Gjunjezimi I Evolucionit. Albanian (Shqip)

Ky libr ka nj rndsi mjaft t madhe pr t zbuluar fytyrn e vrtet t
Darvinizmit. Qllimi i tij kryesor sht t'i jap lexuesit ide t prgjithshme pr
pavlefshmrine e teoris s evolucionit, pr rrugn pa krye, n t ciln
gjenden evolucionistt si dhe pr mashtrimet, fallsifikimet dhe gnjeshtrat,
me t cilat ata mundohen t mbajn n kmb teorin e evolucionit.
"Gjunjzimi i Evolucionit" hedh posht me prova shkencore kt mashtrim, i
cili sht paraqitur si nj e vrtet shkencore e pakundrshtueshme me qllim
q t mohohet fakti i Krijimit.
Sot, qarqet q e kan adoptuar Darvinizmin si drejtimin e tyre intelektual
dhe mundohen me kmbngulje ta mbajne gjall at, jan po ato q mbrojn
ideologji t ti1la si materializmi, komunizmi, marksizmi, racizmi dhe
terrorizmi separatist. Pavlefshmria e teoris s evolucionit i ka tronditur fort
themelet e ktyre ideologjive dhe mbrojtsit e tyre jan ekspozuar ndaj nj
disfate intelektuale.
"Gjunjzimi i Evolucionit" sht nj libr referenc pr kdo q dshiron t
njoh fytyrn e vrtet t Darvinizmit dhe pavlefshmrine e teoris s
evolucionit. Duke studiuar me kujdes kt libr, lexuesi do t jet n gjendje,
nse i rastis t diskutoj rreth kesaj shtjeje me t tjer, t argumentohet me
prova dhe evidenca shkencore t pakundrshtueshme q hedhin posht t
gjitha pretendimet e pabaza t evolucionistve.
RRETH AUTORIT
Autori, i cili shkruan me pseudonimin HARUN
JAHJA, ka lindur n Ankara n vitin 1956. Ka studiuar
artet n universitetin Mimar Sinan t Stambollit, si
dhe filozofi n Universitetin e Stambollit. Q nga viti
1980, autori ka publikuar libra t shumt n fusha t
ndryshme, si ato politike, fetare dhe shkencore.
Harun Jahja njihet si nj autor q ka shkruar punime
tepr t rndsishme pr t nxjerr n shesh
mashtrimet e evolucionistve, pavlefshmrin e pretendimeve t tyre, si dhe
ant e errta q lidhin Darvinizmin me disa ideologji shkatrrimtare. Shum
prej librave t tij jan prkthyer n Anglisht, Gjermanisht, Frengjisht, Italisht,
Spanjisht, Portugalisht, Shqip, Arabisht, Polonisht, Rusisht, Boshnjakisht,
Indonezisht, Tatarisht, Urdu dhe Malaj. Librat e Harun Jahjas u drejtohen t
gjith njerzve, muslimanve dhe jomuslimanve, pavarsisht nga raca,
mosha e kombsia, sepse ata prqendrohen n nj qllim t vetm, i cili sht
zgjerimi i diapazonit t mendjes s lexuesve nprmjet paraqitjes s shenjave
t ekzistencs s prjetshme t Zotit.
Per lexuesin
Gjat 140 viteve t fundit, Darvinizmi, i cili mohon faktin e krijimit e, si
rrjedhoj, edhe vet ekzistencn e Allahut, ka br q shum njerz t largohen nga besimi i tyre dhe t bien n kthetrat e dyshimit. Ndaj, duke provuar
se kjo teori nuk sht gj tjetr ve nj mashtrim, ne kryejm nj detyr
shum t rndsishme q sht e lidhur ngusht me fen. Ska dyshim, se ky
sht nj shrbim i rndsishm q duhet tu ofrohet t gjithve.
Nj pik q duhet theksuar ka t bj me prmbajtjen e librit. N t gjith
librat e autorit, temat q kan lidhje me besimin trajtohen n dritn e ajeteve
kuranore dhe njerzit ftohen q t msojn fjalt e Allahut dhe t jetojn
bashk me to. T gjitha temat q kan lidhje me ajetet kuranore jan shpjeguar n mnyr t atill q t mos ln asnj shteg pr dyshime apo dilema
n mendjen e lexuesit. Stili i qart, i leht e i rrjedhshm mundson do njeri
t fardo moshe apo grupi social q t kuptoj me lehtsi librat. Kjo gj i bn
ata shum trheqs pr tu lexuar njhersh, pa e ndrprer leximin. Edhe ata
persona q e mohojn ann shpirtrore ndikohen pozitivisht nga faktet e prmendura n kto libra dhe nuk mund ta hedhin posht vrtetsin e tyre.
Ky libr, ashtu si dhe t gjith librat e tjer t autorit, mund t lexohet individualisht ose n grupe. Leximi i librit n grup sht shum i dobishm dhe
i rndsishm, pasi do lexues mund ti prcjell tjetrit mendimet dhe eksperiencn e tij.
Kta libra jan shkruar vetm pr t fituar knaqsin e Allahut, ndaj dhe
kontributi i dokujt pr leximin dhe prezantimin e tyre do t ishte nj shrbim i madh pr fen e Allahut. Ndaj, ata q duan tua transmetojn fen t
tjerve, do t gjejn nj mjet tepr efikas n librat e Harun Jahjas.
N kto libra ju nuk do t gjeni shpjegime q bazohen n burime t
dyshimta, apo stil shkrimi q bie ndesh me respektin dhe nderimin q duhet
t tregojm pr gjrat e shenjta, apo ide t pabaza q fusin dyshim dhe shkaktojn devijim n zemr.
GJUNJEZIMI I
EVOLUCIONIT
Disfata shkencore e
Darvinizmit dhe e sfondit
te tij ideologjik
Harun Jahja
2003
Rreth autorit dhe veprave t tij

Autori, i cili shkruan me pseudonimin HARUN JAHJA, ka lindur n
Ankara n vitin 1956. Pasi mbaroi shkolln tetvjeare dhe t mesme n
Ankara, ai studioi artet n universitetin Mimar Sinan t Stambollit, si dhe
filozofi n Universitetin e Stambollit. Q nga viti 1980, autori ka publikuar
libra t shumt n fusha t ndryshme, si ato politike, fetare dhe shkencore.
Harun Jahja njihet si nj autor q ka shkruar punime tepr t rndsishme
pr nxjerr n shesh mashtrimet e evolucionistve, pavlefshmrin e
pretendimeve t tyre, si dhe ant e errta q lidhin Darvinizmin me disa
ideologji shkatrrimtare.
Pseudonimi i tij prbhet nga emrat "Harun" (Aron) dhe Jahja (Gjon), pr
t prkujtuar kta dy profet q luftuan kundr mosbesimit. Vula e Profetit,
e cila gjendet n kapakun e librave t autorit prmban nj kuptim simbolik
q ka lidhje me prmbajtjet e tyre. Kjo vul prfaqson Kuranin, i cili sht
libri dhe fjala e fundit e Allahut dhe Profetin, i cili sht profeti i fundit. Nn
udhheqjen e Kuranit dhe Sunetit, autori ka pr qllim t hedh posht t
gjitha bazat e ideologjive anti-fetare, n mnyr q t shuhen t gjitha
kundrshtimet ndaj fes.
T gjitha kto punime t autorit prqendrohen rreth nj qllimi: transmetimi i mesazhit t Kuranit pr t gjith njerzit, duke i nxitur ata t
mendojn rreth temave t rndsishme q kan lidhje me besimin, si
ekzistenca e Allahut, njsimi i Tij, bota tjetr etj., dhe shkatrrimi i plot i
themeleve t rrnuara t sistemeve ateiste.
Harun Jahja gzon nj reputacion t madh n nj gam mjaft t gjer
lexuesish q nga India n Amerik, nga Anglia n Indonezi, nga Polonia n
Bosnje, nga Spanja n Brazil. Disa prej librave t tij jan t disponueshm n
Anglisht, Frengjisht, Gjermanisht, Italisht, Portugalisht, Urdu, Arabisht,
Shqip, Rusisht, Boshnjakisht dhe Malajo; ata jan mirpritur nga lexuesit n
t gjith botn.
T vlersuar n t gjith botn, kto punime kan shrbyer pr t
ndihmuar shum njerz t gjejn rrugn e besimit apo t arrijn nj kuptim
m t thell t besimit t tyre. Stili i qart, i leht dhe i rrjedhshm i ktyre
librave u jep atyre disa veori karakteristike q mund t vihen re nga
kushdo q i lexon apo i shqyrton ato. Kto punime kan pasur nj ndikim
t shpejt dhe rezultate tepr t knaqshme. sht e pamundur pr ata
persona, q i lexojn kto libra me kujdes dhe mendojn rreth tyre seriozisht
q t vazhdojn t mbrojn filozofin materialiste, ateizmin apo fardo
ideologjie apo filozofie shkatrrimtare. Edhe nse ata vazhdojn mbrojtjen, kjo
tregon se ata bazohen n sentimentalizmin e tyre, pasi kto libra i hedhin
posht kto ideologji q nga themelet. Sot sht br e mundur q t gjitha
lvizjet bashkkohore jobesimtare t psojn nj disfat ideologjike, n saj t
koleksionit t librave t shkruar nga Harun Jahja.
Ska dyshim se kto veori e kan origjinn nga urtsia dhe udhzimi i
Kuranit. Autori sigurisht q nuk ndihet krenar pr veten e tij; ai synon q t
jet nj mjet q ndihmon t tjert pr t gjetur rrugn e drejt t Zotit. Pr m
tepr, ai nuk merr asnj prfitim material nga librat e tij. Edhe ata q prgatisin
kto libra nuk marrin asnj prfitim material. Ata duan vetm t fitojn
knaqsin e Allahut.
Duke pasur parasysh kto fakte, ata q inkurajojn njerzit q t lexojn
kto libra, t cilt hapin syt e zemrs dhe ndihmojn t tjert t bhen
adhurues t devotshm t Zotit, bjn nj shrbim t pamueshm pr fen.
Nga ana tjetr, do t ishte humbje kohe dhe energjie prhapja e atyre librave
q krijojn konfuzion n mendjet e njerzve dhe nuk kan ndonj ndikim t
efektshm n largimin e dyshimeve dhe dilemave nga zemrat e tyre, si e ka
vrtetuar dhe eksperienca shumvjeare. sht m se natyrshme q libra t
till q jan shkruar m tepr pr t theksuar forcn letrare t autorit t tyre,
sesa pr t fituar knaqsin e Allahut, nuk mund t ken kurr nj efekt
pozitiv. Ata q dyshojn n kt, mund t shohin se qllimi i vetm i librave t
Harun Jahjas sht triumfi ndaj mosbesimit dhe prhapja e vlerave morale t
Kuranit.
Nuk duhet t harrojm nj pik shum t rndsishme: Shkaku kryesor i
vazhdimit t problemeve dhe konflikteve q prballojn muslimant sot sht
ndikimi ideologjik i mosbesimit. T gjitha kto do t marrin fund kur t arrihet
disfata ideologjike e mosbesimit dhe t sigurohemi q do njeri i njeh mrekullit e krijimit dhe moralin kuranor, n mnyr q t gjith njerzit t jetojn me
frymn e tyre. Duke marr n konsiderat gjendjen e bots sot, e cila i on
njerzit n nj humner t thell dhune, korrupsioni dhe konfliktesh, sht e
qart q ky shrbim duhet t jet i diponueshm sa m shpejt dhe sa m
efektivisht q t jet e mundur. Prndryshe, mund t jet shum von.
Ne shpresojm q me Vullnetin e Zotit, librat e Harun Jahjas do t luajn
kt rol tepr t rndsishm n shekullin XXI dhe do t ndihmojn njerzit t
fitojn paqen, bekimin, drejtsin dhe lumturin e premtuar n Kuran.
Titulli i origjinalit:
THE EVOLUTION DECEIT
www.harunyahya.com
T drejtat e botimit n gjuhn

shqipe jan t rezervuara pr
ALB-BOOKS
Prkthimi
Elton Gjei
Redaktimi letrar dhe teknik
Kujtim Ereqi
Korrektimi
Roald Hysa
Prkujdesja kompjuterike
Studio H. J. S.
Shqipri:
Libraria tek rruga Islam Alla,
pran xhamis s Dine Hoxhs
tel. 00355 (0) 682236306
Maqedoni:
"Furkan ISM"- Shkup
Tel.: 00389 2 622360
Faks: 00389 2 622393
E-mail: alb_books@yahoo.com
Alb-Books is a logo of Furkan ISM
Shtypur nga:
Kelebek Matbaacilik
Istanbul / Turkey
Prmbajtja
Parathenie:
Kapitulli 1:
Prse teoria e
evolucionit?
Pr t qen t lir nga

paragjykimet
11
Nj histori e shkurtr
e teoris
17
Mekanizmat imagjinar
t evolucionit
27
T dhnat fosile hedhin

posht evolucionin
35
Prralla e kalimit nga uji

n tok
41
Origjina e zogjve dhe

gjitarve
45
Keqinterpretimi i t
dhnave fosile
58
Kapitulli 8:
Falsifikimet e evolucionit
61
Kapitulli 9:
Skenari i evolucionit
t njeriut
66
Kapitulli 2:
Kapitulli 3:
Kapitulli 4:
Kapitulli 5:
Kapitulli 6:
Kapitulli 7:
Kapitulli 10:
Qorrsokaku molekular
i evolucionit
93
Termodinamika e hedh
posht evolucionin
128
Kapitulli 12:
Projektimi dhe rastsia
134
Kapitulli 13:
Pretendimet e
evolucionistve dhe faktet
141
Teoria e evolucionit:
Nj detyrim materialist
154
Media: Tok pjellore

pr evolucionin
161
Konkluzioni: Evolucioni
esht nj mashtrim
165
Fakti i krijimit
169
Kapitulli 11:
Kapitulli 14:
Kapitulli 15:
Kapitulli 16:
Kapitulli 17:
Shnime
187
Rreth librit
Gjunjzimi i
evolucionit
191
Parathenie
Prse teoria e
evolucionit?
hum njerz q kan dgjuar t flitet pr teorin e evolucionit, mendojn se ajo ka t bj vetm me fushn e biologjis dhe se nuk ka
lidhje me jetn e tyre t prditshme. Po sa i sakt sht ky mendim?
Me pak durim donjri mund t kuptoj se nj mendim i till sht krejt i

gabuar, sepse shum m tepr se nj koncept biologjik, teoria e evolucionit
prbn themelin e nj filozofie t pabazuar n realitet q ka pushtuar
mendjet e nj numri shum t madh njerzish.
Kjo filozofi sht "materializmi", e cila prmban nj numr pikpamjesh ireale pr arsyen dhe mnyrn se si njeriu erdhi n ekzistenc.
Materializmi predikon se nuk ekziston asgj tjetr ve materies dhe se kjo
materie sht esenca e do gjje, qoft kjo organike apo inorganike. Nisur
nga kjo, ai mohon ekzistencn e Krijuesit, Allahut t Madhruar. Duke e
reduktuar do gj n nivelin e materies, nocioni i mosekzistencs s asgjje prve materies e transformon njeriun n nj krijes q i kushton vmendje vetm asaj dhe e largon at nga vlerat morale t do lloji. Kjo sht
pika e fillimit t shkatrrimit pr individin.
Dmet e materializmit nuk jan t kufizuara vetm n nivelin e individit. Materializmi gjithashtu krkon t anulloj vlerat baz mbi t cilat
qndrojn shteti dhe shoqria e t krijoj nj shoqri pa shpirt, t pandjeKarl Marksi ka br t qart se teoria e Darvinit prbn nj mbshtetje t fuqishme pr materializmin
dhe, rrjedhimisht, pr komunizmin.
Ai gjithashtu kishte simpati pr
Darvinin, kjo gj duket n faktin q
ai ia dedikoi Darvinit librin e tij Das
Kapital (Kapitali), i cili konsiderohet si vepra e tij m e njohur. N
botimin gjermanisht t librit, Marksi shkruante: Nga nj admirues i
devotshm i Darvinit.
GJUNJEZIMI I EVOLUCIONIT
10
shme q tregon kujdes vetm pr materien. Pr shkak se antart e ksaj

shoqrie kurr nuk mund t ken mendime idealiste si patriotizmi, dashuria pr njerzit, drejtsia, besnikria, ndershmria, sakrifica, nderi, morali i
mir etj., rendi social i vendosur nga kta individ sht i destinuar t rrnohet shum shpejt. Pr kto arsye materializmi sht nj nga krcnimet
m t mdha pr vlerat baz t rendit politik dhe social t nj kombi.
Nj tjetr an negative e materializmit sht struktura e tij e prbr
prej ideologjive divergjente dhe anarkiste q synojn prjetsin e shtetit
dhe popullit. Komunizmi, m i spikaturi ndrmjet ktyre ideologjive, sht rezultat politik natyral i filozofis materialiste.
Teoria e evolucionit prbn t ashtuquajturat baza shkencore t materializmit mbi t cilat varet ideologjia komuniste. Duke marr teorin e evolucionit si pik referimi, komunizmi krkon t justifikoj veten dhe ta paraqes ideologjin e tij si dika t njohur dhe t sakt. Kjo sht arsyeja pse
babai i komunizmit, Karl Marksi, shkroi pr librin e Darvinit, "Origjina e
Llojeve", i cili hedh bazat e teoris s evolucionit, se "ky sht libri q prmban bazat e historis s natyrs pr pikpamjet tona."1
N fakt, mendimet materialiste t do lloji, m t shquarat prej t cilave jan idet marksiste, jan rrzuar krejtsisht pr shkak se teoria e evolucionit, q sht dogm e shekullit XIX, mbi t ciln mbshtetet materializmi sht zhvlersuar totalisht nga zbulimet e shkencs bashkkohore.
Mosprovimi dhe mosvrtetimi i hipotezave materialiste q njohin ekzistencn vetm t materies demonstron se qeniet jan prodhim i krijimit t
Nj Krijuesi.
Qllimi i ktij libri sht t paraqes faktet shkencore q refuzojn n
t gjitha fushat teorin e evolucionit dhe t informoj njerzit pr qllimin
e vrtet t ksaj t pseudo-shkence, e cila n t vrtet sht mashtrim.
Duhet theksuar se evolucionistt nuk kan far prgjigje t japin pr
librin q ju jeni duke lexuar, madje ata as nuk do t prpiqen ta bjn kt,
sepse e din q nj veprim i till thjesht do t ndihmoj njerzit t kuptojn
m mir se evolucioni sht nj gnjeshtr e qart.
Kapitulli
1
1
Pr t qen t lir nga

paragjykimet
humica e njerzve pranojn do gj q dgjojn nga shkenctart si

dika m se t vrtet. Ata as nuk e ojn ndrmend se shkenctart
mund t ken paragjykime t ndryshme filozofike dhe ideologjike.
Fakti sht se shkenctart evolucionist imponojn n publik paragjykimet dhe pikpamjet e tyre filozofike nn maskn e shkencs. P.sh. megjithse ata e din se ngjarjet e rastsishme nuk shkaktojn gj tjetr ve rregullimit dhe konfuzionit, ata vazhdojn t deklarojn se rregulli e organizimi mahnits q vrehet n univers dhe n organizmat e gjall sht rezultat i rastsis.
Biolog t till e kuptojn me lehtsi faktin se ekziston nj harmoni e
paimagjinueshme n nj protein, e cila sht njsia baz e jets dhe se nuk
ka mundsi q ajo t formohej rastsisht, megjithat ata kmbngulin se
kjo protein erdhi n ekzistenc rastsisht n kushtet fillestare toksore,
miliarda vjet m par. Ata nuk ndalojn ktu, thon gjithashtu pa hezitim
se jo vetm nj, por miliona proteina u krijuan nga rastsia dhe pastaj uditrisht u bashkuan pr t krijuar qelizn e par t jets. Pr m tepr, ata
mbrojn pikpamjet e tyre me nj kmbngulje t verbr e t padrejt. Kta persona jan shkenctart "evolucionist".
N.q.s. t njjtt shkenctar do t shikonin tre tulla t vendosura pr
s gjati mbi njra-tjetrn ata kurr nuk do t supozonin se kto tulla jan
prodhuar rastsisht e pastaj, prsri rastsisht, jan vendosur mbi njratjetrn. N t vrtet kushdo q do t mendonte nj gj t till do t konsiderohej me t meta mendore.
Si sht e mundur q njerzit, t cilt vlersojn ngjarjet e zakonshme
n mnyr racionale, t adoptojn nj qndrim iracional kur sht fjala pr
vet ekzistencn e tyre?
Esht e pamundur t thuhet se ky qndrim mbahet n emr t shken-
12
cs. Shkenca krkon marrjen n konsiderat t t dy alternativave sa her

q ka t tilla pr nj shtje t caktuar dhe, n.q.s. mundsia e njrs prej tyre sht mjaft e vogl p.sh. vetm nj prqind, ather mendimi racional
dhe shkencor sht t konsiderohet si e vlefshme alternativa tjetr q ka
mundsi nntdhjet e nnt prqind.
Le t vazhdojm m tej, duke pasur parasysh kt gjykim shkencor.
Ekzistojn dy pikpamje n lidhje me mnyrn se si u shfaqm n tok. E
para sht se t gjitha qeniet e gjalla u krijuan nga Allahu me t njjtn
struktur komplekse q kan tani. E dyta sht se jeta u krijua rastsisht;
kjo sht edhe thnia e teoris s evolucionit.
Kur shikojm t dhnat shkencore, p.sh. ato t biologjis molekulare,
vm re q nuk ka asnj lloj mundsie q nj qeliz e vetme apo qoft
edhe vetm nj prej miliona proteinave q gjenden n qeliz t ket ardhur n ekzistenc rastsisht, si deklarojn evolucionistt. Ashtu si do ta
ilustrojm dhe n kapitujt e mposhtm, llogaritjet e probabilitetit e vrtetojn kt t vrtet pa m t voglin dyshim. Kshtu, pikpamja evolucioniste pr shfaqjen e jets ka probabilitetin "zero" pr t qen e vrtet. Kjo
do t thot se pikpamja e par ka probabilitetin "njqind prqind" q t jet e vrtet. Pra, jeta sht krijuar. T gjitha gjallesat u solln n jet nga
Krijuesi, i Cili bn do gj dhe di do gj. Ky realitet nuk sht thjesht bindje personale, ai sht i vetmi konkluzion logjik ku shkenca dhe arsyeja e
ojn njeriun.
N kto rrethana shkenctart tan "evolucionist" duhet t'i trheqin
mbrapsht thniet e tyre dhe t bashkohen me ne rreth ktij fakti, i cili sht
sa i qart aq dhe i vrtetuar. N rast t kundrt, do t thot se ata jan duke
sakrifikuar shkencn n interes t filozofis, ideologjis dhe dogms s tyre. Ata nuk mund t jen shkenctar t vrtet.
Materializmi i verbr
Filozofia materialiste, e cila deklaron se materia ka ekzistuar gjithmon dhe se nuk ekziston asgj tjetr ve materies, e konsideron teorin e
evolucionit si bazn e saj shkencore. Si e till, kjo teori mbrohet verbrisht
pr t ruajtur t pacnuar filozofin materialiste. Kjo gj duket qart kur
fjala e fundit e shkencs s shekullit XX hedh posht pikpamjet evolucio-
Pr t qen t lir nga paragjykimet
13
niste duke i br ato t pavlefshme. M posht, pr t demonstruar gjykimin e shtrembr dhe keqinterpretimet, n t cilat t on mbrojtja me devotshmri e teoris s evolucionit, po prmendim disa rreshta t shkruar
nga nj biolog evolucionist turk. Ky shkenctar diskuton rreth probabilitetit t formimit t rastsishm t Citokromit-C, i cili sht nj nga enzimat
m t domosdoshme t jets, duke thn:
Probabiliteti i formimit t nj sekuence t Citokromit-C sht "zero", por meqense jeta krkon nj sekuenc t caktuar, ather mund t thuhet se kjo sekuenc
ka nj probabilitet pr t'u krijuar nj her n univers. N t kundrt forca metafizike, prtej perceptimit ton, duhet t ken vepruar n formimin e saj. T pranosh kt t fundit sht e paprshtatshme pr qllimet e shkencs. Prandaj ne
duhet t vshtrojm n hipotezn e par.2
Ky shkenctar konsideron "m shkencore" t pranoj probabilitetin

"zero" sesa krijimin. Pak m par prmendm se sipas rregullave t shkencs kur ka dy alternativa pr shpjegimin e nj ngjarjeje dhe probabiliteti i
ndodhjes s njrs prej tyre sht zero, ather nuk ka dyshim se alternativa tjetr sht ajo e sakta. Por dogma materialiste e ndalon pranimin e
Krijuesit. Ky ndalim e ka shtyr kt shkenctar dhe shum t tjer q
besojn t njjtn dogm t pranoj t bj deklarime q jan krejtsisht
n kundrshtim me arsyen.
Pikpamjet e dogms materialiste jan arsyet q shum emra t njohur t komunitetit shkencor jan ateist. Ata q e lirojn veten nga kurthi
i ksaj magjepsjeje dhe mendojn lirisht nuk hezitojn t pranojn ekzistencn e Krijuesit. Biokimisti amerikan Dr. Michael J. Behe, nj prej emrave t njohur q mbshtesin teorin e "dizenjimit inteligjent", e cila koht e
fundit sht br mjaft e pranuar, i prshkruan kshtu shkenctart q
kundrshtojn krijimin e organizmave:
N katr dekadat e fundit biokimia moderne ka zbuluar sekretet e qelizs. Kjo ka
krkuar dhjetra mijra njerz q i kan dedikuar pjesn m t mir t jets s tyre
puns s lodhshme n laborator Rezultati i ktyre prpjekjeve t prbashkta
pr t studiuar qelizn pr t hetuar jetn n nivel molekular sht nj thirrje
e fort dhe e qart, "krijim!". Rezultati sht kaq i qart dhe kaq kuptimplot saq
duhet konsideruar si nj prej arritjeve m t mdha n historin e shkencs N
vend t heshtjes s turpshme q rrethon kompleksitetin e qelizs, prse komunite-
14
ti shkencor nuk pranon zbulimin e tij shokues? Prse observimi i krijimit trajtohet me doreza? Dilema sht se n.q.s. pranohet dizenjimi inteligjent (krijimi), ather pranohet ekzistenca e Zotit.3
Kjo sht kategoria e shkenctarve evolucionist ateist q ju shikoni

n televizor dhe lexoni librat dhe revistat e tyre. T gjitha krkimet shkencore u tregojn atyre ekzistencn e Krijuesit, megjithat ata vazhdojn t
mohojn dhe t jen t verbr e t pandjeshm, pr shkak t edukimit materialist me t cilin ata jan ushqyer.
Njerzit q nuk prfillin provat e qarta
t Krijuesit bhen krejt t pandjeshm. T
mbrthyer nga nj vetsiguri e rreme e
shkaktuar nga pandjeshmria, ata mund t
shkojn deri atje sa t konsiderojn nj absurditet si nj virtyt.
Psikologjia e jobesimtarit ka ekzistuar
pr shum koh n histori. N Kuran ajo
prshkruhet kshtu:
"Edhe sikur t'u zbrisnim atyre engjjt,
apo t'u flisnin t vdekurit, apo t
mblidhnim para syve t tyre do gj, ata
Michael Behe: Nj heshtje e

pazakont rrethon
kompleksitetin e qelizs.
nuk kishin pr t besuar vetm nse do t

dshironte Allahu, por shumica e tyre injorojn (t vrtetn)." (El-En'am: 111)
Ashtu si e bn t qart ky ajet, mendimi dogmatik i evolucionistve

nuk sht nj mnyr mendimi origjinal. N fakt, ajo q pretendojn
shkenctart evolucionist, nuk sht nj mendim shkencor modern, por
nj injoranc e trashguar nga komunitetet m t pacivilizuara pagane.
E njjta filozofi prshkruhet n nj ajet tjetr n Kuran:
"Edhe sikur Ne t'u hapnim atyre nj der n qiell dhe t ngjiteshin
vazhdimisht n t, ata vetm do t thonin: "Syt tan po na mashtrojn.
Jo, ne jemi magjepsur." (El-Hixhr: 14-15)
Pr t qen t lir nga paragjykimet
15
Indoktrinimi masiv evolucionist

Si u tregua n ajetet e cituara m sipr
nj prej arsyeve pse njerzit nuk mund t shohin realitetin e ekzistencs s tyre sht nj
lloj "magjie" q i pengon ata t arsyetojn.
Esht e njjta "magji" q prhap n t gjith
botn pranimin e teoris s evolucionit. Kjo
"magji" ndodh pr shkak t indoktrinimit.
Njerzit jan t ekspozuar ndaj nj indoktrinimi kaq intensiv pr saktsin e teoris s
evolucionit saq ata shpesh nuk arrijn t
kuptojn deformimet q ekzistojn. Ky in-
Richard Dawkins, gjithmon

i zn duke propaganduar
teorin e evolucionit.
doktrinim krijon efekte negative n tru dhe

bn t paaft aftsin e gjykimit. Kshtu, truri duke qen nn nj indoktrinim konstant fillon ta perceptoj realitetin jo si sht, por ashtu si indoktrinohet. Ky fenomen mund t vrehet n shembuj t tjer. P.sh. nse dikush hipnotizohet dhe indoktrinohet se krevati ku ai sht shtrir sht nj
makin, ai fillon ta perceptoj krevatin si makin. Ai mendon se kjo gj
sht shum logjike dhe racionale, sepse ai me t vrtet e percepton n at
mnyr dhe nuk ka asnj dyshim n vrtetsin e saj. Shembuj si ky q prmendm, q tregojn efikasitetin dhe fuqin e mekanizmit t indoktrinimit, jan realitete shkencore, t cilat jan vrtetuar nga eksperienca t
shumta n literaturn shkencore dhe jan pik referimi t teksteve t psikologjis e psikiatris.
Teoria e evolucionit dhe pikpamja materialiste q bazohet mbi t i jan imponuar mass me an t ktyre metodave indoktrinimi. Njerzit q
vazhdimisht prballen me indoktrinimin e evolucionit n media, burime
akademike dhe platforma "shkencore" nuk arrijn t kuptojn se pranimi i
ksaj teorie sht n fakt n kundrshtim me principet baz t arsyes. I
njjti indoktrinim sht i vlefshm edhe pr shkenctart. Emra t rinj, duke u ngjitur n karriern e tyre, adoptojn pikpamjen materialiste gjithmon e m shum me kalimin e kohs. T magjepsur nga kjo "magji" shum shkenctar evolucionist vazhdojn t krkojn prova pr konfirmimin e thnieve iracionale dhe t pabaza evolucioniste t shekullit XIX, t
16
cilat jan hedhur posht q prej shum kohsh nga provat shkencore.
Ekzistojn gjithashtu edhe mekanizma t tjer q i detyrojn
shkenctart t jen evolucionist dhe materialist. N vendet perndimore nj shkenctar duhet t plotsoj disa kushte n mnyr q t prkrahet, t arrij njohjen akademike apo t botoj artikujt e tij n revistat shkencore. Pranimi i drejtprdrejt i evolucionit sht kushti numr nj. Ky sistem i on kta shkenctar kaq larg, saq harxhojn gjith jetn dhe karriern e tyre shkencore pr hir t nj dogme.
Ky sht realiteti q fshihet pas pohimit "evolucioni akoma pranohet
nga bota e shkencs". Evolucioni mbahet i gjall jo sepse ka vler shkencore, por sepse sht detyrim ideologjik. Shum pak shkenctar q e njohin
kt fakt mund t rrezikojn t thon t vrtetn.
N kt libr ne do t paraqesim zbulimet e shkencs bashkkohore
q kan uar n shkatrrimin e besimit evolucionist dhe n nxjerrjen n
pah t provave t qarta pr ekzistencn e Allahut. Lexuesi do t jet dshmitar se teoria e evolucionit sht n fakt nj mashtrim, nj mashtrim q
sht prgnjeshtruar nga shkenca n do hap, por q mbahet i gjall pr t
fshehur faktin e krijimit. Shpresojm q lexuesi t lirohet nga "magjia"
evolucioniste, e cila errson mendjet e njerzve e shkatrron aftsin e tyre
pr t gjykuar dhe t reflektoj seriozisht pr at q po lexon n kt libr.
N.q.s. ai do t jet n gjendje t heq qafe kt magji dhe t mendoj
lirshm pa paragjykime, shum shpejt do t zbuloj t vrtetn. Kjo e vrtet e pashmangshme, e vrtetuar nga shkenca moderne n t gjitha aspektet e saj, sht se gjallesat erdhn n ekzistenc jo rastsisht, por si rezultat
i krijimit.
Kapitulli
Nj histori e shkurtr
e teoris
rnjt e mendimit evolucionist, si nj besim dogmatik q prpiqej

t mohonte faktin e krijimit, shtrihen deri n lashtsi. Shumica e
filozofve pagan t Greqis s lasht mbronin iden e evolucionit.
Po t shikojm historin e filozofis do t vm re se ideja e evolucionit

prbn boshtin e shum filozofive pagane.
Rolin stimulues pr lindjen dhe zhvillimin e shkencs nuk e ka luajtur
kjo filozofi, por besimi n Zot. Shumica e njerzve q kan qen pionier t
shkencs besonin n ekzistencn e Zotit dhe me studimin e shkencs ata
krkonin t zbulonin universin q Ai kishte krijuar dhe t perceptonin e
njihnin ligjet q Ai kishte vendosur. Astronomt si Leonardo da Vini,
Koperniku, Kepleri, Galileo, babai i paleontologjis Kuvier, babai i

botaniks dhe zoologjis Linnaues, Isak Njutoni, i cili vlersohet si
"shkenctari m i madh q ka jetuar ndonjher", t gjith studionin
shkencn jo vetm duke besuar n ekzistencn e Zotit, por edhe se i gjith
universi erdhi n ekzistenc si rezultat i krijimit t Tij.4 Albert Ajnshtajni
q konsiderohet gjeniu m i madh i kohs son, ishte nj tjetr shkenctar i
shquar q besonte n Zot. Ai ka thn:
Un nuk mund ta imagjinoj nj gjeni shkence pa kt besim t thell. Situata
mund t prshkruhet kshtu: "Shkenca pa fe sht sakate."5
Nj nga zbuluesit e fiziks moderne, gjermani Max Planck, ka thn

se kushdo q studion shkencn seriozisht duhet t lexoj n dern e tempullit t shkencs shprehjen: "Kini besim". Besimi sht nj cilsi e domosdoshme e shkenctarit.6
Teoria e evolucionit sht rezultat i filozofis materialiste q doli n
siprfaqe me rizgjimin e filozofive t lashta materialiste dhe u b mjaft e
prhapur n shekullin XIX. Ashtu si kemi treguar m par, materializmi
krkon t shpjegoj natyrn nprmjet fokusit material. Meqense ai q n
18
fillim mohon krijimin, ai pohon se do gj, e gjall apo jo, sht shfaqur pa
krijim, si rezultat i nj rastsie q krkonte kushte t caktuara. Megjithse
mendja njerzore sht aq e aft sa t kuptoj ekzistencn e nj vullneti
organizues sa her q ndesh rregull dhe organizim, filozofia materialiste,
q sht n kundrshtim me kt karakteristik baz t mendjes njerzore,
prodhoi "teorin e evolucionit" n mesin e shekullit XIX.
Imagjinata e Darvinit
Personi q paraqiti at q njihet si teoria e evolucionit ishte nj
natyralist amator anglez, arls Robert Darvin. Darvini kurr nuk pati
rastin t merrte nj edukim shkollor n biologji. Ai kishte vetm nj interes
amator pr natyrn dhe gjallesat. Interesi i tij e nxiti t merrte pjes n nj
ekspedit me anijen Bigll q u nis nga Anglia n 1832 dhe udhtoi n
rajone t ndryshme t bots pr 5 vjet. Darvini i ri ishte mjaft i impresionuar nga shumllojshmria e specieve t gjalla e n veanti nga nj lloj
fringilash (zogj endemik) q pa n ishujt Galapagos. Ai mendoi se
ndryshimi i sqepave t tyre ishte shkaktuar nga nevoja e tyre pr t'u prshtatur me kushtet e jetess. Me kt ide n mendje ai supozoi se origjina e
jets dhe llojeve gjendej n konceptin e "prshtatjes me ambientin". Sipas
Darvinit, llojet e ndryshme nuk ishin krijuar n mnyr t pavarur, por
kishin rrjedhur nga nj paraardhs i prbashkt dhe kishin ndryshuar m
von nga njri-tjetri si rezultat i kushteve natyrore.
Hipotezat e Darvinit nuk ishin bazuar n ndonj zbulim shkencor apo
eksperiment. M von ai i ktheu ato n teori me mbshtetjen dhe inkurajimin e disa biologve materialist t kohs s tij. Ideja ishte se individt q
prshtateshin me kushtet ku jetonin i transmetonin kto prshtatje n
mnyrn m t mir te gjeneratat pasardhse. Kto cilsi t prmirsuara u
akumuluan me kalimin e kohs dhe e transformuan individin n nj lloj t
ri krejtsisht t ndryshm nga paraardhsi i tij (origjina e ktyre "cilsive t
prmirsuara" ishte e panjohur n at koh). Sipas Darvinit, njeriu ishte
hallka m e zhvilluar e zinxhirit t ktij mekanizmi.
Darvini e quajti kt proces "evolucioni nprmjet seleksionimit
natyror". Ai mendoi se kishte zbuluar origjinn e llojeve: Origjina e nj lloji
ishte nj lloj tjetr. Ai i publikoi kto pikpamje n librin e tij "Origjina e llo-
19
Nj histori e shkurtr e teoris
jeve me an t seleksionimit natyror" n 1859.

Darvini e dinte mir se kjo teori kishte shum mangsi. Ai e tregon
vet kt, n kt libr n kapitullin "Vshtirsit e Teoris". Kto
vshtirsi s pari konsistonin n t dhnat fosile, n organet komplekse t
gjallesave q nuk mund t shpjegoheshin me rastsin (p.sh. syri) dhe n
instiktet e jets. Darvini shpresonte se kto vshtirsi do t kaprceheshin
nga zbulimet e reja, megjithat kjo nuk e ndaloi at pr t formuluar nj
numr shpjegimesh t pasakta pr disa prej tyre. Fizikanti amerikan Lipson ka br komentin e mposhtm pr "Vshtirsit e Darvinit":
Kur lexova Origjinn e Llojeve vura re se vet Darvini ishte shum m pak i sigurt nga ajo q prezantohej; p.sh. vet kapitulli i titulluar "Vshtirsit e
Teoris" paraqet dyshime t konsiderueshme. Si fizikant, n mnyr t veant,
un u ndjeva i orientuar nga komenti i tij se si duhet t ishte zhvilluar syri.7
Gjat zhvillimit t teoris s tij, Darvini u impresionua shum nga

biologt evolucionist para tij e n mnyr t veant nga biologu francez
Lamark. Sipas Lamarkut gjallesat i kalonin veorit e fituara gjat jets s
tyre nga nj gjenerat n tjetrn e kshtu evoluan. P.sh. gjirafat evoluan nga
antilopat, si kafsh q shtrinin qafn e tyre gjithmon e m tepr nga gjenerata n gjenerat, duke u prpjekur t arrinin degt m t larta t pemve.
Kshtu Darvini e prdori "tezn e kalimit t veorive t fituara" t
propozuar nga Lamarku, si faktorin baz
q i bri gjallesat t evoluojn.
Por t dy, Darvini dhe Lamarku,
gabuan sepse n kohn e tyre jeta mund t
studiohej vetm me teknologji primitive
dhe n nj nivel shum t paprshtatshm.
Fushat e shkencs si gjenetika dhe biokimia
nuk ekzistonin as si emr, kshtu teorit e
tyre duhet t mbshteteshin krejtsisht n
fuqin e imagjinats.
Ndrsa ndjehej jehona e librit t
Darvinit, nj botanist austriak me emrin
Gregor
Mendel
zbuloi
ligjet
trashgimis n 1865. Jo shum i dgjuar
Charles Darwin
RACIZMI I DARVINIT
j prej aspekteve m t rndsishme t jets s Darvinit q njihet m pak nga
njerzit, jan pikpamjet raciste t tij. Darvini u referohet europianve t bardh si
m t zhvilluarit ndr t gjitha rracat njerzore. Kur Darvini merr guximin t thot se
njeriu evoluoi nga krijesa t
ngjashme me majmunin, ai
supozon se disa raca u zhvilluan m shum se t tjerat
dhe se ato m t prapambeturat akoma kan disa karakteristika majmunsh. N librin e tij The Descent of Man,
t cilin ai e botoi pas Origjins s Llojeve, ai bn disa
komente mbi ndryshimet e
mdha midis njerzve t racave t ndryshme.1
N librin e tij Darvini pretendon se zezakt dhe aborigjent australian jan n t
njjtin nivel me gorillat dhe
pastaj nxjerr prfundimin se
ata do t eleminohen me kalimin e kohs nga racat m t
zhvilluara. Ndr t tjera ai
shkruan:
N nj t ardhme jo shum
t largt racat e zhvilluara t
njeriut me siguri do t shfarosin dhe do t zvendsojn racat njerzore m pak t zhvilluara n t gjith botn. N t
njjtn koh edhe majmunt
antropomorf pa dyshim do
t jen zhdukur.2
Idet boshe t Darvinit nuk mbetn vetm n teori, ato shrbyen pr
t siguruar bazn m t rndsishme
shkencore t racizmit.
Duke supozuar se gjallesat
evoluan
gjat lufts pr
ekzistenc,
Darvinizmi filloi t prshtatej nga shkencat sociale, duke u kthyer
kshtu n nj
koncept q m
von u quajt
Darvinizmi Social.
Darvinizmi Social thot se racat

njerzore ekzistente jan t lokalizuara n nivele t ndryshme t shkalls s evolucionit. Racat europiane
jan m t zhvilluarat, ndrsa shum
raca t tjera akoma kan karakteristika majmuni.
1 Beniamin Farrington, far tha n t
vrtet Darvini, London, Sphere Books,
1971, fq. 54-56.
2 Darvini, Descent of Man, New York, A. L.
Burt. Co., 1874, fq. 178.
21
deri n fund t shekullit, zbulimi i Mendelit mori rndsi t veant n fi

llimin e viteve nntqind. Ky zbulim shnoi lindjen e shkencs s
gjenetiks. M pas, u zbulua struktura e gjeneve dhe kromozomeve. Zbulimi, n 1950, i ADN-s, e cila mban informacionin e koduar gjenetik e vuri
teorin e evolucionit n nj kriz t thell. Arsyeja ishte kompleksiteti i
pabesueshm i jets dhe pavlefshmria e mekanizmave t evolucionit t
propozuar nga Darvini.
Kto zbulime rezultuan n hedhjen e teoris s evolucionit n koshin
e plehrave t historis. Megjithat, qarqe t caktuara insistuan n riparaqitjen, rimodulimin dhe ringritjen n nivele "shkencore" t ksaj teorie. Prpjekje t tilla nga kto qarqe marrin kuptim vetm n.q.s. kuptojm se pas
teoris s evolucionit nuk shtrihen mendime korrekte shkencore, por qllime ideologjike.
Prpjekjet e dshpruara t neo-Darvinizmit

Teoria e Darvinit ra n kriz t thell pr shkak t zbulimit t ligjeve t
gjenetiks n erekun e par t shekullit XX. Megjithat, nj grup shkenctarsh q kishin vendosur t'i mbesnin besnik Darvinizmit u orvatn t
gjenin zgjidhje. Ata u mblodhn s bashku n nj takim t organizuar nga
"George Society of America" n 1941. Gjenetistt G. Ledyard Stebbins dhe
Theodosius Dobzhansky, zoologt Ernst Mayr dhe Julian Huxlej, paleontologt George Gaylord Simpson dhe Glenn L. Jepsen dhe gjenetistt
matematikan Roland Fisher dhe Sewall Right pas diskutimesh t gjata m
n fund ran dakord pr mnyrn se si do t "meremetohej" Darvinizmi.
Kuadri u fokusua n shtjen e origjins s ndryshimeve t
dobishme, e cila supozohej se shkaktonte evoluimin e gjallesave, problem t cilin Darvini ishte i paaft ta shpjegonte dhe thjesht u prpoq ta
anashkalonte duke u mbshtetur tek Lamarku. Tani idea ishte "mutacione
t rastsishme". Ata e emrtuan kt teori "Teoria Moderne Prmbledhse Evolucioniste", e cila u formulua duke i shtuar tezave t seleksionimit natyror t Darvinit konceptin e mutacionit. N pak koh kjo teori
u njoh me emrin "neo-Darvinizm".
N dekadat vijuese u bn shum prpjekje t dshpruara pr t
provuar vrtetsin e neo-Darvinizmit. Tashm dihej se mutacionet q
22
ndodhin n gjenet e organizmave t gjall ishin gjithmon t dmshme e

kshtu neo-Darvinizmi u prpoq t gjente nj prov konkrete pr t ashtuquajturat "mutacione t dobishme", duke br qindra eksperimente
mutacioni. T gjitha prpjekjet e tyre dshtuan plotsisht.
Gjithashtu, ata u prpoqn t provonin se organizmat e par duhet t
ishin shfaqur rastsisht n kushtet fillestare t toks, por edhe kto eksperimente patn t njjtin fat. T gjitha eksperimentet q krkonin t
provonin se jeta kishte gjeneruar nga rastsia dshtuan. Llogaritjet e probabilitetit vrtetojn se as edhe nj protein e vetme (njsia baz e ndrtimit
t jets) nuk mund t formohet nga rastsia. Qeliza, q sipas evolucionistve u formua rastsisht n kushte fillestare dhe t pakontrolluara,
nuk u arrit t sintetizohej as n laboratort m t sofistikuar t shekullit
XX.
Neo-Darvinizmi gjithashtu sht hedhur posht nga gjetjet fosile.
Asnj form kalimtare, t cilat sipas neo-Darvinizmit mendohej se mund t
provonin evolucionin gradual t gjallesave nga m primitivja te m t
avancuarat, nuk sht zbuluar ndonj her n bot. N t njjtn koh
anatomia krahasuese tregon se speciet q supozohej t ken evoluar nga
njra-tjetra kan, n fakt, karakteristika anatomike t ndryshme e ato kurr
nuk mund t jen para ose pasardhse t njra-tjetrs.
Neo-Darvinizmi kurr nuk arriti t bhej nj teori shkencore, ai mbeti
vetm nj dogm. Kjo sht arsyeja q flamurtart e teoris se evolucionit
vazhdojn ta mbrojn at megjithse t gjitha argumentet provojn t
kundrtn. Nj nga gjrat pr t ciln ata nuk bien dakord me njri-tjetrin,
sht se cili prej modeleve t propozuara pr realizimin e evolucionit sht
ai i "drejti". Nj nga modelet m t rndsishme sht skenari fantastik i
njohur si "Ekuilibri i Ndrprer".
Shqyrtimi dhe gabimi i Ekuilibrit t Ndrprer

Shumica e shkenctarve q besojn n evolucion pranojn teorin
neo-darviniste t evolucionit gradual. Megjithat, n dekadat e fundit u
propozua nj model tjetr. I quajtur "ekuilibri i ndrprer" ky model
kundrshton iden darviniste t evolucionit gradual dhe thot se evolucioni ndodhi me krcime t mdha. Mbrojtsit e par poterexhinj t ktij
NIVELI PRIMITIV I SHKENCS N KOHN E DARVINIT

Kur Darvini hodhi supozimet e
tij, disiplinat e Gjenetiks, Mikrobiologjis dhe Biokimis
nuk ekzistonin. N.q.s. ato do
t ishin zbuluar para se Darvini t parashtronte supozimet e tij, ai mjaft leht do
t kuptonte se teoria e tij
ishte krejtsisht joshkencore dhe nuk do t ishte
prpjekur pr ta zhvilluar at. Informacioni q
prcakton nj specie
sht i vendosur n gjene dhe sht e pamundur pr seleksionimin natyror t prodhoj specie t reja nprmjet ndryshimit t informacionit
n gene.
Bota e shkencs n at koh
kishte njohje t pjesshme pr strukturn dhe funksionet e qelizs.
N.q.s. Darvini do t kishte pasur
mundsin t vzhgonte qelizn n
mikroskopin elektronik, ai do t
kishte qen dshmitar i strukturs
s jashtzakonshme dhe t komplikuar t organeleve t qelizs. Ai do
t kishte par me syt e tij se ky sistem mjaft i komplikuar nuk
do t mund t kishte ardhur n
ekzistenc si pasoj e ndryshimeve t vogla. N.q.s. ai do t dinte
dika pr Biomatematikn, ai do
t kuptonte se as edhe nj
molekul proteine, e aq m pak
nj qeliz, nuk do t kishte ardhur n ekzistenc rastsisht.
Studimet e hollsishme pr qelizn u bn

t mundura nprmjet
mikroskopit elekronik. N
kohn e Darvinit me
mikroskopin primitiv q
shihet n figur, ishte e
mundur q t shihej vetm
siprfaqja e jashtme e
qelizs.
24
modeli u shfaqn n Amerik n fillim t

viteve shtatdhjet. Dy paleontologt
amerikan, Nils Eldredge dhe Stephen
Jay Gould, e dinin mir se thniet e neoDarvinizmit ishin hedhur posht krejtsisht nga gjetjet fosile. Fosilet provonin
se organizmat e gjall nuk erdhn nga
nj zhvillim gradual, por u shfaqn
papritur plotsisht t formuar. NeoDarvinizmi jetonte me shpresn e
prvluar t ciln e kan akoma se
nj dit do t gjendeshin format
Stephen Jay Gould
kalimtare t humbura. Kur e kuptuan se

kjo shpres ishte e kot Eldredge dhe Gould prsri nuk qen n gjendje
t braktisnin dogmn e tyre t evolucionit, ndaj paraqitn nj model t ri
q u quajt "ekuilibri i ndrprer". Thelbi i modelit t tyre ishte mendimi se
evolucioni nuk ndodhi si rezultat i ndryshimeve t vogla, por ai ndodhi
papritur dhe me ndryshime t mdha. Ky model nuk sht gj tjetr vese
fantazi. P.sh. paleontologu evropian O. H. Shindewolf, i cili i hapi rrugn
Eldredge dhe Gould, thot se zogu i par doli nga nj vez zvarraniku si
nj mutacion vigan, pra, si rezultat i nj aksidenti gjigand q ndodhi n
strukturn gjenetike.9 Sipas t njjts teori disa kafsh toksore duke
psuar transformim t papritur duhet t ishin kthyer n balena. Kto
thnie kundrshtojn krejtsisht rregullat e gjenetiks, biofiziks e
biokimis dhe jan po aq shkencore sa mund t jet i till tregimi i bukur
pr bretkosn q u kthye n princesh. Megjithat duke vuajtur krizn e
pranimit t neo-Darvinizmit disa paleontolog evolucionist e prqafuan
kt teori, e cila ishte akoma m e uditshme dhe e pamundur se dhe vet
neo-Darvinizmi.
Qllimi i vetm i ktij modeli ishte t shpjegonte boshllkun n t
dhnat fosile, t cilat neo-Darvinizmi nuk mund t'i shpjegonte. Esht
krejtsisht e palogjikshme prpjekja pr t shpjeguar boshllqet fosilore n
evolucionin e zogjve me thnien se "zogu doli krejt papritur prej nj veze
zvarraniku", sepse vet evolucionistt pranojn se evoluimi i nj specie n
25
Sot, dhjetra mijra shkenctar n t gjith botn, sidomos n USA dhe Europ, nuk e pranojn teorin
e evolucionit dhe kan shkruar shum libra q provojn pavlefshmrin e ksaj teorie. Librat e
msiprm jan disa prej tyre.
nj tjetr krkon ndryshime t mdha n kodin gjenetik. Asnj mutacion

nuk mund t prmirsoj kodin gjenetik. Mutacionet vetm e rregullojn
kodin gjenetik. Kshtu mutacioni vigan i imagjinuar nga modeli i "ekuilibrit t ndrprer" mund t shkaktoj vetm dmtime dhe reduktime
vigane n kodin gjenetik, asgj m tepr.
Pr m tepr modeli i "ekuilibrit t ndrprer" u rrzua q n hapin e
par, pasi ishte i paaft t'i jepte prgjigje shtjes s origjins s jets, e cila
sht shtja q hedh posht q n fillim neo-Darvinizmin. Q nga
momenti kur nuk mund t vrtetohet ardhja e rastsishme n ekzistenc e
nj proteine t vetme, ndrkoh q organizmat prbhen nga miliona proteina, debati merr fund duke e nxjerr evolucionin gradual apo t ndrprer krejt nga fusha e lojs.
Modeli q t vjen n mendje kur sht fjala pr evolucionin sht neoDarvinizmi. N kapitujt e mposhtm ne do t ekzaminojm n fillim dy
mekanizmat imagjinar t neo-Darvinizmit e pastaj do t shikojm n t
dhnat fosile pr t par vrtetsin e tyre. Pas ksaj do t flasim me hollsi
pr shtjen e origjins s jets, e cila zhvlerson si modelin e neoDarvinizmit ashtu edhe modelet e tjera evolucioniste si "evolucioni me
krcime".
26
Para se t bjm kt sht mir t kujtojm lexuesin se realiteti q ne

do t hasim n do hap sht se skenari evolucionist nuk sht gj tjetr
vese nj prrall, nj mashtrim i madh q sht krejtsisht jasht bots
reale. Esht nj skenar q sht prdorur pr t mashtruar botn pr 140
vjet me radh. Fal zbulimeve t fundit shkencore, mbrojtja e tij sht br
m n fund e pamundur.
Kapitulli
Mekanizmat imagjinar t
evolucionit
odeli neo-darvinist, t cilin ne do ta marrim si prfaqsuesin

kryesor t teoris s evolucionit sot, thot se jeta ka evoluar nprmjet dy mekanizmave natyror: "seleksionimit natyror" dhe
"mutacioneve". Pohimi baz i teoris sht si m posht:

"Seleksionimi natyror dhe mutacionet jan dy mekanizma plotsues.
Origjina e modifikimeve evolucioniste sht mutacioni i rastsishm q
ndodh n strukturn gjenetike t gjallesave. Tiparet e sjella nga mutacionet
seleksionohen nga mekanizmi i seleksionimit natyror e pr kt arsye gjallesat evoluan."
Kur bn nj studim t mtejshm n kt teori, arrin n prfundimin
se mekanizma t till nuk gjenden n natyr, sepse as seleksionimi natyror
as mutacionet nuk patn asnj kontribut n evoluimin e specieve nga njra-tjetra.
Seleksionimi natyror
Si proces natyror, seleksionimi natyror ishte familjar pr biologt para
Darvinit, t cilt e prkufizonin at si nj mekanizm q i mbante speciet t
pandryshuara. Darvini qe i pari person q hodhi tezn q ky proces kishte
aftsi t'i bnte speciet t evoluonin e m pas ngriti t gjith teorin e tij mbi
kt baz. Emri q ai i vuri librit tregon se seleksionimi natyror ishte baza
e teoris s Darvinit: Origjina e llojeve me an t seleksionimit natyror.
Q nga koha e Darvinit s'ka pasur as provn m t vogl q t tregoj
se seleksionimi natyror bri q gjallesat t evoluonin. Colin Patterson, kryepaleontolog n Muzeun e Historis s Natyrs, n Angli dhe nj evolucionist i shquar, midis t tjerash thekson se seleksionimi natyror nuk sht vrejtur kurr q t ket aftsi t'i bj gjrat t evoluojn:
Asnj nuk ka prodhuar ndonj her nj specie me an t mekanizmit t se-
28
leksionimit natyror, bile as q i jan afruar asaj, kur dihet se shumica e argumenteve t neo-Darvinizmit kan lidhje me kt shtje.10
Seleksionimi natyror bn q gjallesat m t afta pr t prballuar

kushtet e jets t'ia dalin t ken pasardhs q do t mbijetojn, ndrsa ato
q jan t paafta do t zhduken. P.sh. n nj tuf drersh, e cila krcnohet
nga kafsht e egra sigurisht ata individ t tufs q mund t vrapojn m
shpejt do t mbijetojn. Kjo sht e vrtet. Por sado q ky proces t zgjas
ai kurr nuk ka pr t'i transformuar kta drer n nj lloj kafshe tjetr. Dreri ka pr t mbetur gjithmon dre.
Kur shikon ato pak episode q evolucionistt paraqesin si shembuj t
vzhguar t seleksionimit natyror do t vsh re se ato nuk jan gj tjetr
vese thjesht prpjekje pr t t br budalla.
Nxirja industriale
N 1986 Dugllas Futujma publikoi nj libr, Biologjia e Evolucionit, i
cili mbahet si nj nga burimet q shpjegon teorin e evolucionit, me an t
seleksionimit natyror, n mnyrn m t qart. Shembulli m i njohur i
marr prej tij pr kt shtje jan fluturat Biston Betularia, t cilat filluan
t "nxihen" gjat revolucionit industrial n Angli.
Sipas shpjegimeve, n periudhn e fillimit t revolucionit industrial
n Angli ngjyra e lkurave t pemve rreth Manesterit ishte e hapur. Pr
kt arsye, fluturat e errta duke qndruar n kto pem mund t diktoheshin lehtsisht nga zogjt q ushqeheshin me to dhe kshtu q kishin pak
mundsi t mbijetonin. Pesdhjet vjet m von, si rezultat i ndotjes, lkurat e pemve filluan t nxihen e, si pasoj, skenari ndryshoi. Fluturat me
ngjyr t hapur zbuloheshin m leht dhe gjuheshin m shum. Kjo solli
q numri i fluturave me ngjyr t hapur t ulej dhe i atyre me ngjyr t
errt t ngrihej. Evolucionistt e prdorin kt si prov t madhe pr teorin e tyre, duke thn se fluturat me ngjyr t hapur evoluan n flutura me
ngjyr t errt.
Duhet t jet pr t gjith e qart se kjo ngjarje nuk mund t prdoret
n asnj mnyr si prov pr teorin e evolucionit, sepse seleksionimi natyror nuk oi n shfaqjen e nj forme t re gjallese q nuk kishte ekzistuar
m par. Fluturat e errta ekzistonin n popullatn e fluturave q para re-
Mekanizmat imagjinar t evolucionit
29
Shembulli i nxirjes industriale sigurisht nuk mund t merret si prov pr evolucionin, pasi ky proces nuk prodhoi specie t reja fluturash.
volucionit industrial. M von ndryshoi vetm raporti i numrit midis fluturave t errta dhe atyre me ngjyr t hapur. Fluturat nuk fituan ndonj tipar apo organ t ri q do t onte n nj specifikim. Q nj flutur t shndrrohet n nj specie tjetr, p.sh. zog, duhet q t ndryshohet kodi gjenetik
dhe kjo do t thot q nj program i tr gjenetik, i cili prmban informacionin pr tiparet e reja t zogut duhet t shtohet.
Shkurtimisht, krejtsisht n kundrshtim me at pr t ciln prbetohen evolucionistt, seleksionimi natyror nuk e ka aftsin t shtoj, heq
apo ndryshoj nj organ n nj gjalles e as nuk mund t shndrroj nj
specie n nj specie tjetr. Prova m e madhe q sht paraqitur nga evolucionistt q nga koha e Darvinit pr t mbrojtur tezn e aftsis evolutive
t seleksionimit natyror nuk ka arritur t shkoj m larg sesa "nxirja industriale" e fluturave n Angli.
A mundet seleksionimi natyror t shpjegoj kompleksitetin?

Seleksionimi natyror nuk mund t kontribuoj aspak n teorin e evolucionit, sepse ky mekanizm kurr nuk mund t rris apo t prmirsoj informacionin gjenetik t nj specieje. Ai nuk mund t transformoj
30
nj specie n nj tjetr; nj yll deti n peshk, peshkun n bretkos, bretkosn n krokodil, krokodilin n zog. Mbrojtsi m i madh i "ekuilibrit t
ndrprer", Gould, duke folur pr qorrsokakun e seleksionimit natyror,
thot:
Esenca e Darvinizmit prmblidhet n nj fraz: Seleksionimi natyror sht forca
krijuese e ndryshimeve evolucioniste. Askush nuk e mohon se seleksionimi natyror luan rol n eliminimin e mosprshtatjeve (gjallesat q nuk jan t afta t prballojn jetn zhduken), por teorit darviniane pretendojn se seleksionimi natyror krijon prshtatje. 11
Nj tjetr metod q evolucionistt prdorin sht paraqitja e seleksionimit natyror si dezinjues t ndrgjegjshm. Seleksionimi natyror nuk
ka vetdije. Ai nuk zotron aftsin pr t dalluar se cila sht e mir dhe
cila sht e keqe pr gjallesat. Si rezultat, seleksionimi natyror nuk mund
t shpjegoj shfaqjen e organeve dhe sistemeve biologjike q kan karakteristikn e "kompleksitetit q nuk mund t reduktohet". Kto organe dhe
sisteme prbhen nga bashkpunimi i nj numri t madh pjessh; nse nj
prej ktyre pjesve mungon apo dmtohet, i gjith organi apo sistemi nuk
funksionon (p.sh. syri i njeriut nuk punon po nuk punuan t gjitha pjest e
tij). Prandaj, vullneti q i bashkon t gjitha kto pjes s bashku duhet t jet n gjendje t shikoj n t ardhmen dhe t synoj dobin q duhet t fitohet n fazn e fundit. Meqense seleksionimi natyror nuk ka vetdije ai
Seleksionimi natyror shrben si nj mekanizm pr t eliminuar individd e dobt brenda nj lloji

t caktuar. Ai sht nj forc ruajtse q mbron llojet ekzistente nga degjenerimi, por ai nuk ka
aftsin pr t transformuar nj specie n nj tjetr.
31
nuk mund t realizoj gjra t tilla. Ky fakt, i cili hedh posht bazat e teoris s evolucionit e ka shqetsuar Darvinin: "N.q.s. do t demonstrohej se
nj organ kompleks nuk mund t jet formuar nga modifikime t vogla, t
njpasnjshme e t shumta ather teoria ime absolutisht do t shkatrrohej." 12
Seleksionimi natyror seleksionon dhe eliminon vetm individt e dobt, t smur e t paaft t nj specieje. Ai nuk mund t prodhoj specie t
reja, kode t reja gjenetike apo organe. Pra nuk mund t'i evoluoj gjrat.
Darvini e pranonte kt realitet duke thn: "Seleksionimi natyror nuk
mund t bj asgj derisa ndryshime t favorshme t ndodhin."13 Kjo sht arsyeja pse neo-Darvinizmit i sht dashur t'i paraqes mutacionet si:
"shkaku i ndryshimeve t dobishme", menjher pas seleksionimit natyror.
Mutacionet
Mutacionet prkufizohen si shkputje apo zvendsime q ndodhin
n ADN, e cila gjendet n brthamn e qelizs s nj organizmi t gjall
dhe mban t gjith informacionin gjenetik. Kto shkputje apo zvendsime jan rezultat i efekteve t jashtme si p.sh. rrezatimi apo efektet kimike.
do mutacion sht "aksident" dhe ka nj efekt t dmshm, pasi dmton
nukleotidet q prbjn ADN-n ose ndryshon vendosjen e tyre. N shumicn e rasteve ato shkaktojn aq dm dhe modifikim saq qeliza nuk mund
t'i riparoj ato, ndaj dhe shkatrrohet.
Mutacioni, pas t cilit fshihen shpesh evolucionistt, nuk sht shkop
magjik q transformon gjallesat n nj tjetr m t avancuar. Efekti direkt i
mutacioneve sht i dmshm. Ndryshimet q ndodhin nga mutacionet
mund t jen vetm si ato t provuara nga njerzit n Hiroshima, Nagasaki
dhe ernobil: vdekje, paaftsi dhe deformime.
Arsyeja pr kt sht e thjesht, ADN-ja ka struktur shum komplekse dhe ndrhyrjet e rastsishme mund t shkaktojn vetm dm n kt struktur. B. G. Renganathan thot:
Mutacionet jan t vogla, t rastsishme dhe t dmshme. Ato ndodhin rrall dhe
mundsia m e madhe sht q ato t mos ken efekt. Kto katr karakteristika t
mutacioneve nnkuptojn se mutacionet nuk mund t ojn n nj zhvillim evolucionist. Nj ndryshim i rastsishm n nj organizm tepr t speciali-
32
TE GJITHA MUTACIONET JANE TE DEMSHME

Syri
Antena
Kmba
Majtas: Nj miz frutash normale (drosophila).

Djathtas: Nj miz frutash, kmbt e s cils
dalin nga koka; nj mutacion i shkaktuar nga
rezatimi.
Nj efekt shkatrrues i mutacioneve n

trupin e njeriut. Djali n t majt sht viktim e aksidentit brthamor t ernobilit.
zuar sht ose i paefektshm ose i dmshm. Nj ndryshim i rastsishm n

nj or nuk mund ta prmirsoj orn. Probabiliteti m i madh sht q ky ndryshim t jet i dmshm e n rastin m t mir, i paefektshm. Trmeti nuk e prmirson qytetin, ai sjell vetm shkatrrim.14
Ndaj nuk sht e uditshme q mutacione t dobishme nuk jan

zbuluar deri tani. T gjitha mutacionet kan dshmuar se jan t
dmshme. Shkenctari evolucionist Woren Uever jep komentin e tij mbi raportin e Komitetit t Efekteve Gjenetike t Rrezatimit Atomik, i cili u formua pr t hetuar mutacionet q u shkaktuan nga armt brthamore t
prdorura n Luftn e dyt Botrore.
Shum do t uditeshin nga deklarimi q praktikisht t gjitha gjenet mutante t
njohura jan t dmshme, sepse mutacionet jan pjes e domosdoshme e evolucionit. Si mundet q nj efekt i dobishm - evoluimi drejt formave m t zhvilluara
t jets - t rezultoj nga mutacionet, t gjitha t cilat jan praktikisht t
dmshme? 15
33
T gjitha prpjekjet pr t gjeneruar nj mutacion t dobishm kan

dshtuar. Pr dekada me radh evolucionistt kan ndrmarr shum eksperimente pr t par efektin e mutacioneve tek mizat e pemve, pr
shkak se ato riprodhohen shpejt e kshtu efekti i mutacioneve mund t vihej re m shpejt. Gjenerata t tra mizash iu nnshtruan mutacioneve, por
megjithat asnj mutacion i dobishm nuk u vu re. Evolucionisti Gordon
Taylor shkruan:
N t gjitha mijra eksperimentet q jan ndrmarr pr kultivimin e mizs n t
gjith botn, pr m tepr se 50 vjet, nuk ka dal kurr nj specie e re, madje as
edhe nj enzim e re.16
Nj tjetr krkues, Michael Pitmen, thot pr dshtimin e eksperimenteve t ndrmarra me mizat e pemve:
Morgan, Goldschmidt, Muller dhe gjenetist t tjer kan ekspozuar gjenerata t
tra mizash ndaj kushteve ekstreme t vaps, t ftohtit, drits, errsirs, prbrjeve kimike dhe rrezatimit. T gjitha llojet e mutacioneve, praktikisht t parndsishme ose t dmshme, u prodhuan. Evolucion i br nga njeriu? N t vrtet
jo: Pak nga mostrat gjenetike mund t mbijetonin jasht shisheve t kultivimit.
N praktik mutantt ngordhin, sterilizohen ose synojn t kthehen te tipi
natyral.17
E njjta gj sht e vlefshme edhe pr njeriun. T gjitha mutacionet q

jan observuar te njerzit kan rezultuar t dmshme. Mbi kt shtje
evolucionistt hodhn nj perde tymi dhe bile u prpoqn t tregonin
shembuj t mutacioneve t tilla t dmshme si "prova pr evolucionin". T
gjitha mutacionet q ndodhin te njeriu ojn n deformime fizike, n lngata si mongolizmi, sindromi i Daunit, albinizmi, nanizmi apo kanceri. Kto mutacione prmenden n librat e evolucionistve si shembuj "t puns
s mekanizmit evolutiv". Esht e panevojshme t thuhet se nj proces q i
bn njerzit t paaft apo t smur nuk mund t jet nj "mekanizm evolutiv"; evolucioni mendohet t prodhoj forma m t mira q kan m shum aftsi pr t mbijetuar.
Prmbledhje: Ka tre arsye kryesore pse mutacionet nuk mund t
shrbejn pr t mbshtetur pranimin e evolucionit:
1- Efekti i drejtprdrejt i mutacioneve sht i dmshm: Meqense
34
ndodhin rastsisht, ato gati gjithmon dmtojn organizmin e gjall, tek i

cili ndodhin. Arsyeja t on t mendosh se ndrhyrje t pandrgjegjshme
n nj struktur perfekte dhe komplekse nuk e prmirsojn at, por e
dmtojn. N fakt asnj "mutacion i dobishm" nuk sht observuar kurr.
2- Mutacionet nuk shtojn informacion t ri n AND-n e organizmit: Pjeszat q prbjn kodin gjenetik ose shkputen nga vendi i tyre,
ose shkatrrohen, ose vendosen n nj vend tjetr. Mutacionet nuk mund
t bjn q gjallesat t fitojn organe apo tipare t reja. Ato shkaktojn vetm anomali dhe deformime, si p.sh. nj kmb q del nga kurrizi apo vesh q dalin nga barku.
3- Q mutacioni t transmetohet te gjenerata pasardhse ai duhet t
ndodh n qelizat riprodhuese t organizmit: Nj ndryshim i rastsishm
q ndodh n nj qeliz apo organ fardo t trupit nuk mund t transmetohet tek gjeneratat pasardhse. P.sh. nj sy njeriu i ndryshuar nga rrezatimi
apo shkaqe t tjera nuk bn q gjeneratat pasardhse t ken t njjtin sy t
ndryshuar.
Esht e pamundur pr gjallesat t evoluojn, sepse nuk ekziston asnj
mekanizm n natyr q t mund t'i bj ato t evoluojn. Kjo prputhet
me provat e t dhnave fosile q demonstrojn se ky skenar sht mjaft
larg realitetit.
Kapitulli
T dhnat fosile hedhin

posht evolucionin
ipas teoris s evolucionit do specie e gjall ka paraardhs. Speciet

e mparshme me kalimin e kohs u transformuan n dika tjetr e
kshtu u shfaqn t gjitha speciet. Sipas teoris s evolucionit, ky
transformim ka ndodhur gradualisht pr miliona vjet. Kshtu, sipas evolucionit nj numr speciesh t ndrmjetme duhet t ken ekzistuar dhe jetuar gjat ksaj periudhe t gjat transformimi.
P.sh. n t kaluarn duhet t ken jetuar disa lloje peshqish-zvarranik, t cilt duhet t kishin fituar disa tipare zvarraniku krahas tipareve origjinale t peshqve q ata duhet t'i kishin q m par. Gjithashtu, n t kaluarn duhet t ken ekzistuar disa zvarranik-zogj, t cilt duhet t kishin
fituar disa tipare zogjsh krahas tipareve t zvarranikve. Evolucionistt i
quajn kto krijesa imagjinare, pr t cilat ata mendojn se kan jetuar n t
kaluarn, "forma t ndrmjetme apo kalimtare".
N.q.s. specie t tilla kan ekzistuar, ato duhet t jen miliona, bile miliarda n numr dhe lloje. M e rndsishmja sht q mbetjet e ktyre krijesave t uditshme duhet t gjenden n gjetjet fosile. Numri i ktyre formave kalimtare duhet t ket qen akoma m i madh se llojet aktuale t
kafshve, ndaj dhe mbetjet e tyre duhet t gjenden n t gjith botn. N
Origjinn e Llojeve Darvini shpjegon:
N.q.s. teoria ime sht e vrtet, ather lloje kalimtare t panumrta q lidhin
speciet e t njjtit grup, duhet me siguri t ken ekzistuar. Si rrjedhim prova pr
ekzistencn e tyre n t shkuarn mund t gjenden vetm n mbetjet fosile.18
Edhe vet Darvini e dinte fare mir se format kalimtare mungonin. Ai

shpresonte se ato do t gjendeshin n t ardhmen. Megjith shpresn e tij,
ai e kuptonte se pengesa m e madhe pr teorin e tij ishte pikrisht mun-
36
gesa e ktyre formave kalimtare. Prandaj, n kapitullin "Vshtirsit e Teoris" ai shprehet kshtu:
...N.q.s. speciet kan rrjedhur nga specie t tjera nprmjet nj shkallzimi gradual, ather prse ne nuk gjejm asgjkundi forma kalimtare? Pse e gjith
natyra nuk sht n konfuzion dhe ka specie, ashtu si i shohim ne, t prcaktuara e t ndara mir nga njra-tjetra? ...Sipas ksaj teorie forma t panumrta kalimtare duhet t ken ekzistuar, ather pse nuk i gjejm ato n koren e toks?
...Pse ne sot nuk gjejm varietete t ndrmjetme? Kto vshtirsi m kan turbulluar pr nj koh t gjat.19
Shpjegimi i vetm q Darvini mundi t jepte pr t kaluar kt penges ishte se fosilet e zbuluara deri ather ishin t pamjaftueshme. Ai
mbronte tezn se kur t dhnat fosile do t studioheshin n detaje, do t
gjendeshin hallkat q mungonin.
Duke besuar n parashikimet e Darvinit, evolucionistt kan krkuar
fosilet dhe kan grmuar pr t gjetur hallkat q mungojn n t gjith botn q prej mesit t shekullit XIX. Por prpjekjet e tyre nuk u kurorzuan
me sukses; asnj form kalimtare nuk sht zbuluar deri m sot. T gjitha
fosilet e gjetura kan treguar t kundrtn e asaj q besojn evolucionistt.
Ato demonstrojn se jeta n tok sht shfaqur papritur dhe plotsisht e
formuar. Duke u prpjekur t provojn teorin e tyre, evolucionistt n
vend q t vinin vetullat, nxorrn dhe syt.
Nj paleontolog i famshm britanik, Derek V. Ager, e pranon kt
fakt, megjithse sht evolucionist:
shtja q trajtohet sht se kur ne ekzaminojm t dhnat fosile n detaje, zbulojm gjithmon e m tepr jo evolucion gradual, por shprthim t papritur
t nj grupi pr llogari t nj tjetri.20
Nj tjetr paleontolog evolucionist Mark Czarnecki komenton si m

posht:
Nj problem i madh pr teorin jan t dhnat fosile: gjurmt e specieve t zhdukura t ruajtura n formacionin gjeologjik t toks. Kto t dhna kurr nuk kan
zbuluar gjurm t hipotezs s llojeve t ndrmjetme t Darvinit, por n vend t
saj ato tregojn se speciet duken e zhduken befasisht. Kjo anomali ka ushqyer
argumentin e kreacionistve se do specie u krijua nga Zoti.21
eoria e evolucionit pretendon se speciet zhvillohen dhe transformohen vazhdimisht n

specie t tjera. Por kur ne bjm nj krahasim t gjallesave ekzistuese dhe fosileve t
tyre, shohim se ato kan mbetur t pandryshuara pr miliona vjet. Ky fakt sht nj
prov e qart q hedh posht pretendimet e pabaza t evolucionistve.
Kjo blet nuk ka asnj ndryshim

nga fosili i s afrmes s saj, i cili
supozohet t jet miliona vjear.
Fosili 135 milion vjear i

pilivess nuk ndryshon aspak nga
pilivesa e sotme.
Nj krahasim i br midis nj fosili

milingone 100 milion vjear dhe
nj milingone t sotme tregon se
milingonat nuk kan njohur ndonj histori evoluimi.
T dhnat fosile provojn se

format kalimtare nuk kan
ekzistuar kurr; asnj
lloj evolucioni nuk ka
ndodhur dhe t
gjitha llojet jan krijuar t ndara nga
njri-tjetri me forma
dhe funksione t
prsosura.
Ashtu si shpjegohet nga profesori i paleontologjis n universitetin e

Glasgout, Neville George, shkenctart evolucionist duhet t prballojn
pritjen e kot pr daljen n drit, n t ardhmen, t formave kalimtare q
mungojn.
Nuk ka m nevoj pr t'u shfajsuar pr varfrin e t dhnave fosile, n nj far
mnyre koleksioni sht br mjaft i pasur. Megjithat, t dhnat fosile vazhdojn
t prbhen kryesisht nga boshllqe.22
Jeta u shfaq n tok papritur dhe n forma komplekse

Kur shqyrtohen shtresat gjeologjike toksore dhe t dhnat fosile, duket se organizmat e gjall u shfaqn njkohsisht. Shtresa m e vjetr toksore n t ciln jan gjetur fosile sht ajo e Kambrianit, e cila ka nj mosh
500-550 milion vjeare. Gjallesat e gjetura n shtresat q i prkasin periudhs Kambriane shfaqen n t dhnat fosile t gjitha papritur; nuk gjenden
paraardhs q t ken ekzistuar m par. Fosilet e gjetura n shkmbinjt
Kambrian jan fosile krminjsh, trilobitesh, sfungjersh, krimbash toke,
meduzash, iriqsh deti dhe jovertebrorsh t tjer. Ky mozaik i larmishm
i organizmave t gjall i prbr prej nj numri kaq t madh qeniesh komplekse sht shfaqur kaq papritur, saq sht quajtur n literaturn gjeologjike "Shprthimi i Kambrianit".
Shumica e formave t jets t zbuluara n kt shtres kan sisteme t
ndrlikuara si sy, velza, sisteme qarkullimi dhe struktura fiziologjike t
avancuara, t cilat nuk kan ndryshim nga speciet e t njjtit lloj q ekzi-
T dhnat fosile hedhin posht evolucionin
39
stojn sot. P.sh. struktura me lente t dyfishta t syrit t trilobiteve sht nj

ndrtim q t habit. David Raup, profesor i gjeologjis n Harvard dhe n
universitetin e ikagos thot:
Trilobitet prdorin nj ndrtim optimal, i cili do t krkonte pr t'u arritur sot nj
inxhinier shum t prgatitur dhe me shum imagjinat.23
Jovertebrort e ndrlikuar u shqafn papritur dhe pa pasur asnj lloj

lidhjeje apo form kalimtare midis tyre dhe organizmave njqelizor, q
ishin e vetmja form jete ne tok para tyre.
Richard Monastersky, botuesi i "Earth Sciences", nj nga botimet m
popullore t literaturs evolucioniste, thot pr "Shprthimin e Kambrianit":
Pesqind milion vjet m par u shfaqn papritur format komplekse t kafshve q
ne shikojm sot. Ky moment, tamam n fillim t periudhs Kambriane, 550 milione vjet m par, shnon shprthimin evolutiv q mbushi detet me krijesat e para
komplekse t bots. Numri i madh i kafshve t sotme ka qen i pranishm q n
Kambrianin e hershm dhe ato ishin t ndara mir nga njra-tjetra, ashtu si jan sot.24
Si sht e mundur q ky numr i madh kafshsh vrshoi n tok krejt

papritur? Si u shfaqn kto lloje t ndara mir nga njri-tjetri e q nuk kan
paraardhs t prbashkt? Ktyre pyetjeve nuk mund t'u prgjigjen evolucionistt. Zoologu i Oksfordit, Richard Dawkins, nj prej avokatve m tipik t mendimit evolucionist, komenton kt realitet, i cili bn t pavlefshme bazat e t gjitha argumenteve q ai mbron:
P.sh. shtresat e shkmbinjve Kambrian, t datuara rreth 600 milion vjet m par, jan shtresat m t vjetra, n t cilat gjejm shumicn e grupeve m t mdha
t jovertebrorve. Shum prej tyre i gjejm n nj faz t avancuar evolucioni, q
kur shfaqen pr her t par. Duket sikur ato jan vendosur atje, pa ndonj
histori evolucioni. S'ka nevoj t prmendim se kjo shfaqje e papritur i ka knaqur kreacionistt.25
Ashtu si Dawkins sht i detyruar ta pranoj, "Shprthimi i Kambrianit" sht nj argument i fort pr krijimin, sepse krijimi sht e vetmja
mnyr pr t shpjeguar daljen plotsisht t formuar t nj forme t jets
n tok. Douglas Futuyma, biolog evolucionist i shquar, e pranon kt fakt
SYRI I TRILOBITEVE
rilobitet q shfaqen papritur n periudhn e Kambrianit, kan nj struktur syri
mjaft komplekse. T prbra
prej miliona pjessh t vogla n
form hojesh dhe prej nj sistemi me
lente t dyfishta, ky sy ka nj ndrtim optimal, i
cili krkon nj inxhinier t trajnuar mir dhe me
shum fantazi, pr tu realizuar sot, si shprehet
David Raup, profesor i gjeologjis.
Ky sy shfaqet 530 milion vjet m par krejt
papritur dhe nj ndrtim i till kaq kompleks nuk
mund t shpjegohet nga evolucionistt, duke siguruar kshtu nj prov pr krijimin.
Pr m tepr, struktura n form hojesh e
syrit t trilobiteve ka mbijetur deri n ditt tona pa
asnj ndryshim. Disa insekte, si blett dhe
pilivesat, kan t njjtn struktur syri si trilobitet.* Kjo situat hedh posht tezat evolucioniste se gjallesat kan evoluar nga m primitivja te m kompleksja.
*R. L. Gregory, Eye and Brain: The Physiology of Seeing (Syri dhe truri: Fiziologjia e t parit).
Oxford University Press, 1995, fq. 31
dhe thot: "Organizmat ose jan shfaqur n tok plotsisht t zhvilluar

ose jan zhvilluar. N.q.s. jan zhvilluar, ato duhet t zhvillohen nga specie q kan ekzistuar m par me an t ndonj procesi modifikimi.
N.q.s. jan shfaqur n nj faz plotsisht t zhvilluar, ata duhet t jen
krijuar nga nj inteligjenc e plotfuqishme."26 Vet Darvini e ka njohur
kt mundsi, kur shkruan: "N.q.s. specie t shumta q i prkasin t njjts klas e kan nisur jetn t gjitha menjher, kjo do t ishte fatale pr
teorin e formimit me modifikime t ngadalta nprmjet seleksionimit
natyror."27 Periudha Kambriane sht pikrisht goditja fatale q prmend
Darvini m sipr. Kjo sht arsyeja q paleo-antropologu evolucionist zviceran, Stefan Bengston, pranon mungesn e lidhjeve kalimtare kur ai prshkruan periudhn Kambriane dhe thot: "Duke e hedhur posht Darvinin, kjo periudh akoma po na verbon."28
Ashtu si shihet, t dhnat fosile tregojn se gjallesat nuk evoluan nga
forma m primitive tek ajo m e avancuar; ato u shfaqn t gjitha njhersh
dhe n nj gjendje t prsosur. Pra, gjallesat nuk erdhn n ekzistenc nga
evolucioni, ato u krijuan.
Kapitulli
Prralla e kalimit nga uji

n tok
volucionistt pretendojn se jovertebrort q gjenden n shtresn e

Kambrianit evoluan n peshq n dhjetra miliona vjet. Megjithat,
ashtu si jovertebrort e Kambrianit nuk kan paraardhs, ashtu
dhe nuk ekziston asnj lidhje kalimtare q provon se midis jovertebrorve

dhe peshqve ndodhi nj evoluim. Duhet theksuar se jovertebrort dhe
peshqit kan ndryshime strukturale mjaft t mdha. Jovertebrort e kan
skeletin t jashtm, ndrsa peshqit jan vertebror q kan skelet t
brendshm. Nj evolucion i till gjigand duhet t ket krkuar pr t'u plotsuar miliona hapa, t cilat duhet t pasqyrohen n miliona forma kalimtare q duhet t'i ken pasur ato.
Evolucionistt kan grmuar n shtresat fosile pr 140 vjet duke krkuar kto forma t supozuara. Ata kan gjetur miliona fosile jovertebrorsh dhe miliona fosile peshqish, por askush nuk ka gjetur qoft edhe nj
form t ndrmjetme midis tyre.
Nj paleontolog evolucionist, Gerald T. Todd, e pranon kt fakt n
artikullin e titulluar "Evolucioni i mushkrive dhe peshqve kockor".
T tre nndarjet e peshqve kockor shfaqen n t dhnat fosile afrsisht n t njjtn koh. Ato jan morfologjikisht shum divergjente si dhe jan shum t kora-
Sipas skenarit t kalimit nga uji

n tok, disa peshq ndjen
nevojn pr t kaluar nga uji n
tok pr t siguruar ushqimin. Ky
pretendim mbshtetet nga
vizatime t tilla spekulative.
42
cuara. Cili qe fillimi i tyre? far i bri ata t ndryshojn kaq shum? Si mundn
t ken koraca t rnda? Dhe, pse s'ka gjurm t formave t ndrmjetme m t
hershme?29
Skenari evolucionist shkon nj hap m tej dhe thot se peshqit, q

evoluan nga jovertebrort, u transformuan m von n amfib. Por edhe
ksaj thnieje i mungojn provat. Nuk ekziston as edhe nj fosil q vrteton se nj gjalles gjysmpeshk-gjysmamfib ka ekzistuar ndonjher. Ky
fakt konfirmohet nga autoriteti i njohur evolucionist Robert L. Caroll, i cili
sht autori i librit "Paleontologjia vertebrore dhe evolucioni".
Ne nuk kemi fosile t ndrmjetme midis peshqve krosopterig dhe amfibve t
hershm.30
Dy paleontolog evolucionist, Colbert dhe Morales, thon kshtu

pr tre klasat baz t amfibve: bretkosat, salamandrat dhe amfibt pa
kmb:
Nuk ka prova q ndonj amfib i ers Paleozoike t ket karakteristikat q duhet t
ket nj strgjysh i prbashkt. Bretkosat, salamandrat dhe amfibt m t vjetr q
njihen jan shum t ngjashm me pasardhsit e tyre q jetojn sot.31
Deri rreth 50 vjet m par, evolucionistt mendonin se nj krijes e till ekzistonte me t vrtet. Peshku i quajtur Kolekanth, q sht vlersuar
t jet 410 milion vjear, sht konsideruar si nj form kalimtare me
mushkri primitive, tru t zhvilluar, me sistem qarkullimi dhe tretjeje gati
Nj fosil kolekanthi 410 milion vjear. Evolucionistt deklaronin se ai ishte forma

kalimtare q prfaqsonte transformimin nga uji n tok. Ekzemplar t gjall t ktij
peshku jan kapur disa herqe nga viti 1938, fakt q jep nj shembull t mir pr
spekulimet e evolucionistve.
PSE SHT I PAMUNDUR KALIMI NGA UJI N TOK

volucionistt thon se nj dit
t bukur disa specie q jetonin
n uj, n nj far mnyre filluan t
ecnin n tok dhe u shndrruan n
banore t toks. Ka shum fakte q
e bjn kt kalim t pamundur.
1. Pesha trupore: Gjallesat ujore
nuk e kan problem peshn trupore
gjat lvizjes. Por ato q banojn
n tok harxhojn 40% t energjis
s tyre vetm pr t lvizur. Kshtu,
kto krijesa q pretendohet t ken
kaluar n tok, duhet t kishin
zhvilluar nj sistem t ri muskulor
dhe skeletor pr tiu prshtatur
kushteve t reja t toks, por kjo
sht e pamundur t ndodh nga
mutacione t rastsishme.
2. Ruajtja e temperaturs: N
tok temperatura mund t ndryshoj shpejt dhe n nj shkall t
gjer. Gjallesat toksore kan nj
mekanizm trupor q u prgjigjet
ktyre ndryshimeve t mdha t
temperaturs. N uj temperatura
ndryshon ngadal dhe jo n t
njjtn shkall si n tok. Nj organizm i gjall q ka nj sistem trupor t rregulluar sipas temperaturs konstante t ujit, duhet q ta
modifikoj sistemin e tij mbrojts
pr t siguruar minimizimin e
dmeve q mund t shkaktohen
nga ndryshimi i temperaturs n
tok. Esht budallallk t thuash se
peshqit e arritn kt nga mutacione t rastsishme, sapo doln
n tok.
3. Prdorimi i ujit: Esht e
domosdoshme pr procesin e
metabolizmit q uji, bile edhe
lagshtia, t prdoren me kursim
pr shkak t burimeve t pakta t
ujit n tok. P.sh. lkura duhet t

jet e atill q t lejoj humbjen e
ujit n nj mas t caktuar pa lejuar
nj avullim t lngjeve n shkall t
gjer. Prandaj, krijesat e toks kan
sensin e etjes, dika q krijesat e
ujit nuk e kan. Prve ksaj lkura
e krijesave t ujit nuk sht e prshtatshme pr nj ambjent pa uj.
4. Veshkat: Gjallesat e ujit mund
t shkarkojn lehtsisht materialet
e padshiruara, veanrisht amoniakun, n trupin e tyre duke i filtruar
ato, meqense gjendet uj i bollshm n ambjentin e tyre. N tok,
uji duhet t prdoret me kursim. Kjo
sht arsyeja pse gjallesat banore
t toks kan sistemin e veshkave.
Fal ktyre veshkave, amoniaku
magazinohet duke u shndrruar n
ure, duke prdorur minimumin e
sasis s ujit gjat daljes s tij. Pr
m tepr, sisteme t tjera jan t
nevojshme pr t siguruar funksionimin e veshkave. Shkurt, pr
kalimin nga uji n tok duhej q
gjallesat patjetr t kishin veshka,
t cilat duhet t ishin formuar menjher sapo ato t shkelnin n tok.
5. Sistemi i frymmarrjes:
Peshqit marrin frym duke
absorbuar oksigjenin e tretur n
ujin q kalon n velzat e tyre. Ata
nuk mund t rrojn m shum se
disa minuta jasht ujit. Q t jetojn
n tok, ata duhet t pajiseshin me
mushkri perfekte menjher.
Esht m shum se e pamundur
q t gjitha kto ndryshime kolosale t ken ndodhur n t njjtin
organizm n t njjtn koh, t
gjitha rastsisht.
BRESHKAT KAN QEN GJITHMON BRESHKA

shtu si nuk mund t jap
Nj fosil
breshke 100
asnj shpjegim pr grupet
milion vjear:
baz t gjallesave, si
Asnj
peshqit apo zvarranikt, teoria e
ndryshim nga
breshkat e
evolucionit nuk mund t shpjegoj
sotme. (The
gj edhe pr origjinn e specieve
Dawn of Life,
Orbis Pub.,
brenda ktyre grupeve. P.sh.
London 1972)
breshkat, t cilat jan zvarranik,
shfaqen n t dhnat fosile krejt papritur me zhguallin e tyre unik. Le t ci- tojm nj
burim evolucionist: nga mesi i Periudhs Triasike (rreth 175 000 000 vjet m
par) numri i tyre (breshkave) ishte i konsiderueshm dhe ato kishin karakteristikat
baz t breshkave. Lidhjet midis breshks dhe kotilosaurit, prej t cilit mendohet se
kan ardhur breshkat, mungojn pothuajse krejtsisht. (Enciklopedia Britanike,
1971, vol. 22, fq. 418)
Nuk ka asnj ndryshim midis fosileve t breshkave t lashta dhe atyre t sotme.
Pra, thjesht ato nuk kan evoluar. Ato gjithmon kan qen breshka, sepse ashtu
jan krijuar.
pr t funksionuar n tok. Bile edhe me nj mekanizm primitiv ecjeje.

Kto interpretime anatomike ishin pranuar si t vrteta t pamohueshme
nga qarqet shkencore deri n fund t viteve 1930.
Kolekanthi u paraqit si form kalimtare q provonte kalimin evolutiv
nga uji n tok. M 22 dhjetor 1938 nj zbulim shum interesant u b n
Oqeanin Indian. Nj pjestar i gjall i familjes Kolekanth, q m par ishte
paraqitur si form kalimtare e zhdukur para 7 milion vjetsh, u kap. Zbulimi i nj prototipi Kolekanthi t gjall qe padyshim nj goditje e rnd pr
evolucionistt. Paleontologu evolucionist J. L. B. Smith e ka komentuar kt duke thn se ai ishte po aq i uditur sa do t ishte po t shihte nj dinosaur duke ardhur n drejtim t tij.32 Pas ktij zbulimi u kapn rreth dyqind
Kolekanth n vende t ndryshme t bots.
Kolekantht e gjall tregojn sesa larg shkojn evolucionistt me skenaret e tyre imagjinare. N kundrshtim me thnien e evolucionistve, Kolekantht nuk kishin as mushkri primitive e as tru t madh. Organi q
evolucionistt pretendonin se ishte mushkri primitive u zbulua se qe vetm nj qesk yndyrore.33 Pr m tepr, Kolekanthi, q u paraqit si "zvarranik kandidat i prgatitur pr t kaluar nga uji n tok", sht n t vrtet nj peshk q jeton n thellsi t oqeanit dhe q kurr nuk ngjitet n thellsi m t vogla se 180 metra nga siprfaqja.34
Kapitulli
Origjina e zogjve dhe

gjitarve
ipas teoris s evolucionit, jeta filloi dhe evoluoi n det e m pas u

zhvendos n tok nprmjet amfibve. Ky skenar evolucionist supozon se amfibt, gjallesa q jetojn n uj dhe n tok, evoluan n
zvarranik, gjallesa q jetojn vetm n tok. Kjo sht gjithashtu e pabesueshme pr shkak t diferencave t mdha strukturale midis ktyre dy klasave kafshsh. P.sh. vezt e amfibve jan t tilla q zhvillohen n uj,
ndrsa ato t zvarranikve jan t tilla q zhvillohen n tok. Nj evoluim
hap pas hapi i nj amfibi sht krejtsisht jasht diskutimit, sepse pa vez
me karakteristikat e duhura nuk sht e mundur q nj specie t mbijetoj.
Pr m tepr, si zakonisht, s'ka prova pr forma kalimtare q mendohet se
mund t ken lidhur amfibt me zvarranikt. Paleontologu evolucionist
Robert L. Caroll, i cili sht nj autoritet i njohur i paleontologjis vertebrore, ka pranuar se "zvarranikt e hershm ishin shum t ndryshm nga amfibt dhe se strgjyshrit e tyre nuk jan gjetur akoma".35
Megjithat, skenari i pashpres evolucionist akoma nuk ka mbaruar.
Akoma mbetet pr t'u zgjidhur shtja se si arritn zvarranikt t fluturojn. Meqense evolucionistt besojn se zogjtm n nj mnyr ose n nj
tjetr, duhet t ken evoluar, ata pranojn se zogjt erdhn prej zvarranikve. Asnj prej mekanizmave t zogjve (mekanizma q dallohen mir nga
mekanizmat e tjer), t cilt kan struktur krejtsisht t ndryshme nga
kafsht banuese n tok, nuk mund t shpjegohen me evoluim gradual.
Para s gjithash kraht, q jan nj tipar shum i veant i zogjve, jan problemi m i madh pr evolucionistt. Nj evolucionist turk, Engin Korur,
dshmon pr pamundsin e evoluimit t krahve:
Tipari i prbashkt midis syve dhe krahve sht se ato mund t funksionojn vetm n.q.s. jan plotsisht t zhvilluar. Me fjal t tjera, nj sy gjysm i zhvilluar
46
nuk mund t shikoj, ndrsa nj zog me krah gjysm t zhvilluar nuk mund t
fluturoj. Se si u shfaqn kto organe mbetet akoma nj prej mistereve t natyrs
q ka nevoj pr t'u ndriuar.36
Pyetja se si struktura perfekte e krahve erdhi n ekzistenc si rezultat

i mutacioneve t njpasnjshme e t rastsishme mbetet plotsisht pa prgjigje. Nuk ka asnj mnyr pr t shpjeguar se si kraht e prparm t
zvarranikve u shndrruan me an t deformimit t kodit gjenetik (mutacioneve) n krah q funksionojn n mnyr perfekte.
Pr m tepr, pasja e krahve nuk sht e mjaftueshme q nj organizm q jeton n tok t fluturoj. Gjallesat banore t toks jan t privuar jo
vetm nga kraht, por edhe nga shum mekanizma t tjer struktural q
zogjt prdorin pr t fluturuar. P.sh. kockat e zogjve jan shum m t lehta se ato t gjallesave q banojn n tok. Mushkrit e tyre funksionojn
n mnyr krejt ndryshe. Ata kan nj sistem skeletor dhe muskulor t
ndryshm, si dhe nj sistem qarkullimi shum t veant. Kto karakteristika jan t nevojshme pr fluturim, po aq sa edhe kraht. T gjitha kto
mekanizma duhet t ekzistojn n t njjtn koh s bashku. Ato nuk
mund t formohen gradualisht duke u akumuluar. Kjo sht arsyeja q teoria q pohon se gjallesat e toks evoluan n zogj sht nj budallallk.
E gjith kjo t sjell n mend nj pyetje tjetr. E zm se e tr kjo histori e pamundur sht e vrtet, ather pse evolucionistt nuk jan n
gjendje t gjejn fosile me krah gjysm t formuar apo fosile me nj krah?
Nj tjetr form "kalimtare": Arkeopteriksi

Kur hapet dosja e formave kalimtare midis zvarranikve dhe zogjve,
evolucionistt do t thon emrin e t vetmes gjalles q prdorin pr prgjigje. Ky emr sht zogu Arkeopteriks, fosili i t cilit sht gjetur dhe
konsiderohet si nj prej formave m t njohura t ashtuquajtura kalimtare,
midis atyre pak formave t tilla q evolucionistt mbrojn. Arkeopteriksi,
q sipas evolucionistve sht strgjyshi i zogjve modern, ka jetuar 150
milion vjet m par. Teoria pretendon se disa dinosaur t prmasave t
vogla t quajtur Dromeosaur evoluan duke fituar krah dhe filluan t fluturojn. Kshtu, Arkeopteriksi sht marr si form kalimtare q u shmang
prej t parve t tij, dinosaurve dhe filloi t fluturoj pr her t par.
Origjina e zogjve dhe gjitarve
47
Studimet e fundit pr fosilet e Arkeopteriksit kan provuar se kjo krijes nuk sht aspak form kalimtare, por nj lloj zogu me disa karakteristika t ndryshme nga zogjt e sotm.
Teza se Arkeopteriksi ishte gjysm zog q nuk mund t fluturonte n
mnyr perfekte ishte mjaft popullore midis qarqeve evolucioniste deri
pak koh m par. Mungesa e drrass s kraharorit n kt krijes, ose s
paku mosqenia e saj n formn q e kan zogjt q fluturojn, qe mbajtur si
prova m e rndsishme q ky zog nuk mund t fluturonte ashtu si duhet.
(Kjo kock sht vendi ku lidhen muskujt q prdoren pr fluturim. N ditt tona kjo kock sht vrejtur te t gjith zogjt q fluturojn apo jo, bile
ajo sht observuar edhe te lakuriqt e nats q jan gjitar dhe i prkasin
nj familjeje krejt t veant).
N 1992 u zbulua fosili i shtat i Arkeopteriksit, i cili i habiti evolucionistt. Arsyeja ishte se n kt fosil drrasa e kraharorit, e cila mendohej se
mungonte te ky zog, ekzistonte. Ky zbulim sht prshkruar kshtu n revistn "Nature":
Mostra e shtat e Arkeopteriksit e zbuluar s fundi ka nj drras kraharori t
pjesshme kndrejt, ekzistenca e s cils dyshohej prej kohsh, por kurr m par
nuk ishte faktuar. Kjo dshmon pr muskujt e tij t fort t fluturimit.37
Ky zbulim zhvlersoi qndrimin se Arkeopteriksi ishte nj gjysm
MUSHKRIT SPECIALE T ZOGJVE

Ajr
Hyrja
Dalja
Ajr
Hojz
Bronke
Mushkrit e zvarranikve
Parabronke
Mushkrit e zogjve
Anatomia e zogjve sht krejt e ndryshme nga ajo e zvarranikve, t cilt supozohen si paraardhsit e tyre. Mushkrit e zogjve funksionojn n mnyr shum t ndryshme nga gjallesat q
jetojn n tok. Te kafsht q jetojn n tok procesi i frymmarrjes dhe frymnxjerrjes kryhet n
t njjtn en frymmarrjeje. Zogjt, nga ana tjetr, kan nj sistem krejt t ndryshm frymmarrjeje; ajri hyn n mushkri nga prpara dhe del nga prapa. Ky dizenjim kaq i ndryshm gjendet
vetm te zogjt, t cilt kan nevoj pr sasi t mdha oksigjeni gjat fluturimit. Esht e
pamundur q nj struktur e till t evoluoj nga nj mushkri zvarraniku.
48
zog q nuk mund t fluturonte si duhet.

Nga ana tjetr, struktura e pendve t zogjve u b nj nga gjrat m t
rndsishme q vrteton se Arkeopteriksi ishte me t vrtet nj zog q fluturonte, n kuptimin e plot t fjals fluturim. Struktura asimetrike e pendve t Arkeopteriksit nuk bn dallim nga ajo e zogjve t sotm, duke treguar se ky zog mund t fluturonte mjaft mir. Paleontologu i famshm
Carl O. Dunbar thot: "Pr shkak t pendve t tij, Arkeopteriksi klasifikohet si zog."38
Nj tjetr fakt q tregohet nga struktura e pendve t Arkeopteriksit
sht metabolizmi me gjak t ngroht i zogjve. Si dihet, zvarranikt dhe
dinosaurt jan kafsh me gjak t ftoht q ndikohen nga ndryshimet e
temperaturs s mjedisit ku jetojn. Nj funksion shum i rndsishm i
pendve tek zogjt sht mbajtja ngroht e trupit. Fakti se Arkeopteriksi
kishte pend tregon se ai ishte me t vrtet nj zog me gjak t ngroht q
kishte nevoj, ndryshe nga dinosaurt, ta mbante ngroht trupin e tij.
Dhmbt dhe kthetrat e Arkeopteriksit

Dy pika t rndsishme mbi t cilat mbshteten evolucionistt kur
pretendojn se Arkeopteriksi sht form kalimtare, jan kthetrat n kraht
e tij dhe dhmbt.
Esht e vrtet se Arkeopteriksi ka kthetra n kraht e tij dhe dhmb
n goj, por kto tipare nuk provojn se kjo krijes ka ndonj lidhje me
zvarranikt. Sot njihen dy lloje zogjsh q kan kthetra n kraht e tyre pr
t'u kapur pas degve t pemve. Kto krijesa jan plotsisht zogj, pa asnj
karakteristik zvarraniku. Kjo sht arsyeja q nuk ka aspak baz pohimi
se Arkeopteriksi sht form kalimtare vetm pse ai ka kthetra n krah.
Edhe dhmbt n sqepin e tij nuk tregojn se ai sht form kalimtare.
Evolucionistt qllimisht mashtrojn duke thn se dhmbt jan karakteristik e zvarranikve. Megjithat, dhmbt nuk jan karakteristik tipike e
zvarranikve. Sot jetojn zvarranik q kan dhmb, ashtu si jetojn
edhe zvarranik q nuk kan dhmb. Pr m tepr, Arkeopteriksi nuk
sht i vetmi zog q ka dhmb. Esht e vrtet se zogj me dhmb nuk jetojn sot, por kur shikon t dhnat fosile zbulon se jo vetm n kohn e Arkeopteriksit dhe pas tij, por edhe pran periudhs son ka ekzistuar nj
49
Ekzistenca e
pendve dshmon
q ai ka qen nj
krijes fluturuese
me gjak t ngroht.
Kockat jan me
zgavra si te zogjt e
sotm.
Ekzistenca e dhmbve nuk mund t

merret si prov pr
lidhjen e tij me zvarranikt. N t kaluarn kan ekzistuar shum specie
zogjsh me
dhmb.
Disa zogj sot

kan kthetra t
tilla n kraht e
tyre.
Ekzemplari i
shtat i
Arkeopteriksit i
zbuluar koht e
fundit ka nj derrase kraharori,
gj q provon se
ky zog kishte
mukuj fluturimi
t fuqishm t
ngjashm me
zogjt e sotm.
klas e veant zogjsh q mund t klasifikohen si "zogj me dhmb".

Gjja m e rndsishme sht se struktura e dhmbve t Arkeopteriksit dhe e zogjve t tjer me dhmb sht krejtsisht e ndryshme nga
ajo e strgjyshrve t tyre t supozuar, dinosaurve.
Ornitologt (ornitologjia sht deg e zoologjis, e cila, merret me studimin e zogjve) e famshm Martin, Stewrt dhe Watston vrejtn se Arkeopteriksi dhe zogj t tjer me dhmb kan dhmb me siprfaqe t siprme t shesht dhe me rrnj t mdha. Dhmbt e dinosaurve theropod,
paraardhsit e pretenduar t ktyre zogjve, jan me maj si sharr dhe kan rrnj t ngushta.39
Krkuesit kan krahasuar kockat e nyjes s krahut t Arkeopteriksit
me ato t paraardhsve t pretenduar, dinosaurve dhe kan par se nuk
gjendet asnj ngjashmri midis tyre.40
Studimet e anatomistve si Tarsitano, Hecht dhe A. D. Walker treguan
se "ngjashmrit" midis ksaj krijese dhe dinosaurve q pohoheshin se kishin ekzistuar nga John Ostrom, nj autoritet i njohur q deklaron se Arkeopteriksi evoluoi nga dinosaurt, ishin n t vrtet keqinterpretime.41
T gjitha kto zbulime tregojn se Arkeopteriksi nuk ishte lidhje kalimtare, por vetm nj zog q futet n kategorin e "zogjve me dhmb".
PENDT E ZOGJVE
eoria e evolucionit, e cila thot se
zogjt evoluan nga zvarranikt,
sht e paaft t shpjegoj diferencat e
jashtzakonshme midis ktyre dy
klasave t ndryshme. N strukturn
skeletore, sistemim e frymmarrjes dhe
metabolizmin me gjak t ngroht, zogjt
jan krejt t ndryshm nga zvarranikt.
Nj tjetr veori q formon nj hendek t
pakaprcyeshm midis tyre jan pendt,
t cilat kan nj form tepr t veant.
Trupi i zvarranikve sht i mbuluar
me luspa, ndrsa trupi i zogjve me
pend. Meqense evolucionistt i konsiderojn reptilt paraardhs t zogjve,
ata detyrohen t thon se pendt e
zogjve kan rrjedhur prej luspave t
zvarranikve. N fakt, nuk ka
asnj ngjashmri midis tyre.
A. H. Brush, profesor i
fiziologjis dhe i neurobiologjis nga univeristeti i
Konektikut, e pranon kt
realitet, pavarsisht se ai vet
sht evolucionit: T gjitha
karakteristikat, q nga struktura dhe organizimi gjenetik e
deri te zhvillimi, morfogjeneza
dhe organizimi i indeve, jan
t ndryshme (midis pendve
dhe luspave).1 Pr m tepr prof. Brush
ekzaminon strukturn proteinike t
pendve dhe deklaron se ajo sht
unike pr vertebrort.2
Nuk ka prova fosile pr t provuar se
pendt e zogjve evoluan prej luspave t
zvarranikve. Prkundrazi, pendt
shfaqen papritur n t dhnat fosile si
nj karakteristik unike e pamohueshme, e cila i dallon krejtsisht
zogjt. 3 Prve ksaj, te zvarranikt
nuk sht zbuluar asnj struktur epidermale q do t mund t siguronte
origjinn e pendve t zogjve.4
N 1996, paleontologt abuzuan me
fosilet e ashtuquajtura dinosaur me
pend (Sinozauropteriks). N 1997, u
zbulua se kto fosile nuk kishin t bnin

aspak me zogjt dhe ato nuk ishin aspak
si pendt e zogjve t sotm.5
Nga ana tjetr, kur ne ekzaminojm
nga afr pendt e zogjve, gjendemi prball nj ndrtimi shum kompleks, i cili
nuk mund t shpjegohet me an t
ndonj procesi evolutiv. Ornitologu i
famshm Alan Feduccia thot se do
veori e pendve ka funksione aerodinamike. Ai m posht vazhdon: Un
me t vrtet nuk mund ta kuptoj se si
dika e projektuar n mnyr perfekte
pr fluturim t ishte shfaqur nga nj
nevoj tjetr n fillim.6
Gjithashtu, ndrtimi i pendve e
detyroi Darvinin t mos i nnvleftsonte
ato. Pr m tepr,
estetika perfekte e
pendve t palloit e
bnte at t ndihej i
smur (term i prdorur nga vet ai). N
nj letr q i shkroi Asa
Gray n 3 prill 1860, ai
thot: E mbaj mend
mir kohn kur t menduarit rreth syrit m
bri t dilnin djers t
ftohta, por me koh e
kalova kt faz. M posht ai vazhdon:
Dhe tani veori t imta strukturore
shpesh m fusin n siklet t madh.
Pamja e pendve t bishtit t palloit, sa
her q e shikoj, m bn t ndihem i
smur.7
1 A. H. Brush, "On the Origin of Feathers". Journal

of Evolutionary Biology, Vol. 9, 1996, fq.132
2 A. H. Brush, "On the Origin of Feathers". fq. 131
3 Shih me siper.
4 Shih me siper.
5 "Plucking the Feathered Dinosaur", Science, Vol.
278, 14 nentor 1997, fq. 1229
6 Douglas Palmer, "Learning to Fly" (Review of The
Origin of and Evolution of Birds by Alan Feduccia,
Yale University Press, 1996), New Scientist, Vol.
153, mars, 1997, fq. 44
7 Norman Macbeth, "Darwin Retried: An Appeal to
Reason", Boston, Gambit, 1971, fq. 101
51
Arkeopteriksi dhe fosilet e zogjve t tjer t lasht

Ndrsa evolucionistt pr dekada e propagandonin Arkeopteriksin si
evidencn m t madhe n evolucionin e zogjve, disa zbulime t fundit fosile e ndryshuan trsisht skenarin e ktij evolucioni.
Lianhai Hou dhe Zhonghe Zhou, dy paleontolog n Institutin Kinez
t Paleontologjis Vertebrore, zbuluan nj fosil t ri zogu n 1995, t cilin
ata e quajtn "Konfusiusornis". Ky zog kishte gati t njjtn mosh si Arkeopteriksi (rreth 140 milion vjear), por s'kishte dhmb n goj. Prve
ksaj, sqepi dhe pendt e tij kishin disa karakteristika t zogjve t sotm.
Duke pasur t njjtn struktur skeletore si zogjt e sotm, ky zog kishte
gjithashtu kthetra n kraht e tij, ashtu si Arkeopteriksi. Nj struktur e veant e quajtur "pigostil" q mbshteste pendt e bishtit ishte e pranishme
te ky zog. Shkurt, ky zog, i cili ishte n nj mosh me Arkeopteriksin (i
konsideruar paraardhsi m i vjetr i t gjith zogjve dhe i pretenduar si
gjysm zvarranik), dukej tamam si zogjt e sotm. Ky fakt i bn t pavlefshme t gjitha tezat evolucioniste q e mbajn Arkeopteriksin si paraardhsin primitiv t t gjith zogjve.42
Nj tjetr fosil i nxjerr n Kin n nntor 1996 shkaktoi akoma m
shum konfuzion. Ekzistenca e nj tjetr zogu 130 milion vjear i quajtur
Liaoningornis u prononcua n revistn "Science" nga Hou, Martin dhe
Alan Feduccia. Liaoningornis e kishte drrasn e kraharorit, me t ciln
lidhen muskujt e fluturimit, tamam si zogjt modern. Gjithashtu, ky zog
ishte i padallueshm nga zogjt modern edhe n aspekte t tjera. E vetmja diferenc midis tyre ishte se ai kishte dhmb. Kjo gj tregon se zogjt
me dhmb nuk kishin aspak, ashtu si pretendojn evolucionistt, nj
struktur primitive.43 Kjo sht thn n artikullin "Nga erdhn zogjt? Ky fosil tregon se
zogjt nuk kan ardhur nga dinosaurt", n
revistn "Discover".44
Nj tjetr fosil q hedh posht thniet e
evolucionistve n lidhje me Arkeopteriksin
Kur pendt e zogjve ekzaminohen nga afr, shihet se ato
prbhen nga mijra fije t ngjitura me njra-tjetrn me
grepa.
52
sht Eolulavis. Struktura e krahut t Eolulavis-it, i cili thuhet se sht 30 milion

vjet m i ri se Arkeopteriksi, sht par
edhe te zogjt e sotm q fluturojn ngadal. Kjo provon se 120 milion vjet m
par kishte zogj q fluturonin n qiell e
q nuk dalloheshin nga zogjt e sotm n
shum aspekte.45
Kto fakte dhe nj her tjetr bjn
t qart se as Arkeopteriksi e as zogj t
tjer t lasht t ngjashm me t nuk ishin
forma kalimtare. Fosilet nuk tregojn se
llojet e ndryshme t zogjve evoluan nga
njri-tjetri, prkundrazi t dhnat fosile
provojn se zogjt e sotm dhe zogjt e
lasht, si Arkeopteriksi, jetuan s bashku
n t njjtn koh. Disa lloje zogjsh si Arkeopteriksi dhe Konfusiusornis u zhdukn dhe vetm nj pjes e specieve q ekzistonin mbijetuan deri m sot.
Shkurt, disa karakteristika t veanta t Arkeopteriksit nuk tregojn se kjo
gjalles sht form kalimtare. Stephan
Zogu i quajtur Konfusiusornis ka t

njjtn mosh me Arkeopteriksin.
Jay Gould dhe Niles Eldredge, dy paleontolog t Harvardit dhe evolucionist me fam, pranojn se Arkeopteriksi sht nj gjalles "mozaik" q ka karakteristika t ndryshme n formn e tij. Ai nuk mund t jet kurr form kalimtare.46
Lidhja imagjinare zog - dinosaur

Evolucionistt, t cilt prpiqen ta paraqesin Arkeopteriksin si form
kalimtare, thon se zogjt kan evoluar nga dinosaurt. Nj nga ornitologt m t famshm n bot, Alan Feduccia nga universiteti i Karolins s
Veriut, kundrshton teorin se zogjt kan lidhje me dinosaurt, megjithse ai vet sht evolucionist. Pr kt gj ai thot:
CILA SHT ORIGJINA E INSEKTEVE FLUTURUESE

uke pohuar se dinosaurt
u transformuan n zogj,
evolucionistt mbshtesin
pohimet e tyre duke pretenduar se disa dinosaur q
lviznin gjymtyrt e tyre t
prparme sikur po fluturonin
gjat gjuetis s insekteve,
arritn ti shndrronin kto
gjymtyr n krah pr fluturim, ashtu si tregohet n
piktur. Duke mos pasur
asnj baz shkencore dhe
duke mos qen gj tjetr vese nj
imagjinat fminore, kjo teori sjell
me vete nj kontradikt logjike
shum t thjesht: shembulli i dhn
nga evolucionistt pr t shpjeguar
origjinn e fluturimit ka dika q nuk
shkon. Prpara se t prpiqen t shpjegojn mnyrn se si dinosaurt
arritn t fluturojn, atyre u duhet t
shpjegojn se si arritn insektet t
realizojn fluturimin e tyre perfekt, i
cili ka karakteristika shum t veanta; mjafton t prmendim se mesatarisht insektet fluturuese i rrahin
kraht 500 her n sekond (n nj
koh kur njeriu nuk mund ti mbyll
syt m shum se 10 her n
sekond). Jo vetm kaq, por kraht e
tyre lvizin njkohsisht, dhe do
lvizje e pasinkronizuar e krahve do
t onte n humbjen e ekuilibrit, por
kjo nuk ndodh kurr. Biologu anglez
Robin Wooton shkruan n artikullin
me titull Ndrtimi mekanik i krahve
t insekteve:
Sa m mir q ne kuptojm funksionimin e krahve t insekteve aq
m mahnits, m i detajuar dhe m i
bukur shfaqet ndrtimi i tyre. Zakonisht, strukturat dizenjohen n
mnyr t atill q t ken nj shkall
Nj shembull nga skenaret evolucioniste:

Dinosaurt q u bn me krah, duke u
prpjekur pr t kapur insekte.
deformimi sa m t ult; ndrsa

mekanizmat dizenjohen n mnyr t
atill q komponentet e tyre t lvizin
n mnyra dhe drejtime t caktuara.
Kraht e insekteve i kombinojn kto
dy veori n nj t vetme. Kjo arrihet
duke prdorur komponente me rreze
t lart elasticiteti, t kombinuara n
mnyr elegante q t lejojn
deformimet e duhura n prgjigje t
forcave t caktuara dhe t arrijn
efikasitetin maksimal n prdorimin
e ajrit.1
Nga ana tjetr nuk gjendet asnj
fosil q t argumentoj evolucionin
imagjinar t zogjve. Kjo sht ajo q
zoologu i dalluar francez Pierre
Grasse do t thot, kur shprehet: Ne
jemi n errsir n lidhje me
origjinn e insekteve.2
1 Robin J. Wooton, The Mechanical Desing of

Insect wings (Ndrtimi mekanik i krahve t
insekteve), Scientific American, v. 263, nntor
1990, fq. 120.
2 Pierre Grasse, Evolution of Living Organisms (Evolucini i organizmave t gjall), New
York, Aca- demic Press, 1977, fq. 30.
54
Un kam studiuar kafkat e zogjve pr 25 vjet dhe nuk shoh ndonj ngjashmri...
Origjina theropode (zvarranike) e zogjve, pr mendimin tim, sht ngatrresa m
e madhe e paleontologjis t shekullit XX.47
Larry Martin, specialist pr zogjt e lasht, nga universiteti i Kansasit,

gjithashtu hedh posht teorin se zogjt erdhn nga dinosaurt. Duke diskutuar pr kontradiktat n t cilat bien evolucionistt pr kt shtje,
Martin thot:
T'ju them t vrtetn, n.q.s. un do t mbshtetja origjinn prej dinosauri t
zogjve do t vihesha n siklet sa her q do t duhej t ngrihesha e t flisja pr kt gj.48
Pr t br nj prmbledhje, skenari i evolucionit t zogjve, i ngritur

vetm mbi bazn e Arkeopteriksit nuk sht asgj m tepr se produkt i
paragjykimeve dhe i dshirave t evolucionistve.
Origjina e gjitarve
Ashtu si e prmendm m sipr, teoria e evolucionit propozon se disa krijesa imagjinare q doln nga deti u transformuan n zvarranik, t cilt nga ana e tyre u transformuan n zogj. Sipas t njjtit skenar, zvarranikt jan paraardhsit jo vetm t zogjve, por edhe t gjitarve. Midis zvarranikve, t cilt kan luspa, gjak t ftoht e riprodhohen me an t vezve
dhe gjitarve, t cilt kan qime, gjak t ngroht e riprodhohen me lindje,
ka diferenca tepr t mdha strukturale.
Nj shembull konkret pr ndryshimin e madh struktural midis zvarranikve dhe gjitarve sht ndryshimi i strukturs s nofullave t tyre.
Nofulla e poshtme e gjitarve prbhet vetm nga nj kock, n t ciln jan vendosur dhmbt. Te zvarranikt ka tre kocka t vogla n t dy ant e
nofulls. Nj tjetr ndryshim baz sht se t gjith gjitart kan tre kocka
n veshin e mesm, ekanin, kudhrn dhe yzengjin. Te t gjith zvarranikt ka vetm nj kock n veshin e mesm. Evolucionistt thon se nofulla
dhe veshi i mesm i zvarranikve evoluan gradualisht n nofulln dhe veshin e mesm t gjitarve. Pyetja pse ndodhi ky ndryshim mbetet pa prgjigje e, n mnyr t veant, mbetet pa prgjigje pyetja se si nj kock
evoluoi n nj vesh me tre kocka dhe si procesi i t dgjuarit vazhdoi t
55
funksionote gjat gjith kohs s ndryshimit. Ndaj nuk sht e uditshme q nuk sht gjetur qoft edhe nj fosil i vetm q lidh zvarranikt me gjitart. Kjo sht arsyeja q
paleontologu evolucionist Roger Lewin u detyrua t
thoshte: "Tranzicioni pr te gjitari i par sht
akoma enigm."49
George Gaylord Simpson nj prej
autoriteteve m t mdha evolucioniste dhe themeluesi e neo-Darvinizmit
bn kt koment pr kt fakt, i cili
sht tepr problematik pr evolucionistt:
Ngjarja m problematike n historin e
jets n tok sht ndryshimi ndrmjet
Mesozoikut, ers s zvarranikve dhe
Kenozoikut, ers s gjitarve. Esht
njsoj sikur perdja t bjer papritur n
sken ku t gjith rolet kryesore luhen
nga zvarranikt, veanrisht nga dinosaurt, t cilt jan t pranishm me
nj numr mjaft t madh dhe me varietete marramendse, pastaj t ngrihet
prsri menjher dhe t paraqes t
njjtn sken e role, por tashm me nj
ngjyrim tjetr, ngjyrim n t cilin dinosaurt jan zhdukur, zvarranikt e
tjer jan figurant, ndrsa t gjitha
rolet kryesore luhen nga gjitar t
llojeve t paprmendura n aktet
volucionistt propozojn se t
gjitha speciet e gjitarve evoluan nga nj paraardhs i prbashkt.
Megjithat ka diferenca gjigande
midis specieve t ndryshme t gjitarve si p.sh. arinjt, balenat, minjt
dhe lakuriqt. Secila prej ktyre
gjallesave ka sisteme
specifike. P.sh.
lakuriqt e nats jan
krijuar me nj sistem
tepr t ndjeshm
ultratingujsh q i ndihmon ata t ndrtojn
hartn e ambientit ku
Nj fosil lakuriqi nate
ndodhen n mes t
50 milion vjear:
errsirs. Kto sisaspak i ndryshm nga
teme komplekse, t
kolegu i tij modern.
(Science vol. 154)
cilat teknologjia
moderne nuk mund ti imitoj, nuk
mund t jen shfaqur si pasoj e
rastsis. T dhnat fosile gjithashtu
tregojn se lakuriqt erdhn n
egzistenc n mnyr t menjhershme me t njjtat karakteristika t prsosura q kan edhe sot, pa
kaluar n ndonj proces evolutiv.
paraprirse."50
Pr m tepr, kur gjitart u shfaqn papritur, ata ishin shum t ndryshm nga do form tjetr jete. Kafsh t tilla kaq t ndryshme, si lakuriqt
e nats, kuajt, minjt dhe balenat doln t gjitha n t njjtn periudh
gjeologjike. Vendosja e nj lidhjeje evolutive midis tyre sht e pamundur
56
edhe n mnyr imagjinare. Zoologu evolucionist R. Erik Lombard ka

shkruar kshtu n nj artikull n revistn "Evolution":
Ata q krkojn informacion specifik t dobishm pr ndrtimin e filogjenezs t
gjitarve do t zhgnjehen.51
T gjitha kto tregojn se t gjitha gjallesat u shfaqn n tok n mnyr t menjhershme dhe plotsisht t formuara pa pasur ndonj proces
evolutiv. Kjo sht prov konkrete e faktit se gjallesat u krijuan. Evolucionistt prpiqen t interpretojn faktin se gjallesat erdhn n ekzistenc n
nj radh t caktuar si nj fakt t pranuar t evolucionit. Radha sipas s cils u shfaqn gjallesat sht RADHA E KRIJIMIT, sepse sht krejtsisht e
pamundur t flassh pr nj proces evolutiv. Oqeanet dhe toka u mbushn
me gjallesa q u krijuan nga Krijuesi, i Cili krijoi m pas edhe njeriun. Krejt
n kundrshtim nga historia e njeriut-majmun q u imponohet njerzve
me nj propagand mediash intensive, njeriu, ashtu si edhe kafsht, u
shfaq n tok papritur dhe plotsisht i formuar.
MITI I EVOLUCIONIT T KALIT

eri von, nj sekuenc imagjinare e
supozuar se tregonte evolucionin e kalit
sht paraqitur si prov shum e rndsishme fosile pr teorin e evolucionit. Sot
shum evolucionist pranojn se skenari i
evolucoinit t kalit ka marr fund. Evolucionisti Boyce Rensberger, tha n prani t
150 evolucionistve, n nj simpozium
katr ditor mbi problemet e teoris s evolucionit gradual, t mbajtur n 1980 n Chicago, se skenari i evolucionit t kuajve nuk ka
baz n t dhnat fosile dhe se nuk sht
vrejtur ndonj proces evolutiv q t tregoj
evolucionin gradual t kuajve.
Shembulli i trajtuar gjersisht pr evolucionin e kuajve q sugjeron nj kalim
gradual nga nj krijes katrgishtore me
madhsin e dhelprs q jetonte afrsisht 50 milion vjet m par te kali i
sotm me nj thundr, dihej prej nj
kohe t gjat se ishte i gabuar. N vend
t ndryshimit gradual, fosilet e
supozuara si t ndrmjetme shfaqen
plotsisht t dalluara mir nga njra-tjetra, krejtsisht t pandryshuara e pastaj
zhduken. Format kalimtare nuk njihen.1
Paleontologu i famshm Kolin Peterson,
drejtor i Muzeut t Historis s Natyrs n
Angli, ku jan paraqitur skemat e evolucionit t kuajve ka thn si m posht pr
kto skema q akoma i serviren publikut:
Ka pasur versione t ndryshme, njri m
me fantazi se tjetri, pr natyrn se si ajo
histori [e jets] sht n t vrtet.
Shembulli m i famshm, akoma i
ekspozuar posht, sht evolucioni i
kuajve i prgatitur ndoshta 50 vjet m
par. Kjo gj sht trajtuar si e vrtet n
shum libra. Tani mendoj se ajo sht
dika q nuk shkon fare, veanrisht kur
vet njerzit q propozuan skenare t
tilla e kuptojn natyrn e tyre spekulative.2
Ather, cilat jan bazat pr evolucionin
e kuajve? Ky skenar sht formuluar n
baz t paraqitjeve grafike t manipuluara
me an t rregullimit, sipas imagjinats s
shfrenuar evolucioniste, t sekuencave t
fosileve t specieve t veanta q kan jetu-
ar n periudha mjaft t ndryshme n Indi,

Afrikn e Jugut, Amerikn e Veriut dhe
Evrop. Ka m shum se 20 grafik t evolucionit t kuajve t propozuar nga krkues t
ndryshm. Evolucionistt nuk kan arritur
t bien dakord pr problemin e ktyre
pemve familjare (t evoluimit t kuajve), t
cilat jan krejtsisht t ndryshme nga njratjetra. E vetmja pik e prbashkt e tyre
sht ideja se nj krijes me prmasat e
qenit e quajtur Eohipus, q ka jetuar n periudhn Eocene 55 milion vjet m par,
sht paraardhsi i kalit (Ekus). Por lidhjet
nga Eohipus deri tek Ekus thjesht nuk ekzistojn.
Shkenctari evolucionist, Gordon Taylor,
shpjegon kt t vrtet n librin e tij Misteri i madh i evolucionit:
Por ndoshta dobsia m serioze e
Darvinizmit sht dshtimi i paleontologve n gjetjen e sekuencave t
organizmave q demonstrojn bindshm ndryshime t mdha evolutive.
Kali shpesh citohet si shembulli i vetm
pr kt gj, por e vrteta sht se rruga
nga Eohipus tek Ekus sht shum e
paqndrueshme. Evolucionistt pohojn se sht provuar nj rritje e vazhdueshme n prmasa, por n t vrtet
disa hallka t ashtuquajtura kalimtare
jan m t vogla se vet Eohipus, jo m
t mdha. Pjes nga burime t ndryshme
mund t bashkohen pr t dhn nj
sekuenc bindse, por nuk ka asnj fakt
q t vrtetoj se ato kan qen vendosur n t njjtn mnyr me kalimin e
kohs.3
T gjitha kto fakte jan prova t forta q
tregojn se grafikt e evolucionit t kuajve,
t cilat paraqiten si evidencat m t forta t
evolucionit, nuk jan gj tjetr vese prralla t sajuara nga imagjinata e njerzve q
shikojn ndrra me sy hapur.
1 Bis Rensberger, Houston Chronicle, 5 nntor

1980, fq. 15.
2 Kolin Peterson, Harpers, shkurt 1984, fq. 60.
3 Gordon Taylor, Misteri i madh i evolucionit, Abacus, Sphere Books, London, 1984, fq. 234.
Kapitulli
Keqinterpretimi i t
dhnave fosile
ara se t hyjm n detajet e mitit t evolucionit t njeriut, duhet t

prmendim metodn e propagands q ka bindur opinionin publik
pr iden se krijesa gjysmnjeri-gjysmmajmun kan jetuar dikur
n t kaluarn. Kjo metod propagande prdor "rindrtimin" q i bhet fosileve. Rindrtimi sht vizatimi i nj pikture apo ndrtimi i nj modeli t
nj gjallese duke u bazuar n t dhnat fosile, por me kt evolucionistt
kan spekuluar shum duke br rindrtime imagjinare t bazuara vetm
n nj kock, ndonjher vetm n nj fragment kocke. Njerzit-majmun
q shikojm npr revista, gazeta ose filma nuk jan gj tjetr ve rindrtime imagjinare.
Meqense zakonisht fosilet jan jo t rregullta dhe t paplota, do lidhje q bhet, duke i marr ato pr baz, sht spekulative. N fakt rindrtimi i br nga evolucionistt, i bazuar n mbetjet fosile, bhet pikrisht pr
t br t vlefshme tezat evolucioniste. Nj antropolog nga Harvardi, David R. Pilbeam e thekson kt fakt kur thot:
S paku n paleontologji t dhnat jan kaq t shprndara, saq teoria influencon
shum interpretimet. N t kaluarn teorit kan pasqyruar bindjet dhe ideologjit personale n vend q pasqyrojn t dhnat e sakta. 52
Meqense njerzit jan mjaft t ndikueshm nga informacioni pamor,

kto rindrtime i shrbejn mjaft mir evolucionistve pr t'i bindur ata se
kto krijesa t rindrtuara kan ekzistuar me t vrtet n t shkuarn.
Ktu ne duhet t ndriojm nj pik t veant. Rindrtimet e bra
mbi kockat e mbetura mund t tregojn vetm karakteristikat e prgjithshme t objektit, ndrsa detajet e veanta q dallojn ann e jashtme
zhduken shpejt me kalimin e kohs. Prandaj me interpretimin spekulativ
t pamjes s jashtme, pikturat apo modelet e rindrtuara bhen totalisht si-
VIZATIME IMAGJINARE DHE MASHTRUESE
N vizatimet dhe ndrtimet e tyre, evolucionistt me paramendim fusin karakteristika q nuk kan asnj gjurm n t dhnat fosile, si p.sh. struktura e buzve dhe
hunds, forma e flokve, forma e vetullave si dhe qimet e tjera t trupit. Qllimi i tyre
sht mbshtetja e evolucionit me do kusht. Gjithashtu, ata prgatisin piktura t
detajuara q paraqesin krijesa imagjinare, duke ecur bashk me familjet e tyre, apo
duke gjuajtur. Sidoqoft, kto vizatime jan pjell e imagjinats dhe nuk kan ekuivalent n t dhnat fosile.
60
TRE NDRTIME T NDRYSHME T BAZUARA

N T NJJTN KAFK
Sunday Time,
4 Prill 1964
Vizatim i Maurice
Wilson
Rindrtim i N. Parker, N.
Geograpic, Shtator 1960
pas imagjinats s personit q i prodhon ato. Earnst A. Hooten nga universiteti i Harvardit e shpjegon kshtu situatn:
T prpiqesh t ribsh pamjen e jashtme sht nj ndrmarrje akoma m e rrezikshme. Buzt, syt, vesht dhe maja e hunds nuk ln ndonj veori n pjest
kockore posht tyre. Ju me t njjtn lehtsi mund t modeloni mbi nj kafk neandertali karakteristikat e nj shimpanzeje ose linjat e nj filozofi.
Kto rindrtime t llojeve t hershme t njeriut kan shum pak vler
shkencore dhe shrbejn vetm pr t orientuar publikun. Prandaj mos u
besoni rindrtimeve.53
N fakt, evolucionistt kan shpikur kaq shum histori t pavrteta,

saq t njjts kafk i jan bashkangjitur fytyra t ndryshme. Shembull tipik i ktyre makinacioneve jan tre rindrtimet q i jan br fosilit me emrin Australopitekus Robustus.
Interpretimi me paragjykime apo fabrikimi i shum rindrtimeve tregon qart sesa shpesh evolucionistt gjejn mbrojtje n mashtrime. N nj
far mnyre kjo mund t duket fare e vogl po t krahasohet me mashtrimet q jan br n historin e evolucionit.
Kapitulli
Falsifikimet
e evolucionit
uk ekziston asnj prov konkrete fosile q mbshtet pamjen e

njeriut-majmun, i cili reklamohet n mnyr t pandrprer nga
mediat dhe qarqet akademike evolucioniste. Me penela n dor,
evolucionistt prodhojn krijesa imagjinare, por fakti se pr kto piktura

nuk gjenden fosile q mund t harmonizohen me to prbn nj problem
tepr serioz pr evolucionistt. Nj prej metodave interesante q ata prdorin pr t kaprcyer kt penges sht "prodhimi" i fosileve q nuk
gjenden. Njeriu i Pitdaunit, skandali m i madh n historin e shkencs,
sht nj shembull q ska nevoj pr koment.
Njeriu i Piltdaunit: Nj kafk njeriu dhe nj

nofull orangutangu
Nj doktor i njohur dhe nj paleo-antropolog i shquar, Charles Dawson, deklaroi n 1912 se kishte gjetur nj kock nofulle dhe nj fragment
kafke n nj grop, n Piltdaun, Angli. Megjithse kocka e nofulls anonte
m shum nga ajo e majmunit, ndrsa dhmbt dhe kafka ishin si ato t
njeriut, kto mostra t menduara si 500 mij vjeare u etiketuan me emrin
"Njeriu i Piltdaunit" dhe u paraqitn n disa muze si prova absolute t
evolucionit t njeriut. Pr m shum se 40 vjet, shum artikuj shkencor u
shkruan pr Njeriun e Piltdaunit si dhe u bn shum interpretime dhe
piktura, kurse fosilet paraqiteshin si nj argument i rndsishm i evolucionit t njeriut. Jo m pak se 500 doktorata jan shkruar mbi kt subjekt.54 Paleoantropologu amerikan, Henry Fairfield Osborn, ka thn gjat
vizits s tij n Muzeun Britanik n vitin 1935:
ne kemi nevoj t na kujtojn gjithmon se natyra sht plot me paradokse dhe
ky sht nj zbulim i uditshm pr njeriun e hershm55
N vitin 1949, Keneth Okley, nga Departamenti i Paleontologjis n
HISTORIA E NJ MASHTRIMI
Fosilet jan nxjerr nga toka

nga Charles Dawson dhe i
jan dhn Sir Arthur Smith
Woodward.
Pjest jan rindrtuar pr t formuar

kafkn e famshme.
Pjes nga
nj kafk
njeriu.
Nofull
orangutangu.
Duke u bazuar
n kafkn e
rindrtuar, jan
br shum
vizatime e
skulptura dhe
jan shkruar
shum komente
e artikuj.
Dyzet vjet pas zbulimit t tij, fosili i

Piltdaunit u
provua nga nj
grup krkuesish
se ishte nj
mashtrim.
63
Muzeun Britanik u prpoq t provonte "testin e fluorit", nj test i ri i prdorur pr t caktuar moshn e fosileve. Prova u b mbi fosilin e Njeriut t
Piltdaunit. Rezultati qe katastrofal. Gjat testit doli se kocka e nofulls s
Njeriut t Piltdaunit nuk prmbante fluor. Kjo tregon se kjo kock kishte
qndruar e varrosur jo m shum se disa vjet. Kafka, e cila prmbante nj
sasi t vogl fluori, rezultoi se ishte vetm disa mijra vjeare.
Studimet e fundit kronologjike t bra me metodn e fluorit kan
nxjerr se kafka sht vetm disa mijra vjeare. U prcaktua se dhmbt
n kockn e nofulls i prkisnin nj orangutangu dhe ishin t vendosura
artificialisht n t. Gjithashtu edhe vegla primitive e zbuluar s bashku me
fosilet qe thjesht nj imitacion i mprehur me pajisje hekuri. 56
Ky falsifikim u b publik n vitin 1953 n analizn e hollsishme t
br nga Weiner. Kafka i prkiste nj njeriu 500 vjear, ndrsa kocka e
nofulls i prkiste nj majmuni t ngordhur pak koh m par. Dhmbt
ishin rregulluar m von dhe i ishin shtuar nofulls. Bashkimet ishin br
n at mnyr q t dukeshin si ato t njeriut. Pastaj t gjitha pjest ishin
veshur me dikromat potasiumi pr ti dhn nj pamje t vjetr. Kjo veshje
u zhduk kur ato u zhytn n acid. Le Gros Klark, i cili bnte pjes n
grupin q nxori n shesh mashtrimin, nuk mundi ta fsheh habin e tij pr
kt situat dhe tha:
Provat e grvishtjeve artificiale binin menjher n sy. N t vrtet ato dukeshin
kaq qart saq dokush mund t pyes: Si sht e mundur q kjo ti shptonte
vzhgimeve t mparshme?!57
Pas gjith ksaj Njeriu i Piltdaunit u hoq me shpejtsi nga Muzeu Britanik ku ishte ekspozuar pr m shum se dyzet vjet.
Njeriu i Nebrasks: Nj dhmb derri

Jemi n vitin 1922, Henry Fairfield Osborn, menaxheri i Muzeut
Amerikan t Historis s Natyrs deklaroi se kishte zbuluar n Nebraskn
Perndimore fosilin e nj dhmballe, e cila i prkiste periudhs s Pliocenit. Pr kt dhmb u pohua se kishte karakteristikat e atij t njeriut dhe
majmunit. Argumentimet shkencore filluan dhe sipas disa interpretimeve
ky dhmb i prkiste Pitekantropus Erektus, ndrsa sipas disa t tjerve ky
64
Kjo piktur sht vizatuar

duke u bazuar n nj dhmb
t vetm dhe sht publikuar n revistn Ilustrated
London News n 24 Qershor, 1922. Sidoqoft, evolucionistt mbetn shum t
zhgnjyer, kur u zbulua se
ky dhmb nuk i prkiste as
nj njeriu as nj krijese t
ngjashme me majmunin, por
nj lloji t zhdukur derrash
t egr.
dhmb ishte m afr njerzve. Fosili q ngriti nj debat t zjarrt, u quajt

"Njeriu i Nebrasks". Atij iu dha menjher nj emr shkencor: Hesperopitekus Haroldkuki.
Shum autoritete e mbshtetn Osbornin. Duke u bazuar n kt
dhmb t vetm, u b rindrtimi i koks dhe trupit t Njeriut t
Nebrasks. Pr m tepr, Njeriu i Nebrasks u vizatua bashk me gruan
dhe fmijt e tij, si nj familje e tr n natyr.
T gjitha kto u bn nga nj dhmb i vetm. Qarqet evolucioniste i
dhan kaq shum rndsi, saq kur nj krkues i quajtur William Bryan i
kundrshtoi kto vendime t paragjykuara t mbshtetura vetm n nj
dhmb, u kritikua mjaft ashpr.
N 1927 u gjetn pjes t tjera t skeletit. Sipas ktyre copave t zbuluara s fundi, dhmbi nuk i prkiste as nj njeriu e as nj majmuni. U zbulua se ai i prkiste nj specie t zhdukur derri t egr amerikan t quajtur
Prostenops. William Gregory e titulloi kshtu artikullin e tij t publikuar
n "Science" ku ai prononconte kt gaf: Hesperopitekus: as majmun as
njeri.58
Pas ksaj, t gjitha pikturat e Hesperopitekus Haroldkuki dhe familjes
s tij u hoqn menjher nga literatura evolucioniste.
Ota Benga: Afrikani n kafaz

Pasi Darvini shkoi akoma m tutje me librin e tij "Prejardhja e Njeriut", duke thn se njeriu evoluoi nga qenie t ngjashme me majmunin, ai
filloi t krkoj fosile pr t mbshtetur kt gj. Disa evolucionist
65
besonin se krijesa gjysmnjeri-gjysmmajmun

duhet t gjendeshin jo vetm n mbetjet fosile, por
edhe t gjall n pjes t ndryshme t bots. N fillim t shekullit XX gjurmimet pr zbulimin e "lidhjeve ndrmjetse t gjalla" uan n incidente
fatkeqe, nj prej m t tmerrshmeve sht historia
e pigmeut me emrin Ota Benga.
Ota Benga u kap n vitin 1904 nga nj
krkues evolucionist n Kongo. N gjuhn e tij
emri i tij do t thoshte "shok". Ai kishte nj grua
dhe dy fmij. I lidhur me zinxhir dhe i futur n
OTA BENGA:
Pigmeu n kopshtin
zoologjik.
kafaz ai u ua n SHBA ku shkenctart evolucionist ia ekspozuan publikut s bashku me specie t tjera majmunsh
dhe e prezantuan at si "lidhja kalimtare m e afrt e njeriut". Dy vjet m
von at e uan n kopshtin zoologjik t Bronksit, n Nju Jork, ku ai i
paraqitej publikut nn emrtimin "strgjysh i lasht i njeriut", s bashku
me ca shimpanze, nj gorill e quajtur Dinah dhe nj orangutang i quajtur
Dohung. Dr. William T. Hornaday, drejtori evolucionist i kopshtit
zoologjik, mbante fjalime t gjata ku tregonte sesa krenar ishte q kishte
kt "form kalimtare" n kopshtin e tij dhe e trajtonte Ota Bengn e futur
n kafaz si nj kafsh t rndomt. Duke mos pasur mundsi t duronte
trajtimin q i bhej, Ota Benga vrau veten. 59
Njeriu i Piltdaunit, ai i Nebrasks, Ota Benga Kto skandale dshmojn se shkenctart evolucionist nuk hezitojn t prdorin do lloj
metode antishkencore pr t provuar teorin e tyre. Duke e ngulitur kt
gj n mendje, kur shikon t ashtuquajturat argumente t tjera t mitit t
evolucionit t njeriut, ndodhesh prball t njjts situat. N kto argumente ka histori joreale dhe nj ushtri vullnetarsh q sln gj pa br
pr t vrtetuar kt teori.
Kapitulli
Skenari i evolucionit
t njeriut
kapitujt e mparshm pam se nuk ekziston asnj mekanizm

n natyr q i bn gjallesat t evoluojn. Gjithashtu, pam se
gjallesat erdhn n ekzistenc jo si rezultat i nj procesi evolutiv,
por u shfaqn krejt papritur me strukturn e tyre prezente. Pra, ato u krijuan. Pranda,j sht e qart se evolucioni i njeriut sht nj histori q nuk
ka ndodhur kurr.
Ather cila sht baza e ksaj historie sipas evolucionistve?
Kjo baz sht ekzistenca e shum fosileve, mbi t cilat evolucionistt
jan n gjendje t ndrtojn interpretime imagjinare. Gjat gjith historis,
m shum se 6,000 specie majmunsh kan jetuar n tok. Kto specie,
shumica t zhdukura (sot n tok jetojn vetm 120 specie majmunsh),
prbjn nj burim t pasur pr evolucionistt.

Ata shkruan skenarin e evolucionit t njeriut duke prpunuar disa
kafka, q i prshtateshin qllimit t tyre. Sipas tyre, kto krijesa evoluan
me kalimin e kohs dhe disa prej tyre u bn majmunt e sotm, ndrsa
grupi tjetr ndoqi nj tjetr rrug evoluimi, duke evoluar n njerzit e
sotm.
T gjitha zbulimet paleontologjike, anatomike dhe biologjike kan
treguar se kjo q pretendohet nga evolucionistt sht po aq fiktive dhe e
pavlefshme sa t gjitha pretendimet e tjera t tyre. Prve pikturave t falsifikuara me paramendim, asnj prov e sakt nuk sht paraqitur pr t
argumentuar lidhjet midis majmunit dhe njeriut.
T dhnat fosile na tregojn se gjat gjith historis, njerzit kan qen
njerz, ndrsa majmunt majmun. Disa prej fosileve, pr t cilat evolucionistt pretendojn se jan strgjyshrit e njeriut, i prkasin racave njerzore q kan jetuar deri von, rreth 10,000 vjet m par dhe pastaj u
zhdukn. Pr m tepr, shum komunitete njerzore q jetojn sot kan t
Skenari i evolucionit t njeriut
67
njjtat karakteristika dhe paraqitje fizike si ato t racave njerzore t zhdukura, pr t cilat evolucionistt thon se jan strgjyshrit e njerzve. T gjitha
kto jan prova t qarta q tregojn se njeriu nuk ka kaluar kurr nprmjet
nj procesi evolucioni n ndonj periudh t historis.
M e rndsishmja sht se ka diferenca t shumta anatomike midis
majmunve dhe njerzve dhe askush nuk mund t ket ardhur n ekzistenc
nga nj proces evolutiv. Bipedaleteti (dykmbshmria) sht nj prej tyre. Si
do ta shpjegojm m von n detaje, bipedaliteti (dykmbshmria) sht nj
nga tiparet m t rndsishme q e dallon njeriun nga kafsht.
Pema familjare imagjinare e njeriut

Darvinizmi pretendon se njeriu i sotm ka evoluar nga disa krijesa t
ngjashme me majmunt. Gjat ktij procesi evolutiv, i cili mendohet t ket
filluar 4-5 milion vjet m par, thuhet se ekzistonin disa "forma kalimtare"
midis njeriut modern dhe strgjyshrve t tij. Sipas ktij skenari krejtsisht t
fantazuar, "kategorit" baz jan katr:
1- Australopitekt
2- Homo Habilis
3- Homo Erektus
4- Homo Sapiens
Evolucionistt e quajn t ashtuquajturin strgjyshin e par t njeriut
dhe t majmunve Australopitek, q do t thot "majmuni i jugut". Australopitekt, q nuk jan gj tjetr vese nj specie e vjetr majmunsh t zhdukur,
kan ekzistuar n disa lloje. Disa kan pasur struktura t ndrtuara mir,
ndrsa disa t tjer kan qen t vegjl dhe me shtat t holl.
Evolucionistt e klasifikojn fazn tjetr t evolucionit t njeriut si
"homo", "njeri". Sipas evolucionistve gjallesat n serin "homo" jan m t
zhvilluara se Australopiteku dhe jo shum t ndryshm nga njeriu modern.
Njeriu i sotm, Homo Sapiens, thuhet se ka formuar fazn e fundit t ktij
evolucioni.
Fosilet si "Njeriu i Xhavs", "Njeriu i Pekinit" dhe "Lusi", t cilat
paraqiten n media her pas here dhe gjenden n botimet dhe literaturn
evolucioniste, prfshihen n nj prej katr specieve t prmendura m par.
Disa forma kalimtare kandidate si Ramapitekus jan prjashtuar nga
68
NJ KOCK NOFULLE SHRBEU SI SHKNDIJ FRYMZIMI
(N t djatht) Fosili i par i zbuluar i

Ramapitekus: nj nofull q mungon e prbr nga dy pjes. (Sipr) Evolucionistt
vizatuan Ramapitekus, familjen dhe ambjentin e tij, duke u bazuar n kto kocka
nofullash.
pema imagjinare familjare e njeriut, pasi u kuptua se ato ishin thjesht majmun. 60
Duke e futur zinxhirin e lidhjes formn "Australopitek > Homo
Habilis > Homo Erektus > Homo Sapiens" evolucionistt nnkuptojn se
secila prej ktyre specieve sht paraardhse e njra-tjetrs. Zbulimet e fundit t paleo-antropologve kan treguar se Australopiteku, Homo Habilis
dhe Homo Erektus kan ekzistuar n pjes t ndryshme t bots n t
njjtn koh. Pr m tepr, nj segment i caktuar njerzish i klasifikuar si
Homo Erektus ka jetuar deri n koht moderne. Homo Sapiens, Neandertali dhe Homo Sapiens Sapiens (njeriu modern) kan bashkjetuar n t
njjtn zon. Kjo situat tregon dukshm pavlefshmrin e thnies se ata
jan paraardhs t njri-tjetrit.
T gjitha krkimet shkencore kan treguar se t dhnat fosile nuk sugjerojn nj proces evolutiv, ashtu si pretendojn evolucionistt. Fosilet,
pr t cilat evolucionistt thon se i prkasin strgjyshrve t njeriut, n
69
fakt i prkasin ose racs njerzore ose majmunve. Ather cilat jan fosile
njeriu dhe cilat jan fosile majmuni? A sht e mundur q ndonj prej tyre
t konsiderohet form kalimtare? Pr t gjetur prgjigjen le t shikojm m
nga afr seciln kategori.
Australopiteku: Nj majmun
Autralopiteku, q prfaqson kategorin e par, do t thot "majmun i
jugut". Esht pranuar se kto krijesa u shfaqn pr her t par n Afrik,
rreth 4 milion vjet m par dhe jetuan deri 1 milion vjet m par. Midis
tyre ka disa klasa. Evolucionistt marrin A. Afarensis si specien m t
vjetr t Australopitekut. Pas ktij vjen A. Afrikanus, q ka kocka m t
holla dhe pastaj A. Robustus, q ka relativisht kocka m t mdha. Ndrsa
pr A. Boisei, disa krkues pranojn se ai ishte nj specie tjetr, t tjer
thon se ai ishte nj nnspecie e A. Robustus.
T gjitha speciet e Australopitekut jan majmun t zhdukur q i
ngjajn majmunve t sotm. Kapaciteti i kafks s tyre sht njsoj ose m
i vogl se i shimpazeve t sotme. N duart dhe kmbt e tyre ka pjes t
posame q ata i prdornin pr tu ngjitur n pem, tamam si shimpanzet
e sotme. Gjithashtu kmbt e tyre kan aftsi pr tu kapur dhe pr tu
mbajtur n degt e pemve. Ata jan t shkurtr (maksimumi 130 cm)
tamam si shimpazet e sotme. Mashkulli i Australopitekut sht m i
madh se femra. Shum karakteristika, si p.sh. detajet e kafks, afrsia e
syve, dhmballt e mprehta, struktura e nofulls, kraht e gjat, kmbt e
shkurtra, jan argumente q tregojn se kto gjallesa nuk ishin t
ndryshme nga majmunt e sotm.
Evolucionistt thon se, megjithse Australopitekt kan anatomin e
nj majmuni, ata ecnin duke mbajtur trupin drejt si njerzit dhe jo si majmunt.
Kjo thnie e ecjes me "trupin drejt" sht n fakt nj pikpamje q ka
qen mbrojtur nga paleo-antropologt si Richard Leakey dhe Donald C.
Johanson pr dekada me radh. Tashm shum shkenctar kan nxjerr
n pah shum fakte t reja n lidhje me strukturn skeletore t Australopitekut dhe kan provuar pasaktsin e ktij argumenti. Krkimi i gjer i
br mbi specie t ndryshme Australopiteksh nga dy anatomist me fam
70
botrore nga Anglia dhe USA, Lord Solly Zuckermen dhe Prof. Charles
Oxnard, ka treguar se kto krijesa nuk ecnin me dy kmb dhe kishin t
njjtn mnyr lvizjeje si majmunt e sotm.
Duke studiuar kockat e ktyre fosileve pr nj periudh 15 vjeare, t
mbshtetur nga qeveria britanike, Lord Zuckermen dhe grupi i tij prej pes
specialistsh arritn n konkluzionin se Australopitekt ishin vetm nj
specie e zakonshme majmunsh dhe nuk ishte aspak e vrtet q ecnin me
dy kmb, megjithse Zuckermen ishte vet evolucionist.61 Prkatsisht,
Charles E. Oxnard, nj tjetr evolucionist i famshm pr krkimet e tij mbi
kt shtje, e krahason strukturn skeletore t Australopitekve me at t
orangutangve modern.62 N vitin 1994, nj grup shkenctarsh nga universiteti i Liverpulit n Angli filluan nj krkim t gjer pr t arritur n nj
prfundim t prcaktuar mir. Ata konkluduan se "Australopitekt ishin
katrkmbsh". 63
Shkurtimisht, Australopitekt nuk kan lidhje me njerzit, ata jan
thjesht nj specie majmunsh t zhdukur.
Homo Habilis: Majmuni q u paraqit si njeri

Ngjashmria e madhe midis strukturs skeletore dhe kafks s Australopitekve me ato t shimpazeve dhe refuzimi i thnies se kto krijesa
ecnin me dy kmb shkaktuan vshtirsi shum t mdha pr paleoantropologt evolucionist. Arsyeja sht se, sipas skems imagjinare evolucioniste, Homo Erektus vjen pas Australopitekut. Pr shkak se pjesa paraprirse "homo" do t thot "njeri", kjo nnkupton se Homo Erektus sht nj
klas njerzore dhe skeleti i tij sht i drejt. Kapaciteti i kafks s tij sht dy
her m i madh se ai i Australopitekut. Nj tranzicion direkt nga Australopiteku, i cili sht nj majmun si shimpanzeja, tek Homo Erektus, i cili ka
skelet jo t ndryshm nga njeriu modern, sht, edhe sipas vet evolucionistve, jasht diskutimit. Prandaj ekzistenca e "lidhjeve" d.m.th. "formave kalimtare", sht m se e nevojshme. Pikrisht nga kjo nevoj lindi
koncepti i Homo Habilis.
Klasifikimi i Homo Habilis u paraqit n vitet 1960 nga Leakeys, t cilt
konsiderohen si familje "gjuetar fosilesh". Sipas tyre, kjo specie e re, t ciln
ata e klasifikuan si Homo Habilis, kishte nj kafk me kapacitet relativisht t
71
madh, ecte mbi dy kmb dhe prdorte gur e vegla druri. Prandaj, ai duhet
t ishte strgjyshi i njeriut.
Fosilet e reja t s njjts specie q u zbuluan nga fundi i viteve '80, e
ndryshuan plotsisht kt pikpamje. Disa studiues si Bernard Wood dhe C.
Loring Brace t mbshtetur mbi fosilet e zbuluara s fundi deklaruan se
Homo Habilis, q do t thot "njeri i aft pr t prdorur vegla", duhet t
klasifikohet si Australopitek Habilis q do t thot "majmuni i jugut i aft pr
t prdorur vegla", sepse Homo Habilis ka shum karakteristika t prbashkta me majmunt e quajtur Australopitek. Homo Habilis kishte krah
t gjat, kmb t shkurtra dhe nj struktur skeletore si t majmunit. Gishtat e kmbs dhe dors ishin t prshtatshm pr ngjitje. Struktura e nofulls
ishte shum e ngjashme me at t majmunve t sotm. Kapaciteti i kafks
(mesatarisht 600cc) ishte gjithashtu nj tregues se ata ishin majmun. Shkurt,
Homo Habilis, q sht paraqitur nga evolucionistt si nj specie e
ndryshme, ishte n t vrtet nj specie majmunsh, si t gjith Australopitekt e tjer.
Krkimet e bra n vitet e mvonshme demonstruan me t vrtet se
Homo Habilis nuk ishte m i ndryshm nga Australopiteku. Kafka dhe
skeleti fosil OH62 i zbuluar nga Tim White tregojn se kjo specie kishte
kapacitet kafkor t vogl, krah t gjat dhe kmb t shkurtra, t cilat bnin
t mundur q ata t ngjiteshin n pem, tamam si majmunt e sotm.
Analizat e detajuara t bra nga antropologia amerikane Holli Smith n
vitin 1994 treguan se Homo Habilis nuk ishte njeri, por majmun. Pr analizat
q bri mbi dhmbt e Australopitekut, Homo Habilis, Homo Erektus dhe
Homo Neandertal, ajo deklaroi:
Rezultatet e analizave strikte t fosileve tregojn: Mostrat e zhvillimit dentar t
Australopitekut dhe Homo Habilis tregojn se ata klasifikohen si majmun
afrikan, ndrsa ato t Homo Erektus dhe Neandertalit klasifikohen si njerz.64
Brenda t njjtit vit, Fred Spoor, Bernard Wood dhe Frans Zonneveld, t
gjith specialist n anatomi, arritn n t njjtin konkluzion nga metoda
krejtsisht t ndryshme. Kjo metod u bazua n analizat krahasuese t
kanaleve gjysmrrethore n veshin e brendshm t njerzve dhe majmunve, t cilat sigurojn ruajtjen e ekuilibrit gjat lvizjes. Kanalet e
njerzve (q ecin drejt) ndryshojn n mnyr t konsiderueshme nga ato t
AUSTRALOPITEKU AFERENSIS: NJ MAJMUN I ZHDUKUR
Fosili i par i gjetur n

Etiopi, Hadar, q mendohet se i prket Australopitekut Aferensis: AL 2881 ose "Lusi". Pr nj koh
t gjat evolucionistt u
prpoqn t provonin se
Lusi ecte duke mbajtur
trupin drejt, por krkimet e
fundit vendosn prfundimisht se kjo kafsh
ishte nj majmun i zakonshm me kurriz t prkulur.
Fosili i Australopitekut Aferensis

AL 333-105, q sht paraqitur
m posht, i prket nj antari
me mosh t re t ksaj specieje.
Kjo sht arsyeja q t dalat e
vetullave nuk jan formuar
akoma n kafkn e tij.
AUSTRALOPITEKU
Sipr duket kafka e fosilit

Australopitek Aferensis AL
444-2, ndrsa posht sht
kafka e nj majmuni
bashkkohs me t.
Ngjashmrit e dukshme
tregojn se A. Aferensis
sht nj majmun i zakonshm, i cili nuk ka karakteristika njeriu.
SHIMPAZEJA E SOTME
HOMO HABILIST: NJ TJETR MAJMUN I Q ZHDUKUR
Pr nj koh t gjat
evolucionistt pretendonin se krijesa q
ata e quanin Homo
Habilis mund t ecte
duke mbajtur trupin
drejt. Kshtu ata mendonin se kishin gjetur
nj lidhje midis majmunit dhe njeriut. Fosili i ri i Homo Habilis i
quajtur OH 62 e
kundrshton kt gj.
Kto fragmente fosilore tregojn se
Homo Habilis kishte
krah t gjat dhe
kmb t shkurtra, t
ngjashme me majmunt e kohs s tij.
Ky zbulim i dha fund
spekulimeve se Homo
Habilis ishte nj
dykmbsh q ecte
me trupin drejt. N t
vrtet ai nuk ishte gj
tjetr vese nj majmun.
"OH 7 Homo Habilis"

q duket posht majtas
sht fosili q paraqet
m mir karakteristikat
e nofulls s Homo
Habilisit. Dhmballt e
tij jan t vogla. Forma
e nofulls s tij sht
katrore. T gjitha kto
karakteristika bjn q
kjo nofull t jet shum
e ngjashme me at t
nj majmuni t sotm.
Me fjal t tjera nofulla
e Homo Habilisit edhe
nj her tjetr konfirmon se kjo specie
sht nj majmun.
75
majmunve q ecin t prkulur prpara. Kanalet e veshit t brendshm t

mostrave te t gjith Australopitekt dhe akoma m tej te Homo Habilis t
analizuar nga Spoor, Vood, dhe Zonneveld ishin njsoj si ato t majmunve
modern. Kanalet e veshit t brendshm t Homo Erektus ishin njsoj si ato
t njeriut modern. 65
Kto zbulime kan dy rezultate t rndsishme:
1. Fosilet e Homo Habilis nuk i prkasin klass s njeriut, por asaj t
Australopitekve, pra, majmunve.
2. Si Homo Habilis, ashtu dhe Australopiteku ishin gjallesa q ecnin
prkulur, ndaj dhe kishin skelet majmuni. Ato nuk kan as lidhjen m t
vogl me njerzit.
Homo Rudolfensis: Fytyra q u bashkangjit gabimisht

Termi Homo Rudolfensis sht emri q u sht dhn disa fragmenteve
fosile t zbuluara n 1972. Klasa q mendohej se paraqitej nga ky fosil u
emrtua Homo Rudolfensis, pr shkak se kto fragmente fosilesh u zbuluan
n afrsi t lumit Rudolf, n Kenia. Shumica e paleo-antropologve pranojn
se kto fosile nuk i prkasin nj specieje t veant, por gjallesa e quajtur
Homo Rudolfensis ishte n fakt nj Homo Habilis.
Richard Leakey, zbuluesi i fosilit, e paraqiti kafkn, t ciln e emrtoi
KNM-ER 1470 me nj mosh t supozuar 2.8 milion vjeare, si zbulimin m
t madh n historin e antropologjis. Sipas Leakey, kjo qenie, q kishte
fytyr njeriu dhe kafk me kapacitet t vogl, ashtu si Australopiteku, ishte
hallka q mungonte midis Australopitekut dhe njeriut. Pak m von u kuptua se fytyra njerzore e kafks KNM-ER 1470, e cila shum shpesh ekspozohej n kopertinat e revistave shkencore, ishte rezultat i bashkimit t fragmenteve t kafks t cilat mund t ken qen t paramenduara. Prof. Tim
Bromage, q ka br studime pr anatomin e fytyrs s njeriut, e nnvizon
kt fakt, t cilin ai e nxori n pah me ann e stimulimeve n kompjuter n
1992:
Kur ai (KNM-ER 1470) u rindrtua pr her t par, fytyra iu prshtat kafks n
nj pozicion gati vertikal, shum t ngjashm me fytyrn e shesht t njerzve modern. Por studimet e fundit t lidhjeve anatomike tregojn se n jet fytyra duhet
t ishte e dal prpara n mnyr t dukshme, duke krijuar nj pamje majmuni, n
nj far mnyre si fytyra e Australopitekut.66
76
C. Loring Brace nga universiteti i Miiganit ka arritur n t njjtin prfundim nga

analizat q bri mbi nofulln dhe strukturn e dhmbve t kafks 1470. Ai tha se
prmasa e nofulls dhe e pjess q mbante dhmballt tregonte se KNM-ER 1470
kishte tamam fytyrn dhe dhmbt e nj Australopiteku. 67
Prof. Alan Valker, paleoantropolog nga universiteti John Hopkins, q ka

br po aq krkime mbi KNM-ER 1470 sa edhe Leakey, mbron tezn se kjo
gjalles nuk duhet t klasifikohet si njeri, por prkundrazi duhet t prfshihet nn specien e Australopitekut. 68
Si prfundim, klasifikime t tilla si Homo Habilis apo Homo
Rudolfensis, t cilat paraqiten si lidhje kalimtare midis Australopitekut dhe
Homo Erektus, jan krejtsisht t sajuara. Ashtu si konfirmohet nga shum
krkues sot, kto gjallesa jan antar t klass s Australopitekve. T
gjitha tiparet e tyre vrtetojn se ata nuk jan gj tjetr vese majmun.
Homo Erektus dhe t tjert q vijn pas tij: Qenie njerzore

Sipas skemave t fantazuara t evolucionistve, evolucioni i brendshm
i specieve homo (njeri) sht si m posht: I pari Homo Erektus, pastaj Homo
Sapiens Arkaik, pastaj Njeriu i Neandertalit, m pas Njeriu i Kromanjonit
dhe n fund njeriu modern. T gjitha kto klasifikime jan n t vrtet
vetm raca origjinale njerzore. Ndryshimet midis tyre nuk jan m t
mdha se diferenca midis nj aziatiku dhe nj zezaku, apo nj pigmeu dhe
nj evropiani.
Le t ekzaminojm n fillim Homo Erektus, i cili mbahet si specia
humane m primitive. Ashtu si do t thot fjala "erekt" (drejt), Homo Erektus do t thot nj "njeri q ecn drejt". Evolucionistt e kan ndar kt
specie nga llojet e mparshme, duke shtuar cilsin e qndrimit drejt, sepse
t gjitha fosilet e Homo Erektus q disponohen kan nj shtrirje t drejt t
pavrejtur n ndonj mostr Australopiteku apo Homo Habilis. Ska asnj
ndryshim midis skeletit t njeriut modern dhe atij t Homo Erektus.
Arsyeja primare q i shtyn evolucionistt t mbrojn konceptin e primitivitetit t Homo Erektus sht vllimi i kafks (900 1100 cc), i cili sht m
i vogl se mesatarja e atij t njeriut modern, si dhe pjesa e trash kockore e
vetulls. Ka shum njerz q jetojn sot n bot e q kan t njjtin vllim
kafke si Homo Erektus (p.sh. pigmejt), gjithashtu ka disa raca t tjera q
HOMO EREKTUS: NJ RAC NJERZORE E LASHT

Homo Erektus do t thot
"njeri q ecn drejt". T gjitha
fosilet e prfshira n kt
specie i prkasin nj race t
veant njerzore. Meqense
shumica e fosileve t Homo
Erektus nuk kan nj karakteristik t prbashkt sht
mjaft e vshtir ti prcaktosh
kta njerz nga kafkat e tyre.
Kjo sht arsyeja pse studiues t ndryshm evolucionist kan br klasifikime
t ndryshme. Sipr n t maj-
t paraqitet nj kafk e gjetur

n Kobi Fora, Afrik, m 1975,
me t ciln prcaktohet prgjithsisht Homo Erktus. Sipr n t djatht sht paraqitur nj kafk, Homo Ergaster
KNM-ER 3733, e cila ka gjra
t paqarta.
Kapaciteti i kafks s gjith
ktyre
Homo
Erektus
ndryshon midis 900 1100
cc. Kto t dhna jan brenda
limiteve t kapacitetit t
njerzve t sotm.
N t djatht sht skeleti KNM-WT 15000 ose Fmija i

Turkans. Ky sht ndoshta fosili njerzor m i vjetr dhe m
i plot i gjetur ndonjher. Krkimet e bra mbi kt fosil, pr
t cilin thuhet se sht 1.6 milion vjear, tregojn se ai i prket nj fmije 12 vjear q mund t bhej 1.80 m i gjat, n.q.s.
do t arrinte moshn e adoleshencs. Ky fosil q i ngjason
shum racs s Neandertalit sht nj nga evidencat m t
shklqyera q hedhin posht historin e evolucionit njerzor.
Evolucionisti Donald Johnson e prshkruan kt fosil si m
posht:
"Ai ishte i gjat dhe i dobt. Forma e trupit t tij dhe raportet
e gjymtyrve t tij ishin njsoj me ato t njerzve q banojn
n Afrikn Ekuadoriale. Madhsia e gjymtyrve t tij ishte e
njjt me at t nj banori t rritur amerikano-verior."
78
kan vetulla t dala (p.sh. aborigjent n Australi).

Shkenctart kan rn dakord se ndryshimet n vllimin e kafks, nuk
tregojn medoemos ndryshime n nivelin e inteligjencs ose aftsive. Inteligjenca varet m tepr nga organizimi i brendshm i trurit sesa nga volumi i
tij.69
Fosilet q e kan br t njohur Homo Erektus n bot jan fosilet e
Njeriut t Pekinit dhe Njeriut t Javs t gjetura n Azi. Me koh u kuptua se
kto dy fosile ishin t rreme. Njeriu i Pekinit konsistonte n disa elemente t
bra prej stukoje, sepse pjest origjinale kishin humbur, ndrsa Njeriu i Javs
ishte i prbr prej nj fragmenti kafke, plus nj kock legeni q ishte gjetur
disa metra larg prej saj, duke mos pasur asnj argument q provonte se ajo i
prkiste t njjts gjalles. Kjo sht arsyeja q fosilet e Homo Erektus, t gjetura n Afrik kan marr kaq shum rndsi. (Duhet prmendur se disa
fosile t konsideruara t Homo Erektus futen nga disa evolucionist n nj
klas t dyt, t quajtur "Homo Ergaster". Ka mosmarrveshje midis tyre n
kt pik. Ne do ti trajtojm t gjitha kto fosile nn klasifikimin e Homo
Erektus.)
Mostra m e famshme e Homo Erektus e gjetur n Afrik sht fosili i
"Narikotome Homo Erektus" ose "Djali i Turkans", i cili u zbulua pran
liqenit Turkana, Kenia. Esht konfirmuar se fosili ishte i nj djali 12 vjear, i
cili n moshn e adoleshencs do t kishte qen 1.83 m i gjat. Struktura e
drejt e skeletit t fosilit nuk sht e ndryshme nga ajo e njeriut modern. N
lidhje me t, paleo-antropologu amerikan Alan Walker thot se ai dyshon q
"nj paleontolog i zakonshm t jet n gjendje t tregoj diferencn midis
ktij skeleti fosil dhe atij t njeriut modern." 70 Prsa i prket kafks, Walker
thot se ajo duket tamam si kafka e Njeriu t Neandertalit. 71 Ashtu si do t
shikojm n kapitullin tjetr, Neandertali sht nj rac e njerzve modern.
Prandaj Homo Erektus sht gjithashtu nj rac e njerzve modern. Bile
edhe evolucionisti Richard Leakey pranon se diferencat midis Homo Erektus dhe njeriut modern jan jo m shum se ndryshime midis racash:
Gjithashtu mund t vrehen ndryshime n formn e kafks, n gradn e daljes s
fytyrs, n trashsin e vetullave e kshtu me radh. Kto diferenca jan jo m
shum t theksuara se ato q dallohen midis racave t ndryshme t
njerzve t sotm. Kto ndryshime biologjike shfaqen kur popullatat ndahen
DETAR 700 MIJ VJEAR
"Njerzit e hershm kan qen shum m t zgjuar sesa mendohej"

Lajmet e reja t publikuara n New Scientist n 14 Mars 1998, tregojn se njerzit e quajtur nga
evolucionistt si Homo Erektus praktikonin lundrimin n det 700 mij vjet m par. Kta njerz, t
cilt kishin njohuri dhe aftsi t mjaftueshme pr t ndrtuar mjete lundrimi dhe pr te pasur nj
kultur q do t shfrytzonte transportin detar, nuk mund t quhen kurrsesi "primitiv".
gjeografikisht nga njra-tjetra pr nj periudh t gjat kohore. 72
Prof. William Laflin nga universiteti i Konektikatit ka br ekzaminime t gjera anatomike mbi inuitt (rac njerzish) dhe njerzit q jetojn
n ishujt Aleut dhe ka vn re se kta njerz ishin jashtzakonisht t
ngjashm me Homo Erektus. Prfundimi, n t cilin arriti Laflin, ishte se t
gjitha kto raca ishin, n fakt, raca t ndryshme t Homo Sapiens (njeriut
modern).
Kur marrim n konsiderat diferencat e mdha q ekzistojn midis grupeve t
largta si eskimezt dhe bushment, q dihet se i prkasin s njjts specie, Homo
Sapiens, duket e justifikueshme t arrish n prfundimin se Sinantropus (nj
mostr ErektusALC) i prket t njjts specie. 73
Nga ana tjetr, gjendet nj hendek i madh n skenarin e evolucionit

njerzor midis Homo Erektus, i cili sht rac njerzore dhe majmunve
(Australopitek, Homo Habilis, Homo Rudolfensis) q vijn para Homo
Erektus. Kjo do t thot se njeriu i par shfaqet n t dhnat fosile papritur
dhe pa ndonj histori evolucioni. Ska gj m t qart se kaq pr krijimin e
tyre.
Por pranimi i ktij fakti sht krejtsisht n kundrshtim me dogmn
filozofike dhe ideologjike t evolucionistve. Si pasoj ata prpiqen ta
80
portretizojn Homo Erektus, q sht rac njerzore, si nj krijes gjysmmajmun. N rindrtimet e tyre t Homo Erektus ata n mnyr t qllimshme vizatojn karakteristika majmuni. Nga ana tjetr me metoda t
ngjashme pikturimi ata mundohen ti paraqesin majmunt, si Australopitekun apo Homo Habilis, me karaktersitika njerzore. Kshtu, ata krkojn t afrojn majmunt me njerzit dhe anasjelltas, n mnyr q t
mbyllin hendekun midis ktyre dy llojeve t
ndryshme gjallesash.
Neandertali
Neandertali sht njeri q u shfaq papritur
100 mij vjet m par n Evrop dhe u zhduk ose
u asimilua pa u ndjer, nga przierja me raca t
tjera, 35 mij vjet m par. E vetmja diferenc
nga njeriu modern sht skeleti m i trash dhe
vllimi i kafks pak m i madh.
Neandertalt jan rac njerzore dhe ky
fakt sht pranuar nga t gjith sot. Evolucionistt jan prpjekur shum ti paraqesin si
specie primitive, por t gjitha zbulimet tregojn
se ata nuk ishin t ndryshm nga nj njeri trup-
MASKA FALSE. Megjithse jo

shum t ndryshm nga njerzit e
sotm, Njeriu i Neandertalit vazhdon t paraqitet nga evolucionistt si nj krijes e
ngjashme me majmunin.
madh q ecn sot n rrug. Nj autoritet i shquar

n kt fush, Erik Trinkaus, paleo-antropolog nga universiteti i New Mexico, shkruan:
Krahasimet e detajuara t mbetjeve skeletore t Neandertalit me ato t njerzve
modern kan treguar se nuk ka asgj tek anatomia e Neandertalit q tregon prfundimisht se aftsit e tij lvizse, manipuluese, intelektuale apo linguistike
jan m pak t zhvilluara nga ato t njerzve modern. 74
Shum krkime t kohve t fundit e prcaktojn njeriun e Neandertalit si nnspecie t njeriut modern dhe e quajn at "Homo Sapiens Neandertal". Zbulimet dshmojn se Neandertali i varroste t vdekurit e tij, prdorte vegla muzikore dhe kishte prngjasime kulturore me Homo Sapiens
Sapiens q jetonte n t njjtn periudh. Prfundimisht, Neandertali sht
nj rac njerzore me trup t madh q thjesht u zhduk me kalimin e kohs.
81
Homo Sapiens Arkaik, Homo Heilderbergens dhe

Njeriu i Kromanjonit
Homo Sapiens Arkaik sht n skemn imagjinare t evolucionit hallka e fundit para njeriut t sotm. N fakt, evolucionistt nuk kan shum
pr t thn pr kt njeri, sepse ka vetm ndryshime minimale midis tij
dhe njeriut modern. Disa krkues thon se prfaqsues t ksaj race jetojn
akoma sot; pr kt marrin si shembull Aborigjent n Australi. Ashtu si
Homo Sapiens, Aborigjent kan vetulla t trasha e t dala, struktur
nofulle t pjerrt nga brenda dhe vllim kafke pak m t madh. Pr m
tepr, zbulime t tjera kan prmendur se njerz t till kan jetuar n
Hungari dhe n disa pjes t Italis deri von.
Grupi i quajtur si Homo Heildergensis n literaturn evolucioniste
sht, n fakt, i njjti me Homo Sapiens Arkaik. Arsyeja pse jan prdorur
dy terma t ndryshm pr t prcaktuar t njjtn rac njerzore sht nj
ndryshim konceptesh midis evolucionistve. T gjitha fosilet e prfshira
nn klasifikimin Homo Heildergensis sugjerojn se disa njerz, t cilt jan
nga ana anatomike shum t ngjashm me evropiant, jetuan 500 mij vjet,
bile deri 740 mij vjet m par n Angli dhe m pas n Spanj.
Esht vlersuar se Njeriu i Kromanjonit ka jetuar 30 mij vjet m par.
Ai kishte nj kafk me cepa dhe ball t gjer. Kafka e tij prej 1600 cc sht
mbi mesataren e njerzve t sotm. Kafka e tij ka kocka vetullash t trasha
dhe nj dalje kockore prapa, e cila sht karakteristik e Neandertalit dhe
Homo Erektus.
Megjithse Njeriu i Kromanjonit konsiderohet si rac evropiane,
struktura dhe evoluimi i kafks s tij duket tamam si ajo e disa racave q
jetojn sot n Afrik dhe n Tropik. Bazuar mbi kt ngjashmri, sht
vlersuar se Kromanjoni ishte nj rac e vjetr Afrikane. Disa zbulime t
tjera paleo-antropologjike kan treguar se racat e Kromanjonit dhe Neandertalit jan przier me njra-tjetrn dhe vun bazat e racave t sotme. Pr
m tepr n ditt tona pranohet se prfaqsuesit e racs s Kromanjonit
jetojn akoma n zona t ndryshme t Afriks dhe n rajonet Salut dhe
Dordonj n Franc. Gjithashtu, njerz me karakteristika t ngjashme jan
vn re q jetojn n Poloni dhe Hungari.
NEANDERTALI: NJ NJERI TRUPMADH

Sipr sht paraqitur Homo Sapiens Neandertalensis, Amud 1, kafk e gjetur n
Izrael. N prgjithsi, njeriu i Neandertalit
njihet si njeri trupmadh, ndonse i
shkurtr. Megjithat sht vlersuar se
njeriu t cilit i prket ky fosil ka qen rreth
1.80 m i gjat. Kapaciteti kafks s tij sht
m i madhi i par ndonjher, 1740 cc. Pr
kt arsye ky fosil sht nj ndr provat
m t rndsishmet q tregon prfundimisht se Neandertali nuk ishte,
ashtu si pretendojn evolucionistt,
specie primitive.
83
Specie q kan jetuar n t njjtn koh me

paraardhsit e tyre
Ajo q ne kemi marr n shqyrtim deri tani formon nj tabllo t qart:
Skenari i evolucionit t njeriut sht kryekput gnjeshtr. Q t ekzistoj
nj pem e till familjare (sipas evolucionit) duhet q t ekzistonte nj
evolucion gradual nga majmuni te njeriu dhe kjo t pasqyrohej n t dhnat fosile. Ekziston nj hendek gjigand midis majmunve dhe njerzve.
Struktura e skeletit, kapaciteti i kafks dhe kritere t tjera, si p.sh. ecja drejt,
i dallojn qart njerzit nga majmunt. [M par kemi prmendur se
krkimet e fundit t bra m 1994 mbi kanalet e gjysmrrethore t ekuilibrit n veshin e brendshm kan nxjerr se Australopiteku dhe Homo
Habilis ishin majmun, ndrsa Homo Erektus ishte njeri].
Nj tjetr zbulim domethns q dshmon se nuk mund t ekzistoj
nj pem familjare e prbashkt midis ktyre specieve t ndryshme sht
se speciet q jan paraqitur si paraardhs t njra-tjetrs n fakt kan jetuar bashk n t njjtat periudha. N.q.s., si thon evolucionistt, Australopiteku u transformua n Homo Habilis dhe ky i fundit n Homo Erektus,
ather periudhat n t cilat ata kan jetuar do t ishin n vazhdim t njratjetrs. Ky rregull kronologjik nuk ekziston.
Sipas vlersimeve t evolucionistve Australopitekt jetuan nga 4
milion deri n 1 milion vjet m par. Gjallesat e klasifikuara si Homo
Habilis, nga ana tjetr, mendohet t ken jetuar deri n 1.71.9 milion vjet
m par. Homo Rudolfensis, pr t cilin thuhet se ishte "m i prparuar"
se Homo Habilis, dihet se sht 2.52.8 milion vjear. Kjo do t thot se
Homo Rudolfensis sht 1 milion vjet m i vjetr se Homo Habilis, i cili
supozohet se sht "paraardhsi" i tij. Nga ana tjetr, mosha e Homo Erektus daton 1.61.8 milion vjet m par q do t thot se mostrat e Homo
Erektus u shfaqn n tok n t njjtn koh me ato t t ashtuquajturit
paraardhs t tij, Homo Habilis.
Alan Walker e konfirmon kt fakt duke thn:
ka evidenca nga Afrika Lindore pr individ t vegjl Australopiteksh q
kan mbijetuar deri von. Australopitek t till kan qen bashkkohs
n fillim me Homo Habilisin pastaj me Homo Erektusin. 75
84
NJ GJILPR 26 MIJ
VJEARE: Nj fosil tepr
interesant q tregon se
Neandertalt kishin njohuri
pr brjen e rrobave. (Dr.
Johanson, B. Edgar "Nga
Lusi te gjuha", fq. 99)
Louis Leakey ka zbuluar fosile Australopiteku, Homo Habilis dhe

Homo Erektus gati njra pas tjetrs n rajonin Olduvai George, shtresa Bed
II. 76
Sigurisht q ska pasur pem familjare si pretendojn evolucionistt.
Nj paleontolog nga universiteti i Harvardit, Stephen Jay Gould, shpjegon
kt qorrsokak t evolucionit megjithse vet sht evolucionist:
far mund ti ndodh shkallzimit ton n.q.s. bashkekzistojn tre linja hominide
(A. Afrikanus, Robust Australopitek dhe Homo Habilis) q nuk rrjedhin nga njratjetra? Pr m tepr asnj prej t treve nuk shfaq prirje evolutive gjat qndrimit t
tyre n tok. 77
Kur lvizim prej Homo Erektus n drejtim t Homo Sapiens, prsri do

t shohim se nuk bhet fjal pr pem familjare.
Ka prova q tregojn se Homo Erektus dhe Homo Sapiens Arkaik kan
vazhduar t jetojn deri 27 mij, madje deri 10 mij vjet p.e.s. N knetn
Kou n Australi jan gjetur kafka Homo Erektus 13 mij vjeare. N ishullin
Java sht gjetur nj kafk Homo Erektus 27 mij vjeare. 78
Historia sekrete e Homo Sapiens

Fakti m interesant q shkatrron bazat e pems familjare imagjinare t
teoris s evolucionit sht historia e vjetr e njeriut modern. T dhnat
paleo-antropologjike tregojn se Homo Sapiens q ka pamje t ngjashme me
njerzit e sotm ka jetuar q prej 1 milion vjetsh m par.
85
Ishte Louis Leakey, paleo-antropologu i

famshm evolucionist, q shnoi zbulimet e para
n lidhje me kt shtje. N 1932 n rajonin Kanjera rreth liqenit Viktoria, n Kenia, Leakey gjeti
disa fosile q i prkisnin periudhs s mesme
Pleistocene dhe ato skishin asnj ndryshim nga
forma e njeriut modern. Periudha Pleistocene e
mesme do t thot 1 milion vjet m par.79
Pr shkak se kto zbulime e kthyen pemn
familjare t evolucionit prmbys, ato nuk u pranuan nga disa paleo-antropolog evolucionist.
Megjithat, Leakey gjithmon ka pohuar se
vlersimi i tij ishte korrekt.
Pikrisht kur ky kundrshtim kishte filluar
t harrohej, nj fosil i zbuluar n Spanj n 1995
Nj nga revistat periodike m

popullore n qarqet evolucioniste, Discover, paraqet n
kopertinn e saj nj fytyr
njeriu 800 mij vjeare, duke
parashtruar pyetjen e evolucionistve: "A sht kjo fytyra
e s kaluars son?"
tregoi n mnyr spektakolare se historia e

Homo Sapiens ishte shum m e vjetr se ajo e
pranuar. Ky fosil u zbulua n shpelln e quajtur Gran Dolina n rajonin Atapuerka t Spanjs nga tre paleo-antropolog nga Universiteti i Madridit. Fosili i prkiste fytyrs s nj djali 11 vjear q dukej krejtsisht si nj njeri modern, megjithse kishin kaluar 800 mij vjet q prej vdekjes s tij. Revista Discover e ka paraqitur kt histori n detaje n numrin e saj t dhjetorit 1997.
Ky fosil shokoi edhe vet bindjet e Ferreras, udhheqsit t punimeve
n Gran Dolina. Ai tha:
Ne prisnim dika t madhe, dika t fryr me nj fjal dika "primitive". Ajo q
prisnim t shihnim nga zbulimi i fosilit t nj djali 800 mij vjear ishte dika si
fosili i "Djalit t Turkans". Pr habin ton t madhe ajo q gjetm ishte nj fytyr
krejt moderne... Pr mua kjo ishte jashtzakonisht spektakolare Kto jan gjra q
t trondisin. T zbulosh dika si kjo n mnyr krejtsisht t papritur! Nuk kam
parasysh thjesht zbulimin e nj fosili, pasi, megjithse edhe kjo gj sht deri diku e
papritur, prsri sht dika normale. Gjja m spektakolare sht t zbulosh n t
kaluarn dika q i prket t tashmes. Esht njsoj si gjetja e dikaje si si nj
kasetofon n Gran Dolina. Kjo duhet t ishte shum e uditshme. Ne nuk presim
t gjejm kaseta dhe kasetofone n periudhn Pleistocene t poshtme. Zbu-
86
limi i nj fytyre moderne sht e njjta gj. Ne u uditm shum kur e

pam.80
Fosili i gjetur ndrioi faktin se historia e Homo Sapiens shtrihej 800

mij vjet m par. Pasi e morn veten nga shoku fillestar, evolucionistt q
zbuluan fosilin vendosn se ai i prkiste nj specie tjetr, sepse sipas pems
familjare evolucioniste asnj Homo Sapiens nuk mund t kishte jetuar 800
mij vjet m par. Prandaj ata sajuan nj specie imagjinare t quajtur
"Homo Antecesor" dhe prfshin kafkn e Atapuerkas n kt klasifikim.
Nj kasolle 1.7 milion vjet e vjetr

Ka shum zbulime q demonstrojn se
Homo Sapiens ka jetuar edhe m hert se 800 mij
vjet m par. Nj prej tyre sht zbulimi i Louis
Leakey i br n fillimet e viteve shtatdhjet n
Olduvai George. Ktu n shtresn Bed II,
Leakey zbuloi se Australopiteku, Homo Habilis
dhe Homo Erektus kan bashkekzistuar n t
njjtn koh. Ajo q ishte m interesante ishte
nj struktur q Leakey zbuloi n t njjtn
Zbulimi i nj kasolleje 1,7 milion

vjeare e shokoi komunitetin
shkencor. Ajo ishte shum e
ngjashme me kasollet e prdorura nga Afrikant sot.
shtres (Bed II). Ktu Leakey zbuloi mbeturinat

e nj kasolleje guri. Aspekti i pazakont i ksaj ngjarjeje ishte se ky ndrtim, i cili akoma prdoret n disa pjes t Afriks, mund t ndrtohet
vetm nga Homo Sapiens. Kshtu sipas zbulimeve t Leakey, Australopiteku, Homo Habilis, Homo Erektus dhe njeriu modern duhet t ken
bashkekzistuar afrsisht 1.7 milon vjet m par.81 Ky zbulim sigurisht
bn t pavlefshme thniet e teoris s evolucionit se njeriu modern evoluoi
prej ndonj specie majmuni, si p.sh. Australopiteku.
Gjurma e kmbs s njeriut modern 3.6 milion vjet e vjetr

Disa zbulime t tjera e ojn origjinn e njeriut modern akoma m
hert se 1.7 milion vjet m par. Nj prej ktyre zbulimeve shum t
rndsishme sht zbulimi i gjurms s kmbs n Laetoli t Tanzanis nga
87
Mary Leakey n 1977. Kto gjurm kmbsh u

zbuluan n nj shtres me mosh 3.6 milion
vjeare dhe m e rndsishmja sht se ato nuk
kishin ndryshime nga gjurmt q l nj njeri i
sotm.
Gjurmt e zbuluara nga Mary Leakey u
ekzaminuan m von nga nj numr paleoantropologsh t famshm si Donald Johanson
dhe Tim White. Rezultatet ishin t njjta. White
shkruan:
Nuk mund t gabohesh pr kt Ato jan si
gjurmt e njeriut t sotm. N.q.s. kto gjurm do
t ishin ln n rrn e plazhit t Kalifornis dhe
Gjurmt e zbuluara n Laetoli

i prkasin nj njeriu modern,
megjithat ato kan mosh
miliona vjeare.
ndonj fmij katr-vjear do t pyetej pr ato gjurm, ai do t thoshte pa hezitim se dikush kishte
kaluar aty. Ai kurr nuk do t mund ta kishte dalluar at nga qindra gjurm t
tjera n plazh; kt se bni dot as ju.82
Pas ekzaminimit t gjurmve, Louis Robbins nga universiteti i Kalifornis s Veriut bri komentin e mposhtm:
Harku (i kmbs) sht i ngritur individi m i vogl kishte hark m t lart se
e kam un - ndrsa gishti i madh (i kmbs) sht i madh dhe qndron n t
njjtn an me gishtin e dyt Shenjat q ln gishtat n tok jan t njjtat si
shenjat q ln gishtat e njerzve. Kto tipare nuk ndeshen te kafsht. 83
Ekzaminimet e bra mbi formn morfologjike t gjurmve treguan

edhe nj her se ato duhet t pranoheshin si gjurm njeriu, madje akoma
m shum, gjurm njeriu modern (Homo Sapiens). Russel Tuttle, i cili i ka
ekzaminuar kto gjurm, shkruan:
Ato duhet ti ket ln nj kmb e vogl e Homo Sapiens N t gjitha karakteristikat e dallueshme morfologjike, kmbt e individve q lan ato gjurm jan
t padallueshme nga ato t njerzve modern. 84
N t vrtet kto gjurm konsistonin n 20 gjurm t fosilizuara t

nj njeriu modern 10 vjear dhe 27 gjurm t nj tjetri akoma m t ri. Ata
sigurisht ishin njerz modern si ne. Kjo situat i vendosi gjurmt e Lae-
88
Nj tjetr shembull pr pavlefshmrin e

pems imagjinare familjare t ndrtuar
nga evolucionistt: nj kock e nj
njeriu modern (Homo Sapiens) me
mosh 2,3 milion vjeare. Kjo kock, e
cila mban kodin A.L. 666-1, sht zbuluar n Hadar t Etiopis. Publikimet
evolucioniste e komentojn kt gj si
"nj zbulim t habitshm". (D. Johanson, Blake Edgart, "Nga Lusi te gjuha",
fq. 169.)
tolit n qendr t diskutimeve pr vite me radh. Paleo-antropologt

evolucionist n mnyr t dshpruar u prpoqn t dalin me nj shpjegim, sepse ishte e vshtir pr ta t pranonin faktin se nj njeri modern ka
ecur n tok 3.6 milion vjet m par. Gjat viteve 1990, ky shpjegim filloi
t merrte form. Evolucionistt vendosn se kto gjurm duhet t ishin
ln nga nj Australopitek, sepse sipas teoris s tyre, ishte e pamundur
pr nj Homo Sapiens t ekzistonte 3.6 milion vjet m par. Russell H.
Tuttle ka shkruar kshtu n nj artikull t tij n 1990:
Gjurmt 3.5 milion vjet t vjetra n Laetoli, parcela G, ngjasojn me ato t nj
njeriu modern t zbathur. Asnj prej karakteristikave t tyre nuk sugjeron se
hominoidt e Laetolit ishin dykmbsh m pak t aft se ne. N.q.s. gjurmt e G-s
nuk do t ishin kaq t vjetra ne menjher do t konkludonim se ato do ishin ln
nga ndonj antar i gjinis son njerzore85
Duke e thn shkurtimisht, kto gjurm q mendohet t jen 3.6 milion vjeare nuk mund ti prkasin Australopitekve. E vetmja arsye q
supozohet se ato ishin gjurm Australopiteku sht mosha 3.6. milion
vjeare e shtress vullkanore ku u gjetn gjurmt. Meqense, sipas evolucionistve, njerzit modern nuk mund t ekzistonin aq hert, ather ato i
prkasin Australopitekve. Me fjal t tjera, prderisa t dhnat shkencore t ktyre gjurmve nuk prshtaten me teorin e evolucionit, ather
ato jan t papranueshme dhe duhet t rishikohen.
Kto interpretime t gjurmve t Laetolit na tregojn nj realitet
89
shum t rndsishm. Evolucionistt e mbshtesin teorin e tyre n

hamendje, jo duke u bazuar n fakte shkencore. Kemi t bjm me nj teori t
mbrojtur verbrisht me do mnyr, qoft edhe me shtrembrime, gnjeshtra dhe injorime, pa i dhn rndsi faktit q t gjitha zbulimet shkencore
jan kundr saj.
Si shihet, teoria e evolucionit nuk sht aspak shkencore, por thjesht
nj dogm e mbajtur gjall n mnyr artificiale megjith mosprputhjen e
saj me t dhnat shkencore.
Dykmbshmria: Nj rrug pa krye pr evolucionin

Prve t dhnave fosile, me t cilat jemi marr gjat, humnerat e
mdha anatomike midis njeriut dhe majmunit gjithashtu e kan br t
pavlefshm evolucionin e njeriut. Nj prej ktyre humnerave ka t bj me
mnyrn e ecjes.
Njerzit ecin me dy kmb duke e mbajtur trupin drejt. Kjo sht nj
lvizje e veant, e cila nuk vrehet te speciet e tjera. Disa kafsh kan nj
aftsi t kufizuar pr t lvizur kur qndrojn mbi dy kmbt e pasme. Disa
kafsh si arinjt dhe majmunt mund t lvizin n kt mnyr rrall, p.sh.
kur duan t kapin ushqimin, por edhe ather pr nj koh t shkurtr. Normalisht skeleti i tyre sht i shtrir prpara dhe ecja e tyre normale bhet mbi
katr gjymtyr.
Ather, a ka evoluar mnyra e t ecurit mbi dy kmb e njeriut nga ajo
mbi katr kmb e majmunve, ashtu si thon evolucionistt?
Sigurisht q jo. Krkimet tregojn se evolucioni i ecjes mbi dy kmb
kurr nuk ka ndodhur, e as q sht e mundur t ndodh. S pari ecja mbi dy
kmb nuk sht ndonj avantazh evolutiv. Mnyra, me t ciln majmunt
lvizin sht shum m e leht dhe shum m e shpejt se ajo e lvizjes mbi
dy kmb t njeriut.
Njeriu nuk mund t lviz me an t krcimeve nga nj pem n tjetrn,
si bn shimpanzeja e as t vrapoj 125 km n or, si bn ita. Prkundrazi,
pr shkak t lvizjes mbi dy kmb, njeriu lviz shum m ngadal n tok.
Pr t njjtn arsye, ai sht nj prej specieve m t pambrojtura n natyr
prsa i prket lvizjes dhe mbrojtjes. Sipas logjiks s evolucionit, majmunt
nuk mund t ken evoluar duke adoptuar mnyrn e t ecurit mbi dy kmb,
90
Studimet e fundit kan treguar se

sht e pamundur pr skeletin e
prkulur t majmunit, i prshtatur
pr ecjen me katr kmb, t
evoluoj n skeletin e drejt t
njeriut, i prshtatur pr ecjen me
dy kmb.
prkundrazi sht njeriu ai q duhet t ket evoluar n katrkmbsh.

Nj tjetr qorrsokak i thnieve evolucioniste sht se ecja mbi dy
kmb nuk i shrben modelit t zhvillimit gradual t Darvinizmit. Ky
model q prbn bazat e evolucionit krkon ekzistencn e nj mnyre ecjeje t ndrmjetme midis asaj me dy kmb dhe asaj me katr. Duke prdorur edhe stimulime kompjuterike, paleo-antropologu anglez Robin
Crompon, n vitin 1996 arriti t tregoj se nj mnyr e till ecjeje ishte e
pamundur. Crompton arriti n kt konkluzion: Nj gjalles mund t ec
ose drejt ose me t katr gjymtyrt.86
Nj mnyr e ndrmjetme ecjeje nuk mund t jet e mundur pr
shkak t konsumimit t nj sasie energjie mjaft t madhe. Kjo sht arsyeja
e pamundsis s ekzistencs s nj specieje me lvizje t ndrmjetme.
Humnera e jashtzakonshme midis njeriut dhe majmunit nuk sht e
kufizuar vetm n ecjen mbi dy kmb. Ka edhe shum probleme t tjera
q mbeten t pashpjeguara, si p.sh. kapaciteti i trurit, aftsia e t folurit etj.
Elen Morgan, nj paleo-antropologe evolucioniste, bn pohimin e
mposhtm n lidhje me kt shtje:
Katr prej mistereve m t mdha t njeriut jan:
1-
Prse njerzit ecin mbi dy kmb?
2-
Prse kan humbur gzofin?
3-
Prse kan zhvilluar nj tru kaq t madh?
4-
Prse msuan t flasin?
91
Prgjigjet e ktyre pyetjeve jan:

1-
Nuk e dim.
2-
Nuk e dim.
3-
Nuk e dim.
4-
Nuk e dim.
Lista e pyetjeve mund t zgjatet sa t duash, pa ndikuar n

ndryshimin e prgjigjes "Nuk e dim". 87
Evolucioni: Dogm antishkencore
Lordi Sally Zuckerman sht nj prej shkenctarve m t famshm
dhe m t respektuar n Angli. Pr vite me radh, ai ka studiuar t dhnat
fosile, si dhe ka realizuar shum krkime t hollsishme. Ai sht nderuar
me titullin "Lord" pr kontributin e tij n shkenc. Zuckerman sht evolucionist, prandaj komentet e tij pr evolucionin nuk mund t merren si
kaprio t qllimshme. Pas vite krkimesh mbi t dhnat fosile ai arriti n
prfundimin se nuk ekziston n t vrtet nj pem familjare pr njeriun
(ashtu si pretendojn evolucionistt).
Zuckerman gjithashtu ka br nj "radhitje t shkencave". Ai ndrtoi
nj spektr t shkencave, duke i radhitur ato, sipas mendimit t tij, nga ato
m shkencoret tek ato m jo-shkencoret. Sipas ktij spektri, m shkencoret,
duke marr parasysh mbshtetjen e tyre n argumente, ishin fizika dhe
kimia. M pas vinin shkencat biologjike dhe pastaj ato sociale. N fund
fare, n pjesn e konsideruar si "m jo-shkencore" krahas koncepteve t
"perceptimit jashtshqisor" dhe "shqiss s gjasht", vendosej dhe "evolucioni i njeriut". Zuckerman shpjegon arsyetimin e tij:
M pas, zhvendosim kuadrin e s vrtets objektive n drejtim t atyre fushave t
supozuara si shkenca biologjike, si p.sh. perceptimi jashtshqisor apo interpretimi i historis s fosileve t njeriut. Pr ndjeksit e ktyre ideve nuk ekziston asgj e pamundur. Ata jan t gatshm t besojn shum gjra kontradiktore n t njjtn koh. 88
Ather cila sht arsyeja q i bn gjith kta shkenctar t jen t

lidhur me kaq kokfortsi me kt dogm? Pse ata jan munduar kaq
shum t mbajn gjall teorin e tyre, duke u detyruar t pranojn shum
kontradikta dhe t hedhin posht shum argumente bindse?
92
Prgjigja e vetme sht frika e braktisjes s teoris s evolucionit, pasi

kjo do t thot t pranojn q njeriu sht krijuar nga Allahu. Duke marr n
konsiderat predispozicionin e tyre dhe filozofin e tyre materialiste, krijimi
sht dika e papranueshme dhe e pakonceptueshme pr evolucionistt.
Pr kt arsye, ata mashtrojn veten duke prdorur mediat me t cilat
bashkpunojn. Kur ata nuk i gjejn fosilet q duhen, i fabrikojn ato n formn e pikturave imagjinare t modeleve t trilluara dhe prpiqen t japin
prshtypjen se me t vrtet ekzistojn fosile q vrtetojn evolucionin. Nj
pjes e mediave q kan t njjtat pikpamje materialiste, gjithashtu prpiqen t mashtrojn publikun, duke ngulitur n subkoshiencn e njeriut prralln e evolucionit.
Ska rndsi sa shum prpiqen ata; e vrteta sht e qart. Njeriu ka
ardhur n ekzistenc jo nprmjet nj procesi evolutiv, por nga krijimi i
Allahut. Prandaj ai sht prgjegjs ndaj Allahut dhe do t prgjigjet para Tij.
Kapitulli
10
Qorrsokaku molekular i
evolucionit
pjest e mparshme kemi treguar se si e hedhin posht t dhnat fosile teorin e evolucionit. N fakt, ne nuk kemi nevoj ti
analizojm ato, sepse teoria e evolucionit shembet shum m
par se ti vij radha evolucionit t specieve dhe provave fosile. Gjja q e

bn kt teori pa kuptim q n fillim sht pyetja se si jeta u shfaq n fillim
n tok?
Kur shtrohet kjo pyetje, evolucionistt prgjigjen se jeta filloi me nj
qeliz t formuar nga rastsia. Sipas saj, 4 miliard vjet m par disa komponente inorganike psuan nj reaksion n aftmosfern primitive t toks,
n t ciln, nn efektin e shkreptimave dhe presionit, formuan qelizn e
par t gjall. Gjja e par q duhet thn sht se thnia se materialet inorganike mund t bashkohen pr t formuar jetn sht dika antishkencore
q nuk sht vrtetuar deri m sot nga ndonj eksperiment apo observim.
Jeta buron vetm nga jeta. do qeliz sht formuar nga riprodhimi i nj
qelize tjetr. Askush ndonjher nuk ia ka arritur t formoj nj qeliz t
gjall me an t bashkimit t materialeve inorganike, bile as edhe n laboratort m t sofistikuar.
Teoria e evolucionit thot se qeliza e gjall, e cila nuk mund t prodhohet duke prdorur intelektin, dijen dhe teknologjin q disponon
njeriu, u formua rastsisht n kushtet e atmosfers fillestare toksore. N
faqet q pasojn do t ekzaminojm pse kjo thnie sht kontradiktore me
shumicn e principeve baz t shkencs.
Prralla e "qelizs s prodhuar rastsisht"

N.q.s. ndonj beson se qeliza mund t vij n ekzistenc rastsisht,
ather ai nuk ka pse t mos besoj historin q do t tregojm tani. Ajo
sht historia e nj qyteti:
94
Nj dit, nj cop plisi e shtypur midis dy shkmbinjve n nj tok

shterp u lag nga shiu. Plisi u tha dhe u forcua kur doli dielli, pastaj u b
rezistent dhe mori form. Pastaj, shkmbinjt q i dhan form u coptuan
dhe mbeti nj tull e fort me form t rregullt. Kjo tull priti n t njjtat
kushte natyrore pr vite me radh derisa t formohej nj tull tjetr si ajo.
Kjo pritje zgjati pr qindra mijra vjet dhe tulla t tjera me t njjtn form
u formuan n t njjtin vend. Asnj tull gjat gjith ksaj kohe nuk u dmtua rastsisht. Megjithse ishin t ekspozuara ndaj stuhive, shiut, ers,
diellit pjeks dhe t ftohtit ngrirs pr mijra vjet asnj tull nuk u kris, nuk
u thye apo lvizi nga vendi. Ato qndruan atje duke pritur n t njjtin
vend me durim formimin e tullave t tjera.
Kur numri i tullave u b i mjaftueshm, ato ngritn nj ndrtes, duke
u vendosur mbi njra-tjetrn n mur nn efektin e rastsishm t kushteve
natyrore si era, stuhit apo ciklonet. Ndrkaq materiale t tjera si imentoja dhe rra, t prziera nn efektin e kushteve natyrore u futn n mnyr
perfekte midis tullave pr ti lidhur ato me njra-tjetrn. Ndrsa ndodhte e
gjith kjo, nn tok pikrisht n vendin ku tullat ishin vendosur sipr
njra-tjetrs, minerali i hekurit nn efektet e natyrs formoi nj skelet metalik, i cili, gjithmon nn veprimin e kushteve t natyrs, s bashku me
betonin formuan themelin e ndrtess. M pas u ngrit e gjith ndrtesa me
t gjitha gjrat e nevojshme.
Ndrtesa sigurisht q nuk ka vetm tulla, lla e themele, ather si u
siguruan materialet e tjera? Prgjigja sht e thjesht: T gjitha llojet e
materialeve q duhen pr ndrtimin e ndrtess ekzistojn n tokn, mbi
t ciln ajo u ngrit. Silikoni pr xhamat, plastika pr kabllot elektrik,
hekuri pr kolonat, tubat e ujit etj, t gjitha ndodhen n tok n sasi t
mjaftueshme. Duhet vetm mjeshtria e faktorve natyror pr ti dhn
ktyre materialeve formn e duhur dhe pr ti vendosur n vendin e tyre
n ndrtes. T gjitha instalimet jan vendosur ndrmjet tullave me ndihmn e ers, shiut dhe trmeteve. do gj sht rregulluar kaq mir, saq
tullat jan vendosur n mnyr t till q kan ln vendin e duhur pr
dritaret, sikur ta dinin se dika e quajtur xham do t formohej m von nga
faktort natyror. Gjithashtu faktort natyror nuk kan harruar t ln
vend pr instalimin e ujit, korentit, ujrave t zeza, ngrohjes q do t siguro-
DSHMI PREJ EVOLUCIONISTVE

Problemi m i madh me t cilin ballafaqohet teoria e evolucionit sht
shpjegimi i shfaqjes s jets. Arsyeja
sht se molekulat organike jan aq t
ndrlikuara, saq formimi i tyre nuk
mund t shpjegohet me an t rastsis dhe sht plotsisht e pamundur
pr nj qeliz t formohet nga
rastsia.
Evolucionistt jan ballafaquar me
shtjen e origjins s jets n
erekun e dyt t shekullit XX. Nj prej
autoriteteve udhheqse t teoris s
evolucionit molekular, evolucionisti
rus Alexander I. Oparin, thot n librin
e tij: "Origjina e Jets", i cili u botua
n 1936:
Fatkeqsisht, origjina e qelizs
mbetet nj shtje e cila sht
aktualisht pika m e errt e teoris
s evolucionit.1
Oparin ka kryer eksperimente t
panumrta, ka kryer krkime dhe ka
br observime t shumta pr t
provuar se qeliza sht formuar nga
rastsia. Megjithat do prpjekje e
till, jo vetm q nxori n pah kompleksitetin e qelizs, por hodhi posht
hipotezat evolucioniste. Profesor
Klaus Dose, president i institutit t
biokimis n universitetin Johanes
Gutenberg, thot:
Pr m tepr se 30 vjet, eksperimentet pr origjinn e jets n
fushat e Kimis n vend q t
zgjidhnin problemin e origjins s
jets kan treguar akoma m tepr
se ky problem sht jashtzakonisht i vshtir pr tu zgjidhur.
Tani t gjitha diskutimet mbi
teorit dhe eksperimentet baz n

kt aspekt ose prfundojn pa
zgjidhje ose tregojn injoranc.2
Thnia e mposhtme nga
gjeokimisti Jeffrey Bada nga instituti i
San Diego Scripps, bn t qart gjendjen e pashpres t evolucionistve n
lidhje me kt problem:
Sot ndrsa po i lm lamtumirn
shekullit XX, ne akoma kemi prball problemin m t madh t
pazgjidhur q kishim kur hym n
shekullin XX: Si nisi jeta n tok?3
Alexander
Oparin: "Origjina e qelizs
mbetet nj
pyetje pa
prgjigje."
Jeffrey Bada:
"Origjina e
jets n tok
sht problemi m i madh
i pazgjidhur."
1 Alexander I. Oparin, Origin of Life (Origjina e

Jets), 1936, New York, Dover Publications,
1953 (rishtypur), fq. 196.
2 Klaus Dose, Origin of Life (Origjina e Jets: M
shum pyetje sesa prgjigje), Interdisciplinary
Science Reviews, vol. 3, n. 4 1988, fq. 348.
3 Jeffrey Bada, Earth (Toka), shkurt 1998, fq. 40.
96
het m von nga kondicionert e formuar nga faktort natyror. T gjitha

kto jan br rastsisht. Gjithka ka shkuar kaq mir saq "rastsia" dhe
"faktort natyror" ia kan dal t bjn dika t prsosur.
N.q.s. e besoni kt, ju skeni vshtirsi t besoni ndrtimin e rrugve,
lulishteve, kopshteve, hekurudhave, metrove, gradaelave, aeroporteve, sistemeve t komunikacionit etj, n t njjtn mnyr, si u ndrtua dhe ndrtesa e par. N.q.s keni njohuri teknike dhe jeni n dijeni t ksaj gjje, ju mund
t shkruani nj libr jashtzakonisht "shkencor" me disa volume pr t
paraqitur teorin tuaj pr "procesin evolutiv t sistemit t ujrave t zeza t
ktij qyteti dhe prshtatja e tij me strukturat prezente". Ju mund t nderoheni
me nj mim t lart akademik pr studimin tuaj brilant dhe mund ta konsideroni veten nj gjeni q ka hedhur drit mbi rrugn e njerzimit.
Teoria e evolucionit deklaron se jeta erdhi n ekzistenc rastsisht. Kjo
nuk sht m pak absurde sesa historia e treguar m sipr, sepse me t gjitha
sistemet e saj operative, t komunikimit, transportit dhe drejtimit, qeliza nuk
sht m pak e komplikuar se nj qytet.
Mrekullia e qelizs dhe fundi i evolucionit

Struktura komplekse e qelizs s gjall ishte e panjohur n kohn e
Darvinit, ndaj dhe t mendoje se "rastsia dhe ndikimi i kushteve natyrore"
ishin origjina e jets, ishte dika e mjaftueshme pr tu bindur n at koh
pr evolucionistt.
Teknologjia e shekullit XX ka grmuar n pjest m t vogla t jets dhe
ka treguar se qeliza sht sistemi m kompleks q mund t ket njohur
njerzimi ndonjher. Sot dim se qeliza prmban sisteme q prodhojn
energjin q prdoret nga vet qeliza, fabrika t prodhimit t enzimave dhe
hormoneve t domosdoshme pr jetn, nj seri t dhnash ku i gjith informacioni i nevojshm pr t gjitha procedurat e riprodhimit sht i regjistruar, sisteme komplekse transportimi dhe tuba pr mbartjen e materialeve t
paprpunuara dhe produkteve nga nj vend n tjetrin, laborator t avancuar dhe rafineri pr zbrthimin e materialeve t paprpunuara n pjes t
dobishme, membran t specializuar n kontrollimin e hyrjes dhe daljes s
materialeve etj. Kto q prmendm prbjn vetm nj pjes t vogl t ktij
sistemi kompleks t habitshm.
Qeliza sht sistemi m kompleks dhe m elegant q mund t ekzistoj. Profesori

i biologjis, Michael Denton, n librin e tij "Evolucioni: Nj teori n kriz", e shpjegon kt kompleksitet duke dhn kt shembull:
"Pr t kuptuar realitetin e jets, ashtu si na revelohet nga Biologjia Molekulare,
do t na duhej ta zmadhonim qelizn nj miliard her, derisa diametri i saj t bhet
20 km dhe t jet e ngjashme me nj aeroplanmbajtse gjigande. Ajo q do t
shohim sht nj kompleksitet i pakrahasueshm dhe nj ndrtim i paprsritshm. N siprfaqen e qelizs do t gjejm miliona vrima t ngjashme me dyert e
nj anijeje t madhe kozmike, t cilat hapen dhe mbyllen pr t lejuar hyrjen dhe
daljen e nj rryme t vazhdueshme materialesh. Nse do t kishim mundsi t
hynim brenda n nj prej ktyre vrimave, do ta gjenim veten n nj bot me nj
super-teknologji dhe me nj kompleksitet t habitshm, i cili nuk mund t arrihet
nga kapaciteti yn krijues. Ky realitet sht n antitez me rastsin dhe l shum
prapa do gj t prodhuar nga inteligjenca e njeriut."
98
U. H. Thorpe, nj shkenctar evolucionist pranon se "tipi m i

thjesht i qelizs konsiderohet nj mekanizm shum m tepr kompleks se do makin e shpikur nga njeriu". 89
Qeliza sht kaq komplekse sa bile edhe niveli i lart teknologjik i
arritur sot nga njeriu nuk mund t prodhoj nj qeliz t vetme. Asnj prpjekje pr t krijuar nj qeliz ska pasur sukses dhe t gjitha kto ndrmarrje jan braktisur.
Teoria e evolucionit thot se ky sistem, t cilin njeriu me gjith inteligjencn, dijen dhe teknologjin e tij nuk mund ta prodhoj, erdhi n ekzistenc rastsisht n tok n gjendjen e tij fillestare nn ndikimin e kushteve
t natyrs. Le t japim nj shembull tjetr: probabiliteti i formimit t rastsishm t nj qelize sht po aq i mundur sa do t ishte shtypja i nj libri si
pasoj e nj shprthimi n nj shtypshkronj.
Matematicieni dhe astronomi anglez Fred Hoyle prmend nj krahasim t till n nj nga intervistat e tij t publikuara n revistn "Nature",
n 12 nntor 1981. Megjithse evolucionist, Hoyle u shpreh se mundsia,
q format e larta t jets t jen shfaqur n kt mnyr, sht e krahasueshme me rastin e formimit t nj avioni Boing-747 nga nj cilkon q
godet nj shesh rrangullinash.90 Kjo do t thot se sht e pamundur pr
nj qeliz t vij n ekzistenc rastsisht dhe pr kt arsye ajo duhet patjetr t jet "e krijuar".
Nj nga arsyet baz pse teoria e evolucionit nuk mund t shpjegoj se
qeliza erdhi n ekzistenc rastsisht sht kompleksiteti i jashtzakonshm
i saj. Nj qeliz funksionon n saj t bashkpunimit harmonik t shum
organeleve. N.q.s. nj prej ktyre organeleve nuk funksionon, qeliza nuk
mund t jetoj m. Qeliza nuk ka shanse t pres pr mekanizma t
pandrgjegjshm, si seleksionimi natyror ose mutacionet, q ta lejojn at
t zhvillohet e t arrij t mbijetoj. Prandaj, qeliza e par n tok ishte nj
qeliz q i kishte t gjitha organelet dhe funksionet e nevojshme. Kjo do t
thot se ajo duhet patjetr t ishte e krijuar.
Sfida e proteins
Kaq e ndrlikuar sht shtja e qelizs, saq evolucioni dshton q n
shpjegimin formimit t elementeve baz t qelizs. Formimi i nj proteine
Qorrsokaku molekular i evolucionit
99
Proteinat jan elementet m vitale

pr qeniet e gjalla. Ato jo vetm q
kombinohen pr t formuar qelizat,
por gjithashtu luajn role vendimtare
n kimin e trupit. Q nga sinteza e
proteinave e deri te ndrlidhjet hormonale, sht e mundur t shihet
prania e proteinave.
t vetme, nn kushtet e
natyrs, nga mijra proteina
komplekse q ndrtojn
qelizn, sht i pamundur.
Proteinat jan molekula gjigande t prbra prej njsish m t vogla t
quajtura aminoacide, t cilat jan t rregulluara n nj sasi dhe struktur t
veant. Kto molekula prbjn elementin baz t nj qelize t gjall. Proteina m e thjesht prbhet prej 50 aminoacidesh, por ka proteina q jan
t prbra nga mijra aminoacide.
Pika kritike sht se mungesa, shtimi apo zvendsimi i qoft nj
aminoacidi n strukturn e proteins bn q proteina t bhet e padobishme.
do aminoacid duhet t jet n vendin e duhur dhe sipas nj rregulli
t caktuar. Teoria e evolucionit, q deklaron se jeta u shfaq si rezultat i
rastsis, mbetet me bisht ndr shal prball ktij rregulli, sepse ai sht
tepr i komplikuar pr tu shpjeguar me rastsin. (Pr m tepr, teoria
nuk sht madje n gjendje t shpjegoj "formimin e rastsishm" t
aminoacideve, si do ta diskutojm m von.)
Fakti se struktura funksionale e proteins nuk mund t vij n asnj
mnyr nga rastsia mund t vzhgohet leht, duke br disa llogari t
thjeshta q mund t kuptohen nga kushdo.
Nj protein mesatare prbhet nga 288 aminoacide t 12 llojeve t
ndryshme. Kto mund t kombinohen n 10300 mnyra t ndryshme. (Ky
100
sht nj numr astronomik, 1-shi me 300 zero pas). Nga t gjitha kto kombinime vetm nj formon proteinn e krkuar. Pjesa tjetr prbhet nga zinxhir aminoacidesh q ose jan trsisht t padobishm ose t dmshm pr
gjallesat.
Me fjal t tjera, probabiliteti i formimit t nj proteine sht "1 n
10300". Mundsia q ky "1" t formohet praktikisht sht zero. (N matematik probabilitetet m t vogla se 1 n 1050 jan pranuar si "probabilitet
zero").
Pr m tepr, nj protein me 288 aminoacide sht, n nj far mnyre,
tepr modeste n krahasim me disa proteina gjigande q prbhen prej
mijra aminoacidesh. Kur bjm nj llogari t thjesht pr probabilitetin e
formimit t rastsishm t ktyre proteinave edhe vet fjala "e pamundur"
sht e paprshtatshme pr tu prdorur.
Kur ecim nj hap prpara n skemn e zhvillimit t jets, shikojm se
nj protein e vetme nuk do t thot asgj. Nj nga bakteriet m t vogla t
zbuluara ndonjher, Mikoplazma Hominis H39, prmban 600 tipe proteinash. Kshtu, na duhet t ribjm llogaritjet e probabilitetit pr seciln
prej 600 proteinave t bakteries. Rezultati tejkalon edhe vet konceptin e
pamundsis.
Ndonj q lexon kto rreshta, tani q e ka pranuar pr nj koh t gjat
teorin e evolucionit si shpjegimin shkencor t jets, mund t dyshoj duke
menduar se kto numra jan t ekzagjeruar dhe nuk pasqyrojn faktet reale.
Kjo nuk sht e vrtet; kto llogaritje dhe rezultate jan reale dhe logjike.
Asnj evolucionist nuk mund ti kundshtoj ato. Ata pranojn se probabiliteti i formimit t rastsishm t nj proteine t vetme sht po aq i
pamundur sa edhe mundsia q nj majmun t shkruaj historin e
njerzimit n nj makin shkrimi pa br asnj gabim. 91
Megjithat, mendurisht, n vend q t pranojn krijimin, ata vazhdojn t mbrojn at q sht krejtsisht e pamundur.
Ky fakt sht pranuar nga shum evolucionist. P.sh. Harold F. Blum,
nj shkenctar i famshm evolucionist, thot se:
Formimi spontan i nj polipeptidi t madhsis s proteins m t vogl t njohur
deri m sot sht prtej t gjitha probabiliteteve. 92
101
Evolucionistt thon se evolucioni molekular ndodhi gjat nj periudhe shum t gjat kohore dhe se kjo periudh e gjat e bri t pamundurn
t mundur. Ska rndsi sesa e gjat mund t jet kjo periudh, nuk sht e
mundur pr aminoacidet t formojn proteina rastsisht. William Stokes,
nj gjeolog amerikan, e pranon kt fakt n librin e tij "Essentials of Earth
History", duke shkruar se ky shans sht kaq i vogl "saq proteina nuk
do t formohej pr miliarda vjet n miliarda planete, t gjitha t mbuluara nga nj solucion i lngshm i koncentruar me aminoacidet e nevojshme". 93
far do t thot e gjith kjo? Perry Reeves, profesor kimie, i prgjigjet pyetjes:
Kur ekzaminohet numri i pamat i strukturave t mundshme q rezultojn nga
nj kombinim i rastsishm i aminoacideve n nj pellg fillestar, sht budallallk
t besosh se jeta ka filluar n kt mnyr. Ka m tepr mundsi q nj Ndrtues
i Madh me nj plan mjeshtror t jet i nevojshm pr kt. 94
N.q.s. formimi i rastsishm i vetm nj prej ktyre proteinave sht i

pamundur, sht biliona her e pamundur pr rreth nj milion proteina
pr tu bashkuar rastsisht pr t ndrtuar nj qeliz t plot njerzore. Aq
m tepr, q nj qeliz nuk sht e prbr vetm nga proteinat. Prve
proteinave, qeliza gjithashtu ka acide nukleike, karbohidrate, lyra, vitamina dhe shum kimikate t tjera si elektrolit t rregulluar me harmoni me
nj sasi, struktur dhe funksion t caktuar. Secila prej tyre funksionon si nj
njsi ndrtuese n organele t ndryshme.
Robert Shapiro, nj profesor kimie i universitetit t Nju Jorkut dhe
ekspert ADN-je, ka llogaritur probabilitetin e formimit t rastsishm t 2
mij lloje proteinash t gjendura n nj bakterie t vetme. (N qelizn
njerzore ka 200 mij lloje t ndryshme proteinash). Numri i nxjerr nga
llogaritja ishte 1 n 1040000. (Nj numr i paimagjinueshm, 1-shi me 40,000
zero nga prapa) 95
Profesorja e matematiks s aplikuar dhe astronomis nga universiteti Kollixh, Uells, Chandra Uickramasinghe, bn kt koment:
Mundsia e formimit t jets nga materia e pajet sht 1 her n 1040000
raste... Ky numr sht i mjaftueshm pr t varrosur Darvinin dhe t
gjith teorin e evolucionit. Nuk ka ekzistuar kurr nj "sup" fillestare, as
102
n kt planet e as n ndonj planet tjetr. N.q.s. fillimi i jets nuk ka qen

rastsi, ather ajo sht prodhuar nga nj inteligjenc. 96
Fred Hoyle ka thn pr kt numr t pamundur kshtu:

Me t vrtet nj teori e till (q jeta sht krijuar nga nj inteligjenc) sht kaq
e qart, saq dokush uditet pse ajo nuk pranohet gjersisht si dika e
vetprovuar. Arsyet jan m shum psikologjike sesa shkencore. 97
Arsyeja pse Hoyle prdor termin "psikologjike" sht vetkufizimi i

evolucionistve pr t mos pranuar krijimin e jets. Kta njerz e kan prcaktuar mohimin e ekzistencs s Allahut si qllimin e tyre kryesor. Vetm
pr kt arsye ata vazhdojn t mbrojn skenare, t cilat edhe ata vet e
din se jan gjepura.
Proteinat e majta
Le t ekzaminojm n detaje pse skenari evolucionist lidhur me
formimin e proteins sht i pamundur.
Sekuenca e sakt e aminoacideve t duhura pr formimin e nj
molekule proteine nuk sht aq e thjesht. Prve ksaj, secili prej 20 llojeve t aminoacideve prezente n kompozimin e proteins (nga m t
thjeshtat) duhet t jet i majt. Ka dy lloje aminoacidesh: "t majta" dhe "t
djathta". Diferenca midis tyre sht simetria e prmbysur midis tre dimensioneve t strukturave t tyre, e cila sht njsoj me simetrin e dors s
majt me at t dors s djatht.
Aminoacidet e kujtdo prej ktyre tipeve mund t lidhen lehtsisht me
njra-tjetrn. Nj fakt habits sht zbuluar nga krkimet: t gjitha proteinat te bimt dhe kafsht, nga organizmi m i thjesht tek ai m i ndrlikuar, jan ndrtuar nga aminoacide t majta. N.q.s. sikur vetm nj
aminoacid i djatht t ngjitet me strukturn e nj proteine, proteina bhet e
padobishme. N disa eksperimente, bakteriet, t cilave iu dhan
aminoacide t djathta, i shkatrruan menjher ato aminoacide dhe n disa
raste t tjera formuan nga komponentet e copzuara aminoacide t majta,
q t mund ti prdornin.
Le t supozojm pr nj moment se jeta erdhi n ekzistenc rastsisht,
ashtu si thon evolucionistt. N kt rast, aminoacidet e majta dhe t
103
djathta q u gjeneruan rastsisht duhet t jen prezente n natyr n sasi

afrsisht t barabarta. Prandaj, t gjitha gjallesat duhet t kishin aminoacide
t majta e t djathta n organizmat e tyre, sepse kimikisht sht e mundur
pr aminoacidet e t dy llojeve t kombinohen me njra-tjetrn. N fakt, proteinat q ekzistojn te t gjith organizmat e gjall jan ndrtuar vetm nga
aminoacide t majta.
Pyetja se si proteinat zgjedhin vetm aminoacidet e majta dhe se si asnj
aminoacid i djatht nuk przihet n procesin e jets sht dika q akoma
qndron prball evolucionistve. Ska asnj mnyr pr t shpjeguar nj
zgjedhje kaq preize dhe t ndrgjegjshme.
Pr m tepr, kjo karakteristik e proteinave e shton m tepr konfuzionin e "rastsis" s evolucionit. Q nj protein t gjenerohet, nuk sht
e mjaftueshme q aminoacidet t jen n nj numr t caktuar dhe t kombinohen me njra-tjetrn. T gjitha aminoacidet q zgjidhen duhet t jen t
majta dhe nuk duhet t ekzistoj asnj aminoacid i djatht midis tyre. Asnj
mekanizm i seleksionimit natyror nuk mund t identifikoj aminoacidet e
djathta q mund t ken deprtuar n nj sekuenc aminoacidesh dhe t
njoh se ky sht nj gabim q duhet ndrequr, duke larguar aminoacidin e
padshiruar. Kjo situat e hedh posht plotsisht mundsin e rastsis.
N Enciklopedin Britanike t Shkencs, nj mbrojtse e hapur e evolucionit, sht treguar se aminoacidet e t gjith organizmave n tok dhe elementet baz t polimereve komplekse, si proteinat, kan t njjtn simetri t
majt. Kjo sht e njvlershme me hedhjen e monedhs 1 milion her dhe
rnien e saj gjithmon n t njjtn an. N t njjtn enciklopedi thuhet se
nuk sht e mundur t kuptohet pse molekulat bhen t majta apo t djathta
dhe se kjo zgjedhje sht e lidhur n mnyr t habitshme me burimin e jets
n tok.98
N.q.s. nj monedh e hedhur bie gjithmon n t njjtn an 1 milion
her rresht, si sht m e logjikshme t pranosh se sht rastsi apo ka
ndrhyrje inteligjente? Prgjigja sht e qart. Megjithat, n kundrshtim
me kt gj kaq t qart, evolucionistt prsri kmbngulin n rastsi,
thjesht sepse ata nuk duan t pranojn ekzistencn e ndrhyrjes inteligjente.
Nj situat e ngjashme me majtsin e aminoacideve ekziston gjithashtu me nukleotidet, njsit m t vogla t ADN-s dhe ARN-s. N rastin e
104
nukleotideve, n ndryshim nga aminoacidet, zgjidhen vetm ato t djathtat. Kjo sht nj situat tjetr q nuk mund t shpjegohet me rastsin.
Si prfundim, sht krejtsisht e provuar nga probabiliteti q ne ekzaminuam kaq gjat, se origjina e jets nuk mund t shpjegohet me "rastsin". N.q.s. prpiqemi t llogarisim probabilitetin e formimit t nj proteine me madhsi mesatare e prbr prej 400 aminoacidesh t majta,
nxjerrim nj probabilitet 1 n 2400, d.m.th. 1 n 10120. Sa pr krahasim, le t
kujtojm se numri i elektroneve n univers sht vlersuar 1079, pra,
shum m i vogl se ai i nxjerr nga ne. Probabiliteti i ktyre aminoacideve
pr t formuar sekuencn e duhur dhe formn funksionale mund t formoj numra gjigand. N.q.s. kto llogaritje probabilitetesh i shtrijm n
formimin e proteinave n numr m t lart dhe tipe t tjera, llogaritjet
bhen t pakonceptueshme.
Lidhja e duhur sht vitale

Lista e gjat e probabiliteteve q u prmendn m sipr pr teorin e
evolucionit nuk merr fund ktu. Nuk sht e mjaftueshme pr aminoacidet
t rregullohen n numrin dhe strukturn e duhur tre-dimensionale. Formimi i proteins krkon gjithashtu q aminoacidet me m shum se nj krah
t lidhen me njra-tjetrn vetm nprmjet krahve t caktuar. Nj lidhje e
till quhet "lidhje peptide". Aminoacidet mund t realizojn lidhje t
ndryshme, por proteinat ndrtohen vetm prej atyre me lidhje peptide.
Le t japim nj krahasim pr ta qartsuar kt pik. Supozojm se t
gjitha pjest e makins jan vendosur n mnyrn e duhur, me t vetmin
prjashtim se nj prej rrotave sht shtrnguar n vendin e saj, jo me vidat
q duhen, por me tela, n mnyr t till q aksi t bjer n tok sapo t filloj lvizja. Esht e pamundur pr nj makin t till t lviz qoft edhe
nj metr, sado q ajo mund t ket nj teknologji tepr t prparuar dhe
nj motor tepr t fuqishm. N shikim t par do gj duket se sht n
rregull, por funksionimi i keq qoft edhe vetm i nj rrote e bn t gjith
makinn t paprdorshme. N t njjtn mnyr, n nj molekul proteine
bashkimi i aminoacideve me njra-tjetrn me nj lidhje tjetr nga lidhja
peptide e bn molekuln t padobishme. Krkimet kan treguar se
aminoacidet e kombinuara rastsisht ndodh t kombinohen me nj lidhje
105
peptide vetm n nj raport 50% dhe pjesa tjetr kombinohet me lidhje t

ndryshme q nuk jan prezente n protein. Q t funksionoj ashtu si
duhet, secili aminoacid q prbn proteinn duhet t jet i lidhur vetm me
lidhje peptide, ashtu si duhet q aminoacidet t jen vetm t majta.
Ky probabilitet sht i njjt me probabilitetin q t gjitha proteinat t
ishin t majta. Pra, kur marrim n konsiderat nj protein t prbr nga
400 aminoacide, probabiliteti q t gjitha aminoacidet t kombinohen me
njra-tjetrn vetm me lidhjen peptide sht 1 n 2339.
Probabiliteti zero
Si do ta tregojm m posht, probabiliteti i formimit t nj proteine t
prbr nga 500 aminoacide sht 1 n 10950, i cili sht nj numr i pakonceptueshm pr mendjen njerzore. Ky probabilitet sht vetm n letr.
Praktikisht, kjo mundsi ka shansin "zero" t ndodh n realitet. N matematik, probabiliteti m i vogl se 1 n 1050 konsiderohet si i pamundur.
Probabiliteti "1 n 10950" sht mjaft larg shifrs 1 n 1050.
Megjithat ne mund t vazhdojm t llogarisim probabilitete edhe m
t vogla si n rastin e hemoglobins, q sht nj protein shum e rndsishme pr jetn. Hemoglobina prbhet nga 574 aminoacide, pra, ka m
shum aminoacide se proteina e prmendur m sipr. Tani imagjinoni:
Vetm n nj prej miliarda rruazave t kuqe t gjakut gjenden rreth 280 milion molekula hemoglobine.
Mosha e supozuar e toks nuk sht e mjaftueshme t siguroj
formimin qoft edhe t nj proteine me an t metods "provo dhe gabo". Le
ta lm rruazn e kuqe, edhe n.q.s. ne supozojm se aminoacidet jan kombinuar dhe kombinuar pr t formuar vetm nj protein pa humbur koh
me metodn "provo dhe gabo" q nga formimi i bots, prsri koha e nevojshme pr kt proces me probabilitet 1/10950, sht shum her m e
madhe sesa mosha e bots.
Konkluzioni i nxjerr nga t gjitha kto sht se evolucioni bie n humnerat e llahtarshme t pamundsis q n fazn e formimit t nj proteine t
vetme.
106
A ka n natyr nj mekanizm "provo dhe gabo" ?

Ky mekanizm sht nj pik shum e rndsishme n lidhje me
logjikn baz t llogaritjes s probabiliteteve, shembuj t t cilve ne kemi
dhn m sipr. Ne treguam se llogaritjet e probabiliteteve t prmenduara
m sipr arrijn kufij astronomik dhe jan praktikisht t pamundur.
Megjithat pr evolucionistt ekziston nj problem akoma m i madh
n lidhje me kt shtje. Ai sht se nn kushtet e natyrs, kto probabilitete, d.m.th. kombinimi dhe pastaj rikombinimi deri n arritjen e kombinimit t duhur, as q mund t fillojn, sepse nuk ekziston n natyr nj
mekanizm "provo dhe gabo".
Llogaritjet q treguam m sipr q tregojn probabilitetin e formimit
t nj proteine me 500 aminoacide jan t vlefshme vetm pr nj ambient
ideal t natyrs "provo dhe gabo" q nuk ekziston n jetn reale. N jetn
reale ekzistenca e ktij ambienti do t thot q pr arritjen e probabilitetit 1
n 10950 pr formimin e nj proteine me 500 aminoacide, nj dor e padukshme duhet ti kombinonte 500 aminoacidet, pastaj t kontrollonte funksionimin e kombinimit; n.q.s. kombinimi nuk do t funksiononte, ather
ajo duhet ti rikombinonte n nj mnyr tjetr, e kshtu me radh.
Jo vetm kaq, por n secilin kombinim nuk duhet t shtohej asnj
material i huaj. Gjithashtu, zinxhiri i lidhjes aminoacidaminoacid, gjat
provs, nuk duhet t shkputej apo shkatrrohej pa u arritur lidhja midis
500 aminoacideve nj nga nj. Kto kushte tregojn se probabilitetet q
kemi prmendur m sipr mund t fillojn t provohen vetm n nj
ambient ku ka nj mekanizm t ndrgjegjshm kontrolli pr seciln
prov. (Realizohet kombinimi i par pastaj kontrollohet, n.q.s. nuk sht i
prshtatshm fillon kombinimin e dyt dhe ku shansin pr tu kombinuar
e kan vetm aminoacidet e majta). Ska dyshim, sht e pamundur ekzistenca e nj ambienti t till n kushtet e natyrs. Prandaj formimi i nj proteine n kushtet e natyrs sht logjikisht dhe praktikisht i pamundur. N
fakt, t flassh pr probabilitetet e nj ngjarjeje t till sht trsisht antishkencore.
Disa evolucionist t painstruktuar nuk arrijn ta kuptojn kt.
Meqense ata e marrin formimin e proteins si nj reaksion t thjesht
PROBABILITETI Q PROTEINA T FORMOHET NGA

RASTSIA ESHT ZERO
Ka tre kushte baz pr formimin e nj proteine t dobishme:

Kushti i par: T gjitha aminoacidet n zinxhirin proteinik duhet t jen t tipit t duhur dhe n sekuencn e duhur.
Kushti i dyt: T gjitha aminoacidet duhet t jen t majta.
Kushti i tret: T gjitha aminoacidet duhet t jen t lidhura me njra-tjetrn me lidhjen peptide.
Q proteina t formohet rastsisht, t tre kushtet duhet t plotsohen njkohsisht. Kshtu, probabiliteti i formimit t
rastsishm t proteins sht i barabart me produktin e probabiliteteve t realizimit t t tre kushteve.
P. sh. Pr nj molekul mesatare me 500 aminoacide:

1. Probabiliteti q aminoacidet t jen n sekuencn e duhur:
Ka 20 lloje aminoacidesh q prbjn proteinn. Sipas ksaj:
- Probabiliteti q secili aminoacid t jet zgjedhur ashtu si duhet midis 20 aminoacideve = 1/20
- Probabiliteti q t 500 aminoacidet t jen zgjedhur si duhet
= 1/20500 = 1/10650
= : 1 rast n 10650
2. Probabiliteti q aminoacidet t jen t majta:

- Probabiliteti q nj aminoacid t jet i majt
- Probabiliteti q t gjitha 500 aminoacidet t jen t majta n t njjtn koh
= 1/2
= 1/2500 = 1/10150
= 1 rast n 10150
3. Probabiliteti q aminoacidet t kombinohen me nj "lidhje peptide".

Aminoacidet mund t kombinohen me njra-tjetrn me an t lidhjeve t ndryshme kimike. Q t formohet nj protein e dobishme t gjitha aminoacidet duhet t kombinohen me nj lidhje t veant q quhet "lidhje peptide". Esht
llogaritur se probabiliteti q nj aminoacid t kombinohet me lidhje peptike sht:
- Probabiliteti q dy aminoacide t lidhen me nj lidhje peptide
= 1/2
- Probabiliteti q 500 aminoacide t lidhen me lidhje peptide
= 1/2499 = 1/10150
= 1 rast n 10150
PROBABILITETI TOTAL = 1/10650 x 1/10150x 1/10150 = 1/10950

= 1 rast n 10950
108
Probabiliteti i formimit t nj proteine mesatare me 500

aminoacide sht 10950. Ne mund ta shkruajm kt
numr duke shtuar 950
zero pas 1-shit
10950 =
100,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000
kimik, ata bjn shkurtime absurde si p.sh. "aminoacidet kombinohen me

an t reaksionit dhe pastaj formojn proteinat". Reaksionet kimike aksidentale q ndodhin n nj struktur inorganike sjellin vetm ndryshime t
thjeshta dhe primitive. Numri i tyre sht i caktuar dhe i kufizuar. Pr
ndonj material kimik m kompleks duhet t futen n pun fabrika gjigande, pajisje kimike dhe laborator. Ilaet (barnat) dhe shum materiale
t tjera kimike q ne prdorim n ditt tona jan t t njjtit lloj. Proteinat
kan struktura shum m komplekse se kto produkte kimike t prodhuara nga industria. Prandaj, sht e pamundur pr proteinat, secila prej
t cilave sht nj mrekulli dizenjimi ku do pjes i prshtatet vendit t vet
n nj rregull t caktuar, ta ken fillimin e tyre si rezultat i reaksioneve
kimike t rastsishme.
Le t vendosim mnjan t gjitha pamundsit q kemi prshkruar
109
deri tani dhe t supozojm se nj protein e dobishme u formua rastsisht.

Edhe n kt pik evolucionistt nuk japin dot prgjigje, sepse q kjo protein t vazhdoj t ekzistoj duhet t izolohet nga ambienti natyror dhe t
ruhet n kushte shum specifike. Prndryshe kjo protein ose do t
shkatrrohet nga ekspozimi ndaj kushteve natyrore, ose do t bashkohet
me acidet, aminoacidet ose kimikatet e prbra, duke i humbur vetit e saj
dhe duke u kthyer n nj substanc krejt tjetr dhe t padobishme.
Pshtjellimi evolucionist pr origjinn e jets

Pyetja se si u shfaqn gjallesat pr her t par sht kaq problematike
pr evolucionistt, saq ata zakonisht prpiqen t mos e prekin kt shtje. Ata prpiqen ta kaprcejn kt duke thn "krijesat e para erdhn n
ekzistenc si rezultat i ngjarjeve t rastsishme n uj". Ata ndodhen ktu
prball nj pengese t pakalueshme. Pr kt shtje ata nuk kan t
dhna fosile q t mund ti keqinterpretojn si u plqen, pr t mbshtetur
pohimet e tyre. Prandaj teoria e evolucionit sht prfundimisht e dshtuar q n hapin e par.
Ekziston nj pik tepr e rndsishme q duhet marr n konsiderat:
N.q.s. cilido hap i procesit evolutiv provohet se sht i pamundur, kjo
mjafton pr t provuar se e gjith teoria sht e pavler. P.sh. me an t
vrtetimit se formimi i rastsishm i proteins sht i pamundur hidhen
posht t gjitha hapat e tjer t evolucionit. Pas ksaj, sht pa kuptim t
marrsh disa kafka njeriu dhe disa kafka majmuni e t bsh spekullime me
to.
Si sht e mundur q gjallesat t ken ardhur n ekzistenc nga lnd
inorganike? Kt pyetje evolucionistt skan dashur ta prmendin pr nj
koh t gjat. Megjithat, me kalimin e kohs ajo u b nj problem i paevitueshm, ndaj dhe u bn disa prpjekje pr ti dhn prgjigje asaj, aty
nga ereku i fundit t shekullit XX.
Pyetja baz sht: Si mund t jet shfaqur qeliza e par n atmosfern
primitive t toks? Me fjal t tjera, far shpjegimi i japin ktij problemi
evolucionistt?
Prgjigja pr kto pyetje u dha nprmjet eksperimenteve. Krkuesit
dhe shkenctart evolucionist kan zhvilluar shum eksperimente labo-
110
ratorike pr tiu prgjigjur ktyre pyetjeve, por ato nuk zgjuan interes.
Eksperimenti m i njohur rreth origjins s jets sht eksperimenti i Milerit, i realizuar nga krkuesi amerikan Stenli Miler n vitin 1953. (Eksperimenti njihet ndryshe edhe si " eksperimenti Urej-Miler", pr shkak t kontributit t instruktorit t Milerit n universitetin e ikagos, Harold Urej).
Ky eksperiment sht e vetmja "evidenc" q prdoret pr t mbrojtur
tezn e evolucionit molekular n fazn e tij t par. Megjithse ka kaluar
gati gjysm shekulli dhe jan shnuar shum arritje teknologjike, askush
nuk ka marr m prsipr nj hap tjetr t till. Megjithat, eksperimenti i
Milerit akoma msohet n tekstet shkollore si shpjegimi evolucionist pr
shfaqjen e gjallesave t para. Duke e ditur se studime t tilla nuk mbshtesin, por, prkundrazi, kundrshtojn tezat e tyre, evolucionistt me
qllim nuk marrin m prsipr eksperimente t tilla.
Eksperimenti i Milerit
Qllimi i Stenli Milerit ishte t paraqiste nj eksperiment q provonte
se aminoacidet kishin ardhur n ekzistenc rastsisht n tokn pa jet t
biliona vjetve m par. N eksperimentin e tij, Mileri prdori nj przierje
gazi q supozohej se kishte ekzistuar n tokn fillestare (por q m von u
pranua q ishte e pasakt), e prbr nga amoniaku, metani, hidrogjeni
dhe avuj uji. Pr shkak se kto elemente nuk mund t hyjn n reaksion me
njri-tjetrin n kushte normale, ai futi nj stimulues energjie pr ti futur n
reaksion. Duke supozuar se kjo energji mund t kishte ardhur nga rrufet
n atmosfern primitive, ai prdori nj shkarkues elektrik.
Mileri e mbajti kt przierje gazrash n temperaturn 100oC pr nj
jav dhe shtoi edhe rrym elektrike. N fund t javs, Mileri analizoi
lndt e formuara n fund t ens s eksperimentit dhe vuri re se 3 prej 20
aminoacideve, q prbjn elementet baz t proteins, ishin formuar.
Ky eksperiment i eksitoi shum evolucionistt dhe u vlersua si sukses i jashtzakonshm. Pr m tepr, n nj eufori t till disa publikime
mbanin tituj sensacional, si "Mileri krijoi jetn". Megjithat, molekulat q
Mileri kishte arritur t sintetizonte ishin vetm molekula inorganike.
T inkurajuar nga ky eksperiment evolucionistt menjher formuan
nj skenar t ri. Fazat q pasonin aminoacidet u hipotezuan shum shpejt.
111
U supozua se aminoacidet ishin bashkuar m von rastsisht n sekuencat

e duhura, pr t formuar proteinat. Disa prej ktyre proteinave t formuara
u vendosn rastsisht n nj struktur t ngjashme me membrann e
qelizs, e cila n nj far mnyr erdhi n ekzistenc dhe formoi nj qeliz
primitive. Me koh, qelizat u bashkuan me njra-tjetrn dhe formuan organizmat e gjall. N t vrtet, eksperimenti i Milerit nuk ishte asgj tjetr
vese nj besim i pabaz, pasaktsia i t cilit sht provuar n shum
aspekte.
Eksperimenti i Milerit nuk ishte gj tjetr

vese "Bj dhe beso"
Eksperimenti i Milerit krkoi t provonte q aminoacidet u formuan
vet nn veprimin e kushteve fillestare t toks, por ai ishte i paqndrueshm n nj numr pikash.
1- Duke prdorur nj mekanizm t quajtur "kurthi i ftoht", Mileri
i izoloi aminoacidet nga ambienti menjher pas formimit t tyre. N.q.s.
ai nuk do t bnte kshtu, kushtet e mjedisit nn t cilin aminoacidet u formuan, do ti kishin shkatrruar menjher kto molekula.
Pa dyshim, ky lloj mekanizmi i ndrgjegjshm izolimi nuk ekzistonte
n kushtet fillestare t toks. Pa nj mekanizm t till, edhe sikur t ishte
prftuar nj aminoacid, ai do t shkatrrohej menjher. Kimisti Richard
Bliss thot kshtu pr kt kontradikt: "Me t vrtet pa kt (mekanizm)
"kurth t ftoht", produktet kimike do t shkatrroheshin nga burimi elektrik".99
2- Atmosfera fillestare q Mileri u prpoq t stimulonte n eksperimentin e tij nuk ishte reale. N vitet 80, shkenctart ran dakord se azoti
dhe dioksidi i karbonit duhet t kishin ekzistuar n atmosfern primitive,
n vend t metanit dhe amoniakut. Pas nj periudhe t gjat heshtjeje, vet
Mileri pohoi se atmosfera q prdori n eksperimentin e tij nuk ishte
reale.100
Lind pyetja: Pse Mileri insistoi n kto gaze?
Arsyeja sht e thjesht. Pa amoniak sht e pamundur t sintetizohet
nj aminoacid. Kevin McKean tregon pr kt n nj artikull t publikuar
t revistn "Discover":
112
Mileri dhe Urej imituan atmosfern e lasht t toks me nj przierje metani dhe
amoniaku. Sipas tyre, toka ishte nj przierje e vrtet homogjene metalesh,
shkmbinjsh dhe akujsh. N studimet e fundit sht kuptuar se toka ishte shum e
nxeht dhe se ajo ishte e prbr prej hekur-nikeli t shkrir. Prandaj, prmbajtja
kimike e atmosfers n at koh duhet t kishte m shum azot (N2), dioksid karboni (CO2) dhe avuj uji (H2O). Kto nuk jan aq t prshtatshme sa metani dhe
amoniaku pr prodhimin e molekulave organike.101
Shkenctart amerikan J. P. Ferris dhe C. T. Chen e prsritn eksperimentin e Milerit n nj atmosfer q prmbante dioksid karboni, hidrogjen,
azot dhe avuj uji dhe nuk qen n gjendje t prftonin as edhe nj aminoacid
t vetm.102
3- Nj tjetr pik e rndsishme q zhvlerson eksperimentin e Milerit
sht se n atmosfer kishte oksigjen t mjaftueshm pr t shkatrruar t
gjitha aminoacidet n kohn e formimit. Ky fakt i anashkaluar nga Mileri
tregohet nga gjurmt e oksidit t hekurit dhe uraniumit t gjetura n shkmbinj q datohen 3.5 bilion vjear. 103
Ekzistojn zbulime t tjera q tregojn se sasia e oksigjenit n at faz
ishte shum m e lart se ajo q sht deklaruar nga evolucionistt. Studimet
gjithashtu tregojn se n at koh, sasia e rrezatimit ultraviolet q binte n
tok ishte 10 mij her m e madhe sesa vlersimet e evolucionistve. Ky
rrezatim intensiv ultraviolet do t ket liruar n mnyr t pashmangshme
oksigjen si pasoj e shprbrjes s avujve t ujit dhe dioksidit t karbonit n
atmosfer. Kjo situat e hedh posht krejtsisht eksperimentin e Milerit, n
t cilin oksigjeni mungonte. N.q.s. oksigjeni do t prdorej n eksperimentin
e tij, metani do t shprbhej n dioksid karboni dhe uj, ndrsa amoniaku
do t shprbhej n azot dhe uj. Nga ana tjetr, n nj ambient ku oksigjeni
nuk ekziston, nuk do t kishte as shtres ozoni, kshtu aminoacidet do t
shkatrroheshin menjher nga ekspozimi ndaj rrezeve ultraviolet (pr
shkak t mungess s ozonit). Me fjal t tjera, me ose pa oksigjen, n botn
fillestare rezultati do ishte nj ambient shkatrrues pr aminoacidet.
4- N fund t eksperimentit t Milerit u formuan shum acide organike
me karakteristika t dmshme pr strukturn dhe funksionin e gjallesave.
N.q.s. aminoacidet nuk do t ishin izoluar, por do t ishin ln n t njjtin
ambient me kto kimikate, shkatrrimi apo transformimi i tyre n kompo-
BURIMET E FUNDIT EVOLUCIONISTE HEDHIN POSHT

EKSPERIMENTIN E MILERIT
ot eksperimenti i Milerit injorohet
edhe midis vet evolucionistve. N
shkurt t vitit 1998, n revistn e shquar
evolucioniste "Earth" u botuan
deklaratat e mposhtme n artikullin me
titull "Lifes Crucible":
"Gjeologt tani mendojn se atmosfera primitive prbhej kryesisht
nga dioksidi i karbonit dhe azoti,
gaze q jan m pak aktive se gazet
e prdorura n eksperimentin e 1953shit. Edhe n.q.s. atmosfera e Milerit
do t kishte ekzistuar, si sht e
mundur q molekula t thjeshta si
aminoacidet t shkonin
drejt ndryshimeve t nevojshme kimike, q do ti
kthenin n komponente
m t komplikuara apo
polimere t tilla si proteinat? Mileri e mori vet
prsipr kt pjes t problemit. "Esht problem."
pshertin ai. "Si ti bsh
polimeret? Kjo nuk sht
kaq e leht."1
Ashtu si duket sot, edhe
Mileri vet e ka pranuar se
eksperimenti i tij nuk onte n
ndonj konkluzion q do ti
jepte prgjigje shtjes s
origjins s jets. Fakti q
evolucionistt
tan
e
prkrahin me forc kt
eksperiment tregon krizn e
madhe n t ciln ka rn
evolucioni dhe prpjekjet e
dshpruara t avokatve t
tij.
N mars t vitit 1998 pr
kt shtje, n revistn National Geographic, n artikullin "Shfaqja e jets n
tok", shkruhet:
"Sot shum shkenctar mendojn
se atmosfera primitive ishte e
ndryshme nga ajo e supozuar nga
Mileri. Ata mendojn se ajo prbhej
m shum nga dioksidi i karbonit
dhe azoti sesa nga hidrogjeni,

metani dhe amoniaku. Ky sht nj
lajm i keq pr kimistt. Shkenctart e kan t vshtir t mendojn
se jeta doli nga kjo "sup" e holluar."2
Shkurt, as eksperimenti i Milerit e as
prpjekjet e tjera t evolucionistve nuk
mund ti prgjigjen pyetjes se si jeta u
shfaq n tok. T gjitha krkimet q jan
br tregojn se sht e pamundur q
jeta t jet shfaqur rastsisht; n kt
mnyr ato konfirmojn se ajo sht krijuar.
1 Earth, Lifes Crucible, shkurt 1998, fq. 34.

2 National Geographic, Shfaqja e jets n
tok, mars 1998, fq. 68.
114
nente t tjera, nprmjet reaksioneve kimike, do t kishte qen i pamnjanueshm.

Pr m tepr, nj numr i madh aminoacidesh t djathta u formuan n
fund t eksperimentit.104 Ekzistenca e ktyre aminoacideve hedh posht
evolucionin, bile edhe brenda arsyetimit t saj, sepse aminoacidet e djathta
jan aminoacide t paafta pr t marr pjes n formimin e organizmave t
gjall. Pr t prfunduar, rrethanat n t cilat aminoacidet u arritn t prftoheshin n eksperimentin e Milerit nuk ishin t prshtatshme pr jetn. N t
vrtet, ky ambient mori formn e nj przierjeje acidesh q shkatrronin
dhe oksidonin molekulat e dobishme t fituara.
T gjitha kto fakte tregojn se eksperimenti i Milerit nuk ka provuar se
organizmat e gjall u formuan nga rastsia n kushtet fillestare t toks. I
gjith eksperimenti nuk sht gj tjetr vese nj eksperiment laboratorik i
qllimshm dhe i kontrolluar pr t sintetizuar aminoacidet. Sasia dhe tipet
e gazeve t prdorura n eksperiment ishin prcaktuar idealisht pr ti lejuar
aminoacidet t formoheshin. Sasia e energjis q i jepej sistemit ishte e llogaritur saktsisht q t mundsonte ndodhjen e reaksioneve. Pajisjet eksperimentale u izoluan q t mos lejonin deprtimin e ndonj elementi t
dmshm shkatrrues apo t do lloj elementi tjetr q mund t pengonte
formimin e aminoacideve q mendoheshin se ishin prezente n kushtet
fillestare toksore. Asnj nga elementet, mineralet apo prbrjet e tjera q
ishin prezente n kushtet fillestare toksore dhe q mund t kthenin kursin e
reaksioneve, nuk u prfshi n eksperiment. Oksigjeni, i cili do t kishte penguar formimin e aminoacideve n saj t vetive t tij oksiduese, sht vetm
nj prej ktyre elementeve shkatrruese. Bile edhe n kushtet laboratorike
ideale ishte e pamundur pr aminoacidet e prodhuara t vazhdonin t ekzistonin dhe t mnjanonin shkatrrimin pa mekanizmin "kurthi i ftoht".
N fakt, me kt eksperiment vet evolucionistt hodhn posht evolucionin, sepse n.q.s. eksperimenti vrteton dika, ajo sht se aminoacidet
mund t prodhohen vetm n nj ambient t kontrolluar laboratorik, ku t
gjitha kushtet jan t rregulluara ashtu si duhet nga nj ndrhyrje e
ndrgjegjshme. Pra, fuqia q sjell jet nuk mund t jet rastsi e
pandrgjegjshme, por krijim i ndrgjegjshm.
Arsyeja q evolucionistt nuk e pranojn kt t vrtet t dukshme
115
sht ndjekja e verbr e paragjykimeve q jan krejtsisht joshkencore. Mjaft

interesant sht fakti se Harold Urej q organizoi eksperimentin s bashku
me studentin e tij, Stenli Miler, sht shprehur kshtu pr kt shtje:
T gjith ne q studiojm origjinn e jets zbulojm se, sa m shum thellohemi n
t, aq m shum ndjejm se sht tepr komplekse, pr t qen e evoluar. Ne t gjith
besojm se jeta ka evoluar nga materia e vdekur n kt planet. Mirpo ky kompleksitet sht kaq i madh, saq e bn t vshtir pr ne t imagjinojm se ka ndodhur
me t vrtet kshtu.105
Atmosfera fillestare dhe proteinat

Megjith problemet e cituara m sipr, prsri evolucionistt i referohen
eksperimentit t Milerit, duke e prdorur at pr t treguar se aminoacidet u
formuan vet n atmosfern primitive t toks. Madje edhe sot ata vazhdojn t mashtrojn njerzit, duke pretenduar se problemi sht zgjidhur nga
ky eksperiment.
Pr t shpjeguar fazn e dyt t origjins s jets, evolucionistt prballohen me nj problem akoma edhe m t madh q nuk mund t krahasohet
me at t formimit t aminoacideve. Ky problem sht "proteina", njsia
baz e jets, e cila prbhet prej qindra aminoacidesh t ndryshme, t
bashkuara me njra-tjetrn n nj rregull t caktuar.
Thnia se proteinat u formuan nga rastsia nn ndikimin e kushteve
natyrore sht shum m e pasakt dhe e paarsyeshme sesa thnia se
aminoacidet u formuan rastsisht. N faqet paraprirse ne kemi treguar me
llogaritje pamundsin matematikore pr bashkimin e rastsishm t
aminoacideve n sekuencn e duhur pr t formuar proteinat. Tani do t
analizojm pamundsin e prodhimit kimik t proteinave nn kushtet
fillestare toksore.
Sinteza e proteinave nuk sht e mundur n uj

Kur kombinohen pr t formuar proteinat, aminoacidet formojn nj
lidhje t veant midis tyre t quajtur "lidhja peptide". Gjat formimit t
ksaj lidhjeje peptide lirohet nj molekul uji.
Ky fakt hedh posht me forc shpjegimin e evolucionistve se jeta
116
fillestare filloi n uj, sepse n prputhje me "Le Chtelier Principle", n

kimi, nuk sht e mundur q nj reaksion q liron uj (reaksion kondensimi), t zhvillohet n nj ambient hidrik. Realizimi i ktij reaksioni n nj
ambient hidrik ka probabilitet m t vogl pr t ndodhur n krahasim me
t gjitha reaksionet e tjera.
Kshtu oqeanet, pr t cilat thuhet se ishin vendi ku filloi jeta dhe
doln aminoacidet, jan vende t paprshtatshme q aminoacidet t formojn proteinn. Nga ana tjetr, sht iracionale pr evolucionistt q t
ndryshojn mendje dhe t thon se jeta filloi n tok, sepse i vetmi ambient
ku aminoacidet do t ishin t mbrojtura nga rrezatimi ultraviolet ishte uji.
N tok ato do t shkatrroheshin nga ky rrezatim. "Le Chtelier Principle"
hedh posht thnien e formimit t jets n det. Kjo sht nj dilem tjetr
q del prpara evolucionit.
Nj tjetr prpjekje e dshtuar: Eksperimenti i Foksit
T vn n vshtirsi nga dilema e msiprme, evolucionistt filluan
t shpiknin skenare jo t vrteta pr "problemin e ujit" q rrzonte plotsisht teorin e tyre.
Sidnej Foks ishte nj prej m t njohurve midis ktyre krkuesve. Pr
t zgjidhur kt problem, Foksi zhvilloi teorin e mposhtme:
Aminoacidet e para duhet t jen trhequr n ndonj humner pran
ndonj vullkani, menjher pas formimit t tyre. Uji q prmbante kto
aminoacide dhe q ndodhej n kto humnera duhet t kishte avulluar kur
temperatura kishte arritur pikn e vlimit. Kshtu. aminoacidet q "thaheshin", duhet t ishin kombinuar pr t formuar proteinn.
Megjithat, kjo rrugzgjidhje e komplikuar nuk u besua nga shum
njerz, sepse aminoacidet nuk mund t durojn temperatura t larta.
Krkimet kan vrtetuar se aminoacidet shkatrrohen menjher n temperatura t larta.
Por Foksi nuk u dorzua. Ai i kombinoi dhe i pastroi aminoacidet n
laborator n kushte shum speciale, duke i ngrohur n nj ambient t
that. Aminoacidet u kombinuan, por pa formuar ndonj protein. Ajo q
arriti t marr ishin thjesht zinxhir t rregullt aminoacidesh t kombinuara arbitrarisht me njra-tjetrn. Kta zinxhir nuk kishin asnj lidhje
117
N eksperimentin e tij, Foksi arriti t prodhonte nj

substanc t quajtur "proteinoid". Proteinoidet jan
kombinime t rastsishme aminoacidesh. N
ndryshim nga proteinat e qenieve t gjalla, ato jan
kimikate t pavlera dhe pa asnj funksion. N figur
mund t shihet nj pamje e pjesve t proteinoidit, e
par n nj mikroskop elektronik.
me proteinn. Pr m tepr, n.q.s. Foksi do ti mbante aminoacidet n temperatur t qndrueshme, edhe ato zinxhir t padobishm q u formuan
do t shprbheshin.106 Nj tjetr fakt q rrzon eksperimentin e Foksit,
sht se ai nuk prdori produktet e padobishme q u prfituan nga eksperimenti i Milerit, por prdori aminoacide t pastra nga organizma t gjall.
Ky eksperiment q mendohej t ishte vazhdimi i eksperimentit t Milerit,
duhet t realizohej me rezultatet e marra nga Mileri, mirpo as Foksi dhe
as krkuesit e tjer nuk i prdorn aminoacidet e pavlefshme t prodhuara
nga Mileri.107
Eksperimenti i Foksit nuk u pranua si pozitiv as nga qarqet evolucioniste, sepse ishte e qart se zinxhirt e pavler t aminoacideve (proteinoidt) q ai prfitoi nuk mund t formoheshin n kushte natyrore. Pr
m tepr, proteina, njsia baz e jets, nuk u prodhua ende. Problemi i
origjins s proteinave akoma nuk u zgjidh. N nj artikull n revistn e
njohur shkencore Chemical Engineering News t vitit 1970, eksperimenti i
Foksit prmendej si m posht:
Foksi dhe krkues t tjer u prpoqn t bashkonin aminoacidet n formn e "proteinoidve", duke prdorur kimikate speciale, si dhe ngrohje n kushte t atilla q
nuk ekzistonin n fazat fillestare. Gjithashtu, ato nuk jan aspak t ngjashme me
proteinat e rregullta q ndeshen te gjallesat. Ato nuk jan gj tjetr vese zinxhir t padobishm dhe t parregullt. Gjithashtu, sht shprehur se edhe nse
molekula t tilla do t ishin formuar n fazat e hershme, ato pa dyshim do t
shkatrroheshin.108
N t vrtet proteinat q Foksi prftoi ishin krejt t ndryshme nga

proteinat reale si n struktur ashtu dhe n funksion. Diferenca midis pro-
118
MATERIA E PAJET NUK MUND T SJELL JET
hum eksperimente evolucionistsh, si ai i Milerit dhe Foksit, jan

prpjekur t provojn se jeta mund t gjenerohet nga materia inorganike dhe m von t organizoj vetveten duke formuar gjallesa komplekse. Kjo sht trsisht dika antishkencore. do eksperiment i kryer
dhe do observim i ndrmarr ka vrtetuar se materia inorganike nuk e
ka kt aftsi. Astronomi dhe matematikani i famshm anglez Fred Hoyle
v n dukje se materia nuk mund t gjeneroj jet nga vetvetja pa nj
ndrhyrje t vullnetshme:
"N.q.s. do t kishte nj princip q n nj far mnyre e oi materien

drejt jets ai do t ishte demonstruar lehtsisht n laborator. P.sh.
dikush mund t marr nj vask pr t paraqitur supn fillestare, ta
mbush at me fardo kimikati t natyrs jobiologjike, t pompoj
n t n fardo mnyre do lloj gazi q t dshiroj. Pastaj le ta
ekspozoj przierjen n do lloj rrezatimi q mund ti shkoj n
mendje. Le ta zgjas eksperimentin pr nj vit dhe le t shikoj pastaj
se sa prej 2000 enzimave (proteina t prodhuara nga qelizat e gjalla)
jan shfaqur n vask. Prgjigjen po ia jap un q ti kursej kohn,
shpenzimet dhe preokupimet pr realizimin e eksperimentit. Nuk ka
pr t gjetur gj prej gjje, prve, ndoshta, nj llumi aminoacidesh
dhe ndonj kimikati tjetr t thjesht organik."1
1 Fred Hoyle, The Inteligent Universe, New York, Holt, Rinehard & Wisdom, 1983, fq. 256.
teinave dhe "proteinoidve" sht aq e madhe, sa mund t jet diferenca

midis nj pajisjeje t teknologjis s lart dhe nj grumbulli materialesh t
paprpunuara.
Pr m tepr, nuk kishte asnj shans pr kto aminoacide t parregullta t mbijetonin n atmosfern fillestare. Efektet kimike dhe fizike t
dmshme dhe shkatrruese, t shkaktuara nga ekspozimi i madh ndaj
rrezeve ultraviolet, si dhe kushtet natyrore t paqndrueshme do t bnin
q kto proteinoide t shprbheshin.
Pr shkak t "Le Chtelier Principle", ishte e pamundur pr
aminoacidet t kombinoheshin nn uj, ku rrezet ultraviolet nuk mund ti
arrinin. Pr shkak t ksaj, ideja q proteinoidet ishin baza e jets humbi
mbshtetjen e shkenctarve.
119
Molekula e mrekullueshme: ADN-ja

Ekzaminimet molekulare kan treguar qart se shtja e formimit t
aminoacideve nuk sht ndriuar aspak nga evolucionistt. Formimi i proteinave sht nj mister m vete, por problemi nuk sht i kufizuar vetm
tek aminoacidet dhe proteinat. Ato jan vetm fillimi. Pas tyre, struktura
perfekte e qelizs i fut evolucionistt n nj qorrsokak tjetr. Arsyeja sht
se qeliza nuk sht vetm nj grumbull aminoacidesh t strukturuara, por
sht nj mekanizn i gjall q ka qindra sisteme t zhvilluara dhe sht
kaq komplekse, saq e ka br njeriun t paaft t zbuloj misterin e saj.
Duke hequr mnjan sistemet komplekse, evolucionistt jan t paaft t
shpjegojn formimin qoft edhe t njsive baz t qelizs.
Ndrsa teoria e evolucionit ka qen e paaft t siguroj nj shpjegim
t prshtatshm pr ekzistencn e molekulave q jan bazat e strukturs
qelizore, zhvillimet n shkencn e gjenetiks dhe zbulimi i acideve nukleik (ADN dhe ARN) shkaktuan probleme t reja pr teorin e evolucionit. N vitin 1955, puna e dy shkenctarve, James Watson dhe Francis
Crick, mbi ADN-n hapi nj faqe t re n biologji. Shum shkenctar
prqndruan vmendjen e tyre n drejtim t shkencs s re t gjenetiks.
Sot, pas shum vite krkimesh, struktura e ADN-s po njihet gjithnj e m
shum.
Molekula e quajtur ADN, q gjendet n brthamn e do 100 trilion
qelizave t trupit ton, prmban t gjith informacionin strukturor t trupit
t njeriut. Informacioni q ka t bj me t gjitha karakteristikat e nj personi, q nga pamja e jashtme deri n strukturn e organeve t brendshme,
sht i regjistruar n ADN me an t nj sistemi t veant kodimi. Informacioni n ADN sht i koduar brenda sekuencs s katr bazave speciale
q e ndrtojn molekuln. Kto katr baza jan specifikuar si A, T, G dhe C,
sipas grms me t ciln fillon emri i tyre. T gjitha ndryshimet strukturore
midis njerzve varen nga ndryshimi n sekuencn e ktyre grmave. Kjo
sht pak a shum si nj kasafort t dhnash e prbr prej 4 shkronjash.
Rregulli sekuencor i grmave t ADN-s prcakton strukturn njerzore
deri n detajet e saj m t vogla. Prve karakteristikave si gjatsia, syt,
flokt dhe ngjyra e lkurs, ADN-ja e nj qelize gjithashtu prmban dizenjimin e 206 kockave, 600 muskujve, nj rrjeti me 10.000 muskuj dgjimi,
T gjitha informacionet pr qenien e

gjall ruhen n molekuln e ADN-se.
Vetm kjo metod kaq efikase e ruajtjes
s informacionit sht nj prov e
mjaftueshme pr faktin q jeta nuk
erdhi n ekzistenc rastsisht, por
sht krijuar n nj mnyr t mrekullueshme.
nj rrjeti tjetr me 2 milion nerva

optik, 100 bilion qeliza nervore, 130
bilion metra ensh gjaku dhe me 100
trilion qeliza. N.q.s. ne do t shkruanim informacionin e koduar n ADN,
ather do t na duhej t prpilonim
nj bibliotek gjigande me 900 volume enciklopedike me 500 faqe secili.
Ky volum i jashtzakonshm informacioni sht i koduar n komponentt
e ADN-s t quajtur "gjene".
A mundet q ADN-ja t vij n ekzistenc rastsisht?

N kt pik, jemi para nj detaji t rndsishm q meriton ti kushtohet vmendje. Nj gabim n sekuencn e nukleotideve q ndrtojn
gjenin, e bn gjenin plotsisht t padobishm. Kur merret n konsiderat
se ka 200.000 gjene n trupin e njeriut, bhet akoma m shum e qart se sa
e pamundur sht pr miliona nukleotide q prbjn gjenet t formohen
rastsisht n sekuencat e duhura. Nj biolog evolucionist, Frank Salisburi,
komenton kt pamundsi duke thn:
Nj protein mesatare mund t prfshij 300 aminoacide. Gjeni i ADN-s q
kontrollon kt duhet t ket 1000 nukleotide n zinxhirin e tij. Meqense ka 4
lloje nukleotidesh n nj zinxhir ADN-je, ather formimi i rastsishm i informacionit gjenetik pr kt protein ka probabilitet 1 n 41000. Duke prdorur
pak algjebr nxjerrim se 41000 sht e barabart me 10600, d.m.th. numri 1 me
600 zero nga prapa, nj numr q qndron jasht mundsive tona t perceptimit. 109
Esht e qart se, kur 10-a me 11 zero nga prapa tregon 1 trilion, nj
121
numr me 600 zero pas sht i pakapshm pr mendjen e njeriut.

Pamundsia e formimit t ARN-s dhe ADN-s nga nukleotide t akumuluara rastsisht sht shprehur nga shkenctari francez Paul Auger si m
posht:
Ne duhet t dallojm ndryshimin midis dy fazave n formimin e rastsishm nga
reaksionet kimike t molekulave komplekse, si nukleotidet. Faza e par: Prodhimi
i nukleotideve nj nga nj, i cili sht i mundur. Faza e dyt: Kombinimi i tyre
n nj sekuenc t veant, q sht absolutisht i pamundur. 110
Edhe Francis Crick, q ka besuar n teorin e evolucionit molekular pr

shum vjet, pohoi pas zbulimit t ADN-s, se nj molekul e till kaq komplekse nuk mund t formohet rastsisht si rezultat i nj procesi evolutiv:
Nj njeri i ndershm, i pajisur me t gjith dijen q disponojm sot, mund t
thot vetm se, n nj far mnyre, origjina e jets shfaqet sikur t ishte gati nj
mrekulli. 111
Evolucionisti turk, prof. Ali Demirsoj, u detyrua t bnte kt koment

pr kt problem:
N fakt, probabiliteti i formimit t nj proteine dhe nj acidi nukleik (ADN
ARN) sht nj probabilitet i pavlersueshm. Pr m tepr, mundsia e shfaqjes
s nj zinxhiri t caktuar proteinik sht kaq mosprfillse sa mund t quhet
astronomike.112
Watson dhe
Crick pran
nj modeli t
molekuls s
ADN-se.
122
Nj dilem shum interesante del n kt pik: Ndrsa ADN-ja mund t

riprodhohet vetm me ndihmn e disa enzimave, q jan aktualisht proteina, sinteza e ktyre enzimave mund t arrihet vetm nga informacioni i
koduar n ADN. Pr shkak se ato varen nga njra-tjetra, ato duhet t ekzistojn n t njjtn koh q t riprodhohen, ose njra prej tyre duhet jet krijuar para tjetrs. Mikrobiologu Jacobson e komenton kt kshtu:
Udhzimet pr riprodhimin e planeve, pr energjin, pr nxjerrjen e pjesve nga
ambienti, pr sekuencn e rritjes dhe pr mekanizmin veprues q prkthen instruksionet pr rritjen t gjitha kto duhet t ishin njkohsisht prezente n momentin
kur jeta nisi. Ky kombinim ngjarjesh sht krejt i pamundur t ndodh dhe shpesh
i atribuohet ndrhyrjes hyjnore. 113
Citimi i msiprm u shkruajt dy vjet pas zbulimit

t strukturs s ADN-s nga James Watson dhe Francis
Crick. Megjith zhvillimet e shkencs ky problem
mbetet i pazgjidhur pr evolucionistt. Dy shkenctar gjerman Junker dhe Scherer shpjegojm se sinteza e secils molekul q nevojitet pr evolucionin
kimik, ka nevoj pr kushte t veanta. Probabiliteti i
kombinimit t ktyre materialeve, t cilat teorikisht
sigurohen nga metoda t ndryshme, sht zero:
Deri tani nuk njihet asnj eksperiment, me an t t cilit
Prof. Francis Crick:

"Origjina e jets duket
gati si nj mrekulli."
ne mund t prftojm t gjitha molekulat e nevojshme pr

evolucionin kimik. Prandaj, sht e domosdoshme t prodhohen disa molekula t ndryshme n vende t ndryshme n kushte shum t prshtatshme dhe pastaj t transportohen n nj vend tjetr pr tu futur n reaksion,
duke i mbrojtur nga elementt e dmshm si hidrolizat dhe fotolizat. 114
Shkurt, teoria e evolucionit sht e paaft t provoj ndonj prej fazave

t evolucionit q evolucionistt pohojn se ka ndodhur n nivelin e
molekuls.
N vend q t siguroj prgjigje pr pyetje t tilla, progresi i shkencs
po i bn pyetjet m komplekse dhe m t vshtira.
uditrisht, evolucionistt i besojn t gjitha kto skenare t
pamundura sikur t ishin fakte shkencore. Meqense jan t vendosur pr t
123
mos e pranuar krijimin, ata nuk kan ndonj zgjidhje tjetr, por t besojn t
pamundurn. Nj biolog i famshm nga Austria, Michael Denton, tregon pr
kt shtje n librin e tij "Evolucioni: Nj teori n kriz":
Pr skeptikt do t thot t fyesh arsyen, po t sugjerosh se programet
gjenetike t organizmave t lart, q prmbajn nj mij milion bit informacion t barazvlefshm me sasin e grmave n nj librari t vogl me 1 mij volume,
dhe q prmbajn n form t koduar algoritme t panumrta t ndrlikuara q kontrollojn, specifikojn dhe rregullojn rritjen dhe zhvillimin e biliona qelizave n
formn e nj organizmi kompleks, jan formuar nga nj proces i rastsishm.
Po pr Darvinistt ideja sht e pranueshme pa dyshimin m t vogl. 115
Nj tjetr prpjekje e kot e evolucionistve:

"Bota e ARN-s"
Zbulimi n vitet 70-t se gazet q ekzistonin n atmosfern primitive e
bnin sintezn e aminoacideve t pamundur, ishte nj bomb pr teorin e
evolucionit molekular. Ather u kuptua se "eksperimentet e atmosfers
primitive" t evolucionistve si Mileri, Foksi dhe Ponnamperuma ishin gjra
t kota. Pr kt arsye, u zhvillua nj skenar tjetr, skenari i bots s ARN-s.
Ky skenar propozoi se nuk ishin proteinat q u formuan t parat, por ARN-ja
molekulare q prmbante informacionin e proteinave.
Sipas ktij skenari t zhvilluar nga Walter Gilbert, kimist i Harvardit, n
1986, biliona vjet m par nj molekul ARN-je, q n nj far mnyre ia doli
t vetriprodhohej, u formua rastsisht. Pastaj kjo molekul ARN -je e
aktivizuar nga efektet e jashtme filloi t prodhonte proteina. M pas u b e
nevojshme q t ruhej informacioni n nj molekul t dyt dhe n nj far
mnyre doli n sken molekula e ADN-s.
Duke u ndrtuar nga nj zinxhir t pamundurash n do faz, ky skenar imagjinar, i vshtir pr tu pranuar, vetm sa i hedh benzin zjarrit dhe
nxjerr shum pyetje t pashpjegueshme n vend q t siguroj nj shpjegim
pr origjinn e jets:
1- Kur sht e pamundur t shpjegohet formimi i rastsishm qoft
edhe i nj nukleotidi q formon ARN-n, si sht e mundur pr kto nukleotide imagjinare t formojn ARN-n, duke u bashkuar n nj sekuenc t
sakt? Biologu evolucionist, John Horgan, pranon pamundsin e formimit
124
DSHMI NGA EVOLUCIONISTT

logaritjet e probabilitetit bjn t qart se molekula komplekse
t tilla si proteinat dhe acidet nukleike (ARN dhe ADN), kurr
nuk mund t jen formuar nga rastsia n mnyr t pavarur nga
n j r a - t j e t r a . Ta n i e v o l u c i o n i s t t d u h e t t p r b a l l o j n n j p r o b l e m
akoma edhe m t madh, bhet fjal pr ekzistencn e t gjitha
ktyre molekulave njkohsisht. Kjo sepse pa ekzistencn e tyre
n j k o h s i s h t n u k m u n d t k e t j e t . Te o r i a e e v o l u c i o n i t n u k m u n d
t qndroj prpara ktyre krkesave. Kshtu, disa udhheqs t
m e n d i m i t e v o l u c i o n i s t j a n d e t y r u a r t t h o n t v r t e t n . P. s h .
Leslie Orgel, nj nga shoqruesit e afrt t Milerit dhe Francis
Crick, i cili sht dhe vet nj evolucionist me reputacion, thot:
"Esht krejtsisht e pamundur q proteinat dhe acidet nukleike,

t cilat kan t gjitha struktura komplekse, t lindin rastsisht
n t n j j t i n v e n d , n t n j j t n k o h . P o r n g a a n a t j e t r, d u k e t e
pamundur q t ekzistoj njra prej tyre pa tjetrn. Kshtu n
shikim t par mund t konkludosh se jeta nuk ka filluar kurr
me an t reaksioneve kimike."1
I njjti fakt pranohet gjithashtu edhe nga shkenctar t tjer:
"AND-ja nuk mund ta bj punn e saj, prfshi edhe formimin e
AND-ve t tjera, pa ndihmn e proteinave katalitike, ose enzimave. Shkurt, proteina nuk mund t formohet pa AND-n, por as
AND-ja nuk mund t formohet pa proteinn."2
"Si erdhi n ekzistenc kodi gjenetik bashk me mekanizmin e
deshifrimit t tij (ribozomet dhe molekulat ARN)? Pr shkak t
mungess s prgjigjes s knaqshme pr momentin ne duhet ta
knaqim veten me ndjenjn e udis dhe habis."3
1 Leslie Orgel, Origjina e jets n tok, Scientific American, v. 271, nntor 1994, f. 78.
2 John Horgan, In the Beginning (N Fillim), Scientific American, vol. 264, shkurt 1991, fq. 119.
3 Douglas Hofstadter, Godel, Escher, Bach: An Eternal Golden Braid, New York, Vintage Books,
1980, fq. 548.
t rastsishm t ARN-s duke thn:

Ndrsa krkuesit vazhdojn t ekzaminojn botn e ARN-s
nga afr, dalin gjithmon e m shum probleme. Si u shfaq ARN-ja
fillimisht? ARN-ja dhe komponentt e saj jan t vshtir pr tu sintetizuar n laborator n kushtet m t mira t mundshme e jo m n
kushte t vshtira.116
2- Edhe n.q.s. supozojm nj formim t rastsishm, si sht e mun-
125
dur q kjo ARN, e ndrtuar thjesht nga nj zinxhir nukleotidesh, "vendosi"

t vetriprodhohej? far mekanizmi mund t realizoj nj proces t till
vetriprodhimi? Ku i gjeti nukleotidet e prdorura gjat vetriprodhimit?
Mikrobiologt Gerald Joyce dhe Leslie Orgel e shprehin kt situat t
dshpruar n librin e tyre t titulluar "N botn e ARN-s".117
3- Edhe n.q.s. supozojm se n botn fillestare ekzistonte nj ARN
vetriprodhuese dhe se kishte shum aminoacide t do lloji, gati pr tu
prdorur nga ARN-ja, prsri situata nuk t on n formimin qoft edhe t
nj proteine t vetme, sepse ARN-ja prfshin vetm informacionin n lidhje me strukturn e proteinave. Aminoacidet, nga ana tjetr, jan materiale t paprpunuara. Aq m pak q nuk ekziston asnj mekanizm pr t
prodhuar proteinat. T konsiderosh ekzistencn e ARN -s t
mjaftueshme pr prodhimin e proteins, sht po aq pa kuptim sa t
pressh q nj makin t vetprodhohet dhe t vetmontohet vetm
duke hedhur dizenjimin e saj n letr, mbi nj grumbull pjessh kmbimi. Prodhimi, n kt rast, pa puntor dhe pa fabrik sht jasht do
arsyeje.
Proteina prodhohet n fabrikn e ribozomeve, me ndihmn e shum
enzimave, si nj rezultat i nj procesi tepr t komplikuar brenda qelizs.
Ribozomi sht nj qeliz komplekse organele e ndrtuar prej proteinash.
Ky fakt nxjerr n pah nj tjetr supozim t paarsyeshm se ribozomet
gjithashtu duhet t ken ardhur n ekzistenc rastsisht, n t njjtn koh
me ARN-n. Bile edhe fituesi i mimit Nobel, Jacque Monod, nj prej mbrojtsve m fanatik t evolucionit, shpjegon se sinteza e proteins nuk
mund t nnvleftsohet aq shum sa t varet thjesht n formimin e acidit
nukleik:
Kodi nuk ka kuptim vese po t deshifrohet. Makineria moderne e deshifrimit q
prdoret nga qeliza prbhet nga t paktn 50 komponente makromolekulare, t
cilat jan pr vete t koduara n ADN. Kodi nuk mund t deshifrohet, pa u prodhuar deshifrimi. Kjo sht si historia e puls dhe vezs. Kur dhe si u mbyll ky
qark? Esht jashtzakonisht e vshtir t imagjinohet.118
Si sht e mundur q nj zinxhir ARN-je n botn fillestare merr kaq

shum "vendime" dhe far metodash ka prdorur ai pr t realizuar prodhimin e proteins, duke marr prsipr punn e 50 pjesve t specia-
126
lizuara, secila m vete? Evolucionistt nuk kan asnj prgjigje pr t

dhn.
Dr. Leslie Orgel nj nga asistentt e Stenli Milerit dhe Francis Crick
nga universiteti i San Diegos, Kaliforni, prdor termin "skenar" pr
mundsin e "fillimit t jets nga bota e ARN-s". N nj artikull t saj t titulluar "Origjina e Jets" revista "American Scientist" n shtator 1994, prshkruan se far karakteristikash duhet t kishte kjo ARN dhe sa i
pamundur ishte ky skenar:
Ne vrejm se ky skenar mund t ndodhte n.q.s. ARN-ja do t kishte dy veti q
nuk jan evidente sot: Nj aftsi pr tu riprodhuar pa ndihmn e proteinave dhe
nj aftsi pr t katalizuar do hap t sintezs s proteins. 119
Si shihet mjaft qart, t pressh kto dy procese komplekse dhe

shum t nevojshme nga nj molekul si ARN-ja sht e mundshme vetm
nga nj fuqi imagjinare evolucioniste. Faktet shkencore konkrete, nga ana
tjetr, bjn t qart se tezat e bots s ARN-s, e cila sht nj model i ri i
propozuar pr formimin e rastsishm, jan nj fabul e pamundshme.
Jeta sht shum m tepr se "grumbull molekulash"

Le ti harrojm t gjitha pengesat pr nj moment dhe t supozojm se
nj molekul proteine u formua n ambientin m t paprshtatshm dhe
m t pakontrolluar q mund t ofronin kushtet fillestare t toks. Formimi
i nj proteine nuk mund t ishte i mjaftueshm; kjo protein duhet t priste
me durim pr mijra, ndoshta miliona vjet n kt ambient t pakontrolluar, pa psuar ndonj dm, derisa nj molekul tjetr t formohej rastsisht
n t njjtat kushte. Ajo duhej t priste derisa miliona proteina t sakta dhe
t domosdoshme t formoheshin krah pr krah n t njjtat kushte, t
gjitha rastsisht. Ato q u formuan m par, duhet t ishin mjaft t
durueshme t prisnin formimin e t tjerave, pa u shkatrruar nga rrezet
ultraviolet dhe efektet mekanike t dmshme. Pastaj, kto proteina n
numr t prshtatshm, t gjitha t formuara n t njjtin vend, duhet t
bashkoheshin duke ndrtuar kombinime t dobishme dhe t formonin
organelet e qelizs. Asnj material i huaj, molekula t dmshme, apo zinxhir proteinash t padobishme nuk duhet t ndrhynin n punn e tyre.
127
Pastaj edhe n.q.s. kto organele do t bashkoheshin n nj mnyr mjaft harmonike, ato duhet t merrnin t gjitha enzimat e nevojshme dhe t mbuloheshin me nj membran, brendsia e s cils duhet t mbushej me nj lng
t veant pr t prgatitur ambientin ideal pr to. Edhe n.q.s. t gjitha kto
ngjarje (q smund t ndodhin) t ndodhnin rastsisht, a mund q ky grumbull molekulash t formoj jet?
Prgjigja sht JO, sepse krkimet kan treguar se kombinimi thjesht
i t gjitha materialeve t domosdoshme pr jetn nuk sht i mjaftueshm
q jeta t filloj. Edhe n.q.s. do t mblidheshin t gjitha proteinat e domosdoshme pr jetn dhe t vendoseshin n nj provz, nuk do t zhvillohej
qeliza. T gjitha eksperimentet e bra pr kt qllim tregojn se jeta mund t
nis vetm nga jeta. Pohimi se jeta evoluoi nga gjrat jo t gjalla sht nj prrall e par n ndrrat e evolucionistve dhe sht krejtsisht n kundrshtim me rezultatet e do eksperimenti dhe observimi.
Kshtu, jeta n tok duhet t ket nisur patjetr nga nj jet tjetr. Kjo
thnie sht pasqyrim i nj nga emrave t Allahut "El-Hajj" (Ai q nuk vdes
kurr). Jeta mund t lind, vazhdoj dhe mbaroj vetm me vullnetin e Tij.
Sa pr evolucionin, ai jo vetm q sht i paaft t shpjegoj fillimin e jets,
por sht i paaft t shpjegoj madje edhe formimin dhe bashkimin e materialeve t domosdoshme pr jetn.
Chandra Uickramasinghe prshkruan realitetin me t cilin ai, si nj
shkenctar i edukuar gjat gjith jets me mendimin se jeta sht shfaqur
rastsisht, ishte ballafaquar.
Q nga msimet e mia t hershme si shkenctar, isha shum i bindur n iden se
shkenca nuk mund t pajtohet me ndonj lloj krijimi t vetdijshm. Ky nocion
tashm sht shembur brenda meje. Tani un nuk mund t gjej ndonj argument
racional pr t hedhur posht pikpamjen, e cila thrret pr rikthim te besimi n
Zot. Tani kuptojm se e vetmja prgjigje logjike pr origjinn e jets sht krijimi
dhe jo rastsia.120
Kapitulli
11
Termodinamika e hedh
posht evolucionin
igji i Dyt i Termodinamiks sht mnyra me t ciln ky proces

natyror paraqitet n formn e ekuacioneve fizike dhe llogaritjeve.
Ky ligj njihet me emrin "Ligji i Entropis". Entropia sht shkalla e
rregullimit n nj sistem fizik. Entropia e sistemit rritet sa m shum q ai

shkon drejt shkatrrimit. Sa m i lart sht rregullimi i sistemit aq m e
madhe sht Entropia. Ligji i Entropis tregon se i gjith universi shkon n
mnyr t pashmangshme drejt shkatrrimit.
Vrtetsia e Ligjit t Dyt t Termodinamiks sht vrtetuar teorikisht dhe eksperimentalisht. Albert Ajnshtajni, shkenctari m i madh i
kohs son, ka thn se ky sht "ligji primar i gjith shkencs". Artur
Edington, gjithashtu i referohet ktij ligji si "ligji suprem metafizik i gjith
universit". 121
Teoria e evolucionit sht nj pohim q sht zhvilluar duke injoruar
kt baz dhe ligj universal t fiziks. Mekanizmi i ofruar nga evolucionistt e kundrshton krejtsisht kt ligj. Teoria e evolucionit thot se
atomet dhe molekulat e rregullta inorganike u bashkuan rastsisht me
kalimin e kohs n nj rregull t caktuar pr t formuar molekula shum
komplekse t tilla, si proteinat, ADN-ja dhe ARN-ja, pas t cilave u shfaqn
gradualisht miliona gjallesa t ndryshme me struktura akoma m komplekse. Sipas teoris s evolucionit, ky proces i supozuar q prodhoi strukturat m t rregullta, m komplekse dhe m t organizuara n do faz,
sht vetformuar n saj t kushteve natyrore. Ligji i Entropis na tregon
se ky i ashtuquajtur proces natyral kundrshton hapur ligjet e fiziks.
Shkenctart evolucionist jan t ndrgjegjshm pr kt fakt, J. H. Rush
thot:
N kursin e saj kompleks t evolucionit, jeta shfaq nj kontrast t mahnitshm me
tendencn e shprehur n Ligjin e Dyt t Termodinamiks, i cili shpreh nj progres t pakthyeshm drejt rritjes s Entropis dhe shkatrrimit, ndrsa vet jeta
Termodinamika e hedh posht evolucionin
129
evoluon vazhdimisht drejt niveleve m t larta t

rregullit. 122
Shkenctari evolucionist Roger Lewin e

paraqet qorrsokakun termodinamik t evolucionit
n nj artikull n "Science", n kt mnyr:
Ligji i Termodinamiks na
mson se n
kushte natyrore
do gj shkon
Nj nga problemet q duhet t zgjidhin biologt sht
drejt rregullimit
kontradikta e dukshme midis evolucionit dhe Ligjit
dhe humbjes s
t Dyt t Termodinamiks. Sistemet shkojn drejt
informacionit.
shkatrrimit me kalimin e kohs, duke dhn m pak
Teoria e evolu-
e jo m shum rregull. 123
cionit, nga ana
Nj tjetr shkenctar evolucionist George
tjetr, sht nj
Stavropoulos pohon pamundsin termodi-
dogm joshken-
namike t formimit t rastsishm t jets dhe
core q kundr-
pamundsin e shpjegimit t zgjerimit t
shton hapur kt
mekanizmit kompleks t jets me an t ligjeve t
ligj.
natyrs, n revistn e mirnjohur evolucioniste

"American Science":
N kushte t zakonshme, asnj molekul komplekse organike nuk mund t formohet rastsisht. Ajo do t shprbhet, n prputhje me Ligjin e Dyt t Termodinamiks. Sa m komplekse t jet, aq m e paqndrueshme bhet dhe akoma m e
sigurt sht shkatrrimi i saj, hert apo von. Fotosinteza dhe t gjitha proceset
jetsore, madje dhe vet jeta nuk mund t kuptohen n termat e Termodinamiks
apo ndonj shkence tjetr ekzakte. 124
Ashtu si dihet, Ligji i Dyt i Termodinamiks prbn nj penges t

pakaprcyeshme pr skenarin e evolucionit, si nga aspekti shkencor, ashtu
dhe nga ai logjik. Duke qen t paaft t gjejn nj shpjegim shkencor pr
t kaluar kt penges, evolucionistt mund ta mbrojn evolucionin vetm
n imagjinatn e tyre. P.sh. evolucionisti i famshm Xheremi Rifkin tregon
besimin e tij t patundur se evolucioni do ta thyej kt ligj t fiziks me
nj "fuqi magjike".
Ligji i Entropis thot se evolucioni i vrtet e shprndan t gjith energjin pr
jetn q gjendet n kt planet. Koncepti yn i evolucionit sht krejt i kundrt.
Ne besojm se evolucioni n mnyr magjike (!) krijon vlera dhe rregull t
prgjithshm n tok. 125
130
Kto fjal tregojn mjaft mir se evolucioni sht nj dogm.
Miti i sistemit t hapur

Duke u ballafaquar me gjith kto t vrteta, evolucionistt prpiqen
t dalin nga vshtirsit duke thn se Ligji i Dyt i Termodinamiks sht
i vlefshm vetm pr "sisteme t mbyllura", ndrsa "sistemet e hapura"
nuk i nshtrohen ktij ligji.
Nj "sistem i hapur" sht nj sistem termodinamik, n t cilin
energjia dhe materia futen dhe dalin lirisht prej tij, n kundrshtim me "sistemin e mbyllur", n t cilin energjia dhe materia fillestare jan konstante.
Evolucionistt thon se bota sht nj sistem i hapur (sepse sht e
ekspozuar vazhdimisht ndaj energjis q vjen nga dielli), si rrjedhim ligji i
Entropis nuk zbatohet pr t gjith botn, ndaj dhe kto gjallesa komplekse mund t gjenerohen nga struktura t rregullta, t thjeshta dhe
pajet.
Ktu ka nj deformim t dukshm. Fakti se nj sistem ka nj energji
t ardhur nuk sht i mjaftueshm pr ta br kt sistem t organizuar,
pasi nevojiten mekanizma t veant q ta bjn kt energji funksionale. P.sh. nj makin ka nevoj pr motor, sisteme transmisioni dhe
mekanizma t tjer pr ta shndrruar energjin e karburantit n pun. Pa
nj sistem konvertues t till makina nuk sht m n gjendje t prdor
energjin e karburantit.
E njjta gj aplikohet n rastin e jets. Esht e vrtet se jeta e merr
energjin e nevojshme nga dielli, mirpo kjo energji mund t konvertohet
n energji kimike vetm me an t sistemeve konvertuese jashtzakonisht
komplekse q gjenden te gjallesat (si fotosinteza te bimt). Asnj gjalles
nuk mund t jetoj pa nj sistem t till konvertues. Pa kt sistem konvertues, dielli nuk do t ishte gj tjetr ve nj burim energjie shkatrruese
q djeg, prcllon dhe shkrin.
Si mund t kuptohet fare leht, nj sistem termodinamik pa nj
mekanizm konvertues t energjis nuk sht favorizues pr evolucionin,
qoft ky sistem i hapur apo i mbyllur. Askush nuk pohon se mekanizma t
till kaq komplekse t ken ekzistuar n natyr n kushtet e toks fillestare.
Problemi i vrtet q qndron prpara evolucionistve sht shtja se si
131
erdhn n ekzistenc vet mekanizmat komplekse t konvertimit t

energjis, si fotosinteza tek bimt, e cila nuk mund t prsritet as nga
teknologjia moderne.
Fluksi i energjis diellore n bot nuk mund t sjell rregull n
vetvete. Ska rndsi sa lart mund t shkoj temperatura, apo sa gjat qndrojn aminoacidet duke formuar lidhje n sekuencat e duhura. Energjia
nuk sht e mjaftueshme q ti bj aminoacidet t formojn molekula m
komplekse, si proteinat, apo vet proteinat t formojn struktura m komplekse dhe m t organizuara, si organelet qelizore. Burimi i vetm real
dhe i domosdoshm pr ekzistencn e ktyre organizmave n t gjitha
nivelet sht dizenjimi i ndrgjegjshm, me nj fjal, KRIJIMI.
Miti i vetorganizimit t materies

Duke e ditur mir se Ligji i Dyt i Termodinamiks e bn evolucionin
t pamundur, jan br prpjekje spekulative pr t mbyllur hendekun
midis tyre, n mnyr q t bhet evolucioni i mundur. Si zakonisht, kto
orvatje tregojn se teoria e evolucionit ka prball nj rrug pa krye.
Nj person i dalluar pr prpjekjet e tij pr t "martuar" termodinamikn me evolucionin sht shkenctari belg Ilya Prigogine. Duke filluar nga Teoria e Kaosit, Prigogine propozoi nj numr hipotezash, n baz
t t cilave rregulli formohej nga kaosi (rregullimi). Ai supozonte se disa
sisteme t hapura mund t formojn nj ulje n gradn e entropis
(shkatrrimit) pr shkak t nj fluksi t energjis s jashtme. "Rregullimi" i
shfaqur sht prov se "materia mund t organizoj veten". Q ather,
koncepti i vetorganizimit t materies sht br shum popullor tek evolucionistt dhe materialistt. Ata sillen sikur kan zbuluar nj origjin materialiste pr kompleksitetin e jets dhe nj zgjidhje materialiste pr problemin e origjins s jets.
Nj shikim nga afr tregon se ky argument sht krejtsisht abstrakt,
n fakt ai nuk sht ve nj dshir. Ai prmban n vetvete nj mashtrim
shum naiv. Mashtrimi qndron tek konfuzioni i qllimt midis dy koncepteve t ndryshme nga njri-tjetri: "vetorganizimi" dhe "vetrregullimi".126
Ne mund ta shpjegojm kt me nj shembull. Le t imagjinojm nj
132
bregdet me lloje t ndryshme gursh t przier: gur t mdhenj, mesatar,

t vegjl dhe shum t vegjl. Kur nj val e fort godet bregun, atje mund
t shfaqet nj lloj rregullimi n vendosjen e gurve. Uji do t ngrej gurt
me pesh t njjt n lartsi t njjt. Kur vala trhiqet, gurt mund t rregullohen duke filluar nga m i vogli te m i madhi.
Ky sht nj proes vetrregullimi. Bregu sht nj sistem i hapur dhe
fluksi i energjis (vala) mund t shkaktoj nj rregullim. Por vreni se i
njjti proes nuk mund t ndrtoj nj kshtjell rre n breg. N.q.s. ne
shikojm nj kshtjell rre ne jemi t bindur se dikush e ka br at.
Ndryshimi midis kshtjells dhe rregullimit t gurve sht se i pari ka nj
kompleksitet t madh, ndrsa i fundit ka vetm nj rregullim t prsritur.
Esht si makina e shkrimit q shtyp "aaaaaaaaaaaa", pr qindra her, kur
nj objekt (fluks energjie) bie mbi tastn "a". Sigurisht nj rregull i till i
prsritur i "a-s" nuk prfshin ndonj informacion dhe kshtu nuk prfshin ndonj kompleksitet. Duhet dika e ndrgjegjshme pr t pasur nj
sekuenc komplekse grmash q prfshin informacion.
E njjta gj aplikohet kur era hyn n nj dhom plot me pluhur. Para
ktij fluksi, pluhuri mund t jet i shprndar rreth e rrotull npr dhom.
Kur hyn era, dheu mund t mblidhet n nj cep t dhoms. Ky sht vetrregullim. Por dheu kurr nuk mund t vetorganizohet dhe t krijoj nj
piktur burri n dyshemen e dhoms.
Kta shembuj jan shum t ngjashm me skenarin evolucionist t
vetorganizimit. Ata pretendojn se materia ka nj tendenc pr vetorganizim, pastaj japin shembuj pr vetrregullimin dhe prpiqen t prziejn
t dy konceptet. Vet Prigogine dha shembuj t vetrregullimit t
molekulave gjat fluksit t energjis. Shkenctart amerikan Thaxton,
Bradley dhe Olsen n librin e tyre t titulluar "Misteri i origjins s jets" e
shpjegojn kt fakt si m posht:
N do rast, lvizjet e rastsishme t molekulave n nj lng zvendsohen n
mnyr spontane nga nj sjellje shum e rregullt. Prigogine, Eigeni dhe t tjer
kan sugjeruar se nj vetorganizim i ngjashm mund t ekzistoj n kimin
organike dhe mund t llogaritet pr makromolekulat mjaft t komplikuara t
domosdoshme pr sistemet e jets.
Por analogji t tilla nuk kan lidhje me shtjen e origjins s jets. Nj arsye e
133
fort sht se ata nuk mund t dallojn rregullin nga kompleksiteti Rregulli nuk
mund t shrbej pr t ruajtur sasin e madhe t informacionit q krkohet nga sistemet e gjalla. Nj struktur e parregullt, por e specifikuar, sht m e krkuar se
nj struktur e rregullt. Kjo sht nj e met n analogjin e parashtruar. Ska lidhje midis llojit t rregullit spontan q ndodh nga rrjedhja e energjis npr sisteme
t tilla dhe puns s krkuar pr ndrtimin e makromolekulave me informacion
joperiodik si ADN-ja dhe proteinat. 127
N fakt vet Prigogine ka pranuar se ky argument nuk mund t llogaritet pr origjinn e jets. Ai ka thn:
Problemi i rregullit biologjik prfshin tranzicionin nga aktiviteti molekular deri te
rregulli supermolekular i qelizs. Ky problem sht larg zgjidhjes. 128
Prse ather evolucionistt akoma prpiqen t besojn n skenare

joshkencore si "vetorganizimi i materies"? Pse ata insistojn refuzimin e
paraqitjes s inteligjencs n sistemet e gjalla? Prgjigja sht se ata kan nj
besim dogmatik n materializm dhe besojn se materia ka fuqi misterioze
pr t krijuar jetn. Nj profesor kimie nga Universiteti i Nju Jorkut dhe
ekspert i ADN-s, Robert Shapiro, shpjegon kt besim t evolucionistve
dhe dogmn materialiste q shtrihet n bazat e saj si m posht:
Nj tjetr parim evolucionist nevojitet pr t kaluar hendekun nga przierjet e
kimikateve t thjeshta natyrale, te riprodhuesi i par efektiv. Ky parim akoma nuk
sht prshkruar apo demonstruar n detaje, por sht parandjer. Atij i jan dhn
emra t ndryshm, si evolucioni kimik apo vetorganizimi i materies. Ekzistenca e
parimit kuptohet vetvetiu n filozofin e materializmit dialektik, ashtu si sht
aplikuar n origjinn e jets nga Alexander Oparin.129
E gjith kjo situat e bn t qart faktin se evolucioni sht nj dogm q

sht kundr shkencs s vrtet. Origjina e gjallesave mund t shpjegohet
vetm me ndrhyrjen e forcave supernatyrale. Kjo forc mbinatyrale sht
krijimi i Allahut, i Cili krijoi t gjith universin nga asgjja. Shkenca ka pranuar se evolucioni sht i pamundur pr sa koh t merret n konsiderat
termodinamika. Ekzistenca e jets nuk ka shpjegim tjetr vese me KRIJIM.
Kapitulli
12
kapitujt e mparshm pam se sa e pamundur sht lindja e

rastsishme e jets. Le t pranojm pr nj moment kt
pamundsi. Le t supozojm se miliona vjet m par u formua
nj qeliz, duke pasur t gjitha gjrat e nevojshme pr jetn. Prsri evolucioni rrzohet n kt pik. Kjo sepse edhe n.q.s. qeliza do t jetonte pr ca
koh, ajo do t vdiste e pas vdekjes s saj nuk do t mbetej asgj dhe do
gj do t kthehej atje ku nisi. Kjo sepse qeliza e par pr shkak t mungess
s informacionit gjenetik nuk do t kishte qen n gjendje t riprodhohej
dhe t rifillonte nj gjenerat e re. Jeta do t kishte mbaruar me vdekjen e
saj.
Sistemi gjenetik nuk prmban vetm ADN -n. Ato q do t pr-
mendim m posht ekzistojn n t njjtin mjedis: enzimat pr t lexuar

kodin n ADN, mesazheri ARN q duhet t prodhohet pas leximit t
ktyre kodeve, ribozomi mbi t cilin do t fiksohet mesazheri ARN sipas
ktij kodi, transferuesi ARN pr t transferuar aminoacidet te ribozomet
pr tu prdorur n prodhim si dhe enzima jashtzakonisht komplekse pr
t zhvilluar procese t shumta t ndrmjetme. Nj ambient i till nuk
mund t ekzistoj vese n nj mjedis trsisht t izoluar dhe t kontrolluar si qeliza, ku gjenden t gjitha materialet e paprpunuara t domosdoshme dhe burimet e energjis.
Si rezultat, materia organike mund t vetriprodhohet vetm n.q.s.
ajo ekziston si nj qeliz plotsisht e zhvilluar me t gjitha organelet e saj
n nj ambient t prshtatshm ku ajo mund t mbijetoj, t shkmbej
lnd dhe t marr energji nga ambienti q e rrethon. Kjo do t thot se
qeliza e par n tok u formua papritur me strukturn e saj jashtzakonisht
komplekse.
Kshtu n.q.s. nj struktur komplekse erdhi n ekzistenc papritur,
135
far do t thot kjo?

Le ta ilustrojm pyetjen me nj shembull. Le ta krahasojm, pr sa i prket kompleksitetit, qelizn me nj makin t teknologjis s lart. (N fakt
qeliza sht nj sistem shum m kompleks dhe m i zhvilluar sesa makina).
Tani le t bjm pyetjen: far do t mendonit n.q.s. do t futeshit thell n
nj pyll t dendur dhe tju kalonte afr nj makin e tipit t fundit? A do t
mendonit se elemente t ndryshme n pyll jan bashkuar rastsisht pr miliona vjet dhe kan prodhuar kt makin? T gjitha materialet q prbjn
makinn n formn e tyre t paprpunuar merren prej hekurit, plastiks,
goms, dheut ose produkteve t tij, por a mund tju oj ky fakt t mendoni
se kto materiale jan sintetizuar rastsisht dhe prodhuan nj makin t till?
Pa pik dyshimi, dokush q ka dy pare mend do ta kuptoj se makina
sht prodhuar nga nj projektim i ndrgjegjshm. Fillimi i papritur i strukturave komplekse tregon qart se ato jan krijuar nga dika e ndrgjegjshme.
Nj sistem kompleks si qeliza sht padyshim krijuar nga nj vullnet dhe
dije superiore. Me fjal t tjera, ajo erdhi n ekzistenc si nj krijim i Allahut.
Duke besuar se rastsia mund t prodhoj projektime perfekte, evolucionistt e kalojn kufirin e arsyes dhe shkencs. Nj prej autoriteteve t njohura n kt fush sht dhe zoologu i famshm francez Pierre Grase, ishpresidenti i Akademis Franceze t Shkencs. Grasse sht materialist, ai e di
se teoria e Darvinit sht e paaft t shpjegoj jetn dhe t mbroj "rastsin", e cila sht themeli i Darvinizmit:
Shfaqja e mutacioneve t prshtatshme, e cila i lejon kafsht dhe bimt t plotsojn
nevojat e tyre, duket e vshtir pr tu besuar. Teoria e Darvinit ka akoma m
shum krkesa: Nj bim e vetme apo nj kafsh e vetme, do t donte mijra e mijra
ngjarje fatlume. Kshtu, mrekullit do t bheshin m se t zakonshme: ngjarjet me
probabilitet zero nuk do t ishin m t uditshme Nuk gjendet ndonj ligj q
ndalon ndrrat me sy hapur, por shkenca nuk duhet t przihet me to. 130
Duke prmbledhur konceptin e "rastsis" pr evolucionistt, Grasse

thot: " Rastsia sht nj lloj providence (hyjnie), e cila, nn mbulesn
e ateizmit, nuk sht emrtuar por sht adhuruar fshehurazi". 131
Dshtimi logjik i evolucionistve sht rezultat i shenjtrimit t konceptit t rastsis. N Kuran shkruhet se ata q adhurojn zota t tjer ve
Allahut, jan njerz q nuk kuptojn:
136
" Ata kan zemra, por nuk kuptojn; ata kan sy, por nuk shohin; ata
kan vesh, por nuk dgjojn. Ata jan si kafsht, bile edhe m t humbur, (sepse) ata jan t pavmendshm (ndaj paralajmrimeve)." (ElAraf: 179)
Formula Darviniane
Prkrah provave, me t cilat ne jemi marr deri tani, le t shqyrtojm
far paragjykimesh kan evolucionistt pr nj shembull kaq t thjesht,
sa mund t kuptohet edhe nga fmijt:
Teoria e evolucionit pohon se jeta sht formuar rastsisht. Sipas ksaj
thnieje, disa atome inorganike dhe t pandrgjegjshme u bashkuan pr t
formuar qelizn dhe m pas gjrat e tjera t gjalla, prfshi ktu dhe njeriun.
Le t mendojm pak pr kt. Kur bashkojm elementt baz pr ndrtimin e jets, si p.sh. karbonin, fosforin, azotin dhe potasiumin, do t formohet vetm nj grumbull elementesh. Nuk ka rndsi se n far trajtimi
kalon ky grumbull, ai nuk mund t formoj asnj gj t gjall. Nse doni, le
t kryejm nj "eksperiment" dhe t ekzaminojm, n emr t evolucionistve, at q ata e deklarojn me gjysm zri nn emrin "formula
darviniane".
Le t vendosin evolucionistt shum materiale t pranishme n prbrjen e organizmave t gjall si p.sh. fosfor, azot, karbon, oksigjen, hekur
dhe magnezium n fui t mdha. Pr m tepr, le t shtojn edhe ndonj
material q nuk ekziston n kushte normale, por q ata mendojn se sht
i nevojshm. Le t shtojn n kt przierje aminoacide q nuk kan
mundsi t formohen n kushtet natyrore dhe proteina e cila ka nj
probabilitet formimi 1 n 10950 sa t duan. Le ta ekspozojn kt przierje n aq nxehtsi dhe lagshti sa t duan. Le ta prziejn at me uj me
fardo pajisje teknologjike t zhvilluar. Le t vendosin para ktyre fuive
shkenctart m t njohur. Le t presin kta ekspert pr biliona, madje
triliona vjet. Le t prdorin t gjitha llojet e kushteve q ata mendojn se
jan t nevojshme pr formimin e njeriut. fardo q t bjn, ata nuk
mund t krijojn nga kto fui nj njeri, fjala vjen nj profesor q ekzaminon strukturn e qelizave t tij n mikroskop. Ata nuk mund t prodhojn gjirafa, luan, blet, kanarina, kuaj, pleshta, delfin, trndafila,
137
orkide, banane, portokalle, luleshtrydhe, moll, domate, krmij, midhje,

kandila, karkaleca, apo miliona gjallesa t tjera si kto. N t vrtet ata
nuk mund t arrijn t krijojn as dhe nj qeliz t vetme prej ndonjrs
prej tyre.
Shkurt, atomet e pandrgjegjshme nuk mund t formojn qelizn
duke u bashkuar. Ato nuk mund t marrin nj vendim pr ta ndar
qelizn n dy, n katr e kshtu me radh, derisa m von t krijojn nj
profesor q n fillim do t shpik mikroskopin elektronik dhe pastaj do t
ekzaminoj strukturn e qelizave t tij n kt mikroskop. Materia sht e
pandrgjegjshme, grumbull pa jet. Jeta vjen vetm prej krijimit t
Allahut.
Teoria e evolucionit, q pretendon t kundrtn, bie n kundrshtim
t hapur me arsyen. Po t mendosh qoft edhe pak mbi thnien e evolucionistve shkputesh nga realiteti, tamam si shembulli i msiprm.
Teknologjia e syrit dhe veshit

Nj tjetr shtje q mbetet pa prgjigje nga evolucionistt sht
cilsia e lart e preizionit t perceptimit t syrit dhe veshit.
Para se t kalojm te syri, le ti prgjigjemi pyetjes "se si shikojm".
Rrezet e drits q vijn nga nj objekt, bien n retinn e syrit duke dhn
nj imazh t prmbysur. Ktu, kto rreze drite transformohen n sinjale
elektrike nga qelizat dhe pastaj prcillen n nj zon t vogl n pjesn e
prapme t trurit t quajtur qendra e shikimit. Sinjalet elektrike perceptohen n kt qendr nga truri si nj imazh pas nj seri procesesh.
Imazhi i formuar n sy sht kaq i mpreht dhe i qart saq edhe
teknologjia e shekullit XX nuk e ka arritur. P.sh. shikoni te libri q po lexoni, pastaj ngrini kokn dhe shikoni prreth. A keni par imazhe kaq t
mprehta dhe t qarta n ndonj vend tjetr? Edhe televizori me ekranin m
t avancuar n bot nuk mund t siguroj imazhe kaq t mprehta. Ky sht
nj imazh 3-dimensional, i mpreht e me ngjyra. Pr m shum se 100 vjet
mijra inxhinier jan munduar t arrijn kt mprehtsi. Jan ndrtuar
fabrika, jan br shum krkime, plane dhe projektime pr kt qllim,
por megjithat, po t shikosh n ekranin e televizorit dhe pastaj t shikosh
dorn, me t ciln mban librin, do t vsh re nj ndryshim t madh n
138
mprehtsi dhe qartsi. Pr m tepr ekrani i TV-s paraqet imazhe dydimensionale (ndrsa me an t syrit, njeriu sht n gjendje t shoh
imazhe tre dimensionale). N.q.s. shikojm me kujdes do t vrejm se n
televizor imazhi ka nj mjegullim. A ka mjegullim n shikimin tuaj? Sigurisht q jo.
Pr dhjetra vjet, mijra inxhinier jan prpjekur t prodhojn nj
televizor tre-dimensional, i cili mund t arrij cilsin e shikimit t syrit.
Ata kan arritur t shpikin nj sistem TV tre-dimensional, por ai nuk
mund t shihet pa vendosur nj pal syze speciale; pr m tepr q sht
nj tre-dimensional artificial. Sfondi sht m i mjegulluar, ndrsa plani i
par duket si dekor letre. Kurr nuk ka qen e mundur t prodhohet nj
imazh me cilsin e atij t syrit. Qoft n kamera, qoft n TV ka humbje t
cilsis s imazhit.
Evolucionistt thon se mekanizmi q jep kt imazh kaq t qart dhe
cilsor sht prodhuar rastsisht. N.q.s. dikush do tju thoshte se televizori
q keni sht formuar rastsisht, se atomet erdhn dhe u bashkuan rastsisht pr t ndrtuar pjest e televizorit, far do mendonit? Si mund t
bj rastsia punn q nuk e bjn dot mijra njerz?
Kur bjm nj krahasim midis syrit dhe veshit,

nga njra an, dhe kamerave e aparateve t
inizimit t zrit, nga ana tjetr, shohim se syri
dhe veshi jan shum m kompleks, m
funksional dhe m t prsosur se kto prodhime t teknologjis.
139
Pr rreth nj shekull, dhjetra mijra inxhinier jan prpjekur e

munduar n laboratort e teknologjis s lart, t ndihmuar nga nj industri komplekse q prdor mjetet teknologjike m t avancuara, megjithat
ata skan qen n gjendje t bjn m shum se kaq.
N.q.s. nj pajisje q prodhon nj imazh m t dobt se ai i syrit nuk
mund t realizohet rastsisht, ather sht fare e qart se syri dhe imazhi
i par prej tij nuk mund t jen formuar nga rastsia. Ndrtimi i syrit
krkon nj plan shum m t detajuar se ai i ndrtimit t televizorit. Ky
plan kaq i komplikuar i prket Allahut, i Cili ka fuqi pr gjithka.
E njjta situat vlen edhe pr veshin. Pjesa e jashtme e veshit kap tingujt dhe i drejton ato n veshin e mesm, i cili, pasi i prforcon, ia transmeton vibrimet veshit t brendshm. Ky i fundit, pasi i shndrron kto vibrime n sinjale elektrike, ia prcjell trurit. Ashtu si dhe me syrin, t
dgjuarit finalizohet n qendrn e dgjimit n tru.
Le t krahasojm cilsin dhe teknologjin e lart prezente n vesh
dhe tru, me teknologjin e prodhuar nga njeriu. Ashtu si n rastin e
imazheve, jan shpenzuar dekada duke u prpjekur t gjenerohen zra t
ngjashm me origjinalin. Rezultatet e ktyre sforcove jan magnetofont,
sistemet zanore t siguris s lart, sistemet e analizimit dhe prpunimit t
tingujve me an t veimit t tyre sipas frekuencave. Megjith kt
teknologji t lart dhe mijra ekspert q punojn me mish e me shpirt nuk
sht br e mundur prodhimi i nj pajisjeje q t arrij cilsin e perceptimit t tingullit nga ana e veshit. Mendoni pr sistemet e teknologjis s
lart Hi-Fi t prodhuara nga kompanit m me emr n industrin e
muziks. Edhe n kto pajisje, kur zri regjistrohet, humbet dika, ose kur
ju ndizni pajisjen dgjoni gjithmon nj tingull t caktuar para se t filloj
muzika. Tingujt q prodhohen nga teknologjia e trupit t njeriut jan mjaft
t qart. Nj vesh njerzor kurr nuk percepton nj tingull, duke e
shoqruar kapjen e tij me nj zhurm tjetr prpara, si ndodh te pajisjet
Hi-Fi; ai e percepton zrin ashtu si sht.
Shkurt, teknologjia n trupin ton sht shum m superiore se
teknologjia q njerzimi ka prodhuar duke prdorur mbledhjen e informacionit, eksperiencn dhe mundsit. Askush nuk mund t thot se nj
pajisje Hi-Fi ose nj kamera erdhi n ekzistenc vet. Ather si mund t
140
thuhet se teknologjia q ekziston n trupin e njeriut, e cila sht shum

her m superiore se teknologjia e arritur nga shkenca sot, mund t jet
rezultat i nj vargu rastsish, t quajtura evolucion?
Esht e qart se syri, veshi dhe t gjitha pjest e tjera t trupit t njeriut jan produkt krijimi. Kto jan argumente fare t qarta pr ekzistencn e
Allahut, pr fuqin dhe dijen e Tij.
Ne prmendm shqisn e t dgjuarit dhe t shikuarit, sepse sht e
pamundur t mos kuptohen argumente kaq t qarta krijimi. N.q.s. nj dit
ju do ti krkoni nj evolucionisti tju shpjegoj se si ky projektim i prkryer u b i mundur rastsisht, do t shihni se ai nuk do jet n gjendje tju
jap nj prgjigje t arsyeshme. Edhe vet Darvini, n letrn e tij drguar
Asa Gray m 3 prill 1860, shkruan se "t menduarit rreth syrit bri ti dilnin djers t ftohta". Ai tregon me kt dshprimin e evolucionistve
prball projektimit perfekt t gjallesave. 132
Kapitulli
13
Pretendimet e
evolucionistve dhe faktet
kapitujt e msiprm, ne ekzaminuam pavlefshmrin e teoris

s evolucionit nga ana e argumenteve fosilore dhe nga pikpamja e biologjis molekulare. N kt kapitull, ne do t marrim n
shqyrtim disa fenomene biologjike dhe koncepte t paraqitura si evidenca

teorike nga evolucionistt. Kto jan veanrisht t rndsishme, sepse ato
tregojn se nuk ka zbulime shkencore q prkrahin evolucionin, si dhe na
ndihmojn t kuptojm shkalln e gjer t shtrembrimeve dhe
mashtrimeve q prdorin evolucionistt.
Ndryshueshmria dhe llojet

Ndryshueshmria sht nj term i prdorur n gjenetik, i cili i referohet nj ngjarjeje gjenetike q shkakton q individt ose grupet e nj lloji t
caktuar t ken karakteristika t ndryshme nga njri-tjetri. P.sh. t gjith
njerzit n tok kan t njjtin kod gjenetik baz, disa kan sy me bisht,
disa kan flok t kuqe, disa kan hund t gjat, disa jan t shkurtr, n
varsi t ndryshueshmris s informacionit gjenetik.
Evolucionistt predikojn se ndryshueshmrit brenda species jan
prov pr teorin e tyre. Kjo nuk sht e vrtet, ndryshueshmria nuk
prbn prov pr evolucionin, sepse ajo nuk sht gj tjetr vese rezultat i ndryshimeve n kombinimin e informacionit gjenetik ekzistent
dhe, n t njjtn koh, ajo nuk mund t shtoj ndonj karakteristik t
re n informacionin gjenetik.
Ndryshueshmria gjithmon ndodh brenda limiteve t informacionit
gjenetik. N shkencn e gjenetiks ky limit quhet "pellgu gjenetik". T
gjitha karakteristikat e pranishme n pellgun gjenetik t nj specieje mund
t dalin n pah n mnyra t ndryshme, pr shkak t ndryshueshmris.
P.sh. si rezultat i ndryshueshmris, mund t shfaqen, te nj specie zvarraniksh, varietete me bishta relativisht m t gjat, apo kmb relativisht
142
m t shkurtra, sepse t dy informacinet, kmb-gjat dhe kmb-shkurtr,

ekzistojn n pellgun gjenetik t zvarranikve. Megjithat, ndryshueshmrit nuk i transformojn zvarranikt n zogj, duke u shtuar atyre krah
apo pupla, ose duke u ndryshuar atyre metabolizmin. Nj ndryshim i till
krkon nj rritje n informacionin gjenetik t gjalless, rritje e cila n asnj
mnyr nuk sht e mundur.
Darvini nuk e njihte kt fakt kur formuloi teorin e tij. Ai mendoi se
nuk kishte limit n ndryshueshmri. N nj artikull t shkruar n 1844, ai
thoshte:
Shum autor pranojn se ekziston nj limit n ndryshueshmrin n natyr,
megjithse un nuk jam n gjendje t zbuloj qoft edhe nj fakt mbi t cilin
mbshtetet ky besim. 133
N "Origjinn e Llojeve" ai prmend shembuj t ndryshueshmris, si

provat m evidente pr teorin e tij. P.sh. sipas Darvinit rritsit e kafshve
q ndrzejn varietete t ndryshme gjedhsh, n mnyr q t marrin varietete t reja q prodhojn m shum qumsht, jan duke i transformuar
ato n nj specie tjetr. Koncepti i Darvinit mbi "ndryshueshmrin e pakufizuar" duket qart n fjalin e mposhtme t nxjerr nga "Origjina e Llojeve":
Un nuk shoh vshtirsi q nj rac ariu t bhet, si pasoj e seleksionimit natyror, gjithnj e m shum me karakteristika ujore, me goj gjithnj e m t madhe,
deri n krijimin e nj gjigandi si balena. 134
Arsyeja q Darvini jep nj shembull kaq t paarsyeshm ishte njohja

shkencore primitive n kohn e tij. N shekullin XX, bazuar n rezultatet
eksperimentale t kryera mbi gjallesa, shkenca ka vendosur principin e
"stabilitetit gjenetik". Ky princip thot se t gjitha prpjekjet pr ndrzim,
pr t prftuar varietete t reja, nuk mund t ojn n shfaqjen e nj
specieje t re, sepse ekzistojn barriera strikte midis gjallesave t
ndryshme. Kjo do t thot se sht krejtsisht e pamundur pr rritsit e
kafshve t kthejn nj gjedh n nj lloj tjetr kafshe, ashtu si kishte profetizuar Darvini, me an t ndrzimit t gjedhve t llojeve t ndryshme.
Norman Macbeth q hedh posht Darvinizmin n librin e tij "Trheqja
Pretendimet e evolucionistve dhe faktet
143
e Darvinit" thot:
Thelbi i problemit sht se a variojn me t vrtet gjallesat n nj shtrirje t pakufizuar? Gjallesat duken t qndrueshme. Ne t gjith kemi dgjuar pr
rritsit e zhgnjyer q e onin punn e tyre n nj pik t caktuar vetm pr t
par kafsht apo bimt t ktheheshin atje ku kishin nisur. Megjith prpjekjet e
mdha pr dy ose tre shekuj, nuk ka qen kurr e mundur t prodhohej nj
trndafil blu apo nj tulipan i zi.135
Luther Burbank, i konsideruar si rritsi m kompetent i t gjitha

kohve, e shpreh kt fakt kur thot se "ka kufizim n drejtim t zhvillimit
t mundshm dhe kto limite ndjekin nj ligj". 136 Duke iu drejtuar ksaj
A SHT E VRTET Q BALENAT E KAN

PREJARDHJEN NGA ARINJT?
N librin "Origjina e llojeve", Darvini hedh hipotezn se balenat kan
evoluar nga arinjt q jan munduar t notojn. Darvini gabimisht supozonte se mundsit e ndryshueshmris brenda llojit jan t pakufizuara.
Shkenca e shekullit XX ka treguar se ky skenar evolucionist sht vetm
pjell e imagjinats.
144
shtjeje, shkenctari danez U. L. Johannsen komenton:

Ndryshueshmria, mbi t ciln Darvini dhe Wallace kishin vendosur theksin,
nuk mund t shtyhet m tej se nj pik e caktuar. Nj ndryshueshmri e till
nuk prmban sekretin e "nisjes s paprcaktuar". 137
Thniet e evolucionistve pr rezistencn ndaj

antibiotikve dhe imunitetin
Evolucionistt propozojn se rezistenca q bakteria zhvillon ndaj
antibiotikve dhe imuniteti q disa insekte zhvillojn ndaj DDT-s, jan
prova pr evolucionin. Ata thon se kto jan shembuj t rezistencs s
fituar dhe t imunitetit q vjen nga mutacionet, t cilat ndodhin n gjallesat e ekspozuara ndaj ktyre substancave.
Si te bakteriet ashtu dhe te insektet kto karakteristika nuk jan veti
q jan fituar m von kundr DDT-s ose antibiotikve, si rezultat mutacionesh. Disa prej varieteteve t gjallesave i kan pasur kto karakteristika
q para se t bheshin objekt pr tu luftuar nga antibiotikt dhe DDT-ja.
"Scientific American" megjithse sht nj periodik krejtsisht evolucionist,
shkruan si m posht n numrin e saj t marsit 1998:
Shum bakterie zotrojn gjene rezistente q para se antibiotikt t fillonin t prdoreshin. Shkenctart nuk e din saktsisht pse kto gjene evoluan dhe u ruajtn. 138
Si duket, informacioni gjenetik q prodhon rezistenc dhe q ekziston para ekspozimit ndaj antibiotikve nuk mund t shpjegohet nga evolucionistt. Kjo provon se thniet e teoris s tyre jan t pavrteta.
Fakti q bakteriet rezistente kan qen prezente vite m par se t
zbuloheshin antibiotikt shprehet n "Medical Tribune", n numrin 29 t
dhjetorit 1998. Artikulli lidhet me nj ngjarje interesante. N nj studim t
ndrmarr n 1986, trupat e disa marinarve q u smurn dhe vdiqn
gjat nj ekspedite polare n 1845, u gjetn t ruajtur n akull. Disa lloje
bakteriesh t zakonshme t shekullit XIX u gjetn n trupat e tyre. Krkuesit u uditn kur zbuluan se ato ishin rezistente ndaj shum antibiotikve
modern q ishin zhvilluar n shekullin XX. 139
Esht nj fakt i mirnjohur n qarqet shkencore se ky lloj rezistence ka
145
qen i pranishm n shum popullata bakteriesh para zbulimit t penicilins. Prandaj, sht mashtrim t paraqessh rezistencn e bakterieve si nj
zhvillim evolucionist. Si ndodh procesi i ashtuquajtur "fitim i imunitetit"
nga ana e bakterieve?
Rezistenca e bakterieve ndaj antibiotikve

Bakteriet ndahen n shum varietete brenda llojit t tyre. Disa prej
ktyre varieteve mbajn n vetvete informacion gjenetik rezistent ndaj
ilaeve, kimikateve dhe substancave t tjera t ndryshme. Kur bakteriet
ekspozohen ndaj nj lloji t caktuar ilai, ato q nuk jan rezistente ndaj tij
shkatrrohen, ndrsa ato q jan rezistente mbijetojn dhe arrijn t ken
mundsin pr tu riprodhuar. Bakteriet jorezistente zhduken nga popullata dhe zvendsohen nga ato rezistente, t cilat riprodhohen shpejt. N
fund mbetet nj koloni bakteriesh e prbr vetm nga individ q jan
rezistent ndaj ktij antibiotiku dhe, duke filluar q nga ky moment, ky
antibiotik bhet i paefekshm kundr ktij lloji bakteriesh. Pika e rndsishme sht se kto bakterie jan prsri t njjtat bakterie dhe lloji sht i
njjt.
Esht e rndsishme t vrejm se n kundrshtim me thniet e evolucionistve, nuk ndodh asnj proces evolutiv, sipas t cilit bakteriet jorezistente do t ndryshonin kodin gjenetik dhe do t ktheheshin n bakterie
rezistente, duke fituar nj informacion t ri gjenetik, t shtrnguara nga
ekspozimi ndaj antibiotikut. Ajo q ndodh sht vetm nj ndarje e varieteteve t veanta t bakterieve n nj popullat, n varietete rezistente
dhe jorezistente, t cilat kan bashkekzistuar m par. Kjo nuk shnon
shfaqjen e nj specieje t re bakteriesh dhe ky nuk sht evoluim. Prkundrazi nj ose m shum varietete u zhdukn; kjo humbje sht n an krejt
t kundrt nga evoluimi, sepse, me humbjen e varietetit, ka humbur nj
pjes e informacionit gjenetik.
Imuniteti i insekteve ndaj DDT-s

Nj tjetr shtje q evolucionistt krkojn ta deformojn dhe ta
paraqesin si evidenc pr evolucionin sht imuniteti "i fituar" nga insektet
ndaj DDT-s, q ne prmendm n fillim t kapitullit. Ky imunitet zhvillo-
146
het n t njjtn mnyr si rezistenca e bakterieve ndaj antibiotikve. Imuniteti ndaj DDT-s n asnj mnyr nuk mund t thuhet se u fitua nga individt e popullats s insekteve. Disa prej insekteve ishin imune ndaj DDTs.
Pas zbulimit t DDT-s, insektet q u ekspozuan ndaj ktij kimikati por
q nuk kishin kt imunitet t trashguar, u eleminuan nga popullata, pra,

u zhdukn. Insektet imune, t cilat ishin relativisht pak n popullat, u
shtuan me kalimin e kohs. Kshtu popullatat e species s insekteve filluan t prbheshin vetm nga antar imun. Kur kjo ndodhi, DDT-ja
pushoi s qeni efektive kundr ktyre insekteve. Ky fenomen sht i
zakonshm, por duke u keqinterpretuar, ai tregohet si rast i arritjes s imunitetit ndaj DDT-s.
Biologu evolucionist Francisko Ayala e pranon kt fakt, duke thn:
Variantet gjenetike q nevojiteshin pr tu br rezistente ndaj llojeve t
ndryshme t pesticideve, ishin t pranishme n do popullat q ekspozohej ndaj
ktyre komponenteve t prodhuara nga njeriu. 140
Duke e ditur mir se shumica e njerzve nuk kan mundsi t msojn pr mikrobiologjin apo t krkojn n t, evolucionistt vn n
pun mashtrimet sa her q problemi i rezistencs dhe imunitetit del n
sken. Ata shpesh i paraqesin kto shembuj si prova shum t rndsishme t evolucionit. Tani duhet t jet br e qart se as rezistenca e bakterieve ndaj antibiotikve dhe as imuniteti i insekteve ndaj DDT-s, nuk
prbjn argument pr evolucionin. Ato vetm nxjerrin n shesh shtrembrimet dhe metodat mashtruese q prdorin evolucionistt pr t justifikuar teorin e tyre.
Falsiteti i organeve rudimentale

Pr nj koh t gjat, koncepti i organeve rudimentale, apo thjesht
rudimenteve, u shfaq shpesh n literaturn evolucioniste si prov pr
evolucionin. Eventualisht ky koncept u zhduk pa zhurm, kur u provua
pasaktsia e tij. Por disa evolucionist akoma besojn n t dhe her pas
here prpiqen ta paraqesin konceptin e rudimenteve si prov t rndsishme t evolucionit.
Nocioni i organeve rudimentale u shfaq nj shekull m par. Sipas
147
evolucionistve, n trupat e disa krijesave ekzistojn nj numr organesh

jofunksionale. Kto organe kan qen trashguar nga strgjyshrit dhe
gradualisht u bn rudimente (latin. rudimentum - mbeturin) pr shkak
t mosprdorimit.
E gjitha kjo sht nj hipotez joshkencore dhe bazohet totalisht n njohuri t pamjaftueshme. Kto "organe jofunksionale" ishin n fakt organe,
"funksioni i t cilave nuk ishte zbuluar" n at koh. Treguesi m i mir
pr kt sht zvoglimi gradual i lists s gjat evolucioniste t organeve
rudimentale. S. R. Scadding, nj evolucionist, e prmend kt fakt n
artikullin e tij t titulluar "A mundet q organet rudimentale t prbjn evidenc pr evolucionin?", publikuar n revistn "Evolutionary Theory":
Meqense nuk sht e mundur t identifikohen struktura t paprdorshme dhe
meqense vet struktura e argumentit t prdorur sht e pavlefshme shkencrisht, un konkludoj se "organet rudimentale" nuk prbjn ndonj prov
t veant pr teorin e evolucionit. 141
Lista e rudimenteve q u prpilua nga evolucionisti gjerman R. Uidersheim n 1895 prfshinte afro 100 organe, duke prfshir zorrn e verbr
dhe krbishtin. Me progresin e shkencs, u zbulua se t gjitha organet n
listn e Wiedersheim, n fakt, kishin funksione shum t rndsishme n
trup. P.sh. sht zbuluar se zorra e verbr, q ishte
konsideruar nj organ rudimental, sht nj organ
limfoid q lufton infeksionet n trup. Ky fakt u b i
qart n vitin 1997.
Disa organe dhe inde t tjera si mlia, shpretka, zorra
e verbr, palca e kockave, nj koleksion i vogl indesh
limfatike si p.sh. bajamet n fyt etj, jan gjithashtu pjes
e sistemit limfatik. Ato gjithashtu ndihmojn trupin
t luftoj infeksionet. 142
Gjithashtu, sht zbuluar se bajamet q ishin

prfshir n t njjtn list t organeve rudimentale,
kishin nj rol kuptimplot n mbrojtjen e fytit ndaj
infeksionit, n veanti deri n adoleshenc. Esht
zbuluar se krbishti n fundin e poshtm t shtylls
T gjitha shembujt e
organeve rudimentale
jan hedhur posht me
kalimin e kohs. P.sh.
palosja gjysmrrethore, e
cila prmendet n librin e
Darvinit si nj organ rudimental, sht zbuluar se
sht nj organ me funksione te veanta, t cilat
nuk njiheshin n kohn e
Darvinit. Funsioni i ktij
organi sht lubrifikimi i
syrit.
148
kurrizore mbshtet kockat rreth legenit dhe sht pika konvergjente e disa
muskujve t vegjl. Gjendrat tiroide jan efektive pr sigurimin e rritjes s
qndrueshmris te foshnjat dhe fmijt. T gjitha kto ishin konsideruar n
fillim organe rudimentale. Palosja gjysmrrethore n sy, q ishte konsideruar
si rudiment nga Darvini, n fakt ka pr detyr pastrimin dhe lubrifikimin e
kokrdhokut.
N thniet e evolucionistve ka nj gabim logjik pr t ashtuquajturat
rudimente. Ashtu si u shpjegua, evolucionistt pretendonin se organet
rudimentale te gjallesat ishin trashguar prej strgjyshrve t tyre.
Megjithat, disa prej ktyre organeve "rudimentale" nuk gjenden te speciet
q evolucionistt pretendojn se jan strgjyshrit e njeriut. P.sh. zorra e verbr nuk ekziston te disa lloje majmunsh q pretendohet se jan strgjyshrit
e njeriut. Biologu i famshm H. Enoch q sfidon teorin e organeve rudimentale, duke shprehur kt gabim logjik, thot si m posht:
Majmunt kan zorr t verbr, ndrsa t afrmit e tyre, majmunt e ult, nuk
kan. Ajo shfaqet prsri tek gjitart si oposumi. Si mund ta shpjegojn evolucionistt kt? 143
Nse do t ishte i vrtet skenari evolucionist i rudimenteve (mbeturinave), ather zorra e verbr duhet t ishte e pranishme te "strgjyshrit e
njeriut", majmunt e ult si nj organ i zhvilluar plotsisht ose pjesrisht,
mirpo kjo nuk ndodh; ky organ nuk ekziston fare te kta majmun, kshtu q
nuk mund t flitet pr "mbetje". Skenari i organeve rudimentale i paraqitur
nga evolucionistt prmban nj numr t metash logjike tepr serioze. Ai sht
provuar n do rast se sht shkencrisht i pasakt. Nuk ekziston asnj organ
rudimental n trupin e njeriut, sepse njerzit nuk evoluan nga qeniet e tjera si
rezultat i ndryshimeve, por u krijuan plotsisht dhe n mnyr perfekte.
Miti i homologjis (ngjashmris)

Ngjashmrit strukturore midis llojeve t ndryshme quhen n biologji
"homologji". Evolucionistt prpiqen ti paraqesin kto ngjashmri si argument pr evolucionin.
Darvini mendonte se krijesat me organe t ngjashme (homologe) kishin
nj lidhje evolucioniste me njra-tjetrn dhe se kto organe duhet t ishin
149
trashguar nga nj paraardhs i prbashkt. Sipas ksaj, pllumbi dhe

shqiponja, meqnse kan krah s bashku me t gjith zogjt e tjer, duhet
t kishin evoluar nga nj paraardhs i prbashkt.
Homologjia sht nj mashtrin i br mbi bazat e asnj argumenti tjetr,
prve ngjashmris fizike. Ky argument nuk u vrtetua kurr, qoft edhe
vetm nga nj zbulim konkret, gjat gjith kohs q nga koha e Darvinit. N
asnj shtres t toks nuk sht gjetur ndonj fosil i paraardhsit t prbashkt t krijesave me struktura homologe. Pr m tepr, pikat e
mposhtme e bjn t qart se homologjia nuk prbn evidenc se evolucioni ka ndodhur:
1. Gjenden organe homologe n gjallesa t llojeve krejt t ndryshme,
midis t cilave dihe se nuk ka lidhje evolutive.
2. Kodet gjenetike t disa krijesave q kan organe homologe jan krejt
t ndryshme nga njri-tjetri.
3. Zhvillimi embrionologjik i organeve homologe n krijesa t
ndryshme sht plotsisht i ndryshm.
Le ti shqyrtojm kto pika nj nga nj.
Organe t ngjashme n gjallesa krejtsisht t ndryshme

Gjendet nj numr organesh homologe n specie t ndryshme, pr t
cilat evolucionistt nuk mund t vendosin ndonj lloj marrdhnieje evolutive, p.sh. kraht. Prve zogjve ne gjejm krah edhe te lakuriqt, t cilt
jan gjitar, te insektet, madje edhe te disa dinosaur, t cilt jan zvarranik t zhdukur. Pr kto katr klasa t ndryshme evolucionistt nuk
kan mundur t vendosim nj lidhje evolutive.
Nj shembull tjetr tipik sht struktura e ngjashme e syve t krijesave
t ndryshme. P.sh. oktapodi dhe njeriu jan dy specie mjaft t ndryshme,
midis t cilave asnj lidhje evolutive nuk mund t supozohet, megjithat
syt e tyre jan shum t ngjashm nga ana e funksionimit dhe strukturs.
Askush prej evolucionistve nuk thot, pr t komentuar ngjashmrin e
syve t tyre, se njeriu dhe oktapodi kan nj paraardhs t prbashkt. Kta
shembuj dhe shum t tjer si kto konfirmojn q thnia e evolucionistve,
se organet homologe provojn se gjallesat kan evoluar nga paraardhs t
prbashkt, nuk ka baza shkencore.
150
N fakt organet homologe duhet t jen nj bezdi e madhe pr evolucionistt. Thnia e evolucionistit t famshm Frank Salisbury tregon se
ekzistenca e syve shum t ngjashm n specie krejt t ndryshme nnvizon
qorrsokakun e homologjis:
Bile edhe dika aq e komplikuar sa syri shfaqet disa her, p.sh. te kalmart, vertebrort dhe artropodt (kmbnyjtuarit). Esht mjaft negative t mendosh se
origjina e ktyre specieve sht e njjt. Mendimi se kto organe jan prodhuar disa her, sipas teoris moderne sintetike, ma trullos mendjen.144
Ngjashmria gjenetike dhe embrionologjike: nj rrug pa krye

Q thnia e evolucionistve pr homologjin t merret seriozisht duhet
q organet homologe n krijesa t ndryshme t ken t njtin kod gjenetik
(ADN). Por ato nuk e kan kt. N shumicn e rasteve kodi gjenetik sht
shum i ndryshm. Pr m tepr, kodet e ngjashme gjenetike t ADN-s n
krijesa t ndryshme shoqrohen shpesh me organe plotsisht t ndryshme.
Michael Denton, nj profesor australian i biokimis, prshkruan n librin e tij "Evolucioni: Teori n Kriz", qorrsokakun gjenetik t interpretimit
evolucionist t homologjis:
Strukturat homologe shpesh jan t specifikuara nga sisteme gjenetike johomologe. Koncepti i homologjis rrall mund t shtrihet deri n embrionologji.145
Nj pik tjetr q nevojitet q thniet pr homologjin t jen t vlefshme sht se zhvillimi embrionologjik i specieve me organe homologe
duhet t jet i njjt. N fakt zhvillimi embrionologjik i organeve t tilla sht
krejtsisht i ndryshm n do gjalles. Pr t prfunduar, ne mund t themi
se krkimet gjenetike dhe embrionologjike kan provuar se koncepti i
homologjis i prcaktuar nga Darvini si evidenc e evolucionit t gjallesave
nga paraardhs t prbashkt nuk mund t shrbej n asnj mnyr si evidenc. Kshtu, shkenca ka provuar koh pas kohe falsitetin e tezave t
Darvinit.
Pavlefshmria e homologjis molekulare

Pretendimi se homologjia sht evidenc pr evolucionin sht rrzuar
151
jo vetm n nivelin e organeve, por gjithashtu edhe n nivelin molekuar.

Evolucionistt thon se kodet e ADN -s apo strukturat e proteins s
specieve t ndryshme jan t ngjashme dhe se kjo ngjashmri sht prov q
kto gjallesa kan evoluar nga paraardhs t prbashkt ose nga njra-tjetra.
P.sh. sht thn vazhdimisht n shtypin evolucionist se ka shum ngjashmri midis ADN-s s njeriut dhe ADN-s s majmunit dhe kjo ngjashmri
sht prov pr lidhjen evolutive midis njeriut dhe majmunit.
Shembulli m i bujshm i ktij argumenti ka t bj me prezencn e 46
kromozomeve te njeriu dhe 48 kromozomeve n disa majmun, si shimpazeja. Evolucionistt e trajtojn afrsin e numrit t kromozomeve midis
specieve t ndryshme si prov pr lidhjet evolutive. N.q.s. ky argument do t
ishte i vrtet ather njeriu ka nj tjetr specie m t afrt: pataten. Numri i
kromozomeve t patates sht shum m i afrt me at t njeriut se n rastin
e gorills apo shimpanzes: Ai sht 46. Me fjal t tjera, njerzit dhe patatet
kan t njjtin numr kromozomesh. Ky shembull tregon se ngjashmrit n
ADN nuk mund t argumentojn lidhje evolutive.
Nga ana tjetr, gjenden diferenca gjigande molekulare midis krijesave q duken shum t ngjashme dhe t lidhura me njra-tjetrn. P.sh.
struktura e Citokromit-C, nj prej proteinave vitale pr frymmarrjen, sht
krejtsisht e ndryshme n gjallesa t s njjts klas. Sipas krkimeve t ndrmarra pr kt shtje, diferenca midis dy specieve t ndryshme zvarraniksh sht m e madhe se ndryshimi midis nj zogu dhe nj peshku,
apo nj peshku dhe nj gjitari. Nj tjetr studim ka treguar se ndryshimet
molekulare midis disa zogjve jan m t mdha sesa ndryshimet midis
zogjve dhe gjitarve. Esht zbuluar gjithashtu se ndryshimet molekulare
midis bakterieve q duken shum t ngjashme, jan m t madha sesa
ndryshimi midis gjitarve dhe amfibve apo insekteve.146
Krahasime t ngjashme jan br n rastet e hemoglobins, mioglobins, hormoneve dhe gjeneve dhe jan vn re konkluzione t ngjashme.147
N lidhje me kto zbulime t tjera rreth ksaj shtjeje Dr. Michael Denton komenton:
Secila klas n nivelin molekular sht unike, e izoluar dhe e palidhur me
ndrmjetsues. Kshtu, molekulat, ashtu si fosilet, nuk sigurojn asnj prov pr
elemente t ndrmjetme, kaq shum t dshiruara nga biologjia evolucioniste N
152
nivelin molekular asnj organizm nuk sht "i

trashgueshm" apo "primitiv" apo "i avancuar" n krahasim me t afrmit e tij Ka nj hije dyshimi se n.q.s. kto
evidenca molekulare do t kishin qen t disponueshme nj
shekull m par ideja e evolucionit organik nuk do t ishte
pranuar kurr. 148
Miti i prmbledhjes embrionologjike
Prof. Michael Denton:

"Evolucioni sht nj
teori n kriz."
Ajo q quhet "teoria e prmbledhjes" ka koh q sht hequr nga literatura shkencore, por sht akoma prezente n disa publikime evolucioniste.
Termi "prmbjedhje" sht shkurtim i thnies "ontogjeneza (zhvillimi i nj
individi) prmbledh filogjenezn (historin e zhvillimit t llojit t tij)" e
paraqitur nga biologu evolucionist Ernst Haeckel n fund t shekullit XIX.
Kjo teori e zhvilluar nga Haeckel pretendon se embrionet e gjallesave
rijetojn procesin evolutiv, n t cilin kan kaluar pseudoparaardhsit. Ai
supozoi se gjat zhvillimit t tij n mitrn e nns, embrioni njerzor n fillim shfaq karakteristikat e peshkut, pastaj t zvarranikve dhe n fund t
njerzve. M von u provua se kjo teori sht trsisht e pabaz. Tani dihet
se t ashtuquajturat velza q shfaqen n fazat e
para t embrionit t njeriut jan n fakt fazat
fillestare t kanalit t veshit t mesm dhe gjendrat
paratiroide. Pjesa e embrionit q ishte e ngjashme
me "qeskn e t verdhs s vezs" sht nj qese q
prodhon gjak pr fmijn. Pjesa q identifikohej si
"bisht" nga Haeckel dhe pasuesit e tij sht, n fakt,
shtylla kurrizore, e cila duket si bisht, pasi merr
form para se t zhvillohen kmbt.
Kto jan fakte t mirnjohura n botn shkencore dhe pranohen edhe nga evolucionistt. George
Gaylord Simpson, nj nga themeluesit e neoDarvinizmit shkruan:
Haeckel e keqinterpreton principin evolucionist pr
kt tem. Tani sht e ditur mir se ontogjeneza
nuk e prsrit filogjenezn. 149 **Krahaso
Biologjia 10 fq. 149** (sh.r.)
Haeckel sht nj evolucionist m i flakt se vet

Darvini n shum akpekte.
Pr kt arsye ai nuk hezitoi
t fallsifikonte t dhnat
shkencore dhe t trillonte
gnjeshtra t ndryshme.
153
TE EMBRIONI I NJERIUT NUK GJENDEN ARJET E VELZAVE

Dikur t konsideruara si mbeturina te trashguara nga
paraardhsit, palosjet n
form velzash n embrionin
e njeriut tashm njihen fare
mir nga shkenca, e cila ka
provuar se zhvillimi i embrionit nuk prmbledh historin
evolutive t njeriut.
N nj artikull t publikuar n "American Science" lexojm:

Me t vrtet ligji biogjenetik sht po aq i vdekur, sa mund t jet edhe nj
gozhd. Ai sht hequr nga librat e biologjis n vitet '50, ndrsa q n vitet '20 ai
kishte pushuar s qeni nj informacion teorik serioz150 **Ndrsa n Shqipri ai
msohet akoma n tekstet shkollore si prov e evolucionit. Shih Biologjia 10,

ripunim 1998.** (sh.r.)
Nj tjetr aspekt interesant i "prmbledhjes" ishte vet Ernst Haeckel,
nj sharlatan q fallsifikoi vizatimet pr t mbshtetur teorin e tij.
Mashtrimet e Haeckel pretendonin t tregonin se embrioni i peshkut dhe
njeriut ngjasojn me njri-tjetrin. Kur kjo u zbulua, e vetmja mbrojtje q ai
prdori ishte fakti q gjra t tilla i kishin br edhe evolucionist t tjer:
Pas ksaj dshmie kompromentuese pr mashtrim, un do t isha i detyruar ta konsideroja veten t dnuar, po t mos m ngushllonte fakti se krah meje,
n bangn e t pandehurve, un shoh qindra t tjer, midis t cilve shum prej
krkuesve m t besueshm dhe biologve m t nderuar. Shumica e diagrameve n
librat biologjik m t mir, traktatet dhe gazetat mbartin t njjtn grad "mashtrimi", sepse t gjitha jan t pasakta dhe jan, pak a shum, t meremetuara, te skematizuara dhe t sajuara.151
N t vrtet ka "qindra t tjer, midis t cilve shum prej krkuesve m

t besueshm dhe biologve m t nderuar" studimet e t cilve jan plot me
prfundime t paragjykuara, shtrembrime, madje edhe mashtrime. Kjo sepse
ata t gjith i kan vn kusht vetes pr t qen mbrojts t vendosur t teoris
s evolucionit, megjithse nuk ekziston asnj prov pr ta mbshtetur at.
Kapitulli
14
Teoria e evolucionit: nj
detyrim materialist
nformacioni q kemi paraqitur gjat gjith ktij libri tregon se teoria e

evolucionit nuk ka baza shkencore dhe se, prkundrazi, thniet e
evolucionistve kundrshtojn zbulimet shkencore. Evolucioni mund
t mbrohet edhe nga disa "shkenctar", por ekziston nj tjetr faktor i

rndsishm n kt shtje.
Ky faktor sht filozofia materialiste.
Filozofia materialiste sht nj nga mendimet m t vjetra n histori.
Karakteristika e saj baz sht konsiderimi i materies si absolute. Sipas
ksaj filozofie, materia nuk ka fund. do gj q ekziston sht e prbr
nga materia dhe vetm nga materia. Kjo gj bn t pamundur q kjo filozofi t besoj n nj Krijues. Prandaj materializmi ka mbajtur gjithmon
qndrim armiqsor ndaj do besimi n Zot.
Kshtu pyetja q shtrohet mbetet vetm nj: A sht kndvshtrimi
materialist i vrtet? Nj metod pr t testuar nse nj filozofi sht e
vrtet apo jo, sht marrja n shqyrtim e thnieve t ksaj filozofie q lidhen me shkencn, duke prdorur metoda shkencore. P.sh. nj filozof n
shekullin X mund t ket thn se dikur ekzistonte nj pem n siprfaqen
e toks dhe se t gjitha gjallesat u rritn n degt e ksaj peme si fruta dhe
pastaj ran n tok. Disa njerz mund ta shikojn kt filozofi si trheqse
dhe ta besojn. Por n shekullin XX, n kohn kur njeriu ka arritur t ec n
hn, nuk sht e mundur t paraqitet nj filozofi e till. A ekziston kjo
pem apo jo, kjo duhet t prcaktohet nga metodat shkencore, d.m.th.
observimi dhe eksperimenti.
Kshtu, ne mund t hetojm me mjetet shkencore thnien materialiste
se materia ka ekzistuar gjithmon dhe se kjo materie mund t organizoj
veten, duke lindur jetn pa Krijues. Thnia se materia organizon vetveten
dhe sjell jetn sht thnia q ne e quajm "teoria e evolucionit" subjekti i
ktij libri pavrtetsia e t cilit sht vrtetuar trsisht.
Teoria e evolucionit: nj detyrim materialist
155
Megjithat n.q.s. ndonj ngul kmb n besimin n materializm dhe

i prkushtohet me devocion filozofis materialiste dhe e vendos at mbi
do gj, ather ai nuk vepron me arsyen e argumenteve t sakta. N.q.s ai
sht "n radh t par materialist pastaj shkenctar" ai nuk mund ta braktis materializmin, kur shikon se materializmi sht prgnjeshtruar nga
shkenca. Prkundrazi ai prpiqet ta mbaj dhe ta shptoj materializmin,
duke e mbshtetur me do mnyr evolucionin. Kjo sht saktsisht gjendja n t ciln jan sot "shkenctart" q mbrojn teorin e evolucionit.
Esht interesante se ata e pohojn kt gj her pas here. Nj gjenetist
i mirnjohur dhe nj evolucionist i famshm, Richard C. Lewontin, nga
universiteti i Harvardit, pohon se ai sht "n radh t par materialist dhe
pastaj shkenctar":
Nuk sht e vrtet se metodat e institucioneve shkencore na detyrojn t pranojm nj shpjegim materialist t fenomeneve botrore, por, prkundrazi, ne jemi
t detyruar nga besnikria jon "a priori" ndaj shtjes materialiste t krijojm
nj aparat hetimi dhe nj baz konceptesh q prodhojn shpjegimet materialiste,
nuk ka rndsi sa kundr intuits jan, nuk ka rndsi sa t habisin nga pamundshmria e tyre. Pr m tepr, materializmi sht absolut, kshtu ne nuk mund t
lejojm asnj ide krijimi. 152
Termi "a priori" q Lewontin prdor ka shum rndsi. Ky term filozofik i referohet presupozimeve q nuk bazohen n ndonj t dhn
eksperimentale. Nj mendim sht "a priori" kur ju e konsideroni at si t
drejt dhe e pranoni si t till, edhe nse nuk ka asnj prov pr saktsin e
tij. Si mund t kuptohet nga fjalt e sinqerta t evolucionistit Lewontin,
materializmi sht nj e dhn "a priori" pr evolucionistt, ndaj dhe ata
mundohen ta prshtasin shkencn me kt t dhn. Meqense materializmi bn t domosdoshm mohimin e Krijuesit, ata prqafojn t vetmen
alternativ q u mbetet, teorin e evolucionit. Pr ta nuk ka rndsi se
evolucioni sht prgnjeshtruar nga faktet shkencore; kta "shkenctar"
e pranojn kt "a priori" si t vrtet
Ky drejtim i paragjykuar i on evolucionistt n besimin se "gjrat e
pavetdijshme formuan veten", gj q sht n kundrshtim, jo vetm me
shkencn, por edhe me arsyen. Profesori i kimis nga universiteti i New
Yorkut dhe eksperti i ADN-s, Robert Shapiro, si e kemi cituar m sipr,
156
shpjegon kt besim evolucionist, si dhe dogmn materialiste q shtrihet

n bazat e tij, si m posht:
Nj tjetr parim evolucionist nevojitet pr t kaluar hendekun nga przierjet e
kimikateve t thjeshta natyrale, te riprodhuesi i par efektiv. Ky parim akoma nuk
sht prshkruar apo demonstruar n detaje, por sht parandjer. Atij i jan
dhn emra t ndryshm, si evolucioni kimik apo vetorganizimi i materies.
Ekzistenca e parimit kuptohet vetvetiu n filozofin e materializmit
dialektik, ashtu si sht aplikuar n origjinn e jets nga Alexander
Oparin.153
Propaganda evolucioniste me t ciln kemi t bjm vazhdimisht n

mediat perndimore dhe n revistat e "nderuara" shkencore sht rezultat
i ksaj nevoje ideologjike. Meqense evolucioni konsiderohet i domosdoshm, ai sht kthyer n tabu nga qarqet q vendosin standartet e
shkencs.
Ka shkenctar q pr t ruajtur reputacionin e tyre, jan t detyruar t mbrojn kt teori ose t paktn t shmangin do fjal q mund t
bjer n kundrshtim me t. Akademikt n vendet perndimore jan t
detyruar ti botojn artikujt e tyre n revista t caktuara, n mnyr q t
arrijn t mbajn pozitn e profesorit. T gjitha revistat q kan lidhje me
biologjin jan nn kontrollin e evolucionistve dhe ata nuk lejojn asnj
artikull anti-evolucionist t botohet n revistat e tyre. Prandaj, do biolog
duhet ti drejtoj studimet e tij nn kontrollin e ksaj teorie. Ata gjithashtu
jan pjes e nj "urdhri" t themeluar mbi bazn e pranimit t evolucionit
si nj nevoj ideologjike, pr hir t s cils ata jan gati t mbrojn verbrisht t gjitha "rastsit e pamundura" q ne kemi ekzaminuar m par n
kt libr.
Rrfime materialiste
Biologu gjerman Hoimar Von Dithfurt, nj evolucionist i famshm,
sht nj shembull i mir i ktij mendimi fanatik materialist. Pasi citon nj
shembull t nj kompozimi shum t ndrlikuar t jets, Dithfurt i prgjigjet si m posht nj pyetjeje q ka lidhje me lindjen e rastsishme t jets:
A sht e mundur q nj harmoni e till t shfaqet me t vrtet nga rastsia? Kjo
DARVINIZMI DHE MATERIALIZMI

vetmja arsye q teoria e Darvinit mbrohet akoma, megjith kontradiktat e mdha
q ka ajo me shkencn, sht lidhja e saj e ngusht me materializmin. Darvini
aplikoi filozofin materialiste n shkenc dhe avokatt e materializmit, m t shquarit
e t cilve jan marksistt, e mbrojn at me do mnyr.
Nj prej kampionve aktual t evolucionit, biologu Douglas Futuyma shkruan:
"S bashku me teorin marksiste materialiste t historis teoria e Darvinit sht
boshti kryesor i platforms s mekanizmit t materializmit." Kjo tregon qart pse teoria e evolucionit sht kaq e rndsishme pr mbrojtsit e saj.1
Nj tjetr evolucionist i famshm, paleontologu Stephen Gould thot: "Darvini
aplikoi nj filozofi materialiste n interpretimin e tij t natyrs."2
Leon Trocki, nj prej mbshtetsve kryesor t Leninit, komenton: "Zbulimi i
Darvinit ishte triumfi m i madh i dialektizmit n t gjith fushn e materies organike."3
Megjithat shkenca ka treguar se Darvinizmi nuk ishte nj fitore pr materializmin,
por prkundrazi ishte nj shenj q tregon fundin e gjepurave materialiste.
1 Douglas Futuyma, Biologjia Evolucioniste, botimi i dyt, Sunderland, MA: Sinauer, 1986, fq. 3.
2 Alan Woods dhe Ted Grant, "Marksizmi dhe Darvinizmi", Arsyeja n revolt: Marksizmi dhe
shkenca moderne, London, 1993.
3 Alan Woods dhe Ted Grant, Marksizmi dhe Darvinizmi, London, 1993.
Trocki
Darvini
Marksi
sht pyetja baz e t gjith evolucionit biologjik. Po ti prgjigjemi ksaj pyetjeje

"Po, sht e mundur", sht njsoj si t vrtetosh nj besim dogmatik n
shkencn moderne t natyrs. Me frym kritike ne mund t themi se kushdo q
pranon shkencn moderne t natyrs, nuk ka alternativ tjetr vese t thot
"po", sepse ai duhet t synoj t shpegoj fenomenet natyrore me an t
mnyrave t kuptueshme dhe t prpiqet ti prftoj ato nga ligjet e natyrs, pa
aplikuar interferenca metafizike. Megjithat n kt pik, shpjegimi i gjithkaje
nprmjet ligjeve t natyrs, pra, nprmjet rastsis, sht shenj q tregon se ai
nuk ka asnj zgjidhje tjetr. Sepse n fund t fundit, far gjje tjetr mund t
bj ai ve besimit n rastsi?154
Po, ashtu si thot Dithfurt, shkenca materialiste adopton si princip

baz shpjegimin e jets duke mohuar interferencat mbinatyrore, d.m.th.
158
krijimin. Pas adoptimit t ktij principi, edhe gjrat m t pamundura pranohen me lehtsi. Esht e mundur q t gjesh shembuj t mentalitetit dogmatik n t gjith literaturn evolucioniste. Profesor Ali Demirsoj, nj
mbrojts i famshm i evolucionit n Turqi, sht nj ndr shum t till.
Ashtu si e kemi paraqitur n faqet e mparshme, sipas Demirsoj,
mundsia e formimit t rastsishm t Citokromit-C, nj protein e domosdoshme pr jetn, sht e barabart me mundsin q nj majmun t
shkruaj historin e njerzimit n makin shkrimi pa br gabime. 155
Ska dyshim se t pranosh gjra t tilla t pamundura do t thot t
kundrshtosh principet baz t shkencs dhe arsyes. Edhe nj fjali e vetme
e shkruar ashtu si duhet n letr dshmon se sht shkruar nga dikush.
Kur dikush shikon librin e historis s bots, ather ai sht akoma m i
bindur se libri sht shkruar nga nj shkrimtar. Askujt nuk do ti dukej e
arsyeshme se shkronjat e ktij libri gjigand mund t jen bashkuar rastsisht.
Megjithat, uditrisht gjenden "shkenctar" evolucionist si Ali
Demirsoj q e pranojn kt mendim iracional:
Probabiliteti i formimit t nj sekuence t Citokromit-C sht "zero", por
meqnse jeta krkon nj sekunc t caktuar, ather mund t thuhet se kjo
sekuenc ka nj probabilitet pr tu krijuar nj her n univers. N t kundrt
forca metafizike, prtej perceptimit ton, duhet t ken vepruar n formimin e
saj. T pranosh kt t fundit sht e paprshtatshme pr qllimet e
shkencs. Prandaj ne duhet t vshtrojm n hipotezn e par. 156
Demirsoj vazhdon dhe thot se ai pranon t pamundurn, n mnyr

q t mos pranoj "fuqit metafizike", pra, q t mos pranoj krijimin nga
Allahu. Jo pa qllim, kur Demirsoj citon nj shtje tjetr, origjinn e
mitokondris n qeliz, ai hapur pranon pajtueshmrin e tij me
shpjegimin e rastsis, megjithse ajo sht "krejtsisht kundr mendimit
shkencor".
Thelbi i problemit sht se si mitokondria ka fituar kt karakteristik, sepse
arritja e ksaj karakteristike rastsisht, qoft edhe nga nj individ, krkon probabilitete ekstreme q jan jasht kufijve t perceptimit t njeriut. Enzimat q
sigurojn frymmarrjen dhe q funksionojn si katalizator n do hap n forma
t ndryshme prbjn thelbin e mekanizmit. Nj qeliz duhet ta prmbaj kt
VDEKJA E MATERIALIZMIT
uke vazhduar t reklamojn supozimet
materialiste t shekullit XIX, materialistt akoma pretendojn se universi sht i
prjetshm, se materia nuk sht krijuar dhe
se jeta u shfaq pas reaksioneve kimike t
materies. Zbulimet e shekullit XX kan hedhur posht krejtsisht kto teza.
Supozimi se universi sht i prhershm
dhe si pasoj nuk ka pasur fillim sht hedhur posht nga zbulimi se universi filloi nga
nj shprthim i madh (Big Bengu) q ndodhi
rreth 15 bilion vjet m par. Big Bengu tregon se t gjitha substancat fizike t universit
erdhn n ekzistenc nga asgjja: me fjal t
tjera ato u krijuan. Nj nga avokatt m t
shquar t materializmit, filozofi ateist Anthony Flew thot:
"Rrfimi sht i mir pr shpirtin. Ndaj
un po filloj duke rrfyer se ateistve
duhet tu vij turp nga konsensusi
bashkkohor kozmologjik (Big Bengu).
Me sa duket kozmologt po provojn
shkencrisht se universi ka nj fillim."1
Big Bengu gjithashtu tregon se n do
faz universi sht formuar nga nj krijim i
kontrolluar. Kjo duket mjaft qart nga rregulli dhe organizimi q u shfaqn pas Big
Bengut, gj e cila sht e pamundur t ndodh si pasoj e nj shprthimi t pakontrolluar. Fizikani i njohur Paul Davies e shpjegon
kshtu kt fakt:
"sht shum e vshtir ti rezistosh prshtypjes se struktura aktuale e universit,
e cila sht tepr e ndjeshme ndaj
ndryshimeve dhe modifikimeve m t
vogla, duhet t jet shfaqur si pasoj e
nj plani t menduar mir."2
I njjti realitet e bn profesorin amerikan
t astronomis, George Greenstein, t thot:
"Kur shqyrtojm t gjitha provat, shfaqet
me insistim ideja se disa forca t mbinatyrshme ose nj Forc e mbinatyrshme- duhet t ket gisht n kt."3
Ndaj, hipoteza materialiste se jeta mund
t shpjegohet vetm nprmjet ndrveprimit
t materies, u rrzua prball zbulimeve t
reja shkencore. N veanti, origjina e informacionit gjenetik q prcakton t gjitha qeniet e gjalla nuk mund t shpjegohet nga faktor material. Nj nga mbrojtsit kryesor t
teoris s evolucionit, George C. Uilliams, e

pranon kt fakt n nj artikull t tij n vitin
1995:
"Biologt evolucionist nuk kan arritur
t kuptojn se ata punojn me dy sfera t
pakrahasueshme me njra-tjetrn: sfera
e informacionit dhe sfera e materies
gjeni sht nj paket informacionesh,
nuk sht nj objekt. Kjo munges e
theksuar e mjeteve t prshkrimit bn q
materia dhe informacioni t jen dy sfera
t ndara t ekzistencs dhe si t tilla ato
duhet t trajtohen ve e ve, me termat e
tyre t prshtatshme."4
Ky fakt provon ekzistencn e nj Inteligjence t mbinatyrshme q sjell n ekzistenc informacionin gjenetik. sht e
pamundur pr materien t prodhoj vet
informacion. Drejtori i Institutit Federal t
Fiziks dhe Teknologjis, profesori Verner
Gitt bn kt vrejtje:
"Eksperienca tregon se nj qenie q
mendon dhe ushtron vullnetin e saj t
lir, aftsit e saja dhe forcn e saj t krijimit, sht m se e nevojshme. Nuk njihet asnj ligj n natyr, asnj proces,
asnj sekuenc ngjarjesh q mund t
bj q informacioni t lind vetvetiu n
materie."5
T gjitha kto fakte shkencore provojn
bindshm se universi dhe t gjitha gjallesat
jan krijuar nga nj Krijues. Prsa i prket
materializmit, Arthur Koestler, nj nga filozoft m t njohur t shekullit ton thot: "Ai
nuk mund t quhet m nj filozofi shkencore."6
1. Henry Margenau, Roy A. Vargesse. Cosmos, Bios,

Theos. La Salle IL: Open Court Publishing, 1992, fq. 241.
2. Paul Davies, God and the New Physics. New York:
Simon & Schuster, 1983, fq. 189.
3. Hugh Ross. The Creator and the Cosmos. Colorado
Springs, CO: Nav-Press, 1993, fq. 114-115.
4. George Williams, The Third Culture: Beyond the Scientific Revolution, New York, Simon & Schuster, 1995, fq.
42-43.
5. Verner Gitt. In the Beginning Was Information. CLV,
Bielefeld, Germany, fq. 107, 141.
6. Arthur Koestler, Janus: A Summing Up, New York, Vintage Books, 1978, fq. 250.
160
sekuenc enzimash t plot, prndryshe ajo sht nj hi. Ktu, megjithse

duket se sht n kundrshtim me mendimin biologjik, me qllim q t
mnjanojm shpjegimet e teprta dogmatike apo spekulative, ne duhet t pranojm, megjithse pa dshir, se t gjitha enzimat e frymmarrjes kan ekzistuar n qeliz para se qeliza t binte pr her t par n kontakt me oksigjenin.157
Konkluzioni q formohet nga prononcime t tilla sht se evolucioni

sht pa dyshim nj teori q nuk ka ardhur nprmjet krkimeve shkencore. Forma dhe thelbi i ksaj teorie jan diktuar nga krkesat e filozofis
materialiste. Prsri, ne mund t vm re qart nga literatura evolucioniste
se t gjitha kto prpjekje me t vrtet kan nj "qllim". Ky qllim sht
prjashtimi i do besimi q thot se t gjitha krijesat u krijuan nga nj Krijues.
Evolucionistt e prcaktojn kt qllim si "shkencor". Ajo q ata i
referohen nuk sht shkenc, por filozofi materialiste. Materializmi mohon
absolutisht ekzistencn e do gjje prtej materies apo dikaje supernatyrale. Vet shkenca nuk sht e detyruar t pranoj nj dogm t till.
Shkenc do t thot eksplorimi i natyrs dhe nxjerrja e konkluzioneve
nga ky eksplorim. N.q.s. ky eksplorim on n prfundimin se natyra sht
krijuar, shkenca duhet ta pranoj kt. Kjo sht detyra e shkenctarit t
vrtet dhe jo t mbroj skenare bajate, t paarsyeshme e t pavrteta, duke
u kapur pas nj dogme materialiste t shekullit XIX.
Kapitulli
15
Media: tok pjellore pr

evolucionin
jo q kemi ekzaminuar gjat gjith kohs n kt libr ka demonstruar se teoria e evolucionit nuk mbshtetet n baza shkencore.
Megjithat, shumica e njerzve n bot nuk jan n dijeni t ksaj
dhe e marrin evolucionin si fakt shkencor. Arsyeja m e madhe pr kt

mashtrim sht indoktrinimi sistematik dhe propaganda e mediave pr
evolucionin. Pr kt arsye, ne gjithashtu duhet t prmendim karakteristikat e veanta t ktij indoktrinimi dhe ksaj propagande.
Kur shikojm me kujdes n median perndimore, shpesh hasim
artikuj q kan t bjn me evolucionin. Organizatat e mediave kryesore
dhe revistave t njohura e t "respektuara" e trajtojn vazhdimisht kt
subjekt. Kur dikush lexon kta artikuj, i krijohet prshtypja se kjo teori
sht plotsisht e provuar dhe nuk l vend pr diskutime.
Njerzit e zakonshm q lexojn kt lloj literature natyrisht fillojn t
mendojn se teoria e evolucionit sht n fakt po aq e sigurt, sa edhe nj
ligj n matematik. Informacione t tilla q shfaqen n mediat m kryesore
merren edhe nga mediat e vogla lokale. Ato nxjerrin tituj me grma t
mdha: "Sipas revists Time, nj fosil i ri q mbush hendekun n zinxhirin
fosilor sht gjetur", ose "Nature" tregon se shkenctart kan hedhur drit
mbi problemin e fundit t teoris s evolucionit". Zbulimi i "lidhjes s fundit q mungon n zinxhirin evolucionist" sht nj budallallk sepse ska
as m t vogln prov pr evolucionin. do gj e treguar si prov sht
mashtrim, ashtu si e kemi provuar n kapitujt e mparshm. Por prve
medias kt pun e bjn edhe shum burime shkencore si enciklopedit,
librat e biologjis etj.
Shkurt, mediat dhe qarqet akademike, q jan n dispozicion t qendrave antifetare, mbajn nj qndrim krejtsisht evolucionist dhe mundohen ta imponojn kt n shoqri. Ky imponim sht kaq efektiv saq me
kalimin e kohs e ka kthyer evolucionin n nj ide, pr t ciln njerzit
PROPAGANDA EVOLUCIONISTE
Revistat
shkencore
popullore, t
cilat kan
marr prsipr prhapjen e propagands evolucioniste, luajn nj rol
shum t
rndsishm
pr t bindur
opinionin
publik q t
pranoj teorin e evolucionit.
mendojn se kurr nuk mund t hidhet posht. Mohimi i evolucionit

shikohet si kundrshtim i shkencs dhe injorim i realitetit. Kjo sht arsyeja se, megjith boshllqet e shumta q jan treguar qart (n veanti pas
1950-s) dhe faktet e pohuara nga vet evolucionistt, sot sht mjaft e
vshtir, pr t mos thn e pamundur, t gjesh ndonj kritik ndaj evolucionit n qarqet shkencore apo media.
T pranuara si publikimet m t respektuara mbi biologjin dhe
natyrn n perndim, revistat si Scientific American, Nature, Focus dhe
National Geographic kan adoptuar teorin e evolucionit si ideologji zyrtare
dhe prpiqen ta paraqesin kt teori si dika t vrtetuar.
Mbshtjellja mashtruese
Evolucionistt prfitojn shum nga avantazhet q i japin programet
e "shplarjes s trurit" t medias. Shum njerz besojn n evolucion n
mnyr kaq t pavetdijshme, saq ata as q shqetsohen t pyesin si dhe
pse. Kjo do t thot se evolucionistt kan mundur ti rregullojn
mashtrimet e tyre kaq mir saq ato jan br bindse.
P.sh. n librat m "shkencor" evolucionist, "kalimi nga uji n tok", i
PRRALLA NGA EVOLUCIONISTT

volucioni, si ka thn nj shkenctar i njohur, sht nj prrall e bukur pr t rritur.
Ai sht nj skenar iracional dhe trsisht joshkencor, i cili sugjeron se materia e
pajet posedon nj lloj force dhe inteligjence t magjishme pr t krijuar format komplekse t jets. Kjo prrall e gjat, ka disa fabula tepr interesante pr disa tema t
veanta. Nj prej tyre sht "evolucioni i balenave", i cili u botua n "National Geographic", nj nga revistat shkencore m t respektuara dhe m serioze n mbar botn:
"Eprsia e balenave drejt rrugs s pushtetit t madhsis filloi, me sa duket, rreth
gjashtdhjet milion vjet m par, kur disa gjitar katrkmbsh me qime, n krkim
t ushqimit, filluan t hyjn n uj. Me kalimin e kohs, ndryshimet filluan t shfaqen
ngadal. Kmbt e prapme u zhdukn, kmbt e prparme u shndrruan n flet,
qimet i lan vendin nj shtrese t trash e t lmuar, hundt u zhvendosn n maj t
koks, bishti u zgjerua dhe n botn pluskuese t ujit trupi mori prmasa gjigande."1
Prve faktit q nuk gjendet asnj baz shkencore pr t gjitha kto, nj ngjarje e till
sht n kundrshtim t plot me principet e natyrs. Kjo fabul e publikuar n "National
Geographic" vlen si tregues i shkalls s lart t gabimeve t publikimeve serioze evolucioniste.
Nj prrall tjetr q ia vlen t permendet sht origjina e gjitarve. Evolucionistt
pretendojn se gjitart kan rrjedhur nga nj strgjysh zvarranik. Por kur vjen puna pr t
shpjeguar hollsit e transformimit, shum versione interesante dalin n sken. Ja nj
prej tyre:
"Disa zvarranik n zonat e ftohta filluan t zhvillojn nj metod pr t mbajtur trupin
e tyre t ngroht. Nxehtsia e prodhuar prej tyre rritej kur bnte ftoht. Humbja e
nxehtsis filloi t zvoglohej kur luspat e tyre filluan t bheshin m t vogla dhe m
te mprehta e m pas u shndrruan n qime. Djersitja ishte nj prshtatje e re pr t
rregulluar temperaturn e trupit, d.m.th. ajo ishte nj mjet pr t ftohur trupin kur
sht e nevojshme, duke avulluar ujin. T vegjlit e ktyre zvarranikve filluan t lpijn djersn e nnave t tyre pr tu ushqyer. Disa gjendra djerse filluan t sekretojn
sekrecione gjithmon e m t pasura, t cilat formuan qumshtin. N kt mnyr t
vegjlit e ktyre gjitarve t hershm patn rastin e nj fillimi m t mir n jet."2
Ideja se nj ushqim kompleks si qumshti, mund ta ket origjinn nga gjendrat e djerss, ashtu si dhe gjepurat e tjera, jan prodhime t uditshme t imagjinats evolucioniste dhe nuk kan asnj baz shkencore.
1. Victor B. Schffer, "Exploring the Lives of Whales", National Geographic, vol 50, dhjetor 1976, fq. 752.
2. George Gamow, Martynas Ycas, Mr. Tompkins Inside Himself, London:,Allen & Unwin, 1968, fq. 149.
cili sht nj nga episodet m t paprtypshme t evolucionit, "shpjegohet"

me nj thjeshtsi qesharake. Sipas evolucionit, jeta filloi n uj dhe kafsht
e para q u zhvilluan ishin peshqit. Teoria pretendon se nj dit t bukur,
kta peshq filluan t drejtoheshin drejt toks pr nj arsye ose nj tjetr (n
shumicn e rasteve, si arsye prmendet thatsira). Peshqit q zgjodhn t
jetojn n tok, ndodhi t kishin kmb n vend t fletve dhe mushkri n
vend t velzave.
Shumica e librave evolucionist nuk tregojn "si-n" e ksaj ngjarjeje.
Bile edhe n burimet m "shkencore", absurditeti i ktij deklarimi fshihet
pas fjalive si "kalimi nga uji n tok u arrit".
164
Si u arrit ky "kalim"? Dihet se nj peshk nuk mund t jetoj m shum

sesa disa minuta jasht ujit. N.q.s. supozojm se ndodhi thatsira dhe
peshqit duhet t lviznin drejt toks, far do t ndodhte me peshqit?
Prgjigja sht e qart. T gjith peshqit e dal nga uji do t ngordhnin nj
nga nj, pr pak minuta. Edhe n.q.s. ky proces do t zgjaste 10 milion vjet,
prgjigja do t ishte e njjt. Peshqit do t ngordhnin nj nga nj. Arsyeja
sht se nj organ i till kompleks si mushkria nuk mund t vij n ekzistenc nga nj aksident i rastsishm apo nga nj mutacion. Gjithashtu nga
ana tjetr nj gjysm mushkri nuk do t ishte aspak efektive.
Ajo q propozojn evolucionistt sht "kalim nga uji n tok", pastaj
"kalim nga toka n ajr". Me kto kalime krejtsisht absurde "shpjegohen"
shum boshllqe. Sa pr formimin e organeve mjaft komplekse si syri dhe
veshi, evolucionistt preferojn t mos e hapin gojn.
Esht e leht ti imponohesh njeriut t thjesht me an t ksaj t
ashtuquajture shkenc q n t vrtet sht mashtrim. Vizato nj piktur,
si t ta haj mendja, q paraqet kalimin nga toka n uj, shpik fjal latine
pr kafshn n uj dhe "pasardhsin" e tij n tok, sajo formn kalimtare,
prpuno nj gnjeshtr: "Eustenopteron u transformua n fillim n Rhipitistian Crosoptergian, pastaj u shndrrua n Ichthyostega gjat nj procesi
t gjat evolutiv", dhe ja u sajua nj argument evolutiv. Pastaj vendosi kto
fjal n gojn e nj shkenctari me syze me xhama t trash dhe bluze t
bardh dhe do t bindsh lehtsisht shum njerz. Ndrsa media, e cila
sht dhn me mish e me shpirt pas prkrahjes s evolucionit, do tia
shprndaj lajmin "e mir" mbar bots me shum entuziazm.
Kapitulli
16
Konkluzioni: evolucioni
esht nj mashtrim
a shum argumente t tjera q zhvlersojn evolucionin. N kt

libr ne kemi diskutuar vetm disa prej tyre. Por edhe kto q jan
prmendur ktu, jan t mjaftueshme pr t treguar t vrtetn se
teoria e evolucionit nuk sht gj tjetr ve nj mashtrim, mashtrim i mbrojtur vetm pr t mirn e filozofis materialiste, mashtrim i bazuar jo n
shkenc por n "shplarjen e trurit", n propagand dhe gnjeshtra.
Ne mund ti prmbledhim ato q kemi prmendur si m posht:
Teoria e evolucionit sht rrzuar

Teoria e evolucionit sht nj teori q dshton q n hapin e par.
Arsyeja sht se evolucionistt nuk jan t aft t shpjegojn as formimin e
nj proteine t vetme. As ligjet e probabilitetit, as ligjet e fiziks dhe kimis
nuk ofrojn ndonj shans pr formimin e rastsishm t jets.
A duket e logjikshme apo e arsyeshme: kur nuk mund t ekzistoj
qoft edhe vetm nj protein e formuar rastsisht, si sht e mundur q
miliona proteina t tilla u kombinuan rastsisht n mnyr q t formonin
qelizn e gjalless? Si sht e mundur q biliona qeliza u formuan rastsisht dhe pastaj u bashkuan rastsisht pr t formuar gjallesat? Si sht e
mundur q kto gjallesa pastaj u shndrruan vet n peshq? Si sht e
mundur q kta peshq u hodhn po vet n tok dhe u kthyen n zvarranik zogj gjitar dhe n miliona specie t tjera mbi tok?
Megjithse kjo nuk mund tju duket e logjikshme, pr evolucionistt
ajo sht e till. Kjo, n t vrtet. sht nj kmbngulje e kot, sepse ata
nuk kan qoft edhe nj prov pr t vrtetuar historin e tyre. Ata kurr
skan gjetur qoft edhe vetm nj form kalimtare si p.sh. nj gjysmpeshk - gjysmzvarranik ose nj gjysmzvarranik - gjysmzog. Ata
skan qen kurr n gjendje t provojn se nj protein, apo thjesht vetm
166
nj aminoacid, t jet formuar rastsisht as nn at q ata e quajn "kushte

toksore fillestare" e as ti formojn ato n laborator me pajisjet m t
sofistikuara. Prkundrazi, me prpjekjet e tyre pr gjetjen e provave pr
evolucionin ata vetm kan demonstruar se asnj proces evolutiv nuk ka
ndodhur e as q mund t ndodhte kurr n tok.
Evolucioni nuk mund t vrtetohet as n t ardhmen

Duke e par kt, evolucionistt mund t ngushllojn veten vetm
duke ndrruar, se shkenca do ti zgjidh n t ardhmen problemet e tyre.
Megjithat shkenca kurr nuk ka pr t vrtetuar, sado koh t kaloj,
thnie t tilla, jo vetm krejtsisht t pabazuara, por edhe t palogjikshme.
Prkundrazi, progresi i shkencs i bn akoma edhe m t qarta thniet e
palogjikshme t evolucionistve.
Nuk ka si t jet ndryshe. Sa m shum detaje q zbulohen rreth
strukturs dhe funksioneve t qelizs, aq m shum bhet e qart se qeliza
nuk sht nj kompozim i thjesht i formuar rastsisht, ashtu si mendohej
t ishte sipas arsyetimit biologjik primitiv t kohs s Darvinit.
N kt situat q nuk ka nevoj pr koment, mohimi i krijimit, vendosja e origjins s jets mbi rastsi t pamundura, si dhe kmbngulja
me insistim n to mund t bhen burim poshtrimi. Sa m tepr q del n
pah fytyra e vrtet e evolucionit aq m tepr opinioni publik shikon t
vrtetn. Nuk do t kaloj shum koh, kur avokatve miop e fanatik t
evolucionit do tu vij turp t dalin mes njerzve.
Pengesa m e madhe e evolucionit: Mendja

Ka shum specie n bot q ngjasojn me njra-tjetrn. P.sh. ka shum
gjallesa q i ngjajn kalit apo maces dhe shum insekte mund t duken si
njri-tjetri. Kto ngjashmri nuk udisin asnj. Ngjashmrit siprfaqsore
midis njeriut dhe majmunit n nj far mnyre trheqin vmendjen. Kjo gj
ndonjher shkon aq larg, saq disa njerz besojn n evolucion vetm prej
ksaj. N fakt ngjashmrit siprfaqsore midis njeriut dhe majmunit nuk
do t thon asgj. Brumbulli rinoceront dhe rinoceronti kan disa ngjashmri siprfaqsore, por sht qesharake t krkosh t sajosh ndonj lloj
lidhjeje evolutive midis ktyre dy krijesave, nj insekt dhe nj gjitar, n
Konkluzioni: evolucioni sht nj mashtrim
167
baz t ngjashmrive.
Prve ngjashmrive siprfaqsore, pr majmunt nuk mund t thuhet
se jan m afr njeriut sesa kafsht e tjera. N.q.s. do t merrnim pr baz
inteligjencn, ather blett q ndrtojn strukturn e mrekullueshme
gjeometrike t hojeve apo merimanga q ndrton mrekullin inxhinierike
t rrjets s saj, mund t thuhet se jan m afr njeriut. Bile n disa aspekte
ato jan m superiore se vet njeriu.
Ka nj diferenc t madhe midis majmunit dhe njeriut. Majmuni sht
kafsh dhe nuk sht i ndryshm nga kali apo qeni, n lidhje me nivelin e
ndrgjegjes. Ndrsa njeriu sht i ndrgjegjshm, krijes me vullnet t
fort q mendon, flet, kupton, vendos dhe gjykon. T gjitha kto kategori
jan funksione t mendjes q njeriu zotron. Mendja sht diferenca m e
madhe midis njeriut dhe kafshve.
Asnj ngjashmri fizike nuk mund ta mbush kt hendek midis
njeriut dhe kafshve. N natyr e vetmja krijes q ka mendje sht njeriu.
Allahu krijon sipas dshirs s Tij

A do t kishte mundur t ndodhte ndonjher skenari i propozuar
nga evolucionistt? KURRE. Arsyeja sht se do faz e prpunuar dhe e
deklaruar nga evolucionistt, duke u bazuar n rastsi, do t mund t
kishte ndodhur vetm si rezultat i ndonj mrekullie. Edhe n.q.s jeta do te
shfaqej gradualisht nprmjet fazave t propozuara nga evolucionistt,
do faz do t kishte ardhur pas tjetrs vetm me ndrhyrjen e nj
ndrgjegjeje t vullnetshme. Kto faza nuk mund t shfaqen si pasoj e
rastsis. Kjo nuk sht vetm e pabesueshme, por edhe krejtsisht e
pamundur.
N.q.s. thuhet se nj molekul proteine sht formuar nn kushtet
atmosferike fillestare, duhet t kujtojm se sht treguar tashm nga ligjet
e probabilitetit, bioligjis dhe kimis se kjo nuk mund t realizohej rastsisht. Por meq ajo tashm ekziston, ather nuk ka rrug tjetr por t pranojm se ajo (proteina) ia detyron ekzistencn e saj nj Krijuesi. E njjta
logjik aplikohet n t gjitha hipotezat. P.sh. ska asnj prov paleontologjike, fizike, kimike, biologjike apo justifikim t logjikshm q provon
se peshqit kaluan nga uji n tok, duke formuar kafsht e toks. N.q.s.
168
dikush nuk mund ti ket kto prova, ai duhet t pranoj ekzistencn e Krijuesit, i Cili ka fuqi t krijoj far t doj vetm duke thn "Bhu". do
shpjegim tjetr pr ardhjen e krijesave n ekzistenc sht n kundrshtim
t hapur me principet e arsyes.
Realiteti sht i qart dhe i dukshm. E gjith jeta sht produkt i nj
projektimi perfekt. Kjo siguron prova konkrete pr ekzistencn e Krijuesit,
i Cili sht i Gjithdijshm e i Plotpushtetshm. Ky Krijues sht Allahu,
Zoti i toks e i qiejve dhe i gjithkaje midis tyre.
Kapitulli
17
Fakti i krijimit
pjest e mparshme t librit ne ekzaminuam pse teoria e evolucionit, q supozon se jeta nuk sht e krijuar, kundrshton totalisht faktet shkencore. Ne pam se shkenca moderne ka treguar
nj fakt shum t qart nprmjet degve t ndryshme t saj si paleontologjia, biokimia dhe anatomia. Ky fakt sht se t gjitha krijesat jan krijuar nga Allahu.
N fakt, pr t vn re kt, personi nuk ka nevoj t analizoj rezultatet e komplikuara t arritura n laboratort e biokimis apo t njihet me
grmimet gjeologjike. Provat e urtsis s jashtzakonshme jan t dukshme n do gj t gjall q personi vzhgon. Ekziston nj projektim dhe
nj teknologji madhshtore n trupin e nj insekti apo nj peshku t vogl
n thellsi t detit q kurr nuk mund t arrihet nga njerzit. Disa gjallesa
q nuk kan tru perfekt, kryejn veprime kaq t komplikuara, saq nuk
mund t kryhen as edhe nga njerzit.
Urtsia, plani dhe projektimi i jashtzakonshm q mbizotrojn t
gjith natyrn, pa asnj dyshim provojn ekzistencn e Krijuesit q sundon
gjithka. Ky sht Allahu. Allahu i ka pajisur t gjitha gjallesat me karakteristika t jashtzakonshme, duke i treguar njeriut shenjat e qarta t ekzistencs dhe fuqis s Tij.
N faqet q pasojn do t prmendim vetm disa prej evidencave t
panumrta t krijimit n natyr.
Blett dhe arkitektura e mahnitshme e hojeve

Blett prodhojn m shum mjalt sesa kan nevoj dhe e ruajn at
n hoje. Struktura gjashtkndore e hojeve njihet nga t gjith. A keni menduar ndonjher pse blett ndrtojn hoje gjashtkndore dhe jo peskndore?
170
Matematicient, duke krkuar prgjigjen e ksaj

pyetjeje, arritn n nj konkluzion interesant: "Forma
gjashtkndore sht forma m e prshtatshme
gjeometrike pr shfrytzimin maksimal t hapsirs s
dhn." Nj form gjashtkndore krkon nj sasi minimale
dylli pr ndrtim dhe mban sasin maksimale t mjaltit. Pra
blett prdorin formn m t prshtatshme.
Metoda e prdorur n ndrtimin e hojeve sht shum interesante.
Blett e fillojn ndrtimin e hojeve n dy-tre vende t ndryshme dhe endin
hojet njkohsisht n dy-tre rreshta. Megjithse fillojn nga vende t
ndryshme, blett me numr mjaft t madh, ndrtojn gjashtkndsha
identik dhe pastaj endin hojet duke i kombinuar ato bashk dhe duke u
takuar n qendr. Pika e lidhjes s gjashtkndshave rregullohet aq mir,
saq nuk ka asnj shenj q t dallohet se pjest e hojit jan kombinuar.
Prball ktij krijimi t prkryer, ne, sigurisht, duhet t pranojm
ekzistencn e Zotit, i Cili i ka krijuar dhe msuar kto krijesa. Evolucionistt duan t rrshqasin dhe ta shpjegojn kt me konceptin e instiktit
dhe prpiqen ta paraqesin at thjesht si nj karakteristik t bletve.
Megjithat, n.q.s. ka nj instikt t till n pun, i cili vepron mbi blett dhe
siguron harmonizimin e puns s tyre, ather kjo do t thot q ekziston
nj Urtsi, e cila sundon mbi t gjitha kto krijesa t vogla.
Pr ta thn m shkoqur, Allahu, Krijuesi i ktyre krijesave t vogla i
mson ato t bjn nj gj t till. Ky fakt sht treguar n Kuran 14 shekuj
m par:
Fakti i krijimit
171
"Zoti yt i dha instikt blets: "Ndrto shtpi npr kodra, npr drunj
dhe n ato (koshere) q njerzit ndrtojn. Pastaj ha nga t gjitha frutat dhe futu npr rrugt q Zoti i ka lehtsuar pr ty." Nga barku i
tyre del nj lng me ngjyra t ndryshme, n t cilin ka shrim (ila)
pr njerzit. Me t vrtet, n kt ka argumente pr njerzit q mendojn." (Nahl: 68 69)
Termitet: arkitekte q t ln
me goj hapur
Askush nuk mund t mos uditet kur
shikon folen e termiteve t ngritur mbi
tok. Kjo sepse folet e termiteve jan
mrekulli arkitekturale q arrijn deri n 56
metra lartsi. Brenda ksaj foleje ka sisteme
t sofistikuara q prdoren pr nevojat e atyre
termiteve q nuk mund t dalin n diell, pr
shkak t strukturs s trupit t tyre. N fole, ka sisteme ventilimi, kanale,
dhoma larvash, korridore, dalje sigurie, dhoma pr mot t ftoht dhe t
nxeht, me nj fjal do gj. Ajo q t habit m shum sht se termitet q
ndrtojn kto fole t mrekullueshme jan t verbra. 158
Megjithat, kur krahasojm madhsin e termiteve me at t foles s
tyre, shohim se ato ia dalin t realizojn me sukses nj projekt me madhsi
300 her m t madh sesa prmasat e tyre.
Termitet kan dhe nj karakteristik tjetr t mrekullueshme; n.q.s. e
ndajm folen e termiteve n dy pjes n fazn e par t ndrtimit t saj
dhe pastaj e bashkojm at pas ca kohe shikojm se t gjitha kalimet,
kanalet dhe rrugt kryqzohen me njra-tjetrn. Termitet vazhdojn
detyrn e tyre sikur t mos ishin ndar kurr nga njra tjetra.
Qukapiku
T gjith e din se qukapiku e ndrton folen e tij duke shpuar trungjet e pemve. Gjja q shum njerz nuk e vn re sht fakti se si sht e
mundur q qukapikut nuk i shprthen hemoragji n tru, pr shkak t
goditjeve t forta n pem. Ajo q qukapiku bn sht njsoj si ajo q mund
172
t bj nj njeri pr t ngulur nj gozhd me

kok. N.q.s. njeriu do t mundohej t bnte nj
gj t till, do t psonte hemoragji n tru. Por
qukapiku nuk pyet; ai mund t godas nj trung
t fort me sqep 3843 her brenda 2.10 deri 2.69
sek dhe t mos i ndodh absolutisht asgj.
Koka e qukapikut sht krijuar e till q ta
prballoj me sukses kt pun. Kafka e
qukapikut ka nj sistem amortizimi q redukton
dhe amortizon goditjet, n saj t disa indeve t
veanta t buta midis kockave t kafks. 159
Sistemi zanor i lakuriqit t nats

Lakuriqt fluturojn n errsirn e nats pa
patur ansnj problem. Ata disponojn nj sistem
shum interesant pr t arritur kt gj. Ata prdorin nj sistem zanor, me
an t t cilit arrijn t hartojn hartn e objekteve prreth, nprmjet prpunimit t valve zanore.
Nj njeri me mosh t re mund t perceptoj me vshtirsi nj z me
frekuenc 20.000 vibrime n sekond. Nj lakuriq i pajisur me nj sistem t
veant zanor, prdor tinguj q kan frekuenc 50.000200.000 vibrime pr
sekond. Ai i drgon kto tinguj n t gjitha drejtimet 2030 her n sekond.
Harta q prftohet nga ky sistem sht kaq e prpikt, sa e lejon lakuriqin q,
jo vetm t perceptoj pozicionin e objekteve,
por edhe t lokalizoj pa vshtirsi
pozicionin e pres s tij.160
Balenat
Gjitart kan nevoj pr frymmarrje t rregullt dhe pr kt arsye
uji nuk sht ambient shum i prshtatshm pr ta. Te balena, e cila sht
nj gjitar deti, ky problem sht zgjidhur me nj sistem frymmarrje shum
Fakti i krijimit
173
m efikas se ai i shum kafshve q banojn n tok. Gjat procesit t

frymmarrjes, balenat nxjerrin rreth 90% t ajrit q prdorin. Kshtu ato
kan nevoj t marrin frym n intervale t gjata. N t njjtn koh ato
kan nj substanc shum t koncentruar t quajtur mioglobin q i ndihmon ato t ruajn oksigjenin n mushkrit e tyre. Me ndihmn e ktyre
sistemeve, disa balena mund t zhyten n deri n 500 metra thellsi dhe t
notojn pa marr frym pr 40 minuta.161 Nga ana tjetr vrimat e hunds
s balens, jo si gjitart banues n tok, jan vendosur n kurriz e kshtu
ajo mund t marr frym lirisht.
Mushkonja
Ne gjithmon i konsiderojm mushkonjat si insekte fluturuese. N fakt, mushkonja i
kalon fazat para t zhvillimit t
saj nn uj dhe del prej tij
nprmjet disa sistemeve t
veanta, e kompletuar me t
gjitha organet e nevojshme.
Mushkonjat fillojn t fluturojn me an t nj sistemi
ndjesie t veant q sht n gjendje t prcaktoj vendin ku ka ushqim.
Me kt sistem ajo ngjason me aviont gjuajts t ngarkuar me detektor t
ndjeshm ndaj temperaturs, lagshtis dhe aromave. Ajo sht n gjendje
t perceptoj me lehtsin m t madhe ndryshimet e temperaturs e t
lokalizoj burimin e saj, kshtu ajo mund ta lokalizoj lehtsisht pren e saj
edhe n terrin e nats.
Teknika e "thithjes s gjakut" te mushkonja prbn nj sistem jashtzakonisht t ndrlikuar. Me nj sistem prers me gjasht presa ajo e pret
lkurn si sharr. Gjat proesit t prerjes, ajo vendos nj sekrecion n
vendin e plags dhe paralizon zonn, ndaj dhe viktima nuk ndjen q po i
thithet gjaku. Sekrecioni n t njjtn koh parandalon mpiksjen e gjakut
dhe siguron vazhdimin e procesit t thithjes. Sikur nj prej ktyre gjrave
t mos funksiononte, mushkonja nuk do t ishte n gjendje t ushqehej. Me
174
sistemet e tyre t veanta, kto krijesa t vogla jan n vetvete argumente

pr krijimin. N Kuran, mushkonja sht prmendur si nj shembull q
tregon ekzistencn e Allahut pr njerzit q mendojn:
"Allahu nuk ngurron q t marr fardo shembulli, qoft edhe nj
mushkonj apo dika tjetr m t vogl se ajo. Pr sa u prket atyre q
besuan, ata e din se ai (shembull) sht i vrtet nga Zoti i tyre. Ndrsa ata q mohuan do t thon: "far qllimi kishte Allahu me kt
shembull?" Ai e bn shembullin shkak q t humbin shum (nga
rruga e drejt), dhe po me t Ai udhzon shum t tjer. Por Ai nuk
humb vese t pabindurit." (El-Bekare: 26)
Zogjt grabitqar me sy t mpreht

Zogjt grabitqar kan sy t mpreht q u lejojn atyre t llogarisin saktsisht distancat gjat ekzekutimit t sulmit. Syt e tyre t mdhej prmbajn
shum qeliza shikimi. Kjo do t thot
shikim m i mir. Ka m shum se nj
milion qeliza n syrin e zogut grabitqar.
Shqiponjat q fluturojn mijra
metra lart kan sy kaq t mpreht, saq
ato mund t analizojn me lehtsi lvizjet dhe objektet n tok nga ajo distanc. Ashtu si lokalizojn objektivin e
tyre aviont luftarak nga mijra metra
lartsi, ashtu dhe shqiponjat fiksojn
gjahun e tyre duke perceptuar
ndryshimin m t vogl t ngjyrs dhe
lvizjes. Syri i shqiponjs ka nj knd shikimi 3000 dhe mund t zmadhoj
nj imazh t dhn rreth 6 deri 8 her. Shqiponjat mund t dallojn lehtsisht nj lepur t fshehur n bar apo shkurre nga nj lartsi 1500 m. Esht
evidente se ky sistem i jashtzakonshm shikimi i shqiponjave sht nj
projektim i veant pr kt krijes.
Fakti i krijimit
175
Fija e merimangs
Merimanga e quajtur Dinopis ka nj mjeshtri fantastike n gjueti. N
vend q t end nj rrjet statike dhe t pres pren e saj, ajo end nj rrjet
t vogl dhe e hedh mbi pren. Pastaj ajo e mbshtjell mir pren me kt
rrjet. Insekti i futur n kurth nuk mund t bj asgj pr t liruar veten.
Rrjeta sht e ndrtuar kaq mir saq insekti ngatrrohet m keq sa m
shum t alarmohet. Pr ta ruajtur ushqimin, merimanga e mbshtjell
gjahun me fije shtes tamam sikur ta paketonte.
Si mundet kjo merimang t thur nj rrjet me kaq mjeshtri? Esht e
pamundur pr merimangn t arrij nj aftsi t till rastsisht, si thon
evolucionistt. Merimanga nuk ka aftsi t msoj dhe t mbaj mend, ajo
ska tru q t kryej kto veprime. Esht e thjesht, kto aftsi i jan dhn
merimangs nga Krijuesi i saj i Plotfuqishm.
Mrekulli t tjera jan zbuluar rreth fijes s merimangs. Kjo fije me diametr m t vogl se 1/1000 mm sht 5 her m e fuqishme se nj fije eliku me t njjtin diametr. Ajo gjithashtu sht shum e leht. Nj fije e till e
mjaftueshme pr t qarkuar gjith botn, peshon vetm 320 g.162
eliku, i cili sht nj lnd e prodhuar artificialisht, sht nj nga
produktet m t forta t prodhuara nga njeriu. Merimanga mund t prodhoj n trupin e saj nj fije shum m t fort se eliku. Pr prodhimin e
elikut njeriu prdor teknologjin e arritur nga prvoja qindra vjeare, po
merimanga far teknologjie prdor?
Si duket, mjetet teknologjike q
disponon njeriu jan mjaft prapa teknologjis
"hyjnore" q disponon merimanga.
176
Kafsht q flen n dimr

Kafsht q e kalojn dimrin duke fjetur vazhdojn t jetojn gjat
ksaj periudhe, megjithse temperatura e trupit t tyre bie n t njjtn
grad me temperaturn e mjedisit. Si ia bjn ato?
Gjitart kan gjak t ngroht. Kjo do t thot se n kushte normale
temperatura e trupit t tyre gjithmon mbetet konstante, sepse termostati
natyral n trupin e tyre e mban temperaturn konstante. Megjithat, gjat
gjumit t dimrit, nxehtsia trupore e gjitarve t vegjl, si miu ketr me
temperatur normale trupore 400C, bie n pak m sipr se pika e ngrirjes,
sikur t ishte i rregulluar nga ndonj els. Kafsht marrin frym shum
ngadal dhe rrahjet e zemrs, t cilat jan normalisht 300 rrahje n minut,
bien n 710 rrahje n minut. Reflekset normale t trupit ndalojn s
funksionuari dhe aktiviteti elektrik i trurit ulet derisa bhet gati i pakapshm.
Nj nga rreziqet e moslvizjes sht ngrirja e indeve n koh shum t
ftoht dhe shkatrrimi i tyre nga akulli. Kafsht q e kalojn dimrin n
gjum jan t mbrojtura nga ky rrezik fal karakteristikave t veanta, me
t cilat ato jan pajisur. Lngjet e trupit t ktyre kafshve ruhen nga materiale kimike q kan mas t madhe molekulare. Kshtu, pika e ngrirjes s
lngjeve ulet mjaft, duke i ruajtur ato nga dmet e mundshme. 163
Peshku elektrik
Specie t caktuara peshqish, si disa lloje ngjalash apo rajash, prdorin
elektricitetin e prodhuar nga trupat e tyre pr t mbrojtur veten prej
armiqve apo pr t paralizuar gjahun e tyre. N do gjalles, prfshi dhe
njeriun, gjendet pak ngarkes elektrike. Por njeriu nuk mund ta kontrolloj kt elektricitet dhe ta prdor n dobi t tij. Krijesat e prmendura m
sipr kan nj rrym elektrike 500600 V n trup. Ato jan n gjendje ta
prdorin kt kundr armiqve t tyre, duke mos u dmtuar nga ky elektricitet.
Energjia q ato konsumojn pr t mbrojtur veten rikuperohet pas nj
kohe t caktuar tamam si karikimi i baterive. Kshtu, potenciali elektrik
prsri sht i gatshm pr tu prdorur. Peshku nuk e prdor rrymn e
Fakti i krijimit
177
tensionit t lart n trupin e tij vetm pr tu mbrojtur. Prve ksaj, ai siguron nj mjet pr gjetjen e rrugs n ujrat e thella e t erreta, pasi elektriciteti i ndihmon ata t ndiejn objektet pa i par. Peshku mund t drgoj
sinjale duke prdorur elektricitetin e trupit. Kto sinjale elektrike pasqyrohen pasi godasin objekte solide dhe ky pasqyrim i jep informacion peshkut
pr objektin. N kt mnyr peshku mund t prcaktoj distancn dhe
madhsin e objektit.
Maskimi
Nj prej mnyrave q kafsht prdorin pr t mbijetuar sht arti i
maskimit. Kafsht e ndjejn domosdoshmrin e fshehjes pr dy arsye kryesore: pr gjueti dhe pr t'u ruajtur nga grabitqart.
Maskimi ndryshon nga t gjitha metodat e tjera pr shkak t inteligjencs, aftsis, estetiks dhe harmonis. Teknikat e maskimit t kafshve me
Majtas: Morri i pems imiton gjembat. Djathtas posht: Nj vemje e vendosur n mes t gjethes
n mnyr q t mos dallohet. Djathtas lart: Nj gjarpr duke u fshehur mes gjetheve.
178
Majtas: Nj sepje q e bn veten t duket si fundi ranor i detit. Djathtas: Ngjyra e verdh shfaqet
n rast rreziku, si p.sh. kur shihet nga nj zhyts.
t vrtet t ln gojhapur. Esht gati e pamundur t identifikosh nj

insekt t fshehur n nj trung peme ose nj krijes tjetr t fshehur nn
gjethe.
Morri i gjetheve ushqehet me lngun e krcellit t bimve. Duke u
maskuar si gjemb, ai mashtron zogjt, armiqt e tij m t mdhenj dhe sigurohet se zogjt nuk do t rrin n at pem.
Kallamari
Nn lkurn e kallamarit ekziston nj shtres e dendur xhepzash
elastike me pigment q quhen kromatofore. Kryesisht ato japin ngjyr t
verdh, t kuqe, t zez dhe kafe. Me tu dhn sinjali, qelizat shprndahen
dhe mbushin lkurn me ngjyrn e duhur. Kjo sht mnyra se si kallamari
merr ngjyrn e shkmbit ku qndron, duke arritur nj maskim t prsosur.
Ky sistem operon kaq efektivisht saq kallamari mund t imitoj nj pamje
si ajo e zebrs.
Sisteme t ndryshme shikimi

Pr shum kafsh banuese t detit shikimi sht shum i rndsishm
pr gjueti dhe mbrojtje. Shumica e ktyre kafshve jan t pajisura me sy t
specializuar pr nn uj.
Nn uj, shikimi bhet gjithmon e m i vshtir me rritjen e thellsis, n mnyr t veant nn 30 metra. Organizmat q jetojn n kt
thellsi kan sy t krijuar pr tiu prshtatur kushteve ku jetojn.
Fakti i krijimit
179
Kafsht e detit, n ndryshim nga ato t toks, kan lente sferike n

prshtatje t plot me kushtet e dendsis s ujit. T krahasuar me syt e
mdhenj n form elipsi t kafshve t toks, kjo struktur sferike sht m
e prshtatshme pr shikimin nn uj. Kur nj objekt n distanc t largt
fokusohet, i gjith sistemi i lenteve trhiqet mbrapa me an t nj mekanizmi special muskujsh brenda syrit.
Nj tjetr arsye prse syt e peshqve jan sferik, sht prthyerja e
drits n uj. Pr shkak se syri sht i mbushur me nj lng q ka dendsi
afrsisht sa t ujit, nuk ndodh prthyerja kur nj imazh i formuar jasht
reflektohet n sy. Si rrjedhim, lentet e syrit fokusojn plotsisht imazhin e
objektit t jashtm n retin. Peshku, jo si njerzit, shikon mjaft qart n
uj.
Disa kafsh, si oktapodi, kan sy t mdhenj pr t kompesuar efektin
e drits s dobt nn uj. Nn 300 metra peshqit me sy t mdhenj duhet t
kapin dritn e dobt t objekteve prreth pr ti lokalizuar ato. Ata duhet t
jen t ndjeshm, n mnyr t veant, ndaj drits blu t dobt q hyn n
uj. Pr kt arsye, ka shum qeliza t ndjeshme ndaj ngjyrs blu n retinn
e syve t tyre.
Ashtu si kuptohet nga kto shembuj, do gjalles ka sy t veant t
ndrtuar pr t prballuar nevojat e saj. Ky fakt provon se ato jan t gjitha
t krijuara nga nj Krijues fuqiplot dhe i gjithdijshm.
Sistemet speciale t ngrirjes

Nj bretkos e ngrir ka nj struktur biologjike tepr t veant. N
t nuk duket asnj shenj jete. Rrahjet e zemrs, frymmarrja dhe qarkullimi i gjakut t saj kan ndaluar gati plotsisht. Kur akulli shkrin, e njjta
bretkos kthehet n jet sikur t jet ngritur nga gjumi.
Normalisht, nj gjalles n gjendje t ngrir ndodhet prball shum
rreziqeve fatale. Megjithat, bretkosa nuk i ka kto probleme. Ajo ka aftsin t prodhoj nj sasi shum te madhe glukoze n kt gjendje. Ashtu si
diabetikt, niveli i sheqerit n gjakun e bretkoss arrin nivele shum t
larta. Ndonjher kap shifrat 550 milimol pr litr (kjo shifr normalisht
duhet t jet 15 milimol/litr pr bretkosat dhe 45 milimol/litr pr
njeriun). Ky koncentrim ekstrem glukoze n jetn normale shkakton pro-
180
bleme tepr serioze.

Te bretkosa e ngrir ky prqendrim i lart glukoze ndalon largimin e
ujit jasht qelizave dhe parandalon tkurrjen. Membrana e qelizs s
bretkoss sht shum e prshkueshme nga glukoza, kshtu q glukoza
futet lirshm n qeliza. Niveli i lart i glukozs n trup redukton temperaturn e ngrirjes, duke mundsuar q vetm nj sasi shum e vogl e
lngjeve t trupit t ngrijn nga i ftohti. Krkimet kan treguar se glukoza
gjithashtu mund ta ushqej qelizn. Gjat ksaj periudhe, prve t qenit
burim energjie pr trupin, glukoza gjithashtu ndalon shum reaksione
metabolike, si sintetizimin e ures dhe kshtu parandalon q burime t
ndryshme ushqimi t qelizs t shterojn.
Si mundet q kjo sasi kaq e madhe glukoze t formohet papritur?
Prgjigja sht shum interesante. Kjo gjalles sht pajisur me nj sistem
t veant pr kt proces. Sapo akulli shfaqet n lkur, mesazhi transmetohet n mli, e cila kthen nj pjes t glikogjenit t ruajtur n glukoz.
Natyra e ktij mesazhi q transmetohet pr n mli akoma nuk njihet.
Pes minuta pasi merret mesazhi, niveli i sheqerit n gjak fillon t rritet
vazhdimisht. 164
Pa diskutim, pajisja e kafshve me sisteme q ndryshojn trsisht
metabolizmin dhe bjn t mundur prballimin e kushteve t veanta kur
ato paraqiten, sht e mundur vetm nprmjet Krijuesit. Asnj rastsi nuk
mund t gjeneroj sisteme t tilla kaq perfekte dhe komplekse.
Albatrosi
Zogjt shtegtar e minimizojn konsumin e energjis, duke prdorur
teknika t veanta fluturimi. Albatrosi zotron nj prej ktyre teknikave.
Ky zog q 92% t jets s tij e kalon n det ka nj hapje krahsh 3.5 metra.
Karakteristika m kryesore e albatrosit sht stili i tij i fluturimit. Ai mund
t fluturoj pr or t tra pa i rrahur kraht. Pr kt ai shfrytzon ern,
duke i vendosur kraht n pozicion t prshtatshm.
Duhet shum energji pr t mbajtur hapur vazhdimisht krah me
shtrirje 3.5 metra. Albatrosi mund t rrij n kt pozicion me or t tra.
Kjo bhet e mundur nga nj sistem anatomik i veant q i sht dhn atij
q n momentin e lindjes. Gjat fluturimit, kraht e albatrosit bllokohen
Fakti i krijimit
181
dhe qndrojn t shtrira

horizontalisht, prandaj ai
nuk ka nevoj t prdor forcn e muskujve pr ti mbajtur ato t
hapura. Kjo e ndihmon at shum
gjat fluturimit. Albatrosi nuk harxhon
energji, sepse ai nuk i rreh kraht dhe nuk i mban hapur
me forcn e muskujve. Fluturimi me or t tra, duke prdorur energjin e ers, siguron pr albatrosin avantazh tepr
t madh. P.sh. trupi 10 kg i albatrosit humb vetm 1% t peshs kur fluturon pr 1000 km. Kjo sht nj humbje jashtzakonisht e ult. Njeriu ka
ndrtuar aeroplan pa motor q prdorin teknikn e habitshme t albatrosit. 165
Shtegtim i vshtir
Salmont e Paqsorit kan nj karakteristik tepr t veant. Ata
udhtojn mijra kilometra pr tu kthyer n vendlindje, n ujrat e mbla
t lumenjve, pr tu riprodhuar.
Kur nisin udhtimin e tyre n fillim t vers, ngjyra e salmonve sht
e kuqe e hapur. N fund t udhtimit bhen t zinj. Ata afrohen n breg
dhe prpiqen t futen n lumenj. Ata arrijn n vendin e lindjes duke krcyer n lumenj t vrullshm, duke notuar kundr rryms e duke kaprcyer
pengesa e barriera. N fund t ktij udhtimi (35004000 km) femra dhe
mashkulli jan gati pr fekondim. Me t arritur n vendin ku lshohen
vezt, femra shtron 300 500 vez kurse mashkulli i fekondon ato. Ky
udhtim sht i vshtir dhe i lodhshm. Salmont rraskapiten, flett e
bishtit t tyre vjetrohen dhe lkura kthehet n t zez. Megjithat, nj
tjetr gjenerat salmonsh do t riprtrihet e do t jet gati n t ardhmen
t bj t njjtin udhtim.
Si arrijn salmont t bjn kt udhtim? Si arrijn t kthehen n det
pasi kan dal nga vezt? Kto pyetje mbeten pa prgjigje. Megjithse jan
br shum sugjerime nuk sht arritur nj prgjigje prfundimtare. Cila
sht fuqia q i bn salmont t ndrmarrin nj udhtim t till dhe t kthehen prsri mijra kilometra larg n nj vend t panjohur pr ta? Esht e
182
qart se ka nj fuqi superiore q komandon dhe kontrollon t gjitha kto

krijesa. Ai sht Allahu, mbajtsi i botrave.
Koalat
Vaji q gjendet n gjethet e
eukaliptit sht helmues pr shum
gjitar. Ky helm sht nj mbrojtje
kimike q prdor eukalipti kundr
armiqve t tij. Ekziston nj specie e
veant q nuk do tia dij pr kt
mekanizm mbrojts dhe ushqehet
me gjethet helmuese t eukaliptit.
Ajo sht koala.
Koalat e ndrtojn shtpin e
tyre n eukalipt, ushqehen me gjethet e tij dhe sigurojn ujin po prej
tij. Ashtu si gjitart e tjer, koalat
tresin celulozn q gjendet n pem.
Pr kt ajo varet nga mikroorganizmat e tretjes s celulozs. Kto
mikroorganizma gjenden me shumic n pikn e takimit t zorrs s holl
me at t trash, e cila sht pjesa m interesante e aparatit trets t
koalave. Ky segment funksionon si dhom fermentimi, ku mikrobet tresin
celulozn, duke vonuar kalimin e gjetheve. Kshtu koala mund t neutralizoj efektin helmues t vajit t gjetheve t eukaliptit. 166
Aftsia pr t gjuajtur pa lvizur

Lulevesa q rritet n Afrikn e Jugut, i kap insektet me qimet e saj
viskoze. Gjethet e ksaj bime jan plot me qime t gjata t kuqe. Majat e
qimeve jan t mbuluara nga nj lng me arom trheqse pr insektet. Nj
tjetr karakteristik e ktij lngu sht viskoziteti i madh. Insekti q
mashtrohet nga aroma e ksaj bime ngjitet n qimet viskoze. Pak m von
e gjith gjethja e bims mbyllet plotsisht dhe insekti i rn n kurth
mbetet brenda. Me tretjen e insektit bima merr proteinat, pr t cilat ka
nevoj. 167
Fakti i krijimit
183
Majtas: Nj lulevese e hapur. Djathtas: Nj lulevese e mbyllur.
Mnyra e t ushqyerit t ksaj bime, e cila e kap gjahun e saj edhe pse
nuk ka mundsi t lviz, sht pa dyshim prov krijimi. Esht e
pamundur pr nj bim t zhvilloj vet nj stil t till gjuetie me an t
rastsis. Esht krejtsisht jasht logjike t mos mendosh se nj Krijues i
Plotfuqishm e ka krijuar at me kt karakteristik.
Pendt e zogjve
N shikim t par par, pendt e zogjve duket sikur kan nj struktur shum t thjesht. Kur i studion ato nga afr, gjendesh prball nj
strukture shum t ndrlikuar, e cila i bn pendt t lehta, t forta dhe
rezistente ndaj ujit.
Pr t fluturuar lehtsisht zogjve u duhet t jen sa m t leht. Pendt
e zogjve prbhen nga proteina keratin pr t prmbushur kt nevoj.
N t dy ant e kallamit t pupls ka shtresa me rreth 400 fije secila. Kto
400 fije, kan secila nga dy fije akoma m t holla, pra rreth 800. Prej ktyre
800 fijeve, m t hollat, ato q jan t vendosura n pjesn e prparme,
kan secila edhe 20 fije t tjera. Kto fije bashkojn dy puplat me njratjetrn tamam si dy copa t mbrthyera mbi njra-tjetrn. N nj pupl ka
afrsisht 300 milion fije t vogla. Numri total i fijeve n t gjitha puplat
sht rreth 700 miliard.
Ekziston nj arsye shum e rndsishme q puplat e zogjve jan t
ndrthurura mir me njra-tjetrn. Ato duhet t jen t shtrnguara fort q
t mos shkputen nga ndonj lvizje. Me mekanizmin e fijeve puplat qn-
184
drojn kaq fort, sa as era e fort, as shiu e as

bora nuk i shkulin dot.
Pr m tepr, puplat e barkut t zogjve
nuk jan njsoj si puplat e krahve dhe
bishtit. Bishti prbhet prej puplash relativisht t mdha; puplat e krahve jan
ndrtuar n mnyr t till q t rrisin
siprfaqen e kontaktit me ajrin gjat prplasjes s krahve dhe kshtu rrisin forcn
ngritse.
Basilisku: Eksperti i ecjes mbi uj

Pak kafsh jan n gjendje t ecin mbi
siprfaqen e ujit. Nj i till sht basilisku, i
cili jeton n Amerikn Qendrore.
N ant e gishtave t kmbve t
prapme ai ka flet q e ndihmojn t qndroj n uj. Ato palosen kur ai ecn n tok. Kur i kanoset nj rrezik, ai
futet n uj dhe vrapon shum shpejt. Kur ai e bn kt, hap flett midis
gishtave e kshtu siguron nj siprfaqe t madhe mbshtetjeje n uj. 168
Kjo karakteristik tepr e veant sht nj nga provat e qarta t krijimit.
Basiliku
sht nj
ndr kafsht
e rralla q
mund t
lviz, duke
krijuar nj
ekuilibr
ndrmjet ujit
dhe ajrit.
Fakti i krijimit
185
Fotosinteza
Bimt pa vetdije luajn nj rol t rndsishm n jetn e toks. Ato
pastrojn ajrin pr ne, mbajn temperaturn e planetit n nivel konstant
dhe barazpeshojn raportin e gazeve n atmosfer. Prve ksaj, nj pjes
mjaft e madhe e ushqimeve tona sigurohet nga bimt. Vlerat ushqyese t
bimve vijn nga nj sistem i veant n qelizat e tyre, t cilat kan karakteristika t veanta. Qelizat e bimve, jo si ato t njeriut dhe kafshve,
mund t prdorin drejtprsdrejti energjin e diellit. Ajo e shndrron
energjin diellore n energji kimike dhe e ruan at n nj mnyr shum t
veant. Ky proces quhet fotosintez. N fakt, ky proces nuk ndrmerret
nga qeliza, por nga kloroplastet, organelet q i japin bims ngjyrn jeshile.
Kto organele t vogla t dallueshme vetm me mikroskop jan i vetmi
laborator n tok q jan n gjendje t ruajn energjin diellore n materie
organike.
Sasia e lnds s prodhuar nga bimt n tok sht rreth 200 bilion
ton n vit. Ky prodhim sht shum i rndsishm pr t gjitha gjallesat
n tok. Prodhimi i bimve realizohet nprmjet nj procesi kimik shum
t komplikuar. Mijra pigmente klorofili q gjenden n kloroplaste reagojn ndaj drits pr nj koh mjaft t shkurtr, 1/1000 sek. Kjo sht
186
arsyeja q shum aktivitete q ndodhin n klorofil nuk jan studiuar

akoma.
Shndrrimi i energjis diellore n energji kimike ose elektrike sht
nj teknologji e re. Pr t realizuar kt, prdoren instrumente t
teknologjis s lart. Nj qeliz e vogl q pr syrin e lir t njeriut sht e
padukshme e ka kryer kt detyr pr miliona vjet.
Kto sisteme perfekte tregojn edhe nj her tjetr KRIJIMIN. Sistemi
mjaft kompleks i fotosintezs sht nj mekanizm i krijuar prej Allahut.
N gjethet e bimve ekzistojn fabrika kompakte t pakrahasueshme. Ky
krijim i jashtzakonshm sht nj prej argumenteve q provojn se t
gjitha gjallesat jan krijuar nga Allahu, Mbajtsi i botrave.
"Larg nga t metat je Ti, ne s'kemi dije tjetr

ve asaj q na ke msuar Ti. Me t vrtet dija
dhe menuria Jote jan t prsosura."
(Bekare : 32)
Shnime
1 Cliff, Conner, "Evolucioni Kundr Krijimit: N
Mbrojtje t Mendimit Shkencor", International
Socialist Review (Revist shtojc mujore pr militantt), nntor 1980.
2 Ali Demirsoj, "Kalitim ve Evrim" (Trashgimia dhe
Evolucioni), Ankara: Meteksan Publishing Co.,
1984, fq. 61.
3 Michael J. Behe, "Darwins Black box" (Kutia e zez
e Darvinit), New York: Free Press, 1996, fq. 232233.
4 Dan Graves, "Science and Faith" (Shkenca dhe Besimi: 48 biografi t shkenctarve historik dhe
besimi i tyre kristian), Grand Rapids, MI, Kregel
Resources.
5 "Science, Phylosophy and Religion" (Shkenca, filozofia dhe feja), Simpozium, 1941, CH. 13.
6 J. De Vries, "Essential of Physical Science" (Esenca
e shkencs fizike), Vm. B. Eerdmans Pub. Co.,
Grand Rapids, SD 1958, fq. 15.
7 H. S. Lipson, "Nj kndvshtrim fizikanti pr teorin e Darvinit: tendencat evolutive te bimt", V. 2,
n. 1, 1988, f. 6.
8 Megjithse Darvini deklaroi se teoria e tij ishte krejtsisht e pavarur nga ajo e Lamarkut, ai gradualisht filloi t mbshtetej n pohimet e Lamarkut.
N mnyr t veant botimi i gjasht dhe i fundit
i Origjins s Specieve sht plot me shembuj t
"trashgimis s tipareve t fituara" t Lamarkut.
Shiko Benyamin Ferrington, "What Darwin Really
Said" (far tha n t vrtet Darvini), New York:
Schocken Books, 1996, fq. 64.
9 Stiven M. Stenli, "Macroevolution: Pattern and
Process" (Makroevolucioni: modeli dhe procesi),
San Francisko: U. H. Freeman and Co. 1979, fq.
35, fq. 159.
10 Colin Patterson, Cladistics, Intervist me Bryan
Leek, Peter Franz, 4 mars 1982, BBC.
11 Stephen Jay Gould, "The Return of Hopeful Monsters" (Kthimi i prbindshave t shpress), Natural History, v. 86, gusht-shtator 1977, f. 28.
12 Charles Darwin, "The Origine of Species" (Origjina e llojeve), Harward University Press, 1964, fq.
189.
13 Charles Darwin, "The Origine of Species" (Origjina e llojeve), Harward University Press, 1964, fq.
177.
14 B. G. Ranganathan, "Origins?" (Origjinat?), Pennsylvania: The Banner of the Truth Trust, 1988.
15 Woren Wever, "Genetics Effects of Atomic Radiation" (Efektet gjenetike t rrezatimit atomik), Science, v. 123, 29 korrik 1956, fq. 1159.
16 Gordon R. Taylor, "The Great Evolution Mistery"
(Misteri i madh i evolucionit), New York: Harper
& Rou, 1983, fq. 48.
17 Michael Pitman, "Adam and Evolution" (Ademi
dhe evolucioni), London, River Publishing, 1984,
f. 70.
18 Charles Darwin, "The Origin of Species" (Origjina
e llojeve), Harward University Press, 1964, fq. 179.
19 Charles Darwin, "The Origin of Species" (Origjina
e llojeve), Harward University Press, 1964, fq. 172,
280.
20 Derek V. Ager, "The Natyre of the Fossil Record"

(Natyra e t dhnave fosile), Procreedings of the
British Geological Association, v. 187, 1976, f.
133.
21 Mark Czarnecki, "The Revival of the Creationist
Crusades" (Ringjallja e fushatave t krijimit),
McLeans, 19 janar 1981, fq. 56.
22 T. Nevill George, "Fossils in Evolutions Perspective" (Fosilet n perspektivn evolucioniste), Science Progress, vol. 48, janar 1960, fq. 1, 3.
23 David Raup, "Konfliktet midis Darvinit dhe paleotologjis|, Buletin, Field Museum of Natural History, vol. 50, janar 1979, fq. 24.
24 Richard Monastersky, "Misteries of the Orient|
(Misteret e orientit), Discover, prill 1993, fq. 40.
25 Richard Dawkins, |The Blind Watchmaker, London: Norton 1986, fq. 229.
26 Douglas J. Futuyma, "Science in Trial", New York:
Pantheon Books, 1983, fq. 197.
27 Charles Darwin, "Origjina e llojeve: Faksimile e
botimit t par", Harward University Press, 1964,
f. 302.
28 Stefan Bengston, "Nature" (Natyra), v. 345, 1990,
fq. 765.
29 Gerald T. Todd, "Evolucioni i mushkerive dhe
origjina e peshqve kockore: Nj marrdhnie
kazuale", American Zoologist, vol. 26, n. 4, fq. 757.
30 R. L. Caroll, "Vertebrate Paleontology and Evolution| (Paleontologjia vertebrore dhe evolucioni),
New York: Freeman and Co. 1988, fq. 4.
31 Edwin H. Colbert, M. Morales, "Evolution of the
Vertebrates" (Evolucioni i vertebrorve), New
York: John Wiley and Sons, 1991, fq. 99.
32 Jean-Jacques Hublin, "The Hamlyn Encyclopaedia of Prehistoric Animals", (Enciklopedia Hamlin
e kafshve prehistorike), New York: Hamlyn Publishing Group Ltd., 1984, fq. 120.
33 Jacques Millot, "The Coelacanth" (Kolekanthi),
Scientific American, vol. 193, dhjetor 1955, fq. 39.
34 "Bilim ve Teknik Magazine", nntor 1998, n. 372,
f. 21.
35 R. L. Caroll, "Vertebrate Paleontology and Evolution" (Paleontologjia vertebrore dhe evolucioni),
New York: Freeman and Co. 1988, fq. 198.
New York: Freeman and Co. 1988, f. 198.
39 L. D. Martin, J. D. Stewart, K. N. Whetstone, "The
Auk", vol. 98, 1980, fq. 86.
40 L. D. Martin, J. D. Stewart, K. N. Uhetstone, "The
Auk", vol. 98, 1980, fq. 86; L. D. Martin, "Origins of
Higher Groups of Tetrapods" (Origjina e grupeve
t larta t tetrapodeve), Ithaca, New York: Comstock Publishing Association, 1991, fq. 485, 540.
41 S. Tarsitano, M. K. Hecht, "Gazeta Zoologjike e
Shoqats Linnaean", vol. 69, 1985, fq.178; A. D.
188
Walker, Revista Gjeologjike, vol. 177, 1980, fq.

595.
42 S. Tarsitano, M. K. Hecht, "Gazeta Zoologjike e
Shoqats Linnaean", vol. 69, 1985, fq.178; A. D.
Walker, Revista Gjeologjike, vol. 177, 1980, fq.
595.
43 "Old Bird" (Zogu i vjetr), Discover, 21 mars 1997.
44 "Old Bird" (Zogu i vjetr), Discover, 21 mars 1997.
45 Pat Shipman, "Birds do it Did Dinosaurs?"
(Zogjt e bjn Po dinosaurt?), New Science, 1
shkurt 1997, fq. 28.
46 S. J. Gould & N. Eldregde," Paleobiologjia", vol. 3,
1977, fq. 147.
49 Roger Lewin, "Bones of Mammals, Ancestors
Fleshed Out", Science, vol. 212, 26 korrik 1981, fq.
1492.
50 George Gaylord Simpson, "Life Before Man" (Jeta
para njeriut), New York: Time-Life Books, 1972,
fq. 42.
51 R. Eric Lombard, "Review of Evolutionary Principles of the Mammalian Middle Ear" (Shqyrtim i
principeve evolucioniste t veshit t mesm t gjitarve), Gerald Fleischer, Evolution, vol. 33, dhjetor 1979, fq. 1230.
52 David R. Pilbeam, "Rearranging Our Family Tree"
(Duke rirregulluar pemn ton familjare), Nature,
qershor 1978, fq. 40.
53 Earnest A. Hooton, "Up From the Ape" (Nga majmuni), New York: McMillan, 1931, fq. 332.
54 Stephen Jay Gould, "Smith Woodward's Folly",
New Scientist, 5 shkurt 1979, fq. 44.
56 Kenneth Oakley, William Le Gros Clark & J. S,
"Piltdawn", Meydan Larousse, vol. 10, fq. 133.
58 W. K. Gregory, "Hesperopitekus nuk sht as
njeri as majmun", Science, vol. 66, dhjetor 1927,
fq. 576.
59 Philips Verner Bradford, Harvey Blume, "Ota
Benga: Pigmer n kopshtin zoologjik, New York:
Delta Books, 1992.
60 David Pilbeam, "Humans Lose an Early Ancestors" (Njerzit humbasin nj strgjysh t hershm), Science, prill 1982, fq. 6-7.
61 Solly Zuckerman, "Beyond The Ivory Tower"
(Prtej kulls s fildisht), New York: Toplinger
Publications, 1970, fq. 75, 94.
62 Charles E. Oxnard, "Pozita e Australopitekve n
Evolucionin e Njeriut: Tok pjellore pr
dyshimet", Nature, vol. 258, fq. 389.
63 Fred Spoor, Bernard Wood, Frans Zonneveld,
"Implication of Early Hominid Labryntine Mor-
phology for Evolution of Human Bipedal Locomotion", Nature, vol. 369, 23 qershor 1994, fq.
645-648.
64 Holly Smith, "Gazeta Amerikane e Antropologjis
Fizike", vol. 94, 1994, fq. 307-325.
65 Fred Spoor, Bernard Wood, Frans Zonneveld,
"Implication of Early Hominid Labryntine Morphology for Evolution of Human Bipedal Locomotion", Nature, vol. 369, 23 qershor 1994, fq.
645-648.
66 Tim Bromage, "New Scientist" (Shkenctari i Ri),
vol. 133, 1992, fq. 38-41.
67 C. L. Brace, H. Nelson, N. Korn, M. L. Brace,
"Atlas of Human Evolution" (Atlasi i evolucionit t
njeriut), 2.b. New York: Rinehart and Vilson,
1979.
68 Alan Walker, "Scientific American", vol. 239 (2),
1978, fq. 54.
69 Marvin Lubenow, "Bones of Contention" (Kockat
e grindjes), Grand Rapids, Baker, 1992, fq. 83.
70 Boyce Rensberger, The Washington Post, 19 nntor, 1984.
71 Boyce Rensberger, The Washington Post, 19 nntor, 1984.
72 Richard Leakey, "The Making of Mankind" (Brja
e njerzimit), London: Sphere Books, 1981, fq. 62.
73 Marvin Lubenow, "Bones of Contention" (Kockat
e grindjes), Grand Rapids, Baker, 1992, fq. 136.
74 Erik Trinkaus, "Hard Times Among Neanderthals"
(Koht e vshtira midis Neandertalve), Natural
History, vol. 87, dhjetor 1978, fq. 10; R. L. Holloway, "Truri i Neandertalit: far ishte Primitive", American Journal of Physical Anthropology
Supplement, vol. 12, 1991, fq. 94.
75 Alan Walker, Science, vol. 207, 1980, fq. 1103.
76 A. J. Kelso, "Antropologjia Fizike", bot. i par,
New York: J. B. Lipincott Co., 1970, fq. 221; M. D.
Leakey, Olduwai George, vol. 3, Cambridge University Press, 1971, fq. 272.
77 S. J. Gould, "Historia e Natyrs", vol. 85, 1976, fq.
30.
78 Time, nntor 1996.
79 L. S. B. Leakey, "Origjina e Homo Sapiens", F.
Bord, Paris: UNESCO, 1972, fq. 25-29; L. S. B.
Leakey, "Nga Evidencat", New York: Hercort
Brace Jovanovich, 1974.
80 "Is This The Face of Our Past?" (A sht kjo fytyra
e s kaluars son?), Discover, dhjetor 1997, fq.
97-100.
81 A. J. Kelso, "Antropologjia Fizike", 1970, fq. 221;
M. D. Leakey, Olduwai George, vol. 3, Cambridge:
Cambridge University Press, 1971, fq. 272.
82 A. J. Kelso, "Antropologjia Fizike", 1970, fq. 221;
M. D. Leakey, Olduwai George, vol. 3, Cambridge:
Cambridge University Press, 1971, fq. 272.
83 Science News, vol. 115, 1979, fq. 196-197.
84 Ian Anderson, "New Scientist", vol. 98, 1983, fq.
373.
85 Russell H. Tuttle, "Natural History", mars 1990,
fq. 61-64.
Shnime
86 Ruth Henke, "Aufrecht aus den Baumen", Focus,

vol. 39, fq. 178.
87 Elain Morgan, "The Scars of Evolution" (Plagt e
evolucionit), New York: Oxford University Press,
1994, fq. 5.
88 Solly Zuckermen, "Beyond the Ivory Tower"
(Prtej kulls se fildishte), New York: Toplinger
Publications, 1970, fq. 19.
89 U. R. Bird, "Origin of Species Revisited", Thomas
Nelson Co., 1991, fq. 298-299.
90 "Hoyle on Evolution" (Hoyle mbi evolucionin),
Nature, vol. 298, 12 nntor 1981, fq. 105.
91 Ali Demirsoj, "Kalitim ve Evrim" (Trashgimia
dhe evolucioni), Ankara: Meteksan Publishing
Co.,1984, fq. 64.
Nelson Co., 1991, fq. 304.
Nelson Co., 1991, fq. 305.
94 J. D. Tomas, "Evolution and Faith" (Evolucioni
dhe Besimi), Abilene, TX, ACU Press, 1988, fq. 8182.
95 Robert Shapiro, "Origins: A Sceptics Guide to the
Creation of Life on Earth", New York, Summit
Books, 1986, fq. 127.
96 Fred Hoyle, Chandra Wickremasinghe, "Evolution
From Space" (Evolucioni nga hapsira), New
York, Simon & Schuster, 1984, fq. 148.
97 Fred Hoyle, Chandra Wickremasinghe, "Evolution
From Space" (Evolucioni nga hapsira), New
York, Simon & Schuster, 1984, fq. 148.
98 Fabbri Britannica Bilim Ansiklopedisi, vol. 2, n.
22, fq. 519.
99 Fabbri Britannica Bilim Ansiklopedisi, vol. 2, n.
22, fq. 519.
100 Stanlly Miller, "Molecular Evolution of Life: Current Status of the Prebiotic Synthesis of Small
Molecules", (Evolucioni molekular i jets: Statusi i
sintezs prebiotike t molekulave t vogla), 1986,
fq. 17.
101 Kevin Mc Kean, Bilim ve Teknik, No. 189, fq. 7.
102 J. P. Ferris, C. T. Chen, "Fotokimia e metanit,
hidrogjenit dhe przierja ujore si model pr
atmosfern primitive te toks", Journal of American Chemical Society, vol. 97: 11, 1975, fq. 2964.
103 "Prova t Reja pr Amosfern e Hershme dhe
Jetn", Bulletin of the American Meteorological
Society, vol. 63, nntor 1982, fq. 1328-1330.
104 Richard B. Bliss & Gary E. Parker, "Origin of
Life" (Origjina e jets), California, 1979, fq. 25.
Nelson Co. 1991, fq. 325.
108 S. U. Fox, K. Harada, G. Kramptiz, G. Mueller,
"Chemical Origin of Cells" (Origjina kimike e
qelizs), Chemical Engineering News, 22 qershor
1970, fq. 80.
189
109 Frank B. Salisbury, "Dyshime pr reorin moderne sintetike t evolucionit", American Biology
Teacher, shtator 1971, fq. 336.
110 Paul Auger, "De La Physique Theorique a la
Biologie", 1970, fq. 118.
111 Francis Crick, "Vet jeta: Origjina dhe natyra e
saj", New York, Simon & Schuster, 1981, fq. 88.
Co.,1984, fq. 39.
113 Homer Jacobson, "Informacioni, riprodhimi dhe
origjina e jets", American Scientist, janar 1955,
fq. 121.
114 Reinhard Junker & Siegfried Scherer, "Entstehung Gesiche Der Lebewesen", Weyel, 1986, fq.
89.
115 Michael Denton, "Evolution: A Theory in Crisis",
(Evolucioni: Teori n kriz), London, Burnett
Books, 1985, fq. 351.
116 John Horgan, "In the Beginning" (N fillim), Scientific American, v. 264, shkurt 1991, f. 119.
117 G. F. Joyce, L. E. Orgel, "Prospects for Understanding the Origin of the RNA world" (Vshtrim
pr t kuptuar origjinn e bots s ARN), N
Botn e ARN, New York: Cold Spring Harbor Laboratory Press, 1993, fq. 13.
118 Jacques Monod, "Chance and Necessity", (Shansi
dhe nevoja), New York: 1971, fq. 143.
119 Leslie E. Orgel, "The Origin of Life in the Earth"
(Origjina e jets n tok), Scientific American,
Ekim 1994, v. 271, fq. 78.
120 Chandra Wickremasinghe, Interviste me London
Daily Express, gusht 14, 1981.
121 Jeremy Rifkin, "Entropy: A New World View"
(Entropia: Nj pikpamje e re pr botn), New
York, Viking Press, 1980, fq. 6.
122 J. H. Rush, "The Dawn of Life" (Lindja e jets),
New York, Signet, 1962, fq. 35.
123 Roger Lewin, "A Downward Slope to Greater
Diversity" (Nj hap m posht n drejtim t nje
diversiteti me te madh), Science, v. 217, 24/9/1982,
fq. 1239.
124 George P. Stavropulos, "The Frontiers and Limits of Science", (Kufinjt dhe limitet e shkencs),
American Scientist, vol. 65, nntor-dhjetor, 1977,
fq. 674.
125 Jeremy Rifkin, "Entropia: Nj pikpamje e re pr
botn, New York, Viking Press, 1980, f. 55.
126 Pr informacion t mtejshm shiko: Stephen C.
Meyer, "The Origin of Life and the Death of Materialism" (Origjina e jets dhe vdekja e materializmit), The Intercollegiate Review, 32, n. 2, pranvere 1996.
127 Charles B. Thaxton, Walter L. Bradley dhe Roger
L. Olsen, "Misteri i Origjins s Jets: Rivlersimi i
Teorive Prezente", botimi i katrt, Dallas, 1992,
kapitulli 9, fq. 134.
128 Ilya Prigogine, Isabelle Stengers, "Order Out of
Chaos" (Rregull prej kaosit), New York Bantam
Books, 1984, fq. 175.
190
129 Robert Shapiro, "Origins: A Sceptics Guide to

the Creation of Life on Earth", New York, Summit
Books, 1986, fq. 207.
130 Pierre-P Grasse, "Evolution of Living Organism"
(Evolucioni i organizmave t gjall), New York:
Academic Press, 1977, fq. 103
131 Pierre-P Grasse, "Evolution of Living Organism"
(Evolucioni i organizmave t gjall), New York:
Academic Press, 1977, fq. 107.
Reason", Harvard Common Press New York:
1971, fq. 33.
133 Loren Eiseley, "The Immense Journey", Vintage
Books, 1958, fq. 186.
134 Charles Darwin, "Origjina e Specieve: Faksimile
e botimit t par", Harward University Press,
1964, fq. 184.
Reason", Harward Common Press New York:
1971, fq. 33.
Reason", Harward Common Press New York:
1971, fq. 36.
137 Loren Eiseley, "The Immense Journey", Vintage
Books, 1958, fq. 227.
138 Stewrt B. Levy, "The Challenge of Antibiotic
Resistance" (Sfida e rezistencs antibiotike), Scientific American, Mars 1998, fq. 35.
139 Medical Tribune, 29 dhjetor 1988, f. 1, 23.
140 Francisco J. Ayala, "The Mechanisms of Evolution" (Mekanizmat e evolucionit), vol. 239, shtator
1978, fq. 64.
141 S. R. Scadding, "A prbejn organet rudimentale
prov pr evolucionin?", Evolutionary Theory, vol.
5, 5 maj 1981, fq. 173.
142 "The Merck Manual of Medical Information",
Home Edition, New Jersey: Merk & Co., Inc. The
Merck Publishing Group, Rahway, 1997.
143 H. Enoch, "Creation and Evolution" (Krijimi dhe
evolucioni), New York: 1966, fq. 18-19.
144 Frank B. Salisbury, "Dyshime pr teorin moderne sintetike t evolucionit", American Biology
Teacher, Shtator 1971, fq. 338.
145 Michael Denton, "Evolution: A Theory in Crisis"
(Evolucioni: Teori n kriz), London, Burnet
Books, 1985, fq. 145.
146 U. R. Bird, "The Origin of Species Revisited",
Nashville: Thomas Nelson Co., 1991, fq. 98-99;
Percival Davis, Dean Kenyon, "Of Pandas and People", Haughton Publishing Co., 1990, fq. 35-38.
147 U. R. Bird, "The Origin of Species Revisited",
Nashville: Thomas Nelson Co., 1991, fq. 98-99,
199-202.
148 Michael Denton, "Evolution: A Theory in Crisis"
(Evolucioni: Teori n kriz), London, Burnet
Books, 1985, fq. 290-291.
149 G. G. Simpson, Beck, "An Introduction to Biolo-
gy" (Hyrje ne biologji), New York, Harcourt Brace

and world, 1965, fq. 241.
150 Keith S. Tomson, "Ontogeny and Phylogeny
Recapitulated", American Scientist, v. 76, Maj
Qershor 1988, fq. 273.
151 Francis Hitching, "The Neck of Girafe: Where
Darwin Went Wrong" (Qafa e gjirafs: Ku gaboi
Darvini), New York: Ticknor and Fields 1982, fq.
204.
152 Richard C. Lewontin, "The Demon-Haunted"
World, The New York Review of Books, 9 janar
1997, fq. 28.
153 Robert Shapiro, "Origins: A Sceptics Guide to
the Creation of Life on Earth", New York, Summit
Books, 1986, fq. 207.
154 Hoimar Von Dithfurt, "Nata sekrete e
dinosaurve", vol. 2, fq. 64.
Co.,1984, fq. 61.
Co.,1984, fq. 61.
Co.,1984, fq. 94.
Co.,1984, fq. 94.
159 Grzimeks Tierleben Vogel 3, Deutscher Taschen
Buch Verlag, Tetor 1993, fq. 92.
160 David Attenborough, "Life on Earth: A Natural
History" (Jeta n tok: nj histori natyre), Collins
British Broadcasting Corporation, Qershor 1979,
fq. 236.
161 David Attenborough, "Life on Earth: A Natural
History" (Jeta n tok: nj histori natyre), Collins
British Broadcasting Corporation, Qershor 1979,
fq. 240.
162 "The Structure and Properties of Spider Silk"
(Struktura dhe vetit e fijes s merimangs),
Endeavour, Janar 1986, vol. 10, fq. 37-43.
163 Gorsel Bilim ve Teknik Ansiklopedisi, fq. 185186.
164 Bilim ve Teknik, Janar 1990, fq. 10-12.
165 David Attenborough, "Life of Birds" (Jeta e
zogjve), Princeton University Press, Princeton
New Jersey, 1998, fq. 47.
166 James L. Gould, Carol Grant Gould, "Life at the
Edge", Freeman and Company, 1989, fq. 130-136.
167 David Attenborough, "The Private Life of Plants"
(Jeta private e bimve), Princeton University
Press, Princeton New Jersey, 1995, fq. 81-83.
168 Enciklopedia e zvarranikve dhe amfibwve,
Botuar n USA nga Academic Press, A Division of
Harcourt Brace and Company, fq. 35.
Rreth librit
Ky libr ka nj rndsi mjaft t madhe pr t zbuluar fytyrn e vrtet t
Darvinizmit. Qllimi i tij kryesor sht ti jap lexuesit ide t prgjithshme
pr pavlefshmrin e teoris s evolucionit, pr rrugn pa krye, n t ciln
gjenden evolucionistt si dhe pr mashtrimet, fallsifikimet dhe gnjeshtrat,
me t cilat ata mundohen t mbajn n kmb teorin e evolucionit.
"Gjunjezimi i evolucionit" hedh posht me prova shkencore kt mashtrim,
i cili sht paraqitur si nj e vrtet shkencore e pakundrshtueshme me
qllim q t mohet fakti i Krijimit, d.m.th. ekzistenca e Allahut.
Sot, qarqet q kan adoptuar Darvinizmin si drejtimin e tyre intelektual dhe
mundohen me kmbngulje ta mbajn gjall at, jan po ato q mbrojn
ideologji t tilla si materializmi, komunizmi, marksizmi, racizmi dhe
terrorizmi separatist. Pavlefshmria e Teoris s Evolucionit i ka tronditur
fort themelet e ktyre ideologjive dhe mbrojtsit e tyre jan ekspozuar ndaj
nj disfate intelektuale.
Duke lexuar kt libr, ju do t merrni prsipr disa prgjegjesi t
rndsishme. do njeri, prfshi dhe ata q nuk kan shum njohuri pr
Darvinizmin, nse e lexon kt libr me kujdes do t jet n gjendje t hyj
n brendsi t Teoris s Evolucionit. Ata q kan njohuri paraprake rreth
ksaj teorie mund t konsiderohen pas leximit t ktij libri si ekspert n kt
fush. Nn udhheqjen e ktij informacioni shkencor, kontributi personal i
secilit do t jet mjaft i rndsishm.
Hapi i par dhe m i thjesht i ktij kontributi sht puna pr njohjen e
njerzve t tjer me faktet shkencore q hedhin posht kt teori si dhe
ndimesa e tyre pr ti br t kuptojn rrezikun e sfondit ideologjik t saj. Pr
kt arsye nuk duhet t mjaftohemi vetm me leximin e librit, por duhet t
punojm vazhdimisht pr ti br edhe t tjert t lexojn dhe msojn faktet
e prmendura n libr.
"Mashtrimi Evolucionit" sht nj libr referenc pr kdo q dshiron t
njoh fytyrn e vrtet t Darvinizmit dhe pavlefshmrin e Teoris s
Evolucionit. Duke studiuar m kujdes kt libr, lexuesi do t jet n gjendje,
nse i rastis t diskutoj rreth ksaj shtjeje me t tjer, t argumentohet me
prova dhe evidenca shkencore t pakundrshtueshme q hedhin posht t
gjitha pretendimet e pabaza t evolucionistve.

Gjunjezimi I Evolucionit. Albanian (Shqip)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Gjunjezimi I Evolucionit. Albanian (Shqip)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ky libr ka nj rndsi mjaft t madhe pr t zbuluar fytyrn e vrtet t

Rreth autorit dhe veprave t tij

T drejtat e botimit n gjuhn

Pr t qen t lir nga

T dhnat fosile hedhin

Prralla e kalimit nga uji

Origjina e zogjve dhe

Projektimi dhe rastsia

Media: Tok pjellore

Me pak durim donjri mund t kuptoj se nj mendim i till sht krejt i

shme q tregon kujdes vetm pr materien. Pr shkak se antart e ksaj

Pr t qen t lir nga

humica e njerzve pranojn do gj q dgjojn nga shkenctart si

cs. Shkenca krkon marrjen n konsiderat t t dy alternativave sa her

Pr t qen t lir nga paragjykimet

Ky shkenctar konsideron "m shkencore" t pranoj probabilitetin

Kjo sht kategoria e shkenctarve evolucionist ateist q ju shikoni

Michael Behe: Nj heshtje e

nuk kishin pr t besuar vetm nse do t

Ashtu si e bn t qart ky ajet, mendimi dogmatik i evolucionistve

Pr t qen t lir nga paragjykimet

Indoktrinimi masiv evolucionist

Richard Dawkins, gjithmon

doktrinim krijon efekte negative n tru dhe

rnjt e mendimit evolucionist, si nj besim dogmatik q prpiqej

Po t shikojm historin e filozofis do t vm re se ideja e evolucionit

Koperniku, Kepleri, Galileo, babai i paleontologjis Kuvier, babai i

Nj nga zbuluesit e fiziks moderne, gjermani Max Planck, ka thn

Nj histori e shkurtr e teoris

jeve me an t seleksionimit natyror" n 1859.

Gjat zhvillimit t teoris s tij, Darvini u impresionua shum nga

trashgimis n 1865. Jo shum i dgjuar

Darvinizmi Social thot se racat

Nj histori e shkurtr e teoris

deri n fund t shekullit, zbulimi i Mendelit mori rndsi t veant n fi

Prpjekjet e dshpruara t neo-Darvinizmit

ndodhin n gjenet e organizmave t gjall ishin gjithmon t dmshme e

Shqyrtimi dhe gabimi i Ekuilibrit t Ndrprer

NIVELI PRIMITIV I SHKENCS N KOHN E DARVINIT

Studimet e hollsishme pr qelizn u bn

modeli u shfaqn n Amerik n fillim t

Stephen Jay Gould

kalimtare t humbura. Kur e kuptuan se

Nj histori e shkurtr e teoris

nj tjetr krkon ndryshime t mdha n kodin gjenetik. Asnj mutacion

Para se t bjm kt sht mir t kujtojm lexuesin se realiteti q ne

odeli neo-darvinist, t cilin ne do ta marrim si prfaqsuesin

"mutacioneve". Pohimi baz i teoris sht si m posht:

Seleksionimi natyror bn q gjallesat m t afta pr t prballuar

Mekanizmat imagjinar t evolucionit

A mundet seleksionimi natyror t shpjegoj kompleksitetin?

Seleksionimi natyror shrben si nj mekanizm pr t eliminuar individd e dobt brenda nj lloji

Mekanizmat imagjinar t evolucionit

TE GJITHA MUTACIONET JANE TE DEMSHME

Majtas: Nj miz frutash normale (drosophila).

Nj efekt shkatrrues i mutacioneve n

zuar sht ose i paefektshm ose i dmshm. Nj ndryshim i rastsishm n

Ndaj nuk sht e uditshme q mutacione t dobishme nuk jan

Mekanizmat imagjinar t evolucionit

T gjitha prpjekjet pr t gjeneruar nj mutacion t dobishm kan

E njjta gj sht e vlefshme edhe pr njeriun. T gjitha mutacionet q

ndodhin rastsisht, ato gati gjithmon dmtojn organizmin e gjall, tek i

T dhnat fosile hedhin