You are on page 1of 67

KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

KAMI SEDIA MEMBANTU

PENILAIAN OUTCOME
KEBERKESANAN PROJEK
BEKALAN AIR DAN
KEBERSIHAN ALAM SEKITAR
(BAKAS) NEGERI PERAK
EN. ZULKIFLI BIN ABDUL AZIZ
JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

LATAR BELAKANG
PROJEK BAKAS

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Keluasan = 21 ooo km2


Populasi = 2 258 428

penduduk
Kampar diisytiharkan
sebagai daerah ke-10
pada 21 Mei 2009

* Sumber: Portal Rasmi Kerajaan Negeri Perak dan Jabatan Perangkaan Malaysia

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Maklumat Projek BAKAS


BAKAS telah mula dilaksanakan sejak tahun 1973 di dalam usaha-

usaha KKM mencegah kejadian penyakit berjangkit bawaan air dan


najis terutamanya di kawasan luar bandar.
Pada RMK-7, skop program ini diperluaskan merangkumi aktiviti-

aktiviti peningkatan tahap kesihatan alam sekitar.


BAKAS merangkumi aktiviti berikut : Kemudahan sanitasi (tandas sanitari, sistem perlimbahan

sempurna, sistem pelupusan sisa pepejal sempurna)


Kemudahan bekalan air bersih (GFS, telaga, STAH, sambungan
PBA/KKM)
K A M I

S E D I A

M E M B A N T U

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dilaksanakan secara bersepadu dengan lain-lain program kesihatan

seperti kawalan penyakit bawaan vektor dan bawaan makanan.

Dilaksanakan dengan penglibatan masyarakat kampung melalui

pendidikan kesihatan (sebelum, semasa & selepas) dan gotong royong


(sejajar dengan saranan WHO bagi tujuan sustainability).

Bertujuan sebagai kaedah pencegahan dan pengawalan penyakit

berjangkit.

Hanya KKM memainkan peranan yang aktif dan berkesan di dalam

melaksanakan program sanitasi di kawasan luar bandar.

KAMI SEDIA MEMBANTU

KEMENTERIAN KESIHATAN
MALAYSIA

BAHAGIAN PERKHIDMATAN
KEJURUTERAAN

Unit Kesihatan Keluarga


- Pegawai Perubatan
- Jururawat

JABATAN KESIHATAN NEGERI


Jurutera Kesihatan Umum 1
Pen.Peg.Kes.Persekitaran 1
Pem.Kes.Awam - 1

1.
2.
3.
4.
5.

PEJABAT KESIHATAN DAERAH


Pen.Peg.Kes.Persekitaran 18
Pem.Kesihatan Awam 70
Pekerja Rendah Awam - 136

PKD LMS
PKD Hulu Perak
PKD Kerian
PKD Kuala Kangsar
PKD Manjong

Klinik Kesihatan
73 buah

Unit Promosi Kesihatan


- Pegawai Pendidikan
Kesihatan
- Pen. Pegawai Pendidikan
Kesihatan

6. PKD Perak Tengah


7. PKD Batang Padang
8. PKD Kinta
9. PKD Kampar
10. PKD Hilir Perak

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Skop Projek BAKAS


Komponen utama di bawah Program BAKAS:
1.

Bekalan Air Masyarakat (BAM)

Sistem Graviti Feed/ Air Bukit

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Skop Projek BAKAS


Komponen utama di bawah Program BAKAS:
1.

Bekalan Air Masyarakat (BAM)

Telaga Terkawal

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Skop Projek BAKAS


Komponen utama di bawah Program BAKAS:
1.

Bekalan Air Masyarakat (BAM)

Telaga Terkawal dengan Sambungan ke Rumah

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Skop Projek BAKAS


Komponen utama di bawah Program BAKAS:
1.

Bekalan Air Masyarakat (BAM)

Sistem Tadahan Air Hujan

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Skop Projek BAKAS


Komponen utama di bawah Program BAKAS:
1.

Bekalan Air Masyarakat (BAM)

Sambungan Paip Air PBA/KKM

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Skop Projek BAKAS


Komponen utama di bawah Program BAKAS:
Projek Sanitasi

2.

Tandas Sempurna (TS)

Latrine
structure
bowl

sump

connection
pipe

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Skop Projek BAKAS


Komponen utama di bawah Program BAKAS:
Projek Sanitasi

2.

Sistem Pelupusan Air Limbah (SPAL)

Bakul saringan
dan penapis

Kotak SPAL

Filter Bed

Gelung
Peresapan

Final
Discharge

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Skop Projek BAKAS


Komponen utama di bawah Program BAKAS:
Projek Sanitasi

2.

Sistem Pelupusan Sisa Pepejal (SPSP)

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Objektif Program BAKAS


Membantu mengawal & mengurangkan penyakit bawaan

air dan makanan melalui penyediaan kemudahan asas


bekalan air dan sanitasi kepada penduduk luar bandar.

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kumpulan Sasar
Kawasan umum
Kawasan luar bandar dan kawasan yang tiada liputan bekalan air

Kawasan keutamaan
Kawasan berpenyakit dan berpendapatan rendah

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

TERMA RUJUKAN (TOR)

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Skop Kajian
Kawasan liputan operasi
Kampung tradisional
Kampung moden/tersusun
Kampung orang asli
Kampung bagan/atas air

Pecahan ladang

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Metodologi Kajian
Teknologi
bersesuaian

Pendidikan
kesihatan &
latihan

Aspek Penting
Perlaksanaan
program
BAKAS

Penglibatan
masyarakat

Input
teknikal dari
KKM
KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Pemilihan Data
Perincian maklumat asas rumah dan kemudahan asas yang terkini
Tindakan berasaskan maklumat lengkap evidence based
Maklumat asas dikemaskini 1-2 tahun sekali

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

PEMBENTUKAN
INDIKATOR PENCAPAIAN

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Key Result Area (KRA)


Peningkatan kepada liputan bekalan air dan sanitasi luar

bandar di Negeri Perak

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Key Performance Indicator (KPI)


INDIKATOR

SASARAN
PENCAPAIAN
(Bil/Peratus) (Bil/Peratus)

Bekalan Air Luar Bandar


1

Telaga Terkawal

100%

100%

Telaga sambungan ke rumah

100%

150%

Gravity Feed System (GFS)

100%

100%

Projek Sanitasi
1

Tandas sempurna

91

100%

103

113%

Pelupusan Air Limbah

91

100%

101

111%

Pelupusan Sisa Pepejal

450

100%

711

158%

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

SASARAN DAN
PENCAPAIAN OUTPUT

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi kewangan


Jumlah Peruntukan dan Perbelanjaan Projek BAKAS Mengikut
Tahun 2006-2010, Jabatan Kesihatan Negeri Perak
1400000.00

Ringgit Malaysia (RM)

1200000.00
1000000.00
800000.00
600000.00
400000.00
200000.00
0.00
Jum. Peruntukan (RM)
Jum. Perbelanjaan (RM)
% Perbelanjaan

2006
776342.00
776323.11
100

2007
700000.00
699939.11
100

2008
914000.00
913572.48
100

2009
1210000.00
1209300.52
100

2010
481000.00
480989.28
100

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi bilangan projek Bekalan Air Masyarakat(BAM) yang dilaksanakan

Sasaran dan Pencapaian Bilangan Projek Bekalan Air


Masyarakat Tahun 2010 , Jabatan Kesihatan Negeri
Perak
112

120
Bilangan Projek

100

84

80
60
40
20

0
Telaga
Terkawal
Sasaran
Pencapaian

4
4

Telaga
Terkawal
Dgn. Samb.
2
3

Sistem
Graviti Feed

Tadahan Air
Hujan

Sambungan
LAP/KKM

5
5

0
0

84
112

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi bilangan projek Bekalan Air Masyarakat(BAM) yang dilaksanakan

Sasaran dan Pencapaian Bilangan Projek Telaga


Terkawal (TT) tahun 2006-2010 di bawah projek BAM ,
Jabatan Kesihatan Negeri Perak

Bilangan Projek

6
5

5
4

4
3

2
1

1
0
Sasaran
Pencapaian

2006
5
5

2007
4
5

2008
1
1

2009
3
3

2010
4
4

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi bilangan projek Bekalan Air Masyarakat(BAM) yang dilaksanakan

Sasaran dan Pencapaian Bilangan Projek Telaga


Terkawal Sambungan ke Rumah (TSR) tahun 2006-2010
di bawah projek BAM , Jabatan Kesihatan Negeri Perak

Bilangan Projek

14
12

12

11

10
8
6

5
4

4
2

2
0
Sasaran
Pencapaian

2006
0
0

2007
0
0

2008
5
5

2009
11
12

2010
2
4

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi bilangan projek Bekalan Air Masyarakat(BAM) yang dilaksanakan

Bilangan Projek

Sasaran dan Pencapaian Bilangan Projek Sistem Graviti


Feed (GFS) tahun 2006-2010 di bawah projek BAM ,
Jabatan Kesihatan Negeri Perak
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0

Sasaran
Pencapaian

6
5

2006
3
3

2007
6
6

2008
6
6

2009
9
9

2010
5
5

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi bilangan projek Bekalan Air Masyarakat(BAM) yang dilaksanakan

Sasaran dan Pencapaian Bilangan Projek Sistem


Tadahan Air Hujan (STAH) tahun 2006-2010 di bawah
projek BAM , Jabatan Kesihatan Negeri Perak

Bilangan Projek

60

50 50

50
40
30

21
20
12

10
0
Sasaran
Pencapaian

2006
0
0

2007
0
0

2008
50
50

2009
12
21

2010
0
0

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi bilangan projek Bekalan Air Masyarakat(BAM) yang dilaksanakan

Sasaran dan Pencapaian Bilangan Projek Sambungan


LAP/KKM tahun 2006-2010 di bawah projek BAM ,
Jabatan Kesihatan Negeri Perak

Bilangan Projek

350
300

300

293

261

250

230

200
150
100

112

95
60

85

84

61

50
0
Sasaran
Pencapaian

2006
60
95

2007
61
85

2008
261
300

2009
230
293

2010
84
112

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi bilangan projek Sanitasi yang dilaksanakan

Sasaran dan Pencapaian Bilangan Projek Sanitasi


Tahun 2010, Jabatan Kesihatan Negeri Perak
104

103

102

101

Bilangan Projek

100
98
96

94
92

91

91

90
88
86

84
Sasaran
Pencapaian

Tandas Sempurna
91
103

Pelupusan Air Limbah


91
101
KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi bilangan projek Sanitasi yang dilaksanakan

Sasaran dan Pencapaian Bilangan Projek Tandas


Sempurna (TS) tahun 2006-2010 di bawah Projek
Sanitasi, Jabatan Kesihatan Negeri Perak
500

472

Bilangan Projek

450
380

400

360

350

300

302
262

262

250

285
250

200
150

91 103

100
50

0
Sasaran
Pencapaian

2006
262
380

2007
360
472

2008
262
302

2009
250
285

2010
91
103

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi bilangan projek Sanitasi yang dilaksanakan

Sasaran dan Pencapaian Bilangan Projek Sistem


Pelupusan Air Limbah (SPAL) tahun 2006-2010 di bawah
Projek Sanitasi, Jabatan Kesihatan Negeri Perak
500

Bilangan Projek

450

450 452

400

350
300

260

250
181

200

210

226

251

150

150

91 101

100
50

0
Sasaran
Pencapaian

2006
450
452

2007
150
181

2008
210
260

2009
226
251

2010
91
101

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi liputan rumah dan penduduk yang mendapat kemudahan BAM

Liputan Rumah dan Penduduk Luar Bandar Yang Mendapat


Kemudahan Bekalan Air Masyakat (BAM) Tahun 2010
Bilangan ruman / penduduk

10000

8979

9000
8000

7000
6000
5000

4000
3000
1796

2000

1000
0

25

Telaga
Terkawal
Bil. Rumah
Bil. Penduduk

4
25

Telaga
Terkawal
Dgn. Samb.
3
9

1288
0

Gravity
Feed
System
1796
8979

221

Tadahan Air
Hujan

Sambungan
LAP/KKM

0
0

221
1288

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Dari segi liputan rumah dan penduduk yang mendapat kemudahan sanitasi

Liputan Rumah dan Penduduk Luar Bandar Yang


Mendapat Kemudahan Sanitasi Tahun 2010
Bilangan Ruman / Penduduk

600

515

505

500
400

300
200
100

0
Bil. Rumah
Bil. Penduduk

103

Tandas Sempurna
103
515

101

Pelupusan Air Limbah


101
505
KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

PENCAPAIAN OUTCOME

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Pencapaian Outcome Projek BAKAS


1.

Pengurangan kadar penyakit berjangkit bawaan air dan najis di negeri


Perak
Trend Pengurangan Kadar Penyakit Bawaan Air
dan Najis di Negeri Perak
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Typhoid
Dysentery
Kolera

72
49

22

20

16

12

40

37

35

12

10

2005
12
72
0

2006
16
49
0

2007
20
35
0

2008
10
37
0

2009
12
40
0

2010
5
22
0

Sumber Data : Unit Kawalan Penyakit Berjangkit (CDC), Jabatan Kesihatan Negeri Perak
Nota
: Penurunan penyakit berjangkit tidak berlaku hanya kerana projek BAKAS sahaja. Boleh berlaku atas sebab banyak faktor.

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

a.

Pengurangan kadar penyakit berjangkit bawaan air dan najis di negeri


Perak di kawasan bandar
Trend Pengurangan Kadar Penyakit Bawaan Air dan
Najis di Negeri Perak di kawasan bandar
45
40

40

35

32

30

29

27

28

25
20
15

14

13
8

10

5
0
Typhoid
Dysentery
Kolera

12
6

2005
14
40
0

2006
8
32
0

2007
13
27
0

2008
6
29
0

2009
2
28
0

2010
3
12
0

Sumber Data : Unit Kawalan Penyakit Berjangkit (CDC), Jabatan Kesihatan Negeri Perak
Nota
: Penurunan penyakit berjangkit tidak berlaku hanya kerana projek BAKAS sahaja. Boleh berlaku atas sebab banyak faktor.

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

b.

Pengurangan kadar penyakit berjangkit bawaan air dan najis di negeri


Perak di kawasan luar bandar
Trend Pengurangan Kadar Penyakit Bawaan Air dan
Najis di Negeri Perak di kawasan luar bandar
35

32

30
25
20

17

15
10

1112

10

7 8

5
0
Typhoid
Dysentery
Kolera

2005
10
32
0

2006
8
17
0

2007
7
8
0

2008
4
8
0

2009
11
12
0

2010
2
8
0

Sumber Data : Unit Kawalan Penyakit Berjangkit (CDC), Jabatan Kesihatan Negeri Perak
Nota
: Penurunan penyakit berjangkit tidak berlaku hanya kerana projek BAKAS sahaja. Boleh berlaku atas sebab banyak faktor.

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Outcome Projek BAKAS


Mencapai sasaran Millenium Development Goal (MDG)

2.

Safe drinking water

On track - Achieved at least 75% of MDG target


Perak has achieved 98%

Basic sanitation

On track - Achieved at least 75% of MDG target


Perak has achieved 98%

Sumber: Achieving the Health-Related Millennium Devellopment Goals in the Western


Pacific Region Western Pacific Region, World Health Organization (WHO)

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Outcome Projek BAKAS


3.

Peningkatan peratusan liputan bekalan air di kawasan luar bandar di


Negeri Perak adalah sebanyak 98%.

4.

Peningkatan peratusan liputan bekalan air di kawasan luar bandar


yang dilaksanakan oleh Unit BAKAS, JKN Perak adalah sebanyak 6%
pada tahun 2010 berbanding 5% pada tahun 2009.
0% 3%

7%

Air Terawat

Agensi Lain
KKM

19%

87%

KKM

2%

6%

TT
TSR

6%

GFS
76%

TAH
JKR/KKM

Nota: TT Telaga terkawal, TSR Telaga terkawal sambungan ke rumah


GFS Gravity Feed System, TAH Tadahan air hujan

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Outcome Projek BAKAS


5.

Peningkatan peratusan penggunaan Sistem Pelupusan Air Limbah


(SPAL) di kawasan luar bandar sebanyak 58% pada tahun 2010
berbanding 51% pada 2009.

Sebelum
Pelaksanaan Projek

Selepas Pelaksanaan
Projek

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Outcome Projek BAKAS


6.

Peningkatan peratusan penggunaan tandas sempurna sehingga 98%


di kawasan luar bandar pada akhir tahun 2010.

Selepas Pelaksanaan
Projek

Sebelum
Pelaksanaan Projek

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kesan daripada Outcome Projek BAKAS


1.

Capai objektif dan sasaran

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kesan daripada Outcome Projek BAKAS


2.

Imej organisasi bertambah baik

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kesan daripada Outcome Projek BAKAS


3.

Reaksi pelanggan yang lebih positif dari segi memberi kerjasama,


sokongan, bantuan dll.

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kesan daripada Outcome Projek BAKAS


4.

Seronok bekerja

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kesan daripada Outcome Projek BAKAS


5.

Nilai tambah pada perkhidmatan

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kesan daripada Outcome Projek BAKAS


6.

Penglibatan dan kerjasama daripada agensi-agensi berkaitan seperti


Jabatan Kesihatan Negeri, Jabatan Kemajuan Orang Asli (JKOA),
Jabatan Pembangunan Negeri Perak (ICU Perak), Pejabat Daerah,
Penghulu dengan masyarakat setempat.

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kesan daripada Outcome Projek BAKAS


7.

Peningkatan perkhidmatan kesihatan di bawah program Kesihatan


Keluarga, Pergigian, Kawalan Penyakit Berjangkit di kawasan liputan
projek BAKAS

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kesan daripada Outcome Projek BAKAS


8.

Peningkatan kesedaran kepada kebersihan diri (personal hygiene)


melalui pendidikan kesihatan

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kesan daripada Outcome Projek BAKAS


9.

Kerjasama dan penglibatan masyarakat luar bandar melalui aktiviti


gotong royong

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kesan daripada Outcome Projek BAKAS


10.

Pengiktirafan daripada wakil WHO (Asian & Pacific Region) Mr.


Terrence Thompson.

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Kesan daripada Outcome Projek BAKAS


11.

Kolabrasi bersama Universiti Pertahanan Malaysia, Universiti Sains


Malaysia, dll.

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

ANALISIS KAJIAN

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Analisis kadar penyakit bawaan air dari tahun 2000 sehingga akhir 2010

daripada Unit Kawalan Penyakit, JKN Perak


Kedudukan Kejadian Kes Penyakit Bawaan Air Negeri Perak
daripada Tahun 2000 sehingga 2010
100

90

Bilangan Kes

80
70
60
50
Typhoid

40

Dysentery

30

Kolera

20
10
0

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Typhoid
15
37
39
29
24
12
16
20
10
12
5
Dysentery 26
16
22
25
95
29
49
35
37
40
22
Kolera
1
2
8
7
0
0
0
0
0
0
0
Sumber Data : Unit Kawalan Penyakit Berjangkit (CDC), Jabatan Kesihatan Negeri Perak

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

ISU DAN MASALAH

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Isu dan Masalah


Kawasan liputan seperti penempatan yang jauh di pendalaman

menyukarkan logistik

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Isu dan Masalah


Bilangan rumah dan penduduk di kawasan luar bandar yang semakin

bertambah
Terdapat penempatan orang asli di kawasan luar bandar khususnya di

pendalaman yang berpindah randah


Tiada peruntukan untuk projek sanitasi bagi RMK-10

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

SYOR / CADANGAN
PENAMBAHBAIKAN

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Cadangan Penambahbaikan
Adalah diharapkan bahawa projek BAKAS perlu diteruskan di bawah

KKM
KKM perlu sentiasa melakukan perubahan dari segi pendekatan

perlaksanaan supaya matlamat utama untuk mengawal kejadian


penyakit berjangkit dan meningkatkan kesihatan alam sekitar di luar
bandar dapat dicapai.
Peruntukan khusus untuk program BAKAS perlu diadakan.

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

RUMUSAN DAN
PENUTUP

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

Rumusan
Objektif projek ini telah dicapai dengan baik.
Terdapat peningkatan peratusan liputan bekalan air dan sanitasi di

kawasan luar bandar.

Terdapat pengurangan kadar penyakit bawaan air dan najis.

Projek ini mendapat sokongan daripada pelbagai pihak dalam

mencapai objektif yang telah disasarkan.

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

GLOBAL WATER SUPPLY AND SANITATION


ASSESSMENT 2000 REPORT BY UNICEF
Hubungan antara bekalan air bersih dengan sanitasi sempurna

According to Global Water Supply and Sanitation Assessment 2000

Report by UNICEF, there is evidence that provision of adequate


sanitation services, safe water supply and hygiene education
represents an effective health intervention that reduces the
mortality caused by diarrheal disease by an average of 65% and
the related morbidity by 26%.

KAMI SEDIA MEMBANTU

JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

PETIKAN DARI UNITED NATION INTERNATIONAL


YEAR OF SANITATION ADVOCACY KITS (2008)
In 1973 the Government of Malaysia responded to several major disease
outbreaks by establishing the National Rural Environmental Sanitation
Program. Thirty-five years of sustained effort at the local level have paid
off : today, 98% of the rural population has access to a sanitary latrine.
This nearly universal sanitation access has resulted in a dramatic fall in

incidence of cholera, dysentery and typhoid. Malaysias commitment to


improving sanitation in rural areas has resulted in major health
and development benefits for its people.

KAMI SEDIA MEMBANTU

KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA


KAMI SEDIA MEMBANTU

SALAM
PERAK AMAN JAYA
JABATAN KESIHATAN NEGERI PERAK

You might also like