TIRZA

ARNON GRUNBERG

1
Titel: Tirza
Auteur: Arnon Grunberg
uitgever: Nijgh & van Ditmar
jaar van uitgave: 2008
eerstdruk: 2006
bladzijdes: 430

Verwachting en eerste reactie

Mijn moeder had dit boek gelezen, en toen ik zei dat ik een boek nodig had voor Nederland
raadde zei mij dit boek aan. Het boek had ook een Gouden Uil gewonnen en was genomineerd
voor de Libris literatuur prijs, dus ook anderen vonden dit een goed boek.
Ik verwachtte toen ik de titel las dat Tirza de hoofdpersoon zou zijn omdat dat de titel van het
boek is, maar later bleek dat de vader van Tirza, Jörgen Hofmeester, dat was. Verder wist ik
niet echt wat ik van het boek moest verwachten omdat er uit de titel niet veel op te maken
was.

Samenvatting

Het boek is in drie delen verdeeld. De huur, het offer en de woestijn.

Het boek begint dat Hofmeester Sushi aan het maken is en voorbereidingen treft voor het
examenfeest van zijn dochter Tirza, die hij zijn zonnekoningin noemt. Zijn vrouw, die in heel
het boek ‘de echtgenote’ genoemd wordt is net na jaren teruggekeerd. Tirza gaat op reis in
Afrika met haar vriend Choukri. Hofmeester vindt Choukri op Mohammed Atta lijken, één
van de kapers tijdens 9-11 en noemt hem dan ook zo.
In het boek blijkt dat Hofmeester een prestatiedwang heeft. Dat zorgde ervoor dat zijn vrouw
weg ging, dat zijn oudste dochter Ibi een B&B in Frankrijk begon en dat Tirza een eetstoornis
kreeg. Hofmeester werkte als redacteur bij de afdeling vertaalde fictie, maar werd ontslagen
en omdat hij eigenlijk te oud was om ontslagen te worden werd hij doorbetaald. Omdat hij
zich hiervoor schaamde vertrok hij elke dag met zijn aktetas naar Schiphol om mensen uit te
zwaaien die hij niet kende.
Hofmeester besluit dat hij Tirza en Choukri naar Frankfurt brengt, waar zij naar Windhoek
vliegen. Hij wil eerst met hen naar het huisje van zijn gestorven ouders in de Betuwe om nog
wat te snoeien en wat in de tuin te doen. Daarna brengt hij ze naar Frankfurt.
Als Hofmeester niets van Tirza en Choukri hoort, besluit hij naar Windhoek te vliegen. Daar
ontmoet hij het meisje Kaisa die hij mee neemt op zijn reis om Tirza en Choukri te vinden.
Langzaam blijkt dat hij Tirza en Choukri helemaal niet zoekt, maar dat hij is gekomen om
langzaam te verdwijnen, zoals Tirza en Choukri verdwenen zijn. Hofmeester heeft hen beide
vermoord toen ze in de Betuwe waren en hen begraven in de tuin. De echtgenote belt op om te
zeggen dat hij naar huis moet komen. Daar wacht een menigte journalisten hem op.

2
Analyse

Structuurelementen
Schrijfstijl: hij gebruikt gewone burgerlijke taal en geen moeilijke woorden of overdreven
lange zinnen. Het hele verhaal draait om Hofmeester en het verhaal wordt bepaald door de
gedachtegang van Hofmeester niet door gebeurtenissen eromheen. Het is een hij- perspectief.

Tijd : Het verhaal is niet chronologisch want Hofmeester kijkt steeds terug hoe het leven was
met Tirza. Hij kijkt constant terug naar het verleden toen alles nog goed was en hij gelukkig
was. De vertelde tijd is vrij kort, allereerst speelt een groot deel zich al af op één bepaalde
dag: de dag van Tirza haar eindexamenfeestje. Dan is er het weekend op de Betuwe enz.

Figuren: De hoofdpersoon is Jörgen Hofmeester. Hij wordt uitgebreid beschreven en je komt

van alles over hem te weten omdat je zijn gedachtegang/oogpunt volgt.
Perspectief: een personaal perspectief, en het ligt bij Jörgen Hofmeester omdat de lezer alleen
zijn gevoelens en gedachten leest. Van de andere personages zijn alleen hun handelingen
bekend. Aan het begin is het perspectief(vertelwijze) erg onbetrouwbaar omdat hij namelijk
een heel verhaal verzint over wat er in het huisje op de Betuwe is gebeurt. Je begint namelijk
echt te denken dat ze echt zoek is. Je weet niet dat hij haar vermoord heeft. In het einde van
het boek vertelt hij pas aan Kaisa wat er werkelijk in het huisje gebeurt is. Hij heeft daar zijn
dochter vermoord samen met haar vriend.
Jörgen Hofmeester is een man die veel vernederingen heeft meegemaakt en eigenlijk
depressief is. Zijn dochter was alles voor hem maar als deze hem ook gaat verlaten net zoals
zijn echtgenote deed, lijkt zijn wereld ineen te storten.

Bijfiguren: hun gedachtegang kan je alleen maar weten door wat Hofmeester over hun weet,
verteld. Dit kom je te weten over de bijfiguren:
- Tirza is een bijfiguur en haar gedachtegang volg je niet. Je komt wel over haar te weten dat
ze door heeft dat haar vader haar niet los kan laten en daarom gaat ze naar Afrika.
- De ‘echtgenote’ : zij heeft niet eens een naam omdat ze in het vorige leven van Hofmeester
hoort
- Ibi: Zij is de oudste dochter en zorgt voor de 1ste vernedering in Hofmeester zijn leven: hij
betrapte haar in een vrijpartij met de architect die de bovenverdieping huurt. Ze kwam met
hem in contact doordat zij altijd de huur ging innen.
- Kaisa; zij is Tirza in het klein. Ze lijkt op Tirza en geeft Hofmeester weer het gevoel dat er
altijd nog hoop is.
- Choukri: over de vriend van Tirza kom je helemaal niets te weten alleen dat hij moslim is en
dat meneer Hofmeester hem niet mag.

Ruimte
De ruimtes waarin het verhaal zich afspeelt zijn: het huis van Jörgen Hofmeester in de van
Eeghenstraat in Amsterdam, Schiphol, het huis op de Betuwe, en verschillende plekken in
Afrika (hotels, de stad, de woestijn, etc.). De ruimtes worden niet beschreven alleen wat
meneer Hofmeester belangrijk vindt om te vertellen. Hij denkt alleen maar en dat heeft niks
met de omgeving te maken behalve bij de woestijn: deze versterkt zijn gevoel om te
verdwijnen: hij wil verdwijnen wat ook heel makkelijk natuurlijk kan in de woestijn.

Thematiek
Hoofdgedachte/Thema: het loslaten van geliefden: zijn dochter Tirza is alles voor hem. Hij
kan het ook maar met moeite aanzien dat zij van iemand anders houdt. Vernedering:

3
Hofmeester maakt een heleboel vernederingen mee zoals dat zijn werk hem niet meer wilt
hebben en hem dus ontslaat. Dat zijn dochter meer van Choukri houdt dan van hem en zich
daarom zo wreed laat nemen door Choukri op de keukentafel van zijn ouders.
ze eten heel veel, ik denk dat dit in verband met Tirza’s◊Motieven: eten deze neemt hij
overal◊anorexia te maken heeft. Aktetas van meneer Hofmeester mee naar toe, dit is het enige
wat niet bij hem weg kan lopen. Dit is het enige waar hij op kan vertrouwen en het enige wat
hij nog kan geloven.
Uitleg van de titel in verband met het Thema: Tirza, dat is de naam van dochter van meneer
Hofmeester. Alles in dit boek draait omdat Hofmeester die zijn dochter Tirza los moet laten
maar dat niet kan hij.

http://www.scholieren.com/boekverslagen/27561

Eindoordeel

In het begin vond ik het verhaal een beetje langdradig omdat het maar bleef gaan over het
feest, maar later had ik dat minder omdat ik steeds meer over het leven van Hofmeester wilde
weten en dat leven werd beschreven tijdens de terugblikken tijdens de eerste twee delen van
het boek.
Ik vond een paar passages schokkend, bijvoorbeeld wanneer Hofmeester seks heeft met een
klasgenoot van Tirza en ook hoe dat beschreven werd. Ik was het niet gewend dat een
hoofdpersoon ook slecht kan zijn in een boek. Langzaam kom je d’r achter dat Hofmeester
eigenlijk de boze is en dat vond ik in het begin raar, omdat je je meestal kan inleven in de
hoofdpersoon en meestal vind je de hoofdpersoon sympathiek, maar dat is bij dit boek niet
echt zo. Toch kan ik een beetje sympathie voor Hofmeester opbrengen. Hij houdt veel van
zijn dochter en hij streeft naar het perfecte, maar deze behoefte gaat zo ver dat hij dreigt zijn
dochter te verliezen. In sommige passages had ik dus ook wel met Hofmeester te doen.
Ik vind het leuk dat het verhaal verteld is door de ogen van Hofmeester en dat hij soms dingen
achterhoudt. Zo sta je als lezer altijd weer voor verrassingen.
Doordat je Tirza, Ibi en de echtgenote door de ogen van Hofmeester ziet, weet je niet zeker of
alles wat hij over hen vertelt waar is. Zo kan je zelf een beeld vormen van hun. Misschien zijn
ze zo hoe Hofmeester ze beschrijft of misschien zijn ze helemaal anders. Dat vond ik wel
jammer omdat ik toch benieuwd was hoe zij echt waren.
Een normaal boek heeft meestal een happy-end, dat was in dit boek niet zo. Toch heeft
Hofmeester volgens mij zijn doel bereikt; Tirza en Choukri zijn gevonden en hij kan verder
gaan met verdwijnen, wat hij eigenlijk al in de woestijn wilde doen, maar toen werd
tegengehouden door Kaisa.
Ik vond dit een van de mooiste boeken die ik heb gelezen. Het is de schrijver gelukt om een
moordenaar, een beest, toch zo te kunnen afbeelden dat je toch met hem te doen krijgt. Ook
vindt ik dat de liefde voor Tirza zo mooi beschreven is. Ook al is die liefde de oorzaak van de
dood van Tirza.