2010-XXXXX Kas 1

Co, Matthew Kendrick Dee Prof. Ferdinand Llanes

Tanong: Ipakita ang ugnayan ng kapiligirang heopisikal ng kapuluan sa umunlad na kalinangan
o kabihasnan ng mga Austronesyano (tinawag ng Philippine Asian ni E. Arsenio Manuel) na
nanatili sa kapuluang ito ng Pilipinas.
An kalaa!an heo"isikal n isan si#ilisas!on a! $a! direkton e"ekto sa kan!an
"a-%nlad. &oon sina%nan "anahon, nakalat an lahin A%strones!ano sa i#a't-i#an #ansa
$%la sa ti$o (sina hanan sa hilaan )ietna$. Paano na #a naa"ekt%han an $a
A%strones!anon nanatili dito sa Pili"inas* An Pili"inas a! isan ka"%l%an na $a! kli$an
tro"ikal. Dahil sa tinatawa na +nat%ral selection+, an "akiki#aa! n li"%nan sa kanilan
ka"iliiran, an $a "an%nahin tra#aho na inaawa a! $ai%%na! sa lokas!on n l%ar n
li"%nan.
An silanan #ahai n Pili"inas a! $adalas na nakararanas n $atindin #a!o at
$atataas na alon n daat. An e"ekto nito sa ka#ihasnan n $a Pili"ino a! $as %$%nlad sa
ko$ersi!o an kanl%ran #ahai, na hindi aanon naa"ekt%han n $a nasa#in
ka"insalaan. ,a kanl%ran #ahai $adalas naki"akalakalan an $a neos!anten alin sa
i#an #ansa ka!a't nain nat%ral na daanan n ko$ersi!o an kanl%ran Pili"inas.
An "a-%nlad n kalakal sa kanl%ran #ahai at "ada$i n tao $%la sa i#an lahi dito
a! nares%lta sa "a-aasawa n $a lokal na A%rstrones!ano sa $a da!%han. Mas $a!a$an
an +ene "ool+ sa kanl%ran #ahai ha#an $as $ala"it na$an sa orihinal na lahi an
silanan #ahai.
-indi na$an $asasa#in nak%lan an $a A%strones!anon nanatili dito "adatin
sa kar%n%nan at alin sa "aawa. Mataal nan nai$#ento n sina%nan Pili"ino an
"aa$it n #anka %"an $a"adali an "akiki"a-%na!an sa i#a "an $a ka#ihasnan.
D%lot nito an "a-%nlad n "araan n "a$%$%ha!, sa "a$a$aitan n $a neos!anten
nasa#i.
,a "arte na$an n "roseson k%lt%ral na "inadaanan n $a Pili"inon
A%strones!ano, nain "o"%lar na tradis!on "an-arik%lt%ra an "atani$ n $a "ala! sa
$a "ata na l%ar. &%nit, an $a anin "ala! sa $a ka"%l%an a! hindi aanon kataas
an kalidad, d%lot n hindi $ati!ak na "anahon n araw at a#i, o $ainit na "anahon t%win
a#i. ,a $a nanirahan na$an $ala"it sa #a!#a!in, "aninisda an kanilan nain
"an%nahin "araan n "a$%$%ha!. Para sa $a nasa $a! %#at o #%ndok, sila a! nanaso
at na-alaa n $a ha!o".
.aa$at $a!a$an an Pili"inas sa $a likas na !a$an, hindi ito aanon nalinan n
$a sina%nan Pili"ino dahil sa hindi $a#%tin "akakaa!os n $a ka"%l%an. /#idensi!a nito
an $ara$in $akakai#an "ankat at $a di!alekto. Marahil hindi t%l%!an %$%nlad an
#ansa dahil sa hira" n ko$%nikas!on sa "aitan n $a ka"%l%an.
,a$akatwid, sa $a A%strones!anon na$%ha! dito sa Pili"inas, nahati sila sa
dalawan "an%nahin "ankat, an $a nanirahan sa kanl%ran at sa silanan. Kahit $a!
"akakai#a sila d%lot n kanilan "akakai#a sa ka"aliiran heo"isikal, $asasa#in %$%nlad
an dalawan si#ilisas!on sa kanilan sarilin "araan. An an!on ka"%l%an na$an n
Pili"inas, #aa$at nakat%lon sa ka#%ha!an "asasaka at "aninisda, a! nakahadlan sa
t%l%!an "a-%nlad n #ansa #ilan isan "ina-isan si#ilisas!on.