3/4/2016

PrkthyesiipariKuranitngjuhnshqipe|DritaIslame

PrkthyesiipariKuranitngjuhnshqipe
Postedon21/12/2011

ByDritaIslame

Kryetitujt

PrkthimiiKuranit(mekoment)ngagjuhaarabengjuhtetjera
ka lindur si nevoj e popujve mysliman, t cilt nuk e kan
arabishten gjuhn e tyre t nns. Ky fakt evidentohet q n
kohn e Profetit Muhamed (a.s.) ku Selman elFarisi, me lejen e
tij, kishte prkthyer suren Fatiha n gjuhn perse. Edhe m von
vijojnprkthimeteKuranitFamlartngjuhtndryshmeprt
kuptuarmesazhindheurdhrateAllahut.
NgjuhnshqipeprkthimeteparatsurevedheajetetKuranit
jan br nga intelektuali dhe poeti i madh i letrave shqipe, Naim
Frashri n librin e tij me titull Thelb i Kuranit, q sht botuar
nveprnetijMesimenvitin1894,nBukuresht.
Prkthyes i disa pjesve t Kuranit n gjuhn shqipe m 1921
sht edhe Ilo M. Qafzezi, i cili merr pr baz prkthimin e
KuranitngjuhnanglezetautoritGeorgSale.
M von bhen prkthime t pjesshme t Kuranit nga H. Ali
Kora. N kompletin e botuar nga shtpia botuese LogosA jan
mbledhur n nj libr prkthimet e Kuranit n gjuhn shqipe. N
shnimetdhestudimetprbiografineH.Aliutthuhetsekabr
komentimin e gjith Kuranit, por fatkeqsisht ato nuk i mbijetuan
regjimitkomunist.
MUHARREMBLAKORI(18941968

N kt fush shquhet dhe H. Ibrahim Dalliu, si me prkthimin e

disa sureve n gjuhn shqipe, po ashtu edhe me komentimin, t
cilinekatitulluarAjkaekuptimevettKuraniQerimit,veprebotuarnvitin1929.
DisapjestKuranitngjuhnshqipejanprkthyeredhengaH.AbdullaZemblaku,FeritVokopolaetj.
PrkthimiipariplotiKuranitngjuhnshqipenjihetaiiakademikutkosovarFetiMehdiu,nvitin1984.Ky
prkthimbotohetnvitin1985ngaBashksiaIslameeKosovsmetitullinKurani,icilika878faqe.
Tre vite m von pason prkthimi i Hasan Nahit dhe po n t njjtin vit prkthimi i Sherif Ahmetit. Ky i fundit
mbantitullinKurani,prkthimmekomentimngjuhnshqipe,ibotuarnvitin1988ngaKryesiaeBashksis
IslameeKosovsdheshtprkthimimiprhapuriKuranitngjuhnshqipe.Mpasdotpasoninprkthime
ttjeratKuranitngjuhnshqipengaautortndryshm.
Por,ashtmetvrtetFetiMehdiuprkthyesiipariplotiKuranitngjuhnshqipe?
Nsejo,kushekaprkthyerprhertparLibrineZotitngjuhnshqipe?
Ngafaktetqnedisponojmdelse,nukshtFetiMehdiuprkthyesiipariKuranit
ngjuhnshqipe,porMuharremBlakori,njpatriotshqiptarngaPejaqkabanuarnKavaj.
PrkthimiitijiKuranitshtbrnvitin1968gjatperiudhssregjimitkomunist,rreth16
vjet para prkthimit t Feti Mehdiut. Ky prkthim pr shum arsye nuk ka mundur t gjej dritn e botimit dhe
shtendendorshkrim,iruajturmefanatizmnganipiitij,XhevdetBlakori.
PokushshtMuharremBlakori?
Muharrem Blakori lindi n Pej n vitin 1894 n nj familje zejtare, q merrej me prodhimin e armve. Msoi
hert t lexoj e shkruaj gjuhn shqipe dhe u shqua pr zellin n prhapjen e msimit t gjuhs shqipe n
http://www.dritaislame.al/perkthyesiipareikuranitnegjuhenshqipe/

1/4

3/4/2016

PrkthyesiipariKuranitngjuhnshqipe|DritaIslame

shtpit e bashkqytetarve. Ndoqi dy vjet studime n nj medrese n Pej ku msoi gjuhn arabe, turke dhe
perse.Mpasmevullnettfortarrititiperfeksionontektogjuh.
U prndoq nga pushtuesit serb dhe pr ti shptuar ndshkimit t egr kaprcen kufirin dhe vjen n Shqipri.
Emrohet msues n Shijak e m pas n Kavaj, ku merr pjes aktive n Shoqrin Bashkimi duke dhn
ndihmesnevetnfitoreneRevolucionittQershorit1924.
N fillim t dhjetorit 1924 niset nga Qeveria e Nolit n zonn e Gjirokastrs pr t propaganduar rrezikun e
rikthimittZoguteprtnxjerrvullnetarnmbrojtjetQeverissNolit.
MerikthimineZogutpushohetngapuna,dnohetmevdekje,pormendrhyrjenemiqveinternohetnSkrapar.
AtjepunonmshumsedyvjetdhekthehetnKavaj.
Nvitin1941shkonnvendlindjenevetnPejdhehaptparnshkollshqipe.
Nvitet19601968ndrmoriprkthiminKuraniteHistorisislame,Akaididhefiku,Fjalor
arabishtshqip(rreth2000fjal),vepratcilatualadorshkrimtrashgimtarvetvet.Ndrroijetnvitin1968i
pezmatuarprndaliminefes.
PrkthimiiKuranitdheveoritetij
Muharrem Blakori parandiente ndalimin e fes dhe riteve fetare prandaj vendos t prkthej Kuranin n gjuhn
shqipedheprgatitjenelibravefetarprfmijtdheniprit
e tij. Kur e mbaron prkthimin mbas nj pune t lodhshme
nga viti 1960 deri n 1968 u thot fmijve dhe niprve se
ky sht prkthimi i Kuranit n gjuhn shqipe dhe fen e
Allahutmundtamsojnngaktalibra.
Prkthimi sht i prbr nga katr fletore t mdha, q t
gjithandorshkrim.Fletorjae
par ka 190 faqe, e dyta 730 faqe, e treta 921 faqe dhe e
katrta1168faqe.Gjithsej3019faqe.
T gjitha suret e Kuranit jan t prkthyera sipas radhs,
ngaFatihajaderitek
surejaNasdhetndaranxhuze.
FillimishtaijepnjshpjegimnlidhjemeshkronjateKuranit
dukeiilustruarmefigura.N
ktoilustrimetregonsecilatjanshkronjatarabe,ngadalin
dhesishqiptohen.Mpasfillonme
xhuzinepartKuranit.
do sure e fillon me emrin e saj n arabisht dhe shkronja
latine.Mpasjepinformacione
prdosure,saajeteprmban,nvendshtzbritur(MekMedin)dheshkakunezbritjes
nseka.Pastajajetin/eteshkruannarabisht,mpasshqiptiminmeshkronjalatinedhenfund
prkthimin.
FormtngjashmeegjejmedhentefsirineH.IbrahimDalliutkuautoriekamarrpr
baz. Mirpo prve forms, nuk ka marr gj tjetr nga ky tefsir. Ajetet jan t gjitha prkthimi i vet autorit.
Kt e vrejm nga krahasimi midis ajeteve t prkthyera nga H. I. Dalliu, por edhe n stilin q e shoqron
prgjat gjith prkthimit. H. I. Dalliu e ndan prkthimin nga komentimi dhe sht m preciz n prkthimin e tij
http://www.dritaislame.al/perkthyesiipareikuranitnegjuhenshqipe/

2/4

3/4/2016

PrkthyesiipariKuranitngjuhnshqipe|DritaIslame

dukeumunduartimbetetbesniktekstit.Ndrsaveoriaeprkthimittautoritton,shtsenukshtthjesht
prkthim,porntnjjtnkohedhekomentim.
Njelementtjetrirndsishmiktijprkthimishtdhegjuhashumepasurdhefjalori
ipastrqkaprdorur.Kyfakttregonsesamirezotrontegjuhnarabe,gjuhnamtaredhenjohuritegjera
nfushnefesdhekomentimittKuranit.Njpersonqelexonktprkthimshtngjendjetkuptojse
pr far bn fjal ajeti/et. Kjo fal prkthimit t pasur me komentime brenda ajetit, her pas here n veanti
edhepasajetit.
Prtazbukuruar,ilustruardhetreguarmmirsekujtidrejtohetajetikuranorefillonme
fjalt O i Madhnueshmi Perndi! apo O i Dashtuni Muhammed!. Kjo lloj forme prdorimi ka mjaft vlera
artistike, letrare por edhe fetare. Lexuesi nuk futet n monotoni dhe nuk mrzitet, por e shijon m tepr
prkthimin.
Letjapimdisashembujngaprkthimeteautoritprtdshmuarmmirpunnetijvlerashum.
OZot!Mruajprejshejtanit(djallit)tmallkuemqashtindeshkum!
PofillojmeemninemshiruesitPerndiqmshiron.
IqoftshumshyqyrefalenderimeZotittMadhnueshmicilikakriuetgjithbotnat
(gjithsine)ejaujepushqimintgjithakrijesavekudoqtjenndynjaedheneahiret,dheashtmeshirusi
madh,dhepronarigjithsiseedhegjykatesabsolutiditsskijametit!
OiMadhnueshmiPerndi!Typotlutemiepobajibadeteadhurim,sevetejenukka
tjetrqmeritonfalje,lutjeeadhurim.PratypotlutemioiMadhenueshmiPerndi:nadrejtoe
nashpjenrrugnedrejt,natrrugqjakemsuetdashtunittandH.Muhammedita.s.metcilnaika
ftuenjerzin,nrrugnqkashumnimeteemirsitmdha.
OZot!Mosnalenrrugnethumburterrsins,pornandritoenaonrrugnet
dashtunvetu,tnjerzvetmir.
Oidashur!ThuajatyreqdshirojnmeemsueqyshqnjeneMadhnisesime.
IMadhiZotshtnj,vetijnukkatjetrqmeritonadhurimtibahetibadet,Zotisht
kriuesiigjithsis,shtvelinimettytorigjithkriesave.Aijausiguronrrizkunushqimin.
shtgabimmeatribueZotitlindje,shtqyfyrimadh.MadhnijaeZotitasnukkale,asnuklind,prherka
qendhekameqen.Zotishtmynezzehiueshemprejdoilsietkriesave.
ShkurtZotishtiadhuruemiapsolutqsiafrohet,asnukingjankurrgjaMadhnisstij.Nukkashembulluese
urdhnus.
Dukeparvshtirsitntcilnpokalontefejanperiudhnkurautorijetoi,aiparandjeu
mbylljenesaj.KjoeshtyuMuharremBlakorintbnteprkthimineKuranitdheprgatitjene
libravettjerfetar.Aimektaktpoiparaprintefatkeqsissmadheqdokaplontekombin,ndriiminetij
medritneKuranit.Punakolosaleeautoritnukkavetmvlerneprkthimit,poredhetkomentimittKuranit.
PrandajduhettndreqimedhefaktinhistoriksenukshtFetiMehdiuprkthyesiipariKuranitngaarabishtja
n gjuhn shqipe, por Muharrem Blakori, nj patriot me orgjin nga Kosova. Me kt shkrim nuk dua ti heq
ndonjmeritakademikutkosovarprpunnetijtvyer,portijapimhakunqitakonmsuesMuharremit,q
prshumkohdhearsyembetinharresderimsot.Dukeshpresuartmarrvendindhevleratqitakojn
prpunnetijtmuar,lusimAllahuntiashprblejmeXhenet!
http://www.dritaislame.al/perkthyesiipareikuranitnegjuhenshqipe/

3/4

3/4/2016

PrkthyesiipariKuranitngjuhnshqipe|DritaIslame

LedianCikalleshi/DritaIslame/

http://www.dritaislame.al/perkthyesiipareikuranitnegjuhenshqipe/

4/4