LAWAK AT PAGKAKASUNOD-SUNOD NG MGA KASANAYAN

Hiyas ng Lahi: WIKA AT PAGBASA - Ikaapat na Baitang

Pagbasa YUNIT 1: SARILIY PAUNLARIN
Wika Yunit 1: SA BAYAN KONG MUTYA
ARALIN
PAGLALAHAD
PAKIKINIG PAGBASA

PAGSASALITA

PAGSULAT

PAGPAPAHALAGA
ARALIN 1
PAGBASA !
H"#a$ang Anak
WIKA - Mga
T"n%g Sa
Pa&igi'
( Napakinggan
ang )ga t"n%g
ng *a*a&a ng
*agy% at
ka)pana ng
si)*ahan at
nai""gnay ang
)ga it% sa
sa$i&ing
ka$anasan
( Nat"t"k%y
ang sa&ita
)ga
sa&itang
nag*i*igay-
pahi#atig sa
kah"&"gan
ng i*ang
sa&ita sa
pang"ng"sap
( Nat"t"k%y
ang )ga
)ahaha&agang
pangyaya$i sa
k"#+nt%ng
*inasa
( Naisasa&aysay
ang sa$i&ing
ka$anasan
ka"gnay ng
)ga t"n%g na
napakinggan
(Nakas"s"&at
ng )ga
pang"ng"sap
t"ngk%& sa
ka$anasang
ka"gnay ng
t"n%g na
napakinggan
(Napahaha&agahan
ang pagkakai*igan
ARALIN 2
PAGBASA -
Ang A)ing
Panga$ap
WIKA - Mga
Pa$+s Mini)a&
( Naiaay%s ang
)ga pangyaya$i
sa k"#+nt%ng
napakinggan
ay%n sa
pagkakas"n%'-
s"n%'
( Nat"t"k%y
ang kah"&"gan
ng *ag%ng
sa&ita ay%n sa
ga)it sa
pang"ng"sap
( Nakasasag%t
sa tan%ng na
*akit at paan%
t"ngk%& sa
s+&+ksy%n

( Nakiki&a&a at
naka*"*"% ng
)ga pa$+s
)ini)a& na
sa&ita
( Nakas"s"&at
ng t"g)ang
ginaga)itan
ng )ga
pa$+s
)ini)a&
( Naipakikita ang
pagiging isang
)a*"ting kai*igan
ARALIN 3
PAGBASA !
Sipag at Tiyaga
WIKA -
Dipt%ngg%
( Nat"t"k%y ang
)+nsah+ ng
t"&ang
napakinggan
( Nai*i*igay
ang kah"&"gan
ng sa&ita sa
pa)a)agitan
ng kasing-
kah"&"gan nit%
( Nai*i*igay
ang
)ahaha&agang
pangyaya$i %
aksiy%n na
*")"*"% sa
k"#+nt%
( Nakiki&a&a at
na*i*igkas ang
)ga sa&itang
)ay 'ipt%ngg%
(Napags"s"n%
'-s"n%' ang
)ga
pangyaya$i sa
k"#+nt%
Nais"s"s"&at
ang isang
ta&ata nang
ka*it-ka*it
( Napahaha&agahan
ang kasipagan at
pagtitiyaga
ARALIN
PAGBASA !
Matapang na si
,a$&%
WIKA - Ang
K&ast+$
(Nakapag*i*igay
ng $+aksiy%n sa
t+kst%ng
napakinggan
( Nat"t"k%y
ang kah"&"gan
ng sa&ita sa
pa)a)agitan
ng pagki&a&a sa
kasa&"ngat nit%
( Naisasa&aysay
na )"&i ang
k"#+nt% ay%n
sa #ast%ng
pagkakas"n%'-
s"n%'
( Nakiki&a&a at
na*i*igkas ang
)ga sa&itang
)ay k&ast+$
( Nakas"s"&at
ng )ga
pang"ng"sap
( G")aga)it
ng )ga
sa&itang )ay
k&ast+$
( Nat"t"k%y
ang paksa ng
i&ang
sit#asy%n
( Naipakikita ang
pagiging -*"% ang
&%%*.
ARALIN !
PAGBASA !
Ma&ing Aka&a
WIKA -
Pangnga&an
( Nat"t"k%y ang
paksang na$inig
sa *a&ita
( Nai*i*igay
ang kah"&"gan
ng )ga
ta)*a&ang
sa&ita
( Nai*i*igay
ang &%hika& na
pagkakas"n%'-
s"n%' ng )ga
i'+ya sa
k"#+nt%
( Nagaga)it
nang #ast% ang
pangnga&an sa
*a&ita
( Nais"s"&at
nang #ast%
ang
pang"nahing
i'+ya sa
s+&+ksiy%ng
*inasa
( Naii#asan ang
pagka)ainggitin at
nakapagpapakita ng
pagtiti#a&a sa sa$i&i
ARALIN "
PAGBASA -
T"nay na
Kai*igan
WIKA !
K%ngk$+t% at
Di-k%ngk$+t%ng
Pangnga&an
( Nat"t"k%y ang
k%ngk$+t% % 'i-
k%ngk$+t%ng
pangnga&an sa
isang "sapang
napakinggan
( Nai*i*igay
ang &it+$a& na
kah"&"gan ng
)ga ta)*a&ang
sa&ita
( Nakiki&a&a
ang katangian
ng ta"han
*atay sa
gina#a
( Napag-""$i-"$i
ang pangnga&an
*i&ang k%ng$+t%
% 'i-k%ng$+t%
( Nakas"s"&at
ng )ga
'+ta&y+ na
s")"s"p%$ta
sa
pang"nahing
paksa
( Naipakikita ang
pagkaka$%%n ng
&akas ng &%%* sa
i*a/t i*ang
pagkakata%n
ARALIN #
PAGBASA ! Si
Makisig
WIKA -
Pangha&ip
( Na""&it nang
#ast% ang
pa$i$a&apang"ng
"sap na i'inikta
( Nat"t"k%y
ang &it+$a& na
kah"&"gan ng
)ga ta)*a&ang
sa&ita
( Nat"t"k%y
ang
'a)'a)ing
na)a)ayani sa
"sapan sa
pa)a)agitan
ng )ga
sa&itang
gina)it 'it%
( Nagaga)it ang
angk%p na
pangha&ip sa
pangnga&ang
hinaha&inhan
(Napags"s"n%
'-s"n%' ang
)ga
pangyaya$i sa
k"#+nt%
( Napahaha&agahan
ang katapangan ng
)ga Pi&ipin%
ARALIN $ ( Nakagaga#a ( Nakiki&a&a ( Nagaga)it sa ( Nagaga)it ( Naipa)a)a&as
PAGBASA !
Ang
Pinag)"&an ng
Min'ana%
WIKA -
Pangha&ip na
Paa$i
ng 'ayag$a) ng
"gnayang sanhi
at *"nga na
naka&aha' sa
s+&+ksiy%ng
napakinggan
Na*i*igyang-
kah"&"gan ang
)atata&ing-
hagang sa&ita
( Nagaga)it
ang )ga
)apag-"gnay
na sa&ita sa
pag*"*"%'
pang"ng"sap
ang pangha&ip
na paa$i
nang #ast%
ang )a&aking
titik sa
pags"&at ng
i'iniktang
ta&ata
ang #agas na pag-
i*ig sa pa)i&ya at
sa paa$a&an
ARALIN %
PAGBASA - Si
La)-ang at ang
Higant+ ng
Ap%y
WIKA -
Kai&anan ng
Pangha&i
( Naisasaga#a
ang )ga
pahayag ng
pag)a)a&asakit
sa kap"#a
( Nai*i*igay
ang kah"&"gan
ng )ga
sa&itang iisa
ang *ay*ay
ng"nit
)agkai*a ang
'iin
( Nai*i*igay
ang kah"&"gan
ng pahayag
ng ta"han
( Nagaga)it
nang #ast% ang
kai&anan ng
pangha&ip sa
pang"ng"sap
( Nais"s"&at
nang )ay
#ast%ng
*ay*ay ang
)ga sa&itang
napakinggan
( Naipakikita ang
pagt"t"&"ngan at
pagkakaisa
ARALIN 1&
PAGBASA !
Ra)%n Ba$*a:
Gint%ng P"s%0
Gint%ng B"nga
WIKA !
Pangha&ip na
Pa)at&ig
( Nai&a&a$a#an
ang ta"han sa
"sapang
napakinggan
( Nagaga)it
ang
'iksiy%na$y%
sa pag*i*igay
ng kah"&"gan
ng sa&ita
( Naka*"*"%
ng angk%p na
tan%ng t"ngk%&
sa k%ns+pt%
na ga)it ang
'ayag$a)
( Nagaga)it sa
pang"ng"sap
ang )ga
pangha&ip na
nagt"t"$% %
pangha&ip
pa)at&ig
( Nakas"s"&at
ng "sapan
t"ngk%& sa
isang paksa
( Nakapagpapakita
ng pag)a)aha& sa
pagga#a
PAGBASA Yunit II: IKAW AT AKO' MAGTULUNGAN TAYO
WIKA Yunit II: MUTYANG PAMAYANAN
ARALIN 11
PAGBASA !
Maha& K% sina
L%&% at L%&a
WIKA ! Mga
Pangha&ip na
Ga)it sa
Pagtatan%ng
( Nakasasag%t sa
tan%ng na *akit
t"ngk%& sa
"sapang
napakinggan
( Nat"t"k%y ang
kat"t"$an %
'+pinisy%n ng
)ga sa&ita
( Nasasa*i ang
paksa kaisipan
ng s+&+ksiy%n
( Nagaga)it sa
pang"ng"sap
ang isahan at
)a$a)ihang
any% ng
pangha&ip na
patan%ng
( Nakas"s"&at
ng )gas
pang"ng"sap
t"ngk%& sa
ka$anasan at
)ay #ast%ng
ga)it ng
*antas
( Naipakikita ang
pagga&ang at
pagpapaha&aga sa
)ga nakatatan'a
ARALIN 12 ( Nakiki&a&a at ( Nakiki&a&a ang ( Nakapagpapa- ( Nais"s"&at ( Naipakikita ang
PAGBASA !
Ra)%n
Magsaysay:
T"&ay sa
Pagkakaisa
WIKA -
Pangha&ip na
Nagpapahayag
ng Ka$anasan
nagaga)it ang
)ga sa&ita sa:
- Pagtanggap at
pagtanggi
- Pag*i*igay ng
p"na%*s+$-
*asy%n
- Panghihikayat
)ga sa&ita sa
i*a/t i*ang
kaya$ian
( Napipi&i ang
'+ta&y+ na
s")"s"p%$ta sa
pang"nahing
i'+ya
hayag ng
sa$i&ing
ka$anasan na
ginaga)it ang
pangha&ip sa
pakikipag-
kap"#a
ang
p%si*&+ng
*"nga ng
nakata&ang
sanhi
)ga Ga#ain na
)ag*"*"nga ng
pagkaka"na#aan at
pagkakaisa
ARALIN 13
PAGBASA - Si
R%*in0 ang
Bayani
WIKA ! Pang-
"$i
( Nat"t"k%y ang
)ga pang-"$i
( Nat"t"k%y ang
kah"&"gan ng
sa&itang )ay&api
( Nahihin"ha
ang
na)a)ayani-ng
'a)'a)in sa
k"#+nt%ng
*inasa
( Nagaga)it ang
)ga pang-"$i sa
pag&a&a$a#an ng
ta%0 *agay0
&"ga$0 at
pangyaya$i
( Nakas"s"&at
ng &iha) ng
pang"ng"-
)"sta at
pag*ati
( Napahaha&agahan
ang pagiging
)at"&"ngin0
)a"na#ain0 at
)apag)a&asakit sa
kap"#a
ARALIN 1
PAGBASA -
Kaya Pa&a1 1 1
WIKA - I*a/t
i*ang Pan'a)a
( Nat"t"k%y ang
i*a/t i*ang
pan'a)a na
na$inig sa "sapan
( Nat"t"k%y ang
)ga pan&aping
ginaga)it sa
pagpapaha*a ng
sa&ita
(Nakapag*i*iga
y-hin"ha
t"ngk%& sa
)aaa$ing
ka&a*asan ng
)ga pangyaya$i
sa *inasa
(Nakapag&a&a$a#
an ng i*a/t
i*ang pan'a)a:
paningin0
pan&asa0
panghip%0
pan'inig0 at
pang-a)%y
( Nakas"s"&at
ng &iha)
pangkai*igan
na
nag*a*a&ita
( Napahaha&agahan
ang pagkakai*igan
ARALIN 1!
PAGBASA !
Sa&a)at P%0
D%kt%$
WIKA ! Antas
ng
Paghaha)*ing
( Nasasa*i ang
napakinggang
kat"#i$an0
pagpapasiya0 at
panini#a&a
( Napipi&i ang
angk%p na
kah"&"gan ng
sa&ita sa
'iksiy%na$y%
( Nat"t"k%y ang
sanhi at *"nga
ng )ga
pangyaya$i sa
s+&+ksiy%ng
*inasa
(Nakapaghaha)-
*ing ng
katangiang
tag&ay ng ta%0
*agay0 at &"ga$
na )ay i*a/t
i*ang antas
(Naipahaha-
yag ang
naisip at
na'a$a)a sa
pags"&at ng
&iha)
pangkai*igan
( Napahaha&agahan
ang pagt"&%ng sa
kap"#a
ARALIN 1"
PAGBASA !
Pagt"t"&"ngan
sa Gitna ng
Ka&a)i'a'
WIKA (
Pas"k'%& na
(Nakapaghaha)-
*ing ng ta%0
*agay0 &"ga$0 at
pangyaya$i sa
antas na
pas"k'%&
( Nagaga)it ang
'ating kaa&a)an
sa pag*i*igay ng
kah"&"gan sa
i*ang sa&ita at
pa$i$a&a
( Napipi&i ang
kaisipang
( Nat"t"k%y ang
pang"ng"sap sa
ta&ata na #a&ang
kina&a)an sa
paksa
( Nakas"s"&at
ng sag%t sa
isang &iha)
na
pangkai*igan
( Naipakikita ang
pagt"t"&"ngan sa
panah%n ng
ka&a)i'a'
Paghaha)*ing %piny%n at
kat%t%hanan
ARALIN 1#
PAGBASA -
Si A&&+n sa
2ngkantasya
WIKA -
Pan'i#a
( Nat"t"k%y ang
)ga pan'i#a sa
s+&+ksiy%ng
*inasa
( Nai*i*igay ang
kah"&"gan ng
)ga sa&itang
)ay ka"gnayan
sa i*ang
asignat"$a
( Nat"t"k%y ang
)ga
pangyaya$ing
nagsasaa' ng
kat%t%hanan %
pantasya
( Nat"t"k%y ang
)ga sina*i ng
ta"han sa
k"#+nt%ng
napakinggan
( Nakas"s"&at
ng p%si*&+ng
sanhi at
*"nga *atay
sa tsa$t
( Naipakikita ang
pagpapaha&aga sa
pa)i&ya
ARALIN 1$
PAGBASA -
Si T%t% at Si
Ma3k%
WIKA -
Asp+kt%ng
Naganap na
( Nai*i*igay ang
#ast%ng any% ng
pan'i#a sa
asp+kt%ng
naganap na
( Nai*i*igay ang
kah"&"gan ng
)ga sa&ita sa
pa)a)agitan ng
'+n%tasy%n
( Naitata&a ang
i)p%$)asy%n sa
*inasang t+kst%
( Nas"s"$i at
nagaga)it ang
asp+kt%ng
naganap na
( Nakas"s"&at
ng ta&atang
nag&a&aha'
t"ngk%& sa
isang paksa
( Naipakikita ang
pagpapaha&aga sa
)ga hay%p
ARALIN 1%
PAGBASA ! Si
P$ag at Si
U#a
WIKA !
Asp+kt%ng
Nagaganap
( Nas"s"$i at
nagaga)it ang
asp+kt%ng
nagaganap ng
pan'i#a
( Nai*i*igay ang
kah"&"gan ng
)ga sa&ita sa
pa)a)agitan ng
pag&a&ag%)
( Nai*i*igay
ang angk%p na
#akas sa
k"#+nt%
( Na""&it ang
)ahaha&agang
i)p%$)asy%n
)"&a sa
*a&itang
napakinggan
( Nat"t"k%y
ang )ga
sangkap ng
*a&ita
( Naipakikita ang
pagpapaha&aga sa
kai*igan
ARALIN 2&
PAGBASA -
T"g%n sa
S"&i$anin
WIKA -
Asp+kt%ng
Magaganap
( Nas"s"$i at
nagaga)it ang
asp+kt%ng
)agaganap ng
pan'i#a
( Nai*i*igay ang
kah"&"gan ng
)ga sa&itang
ka"gnay ng
i*a/t i*ang
asignat"$a
( Naka*"*"% ng
*a&angkas sa
any%ng papaksa
(Nakapag*i*igay
-hin"ha sa
ka&a&a*asan ng
pangyaya$i sa
na$inig na
t+kst%
( Nakas"s"&at
ng ta&atang
nag&a&aha'
ng
pangyaya$ing
)ay sanhi at
*"nga
( Naipakikita ang
kagan'ahan ng
pag*a*ahagi sa
kap"#a
PAGBASA Yunit III: WALANG )ANGGANG KAYAMANAN
WIKA Yunit III: *ANGAL NG AKING BANSA
ARALIN 21
PAGBASA -
Bag%ng Ta%n ng
Tsin%
WIKA - Pang-
a*ay
(Nakapag*i*ig
ay ng #akas
sa i*a/t i*ang
sit#asy%n
(Na*i*igyang-
kah"&"gan ang
)ga sa&itang
)agkaka"gnay
ay%n sa ga)it
(Nakapag*i*ig
ay ng *"%' %
&ag%) ng
*inasa
( Nat"t"k%y
ang )ga
pang-a*ay sa
pang"ng"sap
( Nagaga)it
ang pang-a*ay
sa
pang"ng"sap
( Naipa)a)a&as ang
pagpapaha&aga sa
)ga pag'i$i#ang
ARALIN 22
PAGBASA -
Man%ng4 Manang4
WIKA ! Pang-a*ay
na Pa)a$aan
( Nahihin"ha
ang s"s"n%'
na )angyaya$i
*atay sa
sinasa*i ng
ta"han
( Nai*i*igay
ang kah"&"gan
ng sa&ita ay%n
sa k%n%tasy%n
(Nakapag*i*ig
ay ng
pag&a&ahat at
$+aksiy%n sa
*inasang
t+kst%
( Nagaga)it
ang pang-a*ay
na pa)a$aan
sa
pang"ng"sap
( Nakas"s"&at
ng i*a/t i*ang
"$i ng
pata&astas
( Naipag)a)a&aki
ang )agagan'ang
katangian ng )ga
Pi&ipin%
ARALIN 23
PAGBASA -
Aka&a M% Lang
5Y%n
WIKA - Pang-
a*ay na Pan&"nan
( Nat"t"k%y
ang )ga
pang-a*ay na
napakinggan
sa pata&astas
( Nakiki&a&a
ang )ga
sa&itang hi$a)
( Nagaga)it
ang
'iksiy%na$y%
sa paghahanap
ng #ast%ng
*ay*ay at
kah"&"gan ng
sa&ita
( Nagaga)it
ang pang-a*ay
na pan&"nan
sa
pang"ng"sap
( Nakas"s"&at
ng &"ga$ %
*"%' ng
*inasa
( Naipakikita ang
pagpapaha&aga sa
ating sina"nang
k"&t"$a
ARALIN 2
PAGBASA -
Pan'angg"han
WIKA - Pang-
a*ay na
Pa)anah%n
( Nat"t"k%y
ang )ga
pang-a*ay na
pa)anah%n sa
"sapang
napakinggan
( Naiaay%s ang
)ga sa&ita
nang
paa&pa*+t%
( Nagaga)it
ang )ga
pa)atn"*ay na
sa&ita sa
'iksiy%na$y%
( Nagaga)it
ang pang-a*ay
na pa)anah%n
sa
pang"ng"sap
( Nakas"s"&at
ng ta&a)*"hay
( Nakapagpapahayag
ng pagpapaha&aga sa
kat"t"*%ng a#itin
ARALIN 2!
PAGBASA -
Ak&at0 Kai*igan ng
Lahat
WIKA -
Pa$i$a&ang Pang-
a*ay
( Naisasaki&%s
ang *ahagi ng
k"#+nt% na
napakinggan
( Naka*"*"%
ng i*a/t i*ang
)ahaha*ang
sa&ita sa
t"&%ng ng
pan&api
(Nakasasag%t
ng )ga
tan%ng
( Nagaga)it sa
pang"ng"sap
ang )ga
pa$i$a&ang
pang-a*ay
( Naitata&a ang
i)p%$)asy%ng
nak"k"ha sa
)ga *ahagi
ng ak&at
( Napahaha&agahan
ang )ga ak&at
t"ngk%& sa
)ga
i)p%$)asy%n
sa i*a/t i*ang
*ahagi ng
ak&at
ARALIN 2"
PAGBASA - Mga
Sina"nang Bahay
WIKA - Pang-
a*ay na Ingk&itik
( Naisasaki&%s
ang *ahagi ng
k"#+nt% na
napakinggan
( Nai*i*igay
ang kah"&"gan
ng sa&ita sa
t"&%ng ng i*a
pang sa&ita sa
pang"ng"sap
( Nakiki&a&a
ang i*a/t
i*ang *ahagi
ng pahayagan
( Nagaga)it
ang ingk&itik
sa pang"-
ng"sap
( Nais"s"&at
nang #ast%
ang )ga
pa)i&ang na
3a$'ina& at
%$'ina&
( Napahaha&agahan
ang nai#ang a&aa&a
ng naka$aan
ARALIN 2#
PAGBASA -
Opiny%n M%0
Igaga&ang K%
WIKA ! Pang-
angk%p
( Nasasa*i ang
+p+kt% ng
)ga
pangyaya$i sa
isang sa&aysay
na *inasa
(Na*i*igyang-
kah"&"gan ang
sa&ita ay%n sa
*igkas % 'iin
nit%
(Nakapagpa-
paik&i ng
*a&ita0
+'it%$ia& %
k%&") ng
*inasa
( Nagaga)it
ang pang-
angk%p na na
at ng sa
pang"ng"sap
( Nais"s"&at
nang #ast%
ang iniisip
( Nakapagpapakita
ng pagga&ang sa
%pini%n ng i*a
ARALIN 2$
PAGBASA -
Maging Maga&ang
WIKA ! Pangatnig
( Nat"t"k%y
ang
kaha&agahan
ng
i)p%$)asy%ng
na*asa sa
pahayagan
( Nakiki&a&a
ang )ga
i'y%)a
( Na*i*igkas
nang sa*ayan
ang isang t"&a
( Nasasa*i ang
)ga pangatnig
sa
pang"ng"sap
( Nais"s"&at
ang iniisip na
ginaga)it ang
)ga pangatnig
( Naisasaga#a ang
pagiging )aga&ang
kanin")an at
saan)an
ARALIN 2%
PAGBASA - Si
6"an at ang
Kaniyang A)a
WIKA -
2ksp$+sy%ng
T"#i$an at Di-
t"#i$an
( M"&ing
nai*a*a&ita
ang
napakinggang
*a&ita
( Nai*i*igay
ang kah"&"gan
ng sa&ita sa
pa)a)agitan
ng pagga)it
sa
pang"ng"sap
(Nakapagsasat
a% ng )ga
pahayag ng
ta"han sa
k"#+nt%
( Nakagaga)it
ng )ga
+ksp$+sy%ng
t"#i$an at 'i-
t"#i$an
( Nakas"s"&at
ng ta&aa$a#an
( Naipa)a)a&as ang
pag)a)aha& sa
)ag"&ang
ARALIN 3&
PAGBASA - Ta*i1
(Nakapagtata&a
ng
napakinggang
( Nat"t"k%y
ang )ga
pan&a$a#ang
( Naka*"*"%
ng *a&angkas
*atay sa
( Nakas"s"&at
ng isang
'iya&%g%
( Nakapagpapakita
ng pagga&ang sa
)ga pa)ahiin
1 1 Ta*i p%4
WIKA - Pagk"ha
ng )ga Ta&a
pagp"p"&%ng panana&ita sa
k"#+nt%
( Nat"t"k%y
ang )ga
pahayag na
nagpapaki&a&a
ng ta"han0
pangyaya$i0 at
&ay%n sa
napakinggang
s+&+ksiy%n
napakinggang
t+kst%
"sapan
t"ngk%& sa
isang paksa
PAGBASA Yunit I+: KALIKASAN AT YAMANG TAO: ATING PANGALAGAAN
WIKA Yunit I+: TAYO NAMAN
ARALIN 31
PAGBASA -
H"#ag Itap%n
WIKA ! Mga
Bahagi ng
Pang"ng"sap
( Nat"t"k%y
ang )ga
*ahagi ng
pang"ng"sap
( Nagaga)it
ang 3&ining sa
pag*i*igay-
kah"&"gan ng
sa&ita
(Naisasaga#a
nang #ast%
ang )ga
naka&i)*ag na
pan"t%
( Nat"t"k%y ang
si)"n% at ang
panag"$i ng
pang"ng"sap
( Nat"t"k%y
ang paksang
pang"ng"sap
ng ta&ata
( Nakagaga#a ng
)ga kapaki-
pakina*ang na
p$%y+kt% )"&a sa
patap%ng *agay
ARALIN 32
PAGBASA -
Ta% ang May
Sa&a
WIKA - Ang
Si)"n% ng
Pang"ng"sap
( Nat"t"k%y
ang si)"n% at
ang ga)it nit%
sa
pang"ng"sap
( Nakiki&a&a
ang )ga
sa&itang
ka)*a&-katinig
( Nai*i*igay
ang angk%p
na pa)agat
( Nat"t"k%y ang
)ga *ahagi ng
t+kst%ng
napakinggan na
nagsasaa' ng
kat%t%hanan %
ng pantasya
(Nakas"s"&at
ng *"%' ng
k"#+nt%ng
*inasa
( Napahaha&agahan
ang )ga p"n%
ARALIN 33
PAGBASA ,
A$a& ni Tita
WIKA -
Psisiy%n ng
Si)"n% at
Panag"$i
( Nat"t"k%y
ang 'a&a#ang
*ahagi ng
pang"ng"sap
na
napakinggan
( Nakiki&a&a
ang sa&ita sa
pa)a)agitan
ng kasa&"ngat
at kasing-
kah"&"gan nit%
( Nat"t"k%y
ang
'a)'a)ing
na)a)ayani sa
"sapan
( Nat"t"k%y ang
kina&a&agyan ng
panag"$i at
si)"n% sa
pang"ng"sap
(Nakas"s"&at
ng isang
ta&ata
ka"gnay ng
nasa
pa)agat
( Naipakikita ang
pag)a)a&asakit sa
kapa&igi$an
ARALIN 3
PAGBASA -
A&inga#nga# ng
( Nat"t"k%y
ang i'+yang
sang-ay%n at
sa&"ngat at
( Naka*"*"%
ng )a&i&iit na
sa&ita )"&a sa
)ahaha*ang
( Nagaga)it ang
pangnga&an
*i&ang si)"n%
at panag"$i ng
(Nakapag&a&a
ha' ng
sa$i&ing
$+aksiy%n sa
( Naipakikita ang
pag)a)a&asakit sa
kag"*atan
B"n'%k
WIKA -
Pangnga&an sa
Si)"n% at
Panag"$i
ang
'a)'a)ing
na)a)ayani sa
"sapang
napakinggan
sa&ita
( Nat"t"k%y
ang )ga
kaisipang
#a&ang
ka*"&"han %
paningit
&a)ang
pang"ng"sap *inasang
t+kst%
ARALIN 3!
PAGBASA - Sa
P"s%' ng
Ka$agatan
WIKA -
Ka$ani#an at
Di-ka$ani#ang
Ay%s ng
Pang"ng"sap
( Nat"t"k%y
ang pa$i$a&ang
napakinggan sa
isang
k%)p%sisy%n
( Nakiki&a&a
ang )ga
sa&itang
nag&a&a$a#an
ng pan'a)a
(Nakapag*i*i-
gay ng
pag*a*ag% sa
pang#akas na
*ahagi ng
k"#+nt%
( Nakapag-
papahayag at
nagaga)it sa
pang"ng"sap
ang )ga
ka$ani#ang at
'i-ka$ani#ang
ay%s
(Nakas"s"&at
ng )aik&ing
k%)p%sisy%n
na )ay 78
! 79
pang"ng"sap
( Naisasa&i
ang
ka$ani#ang
ay%s ng
pang"ng"sap
sa 'i-
ka$ani#ang
ay%s nit% at
:i3+ :+$sa
( Naipakikita ang
pagpapaha&aga sa
*iyaya ng 'agat
ARALIN 3"
PAGBASA -
Pag*a*akasy%n
sa I*ang L"ga$
WIKA - U$i ng
Pang"ng"sap
Ay%n sa Ga)it
( Nat"t"k%y
ang i*a/t
i*ang "$i ng
pang"ng"sap
ay%n sa ga)it
( Nai*i*igay
ang kah"&"gan
ng
)atata&inghaga
ng sa&ita
( Nai*a*ahagi
ang )ga
i)p%$)asy%ng
napakinggan
( Na""$i ang
pang"ng"sap
ay%n sa ga)it
( Nagaga)it
sa
pang"ng"sap
ang #ast%ng
*antas
( Naipakikita ang
pagpapaha&aga sa
kapa&igi$an
ARALIN 3#
PAGBASA -
Mati*ay na
Ngay%n0 Matatag
na B"kas
WIKA - Payak
na Pang"ng"sap
(Nai&a&a$a#an
ang )ga
ta"han sa
k"#+nt%ng
*inasa
(Nakiki&a&aNa
*i*igkas nang
#ast% ang )ga
sa&itang
'ipt%ngg%
( Nai*i*igay
ang $+aksiy%n
sa 'isk"$s%ng
napakinggan
t"&a' ng
ta&")pati at
pahayag
( Naka*"*"% ng
payak na
pang"ng"sap na
)ay payak na
si)"n% at
panag"$i
( Naka*"*"% ng
payak na
pang"ng"sap na
)ay 'a&a#ang
si)"n% at
'a&a#ang
panag"$i
(Nakas"s"&at
ng isang
&iha) na
pasasa&a)at
( Naipakikita ang
pagpapaha&aga sa
)ga ta%ng
g")aga*ay t"ng% sa
tag")pay
ARALIN 3$
PAGBASA -
Usapang
Pangka&igtasan
( Nagaga)it
ang angk%p na
pahayag sa
i*a/t i*ang
sit#asy%n
( Nai*i*igay
ang kah"&"gan
ng )ga
*a*a&ang
pant$apik%
( Nagaga)it ang
)ga sa&itang
pagsang-ay%n at
pasa&"ngat
(Nakas"s"&at
ng
pag&a&a$a#an
ng )ga
ta"hang
( Naipakikita ang
pagiging
'isip&ina'%ng
)a)a)ayan
WIKA -
Ta)*a&ang
Pang"ng"sap
(Naihaha)*ing
ang )ga
'+ta&y+ng
*inasa sa
'ating a&a)
ng )a)*a*asa
na*asa
ARALING 3%
PAGBASA -
Ang Pa$a'a
WIKA -
H"gnayang
Pang"ng"sap
( Nat"t"k%y
ang i'+ya ng
sa&aysay na
napakinggan
( Nat"t"k%y
ang )ga
sa&itang
nag*i*igay-
pahi#atig sa
kah"&"gan ng
i*ang sa&ita sa
pang"ng"sap
( Nai*i*igayt
ang hin"ha
k"ng t"ngk%&
saan ang
k"#+nt% *atay
sa pa*a&at ng
ak&at
( Naka*"*"% ng
h"gnayang
pang"ng"sap
(Nakas"s"&at
ng ta&ata na
ginaga)itan
ng )ga
h"gnayang
pang"ng"sap
( Naipakikita ang
pagpapaha&aga sa
)ga ak&at
ARALIN &
PAGBASA ! S%$i
p%0 Ma)a1 1 1
WIKA !
Pagpapakah"&"ga
n sa G$ap
(Naipa&i&i#anag
ang
i)p%$)asy%ng
nak"ha
( Nat"t"k%y
ang kah"&"gan
ng sa&ita *atay
sa kaya$ian
( Nahihin"ha
ang )aaa$ing
#akas ng
napan%%'na*a
sang k"#+nt%
( Nagaga)it ang
i)p%$)asy%ng
nak"ha sa
&a$a#an at g$ap
(Nakas"s"&at
ng isang
&iha) na
paanyaya
( Naipakikita ang
pagpapaha&aga sa
+'"kasy%n
)IYAS NG LA)I: Wika at Pagbasa
Serye sa Filipino Elementarya - K - 12
Yunit 1 Wika , Sa Ba-an K.ng Mut-a
Pagbasa , Sa/i0i- Paun0a/in
Unang Ba1agi , INAASA)ANG BUNGA
A2 Pangka0a1atang Pa3anta-an
Ang )ga )ag-aa$a& ay nagpapakita ng h"say sa pakikipagta&astasan at )ay kakayahan
")"na#a ng )ay k%ns+pt%ng na$inig0 na*asa0 at na*"% ni&ang kaya$iang pang#ika sa pasa&ita0 at
pas"&at na any%1 Gay"n'in na)an sa kaya$iang pag*asa sa pagpapa"n&a' ng ta&asa&itaan0 pag-"na#a sa
*inasa0 at pagpapaha&aga sa i*a/t i*ang *agay na )akapagpapa"n&a' sa kata"han at kaa&a)an1
Pa3anta-ang Pangni0a0a3an Pa3anta-an sa Paggana4 Ma1a0agang Tan.ng
Natata)% ng )ga
)ag-aa$a& ang kaa&a)an sa:
Pagsasa&aysay ng sa$i&ing
ka$anasan ka"gnay ng
)ga t"n%g na
napakinggan1
Pagsasaay%s ng )ga
pangyaya$i sa k"#+nt%ng
napakinggan1
Pagt"k%y sa )+nsah+ ng
t"&a1
Pag*i*igay ng $+aksiy%n
sa t+kst%ng na*asa
Pagga)it ng angk%p na
pangha&ip sa pangnga&ang
hinaha&inhan1
Pagga#a ng 'ayag$a) ng
"gnayang sanhi at *"nga1
Pagga)it ng )ga pang-"$i
sa pag&a&a$a#an ng ta%0
*agay0 &"ga$0 at
pangyaya$i1
Paghaha)*ing ng ta%0
*agay0 &"ga$0 at pangyaya$i
sa antas na pas"k'%&
Pags"&at ng sag%t sa isang
&iha)1
Pag*i*igay nang #ast%ng
any% ng pan'i#a sa i*a/t
i*ang asp+kt%1
Pagga)it ng i*a/t i*ang
"$i ng pang-a*ay sa
pang"ng"sap
Paghin"ha sa s"s"n%' na
)angyaya$i *atay sa
sinasa*i ng ta"han1
Pagga)it ng ingk&itik sa
pang"ng"sap1
Pagsasa*i ng +p+kt% ng
)ga pangyaya$i sa isang
sa&aysay na *inasa
Pagt"k%y sa i*a/t i*ang
"$i ng pang"ng"sap ay%n
sa ga)it1
Pagpapa&i#anag ng
i)p%$)asy%ng nak"ha sa
&a$a#an % g$ap1
Pagsasaki&%s ng )ga *ahagi ng
k"#+nt% na napakinggan % na*asa1
Pags"&at ng ta&atang nag&a&aha' ng
pangyaya$ing )ay sanhi at *"nga1
Pags"s"$i at pagga)it sa i*a/t
i*ang asp+kt% ng pan'i#a sa
pang"ng"sap1
Pags"&at ng &iha) pangkai*igan1
Pags"&at ng ta&a)*"hay1
Pag&a&a$a#an sa )ga ta"han sa
k"#+nt%ng *inasa1
Pagt"k%y sa )ga pa$i$a&ang
napakinggan sa isang k%)p%sisy%n1
Pags"&at ng *"%' ng k"#+nt%ng
na*asa1
Pagtata&a at pag*"*"% ng *a&angkas
*atay sa napakinggang t+kst%1
Pags"&at ng isang 'aya&%g%"sapan
t"gk%& sa isang paksa1
Pagt"k%y sa )ga *ahagi ng
t+kst%ng napakinggan na nagsasaa'
ng kat%t%hanan % ng pantasya1
Pags"&at ng ta&ata ka"gnay ng nasa
pa)agat1
Pags"&at ng &iha) ng pasasa&a)at1
Bakit )aha&aga ang )ga t"n%g sa
pa&igi';
An% ang t"&%ng na nai*i*igay ng
)ga t"n%g sa ta%;
Bakit 'apat paha&agahan ang
an")ang *agay na i*inigay %
ipinagkati#a&a sa atin;
Paan% ang 'apat ga#in "pang
)ai#asang )aka$anas ng )ga
ka&a)i'a' na hin'i ga#a ng
ka&ikasan k"n'i &ikha ng ta%;
Bakit ipinakikita ang pagtiti#a&a
sa sa$i&i;
Sa iy%ng pa&agay0 *akit
nagpapa&a*%y-&a*%y ang )ga
ta%ng g$asa sa &ansangan;
Paan% )% pinahaha&agahan ang
katapangan ng )ga Pi&ipin%;
Gaan% kaha&aga ang )ga
kat"&%ng sa tahanan % paa$a&an;
Ika0a5ang Ba1agi ( KATIBAYAN NG PAGTATAYA
P/.6ukt. 7 Paggana4 K/a-ti/-a sa Paggana4
P/.6ukt.
G")aga#a ng )agagan'ang
ga#ain sa pagpapa*"ti ng
sa$i&i0 kap"#a0 at kina*"kasan1
Paggana4
Naisasaga#a ang
pakikipagta&astasan t"ngk%& sa
)ga a$a&in
Nakapagsasa&ita nang )aay%s at
*"%ng h"say sa )ga "sapan sa
)ga a$a&in
Naipa$i$inig nang )aay%s 0 )ay
#ast%ng *igkas0 at t%n% ang
)ga pina*a*asang t"&a0 "sapan0
at )ga k"#+nt% ng g"$%
Naisasaki&%s nang )ay #ast%
ang i*a/t i*ang *ahagi sa
k"#+nt%0 at t"&a
! - Pinaka)ataas na antas1 Ipinakikita ang pinaka)aay%s at )ay
'a)'a)ing "sapan1 G")aga)it ng )agaga&ang na panana&ita at
)agagan'ang sa&ita na naaay%n sa sit#asy%n sa &ahat ng
pagkakata%n1
- May kak"&angan sa pagga)it ng )agaga&ang na sa&ita sa
pagpapa$inig0 at pagsasa&ita nang )ay #ast%ng katatasan at
pagpapahayag nang )ay #ast%ng 'a)'a)in1
3 - Ka'a&asan ay nakaka&i)"tan ga)itin ang )agaga&ang na sa&ita
at k"&ang pa sa #ast%ng katatasan at pagpapahayag nang )ay
#ast%ng 'a)'a)in1
2 - K"&ang na k"&ang ang pagganap sa kagan'ahang asa& at
pagsasaga#a nang #ast%ng sag%t sa )g<a "sapan0 at
pang"ng"sap1 Hin'i gaan%ng na*i%*igkas ang t"&a0 at #a&ang
'a)'a)in sa pag*asa ng k"#+nt%1
1 - Wa&ang )agaga&ang na pananati&ing gina)it1 Hin'i )aay%s ang
pagpapa&i#anag sa )ga )agagan'ang Ga#ain sa pagpapa*"ti
ng sa$i&i0 at kina*"kasan1 Patigi& !tigi& ang pagsasa&ita0 at
pa&i#anag1 Pa&aging nagkaka)a&i sa pagsag%t sa )ga
pagsasanay1
Ikat0.ng Ba1agi , MGA GAWAIN SA PAGTUTURO AT PAGKATUTO
A1 Mga Ga5aing Inst/uksi-.na0
71 Pakikinig sa )ga t"n%g ng *a*a&a ng *agy% at ka)pana ng si)*ahan at pag-""gnay ng )ga it%
sa sa$i&ing ka$anasan
=1 Pagsasaay%s ng )ga pangyaya$i sa k"#+nt%ng napakinggan ay%n sa pagkakas"n%'-s"n%'1
>1 Pagki&a&a at pag*"*"% ng )ga pa$+s )ini)a& sa sa&ita at pags"&at ng t"g)ang ginaga)itan ng
)ga pa$+s )ini)a&1
?1 Pagt"k%y sa )+nsah+ ng t"&ang napakinggan1
91 Pag*i*igay ng $+aksiy%n sa t+kst%ng napakinggan1
@1 Pagki&a&a at pag*igkas sa )ga sa&itang )ay 'ipt%ngg%1
A1 Pags"s"n%'-s"n%' ng )ga pangyaya$i sa k"#+nt%1
B1 Pag*i*igay ng $+aksiy%n sa t+kst%ng napakinggan1
C1 Pagt"k%y sa paksa ng *a&ita1
781 Pagga)it nang #ast% sa )ga pangnga&an sa *a&ita1
771 Pags"&at nang #ast% sa pang"nahing i'+ya sa s+&+ksiy%ng *inasa1
7=1 Pagt"k%y ng k%nt+kst% sa isang "sapang napakinggan
7>1 Pag-""$i ng )ga pangnga&an *i&ang k%ngk$+t% % 'i-k%ngk$+t%1
7?1 Pags"&at ng )ga '+ta&y+ na s")"s"p%$ta sa pang"nahing paksa1
791 Pag-""&it nang #ast% sa )ga pa$i$a&a pang"ng"sap na i'inikta1
7@1 Pagga)it ng angk%p na pangha&ip sa pangnga&ang hinaha&inhan1
7A1 Pags"s"n%'-s"n%' ng )ga pangyaya$i sa k"#+nt%1
7B1 Pagga#a ng 'ayag$a) ng "gnayang sanhi at *"nga na naka&aha' sa s+&+ksiy%n1
7C1 Pagga)it sa pang"ng"sap ng pangha&ip na paa$i1
=81 Pagga)it nang #ast% ng )a&aking titik sa pags"&at ng i'iniktang ta&ata1
=71 Pagsasaga#a ng )ga pahayag ng pag)a)a&asakit sa kap"#a
==1 Pag&a&a$a#an ng )ga ta"han sa "sapang napakinggan1
=>1 Pagga)it ng )ga pangha&ip na nagt"t"$% % pa)at&ig sa pang"ng"sap1
=?1 Pags"&at ng "sapan t"ngk%& sa isang paksa1
MGA BANGHAY ARALIN Y"nit I
Ikaapat na Baitang
Yunit II Pagbasa: IKAW AT AKO' MAGTULUNGAN TAYO
Wika: MUTYANG PAMAYANAN
Unang Ba1agi ( INAASA)ANG BUNGA
A2 Pangka0a1atang Pa3anta-an
Ang )ga )ag-aa$a& ay nagpapakita ng h"say sa pakikipagta&astasan at )ay kakayahang
")"na#a ng )ay k%ns+pt%ng na$inig0 na*asa0 at na*"% ni&ang kaya$iang pang#ika sa pasa&ita0 at
pas"&at na any%1
Pa)antayang Pangni&a&a)an Pa)antayan sa Pagganap
Natata)% ng )ga )ag-aa$a& ang
kaa&a)an sa:
Pagga)it sa pang"ng"sap ng isahan at
)a$a)ihang any% ng pangha&ip na
patan%ng1
Pagki&a&a at pagga)it ng )ga sa&ita sa
pagtanggap at pagtanggi0 pag*i*igay ng
p"na%*s+$*asy%n at panghihikayat1
Pagt"k%y sa )ga pang-"$i1
Pagga)it ng )ga pang-"$i sa pag&a&a$a#an
ng ta%0 *agay0 &"ga$0 at pangyaya$i1
Pagsasa*i ng napakinggang kat"#i$an0
pagpapasiya0 at panini#a&a1
Paghaha)*ing ng ta%0 *agay0 &"ga$0 at
pangyaya$i sa antas na pas"k'%&
Pagt"k%y ng pan'i#a sa s+&+ksiy%ng *inasa
Pag*i*igay kah"&"gan sa sa&ita sa t"&%ng ng
)ga pahi#atig1
Pagki&a&a sa )ga sa&ita sa i*a/t i*ang
kaya$ian1
Pag*i*igay-kah"&"gan ng )ga sa&itang )ay
ka"gnayan sa i*a/t i*ang asignat"$a1
Pag*i*igay-hin"ha t"ngk%& sa )aaa$ing
ka&a*asan ng )ga pangyaya$i sa *inasa1
Pagpapakita ng pagpapaha&aga sa pa)i&ya1
Nasasag%t ang tan%ng na *akit t"ngk%& sa "sapang
napakinggan1
Nakas"s"&at ng )ga pang"ng"sap t"ngk%& sa ka$anasan
at )ay #ast%ng ga)it ng *antas1
Nais"s"&at ang p%si*&+ng *"nga ng nakata&ang sanhi
Nakapaghaha)*ing ng katangiang tag&ang ng ta%0
*agay0 at &"ga$ na )ay i*a/t i*ang antas1
Nat"t"k%y sa pang"ng"sap ang ta&ata na #a&ang
kina&a)an sa paksa1
Nast"t"k%y ang )ga sina*i ng ta"han sa k"#+nt%1
Nakapag*i*igay-hin"ha sa ka&a&a*asan ng pangyaya$i
sa na$inig n t+kst%1
Ika0a5ang Ba1agi , KATIBAYAN NG PAGTATAYA
P/.6ukt. 7 Paggana4 K/a-ti/-a sa Paggana4
P/.6ukt.
G")aga#a at nagpapaha&aga sa pagpapa*"ti
ng pa)ayanan at ka&ikasan
Paggana4
Nakakiki&a&a sa )ga sa&ita sa i*a/t i*ang
kaya$ian
Nakapag*i*igay-kah"&"gan ng )ga sa&itang
)ay ka"gnayan sa i*a/t i*ang asignat"$a
Nakapag*i*igay-hin"ha t"ngk%& sa )aaa$ing
ka&a*asan ng )ga pangyaya$i sa *inasa
Nakapipi&ipi&i sa %piny%n0 kat%t%hanan sa
s+&+ksy%ng *inasa1
Nakapagpapakita ng )ga ga#ain na
)ag*"*"nga ng pagkaka"na#aan at
pagkakaisa
! ! Pinaka)ataas na antas1 Nakas"s"n%' nang ta)a sa
pagsasaga#a at pagpapaha&aga sa pagpapa*"ti ng
pa)ayanan at ka&ikasan1 Akti*%ng nakikisa&a)"ha sa
pagta&akay ng )ga a$a&in sa k&as+1
- May )ga pan"t%ng hin'i naisasaga#a at nas"s"n%'
nang )aay%s1 May )ga pagkakata%ng hin'i
nakikisa&a)"ha sa pagtata&akay1
3 - Ka'a&asan ay nah"h"&i sa pags"n%' at pagsasaga#a
ng pan"t%ng i*ini*igay ng g"$%1 Ma'a&ang k"ng
)akisa&a)"ha sa pagtata&akay sa k&as+1
2 - Hin'i naisasaga#a at nas"s"n%' nang ta)a ang )ga
pan"t%ng i*ini*igay ng g"$%1 K"&ang ang int+$+s ng
pakikinig sa ta&akayan sa k&as+1
1 - Hin'i nakapag*i*igay ng pagpapaha&aga sa
pagpapa*"ti ng pa)ayanan at ka&ikasan1 Hin'i $in
nakikisa&a)"ha sa pagtata&akay sa k&as+1
Nakapagpapakita ng kagan'ahan ng
pag*a*ahagi
Nakas"s"&at ng ta&atang nag&a&aha' ng
pangyaya$ing )ay sanhi at *"nga
Nakapag*i*igay ng #ast%ng kasag"tan sa
)ga itinatan%ng ng g"$%1
Ikat0.ngt Ba1agi , MGA GAWAIN SA PAGTUTURO AT PAGKATUTO
A2 Mga Ga5aing Inst/uksi-.na0
71 Pagga)it ng isahan at )a$a)ihan na panan%ng sa pang"ng"sap
=1 Pagki&a&a at pagga)it ng )ga sa&ita sa pagtanggap0 pagtanggi0 pag*i*igay p"na0 %*s+$*asy%n0 at
panghikayat1
>1 Pagt"k%y ng )ga pang-"$i0 at pagga)it nit% sa pag&a&a$a#an ng ta%0 *agay0 &"ga$0 at pangyaya$i1
?1 Paghaha)*ing ng ta%0 *agay0 &"ga$0 at pangyaya$i sa antas na pas"k'%&1
91 Pags"s"&at ng ta&atang nag&a&aha' t"ngk%& sa isang paksa1
@1 Pagt"k%y ng )ga pan'i#a sa s+&+ksiy%ng *inasa
A1 Pags"s"$i at pagga)it ng i*a/t i*ang asp+kt% ng pan'i#a sa pang"ng"sap
B1 Paggpapahayag ng naiisip at na'a$a)a sa pags"&at ng &iha) pangkai*igan
C1 Pagpapakita ng pagga&ang at pagpapaha&aga sa )ga nakatatan'a
781 Pagt"k%y sa sanhi at *"nga ng )ga pangyaya$i sa s+&+ksiy%ng *inasa1
771 Pags"&at ng sag%t sa isang &iha) na pangkai*igan1
7=1 Pags"&at ng p%si*&+ng sanhi at *"nga *atay sa tsa$t1
7>1 Pagpapakita ng kagan'ahan ng pag*a*ahagi
7?1 Pgpi&i ng angk%p na kah"&"gan ng sa&ita sa 'iksiy%nay%1
791 Pagpapakita ng pagt"t"&"ngan sa panah%n ng ka&a)i'a'1
7@1 Pag*i*igay ng kah"&"gan ng )ga sa&ita sa pa)a)agitan ng pag&a&ag%)1
7A1 Pag*"*"% ng *a&angkas sa any%ng papaksa1
7B1 Pagpapakita ng kagan'ahan ng pag*a*ahagi sa kap"#a1
MGA BANGHAY ARALIN Y"nit II
Ikaapat na Baitang
Yunit III Pagbasa , Wa0ang )anggang Ka-a3anan
Wika , *anga0 ng Aking Bansa
Unang Ba1agi , INAASA)ANG BUNGA
A2 Pangka0a1atang Pa3anta-an
Ang )ga )ag-aa$a& ay nagpapakita ng h"say sa pakikipagta&astasan at )ay kakayahang
")"na#a ng )ay k%ns+pt%ng na$inig0 na*asa0 at na*"% ni&ang kaya$iang pang#ika sa pasa&ita0 at
pas"&at na any%1
Pa3anta-ang Pangni0a0a3an Pa3anta-an sa Paggana4
Natata)% ng )ga )ag-aa$a& ang
kaa&a)an sa:
Pagt"k%y ng )ga pang-a*ay sa
pang"ng"sap1
Pagpapa&i#anag k"ng paan%
nakaaap+kt% ang )ga *is#a& &a$a#an sa
'a)'a)in ng )a)*a*asa
Pag*i*igay ng angk%p na pa)agat sa
t+kst%ng na$inig
Pagtata&a ng )ga i)p%$)asy%ng
nak"k"ha sa )ga *ahagi ng ak&at1
Pagsasa*i ng +p+kt% ng )ga
pangyaya$i sa isang k"#+nt%ng *inasa
M"&ing pag*a*a&ita ng napakinggang
*a&ita1
Pag*"*"% ng *a&angkas *atay sa
napakinggang t+kst%
Pag*i*igay-kah"&"gan sa )ga sa&itang
)agkaka"gnay ay%n sa ga)it1
Pagsasaay%s ng )ga sa&ita ay%n sa
a&pa*+t%1
Pag&a&ahat at pag*i*igay-$+aksiy%n sa
*inasa1
Pagga)it sa )ga pa)atn"*ay na
sa&ita1
Pagt"k%y sa )ga pahayag na
nagpapaki&a&a ng ta"han0 pangyaya$i0 at
&ay%n sa napakinggan1
Pagpapakita ng pagpapaha&aga sa )ga
nin"n%1
Nakapag*i*igay ng #akas sa i*a/t i*ang sit#asy%n1
Nagaga)it ang i*a/t i*ang "$i pang-a*ay sa
pang"ng"sap1
Nakas"s"&at ng ta&ata t"ngk%& sa +p+kt% ng napan%%'
na pata&astas sa 'a)'a)in1
Nakas"s"&at ng *"%' ng *inasa1
Naisasaki&%s ang *ahagi ng k"#+nt% na napakinggan1
Nagaga)it sa pang"ng"sap ang pa$i$a&ang pang-a*ay1
Nagaga)it ang ingk&itik sa pang"ng"sap1
Nagaga)it ang pang-ang k%p na na at ng sa
pang"ng"sap1
Nat"t"k%y ang kaha&agahan ng i)p%$)asy%ng na*asa
sa pahayagan1
Nakagaga)it ng )ga +ksp$+sy%ng t"#i$an at 'i-
t"#i$an
Nakapag*i*igay ng *"%' % &ag%) ng *inasa
Naipag)a)a&aki ang )agagan'ang katangian ng )ga
Pi&ipin%
Naipakikita ang pagpapaha&aga sa ating sina"nang
k"&t"$a1
Ika0a5ang Ba1agi , KATIBAYAN NG PAGTATAYA
P/.6ukt. 7 Paggana4 K/a-ti/-a sa Paggana4
P/.6ukt.
Masasa*i ang +p+kt% ng )ga
pangyaya$i sa k"#+nt%ng na$inig
na*asa
Paggana4
Nakagaga)it ng )ga +ksp$+siy%ng
t"#i$an at 'i-t"#i$an1
Naka*"*"% ng *a&angkas *atay sa
napakinggang t+kst%1
Nakiki&a&a ang )ga sa&itang i'y%)a1
Nagaga)it ang )ga pa)atn"*ay na
sa&ita sa 'iksiy%na$y% 1
! - Magan'ang nakapagpapa&i#anag ng +p+kt% ng )ga
pangyaya$i sa k"#+nt%ng na$inig na*asa1
- Nakapagsasa*i ng +p+kt% ng )ga pangyaya$i sa
k"#+nt%ng na$inig na*asa1
3 - Ka'a&asan ang +p+kt% ng )ga pangyaya$i ay hin'i
naaay%n sa k"#+nt%ng na$inig na*asa1
2 - Ha&%s &ahat ng k"#+nt% ay hin'i )a*igyan ng
+p+kt%ng )aaa$ing )angya$i sa k"#+nt%ng na$inig
na*asa1
1 - Hin'i naaay%n sa k"#+nt% ang i*ini*igay na +p+kt%
ng )ga pangyaya$i sa k"#+nt%ng na$inig na*asa
Naka*"*"% ng i*a/t i*ang )ahaha*ang
sa&ita sa t"&%ng ng pan&api1
Napahaha&agahan ang ak&at1
Nakiki&a&a ang i*a/t i*ang *ahagi ng
pahayagan1
Na*i*igyang-kah"&"gan ang sa&ita ay%n
sa *igkas % 'iin nit%1
Nakiki&a&a ang )ga i'y%)a1
Nai*i*:igay ang kah"&"gan ng sa&ita
sa pa)a)agitan ng pagga)it sa
pang"ng"sap1
Nat"t"k%y ang )ga pan&a$a#ang
panana&ita sa k"#+nt%
Ikat0.ng Ba1agi , MGA GAWAIN SA PAGTUTURO AT PAGKATUTO
A2 Mga Ga5aing Inst/uksi-.na0
71 Ipat"k%y at ipaga)it ang )ga pang-a*ay sa pang"ng"sap
=1 Ipasaki&%s ang *ahagi ng k"#+nt% na napakinggan1
>1 Ipaga)it sa pang"ng"sap ang )ga pa$i$a&ang pang-a*ay1
?1 Ipaga)it ang pang-a*ay na ingk&itik0 pang-angk%p0 at pangatnig sa pang"ng"sap1
91 Ipas"&at nang #ast% ang )ga pa)i&ang na 3a$'ina& at %$'ina&1
@1 Ipat"k%y ang kaha&agahan ng i)p%$)asy%ng na*asa sa pahayagan1
A1 M"&ing ipa*a&ita ang napakinggan *a&ita1
B1 Ipaga)it ang )ga +ksp$+sy%ng t"#i$an at 'i-t"#i$an sa pang"ng"sap1
C1 Magpas"&at ng ta&aa$a#an1
781 Ipata&a ang )ga napakinggan sa p"&%ng1
771 Magpa*"% ng *a&angkas *atay sa napakinggang t+kst%1
7=1 Magpas"&at ng isang 'iya&%g% "sapan t"ngk%& sa isang paksa1
7>1 Pagpapa)a&as ng pagpapaha&aga sa )ga pag'i$i#ang1
7?1 Pag)a)a&aki sa )agagan'ang katangian ng )ga Pi&ipin%1
791 Pagpapakita ng pag)a)aha& sa )ag"&ang
MGA BANGHAY ARALIN - Y"nit III
Ikaapat na Baitang
Yunit I+ Pagbasa , Ka0ikasan at Ya3ang Ta.: Ating Panga0agaan
Wika , Ta-. Na3an
Unang Ba1agi , INAASA)ANG BUNGA
A2 Pangka0a1atang Pa3anta-an
Ang )ga )ag-aa$a& ay nagpapakita ng h"say sa pakikipagta&astasan at )ay kakayahang
")"na#a ng )ay k%ns+pt%ng na$inig0 na*asa0 at na*"% ni&ang kaya$iang pang#ika sa pasa&ita0 at
pas"&at na any%1
Pa3anta-ang Pangni0a0a3an Pa3anta-an sa Paggana4
Natata)% ng )ga )ag-aa$a& ang
kaa&a)an sa:
Pagga)it ng ,&ining sa pag*i*igay-
kah"&"gan ng sa&ita
Pagki&a&a sa )ga sa&itang nag&a&a$a#an ng
pan'a)a
Pagki&a&a pag*igkas nang #ast% sa )ga
sa&itang 'ipt%ngg%
Pag*i*igay-kah"&"gan sa )ga *a*a&ang
pant$apik%
Pags"n%' sa pan"t%
Paghaha)*ing sa )ga '+ta&y+ng *inasa sa
)ga 'ating a&a) ng )a)*a*asa1
Pagt"k%y sa panag"$i at si)"n% ng
pang"ng"sap
Pagt"k%y sa paksang pang"ng"sap ng ta&ata
Pagt"k%y sa )ga *ahagi ng t+kst%ng
napakinggan na nagsasaa' ng kat%t%hanan %
ng pantasya
Pag&a&aha' ng sa$i&ing $+aksiy%n sa
*inasang t+kst%
Pagpapahayag at nagaga)it ang
pang"ng"sap na nasa ka$ani#an at 'i-
ka$ani#ang ay%s
Pagga)it ng i*a/t i*ang *antas sa
pang"ng"sap t"&a' ng t"&'%k0 k"#it0 tan'ang
panan%ng0 at tan'ang pa'a)'a)
Naka*"*"% ng ta)*a&ang pang"ng"sap )"&a
sa 'a&a#a % higit pang payak na
pang"ng"sap1
Naipa&i&i#anag ang i)p%$)asy%ng nak"ha
sa &a$a#an g$ap
Nagaga)it ang 3&ining sa pag*i*igay-kah"&"gan ng
sa&ita1
Naisasaga#a nang #ast% ang )ga naka&i)*ag na
pan"t%
Naka*"*"% ng payak na pang"ng"sap
Nagaga)it ang angk%p na pahayag sa i*a/t i*ang
sit#asy%n
Naka*"*"% ng ta)*a&ang pang"ng"sap )"&a sa
'a&a#a % higit payak na pang"ng"sap
Naka*"*"% ng )ga h"gnayang pang"ng"sap
Naipa&i&i#anag ang i)p%$)asy%ng nak"ha sa &a$a#an
g$ap
Nat"t"k%y ang pa$i$a&ang napakinggan sa isang
k%)p%sisy%n
Nagaga)it sa pang"ng"sap ang #st%ng *antas
Nagaga)it ang angk%p na pahayag sa i*a/t i*ang
sit#asy%n
Nai*a*ahagi ang )ga i)p%$)asy%ng napakinggan
Ika0a5ang Ba1agi , KATIBAYAN NG PAGTATAYA
P/.6ukt. 7 Paggana4 K/a-ti/-a sa Paggana4
P/.6ukt.
B")"% at s")"&at ng i*a/t i*ang "$i ng
pang"ng"sap at )agaga)it ang )ga it% sa
pakikipag-"sap
Paggana4
Nat"t"k%y ang si)"n% at ang ga)it nit% sa
pang"ng"sap
! ! Pinaka)ataas na antas1 Naka*"*"% at nakas"s"&at ng
i*a/t i*ang "$i at ay%s ng pang"ng"sap nang #ast%1
! Naka*"*"% ng i&an sa )ga "$i at ay%s ng )ga
pang"ng"sap at nais"s"&at 'in it% nang ta)a1
3 ! Naka*"*"% ng i&an sa )ga "$i at ay%s ng )ga
pang"ng"sap ng"nit hin'i it% )ais"&at nang ta)a1
2 ! Nat"t"k%y ang )ga "$i at ay%s ng pang"ng"sap
ng"nit hin'i )aka*"% at )akas"&at ng )ga
Nat"t"k%y ang i'+yang sang-ay%n at
sa&"ngat at ang 'a)'a)ing na)a)ayani sa
"sapang napakinggan
Nagaga)it ang pangnga&an *i&ang paksa
at% panag"$i ng pang"ng"sap
Nakapag&a&aha' ng sa$i&ing $+aksiy%n sa
*inasang t+kst%
Nakapagpapahayag at nagaga)it ang
pang"ng"sap na nasa ka$ani#an at 'i-
ka$ani#ang ay%s
Nagaga#ang ka$ani#ang ay%s ang
pang"ng"sap na nasa 'i-ka$ani#ang ay%s at
:i3+ :+$sa
Na""$i ang pang"ng"sap ay%n sa ga)it
Nai*i*igay ang angk%p na pa)agat ng
isang t+kst%
Nakiki&a&a ang sa&ita sa pa)a)agitan ng
kasa&"ngat at kasingkah"&"gan nit%
Nat"t"k%y ang 'a)'a)ing na)a)ayani sa
"sapan
Nat"t"k%y ang )ga kaisipang #a&ang
ka*"&"han % paningit &a)ang
Nahihin"ha ang )aaa$ing #akas ng
napan%%' na*asang k"#+nt%
Nai*i*igay ang hin"ha k"ng t"ngk%& saan
ang k"#+nt% *atay sa pa*a&at ng ak&at
ha&i)*a#a nit%1
1 ! Hin'i )at"k%y ang i*a/t i*ang "$i at ay%s ng )ga
pang"ng"sap1
Ikat0.ng Ba1agi , MGA GAWAIN SA PAGTUTURO AT PAGKATUTO
A2 Mga Ga5aing Inst/uksi-.na0
71 Pagga#a ng )ga kapaki-pakina*ang na p$%y+kt% )"&a sa patap%ng *agay
=1 Pagpapakita ng )a&asakit sa kapa&igi$an
>1 Pagpapaha&aga sa )ga *iyaya ng 'agat
?1 Pagiging 'isip&ina'%ng )a)a)ayan
91 Pagpapakita ng pagpapaha&aga sa ak&at
@1 Pagpapakita ang pagpapaha&aga sa )ga ta%ng g")aga*ay t"ng% sa tag")pay
A1 Pags"&at ng *"%' ng k"#+nt%1
B1 Pag*i*igay ng sa$i&ing pa)agat sa isin"&at na *"%' ng k"#+nt%1
C1 Pags"&at ng ta&ata na na""gnay sa pa)agat1
781 Pag&a&aha' ng sa$i&ing $+aksiy%n sa *inasang t+kst%
771 Pags"&at ng )aik&ing k%)p%sisy%n na )ay 78-79 pang"ng"sap1
7=1 Pags"&at ng isang &iha) ng pasasa&a)at1
MGA BANGHAY ARALIN - Y"nit ID
Ikaapat na Baitang