Informatika informazioaren tratamendu automatikoa aztertzen duen zientzia da.

Informatika, informazio automatikoa esan nahi du, eta elektrizitatearen bidez

prozesatzen duen informazio multzoa da.

Ordenagailu edo CPU batek atal hauek ditu:

-Onarrizko xafla: honetan atal hauek joaten dira.

- Grafica: PCI edo PCIe

- Memoria Ram: DDR, DDR2 edo DDR3-koak izan daitezke
- Microprocesadorea: Intel edo AMD
- USB Portuak
- DVI
- PS2 sarrerak
- Fireware(bakarrik placa base batzuk)
- HDMI
- Audio sarrerak(jack)
- Wirelless edo Wifi Batzuk Hi-fi

-Disco Gogorra: Sata edo eSata eta IDE. 1000Gb-koak terabyte deitzen zaie.
- Txartel irakurlea
-Ventilagailua: 8mm, 10mm, 12mm, 16mm izaten dira normalean.
-Indar iturria: 500 watt, 550 watt, 600 watt, 650 watt, 850 watt, ...
- Carcasa: ordenagailuaren komponenteak dauden metalezko armazoia, Torre,
Semitorre, chasis
 Oinarrizko xafla : Txartel nagusi edo ama plaka
ordenagailua bezalako sistema elektroniko konplexu bat osatzen
duen plaka nagusia da. Ohiko ordenagailu bat eraikitzeko
mikroprozesagailua, memoria eta beste oinarrizko osagai batzuk
txertatzen dira ama plakan.

Grafika Txartela: Grafika txartela Txartel grafikoa CPU-

tik etortzen diren datuak prozesatzen ditu, guk gure pantailan
ikusteko.

Memoria RAM: RAM edo Random Access Memory (Ausazko

Sarbidedun Memoria) bai irakurri eta bai idazteko aukera
eskaintzen duen memoria da. Memoria hegazkorra da, korrontea
kentzean bere edukia ere galtzen du beraz. Normalean denbora baterako
memoria bezala erabiltzen da, datu ez iraunkorrekin.

Microprocesadorea: Mikroprozesadore, mikro edo

prozesatzeko unitate zentral, (PUZ), gaztelaniaz UCP (Unidad
Central de Procesamiento) eta ingelesez CPU (Central Process
Unit) izenaz ezagutua, konputagailuaren kontrolaz eta ariketa logikoez
zein aritmetikoez arduratzen den txipa da. Konputagailuaren burua da.
Barruan milioika transistorez osatuta dago. Prisma itxura du eta txartel
nagusiko zokalo elementuan sartzen da. Beharrezkoa da desberdintzea
prozesadorearen kontzeptua, Hardware kontzeptua, PUZ
kontzeptuarekin, azken hau kontzeptu logiko bat baita. PUZ batek, bat
edo mikroprozesadore ugari eduki ditzake, halaber, mikroprozesadore
batek zenbait PUZ jasan ditzake. Gehienetan mikroprozesadorean pakete
moduan saltzen dira, mikroprozesadorea interferentzia elektronikoetatik
babesteko eta era berean honek ingurugiroan kalte ez egiteko.

Disko Gogorra:(ingelesez hard disk, HD edo HDD

akronimoekin laburtu ohi dena) ordenagailu baten informazio
iraunkorra gordetzen duen gailua da. Disko gogorrek datu
kopurua handiak gordetzeko gaitasuna izaten dute eta azkarrak dira
datuak bilatu, ezabatu eta idazterakoan. Erabilienak Integrated Drive
Electronics (IDE),SCSI, eta SATA dira, azken hau 2004ean
estandarizatua.
 Indar Iturria: Indar iturria da, cirkuitu bat non sarearen tentsio
alterna bihurtzen du tentsio continuo batean .

CPU caxa: Taldearen armazoia non computadorearen

componenteak babesten duena, normalean caxak plastikoskoak,
metalezkoak eta aluminiozkoak dira.

Webcam: Kanpoko ingurua ikusteko erabiltzen da.

Imprimagailua: Dokumentuak imprimitzen du.
Sagua: Ordenagailuan “klik” baten bidez karpetak irekitzen ditu.
Teclatua:Idazteko erabiltzen da.
Monitorea: Ordenagailuan egiten duguna ikusteko erabiltzen da.
Kampoko Disco Gogorra: ordenagailuaren datuak kanpoan gordetzeko.
Bluetooth: beste tresna batekin datuak aldatzeko.
Informatikaren Historia

Abakoa (2000 a.c.) ----> Abakoa kalkuluak

egiteko tresna bat da, metalezko alanbre
batzuetatik igarotzen diren bolatxoen bidezkoa,
batuketak, kenketak eta biderketak egiteko.
Seguruenik jatorri babilonikokoa, kalkulagailu digital modernoaren
aitzindaria da.

Babbageren makina (1837) ----> Makina

analitikoa, erabilera orokorrerako konputagailu
berri baten diseinua da, Charles Babbage
matematikari britainiarra irakasleak asmatutakoa,
konputazioaren historian garrantzizko pauso bat
irudikatu zuena. Hasiera batean 1837an izan zen
deskribatuta, nahiz eta Babbage-k diseinua
fintzen jarraitu haren heriotzaraino 1871an.
Mark I ----> 1944an IBM-EN diru-laguntzarekin Harvard-eko
unibertsitatean Howard H. Aiken-ek lehenengo
ordenagailu elektromekanikoa eraiki zuen. 760
gurpil zituen eta 800 km kable. Babbageren
makina analitikoan oinarritzen zen.

Mark I ordenagailua seinale elektromagnetikoak erabiltzen zituen

parte mekanikoak mugitzeko. Relés-ekin funtzionatzen zuen, etengailuekin
programatzen zen eta paper zulatu zinten datuak irakurtzen zituen.

Eniac (1946) ----> ENIAC Electronic

Numerical Integrator And Computer-en ingeles
akronimo bat da. Asmo orokorrarekin lehenengo
konputagailu elektronikoa erabat digitala izan
zen, makina erraldoia zen. 1946ren otsailak
15ean aurkeztu zen. ENIAC Pennsylvaniako
unibertsitatean John Presper Eckert eta John William Mauchly eraiki
zuten. 1955ko urriaren 2an, 23:45-etan, ENIAC betirako desaktibatu
zuten.

Bartolo Luquek idatzitakoa. Teknozientzia ----> Eniac

Mark II, III, IV ---->

Mark II: 1951 eta 1957. urteen artean

hedatutako sintetizadore bat da. Harry
Olson eta Herbert Belarel eraiki zuten RCA
laborategietan. Datuak sartzeko sisteman,
paper zulatu bandak erabiltzen zituzten non
programadoreak sortu behar zen soinuaren parametroak
kodifikatzen zituen.
 Nueva York-eko Columbia Princeton Electronic Music Center-era
eman zuten 1959an, oraindik (2005) funtzionatzen ari da hor.

Mark III (1956) : 128 hitzeko memoria zuen. Logikazko zirkuitu

basikoetarako erabiltzen zen. Bere zirkuitu dinamikoa transistore
bakarra zeukan.

Mark IV (1957): Abiadura handiko danbor magnetiko bat zeukan

eta 1000 hitzetako kapazitatea. 29 agindu desberdin zituen.

Osagai elektronikoak ---->

Transistoreak: dispositibo elektronikoa eta

semikonduktorea da. Beren funtzioak anplikadorea,
osziladorea,conmutadorea edo rektifikadorea dira.
Transistore bipolarra 1947. urteko abenduan asmatu
zen AEB-tako Bell laborategietan, John Bardeen,
Walter Houser, Brattain eta William Bradford
Shockley izan ziren transistore hori asmatu zutenak.

Chipak edo zirkuitu integratuak: pastilla

argal bat bezala da eta hor dispositibo
mikroelektroniko asko daude interkonektatuak,
orokorrean diodoak eta transistoreak baina
ere bai zenbait elementu pasiboak erresistentziak eta
kondensagailuak bezalakoak. Lehenengo chip-a 1958an garatu zuen
Jack Kilby-k.
 Mikroprozesagailuak ---->
mikroprozesagailua CPU baten elementu
guztiak daukan zirkuitu integratu bat da.
Gaur egun konponente elektroniko honetan
milioika transistore integratuak daude.
Prisma lau baten forma izaten dute normalean eta zokalo deitzen
den elementu baten gainena instalatzen dira. Lehenengo
prozesagailu komertziala, Intel 4004, 1971eko azaroaren 15ean
aurkeztu zen. Intel-eko Ted Hoff eta Federico Faggin eta
Busicom-en Masatoshi Shima izan ziren diseinadoreak.

Ordenagailu pertsonalak ---->

Spectrum: ZX Spectrum-a 80ko hamarkadako

etxe-ordenagailu ezagunetarikoa da. Lehen modeloa
1982ko apirilean Sinclair Research-ek merkaturatua
izan zen Erresuma Batuan, eta familiako azken
modeloak 1993an fabrikatuak izan ziren. Bere
erabilerraztasun eta salneurri merkeari esker
herrialde askotako milioika lagunen lehen ordenagailua izan zen.

Commodore ----> CBM International eraiki zuen.

 60

50

40 Umeak 10-15
urte
30
Nerabeak 16-
20 25 Urte
Heldua 26-60
10 urte
0
%
Perts.

Nerabeak dira, ordanagailan dembora gehiena

pastasen dutenak. Zertarako?
Jolasteko, lagunekin hitz egiteko, eskolako lanak egiteko...Gero Umeak dira, hauek
nerabeen atzekoak dira. Azkenean helduak daude, hauek normalean lanerako
erabiltzen dute.

Teklatua: Teklen bitartez aginduak eta datuak sartzen ditu ordenagailuan.

Sagua: Mekanikoak, Optikoak, Laserrarekin, Trackball eta Inalambrikoak daude.

Puntero baten mugitzen da ordenagailuan.

Web-kamera: Ordenagailuari konektatutako kamera digital bat da. Internetera

zuzenan bidaltzen ditu irudiak. Asko erabiltzen da chatetan. Irudia ez da kalitate
handiko, bestela oso motel funtzionatuko zuen.

Eskanerra: irudiak formatu digitalera pasatzeko erabiltzen da. Motak: Laua,

orbitala.
Danborrarekin, mikrofilmarekin edo transparentziekin.
Mikrofonoa: Internetetik hitz egiteko erabiltzen da gehien bat.

Joystick: jokuetarako erabiltzen da gehienetan. Digitalak eta analogikoa

daude.

Monitorea: prozesatutakoaren emaitza ematen du. Pixela da unitaterik txikiena.

Imprimagailua: formatu elektrinikoan dauden testuak edo dokumentuen grafiak

paperera kopiatzen du.

Altabozak: soinuak erreproduzitzen ditu. Bafle ere esaten zaio.