You are on page 1of 7

Λεξικο‐γραμματικές πτυχές της γλώσσας των νέων:  

Μελέτη βασισμένη σε ηλεκτρονικά σώματα κειμένων 
 
Άννα Γκίνη, Ιωάννα Ιωσηφέλλη, Μαρία Ξεφτέρη, Αμαρυλλίς Χριστοπούλου, 
Olga Nikolaenkova, Χαράλαμπος Θεμιστοκλέους, Γιώργος Παπαγεωργίου 1
   

1. Εισαγωγή 
Στην  παρούσα  μελέτη εξετάζονται  λεξικές  και  γραμματικές  πτυχές  της  γλώσσας 
των  νέων.    Αναλύθηκε  ένα  εκτεταμένο  σώμα  κειμένων,  ως  προς  τα  εξής 
ερωτήματα: (α) ποιες είναι οι επικρατούσες γραμματικές κατηγορίες στη γλώσσα 
των  νέων;  (β)  ποια  λεξιλογικά  στοιχεία  χαρακτηρίζουν  τις  λεξιλογικές  επιλογές 
των νέων; Τα ερωτήματα αυτά συσχετίζονται άμεσα με τις έρευνες στο χώρο της 
μορφολογίας,  της  σύνταξης,  του  λεξιλογίου,  καθώς  επίσης  και  με  γνωστικούς 
τομείς όπως είναι η σημασιολογία, η πραγματολογία και η κοινωνιογλωσσολογία. 
Κεντρικός  άξονας  της  εργασίας  αυτής  είναι  η  ανάλυση  πραγματικών  δεδομένων 
προερχομένων  από  σώμα  κειμένων,  προφορικού,  γραπτού  και  ηλεκτρονικού 
λόγου.  Η  αξιοποίηση  των  σωμάτων  κειμένων  επιτρέπει  την  περιγραφή  των 
γλωσσικών επιλογών, και αποκαλύπτει τη χρήση και τη δομή των γραμματικών 
σχηματισμών  (Meyer,  2002:  12).  Το  υλικό  από  σώματα  κειμένων  επιτρέπει 
πολλαπλές γλωσσολογικές εφαρμογές, όπως τη σύσταση γραμματικών, λεξικών, 
την  περιγραφή  και  σύγκριση  γλωσσικών  ποικιλιών  κ.ά.  Η  πιο  σημαντική 
προσφορά των σωμάτων κειμένων είναι ότι επιτρέπει την παραγωγή ποσοτικών 
και  ποιοτικών  ερμηνευτικών  προσεγγίσεων.  Οι  ποσοτικές  αναλύσεις  παρέχουν 
μία  ακριβή  περιγραφή  των  χαρακτηριστικών  περισσότερο  της  μακροδομής, 
αντίθετα  οι  ποιοτικές  αναλύσεις  παρέχουν  επιπρόσθετα  την  προοπτική  της 
μικροδομής  (Reppen  &  Simpson  2002:  94).  Η  μελέτη  της  αυθόρμητης  εφηβικής 
αργκό  θεωρούμε  ότι  μπορεί  να  ρίξει  νέο  φως  στη  γλωσσική  ανάπτυξη  και  στη 
γλωσσική  μεταβολή,  τουλάχιστον  σε  θεωρητικά  ερωτήματα  που  σχετίζονται  με 
φαινόμενα γραμματικοποίησης και λεξικοποίησης. Μεγάλο μέρος της γλωσσικής 
δημιουργικότητας που χαρακτηρίζει τη γλώσσα των νέων επηρεάζει  τη γλώσσα 
γενικότερα, όπως φανερώνουν παρόμοιες μελέτες άλλων ερευνητών (Apostolou‐
Panara  1994,  Iordanidou  &  Androutsopoulos  1997).  Την  εισαγωγή  ακολουθεί  η 
περιγραφή  της  μορφολογίας,  έπεται  η  παρουσίαση  των  αποτελεσμάτων  της 
έρευνας. Το άρθρο ολοκληρώνεται με την παρουσίαση των συμπερασμάτων και 
των αποτελεσμάτων της έρευνας. 
  
2. Μεθοδολογία 
Το  γλωσσικό  υλικό  της  έρευνας  αυτής  αποτελείται  από  προφορικά,  γραπτά  και 
ηλεκτρονικά  κείμενα.  Τα  προφορικά  κείμενα  προέκυψαν  από  απομαγνη‐
τοφωνήσεις  νεανικών  συνομιλιών  και  ανέρχονται  σε  197915  λέξεις.  Τα  γραπτά 
κείμενα  είναι  προϊόν  συλλογής  κειμένων  από  νεανικά  περιοδικά  και  ανέρχονται 
σε 441679 λέξεις. Τα ηλεκτρονικά κείμενα, αποτελούν μία συλλογή από μηνύματα 
ηλεκτρονικού  ταχυδρομείου,  μηνύματα  κινητών  τηλεφώνων  και  διαδικτυακών 
διαλέξεων  (chats),  που  έχουν  πραγματοποιηθεί  από  νεαρούς  χρήστες  του 

1
 Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Φιλολογίας, Κατεύθυνση 
Γλωσσολογίας.  
διαδικτύου.  Το  συνολικό  σώμα  κειμένων  ανέρχεται  στις  785967  λέξεις.  Τη 
συλλογή  του  σώματος  κειμένων  ακολούθησε  ο  μορφολογικός,  συντακτικός  και 
σημασιολογικός  χαρακτηρισμός  των  κειμένων,  με  τη  βοήθεια  μεταγλωσσικών 
δεικτών.  Η  γραμματική  και  σημασιολογική  επισημείωση  του  corpus 
πραγματοποιήθηκε  σε  ηλεκτρονικό  υπολογιστή,  με  τη  βοήθεια  των  λογισμικών 
προγραμμάτων  Ellogon  1.6.5  και  Simiotis·  η  ανάλυση  του  υλικού  διεξήχθη  με τη 
βοήθεια του λογισμικού προγράμματος Monoconc.  
Η  εξέταση  του  υλικού  πραγματοποιήθηκε  σε  δύο  διαδικαστικά  επίπεδα.  Το 
πρώτο  αφορούσε  στο  σύνολο  του  σώματος  κειμένων,  στο  οποίο 
πραγματοποιήθηκε  πλήρης  μορφολογική  ανάλυση,  για  να  διαφανούν  τα 
ποσοτικά  χαρακτηριστικά  της  γλώσσας  των  νέων.  Το  δεύτερο  αφορούσε  στην 
ποιοτική  ανάλυση  των  σημασιολογικών  και  λεξιλογικών  χαρακτηριστικών  της 
γλώσσας  των  νέων.  Το  κομμάτι  αυτό  της  έρευνας  επικεντρώθηκε  κυρίως  στο 
προφορικό  σώμα  κειμένων.  Ακολουθεί  η  παρουσίαση  των  αποτελεσμάτων  της 
έρευνας. 
 
3. Αποτελέσματα 
3.1 Ποσοτική Ανάλυση 
Πίνακας 1. Συνεμφάνιση γραμματικών κατηγοριών στο corpus 
ΕΠΙΘΕΤΟ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΡΗΜΑ ΕΠΙΘΕΤΟ ΕΠΙΡΡΗΜΑ

100 15
90 13
80
70 11
60 9
50
7
40
30 5
20 3
10
1
0
ΗΛΕΚΤΡ. ΓΡΑΠΤΟ ΠΡΟΦΟΡ. -1
ΗΛΕΚΤΡ. ΓΡΑΠΤΟ ΠΡΟΦΟΡ.
   
Πίνακας 2.  Κατανομή μετοχών και ρημάτων στο corpus 
ΜΕΤΟΧΗ Μελλοντικό Ρήμα Παρελθοντικό Ρήμα Παροντικό Ρήμα
4000 14
3500 12
3000
10
2500
8
2000
6
1500
1000 4

500 2

0 0
ΠΡΟΦΟΡ. ΓΡΑΠΤΟ ΗΛΕΚΤΡ. ΠΡΟΦΟΡ. ΓΡΑΠΤΟ ΗΛΕΚΤΡ.
   
 
Η  ποσοτική  ανάλυση  των  δεδομένων  (Πίνακας  1.  αριστερά),  παρουσιάζει 
διαφοροποίηση,  στην  κατανομή  των  επιθέτων,  των  ουσιαστικών  και  των 
ρημάτων.  Η  χρήση  των  ουσιαστικών  επικρατεί  στο  ηλεκτρονικό  corpus  (67,31%), 
αντίθετα,  όμοια  είναι  η  κατανομή  του  στο  γραπτό  (28,38%)  και  στο  προφορικό 
corpus (31,03%). Το επίθετο υπερέχει στο γραπτό corpus (10,14%) συγκριτικά με το 
προφορικό (8,30%) και το ηλεκτρονικό corpus (4,81%). Μειωμένη παρουσιάζεται η 
χρήση του ρήματος στο ηλεκτρονικό  corpus, που ανέρχεται μόλις στο  4,15%, του 
συνολικού  δείγματος  του  ηλεκτρονικού  corpus,  αντίθετα  παρόμοια  είναι  τα 
ποσοστά εμφάνισης του στο γραπτό corpus (14,43%), αν και συγκριτικά υπερέχει η 
εμφάνισή του στο προφορικό (18,50%).  
Η  συγκέντρωση  μεγάλου  αριθμού  ουσιαστικών  στο  ηλεκτρονικό  corpus, 
ερμηνεύεται από την προσπάθεια των ομιλητών να μεταφέρουν πληροφορία με 
τη  λιγότερη  δυνατή  ενέργεια  και  τη  μεγαλύτερη  δυνατή  ταχύτητα,  με 
αποτέλεσμα την εκτεταμένη χρήση του ουσιαστικού που επιτρέπει την αναφορά 
στον κόσμο της πραγματικότητας (Κλαίρης & Μπαμπινιώτης 1998). Το ουσιαστικό 
υπερέχει  και  στο  γραπτό,  όπως  και  στο  προφορικό  corpus.  Το  μεγαλύτερο 
ποσοστό  χρήσης  του  επιθέτου  εμφανίζεται  στον  γραπτό  λόγο,  καθώς  ο 
παραγωγός, έχει στη διάθεση του μεγαλύτερο χρόνο επεξεργασίας του κειμένου, 
αλλά  και  δυνατότητα  παραγωγής  κειμένου  σε  μεγαλύτερη  έκταση.  Το  ρήμα 
παρουσιάζει  το  πιο  μεγάλο  ποσοστό  εμφάνισης  στο  προφορικό  corpus, 
δεικνύοντας  έτσι  ένα  πιο  δυναμικό  και  ζωντανό  κείμενο.  Το  ρήμα  αποφεύγεται 
στο  ηλεκτρονικό  corpus,  καθώς  υπονομεύεται  σοβαρά  από  τη  χρήση  των 
ουσιαστικών, όπως έχει ήδη αναφερθεί. 
Στον  πίνακα  1.  (δεξιά),  παρουσιάζεται  η  συγκριτική  κατανομή  των  επιθέτων 
και  των  επιρρημάτων  στις  τρεις  μορφές  του  παρόντος  corpus.  Στο  γραπτό 
ανέρχεται η χρήση του επιθέτου στο 10,14%, σε σχέση με 5,30% του επιρρήματος. 
Στο  προφορικό,  ωστόσο,  τα  ποσοστά  παρουσιάζουν  μικρότερη  απόκλιση  στο 
επίθετο (8.30%) και στο επίρρημα (6,87).   Το επίθετο υπερέχει στη χρήση και στο 
ηλεκτρονικό corpus (4,81%), συγκριτικά με το επίρρημα μόλις  1,84%. Η διαφορά 
ερμηνεύεται από τη δυναμική παρουσία του ουσιαστικού σε σύγκριση με το ρήμα 
–  στο  προφορικό  corpus  που  έχουμε  αυξημένα  τα  ποσοστά  του  ρήματος,  το 
επίρρημα  παρουσιάζει  τη  μικρότερη  συγκριτική  απόκλιση,  σε  σχέση  με  το 
επίθετο‐. 
Η  κατανομή  της  μετοχής  (Πίνακας  2.  αριστερά),  αν  και  παρουσιάζει  χαμηλά 
ποσοστά  επί  του  συνολικού  corpus  παρουσιάζει  ωστόσο  εξαιρετικό  ενδιαφέρον. 
Στο προφορικό corpus αγγίζει μόλις το 0,51%, στο γραπτό μόλις το 0,81% και στο 
ηλεκτρονικό  το  0,20%.  Τα  χαμηλά  ποσοστά  δηλώνουν  μία  αποφυγή  της  χρήσης 
της μετοχής από στη γλώσσα των νέων. Η μετοχή εμφανίζεται κυρίως στο γραπτό 
corpus και σχεδόν είναι απούσα στο ηλεκτρονικό corpus. 
Ο χρόνος του ρήματος (Πίνακας 2. δεξιά) αποτελεί μία γραμματική κατηγορία 
με  σημαντικό  γλωσσολογικό  ενδιαφέρον.  Κατεξοχήν  στη  γλώσσα  των  νέων 
κυριαρχεί  η  χρήση  των  παροντικών  χρόνων  σε  σχέση  με  τους  παρελθοντικούς, 
ενώ  η  χρήση  μέλλοντα  είναι  περιορισμένη.  Ο  μέλλοντας  εμφανίζεται  αναλογικά 
σε  μεγαλύτερο  ποσοστό  στο  γραπτό  corpus  (0,5%).  Το  ρήμα  σε  παρελθοντικό 
χρόνο εμφανίζεται κυρίως στο προφορικό corpus (5,75%), ενώ στο γραπτό corpus 
(3,64%) και μόλις 1,19% στο ηλεκτρονικό corpus. Τέλος, τα μεγαλύτερα ποσοστά 
εμφάνισης  των  παροντικών  χρόνων  παρουσιάζονται  και  πάλι  στο  προφορικό 
corpus  (11,79%),  ακολουθεί  το  γραπτό  corpus  (9,71%)  και  τέλος  το  ηλεκτρονικό 
corpus (2,69%).  
 
3.2 Μορφολογικά Χαρακτηριστικά 
3.2.1 Παραγωγή 
Η  γλώσσα  των  νέων  χαρακτηρίζεται  από  την  αξιοποίηση  ενός  σύνθετου 
παραγωγικού  μηχανισμού  που  συντείνει  στον  εμπλουτισμό  του  λεξιλογίου  της 
νεανικής  γλώσσας.  Ο  παραγωγικός  αυτός  μηχανισμός  αξιοποιεί  πολλαπλώς  τις 
δυνατότητες  που  του  παρέχει  η  γλώσσα.  Έτσι  παράγωγα  σχηματίζονται  με  την 
προσθήκη παρασιτικών επιθημάτων όπως ‐ας (παράκμας < παρακμιακός, πόρτας 
<  πόρτα),  ‐ιμη  (πηδήξιμη  <  πηδάω),  ‐άκι  (γαμησάκι  <  γαμήσι,  ατομάκι  <  άτομο, 
τυπάκι  <  τύπος),  ‐άρι  (κολλητάρι  <  κολλητός),  ‐τερό  (γαμηστερό  <  γαμώ),  ‐ιά 
(ποζεριά  <  πόζα),  ‐ιόλας  (πηδιόλας  <  πηδάω),  ‐άτος  (χλιδάτος  <  χλιδή,  γαμάτος  < 
γαμώ), ‐ουλας (γκέουλας < γκέι), ‐άουα (πανικάουα < πανικός), ‐ούμπα (βυζούμπες 
< βυζί), ‐πουλο (ελεεινόπουλο < ελεεινός, ευρώπουλο< ευρώ), ‐ισμός (σοβαρισμός < 
σοβαρός), ‐ετισμός/ ‐ιτισμός (σοβαρετισμός < σοβαρός, σοβαριτισμός < σοβαρός), ‐
ίδι (καριολίδι < καριόλα), ‐αρία (αλαναρία < αλάνι), ‐ιλίκι (τσιγαριλίκι < τσιγάρο), ‐
ίλα (μουρίλα < μούρη), ‐ωση (μούρωση < μούρη), ‐ω (υστέρω < υστερία). 
Στην  παραγωγή  εντάσσουμε  και  περιπτώσεις  όπου  η  καινούργια  λέξη 
σχηματίζεται  με  αποκοπή  μέρους  της  αρχής  ή  της  κατάληξης  μιας  λέξης. 
Περιπτώσεις τέτοιας παραγωγής με αποκοπή στην αρχή της λέξης, είναι: ντέλο (< 
μοντέλο), τάνες (< πουτάνες), κωλιάρης (< ξεκωλιάρης). Περιπτώσεις παραγωγής 
με αποκοπή του τέλους της λέξης, είναι: ντεκά (< ντεκαντάνς από το decadence), 
ξεπέτα (< ξεπέταγμα). 
Η  δημιουργία  ακρωνύμων  με  συχνά  ειρωνικό,  κριτικό  και  κοροϊδευτικό 
περιεχόμενο  αποτελεί  επίσης  χαρακτηριστικό  της  νεανικής  γλώσσας. 
Παραδείγματα  τέτοιων  σχηματισμών  από  ακρώνυμα  ή  αρκτικόλεξα  είναι  και  τα 
εξής:  Φ.Ε.Τ.Α.  (Φανατικός  Εκπρόσωπος  Της  Ασχήμιας),  Ε.Λ.Π.Α.  (Επικίνδυνος 
Λόγω Παρατεταμένης Αγαμίας). 
 
3.2.2 Σύνθεση 
Η  γλώσσα  των  νέων  παρουσιάζεται  εξαιρετικά  δημιουργική  στην  παραγωγή 
σύνθετων λέξεων με την  προσθήκη ψευδο‐προθημάτων (ξε‐, (έ)ξω‐, καρα‐, ψιλο‐
,  κωλο‐,):  ξέκωλο,  ξώβυζο,  καραπουτάνα,  καραντέμο,  καρατρώγλη,  καρακατίνα, 
καρακιτσαριό,  κωλολέει,  κωλοπαράπηγμα,  κωλοτσέπη,  κωλόμαγκας,  ψιλοβλέπω, 
ψιλοβαριέμαι,  ψιλοκατίνα,  ψιλοκαλά,  ψιλοπερίεργος,  ψιλοπαράξενος,  ψιλομοιάζω, 
ψιλοζαλάδα,  ψιλοξενέρωτος,  ψιλοπανικάουα,  ψιλομαζεύω,  ψιλοαλλάζω. 
Συγκεκριμένα,  διαπιστώθηκε  ότι  το  πρόθημα  ψιλο‐  είναι  παραγωγικότατο  και 
χρησιμοποιείται  κυρίως  για  να  μετριάσει  χαρακτηρισμούς  συναισθημάτων, 
προσώπων  και  καταστάσεων.  Αντίθετα  επιτατικό  είναι  το  μόριο  καρά‐  που 
ενισχύει εμφαντικά τη σημασία μιας λέξης. 
Στην  σύνθεση  είναι  δυνατή  η  ένταξη  ενός  μικρού  αριθμού  φραστικών 
συνθέτων, όπως: χημική ένωση, φακοί επαφής, υδρόγειος σφαίρα, αρχίδια μύδια, 
πίπα κώλο, μουνί καπέλο, αβέρτα κουβέρτα.   
 
3.3 Λεξιλογικά Χαρακτηριστικά 
Το  νεανικό  λεξιλόγιο  χαρακτηρίζεται  από  έντονη  πλαστικότητα  και  δημιουργική 
παραγωγή,  με  αποτέλεσμα  ένα  πλήθος  καινούργιων  λεξικών  και  φραστικών 
σχηματισμών.  Ακολουθεί  η  περιγραφή  των  νεολογισμών,  των  ιδιωτισμών  και 
των δάνειων λέξεων που χαρακτηρίζουν τη γλώσσα των νέων.  
 
3.3.1 Νεολογισμοί 
Αποτέλεσμα  των  μηχανισμών  παραγωγής,  σύνθεσης  και  σύνταξης  που 
ακολουθούν  οι  νέοι  στην  καθημερινή  τους  επικοινωνία  είναι  η  δημιουργία 
πλήθους νεολογισμών και εκφράσεων. Τέτοιοι νεολογισμοί που έχουν προκύψει 
από  την  ανάλυση  του  corpus  είναι  οι  εξής:  κουρούμπελο,  κούτσαβλος,  στο 
ξέμπαρκο,  φλόμπα,  μπαλότσα,  έφαγα  φρίκη,  έφαγα  φλασιά,  σούργελο,  μιτσουκίδι, 
τζέρτζελο, χλίδα, νεροπλίτσα, φράπινγκ, καγκούρι, σπατάνι, τσίπης, τον έκανε τζους, 
έφαγε  κλάσιμο,  το  μαλάκισε,  ατάκαμαν,    παλουκοσχολή,  κουφαλίτσα,  σκάω  μύτη, 
κάνω  κρα,  τζιτζί,  ψιλοπανικάουα,  γίνεται  της  πηδιόλας,  κατεβάζω  ξίδια,  μούφα, 
τίγκα, πέφτω στη λούμπα, στη μουναρχίδα του, παπαρίτσες, κάνω τράμπα, έλα μωρή 
αρρώστια, ξεσαλώνω, νταραβέρι, αρχιδόκαμπος, πουτσοθύελλα.  
Σε μια λέξη συχνά παρατηρείται η ύπαρξη περισσοτέρων της μιας σημασιών. 
Σε  αυτή  την  περίπτωση,  γίνεται  λόγος  για  πολλαπλές  σημασίες  μιας  λέξης  και, 
συνεπώς,  για  πολλαπλές  χρήσεις  της,  με  τις  οποίες  επιτυγχάνονται  οι  ποικίλες 
επικοινωνιακές  ανάγκες  των  ομιλητών  της  γλώσσας.  Η  μεταβολή  στη  σημασία 
επιτυγχάνεται  με  την  πρόσκτηση  επιπλέον  καινούργιας  σημασίας  στο 
περιεχόμενο  του  γλωσσικού  σημείου,  που  οδηγεί  συχνά  στην  απώλεια  της 
πρώτης (αλλαγή σημασίας), είτε σχηματίζοντας νέες σημασίες επεκτείνοντας την 
πρωταρχική  (επέκταση  σημασίας),  έχοντας  όμως,  σημασιολογική  συγγένεια  με 
την πρώτη. 
Η  παρούσα  έρευνα  κατέδειξε  τη  μεγάλη  κινητικότητα  που  παρατηρείται  στο 
σημασιολογικό  πεδίο  της  νέας  ελληνικής.  Η  μεταφορική  χρήση  πολλών  λέξεων 
από  τους  νέους  επιτρέπει  την  ανάπτυξη  νέων  σημασιών,  καλύπτοντας  τις 
επικοινωνιακές  ανάγκες  των  νέων.  Πρόκειται  για  λέξεις  ευρέως  γνωστές  και 
συχνά χρησιμοποιούμενες, καθώς ανήκουν στο λεξιλόγιο ενός μέσου ομιλητή της 
ελληνικής γλώσσας. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι επιλέγονται, για να 
αλλάξουν  ή  να  επεκτείνουν  την  σημασία  τους,  λέξεις  έντονης  σημασιολογικής 
παραστατικότητας,  πολύ  συχνά  ρήματα  κίνησης  ή  δράσης  προσδίδοντας 
εκφραστικότητα  στον  λόγο.  Τέτοιες  λέξεις  είναι:  σκάω,  αράζω,  κοπανάω,  βαράω 
ενέσεις,  δαγκώνω,  κόβω,  ψοφάω,  κουνιέμαι,  τρέχει,  σέρνομαι,  γίνομαι  κομμάτια, 
κ.τ.λ.  
Οι λέξεις που υφίστανται αλλαγή ή επέκταση της σημασίας τους ανήκουν σε 
διάφορα  μέρη  του  λόγου:  (α)  ρήμα  :  την  έβαψα,  την  έχω  ψωνίσει,  ψήνομαι.  (β) 
ουσιαστικό  :  πακέτο,  στόκος,  σκηνικό.  (γ)  επιρρήματα  ή  επιρρηματικά  σύνολα  : 
κλασσικά,  χαλαρά,  στο  καπάκι.  Μάλιστα  απαντώνται  συχνά  επίθετα  που 
ουσιαστικοποιούνται  (έγινε  στραβή,  κολλητή,  κολλητός).  Παράλληλα  συναντά 
κανείς  κάποια  ρήματα  που  συντάσσονται  με  έμψυχο  αντικείμενο  (συνήθως  σε 
μορφή  αντωνυμίας),  ενώ  στην  κοινή  χρήση  συντάσσονται  μόνο  με  άψυχο 
αντικείμενο (με χαλάει) ή ρήματα που γίνονται μεταβατικά, ενώ στην κοινή χρήση 
είναι αμετάβατα (την κράξανε). 
Τον  μεγαλύτερο  αριθμό  των  ιδιωτισμών  λαμβάνουν  τα  ρήματα,  κυρίως 
ενεργητικής φωνής. Συχνά απαντώνται ρήματα με συμπλήρωμα ένα ουσιαστικό 
χωρίς  άρθρο  (πουλάω  μούρη,  κόβω  κίνηση,  παίρνω  ύφος,  τραβάω  ζόρι,  είμαι 
κομμάτια,  έχω  κόλλημα,  μένω  κάγκελο,  έχω  δόντι)  ή  με  συμπλήρωμα  μία 
επιρρηματική φράση (έρχομαι στα ίσα μου, μένω στην απ’ έξω, ψοφάω στα γέλια). 
Πολύ συχνή είναι η ρηματική δομή με συμπλήρωμα αδύνατους τύπους του τρίτου 
προσώπου της προσωπικής αντωνυμίας, κυρίως του θηλυκού (πάντα στον ενικό) 
ή  του  ουδετέρου  (στον  ενικό  ή  πληθυντικό):  την  έβαψα,  την  έχω  ψωνίσει,  την 
κοπανάω, την παλεύω, το έχει χάσει, το ξεφτιλίζω,  τα είδα όλα, τα πίνω, τα φτιάχνω, 
τα παίρνω, κ.τ.λ. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αντωνυμίες αυτές (την, το, τα) σχεδόν 
πάντα δεν έχουν σημαινόμενο.  
Παράλληλα πολύ συχνά συναντά κανείς την παραπάνω δομή μαζί με μία δεύτερη 
αντωνυμία, σε γενική που λειτουργεί ως γενική χαριστική ή  –κυρίως– ως γενική 
αντιχαριστική: μου την έδωσε, να μου τα ψάλει, μου την έσπασε, μας την έλεγε, θα 
μας τη βαρέσει. Επίσης υπάρχουν ρηματικές δομές στις οποίες απαντάται μόνο η 
γενική  χαριστική  ή  αντιχαριστική,  (μας  κουνιέται,  θα  μου  κάτσει,  να  σου  σκάσει). 
Μέσω  των  παραπάνω  δομών  ο  ομιλητής  δηλώνει  την  έντονη  εμπλοκή  του  στα 
γεγονότα  και  το  συναισθηματικό  φορτίο,  κυρίως  δυσφορίας  ή  αμφισβήτησης, 
που του προκαλούν τα διάφορα εξωτερικά ερεθίσματα.  
 
3.3.2 Δάνειες Λέξεις 
Εμπλουτισμός  του  λεξιλογίου  των  νέων  επιτυγχάνεται  με  την  άντληση  πλήθους 
ξένων λέξεων. Συνήθως κύρια πηγή δανεισμού των νέων είναι η αγγλική γλώσσα, 
η  οποία  αποτελεί  τη  lingua  franca  της  εποχής.  Από  τις  ξένες  λέξεις  ένα  μεγάλο 
ποσοστό  εντάσσονται  στο  μορφολογικό  σύστημα  της  ελληνικής,  ενώ 
εμφανίζονται και δάνειες λέξεις, οι οποίες έχουν εισαχθεί αυτούσιες στο λεξιλόγιο 
των  νέων,  χωρίς  να  υποστούν  οποιαδήποτε  αλλαγή.  Δάνειες  λέξεις  οι  οποίες 
χρησιμοποιούνται  στο  νεανικό  λεξιλόγιο,  εντασσόμενες  σε  ορισμένο  κλιτικό 
παράδειγμα,  είναι  οι  ακόλουθες:  στρινγκάκι,  λινγκουίστας,  μπιτάκι,  προτζέκτορας, 
ταμπεραμέντο, πόστο, σιντιά και άλλες.  
Παρόλα  αυτά  πολλές  φορές  οι  δάνειες  λέξεις  χρησιμοποιούνται  στη  γλώσσα 
των νέων χωρίς να ενταχθούν σε κάποιο κλιτικό παράδειγμα όπως: κλάμπινγκ (< 
clubbing), γκέι (< gay), λάιβ (< live), ντεκαντάνς (< decadence),  λάπτοπ (< laptop), 
φαστ  φουντ  (<  fast  food),  you  know,  mister  dangerous,  mother  fucker,  internet, 
στρινγκ (< string), e‐ mail, pas mal, no problem, anyway.  
 
4. Συμπεράσματα 
Η  γλώσσα  των  νέων  εξετάστηκε  στην  παρούσα  εργασία  με  την  αξιοποίηση 
αυθεντικού  υλικού  προερχόμενο  από  τη  συλλογή  προφορικών  κειμένων, 
γραπτών  και  ηλεκτρονικών.  Τα  πορίσματα  της  έρευνας  καταδεικνύουν,  μια 
αρκετά  δυναμική  και  ζωντανή  γλωσσική  κοινότητα  με  αρκετές  ανάγκες  στην 
καθημερινή της επικοινωνία. Αποτέλεσμα των αναγκών της είναι η προσαρμογή 
της  γλώσσας,  ώστε  να  ανταποκρίνεται  σε  αυτές.  Έτσι  ενεργοποιείται  ένας 
σύνθετος  μηχανισμός  παραγωγής  και  σύνθεσης,  που  αξιοποιεί  παραδοσιακές 
μεθόδους αλλά και νεωτεριστικές.  
Η  γλώσσα  των  νέων  επιτρέπει  την  γρήγορη  και  πλούσια  πληροφόρηση. 
Επίκεντρο  της  πληροφορίας  είναι  του  ουσιαστικό,  η  χρήση  του  οποίου 
χαρακτηρίζει τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά τη γλώσσα των νέων. Τη χρήση του 
ουσιαστικού ακολουθεί το επίθετο ως περιγραφικό μηχανισμός και ως μηχανισμό 
προσδιορισμού της πληροφορίας. Οι καινούργιες λέξεις που δημιουργούνται από 
τους  νέους  επιτρέπουν  την  ταχύτητα  στην  επικοινωνία  με  πλούσια  ωστόσο 
πληροφορητικότητα,  αλλά  και  εκφραστικότητα.  Η  χρήση  από  τους  νέους  αυτού 
του κώδικα επιτρέπει ακόμη την αμεσότητα και την οικειότητα ανάμεσα στα μέλη 
της  ομάδας,  επιτρέποντας  την  ένταξη  του  νέου  στην  ομάδα  νέων  και  στη 
συντήρηση  των  ήδη  υπαρχουσών  σχέσεων,  που  δημιουργούνται  στις  ομάδες 
αυτές.  
Τα δημιουργικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη γλώσσα των νέων, αποτελούν 
δυνάμει δυνατότητες εμπλουτισμού της νόρμας. Ακόμη συντείνουν στη γλωσσική 
αλλαγή και εξέλιξη, με τη γραμματικοποίηση πολλών παραγωγικών καταλήξεων. 
Επιπλέον  ήδη  υπάρχοντα  γλωσσικά  σημεία  αποκτούν  καινούργιο  περιεχόμενο, 
χωρίς  αλλαγή  της  μορφής  ή  ήδη  υπάρχουσες  σημασίες  και  νοήματα  βρίσκουν 
καινούργιους τρόπους έκφρασης.  
Η  παρούσα  εργασία  φιλοδοξεί  να  αποτελέσει  τμήμα  ευρύτερης  μελέτης  του 
νεανικού γλωσσικού κώδικα. Στην παρούσα εργασία επιχειρήθηκε μια συνοπτική 
εξέταση  μορφολογικών  και  σημασιολογικών  χαρακτηριστικών.  Στόχος  των 
ερευνητών αποτελεί η στενή παρακολούθηση της εξέλιξη της νεανικής γλώσσας 
και η πληρέστερη σπουδή του σώματος κειμένων, με εκτενείς μελέτες σχετικά με 
τα  μορφολογικά,  συντακτικά  και  σημασιολογικά  χαρακτηριστικά  της  γλώσσας 
των νέων, καθώς επίσης και των λειτουργιών τους. Περαιτέρω ερωτήματα έχουν 
τεθεί  σχετικά  με  τις  κοινωνιογλωσσολογικές  και  πραγματολογικές  συνθήκες 
διαμόρφωσης και χρήσης αυτής της κοινωνιολέκτου.   
 
Βιβλιογραφία 
Apostolou‐Panara A. (1994). Language change under way? The case of the definite article in Modern 
Greek, in Phillipaki‐Warburton, I. et al (eds.), Themes in Greek Linguistics, Amsterdam / Philadelphia: 
Benjamins, 397 – 404.  
Iordanidou, A. & I. Androutsopoulos (1997). Teenage slang in Modern Greek. In Drachman, G. et al 
(eds.), Greek Linguistics 95, Vol. 1, Graz: Neugebauer, 267‐276. 
Κλαίρης  Χ.  &  Μπαμπινιώτης  Γ.  (1998).  Γραμματική  της  Νέας  Ελληνικής  Δομολειτουργική  – 
Επικοινωνιακή Ι Το Όνομα Αναφορά στον Κόσμο της Πραγματικότητας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. 
Meyer Ch. (2002). Corpus Linguistics an Introduction. Cambridge: Cambridge University Press.  
Μπαμπινιώτης Γ. (1998). Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας. 
Reppen R. and Simpson R. (2002). Corpus Linguistics. In N. Schmitt (ed), An Introduction to Applied 
Linguistics. London: Arnold, 92‐111.   
 
Περίληψη 
The  present  study  is  a  corpus‐driven  research  program,  examinating  the  morphosyntactical  and 
lexicosemantic features of youth language. An extensive body of texts, has been studied regarding 
the following questions: (a) which are the prevailing grammatical categories in the language of young 
people? (b) which lexical elements characterize the lexical choices of young people. These questions 
are  connected  immediately  with  researches  in  morphology,  syntax,  vocabulary  and  also  with 
cognitive sectors like semantics, pragmatics and sociolinguistics.  Esential element of this work is the 
analysis of real data emanating from oral, written and electronic corpora. The exploitation of corpora 
allows  the  description  of  linguistic  choices,  and  reveals  the  use  and  the  structure  of  grammatical 
shapings  (Meyer,  2002:  12).  Corpus  analysis  also  allows  multiple  linguistic  applications  as  the 
constitution  of  grammatical  report,  dictionaries,  the  description  and  comparison  of  linguistic 
varieties. The greatest contribution of corpus analysis is that it allows the production of quantitative 
and  qualitative  explanatory  approaches.  The  quantitative  analyses  provide  a  precise  description  of 
macro  –  level  characteristics,  whereas  the  qualitative  analyses  provide  th  micro  –  level  perpective 
(Reppen and Simpson, 2002: 94). The study of spontaneous teenslang, we believe that it can bring 
new light to the linguistic research and to the linguistic change at least in theoretical questions that 
are  related  to  phenomena  of  grammaticalization  and  lexicalization.  Big  part  of  linguistic  creativity 
that  characterizes  the  youth  language  influences  the  language  in  generall,  as  they  reveal  similar 
studies of other researchers (Apostolou‐ Panara 1994, Iordanidou  and  Androutsopoulos  1997). 

You might also like