. balneae 6876 imp. Caes. L. Septimio Severo Pio municipum municipii Aelii Chobae p. p. factae, dedicantibus L. Aiedio
|

M.

fil.

Quir.
I

Victore, M. Aemili[o]

fil.

Arn. Hono|rato

Ilviris,

a. [pr.]'

CLVIP.
Ziamae
Wilinanns).
2) A. p. Chr. 196. Cf N. S961 (not. 4. S). S965. 1) Anno provinciae. (Mauretania in provinciae forinam redacta est anno p. Chr. 40, cf. Marquardt

in ora Mauretaniae, ubi fuit Choba, rep. (FIII 857S cf. p. 1906 vidit

Staatsverw. I ed. 8 p. 485.)

6877
P. Valejrius

jrftwo]'
j

Aurelio Anto.*

L. Septimi Severi
|

Perti.*

Aug.
|

palri,
|

pro principatu^

statuam
|

quam
|

pollicitus est
|

secundum
|

acta
fil.,
|

publica^
posuit.

Longus

princeps,

P. Valeri

Longi

principis

Arbal in Mauretania mediterranea, ubi videntur fuisse Regiae (cf supra N. 5963 not. 4), rep. (FIII S. 21627 Eph. epigr. 5, 1060 Schmidt vidit ectypum). 1) Divo vocabulum, quod abesse vix potuit, fortasse scriplum fuit in plintho basis, nam ipsa basis integra est. 2) Focabula male breviata. 3) Cf. N. 6801.

4)

Cf N.

6S47*.

6878
trib.
I

imp, Caes. M. Aujrelio Anton[t]|no* Pio Felici


|

Aug.
|

p.

max.,
|

potestatis, p. p.,
|

cos. IIP,

procons.,
|

divi

Pii Severi

nepoti,
Alt,,

divi

Majgni Antonini'

Pii f[t7to],

ordo

piu. (sic) et populares

de-

voti uumi|ni eius.

vidi ectypum).

Lamoriciere in Mauretania mediterranea rep., ubi fuit Altava (FIII S. 21723 2) A. 220. 1) Vocabula punctis notata erasa vel eradi coepta. Alios titulos eodem loco repertot dedi tupra N. 859. 2607 (cf. N. 4496 not.).

6879

L. Tadio L.
I

fil.

Quir.

Rogato

dec, aed.,

iTvir.,

ITvir.
|

qq.,
|

Rusg,* et Rusg.^

consistentes ob

merita quod frujmentum intulerit


|

et

annonam

pas|su[ non\ sit increscere,


allata dicitur
1)

aere conlato.

Algerii,

ffilmanns).

C.

ex Matifou, ubi fuerunt Rusguniae (FIIl 9250 vidit Rusgunienset. 2) Rusguniis, (Decurionem Rusguniensem ha-

buimus tupra N. 2766.)

6880
omnibus
rep.,
|

Ulpio C.
[

f.
I

Qir. (sic) Matern.

aedil.,
|

ITvir.,
|

iTvir.
|

qq.,

honoribus

functo, princi[pi loci, aere

conlato,

Oppidon.*

in valle fluminit ChSlif, qua nunc iler faciunt Algerio Oran, De Oppido l) Oppidonovani. iam Algerii (FIII 9643 vidit fFilmannt). novo donato iure coloniae a Claudio imperatore cf. Plin. n. h. 5, 2, 20; Plolem.

DuperrS,

4, 2, 25,- It.

Ant, p. 38.

680

Caput

Xim.

68B1
traosgredieos paulumper qua[e]|so resisiste
(sic)

viator,

atque lege
|

quae sine

fletu

reticere

nequi|bis.
|

Hic enim positus loculo iajceo infelicissimus


cui

ipse, patre
|

duoviro questor.,

non

licuit

nisi

una

die
|

kalendarum

lanuariarum'

praelextatum

patre* videre:

exinde lecto

receptus post diem vigesimum funerl red-

ditus, trans|gressus vitae

annos XVI m.

d.

X.

Lugentem matrem
Haec maerens
|

pia

cum
lius

sorore, fratrem

patremque cum luce

reliqui.

C.

Cae-

Donatus C. Caelio Sedato pater tilio fecit. DuperrS, ubi fuit Oppidum Novum, cf. N. 6880, iam Algerii (FIII 9642
Buecheler
not. 3)

Wilman7is).
Italia; cf.

carm,

epigr.

4603.

vidit

1)

Hic igilur

(aliter

N. 6123

magistratus inibant kalendis lanuariis.


f.

atque in

2)

Patrem.
pontif.,

6882
llvir.,

C. Fulcinio M.
|

Quir.

Optato flam. Aug.,


|

fivir.

qq.,

augur.,

aed., qu[aejstori, qui

inrup[f]one Baquajtium' co[/Joniam


|

tuijtus est,

[fes]timonio decreti ordinis et


|

populi,

Cartennitani

et in-

colae primo ipsi

nec ante

ulli,

aere conlato.

vidit

Tenes in ora Mauretaniae, ubi fuerunt Cartennae, iam Algerii (FIII 9663 Wilmanns). \) Cf supra N.8SS.

Jlias inscriptiones Cartennitaiias dedi N. S606. 3912.

6883
Ilvir.
fil.,
I

!!!!!!!!'

Sapidae Ziarur.
|

Messi Sapidionis

Stratocletis
|

Messia Castula
pr.^

duumvira%
|

amita

eius,

in

honorem
|

fratris (in latere sinistro)

CLXXXVIIP.
cf.

Caesareae (Scherschel) (FIII 9407

2094S viderunt Wilmanns

et

Schmidt).

1)

f^ersus erasus ; praeterea in


litterae
. . .

margine summo

extremae tantum

orae lectae sunt.

ut consularis femina (Momms.).

basis scriptum
2)

vocabulum cuius Fortasse duumvira sic dicta

3)

(Anno) provinciae.
|

4) A. p. Chr. 217.

6884
qq., flam.

lul.
j

Q.

f.

Quir.

[Cjlementi aed.,
[ejlecto
|

[//Jviro

iterum, Uj[y]iro

Aug.,

[^Jrib.

ab ordine

pagi Sa|[/u]taris Silonen[[si]s,

L. Semproni[[M]s Venustus ami[[co] optimo ob mer.

Eph.

Prope Guraya in ora Mauretaniae ep. 7, 80S Cagnat vidit ectypum).

rep.,

ubi fuit

Gunugu (FIII

S.

214S2

6885 imp. Cae[s. Augustis^ M.] Aurelio A[f]onino Armeniaco Par.^ [c]os. III, et Lucio* Vero Armaximo Medi[co, trib. po]t,es|tatis XII (sie)*, cos. III, meniaco Parthico maximo Medico \[rib. potestatis] veterani et pagani coosistentes aput Rapidum murum a fu[ndamentis
thico
.

/opjJlde"

quadra[f]o
et

exstruxerunt pecunia
\

et

sumtu

omni suo,
(sic)

id

est

veteranoru[m
habitantium,
curator[e]

paganorum]^

intra

eund[em] enndem
\

m^wjrum

in-

adiuvante et curante viro [egregio]^

Baio [P]udente^ pro-

Augustorum, oplimo

[pr]aeside eo[demque dedicante]'.

Sur Djudb in Mauretania, 7ibi Rapidum fuisse ex hoc iilulo et ex N. 638 ad oppidi antiqui portam occidentalem (FIII S. 20834 vidit Purgold; gemellus lapis, sed magis niutilus, fuit ad oppidi portam orientalem quem item vidit Purgold VUI S. 20835). 1) ... [Caesari]bus Augwstis titulus gemellus FIII
intellegitur,

Tituli municipales.

Mauretania.
periit, ineertvs,
4)

681
cf. not. 4.

S.

20835.

3) Sic in

2) Numents, qui in utroque exemplo utroque exemplo; debutt esse L. Aurelio.

tasse debuit esse YII.

Semello.

5) lapide
iV.

plene extat in

t.

Error manifestus; forgemello. 6) Suppletum ex t.

7)

Cf supra

1363.
l>iocletian[o]
|

6886
Maximiano

impp. Caess. C. Aurel. Val.


injvictis

et

M. Aurel.

Val.

Piis

ff.

Augg.

et Constan[fjV)]
|

et

Maximiano

nobilis|

sijmis Caesaribus, T. Aurel. Litua'

v.

p.,

p.

p.

M.

Caes.''

centenarium
salvis do-

aqua Frigida'

restituit a[f|5M]e ad

meliorem faciem reforma| [uiY,

minis nostris mnltis ann]\s feliciter, In Mauretania inter Saldas et Chobam, 6 chH. ah ora, in iugo montis Tizi Kafrida (FIIl S. 2021S Eph. ep. 5, 9S2 I. Schmidt vidit ectypum). 1) Cf 7V. 627. 628. 2) Cf N. 628 not. 2. 3) Centenarium Solis in eadem regione Mauretaniae non multis annis postea extructum VIII 87i2; alia centenaria Africana FIII 9010; Comptes rendus de 1'Academ. des inscr. 1902 p.55?>.

6887
Pius
1

imp. Caesar M.

Aurelius Severus

Alexander*

[ijnvictus
|

Felix Aug.
p.''
|

muros
18

kastelli

Dianesis exjtruxit per colonos eiusdem

kastelli,

CLXXXXV^
Gellal,
chil.

Loco dicto
eilter

Sitifi

descriptojnim videtur agnovisse.

(FIII 8701 bis descripta).


2)

(Anno) provinciae.

1)

Nomen erasum
A.
p. Chr.

3)

254.
|

6888
murus
voti

pro salute

et

incolu|mitale
Fejlicis

domini

nostri

imp. Ca[es.]
|

M.

Antoni Gordiani

invicti Pii

Aug. totiusque domus

divinae eius,

constitujtus a solo a colonis eius cas|telli Cellensis, dicatissi|me de|

numini eius

fecerunt,

a.

p.

CLXXXXXIIII*.

In Mauretania loco dicto Kherbet Zerga (VIII 8777 semel descripta).


p. Chr. 245.

1)

A.

Sic scriptum esse pro CCIIII spatii explendi causa putat

Mommsen.

6889
rns
I

imp. Caes. M. Aur. Sejverus Alexander

Pius Felix Aug.


cur. Sal.
.

mu-

paganicenses* Serte|itanis* per popul.* suos


proc. suo,
|

fejcit,

Semp.
Kapi-

Victore*

instantibus Hel|vio Crescente

dec

et CI.

to[n]e pr[mcipe]^

supra N. 6785.
Sitifenses n.

Kherbet Gidra (VIII 8828 cf 20650 vidit fVilmanns praeter finem). 1) Cf. 2) Episcopus Serteitanus memoratur a. 484 inter Mauretanos

28.
[iiny.]

3)

Populares, intellege colonos.

Gr. 2S09 ; idem memoratjir in aliis titulis Mauretaniae.

4)

Ad
5)

hunc pertinet
N. 6S77.
|

C. I.

Cf.

6890
d.
n.,

Caes. M. Au|[reft]o
|

Severo An|[;o]nino Pio Fel.


co|loni capul sal|tus

Aug.,
|

Part.,

Brit.
|

max.,

cos. IIU,
|

Horreorum

et

Kalefacelenses

Pardalarienses'
|

aram pro

salujte eius consa|craverunt et

no|men
suerunt,

castello,
|

quem
|

constitue runt Aureliane][nse] Antoninial[nense] pop.

et d. d.

An.

CLXXIIIP.
Sitifi

Ain Zada, non procul a

(VIII 8426 praeter fragmentum exiguum,

quod

vidit

fVilmanns^ semel tantum, accurate ut videtur, descripta).

1)

Eodem

loco Pertinaci imperatori titulum VII f 842S posuerunt coloni domini n. caput saltns

Horreor. Pardalari.

2)

A. p. Chr. 215.

682

Caput XIIII.

Hispaniae.
Iiex metalli Vipascensis.

6891

Centesimae argentariae stipulationis*.


auctio]\- (2)

Conductor
inetalli

ea[rMW stipulatwnum^ quae ob


scensis fient, exceptis
iis,

nem

intra

fines

Vipa-

quas proc* metallorum

iu[ssM imp. faciet, cente-

simam a

vendito]\-(3)re

accipito.

Conductor ex pretio puteorum,


exigito]'".
\

quos

proc. metaliorum vendet, cen[tesimam ne


universaliter

(4)

Si instituta auctione

omnia addicta fuerint,


volet

nihilo

minus venditor ce[ntesimam conConductori socio actopromittito.

ductori socio acfo]|-(5)rive


rive
(6)

eius praestare debeto.


a

eius,

si

stipulari

[venditore,

is

Conductor]
|

socius actorve eius*


exigito.

quoque suramae, quae excepta


\

in auctione
si

erit,

centesimam
dixerit

[Qui res sub praecone]

(7)

habuerit,
fuerint,

eas

non ad-

et intra

dies

decem, quam sub praecone


capite
legis

de condici[oe

vendiderit,
d, d.*
I

nihilo

minus cow]|-(8)ductori socio actorive eius centesimam


conduct[on
socio

Quod ex hoc
(9) nisi

actorive
erit,

eius

debebi-

tur,]

in triduo
erit,

proximo quam debere coeptum


dvi[plum
d.
d.]

datum

solu-

tum

salisve
(10)

factum

Scripturae praeconii.
intra
fioes

Qui praeconium conduxerit, praemercede


ab
eo

conem
(U)

praebe[?o.
fecerit,

Pro

qui

vetiditionem]
\

X L'
si

minoremve

cenlesimas duas, ab eo qui maiorem*

C*
de-

fecerit,
derit,

centesimam

exig[Yo.

Qui mancipia sub praecone venum]

(12)

quinque minoremve numerum vendiderit, capitularium

in singula

capita*

[X...,

si

maiorem numerum

vendi]\- (13) derit

in

singula capita
[res proc.

111

conductori socio actorive eius dare debeto.


fisci

Si

quas

me-

tallorum nomine]

ven|-(14)det* locabitve,

iis

rebus conductor socius


rei
I

actorve eius praeconem praeslare debeto.

Q[Mt

myenfan]um cuiusque
socio actorive eius

vendun|-(15)dae
d.

nomine proposuerit, conductori

d.'

Puteorum, quos proc. metallorum vendiderit, em|-(16) ptor cented. d.

simam

Quod

si

in triduo

non

dederit,
|

duplum

d. d.

Conductori so-

cio actorive eius

pignus cape."

liceto.

(17)

Qui mulos mulas asinos asinas


k.
1'''

caballos

equas sub

praecone vendiderit in
sub]
\

111

d.

d.

Qui man-

cipia aliamve

quam rejm

(18)

praeconera subiecerit et intra dies


d. d.]
\

XXX

de condicione v endiderit, conductori socio actorive eius [idem


(19)

Balinei fru endi.


\quod

Conductor baiinei
ita

sociusve
in
|

eius

omnia"
k." lul.
in

sua inpensa balineum,

conductum habe]h\i

(20) pr.

primas omnibus diebus calfacere"

et praestare debeto a

prima luce

ho-

Titali manicipaleB.

Metallum Vipascense.
hora octava
|

683
in

ram septim[am

diei mulieribus\

el ab

(21)

horam secunin
[bali-

dam

noclis viris arbitratu proc."

qui metallis praeerit.

Aquam
in

neum"

usque ad]

summam ranam"
viris

hypo|-(22)caustis
recte

et

labrum tam"

muUeribus quam
viris sing.
|

profluentem

praestare debeto.

Conductor a

(23)

aeris seraisses et a
et

muUeribus
qui proc.]
et

singulis aeris asses exigito.


in
offi[c]is*"

Excipiuntur
(24)

liberti

servi

[Caes.

erunt vel

commoda

percipient,

item

inpuberes

milites.

Conductor
|

socius

aclorve eius [instrumentum balinei et e]a" omnia quae

(25)

ei

adsignata

erunt integra conductione peracta reddere debeto


rupta erunt.]

nisi

siqua vetustate c[or-

Aena quibus
|

(26)

utetur lavare tergere

unguereque" adipe
maior damnumve
eius temporis pro

e recenti tricensima

quaque d ie recte debeto.

[Si vis
possit,

fatale"
rata

in/)erfi]j-(27)erit,

quo minus lavare recte

pensionem conduc tor repulare debe[/o.

Praeter]

haec

et

siquid
j

(28) aliut

eiusdem baUnei exerceudi causa fecer it reputare


nisi

nihii

debebit.
ostili**

Couductori ve[nt/ere ligna]

ex recisamini|-(29)bus
Si adversus
|

ramorum quae
fecerit,
in

idonea non erunt ne Uceto.

hoc quid
Si id

singul[a

vehes EHS] centenos n. fisco d. d.

(30)

baUneum

recte

praebitum
recte prae-

non

erit,

tum"
erit

proc.

metaUorum multam conductori quo[fj]ens


|

bilum non

usque

(31)

ad liS

CC

dicere Uceto.

Lignum conductor
[satis sit].
\

repositum omni lempore habeto, quod diebus


(32)

Sutrini.

Qui calciameutorum quid ioramentorumve,

quae su-

tores tractare so[lent^ fecerit clavomve cali]ga- (33) rem fixerit venditaveritve
sive quid

aUut,
is]

quod sutores vendere debent, vendidis[se intra


|

fines cond.
(35)

victus erit^

(34)

conductori socio actorive eius duplum


Conductori soci]o

d.

Conacto-

ductor clavom ex lege ferrariar^wm vendito.


rive eius

pignus capere Uceto.

Reficere calciamenta nuUi licebit nisi

cu[m
cal-

sua dominive quis curaverit

re/ece]rit|-(36) ve.

Conduclor omne genus

ciamentorum praestare debeto:


ius
I

ni ita fecer[jf unicuique ubi volet

emendi]

(37) esto.

Tonstrini.
Vipascensis inve]
\

Conductor
(38) territoris

frui

debeto

ita,

ne

alius

in

\[ico

metalli

eius tonstrinum quaestus causa faciat.

Qui
con-

ita

tonstrioum
socio

fecerit,

in

sin[^u/os ferramentorum usus


d. d.

.]

(39)

ductori
sunto.
verint***.

actorive

eius

et ea
(40)

ferramenta commissa conductori

[Excipiuntur servi]
Circitoribus,

qui
|

duminos aut conservos suos curaes]io.

quos conductor [non miserit, tondendi ius ne


actorive
eius pignoris

Con|-(41)ductori

socio

captio

esto.

Qui pignus

684

Caput XIIII.
|)roAif]bitiones

capientem prohibuerit, [m singulas


ductor

X V

d.
|

(42)

d.''

Con-

unum

pluresve artifices idoneos in portionem recipito.


|

(43)

Tabernarum fulloniarum.
Qui convictus
(45)

Vestimenta rudia vel recurata ne-

mini m[ercede polire


permiseritve liceto.
singulas /ajcinias
|

nisi cui conductor soJ|-(44)cius actorve eius locaverit


fuerit

adversus

ea

qui[d

fecisse,

in

III *^

conductori socio actorive eius


liceto.]
|

d. d.

Pignus

conductori socio actoriv[e eius capere


(46)

Scripturae scaurariorum
.
. .

et

testariorum^^ Qui

in fini-

bus mel[a//^ Vipascensis

scaw] rij- (47) as argentarias aerarias pulveremve

ex scaureis rutramina^^ ad mesuram pondu^swe purgare tundere ure]re expe|-(48)dire frangere cernere lavare volet quive lapicaedinis opus quo

quo

modo

facien[(/Mm suscipiet, quos ad id] faciendum


|

(49)

servos mercenna-

riosque mittent,
ductori gMo]que
d. d.

in

triduo proximo profiteantur


|

et

solvan[f

con-

mense

(50)

intra pr. k.' quasque: ni

ita fecerint,

duplum
(51) fines

Qui ex

al is locis

ubertumbis"

ae[m

argentive rwjtramina in
|

metallorum

inferet,

in p.

XI

conductori socio actorive eius

d. d.

Qu[od

ex hoc
ea die,
(53)

capite]

legis

condu|-(52)ctori socio actorive eius debebitur neque


erit,

qua deberi coeptum

soIu[/Mm satisve factum enf],

d. d. d.^*
|

Conductori socio aclorive eius pignus capere liceto et quod eius scau-

riae pu^r^^a^Mm^'
erit

tunsum ustum expeditum


debitum
servi
et

/rac] - (54)
|

tum cretum lavatumque


commissa
actorive
ei

quive lapides lausiae^* expeditae


nisi

in lapicaedi[ms erunt,

sunto,

5M?d!]|-(55)quid

erit

conductori
\

socio

eius

solutum

erit;

eii[cipiuntur
flaturis

liberti]

(56)

flatorum argentariorum
dant].
\

aerariorum qui
(57)

dominorum patron^orMmgMe operam

Ludi magistri.
\

Ludi magistros a proc. metallorum immunes

e[sse placet].
(58)

Usurpationes puteorum

sive pittaciarium.
h[iduo proximo

Qui intra
quod usurhuiusce

t[ines metalli Vipascensis

puteum /ocMm] [- (59) que


apud

putei iuris retinendi causa

usurpabit occupabitve e lege metaiUs dicta,


paverit
occM;)a][-(60)verit

conductorem socium actoremve

vectigalis profiteatu[r]

In Lvsitania meridionali, prope Aljuslrel castellum (non longe a Beja), ad


aerifodinas veteres rep.,'iam Lisboae,
postica, sed

tabula aenea,

ab utroque

latere iisdem

fere verbis (sed versibus aliter dispositis,

ut in lacunis non respo?ideat anticae

p. 463 seq.

eam ex parte expleal cf. not. 8. 10), inscripta (II S. S181 Eph. ep. 3 cum imagine, et commentariis Huebneri et Mommseni, adnotationibus

Buecheleri).

Tertiam tabulam fuisse ex quattuor pluribusve apparet ex numero III in margine inferiore partis anticae exarato. Est lex, secundum quam regebatur

metaltum f^ipascense (nomeji praeterea non repertum), pertinens non solum ad

Tituli municipales.

Lusitaaia.

685

iptas aerit argentique fodinas,

sed ad

omnem
2)

administrationem lerritorii quod

metallo adiunctuvi et procuraton metallorum subiectum fuisse apparet.

12 , 1877 p. 100 seq. supplent nonnuUi. 4) Procurator.

Mommsen Henn.

1)

Cf.

FendiUonum
5)

Insere eius.

3)

ab emptore exigito,
6)

Daj'e debeto.

L.

9)

7)

Denarium quinquaginta ;
8)

ceteruni aut hie requiritur

X C

aut paulo post

Cf.

Linea subducta signavi quae etiam in postica tabulae servata sunt, not. 7. 10) fisci ven- suppletum ex scriptura partit posticae, item

paulo post -um cuiusque rei vendun-, et sic deinceps. 11) Scr. capere. 12) Kapita singula (k. sing. scriptura posticae). 13) Scr. omni. 14)

ka[^],

veum.

15) [c]alfaciet scriptura posticae.

16) Procuraloris.

pr. al-

17) Sic, vel:

18)

Cf.
. . .

Buecheler C.
ta

20) offiois,

Hirsehfeld.

25)
p.

26) Dare debeto debeto scriptura anticae). 27) ^ scriptura posticae. 28) De hoc capite Eph. 5 29) A rutro ductum vocabulum. Cf. Bue= 179 L. II 798 cheler scriptura posticae. 31) (not. 24) Buecheler 605. 30) desinit pars anlica. Rep. 606. 32) Duplum dare debeto. 33) In pu liqua igitur ex parte postica tabulae (numeratiu versuum procedit, re vera ea quae sequuntur in postica tabulae versus 46S2). 34) Buecheler
tunc,
25) curaverit scinptura posticae.
II

21)

aes.

I.

L. II p. 801.

19)

tan scriptura

anticae.

22)

unguere scriptura posticae.

23) Supplevit
2,

24) Vstili.

Cf. Buecheler

Archiv

f. lat.

Lexikographie

188S

p. 606.

{.,.

cf.

ep.

seq.
l.

C. I.

p.

seq.

c.

p.

kal.

Cf.

l.

c.

. . .

licet

sint

Cf.

l.

c.

6892

divo Auguslo
I

Albinus Albioi

f.

flamen

divi

Aug.
|

pro-

vinciae Lusitaniae.

Emeritae (II 473 ad exemplum factum saec. XFI exeunte; cf. KrascheninniAlium flaminem Lusitaniae habuimus supra kof Philohg. 1894 p. 176 not. 153).

N. 2920. 2921.

[Z?]ecreto coDciii provin[ciae Lusit.] positus


n. 502.

est titulus

Emeritensis

Eph.

ep.

p.

S20

6893
provinc.
cien.
I |

lovi

o.

m.

Flavia
I

L.

f.

Rufina

Emeriteosis fla|minica
|

Lusitaniae,

item

col.

Emeritensis perpet.

et

municipi Sala802

d. d.

Prope Alca^er do Sal, ubi fere fuit Salaeia, rep. (II 52


Huebner).

p.

vidit

6894
mini
|

L. Porcio L.
bis,
|

f.

Gal.
|

Himero

llvir.,

praef. pro
|

Hvir.,

fla|

divorum

ob merita
remisit.

pleps aere conlato.

Huius

tiluli

honore

contentus impesam

Salaciae (Alca^er do Sal) (II 54 bis vel ter descripta).

6895
flarain.
|

Domitia L.

f.

Procuiina
|

[/"jlaminica
. .
. .
|

provin[c.]

Lusitan. et

[mjunicipi sui prima

et perpetua

Talaverae de la Beina, ubi fuit Caesarobriga (II 89S

cf. p.

828

vidit Fita).

6896

Q. lulio Q.

f.

Gal. Ploto

aed., iTvir., flamini

Germ.

Caesaris,

flajmini luliae Aug.' in

perpetum

(sic).

Olisipone (Lisboa) (II 194 aliquoties descripta saee. XVIII).

N. 6991

nut. 1.

1)

Cf. infra

De

Olisinone cf svpra N. 525. 4099. S640. S699.

686

Caput XIIII.

6897
p.

C. lulio C.

f.
I

Gal.

Pedoni

Ilvir.,

flamini

divorum, ob
|

rem
aere

bene

administra|tam et

annonam

inlata
|

pecunia adiu|tam pleps

conlato.

Pace (Bejae) in Lusitania (II SS vidit Huebner).

Aug. Pio p. p., optimo 6898 divo Antonin[o] omnium saec[M][lorum principi Q. Talotius Q. f. Quir.
|
| |

ac sanctisjsimo
Aljlius Silonia-

nus Col|Iip[p|onensisS evoc. eius


|

[c]hor.
(

VI praetoriae,

nomine

ordinis
|

CoIIipponensium,
|

quod decurionem
r.

eum
III,

remisso honor[a]|rio et muned.


|

ribus et

oneribus
|

p.

fecerin[?].

Dedicata ex d.

XIII k. Octobr.*
|

imp. Cae[s.]
Ilvir.
I

L. Aurelio Vero Aug.


|

M. Um[m]idio Quadrato

cos.',

C. Sulpicio Siloniano. Q. AUio Maximo Leiriae, non longe ab ora Portugalliae inter Lisboam et Coimbram. ad exemplum qnod misit Soromenho). 1) Cf. Plin, h. n. 4, 21, HS.

(II S.
2)

SSS2

Natalis

Pii, defuncti anle

sexennium.

3) /I. 167.

6899
terno

L. Aelio Aurelio

Commodo'
[

imp. Caes. T. Aeli


[

Hadriani

Antojnini Aug. Pii p. p.


[

filio,

col.

Pax

lulia

d.

d.,
[

Q. Petronio

Ma1)

C. lulio

luliano

Ilvir.
(II

Pace (Beja) Lusitaniae

47 saepius descripta saec.

XFI XFIII).

Cf.

N. SS7.

6900

\l"

iIlf]arcio
j

Piero

Pacensi,

Augustali col. Pacensis


(

et
(

municipii Eborensis,
L. Marcius Pierus
Fasconcellos).
(

amici ob merita eius


(

aer[e] conlato

posuerunt.

honore contentus

inpensam
8
p.

remisit.
n. 6 cf. p, 498 vidit Leite de

Pace (Beja) in Lusitania rep. (Eph,

ep.

SS7

6901
recepta est^

Avitae Modera(ti
(

filiae,
(

aviae,

ob honorem quot
Severa
[

(sic)
\

civis

Caperae^, Cocceia

Celsi
[

fil.

Norbensis,

cura et

impensa

Avitae Modera(ti aviae suae

posuit.

Caperae (Olivae) in Lusitania (II81S aliquoties ut videtur descripta taec.XFI). 1) Cf supra N. 687S not. 2. 2) De Capera cf. supra N. S82S.

6902
S.
t.

ann. XXXIII,

G. Blossius Satujrninus Galeria


fili(ae

Na-

politanus Afe[r^ Areniensis^ inco(la Balsensis^


t.
1.

pientissimae,

h. s. e.

Prope Pacem (Beja) Lusitaniae rep. (II 10S bis ul videtur descripta saec. XFIII). De Neapoli Afrieae cf. supra N. 678S. 2) Tribus Arniensis videtur significari (Grotefend). 8) Ad Balsam pertinent tituli supra editi N. S069, S6S8. S6S8^.
1)

6903 Aesculapio
mento
tri(.

deo

Cattius lanuarius

medicus Pacensis
[quo]d
(

[f]esta|

legavit

ob merita splendi[dissimi ordinis


[F]abius Isas heres
[

ei

quinqua-

.um*

praestiterit

fac. cur.

Santiago de CaQim, inter Bejam et


(II 21 bis fortasse descripta saec. XFIII).

litus

Oceani, ubi fortasse fuit Merobriga


ei

1)

quinouatri(.

. .

um exemplum

opti-

mum,

..

quinquatri|cum aliud

exemplum; quid

subsit obscurum.

Tituli municipales.

filia,

Lusitania.

Baetica.

687
Baeti|cae

6904 C. annorum LXX.

Varinio Fido
|

aed.,

Ilviro,
|

fla(minali
f.',
|

provinciae

Varinia Flaccilla

c.

fecit.

Los Sanlot de Maimona inter Hispalim (Sevilla) Hut Eph. ep. 8 p. 58S n. 89 Httebner vidit ectypum). dem supra N. 5106.

et

Emeritam

(11

985

et

1)

Clarissima femina.

meEa-

6905
lluic

L. Iulio_M.
|

f.

Q. nep.

Gal. Gallo
|

Mummiano

trib.
|

militum
)

coh. maritimae',

Ilviro c. c. P.', flamini

divor. Aug. provinc.


|

Baeticae.
j

ordo

c.

c.

P.*

statuam
|

equestrem decrevit.

Aelia Flaviana uxor

honore usa impensam


Cordubae (II

remisit.

iiU

vidit Huebner).
i.

1)

Cf. supra N. 2716. 3717.

2) Colo-

noruvi coloniae Patriciae,

e.

Cordubae.
Gal.]
.

Cf.

supra N.S079, infra N. 6915.


[/?aw]ini divor.
| |

6906
Baet[cae].
|

\Fahio

M.

fil.

do

Aug.

provinc.

Huic consummato hono[re ^ai]oni,


|

Cattio Sabino
|

Cornel.

Anull[fn]o cos.',

consensu coocili universae prov. Baet.


|

decreti sunt
|

honores quantos quisque

maximos plurimosque flamen


Celt.*

est

consecutus

cum

statua.

M. Fabius Basileus

pater

honore accept. impens.

remisit.

Cordubae (II 2221 vidit Huebner).

1)

A.216.

2) Celtitanus.

Celti oppi-

C.I.L. II p. 157. Alium flaminem. provinciae Baeticae habuimus supra N. nxarum immunium provinciae Baeticae N. 5080.
cf. Plin. h. n.

dum

Baeticae,

3, 3,

11;

5ff79,

flaminem colo-

6907

Sex. Allio

Mamerco
|
|

pontifici

perpetuo
\

col. Astigitanae et
\

flamini divor. August.

concili

immunes

Ilietises

Ilipenses

decuriones
|

viritim statuam

d.

d.^

Ecija, ubi fuit Asiigi (I1 1475 aliquotiens descripta saeculis superioribus),
1)

Quae

inclinati*

dedi,

a parte tantum auctorum relata,

suspecta sunt,

certe

eorrupta.

6908 M.
perpetuo*
et incolae.
|

Valerio M.
Pontif.',

f.

M.

n.

Q. pron. Gal. Pullino


pontif. Aug.,
|

Ilvir.,

leg.

munic.

praef. fabr., flam.,


|

mujnicipes

Obulcone (Porcuna)
terea inaudilut.

(II

2) Cf.

2152 vidit Huebner). N. 6911.


f.
|

1)

Legatut perpetuut prae-

6908*
decurionibus Gadibut

L. Fabius L.
|

Gal. Rnfinus

Ilvir.,

praef.

iur.

dic.

ab

creatus*, d. d.

(II 1751 aliquotiet detcripta taec.

XFL

XFII).

1)

Cf N.
|

65i2.

6909
luL*
et

Liciniae Q.
|

f.

Rnfinae
|

sacerdoti
|

perpetuae
|

in col. C.

in

munic. C. Ipsc'
|

et in munic. Flor.
|

Iliberrit.',

amanjtis|

simae civium

suorum;
d.

res p. Contrib. Ipsc*


|

ob merita eius
|

sta-

tuam aere conflato sam remisit.

d.

Licinia Q.

f.

Ruflna

honore accepto

impen87t

Prope Baena loeo dieto Cortija de Isear, iam Corduba (II 1572

cf. p.

688
vidit Huebner).
2) C/: not. 4.

Caput XIIII.

1)

Colonia Claritate lulia

(Ucubi;
fi?i.)
,-

ef.
1.

C.

I.

L. II

/>.

3) Cf.

supra N. 2715 (versus

C.

L. II p. 2SS.

210).

4) Res-

publica Contributa Ipsca.

6910 Libero
purnius
Ur.^
I

patri

Aug. sacrum
|

in

houore
|

ponlificatus*

L. Cal-

L.

i.

Gal. Silvinus

llvir bis,
|

tlamen
s.

sacr.

pub. muuicip. Alb.

pontifex

domus
fuit

Augustae,
vel

d.

p.

d.

d.

Arjima,

tibi

Urgao

Urgavo (II S10S

vidit Huebner).

igitur Urgavone

non videtur fiiisse perpetuus. 2) Municipii Albensis Urgavonis. Tilulum II 2111 Hadriano posuit municipium Albense Urgavonense. Cf. Plin. k. n. 3, 3, 10: Urgao quae et Alba.

1)

Pontificatus

6911

C. Cornelius C.
|

f.

C. n. Gal. Caeso aed.,


|

flameu, llvir mu||

nicipi Pontifici*,

C. Cornel. Caeso,

f.,

s^cerdos
d.^
(

Geni municipi,
pontifex
[

scrofam

cum
I

porcis triglnla* impensa ipso|rum d.

Porcuna, ubi fuit Obulco (II 2126 ad exernplum Accursii). Titulum 1) eodem loco repertuvi II 2131 posuit ordo Ponlificiensis Obulconensis; cf. N.6908; Plin. h. n. 3, 3, 10 : XFII m. p. remotum (a Baete) in mediterra7teo Obulco quod Pontificense appellalur. 2) Scrofam cum porcis pertinere ad ius Latii observavit Hirschfeld Goti. gelehrte Anzeigen 1870 p. 109S.

6912
dine Sing.
Saturnini
f.
(

M. Cornelius Primigeiiius Sing.'

ob beneficium quod ab or[

locum acceperam,
mei,
[

in

quo statuam ponerem


(

M. Corneli

lupam cum infantibus duobus"

d.

d.

Prope Anticariam (Antequera), sed videtur pertinuisse Singiliam, cf. N, 6913 fllSOeS cf. p. 879 descr. Berlanga). 1) Sin^iliensis. 2) Cf N.6819. 6820. 6915.

6913 Lupae Romanae'


munic. Epor. ob merita
insertis
I (

M. Valerius Phoebus

Vlvir Aug.,

cui ordo

cenis pubhcis inter decur. con(venire per[mjstf]

t)

Monloro, ubi fuit Epora (II 21S6 aliquoties descripta saec. Lupae Augustae dedicatus est t. Baetulonensis II 4603.

XVIXFIll).

6914
gustalis
(

in

Neptuno Aug. sacrum munipio Suelitano* d.


[
|

L. lunius Puteolanus

Vlvir Au[

d.''

primus
[

et

perpetuus^

omnibus
d. s.

honoribus, quos
p. d. d.

hbertini genere potuerunt

honoratus, epulo dato

In ora Baeticae (non longe a Malaca) loco dicto Fuengirola, ubi videlur
fuisse Suel
5, 5,

cet.

oppidum
2)

(II 19i4 semel descripta circa a. 1600). Decreto decurionum. 3) Cf N. 3640. 6913.

1)

Cf. Plin. h. n.

6915
col.

C.

Sempron[jo
item]
\

C.

lib.]
\

JNigellioni

Vlvir.
|

Aug.
d.

in
d.
|

Patric[m*,
[wjm]

in

municipio Singil. VIvi[r. Aug.]

perpetuo

municipi

nicipum

Singil.

IIonor[m] accepit impensam


j

remis[rt].
(

Huic ordo Singiliensis

recipi[enrfo]
(

in

civium

numerum quantum
(

cui

plurimum

libertiuo decrevit.*
iu

Iiem huic ordo Singihens. vetus^


|

eadem

quae supra

univer(sum decreverat, suo quoque

nomine

decrevit.

Anlvquerae, ubi fuit Anticaria, sed pertinet sine dubio ad oppidum vieinum

Titali manicipales.

Baetica.

689

Singiliam
(not. 1).
decrevit.

cf.

2) 3)

tupra JV.ISSi (112026 vidit Huebner). 1) Corduba. Cf. 1^.6916 In tilulo eiusdem loci 11 iOiS honores quos cuiqae plurimos libertiao

Nota ordinem veterem Singitiensem diversum ab univerto ordine.


L. Lucretio Severo
|

6916
Axatitauo'
sibi iussit
|
|

PatricieDsi*
|

et in

municipio
|

Flavio
s.

ex incolatu decurioni^
datis sportulis
|

statuam
|

quam testamento
m.
F.^ Axatitani

poni
|

decurio[ni6u m.J

simus Xll .... Lora del Rio ad Baetim, ubi


incerta
est).

fuit

Axati

(II 1055 ter descripla;


not. 1,

versuum
2,

divisio
2) Cf.

\) I. e.

Plin. h. n. 3,

H.

s.

Cordubensi.

Cf supra N. S079

N. 6905 not.

3)

Cf

infra N. 699i.
1.

4)
|

Manicipii Flavii.

6917

P. Rutiiius P.
p.

Menelavo^sj

incola ex d. d.* municip.

muni-

cipi Pontif. d.

Prope Porcunam, ubi fuit Obulco (II 21S5 semel descripta). 1) Mirum, incolam aliquem dici ex decrelo decurionum (cf. Hirtchfeld Golt. gel. Anzeigen 1870 p. 1107, qui putat, ex decreto decurionum illum de suo posuisse).

6918
bene
|

L. Caesio L.

f.

Poilioui

aed., llvir.,

censu

et

duomviratu

et e r. p.

acto, municip.
Sevillae, Utteris

Prope Sevillam loco dicto San luan de Aznalfarache, deinde


optimis (II 1256 vidit Huebner).

6919
Carisiano
|

Q. Fulvio Q. patrono
|

Fulvi Attiani

f.,

Q. Fulvi Rustici
|

n.,

GaL
)

et
|

pontifici,

ob me|rita cenluriae*
|

Ores.'

Manens.

Halos. Erques.

Peres. Arvabores.

Isines. Isurgut.,

in

locum quem ordo

F. A.' decrevit, posuerunt. D. d. Baetim loco diclo Pefia de la Sal, ubi fuit Arva municipium, ubi etiam titulus supra N. 5487 repertus est, iam Sevillae (I1 1064 vidit Huebner). 1) Centuriae forlasse quasi Iribus Arvensium, dictae ita a partibus territorii (cf. Hygin. 3) Ordo muniCf etiam N. 4564 not. 2. 2) Oresisl p. 122, 8 ed. Lachm.). cipum municipii Flavi Arvensis (cf. N. S487 not. 1).
I

m. m.

Ad

6920
Huic ordo

d.

m.
I

Luciae P.
|

f.

Avirciae

Acilianae
et
|

matri piissumae.
|

Italicens. et

Romulens. Hispalens.^
| |

Caesarini Asidonens.* et

Fortunales Siarens.' et
et statuas.
|

Aeneanici Callenses* decreverunt inpensam funeris


GI.
|

M. Aemilius Afer Acilianus


el

honore usus inpensam


8
p.

remisit.

Prope

Coronil loco dicto Moguerejo, ab Utrera meridiem versus, non longe

a loco ubi creditur fuisse Salpensa

(Eph.

ep.

522

n.

pum).

Rempublicam Callensem hoc loco


Distinguuntur ordines Ilalicensis
Asidonensibus
el illae coloniae

fuisse perspicitur etiam


et

306 Huebner vidit ectyex titulo II 1S78. N. SSS. 140S)


C.

1)

Romulensis

(cf.

Hispa-

lensis a civibus

Siarensibus et Callensibus ; scilicel haec mun'cipia

fuerunt,

(Huebner).

2)

Cf PUn.

h. n. 3, 11;

l.

L. II p. 176.

3) Cf. C. I. L. II p. 170.

Terenses Fortunales dicuntur apud Plin. h. n. 3, 14, vitio

codicum, ut iam apparet (utque monuit primus editor Fila).

4) Cf. Plin. h. n. 3, 14.

6921
Monesterio
Huebner).
Dkssau,
(inter

lul
I
|

mutatione
Suburbani.

oppidi' muDi|cipes et io-

co|Iae pagi Tran[s]|lucani et pagi

SevHlam

et

Meridam), ubi fuit

Curiga

(II

1041

vidit

Cf supra N. 6092

(not. 3).

Inscriptiones Latinae II.

44

690

Caput Xlill.

6922
1)

C. Caesari Aiig.

f.
|

pontif.\

auguri,

Callaecia.

Bracarae (II 2422 cf. p. 900 ad apographa no?i satis fida saec. XFI). pontif. om. unus ex auctoribus, Fortasse tilulus fuit L. Caesaris (N.152). C. Caesar

auguratu carebat.

6923

Genio

convent.
|

Asturicensis.
j

6923* Genio

convent.

Caesaraugust.

Tarracone (II 4072. 4073 cf. p. 972). Ad tertiam similem inscriptionem videtur pertinuisse II 4074. Conventus Asturum posuit titulum supra N. 1580, conventus Tarraconensis N. 1576. 2715.

6924
Aug.
I

Isidi

Aug. sacrum

Lucretia Fida

sacerd. perp.

Rom.

et

conventuus Bracaraug.
Bracarae Avgustae (Braga)

d.
(II 2416 cf. p. 900 vidit Huebner).

6925

PaD[/A]eo Tutdae'
|

ob legaliones
geslas,
|

in
|

concilio p. H.

c^
|

[ety

apud An[/oni]num*

Aug. prospere
cf. p.

ien.

Dertosae (Tortosa) (II 40S5

1044 ter ut videiur descripta saec. XFII).

1)

ciae Hispaniae citerioris.

Panideo exempla duo, PANIIIEO tertium; emendavit Huebner. 2) Provin4) Anicienum exempla 3) et inseruit Marquardt.

duo, Ani

. . .

num
C.

tertiam.

6926
brorum,
|

Annio L.

f.
|

Quir. Flavo
|

luliobrigens.

ex gente Cantaj|

provincia Hispa|nia citerior

ob causas utilita|tesque publicas

fideliter et con|sianter defensas.

Tarracone

(II

4192
|

cf. p.

972 saepius descripta saec,


|

XVXIX).
f.,
|

6927
ob
I

Q. Caecilio
|

Gal. Rufino,
|

Q. Caecili

Valeriani
|

Saguntino
|

legationem qua
funct. est,
]

gratuita aput
p.

maximum

princ.

Hadrianum Aug.

Romae

H.

c.

Tarracone

(II 4201 viderunt


/".]

Accursius aliique).
|

6928
tionem
|

C. Cornelio [C.

VaIentin[o]

Pompae[/]onensi*,
|

ob lega|

[c]ensualem'' gra|tuitam
c.

summojpere gestam

sub imperatore,

p.

H.

sualem traditur,

Tarracone (II 4208 semel descripta saec. XVI). 1) Cf. N. 6104. 2) sencorrexit Huebner collata N. 6957, qui praeterea titulum caecit

Incunis hiare putat.

6929
bus
I

L. Ciodio

M.

f.
I

Vel.

Ingenuo
|

Pa[/]mensi

omnibus honori[

in re publica sua perfunct.,


|

[p^ra^e/".]
c.

fabrum,

flamini

Romae

divor. et August.*

p.

H. c,

p.

H.

Tarracone
6957
et alibi (C.

(II
I.

4205 semel descripta circa

a. 1800).

1)

Sic etiam N. 6955. (praeter eos

L. II p. 1152).

Tilulos Tarraconenses

flaminum provinciae Hispaniae

citerioris

qui sequunttir) habes etiam supra N. 1393. 2714.

6930
das'
I

Cn. Numisio
|

Cn.

fil.

Serg.
|

Modesto

Carlhag., omnib.
|

ho-

norib. in re p. sua
divi

functo, electo a
|

concilio provinc.
p.
|

ad statuas auran-

Hadriani,

flam. p.

H.

c,

H.

Tituli municlpales.

Hispania Tarraconensis.
saec.

691

Tarraeone

(II

42S0 semel descripta

XFl).

c.

1)

curandas conieeit Hirsch-

feld Goeii. Gel. Anz. 4S70 p. 4096 .

6931
sacerdoli
|

p.

II.

c.
I

M. Flavio M.
Bracari,
|

f.
|

Quir. Sabino,
p.

LimicoS
I.

Ilvir.^]

convent.

flamini
|

H.

Tarracone (II 421S semel descripta


supra
7V.

saec.

KFI).

1)

Cf. C.

L. II p. 3S0;

2Si.

6932
Lancien[st]',
cerd.

L. lunio Bl[teesiJ
|

fil.

Quirifna]
|

Maroni Aem[t7/o]
|

Paterno,
bis,
|

omnib.
|

in

re publica

sua honorib. functo,


|

Ilvir.

sale]-

Rom. et Aug. convent. Asturum *, adlecto in quinq. decuri[(u gitume Romae iudicantium, flamini Augustali p. H. c, p. H. c.
|

Tarracone

(II

4223

vidit Huebner).

1) Cf.

supra N. 287\

2)

Alius sacer-

dos Rom. et Aug. convent. Asturum idemque flamen provinciae Hispaniae citerioris II S.6094; tertiut ut videtur II S124.

6933

M. Valerio
|

M.

fil.

Gal. Aniensi'
|

Capelliano,

Damanitano*,
]

adlec|to in coloniam

Caesaraugustanam
|

ex benefic.
flam.

divi Hadriani',

omnib. honorib.
p.

in

utraq.

re p. funct.,

Rom.,

divor.

et

Aug.
|

H.
2)

c.

Tarracone (H 4249 Cf supra N. 6108.

vidit Huebner).

1)

Aniensis tribus Caesaraugustanorum.

3)

Cf

7V.

687S (not. 2).


fil.

6934
sato a divo

Tito Mamilio
|

Silonis

Quir.
|

Praesenti

Tritiens Magall.S

omnib. honorib.
|

in r. p. sua functo,
|

decuriali,

allec|to

Italicam ex(cu-

Pio, flamini p. H. c,

p.

H.

c.
1)

Tarracone (II 4227 vidit Huebner).


II p. 394.

De

Tritio

MagaUo

cf. C. I.

L.

6935
suis
I

Cn. Gavio, Cn.


|

Gavi Severi
|

filio,'
|

Quir.

Amethysto
|

Balea-

rico Palmensi

et

Guiuntano',

omnibus honoribus

in rebus publicis-

functo,
I

[flamini p. H. c.?]

Tarracone (II 4218 vidit Huebner).

1)

JSomen ignotum.
fil.

6936
dec. V, perpel.,

p.
|

H.

c.
I

L. Domitio
Traian.,
]

M.
Ilvir.

Serg.

Dentoniano
|

iudic

equo

pubHco per
|

munic
|

Consaburon.',
et

flam[t]n.
|

tribun. milit.

cohort. Astur. Callaeciae

Mauretan. Tingit.*,

flam. p. H. c.

Tarracone
C.
I.

(II

4214 solus ut videtur deser. saee.

XFI
I)

Augustinus).
cf. Piin.
Ii.

1)

Duocet.;

viro municipii Consaburonensis, vel potius Consaburensis,


L. II 2166.

n. 3, 3,

2S

2)

Esse debuit cohort.

{vel cohor.

Astur. et Callaec. Mauretan.

Tingit.

6937
re p.
lari
I
I

C. Val.

Arabino
|

Flaviani

f.

Bergido
p.
|

F.*,

omnib. hon. in

sua func,

sacerdoti
|

Romae

et Aug.,

H.

ob curam tabu|

censualis* fideliler

administr., statuam
|

inter flaminales

viros po-

censuer. sitam ex|ornandum (sic) univers. i) Bergido Flaviensi (Ptol. Tarracone (II 4248 saepius descripta saec. XFI). Tahularium censuale ad aream eonL. II 363). I. 2) Huebner C. p. 2, 6, 29; cf eilii provinciae Tarraconensis pertinere eonieeit Huebner l. e. p. S41,

692

Oaput XIIII.

6938

L. Aufidio Mascu(li
(

f.

Celeri Mas|culiQO Quir.,


d.

Flaviaugustano*,
j

flamini designato,

r.

p.

s."

d.

tur,

Tarracone (II 4196 vidit Huebner). 1) Incertum quod oppidum signifiee2) Res puhlica sua (Huebn.). Alius flamen designatus eiusdem provincae est in t. Asturicensi II Sli4
flamen designatus provinciae Baeticae in
t,

(p,

XLF);

Cordubenst II S220.
(

6939

Semproniae
(

Fusci
|

f.

Placidae

Pompaelonensi,
(

flaminicae,
p.
f.

conjsensu concili

p.

H. c,

C. Cornelius Valens

maritus

s.

Tarracone (II 4246 saepius descripta saec. XVI).

6940
ex gente

Paetiniae Pa[ternae
(

Paterni

fll.,

Amocensi Cluniens.
(

ex

gente Cantabro[r.],
(

flaminicae p. H. c, L. An(tonius Modestus'

Intercat.

Vaccaeor.*, uxori pi|entiss., consent. p. H. c, s. p. f. Tarracone (II 4233 cf, p. 973 vidit Huebner). 1) Ad hunc spectat

conensis II 6095.

2) Cf.

t. TarraN. 6096 not. 2. Diversa Intercatia Asturum supra N. 2S80.

6941

Val, G. V. Fidi

fil.,

Fidae, Segobrlig." ex y Carlhag.,

fla-

minicae, uxo(ri L. Caecili Por(ciani'' flam.

4232 vidit Huebner). 1) G. Valerii. 2) De Segobriga 3) Conventu (sic etiam in aliis titulis Tarraconensibus, C. /. L. II p. S41. Eph. ep. 8 p. 449 n. 499). 4) Eiudem nominis vir in t. Tarraeonensi II 4263 L. Caec. Porc[ta]|nus ex prov[mc.] Africa decuri[o arf]|le[c/.] in col. Ta [rrflc.] Tarracone
(II
cf. C. I.

L, II p. S28.

p.

H. c,

p.

H.

[c.]

6942
in

M. Fabio M.
|

f.

Gal. Paulino
[

equo publico
optimo ob
(

donato ab

imp.
j

Caes. Hadriano

Aug.,

Uerdenses'

civi
[

plurimas

liberalitat.
|

rem

public.

suam
(II

loco a provincia

[twp]etrato posuerunt.

D. d.

Tarracone

4269 descr. Accursius alUque).


[

1)

Ilerda, hodie Lerida.

6943 C. Valerio Avito llvir., Val. Fir[mina in col. Tarrac Pio ex munic August.'
(

fil.,

translato

ab divo

Tarracone (II 4277 ad exemplum Posadae accuratum). 1) Videtur signimunicipium Augustanum (C. I. L. II 3625. 36SS) provinciae Tarraconensis, potius quam municipium Augustum GadfS (Huebner).
ficari Saetabis

6944

L. Cornelio
[

C.

f.

Gal.
[

Romano

flamini, Hvir.
[

Osicerd.' et
|

Hvir. coloniae

Tarraconens.,

Aemilia Kara

uxor.

Tarracone (II 4267 vidit Huebner).

1)

Cf
f.;

Plin. h. n. 3,

24;

C.

/.

L. II 4944,

6945
factum post
missa
(

P. Fabio P.
|

f.

Ser.

Lepido
(

quae* ex

d. d. Tarr.,
(

quod
re(

mortem

eius, posita est,


(

adiectis

ornamentis
filia
|

aedilicis,

impensa quam mater

eius lulia Sex.

Reburrina

de

8U0 dedit. Tarracone

(II 4268 vidit Huebner).

l)

Staiua.

6946
terapli,
I

C. Calpurnio
praef.

P.
(

f.

Quir. Flacco

flam. p. H. c,
(

curatori
(

murorum
(

col.

Tarr. ex

d.

d.

C.

Calpurnius Flaccus

honorem

accepit,

impensam

remisit.

Taracone (II 4202 aliquoties descripta).

Tituli mimicipales.

Hispania Tarraconensis.

693
|

6947
peius
I

M. Fabio
|

Asiatico
|

seviro,

mag.

Laruin Aug.,

L.

Pom-

Severinus

amico
|

optimo.
j

6947*
vius Siivinus

L. Flavio
|

Chrysogono
|

seviro,

mag.

Larum

Aug.,

L. Fla|

lib.,
|

sevirum, mag.

Larum
|

Aug., et

Q. Cornelius Silvicus

sevirum, Cornelia

Festiva, patrono
L.^
I

indulgenlissimo.
|

6947**

d.

m.

Lucretio

INicepho|ro seviro

Augustorum.

Tarracone (II 4i93. 4297. 4300 hanc vidit Huebner). Tihilos Tarraconejises habes eliam supra N. 146. 599. 4140. H4S. 1176. 1363.
1393. 1399. 1360. 2S97. 2369. 2373. 2383. 2384. 2i16. 27142717. 2931. 2939 not.
3603. 4436. 3276. 5299. 5301. 3403. 3483. 3618. 6039.

6948
et Ilvir

L. Marcius Q.

f.

GaL Optatus
|

aedil.

Tarracone,

Ilvir.

Ilurone
|
|

quinquennalis primus,
|

praefectus Asturiae, tribun. milit.

legio-

nis secundae Augustae,

annor.

XXXVI

in Phrygia decessit.
fuisse livro (114616 vidit Huebner).

Malard prope Barcinonem, ubi videlur

6949
taria
|

L. Val. L.
|

fil.
I

Gal. Faventino

Ilvirali
|

qui annona
|

frumen-

empta plebem
et
I

adiuvit, et
|

ob

a|Iia
|

merita eius,

coUegia ka|Ienda-

rium

iduaria duo*

civi

gratissimo

posuerunt.

Aesone (Isona) inter Tarraconem et Pyrenaeum (II 4468 cf. Boletin de la R. Acad. de la Historia 32 1898 p. 333 descr. amicus quidem Fitae). 1) Collegia, quae kalendis idibusve uniuscuiusque mensis coire solebant (Mommsen).
,

6950
lusores.

M. Baebio M.

f.

Gal. Crispo

aed., pontif.,

salio',

con-

6951
quaestori,
|

C. Voconio C.

f.

Gal. Placido aed.,

llviro II,

flamini II,
|

saliorum magistro*.

Sagunti (Murviedro) (II 3833. 3863 vidit Huebner).

1) Salii

extra Italiam

nusquam inventi praeler hos Saguntinos. Eos cum Ardeatina quam voluerunt civium origine composuit 0. Hirschfeld Gott. gel. Anzeigen 1870 p. 1115. 2) Alius

saliorum magister II 5864. Alios titulos Saguntinot habes supra N. 167. 949. 1576.

6952

M. Valerio
|

M.

f.

Quir.
|

Vindiciano
|

flamini

conventus
|

Carthaginiensis

statuam decrevit conventus Carthagine nova (II 5418 vidil Huebner).

Carthaginiensis.
sequitur)

Alios titulos Carthaginis Hispanae (praeter


483. 853. 840. 3552. 5555. 5374.

eum qui

dedi N. 444,

6953

L. Aemilius

M.

f.

M. nepos Quir. Rectus


et [4]ss[o]lan.' et

domo Roma
et
|

qui

et Carthag. et Siceliitanus'

Laced[ae]nionius

Arad-

gius' et Ba[s]titanus^
lectus,
fieri

scriba' quaestorius, scriba aed[i]licius,

civis

ob honorem
|

aedilitatis

Concordiae'

decurionum testamento suo

iussit.

L. Aemilius Senex heres sine deductione


libris

XX'

vel tributo-

rum* ex CCL

argenti fecit.
cuitts

Carthagine nova (II 5424 ad exemplum factum anno 1526,

menda non

694
viulta

Caput XIIII.
corrigi potuerunt ex aliis titulis eiusdem hominis Carthaginiensi II S4S5,
vidit Huebner,

quem

eoque qui sequitur).


cf. C. I.

1)

Sicelli

videtur praeterea ignotum;

ad JS. 69S4. 3) Fidentur significari Argi Achaiae (cf. supra N. 867). oppidum Bastetanorum, hodie ut videtur Baza; cf. Huebner C. I. L. II
5) et scriba traditur.
8)

L. II suppl, p. 953.

oppidum, Hispaniae, ut
2)

Aossetan. traditur.

Cf.

4)

Basti

6)

Cf N.

6843.

p. 4S8.

7)

Ficesimae.

Cf supra N. S402. SS98.


Mommsen.

Be

tributo soli in quo exstructa fuit aedicula, accepit

6954
Karth.
|

L. Aemil. M.

f.

M. nep. Quirina Rectus dorao Roraa, qui


j

et et

et Sicellitanus*

et

Assotanus et Lacedaemonius et Rastelanus


scriba aedilicius,

Argius',

scriba quaestorius,

donatus equo publ.

ab

imp. Caesare Traiano Hadriano Aug., aedilis coloniae Karthagi., patronus


rei publicae Assotanor. testamento

suo

rei

pub. Assotan.''

fieri iussit,

epulo

annuo

adiecto.

In oppido provinciae Murciae Caravaca (II S. S9i1 deseripserunt complures


viri docti Hispani).

1)

Cf.

ad tilulum qui

praecedit.

2)

Videtur Asso vel

Assot situm fuisse prope Caravacam.

6955
eius
I

P. Val. Dionysio

Vlvir. Aug.,
|

cui ordo Dertosan.

ob merita
|

aedilic.

honores

decrevit.

P. Val.

Pardus

lib.

Vlvir Aug.

patrono oplimo.
Dertosae (Tortosa) (II 4062 vidit Huebner).

6956
Surae
|

L. Licinio
|

Secundo
tert.

accenso
|
|

patrono suo

L. Licinio
V. T. Tar|

primo secund.
|

cos.
|

eius,

llllllvir.

Aug.
|

col.

I.

rac* et
[i]nsula

col.

F.

I.

A.

P.

Barc^

[or]do municipi

[F/a]vi lamontan.^

minore^

Barcinone (II 4S38 aliquoties descripta saec. XVI. XVII). De titulis huic viro Barcinone positis dixi supra N. 49S2. 1) Colonia lulia Victrice Triumphale (?) Tarracone; cf C. /. L. II p. S38^. 2) Colonia Faventia (cf. Plin. h. n. 3, S2) lulia

Augusla Pia Barcinone.

3) Cf.

Mela

2, 7, 20.

4) Sc.

Balearium.
et

6957
ApoUin.,
I

L. Caecilius L.

f.

Pdp. Optatus

leg. VIl G. fel.


|

leg.

XV
|

missus honestd

missione ab imp. M.
|

Aur. Antonioo et Aur.


|

Vero Aug., atlectus


aediHcios,
|

a Bar[c].

inter
|

immunes, consecut.
divorum
et

in (sic)
|

honores
qui
r.

Ilvir III,

flam.
|

Romae

Augustorum*

p.

Barc
sibus
I

ita

leg.'':

do lego

darique volo
|

VIID, ex
|

quorum
iduum

usuris semisluni.
| |

edi volo quodannis spectac


et

pugilum die

IIII

usque
populo
liber-

at

X CCL

eadem

die

ex

X CC

oleum^

in

thermas
|

publi[c.]

praeberi

et [Zjecta" praes|tari ea
|

condicione volo, ut
liberti

liberti

mei item

torum meorum
contigejrit,

libertarumque

quos honor

(in latere)
sint.
|

seviratus
j

eorum

at

ab omnibus mu|neribus seviratus' ex|cusati munera vocitus fuerit, tum ea X VI ID at


|
[ |

Quot si quis rem pub. Tarrac.


|

iransferri iubeo

sub eadem forma

speclaculorum quot

s.

s.

est

eden-

dorum

Tarracone.
(11

(Sub inscriptione frontis) L. d. d. d.


vidit

Barcinone

4S14

Huebner praeter paucas

litteras).

1)

Cf.

N. 6929

Tituli municipales.

Hispania Tarraconensis. Aqoitania.


N.ff728 (not.4);
p. 711).

696

not. 1.

2) Legavit.
it

recte

3) Cf.

Mommten
lOW. 1952.
aed.,
ilvir.

4) Scr. ea recte vel

(Momms.

eph. ep.7 p. 439.


5.

5) Cf.

N. 6469 not.

Aliot titulot Barcinonenses dedi N. S68. 576.

5777. 4008. S486.


III,

6958
vor.
I

L. Fabio L.
r.

f.
|

Quir.

Fabullo
|

flamiQi di-

Aug.

p.
.

Mag.

ob multa eius

merita.
|

6959
IIvira|tu in
ris,

Maecius Mae{cianus Quirina

Montanus

ae|dilicius,

iter.

insula func|tus, etiam flamina|tu provinciae Hispajniae citerio|

ob ae|ternitatem honorum suorum memoriae conlocavit. Magone in Baleari insula minore (II 5710. 5711 cf. p. 965 vidil Huebner).
|

6960
eius
p.'
I

.
I

X et C. Coroelius

Servinus

h.*

et curatores

operis

Hic

r.

p. Ebusi[f.]
|

XC

milia

numorum

legavit, ut

ex
|

eis

quod|

annis tribulum Romanis

penderetur*, et

ne cives iniquo
|

tempore

tri|

buta pendere
ludi ederentur

cogerentur reliqua VI milia


|

fenerarentur,
|

et ex usuris
.
.

quodannis In insula Ebuso (Iviza)


Heredes.

cum
(II

vas lum.

nate* eius

5664 semel descripta saec.

r^ [7i]6Xei xoxov avxdiv vnsQ dvdQwv xal yvvaixcav xal nai6(ov iXevd^sQMV TtjvImv xax^ e[x]oq Siddixai ro inixsipaXov. x6 inixitpaXiov vnhp x^g inagxlaq. Revue arc/i. 37, 1900 p. 489, 151: Sovxa
1)

2)

Posuerunt.

V XFl non
.
.

sine mendis).
. .

3) Cf. C.

I.

Gr. 2556: avaS-svra

&T]vdQia fiVQLa oxxaxiax^i^i-a nsvraxoaia, "va ix rov

4)

Scr. natali.

Aquitania.

6961

flamen item

dumvir', quaestor

pagiq. magister,
| | |

Verus ad Augus|tum* legato' mu|nere functus


pro novem opti|nuit populis* sejiungere Gallos.

Urbe redux Ge|nio pagi hanc


luUian Revue des Studes anciennes

dedicat aram.

Hasparren in Pyrenaeis (XIII 412 Hirschfeld vidit ectypum; imaginem edidit Titulum propter litto4, 1902 tab. II cf p. 46).
p. 457, saec. p. Chr.
1.

rarum formam
Akad. 1896

ineunti saeculo p. Chr. tertio adtribuit Hirschfeld Sitzungsher. Bert. secundo lullian l. c. 1) Duumvir, sc. Tarbello-

rum

(cf.

C.

L. XIII p. S5).

2)

Incertum quis imperator significetur.

4) Novem poquiritur legali (legaturo editum est C.I.L., errore typographi). puli Aquitaniae propriae, qui inde a temporibus Diocletiani provinciam Novem-

3)

Re-

populanam

efficiebant.

Cf. Hirschfeld Sitzungsber.

l.

c; item supra N. 1374

not. 4,

6962
b[one?]
. .

L. Valerius Muntanus' Tarbellus*

IIIIsi[5]nanus',

domu Narsaec.

J^ope Saguntum Hispaniae (II 5876 ad exempla non bonea facta


1) Inter

XFI).

Munt.
3)
IIII

et

Mont.,

2) inter Tarbellius, Trabellius, Tabellius


llll

variant apo-

grapha.

sicinianus vel

sicinanus traditur.

Cf. Plin.

h.n.4,108: TarbelU

Qua ttuorsignani.

6963

e.* Hanaro
61.,

Dannorigis

f.

mag. qualer

et

quaestori;

v.*

Aldeni Donni

uxori.

696

Caput XIIII.

Prope St. Girons rep., iavi Tolosae (XIII S vidit Hirschfeld). 2) Fivae. N. S140 not. /. Numinibus Aquitaniae dicatos titulos dedi supra N. 4316 seq. 4663). De Aquitania adiecta cf. N. 7037 seq.

1)

Cf.

tupra

(cf.

N. 3S79.

Gallia Narbonensis,

(2)

6964 cum rem divinam

[iVaJrbone
faciet sacn^cafi Jitque,
|

\flamen
|

lictores

\qui magistratibus ap-

parent, ei apparento.]

(3)

\secundum lege]m iusque eius


|

provinciae

(4)

ei

in

decuri6-

nibus

senatuve

\sententiae

dicendae

signandique

itern]
|

(5)

\inter decuriones s]enatoresve

subsellio

prim6

spectan[rfi ludos

publicos ius potestasque

esto.]
|

(6)

\uxor ^ajminis veste alb^


|

aut purpurea vestita f\estis diebus]

(7)

neve invfta
(8)

iiirato*

neve corpus hominis mor\tui attingito neve]


J

\nisi nccessajrii

hominis
\

erit

eique spectacuHs publicis

eius Tp\rovinciae loco


(9)

....

interesse licelo].
\

De honoribus
ad

eius qui flamen i\uerit.

(10)

Si qui flamen

fue]v'\i

adversus hanc legem nihil fecerit,


poterit
legatos provinciae referto
ei
\

tum
|

is

qui flamen erit


tabell]as^

c[wm primum
iiirati

(11)

iique per

decer-

nant, placeatne
ita

qui (lamonio abierit permitti sia\tuam sibi ponere.


ius esse sfa]tuae

Cui

decreverint
et

(12)

ponendae nomenque suum


fuerit inscribendi, ei
\

patris-

que
intra

unde

sit

et

qu6 anno fla[men


statuae
{?).

(13)

^arftojne

fines

eius

templi

ponendae

iiis

esto,

nisi

cui

imperator

\Caesar Augustus' interdixerit


provinciae
(15)

Eidem
ordinis
ifis

(14)

i]n curia

sua et concilio
|

Narbonesis

inter

sui

secundum
item

le[^ei]

sententiae dicendae signandique

est6,

spectaculo publico in

provincia \edendo inter decuriones interesse j)rae]|-(16)textato eisque diebus,


quibus,

cum

flamen esset,
est].
j

sacrificium fecerit, ea veste pu[6/tce uti,

qua

in eo faciendo usus
(17)

Si flamen

in

civitate* esse des[imV].


|

(18)

Si flamen

in civitate
j

esse desierit,
(19)

neque

ei

subrogalus
factus

erit,
erit

lum

uli

quis[gwe]

in

triduo

quo

certior

et poterit,
\

Narbon[e] sacra

facito

[omniaque secundum hanc legem per reliquam]


ordine habet6, quo
dies

(20)

partem eius anni eo


quae fl^mini

annuorum

flc5min[Mm habentur, eique si ea fecerit per


esto,

non minus]
\

(21)

XXX,

siremps lex ius causaque


erit].
\

Augus[/a^t ex hac lege facto


(22)

Quo

loco conciliu[m provinciae


iN

habendum

sil].
(

(23)

Qui

in

con-

cilium provinciae convenerint

[arftonem,

ibi id habenlo.

Si quid extra
erit,

Narbonem

finesve ^ar6one]|-(24)sium
esto{?)]
|

concilio

habit6

actum

id

ius

ral[umque ne

Titnli municipales.

Gallia NarbonenslB.

697
abierit,
is

(25)

De

pecii[Mia sacris destinata].


|

(26)

Qui fl^moni6
eius

ex e&

pecunia

[quae

sacris

destinata erit,

quod

superfuerit,

statu]\-

(^) as

imaginesve
eo

imperatoris

Caes[am Augusti
intra
est

arbilratu? eius qui

anno

pro]|- (28) vinciae praeerit


sicut hac lege

idem t[eip?Mm dedicato


|

seque

omnia

cautum

de]

(29)

ed re,
|

fecisse
(80)

apud eum
templ

qui ra[tiones provinciae putabit

probato].

Narbone rep. a.48S8, tabula aenea, iam Parisiit (XII 60S8 Hirschfeld vidit imaginem pkoiographicam). Fragmentum est legis de offieiis et honoribus flaminis provinciae Narbonemis. Retinui supplementa quae Mommsen et Hirschfeld l. c. proposuerunt, licet incerta vel potius sententiam tantum adumbranlia. 1) Similia

flaminis Dialis vel ipsi flamini concessa erant (ef. Marquardt Slaatsverw. III ed. 2 p. 351. 529). 2) Supplevit Mispoulet Bull. critique 1888 p. 234

Romae uxori
(.

..as videtur superesse in aere,


3) f^espasiani

p. 161 seq.

4)

cf. ibid. p. 155); primum suppleverant [decurione]s. nomen hic fuisse probare studuit Krascheninnikof Philolog. 1894 Cf Hirschfeld Zeitschr. fiir Rechlsgesch. 9, 1888 p. 405.

6965
Traiani
|

imp. Caesari

divi
|

Antonini

fll.,

divi
|

Hadriani

nepoti divi

Parthici pronepoti
|

divi

Nervae abnepoti

L. Aurelio Vero Aug.


irap. II,

Ar|meniaco pont. maxim.*,


cos.,
I

tribunic. potestat. IIII*,

cos. II, pro-

decumani'

Narbonenses.

Narbone (XII 4544


3) Cf.

vidit Hirschfeld). 1) Cf supra JS. 561 not. 1. 2) A. 164. Mela 2, 7S ; Plin. h. n. 5, 52. Titulos Narbonenses dedi iam supra N. 112. 1064. 5298. 5789. 4119. 4120.

4356

(?).

3424. 3904.

6966

T. Cominius C. f. Po[l.] Narbone (XII 4589 vidit Hirschfeid).


\

duom

vir,

aedilis,

interrex*.

1)

Cf N. 6283
|

not. 3.

6967 Q. Akanius Q. f. Rufus Ter., dictator in iuniliciis*. Narbone (XII 4578 solus exhibet Lafont auctor satis diligens). 1) Idetn gentilicium supra N. 4962. 2) Teretina tribu, potius quam ter dictator (Hirschf). 3) lunilicia ad nundinas mense lunio Narbone celebratas, quibus diclatorem praefectum fuisse putat, refert Lafont. f^ocabulum male lectum putat Hirschf.
| |

6968
Iiilia

P. Vlnicius P.

f.

Pa|pir.

Secundus
|

aedil., llvir.,
|

quaestor col6n.

Pajtern^ Claud. N^rb6 M^rt.,

d.

s.

p.
cf.

Pirigueux, ubi fuit Fesuna Petrucoriorum,


vidit Hirschfeld).

N. 3735. 4638. 3736 (XIII 969

6969
Narbonens.

[i]ponio L.
aedilicis

flL

Pap.
|

[CAa]ereae auguri, quaes|[^or]i


honorato, ob
(
|

c.

I.

P. C. N. M.*,
(

or([nam]entis
intulil;

[^Ma]m rem

rei

p.

[USj

t)

item provinc.
e]t
(

[5jci7]ia
\et

Syracusis Ther/']Iamonis et
\

mis
(

[fl^im]eris

Panhormi

aedih([cis
j

dumvirahbus
. .

au[^nra(/]ibus ornamenl[t$]

honorato,

[/lpo]nius Bias[fM5
(

j)a/]rono

op[rimo]
lulia

d.

d.

Narbone rep. a. 1892 (Allmer rev. epigr. III p. 130 n. Patema (cf N. 6985 nol. 2) Claudia Narbone Martio.

890).
Cf.

1)

Colonia

N. 6968.

698

Caput XIIII.

6970
Sextis,
I

L. Vercio Prisco

liliilvir.
|

Aug.

c.

1.

P. C. N. M.' et Aquis

amico optim[o]. M. Aurunceius M. [/".] Narbone rep., est Tolosae (XII 4424 vidit Hirschfeld).

not. 1.

2) Alii seviri

1) Cf. N. 6969 Narbonenses N. S493. 6971. 6984, Aquisextiensis N, 6986,

6971
Ti. lun.

d.

m.
I |

Tib. luni Eudoxi


liilllvir
piiss.

navicul. mar.*
I.

c.

I.

P. C. N. M.,
j

Fadianus
|

Aug.

c.

P. C. N. M.^ et

cond. ferrar.*
|

ripae dextrae^

fratri

Narbone (XII 4398


N. 6969.

vidit Hirschfeld).

3)

Conductor ferrariarum.
in

4)

1)

Navicularii marini.

2) Cf.

Ripam dexlram Rhodani


sitas significari

intellegen-

dam

esse ferrariasque
la

Helvorum
p. 413.
fil.

territorio

censet Desjardins

geographie de

Gaule I

6972

Liguiiae Q.
|

Frontinae
|

Q. Hortensi Katulli.
vectigales decrevit.

Iluic ordo

Narbonensis publice funus et Narbone (XII 4599 cf. p. 846

omnes

vidit Hirschfeld).

6973 C. Manlius C. f. rum viatorum quae est c. 1.


|

Pap, Rufus Umber,


|

exs decuria
|

licto-

P. N. M.,
|

fecit sibi et suis,


|

C. Cassio

Clementi et
filio,
I

... sidiae Restitulae


|

contubernali et
aris (sic).

C. Cassio Exorato

C. Cassio Viatori liber.

cum

Narbone (XII 4448 cf

p.

846 vidit HirschfeJd).


|

6974
sepult.,
I

Myrin[e]

Fausti col.

Narbon|esium

servi

vicaria,

hic est

[5Joethus conjtubernalis.
aliquoties descripta saec.

Narbone (XII 4431

XFI

XFIII).
posuit.
|

6975
1)

C.

Annius
litteris

C.

f.

Cor.

interrex' vovit,

Nemausi,

saeculi primi incipientis (XII

S158

vidit Hirschfeld).

Cf N.

6966.

Titulos Nemausenses dedi

iam supra N.

83. 1016. 1048. 1168. 2267. 2404. 5294.

5763. 4288. 4419. 4348. 4363. 4768. 4771.

4771 4771'. 4842

4847.

3082. 3087.

3093. 3096. 3101. 3120. 3205. 3274. 3636. 3680.

6976
quattuorviro ;

L. Domitio L.
Hirschfeld

f.

Vol.

Axiouno

pr. liilvir.* bis.

Nemausi (XII 5213


cf.

ier quaterve descripta saec.


l,

XFI. XFII).

1)

Praetori

c.

p. 582.

6977 Pompeia Toutodivicis f. C. Mario Pompeia Toutodivicis f. sibi et viro suo.


|

C.

f.

Vol. Celso Illlvir.;

Nemausi, Utleris

aetatis

Augusti (XII 5232 p. 856


|

vidit Hirsehfeld).

6978
Togidciae
|

<lis

manib.

Helvi Ecimarii

Volt. Vitdlis, aed. col.,

et uxdris

Erucinae.
(XII 5217 vidit Hirschfeld).

Nemami
6979
miae Atice
d.
|

m.
I

Tertii
|

Sammii

Vol.

Kari
fil.

q.'
|

Nem.
f. i.

et decur.

et

Sam-

uxor. et Nemausi, vel Manduel prope Nemausum (XII 5267 saec. Xyi. Xni). 1) Quaestoris.
t.

L. Ilortentii Kari

ter ut videtur

descript

Tituli monicipales.

Gallia Narbonensis.

699
ab
aerdr.,
|

6980
[p]onliGci,
be[n/i],
I

[(?.]

Soillio
|

T.

f.

Volt.
et

Valeriino
|

[/]iilvir.
|

praefecl[o]

vigilum

arra6ru[m',

e]quum publicum ha-

d. d.

6980*
honoril).
|

Q. Soillio T.

fil.
I

Vol. Valeriino

equum

p. habenti,
|

omnib.

domi

el provinc.

flam6n. functo,
patrono.

ciirat6ri Cabell.'

Avenniens.

Foro
I

Iuli6ns.,

Apt6ns6s'
|

Nemausi (XII 5274. S275 cf. p. 857 vidit Hirschfeld). 1) Magistratum hune Nemausensem habuimus iam supra N. S082, ubi vide not. 2. Hirschfeld ff^iener Slud. f. cl. Phil. 5, 4883 p. 320 not. 6, Gall. Studien (Silzungsber. Akad. Wien. 407, 4884 p. 239) confert xovQ aTQttTrjyovg inl za onla civitatium Asiae. 2) Cabellionensium (cf C. I. L. XII p. 436). 3) Cf N. 6989.

6981
Severino
pontifici,
I
|

._

et
I

Philomuso
publico,
|

.'
|

Q. Solonio Q.
|

f.

Vo[/.]
|

ex V decuriis,

equo
|

luperco,
|

Ililvir.

ab aerdr.,

fl^mini provinciae
|

Narbon6nsis,
|

trib.

militum

leg. VIII

Aug.
|

civitas

Foroiuliensium

patr6no

tib{ertis)] ?

Nemausi (XII 5184 (Momms.)


d.
I

vidit Hirschfeld).

1)

[Curantibus]

et

Philomnso

6982
Aug.
N.',

m.

L. Velloudii
I
|

Statiiti
|

dec.

Sanit.*

et dec.

orn. col.

Sempr6nia Nemausi (XII 5288

Statuta patris
vidit Hirschfeld).

piissimi.

C.

1)
I.

Decurionis Sanitiensium (SaniL. XII p. 9).

tium, hodie Senez, in Alpibus maritimis;

cf,

2)

Cf N.
|

6983.

6983
norato,

memoriae

M.

Atti

M.

fil.

Voll.
|

Paterni equo public.


j

ho-

item decu|rioni col. Apollinare


j

Reiorum', decurioni
j

ornamen|

taiio* col. Aug.


filio

Nemausi, an.

XXV

agenti,

Coelia Sex.

filia

Paterna
|

piissimo.

2) Cf.

Nemausi (XII 3200 vidit Hirschfeld). 1) Hodie Riez, cf C. XII 3038: [rfecwrj^onibus Nemausensium et ornamentai[tV*].

I.

L.

XII

p. 49.

6984
Aug.
I

C. Aur^Iius

Parthenius

orndmentis dec.
C6pia
Claud.
|

hon6r^tus
|

col.

Nemausi,
|

lillilvir

Aug.

col.

Aug. Lugud.,

item
j

Ndrb6ne M^rtio

et Fir.

liil.

Secund. Arausi6ne'

et

Foro

lulii

P^cito*,

ubique gr^tuitis hon6ribus. Nemausi (XII 3203 vidit


tizie degli scavi

Hirschfeld).

1)

Titulum urbanum Fl 31801

= No-

4890 p. 286 proconsuli ut videtur Galliae Narbonensis posuerunt [A'e]cundani Firmo lulio Arausion. Cf. Mela 2, H, 75; Plin. h. n. 3, 36; C. I. L. XII
p. 452.

Arausio etiam supra N. 4140.


d.
u).
I

2) Cf. C.

L.

XII

p. 38.

6985
Pat. Ar.^,
I

G. Paqui Optati
|

lib.

Pardalae'

Illlll
|

Aug.

col. lul.

patrono eiusdem
,

corpor. item patron.


|

fabror. naval. utri-

clar.
I

el centonar.

C.

Paquius

Epigonus cum

liberis suis
|

patrono

optime merilo.

Arelate (XII 700 vidit Hirschfeld).


2)

1)

Idem uxori posuit titulum XII


(ef.

747.

Se(viro) Augustali colonia lulia


habuil.

nomen etiam Narbo

Cf

N. 6988). Paternae cogHirichfeld H^esideutsche ZeiUchr. 8, 1889 p. 120 not. 4.

Patema Arelale

700

Caput XIIII.
^liot iitulos Arelatenses dedi N. 1432. 2788. 2908. 2911. 3496. Sextani Arelatenses FI1006.
[d.]

441S. 4ff72.

S204. S97S.

6986

m.
I

M. Frontoni Eupori
|

llllllvir.

Aug.
|

col.

lulia

Aug.

Aquis Sextis, navicular.

mar. Arelat.*, curat. eiusd. corp.,


|

patrono nautar.
\

Druen|ticorum^

et utriclarior.

corp. Ernaginensum'

(sic),

lulia

Nice

uxor
I

coniugi carissimo.
Inter Arelate et Tarasconem

feld).
cf.

ad ecclesiam

1)

De

naviculariis marinis Arelatensibus


(fin.),

tupra N. 1432

ilem N. 6987.

2)
itin.

982 vidit Hirscheorumque corporibus quinque Nautae Druentici etiam XII 731.
S. Gabrielis (XII

3)

Ernaginum prope Arelaie memoratur


I.

Ant. p. 34i et alibi;

videtur fuisse

ibi ubi hic tilulus extat, cf. C.

L. XII p. 12S.

6987

[/Julianus* naviculariis
|
|

[marjinis Arelatensibus quinque


|

[cojrporum'' salutem.
proc. Augg. e.
v.,

Q[M]id lecto decreto vestro scripserim

////////*
|

subijci iussi.

Opto

felicissimi

bene

valeatis.

Exemplum decreti naviculariorum majrinorum Arelatensium quinque corjporum, item eorum quae aput me acta sunt, subieci. Et cum eadem
E.
e."
j |

querella la|tius procedat,

ceteris etiam inploranti|bus

auxilium
|

aequitatis

cum quadam
iniuria,

dejnuntiatione

cessaturi

propediem obsequi

si

permaneat
|

peto ut tam indemni|tati rationis


consulatur.
|

quam

securitati

bominum
ferreas

qui
et

annonae deserviunt
adplicari

Inprimi

charactere

regulas

prosecutores

ex officio tuo

iujbeas,

qui in urbe

pondus quod

SUSCe|perint

tradant. (Ex secunda pagina pauca tantum vocabula supersunt), Tabulae aeneae fragmentum, nescio qua aetate figuris animalium omata et in pateram conversa, prodiit in vionte Libano supra Berytum, ubi antiquitus stelerit, ignoratur (III S. 1416S^; imago accurata est Revue epigraphique 1900 p. 114).
1)

Fortasse praefectus annonae.

2) Cf.

N 6986 nol. 3) Nomen erasum, fortasse


1.

procuratoris annonne provinciae Narbonensis (N. 1432).

4)

Exemplum

epistulae.

[pjag^ni

pigi Lucreti,
Marcelli
eius,
lib.

qui

sunt

fini|bus

Arelatensium
col.
lul.
|

locd

Gargario,
Arelcile

Q. Cor.

Zosimo
(sic)

Illlllvir
fecit
|

Aug.

Paterni

ob honorem

qui

n6tum

iniuriam nostram
. .

sdiec[M/orJum sacrd|tissim6 principi T. Aelio Ant6nino [Pi6\,


misit''

omnium R6mae
|

per mult6s ann6s ad prciesides pr[owiM]^e perse|ciitus


e]t

est

ioiii-

riam nostram suis in[pends


f6cit,

ob hoc

d6navit n6bis
principis

in])endia

qua6

ut
Pii
I

omnium

saecu|l6rum sacr^tissimi

imp. Caes. Ant6nini


.
|

Aug.

beneficia diirdrent

perman6rentqu6 quibus fruer^mur


erat

et

balineo graluit6

quod ablatum

paganis
|

[fagi

Lucreti],

qu6d

usi

fuerant amplius annis

XXXX.

St. Jean de Garguier prope Massiliam (XII S94 cf. p. 81S ad apographum accuratum Peirescii). Tractavit lullian BuU. Spigraphique S, 188S p. 163 seq. 1) Ex hoc titulo aliisque appdret Arelatensium territorium paene usque ad portat

Massiliae pertinuisse,

attributum iis sine dubio a Caesare dictatore. Cf. etiam tupra N. S97S. De territorio Mastiliae cf N. 6761. 6762. 2) [Patiente]r Romae in[an]8it? (Hirschf).

Titnli municipales.

Gallia Narbonensis.

701
|

6989
Apt/, ex

C, Allio C.

fil.
I

Volt.
|

Celeri

lIHvir., nam.,

augur. col.

I.
|

dec.',

Vordenses

pa^^ojni

pa[fro]no.
|

Aptne (XII

1114. vidit

HirsehfeU).
f.

II

l)

Colonia lulia Apta.


flam.
|

2) Decuriis.

6990
Aug. Voc.',
po|suit.

d.
I

m.
I

Caeciliae D.
Xllll

Aprullae

designatac col. Dea

e* annos

mens.

dies V,

maritus uxori piissimae

Arelate rep., est Massiliae (XII 690 vidit Hirschfeld).


2) Cf.

1) Cf.

N. 6992.

N. 6963 not.

1.

cundio
et h.

6991 Catiae T. fil. Servatae flam. Zmaragdo Ifmivir. Aug., marito


I

lul.

Aug.

Vas. Voc.*,

Q. Se-

eius, T. Catius

Severus frater

f.

c'

ex testamento.
I

yasione (Faison)
vidit Hirschfeld).

rep.,
1)

nunc Avennione cippus litteris saeculi pritni (XII 1S6S Flaminicae luliae Augustae (titulus positus post Ai/gusti

mortem, antequam Claudius aviae divinos honores tribuit) f^asiensium Focontiorum. 2) Heres faciendum curavit. Inncripliones Fasionenses dedi iam N. 1521. S709 (ubi cf. not. 5). 4266. 4S3S. 4674. 4814. 481S. 4815*. 4841, agri Fasionensis N. 979. 5614. De FoconUis et rasione cf. Hirschfeld Gallische Studien I p. 2i seq. (Sitzungsber. Akad. Wiss. IVien. 10S, 1883 p. 292 seq.).

6992
cura|tori

Sex. Vencio

luventiano

flamini divi Aug.,


adIec|to
in
|

item flamini et

muneris
|

gladi|atori

Villiani,

curiam

Lugudu|nen|

sium noraine
tior.
I

incolatus' a

splenjdidissimo ordine
|

eorum,
|

ordo Voconeius in eden-

ex consensu et pos|tuIalione populi


spcclaculis lijberalitatem.

ob praecipuam

dis
I

Die, ubi fuit Dea Augusta f^ocontiorum (XII 1585 forlasse semel tantum
deseripla saec. XVI).

1)

Cf N.

6916.

Deae repertas
5148.

vel

ad Deam speelantes

inscriptiones dedi

iam N.

4140.

46%.

6993
tus
I

d.

m.

Valeri
I
|

Maximi

iii.,

defuncl. ano.

XIII
|

(sic),
|

praef.

vigintivirorum* pagi
eius.

Deobensis,

Valeria mater et

Cass.

Eros mari-

Seguret prope Fasionem, iam


C.
I.

St.

L. XII p. 161/2.

vigintiviris

Germain (XI1 1376 vidit Hirschfeld), 1) pago Deobensi videtur praefectus esse;
pagi alicuius
f^ocontii spectat

Cf.
cf.

Hirschfeld Gall. Studien I p. 40.

Ad aedilem
|

N. 5614.

6994

d.

m.

L. Laeli Fortunati
|

praef. praesidio
filio

et
|

privat. Voc.',

fla|mini Aug., ponti|flci, L. Laelius

Olympus
I.

piissimo.

Rasteau prope f^asionem (XII 1368 semel descripta saec. Xf^II).


traditur, idque defendit

1)

Sic

Mommsen
f.

C.

I.

L.

c.

6995
V[ieMae]*

T.

Hompeio T.
|

[Vol.?]

Albino

tribuno mil.
i.

lcg.

[VI]
|

Victric, subpro[c.]
|

provinc Lusilaniae, [llvir.]


fil.

d. col.

lul.

Aug. Flor.
ad

Fompeia T.

Sextina [pa/ri?j
,

Montmelian non longe a Chambiry (inlra fines f^iennemium dextram Isarae ripam (XII 2337 ad apographum Pingonii factum

cf. not. 1)

saee. XP'I).

702
1)

Caput XIIII.

Supplevit

Akad. 1897 p. 1115 not.

Mommsen Herm. 18 p. 181. Cf. etiam Agrum Fiennensiu7n ut S.


,

Hirschfeld Sitzungsber. Berl.

olim Allobrogum, usque ad

summas Afpes
supra N. S9S7.

pertinuisse et ex aliis apparet (C.

I.

L.

XII

p. S17)

et

ex termino

6996

D, lul. D.
\

f.

Volt.

CapitoD[t]

auguri,

Ilviro aerar[t]*,

fla-

mini Martis^ \v[ih.] Genavae (XII 2615


vicus fuit Fiennensium.

milit.
bis descripta saec. Xf^I.
Cf.

XFII).

1) Sc.

Fiennae.

Genava

N. 700i
hist.

et C.

I.

L. XII p. 5S8. Ch. Morel Geneve et la


vol. 20).

colonie de Fienne (Mem. Soc.

de Geneve

1889

p. 122.

I.

Hirschfeld JFestd. Zeitschr. 5,

2)

Ex

hoc titulo sequentique videtur colligi posse flamines Mariis

Fiennenses (C.

L. XII p. 219)
lul.
|

non diversos
I

fuiste a flaminibus luventutis.

6997
public'
i]diu[^,
I

D.

D.

f.

\[ol.]

Capitoni
augur.],
| |

flam.

luent.,

ilTvir.
|

[/]oc.

per[se5'.],

llvir. aera[r.,

praef. fa[6]r., trib.


|

mil. [leg. II
[.] d. d. d.

c]en[sor. civ.

Remor.]

foederatae,

Remi

public.

Fietmae (XI1 1869 ad exemplum factum saec. XFI exeunte). 1) Cf. iV. 6998. Eiusdem lulii Capitonis sunt duo alii tituli Fiennenses, supra JS. 1580 et XII 1870.

6998
aer.,

Q. Val. C.
|

fil.

Volt.
p. p.^
|

auguri,
I

lilvir.

[/.]

Macedoni
Huic
| |

flara.

luvent., q.
|

c.

V.S

Ilvir.

divos Hadrianus

l^tum clavom

cu[m]
Boxs[an?]

quaest. optuli[/]
|

et petentis
|

excusati6nem acc[ep.]

vicani

et

Noiomagens[es]^

patr6no.

Tain ad Rhodanum (cf. supra N. i150), fragmenta variis temporibus reperta (XII 1785 partem vidit Hirschfeld; cf. Renier nielanges d^epigraphie p. 68). 1) Quaestori civitatis Fiennensis. 2) Triumviro locorum publicorum persequen-

dorum.

Cf. N. 6997. 7004.


I.

Summus

hic videtur fuisse honor

apud Fiennenses,

Hirschfeld C.

ma^o cf

C.

I.

XII p. 219, L. XII p. 20S.


L.

IFestd. Zeitschr. 8, 1889 p. ISi not. 39.

cf.

3)

De Noio-

6999
et frater

Sex. Coelio Volt. Cdno^


|

quaest.*
|

Primus

libert. s6vir.

Hic

propter singularem
in

et in

suos
|

pietatem et inter se concor-

diam
dine
|

quam

consortione iucundissuma
|

decurionalu digni iudicati^ sunt.


|

annum LXXVII agunt ab orQuam dexteritatem decurionum


|
|

munificentia renumeraverunt
n. ccclooo ccclooo.

posito simulacro Viennae* argenteo

H^
|

6999^
HlC
et frater

Sex. Coelio Vol. Nigro*


|

quaestori*

Primus

libert.

s6vir.

(eadem quae in praecedente).

Fiennae (XII S864 vidit Hirschfeld). 1) Nota cognomina gemella fratrum geminorum. 3) Apparet non quaesturam propter se ipsam 2) Cf. not. 5. fratribus his grandaevis tributam esse, sed locum in decurionibus. Unde collegit
fortasse

4) Eadem Hirschfeld ordini Fiennensium ius adlegendi in decuriones non fuisse. dea etiam in hoc tilulo nuper reperto in foro Romano (Gatti Notizie degli scavi

1899 p. 289; Huelsen Beitr. zur alten Gesch. 1902 p. 258) numini deae Viennae ex d. d. M. Nigidius Paternus Ilviral. pon. cur. (De Arausione, Nemauso, Fasione diis cf. supra N. 4841 seq. ; Lovatelli Bull. arch. communal. Rom, 1891 p. 246.)
|
| I |

Titulos Fiennenses dedi etiam N. 189. 15S5. 1580. 5400. 4418. S98S.

Titnli municipales.

Gallia Narbonensis.

703
|

7000
stator.

d.

m.
|

et quieli

aeternae

Lucili Metiobi

signo Saprici
|

civitatis

Viennes.*,
fililor.
fili
|

qui vixit

ann. XXXVIII
|

m.

II,

Divicia

Do-

mitijola,

mater

III,

coniugi
|

karissimo et

incompara|bili ponen-

dum
I

curavit, et

sub ascia

dedicaverunt

(ascia).
(

f^iennae (XII 19iO vidit Hirichfeld).


| |

1)

Statores municipales fuerunt etiatn


| |

Netnausi (XII 5509: d. ro. Sex. Aureii Zossimi statori Nem. cet.). Cf. Petron. 126: servot aut statores altius cinctos. Stalores viatorum officio funclos esse putat Hirschfeld, reorum sistendorum munvs iis iniunctum fuisse Mommsen l. c.

7001
iur.

Sex. Iul[to]

.
I

Volt.
|

Seniofrt]
(

praef. pagi Valer.,


j

llvir.

dic.
(

Sex. Masuinnius

V6rinus

tiitori

optimo,
j

quf

me
(

per ann.
j

XIIII

vice

parentium
(

sustinuit et ad alijquam facultdtem

perduxit,

sanctissimo et

mereotissimo.
cf.

St. Sigismond prope Conflans Sabaudiae, in finibus Fiennensium, N. 6993 (XII 2546 vidit Hirschfeld).

ad

7002
nomine

C. Valerius

us praef.
|

pagi Oct. suo

e[f

^AoJrum

suor.
j

vican[ts i4ti]gustanis
(

[dat.]

7003

L. lul. Frontoni
(

praef. equit.,

Illlvir. iter.',

vicani August.

Aoste, ubi fuit


loci inscriptiones

Augustum

vicus (XII 2593. 2595 vidit Hirschfeld).

dedi N. S3S0, ex vicinia N. 2909. S62i. 3768.

Eiusdem

1)

Qualtuorviro

iterum,

sc.

Ftennae.

7004
trib.
(

L. lul.

P.

f.

Vol.

Brocchus
iur.

Vai.
(

Bassus praef.
Illvir
loc.
[

fabr.

bis,

mil. leg.

VIII Aug.,
et

Ilvir

dic.\

p.

p.^

augur,

pontif.,

Ilvir

flamen

in

col.

Equestre^
Gemellus

vikanis

Genavensibus

lacuus^ dat.

Genavae (XII 2606


de Geneve 20, 576).

vidit

Mommsen).

est

t.

Genavensis XII 2607,


hist.

utriusque imaginem dedit Ch. Morel Geneve

et la colonie

de Fienne (Mem. Soc.

Idem lulius Brocchus Novioduni


1)

XIII 3007
4)

= Inscr. Helv.Ue.
L. Sergio L.
f.

Fiennae.

2) Cf.

N. 7003) posuit titulum N.6998. 3) Cf. N.7003.


(cf.

Sic leclum saec. XFII, hodie evanuit.

7005

Corn.

Luslrostaio Domijlino omoibus bono|(

ribus in colonia E|questr.* et in col. Vijennensium funclo,

T.

lul.

Pom-

peius Ter|tullus socero op[timo.

Novioduni (Nyon) (XIII 3011

vidit Schmidt).

1)

primum

reperitur in Nntitia Galliarum (chron. min. I p. 596).


cet.

Novioduni, quod nomen Cf. supra N. 2150

not.1; Plin. h.n.4, 106

Hirschfeld fFestd. Zeitschr. S, 1889 p. 122 not. 8.


'

7006
vidit

D. Valerio Asialici
et

libert.

Sissi (sic)

Illlllviro col.

Eq.

ex

t.

yersoix (inter Genavam

Mommsen).

1)

Inscr. Helv. 121 Nyon), iam Genavae (XIII 3012 D. Falerius Asiaticus consul a. 46 Fienna oriundus erat.

7007
cend. Iatroc[tnts]
*,
[

C.

Lucconi Co[r.]
|

Tetrici praefec[/tj
[

ar-

Qaminis August. Inscr. Helv. 119 vidit Mommsen). Novioduni (Nyon) (XIII 3010 1) Idem munus in titulo reperlo loco dicto Daun, in finibus Treverorum ut puto, semei Brambach 756, in quo est: [praef.] latr. 8r[c.] tantum descriplo XIII 6211
praefect. pro llvir[o],
Ilvir. bis,

704

Caput XIIII.

Gallia Comata.

7008

C.

Valer. C.
et Helvet.'

f.

Fab. Ca|millo
decre|verunt et
|

quoi

publice

funus Haeduo-

rum
I

civitas
|

civitas

Helvet.*
|

qua pagatim
Festilla''
|

qua publice
testamento.

statuas

decrevit.

lulia

C. luli

Camilli

f.

ex
1881

Aventici rep., iam Lausannae


p. 4Siseq.),

(XIII 3110 vidit

Mommten

cf.

Herm.

16,

1)

Helvetiorum

sc. civitas,

Belgicae et postea Germaniae superioris.

cuius caput erat Aventicum, sub legato


2)

Eadem

FestiUa N. 7010 et in duo-

bus

aliis tilulis Helvetiis

XIII SOSL

SOH

(cf.

supra nd N. 2697).

De Aventico

cf. sttpra

N. 1020. 2697; item N. ISW'.


C. Flavio Camill[o]
|
|

7009

Hvir. col. Hel.,


|

flamini

Augusti
|

quem
publiet

ordo patronum

civitatis
|

cooptavit eiq.
|

ob merita eius erga rem


|

cam scholam
patrono.

et

statuas decrevit,

vikani

Eburodunenses

amico

7010
vicinae
|

luliae

C. luli Caniil|li filiae Festillae


|

flaminicae primae Aug.*,

optimae ob egregia

eius merita

vikan.

Eburodun.

Yverdun, ubi fuit Ehurodunum vicus Helvetiorum (XIII S063. S06i Helv. 142. 145 vidit Mommsen). 1) primae Aug. inler lineas additum.

Inscr.

7011

Soli, Cenio,
[

rum

P. Clod. Corn.
c.

Lunae pro salute Augus|tosacrum ex voto Primus curator. vikajnor. Lousonnensium H', HHHvir
| |
|

Augustal., c.

R.

conventus

Hel.*, d.

s.

d.

runt

Mommsen

Lousonnae (Vidy prope Lausanne) rep. (XIII S026 == Inscr. Helv. 133 videet Schmidt). Alium titulum Lousonnensem dedi N. 4774. 1) Bis.

2)

Curator civium
16,

Bomanorum

(cf.

Mommsen Herm.

1881 p.477 seq.;

N. 197. 7309) conventus Helvetici. Cf. Kornemann de civib, Bom. in provinciis im-

perii consistentibus p. 20. 74.

7012
bonia
et
|

Genio
|

pag. Tigor.'
f.

P. Graccius

Paternus

t.

p.

i.

Scri-

Lucana

h.

c.

Muenchweiler prope Aventicum (XIII S076 Inscr. Helv. 139 viderunt Mommsen Schmidt). Cf. Mommsen Herm. 16, 1881 p.4S0seq. 1) Cf Caes. b. Gall. 1, H. Tilulum Turicensem habes supra N. 1362.

dos

7013 Romae

lovi o.
et

m.
I
|

Q. Adginnius Urbici

fil.

Martinus' Seq.,
|

sacer-

Aug.
|

ad aram ad confluentes

Araris et Rhodani,

flamen,

llvir in

civitate

Sequanorum.

Lugduni (XIII 1674 saepius descripta saee. XFI). titulum positum Marti Segomoni habes supra N. 4357.

1)

Ab eodem homine

7014
I

Aed[Mo]
I

summis [honohbus]

apud

suos functo,
I

sacerdoti ad templ.
. .

Rom.

et Aug. ad conjfluent. Araris et

Rhojdani

Lugduni (XIII 1714

vidit Hirschfeld).

Titali manicipales.

el

Ara

Galliaruin.

706
]

7015
sacerdoti
Galliae.

C. Servilio

Martiano
|

Arverno

C. Servilii
|

Domiti

filio,

ad

templum Romae

Augustorum,

tres

provinciae

Lvgduni (XIII 4706

vidit Hirtehfeld).
. . . .
|

7016
\bus apud\
I

L. Osidio

Quieti
|

lilio

Nervio,
n.

omnib. hooori-

suos funct., sa[cerdoa]

ad aram Caes.
\

[ad ^m]||)ium Ro|

mae

el [Augusti tn]|ter confluen[^e5 Araris\

et Rhoda[nf],

tres prov[in-

Ciae GaUtaB\.

(Ad tinUtram paucae

lilterae

supersunt ex titulo qui ad propinquum.


\tres

Osidii pertinebat; sub duobus titulis litleris maioribus)

provinciae

6r]a|[iae.

Lugduni (XII1 1702


V.

descr. Boissieu).
(sic

/4Uos titulos speelantfs

ad sicerdotes
cf.

trium provinciarum Gnlliarum

XIII 53SS) habes N. 4638. 70i1. 70S0,

N. SI63

(not. 14).

7017
Galliarum,

Tib.

Pomp6io
|

Pompei
trib.

lusti
leg.

fil.

Prfsco Cadurjco',
|

omnibus
arcae
|

ho[norib. apnd su6s


lil
|

fiinct.,

Macedonicae,

iiidici

|>r6vinc. Gallide.
|

7018
7019
suos functo,
Galliae.

L. Cassio

Melior[i]
|

Suessioni',

omnibus ho|norib. apud

su|os functo, injquisitori Ga[^/.],


L. Lentulio
I

111

prov. Gall|iae].
Pictavo,
|

Censorino
|

omnibus ho|noribus apud


|
|

ciiral6ri Rit.

V{visc6rum^

inquisit6ri,

tres provin|ciae

Lugduni (XIII
N. 7054.

1686. 1690. 1697 vidit Hirschfeld).

1) Cf.

N. 7041.

2) Cf.

3) Cf.

N. 7038.
|

7020

L. Tauricio
|

Fiorenti, Taurici
|

Tauriciani
et
|

filio,

Veneto,

al|

lecto ark. Gall.',

patrun. nautar.
|

Araricorum'
[/]ll

Ligericorum, item

Arecar[/]orum^ et

Condealium*,
|

provinc. Galliae.
|

7021
apud suos

L. Resio Superiori
funct.,
|

Viromand., eq. R.,


|

omnibus honorib.
patron.

patron. nautar.
\

Araricor. et Rbojdanicor.,
|

Cond[efl/]ium \[tem
Galliar.,
j

/4]r[ec]arior.

Lugii[rf.]

consistentiu[m],
|

allect.

ar[fc.]

ob allectnr. fi(ieli|ler administratam tres provinc. Galliae. Lugduni (\III 1709. 1688 hanc vidit Hirschfeld sed in hac quoque non paucas
evanidas supplere debuil ex apographis saec. XFI).
et antiquissimus.

lilteras hodie

1)

Sic lucun-

dus

testis

optimus
loci

infra N. 7028 not. 3.


dale, noinine

Cf. Hirschfeld C.

I.

3)

Incerlum unde hi appeltati.

L. XIII p. 230'.

2) Cf,

4) Dicti videntur a

Consaepe

ubi Rhodantu et Arar confluunt.

Cf.

N. 7056.

Nomen

obvium in Gallia, cf. Holder att-eeltisclier Sprachschalz s. v. De ara Auguslo ad confluentem Araris et Rhodani dedicata et de templo Romae et Augusli ibidem sito uberrime dixit Hirschfeld C. I. L. XIII p. 227 seq,
Titulos quos ilio loco propositi fuisse videntur cnmposuit Hirschfetd XII1 1673 seq.,

potiores ex his dedimus hic et supra N. 2i2. 1152

1328*. 1390. 1441. 4537.

7022
Galliarum

d.

m.

Nodesliae Epigone
I

animae dulcissimae,
Vllll kal. lal.

Abascantus
|

de se benemerenti

fec.

(In latere)

[L. Aurelio

Commodo]

M. Plautio Qnintillo cos.*


II.

Dessau, Inscriptionea Latinae

45

706

Caput XIII.

7023
liar.
I

idus Dec.

d.

m.

C. Modesti Thesei,
|

P. Cl. Iriura Gal-

lib.

Abascantus* alumno dulcissimo

qui vixit an.

VIH

mens. V

dieb. XVIIII.
Ostiae, deinde Romae (XIF S^S. 527 vidi alteram). 1) Sc. servus (idem qui N. 7023, nondum manumissus). AUus III provinciarum Galiiarum servus FI 29687. 3) Idem posuit titulum supra N. 4476. 2) A. 477.

7024
c.

[iS]ex.

Ligurius Sex.
q.,

fil.

Galeria Marinus

summus
|

curator

R.*
I

provinc. Lug.,
Ilvir
|

Ilviralib.
|

ornamentis suffrag.
populi,

sanct. ordinis

hono[ratus,
pontif. dat.
Illlllviris
licite

designatus

ex postul.

ob hono|rem perpetui

Cuius doni dedicatione de|curionib.


negoliato|rib. vinaris

V,

ordini equesjiri*,

Aug.,

III,

el

omnib. corjporib. Lug.


L. d. d. d.

coeuntibus

II,

item ludos circenses dedit.

Lugduni (XIII 4921 vidit Hirschfeld). 1) De summi curatoris civium Romanorum munere cf. Kornemann de civibus Romanus in prov. imp. consist. p. 54/

Mommsen

eph. ep. 7 p. 44S.

2)

Cf. N.

7050 nol.

4.

7025
aedili,

publice d.

d.
|

[S]ex. Vagirio Sex.

fil.

Gal. Martiano
|

q.,

Ilviro,
I

patrono

omnium

corpor.,
|

summo
milit.
|

curat. c. R.* provinc.

Aqui[f.],

praefect. fabr. Roma[c],

tribuno

leg.

XX
p.

V.

v.
|

Quam
|

statuam

cum ordo
et
I

[s]anctissim.
| |

ob eius erga

rem
|

suam eximiam
poni cen[|)]ecunia sua
|

operam
suisse[f,

insignem

[a]bstinentiam
|

ex aerario

[p]ublico

5]ex. Vagirius Gratus

[^]rater fmpendio remisso

constituit.

Lugduni

rep. a. 4878 (XIII 4900 vidit


f.

AUmer).

1)

Cf.

N. 7024 not.

1.

7026
et Cestia

Ti. Claudio Ti.

Gal. Pio decurioni

Luguduni,
|

llviralib.
|
|

ornamentis exorjnato,

Romae
.
|

in lega|tione defuncto,
|

Claudius Spendon

er

par[enfes]

filio

(luxta reliquiae exiguae alte-

rius tiluli).

Falentiae

rejt. a.

4875 (XII 4750 vidit Hirschfeld).

7027

d.

m.

et
|

memoriae

C. Salvi

Mercuri

Illlllviri

Aug. Lugud.,

in suo sibi positus.

Liberi superstites p. c^
vidit Hirschfeld praeter

Lugduni (XIII 4974

versum primum).

1)

Ponen-

dum

curaverunt.

7028
llllllvir.

(ascia) d.
c.
I

m.*

et

memoriae aeternae

M. Primi Secundiani
Lug.
consist.,

Aug.

C. C.

Aug. Lug.', curator. eiusd. cor|por., nautae Rho|

danic. Arare na|vigant.', corporat. inter fabros

tign.
|

negot.

muriar.,
et

M. Primius Augustus

fil.

et heres patri

karissim. ponend. cur.

sub asc. ded. Lugduni (XIII 4966


tiiuli.

Augustalis colonia Copia Claudia Augusta Lugduno. Cf. supra N. 4430. 6984. 3) De nautis Rhodanicis Arare, deque naulis Rhodanicis Rhodano navigantibus vide Hirschfeld C.I.L. XIII 1 p. 2S4*> ; infra N. 70307033.

dextra

vidit Hirschfeld).

1) d.

(cum

ascia) a sinistra, m. a

2) Sevir

Tituli muoicipales.

Lugdanum.
Probati
I

707
senioris,
|

7029
Rom.,
I

(asciae duae)

d.

m.
|

Q. Capitooi
et Puteolis,
|

domo
Nereus
|

lllUivir.
|

Aug. Lugudun.
patrono,
|

naviclario marino,

etPalaemon'
et

liberti

quod

sibi vivus insti|luit posterisq. suis,

sub ascia dedicav. Lvgduni (XIII 1942

vidit Hirschfeld).

1)

Nota nomina tnarina Ubertorum

navicularii.

7030

Minlhatio* M.

fi[/.]

Vilali
|

negotiat. vinari[o]

Lugud.
|

in ka-

nabis con|si8t.*, curatura eiusdem

corpor. bis funct. itemq.


j

q.,

naut^e

Arare navig.',
|

patr6no eiusd.

corpori[],

patr6n. eq. R.*,

llllllvir.,
civitcit.

utr[t]jclar.

fabr6r.
|

Lugud.

con|sist.,
|

cui ordo spl^ndidisjsimus


\

Al-

bensium'
sist.

consessum" dedit:
|

negoliAt6res vinari [Lug.]

in
. .

kanab. con.
|

pai [rono];

ob

ciiius staluae ded[tca]|ii6ne sporlul.


vidit Hirschfeld).

dedit.

Lugduni (XIII 49Si

1)

Fortasse: M. Inthatio.

Mommsen Herm. 7, 50i


Hot. 3.

not. 2,

Westd. Korresp.-Bl.

8,

1889 p. 20. 23.

2) Cf.

3) Cf.

4)

5)

^lba Helvorum, provinciae Narbonensis.

Patrono equitum Romanorum (Lugduni consittentium. Cf. 6) Ludis inier deCf. N, 4140.

N. 7028 N. 7024).

curiones.

7031

d.

m.
I

L. Ililariani Cinna|mi civis Lug., naute


|

Rhodanico

Rho|dano navigantis*,
qu[e]

curalori eiusdem

corporis, negotiatojris [o/e]ari*,


Cl.

Q. Maspe|tius Severianus s[o]|cer eius et


I

Severi[a][nus

amicus idem-

[as]cia dedicaverun[/]. heredes p. c. et sub Lvgduni (XIII 4996 aliquoties descripta saec. XFIII, non sine mendis ut videtur). 1) Cf N. 7028 not. 5. 2) q hari traditur.
|

7032
Rhodanic6r.
d^dicdti6ne
|

C. Mlius Sabinianus
|

nauta Rhod.,
I

in
I

hon6rem
III

nautdrum

dat.

(In latere sinistro) L. d.


|

d6c.*

n. R.

(In latere dextro)


dedit.

d6ni huius

omnibus

ndivigantibus

Lvgduni (XIII 2002

vidit Hirschfeld).

1)

Locus datus decreto.


|

7033
vinari

C. Apronio,
|

Aproni

Blandi

fil.,

Raptori,

Trevero,
|

dec.

eiusd. civitatis,
|

n.*

Ararico, patrono
|

eiusdem corporis,
|

negotiatores
|

Lugud. consistentes

bene de se [were]nti
[rf]ed.
|

patro[n]o,

cuius sta-

tua[e] dedicajtione sportulas

negot. sing. corp.

Lvgduni (XIII 1911

vidit Hirschfeld).

X
(sic)
|

V.

1)

Navtae.
Poppilli
natio[ne]

7034
quano,
et
I

d.
|

m.
I

et

memori[a]

aeternae
ar|tis

Se-

civi

Lugudunensi, negotialori
| |

prossariae',
.

adpertinentis*

. [et coj(po[rts] honorato corpore utriclariorum, l) ^r/em tunicas pectendi Lugduni (XIII 2025 vidit Hirschfeld parlem). intellegi apparet collata glossa Latino- Graeca corp. Glostar, Lat.2 p.l62: prosa pexa tunica. 2) Scilicet ad corpus utriclariorum.

d.

7035
inter

(ascia) [m.]

et

memoriae aelern.
|

Illiomari Apri lintiajri

ex civitate Veliocas|sium', sublecto in numer.


utriclar.

colonor. Lug.', corporajto


vix.

Lug.

consistentium

(sic)
|

qui

ann. LXXXV 45*

sine

708
u]|liu8 (sic)
c. et

Caput XIIII.
animi sui laesione.
d.

Aprius liliomarus

fil.

pajtri

karissim. p.

sub

a.

raise prope

Lyon (XIII 1998


not. 2.

vidit Hirschfeld).

1) Cf. C. I.

L. XIII, 1 p. S12.

2)

Cf N. 687S

7036
Olillus
I

[Di]anae Aug. sacrum


|

[/]n

honor. pagi Condat.'

C. Gentius

magister pagi
|

bis,

cuius dedicalione hono|ratis praesenlib. de-

[ep]uli X H. L. d. d. p. Cond.* Lvgduni ad Araris ripam rep. (XIII 1&70 vidit Hirschfeld). Condate sitvm fuisse aram Romae et Avgusti putat Hirschfeld l. c. supra N. 1441 videtur supplendum esse patr[ono pagi Conrfjate. dit
I

In pago 228. Etiam Loeo dato


1)

p.

2)

decreto pagi Condatium.

Alios tilulos Lvgdunenses dedi supra


44S4. 1460. 1S63. 1659. 2119.

JS.

1172. 1172'.

1350. 1384. 1389. 1444.

SS49. 41514154. 4794.

21242126. 2312. 2389. 2403. 2407. 2465. 3022. 5208. 4815. 4817. 49S2\ S722. S997. 6057.

Genio Arverno Sext. Orgius Suavis* Aeduus. Clermont-Ferrand, ubi fuit Augustonemelum oppidum Arvemorum, rep. (XIII 1462 saepius descripta saec. XFIIXIX). 1) Idem supra N. 4651. 4652. De Arvernis cf. supra ad N. 4S90. 4600.
|
(

7037

7038
corum,

Augusto sacrum

et

Genio

civitatis

Bit.

Viv.*
1)

Burdigalae, ara ornata (XIII S66 vidit Hirschfeld).

Biturigum Fivit-

7039

d.

m.
I

Nemetogenae*

anlciilae publicae d.

XXI',

et

Apa806.

ausjtro marit.,

et Primitivo publ.'

Burdigalae (XIII 605 vidit Hirschfeld). 1) Idem nomen 2) Defunctae XXI, scHicet annorum. 3) Publico (servo).

est

eUam XIII

7040
gus]ta\i

[C.

Mio]
c.
c.

C. luli Ricoveriugi
R.',

f.

Vol. Marino [flamini?


[

Aufilia

primo,

quaest6ri,

yer^[obreto^,

lulia]

Marina

P[osmjY].
Saintes, ubi fuit

ratori eivium

Romanorum.

Mediolanum Santonum (XIII 1048 vidit Hirschfeld). 2) Supplevit Mowat. Cf. Caes. bell. Gall.

1)

Cu-

1, 16,

not. Tiron. ed. Schuetz tab.

XXXFI 37/ nummus

Lexoviensis

Sitzungsber. Berl. Akad. 1897 p. 1116 nof.S.

quem

citat Hirschfeld

Eiusdem
f.

loci titulum dedi

N. 2531.

7041
Rhodani,
ectypum).
Galiico
lib.

M. Lucter.

Lucterii*
(

Sen[e]|ciani

Leoni

omnibus hojno(

ribus in pa{tria functo,


(

sacerd. arae

Aug. inter conjfiuent. Arar.


(

et

civitas Cad.
rep,,

Prope Cahors

ob merit. eius publ. posuit. ubi fuit Divona Cadurcorum (XIII 1S41 Hirschfeld
[

vidit

1)

Lucterius Cadurcus noius ex Caesaris commentariorum de bello

FII

et

FIII einsdem familiae fuisse videtur (Hirschf).


'
(

7042 quam hic rum bis,


(

ferrariar., guluater*,

praefectus colon.,

qui anteIlvi-

quiesco, liberos

meos
fuit

utrosq. vidi Nonn.'

Ferocem

flam.,

Le Puy ad Ligerim, ubi

Anicium Fellavorum (XIII 1S77

vidit Hirteh-

Titoli municipales.

Aquitania adiecta. Lugdunensis.

709
not. 2.

feld).
3)

1)

Nonnium,

De adsestore ferrariarum cogitavit Allmer. 2) Cf. N. 704S vel Nonnios. Eiusdem loci titulum dedi supra N. 466S.

7043
Eiusdem

Etruscillae

Aug., coniug.
fuit

Aug.

n.,

civilas Vellavor.

libera.

St.-Paulien prope

Le Puy, ubi

Ruessium (XIII 1S91 vidit Hirschfeld).

ioci titulum dedi

supra N. 3827.

7044
cipi suo.

G. lul. lullo
I

fuous et monim.

civit.

Segusiav6r.
|

publ. prin-

Feurs, ubi fuit Foritm Segusiavorum (XI

4643 vidit Hirschfeld).


func[ft],
| j

7045
Ilvir.,

C. Sulp.

M.

fil.

Galli

omnibus
.

honoribus apud suos


dei Moltini,
et

q.,

flaminis Aug.,

ogen
|

.*
|

gutuatri* Marti[s]
|

VI',

cui ordo

quod

esset

civ[i's]

optimus

innocentissimus

statuas

publ. ponendas decr[et?.]


Matiscone (Mdcon) ad Ararim, in finibus Haeduorum (XIII 2S8S bis ut videlur descripta saec. XIX).

AUmer. 1) Subesse vocabulum Celticum sacerdotem significans eoniecit Hirschf. 2) Idem vocabulum^ sacerdotem vel sacerdotale munus aliquod significans, est supra N. 7042, item in duobus titulis nuper Augustoduni Haeduorum (Aulun) detectis, quos infra dabimus in addendis ad titulos numinum Galliae (Revue 6pi-

Initio intercidisse in honoretn

vel simile quid putat

graphique 1900 p. 152 n. 1567. 4568), denique ap. Hirtium b. G. 8, 38 a quo vocabulum male pro nomine habitum esse recte fortasse coniecit Desjardins, 3) Aut

intellpgendnm: sexies, aut statuendum, loeum esse corruptum.

7046 Q. Secund.
Aeduis
|

Qvigonis

civis Treveri,

lillllvir.
|

Augusjtalis in

consistentis,
I

omnib. hono{rib. inter eos


|

functi, Qvigojni* Se-

cundus
dicaver.
|

et Hibernalis

liberti

et he|red.

patrono

optimo sub as|cia de-

L. d. ex d. O.* (In utroque latere scutum). Autun, ubi fuit Augustodunum caput Haeduorum (XIII 2669 vidit Hirschfeid). 1) Nola nomen gentilicium libertorum ex cognomine patroni ductum. 2) Locus datus ex decreio ordinis.

7047
cari*

M. Ulpio
I

Avito r
|

leg. III

Aug.

IIII
|

Fl.',
J

opificcs lorij-

qui in Ae|duis consist.


I

et vico Briviae
|

Sugnutiae' res|pondent*

quiq.

sub cura eius fu|erunt, erga ibs[os Monceaux-le-Comte (in finibus Haeduorum)

h.

m]er. po[suer.]

Hirschfeld).
in

1)

rep., est Nevers (XIII 2828 vidit Centurio legionis tertiae Augustae, in Africa tendentis, videtur

praeesset, deinde
2)

Galiiam Lugdunensem provinciam inermem missus, ut ibi officinae loricariae ad iegionem quartam Flaviam in Moesiam translatus (Hirschf).

3)

Fabrica loricaria Augustodunensis memoratur in Not. dign. occ. cap. 9. yieus credilur hodie dictus Breves, ubi adhuc officinas ferrarias exerceri per-

hibeiur.

4) Cf. Ulpian. dig. SO, 1,

50: qui ex vico ortut

est,

eam patriam

in'

tellegitur habere, cui rei publicae vicus ille respondet.

7048
FI. Veleris
sisi[f]entes

I.

0.

m.
I |

et

Fortunae reduci pro

salute itu et reditu


|

Tib.

palrono
clientes
|

optimo aram posuerunt


\v.]

fabri

ferrari

Dibione [co]n-

s.

I.

m.

L. d. d. p. A.'

710
7048*
Ti[6.]
I

Caput XIIII.
o.

I.

m.
|

et
I

Fortunae
|

reduci pro]
et
|

salute itu et
|

reditu
clieDtes

Fl. Veteris

patron[o]
|

optimo
|

tidelissimo,
|

lapidari

ex voto v. s. 1. m. Dijon rep. (XIII S474. S47S non sine mendis descriptae saec. XFII). 1) Castrum Dibionense, situm in finibus Lingonum, ante Gregorium Turonensem vix memoratur, ef. Hirschfeld C. I. L. XIII 2, p. 88. 2) Locus datus decreto paganorum Andomensium, cf. not. S (Hirschfeld). 3) Nomen loci, qtiod cum Andematunno (Langres) apte composuit Fillefosse comptes rendus de VAc. des inscr.
eius

pag.

Andomo^

co[s]istentes

4889 p. 478, praeterea ignotum.

7049
Agied.%
Ilvir.

C.

Amatio

C.

Amat. Patern.
j

fil.

[Pjaternino*
[p.]*

aedil.

vikan.
|

aedil. c.

S.^ actor. p.* pagi

Tout.*, act.

quinquenn.
|

civit.,
|

ab aer.' muner.%
|

praef. anjnon. design., Pollio


1

iuen. integerr.
p. p.^
|

Matern.

Eucharistus et Pal[e]r.

Sill.

off.^

eius

ob mer.
iam
2)

d. n.

Decio

Aug.

II

et

Grato

cos.",

kal.

Apr.*
rep.,

Sens, ubi fuit

Agedincum caput Senonum,

Parisiis,

(XIII 2949 vidit Hirschfeld).


ipsius

1) laternino

estinaere.
l.

c.

tabula aenea Fikanos Agiedincenses

oppidi Agedinci incolas intellegit Hirschfeld

ab hoc diversi.

3)

Aedili civitatis Senonum.

p. 445,

non

vici alicuius

4) Aclori publico.

5)

Pagum

Toutiacum, sive quo alio nomine fuit, ibi fuisse ubi hodie est Toucy (prope Auxerre) observavit Mowat. 6) Actor publicus et duovir ab aerario supra N. 1441, in quo titulo haee munera fortasse ad eivitatem Senonum referenda sunt 6') Munerario. 7) Officiales. 8) Pecunta (cf. Hirsehfeld ad XIII 1684). publica. 10) Haec duo vocabula ab utraque parte tituli. 9) A. 2S0,

7050

in ho[wor. dom. ijug. Mart., Volk.

et

deae sancti[s]s. Vestae

M. Magiiius Honor[afMS ex ujoto pos. [yro

se sM]isqu[e].

3.

Sext. lul.

Thermiano

Aquiliae Flaccillae civi

luliae

ThermioThermiafiliae,

sacerdoti arae inter

lae lul.
ni

confluent. Arar.

Aeduae,

luli

et Rhodani',

omnib. ho-

[Thermiani]
[coniugi,
'

[co] niugi.

noribus apud suos


functo, socero^
4.

socrui]
5.

luliae

Reginae

M. Magilio Honorato*
flamini Aug.,
rio,

M. Aemilio Nobili
flamini Aug.,
rar.,

Magili Honorati

munera

munefratri.

et luliae

Ther-

omnib. honorib.

omnib. honorib.

miolae

filiae.

apud suos functo

apud suos functo,

Agedincum Seno7ium, fragmenta stylobatae variis temporibus reperta (XIII 2940 composuit lulliot, vidit Hirschfeld). Eorundem hominum monumentum extabat Lugduni ad aram Caesaris, iisdem ut videtvr diis Marti f^olkan Festae dicatum, cuius fragmenta vide XIII 4676. 2) Socer, 1) Cf N. 70t3 seq.
Sens, ubi fuit

3)

socrus eius qui

miolae.

4) Is

monumentum posuit M. Magilii ipse qui monumentum posuit.

Honorati, parentes luliae Ther'

Titali municipales.

Gallia Lugdunensis. Belgica.

711
et

7051
C,

numiDib. Augustor.
|

deo Volkano

M. Gemel. Secundus

Scdat. Florus

actor. vicanor. Portens. tribunal

cum

locis ex

stipe

conlala posuerunt.

7052
1)

deo Vol.
|

pro salute

vic.

Por. et nau.

Lig.*

Nanles, ubi fuil Portus Nautarum Ligericorum.

Namnetum

(XIII 5106. 5103 vidit Hirschfeld).

7053
loni*
I

in

honorem

domus
|

divinae

et pagi Matantis

Marti Mulet
s.

L.

Campanius Priscus

et Virilis

fil.

sacer|doles
|

Romae

Aug.
|

statuam

cum
L.
I

suis or|namentis de
in

suo posuerunt.
divinae
|

L. d. ex d.

7053^
Mulloni statuam

honorem

domus

et pagi

Sextanmandui

Marti

Campanius Priscus
suis
in
|

et Virijlis

fil.

sacerdotes
|

Romae

et
s.

Aug.

cum

ornamentis de suo posu|eruDt.


|

L. d. ex d.

7053^
cinno
|

honorem

domus
|

divinae

el pagi

Carnute|ni Marli Vi-

L. Campanius Priscus

et Virilis

fil.

sacerjdotes
|

Romae

et
s.

Aug.

statuam
ectypa).

cum

suis or|namentis de suo posu|erunt.

L. d. ex d.

Rennes, ubi fuit Condate caput

Redonum (XIII 5148


supra N. 4378.
civit.

5130
\

Hirschfeld vidit

1)

De Marte Mullone

cf.

7054
[tinus]
\

[n]um. Aug. d[eo ybZj|kano

yi[romand.]
1.

C. Suiccius La|

sac.

Rom.

et Au[^.,

p.

p.]
.

praef.
|

Vlll',

cu[ra/or]

civitatis

Sue[ss., tn]|quisitor Ga[//., /ejjgatus

Saint Quentin, ubi fuit Augusta


4901 p. 138 vidil Hirschfeld).

Firomanduorum (XIII 3328

= Revue arch, 58,


|

1)

Praefectus legionis octavae (Augustae).

7055
ru[m*
I

[yjolka[no
[p.]

s.

ct]ves

Rom[ont]

cent.'
|

[Fa]lenlin[i]

gesato-

b]asem

Tongres, ubi fuit Aduatuca Tungrorum, rep.

Belg. 1901; correxit Musee be/ge 1902 p. 94).


2)

a.

1900 (ff^altzing Bull. Acad,

1)

Centuria. Cf. supra N. 4364

noL 2.

Cf N. 2331. 3793
Eiusdem
c(ivitalis)

(not. 8).

loci titulos dedi

Aed(i7i)

supra N. 4733. 3839. [Civ]ea Tnngri supra N. 4737. T{ungrorum) videtur esse in titulo quem edidit Zangemeister

Rh. Jahrb. 81, 1886 p. 84.

7056
a vikan[t5
[n.
I

in

h. d. d.

num. Augg.*

fara[6u]|rem'

exaedificaverunt
|

suo

in[p]|endio iimiores vici hic cos[j]|stentes loco sibi c[on]cesso


]ede|nsibu[$].

et

donato
imp.
d.

Dedicatum efrecjtum I... idus


.

lulias

Philippo] Aug. et Titiano co[.]*,

tio

et

Secundo

S[e[cu[ro].

Bilburg, ubi fuit Beda vicus, rep. (fFesld. Korresp.-bl. 10, 1891 p. 104).

dem
2)

loco reperti sunt tiluli supra N. 4604. 3646.


et

1)

EoNuminibus Augustorum.

Suppleverunt

expUcare temptaverunt Schroeder


dea[e]
|

aliique.

3)

A. 243.

7057
IJorio

in h. d. d.

Epone

vica[n]{i Relg.'

p.,

cujrante G. Ve-

Sacriijlio q.

Beim stumpfen Turm prope Heingerath (Kr. Bemkastel) rep., est Treveris (Brambach 864; Heltner Sleindenkmaler des Museums zu Trier p. 62 n. 103). 1) Belginum viemoratur tab. Peut.

712

Caput XIIII.

7058
7058*

I.

0.

m.

vicus Voclanni (Jn latere aquila et angues duo, in altero

latere vas frugibus repletum; in basi supposita Minerva).


I.

0.

m.
I

et vico Vocla.
(I.

Urissulius*

Camjpanus

d.

d.

7058^
fus?]ate

[in h.\

d.
|

I.

o.

m.
|

[et

mco\ Voclannionum culinam


|

[ve-

conlabsam infra
|

[striyti]

de suo restituerunt.

.
|

ius

Caupo,

lulius Statianus

(et

alU muW).

Pallien prope Trier rep.

(Brambach 794

Museums zu

Trier n. 42. 43. 44).


in h. d. [d.]

1)

796; Hetlner Steindenkmdler des VRI6-S-VLIVS lapis.


col.

7059
Tre.^
I

Genio aren[a]|riorum* con|sistentium


sive
|

Aug.

Axsillius Avjitus
Treviris rep, in

Sacruna d. d. amphitheatro (Brambach 770; Hettner Steindenkmdler des

Museums zu Trier n. 88). 1) rorum (cf. IU 4iSS ; Brambach


N. 419. 1562\

Cf.

supra N. S148.

2) Colonia

i456. 4457).

De

civitate

Augusta TreveTreverorum cf. supra

7060*
et

[in

honore]m domus Augustae

[Celeris f. sac]erd.

Rom.

Aug.

piscin. et
|?]n

campum

[A/edjiomatricis et advenis dedit.


|

7060^
camp.
ef. tab.

honorem domus Aug.

Celeris

f.

sac.

Rom,

et

Aug.

et piscin
,

....
ex utraque parte scriptus (Robert epigraphie de la Moselle II p. 19 A vicanis vici alicuius Mettensis positum titulum dedi N. 4818.

Melz

lapis

FI

fig. S).

7061
trib.
I

Ti. Claudio

Drusi
III,
|
|

f.

Caesar.

Aug. German [tco]


|

pont. max.,
|

potest. IIP, imp.

p. p., cos. des. [///?]*


|

vicani Marosajllenses
|

pub.
I

Dedicaia VIIII

k.

Octob.* anno" C.

Passieni Crispi

II

T. Statilio

Tauro co[s.]^
Marsal rep.
fig. 2).

1)

a. 4842, iam Meiz (Robert epigraphie de la Moselle II p. 8 2S lan. 43144. 2) Cf N. 204 not. 2. 3) Natalis Augusti.

lab.

supra N. 6097 not. 4;

Mommsen

Staatsr. II (ed. 3) p. 91 not.

4.

VI

4) Cf.

5)

A. 44.

Britannia.

7062 M.
Biturix
|

Verec. Diogenes'

Illlllvir.

col.

Ebor. idemq, mort.*, cives

Cubus", haec sibi vivus fecit. Eburaci (York) (FII 248 saepius deseripta saec. XVI XVIII). 1) Idem Eph. ep. 3, 483. 2) Haec, quae pars tantum auctorum vtdit, fortasse non recte excepta. Alterius municipii vocabulum latere coniecit Huebner, 3) Cf. C, I. L.

XIII

1 p. 4S8.

7uo3
bus)
d.

(mulier sedens, flores in sinu gerens, iuxta cista ; situla repleta fructiliberla et

m. Regina

coniuge

Barates Palmyrenus,

nalione Ca-

tuallauna*, an.

XXX.

(Infra titulus Palmyrenus)

South Shields (Eph.


tab,),

1)

ep, 4, 718*; Archaeologia Aeliana 40, 4883 p. 240 cum Mulieri Catuvellaunae (sic VII 865, similiterque Dio 60, 20) litulum

posuit maritus Palmyrenus,

Titnli mnnicipalea.

Gallia Belgica. Britannia.

Germania

inferior.

713

Germaniae.
7064
[<](np>

Caes. M. \\\[reUus Antoninus Aug.]


\

et

imp. Caes. L.

k\}[relius Verus Aug.]

scholam
. .
.
|

c.

Tr.* v[i] igni[s

absumptam reficiendam]
|

curaverunt ex SH*
. .

n.

in

eodem incendio

poni iusserant

. degulu Xanten (Brambach 216 ad apographum servatum in Pighii codice Berolinensi),

1)

Coloniae Traianae.

Cf. IS. 706S.

7065
iussu ipsius

Dianae
|

lunianius

Amabilis

Illlllvir

Aug.

c.

U. T.' ex

1.

m.

rep.

Prope Foorburg, ubi fuit forum Hadriani Germaniae inferiorit (cf. lll 4279), (Brambach 40 semel descripta saec. XFI). 1) Sevir Augustalis coloniae Ulpiae

Trainnae.
Aagustalis

Cf. N.
c.

2907 (not.

5),

praeterea

IV.

2181 not.

4,

N. 4743.
82.

Alius

[/]llIII(uir)

U. T. est in tilulo Nin^wegen reperto in


h.
d.

Brambach
|

7066

d. d.

Genio

colle|gi peregr.

Ulp. Decem|ber et Vere|-

cund. Corjnutus

d.

Prope Foorburg

rep., est

Leidae (Brambach 11 qui


[c]ollegi
| |

vidit).

7067
tium
I

i.

h.

d. d.
1

[G]enio

[/]ocariorum
|

[consis/]en-

Coloniae Agrippinae

rep.

a.

1866

(Brambach 2041;

DUntzer Ferzeich7i.

Alterth. d. Mus. in Koln p. SS, 27).

7068 7069
fecit
I

(ex imagine numinis svperest pes caligatus) GeniO

hastlierum.

Coloniae Agrippinae rep. (Kisa Korresp. der Westd. Zeitschr. 12, 1895 p. 96).
d.

m. Masclinio Materno
|

dec. c. A.\

aediUcio,
|

dumviral.,
j

curatoricio, sacerdotali,

ex comitibus, MascHnius Leo

patri benemerit[o]

Decentio Caes. et Paulo coss.'


Tolbiaci (Ziilpich) rep. (Brambach S49 bis forlasse descripta).

1)

Decu-

rioni coloniae Agrippinensi*.

1)

A. 332.

7070

d.

m.
I

Senecioni

limocincto*

Geron

filio

piissimo (canisj.
|

Coloniae Agrippinae (fFestd. Zeitsehr. 1894 p. S15).

*
(

1)

Cf.

N.6696 (noL

2).

7071 scamno* primo ex


|

se

....
I

.
I

possessor[c]

ex vico Lucr[ej|iio

imp|e]|rio ipsius.

Coloniae Agrippinae (Brambach 548; Schulten Bonner Jahrb. 105, 1898 p. 12

ad eclypum).
l.

1)

Cf.

N. 68S0.

2)

Cf.

Scr.

Grom.

p. 3.

207

cet.;

Schulten

c.

p. 15.

m. pertic[a] viatoria' d. d., s. [n.]" Prope Rigomag^um (Remagen) rep., est Mannhemii (Brambach 640; Haug roem. 1) Significari AuDenkstoine des Anliquariums zu Mannheim p. 50 n. 50). giutam Treverorum, non coloniam Claudiam Auguslam Agrippinensem (IX 1S48)
|
|

7072 cum
I

.
I

ius
I

Secundus
v.

dec. col. Aug.'


1.

ex evoc. Aug.

statuit Nisten ann.

plendum (superett

Rhenan. 98, 189S p. 171. Log. praefert Haug. 2) Sic supquae supra n. posita fuit). 3) Apparitorum corpus videtur significari; sed perticae vocabuium mirum.
lineola

'

714

Caput Xnil.

7073
bus

C.

Lucius Vi[c]tor
functus,
et

de[c.

cijvitatis

Vang.',

omnibus hooerifili,

(sic traditur)

et Victori^

Florentinus et Victorinus

ob

amorem
naverunt.

patri[a]e

civium

portam

omni sumptu suo exstructam docf.

ff^ormatiae in porta oppidi,

tam foras quam intus (XIII 62H

Westd. Korrevel XII).

spondenzbl. 1892 p. 79 ex codice


1)

quodam

Cf N. 4833

not. 7.

Stuttgartensi saec. p. Chr.


I.

XI

2)

Cf. N.

2403 not.

7074
sium
I

in

h. d.
|

d.
[

[Gjenio vici ca[[n]abar.*

el vi||ca]nor. Cana|beii-

Q. Marlius

Optatus,
|

qui" columnam

et

statuam

d.

d.

Koenigshofen prope Strassburg rep. (XIII S967 vidit Mommsen). supra N. 2476 cet., infra N. 7140 seq. 2) Cf III 7776. H900.

1)

Cf.

7075
cura Octoni
co[s.]

in h. d. d.
|

d.'

Nymphis
|

vicani Al|tiaienses^

Terti et Castoni

Cassi,

k.

Dec.

aram posuer. Maximo et Aeliano


|

Alzey

rep.,

Blatt 1887 p, 228).

nunc fFormatiae (XIII 626S descr. Zangemeister Westd. Korresp.1) Deabus. 2) Antiquum nomen oppidi Alzey hinc prodit.

3)

22 Nov. 223.

7076
pot.
I

Ti.

Claudio

Caesari Aug.
I

Germanico
|

pont. max.,

trib.

III',

imp. HII, p.

p., cos. III,

cives

Romani* mantijculdri' negotiaImaginem


dedit

tores,
I

C. Vibio Riifino leg.

pro

pr.*

Mogontiaci rep.
Koerber Inschr.
d.

a.

1878

(XIII 6797 vidit Zangemeister.

Mainzer Museums n. 117). 1) A. 43. 2) Curalor civium Roman[or.] Mogontiaci est in titulo eiusdem aetatis N. 246S. 3) Fortasse nummularii. Festus p, 155 M.: manticularum usus pauperibus in nurnmis condendis etiam noslro saeculo fuit, lidem fortasse N. 7077. Cf. MomTnsen Westd. Korresp,Blalt 1884 p. 51, 4) Cf supra N. 2285 not. 3,

7077
c. c.

in h. d. d.

deo Mercu|rio L. Senilius


|

Decmanus

(sic)

q.*
|

R. m. neg. Mog.*,

c. T.',

v.

s.

1.

1.

m. Satjurnino

et Gallo cos.*

n.

Finthen prope Mogontiacum rep. , est Mogontiaci (XIII 7222 Brambaeh 9S6 vidit Zangemeistep). 2) Curator civium Romanorum man1) Quaestor. ticulariorum (?) negotiatorum Mogontiacensium (Momms. tVestd. Korresp.-Bl. 1884;

cf.

ad N.

7076).

3) Civis

Taunensis.
T.

Cf

N. 7080. 7090. 7096.

4) A. 198. leg.
.

7078
Pr. p.
f.

!!!!!!!'

Florius Sajturninus vet.


h. m.*,

ex

sig.

XXII
|

Alexandri|anae,
I

m.

al|lectus in ordi|[n]em c. R.

.'

Mo-

g[onfmc.],

ex voto po[sMiY].

Mogontiaci (XIII 6769

nomen

N. 2472 not. 2. tasse Ai. (Alexandrianorum?) (Zang.)


dei.

2) Cf.

Brambach 1067 vidit Zangemeister). 1) Periit 3) Una vel duae litterae obscuratae, for-

Alios titulos Mogontiacemes habes supra

N 419. 1010. 1188. 1998.

2248. 2261.
(cf.

226S. 2275. 2276. 2277. 2294. 2534. 2341. 2414. 2421. 243S. 2456. 2469
not. 1). 2472. 2491. 2S00. 2S04. 2S62, 2S7S.

N, 7081

2652, 27S4. 3138. 31S6. 363S. 3930*.

4S96. 4615. 47S8. 4796.

7079

in h. d. d.

xlae (sic)

Lune

Marcellinius

Placidinus

d. c.

R.

Titali monicipales.

Germania

superior.

716
Tacito et Aeini|-

Mog.'
I

et

Martinia
[frjal.
(

Martina m.

e.*

ex voto p.

1.

1.'
|

liano cos.*

l[a]n.*

ifogontiaci (XIII 675S


civiurn
4)

o.

Brambach IISO

vfdit Zangemeitter).

Romanorum

A. 276.

Mogontiaci.

2)

Mater

eius.

1)

Decurio

3)

Posuerunt

laeti Ubentes.

5) Sic vel \[u\\i.

7080
tivius Victor
Victor[ti]
.

in

h. d. d.

I.

m. conservatori ai[cus cum


vicanis\

st^ntjs,
|

quos Da[;)]romisit,

dec.
.

civit.
. .

Taun[gns.
I

Mo|gontiacensibus

* us filii et heredes consumma[t;ertt/]. [] . Mogonliaci rep. a. 1898 (XIII 6703 vidit Zangemeister. Imaginem Koerbe Inschr. d. Mainzer Museums n. 4H). 1) Cf. N. 7075.

7081
no|vi
d.
S.

I.

o.

m.
I

et

lunoni

Reginae

vicani Mo|gontiacen|[s]es vici

p. (In latere dextro Fortuna, in latere sin, Sol., in postica Luna).


a. 1877,

Mogontiaci rep.
meister).
effosso,

basis

1)

In titulo supra N. 2469, iam XIII 6676,

monumenti maioris (XIII 6722 eodem fere


et

ficari

curatorem vici, non veteranorum, item vici quaestorem putant Domaszewski et Zangemeister (XIII 2 p. 303).
I.

Zangequo hie actorem signividit

loco

7082
r ronto
|

o.

m.

et
I

lunoni Reginae

vicani Salutares:

L. Valer.

(et alia

nomina plus quadraginta, pleraque evanida).


est)

(In latere sinistro

Fictoria,

clypeum tenens in quo scriptum

Vic.

Aug.

(In latere dextro Ceres.

In postica Apollo).

Mognntiaci (Xlll 6725


cf.

Brambaeh 994

vidit

Zangemeister ; de atiaglyphis

Haug Westd.

Zeitschr. 10, 1891 p. S6 n. 121).


d.
I

7083
tiu3
I

i.

\h. d.]

Genio collegi
|

iuventutis vici
|

Apollinesis,
|
|

Acu*

Ursus et Acutia Ursa

donum dederunt

imp.

et

Brambach s. Zahlbach (XIII 6688 1158 solus descr. Hiegell medicus saec. XFII exeunte). 1) Apparet nomina Elagabali (tertium consulis) erasa fuisse. 2) A. 220.

Coma|zonte cos.* Prope Mogontiacum ad vicum Dalheim

7084
Crescens
1) v.

.
I

et
|

Genio iuentjulis

(sic)

Vobergjens.,
|

T. GeniaUnius
|

s.

1.

1.

m.,

AnuUino

11

et

Mogontiaci rep. A. 199.

a.

1842 (XIII 6689

Frontone Brambach 1000

cos.'
vidit Zangemeister).

7085

in

h. d. d. Marti

Genio Viclor|iae
|

sigoif.

ob immunitatem om|-

nem

eis

concessam a vicanis
(et

veteribus consistentibus cjastel. Mattiac*

Novianius Mo|getius
Mogonliaci rep.

alia

nomina undecim, quorum postrema) Giamonius


Koerber

Adiutor, lustus Censorin[i].


a.

1900 (XIII 6740* Zangemeister vidit eelypum;

JFestd. Korrespondenzbl. 1900).

1) Cf.

N. 7094. 709S. ex
inl.*

7086

vicani

capite

limitis'

imp.
1892

d.

n.

Antoni|no

II

et

Sac|erdote cos.'

Mogontiaci (XIII 6764


vici (Zang.).

/f^estd. Zeitschr. 11,

p.

289 ad exemplum

aer-

valum a Pighio in codice Berolinensi

edidit Zangemeister).

2)

Forlasse

scr.

ex imp. (Zang.).

1)

Fortasse

nomen

3)

A. 219.

716

Caput

Xmi.
|

7087
Indutiu[s],
I

M.
I

Val.

Putl [ens],
(

L. Anto. Placidn[s],
|

M. Biracus
|

C. Silvius Senecio

piatiodanni*

vici

novi sub

cura

d.

s.

(In latere culter ei aspergillum, in altero latere rosa.)

Mogontiad (XI II 6776


p. 7).
ef.

1)

Quattuor

viri,

Zangemeister ; I.Becker Ann. Rhenan. 67, 1879 quibus platearum cura mandata erat. De vocabulo
vidit

Holder

altcelt.

Siirachsckatz.

7088
le[^.]^
I

in b. d. d.
d. d.

Genium
]

pla.'

p. p.

pret.*
|

L. L. Vic|tor vet.

XXII

Laeto

et Ceriale cos."

Prope Mogontiaci/m in Rheno rep., basis aenea, cf. IVesld. Korresp.-Bl. 1885 p. 22 vidit Zangemeister). tam praetoriam? 3) LEC aes. 4) A. 213.

est

Mogontiaci (XIII 7261


1)

Plateae,

2)

post por-

7089

1.

0.

m.
I

plat. dext.* e. N.'^


|

Adiut.^ Sexlus,

Liberal. Sperat.,
|

Ammon.

Sejcundan. mil.
lun. reg.
| |

d. s.

fec.
|

7089*

plat.

dex.'

eunt. Nid.*

T. Veter. A[tessas et

S.

d.* fecer. Masc. Co|ncessus CasteUi Matliacorum (Kastel)

rep. a. 1810, bases

gontiaci, altera IFiesbaden (XIII 7264.


meister).
4)

1)

Plateae dextrae.

7265
2)

duae aeneae, altera est MoBrambach 1311. 1312 vidit ZangeEuntlbvs Nidam? 3) Adiutorius.

De

(suo?).

7090
in

I.

o.

m.
I
j

conservato[r].
restituit
|

Licin. Tugna|tius Publius


|

llv. c. T.*

suo
I

ut haberet
sin.

Altico et Pr[etextato

cos.''

(In latere dextro

Mercurius, in
Castelli

Minerva, in postica Hercules).

Mattiacorum (Kastel) rep., basis, est Mogontiaci (XIII 7263 BramPlerorumque versuum primae litterae in tectorio scriptae sunt, sed antiquo, ut iudicat Zang. 1) Duovir civitatis Taunensis. Cf. N. 7077 nof. 3. 2) A. 2i2.
bach 1510 vidit Zangemeisler).

7091
Matt.*
I

[/.

0.]

m.,
I
|

lunoni
1. 1.

re|[9?]nae
|

Aquili|nius

Patern|us
|

d. c.

ex voto posu[]t
Decurio
civitalis

Castel rep., est


1)

m. Dedicata k. Oct. ter et bis cos.* Mogontiaci (XIII 7266 Brambach 1515 vidit Zangemeister).

Mattiacorum.

Alius dec.

c.

Mat. est in

t.

Mogontiacensi

fTestd. Korresp.-Bl. 1901 p. 67.

2)

A. 248 (cf Borghesi opp.

7, 43).

7092
llllllvir

L
I

0.
c.

m.
I

et

lunoni

reginae

L. Secund|iuius Fajvoralis

Aug.

Castel rep.,

M.* in suo p. est Mogontiaci (XIII 7271

= Brambach 1516
r.]
|

vidit Zangemeister).

1) Civitatis

Mattiacorum.
h.]
|

7093
(Felicitas;
eules).

[m

d.

d.

I.

o.

m.

e[f /.

Meloni Carantus

et
|

lucos.*

cundus de suo

[d.]

d. vico

novo Me|lonior.,

Cethego

et Claro

Mereurius.

In latere sin. luno,

in dextro Fictoria;

in postica Her-

Castel rep., est Wtesbaden (XIII 7270


1)

= Brambach 1521

vidit Zangemeister).

A. 170.

7094

vican[or. vici vete]\rh^ castelli Mat|tiacorum, Aur.


I

Candidus cornilcularius Matic[o]|rum* Gordianor.

allectus inter [t]p[sos]'.

Titnli monicipales.

Germania superior.

717

Oberolm prope Mainz rep. (XIII 7250 cf. Wettd. Korresp.-Bl. 1889 p. S7 vidit 1) /4nte repertum tiiulum A'. 708S suppleverant vican[/* et hastife\m. 2) Fidentur intellegi Malliaci. 3) Sic Mommsen Korresp.-Bl. l. c. p. 51.
Zangemeister).

Dianae

IVl[a|i[^/]acae

videtur esse dedicatus titulus Wiesbaden rep. Westd. Kor-

respondenzbl, 1898 p. 78.

7095
coDsistent|es

[i]n

h.

d.
|

d.
I

n[M]min. Aug.
|

hastiferii (sic)

sive pastor.*
| |

kastello

Matliacorum'

[d]e

suo

posue|[r]unt Vllll kal.

Apriles'
|

[/]iiliano

et Cris|pino co[s.]*

Amoenebvrg prope
fiot.3, p. 557,

Castel rep., est Wiesbaden (XIII 7517

Blatl 1887 p. 180 vidit Zangemeister).

ef.

Westd. Korresp,-

1) Cf.

Mommsen Herm.

Westd. Korresp.-Bl. 1889 p. 26; svpra N.7068. 2) Maltiacor. posuerunt tilulum supra N.3S0S. 3) Dies (2i Mart.,

22, 1887 p. 556


Hasliferi civitatis

cf.

supra N.it21
perti-

not. 3) videtur indicare

hunc quoque tituium, ut N. 3805 nuisse ad sacra Matris deum. 4) A. 224.

(cf. ib. not. 1),

7096
el ara ei
|

in

h. d.

d.

Genium

plateae*

novi vi|ci*

cum
f.,

edicula

(sic)

T. Fl. Sanctinus mil. leg.


c.
|

XXII

P. Alexan^d.]^ p.

imm.

cos.*,

Per[petuus et Felix fratres,

R.^ et

Taunenses* ex
|

origilne patris

T. Fl. Materni,

ve|terani coh. III


c.

praet. piae

vindicis,

et Aurelia

Am|-

mias mater eorum,

R.' d. d.
d.
|

Agricola et Ciementino cos."


[

7097
tonius
I

in

h.
d.

d. d.

plat.

praetor.'
|

aram qui
III

et'

Genium

Sat-

Giatus

imp. Alex.' Aug.

et

Dione cos."

civitas Taunensis, rep., nunc Wiesbaden (XIII 7335. Brambach UU. U46; cf. Huebner ex. script. ep. n. 6S2. 6S1). 7337 \) Cf. N. 7088, item 7089. 7101. 2) Genio plaliae (sic) novi civi dedicatus est etiam titulus eodem loco repertus XIII 7336 Brambach 1445. 3) Erasum, sed legitur.

Htddernheim, nbi fuit

^'

Romani. 6) Ex origine palris erant cives Taunenses iuris peregrini vel Latini, deinde postquam milites legionarii sunt probati, civitatem Romanam acceperunt' cf. Momms. Staatsr.
4)

Immunis

consularis.

Cf.

N. 2407

cet.

5) Cives

III p. 781 adn.

N. 7088.

et

10) qui et

LimesbL p. 18. 7) Civibus Romanis. 8) A. 230. 9) Cf. male videtur hoc loco insertum. Cf N.7074. 11) A. 229.

Titulos

eodem

loco repertos dedi

iam N. 3201. 4250.


|

7098

in h. d. d.

vicanis Aurel.^ si|gnum Minervae suo


(sic)

impendio
cos.*

restituit Fausjtius

Aeventinus
est

quaeslor,
(XIII 6541
Cf. supra

Lupo

et

Maximo

Oehringen rep.,
meister;
/asc. 5] p. 26).

Stuttgart

Brambach 1561
4.

vidit

Zange-

Ilerzog et Hettner die Kastelle bei Oehringen fobergerman.-raef. Limes

1)

Aurelianensibus.

N. i765 not.

2)

A. SSS.

Alios vicanos huius regionis habes supra N. 5503. 59S0*>.

7099
mes
[/".]

Deanae

in

b.

d.

d.
|

pr[o]

iuventute*

c.

Sum.

lul.

H[e]rl-

c.

Rottenburg (XIII 6358

= Brambach 1629

ad editionem Apiani).

ficatur collegium iuventutis;

cf N. 7083. 7084. 2) Civitatis Sumelocennensis. Cf supra N. 2554. 4608; XIII 2506. Ad procuratorem x^oQaq [I^OfiiJiOxevvtjalag

1)

Signi-

xal {vn](Q}.i.(uxaviiq pertinet titulut in Bithynia reperttis Westd. Korresp.-Bl. 1886


p. 260.

718

Caput XIIII.

7100
no
. . .

in

melocennenlsis,
[m]ag.

honorem curam

domus
|

divin.
lul.

ex decreto ordinis

saltus
|

Su-

agenlib.

Dextro et G. Turran.

Marcia-

Rotlenburg rep., est Stutlgart fXIIl 6363 = Brambach 1633 vidit Zangemeister).

7101
vici

in
|

h.

d.

d.

1.

o.

m.
|

platiae de[a7frae?]*

c*
|

[5u]melocenes.
|

Grinar.'

maceriam
|

d.

s.

p.
|

7101*
meloce[w.]
|

in h. d. d.
.
.

[6re]nium et ang.*
f.

vicanis Gjrinar. platie

Su-

tiii[s]

Kbnge7i

(cf.

supra

iV. 4^608)

bergs p. 383. 386 n. 497. 498). 1) Sic suppleverunt editores, collata N. 7089. 3) Grinario, vicus Sumelocennensis ut ex his inscriptionibus appareti 2) Cives.

rep. a. 1900

(Haug

et

Sixt Roem. Inschr. Wiirtem-

memoratur

in tab. Peut.

4)

Anguem? (Haug

el Sixt).

Sed

litterae contignatae,

neque omnino certae.

7102

I.

0.

m.
I

confanes|ses* Armi|sses*

v.

s.

1.

1.

m.
(XIII 6378

Prope Metzingen (agri Sumelocennensis) rep.,

est

Stutigart
2)

Brambach 1648
bulo fluvii

vidit Zangemeister).
ait

1)

Confanenses.

Nomen

servari voca-

Erms
in
1

Zang.
d.]
|

7103
d.
c.

h.

[d.

Genium

c.

Alisin.'

L. Ave|ntinius Mjaternus

S.

T.-'

don.
Stuttgart (XIII 648S vidit Zangemeister;

Bonfeld

rep., est

Inschr. Wiirtembergs n. 564).

Elsenz (Zang.).
(cf.

2) Decurio civitatis sallus? vel Zangemeister Westd. Zeitschr. 5, 1884 p. 243 not. 1; Herzog Bonn. Jahrb. 102,
.

1)

Civitas Alisinensis

Haug et Sixt Roem. nomen duxil a fluvio hodie Sueborum? (cf. N.7104), T..

1898 p. 96).

7103*
7103''

vic.

Lop.* Q. Gabinius

Pompeianus.
. . .

[vic.] Lopodun.* Q. Vennonius Prope Ladenburg rep., iam Carlsruhe, epistylii fragmenta (XIII 6421 vidit Zangemeister; Ann. Rhen. 44/3, 1868 tab. III). 1) Ficanis Lopodunensibus.

7104
Aug.
. .
I

[]mp. Ca[es.]
civit [os]
I

L. Septi[wjo]

Sever[o

Pi6\

Pertin[aci]
|

Ulp. S. [N.y

Ladenburg
meister).

rep.,

1)

Civitas (Jlpia

iam Carlsruhe (XIII 6420 Sueborum Nicretum.


|

= Brambach
Cf.

1713 vidit Zangesupra N. 472. 332, infra 7106.


|

7105

M. Aurelio

Anlonino
fili(o,

Caes. imp. de|stinaloS imp.

L. Sep-

timi Se[veri Pertinjacis Aug.

Baden, iam Carlsruhe (XIII 6300 Brambach 1663 vidit Zangemeisler). 1) A. 197. 2) Civitas Aquensis vel Aurelia Aquensis, Aurelia nominata a Caracalla (Zang.), praetei-ea memoratur in miliariis supra N.S8i8, Brambach 1936 seq. Alios titulos Badae repertos dedi supra N. 2286. 2573.

res p. Aqu.*

7106

di.

mani.

Terliniae

Florelntiniae cives

(ic)

Suebja Nicreti^

vixit a[n|nt]s

XVI
(in

Aubigny
feld).

. . (In latere: ascia). Haeduis) rep., est Chalon-sur-Sa6ne (XIII 2633 vidit Hirsch-

1)

6/.

N. 4607 not. 1; N. 7104.

Tituli mQDicipales.

Germania

saperior.

Raetia. Noricam.

7 19

Raetia.

7107
Bregenz

di[s]

{J[e]abusq.

cives R[om.] nego\[iat.

JBr]ig[an]lieDS.

(III S.

13342

cf. p.

2288

Mitlh. Centralcomm. 1894 p. 2i9).

7108 municipi Ael. Aug.* negotiator.* artis vestiariae et lintiariae' cum suis ornamenlis sibi et P. pat.S C. Antonio Aeliano equiti Romano decurioni municipi Ael. Ang., filio.
|

aedem

Augustae Findeliciim (Augsburg) (III S800 vidit Mommsen), 1) De muniAugusto Findelicum cf. Momvisen C. I. L. III p. 711. 2) Negotiatoret. Tituli negotiatorum et opificum non pauci prodierunt Auguttae. 3) f^oeabulum suppletum ex apographis vetusiis. 4) Publio patri? (Momms., intellegens patrem C. Anlonii Aeliani).
eipio Aelio

7109

Silviae T.
I

fil.

Augustae Findelicum

(III

S827

vidit

Materninae sacerdotal. Mommsen).


|

7110
labsum
cunia
| |

in

h. d. d.

deo Silvano
|

templ.

cum

signo ve|tustate con|

Sext. Attonius Privatus


restituit.

cives Trever,

Illlllvir

Augustalis, pe-

sua

Augusiae yindelieum

(III S797 aliquoties descripta saec.

XFI).
et k. R.'

7111
de suo

Volk. sacr. Aur.


v.
s.
1.
1.

Artissius aedil.

territor. contr.*

fe[cit

m.

Posita

k.

S.'

Orfito cos.*
vidit ectypum).

Regensburg rep.

a.

1899 (III S. 14370, 10

Mommsen

Dumasz.; de territorio contrario, seilicet sita inripa opposita Danuvii, cogiiavit Mommsen). 3) 23 Aug., 2) Kastrorum Reginorum. dies Volcanalium (cf. N. 4914). 4) Fidetiir intellegendus esse annut 178, post quem annum Orfitum consulem habuit annus demum 270.
territorii contributi? (sic

1) Aedilis

Noricum.
7112
item dec. et
leg.
I

P. Ael.
Ilvir.

Flavi
e[t]

dec.

et Tlvir.
|

et

flaminis

Ael.

Cetiensium',

pontificis
filiae

colonia Aurelia Antoniniana Ovil., trib.


Flavinae,
matris,
filiae
|

III

Aug., et Aeiiae P.
eius,

eiusdem,

et Ael.
(tic)

Man-

sueti

patris

et Orgetiae Sisiae
|

ex precepto

eius Or-

getia Ursa

propinqua inpendio heredis fieri institit. Lambach ad Traun fl., non procul a Wels, ubi fuit Ovilava Mommsen). 1) Cf. ad N. 711$.

(III 5630 vidit

7113
patris
I

Aug. sacr.
I |

[t]n
|

memor.
i.

M. Ulp.
augur
|

Sperati

optimi,

M. Ulp.
|

[5]pectatus

[/]Ivir

d.,

m. A.

Karlslelten prope St. Poelten, in qua regione fuit Cetium, cf. Kubitschek arch. ep. Mitlh. aus Oesterr. 17, 1894 p. 1S6 (III 56S8. 11799 cf p. 2S86 descr. Ladek).
1)

Augur municipii

Aelii Cetii.

720

Caput XIIII.

7114

locus
|

sepullurae

cultorum
d.

Geni muQicipi Agunt.


|

Secun-

titulum s. s. m. c.'' dus Ant. Pud.' Prope Lienz, ubi fuit Aguonlum,

luc' rep., est Inmbruck (III S. 1148S vidit Hirschfeld). 1) Antonii Pudentis, sc. servus. 2) Supra scriplum municipii eultoribus? (Momms.). 3) Versus non finitus; fortasse debuit esse: lac[undut
d.

scripsii] (Hirschf.).

7115
Maximio
in C.

Dripponio Maximo et
luniano
ann.
|

luniae C.

f.

Bateiae
,
|

uxori,

C.

fil.

decurioni
|

Viruniensium

defuncto
f.

Romae
ann.

legatione

XXX,

et

Dripponiae

Maximi

Suadrae,

xxxvin.
Micheldorf prope Friesach, non longe a ruderibus P^iruni (III S051 vidit

Mommsen).

Pannonia.
7116
I. 0.

m.

nundinario

pro salute
|

imp. Gordiani Aug.

G. D.*
|

Q.* Victorinus

dec. col. Sisc, Ilvira.',


|

eq.

Rom., sac
R.,

p.

P. sup.^

et
j

G. D. Victorinianus
|

fil.,

dec

col.

Sisc,

eq.

et L[uc]ilia Lucilia

Pio et Proculo cos.^ coniux, sacerdot., Dogoj prope Sisciam (Sziszek) rep. (III 5956. III ectypum). 1) JSomen gentilicium. 2) Quirina. N. 7117 not. 2. 5) A. 258.

S.

40820 Bomaszewski vidit


3) Duoviralis.

4) Cf.

7117
ignis

T. Cnorius

(sic)

Sabiiiiauus

ex praef. alae contario[rum,


(

v. e.,

et L. Val. Verus
I

dec

C. Savar.*,
(

sacerdotalis

p.

P.

s.*,

cryptam

vi

exuslam sumptibus suis


Steiri

refecerunt.

am

coloniae Claudiae Savariae.

Anger, ubi fuit Savaria (III 4185 vidit Mommsen). 1) Decurio 2) Sacerdotalis provinciae Pannoniae superioris.

7118
Gen.
d.
[

sign. Victo.

Q. Gav. Maximus,

Q. Tor. Priscinus
|

mag. coL
(

p. P. s.S
(

P. Ael. Exupe|ratus et T. Aur.

Peculiaris scri.

coll.'

Modeslo 11 et Pro[bo cos.^ d., Stein am Anger (III 4168 vidit Mommsen).

vinciae Pannoniae superioris.

1)

Magistri collegii Genii pro3) A. 228.

2) Scribae collegii.

7119 Genio
Stein

candidat.
(

Ven.

Vicl.,

Daphnus

coL Sav.
Mommsen).

vil.

kal.*

Septimi|ani, sac P. Ael.

Sabiniano, d. d.

am Anger
C.
i.

rep., est Peslh in

museo
f.

(III 41S2 vidit

1) Fili-

cus kalendarii.

Cf. Kuebler Zeitschr.

Rechlsgesch. Roem. Abth. 15, 1892 p. 1S7.


(

7120
fabr.,
[

Val. Tettius
d.,

Fuscus dec
loca colleg.
[

U. T. P.',
(

q.,

aedil.,

praef.

llvir
(

augur

magno Larum
f.

et

imaginum do-

mini

n.

Caes.'*

ob honor.

trib.

p. s.

Poelovione (III 4058 vidit Mommsen).


Poetovione.

1)

Decurio colonia Vlpia Traiana

2) Cf.

supra N. 5S45 not.

1.

7121
Carnunt.,

C. Domitius

Zmaragdus

domo
(

Antiochia,

dec

municipi AeL

[a]mphitheatrum impens.

[sua] solo publico fec

Tituli municipales.

Noricum. Pannonia.
dec.
c.
\

721

7122

C. Vallio C.
|

f.

Serg. Scrib[o.?l

S. Aur. Ant. Karo.*,

eq. R., a[dl.]

in

dec. inler selecl., flam., o[tnn.]

honorib. perfuncto.

Vallia Censorina palri pii[s.]

Camunti
Fereint
(cf.

rep. a. 1899 (III S.

U3S9*'

'

vidil Kubittchek;

Bormann Bericht

det

Camuntum fUr
IV.

supra

das Jahr 4899). 1) Decurio municipii Aelii Camunti 6654 not. 3). 2) Decurioni coloniae Seplimiae Aureliae Antoninianae

Karnunti.

7123 ....
tum
d. d.

Scarb.,
I
|

quaestor, aed.

ob honorem llviralus

gralui-

Scarbantiae (Oedenburg) (III S. 143SS^* descr. Kubitsckek).

7124
[5tn]g.',
I

C. Tit.
Ilvir,
|

Antonius

Peculiaris
|

dec.

col.

Aq^umci], dec. m.

flam., sacerdos

arae Aug. n. p. P. infer.%

nymp.'

pec.

sua

fecit et

aquam

induxit.

In vico Hungariae Bath Monoxtor in ripa Danuvii sinistra, lapis in opere posilus, delatus
1)

eo sine dubio ex ruderibus Aqninci (III S. 10i96 bis descripta). Decurio municipii Singiduni. Cf. C. I. L. III S. p. 44Si. 2) Sacerdos arae Augutti nostri provinciae Pannoniae inferioris. 3) Nymphaeum,

7124*

C. Tit. C.

fil.

Serg. Antonius

P[e]culians dec. col.


(sic)

S[g]pt.
d.
d.

Aq.*, ilem dec.

m.

Sing.

ornamentum

forus

rei

puhlicae

Alt-Ofen
zewski).
C.
I.

sive

1)

0'Buda, ubi fuit Aquincum, rep. Decurio coloniae Septimiae Aquinci.

(III S. 4049S vidit


Cf.

Domas-

supra N. 2iS7 (not. 5).

L. III p. 439.

7125
invict.

I.

o.

m.

t.*

pro salute

adq. incolumitale
civit.

!!!!!! !^\

p.

f.

Aug. to|tiusq. domus divi|ne eius et

Eralvisc' T. Fl. Tit[i]a-

nu|s augiir et
zewski).

M. Aur.

Ad Aquincum

1)

(Budae, loco dicto Blockberg) rep. (III S. 40i18 vidit DomasTonilratori? 2) Nomen imperatoris erasum. 3) Eravisci sive

Aravisci memorantur Plin.


dipl. mit. III p. 88i. 888.

h. n. 3, 448.

Ptol. 2, 43, 3.

III 332S. III S.

43389
4453.

et in

Tilutos Aiiuhicemes habes etiam supra N. 565.

S4S. S70.

6S8.

S3i0. 3638.

2335. 2336. 2363. 2373. 2390. 2391. 2393. 2409. 2U0. 2442. 2iS3 2i56. 2437. 2473.
2814.

3020. 3093. 3109. 3131. 3281. 3316. 3357. 3559. 3360.

3373.

3637.

3654. 37403742. 38S6. 3914. 3923.

3925. 4014. 4044. 4253*. 4253. 4260. 426i.

4275. 4277. 4297. 4616. 46f6:

7126
m.
Aq.',
d.
j

[signum
|

et

ar]am Geni
-HS^

civib.

R.

[^i
|

constxftinjt Vetuss.*,
.
. .

quae M. UIp.

[ca? tes]i.

X
|

n. fieri iusserat,

[M. Ulp.]

[Ilvir?]

col.

Murs.',

sacerd.

[pr. P. inf.,

p. p. /]eg. XII

Fulm., in
n.
fec.

memotiam
1)

[patris loco eeleberrimo (!) fejrritori ex ttSCf. ilin. Ant. p.

XXXX

Duna-Penlete, ubi videtur fuisse Inlercisa (III S. 40303 vidil Domassnoski).


Fetussalinis.

243: f^etussalinas,

cet. (C. I.

tuitur fuisse ibi ubi est Adony).

2)

Municipii Aquinci.

L. III p. 431, ubi sta3)

Decurio coloniae

Mursae.

Eiusdem

loci iilulos

habes supra N. 2540. 3981.

DxsBAU, Insoriptiones Latinae IL

46

722

Caput XIIII.

7127

[/ 0.

m.]
I

lunoni
vic[i]

\re\%.^

Min[e]rvae
| |

[cleteris

ilis

deahus^^we]
|

omnibus, possessorj^fjs
[mjina sunt:
rinus de[c.],
col. Aq.,
I

Vindoniani
|

ex voto posueru|nt q[M]or. noVetlianus eq.


I

Aur. Aep[tc/]elian. sac.\


^

[^A\\\r.

p.,

....

[Fi]cto|

(In latere sinistro) item


|

M. Aur. onore
|

Aepictetianu[s]

dec.

sacerdotalis,

aram
|

donavi[f]

in

vic[fln.].

(in latere dexiro)

Quae ara con|secrata

est
|

[j]n

possessi[o]n.
|

Aurelii Vettijani eq. R., per|(sic).

missu eius[dem precario


vidit

petentibus
Sacerdotalis.

vicanis* Vindoniani

Kissingwald prope Alt-Ofen rep., est Pest in museo

Domaszewski).

1)

(III 3626,

III S. 40370
legi

2)

Sex

vel octo

nomina

non po-

tuerunt.

3)

Insere vici.

Dacia.
7128 imp.
max.,
trib.

Caesari
|

Marco Anton.
maiestatisque

Gordiano Pio
|

Felici

Aug. pont.
|

pot. IIIP,

cos. II, p. p., procos.,


|

concilium prov.

Dacia-

rum
1)

111*
I

devoti

numini

eius.

Sarmizfgetusae ruinis delata Clausenhvrg (III i4S4 descr. Torma). A. 241. 2) Cf. supra N. 1097/8 not. 3, N. 1099. 4398, cet.

Ex

7129
Felicis Aug.,

Marti Aug.
|

pro salute imp.


|

Caes. M. Antoni
eq. R.,
d.

Gordiani Pii
|

M. Anlonius
n.*,
|

Valentinus
|

dec.

m. Apnl.',

sacer-

dos arae Aug.

coronatus Dac.

lU^

d.
ter ut videtur descripta
2)

XFI XVIIl).
Cf.

Fdrhely,

N. 7147.

. .

ubi fuit Sarmizegetusa


1)

(III 143S

saec.

Decurio municipii Apuli.

Sacerdos arae Augusti nostri.

3)

Coronatus Daciarum trium.


[mMntctj)]!

7130
vinciae^
|

iorum

Porolis.'

[e]t

Tibisc.*, sacerdotal.
|

pro-

donum

dedit.

f^drhely rep. (III S. 7962 semel deseripta).


p.

W,

2) ib. p.

2i6.

1) Cf.

N. 7133. 7149.

C. 1. L. III

3) f5ac]erdotalis Daciae

etiam III S. 7688.


qq.
|

7131
M. Cominius
Aug.,
I
|

[coniugi]

T. Varen. Probi*
|

col.

Sarm.,
|

Quintus* pontif.

et bis qq. col., eq.

R.,

sacerdos arae

sorori pientissi|mae.

L. d. d. d.

ydrhely (III 1313 solus descr. saec. XVI). 1) Ad hunc pertinet N. 7132. 2) Idem N. 7133, item III 1473. III S. 7907. Alios tilulos Sarmizegetusenses dedi supra N. 370. 334. 1046. 1097. 1324. 1370.
2634.

4371. 4313. 2417. 2424(1).

3636. 3849. 3849. 3834. 4229. 4261. 4344. 3390.

5548.

7132
dens
(

T. [Va]r[en]io
|

Probo
p.,
j

llviral.,

item

qq. col.,

Varen. Pu(

fl.

coloniarum*,
(

eq.

praef. coh., pa|tri,

ob stratam ab

eo aream

dimidiam
N. 5080.

in

honorem suum
pertinet

ex

ss.

n.*

L. d. d. d.

In vico

Zdm,
2)

Ex

ad Sarmizegetusam (II1 1482 vidit Momm^en). testerlium quinquaginta milium nummum.

1) Cf.

Titnli manicipales.

Dacia.

723
col.
|

7133
q. q.

M. Comin. M.
|

f.

lap.

Quinto

pontif.

Sar.'

et praef.
|

pro

Antonino imp.,
|

patr.

coU. fab., eq. P.,

ordo col. ob mer.

ipsius.

Demsus prope Fdrhely


Sarmizegetusae.

(111 1437

vidit

Mommsen).

1)

Pontifici coloniae

7134
pro imp.',
I

Q. lanuario Q.

f.

Collina
|

Rufo

Tavio* flamini,
|

qq. prim.

ordo

col. Ulp. Trai.

Dacic. Sarmizeg.

Sarmizegetusae (Demsus) (111 1S03 vidit Mommsen). 2) Quinquennali primo pro imperalore.

1)

Tavium

Galatiae.

7135
aedilic.
,

[iur]l. C. 61. Pap.


1

Valentino dec.
fabr.

col.

Sarmiz. metr.S

livirali

et

qq.,

praef.

col|leg.
|

et

patrojno eorundem,
|

Aureli Theophi|lus et Castor. dec.


d.

mun.
solus

Porol.*,

amico

fidissimo.

L.

d. d.

Sarmizegetvsae (Fdrhely)
1)

(111 449S

descr.

Mezerzius saec. Xyi).

Cf.

Melropolis

(cf.

supra N. SS4.

C.I.L. III p. 228 et in indice p. 2S45).

2)

N. 7130.

7136
item

M. Proc. M.
Laurentium
|

fil.

Pap. Niceta
Lavinat.,

Ilvir et fla[m]en

col.
|

Sarmiz.
|

sac[er<i.j

aedem Augustalibus
|

pecunia sua

faciend. instituit,
et here[s]
(

eandem M.

Proci[us] Regulus

dec. col., eq. pubi., filius

eius,

pei[/ec]it dedicav^rtj.]

Fdrhely

rep. (III 6270 vidit

Mommsen).
Ulp.
(

7137 Genio
nor. ornam.
[fljipponic.
(
(

ord.*,
(

quem

Dom.

Hermes, Aug.
[et]
\

col.*,
(

ob hoRegulus

dec' proraiserat,
(

Val. [TJnreptus

Domiti
j

Hermes Onesimus
Omamentorum
[

Auguslales col. h. p. c*

L. d. d. d.
2)

rdrhe/y (111 142S solus descr. Mezerzius).


eoloniae.

3)

decurionalivm.
j

1)

Ordinis.

Jugustali*

4)

Heredes ponendum curaverunt,


|

7138
Cietus
d. d.

Genio
d.

Ub. et servorum*

P. Publicius

Anthus

et Pubi.
(

1) Intellegitur corpus KberFdrhely (111 S. 7906 descr. saec. XFI Ferantius). torum et servorum publicorum. Cf. supra N. 6132. 61 S3 (not.). Efth. ep. 8, 182.

7139

[fi]erculi
(

Aug.

Reginus

s[ac]erdos'
(

[f]n[s/]itu[/Jus

ab
(

Hei. Perlinace

[c]os.*

1) Saeerdos Karlsburg, ubi fuit Apulum (III S. T7S1 vidit Domaszewski). 3) Consulari. Cf. supra N. 407 not. provinciae ut videtur. AUos titulos Apulenses dedi supra IV. S14. 116S. 2500. 2501. 2592. 2459. 2476. 2477. 2746. 2998. 5007. 5010. 501S. 5019. 508S5087. 5268. 5268*. 5268*. 5S82.

8S94. 5756.

5744.

5847.

5848.

5920-5925.

4079.

4220. 4221.

4505. 4504.

4544.

45464548. 4382. 4598. 4621. SSS2. S62S.

7140 Libero
Gem[in]ae,
d[e]c.
(

palri et Libe.'
(

Cl. Alteius
sui[s]

Ceier
\.

veteranus
Li. (sie)

ieg.

XIII
|

canabensium*

cum

v.

s.

d. d. d.

Maros-Porto prope Carlsburg


2)

(111

1095 vidit Mommsen).

1) Cf.

N. 3380 seq.
^

Cf N.

7141.

724
7141
ex dcc'
leg.
al.

Caput XIIII.

pro salute Aug. M.


II

d.

m.*

saactuin
dec.
et

T. Fl. Longinus
Nap.',

vet.
(

Pann.*,
et
|

dec.

col.

Dac.'',

mun.
|

dec. kanab.

Xlll G.',
fiL

Cl.

Candida

coniunx

Flavi

Longinus Clementina

Marcellina

ex imperio pecunia sua fecer.

L. d. d. d.

2) Feteranus ex decurione. Cf. N. 2S5i cet. 4) Decurio 3) Alae secundae Pannoniorum. coloniae Dacicae (Sarmizegetusae). 5) Cf. N. 71S0. 6) Decurio kanabarum legionit decimae tertiae Geminae. Ea legio Ai>uli stativa habebat. Cf. C.l.L. IIIp. 182. Ad canabas Apulenset pertinent etiam tiluli tupra N. 2476. 2477.

Aimli (III

HOO

vidit

Mommsen),

1)

Matri deum magnae.

7142
m. A.
A.^
I

Bono deo
|

puero Pos|phoro'
|

T.
|

FL

Italicus
|

primus

IIlI|vir

Apvli (Phosphoro pars descriplorum).

cum Staii|lia Lucia coniuge et suis ex voto. (III H52 ler descripta saec. XFXyill). 1) Cf. supra

2)

Mvnicipii Avrelii Apuli


Illlvir
s.
s.,

(cf.

N. 4546 -4548 supra N. 5848).

7143 mun.
laleribus

I.

o.

m. aelern.
|

C.

luL Valeciti|nus
|

pri|mus annualis'
ex voto
|

Sept. Apul.''

et patr.

coIL fab.

muo.

posuit (in

duo viri fasces tenenlfs). Apuli (Karlsburg) (III 1085 bis descripta saec. XFIII). 1) ''Severus Apulensibus ius tribuit quattuorvirorum qitotannis creandorum, cum id antea extra ordinem tantum iis licueriC (Mommsen). 2) Municipii SeptimH Apuh'.

7144
fabr.
I

I.

o.
|

m.

C. Seutius
|

Anicetus
v.
s.

dec. col. Sar.',


|

patron. coL

prim.

mun.
I

Sept. ApuL,
k.

L m.,

Augg.

[njnn.''

imp. Ant.

II

et .... cos.S

X
Una

lun., lun. XVIII, die lovis.

Apuli (Karlsburg) (III 10S1 vidit Mommsen).


zegetusae.
6) Cf.

2)

littera erasa.

1)

Decurio coloniae Sarmi-

3)

Getae

nomen ernsum.

A. 205.

Mommsen

Chron. Rom. p. 512.


c
I

Similis indicatio supra N. 2S2S (not. 6),


[?Jn balnr|[o]
|

7145 ....
suit.
I

er
I

populo pii|blice oleum

po-

L.
I

d. d. d.

(in latere)
|

rarissim[o.]

Sex. Sentinas Maxijmus anno

primo

[/^Jacli

municipi
S.

posuit.

Carlsburgi (III

7803 vidit Domaszewski).


P. Ael. Rufinus dec. mun.* et patro-

7146
nus
I

Aesculapio et Hygiae

coll.

fabrum colon. ApuL'


|

pro salule sua et Ulpiae IIel|pidiae con|

iugis et Ael.

Urbani

fili

ex iusso

Apuli (Karlsburg)

(III

mun. et postea insertum), cf. pus Apuli duas res pubticas


C.
I.

port.' per p. XXXX. f. 97S vidit Mommsen). 1) Decurio municipii (dec. Per aliquod temnot. 2. 2) Coloniae Apulensis.

fuisse,

municipium
Porticum.

et

coloniam, statuit

Momnuen

L. III p. 185.

Cf N.

7149.

3)

7147
auguri et
(

P. Ael.
Ilviral.
(

P. fiL Pap.
col.
(

Strenuo eq.
| (

p.,

sacerd. arae
[

Aug.',

Sarm., augur.

coL ApuL, dec.

col. Drob., pa(

t(ron. collegior.

fabr. cento[nar.
(

et naut(ar.,

conduc. pas(cui salinar.

et

commer|cior., Rufinus

eius.

Apuli (Karlsburg) (III 1209 ter ut videtur descripta).

1)

Cf. N. 7151.

Titali municipales.

Dacia.

725
|

7148
Agrippinus
Ant.
I

C. Ant. C.
|

fll.

Papir.

Valentino,
|

^.>
|

dec. col. Apul., C.


|

Ant.

a roilit.^

dec. coi.

Napoc'

et

munic.

Pot.\

fll.,

et Gaii

Marcellus, Agrip|pinus dec' col. A|pul., Marcella et Ajgrippina ne-

pot. eius.

Jn vieo Kotldrd prope CarUbvrg, forlasse

maszewski).
4) Pvtaissae.

1)

Quondam.
C.
I.

ApuU

rep.

(III S. 780i

vidlt

Cf

L. III p.
et

supra N. 27S1 not. 6. 178. 1582, supra N. 6523 not.


2) Cf.

Do-

1.

3)

Cf N.
5)

7150.

Decuriones.

7149
llvir
I

[i4s]cuIapio

N[^p]iae L. lu[/.

]assinus

col.
e[t]
I

Nap.,

flam. col.

Drob.S

flam.

munic

Dier.',

dec col. Apul., dec munic.

Apul.
[j]is
I

Por., trib. leg. Ilil Fl., pro sa|Iute 1uli[ae] Beronices con[t]|u8.

V.

I.

Jpuli (Karlsburg) rep.


descr. Jung).

a.

1898 (III S. 14468

\)

Cf N.
m.]

7130*.

=
|

Oeslerr. Jahresh. Beibl. 5,

2)

Cf

C.

I.

L. III 8217,

et p.

248
|

(c.

18S XXXII).
Ilvir.

7150
qq.
1

[/.

0.

cons. mu|nic.' Aeli


I

Hadr. Napoc,

cura

Ingenui v. s. I. m. Klausenburg s. Kolozsvdr, ubi fuil Napoca (III S. 14465). Napoca colonia N. 7148. municipii. Cf. N. 7141. Allos tilulos Napocae repertos dedi N. 4061. 4082. 4083.
C.
et luli
|

Numeri Deci|ani

1)

Conservatori

7150
Victorius
.

d.

m.

M.
I |

Val.

M.

f.

Longinu[s]

med.

leg.
\

VII

Cl.,

ornat.
|

orna|ment. decu[r.]
|

a splendid.
|

urdin. m. H. D.\
|

vix. an.
|

XXIII,

M.

anio et Victoria

[6re]mina

fil.

pien[f.]

Tucilescu arch. ep. Mitlh. 19, Turn-Severin, ubi fuit Drobeta (III S. 14216* 1) Ornalus orjiamentis decurionatibus a splendidissimo ordine mu1896 p. 216). nicipii Hadriani Drobetae (res publica mun. Fl. Hadriani Drobet. est III 8017).

p.

7151 Geni. fecit 1. m. suo


I

pag.

Mic' T. Aur.

[Ft]rminus

m[a]g. pag. eiujsd. ex


Domaszewski).

yajda-Huvyad, delnde Klausenburg


nio pagi Miciemii.

(lll S. 7847 vidit

1)

Ge-

Cf, III S.7852. 7868: Dacia te voluit, possedit Micia

secum, item

supra N. 1860 (not. 2).

7152

Herculi
|

invicto
|

pr.*

inpera|toris col.
|

[6r]alatarum

'
|

[r]i.

lulius Majrcellinus

d.

d.

d.

Al-Gyogy prope Ihermas Feredo-Gyogy, ubi videtur fuisse Germisara


1S94 quatler descripta). Cf. supra N. 4082.

1)

ProtecloriT (Henzen).

(III

2)

Collegium Galatarum.

7153
Splon.^
I

(eques) d. oi.
vix. an.

T. AuF. Aper Dalmata* princ*


Saijtara
lib.

adsignato' ex

XXX, Aur.
Ampelum

patr.

optimo

p.

Zaiatna, ubi fuit

maszewski).

(III 1522

cf. p.

1400 viderunt

Mommsen
4)

et

Do-

1)

Sic Domasz. (Afer Delmata legerat

Momms.

litleras contignatas).

2) Cf.

N. 7165.

3)

Deductus Ampelum iussu imperatoris.

Spionum op-

pidum Dalmatiae, notum praeierea ex N. 7162. 7165. Tiiulos eiusdem loci dedi iam supra N. 1594. 1595.
4298. 4299.

5014. 5582. 5589. 4071.

726

Caput XIIII.

7154
dec[Mr.
sis
I

d.

m.

T. Fabio Ib[/j]o|maro*
I

domo

Augus. Treve[r.]
|

quond.

/f]anabar.^ vix.

annis LX,

Fabii Pulcher

Roraana Aqui|leien-

per lutores suos pos.


In vieo Magyar-Peterd, origine fortasse Apulensis (III iSli descr. saee. XVIII

Atnostus auctor aecuratus).


2) Forta.ise legionis

1) lbiio[maro

traditur (de nomine

cf.

XII 2859).

decimae certiae.
faventibus
S.''

Cf.

N. 71i0. 71il.
imp.*
|

7155
adventu
|

[dis]

et

co[n|c]ordia

evenit,

qii|od a

primo
ita

suo P. F.

leg.

Augusto[r.]
|

donec provincia delceder.


oneribus eliam
eiiu[s]
.
.
|

singulos un[j]|versosq. benig[nj]tate sua


vaver[iV],
n.^ felicissim.
.
|

tractarit,
|

rel[c]-

et praeci[pjuis virtulib.
. .
|

obs[/rJicta simul

et
I

de[w]ota provincia

cerm. d*.

Vajda-Hunyad inter Sarwizegetusam et Apulum rep., fortasse oriunda Sarmizegetusa (IIH412. III S. 7902 vidit Domaszewski). 2) P.Fu1) Imperatorum. rius Satuminus (ita plene tituli Dacici III 943. 1171. 1177. 1460). 3) Nomini. 4) In fine incerta vocabulorum vestigia.

Dalmatia.
7156
Neroni Caesari
|

Germanici

f.,

Ti.

Aug.

n.,

divi

Aug. pro.,
|

flamin. Aug.,

civitates

Liburniae^

1)

Scardonae (III 2808 cf. III S. 9879 viderunt Mommsen et Hirschfeld). Pars inferior lapidis non scripta, destinata fortasse nominibus civitatum inct-

dendis (Ilirschf).

7157

T. Turrajmo]
|

T.

f.

Ser. Seda[/oJ
|

decurioni, lT[ytro]*

Scarj

donis, sacer[rfof2]

ad aram Aug. Lib^wr,]


|

Huic ordo Scardo[nj/an.]


|

statuam decre[urt].
L. d. d. d.

lulia Sex.

f.

Maxima

iopensa remi[ssa]

d.

s.

p.

f.

Scardonae (III 2810

bis

ut videtur descripta).
|

1) Sic, vel Illlviro.

7158
sacerd.
d.
|

ius
I

Quir.

Genialis
|

[praef.
|

fabr.'i']

cos et
|

p[rae^],
|

at

a[r]am Caesar[]s,

dec.

le[sf]amento po[nj]

iussi[f.

I.

d.}

d.

Docleae (III S. 15827 Hirschfeld vidit ectypum). Augusto dedicatam Docleae fuisse coniecit Hirschfeld

Aram
l.

a Dalmatia propria

c.

7159
et

M. Flavio T.
|

f.

Quir.
lu[/]io

Fronloni' sacerd.
Risin[>]o', llvir.
|

in colonis

Naron.
|

Epidauro,
I

Ilvir.

i.

d.
i.

[^Juinq.,

[/>]<m[f.]

in
\

co[/.J

Sc[o](lr.,
I

Ilvir.

d. qui^n^.,

/?]am. \divi Titi],


|

praef. [fabr.]

pleps

ex aere conla[fo].

Docleae (111 S. 12695 cf. p. 2233 ed. Cagnat mim. des antiq. 32 p. 327 detcriptam a Rowinsky). 2) Cf N. 4881 not. 1. 1) Idem III S. 12692, IF.

7160
prae.
|

L. Anicio L.

f.

Paetinati

UUvir. iure
|

dic.
|

quinquennal.,
(

quinq. Drusi Caesar.


|

Germanici*, praefec.
praef.
|

quinq. P. Dolabellae*,
praefectur. Phariac.
|

pontifici, flamini

luliae

Augustae',

fabr.,

Salonitan.^

Tituli municipales.

Dalmatia.

727

Salonis (III S. 1474i BuUi bull. dalmalo 1902 p. 6). 1) Est Dnuus Germanici fiUus, Germanictu dictut etiam su/ira N. 107, 9. 2) Cf. N. SS29 not. 3. 4) Praefeclura Phariaca Salonilana (ad pharum prope 3) Cf. N. 6991 nol. 1. Salonas exlruclum refert Hirschfeld). Alios lilulos Salonitanos dedi supra N. 219. 257. 278. 728. 960. 1508. 1S28. 1S57. 1S95. 2260. 2287. 2370 2379. 2506. 2530. 2552. 2586. 2587. 259i. 2600. 2616.

2617. 3041. 5176. 5182'. 5710. 3943. 4005. 4105. 4106. 4282. 4887. 4907. 5112. 5119.

5174: 5829. 5829:

7161
vet. leg. VII

C. Curiatius T.

f.

Serg.

Secundus dom. Augusta


annor. LXV, h.
s. e.
|

Troade,

C. p.

f.,
I

scriba Salonis,

[m

agr.]

p.

XX.
Salonis (III 2019 vidit

Mommsen).
fll.

7162
Ilvir.
tar.',
I

T. Flavio
|

T.

Tro

Agricolae
Ilvir.

decur. col. Sal.,


|

aedili,

iure

dic, dec. col. Aequi|tatis*,


|

qq. disp.'

municipi Ridi|

praef. et patron. coll.


|

fabr.,

ob merita eius
(sic),

coll,

fabr.

ex aere
p.
f.

conlato;

curatori rei pub. Splonisjstarura*

trib.

leg.

G.
Cf.

Salonis (III 2026 vidit Mommsen),


cf. C. l.

1)

De Aequo

2) Dispunctori. L. III p. 560 (item hic N. 1057. 4544. 7170). Idem munus in compluribus oppidis Mauretaniae (cf. N. 4456. 5728). N. 7164. 4) Cf. N. 7153 not. 4.

sive colonia Aequitatis

N. 7163.
3)

Cf.

7163
nic.

d.

m.
I

P. Ael. Rastoriano
dis[p.^
ci]|vitat.
|

eq. R., decur., Ilviro


|

et qq.

mu-

[fi(]|tuatium*,
I

Naron[ns.],

q.

municipp.
|

Azinadefunct.

[tumY
ann.
m[ae]
cf. C.
. .
|

Splonistarum* Ar[upm.?]
.,
|

et Ael[/]ae Procili[anae?]
|

Albia Crisp[ma coniugi]

incompara[6?7t

et fi]\\\ae

infelicissi-

et sibi.
cf.

Salonis (III S.8785


I.

p.2156

vidit Hirschfeld).

3) Huius loci me2) Cf N. 7162 not. 2. L. III p. 1026 cap. / ///. moria praeterea superesse videtur supra N. 2594 et in lalerculo praetorianorum

1) Sic, vel [ff/]taatiam,

VI 32S62

fr. 14 (p.

3353).

4)

Cf N. 7153
|

not. 4.
ilvir.

7164
Q.
f.

d.
I

nh
I

Q. Rutilio
qq.,
|

Q.
|

f.

Tiliano
|

qq.

et

Q. Rutilio

Proculo

llvir.

filio

eius,

principi rau|nicipi Ri|ditarum.


|

7165
fil.
I

principi

Delmatarum,

ann. XXII,

Claudia Tib.

Prope

S. Danillo,

ubi fuit municipium

Riditarum

(III

2774.

2776

vidit

Mommsen).

7166
cius Q.
f.,
I

Q. Safinius Q.
P.

f.,
1.

Sex. Marius L.
q.^
| |

1.

mag. Naro.*,

Q. Mar-

Annaeus Q.

Epic

tur.*

fac coir.

Fiddo, ubi fuit Naruna (II1 1820 cf. 8423 vidit Hirschfeld). Titulus scriptus 1) Magistri Naronae. De vico Narona cf. Mommsen C. 1. L. libera re publiea.

III p. 291.

2)

Epic. in sequenti
est

versu

superiorem.

Idem homo

supra N. 3354.

exaratum, sed lineola revocatum ad 4) Turrim. 3) Quaestores.

7167
ob
I

Aug.

sacr.

C. lulius Macrini

lib.

Martialis

IliUIvir.

m. M.'

honor. Idem ludos scaenic.

per
|

trid.

d.

et caotbar. arg. p. S-*.

728

Caput

Xmi.
|

7167*
ranthus
1)

divo Aug. sacr.

Q. Sextilius Corinthus,

L. Vibius

Ama-

(et

alU quattuor)

llllllvir.

m. M. ob

h.

Fiddo, ubi fuit IVarona, delalae


Sevir, magister Mercurialis?

Zaram

(III 4769. 1770

vidit

Mommsen).

2)

Pondo unciarum septem.

7168
banus,
|

Genio plebis

sac.
|

L.

Septimulenus

Vitalis,

Q. Lusius Acra|

Q. lulius Daphnus, Naronacy deinde Legnagi

M. Curtius Sporus liinlviri ob h. m. M.' (III i77S vidit Mommsen). 1) Ob honorem, ma-

gisiri Mereuriales?

7169
pater,
|

C. Vibio

Severo
|

llTnivir. annor.
|

XXV,

C. Vibius Ingenus
|

IITIII^ Augustalis

Flavialis Titialis

Nervialis, vivos fecit


|

et sibi
|

et Vib[?]ae
Iflillvir.,

Rhodope

uxori,

Ubertae, vivae et

C. Vibio

Primigenio

liberto optimo.

JSaronae (III 183S partem vidit Mommsen),

1) Intellege llllllvir.

7170
sac.

L. Aurelio
|

L.

1.

Victori
(

domo Aequo,
(

Aug.' et Seniae
|

prim. corp.
(

Augustalium,
(

ornat. ornam.

decurionalib.,
(

pleb[s]

Seniensium
tcilicet

aere conlato.

Curante Aur. Secund.

Zevgg, ubi fuit Senia (III 3016 semel descripta saec. XF).
Aequi.
[ (

1)

Augustali,

vix.

an.

7171 d, m. Ael. Capito dec. municip. Salvio* natus Starue^ XLV, Ael. Victor filius ips|ius patri rarissim. b. m. pos.
( ( (

qui
|

Jahresh. II Beibl. 109 imaginem).


2, 16,
6,
it.
l.

Sucurac prope Salonas (III S. 14249^ Hirschfeld vidit ectypum; Bulic oesterr. 1) Salvium sive Salvia videtur memorari Plol.

Ant.

p. 269,

4,

alibi.

2)

Fortasse Sarute tabulae Peutingeranae

(Hirschf.

c).
civitates

Terminos positos inter

Dalmatiae habes supra N. S948 seq.

Moesia.
7172
Ael.
I

Cereri
j

Aug.
|

C. Severius
po[s].

Valens dec.

et quaest. II

munic.

Vim.

ob hon.

[rf]ecur.

Semendriae, sed ablata ut videtur ex Fiminacii ruinis (III maszewski).

S.

8102 vidit Do-

7173
V.',

M. Val. Speratus
|

vet.
v.
|

leg. VII

CI.*

ex

bf.

cos.',
(

dec. m. A.

praef. coh.

Aq.

vet.*,

a.

LV,

e'

in Britt.',

Lucia Afrodisia

con[iu[9]i b.

m.

el sibi vivae

posuit.

photographicam).

Fiminacium, rep. (III S. 126S9 Domaszewski vidit imaginem Legio septima Claudia Fiminacii tendebat, cf. N, 2302. 4) De 2) Ex beneficiario consularis. 3) Decurio municipii Aelii yiminacii. hac cohorle cf. supra N. 1998. 6) Fidetur cnhors illa per ali5) Defunctus. quod tempus in Britannia morata esse.
Kustolatz, ubi fuit

1)

7174
Mar.', et L.

I.

0.

m.
I

Sext. Alp. Alci[mus


s.

o".

[o]rn.

dec.

mun. Aur.

Aug.

Val.

Trofimas Aug. mu.

s.*

Oraije prope Dubravitza rep., est Belgradi (III S. 8141 vidit Domaszewski):

Tituli municipaleB.

Moesia.

729
AvgxuU Margi.

2)

1)

Omaiut omamentit

decurionalibut
tcripti.

municipii Aurelii

Avguttalet inunieipii tupra

7175
orDameiitis
|

L. Anatinio
decurional.,
|

L.
|

lib.

immunitate
|

Phoebo Aug. muner.


|
|

col.

Ulp.
|

Rat.,

ornato

public.
|

concessa ab or|-

aere conlato Augustal. col. e.* dine col. eiusd., d. d. Fidin ad Danuvivm, ted pertinet Ratiariam (1116294 cf. III
Toeiletcv).

S. p. 4i4*S vidit

1)

Auguttalet coloniae eiut.

7176
ann. LX, et

d.
|

m.

M. Aurel. Cliresto

dec. aedilic. col. Ulp. Rat.,


|

vixit
|

M. Aurel. luliano doc.


v.
a.

aedil.

col. Rat.

data

immun.

ordin.*

ob instantia aqueduct.,
ordinaria (Mommt.).

XL,

Flavia lulia socro et marito b. m.

Arier, ubi fuit Ratiaria (JII S. 8088 vidit Domatsewtki).

1)

Immunitate

7177
Comijniae

d.

m.

Sex. Caelidi|us Secundus


I

S.

C
|

Lupi

et Maljaurae
(tic)
j

filio (tic)

Ae|mil.* Slobos,

cui ordo col.

Scup. onores

aedil. et decu|rio[nJatus con|tulit, vix.

an.

XVllI dies

XXXX,

h.

s. e.

Kucevista prope Scupot (Uetkiib) (III S. 8i03 vidit Domaszewski).


Caelidii.

1)

Sex.

2)

Aemilia

tribut

Stobentium

(cf.

Kubittchek imp. Rom.

trib. de-

tcriptum

p, S44).

7178
dinis col.
|

T. Aurelio T.

fil.

Papir.

Flavino primipilari
|

et principi or|

Oesc,

et buleutae'
|

civitaUi[w]

Tyranorum Dionysiopol.
|

Marcianopol. Tungroru[j]
norat[o]
|

et

Aquincensium, patron[o]
|

coUegi
et

fabr.,

hoj

a divo

Magno Antonino
|

Aug.

SS L
|

milia n.

XXV*

[et]

gradura promotionis
et res

[ob] alacritalem virtu[/?5

flrfyjersus

hostes Ca[rpo5*
|

prospere

et \a[lide ^s]|tas. Cl. iNicom[erfs]


|

buleuta

civitatis

[Ty^

L. d. d. d. ra]|norum amico dign[j55JOTo]. Gigen ad Danuvium, ubi fuit coionia Ulpia Oetcut

(cf. N. 1465), rep., ett Sophiae (III S. 14416 Bormann vidit ectypum). Titulum ab ordine Oetcentium 2) Figinli quinque 1) Cf. N. 4465. pubiice potilum dedi tupra N. 4465. Intelleguntur dona milUaria. Cf. Domatzewtki ff-ettd. Kor(milia nunimum).

retp.-Bl. 4900 p. 447.

3)

Cf.

Domaxzewtki
|

l.

e.

7179

Genio

empor.
S.

Pirel[/ensJMm]

'

Prope Kotovo rep. (III

42447 vidit Cichoriux).


|

1)

Cf.

tupra N. 5608.

7180

I.

o.

m.
I

et

lunoni
|

regine

c.

R,*

el Ressi conjsistentes vijco

Ulmeto p|ro salute imp.

Ael. Antonini Ca|es. per


s.
1.,
|

mag. L. Val. Maxellius


|

pos|suit (tic tradiiur) de suo V.

III cos.' imp. Antonino In Dobrudtcha rep. loco dicto Pantelimon tive Ceatatorman (III 2) A. 440. deter. Tocileteu). Cf. N. 6774 teq. 1) Civet Romani.

S. 44244**

7181

C. lul. C.

f.

Quadrat.
|

memoriam
fecil,

sijbi

et luliae Te|rentiae
|

con|iugi suae se vi|vo per liberos


Da|lis territorii Ibi ubi ea
|

suos

[(]o|ci

princeps,

quinqueu-

Capidavensis*.
44,

4892 p.

47).

quae praecedit rep. (III S. 42491 detcr. Tociletcu arch. ep. Mitth. 1) Capidava memoratur in ilin. Anton. p. 224 et alibi.

730

Capat XIIII.

7181
aediiiciu
sibi fecit,

d.

i.

m.*
|

Lucius Pompe|ius Vales Da[f]us


fe|cit

Fabia* Anquira',
|

consist. r. Hist.*,
|

muneraque
|

Histro
e]t
|

in

oppido arcon|tium

et

et

sacerdotium
posuit
|

at

Libej^wm,
fuit

sepul|crum se vivo
et
et
. . .

me

ipse

et ara
p.**
|

qum
pl.'

ann.

LXXVI,
L,

Man|suetae confilio

iu[^]i

suae
est an.

bene merenti, que


et d.

vixit an.

Do|nalo

suo, qui
. .

nuc

XX

m.
.

V,

M. ma|io.' rerum supr. se supra


libertos

.|te'

puosuit.

Quem comedo'
cos.*"

.jtus

cum

meos.

Scrip.

.
|

XHI

Octob.

Barbaro
eclypum).

Kulschuk- (vel Cuciuc) -Kioi, nunc Bucaresti (III S. 12489 Domaszewski vidil 2) Significatur 1) Dis inferis manibus (nisi scribendiim d. m.).

Fabia
6)

tribus.

3)

Ancyra.

Dierum minus plus. <(a)e? 9) Commendo.

4) Consistens

regione

7)

Marcvs maiorarius,

(?)

Histri.

5) Piae.

8)

Suprascripti, suprascrip-

10) A. 137.

7183 ordo Germanu e[t] M.


pa[^.?]

spl[endj]|didissima (sic)
|

mun.

Trop.* per Tib. Cla[urf.]


|
|

Aur. Flaviu d[MM]|mveros

adil[es],

Val. Valerianus e[/]

lul. Quirillus qu[aej|stores,

Ulp. Hercu[lanus et lul. Hercula|[nM]s [wa]g.

(?)

Oc

..
rep., est

Prope Adam-Clissi
Tropaei.

Bucaresti (III S. 748 i. 12461 vidit Domaszewski,

delineavit Tocilescu arch. ep. Mitth. aus Oesterr. 17, 1894 p. 111).

1)

Municipii

[7Va]ianenses Tropaeenses in titulo anni 113/6 III S. 12470.

Alios titulos

eo loco repertos dabo infra in Addendis.

7184 ....
qq.
q.',
I

M. Ulp. Marciano
I

vet.
|

ex

s.

c.

a. I

D.',
|
|

pont., llviro

m.
I

Tr.', Marcii An|tistius


|

Rufus

pontif.

et Antistius

Domitius

ed.,

fratres,

o.

v.^

Iglitzae, ubi fuit Troesmis, rep.,

1)

Ex

singulari consularis

supra N. 2999).
quaestor.

Optimo viro. De Troesmi cf. supra N. 468. 2311. 2474.


4)

2)

iam Bucaresti (III 7304 vidit Domaszewski). N. 2324. 2339) alae primae Dardanorum (cf. Duoviro quinquennali municipii Troesmensis. 3) Aedilit,
(cf.

7185
dio suo.

d.

m.
I

M. Ulpius Longinus
|

ex dec. vet.S

bul.* Tomitan.',
)

se vivo sibi et Ulpiae Aquilinae

coniugi suae

memoriam
cf.

fecit

in

prae-

Constantza
descripta).

s.

Kostendje, ubi fuerunt

Tomi

(III 770

p. 997.

2242 saepitu
2)

l)

Ex

Cf N.

1463. 7178.

decurione veteranus
3)

(cf.

N. 2398. 7141 not. 2).

Buleula.

Cf N.

1463.

7186/7

ordinibus Scythicis curas


|

[q]m sustulit ae[^]ras'.


Buecheler
fovisse.

Kostendje, in basi statuae (111 768 semel descripta circa a. 1829).

carm. epigr. n. 324.

1)

Statua fuit praesidis provinciae, qui curias provinciae

Scytliiae (a Diocletiano institutae, cf. supra

N. 1961

not.,

N. 4105) dicitur

Titali municipales.

Moesia. Macedonia

Asia.

731

Macedonia.
7188
mini,
augnr[],
| |

Epidamno Sy
I

eq. R.,
fabri

aed.,

Ilvir.

q[q.\,

fla-

patrono

col.

Dy[rr.],
\

tignuarii

pr[oe]|fecto
\

suo

perpet[no]

ob merita eius qu[ae]


|

in se sacpius libien[s] (tic)

contulit,

posueru[n/J.
posita

L. d. d. d.

Dyrrachii, deinde Parisiis (III 611

cognomen. De Epidamno praeterea supra JV. S678.


ante

cf.

Mommsen vidit C. I. L III p.

eclypum).
117.

1) Domus De Dyrrachio cf.

7189
h.
fil.

C.

Vibius C.
fil.

fil.

Vol.

Daphnus
|

orn.

dec. hon. an.

V m. IX
|

s.

e.
I

C. Vibius C.
[/".]

Vol,

Florus dec,

Ilvir et

niunerarius Philippis

kariss.

c.

Dramae prope
Alios
titulos

Philippos (III 659 cf. p. 1S2S bis descripta). Philipporum dedi supra N. 2538. 4059. 5208. 5466. 5710

cf.

etiam N. 2718.

Asia.

7190

[. c.

de ;)]ostulatione Kyzicenor. ex Asia,


et

qui dicunt ut cor[amplis|

pus quod appellatur nejon'

habent

in civitate

sua auctoritate

smi

o]rdinis confirmelur.
f.

Scri| [6enrfo adfue]runi

M. Aelius imp.
s
f.

Titi Aeli
|

[Hadriani .4n]tonini

Pap. Auielius Ve|[rMs]*,

M.

f.

Gal. Verus,
|

M. Hosidius
p|etMs] Q.
f.

M.

[/".]

[Ge<]a,

M. Annius M.
f.
|

Gal. Libo, Q.

Pomf.

Hor. Bassianus, L. Fl. L.


q.'
|

Quir. lulianus, L. Gellius L.


|

Ter. Severus
1111*

Sententia dicta ab Appio Gallo*

cos.

desig. relatione

concedente
.
.

imp.

Caes[are]
|

J[ilo A]e\\o

Hadriano An(io[ntno Aug.


|

Pio]

IIII

relatione sua
|

[Kyzicen]os ex Asia

[quos

neos a]ppellant
typum).
p. 111 seq.

Cysici rep., est Londinii (III S. 7060 Tractavit

Mommsen

l.

c.

= Eph.

ep.

p.

156

Mommsen
4)

vidit ee-

1)
1.

Cf.

2) Cf.

supra N. 353 not.

Ziebarth griech. Fereinswesen (1896)


3) Quaeslores.

Cf

III S.

1S2U.

5)

Quarta.

Cf Mommsen

Staatsr. II (ed. 3) p. 898 not, 4.

7191
lobacchum,

[s]plendidissimus
| |

populus

coL Aug. Troadens.

Aurelium

curalore

idio

Menogeo.
duabus a Bergas (III S. 707S descr. Lolling).
f.

ijdjek (vei

Vwedjek)

-Kiii, horis

7192
quinq., aed.,
nan[(/i
I

Gen. populi
|

C. lulius C.
C*(cj

Ani. lunianus
|
|

[/Jlvir iter.,

Ilvir

..

sacerdotali

et

Ilviralib.
|

[ornajraent. et iure contio-

et sfo/Juis

pedestrib. et equestr[i6.
honor[a/}/sJ

s/Jaluis,
|

item a civitate lliensi[um

clupeisl
I

e]t

statuis inaurat.

consacravit.

592 12246; III ectypum utriusque partis. In eodem lapide poslen exarattis litulus Galerii supra N. 653, adiecta quoque acclamatio [si]c XX, sic XXX). Titulos positot a vici* Alemandria dedi tupra N. 4018, 2718.
S.

In Troade rep., pars superior ahlata in Brilanniam (III

7075

Mummsen

vidit

732

Caput XIIII.

7193
Salutaris'
cipalis,

[Dianae Ephesiae

et
|

gerusiae Ephesiorum^

C. yjibius C.

f.

Vof.^

promag. portuum
|

provinc. Siciliae item promag. frumenti

manilem

praefec.
p.
f. ,

cohor. Asturum et Callaecorum, trib. mil. leg. XXII Pri-

migeniae

subpro|curator
|

provinc.

Mauretaniae

Tingitanae

provinc. Belgicae

Dianam argenteam item imagines


et aliam gerusiae'' sua

argenteas

duas

unam

urbis

Rojmanae
|

ecclesia sii[pjra

bases ponerentur;

ob

tion[em]* gerusiae con|secravit sestertia


^AQTiiiidi ^E^saia
ytal

pecunia fecit, ita ut omni quarum dedicalionem in sortidecem septem milia nummum.
j
|

Tfj

q>iXoo^datwi yeQovaia ^Erpealwv

raiog

Olei^Log
aneiQrjg
fiiysviag

r.

vlog

Ovwcpsvriva
y.al

2akoviagiog
di'f.iov
\

dgxwvrjg

Xifxivwv

kTtaQxeiag 2i>cliag xat aQx^oviqg aelTov

'Pwf^aiwv,

7taQxog

lAarovQwv
Ttiag
y.al

^LdrjXswg,

KaXkaiyiwv, x^t,Xi\aQXog Xeyiwvog n^ IJQeLdvT7iiTQo\nog knaQxeiag MavQetaviag


\

Tivyitavr,g

knaQxeiag
kTVoirjaeVj

BeXyixrjg, '[AQtefiLV oQyvQeav xal ly.6vag

aQyvQag

[/?'],

(xiav rjyefio^vidog Pw(j.i]g /ai q)LXoadatov


I

yeQovaiag
Tcatd k/,-

X Ttov idiwv
xXrjaiav kitl
\

ativa yia&ieQwaev Yva


<wg
rj

tiifrjtai

twv ^aoewv,
^Eiti
\

didta^ig avtov TtQLXL' y.ad-LiQwov

dh

v.ai
I

elg xXrJQOv tr~g


\

yeQovaiag drjvdQia tetQay.igxeiXLa dLax6\aia

TtsvtrjKovta.

Ti^. KXavdiov

dvd^vndtov r.LdxviXXiov IIqoxXov, ygafiiLiatevovtog [lo]vXLavov qiXooe^daiov xal (pLXo/tatQidog.


\

Ephesi rep. ante thealrum loco non suo (III S. H19S, 4 descr. Heberdey).
1)

Primus versus in plintho

converteretur.
iulis, iteni

2) Sic constanler scriptum (pro Ouf.) in omnibus huius viri tiGraece constanter OvaxpsvTiva. 3) Huius Sulutaris praeter tilulos ad singula donaria ab eo posita spectantes extat instrumentum donationum duplex,

basis scriplus periit, furtasse

cum

basis in alios usus

quod incisum Ephesi in inlroitu


inscr. in the British lOSji.

theatri,

iam

est in

Museum

n,

CCCCLXXXI vol.

III p. 128. 455), factum

museo Britannico (Hicks Greek anno p. Chr.


v.

4)

Ad

haec dona spectant ex instriimento supra (not.3) citato


bXxilq XieixQuiv)
t,'

81 seq.:

b(jLolo)q

xal d[Q\yvQea ^AQxefiig ka[fi7ta6jj^6]Q[o]g,

xal etxutv

agyvQea tov drjfiov xov '^Pwfxalwv .... xal etxwv aQyvQsa xT^q (piXoaepdaxov yeQovaiaq .... xad-ieQWfitva xy xe AQxefiLdi xal x^ ^E<peaiwv yeQovala. 5) De hac sortitione acium erat in instrumento supra (not. 5) cilato post v. i54, sed locus

periit.

6) Insere clV.Tjv.

7194 Dianae Ephesiae


promag.
(

et

phyle Teion

*
|

C. Vibius C.

f.

Vof.^ Salutaris

portuum provinc.
fecit,

Siciliae (et reliqua, ut in N. 1795)

Dianam
et aliam phyles

argenteam item imagines argenteas duas,


|

[w]nam Lysimnchi^
supra
bases

sua pecunia

ita

ut

[oi]n[i e]cclesia
|

ponerentur;

ob

quam

dedicatio|nem
I

in

sortitionem* sex phylaes* consecravit !1S XXXIil

CCCX[XX]lll[5]\
vlog Olwcpevtiva

'AQtifidi 'Ecpai(^ xat


\

cpvX^ Trjiwv P, Ohei^Log P.

Xiag
filav

(et reliqua)

\2\aXovtdQLog aQxcbvrjg Xifiivwv krtaQXsiag ^lxsstxovag uQyvQiag dvo^ "AQtSfiiv aQyvQkav y.al
\

.AvaifLaxov

v.ai

dXXrjV

trjg cpvXrjg
\

rw'

idiwv

krtoirjos^,

axLva -Kai^LiQwasv %va ti&r]VtaL

xat^ kxxXrjalav kv t(p ^satQc^ irti

Tituli municipales.

Asia.

73S

Twv ^daeiov, wg

ij

didra^ig
\

xXfJQOv lalg I cpvXalg

r. '^xviXUov IIqotiIov

xa&ifQwoBv dk elg \E]icl dv&VTtaTOv yQay.^axevovtog Ti^. KXavdlov 'lovkiavov


\

avtov neQLixw

drjvaQia

HTAF'
/9.

aa.

C
|

(piloae^daTov %al (piXoTtaTQlSog t6

(In parte aversaj Tei[oJo.

7194*
Salutaris

[Z)jon]ae Ephesiae el
|
|

[ph]y\e Sehaste
Sicilia[<'J
|

C. [Fjjl.ius

C.

f.

Vof.*

promag. porluum

provinc.

(et reliqna,

utin N.7195)
divi

Diauam argenteam item imagines


[ajliam phyles sua pecunia fecit,
ita

argentea[.s]

duas
|

unam
in

Aug.

ut

omni
in S.*

ecclesia
(

theatro supra

bases ponerenlur;

ob quarnm dedicationem

in (sic) sorlitionem* ser


sic ut
I

phylaes COnsecravit
supra).

HS XXXIIt CCCXXIII
\

(Deinde eadem Graece,


veuinoiitiv,

(In parte aversa) 2e(iaaTfjg'

xai

ovvedQlov

xai

avvedQiov xQvaofpOQtDv^,

\x]ai
\

avvedQiov xovQriTwv.
j

7194^
sed lacert)

[Djianae Ephesiae et

phyle Carenaeon*

[C. FJibius C.

f.

Vof.* Salularis promag.

portuum

[prjovinc. Siciliae (etreliqua, uiinN.7193,

[Dianam]
"*

argenteam

item

imagines
ita

argenteas
|

duas

unam

et aliam phy^/pjs

sua pecunia

fecit,

ut

omni

[ecclesia in

f^]eati[o 8np]va bases

sex phylaes consec.

quam HS XXXltl CCCXXXUIS.


ponerentur, ob

6e\[dicationem in sortiti]onem
|

(Graeca paene tota perienmt).

Ef/hest in theatro rep.,

bases tres (III S. 14i9S, 6. S. 7 III 606S,

primam

et

secundam

Heberdey cf. Jahreshefte des oesterr. arch, Inst. II 1899 app. p. 4S ; terliae in Brilanniam ab/atae vidi ecty/mm). Ex aliis similibiis ba^ibus supersunt
descr.

III lil95, 8. 10.


Brit.

1)

Mus. III p. 68 seq.

De sex
1) Cf.

tribubus Ephesiorum

N.7193 not.2.

3)

cf. Hicks Greek inscr. in the Lysimachus rex, cuius merita

erga urbem Ephesum apparenl ex Strabone 4i p. 640. 4) Quomodo haee surtitio instituenda esset, exposilum erat in instrumento supra (N. 7195 noU 5) citato
V.

7)

5) Numerus corruptvs, corrigitur ex N. 7/54. 719i^. 6) 8333, daauQitt el Cf not. 8. 8) Sesl. 33333^1% (= denar. 8333'/b). Summarum a f^ibio Satutare consecratarum usurae nomine quotantiis pro denariis centum Ephesiis nu-

142 seq.

f.

merari debuisse denarios novem, apparet ex instrumento supra


(cf,

(cf. not. 4) citato

Mommsen
;

Zeilschr.

Numismatik

14, 1887 p. 40;

Billeter

Gesch. dex Zins-

tribubus igitur Ephesiis quotannis dividundi erant denarii 750, sive drachmae Asiaticae circ. 1000 (cf. Mommsen l, c). 9) Cf. Kern Herm. 56, 1901
fusses p. 104)

p.Sli.

10)

Cuius dei vel viri imaginem cum imagine phyles Carenaeon dedica-

verit Salutaris, ignoratur.

7195
et
I

Dianae Ephesiae
et

et pueriis (sie)
|

Ephesiorum seraper
f.

futuris

paedonomis
|

paedeutaes

C. Vibius

C.

Vofent. Salularis
(sic)

Philar-

temis et

Philocaesar promag. provinc. portuus


|

Sicili|ae
7it

item pro|

mag. frumenti mancipalis eiusdem

\>iov'mc.

(h

reliqua,

in N. 7193)
in

imaginem

arg.

Minervae Pammusae' ut omnibus


pecunia
fecit

eccle|sis (sic)

theatro

poneretur sua

et

consti|tuit

pecuniam ut ex usuris pae[i]n


|

donomi

et

paedeute omnib. ann. conv[(?Jntic.* accipiant, sicut


|

diataxi

superiore caulum est


^Ecpealiov

l^Qtifndi

'Erpeal(jc

xai Toig [d]tei kaoptivoig

naialv %ai natdovd^^oig xai naidevTalg F, OveL^iog F. viog

734
Ovo)(pevteivtt 2ttkovraQiog
fiivu)v
\

Gaput XIIII.

knaQxeiag 2ixkiag
%va xid^rjTai
\

(et reliqua)

Q^iXaQre^ig xai OiXoxttioaQ oQxojvrjg Xietxova aQyvQsav l^&rjvag Ilttfi.

fiovaovf

Y,axa
rjj

Ttaaav ixxXrjoittVf
\

TCttd^iSQcuaev dk

xal

aQyvQiov Eig nXrjQOv tb iv

dittra^ei TiQodiarerayfxivov. (in partit

avertae margine superiore) cpvXfj ^OQiavrj.

Ephesi in theatro rep. (III S. 14195, 9 descr. Heberdey). 1) Ad hoc signum Minervae a Vibio Salutare Dianae Ephesiae et pueris Ephesiorum dedicatum haec tpectant ex secundo instrumento supra (N. 7193 not. 3) citato (v. 336 seq.): eixwv
aQyvQStt 'A^Tjvdg Uafi/xovaov bXxijg avv riS eTiaQyiQ^ r^g

^daewg avxfg Xsixqwv


'AQziftidc xal xolg aisl
XTJg

kntd

Tjfiiovvxlov yQafifidtcov oxxai,

j/

xad-iEQcofJtivrj

r^ xe

iaofievoig 'Ecpsaiojv 7iaL[a]l ridijzai

xaxd Ttdaav

vof^ifiov ixxXrjalav indvQ>

aekidog ov

[o]i

naldeg xa^itXo]vxaL.

2) Cf. Cic.

de rep. 3, 35, 48.

De

aliis titulis

Dianae Efihesiae
ex

dicalis vide supra

N. 4046 cum not.


li[6.]

7196

kaput

testamento

P. Aeli

Onesimi Aug.

Civitati

Nacolensium* patriae meae* amantissimae quamvis p[/u]Jrimum


pro mediocritate tamen peculioli mei dari volo
uti arbitratu
|

debeam,

-HS-

CC

n. ea condicione

Corneli

ini et

Corneli [fe]|syci faeneretur ea pecunia et

ex usuris (\[uod con/]ectum fuerit p[ro]|ximo triennio in sitonico' tribuant


ut
q[o](l[7]uod

annis*

possit e[o]

frumentum comparari.

Et peracto

triennio volo eius

omnis pe[cuniae usuras quodquod annis* civibus meis


|

dividi poIitogra|)[Ata]

facta die felicissimo natali

domini n. Traiani Hatribui volo,


sic

driani. Sporl[w]|li[s]

aulem partem dimidiam eius usurae

ut [p]ar[s]
I

dimidia die festo eoru[m quae]

idia appellantur,

er[o-

getu]v

(III S. 6998 Mommsen vidit ectypum). supra N. 6091 (not. 5). 2) Notabile est Avgusti libertum patriam habere suam (Momms,). 3) Pecunia frumentaria (cf. C. I. Gr. 2140. 3422. 5851, a^ p. 1000). 5) Civium recensus. 4) Quotannis.

Sidi Ghazi,

ubi fuit Nacolea

1)

De Nacolea

cf.

7197
dos^
I

diis

minibus
ubi

Heraclitus Hermiae*

f.

Bargyli6tes fyles Alali. . .

f6cit sibi et suis libertis libertabusq., vix.

ann.

fiomae
Ilal.

rep., ibi

N 1849

(FI 35438; Nolizie

in parte aversa extanlit reliquiat omisi).


1584.

2)

Idem in t. tuburbano Inscr. Graec, Phyle huius nominis Corinthi fuisse putanda est, ita apfiellata a
1)

degli scavi 1891 p. S4.

TituU

eonditore Jlete.

Cf. Pindar. ol. 1S, 14

cum

tchol.; Suidat

t. v.

ndvxa

oxxci.

Pisidia.

7198
V.,

C. Arrio C.

f.

Quirina
f.

Calpurnio

Frontino
|

Honorato
Velabrus'

c.
|

Uivir. mone|lali a. a. a.

p.,

quaes|tori candidato,
in theatro,

praetori candid.,
|

auguri, cos.,
alia)
vic.

pa|trono

col.,

pos|lul. pop.

vic.

(in

aedilicius (in tertia) vic.

patric[i]us.

Yalowadj, ubi fuit Antiochia Pisidiae (Ul S. 6810-6812 primae et tecundae eetypa vidit Mommsen). 1) Aliot tret vicot huiut Antiochiae habet tupra

Titali mnnicipales.

Asia. Pisidia.

Syria. Falaestina.

735

N. S081 (nol. 6). Cf. praeterea N. 6661 nof. supra N. 1018. 2718.

4.

Ficos Alexandriae Troadis habes

7199
ri|ta eiiis.

L. Cornelio
f.

L.

f.

Ser. Marcel|lo aed.,

q.,

gram|mati

',

Hviro,
|

Hortensia M.

Ga[/]la

avun|culo

suo opti|mo

et

amantisjsimo

ob me-

Kuyudjak prope Yalowadj

(III S. 6833 deser. Sterrett).

1) yQaf/fxaTet.

7200
d. d.

L. Flavio Paiilo

Ser.,

dec,
|

aedil.,
f.

quaes[^J,

curalori
|

arcae
eius

saDlcluar[{]', L. Flavius L.
I

f.

Ser.

Longus

patri

suo ob

merita

H. c L. Flavio L.
f.
|

7200*
L. Flavius L.

f.

Ser. Crispino
|

sacerdoli

I.

o. na.,

dec,

Ser.

Longus pater

d. d.

H. c'

Yalowadj (III S. 6839. 6838 ter descriptae). hos tilvlos posuit dicilur curat. {(trcae'^ sanctuariae.

1)

fn titulo III S. 6840 is qui


2)

Honoris causa.
|

7201
pont.,
I

St.

Pescennius
. .

L.

f.

Ser. praef.

Drusi Hvir. ann.

secund.*,

llvir q^^.j

Yalowiidj (III S. 6843 vidit Ramsay).

per biennium, aut duovir erealus

est

1) Aut Drusus honorem continuavit anno coloniae seeundo (Momnis.).

7202

C.
I |

f.

Ser.

Saturnino

praef. fabr., q.,

llvir.,

universo
|

postulante populo

ob aequam

et iDtejgram iuris dictio|nem.

Prope Yalowadj (III S. 68i4


22S8. 2696. 2708. S070. S081.

Mommsen

vidit ectypum).

Alios titulos huius Anliochiae dedi supra N. 101. 998. 1017. 10S8. 1059. 2S57.

7203
col.
I

OvakeQlag.

L.

Pacciam Vale|riam Saturninam

honoravit

lul.
|

Aug. Prima Fi|da Comama* statujamque posuit Au|relia Vafilia

leria

Scriboniana Fron|tiDa

eius.

(jrgiidlu, ubi fuit


heil.

16, 1892 p. 419). 1) In simili inscriptione III S. 121S0 superscriptum est SaxoQveivTjq, videntur aliae duae periitse, quibus nomina Aovxlaq et Ilaxxlaq superxcriptae erant. 2) De Comama cf. C. I. L. III S. p. 12S0.

Comama

Pisidiae (III S. 12149 descr. Berard bull. corresp.

Syria.

Palaestina.
[5e]ve[r. Piutn]
|

7204
[ilt/p.]

[>mj.]
I

Caes. L. Septimium
Par,lhic.
|

Pertioacem
j

Arab. Adiab.

princip. fe|licissimum
|

poDjtif. max.,

trib.

po|test.

Xn*, imp. Vlll%


|

cods. H', procos.

quattuor

civitates

Com,[m]ag.*

priDcipem
Jbi
et

[iMjstissimum.
est in

ubi N. S899, id

ponte fluminis Chabinae, in confiniis Cappadociae


6712

Commagenes, columna (III

S.

Eph.

ep. S,

28 descr. Puchstein).
1)

Eodem
supra

loco extant similes lituii Caracallae et luliae sine dubio aliquando quartus Gctae dedicatus.

Domnae

N. S899 not. 2. 5. Germanicia, Perre

(III S. 6713. 6714), extabat

A. 204.

2)

Cf.

3)

Qualtuor hae
l.

eivitates videnlur fuisse

Samosata, Doiiche,

(cf.

Mommsen

e.).

786

Caput

Xmi.
L.

7205

civilas et

bule Aradia

DomiUo

C.

f.

"Fab. Calullo [pjraef.

Aradi (Rudd) (III S. 1416S

Rvvue arch.
Ilviral.

ser. 3, 30,

1897 p. 3H8).

7206

M.

Fl.

Agrippam'

pontif.,

col. I* Fl.

Aug. Caesareae,

ora[torem, ex dec. dec. pec. publ.

Prope Caesaream Palaestinae rep. (III


Palaeslina- f^erein 1889 p. 25).
tcriptoris filius

S.

12082 descr. Schumacher Zeitschr.

natu minimus.

1)

2)

Sine causa hic creditur losephi ludaei rerum Coloniae primae (cf. N. 7203).

7207 (protomae duae) d. m. Aur. Maximo civis Surus' ex regione Zeugma vico Hennia, an. XXV, Aur. Bassus Barathe vivus fecit frat, .* civis Surus' ex regione Zeugma et Aur. Sabino vico
|

Celeiae
tertius.

in Norico

(III S. 11701

vidit

Hirschfeld).

1)

Requiritur catus

2) Titulus

non perscriptus.

Cyprus.
7208
fFenen Paphiae
c.

R.
|

qui Pa]phi negotiantur.


|

[ldg)QodlTt]

Jlacplat \oi ev\ lldcfM 'Pujfzaloi. Paphi rep. (III S. 12101 Journal of

hell.

studies

1888

p. 2Si).

Oreta.

7209 imp.
p. Ill',

Caesari L. S^lptimio]

Severo Fertinac[i Aug. p. m.],


q.

tr.

cos. II,

imp.

III*,
|

p. p.,

c.
I

R.

G. c' ex

summa quam
c. c.

intulit

pro decurionatu suo


rante
(

Fl.

Titianus sacerdos designajlus divi Traiani, cu(

L. Naevio Exacesta sacenlote


S.

divi
//.

Aug. et
5

R. G. c*

Gorlynae (III

Romani qui Gortynae consislunt. Cf. N. 6777 cet. 4) Ciiratore civium Romanorum (cf. N. 7011 not. 2) Gortynae consislentium (O C R G C excepit Halbherr, C C R C C aliud apographum). Cf. hornemann de civib. Rom. in provinciis imp. consistentibus (Berol. 1891) p. 29. Alios litulot

2) Requiritur

llil.

12038

= Eph. ep. 7

423,

descr. Halbherr).

1)

A. 195.

3) Cives

Gortynios dedi N. 158. 4051.

7210

....

dedit.

In hoc

munere

D* sunt, quos e lege

coloniae

pro ludis dare debuit.


Cnossi (III S. 12042 descr. Halbherr).

1)

Denarii quingenU.

Typis

I.

B.

Hirsohfeldi,

lipsiae.

BINDING SECT. SEP

61969

CN

521
DiV

Dessau, Hennann (ed.) Inscriptiones latinae selectae

V.2 pars.l

PLEASE

DO NOT REMOVE
FROM
THIS

CARDS OR

SLIPS

POCKET

UNIVERSITY

OF TORONTO

LIBRARY

You might also like