TECVD

NAMAZDA OKUNAN DUALAR

NAMAZDA OKUNAN SRELER
EZAN VE DUASI
KMET (KMET)
SEL (SAL)
KURAN OKUDUKTAN SONRA
OKUNACAK DUA
DERSE BALARKEN OKUNACAK DUA

Elaz - 2009

NDEKLER
NDEKLER.....................................................................................................................................................1
I. TECVD ............................................................................................................................................................3
1. TECVDN ANLAMI VE HKM ..........................................................................................................3
2. HARFLERN MAHRELER (IKI YERLER)......................................................................................3
3. HAREKE, KALIN HARFLER, CEZM (SKN), SKN NN, SKN MM VE EDDE.................4
4. TENVN VE KASR .....................................................................................................................................5
5. MED (UZATMA) HARFLER.....................................................................................................................5
6. MED ETLER: TAB (ASL) MED VE FER' MED ...........................................................................6
a. Medd-i Tabi (Tabi Med / Asl Med).......................................................................................................6
b. Medd-i Fer' (Fer Med)..........................................................................................................................6
Feri Med eitleri .................................................................................................................................................6
i. Medd-i Muttasl..............................................................................................................................................6
ii. Medd-i Munfasl............................................................................................................................................6
iii. Medd-i Lzm...............................................................................................................................................7
iv. Medd-i rz..................................................................................................................................................7
v. Medd-i Ln.....................................................................................................................................................7
vi. Manevi Sebeplere Gre Olan Medler............................................................................................................7

7. DM VE ETLER..............................................................................................................................7
a. dam .......................................................................................................................................................7
b. dm eitleri:........................................................................................................................................7
i. dm- Bil Gunne (Gunnesiz dgam)................................................................................................................7
ii. dm- Meal Gunne (Gunneli dgam)................................................................................................................8
iii. dm- Mtecaniseyn.......................................................................................................................................8
iv. dm- Mtegaribeyn.......................................................................................................................................8
v. dm- Misleyn..................................................................................................................................................9
Skin mimin (Mm-i skin'in / Cezzimli mimin) hali:................................................................................9
vi. dm- emsiye................................................................................................................................................9
vii. zhr- Kameriye.............................................................................................................................................10

8. GLB.........................................................................................................................................................10
9. HF............................................................................................................................................................10
10. ZHR.......................................................................................................................................................10
11. TENVN VE SKN NNUN BE HAL.............................................................................................11
12. KALKALE (VURGULU OKUYU).......................................................................................................11
13. RA HARFNN (NCE VEYA KALIN) OKUNUU..............................................................................11
14. ALLAH LAFZININ (SMNN) (KALIN VEYA NCE) OKUNUU....................................................12
15. HE ZAMRNN (UZATILARAK VEYA UZATILMAYARAK) OKUNUU.....................................12
16. SEKTE.......................................................................................................................................................12
17. VAKIF (DURMAK).................................................................................................................................13
18. VASIL (GEMEK)...................................................................................................................................14
19. KURANDA BULUNAN ARETLER...................................................................................................14
a. Durak iaretleri......................................................................................................................................14
b. Dierleri.................................................................................................................................................15
20. OKUYU EKLLER (YAVA HIZLI NORMAL)........................................................................16
II. NAMAZDA OKUNAN DUALAR...............................................................................................................17
SBHNEKE ................................................................................................................................................17
ETTEHYYT ............................................................................................................................................17
ALLHMME SALL ..................................................................................................................................17
ALLHMME BRK .................................................................................................................................17
RABBEN TN (BAKARA 2/201, S. 32, SADECE LK CMLE) .........................................................................18
.........................................................................................................................................................................18
RABBENEFRL (BRAHM 14/41, S. 261)....................................................................................................18
KUNUT DUALARI........................................................................................................................................18
III. NAMAZDA OKUNAN SRELER............................................................................................................19
EZ - BESMELE.........................................................................................................................................19
FTHA SRES ...........................................................................................................................................19
FL SRES ...................................................................................................................................................19

2
KUREY SRES .........................................................................................................................................20
MN SRES .............................................................................................................................................20
KEVSER SRES ..........................................................................................................................................20
KFRN SRES .......................................................................................................................................20
NASR SRES................................................................................................................................................21
TEBBET SRES ..........................................................................................................................................21
HLS SRES .............................................................................................................................................21
FELAK SRES ............................................................................................................................................22
NS SRES .................................................................................................................................................22
YETEL-KRS (BAKARA SRES 2/255, S. 43)....................................................................................22
MENERRASL (BAKARA SRES 2/285-286, S. 50)..........................................................................23
HUVALLHLLEZ (HAR SRES 59/22-24, S. 549).............................................................................23
IV. EZAN VE DUASI........................................................................................................................................25
V. KMET (KMET)......................................................................................................................................26
VI. SELA (SALA)...............................................................................................................................................29
VII. KURAN OKUDUKTAN SONRA OKUNACAK DUA..........................................................................30
VIII. DERSE BALARKEN OKUNACAK DUA...........................................................................................30

I. TECVD
1. TECVDN ANLAMI VE HKM
Tecvit; Kuran hatasz okumay reten ilimin addr.
Tecvit kurallar; Hz. Cebrailin, Hz. Peygambere Kuran nazil buyurduu okuyu ekline
dayanr.
Hkm: Kuran hatasz okuyacak kadar tecvit bilmek her Mslman iin vaciptir. nk
her Mslmana namaz klmas ve namazda ayet veya sure okumas farzdr. Bir harfin telaffuzunu
yanl yapmak veya tecvit yapmadan okumak manay bozarsa, namazn bozulmasna sebep olur.

Allah Teala Kuran tecvitle okumay emretmektedir:

Kuran
(sfat ve mahrelerine dikkat ederek) ak ak, tane tane (tertil zere) oku (Mzemmil 73/4).

Biz, Kuran 'belli bir okuma dzeniyle (tertil zere) dzene koyup'
okuduk (Furkan 25/32). Hz. Aliye ayetlerde geen tertilin ne olduu sorulduunda Tertil,
harflerin tecvidini, sfatlarn, okuyu biimlerini, mahre zelliklerini ve vakflar bilmek demektir
cevabn vermitir. Hz. Peygamber, Kurann tecvitle okunmasna byk nem vermi ve byle
okuyanlar da takdirle karlayarak bu kimselere iltifatta bulunmutur.
Ancak Allah hi kimseye g yetiremedii bir teklif yklememitir. Kii, gerek dilindeki bir
konuma arzasndan dolay, gerekse kendisine retecek bir kimse veya imkn bulamadndan
dolay tecvidi renmemise Allah katnda mesul deildir. Aksi takdirde ise mesul olur.
2. HARFLERN MAHRELER (IKI YERLER)

: Boazn sonunda gse bitiik olan yerden kar. nce bir harftir.
: ki duda birbirine vurarak/kapatarak kuvvetli bir ses ile karlr. nce bir harftir.
: Dil ucunu st n dilerin iten ortasna vurarak karlr. nce (ve keskin) bir harftir.
: Dilin ucunu st dilerin bandan/arasndan biraz dar karp ve st n dilerin
ucuyla dilin st ksmna vurmak suretiyle karlr. nce ve peltek bir harftir.

: Dil ortasn st damaa vurarak karlr. nce bir harftir.

: Boazn tam ortas sklarak, hrlt yaplmadan karlr. nce bir harftir.
: Boazn aza en yakn ksmndan, boaz hrldatarak karlr. Kaln bir harftir.
: Dilin ucunu st dilerin ortasndan biraz yukarsna vurularak karlr. nce bir harftir.
: Dilin ucunu, peltek seye gre daha az olmak zere st dilerin bandan/arasndan
biraz dar karp ve st n dilerin ucuyla dilin st ksmna vurmak suretiyle karlr. nce ve
peltektir.

: Dil ucunun arkasn st n dilerin iine hafif dokundurup stndeki damaa doru
hareket ettirmek suretiyle karlr. Tecvit kaidesine gre bazen kaln, bazen ise ince okunur.

: Dil ucunu/yann alt n dilerin balarna/ i ksmna dedirmek suretiyle karlr.

nce (ve keskin) bir harftir.

: Dil ucu n alt dilerin iine/ularndan biraz aasna dedirilerek karlr. nce
(ve keskin) bir harftir.

: Dilin ortasnn st damaa dayanmasyla kar. nce (ve yumuak okunan) bir
harftir.

: Dilin ucu n alt dilerin yarsna/ortasna bastrlarak kar. Kaln bir harftir.
: Dilin yan tarafn (sadan veya soldan) st az dilere vurarak/srterek karlr.
Kaln bir harftir.

: Dilin ucu ile st n dilerin etlerine yakn olan ksmlarna vurmak suretiyle karlr.
Kaln (ve iddetli) bir harftir. T, tenin deil, daln kalndr.

: Dilin ucunu n dilerin arkasndan ok az karr gibi yapp n dilerin ucuyla dil
ularna hafife dokunup n dilerin biraz yanna doru kaymas suretiyle karlr. Kaln bir harftir.

: Boaz ortasndan boaz hafif skarak karlan atlak bir ses olup az bir miktar
alp ses aktlarak okunur. nce bir harftir.

: Boazn aza yakn olan st ksmndan karlr. Kaln bir harftir.

: st n dilerin u ksm ile alt dudan i ksmna bastrp frmek suretiyle okunur.
st di, alt duda ortalar. nce bir harftir.

: Byk dilin dip ksm (yani kk dilin n ksm) ile karsndaki st damaa
vurarak karlr. Kaln (ve iddetli okunan) bir harftir.

: Qafn kt yerden biraz nde, dil ortasna doru (karsndaki st damaa vurarak)
karlr. nce bir harftir. Harekesi tre iken ne ku eklinde kaln, ne de k eklinde ok ince
okunmal, orta bir yok tutturulmaldr.

: Dil ucunu damaa (st n dilerin etlerine) vurarak karlr. nce bir harftir.
: Dudaklarn i ksmlarn yavaa birbirine kapamak suretiyle okunur. nce bir harftir.
: Dilin ucunu st dilerin dibine yakn olan damaa (st n dilerin etlerine vurarak)
karlr. nce bir harftir.

: Dudaklarn

kapamadan bzlp ne doru uzatlmas suretiyle karlr. nce bir

harftir.

: Boazn gsle birletii noktadan (boazn dibinden/ akcierden) kar. Kendini

yormadan/skmadan karrsn. nce bir harftir.

: Mstakil bir harf olmayp lam ile elifin birlemesinden meydana gelmitir.
: Dilin ortasnn ne yakn ksm st damaa vurarak karlr. nce bir harftir.
3. HAREKE, KALIN HARFLER, CEZM (SKN), SKN NN, SKN MM VE EDDE
a. Hareke: Harflerde bulunan sesleri gstermek iin onlarn alt veya stlerine konulan

(-)

(-)

(-)

iaretlerdir. Bu iaretler, stn

, esre
ve tre
olmak zere tanedir. stn; ince
harfleri e (ince harflerden ha, ra, ayn da stnl olduu zaman a sesiyle okunur), kaln harfleri
ise a sesiyle okutur. Esre; ince harfleri i, kaln harfleri ise sesiyle okutur. tre; ince harfleri
, kaln harfleri ise u sesiyle okutur.
Not: Aslnda burada Arapada, Trkedeki gibi, tam olarak a ve e ayrm olmadndan
en dorusu, aya meyilli / a tonunda veya eye meyilli / e tonunda okumak gerekir eklinde
sylemektir.

b. Kaln okunan harfler:

, )

, , , , , )

Ra, harekesi stn olduunda kaln olarak okunur. Ha ve ayn ince harflerden olmasna

ramen stnl iken a ile telaffuz edilir: harace (

), alime (
)
c. Cezim (Skn): Cezim, iki harfi birbirine tutturmaya yarar. Harf balanrken sakin

,
,

olarak balanr:
. Skun iki eittir:
i. Lzm Skun: Aslndan cezimli yahut eddeli olup durulduunda da, geildiinde de

,
,

sakinlii bozulmayan skuna denir: (Yasin 36/1, s. 439)

(Ysn deki ye zerinde dik stn, sin zerinde ise dalga iareti vardr)
ii. riz Skun: Durulduu zaman ortaya kan, geildiinde kaybolan skndur:

,




d. Skin Nn: Cezimli nn'a (
) denir.
e. Skin Mm: Cezimli mim'e (
) denir.

f. edde: Bir harfi iki defa okutmaya yarar. Harf, birinci okuyuta sakin olarak, ikinci
okuyuta ise harekesine gre okunur. kinci okuyua gemeden evvel, harfin mahreci zerinde bir
elif miktar beklenir. Eer edde mim veya nun zerinde ise, bu bekleme halinde ses genize verilir
(gunneli okunur), ikinci okuyu ise harfin mahrecinden olur. eddede en az bir eliflik vurgu
yaplmaldr, efdali 1,5 / 2 elif miktar vurgu yapmaktr:

,

,

4. TENVN VE KASR
a. Tenvin: Tenvin, nun sesiyle okumak demektir ve tanedir: ki stn

(-) ve iki tre (-):

,


,

(-), iki esre

b. Kasr: Ksaltmak, uzatmadan okumak demektir. Kuranda baz kelimelerin altnda kasr

)yazar. Bu kelimeleri uzatmadan okumak gerekir.

5. MED (UZATMA) HARFLER

()

(),

()

Med harfleri; (harekesiz) elif

, (harekesiz) vav
(harekesiz) ye
olmak zere
tane olup kendilerinden nceki harfi bir elif miktar uzatr (Bir elif miktar: Parmak kaldrana
kadar (indirme yok) / azmzdan elif kelimesi kana kadar geen sre / hareke uzunluunun iki
kat (= ha haa) demektir):
a. Elif: stnl harfi uzatr ve uzatlan harf, kaln harflerden ise kaln ( eklinde), ince
harflerden ise ince ( eklinde ancak imalede olduu gibi ok ince yapmadan, % 45lik aya
doru meylederek) okunur (peltek ve keskin zenin zya, sinin sada, henin haya karmamas iin,

, ,

bu harflerin ince tonda uzatlmasna daha ok itina gstermek gerekir):

Not: Aslnda burada Arapada, Trkedeki gibi, tam olarak a ve e ayrm yoktur. Onun
iin en dorusu, aya meyilli / a tonunda veya eye meyilli / e tonunda okumak gerekir eklinde
sylemektir. nce harfler, elif ile uzatldklar zaman; bir ksm eklinde, bir ksm ise, % 45lik
aya doru meyillendirilerek okunur. Hangi harflerin eklinde, hangi harflerin ise % 45lik aya
doru meyillendirilerek okunacan, hocalardan dinleyerek, en dorusu da Araplarn Kuran
okuyuunu dinleyerek renmeliyiz.

b. Vav: treli harfi uzatr ve uzatlan harf, kaln harflerden ise kaln (u eklinde), ince

, ,
c. Ye: Esreli harfi uzatr ve uzatlan harf her zaman ince okunur: ,
, ,

harflerden ise ince ( eklinde) uzatlarak okunur:

Not:
i) Med harfinden sonra sakin (yani cezimli yahut eddeli) bir harf gelip de ikisi ayn
kelimede bulunursa, bu harf yine ekilerek okunur (uzatma yapldktan sonra tenvinli harfe

. Fakat bu sakin harf, med

uzatlmaz:
,


tutturulur):

harfi ile ayn kelimede deilse o zaman

ii) Bazen, med harfi elif veya ye olmad halde hareke dik yazlarak, ekilir: ,
iii) Bazen, stnl harf, elif yerine vay veya ye ile uzatlr:

6. MED ETLER: TAB (ASL) MED VE FER' MED

a. Medd-i Tabi (Tabi Med / Asl Med)
Bir harften sonra med harflerinden (elif, vav, ye) birisi gelir de sebeb-i medden bir ey

,
,
i tabinin hkm kalkar ve uzatlmadan okunur:
,

bulunmazsa tabii med olur ve bir elif miktar uzatlmas vacip olur:
Medd-i tabiden sonra cezimli veya eddeli harf gelip ayr kelimelerde bulunurlarsa, medd-

b. Medd-i Fer' (Fer Med)

Med harfinden sonra sebeb-i medden birisi gelirse medd-i feri olur ve bir elif miktarndan
fazla (2, 3 veya 4 elif miktar) uzatlr. Bu uzatma bazen vacip, bazen ise caiz olur. Kuranda bir
eliften fazla uzatlan yerlerin stne dalgal izgi iareti vardr.
Sebeb-i Med: Tabii meddi, bir elif miktarndan daha ok uzatma sebebi olup hemze
ve skn

()

(-) olmak zere iki tanedir.

Feri Med eitleri

i. Medd-i Muttasl
Med harfinden sonra ayn kelimede sebeb-i medden kk hemzenin bitiik olarak

,
,

gelmesine denir:
. Hkm: En az iki elif miktar uzatlmas vaciptir,
efdali ise drt elif uzatmaktr. Not: Medd-i muttasl zerinde durulduunda son kelime olan kk
hemze cezimli olarak okunduundan medd-i arz gibi olmaktadr. Ancak medd-i muttasl, medd-i
arzdan daha kuvvetli olduu iin, buras yine medd-i muttasl olur:

ii. Medd-i Munfasl

Med harfinden sonra ayr kelimede sebeb-i medden byk hemzenin gelmesine denir:

,
. Med harfleri

,

olurlar: ,
. Hkm: Bir eliften fazla uzatlmas caizdir.

bazen takdiri

iii. Medd-i Lzm

Med harfinden sonra ayn kelimede, sebeb-i medden lzim skunun gelmesine denir:

,

.

Hkm: 4 elif

miktar uzatlmas vaciptir.

iv. Medd-i rz
Med harfinden sonra ayn kelimede rz skun gelemsine denir:

, .

Hkm: Bir eliften

fazla uzatlmas caizdir.

v. Medd-i Ln
Bir kelimede ln harfinden sonra sebeb-i medden arizi veya lazimi sknun bulunmasna

denir. Ln harfleri: Kendinden ncesi stnl olan cezimli vav ile yedir:
.
Hkm: Ln harfinden sonra rz skn gelirse, bir eliften fazla uzatlmas caiz olur. Ln
harfinden sonra lzm skn gelirse, drt elif miktar uzatlmas vaciptir ve bunun Kurandaki tek
rnei, Meryem 19/1, s. 306de geer:

(ayn kelimesinde).

vi. Manevi Sebeplere Gre Olan Medler

Allaha tazim (hrmet) kastyla fazla uzatma: Dua, istise (yardm isteme) ve kelime-i
tevhitteki Allh lafzn 1 elif miktarndan fazla uzatmak caizdir, efdali 3 elif miktar uzatmaktr:

, ,

Allah, noksanlk, irkin ve kt eylerden tenzih (uzak ve beri saymak) kastyla fazla
uzatma: La-i tebriye (Allah noksan sfatlardan mnezzeh klma) ile bir ey nefyedildiinde bir
elif miktarndan fazla uzatmak caizdir, efdali elif miktar uzatmaktr:

,
,

7. DM VE ETLER
a. dam
Birbirinin ayn olan veya ayn cinsten olan (birbirlerine yaknl olan) harflerden sakin,
ikincisi harekeli olarak geldiinde, birincisini ikincisine katmaya (birinci harfi ikinci harfe evirerek
ikinci harfi eddeli imi gibi okumaya) idam denir.
Gunne: Az ve burun boluundan gelen sese denir. Gunneye en uygun harf, nun, sonra da
mimdir. Onun iin bu iki harf eddeli olduklarnda gunneli okunurlar.
b. dm eitleri:
i. dm- Bil Gunne (Gunnesiz dgam)
Tenvin veya sakin nundan sonra idam-i bila unne harfleri olan lam veya ra gelirse
gunnesiz idgam yaplr. Tenvinin idgamnda; tenvin tek harekeye der ve ikinci harf eddeli imi

,




Sakin nunun idamnda ise; sakin nun okunmaz ve ikinci harf eddeli imi gibi okunur:

gibi okunur:

ii. dm- Meal Gunne (Gunneli dgam)

Tenvin veya skin nundan sonra ayr kelimede, idam-i meal-unne harfleri olan

, , , ))harflerinden biri gelirse gunneli idgam yaplr. Gunnenin hakkn harfte

veririz, harekede deil. Miktar: Bir buuk eliftir:

,




,

,



,






Not: Skin nundan sonra vav veya ye harfleri ayn kelime iinde gelirse idam- meal
unne olmaz:
,
,


,

iii. dm- Mtecaniseyn
Mahreleri (k yerleri) bir olan, sfatlar (vasf, nitelik; kalnlk, incelik, yumuaklk,
vurgulu okunma gibi) farkl olan iki harfin, birincisi sakin ikincisi harekeli olarak gelirse, birincisini
ikincisine katp/evrilip (birinci harfi okunmayp), ikinci harfi eddeli imi gibi okumaya idm-
mtecaniseyn denir. Hkm: vaciptir. Cinsleri ayn olan harfler sekiz tanedir ve u gruba
ayrlrlar:

,

: , ,

. Tnin sakin gelmesi durumunda naks (eksik) idam olur (t kendi

1)

mahrecinden kalkale yaplmadan okunur, tersi durumda yani tenin nce tnn sonra gelmesi
durumunda ise te, tya tam olarak katlr). nk t, kaln okunan harflerden, te ile dal ise ince
okunan harflerdendir:

,

,



2)
: , ,

Not: Bu harften, z kalndr ancak Kuranda z cezimli, dier iki harften birisinin harekeli
geldii hi bir rnei yoktur. Eer olsayd, bu durumda da yine naks idam olurdu.
3)

, . Kurandaki sadece Hd 11/42, s. 227de vardr:

iv. dm- Mtegaribeyn

Mahrecinde (k yerinde) veya sfatnda birbirlerine yaknl olan iki harften birincisi
sakin, ikicisi harekeli olarak gelirse, birincisinin ikincisine katlp (okunmayp) ikinci harfi eddeli
imi gibi okunmaya idm- mtegaribeyn denir. Hkm: vaciptir. Birbirlerine yaknl olan
harfler 4 tanedir ve iki gruba ayrlrlar:

, . Lam nce gelmelidir:

,

2) , . Qaf nce gelmelidir. Qaf, kaln harfleden, kef ise ince harflerden olduu iin
1)

burada naks idam olur (qaf kendi mahrecinden kalkale yaplmadan okunur). nk qaf, kaln okunan
harflerden, kef ise ince okunan harflerdendir. Kurandaki sadece Murselat 77/20, s. 582de vardr:

Not: damn olduu yerde kalkale yaplmaz (kalkale aada anlatlacak).

v. dm- Misleyn
Ayn harfin, ayn veya ayr kelimede, birincisi cezzimli, ikincisi harekeli olarak arka arkaya
gelmesi durumunda birincisinin ikincisine katlarak (okunmayarak) ikincisinin eddeli bir harf gibi
okunmasna idam- misleyn denir. dam- misleynde, mimin mime, nunun nuna uramas
hari unne yaplmaz. Hkm: vaciptir:

Sakin mim, harekeli mime veya sakin nun, harekeli nuna urarsa idam-i misleyn meal
unne (idam + gunne) olur:


,






Skin mimin (Mm-i skin'in / Cezzimli mimin) hali:
1) Sakin mimden sonra harekeli mim gelirse, idam- misleyn meal gunne olur:

Mimin eddeli olmas durumda da idam- misleyn meal gunne olur:

2) Sakin mimden sonra harekeli be gelirse, mim harfi okunurken be harfine hemen
geilmeyip bir buuk elif miktar tutulduktan/durulduktan (bu esnada dudaklar nde tutulur) sonra

okumaya devam edilir:

3) Sakin mimden sonra be ve mim dnda baka bir harf gelirse hi beklemeden okumaya
devam edilir (tutma veya gunne yaplmaz):

,
,

vi. dm- emsiye

El taks (elif+lam), 14 tane olan ems harflerden biri ile balayan bir kelimenin bana
gelirse, el taks (lam) okunmaz ve el taksndan sonra gelen kelime eddeli olarak okunur. Buna
idam- emsiyye denir. ems harfler, u beytin ilk harflerinden oluan on drt harftir:

,,,,,,,,,,,,
,
rnek:
,

,

El taks, emsi harflerden nun ile balayan bir kelimenin bana gelirse, idam- emsiyye
maal unne olur ve (eddeli) nun bir elif miktar tutularak (unne yaplarak) okunur:

dndaki emsi harflerden biriyle balayan bir kelimenin bana

El taks, nun harfinin

gelirse, idam- emsiyye bila unne olur (unne ve tutulma yaplmadan seri bir ekilde okunur):

10

vii. zhr- Kameriye

El taks (elif+lam), 14 tane olan kameri harflerden biri ile balayan bir kelimenin bana
gelirse idam olunmayp, el taks (lam) okunur. Buna izhr- kameriye denir. Kameri harfler, u

,,,,,,,,,,,,,
rnek:
,
,

beytin tm harflerinden oluan on drt harftir:

Not: Duraktan sonra banda el taks olan bir kameri harf gelir ve durakta durulmadan
geilirse; el taksndaki elif okunmaz direk cezimli olan lam a tutturulur. Mesela Ayetelkrsi
(Bakara 2/255, s. 43)nin bandaki huve nin zerinde cim durak iareti vardr. Eer burada
durursak; h * el-hayyul- diye devam ederiz. Eer burada durmazsak; huvel-hayyul-
diye devam ederiz:

8. GLB
Tenvin veya sakin nundan sonra be gelirse, beden nce gelen tenvinin nunu veya sakin
nunu, halis sakin mime evirerek, hasl olan mimi gunneli okumaya iglb denir. Hkm:
vaciptir. Miktar: Bir buuk eliftir:

Sakin nunun iglb; sakin nunun tamamen kaybolup sakin mime evrilmesi eklinde,
tenvinin ilb ise; tenvinin tek harekeye dp ondan bedel sakin bir mimin gelmesi eklinde
olur.
9. HF
Tenvin veya sakin nun'dan sonra ihf harflerinden biri gelirse, tenvinin veya sakin nunun
gunnesinin bir miktar tutularak (nun zerinde younlaarak) okunmasna ihf denir. hfa yaparken;
dil, asla bir yere dedirilmeyip bata olmal ve dil ile asla amel edilmemeli, gunneyi genizden
skmayarak ve datmayarak karmaldr. hfa; izhar ile idam aras bir haldr. Nun sesi hafif gunne
ile genizden aza verilir. Fakat ne gunnede olduu gibi ses genizde tutulur, ne de izharda olduu
gibi harfler ayr ayr okunur. Miktar: Bir buuk eliftir. Hkm: Tahrimen (harama yakn)
mekruhtur. hf harfleri, u beytin ilk harflerinden oluan on be harftir:

,,,,,,,,,,,,,
,
rnek:

,

,
,



,

10. ZHR
zhar, iki harfin arasn birbirinden ayrp aarak, idgamsz, ihfasz, ve iklabsz olarak aka
ve kuvvetlice okumaya denir. Tenvin veya sakin nun'dan sonra izhar harflerinden biri gelirse, izhar
olur. Hkm: vaciptir. zhar harfleri, u beytin ilk harflerinden oluan alt harftir:

) , , , , , (

11

rnek:

,

,

11. TENVN VE SKN NNUN BE HAL

Buraya kadar grdmz gibi, tenvin veya sakin nunun u be hali vardr:
Tenvin veya sakin nunden sonra;
1) Lam veya ra harfi gelirse, idgm- bil gunne olur.
2) Mim, nun, vav, ye harflerinden biri gelirse, idgm- meal gunne olur.
3) Be harfi gelirse, iglab olur.
4) u on be harften birisi gelirse ihf olur: Te, se, cim, dal, zel, ze, sin, n, sat, dat, t, z, fe,
kaf, kef.
5) Elif, ha, h, ayn, ayn, he harflerinden biri gelirse izhar olur.
12. KALKALE (VURGULU OKUYU)
Harfin, k yerinden kuvvetli bir ses ile okumasna kalkale denir. Kalkalede, sesin geri
tepmesi az olmaldr. Aksi durumda harfi, eddeli olarak okumu oluruz. Kalkale harfleri olan u
be harf, kelimenin ortasnda veya sonunda cezimli olarak gelirlerse kalkaleli okunurlar (kelime
sonundaki skunun, arizi skun olmas durumunda da kalkale olur):

( , , , , )

,


,

,
Not 1: edde ve idam kalkaleye manidir (bu ikisinde kalkale yaplmaz):

( Yunus 10/73, s. 218),

... (Neml 27/28, s. 380)

Not 2: Durak yerlerinde kalkaleyi yaparken, dozunu iyi ayarlamalyz. Ne ne eddeli

harflerdeki (zellikle de kalkale harflerindeki) gibi vurgulu, ne de kalkale harflerinin dndaki
eddesiz harflerdeki gibi normal (vurgusuz) okumalyz. kisinin arasnda bir yol tutturmalyz.
13. RA HARFNN (NCE VEYA KALIN) OKUNUU
a. Ra Harfinin Kaln Okunduu Yerler

, ,

,
,


iii. Ra ve ondan nceki harf sakin, bir nceki harfin harekesi stn ve tre ise kaln okunur:

,


,


i. Rann harekesi stn ve tre ise kaln okunur:
ii. Ra cezimli ise, kendisinden nceki harfin harekesi stn ve tre ise yine kaln okunur:

iv. Vasl hemzesinden (okunmadan geilen hemzeden) sonra gelen ra, kaln okunur
(Kuranda vasl hemzelerinin banda

yazldr):

,

,

v. Ra sakin, kendinden nceki harf esreli, radan sonraki harf ise kaln okunan harflerden

,
,

i. Rann harekesi esre ise ince okunur:


, ,
ii. Ra cezimli ise, kendisinden nceki harfin harekesi esre ise ince okunur:

,

olup harekesi stn ve tre olursa, ra yine kaln okunur:

b. Ra Harfinin nce Okunduu Yerler

12

iii. Ra ve ondan nceki harf sakin, bir nceki harfin harekesi esre ise ince okunur:
iv. Ra sakin ve bir nceki ln harfi ise, ra harfi ince okunur:

,
,
,

14. ALLAH LAFZININ (SMNN) (KALIN VEYA NCE) OKUNUU

a. Allah Lafznn Kaln Okunduu Yerler: Allah isminden nceki harfin harekesi stn

,

olursa Allah isminin lam ince okunur:,
,

veya tre ise Allah isminin lam kaln okunur:

b. Allah Lafznn nce Okunduu Yerler: Allah isminden nceki harfin harekesi esre

15. HE ZAMRNN (UZATILARAK VEYA UZATILMAYARAK) OKUNUU

He zamiri, her zaman kelimenin sonunda gelir.
a. He Zamirinin Uzatlarak Okunduu Yerler:
i. He zamirinin harekesi tre, kendinden nceki harfin harekesi ise stn yahut tre olursa,

,
,

bir elif miktar ekilerek okunur:

ii. He zamirinin harekesi esre, kendinden nceki harfin harekesi de esere olursa, bir elif

, ,

miktar ekilerek okunur:

b. He Zamirinin Uzatlmayarak Okunduu Yerler:
i. He zamirinin harekesi tre, kendinden nceki harfin harekesi ise esre olursa, he zamiri

ekilmez: (Muminun 23/19, s. 344; Saffat 37/42, s. 448)

ii. Harekesi esre olup kendinden nceki harfin harekesi de stn olursa ekilmez:

( Meryem 19/46, s. 309),

( urara 26/116, s. 373; urara 26/167, s. 375. Kuranda bu iki yerde
kelimenin altnda kasr yazyor),


( Ahzap 33/60, s. 427. Bu kelime kendisinden sonra gelen cezimli lama

tutturuluyor) ve (Alak 96/15, s. 599. Kuranda bu kelimenin altnda kasr yazyor)

iii. He zamirinin harekesi stn olursa ekilmez (nk kelimenin aslndandr):
582)

(Bakara 2/130, s. 21),

(Enfal 8/8, s. 178),

(Murselat 77/42, s.

iv. He zamirinden nceki harf cezimli veya medd-i tabi ise, he zamiri ekilmez:

, , ,

,

,
v. ekilen he zamiri, durakta gelirse, ekilmeden okunur:


,

vi. He zamirinden sonra cezimli yahut eddeli bir harf gelirse, he zamiri ekilmeden
kendinden sonraki cezimli yahut eddeli harfe balanr:

, ,

16. SEKTE
Sekte, nefes almadan bir elif miktar kadar bir sre sesi kesmeye denir. Kuranda u drt
yerde sekte vardr ve sekte yaplacak yerde harfin altnda

yazldr:

13

a. Kehf 18/1, s. 294un sonundaki

kelimesinde:

( 1)

Burada sekte yaplmasayd

derken ihfa yaplmas gerekirdi. Buradaki sekte,
vec denilerek yaplr. Buras ayet sonu olduu ve t durak iareti bulunduu iin burada
durmak (ve sekte yapmamak), sekte yapmaktan efadaldir. Eer durmayacak isek sekteli okumalyz.

b. Ysin 36/52, s. 444deki

kelimesinde:
Buradaki sekte, merkadin denilerek yaplr. Bu ayette vakf iareti bulunmas sebebiyle
durulabilir de (Kuranda merkadin nn sonunda mim durak iareti var). Durulursa sekte
yaplmaz.

c. Kyame 75/27, s. 579daki

kelimesinde:
Burada sekte yaplmasayd idm- bil gunne olacakt ve anlam deiecekti. yle ki:
Burada iki ayr kelime vardr ve doktor kimdir? anlamndadr. Eer idam yaplrsa, iki ayr
kelime,

eklinde tek kelime haline getirilmi olur ve anlam orbac olur.

kelimesinde:
d. Mutaffifn 83/14, s. 589daki

Burada sekte yaplmasayd idgm- mtegaribeyn olacakt ve anlam deiecekti. yle ki:
Burada iki ayr kelime vardr ve bilakis paslanmtr anlamndadr. Eer idam yaplrsa, iki ayr
kelime,

eklinde tek kelime haline getirilmi olur ve anlam kp olur.

17. VAKIF (DURMAK)

Vakf, herhangi bir kelime zerinde bir mddet sesi kesip, nefes alarak dinlenme haline
denir. Vakfta esas olan, skn zere durmaktr ancak bunun istisnalar vardr.
a. Durulan kelimenin sonunda, iki stn dnda bir hareke varsa, cezim zere durulur:

,

,

b. Durulan kelimenin sonu iki stnde ise, tek stnl ve uzatarak durulur: ,

Ancak iki stnl harf yuvarlak te ( )ise, heh eklinde cezimli ve he ( )olarak

durulur:

c. Durulan kelimenin sonunda med harfi varsa durunca da uzatlarak durulur:

,
,

Not: Med harfinin altnda kasr yazyorsa, bu durumda uzatmandan cezim zere durulur.

Meseala:
(Hud 11/87, s. 232, vavn altnda kasr yazd iin ne eklinde durulur).
d. Son kelime harekeli vav veya ye olur ve bu ikisinden nceki harf da harekeli olursa,
durulunca med harfi hasl olduundan, son harf olan vav veya ye okunmaz ancak onlardan nceki
harf uzatlarak durulur (Burada anlatlan durumun benzeri, elif harfinde olmaz. nk harekeli
elife elif denmez, hemze denir). Mesela:

(Zmer 39/23, s. 460, ayet ortas, mesn )

, (h )
, (h )
Not 1: Son kelime olan harekeli vav veya yeden nceki harf harekesiz olursa, vav veya ye

zerinde cezim zere durulur (uzatlmaz):

(Yusuf 12/23, s. 239, ayet ortas, mesvy).
Not 2: Son kelime olan harekeli vav veya ye eddeli olursa, cezim zere durulur (uzatlmaz):

(Taha 20/95, s. 319, ayet sonu, y smiriyy).

14

e. Durulan kelimenin sonu eddeli ise, skun zere fakat bastrlarak (vurgulu durularak)

,

,

f. Yuvarlak telerde (), he zerinde durulur (harekesi iki stn bile olsa):

g. He zamirlerinde de he zere durulur:

( tilavetih),
( hezih)

eddeli olduu belirtilir:

(hfeh)

18. VASIL (GEMEK)

Tenvinli bir harften sonra sakin bir harf gelirse; tenvin tek harekeye dlr ve kesreli bir
nun eklenerek okunur (Kuranda bu gibi yerlerde tenvin ile sonraki gelen kelimenin altnda esreli
nun yazldr):
(Hac 22/25, s. 336)

,(Meryem 19/7, s. 306)

19. KURANDA BULUNAN ARETLER

a. Durak iaretleri
Kurandaki vakflar u be mertebeye ayrrlar:

: Durmak vaciptir. Durulmayp geilirse anlam bozulur.

: Durmak evldr (daha iyidir).
: Durmak evldr.
: Durmak evldr. Hafif bir durula (bir nefeslik) durulmaldr.
: Gemek evldr.
: Gemek evldr.
: Nefes yetmediinde durulabilir.
: Durmak caiz deildir. Eer durulursa bir nceki kelime ile birlikte tekrar okunur.
Ayet sonunda durunca ise, tekrar edilmez nk durak sonlarnda durmak caiz, hatta efdaldir.
: Bir evvelki duran ayns demektir.
: Yakn aralklarla rastlanan bu noktann birisinde durulur, dierinde durulmaz.
Her ikisinde durmak veya her ikisinde gemek caiz deildir ( noktann birincisi ayet ortasnda,
ikincisi ise ayet sonunda olsa veya noktann birincisi ayet sonunda olsa bile hkm ayndr. Yani
bu durmda, birincisinde durmu isek, dierinde durmamalyz):

4)



( )Furkan 25/4, s. 361.

kavmun ile zr kelimelerinin sonunda).
( Kadir 97/4-5, s. 600. emrin ile selmun

(4)


...

kelimelerinin sonunda).

Okuyan namazda ise ve rku yapmak istiyorsa, bu iaretin olduu yerde rku
etmesinin mnasip olduunu gsterir.
Not: Kuranda birka yerde, kraat imamlarnn oradaki durak iareti konusunda ihtilaf
etmelerinden, iki durak iareti birden kullanlmtr. Mesela, Duhn 44/49, s. 499un bandaki zuq

(
) kelimesinin sonunda l ve cim durak iareti beraber yazlmtr. Biz bu iki durak
iaretinden birisine uyabiliriz.

15

b. Dierleri

: Cz balarn belirtmek iin yazlmtr. 20 sayfaya bir cz denir (son cz

olan 30. cz, 26 sayfadr).

: Her cz 4 hizbe ayrlr, her czn 'ini gsterir (26 sayfa olan 30. czde de 4
hizb vardr).

: Secde ayetlerini gsterir ve o ayet hizasna konur.

Kuran'da u 14 yerde
secde yeti vardr: Araf 7/206, s. 177; Ra'd 13/15, s. 252; Nahl 16/49, s. 273; sr 17/107, s. 294;
Meryem 19/58, s. 310; Hac 22/18, s. 335; Furkn 25/60, s. 366; Neml 27/25, s. 380; Secde 32/15, s.
417; Sd 38/24, s. 455; Fussilet 41/37, s. 481; Necm 53/62, s. 529; nikk 84/21, s. 591; Alak
96/19, s. 599. Bunlardan 7si farz (Araf 7/206, s. 177; Ra'd 13/15, s. 252; Nahl 16/49, s. 273; sr
17/107, s. 294; Meryem 19/58, s. 310; Hac 22/18, s. 335; Sd 38/24, s. 455); 3 vacip (Furkn
25/60, s. 366; Secde 32/15, s. 417; Fussilet 41/37, s. 481); 4 ise snnettir (Neml 27/25, s. 380;
Necm 53/62, s. 529; nikk 84/21, s. 591; Alak 96/19, s. 599).

: Hangi harfin altnda bulunuyorsa o harf bir elif miktar uzatlr: Mesela:
(Bakara 2/14, s. 4 u nun altnda)

: Hangi harfin altnda bulunuyorsa, o harf uzatlmadan okunur: Mesela:

(Bakara 2/5, s. 2)
: Vasl hemzeleri (okunmadan geilen hemzeler) zerine konur. Mesela:

(Bakara 2/11, s. 4)

: Kat hemzeleri (muhakkak okunmas gereken hemzeler) altna konur. Mesela:
(Enam 6/14, s. 130)
( Kasas 28/38, s. 391) ,

: Sonu tenvinli kelimelerden bir sonraki kelimeye geii salar (Bu durumda tenvin tek
harekeye der ve vasl nunu esreli olarak okunur). Mesela:
(Meryem 19/7, s. 306)

,(Hac 22/25, s. 336)

: Kuran'da harfiyle yazld halde gibi ince okunmas gereken yerlerde
kullanlr. Sad harfinin altna yazld yerlerde sad harfi,sin gibi okunur:
Bakara)

(Tr 52/37, s. 526)

(2/245, s. 40

(mle) Yalnzca Hud 11/41 s. 227deki

kelimesindeki rann
altnda bulunur. Burada ra harfi, stnden esreye doru meyillendirilerek okunur.

(dgam)

Altna yazld kelime, yazld gibi deil de, idgam ile okunur.

Yalnzca Hud 11/42 s. 227de vardr:

(Teshl) Kolaylatrmak demektir. Birbirini takip eden iki hemzenin altna

yazlr. Bu iki hemzeden birincisi yerinden, ikincisi ise, he sesi kartrlmadan, hemze tam yerine
verilmeden, hemze ile elif arasnda yumuak olarak (hafifce hemzeden medde kayar gibi) okunur.
Asm kraatna gre sadece Fussilet 41/44, s. 482de teshl vardr ve Kuranda bu kelimenin altnda

teshl yazldr:
(Fussilet 41/44, s. 482). Burada ne diyeceiz, ne de ee,
ikisinin arasnda yumuak bir sesle okuyacaz.

16

( mm): Skndan sonra kelimenin sonunda bulunan tre harekesine iaret

etmek iin dudaklarn ileriye doru toplamasna imam denir. mam sadece trede ve asl tre
olanda olur. Hkm: Asm kraatna gre Yusuf 12/11, s. 237 dnda, vacip deildir ve esas olarak
sarlar iin yaplr:

(Yusuf 12/11, s. 237). Bu kelimenin asl:

Kuranda bu
kelimenin altnda imm yazar. Burada imam yapmak herkes iin gerekir (aslnda bize
gvenmiyorsun anlamnda olan bu ifadenin, idaml/gunelli oluyutan dolay bize gvenme
eklinde anlalmamas iin).

( Ftiha 1/5). Buradaki zorunlu deildir.

: Altna yazld harfin kaln okunmas

gerektiini gsterir. zellikle

yanlnlabilecek yerlerde kullanlr. Mesela Enbiya 21/28, s. 325deki irted kelimesindeki ra
nn altnda vardr:

20. OKUYU EKLLER (YAVA HIZLI NORMAL)

A. Tahkk: En ar okuma eklidir. Yava yava, manay dnerek, btn tecvit
kurallarna uyarak, ruhsatlar kullanmadan (mesela medd-i munfasl da 4 elif uzatarak) okumaktr.
B. Hedr / Hadr: Sratli okuma eklidir. Hatim indirenler, cz okuyanlar bunu tercih
ederler. Bunda yine medd-i lazm 4, medd-i muttasl 2 elif uzatlr. Bu ikisinin dnda 1 eliften
fazla uzatlanlar ise 1 elif uzatarak okunur.
C. Tedvr: Tahkk ile hedrin ortasdr. Bunda da mana dnlr.

17

II. NAMAZDA OKUNAN DUALAR

(
)

NOT: Dualardan nce tekbr

getirilir. Duh ile hls sreleri arasnda
(Duh ve hls dahil) ise tekbr ve tehll getirilir. Tehll:

SBHNEKE

ETTEHYYT

ALLHMME SALL

ALLHMME BRK

18

RABBEN TN (Bakara 2/201, s. 32, sadece ilk cmle)

RABBENEFRL (brahim 14/41, s. 261)

KUNUT DUALARI

19

III. NAMAZDA OKUNAN SRELER

EZ - BESMELE

FTHA SRES

FL SRES

20

KUREY SRES

MN SRES

KEVSER SRES

KFRN SRES

21

NASR SRES

TEBBET SRES

HLS SRES

22

FELAK SRES

NS SRES

YETEL-KRS (BAKARA SRES 2/255, s. 43)

Namazda tespih ekmeden nce okunur.

23

MENERRASL (BAKARA SRES 2/285-286, s. 50)

Yats namazndan sonra okunmas tavsiye edilir.

HUVALLHLLEZ (HAR SRES 59/22-24, s. 549)

Sabah ve akam namazndan sonra okunmas tavsiye edilir. Bu durumda ezusu u ekilde
ekilir ve defa tekrar edilir:

(Sabah ve akam namazndan sonra okunmasnn dnda ise ezusu normal ekilde ekilir)

24

25

IV. EZAN VE DUASI

Ezan okuyan minareye karsa, ezan okurken minarenin etrafnda dner, hoparlr ile okuyorsa veya
yerde okuyorsa kbleye kar ayakta durur ve ellerini kulaklarna gtrp ahadet parmaklaryla kulaklarn
tkar (sesinin daha gr kmas iin). Tekrarlanan lafzlarn sonuncusu daha uzun okunur. Akam ezan
dierlerine gre daha ksa tutulur. Ezann okunma makam, vakte gre ayarlanr.

-
-
-

-

)






-



(sadece sabah namaznda

-

Ezan' dinleyen, mezzinin okuduu ezan (ezann her cmlesini onun ardndan) tekrar
etmesi mstehaptr. Ancak ezann Hayye ale's-salh, Hayye ale'l-felh szleri ile sabah
ezanndaki es-Salt hayrun mine'n-nevrn sz tekrarlanmaz. Hayya ale's-salh cmlesinde
L havle vel kuvvete ill billh, Hayya alel-felh cmlesinde M allhu kne ve m lem
yee' lem yekn, dabah ezanndaki es-Salt hayrn mine'n-nevm cmlesinde ise, Sadakte ve
berirte denilir. Bunlarn her biri, mezzinin okumas arkasndan sylenir. Kaza namazlar iin de
ezan okunabilir. Bayram, vitir, teravih ve cenaze namazlar iin ezan okunmaz. Ezan, vacip
derecesinde snnet-i mekkededir.
Ezan bitince u dua okunur:

Allahm! Ey bu eksiksiz davetin (ezann) ve klnacak namazn Rabbi: Muhammed'e

vesleyi, fazileti ve yksek dereceyi ihsan et! Onu vaat ettiin makm- mahmda eritir! phesiz
Sen vadinden dnmezsin. Vesle ve fazilet, cennette yce birer makamdr. Makm- mahmd ise
efaat makamdr. Hz. Peygamber: Bu duay okuyan kiiye efaatim vaciptir buyurmutur
[Buhr, Ezan, 8].

26

V. KMET (KMET)
- Ezan okuduktan sonra, klnacak namazn ilk snneti var ise (yani sabah, le ve yats
namaz ise) yle denir:

. (

)

- mam snneti klp selam verdikten sonra, eer cemaatten snneti bitirmemi epeyce kii
var ise 3 defa hlas suresini okuduktan sonra yle denir:

.
)

*







. (



)


*







(


.(180/37-182
)


- Sonra ayaa kalklp u ekilde kamet getirilir:

-
-
-

-

Be vaktin farz namazlarnda (ister cemaat halinde, isterse tek klnsn), Cuma namaznn
farznda ve kaza namazlarnda kamet getirilir. Vitir, teravih, bayram, cenze ve nfile namazlarda
ise kamet getirilmez. Kamet erkeklere has bir snnettir. Kadnlar ve ocuklar kamet getirmezler.
Kamet cemaatin mstehap olan snnetlerindendir. Arka arkaya kaza namaz klarken bulunulan
yerden ayrlmadka tek kamet yeterlidir. Ezan ar okunur (akam ezan dierlerine gre daha hzl
okunur), kamet ise hzl yaplr. Kamet ayakta yaplr. Kamet getiren kii kbleye dner. Cemaatin
kamet getiren mezzine uymas ve beraberce iinden kamet yetirmesi, Hayya ale's-salh ve
Hayya alel-felh cmlelerinde La havle ve la kuvvete illa billah diye icbette bulunmas
mstehaptr.
- mam farz namaz kldrp selam verince yle denir:
( defa sylenir)

27

.



.

- Eer farzdan sonra son snnet klnacak ise (yani le, akam ve yats namaz ise), son
snnet klndktan sonra, eer o namazn son snneti yok ise (yani sabah ve ikindi namaz ise)

hemen ara vermeden u ekilde devam edilir:

- Herkes iinden u ekilde salavat getirir:

- Bundan sonra u ekilde devam edilir:

- Herkes iinden yetelkurs (Bakara 255), hls, Ns ve Felak surelerini okuduktan sonra,

denir ve herkes iinden 33 defa Subhnallh der. Sonra,

denir ve herkes iinden 33 defa Elhamdulillh der. Sonra,

denir ve herkes iinden 33 defa Allhu Ekber der.

- Bundan sonra u ekilde devam edilir ve dua yaplr:

.
- mam duay bitirince el-Ftiha der ve herkes iinden Ftiha suresini okur. Sabah ve
Akam namazlarndan sonra Huvallhullez (Har 22-24)nin, kindi namazndan sonra Amme
suresinin, Yats namazndan sonra ise menerraslunun (Bakara 285-286) okunmasnn ok byk
sevab vardr. Eer duann sonunda Kuran okunacak ise imam el-Ftiha demeden ellerini yzne
srer ve kendisi veya mezzin ezu-besmele ekerek Kuran okur. Sabah ve Akam namazlarndan
sonra okunan Huvallhullez (Har 22-24)nin ezusu u ekildedir ve defa tekrar edilir:

- Cuma namaznda: mam hutbe okumak iin minbere kp oturunca caminin iinde ikinci
bir ezan daha okunur. Baz yerlerde ise, imam hutbe okumak iin minbere kmaya balaynca, euz
besmele ekip Hz. Peygambere salavat getirmeyi emreden u ayet (Ahzb 56) okunup ardndan
salavat getirildikten sonra ikinci ezan okunur (ezan, imam minbere kp oturduktan sonra okunur):

mam hutbeyi bitirip minberden inmeye balaynca kamet getirilir. Bundan sonras, be
vakit namazn kameti ile ayndr.

28

- Bayram namaznda: Bayram namaznda sela, ezan ve kamet yoktur. Bayram namaz
klnaca zaman mezzin ayaa kalkp Ey cemaat! Niyet edelim Allah rzas iin
Ramazan/Kurban bayram namazn klmaya, uyalm hazr olan u imama! der ve bunu defa
tekrar eder. Cemaat ta mezzinin syledii ekilde niyet edip namaza balarlar (baz yerlerde ise
mezzin bunu sylemeden imam direkt tekbir alarak namaza balar ve herkes iinden niyet edip
imama uyar). mam namaz kldrp selam verince mezzin Allhume entesselm syler (baz
yerlerde ise imam selam verince, Allhume entesselm sylenmez hemen tekbir getirilmeye
balanlr). mam hutbeye kar [Bayram hutbeleri; Cuma hutbesi gibidir. Fark; bayram hutbelerine
tekbir ile balanr (birincide 9, ikincide 7 tekbir getirilmesi mstehaptr) ve imam minbere ilk
ktnda oturmaz (birinci hutbeden sonra bunda da oturulur). Ayrca bayram hutbesinden nce

ezan okunmaz. Bayram hutbesinin sonunda baz yerlerde

( Nahl 16/90, s. 278) yerine sra 17/111. ayet okunur:






















] . mam hutbeyi bitirip minberden inip yerine oturuncaya kadar tekbir getirilir. mam yerine

oturunca mezzin Al Raslin salavt ill billhil-aliyyil-azm der ve sesli olarak

yetelkursyi okur, bunun ardndan yine sesli olarak arka arkaya birer defa Subhnallh,
Elhamdulillh, Allhu Ekber der (33er defa sylenmez). Bundan sonras, be vakit namazn
kameti ile ayndr. (Baz yerlerde ise imam hutbeden inip yerine oturunca mezzin yle yapar:
Euzu-Besmele > yetelkurs > Sadakallhul-Azm > Sbhne Rabbike Rabbil vel-Hamd
lillhi Rabbil-lemn > mn denilerek duaya geilir). Not: yetelkurs yerine, Ramazanda
Bakara 2/185in ba ksm (erhu ramadnellez ) veya l-i Imrn 3/53 (Rabben menn ),
Kurbanda ise Kevser suresi okunup bitirilerek direkt duaya geilebilinir.
- Tervih namaznda: Yatsnn son snnetine kadar, be vakit namazn kameti ile ayndr.
Yatsnn son snneti klndktan sonra u dua okunur:

Bu duann ardndan mezzin, Sall al Raslin Muhammed, Salt-i Tervihe (Tervih

namazna) niyet der ve herkes iinden salavat getirdikten sonra Niyet ettim Allah rzas iin
bugnk teravih namazn klmaya, uydum hazr olan u imama diye niyet ederek imama uyarlar.
Teravihin ara raketlerinde imam selam verince mezzin Sall al Raslin Muhammed
der ve herkes iinden salavat getirir. Baz yerlerde ise imam selam verince herkes sesli olarak bir
defa u ekilde salavat getirilir (Bu salavat, teravihin son rekatndan sonraki selamda ise defa
tekrar edilir):

mam teravihin sonunda selam verince, euz besmele ekip u iki ayetten (Bakara
2/185in ba ksm, l-i Imrn 3/53) birisi okunur ve dua edilir:

29

mam duay bitip ellerini yzne srnce mezzin Sall al Raslin Muhammed, Salt-i
Vitre (Vitir namazna) niyet der. Herkes iinden salavat getirdikten sonra Niyet ettim Allah rzas
iin bugnk Vitir namazn klmaya, uydum hazr olan u imama der. mam Vitir namazn
kldrp selam verince mezzin Al Raslin salavt der ve bundan sonras, be vakit namazn
kameti ile ayndr.

VI. SELA (SALA)

Sela; Hz. Peygambere salavat getirilmek demektir. Cuma akam (Perembe gn akam)
yats ezanndan bir mddet nce, cenazenin ilanndan nce, Ramazanda yats ezanndan bir mddet
nce ve bayram gnleri sabah ezanndan nce sela okunur. Selaya aada bataki kaln olarak
belirtilmi olan ksmla balandktan sonra tire (-) ile ayrlanlardan istenilenler sylenir (normalde
be tanesini sylemek yeterli olur, sonda yer alan Y Seyyidel , kafiye/makam olarak biti
cmlesine uygundur). Tire ile ayrlanlardan her biri sylendikten sonra, dieri sylenmeden nce en
bataki kaln ksm tekrarlanr. En sonunda ise, en sondaki kaln ksm sylenerek bitirilir.

)



(

-











-

-















-

30

VII. KURAN OKUDUKTAN SONRA OKUNACAK DUA

.
)

*







( .



.
.


*

.


.

.

)




( .

VIII. DERSE BALARKEN OKUNACAK DUA

.









.



.

.








). (Allahn ad ile balarm