Professional Documents
Culture Documents
m
www.foreverspace.com.m
uuwpf? ?uuwpfonf jrefrmEdkifiH urf;&dk;wpf jzpfawmfrol nf? xkjd rwfpmG bk7m;. tCom0u wynfh
av~mufY awG\7aom ta7;-u;D onfh pm;ig; wpfrsK;d jzpf ESpyf g;um; 7Si0f "d 7l ESifh 7Sio
f Vd 0D wk\djzpfonf? tvkyf
I vlodrsm;onf? Tig;onf yg+aA' tvdkt7 tau`; (wynf)h um; 7SiAf <k ad Zm jzpfonf? xdjk rwfpmG
iawmufw/l uojrif;/ ipifpyf ponfw\Edk iS t fh wl ‘ygpD'’kd bk7m;.Om+fawmftjrifhonftawmif av;q,f
rsK;d 7if;wGif yg0ifonf? uuwpf. ud, k of nf jym;I jzpf.? oufawmf tESpfoHk;aomif; ESpfaxmifwGif
tenf;i,f 7Snfvsm;onf? ESmwHwkdI atmufar; acrm&HYk y7de£d mefjyKawmfr7l m/ -uGi;f aom"mwfawmftpk
a7S\o\kdaigxGuaf eonf? acgif;.ab; wpfzufwpfcsuf udk XmyemI wpf*g0kwjf rihaf om apwDawmfukd wnfxm;
wGif -uD;rm;aom rsuv f ;kH ESpv
f ;kH 7So
d nf? ausmql;awmif udk;uG,f-uonf? xkdtcg vlwkd\.oufwrf;rSm 4
ESpfckygI a7S\ql;awmifwGif rmausmaom ql;&kd;rsm; aomif;jzpf.?
yg7Sdonf? tjrD;rSm xdyf0dkif;rsKd;jzpf.? ta-u;rsm;rSm
r-uD;ri,fjzpfI tem;-urf;ta-u;rsKd; jzpfonf?
Tig;. ta7mifrSm rGJjyma7mif jzpfI/ ausmydkif;wGif
tpdr;f a7mif 0rf;ydu k wf pfav~mufwiG f tjzLa7mif oef;
aeonf? uuwpfonf omreftm;jzifh wpfaycGJom
7Sad omfvnf;/ wpfcgwpf7H t7Snf 5 ay tav;csdef
55 yd©mcef\txd 7SEd idk o f nf? Tig;. pnfazmif;rsm;rS
tawmftoihf aumif;rGefaom ig; pnfazmif;aumfudk
jyKvky7f 7SEd ikd o
f nf[k od7onf? vlodrsm;onfh uuwpf
uukoefjrwfpmG bk7m;? ? bk7m;ig;qlyiG 7fh m Tb] uul7H ? ? uuk7o H nf yifv,fig;rsKd; jzpfI 7ckid f
uBmtwGi;f yGiafh wmfrcl jhJ yD; bk7m;av;qlteuf yxr jynfzufwiG f ivufcmG [k›if;/ xm;0,fzufY iuG, J if
qH;k yGiafh wmfral om bk7m;7Sijf zpfonf? [k›if; wGio f nf? Edik if jH cm;wGirf l tdN,d qmref[k
acrHjynfrS tCd'šyk#m;ESifh 0domcgyka#;rwk\.d om; ac:avh7Sd-uonf? yg+aA' tvdkt7 uuk7Honf
jzpf.? t7G,af 7mufaomf oifjh rwfaom owd\korD;ESihf iyk#m;ESihf twl ‘ay:vDeDrD'dk’ rsKd;7if;wGif yg0ifI/
vufxyfxrd ;f jrm;.? om;awmfOW7udk zGm;jrifjyD; Tig;ESpfrsKd;vHk;yif jrefrmEkdifiHY vl-udKufrsm;ojzifh
aemuf avmuD pnf;pdru f kd pGe\fy,fum awmxGuaf wmf ta7mif;7 wGiu f s,favonf?
rlonf? 7Spv f -umr~ 'kU7p7d,m usiafh wmfrjl yD;aemuf uuk7oH nf ajcmufay ausmaf usmt f xd 7SnEf ikd o
f nf?
ukUKd aAm"dyif7if;0,f o£nKwOm+fawmfukd 7I bk7m; ESma,mifyIG 0dik ;f onf? rsuvf ;kH -uD;onf? yg;pyf-uD;I
1
www.foreverspace.com.m
uul7H uau;tkdyif
2
www.foreverspace.com.m
uau;tkyd if
uuau;tkdjcHwpfjcH. wpfpdwfwpfa'o
awmiftar7duwkduf tufuGma'gEkdfifiHY pkdpGwfI
ajr-oZmaumif;onfha'owGif uau;tkdjcHrsm;ukd
txufygtwkid ;f pku
d yf sK;d xm;-u.? ajr-oZmaumif;
aoma-umihf tukdif;rsm;ukd csKd;pkduf&Hkjzihf vkdovdk
xyfrHwkd;yGm;apEkdifayonf/?
3
www.foreverspace.com.m
jrefrmhtEkynmwpf7yfjzpfaomZmwfobifrS ESpfyg;oGm; tu
ESpfyg;oGm;tcef;onf jrefrmZmwfobifwGif ta7;-uD;onhfu@wpfckjzpf.? EkdifiHausmf bk7m;'g,um OD;zkd;pdefESihf 'kwd,,kd',m;
rodef;arwkd\onf ESpfyg;oGm;tuukd Tokd\ykdifEkdif,Ofaus;pGm toHk;awmfcH-uonf?
4
www.foreverspace.com.m
xm0pOfwnfjrJonfhokckrynmw7yf
,Ofaus;onfjzpfap/ &dik ;f pdik ;f onfjzpfap/rnfonfv
h rl sK;d wGirf qdk rdrw
d \kd.pdww
f iG ;f o@mefudk tujzifah z:jyonfh
"avh7adS yonf? Tta-umif;7yfwiG f uckejf cif;.t"d_g,f/vltrsK;d rsK;d wk\d. uyHu k enf;rsmESifh ujcif;.tusK;d
aus;Zl;rsm;udk az:jyxm;onf?
5
www.foreverspace.com.m
uckejf cif;
6
www.foreverspace.com.m
uckejf cif;
(tay:)
jrefrmuav;wpfpk. aysmfrqHk;onhf tkd;pnf0dkif;
(vuf0J)
pnf;yHk vnf-um 'Gm'7mwpfpHkjzihf jrefrmtrsKd;orD;ud³mtu
vnf;aumif;;ujyu.?wpfcgwpf7Hwd7>mefESihf
wlatmif jyKvkyf7ef yPnf;r7Sdonfhtcg trl
t7mESiyfh if wd 7>mefEiS w fh al tmifjyKvkyI
f ujy-u
ao;onf? bDv;l u/arsmufu/[o®mu/vdyjf ymu/
ud³7muwkd;e7m;u paomtursm;rSm jrefrmwkd\
twGuf wd7>mefrsm;rS twkc;kd onft h ursm; jzpf-u
onf? *sm;Ag; uGse;f ol uGse;f om;rsm;vnf; wd7>mef
twkc;kd onfh tursm;udk uckeaf vh7-Sd u.? wdAuf
Edik if EH iS fh w&k w f E d k i f i H r sm;wGiu f m; raumif;qd;k 7Gm;
tursm;udk uckew f wf-uonf?
ta7S\wikd ;f tursm;onf t"d_m,feufeJ
I pdwfyg0ifpm;zG,f7m aumif;avonf? aysmf&Fif
r=twGuo f mv~if r[kwb f J omoema7; ta-umif;
rsm;udk o&kyfaz:um Zmwfvrf;ZmwftdrfzGJ\I
cif;usi;f jyavh7adS vonf?
omoema7;tursm;rS tqihq f ihaf jymif;
vJ ay:xG e f ; vmaom vl r sKd ; qd k i f 7 tursm;
onf ta7S\wkdif;rsm;wGifomru taemufEdkifiH ,kd;',m;Zmwfobifjycef;wpfcef;rS ,Ofrif;ysKdESihf ukd,Qwkd\. a7S;rlrysuf
rsm;Yvnf; awG\7SdEdkifayonf? odk\tm;jzihf Adk[;D [efa7;jypHkwGJtu
7
www.foreverspace.com.m
uckejf cif;
,kd;',m;uajconffwpfOD;. wyifwkdiftu
jrefrmt7yfoluav;rsm;,drf;
8
www.foreverspace.com.m
uckejf cif;
(tay:)
*syeftrsKd;orD;cs,f7D,drf;
(tv,f„0J)
AmvDu`ef;ol,drf;
(tv,f„,m)
Zif;r,ftrsKd;orD;,drf;
(atmuf)
tar7duefausmif;ol,drf;
9
www.foreverspace.com.m
10
www.foreverspace.com.m
www.foreverspace.com.m
ucsijf ynfe,f
11
www.foreverspace.com.m
ucsijf ynfe,f
aom zqyvtpdk;7tzGJ\wufvmaomtcg/oD;jcm;
uif;vGwfaeaom awmifwef;a'orsm;udk jrefrmjynf
r-uD; twGif;odk\ odrf;oGif;vdkojzifh awmifwef;om;
rsm;ESifh pum;urf;vSrf;cJhavonf? odk\jzifh 194^ ck
azazmf0g7Dv 12 7ufae\wiG f yifvjHk rdK\Y usi;f yaomyif
vkH nDvmcH-uD;wGif awmifwef;a'acgif;aqmif-uD;
rsm;ESifh AdkvfcsKyfatmifqef; trŒ;jyKaomjrefrm
acgif;aqmif-uD;wd\konf awmifwef;a'orsm;tm; jref
rmjynfr-uD;ESihf yl;aygif;7efukd wnDwnGww f nf; qk;H
jzwf-uavonf? (yifvkHnDvmcH „ &=)
tqdkyg oabmwlnDcsuft7 194^ZGefv 17uf
ae\wiG f pwifusif;yaom wkid ;f jynfjyKvFwaf wmfraS 7;
qGt
J wnfjyKay;cJo h nf h Ekid if aH wmfz\JpG nf;tkycf sKyyf kH tajccH *syfckwf7ufuef; 7ufaeaom ucsiftrsKd;orD;
Oya' tcef;(1)tykd'f(6)wGif jrpf-uD;em;ESifhAef;
armfc&kdifrsm;[lI ,cifuac:wGifcJhaom e,fajrrsm; pktwGi;f rS cGx J uG Ef idk cf iG 7hf adS omfvnf; ucsijf ynfe,frmS
udk jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtwGif;wGif jynfaxmifpk xdkuJ\ odk\cGJxGufEdkifcGifhtm+mrsm; r,lxm;acs?
tzG\J0ifwpfck tjzpfz\JGpnf;7rnf? xdjk ynfaxmifpt k zG\J0if xGuu f ek yf Pnf;rsm;
udk TrSaemiftzdk\wGif‘ ucsifjynfe,f ’[kac:7rnf ucsifjynfe,frSm ajray:ajratmuf o,HZmw
[lI twdtvif;a7;om; az:jyxm;ayonf? yPnf;wkd\ ukHvkH-uG,f0aom jynfe,fjzpfonf? pdrf;pdk
1948ckZefe0g7Dv4 7ufae\wGif jrefrmEdkifiHvGwf xlxyfaom opfawm-uD;rsm;rSm tzdk;wefaomusGef;
vyfa7; 77Sjd yD;aemufZefe0g7Dv10 7ufae\wiG f ucsif opfrsm;/ tjcm;opfrmrsm;tjyif opfawmxGuyf Pnf;
jynfe,fupkd wifz\JGpnf;vdu k af vonf? rsm;7So d nf? wd,uBmppfrjzpfru D opfawm-uKd;0dik ;f
tjzpfowfrSwfum opfrsm;udkarG;jrLxm;onfh ajr
tkycf sKyfa7; {uaygif ; 12000ausmf & S d a vonf ? Aef ; armf
ucsijf ynfe,fukd tkycf sKy7f efrq J Nt7 a&G;aumuf c7dkifrSxGufaom uGsef;opfwdk\onf tjcm;a'orsm;rS
wifajr|mufonfh jynfol\udk,fpm;vS,frsm; yg0ifaom xGufaom uGsef;opfwdk\xuf ykdrdkfaumif;rGeftzdk;xdkuf
ucsijf ynfe,faumifpw D pfc7k .dS ? xkad umifpw D iG t
f rwf wefayonf? jynfe,ftwGi;f v,f,mpdu k yf sKd;cJah om
19OD;7SdI ucsifvlrsKd;r[kwfaom udk,fpm;vS,frsm; ajr{uaygif;rSm 156000r~7Sdonf? pdkufysKd;vufp
vnf; yg0ifonf? ucsifjynfe,faumifp. D axmuf 7SdvsufESifh rpdkufyJxm;cJhaom {uaygif;rSm 33000
cHcsuft7 ucsiftrsKd;om;trwfwpfOD;udk EkdifiHawmf r~ 7Sdonf? ysrf;r~jcif;tm;jzifh ESpfpOfESpfwkdif; pyg;
oRw-uD;u ucsifjynfe,f0ef-uD; tjzpfcef\tyfxm; wefcsed f 84000r~ xGu7f o dS jzifh jynfe,ftwGi;f 7Sd
onf? ucsijf ynfe,f0ef-u;D onf ucsijf ynfe,fOUX vlOD;a7twGuf vkHavmuf&kHomru ykdvsuf7Sdonfukd
vnf;jzpfonf? olonfucsifjynfe,f pD7iftkyfcsKyf awG7\ ayonf? jynfe,ftwGi;f v,f,mrsm;udv k nf;aumif;/
a7;udPwkd\ udkwm0ef,laqmif&Guf7onf? ucsif opfawmrsm;udv k nf;aumif; wd;k cs\v J yk u f ikd rf nfqv kd ~i{f u
trsKd;om; r[kwo f rl sm;ESihf oufqidk af om udPrsm;udk aygif;ajrmufjrm;pGmudyk if wd;k cs\v J yk u f ikd Ef idk af o;onf? jynf
aqmif&Guf7mY ucsiftrsKd;om;r[kwfaom ukd,fpm; e,frx S u
G af om ajratmuf o,HZmwtzd;k wefyPnf;
vS,rf sm;. qNuko d ;D jcm;7,ljy;D rSom aqmif&u G af vonf? rsm;rSm ausmufprd ;f / y,if;jr/eDvm/jrdKifped /f yWjrm;ESifh
ucsifjynfe,f zGJ\pnf;xm;ykHwGif tjcm;e,frsm; a&Fwdk\jzpf-uonf? xkdyPnf;wdk\ukd acwfrDpepfjzifhwl;
zGJ\pnf;xm;ykHESifh rwlyJ xl;jcm;aom tcsufwpfckrSm az:xkwf,ljcif; r7Sdao;ay? y,if;udk[l;aumif;
tjcm;tjcm; jynfe,frsm;onf zGJ\pnf;tkyfcsKyfykH ajrjyef\ESifh rkdif;uGrf;wdk\wGifawG\7onf? ausmufpdrf;
tajccHOya' tm+mwnfjy;D 10 ESpt f vGeYf jynfaxmif wG i ;f rsm;rS m jrpf-uD;em; ta7S\ajrmufbuf7dS armvk;H /
cifuefpDESifh -wd*He,frsm;wGif7Sdonf? ausmufeD ESifh
12
www.foreverspace.com.m
ucsijf ynfe,f
ywjrm;wd\krmS eef;,mqdyaf 'orS xGuaf omfvnf; ,ck r7SdbJ tcsKd\ukefpnfrsm;udk xkwfcGifh/ oGif;cGifhrsm;ay;
tcgY wl;az:jcif;r7Sdacs? jynfe,ftwGif;7Sd jrpf Edik af vonf?
acsmif;rsm;rS a&FudkusifI 7Ekdifaomfvnf; pD;yGm;a7;
vkyfief; vkyfudkifEkdifavmufatmif rrsm;vSay? acwfopfucsijf ynfe,f
ucsifjynfe,ftpd;k 7onf "gwfoWKw;l az:vkyu f idk af 7; jynfe,fwiG f vlrsm;pkjzpfaom ucsiv f rl sK;d rsm;onf
udk zG\HjzdK;ap7ef7nfoefI "gwfoWK7mS azGw;l az:a7;tzG\J wdk;wuf-uD;yGm;vdkaompdwf7SdI odvG,fwwfajrmuf
wpfczk \JGpnf;jyD;v~if "gwfoWKwl;az: a7;vkyif ef;rsm; vG,faom vlrsKd;rsm;jzpf-uonf? ucsifvlrsKd;wdk\rSm
ukd pepfwusjyKvkyf 7efprD pH ikd ;f jyif;vsuf 7Sad vonf? tpOftvmtm;jzifh ewfudk;uG,faom vlrsKd;rsm;
jzpfaomfvnf; vGecf ahJ omESpt f enf;i,fu Ak<t,l0g'
vrf;yef;qufo, G af 7;ESiu hf ;l oef;a7mif;0,fa7; ESichf 7pf,meft,l0g'rsm;od\k tawmftoifh ul;ajymif;
jynfe,ftwGi;f wpfae7mrSwpfae7mod\k oGm;vm7ef vm-uonf? c7pf,mefomoemjyKyCk Kv d wf \ko
d nf ucsif
vrf;aumif;rsm; vkHavmufpGmr7Sdacs? vm;odk\r[kwf jynfe,fo\kd 1856 5^ ckEpS af vmufuyif pwif
qifrsm;rSm ul;oef;oGm;vmolrsm;twGuf orm;&d;k us a7muf7cdS -hJ uavonf?
ukefwif oW0grsm;jzpfonf? jrpf-uD;em;jrdK\rSmrM ucsifvlrsKd;rsm;wGif bmompum;om7SdIpm
av;jrdK\ESifh rD;7xm;vrf;rdkifaygif;33^ rdkif a0;uGmI ayrsm;r7S d c J h a cs? ,ck t cgc7pf , mef o moemjyK
rD;oab‡mrsm;tjrJwap 0ifxGufoGm;vmaeaomjrdK\ ykCKdvfrsm;u a7mrtQ7mrsm;jzifh ucsifpmayudk
jzpfonf? jrpf-uD;em;jrdK\rq S ifbo dk \kd oab‡mjzifo h mG ;vm wDxGifay;xm;onf? c7pf,mefomoemjyKq7m [if
Ekid af o;onf? jrpf-uD;em;/ Aef;armfEiS yhf w l mtdjk rdK\rsm; qefqdkolu ucsift*‡vdyf tbd"mefwpftkyfukd
wGif avqdyrf sm;7S7d m 7efuek jf rKd \EiS f 7h ufoWwpfywfv~if jyKpkxm;cJah vonf?
2-udru f squfo, G yf soH ef;vsu7f o dS nf? ucsijf ynfe,ftpd;k 7tzG\JwiG f jynfe,fOUXtjyif 0ef
a7vrf;/ avvrf;rsm;tjyif ta7;-uD;tokH;0if -uD;3OD;7Sad o;onf? b@ma7;ESit hf cGeaf wmfXme0ef-uD;/
aom awmif-um;vrf;rsm;vnf;7Sdao;onf? jrpf-uD; ynma7;/ use;f rma7;ESijhf ynfo\l0efxrf;Xme0ef-uD;ESi\f
em;rSr;kd aumif;/ rdik ;f uGr;f wd\kujkd zwfI tdN, d Edik if t
H wGi;f 7Sdv,f , mpd k u f y sKd ; a7;/ opf a wma7;ES i f h v rf ;
vD'jkrd Kd \ov
\k d nf;aumif;/ jrpf-u;D em;rS qGeyf 7mbku H k d jzwfI ylwmtdk yef;qufo, G af 7; 0ef-uD;rsm;jzpfonf? ucsijf ynfe,f
od\kvnf;aumif;/ w&kwEf idk if eH ,fpyfteD;7Sad om a0gjrdK\o\kd twGif; txufwef;ausmif;rsm; tv,fwef;ausmif;
vnf;aumif;/ awmif-um;vrf;rsm;&Sd
onf? Aef;armfjrdK\rS wydefjrpf
0Srf; vrf;pOfjzifh w&kwfEdkifiHodk\
a7muf7EdS idk o f nf?
xkdodk\ awmif-um;vrf;
c7D;rsm;jzifh w&kwfEdkifiH/ tdNd
,Ek d i f i H r sm;od k \ quf o G , f E d k i f
onf h t avsmuf ucsif j ynf
e,f w G i f uk e f ; vrf ; ul ; oef ;
a7mif;0,fr=rsm; wjznf;
jznf; zGH\jzdK;Ivmonf? xGuf
uk e f 0if u k e f u ef \ owf a 7;Oy
a'rsm;ud k Tjynf e ,f t wG u f
tenf ; i,f av~mh a ygh I jyif
qif x m;7um; c&k d i f 0 ef r sm;
u aiG v J v S , f j cif ; pH e pf aiG
ajymif ; vF J a y;jcif ; pH e pf r sm; azmifzGJ\I ar~mcsvmaom ucsifjynfe,fxGuf tzkd;wef u`ef;opfrsm;
13
www.foreverspace.com.m
ucsijf ynfe,f
rsm; trsm;tjym;jyif wnfaxmifjy;D onf\ tjyifq7mjzpf -um; vsu&f 7dS m r-umrDtwGi;f use;f rma7;pDru H ed ;f rsm;
oifo_d aH usmif;wpfcu k kd yifjrpf-uD;em;jrdK\Y pwifziG fh udk taumif txnfaz:Ekid af yawmhrnf?
vSpv f ukd jf yjD zpf.? vlxyk nma7;udv k nf; pwifaqmif ucsifjynfe,fwGif jynfawmfompDrHudef;t7 a7;
&Guaf eavjyD? ynma7;ESiphf yfvsO;f I 1951„52 ckEpS f qGJxm;aom vkyfief;aqmifwmwdk\rSm txl;yifpdwf
wGif tokH;p7dwf7efykHaiG 120^280 owfrSwfxm; 0ifpm;p7maumif;vSonf? TpDru H ed ;f t7 opfxw k f
cJhonf? 1952„53ckESpfwGif 19^3630txdwdk;jr|ifh vkyfa7;tzGJ\ "gwfoWKwl;az:vkyfukdifa7;tzGJ\ pufr=
owfrw S f xm;cJah vonf? vufr= xGe;f um;a7;tzG\J tp7Sad om tzG\J i,fuav;
jyefvnfxal xmifa7; vkyif ef;rsm;wGif v,f,mpdu k f rsm;udkzGJ\pnf;vsuf ajray:ajratmuf yPnf;rsm;ukd
ysKd;a7;ESifh wd7>mefarG;jrLa7;vkyfief;rsm;onf ta7; pepfwus xkwv f yk af 7mif;csjyD; v~iaf cwfraD omjynf
ygt7ma7mufonfhtavsmuf v,f,mpdkufysKd;a7;ESifh e,ftjzpf xlaxmif7efjzpfonf? ,ckjrpf-uD;em;jrKd \Y o
wd7>d mefarG;jrLa7;twGuf ucsijf ynfe,ftpd;k 7u ESpf -um;pufwpfcEk iS hf vufry= nmoifwef;wpfck zGiv hf pS f
pOfESpfwdkif; trawmfaiGrsm; xkwfacs;cJhavonf? xm;jcif;rSm vkyif ef;tpysKd;jcif; r~om7Sad o;onf?
1951„52ckEpS f twGi;f wGif v,f,mpdu k yf sK;d a7;twGuf xdrk w S pfyg; jynfe,ftES\Htjym;wGif pmoifausmif;
trawmfa-u;aiG 2odef;r~acs;cJhI wd7>mef arG; rsm;zGiv hf pS af 7;/ aq;&kaH q;cef;rsm;zGiv hf pS af 7;/ vrf;
jrLa7;twGuf aiGaygif;48000r~ acs;iSm;cJah vonf? a-umif;rsm;azmufvyk af 7; udPwd\k uv dk nf; wygwnf;
use;f rma7; vkyif ef;rsm;ESih f pyfvsO;f I jrp-u f ;D em;/ pwif aqmif&u G vf su7f adS yonf? ,cktcgjrefrmjynfr
Aef;armfESifh ylwmtdkjrdK\rsm;wGif jynfol\aq;&kHrsm;7Sd 7Sd rW7mt7yfrS Aef;armfo\kd armfawmfum;vrf; azmuf
onft h jyif umvom;a7m*g wdu k zf suaf 7;t zG\Jwpfz\JEG iS hf vkyfawmhrnfjzpf7m/ ,cifu rMav;ESifhAef;armfrSm
usef;rma7; tzG\J i,fuav;wpfcw k \kd rmS Aef;armfjrdK\ 7Sr;f jynfe,fbufrS armfawmfum;vrf;t7 378rdik rf ~
wGif pwifaqmif&u G vf suf7o dS nf? uGma0;cJah omfvnf; Tvrf;-uD; jyD;ajrmufaomtcg
7efukefjrdK\Y zGifhvSpfoif-um;vsuf7Sdaom vuf 265rdik rf ~om uGma0;ayawmhrnf? qdck ahJ ompDru H ed ;f rsm;
axmufuse;f rma7;rŒ; oifwef;ausmif;/ olemjyKq7mr a-umifh ucsijf ynfe,frmS ae\jcif;njcif;yif wu,f
twwfoifwef;/ ausmufx;kd q7moifwef;rsm;od\k u acwfrw D ;kd wufaom jynfe,fwpfck jzpfvmawmhrnf[k
csijf ynfe,frS ausmif;om;rsm; tywfpOfapvFwo f if ,k-H unf7avawmhonf? OD;b7Sif
14
www.foreverspace.com.m
ucsijf ynfe,f
15
www.foreverspace.com.m
ucsifvrl sKd;
trnf
ucsi[ f al oma0g[m7rSm trSepf ifppf jrefrmwd\kac: aom
a0g[m7omjzpfonf? ucsifvlrsKd;wkd\. pum;
r[kwaf cs? ucsifvrl sKd;rsm;onf rdrw d \dk urkd rd w
d \dk ‘*sif;
azg’vlrsKd;rsm;[kom ajymqkd-uonf? vlwpfa,muf taetxkdif &kd;om;-uaom ucsifrdom;pk
[kt"d_g,f7Sdonf? w&kwfvlrsKd;rsm;url ucsifvlrsKd; ausmufpmrsm;wGif ucsifqdkaompum; oHk;E=ef;xm;
rsm;udk‘a,*sif’[kac:qdk-uonf? t"d_g,frSmvl &dkif; onfudkrawG\7ay? odk\7mwGifoU7mZf 804ckESpfxkd;
[k77Sdonf? ,Ofaus;aom w&kwftrnfwckrSm‘ anmifOD;a7Fpnf;cHk OnHe0ausmufpmwGif ‘ujcif’[k
7Sefxkd’jzpf.? awmifxdyfom;[k t"d_g,f7onf? a7;xd;k xm;onfukd a7S;OD;pGm awG\7onf?
tmoHjynfwiG f ucsiw f \dkukd ‘pifz;kd ’[kac:a0:-uonf?
jrefrmrSww f rf;rsm;Y odr;f azg’[kyg7So d nf? 7Sr;f vlrsKd; ucsit f yk pf u
k rJG sm;
wd\ku ucsiv f rl sK;d udk ‘cef*’[k ac:a0:-uonf? ,ckt *sif;azgqdak om pum;rSm a,bk,stm;jzifh ucsif
cgvltrsm;uyif *sif;azgvlrsKd;udk ucsifvlrsKd; [k rsm;udk ac:a0:aomfvnf; a'otvdu k q
f v
kd ~if awmif
omod7Sdem;vnf-uonf? tvGefa7S;usaom jrefrm buf atmufbufwGif aexkdif-uaom ucsifrsm;ukd
*sif;azg [kac:wGiI f txufzuf (0g)jrpfzsm;zuf
wGif aexdkif-uaom ucsifrsm;udk‘cck’ [kac:-u
avonf? cckqdkaomucsifpum;rSm jrpfzsm;[k
t"d_g,f77So d nf?
ucsifvlrsKd;wkd\. tpOftvmtm;jzifh olwkd\onf
‘0csuf0’qdkaom a7S;OD;zcif-uD;rS qif;oufayguf
zGm;vm-uonf[k ,Hk-unf-u.? zcif-uD;0csuf0
rSm om;ig;OD;7Sd7m tqdkyg om;ig;OD;rS -uD;pOfi,f
vkduf xif7Sm;aom vlrsKd;tkyfpk-uD; 5pkjzpfay:vm
onf [ktqd7k o dS nf? xdo k w l \dk rmS (1)r7pf (2)vaxm
(3)vzdik f (4)tifcrk Ef iS fh (5)r7rf wk\d jzpf-uonf? tpf
udk t-uD;qH;k rS aygufzmG ;qif;oufaom r7pftyk pf rk mS
olw\dkvrl sKd;pkw\kdxw J iG f 0gt7ifq h ;kH jzpfI vzdik t
f yk pf rk mS
tiftm;t-uD;qHk;jzpfonf? TvlrsKd;tkyfpk 5pkwkd\
onf a7S;,ciftcg vlrsKd;csif; a7m,Sucf gtwlwuG
yifa7maESm aexkid af vh7-dS uonf?
jyqdkcJhaom vlrsKd;tkyfpk5pktjyif zcif-uD; 0csuf0
{nhfonftm; rkef\cGH{nhfcH7aom ucsifr*‡vmaqmifowkd\orD; qdok .l nDi,f^OD;rS qif;oufaygufzmG ;onf qkad om
16
www.foreverspace.com.m
www.foreverspace.com.m
ucsifvrl sKd;
17
www.foreverspace.com.m
ucsifvrl sKd;
18
www.foreverspace.com.m
uav;oli,fESihfupm;jcif;
uav;rsm;udk -udrv f ;kH ESi&hf u
kd rf OS m+fxu
G rf nf[k a7S;tcguvltrsm;,H-k unfc-hJ u./,ckacwfynm7Sw d \dkurl/
xdpk eH pfq;kd udk oabmrusbJ Om+fynmydrk zkd \HGjzdK;wGiu f s,af p7ef uav;rsm;pdwwf idk ;f usupm;jcif;udt k m;
ay;-uonf?
19
www.foreverspace.com.m
upm;jcif;.ta7;-uD;yHk
20
www.foreverspace.com.m
upm;jcif;.ta7;-uD;yHk
21
www.foreverspace.com.m
upm;jcif;.ta7;-uD;yHk upm;p7mrsm;
ap ol 0goemygonft h vkywf pfcu k dk vkyaf e7v~iyf ifyef; 0g;prsm;ESihf jyKvkyaf om upm;p7mrsm;jzifv h nf; om;
onf[o k abmrxm;/ tysif;ajyupm;ae7onf[yk if orD;i,frsm;ukd ESpo f rd ahf pcJ-h uavonf?
xifrw S wf wf.? ESpjf cdKu7f mtvkyu f dk vkyaf e7v~iaf ysmf *smreDESifh qGpfZmvefEkdifiHwkd\onf a7S;ESpfaygif;rsm;pGm
ykdufvmI pdwful;—m+ful;rsm;vnf; qwufxrf;ykd; upI uav;upm;p7mrsm;ukd uBmtES\Htjym;ok\d wif
wk;d wufvmrnfjzpfayonf? pdwyf g0ifpm;aoma-umifh yk\d a7mif;cscJ-h uonf? xkw d idk ;f jynfrsm;rS acwfpm;aom
tvkyfwGif tm&Hkpl;pkdufEkdifjyD;v~if -uH7nfzef7nfrsm; t&kyrf sm;rSm aumf&yk u f av;rsm;ESihf armfawmfum;/ rD;
xkwu f m -uD;yGm;wk;d wuf7mvrf;ukd pxGiEf idk af vonf? 7xm;/ pufb;D ponft h &kyu f av; rsm;jzpfonf? uav;
xkda-umifh uav;rsm;ukd olwkd\pdwftygqkH;jzpfonfh rsm;wufp;D Ekid af om v=yjf rif;&kyrf sm;/ ESpaf ,mufp;D csm;
upm;jcif;jzifhom ynmoifay;v~if tvGefyifoifh 7[wfrsm;ukd uBmt7yf7yf7Sd rnfonfhuav;r~rESpf
avsmfavonf? Tokd\pdwfygr=ukd zefwD;ay;Edkifonfh oufbrJ aeEkid af y? *syefEidk if /H csuu f qkd vkAd g;uD;,m;
tcsurf sm;rSm jyKvyk 7f rnfjzpfaom tvkyo f nfvnf;aumif;/ Ekid if wH \dkrv
S nf; pUL/ 0g;/ xif7LS ;om; /a-uG/ 7F\HusaJG umf
vkyef nf;onfvnf;aumif; uav;wk. \d pdw"f mwfEiS h f uku
d n
f D ponfw\dkjzifh jyKvkyx f m;onfh upm;p7mrsK;d pku H dk uBm
tES\Htjym;ok\d t-uD;tus,f wify\dka7mif;cscahJ vonf?
upm;p7mvkyfief;onf pD;yGm;a7;vkyfief;jzpfonfh
twkid ;f upm;p7m jyKvyk af omolw\do k nf rdrw d \d.
k ukeu f dk
wGiu f s,pf mG a7mif;csEidk 7f eftwGuf upm;p7mrsm;ukyd rdk dk
aumif;rGeaf tmif wDxiG Ef idk 7f ef tjrJ-udK;pm;cJ-h uonf?
-udK;pm;onfh twkid ;f vnf; ,cktcg od_yH nmESi, hf OS f
aom pufwyfupm;p7m tqef;tjym;rsm; ay:ayguf
vmayjyD? a7xJwiG f ckwaf rmif;Ekid af om oab‡m&kyu f
av;rsm;/ oHywfjzifo h mG ;aom armfawmfum;&kyu f av;
rsm;/oHvrf;ay:wGif ywfajy;aomrD;7xm;&kyfuav;
rsm;/ avxJwGif ysH0JEkdifaom av,mOfysH&kyfuav;
a7S;qefaomfvnf; rwdrfaumEkdifonhf 7FH\&kyfrsm;
rsm;rSm uav;oli,frsm;omru vl-uD;rsm;yif ESpjf cdKuf
oabmusp7mjzpfayonf?
apjcif;/ uav;wkd\. b0ESifh7if;ESD;apjcif;/7nf uav;upm;p7m trsKd;rsKd;7Sd7mwGiftcsKd\rSm v=yf7Sm;
7G,fcsuf7Sdjcif;/ t"d_g,f7Sdjcif;wkd\ jzpfavonf?( jref Ekdifjcif;r7Sdaom t&kyfaorsm;omjzpfonf? tcsKd\rSm
rmuav; upm;enf;rsm;/t*vdyfupm;enf;rsm; 7= ) v=yf7Sm;Ekdif/ ckwfarmif;Ekdifaom t&kyf7Sifrsm;jzpfonf?
22
www.foreverspace.com.m
upm;p7mrsm;
jrefrmhvuf7mjzpfaom bDvl;acgif;/ewfacgif;/,Ofrif;&kyf/oli,fawmf&kyf/zkd;b&kyf/jrif;&kyfponfrsm;
23
www.foreverspace.com.m
upm;p7mrsm; upm;&Hk/tm;
24
www.foreverspace.com.m
upD uqkefv
25
www.foreverspace.com.m
uqkev
f jynhaf e\ uaZmfaygufjcif;
26
www.foreverspace.com.m
unifq
f q
D idk f unifyif
27
www.foreverspace.com.m
unifyif unGwfyif
28
www.foreverspace.com.m
vsuf xm;7onf? rsKd;aphukd pkdufysKd;jyD; 5 ESpf-umrS rsm; ukd jzpfap ‘†rHp0D 7Ho• H ©a'rd’Tou‡e;f udo k H
unGwyf if aygufrsm;ukd pm;ok;H 7eftvk\dimS jzwf,El idk f •m awmfrsm;tm; vŒ'gef;yg.[k av~mufxm;I
onf? xkad -umifv h nf; unGwu f dk 7Ekid cf aJ om[if;oD; qufuyf vŒ'gef;-uavonf?
[if;7Gut f aeESihf vlw\dkonf tzk;d om;em;ay;I 0,f,l om0šdjynf aZw0efausmif;awmfY oDwif;ok;H ae
pm;ok;H -uavonf? awmfral om jrwfpmG bk7m;ociftm; zl;ajr|m7f ef b]0CD
7[ef;ok;H usyd f wk\donfrrd w d \dk 0gqk0d guyf7mjzpfaom au
uwk d ; aumif ? ?uwkd;aumifonf [dr0Mm wjynfrS 0gu`wfaomtcg ajcvsif c7D;jzifh -uGvm
awmifuek ;f jrifh opfawmrsm;wGif 7Sad om '7,f wpfrsK;d -u.? xkt d cg rk;d -uD;onf;xefpmG 7GmoGe;f ojzif7h [ef;
jzpfI ,if;ukd vufwifbmomjzifh armhcsyaf rmhcszD g7m rsm; rk;d a7 pkpd w
G f -uukeo f nf? xko d \dk rk;d a7pdpk w
G af om
[k ac:onf? rsm;aomtm;jzifh wpfaumifwnf; ae ou‡ef;jzifhyif ylaZmf-u7onfukd jrwfpGmbk7m;ocif
wwf.? wpfcgwpf7H zkrd wGI J aeonfuadk wG\7.? ok\d7m jrifawG\7aomtcg xkcd 7D;onf7[ef;wk\d udk ta-umif;
wGif tpkttkyfzGJ\Ium; raeacs? t7G,fa7mufaom jyKI yl7rd 0guyfjcif;Yjynfph aHk om 7[ef;wk\dtm; uxdef
taumifrmS tvsm;3 aycef\7I dS yck;H wGif vufr 20cef\ cif; cGijhf yKa-umif; ynwfawmfrcl ahJ vonf?
jrifo
h nf? ta7mif trsK;d rsK;d 7Sad omfvnf; rsm;aomtm; uxdeyf aJG wmfudk ‘rk;d vukepf J uxdeyf ’JG [laom qk&d ;dk
jzifh atmufyidk ;f jzLI/ tay:ykid ;f onf rD;ck;d a7mif/ ok\dr ESit
hf nD/ oDwif;u`wf vjynfah usmf wpf7ufae\rw S ef
[kwf tndKa7mif jzpfonf? aqmifrek ;f vjynfah e\txd cif;usi;f 7onf? jrefrmEkid if H
tzkdESifhtr ESpfaumifpvkH;Y OD;csKd r7Sdacs? okd\aomf wGif a7S;yk*aH cwftcguyifv~if tpjyKI uxdecf if;yGJ
tzkd.tay:ar;&kd;wGif atmufokd\xkd;xGufaeaom usif;ycJh-uonf? ,ckacwf uxdefcif;7mwGifr7SdEGrf;
tpG,rf sm; 7SId ckcu H muG,7f mY xkt d pG,rf sm;ukd tok;H yg;aom 7[ef;tm;jzpfap/ t-uD;qkH; rax7ftm;jzpf
jyKEkid o
f nf? tvGef arF;-udKifaom uwk;d qDtwGuf xkd apuyfvSL7ef Owfou‡ef;tjyif tjcHt7H vŒzG,f
oW0gwkd\ukd axmifacsmufjzifh zrf;,l-u.? uwkd; yPnf;rsm;ukd xnfo h iG ;f vSL'gef; avh7o Sd nf? uxdecf if;
qDudk txD;0rf;Aku d f atmufwiG 7f adS om*vif;tdwrf 7S 7Sd 7mY oH•u d ppfppf jzpfoifo h nfh twGuf tvŒ\wum
onf? *vif;tdwrf mS oHy7k moD; t7G,cf ef\ 7SI d uwk;d qD rsm;u rnfonfhyPnf;um; oH•duyPnf;/ rnfonfh
wpfatmifpcef\yg7S. d ? uwk;d eH\onf tvGepf ;l &Sum wm yPnf;um; ykCvduyPnf; jzpfonf[k cGJjcm;av~muf
&Sncf aH oma-umifh uwk;d ukd tvGet f zk;d wefaom yPnf;
wpfck tjzpfjzifh ta&S\widk ;f wGit f ok;H jyK-uonf?
29
www.foreverspace.com.m
u'l;vlrsKd; uaepkdyif/yifv,f
30
www.foreverspace.com.m
pyfaeaom {7m0wD jrpf0useG ;f ay:a'o/ weo‡m7Durf; -uonf? xkt d csed Yf wpfyifv;Hk 0g0if;vkrwwf vSypGm
&kd;ESifh 7ckdifurf;&kd; wav~mufwkd\wGifaygufonf? xkd wG7J &Go J ;D aeaom uepk;d oD;wk\drmS jrif7olrsm;tzk\d oGm;
tyifonf tjrJprd ;f yifrsK;d jzpfI jrefrmEkid if YH xif;qkud f 7nfusp7m jzpfawmh.? pyspo f ;D ckid u
f ohJ \kd tjyGwv f u dk /f
7ef taumif;qk;H opfyifwpfrsKd; jzpfonf? tckid v f u dk o f ;D ojzifh t*‡vyd v f rl sK;d wk\du jrefrmpyspo f ;D
yifv,f uepkyd if-uD;rsm;onf tjrifah y 60 rS ^0 yif[I l yif trnfay;xm;-uonf?
txd/ yifpnfvkH;ywf 5 ayrS6aytxd &Sdwwfonf? uepk;d oD;onf rrSnahf o;rDtcsdew f iG f tpdr;f a7mif
xif;tjzpf ckwv f jJS yD;aomtcg tyifvu dk f xkw,f 7l ef &SI
d rSnv hf maomtcgrS 0gvmonf? tcG0H g twGi;f &Sd
cJ,Of;ojzifh wpfaycef\pD jzwfjyD;rS avSrsm;vSn;f rsm;jzifh ESif;qDa7mifazsmhazsmh tjrFmokH;ckukd vlwkd\pm;okH;-u
jrdK\ta7muf wify\dk a7mif;csavh&-dS uonf? onf? tjrFmrsm;twGi;f Y taphwpfaphpyD g&S. d ? uepk;d
oD;wGiftcsKd okd\r[kwf csKdcsOfrsKd;ESihf tcsOfrsKd;[lI
ESprf sK;d xif&mS ;&So d nf?
jrefrmEkdifiHY taphrsm;ukdom pkdufysKd;-uonf? 'yfcs
ta&S\tdNd,u`ef;pkwGifrl tukdif;qufenf;jzifhrsKd;yGm;
apouJo h \dk jrefrmEkid if YH vnf; prf;oyf-unfo h ifah yonf?
rk;d OD;us Owkajymif;csed w f iG f uav;oli,frsm;onf
uepk;d oD;ukd tvGet f u`pH m;rd7mrS 0rf;uku d jf cif;/ "mwf
av~mjcif;rsm; jzpfymG ;wwfojzifh vl-uD;rdbvkyo f rl sm;
owdxm;zk\dvo dk nf?
uepk;d om;rSm vltzk\d tok;H r0ifvo S jzifh Ttyifudk
toD;77eftwGuo f m pku d yf sKd;avh&-dS uonf?
xif;qkduf7aom uepkdyif. t7GufESihftzl;rsm;
yifv,fuepkdom;onf ckdifrmI tvGefav;onf?
tpdr;f vkud cf pJG w
d rf S vG,uf o
l nf? tom;. ta7mifrmS eD
npfnpfjzpf.? uepko d m;ukd wHwm;wkid rf sm;ESiahf vSu, dk f
xnfrsm;tjzpf tokH;jyK7efvnf; txl;aumif;onf?
vSn;f bD;/ avSmw f uf/ &Guw f idk f ponfrsm;tjyif ykqed /f
vufukdifuJhokd\ ckdifcHhaom vufukdifESifht&kd;rsm;
jyKvk y f 7 ef t wG u f v nf ; tvG e f o if h a vsmf a om
tom;jzpfonf?
uepkdyifonf taygufjrefI taphukdaomfvnf;
aumif;/ ukid ;f jywfuadk omfvnf;aumif; pku d yf sK;d Ekid o
f nf?
31
www.foreverspace.com.m
uEkurm
32
www.foreverspace.com.m
uae'gEkdifiH ? ?uae'gEkid if o H nf tar7duef jynf jznf; jrifw h ufvsuf awmifzuftidk -f uD;ig;tkid Ef iS hf pdef
axmifp. k ajrmufzufwiG w f nf&I dS taemufzufpeG ;f 7Sd avm7ifhjrpftxd us,fjyef\pGmwnf&dSonf? tus,f
tvmpume,f rSwyg; ajrmuftar7dwu dk . f ajrmuf t0ef;tm;jzifh uae'g. ok;H ykEH pS yf cHk ef\&IdS opfawmrsm;
ydik ;f a'o tm;vk;H yg0ifaom Ekid if jH zpfonf? ta&S\EiS hf jzifhzkH;tkyfvsuf&Sdonfhjyif a7tkdifrsm;vnf; txl;ayg
taemufrSm rkdif2^00 ausmf&Snfvsm;I ajrmufbuf rsm;onf? xku d ek ;f jyifjrif.
h xuf0ufcef\rmS ay 1000
ESifh awmifbufrSm (tmwdwf u`ef;pkrsm;ryg) rkdif yif rjrifw h wf-uaomfvnf; tcsK\dae7mwk\dYrl ay 6000
1600 cef\&dS jyD;v~if/ {7d,mtm;jzifh pwk7ef;rdik af ygif; txd jrifhavonf? ajrmufbufzsm;rSm 7moDOwk
3843144 rkdifcef\r~ us,f0ef;onf? Oa7mywkdufESifh tvGefat;Iopfyif-uD;rsm; raygufEkdifonfh twGuf
tus,ft0ef;wlr~vsuf us,fjyef\I tzkd;xdkufwef uswfw;D jyifa' o[k ac:-u.? ajr-oZm acgif;yg;
aom opfawm-uD;rsm;&Sjd cif;/ ajrwGi;f ajrywGif obm0 ojzifh v,f,mvkyif ef; rxGe;f um;aomfvnf;/ wGi;f
yPnf;tm; jynfhpkH-uG,f0jcif; wkd\a-umifh oef;aygif; xGufyPnf;tm; jynfhpkHjcif;/ opfawmrsm;rS opfaysmh
200 cef\r~aom vlrsm;yif acsmifcsdpGmaexkdif touf zwfESifh om;arG;aumifrsm; 7&Sdjcif;/ a7tm; oHk;v~yf
arG;Ekdifonf? okd\7mwGif uae'gEkdifiH. ,ckvuf&Sd ppf"mwftm; -uG,0f jcif; wk\da-umifh xku d ek ;f jyifjrifo
h nf
vlO;D a7rSm 14 oef;ausmfr~om jzpfonf? uae'gEkid if tH wGuf txl;ta7;ygavonf?
uae'gEkid if .H oGijf yiftaetxm;ukd obm0a'o tWvMdwf urf;ajca'owGifurf;&kd;wef; e,frsm;
-uD; 5 ckjzifh cGaJ 0ykid ;f jcm;Ekid of nf? ,if;wk\drmS avm7if; jzpfaom e,l;A7efZpG /f EsL;azgif;vef;/ EkAd gpuk;d &Sm;ESihf
&Se;f uke;f jyifjrif/h tWvMdwf urf;ajca'o/ pdeaf vm7if y7ift h uf'yG u f sGe;f rsm; yg0if-u.? tufyvufcsD,ef
jrpf0Srf;a'o/ ya77D vGifjyifa'oESifh taemufbuf awmif. tqufjzpfaom awmif&kd;awmifukef;rsm;
awmifwef;a'owk\d jzpf-u.? &So
d jzifh ajrrsuEf mS jyifrmS rnDnmvSbJ v=id ;f x uJo h \dk
avm7if;&Se;f uke;f jyifjrifo h nf tmwdwo f rk]7murf; jzpfaeonf? EsL;azgif;vef;onf vm;A7ma'g a7at;
ajcESifh ['fqefyifv,fatmf urf;ajcwkd\rS wjznf; pD;a-umif; &So d nft h wGuf tvGeaf t;aomfvnf;/ usef
33
www.foreverspace.com.m
34
www.foreverspace.com.m
uae'gEkid if H
e,frsm;wGif 7moDOwk r~wnDnw G o f nf? tzk;d wefopf rSm pdefavmh7pfjrpf jzpfonf? rkdif 19000 cef\&SdI
awmrsm; &So d nfjh yif/ ajr-oZmaumif;aom ae7muGuf tWvMdwf ork]7mxJokd\ pD;0if.? e,fvqif
rsm;vnf; tES\H tjym; &So d nf? urf;ajcwav~mufwiG f jrpf/ csmcsjD rpfEiS hf qufpuuf cs0D rfjrpfrsm;onf ['fqef
euf&id= ;f aumif;rGeaf om oab‡mqdyrf sm; aygrsm;.? yifv,fatmfxJokd\ pD;0if-uI 2514 rkdif &Snfaom
pdeaf vm7ifh jrpf0rS ;f a'oonf uae'g. obm0 rUifZDjrpf onftmwdwfork]7mxJokd\pD;0if.? t
a'owk\dwiG f ti,fq;Hk jzpfaomfvnf; vlO;D a7trsm;qk;H aemufbufwiG f ukv d ºD;,m;jrpf/za7ZmjrpfEiS hf ,l;uGe;f
aexkdif7ma'o jzpfonf? v,f,m vkyfief;twGuf jrpfwkd\onf ypdzdwf ork]7mxJokd\ pD;0if-uonf?
aumif;rGeaf oma'o jzpfonfjh yif a7tm;aygrsm; ojzifh uae'gEkdifiHwGif awmifbufe,fpyf&Sd tkdif-uD; ig;
pufr=vkyfief; xGef;um;onf? uDGAufjrdK\/ rGef; tkid t
f jyif uke;f wGi;f a7tdik f tajrmuftjrm;vnf; &S. d ?
x7D;atmjrdK\/ atmhw0jrdK\ uJhokd\aom jrdK\-uD;rsm;onf xkdtkdifrsm;rSm tif;i,f/ tkdifi,fuav;rsm;rS rkdif
xkjd rpf0rS ;f a'oY &S-d u.// aygif;rsm;pGm us,f0ef;onfh a7tkdif-uD; rsm;txd
ya77DviG jf yifa'oonf avm7if;&Se;f uke;f jyifjrifh t&G,ftpm;pm; jzpf-uonf? xif&Sm;aom tkdif-uD;
qk;H 7m 0ifeyD ufjrKd \. ta&S\zufem;rS a7m\u;D awmifwef; rsm;rSm reDw;dk Ag;/ 0ifeyD uf/ *7dwAf , J m;/ *7dwq f avh
rsm; txd rkid af ygif; 800cef\ us,jf yef\.? xkad 'owGif ponfwkd\ jzpf-u.? tawmftwef-uD;rm;aom
reDw;dk Ag;e,f/ qufpuufcs0D rfe,fEiS hf t,fvAg;wm; a7csKdtkdifrsm;pGmvnf; &Sdao;onf? uae'gEkdifiHwGif
e,frsm;yg0if-uonf? ajrmufbufyidk ;f wGif opfawm jrpfrsm;/ tkid rf sm;. pkpak ygif; tus,t f 0ef; rSmpwk7ef;
rsm;aygufa7mufI awmifbufykdif;onf nDnmysH\ysL; rkdifaygif; 228000 r~&Sdavonf?(* 7dwf vdwf
avonf? ajr-oZm aumif;rGefxufoefonfh t a'o„ 7=)
avsmuf v,f,mvkyif ef;xGe;f um;onfh tcsut f jcm uae'gEkid if o H nf -uD;rm;us,0f ef;I tmwdwZf ek Ef iS hf
a'o-uD;jzpf7m xkad 'oonf uae'gEkid if t H zk\d ajr-uD; orykdif;Zkefwkd\wGif usa7muf wnf&Sdonfh tavsmuf
rS a&Fo;D 7mt7yfyif jzpfonf? 7moDOwk trsKd;rsKd; uGJjym;onf? a,bk,stm;jzifh
taemufbuf awmifwef;a'oonf jAw d od ~uv kd ºD; a'otrsm;wkd\rSm aqmif;tcgwGif tvGefat;I aEG
,m;e,f/ ,l;uGe;f e,fEiS t hf ,fvAg;wm;e,f temuf tcgwGif twef yljyif;-uonf? ajrmufbufzsm;
bufe,fpyf wav~mufwGif usa7mufI awmifpOf usaom ,l;uGe;f e,f/ taemufajrmuf e,fEiS hf uDAG uf
awmifwef;rsm; ,SOjf yKd iv f suw f nf&o dS nf? ta&S\bufq;Hk e,f ajrmufyidk ;f wk\d wiG f tmwdw7f moDOwkudk 77S-d uI
awmifwef;rSm a7m\uD;awmifjzpfI taemufzufrS ['fqef yifv,fatmf onf wpfEpS v f ~if uk;d vr~a7cJ
,SOfaeaom awmifwef;rsm;rSm qJvuwfawmif ESifh avonf? Tokd\jzihf uae'gajrmufykdif;wav~muf
urf;&kd;wef;awmifrsm; jzpfonf? a7m\uD;awmifwef; wGif ESif;rsm;om tusrsm;I rkd;t&Gmenf;.?
rSm ay ^000 rS 13000 ausmftxd jrifh.?(a7m\uD; awmifbufusaom a'orsm;wGif ylaEG;r~waom
awmifwef; 7=) okd\7mwGif tjrifhqkH; awmifxdyfrsm; 7moDOwkukd 77dS-uonf? ta&S\bufY7Sdaom urf;&kd;
rSm ,l;uGef;e,fwGif &Sdaomvkd*efawmifxdyf (ay wef;e,frsm;rSm aeusu J syJ l aomfvnf; taeawmfr~jzpf
119850)ESihf pdet f vD idk ;f ,ufawmifxyd f (ay 18000) aom aEGOwkrsKd;ukd 7&SdI rkd;7GmoGef;jcif; rsm;onf?
wkd\jzpf-u.? jAdwdo~ukdvºD;,m;e,fwGif ajr-o ya77DviG jf yifa'owGif at;jraom aqmif;Owkudk 7&Sd
Zmaumif;aom csKdifh0Srf;a'o &Sdojzifh opfoD;yifrsm; aomfvnf; a7m\uD;awmifwef; rsm;bufrS wkdufcwf
pku
d yf sKd;-uI Ek\d xu G yf Pnf; xkwv f yk -f uonf? vmaom ‘csd E G w f ’ ac:avyl r sm;a-umif h tat;
ypdzdwf ork]7mESifh tWvMdwfork]7mzufwGif '+frjyif;xefvSacs? okd\7mwGif a7m\uD;awmifwef;
rkdifaygif; 13000 cef\&Snfaom urf;&kd;wef;&Sdvsuf/ rsm;uyif ypdzw d b f ufrS wku d cf wfvmonfh a7ck;d a7aiG\
tWvMdwfork]7m zuf&Sdurf;&kd;wef;rSm tauG\ ygaomavwkd\ukd wm;qD;xm;jyefojzifh ya77D
taumuf tvGerf sm;.? ['fqefyifv,fatmfEiS hf pdef vGifjyifa'o. taemufawmifykdif;rSm rkd;acgifonf?
avmh7ifhauG\wdk\rS uae'gEkdifiH. tv,fA[kdcef\okd\ ypdzdwfurf;ajc wav~mufwGifrl rkd;rsm;pGm7GmoGef;I
a7mufatmif a7a-umif;c7D;jzifh tvG,fwul oGm; ypdzw d o
f rk]7mrSwu dk cf wfvmonfh ylaEG;aomava-umifh
a7mufEidk o f nf? uae'gEkid if w H iG t
f xif&mS ;qk;H aom jrpf ta7S\zuf urf;ajca'owk\d xuf ykI d ylaEG;onf?
35
www.foreverspace.com.m
uae'gEkid if H
36
www.foreverspace.com.m
uae'gEkid if H
37
www.foreverspace.com.m
uae'gEkid if H
ojzifh pufrv = yk if ef;zufY tvm;tvm rsm;pGmaumif; oD;oD;wk\dYvnf; wUokv d af usmif;-uD;rsm; &Sad vonf?
rGev f oS nf? r-umvSao;aom ESprf sm;twGi;f u pufr= uae'gEkdifiH wUokdvfausmif; tm;vkH;Yausmif;om;
vkyfief;rsm; ododomom wkd;wufvmonfhtwGuf OD;a7 wpfoed ;f ausmf7. dS ?
,cktcg pufrv = yk if ef;xGuyf Pnf;rsm;. wefz;dk rSmv,f wkid ;f jynf pnfum;wk;d wufap7ef 7nfoefvsuf tpk;d
,mvkyfief;xGuf yPnf;rsm;. wefzkd;xuftwefyif 7 wk\donf rD;7xm;vrf;azmufvyk jf cif;ukd txl;tm;ay;
ydkvsuf&Sdonf? puf&kH-uD;rsm;rSm trsm;tm;jzifh pdef cJo h nf? uae'D,efypdzw d f rD;7xm;vrf;-uD;rSm 1885ck
avm7ifh jrpf0rS ;f wav~muf/ tGeaf w;7D;,k;d e,fEiS hf uDAG uf ESpw f iG f azmufvyk f jy;D pD;cJ. h ? yxr uBmppf-u;D twGi;f Y
e,f awmifbufe,fpyfwav~mufY &Sad omjrdK\-uD;rsm; woD;ykCvykdif rD;7xm;vrf; tcsKd\ukd tpkd;7u odrf;
wGifwnf&Sd-uonf? pufr=vkyfief;rsKd;pkH7Sdaom jrdK\-uD; ,ljyD;aemuf xkrd ;D 7xm;vrf;wk\d udk pkaygif;um 1923ck
2 jrdK\rmS rGe;f x7D;atmjrdK\EiS hf wk7d eG w f jdk rdK\w\dkjzpfI tjcm; ESpw f iG f uae'D,efae&Sief ,f rD;7xm;tzG\J zG\Jpnf;vku d f
aom jrdK\rsm;rSma,bk,stm;jzifh vkyif ef;wpfrsK;d wpfrsK;d onf? ava-umif; o,f,lykd\aqmifa7; vkyfief;rSm
twGufom xif&Sm;-uonf? tGefaw;7D;,kd;e,f&Sd vnf; rsm;pGmwk;d wufvsu&f 7dS m tar7duefjynfaxmif
0ifqmjrdK\wiG f armfawmfum;vkyif ef; -uD;us,I f [,f pk/ Oa7myEkid if rH sm;ESihf tmwdwaf 'owk\do\dk ava-umif;
rDvwefjrdK\onf uae'gEkid if . H oHr+dvyk if ef;A[kXd me jzifh oGm;vmEkdifonf? av,mOfysHrsm;rSm jynfwGif;
-uD;jzpfonf? uDGAufjrdK\onf pULpufrsm;twGuf jynfy o,f,yl \dak qmifa7; twGuo f mru uae'gEkid if H
xif&mS ;.? ya77DviG jf yifa'o&Sd 0ifeyD ufjrdK\/ tuf'ref . tzkd;wefvSaomopfawm-uD;rsm;ukd rD;ab;rS
wefjrdK\ESifh u,fv*g7DjrdK\rsm;wGif *sKHr=ef\-udwfjcif;ESifh umuG,7f mYvnf; rsm;pGmtok;H 0ifonf? 'kw, d uBm
trJom;pnfow G jf cif; vkyif ef;rsm; xGe;f um;avonf? ppf-uD; twGif;Y armfawmfum;vrf;rsm;ukd wkd;wuf
ig;aoWmvkyif ef;twGuf xif&mS ;aomjrdK\w\drk mS jAdwo d ~ azmufvyk cf -hJ u.? e,ftoD;oD;&Sd uke;f vrf;rsm;ukq d uf
ukdvºD;,m;e,f7Sd Aeful;Ag;jrdK\ESifh e,l;A7efZGpfe,f&Sd oG,af y;vku d jf cif;jzifh uae'gEkid if w H pfzufzsm;rS wpfzuf
pde*f `e;f jrdK\w\dk jzpf-uonf? zsm;ok\d aygufa7mufonf\f rkid f 5000cef\ &Snv f sm;aom
uae'gEkid if w H iG f aexkid -f uaom vlrsm;rSm jAw d od ~EiS hf Ekid if jH zwf rD;7xm;vrf;-uD;ukd 1942 ckEpS w f iG f zGichf .hJ ?
jyifopfvrl sKd; tquftEG,rf sm; jzpfonf? jAdwo d ~vl uae'gEkid if o H nf jAdwo d ~"eo[m,tzG\J 0if Ekid if H
rsKd;wkd\rSm tar7duefvGwfvyfa7;ppfyGJ jzpfyGm;pOfu jzpfvsuf ukd,fykdif tkyfcsKyffa7;ukd tapmqkH; 7&Sdaom
uae'gzufo\dk ajymif;a&F\vm-uaom ukv d edk eD ,fopfxl 'drk eD ,
D efEidk if H jzpf.? zG\Jpnf;tkycf sKyyf Hk tajccH Oya'opf
axmifolrsm;jzpfI jyifopfvlrsKd;wkd\rSm 18 7mpkESpf t7 ,lEu dk wf ufuif;'rf;Ekid if . H &Sib f 7k ifonf uae'g
twGif;u uae'gokd\ a7mufvm-uolrsm; jzpfonf? EkdifiH. bk7ifjzpfonf? xkdbk7if. ukd,fpm;uae'g
'kw, d uBmppf-uD; rjzpfrED iS hf jzpfjyD;ptcsed w f \dw
k iG f jAdwd 'krd eD ,D efudk wm0efc7H olrmS bk7ifccH sKyf jzpfI e,ftoD;
o~u`e;f pkrS jAdwo d ~ vlrsK;d rsm;pGmwk\donf uae'gok\da7F\ oD;wGifvnf; bk7ifcHrsm; xm;7Sdavonf? uae'g
ajymif;aexkid cf -hJ u.? uDAG ufe,frw S yg; useef ,ftm; ygvDrefrSm atmh0jrdK\awmfY 7SdjyD;v~iff txufvFwf
vk;H wGif t*‡vyd b f momrSm &k;H ok;H bmomjzpfaomfvnf;/ awmfESifh atmufvFwfawmfwkd\ yg0if-u.? txuf
vlOD;a7 av;ykHwpfykHausmfwkd\rSm jyifopfpum;ukdom vFwaf wmf wGif trwf 96 a,muf&I dS / atmufvw F f
ajymqkdokH;pGJ-uonf? vlOD;a7 14 oef;ausmf7Sdonfh awmfwiG f trwfaygif; 245 a,muf&o dS nf? 'drk eD , D ef
teuf wkdif;7if;om;rsm;jzpf-uaom tufpuD;rkd;ESifh wGifbk7ifcHcsKyfrSm t-uD;tuJjzpfaomfvnf; tkyfcsKyf
7uftif';D ,ef;wk\drmS 125000cef\om&Sad vonf? r=a7;7mwGifrl ygvDrefrS wifajr|mufaom 0ef-uD;csKyf
uae'gEkid if . H ynma7;rSm txl;acwfro DS nft h m; uomv~if -udK;ukid jf c,fv, S af vonf?
avsmfpGm uBm\EkdifiH-uD;rsm;ESifh 7ifaygifwef;vkdufEkdif vlrsKd; toD;oD;wGif trsKd;om;txdrf;trSwf &Sd-u
onf? jrdK\-uD;wkid ;f wGif txufwef;ausmif;rsm;/ aum onfh enf;wl uae'gEkid if w H iG f ‘ary,f7u G ’f rSm trsK;d
vdyfausmif;rsm;ESifh pD;yGm;a7;ausmif; rsm;&SdIe,ft om; txdrf;trSwf jzpfavonf?
38
www.foreverspace.com.m
uae'g.pdw0f ifpm;zG,t
f wdwb
f 0
39
www.foreverspace.com.m
uae'gEkid if o
H rkid ;f ESifh tkycf sKyfa7;
xlaxmifum a7mif;0,f azgufum;I aexkid -f u jy;D v~if avm7ifhponfh jrpfrsm;o\kd oGm;a7mufpkHprf; -uonfh
tk;d tdro
f pf wnfc-hJ uonf? ykCdKvfrsm;rSm jyifopfvlrsKd; 7uf'Dqef/ Zkd;va,;ESifh
omoemjyK bkef;-uD; rmuuf/ pydefvlrsKd; 'D'kd;wkd;ESifh
tajcpku d 7f ma'ojzpfvmjcif; jyifopfvrl sKd; vmqJw\dk jzpf-uonf?
uae'gwGif e,fopfrsm; tajcwus pwifwnf 1642 ckEpS w
f iG f rGe;f x7D;atmjrKd \udk omoemjyK A[kd
axmifcJholumjyifopfvlrsKd; qrfrsL,,f 'g7Srfyvdef pcef;tjzpf wnfaxmifcJhonf? jyifopfbk7if14
qko d jl zpfI ol\udk uae'gEkid if . H zcif[v k nf; ac:prSwf qufajrmuf vl0o D nf uae'gEkid if u H dk jyifopf jynfopf
jyK-uonf? xkyd Ck Kd v-f u;D onf 1604 ckEpS Yf ,ckEAdk gpuk;d tjzpf 1663 ckEpS w f iG f odr;f yku
d f tkycf sKyo
f nf? jyifopf
7Sm;ac:onfh tmau;'D;,m;wGif e,fopfwpfcu k v dk nf; vlrsKd; trsm;tjym;ukv d nf; xkad 'orsm;Y oGm;a7muf
aumif;/ 1608ckEpS w f iG uf m; uDAG ufjrdK\uv dk nf;aumif; tajcpkduf aexdkif7efapvFwfcJh7mrS ,ckuae'D
pwifwnfaxmifco hJ nf? xk\jd yif 7Sryf vdeof nf pdeaf vm7ifh ,efvlrsKd;rsm; qif;oufaygufyGm;vmonf?
ESihf atmhw0jrpf rsm;ukd qefwufc7hJ m [sL7GeEf iS hf tGeaf w;
7D;,k;d tkid -f uD;rsm;udk awG\7cdS o hJ nf? xk\djyif ol\ut dk pGjJ yKI jyifopfvufatmufwiG f
rSnahf c:cJah om 7Sryf vdeaf 7tkid -f uD; ukv d nf; awG\c. hJ ? jyifopfjynfopfukd tkycf sKy7f ef jyifopfb7k ifu bk7ifcH
7Sr;f yvde. f aemufwiG f uae'gok\d a7muf7v dS mcJo h rl mS wpfO;D / -uD;-uyftyk cf sKyo f w
l pfO;D ESihf c7pf,mef*+ kd ;f csKyf
t*‡vdyfvlrsKd; [ife7D['fqef jzpf.? ['fqefonf wpfO;D wk\dukd ce\x f m;cJo
h nf? bk7ifc. H txl;aqmif7u G f
taemufajrmufbufvrf;ukd 7SmazG,if;/ ['fqefjrpfEiS hf 7aomwm0efrmS e,fopfwiG f aexkid o f rl sm;udk wkid ;f 7if;
['fqefyifv,fatmfwkd\ukd awG\7SdcJhonf? 1629 ckESpf om; vl&ikd ;f rsm;jzpfaom tD&u dk KdG ifw\dk. ab;7efrS um
wGif jyifopfukdvkdeDe,fopf uDGAufukd t*‡vdyfwkd\u uG,f ay;7jcif;jzpfayonf? ok\daomf aumif'h gz7Gew f m
wku d cf u
dk o
f rd ;f ,lcahJ omfvnf; r-umrD jyifopfw\dv k ufo\dk eufonf 16^2 ckEpS rf pS I bk7ifct H jzpf tkycf sKyf aomt
jyefI ay;tyfvu dk 7f onf? cg xkv d &l idk ;f wk\d. 7efrmS at;jidr;f oGm;avonf? z7Gef
xkdaemufwGifum; rpfpPyD/atmhw0/ tkd[dkif;tdk pdef wmeufrmS jyifopf jynfopfo\dk vma7muf tkycf sKy7f aom
40
www.foreverspace.com.m
uae'gEkid if o
H rkid ;f ESifh tkycf sKyfa7;
bk7ifcH rsm;xJwGif tawmfqkH; ykCdKvfwOD; jzpf.? jyef7m Oa7mywku d Yf ckepfEpS pf pfyJG jzpfymG ;vmaom tcg
xkyd Ck Kd v-f u;D onf uae'gEkid if t H wGi;f bufo\dk vSnv hf nf uae'g7Sd t*‡vyd Ef iS hf jyifopfw\dk. tajctaerSm ykrd kd
oGm;vm pl;prf;7SmazGapjy;D aemuf e,fopfrsm;wnfaxmif qk;d 7Gm;vmcJo h nf? Tt-udrrf mS uae'gwGif t*‡vyd w f \dk
apI tuGufusaom ae7mrsm;wGif cHwyfpcef;rsm; aemufq;Hk t-udrf tm;jydKirf -= uD;jzpfI jyifopfEiS hf tif';D
wnfaxmifum jyifopfEkdifiHawmf ykdrkdus,fjyef\atmif ,ef;vl&idk ;f ppfy[ JG k ac:avonf? tpwGif jyifopfw\dk
jyKco hJ nf? z7Gew f meufonf jyifopf jynfopf. bk7ifcH ta7;omcJah omfvnf; 1^50 jynfEh pS rf pS I ppfyrJG mS wpfrsK;d
tjzpf 2 -udrw f idk w f idk f aqmif7u G cf o hJ nf? wpfzHk ajymif;vJomG ;onf? t*‡vyd w f \dok nf twGi;f zuf7dS
z7Gew f meuf yxrt-urd f bk7k ifct H jzpf aqmif7u G cf hJ jyifopfwkd\. tcsuftjcmXmersm;ukdvnf;aumif;
pOfuyif t*‡vyd w f \dkEiS hf e,fvo k nfh tm;jydKirf -= uD; ay: vGPAwfjrKd \ ukv d nf;aumif;; odr;f ,lc. hJ ? 1^59 ckEpS w f iG f
aygufcJhonf? t*‡vdyfwkd\onf tD&kduGdKifvl&kdif;rsm;ukd Akv d cf sKyfr;Œ 0k onf jyifopf ppfAv dk cf sKyf rGe;f urf; OD;pD;
jyifopfw\dktm; wku d cf u dk 7f ef ajr|muf ay;cJo h nf? 1690 ckcu H m umuG,af eaom uDAG ufjrKd \o\dk csw D ufwu dk cf u dk 7f m
jynfhESpfwGif t*‡vdyfwkd\zufrS qm0DvsHzpf onf jrdK\teD;7Sd atA7m[rfvGifjyif-uD;wGif wkdufyGJ jzpfyGm;
EkAd gpuk;d 7Sm;ok\d csDwuf wku d cf u dk f odr;f ydu k cf jhJ yD;aemuf avonf? wku d yf w JG iG f ppfAv dk Ef pS Of ;D pvk;H usq;Hk oGm;aomf
uGAD ufjrdK\o\kd csw D ufwu dk cf udk cf ahJ aomfvnf; ratmifjrif vnf; t*‡vdyfwkd\ atmifyGJ7um uDGAufukd odrf;ykduf
cJhacs? aemifaomtcgY EkdAgpukd7Sm;ukd jyifopfwkd\okd\ Ekid cf .hJ ? 1^60 jynfEh pS w f iG f rGe;f x7DatmjrdK\udk odr;f yku d f
jyefvnf ay;tyf7avonf? 77SdcJhonf? xkdaemuf yg7pfpmcsKyf (1^63 ckESpf)t7
uae'gY xkdtcgut*‡vdyfwkd\. e,fopfrsm;rSm jyifopfw\dk u uae'gukd t*‡vyd w f \dk vufo\dk ay;tyf
enf; yg;I jyifopfe,fopfrsm;om ykrd dk rsm;jym; jyD;v~if 7avonf?
tkycf sKyfa7;vnf; aocsmusejyD; jzpfonf? jyifopfw\dk jyifopfw\dkonf uae'gwGif qufvuf aexkid -f u
onf oWd7o dS rl sm;jzpfI tD&u dk u f KdG ifw\dk rw S yg; tjcm; 7m xkpd Ofu vlO;D a7rSm 60000 ausm7f o dS nf? yxrqk;H
aomvl&idk ;f rsm;ESihf cifrif7if;ES;D -u.? ok\daomf t*‡vyd f jAdwo d ~ uae'g ukd wm0efcH tkycf sKy7f olrmS Akv d cf sKyrf ;Œ
wk\d u vlO;D a7 rsm;onf? 1^11 ckEpS w f iG f t*‡vyd w f \dk *sd r f ; rma7; jzpf . ? rma7;onf j yif o pf w k d \ uk d
onf EkdAgpukd;7Sm;ukd odrf;,lcJh.? ,l;x7ufpmcsKyf w7m;r~wpGm tkyfcsKyfcJhonf? xkd\jyif jyifopfwkd\tm;
(1^13 ckESpf) t7/ EsLazgif;vef;/ EkdAgpukd;7Sm;ESifh omoema7; vGwf vyfciG u hf dk ay;cJ. h ? jyifopfw7m;r
['fqefyifv,fauG\ w0ku d 7f dS a'orsm;ukd t*‡vyd w f \dk Oya'rsm;ukdvnf; av;pm;cJhonf? ol\aemufwGif
7-uonf? jyifopfw\dk onf wjznf;jznf; e,fcsJ\vmcJh bk7ifc7H mxl;ukd qufcH aom *kid ;f umvwefonfvnf;
-u7m taemufzuf7dS a7m\u;D awmifajcok\dyif a7mufchJ rma7;. pepftwkid ;f tkycf sKycf . hJ ? xkpd epfuydk if jAw d o d ~
avonf? tkid -f uD;rsm;a'ow0ku d Ef iS hf tk[ d idk ;f tkd jrpf0rS ;f tpk d ; 7onf 1^^4 ck E S p f u D G A uf t uf O ya'jzif h
wav~muf vl0;D ZD,³m; e,fo\dk wkid af tmif jyifopfw\dk vufcHcJhavonf? *kdif;um vwefonf uae'gukd
onf cHwyfrsm;ukd aqmufvkyf chJ-uonf? ESpaf ygif; 30 r~ vdRma7;jcm;pGm tkycf sKyfcahJ oma-umifh
okd\aomf z7Gefwmeuf.ae7mukd qufcH-uaom tar7duef vGwfvyfa7;ppfyGJ twGif;Y uae'gonf
jyifopfbk7ifcHrsm;um; t7nftcsif;ESifh rjynfhpkH-u jAw d o d ~Eidk if aH wmf. oPmawmfudk apmifo h &d adk ocJah yonf?
onfhjyif jyifopfwkd\vnf; ta-umif;a-umif;a-umifh xkad -umifh 7Sryf vdeu f dk jyifopf uae'g zcif[k ac:qkd
uae'gwGif tajcpkdufaexkdif7ef vma7mufjcif; r7Sd -uouJhokd\ umvweftm;vnf; jAdwdo~uae'g.
awmhacs? xkda-umifh jyifopfwkd\tiftm;rSm wjznf; zcif[k ac:qk-d uonf?
jznf; avsmhyg;vmawmhonf? Oa7mywku d Yf -op-wD;
,ef ; xD ; eef ; quf c H a 7;ppf y G J jzpf y G m ;aomtcg tkycf sKyfa7;wk;d wufvmjcif;
t*‡vyd ef ,fopfjzpfaom e,l;t*‡vef e,fom;wk\donf tar7duef vGwfvyfa7;ppfyGJ jzpfyGm;aomtcg
jyifopfw\dk. tckid rf mqk;H cHwyfjzpfonfh vGPAwfjrdK\udk tar7duefjynfe,frsm;rS jAdwdo~ tpkd;7tm;oPm
wku d cf udk of rd ;f ykud -f u.? ok\daomf xkpd pfyt JG jyD;wGif jyif razguf v k d o l t*‡ v d y f v l r sKd ; trsm;tjym;yif
opfw\dko\dk jyeftyf7avonf? uae'gokd\ ajymif;a7F\vm-uonf? xkdolrsm;onf
xkad emuf 1^54 ckEpS rf pS I wku d cf u dk rf r= sm; jzpfymG ;cJh tGeaf w;7D;,k;d e,fawmifyidk ;f wGivf nf;aumif;/ urf;&k;d wef;
41
www.foreverspace.com.m
uae'gEkid if o
H rkid ;f ESifh tkycf sKyfa7;
uae'gEkid if o
H rkid ;f ESifh tkycf sKyfa7;
43
www.foreverspace.com.m
uae'gEkid if o
H rkid ;f ESifh tkycf sKyfa7;
7ef t-uHay;-uonf? xk\djyif tar7duef jynfwiG ;f ppfyJG tm+mrsm;ukd A[kt d pk;d 7ok\d tyfEiS ;f onf[k qkx d m;7m
a-umifh uae'gjynfe,frsm;onf woD;wjcm;pD aejcif; uae'gtpkd;7onf tar7duefjynfaxmifpk A[kdtpkd;
xuf pnf;vk;H nDnw G pf mG 7Sv d ~if tiftm; ykrd adk wmifw h if; 7xuf tm+mykdI 77Sdavonf? tkyfcsKyfykH pepfrSmjAd
rnf/ ab;7efay:aygufaomf pnf;vk;H nDnw G pf mG ckcEH idk f wdo~ pepftwkid ;f yifjzpfonf? jAdwo d ~b7k ifu xkEd idk f
rnf[k tcsKd\u ,k-H unf-uavonf? xko d \dk wpfpnf; iHtm; tkycf sKy7f ef bk7ifccH sKyf cef\xm;aomfvnf; bk7if
wpfv;Hk wnf; 7Srd S a7S\tzk\dwiG f rsm;pGmwk;d wuf -uD;yGm;Ekid f cHcsKyfrSm wefckd;tm+mr7Sday? uae'gtpdk;70ef-uD;
rnf[v k nf; ,k-H unf-uavonf? rsm;. t-uHay;csuftwkdif;aqmif7Guf7oljzpfonf?
xkdtawmtwGif; 1864 ckESpfwGif urf;&kd;wef;e,f uae'gEkid if H tkycf sKyaf 7;wGif tu,fyif wefc;dk tm+m
rsm;onf rdrw d \dk tcsif;csif; yl;aygif;7ef tpnf;ta0; t7SdqkH;rSm 0ef-uD;csKyf jzpf.? tpkd;7tzGJ\wGif 0ef-uD;
wpf7yfusi;f ycJ. h ? xkt d pnf;ta0;ok\d txufEiS ahf tmuf 20 xufrenf;7SI d xko d w l \dkonf tkycf sKyaf 7;qkid 7f mXme
uae'gjynfe,frsm;rS ukd,fpm;vS,frsm;vnf; wuf rsm;. t-uD;tuJ wm0efcHrsm; jzpf-uonf? jynfy
a7muf cJo h nf? xku d , dk pf m;vS,rf sm;u urf;&k;d wef;e,f a7;7mXmeukd 0ef-uD;csKyfuom ukdifavh7Sdonf?
rsm;yl;aygif;a7;wGif rdrdwkd\e,frsm; yg0ifyl;aygif;vkda uae'gygvDrefwiG f vFwaf wmfEpS 7f yf7o dS nf? txuf
a-umif; ajymqk-d u.? xkad -umifh yl;aygif;a7; tpnf; vFwaf wmfwiG f 7moufyefu, kd pf m;vS,f 102 OD; yg0ifI
ta0;ukd uDAG ufjrdK\Y xyfru H si;f yum uae'g7Sed ,frsm; ,if;wkd\ukd uae'gy7DADaumifpD.t-uHay;csuft7
tm;vkH;ukdyl;aygif;I jynfaxmifpktzGJ\ zGJ\pnf;7ef bk7ifcHcsKyfucef\xm;onf? atmufvFwfawmfrS
Oya'wpf7yf a7;qGcJ -hJ u.? jynfaxmifpk tzG\Jtpnf; twnfjyKjy}mef; wifykd\vkdufaom Oya'-urf;rsm;ukd
udkvnf; uae'g 'kdrDeD,efEkdifiH[k trnfay;7efa7G; txufvw F af wmfu y,fcsEidk cf iG hf wpfcsuv f w
F tf m+m
cs,fco Jh nf? ok\d aomf xkpd pD Ofcsufukd EsLazgif;vef;ESihf
y7ift h uf'yG ef ,frsm;u oabmrwlcahJ y? EkAd gpuk;d 7Sm;ESihf
e,l;A7efZGpfe,frsm; uvnf; ESpfESpfr~ pOf;pm;jyD;rS
oabmwlcJh.? 186^ ckESpfwGif pDpOfcsufudk
tjyD;owfap7ef jAdwdo~ygvDrefu jAdwdo~ ajrmuf
tar7du tufOay'ukd jy}mef;vku d .f ? uae'g'drk eD D
,efEidk if . H yxrqk;H 0ef-uD;csKyfrmS qma*s/ at/ rU
a':e,f jzpfonf?
tkycf sKyfa7;
uae'gonf jAw d o d ~"eo[m, Ekid if rH sm;wGif yg0ifI
*7dwjf Adwed Ef iS v
hf nf;aumif;/ tjcm;aom 'drk eD , D ef Ekid if H
rsm;ESihf vnf;aumif; wef;wlu, dk yf idk t
f yk cf sKyaf 7; 77Sad om
EkdifiHjzpfonf? okd\aomf 186^ ckESpfjAdwdo~ ajrmuft
uae'gEkdifiH. jrdK\awmfjzpfaom atmhw0jrdK\7Sd jynfaxmifpk
ar7du tufOya'wGiyf g0ifaom tajccHOya'ukd uae
ygvDref taqmufttHk-uD;
'gygvDrefu xyfrH jyifEidk o f nfjh yif uae'gEkid if t H wGuf
tjyD;owf t,lcH w7m;&kH;awmfrSm y7DAD aumifpDyif 7Sad omf vnf; txufvw F af wmfwiG f Ekid if aH 7; tm+m
jzpfaeao;onf? rnfo\dkjzpfap txufygudPESpf 7yfp tenf;i,f r~om7So d nf?
vk;H ukd uae'gygvDref. axmufccH su7f rSom oufqidk f atmufvFwfawmfrSm jynfolwkd\ua7G;aumufwif
7mwk\d u aqmif7u G -f uavonf? ajr|mufvu dk af om uk, d pf m;vS,rf sm; yg0ifonf? omref
uae'g'krd eD , D efEidk if tH wGi;f Y jynfe,fu;dk ckEiS hf e,f tm;jzifh oufwrf;rSm 5 ESpjf zpf.? 186^ ckEpS f jAdwo d ~
-uD;ESpcf 7k I dS tar7duefjynfaxmifpk Ekid if u H o hJ \dk jynfe,f ajrmuftar7du tufOya't7 uDGAufe,f.
rsm;ukd pkaygif;xm;.? okd\aomf tajccHOya'wGif uk, d pf m;vS,Of ;D a7ukd 65 OD; owfrw S x f m;onf? tjcm;
jynfe,frsm;twGuf tm+mrsm;ukad z:jyI -uGi;f aom jynfe,frsm;rSmvlOD;tvkduf ukd,fpm;vS,f rsm;
apvFwcf iG 7hf avonf?
44
www.foreverspace.com.m
uae'gEkid if o
H rkid ;f ESit
fh yk cf sKyfa7; uae'gpmay
'krd eD , D efEidk if w
H iG ;f 7Sd jynfe,fwidk ;f Y bk7ifct H oD;oD; olwkd\. Zmwdrmefrsm;ukdaz:xm;onf? uae'gpm
7SI
d Oya'jyKvw F af wmfrsm;vnf; 7So d nf? Oay'jyKvw F f aywGif wkid ;f jynf. obm0/Ekid if aH 7;tajcESihf e,fopf
awmfEpS 7f yf7adS om uDAG ufjynfe,frw S pfyg; tjcm;jynf wnfaxmif7onft h jzpf/ Tok;H csuu f t dk xl;ojzifh t
e,frsm;wGif Oya'jyKvFwfawmf wpf7yfpDom7Sdonf? om;ay;I a7;om;xm;avonf? obm0rSm olwkd\
xk\djyif jynfe,fOy a' jyK vFwaf wmfo\dk wm0efc7H aom t"duxm;I a7;om;aom tcsufwpfcjk zpf.? wkid ;f
jynfe,f tpk;d 7tzG\Jacgif;aqmif 0ef-u;D csKyo f nf tu,f jynf 7moDOwkEiS hf yx0D0ifudk tajccHI a7;-uonf?Ekid f
yif jynfe,f tkyfcsKyfa7; t-uD;tuJ jzpfavonf? iH a7;7mrsm;ukd jyifopfw\du k rsm;pGm a7;om;I e,fopf
txufwiG f qkcd o hJ nft h wkid ;f jynfe,frsm;. tm+m wnfaxmifa7;ukd t*‡vyd w f \dku rsm;aomtm;jzifh a7;
rsm; uku d ef\owfxm;onf? A[kt d pk;d 7u jynfe,f O -uonf? uae'gpmayY jyifopfw\o dk nf jyifopfbmom
ya'jyKvw F af wmfu jy}mef;aom tufOya'rsm;ukd y,f ESihf a7;I t*®vdyf wdk\uvnf; t*®vdyfbmomESihf
zsuEf idk o f nf? ok\daomfxo dk \dkum; jyKcv
J o S nf? jynfe,f a7;-u7m bmom pum;uGjJ ym;r=a-umifh pmaycsi;f vnf;
qkid 7f mudPrsm;ukd oufqidk 7f m jynfe,ftpk;d 7tzG\J rsm;u woD;wjcm; jzpfaeawmhonf?
aqmif7GufI wpfEkdifiHvkH;ESifh qkdifaom udPrsm;ukd 'kd uae'gEkid if 7H dS jyifopfpmayrSm jyifopfEidk if rH sm;ESihf
rDe, D ef tpk;d 7tzG\Ju aqmif7u G of nf? xkt d pk;d 7tzG\JEiS hf rsm;pGm qufo, G af eavonf? tawmfq;Hk / txl;cseG q f ;Hk
bk7ifcHcsKyf &kH;xkdif7mXmerSm uae'gEkdifiH. jrdK\awmf aom uae'gjynfom; jyifopfpma7;q7mrsm; onf
atmhw0jrdK\jzpfI xkjd rdK\awmfwiG f uae'gEkid if H ygvDref jyifopfEidk if 7H dS jyifopftu,f'rD. yef;EG,o f 7zludk 77Sd
taqmuf ttkH 7Sdavonf? -u.? uae'gEkdifiH7Sd jyifopfpmayrSm 1^63 ckESpf
rwkid rf u
D wd;k wufjcif; rsm;pGm r7Sv d aS o;acs? xkpd Ofu
uae'gpmay ? ?uae'gEkdifiHonf ajrmuf jyifopfvrl sKd;rsm;onf e,fopf7mS azGa7; aeom;wus
tar7duwku d .f ajrmufzufyidk ;f wGiw f nf7o dS nf? 16 7Sad tmif jyKjyif pDraH 7;/ omoemjyKvkyif ef;ukd -udK;yrf;
7mpkEpS t f wGi;f Oa7mywku d of m;rsm; jynfopfe,fopf xrf;aqmifa7;/ om;arG;ukeful;I pD;yGm;7Sma7;wkd\
7SmazGxlaxmif-uaom tcgupI wkdif;opfjynfopf a-umifh tcsdefrtm;vyfatmif 7Sdae-u.? pmay
wpfck jzpfco hJ nf? ok\d7mwGif Oa7mywku d o f m;wk\d a7muf vkdufpm;7ef tcsdefr7-uacs? xkdtcg umwDa,;ESifh
7Sjd y;D I ESpaf ygif; ESp7f m eD;yg;txd jynfopf xlaxmifa7; 7Srfyvdefwkd\ e,fopf7SmazG7mY awG\-uKH7aom tjzpf
ESihf &=yaf xG; aeaoma-umifh pmayzufwiG f wk;d wufrr= 7Scd hJ tysufrsm;ESifh c7pf,ef omoemjyKykCdKvf tcsKd\.
acs? 18 7mpkEpS o f \dk a7mufaomtcg wkid ;f oljynfom; rSwfwrf;rsm;ukdom pmaytjzpfjzifh awG\7avonf?
rsm;onf tajcwus 7Sdvm-uojzifh pmayukd pwif (umwDa,;? &Srfyvdef„ vnf;7=)1^63ckESpfwGif
avhvmEkid o f nf? uae'gEkid if 7H dS vlrsm;onf awm&kifd ;f uae'gEkdifiHonf jAdwdo~ vufatmufokd\ usa7muf
rsm;ukd ckwx f iG vf suf jrdK\jy wnfaxmifonft h a-umif; cJ7h m t,l0g'ESihf bmompum; uGjJ ym;r=a-umifh jyifopf
rsm;ukd pwif a7;om;-u.? wk\donf rsm;pGm pdwrf csr;f omcJ-h uacs? xkad -umifh 1800
uae'gEkid if . H pmayuk-d unfv h ~if jyifopf,Ofaus;r= jynfhESpfokd\a7mufrS uae'gEkdifiH7Sd jyifopfpmay onf
qkdif7m twwfynmrsm;uwpfzuf/ t*‡vefjynf. xGef;um;vmavonf? jyifopfwkd\onf jyifopf
tpOftvm ynm7yfrsm;uwpfzuf[I l ESprf sKd; awG\7 ,Ofaus;r=EiS hf t,l0g'ponfw\du k dk jyifopfpmayjzifo h m
onf? ok\d7mwGif umv-umjrifah omf uae'g,Ofaus;r= armfueG ;f wnf7pfatmif-udK;pm; jyKpk-uavonf?
twwfynmrsm; oufoufomv~if jzpfvmavonf? uae'gEkid if . H jyifopfpmaye,fwiG f orkid ;f ta7;
uae'g pmayoufouf[lI r7Sd? uae'gpmay[k tom;rSm t"du pmay jzpfonf?1^60 jynfEh pS f rwkid rf D
ac:qkd7aom pmrsm;rSm uae'gEkdifiH7Sd jyifopfESifh uyif orkid ;f ta7;tom;rsm; 7Scd . hJ ? ok\d7mwGif 1830
t*‡vyd w f \dk a7;om;aompm rsm;om jzpfonf[v k nf; ESifh 1840 jynfhESpfrsm;t-um;wGif txl;wkd;wuf
tcsKd\u qkd-uonf? rnfokd\yifjzpfap/ xkdpmrsm;um; vmcJhonf? uae'gEkdifiH7Sd jyifopfvlrsKd;wkd\. rsKd;cspf
*k+ft*‡g vQ+mrsm;ESifh tawG;tac: t,lq pdwx f ufoefy/Hk Zmwdrmefwuf-uGyw Hk \dkrmS olw\dk.orkid ;f
rsm;wGif uae'gqef.? uae'gEkid if u H dk aemufcu H m; Y xif7mS ;pGmawG\7avonf? orkid ;f ukrd w l nfI pmay
jyKxm;I uae'gjynfom;wk\. d b0ESihf olw\. dk pdwx f m;/ ta7;tom; pjcif;rSm jyifopfw\dkonf olw\dk. aqmif
45
www.foreverspace.com.m
uae'gpmay
7Gucf suf olw\dk.pGr;f 7nfw\dkudk uBmodatmif *k+, f l a7;jcif;wk\dY rsm;pGm wk;d wuf vmavonf? jyifopf0šK
az:jyvkad om qNtmoDoa-umifh jzpfonf? jyifopfvl a7; q7mrsm;rSm‘r7D,mcsuf y'gvdef;’ 0šKukda7;ol
rsKd; tuf(z)/ tdyf(p)/ *gEkd; a7;om;aom uae'g vk0d aD [;rGet f jyif zdvpf'g*uf pay;ESihf a*77if vm*`Kd if
Ekid if o
H rkid ;f rSm taumif;qk;H ESit hf rSeq
f ;Hk jzpfI ,ckxuf wkd\ jzpf-u.?
wkid f jyifopfw\dk pHxm;7aomorkid ;f jzpf.? xk\d jyifEidk if H uae'gEkid if 7H dS jyifopfvrl sK;d wk\d pyfqadk om uAsmrsm;
a7;orm;rsm;ESihf ppfrx = rf; ykCKd vfw\dk . tšK_Wdrsm; wGif rsK;d csppf w d ”f gwfEiS hf omoema7;rSm t"du r@Kdif
ukd a7;om;aom Aif*srif&=ESifh tufaA;uufp*7def; jzpfavonf? 1890 jynfhESpftxd Tta-umif;t7m
paom pma7;q7mwkd\vnf; xGef;um;ao;onf? ESpfckukd zGJ\qkdomuAsmrsm;om acwfpm; cJhavonf?
jyifopfw\d. k a7S;tusq;Hk pmayonf vufO;D tpwGif atmhawhua7;rufZD. oDcsif;wpfyk'frSm jyifopfrsm;
owif;pmrCZif;rsm;Y twdt k xGm ygwwfonf? 1800 ,ckxufwkdifESpfjcdKufaeao;aom taumif;qkH;vuf
jynfEh pS wf idk af tmif owif;pm*sme,frsm;onf pmay. 7myif jzpf.? obm0ta-umif;ukd zG\J E\JG onfu h Asmyif
a7S\awmfajy;tjzpfESifh 7SdaecJh.?,cktcgwGif uae'g jzpfvifu h pm; vlrsKd;a7;ESihf omoema7;uku d m; vuf
EkdifiHYpme,fZif;rsm;onf jyifopfvlxk.tm;ukd;7m rvFw-f uacs?
vufeufozG,f tok;H us tzk;d wefaeavonf? 1860 rS 1900 jynfEh pS t f wGi;f uAsmta7;tom;
jyifopfpmayta7;tom;wGif vlw\dk tESpo f ufq;Hk ESihf wk;d wufrt = wGuf v=\Haqmf-uaom ykCKd vrf sm;rSm uDAG uf
taumif;qkH; vuf7mrsm;ukd 0šKwdkuav;rsm;Y pmay*kd+f;rS ua7;rufZDESifh tJvz7uf*gEkd;wkd\ jzpf
awG\7.? Tjyifopf0šKwu dk av;rsm;rSm a7S;rla[mif; avonf? olwkd\ESpfOD;acgif;aqmifI pma7;q7mrsm;
ukd jyefajymif;atmufarh owd7apjy;D v~if wpfcgwpf7jH ird hf trsm;tjym;yif uAsmzGJ\qkd-u.? xl;csGefaom uAsm
ajimif;om,mI wpfcgwpf7HY&kef\7if;-urf;wrf;aom q7mrsm;rSm yrf;zD;av;arESifh vl0Dza7;csufwkd\ jzpf
7,f7iF zf , G f tcef;uav;rsm;jzifh pmzwfow l \dk pdwEf v
S ;Hk ukd onf? av;aronfajrta-umif;uku d AsmzG\J qIdk za7;
7Fijf yKH;apavonf? ok\d7mwGif 0šKwkd a7;7mY jyifopf csuu f rdwaf qGta-umif;/ obm0ESihf rsK;d csppf w d "f gwf
wk\d . —m+ftjrifrmS rus,f0ef;vSacs? 0šKa-umif; rf sm;udk zG\Jqo kd nfh tcspEf iS q fh ikd af om uAsmrsm;rSm tvGef
cH7mY topf tqef;rxGib f J a7;&k;d a7;pOf twkid ;f om enf;yg;avonf? TacwfwiG f rsK;d csppf w d x
f ufoefr/=
a7;om;avonf? trsm;tm;jzifh xkH;a[mif;ykHjyifrsm; omoema7;ukd av;pm;r=wkd\ukd wkdufwGef; v=H\aqmf
ESihf wkid ;f 7if;om; vl&idk ;f ppfyrJG sm;ta-umif;uko d mrS;D jirf; aomuAsmrsm; xGe;f um;.? rGe;f x7D;atmpmay*k+ d ;f
jyKIa7;-u.? wpfcgwpf7H omoemjyKykCdKvfrsm;ESifh rS pmqkdrsm;url rsKd;cspfpdwf7ifhoefr=ESifh t,l0g'ukd
c7D;xGuf e,fopf7mS azGorl sm;. pGe\fpm;cef;rsm;ukd a7; uAsma7;7mY t"du rxm;awmhbJ avmua-umif;
-u.? tcsKd\ 0šKwdkuav;rsm;rSm uae'gEkdifiH7Sd qkid 7f mrsm;uko d m tajccHI zG\Jqdk oGm;-u.? xko d rl sm;
jyifopfvlrsKd;wkd\. obm0tavhtxESifh awmifol rSm atrD;e,fv*D ef/ tJvAwfvZdk ;dk ESihf aygrk7d ifw\dk jzpf
,mvkyfwkd\. ta-umif;rsm;ukd o&kyfaz:xm;onf? onf? xko d rl sm;onf vl\avmu jy©em trsKd;rsKd;ukd
tcsKd \ y k H 0 šKwk d u av;rsm;rS m uav;rsm;twG u f ajz7Si;f 7efEiS hf vlw\dkpw d "f gwfEiS q hf idk of nfh ta-umif; 7yf
oufouf jzpfonf? rsm;udk zG\J q-dk uavonf?
1800 jynfhESpf rwkdifrD jyifopfwkd\ a7;om;aom at;rDe,fv*D efonf ol.tawG;tq t,l0g'rsm;ukd
0šK7Snf-uD;rsm;rSm trsm;tm;jzifh a0:vwm paumh uAsmjzifh o&kyfaz:a7;om;7m xdkacwf pmqkdrsm;.
a7;aomorkid ;f 0šKrsKd;omjzpf.? 1900 jynfEh pS t f xd a7S\aqmifjzpfcJhonf? xkdacwfrSmyiff ay:aygufaom
0šK7Snfta7;tom;onf rsm;pGmwkd;wufjcif; r7SdvS pmqkad wmf tJvAwfvZdk ;dk . vuf7mrSmtvGef odraf rG\
ao;acs? orkdif;a-umif;ukd aemufcHxm;I a7;om; El;nHh.? aygrkd7ifonf ta7S\EkdifiH. ,Ofaus;r=ukd
aom tavhrmS uae’gEkid if jH yifopfvrl sK;d wk\d. 0goem rlwnfI uAsm—m+f uGe\f jrL;cJo h nf? trsKd;orD;pmqkd
wpf7yfyif jzpfavonf? ok\7d mwGif ,cktcg tjrifus,f Avef\vmrGew f ef\onf uae'gjynfojl ynfom;wk\d. aeykH
vmjyDjzpfIorkdif;a-umif;rSty tjcm;enf;rsm;jzifh xkid yf /Hk pdwaf epdwx f m;ukd ESpo f pfz, G 7f m o&kyaf z:cJ. h ?
ajymif;vJIa7;om;vm-u.? 0šKY Zmwfaumifrsm; uae'gEkdifiH jyifopfpmay ta7;tom;rSm Tr~
ukd xif7Sm;pGmo&kyfaz:jcif;/ ZmwfuGufukdrdrd77 avmufom xGef;um;cJh.?
46
www.foreverspace.com.m
uae'gpmay uae'gtaemufajrmufe,frsm;
uae'gEkid if H t*‡vyd pf may ta7;tom;uk-d unfv h ~if yrefw\o dk nf uae'gEkid if .H om,myku H dk zG\q
J 7dk mwGiaf 7S;u
t*‡vyd Ef iS phf aumhw\dk . ta7;tom; rlaemufo\dk rsm; zGJ\qkdcJhbl;onfESifhrwl/ xl;jcm;aumif;rGefavonf?
pGm EF,o f nfuadk wG\7.? xkad emuf wjznf;jznf; tdref ;D vifyh ref. uAsmrsm;rSm t*‡vyd pf mqkd *`eu f . d uAsm
csif;jzpfaom tar7duef jynfaxmifpkta7; tom; rsm;uJo h \dk aumif;vSonf[k jcD;usL;cH7avonf? Avpf
zufo\dk ,dr;f oGm;avonf? jyifopfpmayuJo h \dk t*‡vyd f umrefonf aus;vufawm7Gm awmawmifa7ajr
pmayrSmvnf; a7S;OD;pGm orkid ;f a-umif;rsm;/ pGe\fpm;r=rsm; jrpfacsmif;rsm; ta-umif;ukd uAsmzG\Jqcdk . Jh ? trsK;d orD;
ESihf awmawmif aexkid af 7;wk\d uo dk m a7;om;-u.? pmqkd rma*smf7Dypfaomonf pmayavmuwGif r-uHK
omoemh0efxrf;wpfO;D .ZeD; rPpfA7Gwo f nf xkt d cg bl;atmifxl;uJaom tESpfom7ESifh jynfhpkHonfh
u jrdK\opf7mG opf wnfaxmifaexkid yf rHk sm;ukd 0šKoGm; tvu‡mrsm;ukad 7;cJ. h ? avmu.om,m-unfE;l zG,f
tjzpfa7;om;cJ. h ? xk0d šKwiG f wpfO;D ESiw hf pfO;D pmay;pm wk\dudk 0DvqefrUa':e,fu o&kyaf z: rSww f rf; wif
,ljyK7mrS Zmwfvrf;az:oGm;avonf? qmt,fvuf cJhonf? uae'g EkdifiHajrmufykdif; "gwfoWKwl;az:
ZNmrUZDonf ajrmufykdif; tmwdwfork]7m a7jyif vkyu f idk af oma'o. awmawmif om,myk/H xkad 'oY
us,fudk pGe\f pm;oGm;a7muf 7SmazGc7hJ mY awG\-uKHco hJ r~ aexkid af omolrsm;ESiphf eG \fpm;7J7if-h uyHw
k \du
k dk a7mAwf 0DvsH
wk\dudk rSww f rf;wifco hJ nf? t,fvufZNm[ife7Donf qm;Apfonf uAsm oDcsi;f rsm;jzifh touf oGi;f cJo h nf?
wkdif;7if;om;vl&kdif;rsm; aexkdifaom a'orsm;Y ppftwGi;f olemjyKwyfwiG f tr=xrf;cJph Ofu tawG\t
vSnfhvnfI awG\jrifor~pmtkyfukd a7;om;cJh.? -uHKrsm;ukv d nf; uAsmpyfc. hJ ? *`erf Ua7;. ppfuAsm
wkid ;f opfjynfopf tajcwus7adS omtcg Oa7mywku d f rsm;rSm tvGefaumif;rGefI pmaye,fwGif ausmfapm
om;wk\drS aygufymG ;qif;ouforl sm;onf uae'D,efvl avonf?
rsKd; jzpfvm-uonf? uae'D,efxJrS a7S;OD;pGm 0šK 20 7mpkacwfY pum;ajy ta7;tom; ajrmufjrm;pGm
a7;cJo h rl mS *seG 7f pfcswq f efjzpf.? ol.0šKrsm;rSm wdik ;f xGef;um;cJhonf? 1900 jynfhESpfcef\uyif uae'g
jynf. xk;H pH"avh taetxkid rf sm;ukd ay:vGiaf ponf? EkdifiHwGiforkdif;ESifhtšK_Wdpmayrsm; ay:xGef;cJh7m
trsK;d orD; 0šKa7;q7m rPpfqq l efemrl'. D 0šKrsm;rSm a*sp'D ifah 7;aom uaegEkid if H txufyidk ;f orkid ;f rSm tzk;d
wkid ;f opfjynfopf wnfaxmifcgpu awG\7onf\tcuf twefqkH;jzpfonf? uae'gpmayonf jyifopfpmay
tcJ a-umufrufz, G f pGe\f pm;cef;0šKrsm; jzpfonf? tjzpfjzifhvnf;aumif;/ t*‡vdyfpmaytjzpfjzifh
1800 jynfEh pS cf ef\wiG f ay:aygufaom pma7;q7m vnf;aumif;wk;d wufvsuf7adS yonf?
wpfO;D rSm aomrwfcse'f vm[,fvAD g;wefjzpf.? [,f
vDAg;wefonf vlw\dk. cGsw, f iG ;f csuuf v dk nf;aumif; uae'gtaemufajrmufe,frsm; ? ?uae'gEkid if H taemuf
omoema7;udv k nf;aumif; pmrsm;jzifo h a7mfxm;.? ajrmuf b uf 7 S d e,f r sm;uk d p k & k H ; I taemuf
olonf vl\obm0 awG\7aom tjypfrsm;ukd &kyfvkH; ajrmufe,frsm;[k ac:onf? ,if;onf ya77Dac:
az:IjycJo h nf? jrufcif;vGijf yifa'orsm;rStmwdwo f rk]7mtxd us,f
19 7mpkESpfwGifuae'gEkdifiHY t*‡vdyfuAsmta7; jyef\I teD;tem; w0ku d 7f dS uGse;f pk-uD;rsm; yg0ifonf?
tom;rsm; pwifxeG ;f um;cJah vonf? csm;qef;pwm; xked ,frsm;rSm uae’gwpfjynfv;Hk .ok;H ykH wpfycHk ef\7I dS
.uAsmrsm;rSm rsKd;cspfpdwfukd v=H\aqmfay;I uae'g tus,ft0ef;rSm pwk7ef;rkdif 1304903 cef\ 7Sdonf?
EkdifiH. awmawmifa7ajr om,mykHukd zGJ\qkdxm; taemufajrmufe,frsm;ukd uD0gwif/ rUZDESifh
avonf? csm;[JAD;qufESifhaomrwf'gpDruf*D;wkd\. z7efuvif[lI e,fokH;e,fcGJjcm;xm;onf? xkda'o
uAsmrsm;rSm tvu®m7oESihf jynfhpHkonf? okd\aomf tm;vk;H ukd 18^0 jynfEh pS f txd ['fqef aA;uk$+Du
olw\kd. uAsm rsm;udk uae’gEkid if H jzpf[k rac:Ekid af cs? ykid q
f idk cf ahJ omfvnf; ,cktcg uae'gtpk;d 7u cef\xm;
[JA;D quf. uAsmrsm;rSm t*‡vyd q f efI 'gpDruf*;D . aom wkid ;f rif;-uD;u pDrt H yk cf sKyfonf?
uAsmrsm;rSm tkid 7f pfqefavonf? taemufajrmufe,frsm;. vlO;D a7rSm1951 ckEpS u f
uae'gEkid if o H nf 'krd eD ,
D eftqift h wef;uk7d 7Sad om 16004 cef\7SdI trsm;tm;jzifh tufpuD;rdk;ESifh 7uf
tcg oD;jcm;aom,Ofaus;r=EiS hf vlrsK;d .xk;H pH"avhrsm;ukd tif'D;,ef;rsm;jzpf-u.? Ta'oY aexkdif-uaom
xlaxmifvm-uonf? csm;a7mAwfESifh tmcsDaAg vifh
47
www.foreverspace.com.m
uae7Du`e;f pk uae7DiSuf
48
www.foreverspace.com.m
uae7Diu
S f uaemifrif;om;
acwfa[mif;ukdawmfvSefaomjrefrmrif;om;-uD;
jrefrmEkid if o
H nf uk,
d rhf if;uk,
d cf sif;b0ESiahf epOfuyif Ekid if aH wmfudk acwfopfEidk if w H ck jzpfajrmufatmifu,
dk x
f d
vufa7muf -udK;yrf;cJo h nfh jrefrmrif;om;-uD; wpfyg;ay:xGe;f cJ. h ? olum; uaemifrif;om;-uD;jzpf7m xkrd if;
om;-uD;om a7wdrw f iG rf epfcahJ omf jrefrmEkid if H orkid ;f onf ,ckEiS w
hf al omfrS wlayrnf?
uaemifrif;om;(jrefrm 1181„1281) ? ?vlo;H k 1852 ck 'DZifbmvtwGi;f wGif yk*rH if;. txde;f
ukefyPnf; xkwfvkyfr= enf;pHepf ajymif;vJjcif;ukd t awmf [o‡mwjrKd \pm; rd7. JG nDrrdz. J tdru f dk "g;jywku
d 7f m
a-umif;jyKI vl\orkdif;wGif acwfwpfacwfrS tjcm; wGif uaemifrif;ESihf rif;wke;f rif;wk\d.vlrsm; yg0ifonf
acwfwpfacwfokd\ ajymif;vJvmcJh7onfjzpf7m jrefrm [k pGypf u JG m uaemifrif;om;-uD;. t-uD;pma7;ponf
EkdifiHwGifvnf; 19 7mpk ESpfrsm; tv,favmufu wk\dudk awmif;qkpd pfar;.? xkjd yif nDawmf/ aemifawmf
acwfajymif;vJjcif;ukd zefw;D ay;onfh tjzpf tysurf sm; ESpyf g; ck;d om;"g;jyarG;onf[k yk*rH if;.vlrsm;jzpfaom
ay:aygufcahJ vonf? awmifxm;0,fAkdvf iwkwf/ yk#m;0efiukvm;wkd\u
atmufjrefrmjynfwGif jAdwdo~wkd\ a7muf7Sd -uD;pkd; tr=7mS ojzifh nDaemifEpS yf g;wk\donf vlopl &k ;Hk I 1852
vmjcif;/ uk, d rhf if; uk,
d cf si;f aeaom jrefrmEkid if H txuf ck 'DZifbmv 1^ 7ufae\wiG f awmfveS f ykeu f ef-uonf?
ykdif;onf xkdpOftcgu wkd;wufvsuf7Sdaom Oa7my a7S;OD;pGm a7Fbu dk okd rd ;f ,l tajcpdu k jf yD;aemuf aemufxyf
EkdifiHtcsKd\ESifh qufoG,fr=rsm; 77Sdvmjcif; a-umifh vl vltiftm;pkaqmif;um tr7yl7jrdK\ukd vkyf-uH7mwGif
ok;H ukeyf Pnf; xkwv f yk rf = enf;pepfw\.dk tajccHjzpfaom uaemifri;fom;yif OD;pD; OD;aqmifjyK.?
topftqef; xGirf a= jymif;vJrw = \dkonf txuf jrefrm Tok\d awmfveS yf ek u f efr= jzpf7jcif;.ta-umif;7if;rSm
jynfokd\ a7muf7Sdvmum acwfukdajymif;vJapEkdifrnfh yk*Hrif;. pDrHtkyfcsKyfr=nHhzsif;aoma-umifh jzpfonf?
tcGit hf vrf;rsm; ay:aygufcahJ vonf? xkt d cGit hf vrf; okd\jzpfIvnf; tr7yl7jrdK\ukd uaemifrif;om;wkd\vkyf
rsm;udk tjrifus,pf mG ESihf tok;H jyK-uaom xkad cwfjref -uHaepOf yk*rH if;tm;cpm;-uaom rauG;rif;-uD; trSL;
rmacgif;aqmifw\dkwiG f ta7; ykrd ykd g0ifco hJ u
l dk 7SmazGv~if &Sdonfh rSL;rwfrsm;u vkyf-uHwkdufckduf olwkd\zufrS
uaemifrif;om;-uD;ukyd if awG\7ayrnf? uln-D uojzifh uaemifrif;wk\d 1853 ck azazmf0g7Dv
ukef;abmifacwf tryl7 'kwd,jrdK\wnf om,m 18 7ufae\wiG f atmify7JG cJo h nf?
0wDrif; (183^„1846)ESifh oD7dokpNmrœmra[ xkad emuf yVro*‡g,emwifrif;wke;f rif; txGwf
awmifaqmif ausmufarmfjrdK\pm;rdzk7m;wkd\wGif om; txdyfokd\a7mufaomtcg uaemifrif;om;tm; oD7d
awmfESpfyg;wkd\ xGef;um;cJh7m om;t-uD;rSm yVr y07r[mok"R7mZmbG\Jjzifh tdraf 7S\rif;om;t7m tyfEiS ;f
o*‡g,em wif rif;wke;f rif; jzpfI ti,frmS owk;d rif;7J avonf? xkrd w S yg; 'Dy7J if;/ awmifwiG ;f -u;D / yVmig;jrKd \/
ausmfxif bGJ\cH uaemifrif;om; jzpfavonf?(rif; pavjrdK\rsm;ukdvnf; pm;aponf? om,m0wDrif;.
wke;f rif;„ 7=?) uaemifrif;om;onf oU7mZf 1181ck taemufeef;rawmfwiG f jrifonfh orD;awmfvid= jf rdK\pm;
awmfovif; vjynfhausmf27uf we*‡aEGae\wGif zGm; oD7o d jk rwfpmG 7wema'0DEiS v hf nf; xdr;f jrm;vufquf
jrif.? zGm;pOfu rD;aeaqmifo\rdk a7mufrD awmifaqmifY ay;onf? (v=id x f yd af cgifwif„vnf;7=?)
zGm;jrifojzifh crnf;awmfu armifawmifrif;[k uk, d w
f idk f tdrfa7S\pHyif jzpfvifhupm; uaemifrif;om;-uD;rSm
rSnfhac:cJh.? rif;om;vwfqifhwGif rif;wyfjrdK\ukd -oZmwdUr jynfph I Hk wefc;dk tm+mxufjrufvo S nf?
pm;cJhjyD;aemuf aemifawmfyk*Hrif; (1846„1853)xD; jynfa7;jynf7m pDrHcef\cGJ7mwGifvnf; OD;pD;OD;aqmif
eef;qufcHawmfrlaomtcg uaemifjrdK\ukd pm;7onf? jyK7.? aemifawmf rif;wkef;rif;wGif om;awmforD;
49
www.foreverspace.com.m
uaemifrif;om; ueef;
awmf t7G,af 7muforl sm;7S7d um; uaemifrif;om; 7Sad e rDEkdifiH xlaxmifEkdifjcif;iSm tjcm;EkdifiH-uD;rsm;wGif
aoma-umifh xD;eef;qufcHcGifh 7awmhrnfr[kwf [k wk;d wufxeG ;f um;vsu7f adS om acwf ynmt7yf 7yfudk
pkd;7drf-uaom om;awmfrsm;onf rausreyf jzpf-u avhvmqnf;yl;7ef ynmawmfoifaygif; 90 ausmfukd
avonf? Ekid if -H uD;rsm;ok\d vpmaiG tvkt H avmufay;IapvFwf
ok\djzpfI oU7mZf 1218 ck 'kw,
d 0gqkv
d jynfah usmf cJoh jl zpf.?xkyd nmawmfoifw\dkwiG f 'Dy7J if; 0efaxmuf
^ 7ufae\wiG f (1866 ck ZGev f 18 7uf ae\wiG )f eef; OD;jrEJ iS hf nDO;D cJ/ zefcsu0f ef OD;zef/ ausmufajrmif; twGi;f
awmf.tjyify ,m,DwJeef;Y rif;wkef;rif;ESifhwuG 0ef OD;a7Ft;dk / jrif;0ef OD;atmifow l \dk yg0ifc.hJ ?
tdrfa7S\rif; vFwfawmf0ef-uD;rsm; ,m,DpHaeckduf acwfrv D ufeuf7rSd S Ekid if t H iftm; 7drS nfudk ,k-H unf
rif;wke;f rif;. om;awmfrsm;jzpfaom jrifueG ;f ESihf jrif; onft h wkid ;f ppfuidk ;f zufY vufeufpuf&-Hk u;D ESp&f Hk wnf
aqmufc. hJ ? a7FjrdK\awmf taemufajrmuf a7Fwacsmif;
teD;wGif puf&w Hk pfcw k nfaqmufc. hJ ? vlo;Hk ukeyf Pnf;
rsm;xkwfvkyfr= ajymif;vJa7;ukd jrefrmEkdifiHwGif jzpf
ajrmufap7ef 7ufuef;puf/ aumfaZmpuf/ pyg;puf/
vFpuf/ yef;uefpuf/ o-um;puf ponfrsm;ukv d nf;
EkdifiHjcm;rS 0,f,l xlaxmifcJh.? xkdpufrsm;ukd -uD;
-uyftyk cf sKy7f ef rdru d , dk w f idk f tvky0f ef/ ynm0ef/ tvkyf
Xme0ef-uD;/ twGi;f 0efw\dkudk pDrcH ef\co JG nf? Tok\d ynm
awmfoifrsm;vFwjf cif;/ puf&Hk topftqef;rsm;ukd 0,f
,l wnfaxmifjcif;wk\dtwGuf ukeu f saomaiGudk tdraf 7Sh
rif; tjzpf7aom a0yku H sjrKd \7mG e,fy,frsm;rS cef\c7JG 7So d nfh
tcGeaf wmfaiGrsm;rS ok;H pGcJ o hJ nf?
umuG,fa7;zufwGifvnf; ppfzufqkdif7m jyKjyifr=
tajrmuftjrm;ukd aqmif7GufcJhao;.? xm0pOf
ppfrx = rf;rsm;7So d nfh tajcok\da7mufapjcif;iSm vkrd zS \JpG nf;
aom jrefrmppfwyfujdk yKjyifay;cJ. h ? ppfynmavhusio hf if
-um;ay;7mwGiv f nf; Ekid if jH cm;om; jyifopf/ tDwmvsH
vlrsK;d wk\d. tultnDjzifu h , dk wf idk -f uyfrwf vkyu f idk cf . hJ ?
Ekid if wH iG ;f Y qufo, G af 7; ykrd v dk sijf ref aumif;rGeaf p7ef
twGufvnf; jrefrmtQ7mjzifh a-u;eef;&kdufenf;ukd
a,mtwGif;0efESifh wkdifyifvsuf wDxGiftokH;
a7S\a7;jrifonhf uaemifrif;om;-uD;
jyKcahJ vonf?
acwfopfEkdifiH xlaxmif7ef pGrf;pGrf;wrH -udK;yrf;aeqJ
TuJhokd\ vkyf7nfukdif7nfESifh jynfhpkHvSaom EkdifiH
Trif;om;-uD; wdrf;yg;cJh7jcif;rSm ESajrmzG,faumif;vS.?
acgif;aqmif-u;D wpfO;D wdr;f yg; qk;H &=;H cJ7h onfrmS xkpd Ofu
Ekid if t H wGi;f uav;vl-uD;rsm; qkpd rSwjf zpfonfh ‘qif
ckw
H idk rf if;om;wk\d tvpf0ifa7mufI wku d cf u dk -f uaom ajymif -u;D ukd jzKwu f u dk I f ao’ [laom waygifpum;ESihf
a-umifh uaemifrif;om; wdr;f yg;cJah vonf? rsm;pGm ukdufnDavawmhownf;? OD;b7Sif?
Tokd\tm;jzifh acwfukdtrSDvkduf7ef -udK;pm; wm
plvsuf 7Sad om xkad cwfjrefrmwk\drmS ‘avSavSmf aumif; uEkwf? ? jrefrmyef;csD„7=?
qJ w uf u sKd ; ’ jzpf u m qk H ; &= H ; epf e mcJ h a vonf ?
ta-umif;rSmuaemifrif;om;onf ynmvGefpGm xuf ueef; ? ?usEG yfk w
f \dk odoavmuf a7oW0grsm;Y
jrufvrd rf mI Ekid if jH cm;om;rsm;ESihf qufq7H mwGif uGsr;f ajcaxmuf ygonfukd tvGefawG\7cJonf? rsm;aom
usifyg;eyfvSaom acgif;aqmifwpfOD; jzpf.? acwf tm;jzifh ajcaxmuf twkta,mifrsm;om yg7Sd-u
50
www.foreverspace.com.m
ueef;
51
www.foreverspace.com.m
ueef;
uke;f a7 ESpXf mepvk;H rSmyif vG,u f pl mG aeEkid -f uonf? rDyif ajcvuftopf aygufvmjyefonf? ueef;. oGm;ykH
ueef;aygufp uav;rsm;rSm trdtzjzpfaom ueef; vmykrH mS vnf; tawmfx;l qef;.? wGm;oGm;jcif;vnf;
-uD;rsm;ESifh yHkyef;vkH;0 rwl-uacs? rdcif ueef;r-uD; r[kw/f ajy;oGm;jcif;vnf; r[kwb f J ab;wku d f *Gusus
onf rdru d , dk af tmufwiG f Orsm;uku d yfI vkjH cKpH mG o,f oGm;wwfonf? tcsKd\ ueef;rsKd;wGif avSwufESifhwl
,lomG ;avh7. dS ? ok\d aomf OrSaygufzmG ; vmaom om; aom ajcaxmufjym;rsm;yg7SI d ,if;wk\djzifh a7aumif;pGm
i,ftay:Y wpfpw Hk pf7m pdw0f ifpm;jcif; r7Sad wmhbyJ if ul;Ekdifonf? tcsKd\ ueef;rsKd;onf [if;oD;[if;7Guf
v,fatmufcif;ay:wGif xkt d wkid ;f yif ypfxm;avh7o dS nf? ukd pm;aomufjcif;jzifh toufarG;onf? tcsKd\u
tjcm;oW0gi,fuav;rsm;ukd pm;aomufjcif;jzifh t
oufarG;jrL-uonf? rsm;aomtm;jzifhum; aqG;jrnfh
aeaom t7m0šKrsm;ukd pm;aomufjcif;jzifh tnpf
ta-u; tr=u d of &kud rf sm;uko d ef\7iS ;f aponf?
tcsKd\aom ueef;rsKd;wkd\onf rsKd;jcm;oW0gwpfOD;
OD;ESifh twlwuG aexkdifavh7Sdonf? vlodtrsm;qkH;
trsKd;rSm a,mufoGm;ckH;. tcGH-um;xJY 0ifa7muf
aexkdifjcif;jzifh 7efol\ab;rS tumtuG,f7,lonf/
vufrrsm;txd 8 ay7SdEkdifaom yihfulueef; ckH;aumifukd tM7m,fjzpfaprnfh oW0grsm;ukdwzef
tqkyd g ueef;u umuG,af y;onf? tcsK\d ueef;rsK;d rSm
ueef; aygufpwkd\.t7G,frSm rD;jcpfqHacgif;r~ oMmaumiftyk pf k wGif 0ifa7mufaexkid . f ? yifu
h l ueef;
avmufom7SI d ,if;wpfaumifpu D dk tvif;ayguf t -uD;rsK;d url rdrw
d \dk. uk, d af y:wGif a7nda| 7jr|Kyf ponf
a7cGw H pfrsK;d jzifh 7pfywfz;Hk tkyvf suf 7So d nf? xkt d a7cGu H dk
ueef; aygufp av;rsm;onf csujf cif;vkv d ydk if aqmifh
uef&kef;xGufjyD;aemuf a7atmufajrjyifrS a7ay:okd\
wufvm-uonf?
ueef; aygufpuav;wk\donf us,0f ef;vSaom a7
avmuwGif aysmfrqkH;atmif ul;cwfoGm;vm vsuf
7Spd Ofrsm;aomtm;jzifh ig;wk\d. yg;pyfwiG ;f ok\d oufqif;
oGm;-uonf? ig;rpm;bJ touf 7Sifoefaeaom
ueef;uav; rsm;rSm t-udr-f udrf ta7vJjcif;jzifh w
jznf;jznf; -uD;rm;vm-uonf? twefi,f -uD;vm
aomtcg ueef;-uD;rsm;ESihf o!mefwv l mI xkt d csed f
wGif a7rul;awmhbaJ 7wdr7f mt7yfEiS hf a7pyfurf;yg;ok\d
csOf;uyfvm-uonf? xkdtcsdefum; ,if;wkd\twGuf
ab;tM7m,f trsm;qkH; tcsdef jzpfawmh.? tcsKd\rSm
Zifa,mf/ AsKid ;f / vif;0ufpaom iSut f rsK;d rsK;d wk\d. xk;d
owfjcif;ukd cH7.? tcsK\drmS ig;ESiw hf uG tjcm;a7oW
ypdzdwfu`ef;rsm;wGif awG\7onhf tkef;ueef;
0gtrsKd;rsKd;wkd\. tpm;ukdcH-u7.? ,if;wkd\teuf
Zmwfwlom;csif; ra7Smifaom ueef;-uD;wkd\. pm; wk\d aygufa7mufae7ef wrif-uHaqmif jyKvkyjf yD;v~if
aomufjcif;ukd cH7onfrmS vnf; renf;ay? rdrde*kd&kyf ray:atmif &kyfzsufxm;wwf-uonf? 0if
ueef;wk\donf i,fi,fuwnf;u twku d t f ckud 0f g upGyaf umif( zifezD ifpyG f )ac: ueef;rsK;d wrsK;d rSm i,f
oemygvmonfhtwkdif; r-umc+yif '+f7mrsm; 7G,fpOfu tjcm;ueef;rsm;enf;wl-uD;jyif;vmaomf
7wwfonf? ok\daomf ajcvufw\dkwiG 'f +f7m7ygu/xkd vnf; aemifaomf c&kcv HG w G rf sm;ukd wpfcjk yD;wpfck prf;
ajcvufwpfcv k ;Hk ukjd zKwfypfvudk I
f xkad e7mwGif r-um oyfjyD;aemuf rdru d ,
dk Ef iS t
hf uH u kd o
f nfh tcGu H adk wG\aom
52
www.foreverspace.com.m
ueef;
53
www.foreverspace.com.m
uEGwb
f 7k if uydv0wfjynf
onf? ok\daomf 1035 ckEpS w f iG f ol uG,v f eG af omtcg 7mZj*dKvfjynfrS -uGvmjyD;aomf aqGawmf rsKd;awmft
Ekid if aH wmfrmS tpdwpf w d f tjrFmjrFm uGoJ mG ;avonf? aygif;ukd w7m;a7at; tjrdKufaq; wkdufau`;
uEGwb f 7k ifEiS hf pyfvsO;f I '@m7DyjkH yif trsm;tjym; awmfro l nf?
awG\7onft h eufwpfcrk mS Tod\jk zpf.? tcgwyg; uEGwf jrwfpmG bk7m;tm; uydv0wfaejynfawmfo\dk -uGyg
bk7iftm; rSL;rwfrsm;u bke;f -uD;aomt7Sijf zpfI rnf rnft h a-umif; zGm;zufawmf um–K'g,Dtrwfu *gxm
onft h 7mukrd qkjd yKu jzpfEidk af -umif; av~mufxm;-u 60jzifh oDukH;av~mufxm;a-umif; usrf;*efrsm;wGif
onf? xkdtcgwpfae\ae\wGif xkdokd\ajr|mufyifh wwf tckid t f rmqko d nf? xko d \dk yifah v~mufyu Hk dk tif;0acwf
aomrŒ;rwfrsm;tm; qkH;rrnf[k -uHpnfxm;aom wGif o~iftek ;f ndKu *gxmajcmufq,fysKd\wiG f tao;
uEGwb f 7k ifonf yifv,furf;pyfwiG f csxm;tyfaom pdwf zwf&SkemaysmfzG,f 7SdatmifpyfqkdcJhonf? xkdenf;
7mZyœifay: wGifxkdifvsuf wjznf;jznf; wufvm wl o~iOf Wrausmu f vnf; jrwfpmG bk7m;ocif 7mZmj*Kd vf
aom 'Da7ukd rwuf7ef trde\af y;.? ok\daomff 'Da7um; jynfrS uydv0wfjynfo\d-k uGcef;ukd ‘pufqhJ ESpv f /D 'Gg'oD
wufjrJwufI uEGwb f 7k if. ajcrsm;yif a7pkad vawmh 0,f’csDaom awmvm;7wkjzifh oDukH;cJhao;onf?
onf? TwGif ol.tajcGt7Hrsm;zufo\dkvn S I hf bk7if xk\d jyifvnf; *gxmajcmufq,f0šK 7Sad vao;onf?
wkd\. tm+mrSmrnfokd\r~ tzkd;rwefa-umif; ol\tm; Ak<jrwfpmG onf uydv0wfjynfo\dk a7mufrqku d Yf yif
rnfonfurdk qkd jyKu jzpfEidk af -umif;jzifh av~mufxm; rme wHceG x f v l aS om aqGawmfrsK;d awmfrsm;tm; a7tpk/H
olrsm;rSmvnf; rkdufrJpGm ajr|mufyifh aeolrsm;omjzpf rD; tpkH ,rku d f jym™d[mukjd yoI Zmwf-uD;q,fapmif
a-umif; rde\f qadk vonf? tygt0if a0©M7mZmwfawmfukd a[mawmfrlonf?
xkjd yif eNmrif;om;[k ac:wGiaf om nDawmf rif;eefEiS hf
uydv0wfjynf ? ?uydv0wfjynfonf bk7m; om;awmf 7m[kvmwkd\tm; omoemhtarGtESpf ay;
tavmif;awmf od<šrif;om;. crnf;awmf oka<g'e awmfro l nf?
rif;-uD;pkd;pHawmfrlaom jynfjzpf.? tdNd,EkdifiHwGif xkyd xrt-urd f bk7m;jrwfpmG onf uydv0wfjynfo\dk
a7S;tcgu wkid ;f -uD; 16 wkid ;f / jynf-uD; 20 [kausmf a7mufawmfro l nfth vm;/aemufxyfI t-udr-f udr-f uG
apmcJhonfh teuf/ oUwkdif; uydv0wfjynfwGif a7mufz;l a-umif; usr;f *efrsm;t7od7onf? wpf-udrYf
omuD0ifw\dk -uD;pk;d cJo h nf? uydv0wfjynfom;rsm;ESihf aumvd,jynf om;wk\donf
OUmu7mZfrif;-uD;onf om;awmfEiS hf orD;awmf a7m[d+Djrpfa7ukd v,fa7aomuftjzpf twlwuG
rsm;ukd [dr0Mmawmokd\ oGm;a7mufaexkdif7ef trdef\ ok;H pG-J u7mrS tcsi;f jzpfymG ;-u7m jrwfpmG bk7m;onf-uG
7Scd 7hJ mrS om; awmf/ orD;awmfw\dkonf uyd7aoh-uD;. a7mufvmI jidrf;csrf;a7;ukd a[majyma-umif;/
ausmif;oc‡rf;teD;wGif 7aoh-uD;. tqkH;trukd aemufwpf-udrYf um; 0d™™Lbrif;. 7efp, G uf kd wm;jrpf
cH,u l m wkid ;f jynf wnfaxmifc-hJ uonf? xkt d csuu f dk tHah omiSg jrwfpmG bk7m;aejynfawmfo\dk a'opm7D jzef\csD
tpGjJ yKI uydv0wfjynf[k ac:wGio f nf? uydv0wf a-umif; usrf;*efrsm;t7 od7onf?
jynfukd jrefrmpmayrsm;Y u_Dv0wf/ jynfuykdvf c7pf 4 7mpkEiS hf ^ 7mpkEpS rf sm;twGi;f tdN, d Ekid if o
H \dk
[lIvnf; ok;H pG-J uonf? a7muf 7Sv d maom w&kwt f rsK;d om;zg[D,efEiS hf [ltif
omuD0ifrif;wkd\. jynfaxmifcsif;jzpfaom uyd pefwkd\onf uydv0wfjynfESifh omoemawmfqkdif7m
v0wfjynfEiS hf aumvd,jynfpyf-um;wGif a7m[d+jD rpf Xmersm;ta-umif; uk, d af wG\ rSww f rf;wifc-hJ uonf?
jzwfoef; pD;qif;onf? c7pfawmf ray:rD 6 7mpkEpS cf e\u f uydv0wfjynfteD; vkºdeDt7yfwGif oD7d"Rm
uydv0wfjynfwiG f rif;rsm; tvSnu hf s tkypf ;dk cJI
h jrwfpmG aomurif;-uD;onf vkºdeDausmufwkdifukd pkdufxlcJh
bkk7m;tavmif;awmf arG;zGm;ckdufwGif crnf;awmf onf? (oD7d"Rmaomurif;-uD; „ 7=?) uydv0wf
oka<g'erif;-uD; -uD;pk;d cku d jf zpf.? aejynfawmf. jrdK\&;dk jynf jrdK\awmfa[mif;ae7mukd twdtusrajymom
rSm 18 awmifjrifha-umif;trSwftom;rsm; 7Sdonf? ao;aomfvnf; eDayg EkdifiHtwGif;7Sd ydy7m0gtrnf
od<šrif;om;onf awmxGufawmfrljyD;aemuf oPm wGifaom 7Gmae7myifjzpfrnf[k qkd-uonf? xkdt7yf
av;yg;uko d jd rifI bk7m;jzpfonfwiG f crn;fawmfrif; wGif uydv0wf trnfygaom jrLwmtkd;rsm;udk wl;
-uD;u t-udrf-udrf yifhzdwfojzifh uydv0wf jynfokd\ az:awG\77Sd avonf?
54
www.foreverspace.com.m
55
www.foreverspace.com.m
56
www.foreverspace.com.m
txl;xif&mS ;.? 'kw, d uBmppf-uD;twGi;f Y *smrefw\dk tavsmuf "mwkaA'/ &lyaA' paom od_yH nm7yfrsm;
Ak;H -uJwu
dk cf u
dk of jzifh jrdK\v,fyidk ;f rSm t-uD;tus,f ysuf uko d m pl;prf;avhvmaecJ. h ? touf 40 avmuftxd
pD;oGm;7m xkpd ed rf u dk uf ,f bk7m;&Scd ;dk ausmif;-uD;rSmvnf; ol.zcifxHrS 7or~ axmufyHha-u;jzifhom r&Sdr&Sm;
rsm;pGmxdckdufcJhavonf? ,cktcgwGif trkd;c`efESifh aexkdifcJhavonf? touf 40 ausmfwGif uAif;'pf
ar~mfpif-uD;omv~if rysufrpD;bJ usef&adS wmhonf? onf tarGyPnf; tajrmuftjrm; qufcH7&Sdojzifh
1^ 7mpktwGif; t*‡vef jynfwGif;ppf jzpfyGm;cJh "etiftm;awmifhwif;ol wpfa,muf jzpfvmonf?
pOfu bk7if*h + dk ;f om;rsm;tm; xkjd rdK\Y tcsKyfcs xm;cJh ok\daomf uAif;'pfonf qif;7Jonfjzpfap/ csr;f omonf
onfudk ta-umif;jyKI ‘uAifx7Do\dk y\dk onf’ [laom jzpfap ol. aeykx H idk yf u
Hk udk m; rajymif; cJah cs?
pum;ukd jrefrmvlrsKd;wkd\. ‘rJZmukd ykd\onf’[laom uAif;'pf aexkid yf rHk mS tvGef xl;qef;onf? olonf
ynwfpum;uJo h \dyk if t"d_g,faumuf,u l m ok;H pGv
J suf vlrsm;rsm;ESifh a7maESmI raevkdacs? wpfukd,fwnf;
&S-d uavonf? rdr0d goem pl;pku d 7f m od_yH nm7yfrsm;uko d m pl;prf; &Sm
uA,fx7DjrdK\. vlO;D a7rSm 240000 cef\ &S. d ? azGaeavh&Sdonf? od_Hynm7yf ESifhpyfvsOf;I uAif;
'pf prf;oyfawG\&SdcJhonfh A[kokwrsm;rSm ,ckacwf
uAif;'pf tdyf (c7pf 1^31„1810) ? ?uBm "mwkaA'ynm. tajccHrsm; jzpfayonf? uAif;
ajr. odyfonf;jcif;ukd tOD;qkH;pl;prf;&SmazGcJhol[k 'pftm; trSwfw7jzpfap7ef udrf;A7pfwUokdvf
xifay: ausmaf pmaom [ife7DuAif;'pfonf wwd, ausmif;wGif uAif;'pf &lyvufawG\prf;oyf&kH-uD;
'sLbG\J7 'ufAeG &f id= ,
f mjrdK\pm;. wlawmfonf? 1^13 ck ukd aqmufvkyfxm;avonf?
atmufwkdbmv 10 7ufae\wGifeD;pjrdK\Y zGm;jrifI ol. prf;oyf awG\7cdS surf sm;xJwiG f a7Yyg0ifaom
udrf;A7pf wUokdvfY ocs‡mESifh &lyaA'ynm7yfrsm; "mwfrsm;. twkid ;f tqukd vufawG\ &SmazGawG\&jdS cif;
ukd 3 ESpfr~ oif-um;chJavonf? rSm "mwkaA'ynm7yforkid ;f wGif xl;uJaom wk;d wufr=
1^53ckEpS w f iG f [ife7DuAif;'pfonf udr;f A7pf wU wpf7yf jzpfonf? uAif;'pfonf zefA;l wckxw J iG f [ku
d f
okvd rf S 'D*7Db\JG r,lbJ ausmif;xGuf jyD;aemuf 0goem '&k*d si"f gwfaiG\EiS hf atmufq*D sif "mwfaiG\rsm;ukd xnfI h
57
www.foreverspace.com.m
uAif;'pf tdyf
zefA;l ukd csed wf , G rf w S of m;xm;onf? xkad emuf xk"d mwf xrif;csufu ar;aomtcguAif;'pfu okd;ajcwpf
aiG\ rsm;ukd v~yfppf"mwfjzifrh ;D avmifaponf? ,if;ok\d acsmif;qkd v~ifawmfjyD[k ajymonf? xrif;csufu
"mwfaiG\rsm;ukd v~ypf pf"mwfjzifh rD;avmifaponft h cg {nfo h nf av;a,muf vmrnfqv dk ~if ok;d ajc wpfacsmif;
zefA;l xJrS "mwfaiG\rsm;onf t7nftjzpfo\dk ajymif;oGm; wnf;ESifh vkHavmufrnfrxifyg[k jyefajymaomtcg
a-umif; awG\&7dS .? xkt d 7nfrmS yuwda7uJo h \dk teH\ 'gjzifh ESpaf csmif;0,f[k ajzvku d af vonf? uAif;'pfonf
t7omr&Sd ta7miftqif;r&Sb d J zefA;l .tav;csed v f nf; vkod nfxufyI dk ajymqkad vhr&Sad cs?
,cifutwkid ;f &So d nfudk uAif;'pf awG\&7dS avonf? vef'efjrdK\ uvuf[rf uGerf eG ;f 7yfuu G &f dS tdrwf iG f
xkod \dtk m;jzifh uAif;'pfonf a7Y [ku d 'f &k*d si"f mwfaiG\EiS hf aexkid af omfvnf; vef'efjrdK\x&J dS AvGe;f pAg7D7yfuu G Yf
atmufq*D si"f mwfaiG\rsm; yg&Sd a-umif;ESihf xk"d mwfaiG\ tdrfwpfaqmif xm;avonf? ol.pm-unfhwkdufukd
wk\.
d twkid ;f tqukd vufawG\wu G cf suf jyEkid cf ahJ yonf? qkd[kd;7yfuGufYxm;&SdI wu,fh pmayavhvmvkdol
xkrd wS yg; Eku d x f 7pftuf qpfqo dk nfrmS rnfonft h 7m wk\dtm; rdrpd mtkyrf sm;ukd xkwif mS ;avh&o dS nf? uAif;'pf
jzpfa-umif;ukv d nf;aumif; avxJwiG f yg0ifonfh "mwf onf pnf;urf;-uD;oljzpfojzifh pm-unfw h u dk rf S olu, dk f
rsm; ta-umif;udv k nf;aumif; &SmazGawG\&cdS ahJ vonf? wkdif pmtkyfxkwf,lonfhtcgYyif pmtkyf,la-umif;
uAif;'pfonf "mwkaA'ynmzufwiG o f m xif&mS ; vufrw S jf zwfyidk ;f ukd tjrJ a7;om;xm;cJah vonf?
ausmfapmonfr[kwf/ &lyaA'ynmzufwGifvnf; t uAif;'pfonf touf&iS pf Of wpfu, dk w f nf;om aevkd
awmfyif xif&Sm;ausmfapmavonf? 187mpkESpf ukef ouJo h \dk aoonfh tcsed Yf vnf; wpfa,mufwnf; qdwf
cgeD;wGif olonf uBmajr. odyo f nf;jcif;ukd prf;oyf jidrpf mG aovko d jl zpf.? aocgeD;wGif tapcHudk tcef;
&SmazG-unf7h m 5 'or 448 jzpfa-umif; awG\&cdS o hJ nf? wGi;f rSxu G af p.? em7D0uft-um tcef;wGi;f jyef0ifvm
,ckacwfwiG f pl;prf;&SmazGawG\&jdS yD;jzpfaom uBmajr. onfhtcg uAif;'pfrSm aoqkH;aeavjyD? xkdae\rSm
odyo f nf;jcif;rSm 5 'or 5 jzpf.? acwfrD u7d,m 1810 jynfEh pS f azazmf0g7Dv 24 7ufae\ jzpfayonf?
wefqmyvmrsm;r&Sb d EJ iS hf xkrd ~reS u f efatmif uAif;'pf
wGucf suf Ekid jf cif;rSm rsm;pGmcs;D rGr;f zG,af umif;ayonf?
uAif;'pfonf tvGe&f u S af -umufwwfI rde;f rrsm;
udk tvGefrkef;wD;ol jzpfojzifh tdrfwGif ckdif;apaom
rde;f r tapcHrsm;ukd pma7;Iom rSm-um;avh &So d nf?
rnfonhftcgr~ rsufESmcsif; rqkdif7acs? vlysKd-uD;b
0ESiyhf if uG,v f eG 7f 7Smavonf?
xk\jd yif olonf pum; tvGeef nf;oljzpfonf? aqGrsK;d
rsm;ESifhvnf; qufqH r=enf;onf? ol. tarGcHt
arGpm;jzpfol avmha*smhu Aif;'pf ukdyif wpfESpfv~if
wpfcgom rdepftenf;i,f awG\qcHk iG ahf y;onf? ok\daomf
olonf awmf0iftoif;. tpnf;ta0; rsm;ok\dreS rf eS f
wufa7mufco hJ nf? 1^60 jynfEh pS w f iG f awmf0iftoif;0if
vl - uD ; wpf O D ; jzpf v mI -um oyaw;ae\ w k d i f ;
toif;0ifv-l uD;rsm;ESihf npm pm;avh7. dS ?
rvFrJ uif;omI wpfcgwpf7H {nfo h nfrsm;ukd zdwaf c:
aus;G arG;7onfh tcgrSmvnf; {nfo h nfrsm;twGuf tpm;
taomuf zG,zf , G 7f m7m&Sad tmif pDraH y;7ef tckid ;f tap
wkd\tm; rajymqkdwwfacs? wpfcgY olonf awmf0if
toif;rS toif;om;rsm;tm; rdrdtdrfY xrif;pm;7ef
zdwaf c:cJah vonf? xk{d nfo h nfrsm;twGuf rnfonfh uBmausmf o_Hq7m-uD; [ife7D uAif;'pf
[if ; vsmuk d csuf j yKwf a usG ; arG ; 7ef o if h r nf u k d
58
www.foreverspace.com.m
aw;*DwyrmzGJ\oDxm;aompmyef;ukH;rsm;
pmqku
d 0dw\dkonf rdrw
d \dkpw
d Yf xdawG\ cHpm;7aom t7omukd olwyg;wk\dtm; uAsmvu‡mwk\djzifu
h ;l quf
ay;.? xkduAsmvu‡mukd tb,fykH zefwD;-uoenf;?
59
www.foreverspace.com.m
uAsmvu‡m
rdrod od vkd olwpfyg;odatmif/ rdrjd rifovkd olwpfyg; pyfqx dk m;.? vESijhf r/aeESiahf jr/pGeEf iS rhf eG /f ok;H csupf vk;H
jrifatmif jypm;zk\d7m vufeufaumif; vkad yonf? xkd rd.? teuf"d_g,fum;7Sif;vS.? tcg7moD t
vufeufaumif;um; uAsmvu‡mwnff;[laom wef avsmuf vlu rac`7bJESifh tvkdvkdyifxufrS EGrf;
qmjzpfajrmufatmif axmufrulnDay;aom toH ajcmuf a-uGusvmaom o7zDyef;ESihf ydawmufyef;yGihf
um7ef/ pyfy[ Hk yfy/Hk pykcH syHk teuft"d_g,f ponfw\djk zpf wkd\rSm ajrjyifay:0,f wykHwacgif;-uD; yHkvsufom;
-u.? jzpfaeonfudk uGuu f u G u
f iG ;f uGi;f odjrifEidk o
f nf? TY
uAsmvu‡m[lonf um7efuav;rsm; [yfxm;&kEH iS hf pmqkd jyovkdaomol. yef;u$vm ajrarG\7mukd pm
uAsmvu‡majrmufjyD[k rqkdomacs? o]vu‡m7/ zwfoo l nf pmqk. d vufeufaumif;jzpfaom uAsm\
tWvu‡m7 paomwefqmrsm;jzifh a0a0 qmqm t7majrmufonfh pmvk;H uav;rsm;ukd ok;H oyf&EHk iS hf pmqkd
qifjref;ay;zkd\ vkdao;onf? rnfonfh bmompmayY jrifouJo h \dk jrifEidk af yonf?
rqkd um7efcsw d qf ufy/Hk toHaetoHxm;,ly/Hk tvu‡m uAsmvu‡m pyfq7dk mY um7efomru r-wm(rDwm)
7oay:atmif zGJ\ykHpaom uAsmOya'pnf;urf;rsm;7Sd [kac:onfh toHuv dk nf; owdrl 7ayao;onf? 7Snf
ayonf? xkdpnf;urf;rsm;jzifh pHepfwus ukHvkHjynfh aom'D•oH/ wkad om 7©oH/ av;aom *&ko/H ayghaom
0atmif zG\J po
D u D ;Hk wwfro S m uAsmvu‡m jzpfayrnf? v[koHponfrsm;ukd nDnmajyjypfatmif xnfhoGif;
uAsmpmqko d nf xkx d dk vufeuf u7d,mrsm;ukd rSeu
f ef pyfqkdrSvnf; uAsmvu‡m rnfayrnf? pmqkdwkd\onf
atmif okH;wwfygrS pmqkdukd,fwkdif od7SdcHpm;7aom uAsmvu‡m zG\J7mY um7ef a7G;ouJo h \dyk if toHuv dk nf;
t7omukd pmzwfolonf wif;jynfhusyfjynfh cHpm; a7G;cs,f 7avonf? 7Snaf om'D•oHjzifh zG\JE\JGI teuf
Ekdifayrnf? um7efomnDI uAsm\t7om rxdrdaom ay:atmif az:xm;aom atmufyguAsmvu‡mukd
uAsmuav; wpfy'dk u f dk ykpH jH yvko
d nf? -unfEh idk af yonf?
60
www.foreverspace.com.m
uAsmvu‡m
ig.cGeftm;/ wef;ckd;rsm;ukd xif7Sm;-unfh-u/ ,Ofaus;r=. zk;d at[k ac:qk7d aom *7dEiS hf a7mrEkid if H
auo7okd\/ r]eef;vkH;/ 7FH\a-umufcsKH;atmif/ rsm;. tquftEG,rf sm;ukd awG\7ayonf? *7dpmaywGif
vuf&kH;ESpf7yf/ ajzmif;ajzmif;cwfvsuf/ atmh ' D q D a c: vu‡ m -uD ; rS m a7S ; ppf w k d u f c ef ; /
qifjrwf,Ofom/ ausmufukef;rSmv~if/ pGef\pm;cef;rsm;ukd zGJ\qkdxm;ojzifh xkdvu‡m -uD;rsKd;ukd
ybmukdwif/ ajrjyifwvif;/ ppfyGJusif;onf tufypf7w J if; vu‡m [lI ac:qkx d m; avonf? xkd
igrif;uko vmjyDwnf;? vu‡m-uD;ukOd a7my pmaywGif bmomrjyef 7ao;aom
Tpmyk'd . f um7ef toHrsm;ukd -unfv h ~if a7S;OD;pGm bmom[lI r7Sdacs? pmay tarGtESpftjzpf cH,l-u
tm;/ rsm;/ 7Sm;[laom 'D•oH7n S jf zifh tpjyKI &kwjf cnf; avonf? u`Efkyfwkd\ ta7S\EkdifiHY oU™bmomjzihf
yif -u/ 7/ '[laom v[koHayghwkd\okd\ ajymif;um a7;pyfxm;aom 7mr,e vu‡m-uD;rSmvnf; tuf
vk;H / csK;H / &k;H / 7yf/ cwf/ jrwf[al om toHav;rsm;jzifh ypfvu‡m trsKd;tpm;yif jzpfonf? atmh'dqDESifh
o,f,o l mG ;jy;D aomf toH7n S f om/ rSm/um wk\dxnfo h iG ;f 7mr,evu‡m-uD;rsm;rSm uBmwGif ,ckwkdif ausmf
vsuf wzef *&k toHav; jzpfaom vif;/ usif;/rif; -um;vsuf 7Sdavonf?
wk\d jzifh tqk;H owfxm;avonf? TwGif *&kot H oH 7moDOwk awmawmif a7ajrwkd\ukdzGJ\qkd-u7mY
av;rsm;/ jywfawmif;aom 7©toHwkdrsm; 'D• ewfrsm;yifzefqif;ouJhokd\vnf;aumif; rkd;ewfom;/
oH7n S rf sm; r~wpGm teufay:atmif az:pyfomG ;ojzifh avewfom;ponfw\dk xif7mS ;pGm7So d uJo h \dkvnf;aumif;/
ukorif;. 7J7ifhaom -uKH;0g;oH ukdpmzwfolwkd\. zG\Jq-dk u.? a7S;*7d vlrsK;d rsm;onf rk;d OD;us7moD yef;rsm;
em;xJY pmqkd -um;apvkdouJhokd\ xifxif7Sm;7Sm; yGifhonfukd bkRpkd;ewforD;. cspforD; aorif;xHrS
-um;aebd.? Tod\k cHpm;7ayonf? jyefvmI aysmf7Fifaom txdrf;trSwfjzifh yGifhav[ef
pmqk. d pdwEf v S ;Hk Y cHpm;7aom tm&krH sm;ukd ol. zGJ\qkd cJhavonf? ta7S\wkdif;EkdifiHYvnf; tol7mESifh
pum;vkH;toHrsm;u t"d_g,faz:ay;aprSom uAsm od-um;wk\d ppfwu dk f -uI rk;d 7Gmav[ef zG\J q-dk uonf?
vu‡m tppfjzpfEidk af yonf? uAsmvu‡m trsKd;tpm; 7moDbGJ\/ awmbGJ\/ awmifbGJ\/ r,fbGJ\/ armifbGJ\paom
rsm;rSm bmompmaytoD;oD;ukv d u dk I f trsK;d rsK;d uGjJ ym; tzGJ\trsKd;rsKd;wkd\udk jrefrmpmayY 7SdouJhokd\ tjcm;
avonf? jrefrmpmaywGif uAsmvu‡m trsKd;tpm; pmayrsm;Yvnf; 7Sad yonf? xkx d tdk zG\JrsK;d ukd *7dwidk ;f om;
rsm;rSm bmompmay toD;oD;ukv d u dk If trsK;d rsK;d uGjJ ym; wkd\u vpf7pf[lI trnfwyfxm;.? jrefrmpmayY
avonf? jrefrmpmaywGif uAsmvu‡mukd vu‡mESifh aw;xyf[laom uAsmtrsKd;tpm;rsKd;ukd taemuf
oDcsif;[lI ESpfrsKd; cGJjcm;xm;onf? vu‡mrSm (1) wkdif;pmayY qGef;euf[lI awG\7.? qGef;eufrSm pm
vu‡m/ (2) ysKd\/ (3) armfuGef;/ (4) oHykdif;/ (5) a-umif; a7 14 a-umif;jzif um7ef/ toH/ pnf;rSef
orkdif;/ (6) 7Jwif;/ (^) wrf;csif;/ (8){csif;oHwkdif/ atmif pyfq7dk aom uAsmrsKd;jzpf.? jrefrm aw;xyf
(9) {csi;f oHayguf/ (10) 7wk/ (11) vl;wm;/ (12)tef/ wGiv f nf; 18 yk'd jf ynfah tmif tcHttkyf um7efrsm;jzifh
(13) oHayguf/ (14) 0J&kduf0JoGif;[lI 14 rsKd; 7Sd.? pepfusatmif zG\Jqdk 7ayonf? xk\dtjyif jrefrmtJcsi;f /
oDcsif;wGi(f 1) 7uef/ (2) a[mpm/ (3) omcsif;/ (4) tkdifcsif;/ aw;t&kd;tqef;rsm;ESifh cyfqifqifwlaom
umcsif;/(5) tJcsif;/ (6) tkdifcsif;/ (^) av;csKd;/ (8) taemufwkdif; uAsmwpfrsKd;ukd AJvuf[k ac:xm;
oHcsKd/ (9) ,kd;',m;/ (10) ywfysKd;/ (11) -udK;/ (12) a-umif; awG\7avonf? Tokd\v~if bmompmay
bG\J/ (13) abmv,ft&k;d /(14) aw;t&k;d tqef;/ (15) trsKd;rsKd;Y uAsmtrsKd;trnf trsKd;rsKd;7Sdavonf?
ojzeft&kd;tqef;/ (16) ikdcsif;t&kd;tqef;/ (1^) pyfy[ Hk yfyHk pnf;pHepfEiS hf trsK;d trnfrsm; uGjJ ym;jcm;em;
wkH;csif; t&kd;tqef;/ (18) [efcsif; t&kd; tqef;/ aomfvnf;bmom pmaywkdif;. uAsmvu‡mrSm om
(19) avScsi;f t&k;d tqef;/(20) ewfo/H (21) rSmwrf;/ ,memaysmzf , G jf zpfatmif ynm7Sw d \dk zG\Jpo D u
D ;Hk xm;aom
(22) Zmwfpum;pyfy[ Hk I
l 22 rsKd;yg0ifonf? pm[kyif t"d_g,f wnDwnf; 7avonf?
uBmay:wGif ajymqkdoHk;pJG-uaom bmompum; ynm7Srd sm; zG\Jpnf;xm;aom uAsm vu‡m. t7om
rsm; uGJjym;aomfvnf; uAsm\—m+f tmabmfrsm;rSm ukd cHpm;Ekdifaomenf; 7Sdygoavm[k pOf;pm;p7m
rltm;jzifh cyfqifqif wlonfudk awG\7onf? taemuf jzpfayonf? bmompmayra7G;uAsm/ vu‡m[laom
Ekid if .H uAsmvu‡mrsm;uk-d unfv h ~if taemufavmu t7omukd odEkdif7ef cHpm;Ekdif7efenf;7Sda-umif;awG\
61
www.foreverspace.com.m
uAsmvu‡m
7onf? csKcd sOcf zJ , G wf \dk. t7omonf v~mY xif.? tom;Y wHceG pf u kd cf ahJ om awmifib
l 7k ifewf7iS af emif.
tqif;onf rsupf Yd xif.? xked nf;ESiEf iS f uAsm vu‡m 7wk wpfy'dk w
f iG ?f
t7omonf em;Y xif.? *DwoHrsm;ukd em;vnf
Ekdif7ef/ *Dwt7omukd cHpm;Ekdif7ef avhusifhxm; ESpfjydKufzuf7Sm/ 0w‰omrS/ pH7mpHxm;
7ouJhodk\ uAsmt7omukd odEkdif7efvnf; em;ukdyif a7G;cJhjcm;I/ od-um;wr~/ jydKifvSmovnf;
avhusix hf m;7ayrnf? xkad -umifv h nf; uAsmpyfq7kd mY aomfwmha7mifoGif/ -u,fES,fxif[k/
o] vu‡m7*k+u f dk xnfoh iG ;f xm;ayonf? uAsm[l ocifuukd/ rsm;rdef\qkdvdrfh?
onf pdwx f u J zwf&EHk iS hf t7om rjynfph aHk cs? olwpfyg;
toHxw k I f zwf-um;jcif;ukd em;axmifjcif;/ uk, d wf idk f [lI awG\7.? Tae7mwGirf ed ;f rwpfO;D .tvS ukd
toHxGufI zwfjcif;wkd\ukd jyKrSomv~if jynfhpkHaom rsuv f ;Hk / rsucf ;Hk / ESmwH/ uk, d af euk, d x
f m;paom t*‡g
t7om ay:Ekdifavonf? uAsmvu‡m toHrsm;onf tpdwftydkif;wkd\ukdwkduf&kduf csD;usL;jcif; rjyKbJ xkd
rnfr~c7D;a7mufonfudk txufY az:jycJjh yD;avjyD? xk\d rde;f uav;. tvS&yk umukd *k+w f ifI wpfenf;vnf;
aemuf uAsm/vu‡m[lonf pmvk;H pum;rsm;xuf pdwf wifpm;I od-um;rif;pH7m/ 0w‰omrS/ ewfunm.
tay:wGiyf I dk wnfonf[k qk-d uonf? pdwu f ;l onf tvSEiS hf E=id ;f 7Snv hf ~if rde;f uav; tvSuyif omayvdrhf
uAsmvu‡mjzpfI pm/pum;ponfwkd\rSm xkdpdwful;ukd rnf[k zJ\Gqx dk m;onfudk awG\7onf? Tum; wifpm;
taumiftxnf jzpfapaom vufeufr~om jzpf zG\Jqadk om enf;jzpf.?
avonf? xkad -umifh bmompum; uGjJ ym;-uapumrl a7S;*7dpmqkd [k;d rm;zG\J qadk om atmh'q D D vu‡m-uD;
uAsm—m+f pdwful;rSm twlwljzpfonfukd awG\cJh-u7 wGif vnf;[,fvifrzd 7k m; vSyyku H dk oab‡m wpfaxmif
onf? usGEkfyfwkd\. jrefrmpmay tvu‡m usrf;rsm;Y ukd ppfwu dk 7f ef vFiahf paomrsuEf mS [k wifpm; xm;onf
yg7Sad om Oypm/ 7o*k+w f \dkrmS r*"bmomrsm;rS qif; ukd awG\7onf? rde;f uav; wpfa,muf. tvS*+ k rf mS
ouf77So d uJo h \dk taemufwidk ;f uAsm pmayrsm;wGif *7d pmqk. d pdwu f ;l ay:Y wnfae ayonf? rnfonfph mqkd
a7mrbmomwk\drS qif;oufvmaom Oypmwifpm; enf; rqkd pmqko d w l \d.
k pdwu f ;l csi;f rSm qifqifyif jzpfonf?
tok;H tE=e;f wk\d 77S-d uavonf? pmaytrsKd;rsKd;ukd E=id ;f olwkd\. tawG;ESifh tjrifrSm omrefvlrsm;ESifhrwl
7Snfhavhvmaomtcg uAsm—m+fpdwful;rsm; wlykHukd xl;jcm;aeayonf? eHeufcsed cf g xGujf yLvmaom aerif;
awG\7dS-u7onf? jrefrmpmayorkdif;wGif 7wkta7; -uD;ukdomrefvl. rsufpdwGif t0kdif;o!mefrS 0g0g
62
www.foreverspace.com.m
uAsmvu‡m
ta7mifrsm; xGufaeonf[kyif omref jrifayrnf? ck 7Sad om 455 ay7Sno f nfh ausmufqnftjyif/ wpf
uAsmhpmqk. d rsufpYd um; Tok\d &ek \f 7if;pGm rjrif/ ,k zufwpfcsuw f iG f tus,af y 40 7Sad om a7xkwf ayguf
*¶dK7fawmifxdyfzsm;rS ae7xm;p-umonf a7mifrsKd; wHcg;-uD; 4 ckESifh tus,fay30 7Sdaom a7xkwf
axGjzm xGuaf y:vmI uBmol uBmom; trsm;tm; aygufwHcg; -uD; 2 ck yg0ifonf?
E=wfqufonfhtvm;uJhokd\ 7Sdonf[k jrifayrnf? xdk\ 1906 ckEpS cf ef\u pwif tok;H jyKcJah om a7Fbdk wl;
a-umifh uAsmukd -um;emavhvmjcif;jzifh rdrdwkd\ -um; ajrmif;odk\ 5 ay pDr~ us,fonfh tayguf 20 7Sdaom
bl;aeus pum;vkH;rsm;/ toHrsm;ESifh jrifbl;aeus qnfxdyf a7wHcg;-uD; rSa7ay;oGif; avonfay 4
yHkH!mefrsm;onf toGifwpfrsKd; ajymif;I tjrif opf vufr pD 7Sad om a0gvwef wHcg; 3ckjzifh a7ay;oGi;f
wpfrsK;d jrifvmEkid af yonf? avonf? a7Fb/dk a7OD;wl;ajrmif; vkyif ef;ukd usyaf ygif;
uAsmvu‡m pmyk'd rf sm;rSm vl. pdwu f dk ppfc7moH 153^8000tuket f uscu
H m aqmif7uG cf o
hJ nfh twkid ;f
wHy;dk uJo
h \dw
k uf-uG v=\HaqmfEidk af om oWdvnf; 7So d nf? ajrmufykdif;a'o tenf;i,frSwyg; a7Fkbkd wpfc&kdif
vl. pdwfukd ,kdzdwfatmif nGwfEl;apEkdifaom vk;H wGif pku
d yf sKd;a7;twGuf a7zlvaHk vonf?
oWdvnf; 7do S nf? T oWdw\drk mS pmqk. d pdwu f ;l rsm;
om jzpfavonf? uAsmvu‡monf wcrf;wem;7Snf
vsm;pGm zGJ\qkdxm;rSom uAsmvu‡m jzpfonf[k rqkd
7acs? rnfr~yif wkdapumrl uAsm*k+f ajrmufatmif
zGJ\qkdv~if uAsmvu‡mjzpfEkdifonf? uAsmvu‡mrSm
t7om7Sdaom pmayrsKd;jzpfI vl.pdwfukdol-udKuf
onfhzufokd\ ,drf;,kdifvmatmif qGJiifEkdifaom oWd
xl;vnf; 7Sad yonf? ,if;ok\d t7om awG\Eidk af om pm
ay. trsKd;rsKd;aom t7omwk\d udk usGEyfk w f \dk odxm;zk\d
aumif;.? om,mr=rmS vl\obm0. t-uKd uyf ifjzpf7m/
om,mpGm zGJ\EGJ\ pDukH;xm;aom uAsm vu‡mudkvnf;
vlw\dk -uKd uEf pS o
f uf pGv
J rf;-uayrnf? xk\da-umifyh ifv~if
63
www.foreverspace.com.m
urm
64
www.foreverspace.com.m
urm
65
www.foreverspace.com.m
66
www.foreverspace.com.m
ok"Eka'G;r,faemfwkd\pHaysmf7ma'o
vlol ta7muftayguf enf;aomfvnf; jrefrm pmaywGif aiGawmifjynf[k xif7Sm;cJhonfh u,m;jynfe,fukd
jrefrmEkdifiH vGwfvyfa7;r7cifu u7ifeDe,f[k ac:wGifcJhonf? u,m;jynfe,fonf ajray:ajratmuf o,H
Zmw yPnf;rsm;jzifh jynfh0onfhtavsmuf a7S\okd\ wkd;wuf-uD;yGm;rnfh t7dyfta7mifrsm; wzGm;zGm; ay:aygufvsuf
7Sdavonf?
u,m;jynfe,f ? ?jynfaxmifpk jrefrmEkid if aH wmf aom awmifukef;awmifwef;wkd\u rsm;jym;I jrpf0Srf;
wGiyf g0ifaom u,m;jynfe,fonf 7Sr;f jynfe,f awmif ajrjyef\w\dkuenfyg;ayonf?
buf/ u7ifjynfe,f. ta7S\bufESifh ajrmufbuf/ u,m;jynfe,f. ta7S\yikd ;f wGif oHviG jf rpf0rS ;f ESifh
ajrmufbuf vWDw'G 1f 8 'or 50 'D*7DEiS hf 19 'o yGeaf csmif;0Sr;f wd\k 7S.
d ? taemufyikd ;f rSm bDv;l acsmif;.
r 55'D*7DESifh ta7S\buf avmif*sDwG'f9^ 'or 10 awmifbuf acsmif;0Srf;a'o jzpfonf? ta&Shydkif;wGif
'D*7DEiS hf 9^'or 50'D*7Dw\dk. -um;wGif wnf7o dS nf? jrifharmufaomawmifwef;-uD;rsm; euf&d=if;aom
ajrmufzufwiG f 7Sr;f jynfe,f. rk;d jAJ/ oxk/H armufr,f acsmufrsm;/ csKid 0hf rS ;f rsm;/ v~Kad jrmifrsm; 7So
d nf? r,fp/hJ
e,frsm;/ taemufbuf wGirf ;dk jAeJ ,fEiS hf u7ifjynfe,f. 7Gmopf/ 7Sm;awm/ apmvHkpaom uGufIay:aygufae
oHawmife,f awmifbufwiG f u7ifjynfe,f. oHviG f onfh ajrjyef\wkd\rSwpfyg; usefa'otm;vHk;rSm awm
c&kdifESifh ta7S\zufwGif ,kd;',m;EkdifiHwkd\ 7Sdonf? awmifacsmufajrmifrsm;om jzpf-u.?
u,m;jynfe,f. tus,t f 0ef;rSm pwk7ef; rkid af ygif; taemufydkif;jzpfaom bDvl;acsmif; awmifbuf
4820 cef\ jzpf.? a'orSm tawmftwef jyef\jyL;I a7rd;k aygrsm;onf?
tcsK\da'orSm nGejf yifrsm; yifjzpfaeonf? Tjrpf0rS ;f .
vlO;D a7ESivhf rl sK;d rsm; ta7S\zuf a'owGif vG,faumfESihf aiGawmifa'owkd\
1941 ckEpS f oef;acgifpm7if;t7 u,m;jynfe,f. wnf7I dS taemufbufyikd ;f wGirf l aemifyv k /J eef;r,fckH
vlO;D a7rSm^0493 7S. d ? pwk7ef;wpfrikd v f ~if 15a,mufr~ e,frsm; &So d nf? Ta’o. awmifbuf wqufwnf;
om7So d nf? 7Sr;f jynfe,f/ u7ifjynfe,fEiS fh ,k;d ',m;Edik f jzpfaom yGefacsmif;ESihf ,if;. vufwufjzpfaom
iHw\dk 7Hvsu7f odS nfjh yif/jynfrESifh eD;pyfqufo, G f aeaom
a-umifh u,m;jynfe,fae jynfe,fom;wd\kwiG f vlrsK;d
toD;oD; yg0ifonfukd awG\7onf? xdv k Ol ;D a7teuf
u,m;trsKd;om; OD;a7rSm trsm;qHk;jzpfonf? 7Srf;t
rsKd;om;/ tif;om;/ ytdk\trsdK;om;ESihf tjcm;awmif
ay: om;rsm;jzpfaomy7J\/ *Jc;dk / rEkraem/ bG/J ya'gif/
,if;abmf/ ,if;wvJ/ yul; paom vlrsKd;rsm; tjyif
jrefrmESifh ,k;d ',m;vlrsKd;rsm;vnf; 7Sad o;onf?
u,m;jynfe,f
68
www.foreverspace.com.m
u,m;jynfe,f
69
www.foreverspace.com.m
u,m;jynfe,f
70
www.foreverspace.com.m
u,m;jynfe,f
u,m;jynfe,f.vGwv
f yfa7; aoG;aqmifr=udkawmfvSefy,fzsuf7efvnf;aumif;/
atmifjrifpmG -uKd ;pm;aqmif7u G -f uI jynfaxmifpk oRw
u,m;jynfe,f taemufyikd ;f 7Sd e,fw\dk. vGwv f yf jrefrmEkid if EH iS fh yl;aygif;aqmif7u G cf -hJ uonf?
a7;udk todtrSwfjyK7ef/ av;pm;7efESihf e,frsm;wGif od\k7mwGiu f ,m;jynfe,fukd jynfe,f oD;jcm;tjzpf
0ifa7mufpu G zf ufjcif; rjyK-u7ef rif;wke;f bk7ifEiS hf jAdwd xm;7S7d efxuf u,m;jynfe,f/ oHviG cf &dik w f \kdEiS fh Edik if H
o~wkd\ 18^5 ckESpfwGif pmcsKyfcsKyfqdk-uonf? xkdpm awmfoRwu cef\xm;onfh txl;aumfr7Sit f zG\Ju qH;k
csKyfwiG f jAdwo d ~wd\k zufrS qm a'guf*vyfazgqdu k u f jzwf owfrSwfaom u7if trsKd;om;rsm;aexkdif7m
vufrSwfxdk;I jrefrmbk7ifbufrS uif;0efrif;-uD;u qufpyfaeaom a'owdk\wGif aexdkifolrsm;ESihf xdka'
vufrw S af 7;xk;d onf xdt k csed rf pS I u,m; jynfe,frmS o tyjzpfaom jrefrmEkdifiHY aexdkif-uaom u7if
omref tm;jzihf vGwfvyfaom jynfe,fwpfcktjzpf trsKd;om;rsm;teuf rsm;7mu tvdk7SdcJhaomf jynf
wnf cJah vonf? od\k7mwGif xkv d w G vf yfrr= mS trnfr~ axmifpk jrefrmEdkifiHtwGif;wGif jynfaxmifpktzGJ\0if
omjzpf.? ta-umif;rSm jAdwdo~wkd\onf u,m; jynfe,f wpfcktjzpf zGJ\pnf;7rnf? xkdjynfaxmifpk
jynfe,f7dS t-uD;tuJw\dktm; qme'f trde\fpmc`ew f \dkjzifh tzGJ\0ifudk u7ifjynfe,f[k ac:7rnf[k EdkifiHawmf
csKyfaESmifxm;ojzihf u,m;jynfe,f t-uD;tuJw\dkrmS zG\Jpnf;tkycf sKyyf kH tajccHOya'u owfrw S xf m;cJah yonf?
&kyaf o;&kyrf ~om tcGit fh m+m 7Scd o hJ nf? xkd trde\fpmc`ef u,m;jynf e,fom;wk\donf u7ifjynfe,ftwGif;
12 7yfw\dkwiG f u,m;jynfe,fu y#mawmf qufoiG ;f oGwo f iG ;f jcif; rcHv-kd uojzihf ygvDrefpeH pft7 -udK;pm;
7jcif;/ jynfyjynfe,frsm;ESifh rcGirfh 7bJ qufo, G cf iG hf aqmif7GufcJh7m 1950 jynfhESpfwGif u7ifvlrsKd;
r77Sjd cif;/ ta7S\u,m;jynfe,f udPwGiv f nf;aumif;;/ txl;pHkprf;a7; aumf r7Sifwckudk EdkifiHawmfoRwu
e,fpyf ta7;udPwk\dwiG v f nf;aumif;/ jAdwo d ~w\dk nFef zG\Jpnf;cef\xm; vku d jf y;D v~if xdak umfr7Si. f tpD7ifcpH mudk
-um;csut f wkid ;f om aqmif7u G 7f jcif;/ jAdwo d ~w\dk tcGifh tajc jyKI ygvDrefu 1951 ckESpf zGJ\pnf; tkyfcsKyfyHk
r7bJ u,m;jynfe,fom; r[kwfolrsm;udk u,m; tajccHOya' jyifqifcsuf tufOya'udkjyKvkyfum
jynfe,fwGif tr=xrf;cGihf rjyK7jcif; ponfwkd\ yg0if u,m;jynfe,fukd oD;oef\ wnfcahJ p avonf? xkOd ya'
cJo
h nfomru jAdwo d ~ t7if;7Siw f \dk -uD;pd;k aom armfcsD
oWKwGi;f uk$+DEiS fh rU7Dum/ bHak bbm;rm; ponfh
opfu$k +Drsm;. vuf0g;-uD; tkyjf cif;udv k nf; vlcsi;f
rwl olcsif;rr~ b0a7mufatmif cHc7hJ onf?
'kw, d uBmppf uBmta7S\zsm;od\k ul;pufvmaom
tcsdefwGif rsKd;cspfykCdKvf u,m;trsKd;om;wkd\onf jAd
wdo~w\kd. csKyfcs,rf r= S vGwu f if;Ekid 7f ef awmfveS af 7;
wyfrsm;tm; ulnD cJh-uonfomru qdk;oGrf;aom
*syefzufqpf tkycf sKyrf u = kd awmfveS 7f mwGiv f nf; 7J0phH eG \f
pm;pGm yg0ifqifEJF wdu k cf ukd cf -hJ uavonf?
xdak wmfveS af 7;. aemufyikd ;f wGif zdEydS cf sKyfcs,jf cif;
cH7aomtrsKd;om;wk\d rmS ydrk kd Ed;k -um;vmum ZmwdaoG;
Zmwdref xufoefvm-uonf? 'kwd, uBmppfjyD;
onfh aemufwpfacwfwGif u,m;trsKd;om;wkd\udk
acgif;aqmif vmcJh-uaompyf0#/OD;pdef/ atjrav;/
odkif;A[ef/ OD;ausmf0if;/ apmv0D/ apmi,f'l; paom
acgif;aqmifw\dk. vH;k yef;r=a-umifh u,m;jynfe,fom;
wd\krmS Adv k cf sKyf atmifqef;. pDpOfrt = wdik ;f / jAwd o
d ~w\k. d
awmifwef;a'oudk jrefrm Edik if rH S cGx J wk 7f ef vH;k yef;cJh u,m;tvHawmf/ r*‡vmzm;pnfESihf acwfopftrsKd;orD;
jcif;udv k nf;aumif;/ ajrjyef\ u7iftrsK;d om;tcsK\dw\kd.
71
www.foreverspace.com.m
u,m;jynfe,f
rxkwfjyefrDuaomf u,m;jynfe,frSm u7ifjynf ysK;d a7; wd\ktwGuf avsmu f ef oihjf rwfaom ajr-oZmESifh
e,fwiG f ygrnfuo hJ \kd 7Scd .
hJ ? u,m; trsKd;om;wk\d rmS 7moDOwk 7Sdavonf? pm;oHk;ukef yPnf;rsm;jzpfaom
vnf; u7iftrsKd;om;wkd\wGif u7ifeDvlrsKd;rsm;tjzpf uGrf;/uGrf;oD;/ aq;/ vufzufajcmuf/ tkef;/ -uHESihf
yg0ifcJh-uavonf? odk\7mwGif az:jyyg aumfr7Sif opfoD;opfyifrsm;udkvnf; wkd;wufpdkufysKd;Edkif7ef
axmufccH sufrsm;t7 ya'gif/ Z,de;f /,if;abmf/ *Jc;kd / tcGit hf vrf;rsm; 7Sad yonf?
,if;wvJEiS fh rEkraem vlrsKd;rsm;udk u7ifvrl sKd;pkwiG f vufry= nmbufwiG u f ,m; vlrsK;d wk\donf 7ufuef;
xnhfoGif;jcif; rjyK7ef qHk;jzwfavonf? xdkrSwpfyg; vkyif ef;(txl;ojzifh aiGawmife,fwiG )f / aiGxnfvyk if ef;
txufaz:jyyg 1951 ckEpS f zG\Jpnf; tkycf sKyfykH tajccH zg;pnfrpS I jcL/ acgif;avmif;/ armif;/ ya'gif trsKd;
Oya' jyifqif csuf trSwf (62) t7 u7ifeD [laom orD;rsm;vnfwiG f qGyJ wfonfh a-u;acGrsm; ponfw\dk
a0g[m7tpm; u,m; [laom a0g[m7udk oH;k pGcJ o hJ nf? jyKvkyaf om a-u;vkyif ef;wk\d wiG f uGsrf;usif-uonf?
xdvk yk if ef;rsm;tjyif pyg;pdu k yf sK;d r=/ opfvyk if ef;/ csyd f
aemifwpfacwf u,m;jynfe,f vkyif ef;/ oWKwGi;f vkyif ef;/ ponfw\dkvnf; vkyu f ikd f
u,m;jynfe,frSm ajray:ajratmuf o,HZmw -uonf? jynfaxmifpk umuG,fa7;ESihf jidrf;csrf;a7;
yPnf;wk\d7adS omjynfe,f jzpfonft h wdik ;f / jynfaxmifp twGuf u,m;jynfe,fom;wk\donf jrefrmwyfrawmf
kjrefrmEdkifiH. pD;yGm;a7; wkd;wufr= aqmif7Gufcsuf wGif›if;/tjcm;umuG,fa7;wyfrsm;wGif›if;/pdwftm;
wkd\tm;jzihf ta7;yg t7ma7mufonfh jynfe,fwpfck xufoefpmG yg0ifqifEv JF su7f -dS uonf? a7S;acwf ,Of
jzpfvmEdik 7f ef tcGiv fh rf;rsm;pGm7S.
d ? txl;ojzifh a7tm; aus;r=rrl sm;udk raysmufapbJ acwfay:,Ofaus;r= t
udk toH;k jyKum v~ypf pf"gwf xkw, f al 7;twGuf toH;k csut f vufw\du k vkd nf;vufcw H x D iG v f suf 7S-d uayonf?
0ifrnfh a7wHceG rf sm; 7Sad oma-umifh pD;yGm;a7; vkyif ef; rSwfcsuf? ?rdk;jAJe,f. tkyfcsKyfa7; udPt00wkd\udk
wGif vG,u f al om taxmuftyHrh sm; 7Ekid rf nfrmS rvGaJ y? u,m;jynfe,ftpdk;7u wm0efcHtkyfcsKyfvsuf
bDv;l acsmif;0Sr;f wGif v,f,mpdu k yf sKd;r= 7Scd ahJ omfvnf; 7Sad omfvnf rk;d jAeJ ,fukd u,m;jynfe,ftwGi;f od\k w7m;
7moDOwkrrSefr=a-umifh wdk;wufoifhoavmuf rwkd; Oya't7 ajymif;vFJjcif; rjyK7ao;acs? ,if;uJhodk\
wufay? od\k 7mwGif bDv;l acsmif;wGif omru tjcm; ajymif;vFo J ifh roifrh mS rd;k jAJe,fvx l . k qNtay:wGif
pdrpfh rf; acsmif;ajrmif;rsm;udk qnfI wl;ajrmif; azgufum wnfaeojzifh vlx. k qNudk pHpk rf;7ef pdik ;f jyif; vsuf
a7oG,fay;jcif;tm;jzihf pdkufysKd;r=vkyfief; wdk;wuf 7So d nf? xdak -umihf u,m;jynfe,fajryHw k iG f xnho f iG ;f
Ekid zf ,
G 7f m 7Sad yonf? usEJG mG ;arG;jrLa7;/ oifyif/ *Hak v~mf xm;aom rk;d jAeJ ,fudk jcm;em;odomap7ef jzwfrsO;f rsm;jzihf
yif/ vufzuf/ aumfzD/ Zm'd£dKvf/i&kyfaumif; pdkuf az:jyxm;jcif; jzpfavonf? OD;b&Sif
u,m;jynfe,f zm;vd=if7GmrS ya'giftrsKd;orD;rsm;
u,m;wkd\. a7S\ajy;edrdwfa[monhf -uuf&kd;
72
www.foreverspace.com.m
www.foreverspace.com.m
u,m;vlrsKd;
u,m;vlrsKd; ? ?u,m;vlrsK;d wk\drmS jynfaxmifpk -uonf? u,m; [laom a0g7[mrSm olw\dk bmom
jrefrmEkid if w H iG f tygt0if jzpfaom u,m; jynfe,fwiG f t7 vl[t k "d_g,f7I u,m;vd [laom a0g7[mrSm
vlrsm;pk tjzpfaexkdif-uolrsm; jzpfonf? ,cifu vleD [kt"d_g,f7.? uGif;u7ifwkd\url olwkd\tm;
olwkd\tm; u7ifeD ac:a0:cJh-u.? ajymqdkaombm ta7S\pGef; u7if[kt"d_g,f7aom bJGraem[laom
om pum;wkd\. eD;pyfr=udk axmufxm;I u,m; trnfjzifh ac:a0:-uonf?
vlrsKd;wkd\rSm wdAufjrefrmtpk0if u7iftpkcGJY yg0if
aom vlrsKd;wpfrsKd; jzpfonf[k bmoM7yg7*lwk\du u7iferD u S ,m;ok\d
qH;k jzwf-u.? jynfaxmifpk jrefrmEkdifiHawmf zGJ\pnf;tkkyfcsKyfykH t
u7ifvrl sKd;wd\k wiG f uGi;f u7if/ awmifay:u7if[k ajccHOya' wGiu f 7ifjynfe,f zJ\Gpnf;aomtcgY u7ifeD
t-urf; tm;jzifh ESpfrsKd;uGJjym;7m/ awmifay:u7ifwkd\ jynfe,fukd xnfhoGif;7ef7nfrSef;csuf 7dSonfjzpf7m
udk pdppf cGjJ cm;7mY rPwmawvmu bGyJ 7J\ tpki,f/ xkdokd\ xnfhoGif;jcif;udk rvdkvm;-uaoma-umifhwpf
ya'gif tpki,fEiS fh u7if tpki,f[3k pkcx JG m;onf? a-umif; u7ifeD trsKd;om;wkd\onf u7ifeD[laom
awmifay:u7ifwkd\. oGifjyif o!mefudk,fvuf trnfrS u,m; [laom trnfo\dk ajymif;vF7J ef -udK;
t*®gwkd\rSm uGif;u7if rsm;jzpfaom paumu7if/ ydk; pm;cJ-h u7m 1951 ckEpS f twGi;f u xkt d rnfajymif;vGJ
u7ifw\Edk iS fh rwlbJ wpfrjl cm;vsuf 7So d nfukd awG\7onf? a7;ESihf u,m;jynfe,f oD;oef\ wnf7adS 7; wk\dtwGuf
okd\jzpfIvnf; ar*sm *7if;uawmifay: u7ifwkd\rSm ygvDrefrS tufOya'jyKvyk u f m zG\Jpnf; tkycf sKyyf Hk tajccH
v0wkd\rS qif;oufonf[k ,lq7aom,efquf/ Oya'wGif vkt d yfaom yk'rf rsm;ukd jyifqifciG hf 77Scd o
hJ nf?
,efvrfw\dEk iS fh tEG,w f o l nf[k qdjk cif;jzpfonf? uGi;f u
7if wd\kEiS fh ajymqko d nfh bmompum;wGif eD;pyfr7= o dS nf aexkid 7f ma'oESivhf Ol ;D a7
rSwpfyg;awmifay: u7ifw\dkrmS rGecf rmtpk0if jzpfaom u,m;jynfe,fwGif u,m;vlrsKd;rsm;ESifhtwl
yavmif0 tpkcEJ G iS fh ydrk ekd ;D pyfonf xifa-umif;ESifh rPwm ya'gif/ y7J\/ rEkraem/ ,if;wvJ/ *Jc;dk paom tjcm;vlrsK;d
awvmuyif ,lq jyefonf? rsm;vnf; aexkdif-uonf? u,m;wkd\ukdrl jynfe,f
rnfonf, h q l csuf rSeo f nfjzpfap/ rdrw d \kdEiS qfh ufqH ta7S\ykdif; vG,faumfjrdK\ ta7S\awmifbufa'ouMm
7onfh tjcm;tjcm; vlrsKd;rsm;udkvdkufI vlenf;pk 70wDe,f/ oHviG jf rpfurf; ESpzf ufw\dkY trsm;qk;H awG\7
jzpfaom uGi;f u7ifEiS fh awmifay:u7ifw\dkrS yHyk ef; o onf? ya'gif/ y7J\paom vlrsKd;rsm;ukdrl jynfe,ft
!mefwiG v f nf;aumif;/ ajymqko d nfh bmompum;wGif aemufyidk ;f wGif trsm;qk;H awG\7onf? u,m;jynf e,f
vnf;aumif;/ xk;H wrf;"avhwiG f vnf;aumif;/ umv twGi;f tjcm;a'orsm;wGiv f nf; ys\HE\HS aexkid -f uonf?
-umjrihfonf ESihftnD uGJjym;ajymif;vJvm7onfrSm 1931 ckESpf oef;acgifpm7if;t7 u,m;trsKd;om;
"Rwmyif jzpfonf? od\k jzpfaoma-umihv f nf; uGi;f u OD;a7rSm 31500 ausmrf ~ 7Sad vonf? ok\d7mwGiu f ,m;
7ifw\dkrmS aemufrS 0ifa7muf vm-uaom rGe*f t kd EG,0f if jynfe,f tpkd;7u u,m;ac:wGifaeaom u7ifeDvl
vlrsK;d rsm;ESifh eD;pyftoGiw f -l uI awmifay:u7if wk\drmS rsK;d wk\dwiG f ,if;wvJ/ ,if;abmf/ ya'gif/ y7J/h rEkraem/
rl/ tvGeaf 7S;usvaS om -op-wpf tpk0if pum;rsm;udk *Jckd;/ *Jyg;rsm;yg0ifonf[k qkH;jzwf xm;onfjzpf7m
ajymqko d nfh rGe*f rkd [kwaf om vlrsKd;tpkw\dk EiS efh ;D pyf-u tqkyd g vlrsK;d rsm; yg0ifrnf qkyd gu vlO;D a7 48000
onfrmS xif7mS ; vSayonf? xkad -umifh awmifay:u7if eD;yg;r~ 7Sad yrnf? (u,m;jynfe,f„ 7=?)
wpfrsK;d [k qd7k rnfh a7S;u u7ife[ D k wGicf ahJ om u,m;
vlrsKd;wd\k rmS uGi;f u7ifw\dk EiS fh toGit f m;jzifh rwlaom ,Ofaus;r=EiS x
hf ;Hk wrf;pOfvm
jynfaxmifpo k m;rsm;jzpfonf[k pdwcf spmG qdEk ikd o f nf? tvGeaf 7S;usaom xk;H wrf;pOfvm tavhtxrsm;ukd
(u7ifvrl sK;d „vnf;7=?) u,m;vlrsKd;wk\d . ,Ofaus;r=wiG f awG\7EdS idk f ayonf?
0wfqifaom t0wftxnfwkd\. eDaomta7mif ,cktcgwGif Ak<t,l0g'ukd ouf0if,-Hkunfol wk;d wuf
taoG;ukv d u dk I f jrefrmwk\du u,m;jynfe,fom;wk\dudk rsm;jym;vmaomfvnf; a7S;tpOftvmt7 ewfukd;
a7S;tcgu u7ifeD[kac:a0:-uonf? olwkd\url uG,jf cif;/ -uuf&;dk xk;d I aqmif7u G zf ,
G 7f m udP rsm;ukd
rdrw d \dku,dk u f dk u,m; ok\dr[kwf u,m;vd[k ac:a0: qk;H jzwfjcif;ponfh tavhtxrsm; 7Sad yao;onf?
73
www.foreverspace.com.m
u,m;vlrsKd;
74
www.foreverspace.com.m
u,m;vlrsKd;
o]gwpfapmifudk uufywdeAf a7mif;qko d u l 1900 jynfh yPnf; jzpfonfh zg;pnfac: a-u;eufpnf-uD; rsm;ukd
ESpwf iG af 7;xkwf cJjh yD;jzpfavonf?jynfe,fom; tcsi;f vnf;aiGawmife,fY oGef;vkyfcJh-u.? ,cktcgwGif
csif; ajymqkd-u7mYu,m;pum;ukd okH;-uaomfvnf; Ekd;-um; vmjyDjzpfaomu,m;jynfe,ftrsKd;om;rsm;
a7mif;a7;/ 0,fa7;/ tjcm; vlrsKd;wkd\ESifh qufqHa7; onf EkdifiHawmf. vufeuf ukdifwyfrsm;wGif
ponfw\dkY 7Sr;f / jrefrm a0g[m7rsm;ukd ok;H E=e;f -u.? 0ifa7muftr=xrf;vsuf 7So d nfudk awG\7avonf?
&kH;okH;bmompum;rSmrl a7S;tpOftqufuyif jrefrm tvS t y tEk t ,Of tqef ; t-u,f w k d \ j zif h
tQ7mpmay oufoufuo dk m ok;H pGcJ -hJ uavonf? wefqmqifum az:jyaom a7S;jrefrm ysKd\uAstcsKd\w\dk
wGif u,m;jynfe,f7dS aiGawmife,fukdtajccHxm;I
tvkyt f ukid Ef iS t
hf oufarG;0rf;ausmif; Zmwfuu G f qifxm;onfudk awG\7ayonf? a7S;tcgu
jynfe,f. t"dupD;yGm;a7; vkyif ef;rSm opfvyk if ef; aiGawmife,fa'orSm ,Gef;xkd;jcif;/ a7FZ0g a7;jcif;/
jzpf7m u,m; vlrsKd;wkd\onf rsm;aomtm;jzifhopf rSepf aD 7Fcs/ opfap;om;&k;d ukid jf cif;paom tEkynm vufr=
xkwv f yk af 7;/ opfawmxGuyf Pnf;rsm; jzpfaom 7Sm;/ ynmrsm; xGef;um;cJhonf? u,m; trsKd;om; trsKd;
csdy/f opfap; ponfh yPnf;rsm;xkwv f yk af 7;wk\d jzifh t orD;wkd\rSm acwfESifh 7ifaygifwef; vdkufEkdif7ef txl;
oufarG; 0rf;ausmif;-uolrsm; jzpfonf? jynfe,f. vk;H yef; -udK;pm; vsu7f 7dS m vlrsK;d .yif7if; ,Ofaus;r=
taemufyidk ;f a'oY ajrjyef\wiG f v,f,m pku d yf sK;d a7;vkyf ay:wGif tajcwnfum ta7;-uD;aom ,Ofaus;r=
ukid f pm;aomuf -uonf? wl;ajrmif;wk\djzifh a7oG,, f l tcsut f vufrsm;jzpfonf0h wfpm;qif,ifr/= uk;d uG,f
um pkdufysKd;jcif;/ awmif,m pkdufysKd;jcif;wkd\ukdvnf; ,kH-unfr=pmaywkd\ukd acwfrSDatmif jyKjyif ajymif;vJ
jyKvyk -f uonf? aiGawmife,fY 7ufvyk af om aiGawmif vsuf 7S-d u.? ESppf OfEpS w f idk ;f 7efuek jf rdK\wiG u
f si;f yaom
vG,t f wd w f \dk rmS xifay:vSonf? u,m;wk\d rmS rdrw d \dk jynfaxmifpak e\ tcrf;tem;Y vSywifw h ,f &=csizf ,
G f
0wfqif7ef0wfpu Hk dk rdrw
d \dkzgom 7ufvyk -f uolrsm; jzpf 7mjzpfaom u,m;trsK;d om; trsK;d orD;rsm;ukd awG\jrif
onf? u,m; jynfe,f. xl;jcm;aom txdr;f trSwf Ekdifayonf? OD;b&Sif
75
www.foreverspace.com.m
u70du/o~if u7a0;yif
76
www.foreverspace.com.m
u70dwif u
S f u70dwfazmif
77
www.foreverspace.com.m
u7mcsDjrdK\ u7m;aumhjrdK\
78
www.foreverspace.com.m
u7m;aumhjrdK\ u7du`ef;
79
www.foreverspace.com.m
u7du`ef; u7dtkdpkwf
80
www.foreverspace.com.m
u7Dtpdk w
k f u7D;qyfb7k if
81
www.foreverspace.com.m
yg;7Sm;bk7if qdik ;f 7yfonf u7D;qyftm; t7Sif vwf wpfu`ef;Y csxm;cJh7ef ajymavonf? xkdtcsdefwGif
vwf rD;&d=\owf7ef trdef\csrSwfvdkuf.? rD;pifay:odk\ 7Gufoab®monf awmifydkif; ypdzdwfa'o7Sd *sLtef
a7mufaeaom u7D;qyfonf rD;awmufrD;v~H -uD;I zgeef;'ufu`e;f uav;teD;rS jzwfomG ; vsu7f o dS jzifh
-uD;I vmonfwGif/ qkdvGef.trnfudkoHk;-udrfoHk;cg qJvuwfukd xdu k `ef;ay:Y csxm;cJo h nf? oab®mudk
jrnfwrf; vku d af vonf? xkt d cg qdik ;f 7yfb7k ifonf urf;rS cGmawmhrnftjyKwiG f qJvuwfonf ol.trSm;
u7D;qyftm; aotHhqJqJrS tb,fa-umifh qkdvGefudk udkaemifw7um ol\udk xm;rypfcJhbJ jyefac:oGm;7ef
wrf;w 7oenf;[kar;.? u7D;qyfu olonf ol. awmif;yefjyefonf? od\7k mwGif u_Dwefonf ol.awmif;
csrf;om -uG,f0jcif; pdwfaysmf&Fifjcif;wkd\ESihfpyfvsOf;I yefcsufukd rvdu k af vsmbJ oab®mudk urf;rScmG I c7D;
qdvk eG t
f m; -uGm;0gcJb h ;l a-umif;/ qdv
k eG u
f uH-uRmwk\d qufvuf xGucf ahJ vonf? Tod\kjzihf vlou l if;rJah om
rSmqef;us,v f oS jzifh vlwpfO;D wpfa,muftm; aovGef u`ef;uav;ay:wGifqJvuwfonf wpfa,mufxD;
rSom aysmf7Fifjcif; 7Sd/ r7Sd csD;rGrf; Edkifrnf[k jyefvnf wnf; aexkdifcJh77m av;ESpfESifh av;vajrmufaom
acsybl;a-umif; ponfjzihf ajz-um;avonf? qdkif; 1^09ckZefe0g7DvwGifrSxdku`ef;uav;teD;odk\jzwf
7yfbk7ifvnf; tajzudk-um;onfhtcg pdwfwGif oef;oGm;aomt*®vdyf 7Gufoab®m wpfpif;u
xdckdufoGm;7um;/ u7D;qyftm; ao'+frSvFwfI awG\7o dS jzihf u,fq,fc7hJ avonf?
ol.eef;awmfwiG f aumif;pGm jyKpkxm;cJah vonf? xkdav;ESpfausmf umvtwGif;Y qJvuwfonf
u`ef;uav; teD;rS oab®mrsm; r-umc+ jzwfoef;
u&l;qdk;a7mfAifqef ? ? 'ef;e,J 'Dzkd; a7;om; oGm;onfudkvSrf;I jrif7aomfvnf;/ xkdoab®mrsm;
aom a7mfAifqef u&l;qd;k 0šKudk -um;bl;-uayrnf? ay:rSvlrsm; -um;odatmif atmf[pfac:iif7efr
xdk0šKrSm pma7;q7m. xkd;xGif;Om+f ouf wwfEikd o f jzifh aomifwif vsuaf ecJ. h ? wpfcgYum;
oufjzifha7;om;aom 0šKr[kwfbJ wu,f tjzpf oab®mwpfpif;onf u`e;f uav;. urf;ajcod\k tvGef
tysuf wpfcu k kd rlwnfvsuaf 7;om;jcif;jzpfonf? 0šK eD;uyfpmG qdu k u f yfvmonfwiG /f qJvuwfonf 0rf;
wGif Zmwftdrfwnfxm;aom u`ef;uav;rSm awmif omtm;7 ajy;I-unfv h udk 7f m 7efol pydeEf ikd if rH S oab®m
tar7duwdu k f csv D ED ikd if H urf;ajcrS rdik f 400 tuGmwGif jzpfaeaoma-umifh/ tultnD rawmif;0Hh&Hkomru
7Sdaom *sLtefzgeef;'ufu`ef;pkwGif yg0ifavonf? oab®mom;rsm; ol\udkrjrifap7ef opfyif-uD; wpfyif
'Dz;kd onf a7mfAifqefu&l;qd;k 0šKukd a7;om;7mwGif ay:ok\dyif wufa7muf yke;f atmif;I aecJ7h bl;avonf?
xdu k `e;f uav;ok\d uk, d w f idk f a7muf7I dS aexdik cf 7hJ aom wpfae\aomf ‘'sK’trnf7Sd jAdwdo~ 7Gufoab®m
t,fvufZNm qJvuwf. ud, k af wG\ pGe\fpm;cef;wk\dukd wpfpif;onf uHtm;avsmpf mG xku d ‘ef;teD;od\k a7muf7dS
rSDjirf;jyKI a7;om;xm;a-umif; od7.? xkda-umifh vmjyD;aemufu_Dwefu oab®mom;tcsKd\udk aomuf
u&l;qdk;onf qJvuwf jzpfa-umif; xif7Sm;onf? a77Sm7ef tvd\kigS u`e;f ay:od\k apvFwv f ukd 7f m oab®m
t,fvufZNm qJvuwfum; 16^6 ckESpfwGif arG; om;rsm;onf xkdu`ef; ay:Y om;a7rsm;udk qifjref;
zGm;I1^21 ckESpfwGif tedP a7mufcJhaom jAdwdo~vl xm;aom vl&ikd ;f wpfa,mufukd awG\jrif -u7avonf?
rsKd; oab®mom;wpfO;D jzpfavonf? xkdvl&dkif;um; qJvuwfyifjzpf.? oab®m u_Dwef
qJvuwfonf t*®vefjynf zdu k &f i=d ,f me,f vm;*d;k 0ka7mh*sm;onf qJvuwf. tjzpfoepftvH;k pHu k kd ar;
aus;vufwGif zGm;jrifI/ vlvm; ajrmufaomtcg jref; pHpk rf;I rSww f rf;wif xm;jyD;aemuf ESpt f enf;i,f
oab®mom;tjzpf toufarG;cJ. h ? xkt d csdew
f iG f t*® twGif;Y ‘yifv,fc7D;jzifh uBmvSnhfcJhjcif;’ ac: pm
vefEiS hf pydeEf ikd if w
H \do
k nf ppfjzpfvsu7f -dS u7m/ qJvuwf tkyfwGifqJuvwf ta-umif;udk xnfhoGif; a7;om;
onfvnf; 7efopl ydeo f ab®mrsm;udk wku d cf u
kd 7f mYulnD cJah vonf?
aqmif7u G 7f ef awmifyifv,f[k ac:wGiaf om ypdzw d f qJuvwfonf u`e;f ay:Y wpfu, kd wf nf; use7f pf
ork]7mok\d xGucf mG vmcJo h nf? wzef 1^04 ckEpS w f iG f cJph Of ol\wiG 7f adS omyPnf;rsm;rSm ol.t0wftpm;rsm;/
t*®vyd 7f u G o f ab®mwpfpif;Y rmvdet f jzpf tr=xrf;I tdyf7mvdyfwpfck/ wlrD;aoewfwpfvuf/ cJ,rf;rD;
yifv,f c7D;xGucf jhJyef7m/ vrf;c7D;wGif oab®m u_Dwef ausmufEiS fh aq;7Gut f enf;i,f/ ykqed w f pfvuf/ armif;cs
ESifh roifhrjrwf jzpfaoma-umifh rdrdtm; eD;7mu`ef; "g; wpfacsmif;/ vufzuf7nfu7m; wpfv;kH /usr;f pmtkyf
82
www.foreverspace.com.m
u&l;qkd; a7mfAifqef
83
www.foreverspace.com.m
84
www.foreverspace.com.m
u&l;qdwfppfyGJrsm;
85
www.foreverspace.com.m
u&l;qdwfppfyGJrsm; ua7qD;wkdufyGJ
rsm; csKyq f jkd cif;tm;jzihf ppfrwdu k 7f bJ *s&;l qvrf;jrdK\ukd aus;r= wk;d wuf vmonf? ta7S\Eikd if rH sm;uJo
h \kd aumif;
7cJah vonf// aumif;ae aumif;aumif;pm;vsuf pnf;pdrf cHpm;7rSe;f
od\kaomf 1244 ckEpS w f iG f wl7uDw\du k c7pf,mefaoOf odvmonf? xkda-umifh ,cifu rawG\rjrifbl;onfh
ajrudkodrf;ydkuf-ujyefojzihf/ jyifopfbk7if e0rvl0D
acgif;aqmifjyD;v~if qXru&l;qdwpf pfy(JG 124^„1254)
udq k ifEJF -ujyefonf? xdpk pfyw JG iG f xkpd Oftcg uygvuf
pwdkif;okd\ wufa7muf7m tcsuftjcmjzpfonfh tD
*spfEdkifiHodk\ csDwuf wkdufcdkufavonf? xdkppfyGJwGif
c7pf ,mefw\dzk ufrt S a7;edrI hf vl0b D 7k ifu, kd wf ikd f tzrf;
cH7jyD;v~if a-u;aiG tajrmuftjrm;ay;a7G;rS vGwf
ajrmufcahJ vonf?
jyifopfb7k if pdev f 0l ED iS fh t*®vefjynfb7k if yxrtuf
'Gyrf if;om;wd\k acgif;aqmifIoWr u&l;qdwpf pfyu JG kd
pwif -ujyefonf? od\kaomf pdev f 0l rD mS ppfwu kd af e,if;
yvdyaf 7m*gjzihf uG,v f eG f oGm;I/ c7pf,mefo7l aJ umif;
rsm; xdef;odrf;apmifha7SmufcJhaom ygvufpwdkif;jynf
7Sd jrdK\-uD;rsm;onfvnf; wpfjrdK\jyD;wpfjrdK\ rGwfpvif
rsm;vufo\kd usa7muf-uavonf? 1291 ckEpS f tvGef
wGif u&l;qdyfppfyGJrsm; r7Sdawmhacs?
ESpaf ygif;ESp7f mcef\twGi;f u&l;qdwpf pfy-JGu;D rsm; wpfck
jyD;wpfck jzpfymG ;cJo h nf? t,l0g'udk ta-umif;jyKvsuf
pGe\fpm;vdrk /= wku d cf u
kd ,f if; yPnf;OPm wku d cf u kd vf , k v l kd
r=/ emrnfausm-f um;vkrd /= e,fajrrsm;77Sv d rkd = wk\da-umifh
u&l;qdwf ppfy-JG uD;rsm; jzpfcahJ vonf? xko d \kd jzpfap7ef
vnf; ta-umif;7SmI-udK; pm;cJ-h u.? xdak cwf tcgu oWru&l;qdwfppfyGJrprD aumif;jcD;cH,laeaom pdwfvl0D
u&l;qdwfppfwyfrsm; tvGefacwfpm; cJh-uonf? xkd\
a-umifh 1212 ckEpS cf ef\wiG f uav;rsm;yif u&l;qdwpf pf yPnf;rsm;udk oH;k pGv J m-uI ta7S\Eikd if rH sm;ESifh ukeo
f ,
G f
wyfwpfwyf zG\Jpnf;cJh avonf? xku d av;rsm;rSm *smreD r=rsm; jyKvkyv f mavonf? ukepf nf a7mif;0,fjcif;jzihf
ESifh tDwvDw\drk S jzpf-uI ajrxJyifv,fukd jzwfoef;um vnf; wefc;dk -uD;rm;vmaom Aif;epf/ *s;D Ed;k 0g; ponfh
ygvufpwdik ;f jynfukd csw D ufomG ;-u.? uav;rsm;tm; jrdK\-uD;rsm; ay:aygufvmavonf? xk\djyif ta7S\Eikd if rH sm;
bk7m;ocifu apmifha7SmufulnDojzifh olwkd\. 7nf . tawG;tac: t,ltqrsm;udk pOf;pm;vm-u.?
7G,fcsuf jynfhpHkvdrhfrnf[k ar~mfvifh -uaomfvnf;/ ,if;od\jk zihf 15 7mpkEpS af vmufwiG f Oa7mywku d Yf twwf
uav;tajrmuftjrm;yif ysufpD;aoqHk;I tcsKd\rSm ynm jyefvnfqef;opfacwfjzpfaom acwfqef;csdef
aiG0,fuseG t f jzpf a7mif;pm;jcif; cH-u7avonf? ay:ayguf7ef tajccHtkwfjrpfrsm; wjznf;jznf;
,if;ok\djzifh u&l;qdwf ppfyrJG sm;rSm t&H;= rsm;cJo h nf[k csco Jh nf[k qkEd ikd o
f nf? xdak -umifh u&l;qdwf ppfyrJG sm;
qk7d ayrnf?od\kaomf tjrwfxu G o f nfh tcsurf sm;vnf; onf Oa7my. tajctae jyKjyifajymif;vJa7; .
qdak y ao;onf? ,if;od\krmS xdak cwfxt kd cgu wpfO;D udk tajccHtw k cf syfrsm;[kqv kd ~if rSm;rnfr[kwaf cs?
wpfO;D wku d cf u kd of wfjzwf aecJah omOa7mjynfe,frsm;
onf7nf7, G cf suf wpfcw k nf; twGuf aygif;pnf; vm ua7;qD;wdu k yf JG ? ?ua7qD;wku
d yf o
JG nf jyifopfEiS fh
-uonf? ,Ofaus;r= tqift h wef;edru hf scahJ om Oa7my t*®vdyfwkd\ jzpfyGm; -uonfh ESpfwpf7mppfyGJrS wkdufyGJ
taemufyikd ;f Edik if rH sm;onf ,Ofaus;r=tqiht f wef;jrihf wpfyjJG zpfI/ 1346 ck -o*kwvf 26 7ufae\wiG f jyifopf
onfh ta7S\bufEikd if rH sm;ESifh qufqv H m-u7ojzifh ,Of
86
www.foreverspace.com.m
ua7qD;wku
d yf JG
87
www.foreverspace.com.m
u&krd ,
D rf u&kda7S;Zmxkd;enf;
wku d yf w
JG iG f xl;cseG pf mG wku d cf u
kd af tmifjrifc.hJ ? wku d yf rJG mS ESihf rpm;Edkifaoma-umifh ,cifu tvGefacwfpm;cJh
xkad e\ nzufwiG jf y;D qH;k 7m jyifopfw\zdk ufrS wyfv;kH jyKwrf ~ aom epfu,f7nfprd jf cif;udk toH;k rrsm;awmhbJ u&drk D
usqHk;avonf? xkdtxJwGifjyif opfbk 7if. ,rf 7nf pdrfjcif;udk rsm;pGmtoHk;jyKvm-u./ u&dkrD
r[mrdwfbk7ifrsm;/ rif;nDrif;om; trsm;tjym;yif ,rf7nf pdrfxm;aom yPnf;rsm;.rsufESmjyifrsm;
usq;kH onf? t*®vyd w f \kbd ufrS tustqk;H um; enf;yg; onf tyGwf twdu k u
f kd aumif;pGm cHEidk . f ? u&drk u kd f
vS.? ua7qD;wku d yf rJG mS ESpw f pf7mppfyYJG t*®vyd w f \du
k ac: u&drk , D rf oWK&ikd ;f udk oWK usKzd rdk sm;. twGi;f cH
jyifopfw\dt k ay: uke;f zufwiG f yxrqH;k atmifjrifvu kd f yPnf; tjzpfjzihf toH;k jyK-u.? u&drk , D rf[o l nfrmS
aom wdu k yf JG jzpfI Edik if o H rdik ;f wGif xif7mS ;cJah vonf? *7dpum; ‘u&dkrm’ rSqif;ouf vmI ta7mif[k t
"d_g,f7.? u&krd , D rf j'yfaygif;rsm;Y ta7mif trsKd;
u&dkrD,rf ? ?u&drk , D rfonf rmI aiGa7mifuo hJ \kd rsK;d &d-u
S .? jr/ eDvm/ yWjrm; paom wGi;f xGuaf usmuf
jzLjymajymifvufaom oWKjzpf.? rdv k pf'eD rf/ wefpwif rsufwdk\. ta7mif uGJjym;jcm;em;r=onf xkdausmuf
ESifh ,la7;eD;,rf; j'yfpifrsm; tpkwiG yf g0ifI oWKpyf rsu7f w JG \kdwiG f yg0ifaom u&drk , D rfoWK tenf;trsm;
rsm; jyKvkyf7mY rsm;pGmyif toHk;0if.? u&dkrD,rfudk ay:wGif ta-umif; jyKonf? u&dkrD,rfj'yfaygif;rsm;
o,HZmw tjzpfjzifh 77SI d / OUm rsm;wGiv f nf; tenf; jzpf-uaom aA7D,rfu&drk w d /f vufu&drk w d /f Zifu h &drk w d f
i,fr~awG\7wwfonf? ok\daomf u&drk u kd af c: u&drk , D rf wk\d rS ta7miftrsKd;rsKd;7Sad om jc,faq;rsm;ud7k 7S. d ?
oWK&dkif;rsm;wGif trsm;tjym; awG\7.? u&dkrD,rf u&drk , D rf oWK&dik ;f jzpfaom u&drk u kd u f kd tmz7du
ošKukd ošK&ikd ;f rS xkw, f 7l mY tvGecf ufcI J p7dwpf c awmifydkif;awmif&dk; 'D;ZD;,m;e,f/ ,l*dkpvm;AD;,m;/
vnf; tvGerf sm; aoma-umifh ToWKrmS rxif7mS ;bJ usL;Ag;/ e,l;u,fv'dk ;D eD;,m;/ wl7uDEiS fh &k&ES ikd if w H \dk
7SdcJhonf? vGefcJhaomESpfaygif; oHk;q,favmufurS wGif t"duwl;az:77So d nf? u&drk wd rSm tvGef tqdyf
u&dkrD,rfudk vlodrsm;vm -ujyD;v~if pufr= vkyfief; jyif;xefaoma-umifh vufEiS fh udik w f ,G 7f mwGif txl;yif
trsKd;rsKd;wk\d wiG f pwiftoH;k jyKvm-uonf? owdjyK7onf? udk,fc¶may:wGif xd7m7S7mrsm; 7SdI/
tpGe;f cH oHr+duo hJ \dk oHacs;rwuf/ tpGe;f rxifEidk f xkdxd7m 7S7mrsm;rSaoG;xJodk\ u&dkrdwf 0ifoGm;v~if
aom oWKpyfrsm;udk jyKvyk 7f mY u&drk , D rfonfta7;yg aoG;eDO rsm;udk zsufq;D ypfwwfonf?
t7ma7mufq;kH aom oWKwpfcjk zpf.? oHacs;wufwwf
aom oHEiS o fh rH +drsm;ukd u&drk , D rf od\kr[kwf epfu,f u&dka7S;Zmxdk;enf; ? ?‘u&dak 7S;’ qdak om pum;rSm
a7mxm;aom u&drk , D rfEiS fh a7mpyfvu dk af omtcg tvGef jyifopfpum; ‘ua7mh’rS qif;oufvmI ‘csw d ’f [laom
tzkd;wefaom oWKpyfjzpfvmI oHacs;wufjcif;/ teufuakd qmifavonf?
oHacs;pm;jcif;/ tufqpf pm;jcif;wk\d ukd cHEikd v f monf? TZmxkd;enf;wGif tzsm;Y csdwfygaom oHr+d
Tod\k xl;uJaom *k+o f Wd7adS oma-umifh oHacs; rwuf od\kr[kwf t&d;k qHx;dk tyfwpfacsmif;jzifh Zmyef;uGuaf y:
Edik af tmif wm7Snx f m;7rnfh yPnf; [lor~uu d &drk ,D rf atmif az:,l7avonf? Zm-urf;aygufrsm;udk azguf
oWKpyfjzifh jyKvyk -f u.? epfu,fEiS u fh &drk , D rf oWKEpS f 7ef t&dk;jzifh jyKvkyfaom Zmxkd;tyfudktoHk;jyKI/ Zm
rsK;d udk a7mpyf jyKvyk x f m;aom oWKpyfonf tvGejf yif; Ekrsm;udk azguf7ef oHr+dZmxkd;tyfudk toHk;jyK-u
aom tyl'+fukd cHEikd 7f nf7. dS ? rnfr~yif tyljyif;aomf onf? tkdif,mvefZmrsm;rSm vuf7mtvGefEkaom
vnf; tvG,fwulESihf ravmifusGrf; Edkifacs? xkd\ Zmrsm;jzpf.?
a-umifh tDvufx7pfa7'Da,wmac: v~ypf pfjzifh tyl u&dak 7S;Zmxk;d 7mY tajccH -udK;wef; tjzpfjzifh a7S;
aiG\ay;aom u7d,mrsm;twGi;f 7Sd eef;-udK;uav;rsm;udk OD;pGm zGwfjrD;xkd;I pwif rlwnf7onf? xdkaemuf
epfu,fEiS hf u&drk , D rfw\kdjzifh a7mpyf jyKvkyx f m;onf? vkd7mZmyHkpH uGufay:atmifZmxkd;tyf tzsm;7Sdcsdwf
xk\djyif oHr+dukd u&drk , D rfEiS fh a7mpyfaomtcg tvGef jzifh csnfr~ifudk 7pfum ausmhum csdwfI ,l7onf?
rmvmaoma-umift h ajrmufqef usnq f efrsm;/ aAgA,f xkad emuftajccH -udK;wef;ay:wGif wdik f pdu k 7f .?wkid f
7ifrsm;/ armfawmfum; *D,mrsm; jyKvky7f mwGif rsm;pGm pdu
k 7f mwGif -uKd ; wpfcgwif ESpcf gwif ponfjzifh vko d vkd
toH;k jyK-uavonf? -udK;udk wif7.? Tok\daom wdik pf u kd ef nf;jzifh vd7k mZm
u&drk ,
D rfoWKonf tvGerf mI tufqpfv, G v f , G f ESihf tusˆ yHkpHrsm;udk tuGufaz:I xkd;Ekdifonf?
88
www.foreverspace.com.m
www.foreverspace.com.m
www.foreverspace.com.m
jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHyGihfopfpyef;wpfyGihf
zGJ\pnf; tkyfcsKyfyHk tajccH Oya't7 xlaxmif7ef qHk;jzwfcJhaomu7ifjynfe,fudk jynfaxmifpk jrefrmEdkifiHawmf.
ta7S\awmifbufwGif pGifhpGifhiGg;iGg; ay:vGifxif7Sm;pGm awG\jrif7 ayawmhrnf? yef;csDaq;r=ef;ouJhodk\aom obm0
&=ar~mfcif;wkd\jzifh a0a0qmqm 7SdvSayonf?
u7ifjynfe,f ? ?jrefrmEdik if o H nf vGwv f yfa7; 7I ajrmufbufY 7Srf;jynfe,fESihf u,m;jynfe,f/ta7S\
jynfaxmifpjk refrmEdik if u H kd wnfaxmifvmaom tcgY bufY oHviG jf rpfEiS fh ,if;.vufwufjzpfaom aomif
zG\Jpnf; tkycf sKyyf kH tajccHOya't7 aumfoal v; [laom 7if; jrpfw\dk tjcm;jzpfonfh ,d;k ',m;Edik if /H awmifbufY
trnfjzifh oHviG cf &dik u f kd tajcjyKum u7ifjynfe,fukd usKdQrDc&dkifwGifyg0ifaom a7;jrdK\e,ftaemufbufY
vsmxm;ay;cJhonf? 1949 ckESpfrSp I autif'Dtdk awmificl &kid w f iG f yg0ifaom a7wm7Sn/f awmifi/l xef;
trnfcH u7if olyek w f \kd. awmfveS f aomif;use;f r=rsm; wyif/ ausmuf-u;D ESifh a7Fusijf rKd \e,frsm;/ oxHk c&dik w f iG f
ay:ayguf v mcJ h o nf h w k d i f a tmif jynf a xmif p k yg0ifaom bD;vif;/ oxHEk iS fh aygifjrdK\e,frsm;/ usKQ d rD
jrefrmEdik if aH wmftpd;k 7onf 1951 ckEpS f zG\Jpnf;tkycf sKyyf kH c&dik wf iG f yg0ifaom usKu d rf a7m/ rk'/kH usKQ
d rDEiS fh a7;
tajccHOya'jyifqifcsuftufOya' (1951 ckESpf jrdK\e,frsm;7Sod nf?
tufOya'trSwf 61)udk ygvDrefwiG f jyXmef;I/ oHviG f jynfe,f. tus,ft0ef;rSm pwk7ef;rkdif 9341
c&dik u
f kd jynfaxmifpk jrefrmEdik if H twGi;f wGif jynfaxmifpk jzpf.? c&dkifjrdK\e,ftvdkuf tus,ft0ef;rSmoHvGif
tzG\J 0ifwpfck tjzpfjzihzf \JGpnf; vsuf u7ifjynfe,f[k 2666/ vd=if;bGJ\ 1^64/bm;tH 100^/ aumhu7dwf
wGifapcJhonf? xdkrS wpfyg; u7ifjynfe,fudk 1963/ -umtif; 1238/ oHawmif^03 pwk7ef;rkdif
yxrtqifhtaejzihf wdk;csJ\7ef awmifil c&dkifrS toD;oD; jzpfonf?
oHawmifjrdK\e,f oxHkc&dkifrS vd=if;bGJ\ESihf bm;tH
jrdK\e,frsm;/ usKdQrDc&dkifrS aumhu7dwfESihf -umtif; vlO;D a7
jrdK\e,frsm;udk u7if jynfe,fwiG f yl;aygif;yg0ifap7ef 1948 ckESpf oef;acgifpm7if;t7 u7ifjynf
1952 ckEpS w f iG f u7ifjynfe,f wd;k cs\Jowfrw S af 7;ya' e,f. vlOD;a7rSm52^986 jzpf xdkvlOD;a7teuf
udk jy}mef;cJjh yefonf? Twd;k csJ\owfrw S af 7; Oya'rSm u7if trsKd;om;vlOD;a7rSm 3542^4 a,mufjzpf7m
EdkifiHawmfoRwu trdef\a-umfjim xkwfjyefI vlOD;a7 tm;vHk;. 6^ 7mcdkifE=ef; ausmfausmfr~ jzpf
owfrSwfonfh ae\rSpIom tm+mwnf7rnfjzpf onf? u7if trsK;d om; rsm;tjyif/ rGe/f jrefrm/ awmifol
7m/ 1953 ckESpf ukefvkeD; tcsdefa7mufonfh wkdif rsm;/ oHviG cf &dik w
f iG f 7Sr;f rsm;ESifh tjcm;vlrsK;d rsm;vnf;
atmif jynfe,fa'owGif aomif;usef; qlylr=rsm; aexdik -f uonf?
7Sdaeaoaoma-umifh tm+m wnf7ef owfrSwfEdkif
jcif; r7Sdao;I oHvGifc&dkifrSwpfyg; jynfe,f. ajrrsuEf mS jyif
usefa'owkd\rSm u7ifjynfe,f tpdk;7. tkyfcsKyfr= jynfe,f. ajrmufydkif;a'ojzpfaom oHawmif
atmufo\kd ra7mufao;ay? e,fEiS fh zmyGecf &dik w
f \kdrmS awmawmif xlxyfv. S ? jrihf
rm;aom awmifxGwf awmifxdyfrsm; awmifwef;
wnfae7mESit fh us,t f 0ef; rsm;ESihf euf&d=if; 7Snfvsm;aom awmif-um;rsm;ayg
u7ifjynfe,fonf jynfaxmifpk jrefrmEdik if H ta7S\ rsm;vSonf? awmifxw G w
f \dkrmS yifv,fa7jyifxuf ay
awmifzsm;wGif ajrmufbuf vWDwG'f 'D*7D 15 H15 4000ausmfrS 6000 ausmftxd jrihfrm;-u.? opf
(a7;jrdK\EiS fh wpfwef;wnf;)ESifh 'D*7D 19 3H 0 (a7eDjrdK\EiS hf awm-uD; rsm;rSmvnf;odyfonf; xlxyfvS.? oH
wpfwef;wnf;) ta7S\buf avmif*sDwG'f 'D*7D 96 H awmife,fwiG f ppfawmif;jrpf. ta7S\buf vufwuf
15 ESihf 'D*7D 98 H55 pyf-um;wGif taemufajrmuf jzpfaom aomufa7cyfacsmif;ESihf ,if;.vufwuf
rS ta7S\awmifqo D \kd cyf,eG ;f ,Ge;f usO;f ajrmif;auG\aumuf rsm; jzwfp;D I oHviG cf &dik Yf rl oHviG jf rpf. vufwuf
7Snvf sm;pGmwnfaeonf? jzpfaom rJoavmufacsmif;/ ,Gef;Zvif;acsmif;ESihf
e,ferd w d rf mS ajrmufbufY 7rnf;oif;c&dik /f ta7S\ ,if;. vufwufi,frsm;ESifh bDvif;jrpfw\kd 7Sad vonf?
89
www.foreverspace.com.m
u7ifjynfe,f
90
www.foreverspace.com.m
u7ifjynfe,f
91
www.foreverspace.com.m
u7ifjynfe,f
92
www.foreverspace.com.m
u7ifjynfe,f u7ifvlrsKd;
ajc 0ifaiGrSm opfawmESihf ajrcGefrSjzpf.? trsm;qHk; r~/ rtlyif c&dik w f iG f 110000 ausm/f usKd QrD c&dik w f iG f
aiGukef usrnf[k cef\rSef;xm;aom vkyfief;wkd\rSmrl 100000 ausmf/ awmifilc&dkifwGif 90000 r~ toD;
t7yf7yf pDpOftkyfcsKyfr=ESihf ynma7;vkyfief;rsm; jzpf toD;7S-d uonf? ,d;k ',m;Edik if w H iG f u7if 50000 ausmf
onfukd 1953„54 ckEpS f cef\reS ;f ajc 7oH;k aiGpm7if;Y awG\ 7So
d nf[k cef\reS ;f 7onf? oHviG cf &dik Ef iS hf u,m;jynfe,f
7Sd7onf? jynfe,ftwGif; jidrf;csrf;r= 77SdonfESihftr~ rSwpfyg; useaf 'owd\w k iG f a'otvdu k f u7ifw\o
dk nf jref
jynfe,f.pnfyifom,mwk;d wufrnfrmS rkcsjzpfayonf? rm/ rGef/ 7Srf;/ ,dk;',m ponfh vlrsKd;wdk\ESihf a7maESm
OD;b&Sif aexkid -f uonf?
93
www.foreverspace.com.m
u7ifvrl sKd;
94
www.foreverspace.com.m
u7ifvrl sKd;
95
www.foreverspace.com.m
u7ifvrl sKd;
u7ifvrl sKd;
97
www.foreverspace.com.m
u7if-ooH u&kdif;rD;,m;e,f
jrdKiw
f ef;arSmifa0av;
jrdKifwef;arSmifa0av;? awmifaovmausm/
vGrf;bG,fawm/omcGm;ayg?wkd\awmif,mawmrSm/
vGr;f bG,af wGaygvSygoav;? ta0;? ?
a[mfeef;aAGil/ wkd\awmifolav? a0„pkvdk\&Hk;?(bm
'kwd,uBmppftwGif; a,mfvwmjrdK\Y awG\qHkcJh-uaom r[m
omxHk;/ acgifa7oHk;)2? wkd\awmif,mukef; rSm„av?
rdwfacgif;aqmif-uD; 3 OD; „ csmcsD/&l;pAJhESihf pwmvif
(wHk;usnfayG\udk tcgcg/ ckef-uwkd\bmom„om)2?
98
www.foreverspace.com.m
u&kdif;rD;,m;e,f
a-umifh/ u&dkif;rD;,m;rSm u`ef;uav; wpfu`ef; aom qdyu f rf;jrK\Ed iS afh 7wyfpcef;wpfcjk zpfonfh qDAwfpwdk
[kyifac:qkd Edik af yonf? ta7S\awmifbuf urf;ajcwpf yd/k use;f rma7;twGuf tyef;ajz7m jrdK\vnf;jzpf 'kw, d
av~mufwiG f awmifwef;rsm;7SI d / ajrmufyikd ;f rSm ajredrrhf sm; uBmppf-uD;twGi;f u r[mrdww f \dk.acgif;aqmif-uD;
jzpfonf 7moDOwk aumif; rGeI f pdu k yf sK;d a7; atmifjrif rsm; 1945ckEpS w f iG f awG\qpkH nf;a0; aqG;aEG;7mjrdK\vnf;
zG\HjzdK;onf? u`e;f qG,f wpfcv k ;kH . 35 7mcdik Ef e= ;f aom jzpfaom a,mfvwmESihf,lywkd;7D;,m;/ oD,kd'dk&Sm;ESihf
ajruGurf sm;wGif aumufyo J ;D ESH pdu
k yf sK;d vkyu f ikd f vsuf uwfcspaom tjcm;qdyfurf;jrdK\rsm; jzpfavonf?
7Sd.? aqmif;wGif;pdkuf *sKH/ rka,mpyg;ESihf jrif;pm;*sKH &k7S ynfbufrS ajrmuf buf7dS u`e;f quf wpfav~muf
wk\drmS t"du toD;tESH jzpf-uI aEG7moDwiG f ajymif;rSm ta7S\yikd ;f uwfcsjrKd \ txdwpfvrf;/ taemuf ajrmufyikd ;f
t"dutoD;tESH jzpf.? pyspjf cHrsm;/ aq;/ z7J/ ocGm;/ qDAwfpwkyd dk jrKd \txdwpfvrf;/ rD;7xm;vrf;rsm;jzifh quf
ESr;f / 0g*Gr;f ESifh bDomG av~m(f ESr;f csyaf v~mf ) rsm;udv k nf; oG,f xm;onf? xk\djyif ,lywd;k 7D;,m;jrdK\o\kdvnf; vrf;
7moDtvdu k f pdu k yf sK;d vkyu f ikd f -uonf? pm;usuaf umif; cGJ wpfc7k . dS ? vlO;D a7rSm ^60000 cef\ jzpfavonf?
rsm;7Sdojzihf odk;rsm;/ jrif;rsm; t-uD;tus,f arG;jrL Tu`e;f qG,w f iG f a7S;a7S; tcgu aexkid cf o hJ rl sm;rSm
-u.? uJv h rl sK;d rsm;jzpfI/ bDpD ^7mpkEpS t f wGi;f qDo, D efvrl sK;d
ta7S\bufo\x kd ;kd xGuaf eaom u`e;f qG,af y:7Sd uwfcs wkd\ 0ifa7muf wkdufcdkufojzifh xGufajy;chJ-u7onf?
jrdK\wGif oHrsm;wl;az:77SdI ,lu7def;e,f7Sd tvkyf&Hk tcsKd\rSm awmifwef;rsm;wGif cdk0ifaexkdif-u7I/ usef
rsm;od\k wify\kdonf? ,lywd;k 7D;,m; jrdK\teD; qufa7tkid f aeolrsm;rSm awm7d vlrsKd;[kwGifonf? xkdESpfwGifyif
wGif qm;csuv f yk if ef;rsm; jzpfxeG ;f onf? urf;ajc wpf *7dw\kv d nf; 0ifa7mufaexkid cf -hJ ujyef.? at'D 250jynfh
av~mufwiG v f nf; wHigvkyif ef;rsm;wGiu f s,o f nf? o ESpw f iG f a*ghovlrsK;d rsm; 0ifa7muf pd;k rd;k jyD;aemuf 3^6
ab®mwnfaqmufaom vkyif ef;/ *sK-H uw d v f yk if ef;/ oHr+d ckESpfwGif wzef [ef;vlrsKd;rsm;. pdk;rdk;jcif;udk cH7jyef
vkyif ef;/ ,dEk iS o hf eyfvyk if ef;/ pnfoyG v f yk if ef;/ om;a7 onf? 1016 ckEpS w f iG f Adik Zf if;wdik f *7dvrl sK;d wk\d pd;k ydik cf I hJ /
vkyif ef;ESifh od;k arG;vkyif ef;rsm; 7So d jzifh e,fajrusO;f o 123^ ckESpfwGif rGef*dkvlrsKd;rsm;u ydkifqdkifcJhjyefonf?
avmuf vkyif ef;wGif us,af ygrsm;ayonf? jrdK\-uD;rsm; 14^5 ckEpS w f iG f atmhwrdk efw7ufw\dku wku d cf u kd f odr;f
rSm jrdK\awmfjzpfaom qifzg&dkydkjrdK\tjyif/ taumif;qHk; ,lI xku d `e;f qG,w f pf0ukd w f iG f atmhwrkd ef tiftm;pk[k
99
www.foreverspace.com.m
u&kdif;rD;,m;e,f u7pfuufupm;jcif;
wefc;kd -uD;vmcJ7h m/ 1^^^ ckEpS o f \kda7mufrS &k7w S \dkuodr;f u7pfuuf upm;uGi;f wGif jrufcif;udn k n D mpGm ndx | m;
,lI &k7S vufatmufcH jzpf7av onf? 1946 ckEpS w f iG f I/ wpfzufEiS w hf pfzuf 22udu k t f uGmwGif 0pfuufwidk rf sm;
qdAk ,D ufq7dk ,
S v f pf jynfaxmifpo k RwEdik if . H wpfpw d f udk pdu k x f xl m;onf? 0pfuufwikd f wpfcv k ~if 2^vufr
wpfa'o jzpfvmcJo h nf? tjrif7h adS om opfom;wkid af jzmifh uav;oH;k wdik yf g.?
1854 ckEpS w f iG f &k7w S \d.
k e,fcs\Jrt = 7if;cHaom t,l xkw d ikd uf av;oH;k wkid u f kd pDI pdu k x f m;7m/ yxrwdik Ef iS fh
0g'qdik 7f m t&=yf taxG;a-umifh u&dik ;f rD;,m;useG ;f qG,f wwd,wkid rf mS 8vufrrS 9vufrtxd uGma0;I 'kw, d
wGif wl7uDEiS hf &k7w S \dk ppfrufjzpfymG ;-uavonf? wl7uD wdik rf mS tv,fwnfw h nfw h iG f 7So d nf? wdik u f av;rsm;
zufrS jyifopf/ jAdwed f ESihf qm'if;eD;,m;(tDwvD)wk\du .xdyfwGif 4vufrpD7Snfaom yGwfvHk;wef;uav;
uln. D ? useG ;f qG,af y:7Sd t,fvrmjrpf AgvmuvmAg 2ckuw kd ifI qufxm;onf? xkw d ikd u
f av;oH;k wdik yf g
ESihf tifumreft7yfwkd\wGif wdkufyGJrsm; jzpfyGm;onf? aom0pfuufwidk u f tdk v,fwiG x f m;vsuf 8ay/8vufr
1856ckEpS Yf &k7w S \d.
k tcdik cf q hH ;kH cHwyfjrKd \jzpfaom qDAwf 7SnfaomrsOf;jzLwpfa-umif;ukd ajzmifhwef;pGm qGJxm;
pwdyk kd usaomtcg u&dik ;f rD;,m; ppfyJG tjyD;od\k a7muf onf? 0pfuufwidk . f ta7S\4ay tuGmwGiv f nf; yxr
avonf? xkpd pfyEJG iS fh pyfvsO;f I Edik if o H rdik ;f wGif xif7mS ; rsOf;a-umif;ESihf rsOf;jydKifjzpfaom 'kwd, rsOf;a-umif;
aom ta-umif;t7mrsm;pGm use7f pf&rkH u/ ppfajrjyifY wpfck qGx J m;jyefonf?
'+f7m7olrsm;tm; pGe\fpeG \fpm;pm; vdu k vf jH yKpkaom/ rD; u7pfuuf &dkuf7mwGif toHk;jyKaom AufwHudk
tdr&f iS rf ac: zavmf7ihf Edu k w f ifa*;.ta-umif;onf rd;k rcom; jzihf jyKvky. f ? tvsm;rSm 38 vufr xuf
vnf; O'gef;wGi7f pfavonf? ryd7k acs? Aufw. H vuf udik rf mS 14 vufrcef\7n S I f
-udrjf zihf jyKvkyx f m;onf? abmvH;k ud&k u kd 7f aom Auf
u7pfuufupm;jcif; ? ?u7pfuuf upm;jcif; wH tjym;rSm jyuf 4 vufrxuf ryd7k acs? rsm; aom
onf t*®vdyfvlrsKd;wkd\. trsKd;om;upm;enf;jzpfI tm;jzifh Aufww H pfacsmif;onf tav;csed f 21²4 rS21²4
xku
d pm;enf;udyk if *k+,
f -l uavonf? t*®vefwpfjynf aygiftxd7Sdavonf? u7pfuuf&dkuf7mwGif toHk;
vH;k ESiw
fh uG/ -opa-wvD;,m;/ e,l;ZDvef/ awmiftm jyKaom abmvH;k udk azghjzihjf yKvkyI f / tjyifrx S Il cdik f
z7dujynfaxmifpkESihf tdNd,EdkifiHrsm;wGif u7pfuuf rmaom om;a7eDtkyfI csKyfxm;onf? abmvHk;.t
upm;jcif;onf vGefpGm acwfpm;vsuf7Sdonf? u7pf av;csed rf mS 5 1²2 atmifprS 5 3²4 atmifp txd7o dS nf?
uuf upm;jcif;rSm aEG7moD jyifyuGi;f upm;jcif;wpfrsK;d u7pfuufupm;7mY abmvH;k uefouJo h \ykd ifwpfzuf
jzpfI/ nDnmaom upm;uGi;f wGif upm;-uavonf? v~if 11 a,mufpD ae7.? pwifrupm;rDtoif;
100
www.foreverspace.com.m
u7pfuufupm;jcif; u7ef;rm; wD
101
www.foreverspace.com.m
u7ef;rm; wD
102
www.foreverspace.com.m
ao'+fay;jcif; cH-u7avonf? u 7ef;rm;. tr=udk onf? touf 16 ESpt f 7G,w f iG f zcifjzpfol uG,v f eG f
aemufwufvmonfh *k+ d ;f tkyf -uD;rŒ;aom t,l0g'cH&k ;kH oGm;7m/ rdom;pk. wm0efudk xrf;aqmif7 7Smonf?
u ppfaq;cJh7m/ jypfr=rsm; xif7Sm;a-umif;jzifh a7mr u7Gefwefonf Tr~ -uD;av;aom tdrfaxmifr=
jrdK\7dS yky7f [ef;rif;xHo\kd tpD7ifcH aoma-umifh yky7f [ef; wm0efrsm;udk xrf;aqmifaepOf/ aiG0ifvrf;7Sad p7ef Adik ;f
rif;. trde\fjzifh 1556ckEpS w f iG f oydwaf rSmuf uHjyKjcif;/ iifph uf&w kH iG f ae\pOf tvkyf qif;7avonf? tvkyv f yk f
7mxl;rS av~mcsjcif;wk\u d kd cH7 avonf? xko d \kd cH7jy;D onfh 7mwGif pdwftm&HkpGJjrJpl;pkdufol jzpfojzifh/ [m;*7D;ESihf
aemufwGif u7ef;rm;onf ao'+fudk a7SmifuGif;7ef twf u &d k u f w k d \ xG i f c J h a om Ad k i f ; iif h p uf w k d \ .
7nf7G,fI ol. t,ltqrsm;rSm;,Gif; cJha-umif; csw G ,f iG ;f csurf sm;udk awG\jrifonf?od\ktwGuf ydI k aumif;
ausnmcsurf sm;udk xkwjf yefao;.? od\k7mwGif xkad us aom txnfacsmrsm; 7ufvyk f Edik 7f eftwGuf jcnfiif
nmcsurf sm;udk pdeaf r7D bk7m;7Scd ;kd ausmif;-uD;Y y7dowf pufopf wpfckudk -uHpnfavonf? ae\cif;tcsdefwGif
a7S\wiG f xkwaf z: ausnm7ef ac:aqmif oGm;onft h cg tvkyv f yk 7f aom vkycf onf ol. tdraf xmiftwGuf
u7ef;rm; onf xkad usnmcsurf sm;rSm rdrd ao7rnfukd rvkaH vmufojzif/h uset f csed wf iG f uyG&J w kH pf&YkH wa7m
a-umuf7\o GH nfEiS fh pdwrf wnfjird af oma-umihf xkwjf yefchJ xk;d um tyd0k ifaiGukd 7SmcJ7h I tm;vyfcsed w f iG f csnif if
aom ausnmcsufrsm; jzpfa-umif;/ rdrd t,ltqudk puf topf jyKvkyaf 7;udk -uHpnfavonf?
rpGe\f vw F af -umif;/ at;aq; wnfjidrpf mG twdtvif; u7Grw f efonf 6 ESprf ~ rem;rae -uKd ;yrf; tm;xkwf
xkwaf z:ajymqdck ahJ vonf? rnfo\dkyifjzpfap ol.r,f jyKvkyf cJh7m 1^^9 ckESpfavmufwGif csnfiifpufopf
awmftm; uGm7Sif;a7;wGifvnf;aumif;/ ol\tm; wpfcu k kd jyKvyk f jy;D pD;avonf? u7Grw f ef. pufopfjzifh
w7m;r0ifaom orD;awmftjzpf a7mufapa7;wGiv f nf; iifaom csnfr~ifrsm;onf ,ckacwfwGif ay:xGuf
aumif;/ OD;pD;yg0if aqmif7u G cf o
hJ nfukd tcJra-uEdik f aeaom ydwaf csmrsm;yif 7ufvyk f Edik pf rG ;f 7So d nf? trSef
cJah om ar7Db7k ifr-uD;um; ol. toufuckd sr;f omay; tm;jzihf qkdaomf u7Grfwef.pufonf [m;*7D;.
rnfr[kwaf cs? u7ef;rm;onf 1556ck arvwGif t7Sif pufESihf twfu&dkuf. pufESpfckudk yl;aygif;jyKjyifI
vwfvwf rD;&d\=I owfjcif;udk 7J0phH mG cH,o l mG ;avonf? vkyu f ikd x f m;jcif;yif jzpf.? u7Grw f efonf ol. pufukd
‘pyifeif;rsL;’ [k trnfay;avonf?
u7Grfweftuf(pf)(c7pf 1^53„182^) ? ?7uf Adik ;f iifph ufopf pyif;eif;rsL;udk 18 7mpkEpS u f xGif
uef;vkyif ef; jyKjyifajymif;vJvm7ef yxrzefw;D ol oH;k cJah omfvnf;/ ,ck 20 7mpkEpS t f xdyifv~if TpufrsK;d udk
OD; pvHk;yif t*®vefjynf vefu&d=if,me,frS jzpf-u toHk;jyKae-uao;onf? wdk;wuf jyKjyifcsufrsm;udk
onf? yxr qH;k zefw;D ol [m;*7D;onf ‘pyif;eif;*sief ’D tenf;i,fr~om jyKvkyEf ikd cf -hJ uonf? od\k7mwGif Tr~
ac: Adik ;f iifpufux kd iG f cJI
h / 'kw, d zefw;D oltwfu&du k f ta7;yg toHk;0ifI tzdk;wefaompufudk zefwD;cJhol
u pyif;eif;*sief x D uf aumif;rGeaf om Adik ;f iifph ufopf u7Grw f efum; tusK;d ay;EHck smvS.? aiGa-u; usyw f nf;
wpfcu k kd xGicf o
hJ nf? [m;*7D;. pufxuf twfu&du k f vSojzifh ol\puf. v~Kd \0u S cf suu f kd a7mif;cs7mwGif aygif
. pufu csnfr~ifaygif;rsm;pGm xGuaf pEdik o f nfh jyif/ 60 r~om 77So d nf? 1800 jynfEh pS w f iG f u7Grw f eftwGuf
rmI acsmaom csnrf ~irf sm;udk iifEikd o f nf? ‘t-uw H v l ~if 7efyHkaiG zGifhvSpfcJh7m aygif 500 cef\ 77Sd.? okd\aomf
aemufvl ompjrJ’[laom pum;twdkif; u7Grfwef u7Grw f efum; aiGusyw f nf;jrJ 7Sad ejcif;a-umifh ol\twGuf
onf txuf yg puf ESprf sK;d wk\d. c`w, f iG ;f csurf sm;udk a7S\vyk if ef;rsm;wGif aESmifah ES;cJah v onf?
jyKjyif jznfhpGufI Adkif;iifh pufopfwpfckudk xajrmuf 1812 ckESpfwGif jAdwdo~ygvDrefu u7Grfweftm;
atmifjrifpmG jyKvkyf cJah vonf? ,ckacwfwiG f toH;k aygif 5000 xkwaf y;jyD;v~if Akid ;f iifph ufuw kd ;dk wuf
jyKaeaom pufrsm;rSm/ u7Grw f ef. pufukd tenf;i,f aumif;rGeaf tmif -uHaqmifvyk u f ikd af ponf? xkad iGrmS
xyfavmif;I jyKjyifxm;jcif;r~om jzpfayonf? vnf; tvkyw f iG f 0ifomG ;ojzihf qH;k yg;oGm;avonf?
qrfrsL,,f u7Grw f efonf 1^53ck 'DZifbmv 37uf 1824 ckEpS rf pS I ol.rdwaf qGrsm;u ESppf Of 63aygifus
ae\wiG f vefu&di= , f me,f zg;0k7mG uav;wGif zGm;jrif axmufychH -hJ uonf? ok\d aomf xdak xmufyhH a-u;rsm;udk
onf? rdb ESpyf g; qif;7J EGr;f yg;ojzifh u7Grw f efonf -umjrifph mG rcHpm;7bJ/ 182^ ck ZGev f 26 7uf ae\wiG f
uav;b0uyif csnif ifpuf&w kH pf&YkH tvkyv f yk uf ikd cf 7hJ Adv k wefjrdK\Y aoqH;k oGm;avonf?
103
www.foreverspace.com.m
u7Grf;0J tdk
u7Grf;0Jtkd(c7pf 1599„1658) ? ?atmfvAD g xkx d ufyI kd vlord sm;onfrmS t,l0g'Y tvGe-f unf
u7Gr;f 0Jukd t*®vefjynf. o7zlraqmif;aom bk7if[k ndKav;pm;aom ysL7Dwef wpfO;D jzpfonfh ta-umif;ay
ac:-u.? u7Grf;0Jonfol\udk t*®vefjynf. bk7if wnf;? olonf t,l0g't wGufqdkv~if ysL7Dwefwkd\
bufrS yg0ifaqmif7u G rf nf jzpfa-umif;udk ygvDref t
pnf;ta0;rsm;wGif r-umc+ xkwfaz: ajymqdkcJh
onf? t,l0g'vGwv f yfru = kd vGepf mG vdv k m;oljzpfI/
wpf-udraf omf t*®vefjynfwiG f raeawmhbJ tar7du
wduk 7f dS ysL7Dwefw\k. d e,fopfo\kd oGm;a7muf aexdik 7f ef
yif -uH7, G cf bhJ ;l avonf?
1640jynfEh pS w f iG f oufwrf;wdyk gvDrefo\dk a7G;aumuf
wifajrm| ufjcif; cH7I/ 1642ckEpS f oufwrf;7Snf ygvDref
wGiv f nf; trwftjzpf ta7G;cH7jyefonf? xkyd gvDref
tpnf;ta0;rsm;wGif u7Grf;0Jonf OD;pD;OD;aqmif
rjyKcJhaomfvnf; ta7;-uD;aomudPrsm;udk aqG;aEG;
7mYum; yg0ifcJhavonf? 1642 ckESpfwGif bk7ifESihf
ygvDrefw\kd tcsif;rsm;-uI jynfwiG ;f ppf pwifjzpfymG ;
onft h cgY u7Gr;f 0Jonf acgif;aqmifwpfO;D tjzpf xif
7Sm;vm.? xdt k csed w f iG f u7Gr;f 0JrmS toufav;q,f
ausmfavjyD?
t*‡vef. o7zlraqmif;aombk7if atmfvDAm u7Grf;0J u7Grf;0Jonf ppfqifa7;wGif A[kokwESihf tavh
tusifh r7Scd ahJ omfvnf; yg7rD xl;oljzpfonf? ygvDrefEiS fh
tjzpf tkypf ;kd 7ef wifajr|mufchJ -uaomfvnf; vufrcHchJ bk7ifw\dk oabmuGJ vGI J vufeufpu GJ ikd -f uaomtcg/
ay? t*®vef/ paumhwvefEiS fh tkid , f mvefw\dk yg0ifonfh u7Gr;f 0Jonf ygvDrefzufrS yg0ifun l 7D ef qH;k jzwfvu kd f
"eo[m,Edik if u H kd umuG,x f ed ;f odr;f ol ‘avmhy&dw k uf .? xd\kaemuf ppfwyfwpfwyfukd ol\pw d w f ikd ;f us pk&;kH avh
wm’[laom bGJ\udkom cH,lcJhavonf? usihaf y;vsuf jynfwiG ;f ppfY 0ifa7mufwu kd cf u
kd f av
u7Gr;f 0J. rdzbk;d ab;wk\rd mS t*®vyd f bk7ifrsm; ajrm| uf onf? u7Gr;f 0J.ppfwyfwiG f t,l0g'udak v;pm;I 7JprG ;f
pm;jcD;jr|ifhjcif;cH7aom ajrydkif7Sifrsm; jzpf-uonf? oWd7adS om olrsm;udo k m vufccH ahJ vonf? oRmusr;f
u7Gr;f 0Jonf [ef wif'efwiG f arG;zGm;I awme,fwiG f rSm ol\wyfom;wkdif;. taqmifjzpf.? ol\wyfwGif
taersm;onfh ta-umif;rSwpfyg;/ ol. i,fpOfutjzpf A7if*sD *d+ k ;f 0ifrsm;rSwpfyg; tjcm;*d+ k ;f 0ifrsm;udk awG\Eikd f
tysurf sm;udk aocsmpGm rod-u7acs? 7yf7mG o]gausmif; onf? u7Gr;f 0Jonf ol\ppfwyfrsm;udk pepfwus zG\Jpnf;
wGif ynmoifum;cJI h udr;f A7pfwUokv d w f iG f 2 ESpf xm;ojzifh wdu k yf w JG idk ;f Y atmifjrifco hJ nf? xkad -umifh
r~om ynm qufvufoif-um; cJah vonf? xdak emuf ol. wyfom;rsm;onf ‘tdik ;f ,ef;qdu k ’f ac: oHr+d
zcifjzpfol uG,v f eG o
f jzihf ausmif;rSxu G I
f rdz. vuf wyfom;rsm;[k wGiaf vonf?
ikwjf zpfaom v,f,mtvkyu f kd vkyu f ikd cf ahJ vonf? xdok rH +d wyfom;rsm;. pGr;f 7nfukd rmpwef rl;0g;
1620 jynfEh pS w
f iG f yPnf; tawmftwef -u, G 0f aom wdkufyGJ (1644 ck Zlvdkifv 2 7uf)ESihf ae\ZADwdkufyGJ
t,fvpf ZAuf Alcs, D m trnf7dS trsK;d orD; wpfO;D ESifh (1645 ck ZGefv 14 7uf)rsm;wGif xl;jcm;pGm awG\7
vufxyf.? 1628 ckEpS w f iG f [efwif'efe,frS ygvDref ayonf? xkw d u kd yf rJG sm;wGif bk7ihw f yfrsm;udk tjywft
trwftjzpf ta7G; cH7onf? xkdpOfu u7Grf;0Jtm; owfEdkifvdkufojzifh bk7ifh*dk+f;om;rsm; tnHhcH7 av
aemifwpfae\wiG f acgif;aqmifaumif;-uD; wpfO;D jzpfvm onf? u7Gr;f 0Jum; xkjd ynfwiG ;f ppftwGi;f Y wjznf;jznf;
rnfh tajctaersKd;udk rawG\7acs? zswfvwfI pdwf xif7mS ;vmcJ7h m ygvDref *d+ k ;f om;rsm;. ppfzufXmewGif
ydik ;f jzwfonft h wdik ;f rjzpfraevkyw f wfaom tusn;f ta7;tygqHk;ykCdKvf-uD; jzpfvm.?ygvDref*dk+f;udk
wefonfh vlwpfa,muf taejziho f m *&kjyKr-d uonf? vnf; ppfzufu -oZmvFrf;rdk;vmcJhonf? 1646 ckrS
104
www.foreverspace.com.m
u7Grf;0J tdk
1648 ckEpS t f xd u7Gr;f 0Jonf ygwDtm;vH;k u vufcH ,if;. rzG,f7mr=rsm;a-umihf oRwEdkifiHrSm emrnf
Edkifaom tkyfcsKyfa7;udk 7Sdap7ef aphpyfcJh.? odk\aomf ysucf 7hJ .? ok\djzpfI u7Gr;f 0Jonf tm+m7Sif qefqef
'kw, d jynfwiG ;f ppfyJG jzpfymG ;cJI
h t*®vefo\dk csw D ufvm t-urf;enf;jzifh xdyk gvDrefukd zsuo f rd ;f vku d af vonf?
aom bk7ihf*dk+f;om; paumhrsm;udk y7ufpwefwGif xk\daemuf t&d;k usJ ygvDrefac: ygvDreftopfwpf7yfukd
ESdrfeif; 7jyefonf? aphpyfa7;onfvnf; ysufjy,f qihfac:aomfvnf;/ EdkifiHa7; t,lonf;r=rsm;a-umifh
oGm;avonf? xkt d cg ygvDref *d+ k ;f wGiyf 7uf ZADw;D 7D; jzpfjzpfajrmufajrmuf raqmif7GufEdkifacs? xkd\a-umifh
,ef;ESifh tif'yD if;'if[ h I l ESp*f + kd ;f uGJ cJ7h mY/ u7Gr;f 0J t&d;k usJygvDrefukd zsuford ;f I ppfwyfu tkycf sKyfa7;
onf ppfwyftiftm;aumif;aom tif'yD if;'if*h + kd ;f 0if udk -udK;udik jf yD;v~if tajccHOya'opfwpf7yfukd a7;qGcJ hJ
jzpfvmonf? xk\daemuf y7ufZADwD;7D;,ef;wkd\u avonf? u7Grf;0Jvnf; ‘avmhy&kdwufwm’ bGJ\ukd
csm;bk7ifudk jyefvnfeef;wifrnf pdk;ojzihf ygvDrefrS cH,al vonf?u7Gr;f 0Jonf ygvDreftopfwpf7yfukd qihf
y7ufpADw;D 7D;,ef;wk\dukd armif;xkwf vdu k o f nf? xk\djyif ac:jyefao;onf? odk\7mwGif ygvDref trwfrsm;rSm
olu, kd w
f idk f yg0ifaom txl;w7m;vFwaf wmfukd zG\Jpnf; ygvDreftpnf;ta0;ok\d wuf7efrw S pfyg; tjcm;7nf7, G f
jyD;v~if csm;bk7ifupkd pfaq;I tqH;k pD7ifvu kd .f ? xd\k csuf r7So d jzihf zsuford ;f vku d 7f avonf?
aemuf bk7ifhtkyfcsKyfa7;ESifh txufvFwfawmfwdk\udk xkad emufwiG u f m; u7Gr;f 0Jonf ppfwyf tultnD
zsuo f rd ;f I oRwEdik if H xlaxmif cJah vonf? ok\daomf jzihf wkid ;f jynfukd tkycf sKycf . hJ ? wpfzef 1656 ckEpS w f iG f
tkid ,f mvefEiS fh paumhwvef jynfrsm;wGif bk7ihf *d+ k ;f ygvDreftzG\Jukd aemufq;kH t-urd f qihaf c:7m/ xkyd gvDref
om;rsm; tiftm; aumif;aeao;I/ 1651 ckESpfokd\ u u7Grf;0Jtm; bk7iftjzpf wifajr|mufcJhaomfvnf;
a7mufru S 7Gr;f 0Jonfb7k ih*f +kd ;f om;rsm;udk tjyD;owf vufrcHcahJ y?t*®vef/paumhwvef/tdik , f mvefw\dk yg0if
jzdKcGi;f cJah yonf? onhf "eo[m,Edik if H rzG\Jpnf;rD ESpt f enf;i,fcef\u
oufwrf;7Snyf gvDrefonf 12 ESprf ~ wnfjrJaecJph Of t*®vefjynfudk wdkif;-uD;jynf-uD;wpfck r[kwfawmh
ouJo h \dk tjcm;Edik if rH sm;u xifrw S cf -hJ u.?ok\daomf u
7Gr;f 0Jonf t*®veftm; tjcm;wdik ;f jynfrsm;u av;pm;
cef\nm;vmatmif jyKEdik cf o hJ jzih/f u7Gr;f 0J tedPa7muf
csdew f iG f t*®vefrmS wefc;kd xGm;vsuf 7Sad ecJah vonf?
u7Gr;f 0Jonf tm+m7Sif qefqef tkypf ;kd 7ef rvdv k m;
aomfvnf;/ wkid ;f jynf. tajctaeudk vdu k If tm+m
7Sipf epfukd wpfcgwpf7t H oH;k jyKc7hJ avonf?od\ak omf ,if;
okd\jyK7mY wkdif;jynf tusKd;7Sd7efukdom aqmif7GufcJh
avonf? u7Grf;0Jonf t,l0g'udk tvGef-unfndK
av;pm;ol jzpfaomfvnf;/ uckefjcif;/ trJvdkufjcif;/
oHv;kH vSrd jhf cif;/ aq;vdyEf iS fh bD,muJo h \dk rjyif;vSaom
t7ufrsm;aomufjcif; ponfw\dkudk 7Hzef7cH g jyKvyk jf cif;
jzifh ol.pdwv f ufukd 7Fiv f ef;aponf? xk\da-umifh tcsK\d
xifrw S -f uouJo h \kd u7Gr;f 0Jonf t,l0g'onf;ol ouf
oufum; r[kwf&Hkr~ru oabmxm;jrifhjrwfol jzpf
avonf?
xkod \dk wkid ;f usK;d jynf0efukd tm;oGeI f aqmif7u G cf 7hJ mrS
u7Gr;f 0Jonf 1658ck pufwifbmv 37ufae\wiG f tedP
a7mufomG ;avonf? om;jzpfol 7pfcswt f m; u7Gr;f 0J.
ae7mudk qufcaH pcJah omfvnf;/ zcif.ajc7mudk reif;
Edik o
f jzifh 1660 jynhEf pS w f iG f 'kw, d csm;onf t*®vef
atmfvDAmu7Grf;0J ‘avmhy&kdwufwm’ bGJ\ukd cH,laepOf
jynf7h iS f jzpfvmavonf?
105
www.foreverspace.com.m
106
www.foreverspace.com.m
uvref;pkd; *sD/tD
r= rsm;a-umifh zrf;qD;t usOf; csxm;jcif; cHcJh7.? uvref;pd;k onf owif;pmrSaeI tpd;k 7tzG\Jukd tjrJ
1866 ckEpS w f iG f axmifrv S w G af omtcg/ uvref;pd;k onf wrf; a0zefa7;om;cJah omfvnf;/ olu, kd wf ikd t
f pk;d 7tzG\J
tar7duef jynfaxmifpkEdkifiHokd\ oGm;a7mufaexdkifI wGif yg0if7efrsm;pGm rvdv k m;cJah cs? od\k7mwGif tajct
owif;pmrsm;wGif tar7duef jynfwiG ;f ppfEiS hf qkid af om aet7 1906 ckEpS Yf qDew d f vFwaf wmf trwftjzpfjzifh
aqmif;yg;rsm;ukd a7;om;cJhav aqmif7GufaepOf jynfxJa7;0ef-uD;
onf? xko d \adk exkid pf Of tar7duefol tjzpfaqmif7Guf cJh7jyD;v~if/ xkdESpf
wpfO;D ESihf vufxyfc. hJ ? ukefcgeD;rS 1909ckESpftxd 0ef-uD;
1869ckEpS w f iG f jyifopf jynfwiG ;f csKyf t jzpf aqmif 7 G u f c J h a vonf ?
a7; tajctae &=yaf xG; aea-umif; 1911 ckESpfwGif uvref;pkd;onf t
um;od7onfEiS w hf pfjyKd ief uf/jyifopf xufvFwfawmftrwf tjzpfESihfyif
EkdifiHokd\ tjrefqkH;jyefvmjyD; EkdifiH jynfwGif; tajctaeESihf EdkifiHjcm;a7;
a7;7mudPrsm;wGif udk,fxdvuf jy©emrsm;wGif tajrmftjrif7Sdol
a7mufyg0if aqmif7u G cf ahJ vonf? jzpfonft h wdik ;f / *smreD. 7efudk pd;k 7drf
1870jynf\EpS w f iG f yg7pfjrKd \awmf rGe\f 7a-umif; jyifopftpdk;7tm; twd
rmwmjrLeDpy,f. jrKd \awmf0eftjzpf tvif;owday;cJh.? okd\7mwGif tpdk;
a&G;aumufwifajrmS ufjcif;cH7onf? 7u wpfpw kH pf7m ta7;r,lbaJ eojzih/f
18^0„ ^1 ckEpS w f iG f jzpfymG ;aomjyif 1913 ckESpfwGif ‘vGwfvyfol’trnf7Sd
opf *smref ppfab;a-umifh yifyef; owif;pm wpfapmifudk xkwfa0jyD;
'kQa7mufvsu7f adS om yg7pfjrKd \ojl rKd \ a*smh ,l*sif; uvrefpkd; aemuf/ xkdowif;pmrSaeI *smref
om;wd\k ukd wwfEikd o f r~ umuG,f 7efudk ckcHEdkif7eftwGuf jyifopfvlxk
apmifah 7Smufc. hJ ? 18^1 ckEpS w f iG f tm; ppftwwf avhvmoif-um;
yg7pfrsLeDpyD ,f tzG\J0ifwpfO;D jzpfvmonf? aemufig;ESpf 7efEiS fh vufeuftiftm;rsm; wk;d cs\J pak qmif;7ef tjyif;
cef\-umaomtcg jynfo\lvw F af wmfo\dk rGe\frmwme,f. txef Ed;= aqmfa7;om;cJah vonf?
udk,fpm;vS,ftjzpf wuf a7mufcJhavonf? 1893 1914ckEpS w f iG f yxruBmppf-uD;jzpfymG ;7m/ *smrefw\dk
ckEpS t
f xd jynfo\v l wF af wmf trwftjzpf aqmif7u G cf phJ Of/ . tvH;k t7if;ESiw fh u
dk cf ukd jf cif;'+fukd jyifopfw\dk tvl;
ol oabmrusaom Edik if aH 7;orm;rsm;udk jyif;jyif;xef tvJc7H avonf? xkt d cg uvref;pd;k onf tpk;d 7tm;
xefyw k cf wf ajymqkw d wfonf t h avha-umif/h ol\tm; ol.-udKwifowday;csufukd vufrcHI rSm;cJah -umif;
‘usm;-uD;’[k ajymif avSmif ac:a0:cJah vonf? olonf ESifh ppfatmifEikd af 7;twGuf jyKjyifoifo h nfh tcsurf sm;
vFwaf wmftwGi;f 7uf'u D ,f 7DywfAvpfuefygwD. udk xkwaf z:I tjyif;txef&w = cf s a7;om;jyef7m/ xdk
acgif;aqmiftjzpf aqmif7u G cf .
hJ ? 1880jynfEh pS w f iG f owif;pmudk tpk;d 7u ydwx f m;vku d af vonf? od\kaomf
‘w7m;rSe’f trnf7adS om owif;pmwpfapmifukd xkwf uvref;pd;k onf csujf cif;yif ‘rvGwv f yfo’l trnfjzifh
a0cJo h nf? xko d wif;pmrSm tpd;k 7tzG\Jukd tjyif;txef owif;pmwpfapmifukd xkwf a0jyefavonf?
a0zef7mwGif xda7mufvo S jzifh tpd;k 7jzKwf owif;pm 1916 ESi1fh ^ ckEpS f rsm;wGif jyifopfvx l ok nf ppf'+f
[kyif trnfwGifcJhonf?1893 ckESpfwGif yem;rm;wl; udk rcH Edik -f uawmhojzifh ppfjyD;7ef vkv d m;vsu7f adS omf
ajrmif; t&=yt f axG;ESipfh yfvsO;f I uvref;pd;k rSm rw7m; vnf;/ uvref;pd;k . owif;pmrSmrl ppfatmifEikd af 7;udk
pGyfpGJjcif;cH7ojzifh/ a7G;aumufyGJwGif ta7;edrfhcJhav om aoG;xkd;a7;om;vsuf7Sdavonf? xkdtcsdefwGif
onf? ok\d 7mwGif uvref;pk;d onf pdwrf ysub f J ol. EdkifiHudk OD;pD;rnfh acgif;aqmifaumif; vkdtyfojzifh/
owif;pmwGif tcsdefjynfh tm&HkpdkufI a7;om;cJh.? jyifopfoRw-uD;yGeu f a7;u uvref;pd;k tm; 0ef-uD;
1896 ckEpS w f iG f jyifopfppfwyfrS Adv k -f uD; tJvz7uf csKyf ESihf ppf0ef-uD; 7mxl;udk tyfESif;cJhonf? xkdtcg
'a7;zyf. tr=EiS pfh yfvsO;f I/ uvref;pd;k onf pma7; uvref;pk;d onf rdrEd iS pfh w d o f abmcsi;f wdu k q f ikd af om
q7m-u;D atrD;Zkv d mESit fh wl 'a7;zyfzufrS ckcu H muG,f tjcm;acgif;aqmif-uD;rsm;ESihf ppfatmifEdkifa7; tpdk;7
jyD; a7;om;cJah vonf? tzG\uJ zk d \pJ G nf;jy;D v~i/f ppfwyfwiG v f nf;aumif;/tkycf sKyaf 7;zufY
107
www.foreverspace.com.m
vnf;aumif;/ t7nftjcif;ESihf rjynfhpHk[k xif7 uvref;pd;k rSm use;f rmoefprG ;f I zswv f wfayghyg;vsuf
oltm;vH;k udk csujf cif; 7mxl;rS Ekwyf pfavonf? ppfwyf yif7adS eao;.?pmay0goemygonft h avsmuf pmtkyf
udv k nf; wpfEikd if v H ;kH u av;pm;r=7v dS map7ef *k+jf yK aygif;ajrmufjrm;pGm a7;om; jyKpkcahJ vonf? touf
jr|iw hf ifc.hJ ? ppfrufa7;7m tm;vH;k udk rm7S,af zghtm; 80 ausmYf yif tdN, d / jrefrmESifh tar7duefEikd if rH sm;od\k
tyfEiS ;f I pDrcH ef\caJG ponf? Tod\k uvref;pd;k onf jyif oGm;a7muf vnfywfcahJ o;onf? Edik if jH cm;rS jyefa7muf
opfEikd if uH kd ppfEikd af tmif pGr;f aqmif ay;cJah vonf? vmjyD;aemuf/ rdrad rG;7m7yfajrwGif pmaya7;om;vsuf
yxruBmppf-uD;jyD;qHk;I ppfajyjidrf;a7; nDvmcH 7Spd Of 1929 ck Ed0k ifbmv 14 7ufae\(touf 88 ESpf
-uD;udk yg7pfjrKd\awmfwiG f usi;f yaomtcg/ uvref;pd;k t7G,)f wGif uG,v f eG af vonf?
tm; OUX-u;D tjzpf wifajrm| uf-uonf? olonf *smref
wdk\tm; tenf;i,fr~ ,Hk-unfpdwfcsjcif; r7Sdojzihf/
xkn d v D mcHwiG f *smrefw\dx k rH S vufeufc,J rf; rD;ausmuf
tm;vHk;udk odrf;qnf;7ef t-uHay;cJhavonf? xkdppf
ajyjidr;f a7; nDvmcH. qH;k jzwfcsuft7/ jyifopfEikd if H
onf *smreDxHrS t,fvqufESihf vdk7ef;e,frsm;udk
jyefvnf77Scd o hJ nf?
1919 ckESpftukefwGif usif;yaom jyifopfa7G;
aumufy-JG uD;wGif 0ifa7muf ta7G;cH7ef trnfwifoiG ;f
cJ.
h ? od\k aomf ol.trnfukd jyefvnfEw k of rd ;f vku
d f
jyD;v~if Edik if aH 7;rStem;,laecJah vonf? touft7G,f
-uD;7ifhvmojzifh EdkifiHa7;udk pGefvFwfcJhaomfvnf;/
108
www.foreverspace.com.m
109
www.foreverspace.com.m
uvD,kdyg;x7m; ausmufwkdif
0Dvqefqo kd u
l p7dwaf -u;aiG pdu k x
f wk af y;ojzifh qm jyD;aemuf wufrvnf; wyfqifay;7onf? xkad usmuf
*sdrf; t,fvufZNm onfxkdausmufwkdif-uD;udk wkdifudk vl 6 a,mufxdef;vsuf twlvkdufygEdkif7ef
t*®vefjynfo\kd o,f,7l ef wm0ef ,lcahJ vonf? tcef;wpfcu k v kd nf; aqmufvyk f ay;7onf? xkad emuf
xkad usmufwikd -f uD;udk tvGecf ,
J Of;pGm o,f,cl 7hJ .? rD;oab®m ESppf if;jzifh qG, J 7l efppD OfcahJ vonf?
t,fvufZjND;,m;jrdK\qyd u f rf;wGif ausmufwikd u f ikd I
kH od\kaomf yifv,fo\kd ra7mufrD ausmufwikd -f uD;onf
ajymif;o!meftacgif; 7Snf tdr-f uD; (0g)aoWm-uD; a7S;a[mif;oif;csKdi;f wGi;f -uD; wckxo J \kd usoGm;cJ.h ?
jyKvyk f jyD;v~i/f atmufwiG f oab®m{7muJo h \dk {7mcHay; wGi;f xJrS cJc, J Of;,Of;xkw, f jl yD;aemuf/ yifv,fxo J \dk
qG, J ol nfh tcg/ ausmufaqmifwpfcEk iS fh wdu k rf o
d jzifeh pf
jrKyfomG ;jyef7m wpfzef q,fwif7jyD;v~i/f tysuf tpD;
rsm;udk jyifqifIt*®vefjynfokd\ oab®mjzifh wjznf;
jznf; qG, J cl 7hJ avonf?
od\k 7mwGif t*®vefjynfo\kdra7mufrD vrf;c7D;Y Ap
au; yifv,fatmfo\kd a7mufaomtcg vdi= ;f av tvGef
jyif;xefojzihf qJ, G vl maom oab®monf-uKd ;udk jzwfI
xkdaoWm7Snf-uD;udk ar~mvdkuf7onf? odk\aomf
uHtm;avsmpf mG tjcm;t*®vyd f oab®mwpfpif;u awG\I
qG, J vl mojzih/f xkad usmufwidk -f uD;onf t*®vefjynfo\kd
acsmarmpGm qku d af 7mufomG ;avonf?
xkdausmufwkdif-uD;onf tvsm; 68 aycGJ7SnfI
186 wefcef\ pD;jyD;v~if ESif;qDaoG;7Sdaom ESrf;zwf
ausmufrsKd; jzpfonf? xkdausmufwkdifudk vef'efjrdK\7Sd
0dw7dk , d wmay:wGif 18^8 ck pufwifbmv12 7uf
ae\Y pdu k x f jl yD;v~if atmufcw kH pfzufwpfcsufY a-u;
ndKpzif&h yk f wpf&yk pf x D m;7So
d nf?
tD*spfEdkifiHY usef7pfcJhaom tvm;wlausmufwkdif
wpfcu k kd tar7duef jynfaxmifpEk ikd if H e,l;a,mhjrdK\o\kd
18^9 ckESpfwGif ,laqmifcJhI/ 1881 ckESpfwGif pif
x7,fywf O,smOftwGi;f Y pdu k x f x
l m;7m/ xkad usmuf
wdik rf mS 6^ ay cef\ jrifah vonf?
TausmufwkdifrSm tar7d
uefa7muf a7S;a[mif;uvD
,kyd g;x7m;ausmufwidk f jzpf
I e,l;a,mufjrKd \ pifx7,f
ywfO,smOftwGi;f Y pku d x f l
xm;onf? tjrihf 6^ ay
cef\7Sd.? 68 „12 aycef\jrihf
aom tvm;wl a usmuf
wkid w
f pfwidk u
f dk t*‡vefjynf
vef'efjrdK\ 0dwkd7d,wmay:
wGif pkud x
f x l m;onf? ,if;
wk\.
d oufwrf;rSm ESpaf ygif;
3500 cef\7SdayjyD
110
www.foreverspace.com.m
tvSxdyfwifrm,m7SiftD*spfbk7ifr
-urf;-uKwfcufxefaom xdyfoD;a7mr ppfAdkvf-uD;ESpfOD;tm; ol.&lyg&HkausmhuGif;jzifh trdzrf;um ol\vkd7modk\apEdkifcJh
avmufatmifrm,m-uG,fjcif;a-umifh uvD,dk yg;x7m; bk7ifronf a7S;acwfuBmhorkdif;wGif xif7Sm;cJhayonf?
xl;jcm;aom uBmh trsKd;orD;wOD;yifwnf;?
uvD,ydk g;x7m;bk7ifr (bDpD 68„30) ? ?uvD,d k yDyD wnfwnf-uD; aeavh7Sdaom 52 ESpf7G,f qDZm
yg;x7m;onf u m; a7S ; acwf uBmh o rk d i f ; wG i f -uD;yifv~if tvSb7k if uvD,ydk g;x7m;. nFwu f iG ;f rS
xif7mS ;cJah om tD*spb f 7k ifr jzpfonf? xl;jcm;pGm vSy vGwu f if;atmif ra7Smifwrd ;f Edik b f J uvD,dk yg;x7m;
aom tqif;t*®gESijfh ynfph o kH nfh bk7ifrjzpfojzih/f xkd vko d r~udk aqmif7u G f ay;7avawmhonf?
acwfu txl;c‘efq;kH ykCKd vEf pS Of ;D tm; ol.&lyg&Hak usmh qDZmonf uvD,ykd g;x7m;tm; tD*spEf ikd if . H wpfO;D
uGif;odk\ oufqif;apI/ olapor~udk woa0rwdrf; wnf;aombk7ifrtjzpf jyefvnf 77Sdatmif uvD,dk
jyKvkyfay;-u7aomtajcodk\a7mufatmif pGrf;aqmif yg;x7m;. 7eforl sm;udk wdu k cf ukd of w k of ifay;cJo
h nf?
Edik cf ahJ vonf? xkrd ~omru ol.&lyg&Hu k eG 7f ufrS rxGuf uvD,ykd g;x7m;onf qDZmESiafh ygif;oif;onfwiG f qD
Edik bf J 7Scd ahJ omxkt d mZmenfyCk Kd v-f u;D ESpOf ;D teuf wpfO;D Zm7Gef; (qDZmuav;)trnf7Sdaom om;wpfa,muf
rSm taoqd;k ESiafh oqH;k 7aom b0od\k a7mufatmifyif 7.? bDpD 46 ckEpS w f iG f qDZm a7mrod\k jyefomG ;aom
zefw;D cJah vao;onf? xkad -umifh uvD,ykd g;x7m;tm; tcg/ uvD,kdyg;x7m;vnf; vkdufygoGm;avonf?
‘Edik ;f jrpfa'oajrGa[mufr’[lI ac:-uayonf? bDpD 44 ckEpS w f iG f qDZmvky-f uHjcif; cH7aomtcg/ uvD
uvD,ydk g;x7m;rSm tD*spaf oG;ryg/ rufq'D ;kd eD;,ef; ,dkyg;x7m;onf tD*spfEdkifiHokd\jyefvmcJhonf? qDZm
ESifh *7daoG;aESm7m tquftEG,0f if bk7ifr jzpfonf? uG,v f eG jf yD;aemuf a7mrwGif tm+mvkonf ph pfyrJG sm;
tufvufZNm„o„*7dwf. EdkifiHawmfudk cGJa0tkyf jzpfymG ;ae7m/ uvD,kd yg;x7m;onf rnfonfh zufurkd ~
csKy-f uaom ppfAv kd cf sKy-f uD;rsm;teuf/ awmfvrD trnf tm;ay;jcif;rjyKbJ aecJah vonf? xkb d 7k ifrum; a7mr
7Sd AdkvfcsKyf-uD;onf tD*spfEdkifiHudk a0pk,lI xdkEdkifiH vlrsKd;rsm;udk t&dkif;tpdkif;rsm;[k oabmxm;I rdrd
. bk7iftjzpf tkyfpdk;cJh.? xkdbk7ifrSpI pdk;pHcJhaom tusKd; 7Sdr=twGufom toHk;jyKvdkoljzpfonf?
awmfvrD bk7ifrsm;wGif uvD,kdyg;x7m;. crnf; uvD,dkyg;x7m;. &lyg&Hk ausmhuGif;odk\ 'kwd,
awmfrmS 11 qufajrmuf awmfvrDb7k if jzpf.? bDpD oufqif;aom a7mr tmZmenf-uD;um; rwftefwekd D
51 ckESpfwGif xkdbk7if-uD; uHukefaomtcg/ 1^ ESpf jzpfonf? qDZmuG,v f eG jf y;D aemuf rwftefwekd ED iS hf aemif
t7G,7f dS orD;awmf uvD,ydk g;x7m;ESifh 10 ESpf t7G,f wGif atmf*yfpwyfb7k if jzpfvmrnfh qDZm. wlawmf
7Sd om;awmf 12 qufajrmuf awmfvrD rif;om;wk\donf atmhaw;AD;,efw\dkonf a7mrEdik if aH wmf-uD;udk wGzJ uf
tD*spfEikd if u H kd wGzJ ufI tkypf ;kd cJ-h u.? tkypf ;kd cJ-h u.? rwftefwekd o D nf 7eforl sm;udk ESrd ef if;
odk\7mwGif bk7if-uD; ewf7GmpHI oHk;ESpfr~-umaom wdu k cf u kd ,f if; ta7S\bufEidk if rH sm;ok\d a7mufvm.? wm;
tcg/ armifawmfb7k ifi,fEiS fh taygif;ygwk\o d nf uvD,kd qyfjrdK\okd\ a7mufvmaomtcg/ uvD,dkyg;x7m;tm;
yg;x7m;tm; eef;csIwku d x f w
k v f udk -f uavonf? xkd 7efot l m;ay;tjzpf pGypf I JG xkt d a-umif;udk 7Si;f vif;acs
tcsdefwGif a7mrAdkvfcsKyf-uD; *sL;v,yfqDZmonf y7ef uvD,dkyg;x7m;tm; qifhac:avonf?
yGeyf t D m; vku d vf H wku d cf u kd ,
f if;/ tD*spEf ikd if H t,fvuf uvD,dkyg;x7m;um; xkdokd\ 7Sif;vif;7ef qihfac:
ZjND;,m;jrdK\o\kd a7muf7v dS mcdu k jf zpfonf? onfudk tvsif;rwkefv=yf racsmufcsm;cJhacs? a7mr
xkdtcGifhaumif;udk uvD,dk yg;x7m;onf vufr EkdifiHawmf-uD;udk qDZm. rdzk7m;tjzpfjzifh rpdk;pHcJh7
vGwaf pbJ vomwke;f Adik ;f iifvu kd of nf? rdr. d ud, k u
f kd apumrl/ vl7nfcseG f rwftefwedk . D tultnDjzifh ajrxJ
aumfaZmwGif xnfhI vdyfapjyD;aemuf/ qDZm. a7S\ yifv,f ta7S\ wpfvmF ;wGif *7dEidk if o H pfukd wnfaqmuf
arSmufo\kd a7mufatmif 0ifavonf? xkpd Ofu touf I tkypf ;kd 7ef pdwu f ;l -uHpnfxm;aom uvD,ykd g;x7m;
20 cef\om7Sad o;I tvSaoG;wuf-uGaeaom uvD,kd onf AD;eyfewforD;uJo h \kd vSypGm 0wfqifjyD;v~i/f rwf
yg;x7m;onf xD;eef;jyef7a7;wGifulnDaz;ray;7ef tefwekd x D oH \dk 0ifa7muf avonf? uvD,ykd g;x7m;.
qDZmtm;jzm;a,mif; awmif;yefavonf? ppfom; tvS'+fudk rcHEdkif7Smaom rwftefwkdeDonf tjypf
111
www.foreverspace.com.m
oabmESihf ppfa-um7efuykd if arhaysmufvsu/f uvD,kd onf? aemufygtajct G 7H uif;jyjD zpfaom tef wdek o D nf
yg;x7m;. aemufo\kd t,fvuf ZjND;,m;jrdK\ta7muf uvD,ykd g;x7m; aemufo\kd vdu k yf g ajy;cJ7h avonf?
vdu k yf goGm;avawmhonf? tufvufZjND;,m;jrdK\o\kd a7mufaomtcg/ uvD,kd
t,fvufZjND;,m;jrdK\wGif tefwdkeDonf uvD,dk yg;x7m; aoqH;k jyD[al om owif;udk -um;od7ojzihf
yg;x7m;ESit hf wl wpfEpS cf ef\ aysm7f iF pf mG aexkid jf yD;aemuf tefwekd o D nf rdru
d ,
kd uf "kd g;ESifh xk;d owf av.? od\ak omf
a7mrjrdK\o\kd jyefomG ;avonf? a7mrok\d a7mufaomtcg vSnphf m;xm;aom owif;jzpfa-umif;/ raocif od7o
tefwdkeDonf wGJzuf jzihfuvD,dkyg;x7m;
tkyfcsKyfol atmhaw; xHokd\ ydk\aqmifap7m/
AD;,ef;ESihf ydkrdkpnf;vHk; uvD,dkyg;x7m; .
rdap7ef/ atmhaw;AD; vufay:wGifyif
,ef;. ESrESihf vuf touf a ysmuf o G m ;
quf vdkufavonf? avonf?
xkd twGi;f uvD,ykd g; uvD,dkyg;x7m;
x7m;onf rwftef onf atmh a w;AD ;
wdkeD. aoG;uav; ,ef;tm; rdrd. &lyg
rsm;jzpf a om tjrG m &Hkjzifh acsmhjr|L7ef -udK;
armifESrudk arG;zGm;cJh pm;ao;.? odk\aomf
.? a7mrwGif av; atmh a w; AD ; ,ef ;
ES p f c ef \ aexd k i f j yD ; um;qD Z mES i h f tef
aemuf tefwdkeDonf wdek w D \kduo
hJ \dk aysmrh us
tD*spfEdkifiHokd\jyefvm acs? atmh a w;AD ;
I uvD,dkyg;x7m; ,ef;onf rdrq d 7JG mod\k
ESihfom tcsdefjzKef;ae ryg&Hkr~ru/ rdrdtm;
avonf? a7mr EdkifiH oH-udK;ESihf csnfaESmif
awmf .ta7;udk tarh um a7mrAdkvfyHk t
-uD; arhvsuf/ uvD,dk v,f w G i f t7S u f c G J
yg;x7m;. tvkdodk\ rnfudk odjrifaom
vdkufI *7dEdkifiHawmf a-umih f / uvD , d k
wnfaqmufa7; tpD uvD,kdyg;x7m;vkdufygvmonhf vufaqmifaumfaZmfvdyfukd *sL;v,yf yg;x7m;onf rdrw d iG f
tpOfrsm;wGif em;0if qDZma7S\arSmufY ajzcsvkdufaomtcg toif h a qmif xm;
oa,mif jzpfae aom ajrGayG;i,f tm;
awmhonf? rdr. d 7ifukd udu k af pjyD;
atmhaw;AD;,ef;onf ESrawmftm; tefwedk u D pGe\f v~if rdr. d toufukd tqH;k pD7ifvu kd .f ? uvD,ykd g;
ypfomG ;onfukd vufpm;acsvo dk nfwpfa-umif;/ qDZm7Fe;f x7m; aoqH;k jyD;I r-umrDtwGi;f Yyif atmhaw;AD;,ef;
ac: qDZmuav;. 7efpG,f 7efajimifhudk -udKwifum onf qDZm7Gef;ac: qDZmuav;tm; uGufrsufvdkuf
uG,f vko d nfuwpfa-umif;wd\ka-umifh qDew d vf w F af wmf avonf?
tm; rwftefwekd t D ay:wGif ppfausnm7ef wku d w f eG ;f
avawmhonf? bDpD 31 ckEpS w f iG f tuf7rS af 7a-umif; uvluGufiSuf ? ?uvluu G u f kd a7-uufr[kvnf;
wkud yf YJG tefwekd ED iS fh uvD,ykd g;x7m;wk\d. wyfrsm;onf ac:onf? TiSufukd ta7S\wdkif; a'orsm;wGifawG\
atmhaw;AD;,ef;. wyfrsm;udrk ,SOEf ikd b f J z&dzk 7J ta7; 7I/ jrefrmEdkifiHY 7moDOwk oihfavsmfaoma'rsm;
edrhf-uavonf? uvD,dkyg;x7m;onf ol.oab®m wGif awG\jrifEdkifonf? tvsm; 12 vufr cef\7SdI/
wyfu&kd yk o f rd ;f I t,fvufZjND;,m;jrdK\o\kd jyef ajy;av OD;acgif;wGif rGjJ yma7mifjzpfonf?
112
www.foreverspace.com.m
113
www.foreverspace.com.m
vlrr,fb0rSvlvm;ajrmufvmyHk
z0g;vufEpS v
f ;kH ycH;k vufEpS o
f pft7G,rf S wpfqihjf y;D wpfqih-f u;D xGm; 7ifo
h efum vl-u;D tjzpfo\kd a7mufvmyHrk mS
obm0. tHzh , G w
f pf7yf jzpf.? usGEyfk w
f \dk onf Ttwkid ;f yif -uD;jyif; vm-u ayonf?
udk,fc¶m-uD;xGm;vmyHk
uav;rsm;onf trd0rf;wGif;Y y™doa¶ wnf
arG;pt7G,frS vlvm;ajrmufonftxd vlwkd\. yHkyef;ESihf tcsKd; onhf ae\rpS I wpfae\xufwpfae\ tajctae ajymif;
tpm; ajymif;vJwkd;wufvmyHkukd E=dif;7Snhfazmfjyjcif; vJw;kd wufvmonf? y™doa¶wnfpwGif uav;. t
114
www.foreverspace.com.m
uav;-uD;jyif;vmyHk
115
www.foreverspace.com.m
uav;-uD;jyif;vmyHk
.ezl;onf ouf-u;D rsm;. ezl;xuf ydI k rdak rmufjy;D v~if rsm; tzk\d 12 ESprf S 15 ESpf t-um; tysKzd se;f t7G,t f xd
ar;aphrSmrl ao;i,fonf? wjznf;jznf; -uD;jyif;vm jzpfonf? ,if;onfah emufwiG f vlysKad z: tysKad z: 0if
aomtcg/ ezl;rSm ajyoGm; vsuf ar;aphonf ydI k ay: vm-ujyD;v~if/ 18 ESpf rS 20 t-um; t7G,ftxd
vGiv f m.? rsuEf mS oGijf yifrmS xko d \dk ajymif;vJomG ;aom tpGr;f ukef -uD;xGm;onf? touf 20 ausmf 30eD;yg;
a-umifh uav;rsuEf mS ESifh vl -uD;rsuEf mS rSm tawmfyif t7G,rf pS I um,Av/ Om+Av/ &lyAvpaom Av
uGmjcm;ayonf? Tonfuykd if i,f&yk f aysmufomG ;onf rsm; zG\HjzdK;vmjyD;v~i/f wjznf;jznf;xkAd vrsm; tm;enf;
[kq-dk uonf? ,dr;f ,dik o f nfzh ufo\kd vSr;f vmaom touf 40 rS 60
vlwkd\onf i,f7mrS -uD;vm7m/ xkd-uD;vmyHkudk t-um; t7G,ftxdrSm vl-uD;ydkif;jzpfonf? xkd\xuf
aocsmaphikpGm -unfh&=aomftvGef qef;-u,fa-umif; -uD;7ifh vmonfhtcg/ tdkrif;rpGrf;jzpfvmjyD;v~if o
awG\7.? trd0rf;wGi;f Y uvva7-unfwnfO;D prS c¶m il ,fjyef t7G,o f \kda7mufI/ aemufq;kH aoonft h csed o
f \kd
ysujf yKef; touf ukeq f ;kH 7onfh tcsed t f xd/ vlw\dk. wjznf;jznf; a7G\omG ;avawmhonf?
tajctaeonf tjrJajymif;vJaeonf? touftvdu k f Tod\w k pfoufwmwGif arG;onfh tcsed rf S aoqH;k onfh
ydik ;f jcm;I -unfrh nfqakd omf/ arG;prS vrf;av~mufwwf tcsed t f xd/ vlw\dk. tajctaeonf wpfqihjf yD; wpf
onft h 7G,t
f xdukd Ek\dp\kdt7G,/f 1ESprf S 3ESpt f xdukd rwf qihf ajymif;vJomG ;onf? xko d \kd tqifq h ihf ajymif;vJomG ;
wwfajy;t7G,/f 3ESprf S 6ESpt f xdukd pum;oift7G,f 7mwGifvnf;/ txufwGif az:jycJhonfhtwdkif; usm;/
[lI cGjJ cm;Ekid jf yD;v~i/f t7G,o f ;kH rsK;d pvH;k udk jcHKI a7S;OD; r vdu k If tenf;i,f uGjJ ym;.? xk\jd yif vlrsK;d wpfrsK;d ESihf
uav;b0[kac:-u.? tv,fuav;b0rSm 6 ESpf wpfrsK;d onf -uD;xGm;yHck si;f wGif uGmjcm;onf? touf
t7G,rf S 10ESpt f 7G,t f xdjzpfonf? aESmif;uav; b0 10 ESpft7G,f7Sd uav;wa,muf.t7yfonf 4^
rSmrl 10 ESpt f 7G,rf pS I/ a,mufsm;uav;rsm;tzk\d 13 vufr 7Sdaomfvnf;/ olESihf7G,fwl trsKd;jcm;uav;
ESpfrS 16 ESpf t-um; 7SifjyKcsdeft7G,f/ rdef;uav; wpfa,muf. t7yfonf 60 7Sad eonfukd awG\7onf?
wpfcgwpf7H rsK;d wl7, G w f l uav;rsm;yif xko d \kd uGmjcm;
aeonfukd awG\7jyef.? vl-uD;rsm;wGif tcsKd\rmS 5ay
7SnfI tcsKd\rSm 6ay7Snfonf?yrmjy7aomftar
7duefvrl sK;d wk\d onf tDwmvsv H rl sK;d wk\d xuf trsm;tm;
jzihf t7yfyI kd jrih.f ? taemufwikd ;f om;rsm; onfvnf;
a,bk,stm; jzihf jrefrmxuf t7yfjriho f nf? vlrsm;
onf t7yftarmif;wGio f m uGmjcm;onf r[kw/f vl.
tcsdK;tpm;ESihf tav;csdefwdk\wGifvnf; uGmjcm;ao;
onf? Tod\k vlwpfrsK;d ESiw fh pfrsK;d tcsK;d tpm; rwljcif;/
tav;csdefrr~jcif;/ t7yftarmif;rEd=if;omjcif;wkd\rSm/
Zmwdcsufa-uG 7yfajrXmersm;. 7moDOwk tpm;t
aomufEiS fh ywf0ef;usif tajctae ponfw\d. k zefw;D
r=/ vlwpfOD;pD. usef;rma7; tajctae ponfwkd\
a-umihf jzpf7onf[q k o dk nf?
uav;rsm; -uD;jyif;vm7mwGif udk,fc¶mtpdwft
ydik ;f rsm; tqihq f ihaf jymif;vJ wk;d wufvmonfEiS t hf r~
xkdtpdwftydkif;rsm;udk olwkd\ toHk;cswwfvmyHkwkd\rSm/
yrmqkdaomf rsufpdudk toHk;cswwfvmyHk/ ajcvufOD;
acgif; ponfw\du k kd toH;k cswwfvmyHw k \krd mS / txl;pdw0f if
pm;zG,f aumif;ayonf? arG;puav;onf rnforl ~oif
trSDtwG,fukd7SmI rwfwyf7yfprf;aeonhfuav; ray;7bJEiS fh Ed\kp\kw d wf.? rdcifonf om;i,fukd 7ifciG Yf
ydu
k u f m Ek\dukd yg;pyfxo J \kd xnfah y;vdu k o f nfEiS fh wpfjyKd if
116
www.foreverspace.com.m
euf/ uav;onf ol. tm[m7jzpfaom Ekd\ 7nfudk -urf;u cGmum av;zufaxmufIoGm;onf? tcsKd\
aumif;rGefpGm tm;yg;w7pdk\wwfonf? wpfv uav;rsm;url zifa7F\um a7F\umESio fh moGm;wwf.?
om;uav;onf ol. pQKt-unfwnf;[laom rsupf d 0rf;vsm; xk;d wwf/ xdik w f wf av;zufwmG ;wwfjyD;aomf
tm&Hu k kd cHpm;7ef/ ta7mifawmufyI-uD;rm;aom t7m rwfwwf7yfEdkif7ef avhusihfjyef.? rwfwyf7yfoif
0šKrsm;udk pl;pdu k I f -unfw h wfp jyKvmonf? ESpv f aeaomuav;onf yxrwGif vuf7ef;udjk zpfap uk
avmuf 7Sad omtcg/ a7G\ vsm;aeaom t7m0šKrsm;udk vm;xkid f pm;yGpJ aom olw\dk rSw D efoavmuf tm;jyKp7m
a7G\vsm;7m zufo\kv d ukd I f / ol. rsuv f ;kH uav;ESiw fh uG yPnf;wpfckckudkjzpfap/ vufjzifh az;rudkifwG,f,if;
OD;acgif;udyk g apmif;iJI h vSnu fh mywfum-unfh wwf ajcudw k pfvrS ;f csi;f prf;I av~muf-unf. h ? uav;onf
vm.? uav;onf ol\u, kd tf *®g uav;rsm;udk rnf ol\u, kd of l tawmf[efEikd rf o S m vufvw F uf m pGe\f peG \f
uJhodk\ toHk;cs7rnfudk ol\bmom wpfpwpfpprf;I pm;pm; tultnDrygbJ prf;Iav~mufawmhonf? vrf;
oifaejcif;yif jzpfavonf? av~mufpt7G,w f iG f rdcif. -unf&h a= pmifah 7SmufjyKpkr=
uav;onf arG;cgpY vufrsm;7Sad omfvnf; udik 7f rsm;pGmvkd.? ajcaxmufrsm; vrf;av~mufaomtcg
aumif;rSef; roday? odk\aomf vufz0g;ay:odk\ t7m cGifraeatmif ajcudk tcsufusus vSrf;wwfatmif/
0šKwpfcck k csay;vku d v f ~if vufacsmif;uav;rsm;jzihf ajcznf,rf; rjzpf7atmif/ rdcifuoGefoif jyKjyifay;
qkyx f m;wwf.? aemuf wjznf;jznf; olonf vufukd oih. f ? vrf;av~muf wwfjyD;aomuav;onf ol.
toHk;cs wwfvmjyD;v~if/ rsufpdjzihfjrifaeaom t7m tcuftcJrsm;udk ausmfvGefEdkifcJhjyD jzpfI/ 0rf;om
0šKrsm;udk ol\vufjzihf qG, J l udik wf ,
G f wwfvmonf? tm;7ESifh [dkrSonfrS tjrJ ajy;vFm;Iom aevdkay
xkad emuf ajcaxmufuav;udk rnfuo hJ \kdvy= 7f mS ;7 rnf onf? vrf;av~muf wwfcJhv~if ajy;wwf7ef
udkprf;-unhf jyef.? ig;vom; uav;wa,mufudk rcJ,Of;awmhay? udk,fc¶mtwGif;7Sd v=yf7Sm;r=qkdif
ajcrsm; axmufaeatmif csx D m;v~i/f olonf ajcrsm;udk 7m ta-um-uGufom; ponfwk\drSm usihfom;7oGm;jyD
wpfzufjyD;wpfzuf a7G\vsm;v=yf uef-unfhwwf jzpfaoma-umifh/ pdwftm&Hk rpl;pdkuf7awmhbJ tvdk
onf? vl-uD;rsm; vrf;av~mufv~if b,fajcjyD;rS tavsmuf pepf w us v= y f 7 S m ;Ed k i f vmonf ?
nmajc vSrf;/ nmajcjyD;rS b,fajcvSrf;ouJhodk\/ trsm;tm;jzifh tcgvnfv~if uav;onf aumif;pGm
uav;onftp OD;pGmv=y7f mS ;uwnf;u ajcaxmufukd vrf;av~mufwwf.? tcsKd\ uav;rsm;onf 14 v
wpfzufjyD; rSwpf zufvFJIv=yfwwf.? wpfcg 18 vavmufrS aumif;pGm av~mufwwf.?
wpf7Huefavh7Sd.? ajcaxmufrsm;udk v=yfwwf uav;rsm;onf aemufwpfqihf wufI pum;ajym
vmaomtcg/ ud, k u f kd v=y7f mS ; wwfatmif wpfqihf wwfatmif toHxu G wf wfatmif -udK;pm; 7jyefonf?
wufI avhusihjf yef.? omreftm; jzihf uav;onf uav;onf arG;v~iaf rG;jcif; toHjyKwwfonf? od\kaomf
7Spvf om;omomwGif av;zufwmG ;p jyKonf? tpwGif atmfI ido k nfrt S y/ ol\rmS tjcm;rnfo\dk r~ toHxu G f
0rf;vsm;arSmufum -urf;jyifay:Y tm;,ljyD;v~if/ atmif jyKvkyEf ikd jf cif; r7Sad o;acs? wpfcgwpf7H 0l;0g;
ta7S\odk\ wkd;Iwkd;I oGm;-unfh.? aemufrS udk,fudk ESifh toHjyKwwf.? wpfEpS o f m;avmuf 7So d mG ;aomtcg
117
www.foreverspace.com.m
uav;-uD;jyif;vmyHk
118
www.foreverspace.com.m
uav;rsm;udk zsuq f ;D ypfwwf.? wpfcgwpf7H upm;p7m onf vl-uD;rsm;xuf uGjJ ym; pGm jrifwwf.? em;jzifh
tptersm;udk aumuf,I l olw\kdu, kd wf ikd f tdru
f av; toHukd cGjJ cm;wwfvm.? ESmacgif;/ v~m ud, k t f awG\
ozG,f aqmufvkyfjcif;/ oab®mozG,fjyKI a7pD; ponfwkd\Yvnf;tm&Hkudk aumif;pGm cHpm;wwfvm
a-umif;rsm;Y ar~mumupm;jcif; ponfjzifh/ywf0ef; onf? pdw. f v=y7f mS ;r=rsm; Ttouf t7G,w f iG f ay:
usiw f iG f jrifb;l onfh t7mrsm;ESihf rwlwal tmif o&kyf vmwwf.? ausmif;od\ka7mufjyD jzpfaoma-umif/h olw\kd
aqmifI upm;avh 7So d nf? Tt7G,f uav;rsm;. onfi,f7, G pf Ofu uJo h \kd rdz em;uyfI yGwo f ;D yGwo f yf
pdwYf o!mefvyk f o&kyaf y:vG,. f ? r[kwrf [wfukd raevdak wmhacs? oli,fcsif; taygif;taz:rsm;ESio fh m
wu,fxifwwf.? wpfcgwpf7H jrif;pD;vmoluakd wG\u/ upm;aevd. k ? jydKifqikd v f pdk wd /f twkc;kd vkpd w d rf sm; jzpf
tdrYf 7Sad om wHjrufpnf;udk cGp;D um ckeaf ygufajy;vFm; ay:vm.? rdrdudk,fwdkif vkyfxm;aom t7mrsm;udk
jcif;jzih/f olw\ku
d , kd of w l \dk wu,f jrif;-u;D pD;ae7ouJo h \kd jypm;vdpk wd 7f v
dS mjyD;v~if ud, k uhf ,kd uf kd tm;ud;k ,H-k unf
pdwfxJY tvGefauseyfaewwfonf? wpfa,mufESihf wwfvmonf? olw\dkukd cs;D rGr;f vdu k vf ~if tvGeaf useyf
wpfa,mufcg;udzk ufI rD;7xm;wGo J zG,f pDwef;qGo J mG ; I/ qwufxrf;yd;k wk;d I aumif;atmifvyk w f wf.? olw\kd
7v~if tu,fyifr;D 7xm;wG[ J k pdwx f YJ xifwwf-u.? udk acsmufvSef\v~ifvnf; a-umuf7G\Hwwfonf? xkd\
xkd\a-umifh olwkd\udk '@m7DyHkjyifrsm; ajymjyaomtcg/ a-umifh Tt7G,fuav;rsm;udk vdrfrm a7;jcm;7Sdvm
olwdk\pdwfxJY yHkxJwGifygaom tjzpftysufrsm;udk atmif/ tcgtm;avsmpf mG -udrjf yI acsmufwefacsmuf/
wu,fh tjzpftysurf sm;[k xifae wwfjy;D v~i/f xdyk u kH kd qkjyI ajr|mufwefajr|muf7onf?
oabmusum xyfwvJvJom -um; vdk-u.? uav;wk\d. rSwOf m+ftaumif;qH;k t7G,o f nf 6ESpf
Tt7G,o f nf tvGet f wkc;kd wwfaom t7G,jf zpf.? rS 16 ESp-f um;jzpfI/ olw\kd. wpfoufwmwGif toH;k
vl-uD;rsm; jyKr=vyk u f ikd o f nfudk -unfI h / olw\kd uav; usrnfh ynm7yfrsm;udk xkt d csdet f wGi;f tm;wdu k f cGef
tcsif;csif; vl-uD;rsm; vkyfouJhodk\ twkcdk;um vkyf wkud of if-um;ay;Edik af yonf? olw\dk OD;aESmufonf rnf
wwf-u.? upm;p7m yPnf;uav;rsm;udk pULuwf onfurkd qdk umv-umatmif rSwrf Ed ikd o f nf? touf
jym;rsm;jzifh vkyjf yaomf/ olw\dk. xufjrufaom—m+f -uD;vmonft h cg xkpd rG ;f 7nfonf enf;yg;oGm;wwf.?
pGrf;jzifh twk,lum rwlwlatmifvkdufvkyfEdkif-u.? 5ESpof m;t7G,u f '@m7DyjkH yifrsm;udk ESpo f uf,-kH unf
touf 6 ESpfrS 10 ESpf 11 ESpf-um;7Sd uav;rsm;. oavmuf ,ckt7G,w f iG f xkyd jkH yifrsm;udk rESpjf cdKuaf wmh
tm&Hk ig;yg;onf tvGex f ufoef aeaoma-umih/f olw\dk acs? olwkd\Y pOf;pm; Om+fuav; 0ifvmjyDjzpfaom
119
www.foreverspace.com.m
uav;acsmhuAsmrsm;?jrefrm uav;pmay
a-umifh ajymwkdif;r,Hkawmhacs? wu,fhtjzpf tysuf vJv,G o f jzifh qG,o f nfzh ufukd ygEdik af v7m/ aumif;7m
rsm;udok m -um;vd-k u.? wu,ftoH;k csEidk o f nfh t7m vrf;udqk ,G 7f ef -udK;pm;7rnf? O'g[&k+/f olw\dkonf
0šKyPnf;rsm;udkomudkifwG,fvkd.? rnfonfudkrqkd toif;tyif;zGJ\I rdwfaqGrsm;ESifh twloGm; twlvm
avhusiv fh ukd v
f ~if tvGe7f vG,f rSwrf v
d , G af omtcsed f aevdak ompdwf 7Sw d wfojzif/h ausmif;aepOfuyifuif;
jzpfojzifh/ Tt7G,fwGif tusihfaumif;rsm; pGJoGm; axmuftzGJ\/ uif;axmufr,f tzGJ\wkd\udk pepfwuszGJ\
atmif jyKjyifoeG o f ifay;7ef txl;yifvt kd yfonf? rkq;kd pnf; ay;cJyh grl/ aemif-uD;jyif; aomtcg/ toif;tyif;
em;eD; rkq;dk / wHigem;eD; wHigqkod uJo
h \kd olw\dkukd vlvd or0g,rvkyif ef; ponfw\dkY 0goem ygoGm;ayrnf?
Rmuav;rsm; vl7nfcsGefuav;rsm; jzpfvmEdkifap7ef
ywf0ef;usif tajctae aumif;rsm;ESihf eD;pyfatmif uav;acsmhuAsmrsm;/jrefrm ? ?(jrefrmuav;acsmh
zefw;D ay;7ayrnf? olw\. kd pdwo
f nf Eke,faeI ajymif; uAsmrsm; 7=)
uav;pmay ? ?Oa7mywdu
k w f iG f yHEk ydS pf uf ray: wkd\udk zwf&=ojzifh uav;rsm;onf vl\ta-umif; vl\
rDuyif uav;oli,frsm;tzkd\ pmtkyf pmwrf;rsm; avmuordik ;f rsm;udk qm;jrJEikd af vonf? xdak emufwiG f
7Scd o
hJ nf? tJvz7pfEiS fh tJvuGiw
f \.
dk *supf wm&d;k rEd;k 7rf ay:aygufcahJ om *`efAefnif. ‘a,musfm;uav;rsm;
ac: pum;xmrsm;/ oifcef;pmrsm;/ tDqGyf. '@m7D ESihf rdef;uav;rsm;tzkd\ pmtkyf’ ESihf ‘uav;rsm;tzkd\
yHkjyifrsm; ponfwkd\udk touftenf;i,f -uD;aom awm7Gm bG\Jaw;uAsmrsm;’ onf uav;rsm;udk obm0
uav;rsm; zwf&-= uavonf? xkpd mtkyrf sm;rSm txuf ESirfh w
d q
f ufay;onfjh yif/ aumif;jrwfaom ud, k u
f sihf
wef;usaom pm-uD; ay-uD;rsm;r[kwfapumrl ,if; w7m;rsm;udkvnf; rsKd;aph csay;avonf? uav;
120
www.foreverspace.com.m
uav;pmay
121
www.foreverspace.com.m
122
www.foreverspace.com.m
uav;pmay
123
www.foreverspace.com.m
eufjzefEdkifiH0efudkxrf;7Guf-urnfholrsm;
uBmt7yf7yfY ,cifu uav;oli,fwdk\. tem*wfta7;udk *&krpdkufcJh-uojzifh ,if;wkd\.tajctaerSm vGefpGm
edrfhuscJh.? ,ckrl ,Ofaus;aomEdkifiHwdkif;rSmyif uav; oli,fwkd\. oufomacsmifcdsa7; -uD;yGm;wkd;wufa7;
wdk\twGuf tzufzufrS aqmif7Gufae-uayjyD?
a,mufsm;uav;ESihf
uav;rsm; ? ? ,
14 ESpfatmuf rdef;
ae\uav;oli,frsm;um;
uav;wk\dut kd rd af xmif
eufjzef Edik if 0H efukd ouf
rcsxm;7ef Oya'jzihf
qdkif7mzufrS xrf;7Guf
wm;jrpf c J h a vonf ?
-u7rnfh jynfoljynf
tdNd,EdkifiH vufzuf
om;rsm; jzpf-uonfh
pdkuf7ma'owkd\ESihf oD
tm;avsmfpGm/ us
[d–k u f `ef;Y uav;ol
a7muf7m wm0efwdk\udk
i,fw\dkonf vufzuf
ausyGefatmif aqmif
cl;onfh tvkyw f iG f ol
7G u f E d k i f a 7;twG u f
wk d \ .rd c if r sm;tm;
uav;t7G,fvlrr,f
ulnDvkyfudkif-u7.?
b0 uyifv~if -uKd wifI
ezl;odik ;f -udK; ESifh xde;f
avhvmoif-um;r=rsm;
xm;aom av;vHonfh
rSm/ ,if;wdk\ rSDwif;ae
vufzufyw dk \dkudk ausm
xk d i f 7 m Ed k i f i H a 'ot
ay:wGif rEdkifhwEdkif
vdkuf uGJjym;jcm;em;I
o,fydk;ae-u7aom
ae-uayonf?
uav;rsm;udk xkda'
jrefrmEdkifiHonf yif
owd\kwiG f trsm;tjym;
udk,ftm;jzifh v,f,m jrefrmhenf;usus qHyifukdjyKjyifxm;onhf vHkri,f
awG\ 7SEd ikd af vonf?
vkyfief; xGef;um;aom
*syefEikd if w H iG f oWKwGi;f ESipfh uf&rkH sm;Y rde;f rvkyo f m;
EdkifiHjzpf.? okd\tm;avsmfpGm awmifukef; awmifwef;
ESihfuav;vkyfom; tajrmuftjrm;7Sd-u7m/ vkyfom;
ESiwfh uG vGijf yifa'owd\kY rSw D if;aexkid -f uaom wdik ;f
rsm;pGmwkd\rSm ajratmuftvkyfcGifwkd\wGif 0ifa7muf
7if;om; taygif;wkd\onf awmifolv,form;rsm;
vkyfudkif-u7avonf? qif;7Jom; vlwef;pm;wkd\.
tjzpfjzifh toufarG;0rf; ausmif;-uonfursm;av
om;orD;rsm;um;/ rdrdwkd\. y"getpmjzpfaom
onf? jrefrmEdkifiH7Sd rsm;pGmaom uav;oli,fwkd\rSm
qefpyg;udk zsupf ;D pm;aomufwwf-uonfh yd;k aumif
awmifolv,form; om;orD;rsm; jzpf-uonfh
rsm;. Ouav;rsm;udk 7SmazGow k o f ifaom tvkyw f iG f
tavsmuf/ ausmif;tm;csdef/odk\r[kwf ausmif;rSxGuf
ulnv D yk u f ikd -f u7onf? Adik ;f iifaom tvkyo f nf tdrf
onfhtcgwkd\Y jruf7dwf EGm;ausmif;/ aus;vSef\ pm
ol\Ag[d7 tvkyw f iG f tusK;H 0ifonft h avsmuf/ rde;f u
acsmuf/ qefzyG af rmif;axmif;/ zsm7uf Adik ;f iif/aq;vdyf
av;rsm;onf xdt k vkyu f kd i,fpOfuyif vkyu f ikd -f u7.?
vdy7f ufuef;7uf paomtvkyrf sm;wGif vl-uD;rdbrsm;
*syefEikd if w H iG f a,mufsm;uav;a7m rde;f uav;yg ulnD
tm; uln0D ikd ;f 0ef;um vkyu f ikd -f u7avonf?
vkyu f ikd 7f aomtvkyw f pfcu k m; td;k cGuv f yk if ef;yifjzpf.?
tdNd,EdkifiHwGif a7S;acwftcgu t7G,fra7muf
olwdk\.wm0efrSm zkwfvkyfjyD;aom tkd;rsm;cGufrsm;udk
ao;aomuav;rsm;udk vufxyf xdrf;jrm;ay;onfh
tjrifvaS p7ef aq;jc,fay;7jcif;yif jzpfonf?
tavhtx7Scd . hJ ? 10ESpf 11 ESpt f 7G,af 7mufv~if rde;f
tD7efEdkifiH(yg;7Sm;EdkifiH)wGif aumfaZmvkyfief;Y
uav;rsm;udk tdrfaxmifcs xm;aom xHk;pHrSm 1930
uav;rsm;udk trsm;tjym; iSg;7rf;vkyfudkifaponf?
jynhEf pS w f ikd af tmif7cdS .
hJ ? xkad emufwiG rf l 18 ESpaf tmuf
124
www.foreverspace.com.m
uav;rsm;
xdvk yk if ef;. qd;k 7Gm;csuw f pfcuk m; tvif;a7mifzufukd vl-uD;rsm;u &kyv f ;kH az:xm;aom vl&yk /f acG;&ky/f EGm;
ausmcdkif;xkdifapjyD;v~if txufvl-uD; nFefjy ajyqkd &ky/f jrif;&ky/f iSu&f yk f ponft&kyrf sK;d pHw
k \du
k kd uav;rsm;u
or~ukd vdu k I f vkyu f ikd af pjcif;yifjzpf.? tacsmudkifum aq;jc,fay;-u7 avonf? Tum;
tD7wfEdkifiHwGif pGefyvGHta7mif;t0,frSm -uD; uBm\a'otoD;oD;rS uav;wk\d. tajctaeaywnf;?
us,o f nfv h yk if ef;jzpfI jynfyok\dwify\kd7ef pGeyf vGeo f ;D
rsm;udk xkwfydk;7mwGif a,mufsm;uav; rdef;uav; uav;rsm;oufomacsmifcsad 7;
wd\konf wpfaeukef wpfaecef; vky-f u 7onf? xko d \kd 19 7mpkEpS f rukeq
f ;kH rDu uBmt7yf7yfwiG f aexdik f
vky-f u7mwGif ysi;f 7dayghwefaeonfuakd wG\omG ;cJah omf/ -uaom av;oli,fwkd\.tajctaerSm rsm;pGmrS
emusnf;pGm &dkufESufjcif; cH-u7.? edruhf svIS oem;zG,af umif;onf? txl;ojzifh pufr=
tD*spfEdkifiH7Sdaus;vufawm7Gmrsm;wGifa,mufsm; vufr=vkyfief;rsm; xGef;um;aom t*®vefjynfESihf
uav; rsm;onf odk;ausmif; qdwfausmif; tvkyfudk Oa7my EdkifiHrsm;wGif uav;rsm;.b0rSm ydkrdkqdk;7Gm;
vkyu f ikd -f u7I/ rde;f uav;rsm;onf Adik ;f iifjcif; 7uf vS.?touft7G,fEke,faom uav;oli,fwkd\rSm
uef;7ufjcif; tvkyw f \dkukd ulnv D yk u
f ikd -f u7avonf? vl-uD;rsm;ESihf wef;wl puf&Hk-uD;rsm;wGif ae\a7mnyg
qD;7D;,m;EdkifiHwGif ydk;r~ifiifjcif; tvkyfudk 10 ESpf em7Daygif;rsm;pGm vkyu f ikd -f u7onf? xkpd Ofu uav;
7G,f rdef;uav;rsm;onf tcsdefukefI nOfheufonfh tvkyform;rsm;tm; umuG,fay;onfh Oya'rsm;
wkid af tmifvyk u f ikd -f u7.? vnf; ajymyavmufatmif r7dSao;acs? ,ckacwfrSm
tDwvDEdkifiHwGif v,f,mvkyfief; xGef;um;onfh uJhodk\ uav;jyKpka7;7mXmersm;/ uav;xdef;Xmersm;
tavsmuf uav;oli,frsm;onf qdwfausmif;jcif;/ ay:aygufrnfukd rqdx k m;bd/ rdbrJu h av;rsm;ESihf cku d ;kd
EGm;ausmif;jcif;/ jrufajcmufveS ;f jcif;/ opfo;D aumuf 7mrJu h av;rsm;udk apmifah 7Smuf xde;f odr;f onft h zG\J trsm;
jcif;/ Adkif;iifjcif;paom tvkyfrsm;udkvl-uD;rsm;tm; tpm; ray:aygufb;l acs?
ulnv D yk u f ikd af y;-u7.? tenf;i,fr~om7Sad om rdbrJah usmif;rsm;wGiv f nf;
aemfa0;Edik if 7H dS uav;rsm;rSmum; aEGaygufvmonfh uav; oli,frsm;rSm usyw f nf;usO;f ajrmif;pGmaexkid f
tcg EGm;xdef;EGm;ausmif;jcif;/ jrufajcmufvSrf;jcif; -u7.? tpm;taomuf/t0wftxnfwkd\rSmvnf;
tvk y f r sm;wG i f vl - uD ; rsm;tm;waysmf w yg; vHkvHkavmufavmufr7Sdacs? xkdjyif olwdk\tay:Y pDrH
ulnv D yk u f ikd af y;avh7-dS uonf? tkyfcsKyfolrsm;rSm uav;rsm;tkyfcsKyfr=ESihf oufqkdif
csufudkqvdkAg;uD;,m;EdkifiH7Sd uav;oli,frsm; pGm aomynm7yfrsm;udk pepfwus oif-um;wwfajrmuf
wk\d onf upm;p7mrsm;udk wpfEpS yf wfv;kH vkyu f ikd -f u jyD;aomykCKd vrf sm; r[kwb f J rdrw
d \dku,kd w
f ikd f tvky'f +f
7.? xkd upm;p7mrsm;um; ukd,fydkifupm;7ef ydaeaom omrefvcpm; vufcpm;rsm;om jzpfo
r[kwaf cs? Edik if jH cm;od\k pD;yGm;jzpf a7mif;cs7efjzpfavonf? jzihf/ uav;rsm;udk vl[lI udk,fcsif;pmoabmr7Sd/
aemifwpfacwfwGif EkdifiHawmf. om;aumif;orD;aumif;rsm; jzpfvm-urnhf usef;rm7Fifvef;aom jrefrmuav;wpfpk
125
www.foreverspace.com.m
uav;rsm;
7ufpufpmG &du k Ef u S q
f ;kH ravh7o dS nf? xku d o hJ \dk jzpfysuaf e qihjf yD; wpfqihw f ;kd wufaumif;rGef vmapEdik 7f ef jyKjyif
aom uav;wkd\. b0tajctaeudk t*®vdyfpma7; zefwD;ay;-uavonf? yrmtm;jzifh wcsKd\uav;rsm;
q7m-uD; csm;'pfuif;u ‘atmfvDAgwGpf’/‘a';Apf udk pm7dWjyKjyifa7; ausmif;rsm;udyk \kdum tjcm;7G,w f l
aumyg;zD;’ paom 0šKrsm;wGif o&kyaf z:cJah vonf? uav;rsm;ESihfa7maESmaexdkifap.? xkdausmif;rsm;
1900 jynfEh pS af emufyikd ;f Y uav; apmihaf 7Smufa7; wGif olwkd\tm; pmoifay;jcif;/ vufr=ynm7yfrsm;udk
vkyif ef; rSm a7S;uxuf tenf;i,fyrkd kd aumif;rGev f mcJh oif-um;ay;jcif;wkd\jzifhausmif;rSxGufaomtcg ouf
onf? uav;rsm;udk ,cifuuJo h \dk tdrwf ef;vsm;7Snf arG;0rf;ausmif;7ef vG,u f al pavonf? tcsKyfuq kd 7kd
-uD;wGif jyGwo f yd rf xm;awmhb/J wJtrd if ,fuav;rsm; v~if ,ckacwfor,wGif uBmwpf0eS ;f vH;k Yyif uav;
wGif vifr,m;ESpOf ;D wk\du rdbozG,f apmifah 7Smufxed ;f oli,frsm;usef;rma7;/ ynmwwfajrmufa7;ESifh ouf
odr;f um oufomacsmifcspd mG aexdik -f u7onf? tpmpm; omacsmifcsad 7;wk\d ukd txl;-udK;pm; aqmif7u G af e-ujyD
aomufonft h cgYvnf;aumif;/ ausmif;wufonft h jzpfI/ yPK_efacwf uav;oli,frsm;tzdk\uHaumif;
cgYvnf;aumif;/ tdy7f mod\k 0ifonft h cgYvnf;aumif;/ vSonf[k qd7k ayrnf?
pepfwus ud, k thf wGEJ iS fh ud,
k f pm;aomuf aexdik -f u jrefrmEdkifiHwGif uav;oli,frsm; usef;rma7;ESihf
7avonf? uav;rsm; aexkid f pm;aomufyw kH \du
k kd ouf oufomacsmifcsda7;rsm;udk aqmif7GufaeyHkrSmvnf;
qdik 7f mapwem0efxrf; tzG\J0ifv-l uD;rsm;u r-umc+ txl;tm;wufp7m aumif;vSonf? jrefrmEdkifiHawmf
oGm;a7muf -unf&h p= pfaq;7onf? Tod\ktm;jzifh uav; zG\Jpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' yk'fr 3^ tydk'fi,f(2)
oli,frsm;rSm aygif;oif;qufqaH 7;wGif tqiht f wef; wGif ‘Edik if aH wmfonf rD;zGm;a7;ESifh uav;apmihaf 7Smuf
jrihv f monfomru/ jynfo h \lew D d usipfh Of rsm;udv k nf; a7; tzG\J rsm;/ uav;a*[mrsm;/ uav;xde;f ae\Xme
em;vnfvm-uonf? rsm;udk zGiv fh pS jf cif;tm;jzif/h om;onftarESifh uav;
vGecf ahJ omESpaf ygif; 50„60 cef\u 7mZ0wfrw = pfpkH wk\d. tusK;d udk apmifah 7Smuf7ef/xd\kjyif rD;rzGm;rDEiS hf rD;
wpf7m usL;vGefrdaom uav;oli,fwkd\udk ouf-uD; zGm;jyD;umvrsm;twGuf vkyfcESihf em;cGifh77eftcGifht
7mZ0ifoiho f rl sm;ESiw fh ef;wl tjypf'+fay;avh7-dS uonhf a7;udk tcpm;vkyu f ikd af eaomrdcifw\dk 77Scd pH m; Edik af p7ef
tjyif/ tusO;f axmifwckxrJ mS yif twlxm;I tvkyf 0g'xm;7dI S / xk0d g'twkid ;f txl;a7S\&a= qmif7u G 7f rnf
-urf;rsm;udkvkyfapavonf? Todk\tm;jzifh uav; [k twdtvif; a7;om;yg7Sdayonf? Ttcsufudk
axmifom;rsm;rSm vl-uD;rsm;xHrS tusifq h ;kd [lor~udk
77Sjd y;D v~i/f aemif -u;D jyif;vmonft h cg ydrk kd qd;k oGr;f aom
vlrdkufvlqkd;-uD;rsm; jzpfvm-uavonf?
,ckacwftcgwGif,Ofaus;aom EdkifiH-uD;rsm;wGif
t7G,f ra7mufaom uav;oli,frsm;onf tu,fI
w7m;Oya'udak zgufzsuu f sL;vGerf o d nfth cg/ ppfaq;
pD7if7ef uav;w7m;&H;k rsm;udk oD;jcm; xm;7S-d uonf?
xkw d 7m;&H;k rsm;twGuf w7m; ol-uD;rsm;udk txl;a7G;
cs,f cef\xm;7ayonf? tar7duefjynfaxmifpw k iG f xkd
w7m;&Hk;awmfrsm;twGuf cef\xm;aom w7m;ol-uD;
rsm;rSm trsm;tm;jzihf trsKd;orD; w7m;ol-uD;rsm;jzpf
-uonf? xkdw7m;ol-uD; rsm;onf uav;ta-umif;
udk aumif;pGmem;vnfI uav;oli,frsm;tkyfcsKyf
enf;/ qH;k renf;rsm;udk txl;usGr;f usifjyD;aom ykCKd vf
rsm;jzpf-uonf? olw\kdonf jypfru = sL;vGeaf omoli,f
tm; tjypf7adS om vlq;dk vlru kd f uav;wpfO;D taejzihf
rjrifb/J ulnaD z;r7ef vkad eaom 'kQonf uav;wpf
Zmyef;xkd;aeaom qGpfZmvefEkdifiHol vHkri,fuav;
OD; taejzihjf rif-uonf? xkad -umifh jypfru = sL;vGeaf om
uav;rsm;ukd El;nHhom,maom enf;rsKd;pHkjzifh wpf
126
www.foreverspace.com.m
127
www.foreverspace.com.m
uav;rsm;
u ulnaD qmif7u G o
f nf omru/rdcifEiS u fh av;oli,f
rsm; apmihaf 7Smufa7;oifwef;rsm;ukd wufa7mufamtif
jrifcahJ om q7mrsm;ukv d nf; cef\xm;onf? xkt d zG\Jrsm
onf uav;oli,frsm;. use;f rma7;tajctaewk\dudk
rjywfrvyfvn S vfh nf-unf&h -= u7onht f jyif/ qif;7JErG ;f
yg;aom uav;rsm;twGuf Ekd\r=ef\ESihf t0wftpm;
rsm; a0iSjcif;/ rdcifrsm;ukd usef;rma7;vrf;pOfrsm;
nFef-um;jcif;/ tp7Sdaom vkyfief;rsm;ukd vkyfaqmif
-u7onf? xkdtzGJ\tpnf;rsm;onf EkdifiHawmftpkd;7/
a'oM7tzGJ\rsm;/ -uufajceDtoif;rsm;ESihf apwem
xufoefaom ykCdKvfrsm;xHrS aiGa-u;taxmuftyHh
7-uavonf?
1952 ckESpfwGif pmoifausmif;rsm;okd\ vSnhfvnf
-unh&f 7= aom aq;tzG\J ^ zG\J7o dS nf? xkt d zG\Jwpfcv k ~if
q7m0efwpfO;D / jynfo\luse;f rma7;olemjyKq7mr ok\dr
[kwf usef;rma7;enf;jyq7mrwpfOD;/ aq;cef;vuf
0wfaumif;pm;vSjzihf [efa*7DEkdifiHrS uav;ESpfOD;
axmufwpfO;D pD yg0ifI olemjyKpu k o k 7ef u7d,mrsm;
tjynfyh gaom um;wpfp;D ukd 77Sad vonf? 7efuek jf rKd \ay:
wGif xm07pcef;jyKvkyI f ukoay;aom aq;tzG\J 2zG\J
axmuf&=jcif;tm;jzihf EkdifiHawmftpkd;7. rdcifESihfu vnf; 7Sad o;onf? xkrd w S pfyg; 7yfuu G rf sm;wGif vSnfh
av;rsm;tay: oabmxm;yHu k o dk od mEkid af yonf? vnf-unhf&=7ef uav;t7m7Sdrsm;ukdvnf; wkd;wuf
'kwd,uBmppfjyD;qHk;aemuf trsKd;orD;ESihfuav; cef\xm;ao;onf?
oli,frsm; oufomacsmifcsda7; bkwt f zG\J udk 194^ ck jrefrmEkdifiHwGif uav;oli,frsm;tm; ADpD*sDaq;
pufwifbmvwGif pwifz\JGpnf;cJo h nf? xkad emuf trsK;d xk;d ay;jcif;ESifh vlxt k vku d f "mwfreS &f u dk , f jl cif;rsm;ukd
orD;ESiu fh av;rsm; apmihaf 7Smufa7;ukd nFe-f um;a7;0ef 1952 ckEpS u f yif pwifaqmif7u G cf ahJ vonf? 7efuek jf rdK\
wpfO;D xm;I aqmif7u G af ponf? ,cktcg vlra= 7;7m ay:wGif uav;jyKpka7;XmeESihf uav;xdef;Xmersm;
-uD;yGm;a7;Xme[k trnfrn S u fh m Akv d cf sKyaf tmifqef;. ukv d nf;tES\Htjym; zGiv hf pS vf su7f o dS nf? uav;jyKpak 7;
ZeD; a':cif-unfu nFef-um;a7;0eftjzpfjzihf aqmif Xmersm;wGif arG;prS ig;ESpftxd uav;rsm;ukd rdz
7Guvf su7f adS vonf? aoqHk;oGm;Ijzpfap/ rdcifrusef;rmIjzpfap/ -unfh&=
xkdXme. vkyfief;7yfrsm;ukd ig;rsKd;cGJjcm;I aqmif apmihfa7Smufrnhfolrsm; r7SdIjzpfap/ ac:,l apmihf
7Gufvsuf7Sdonf? ,if;wkd\rSm „ a7Smuf au`;arG;xm;.? uav;xde;f Xmersm;url rdz
1? uav;rzGm;rD rdciftm; prf;oyfppfaq;jcif; rsm; toufarG;0rf;ausmif; 7SmazGvyk u f idk 7f efomG ;aepOf
2? uav;arG;zGm;jyD;aemuf jyKpkppfaq;jcif; jyKpka7Smufrnhfolr7Sdaom 2 ESpfrS 5 ESpftxd u
3? uav;oli,f apmihfa7Smufa7;Xmersm; zGihfjcif; av;rsm;twGuf ae\tcsdefwGif wm0ef,lI arG;au`;
4? uav;aq;ay;&Hkrsm; aqmufvkyfjcif; apmihaf 7Smuf xm;-uonf? nae rdciftvkyjf yefcsderf S
5? uav;twGif;vlemrsm;ukd ukojcif; rdcifu ac:aqmifawmhonf? tvkyf&Hkrsm; puf&Hk
,cktcg jrefrmEdik if H c&kid jf rdK\-uD;wkid ;f rSmyif rdcifEiS u fh rsm;teD;wGifvnf; tvkyform;rsm;ukd ulnDaomt
av; apmihfa7Smufa7;tzGJ\tpnf;rsm; zGJ\pnf;jyD;jzpf aejzihf TXmersK;d oD;oef\ziG x fh m;avonf?
onf? 194^ ckEpS u f uav;oli,frsm; jyKpak pmihaf 7Smuf jrefrmEkid if w
H iG f rdbrJh cku d ;dk 7mrJu h av;rsm; xde;f odr;f
a7; toif;rSm 35 oif;r~om7SdcJh7m/ 1952 ckESpfwGif u,fwifjcif;vkyif ef;ukd apwemxufoefol trsK;d orD;
toif;aygif; 136 oif;txd wk;d vmcJo h nf? xkt d zG\Jrsm; -uD; a':wDwv D k (p) u 1925 ckEpS cf ef\uyif tpysK;d
wGif oufqidk 7f ma'o7Sd q7m0efEiS fh olemjyKq7mrsm; cJjh yD;v~if 192^ ckEpS w f iG f rdzrJah usmif;ukd pwifxal xmif
128
www.foreverspace.com.m
uav;rsm;
cJo
h nf? Edik if aH wmftpd;k 7/ &dw k 7Duvyf/7efuek f jrif;yGt J
oif;tp7Sad om apwemxufoefonfh tzG\J tpnfrsm;
. tultnDjzihf 7efuek f wUodv k t f eD; tif;,m;vrf;
7Sd a':wDwDvk(p). cdkudk;7mrJh oli,frsm;a*[mudk
wk;d cJs\vmcJ7h m aemufq;kH wGif jypfru = sK;vGeaf om uav;
oli,frsm; jyKjyifay;7mXme wpfck jzpfvmonf? TXme
wGif cdu k ;kd 7mrJoh il ,frsm;/ rdbtkyx f ed ;f rEdik af om oli,f
rsm;/ 7mZ0wftjypf'+fc7H aom oli,frsm;ESifh tr=ppf
aq;cHae7qJ oli,frsm;udk aus;G arG; xde;f odr;f xm;jyD;
v~if t*®vyd pf m jrefrmpmrsm;tjyif 7ufuef;7ufynm/
pmtkycf sKyyf nm/ yef;7efynm/ vuform;ynm7yfrsm;udk
oif-um; ay;vsuf7Sdonf? xl;jcm;csufwpfckrSm T
ausmif;wGif oif-um; jyoaeaom enf;jy vkvif
uav;rsm;rSm ausmif;om; a[mif;csnf; jzpf-uonf?
,ck t cgxk d a usmif ; ud k uav;ol i ,f a xmuf y H h aqtl;jrdK\awmfrS ukd7D;,m;uav;wpfpk
apmifah 7Smufa7;toif;u -uD;rŒ; tkycf sKyfvsu7f o dS nf?
r[moD7o d "k R a':cif-unfrmS em,uykCKd vf wpfO;D vli,ftoif;wk\du -uD;rŒ;vsuf 1929 ckEpS w f iG f pwif
jzpfonf? toif;.OUXrSm owd;k oD7o d "k R a*s/tuf xlaxmifco hJ nf? vli,frsm; a*[mudk 7efuek jf rdK\ abmif
(p)/zgeDA,fjzpfI a':wDwv D (k p)u twGi;f a7;rŒ; tjzpf '7Dvrf;wGif zGiv
fh pS x
f m;7SI
d rdbrJ/h cdu
k ;kd 7mrJEh iS fh avvGihf
jzifh aqmif7u G f vsuf7o dS nf? aeaom uav;pkpkaygif; 100 udk apmihfa7Smufxdef;
xkad usmif;ESit fh vm;wl tzG\Jtpnf;wpfcrk mS 7efuek f odrf;um pma7;pmzwfESihfvufr=ynmrsm;udk oifay;
jrdK\ vli,frsm;a*[m xde;f odr;f a7;tzG\Jjzpfonf? 7efuek f ,if; jyKjyifay;vsu7f o dS nf?
jrdK\ vli,frsm; a*[mudk jrefrmEdik if aH e7Sief ,faumifpD Ttoif;ESifh ra7S;raESmif;ay:vmaom tzG\J wpfck
trsKd;orD;toif;ESihf 0dkif„trf„pD„atac: c7pf,ef rSm Apf*sDvef;qdkpdkuf,ufwDac: rdbrJhuav;rsm;
129
www.foreverspace.com.m
umuG,f apmifah 7Smufa7; toif;yifjzpfonf? xkt d oif; av; oli,frsm;tm; apmifah 7Smufaom ausmif;rsm;udk
udk tar7duef omoemjyK tzG\Jrsm;uaqmf -oa7S\aqmif ESpfaygif;twef-umuyif zGihfvSpfcJhjyD;jzpfonf? xkd
um wnfaxmifco hJ nf? 'kw, d uBmppf rjzpfymG ;rDu ausmif;rsm;udk EdkifiHjcm; omoemjyKtzGJ\rsm;u pwif
Ttoif;onf ysufpD;aeaomtrsKd;orD;rsm; u,f wnfaxmifcahJ omfvnf;/ ,cktcg Edik if aH wmf tpd;k 7ESifh
q,f apmifah 7Smufa7;vkyif ef;wGif txl;xif7mS ;cJo h nf? apwemxufoefaomtoif;tzGJ\ ykCdKvf toD;oD;xH
ppf jyD;acwfwiG if ,f7, G af omcku d ;kd 7mrJ/h rdbrJrh ed ;f uav; rS taxmuf tyHhrsm; 7vsuf7Sdonf?
rsm; xdef;odrf;apmifha7Smufay;onfhvkyfief;ukd 1946 uav;oli,frsm; use;f rma7;ESifh oufomacsmifcsd
ck ESpu f pwifaqmif7u G cf o
hJ nf? oli,fruav;rsm;udk a7;vkyfief;7yfrsm;rSm 1951 ckESpfwGif a7;qGJcJhaom
oif-um;jyKjyifay;yHk ay;enf;wkd\rSm 7efukefjrdK\vli,f EdkifiHawmftpdk;7. jynfo\usef;rma7;pDrHudef; ^ 7yf
rsm;a*[mESihf a':wDwDvk(p)ausmif;rsm; pepft wGif tusKH;0ifaeayonf? TpDrHudef;t7 1954 ck
wdik ;f yifjzpfonf? ESpfwGif aus;7Gmusef;rma7;tzGJ\i,frsm; xm;7SdayOD;
'kw, d uBmppf jyD;qH;k jyD;aemuf trsK;d orD;rsm; xde;f rnf[k od7avonf?
odr;f apmifah 7Smufa7;vkyif ef;rsm;udk vltrsm;yif pdwf aus;7Gmusef;rma7;tzGJ\rsm;udk aus;7Gm 5 7Gmv~if
0ifpm;vmonfhtavsmufapmihfa7Smufa7; Xmersm; wpfcu k spx
D m;ay;7efjzpfonf? xdt k zG\Jwpfcv k ~if vuf
vnf; toD;oD; ay:aygufvmcJhonf? 0ef-uD;csKyf axmuf use;f rma7;rSL; wpfa,muf/ ausmufx;dk q7m
uawmf a':jr7D-uD;rŒ;aom trsKd;orD;rsm;enf; wpfa,muf/ jynfol\usef;rma7; olemjyKq7mrwpf
jytkycf sKyfa7;XmerSm rdbrJrh ed ;f uav;rsm;ESifh cdu k ;kd 7mrJh a,muf/ 0rf;qGJq7mr 2a,muf/ aygif; 5 a,muf
rdef;uav;rsm;udk rysufrpD;7avatmif umuG,f yg0ifrnf? TpDru H ed ;f t7 jrefrmEdik if H wpf0eS ;f vH;k wGif
apmihaf 7Smufay;jyD;v~if pma7;pmzwf ESifh vufry= nm uav;oli,frsm;. use;f rma7;/ oufom acsmifcsad 7;
7yfrsm;udk oif-um;ay;vsuf 7do S nf? vkyif ef;rsm;udk tao;pdwaf qmif7u G 7f efyif jzpfonf?
trsK;d orD; ygvDreftrwfa[mif; a':cifvS -uD;rŒ;
aom trsKd;orD; umuG,fapmifha7Smufa7;tzGJ\csKyfESihf uav;jrdK\ ? ?uav;jrdK\onf txufcsif;wGi;f
jrefrmtrsKd;orD; tzGJ\rS a':rr -uD;rŒ;aom cdkudk;7mrJh c&dkif csif;awmifawmifajc. ta7S\buf jrpfomjrpf
trsK;d orD;rsm; apmihaf 7Smufa7;Xmersm;rSm rdbrJh rde;f u ESihf 2rdkifcef\uGma0;aom ukef;jrifhay:wGif wnf7Sd
av;rsm;/ cdu k ;kd 7mrhJ rde;f uav;rsm;ESifh jynhw f efqmESyd f onf? uav;jrdK\e,fwpfcv k ;kH . tus,t f 0ef;rSm pwk
uGyaf 7;Oya't7 w7m;pGq J jkd cif; cHae7olrsm;/ tjypf 7ef; rdkif892 cef\7SdI uav;jrdK\. tus,ft0ef;rSm
'+f ay;jcif;cH7olrsm;udk xde;f odr;f um tvm;wl ynm pwk7ef; 24 zgvHk 7So d nf? 1953 ckEpS f oef;acgif pm
7yfrsm; oif-um;ay;jcif;/ tusipfh m7dWjyKjyif ay;jcif; 7if;t7 uav;jrdK\wiG f vlO;D a7 3158 cef\EiS fh tdraf jc
paom vkyif ef;rsm;udak qmif7u G v f suf 7Sad vonf? 56^ cef\&o dS nf? uav;jrdK\onf a7S; jrefrmrif;wd\kvuf
jrefrmEdik if w
H iG f rsurf jrifEiS q hf \HGtem;yif;aom u xufu wnfaxmifcJhaom jrdK\a[mif;wpfck jzpfonfh
130
www.foreverspace.com.m
uav;jrdK\ uav;0jrdK\
tavsmuf jrdK\&;kd a[mif;/ usK;H a[mif;tp7Sad om ,k, d iG ;f uav;0jrdK\ ? ?txufcsi;f wGi;f c&dik f jrpfomjrpf ESifh
aeonfh a7S;a[mif;yPnf;rsm;udk ,ckxufwikd f awG\jrif csif;wGif;jrpfwkd\ aygif;qHk7mt7yfY uav;0jrdK\ wnf
Edik af o;onf? 7Sdonf? csif;wGif;jrpfa-umif;tm;jzihf uav;0jrdK\rSm
uav;jrKd \rmS jrKd \yikd &f ;kH pdu
k 7f mjrKd \ jzpfonft h jyif/ txuf uif;wyfjrdK\rS awmifbuf rdkif 40 tuGm csif;wGif;
wef;ausmif;wpfausmif;ESihf acwfrSDaom av,mOfysH jrpf. vuf,murf;wGif wnf7SdI uav;0e,fESihf
uGi;f vnf;7So d jzif/h txufjrefrmjynfwiG f wd;k wuf pnf uav; 0jrKd \e,f &H;k pdu k 7f mjrKd \ jzpfonf? uav;0 jrKd \e,f
um;vmaom jrdK\uav;wpfjrdK\jzpfayonf? jrdK\ay:7Sd wpfck vH;k rSm taemuf&;kd r awmifajcay:wGif wnf7I dS
vlO;D a7. 5 yHk 3 yHrk mS awmifol v,fvyk rf sm;jzpfI/ wpfESpf v~if ysrf;r~rdk;a7cdsef vufr ^0cef\ 7GmoGef;
jrdK\e,f7Sd vlxkrSmvnf; v,f,mvkyfief;ESihf touf avonf? uav;0 jrdK\e,fukd 1901 ckEpS f oef;acgif
arG;jrL-uolrsm; jzpf-uonf? pm7if; aumuf,ljyD;aemufrS jrdK\e,ftjzpftodtrSwf
uav;jrdK\EiS hf rdik f 20 cef\tuGmwGif ausmufr;D aoG; jyKcJh.? uav;0jrdK\. vlOD;a7rSm 2230 (1953 ck)
wGi;f wpfcu k akd wG\77dS ojzih/f Edik if aH wmftpd;k 7onf pwif jzpfonf?
wl;az: vkyu f ikd f vsuf7o dS nf? 'kw, d uBmppf jyD;qH;k jrpfomjrpfrSm csif;awmif a'orsm;rS pD;qif;vm
onfah emuf/ uav;jrdK\ teD;wpf0u kd af us;7Gmrsm;ok\d csi;f 7um; uav;0jrdK\rS a7vrf;c7D;jzihf txuf atmuf
awmifa'orS csif;vlrsKd;rsm;onfvnf;aumif; tdNd csi;f wGi;f c&dik rf sm;ESifh jrefrmEdik if H tv,fyikd ;f a'orsm;
,„jrefrme,fpyfrS vla7S (ac:) vl;qkid f csi;f vlrsK;d rsm; odk\ ul;oef;oGm;vmEdkifonfomru/csif;awmifa'o
onfvnf;aumif; / tdraf xmifpt k vdu k f wpfow k jf y;D wpf rsm;ESiv fh nf; tvG,w f ul ul;vl;qufqEH ikd o f nf? xkrd
okwf qif;vm-uI v,f,mudkif;u`ef;rsm; vkyfudkif Swpfyg; jrefrmEdkifiH. taemufbufwHcg;jzpfaom
vsuf7-dS u.? wrl;awmif-um;vrf;ac: r+dy7l awmif-um;vrf;rSm
uav;jrdK\onf a7S;u iSuzf sm;a7m*g xlajymaom uav;0jrdK\rS wrl;ESiyfh v k t
J 7yfrsm;udk jzwfI r+dy7l
jrdK\wpfjrdK\jzpfaomfvnf;/ ,cktcg jrdK\ywf0ef;usifudk jynfe,f tifzgjrdK\awmfodk\ a7mufEdkifonf? xdkawmif
okwo f ifjyKjyifxm;jyD;jzpf7um; iSuzf sm;a7m*g r7So d -um;vrf;udk 1942 ckESpf rSpI armfawmfum;vrf;
avmuf enf;yg;oGm;jyD[k qkd7ayrnf?uav;jrdK\wGif tjzpfo\kd jyKjyifazgufvyk cf o hJ nf?
oD7d"Rm aomurif;-uD; wnfxm;cJhonfqdkaom 'k wd,uBmppftjy ;D wGif uav;0jrKd \on jf ynfwiG ;f
a7Fbo kH m apwDawmf 7Sad vonf? jynfy ul;oef;a7mif;0,fr=rsm; wdk;wufvm cJhojzifh
131
www.foreverspace.com.m
132
www.foreverspace.com.m
vkyfief;rsm;rSm ydkrdk xda7muf us,fjyef\vmcJhonf? ckEpS u f pI tm+m wnfjrJco hJ nfxpdk Ofu tvky&f rkH sm;
puf&Hkrsm;wGif touf 14 ESpf atmufudk rcdkif;7ef / qkid 7f m tifpydwaf wmf7mxl;(-uyfra7;t7m7S)d udk t*®
touf 18 ESpfatmufudk nOfhtvkyfrsm;Y rckdif;7ef/ vefrS cef\tyfvsuf jrefrmEdkifiHtpdk;7 taxGaxGXme
wpfywfv~if tvkycf sed f 48 em7D owfrw S 7f ef/ Edik if aH ygif; vufatmufwiG f xm;7Scd ahJ vonf? 1920 jynfEh pS w f iG f
50 ausmfu oabmwlncD -hJ u.? tvkyf&Hk rsm;qkdif7mtifpydwfawmfcsKyfXmeudk pwif
tar7duef jynfaxmifpw k iG f 1910 jynfEh pS f cef\upI zGifhvSpfvsuftdNd,tvkyf&Hk tufOya'rsm; twdkif;
uav;vkyfom;rsm; oufom acsmifcsdaprnfh Oya' vdu k ef musio fh ;kH ap cho J nf?
rsm;udk jyKvyk 7f ef -uKd ;pm;cJ-h uonf? od\k7mwGif zG\Jpnf;tkyf 1948 ckEpS w f iG f jrefrmEdik if H vGwv f yfa7; 77Sjd y;D aemuf
csKyfyHk tajccHOya'ESihf qef\usifaeojzihf ratmifjrif EdkifiHawmtpdk;7onf tvkyform;rsm;ta7;udk txl;
bJ7cdS o hJ nf? 1924 ckEpS w f iG f tajccH Oya'udjk yifqifjyD; ta7;,lco hJ nf? 194^ck Zlvidk v f Y tvkyo f rm; Oya'
aemuf Oya'rsm; jyXmef;vmcJo h nf? oRw z7efuvif jyKt-uHay;tzGJ\udk zGJ\pnf;cJhonf? xdktzGJ\.t-uH
&l;pAJh tpd;k 7 vufxuf 1933 ckEpS f rSpI puf&rkH sm;wGif ay;csut f 7 0g+d%y™dyQ jyifqifcsut f ufOya' t
16 ESpaf tmufuav;rsm;udk rcdik ;f 7awmhacs? enf;qH;k vkycf tufOya'/ oWKwiG ;f jyifqifcsuf tuf
t*®vefjynfwiG f uav; vkyo f m;rsm;ESifh tusK;H 0if Oya'/ a7eHajr tvkyo f rm;rsm; oufom acsmifcsd a7;
aom Oya'rsm; ay:aygufjy;D onfah emufwiG f tdN, d Edik if H tufOya’/ tvkyf &Hrk sm; tufOya'/ tvkyo f rm;rsm;
Yvnf; vkdtyfovdktenf;i,fcef\ jyifqifxm;aom avsmfa-u;ay;a7; jyifqifcsuftufOya' ponfjzifh
uav;tvky-f urf; Oya’rsm; ay:aygufvmcJ. h ?1922 rsm;vSpGmaom Oya’rsm;udk jy}mef;cJh.? txl;ojzifh
ckEpS f tvky&f rkH sm; tufOya't7 ,cifucGijfh yKxm;aom 1951 ckEpS f tvky&f rkH sm; tufOya'rSm uav;tvkyf
9 ESprf S 12 ESpf txd uav;rsm; tpm; 14 ESprf S 15 orm;rsm;twGuf rsm;pGm tumtuG,f ay;cJhonf?
ESpf t7G,f uav;rsm;udkom tcsdefjynfh vkyfudkifcGihf xkOd ya't7 touf 13 ESpf rjynhaf o;onfh rnfonfh
ay;avonf? 7moDtvdu k f vkyu f ikd 7f aom tvky&f rkH sm; uav;udrk ~ tvky&f w kH pfcck wk iG f vkycf iG hf rjyK7acs? t
wGif wpfae\v~if tvkycf sed f 11 em7D/ wpfywf twGi;f ouf 13 ESpf jynfhapumrl q7m0efxHrS tvkyfvkyf
tvkyf csed f em7Daygif; 60 &S7d rnf[k owfrw S cf o hJ nf? 7efoifhavsmfa-umif; wm0efcHvufrSwf 77SdrSom
omreftvky&f rHk sm;wGif wpfae\v~if tvkycf sed f 10 em7D v~iv f yk cf iG fh jyKonf? xkjd yif uav;rsm;udk wpfae\v~if
wpfywfv~if 54 em7Dr~ owfrw S af y;cJah vonf? xkrd S 4 em7Dxuf ydrk cdik ;f 7ef aomf›if;/ nae 6em7DrS eHeuf
wpfyg; rdef;rrsm; nOhftcsdefwGif tvkyfvkyfudkifjcif; 6 em7DtwGi;f rcdik ;f ap7efaomf›if;/ 15 ESpf jynhjf y;D aom
udvk nf;wm;jrpfco hJ nf? 1933 ckEpS w f iG f twnfjyKcahJ om vli,frsm;udkvnf; q7m0efxHrSoifhavsmfa-umif;
uav;rsm;vkyt f m;a7mif;pm;jcif; Oya'rSm uav;ol axmufccH suf77Srd o S m tcsdejf ynfh vkyEf ikd af om v-uD;
i,frsm;udk twefyif tumtuG,f ay;cJah om Oya' vkyo f m;tjzpf cdik ;f ap7ef›if;/ jy}mef; yg7Sad vonf?
jzpfonf? 1936 ckEpS Ef iS fh 1940„41 ckEpS rf sm;wGiv f nf; jynfaxmifpk jrefrm Edik if aH wmfonf 1948 ck rwfv
tvkyf&Hk Oya'rsm;udk jyifqifcJhao;onf? 'kxwd, uyif tdik /f t,f/ tdk tpnf;t&H;k -uD;. toif;0ifEikd f
uBmppftjyD;wGif tdNd,EdkifiHonf tdkif/ t,f/ tdk iHwpfck jzpfvmonftm;avsmpf mG tdik /f t,f/ tdk nDvmcH
tpnf;t&H;k -u;D rS csrw S af om tajccH vrf;pOfrsm; twkid ;f rsm;od\k ESppf Of ESpw f ikd ;f ud, k pf m;vS,rf sm; apvFwcf o hJ nf?
uav;oli,fvyk o f m;rsm;twGuf Oya' trsK;d rsK;d wd\kukd ,cktcg xdk tzGJ\csKyf nDvmcH rsm;rS qHk;jzwfcsuf
twnfjyKc7hJ m/ ,cktcg tdN, d Edik if oH nf uav;tvkyf axmufccH suf tajccHrsm;twkid ;f uav; tvky-f urf;
-urf; Oya'rsm; jyXmef;onfhzufwGifa7S\wef;odk\ Oya'rsm;ESifh tvkyo f rm; qdik 7f m tjcm; Oya'rsm;udk
a7muf7adS eavjyD? jy}mef;vsu7f adS yonf?
jrefrmEdik if u
H kd tdN, d Edik if rH S rcGrJ D umvu tvkyo f
rm; Oya'rsm;rSm tdN, d Edik if rH S Oya'rsm;ESifh txl;uGmjcm; uavmyif ? ?uavmyif[lIvnf;aumif;/ uavm
jcif;r7SdcJhacs? a7S;tcgu jrefrmEdkifiHESihf tdkif/t,f/tdk cdyk if[I l ›if;/ trnfwiG o f nfh tyifwpfrsKd;udk jrefrm
qufo, G cf o
hJ nfrmS vnf; tdN, d Edik if rH S wpfqihjf zpf.? Edik if &H dS tjrJprd ;f awmrsm;wGiaf wG\jrif7onf? tyift7G,f
tdN, d tvky&f rkH sm; tufOya'rSm jrefrmEdik if w H iG f 1911 rSm tvwfpm;rS t-uD;pm;txd&o dS nf? uavmyif.
133
www.foreverspace.com.m
uavmyif uavmjrdK\
uavmjrdK \ ? ? ompnfjrdK\ta&S\bufawmifpOf
awmifwef;rsm;&Sd vdi= ;f wuf/ ,if;rmyif/ bk7m;oH;k ql
paom 7Gmrsm;udak usmv f eG I
f 0ufjzLawmifo\dk wa7G\a7G\
wufvmv~if/ opfawmrsm;rSm opf,m/ tif-uif;/
ydawmuf/ unif/ awmifo7uf/ awmify³d pJ aom opf
awmrsm; r[kwfawmhbJ avxJJwGif w&SJ&SJjrnfavh&Sd
aom xif;&SL;awm-uD;rsm;odk\ a7mufvmjyD;aemuf/
awmifxyd t f vGef ajrjyef\uu G u
f s,wf pfcw
k iG f ausmif;
uefb7k m;apwDrsm;/ wdu k w f mtdr,f m;rsm;jzifh om,m
vSyaom uavmjrdK\ukd awG\7ayrnf?
uavmjrdK\onf &Sr;f jynfawmifyikd ;f ompnfvrf;cGJ
ta&S\buf rD;7xm;vrf;ay:wGif ompnfjrdK\rS 63 rdik f
tuG m Ywnf & S d o nf ? armf a wmf u m;vrf ; twd k i f ;
qdvk ~if rdik f 60 uGma0;onf? jrdK\. tus,ft0ef;rSm
pwk7ef; 9 rkid cf cJG ef\&I dS vlO;D a7 5000 cef\ (1953) &Sd
onf? uavmjrdK\onf yifv,fjyifrS tjrihfay 4300
toD;ESihftqD aq;zuf0ifonhf uavmyif
cef\wiG w f nf&o dS nf? waygif; wefc;l vrsm;wGif tjrihf
&kQaA'trnfrSm ‘w7ufwdk*sD;Edk; umZdkif;’jzpf.? qHk;tylcsdefrSm ^4 'D*7Dcef\&Sd.? jymokd/ wykd\wGJvrsm;
acs;yifESihf uavmyifwkd\. toD;rsm;onf aq;zuf wGif tylcsdef 54 'D*7D r~om&SdI tvGefat;onf?
0if-uojzihf ,if;wk\d ub
kd ,aq; qdik rf sm;wGif a7mif; jrdK\.yHo k @mefrmS ywfvnfwiG f awmifrsm;0ef;7HI
cs-uonf? uavmaphrS7aom uavmqDonf t ZvHEk iS fh wlaoma-umifh yavmifbmomjzifh uavmuf
a7jym;a7m*grsm; txl;ojzifh uk}Elem uko7mY toH;k (ZvkH)jrdK\[k ac:wGif7mrS uavmjrdK\[k wGifvm
0ifaomaq;zufwpfckjzpfonf? uavmyif.tom; a-umif; od7onf? a&S;uyavmif trsKd;om;rsm;
rSm rmIazsmhawmhah wmhta7mif&o
dS nf? wnfpu kd cf ahJ oma'o jzpfonf?
134
www.foreverspace.com.m
135
www.foreverspace.com.m
136
www.foreverspace.com.m
uvdkuf tm
137
www.foreverspace.com.m
uvkduf tm
aomf twef-um aexkid cf o hJ nf? od\kaexkid pf Of ygvDref cef\cGJ tkyfcsKyfcJhavonf? 1^60 jynhfESpfwGifuvdkuf
trwftjzpf ta7G;cHcJh7.? 1^56 ckESpfwGif uvdkuf onft*®vefjynfo\dk jyefomG ;.? t*®vefo\kd jyefa7muf
tm; tdNd,odk\ ,cktcg r'7yfjrdK\[kac:wGifonfh zdk\ aomtcg txl;wvncsD;jr|ihfajr|mufpm;jcif;cH7
pdeaf ';ApfjrdK\. bk7ifct H jzpf cef\xm;I apvFwcf o hJ nf? onfhjyif &S&l;pAg7De,frS ygvDref trwftjzpfvnf;
xktd awmtwGi;f pl;7m;*sGwaf 'gifvmtrnf&dS b*® a7G;aumuf wifajr|mufjcif;cH7onf? 1^62 ckESpfwGif
vm; e,fem0yfapmfbmG ;onumvWm;jrdK\ukd odr;f ydu k f AJveG t f qiht f wef;jzihf olaumif;jyKjcif; cH7avonf?
cJhjyD;aemuf jAdwdo~vlrsKd; a,mufsm;rdef;rESihf uav; 1^65 ckESpfwGif tdNd,EdkifiH&Sd jAdwdo~vlrsKd;wkd\.
146 a,mufw\dkukd umvuWm;&Sd tvHak xmiftwGi;f tajctaerSmtawmfyif qdk;7Gm;vmojzihf uvdkuf
ydwaf vSmiftusO;f csxm;cJ7h m avaumif;pGm r&SL7aom rSm tdNd,odk\ b*®vm;e,f.bk7ifcHESihfaoemywdt
a-umihf wpfntwGi;f yif vlaygif;123a,muf aoqH;k jzpf jyefomG ;7jyefonf? uvdu k af 7muf oGm;aomtcg
cJh-u7.? xkdudPudk ‘umvuWm; tvHkaxmifudP’ r*d{k u7mZfb7k if &SmtvrfEiS fh oifw h ifph mG qufqEH ikd f
[k ac:a0:-uI jAdwdo~ wkd\rSm rsm;pGmrcHr7yfEdkif atmifaqmif7u G cf .
hJ ? xkad -umihv f nf; r*d{k u7mZfu
atmif jzpfc-hJ uavonf? xkad -umifu h vdu k rf mS r'7yf ta&S\tNd , d uk$+Dtm; AD[m;/ -o7d©ESifh b*®vm;e,f
od\k a7mufv~if a7mufjcif;qko d vdyk if umvuWm;jrKd \ukd wkd\rS tcGefaumufcHay;7ef apcdkif;jcif;cH7avonf?
csDwufodrf;ydkuf7ef wm0efvFJtyfjcif;cH7ojzifh a7 xdktcg ta&S\tdNduk$+DrSm xdke,frsm;udk tkyfcsKyf
a-umif;rScsDwufI umvWm;jrdK\udk atmifjrifpGm olrsm;ozG,f jzpfvmonfjh yif tusK;d tjrwfvnf; rsm;
wkdufcdkuf odrf;ydkufcJhavonf? ,if;onhfta7;wGif pGmcHpm;cJh7ayonf? xkdjyif uvdkufonf ppfwyfudk
tiftm; awmifhwif;vSaomapmfbGm;ppfwyf-uD;udk jyefvnf jyKjyifz\JGpnf;cJI h / b*®vm;e,f jrdK\jytkycf sKyaf 7;
uvku d o f nf tiftm; tqrwef enf;yg;vSaom ol. pepfrsm;udv k nf; wk;d wufaumif;rGeaf tmif jyKjyifay;
wyfEiS fh wdu k cf u
kd af tmifjrifcahJ yonf? cJah vonf? 1^6^ ckEpS w f iG f uvdu k of nf t*®vefo\kd
Tod\kjzifh apmfbmG ;rSm ppfajyjidr;f 7ef pum;urf;vSr;f jyefomG ;jyef.?
cJh7jyD;aomf/jAdwdo~wkd\tzdk\ tusKd;&Sdaprnfh ppfajyjidfrf; ,if;odk\ tdNd,Y jAdwdo~. tm+mpuf wnfwHh
a7;pmcsKyfudk vufcHvdkuf7.? xkdaemuf jyifopfydkif cdik jf rJa7;udk aqmif7u G cf jhJ yD; jyefvmcJah om uvku d t f m;
csNe*dk7fjrdK\udkvnf; wkdufcdkufodrf;ydkufzsufpD;ypfvdkuf tmufvGwfawmfwGif tdNd,Y oljyKcJhonfh tcsKd\aom
avonf? odk\aomf r-umrD uvdkufonf xkdapmfbGm; udPrsm;ESihf pyfvsO;f Irvdo k rl sm;u vmbfpm;olwpfO;D
tm; 7mxl;rScsI apmfbmG ;. ppfaoemywd rD7m*suzf g; tjzpfjzifv h nf;aumif;/ ud, k uf sK;d &SmolwpfO;D tjzpfjzifh
tm;/ apmfbmG ;. ae7mwGiw f if7ef tpDtpOfwpf7yfukd vnf;aumif;/ pGypf aJG jymqdjk cif; jyKcJ-h uonf? xkad -umihf
v~dK\0u S pf mG jyKvkycf hJ avonf? xkad -umifh 1^5^ ckEpS f ygvDrefu pHkprf;a7;tzJG\zGJ\pnf; pHkprf;apvsuf ol.
wGif vl 3000 yg0ifaomwyfESihfapmfbGm; pl7m;*sGwf aqmif7u G cf sut f csK\dukd &=wcf sonht f qdrk sm; wifoiG ;f cJh
a'gifvmudk wku d 7f ef xGuv f mcJ7h m yvufq;D uGi;f jyif aomfvnf; uvdu k rf mS jAdwo d ~ tifyikd , f m.tusK;d udk
wGif vl 50000 ygaom apmfbmG ;wyf-uD;ESifh qHrk ad v aqmifoltjzpf rSwfwrf;wifcH7onfhtjyif pGyfpGJcsuf
onf? xkdokd\ tiftm;csif; rr~bJ jzpfaeaomfvnf; rsm;rSmvnf; &Si;f vif; ajyvnfomG ;.? od\kaomf uvdu k f
apmfbGm;-uD;.wyfrSmuvdkufppfwyf. 7Gyf7GyfcsGHcsGH rSm tdN, d wGif tawmfyif -udK;-udK;yrf;yrf; aqmif7u G f
wku d cf u dk rf u= kd rcH7yfEikd o f jzifh r&=rvSta7; &H;= edr7hf av cJah oma-umifh use;f rma7;csK\dwahJ ecdu k f xko d \kd pGypf aJG jymqkd
onf? ,if;odk\ yvufqD;wdkufyGJwGif atmifyGJ7vdkuf ta7;,ljcif; cH7aomtcg pdww f iG f tawmfyifxcd u kd f
jcif;jzihf uvku d o f nf tdN, d Edik if YH jAwd od ~ wefc;kd tm+m oGm;&Ho k mru use;f rma7; tajctaerSm ydI k qk;d 7Gm;cJh
udt k xGut f xdyo f \dk a7mufatmif pGr;f aqmifcahJ vonf av7m 1^^4 ck Ed0k ifbmv 22 7ufae\wiG f ol\u, kd o f l
xkjd yif uvku d . f tultnDa-umifh rD7m*sufzm;rSm tqH;k pD7ifvu dk af vonf? ,if;ok\d jzihf tdN, d Edik if w H iG f
b*®vm;e,f. em0yfapmfbmG ; jzpfvmav7m uvdu k f jAdwdo~.tifydkif,m wnfaqmufay;cJhol wpfOD;rSm
tm; aumif;pGmaus;Zl;qyfojzihf olaX;jzpfavmuf rdrd aqmif7Guf-udK;yrf;r=rsm;twGuf *k+fr,l7bJ
atmif yPnf;OPmrsm;7&Scd . hJ ? xkrd ~ruao; rD7m*suf &Supf w d -f uD;pGmjzihf b0odr;f oGm;7&Smavonf?
zg;onf apmfbmG ;jzpfvmaomfvnf; uvdu k uf om pDrH
138
www.foreverspace.com.m
vku
d jf rpf uavmifwH
139
www.foreverspace.com.m
uavmifwH
140
www.foreverspace.com.m
uavmifwH
141
www.foreverspace.com.m
aemufqHk; acwfopfay: azmifwdefyifrsm; uvdik 'f pkd ukyf ? ?uvdik 'f q kd o kd nfrmS vl-udKuf rsm;aom
&kyfpHkrSefajymif;uav;yifjzpf.? -unfh aepOf
onf? txl;ojzifyh q kH qJG 7mwd\k oH;k ao uavmifomG ;rsm;
rSefajymif;udk vSnfhay;aomtcg/ wpfckrSwpfckodk\
udk oHr+djzihf vkyo f nf? azgifwed yf ifrsm;rSmrl pma7;
ajymif;oGm;aom awmufajymif vSyonfh a7mifpHkyHkpH
7mwGif awmufav~mufa7;oGm;Edkif7efESihf wm&Snf
trsKd;rsKd;udkawG\jrif7onf? xkdu7d,mudk qma';Apf
toHk;cH7eftwGuf rifYygaom tnpfta-u;jzifh
A&l;pwm; qko d u l 181^ ckEpS w f iG f wDxiG cf ahJ vonf?
tvG,fwul rzsufpD;Edkifaom a7F/ um7ufa7Fponf
uvdkif'dkpukyfonf upm;p7m jzpfaomfvnf;
wkd\udk oHk;7av7m/ &dk;&dk;uavmifrsm;xuf wefzdk;
od_yH nmESi, hf OS af om upm;p7m[k qdEk ikd af yonf? t
rsm;onf? oH;k pG7J mwGiv f nf; ydrk w kd iG u f s,fI tcsdeu f kd
vsm; 12 vufr/ tcsif; 3vufrcef\&Sdaom ajymif;
acsGwm7mvnf; a7mufayonf?
wpfc7k v~if uvdik 'f pkd ukyu f kd jyKvkyEf ikd .
f ? xkad jymif;
azgifwed yf ifrsm;udk a&S;OD;pGm wDxiG cf gpu toGm;
wGif &Snfvsm;vsm; jzwfxm;aoma-u;rHk (-unfhrSef)
ydik ;f ESirfh iftrd yf ikd ;f udk jzKwfEikd w
f yfEikd af om tpdwt f ydik ;f
oH;k csyu f kd tem;csi;f xdI xnfx h m;yg? xkt d cg tqdyk g
rsm;tjzpf jyKvkyfI/ rifxnhfvdkaomtcg jzKwfI rif
a-u;rHk oH;k csyo f nf ajymif;twGi;f Y -wd*yH kH (oH;k ajr|muf
xnhjf yD;v~if jyefwyf7onf? Tenf;udk ,ckacwfwikd f
yH)k ajymif;ozG,&f adS evdrrhf nf?
oH;k pGv J suyf if &Sad o;aomfvnf; xko d \drk jzKwb f J rifupkd wk f
ajymif;0wpfzufwiG f twGi;f zufY -unfvifaomrSef
,lEikd 7f ef pDrx H m;aom enf;opfrsm;pGmudv k nf; xGicf J
wpfcsy/f tjyifzufY ta7mifredS rf edS w f pfcsyjf zihf tuef\u
-h uonf? xdek nf;rsm;rSm trsm;tm;jzifh av. zdtm;udk
av;wpfcv k yk xf m;I/ xkt d uef\uav;xJY t7G,t f rsK;d
toH;k jyKaom enf;rsm;jzpfonf?
rsKd; yHtk rsKd;rsKd;&Sod nfh a7mifpzkH efuJG zefpuav;rsm;udk
avjzihpf w k ,f al om azgifwed yf ifrsm;udk 1915„1916
xnfhxm;onf? rsufpdjzifh -unfh7rnfhajymif;0wGif
ckESpfcef\u prf;oyf atmifjrifcJh-uonf? a&S;OD;pGm
vnf; -unfvifaomrSew f pfcsyu f kd wyfqifxm;onf?
atmifjrifaomenf;rSm azgifwdeftwGif;Y a7mfbm
xkdrSefcsyfudk tv,fwGif rwfvHk;cef\ taygufi,fyg
ydkufi,fwyfqifxm;jyD;v~if xkdydkufi,fudk tjyif rS
aompULjzihf tkyfxm;IpULaygufrS-unfhv~ifjrif
armif;jzifh zday;aomenf;jzpfonf? tjyifrS armif;jzifh
7yHrk mS ydI k aumif;onf?
zdvdkufaomtcga7mbmydkufonf jym;oGm;jyD;v~if t
uvdik 'f pkd ukyu f kd vSnafh y;pOf a7mifpykH pkH t H rsK;d rsK;d udk
wGi;f &Sad vrsm;udk xkwyf pf.? xko d \dk jym;aepOf toGm;
jrif7jcif;rSm vSnv hf udk w
f ikd ;f ae7ma7F\aeaom tqdyk g
ydik ;f udk rift;dk YESpI f wpfzef armif;udv k w F v
f u dk af omtcg
a7mifpHkzefpuav;rsm;udk a-u;rHkrsm;u xyfwvJvJ
a7mfbmydu k if ,fxo J \kd rif7nfrsm;0ifvmonf? xked nf;udk
a7mifjyef[yfay;jcif;a-umifh jzpfayonf? uav;avm
,ckwidk o f ;kH vsuf &S-d uaomfvnf; av. zdtm;udo k ;kH
uwGif upm;p7mtaejzifh todrsm;aom Tu7d,mudk
onfh enf;opfrsm;pGmvnf; ay:aygufvsuf &Sad vonf?
aumfaZm/ cef;qD;ponfw\dk twGuf a7mifpykH ef;yHpk x H iG f
rifxnhef nf;rsm;omv~if qef;opfvmonfr[kw/f
7ol rsm;u yef;uGuyf pkH H trsKrsK;d az:,l7ef toH;k csavh&dS
toGm;wyfyHkrsm;vnf; trsKd;rsKd;qef;-u,fvmcJh
-uonf?
142
www.foreverspace.com.m
uvyf
143
www.foreverspace.com.m
jrefrmEdik if wH iG f vlrsK;d ra7G;/ t,l0g'ra7G;/ toif; [laom pmtkyx f u G af y:vmrS ol.,lqcsuu f kd vuf
0ifcGihf 7&SdjyD;v~if apwemh0efxrf;vkyfief;rsm;a-umifh cHc-hJ uavonf? xkrd w S pfyg; xl;jcm;onfrmS olEiS fh vkyf
emrnfausm-f um;vsuaf omuvyfwpfcrk mS 7efuek &f w kd 7D az:udik zf uf jzpfaom &lyaA'ynm&Siv f il ,frsm;onf
uvyfjzpfonf? xdu k vyfonf tjynfjynfqikd 7f m &dw k 7D ol. ,lqcsufrsm;udk pGJpGJjrJjrJ,Hk-unfcJhaomfvnf;
uvyftzG\J0ifjzpfI 1929 ckEpS w f iG f wnfaxmifco hJ nf? xk, d ql csurf sm;udrk ;SD I vufawG\prf;oyfrr= sm;udk rjyKvyk f
'kw, d uBmppf rjzpfru D rMav;/ vm&d;= ESifh [o®mwjrKd \ cJjh cif; yifjzpf.? xkjd yif od_u H 0dtrsm;tjym;yif ol.
rsm;wGif tzG\J crJG sm;&Scd o hJ nf? Ttoif;u tvkyv f uf v~yfppfoHvkdufvd=if;/ oDtkd7Dukd vufrcHcJh-uacs? okd\
rJh jy©emrsm;udk ajz&Si;f ay;jcif;/ a7;ab; rD;ab;'kQ aomf aemufqkH;wGif *smrefvlrsKd; &lyaA' u0d[kdif;
onfrsm;udk ulnaD pmifah &SmufcjhJ cif; ponfh vlr0= efxrf; e7pf[ufZonf v~ypf pfov H udk f v=id ;f rsm;udk awG\&adS om
tvkyfukd aqmif7GufcJhonfhtjyifwDbDvlemrsm;/ uk} tcgrSom vufcHvm-uavonf? uvyfrufqGJudk
vlemrsm;twGuf apmifha&Smufa7;tzGJ\rsm;zGJ\pnf;ay; 1831 ck Ek0d ifbmv 13
jcif;/ rdbrJah usmif;rsm; zGiv fh pS af y;jcif; tp&Sad om 0ef 7ufae\wGif paumhw
xrf;vkyfief;rsm;udk vkyfaqmifvsuf&Sd-u.? vefjynf tuf'ifAg7m
jrefrmEdik if H vGwv f yfa7;7&Sjd yD;aemuf yJc;l uvyfEiS fh jrdK\Y paumhvrl sKd; vlukH
*sifrcgemuvyfrsm;rSm acwfrSdefoGm;awmhonf? xkd xH rdzrsm;rS zGm;jrif
uvyfrsm;tpm; jynfaxmifpu k vyfonf xif&mS ;vm avonf?
onf?jynfaxmifpu k vyfukd ,cifu bkwu f vyfac: tuf'ifAg7m wU
uefawmf-uD; avStoif;a[mif;ae7mwGif zGiv fh pS x f m; odkvfESihf udrf;A7pf w
onf? ,cktcg jynfol\uvyf/ twGif;0ef&Hk;uvyf Uodkvfrsm;wGif ynm
7cdkifqdk&S,fuvyf/ taumufXmeuvyf/ 7efukefqdyf oif - um;cJ h j yD ; aemuf / *sdrf; uvyfrufqGJ
urf;Xmeuvyf ponfjzifh t7yfa'otvdkufvnf; tAg'if;jrdK\rm &S,af um
aumif;/ tvkyfXmetvdkufvnf;aumif;/ uvyfrsm; vdyfausmif;Y obm0,xmblwynm(&lyaA')
zG\Jpnf;xm;-uonf? 1950jynfEh pS af emufyikd ;f Y jrefrmEdik if H ygarmQ tjzpfjzihv f nf;aumif/ vef'efjrdK\ bk7ifah um
wGif uvyfrsm; txl;acwfpm;vmcJo h nf? rsm;pGmaom vdyfausmif;Y &lyaA'ESihf eQWaA' ynm7yfrsm;
uvyf0ifrsm;rSm tm;vyfcsdew f iG f aysmf7iF rf 7= &Sad p&Ho k m qdkif7m yg armQtjzpfjzihfvnf;aumif;/ tr=xrf;
r7nf7, G b
f J aygif;oif;qufqrH e= ,f us,0f ef;ap7efEiS fh cJah vonf?
pD;yGm;a7;/ Edik if aH 7;vkyif ef;rsm;wGif taxmuftulrsm; 18^1 ckEpS rf pS wifI udr;f A7pfwUodv k Yf &lyaA'
7&Sad p7eftwGuf toif;om;tjzpf yg0if -uavonf? okawoeygarmQ tjzpfjzifh aqmif7u G af ecJph Of/ uAif;
'pf "gwfccJG ef;udk aqmufvyk 7f ef pDrcH ahJ vonf?
uvyfrufqGJ/a*s(c7pf1831„18^9) ? ?1864 ck &lyaA' ynm7yfqikd 7f m tcsuftvufrsm;udk rlv
ESpfwGif ocs®mu0d *sdrf;uvyfrufqGJonf v~yfppf pwifp;l prf;&SmazGcahJ om zg;7a';ESifh tuf'q D if ponfh
oHvu dk v
f i=d ;f rsm; &Sad -umif;udk oc®smenf;jzihf wGucf suf ykCKd vw f \ko
d nf &lyaA'ynm7yfqikd 7f m tcsut f vufrsm;
I jyqdck ahJ v onf? ,cktcgwGif xkv d i=d ;f rsm;udk awG\&dS udk ocs®menf;jzihf wGucf sufIr[kwb f J vufawG\prf;
cJhaoma-umifh a7'D,dktoHvFifh/ toHzrf;pufrsm;/ oyf &SmazGawG\&o dS jzifh od_yH g7*lrsm;tjzpf xif&mS ;vm
w,fvDApf&Sif; &kyfvFifh &kyfzrf;pufrsm;/ a7'grsm;udk cJ-h uavonf? uvyfrufqrJG mS rl ocsm® enf;jzifh obm0
wDxiG f Edik -f uayjy?D uvyfrufqo JG nf xdv k ~ypf pfov H u
dk f ed,rrsm;udk &SmazGxkwfaz:jycJhol jzpfayonf?
vdi= ;f . twkid ;f twmESifh *k+o f Wdw\dk uv kd nf; ocs®m uvyfrufqo JG nf zg;7a';. v~ypf pfEiS o fh v H udk "f mwf
enf;jzifh wGucf sujf yqdck ahJ o;onf? ta-umif; prf;oyfcsufrsm;wGif pdwf0ifpm;onfht
uvyfrufq. JG v~ypf pfov H u dk v
f i=d ;f ESipfh yfvsO;f aom avsmuf/ tvif;/ v~ypf pfEiS fh oHvu dk "f gwfw\d. k obm0
,lqcsuf (oDtkd7D)udk r,Hk-unfolrsm;ojzifh ESpf ed,rrsm;udk ocs®menf;jzifh&SmazGjyD;v~if wduspGm
aygif;tawmf-umacwfrpm;bJ wdrfjrKyfaecJhonf? az:jycJah vonf? aemuftcgrsm;wGif od_yH nm&Siw f \dk
od\kaomf 183^ ckEpS w f iG f ol. ‘v~ypf pfEiS fh oHvu dk "f mwf’ onf uvufrufq. JG ocsm® enf;rsm;udrk ;DS I vufawG\
144
www.foreverspace.com.m
uvsm+Dausmufpm
145
www.foreverspace.com.m
u0gvrdik ;f uÆD7jynfe,f
146
www.foreverspace.com.m
uÆD7jynfe,f
147
www.foreverspace.com.m
uÆD7jynfe,f
148
www.foreverspace.com.m
uomc&kid f uomjrdK\
uÆD7jy©emudk aq;at;pGm ajz&Sif;Edkif7ef tdNd, a7FvjD rpf/ a'gif; ,l;jrpfEiS fh rl;jrpfw\djk zpf-u.? a'gif;,;l
0ef-uD;csKyfae&l;ESihf yguPwef 0ef-uD;csKyfr[mruf jrpfum; jrpfyifjzpfaomfvnf; a'gif;,l;acsmif;[k wGiI f
tvDw\kd r-umc+awG\qakH qG;aEG;cJ-h uonf? uÆD70ef rl;jrpfxo J \kdp;D 0ifonf?
-uD;csKyftzrf;cH7jyD;aemuf 0ef-uD;csKyfESpfOD;wkd\onf uomc&dkif. tv,favmuf ebm;teD;wGif t
e,l;a'vDjrdK\Y awG\qakH qG;aEG-ujyefao;onf? aqG;aEG; vsm; 3rdik /f teHwpfridk cf ef\us,af om tif;awmf&o dS nf?
r=rsm;tjyD; 1953 ckpufwifbmv 217ufae\wiG f aus xkt d if;wGif wHigvkyif ef;wGiu f s,I f {7m0wDjrpfurf;
nmcsufwpfapmifukd yl;wGx J wk af 0cJo
h nf? xkad usnm wpfav~mufwiG v f nf; wHigvkyif ef; tenf;i,fpD &Sad v
csuw f iG f uÆD7jynfe,f tkycf sKyaf 7;udk vvlxq k NyGjJ zihf onf?
qHk;jzwf7ef oabmwl-uonfhtjyif/ qNay;yGJ -uD; uomc&dik o f nf ajratmuftzd;k wef wGi;f xGuyf Pnf;
-uyfa7; t7m&Su d kd 1954 ck {jyv
D ukew f iG f cef\tyfrnf[k rsm;jzifh -uG,f0.? 0ef;odke,fbufwGif a7F/ a-u;eD/
az:jyxm;avonf? oHESihf cJxGufonf? armfEdkif/ armfcg;/ uAg;/ e£m;/
armf[ikd ;f / armfciG /f armftif;/ refpED iS fh qHak wmwpf0u kd w f iG f
uomc&dkif ? ?uomc&dik o f nf txufjrefrmjynf &Sdaomacsmif;rsm;rSa7FESihf armfvl;teD;rS ausmufpdrf;
ppfuikd ;f wdik ;f tygt0ifjzpf.? c&dik . f tus,t f 0ef;rSm xGuo f nf?
pwk7ef;rdkifaygif; 5941 &Sdonfh teuf/ pwk7ef;rdkif uomc&dik . f vlO;D a7rSm aemufq;kH cef\reS ;f ajc oef;
3^00 cef\rmS a&S;uoD;jcm;e,f jzpfcahJ om 0ef;odek ,f acgifpm7if;t7 241422 r~&. dS ? vlO;D a7 wpf0ufcef\
jzpfonf? t*®vyd w f \dk txurefrmjynfukd odr;f ,lonfh rSm jrefrmvlrsK;d jzpfI usew f pf0ufrmS &Sr;f ESifh ouf(vG)D
tcg/ 0ef;odkapmfbGm; ykefuejcm;em;7m t*®vdyftpdk; vlrsK;d rsm;jzpf-uonf? c&dik . f t"duvkyif ef;rSm v,f
7uESdrfeif;atmifjrifcJhI 0ef;odke,fudkodrf;,ljyD;v~if ,m pdu k yf sK;d a7;jzpfI qefpyg;tajrmuftjrm;pdu k o f nf?
1890 jynfEh pS w f iG f uomc&dik t f wGi;f ok\d oGwo f iG ;f cJah v awmifuek ;f a'owk\d Y vufzuf/ 0g*Gr;f ESifh ESr;f pdu k yf sK;d
onf? 1920 jynfEh pS w f iG f a&S;u yWjrm;ausmufwiG ;f -u.? opfawmxlxyfI usGef;/ ysOf;uwkd;/ ,rae
c&dik [ f ak c:aom rd;k ukwef ,fuv kd nf; uomc&dik t f wGi;f paom tzd;k wefopfrsm;vnf; xGuaf vonf?
ok\dxnfo h iG ;f cJ.
h ? od\kaomf rd;k ukwef ,fukd 'kw, d uBm uomc&dik t f wGi;f &Sd wefc;kd -uD;bk7m;ESifh apwDrsm;rSm
ppfjyD;aomtcg a7Fbckd &dik f twGi;f od\k ajymif;vJ xnfh uomjrdK\&Sd jrapwD/ a7F*l-uD;apwDESihf tv,f7Gm (rdk;
oGi;f cJah vonf? wm;) .ta&S\ajrmuf {7m0wD jrpfurf;ay:&Sd tdik w f vl;
uomc&dik . f ajrmufbufwiG f Aef;armfc&dik Ef iS fh jrpf apwD wk\djzpf-uonf? *ef\a*gawmifwef;tpGeYf wnf
-u;D em;c&dik /f awmifbufwiG f a7Fbckd &dik Ef iS fh taemufbuf xm;aom jrodef;wefapwDrSm xif&Sm;.? xD;csKdifhjrdK\
wGif txufcsif;wGif;c&dkifwdk\ &Sdavonf? wGif a&S;jref rmrif;rsm;vufxuf w&kwpf pfonfrsm;
uomc&dik u f kd jzwfoef;aeaomawmifwef; 3 ckrmS wyfpGJpOfu wnfcJhaom jrdK\&dk;ysuf-uD;rSm orkdif;wGif
rif;0H/ *ef\a*gESifh rSeu f if;awmifwef;wk\d jzpf.? xkad wmif xif&mS ;avonf?
wef; oHk;ckonf {7m0wDjrpf/ rJZmjrpfESihfrl;jrpfwdk\. uomc&dik u f ukd om/ tif;awmf/ xD;csKid /fh Aef;armuf/
t-um;Y wnf&adS vonf? rif;0Hawmifwef;rSm ayaygif; aumvif;/ yifv,fb;l ESifh 0ef;odjk rdK\e,f ^e,fcI JG tkyf
1500rS 2000 txdjrifhIawmifESihfajrmufwef;vsuf csKyf avonf?
a&S;uomc&dkifESihf a&S;0ef;odke,fwkd\udk ydkif;jcm;vsuf
&S.
d ? *ef\a*gawmifwef;rSm ajrmufbufrS qif;vmI uomjrKd \ ? ?uomc&dik f tpd;k 7Xme toD;oD;wk\d.A[dk
xD;csKid jhf rdK\teD; {7m0wDjrpfurf;ay:&Sd jrode;f wefb7k m; &Hk;pdkuf7m jrdK\-uD;jzpfaomuomjrdK\onf {7m0wDjrpf
wGif qH;k onf? *ef\a*gawmifwef;. tjrifq h ;kH awmif taemufbufurf;ay:wGif wnf&SdI jrpfa-umif;qdyf
xdyrf mS ay 4400 jrihaf omfvnf; awmifwef;wpfcv k ;kH rSm urf;jrdK\wpfjrdK\ jzpfonf? xkjd yif ppfuikd ;f „jrpf-uD;em;rD;7
ysrf;r~ay 500rS 2000 twGif;omjrihfavonf? rSef xm;vrf;onf ebm;rSwqif/h rD;7xm;vrf;cGjJ zihf uom
uif;awmifwef;rSm 0ef;odek ,fbufwiG f &SI d ay 5450 j rdK\EiS fh qufo,G f vsu&f adS oma-umifh pnfum;avonf?
jrihaf om rdik ;f oHak wmifxyd rf mS tjrihq f ;kH jzpf.? uom jrdK\. tus,f t0ef;rSm 488 {ujzpfI 1953 ckESpf
c&dik tf wGi;f xif&mS ;aomjrpfrsm;rSm {7m0wDjrpf/ rJZmjrpf/ oef;acgifpm7if;t7 vlOD;a7 76487JXmem/ aq;&Hk/
149
www.foreverspace.com.m
aps;/ pmwdkuf/ a-u;eef;&Hk/ AdkvfwJ/ opfodkavSmif taqmuftODrsm;udk txl; aumif;rGev f yS atmif okcrk
7mXmeESihf tusOf;axmif-uD;rsm; &Sdonf? ynmvuf7mrsm;jzifjh c,fv,frrG ;f rHxm;onf?
uomjrdK\ v,fwiG f xif&mS ;aom jrapwDb7k m; wnf&dS uoD'7,fb7k m; &Scd ;dk ausmif;-uD;rsm;udk jrihrf m;pGm
I jrdK\. ajrmufyikd ;f ESiafh wmifyikd ;f udk cGjJ cm;xm;.? jrap aqmufvyk af vh&jdS cif;rSm bmoma7;udk txGwt f xdyf
wDrmS oD7"d Rmaomurif;w7m;-uD; wnfcahJ omapwD ok\d wifxm;jcif;yifjzpfI xdb k 7k m;ausmif;rsm;Y aexdik f
rsm;wGif tygt0ifjzpfonf[k qk-d uonf? ajrmufyikd ;f Y -uaom bkef;-uD;rsm;udk tjrifhjrwfqHk; ykCdKvfrsm;[k
bd;k awmfb7k m; wnfcahJ om a7F*-l uD;apwD&adS vonf? todtrSwjf yKxm;onfvnf; rnfayonf?
xko d \dk jrifrh m;cef\nm;aombk7m;&Scd ;kd ausmif;-uD;rsm;
uoD'7,fb7k m;&Scd ;kd ausmif; ? ?tv,facwf tpqD udk wnfaqmuf7mwGif a*ghoAdou k m vuf7mrsm;rSm
wGif Oa7mywdkuf&Sd EdkifiHrsm;Y bmoma7;udk rsm;pGm rsm;pGm tzk;d wefI acwfpm;cJ-h uonf? tb,fah -umifh
tav;tjrwf jyKcJ-h uonf? xkad cwftcgu vufwif qdak omf a*ghoyHpk w H iG f aygif;trsK;d rsK;d cH;k tpdypf yd cf u H m
pmaywwfajrmufaom A7if*sD*kd+f;0ifbkef;-uD;rsm; taqmufttHkudk vdkoavmuftjrifhtxd cdkifcHhpGm
ESihf vlynm&Sdrsm;onfc7pf,efw7m;pmaywkd\udk aqmufvkyfEkdifaoma-umifh jzpfonf? jrihfrm;aom
a[majym-uavonf? vltrsm;ESihf oufqdkifaom aqmifysHrsm;wGif jywif;wHcg;&Snf-uD;rsm; xm;&Sdjcif;
omoema7;qdik 7f m ausmif;rsm;udk wnfaqmuf-u7mY a-umifh taqmufttH. k twGi;f bufo\dk tvif;a7mif
jrdK\jyjynf7mG vnf; usufoa7&S/d bmoma7;udv k nf;&dk vHak vmufpmG 0ifEidk &f rkH u/ xkjd ywif;&Sn-f u;D rsm;udk a7mif
aoudik ;f &di= ;f 7ma7mufapjcif;iSg/ tjrifq h ;kH tay:vGiq f ;kH pHrk eS rf sm;jzihf jc,fv,fxm;jyefojzihf usuo f a7zG\jH zKd ;vSay
jzpfaom taqmufttkrH sm;ukd aqmufvyk cf -hJ uonf? onf? jywif;rS 7mifpHkrSefwkd\. ta7mifonf twGif;
jrefrmEdik if wH iG f jrdK\jyjynf7mG . usuo f a7aqmiftjzpf aqmif rsm;udyk g awmufajymifxeG ;f vif;aponf? yHo k
jrdK\OD;7GmOD;Y a7Fa7mifwajymifajymif awmufyaom !meftrsK;d rsK;d jzihf uoD'7,f bk7m;&Scd ;kd ausmif;-uD;rsm;
ausmif;uef bk7m; apwDyx k ;dk ponhf omoema7;qdik 7f m udk wnfaqmufcJh-uaomfvnf; a*ghoyHkpHrSmyif7if;
taqmufttHrk sm; aqmufvyk w f nfxm;-uouJo h \kdyif jzpfonf?
150
www.foreverspace.com.m
151
www.foreverspace.com.m
uopfyif uonf;vlrsKd;
152
www.foreverspace.com.m
uonf;vlrsKd; umusLyGwfyif
xm; cJjh cif;jzpfonf/ avmuDusr;f / eQwfEiS hf aA'ynm xuf a7mufonhw f ikd af tmif wnf7cdS ahJ vonf? oDayg
wd\kwiG f xl;c`e-f uaom uonf;ynmonfw\kdrmS bk7if rif;vuf xufwiG f zG\Jpnf;xm;aom jrefrmwyfrawmf
{u7mZf wd\k. twdik yf ifcH rif;q7mrsm;tjzpf tr=xrf; -u;D . pk-u;D tr=xrf;wGif yg0ifaomjrif;tr x = rf;wk\w d iG f
7onfh tqifo h \dyk if wufa7mufc\Jonfuakd wG\7onf? uonf;jrif; wyftiftm;rSm xrf;udk 622jzpfI jrif;
r+dyl7uonf;vlrsKd;tcsdK\rSm trsKd;jrwfaom wyf. aemufaxmuftiftm;rSm 6220jzpfa-umif;
jAm¦+ tEG,0f ifrsm;jzpf-uonft h wdik ;f [dNLbm om od7onf? xdkrSwyg; jrefrmbk7ifvufxufwGif jyef
0if jAm¦+rsm; uJo h \dk tjcm;trsK;d tEG,f tjcm;Zmwf wrf;&d;k cH7aom 0eftjzpf uonf;0ef wpfO;D udk uonf;
0ifwdk\u ay;vSLylaZmf-u onfwdk\udk cH,lpm;aomuf vlrsKd;xJrS cef\xm;onfuakd wG\7onf?
-uonf? jA¦+tEG,0f ifr[kwaf om uonf;vlrsK;d wd\k 0wfpm;qif,ifyHkrSm tdN,wdkif;om;[dNLrsm;ESifh
rSmrl txufYqdck ahJ om vufry= nm/ okcrk ynmvkyif ef; qif aomfvnf; jrefrmEkdifiHwGif tae-umjyDjzpfonfh
rsm;tjyif v,f,mvkyfudkifjcif; ponfhjzifh touf twkid ;f ud, k t
f xufyidk ;f wGif jrefrmrsm;uJo h \dk 0wfqifI
arG;0rf;a-umif; -uavonf? udk,fatmufydkif;wGif 'dkwDudkcg;awmif;usKdufI 0wf
r+dy7l uonf;wd\krmS jrif;pD;twwfwiG f aumif;pGm -uonf? tcsK\drmS rl jrefrm wd\kuo hJ \dyk if 0wfqif-uonf?
u`rf;usif -uonfhtwdkif; ukef;abmifacwftvsif rdrwd \dk. rl7if;bmompum;tjyif jrefrmpum;ukv d nf;
jrefrmEkid if H upOfu h 7Jjzpfaecsed rf sm;wGif jrefrmEkid if wH iG ;f ajymqdk-uonf/ jrefrmwdk\ESifhtwl qufqHaexdkif-u
odk\0ifa7mufum xdyg;wdkufcdkufEkdifcJh-uavonf? okd\ aomfvnf; 7yfuu G af us;&Gmrsm;wGif rdrw d \kdtpkEiS hf rdrwd \kd
xdyg; wdkufcdkufcJhonfudk wHk\jyefaomtm;jzifh ukef; oD;jcm;aexdik -f uavonf? OD;b&Sif?
abmifacwfwiG f txufYqdck o hJ nfth wdik ;f jrefrmwd\ku
oGm;a7mufwdkufcdkufjcif;om jzpfayonf? jrif;onf umusLyGwfyif ? ?umusKyGwfyifonf ta&S\tdNd,
ausmw f \kdom upm;Ekid af om *lvu D pm;enf;rSm r+dy7l usGef;pk/ yo~L;usGef;qG,fESifh -opa-w;vD;,m;wdkuf
uonf;jynfrS pIay:aygufco hJ nf[k tcsK\dynm7Sw d \kdu tylydkif;a'orsm;Y aygufaom opfyifwpfrsKd;jzpfI
,lq-uonf? tavmif;rif;w7m;-uD; vufxufrpS I jrefrmEdik if w
H iG f jrdwef ,fY awG\7onf? uvefyif [lI
zG\Jpnf;vmcJah om uonf;jrif; wyfrmS oDaygrif;vuf vnf;ac:-uonf?
Ttyif. t7GufrS
aq;zuf0ifonfh um
usKyG w f q D ok d \ r [k w f
umylwDqDudk xkwf,l
7&S d I jref r mEd k i f i H o d k \
yo~L;uG s ef ; qG , f z uf r S
wifoGif; a7mif;csavh&Sd
cJ h o nf ? qD t ajrmuf
trsm;udrk l pvD;AD; uGse;f rS
7&S. d ?
umusLyGwfqD onf
taiG \ y sH v G , f a om qD
jzpfonf? teH\rSm wm
7yifqDESihf y&kwfa7mpyf
xm;aom teH\uJhodk\jzpf
I tvGefpl;&Sonf? T
qDudk &krufwpfZifa7m
ukef;abmifcwf uonf;jrif;wyfrS ppfonfawmfwpfOD; *g(t&d k ; tqpf a 7mif
em) rsm;wG i f v d r f ; 7I
153
www.foreverspace.com.m
154
www.foreverspace.com.m
umuG,af 7;0ef-uD;Xme
155
www.foreverspace.com.m
156
www.foreverspace.com.m
umuG,af 7mif
157
www.foreverspace.com.m
wGif aexdik -f uonfo h W0grsm;. ta7mifrmS rl obm0 vnf; ouf0ifI/ yif;,acwfwGif 'dkif;rsm;umrsm;
tavsmuf tndK 7ihaf 7mif jzpf-u.? xko d W0grsK;d &Srd eS ;f udk udik af qmifum ppf[efcif;usi;f ucke, f if; oDqakd vh
udk,if;wkd\aexdkif7mae7mrS xGufcGmaomtcgusrS &So
d jzifh umoDcsi;f umcsi;f [kac:qkjd cif;jzpfonf?
awG\jrifo&d EdS ikd af vonf? jrefrm*ª0ifwGif umcsif;tenf;i,fr~om awG\7
tcsKd\ oW0grsKd;onf 0yfIaewwf-uonf? xkd onf? jynfrif;rsufEmS &Snf vufxuf a7;om;cJah om
oW0grsKd;onf0yfIaeonft h cg aoaeouJo h \kd xif ‘tHk\umrnf; -unf;um&dku-udK;/ ysOfaxmifrdk;’ tpcsD
rSw7f ojzifh awG\onft h cgaumufIyif ,lrw d wfonf? umcsi;f wpfy’k /f oU7mZf 6^4 ckEpS f yif;, wpfp;D &Sif
oW0grsm;onf Ekd;aeonfhtcgrsm;wGif wdrf;a&Smif oD[olrif;vufxuf a7;om;cJah om ‘cg;ywfawmfrmS
Ekid -f uojzifh oW0grsm;onf ab;tM7m,f rrsm;vSaomf a7Fjcnfp/kH rdi= ;f vH;k a7F0wfv/kH rvHokH mcsrf;at;’ tpcsD
vnf; tem;,laeonft h cgYjzpfap/ tdyaf eonft h cg umcsi;f wpfy'k f tjyif oU7mZf ^04 ckEpS f jrifpikd ;f ig;pD;
Yjzpfap/ ydI k ab;tM7m,frsm;onf? xkad -umihf obm0 &SifausmfpGmrif;udk,fwkdif oDqdkuckefcJhaom ‘warmif;
ta7mifrsm;onf oW0grsm;udk xkt d cgrsm;Y ydI k um warmif;/ wd\kwarmif;onf/ warmif; baumif; om;
uG,af y;Edik 7f ef ta7;-uD;ayonf? avm/ baumif; baumif;’ tpcsD umcsif;ESihf‘wm
obm0tavsmufjzpfay:onf umuG,fa7mif. 0w‰om ewf7mG avm/ ewf7mG avm/ [kww f nf;o~icf si;f
oWdonf txl;ojzihf iSufrsm;wGif ydkrdkxif&Sm; ay: o~ifcsif;’ tpcsDaom umcsif;wk\d uo kd mv~if ,cktcg
vGifonf? Orsm;udk 0yfIaepOf 7efolrjrifEdkif7efrSm awG\7awmhonf?
ta7;-uD;ojzifh iSufrrsm;wGifiSufzdkuJhokd\ajymifvuf yif;,acwfveG jf yD;aemuf tif;0acwf uke;f abmif
aom ta7mifrsm;r&SdbJ ywf0ef;usifrS ta7mifrsm; acwfrsm;wGifumcsif;rsm;pyfqkdonfudk rawG\7acs?
om&Sd-uonf? iSufzdkrsm;onf 7efolESihfawG\-uHKonfh umcsif;wGif tJt+f
tcg ckcHEdkif-ujyD;v~if ysHajy;vkdu ysHajy;Edkif-uaom wkd\wGifuJhokd\ 7moDyef;
a-umifh rdrdudk,fa7;twGuf aumif;pGmumuG,fEdkif rmvf jrdK\jytajctae
-uonf? iSufrrsm;rSm Orsm;udk 0yfay;7onfhwm0ef rsm;udk xnfhoGif;pyf
&Sdojzihftzdkrsm;uJhodk\ awmufyonfh ta7mifrsm; qdkavh&Sdonf/ umudk
om &Scd v hJ ~if tcsKd\w7d >mefw\kd . 7efrjl cif;udk rkcscH-u udik I
f u7aom oDcsif;
7ayrnf? tcsKd\iSufzdkrsm;Yvnf;iSufrrsm;uJhodk\yif jzpfaomfvnf; 7Jwif;
obm0ta7mifrsm; &Sdwwf-uonf? tb,fa-umifh 7J c sif ; tzG J \ tEG J \ rsm;
qdak omf xkid u S zf rkd sm;onf iSurf rsm;uJo h \kd yif Orsm;udk avmuf ppfpw d f ppfaoG;
0yfay;wwf-uaoma-umihfjzpf.? tcsKd\7efolrsm; Zmwdrefudk Edl;aqmf *smukd;rkd;. zcif
onf xdkiSufrsKd;udk &SmazGI pm;aomufEdkif-ujcif;rSm aom oDcsif;rsKd;um; vl0D 'g umqmAsefum
teH\cEH ikd -f ujcif;a-umihjf zpfonf? r[kwaf cs?
cgwd\k.ta7mifrsm;rSm olw\kd usupf m;7muGi;f rsm;rS umcsi;f . um7ef pepfrmS av;vH;k pyf r[kwaf omf
jrufajcmufrsm;. ta7mifuJhokd\&Sd-uonf? pEkduf-uD; vnf; av;vHk;pyfrS qufyGm;aom pepfyif jzpfonf?
wkd\. ta7mifrsm;rSm bm0tavsmufyif awmrS vl;wm;rsm;wGif 7wkn|yfouJhodk\ umcsif;wGifvnf;
opf7Gufajcmufrsm;. ta7mifuJhodk\&Sd-uonf? tcsKd\ oHaygufny| I f pyfqadk vh&odS nf?
aom wd7>mefrsm;onf rdrw d \dk.ta7mifrsm;udk obm
0tavsmuf 7moDuv kd ukd If ajymif;vJwwf-u7m/ ESi;f umqmAsefumt,f (c7pf 1^55„1^98) ? ?vl0D
usaoma'orsm;Y aexdkif-uonfh wd7>mefwkd\. 'gumqmAsefumonf aumfpDum;usGef;om; aqG-uD;
ta7mifonf aqmif;OwkY tjzLa7mifodk\ ajymif;vJ rsK;d -uD;rS qif;oufojl zpfonf? 1^55 ckEpS w f iG f aumf
oGm;wwfavonf? pDum;usGef;Y zGm;jrifI i,fpOfuyif jyifopfa7wyf
umcsif; ? ?umcsif;onf a&S;usaom jrefrmuAsm wGif 0ifa7muf tr=xrf;cJo h nf? 1^98 ckEpS w f iG f jAw d od ~
tzGJ\tEGJ\wpfrsKd;jzpfonf? xdkuAsmrSm oDcsif;oabm a7a-umif;AdkvfcsKyf e,fvqif.oab®mwyfESihf jyif
opf a7wyfw\dk,OS jf ydKiw
f ukd cf u
kd cf 7hJ aomEdik ;f jrpfwu dk yf YGJ
158
www.foreverspace.com.m
159
www.foreverspace.com.m
160
www.foreverspace.com.m
um'ife,f*+
dk ;f csKyf umeuf*D at
161
www.foreverspace.com.m
umeuf*D at
-uonfjh yif nDnw G rf ~waom pdwo f abmvnf;&S-d u.? jzpfcahJ omfvnf; xkad iG7if;rSm xkt d csed t f cgu tif'&l;tzk\d
olwdk\. tawG;tac:t,ltqrsm;rSm ,xmblw w7if;wES;D yifjzpfavonf?
us.? rme-uD;7m acgif;rm7mwGifvnf; uBmhpHcsdef tif'&l;. vky7f nfuikd 7f nf xufjrufra= -umifh ,leD
jyKorl sm; jzpf-uonf? wpfpw kH pfcu k kd jyKvyk rf nf[k pdwf ,ef oHpufu$k +Donf wpf&edS x f ;kd wd;k wufc.hJ ? tif'&l;
ydik ;f jzwfjyD;u aemufqw k af vh r&S-d uacs? xdv k rl sK;d onf onf paumhaoG;yDyt D cGiahf umif;udk rvGww f rf; toH;k
aiGuckd if.?od\k7mwGif ynmudk omIyif cifrif-uav csEdkifcJhavonf? p7dwfenf;enf;jzihf oHr+daumif;
onf? xdktcsufrsm;udk taxmuftxm;jyKv~if aumif; jyKvkyfEkdifonfh enf;vrf;rsm;udk &SmazGtoHk;
tif’&l;umeuf*Donf uBmausmf oaX;-uD;wpfOD; jyKjyD;v~if uk$+Demrnfxu G af tmif jyKvyk cf . hJ ? tuif;
jzpfvmcJo hJ nfrmS tH-h ozG,7f mr&Sad y? xkjd yif olpak qmif; yg;aom tif'&l;onf t*®vefjynfo\kd wpfacgufomG ;7m
cJhaom a':vmaiG oef; 300ausmf pnf;pdrfOPmrsm; wGif AufqrD menf;jzifh oHr+djyKvyk ef nf;udk twk7vm
udk aemufq;kH wGif vlxak umif;pm;a7;twGuf 7ufa7m I xked nf;jzifh oHr+dxnfw\du k kd t-uD;tus,f vkyu f ikd f
pGm toH;k cscjhJ cif;rSmvnf;xl;qef;onf[k ,lqzG,7f m a7mif;cscahJ vonf?od\kjzifh tif'&l;onf ESpt f enf;i,f
r[kwaf wmhay? twGi;f Yyif a':vmaiG 5000000 r~ tusKd;jzpfxeG ;f
tif'&l; umeuf*o D nfpaumhwvefjynf'efzg;rvif; cJah vonf?
jrdK\Y 1835 Edk0ifbmv 25 7ufae\wGif zGm;jrif.? ukex f w k v f yk 7f mwGif p7dwo f ufom7ef tif'&l;onf
tif'&l; 13 ESpo f m;t7G,w f iG f ol.zcifonf tar7d wpfqihfwufI -uHjyefonf? rD;7xm;ESihf rD;oab®m
uefjynfaxmifpk yifqv D aA;eD;,m; jynfe,fo\dk ajymif; rsm;udk tydkif0,f,lIpuf&kHrsm;Y vkdaomoWK&kdif;
a7F\aexdik cf . hJ ? xdt k cgu tif'&l;.zcifwiG f oab®m rsm;ukd o,f,lydk\aqmifaponf? o,fydk\p7dwfusOf;I
p7dwrf v S I JG aiGyw kd pfjym; wpfcsyrf ~ rygacs? xkad -umifh ol.tvkyf&HkrS oHxnfyPnf;rsm;udk aps;E=ef;csKdom
tif’&l;onf uav;b0uyif toufarG;r=twGuf pGmESihf a7mif;csEdkifaomtcg tjydKifqkdifrsm;udk
tvkyv f yk 7f &Smonf? a&S;OD;pGm 0gpufwckwiG f vkyu f ikd f csK;d ESrd v
f mEdik o f nf? Tok\jd zihf 1888 ckEpS f a7mufonfwiG f
vsuf aemifwiG f a-u;eef;&Hw k pfco k \kd ajymif;a7F\vyk u f ikd f tif'&l; umeuf*Donf rD;7xm;vrf; rdkifaygif; 425
cJh.? xdkaemuf yifqDvaA;eD;,m; rD;7xm;uk$+DrS rdik Ef iS fh rD;oab®m trsm;udyk ikd q f ikd I f / oHvyk if ef; tjyif/
t7m&S-d uD;wpfO;D onf tif'&l;. vlprG ;f vlp&Syd u kH kd od&dS ausmufr;D aoG;vkyif ef;/ a7eHvyk if ef;/ oab®musi;f vkyf
tuJcwfro d jzifh tif'&l;tm; ol.twGi;f a7;rŒ;tjzpf ief;ESihf tjcm;pufr=vufr=vkyfief; trsm;tjym;udk
ac:,l cef\xm;cJhavonf? -uD;yGm;vkdaom pdwfjzifh -udK;udkifEdkifaom tajcodk\a7muf&SdvmcJhonf? 1899
-uKd ;pm;aqmif7u G v f m7m/ tif'&l;umeuf*o D nf touf ckEpS w f iG f olyikd vf yk if ef; t7yf7yfukd pkaygif;um umeuf*D
23 ESpt f 7G,w f iG f rD;7xm; XmecGw J pfcu k kd tkycf sKy7f aom oHr+du$k +D[I l zG\Jpnf;wnfaxmifavonf?
t7m&Sw d pfa,muf jzpfvmavonf? 1901 ckESpfodk\ a7mufaomtcgum; umeuf*D.
xdak emuf ud, k yf ikd pf ;D yGm;a7;vkyif ef;wckukd vkyu f ikd f vufxJwGifa’:vm 500000000 r~ ydkif&SdaeavjyD?
vkad om tmomqNa-umifh a7eHvyk if ef;wGif 0ifa7muf xkt d cg olonftvkycf iG rf t S em;,ljyD;v~if ol.pnf;
vkyfudkifcJhavonf? tar7duefjynfwGif;ppf jzpfyGm; pdrfOPmrsm;udk pepfwustoHk;cs7efqN jzpfay:vm
aomtcg tif'&l;umeuf*Donf ppfxJokd\0ifI a&S\ awmh.? Tok\djzihf xkEd pS w f iG yf if tar7duefjynfaxmifpk
wef;ppfrsuEf mS rS tr=xrf;7Gucf . hJ ? jynfaxmifpzk ufrS oHr+dvkyfief;tzGJ\-uD;udk zGJ\pnf;wnfaxmifjyD;v~if
'+f7m7olxw J iG f wwd,ajrmuf jzpfcahJ vonf? olydkifqkdifaom vkyfief;rsm;udk xkdtzGJ\-uD;odk\ tm;vHk;
ppfjyD;oGm;aomtcg a7eHvkyfief;onf oHvkyfief; vFt J yfvu dk af vonf?
avmuf tvm;tvm raumif;onfudk awG\jrifvm ‘vlwpfa,mufonf rdrpd nf;pdrOf Pm tajrmuftjrm;
ojzifh oHEiS o fh rH +dvyk if ef;od\k ajymif;a7F\vyk u f ikd cf . hJ ? udk ay;urf;vSL'gef;Edik yf gvsuf ray;urf; rvSL'gef;bJ
tif'&l;umeuf*o D nf oHvyk if ef;wpfcw k iG f tpk0,f xm;I aoqHk;oGm;cJhv~if xkdaojcif;um; tusKd;r&Sd
,lcJh.? xkdaemuf rsm;r-umrD rdwfaqGtcsKd\ESihf yl; aojcif;omwnf;?’ Tum; oaX;-uD;tif'&l;umeuf
aygif;I,le, D ef oHpufu$k +Dukd wnfaxmifvu kd af v *D. pGjJ raJ om ,H-k unfcsuyf ifjzpfonf? olonf pkaqmif;
onf? rwnfaomaiG7if;rSm a':vm 250000 r~om cJhaom yPnf;OPmrsm;udk qif;7Jom;wkd\. tultnD
162
www.foreverspace.com.m
umeuf*D at umayoD,efawmifwef;
jzifh ajr-uD;xJrS wl;az:7&Scd . hJ ? od\kjzpfI xkyd Pnf;OPm vl\avmu tusK;d pD;yGm; jzpfxeG ;f aprnfh udP[lu rnf
rsm;udk qif;7Jom; vlxk. vufxJodk\ jyeftyf7efrSm onhfta-umif; udPtwGufrqkd xkdaiGxJrS xkwfEkwf
ol. wm0efjzpfonf[, k q l xm;avonf? tif'&l;. toH;k jyK7efrmS -um; tyfEx HS m;cJah vonf? ud,
k yf ikd pf nf;
twGi;f oMmefwiG f ighpnf;pdrf ighOPmwnf;[laom igpGJ pdrOf Pmwk\u
d kd rdrw
d pfO;D wnf;twGuf toH;k csrr= mS usO;f
rxm;bJ/ rdr7d &Scd ahJ om pnf;pdrOf Pmrsm;onf vlx. k ajrmif;vSonfhtavsmuf taumif;qHk;aom toHk;
pnf;pdrfOPmrsm;omjzpfI rdrduacWr~ xdef;odrf; csenf;rSm trsm;twGufvSL'gef;ay;urf;jcif;omv~if
apmifah &Smufxm;7jcif; jzpfonf[k ,lqavonf? jzpfonf[laom om"uudk jyoGm;onfh olaX;-uD;
ydkufqHudk 7atmif&Smjcif;xuf 7jyD;aomydkufqHudk umeuf*Donf1919 ck -o*kwfv 11 7ufae\wGif
tusKd;&SdatmiftoHk;cs7jcif;rSm omIcufcJa-umif; tedPa7mufavonf?
tif'&l;onf aumif;pGmodxm;ESi. fh ? od\k tm;avsmfpmG
ol.pnf;pdrOf Pmrsm;udk vl\avmutwGuf tusK;d jzpf
xGe;f ap7ef rnfo\dk rnfyt kH oH;k cs7rnf[al om jy©em umae;7Sif;yif ? ?(aZmfrmF ;-u;D yif„7=?)
udk ESpfaygif;rsm;pGmuyif eufeufeJeJpOf;pm;vmcJhI
aemufq;kH Y ynma7;twGuf toH;k cs7ef qH;k jzwfvu kd f umayoD , ef a wmif w ef ; ? ? umayoD,ef
avonf? xko d \dk qH;k jzwfvu kd jf yD;aemuf ol.Zmwdjzpf awmifwef;rSm Oa7mywku d w f iG f 'kw, d txif&mS ;qH;k
aompaumhwvefjynf&Sd wUodkvfausmif;-uD; av; aom awmifwef;jzpfI/ csufuq kd vdAk g;uD;,m;Edik if rH S
ausmif;odk\ a':vm 1000000 vSL'gef;vkduf.? xkd &l;ar;eD;,m;Edik if t
H xd wnf&jdS yD;v~if rdik f 800 cef\&n S f
aemuf tar7duefjynfaxmifpk yPAwfjrdK\EiS hf 0g&Siw f ef vsm;onf? xkad wmifwef;-uD;onf Oa7mytv,fyikd ;f
jrdK\rsm;wGif umeuf*D trnfjzifh ynmjr|ifhwifa7;tzGJ\ &Sd ajr-oZmxufoefaom vGijf yifa'oudk 0ef;7Hxm;ouJh
rsm;udk wnfaxmifxm;cJh.? ol.csufjr|Kyfa'o odk\&SdI awmifbufrSvmaom rdk;udk7apvsuf ta&S\
jzpfaom 'efzg;rvif;jrdK\&Sd pmoifausmif;rsm;twGuf ajrmufbufrS vmaomavat;udk umuG,af y;onf?
vnf; aiGtajrmuftjrm; vSL'gef;cJah vonf? awmifapmif; awmifcg;yef;wkd\wGif xif&SL;awm-uD;
xkjd yif ol7aJ umif;rsm; cs;D jr|iahf 7;/ u_vDvrl sK;d rsm; rsm;&Sad omfvnf; awmif.txufyikd ;f wGif opfyif-uD;
tm;ynmoifay;a7;ESifh t*®vyd pf mvH;k aygif; jyKjyifa7; rsm; raygufEdkifbJawmifxdyfY a7nd|yifESihfopfuyf
udPrsm;twGufvnf; 7efyHkaiGtajrmuftjrm;udk oD; arSmw f \dkom aygufa7muf-uonf?
oef\xm;cJo h nf? touft7G,-f uD;7ifI h tvkyf rvkyEf ikd f awmifwef;-uD;wpfavsmuf rsm;aomtm;jzifhay
awmhaom ausmif;q7mrsm;tm;vnf; tjidrf;7dQm 3000 rS 5000 txd jrihfaomfvnf;/ tcsKd\aom
axmufyHhxm;cJh.? uBmay:&Sd pm-unhfwkdufrsm;udk awmifxdyfrsm;rSmrl ay 8000 ausmf 9000 eD;yg;r~
vnf; aiG tajrmuftjrm; axmufyv hH LS 'gef;cJah vonf? jrihf-u.? tjrifhqHk;tydkif;rSm csufudkqvdkAg;uD;,m;
olaX;-uD; umeuf*. D taxmuftyhjH zihf wnfaxmif EdkifiHY&Sdaom wm;x7m;awmifpkjzpfonf? jrihfrm;
zGiv hf pS xf m;aom pm-unfw h u dk af ygif;rSm uBmt7yf7yf aom awmifxyd rf sm;rSm wpfEpS v f ~if 9 vcef\r~ ESi;f zk;H
wGif 3000 cef\r~&o dS nf? xkrd w S pfyg;vnf; uBmay:Y tkyaf e-u.? tcsKd\ awmifxyd rf sm;ay:wGif a7ieftidk f
ppfrufwu dk cf u
kd rf r= sm; yaysmufum xm0pOfjidr;f csr;f a7; rsm;&SdI xkdtkdifrsm;rS yifv,fESifh wpfenf;wpfvrf;
7&Sad p7ef 7nfoefI te,fe,ft7yf7yfo\dk vSnv fh nf qufoG,faeonf[k tcsKd\u ,lq-uonf?
w7m;a[majymjcif;/ pmtkypf mwrf;rsm; a7;om; xkwf xdak wmifwef;-u;D rsm; wnfae7mrSm Oa7mywdu k w f iG f
a0jcif; tp&Sdonfh jidrf;csrf;a7; vkyfief;rsm; twGuf wGi;f xGuyf Pnf; t-uG,0f qk;H aoma'ojzpfI a&F/ cJ/
vnf; aiGoef;aygif;rsm;pGm vSL'gef;cJah vonf? aiG/ a-u;eD/ cJ/ oGyf/ oH/ ausmufrD;aoG;ESihf a7eHrsm;
aemufqHk;Y tif'&l;. vufxJwGif a':vm xGuaf vonf? uke;f jrihyf ikd ;f rsm;wGif oda¶mqm;tajrmuf
25000000 r~omcsefvSyfI a':vm 125000000 tjrm; wl;az:7&Sdonf? xdkawmifwef;a'o&Sd awm
r~ukd xde;f ode;f apmifah &Smuf7ef e,l;a,mhjrKd \wiG f umeuf -uD;rsm;wGif 0uf0/H 0Hyak vGEiS hf a-umifjrD;wdpk aom om;
*D aumfyakd 7;&Si;f [lI x7wftzG\Jwpfcu k zkd \JGpnf;jyD;v~if 7Jrsm;ESifh vif;,ke/f 0Hvdk paom iSu7f rJ sm; &S-d uonf?
163
www.foreverspace.com.m
164
www.foreverspace.com.m
umzD
jzpf.? xkad emufumzDukd *sm;Ag;u`e;f ESio fh D [d–k u f `e;f Edik I f wpfyifwnf;rSmyiftyGiEfh iS t hf oD;pdr;f / toD;rSnhf
rsm;wGif pwifpdkufysKd;vm-uI xkdrSwpfqihf tylydkif; rsm;udk wpfjydKifeuf awG\7wwfonf?
a'orsm; ok\d vnf; wpfpwpfp jyef\ymG ;oGm;avonf? umzDoD;rsm; rSnfhaomtcg toD;rsm;udk cl;Ijzpf
,cktcg uBmwGif umzDtrsm;qH;k pdu k yf sK;d vsu&f o dS nfh ap/ atmufrSt0wfcHum tyifudk v=yfay;Ijzpfap
a'oum; awmiftar7duwdu k &f dS b7mZD;Ekid if H jzpf.? odrf;,l7onf? xkdaemufenf;trsKd;rsKd;jzifh tajcmuf
umzDyifonf ylaEG;aom wdkif;jynfrsm;Y txl; vSrf;jcif;/ taphc`wfxkwfjcif;rsm;jyKvkyf-uonf? odk\
ojzifh yifv,fjyiftxuf ayaygif; 1200 ESihf ay aomf toD;rSnhfwGif taphtjyifzufY tom;zwf&Sd
2000-um;&Sd a7aumif;pGm7aom ukef;jrifha'orsm; ae&Hkru taphay:wGifvnf; tajr|;cGHrsm; 2xyfr~
wGif aumif;pGmjzpfxGef;avh&Sdonf? umzDyifonf uyfaeao;onfh twGuf taphc`wfonhftvkyfrSm
tjrJpdrf;tyifuav;rsKd;jzpfI tvdktavsmufypfxm; rvG,u f v
l aS y? taphrsm;rS tajr|;pifomG ;atmif vkyf
v~ifay 20 ausmfjrifhwwfonf? okd\aomf pdkufysKd; 7mwGif taphrsm;udk wpfenf;enf;ESifh tajcmufveS ;f jyD;
xm;aom jcHrsm;wGiftoD;rsm;udk vG,fvifhwul aemuf 'vdrrfh sm;ESiv fh rdS afh y;jcif;/ yGwx f wk yf pfjcif;rsm;
qGwfcl;EdkifpdrfhaomiSg tyifrsm;udkcsKdifay;avh&Sd-u jyKvkyf7onf? aemufqHk;Y taphrsm;udk c`wfjyD;aom
onf? umzDyifwiG f t&GuEf iS fh tudik ;f rsm;qHo k nfh t&Guf tcg t&G,t f vdu k f tpm;pm;cGjJ yD;v~if tdw-f uD;rsm;wGif
n|mcGrsm;wGif tvGeaf rF;-udKifonhf yef;jzLrsm;tpkvu kd f xnfI h Edik if jH cm;ok\d wify\kda7mif;cs-uonf?
yGifhwwf-uonf? umzDyifrsm;onf 3 ESpfom;t&G,f teH\t7omESihf jynfhpHkonfh umzDudk aomufoHk;
cef\wiG f pwifo;D yGiv
hf m-uI 5 ESpo f m;t&G,w f iG o
f ;D tm; Edik 7f eftwGuf umzDaphtpdr;f rsm;udk ndK0ga7mif7atmif
jynfhpHkvmonf? wpfyifv~iftESpf 20r~-umatmif avSmaf y;7ao;onf? Tod\k avSmaf y;7mwGif *&kwpdu k jf yK
oD;yGihfavh&Sdonf? toD;rsm;onf yxrYtpdrf;a7mif vky7f efv. kd ? od\kr[kwv f ~if vko d nft h eH\t7om xGuf
jzpf.? xkad emuf 0gvmjyD;v~if aemufq;kH wGif eDomG ; rvmbJaewwfonf? a&S;uumzDaphrsm;udktdrfrSm
onf? 7moDOwkaumif;aom a'orsm;wGif umzDyif yif avSmf,l-uaomfvnf; ,cktcgYrl Ttvkyfudk
onf wpfEpS v f ~if ESp-f udro
f ;kH -udrw f ikd af tmif yGiEhf ikd o f ;D &Hk-uD;rsm;wGif t-uD;tus,f vkyfudkifvsuf&SdayjyD?
165
www.foreverspace.com.m
u70du/o~if u7a0;yif
166
www.foreverspace.com.m
umaAmfvpftuftpf umAkd[kduf'7dwf
167
www.foreverspace.com.m
vktd yfI rde;f uav;rSm u,fv7kd D 1950 rS 2250txd 7&So d nf? atmufq*D si/f [du k 'f &d*k sif ESprf sK;d vk;H ESi"hf gwf
vkdavonf? a,mufsm;-uD;rsm;rSm olwkd\. v=yf&Sm; aygif;pyfaomtcgwGif tufqw D pftufqpfuo hJ \kdaom
oGm;vmr= tenf;trsm;udk vkdufI u,fvkd7D 2500 -o*Jepftufqpfrsm;ESifh t,fvukda[muJhokd\aom
rS 4500 xdvkdI rdef;rrsm;rSm u,fvdk7D 2100 rS umAd[ k u kd 'f 7dwf j'yfaygif;rsm;ud7k &So d nf? umAGeo f nf
3000 txd ae\pOf vdt k yfonf? oWKrsm;ESihfvnf;aygif;pyfEdkif7m xkdj'Afaygif;rsm;udk
umAd[ k u
kd 'f 7dwyf gaomtpm;tpmrsm;wGif tmvl;/ umAdu k [ f ak c:.? txif&mS ;qH;k aomumAdu k rf mS u,f
aygifrek \f/ ajymif;zl;/qef/o-um;/ iSuaf ysmoD;/ vdraf rmf vqD,rfumAdu k f jzpf.? u,fq, D rfumAdu k f tay:
oD;/ yef;oD;/ c7rf;csOfoD;/ qD;oD;/ rkefvmO0g yJESihf wGif a7tenf;i,f avmif;csvkdufv~iftqufwDvif
[if;oD;[if;&Gufrsm;yg0ifonf? tpm;tpmrsm;udk "mwfaiG\jzpfay:vm.? umAGefonf ouf&Sdt7mrsm;
usEG yfk w
f \dk pm;aomufvu kd af omtcg tpmtdrf twGi;f od\k wGif ta7;-uD;aom "gwfzufyPnf;wpfcktjzpf yg&Sd
a7mufoGm;v~if tpma-u csufjcif;jzihf umAdk[dkuf' onfukd awG\7onf?
7dwf ponf"h gwfrsm; jzpfvmaponf? xko d \kd "gwfrsm; pdeEf iS cfh eJ ufw\dk onf yHak qmifcjJ zpfaom umAGerf sm;
jzpfvmaomtcg ud, k cf ¶m-uD;yGm;tm;&Sv
d m7ef aqmif jzpf-u.? yHkaqmifcJr[kwfaom umAGefrsKd;rsm;vnf;
&Gufay;-uonf? az:jycJhaom tpm;tpmrsm;xJwGif &Sad o;onf? qDri=d ;f / rD;aoG;/ t&d;k rD;aoG; ponfw\dkrmS
o-um;onf -uGuo f m;rsm; oefprG ;f a7;twGuf txl; yHkaqmifcJvJr[kwfaom umAGefrsm;jzpf.? a7eHudkrD;
tm;ay;onf? &d=\vdkufaomtcgY qDrd=if;udk7&SdI/ armfawmfum;
wdik ,f mrsm; ydrk ckd ikd cf aHh tmif jyKvky7f mYvnf;aumif;/ yHk
umAGef ? ?trsK;d orD;rsm; txl;ojzihf wefz;dk xm; ESdyfrif jyKvkyf7mYvnf;aumif;/ t-uD;tus,f toHk;
-uonfh pdefESihf uBmhae\pOfoHk; yPnf;wpfckjzpfaom 0if.? rD;aoG;udk "gwfaiG\um rsuEf mS zH;k wGif toH;k cs7.?
cJwHwGifyg&Sdonfh *7ufzdkuf (cJeuf)wkd\onf tjcm; t&dk;udk avvHkrD;zkdwGif rD;u`rf;apaomtcg t&dk;rD;
rnfonfhyPnf;ESihfr~ ra7maom umAGeftppfrsm;om aoG;7&SdI/ xdkt&dk;rD;aoG;udk o-um;vkyfief;wGif o
v~if jzpf-u.? ausmufr;D aoG;ESifh rD;aoG;wk\donf um -um;t0gudk tjzLa7mifjzpfatmif c`w7f mY toH;k jyK7.?
AGeftppfrsm;r[kwf-uaomfvnf; umAGeftrsm;qHk; umAGeo f nf wd7>mefEiS t fh yifw\dk touf&iS I f -uD;
yg&Sad om yPnf;rsm;jzpf-u.? tcsK\daom ausmufr;D aoG; xGm; oefrmvmap7ef t7if;cHyPnf;wpfckjzpfaom
taumif;pm;rsm;wGif umAGef 7mcdkifE=ef; 90 txd a-umihf/ rnfhonfhtpm;tpmrnfonfh t0wftpm;
yg&So d nf? Yrqkd umAGeyf g&S. d ? o-um;/ umzD/ axmywf/ vuf
tjcm;yPnf;rsm;ESifh a7maESm aygif;pyfvsuf&adS om zufajcmufpaom pm;ukefaomufukefrsm;ESihf tusˆ
umAGefj'yfaygif;rsm;rSm trsm;tjym;&Sd.? umAGefj'Af vHkcsnftp&Sdaom txnft0wfrsm;rSm umAGeft7if;
aygif; rnfr~ rsm;jym;oenf;[lrl "gwkaA'ynmudk cHI jzpfvm-uaom yPnf;rsm;yif jzpfonf?
tif-o*Jepf uifrP-wDEiS fh -o*JepfuifrP-wD[I l ESprf sK;d umAGeo f nf j'yfpifwpfcjk zpfI tufwrftav;q
ESppf m;yif cGjJ cm;xm;7onf? -o*Jepf uifrP-wDqo kd nf 12 &Sjd yD;v~it f ufwrfeyH wfpOfrmS 6 jzpf.?(ausmufr;D
rSm umAGefj'yfaygif;rsm; ta-umif;csnf; oufouf aoG;/ *7ufzdku/f pdef/ rD;aoG;„7=? )
ESio fh m oufqidk af om"gwkaA'jzpfI/ ,ae\txd od&dS
xm;aom umAGefj'yfaygif; ta7twGuf 3 odef; umAGe'f ikd af tmufqu kd f ? ?umAGe'f ikd af tmuf qkud f
eD;yg;&So d nf[k qko d nf? ("gwfaiG\) onf umAGet f ufwrfwckEiS fh atmuf qD*sif
umAGeyf gaom yPnf;udk avxJwiG jf zpfap/ atmuf tufwrfEpS cf w k \dk aygif;pyfz\pJ G nf;I 77Sad om "gwfaiG\jzpf.?
pD*six f w
J iG jf zpfap/ rD;wkud af y;vdu k v
f ~if umAGe'f ikd af tmuf "gwkoau®wrSm CO2 jzpf.? xkd"gwf aiG\onf
qduk "f gwfaiG\ jzpfay:vmonf? atmufp*D siv f v kH akH vmuf avxk.tyHw k pfaomif;wGif av;yHrk ~ yg0if vsu7f . dS ?
avmuf r7&So d nft h cg umAGerf eG af tmufqu dk "f gwfaiG\ t7Gufpdrf;vef;aomtyifrsm;onf tpm
jzpfay:vm.? umAGeEf iS [ hf u
dk 'f &d*k siw
f \dk "gwfaygif;pyf tm[m7tjzpfjzihf umAGe'f ikd af tmufq'kd f ("gwfaiG\)udk
aomtcg rufodef;"gwfaiG\udkvnf;aumif;/ "gwfqD &=oGif;I atmufqD*sif ("gwfaiG\)udk &SLxkwf-u.?
uJo h \kdaom [du k 'f &du
k mAGejf 'yfaygif;rsm;udv k nf;aumif;/ vlESihfwd7>mefwkd\url atmufqD*sif ("gwfaiG\) udk
168
www.foreverspace.com.m
169
www.foreverspace.com.m
170
www.foreverspace.com.m
umAGerf eG af tmufqu
dk f umrjrdK\
umAGefrGefatmufqdkufudk umAGe'dkifatmufqdkufrS
vnf;7&SEd idk .
f ? umAGe'f idk af tmufqu
dk f "gwfaiG\ukd 7J7J
awmufaeaom rD;usD;cJrsm;tay:rS jzwfoef;oGm;
apjcif;jzifh umAGefrGefatmufqdkuf "gwfaiG\udk7&SdEdkif
onf?
CO2 + C = 2 CO
o7ufc&kdif umrjrdK\. jrifuGif;wpf7yf
umAGe'f ik d af tmufqu
k d f § rD;us;D cJ Ó umAGerf eG af tmufqu
kd f
171
www.foreverspace.com.m
umrjrdK\ umvuWm;jrdK\
rd(,cka7Fjrifwif) qkawmif;jynfah pwDukd wnfxm;cJh qH;k jrpfcjJGzpfaom [l*vDjrpf urf;ay:wGif wnf &So d nf?
onf[kvnf;tqkd&Sdonf? xkdapwDteD;&Sd ay 40 b*®vm;atmfrS 86 rdkifcef\ uGma0;aomfvnf;
ausmfjrifhaom jcao®h&kyf 2 ckrSmvnf; OD;aqmif;. euf&i=d ;f aumif;rGeaf om qdyu f rf;&Sjd cif;a-umifh yifv,f
aumif;r=jzpfonf[q k o
dk nf? ul;oab®m-uD;rsm; 0ifxu G o f mG ;vmEdik o f nf? **®gjrpf0rS ;f
umrjrdK\rSm ta7mif;t0,f pnfum;aom jrdK\uav; ESifh jA¦ykW7jrpf0rS ;f wk\d rS xGuaf om0g/ *Hak v~mf/bde;f /
jzpfonf? umrjrdK\e,fwiG f aq;rsm;pdu k yf sK;d I aq;jyif; pyg;/ vufzufajcmuf/ o-um;/ yd;k / om;a7pdr;f paom
vdyfrsm;udk t-uD;tus,fxkwfvkyfonf? *Gsrf;axmif ukepf nfrsm;onf jrpfvrf;rSvnf;aumif; wl;ajrmif;vrf;
umraq;rSm jrefrmEdkifiHvHk;xif&Sm;aom aq;rsKd; rSvnf;aumif; umvuWm;jrdK\okd\ pk&Hk;a7muf &Sdvm
aumif;wpf7yfjzpfonf? aq;tjyif -uufoGef/ i&kyf/ -uonf? rD;7xm;vrf;-uD;3 ckuvnf; umv
txnftvdyf/ 0g;/ zsmrsm; xGuf&Sdao;onf? umr uWm;jrKd \Y qH-k uonf? jrKd \wiG ;f ESifh jrKd \ywf0ef;usiw f \dw
k iG f
jrdK\e,frS xGufaom uGsef;opfrSm jrefrmEdkifiHrS jynfy 0gpuf/ *Hkav~mfpuf/ o-um;pufponfh puf&Hk-uD;rsm;
od\k y\kdxw
k af om u`ef;opfrsm;. 15 yHk 1 yHck ef\&o dS nf? vnf;&Sdonf? [l*vDjrpf urf;wpfav~mufY&Sdaom
umrjrdK\e,fwiG f xif&mS ;aom taqmufttHrk sm;rSm 10 rkid cf ef\&n S v
f sm;onfh urf;uyfqyd rf sm;ESifh oab®m
ra';07yfuGuf&Sd arc0wDjrdK\pm;wnf a7Fjrifrdbk7m; usi;f rsm;rSmvnf; jrpfa-umif;oGm; avS oab‡muav;
jrif'ifuek ;f &Sd tavmif;pnforl if;-uD;wnf a7Fjrifwif rsm;ESihf yifv,ful;oab®m-uD;rsm;ukefpnfcsif;
bk7m;/ uefOD;ukef;&Sd bk7m;abmfbk7m;/ ewfrD;ukef;&Sd zvS,fum o,f,lydk\aqmif7m qdyf-uD;ozG,f jzpfae
azgifawmfO;D bk7m;/ rka}muke;f &Sd a7Frak }mbk7m; ponfw\dk onf? xkdta-umif;wkd\a-umifh umvuWm;jrdK\onf
jzpfonf? tdNd,EdkifiH.wHcg;r-uD;wpfck jzpfaeonf omru/
uBmha7mif;0,fa7;Yvnf; txl;yif xif&Sm;vsuf &Sd
umvuWm;jrdK\ ? ?umvuWm;jrdK\onf tdN, d avonf? wpfzufurf;&Sd a[mif7mjrKd \o\dak yaygif; 1530
Edik if w
H iG f t-uD;qH;k jzpfI **®gjrpf.taemufbuf &Snaf om aAghcw H efwm;-uD;wpfck azgufvyk x f m;7mxkd
172
www.foreverspace.com.m
173
www.foreverspace.com.m
umvuWm;jrdK\
174
www.foreverspace.com.m
umvmaomurif; umvD'go
175
www.foreverspace.com.m
176
www.foreverspace.com.m
umvDz;dk eD;,m;jynfe,f
177
www.foreverspace.com.m
umvDz;dk eD;,m;jynfe,f
178
www.foreverspace.com.m
179
www.foreverspace.com.m
umvdkif;jrdK\ um–K'g,dax7f
uG,v f eG tf edPa7mufav7m umvdik ;f rSm r-uHKb;l atmif onf? OD;xkyfvkyfjcif;/ txnftvdyf 7ufvkyfjcif;/
ylaqG;cJhonf? Todk\ ZeD;onfaoqHk;jyD;aemuf um ADpuGwf rke\f vkyjf cif;wk\drmS xif7mS ;aom vkyif ef;rsm;jzpf
vdkif;onf xl;jcm;aom pmtkyfrsm;ukdra7;Edkifawmh -uvsu/f oH7nfusK&d rkH sm;ESifh tif*sief ,D m tvky&f rkH sm;
bJtouf 86 ESpw f iG f tedPa7mufavonf? vnf; &Sdonf? rD;7xm;vrf;qHkjrKd\wpfjrdK\jzpfI/
umvdkif;. vuf7mrsm;wGif pma7;ol. pdwfae vef'efjrdK\rS rD;7xm;vrf;twkid ;f rdik f 300 cef\ uGma0;
oabmxm;udk a-u;rHkjyifwGif jrif7bdobJokd\ xif onf? umvkid ;f jrdK\ vlO;D a7rSm 65000 cef\ jzpf.?
&Sm;pGm awG\jrif7onf? olonftay:,H[efaqmifr=
twkytrsm;udk vGefpGmyif rkef;wD;I xkHxkdif;EHktjcif; um–K'g,Dax7f ? ?um–K'g,Donf a*gwrjrwf
udk &=wcf sonf? tv[©tcsed u f ek jf cif;xuf tvkyf pGmbk7m;tavmif; od<šrif;om;ESifh wpfjydKiw f nf;zGm;
vkyfjcif;udk ydkrdkESpfouf jrwfEdk;.? ol.tvkyfxif aom zGm;zufawmfwpfOD;jzpfonf? oli,faz: upm;
ay:r=xuf tvkyf jyD;pD;jcif;a-umifh 7&SdaomESpfodrfh zuftjzpf-uD;jyif;cJh7m/ od<šrif;om;. zcif
jcif;yDwu d kd ydI
k vdv
k m;[ef wlavonf? oka<g'erif;-uD;onf um–K'g,Dtm; trwftjzpfcef\
aESmif;vltcsK\du pma7;q7m-u;D umvdik ;f . oabm tyfajr|mufpm;onf?
w7m;rsm;udk emZD0g'ESifh Edi= ;f ,SOw f wf-u.? umvdik ;f od<šrif;om;onf bk7m;jzpfawmfrljyD;I 7mZj*dK[f
onf ola7;om;jyKpkcJhaom pmtkyfrsm;wGif w7m; jynfa0–K0efausmif;Y oDwif;oHk; aeawmfrlaom
enf;vrf; rSefuefr=onfyif tiftm;jzpfa-umif;/ vl tcg/ crnf;awmf oka<g'erif;-uD;onf jrwfpmG bk7m;
tcsKd\onf usefvlrsm;xuftqihftwef;jrifha-umif;/ udk zl;awG\vkdojzifh -uGvmawmfrl7ef trwfrsm;udk
'Drdkua7pD0g'rSm 7,fp7maumif;aom 0g'omjzpf t-udr-f udrv f wF I
f yihaf ponf? tyifv h w
F af om trwf
a-umif;/ vlwpfa,mufpt D m; vGwv f yfru = kd ray;Edik /f wkd\ vnf; jrwfpGmbk7m;xHokd\ a7mufv~if tajcGt7H
ray;oifah -umif;/ Edik if u H kd tmZmenf wpfO;D OD;uaomf rsm;ESitfh wl tu`ww f 7m;7I 7[Mmjzpfuek -f uojzifh
vnf;aumif;/ tm+m&Sif wpfa,mufa,mufuaomf crnf;awmf.pum;udk rav~mufxm;rdbJ &S-d uonf?
vnf;aumif;/ pDrt H yk cf sKyof ihaf -umif;rsm;udk a7;om;az: oka<g'erif;-uD;vnf; rnfonfh owif;pum;r~
jycJah vonf? xkd oabmw7m;rsm;udk ola7;om;cJah om r-um;od7ojzifhpdwfrcsrf;romjzpfvsuf aemufqHk;
‘jyifopf awmfvSefa7;’/ ‘tmZmenfESihftmZmenfudk wGif um–K'g,Dtrwfuakd c:I tajcGt7HwpfaxmifEiS fh
av;pm;jcif;’/ ‘atmfvDAm u&Grf;0J’ tp&Sdaom apvFwjf yefonf?
pmtkyrf sm;wGif awG\&7dS ayonf? jrwfpmG bk7m;xHo\kd a7mufv~iyf if um–K'g,Dtrwf
ESihf tajcGt7Hrsm;onf 7[Mmjzpf-ujyefonf? odk\7m
umvdik ;f jrdK\ ? ?umvdkif;jrdK\onf t*®vefjynf urfAm wGif crnf;awmf rSm-um;vdkufonfudk rarhavsmhbJ
vefc&dik .f &k;H pku d 7f m jrdK\-uD; jzpfI tD'if jrpfay:wGif 60 r~aom *gxmwkd\jzifh uydv0wf aejynfawmfodk\
wnf&adS vonf? paumhwvefjynf e,fpyfEiS fh 10 rkid f jyefvnf -uGa7muf7efav~mufxm;avonf? xk*d gxm
r~yif ruGma0;aome,fjcm;jrdK\ wpfjrdK\jzpfonf? ausmf ajcmufq,f av~mufxm;csufrsm;um;/ jrwfpGmbk7m;
apmxif7Sm;aom uoD'7,fbk7m;&Sdckd;ausmif;-uD; . pdwfoabmawmf -unfEl;nGwfaysmif;atmif
ESihf 7Jwdkuf-uD;rsm;&Sd7m/ bk7m;&Sdcdk;ausmif;-uD;rSm waygif;7moD. a7ajrawmawmif -oumoavmu
11 7mpkEpS t f wGi;f u pwifwnfaqmufcjhJ yD;aemuf 15 om,m[efudk tzefzef csD;usL;um yihfaqmifaom
7mpkESpfwGif wpfzef jyefvnfwnfaqmufcJhjyefonf? pum;rsm; yg0ifojzifh tvGef om,memaysmfzG,f
umvkid ;f 7Jwu dk -f uD;rSm 1092 ckEpS w f iG f 'kw,
d 0DvsH b7k if &Sad yonf? xkt d cgrS jrwfpmG bk7m;onf 7mZj*dK[jf ynfrS
wnfaqmufcahJ om taqmufttHjk zpfI ,cktcgysuf ,lZem 60 uGmaom uydv0wfjynfodk\ -uGa7mufI
pD; c`wf,Gif;aejyD jzpfaomfvnf; ppfwef;vsm;tjzpf omuD0ifrif;rsm;tm; w7m;a[m-um;awmfrlonf?
toHk;jyKae-uao;onf? xkdodk\ a7S;usvSaom orkdif; um–K'g,Dax7fonf 'g,umwdk\.pdwfudk o<g
0if taqmufttHk-uD;rsm;tjyif -uD;us,faom jynf -unfvif jzpfapEdkifaom bk7m;wynfhom;wdk\wGif
ol\taqmufttHk-uD;rsm;jzpfonfh jrdK\awmfcef;r-uD;/ xl;c`efjrihfjrwfqHk;aom ykCdKvftjzpf ukv_om'u
w7m;&Hk;awmf/ jywdkufESihftEkynmjycef;rsm;vnf;&Sd {w'*fb\JG7avonf?
180
www.foreverspace.com.m
um;'pfjrdK\
181
www.foreverspace.com.m
182
www.foreverspace.com.m
um;aohEidk if H
183
www.foreverspace.com.m
um;aohEidk if H ud a*s
a7mrwk\dvufwiG 1f 4 7ufwidk w f idk f rD;[ke;f [ke;f awmuf om;jzpfot l m; txufwef; ynm7yfrsm;ukd oif-um;
avmifvsuf jymusoGm;avonf? 7ef wUokdvfokd\ rapvFwfEkdifcJh&SmbJ omref pmoif
bDpD 45 ckESpfavmufwGifa7mrbk7if qDZmonf ausmif;uav;wGio f m ynmoif-um;apcJ7h onf?
um;aohukd a7mrqif;7Jom;rsm; vma7mufaexkdif7m *sGefrSm i,fpOfuyif r[kwfrcH pdwf"mwfESifh jrifh
e,fopftjzpfjzifh owfrw S cf .hJ ? xkt d wGuf um;aoh jrwfaom oabmxm;&Sdoljzpf7m ausmifom;wkdif;
onf pnfum;vmjyD;v~if a7mrykid f tmz7due,fy,f q7mwkid ;f uyif ol\ucdk spcf if-uavonf? txl;ojzifh
rsm;. tcsuftjcmjrdK\-uD;jzpfvmjyefonf? okd\aomf olaeaomausmif;rS q7m-uD;.om;ESifhcspfusGrf;
at'D 439 ckESpfwGif Aif;a'gvlrsKd;wkd\ 0ifa7mufwkduf w0ifcifrifc7hJ m Ttcsufonfyif *Gsef.aemifa7;ukd
ckdufvk,ufzsufqD;cJhojzifh arS;rSdefoGm;jyD;v~if zefw;D cJah om ta-umif;wpfck jzpfvmavonf?
yifv,f”m;jypcef;tjzpfo\dkoufav~mcJah vonf? at'D t*‡vdyfvlrsKd; uAsmq7mwkd\onf trsm;tm;jzifh
553 ckEpS rf pS I Akid Zf if;wku
d t
f ifyidk , f m. vufatmufcH qdwfjidrf om,maom awm&Gma'orsm;wGif tcsdef
e,fwpfcjk zpfcjhJ yD;v~if at'D 698 ckEpS w f iG f tm7yfvrl sK;d ukev f eG af pwwf-uaomfvnf; *seG u f rd mS rl ol.uav;
wk\d . acsr=e;f zsufq;D jcif;ukd cHc7hJ avonf? b0ukd pnfum;vSaom vef'efjrdK\awmf-uD;wGifom
1881 ckESpfY wsL;epfjynfonf jyifopftpkd;7. ukefvGefapcJh7avonf? tvStyukd oabmuswwf
apmifha&SmufcHe,fwpfckjzpfvmaomtcg um;aoh jcif;um; ud.e*k"d mwfcyH if jzpf.? ‘tvSonf oPm/
onf A7if*s*D + dk ;f tkyw f pfyg;. XmecsKyf jzpfvmonf? oPmonf tvS’ Tum; ud. 0rf;wGif;yg,kH-unf
,cktcgYrl a&S;a[mif; taqmufttkH tysuftpD; csufjzpfonf? udtzkd\ avmu-uD;wGif ta7;t-uD;
rsm; pka0;wnf&7dS m jrdK\a[mif;7mr~om use&f adS wmhonf? qk;H aom t7mwpfck wnf;om&S. d ? xkt d 7monf tjcm;
r[kwf tvSyifjzpf.?
uda*s (c7pf 1^95„1812) ? t*‡vyd pf mayorkid ;f udonf olESifhwpfacwfwnf; ay:aygufvmaom
wGif xif&Sm;aom uAsmpmqkdwpfOD;jzpfonfh *sGefud &SJvD/ 0rfZ0yfponfh uAsmpmqkd-uD;rsm;uJhokd\ uBm
onf 1^95 ckEpS w
f iG f vef'efjrdK\Y zGm;jrifonf? ol. -uD;ukd ajymif;vJvkd/ awmfvSefvkdaom qN&Sdonfh
zcifrSm tn-wjrif;xdef;wpfOD;om jzpfaoma-umifh pmqkrd sK;d r[kwaf cs? tvStywnf;[laom om,monfh
184
www.foreverspace.com.m
ud a*s udoma*gwrDax7D
185
www.foreverspace.com.m
udoma*gwrDax7f uDrm;tmwmwyf
186
www.foreverspace.com.m
uDrm;tmwmwyf
187
www.foreverspace.com.m
uDrm;tmwmwyf uD,mwefnDaemif
188
www.foreverspace.com.m
189
www.foreverspace.com.m
190
www.foreverspace.com.m
uD;,ufjrdK\ uD;0D;iSuf
&S. d ? xkb d 7k m;&Scd ;kd ausmif;-uD;rSm xdyyf ikd ;f wGif a7Fom; wkd\wGif uD;0D;[ktrnfwGifaom iSufrsKd;onf toGif
jzifh jyKvkyfxm;aomacgif;avmif;pif-uD; &Sdonfh tm;jzifh tHh-ozG,f7m taumif;qHk;aomiSufrsKd;jzpf
twGuf xif&Sm; avonf? onf? uD;0D;iSufudk e,lZD;vefusGef;rSwpfyg; tjcm;
uD;,ufjrdK\onf 5 7mpkESpftwGif;u wnfcJhaom EdkifiHrsm;Y rawG\acs? uD;0D;[laom emrnfrSm
jrdK\-uD;jzpf.?tv,facwfwiG f pnfum;wk;d wufvsuf atmfou H tkd pGjJ yKI e,l;ZDvefwidk ;f 7if;om;rsm;u ay;
xif&mS ;ausm-f um;cJo h nf? xkjd rdK\onf &k&ES ikd if wH iG f c7pf xm;aom emrnfjzpfonf? od_yH g7*lrsm;url xkid u S Yf
,efbk7m;&Sdckd;ausmif;ESihf c7pf,ef pmoifausmif; ysHoef;Edkifavmufaom tawmifrsm;r&Sdaoma-umifh
rsmbk7m;&Sdckd;ausmif;aygif; 150 r~&SdcJhbl;ojzifh/ ‘tufywm7pf’(awmifyrH )hJ [kac:onf?
a&S;tcgu&k&Swkd\onf xkdjrdK\udk ‘uD;,ufjrdK\jrwf’[k uD;0D;iSuw f iG f tvGe&f n S v
f sm;aomE=wo f ;D &So
d nf?
ac:prSwf jyKc-hJ u.? rGe*f v kd rl sK;d / vpfaoG;eD;,ef; vlrsK;d t&G,frSmtdrfY arG;xm;aom -uufti,fpm; t&G,f
ESihf ydk;vlrsKd;wkd\onf uD;,ufjrdK\udk toD;oD; ydkifqkdif omomjzpfonf? uD;0DwGifawmifyHrsm;&Sd.? odk\
tkypf ;kd cJ-h ubl;.? ok\d7mwGif 1668 ckEpS Yf &k&v S rl sK;d wk\du aomf tvGeaf o;i,fIyso H ef;7eftwGuf toH;k rus acs?
jyefvnf odrf;ydkufvkduf-uonf? 1943 ckESpfwGif udk,fY&Sdaom tarG;rsm;rSm tvGef&SnfI wpfudk,f
,lu7def;EdkifiH. jrdK\awmfjzpfvm.?'kwd, uBmppf vHk; tarG;trSifrsm; zHk;aebdouJhodk\ xif7onf? rysH
twGi;f Y *smrefw\dk onf tjyif;txefwu kd cf u kd If uD; oef;Edkif aomfvnf; ajcaxmufrsm;rSm tvGefoefrm
,ufjrK\dukd 1941 ckEpS rf S 1943ckEpS t f xd odr;f ydu k x f m; awmihfwif;onf? tjcm;iSufrsm;ESihfrwlaom xl;
cJh-u.? 1943 ckESpf &k&Swyfrsm; uD;,ufjrdK\odk\jyef jcm;csuw f pfcrk mS xkid u
S . f ESmacgif;aygufrsm;onf &Snf
a7mufvmaomtcg rlvvlOD;a7 850000 cef\rSm vsm;aom E=wfoD;zsm;wGif &Sdaejcif;yifjzpf.? tpm
^5000cef\txdavsmhusoGm;onfudkvnf;aumif;/ &SmazGaomtcg ESmacgif;jzifhteH\cHI&SmazGonf?
vlaetdrfrsm;ESihfwuG wHwm;rsm;/puf&Hkrsm;/ wU ol.tpmrSm wDaumif/ ydk;awmifrmESihf A,f7DoD;rsm;
odkvfausmif;/ taqmufttHkrsm;ESihf a&S;bkef;-uD; jzpf.? wDaumifukd E=wo f ;D jzifh &G\HxYJ &SmazGwwfonf?
ausmif;rsm;rSm r&=rvSysupf ;D ukejf yDuv kd nf;aumif;/ awG\ uD;0D;onf ae\cif;wGiftdyfI ntcgYom tpm
-u7avonf? &SmazGonf? 7efou l kd ckc7H eftwGuf cGsex f ufaom ajc
onf;rsm;udk toH;k jyKonf? iSu. f t&G,Ef iS pfh maomf
uD;0D;iSuf ? ?uBmay:&Sd ajrmufjrm;vSpmG aomiSuf ol.OrSm-uD;rm;onf[kqdk7ayrnf? wpf-udrfv~if
O 2 vH;k cef\ tkI iSuzf u kd Oay:Y
0yfonf? todu k jf yKvkyaf om t
avhtusihfr&SdbJ ajr-uD;Yusif;
wl;Itkwwfonf? e,l;ZDvef
wkid ;f 7if;om;rsm;. owfjzwfr=
a-umifh uD;0D;rsm;tawmfenf;
yg;oGm;avjy?D od\7k mwGif ,cktcg
Y TiSurf sKd;udk rowfjzwf7[k
e,l;ZDveftpdk;7u Oya'jzifh
wm;jrpfxm;avonf?
ukuDcsif; ? ? (csif;vlrsKd;„7=?)
191
www.foreverspace.com.m
192
www.foreverspace.com.m
cGit hf a7;rsm;udk &dak oav;pm;atmif aqmif&u G 7f mwGif 7Si;f 7ef wm0efco H nf?
vnf;aumif;/ jyKrlaqmif&u G cf iG u
fh kd 7&Sad p7efEiS /fh (4) Edik if t
H csi;f csi;f qufq7H mwGif tzG\0J ifEikd if w H pfck
xkdtcsufrsm;xajrmufatmifjrifapjcif;iSg ukv onf tjcm;wpfEikd if . H e,fajrESiv fh wG v
f yfr= tcGit fh a7;
orConf Edik if t H oD;oD;wk\d. jyKral qmif&u G cf surf sm;udk wk\dukd xdyg;apaomt-urf;r=ukd rzuf7/ t-urf;zufrnf
wnDwnGwfwnf;jzpfatmif jyKjyifrnfhr@dKifozG,f [k rjcdr;f ajcmuf7/ od\kr[kwf ukvorC.7nf&, G cf suf
jzpfap7ef ukvorCudk zG\Jpnf;pOfu7nf&, G af vonf? rsm;ESifh qef\usifI rjyKrl7/
xkjd yif ukvorCudk atmufygoabmw7m;rsm;ay: (5) ukvorConf pmcsKyyf gtcsut f vufrsm;ESifh
wGif tajccHI wnfaxmifcJh.? ,if;wkd\rSm avsmfnDpGmjidrf;csrf;a7; wnfjrJatmifESihf jidrf;csrf;a7;
(1) tzG\J0ifEikd if t
H m;vH;k onf tcsKyt f csmtm+mydik f jyefvnf7&Sad tmif ,laomtcg/ tzG\J0ifEikd if w H idk ;f onf
Ekid if rH sm;jzpf I tqiht f wef;csif; wlno D nf? vdktyfaom tultnDrsm;ay;7rnfhjyif ta7;,l
(2) tzGJ\0ifEdkifiHtm;vHk;onf pdwfaumif;oabm jcif;cH7aomEdik if t H m; tultnDray;7efwm0efco H nf?
aumif;ESihfpmcsKyf-uD;wGifaz:jyxm;aom wm0ef0 (6) jidr;f csr;f a7;ESifh vHjk cHKa7;udk apmifx h ed ;f 7ef vdt k yf
W7m;rsm;udk xdef;odrf; aqmif&Guf7ef wm0efcHonf? onfESihftr~/ tzGJ\0ifr[kwfaom EdkifiHrsm;onfvnf;
(3) tzG\J0ifEikd if rH sm;onf ,if;wk\d.tjiif;yGm;r=rsm; pmcsKyfyg tcsut f vuftwdik ;f aqmif&u G af 7;twGuf
udk at;csr;f aomenf;rsm;jzifjh zpfap/ jidr;f csr;f a7;/ vHjk cHK tzG\J -uD;uaqmif&u G 7f ef
a7;ESiw fh 7m;r~wa7;wk\dukd rysujf ym;apbJjzpfap/ ajz (^) tzG\J0ifEikd if wH pfc. k jynfwiG ;f a7;udPrsm;wGif jird ;f
csr;f a7;7&S7d ef aqmif&u G o f nft h cgrS
wpfyg;/ukvorConf 0ifa7mufpu G f
zufjcif;rjyK7 ponfw\dk jzpfavonf?
ukvorC-uD;ay:aygufvmap7ef
Edik if -H uD;rsm;onf t-udr-f udraf qG;aEG;
wkid yf ifI c7D;tqifq h ihjf zwfausmcf 7hJ
onf? 'kw, d uBmppfpwifjzpfymG ;I
22 vr~t-um/ 1941 ck ZGefvwGif
jAdwo d ~tpd;k 7ESifh 9 Edik if rH pS pfajy;tpd;k
7wd\konf vef'efjrK\dawmf&pdS ed *f srd ;f eef;
awmfwGif ppfjzpfaponfh tajccH
ta-umif;7if;rsm;udk tjrpfuvSefI
jzKdzsu7f efEiS fh uBmay:&Sd vlrsK;d toD;
oD;twGuf b0opfzefw;D ay;7ef rsuf
ESmpHn k D aqG;aEG; jyD;aomf/ pde*f srd ;f eef;
awmfausnmpmwrf;udk xkwjf yefvu kd f
avonf? ukvorC ay:aygufa7;
twGuf a7S;OD;pGmvrf;cif;ay;vdkuf
aom ausnmpmwrf;yif jzpfayonf?
xkdaemuf tar7duefoRw-uD;
&l; ZAJEh iS fh jAdwo d ~0ef-uD;csKyf rwmcsm
csw D \dok nf 1941 ck -o*kwv f Y tW
vMdwo f rk]7mtwGi;f wpfae7mwGif
v~Kd \0u S pf mG awG\qakH qG;aEG;I/ -o*kwv f
txyfaygif; 39 xyf7Sd ukvorCtaqmufttHkopf-uD; 12 7ufae\ wGif olwdk\ESpfOD;aygif;
um aemiftcgwGif‘tWvMdwf
193
www.foreverspace.com.m
194
www.foreverspace.com.m
ukvorC
195
www.foreverspace.com.m
ukvorC
vnf;aumif;/ aqG;aEG;Edik o f nf? axmufccH surf sm; ay;Edik f vHjk cHKa7;aumifpD tpnf;ta0;onf qufwu dk f &Sad e
onf? okd\7mwGif tjiif;yGm; r= tajctaet7yf7yfudk onfjzpf7m tzG\J 0ifEikd if w H idk ;f onf tjrJwrf; ud, k pf m;
vHjk cHKa7;aumifpu D ajz7Si;f aecdu k w
f iG /f xkt d jiif;yGm;r= vS,f wpfO;D usxm;&S7d .? 2 ywfv~if tenf;qH;k wpf
od\kr[kwf tajctae ESipfh yfvsO;f I taxGaxGvw F af wmf -udrfpnf;a0;7ef vsmxm;aomfvnf; xdkxuft-udrf
onf pOf;pm;aqG; aEG;Edik af omfvnf;/ xkt d zG\Ju rawmif; aygif; ydI k pnf;a0;avh&o dS nf? rnfonfah e7mwGirf qdk
qdb k J axmufccH sufrsm; ray;Edik af cs? pnf;a0;Edik o f nf?
ta7;-uD;aomjy©emrsm; tqkdrsm;udkqHk;jzwf vHjk cHKa7;aumifp0D if r[kwaf om ukvorC0if Edik if H
aomtcg/ tpnf;ta0; wufa7mufaom tzG\J0ifEikd if H rsm;omru ukvorC0ifr[kwaf om Edik if rH sm;udv k nf;
rsm;. rJ 3 yHk 2yH7k rSomtwnf jzpfonf? omrefjy©em ,if;wkd\. tusKd;pD;yGm;ESihf oufqdkifaomudPrsm;udk
rsm; tqdkrsm;udkrlum; tpnf;ta0; wufa7muf aqG;aEG;aom vHjk cKH a7;aumifpD pnf;a0;yGo J \kd zdwaf c:aqG;
aom tzGJ\0if rsm;. rJrsm;7mjzifh qHk;jzwfavonf? aEG;Edik o f nf? ok\daomf xkEd ikd if rH sm;wGif rJay;ydik cf iG rfh &Sad cs?
taxGaxG vFwfawmfodk\ tjcm;tzGJ\rsm;u ESpfcsKyf vHjk cHKa7; aumifp. D OU}udk tzG\J0ifEikd if t H rnfrsm;.
tpD7ifcpH mrsm; txl;tpD7ifcpH mrsm; ay;yd\k 7onf? xkd tQ7mpOftvdu k f vpOftvSnu hf s wifajr|mufonf?
tpD7ifcHpmrsm;udk pOf;pm;aqG;aEG;7efrSm taxGaxG usix hf ;kH udPrsm;wGif tzG\J0ifw\dkrJ ^ rJ7rStwnfjzpf
vFwaf wmf. wm0efjzpf.? vHjk cKH a7;aumifp. D axmuf onf? tjcm;udPrsm;wGifum; xm07tzGJ\0ifrsm;.
cHcsut f 7 ukvorC0iftjzpf vufcjH cif; jznfph u G jf cif; rJtm;vH;k yg0ifaom rJ ^ rJ7rSomtwnf jzpfavonf?
ponfwdk\udk taxGaxGvFwfawmfu omv~if aqmif od\jk zpfI xm07tzG\0J if wpfO;D . oabmrwlaomrJonf
&Gu7f avonf?taxGaxGvw F af wmfonf ukvorC qH;k jzwfcsuu f kd y,fzsuEf ikd o f nf? wpfenf;qd7k aomf7
-uD; wpfcv k ;kH twGuf 7oH;k rSe;f ajcpm7if;udk pOf;pm;aqG; aomf xm07tzG\0J ifrsm;wGif ADwt dk m+m&Sad vonf?
aEG;twnfjyKjyD;aomf/ usefusaiGut kd oif;0ifEikd if rH sm; vHjk cHKa7;aumifp. D tao;pdwv f yk if ef;rsm;udk wGif
u xnfh0if7ef a0yHkus owfrSwfay;avonf? ukv us,fpGmaqmif&GufEdkif7eftwGuf vHkjcHKa7;aumifpD
orConf tzGJ\0ifEdkifiHrsm;u xnfh0ifaiGrsm;jzifh atmufwiG f -uD;ig;-uD;rSppfO;D pD;csKyfrsm; yg0ifI ukv
wnfjrJae7ayonf? orC wyfrsm;. ppfqifru = kd -udK;udik af omppfO;D pD;tzG\J/
vHjk cHKa7;aumifp0D ifEikd if rH sm;ESifh uae'gEdik if w H \dk ruS , kd f
(2) vHkjcHKa7;aumifpD pm;vS,w f pfO;D pDyg0ifaom tEkjrLtiftm;apmifah 7Smuf
vHjk cHKa7;aumifpw D iG f tzG\J 0ifEikd if aH ygif; 11 Edik if rH S a7;tzG\J/ vHjk cHKa7;aumifp0D if 11 Edik if rH S ud, k pf m;vS,f
ud, k pf m;vS,w f pfO;D pDyg0ifI/ rJay;7mwGiv f nf; wpfEikd if H rsm;yg0ifI ppfwyfEiS v fh ufeufavsmah ygh uef\owfa7;
v~if wpfro J may;Edik o f nf? tzG\J0ifrsm;wGix f m07tzG\J0if tpDtpOfrsm;udk avhvm7efjzpfaom vufeuf uef\owf
5 Edik if jH zpfaom qkAd , D uf &k7/S jyifopf/w&kw/f tar7duef a7;tzG\J ponfh t-uaH y;tzG\Jrsm; &Sad vonf? tEkjrLtif
jynfaxmifpk ,lEkdufwufuif;'rf;EdkifiHrsm;ESihf taxG tm;apmifah 7Smufa7;tzG\JEiS hf vufeufuef\owfa7;tzG\J
axGvw F af wmfu rJjzifh a&G;cs,I f oufwrf; 2ESprf ~om&Sd wdk\tpm; vufeufav~mhhaygha7;tzGJ\[lI 1952 ckESpf
onfh xm07r[kwaf om tzG\J 0if 6 Edik if w H \dk yg0if.? wGit f opfz\JGpnf; cJo h nf?
vHjk cHKa7;aumifpo D nf uBmhjidr;f csr;f a7;ESifh vHjk cHKa7;
wnfaqmuf7eftwGuf t"du wm0ef,lxm;7av (3) pD;yGm;a7;ESifh vlr=a7;tzGJ\
onf? Edik if t H csi;f csi;f y™dyQjzpfrnfh tajctaewk\dukd pD;yGm;a7;ESifh vlra= 7;7mtzG\Jonf tjynfjynfqikd 7f mpD;
pHkprf;ppfaq;Edkif.? oufqkdif7mEdkifiHrsm;tm; tjiif; yGm;a7;/vlra= 7;/ ,Ofaus;r=/ ynma7;/ use;f rma7;ESifh
yGm;r=uakd phpyf/ jzefajz/ tEknmwcHw k if/ tjynfjynfqikd f tjcm;tvm;wluPd rsm;udak omfvnf;aumif;/ vl\tcGit hf
7m w7m;&H;k awmfo\dkwifoiG ;f 7ef nFe-f um;Edik o f nf? xkd a7;rsm;/ tajccHvw G v f yfciG rfh sm;ESifh pyfvsO;f Iaomfvnf;
od\k nFe-f um;onfukd rvdu k ef mv~if usL;vGeaf omEkid if H aumif;/ avhvm/ aqG;aEG;/ tpD7ifc/H axmufcEH ikd . f ?xkd
ESifh Edik if aH 7; tquftoG,jf zwf7ef nFe-f um;Edik o f nf? udP7yfrsm;qkid 7f m t-urf;oabmwlnD csurf sm;udv k nf;
xdak emuf ukvorCtzG\J0if Edik if w H idk ;f u ay;yd\k7efuwdjyK taxGaxGvw F af wmfo\kd wifjy7efa7;qG7J onf? vdt k yf
xm;aom ppfwyfrsm;udk toH;k jyKEdik o f nf? onft h cg tjynfjynfqikd 7f mnDvmcHrsm; zdwaf c:Edik . f ?
196
www.foreverspace.com.m
ukvorC
197
www.foreverspace.com.m
ukvorC
(6) twGif;a7;rSL;&Hk;
ukvorC.t-uD;qH;k aom tkycf sKyfa7;t7m&Scd sKyf
rSm twGif;a7;rSL;csKyf jzpfonf? vHkjcHKa7; aumifpD.
axmufccH sut f 7 taxGaxGvw F af wmfu twGi;f a7;rSL;
csKyfukd cef\xm;onf? yxrqH;k aom twGi;f a7;rSL;csKyf
onf aemfa0;Edik if rH S rPwmx7pfAvD ;D jzpfonf? twGi;f twGif;a7;rSL;csKyfopf rPwm'uf[rfrmp,kd;tm; twGif;a7;
rSL;csKyfa[mif; rPwmx7pfADvD;uqD;-udKaepOf
198
www.foreverspace.com.m
ukvorC
txl;tzGJ\rsm; ukvorCaemifa7;
ukvorC. 7nf&, G cf surf sm; xajrmufatmifjrif EdkifiHa7;7m avhvmoltrsm;yif ukvorConf
ap7eftwGuf ajrmufjrm;vSpGmaom uBmhpD;yGm;a7; uBm\jidrf;csrf;a7; wnfwHhatmif -udK;yrf;7mY EdkifiH
jy©emrsm;/ vlra= 7;7mjy©emrsm;udk txl;tzG\Jrsm;zG\J aygif;csKyt f oif;xuf tcGit fh vrf;omonf[k ,H-k unf
pnf;I aqmif&u G f avonf? atmufygtzG\rJ sm; rSm -uonf? ta-umif;rSm ukvorCwGifEdkifiH-uD;rsm;
1949 ckEpS f txd zG\Jpnf;xm;jyD;aomtzG\Jrsm;jzpfonf? tm;vH;k yifyg0ifaeaoma-umifjh zpf.? od\k aomftcsKd\u
1? tjynfjynfqkdif7m tvkyform;tpnf;t&Hk; Edik if aH ygif;csKyftoif;. cGsw, f iG ;f csuf tawmfrsm;rsm;
2? 7dQmESipfh u kd yf sKd;a7;tzG\J ukvorCwGif yg&Sad eao;onf qdjk yefavonf? Edik if H
3? Edik if aH ygif;pHyk nm/ od_EH iS , fh Ofaus;r=tzG\J aygif;csKyfuJhokd\yif xdxda7mufa7muf ta7;,lEdkif
4? tjynfjynfqidk 7f m jrdK\jyava-umif;tzG\J 7eftwGuf tzG\J 0ifEikd if rH sm;.tultnDay:wGif wnf
5? uBmhaiGa-u;qdik 7f m7efyakH iGtzG\J ae.? xkdjyif ukvorCzGJ\pnf;vkdufojzifh uBmay:
6? jyefvnfxal xmifaf 7;ESiw fh ;kd wufa7;qdik 7f m wGif aemufxyf ppfrjzpfawmh[k rajymEdik af o;acs?
uBmhb+f od\kaomf ,cktcsed t f xd uBmay:wGif jidr;f csr;f a7;
^? uBmhpmydk\wkduforC 7&Sd7eftwGufukvorConf taumif;qHk;aomar~mf
8? uBmha-u;eef;qufo, G af 7;orC vifch sujf zpfaeayonf? vGecf ahJ omESprf sm;twGi;f u t
9? uBmhusef;rma7;tzGJ\ awG\t-uHKrsm;t7/ ukvorConf ajymif;vJvmaom
10? uBmhcu kd ;kd 7mrJo h rl sm; apmifah 7Smufa7;tzG\J tajctaersm;ESihfavsmfnDpGmusifhwwfjyD;v~if tcuf
11? uBmhu;l oef;a7mif;0,fa7;tzG\J tcJ -uD;rsm;udk wwfEikd o f avmuf ausmef if;Edik cf o hJ nfukd
awG\7.?1946ckESpftwGif;u ukvorConf tD7ef
rS qkAd , D ufwyfrsm;ajymif;a7F\a7;ESifh qD;7D;,m;ESifh vuf
bEGew f \dkrS jyifopfEiS hf jAdwo d ~wyfrsm;ajymif;a7F\a7;udP
rsm;udk aqG;aEG;cJh.? z7efudktkyfpdk;aom pydefEdkifiH.
tajctaeudk aqG;aEG;jyD;v~if ukvorC. tzG\JcrJG sm;
jzpfaomuBmvHk;qdkif7m tzGJ\tpnf;rsm;wGif yg0ifcGihf
rjyK7efEiS fh tzG\J 0ifEikd if rH sm;uvnf; Edik if aH 7;tquft
oG,f jzwf7ef qH;k jzwfc. hJ ? tzG\J0ifEikd if rH sm;wGif trsK;d
orD;rsm;ukd trsKd ;om;rsm;enf;wl Edik if aH 7; tcGit fh a7;
rsm;ay;7efukd aqmf-ocJI h / ppf'+fccH 7hJ aom Edik if rH sm;
wGif oH;k pG7J eftwGuf tjynfjynfqikd 7f muav;rsm; ta7;
ay:7efyakH iGuo kd wfrw S af y;cJ. h ?
vHjk cHKa7;aumif;pDrv S cJF ahJ om t,fvaA;eD;,m;/ bl
va*;7D;,m;ESifh ,l*pkd vm;AD;,m;Edik if w H \do
k nf *7daysmuf
usm;olyek rf sm;udk ulnaD eonf[o l nfh *7d. pGypf cJG suEf iS fh
pyfvsO;f I/ taxGaxGvw F af wmfonf axmufccH surf sm;
csrw S cf jhJ yD;v~if 194^ ckEpS w f iG f xkd 4 Edik if w H \dk vku d ef m
aqmif&u G jf cif;&Sd r&Spd pkH rf;7ef aumfr7Siw f pf7yf zG\pJ nf;cJ. h ?
1949 ckESpfwkdifatmif aphpyfjzefajzum aqmif&GufcJh
.? 1948ck {jyDv 10 7ufae\wGif vHkjcHKa7;aumifpD
u jrefrmEdik if . H ukvorCok\d0ifciG jfh yK7ef av~mufxm;
csuu f kd wnDwnGww f nf;oabmwlciG jfh yKch. J ? {jyDv
ukvorCtwGif;a7;rSL;csKyf rPwm'uf[rfrmp,dk; yGJOD;xGuf
19 7ufae\wiG f taxGaxGvw F af wmfu vHjk cHKa7;aumif
rdef\cGef;jrGuf-um;aepOf
pD. axmufcHcsuft7jrefrmEdkifiHtm; ukvorC0if
199
www.foreverspace.com.m
ukvorC
Edik if w H pfct k jzpf tm;vH;k oabmwlvufcI H twnfjyK 1949 ckEpS f taxGaxGvw F af wmf nDvmcHwpf7yfwiG f
vku d af vonf? jrefrmEdik if o H nf 58ckajrmuf tzG\0J ifjzpf.? bmvifyw d qf \dkru= pkd Of;pm;cJ. h ? aemufwiG f oabmwl
ygvufpwdik ;f jy©emESifh pyfvsO;f I ukvorConf nDcsuf 7&Sjd y;D aemuf ,if;ydwq f \krd = jy©emrSm jy;D ajyoGm;
tawmf-udK;yrf;cJ7h .? taxGaxGvw F af wmf axmufcH avonf? xkEd pS t f xd tjynfjynfqidk 7f m Edik if iH ,frsm;
csut f 7 ,lEu kd w f ufuif;'rf;Edik if o H nf ygvufpwkid ;f xdef;odrf;xm;a7;pepft7 ukvorCtzGJ\0ifEdkifiHrsm;
udk xde;f odr;f xm;jcif;rS pGe\fvw G vf u kd 7f .? 1948 ckEpS f tm; xde;f odr;f xm;ap7ef vFt J yfxm;aom a'orsm;rSm
wGif txl;usi;f yaom taxGaxGvw F af wmf nDvmcHu <ef;'g;„tl&eG 'f /D jAdwo d ~ESijfh yifopfuR&Ge;f e,frsm;/
ygvufpwkid ;f jy©em jzefajza7;t7m&Sw d pfO;D cef\xm;ajz wd*k v kd ef/ wef*ef,;D u/ em;tl;&l;/ e,l;*if;eD/ taemuf
7Sif;apcJhonf? tm7yfEdkifiHrsm;ESihf t%7D,,fEdkifiHwkd\ qrdk;t/ rm7S,fuGsef;pk/ r,f7D,³m;uGsef;pkESihf u,f&dk
ppfajyjidrf;a7;ukdvnf; ukvorCu OD;aqmifcJh.? vdik ;f uGsef;pkrsm; jzpfavonf?
1949 ckESpfwGif t%7D,,fEkdifiHonf ukvorC0if taxGaxGvw F af wmf wwd,t-urd n f vD mcHrS arWm
Ekid if H jzpfvmavonf? 7yfcHcsuft7 tEkjrLtiftm;apmifha7Smufa7;tzGJ\ESihf
194^ ckEpS w f iG f ukvorConf tif'ekd ;D 7Sm;ta7;udk vufeufuef\owfa7;tzG\w J \odk nf vltrsm; aoa-uysuf
ajz7Sif;7jyefonf? tif'dkeD;7Sm;oRwEdkifiHESihf 'yfcswkd\ pD;apwwfaom vufeufrsm; zsupf ;D a7;twGuf ukv
wku d yf jJG zpfymG ;cJ7h m/ ukvorCu tusK;d aqmif aumfrwD orCu wm0efcx H m;onft h wdik ;f aqmif&u G Ef ikd 7f ef enf;
zG\Jpnf; aqmif&u G pf onfwiG f 1948 ckEpS Yf wku d yf aJG cW vrf;rsm;udk qufvuf-uKd ;yrf;7SmazGco hJ nf? xkjd yif tjcm;
7yfpo J mG ;aomfvnf; r-umrD jyefvnfjzpfymG ;cJjh yefonf? vufeufrsm; av~mah ygha7;ESifh tjynfjynfqidk 7f m tEkjrL
od\kaomf qufvuf jzefajzcJo h jzifh ESpOf ;D ESpzf uf aphpyf tiftm;xdef;odrf;a7;twGufvnf; -udK;yrf;cJh.?
aqG;aEG;r=rsm; ay:aygufcu hJ m 1949 ckEpS w f iG f tcsKyf 1950 jynfhESpfZGefv 257ufae\wGif udk7D;,m;
tcsm tm+mydkif tif'dkeD;7Sm;jynfaxmifpkoRwEdkifiH ajrmufydkif;wyfrsm;u ukd7D;,m;awmifykdif;ukdusL;
jzpfay:vmavonf? ausmf wku d cf u
dk cf o hJ nfrpS I ud7k ;D ,m;ppfypJG wifco hJ nf?
xkd 194^ckEpS w f iG f taxGaxGvw F af wmfu ud7k ;D ,m; ukvorConf udk7D;,m;ajrmufydkif;tm; wkdufcdkufr=
jy©memudkajz7Sif;chJ7.? 1948ckESpfwGifudk7D;,m; 7yfp7J ef ta7;qdck ahJ omfvnf; tcsn;f ES;D omjzpfco hJ jzifh
awmifyikd ;f udk taxGaxGvw F af wmfu todtrSwf jyKcjhJ y;D ukvorC0ifEdkifiHrsm;u oabmwlqHk;jzwfum
aemufEikd if jH cm;wyfrsm;ud&k yk o f rd ;f apcJo h nf? ud7k ;D ,m; ud7k ;D ,m;awmifyikd ;f zufr0S ifa7mufwu kd cf u kd af y;cJo h nf?
ajrmufyikd ;f twGuu f m; rnfo\dkr~raqmif&u G Ef ikd cf ahJ omf aemufqHk;Yukvor. -udK;yrf;r=a-umifh 1953ckESpf
vnf; vGwv f yfa7;7xku d of nf[k todtrSwjf yKcahJ om Zlvdkifv2^7ufae\wGif ppf7yfqJa7;pmcsKyfudk ESpfOD;
ud7k ;D ,m;Edik if H wvH;k wpnf;wnf;jzpfa7;udk aqmif&u G f ESpzf ufvufrw S f a7;xk;d cJo h nf?(ud7k ;D ,m;ppfy„JG 7=? )
7eftwGuf aumfr7Siw f pfck zG\J pnf;cJ. h ? 1951 ckEpS w f iG f t%7D,,ftpd;k 7u a*smf'efjrpfukd
ukvorConf uÆD7ta7;ESipfh yfvsO;f I tdN, d ESifh jyKjyifazgufvkyfonfrSpI qD;7D;,m;EdkifiHESihf tcsif;
yguPwef2 EdkifiHwkd\ ppfjzpfyGm;rnf&Sdonfudk wm;qD; rsm;cJ-h uonf? TudPrSm ukvorCvHjk cHKa7;aumifpD
Edik cf .hJ ? uÆD7ta7;rSm vHjk cHKa7;aumifpo D \kd 1948 ck ok\d a7mufojzifh jzefajza7;tzG\J apvFwcf 7hJ onf? wku d f
ESpfOD;wGif a7muf&SdcJh7m enf;trsKd;rsKd;jzifh xkdta7;udk cdu
k af 7; 7yfprJ r= sm;udk ESpjf ynfaxmifv;kH rSyif vufc-H u
ajz7Si;f 7ef-udK;yrf;aeqJjzpfavonf? aomfvnf;/ tm7yfEdkifiHrsm;.wif;rmr=a-umifh aqG;
1948 ckEpS w f iG f taxGaxGvw F af wmfonf vl\tcGihf aEG;yJrG sm;ysujf ym;cJ7h avonf?
ta7;ausnmpmwrf;-uD;ukd xkwjf yefc. hJ ? ukvorConf *smreDEikd if w H iG f ta7S\yikd ;f taemuf
1948 ckEpS w f iG f vufwiftar7dua'oqkid 7f m pD;yGm; ydik ;f [k cGjJ cm;aeonfukd yl;aygifay;7ef -udK;pm;cJo h nf?
a7;aumfr7Siw f pfcu k kd zG\Jpnf;cJ. h ? vHjk cHKa7;aumifpED iS t fh TudPESifh pyfvsO;f I pHpk rf;a7;tzG\Jrsm; apvFw7f efppD Of
axGaxGvw F af wmfw\dku jidr;f csr;f a7;ESifh vHjk cHKa7;twGuf onft h cg/ *smreDta7S\yikd ;f u pHpk rf;a7;tzG\Jukd t0ifrcH[k
-udK;yrf;cJo h uJo h \kd / tjynfjynfqidk 7f m w7m;&H;k awmfu wif;rmpGmjyef-um;ojzifh TudPrSm ratmifjrifacs?
vnf;jynfaxmifcsif;csif; tjiif;yGm;r=rsm;udk at;csrf; ukvorConf 1951 ckEpS t f wGi;f 45 jynfaxmif
aomenf;jzifh ajz7Si;f 7ef -udK;yrf;cJ. h ? tpkd;7rsm;ESihf pD;yGm;a7; pmcsKyfrsm;csKyfqdkum/ rwdk;
200
www.foreverspace.com.m
ukvorC
201
www.foreverspace.com.m
u70du/o~if u7a0;yif
202
www.foreverspace.com.m
ucsijf ynfe,f
203
www.foreverspace.com.m
ukvorCae\ ukvm;?OD;
csKyfqkd atmifjrifcahJ vonf? a&S;OD;pGmzG\J pnf;aom 51 om;onf? xk7d mZ0if-u;D rSm {csi;f / armfueG ;f / ausmuf
Edik if t
H jyif aemufxyfyg0ifciG 7hf aom Edik if rH sm;vnf;&Sd pmponfw\dk uykd g ud;k um; a7;om;xm;ojzifh rSeef ef;
ayonf? xkEd ikd if rH sm;wGif jynfaxmifpk jrefrmEdik if v H nf; 7mZ0if/wGi;f oif;r[m7mZ0if topfuo hJ \akd om7mZ0ifrsm;
yg0ifonf? ,if;od\k tm;jzihf atmufwb dk mv 24 7uf onf xdrk [m7mZ0if-uD;udk ud;k um;rSjD irf;jyK -u7.?
ae\wiG f ukvorC-uD; aygufzmG ;cJah y7m/ xkad e\ukd ukv OD;ukvm;onf 7mZ0if usrf;-uD;udk we*®aEGrif;
orCae\[k uBm wpf0eS ;f vH;k u todrw S jf yKxm;av (oU7mZf 10^6ckEpS rf S 1095 ckEpS )f vufxufY jyKpk
onf? xkad e\wiG f ukvorC0if Edik if w H idk ;f Y txdr;f t onf? OD;ukvm;onf 7mZ0ifusr;f jyKpEk ikd af om pGr;f 7nf
rSwyf rJG sm; jyKvyk I
f / ukvorC-u;D t"du7nf&, G cf suf omruyJ jrefrmpum;ajyudk &dk;&dk; jzihfajyjypfpGm a7;
rsm;ESihf pGrf;aqmifcsufrsm;udk vlwdkif;oabm ayguf om;Edkifaom pGrf;7nfESihf vnf;jynfhpHkonf? ‘aomif;
7atmif pGr;f aqmif-urnfh t"d}mefrsm;udk jyK-uonf? usef;onf’/ ‘&dkif;ysonf’/ ‘ykefuefonf’/ ‘rusKd;r
ukvm;?OD;? ?OD;ukvm;rSm r[m7mZ0if-uD; udk EGH&Sdonf’/ ‘oPmawmfazgufzsufonf’/ ‘qufuyfjrJ
jyKpka7;om;cJah om 7mZ0ifusrf;jyK q7m-uD;wpfO;D jzpf wGif ra7mufbaJ eonf’/ ‘aus;Zl;awmfukd aoGznfonf’
onf? anmif7rf;acwf we*®aEGrif;w7m;-u;D vufxuf ponfjzifh pum;y7d,m,f Edik ef if;pGmoH;k pGcJ o hJ nf?
wGif xif&mS ;aomykCKd vf jzpfonf? OD;ukvm;.rsK;d EG,f OD;ukvm;onf r[m7mZ0if-uD; wpfapmifwnf;jzifh
rSm olaX;rsK;d jzpfI tzrSm pOfu h ikd o
f aX;a'0ao}/ t yif ausmaf pmxif&mS ;onf? xk7d mZ0ifrmS r[m oRwrif;
rdrmS wzuftEG,f apmfbmG ;rsKd;r+d-o•jzpfonf? rSpI we*®aEGrif;txdomyg0ifonf? OD;ukvm;onf
OD;ukvm;onf a&S;u &Sirf [moDv0Ho. 7mZ0if r[m 7mZ0if-uD;tjyif 7mZ0ifvwfEiS fh 7mZ0ifcsKyrf sm;
ausmEf iS fh yk*7H mZ0if/ waumif; 7mZ0ifpaom 7mZ0if udv k nf; a7;om;cJah o;onf?
rsm;rSm jynfph jkH cif;r&So
d nfukd 7mZ0ifusr;f tapmifapmif ukvm;aumufiSuf ? ?( c&kpw k if u
S „f 7=? )
rS ndE| i=d ;f jyD;v~if 7mZ0if-uD;wpfapmif tjzpf jyKpak 7;
204
www.foreverspace.com.m
oJuMm7ul; ouf&o
dS ab‡m
obm0.a'otvkduf qef;-u,fpGm zefwD;ay;xm; onfhoW0gwpfrsKd;ukd atmufyg ta-umif; 7yfwGif az:jyxm;
onf? t&kyfqkd;oavmuf tokH;0ifaom ukvm;tkyfonf tm7yfvlrsKd;wkd\. aus;Zl;&Sif[kqkdv~if rSm;rnf rxifay?
ukvm;tkyf ? ?oJuM7rSm c7D;toGm;7 tvm7 ukvm;tkyfonf tpmukdokdavSmifEkdif&kHomru a7
cufcaJ om t7yfa'ojzpfaomfvnf; tvG,w f ul jzwf ukv d nf; us,0f ef;aom tpmtdrf xJY&So d nfh txl;a7
ausmf oGm;vmEkid 7f ef obm0u wd7>mefx;l wpfrsK;d ukd cef;rsm;Y c7D;&Snv f ~if &Sno f nfth avsmuf 7ufaygif;
zefw;D ay;xm;avonf? xkw d 7d >mefrmS tjcm;r[kw/f rsm; pGmcHEidk 7f ef okrd ;DS xm;Ekid af yonf? TuJo h \dk a7ukd
t&kyq f ;dk oavmuf tzk;d wefaom ukvm;tkyyf ifjzpf.? okrd ;DS xm; Ekid jf cif;a-umifh ukvm;tkyo f nf oJuMm7xJ
ukvm;tkyo f nfvnfyif;rSm uk, d x f nfEiS phf mv~if t wGif tok;H 0ifq;Hk jzpfonf? -urf;wrf; jyif;xefaomoJ
vGe&f n S v f sm;ae&ko H mru t-unf7h vnf; qk;d avonf? rkefwkdif;usvmaomtcg ESmacgif;ukd av0ifaygufr
ajcrsm;rSmvnf; cGmygIESpfjcrf;uJGae.? TuJhokd\uJG &Sad tmif ydwx f m;Ekid o f nf? xk\djyif rsuv f ;Hk rsm;ukv d nf;
aeonfrSm ajcrsufpdteD;okd\yif a7mufaeonf? OD; tvGew f 7m xlxaJ v;vHaom rsuaf wmifw\djk zifh oJr0if
acgif;rSm ao;i,f&o Hk mru t&kyv f nf;qk;d .? tndK atmif umuG,x f m;Ekid af o;onf?
a7mifrsuv f ;Hk rSmvnf; tjyifzufo\dk twefi,f jyL;xGuf ukvm;tkyw f iG f xl;jcm;aomtcsurf mS ol.OD;acgif;
vsufaeayonf? ol.ESmacgif;rSm tjcm;wd7>mef teD;ok\duyfvmv~if ta-umif;&Smr7bJ a'goxGuw f wf
rsm;ESirhf wlbJ xl;xl;jcm;jcm; tuJu G av;rsm; &So d nf aomtavhjzpfonf? Tok\da'goxGuv f mv~if ukvm;
ukd awG\7.? ESmacgif;aygufudk tvk&d o dS vku d s,fvm tkyo f nf eD;7mvludk uku d cf jJ cif;/ uefausmufjcif;ponf
atmifvkyfEkdifI oJuMm7twGif;Y jyif;xefaomoJ wk\dudk jyKvyk w f wfonf? ukvm;tkyt f pm0g;ykrH mS vlEiS rhf
rkewf idk ;f rsm;usa7mufv~if av0if aygufr&Sad tmifvnf; wlb/J ol.atmufar;&k;d ukd eHab;wpfzufwpfcsuo f \dk
wif;usypf mG ydwq f \dx
k m;Ekid o
f nf? uk, d af y:Y aygufaom xkrd T S ok\d ykcufvo JF uJo h \dk v=y&f mS ;um-udw0f g;onf?
tarG;rsm;rSm -urf;wrf;&kHomru rnDrnmz&kdz7J ukvm;tkyo f nf ESpaf ygif;rsm;pGmuyif oJuMm7t
jzpfvsu&f o dS nf? tzktxpfrsm;aom 'l;ESihf auG;nGwf wGi;f oGm;vmolw\dt k wGuf tok;H t0ifq;Hk wd7>mefjzpfchJ
vsuf&Sdaom 7if&kd;rsm;ay:wGif -urf;wrf;aom om; onf? tok;H t0ifq;Hk jzpf7jcif;rSmvnf;usGEyfk w f \dk o&d dS
a7uJhokd\ tcHrsm;ukd awG\7avh&Sdonf? ukvm;tkyf. -uonft h wkid ;f yif tyl'+fucdk EH idk jf cif;/ tpmiwfa7iwf
vyk\d rmS tvGe-f unf7h qk;d onf? wm&Snpf mG cHEidk jf cif;wk\dtjyif -uD;rm;aomcGet f m;&Sjd cif;
oJuMm7xJwiG f ukvm;tkyaf vmuf tzk;d wef tok;H a-umifhyifjzpfonf? okd\aomfvnf; ukvm;tkyfonf
0ifaom wd7>mefr&Sdojzifh ukvm;tkyfukd 'uMm7 taumif-uD;oavmuf xkHxkdif;onf?
oab‡ m ’ [l I ac:a0:-uonf ? uk v m;tk y f o nf ukvm;tkyu f dk 'l;axmufcidk ;f 7efrw S pfyg; tjcm;t7m
oJuMm7xJ Ytzk;d wef7jcif;rSm tvGe&f n S v
f sm;a0;vH wk\dudk tvG,w f ul rapckid ;f Ekid af y? TuJo h \dk';l axmuf
aomc7D;ukd tpma7pmtenf;i,fr~ pm;aomuf&EHk iS hf onft h cgwGif ukvm;tkyo f nf rnfr~rmausmaomajr
wm&Sno f mG ;vmEkid af oma-umifh jzpfayonf? xl;qef; -uD;ay:wGif 'l;axmuf7onfjzpfapumrl emusijf cif;r&Sd
onfrSm ukvm;tkyfY tm[m7ukd okdavSmifxm;aom ay? tb,fa-umifq h adk omf 'l;qpfay:wGif 'l;tcH
vyk\dyg&Sjd cif;yif jzpfonf? c7D;vrf; t-um;Y tpma7pm t*‡gwpfrsKd; &Sad eaoma-umifjh zpfonf? 'l;axmufcidk ;f
&Sm;yg;aomtcg ukvm;tkyo f nf vyk\dxYJ tqDtjzpf onfhtcg rdrdukd,fay:okd\ av;vHaom 0efxkyf0efykd;
okad vSmifxm;aom tm[m7ukd ok;H pJo G nf? xk\d a-umifh -uD;rsm; wifawmhrnfuo kd Id us,af vmifpmG nnf;nL
tvGef&Snfvsm;yifyef;aom c7D;-urf;ukd EGrf;e,fpGm wwfonf? ukvm;tkyo f nf us,jf yef\aom oJuMm7
oGm;jyD;onfah emufwiG f ukvm;tky. f vyk\d rmS aysmuf -uD;rsm;ukad usmjf zwfI wpfwef. 4 ykw H pfycHk ef\&adS omt
uG,v f rk wwfi,fomG ;wwfonf? ok\daomf vk7d mc7D;ok\d av;csdefukd rkdifaygif;rsm;pGm vG,fuloufompGmo,f
a7mufI aumif;pGmem;aejyD;aomf tpmaumif; aqmifEidk o f nf? ukvm;tkyv f rf;av~mufyrHk mS &k;d &k;d omref
aumif;pm;7v~if xkv d yk\drmS csujf cif;yif jyefvnfazgif; wd7>mefw\dk vrf;av~mufyEHk iS hf tvsi;f rwlacs? ukvm;
-uGvmwwfayonf? tkyfpD;7onfrSm oab‡mpD;7onfESifhwlojzifh vd=if;rl;
205
www.foreverspace.com.m
ukvm;tkyf
wwforl sm; ukvm;tkypf ;D 7efroifah y? ukvm;tkyo f nf ukvm;tkyf 2 rsK;d &So d nf? tma7Aseu f v
k m;tkyrf sK;d rSm
vrf;av~muf7mY uk, d ef aH b;&Sd ajcwpkv H ;Hk ukd wpfcsdef u`Ekfyfwkd\od&Sd-uonfhtwkdif; t7yfjrifhjrifh ajcwH
wnf; yifah jr|mufjyD;v~if ajcvSr;f vSr;f &ko H mruao;bJ &Sn&f n S Ef iS ahf usmuke;f ay:wGif vyk\dwpfcw k nf;om&So d nf?
uk,d x f nf-uD;wpfcv k ;Hk ukv d nf; eHab;ok\d ypfvv JF suf tjcm; ukvm;tkyfwpfrsKd;rSm Aufx7D,efukvm;
apmif;iJu h m oGm;avh&o dS nf? xkad -umifh ukvm;tkypf ;D tkyrf sK;d jzpfI tm&Swu dk tf v,fyidk ;f wGif aexkid o
f nf?
aomolrSm vd=if;pD;aeaomavSuJhokd\ edrfhvkdufjrifhvkduf xkud v k m; tkyrf sK;d wGif vyk\d 2 ck&o dS nf? Aufx7D,efuk
jzpfvsuf 7moDOwk -urf;wrf;jyif;xefaepOf oab‡mjzifh vm;tkyfrSm aqGeD;rsKd;pyfjzpfaom tma7Asefukvm;
c7D; oGm;7onfEiS hf rnfo\dkr~rjcm;ay? ukvm;tkyrf sm;. tkyx f ufyI dk uk,
d v f ;Hk uk,d x
f nf-uD;jyD;v~i/f ajcaxmuf
v=y&f mS ;oGm;vm ykrH mS jyif;xefvo S nfjzpf7m/ ukepf nf rSmwkdI oefrmawmifhwif;onf? ukd,fay:&SdtarG;rSm
rsm;ukd wdww f qdwf ck;d oGi;f a7mif;csru = dk vku d vf zH rf;qD; vnf; ykdIxlum zm;vsm;usae.? okd\aomfajc
7onfh tD*spEf idk if rH S ukvm;tkypf ;D ykvyd f rsm;rSm wpfae axmufrSm ul&SifuJhokd\ jidrfhajimif;jcif; r&Sd&kHomru
ukew f pfaecef; ukvm;tkypf ;D I c7D;oGm;7mwGif olw\dk. raysmhaysmif;onfukdvnf;awG\7.? Tukvm;tkyfrSm
ukd,fukd &Snfvsm;aomt0wfwkd\jzifh wif;usyfpGm vyk\d 2ck&o dS nfEiS hf tnDtyltat; 2 Xmepvk;H Y cHEidk f
csnaf ESmifI xm;7onf? 7nf&Sdonf? oefpGrf;aom Tukvm;tkyfonf tvGef
ukvm;tkyfrSm tpma7pmESifhpyfvsOf;I vlwkd\tm; jyif;xefaomtylEiS hf csr;f jrvSaomtat;'+f 2 ckpvk;H
'kQr&Smwwfq;Hk oW0g[kqEdk idk o f nf? wpfae\wmr~c7D; ukdaumif;pGmcHEkdif7m/ w&kwfEkdifiHESifh wdAufjynfrsm;rS
oGm;jyD;v~if yJaphajcmufo\dkr[kwf rmausmaom pGeyf vGH taemufbufa'orsm;ok\d vufzufajcmufEiS hf tjcm;
ajcmuftenf;i,fuo dk m au`;7onf? Tr~EiS rhf wif;wdrf ukepf nfpv,frsm; yk\daqmif7eftwGuf rsm;pGmtok;H 0if
aomtcgwGif ukvm;tkyo f nf oJuMm7wpfav~muf onf? qkcd ahJ om ukvm;tkyf 2 rsK;d tjyif tajy;jydKi7f ef
ae7m tES\Htjym;aygufa7mufaomql;yif csKzH w k pf onf ESihf c7D;jrefomG ;7eftwGuf txl;avhusiahf y;xm;aom
wk\d u0dk g;pm;.? ukvm;tkyrf sm;onf awG\ra&Smifra&G; '&Grrf 'D ,f7aD c: ukvm;tkyrf sK;d vnf;&Sad yao;onf?
cs,b f J 77mukpd m;wwfonf? olw\dku, dk wf iG f wyfqif
xm;aom om;a7Zuf-udK;rsm;ukad omfvnf;aumif;/ wJ
zsit f 0wfrsm;udv k nf;aumif; vG,7f muk0d g;pm;wwf.?
ukvm;tkyf. tpmacscsufEkdifaomoWdrSm tvGef
aumif;ojzifh tqdyrf sm;ukyd ifv~it f wefcEH idk 7f nf&o dS nf?
ukvm;tky. f ajcaxmufrsm;rSm El;nHah ysmah ysmif;I
ul&iS zf rHk sm;uJoh \dk jidrahf jimif;vsu&f adS e7m oJxw J iG f eif;
av~mufoGm;Ekdif7eftwGuf taumif;qkH;jzpfonf? 'l;
qpfrsm;ESi7hf iftyk rf mS xlx-J urf;wrf;aom tcHrsm;jzifh
uG,u f mxm;aoma-umifh ajr-uD;ay:wGif 'l;wkyx f idk cf s
vkdufonfhwkdifatmif rnfuJhokd\r~ emusifjcif;r&Sday?
yljyif;ajcmufaoG\aom oJMm7rsm;wGif ukvm;
tkyrf mS ukeo f nfrsm;tzk\d jrif;vnf;rnf.? EGm;tjzpf rkd&kdukdoJuMm7rS ukvm;tkyfom;trd
jzifv h nf; tok;H csEidk . f ? ok;d tjzpfjzifv h nf;tok;H 0if.?
ukvm;tkyo f nf tav;tvH[o l r~udk c7D;a0; o,fy;dk ukvm;tkyfrSm tokH;0ifonf rSefaomfvnf; pdwfESvkH;
oGm;vmEkdifonf? vlwkd\pm;aomuf7ef tpma7pmt aumif;r&Sad oma-umifh vlw\dk.cspcf ifru= dk cH,7l &Sjd cif;
jzpfjzifv h nf; tom;/ Ek\dponfw\du k adk y;onf? xkrd ~omr r&Sday? 7efvkdaompdwf&SdI tcGifhomwkdif; tazmft
u ol\tarG;ukd t0wftxnf7ufvyk I f 0wfqifEidk af o; aygif; ukvm;tkyrf sm;ukd uefausmufuu dk zf 7hJ ef tjrJ
.? Tt&kyq f ;dk xkx H idk ;f aom wd7>mefrsK;d omr&Sv d ~if -uHpnfwwfonf? tcgtcGiahf umif;v~if teD;uyfvm
oJMm7wGif aexkid rf nfo h l wpfa,mufr~r&Sb d J vGiw f ;D aomvlukdyif7efrlwwfonf?ocifukdaumif;pGmrSwf
acgif-uD;om jzpfaeayvdrrhf nf? rdod&Sdaomfjim;vnf; cspfcifjrwfEkd;ykHrjybJ &kdif;pkdif;
206
www.foreverspace.com.m
207
www.foreverspace.com.m
ukoed m&kjH ynfyY Ak<jrwfpmG y7de£d mefjyKonft h a-umif; om; rmukyd v dk u dk rSww f rf;wifxm;cJo h nf? ( rmukyd v dk dk
ukd OD;ykn. omoemav~mufpmwrf;wGif 'aum „7=? ) 18 7mpkEpS w f iG f t*‡vyd u f Asmq7m-uD; uk;d vm;
Zmw7mhav;qJ&h pS /f oU7mZf,*k / uqkev f tcsed w f iG /f 7pfu 54a-umif;aom uAsmjzifh csD;usL;a7;om; jyef
uko³d m&kH 7*k*H Ekid /f tif-uif;jrdKifY/ ok;H qkid b
f Rk /d "dywd ao;onf?
7mZm/ xGwo f usmonf/ tEkyg'doo d /f wdwq f w d Of yg cefrif;-uD;onf r[m,eAk<0g'D wpfa,mufjzpfaomf
'gef/ ruseu f ek pf if/ ed¤mef0ifI/ obify-GJu;D odr;f ygonf’ vnf; w&kwf ,Ofaus;r=EiS hf xk;H wrf;pOfvmrsm;ukv d nf;
[lIvnf;aumif;f / v,fwq D 7mawmfb7k m; a7;om; av;pm;onf? tkycf sKyaf 7;Xmersm;wGif w&kwv f rl sK;d rsm;
aom ckepfae\b7k m;&Scd ;dk wGif '7mav;q,f&h pS /f oU7mZf ukd trsm;tjym; cef\xm;onf? 1263 ckESpfwGif w
0,f/ e,frœwkid ;f / pHEi=d ;f r,kw/f uk©ed m&k/H tif-uif;pkYH / &kwv f rl sK;d rsm; tav;tjrwfxm;avh&adS om zk;d zGm;Adrmef
uqkef vjynf/h t*‡gae\0,f/ csr;f ajreh ¤d L/ pHawmfro l nf’ ac: ausmif;aqmif-uD;ukd ,efcsijf rdK\ wGiw f nfaqmuf
[lIvnf;aumif;/ zJ\G E\JGa7;om;cJ-h uavonf? avonf? 12^9 ckEpS w f iG f jrdK\awmf.ta&S\awmifbuf
Ak<jrwfpmG y7de£d mef pH,al wmfrcl ahJ omae7mwGif ,ck wGif eQwfwm7mrsm; -unf&h = avhvmEkid 7f eftwGuf
tcgxlyg&kaH pwDEiS hf avsmif;awmfrl &kyyf mG ; awmfrsm;ukd eQwfar~mpf if-uD; wpfcu k dk aqmufvyk af y;cJo h nf? cef
txdrf;trSwftjzpfawG\jrif Ekdifao;onf? ukodem&kH rif;-uD;onf w&kwv f rl sK;d wk\d txGwt f jrwfxm;onfh
jynfo\dk ESppf Of ESpw f ikd ;f uBmt7yf7yfrS Ak<0g'Dtrsm; uGezf sL;&Syf ausmif;awmf-uD;ukd jrdK\awmfopf-uD;twGi;f
tjym; bk7m;zl;oGm;a7muf-uonf? wGif aqmufvyk af y;cJo h nfjh yif/ uGezf sL;&Syf aqGawmfrsK;d
awmfrsm;twGuf e,f 2 e,fukdvnf; vufaqmift
ulAvkid cf ef (c7pf 1216„1294) ? ?ulAvkid cf efonf jzpf ay;tyfcJhonf? xkdrSwpfyg; ,efcsifjrdK\ESifh
uBmh ta&S\bufwpfvmF ;wGif wefc;dk -uD;rm;cJah om rGef yif,efjrKd \rsm;&Sd wUokv d af usmif;-u;D 2 ausmif;ukv d nf;
*kb d 7k if *si*f pfcef. ajr;jzpfonf? ulAvkid cf efrmS wlvD ckid jf rJwnfwahH tmif jyKjyifun l cD o
hJ nf?
. 'kw, d om;jzpfI 1216ckEpS w f iG f arG;zGm;onf? i,f Ekid if aH wmftwGi;f ul;oef;a7mif;0,frr= sm; vG,u f al p
pOfuyif aemifawmfjzpforl ef*. l vufatmufwiG f ppfr= 7ef jrif;aygif;200000yg0ifaom pmykd\pepfukdvnf;
xrf;um w&kwfEkdifiHtaemufykdif;a'orsm;ukd wkduf aumif;/ wnf;ck7d efpcef;aygif; 10000udv k nfaumif;
cku d o f rd ;f ,lco hJ nf? ref*b kd 7k ifu, G v f eG af omtcg 1260 wDxiG zf iG v h f pS cf o
h J nf? jrKd\awmfEiS ah f 7vrf;qufo, G rf = vG,u f l
jynfEh pS w f iG f rGe*f rdk if;aqGrif;rsK;d wk\d. tpnf;ta0;-uD; ap7ef wl;ajrmif;r[m-uD;ukv d nf; topfxyfraH zguf
u ol\tm;cefrif;-uD;tjzpf wifajr|mufvu dk -f uonf? vkycf o hJ nf? azmufum;a7mif;0,frw = iG f tcuftcJr&Sad p
cefrif;-uD;rSm vuf&;Hk 7nfEv S ;Hk 7nfEiS f jh ynfph oHk jl zpfI 7ef aiGpULrsm;xkwcf o hJ nf? ul;oef;a7mif;0,frr= sm;ukd
zk;d awmf*si*f pfcef. 7nf&, G cf sutf wkid ;f w&kwEf idk if w H pfck txl;tm;ay;csD;ajr|mufcJhonf? ykd;xnfvkyfief;ESifha7F
vk;H ukd odr;f oGi;f vkad om qNjyif;jyonf? xk\da-umifq h eG f awmifh vkyfief;rsm;rSm rsm;pGmwkd;wufaumif;rGefvm
bk7ifw\dkyidk ef ufjzpfaom w&kwEf idk if aH wmifyidk ;f ukd wpfp cJo
h nf? rif;-u;D onf pmayynm rsm;ukv d nf; tm;ay;cJh
wpfpwku d cf u dk o f rd ;f oGi;f cJ7h m aemufq;Hk wGif ulAvkid cf ef onf? wdAufvrl sK;d vm;rm;bke;f -uD; rwD'0wf&mS ;qkd
rSm w&kwEf idk if w H pfcv k ;Hk . bk7ifjzpf vmawmh onf? ol ykCKd vt f m; pmaytQ7m topf wDxiG af pcJo h nf?
cefrif;-uD;onf rdr. d jrdK\awmfudk u,f7muk;d 7rf;rS yg;&Si;f vlrsK;d *smrm;tmvm'ifqo dk t l m; acwfrjDS yQ
w&kwEf idk if w H w H idk ;f -uD;twGi;f ,ck yDuif;jrdK\ ae7mok\d 'dejf yKvyk 7f efcidk ;f cJo h nf? tjcm;ynm&Sirf sm;tm;vnf; rGef
ajymif;a7F\co hJ nf? xkjd rdK\awmfopfrmS av;axmifah jruGuf *kwd \dk. orkid ;f ukd a7;om;7efapckid ;f cJo h nf? 1269 ckEpS f
ay:wGif wnf&SdI t0ef; 18 rkdif&Sdonf? jrdK\awmfrSm wGif 0D;*l;0g;pmvkH;rsm;jzifh pma7;enf;ukd y,fzsufI
tvGecf rf;em; -uD;us,v f o S jzifh Ekid if jH cm;om;rsm;uyif pHepfopfudk ay;tyfco hJ nf? r[m,e Ak<0g'ukv d nf;
txl;cs;D usL; a7;om;-uonf? xkjd rdK\awmfudk wkid w f ;l [k Ekid if aH wmfbmomtjzpftodtrSwjf yKcJo h nf?
orkwI f '&k;H awmf-uD;’ [k t"d_g,f7&So d nf? taemuf ulAvkid cf ef vufxufwiG f taemufEidk if rH S omoem
Ekid if oH m;wk\durl cefAmvd (0g) cefrif;-u;D . jrKd \awmf[k jyKyCk Kd vf 2 OD; a7muf&v dS monf? wpfO;D rSm rGew f aD umfAD
ac:-uonf? TjrdK\awmf-uD; crf;em; -uD;us,yf u Hk dk 1^ t7yfrS *GsefqkdoljzpfI usefwpfOD;rSm ay:'EkdeDt7yfrS
ESpw f idk wf idk f cefrif;-uD;xHwiG f tr=xrf;zl;ol Aif;epfjrdK\ td'k 7dk pfqo dk jl zpfonf? rif;-uD;onfxydk Ck Kd vfEpS Of ;D tm;
208
www.foreverspace.com.m
ulAvkid cf ef ulvD
209
www.foreverspace.com.m
ulvD ul;pufwwfaoma7m*grsm;
ykid ;f wGif jrefrmEkid if H puf&rHk sm;ESihf qdyu f rf;rsm;wGif vkyf ausbJEiS hf jzpfap/ pmcsKyfxm;onfh tcsdeu f mvrukef
ukid 7f eftwGuf tdN, d Ekid if rH S ulvD tajrmuftjrm;ukd qk;H bJEiS hf jzpfap/ tjcm; tvkyXf mewpfco k \dk ajymif;a7F\r
ac:,lcJh7onf? 1906 ckESpfrS 1930ckESpftxd ESpf vkyu f idk 7f jcif;rsm; yg0if avonf? tvkyo f rm;rsm;ukd
pOf ysr;f r~ 3ode;f cef\ 0ifa7mufI 2ode;f cJcG ef\ jyefomG ; xdxad 7mufa7muf umuG,f ay;Ekid o f nfh tvkyo f rm;
avh &So d nf? ok\ad omf 35000 r~aom tdN, d ulvw D \rdk mS orCrsm;/ tjcm;apwemh 0efxrf;tzJG\rsm; r&SdcJhacs?
jrefrmEkid if w H iG f tjrJ&dS aeavonf? xku d v l D rsm;ukd 1930 jynfEh pS w f iG f yifv,fu;l oab‡m-uD;rsm;Y jref
uk$+D-uD;rsm;twGuf arp7Dac: ulvaD cgif;-uD;rsm;u rmulvED iS fh ukvm; ulvrD sm; ukew f ifuek cf svyk -f u7mrS
uefx&kdufpmcsKyfjzifh ac:,lcJh-uonf? xkdpOftcgu pI ukvm;„ jrefrmt"du&k+;f -uD; jzpfymG ;cJo h nf? xkd
ulvDrsm;. tajctaerSm tvGefqkd;&Gm;vSonf? ul tcsed rf pS I jrefrmEkid if w H iG f ukvm;ulvrD sm; wjznf;jznf;
vDrsm;rSm arp7Dwpfqifrh w S pfqifo h \dk vFaJ jymif;ckid ;f apjcif; enf;yg;vmcJhonf? 'kwd,uBmppf jyD;qkH;jyD;aemuf
rsm;cH7onf? arp7Drsm;ukd rdrdwkd\ae\pm;7aiGrsm;xJrS jrefrmEkid if o H \dk Ekid if jH cm;rS u`r;f usiaf omtvkyo f rm;rsm;
aumfr&Sifrsm; ay;-u7onf? arp7Drsm;acgif;ykHjzwf uko d m 0ifa7mufciG jhf yKawmhonf?
a-umif;ukd tvkyo f rm; pkpH rf;a7;aumfrwD tpD7ifcpH m jrefrmEkid if H vGwv f yfa7; 7&Sjd yD;aemuf ulvq D adk om
rsm;wGif xif&Sm;pGmawG\&Sd7onf? xkdpOfu wnfjrJae a0g[m7ukdrokH;bJ tvkyform; qkdaompum;ukd
aom vufry= nmonfrsm;tuf Oya'ESihf tvkyo f rm; ok;H E=e;f ac:a0:cJo h nf? Ekid if aH wmftpk;d 7u tvkyo f rm;
y™dnmOf ysuu f u
G rf = tufOya'wk\drmS arp7Drsm;ESihf t tusK;d jzpfxeG ;f aprnfh Oya'rsm;ukv d nf; wpfcjk yD;wpf
vkyyf idk &f iS rf sm;ukd umuG,af y;bd ouJo h \dk &Sad vonf? ck jy}mef;cJo h nf? tvkyo f rm;rsm;onf wkid ;f jynfEidk if H
xkdOya'rsm;t7 tvkyform;rsm;ukd p7efaiGwif pnfyifz\GjH zdK;a7;twGuf rdrw d \dk vkytf m;jzifh yg0ifxrf;
-udKay;Ekid jf cif; xkad iGrsm;ajyvnfatmif tvkyo f rm;rsm; aqmif-uojzifh vl\orkid ;f jyK ykCKd vfrsm;[k ac:qkx d u
dk f
.7ufoWywf0ifaiGrsm;rS jzwfawmuf,El idk jf cif; aiGr olrsm; jzpfayonf?
vlw\dk .a-umufrufz,
G 7f efo-l uD;rsm;
uyf-uD;ok;H yg;wGif wpfyg;tygt0if jzpfaom a7m*M7uyfonf vGepf mG qk;d 7Gm;aypG? axmifaomif;rursm;pGmaom
vltaygif;wk\dtm;7ef7mS ESyd pf ufonfh ul;pufwwfaom a7m*grsm;jyef\ymG ;yk/H ,if;wk\dudk rnfo\dk ESrd ef if; umuG,Ef ikd yf Hk
ta-umif; rsm;ukd atmufwiG af wG\7rnf?
ul;pufwwfaoma7m*grsm;
y&kw
d Zdk eG ;f aumifrsm;u iSuzf sm;a7m*gukjd zpfaponf? pufEidk af vmufatmif rsm;jym;onftxdval umif;wpfO;D
zef;*yf (rd=rsKd;)u ayG;ukdjzpfap.? waq;u ruf . uk, d t f wGi;f ok\ad 7mufomG ;v~if oufqidk 7f ma7m*gonf
c&kudk jzpfaponf? Aufw;D 7D;,m;u 0rf;uku d f tqkwf ul;pufomG ;Ekid af yonf?
a7mifem/ wDA/D yvdy/f umv0rf;ESiq hf pfzvpfa7m*gwk\u
d dk tdy7f mcif;ukcd g7mYvnf;aumif; -urf;jyifudk wHjruf
jzpfaponf? Akdif;7yf rsm;u ausmuf-uD;ESifh pnf;vS7J mYvnf;aumif;/ tdwt f wGi;f rS vufuidk yf 0k gukd
0ufoufa7m*grsm;ukd jzpfaponf? xkw7f mYvnf;aumif;;/ Aufw;D 7D;,m; tajrmuftjrm;
vGix hf uG o f mG ;Ekid af yonf? xkyd ;dk rsm;ygaom zkrH e= \frsm;onf
a7m*gys\HE\HSwwfyHk avESihf c7D;a0;ok\dygoGm;Ekid o f nf? xkad emufrS vlw\dk.
tqkwaf 7mifemESihf wDAaD 7m*gwk\duo hJ \dk ul;pufwwf uk, d cf ¶mtwGi;f ok\d a7mufum a7m*gukd ul;pufEidk af y
aom a7m*grsm; ul;puf7mwGiaf 7m*g7So d l acsmif;qk;d vku d f onf? tcsK\da7m*gyk;d rsm;onfzrHk e= \frsm;twGi;f Y wm7Snf
aomtcg wHawG;r=eu f av;rsm;ESit hf wl a7m*gyk;d rsm; touf7iS af eEkid -f u.? tcsK\dum;vl. uk, d cf ¶mrSxu G f
onf vlaumif;rsm; touf&SL7mwGif ygoGm;onf? onfEiS w hf pfjydKifeufavmufwiG f ysufp;D wwf-uonf?
0rf;ukud Ef iS hf umv0rf;a7m*grsm;uJo h \dk ul;pufwwfaom tvif;a7mif/ txl;ojzifh ae.tvif;a7mifonf
a7m*grsm;onf xkad 7m*gpJu G yforl sm;pGe\fonfh rpifrw S pf toufjyif;onhf a7m*gyk;d rsm;ukyd if owfypfEidk pf rG ;f onf?
qifyh gvmaom a7m*gyk;d rsm;a-umifh roef\aomtpm xkad -umifh tdrt f y7Sd zkrH sm;ukd &Srl jd cif;onf tdrt f wGi;f 7Sd
rsm;ukpd m;rd-u7mrS jyef\ymG ;onf? qpfzvpfuo hJ \dk ul; zkrH sm;ukd &Srl jd cif;xuf ab;uif;ayonf?
pufwwfaom umvom;a7m*grsm; ul;puf7mwGif
xkad 7m*gpJo G . l ta7jym;ESix hf 7d mrS ul;pufonf? iSuf tpmrSu;l pufjcif;
zsm;a7m*gESihf bifxu G yf vdyaf 7m*gwk\duo hJ \dk ul;pufwwf tltwGi;f Y wk;d yGm;aeaom ouf7idS ,f rsm;onf rpif
aom a7m*grsm;onf aoG;ukpd yk o f nfh tif;qufy;dk rsm; ESihf a7mI xGuv f mEkid .
f ? xkrd wS pfqifh tjcm;vlrsm;ok\d
rSwpfqifh ul;puf-uonf? xkdykd;aumifrsm;onf oG,0f u dk af omenf;rsm;jzifh ul;pufomG ;Ekid af yonf? t
iSuzf sm;a7m*g ok\dr[kwf yvdyaf 7m*gjzpfaeolrsm;xHrS jzpfEidk f qk;H enf;rSm npfnrf;onfh vufacsmif;rsm;rSwpf
a7m*gul;pufapEkdifonfh yPnf;rsm;ukd ,loGm;um qifh ul;oGm;Ekid jf cif;jzpfonf? rpifpeG \ftjyD;wGif tok;H
vlaumif;rsm;ukd uku d jf cif;jzifh a7m*gul;pufaponf? jyKaompULtwGi;f ok\d Aufw;D 7D;,m;rsm;0ifEidk o f nfudk
owdrrlwwf-uay? xkad -umifh rpifpeG \ftjyD;wGif pUL
avrSu;l pufjcif; ok;H olrsm;. vufacsmif;rsm;wGif Aufw;D 7D;,m;rsm;ESihf
vlwpfOD; acsqwf7mwGif ajrmufjrm;pGmaom npfnrf;aeEkid af yonf? vufrsm;ukd csucf si;f pif-u,f
wHawG; okd\r[kwf ESm7nfr=efrsm;onf vGifhxGufoGm; pGm raq;a-umv~if vufEiS x hf od r~yPnf;rsm;onf a7m
-uonf? tr=e-f uD;-uD; wcsK\donfajr-uD;ok\da7mufomG ; *gyk;d rsm;ESihf npfnrf;aeEkid af yonf? xked nf;jzifh tlt
-u7mrS ajcmufoGm;aomtcg xdktxJwGifyg0ifonfh wGi;f rSygvmaom Aufw;D 7D;,m;rsm;onf vl.t0wf
yk;d rsm;onf avxJo\dk zkt H jzpf vGiyhf goGm;-uonf? ao; rsm;/ tdwt f wGi;f 7Syd Pnf;rsm;ESihf tjcm;pm;zG,af omuf
i,fonfhtr=efrsm;onf avxJY aq;vdyfrD;ckd;rsm; zG,rf sm;xnfo h nfh yPnf;rsm;ay:ok\d a7mufomG ;Ekid af y
vGio hf uJo
h \dk vGiahf eEkid -f uayonf? onf? xkd AufwD;7D;,m;rsm;onf xkdyPnf;rsm;ukdif
ajr-uD;ay:ok\d usomG ;aom tr=erf sm;rS a7m*gyk;d rsm; wG,o f nfv h rl sm;ok\d ul;puf oGm;Ekid af yonf? a7m*gjyef\
onf teD;tem;7Sdvlrsm;okd\ ul;pufoGm;Ekdifayonf? yGm;Ekid af vmufatmif a7m*gyk;d rsm; a7mufomG ;v~if xdk
avxJ vGifhvsuf7Sdaomtr=efrsm;onf tjcm;vlrsm; v
d w l iG f a7m*gpJu G yfayawmhonf?
touf&SL7mwGif ygoGm;Ekdifayonf? vlrsm;onf rD; tlrESiphf yfvsO;f aom ul;pufwwfonfah 7m*gys\HE\HjS cif;
7xm;blwm&k/H &ky7f iS &f /Hk armfawmfbwfpu f m;ponfw\dk ukd ,ifrsm;u aqmif7Gufay;Ekdifonf? txl;ojzifh
wGif xkad 7m*gyk;d r=erf sKd; trsm;tjym;7Sw d wfonf? rpifukd a7ESifho,fonfhpepfr7Sdaom ae7mrsm;ESifh
a7m*g7Sod w l pfO;D acsqwf7mrSygoGm;aom a7m*gyk;d u aEG;aomwkid ;f jynfrsm;wGif tjzpfrsm;onf? a7m*gjzpfol
av;rsm;onf avxJY zkHr=ef\rsm;ESifhtwl tawmfa0; 0rf;rSqif;aomrpifonf ajr-uD;ay:wGijf zpfap/ tzk;H r
a0;yif ygoGm;Ekdifonf?a7m*gykd;rsm;onf a7m*gul; 7Sad om ae7mrsm;wGijf zpfap/ 7Sad eaomtcg ,ifaumif
211
www.foreverspace.com.m
ul;pufwwfaoma7m*grsm;
212
www.foreverspace.com.m
213
www.foreverspace.com.m
214
www.foreverspace.com.m
cifrif7Sm-uaom rdwfa[mif;aqGa[mif;rsm;. -uif um; EkysKpd Ofu awG\-uKcH 7hJ onft h aqG;Zmwfuav;onf
em,k,jcif;ukcd 7H .? txl;ojzifh ol\rw d af qGwpfO;D . tjrJrjywf ude;f atmif;vsuf7cdS . hJ ?
ZeD;jzpfaom rPuftef;0if; ac: trsKd;orD;-uD;onf Ttyl"mwfcu H av;ukt d a-umif;jyKI wpfae\ae\wiG f
ul;yg;tm; om;t7if;ESirhf jcm; jyKpak pmifah 7SmufcahJ yonf? pdWZa7m*gjyefvnf ay:aygufvmrnfudk ul;yg;onft
ul;yg;onf rPuftef;0if;ajymqkad om pum;rsm;ukd xl;pk;d 7drrf .
d ? ‘Oyg'gefa-umifh Oyg'fa7muf’qkad om p
om;i,fonf rdcif.pum;ukd em;axmifbo d uJo h \dk ajr um;twkid ;f 1^8^ ckEpS w f iG f ,cifupdWZa7m*g jyef
0,frus vku d ef mcJ.h ? rPuftef;0if;. wku d w
f eG ;f csuf vnf ay:aygufvmavonf? 1^94 ckEpS w f iG f Ekid if H
rsm;a-umifyh ifv~if ul;yg;onf uAsm vu‡mrsm;ukd awmftpk;d 7onf ul;yg;tm; tjidr;f 7dQmrsm;axmufyhH
a7;jzpfcahJ vonf? ul;yg;a7;or~aom uAsmvu‡mwk\rd mS cJ.
h ? 1^96 ckEpS w f iG f ul;yg;onf ta7S\', D m7rfe,fo\dk
trsm;tm;jzifh rdwaf qG oli,fcsi;f rsm;. wku d w f eG ;f oGm;a7mufaexkid cf ahJ vonf? xkEd pS w f iG yf if ul;yg;.t
awmif;yefcsuaf -umifah 7;aom uAsm vu‡mwk\domjzpf 7if;ES;D qk;H rdwaf qGjzpforl Puftef;0if; uG,v f eG o
f jzifh
onf? ‘*`ef*Dvyif’ESifh ‘aqmif7GufzG,f7m’ uAsm ul;yg;onf pdwEf v S ;Hk txl;xdcu dk jf y;D v~if 1800 jynfEh pS f
wk\drmS vnf; av'Datmpwiftrnf7dS ul;yg;.trsK;d orD; {jyDv 257ufae\wiG f uG,v f eG t f edPa7mufavonf?
rdwaf qGwpfO;D u wku d w
f eG ;f ojzifx
h u
G af y:vmayonf?
ul;yg;onf opfyif/ awmawmif/ a7ajr tp7Sad om ul;ADa, *sD (c7pf 1^69„1832) ? ?19 7mpkEpS t f p
-oumoavmu obm0 tvSwiG f pdw-f unfE;l 7um; avmufwGif vlodtrsm;qkH;jzpfcJhaom temwrDynm
awm7Gma'oYaepOf tm;vyfonfh tcsed w f \Ydk v,fuiG ;f &Sif a&Sm&h u S ;l ADa,onf 1^69 ck-o*kwv f 23 7ufae\
jyifrsm;ukd jzwfIvrf;av~mufjcif;/ O,smOfyef;rmvf wGif jyifopfEkdifiH rGefaA;vsm;jrdK\Y zGm;jrifavonf?
pku
d yf sKd;jcif;/ ,keu f av;rsm;ukd tvSarG;jrLjcif;wk\d jzifh i,fpOfuyif obm0orkid ;f ynm7yfY pdw0f ifpm;cJ. h ?
tcsed u f ek v
f eG cf ahJ vonf? ul;ADa,onf pwwf*wfwUokv d w
f iG f 4 ESprf ~ynm
oif-um;onf? xkdokd\ynmoif-um;aepOfu pm-unfh
wku d &f dS od_yH nm7yfqidk 7f m pmtkyt f m;vk;H vkv d dk zwf&c= I hJ
wd7>mefcpGJ w d ef nf;ukv d nf; wwfajrmufco hJ nf[k qkad v
onf? xkdaemuf19ESpfom;t&G,fwGif aemfref'Durf;
ajcteD;&Sd uef;jrdK\Y vlux Hk wH pfO;D .om;ukd pmayyk\dcs7
aom enf;jyq7mtvkyu f dk 7&Scd ahJ vonf? uef;jrdK\Yae
xkid cf phJ Ofu yifv,furf;ajcok\dr-umc+oGm;a7mufciG hf
7onft h avsmuf ig;/ ykpeG /f ueef; tp&Sad om a7oW0g
wk\d udk cJpG w d af vhvmEkid cf ahJ vonf? xkjd yif ausmufjzpf
&kyf-uGif;tajrmuftjrm;ukdvnf; awG\&SdavhvmcJh7.?
xkad emuf oluo hJ \ydk if obm0orkid ;f ynm7yfwiG f pdw0f if
pm;ol tufaA;wufqaD ,;qko d El iS hf awG\&cdS 7hJ m/ wufqD
a,;u ol\tm; yg7pfjrdK\o\dkomG ;a7mufI tvkyf tukid f
aumif;rsm; &SmazG7ef wku d w f eG ;f cJah vonf?
yg7pfjrKd \wiG f ul;ADa,onf wjznf;jznf; emrnfausmf
-um;vmcJ. h ? 1^95 ckEpS w f iG f yg7pfjrKd \&dS Zm'if;'gyvef\
ac: &kQaA'ESiyhf g+aA'qkid 7f m O,smOf-uD;wGif ,SOf
t*‡vdyfuAsmq7m-uD; 0DvsHul;yg; jy temwrDynm7yfqidk 7f m vufaxmuf ygarmQtjzpf
aqmif&GufcJh7jyD;aemuf/ 1802 ckESpfwGif ygarmQt
Tokd\tm;jzifh ul;yg;onf uAsmvu‡mrsm;pyfqkd jzpf aqmif&u G cf ahJ vonf?
vku
d /f ,keif ,fuav;rsm;uk, d ,k vkud Ef iS hf pdwaf ysmyf u
dk f 1^95 ckEpS w f iG f jyifopfEidk if aH wmf ynmjri| w hf ifa7;t
ovkd aexkid Ef idk cf ahJ omfvnf; ul;yg;.twGi;f oMmefY zJ\Go\dk a&G;aumufwifajr|mufjcif;cH7.? 1802 ckEpS w f iG f
215
www.foreverspace.com.m
ul;oef;yif ul;oef;a7mif;0,fa7;0ef-uD;Xme
216
www.foreverspace.com.m
ul;oef;a7mif;0,fa7;0ef-uD;Xme
217
www.foreverspace.com.m
ul;oef;a7mif;0,fa7;0ef-uD;Xme auqGef
Ekid 7f eftwGuf Ekid if aH wmftpk;d 7onf ykv d ~aH om ppfyPnf; jrefrmEkid if oH nf ukvorCtzJ\GrS OD;pD;aom tkid /f
rsm; 0,f,l xkcGJ a7mif;csa7;bkwt f zJ\Gudk zJ\Gpnf;apcJI
h wD/ tkad c: uBmhu;l oef; a7mif;0,fa7; tzJ\GEiS hf tD;um
aiGoed ;f 30 r~xkwaf cs;cJah vonf? az;ac: tm&SEiS t hf a&S\zsm;qkid 7f m pD;yGm;a7;aumfr&Siw
f \dk
TtzJG\rS EkdifiHawmftpdk;7xHwGif acs;iSm;cJhaomaiG wGif tzJ\G0ifEidk if w
H pfO;D taejzifyh g0ifjyD;jzpf7m xkt d zJ\G
rsm;ukd t7pfus ay;qyfcJh7m/ xkdaiGrsm;tm;vkH;aus tpnf;rsm;. vkyif ef; aqmifwmrsm;Yvnf; ul;oef;
vnf jyD;onfah emuf 1953 ck ZGev f wGif taxGaxG a7mif;0,fa7; 0ef-uD;Xmeonf yg0ifaqmif&u G 7f .?
a7mif;cs 7&Sjd y;D aom aiGaygif;rSm 2^ode;f cJG jzpfavonf?
txufwiG f azmfjycJah om vkyif ef;rsm;tjyif T0ef auqGef ? ? jrpfu;l acsmif;ul; wHwm;-u;D rsm;ukd
-uD;Xmeonf EkdifiHtwGif;&Sd uk$+Drsm;ukd rSwfykHwif aqmufvkyf7mY wHwm;tkwfwkdifausmufwkdif-uD;rsm;
apjcif;/ uk$+Drsm;ESiq hf idk af om Oya'rsm;ukd jy}mef;ay; ukd a7jyifatmufajr-u;D xJo\dk tawmfeufatmif pku d I f
jcif;/ tpk;d 7XmetoD;oD;rS vkt d yfaomyPnf;rsm;ukd Ekid f aqmufvyk x f m; 7avonf? ,if;ok\d a7jyifatmuf&dS
iHjcm;rSrmS ,lay;jcif;/ rSwyf w Hk ifpm7if;ukid pf mar;yJrG sm; ajr-uD;xJwiG f tkwjf rpfcsI wkid pf u dk x f 7l efrmS vG,u f l
usi;f yay;jcif;/ Ekid if jH cm;wGif ul;oef;a7mif;0,fa7; rif; aomtvkyf r[kwaf y? tvkyo f rm;rsm;onf a7
-uD;rsm; cef\xm;jcif;wk\duv dk nf; aqmif&u G v f su&f odS nf? atmufajr-uD;xJwiG f tkwjf rpf csI wkid pf u dk x f El idk af tmif
auqGefac: a7vkHaoWmrsm;
okd\r[kwf jyGefacgif;rsm; xkd;csjyD;
aomf xkjd yGeaf cgif;xJwiG f 0ifa7muf
vkyu f idk rf S jzpfEidk af yonf?
a&S;tcgu a7xJYwkid pf u dk x f v l dk
onfhtcgwGif opfom;ajrap;wkd\
jzifh a7um&kdifywfjyKvkyfI a7
xkwfjyD;rS wkdifpkdufxlavh&Sdonf?
,cktcgwGiv f nf; xked nf;twkid ;f
vkdufemae-uayao;onf? okd\
aomfa7eufv~if omrefa7um
&kdifywfjzifh wkdifpkdufxl7ef rjzpf
Ek d i f a oma-umif h auqG e f a c:
jyGefacgif;rsm;ukd tokH;jyK7av
onf?
xko d \dtk ok;H jyKaom auqGerf sm;
rSm trsm;tm;jzifh avtm;okH;
auqG e f r sm;jzpf o nf ? tvk y f
orm;rsm;qif;I tvkyfvkyfae
aom atmufqkH;tzsm;ykdif;onf
atmufyw d rf &Sbd J oJx7J \HFxo J \dk xk;d
pku
d pf ;l 0ifEidk 7f eftwGuf csGex f uf7
.? Tok\djzi ahf uqGeu f dk wjznf;
jznf; ajrrmokd\r[kwf atmufcH
ausmufysOfxdatmif xkd;pkdufEkdif
onf? auqGef twGi;f &Sd ajrrsm;
a7euf wefwm;wkdif tkwfjrpfcs7mYoHk;aom auqGefjyGefacgif;twGif;ykdif; oJrsm; ponfw\du k dk wl;jcpfjy;D aomf
uG e f u 7pf a vmif ; xnf h a y;jcif ;
218
www.foreverspace.com.m
219
www.foreverspace.com.m
&GKd ifrif;om;uJo h \dkaom *k+o f a7&Sd AJv*s, D rfv-l uD;vl refwkd\tm;u&k+muif;rJhvmonfhtjyif/ r[mrdwfwkd\
aumif;rsm;ESifh -uH7mygjyKIr[mrdwf ppfom;wkd\tm; zufuvnf; 0g'jzef\csad 7;twGuf tcsuaf umif;wpfck
0kid ;f 0ef;ulncD ahJ vonf? auA,fw\dv k pl o k nf r[mrdwf 7&So
d mG ;avonf?
ppfom;wkd\ukd a[mfvefe,fjcm;a7mufatmif p7dwf tmZmenf trsKd;orD;-uD; auA,fudk trSww f 7
a-u;aiGaxmufyI hH vrf;jyrsm;jzifyh \dkay;cJo h nf? t*‡vyd /f jzpfap7ef jAdwed Ef iS hf tar7duefjynf axmifpEk idk if w H \dkwiG f
jyifopfEiS hf AJv*sD,rfppfom;aygif; 200 cef\r~ *smref txdr;f trSwrf sm; jyKvyk x f m;-uonf? vef'efjrKd \ pderf m
wk\dvufrS vGwaf jrmuf oGm;cJ. h ? xkt d wif7yfuGuf/ ae&Sife,f ykHwlyef;
a-umif;ukd *smrefw\dk od&o dS mG ; ojzif/h csjD ywkud Ef iS hf rsuEf mS csi;f qkid w
f iG f t
1915 ck-o*kwv f 5 7ufae\wiG f olem jrifhay 40 &Sdaom txdrf;trSwf
jyKq7mrauA,fuzdk rf;qD;I tusO;f ausmuf w k d i f - uD ; uk d ES r f ; zwf
csxm;avonf? *smreftm+mykdif ausmufjzifh aqmufvyk x f m;I/
wkd\onf auA,ftm; oPmazguf wkid x f yd w
f iG f olemjyKt0wftpm;
awmfvSefykefuefr=jzifh v~Kd\0SufpGmppf ESifh tD'pfauA,f. &kyfwkukd
aq;cJ. h ? auA,fuvnf; [kww f idk ;f wyfqifxm;onf? jAdwdefEkdifiH
rSe7f mukd raxmifrh uG,b f J ajzmifch suf wG i f tD ' pf a uA,f t wG u f
ay;um tppfcHavonf? xkdtcg txd r f ; trS w f t jzpf ol e mjyK
*smrefppf w7m;&kH;rS auA,ftm; q7mra*[mrsm; wnfaxmif
aoewf jzifhypfowf7eftrdef\cs zGifhvSpfxm;onf? uae'gEkdifiH
vku d af vonf? Yrl a7mh u D ; awmif w ef ; rS
*smrefwkd\ csKyfaESmifzrf;qD;xm; awmif xdyfwpfckukd olemjyK
csdeftwGif; olemjyKq7mrauA,f q7mr auA,ftrnfjzifh rSnfh
tm; A7yfZjJ rdK\&dS jAdwo d ~vrl sK;d c7pf ac: xm;avonf?
,efoif;tkyfwpfyg;wnf;ESifhom 1919 ck a rv 157uf a e\
awG\cGifhjyKxm;avonf? tjcm; wGif auA,f. &kyftavmif;
rnf olwpfO;D wpfa,mufurdk ~ ol ukd t*‡vefjynfokd\,laqmifcJh
ESiahf wG\ cGirhf ay;cJah cs? A7yfZjJ rdK\&dS I aemf 7 pf u oD ' 7,f bk 7 m;
tar7d u ef o H t rwf u &Sdckd; ausmif;0if;twGif;
auA,f . touf u k d Y jr|KyfEx HS m;avonf?
csr;fomay;7ef0if
a7muf p G u f z uf a jymqk d au;wkd; trf/yD (bDpD
ygaomfvnf;t7mr jAdwdo~olemjyKq7mr-uD; tD'pf vl0DZm auA,f.&kyfwk 234„149) ? ?a&S;
a7mufbJ/ 7ufoW 10 acwf a7mrEkdifiHwGif xif
ywfr~ tusO;f csxm;jy;D aemuf/ *smrefw\do k nf auA,f &Sm;ausmf-um;cJhaom EkdifiHjyKokcrdefrsm;wGif rm;uyf
tm; 1915 ckatmufwb dk mv 12 7ufae\wiG f aoewf ayg&Syaf u;wk;d onfvnf; wpfO;D tygt 0ifjzpfco hJ nf?
jzifh ypfowfpD7ifvkduf-uonf? auA,fonf *smref bDpD 234 ckEpS wf iG f wyfpusLvrfjrdK\Y arG;zGm;I zcifrmS
vlowform;wk\v d ufwiG f tmZmenfyyD D wnfjird 7f 7J ifph mG awmifov l ,form;wpfO;D jzpfonf?
toufpeG \fomG ;avonf? au;wk;d onf 1^ ESpo f m; t&G,u f yif ppfrx
= rf;cJI h
tD'pfauA,fuadk y;aom tjypf'+frmS ppfOya't7 bDpD 218„201 ckEpS rf sm;twGi;f jzpfymG ;aom 'kw, d ysL;
qkdv~if w7m;enf;vrf;usonf[k qkd7rnfjzpfaomf epfppfyYGJ yg0ifwu dk cf u
dk cf o
hJ nf? bDpD 198 ckEpS w f iG yf 7D
vnf;/ Ekid if aH 7; t7um; *smrefw\dk. tjrifwjdk cif;jzpf wmvl-uD;tjzpf cef\tyfjcif;cH7jyD;aemuf qm'if;eD;,m;
onf[q k Edk idk f ayonf? ,if;ok\d tmZmenfoel mjyKq7m wGif bk7ifct H jzpf xrf;&Gucf o hJ nf? au;wk;d onftyk f
r-uD;ukd ypfowfvu dk of nft h wGuf wpfuBmvk;H u*sm csKyfa7;wGif awmfwnfh rSeu f efaoma-umifx h if&mS ;vm
220
www.foreverspace.com.m
uJhvlrsKd; u,fpDtkdav;7D;,m;yif
onf? bDpD 195 ckEpS w f iG f uGeq f mvl-uD;tjzpf ,if;ok\d wpfcguwefc;dk xGm;cJah om uJv h rl sK;d onf ,ck
cef\tyfjcif; cH7onf? tcgY oD;jcm;vGwfvyfaom vlrsKd; wpfrsKd;tjzpfjzifh
au;wk;d acgif;aqmifI tkycf sKyaf omacwfwiG f a7mr rwnf&adS wmhacs? olw\dk onf olw\dk uw dk u dk cf udk af tmif
Ekid if oH m;wk\donf yvFm;-uGm;0gaexkid jf cif;/ Zdrcf yH Pnf; jrifaom vlrsKd;wkd\ESifha7maESmI wdrfaumaysmufuG,f
rsm;ukrd ufarmjcif;ponfjzifh taysmt f yg;wk\dEiS o hf m t oGm;-uavjyD? olw\d. k tquf tEG,rf sm;ukd ,cktcg
csed u f ek af v7m au;wk;d u xkt d usiq hf ;dk rsm;ukd tjyif;t jyifopfEidk if H A7pfw³De,f/ jAw d ed f Ekid if aH 0vjynf/ paumh
xef ESyd u f yG o f nf? olu, dk wf idk u
f vnf;&k;d om;pGmjcdK;jcH wvefjynfEiS hf tkid , f mvefjynfw\Ydk tenf;i,fpaD wG\7
aexkdifI ol.-uyfrcsufrsm;ukd rvkdufemolrsm;tm; avawmhonf?
rn|mrwm tjypfay;onf? tkycf sKyaf 7;wGiv f nf; qif; ,cktcg uJv h rl sK;d wdraf umyaysmufomG ;aomfvnf;
7Jcsr;f omra&G; rsuEf mS -uD;i,f rvku d af cs? ol.vuf olwkd\.bmompum;ESifhpmaywkd\rSm usef7pfcJhonf?
xufwiG f t7nftcsif;ESihf rjynfph aHk om vl-uD;rsm;udk ,ckacwf Oa7mybmompum;rsm;wGif uJph um;rsm;yg
qDew d v f w F af wmfrS pdppf xkwyf ,fco hJ nf? onfudk awG\7.? Oa7mywku d &f w
dS Uokv d f rsm;Yvnf;
au;wk;d onf wcgu a7mrjrdK\EiS hf jydKizf ufjzpfaom uJbh momESihf pmayukd oif-um; ay;vsu&f adS vonf?
um;aohjrdK\okd\ tvnfa7mufoGm;7mY um;aohjrdK\-uD;
. tvGepf nfyif0ajymvSaomtjzpfudk uk, d w f idk af wG\&7dS u,fpDtkdav;7D;,m;yif ? ?u,fpt D adk v;7D;,m;
v~if wpfae\aomf a7mrjrdK\-uD;ukv d rF ;f rk;d oGm;rnfavm tyifrsKd;pkrSm 'pua7mhzsLav;7D;at;pD;’rsKd;7if;wGif
pd;k 7drrf ad om[l.? xkt d cgrSpI au;wk;d onf qDew d v f w
F f yg0ifonf? u,fpt D adk v;7D;,m; [laompum;rSmvuf
awmfwGif pum;ajymwkdif; 'um;aohjrdK\-uD;ysufpD; wif bmom 'u,fpt D dk
7rnf’[k ed*kH;csKyfa-uG;a-umfavh&Sdonf? tpwGif ol vyf’ [laom pum;rS
tm; jyuf7,fjyK-uaomfvnf; olu, G v f eG o f mG ;jyD;aemuf qif;oufvmjcif;jzpfI
wwd,ysL;epfppfyJGjzpfyGm;av7m 3 ESpft-umwGifa7m zd e yf t i,f u av;[k
rvlrsKd;wkd\onf ol.qNtwkdif; um;aohjrdK\-uD;ukd t"d_m,f7onf?
jydKcszsufq;D vku d -f uav onf? (um;aohEkdifiH„7=? ) xkdtyifrsm;ukd t*‡
au;wk;d onf a7mrEkid if u H dk tkycf sKycf o hJ rl sm;wGif vuf vdyv f rl sK;d wk\du O,smOf
&k;H 7nf ESv;Hk 7nfEiS jhf ynfph aHk om ykCKd vw f pfO;D jzpfI/ a7mr rsm;wG i f pk d u f y sKd ; -u
EkdifiHorkdif;wGif xif&Sm;avonf? vufwifpum;ajy onf? tyGirhf mS ta7mif
ta7;tom;wGif aumif;rGeo f nf?ol.vuf7mrsm;t uJGtrsKd;rsKd;&Sdonf? t
euf pku d yf sKd;a7;ta-umif; pmwrf;om usef7pfonf? xl;ojzifh tvStyt
jzpfO,smOfxJwGif yGifh
uJhvlrsKd; ? ?uJh ok\dr[kwf qJv h rl sK;d onf tvGeaf &S; 0grsKd ; uk d o mpk d u f - u
usaomvlrsKd;wpfrsKd;jzpfI/ c7pfawmfray:rDESpf onf? tjcm;yGifheDESifh
aygif;rsm;pGmuyif Oa7mywku d f tv,fyidk ;f ESihf taemuf yG i f h n d K rsKd ; rsm;&S d a omf
ykdif;wGif aexkdifcJh-uonf? xkdpOfu a7mrtifykdif,m vnf ; rpk d u f - uacs?
rSm raygufzmG ;ao;ay? uJv h rl sKd;onf vGepf mG ppfwu dk f tyif&kdif;tjzpfom jrif uJhvlrsKd;wkd\. a-u;ndK ‘vFm;’
0goemygI Oa7mywku d Yf wefc;dk xGm; -u;D pk;d cJ-h uonf? awG\-u7onf? okd\7m
olwkd\. -oZmtm+monf tDwvDESifh *7dEkdifiHrsm; wGif yGifheDESifhyGifhndKrsm;vnf; tvGefvSy-u.? tcsKd\
ok\d widk af tmif jyef\ymG ;cJo
h nf? tyGifhusm;rsKd;vnf; &Sdao;onf? t0gokd\r[kwf teD
a7mrtifyidk ,f m-u;D xGe;f um;pwGif olw\do k nf tJvh y a7mifay:wGif tajymufuav; rsm;&SI d tvGev f yS onf?
awmifwef;. ajrmufzuf a'orsm;Y4if;/ 'ef;nKjrpf xkdtyifrsm;onf rUqDukdEkdifiH/ awmiftar7du
0Sr;f txufyidk ;f Y›if;/tajcpku d af e-uavjyD? uJv h rl sKd; wkud Ef iS hf e,l;ZDvefEidk if w H \dkwiG f tavhusaygufonfudk
tcsK\drmS t*‡vefEiS hf tkid , f mvefu`e;f rsm;ok\d ul;ajymif; awG\7.? xkad 'orsm;wGif u,fpt D adk v;7D;,m;rsK;d pdwf
aexkid -f u.? aygif; 100cef\&o dS nf?
221
www.foreverspace.com.m
u,fpt
D adk v;7D;,m;yif u,fq,fa7;wyf?
222
www.foreverspace.com.m
u,fq,fa7;wyf u,fq,fa7;0ef-uD;Xme
rGeaf 7;vkyif ef;rsm;ukd txl;wvnf vkyu f idk -f uavonf? xkdtzJG\rsm;rS tkd;tdrfxlaxmif7ef 7efukefjrdK\wGiftdrf
tajcqkd; taeqkd;okd\ qkdufa7mufaeaom rdef;u axmif 1320twGuf aiG 56615 usyf ok;H pJcG o hJ nf?
av;rsm;tm; u,fq,fjcif;/ olemrsm;tm;apmifh 1950 jynfEh pS f arvok\da7mufaomtcg u,fq,fa7;
a&SmufjyKpjk cif;/ r&Sq d if;7Jaomolrsm;tm; ynmoifay; ESijhf yefvnf ae7mcsxm;a7;0ef-uD;Xme[lI Xmewpf
jcif;/ rD;ab;/ a7ab;/ ajrivsiaf b;oifah om'kQonf ckz\pGJ nf;jy;D v~if OD;oef;atmiftm; Xmeqkid 7f m0ef-u;D tjzpf
rsm;tm; ulnDapmifha&Smufjcif; paomtvkyfwkd\rSm cef\tyfonf?
u,fq,fa7; wyfrsm;.t"duvkyif ef;rsm;jzpfonf? ,if;XmerS aomif;use;f r=a-umifh ay:aygufvmaom
ok\d tm;avsmfpmG uBmay:&Sd Edik if t H oD;oD;wk\d wiG f 'kQ 'kQonfrsm;omru/ t7yf7yfrS rD;ab;/ a7ab;ESihf
onfpcef;rsm;/ wnf;ckd7m Xmersm;/ tvkyf&kHrsm;/ iwfrw G af cgif;yg;r=ab;wk\dEiS hf -uKH-udKuf7olrsm;tm; t
ausmif;rsm;/ aq;&krH sm;/ uk}ElemukXmersm; ponft h 0wf/ tpm;tpmESifhtkd;tdrfxlaxmif7ef yPnf;rsm;ukd
zJG\tpnf;rsm;ukd u,fq,fa7;wyfrsm;u OD;pD;I ulnaD xmufyo H nf?
zGiv hf pS af qmif&u G af e-uavonf? u,fq,fa7;XmerS u,fq,fa7; tifpyufawmf
u,fq,fa7;wyfEiS hf ,if;.vkyif ef;rsm;twGuf vkd 5 OD;/ acgif;aqmif 2 OD;ESihf tzJ\G0if 8 OD;wk\d yg0ifaom
aomaiGrsm;ukd pmtkyfpmwrf;rsm;xkwfa0a7mif;cs e,fvn S hf u,fq,fa7;tzJ\Guv dk nf;zJ\Gpnf;I t7yf7yf
jcif;jzifhvnf;aumif;/ tvŒaiGaumufcHjcif;jzifhvnf; ok\d vSnv hf nf ppfaq;ulncD o hJ nf?
aumif;/ tpk;d 7axmufyahH -u;rsm;rSvnf;aumif; 7&Sad v 1952 ckrwfvrSpI 0e-u f ;D OD;bapmu wm0ef,I l
onf? wm0efrsm; wkd;csJ\aqmif7Guf7onf? aomif;usef;ol
u,fq,fa7;0ef-uD;Xme ? ?u,fq,fa7; Xmeonf rsm;vufrS wyfrawmfujyefvnf odr;f yku d jf yD;aome,f
jynfaxmifpk jrefrmEkdifiHawmftpkd;7. Xmewpfck rsm;wGifvlxkjyefvnfae7mcsxm;a7;ukdygaqmif7Guf
jzpfI/ 0ef-uD;wpfO;D u u,fq,fa7;XmeESihf jyefvnf 7I/ xdkESpftwGif;'kQonfaygif; ^2128/ tdrfaxmif
ae7m csxm;a7;Xmeukyd g wm0efy;l wJG aqmif7u G of nf? aygif; 18062ukd jyefvnfae7mcsxm;ay;cJ7h onf?
u,fq,fa7;Xme [lIwoD;wjcm; ay:aygufvm7 u,fq,fa7;Xmeonf jynfe,frsm;wGif ygwm0ef
jcif;rSm 'kw, d uBmppfjyD;qk;H onft h cgwGif ppfa-umifh ,laqmif7u G 7f I/ xkEd pS t
f wGi;f
ysufpD; qkH;&=H;7aom tkd;tdrfxlaxmifa7;ESifh ppfab;
'kQonfrsm;uku d ,fq,fa7;/ jyefvnf ae7mcsxm;a7; u,m;jynfe,fY„
twGuf jzpfonf? 1948 ck Zefe0g7DvrS rwfvtwGi;f tdraf xmif 4000/ aiG 163848d zk;d cef\
jynfo\l vyk if ef;ESihf jyefvnfxal xmifa7;0ef-uD;Xmeukd &Sr;f jynfe,fY 6000/ 35000d
Ekid if aH wmftpk;d 7u zJ\G pnf;cJoh nf? xkad emufwiG f u,f ucsijf ynfe,fY 400/ 19603d
q,fa7;wm0efrmS -uD;av;us,jf yef\vmojzif/h xkw d m t0wftpm;ESihf tdro f ;Hk yPnf;rsm; a0iSaxmufychH o hJ nf?
0efwpfpw d w
f pfa'ojzpfaom trsK;d orD;ESihf uav;rsm; xkdXmerS u,fq,faxmufyHhaiGrsm;rSm „
apmifah &Smufa7; vkyif ef;rsm;ukd Akv d cf sKyuf awmf a':cif 194^„48 ckESpfwGif 2000000 usyf
-unf-uD;rŒ;aomtzJ\G o\dk vJaF jymif;ay;cJo h nf? 1948„49 2200000
1948 ck {jyDvwGif jynfwiG ;f aomif;use;f r=rsm; 1949„50 1800000
a-umifh ay:aygufvmaom cku d ;dk 7mrJrh sm;ukd u,fq,f 1950„51 2000000
tultnDay;7ef zqyv A[ku d ,fq,fa7; aumfrwD 1951„52 2200000 jzpfonf?
wpf7yfudk w7m;Xme0ef-u;D OD;A*sr;f tm; OU}tjzpfwif xkdESpftwGif; jynfaxmifpktESH\tjym;wGif rD;ab;
ajr|mufz\GJ pnf;cJo h nf? 1949 ck {jyDvwGif xkt d zJ\G udk 'kQonfaygif; 31^25 OD;wk\dtm; aiG 44564^ usyf
ynma7;0ef-u;D OD;oef;atmif OD;pD;I jynfaxmifpt k pk;d 7 zk;d r~ ulncD I
hJ / a7ab;oifah om Aef;armfc&kid /f rauG;c&kid /f
A[ku d ,fq,fa7;aumfrwD tjzpfjyefvnfz\GJpnf;onf? rif;bl;c&kdif/o7ufc&kdif/ yckULc&kdif/ tif;pdefc&kdif/
e,f zqyv u,fq,fa7;tzJ\Grsm;ukv d nf; c&kid 0f efrsm; rtlyifc&kid /f ykord cf &kid /f [o‡mwc&kid /f jynfc&kid /f
acgif;aqmifapI/ tpk;d 7c&kid Ef iS hf jrdK\e,f u,fq,fa7; ajrmif;jrc&kid /f armfvu dk cf &kid rf sm;ok\dun
l 7D onf?
aumfrwDrsm;tjzpf zJ\G pnf;onf? xkXd me.t"duwm0efrmS ab;trsK;d rsK;d jzif'h Q k oifh
223
www.foreverspace.com.m
u,fq,fa7;0ef-uD;Xme
a7muforl sm;tm; u,fq,f7ef/ axmufyu hH n l 7D efEiS fh rsm;twGuf 1953„54 ck b@ma7;ESpf twGi;f tok;H
jyefvnfae7mcsxm;7ef›if;/ ppftwGi;f utdN, d Ekid if oH \dk p7dwf aiGrsm;ukd atmufygtwkid ;f owfrw
S x
f m;onf?
ppfajy;'kQonfrsm;tm; xkwfacs;aiGrsm;ukd jyefvnf
aumufc7H ef›if;/ Xmeod\k cef\caJG y;aomaiGrsm;ukd pepf u,fq,fa7;7dQmyPnf;rsm;twGuf 35000000d
wus rSeu f efpmG oH;k pGaJ xmufy7Hh efvnf;aumif;jzpfonf? (jynfr-uD;ESifh csif;0daoowdkif;)
'kw, d uBmppftwGi;f u jrefrmEkid if rH S tdN, d Ekid if oH \dk jyefvnfae7mcsxm;ay;jcif;twGuf 1000000d
ajymif;a7F\omG ;cJ-h uaom ppfajy'kQonfrsm;ukd jrefrm tcsK\d'Q k onfrsm;ukd Edik if 7H if;od\kjyefy\kd7eftwGuf 1000d
EkdifiHtpkd;7u a-u;aiGrsm;xkwfacs;cJh7m/ ,cktcg opfawmxGuyf Pnf;rsm;xkw, f pl 7dwf 10000d
jrefrmvlrsK;d rsm;ESihf jrefrmvlrsK;d r[kwo f rl sm; pkpak ygif; opfawmxGuyf Pnf; tcrJah y;a07ef 3000000d
4000 ausmw f \dkxrH S aiGrsm; 77ef use&f adS eao;onf? aemufxyf wk;d cs\Jvyk u f idk 7f aom Xmersm;twGuf aiG
1953 ck pufwifbmv ^ 7ufae\rpS I T0ef-u;D pm7if;acgif;pOfajymif;vJay;7efEiS hf aemufxyfciG jhf yKaiG
Xmeukd u,fq,fa7;/ jyefvnfae7mcsxm;a7;ESifh rsm;xkwfay;7ef tpDtpOfrsm;ukdvnf; jyKvkyfvsuf&Sd
vlr0= efxrf;0ef-uD;Xme[k ajymif;vJac:a0:vku d of nf? avonf? aus;7Gmywf0ef;usif oef\&iS ;f a7;ESihf a77&Sad 7;
xkad emuf T0ef-uD;Xmeatmufo\dk vlxyk nma7;Xme/ vkyif ef;rsm;twGuv f nf; pDru H ed ;f rsm;a7;qJu
G m pwif
aus;7Gm ywf0ef;usifoef\&Sif;a7;ESifh a77&Sda7;Xme/ aqmif7u G v f su&f adS eonf?
vlr=a7;7m -uD;yGm;a7;Xmersm; a7muf&Sdvmavonf? jynfawmfom pDru H ed ;f t7 rzH\jG zKd ; ao;aom a'orsm;
vlr0= efxrf; vkyif ef;ESihf pyfvsO;f I vlt&dk rHk sm;/ rsuf zH\GjzdK;a7;twGuu f v dk nf; xku d ,fq,fa7; XmerSwm0ef
rjrifausmif;rsm;/ qH\Gtem;yif;olausmif;rsm;/ vli,f ,laqmif7u G 7f onf? avmavmq,ftm;jzifh em*
a*[mrsm;/ ckdukd;7mrJhtrsKd;orD;apmifha&Smufa7;Xme awmifwef;a'o/ &Sr;f jynfajrmufyidk ;f a'oESihf 7ckid jf ynf
rsm;ESifh uav;xdef;Xmersm;ukd T0ef-uD;Xmeu pDrH tcsK\da'orsm;wGif vlxo k ufom acsmifcsad 7;twGuf
cef\ctGJ yk cf sKy7f onf? u,fq,faxmufyHh7ef vkdtyfaomudPrsm;ukd 0ef-uD;
u,fq,fa7;ESihf jyefvnfae7mcsxm;a7; vkyif ef; uk, d w f idk -f uyfr aqmif7u G v f suf&o dS nf?
224
www.foreverspace.com.m
u,f&v dk ;D em;jynfe,f ? ?u,f&v d k ;D em; jynfe,f onf wGuf tvkyo f rm; rsm;ukd aps;aygaygESihf iSg;7rf;ckid ;f
rlvuwe,fwnf;jzpfaomfvnf; aemiftcgwGif apEkid -f uonf? u,f&v dk ;D em;jynfe,frsm; .7moDOwk
ajrmufu,f&v dk ;D em;ESihf awmifu,f&v dk ;D em;[lI jynf rSm pkpd wG x f idk ;f r=id ;f I*Gr;f xnf 7ufvyk jf cif; vkyif ef;ESihf
e,f 2e,fjzpfoGm;onf? u,f&kdvD;em; jynfe,f. txl;yif oifhavsmfayonf? xkdjyif a7wHcGefaygrsm;
ajrmufbufwiG f Am*si;f eD;,m;jynfe,f/ taemufbuf aomaumifh puf&/Hk tvky&f rHk sm;twGuf v~ypf pf"gwf
ESiahf wmifbufwiG f wifeufqjD ynfe,fEiS hf a*sm*f s, D mjynf tm;ukd p7dwf oufompGmjzif7h &SEd idk af vonf?
e,f/ ta&S\bufwGif tWvMdwfork]7m&Sdavonf? u,f&v dk ;D em; jynfe,f 2 e,fv;Hk wGif aq;yifrsm;ukd
ajrmufu,f&v dk ;D em; jynfe,frmS pwk7ef;rkid af ygif; t-uD;tus,f pku d yf sKd; vkyu f idk -f u.? qma0:vwm
52^12us,f0ef;I vlO;D a7rSm 4061929 a,muf&dS 7mav;onf 1584 ckEpS w f iG f u,f&v dk ;D em; jynfe,fo\dk
onf? jrdK\awmfrSm 7mav;jrdK\jzpfI vlOD;a7 656^9 a7muf&v dS mcJ. h ? aemufwpfEpS w f iG f xked ,fY tajcpku d f
a,muf&adS vonf? aexkid -f u7ef t*‡vyd v f rl sKd;rsm;ukad pvFwv f udk 7f m xkd
awmif u,f&v dk ;D em;jynfe,frmS pwk7ef; rkid af ygif; e,f&dS wkid ;f 7if;om;vlrsK;d rsm;u t0ifrcHbJ ckcw H udk cf u
dk f
31055 us,f0ef;I/ vlOD;a7 211^02^ a,muf&Sd ojzifh t*‡vyd v f rl sKd;rsm;rSm t*‡vefjynfo\dk jyefomG ;
aoma-umifh ajrmufbufjynfe,fxufi,fjyD;v~if vl -u7avonf?
OD;a7vnf; enf;avonf? jrdK\awmfrmS ukv d ºD;,m;jrdK\ wpfzef 158^ ckEpS w f iG f u,f&v dk ;D em; jynfe,fo\dk
jzpfI vlOD;a7 86914 a,muf &Sdavonf? vma7muf-uaom t*‡vyd v f rl sK;d wpfprk mS vnf; xl;qef;
u,f&v dk ;D em; jynfe,frsm;wGif 0gukd t-uD;tus,f pGmaysmufu, G o f mG ;-ujyef.? yxrcsm;bk7if vufxuf
pkdufysKd;vkyfukdif-u.? u_vDvlrsKd;rsm;vnf; trsm; ok\da7mufaomtcg t*‡vyd v f rl sK;d rsm; xkad 'owGif tajc
tjym; aexkdifvsuf&Sd-uojzifh/ pkdufysKd;a7;vkyfief;t wusaexkid Ef idk af tmif pDpOfjyKvyk af y;ojzifh xked ,fudk
225
www.foreverspace.com.m
u,f&kdvD;em;jynfe,f u,f7pfAsefyifv,f
t*‡vef.ukv d edk eD ,fwpfct k jzpfjyKvyk cf ahJ vonf? csm; wGiaf wmifxyd rf sm;/ csKid 0hf rS ;f rsm;/ acsmuf-uD;rsm;/ urf;
[laomtrnfrmS vufwifbmomjzifh u,f&v dk yfjzpfI/ yg;apmuf-uD;rsm;&SdjyD;v~if tcsKd\awmifxdyfwkd\rSm a7
xked ,fudk csm;bk7iftm; *k+jf yKaomtm;jzifh u,f&v dk ;D rsufEmS jyifEiS hf rsm;pGmruGmbJ eD;uyfvsuf &S-d uonf?
em;[lI trnfrSnfhac:cJh-uonf? 'kwd,csm;bk7if euf apmufaomacsmufrsm;onf 3 rkid t f xdyifeuf.?
vufxufo\dk a7mufaomtcg 1663 ckEpS w f iG f xked ,fudk xkyd ifv,f atmufcif;&Sd v~Kad jrmifacsmuf-um;rsm;wGif
rŒ;rwftcsKd\tm; tykdifpm;ay;oem;vkdufonf?xkd tjcm;t7yfa'owkd\Y rawG\rjrifbl;aom xl;qef;tHh
rŒ;rwfrsm;u u,f&kdvD;em;e,fukd ajrmufykdif;ESifh -ozG,af umif;onfh a7oW0g-uD;rsm;ukd wpfcgwpf7H
awmifykdif;[lI e,f 2 e,f cJGjcm;vkdufavonf? zrf;qD; 7rdwwfavonf? xko d \zdk rf;qD;rdaom tcsK\o d W
awmifu,f&v dk ;D em; jynfe,fEiS ahf jrmufu,f&v dk ;D 0gwk\donf tESpaf xmifaygif;rsm;pGmuyif aysmufu, G f
em;jynfe,fw\dkonf tar7duefEidk if o H rkid ;f wGif tawmf cJhjyDjzpfaom oW0gwkd\ausmufjzpf&kyf-uGif;wkd\ESifh t
yifta7;ygcJhonf? tar7duefjynfaxmifpk. rl7if; vGew f -l uonf?
jynfe,f 13 e,fwiG f Te,f 2 e,ftygt0ifjzpf.? u,f7pfAseyf ifv,fonf u`e;f rsm;ESihf eD;uyf7m ae7m
1861„ 65 ckEpS rf sm;twGi;f jzpfymG ;aom tar7duefjynf wk\d rw S pfyg;/ ausmufaqmifausmufwef;rsm; uif;&Si;f
wGi;f ppfyo GJ nf awmifu,f&v dk ;D em;jynfe,fY&Sad om zk\d ojzifh ul;oef;oGm;vm7ef aumif;rGeaf omfvnf;/ acgif
qRwmcHwyfjrdK\uav;rS pwifjzpfymG ;cJ. h ? xkjd ynfwiG ;f av-urf;rsm; r-umc+usa7mufwwfaoma-umifh avS
ppfyrGJ mS oRw-u;D atA7m[rfvifueG ;f vufxufwiG f oab‡mrsm;twGuf ab;Oy'frsm;avonf? acgifav
aiG0,fu`epf epfy,fzsuaf 7;ESiphf yfvsO;f I pwifjzpfymG ; -urf;rsm;rSm tDauGwma7pD;a-umif;&Sd a7ylwkd\rSxGuf
av7m/awmif u,f&v dk ;D em;jynfe,fonf vifueG ;f . ay:vmaom tyl"gwfwkd\a-umifhjzpfay:vm-u.? yl
0g'ukd qef\usiyf ek u f efaom awmifyidk ;f e,frsm;zufwiG f aEG;aom tDauGwma7pD;a-umif;onf tmz7duwku d f
pwifoabmuJGvJGuwnf;u yg0ifcJhI jynfaxmifpk zufrS tWvMdwo f rk]7mukd jzwfoef;I u,f7pfAsef
xJrS tOD;qk;H cJx G u G af omjynfe,fjzpf.? ajrmufu,f yifv,fwiG ;f ok\d pD;0if.? xkrd w S pfzef ,luwefa7vuf
&kv
d ;D em;jynfe,frmS rl awmifyidk ;f e,frsm;vufo\dk zk\dqR -um;-uD;ukjd zwfjyD; rUqDuydk ifv,fauG\twGi;f ok\d pD;
wm usqkH;jyD;onfhaemufrS awmifykdif;e,frsm;zufokd\ oGm;jyD;v~i/f zavmf7'D ga7vuf-um;ukd ausmv f eG uf m
0ifa7mufco hJ nf? ok\d 7mwGif awmifyidk ;f ppfwyfrsm;t ajrmufbufo\dk *yfpx7if;ac: yifv,fa7yla-umif;tjzpf
wGuf a0yku H sxufyrdk adk omppfom;tiftm;ukd 7ufa7m xGuo f mG ;avonf? xkad 7yla-umif;wpfav~mufwiG f wku d f
pGm jznfhwif;ay;cJhavonf? (tar7duefjynfaxmif cwfaomavylw\do k nf txufo\dw k ufojzifh ta&S\buf
pkorkid ;f „vnf;7=? ) ESiahf jrmufbufraS vat;wk\donf t[kejf yif;pGm 0ifvmjy;D
v~if jyif;xefaomacgifav-urf;rsm;ukd jzpfay:ap
u,f7pfAsefyifv,f? ? u,f7pfAsef yifv,fonf onf? xko d \dkaom acgifav-urf;rsm;a-umifh u`e;f rsm;
tWvMdwo f rk]7m. tpdwt f ykid ;f wpfcjk zpfI taemuf ay:&Sjd rdK\&mG rsm;ESihf yifv,fwiG ;f &So d ab‡mrsm;rSm r-um
tdN, d u`ef;pk/ tar7duwku d t f v,fyidk ;f ESihf awmift c+ ysupf ;D -u7onf?
ar7duwku d &f dS Ekid if rH sm;.t-um;wGif wnf&o dS nf? teH a&S;tcgu yifv,f"g;jyrsm; aomif;use;f usupf m;
rkid f ^00/ tvsm;rkid f 1^00 cef\&jdS yD;/ pwk7ef;rkid af ygif; 7mjzpfojzifh/ u,f7pfAsefyifv,fonf emrnf-uD;cJh
^50000 cef\us,0f ef;.? uBmhtaemufbufyidk ;f wGif .? ,ckacwfwiG f yem;rm;wl;ajrmif;ukd jzwfausmaf om
ul;oef;oGm;vm7mvrf;qkH jzpfojzifh ‘tar7duef ajrxJ oab‡mrsm;omru/ tylyidk ;f a'otwGi;f ok\d usa7muf
yifv,f’[k ac:-uonf? xkyd ifv,fudk a&S;OD;pGmawG\ aom tar7duwku d f tv,fyidk ;f Ekid if rH sm;rS o-um;/
&SdolrSm ukdvHAyfjzpfI/ yifv,fwGif; a7a-umif;oGm; umzD/ uku d ;dk / iSuaf ysmponfw\du k w dk ifI tar7duefjynf
vmr=ukd pydefwkd\u tESpf 200 cef\ -uD;pkd;cJh-uonf? axmifpo k \dky\dkaom oab‡mrsm;ESihf xkrd w S pfzef ukeaf csm
u,f7pfAsef yifv,f.atmufcif;rSm tjcm;aomyif rsm;ukd wifum tylyidk ;f Ekid if rH sm;ok\d jyefvnf yk\daqmif
v,frsm;ESirhf wl/ tedrt hf jrifrh nDnmbJ a7atmufwiG f -uaom oab‡mrsm;ul;oef;oGm;vm7m c7D;vrf;
jrKyfaeaom awmifpOfpk-uD;ozG,fjzpfaeavonf? a-umif;r-uD;jzpfaeojzifh/ u,f7pfAsefyifv,fonf
ajrrsufESmjyifay:rSmuJhokd\yif/ xkda7jrKyfawmifpOfpkwkd\ txl;xif&mS ;aeayonf?
226