1

KABANATA 1
ANG SULIRANIN AT SAKLAW NITO
INTRODUKSYON
Rasyonale
Ang mga pelikula ng Independent Film na gawa ng mga Pilipino ay unti-
unting sumisikat sa masa at nakikilala sa mga International Film Festivals.
Kadalasan ay nababalitaan na napapasali at nagwawagi ang mga Indie Films sa
mga patimpalak sa ibang bansa. Ang mga pelikulang nagwawagi sa mga
patimpalak na ito ay nagtatampok ng makatotohanan at nakakabighaning tema na
nakakukuha sa atensyon ng mga manonood. Ang mga pelikulang ito ay nagbibigay
ng malinaw na pananaw tungkol sa pang araw-araw na pamumuhay at kultura ng
mga Pilipino. Binibigyang-tuon nito ang buhay ng pinaka ordinaryong indibidwal
kaya madali lang nakakakonekta ang manonood. Mahalagang malaman ang
kahalagahang moral, paniniwala at ideya na ipinapakita sa ganitong pelikula dahil
makakapagbukas ito ng panibagong persepsyon sa Kulturang Pilipino.
Ang Pilipinas ay isang bansang mayaman sa kultura. Marami ang
nakakaimpluwensya sa kultura ng bansang ito. Isa na dito ay ang katotohanang ito
ay nasakop ng ibat ibang bansa sa mga nagdaang panahon. esulta nito, ang
kultura ng Pilipinas ay kombinasyon na ng sariling kultura nito at ng mga kultura ng
ibang bansa, lalo na sa mga bansang malapit dito. Ipinaliwanag ni Andres sa
Positi!e Filipino "alues #$%%&' na sa kasalukuyan, ang populasyon ng Pilipinas ay
sumasalamin sa barayti ng mga panlabas na impluwensya na nakaapekto at
2
nakahalo sa orihinal na Malay na kultura( Arabo, )sino, Indo-)sino, *indu-
Indonesian, +spanyol-Katoliko at Amerikano-Protestante.
Ang bawat kulturang ito ay nag-iwan ng mga impluwensya sa kultura na
hanggang ngayon ay makikita pa sa rin sa kasalukuyan. *indi lamang sa
linggwahe, asal, pananamit, mga pagkain, kundi pati na rin sa mga pamantayang
panlipunan ng bansang Pilipinas.
Isa sa mga kasangkapan na sumasalamin sa kultura ng isang bansa ay ang
panitikan. Ipinaliwanag ni ,argo #-&&.' na sa pamamagitan ng panitikan nabuo ang
pagkalahi ng bawat bansa, nagningning ang bayan, nakilala ang kultura ng bawat
nasyon, nagliwanag tulad ng araw na tinunton at tiniyak ang katalinuhan,
katapangan, kagitingan, kabayanihan at kalayaan. Isang paraan ang panitikan ng
pagpapahayag ng mga mamamayan sa kanilang sarili at sa pamamagitan nito,
naipapakita nila ang kanilang sariling kultura.
/inang-ayunan din ito ni Arrogante #$%%$' na nagsabi na ang panitikan ay
napangatwiran ang kanyang karanasan gaya ng pagkatakot, pagkabigo,
pagtatagumpay, pagsusuwail, pag-iisa, nabibigyan ng katuturan ang kanyang
sariling kahalagahan ayon na rin sa sarili niyang teoriya at tradisyon ng lipunang
kanyang ginagalawan. 0ahil dito, malaki ang naiambag ng panitikan sa kultura ng
alinmang bansa. /apagkat ito ay nagbubuhay sa mga karanasan ng mga karakter,
ang kanyang mga hinaing at kasiyahan, ito ay nagsisilbing repleksyon sa kultura ng
bansa.
Isa sa mga genre ng panitikan ay ang pelikula. Mula noon pa man, marami
nang mga tao ang tumatangkilik sa mga pelikula. 0ahil dito masasabi nating malaki
3
ang impluwensya ng mga kaisipan na ipinapakita ng pelikula sa kaugalian ng mga
manonood. Pinatunayan nito ni eyes #$%%1' na nagsabing, ang pelikula ay may
pinakamalawak na impluwensya sa publiko sapagkat naipapakita nito nang malinaw
at tiyak ang kaisipan, damdamin at sitwasyon na umiinog sa mga pangyayari.
Ang mga kaugalian na minamanipesto ng mga manonood ay humuhubog sa
pagkabuo ng isang maayos at maaliwalas na lipunan.
/a pag-aaral na ito, partikular na siniyasat ng mga mananaliksik ang
pelikulang Indie dahil sa unti-unti nitong pagsikat sa masa at pagkakilala nito sa mga
international 2ilm 2esti!als. Mahalagang malaman ang mga moral at mga ideya na
pinapakita sa ganitong klase na pelikula dahil maari itong makapagbukas ng
panibagong persepsyon sa sariling kultura.
Ayon nga sa isang artikulo na pinamagatang Indie Film: Salamin ng Wika at
Kultura (2013), Isang pagpupunyagi sa wikang Filipino ang paggawa ng pelikulang
indie. *indi lamang )agalog ang wikang ginagamit dito, pinagyayaman din nito ang
iba pang diyalekto sa Pilipinas. Pokus sa paggawa ng pelikulang indie ang kultura,
konsepto, at tradisyon ng isang lungsod o lalawigan.3
May pinili ang mga mananaliksik na mga indie 2ilms upang maging basihan
ng pananaliksik. /a mga sumusunod na kabanata, malalaman ang pinapakitang
Kulturang Pilipino sa mga piling indie 2ilms. Malalaman kung pinapakita ba nito ang
totoong Kulturang Pilipino o binago ba nila ito para sa mga manonood. Kung
pinapahalagahan ba ito o hindi. Ang pagsusuri na ito ay naglalayong ilahad kung
bakit dapat pag-aralan ang repleksyon ng mga Independent Films sa ebolusyon ng
Kulturang Pilipino.
4
Sanligang Teoretikal
/a )eoryang ealismo tinatalakay ang katotohanan sa lipunan. Karaniwan
nitong pinapaksa ang kalagayan na nangyayari sa lipunan tulad ng korapsyon,
5
katiwalian, kahirapan at diskriminasyon. Madalas din itong naka pokus sa lipunan
at gobyerno. Makikita ito sa mga Independent Films. Kadalasan sa mga
independent 2ilms ay tungkol sa mga tunay na pangyayari. Ang )eoryang ealismo
ay sumusuporta sa pag-aaral ng mga mananaliksik na pinamagatang 4Mga
Kulturang Pilipino sa mga Piling Independent Film( Isang Pagsusuri3. /a pag-aaral
na ito ay mayroong limang #5' piling Independent Film ang pinanood at ginawan ng
pagsusuri ng mga mananaliksik. Ang unang pelikula ay ang Noy, na tungkol sa
isang nagpapanggap na 6ournalist na gumagawa ng dokyumentaryo tungkol sa
pangangampanya ni /en. Benigno 47oynoy3 A8uino habang hinaharap ang sariling
problema at pagsubok sa buhay. Ang susunod na pelikula ay Ang ag!a!alaga
ni "a#i$o Oli%eros na tungkol sa isang bakla na kailangang pumili sa pagitan ng
kanyang pamilya at sa katarungan ng batas. *abang sa pelikula naman na On
T&e 'o( ay nagpapakita sa laganap na krimen at korapsyon sa ating bansa. Ang
ika-apat na pelikula ay ang )kstra na nagtatampok sa isang inang kumakayod at
nagtitiis sa mababang pagtrato sa mga katulad niyang ekstra. Ang huling pelikula
na sinuri ay ang 1** na umiikot sa kwento ng isang babaeng may Kanser at kung
paano niya ginugol ang kanyang natitirang mga araw. 9amit ang mga pelikulang ito
nakakalap ang mga mananaliksik ng ibat ibang uri ng Kulturang Pilipino na
maiuukol sa paniniwala, kahalagahang moral, at suliraning panlipunan ng mga
Pilipino. Ang lahat ng mga pelikulang ito ay mayroong pagkakatulad, silang lahat ay
nagpapakita ng Kulturang Pilipino. Ang mga pelikulang nasuri ay naglalaman ng
mga repleksyon ng pagiging isang Pilipino. Pinapakita sa mga pelikula kung ano at
sino ang mga Pilipino. Ang mga kultura na nilalaman ng mga pelikula ay hango sa
mga paniniwala ng mga Pilipino simula pa sa ating mga ninuno na pinasapasa
6
hanggang sa bagong henerasyon. Ito rin ay sumasalamin ng kahalagahang moral
bilang isang tao. Pinapakita nito ang ugali ng mamamayang Pilipino. Ang mga
kultura sa pelikula ay maaari din nating maiugnay sa suliraning panlipunan sapagkat
pinapakita nito ang mga laganap na krimen at korapsyon sa ating bansa.
Teoretikal na Balangkas
)eoryang ealismo( *igit na bininigyang
pansin o pinahahalagahan nito ang
katotohanan kaysa kagandahan. 7akatuon
sa makatotohanang paglalahad at
paglalarawan ng mga bagay, mga tao at
lipunan.
Mga Kulturang Pilipino sa mga Piling
Independent 2ilm( Isang Pagsusuri
7oy
Ang
Pagdadalaga
ni Maximo
Oliveros
:n )he ;ob
Mga Piling Independent
Film
+kstra $&&
7
+ig, 1- Teoretikal na Balangkas
Lay.nin ng ag/aaral
Pangkalahatang ,ayunin(
Ang pananaliksik na ito ay naglalayong mabatid ang ibat ibang Kulturang
Pilipino sa mga Piling Pelikula ng Independent Film.
)iyak na ,ayunin(
$. Matukoy kung alin sa mga Kulturang Pilipino ang karaniwan sa mga piling
pelikulang Independent Film.
-. Malaman ang suliraning panlipunan, kahalagahang moral at paniniwala na
nakapaloob sa kultura.
Mga Kulturang Pilipino
Paniniwala
Kahalagahang
Moral
uliranin
g
Panlipun
an
!
Ka&alaga&an ng ag/aaral
7aging mahalaga para sa mga mananaliksik ang pagsiyasat tungkol sa mga
kulturang ipinakita sa limang Independent Films na kanilang napanood. Ang
kadalasang paksa sa mga pelikulang Indie ay tungkol sa mga problema sa lipunan
kaya nasasalamin ng mabuti ang Kulturang Pilipino dito. Ang mga pelikulang ito ay
mayroong sariling paraan kung paano nila ipinakita ang ibat ibang mga problema sa
lipunan at mga kahalagahang moral na bumubuo sa Kulturang Pilipino.
0ahil sa unti-unting pagsikat ng Independent Films, nais malaman ng mga
mananaliksik ang pagpapakita ng mga karaniwang Kulturang Pilipino sa mga indie
2ilms. <nti-unting nakikita sa ating lipunan ngayon kung gaano kalaki ang
impluwensya ng mga pelikula sa ugali ng mga manonood at kung gaano kalaki ang
epekto nito sa paghubog ng ating persepsyon sa sariling kultura.
Ang pananaliksik na ito ay maaring makatulong sa iba=t ibang uri ng tao o
pangkat sa lipunan(
"ga Ka(ataan > Pinupukaw nito ang kanilang atensyon upang matutunan
"
nilang mahalin ang Kulturang Pilipino lalo nat sa panahong ito na laganap
ang pagtangkilik sa kultura ng ibang bansa. Mabubukas ang kanilang mga
isipan sa mga ibat ibang aspeto ng Kulturang Pilipino? hindi lamang ang mga
magaganda, pati na rin ang mga hindi kanais-nais. Mabibigyang-kamalayan
din ang mga kabataan sa mga kasalukuyang kalagayan ng lipunan na
sinasalamin ng mga pelikula sa mga Independent Film.
"ga g.$aga0a ng $ga In!ie +il$s - 7akakatulong ito sa paraang
nabibigyan sila ng oportunidad na maipakita nila ang sariling pananaw
tungkol sa ating kultura at ang realidad nito. 7abibigyan rin sila ng malaking
responsibilidad na maipakita ang lahat ng aspeto ng Kulturang Pilipino na
walang kinikilingan.
"ga "anonoo! na ili1ino > Mas mabibigyan nila ng tuon ang Kulturang
Pilipino at ang mga nakapaloob nito. Mas maiintindihan nila ang konsepto ng
buong kultura at paano ito nakakaapekto sa pananaw ng mga mamamayan
at kung paano rin ito nakakaapekto sa galaw ng lipunan. Mas masisilayan
nila ang malalim na kahulugan ng mga nakapaloob sa kultura ng mga
pelikula.
"ga G.ro - Makakatulong sila sa pagpapakilala sa mga mag-aaral ang
kahalagahan ng Indie Films sa pagpapakita ng sining at sa Kulturang Pilipino.
/ila ay itinuturing na ikalawang magulang ng kanilang mga estudyante kaya
malaki ang kanilang impluwensya sa paghubog sa mga ito. At dahil doon,
esensyal na sila rin ay may interes at kaalaman sa mga bagay na
nakakaimpluwensya sa kaugalian ng mga mag-aaral ng mga bagay na
1#
katulad ng mga pelikulang nakapokus sa Kulturang Pilipino.
Sakla0 at Li$itasyon ng ag/aaral
Ang pananaliksik na ito ay sumasaklaw sa impormasyon tungkol sa
Independent Films at kung paano ito sumasalamin sa Kulturang Pilipino. ,imang #5'
Filipino indie 2ilms na kasali o nanalo na sa mga lokal at international 2ilm 2esti!al
ang naging pangunahing materyales ng mga mananaliksik. Aalamin sa bawat
pelikula ang Kulturang Pilipino na nakapaloob dito. 0ahil masyadong malawak kung
pag-uusapan ang kultura, ang pag-aaral na ito ay nakatuon lamang sa paniniwala,
kahalagahang moral at mga suliraning panlipunan.
11
KABANATA 2
"GA KAUGNAY NA AG/AARAL AT LIT)RATURA
Ayon sa +n@y@lopedia Ameri@ana "A #-&&1', BAng namamayaning paggamit
ng ideya ng kultura sa kontemporaryong antropolohiya ay nauukol sa paghudyat sa
pagmamarka ng pagkakaiba sa populasyon na base sa linggwahe, mga ugali, mga
gawi, at paraan ng pag-iisip.B Ang kultura ng isang bansa ang siyang bumubukod
nito sa ibang bansa. Ang kultura ng isang bansa ang humuhubog sa personalidad
ng bawat mamamayan nito.
Pinatunayan din ni 0amen #$%A.' sa libro niyang ulture !earning: "#e Fi$t#
%imension on t#e !anguage lassroom na ang kultura ay ang 4natutunan at
naibahaging pantaong disenyo o modelo sa pamumuhay? araw-araw na
palatandaan sa pamumuhay.3 Ang mga palatandaan at mga modelong ito ang
siyang lumalaganap sa lahat ng aspeto ng pantaong gawaing panlipunan.B Ito ang
siyang humuhubog sa lipunan ng isang bansa at umiimpluwensiya sa paraan ng
pamumuhay ng mga tao sa bansa.
7gunit ano nga ba ang ibig sabihin ng salitang 4indie3C
12
Ayon kay /Dabo#-&$&', "#ere are &ertain traits audien&es anti&i'ate (#en a
$ilm is marketed as an indie) and (#i&# $ilms made *+ *ot# studios and non,
&onglomerate a$$iliated &om'anies #ave in &ommon. "#ose traits in&lude, a distin&t
me&#ani&al st+le and narrative $orm. -o(ever, more s'e&i$i&all+ *ot# o$ t#ose traits
*e&ome distin&t *e&ause o$ #o( t#e+ di$$er $rom t#e usual &lassi&al -oll+(ood $ilm
st+les. "#ere$ore, &om*ining t#ese e.'e&ted and &ommon traits (it# t#e $a&t t#at
toda+/s inde'endent $ilms &annot *e de$ined *+ #o( mu&# t#e+ (ere made $or,
illustrates t#at 'resentl+ inde'endent $ilms are less de$ined *+ t#eir $inan&es and
rat#er &an *e &lassi$ied *+ t#eir o(n emerging genre 0 1t#e indie./ 3 /a pahayag na
ito, ang indie 2ilms ay hindi lamang mailalarawan dahil sa halaga ng pera na ginugol
sa paggawa nito kung hindi pati na rin sa istilo ng paglahad ng istorya at ang
kahalagahan ng sining sa pelikula. Masasabi din na ang indie 2ilm ay isang genre
dahil sa kaibahan at ang natatanging katangian nito sa iba pang genre ng pelikula,
*indi pa man ito ganap na pumapatok sa panlasa ng mga manonood, unti-unti
naman itong kinikilala ng mga manonood sa takilya. Mahalagang malaman ang
mga moral at mga ideya na pinapakita sa ganitong klase na pelikula dahil maari
itong makapagbukas ng panibagong persepsyon sa sariling kultura.
Ang mga pelikula na independente ay sumsalamin ng mga pumapanahong
isyu sa lipunan. Ayon sa artikulong Film as So&ial and ultural -istor+ (2002), ang
mga ideya na nilalahad ng mga pelikulang independente ay reyalistiko at hindi
lamang batay sa kagustuhang pangkasiyahan ng mga manonood. Minumulat ng
pelikulang indie ang mga manonood sa ibat ibang pananaw tungkol sa mga
sitwasyong hinaharap ng mga ordinaryong indibidwal sa panahon ngayon. Ang
indie kasi ay naglalayong ipakita ang mga reyalidad ng buhay hindi tulad ng mga
13
komersyal na mga pelikula na binibigyan nila ng limitasyon at restriksyon ang mga
eksena. Karaniwan sa mga tema na ipinapakita ng mga -oll+(ood o mainstream
2ilms ay hindi reyalistiko at naglalayon lamang na pasayahin ang masa habang dito
naman sa mga indie 2ilms, makatotohanan ang mga ideya na nilalahad ng mga
2ilmmakers. 7abanggit sa artikulo na pinamagatang Films as So&ial and ultural
-istor+ (2002),33a mass audien&e does not mean t#at movies in 4meri&a
re'resented all 'oints o$ vie(. It o$ten indi&ates t#e o''osite, (it# $ilm studios
avoiding &ertain &ontroversial 'oints o$ vie( in order not to o$$end a (ide,ranging
audien&e. Sin&e $ilms (ere released nationall+ and glo*all+ to make a 'ro$it,
'rodu&ers tried not to o$$end grou's t#e+ re&ogni5ed as in$luential and usuall+
avoided 'oliti&al &ontroversies or minorit+ o'inions.3
/inusuportahan naman ito sa ideya ni M; Ealler #-&&%' na pinapalawak ng
mga indie 2ilm ang 4@ultural diploma@y3 o pagkaka-intindihan ng ibat ibang mga
bansa sa kultura ng bawat isa. Mas yayabong ang globalisasyon ng mga bansa sa
pamamagitan ng mga indie 2ilm dahil mas yayaman ang relasyon ng bawat bansa at
ng mga residente nito sa ibat ibang mga bansa.
BFilm=s ability to @reate the illusion o2 li2e and reality, opening up new,
unknown perspe@ti!es on the world, is why 2ilms, espe@ially those 2rom di22erent
@ultures or pla@es, @an be taken to be a@@urate depi@tions o2 li2e. Film is an
eFtremely power2ul medium? it @an depi@t human rights abuses and repressions
through storytelling in a way that @hallenges ea@h indi!idual to empathiDe and think
about the 6usti@e re8uired. It brings people together and @reates a 2orum 2or
indi!iduals on both sides o2 the lens? it @an empower audien@es with the knowledge
14
that personal @ommitment @an make a di22eren@e,3 ipinaliwanag din ni Ealler #-&&%'.
Ang pelikula ay isang mahusay na paraan upang ipakita sa mga manonood ang ibat
ibang mga persepsyon ng ibat ibang tao tungkol sa mga kontrobersyal na paksang
hindi masyadong binibigyang-tuon sa mga libro o mga mainstream na pelikula,
ngunit nagiging isyu naman araw-araw. Bilang mga halimbawa nito ay ang
pagkabakla, panggagahasa, 4human tra22i@king3, 4kidnap 2or ramson3 at iba pang
mga sensitibong mga paksa. Mas pinapalawak nito ang pagkakaintindi sa araw-
araw na pamumuhay ng Pilipino sa mga paksang ito.
/a mga salita ni Fran@is /ollano #-&$$', inde'endent $ilms #as *e&ome
s+non+mous to &reative &ontent and 'ers'e&tives $or man+ Fili'inos toda+.3 /a
panahon natin ngayon, mas lalong napalago ang paggawa ng indie 2ilm. ,along
nahahasa ang grapiko ng mga pelikula lalo na sa mga indie 2ilm. Ang mga pelikula
sa panahon ngayon ay naglalaman ng mga elemento na nakaka-apekto sa pananaw
ng mga Pilipino, mabuti man o hindi.
/a pamamagitan ng mga indie 2ilm, ang mga testimonya ng mga taong
nakasubsob sa mga paksa gaya ng mga bakla at mga biktima ng paggahasa ay
maipapahayag. /a pamamagitan rin ng indie 2ilm, nakukuha nila ang simpatiya ng
mga manonood at mas lalong mabubuksan ang isipan ng mga Pilipino na
manonood sa mga predikamento ng mga taong ito. 7asasalamin rin sa mga indie
2ilm ang mga paniniwala at opinyon ng mga direktor sa pamamagitan ng paraan ng
kanilang pagdala ng pelikula o sa paraan ng pagkagawa ng mga ito. 7aipapakita rin
sa mga indie 2ilm ang tipikal na reaksyon ng mga manonood sa mga kontrobersyal
na mga paksang nakasulat at ang kamalian at katotohanan ng mga ito.
15
7aniniwala sina Bensho22 at 9ri22in, inde'endent $ilm as 1made *+ minorit+
$ilmmakers t#at tell stories and e.'ress vie('oints t#at are ignored or undere.'lored
in -oll+(ood movies.G3 Ang mga indie 2ilm ay nagpapakita ng kakaibang nilalaman
kaysa mga 4mainstream $ilm.3 Ayon rin sa kanila, t#ese t+'es o$ $ilms o$ten di$$er
$rom -oll+(ood $ilms in t#e (a+s t#at t#e+ de'i&t issues o$ ra&e, &lass, gender, and
se.ualit+ (as (ell as a #ost o$ ot#er to'i&s t#at are o$ten &onsidered ta*oo *+
-oll+(ood $ilmmakers)3. Ang mga indie 2ilm ay nagpapakita ng mga katotohanan sa
buhay. Pinapakita rito ang problema na kasalukuyang hinaharap ng ating lipunan
gaya ng 4gender ine8uality3, 4ra@ism3, katayuan sa lipunan, at pagkakaiba ng kultura.
7atuklasan ng mga mananaliksik sa sdpubli@ation.&om, tumutukoy ang indie
2ilm sa 4bagong kalayaan3 sa paggawa ng pelikula. Ang salitang 4indie3 ay nagmula
sa pinaikling salita na 4independent3 na ibig sabihin ay 4malaya3. Ito ay unang
ginamit sa +stados <nidos bilang pantapat sa *ollywood. Ayon din dito, ang indie
2ilm ay umiikot sa maliit na produksyon at ang direktor ay makakagawa ng isang
pelikula sa pamamagitan lamang ng iskript, artista, at digital na kamera. 0ahil dito,
mas madaling makakagawa ng pelikula ang mga baguhang direktor ng walang
masyadong restriksyon.
/a Independent Films, hindi hangad ng mga 2ilmmakers ang makakita ng
malaking pera o mapasaya ang mga manonood, nais nilang isiwalat ang
katotohanan at bigyang halaga ang mga dinadamdam ng mga tauhan sa pelikula na
maaring maiuugnay ng mga manonood sa sarili nilang karanasan. Ang malaking
kaibahan din ng indie 2ilms sa -oll+(ood 2ilms ay ang paglinang ng mga indie 2ilms
16
sa masining na pagpapahayag kumpara sa mga *ollywood 2ilms na pinopokus ang
pagtampok ng pelikula sa takilya upang makakita ng pera.
/a paggawa ng isang indie 2ilm, nagiging malaya ang isang direktor. Mas
ipinagtibay ito ni ;. HruD #-&&A' na, 4Malaya ang isang direktor na bumuo ng isang
pelikula na hindi iniisip na papatok ito sa takilya at kikita ng marami para sa isang
kompanya. Ang independent 2ilms ang siyang larangan ng mga eksperimental at
makabagong paraan ng paggawa ng pelikula.3 *indi niya layunin na pasikatin o
makakalap ng maraming pera kung hindi sumubok at makatuklas ng ibat ibang
makabagong paraan sa paggawa ng isang pelikula. Mas pinapahalagahan ang
paraan ng paggawa ng pelikula kaysa sa pagiging sikat ng pelikula.
Ayon kay Matt ,orenDo artikulong Independent Films and their Importan@e
#-&$&', 4Independent Films ha!e the 2reedom to eFplore many sub6e@ts in so@iety
that are seen as taboo or unmarketable.3 Ang mga Independent Film ay malayang
nakakapili ng iba=t ibang mga paksa na mapapansin ng ating lipunan, ito ay maaring
mga bawal na paksa o yung mga hindi karaniwang tinatangkilik ng mga manonood,
makikita natin na ang mga paksa na napapaloob sa mga Bindie 2ilmB ay kakaiba
kaysa sa mga Bmainstream 2ilmsB.
7aipapakita at nagiging paksa ng mga indie 2ilm ang mga sensitibong mga
isyung hindi masyadong pinapahalagahan o binibigyang-pansin ng mga
4mainstream3 na pelikula. Isang halimbawa sa mga isyung ito ay ang 4rape3 o
panggagahasa. *indi ito masyadong patok sa takilya kung ilalagay sa merkado ng
4mainstream 2ilm3 dahil hindi ito pampamilya o dahil sa kadiliman ng paksa na ito.
Ang mga indie 2ilm naman, sa kabilang dako ay malayang makapagbigay ng
17
opinyon at interpretasyon na nakakapagpabago sa mga opinyon ng masa tungkol sa
mga paksang ito.
4+22orts to de2ine independent @inema sometimes rely on !ague or untested
ideas like 4independent spirit3 or 4personal @inema3 or 4@hara@ter-dri!en3 storytelling.
/ome indie 2ilms tend toward so@ial realism, some tend toward 2ormal play or genre
eFer@ise,3 ayon kay Mi@hael I. 7ewman, awtor ng Indie( An Ameri@an Film Hulture
#-&$$'. Ang mga indie 2ilm ay nagbibigay ng 4testing ground3 sa mga paksa at
ideyang hindi gaano kilala sa masa. Ito ang dahilan kung bakit sariwa ang mga
tema at balangkas ng mga indie na pelikula. /a pamamagitan ng indie 2ilm,
napapalawak ang edukasyon o nadudunong ang mga manonood nito sa mga bagay
o mga katotohanan sa buhay. 0ahilan nito, ang mga indie 2ilm ay nagiging
epektibong paraan ng mga guro upang mamulat ang mga mata ng mga estudyante.
7abibigyan rin nito ng bagong mukha ang industriya ng pelikula dahil sa mga
bagong kontribusyon nito sa sining na ito. 7agsisilbi rin itong paraan upang
mailahad o maipakita ng mga baguhang direktor o prodyuser ang kanilang mga
sariwang pananaw at mga ideya tungkol sa mga isyu ng lipunan$ Ang mga Bindie
2ilmB ay naipapaliwanag sa mga katagang malaya o mga pansariling pananaw. Ang
mga paksa na naka-paloob sa mga indie 2ilm ay naglalayong imulat ang mga tao o
manonood sa kung ano ang tunay na nangyayari sa ating lipunan.
1!
KABANATA 3
DIS)NYO AT ARAAN NG ANANALIKSIK
/a kabanatang ito, inilahad ng mga mananaliksik ang disenyo ng pag-aaral,
pati na ang mga instrumentong ginamit upang makalikom ng mga datos at ang mga
pamamaraang ginamit upang makolekta ang mga datos na kailangan para sa pag-
aaral na ito.
Disenyo ng ananaliksik
9inagamit ang 4.alitati%e o Des5ri1ti%e Resear5& "et&o! na
naglalaman ng mga nararapat na impormasyon na kailangan sa pamamagitan ng
pagsusuri sa nilalaman 67ontent Analysis8 bilang paraan sa pagsisiyasat sa mga
piling Independent Films. Hontent Analysis ang ginamit dahil sinusuri ng mga
mananaliksik ang nilalaman ng mga piling pelikula na nagpapakita ng ibat ibang
kultura kung saan ito ay sumasalamin sa mga pangyayari sa lipunan.
7akapokus ang pag-aaral na ito sa pagsusuri ng nilalaman sa mga piling
pelikula ng Independent Film na sumasalamin sa Kulturang Pilipino. Ang mga piling
pelikula ay ang sumusunod( Ang Pagdadalaga ni MaFimo :li!eros, 7oy, :n )he
;ob, +kstra at $&&.
Instr.$ento ng ananaliksik
Ang pangunahing kasangkapan na ginamit sa paglilikom ng mga datos para
sa pag-aaral na ito ay ang tseklist na ginawa ng mga mananaliksik.
1"
Ang tseklist ay binubuo ng mga kultura na maaaring makita sa mga piling
pelikula ng Independent Film.
a$a$araan ng ananaliksik
Ang mga mananaliksik gumamit ng tseklist sa pagsusuri sa kulturang
nakapaloob sa mga piling pelikula. 9amit ang bakanteng oras ng mga
mananaliksik, pinanood nila ang limang #5' pelilkula ng Independent Film.
Pagkatapos, ang nakuhang datos mula sa tseklist ay tinipon, pinag-aralan at
sinuri.
a$a$araan sa agk.&a ng $ga Datos
7akalap ng mga mananaliksik ang mga datos sa pamamagitan ng paglilista
sa mga Kulturang Pilipino na nalalaman ng mga mananaliksik bago pinanood ang
mga pelikula. Pagkatapos dinagdagan nila ang listahan batay sa mga pinanood na
pelikula upang masagot ang tseklist. Ang sagot sa tseklist ay ginamit upang masuri
ang nilalaman ng mga pelikula.
araan ng ag/aaral
Ang pag-aaral na ginawa ng mananaliksik ay gumamit ng isang tseklist. Ang
pamamaraan na ito ay sasagutan ng mga manonood ng mga piling pelikula ng
Independent Film. Pinili ito ng mga mananaliksik upang matukoy kung anong mga
Kulturang Pilipino ang naipapakita ng mga piling pelikula ng Independent Film.
Kat.t.ran ng Talakayan
In!e1en!ent +il$ o In!ie +il$ - mga pelikula na gawa ng mga bago o di
kilalang mga direktor o kompanya na nilalaanan lamang ng mababang badyet na
2#
sumasalamin ng ibaJt ibang Kulturang Pilipino kung saan makikita natin ang mga
napapanahong isyu na laganap sa ating lipunan.
K.lt.rang ili1ino - ito ay kaalaman na pinasa-pasa mula sa ating mga
ninuno patungo sa susunod na mga henerasyon na itinuturing nating biyaya na
pinapahalagahan natin, maaari itong isang karanasan, kasaysayan, herarkiya,
bagay o paniniwala.
"ainstrea$ +il$ - ang salitang BmainstreamB ay tumutukoy sa mga bagay
na karaniwang ginagamit o napapanahon at ang salitang Bmainstream 2ilmB ay
tumutukoy sa mga pelikulang komersyal na kadalasang napapanood sa sinehan na
sumasailalim sa mga naglalakihang Bprodu@tion @ompanyB kagaya ng /tar Hinema,
egal Films, atbp... na pinaglalaanan ng malalaking badyet.
I$1l.0ensya - mga bagay na nakakaapekto sa ideya ng direktor tungkol sa
Kulturang Pilipino kung saan naka-pokus ang mga BIndependent FilmB at paano
nakakaapekto sa pananaw ng mga manonood sa Kulturang Pilipino.
anini0ala - ito ay tumutukoy sa mga pananampalataya at ispiritwal na
tradisyon na pinasa mula sa ating mga ninuno.
S.liraning anli1.nan - ito ay ang mga problema na napapaloob at laganap
sa ating lipunan na tulad ng korapsyon, krimen, diskriminasyon, atbp.
Ka&alaga&ang "oral - mga ugali at asal ng tao na nasasalamin sa kanilang
kilos at galaw? ang kahalagahang moral ay hinuhubog sa sarili upang matuto ang
tao kung paano makitungo sa lipunan.
KABANATA 9
21
R)S)NTASYON AT INT)RR)TASYON NG DATOS
Inilahad sa kabanatang ito ang mga impormasyon at mga datos na nakalap
mula sa pagsusuri. 7akapaloob dito ang talahanay na nagpapakita ng mga datos
na kailangan sa pag-aaral at ang katumbas na interpretasyon nito.
Tala&anayan 1 - "ga K.lt.rang ili1ino
Mga Kultura On The
Job
Ang
Pagdad
a-laga
ni
Maxim
o
Olivero
s
Noy Ekstra 1
agkaka(.klo! ng
1a$ilya

"a1agk.$(a(ang
1a$.$.&ay

agtangga1 sa $ga (akla

"ala1it sa $ga
ka1it(a&ay

agtangkilik ng 1irate! o
1ekeng (agay

"a&ilig $agtsis$is

Nag(i(igay i$1ortansya
ang 1ag/aaral

ag$a$a&al sa a$ilya

Ka&alaga&an ng isang ina
sa 1a$ilya

+ili1ino Ti$e

ag&anga sa $ga artista

Sa(ay/sa(ay sa 1agkain

ag!i!isisyon ng $ga
$ag.lang 1ara sa anak

Ka1ati! ang nag1a1a/aral
sa $ga ka1ati!

ag(oto sa $ga
nag(i(igay ng 1era

ag1a1angako ng $ga
1.litiko

Tala&anayan 2- "ga Ka.galiang ili1ino
22
Mga Kaugalian On The
Job
Ang
Pagdad
a-laga
ni
Maxim
o
Olivero
s
Noy Ekstra 1
"aka/Diyos

"ay anin!igan 6sa
tra(a&o8

:os1ita(le o "a(.ting
agtangga1 ng Bisita

Res1eto sa $atatan!a

agiging $asi1ag at
$a!iskarte

agiging $atiisin

Konser(ati(o

7olonial $entality

agsasakri1isyo 1ara sa
1a$ilya

Inter1retasyon
Mula sa unang talahanayan, makikita ang ibat ibang Kulturang Pilipino na
napapaloob sa mga pelikulang napanood ng mga mananaliksik. May mga kultura
na karaniwang nakikita sa lahat ng mga pelikula at mayroon naman na sa isa o
dalawang pelikula lang nakikitaan. Ang pangalawang talahanayan naman ay
naglalahad sa mga Kaugaliang Pilipino na nakuha mula sa pinanonood ng mga
pelikula. Ang mga kaugaliang ito ay napapasailalim sa aspeto na rin ng kultura.
Madalas nakita ang pagiging maka-0iyos, ang pagrespeto sa mga matanda, at ang
pagiging masipag, madiskarte K matiisin ng mga Pilipino.
/a indie 2ilm na On T&e 'o(, ang mga Kulturang Pilipino na makikita dito ay
kadalasan tungkol sa mga suliraning panlipunan. Ang malaking nakikita na
problema ay ang korapsyon ng mga pulitiko. /a pelikula, pinapakita din ang
23
problema sa mga kabataang nagdodroga. Ang pagdodroga ng kabataan ay nakita
sa pelikula doon sa anak ni /gt. A@osta na si Boyet. Ang pangangaliwa kung wala
ang asawa ay pinapakita din sa asawa ni )atang. Kapag wala sa bahay si )atang,
ang asawa niya ay nangangaliwa.
/a mga negatibong kultura na pinakita sa pelikula, may mga magagandang
Kulturang Pilipino din itong pinapakita. Isa dito ay ang hindi pagsuko sa anumang
uri ng pagsubok sa buhay. *indi sumuko ang apat na pangunahing tauhan na sina
)atang, 0aniel, Fran@is, at A@osta ang mga kaharap na problema sa kanilang
trabaho. /ina )atang at 0aniel ay humanap ng paraan para mapatay nila ang
kanilang target at makatakas sila nang buhay. /ina Fran@is at A@osta naman ay
humanap ng mga 4leads3 para madakip nila ang mga mamamatay-tao at
mapakulong ang mga korap na pulitiko. Ang pagiging masipag, pagsasakripisyo
para sa pamilya, paggawa ng kahit ano para mabuhay, at ang pagbubuhay sa
pamilya na trabaho ng isang ama ay pinakita lahat ni )atang sa pelikula. /i )atang
ay masipag sa pagpapatay niya ng mga tao para lang mabigyan nya ng pera at
matustusan ang panganga-ilangan ng kanyang pamilya. Kahit alam ni )atang na
masama ang kanyang paraan ng paghahanap-buhay, nagsasakripisyo siya para sa
kanyang pamilya. Pinakita din ang 4brotherhood3 sa relasyon nina )atang at 0aniel
sa buong pelikula. 7ag-alala si 0aniel para kay )atang noong nalaman niya na
magreretire na si )atang at ini-isip niya kung ipapapatay ba si )atang. /a araw bago
magiging malaya na si )atang, pinatay ni )atang si 0aniel dahil akala niya na
ipapapatay siya. 0ito pinakita ang paggawa ng kahit ano para lang mabuhay o
maka-4sur!i!e3. Kahit parang kapatid na ni )atang si 0aniel, pinatay niya dahil gusto
niyang mabuhay. Ang pagiging makatarungan ay pinakita din sa sitwasyon ni
24
Fran@is na ang kanyang biyenan ay kasabwat sa mga pagpapatay. 9inawa ni
Fran@is ang tama at humanap siya ng paraan para makakuha ng ebidensya para
mapakulong ang mga korap na pulitiko. ,ahat ng mga kulturang ito ay ipinakita sa
indie 2ilm na :n )he ;ob.
/a pelikulang )kstra, halata ang mga Kultura at Kaugaliang Pilipino na
ipinapakita ng mga tauhan sa kwento.
/i "ilma /antos ang gumanap sa papel ni ,oida, isang ina na mag-isang
nagtatrabaho bilang ekstra upang matustusan ang pag-aaral ng kanyang anak.
Kahit malayo man ang lokasyon ng shooting nila, panay pa rin ang komunikasyon
ng mag-ina. Kaugalian na ng mga Pilipino ang pagiging malapit nila sa kanilang
pamilya. ,ikas na ugali ng mga PIlipino ang alagaan at mahalin ang ating mga
kamag-anak. Mahilig din tayong mag-42amily reunion3 kahit maliit lang ang
selebrasyon.
/i ,oida ay isang relihiyoso at konserbatibong tao. 7ang nabasa niya ang
isang 4teFt message3 na nagsasabing may shooting para sa soap opera napasabi
siya ng B*ay, salamat sa 0iyosB. Kaugalian din ng mga Pilipino ang pagiging maka-
0iyos. Kadalasan ay naniniwala tayo na lahat ng ating ginagawa at ang mga
nangyayari sa atin ay pinapatnubayan ng Panginoon o ito ay kalooban ng
Panginoon. Kung minsan nga, inaasa na lang natin ang lahat sa Panginoon.
/a pelikula, makikitang hindi madali ang pagiging ekstra. Marami kang hirap
na pagdadaanan at hindi ka rin nirerespeto ng produksyon. 7gunit ganito man ang
sitwasyon ng pagiging ekstra, nananatiling positibo at nagsusumisikap pa rin si
,oida. /iya pa nga ang nagpapasaya sa kanyang mga katrabaho. Isa itong kultura
25
ng mga Pilipino na hindi matatawaran kailanman. ,ikas ng mga Pilipino ang
kanilang kasipagan, pagiging matiisin, masayahin, at mabuting pakikitungo sa
kapwa tao. Ang mga Pilipino ay may kakayahang magsakripisyo anuman ang
sitwasyon. 7atitiis nila ang hirap at lupit na dinadala ng kanilang trabaho. 7gunit
sa kabila doon, nagagawa pa rin nilang ngumiti at tumawa. Mahalaga rin para sa
kanila ang relasyon sa ibang tao. Pala-kaibigan sila at madali silang nakikipag-usap
sa mga tao.
Ang ag!a!alaga ni "a#i$o Oli%eros ay isa sa mga masasabing
pelikulang saklaw ang buhay ng isang ordinaryong Pilipino. Buhay ng isang Pilipino
na maaaring marami ang makaugnay.
Ito ay umiikot sa buhay ni MaFi, isang batang lumaki sa piling ng kanyang
dalawang nakatatandang kapatid na sina Boy at Bogs at tatay niyang si Pa@o. /i
MaFi ay bunso sa pamilya at siya ay isang nagdadalaga. /iya ay isang mabait na
anak na kung saan siya ang nagluluto at nag-aasikaso sa kanyang pamilya at sa
gawaing bahay. /i MaFi ay isang masasabing maalaga at masunuring anak at
kapatid. Kaya siguro mahal na mahal siya ng kanyang pamilya at hindi kinakitaan
ng anumang pagmamaltrato sa kanya.
Makikita natin dito ang Kaugaliang Pilipino katulad ng pagkakabuklod ng
pamilya, paggalang sa matanda, mapagkumbabang pamumuhay, may takot sa
0iyos, at ang hindi pagkakalimot na magpasalamat sa 0iyos sa anumang biyayang
natatanggap araw-araw.
Ang mga bakla sa Pilipinas ay may sariling kultura din. Isinasalarawan ito ni
MaFi, isang typi@al na dalaga kung saan pinapakita niya ito sa kanyang araw-araw
26
na pakikpagsapalaran( nagsusuot ng damit pambabae, pakendeng-kendeng kung
lumakad, naglalagay ng bulaklak sa tenga at palamuti sa kanyang mukha. Ang
tanging hilig ni MaFi ay ang panonood ng mga pelikulang may tema ng romans.
Marahil pinakita dito na ninais niyang maging isang ganap na babae at makatagpo
ng isang lalaki na magmamahal sa kanya balang araw.
Ang pamilya ni MaFi ay nakatira sa isang iskwater at salat sa kahirapan,
isang reyalidad na makakaugnay ang karamihan ng Pilipino. Ang pelikula ay
nagsimula sa paglalahad ng kanilang distrito na punong-puno ng basura. Ipinakita
nito ang Kaugaliang Pilipino na nagtatapon ng basura kahit saan.
Kahit nasa iskwater sila, nagkaroon din silang malapit na pagkaka-ugnayan
sa kanilang mga kapitbahay. *alimbawa ang pagpaligo ni MaFi ng isang batang
kapitbahay nang inutusan siya sa ina ng bata. Isa sa Kulturang Pilipino na hindi
masyadong makita sa pelikulang 4mainstream3 ay ang pagligo ng bata sa labas
kung saan kahit sino man ang maaaring makakita.
)anging ikina-bubuhay nila ay ang pagnanakaw ng kanyang ama at mga
kapatid. *indi lingid sa kaalaman ni MaFi ang hanapbuhay ng pamilya at hindi niya
kwinestyon ang kanilang ilegal na kabuhayan. Katangi-tangi ang pagtalakay nito sa
reyalidad ng isang pamilyang salat sa pamumuhay at walang ibang paraan upang
mabuhay kung hindi ang magnakaw at magbili ng 4pirated3 o pekeng bagay. Ang
moralidad ng mga taong ito ay iba. Para sa kanila, hindi imoral ang magnakaw, ang
imoral ay kung wala kang mapakaka-in sa iyong pamilya. Madalang makita natin
ang buhay ng mga magnanakaw sa mga pelikulang 4mainstream3. Kahit na hindi ito
maganda, parte ang kalat na pagnanakaw sa buhay ng mga Pilipino.
27
7agsimula ang ikot ng istorya ng dumating sa buhay niya si "i@tor, isang
batang pulis na may panindigan, isa sa mga kinilalang kaugaliang Pilipino.
Pauwi na noon si MaFi ng bigla siyang paglaruan ng mga lasing na tambay at
dumating ang pulis upang ipagtanggol siya. /imula noon, umusbong ang paghanga
at pagbibigay-halaga sa bagitong pulis. 7aging matalik silang magkaibigan at unti-
unting nakaramdam ng natatanging damdamin si MaFi kay "i@tor.
0inadalhan ni MaFi ng pagkain si "i@tor sa pinagtatrabahuan nitong presinto.
/inasamahan din ni MaFi si "i@tor hanggang makauwi. /a mga beses na pumasok
si MaFi sa bahay ni "i@tor, o sa beses na si "i@tor ay tumuloy sa bahay ni MaFi,
nagpakita sila ng hospitalidad sa kanilang bisita kahit na sila ay mahirap lang.
7gunit ang magandang samahan nila ay unti-unting nagkaroon ng suliranin
ng naghinala si "i@tor sa trabaho ng pamilya ni MaFi. 7ag-umpisa siya sa kanyang
imbestigasyon, at nagsisimula ito sa pagkalansag sa distrito ni MaFi. *inuli ang ilan
sa kaibigan ng kaniyang ama at kumalat ang tsismis sa kanilang lugar dahil mahirap
pigilan ng mga Pilipino ang tsismis.
Ang mga Pilipino ay lumalaki sa kaisipan na dapat respetuhin ang awtoridad
at hindi magtatanong sa kanila. Alam din natin na ang pamahalaan ng ating bansa
ay puno ng korapsyon. ,ahat ng ito ay makita natin pagdating ng bagong sarhento
at boss ni "i@tor.
7agtapos ang pelikula nang nakita ni MaFi ang kamatayan ng kanyang ama
sa kamay ng bagong sarhento, habang nanonood lamang si "i@tor. *indi pinatawad
ni MaFi si "i@tor at doon natapos na ang kanilang pagkakaibigan. Mula noon,
ibinuhos ni MaFi ang kanyang oras sa pag-aaral.
2!
/a pelikulang Noy na pinagbibidahan ni Ho@o Martin, ito ay naglalaman ng
ibaJt ibang Kulturang Pilipino. /a simula ng pelikula ay agad-agad na mapapansin
ang kahirapan sa kapaligiran. /a kabila nito ay hindi siya sumuko at pinakita niya
ang isa sa mga katangian ng Pilipino na parte sa ating kultura, ang pagiging matatag
kahit anumang problema ang dumating. /a kalaunan ng pelikula, habang
sinusubaybayan ni 7oy ang pangangampanya ni /en. Benigno 47oynoy3 A8uino ay
mas lalong naipapakita ang mga unti-unting nawawalang kultura kagaya ng sabay-
sabay na pagkain ng pamilya na pinaniniwalaan na mas nagpapatibay ng
pagkakabuklod-buklod ng pamilya. 7akakalimutan na rin ang pagdarasal ng
pamilya tuwing alas-sais ng gabi na nagpapatibay sa pananampalataya ng
pamilyang Pilipino. /a pagpa-patuloy ng pangangampanya ni /en. Benigno A8uino
ay mapapansin natin ang ibaJt ibang istilo ng pangangampanya na ginagawa ng
mga pulitiko, kagaya ng paggamit ng artista upang mas mapabango ang kanilang
mga pangalan at pagpapangako sa taong bayan ng maraming bagay upang mas
lalo silang magustuhan ng taong-bayan na magbibigay sa kanila ng malaking
pagkakataon na manalo sa halalan. 7gunit mayroong mga botante na bumu-boto
lamang sa mga pulitiko na nagbibigay ng pera, na alam natin na laganap tuwing
halalan. ,ahat ng ito ay isang dokumentaryo ni 7oy na isang nagpapanggap na
mamamahayag upang maiahon sa kahirapan ang kanyang pamilya. /a kanyang
pagsisikap na maahon ang kanyang pamilya sa kahirapan ay nakaranas siya ng
ibaJt ibang problema. /a mga problema na ito ay naipakita niya ang mga katangian
ng isang tunay na Pilipino at naipakita sa mga eksena ang mga Kulturang Pilipino.
Isa na dito ay sa kanyang kasintahan na si 0e!ine na pinipilit na ipakasal sa ibang
lalaki na hindi niya gusto. Pagdating naman sa kanyang pamilya ay mayroong isang
2"
Amerikano na nanliligaw sa ina ni 7oy, kung saan napagtanto ni 7oy na ito ay
maaaring mag-ahon sa kanila sa kahirapan at maaaring magdala sa kanila sa
Amerika, pinapakita dito ang kolonyal na pag-iisip ng mga Pilipino. Kagaya ng ibang
pamilya, nagkakaroon din ng away sa pagitan ng magka-kapatid ngunit sa kabila
nito ay pinaninindigan pa rin ni 7oy ang responsibilidad na pagpapa-aral sa kanyang
kapatid. 7atapos ang pelikula sa kamatayan ni 7oy dahil sa pagka-sangkot ng
kanyang kapatid sa pagkalulong sa ilegal na droga.
/a 1** na pinagbibidahan ni Mylene 0iDon ay isang pelikula na umiikot sa
buhay ni ;oy@e na mayroong kanser at kung paano niya ipagpapatuloy ang natirang
oras ng buhay niya. /a buong pelikula, maraming makikita na Kulturang Pilipino.
Kasama sa mga kulturang makikita ang mga magaganda at mga masasama rin. Ang
pangunahing tauhan na si ;oy@e ay nagpapakita ng Kulturang Pilipino na
gumagalang sa mga minamahal tulad ng kanyang ina at ang kanyang mga kaibigan.
Pinakita din ni ;oy@e ang katangian ng mga Pilipino na mahal nila ang mga luto ng
kanilang ina. /a pelikula, pinakita ni uby ang katangian ng mga Pilipino na
gustong makapag-asawa ng mga banyaga. /a mga tauhan ng pelikula, ipinakita nila
ang Kulturang Pilipino na sabay-sabay kumakain kasama ang pamilya at ibang
mahal sa buhay. Ang 7anay naman ni ;oy@e ay nagpapakita na inuuna ng mga
Pilipino ang pamilya nila noong nalaman ng 7anay ni ;oy@e na may sakit ang
kanyang anak at mamamatay ito. Ang 7anay ni ;oy@e ay nagpapakita din na ang
mga Pilipino ay mga sugarol nang naglalaro siya ng 4Mah6ong3. Pinakita din ng
7anay ni ;oy@e na naniniwala ang mga Pilipino sa mga pamahiin. /iya ay
nagpapakita din na maka-0iyos ang mga Pilipino. /a $&&, makikita na ang mga
Pilipino ay gustong maglakbay at kung posible, mangibang bansa. Ang kapatid ni
3#
;oy@e ay nangibang bansa at si ;oy@e at si uby naman ay pumunta sa ibang
bansa para mamasyal. Ang pangangaliwa ay naroon din sa pelikula at makikita ito
sa relasyon ni ;oy@e at ni od. Kahit may asawa na si od, nagkikipagtalik pa rin
siya kay ;oy@e. Ang ka-trabaho naman ni ;oy@e na si Mari2e ay nagpakita na ang
mga Pilipino ay maninikis ng mga tao kung sila ay pinapagalitan. Makikita ito sa
eksena na pinapagalitan si Mari2e ni ;oy@e dahil hindi pa niya nagawa ang mga
gusto ni ;oy@e. Ang mga Pilipino ay mahilig din sa pag-iinuman at pinakita ito ni
;oy@e at ni uby noong pumupunta sila kahit saan para maglibang. /a harap ng
problema ng kanser, kaya pa rin ni ;oy@e na maging masaya at ang pagiging
masiyahin ay isa sa mga katangian ng mga Pilipino. Kaya ng mga Pilipino na
ngumiti sa harap ng isang matinding problema kapag nandoon lamang ang mga
mahal nila sa buhay. /a huli, masaya si ;oy@e nang nakita niya ang kanyang mga
mahal sa buhay na sama-samang nagsisiyahan sa mga mapayapang oras at dahil
dito, namatay siya na walang mga panghihinayang.
KABANATA ;
NATUKLASAN< KONKLUSYON AT R)KO")NDASYON
Nat.klasan
Batay sa resulta ng tseklist, nahinuha ng mga mananaliksik ang ibat ibang
Kaugalian at Kulturang Pilipino. Ang mga sumusunod ay ang mga Kulturang Pilipino
na kadalasang naipapakita sa mga napiling pelikula(
31
A. Ang pagkakabuklod ng mga pamilyang Pilipino. Apat #L' mula sa limang #5'
Independent 2ilms ang nagpapakita ng kulturang ito. ,ikas sa mga Pilipino
ang pagiging malapit sa kanilang pamilya dala na ng kanilang paniniwala at
relihiyon.
B. Ang pagiging maka-0iyos ng mga Pilipino. ,ahat ng mga pelikula batay sa
tseklist ay naglalahad ng ganitong uri ng kultura. /a Asya, ang Pilipinas lang
ang may mga Katoliko. <gali na ng mga Pilipino na i-asa ang kanilang araw-
araw na gawain at hinanaing sa Panginoon.
H. Ang pagiging 4#os'ita*le) ng mga Pilipino. Ito ay isang kaugalian na
minamanipesto ng mga Pilipino na kilala na sa buong mundo. Apat #L' mula
sa limang #5' pelikula ang nagpapakita sa kaugaliang ito. /a mga pelikula,
kadalasang nakikita ang ganitong uri ng kaugalian sa pahayag na, 4Kumain
na ba kayoC3
0. )anyag din sa Kulturang Pilipino ang paggalang sa matatanda. ,ahat ng
pelikula ay naglalahad ng respeto sa matatanda sa pamamagitan ng 4po3 at
4opo3. Ang kulturang ito ay namana na natin mula pa sa ating mga ninuno.
+. Ang mga Pilipino ay nagbibigay halaga sa edukasyon. Apat #L' mula sa
limang #5' piling pelikula ay nagpapakita ng kahalagahan sa edukasyon.
Marahil dahil ito sa paniniwalang makaka-ahon sila sa kahirapan pati na rin
ang paniniwalang marangal ang pagkaroon ng 4@ollege degree3 o diploma sa
pagtatapos ng pag-aaral.
F. Kilala ang mga Pilipino sa pagiging matiisin at nagsasakripisyo para sa
kabutihan sa kanilang mga pamilya. ,ahat ng mga napiling pelikula ay
nagpapakita ng kaugaliang ito. *alata naman na ang mga Pilipino ay
handang gawin ang lahat para sa kapakanan ng kanilang pamilya at sa
pagkakabuklod ng mga kamag-anak.
32
Ang mga Indie 2ilms ay sumasalamin sa reyalidad ng buhay ng mga tao. Ito
ay dahil hindi tinatago ng mga Indie 2ilms ang mga tunay na pangyayari na nakakabit
sa kultura nating mga Pilipino. Ang mga ito ay nakapokus sa mga suliranin na
hinaharap ng isang indibidwal. Ang mga Independent 2ilms ay matapat at malikhain
sa paglalahad ng kanilang kwento.
Konkl.syon
Batay sa nakalap sa pag-aaral na ito, nahinuha ng mga mananaliksik na
nasasalamin ng limang Independent Films ang ibat ibang Kulturang Pilipino. /a
aming pag-aaral, anim #1' na mga kulturang Pilipino ang karaniwang ipinapakita ng
mga Independent Films. /a mga konsepto ng mga Independent Films,
naiimpluwensyahan ang kaugalian at kaisipan ng mga manonood.
Ang mga paniniwala na nakapaloob sa ating kultura ay ang mga tradisyon na
minamanipesto ng mga mamamayan. Kabilang na dito ang mga piyesta, mga
laman ng mga 4$olk stories) at 42olk songs3, at mga kasabihan ng mga matatanda.
/a mga paniniwala natin masisilayan ang pinagmulan ng ating lahi. 0ahil sa mga
tradisyong ito, nakakabuo tayo ng malawak at makulay na kultura. Ang mga
tradisyong ito ang pamana ng mga ninuno sa atin kaya ito ay isang malaking bahagi
sa ating kultura. Ang mga paniniwala natin ang siyang nagtatangi sa ating lahi mula
sa ibang lahi ng ibang bansa.
7akapaloob din sa ating kultura ang mga kahalagahang moral ng mga
Pilipino. Ito ay ang mga prinsipyo at mga 4virtues) na hinahawakan nating mga
Pilipino. Ang mga kahalagahang moral ay makikita sa kaugalian at desisyon ng
isang tao. Batay sa tseklist ng mga mananaliksik, halimbawa ng kahalagang moral
ay ang pagiging konserbatibo, paggalang sa matatanda, pagiging masipag at
madiskarte, at pati na rin ang pagiging mahilig sa tsimis ng mga Pilipino. Ang mga
33
kaugaliang ito, mabuti man o masama, ay ang nagpapa-kilala sa ating pagka-
Pilipino.
*igit sa lahat, nakikita din sa ating kultura ang mga suliraning panlipunan.
Ang mga ito ay ang mga problema na tinatamasa ng ating pamayanan kagaya lang
ng korapsyon at mga krimen. 7akaka-apekto ito sa paraan ng ating pamumuhay
dahil tayo mismo ang tumitira sa nasabing lipunan. Ang mga suliranin na
pumapagilid sa isang indibidwal ay naka-apekto, kung hindi bumabago, sa kanyang
kaisipan at paniniwala. Ang mga naapektuhang kaisipan na ito ay nakaka-apekto na
rin sa kultura ng pangka-lahatan. Ang kultura ay may bahagi rin sa pagbuo ng
isang pamahalaan dahil ang mga batas na pinapasa ay batay na rin sa kultura ng
mga tao na nakapaloob rito.
/amut sari ang ating kultura. /a pananaliksik na ito, mas naging
makabuluhan para sa mga mananaliksik ang kahulugan ng kultura. *indi lang ito
bumubuo sa isang lahi kundi humuhubog na din ito sa pagkatao ng isang indibidwal.
Ang kultura ay pabago-bago, hindi ito nakikilala base lamang sa kaugalian at
paniniwala ng mga tao sa nakaraan. Patuloy itong hinuhulma ng mga tao sa
kasalukuyan.
Reko$en!asyon
Para sa mga mag-aaral, inirerekomenda ng mga mananaliksik na kung gusto
ninyong malaman o kaya naman ay matuto tungkol sa mga Kulturang Pilipino ay
manood kayo ng mga Independent Films sapagkat ito ay naglalaman ng ibaJt ibang
Kulturang Pilipino. Matututunan ninyo ang mga katangian, kaugalian, kasaysayan,
at paniniwala ng mga Pilipino kung manonood kayo ng mga Independent Films.
Matututunan rin ninyo ang mga tunay na kulay ng ibat ibang uri ng Pilipino. Ang
mga makakalap ninyong impormasyon sa panonood ng mga Independent Films ay
34
makakadagdag sa inyong kaalaman tungkol sa mga Kulturang Pilipino na
magagamit ninyo sa susunod na panahon.
Para sa mga guro, inirerekomenda ng mga mananaliksik na magpalabas
kayo ng mga pelikulang Independent Films lalo na sa mga guro na nagtuturo ng
Araling Panlipunan at Filipino para makita at matutunan ng mga mag-aaral ang
Kulturang Pilipino na nasa loob nito. Ang pagpapalabas ng pelikula ay isang
malikhaing paraan ng paglalahad ng aralin para ang mga mag-aaral ay mas lalong
maiingganyo.
Para sa mga magulang, inirerekomenda ng mga mananaliksik na bigyan ng
pahintulot at gabay ang inyong mga anak sa panonood ng mga Independent Films
sapagkat naglalaman ito ng mga negatibong gawain na nasa kulturang Pilipino.
/a kabuuan, nais ng mga mananaliksik na ang mga taong gustong matuto
tungkol sa kulturang Pilipino ay manood ng mga Independent Films. Para naman sa
mga mananaliksik, maaari kayong manaliksik pa ng iba pang paksa na may
kinalaman sa aming pag-aaral. Ang mga sumusunod ay ilan sa mga maaari ninyong
pag-aralan(
+pekto at impluwensya ng mga Independent Films sa mga manonood.
Paggamit ng mga Independent Films bilang lunsaran sa pagtuturo ng mga
guro.
35
BIBLIOGRAI
http(MMwww.s@ribd.@omMdo@M1&5LA%$%MM9A-)+:NA79-PAMPA7I)IKA7
http(MMwww.hau6ournal.orgMindeF.phpMhauMarti@leM!iewFileM$&LM-%.
http(MMdigital@ommons.pa@e.eduMhonors@ollegeOthesesM%1
http(MMdigital@ommons.pa@e.eduM@giM!iew@ontent.@giC
arti@leP$$&$K@onteFtPhonors@ollegeOtheses
http(MMhistorymatters.gmu.eduMmseM2ilmMso@ialhist.html
http(MMwww.@ulturaldiploma@y.orgMa@ademyMindeF.phpCenOloam--&$LOsu@@ess2ul-
eFamples-o2-the-use-o2-2ilm-as-a-tool-o2-@ultural-diploma@y
http(MMwww.sdmags.netMindie-2ilm-salamin-ng-wika-at-kulturaM
http(MMwww.slideshare.netMslideshowMembedO@odeM.1--&AA
http(MMe6ournals.phMindeF.phpC6ournalP0A,<MA)KpageParti@leKopP!iewKpath
Q5B&Q50P-&
http(MMwww.ons@reenasia.@omMarti@leMphilippine-indie-2ilms-make-headwayML%%-
http(MMDosblahg.blogspot.@omM-&$&M&5Mindependent-2ilms-and-their-importan@e.html
Andres, )omas R.0. $%%&. 4Positi!e Filipino "alues3
Arrogante, ;ose A. $%%$. 4Mapanuring Pag-aaral ng Panitikang Pilipino3
36
Bensho22 *arry M., et al. -&&%. 4Ameri@a on Film( epresenting a@e, Hlass,
9ender, and /eFuality at the Mo!ies3
0amen, ,ouise. $%A.. 4Hulture ,earning( )he Fi2th 0imension3
7ewman, Mi@hael I. -&$$. 4Indie( An Ameri@an Film Hulture3
/ollano, Fran@is H. -&$$. 4)he /ituation and 0ire@tions o2 Philippine Independent
Hinema3
/Dabo, Harrie, BIndependent, Mainstream and In Between( *ow and Ehy Indie
Films *a!e Be@ome )heir :wn 9enreB #-&$&'
Ealler, ;. Mi@hael. -&&.. 4)he Publi@ 0iploma@y eader3
A1en!iks A
Tseklist ng $ga K.lt.rang ili1ino
Mga Kultura On The
Job
Ang
Pagdad
a-laga
ni
Maxim
o
Olivero
s
Noy Ekstra 1
agkaka(.klo! ng
1a$ilya
"a1agk.$(a(ang
1a$.$.&ay
agtangga1 sa $ga (akla
"ala1it sa $ga
ka1it(a&ay
agtangkilik ng 1irate! o
1ekeng (agay
"a&ilig $agtsis$is
Nag(i(igay i$1ortansya
ang 1ag/aaral
ag$a$a&al sa a$ilya
Ka&alaga&an ng isang ina
sa 1a$ilya
+ili1ino Ti$e
ag&anga sa $ga artista
Sa(ay/sa(ay sa 1agkain
ag!i!isisyon ng $ga
37
$ag.lang 1ara sa anak
Ka1ati! ang nag1a1a/aral
sa $ga ka1ati!
ag(oto sa $ga
nag(i(igay ng 1era
ag1a1angako ng $ga
1.litiko
A1en!iks B
Tseklist ng $ga Ka.gali/ang ili1ino
Mga Kaugalian On The
Job
Ang
Pagdad
a-laga
ni
Maxim
o
Olivero
s
Noy Ekstra 1
"aka/Diyos
"ay anin!igan 6sa
tra(a&o8
:os1ita(le o "a(.ting
agtangga1 ng Bisita
Res1eto sa $atatan!a
agiging $asi1ag at
$a!iskarte
agiging $atiisin
Konser(ati(o
7olonial $entality
agsasakri1isyo 1ara sa
1a$ilya
3!
A1en!iks 7
3"
oster ng On T&e 'o(=
A1en!iks D
4#
oster ng Ang ag!a!alaga ni "a#i$o Oli%eros
A1en!iks )
41
oster ng Noy
A1en!iks +
42
oster ng )kstra
A1en!iks G
43
oster ng 1**
KURIKULU" >ITA)
44
ANSARILING DATOS
Pangalan( +7IR<+I, KAN+ A,N//A ).
+dad( $1
*ome Adress( 5&A-0 P. del osario +Ft., Hebu Hity
0ate o2 Birth( Mar@h S, $%%.
Pla@e o2 Birth( Hebu 0o@tors *ospital
+mail Adress( kayeO@nu&AThotmail.@om
)DUKASYON
+lementarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&&L--&$&
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
/ekundarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&$&--&$L
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
45
ANSARILING DATOS
Pangalan( "I"A+/, 0+77I/+ P.
+dad( $.
*ome Adress( $$-+ +liDabeth Pond, edemtorist /ide, Mango A!enue, Hebu
Hity
0ate o2 Birth( 7o!ember $1, $%%1
Pla@e o2 Birth( Perpetual /u@@our *ospital
+mail Adress( dennise!i!aresTgmail.@om
)DUKASYON
+lementarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&&L--&$&
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
/ekundarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&$&--&$L
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
46
ANSARILING DATOS
Pangalan( B+,AMI7:, P+A, A79+,A A.
+dad( $1
*ome Adress( S.1-A. "isita@ion /t. ;ones A!enue, Hebu Hity
0ate o2 Birth( May -&, $%%.
Pla@e o2 Birth( "HMH
+mail Adress( belarminopiatosTyahoo.@om
)DUKASYON
+lementarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&&L--&$&
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
/ekundarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&$&--&$L
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
47
ANSARILING DATOS
Pangalan( HAV+)+, ;:*7 H,IFF P.
+dad( $1
*ome Adress( ,o-o@, ,iloan
0ate o2 Birth( ;une -L, $%%.
Pla@e o2 Birth( /an "i@ente *ospital
+mail Adress( maningrayshirtTyahoo.@om
)DUKASYON
+lementarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&&L--&$&
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
/ekundarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&$&--&$L
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
4!
ANSARILING DATOS
Pangalan( HA)A9+7A, ,I7+))+ 0A77A* 9.
+dad( $.
*ome Adress( &S&& ". anudo /treet, Hebu Hity
0ate o2 Birth( ;anuary $1, $%%.
Pla@e o2 Birth( Perpetual /u@@our *ospital
+mail Adress( dannah@tgTgmail.@om
)DUKASYON
+lementarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&&L--&$&
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
/ekundarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&$&--&$L
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
4"
ANSARILING DATOS
Pangalan( 9:, ;A7IN, MA+ .
+dad( $1
*ome Adress( F. ;a@a /t. Inayawan, Hebu Hity
0ate o2 Birth( February -., $%%A
Pla@e o2 Birth(
+mail Adress( 6anDylmaeTgmail.@om
)DUKASYON
+lementarya( Hhildlink ,earning Henter
/N -&&.--&$&
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
/ekundarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&$&--&$L
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
5#
ANSARILING DATOS
Pangalan( ;IM+7+A, ;:*7 /)+P*+7 :.
+dad( $1
*ome Adress( S5-H. odrigueD /t., Hapitol /ite, Hebu Hity
0ate o2 Birth( ;une 5, $%%.
Pla@e o2 Birth( Hebu Maternity *ospital
+mail Adress( stinsondeweyTyahoo.@om
)DUKASYON
+lementarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&&L--&$&
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
/ekundarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&$&--&$L
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
51
ANSARILING DATOS
Pangalan( /:, ;A/:7 )I/)A7 K.
+dad( $.
*ome Adress( $$ B. Aranas /t. Hebu Hity
0ate o2 Birth( ;anuary -5, $%%.
Pla@e o2 Birth( Perpetual /u@@our *ospital
+mail Adress( 6asontristansoTyahoo.@om
)DUKASYON
+lementarya( Hebu 7ormal <ni!ersity > Integrated ,aboratory /@hool
/N -&&L--&$&
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
/ekundarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&$&--&$L
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
52
ANSARILING DATOS
Pangalan( P:7H+, A,,+7 ;:*7 M.
+dad( $1
*ome Adress( amona "illage, )alisay Hity
0ate o2 Birth( ;une $., $%%.
Pla@e o2 Birth( Hebu 0o@tors *ospital
+mail Adress( allen6ohnOpon@eTyahoo.@om
)DUKASYON
+lementarya( Hebu 7ormal <ni!ersity > Integrated ,aboratory /@hool
/N -&&.--&$&
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity
/ekundarya( Hebu 7ormal <ni!ersity- Integrated ,aboratory /@hool
/N -&$&--&$L
:smeUa Boule!ard, Hebu Hity