BYOSTATSTK BLMNE

GR

 Statisticum collegium : Devlet konseyi (Latince)

Statista (States man): Devlet adam (talyanca)
Status: Durum (Latince)

Kelime ilk olarak Almancada

Gottfried Achenwall tarafndan
devlete ait verilerin sunulduu
Statistik (1749) adl eserde devlet
bilimi anlamnda kullanld.

Statistik adl eserin temel amac

hkmet ve ynetimsel organlar
tarafndan kullanlacak veriler
sunmakt.
3

Terim ngilizceye sko politikac

Sir John Sinclair (1754 1835)
tarafndan aktarld.

Osmanlda istatistik terimi

1878 ylnda, ilk defa Mlkiye
Mektebindeki
Corafya-i
Ticar ve Sna istatistik dersi
ile kullanlmaya baland.

statistiin matematiksel temelleri 17. yzyln

balarnda Blaise Pascal ve Pierre de Fermatn
gelitirdii olaslk teorileri ile atld.

Olaslk
teorisi
ans
oyunlar zerine yaplan
almalar
zerinden
gelitirildi.

statistik
Bilimsel bir almada almann tasarlanmas,
verilerin
toplanmas,
analiz
edilmesi,
yorumlanmas ile ilgilenen ve doru karar
verilebilmesi iin yntem ve teknik gelitiren bir
bilim daldr.

Bilim ve Metodoloji olarak statistik

Matematiksel statistik
Uygulamal statistik

Matematiksel statistik
statistik teorisinin matematiksel teorisini
kuran, yeni yaklamlarla teknikler reten bir
istatistik daldr.
Uygulamal
statistik
Matematiksel istatistiin gelitirdii
teknikleri eitli alanlarda uygulayan,
ileyilerini kontrol eden, uygulama
alanlarna ilikin probleme zel teknikler
gelitiren bir istatistik bilim daldr.

BYOSTATSTK
statistiksel yntem ve prensiplerin biyoloji, tp,
di hekimlii, eczaclk, biyomedikal ve dier
salk alanlarndaki uygulamasdr.

Tantsal Biyoistatistik
Analitik Biyoistatistik

Tantsal Biyoistatistik: alma grubundaki

birimlerden elde edilen verilerin zet olarak
sunulmas ile ilgilenir.

Analitik Biyoistatistik
Varsaymlarn kurulmas, varsaymlarn test
edilmesi,
verilerden
uygun
sonularn
karlmas, verilerin uyduu teorik dalmlarn
belirlenmesi
ve
topluma
ilikin
uygun
kararlarn alnmas ve genellemelere gidilmesi
ile ilgilenir.

Biyoistatistiin Kullanm Alanlar

Bilimsel almalar
Etik kurullar
Epidemiyolojik almalar
Hizmet gstergesi
Hizmet planlamas
Koruyucu hizmetler
.......

Temel
Kavramlar

statistiksel Olay: Aratrmaya, incelemeye konu

tekil eden gzlenebilen, deneysel olarak varl
kantlanabilen ve saylarak, llerek ya da tartlarak
saysal biimde ifade edilebilen olay

Anaktle (Populasyon, Toplum, Evren):

statistiksel olayn gzlendii, gzlenebildii
birimler topluluu

Parametre: Bir anaktledeki ilgilendiimiz

deikene ait zet deere denir.

23

rneklem: Bir anaktlenin iinde yer alan ve onu temsil

edebilen alt kme

statistik: rneklemden elde edilen zet deere denir.

Birim: ncelenen olayn gzlendii en kk toplum parasna,

toplum esine birim denir.

Denek: Deneysel almalarn yrtld

birime denek denir

Deiken: Birimden birime farkl deerler

alabilen ve deerleri saysal olarak ifade
edilebilen zelliklere deiken ad verilir.

26

Nitel Deikenler
simsel Deiken: Birimlerin zellikleri
isimsel kategorilere gre belirtilir. Herhangi
bir sralama sz konusu deildir. (rn: Kan
grubu: A, B, AB, 0 ; Medeni hal: Evli, bekar)

Sral deiken: Birimlerin

zellikleri sraya konulmu
biimde
belirtilir.
Kklk
veya byklk durumu vardr.
Boy
uzunluu
:
Ksa<Orta<Uzun
Gelir
durumu:

Nicel Deikenler
Kesikli Deiken: Deerler seti
iinde
sadece
tamsay
deerler
alabilen deikenlerdir. ocuk says,
hastanede kalma gn says vb.

Srekli
deiken:
Deerler seti iinde her
trl
deeri
alabilen
(tamsay
ve
kesirli)
deikenlerdir.
Boy
uzunluu,
arlk,
ya,

Bamllk Durumuna Gre

Deikenler
y = 3x2 + 2x + 1
x>0
Baml
Deiken:
Deeri
baka
deikenlerce belirlenen, dsal faktrlerden
etkilenerek deer alan deikenlerdir.
Bamsz Deiken: Deeri rasgele oluan,
baka deikenlerin deiimi zerinde etkili
olan deikenlerdir.
30

Veri: Gzlem sonucunda birimlerden elde

edilen saysal ya da szel deerlerdir.

SORULARIN
IZ?

32