Professional Documents
Culture Documents
7 CDK If Vs - R Ifh PD
7 CDK If Vs - R Ifh PD
7 cdk if vS -r ifh pD p Of o nf ?
jzefYcsda&;
&cdkifom;BuD;pmay
c^55?uRef;a&T0gvrf;
bk&ifah emif? &efuek /f
2
-3-
4
ppfawGvrf;
ighudk aMumckid ;f
t½kid ;f NrD;topfrmS ppfawGvrf;wdudk
tckid ;f cHatmufNcDb0eefY EGDOD;a&mufvmpGmu
&vma& a':vmtwkt d p rdom;pkûyduJG jrpfab;rSmb0ysuf vGr;f edeyf rHk sKd; bkef;BuD;ausmif;rSm wpfnZm
ighNcDz0g;uoJyiG ehf efY rEIid ;f om/ ysKdzjYdk yifeed af & 'keef mvrf;xufwYdk
OMou&Guo f w
D u
d dk ESicf svku
d af w/ vl- raumif;pGmukd
½k;d awmifNcDudk jyefvm aumif;pGmeefzY ;Hk
½k;d awmifNcDrmS jyefqHk ppfawGvrf;wdudk rd;k a&mufvmpGmu raumif;ysufoOk ;f ygzkv
Yd m; bk&m;/
tem*wfudk a&mifpt Hk vSjc,fuwfar/ t&uf,pf,pfeefY orD;uku d mG ESuef ed yf rHk sKd;
pkwyf ahJ &vrf;wdudk &Dwzd ;Hk xm;,ihf bke;f - taumif;eefrY aumif;
ppfawGapmaemif tykyw f d trIu d w
f yd aJG wmfusvkaYd ,/ vrf;aMumif;csif;uGm
oHo&mrSm
Geoseismograph - vmAsm,f --- wpfcgvJrqk;H
NrDatmufo,
H ZH mw wkid ;f wma&;ypön;f [dr0EÅm a0omvDu ajrmufvv D mAsm,f tqk;d rwk;H
ppfawGvrf;wdudk aqmuf;a&mufvmpGmu usKd;rûyef;yg
yv’iaf wmrk;d x qk;d ½ke;f aumif;½ke;f
rdom;pkvrf;avQmufxu G vf m a&ykid f ol½ek ;f olUuH
û*d;aoQaw;qkda& olu Y kd zefzYdk ----/
pkid ;f j'm;rif;cGmwd [mrked v D u
dk f vk/Yd
ok;H &moDrmS aqmif;uk&d mcspfawESv;Hk om; oQiftkef;
Zmcsifw h rd mS ;cygav
ppfawGvrf;wdrmS
rdom;pk N*dK;iSuef efEY iS ;f pufw&d m
igzGUJ csifa&/
-7- armifckdifatmif -9-
6
ckid v
f ?l ½k;d r?
- 10 - - 11 - - 12 -
7
olUacwfot Yl cg
vDn§if;r½kdif; rkefwkdif;roif; olUae&m olUa'o
a'csifu h r[d
bk&ifrif;bmBuD; xkcd sifu
h rdk od
rmpD';D rpD;c&pGm r[duma,au
awmifzufuarsmuf&DG
oa&mfp&mvm; --- / roduma,au --- vkYd
tpDt&Gw D ef;
orkid ;f vrf;ukx d iG f &Snv f sm;aywH? tajccHeefY
av'D'idk ,
f mem a0zefp&mrvkd
pyg;oQifuadk rQmufEiS f
vQmyltmylrpm;zl;c wpfzufjriftysufwed efY
tuGuq f ifpmG ukd olrod ---/
½Iwcf sp&mvm; --- / i,fxyd u f zdk aemifu h u dk f
tudAk vd uxku d u f ½ku d pf yG pf JG
rmpD';D rpD;&auavh t,lupJG ?H tjiif;oefa&
Avdqpdk mG
rif;bmBuD;b0rSm aywHtqk;d
&Sq
d idk rf vm;
uefuruefpnf;pdrf
ab;wkdufvm;
*kP
d &f edS rf avsmh/ zJch sKd;a0;yvku
d f
a*gif;um;r[d
ukAd vd acwfpepftcsdet f cg
vQmyltmylrpm;&auavh umva'oya,m*ukd
Zmwduo dk zd Ydk
rdz&k m;avmif;'kid ,
f mem tvSycsdeq f em;vnf&zkYd
orkid ;f todvydk ga& ---/
vQmt&omcHp&m rQwavsmfueft,lreS af &
t&mpGmwdtjynf/h a0zefa&;vDñiS ;f
oQiftkef;
yef;owif;aqmifyem
avmujyLwif;ukd 0ifvmEkid zf t Ydk wGuf
eufjzefcgrkew f idk ;f --- /
ppfawGndKoefY
- 13 - - 14 -
8
aqmif;
q,fEh pS &f moDywfv;Hk
&ifxJu vl
&DcjJ yifjynfzh ;Hk
vQKdajrmifacsmufwGif;
xk;d --- a[r0efxyd q f ;Hk u
awmrif;*Ekid f
oif;xke;f "g;wpfvuf ---
awmifpidk t f xyfxyf
pdrphf rf;&Dwpf0uf ---
qD;ywfum&H
Owå&vlMurf;
rkC d ;f ,Hxtd jrifah qmif
tjyif;pm;terf;wpfcsuf ---
½k;d rawmif
awmf0ifoZifyef;wpfcuf ---
Mu,fpaHk umif;uifbHk (okrYd [kw)f
vjcrf;NrDtysKdr
iGED iS ;f rIet
f yufyf uf "g;awmif}/
qHE, G pf rSmy ---/
&ifciG x f ufvrT ;f ûcH
EGOD ;D &moDc&D;
pif'&Jvm;0wf½Hk vDqifEmS armif; qku d u
f vkH
qku d af b;&D;,m;trdNrDwYdk
vD[ek rf mS vGiahf rsm rke;f wkid ;f t½kid ;f
jyefcsDvv Ydk m; ---
&moDpmoD;ESH . vIid ;f wHy;dk cufxef
aqmif;OD;&moDc&D;
&moDpmtdyrf uf vQyfrmef0if;0if;awmuf
tzNrDav;0wDwYdk
'@m&DtmoDo ckH;armuftajymus,f
jyefcsDvv Ydk m ---
wpfaxmifw h pfnykjH yif b*Fvm;yifv,f
êud;MumiSuo f mjcif;oH
&ifcek rf ;DG zGm;a&umv/ (okrYd [kw)f
bJig;&mawmifb,H
]rD;yifv,f}/
êud;MumiSuo f mjcif;oH
bJig;&mawmifb,H aZmfxGD;
csKd0n D pH , D ifh ---/
- 16 - - 17 - - 18 -
9
yifjrifx
h ufuiSuf cspfvcYdk if cifvwYdk &m;jrif
tawmifuRwfiSufawmh MuifrS w&m;oda&
r[kwyf gESe;f tuk/d uGi;f quft&dyw f d
½k;d rawmifeefyY ifv,fMum;
vufonf;qdyf vufxyd ef mwwfaw/
vIy&f mS ;edex f idk f &DvmzktYd wGuf
ig½kUd &ckid o
f m; ajrmif;aoQazguf cspfvn Ydk D
oG;D rjcm;yJ aygufw;l aoQaygufvYdk nDvpYdk nf;vk;H
"g;awmifukdausmfvkdY apmifu
h wf&zdqYk /dk tpeeft Y qk;H tqk;H eeft
Y p
rD;yifv,fujdk zwf&J
urÇmtvkH;rSm
ZGo J wåBd uHUBuHUcdik f a'gow&m; --- wpfxyfwnf;usau
]oHacsmif;}ykid v f o
l m; rmew&m; --- tEIid ;f r[dy/
tm;ustwk,luwfar/ Oyu©mw&m; ---
Nidvm;a&qkdau av;ukid ;f u`rSm;eD
ñkdbef;?av;0wD? uRefawmfav rk;d wdru
f adk zguf
ajrmif;abmifaoQxufujzpfjzpf ola&mufzyYdk pfrw S f
opfajcmufyifatmufujzpfjzpf olow d wfaw/
apmihef ed af rESe;f /
jrwfomxGef;
- 19 - aemif&Jckdif
10
pkdif;wiftvGrf;
a&'D,"dk gwf<uedeaf & j'yfpifwpfcv k m;
r'rfusL&Dyidk f b0eef&Y if;Asmvf &Smca&
igh&ifxuJ dk Mu,fwif;cGew f pfpif;ykid Of ;D wnf oHw&muGi;f u igvGr;f a&BudK;Mumwd
a,NyD;au vGcJ vD,if/h vDoeG af wmifu igvGr;f a& vif;,kew f d
rif;yg;wkrYd nfao a&mufeed u f wfvma0/
em*dE´acsmif;zsm;?
tdrf wkid o f w
D pfyHk yDpmoDwpfyHk jymjzpfAsm,f rif;uawmh rsuf&nfwu d dk rD*g0yfajymif;ypfzYdk
ZmauGUem;rSm ykpeG w f mjzpfvm;av
ydeuf yfuyf aumif;uifatmufrmS pD;ede&f a& usD;jzL&Gm ra&mufEidk af &
&u©w d w&m;ukd av;0wDe'Dtm;vk;H rm
yifv,f&ma0 ,lZem"gwfavSum;wd axmifvYdk
uGeyf sLwmykid f y½k*d &rf oGi;f xm;csif,ifh
vIid ;f t½k;d rD;jywku d tf ½k;d vQ&Gepf wke;f ]umpDE}dk rSm 0DpuDaomufvYdk
rif;odygpD pkid ;f wif
a0vig;t½k;d ouú&mZft½k;d ighrmawmhcg rGe;f vkYd ]jyefvrf;r[da&jrpf}rm
tdrw f idk o
f w D pfyHk yDpmoDwpfyHk jymjzpfAsm,f
&mZ0if tk;d yJu h &dk u
G yf em ajrmifc½k 0g;wkwu f dk
pD;edeaf & rsuf&nfwyd g&ma0
ZmESpu f yfxd tvGr;f usdepf moifeh ed af r igrod/ aumufnif;t&ufeefY jrnf;,ufyif;
topfr[kwaf uavh
rdyef;&Huv dk rG ;f ûrdUpm;aoQukv d rG ;f
jzm;&DvidI ;f aoQwdudk
awmrD;em&D oG;D cJem&D iSuzf sm;em&D avmif;aygufwpfp;D tdrrf uf,pf,pfeefY
rif;yg;wkv Yd rG ;f vufaqmif ykvYd u
dk yf g,ifah 0
Owko;Hk vDrm y#mpm&DZmwfudk uHx½ku d ,
f v
l Ydk ûrdUpm;aoQtwGuf acwfay:uAsmwpfy'k f
vGr;f pmukd *EÅ0iftvkyBf uD;rSwyf sm,f
usm;wd awm0ufwd 0Hwd aysmfuwfawt&yfrm ikyd pfvu
dk f ikyd pfvu dk /f
0#fygqDvrG ;f NyD;au
rif;ewfoQif a'gif;aoQwd
uyfwusdp;D eDvzD AYdk sm,fa0/
ighudk vGr;f uwfo, d ifv
h m;/
armifckdifatmif
- 22 - - 23 - - 24 -
11
ewfjrpf-pef;atmif
- 25 - - 26 - - 27 -
12
od'¨dwifjcif;
uAsmq&m
vGJacsmfjcif;
tojymAvm &ifzwfBuD; usef;usef;acgufacguf
ra&r&m ,if;csifeh efv
Y m;
wpfcsufarSmufuMH ur®m aw;jcif;qkzd /Ydk
,MwmvJrpGr;f
prf;rwG/d puúLavmif;acsxJu
tajrmufow H 'de;f 'de;f
0goemt&if;tES;D u [kw
d ,f? rkw d ,f?&ufpawmh&if½h Udk tv,frmS
Mum;vm;/
tojymxrif;ryD;c tm;i,fAsm,fxa,mifeed v f m
0rf;rD;eefcY ,
H cl suf va&mifut dk jrnf;vkyf
armif;w'l'cl wfvYdk
tzufrnD? tNcDrvS ]wifûzwf}rSm ajrmif&0D u
S f
olu
Y ,
dk of l ]eufjzef}vwf
*[Zm ]csydw}f usvkYd ]vufruku d }f armhcsyvku d /f
twdwu f /
]zsmvdy}f csifAsm,fvm
odum© eefjY A[®p&dk f tuf(pf)tD;eefaY umf½v dk m
aemufusvkv Yd nf; x
a&mêudAsm,f rsKdcsyvkud /f yg*s½k?d rmpD';D
rsufEmS awmif ropfc
tdrrf ufy;D Asm,f ajcmufeed v f m
orkid ;f rSm wpfeed &f mpmtwGuf
odum© vGwrf vm;zkt Yd wGuf azgufeed af &pdwuf dk >cef;tkyf
vQm&nfwaomaomeef/Y
&dum© jywfeed af &b0rSm uGr;f ûywf&nfeefY acR;xkwyf vku d /f
qE´wyd sKdUwufeed vf m ukid ;f ? -----------------/
tmacgifwiG ;f u
]csifjcif;}ukd vufx;dk tefyvku
d /f vIdif;?upäy?
- 28 - - 29 - - 30 -
13
yef;ausmif;ydwfcsdef
rkew
f idk ;f rk;d ouf[ek v
f ma&
e,kerf ;dk puf pDvwfaw/
t&Svd pD dk csDvma&
0g;½kaH wmrSm >yDrw
I af w/
- 31 - - 32 - - 33 -
14
ukd,fwkdif&D; tw¬KyÜwåd
cspfvudk af w a'NrDjyif ausmufom;ausmufwkH;
jrifot
l v hH m;pDcsif/
Mu,f½Udk pGmyef;Zmwd
uAsmNrdKY
tmumjynfrm wnfv[ Ydk d pku
d jf yvku
d af r Zukef
oD;yifpm;yif tpk/H vkwd idk ;f &qD;? vufñKdS ;wpfacsmif;
rodygvm;tkt d rif
xk;d csifpmG xk;d
rjrifz;l vm;,if
t&dy&f yif yef;yif acsmif;vJawmifjzpf
tdrjf yefcsifwjzwfjzwf
Munfeh ed yf vif/ awmifvaJ csmif;jzpf
baZmifysm,mcwf/
eufcsKdiyhf 0d ifvm;a& ckEpS w
f d
wpfEpS pf v D m uefv Y efu Y maemufrmS /
rwfwyf&yfvYdk vufajr§mufêud
ol½Udk trdudk yk;d owfq;D ukd tr,f&mS
"gwfNrDMoZmukt d aMumif;jy jyefjY ym;ausmufprd ;f rsufEmS jyifxuf
vkud zf q Ydk Akd sm ikv
d aYdk wmif;
&Davmif;zku Yd pd u
ö ydk yl if ck;H rkaYd wmifwpfv;Hk
tuRefxifrad Mumif;/
psD;uGut f jrifeefY pkid ;f pm;ok;H oyf,if; 0ke;f ueJ xGujf yLvm
ighrmtrd trif[ad &ykid f
a&m*gt&Tm;jywfuyfvYdk rif;wduv © ufñKSd ;&Srd mS /
ol½rYdk mS trd trif[Ed idk af & [duwfaw/
ppefo Y zD uYdk scgrS
tk(zf) ---
uavmifeD?ajrmufOD;? wpfcyk ifavh rpku d ef idk /f
- 34 - - 35 - - 36 -
15
qkdufab;&D;,m;
&DcJ oG;D cJ 0dnmOfcaJ &
Ouúm<uD wm&m<uD Mu,f<uDa& t&yf
,if;Zmwdu
rkid o
f ;Hk axmifjzwfysHNyD;au uspfNyD;au oefpmG vSpmG udk
a'NrDrmS aqmif;vmcku d wfaw/ oabmusvkdY
166 &mpk tzD;½kUd azmfpyf rsKd;EG,qf ufymG ;&atmif
ykpYd yf pYdk f armf'efb@mawmfwudk f &DjymaumufEHS yef;refopfo;D avSmifNcdrxhf J rG;D Munfph mG
trÇKw azsmf&nfcsKdziG yhf em ayg<u,f csKdNrdef oif;jr &Dpad oQ&maomufaw
*E ¦0ift½k;d aysmha&m*gonf½Udk ukd upäye'DeefY bJig;&mawmif tpmjiif;yem toDcv H m;a&vkYd
qD;0g;rukcif aomufcidk ;f awmwef; v,fjyif uGi;f jyifrmS O&mZfajrrdwaf qG ajymzl;a&/
NyD;au --- &ckid Ef iS ;f aoQwd 0Dvmau ppfawGaqmif; nZmom;rSm
ajrmufO;D ûrdUjyifzuf ol½Udk vmuwfAsm,fav/ qku d af b;&D;,m;wpkH ightrd , f v
l ma&
vDaumif;vDoefcY x H u
G u
f wfar rdwaf qGwd xrif;csufpm;zkv Yd wf/
vm,f --- &moDMurf; aumif;uifMurf; ajrMurf;csded f
vm,f ---/ Zmwdudk wpfcsufaoQpGeNYf yD;au ta0h oli,fcsif;½kUd
&ckid &f jD yifrmS eD aumufp&DaoQwdyidk f ig½kUd NrD pdr;f jrvSyrIudk
ckid v
f ?l ½d;k r? vIid ;f pD;&ifcek f aysmf&iT f Nidr;f csrf;eDuwf,if/h vmAsm,f*P k ûf ya& Oa&myrdwaf qGwyd g
em*dE´armfueG ;f ukd rodauavh
(ukd;aomif;ykxkd;awmfokdY Zmwducdk spf trdajrukd cspfaw
yOörtBudrOf ;D nTwrf )I tqifjh rifih u S wf yd ga0/
- 37 - - 38 - - 39 -
16
jcKyfrD;qGJeefY vl twåaESmifBudK;
a'&ifzwfusOf;usOf;aoQrSmrS
atmifhoufwem;aoQ rif;u ---
&efwnfwu dk cf u
dk f aumif;aumif;aysmfa&ykid *f ga0/
qGjJ cpfiifûcyf
û*yfeeftY qH ighcE¨mpGm
&SJ --- oHjrnfuRD; q,fEpS q f ,fr;kd awmifru
vQyfp;D a&mifjy &moDOwko;Hk rsKd;atmufu yifv,fBuD;xJudk
qE´r;D jyif; ig;&Smzkx
Yd uG yf ;D ede&f a&
vif;awmufvQH&J avmif;aoQwpfpif;ykid &f m --- /
toufvnf;&SL
vl --- tcsdew
f efvaYdk vh
ol\qE´jynfch Asm,f --- / pm;aomuftyd pf ufzu Ydk rdk od
jrpfurf;yefvifawmu yifv,fbufoYdk urf;yg;wdrmS igedeaf &
ol½Udk ysHvu D wf,ifh jrwfomxGef; urf;NcDu&dk m igoda&
iSut f yk &f mS wGad u txD;usef? tkad [mif;jcif;wdeefY --- /
trdajrqku d af b;&D;,m;ukd twlwyl
rwGad uavh
ESpaf umifxJ ysHvu D wfzaYdk ,/
armifckdifatmif
- 40 - - 41 - - 42 -
17
opfyw k o f m;
avmif;ta[mif;(tqk;d ) wpfpif;yg&ma0 ajrmufOD;NrDukd vmvnfyg
N*dwfaoQwd
AvdaoQwd &ckid tf rG?D ajrmufO;D NrDrm
iSuaf oQwd --- em;zkaYd vmuf&m&Asm,f ausmufpmyDpm? ZmwDb&k m;
0rf;acgif;wpfzahJ oQukad vh ausmufom;vuf&m? Ekynm½kUd
ta`rSmif;vku d f ta`rSmif;vku
d f xkrd mS xGi;f ûzd? a'rSmûydysuf
tom;wdyJhyemus ck;d 0Su,f il if? tjrifraumif;
ta0 --- waxmif;rG<uD? NrDrmS 0yfpif;
Munhzf aYdk wmifum; raumif;Asm,f --- / Muif;qef;Muif;vkYd [de, D if/h
0if;ukdckdif - 44 - - 45 -
18
b@m
rkd; Mum;vm ---
axGawmifwx d ufu
jruf&u G t
f oD;½kUd rsufEmS
tanSmufaygufZmwD
oH&nfyel efEY ydS pf ufzYdk
ajymjyedeaf &pum;/
0wf½eHk uftoH wjzef;jzef;eefY
rif; ysHoef;vmvwfpmG vm/
Mum;vm ---
vufqnfuef&jD yif
a'o jrif;½kid ;f ukd ZufyiG hf
nifomvDniS ;f zdw;dk
vSo H mG ;rD;yGihf wvufvufeefY
½k;d tDrvm;a&
EGiD uS af oQ½kUd oHcsKdjrpfudk
oDjcif;pmom;wd/
oG;D uEÅm&
rif; jzpfpcD a&um/
jrifvm ---
tcsdet f cgvnf; roifh twdwu f
ZmtwGuef efrY if;
ede&f mvnf;rwifah & rk;d tdyrf ufjzpfv&D zkv
Yd m;
om;rJt h ;D puf &ifciG x
f ufrmS
t&Sed tf 0g0ifh axGausmufxufpmwd
Ek&Yd nfpufwd jyefMY uif;
rvdrrf musifah & rk;d wnf[v d o
D rQum/
ocsFKid ;f ajrvkyf
avmupnf;jyifudk xkwyf pfvu dk &f pGm/ rif;av
usdepf moifah & rd;k jrifvm ---
usefpmoifah & rk;d / twdwu f dk ]Zpf}ûzwf
&ifziG t
hf xkyNf zDjya&
aemifat;?taemuf? eef;awmfNcD&muk/d
t½kid ;f ?NrdKUa[mif;?
- 46 - - 47 -
19
okH;oyfjcif; vjcrf;NrD
xkrd mS avh q&m e'Dupäy tOöe
aMumuf&pGm/ ½k;d r&ifciG f vSrsKd;qif
oZifBudKifvrT ;f &TaD &mifoef;
a'rSmavh q&m urf;jymaomifNcD vjcrf;NrD/
aMumuf&pGm/ tJtefarmfueG ;f oku d ef 'd gef;
rsKd;½k;d pkid v
f m tZlZm usrf;"r®owf e0&wf
q&mq&m ckid rf mMumanmif; orkid ;f aMumif; pyfqpdk mûy bGUJ &wk
aMumuf&pGmcsnf; vufajymif;,lvwf &Srd jDG rwf ek&yG iG 0hf D vjcrf;NrD/
q&mrjy av;&yf0wD vNcrf;NrD/ ta&GUomjcif; rT;D êudio f if;
iydzw
k u
f --- enf;rusavh/ apmif;ñSi;f ywfom pnfig;jzm
trsKd;oDv ESpXf me om,mNidrahf nmif; oHcsKdaemif;
q&mtêuduf jynf0h r@dKif apmifph rG ;f Ekid f nGwaf ysmif;vGio f D vjcrf;NrD/
rsufjzLqku
d af tmif --- / &u©Kd ifemr bGUJ rnfvS
wGicf ygvD vjcrf;NrD/ oEÅmurf;NrD ½k;d awmifNcD
q&mrsm;oD a&mifeq D w G jf zef; pdr;f pkv
d ef;
om;roD(ao)atmif bm;bl'idk ;f usD &So
d ufoD yef;rsKd;pkpH D yGiv hf 0S D
tvDvq D ef;ppfzv
Ydk AYdk sm,f qef&o D m;ig; jynfo;DG om; rT;D ysHUvIid pf D êudiv f pS D
oli,fcsif; --- / opf0g;o,H rk;d xd&H pkid vf mxGe;f pD vjcrf;NrD/
jynf0h eS af ygvD vjcrf;NrD/
odef;aemif armifeef;vS?ajrmufOD;?
- 49 - - 50 - - 51 -
20
]ta[mawmfom;}
&Gmausmif;
]armifxyd jf ym;}vJ
awmxJawmifxJ
ajrmufOD;
&J&aJ wmufpw d "f gwf ½k;d rcsuf<uD? oEÅmNrDzmG ;
toD;w&m? tnSmwpfcak w;jcif; vlreG jf rwfu e'Dupäy? tOöevGijf yif
&ifwiG ;f rSm[d ]ol&}bGUJ awmif &a&vwf/ &ifciG rf mS BuD;? cspfom;xG;D /
cHpm;od,ifh --- /
ightem;u orkid ;f wpfacwf? armfueG ;f opfudk
ight&dyrf mS ckd urf;ykid ;f zsm;rSm zGiv
hf pS u
f r®n;f ? xk;d vDAsm,f/
ighuadk csmhoyd f ig;ykpeG rf ;DG
igrtdycf if BuD;yGm;edeaf &ol rsKd;*kPûf zd;armuf? xD;eef;aqmufvYdk
jyifyavmu ]armifped jf zL}vwf/ xGe;f awmufurÇm? ausmfvAD sm,f/
a&mufvm;cuwfaw/
ig --- &u©Kd ifah tmifv?H Zmwdrmefudk
&Gmawmifyidk ;f u tnSmwpfck wdr,
f rH ;dk xd vTivhf AD skm,f/
]rJrBuD;}om; ûyjyifzv Ydk rl [d
Ekid if jH cm;rSm a':vm&SmeDa&vwf/ ]wkid }f wd,idk Af sm ½k;d rom;aumif;? b0ajymif;vJ
]tum}ew¬d &Sad [mif;rGED pS ?f &wemppf½Udk
ighe&D mab;
qef;opfBuD;us,f
]uRJorJ ek }Yf a&mif;a& ]Murf;}wdaygufNyJ crf;em;xnfw;Hk ? 0if<h um;wk;H /
]tabmifaoQ}orD; rNrJoabm
q&m0efBuD;jzpfvYdk apmaMumrda&cg tkd. --- cspfom;xGD; ---
ûrdUuvlwd toD;wpf&m eifum;roD? a'&DNrDrmS
tylr[datmif qufAsmqufAsm wnftu hH rÇmwkid v
f rd w
hf nf;/
pGr;f aqmifEidk af &vwf/ oD;vm;Ekid zf v
Ydk m;vkYd
bk&m;wrd? &ifv;D crda&axm/ wufxGef;eD?ajrmufOD;?
- 52 -
rif;oEÅm?&ckdifjynf?
21
Zmwfysufcef;
(1)
wnfusifeef'Y ;Hk Muuf- a&mpyf,u
S af u
qHawmf&Sifbk&m;zl; ZmwfysufAE¨wjf zpfzaYdk ,/
oZifyef;ckid ?f (2)
wûrdiûf rdiaf u? eHUêudix
f rHk ;DT --- / AEÅwq f adk u-aemufumvrSm
wnfusifr[kw-f 'k;H r[kwyf J
vewfawmfau? rsKd;ikwAf ZD -&Smr&eefY
oZifoif;au? ESi;f tD;tD;eefY --- / b0yDjyifzo Ydk v
d m;/
- 55 - - 56 - - 57 -
22
ppfawGvDysHuGif; vlrrm
olUukv d u
dk yf cYdk a& ]v}u ck;d ,lxm;a&tvSeefY
wm,mpvdrfhAsm,fav urÇmukd zsm;a,mif;
edcY if;aMumifawmif aumif;uifûywfusyg,ifh
ZmavmufMumzkaYd v;a, oHa0* yifv,f½Udk uckev
rkew
f aYdk umif;wke;f
f idk ;f u ,leaD zmif;tjynfeh efY
yifv,f½;dk r puúLjzpfvm;zkyYd / Zukejf cpf,v l m;cAsm,f/
vlqpdk mG ---
tkd --- trif oD;rsKd;vkYd
,if;ykid ef efY
a'om;aoQ vGr;f zko Yd ufoufvjl zpfvm&a& tBudrBf udrf ]ig}ajymc/
&moDjrpfavh txyfxyfwu dk pf m;
oG;D xJuawmtkyaf v; usuGcJ Asm,f &T&D nfprd f tpkikd ;f pm;
ñSOw hf u
d aomufvrYdk ,pfEidk f vlocD g ---
em&Dysufwpfv;Hk xJ 0iftyd f
tefzwfw&d m tdrrf ufjzpfv, D if/h ocFg&
tv,fvwfwef;pm; todw&m;u
aemufqkH;êud;rQifaoQ ]ig}w&m;us/
&ufjywf&ufjywf&u S f --- &Sujf y&a&/
yef;uk;H jzpfEidk zf o
Ydk v
d m;/
a,auavh ---
wpfcgu tHypfcsifa& rowDpmG eefY
MuifemEIwq f uf ]igh}( )oDcg
oMum;uGyf rkom;ukrd sKdcs
NyD;au yg;ukad zgufceJowfypfuwf NzDqnfr&
,kwn f phH mG u y½krd eD myg;yg;ESrd ;f
yGv
J ,faumifrmS rsuf&nfus&Jyga& NrDjymvllus/
igh*w
k xf uf *Gp;D vk/Yd
a'csifZh mwf0ifcef; r[kwaf 0/
oZifajr-ckdifxGef; Za0Z0gjzpfpmG eefY
aemufq;Hk rSmawmhcg edpidk o f ;Hk pum;ukd usKHUypf
vDu
S m;&if;rSm wGv d w l idk ;f ukd ûyH;jyjzpfawcg
a'aumif ajymedeu f spum; ]&yga&} avmifay:pm&Guaf [mif;wpfcsKdU
vm;ygvD ysHygvD/ 0efaqmifrt I xkyt f yk;d ½kUd
armifckdifatmif - 59 - cG;D NcD;tysufrmS ykv H /Ydk
23
½kd;r
&Dêudipf rd phf rf;
(1) jynf&cdik pf rd ;f vef; Nidr;f csrf;&ifciG /f
awmifr[D½;dk r
a&mifeED ;dI qG Ek;d xaomcg/ tûyH;rsm;½k;d om; ½k;d r
ESv;Hk om;Ek;d Mum; ½k;d r
rk;d aomufxyef; rnSK;d Ekid af & ½k;d r
eDjcnfvef;vkYd vef;qef;0Dqm/ r[m½k;d r arwåmoQif/
trsKd;oDv (3)
&u©w
d w&m;? ESv;Hk NrDjyif/ eD0ef;ESyd pf uf
yGrJ NyD;cifrmS
acgif;xdyw f ufvYdk pdwyf sufyyl if/
ighu, dk if g
&ufjywf&ufjywf av;pm;jy& &DNrDaumif;a& ½k;d r
tpkid t
f vmaumif;a& ½k;d r NrDom;uGJtuf
&ufjywf&ufjywf ûyH;jy&
atmufNcDcidk af & ½k;d r *a[qufzYdk rk;d pufysifqif/
&ufjywf&ufjywf atmfaigufypf&
&ufjywf&ufjywf ESpo f rd &hf r[m½k;d r arwåmoQif/
avmunSi;f qJ
,if;ykid ef efY
(2) aomuqif;&J tcuftcJrûidjiif/
uGBJ uD;pkwjf ywf oGyo
f yG cf gr½l;zkYd
&ufjywf&ufjywf acgif;cgypfeed &f ,if/h tarSmifux dk ;dk azmuf
a&mifjcnfûzd;armuf wrk;d aomufawcg/ obm0jrifjh rwf ½k;d r
xm0&cGiv hf w
T f ½k;d r
vlomarmif ZmeD&ifciG f ½k;d r
rsufEmS opfjruf
ESi;f pufaomufpYdk pdr;f vkpYd v
dk iG /f r[m½k;d r apwemoQif/
- 61 - - 62 - - 63 -
24
trSwfw&
rsKd;eefhykd;
rif;xD;bk&if
eef;oufuek cf g (1)
vufnK§d ;uryg/ taemufvrD mS
&Giyhf gvma&
(4) t*Fv
k rd mvavh a':vmwpf&u G /f
wedeu Yf ek q
f ;Hk pufeef&Y mn§yf
eDv;Hk aysmufvk wdraf wmifqnf;psm/ jzwfcsifqjD zwf (2)
n§ycf sifqn
D y§ v
f /D a':vmwpf&u G f
&DvidI ;f ysKd½Udk rufavmufawaxm
urf;okv Yd rS ;f wuf 0rf;yrf;wom/ eef;wkid u f xk;H jzL &rufaZmiif ---
rkev
Yf ;Hk rSmpuúLuyf ]trsKd;oDv
tdrjf yefiu
S ½f Udk vufnK§d ;ESUH xGuef ed af &/ ESpXf meukd
awmifzef,u S v f Ydk b0wGut
f m;tif/ apmifx h ykid yf idk f ---
tbmtbm &ckid w
f qH yd f
tarSmifazmufv?Ydk raysmuf½;dk r rif;BuD;eefo Y rif ûzwfqyd af uxif/
eDa&mifjy,fv?Ydk ruG,½f ;dk r cifeed v
f aYdk wmford ,
hf if/h
urÇmwnfo&G?dG wnf[½d ;dk r
r[m½k;d r opömoQif/ aemif&Jckdif
pkid ;f j'm;?tOöe?
- 64 - - 65 - - 66 -
25
Avmpm&Guf tpkwfwpf&Guf
(1)
(3) tuRefiu dk s
*EÅ0ifpx H m; uRD;c&yg,ifh vjcrf;NrD
&ifrmS cHpm;Asm 0efrusDrt I wGuf (3)
rpm;& iwfywfpD 0efcsrawmif;yefyg&pDauh tuRefav
roDo&Gd cGiv
hf hJ ½l;d *kPaf cs wzJw h peefY
Zm'kuw © w Gd dG rvTwv f yD gauhav/ roufrom&Gv d m;,if;
Zmwdwcsuf tqif;r[dov d rf;rSm
tysufrcH (2) wcgwcg
qD;rjy,fyef;rñdKS ; vjcrf;NrDav igZmvm;edeaf v rde;f rd
rsKd;rSmyk;d rxk;d pD& NrDucdk spfau rsufppd rHk w
dS f pOf;pm;
&ckid o
f r wDjzpfawqkpd um; ]om;}udjk yp&m
&ckid o
f r Mum;zl;awmifru em;vnf ZmNcD&mavhr[da& taumif
&ckid of r[dwv f Ydk tuRefav a,mifajcmufq,fyck;H rSm
x,a[myvku d zf /d uk, d t hf &dyaf oQ uk, d Mf unhyf em temzD;aoQwpfcak vmuf
tm;wif;yemavQmufc vufaxmufjyp&m
ewfjrpfvIdif;jym Muuf,uf,,ufyem 0rf;pm&Sm usefyg&ZDvm;-vjcrf;NrDav/
(a':vmppfNrDjyifrmS wku
d yf 0JG ifeed u
f wfaw empGmukd yZduu dk f
trsKd;aumif;orD;½kUd twGuf *kPûf yyga&) rrku d zf Ydk ukdpdrf
uk,d u hf u dk ,
dk f qk;H r
vlv;Hk rvSoad wmifrS
wDjzpf&pGmeefY rauseyf
- 67 - aus;Zl;qyfcsifyg,ifah v/ - 69 -
26
[kdufa0;vrf;
xif[yfaw0g jrif&a&0g
[ku d af 0;vrf;rwd
ûrdUjyrsm;pGmjzwfoef; &rf;aygufv½D ;l
,if;ykid f plygvrf;xufrmS qGwcf ;l >cDcs
vsifjrefpmG NyD;vTm;edeaf & <uDus&Guu f sif
armfawmf*g&Drsm;pGm uef&jD yifxuf
Ekid if w
H umrSm[da&vwf/ OD;wnfcsufr[d
vDzw d ;dk &m
ig½kUd yg;u[ku d af 0;vrf; rsKd;(arsm)vkyYd g
jymESr;f ESr;f tajymus,f a&mufrad &muf&m
a'b*Fvm;yifv,frvSm;/ a,m --- &Guaf jcmuf&jD yif
ig½kUd yg;u rk;d ysHvrf; xif[yfawykid /f
]vlya'om} wifyem usnfqef&xm;wdvm;edeaf xm
&Djyifvm;tjrefum; apmifyh gvDz&d xm;vufrw S f vlU&Gmvl½idk ;f
wpfem&Dq,fridk t f vm;EIe;f eefY &wwfauavh raocsm vlUorkid ;f ukd
w*sKef;*sKef;ckwaf rmif;vk/Yd &moDOwkom,maurS EIid ;f ,SOcf sufjy
rk;d ysHvrf;rSmtcefo Y m; 0g-t&/
usnfqef&xm;pD;vkyYd /
nDyk
- 70 - - 71 - - 72 -
27
,ifr½kdif; ukd,fusifhw&m;
usD;tmoD;rSnhf rsufv;Hk
tjra*smfa&mif awmifyH
rD;yGKid o
hf @mef ,ifr ½kid ;f
awmwkid ;f awmifwidk ;f
ûrdUwkid ;f &Gmwkid ;f
pdwx f ifwidk ;f ysHoef;
jyifyo½kyf
&mZ0ifopfusrf; rsufuef;t½l;yrm
rpifxufrmS em;
ysm;&nfow k vf Ydk ukv
d edk pD u
D mvdyaf omufyem pm;
jy½kyvf yk Zf mwfcif; aumif;bGKd ifa'gufusmaqmif;vkYd yef;yGix hf ufrmS em;
twGi;f jzpfpHk cE¨mapmif;vma&vlu&m o'¨gbkwrf mS em;
ppfreS yf u
Hk dk acwfuedk m;vnfuwfzYdk w&m;vma[m --- / xkrd mS em; a'rSmem;
aMu;rkrH eS jf yif xkcd sifph m; a'csifph m;
xif[yfaw0g/ 0D;eD& wGd&mpm;
vkyZf mwfEiS jhf zpf&yf jrif&mpm;
aygif;pyft0if abmifurf;em;r[d
jrif&a&0g/ tm;emrIcsded YJ
uJ&h UJ rIc0H wf½Hk
oQiftkef; ckrH ifpmG ûcHxm;
arwåokwåmefw&m;awmftm;
oa&mf eDoyl gum;/
- 73 - - 74 - ckid v
f ?l ½k;d r?
28
&ckdifom;av &ifvD;a&
EId;cvkdufygzd
&ckid [f ol nf? rsKd;oDvukd
apmifv h yS idk yf idk ?f xde;f odr;f Ekid zf Ydk zk;d acgif;awmifwef;pGm
rT;D êudio
f wif; urÇmcGirf mS tdy&f mxcgp? tysKdoQifyidk f
*kPaf &mifvif;c ausmfaZmc,if/h rqifrysif vSeed vf ,D if/h
a'ed&ckid f ,dr;f ,kid pf ;D yGm;
a'ed&ckid f rckid u
f sifyh suf upäye'D\
usifah zmufjym;um ZmwDyx k ;dk
trsKd;zsufum oG;D a&mvmau a'goBuD;bd vIid ;f vk;H
trsKd;rsKd;ukd ½ku
d cf sKd;NrDveS f
&ckid o
f m;av &ifv;D a&/ cg;oD;pGmûyH;eD? urf;ajrmifNrD/
rusefygau &ckid o f m;av
&ifv;D a&/
a'ed&ckid f Ekid &f mzdeif; "n'Gg&m
tcsif;csif;yif Muifemuif;jywf &r®marC? vSyrIwd
a'ed&ckid f rsKd;pkid o
f ;DG tk
nDnw G rf 0I ;D tjrifq;DG au jrwfE;dk rIw?d jzm;&Djrifo
h pf
EkEek ,fe,f vli,ftrsm;
&ckid o
f m;av &ifv;D a&/ &mpkacwfrsm;eeft Y ûydi/f
wwfxm;ynm [duwfygvnf;
vdrm® ESUH pyf uk,d o hf rkid ;f ukd
a'ed&cdik f uk,d yf idk pf ;D yGm; a,"r®ma[wk yb0g --- /
roduwfjyef rsKd;rmefuif;0D;
0rf;cg;vkrH Q <u,f0vSau Ak'\
¨ a'oem
rqkid &f mrSm tûydiv f yk af u
rmewHceG f rk;d ,Hux dk d r[mrkeyd &Hk yd f
,pfxyk Bf uD;wd a'edcsdecf g
rsKd;vnf;rod qGrD od,m aovm*D&ad wmifxyd u f
jzpfrsm;vmau &ckid o f m;av
ZmolyifoD igrxDAsm xGe;f ya& tvif;a&mif
&ifv;D a&/
wpfxyfpmukyd if wpfoufxifau ESpaf ygif;axmifcsDcAsmav/
&ckid o
f m;av &ifv;D a&/
"nOD;
- 76 - - 77 - - 78 -
29
rm&,ktp
usdef;&dyfNrDtykdif;tp
]orw&mZm}tqk;H
tOöe, e'D
tm;vk;H aomrif;rsm; xm;ca&trGD
av;ûrdUjrpfr[DpmG
pmyD*w
D ? tEkock rk
acwftqufquf ,dr;f u,if;yif
,Ofaus;rI jy,k*wf pd mG
usde;f awmifwef;ukOd ;D wku
d f
rsufarSmufumv\? ykid o f Qifr[dypön;f ykid /f
a'ûrdU --- a'ûrdUukjd zpfpcD a&/
&ifuGJem
oQpfaomif; xkueú f
armfueG ;f wifjzpfca&
qHawmfb&k m;? rmefig;yg; &TpD &TcD HG &TED HS &To
D ;D
usde;f uRef;wkid ;f ukd
rsm;vSa&trD?G &wem&TND rDrmS jrD0;D &yfjcm; vm;vD,ifah v vm;vD,if/h
&mZ0if½idk ;f pDa&umvaemufrmS
vkûH cHrI uif;0D;eDw;Hk / awmifNcD&if;rSm jymrD;iiGUD
]rif;jy --- rif;jym;}vkYd
]]eDrif;BuD;0ifvm;Asm,fumvkYd wvif;oGaYD jcmufa&mufv, D ifah va&mufv,
D if/h
a'ûrdUaoQ vlvm;ajrmufygvwfaw/
vGr;f qGww f o rsuf&nfuseDau
Mu,faoQwdeefyY gvG&J vdrahf r}qkad &
t*kawmhcg armifckdifatmif
w*k;d \uAsm EI;d cvku d yf gzd/
&marmifoQifra'go
tOöe, e'D &DygwfeefY
MuL;opf?rif;jym;? wjznf;jznf;yg;ygvwfaw
ûrdUtem;owfrsOf;ukdawmhcg
ig;p½kid ;f acsmif;uRef;rSm&m
&SmMunhyf gzd --- /
aZmfxGD;
- 79 - - 80 - - 81 -
30
aus;vufu psD;ukv d m
axm ---
Adwjf yifrmS NcD&maysmuf
xkrd m --- a'rm
acR;waygufayguf/
t½k;d xuft&DwifAsm
tmajcmufajcmufopfyifw?d
tmwdwaf 'orSm
pyg;jrif,uf 0rf;nifeed &f a&
tkZd ek ;f vTm wpfaygufEpS af yguf
aumufEaHS umufr wpf&yDG idk f
aMum&Dzw G u
f sm; pyg;&dwo f m;wpfpyk idk f atEGpD mG av
êudief ed af &]arwåm}prf;acsmif;xJ ½k;d rukt
d rT;D EIwf
tlxu J wû*û* w½k½jk rnfyem
&Dw0 oJyem 0g;wkwcf sKd;ol &Dwpfcu
G ef efY
tmaygufupD;qif;zkYd oGi;f uket f 0ifarQmfeed af ,Smif
]apwem}ukd eDyv l eS ;f oufjyif;oHazsmuf/
vDt;D ? &Dt;D ukd wrf;w
&ifwrraESmifh arQmfeed &f pGm/ ]opöm}ajcmufajcmufcrf;atmif vkyyf pfoad &/
uGeyf sLwmAkid ;f &yfy;dk
aMom --- OMoysKd OD;aESmufom;ukdxkd;azmuf/
acR; b,fp;D ? nmpD;usedeaf &
awmMuD;awmifBuD;wd ]w,wm}rqk0d o
hH v
d m;/
eDylusmusm
axm --- rcHcsd
jyifv,facgifrmS 0g;carmufeefY
[dorQtm;emifh &GeYf armifcidk rf sKd;?&rf;NAJom;?
uRJEmG ;ukad iguf/
vdrvf rd w
f eG w
Yf eG Yf ysifeed u
f wfpmG /
- 82 - - 83 - - 84 -
31
cg;oufaemifw
tD;pufeaD & eDrif;
acR;xGuef aD & vDñiS ;f
vrif;yef;cif;
nnf;jcif;wdzUJG qkd
a0'emukad ygif;wif
oHpOfrahJ umif;uifa&
ûydcsifoûl yd uGcJ sifou
l JG tnSuq f ;dk a,mif ,Iyef ,
D if/h
vJcsifov l J arSmufcsifoal rSmuf
aysmufcsifoal ysmuf oDcsifoo l D umv,EÅ&m;
vjcrf;NrDu vlwpfa,muf/ ed&ufrsm;ukq d pJG d
'gPfyed aD & jyu©'ed f
AD', D v dk m; cgvm; tdycf sdepf m;csderf rSef
iSuzf sm; eefêY udi;f cgêudi;f jrm;vSpH ;l 0if
½I;d 0kid ;f ukd 0ifcg0if tm;tifcsdev YJ m,if/h vlwidk ;f BudKufaw ork',
&ifrt f wk aomufcgaomuf tEko,psD;uGuf
aemufuek ;f rSm oG;D wpfpeYdk efY pum;rwwf uHw&m; ta&mif;oufeo D rQ
eDvrYdk avmuf/ trSewf &m;ukd rsufu,
G ûf y ighb0tD;puf
zifcx
k idk ef q
D /J acR;rxGupf mG Mumvc,m/
aemifat;?taemuf?
xl;a0vif;?tOöevDn§if;?
- 85 - - 86 - - 87 -
32
b0 igvus,f uRJausmif;om;omjcif;
tOcGaH zgufcJG aigufueJxu G v
f m ruúvma,½kid ½f idk f
rif; --- ig a'urÇmvlom; Budro
f m;wkwu f ?dk eaemif;ukid Af sm,f
trSeef eft
Y rSm; tjyefeeft
Y vm; u,kid u
f yg;? ESi;f ûrdiûf rdif
t&m&mukd tm;,lêud;pm; awmifusKdiMf um;rSm? uRJausmif;vm;a&
êud;pm;rS aomuausmfvmT ;/ [l; a& a& [l;? [l;/
ewfjrpf-pef;atmif
(&rf;jynfu
h Ref;?Zifacsmif;uke;f aAGq&mawmfxrH )S
- 91 - - 92 - - 93 -
34
- 94 - - 95 - ckid af usmfoef;?pku
d yf sKd;a&;?
35
wm0efusD vlBuD;vGefa&
tbkaoQukd tolq?dk ZmjzpfviYdk dk
ukd,fhom;ukd,fhoGD; rif;uk&d ufjywf? qJqu
dk wf? jywfwwf-jywfwwf
eD;&m0D;yg;
rG;D zGm;BuD;jyif; tkd -- xGD -- xG?D wpdavhroEÅD
&ufpufwwfaw? ol½Udk rm
tcsif;csif;wd/ aygufNyJe?D rk;d wdrMf um;?0ifv
h 0Ydk ifv
h <Ydk um;/
r[kwpf mG eef?Y qJeyD sm/
om;om;em;em;? ûyH;&,fvm? EGDOD;rkd;aomuf [efcsDvm¨
pm&T;D cg? rifqpD eG ;f
pum;vDoH ,if;csdecf g? Zmac:zk?Yd pOf;pm;yg toQif½Udk /
vufeefrY sufEmS ayvkeYd ef;/
uGpJ mG rSevf nf;
trSepf w d xf m; ol½Udk csifpmG ajymygvD? *½krpku
d b
f eJ D
tddk --- xGD -- xG?D wpdav;roEÅD
wpfo;DG om;wnf;/ wifywfp?D qk;d pm&if;? tykaoQrQKdi;f eDrif;/
rSiq f pD eG ;f vkYd armifnpfay
ac:uwfwrf;qkad u
vlrsKd;razsmuf csKdjcif;ykid pf &m? rif;êudupf mG
rSiqf pD eG ;f ay? vlrsufcu G f
rderYf aysmufzYdk vlwidk ;f todyg/
npfawaya&? qkyd gwpfcsuf/
wpfa,mufu, dk pf D iwfBuD;us&m jzpfawvkYd
wm0efusDatmif qkv d yD wfpo D ½l Udk /
tqufrjywf? jypfqu dk wf
a&mufeaD &&yf tao;t>rSm;awmifrvGwf
pGr;f aqmifuwfrS tkd -- xGD -- xGD -- ? wpdavhroEÅD
tjypf&mS uwf? tm;vk;H rm? Zmavhr[kwpf mG
&ckid yf yD D bkaoQnDn?D ig½kUd cspf
pkwNf yJvma&? upyfvYdk
wm0efusD/ ig½kUd Zmtjypf/
t0wfaoQ? wdaygufz/Ydk
a,eefv Y Ydk armifizGm;? rif;ukad c:pGmvm;/
atmifjrwf?,kd;w½kwf? uavmifeD?ajrmufOD;?
(w*kd;\ DEFAMATION ukd qDavsmfatmif jyefqkdyga&)
- 97 - - 98 -
36
tm;usjcif;
tvrÜg,fu pdwf"gwf yifv,fem;u NrdKY
tpG,cf sKd;EIwf tqdwxf w
k yf em
yûcyfxJ wnfx h m;auavh igum;a'NrD
vGr;f zk&Yd m jzpfvaD &
yg;ysOfwaxmifaxmifeefY olum;xk&d yf
taoQcg &Dûryfz;l a&
[efaqmifyefaqmif rif;um;xkûd rdU
bDv;l racsmif;aoQ aumvDAs,f
rmefa,mifjyeDa& >rDa[muf/ igum;a'&Gm
a'acsmif; a'jrpfeefaY 'ûrdU
rckid pf w
d "f gwf
t,ifyidk f vSo, d ifv h m;
owfpm;zkYd rG;D pyfxm;pGmb0rSm uGjJ ym;*wfau
wdrzf sm;rSm xkid vf MYdk unhcf sifa&/
tmumukdysHwufzkdY &u©a'NrD
tok;H rusa& tawmifEpS b f ufudk av;0wDonf
ûrdUuawmhcg
wbk;H bk;H cwfysm ,dr;f ,kid q f ;dk &Gm;
&Jausmfojl yó'fzsm;xuf
rmeacs wcGo J m;eefY ysufûydvm;zk/Yd
pavmif;wm0gjrifph mG ukd
0if<h um;wGeu
f sL;eDa& Muufz/ tmumvD pm;ede, f ifh
xGe;f pk;d cdik ?f ykÖPm;uRe;f ? b,frsufv;Hk u bJig;&mawmifxyd rf mS
vlwu d wtHw h MoeefY nmrsufv;Hk u yifv,fuMdk umypfeed ,
f if/h
ai;armMunh½f I cH&a&
zl*sD,mrm rD;Nidr;f awmif/
a,auavh-
ajrmifxu
J &>rDacsyifjzpfjzpf
awmxJu aysmifacsyifjzpfjzpf
awmifaygufp e*g;yGut f idk af csyifjzpfjzpf/
armifawmurf;a,mif
ajrmufuadk [0ef? ewfa&uef
,if;yifv,frmS a, tvHpudk af qmuf? orkid ;f axmuf
a':vmykpeG w f d t>ywf>ywfo;D ede,
f if/h ta&mufvm;au? taemufjynfav/
a&'geef[Y w
dk ,fwd 'ke;f uedeu f wf,ifh
ig;azgufo,f&mG aoQwdudk a0vmawmif? Budrw f ef;awmif
vifaysmufr ikjd cif;pDatmif 0efawmif ovlawmif? ork;d awmif
qifacgif;vDuv dk m;yifph mG r,lawmif0rS ;f ? awmifavQmufwef;
a'yifv,fy/ ajzmifo
h ef;oG,v f sif;? tikqH if;a&/
tef'gqif; &Dorl aoQwd r,ltik?H vTmwGecYf Hk
wefc;l vrSm &Dcjl zpfvm;pGm qnfcaHk usmfvmT ;? yifv,fjcm;
atyifv,frmS y/ b*Fvm;yifv,fatmf? Aa'gaMumf
"n0wDacR;tjynfeh efY pufor®mefudk ,ufatmfjrL;wl;? vIid ;f ysHUysL;/ 0J,EH v
YJG s? nDtpfr
rEÅav;&rfeefjY rnf;ypfpmG oly/
oQifrñk, d jzL? uRef;,if,
h l
r,ltql ?Hk jrpf0ckH ,uftak omif;aomif;? oHNidraf nmif;
orD;zsm;a& wedrmS wnfwahH omifxeG ;f ? eHUomuRef; wifah Mumif;omajc? oG,v f sm;&Snf
yefvifyifatmuf &yfNyD;au wcef;yifv,f? rD;jywnf yifv,fnmaomif? ajrSmifurf;a,mif
a'yifv,fpmG trnfwifq h ef;? oif;yef;uRef; &ifabmifomarm? e,farmifawmav/
yku
d s,fvma&vm; yked ufvma&vm; omcef;wif[ h ef? tke;f uRef;&H/
pOf;pm;ederf ad &/
toQifpuúdE´
armifckdifatmif
- 103 - - 104 - - 105 -
38
&ckdifv,form;
(1)
½k;d tDredef uk,
d bhf 0uk,d zf efw;D
oDqedk ed u
f s aomurD;yifv,frm
½k;d &maw;wpfy'k uf o dk u
D sL; 0rf;wpfxmG wGuf
a&mifeOD ;D eeft
Y wlE;dk x/ arsmvma& 0D& &o wpfqyk w f pfcpJ D
pm;Asmvfeed f
rk;d aqmif; EGD v,fawmu 'kw, d tdr/f vljzpft½I;H ? vlneGT q
Yf ;Hk
&moD0wf½Hk ]OD;BuD;}qkad & pum;wpfv;Hk
vTr;f AsmvfûcH/ (2) tiSm;,lyem ok;H rdpmG yif
vufvyk v f ufpm; NrDom;cGaJ zguf tm;emrdygvD,if/h
v,form; NrDxaJ &mufvcD g
b0iSuzf sm; NrDupdk m;a& wDwpfaumifyidk f ig ,m;-
raMumuftm;vD NrDupdk m;vkYd wDjzpfaujzpfvu dk f v,fxu G pf yg;
eDxu G uf eD0if <uD;a[mif; <uD;opf tm;wpftm;av
a'v,fjyifrm w&pf&pf- rQpDtwl
yifv,fvu D ½dk u
dI zf dk wxpfxpf- [kvd al 'ol tvl½Udk /
½k;d rukt d azmfvyk f vIyv f eD pfvD
o½kyrf yD 0kid ;f BuD;ywfvnf 0kid ;f ywfvnf (3)
rI&H &D D yef;csDum;wpfcsyf 'la0a0/ wvif;vJy?JG ykyv
f q
J ;DG Asmvfaxm/
acR;pufrsm;eefY uk, d thf w¬KyÜwu
då ,
dk &f ;D
t½kid ;f ?ajrmufO;D ?
- 106 - - 107 - - 108 -
39
tyg;t0D;
cspfjcif;zGJYoD
NcDrESpaf csmif;
yl;Asm,faygif; aygufyiG rhf ;D vQHMum;u
êud;aumif;aumif;eefY csKdiNf yD;Asm,f/ 0g;yvGoD pH OfaoQwpfcyk idk yf eDyiG ahf &t&yfrsufEmS
&ifxrJ mS tkid zf UJG Mu,fvufaweD&ma'o
yGiehf ed rf sufv;Hk vDtoGUJ eefY EGUJ eDcvku
d af 0/ yef;oif;a& umvtykid ;f tjcm;
rsufawmifz;Hk vm;,if; vm;,if;
rsufv;Hk pkv H nf; ydwNf yD;Asm,f/ rjynfrh pkH b0wpfct k wGuf &if;wGi;f utem
tdyrf ufqpdk mG wpfcgwpfvrD mS cJjcpf&mwpfcrk [kwaf wtwGuf
vm;a&;vSy t&dy&f opfwpfyifyg rif;,k/H zsufvu dk w
f idk ;f yGe;f
ukwcYdk yGe;f vDwidk ;f em
ighypxJ xnfNh yD;Asm,f/ vufqyk x f u J 'Pf&mxifusef/
rmewpfc&k iS o f efzt Ydk a&;
ajymcsifyp ylaZmfpaw;ypfc&a& b0oG;D rQifwd twdwq f pdk mG
c[[ ,lZemZmavmuftxd jyu©'ed pf m&Guyf idk f a[mif;tkv
d zD v
Ydk m;
pD&atmifvnf; vkyNf yD;Asm,f/ yrmPZmavmuf,dS ESv;Hk om;jrufcif;pdr;f xuf
&Gw
D u
G of Ed idk zf o
Ydk v
d m;a,/ &ufpufrNI cD&mu xif;vk/Yd
oifvm;csif&m
xGuv f yD gvkYd b0&Dtidk f
ESipf m vjym cGNJ yD;Asm,f/ tepfwidk Mf unfvifpzD Ydk
&iftxufrmS oZifwpfcufeefY
igum;rMum; temuif;atmif omjcif;qkcd vku
d yf g/
rvm;tm;
rif;½kUd oabm ykyYd ;D yg/ aemifat;
vlomarmif - 110 - - 111 -
40
ukd,fusKd;ryg trsm;aumif;usKd;&Sm
opfyifBuD;wdpmG
jyZmwf
(olUukd) ynmpdaoQ azompdaoQ *kPo f ud m© pdaoQeefY
cGwvf oJS ul ydk ifvQif xrif;jzL oufoufvw G wf pfyJG
(olrvJo&G)d ,pfvv Ydk cJG a& nZmxrif;twGuyf g/
olU&ifciG t
f &dyx f ;D eefY
tD;pDa&/ Zmuk,
d MHk unfvYdk
,if;ykid ef efY
,pfcvDavcsifh
eHUomwkid w f pd mG csDa*GAg;&m;ukd OD;nGwf
yifv,fwcd ef;jywfpD ---[kwv f m/
(olUukd) uae'Dudk tm;usa&vwf/
emvmajrmif;rSm
rD;wku d of ul ydk ifvQif rmomx&DZmukd OD;nGwf
wpGwpf w G ef efNY cDa&y ---[kwv
f m/
(olruRrf;o&G)d jr[,fvifudk oabmusvwf
oefpY ifa&tESUH tD;eefY ]oD&yd AÁw}å ukd nD;nGwf
rwwfEidk Af sm,f
rT;D pDa&/ paumh0pD uD êuduaf wvwf/
]wpfu;dk ude;f }nOfw h u
d
vGr;f olyY ef;cGrD vkd rSww
f idk rf vkd
ESi;f qDyidk w
f vTmNyD;wvTm xyfv/Ydk
za,mif;wkid w f pd mG ikw
d rf;zkYd rsuf&nfwrd vkd
iSurf ysHa& wdraf wmifwad tmufrmS
(olUukd) rdrEd v
S ;Hk tdruf dk wa&mxk;d cAsm,f/
xrf;x&a& b0qkpd mG u
rD;xGe;f nSo
d u
l ydk ifvQif? xrif;ok;d vDcsOfyidk f
(ol rysKdqif;o&G)d b0rSm
rowDauavh tefxw k v
f rYdk &Ekid Af sm,f/
Munfvifa&ta&miftqif;eef?Y tvif;yD;a&/ xm0&ul;edecf sifa& jrpf
orD;wd&,fojH zpfaw/
jrwfomxGef;
armifckdifatmif
- 115 - - 116 -
42
t½kd;BuJBuJeefY tbmvJ
ightyd rf uf
zsufr&tdyrf uf tJ --- t*a,mifyh ifjzpfvm
bkx H ufjrif, h ef aysmfp&mtrsm;BuD;/
eef;AdrmefaoQmif taysmfBuD;aysmfeed &f if; ---
>cD&o H if;yif; vl&if;wpfa,mufu
tqif;vSy eef;atmufuvlrsm;
rde;f r/ 0kid ;f xm;yg,m/
"nOD;
- 124 - - 125 - - 126 -
45
wpfa,mufwvD
twG,ftwm rdwaf qGaygif;oif;
aomufcsif;azmfvJ
t&ufuq dk dk owif;ryD;
olUtvkdus xm;cNyD;au
aomufeed &f au vm;uwfawcg ukq d ;dk ayrSm t,pf&m/
usif0h wfwd ar;cGe;f wd&rdS mS ,pfawnwkid ;f
rif;eefiY g ûyH;jyEkid cf uwfaw edepYf idk ;f rIid ;f vkYd tcsdeMf umau
t*k---rif;twGuf pdw½f idk ;f ½k0Yd if tdrrf mS r,m;
ighyef;jcif;wd vkt d yfzo Ydk v d m; olxif&mvm; pdwu f m;rcs
ighuAsm&Gwo f H vkt d yfzo Ydk vd m; olUr,m;ukd aMumifMh updw0f if
igh&ifxJ rsuf&nf&rdS &Sd wjym;zkyYd if ighcspfvifa&
rif;odp&m vkt d yfzo Ydk v d m;/ cifyrHk us t&ufrufaw-ukq d ;dk ay/ eD0ifcsdeuf s
*kxufxyd if baZmifysifvYdk
&Dpufuek Af sm,f ,pfawedeq Yf dk qifjcifrwwf
oHrcdI wfAsm,f wysKdysKdeefY rjywfwef;&m
Zmwfvrf;rNyD;ygoda0 tdru f rdk a&muf aomufeed v f m*k
aemufq;Hk vufaqmif NrDpidk wf pfcJ aomufzaYdk zmf&m ppkccJ
rif;twGuNf rDusif;xJudk NrDpidk w
f pfcJ wGv d yD gau pdwrf mawG;vkYd
a'csifah & iGyD goavmuf tonf;uyif
rif;ezl;qHpukd zGzaG oQterf;wpfcyk a0/ tdrrf mS [dpmG ajymifatmifaomuf/ Muifemcspf&
cspfjcif;arwåm\ rm,mwpf&yfygAsm,fa,/ tdraf xmifzufudk
a'gorvkd
armifckdifatmif rmefûid;rxm;
[efw Y m;qkad r tukt
d &uf-jzwfygzd/
- 127 - - 128 - tcifxGef;?ppfawG?
46
vrf; 30 u (3)
&ckdiforaoQwpfa,mufyg;okdh bk&m;w&m;
nOfY
ightoJMum;u &efuek rf if;orD;aoQ
(1) r[m0dZÆmwef; usrf;jyKa&qk0d g
ArmraoQwduawmif ]ESpaf ygif; 200vlraI &;? trdoyd af w nOfh
tD;a,mifac:vD&atmif av;ûrdUjrpf0rS ;f } ig ttdyv f aS uavh
Armpum;w<uyf<uyf olUusrf;ESmar/ rif;odynf Ofrh mS u
ESpv f u®[;D vfzed yfeefY ig vefEY ;dk a&axm/
puyfa&mifp0Hk wf (4)
eDqef;qvGe;f um;xufrmS edwidk ;f jrif av;ûrdUjrpfaMumif; pkdif;j'm;(½Iciff;om)
NrDjyifrmS NcDyifcszl;,ufvm;rod tajymif;tjyef vku d yf g&pD
pk;d jrwfeE´mau w,rf;,rf; &Durf; ,yfcwf
[ef;csde;f zkcsde;f cqef;qef; jcifowf xD;rk;d
onf;NcD;tzrf;cH&a&vl ---ig trsKd;rsKd;aom olUudp0ö pöwt d wGuf
rD;a,mifyyl em/ ouúm,'d|dvGwf
(wpfcv k jJ yefvrYdk &Awfp)D
(2) vkyyf ;D cGi&hf au usD/
ZmedZm&ufcg
ig&ifziG vhf &D zkaYd v; (5)
wlvv Ydk m; wefvv Ydk m; Munhv f rYdk 0 cspfvrYdk 0
wef;xm;ucG;D ukd ausmufcsyvku d af wykid f jrwfE;dk vkaYd v;r0a&? &efuek u f
jyefajymypfvwfaraMumufvYdk ightoufj*Kyfacs
yjym;arSmufe&D a&tcspfrsKd;/ ighpwd Ef v
S ;Hk ukd ukid yf emvIyyf vku
d af w
tk-d --&wemt½kyaf cs/
- 130 - 0D;eD& - 132 -
47
jrwfomxGef; aemifat;
- 134 -
48
avmif;NydKifyGJ cspfol
&ufaygif;oQpfaomif;avmufudk awmifwef;wdu
vufcsKd;wpfcg r&GzD ;l pdr;f jrvif;vuf oG,v f jYdk rifv
h Ydk
t*krS olU½kUd csifau Zmolxifzv Ydk aJ ,
ede&Yf ufu&dk DG ,dr;f vku d af v ,dr;f vku d af rmif½Udk vwf wederYf mS ighyxrqk;H ikod wH u d dk
Mu,f<uDuadk umuf t*k- awmif;wkid ;f jyefy;D a&
avQmufvrS ;f czl;a&vrf; Zmbufudk ,dr;f &zkv Yd J NyD;au jyeford ;f xm;vD,if/h
wrf;weDuwfvm/ tcifaoQ
awmtkyfwdu
pG,af wmf&u G yf idk f ûcdixhf uJ Muuf eufarSmifridI ;f nKdU wdr;f vkNYd idr;f vkYd
cspfuwfawcg a'goxGuf Zmolxifzv Ydk aJ ,
ydawmufyifatmufrmS rmewufvYdk wederYf mS trd,idk ;f om;jcif;ukjd yefMum;&a&
'kuu © o dk ck vkxYd if tk;d rnf;okwzf rYdk vkd *kqadk u
udE&é aD rmifEyHS if tvkv d edk ,
D if; cGyef u
D wfAsm,fum/ trdajymca& qkcd a& 0w¬Kaw;jcif;wdudk
tbmac:&,if/h awmif;wkid ;f jyefy;D a&
urf;axmifeh efY ûydiaf &yGrJ mS NyD;au jyeford ;f xm;vD,if/h
wpfa,mufvnf;aemifw&
wpfa,mufu rsuf&nf,dk
a,0ga,-
Zmwford ;f zkyYd /JG
aemif&Jckdif
- 136 - - 137 - - 138 -
49
tcgvGefydawmuf
yifv,fvidI ;f wdu
ysm;&nfcg;wpfpuf
jzLvGjymñkUd armfvjYdk rwfvYdk
arQmfvifch suf"g;oGm;xuf uckef
Zmolxifzv Ydk aJ ,
&ufpufrt I 0gwd wuf<utkzH UJG /
wederYf mS tzrSmwrf;ukd jyefMum;&a&
*kqadk u
pdr;f rIid ;f awmtkyf EGUJ eDEUJG aESmif;
tz&ifxu J rmeoHarwåmoHwu d dk
ighou d m© w&mwdy<hJ uD
awmif;wkid ;f jyefy;D a&
(rif;twGu)f ajrqDjzpfvm;cAsm,f/
NyD;au jyeford ;f xm;vD,if/h
vDniS ;f wdu awmeHUawmifeUH uk, d v l mAsm,f
vIid ;f tdxufu
vIid ;f wdeefY aw;jcif;oHûydiq f u
dk wfaw ZmrSmav vufonf;cRefwd
pkid ;f '&m;iSuaf oQ\£ajE ´rsKd;eefY
,if;*Dw oif;jra& vDudk ZmrSmav qGv J o JG vH iG w
f d
wefz;dk wducdk 0gcs
ig½kUd bk;d bD;ZlZm ,SLcuwf ZmrSmav ]ûrdUr}wd
{u&Db&k ifr rif;ygAsm,fa0/
ig½kUd ,SLuwf tpGw&f nfzuf
ig½kUd rsKd;qufw, d LS uwfaw/ ajcmufajcmufoNdG rDtjyifrmS &yf
zwfzwfrsKd;
nurk;d &Gma& cE¨mjywf yGuyf u
G q f al &/
vufrmS qkyx f m;a&
igh&ifzwf tydik ;f tusKd;wd
oJjzLvGvaG oQwd ,kq d if;vm;a& jymtvl;vl;ukrd w I f
ûzd;ajzmuf<uyfqwf/
vufz0g;ukjd zefvY u
dk af wcg ½Iwu
f eJ igck;d erf;rd,if/h
uyfusefeed af &oJyiG ahf oQwd
,if;txJrmS ig½kUd [deed , f if/h aemifat;
armifckdifatmif
- 140 - - 141 -
50
yef;tkd; em&Dysuf
ta&mif;xkid ;f yef;tk;d xJu tmumvDjyif
EGr;f cGñ
D KSd ;vQ yef;nGeaYf oQa& 0D[ifxufrmS
olygAsm,fa,/ rSewf idk ;f qefAsm,f
&ifjyifawmf0ifaygufu a'gifu h sKdiaf oQrSm awmifyw H pfcsufrcwfz;l ?
rk;d pGwaf w aMumifaoQykid f iSuq f 0dk g
xkid ef ed yf g,if/h ûcdixhf rJ mS arQmf
aysmfAsm,feed , f if/h
ckpH wk af oQwpfv;Hk
yef;tk;d eHUomwkid f qDr;D wkid f oDwmckEpS w f ef
rif;a& &ifjyifawmf tdrv f n S ;f yg
olq Y idk cf ef;aoQa& vIid ;f &DxefvYdk
rif;a& &ifjyifawmf&cD srf;tk;d yg
xk;d t&ifEpS o f ;Hk q,fu jzm;qefavhwpfcgrul;zl;?
rif;a&
olUtrdqidk ef efY xyfwyl gAsm,f ig;qk0d g
rk;d xwpfcrk mS rif;&Gwzf Ydk
trGv D m; usdepf mvm; avSmifuefxaJ rQmf
rGe;f wnfw h pfcrk mS ig&Gwzf Ydk
ra&&m rajzoma'gifah oQrSm aysmfAsm,feed , f if/h
ighEv S ;Hk tdyx
f u
J
edw0ifxidk f &yga&/ oif;jra&vuFmESpyf 'k jf zpfaw/
yD;au]y'kra® ygifw}dk ykid f ,l
csKdjrjracgif;avmif;oH auR;au ]ZlZum}ykid f pm;
armifckdifatmif ]awrd} pum;
tqifvv S S vG,t f w
d f
(&ckid b
f &k m;wdu tiSm;NcDxm;Asm,f
tdrrf ufxrJ mS yif
yef;onftbkaoQwdo)Ydk aumif;aumif;yifavhaysmfa&um/
[dygod,ifv h m;a0 bkaoQ/
aemif&Jcdkif
- 142 - - 143 -
51
vDylcg; OD;&mZfoQifukd
tD'q D ifZh u
JG ?dk wpfcsufacscsD; ZDwifzl;zkdYvmyguwf
ausmufcJwdukd
pyfwrf;emifq h BD udwf (1) (2)
ightw d x
f u J &u©y&l ?D jrwfXmeDrmS awmifxyd cf smu? Munfyh gcDwidk ;f
,kMH unfrI [dprk phJ w k ud dk ZmwDyx k ;dk ? trsKd;rsKd;au rIid ;f jym0Dau? vDvnf;jzL;jzL;
avsmfvkduf&/ jynfNh zdK;pkn
H ?D [deyD gjim; vIid ;f jzLjrL;vk?Yd MunfE;l p&m
trsm;vloQif? OD;xdyw f ifau yifv,fjymav? pdr;f jymñk&Yd pf
a'vlurdk S jrwfoQifO;D &mZf? "gwftppfudk acsmif;jrpfo, G af u? BuD;i,favmif;vSD
iGaD &mifpuúLyg;ukd o'¨g,kzd w d ?f tusKd;vkad u pkcH sDqefwuf? iSu[ f if;ombJ
oHrPd"g;vkyf jrwfawpdwef ef?Y awmifxyd cf smrSm pkid ;f '&m;cGgoH? nHrpJau
yOövufpum;vk;H azmazmBuD;emifh r[mrif;aumif;? zavmif;&mZm ysH0aJ MumfaMumf? zkrd ac:um
vm- ñ§Kd Uzrf; wnfcygau? jrifomav;&yf emom,ifah v? emom,ih/f
t[rf; ---- vGexf ifay:um? oyÜg,fvwfvYdk
aus;Zl;ygrdwaf qG ½kn
d w
G Of ;D wif? roDcifudk (3)
igu --- wpfcgoDz;l NyD;om;yg/ t,ifvmvk?Yd zl;yguwf/ awmifxyd cf smu? Munfyh gcDwidk ;f
rIid ;f rIid ;f ñdñYk ?Ydk rkrYd aYdk wmawmif
ckid v
f ?l ½k;d r? jyifv,fa*gifrmS ? rI&H jD ymau
aysmfb, G w
f jzm? vGr;f &mwpfrsKd;
pdwb f 0ifrmS ? &owk;d um
om,m,ifah v? om,m,if/h
rsKd;wifhpDcsif
*[ZmjrL;ckud ?f aiGcsif;vku
d v
f Ydk
qifem wku d af qmufum;pD;? aiGyifo;D Asm,f
ukBd uD;b0 cg;0rf;vS/
'Pf&maoQ vufwpfqpf
uRD;[pfypfpmG u toHaumif;uifrmS / vkv
YH ZGx J yf? ½kud sKd;nGwv
f Ydk
bGUJ jrwf'*D &D? wwef;oDeefY
cE¨muk, d f tBuD;roef nDaoQnDvwf ynmwwf/
tpG,pf v Hk jH ywfeefY
uk,d Ohf ;D pD; ud, k jf yefowf rT;D ysHUBudKifoif;? ausmfowif;eefY
(4) uk,d w hf yf uk, d jf yefeif; ,rif;vSo;DG ? ½IrNiD;au
awmifxyd cf smu? Munfyh gcDau wku
d yf o JG iG ;f rdcpD mG yifu arxG;D ESr tvSy/
yrmNrDoiG ?f o½kyx f if&mS ; aMomf .... rSm;vDjcif;/
rsm;oligyif? pdw0f ifpm;au "e*kPw f if?h ynmqifAh sm,f
BudK;wHwm;uk?d pD;vm;jzwfausmf aemifat; 0if0h gtqif;? zufNydKifuif;vnf;
&Tiaf ysmfjrL;jrL;? bk&m;vnf;zl; 0if;NcHrvk?H odpw d rf eI v
f Ydk
vdyOf wl;a,mif? oabmaqmifum rsKd ; *k P f v uf v G w f ? rck d i f r wf a u
usef;rmcku d rf mS ? zl;cvku
d af v/ jrwfum;jrwf,ifh rsKd;rwifch sif/h
"nOD;
twårme aysmufqkH;jcif;
owåKiSuyf sH ti,fpm;
*sufav,mOf jyLwif;aygufu ikUH tMunfrh mS
ppfawG z½ku H m rmefatmif &rf;NAJ
raus;eefY puk
uRef;aoQwd ykpck ½k
b*Fvm; &Dtidk cf u
G af oQwpfcx
k rJ mS
wpkwa0; aygavmarsmay:vk/Yd
twGif;em
,kMH unfcsufudk
awmif;wpfv;Hk rSmxnfh
½k;d wpfzufudk
vufxeG ;f ypf
ig ....
qifemjzpfaw .... tpfudk
,if;ol½Udk topfjyefr;DG vmau
&GuEf o
k pfcsdeaf &mufysm,fa0 qifupyfpmG
opfneG oYf pfz;l qdwrf cHEidk f
b0b0wd &moDu;l Asm,fa0/ ukid ;f wHzsm;uazmho;D ukMd unfh
qdwq f q
G wd q
f eG efY
a'tcsderf mS yifv,fjyifu
yef;yifwu d &dk aD vmif;yg wDjzpfzuYdk dk vIid ;f vk;H wdu&dk eDG aD &
iSuaf oQwdudk tpmauR;yg aMumufawvlwd oJaomifcx Hk ufu Avdwd
ol&aJ umif;wdudk atmufryd g jyifxuG Of tjynfeh efY zk;d acgifawmifNcD&if;u
0okNE´u
D dk ylaZmfyg/ avmif;eH&u H Edk pS zf ufeif; ]usifpnf}cwfpmG ukad wmif
]yef;usif;}pnfw;D ,if; &ifrckeu f wfAsm,fum/
armifckdifatmif vmpm;uwfaw/
aemif&Jckdif
uk,
d &f r®m
]oHA;l bD,m umvaygufpsD;}
pdwful;tdyfruf w&D;Ekd; tpGmavmufxd BuD;ede,
f mvJ/
xm0&tvSykdifoQif
rk;d BuD;onf;xef
tdyfwef;ysufaw iSuf
jzm;&DqefBuD; eDa&mifEEk ak oQrSm
csrf;tD;ylveG ;f tvSyef;pDu;Hk b0½ke;f xGuf
vIid v f o
D &rf; ypöKyÜe&f ufudk ausmfjzwf
vm;vm;Murf;auavhokdY/ puúerYf ed pfrjywf wkud pf m;
acR;aygufrsm; acsmif;jzpf
vjcrf;atmifNrD uHcidk ;f ap&m vku
d ef m
XmeDurf;pyf? uk, d jhf ynf&yfudk rnDnma&NcDvrS ;f aomuurf;rSm oG;D Ekom;Ek vDni§ ;f aoQMum;rSm
jrwfE;dk yem? rpGecYf mG yJ a&mifpyHk efcsDum;udk &G;D qGJ tawmifrpkcH ifysHvm;a& om;
pOfvmvkypf m;? &ckid o f m;/ uEÅm&urÇmxJu trd/ "gwfav;yg; jywfawmuf
uBudK;aysmufvm;a& rdciftwGuf
ig½kUd NrDrmS om; .... trdom; ....
&Dxu G of m;ig; vrif;aysmf&f m rk;d aumif;uifatmufu ESr;f pdwpf0ufawmif rqyfz;l
ykpeG u f sm;eefY &Sio
f efeed af &rk;d pufwed efY avmuoG;D ½l;wdwuf
pyg;v,f,m? 0g;opfrm½kUd arQmfvifch sufoo H &mrSm ukeq f ;Hk ca&&ufudk ESajrm
pdr;f jymawmifwef; a0'emwHcg;ydwx f m; tdyw f ef;ysufaw om;twGuf
ajrmif&pD rf;eefY tNyHK;&dyrf sm;eef/Y wrvGepf t H rd x
f ufu
urf;wGi;f urf;vGef
cGiv
hf w GT yf g trd/
"gwfa&eHeefY
o,H&aDT iG? yGm;<u,fompG
obm0vQif? xm0&yif
armifvlxGef;?,kd;NrD0?
&TjD yifyuwd vSyg\/
BuD;vma&cg uAsm,kdifnTef;udef;
zufcsif;ajymif;jyefay:jcif;
tvif;wef;ed,mrqufpyfrI
,kid n
f eTG u
f ed ;f eefY yk&H yd af ,mif wcgwcg
Zmydik v
f nf;awmif rrSwrf v d udk ,
f m/ twdwq f adk &rsufreS u
f &dk mS
yuwdjrifa&rsufped efY
wcgwvD ypöKyÜeu f Asmwdudk jrnf;Munfrh ad &
ausmif;pmtkyf aemufq;Hk Avmpm&Guf tbmav bk&m;
tvkrd usa& rsufEmS rSm t½l;trl;eefY ig&Smzl;ca& um&ef ok;H ajr§mifzh efw;Hk wpfcu k dk
aMumifjcpf&m AvAGo D wfyem cHpm;zl;ca&uAsmtvS ajzmifb h ,uftvif;wef;u
um&ef&mS zl;ca& pdwcf srf;omjcif; NrDrsKdcv H m;&,mvm;rod jzwfoef;vmca& aemufyidk ;f rSm
&G;D ,if;zsuf,if;eefyY if ]uAsmzGUJ enf;edoQnf;} qkad &pmtkyf q&mr oifz;l ca&taMumif;
q&mr yD;vku d af w oifcef;pmwd xkww f ef;rSmBudK;wpfpcsKdif ausmif;rSmoifrcd a7 pm
vnfpyd spfov D m;aumif;xref;/ ud, k v hf nfrmS wpfppGyyf em t*kawmh oabmaygufrv d ,
D m
ckeq f if;vk&Yd mcsvku d yf gzd/ jcpf&mzsuf&mxifca& rsufEmS
t*kwcsuf &G;D vku d &f zkqYd adk u
vkH;NcHKOókH
vk;H NcHKvk;H 0 oef&Y iS ;f vSya&pmvk;H wdeefY
zwfaumif;xref; [dvzD x Ydk if,if/h
vsH0if;?jrefrmpm?
*kPf
trSm;t,Gif;
OMo&Daomuf
'keH mvrf; 0ifraDT ESmufvnf;
tqD;G tyJu h dk raysmufusefc? rsKd;ADZeef/Y
zmzkv Yd wfaxm
EGm;csD;&nf oGoaG oQwpfy;Hk emif/h oZifyef;ckid f
wNrdKifNrdKifav? wnfcidk Nf rJNrH
t,pf&nfzwf razmufjyefy?J eufzefrsm;pGm
wpf&ufv;Hk uGmESuyf pfcpGm urÇmwnfo&G?d okw Yd idk x
f ad v/
NyD;rS .... ]NrD;cspf}
awmif;yefzv Ydk wf trsKd;\*kPf oG;D opforkid ;f ? *kPrf ½kid ;f zkYd
vma&0g/ oDv*kP½f Udk ? ckv
d w
HI nfNrJ qEIid ;f Ek;d <u? rsKd;ADZeefY
ckid rf wfqaJ v/ b0wnf&yf? rsKd;jrifjh rwfrS
Zmwford ;f vkYd em*wfurÇm? xnf0if0h gvdrhf
ywfwed ;f au ]igeefiY gom igrsm;pGm}
tm;vk;H tdrjf yefuwfzEYdk eS ;f &m nDnmwlNydKif? wnfrh wfcidk rf S
om,mpGav ompGav
t½kid ;f ?ajrmufO;D ? z&cdik jf ynf NrdKifprd ahf v/
(NrD;cspf ckid rf sKd;EG,\f
wpfEpS jf ynfrh ;DG eeftY rSww f &)
jrwfapm?&cdik Nf rD?
a,auavh
'kwfaxmuf awmifukdausmfzkdYod &Sifoefjcif;
ig\touf qku
d a&;wD; aomuf&
xuf0ufxuf ok;H yGm aemufq;Hk t&uf
ausmfvmAsm,f/ tqdy>f yef; zefcu
G xf rJ mS
ouf0ifE;dk Mum;eDa&
igarQmfonfyh ef;
rSe;f vkrYd us
xm0& tawG;OmPfwpfc/k rm,m
vrf;r&od/ b½lEdk qkad &vlom;ukd *rÇ&D 0wf½?Hk uk, d v f ;Hk NcHKvkYd
avmifuRrf;rsKd0f g;vku
d af w rD;ykrH mS ZmwfpcHk if;usif;? arSm½f w Hk iG ;f rSm
&GuEf &k , G &f ifh rD;uGi;f &Gv
d sm;eDa& eDjyif;uRrf;vku d ?f rk;d jzef;vku d f
7Guaf jcmufqifyh em xm0& ynmOmPfwpfc/k vrif;xGe;f vku d ?f wdrv f rT ;f vku d f
yef;yGi0hf wfrHI jrLESi;f qrf;vku d ?f vDMurf;vku d ef efY
vDNrHK§ <uDus a,½ItoQif\ EGr;f [kud rf rI ,S?d &ifrmS &dAskm,f
roif;jrAsm,f ouf&iS vf bYl 0ukd todcufcuf? yef;0Su0f u S v f Ydk
ESi;f rIaH vhaysmuf tEÅrd tqk;H owfvu dk af w tdyrf ufupdk ? pdwu f q dk yG em
yef;avhajcmufAsm,f vuf0g;uyfwidk rf mS tvSurÇm zsufvwfaw/
eDñKd§ wpfaxmuf &Te;f vufMunfñzdk ,G &f m
awmifwef;a&mufAsm,f/ xm0&0dnmOfawmfwpfyg;/ armifeef;vS?ajrmufOD;?
a,auavh 'kwaf xmufawmifudk ausmfzo
Ydk /d
ppfawGapmaemif
oQiftkef;
avsmhwGuf tdyfcsftkdifAGD
oli,fcsif; acgif;aygif;p wum;um;
rdwaf qG jyifcw
H zm;zm;
taygif;toif; &ifaumhAsm,f w<um;<um; Zmcsifh ......
&Jabmf... ZmuN*dK[fom;vJcsif/h apwem ...... [kwv f m
............ / xm;vku d yf ga0
Zmcsifh ...... yef;ajcmufyiftoDudk
em;&Guw f yd ifu trsKd;oDv ...... [kwv f m &Davmif;eDNyD;aomhau/
wpfywk w f pf½idk f xm;vku d yf ga0
rsufEmS a&mifpeHk ef/Y bk;d bDtrGu D dk vufoyd xf ;dk yem Zmcsifh ......
a':vmyef;cif; ysKd;eDNyD;aomhau/ uk,
d u f sifo
h rm"d ...... [kwv f m
xkcd gwpfa,muf (-) &dum© wpfeyfpmtwGuf
a'cgwpfa,muf (-) Zmcsifh ...... odum© tcsyfvu dk f cGma&mif;eDNyD;aomhau/
a,ykid ef efY yJ,
h UJG qkw,
f w
k /f jA[®p&dk wf &m; ...... [kwv
f m
xm;vku d yf ga0 ukid ;f ......
aemufq;Hk cg rsuf&nfpmwpfpufudk Mum;uwfvm
uk,d ehf m;&Guw
f pfpyHk ifu wpfoufpmykid f ,ufeND yD;aomhau/ tjyifwcH g;
pmvk;H aygif;rSev
f ,
D ifv h m; twGi;f wHcg;
rjywfrom;eef/Y Zmcsifh ...... tm;vkH;ydwfAsm,fxm;
cH,cl suf ...... [kwv f m tzsm;rul;pDauh/
aemifat; xm;vku d yf ga0
yk;d xk;d avmufuu dk w
f u
d dk vIdif;?upäy?
ta&mifvkdufxm;NyD;aomhau/
- 181 - - 183 -
64
twÅjyyGJ (rmwm)
uEÅm&xJ om; &DiwfecD g
(w&m;) pdeef efjY cifvrYdk &a& trdrsuf&nfwd
wkEidI ;f r[d pGev
Yf w
T jf cif;wdxu
J igh&ifudk wl;azmfvu dk af u
tDvufx&Gew f pfraHI vmufawmif Mumñked o YH if;jra& (rdwaf qG)
tuRefrrSyD g jrwfoQif ausmufjzpf½yk <f uif; Ek&Yd nfig;puf wGv
d rd ahf r/ yef;twk pdet f wk
oHo&mrSm rSyD g&pD/ Zmwfvu dk t
f wk,adS &
(NrDcspfo)l aemufausmukd 'g;eefx Y ;dk
(b0) awmrS&D aohwpfyg; &efot l ppfvyk Af sm,f *kPo f u
d m© ,Syd g/
NyD;ygAsm,fwd rNyD;wrf;um pl;jra&opfjrpfwpfck
pnf;½k;d r[da& NcHxrJ mS El;nHah &wDwpfaumif (cspfZeD;)
a*smifyw d rf cd Asm,f 0okNED´uzdk ;l wGad & uAsmopfjrpf pGcJ sufwd wysif;uma0
&yfvaYdk wmh reDEidk yf gAsm,f/ armifcidk af tmifjzpfygpD/ 'kup© w G ef aD &EIwcf rf;aoQ vSwek ;f Asm,f
ESi;f 0Da& awmwef;aoQukd vGr;f a&
('Pf&m) (&u©w d ) ig½kUd oefpY ifNidr;f csrf;cuwfaw/
'Pf&mwdxu J *Dwpdru hf svma& eDyal tmufu Aef;xJrmS
]apwef}wD;a& Ako
H H z&Jo;D pdww
f d BuHacsmif;wd tcsKd&nfcef;vDAsm,f (orD;wd)
30 Hz atmuf a&mufv, D ifh bD,mykvif;wdyidk f usuGcJ &Asm,f ESv;Hk om;rGejf rwf ynmwwfpD
taoQwd aw;jcif;qku d wfygpD/ &ifueJG myifv,fxJ igrGr;f a&/ igh&mZ0ifudk orD;½kUd zwfzrYdk vkd
orD;½kUd orkid ;f ukd
(uAsmq&m) wHcg;aemufu ygygapmifzh wfar/
jzm;usa&cg
aomifjyifrmS vGr;f olyef;acGeefu Y sefvu
dk af w armifckdifatmif
oHyxl ufrmS wzsyfzsyfcek ef ed ,
f if/h
- 187 - - 189 -
66
rsufESmrsm;a& vl ykHwlvIdif;wd
wpfrsufEmS a'
ESprf sufEmS yifv,fjyifxrJ mS
ok;H rsufEmS qE´wpfpHk vlvm;ajrmufEidk zf Ydk
.......... rsufEmS / &mpkwpf0ufudk crJy;D xm;c/
obm0rusauavh yD;qyf&jcif;trsm;BuD;eefY
qE´jynf0h au Ak'[
¨ ;l edwu d
rI&d a&rsufEmS / t&nfBuJBuJ azsmfpyfxm;a&
0rf;0cg;vS aysmf&iT rf w
I u d dk aomufo;Hk a&/
remvko d 0efaMumif pm;uwf&zkq Yd adk u
[efaqmifauavh EGm;&Du;l a&rsufEmS / a[mif;avmif;jzpfeaD &
ig;oavmufNyHK;eefY &ifbwfxrJ m
NyHK;jyxm;a&rsufEmS / xkrd sufEmS 0g&rdwKå rk;d puf ed&ufwud
a'rsufEmS vGr;f NyD;,if;av vGr;f NyD;,if;/
rsuf&nf,u dk s cJ0gcsD;rSm Muufr;DT yg/
vkpd mG &zkq
Yd adk u
idjk ya&rsufEmS / aemif&Jckdif
- 191 - - 192 -
67
aqmif;ntdyfruf&Snf
ig
aqmif;wpfn tdy&f mrSm
jzwfueJ qwfueJ
vefv
Y efEY ;dk wwfaw/
(2) (4)
tdrjf zLawmf aemufaz;wHcg;
tNyD;tvTm;qif;
uvdeaYf rwpfa,muf
ypfvu dk af w aoewf'Pf&meefY
0D&
[l;ueJ oufjyif;ukw d cscs tdy&f mxJrmS yufvuf
,m or®wBuD;&mrem; 0rf;enf;yga& usm;ukd &Scd ;dk
pdwyf suftm;i,fa& rsufEmS eefY ewfq;dk yo
Ek;d Ek;d ig 0rf;oma&vwf wcsdew f cgu
vluv dk ol wf vlrsKd;jywfp&m ypa[mif;avmif;
awmufy0if;ajymif;ca& rpöwmvDeif rD;ausmif;&J&m
tEkjrLuyf rSww f idk o
f rkifd ;f ukv
d ufa&Smif wcsufaoQjyefysifyg wcsufaoQjyefysifyg
cvkyrf ESyd rf ad tmif BudK;pm; Mur®muk, d ;dk
igrSm;,Gi;f cscrda& pD;yGm;a&;ay:vpD a'ykid rf sKd;eefY
Ekid Ef idI , f ifv
h m; t½I;H yD;orm; e,l;tDaumfaemfred efY tpm;xk;d zkYd
av;pm;yga& rpöwm*Refqif pl;NcHKwk;d vkYd jzpfzv
Ydk m;/
e,l;*sDtuf(pf)ukd wku d w
f eG ;f /
r*Fvmyg/ tdyrf ufavhru rk;d arSmifusvD
[,fvpl aD e;&Se;f avhrus vDjyif;>cDvYdk
(3) tdy&f mxJu aigufueJx
vl0BuD; vl0BuD;vkYd urf;NcDrjrif
vufpx Hk yf wifjyifacGxidk yf em yifv,fjyifxJ
ikn
d nf;oHwpfck odpw d 0f n d mukd Ekid af tmifcsKyf
olEY w
I zf sm;u wvIyv f yI wf &G&G vIid ;f Mum;0JrmS
rodpw d o f nmukad vh ewfoMd um;r
OD;acgif;u w,rf;,rf;wcgcg yvDyvm vmrvkyzf Ydk cGe;f tkyyf sm
igrodcyg igrodcyg bk&m;wAsm,f
owÅ0grSeo f rQukd arwåm avSmw f ufuw dk if
olrY sufEmS ukd wcsufaoQ ESrd u
hf stm;i,fou l dk u½kPm
ppl;ppku d f Munfrh yd ga& &Gurf ysifau
jrifw h ufBuD;yGm;oludk rk'w d m avmif;oQif urf;wGv d zD rYdk [kw/f
olrY sufv;Hk xJrmS jzpfysufreS o f rQukd Oayu©m/
NzdK;ueJ jzwfceJ xeDpmG u
[D½&dk ;DS rm; rIyd iG rhf ;D vQH ppfawGapmaemif
trSew f u,f aMuuGx J udk yf ga& av,mOfr;ª BuD;/
- 197 - - 198 -
69
ausm½kd;rJh owÅ0g
rukerf qk;H Ekid o f ad & tykycf sdef tjyKwfcsdew
f u
d
'kww f jyuf 'g;wjyuf
twåtpG,f wvufvufeefY
arQmfvifch suf jyu©'ed w f u
d dk rGm;pm; bD,mukvm;xkid x f uf ikww f yk x
f idk f
&yfwnfrI jAm;pm;eDa&umvrSm olt Y vkypf mG pwkid q f ,dk ihf
abm&domw a*gif;aygif;ukad ygif; tkid wf ed f wjcifjh cifjh cifh
wzufapmif; rsufreS pf rd ;f eefY ]&u©w d }qkpd mG Zm,Siv hf J rD;a&owå0g
&ufveG t f NyHK;wkwu d dk vdr;f usH ud, k hf tbmtrd trSe;f roda&owå0g
[efjyifcH csKd;usus0wf ig Zmolqpdk mG yif rod
b0ork'f
'DZidk ;f cwfpum;wd rjywfqdk tqifjcifr[d rsufpEd ydS x f m;a& owå0g
0Jrpkycf if
0rf;pmrvkad & t½kyBf uD;wpf½yk /f jzm;&Teif g;ykid f &Day:pm;
&Guwf ifavSmcf wf
ausmfjzwfvIdif;vD uyfzm;ESyzf m;cH
urf;NcDrjrif? wufrwifauh jzm;owfvref ESpzf ufcRef
urf;NcDra&muf? vufrajr§mufauh azmufjyefv, G af & owå0g
roDtouf? ZGUJ rysufauh atowå0gwdudk
wpf&ufurf;NcD wGv d zD /Ydk taotcsm qef;ppf
trsKd;EGrH epfzYdk tav;jyK
txGD;aoQ?bJig;&m? trsKd;EGrH epfzYkd tav;jyK/
eD½kdif;eD?awmif&if;uRef;?
- 199 - - 200 - - 201 -
70
NcD&mwdeefY BuD;jyif;jcif;
&D
trifNh cD&m
vm,f ...... vm,ff ...... ½kad opGmuk;d uG,?f NzDrjy,fa&tvGr;f
jrpfwpd mG wrf;weDqyJ g trif/
yifv,frmS qkeH ed u
f s/ &ifxrJ mS EG;D xG;D
c&D;t0D;BuD;qkad uavh
ork'&´ m0rf;rSm tyg;aoQyg&m trif/
ul;Asm,fa*s; redeu
f wfauhEeS ;f / bm;bmNcD&m
wkid ;f wmvIy, f mS ;? rSyD gzkv
Yd m; bm;bm
aumif;uifuwdrrf eI w f d bm;bm\*kP?f ckv d BHI udK;pm;
rkew
f idk ;f ukd qefAsm,f om;\b0? wuf<ua&tm;rmef
yifv,frmS qkzH Ydk rD;vQH&&J J
c&D;wpf0ufrm c&D;ESiv f muwfAsm,fvwf/ bm;bm\ oHrPdZJG
tNyD;xGufvm;vDa7 om;&ifxrJ mS pGNJ id? tNrJ[ad & bm;bm/
wrvGe&f mG om; eD<uDoYdk awmawmifukdausmf trifNh cD&mukd uk;d pm;
pmyef;cGD tvGr;f eifOh ;D cs aomifjyifwf u
d dk jzwfyem bm;bmNcD&mukd tav;xm;
woo .... woo ....woo pD;vma&tnm&D om;avQmufawvrf;? Murf;auavh rrI
,lusKH;r& jzpfyem .... / jrpfuadk wmif a&mufeed Af sm,faxm/ tHwv k jYdk zwfausmf? vlawmfval usmf jzpf&pDzv
Ykd Ydk
om;&nfreS ;f vkYd avQmufvrS ;f a&tcg
av;0wDckdifausmf ork'´&mqkpd mG ]trifNh cD&ma&
a'&Dwqd v
Hk mcgrS tm;xm;p&mwpfcyk g trif}
(q&mBuD;armifpaH zmfaumif;&mok*wdvm;ygpD ) wGiv
f ma& emar/ ]bm;bmNcD&ma&
pGr;f tm;wpfcyk g bm;bmtoQif}/
aemif&Jckdif
- 205 - armifaumufpH?jynf&ckdif?