UPUTE ZA IZRADBU ZAVRNOGA RADA

1. Zavrni rad je uenikova samostalna struna obrada izabrane teme. Izradbom i obranom zavrnog rada uenik : pokazuje stupanj usvojenosti teorijskog i praktinog znanja i sposobnost sluenja strunom literaturom i elektronikim izvorima podataka. dokazuje stupanj steenih kompetencija i ishoda obrazovanja u obrazovnom profilu pokazuje se kompetentnost samostalnog istraivanja i strune obrade izabrane teme na sustavan, smislen i gramatiki i pravopisno ispravan nain. Obranom zavrnog rada u obliku prezentacije pokazuje se uenikova sposobnost samostalnog izlaganja, objanjavanja i prezentiranja rezultata istraivanja u pisanom radu.

2. Uenik izabire temu zavrnog rada u dogovoru s predmetnim nastavnicima struke, a

potujui rokove iz Pravilnika o izradbi i obrani zavrnog rada.1

3. Nakon izbora teme zavrnog rada uenik predlae nacrt ili strukturu zavrnog rada
mentoru na redovitim konzultacijama. Ovdje je vano da uenik navede popis literature i druge izvore podataka koje namjerava koristiti pri izradi zavrnog rada.

4. Nastavnik zajedno s uenikom definira precizan sadraj i strukturu zavrnog rada.

Tijekom izrade u vrijeme dogovorenih konzultacija nastavnik stoji na raspolaganju za sve eventualne nejasnoe, sugestije oko pisanja rada i savjete oko dodatnih izvora literature. 5. Nakon to izabere temu zavrnog rada uenik prikuplja literaturu, udbenike, lanke iz asopisa, informacije s interneta ili baza podataka koji obrauju izabranu tematiku. Prouavanje strune literature je nuan preduvjet daljnjeg samostalnog rada.

6. Uenik izrauje rad samostalno s pravom i obvezom redovitih konzultacija s

mentorom. Mentor prati rad uenika i pomae mu savjetima, a moe zahtijevati doradu, izmjenu ili dopunu zavrnog rada. Uenik je duan postupiti prema uputama i primjedbama mentora.

7. Zavrni rad sastoji se od sljedeih dijelova:

-

naslovna stranica sadraj saetak (samo za ekonomiste, komercijaliste, turistiko-hotelijerske komercijaliste i prodavae) uvod glavni dio razrada teme zakljuak literatura prilozi posljednja stranica rada (za upisivanje ocjena)

Zavrni rad treba uvezati termo uvezom.

a) Naslovnom stranicom autor uspostavlja prvi kontakt s itateljem rada. Treba

sadravati osnovne podatke ( o koli, smjeru, ueniku, mentoru, nastavnom
1

Broj tema treba biti 50% vei od broja uenika (npr.ako imamo ukupno 30 maturanata u cijeloj koli, treba ponuditi 45 tema).

predmetu, naslovu zavrnog rada, kolskoj godini ) te biti odgovarajue oblikovana. Nikada se ne oznaava rednim brojem. Ubacivanje slika u naslovnu stranicu se ne dozvoljava. (prilog 1)

b) Sadraj predstavlja tematski prikaz rada i daje uvid u stranice rada na kojima se
nalaze naslovi cjelina, poglavlja, odjeljaka. Sadraj se stavlja odmah iza naslovnice. (prilog 2)

c) Saetak je, kako mu i ime govori, saeta verzija cjelokupnog rada. Poeljan opseg
saetka je jedna do jedna i pol stranica teksta. Saetak se pie bez podnaslova, poput eseja. U saetku se ukratko: opisuju svrha i ciljevi rada izlau teorijska polazita povezuju s praktinim dijelom navode zakljuci. Saetak se moe poeti pisati tek kada je cjelokupan zavrni rad napisan (tonije: dio rada od uvoda do zakljuka). Saetak se ne numerira.

d) Uvod se numerira arapskim brojem 1. Uvod sadri osnovne naznake problema koji
se razmatra (imenuje se problem i razlog izbora za predmet prouavanja), nain obrade problema i strukturu rada.

e) Glavni dio ili razrada teme, ukoliko to tema doputa, sastoji se od dva temeljna dijela.
Prvi je dio teorijski dio u kojem se navode teorijski doprinosi razliitih autora . Drugi dio je praktini dio u kojem se prikazuje konkretan primjer problema ili sluaj iz prakse. Cjelokupan sadraj teksta u radu treba biti smisleno rasporeen.

f) Tekst zavrnog rada zavrava zakljukom u kojemu ukratko treba prikazati rezultate
i spoznaje do kojih se u radu dolo. Takoer, u zakljuku je poeljno iznijeti stav o istraenom problemu, prikazati eventualnu nepodudarnosti teorije i prakse, te istaknuti vlastita miljenja i prijedloge. Zakljuak mora zapoeti na posebnoj stranici i numerira se .

g) Popis literature slijedi

nakon zakljuka, a prije eventualnih priloga ili dodataka. Naslov Literatura numerira se i pie velikim slovima na vrhu stranice.

Izvori se niu abecednim redom prema prezimenu autora, a ne postoji li autor ili urednik prema prvoj rijei iz naslova. Oznaavaju se arapskim brojevima. Najprije se navodi prezime autora koje se odvaja zarezom od inicijala imena. Zatim se pie naslov knjige, ime izdavake kue, sjedite izdavake kue ili mjesto gdje je knjiga izdana te godina kada je izdana. lanci koriteni u radu navode se ovako: najprije se pite autor, zatim naslov lanka te asopis u kojem je lanak objavljen, broj asopisa, godina izdanja navedenoga broja, te stranice na kojima je lanak tiskan. Primjeri navoenja literature: knjige,udbenici: 1. Kuvai, N: Poduzetniki projekt Kako sainiti biznis-plan?-Teorijski prikaz, Veleuilite u Splitu, Split, 2001. 2. Marui, M: Plan marketinga za uspjeno trino poslovanje, Adeco, Zagreb, 1998. struni lanci:

1. Solomon, G., King, S: Issues in growing a family business, Journal of Small Business
Management, 2001. vol. 39(1), pp. 3-13. 2. Jelavi, F: Aktivnosti uenika kao temeljna odrednica nastave, Pedagoki rad, br. I, 1988., str. 44 51. Internetske stranice:

1. web stranice Hrvatske gospodarske komore www.hgk.hr (10. 01. 2010) 2. www.Home-Small-Business.com (05.12. 2009)
osim cijelog imena stranice u zagradi je potrebno navesti i datum posjete stranici s koje smo preuzeli podatke. U izradi svoga zavrnog rada koristit ete Internet pa je stoga vano naglasiti da se metoda copy-paste s interneta u Word ne smatra izradom zavrnog rada. Podaci se mogu preuzeti s interneta, ali to na smije biti copy-paste itavih stranica.

h) Prilozi (dokumenti i sl. ) stavljaju se na kraj rada. numeriraju na vrhu stranice (Prilog
Br. 1, Prilog br.2 ...) i takvi se vode u SADRAJU.

8. POSLJEDNJA STRANICA RADA treba izgledati kao u prilogu br. 3. Na njoj se

ostavlja prostor u koji e se upisati datum predaje rada, ocjena izradbe rada, potpis mentora kao dokaz da je mentor prihvatio rad, datum obrane rada i ocjena obrane rada, te zavrna ocjena koja proizlazi iz aritmetike sredine ocjena izradbe i obrane rada. Mogue je upisati i komentar mentora ili komisije za obranu.

9. Mentor za svakog uenika ispunjava konzultacijski list na kojem evidentira kada je i

koliko puta uenik bio na konzultacijama. Konzultacijski list ostaje kod mentora i nije dio zavrnog rada. (prilog 4 )

10. Broj stranica zavrnog rada: za ekonomiste i komercijaliste od 10-15 stranica2, za

turistiko-hotelijerske komercijaliste i prodavae 7-10 stranica, a za kuhare, konobare i slastiare 4-6 stranica. Naslovna stranica i prilozi se ne raunaju.

11. Dva primjerka termo uvezanog rada (s potpisom mentora na posljednjoj stranici
kojim se potvruje da je mentor prihvatio rad ) treba predati u tajnitvo kole na ovjeru i urudbiranje. 12. Obrana zavrnog rada: o zavrni rad brani se pred trolanim ili peterolanim povjerenstvom koji ine razrednik, mentor i profesor struke. o obrana rada traje najdue 30 minuta o od uenika se oekuje da samostalno predstavi osnovne teze svoga rada, da pokae samostalno vladanje obraenom temom i odgovori na pitanja ispitivaa. o samostalno predstavljanje teme rada obavlja se uz pomo PowerPoint prezentacije koja mora imati 10 slajdova . Ukoliko uenici imaju noviju verziju Microsoft Officea neka prezentaciju pri snimanju pretvore u verziju 97-2003. : Save asSave asType: PowerPoint 97-2003.
2

Jedna stranica teksta treba sadravati 1800 znakova po stranici,tj. jednu karticu teksta. Kako izraunati karticu teksta? Tools (alati)--Word count (brojanje rijei)Caracters with blank spaces (znakova s prazninama). Dobiveni broj podijelite s 1800 i dobit e te toan broj napisanih kartica (koji treba biti jednak zadanom broju stranica).

obvezu obrane uz pomo PowerPoint prezentacije imaju uenici ekonomisti, komercijalisti i turistiko-hotelijerski komercijalisti. Ostali mogu, ali ne moraju koristiti PP prezentaciju ako to ne ele. o uenici imaju obvezu prije obrane rada PowerPoint prezentaciju predati povjerenstvu na CD nosau. o nakon prezentacije uenik odgovara na pitanja povjerenstva o ueniku se ocjena ne priopava odmah, nego tek kada svi uenici zavre s obranom radnji o Prije pisanja zavrnog rada treba se prisjetiti rijei se odvajaju samo jednim razmakom interpunkcijski znakovi (. , ? ! : ; ) piu se zajedno s rijeju iza koje slijede, nakon toga obvezno jedan razmak navodnici i zagrade piu se zajedno s rijeju ispred i iza koje se nalaze crtica se pie zajedno s rijeima izmeu kojih stoji ako se radi o sloenici (npr. matematiko-informatiki), a odvojeno ako se koristi u neku drugu svrhu reenicu nikada ne valja zapoinjati brojkom tekst treba pisati u odlomcima (odlomak je dio teksta koji zakljuujemo tipkom <Enter> ) poetak odlomka mora biti uvuen --> tipka <Tab>.

veliina slova i vrsta pisma: Standardna veliina slova za cijeli tekst je 12 (naslovi cjelina 14). Izuzetak je naslovnica gdje je dio pisan fontom 14, a dio fontom 12 .(vidi prilog 1) Vrsta pisma (font) treba biti Times New Roman ili Arial. Odabrani font mora se primjenjivati na cijeli tekst zavrnog rada. Stil fonta (Bold, Italic, Underline) se ne primjenjuje na cijeli tekst ve samo na pojedine rijei ili dijelove reenica koje elimo posebno istaknuti. Ne treba ga koristiti preesto jer e rad izgledati neuredno. a) oznai sve (Edit --> Select All) b) veliina slova je 12 (Format --> Font --> Size: 12) c) font (Format --> Font --> Font: (npr) Arial) poravnanje (obostrano), prored (1.5) Tekst treba obostrano poravnati (naslove emo naknadno oblikovati), a standardni prored za zavrni rad je 1.5. a) oznai sve (Edit --> Select All) b) poravnanje je obostrano (Format --> Paragraph --> Alignment: justified) c) prored je 1.5 (Format --> Paragraph --> Line spacing: 1.5 lines) postavljanje standardne margine stranica Standardne margine - gore, dolje, lijevo i desno su 2,54 cm (1 inch) .Potrebno je postaviti i uveznu marginu slijeva (oko 1 cm). File --> Page Setup... --> kartica Margins --> margine (Top, Bottom, Left, Right) staviti na 2,54 cm, a uveznu (Gutter) na 1 cm

slike, crtei, tablice, grafikoni Slike, crtei, tablice i grafikoni ubacuju se izmeu teksta . Svakoj slici, crteu, tablici, grafikonu potrebno je dodati redni broj i naziv. To se pie odmah ispod slike (bez reda razmaka). I slika i naziv slike se centriraju (Format --> Paragraph --> Alignment: Center). Po jedan red razmaka stavlja se prije slike i poslije naziva. umetanje brojeva stranica Stranice zavrnog rada trebaju biti pravilno oznaene. Umeu se automatski u zaglavlje (header) ili podnoje (footer). Naslovna stranica ne smije imati oznaku broja. a) b) c) d) Insert --> Page Numbers moemo odabrati hoe li brojevi stranica biti gore ili dolje (Position) lijevo, desno ili u sredini (Alignment) naslovna stranica bez oznake broja stranice (ostaviti prazno Show number on first page)

zaglavlje i podnoje U zaglavlje ili podnoje moe se smjestiti tekst koji e biti vidljiv na svim stranicama rada, npr. moe na vrhu svake stranice pisati naziv autora i naslov rada to je zgodno podvui da se odvoji od glavnog teksta. (vidi vrh stranice). a) b) c) d) View --> Header and Footer otvorit e se okviri za zaglavlje i podnoje (ostatak teksta je sive boje) upiemo eljeni tekst, formatiramo ga veliina slova, poravnanje, crta ispod,... naredbom Close zatvaramo pogled zaglavlja i podnoja i vraamo se u tekst rada (sad je zaglavlje i podnoje sive boje) e) u Print Preview (pod File) moemo pogledati jesmo li zadovoljni izgledom rada oznaavanje dijelova zavrnog rada Najpregledniji nain oznaavanja dijelova rada predstavlja decimalni sustav brojeva. Svaka se glava (cjelina) oznaava arapskim brojem (1., 2., 3.,...). Prva znamenka svakoga poglavlja podudara se s brojem glave kojoj poglavlje pripada, a druga znamenka oznaava redni broj navedenoga poglavlja (1.1., 1.2., 1.3.,...). Isti postupak slijedi za oznaavanje odjeljaka (1.4.1., 1.4.2.,...) i toaka. (Pogledati kako je rad oznaen u SADRAJU, Prilog br. 2) a) Dakle, najprije se treba "proetati" tekstom i ispred naslova dodati gore navedene oznake. Pritom se i prije i poslije naslova stavlja po jedan red razmaka. Svaka glava (cjelina) treba poeti na novoj stranici (Insert --> Break --> Page Break). b) Zatim se naslovima dodjeljuju stilovi: Naslove cjelina formatira se u Naslov1 (Heading1), nazive poglavlja u Naslov2 (Heading2), nazive odjeljaka u Naslov3 (Heading3). Pritom se svakom stilu (Heading1, Heading2, Heading3) moe dodati jo neki od formata za oblikovanje teksta kao npr: Bold, Italic, Underline . Veliina slova za Heading1 mora biti vea od Heading2, a ona vea od Heading3 koja je vea ili jednaka normalnom tekstu ( font 12).

c) Oznai se prvi naslov cjeline, na njega se primijeni Heading1 (Format --> Style -->
Heading1...), po elji se doda jo neki od formata za oblikovanje teksta (boja, veliina slova). Nakon toga se u popisu stilova javlja Heading1+... (ono to ste dodali). Zatim se redom oznaavaju i naslovi preostalih cjelina i na njih se primijeni isti taj stil Heading1+... Zgodno je za to koristiti prenositelja oblikovana (Format painter). d) Isti postupak se ponavlja za poglavlja (Heading2+...), odjeljke (Heading3+...),...

citiranje i biljeke Kada citiramo nekog autora, citat je potrebno staviti u navodnike, primijeniti kurziv (stil Italic) te navesti koga smo citirali. Za to se mogu koristiti fusnote. U fusnote se mogu stavljati i definicije, napomene i sl. Npr: "Informacijska znanost je znanost koja se bavi informacijama u najirem smislu." 1

a) Insert --> Reference --> Fusnote --> OK, u tekstu se pojavio se redni broj fusnote (1) b) na toj stranici ispod teksta iza znaka 1 potrebno je dopisati komentar na citat ovako:
1

Grundler, D., Blagojevi, L. Informatika 1, Zagreb: kolska knjiga, 2007., str. 14.

Prilog br .1: Naslovna stranica

Strukovna kola Virovitica Vukovarska cesta 1 33 000 Virovitica

Zavrni rad iz predmeta:

Poduzetnitvo

Tema:

Obiteljsko poduzee kao oblik poduzetnikog pothvata

Mentor: Ana Ani, prof

Uenik: Marko Mari smjer: komercijalist

Virovitica, ljetni rok k. god. 2009./2010.

Prilog br. 2: Sadraj

S A D R A J: SAETAK............................................................................................................. 1 1. UVOD..................................................................................................................3 2. RAUNOVODSTVO TRGOVINSKIH PODUZEA............................................4 2.1. Pojam raunovodstva......................................................................................4 2.2. Povijesni razvoj raunovodstva.......................................................................4 2.3. Naela raunovodstva.....................................................................................5 2.4. Raunovodstveni proces..................................................................................6 2.5. Knjigovodstvene isprave u raunovodstvu trgovake robe.............................6 3. UPRAVLJANJE U RAUNOVODSTVU.............................................................7 3.1. Struktura raunovodstva..................................................................................7 3.2. Financijsko upravljanje.....................................................................................7 3.3. Upravljako raunovodstvo..............................................................................8 3.4. Informacije potrebne za donoenje upravljakih odluka..................................8 4. PLANIRANJE U RAUNOVODSTVU................................................................9 4.1. Strateko planiranje i postojei program.........................................................9 4.2. Formalni sustav stratekog planiranja.............................................................9 4.3. Raunovodstveno planiranje.........................................................................10 4.3.1. Svrha raunovodstvenog planiranja.....................................................10 4.3.2. Zadaci raunovodstvenog planiranja....................................................10 5. RAUNOVODSTVENO PLANIRANJE U TRGOVINI......................................11 5.1. Pojam raunovodstvenog plana....................................................................11 5.2. Plan prodaje...................................................................................................11 5.2.1. Pogreke u prognozi prodaje................................................................11 5.2.2. Tehnike predvianja prodaje................................................................12 5.2.3. Podloga za prognozu i izrada plana prodaje........................................13 5.3. Plan nabave...................................................................................................13 5.3.1. Pretpostavke za izradu plana nabave..................................................14 5.3.2. Pogreke u planiranju zaliha.................................................................14 5.4. Plan trokova marketinga i uprave................................................................15 5.5. Plan novca.....................................................................................................15 5.6. Upravljanje novcem.......................................................................................15 5.7. Planski financijski izvjetaji............................................................................16 5.8. Izrada raunovodstvenog plana.....................................................................16 5.8.1. Vremenski vijek raunovodstvenog plana............................................16 5.8.2. Komisija za planiranje...........................................................................17

5.9. Uloga raunovodstva u planiranju.................................................................18 5.10. Ljudski utjecaj u raunovodstvenom planiranju...........................................18 5.11. Ogranienja planova....................................................................................19 6. PRIMJER IZ PRAKSE: PODUZEE BONUS d.o.o.......................................20 6.1. Opi podaci o poduzeu................................................................................20 6.2. Okolina i konkurencija....................................................................................21 6.3. Odnosi s kupcima i dobavljaima..................................................................21 6.4. Planiranje i odluivanje..................................................................................22 6.5. Raunovodstveno planiranje u poduzeu......................................................23 7. ZAKLJUAK.....................................................................................................25 8. LITERATURA....................................................................................................26 9.PRILOZI..............................................................................................................27 9.1. Bilanca............................................................................................................27 9.2. Raun dobiti i gubitka.....................................................................................28 9.2. Financijski plan za 2010. godinu....................................................................29

Prilog br. 3: Posljednja stranica rada

Datum predaje rada:___________________________________

(mentor je prihvatio izradbu)

Potpis mentora: _______________________________________ Ocjena pisanog rada:____________________________________

Datum obrane rada: ____________________________ Ocjena obrane rada:____________________________

Konana ocjena: ______________________________

Povjerenstvo (trolano ili peterolano): 1. mentor: ________________________________ 2. profesor struke :__________________________ 3. profesor struke:___________________________ 4. profesor struke:___________________________ 5. profesor struke:___________________________

Prostor za izdvojeno miljene ili eventualni komentar:

Prilog br. 4: KONZULTACIJSKI LIST

Konzultacijski list za uenika : ______________________________, razred:______

Rb.

Datum konzultacija

Biljeke o napredovanju

Potpis mentora