You are on page 1of 16

Ελληνική γραµµατική

(πίνακες)

Κλίση οριστικού και αόριστου άρθρου

Οριστικό Αόριστο
Ενικός Αρσενικό θηλυκό ουδέτερο Ενικός Αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
Ονοµ. ο η το. Ονοµ ένας µία ένα.
Γενική του της του Γενική ενός µιας ενός
Αιτιατ. τον τη(ν) το Αιτιατ. έναν µια(ν) ένα
Πληθυντικός Πληθυντικός
Ονοµ. οι οι τα Ονοµ.
Γενική των των των Γενική
Αιτιατ. τους τις τα Αιτιατ.

Κλίση ουσιαστικών
Αρσενικό

-ος, -οι

Ενικός
Ονοµ. .ο γιατρ-ός θεί-ος κύρι-ος πονοκέφαλ-ος
Γενική του γιατρ-ού θεί-ου κυρί-ου πονοκέφαλ-ου
Αιτιατ. τον γιατρ-ό θεί-ο κύρι-ο πονοκέφαλ-ο
Πληθυντικός
Ονοµ. οι γιατρ-οί θεί-οι κύρι-οι πονοκέφαλ-οι
Γενική των γιατρ-ών θεί-ων κυρί-ων πονοκέφαλ-ων
Αιτιατ. τους γιατρ-όυς θεί-ους κύρι-ους πονοκέφαλ-ους

-ας, -ες

Ενικός
Ονοµ. .ο ταµί-ας άντρ-ας αγών-ας πίνακ-ας
Γενική του ταµί-α άντρ-α αγών-α πίνακ-α
Αιτιατ. τον ταµί-α άντρ-α αγών-α πίνακ-α
Πληθυντικός
Ονοµ. οι ταµί-ες άντρ-ες αγών-ες πίνακ-ες
Γενική των ταµι-ών αντρ-ών αγων-ών πινακ-ών
Αιτιατ. τους ταµί-ες άντρ-ες αγών-ες πινακ-ες

-ης, -ες

Ενικός
Ονοµ. ο πωλητ-ής. πελάτ-ης
Γενική του πωλητ-ή πελάτ-η
Αιτιατ. τον πωλητ-ή πελάτ-η
Πληθυντικός
Ονοµ. οι πωλητ-ές πελάτ-ες
Γενική των πωλητ-ών πελατ-ών
Αιτιατ. τον πωλητ-ές πελάτ-ες

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Θηλυκό

-α, -ες
Ενικός
Ονοµ. η δουλ-ειά κυρί-α θάλασσ-α ταυτότητ-α .
Γενική της δουλ-ειας κυρί-ας θάλασσ-ας ταυτότητ-ας
Αιτιατ. τη(ν) δουλ-ειά κυρί-α θάλασσ-α ταυτότητ-α
Πληθυντικός
Ονοµ. οι δουλ-ειές κυρί-ες θάλασσ-ες ταυτότητ-ες
Γενική των δουλ-ειών κυρι-ών(*) θαλασσ-ών τουτοτητ-ών
Αιτιατ. τις δουλ-ειές κυρί-ες θάλασσ-ες ταυτότητ-ες
(*) Εξαιρέσεις: (α) η µητέρα (των µητέρων), η δάσκαλα (των δασκάλων), η εικόνα (των εικόνων)
(β) όλα τα θηλυκά που τελειώνουν σε –ίδα (των σελίδων) και –άδα (των χιλιάδων)

-η, -ες

Ενικός
Ονοµ. .η αδελφ-ή κόρ-η ζάχαρ-η
Γενική της αδελφ-ής κόρ-ης ζάχαρ-ης
Αιτιατ. τη(ν) αδελφ-η κόρ-η ζάχαρ-η
Πληθυντικός
Ονοµ. οι αδελφ-ές κόρ-ες
Γενική των αδελφ-ών κορ-ών
Αιτιατ. τις αδελφ-ές κόρ-ες

Ουδέτερο

-ο, -α

Ενικός
Ονοµ. .το φαγητ-ό ταµεί-ο άτοµ-ο
Γενική του φαγητ-ού ταµεί-ού άτοµ-ου
Αιτιατ. το φαγητ-ό ταµεί-ο άτοµ-ο
Πληθυντικός
Ονοµ. τα φαγητ-ά ταµεί-α άτοµ-α
Γενική των φαγητ-ών ταµεί-ών ατόµ-ων
Αιτιατ. τα φαγητ-ά ταµεί-α άτωµ-α

-ι, -ια

Ενικός
Ονοµ. το παιδ-ί σπίτ-ι ρόλο-ι .
Γενική του παιδ-ιού σπιτ-ιού ρολογ-ιού
Αιτιατ. το παιδ=ί σπίτ-ι ρόλο-ι
Πληθυντικός
Ονοµ. τα παιδ-ιά σπίτ-ια ρολόγ-ια
Γενική των παιδ=ιών σπιτ-ιών ρολογ-ιών
Αιτιατ. τα παιδ-ιά σπίτ-ια ρολόγ-ια

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

- µα, -µατα

Ενικός
Ονοµ. το τµή-µα. µάθη-µα
Γενική του τµή-µατος µαθή-µατος
Αιτιατ. το τµή-µα µάθη-µα
Πληθυντικός
Ονοµ. τα τµή-µατα µαθή-µατα
Γενική των τµη-µάτων µαθη-µάτων
Αιτιατ. τα τµή-µατα µαθή-µατα

Κλίση επίθετων

-ος, -η, ο / -οι, -ες, -α

Ενικός Αρσενικό θηλυκό ουδέτερο


Ονοµ. ο ψηλ-ός η ψηλ-ή το ψηλ-ό
Γενική του ψηλ-ού της ψηλ-ής του ψηλ-ού

Αιτιατ. τον ψηλ-ό την ψηλ-ή το ψηλ-ό


Πληθυντικός
Ονοµ. οι ψηλ-οί οι ψηλ-ές τα ψηλ-ά

Γενική των ψηλ-ών των ψηλ-ών των ψηλ-ών


Αιτιατ. τους ψηλ-ούς τις ψηλ-ές τα ψηλ-ά

Ενικός Αρσενικό θηλυκό ουδέτερο


Ονοµ. . ο ξέν-ος η ξέν-η το ξέν-ο
Γενική του ξέν-ου της ξέν-ης του ξέν-ου
Αιτιατ. τον ξέν-ο την ξέν-η το ξέν-η
Πληθυντικός
Ονοµ. οι ξέν-οι οι ξέν-ες τα ξέν-α
Γενική των ξέν-ων των ξέν-ων των ξέν-ων
Αιτιατ. τους ξέν-ους τις ξέν-ες τα ξέν-α

Ενικός Αρσενικό θηλυκό ουδέτερο


Ονοµ. ο όµορφ-ος η όµορφ-η το όµορφ-ο
Γενική του όµορφ-ου της όµορφ-ης του όµορφ-ου
Αιτιατ. τον όµορφ-ο την όµορφ-η το όµορφ-ο
-ος, -α, -ο/ -οι, -ες, -α
Πληθυντικός
Ονοµ. οι όµορφ-οι οι όµορφ-ες τα όµορφ-α
Γενική των όµορφ-ων των όµορφ-ων των όµορφ-ων
Αιτιατ. τους όµορφ-ους τις όµορφ-ες τα όµορφ-α

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Ενικός Αρσενικό θηλυκό ουδέτερο


Ονοµ. . ο ωραί-ος η ωραί-α το ωραί-ο
Γενική του ωραί-ου της ωραί-ας του ωραί-ου
Αιτιατ. το ωραί-ο την ωραί-α το ωραί-ο
Πληθυντικός
Ονοµ. οι ωραί-οι οι ωραί-ες τα ωραί-α
Γενική των ωραί-ων των ωραί-ων των ωραί-ων
Αιτιατ. τους ωραί-ους τις ωραί-ες τα ωραί-α

-ος, -ια (-η), -ο / -οι, -ες, -α

Ενικός Αρσενικό θηλυκό ουδέτερο


Ονοµ. ο φτωχ-ός η φτωχ-ή/-ιά το φτωχ-ό
Γενική του φτωχ-ού της φτωχ-ής/-ιάς του φτωχ-ού
Αιτιατ. το φτωχ-όν την φτωχ-ή/-ιά το φτωχ-ό
Πληθυντικός
Ονοµ. οι φτωχ-οί οι φτωχ-ές τα φτωχ-ά
Γενική των φτωχ-ών των φτωχ-ών των φτωχ-ών
Αιτιατ. τους φτωχ-ούς τις φτωχ-ές τα φτωχ-ά

Ενικός Αρσενικό θυληκό ουδέτερο


Ονοµ. ο φρέσκ-ος ` η φρέσκ-ια το φρέσκ-ο .
Γενική του φρέσκ-ου της φρέσκ-ιας του φρέσκ-ου
Αιτιατ. τον φρέσκ-ο την φρέσκ-ια το φρέσκ-ο
Πληθυντικός
Ονοµ. οι φρέσκ-οι οι φρέσκ-ες τα φρέσκ-α
Γενική των φρέσκ-ων των φρέσκ-ων των φρέσκ- ων
Αιτιατ. τους φρέσκ-ους τις φρέσκ-ες τα φρέσκ-α

-ής, -ιά, -ί / -ιοί, -ιές, -ιά

Ενικός Αρσενικό θηλυκό ουδέτερο


Ονοµ. . ο σταχτ-ής η σταχτ-ιά το σταχτ-ί
Γενική του σταχτ-ιού (-ή) της σταχτ-ιάς του σταχτ-ιού
Αιτιατ. τον σταχτ-ή την σταχτ-ιά το σταχτ-ί
Πληθυντικός
Ονοµ. οι σταχτ-ιοί οι σταχτ-ιές τα σταχτ-ιά
Γενική των σταχτ-ιών των σταχτ-ιών των σταχτ-ιών
Αιτιατ. τους σταχτ-ιούς τις σταχτ-ιές τα σταχτ-ιά

-ύς, -ιά, -ύ / -ιοί, -ιές, -ιά

Ενικός Αρσενικό θυληκό ουδέτερο


Ονοµ. . ο µακρ-ύς η µακρ-ιά το µακρ-ύ
Γενική του µακρ-ιού της µακρ-ιάς του µακρ-ιού
Αιτιατ. τον µακρ-ύ την µακρ-ιά το µακρ-ύ
Πληθυντικός
Ονοµ. οι µακρ-ιοί οι µακρ-ιές τα µακρ-ιά
Γενική ` των µακρ-ιών των µακρ-ιών των µακρ-ιών
Αιτιατ. τους µακρ-ιούς τις µακρ-ιές τα µακρ-ιά

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Πολύς, πολλή, πολύ / πολλοί, πολλές, πολλά

Ενικός Αρσενικό θυληκό ουδέτερο


Ονοµ. ο πολ-ύς η πολλ-ή το πολ-ύ
Γενική της πολλ-ής
Αιτιατ. τον πολ-ύ την πολλ-ή το πολ-ύ
Πληθυντικός
Ονοµ. οι πολλ-οί οι πολλ-ές τα πολλ-ά
Γενική των πολλ-ών των πολλ-ών των πολλ-ών
Αιτιατ. τους πολλ-ούς τις πολλ-ές τα πολλ-ά

Οι αντωνυµίες

Προσωπικές αντωνυµίες Κτητικό

Ενικός µου
Ονοµ. εγώ εσύ αυτός/αυτή/αυτό σου
Γενική (αδύνατ.) µου σου του/της/του του/της/του
Αιτιατ. (αδύνατ.) µε σε τον/την/το µας
(δυνατ.) (ε)µένα (έ)σένα αυτόν/αυτήν/αυτό σας
Πληθυντικός τους
Ονοµ. εµείς εσείς αυτοί/αυτές/αυτά .
Γενική (αδύνατ.) µας σας τους/τους/τους
Αιτιατ. (αδύνατ.) µας σας τους/τις/τα
(δυνατ.) (ε)µάς (ε)σάς αυτούς/αυτές/αυτά

∆εικτικές αντωνυµίες ¨αυτός, αυτή, αυτό / εκείνος, εκείνη, εκείνο¨

Ενικός αρσενικό θηλυκό ουδέτερο


Ονοµ. αυτός/εκείνος αυτή/εκείνη αυτό/εκείνο
Γενική αυτού/εκείνου αυτής/εκείνης αυτού/εκείνου
Αιτιατ. αυτόν/εκείνον αυτή/εκείνη αυτό/εκείνο
Πληθυντικός
Ονοµ. αυτοί/εκείνοι αυτές/εκείνες αυτά/εκείνα
Γενική αυτών/εκείνων αυτών/εκείνων αυτών/εκείνων
Αιτιατ. αυτούς/εκείνους αυτές/εκείνες αυτά/εκείνα

Ερωτηµατικές αντωνυµίες ¨πόσος. πόση, πόσο¨

Ενικός αρσενικό θηλυκό ουδέτερο


Ονοµ. . πόσος πόση πόσο
Γενική πόσου πόσης πόσου
Αιτιατ. πόσον πόση πόσο
Πληθυντικός
Ονοµ. πόσοι πόσες πόσα
Γενική πόσων πόσων πόσων
Αιτιατ. πόσους πόσες πόσα

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

¨ποιός, ποιά, ποιό¨

Ενικός αρσενικό θηλυκό ουδέτερο


Ονοµ. . ποιός ποιά ποιό
Γενική ποιανού ποιανήςποιανού
Αιτιατ. ποιόν ποιά(ν) ποιό
Πληθυντικός
Ονοµ. ποιοί ποιές ποιά
Γενική ποιανών ποιανών ποιανών
Αιτιατ. ποιούς ποιές ποιά

Ερωτηµατικές και αόριστες αντωνυµίες


Ενικός

Ονοµαστική

Αρσενικό Πόσος καφές υπάρχει Υπάρχει πολύς/ αρκετός/ µερικός/


λίγος
Θηλυκό Πόση ζάχαρη υπάρχει Υπάρχει πολλή/ αρκετή/ µερική/ λίγη
Ουδέτερο Πόσο ρύζι υπάρχει Υπάρχει πολύ/ αρκετό/ µερικό/ λίγο

Αιτιατική

Αρσενικό Πόσον καφέ θέλουµε Θέλουµε πολύ/ αρκετό/


µερικό/ λίγο
Θηλυκό Πόση ζάχαρη θέλουµε Θέλουµε πολλή/ αρκετή/ µερική/ λίγη
Ουδέτερο Πόσα ρύζι θέλουµε Θέλουµε πολλά/ αρκετά/ µερικά/ λίγα

Πληθυντικό

Ονοµαστική

Αρσενικό Πόσοι δίσκοι υπάρχουν; Υπάρχουν πολλοί/ αρκεροί/ µερικοί/


λίγοι
Θηλυκό Πόσες ζώνες υπάρχουν; Υπάρχουν πολλές/ αρκετές/ µερικές/
λίγες
Ουδέτερο Πόσα βιβλία υπάρχουν; Υπάρχουν πολλά/ αρκετά/ µερικά/ λίγα

Αιτιατική

Αρσενικό Πόσους φίλους έχεις; Έχω πολλούς/ αρκετούς/ µερικούς/λίγους

Θηλυκό Πόσες ζώνες έχεις; Έχω πολλές/ αρκετές/ µερικές/ λίγες


Ουδέτερο Πόσα βιβλία έχεις; έχω πολλά/ αρκετά/ µερικά/ λίγα

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Προσωπικές αντωνυµίες

Ονοµαστική Αιτιατική Αιτιατική


(άµεσο αντικείµενο, (άµεσο αντικείµενο-
αδύνατος τύπος) (δυνατός τύπος)
Εγώ µε εµένα
Εσύ σε εσένα
Αυτό/αυτή/αυτά του/την/το αυτόν /αυτή(ν)/αυτό
Μας µας εµάς
Σας σας εσάς
Αυτοί/αυτές/αυτά τους/τις/τα αυτούς/αυτές/αυτά

Σηµείωση: στον µέλλοντα η αντωνυµία πάει µέσα στο «θα» και το ρήµα (π.χ. Θα σε
περιµένω) Το ίδιο γίνεται και στην υποτακτική, η αντωνυµία πάει µέσα το «να» και πριν από
το ρήµα.
1. 1. Τον δυνατό τύπο της προσωπικές αντωνυµίες χρησιµοποιούµε (α) για έµφαση
µαζί µε τον αδύνατο τύπο (β) όταν η αντωνυµία είναι µόνη της, και (γ) µετά από
πρόθεση.
2. 2. Τα εµένα, εσένα εµάς και εσάς µετά από τις προθέσεις από, σε, για και µε,
γίνονται αντίστοιχα; Μένα, σένα, µάς και σάς

Γενική (έµµεσο αντικείµενο)


Μου
Σου
Του/της/του
Μας
Σας
Τους

Τι θα πεις στην Ελένη για τη δουλειά σου; Θα της πω την αλήθεια


Τι αγόρασες για τον Κώστα; Του αγόρασα ένα δίσκο
Τι ζήτησες από τους µαθητές; Τους ζήτησα να µου γράψουν ένα γράµµα

Προστακτική ενικού µε προσωπική αντωνυµία

(α) Άµεσο αντικείµενο (β) Έµµεσο αντικείµενο

Ξύπνησε µε Βάλε µου λίγο µακαρόνια


Βάλε τον Πλήρωσέ του το ενοίκιο
Γράψε την ∆ώσε της το γράµµα
Πάρε το Μίλησε του για τον παππού του
Κοίταξε µας ∆ιάβασέ µας την ιστορία
Αγόρασε τους Παίξε τους τον δίσκο
∆ιάβασέ τες (τις) Πρόσφερέ τους αυτό
Άνοιξε τα Αγόρασέ τους κάτι

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Κτητική αντωνυµίες «δικός µου / δική σου / δικό µου»

Ενικός

Αρσενικό ονοµ. δικός µου / σου / του / κτλ..


αιτιατ. δικό µου....
Θηλυκό ονοµ. δική (δικιά) µου...
αιτιατ. δική (δικιά) µου.
Ουδέτερο ονοµ. δικό µου....
αιτιατ. δικό µου

Πληθυντικός

Αρσενικό ονοµ. δικοί µου


Αιτιατ. δικούς µου
Θηλυκό ονοµ. δικές µου.
. αιτιατ. δικές µου
Ουδέτερο Ονοµ, δικά µου
Αιτιατ. δικά µου

1. 1. Η αντωνυµία αυτή κλίνεται όπως το επίθετο σε –ος, -η (-ιά), -ο. Γ


2. 2. Λέµε. Αυτός ο δίσκος είναι δικός µου / Θέλω τη δική µου οµπρέλα / Το δικό µου
(το) αυτοκίνητο είναι γιαπωνέζικο

Να το
Ενικός πληθυντικό
Αρσέν. Νάτος νάτοι
Θηλυκ. Νάτη νάτες
Ουδέτ. Νάτο νάτα

Η αναφορική αντωνυµία «που»


Αγόρασα ένα κασετόφωνο. Το κασετόφωνο είναι γιαπωνέζικο.
Το κασετόφωνο που αγόρασα είναι γιαπωνέζικο
Η ζακέτα κοστίζει εξήντα χιλιάδες. Η ζακέτα είναι εδώ Η ζακέτα που είναι εδώ, κοστίζει εξήντα
χιλιάδες.
Η αναφορική αντωνυµία «που» καλύπτει:
• Ενικό και πληθυντικό
• ονοµαστική Κι αιτιατική
• αρσενικά, θηλυκά και ουδέτερα

Προστακτική πληθυντικού µε προσωπική αντωνυµία

Άµεσο αντικείµενο
Ξυπνήστε (εµένα) νωρίς -> ξυπνήστε µε νωρίς
Κόψτε τον µαϊντανό σε λίγο -> Κόψτε τον σε λίγο
Βάλτε την µπλούζα σας αµέσως -> Βάλτε την αµέσως
Γράψτε το γράµµα το Βράδυ - > Γράψτε το το βράδυ
Πάρτε (εµάς) τηλέφωνο το πρωί -> Πάρτε µας τηλέφωνο το πρωί
Ανοίξτε τους χαρτοφύλακες τώρα -> Ανοίξτε τους τώρα
∆ιαβάστε τις προτάσεις γρήγορα -> ∆ιαβάστε τες (τις) γρήγορα
Αγοράστε τα φιστίκια αύριο -> Αγοράστε τα αύριο

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Έµµεσο αντικείµενο

Βάλτε (σ’ εµένα) λίγα µακαρόνια -> Βάλτε µου λίγα µακαρόνια
Πληρώστε στον ιδιοκτήτη το ενοίκιο -> Πληρώστε του το ενοίκιο
∆ώστε στη Ελένη το γράµµα -> ∆ώστε της το γράµµα
Μιλήστε στο παιδί για τον παππού του -> Μιλήστε του για το παππού του
∆ιαβάστε (σ’ εµάς) την ιστορία -> ∆ιαβάστε µας την ιστορία
Παίξτε τους φίλους σας τον δίσκο -> Παίξτε τους τον δίσκο
Προσφέρετε στις µαθήτριες αυτό -> Προσφέρετε τους αυτό
Αγοράστε στα παιδιά κάτι -> Αγοράστε τους κάτι

Προσωπικές αντωνυµίες (άµεσο και έµµεσο αντικείµενο)

Η Ελένη έδωσε στον Κώστα το δίσκο


Η Ελένη του έδωσε τον δίσκο
Η Ελένη τον έδωσε στον Κώστα
Η Ελένη του τον έδωσε

Η Τασία θα προσφέρει στην Ρένα την µπλούζα.


Η Τασία θα της προσφέρει την µπλούζα
Η Τασία θα την προσφέρει στην Ρένα
Η Τασία θα της την προσφέρει

Ο Αλέξανδρος θα πει στους φίλους του τα νέα


Ο Αλέξανδρος θα τους πει τα νέα
Ο Αλέξανδρος θα τα πει στους φίλους του
Ο Αλέξανδρος Θα τους τα πει

∆ηλαδή, όταν το άµεσο και το έµµεσο αντικείµενο είναι αντωνυµίες, το άµεσο


αντικείµενο ακολουθεί τον έµµεσο αντικείµενο.

Η αντωνυµία «µόνος µου / µόνη µου /µόνο µου»

Ενικός
Ονοµ. Μόνος µου/σου/του Μόνη µου/σου/του Μόνο µου/σου/του
Αιτιατ. Μόνο µου/.. Μόνη µου/... µόνο µου/...

Πληθυντικός
Ονοµ. Μόνοι µας/σας/τους µόνες µας/σας/τους µόνα ,ας/σας/τους

Αιτιατ. Μόνους µας/σας... µόνες µας/... µόνα µας/.....

Λέµε: Χθες πήγα µόνη µου στο σινεµά / Προτιµούν να βγαίνουν µόνοι τους / Τον
είδα µόνο του.

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Τα επιρρήµατα
Επιρρήµατα σε –α και σε –ως

Α) Τα επίθετα σε –ος, -η, -ο, ξαι σε –ύς, -ια, -υ σχηµατίζουν τα επιρρήµατά τους από
την ονοµαστική πληθυντικού του ουδέτερου:
Επίθετο Επίρρηµα
Γρήγορα γρήγορα
Ωραία ωραία
Μακριά µακριά
Β) υπάρχουν µερικά επιρρήµατα ιδιαίτερα αυτά που προέχοντα από επίθετα σε-ης, -
ης, -ες (που θα εξετάσουµε αργότερα) που σχηµατίζονται σε –ως:
Ακριβής ακριβώς
∆ιαρκής διαρκώς
Γ( Μερικά από τα επιρρήµατα της παραγράφου Α σχηµατίζουν και τους δύο τύπους,
π.χ. βέβαια και βεβαίως, σπάνια και σπανίως

Κλίσεις
Γενική ουσιαστικών

Ενικό
Αρσενικό και θηλυκό
Ο ∆ιονύσης του ∆ιονύση
Ο Μηνάς του Μηνά
Ο Γιώργος του Γιώργου
Ο Αλέξανδρος του Αλέξανδρου

Ο καθρέφτης του καθρέφτη


Ο πίνακας του πίνακα
Ο δίσκος του δίσκου
Ο άνθρωπος του ανθρώπου

Η Ελένη της Ελένης


Η Άννα της Άννας
Η Μάρω της Μάρως

Η ζώνη της ζώνης


Η ταβέρνα της ταβέρνας

Πληθυντικό
Οι δίσκοι των δίσκων
Οι ζώνες των ζωνών

Θηλυκά ουσιαστικά σε –η, -εις


Τα περισσότερα θηλυκά ουσιαστικά που τελειώνουν σε –ή σχηµατίζουν τον
πληθυντικό σε –ες.
Π,χ,: µία ζώνη, δύο ζώνες – µία µηχανή, τρείς µηχανές...
Υπάρχουν όµως και αρκετά θηλυκά ουσιαστικά σε –η που σχηµατίζουν τον
πληθυντικό σε –εις.
Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim
Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Κατά κανόνα το ουσιαστικά αυτά στον ενικό τελειώνουν σε –ση, -ξη και –ψη

Ενικός Ονοµ.: η θέση η πρόταση


Γενικ: της θέσης της πρότασης
Αιτια. την θέση την πρόταση

Πληυθντ. Ονοµ. οι θέσεις οι προτάσεις


Γενικ των θέσεων των παρατάσεων
Αιτιατ. τις θέσεις τις προτάσεις

Μερικά από αυτά είναι: η στάση, η λέξη, η τάξη, η σκέψη


η έκθεση, η διεύθυνση, η ερώτηση, η συζήτηση, η τηλεόραση, η εξέταση, η διάλεξη, η
συνέντευξη και η πόλη

Γενική ενικού επίθετα και ουσιαστικά

Ονοµαστική Γενική
Αρσενικό ο ακριβός δίσκος Του ακριβού δίσκου
Ο ωραίος άνθρωπος του ωραίου ανθρώπου
καθρέφτης καθρέφτη
πίνακας πίνακα
Θηλυκό η ακριβή ζώνη της ακριβής ζώνης
ωραία ταβέρνα ωραίας ταβέρνας
Ουδέτερο το ακριβό παλτό του ακριβού παλτού
ωραίο βιβλίο ωραίου βιβλίου
θέατρο θεάτρου
κλειδί κλειδιού
µολύβι µολυβιού
χρώµα χρώµατος
µάθηµα µαθήµατος

Γενική πληθυντικού

Α. Αρσενικά ουσιαστικά
Σε –ος
ο γιατρός οι γιατροί
του γιατρού των γιατρών
τον γιατρό τους γιατρούς

ο υπάλληλος οι υπάλληλοι
του υπαλλήλου των υπαλλήλων
τον υπάλληλο τους υπαλλήλους

Σε –ας
Ο ταµίας οι ταµίες
Του ταµία των ταµιών
Τον ταµία τους ταµίες

ο πατέρας οι πατέρες
του πατέρα των πατέρων
τον πατέρα τους ποτέρες

ο πίνακας οι πινάκες
του πίνακα των πινάκων

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

τον πίνακα τους πινάκες

Σε –ης
Ο καθηγητής οι καθηγητές
Του καθηγητή των καθηγητών
Τον καθηγητή τους καθηγητές

ο πελάτης οι πελάτες
του πελάτη των πελατών
τον πελάτη τους πελάτες

Β. Θηλυκά ουσιαστικά
Σε –α
Η καρδιά οι καρδιές
Της καρδιάς των καρδιών
Την καρδιά τις καρδιές

Η γλώσσα οι γλώσσες
Της γλώσσας των γλωσσών
Την γλώσσα τις γλώσσες

Η µερίδα οι µερίδες
Της µερίδας των µερίδων
Την µερίδα τις µερίδες

Η θάλασσα οι θήλασες
Της θάλασσας των θαλασσών
Την θάλασσα τις θάλασσες

Σε –η,-ες
Η αδελφή οι αδελφές
Της αδελφής των αδελφών
Την αδελφή τις αδελφές

Η ζώνη οι ζώνες
Της ζώνης των ζωνών
Την ζώνη τις ζώνες

Σε –η,-εις
Η λέξη οι λέξεις
Της λέξης (-εως) των λέξεων
Την λέξη τις λέξεις

Η πρόταση οι προτάσεις
Της πρότασης (-άσεως) την προτάσεων
Την πρόταση τις προτάσεις

Σε –ος
Η οδός οι οδοί
της οδού των οδών
την οδό τις οδούς

Η είσοδος οι είσοδοι
Της εισόδου των εισόδων
Την είσοδο τις εισόδους

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Γ. Ουδέτερα ουσιαστικά

Σε –ο
Το πλατό τα πλατά
Του παλτού των παλτών
Το παλτό τα παλτά

Το βιβλίο τα βιβλία
Του βιβλίου των βιβλίων
Το βιβλίο τα βιβλία

Το έπιπλο τα έπιπλα
Του επίπλου των επίπλων
Το έπιπλο τα έπιπλα

Σε –ι
Το κλειδί τα κλειδιά
Του κλειδιού των κλειδιών
Το κλειδί τα κλειδιά

Το σπίτιτα σπίτια
Του σπιτιού των σπιτιών
Το σπίτιτα σπίτια

Σε –µα
Το γράµµα τα γράµµατα
Του γράµµατος των γραµµάτων
Το γράµµα τα γράµµατα

Το µάθηµα τα µαθήµατα
Του µαθήµατος των µαθηµάτων
Το µάθηµα τα µαθήµατα

Σε –ος
Το λάθος τα λάθη
Του λάθους των λαθών
Το λάθος τα λάθη

Το µέγεθος τα µεγέθη
Του µεγέθους των µεγεθών
Το µέγεθος τα µεγέθη

Τα επίθετα

Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο

Σε –ος, -η, -ο
Καλός καλή καλό καλοί καλές καλά
Καλού καλής καλού καλών καλών καλών
Καλό καλή καλά καλούς καλές καλά

∆ύσκολος δύσκολη δύσκολο δύσκολοι δύσκολες δύσκολα


∆ύσκολου δύσκολης δύσκολου δύσκολων δύσκολων δύσκολων
∆ύσκολο δύσκολη δύσκολο δύσκολους δύσκολες δύσκολα

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Σε –ος, –α, -ο
Ωραίος ωραία ωραίο ωραίοι ωραίες ωραία
Ωραίου ωραίας ωραίου ωραίων ωραίων ωραίων
Ωραίο ωραία ωραίο ωραίους ωραίες ωραία

Σε –ός, -ιά(ή), -ό
Φτωχός φτωχιά (-ή) φτωχό φτωχοί φτωχές φτωχά
Φτωχού φτωχιάς (-ής) φτωχού φτωχών φτωχών φτωχών
Φτωχό φτωχιά (-ή) φτωχό φτωχούς φτωχές φτωχά

Σε –ής, -ιά, -ί
Πορτοκαλής πορτοκαλιά πορτοκαλί πορτοκαλιοί πορτοκαλιές πορτοκαλιά
Πορτοκαλή (ιού) πορτοκαλιάς πορτοκαλιού πορτοκαλιών πορτοκαλιών πορτοκαλιών
Πορτοκαλή πορτοκαλιά πορτοκαλί πορτοκαλιούς πορτοκαλιές πορτοκαλιά

Σε –ύς, -ιά, ύ
Μακρύς µακριά µακρύ µακριοί µακριές µακριά
Μακριού µακριάς µακριού µακριών µακριών µακριών
Μακρύ µακριά µακρύ µακριούς µακριές µακριά

Γενική επωνύµων

Ο κύριος Παπαδάκης του κυρίου Παπαδάκή


Ο κύριος Φωκάς του κυρίου Φωκά
Ο κύριος Σαραδάκος του κυρίου Σαρανδάκου
Ο κύριος Ζαχαρίου του κυρίου Ζαχαρίου

Η κυρία Παπαδάκή της κυρίας Παπαδάκη


Η κυρία Φωκά της κυρίας Φωκά
Η κυρία Σαραδάκου της κυρίας Σαραδάκου
Η κυρία Ζαχαρίου της κυρίας Ζαχαρίου

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Άλλοι πίνακες της γραµµατικής


Ότι = πως
Μου γράψε ότι πρέπει να βγούµε – Μου γράψει πως πρέπει να βγούµε
Ηµεροµηνίες
Σήµερα έχουµε πρώτη /δύο /τρείς /τέσσερις /....δεκατρείς/ δεκατέσσερις/ είκοσι µίια/
είκοσι τρείς τριάντα µία του µήνα
Κοιτ.: Λέµε: Στις δύο / τρείς κ.λ.π. του µήνα αλλά: Την πρώτη του µήνα

Το 1981 λέµε: το χίλια εννιακόσια ογδόντα ένα


Λέµε ‘Ήρθαµε στην Ελλάδα το 1990

Το πρώτη του µήνα συνήθως λέµε «Καλό µήνα» ή «Καλή µέρα»


Το πρώτη Ιανουάριου λέµε «Καλό χρόνια»
Μπράβο!
Πάντα λέµε «Μπράβο σου / µπράβο σάς / κ.λ.π.»
Πάω µε τον / την / το
Λέµε: Πάω µε τον ηλεκτρικό
Πάω µε την µηχανή µου
Πάω µε το λεωφορείο
Πάω µε τα πόδια
Μην
Όταν θέλουµε να πούµε σε κάποιον ότι δεν πρέπει να κάνει κάτι, χρησιµοποιούµε το µόριο
«µην» νε το ρήµα συνήθως στο ενεστώτα: Έτσι, λέµε:
Μην καπνίζεις εδώ µέσα, σας παρακαλώ
Μη σκούπιζες τώρα. Σκούπισε αργότερα
Μην πάτε το γραφείο της σήµερα. ∆εν είναι εδώ
Μη µιλάτε στον οδηγό του λεωφορείου

Όλος ο, όλη η, όλο το


Ονοµαστική
Αρσενικό Όλος ο κόσµος το ξέρει εκτός από µένα
Όλοι οι σπουδαστές στην τάξη είναι πάνω από 25 χρονών
Θηλυκό Λείπει όλη η τάξη σήµερα
Τελειώσαµε όλες τις δουλειές µας νωρίς
Ουδέτερο Στο δεξίωση ήταν όλο το διπλωµατικό σώµα
Όλα τα αεροδρόµια κλείσανε από το χιόνι
Αιτιατική
Αρσενικό Πήρε λεφτά οπ’ όλο τον κόσµο κι εξαφανίστηκε
Ξέρω όλους τους καθηγητές της σχολής
Θηλυκό Μείναµε όλη τη µέρα στο σπίτι
Τελειώσαµε όλες τις δουλειές µας νωρίς
Ουδέτερο Γιατί δεν σφουγγάρισες όλο το σαλόνι
Ξόδεψε όλα τα λεφτά του στο ιππόδροµο,

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim


Ελληνική γραµµατική
(πίνακες)

Τµήµατα Ελληνικής Γλώσσας Mainz & Ingelheim

You might also like