4 - KZ-KZ Bihurgailuak PDF

POTENTZIA ELEKTRONIKOA KZ-KZ BIHURGAILUAK
Eibarko IITUE 26ko IRA 1

4. KZ-KZ BIHURGAILUAK.
4.1. KZ-KZ BIHURGAILUAREN OINARRIZKO IDEIAK.
4.1.1. Sarrera.
4.1.1.1. Elikatze-iturri ezberdinak.
4.1.1.2. Elikatze-iturriaren iragazkia.
4.2. KZ-KZ BIHURGAILU EZ-ISOLATUAK.
4.2.1. Sarrera.
4.2.2. A klaseko Chopper-a ( 1. Koadrantea ).
4.2.3. B klaseko Chopper-a ( 2. Koadrantea ).
4.2.4. C klaseko Chopper-a ( 1. eta 2. Koadranteak ).
4.2.5. D klaseko Chopper-a ( 1. eta 4. Koadrantea ).
4.2.6. E klaseko Chopper-a ( 4 koadrantetan edo zubia ).
4.2.6.1. Polobakarreko aktibazioa.
4.2.6.2. Aktibazio bipolarra.
4.2.7. Buck bihurgailua ( step down ).
4.2.7.1. Korronte etengabe bezala.
4.2.7.2. Korronte eten bezala.
4.2.7.3. Tentsio eta intentsitatearen erregulazioa.
4.2.7.3.1. Tentsiozko kontrola.
4.2.7.3.2. Korrontezko kontrola.
4.2.7.3.3. Histeresizko kontrola.
4.2.7.4. Potentzia-faktore zuzentzailea ( PFC).
4.2.8. Boost bihurgailua ( step-up ).
4.2.8.2. Korrontea eten bezala.
4.2.9. Buck-Boost bihurgailua ( step-down step-up ).
4.2.9.2. Korronte eten bezala.
4.3. KZ-KZ BIHURGAILU ISOLATUAK.
4.3.1. Transformadoreak.
4.3.2. Flyback bihurgailua.
4.3.3. Dispertsio induktantziaren eragina.
4.4. ARIKETAK.


4. KZ-KZ BIHURGAILUAK.

4.1. KZ-KZ BIHURGAILUAREN OINARRIZKO IDEIAK.

4.1.1. Sarrera.

KZ/KZ bihurgailua, etengailu estatiko edo Chopper gisa jarduten du, erdieroaleak
erabiliz (transistore eta tiristoreak) seinale bat beste seinale baten bidez eteten duelarik.
Korronte zuzeneko tentsio iturri konstantea erabiliz errendimendu handiko korronte zuzeneko
tentsio aldakorra lortzeko erabiltzen dira. Horrela, bataz besteko tentsioa doitu daiteke:
Irteerako tentsioa sarrerako tentsioa baino handiagoa edo txikiagoa, eta zeinu berekoa edo
kontrakokoa izan daiteke. Chopper-ak KZ motorrak kontrolatzeko erabiltzen dira batez ere.

KZ-KZ bihurgailu sinple bat 4.1.1. irudian agertzen da, bertan, etengailu bat eta karga
bat jartzen da. Bihurgailutik ateratzen den uhin forma 4.1.2. irudian ikus dezakegu.

4.1.1. KZ-KZ bihurgailu sinple bat.

4.1.2. KZ-KZ bihurgailu sinple baten irteerako tentsioaren uhinak.

Kommutazio frekuentzia handiak erabiltzen dira kondentsadoreen kapazitatea
murrizteko, horrela zirkuituaren bolumen, pisu eta presioa gutxituz. Kommutazio frekuentzia
horiek bihurgailuaren sarrerako eta irteerako uhinarenak baino askoz altuagoak dira eta honek
behe paseko iragazkiak erabiltzea ahalbidetzen du, nahi ez ditugun harmonikoak
desagerrarazteko.



Etengailuen kontrol seinalea sortzeko zirkuituaren eskema 4.1.3. irudian azaltzen
zaigu. Konparadore bat erabiliz pultsu zabaleraren modulazioa (PWM) egiten da, 4.1.4.
irudiko grafikoan ikusten den bezala.

4.1.3. Etengailuaren kontrol seinalea sortzeko zirkuitua.

On egoeran: Vkontrola >
st (zerra-hortza tentsioa) eta Off egoeran: Vkontrola <
st
izango da.

Lan zikloa formula honekin aterako dugu:

Kommutazio-maiztasuna, bestalde, honelakoa izango da:

4.1.3. irudiko zirkuitutik ateratzen diren uhinak, 4.1.4. irudian azaltzen dira. Bertan,
uhin triangeluar bat Vkontrola -rekin konparatzen da, kommutazioa kontrolatzeko seinalea
sortuz.

on control
p st
T V
D
T V
= =
1
s
p
f
T
=


4.1.4. Etengailuaren kontrol seinalearen uhinak.

4.1.1.1. Elikatze-iturri ezberdinak.

Elikatze-iturri linealak eta kommutatuen arteko desberdintasunak ikusiko ditugu
jarraitua:

Elikatze- iturri linealak:

50 Hz-ko transformadoreak behar dira elikatze iturri linealetarako. Hauek handiak eta
pisutsuak izaten dira maiztasun handiko transformadoreekin alderatuz gero. Aparagailu
hauekin, transistoreak zona aktiboan egiten du lan, beraz potentzia handia barreiatzen da
(beroa). Errendimendua baxua da elikatze mota honetan, normalean %30-%60. Potentzia baxu
eta ertainetan erabiltzen da bakarrik (errendimendu txarra dela medio). Ez ditu EMIak sortzen
eta kontrol-zirkuitua ez da konplexua.

4.1.5. Elikatze- iturri linealak.


Elikatze-iturri kommutatuak:

Maiztasun handietan lan egiten dute (>50kHz), hau dela eta transformadoreak, harilak
eta kondentsadoreak dezente txikiagoak dira eta hortaz, elikatze-iturrien tamaina txikiagoa da.
Transistoreak kommutazio egoeran egiten dute lan. Errendimendu handiagoa edukiko du:
%70-%90. Baina kommutazioek EMIa sortzen dute eta sarreran EMI iragazki bat jarri behar
izaten da. Kontrol-zirkuitua konplexua da. Irteerako tentsioaren aldaketak zuzentzen, elikatze-
iturri linealak baino denbora gehiago behar izaten dute.

4.1.6. Elikatze-iturri kommutatuak.

4.1.1.2. Chopper-aren elikatze-iturriaren iragazkia.

Zatikatzailean sortzen diren korronte harmonikoek perturbazioak sor ditzakete,
paraleloan jartzen ditugun beste bihurgailuen funtzionamenduan. Hori gerta ez dadin, LC
iragazteko zelula erantsi beharko da bihurgailuaren eta iturriaren artean, harmonikoak C
kondentsadorearen bitartez deribatzeko.

4.1.7. Iragazkiaren efektua.

4.1.7. irudian bihurgailua sarreran LC iragazkiarekin agertzen da A klaseko
etengailuan.



4.1.8. Iragazkia bihurgailuan.

Elikatze-iturriko eta iragazkiaren ondorengo korronteen arteko erlazioa formula honen
bitartez adierazten da:

Ideala I1 korronte zuzena izatea da, eta horretarako harmoniko guztiak ezeztatu
beharra dago. Bi korronteen arteko erlazioa txikia izan dadin, honako baldintzak bete behar
ditu, non wo = 2t/Tp Chopper-aren maiztasuna den:

Goiko bi formulak elkartuz, baldintza hau irtengo zaigu:

Iragazkiaren erresonantzia-maiztasunaren (Wf) balioa jaitsi nahi bada, induktantzia eta
kondentsadorearen balioak igo egin beharko dira. Balio horiek prezioak eta bolumenak
mugaturik egongo dira. Wf -ren balioa txikia den kasua gertatzen bada, geratzen den espresioa
honako hau da:

2
0
2
1
f
w
w
>>
0 l
2 2
0 0 0
1/ 1
1/ 1
c
n Harmonikoaren
s L C
ordena
Z jw nC I
I Z Z jw nL jw nC w n LC
=
| |
= = =
|
+ +
\ .
l
2 2
0
1
n Harmonikoaren
s
ordena
I
I w n LC
=
| |
=
|
\ .
1
f
w
LC
= 2 2
0
1 w n LC >>

4.2. KZ-KZ BIHURGAILU EZ-ISOLATUAK.

4.2.1. Sarrera.

KZ motorrak kontrolatzeko KZ-KZ bihurgailuen sailkapena Vo eta Io positiboak edo
negatiboak izatearen araberakoa da. Horrela, 5 mota ezberdinetako bihurgailuak aterako
zaizkigu :

4.2.1. Bost bihurgailu motak.

4.2.2. A Klaseko Chopper-a ( 1. koadrantea).

A klaseko Chopper-etan Io eta Vo positiboak izango dira beti. Zirkuitu hauek egiteko
erabiltzen diren etengailuak BJT, MOSFET, IGBT, Tiristorea (blokeoa behartuarekin ) izan
ohi dira. Kargan R eta L-rekin batera, E indar elektroeragilea jartzen da seriean.

4.2.2. A klasea.
Vo > 0
Io > 0



4.2.3. A klaseko bihurgailua.

Tiristorea eta diodoaren egoeren arabera, 3 zirkuitu aterako zaizkigu, 4.2.4. irudian
ageri direnak. Bertan ikusten da, Q1-en bidez korrontea guk nahi dugun tokitik igaroko
daitekeela. Ton denboran korrontea Q1-etik zehar igaroko da eta Toff denboran berriz D1-an
zehar. Korronte zuzeneko makinak korrontea xurgatuko du trakzio-natuz.

4.2.4. Hiru egoeren zirkuituak.

Kargatik doan korrontea, etengabea edo etena izan daiteke:

Korronte etengabe bezala:

Io kargako korrontea ez da inoiz ezeztatzen, etengabe eroaten du. Toff tarte osoan
kargako tentsioa zero izango da. 4.2.5. irudiko grafikoen arabera, tentsioaren batez besteko
balioa lortuko dugu, horretarako kargako induktantziaren batez besteko balioa zero dela
hartuko dugu kontutan.


Batez besteko irteerako tentsio eta intentsitatea, eta sarrerako intentsitateak ekuazio
hauek izango dituzte:

4.2.5. Korronte etengabe uhinak.

Korronte eten bezala:

Kasu honetan, Toff denbora tartean Io kargako korrontea ezeztatu egingo denez,
eroapen etena izango da. Horregatik, bihurgailuak eroapen etenean jarduten duela esan ohi da.
Vo tentsioaren eta Io-ren batez besteko balioa, ezin izango da berehala kalkulatu etengabea
zeneko kasuan bezala. Baina kargako batez besteko tentsioa handiagotzen dela egiazta daiteke
( )
0
( )
0
avg
avg
V E
I
R
=
( )
ON
avg
o
p
t
V V
T
=
( ) ( )
ON
avg avg
s o
p
t
I I
T
=

bi kasuetan. Kargako korrontea txikiagotzen bada, korrontea eten bihurtzera iritsiko da, eta
berehalako balioan eta Vo batez besteko tentsioa handiagotu egingo da.

D aldatzean, Vo(avg) aldatzen da, eta ondorioz, baita motorraren abiadura-momentua
ere. Irteerako bataz besteko korrontea positiboa denez, irteerako bataz besteko tentsioa, E
baino handiagoa izan behar du; hurrengo formuletan ikusten den bezala:

4.2.6. Korronte eten moduko uhinak.

Etengailuak dituen potentzia-galerak aurkitzeko, formula hauek erabiliko ditugu,
sarrerako eta irteerako potentzien formulen bidez:

( ) aldatzean aldatzen da eta ondorioz motorraren abiadura-momentu ezaugarria
on
avg
o
p
t
D V
T
=
( )
0
( ) ( )
0

avg
avg avg
o
V E
I V E
R
= = + >
( )
0 0
1 1
. ( ) . ( ) .
p p
T T
avg
s s s
p p
Pbat V I t dt V I t dt V I
T T
= = =
} }
( ) ( )
0
1
( ) ( )
p
T
avg avg
o o o o o
p
P V t I t dt V I
T
= ~
}


Potentzia balantzea beraz, hurrengoa izango da:

Ditugun bi zirkuitu baliokideetatik ( ikusi 4.2.4. irudia ), bi ekuazio aterako ditugu bi
aldagaiekin ( 4.2.7. irudiko Iomin, Iomax ), hasierako baldintzekin eta irudiko uhinak
irudikatzeko ekuazioekin.

4.2.7. Irteerako korrontearen uhinak.

Zirkuitu baliokide a):

Irteerako korronteak honelako ekuazioa izango du, non den :

Hasierako baldintzetatik A aterako dugu:

A hasierako formulan ordezkatuz:

( ) ( ) ( ) avg avg avg
s o o
VI V I ~
L
R
t =
( ) .
t
o
V E
I t Ae
R
t

= +
0 CI t = min
( 0)
o o
I t I = =
0
min
.
o
V E
I Ae
R

= +
min
( )
o
V E
A I
R
=
min
( ) ( )
t
o o
V E V E
I t I e
R R
t

= +

Lehenengo ekuazioa horrelakoa izango da:

Zirkuitu baliokidea b)

Irteerako korronteak honelako ekuazioa izango du:

Hasierako baldintzetatik A aterakok dugu:

A hasierako formulan ordezkatuz:

Eta bigarren ekuazioa:

4.2.3. B Klaseko Chopper-a ( 2. koadrantea).

Kasu honetan, motorra trakzioaren noranzkoa mantenduz biratuko da. Trakzio era hori
makina maldan behera doanean, galgatzen denean edo aparailua gelditu nahi dugunean
erabiltzen da. Vo E baino txikiagoa denean, xurgatutako korrontea alderantzikatu egiten da,
baita momentua ere, abiaduraren kontrako noranzkoa hartuz eta galga gisa arituz.

( )
t
o
E
I t A e
R
t
'
' ' =
0
max max
.
o o
E E
I A e A I
R R
' ' = = +
'
max
( ) ( )
t
o o
E E
I t I e
R R
t
' = +
min max
( ) ( )
off
t
off p on o off o o
E E
t t t t I t t I I e
R R
t
' ' = = = = = +
max min
( ) ( )
on
t
on o on o o
V E V E
t t I t I I e
R R
t

= = = +
o max
0 I ( 0)
o
CI t t I ' ' = = =
o max
0 I ( 0)
o
CI t t I ' ' = = =


4.2.8. B klasea.

4.2.9. B Klaseko Chopper-a.

Bi diodoen portaeraren arabera, bi zirkuitu aterako zaizkigu, bi korronte ezberdinekin:

4.2.10. B Klaseko Chopper-aren bi zirkuituak.

Vo > 0
Io < 0



Ton denboran, korrontea Q2-an zehar iragango da eta Toff denboran, berriz, D2-ean
zehar. Korronte zuzeneko makinak iturrira korrontea emanez jarduten du. 4.2.11. irudian
bihurgailu baten tentsioaren eta korrontearen uhin-formak ikus daitezke.

4.2.11. B Klaseko Chopper-aren uhinak.

Bateria V kargatzen ari da:

Potentzia balantzea:

Tentsio zuzeneko motorrak kasu honetan, sorgailu bezala egiten du lan, energia
mekanikoa energia elektriko bihurtuz, energia hau baterian metatuz.

( )
( ) ( )
avg
o
avg avg
o o
V E
I V E
R
= = <
( ) ( ) ( ) avg avg avg
s o o
VI V I ~

4.2.4. C Klaseko Chopper-a ( 1. eta 2. koadranteak).

Kasu honetan, korrontea alderantzikatu daiteke baina tentsioa ezin daiteke negatiboa
izan, eta korrontea beti etengabea izango da. Horrela, intentsitatearen norabidearen arabera,
motor edo sorgailu bezala lan egin dezake:

4.2.12. C klasea.

4.2.13. C Klaseko Chopper-aren zirkuitua.

Irteerako bataz besteko tentsio eta intentsitatearen ekuazioak, C klaseko bihurgailu
batean, hauek izango dira:

Maiztasuna edo L handitzean, korrontearen kizkurdura gutxitu egiten da. Hau dela
eta, komenigarria da ahalik eta maiztasun handienarekin lan egitea. Maiztasunaren muga,
( )
ON
avg
o
p
t
V V
T
=
( )
( )
avg
o
avg
o
V E
I
R
=
( ) ( )
( ) ( )
Motorra
Sorgailua
avg avg
o o
avg avg
o o
V E I
V E I
> = +
< =
Vo > 0

potentziako erdieroaleen kommutazioko galerek ezartzen dute. Hau da, zenbat eta maiztasun
handiago orduan eta galera handiagoak edukiko ditu.

4.2.14. C Klaseko Chopper-aren uhinak.

4.2.5. D Klaseko Chopper-a ( 1. eta 4. koadrantea).

Kontrol egokia erabilita, zatikatzaile mota honekin makina motor bezala edo eta
sorgailu bezala funtziona dezake. Zatikatzaileak kargako tentsioaren noranzkoa alda dezake,
baina ez korrontearena.

4.2.15. D klasea.
Io > 0


4.2.16. D Klaseko Chopper-aren zirkuitua.

Irteerako bataz besteko intentsitatea honelakoa izango da:

Lehenengo koadrantean lan egiten badu Chopper-ak:

4.2.17. D Klaseko Chopper-aren uhinak.

( )
( )
avg
o
avg
o
V E
I
R
=


Potentzia balantzea honako hau izango da:

Laugarren koadrantean lan egiten badu Chopper-ak:

E < 0 eta |E| < V denean, energia kargatik sarera doa, hau da, E negatiboa izango da
eta E-ren modulua sarrerako tentsioa baino txikiagoa.

Kasu honetan, potentzia balantzea honako hau izango da:

4.2.18. D Klaseko Chopper-aren uhinak.

( ) ( ) ( )
+ - - +
avg avg avg
S o o
VI V I ~
( ) ( ) ( )
+ + + +
avg avg avg
S o o
VI V I ~

4.2.6. E Klaseko Chopper-a ( 4 koadrantetan edo zubia).

Lau koadranteetako zatikatzailea motor txikiak kontrolatzeko asko erabiltzen da.
Motorraren biraketaren noranzko bietan trakzio-natu eta galga daiteke eragozpenik gabe, eta
biraketa aldatzen edo abiadura txikiagotzen denean energia berreskuratuz galga daiteke.

4.2.19. E Klasea.

4.2.20. E Klaseko Chopper-a.

Zirkuitua kontrolatzeko bi aktibatze mota daude: polobakarreko aktibazioa eta
aktibazioa bipolarra:

4.2.6.2. Polobakarreko aktibazioa.

Polobakarreko aktibazioa egiteko, 4.2.21. irudian ikusten den bezala, bi konparadore
erabiliko ditugu kontrol tentsio bat eta tentsio triangeluar bat konparatzeko. Baina bigarren
konparadorean kontrol bezala erabiliko dugun tentsioa inbertitu egingo dugu, horrela bi
tentsio sortuz: VAN eta VBN.



4.2.21. Polobakarreko aktibazioa.

Polobakarreko aktibazioarekin ateratzen diren uhinak hauexek dira, bertan aktibatzeko
erabiltzen diren bi uhinak eta irteerako tentsioa eta korronteak (- +) ikus ditzakegu 4.2.22.
irudian.

Bataz besteko irteerako tentsioaren balioa ateratzeko formula honetaz baliatuko gara:

Lan-zikloaren arabera, irteerako batez besteko tentsioak balio ezberdinak edukiko ditu
eta hurrengo ekuazioekin espresaturik agertzen dira:

Irteerako bataz besteko tentsioaren balioa honela kalkula daiteke:

( ) avg
o Kontrol
V KV =
( )
. ( )
. .
2
. .(2 1) .
ON p ON
ON OFF
avg
o
p p
ON p
Kontrol
p tri
T V T T
T V T V
V
T T
T T
V
V V D V
T V

= = =
= =
( )
( )
( )
0.5 0
0.5
0.5
avg
o
avg
o
avg
o
D V
D V
D V
= =
> = +
< =


4.2.22. E klaseko Chopper-aren uhinak polobakarreko aktibazioa.

Kargako korrontearen eta tentsioaren noranzkoak polobakarreko kontrolarekin, beheko
irudian agertzen dira:

4.2.23. Korrontearen noranzkoa polobakarreko kontrolarekin.

4.2.6.2. Aktibazio bipolarra.

Kasu honetan, konparadore bat soilik erabiliko dugu aktibazio bipolarra egiteko, baina
konparadoreko irteera inbertituz bi tentsio irtengo zaizkigu: VAN eta VBN.

4.2.24. Aktibazio bipolarra.

4.2.25. E klaseko Chopper-aren uhinak aktibazio bipolarrarekin.

Aktibazio bipolarra erabiltzean ateratzen diren uhinak 4.2.25. irudian agertzen dira.
Han, aktibatzeko erabiltzen diren bi uhinak, irteerako tentsioa eta korronteak (- +) ikus
ditzakegu. Aktibazio hau hobea da irteeran, maiztasun bikoitza eta kizkurdura tentsio
baxuagoa baitu; hau 4.2.26. irudian ikus daiteke.

4.2.26. Kizkurdura polobakar eta bipolarrean.

Kargako korrontearen eta tentsioaren noranzkoak kontrol bipolarrarekin, beheko
irudian agertzen dira.



4.2.27. Korrontearen noranzkoa polobakarreko kontrolarekin.

Bataz besteko irteerako tentsioaren balioa ateratzeko formula honetaz baliatuko gara:

E klaseko Chopper-a aktibazio bipolarrarekin simulatzeko zirkuitua agertzen da
hurrengo irudian:

4.2.28. E klaseko Chopper-a aktibazio bipolarrarekin simulatzeko zirkuitua.

1
( )
4
control
avg
o
p tri
V t
V V V
T V
= =

Irteerako bataz besteko tentsioaren balioa formula honen bidez kalkulatuko dugu:

= 120 0,6/1 = 72 V, 4.2.29. irudiko grafikoan (Vmotor) bezala.

Lan-zikloaren arabera, irteerako batez besteko tentsioak balio ezberdinak edukiko ditu:

Gure kasuan, D = Vent/
ref = 0.6/1 = 0.6 denez, 0.5 baino handiagoa, Vo positiboa

izango da.

Simulatu dugun zirkuitutik, hurrengo uhinak ikusiko ditugu 4.2.29. irudiko grafikoan:
Vref, Vent, Vmotorra eta Imotorra. Bertan ikusten den bezala, Vmotor +Vcc eta Vcc tarteetan
ibiliko da (120), teorian bezala. Korronte jarraitua izango da beti. Zenbat eta denbora
gutxiago egon Ton-en (+120), Imotor-eko kizkurdura gutxitu egingo da.

4.2.29. E klaseko Chopper-a aktibazio bipolarrarekin simulaturiko uhinak.
( )
. ( )
. .
2
. .(2 1) .
ON p ON
ON OFF
avg
o
p p
ON p
Kontrol
p tri
T V T T
T V T V
V
T T
T T
V
V V D V
T V

= = =
= =
( )
( )
( )
0.5 0
0.5
0.5
avg
o
avg
o
avg
o
D V
D V
D V
= =
> = +
< =
( )
. ( )
. .
2
. .(2 1) .
ON p ON
ON OFF
avg
o
p p
ON p
Kontrol
p tri
T V T T
T V T V
V
T T
T T
V
V V D V
T V

= = =
= =

4.2.29. grafikoko Imotor uhina hobeto ikusteko zelan doan 0-raino, denbora gehiago
simulatuko dugu:

4.2.30. Simulaturik ateratako Imotor-eko uhina.

4.2.7. Buck bihurgailua (step down).

Buck bihurgailua (erreduzitzailea), potentzia bihurgailu bat da irteeran sarrerako
tentsioa baino txikiagoa edukitzea lortzen duena. Horretarako, bobina bat bi erdieroaleen
bitartez kontrolatzen da.

4.2.31. Buck bihurgailuaren zirkuitua.

Bi egoera ezberdin ditu funtzionatzeko: modu etengabea ( energia guztia kargara doa
korrontea ezereztu gabe) eta modu etena ( kargak, zirkuituak ziklo batean eman dezakeen
energia baino gutxiago behar du). Bi kasu hauek aztertuko ditugu jarraian:

4.2.7.1. Buck bihurgailua korronte etengabe bezala.

Induktoretik doan korrontea, kommutazio ziklo batean ez bada 0-tik jaisten
bihurgailua modu etengabean dagoela esaten da. Bi zirkuitu aterako zaizkigu transistore eta
diodoaren egoeren arabera:

4.2.32. Bi egoerak.

Suposatzen da C-ren kapazitatea handia izango dela, horregatik, Vo ia konstantea dela
esan dezakegu (kizkurdura baxua). Teorian sortzen diren uhinak hurrengo irudian ikusten dira:

4.2.33. Buck bihurgailuaren teoriako uhinak etengabe bezala.

Bobina-sarreratik irteerara energia transferitzeko erabiltzen da. Gordeta duen energia
On egoeran handitu (etengailua zabalik) egiten da eta Off egoeran gutxitu (etengailua itxita).

Harilaren batez besteko tentsioa (VL) 0 da 4.2.33. irudian ikusten den bezala. D 1
baino txikiagoa denez Vo, Vi baino txikiagoa izango da. Bertatik, formula hau atera dezakegu
eta Vo balioa jakin:
.

Potentzia balantzetik Ii atera dezakegu :

L aukeratzen da hurrengo bi kondizioetatik, korrontea etengabea izan dadin:

C-ren ondorioz Vo-ren uhinean kizkurdura sortzen da. Kondentsadoreek bere zirkuitu
baliokidean erresistentzia serie bat dute ESR deiturikoa eta horrek tentsio kizkurdura sortzen
du. Kizkurduraren balioa ekuazio honen bitartez jakin dezakegu:

4.2.34. Vo-ren kizkurdura C-ren ondorioz .

VoIo ViIi =
Vi
VoIo
Ii =
( ) ( ) 1 Vi Vo DT Vo D T =
Vo DVi =
Io Ii <
( )T D
L
Vo
DT
L
Vo Vi
IL =
= A 1
Iomin
IL
s
A
2 ( )
Iomin
L
T D Vo
s
2
1 ( )
f Iomin
D Vo
L
2
1
>
ESR C
V I ESR A = A

Kizkurdura hau kondentsadorearen balio kapazitiboak sortzen duena baina handigoa
izaten da:

4.2.7.2. Buck bihurgailua korronte eten bezala.

Kasu batzuetan, kargak behar duen energia hain da txikia kommutazio denbora amaitu
baino lehen energia transferitu dezakeela. Kasu honetan, bobinatik doan korrontea 0
bilakatzen da momentu batez eta bobina osorik deskargatuko da. Horrek ekuazioetan eragina
izango du aurrerago ikusiko dugun bezala.

4.2.35. Buck bihurgailuaren zirkuitua.

3 zirkuitu ezberdin aterako zaizkigu korronte eten bezala:

Vo
Q
C
A
A
=
2 2 2
1 L I T
Q
A
= A
( )
2
8
1
2
1
2 2
1
2 2 2
1
f LC
D
CVo
L
T D Vo T
CVo
I T
CVo
Q
Vo
Vo
L
=
A
=
A
=
A


4.2.36. Buck bihurgailuaren zirkuituaren egoera ezberdinak korronte eten bezala.

4.2.37. Buck bihurgailuaren zirkuituaren uhinak korronte eten bezala.

Harilaren batez besteko tentsioa (VL) 0 da 4.2.37. irudian ikusten den bezala. Bertatik,
formula hau atera dezakegu eta Vo-ren balioa jakin:

Beraz D+D1 > D denez, orduan V0 < Vi izango da.
( )
1
1

D
Vi Vo DT VoDT Vo Vi
D D
= =
+

Potentzia balantzetik Ii-ren balorea jakin dezakegu:

Kirchoff eginez elkarteetan, korronteen erlazio hau atera dezakegu:

Kondentsadorearen eta harilaren batez besteko korrontea:

Harilaren gailurreko korrontea ekuazio honetatik atera dezakegu:

Vo-ren kalkulua f(Vi, D, R, L,T):

IL zero egiten da, D1 balio hau duenean:

Horrela D1-ren balorea atera dezakegu:

Eta azkenik, Vo-ren formula eskura dezakegu, jakinda IL zero egiten dela D1-k
arinagoko balioa duenean:

o C L I I I + =
D i L I I I + =
T D
L
V
DT
L
V V
I
o o i
Lpk 1 =
=
1 1 1
Korrontearen azalera
1 1 1
( ) ( )
2 2
o o
Lpk L o
V V
I I I D D T D D D T
R T L
= = = + = +
0
2
1
2
1 = +
RT
L
DD D
2
8
2
1
RT L D D
D
+ +
=
RT L D D
D
Vi Vo
8
2
2
+ +
=
1
D
Vo Vi
D D
=
+
Io Ii <
0 = C I
R
V
I I
o
o L = =
VoIo ViIi =
Vi
VoIo
Ii =

4.2.7.3. Tentsio eta intentsitatearen erregulazioa.

KZ/Kzeko bihurgailuak kondizio zehatz batzuetan lan egiteko diseinatzen dira,
irteerako tentsioa (Vo), sarrerako tentsio nominala (Vs) eta kargako balorea. Horrela zein
izan behar den lan sikloa jakin daiteke. Baina, errealitatean kanpo agente batzuen menpe bere
jokabidea alda dezake, elikatze iturrietako perturbazioak eta kargaren aldaketen ondorioz.

Erresistentzia parasitiboak eta elementu erreaktiboetako tentsio beherapenaren
ondorioz, kontrol korapilo (lazo) bat ipini beharra dago irteerako tentsioa erregulatu nahi
badugu.

4.2.7.3.1. Tentsiozko kontrola buck bihurgailuan.

Zirkuitu hauekin irteerako tentsioan kanpoko aldaketek eraginik ez edukitzea bilatzen
da. Hau lortzeko retro-elikaturiko integratu proportzional (PI) bat ipiniko dugu, 4.2.38.
irudian ikusten den bezala.

4.2.38. Tentsiozko kontrolaren eskema.

4.2.39. Tentsiozko kontrola Buck bihurgailuan.

4.2.7.3.2. Korrontezko kontrola Buck bihurgailuan.
Transistorean korronte jakin bat agertzean kontroleko transistorea kommutatu egingo
da, pasoko transistorearen baseko korrontea mantenduz. Anplifikadore bat erabiliz
konparadore bezala korrontea antzemateko zirkuitua hobetu daiteke; adibidez LM310A
batekin. 4.2.40. irudian ESR ere agertzen da, hau da, kondentsadorearen erresistentzia
parasitiboak. Kontutan eduki beharrekoa kontroladorea diseinatzerako orduan.

4.2.40. Tentsiozko kontrolaren eskema.

4.2.41. Korrontezko kontrola Buck bihurgailuan.


4.2.7.3.3. Histeresizko kontrola Buck bihurgailuan.

Histeresizko kontrola oso famatua egin da elikatze iturrietan, oso soluzio sinplea baita.
Irteerako tentsioaren kizkurdura kontrolatzeko eta histeresi eremuan, erreferentzia tentsio
baten zentratua egoteko erabiltzen da (4.2.42. irudia).

4.2.42. Histeresi eremua.

4.2.43. Histeresizko kontrola Buck bihurgailuan.

4.2.7.4. Potentzia-faktore zuzentzailea ( PFC ).

Aparatu honekin korrontearen kalitatea hobetu daiteke, gainera interferentzi
elektromagnetikoen emisioa gutxitu, potentzia faktorea handitu eta harmonikoak gutxitzen
ditu. Artezgailuak kondentsadorea badu iragazki bezala, sarrerako korrontea ez da sinusoidala
izango eta tentsioaren gailurren inguruetan korronte pultsu estuak eta altuak azalduko dira.
Horrek, potentzia-faktore txarra suposatzen du eta maiztasun baxuko harmonikoak agertuko
dira. Arau batzuk daude harmoniko hauek mugatzen dituztenak: IEC 1000-3-2 adibidez.



4.2.44. Eskema.

4.2.45. Uhinak.

4.2.46. irudian sarrerako uhinak ageri dira, VLINEA eta ILINEA, eta argi ikusten da
intentsitatearen distortsioa.

4.2.46. Vac eta Iac-ren uhinak.

Potentzia faktorea honako ekuazio hau du:

4.2.47. PFC.

4.2.8. Boost bihurgailua (step-up).

Boost bihurgailua (erreduzitzailea), potentzia bihurgailu bat da irteeran sarrerako
tentsio zuzena baino handiagoa edukitzea lortzen duena. Horretarako, bobina bat bi
erdieroaleen bitartez kontrolatzen da, nahi dugun tokira konektatuz. Sarritan, kondentsadore
eta induktoreen bitartez eginiko filtroak gehitzen dira errendimendua hobetzeko.

4.2.8.1. Boost bihurgailua korronte etengabe bezala.

Bihurgailua modu etengabean dagoela esaten da; induktoretik doan korrontea,
kommutazio ziklo batean, ez bada 0-tik jaisten. Bi zirkuitu baliokide aterako zaizkigu
transistorearen egoeraren arabera:

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
_
1 1 1 2 2 2 3 3 3
( ) ( )
cos( ) cos( ) cos( ) ...
1
avg avg rms rms rms rms rms rms
batez besteko
p
rms rms
aparentea
P
V I V I V I V I P
k
P S V I
+ + + +
= = = <


4.2.48. Boost bihurgailua korronte etengabe bezala.

4.2.49. Bi zirkuituak.

Etengailua itxita dagoenean (On egoera), bobinak energia gordetzen du iturritik, eta
kondentsadoreak karga elikatzen du. Etengailua zabalik dagoenean (Off egoera) korronteak
duen bide bakarra diodotik da. Horrela, osorik kargatu arte kondentsadoretik korrontea eta
kargatik joango da.

4.2.50. Boost bihurgailuaren uhina.

4.2.50. irudian ikusten den bezala harilaren batez besteko tentsioa (VL) 0 da. Bertatik,
formula hau atera dezakegu eta Vo-ren balioa jakin:

Espresio horretan ikus daiteke, irteerako tentsioa sarrerakoa baino handiagoa izango
dela, D 0-tik 1-era baitoa.


L aukeratzen da honen korrontea, iL, etengabea izan dadin. Horretarako, kasurik
okerrena, Ii = Iimin denean aztertzen da:

C dela medio Vo-k duen kizkurdura:

Kondentsadoreak bere zirkuitu baliokidean erresistentzia-serie bat dute ESR, honek
tentsio kizkurdura sortzen du eta bere balioa hauxe izango da:

Kizkurdura hau kondentsadorearen balio kapazitiboak sortzen duena baino handiagoa
izaten da .

4.2.8.2. Boost bihurgailua korrontea eten bezala.

Kasu batzuetan, kargak behar duen energia hain da txikia ze, kommutazio denbora
amaitu baino lehen energia transferitu dezakeela. Kasu honetan, bobinatik doan korrontea 0
bilakatzen da momentu batez bobina osorik deskargatuz. Horrek ekuazioetan eragina izango
du.

ESR C
V I ESR A = A
min
min
2
L
I Vo Io
Ii
Vi
A
s =
( ) 1
L
Vi Vo Vi
I DT D T
L L
A = =
min
2
Vi DT Vo Io
L Vi

s
2
2 min
Vi D
L
Vo Io f
>

Q
C Q IoDT
Vo
Vo Q IoDT IoD
Vo CVo CVo C f Vo
A
= A =
A
A A
= = =

( )( )
1
1
1
ViDT Vo Vi D T Vo Vi
D
= =

VoIo
ViIi VoIo Ii Ii Io
Vi
= = >


4.2.51. Boost bihurgailua.

4.2.52. 3 zirkuituak.

4.2.53. Boost bihurgailua korrontea eten bezala.

Potentzia balantzea eginda ekuazio hau aterako zaigu:

Kirchoff elkarteetan eginik:

4.2.53. irudiko VL-ren uhinetik ekuazio hau aterako zaigu. Bertatik harilaren batez
besteko tentsioa atereaz :

Kondentsadoreko eta diodoko batez besteko korronteak:

Gailurreko korrontea hariletik:

Orain arte ikusi ditugun formulak ID-ren ekuazioan ordezkatuz, D1-en ekuazioa
edukiko dugu D-ren menpe:

Horrela Vo-ren ekuazioa D-ren menpe soilik ipini dezakegu:

Vo-ren kizkurdura hurrengo ekuazioarekin irudikatzen da:

Io Vo Ii Vi =
D Q L I I I + = o C D I I I + =
T D V V DT V i i o 1 ) ( =
1
1
D
D D
V V i o
+
=
0 = C I
R
V
I I
o
o D = =
T D
L
V V
DT
L
V
I
i o i
Lpk 1
= =
T D D
L
V
T D I
T R
V
I I
i
Lpk
o
o D 1 1
2
1
2
1 1
= = = =
RDT
L
Vi
Vo
D
2
1 =
|
|
.
|
\
|
+ + =
L
RT D
Vi Vo
2
2
1 1
2
1
L
Vo
Q D T C Vo
R
~ A = A
Cf R
D
Vo
Vo
L
=
A


4.2.9. Buck-Boost bihurgailua (step-down step-up).

BuckBoost bihurgailua, irteeran sarrerako tentsio zuzena baino handiagoa edo
txikiagoa edukitzea lortzen duen potentziako bihurgailua da, transistorearen lan zikloa
aldatuz. Horretarako, bobina bat kontrolatzen da bi erdieroaleen bitartez.

4.2.9.1. korrontea etengabe bezala.

4.2.54. Buck-Boost bihurgailua.

Bihurgailua modu etengabean dagoela esaten da induktoretik doan korrontea,
kommutazio ziklo batean, ez bada 0-tik jaisten. Bi zirkuitu baliokide aterako zaizkigu
transistorearen egoeraren arabera:

4.2.55. Buck-Boost bihurgailua etengabe bezala.


T D Vo ViDT ) 1 ( = Vi
D
D
Vo
=
1



4.2.56. Buck-Boost bihurgailuaren uhinak etengabe bezala.

Korrontea hariletik, iL, etengabea izan dadin L aukeratzen da. Kasurik okerrena
ILmin = ILmin + Iomin denean izaten da, hau da:

Potentzia balantzea eginik Ii-ren ekuazioa atera dezakegu:

VoIo ViIi =
Vi
VoIo
Ii =


Vo-ren kizkurdura C dela medio horrelako formula edukiko du:

Kondentsadoreak bere zirkuitu baliokidean erresistentzia-serie bat du tentsio
kizkurdura sortzen duena, ESR. Kizkurdura hau kondentsadorearen balio kapazitiboak sortzen
duena baina handigoa izaten da:

Modu etengabean simulatuko dugu eta 0.5-eko dutizikle-arekin:

4.2.57. Buck-Boost modu etengabean simulatzeko zirkuitua.

Simulaturik, Vtri eta Vkliskatze uhinak:

Vo
Q
C
A
A
=
IoDT Q = A
Vo Q IoDT IoD
Vo CVo CVo C f Vo
A A
= = =
ESR C
V I ESR A = A


4.2.58. Simulaturiko zirkuituko kontrol-uhinak .

Simulaturik IL, Io eta Vo -ren uhinak:

4.2.59. Simulaturiko zirkuituko uhinak.


Zoom bat eginez harileko korronteari (IL) ikusten da etengabea dela:

4.2.60. IL -ren uhinak.

4.2.57. iruditik datu hauek jakin ditzakegu:

Vi=24V, L=0.001H, R=5, eta F=5000Hz.

Modu etengabeko formulak erabiliz irteerako tentsioa honako balorea izango du:

Vo = -Vin D / (1-D) = -24 0.5 / 1-0.5 = -24 v

4.2.59. irudiko Vo grafikoen balore bera ematen dute teorian ere.

Irteerako korrontea:

Io= Vo / R = 24 / 5 = 4.8A

Korrontea hariletik, iL, etengabea izan dadin L aukeratzen da. Kasurik okerrena
ILmin = ILmin + Iomin denean izaten da, hau da:

L-ren ekuazioan gure baloreak sartuz:

L 24 (1- 0.5) / 2 4.8 5000 = 6/480 = 0.000125 H.


Gure L= 0.001 denez orduan, grafikoan ikusten den bezala, IL etengabea izango da.
Etena izan dadin, 0.000125 baino txikiagoa ipiniko dugu: L=0.0001.

4.2.9.2. Modu etenean.

Kasu batzuetan, kargak behar duen energia hain da txikia kommutazio denbora amaitu
baino lehen energia transferitu dezakeela. Kasu honetan, bobinatik doan korrontea 0
bilakatzen da momentu batez eta bobina osorik deskargatuko da. Horrek ekuazioetan eragina
izango du.

4.2.61. Buck-Boost bihurgailua.

3 egoera ezberdineko zirkuituak aterako zaizkigu:

4.2.62. Buck-Boost modu eteneko 3 egoeren zirkuituak.



4.2.63. Buck-Boost modu eteneko uhinak.


Kirchoff elkarteetan eginez:


Kondentsadoreko batez besteko korrontea:

D i I I IL + = o C D I I I + =
Io Vo Ii Vi =
T D V DT V o i 1 =
1 D
D
V V i o=
0 = C I
R
V
I I
o
o D = =

Harileko gailurreko korrontea:

Vo-ren kalkulua f(Vi, D, R, L,T):

Hemendik D1 aterako dugu:

Eta Vo -ren ekuazioan sartuta, tentsioa D-ren menpe bakarrik utziko dugu:

Modu etenean simulatzeko, datu hauek aldatuko dizkiogu gure simulatzeko
zirkuituari:

4.2.64. Korronte etena edukitzeko simulazio zirkuitua.

IL, Io eta Vo -ren uhinak:

RT
L
D TD D T ILpkD
T L
Vo
R
Vo
Io ID
2
1 1 1
2
1
1
2
1 1
= = = = =
RDT
L
Vi
Vo
D
2
1 =
L
RT
ViD Vo
2
=
L
RT
ViD
D
D
Vi Vo
2
1
= =
T D
L
V
DT
L
V
I
o i
Lpk 1 = =


4.2.65. Buck-Boost modu etenean simulaturiko uhinak.

IL grafikoan zoom bat eginez argi ikusten da etena dela:

4.2.66. IL-ren uhina.

4.3.64. iruditik datu batzuk eskuratu ditzakegu:

Vi=24V, L=0.0001H, R=5 eta F=5000Hz. Vo = -24V guk aukeratuko dugu.

Modu eteneko formulak erabiliz:

=( 2 0.0001 / 5 (1/5000) = 0.447

RT
L
D TD D T ILpkD
T L
Vo
R
Vo
Io ID
2
1 1 1
2
1
1
2
1 1
= = = = =

Horrela D-ren emaitza:
D = Vo D1 / Vi = 24 0.00044 / 24 = 0.447

D jakinda Vdc jakin dezakegu:

D = Vdc /
tri
Vdc = 0.447 2 = 0.89

Diodotik iragaten den korrontea:

= 24/5 = 4.8 A

Harileko gailurreko korrontea:

= (24/0.0001) 0.447 (1/5000) = 21.4 A

4.3. KZ-KZ BIHURGAILU ISOLATUAK.

4.3.1. Transformadoreak.

Transformadoreak erabiltzen dira isolamendu galbanikoa lortzeko bi zirkuituen artean.
Karga eramaileak ez ditu uzten igarotzen. Hau egokia da, bi zirkuituren masak banandurik
nahi ditugunean segurtasuna dela medio.

4.3.1. Zirkuitu baliokideak.

Korronteak garai berean sartu edo irteten badira puntu berberetik, sortzen diren
fluxuak noranzko bera dute. Zirkuitu baliokidean, fluxua Lm-ri lotuta dago, hau da, korronte
magnetizatzaileak Im, ezin du denbora hutsean aldatu.

R
V
I I
o
o D = =
T D
L
V
DT
L
V
I
o i
Lpk 1 = =

Transformadore ideal batean ekuazio hauek agertzen dira:

Primario eta sekundarioko tentsioa eta debanatuen espira kopuruak erlazionaturik
hurrengo formulan ageri da:

Fluxua konstante mantenduko da:

Inpedantzia bestalde ekuazio honekin aterako dugu:

Dispertsioko harilak ahalik eta baxuenak izan behar du, hau da; primario eta
sekundarioen artean akoplamendu magnetiko handia egon behar da. Dispertsioko harilak
metatzen duten energia potentziako etengailuak jasan behar izaten dute.

Magnetizazio harilak ahalik eta handiena izan behar du (Flyback bihurgailuan izan
ezik), korronte magnetizatzailea debanatuetatik doan korrontearekin batzen baita, eta orduan
potentziako etengailutik doan korronteak galerak handitu egiten dituelako.

4.3.2. Flyback bihurgailua. Modu etenean.

Flyback bihurgailua, isolamendu galbanikoko KZ-KZ bihurgailu bat da, Buck-Boost
zirkuituak bobina bat eduki beharrean bi izango ditu kasu honetan. Isolamendua ez du
transformadoreak ematen, bigarren bobinak baizik. Potentzia eta sarrerako tentsio baxuekin
erabiltzea komeni da.

Flyback bihurgailuaren eskema kontrola erakutsiz:

= =
2
2
1
1
N
V
N
V
2 2 1 1 0 ) 2 2 ( 1 1 0 I N I N I N I N NI = ' = + ' = E
2
2
2
1
2
1
2
2
2
1
1
1
1 Z
N
N
I
N
N
V
N
N
I
V
Z |
.
|
\
|
= =
'
=



4.3.3. 3 zirkuitu baliokideak.




Flyback bihurgailuaren uhinak 4.3.5. irudian daude. Adibide honetan zirkuitua
egonkortu dadin korrontea modu etenean hari da (DCM).

4.3.5. Flyback-aren uhinak.


Potentzia balantzea erabiliz Vo-ren balorea ateratzeko ekuazioa lortuko dugu:

Horrela Vo:

Korrontea eten bezala lan egiteko kondizioetatik D-ren balorearen hurbilketa egin
dezakegu:

C dela medio Vo-ren kizkurdura:

Vo
Q
C
A
A
=
Q IoDT A ~
R f C
D
CVo
T D Io
CVo
Q
Vo
Vo
= =
A
=
A
Po Pin ~
Lm
T D Vin
T
Lm
VinDT
DT
Vin
T
Impk DT
Vin VinIin Pin
2
2
1
2
1
2 2
= = = =
R
Vo
VoIo Po
2
= =
Lm
R T D Vin
Vo
2
2 2
=
f Lm
R
VinD Vo
2
=
DT
Lm
Vin
dm t
Lm
Vo
N
N
Impk = =
2
1
Vo N
N T D Vin
tdm
1
2
=
( )T D tdm s 1
( )T D
Vo N
N T D Vin
s 1
1
2
Vo
Vin
N
N
D
1
2
1
1
+
s

4.3.3. Dispertsio-induktantziaren eragina.

Primarioaren eta sekundarioaren arteko akoplamendua dela eta dispertsioko fluxu
batzuk agertzen dira induktantzia parasitiboak sortuak. Transistorea OFF egoerara iragatean
induktantziako korronteak ez du nondik joan, transistorean gaintentsio bat eraginez.

Soluzioa Clamp zirkuitu bat ipintzea da gaintentsioa mantentzeko. Zirkuitu honek
diodo, kondentsadore eta erresistentzi bat ditu lan horretarako. Transistoreak clamp zirkuituak
ezarritako tentsioa gainditu nahi duenean diodoa gidatzen hasten da, eta tentsioa ez da igoko.

Clamp zirkuituak, motorretan ignizioa egiteko, telefono mugikorren baterientzako
potentzia baxuko elikadura iturri kommutatuetan, ordenagailuen elikadura iturrietarako
erabiltzen dira batez ere.

Flyback muntaia Clamp zirkuitua agertzen da 4.3.6. irudian. Bertan dispertsioko
induktantzia (Lleakage) ikus dezakegu. Honek gordetako energia erresistentziak xurgatzen du.
RC-ren ordez diodo Zener bat ipini dezakegu.

4.3.6. Flyback muntaia Clamp zirkuituarekin.

4.4. ARIKETAK.

Ariketa 1:

Buck bihurgailu bat diseinatu nahi da irteeran 18V lortu ahal izateko 10Oko karga
batentzat. Irteerako kizkurdurak %0.5 baino baxuago izan behar du. Sarrerako tentsioa 48V

da. Diseinatu bihurgailua etengabe moduan lan egin dezan kommutazio maiztasuna 40kHz
bada. Ebatzi lan-zikloa, harila eta kondentsadorea, erdieroaleen gailurreko tentsioak eta
bobinatik eta kondentsadoretik doan korrontearen balio efikaza.

4.4.1. Buck bihurgailua.

Modu etengabean lan egiten badu lan-zikloa izango da:

Aukeratu behar da harila etengabe moduan lan egiteko. L-ren balio minimoa da:

Harila minimoa baino %25 handiago aukeratzen da, etengabe modua ziurtatzeko.

Harilaren batez besteko korrontea eta korronte gehikuntza dira:

Korrontearen balio maximoa eta minimoa dira:

375 . 0
48
18
= = = =
Vin
Vo
D D Vin Vo
( ) ( )
R
Io
Vo
H
f Io
D Vo
L
=
=

=
min
78
40000 2
375 . 0 1 10
2 min
1
min
H H L L 5 . 97 78 25 . 1 min 25 . 1 = = =
A
R
Vo
I
L
8 . 1
10
18
= = =
A DT
L
Vo Vin
ton
L
Vo Vin
L
i 88 . 2
40000
1
375 . 0
10 5 . 97
18 48
6
=
= A
A
L
i
R
Vo
L
i A
L
i
R
Vo
L
i 36 . 0 44 . 1 8 . 1
2 (min)
24 . 3 44 . 1 8 . 1
2 (max)
= =
A
= = + =
A
+ =


Korronte triangeluarraren balio efikaza da:

4.4.2. Uhin triangeluarra.

Beraz:

Eskatzen den kizkurdurarako (0.09V) kondentsadorearen balioa izango da:

Kondentsadorearen korronte gailurra L/2 = 1.44A da eta honen balio efikaza,
(kontuan hartu kondentsadorearen korronteak ez duela balio zuzenik, hau da, triangeluarra
alternoa offsetik gabekoa da).

Aukeratzerakoan 200 F-ko kondentsadore bat aukeratuko dugu ordea, horrela
kondentsadorearen balio kapazitiboa dela eta kizkurdura 0.045V-koa izango da.
Kizkurduraren beste zatia kondentsadorearen ESRak sortzen du, beraz, kondentsadorearen
ESR maximoa izango da,
A I
i
I
L
L
rms L
98 . 1 8 . 1
3
44 . 1
3
2 /
2
2
2
2
,
= + = +
A
=
|
.
|
\
|
|
|
.
|
\
|
( ) ( )
F
f
Vo
Vo
L
D
C 100
40000
18
09 . 0
10 5 . 97 8
375 . 0 1
8
1
2 6 2
=

=
A
A I
rms C
83 . 0
3
44 . 1
,
= =


4.4.3. Zirkuitua.

Diodoak eta transistoreak jasan behar duten gailurreko tentsioa Vin da, hau da, 48V.
Harilaren tentsioa transistoreak eroaten duenean da Vin-Vo = 48 18 = 30V eta eroaten ez
duenean 18V eta hortza kondentsadoreak 18V jasan behar du.

Ariketa 2:

Irudiko Buck-Boost bihurgailuak honako parametroak ditu :

Vin =24V; D = 0.4; RL = 5O; L = 100H; C = 400F; f =20KHz.

Ebatzi irteerako tentsioa, harileko korrontea eta irteerako tentsioaren kizkurdura

4.4.4. Zirkuitua eta uhinak.
O = = A = A m ESR ESR ic Vo
ESR
15
88 . 2
045 . 0


Irteerako tentsioa:

Harileko korrontea:

Harileko korronte maximoa:

Harileko korronte minimoa:

Ikusten den bezala modu etengabean egiten du lan, beraz:

Transistoreak jasan behar duen tentsioa 24+16 = 40V da.

Ariketa 3:

Irudiko Boost bihurgailuak honako parametroak ditu:

Vin =20V; D = 0.6; RL = 50O; L = 100H; C = 100F; f =15KHz.

Frogatu harileko korrontea etena dela. Ebatzi irteerako tentsioa, harileko korronte
maximoa eta irteerako tentsioaren kizkurdura.
( )
V
D
D
Vin Vo 16
4 . 0 1
4 . 0
24
1
=
=
A
V
R
Vo
I I
D o
2 , 3
5
16
=
O
= = = VoIo ViIi = A
Vi
VoIo
Ii 13 , 2 = =
A I I I
D i L
33 , 5 = + =
A
H L
T D Vin
I i
L L
73 . 7
100 2
20000
1
4 . 0 24
33 . 5
2 (max)
=

+ =

+ =
A
H L
T D Vin
I i
L L
93 . 2
100 2
20000
1
4 . 0 24
33 . 5
2 (min)
=
% 1 01 . 0
20000 400 5
4 . 0
= =

= =
A
F Cf R
D
Vo
Vo
L


4.4.5. Zirkuitua eta uhinak.

Suposatzen bada bihurgailua era etengabean ari dela lanean eta korronte minimoa
kalkulatzen bada:

Korronte negatiborik ez da posible harilean, honek frogatzen du harila era etenean ari
dela.

Irteerako tentsioa,

( )( )
1
1
1
ViDT Vo Vi D T Vo Vi
D
= =
/
L I
Io Vo R
VoIo
I I
Vi
=
= =
( )
A
H
i
I i
L
L L
5 . 1
100 2
15000
1
6 . 0 20
6 . 0 1 50
20
2 2 (min)
=
=
A
=
V
H L
T R D
Vin
Vo
L
60
100
15000
1
50 6 . 0 2
1 1
2
20
2
1 1
2
2 2
=
|
|
|
.
|
\
|
=
|
|
|
.
|
\
|
=

+ +

+ +


Harileko korronte maximoa era etenean

Kargako korrontea Io, Vo/RL =1.2A da,

Irudia ikusita kizkurdura tentsioa irteeran izango da,

4.4.6. Uhinak.

Eta t denbora triangeluaren erlazioa kontuan edukiz 17 s da

Eta beraz karga gehikuntza:

Eta tentsio kizkurdura ESR kontuan eduki gabe,

A
H L
T D Vin
i
L
8
100
15000
1
6 . 0 20
(max)
=

=

=
2
D
Vo
L
D
RDT
Vi
=
s
D R
L
Vin
Vo
T D t
L
D D
20
2
=
= =
C s Q 57 8 . 6 17
2
1
= = A
V
C
Q
Vo 578 . 0 =
A
= A


4 - KZ-KZ Bihurgailuak PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

4 - KZ-KZ Bihurgailuak PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

POTENTZIA ELEKTRONIKOA KZ-KZ BIHURGAILUAK

Eibarko IITUE 26ko IRA 1

st (zerra-hortza tentsioa) eta Off egoeran: Vkontrola <

ref = 0.6/1 = 0.6 denez, 0.5 baino handiagoa, Vo positiboa

POTENTZIA ELEKTRONIKOA KZ-KZ BIHURGAILUAK

POTENTZIA ELEKTRONIKOA KZ-KZ BIHURGAILUAK

POTENTZIA ELEKTRONIKOA KZ-KZ BIHURGAILUAK

POTENTZIA ELEKTRONIKOA KZ-KZ BIHURGAILUAK

You might also like