Mjeksia n Greqin e Vjetr

Perndia e mjeksis ASKLEPI

Prveq Hipokratit dhe mjekve n
kuptimin e plot t fjals , n Greqin
antike kishte edhe lloje tjera
shruesish .
Ajo ishte nj koh e tensioneve n mes
t liris intelektuale dhe intolerancs ,
ku mosbesimi n perndi konsiderohej
krim q dnohej edhe me vdekje .
2
Interesi i tepruar pr natyrn dhe
universin konsiderohej menduri , psh
Demokriti (i cili i pari tha q materia
prbhej prej atomeve ). Kur njerzit e
shihnin duke br diseksion te kafshve pr
t hulumtuar organizmin e quajtn t
mendur.
Kur e thirrn Hipokratin ta shronte , ai
pasi bisedoi me t pr nj koh iu tha
njerzve se sipas t gjitha gjasave t
mendur ishin ata vet, e jo Demokriti.
3
Mjeksia e Hipokratit nuk e zvendsoi
mjeksin tradicionale .Ato bashkjetuan
krah pr krah njra tjetrs.
Kur pacientt mendonin se mjekimi nuk
funksiononte shkonin te priftrinjt ku
sadopak u krijohej iluzioni se po
shroheshin
N kt koh filloi t prhapet kulti i
Asklepit
4
Sipas Mitologjis Asklepi ishte i biri i
Apollonit dhe i nj vajze me emrin Koronis
5
Asklepin e edukoi dhe i msoi
mjeksin centauri Kiron.
Fal tij Askepi i msoi vetit
shruese t bimve mjeksore ,
lidhjen dhe mjekimin e plagve etj.
Aq i aft ishte sa q edhe t vdekurit
arrinte ti ngjallte
(ndoshta me reanimim
kardiopulmonar ?? )
6
Por ky fakt nuk i plqeu aq shum
Plutonit , Perndis s t vdekurve,
i ciliu iu ankua Zeusit
T shqetsuar q njerzit do tu
dilnin doresh perndive nse u
krijohej bindja q mjekt mund ti
shptonin nga vdekja , ata e vran
Asklepin !
7
Grekt e bn hyjni t mjeksis
dhe i kushtuan mbi 200 tempuj , ku
shrbenin priftrinjt q e mbanin
veten pr pasardhs t tij.
Tempujt ndrtoheshin npr male e
vende me klim t kndshme
,peisazh t bukur e ajr t pastr
Mjekimi npr kto institucione
ishte financiarisht m leht pr tu
prballuar sesa mjekimi me metodat
e Hipokratit
8
Priftrinjt q shrbenin n kta
tempuj mburreshin se t gjith
pacientt u shroheshin.
Lehtsimi i prkohshm i
simptomave do ta bindte doknd se
sht shruar
Pjesa m e rndsishme e mjekimit
n tempull ishte Gjumi i Tempullit
q ishte kulminacioni i ritualeve q
kryheshin n tempull si agjrimi ,
izolimi , pirja e halucinogjeneve etj.
9
Pacientt gjat gjumit nse kishin
fat vizitoheshin nga vet Asklepsi i
cili ose i shronte direkt ose ju jepte
udhzime pr tu shruar.
Zakonisht u sugjeronte perime,
nganjher ti lyenin syt me gjak
ose t laheshin n uj t akullt
.Pacientt raportonin pr shrime t
menjhershme pasi prekeshin nga
perndia n ndrr ose lpiheshin
nga gjarprinjt e tij dhe qent e
shenjt.
10
N disa raste shrimi ose
prmirsimi mund t vinte vrtet
nga kombinimi i ajrit t pastr ,
pushimit , diets s shndetshme ,
shpress dhe sugjestionit
Pacientt i falenderoheshin Asklepit
pr shrimin e kokdhimbjes ,
paralizs, dhe t verbrit fillonin t
shihnin . Raportohet pr njerz
tullac t cilve u kishin dal flokt
n tempuj.
11
Jo vetm kaq , edhe shum gra infertile
raportonin se kishin mbetur shtatzna
pas vizits n tempull.
Vlen t prmendet dshmia e
Ithmonics e cila iu lut Asklepit t
mbetej shtatzn me vajz dhe
perndia duke aluduar n
komplikimet e mundshme e pyeti se
a dshironte ndonj gj tjetr e ajo
u prgjigj jo
12
Ajo vrtet mbeti shtatzn me
vajz por e mbajti n bark pr 3 vite
para se ti drejtohej Asklepit prap
pr ndihm .Ai i kujtoi asaj se i
kishte krkuar vetm shtatzni e jo
q t lindte .Pasi q ishte zemrmir
i plotsoi dshirn. Me t dal nga
tempulli vajza e saj lindi.
Dshmi si kjo hedhin drit mbi
vrtetsin e gjoja raportimeve pr
shrim t pacientve.
13
Q n at koh kishte njerz q
ishin skeptik n lidhje me kto
shrime t cilt i prqeshnin kto
dshmi si falsifikime t bra me
qllim apo prartje
hypokondriaksh dhe se po t kishin
ln dshmi ata q nuk jan shruar
do t kishte pasur shum m tepr
rapotime sesa ata q ishin shruar.
14
Q n at koh kishte njerz q
ishin skeptik n lidhje me kto
shrime t cilt i prqeshnin kto
dshmi si falsifikime t bra me
qllim apo prartje
hypokondriaksh dhe se po t kishin
ln dshmi ata q nuk jan shruar
do t kishte pasur shum m tepr
rapotime sesa ata q ishin shruar.