Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

Dimenzioniranje AB presjeka prema EC 2

PRIMJER 1. Dimenzionirati pravougaoni presjek na osnovu datih podataka.
DATO:

Presjene sile

MG = 120 kNm, NG = 0 kN
MQ = 80 kNm, NQ = 0 kN

Geometrija presjeka

b = 40 cm
h = 80 cm

Materijali

C 25/30
B 500 S(A)

TRAI SE1:
ili

A s = ? i c = ?
As = ? i s = ?

(pri emu je s = su = 25 )
(pri emu je c = cu = 3.5 )

Rjeenje:
Potrebno je ispuniti zahtjev Ed Rd odnosno da je otpornost poprenog presjeka vea od
naprezanja. Praktino se ovaj uslov svodi na MEd MRd, NEd NRd, itd.
a) Naprezanje u graninom stanju nosivosti Ed
Openito za proraunsku situaciju graninog stanja nosivosti osnovna kombinacija
optereenja je (npr. DIN 1055 100, poglavlje 9.4) 2:

Ed = E GG,j k,j
P P k QQ,1 k,1
Q,i Q0,i k,i

i1
j1

Raunska vrijednost presjenih sila za granino stanje nosivosti:

MEd = G M G Q M
Q
MEd = 1.35 120 +1.5
80 = 282 kNm
NEd = 0 kN
Pretpostavljena statika visina d i udaljenost armature od teita presjeka zs1 :
d = h - d1 = 80 - 5 = 75 cm
z s1 = d - h/2 = 75 - 40 = 35 cm
Raunska vrijednost momenta obzirom na teite zategnute armature:
MEds = MEd -NEd z s1 = 282 - 0
0.35 = 282 kNm
1
2

U ovom sluaju dimenzioniranje nazivamo vezanim.

Osim osnovne postoji i kombinacija dejstava za incidentnu i seizmiku proraunsku situaciju.

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

b) Otpornost u graninom stanju nosivosti Rd

Raunska vrijednost otpornosti ovisi o karakteristikama pojedinih materijala od kojih se
element sastoji, kao i vrsti proraunske sitauacije. Openito se odreuje kao:
Rd = R f ck/ ;c f yk/ ;sf

/ ;sf

tk,cal

/ ;sf pk/

p0,1k

fck
25
= 0.85 =14.17 N/mm 2
c
1.5
(prema DafStB, Bemessungshilfsmittel zu EC 2, Heft 425 3)
fcd =

fyd =

fyk
s

500
= 434.78 N/mm2
1.15

MRd = Fc z = R x b f cd z = Rd b d2 fcd
x
b f
xz
cd z
Rd = R
= R
= R

2
b d fcd
dd
c) odreivanje potrebne povrine zategnute armature
c.1) dimenzioniranje koritenjem s tabela (bezdimenzionalne tabele)
Relativni raunski moment obzirom na teite zategnute armature (bezdimenzionalna
vrijednost):
MEds
b d2 fcd
Moramo zadovoljiti uslov:
Eds =

Eds Rds
Eds =

MEds kNcm

282 100
= 0.0884 *Eds = 0.37
40 752 1.417

kN/cm

b cm d cm fcd
(presjek treba armirati jednostrukom armaturom)
2

Iz tabele nalazimo:
= 0.0946, = 0.118, = 0.951, c2 = -3.35/1000, s1 = 25/1000, sd = 435 MPa
3

Izvorno je u EC 2 raunska vrstoa betona definirana kao fcd = fck / c, dakle bez obuhvatanja uticaja
dugotrajnog optereenja na vrstou betona na pritisak kroz koeficijent . Posljedica ove izmjene su
drugaije vrijednosti Eds i 1 u tabelama za dimenzioniranje. Meutim, ako se konzistentno pridravamo
prirunika koji koristimo za dimenzioniranje, dobija se ista potrebna armatura.

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

Potrebna povrina poprenog presjeka zategnute armature iznosi:

1
f +N

pot A s1 = b d
cd
Ed
sd
pot

A s1 =

+ 0 = 9.25 cm 2
0.0946 40 75 14.17
435

Usvojena armatura:
B500 S (A): 5 16
2
stv A s1 =10.05 cm
Kontrola minimalne armature:
C25/30 fctm = 2.6 N/mm2
Mcr
zII fyk
Mcr = fctm W
A s,min =

400 800 2
Mcr = fctm W = 2.6
= 110.93 kNm
6
zII = 0.9 d = 0.9
0.75 = 0.675 m
110.93 kNm
2
A s,min =
= 3.28 cm2 < A stv
s = 10.05 cm
2
0.675 m 50 kN/cm
Kontrola razmaka ipki u presjeku:

n -1 sn = b - 2

nom c - n dsl - 2 d
sw

n = 5 kom
b = 40 cm
nom c = 3 cm
dsl = 1.6 cm
dsw = 1.0 cm
1
1
b - 2 nom c - n dsl - 2 dsw =
40 - 2 3- 5 1.6 - 2 1 =6 cm
n -1
5 -1
d = 1.6 cm
s
2 cm

snstv =
spot
n

snstv spot
n
Provjerimo jo jesmo li korektno pretpostavili statiku visinu d:
1
d = h - nom c - dsw - dsl
2
1
d = 80 - 3 -1- 1.6 = 75.2 cm
OK!
2
3

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

c.2) dimenzioniranje koritenjem kd tabela (dimenzionalne tabele)

Postupak dimenzioniranja pomou kd tabela se temelji na poznatom kh postupku iz DIN
1045. Vrijednost kd ima ovisi o klasi vrstoe, dimenzijama ulaznih parametara i nema
fizikalno znaenje. Radi pojednostavljenja postupka dimenzioniranja pretpostavlja se da je
raunski dijagram elika idealno elasto plastian.
kd =

d cm

MEds kNm /b m

MEds = MEd -NEd z s1

U naem sluaju:
75
= 2.82 > k *d =1.38 C25/30
282/0.4
(presjek treba armirati jednostrukom armaturom)
kd =

Iz tabele nalazimo (bez interpolacije meuvrijednosti):

k s = 2.42, = 0.120, = 0.950, c2 = -3.40/1000, s1 = 25/1000, sd = 435 MPa
Potrebna povrina poprenog presjeka zategnute armature iznosi:

pot

M kNm NEd kN
A s cm2 = k s Eds
+
d cm
43.5

282
A s = 2.42
= 9.1 cm2
75
Usvojena armatura:
B500 S (A): 5 16
2
stv A s1 =10.05 cm
pot

PRIMJER 2. Dimenzionirati pravougaoni presjek na osnovu datih podataka.

DATO:

Presjene sile

MG = 130 kNm, NG = 150 kN (sila pritiska)

4

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

MQ = 90 kNm, NQ = 100 kN (sila pritiska)

Geometrija presjeka

b = 40 cm
h = 60 cm; pretpostavljeno d2 = 4 cm; d = 56 cm
zs1 = 56 60/2 = 26 cm

Materijali

C 16/20
B 500 S(A)

A s = ? i c = ?
As = ? i s = ?

TRAI SE:
ili

fcd = 0.8516/1.5 = 9.06 N/mm2

fyd = 500/1.15 = 434.78 N/mm2
(pri emu je s = su = 25 )
(pri emu je c = cu = 3.5 )

Rjeenje:
Raunska vrijednost presjenih sila za granino stanje nosivosti:
MEd = G M G+ Q M
Q =1.35 130
+1.5 90= 310.5 kNm

NEd = G N G + Q N
Q =1.35 -150

= -352.5 kN
+1.5 -100
Raunska vrijednost momenta obzirom na teite zategnute armature:
MEds = MEd -NEd z s1 = 310.5 + 352.5
0.26 = 402.15 kNm
a) Dimenzioniranje pomou bezdimenzionalnih s tabela
Eds =

MEds kNcm

402.15 100
= 0.35 < *Eds = 0.37
2
40 56
0.906

kN/cm

b cm d cm fcd
(presjek treba armirati samo u zategnutoj zoni)
2

Iz tabele nalazimo:
= 0.4576, = 0.565, = 0.765, c2 = -3.50/1000, s1 = 2.69/1000, sd = 435 MPa
Potrebna povrina poprenog presjeka zategnute armature iznosi:
pot

1
A s1 = b d f +N

cd = Ed
sd

1
0.4576
- 352.5

=13.24
40 560.906
cm
43.5

Usvojena armatura:
B500 S (A): 5 20
2
stv A s1 =15.70 cm
b) Dimenzioniranje pomou dimenzionalnih kd tabela
kd

d cm

M Eds kNm / b m

56
1.766 kd* 1.72
402.15 / 0.40

C16/20

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

(presjek treba armirati samo u zategnutoj zoni)

Iz tabele nalazimo za prvu niu vrijednost kd = 1.75 (bez interpolacije meuvrijednosti):
ks 3.04, 0.585, 0.757, c2 3.50 /1000, s1 2.48 /1000, sd 435 MPa
Potrebna povrina poprenog presjeka zategnute armature iznosi:
M kNm N Ed kN
402.15 352.5
As cm 2 ks Eds

3.04

13.72 cm 2
d cm
43.5
56
43.5
Usvojena armatura:
B500 S (A): 5 20
2
stv As1 15.70 cm
pot

PRIMJER 3. Dimenzionirati pravougaoni presjek na osnovu navedenih podataka.

DATO:

Presjene sile

MG = 140 kNm, NG = 0 kN
MQ = 100 kNm, NQ = 0 kN

Geometrija presjeka

b = 30 cm

Materijali

C 30/37
B 500 S(A)

TRAI SE:

As = ? i d = ?

fcd = 0.8530/1.5 = 17.00 N/mm2

fyd = 500/1.15 = 434.78 N/mm2
(slobodno dimenzioniranje)

Rjeenje:
M Ed G M G Q M Q 1.35 140
1.5
100
339
kNm
N Ed 0 kN M Eds M Ed
a) Dimenzioniranje bez upotrebe tabela
Za usvojene dilatacije c2 = cu = 3.50 i s1 = yd = fyd / Es = 435 / 200000 = 2.175
dobijamo najmanju statiku visinu jednostruko armiranog presjeka. U ovom graninom
sluaju relativna visina pritisnute zone betona lim, moment i relativni moment u odnosu na
teite zategnute armature MEds,lim i Eds,lim iznose :
cu
x
3.50
lim

0.617 (relativna visina pritisnute zone)

d cu yd 3.50 2.175

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

M Rds,lim m x
b z R f
b d a R f cd x b d k a x R f cd
cd x
R lim
1 ka lim b d 2 f cd Rlim b d 2 f cd

x
x

d b d 1 k a
d
d

Za c2 = cu = 3.50 :

3 cu 2 17

0.8095
3 cu
21

(koeficijent punoe jer se prosjeni napon nalazi kao m R f cd )

3 cu2 4 cu 2 99
ka

0.4160 (koeficijent poloaja sile pritiska u betonu)

6 cu2 4 cu
238
lim =1- k a lim = 1- 0.416
0.617 = 0.743 (relativni krak unutarnjih sila)
MRds,lim = 0.8095 lim 1 0.416 lim b
d 2f cd=0.372 b d 2 f cd
M Eds
MEds kNcm
= 36.6 cm
R lim
lim b fcd

pot

pot

h = pot d + d2 = 36.6 + 5 = 41.6 cm

Usvojeno: h = 45 cm ,

d = 40 cm, d2 = 5 cm

Potrebna povrina poprenog presjeka zategnute armature iznosi:

MEds
339 100
=
= 26.22 cm2
pot A s1 =
d fyd 0.743 40
43.5

b) Dimenzioniranje pomou bezdimenzionalnih s tabela

Konano dobijamo 4
M Eds,lim 0.8095 lim
b d2 fcd
1 0.416 lim b d 2 f cd 0.372

Eds,lim

M Eds,lim
b d 2 f cd

0.8095 lim
1 0.416 lim

0.372

fcd

0.85

f ck
/ c

Odavde nalazimo potrebnu statiku visinu presjeka:

M Eds,lim 339 kNm
potr

M Ed

b Eds,lim f cd

339 100
36.6 cm
40 0.372

1.7

Ukupna potrebna visina presjeka iznosi: potr h potr d d 2 36.6 5 41.6 cm

Usvojeno: h = 45 cm ,
d = 40 cm, d2 = 5 cm
4

Da bi se osigurala dostatna mogunost rotacije poprenog presjeka u sluaju prorauna sa ogranienom

preraspodjelom presjenih sila, za lim odnosno Eds,lim postavljena su stroija ogranienja.

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

Potrebna povrina poprenog presjeka zategnute armature iznosi:

Eds,lim 0.372

z / d 1 ka 0.743

pot

As1

M Eds
N
Ed
f yd d f yd

pot

As1

339 100
26.22 cm 2
43.5 0.743 40

Usvojena armatura:
B500 S (A): 9 20
2
stv A s1 = 28.27 cm
c) Dimenzioniranje pomou dimenzionalnih kd tabela
Za domau zadau.
PRIMJER 4. Dimenzionirati pravougaoni presjek na osnovu navedenih podataka.
DATO:

Presjene sile

MG = 340 kNm, NG = 100 kN (sila pritiska)

MQ = 160 kNm, NQ = 80 kN (sila pritiska)

Geometrija presjeka

b = 40 cm
h = 70 cm; pretpostavljeno d2 = 8 cm; d = 62 cm
zs1 = 62 70/2 = 27 cm

Materijali

C 16/20
B 500 S(A)

TRAI SE: A s1 = ? i A s2 = ?

fcd = 0.8516/1.5 = 9.06 N/mm2

fyd = 500/1.15 = 434.78 N/mm2

(pri emu je c = cu = 3.5 i s = sy = 2.17 )

U sluaju x xlim kod dimenzioniranja na savijanje, presjek je jako napregnut. Mogue je

uraditi sljedee:

Poveati presjek
Odabrati bolju kvalitetu betona
Postaviti armaturu u pritisnutu zonu

Procedura dimenzioniranja je kao i uvijek u betonu zasnovana na uslovima ravnotee:

N = 0, Fcd,lim Fs2 = Fs1 NEd

M = 0,

MEds = Fcd,lim z Fs2 z s

Rjeenje:
8

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

Raunska vrijednost presjenih sila za granino stanje nosivosti:

MEd = G M G+ Q M
Q =1.35 340
+1.5 160
= 699 kNm

NEd = G N G + Q N
Q =1.35 -100

= -255 kN
+1.5 -80
Raunska vrijednost momenta obzirom na teite zategnute armature:
MEds = MEd -NEd z s1 = 699 + 255
0.27 = 767.85 kNm
a) Dimenzioniranje pomou bezdimenzionalnih s tabela
Eds =

MEds kNcm

767.85 100
= 0.551< *Eds = 0.37
2
40 62
0.906

kN/cm

b cm d cm fcd
(presjek treba armirati i u pritisnutoj zoni)
2

U Tabeli 2d prva vea vrijednost je u odnosu na izraunatu Eds = 0.551 je Eds = 0.56 . Ako
pretpostavimo da je d1 = 5 cm, odnosno d1/d = 0.08, odgovarajue vrijednosti za mehaniki
stepene armiranja zategnutom i pritisnutom armaturom 1 i 2 su:
Za d1/d = 0.05: 1 = 0.698 i 2 =0.199
Za d1/d = 0.10: 1 = 0.709 i 2 =0.210
Linearnom interpolacijom:
Za d1/d = 0.08: 1 = 0.7046 i 2 =0.2056
Potrebna povrina poprenog presjeka zategnute armature iznosi:
pot

1
A s1 = b 1df +N
cd
fyd

=Ed

1
0.7046
-255 = 30.53
40 62 0.906
cm
43.5

Potrebna povrina poprenog presjeka pritisnute armature iznosi:

pot

A s2 = 2 b d

fcd
0.906
= 0.2056 40
62
= 10.61 cm 2
fyd
43.5

Usvojena zategnuta armatura:

B500 S (A): 8 25
2
stv A s1 = 39.27 cm
Usvojena pritisnuta armatura:
B500 S (A): 4 20
2
stv A s1 =12.57 cm
b) dimenzioniranje bez upotrebe tabela

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

Najvei moment koji moe preuzeti jednostruko armirani presjek u stanju granine
nosivosti iznosi:
lim = 0.617

*
MRds,lim
= Fcd,lim z = 0.8095lim 1 b d 2 f cd=
0.372 b d 2f cd
0.416 lim
*
Rds,lim

= 0.372 0.40
62 0.906

= 518.22 kNm
2

(za dilatacije c = cu = 3.5 i s = sy = 2.175 )

Razlika momenata savijanja od vanjskih sila i momenta nosivosti jednostruko armiranog
presjeka je moment koji treba da uravnotei spreg sila u u pritisnutoj i dodatnoj zategnutoj
armaturi:
*
M = MEds - MRds,lim

M = 767.85 - 518.22 = 249.63 kNm

Potrebna armatura se nalazi iz uslova ravnotee momenata oko teita armature As1:
MEds = MM
Rds,lim=F

z +F
cd,lim z

s2

Pod pretpostavkom da je gornja armatura u stanju teenja, imamo F s2 = fydAs2, pa

nalazimo:
z s = d - d2 = 62 - 5 = 57 cm
A s2 =

M
249.63 kNm

= 10.07 cm2
fyd zs 43.5 kN/cm2
0.57 m

Potrebnu povrinu armature As1 nalazimo iz uslova ravnotee horizontalnih sila:

Fcd,lim Fs2 = Fs1 NEd
Fcd,lim A s2 fyd = A s1 fyd NEd
A s1 =

Fcd,lim - NEd
A s2 Fcd,lim = 0.8095 x lim b
fcd
fyd

ili
A s1 =

*
MRds
N
- Ed A s2
lim d fyd fyd

518.22
255
+10.07 = 30.06 cm2
0.743 0.62 43.5 43.5
PRIMJER 5. Dimenzionirati pravougaoni presjek na osnovu navedenih podataka.
A s1 =

DATO:

Presjene sile

MG = 200 kNm, NG = 500 kN (sila pritiska)

10

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

MQ = 150 kNm, NQ = 480 kN (sila pritiska)

Geometrija presjeka

b = 40 cm
h = 70 cm; pretpostavljeno d2 = 5 cm; d = 65 cm
zs1 = 65 70/2 = 30 cm

Materijali

C 16/20
B 500 S(A)

fcd = 0.8516/1.5 = 9.06 N/mm2

fyd = 500/1.15 = 434.78 N/mm2

TRAI SE: A = ?
Rjeenje:
Raunska vrijednost presjenih sila za granino stanje nosivosti:
MEd = G M G+ Q M
Q =1.35 200
+1.5 150
= 495 kNm

NEd = G N G + Q N
Q =1.35 -500

= -1395 kN
+1.5 -480
Raunska vrijednost momenta obzirom na teite zategnute armature:
MEds = MEd -NEd z s1 = 495 +1395
0.3 = 913.5 kNm
Relativni raunski moment obzirom na teite zategnute armature:
MEds kNcm
913.5 100
Eds =

= 0.596 > *Eds = 0.37

2
2
2
2
40 65
0.906
kN/cm

b cm d cm fcd
(presjek treba armirati i u pritisnutoj zoni)
d2/d = 5/65 = 0.076
Za Eds = 0.60 i d2/d = 1.10 : 1 = 0.754 i 2 =0.254
Potrebna povrina poprenog presjeka zategnute armature iznosi:
pot

1
A s1 = b 1df +N
cd
fyd

=Ed

1
0.754
-1395

= 8.76
40 65 0.906
cm
43.5

Potrebna povrina poprenog presjeka pritisnute armature iznosi:

fcd
0.906
= 0.254 40
65
= 13.75 cm 2 potA s1 = 8.76 cm 2
fyd
43.5
PRESJEK TREBA ARMIRATI SIMETRINOM ARMATUROM
pot

A s2 = 2 b d

Kao ulaz u tabele za dimenzioniranje simetrino armiranih presjeka potrebni su nam:

d1/h = 5/70 = 0.071 d1/h = 0.10

11

Betonske konstrukcije I primjeri

Ed =

Ed =

MEd kNcm

b cm h cm
2

kN/cm

fcd

NEd kN

b cm h cm fcd kN/cm

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

495 100
= 0.278
40 702
0.906

-1395
= -0.549
40 70
0.906

Iz tabele oitavamo: tot = 0.45

tot =

A s,tot fyd
b h fcd

A s,tot = A s1 + A s2 = tot

b h
40
70
= 0.45
= 26.24 cm 2
fyd /fcd
435/9.06

As1 = potAs2 = 26.24/2 = 13.12 cm2

pot

Usvojeno:
B 500 S
7 16
2
stvAs1 = stvAs2 = 14 cm
PRIMJER 6. Dimenzionirati T presjek na osnovu navedenih podataka.
DATO:

Karakteristino optereenje:

Geometrija T presjeka:

gK = 50 kN/m, qK = 25 kN/m

bw = 30 cm
beff = bw + 2(0.2 bi + L0/10) = 30 + 2(0.2 200 + 800/10) = 270 cm
h = 60 cm = 45 cm + 15 cm; pretpostavljeno d1 = 7 cm; d = 53 cm

Materijali

C 30/37
B 500 S(A)

TRAI SE:
ili

A s = ? i c = ?
As = ? i s = ?

fcd = 0.8530/1.5 = 17 N/mm2

fyd = 500/1.15 = 434.78 N/mm2
(pri emu je s = su = 25 )
(pri emu je c = cu = 3.5 )

Rjeenje:
g l2 50 82
Mg = k =
= 400 kNm
8
8
q l2 25 82
Mq = k =
= 200 kNm
8
8

12

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

MEd = 1.35 400 +1.5

200 = 840 kNm
MEds = MEd = 840 kNm
Eds =

MEds kNcm

beff cm d cm
2

kN/cm

fcd

840 100
= 0.065 < *Eds = 0.37
270 532 1.7

Kontrola visine pritisnute zone:

= 0.0915 (tabela 2a)
x =d = 0.0915 53 = 4.84 cm < d ploe = 15 cm
Neutralna linija prolazi kroz plou pa presjek dimenzioniramo kao pravokutni sa irinom
pritisnute zone b = beff. Iz tabele oitavamo:
= 0.0674
odakle je potrebna armatura
pot

f
17
A s = b eff d cd = 0.0674 270
53 = 37.72 cm 2
fyd
435

Usvojeno:
B 500 S
8 25
2
stvAs = 39.27 cm
Alternativno, mogli smo za dimenzioniranje koristiti Tabelu 4 u kojoj je:
bf/bw = beff/bw = 270/30 = 9
hf/d = 15/53 = 0.28
Eds = 0.065
pa moemo oitati
= (0.0621+0.0728)/2 = 0.0674
odakle dobijamo identine rezultate kao u prethodnom sluaju.

PRIMJER 7. Dimenzionirati T presjek na osnovu navedenih podataka.

DATO:

Presjene sile:

MG = 800 kNm, NG = 0 kN
13

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

MQ = 900 kNm, NQ = 0 kN

Geometrija T presjeka:
bw = 40 cm, beff = 200 cm
h = 80 cm = 66 cm + 14 cm; pretpostavljeno d1 = 8 cm; d = 72 cm

Materijali

TRAI SE:

C 25/30
B 500 S(A)

fcd = 0.8525/1.5 = 14.16 N/mm2

fyd = 500/1.15 = 434.78 N/mm2

As = ?

Rjeenje:
Raunska vrijednost presjenih sila za granino stanje nosivosti:
MEd = G M G+ Q M
Q =1.35 800
+1.5 900
= 2430 kNm
Raunska vrijednost momenta obzirom na teite zategnute armature:
MEds = MEd -NEd z s1 = 2430 kNm
a) dimenzioniranje prema tanom postupku
Relativni raunski moment obzirom na teite zategnute armature:
MEds kNcm
2430 100
Eds =

= 0.165
2
2
2
200 722 1.416

kN/cm

b cm d cm fcd
Za izraunati Eds = 0.165 iz tabele za jednostruko armirane presjeke (Tabela 2a) nalazimo
relativnu visinu pritisnute zone: = 0.225. Dakle,
x = d = 0.225 72 = 16.2 cm > hf = 14 cm pritisnuta zona je oblika T
Koritenjem tabele 4 nalazimo potrebnu povrinu zategnute armature:
hf/d = 14/72 = 0.19 hf/d 0.20
bf/bw = 200/40 = 5
1 = (0.1758+0.1880)/2 = 0.182
f
14.16
b f d cd = 0.182 200
72 = 85.3 cm 2
pot A s = 1
fyd
435
b) dimenzioniranje presjeka prema priblinom postupku sa zanemarenjem napona
pritiska betona u rebru
Za izraunati Eds = 0.165 iz tabele za jednostruko armirane presjeke (Tabela 2a) nalazimo
relativnu visinu pritisnute zone: = 0.225. Dakle,
x = d = 0.225 72 = 16.2 cm > hf = 14 cm
Pretpostavimo da je raspodjela napona pritiska u betonu pravokutnog oblika (tzv. blok dijagram) na povrini flane dok se napon u rebru zanemaruje. Priblina veliina kraka
unutranjih sila je:
14

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

z = d hf/2 = 72 14/2 = 65 cm
Potrebna povrina zategnute armature odreuje se iz uslova ravnotee horizontalnih sila:

N = 0

A s1fyd - Fcd NEd = 0

Sila u betonu nije poznata i moramo je odrediti iz uslova ravnotee momenata oko
zategnute armature:

M = 0

Fcd z = MEds

MEds
M
2430
= Eds =
= 3738.46 kN
z
d - hf /2 0.65
Sada je,
Fcd =

A s1 =

Fcd - NEd 3738.46

=
= 85.94 cm2
fyd
43.5

Trebamo jo prekontrolisati napone pritiska u betonu, gdje imamo:

cd =

Fcd
F
3738.46
= cd =
=1.35 kN/cm2 = 13.5 N/mm2 fcd = 14.17 N/mm2
A c bf hf 200 14

Usvojena armatura:
B 500 S
14 28 (6 28 + 6 28 + 2 28 )
2
stvAs = 86.24 cm

PRIMJER 8. Dimenzionirati T presjek na osnovu navedenih podataka.

DATO:

Presjene sile:

MG = 600 kNm, NG = - 150 kN (sila pritiska)

15

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

MQ = 500 kNm, NQ = - 200 kN (sila pritiska)

Geometrija T presjeka:
bw = 40 cm, beff = 100 cm
h = 100 cm = 84 cm + 16 cm; pretpostavljeno d1 = 8 cm; d = 92 cm,
zs1 = d h/2 = 92 50 = 42 cm

Materijali

TRAI SE:

C 25/30
B 500 S(A)

fcd = 0.8525/1.5 = 14.16 N/mm2

fyd = 500/1.15 = 434.78 N/mm2

As = ?

Rjeenje:
Raunska vrijednost presjenih sila za granino stanje nosivosti:
MEd = G M G+ Q M
Q =1.35 600
+1.5 500
= 1560 kNm
NEd = G N G + Q N
Q = -1.35 150
-1.5 200
= -502.5 kNm
Raunska vrijednost momenta obzirom na teite zategnute armature:
MEds = MEd -NEd z s1 =1560 + 502.5
0.42 =1771.2 kNm
a) dimenzioniranje prema tanom postupku
Relativni raunski moment obzirom na teite zategnute armature:
MEds kNcm
1771.2 100
Eds =
=
= 0.147
2
2
2
100 922 1.416

kN/cm

b cm d cm fcd
Za izraunati Eds = 0.15 iz tabele za jednostruko armirane presjeke (Tabela 2a) nalazimo
relativnu visinu pritisnute zone: = 0.202. Dakle,
x = d = 0.202 92 = 18.6 cm > hf = 16 cm pritisnuta zona je oblika T
Koritenjem tabele 4 nalazimo potrebnu povrinu zategnute armature:
hf/d = 16/92 = 0.17 hf/d 0.15
bf/bw = 100/40 = 2.5
1 = (0.1641+0.1642)/2 = 0.16415
1
1
ff N

=Ed
0.16415
100 92
1.416
-502.5 = 37.6

cm
pot A s = b 1 d
cd
fyd
43.5

b) dimenzioniranje prema priblinom postupku sa reduciranjem irine (b f/bw<5)

Za izraunati Eds = 0.15 iz tabele za jednostruko armirane presjeke (Tabela 2a) nalazimo
relativnu visinu pritisnute zone: = 0.202. Dakle,
x = d = 0.202 92 = 18.6 cm > hf = 16 cm pritisnuta zona je oblika T

16

Betonske konstrukcije I primjeri

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

Za pretpostavljeno = 0.19 i h f/d 0.15, bf/bw = 2.5 iz tabele nalazimo koeficijent redukcije
irine sudjelujue irine T presjeka:
b = 0.95
Reducirana irina T-presjeka iznosi:
bi = bbf = 0.95100 = 95 cm
MEds kNcm
1771.2 100
Eds =
=
= 0.155
2
2
2
95 922 1.416

kN/cm

bi cm d cm fcd
Iz tabele 2a za dimenzioniranje pravokutnih presjeka na osnovu izraunatog Eds = 0.155
nalazimo:
1 = (0.1638+0.1759)/2 = 0.1698
1
1
fi N

=Ed
0.1698
- 502.5 = 36.8
95 92 1.416
cm
pot A s = b 1d
cd
fyd
43.5

Usvojeno:
B 500 S
8 25 (6 25 + 2 25)
2
stvAs = 39.27 cm

PRIMJER ???. Proraunati momenat koji dati presjek moe preuzeti u stanju granine
otpornosti.
DATO:

17

Betonske konstrukcije I primjeri

Geometrija presjeka

b = 40 cm
h = 80 cm

Materijali

C 25/30
B 500 S(A)

Povrina armature:

TRAI SE:

Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

2
5 16 A s1 =10.05 cm

MRds = ?

18