You are on page 1of 32

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

Volume (1) Issue 7,

July 2010.

P r i n t e d i n J a p a n

- *syefOya' p -3

'Dvzwfp&m
- rif'Jvm;zefwD;wJhurm p 20 - 'DvtwGuf A[kokw p-23

- *syefjynfwGif;owif; p -4 - ur m zvm;ork d i f ; tusOf ; p -9 - EkdifiHwumowif; p -25 - jrefrmjynfwGif;owif; p -10 1 m;p - tif w meuf o k H ; &if o wd x m; -13 - tm;upm; p -29
Take Free (tcrJ h jzpf y gonf )

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

aomMum? pae? we*F a EG a e h r sm;wG i f toJ j zL 'gef a yguf E S i f h tjcm;td r f c suf [ if ; rsm;uk d aps;ES K ef ; csd K ompG m jzif h a&mif ; csay;aeygjyD ? qufo,&ef G f
hSShinjuku-ku, Takadanobaba 2-19-7 TAK 11 Bld (908) Tel: 033203-4599 Cell: 090-5458-9595

ydw

f&u

fr & Sd

qk d i f z G i f h c sd e f
ae hvnf 12 - 30 em&D rS eHeuf 01 - 00em&D

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

*syefrS 'kuQonftjzpf todtrSwfjyKxm;aom Ekdi fiHjcm;om;wpfO ;D Ekdi fiH&yfjcm;okd h c&D;oGm;jcif;


1? uGe;Aif;&Si ;'kuonfrS Eki iwpfei iodk h c&D;oGm;&onftcg/ f f Q d f H dk f H h
ywfpfykd@tpm; 'kuQonfc&D;oGm;vufrSwfukd xkwfay;vdrfhrnf? xkdokd hxkwfay;onfhtcg tajccHrlt& oufqkdif&m um,uH&iu a'oqki&mv0u&k;H t&m&SxH xkw,ciav#mufxm;&rnf? 'kuonfc&D;oGm;vufrw. oufwrf;rSm trsm;qk;H Sf df d f l G hf Q S f 1ESpjf zpfjyD; oufwrf;rukecift=udr=f udrf *syefEiir0ifxuEijf yD; *syefEiiodk h 0ifciay;onf? oufwrf;wk;d crSm ,ef; 5000jzpfjyD; f dk f H S G f dk dk f H G hf jyef0ifcGifhav#mufxm; &efrvdktyfay?

(3) *syefEi iom; ajymif;xm;oljzpfygu dk f H

*syefEkdifiHwGif *syefEkdifiHom;ajymif;xm;oljzpfygu *syefEdkifiHul;vufrSwfukd av#muf,ljyD; ekdifiHjcm;c&D;xGufEkdifonf? *syefvlrsKd;jzpfI jynfjyef0ifcGifhukd,l&ef rvkday/ EkdifiHjcm;okd h c&D;oGm;onfhtcg trsm;tm;jzifh xkdEkdifiHrSADZmukd awmif;qkd&rnfjzpfayrJh *syefEkdifiHonf ,cktxdtm;jzifh 59EkdifiH (2004ckESpf arv 1&ufpm&if;t&)ESifhtjyeftvSef ADZmuif; vGwfcGifhoabmwlnDr_t& xkdEkdifiHrsm;okd@ tvnftywf oGm;a&mufjcif;/ aqGrsKd;oGm;csif;rsm;xH tvnftywfoGm;a&mufjcif; ponfh &nf&,csursK;d / &ufwc&D; oGm;vmr_EiywfowfI ADZmrvkbJ oGm;a&mufvnfywfeionfjzpfjyD; aexkif onfumvrSm G f f dk S hf d dk f d h oufqkdif&mEkdifiHtvkdufwlnDvdrfhrnfhr[kwfI aocsmpGmar;jref;pkHprf;yg?

(4) tif'csKdi ;em;'kuonfEi hf uGeAif;&Si ;'kuonf rdom;pkwdk h rxGucmrSD dk f Q S f f Q f G owdjyK&ef/


c&D;xGufcGm&eftwGuf avqdyfokd hoGm;onfhtcg rarh&rnfhypPnf;rsm;rSm EkdifiHjcm;om;rSwfykHwifu'fjym;jzpfonf? jynfxuupaqmif&u&mwGif 'kuonfc&D;oGm;vufrwf (odk ) Ekiiu;l vufrwf (okd ) jynfjyef0ifcivufrwEihf twlwm0ef&ol G f d P G f Q S h dfH S h G hf S f S dS okd h wifjy&rnfjzpfI EkdifiHjcm;om;rSwfykHwifu'fukd rarhrav#mhbJ ,loGm;&rnf?
pmrsuf E S m 13rS

udk&D;,m;EdkifiHu vufeufcJ,rf; 0,f,lcGifhr&Sdygbl;) tJh'Dvdkr[kwf&ifawmh ta&S@awmiftm&Sa'o[m EsLuvD;,m;tE W &m,f&ifqdkif&r,fh aemufa'owck jzpfvmygvdrfhr,f?


Burma's Nuke Ambitions an Opportunity for Obama By Htet Aungudk

*sy ef O ya '
3

(2) xyfrHvkdtyfonfrSm c&D;oGm;rnfhEkdifiH. jynf0ifcGifh (ADZm)jzpfonf? ADZmav#mufxm;r_ukd *syefEkdifiHwGif&Sdaom oGm; a&mufrnfhEkdifiH.oH&kH; (okd h)aumifppf0efcsKyf&kH;wGif av#mufxm;&rnf? c&D;oGm;onfh&nf&G,fcsuftvdkuf wifoGif;&rnfhpm &Gufpmwrf;rsm;rSm wlnDvdrfhrnfr[kwfonfhtwGuf av#mufxm;&rnfh oufqkdif&moH&kH;rS &Sif;jycsufukd aocsmpGmem;axmifjyD; wifoGif;&rnfhpm&Gufpmwrf;rsm;ukd jyifqif&rnfjzpfonf? ADZmxkwfay;onftxd =umrnfh&uf/ ADZmctrsKd;rsKd;jzpfjyD; ADZm xkwfay;r_wGif oufqkdif&mtm%mykdiftpkd;&. csrSwfxm;onfhrlt& ADZmrxkwfay;onfrsKd;vnf; &Sdygonf?

qDavsmatmif jyefqazmfjyonf? f kd

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

wkdusKdjrKd@awmf0ef Ekdi fiHjcm;om;rsm; jyif rJay;cGi fhukd jyi f;xefpGmuef@uGuf


wk d u sKd j rKd @ awmf 0 ef tD & D S [ m&onf ZGefv 5&ufae@u wkdusKdwGifusif;yjyK vkyfaom twkduftcHvpfb&,fygwD. txufv$wfawmfa&G;aumufyJG atmif Ek d i f a &;/ txuf v $ w f a wmf t rwf r sm; tpnf;ta0;wGif cef;0ef=uD;csKyf. a& &SnfaexkdifcGifh&aom EkdifiHjcm;om;rsm;/ a'oqkdif&mv$wfawmftrwfa&G;aumuf yG J r sm;wG i f r J a y;cG i f h u k d jyif ; xef p G m uef @ uGufa=umif; ajym=um;cJhygonf? txufv$wfawmftrwfrsm; tpnf;ta0;wGif wkdusKdjrKd@awmf0ef tD&Sd[m&[onf vuf &S d t m%m&ygwD 'D r k d u &uf w pf . uav;ol i ,f r sm;qk d i f & m axmufyHhaiGpepfukdvnf;uef@uGufjyD; vuf0J0g'DawG&J@vkyf&yf awGomjzpfonf[k jyif;xefpmajym=um;cJygonf? tD&[m&onf G h dS twkduftcH vpfb&,fygwD0ifa[mif;rsm;ESifh zGJ@pnf;xm;aom Ekd;=um;x=uGavmh*syefygwD. axmufyHhulnDyHhykd;a&; tzGJ@acgif; aqmiftjzpf vuf&aqmif&uaejyD;/ xkygwonf ouf=uD;&G,tdk dS G f d D f a&S;&kd;pGJEkdifiHa&;orm;=uD;rsm;ESifh zGJ@pnf;xm;aomygwDjzpfygonf? xkd@jyif wkdusKdjrKd@awmf0efonf EkdifiHjcm;om;rsm;ukd rkef;wD;olwpf OD;tjzpf ausmf=um;ygonf?

NHKowi f;a=ujimol owif owi =umif zm;aojcif toHa=umi fh zm;aojci f;


ZG e f v 17&uf a e@ NHK tm;upm;o wif ; wG i f NHKtoH v$ifh0efxrf;owif;a=u jimol u 10em&D = um xkwvirnfh urBmabm f $ hf h vk H ; yG J p Of r sm;wG i f a=umf jimrygaom NHKuk d =unfh=uzkd@ a=ujimoGm;cJhygonf? xkda=ujimr_ukd 18&ufae@wGif *syefyk*~vdujynfol@ &kyfjrifoH=um;ESifh owif;XmetzGJ@csKyfu tjyif;txefuef@uGufcJhygonf? NHK&kyfjrifoH=um;Xmeonf *syeftpkd;&. axmufyHhaiGrsm;jzifh &yfwnfaejyD; pD;yGm;a&;a=umf jimrsm; xnfhoGif;jcif;r&Sdaomfvnf;/ yk*~vdu&kyfjrifoH=um;Xme rsm;onf tpk;d &.axmufyaiG r&&Sojcif;a=umif/h yk*vua=umf hH d ~ d jimrsm;ukd trsm;tjym;a=umfjimjyD; &yfwnfae=u&ygonf? *syefyk*~vdujynfol@&kyfjrifoH=um;ESifh owif;XmetzGJ@ csKyf. a=ujimcsufwGif NHK.owif;a=ujimcsufonf w ukd,faumif;qefjyD;/ *syefy&dowfrS yk*~vdu&kyfjrifoH=um;Xme rsm;tm; r=unf h E k d i f a tmif jyKvk y f a ejcif ; jzpf j yD ; trS e f r S m FIFAurBmhabmvkH;tzGJ@csKyf. cGifhjyKcsufjzifh NHKESihf yk*vu ~ d &kyjf rifo=H um;owif;Xmersm; yl;aygi;f jyD; *syefy&dowftm; urBmh zvm;abmvk;H yGJ yGpOfrsm;ukd wku&uwifjyaejcif;omjzpfonf[k J d f kd f qkdygonf?

cef;0ef=uD;csKyf tcGef 10&mckdi fE_ef;wkd; aumufcHrnf[kqkd

ZGefv 18&ufae@rSm 0ef=uD; csKyfcef;u taxGaxGtcGeudk 5&mckif f d E_ef;uae 10&mckdifE_ef;wkd;aumufzkd@ pOf;pm;aeygw,fvkd@qdkvkdufygonf? xkdokd@ wkd;aumuf&jcif;rSm twkduf tcHvpfb&,fygwD&J@ 10 &mckdifE_ef; tcGefwkd;aumufzkd@ wifoGm;xm;wJh t=uHjyKcsua=umifh jzpfw,fv@dk qjdk yD;/ f tu,fI *syef[mtcGefaiGawG wkd;raumufcJhzl;qkd&if *&dEkdifiH rSmjzpfovkd pD;yGm;ysufudef; &Sdw,fvkd@vnf; qkdvkdufjyefygonf? tkduDem0g&J@ zlwifrmppfpcef; jy\ema=umifh nGef@aygif;tpkd;&rS cGJxGufoGm;cJhaom qkd&S,fvpfygwD&J@ trsKd;orD;acgif;aqmif
pmrsuf E S m 5ok d @

*sye jfyn wi; f Gf ow i; f


*syeftxufv$wfawmf a&G;aumufyGJusif;yrnf
pmrsuf E S m 7ok d @

*syef t xuf v $ w f a wmf t rwf a&G ; aumufy&v'fudk Zlviv 11&ufae@rm JG d_ f S a=ujimr,f v k d @ *syef t pk d ; &u qk d y g onf? txufv$wfawmf a&G;aumufyGJ &J@ ykpwm wpfaomif;ok;H axmifuuyfz@dk d dk qkdif;bkwfawGukd &SdeEkdpc&ifukr`%Du wm0ef,ljyKvkyfaeygonf? tJ'Dukr`%D [m qkdif;bkwfawGukd {jyDvuwnf;u =uKdwifjyifqifjyKvkyaecJygonf? 0ef=uD; f h csKyfa[mif; [wkd,mrEkwfxGufoGm;wJh 4

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

0ef=uD;csKyfopfcef;tm; jynfol axmufcHr_ 62 h4&mckdi fE_ef;&Sdjcif;


ZGefv 4&ufae@rS 6&ufae@ txd jynf ol@ppfwrf;aumuf ,lr_rsm;t& 0ef=uD; csKyfopf cef;ukd jynfoaxmufcHr_ 62 h4&mckdifE_ef;&Sdygonf? 0ef=uD; csKyfa[mif; [wk,mr 0ef=uD; d csKyf j zpf u mpwG i f jynf o l @ axmufcr_ 67 7&mckiEe;f &SchJ H h df _ d aomf v nf ; aemuf q k H ; E_ w f xGufcsdefrSm jynfol@axmufcH r_ 20&mck d i f E _ e f ; atmuf x d usqif ; cJ h & aoma=umif h 0ef =uD;csKyfopfcef;ukd wm0efv$J ajymif ; ay;tyf v k d u f y gonf ? 0ef=uD;csKyftopfudk axmufc&jcif;ta=umif;t&if;ukd *syefjynf H olrsm;rSajz=um;&mwGif wjcm;a&G;p&mvlr&Sdvkd@[k ajzolu t rsm;qkH;jzpfjyD;/ tkyfcsKyfEkdifr_ukd,fykdif t&nftcsif;&Sdjcif;/ tusifh pm&dwWykdif;rSm ,kH=unf&jcif;a=umifhvkd@ ajzolrsm;vnf;&Sdygonf? *syefjynforsm;u ygwtm;axmufcrwif 'Dru&ufwpfygwu l D H _ G dk D 35 7&mckiEe;f ESihf twkutcHvpfb&,fygwrS 22 1&mckiEe;f &Sd h df _ d f D h df _ ygonf? txufvwawmftrwf a&G;aumufywif *syefjynfol $ f JG G rS rJay;rnfhygwDpm&if; aumuf,lr_wGif 'Drkdu&ufwpfygwDrS 34h2&mckiEe;f / vpfb&,fygwD 18 1&mckiEe;f / ckarwkygwD 56&m df _ h df _ d d ck d i f E _ e f ; / YoursygwD u 4 h 9 &mck d i f E _ e f ; / uG e f j rLepf y gwD u 4h 5 &mck d i f E _ e f ; toD ; oD ; jzpf c J h y gonf ? txuf v $ w f a wmf a &G ; aumufyGJukd Zlv_difvwGif usif;yrnfjzpfygonf?

avmif;upm;r_jyKvkyfaom emrnfausmfqlrkdrsm;. avmif;upm; t&_yfawmfykH


*syefEkdifiH. &kd;&m qlrkdtm;upm;onf ESpfaygif;=umjrifhpGm *syef&kd;&mtm;upm; tjzpf & yf w nf c J h y g onf? ok@d aomf ,ck tcgwif *syefqru G l dk pm;orm;=uD ; rsm; =um; rl;,pfaq;0g; okH;pGJr_/ wyg;oltm;ukd,fxdvufa&muf xkd;=udwfr_/ qlrkdq&mrS wynftm; &kuEuowfjzwfrpaom tr_rsm;jzifh *syefqravm h d f S f _ l dk uonf emrnfysufvmcJhjyDjzpfygonf? ,ckwcg abmhpfabmu pm;yGJrsm;ukd *syef,ef;oef;aygif;rsm;pGm avmif;a=u;xyfjyD; avmif;upm;r_rsm; jzpfym;cJygonf? *syefqrdk tzG@J csKyf. ppfaq; G h l csuft& emrnfausmfqlrkd=uD; 36a,mufrS avmif;upm;r_ukd 0efcajym=um;cJ=h uygonf? xkavmif;upm;r_rsm;wGif tk&cwac: H d d aom enf;jyrsm;/ tkd;ZmuDtqifh&Sdaom yxrwef;tawmf qk;H qlrdk upm;orm; rulEtcstqif&dS qlr=dk uD;rsm;/ *sK&&ktqifh dk k d h d &Sdqlrkd =uD;rsm;tjyif wjcm;omreftqifh&Sd qlrkd=uD;rsm;vnf; yg0ifywfoufae=uygonf? qlrkd=uD;rsm;onf *syef,m*lZm*kd%f;rsm;ESifh qufoG,f um avmif;a=u;aiGrsm;ukd avmif;cJ=h uygonf? *syefqr=dk uD;rsm; l . avhusia&;pcef;twGi;f wGivnf; w&m;r0ifaiGa=u;xyfum hf f upm;aom rm*sefupm;enf;rsm;/ *syef&kd;&mzJupm;enf;rsm;ukd jyKvkyfcJh=ujyD; w&m;r0ifaiGa=u;xyfum a*gufoD;&kdufupm; enf;rsm;yg jyKvkyfcJh=uygonf? tr_jzpfyGm;ykHavmif;upm;r_rsm; jyKvkyaeonfudk vlo&i=f um; jzpfom;cJonfrm tk;d ZmuDtqifh f d S G h S &Sd yxrwef;emrnfausmf qlrupm;orm; ukwrqu.avmif; dk d dk d k D a=u;aiGt&_yawmfyrS pcJjh cif;jzpfygonf? ukwrqutm; ,cif f Hk d dk d k D qlrupm;orm;a[mif;jzpfjyD;/ ,cktcg ,m*lZm*k%;f om; jzpfae dk d olu avmif;a=u;tjzpfEiaom aiGrsm;ukray;onftjyif ukwdk dk f d h d rdqkuDtm; avmif;upm;r_jyKvkyfaea=umif; vlod&Sif=um;ajym =um;rnf/ rajymapcsiygu *syef,ef; aomif; 350ay;&ef aiGnpf f cJhygonf? xkaiGnpoudk *syef&rZev 25&ufae@uzrf;qD;vkujf yD d f l J S G f d jzpfygonf? *syef&rS xkw&m;r0if avmif;upm;r_rsm;ukd ppfaq; J d r_rsm; pwifaejyDjzpfygonf? *syefqlrkdtzGJ@csKyfvnf; xkdjy\em

pmrsuf E S m 4rS

zkuk&SD;rm;uawmh 'g[maemufp&mr[kwfbl;? *syefjynfolawG taeeJ@ tcGew;dk aumufv#if 'kua&mufrmjzpf jyD; vpfb&,fyg f Q S wDESifh 'Drkdu&ufwpfESpfckxJu qkH;jzwf&rJhudpPr[kwfbl;vkd@qkdyg onf? nGef@aygif;tpkd;&rSm qufvuf&Sdaeao;wJh jynfol@ygwD opf&J@acgif;aqmifcrJuawmh txufvGwfawmfa&G;aumufyGJ tjyD;rSm tcGew;dk cJ&ifawmh nGe@f aygi;f tpk;d &u xGur,fv@dk qyg f h f dk onf? 5

pmrsuf E S m 6ok d @

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal ;a=umif ynf wG uQ Jh uaz;wGi ftvkyfvkyfI cE<mukd,fa&mi f;pm;ol raumifusifrSvla;/wG*syefkd jtulolanDa[m 'k;oifahj&mufwwtcgrSm &mif ywf0ef; u t wmif yD;/ vl kdif;[m aiGrsufESmyJr=unfhbJ wpfOD;ESifhwpfOD; arwWmxm;jyD; ulnDoihf xuf0ufausmfr Sm *syeftxufwef; a=umif;ajym=um;ygonf? 'gtjyif *syefp;D yGm;a&;zG@jH zKd;r_bJ =unfh h ausmif ausmi f;olrsm;jzpfae aewJhtwGuf vlom;awG&J@ESvkH;om;pdwf ykdif;qkdif&mawGtm;
&Sqtc&ki&dS tkcjrKd@e,fwi;f d k dk d f d G &Sd/ &Sdqk[kac:aom twGJ&Smaom uaz;uk d *syef & J r S 0 if a &muf p pf aq;&m xk d u az;rS m trsKd ; orD ; av;rsm;u cE<mukd,fa&mif;pm; aom uaz;jzpfjyD; tvkyfvkyfae ol xuf0ufausmrmtxufwef; f S ausmif;olrsm; jzpfaeygonf? tJ 'DtwGuf c&kdiftwGif;&Sd txuf wef;ausmif; 35ausmif;u pkprf;r_rsm;jyKvkyjf yD;/ yl;aygi;f txl;t H pnf;ta0;ukd usif;ycJhygonf? tpnf;ta0;wGif ausmif;olrsm; . xGufqkdcsufrsm;ukd xkwfjyef&mwGif &Sdqkuaz;wGif tvkyf vkyjf cif;rSm aiGvjdk cifr/_ oli,fcsi;f .rdwf qufay;r_awGa=umifv@dk h xGufqkd=uw,fvkd@od&ygonf? ausmif; 35ausmif;rS vmrnfh aEG&moD ausmif;ydwf&ufrsm;wGif ausmif;olrsm; xkduJhokd@aom uaz;rsm;wGif tvkyfrvkyfzkd@wm;jrpfzkd@ESifh tJ'Dausmif;awG xkuo@dk aom uaz;rsm;uko&ygu &Jwiz@dk qk;H jzwfc=hJ uygonf? d hJ d d dS dk f &Squaz;wGitvkyvyol trsK;d orD; 963a,muf&jdS yD;/ 16ESprS d k f f k f f 18ESpftwGif;&Sdol ausmif;olrSm 525 a,mufa=umifh xuf0uf ausmf&SdcJhygonf? enf;ukefjyD;/ =uifemr_/ arwWm/ ulnD&kdif;yif;r_awGr&SdawmhbJ vlom;awG'kuQa&mufae=uwmvkd@vnf; qkdygonf? 'Djy\em ukd qkawmif;ae&kEirjyD;bJ vlwi;f ukynmay; zk@d tjyif/ ausmif; H S hf dk d awGrSmvnf; todynmay;zkd@qkdygonf? 'vkdifvm;rm; 74ESpf [m ZGev 18&ufae@rm *syefuEiia&;ckvcihf &xm;wJ/h tdE, f S dk dk f H d H_ G Nd uaevma&mufjyD;/ e*gEkdjrK@d qif;ukdbkef;=uD;ausmif;ESifh cem *g0gjrKd@e,f/ ,kdukd[m;rm;rSm a[majymyGJrsm; usif;yjyKvkyfzkd@ pD pOfcJhygonf?

ne w 'vkdi fvm;rm;u *syefjs olawGukd ynf


pD;yGm;a&;yJr=unfhbJ arwWmw&m;vnf; xm;=uzkd@ wkdufwGef;

*syef&J&J@ ppfaq;r_awGr Sm ADG'D,kd r Swfwrf;wi frnfavm


csD b m;w&m;a&;0ef = uD ; u ZGev 18&ufae@rm *syef&&@J w f S J &m;cHppfaq;r_awGrSm AGD'D,dkuif r&mwyfqifrOya'ESihf ywfouf _ jyD; w&m;a&;0ef=uD; Xme&J@ ynm ay;tpnf;ta0;ukd wufa&muf cJhygonf? tJ'Dtpnf;ta0;rSm &JEiw&m; a&;0efxrf;awGu w S hf &m;cHzuf trSeudk xGuqr_ awG f f dk ukd &JujyKvkyfvkd@r&bJ tcuf tcJawGjzpf Ekiw,fv@dk wifjy=u df ygonf? tm%m&'Drkdu&ufwpfwD[m tm%mr&cifa=unm csufrSm tr_tm;vkH;ukd &JrSrw&m;nif;yrf;ESdyf pufjyD;xGufqkd

J a p n

Ekdb,fjidrf;csrf;a&;qk&Sif wd Aufacgif;aqmif; 'vkdifvm;rm; u *syefEkdifiH&J@ rdrdudk,fukdowf aor_[m a=umufcref;vdvd jzpf jyD;/ 12ESpfqufwkduf ESpfpOfvl aygi;f 3aomif;cGcef@[m rdru,f J d dk uk d o wf a ojyD ; / *syef [ murB m h trsm;qkH;owfaor_ukd usL;vGef aomEkdifiHjzpfaewJhtwGuf pdwf 6

pmrsuf E S m 19ok d @

pmrsuf E S m 5 ql r k d r S

twGuf acgif;cJumavmif;upm;r_wGif yg0ifolqlrkd=uD;rsm;rSm 36a,mufxufykdjyD; tm;vkH;eD;ygyg0ifEkdifonf[k okH;oyfaejyD;/ em*kd,mjrKd@wGifusif;yrnfh *syef&kd;&mqlrkdupm;yGJ=uD;ukd &yfem;& rnfh taetxm;&Sa=umif; 0efccygonf? ,ckupjP zifh *syef&;dk &m d H hJ d eyef;jzpfaom qlronf upm;orm;rsm;. tusipm&dwa=umifh dk hf W qlrkdavmu ysufoavmufjzpfoGm;cJhygonf?

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

txufwef;ausmi f;om;u ausmi f;olukd "g;ESi fhxkd;

,mr*kcsdc&kdif/ wzkqJjrKd@&Sd wzkqJEkdukd; txufwef; ausmif;wGif txufwef;yxrESpfausmif;om; 15ESpfu pmoif cef ; twl oif = um;aeaom twef ; wl y xrES p f a usmif ; ol tmz*efepPweforRw [mrpfcZkdif; 15ESpudk "g;ESix;dk r_wpfck ZGev 17&ufae@wif jzpfym;cJygonf? f hf f G G h [m ZGefv 19&ufae@rSm [D&kd&SD;rm;jrKd@ c&ki&. ppfcsut& "g;ESix;dk aomausmif;om;onf tr_rjzpf df J f hf ukd a&muf&SdcJhjyD;/ jidrf;csrf;a&;txdrf;t cifnwGif ausmif;xGujf yD; trsK;d om;olemjyKvkyjf cifrj_ zifh rdcif rSwfyef;jcH&Sd tEljrLAkH;tusJcHcJh&aom jzpfoEipum;rsm;jyD;/ aemufae@reufwif tdrr"g;uk,vmjyD; l S hf G f S d l txdrf;trSwfausmufwkdifrSm vGrf;ol@ xkd;cJhjcif;jzpfw,fvkd@ qkdygonf? "g;ESifhxkd;aomausmif;om;. yef;acGcsjyD; qkawmif;cJhygonf? orRw xGufqkdcsufwGif owfzkd@&,f&G,fjcif;r&dSyJ tarESifhpum;rsm;jyD; [m *syefo@dk 4=udrajrmufa&muf&jdS cif; f pdwwum ausmif;oltm; "g;ESix;dk cJjh cif;om jzpfw,fv@dk qyg f dk hf kd jzpfygonf? ol[m tEljrLAkH;'%fcH&jcif; onf? &JrS"g;ESifhxkd;aom ausmif;om;.rdcifudk ppfaq;&mwGif qkdif&m jycef;rsm;/ tEljrLAkH;'%fcH&jyD; ZGefv 16&ufae@nwGif olemjyKausmif;okd@ajymif;jcifw,fvkd@ toufraoolrsm;ESifh pum;vufqkH ausmif;om;rSqkd&mrSm txufwef;ausmif;jyD;rS olemjyKwuU okdvfqufwufzkd@ ajymcJhjcif;omjzpfw,fvkd@ qkdygonf? c&kdif&JrSajym=um;cJhygonf? *syef&Sdtmz*efoH&kH;&J@ a=unmcsufrSm orR qufvufjyD; oufqiorsm;ukd ppfaq;r_rsm;ukd jyKvkyaeqJjzpfw[m [D&kd&SD;rm;&Sd *syefjynfolawGvkd =uD;rm;wJhpdwf"gwftif dk f l f tm;ESifh jyefvnfxlaxmifovkd tmz*efEkdifiHukdvnf; jyefvnf ygonf? xlaxmifr,fv@dk qdygonf? ol[m yxrqk;H [D&&;DS rm;uktvnf k dk d pmrsuf E S m 28rS a&muf&jdS cif;jzpfjyD; orRw&J@jyif;jywJh awmif;qkra=umifh *syeftpk;d d _ vnf; EdkifiHjcm;om;wpfa,muf jzpfaew,f? 'DEdkifiHjcm;om; &u ol@ukd[D&kd&SD;rm;ukd oGm;zkd@pDpOfay;cJhjcif;jzpfygonf? upm;orm;awGudk a=u;=uD;=uD; ay;ac:xm;&ayr,fh tDwvD enf;jyvpfyDtwGuf urBmhzvm;+ydKifyGJrm xnfhoGif;cGifhr&cJhzl; pmrsuf E S m 4rS aemuf y k d i f ; a&G ; aumuf y G J u k d Zl v _ d i f v 25&uf a e@rS m usif ; y av? 'Dae@&v'fawG qd;k &Gm;aewm tJ'tcsu&J aemufqufwJG D f r,fvkd@vnf; owif;rsm;jzpfay:cJhwJhtwGuf ukr`%D[m 11&uf qdk;usKd;awGygyJ[k u,f'gdkvDu a0zefcJhonf? tay:rSm 25&ufv@dk pwpfum awGajymif;vJuyfz@dk twGuf jyifqif tDwvDtoif;onf yg&ma*G;/ qvdAufu;D ,m;/ e,l;ZD k xm;cJhaomfvnf; 11&ufae@u twnfjzpfoGm;ygonf? ukr`%D vefwdk@Eifh wpftkyfpkwnf;usa&muf+yD; &rwfEpfrwfom &&dcJh [m pwpfumawG/ qkdif;bkwfawGjyKvkyf&if;ESifh tvkyfrsm;ae onf? onfvkd@qkdygonf?

tmz*efepPweforRw *syefa&muf&Sdjci f;

T*sme,f xkwfa0jcif;. &nf&G,fcsuf


&k d [ if * sm *sme,f (The Rohingya Journal)
onf rnf o nf h t zG J h t pnf ; tpk d ; &vuf a tmuf c H *sme,f r [k w f y g/ vG w f v yf a om &k d [ if * smowif ; *sme,f j zpf y gonf / *sme,f u k d *syef E k d i f i H a &muf &k d [ if * sm ausmif ; om; rsm;rS O D ; aqmif j yD ; &d k [ if * smta&; jref r mjynf o l r sm;od & S d & ef ? jref r mjynf ' D r k d u a&pD & &S d a &;ES i f h *syef E k d i f i H a &muf jref r m jynf o l j ynf o m;rsm;\ pD ; yG m ;a&;? vl r S K a&;uk d wzuf w vrf ; rS ul n D y H h y k d ; Ek d i f & ef &nf & G , f xk w f a 0jcif ; jzpf y gonf / *sme,f wG i f r nf o l r qk d oma&;? ema&;? vl r S K a&;ES i f h tvk y f t uk d i f a Mumf j imrsm;uk d tcrJ h a Mumf j imEk d i f j yD ; ? pD ; yG m ;a&; aMumf jimrsm;uk d oif h a wmf a omaps;ES k e f ; jzif h xnf h o G i f ; ay;Ek d i f y gonf ? ? owif ; ? pmrl r sm;ES i f h a 0zef p mrsm; rnf o l r qk d vG w f v yf p G m ay;yk d h Ek d i f j yD ; *sme,f x k w f a 0jcif ; ES i f h y wf o uf f yl ; aygif ; vk d o l r sm;uk d txl ; yif z d w f a c: tyf y gonf ? ? *sme,f E S i f h y wf o uf *sme,f uef huGufvkdaom rnfol hukdrqkd &kd[if*sm*sme,ftzGJ hom;rsm;rS MuKdqdkvQufyg/ *sme,f o nf &k d [ if * smvl r sKd ; rsm;tm; jref rmwk d i f ; &if ; om;tjzpf tod r S w f j yKonf rjyKonf q k d a omud p ESifh ywfowf roufqkdifyg/ 7

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

tif ti f'kdeD;&Sm;wGi f *syefvlrsKd; usmif ausmif q&ma[mif oD;oef@ausmi f; ausmi f;q&ma[mi f; vif jcif vi fr,m; towfcH&jci f;
tif'kdeD;&Sm;EkdifiH *sumwmjrKd@wGif *syefvlrsKd;oD;oef@ ausmif; ausmif;q&ma[mif;vifr,m;jzpfwJh [&,pktkd (69) ESpf rdcktJ (67)ESpf[m ZGefv 17&ufae@rSm towfcHvkduf&yg onf? tif'e;D &Sm;&JrS vlowfw&m;cH tmqJpyk (22)ESpudk zrf; dk f f qD;vkuygonf? w&m;cH[m jcHtvkyorm;tjzpf ausmif;q&m d f f a[mif;vifr,m;&J@trrm tvky0ifjyD; wpfvt=um ZGev 15 d f S f f &ufae@rSm tvkyfxkwfcHcJh&ygonf? tjcm;jcHapmifhtvkyform;rsm;tqkdt& w&m;cH[m ae@pOfvkd ausmif;q&ma[mif;vifr,m;ESifh pum;rsm;cJhw,fvkd@ qkdygonf? aoqkH;ol ZeD;armifESHu vpmay;xm;v#ufom;ESifh tvkyu&;dk om;pGmrvkyb;l vk@d owday;cJrEiywfoufjyD; tvkyf f dk f h _ S hf jzKwfcH&r_awGa=umifh pdwfqkd;jyD; w&m;cH[m vlowfr_ usL;vGef a=umif;&JrS qkdygonf? &Jppfcsuft&m tmqJpfykESifhtwl tazmf a,musfm;wpfOD;[m jcHaemufaygufrS0ifjyD; owfcJhjcif;jzpfjzpfjyD; aiGa=u;ESifhypPnf;rsm;ukd ,laqmifoGm;jcif;r&Sda=umif;/ emusOf; r_a=umifhowfw,fvkd@ &JrSqkdygonf? tqJpyudk &Jraoqk;H olvifr,m;&J@trEihf 2uDvrwm f k S d f S dk D tuGmvrf;wGifzrf;rdcJhjyD; tazmfuawmh xGufajy;vGwfajrmuf oGm;ygonf? aoqkH;olvifr,m;onf raocifrdepftenf;i,f tvkwif teD;em;wGiaexkiaom touf 37ESp&orD;jzpfoxH d G f df f dS l zkef;qufjyD; towfcH&awmhr,f/ tmqJpfykjzpfzkd@rsm;w,f/ &Jac: ay;ygvkd@ ajym=um;jyD;aemuf towfcHcJh&jcif;jzpfygonf? jcHrSm jcHapmifhtvkyform;rsm;&&SdayrJh w&m;cH[mjcH&J@taetxm;ukd odjyD; tapmifrsm;rodatmif 0ifa&mufjyD;vlowfrusL;vGecjhJ cif; h _ f jzpfygonf?

urBmh +idrf;csrf;wJhEdki fiHrsm; t!$ef;udef;r Sm jrefrm tqi fh 132


b,ftpdk;&eJ@rSrywfoufwJh EkdifiHwumtzGJ@tpnf; w&yfu EkdifiHawG&J@ 2010+idrf;csrf;a&; t!$ef;udef;pm&if;udk xkwfjyefvkdufygw,f? Institute of Economics and Peace tzGJ@u urBmhEkdifiHtoD;oD;rSmjzpfaewJh t=urf;zufr_ awGudkavhvm+yD; tckvdkxkwfjyefcJhwmyg? urBmrSm t+idrf;csrf;qkH;wkdif;jynfu e,l;ZDvefjzpf+yD; tD&wfu r+idr;f csr;f qk;H EkiijH zpfygw,f? tm&Srm t+idr;f csr;f qk;H u df S *syefjzpf+yD; urBmrSmvnf; wwd,t+idrf;csrf;qkH;wkdif;jynf jzpf ygw,f? jrefrmEkdifiHuawmh 149EkdifiHteuf tqifh 132rSm &Sd ygw,f? ajrmufu&;D ,m;uawmh tqihf 139jzpfygw,f? w&kw/f kd oD&vuFm/ jrefrm/ zdvpfyie@J ygupPwefEiiawGrm jzpfym;aewJh d kd f dk f H S G ydyuQawG/ t=urf;zufr_awGa=umihf tm&Sa'o+idrf;csrf;a&; t ajctaeu 4ESptwGi;f rSm 325 &mcki;f E_e;f usom;w,fv@kd urBmh f d G +idrf;csrf;a&; t!$ef;udef; GPI wkdif;wmolawGu qdkygw,f? +idrf;csrf;a&;udk wkdif;wmwJhtcg EkdifiHwEdkifiH&J@ jynfwGif; jynfy ta=umif;tcsuawGe@J wki;f wmwmyg? t=urf;zufrawG f d _ &Sdovm;/ ppfwyftoHk;p&dwfu b,favmufvJ/ tdrfeD;csif;wdkif; jynfawGe@J qufqa&; b,fv&ovJ/ vl@tcGita&;udk av;pm; H kd dS hf wJ h t qif h u b,f a vmuf v J p wJ h tcsuf a wG tygt0if t a=umif;tcsuf awmfawmfrsm;rsm;udk =unhf&_ tuJjzwfygw,f?

olemjyKq&mr 3a,muf um;wkdufcH&jyD; aoqkH;


tr_rSm,kdukd[m;rm;jrKd@e,fwGif 2009ckESpf/ ZGefvwGif ukd,fykdifum;armif;ESifol um0gqmuDjrKd@ae/ wuUokdvfausmif; om; 19ESpfu/ olemjyKq&mr okH;a,mufukd rD;yGKdifhwGif wkdufr_ jzpfjyD; aoqkH;cJhr_ukd ,kdudk[m;rm;jrKd@e,fw&m;&kH;u tr_ppfaq; 8

jyD; ppfcsufrsm;ukd,laeygonf? vli,fonf rD;yGKdihfteD;ukdjzwfjyD; oG m ;wJ h t cgrS m vl r sOf ; usm;rS m apmif h a eol ol e mjyKq&mr 3a,mufudk wkucjhJ cif;jzpfw,fv@dk &Jrpcsuwifcygonf? vli,f d f S JG f hJ u ,mOfwkdufr_ukd0efcHjyD; 20-30rDwmtuGmwGif rD;0gukdjzwfcJh jcif;jzpfjyD; wzufrvmaom ,mOfEiwurjd yD; rD;yGKiu;l &efapmifh S S hf dk f d hf aeaom olemjyKq&mrrsm;ukd wkdufrdjcif;jzpfw,fvdk@qkdygonf? tu,fIrD;yGKdifhrSm &yfcJhv#ifaemufum;ESifhwkdufrdEkdifvkd@ rD;0gukd jzwf&jcif;vkd@vnf; ta=umif;jycJhygonf? vli,f.,mOfESifh t jcm;wzufrvmaom ,mOfwurwtwGuf tjcm;wzufrvm S dk f d hJ S aom ,mOfarmif;rSmvnf; '%f&m&&SdoGm;cJhygonf? w&m;&kH;rS tr_ukdqufvuf ppfaq;r,fvkd@ qkH;jzwfcJhygonf?

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f
'DurBm

The Rohingya Journal

ajr}uD;ay: rSmvlom; tm;vkH;udk qGJaqmif pnf;&kH;Ekdif wJhodrf;oGif; csnfaESmif e,fvfqifrif'Jvm;(awmiftmz&duorRwa[mi;f) EkdifwJhpGrf; tm;&SdwJht &m[mwpfcwnf;&Sygw,f? k d tJ'guawmhabmvkH;ygyJ?
09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321 09876543210987654321

ukdazmfn$ef;&m a&mufaeayonf? zDzmxuf (10) ESpfapm+yD; 1894ck E S p f w G i f zG J @ pnf ; cJ h o nf h Ek d i f i H w umtk d v H y pf a umf r wD (IOC)rSmvnf; tm;upm;enf;rsdK;pkHyg0ifonfh +ydKifyJGukd usif; yay;onfh tzGJ@tpnf; wpfckjzpfaomfvnf; tzGJ@0ifEkdifiH ta& twGufYrl zDzmxuf (5)EkdifiHavsmhenf;vsuf&Sdaeonf?

- tm&SrpcJonfabmvk; S h h H
abmvk;H tm;upm;enf;ukd pwifwxiconfh Ekiirm D G f hJ dfH S t*FvefEkdifiH[k qkdcJhaomfvnf; ordkif;okawoDrsm;. avhvm azmfxwcsursm;t& k f f vGefcJhonfhESpfaygif; (2000)/ (3000) cef@uyif abmvk;H u pm;jcif;rSm pwifcJhjyD jzpf a =umif ; ord k i f ; axmuf t xm;rsm; w&kwfvlrsKd;wkd h. a&S;&kd;&m qlcsL(Cuju) jzifawG@&&onf? a&S; h dS abmvkH;upm;enf; acwf * &d v l r sd K ;rsm; ESifh a&mrtifyg,m rS &kdrefvlrsdK;rsm;rSm t&G,ftpm; trsdK;rsdK;aom abmvkH;rsm;ukd ajcjzif h u pm;onf h upm;enf ; rsm;uk d jyKvk y f c J h = ua=umif ; awG@&SdcJh&onf? a&S;acwf *&dtEkynmvuf&mrsm;wGifvnf; abmvk;H upm;jcif;. ordi;f pmrsuEmrsm;ukd awG@&c&onf? a&S; k f S dS hJ tusq;Hk aom rSwwrf;rSm bDp-300ESihf 100=um;umvrsm;wGif f D w&kwf{u&mZf csefa*gifpDonf qlcsL(Cuju)[kac:wGifaom om;a&abmvkH;upm;jcif;ukd pwifwDxGifcJha=umif; awG@&SdcJh& onf? qlcsL.t"dy`g,frSm abmvkH;ukduefjcif;[k t"dy`g,f&+yD; 0g;yifrsm;wGif wGJvGJcsnf aESmifxm;aom t0wfjzifhjyKvkyfxm; onfh taygufrsm;xJokd@ abmvkH;udkuefxnfh &jcif;yifjzpfonf? bDpD-200ESifh at'D-200=um;[efacwfwGifrl qlcsLabmvkH;u pm;enf;ukd pnf;rsOf;Oya'rsm; twnfwusowfrSwfI upm; =ua=umif; rSwfwrf;rsm;Y awG@&Sd&onf? xdk@aemuf qlcsLupm; enf;rSm tm&Sta&S@ykdif;&Sdukd&D;,m;/ *syefEkdifiHrsm;okd@ysH@ESH@oGm;+yD; 'urfrm&D'[k trnfay;um abmvk;H upm;jcif;ukd qufvufjyK vkyfcJh=ua=umif; awG@&SdcJh&onf? xdk@aemuf abmvkH;upm;enf; rSm EkdifiHtoD;oD;okd@ ys@HESH@a&muf&SdcJhaomf vnf; wpfausmif;wpf*gxm/ wpf&Gmwpf yk'fqef;qkdouJhokd@yif pnf;rsOf;trsdK;rsdK;/ ykHpHtrsdK;rsdK;jzifh abmvkH;upm;cJh=uonf? Oa&myYrl at'D-5 &mpkrS 15 &mpk t=um; Mid- dle AgeacwfumvY *sL;&D;ruf abmvk;H yJG rsm; pwifxif&em; vmcJonf? h

urBmh z vm; abm vkH; o rkdi f; t usOf;

vlrsdK;a&;cGJjcm;r_ qef @ usif a &;twG u f t usOf ; axmif x J w G i f (27) ES p f = umwd k u f y J G 0 if c J h a om Ekdb,fvf+idrf;csrf;a&;qk&Sif awmif t mz&d u orR w a[mif ; e,f v f q if r if ' J vm; ajymcJhaompum;uJh okd@yif abmvkH;tm;upm; enf;rSm urBmwpf0Srf;vkH; uk d v$ r f ; rd k ; Ek d i f o nf h t &m tjzpf &yf w nf a e+yD j zpf onf? urBmwpf0Srf;vkH;&Sd EkdifiHaygif; (200)ausmfwGif vlom;tm;vkH;ukd zrf;pm; Ekdifonfh tm;upm;enf; wpf&yfjzpfae+yD; urBmay: wG i f vl } ud K uf t rsm;qk H ; tm;upm;enf ; rS m vnf ; abmvH;k yifjzpfonf? urBmh ukvor*~ (UN) tzJ@G 0if EkdifiHta&twGufrSm (192) Ek d i f i H o m&S d a omf vnf; urBmhabmvkH;tzGJ@ csKyf(zDzm) tzGJ@0ifEkdifiH t a&twG u f r S m (208)Ek d i f iH t xd & S d a ejcif ; u abm vkH;tm;upm;. v$rf;rdk;r_

S oc ce r
9

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal -Edki iwumabmvH;+ydKifyrsm;.tpf H k JG


urBmhabmvHk;orkdif;Y yxrqHk; EdkifiHwumabmvHk;[k

t*F v ef Ek d i f i H Y rl at'D-50&mpkcef@u abmvkH;upm;enf; at'D-1174rS 1183 umvtwG i f ; tk y f csKyf c J h a ombk & if 0D vszpfZpwDzif vuf H f xuf Y t*F v ef v l nmvuf&mrsm;wG i,frsm;ukd abmvkH; a&S;cwf*&dtEkyabmvkH;upm;ykH if awG@&onfh upm;apcJ h a =umif ; od & S d & onf ? at'D - 1300ausmf c k E S p f r sm;wG i f t*F v ef Y abmvkH;upm;jcif;rSm t&Sdefjrifhvmaomfvnf; tkyfcsKyfolvl wef;pm;rsm;u abmvk;H ukd wm;qD;ydwyif&ef }uH&,c=hJ uonf? f G f 1314wGif vef'ef +rdK@awmf0efzm'efu abmvkH;upm;jcif;ukd Oya'xkwfjyefwm;qD;cJhovkd/ 1363wGifvnf; tuf'f0yfbk&if (III)u abmvkH;upm;jcif;ukd &efvkdaom upm;enf;[kqkdum ydwfyifcJhonf? 16&mpkESpfrsm;wGifrl abmvkH;upm;jcif;rSm jyef vnfacwfpm;vmcJh+yD; t*Fvefpmoifausmif;trsm;tjym;wGif owfrSwfcHcJh&onfhyGJrSm paumhwvefEdkifiH/ *vufp*dk+rdK@Y 1872 ckESpfuusif;ycJhaom t*FvefESifhpaumhwvefwdk@. yGJjzpfonf? abmvkH;upm;jcif;rsm;ukd jyKvkyfcJh=uonf? kfH JG S S f G t*Fvefpmoifausmif;rsm;rS ausmif;tkyf}uD;rsm;u yxrqH;k Ediiwumabmvk;H +ydKifyrmrl 1884ckEpwif usi;f ycJ+h yD; d ausmif;om;rsm;. use;f rma&;udk taxmuftuljyKaom abm British Home Championship [ktrnf&um +Adwef vH;k upm;enf;tm; vufcchJ aomfvnf; '%f&mtemw& jzpfrrS (4)EdkifiHjzpfaom t*Fvef/ paumhwvef/ a0;vfpf/ tdkif,mvef H _ wm;jrpf & ef & nf & G , f I pnf ; urf ; rsm;csrS w f c J h o nf ? 1842Y EdkifiHrsm; yg0if,SOf+ydKifcJh=uonf? xkdpOfu +AdwdefjyifywGif abm a'gufwmaomrwfpf tmEdk;[ktrnf&aom ausmif;tkyf}uD; vHk;udk pnf;urf;wusupm; jcif;rSm &Sm;yg;+yD;/ o&kyfjyyGJrsm; tjzpfom upm;jcif;jzpfonf? wpfOD;u abmvHk;upm;enf; 1900/ 1904aEG&moD tdkvHypf tm; vufudkyg toHk;jyKI& +ydKifyGJrsm;wGif abmvHk;tm;u aom &yfbDupm;enf;ESifh ajc pm;enf;yg0ifcJhaomfvnf; qk jzifhomupm;&aom abmvHk; wHqycs;D jrijhf cif; r&Scay? 1904 d f d hJ upm;enf;[lI (2)rsdK;cGJum wG i f urB m h a bmvH k ; tzG J @ csKyf pnf ; rsOf ; rsm; a&;qG J c J h o nf ? (zDzm)udk pwifzGJ@pnf;cJh+yD;/ Edkif 1863 ckEpwif vef'efY t*F S f G iHwumtoif;rsm; yg0ifaom vefabmvH;k tzG@J csKyf (FA)udk abmvH k ; yG J r sm; usif ; ya&;t wnf a xmif u m acwf o pf 1924 tkdvHypfjyKdifyGJwGif AkdvfpGJcJhonf O&ka*G; abmvkH;toif; wGuf aqG;aEG;ndEd_if;yGJudk qGpf abmvH k ; upm;jcif ; twG u f Zmvef E d k i f i H w G i f 1906ck E S p f Y pnf;rsOf;rsm;udk a&;qGJ xkwf jyef c J h = uonf ? ,if ; rS t pjyKum ,ae@acwf a bmvH k ; upm; usif;ycJhonf? 1908aEG&moDtdkvHypf+ydKifyGJwGif abmvHk;rSm w &m;0if usif;yonfh +ydKifyGJjzpfvm+yD;/ *&dwf+Adwdeftoif;u a&$ enf;rSm pnf;rsOf;pnf;urf;rsm;ESifh aygufzGm;vmcJhonf? wHqdyfqkqGwfcl;cJhonf? xdk@aemuf 1914ckESpfwGif tdkvHypf+ydKifyGJ uJhodk@ abmvHk;+ydKifyGJwpfckudk pkpnf;usif;y&ef zDzmuoabmwl nDr&&SchJ onf? 1918ckEpwif zDzmOuUjzpfvmaom jyifopfvl _ d S f G rsdK;*sL;&Drufu abmvHk;+ydKifyGJwpfck ay:aygufvm&ef pdwfa&m
pmrsuf E S m 18ok d h

10

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

2010a&G;aumufyGJwGi f vef'efu w&kwfvlrsKd;rsm; rJxnfhEkdi fa&; &kd[i f*smta=umi f;"gwfykHjyyGJ {nfhEkdi fiHom;u'f xkwfay;rnf
ucsifjynfe,f rkd;aumif;jrKd he,ftwGif;&Sd w&kwfvlrsKd; rsm; 2010a&G;aumufyGJwGif rJxnfhekdifta&;twGuf {nfhEkdifiH om;u'frsm; xkwfay;&ef&SdaejyD; jynfxJa&;'k0ef=uD;ukd,fwkdif vma&muf =uyfrwfaqmif&GufcJhonf[k od&onf? jynfxa&;'k0ef=uD; AkvrL;csKyfbe;f aqG r=umao;onfh J d f S k &ufydkif;twGif;u rkd;aumif;jrKd@okd@ a&muf&SdvmjyD; w&kwfvlrsKd; rsm; {nfhEkdifiHom;u'frsm; &&Sda&;twGuf aqmif&Gufaea=umif; av#mufvGmazmifrsm;ukd rkd;aumif;jrKd@eef@&if;&yfuGuf&Sd 4if;. aqGrsKd;tdrfwGif oGm;a&muf,l&jyD; azmifjznfhjyefay;ae&a=umif; rkd;aumif;jrKd@cH w&kwftrsKd;om;wpfOD;u ajymonf? 4if;u jyD;cJhwJh 1990rJay;wkef;uESifh 'Dt&ifuqkd w&kwawGu rJrxnf&bl;? tckray;Ekizdk h xkway;wmvk@d o& f h J df f d onf? jynfxJa&;'k0ef=uD;vmjyD;uwnf;uu 'DvkdjzpfcJhwmyg? olu rk;d aumif;om;vkd h =um;w,f? olvnf; 'Duae 0ifta&G; cHr,fqkdjyD; owif;awGxGufaew,f? tckazmifukefaevkd h c% &yfxm;wm[k ajymonf? ucsifjynfe,ftwGif; w&kwfvlrsKd; trsm;tjym;&SdjyD; trsm;pk 1949ckEpf w&kwuejf rLepfygwD tm%m&&ScseEihf 1960 S f G d d f S ckESpfrsm;0ef;usifumv w&kwfjynf,Ofaus;r_awmfvSefa&;um vtwGif;wGif w&kwfEkdifiHom;rsm;onf jrefrmjynftxufykdif; okd h xGufajy;ckdv_Ha&muf&Sdtajccsr_rsm;&SdcJha=umif;/ jrpf=uD;emrS a&S haewpfOD;u ajymonf? 4if ; u FRC (foreigner registration cretificate) &xm;wJh w&kwawGtrsm;=uD;&Sw,f? olwdk t f d h aeeJ@ rJay;ekicir&bl;? w&kwausmif;om; trSwb,favmuf d f G fh f f aumif;aumif; aq;wkd@/ pufr_wkd@wufcGifhr&Sdbl;? tufzftmpD vufrSwfu u'fr[kwfbl;/ pm&GufeJ@? ESpfpOfEkdifawmfukd tcGef aqmifxm;wJh qD;vfwqyawG xkxm;w,f? rqvacwfu usyf H d f 50? tckuaxmifykdif;? tjcm;a'orSm a&G hajymif;oGm;aewJh w&kwfqkd&if wpfESpfaomif;ykdif;txd ay;&onf? w&kwfawGu tckvkdcsdefrSm {nfhEkdifiHom;u'f&r,fqkdawmh olwkd@twGuf tcGifhta&;wpfck jzpfoGm;wmaygh [kajymonf?

jre f rmo wi ;f
11

b*Fvm;a'h&SfEkdifiHu 'kuQonfpcef;awGrSm a&muf&Sdae xkiae=uwJh &k[if*sm'kuonfawGEitwlaejyD; "gwyawG&uchJ df d Q S hf f Hk dk f wJh b*Fvm;a'h&SfEkdifiHu "gwfykHq&m Saiful Huq Omiu vef'efjrKd@rm ZGev 15&ufae 24&ufae txd"gwyjHk yyGJ jyoae S f h f ygw,f? tckvkdjy&wJh &nf&G,fcsufu &kd[if*smawGta=umif; urBmuodzkd@qkdjyD;ajymygw,f? &kd[if*smawGukd 'kuQonfawGvkd@ajymayrJh olwkd@[m EkdifiHrJhawGyg? 'kuQawGjy\emawG trsm;=uD;&ifqkdifae&wmyg? wu,fawmh tjyifurBmurjrif&wJh 'kuQonfawGygvkd@ "gwfykH q&m uqdygw,f? k 'gtjyif tmz*efepPwefEihf ygvufpwki;f rSm ppfyjJG zpfae h S d wmukd urBmuodayrJh 'D&kd[if*smjy\emukdawmh rod=uygbl;? 'D"gwfykHawG=unfhjyD; jrefrmjynfrSm bmawGjzpfaew,fqkdwm odom;rSmyg? &k[if*smrS r[kwygb;l ? jrefrmjynfrm&SaewJh jynfy G d f S d a&muf'uonfawG tm;vk;H twGuyg? 'Djy\emawGudk &Si;f zk@d u k Q f jrefrmjynfrm 'Drua&pD&atmif ajz&Si;f &rSmjzpfygw,fv@dk olu S dk ajymygw,f? pcef;xJu'kuQonfawG tjyifuvlawGxufomw,f qkdayrJh tvkyfvkyfcGifhr&Sdbl;? 2006ckESpf aemufykdif;usrS uav; awGu pmoif=um;cGifh&vm=uw,f pojzifhuef@owf csKyfcs,f csufawG &Sdaeygw,fvkd@ qkdygw,f? 'D"gwyjHk yyGudk ukvor*~'uonfrsm;&k;H (UNHCR) f J k Q u pDpOfay;cJhwmvnf;jzpfygw,f? ,ckuJhokd@ w&kwfEkdifiHom;rsm;ukd {nfhEdkifiHom;u'f xkwfay;rnfqkdonfrSm pnf;&kH;rJqG,fonfhoabmjzpfjyD; ucsif jynfe,fom;rsm;jzpfonfh 0ef=uD;rsm;/ nGefrSL;rsm;u jyD;cJhonfh ESpfrsm;uwnf;upI vma&mufpnf;&kH;rJqG,fr_rsm;&Sdaea=umif; jrpf=uD;em;jrKd@cH a&S haeu ajymonf? etzu jyD;cJhonfhrwfvtwGif; xkwfjyefcJhonf EkdifiH a&; ygwDrsm;rSwfykHwifjcif;Oya'wGif {nfhEkdifiHom;/ EkdifiHom;jyK cGifh&ol okd@r[kwf ,m,DoufaocHvufrSwfrsm;&Sdv#if ygwD axmifjyD; a&G;aumufyGJ0ifcGifh&Sda=umif; xnfhoGif;xm;onf?

43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321 43212109876543210987654321098765432121098765432109876543210987654321

vkycsiwhJ &nf&,csutwdi;f vGwvwvyfvyf vkycijhf yKvduf f f G f f k f G f fG k r,fqdk&ifawmh jrefrmjynf[m ta&S@awmiftm&SrSm EsLuvD; ,m;tiftm;&SdwJh yxrqHk;EdkifiH jzpfvmygvdrfhr,f? EsLuvD;,m;ydkifqdkifwJh EdkifiHjzpfvmzdk@ jrefrmjynf&J@ vwfwavm }udK;yrf;aqmif&Gufr_ tao;pdyfawGudk az: jyxm; wJhrSwfwrf;udk t,fvf*sm;ZD;,m; owif;Xmeu +yD;cJhwJhaom =umae@rSm xkwfv$ifhoGm;cJhygw,f? aemfa0;tajcpdkuf 'Drkdu&uf wpfjrefrmhtoH (DVB)uxkwvywhJ tJ'rwwrf;xJrm Orif f k f D S f S vd%acgi;f / EsLuvD;,m; taqmufttH"mwfye@J pDrH csuawG k f k kH f tygt0if tcsuftvuftjynfhtpHk xnfhoGif;az: jyxm;yg w,f? EsLuvD;,m;eJ@ 'H;k vufeufqi&m enf;ynmawGukd &k&S kd f Ediirm oGm;a&mufavhvmqnf;yl;cJ+h yD; jrefrmjynf EsLuvD;,m; kfH S tpDtpOfrSm udk,fwdkifyg0ifcJhwJh AkdvfrSL;pdkif;odef;0if;[m az: jyyg ta&;}uD;wJh tcsuftvufawGeJ@twl 'DESpftapmydkif;rSm jref rmppfwyfudk pGef@cGmcJhygw,f? jrefrmEdkifiH[m wu,ftE W&m,f &Sae+yDqwmudk Ediiwumrdom;pku quf+yD;vspvsL&_v@kd r&Edif d kd kfH f k awmhatmif ol&J@tcsuftvufawGu xifxif&Sm;&Sm; ouf aojyvdkufwmygyJ? EsLuvD;,m;ydiqiwhJ ppftm%m&Sif aemufwa,muf k f kd f ay:xGuvmr_[m urBm}uD;twGuf aemufq;kH vdtyfcsuf jzpfyg f k vdrr,f? 'gayr,fh tmqD,twGuuawmh jrefrmjynfrm EsLu hf H f S vD;,m;&Sdvmjcif;[m EsLuvD;,m;vufeuf uif;rJha&;qdkwJh a'owGi;f rSm a&&Sn&xm;wJh uwdu0wfawGukd azmufzsu&m f dS f a&mufwmrdk@ tvGefpdk;&drfp&mudpP jzpfygw,f? vGefcJhwJh ckESpfvu pifumylEdkifiHrSm usif;ywJh yxr t}udrf tmqD,-tar&duef xdyo;D tpnf;ta0;udk tar&duef H f orRwtdkbm;rm; wufa&mufcJhygw,f? tpnf;ta0; wuf a&mufwJh tmqD,Hacgif;aqmifawGu tdkbm;rm;&J@ EsLuvD; ,m;vufeufavSsmhcsa&;twGuf }udK;yrf;r_awGudk csD;usL;cJh=u ygw,f? tJh'DtxJrSm tar&duef&J@ jrefrmjynfeJ@xdawG@ qufqH a&;qdkwJh rl0g'topfa=umifh tpnf;ta0;wufcGifh&cJhwJh ppft pdk;&0ef}uD;csKyf OD;odef;pdefvnf; yg0ifygw,f? tmqD,acgi;f aqmifawGu olw@kd &@J yl;wGJ a=unmcsuf H xJrSm 'gEdkifiHwum+idrf;csrf;a&;ESifh urBmay:wGif EsLuvD;,m; vufeufavSsmhcsa&;tygt0if EdkifiHwumvHk+cHKa&;twGuf t ar&dueforRw. }udK;yrf;aqmif&Gufr_rsm;udk uGsEfkyfwdk@u vd_uf

urBm}uD;uom jrefrmppfAdkvfcsKyfawGudk olwdk@

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

12 vSJpGm }udKqdkonfvdk@ az: jycJhygw,f? 'ghjyif ta&S@awmiftm&S EsLuvD;,m;vufeuf uif; rJhZkef xlaxmifjcif;onf urBmay:wGif EsLuvD;,m;avSsmhcsa&; ESihf EsLuvD;,m; rjyef@ym;a&;wd@k twGuomru a'owGi;f +idr;f G f csrf;a&;ESifh vHk+cHKa&;udkyg taxmuftuljzpfaponf[k usEfkyf wdk@ tav;teuf,Hk=unfonfvdk@vnf; xnfhoGif;az: jycJhyg ao;w,f? jrefrmjynftaeeJ@ tmqD,H a=unmcsuxrm ygovdk f J S rsdK; a'owGif;&J@ tem*wftay: tajrmftjrifr&Sdbl;qdkwm tckawmh &Sif;oGm;yg+yD? ppftpdk;&&J@vSsdK@0SufcsufawGvnf; ayguf =um;vm+yDrdk@ ydk+yD;tE W&m,f&SdvmaewJh vHk+cHKa&;tajc taet ay: EdkifiHwumrdom;pktaeeJ@ vdktyfovdk udkifwG,fajz&Sif;zdk@ vnf; tcsdefusa&mufvmyg+yD? vH k + cH K a&;eJ @ ywf o uf + yD ; t"d u pd k ; &d r f p &mtcsuf w ck uawmh jrefrmeJ@ajrmufudk&D;,m; qufqHa&;yJjzpfygw,f? em rnfq;kd eJ@ ausm=f um;aewJh 'DEpEii=H um;rSm r[mrdwz@JG xm;wm S f kd f f ESpftawmf=umaeyg+yD? EsLuvD;,m;vufeuf zGH@+zdK;a&;twGuf yl;aygif;aqmif&Gufr_[m ESpfEdkifiHqufqHa&;&J? tajccHta=umif; &if;wcsuf jzpfw,fqdkwm tckqdk&if wpxufwp ay:vGifxif &Sm; vmaeygw,f? tar&duef umuG,fa&;0ef}uD; a&mbwf*dwfpf&J@ ajym a&;qdci&ol *satmhzarmf&vu tar&dueftpd;k &taeeJ@ jrefrm k G hf dS D f J f jynf&? ajrmufu&;D ,m;eJ@ ppfa&;t& yl;aygi;f aqmif&ur_ wd;k J kd G f

jrefrmEsLuvD;,m; eJ@ tdkbm;rm;twGuf tcGi fhtvrf;


The Rohingya Journal

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f
jrSivmjcif;tay: pd;k &drrw,fv@kd t,fv*smZD;&m;u xkwvihf hf f d f f $ oGm;wJh rSwwrf;xJu taxmuftxm;awGe@J ywfouf+yD; ajym f =um;&mrSm xnfhoGif;ajym=um;cJhygw,f? 'gayr,fh EsLuvD; ,m;eJ@oufqdkifwJh jrefrmppftpdk;&tay: pGyfpGJcsufawGudkawmh bmrS ajymqdkoGm;jcif; r&Sdygbl;? ajrmufudk&D;,m;eJ@ vufeufcJ,rf;ukefoG,fr_udk wm; jrpfywyifwhJ ukvor*~v+kH cHKa&;aumifpD qH;k jzwfcsuawGuawmh d f f kd *sDatmhzfarmf&Jvfu ajymoGm;wm awG@&ygw,f? jref r mtpd k ; &taeeJ @ uk v or*~ v H k + cH K a&;aumif p D qHk;jzwfcsufawGtwdkif; vdkufygaqmif&Gufr_&Sdr&Sd usaemfwdk@ teD;uyf apmifh=unfhaeygw,fvdk@ olu qdkygw,f? 'DudpPu tar&duefjynfaxmifpktwGuf pdk;&drfr,fh qdvnf; pd;k &drp&myg? ajrmufu&;D ,m;Edii&@J EsLuvD;,m;vuf k f kd kfH eufawGyiqiru ta&S@tm&Srm wif;rmr_awGukd odoomom kd f kd f _ S d jrifhwufvmapwmjzpfygw,f? 'ga=umifhrdk@ ajrmufudk&D;,m;u vufeufcJ,rf;eJ@ enf;ynmawG ta&S@awmiftm&SqD jyef@yGm; r_udk rwm;qD;Edkif&if tJh'Da'o vHk+cHKa&;udkvnf; trSefwu,f xdcdkufaprSm jzpfygw,f? 'ga=umifh orRw tdkbm;rm; tpdk;&taeeJ@ jrefrmEdkifiH udpukd tav;xm;+yD; tar&dueftpd;k &&J@ ta&S@awmif tm&Sqif P kd &m rl0g'awGxrm jrefrmjynfukd OD;pm;ay;tjzpfe@J csrwaqmif J S S f &Guf&rSm jzpfygw,f? 'Dvdkaqmif&GufwJhae&mrSm ueOD;taeeJ@ ppftpdk;&&J@ EdkifiHwumpHn$ef;awG csdK;azmufaer_eJ@ywfouf+yD; ta&;,l aqmif&GufwJhtcgrsdK;rSm twlyl;aygif;aqmif&Gufzdk@ ukvor*~ vH+k cHKa&;aumifprm ppftpd;k &bufu t+rJwef; ckicirmrm ckcH D S d f kd f ay;avh&SdwJh w&kwfeJ@&k&Sm;udk tar&dueftpdk;&u wGef;tm;ay; Edkifygw,f? tar&dueftpdk;&rSm 'Drdkua&pDeJ@ vl@tcGifhta&;udpP awGtay: t"duxm;wJh jrefrmEdiiqi&m rl0g'awG &S+d yD;om;yg? k f H kd f 'Dt&mawGukd vufawG@taumiftxnfazmf&mrSm ppftpd;k &Advf k csKyf}uD;awGe@J olw@kd &@J vkyazmfuizufawGtay: ypfrwxm;wJh f kd f S f '%fcwfta&;,lr_awGeJ@twl tar&dueftpdk;&taeeJ@ wjcm; EdkifiHawGu yl;aygif;aqmif&Gufvmatmifvnf; tckxufydk+yD; aqmif&GufEdkifwm jzpfygw,f? orRw tdkbmrm; tpdk;&taeeJ@ jrefrmppftpdk;&u ukvor*~ vH+k cHKa&;aumifpq;kH jzwfcsuf trSwf 1874tay: xif D xif&Sm;&Sm; csdK;azmufaer_udk tjypfay;ta&;,lzdk@ tjrefqHk; aqmif&Gufoifhygw,f? (ajrmufudk&D;,m;EdkifiHu EsLuvD;,m; vufeufprf;oyfwmrdk@ 'DqHk;jzwfcsufudk vGefcJhwJhwESpfu vHk+cHK a&;aumifpDrSm tm;vHk;u wnDwnGwfwnf; qHk;jzwfcsufcscJh wmyg/ qH;k jzwfcsut& ukvor*~tzG@J 0if b,fEiiurS ajrmuf f kd f H
pmrsuf E S m 3ok d h

The Rohingya Journal

ti fwmeufuzD;wGi f tif ti fwmeufokH;olrsm; owdxm;&ef tif


tifwmeufuzD;awGrSm oGm;okH;wJhtcg txl;owd xm;&r,fh ta&;=uD;tcsufwpfcsuf &Sdygw,f? tJ'guawmh ukd,fokH;r,fh Keyboard =uKd;eJ@System Unit uGefysK wmeJ@csdwfr,fh yvyf aygufrSmteufa&mif av;wpf c k c H x m;jyD qkd&if tJ'DuGefysKwm rSm rok;H awmheJ ? h tJ ' D Black Deviceu uk d , f &kdufor# tuQ&m*%ef;awGtm;vkH;ukd odkrSwfodrf;qnf;vkduf wJtwGuf ok;H wJol Keyboard rSm&kuor# tm;vk;H rSwxm; h h d f f vkdufa&m? ukd,fh&Jh E-mail Password tygt0if tJ'Dae@ ok;H or# uk,a&;uk,wm tcsutvufawGtm;vk;H ck;d ,lxm; d f d f f cH&jyDomrSw? c&uf'pfu'fwdk /h b%fpm&if;wkd ok;H jyD; Online f ay:rSm 0,fcsifwm 0,f v k d @ &wJ h ek d i f i H awG r S m awmh yk d q d k ; wmaygh ? c&uf ' pf u'f e H y gwf w k d @ b%f pm&if;eHygww@dk &kuf f d xnfhvkdufwmeJ@ ckd; jyD;om;yJ? ae@rul; cif tif w meuf u zD ; awG r S m ok H ; &if o wdxm;? b%fxJu &S d w J h uk d , f y k d i f a iG ajymifzkd@omjyif? 'D Black deviceukd EkiiwcsKd rmawmh [kw,fawG/ dfH h S d ukefpnfjyyGJawG/ avqdyfawGeJ h tifwmeufuzD;awGrSm trsm; tm;jzifhokH;=uw,f? jrefrmEkdifiHrSmawmh tifwmeufuzD;awG rSm ok;H zkd rsm;w,f? aocsmppf=unfjh yD;rS ok;H ayg? aocsmatmif h h ykHygxnfhay;vkdufw,f?

13

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f ausmif ausmif rlvwef;ausmi f;q&mu rlvwef;ausmi f;olukd usif rk'drf;usi fhr_jzpfyGm;

The Rohingya Journal

jref r m - *syef b momjyef tusKd ; aqmif

zkutuc&di&dS tpk;d &rlvwef;ausmif;rSm touf 40&Sd tjrefq; jzpfap&ygrnf? k dk kf Hk aom ausmif;q&mu rlvwef;ausmif;olukd rk'drf;usifhr_jzpfyGm; f H cJhygonf? c&kdif&J&J@ppfaq;csuft& ausmif;q&m[m rlvwef; aps;E_e;toufomqk; jzpfap ausmif;olav;ukd zkuktkduc&kdifwGif;&Sd Love Hotelukdac: &ygrnf? oGm;jyD; rk'drf;usifhcJhw,fvkd@qkdygonf? ausmif;olav;onf l f G f touf 13ESpfatmufuav;oli,fvkd@ odv#ufom;ESifh [kd rnforqkd vGwvyfpmjzifh tcsdeem w,frSm rk'drf;usifhcJhjcif;jzpfygonf? ausmif;q&mrS {jyDvrSm &Dra&G; qufo,Ei ygonf? G f dk f &Jtzrf;cH&jyD; ZGev 19&ufae@rm zkutuc&kiw&m;&k;H rSm tr_ f S k dk df 'k u Q o nf a v#muf x m;r_ r sm;/ Oya'a&;&m ukd ppfaq;cHcJh&ygonf? q&m[m 'DESpfaEG&moDtxd ausmif;ol&J@twef;ykdifq rsm;ukd tcrJhaqG;aEG;t=uHay;ygrnf? &mtjzpf ESpfaygif;rsm;pGmoif=um;cJhol wpfOD;jzpfygonf? tJ'D wdusrSefuefaom Oya'ykdi f;qkdi f&m tokH; tawmtwGif;rSm cE<mukd,fukd t=udrfaygif;rsm;pGm ukdifwG,fcJh tE_;rsm;jzifh bmomjyefaqmif&uay;ygrnf? H G f jyD;/ tJ'DrSwqifhwufum [kdw,ftxd ac:aqmifoGm;cJhjcif;jzpf atmifjrwf0if; (Oya') ygonf? q&m[m 'DEp{jyDvrSm wjcm;ausmif;od@k ajymif;a&G@jcif; S f Kwansei Gakuin University vufukdi fzkef;- 090-7755-6002 cHcJh&jyD;aemuf ausmif;ol&J@rlysufaewJh tajctaeukdodwJh rdb tD;ar;vf- freeburma.amw@gmail.com awGu ausmif;olukdppfar;&mrS q&m&J@rk'drf;r_u ay:aygufcJhjyD; aungmyatwin88@gmail.com &JudkwkdifcJhjcif;jzpfygonf? vdyfpm - 662-0893 ausmif;ol&J@ touf/ emrnf/ q&m&J@emrnfawGukd Nishinomiya- Shi Uegahara 3-5-35 uav;oli,frsm;qkdif&m tcGifhta&;t& &JrSzGifhrajymEkdifbl;vkd@ Aibihiruzu (102) qkygonf? ausmif;olu q&mq&mqkjd yD; c|jJ cif;a=umifjh zpfom;& d G wmygvkd@q&mu w&m;&kH;rSmxGufqkdoGm;ygonf?

DOSTI
HALAL FOODS

qkdifzGifhcsdef reuf 10 em&D rS n 1 em&Dtxd

jrefrmtpm;tpmESifh tjcm;pm;aomufukefrsm;ukd aps;ESKef;csKdompGmjzifh &&SdEkdifygonf/


8941- Ouyacho, Tatabayashi Gumma-Ken, Fujimine Haitsu 105 374-0054 Tel: 0276-753395 Mobile: 080-6520-9218

tywfpOf aom=umae@wkdif; 'efayguft0pm;-,ef; 700-wnf;om


14

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

,cif v rS t quf
32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321 32109876543210987654321
&cdkifjynfwGif jyifyrSa&mufvmaom rGwfq vifvlrsdL;rsm;ESifh ,if;wdk h.om;r,m;rsm;om tpPvmrfbm omudk udk;uG,faeonfr[kwfbJ [dENLbmom0iftcsdK@uvnf; tpPvmrfbmomodk h ul;ajymif;vmcJonf?xd@k jyif Ak'bmomudk h < tpOfwpduf ud;k uG,ae=ujyD;olrsm;vnf; tpPvmrfbm omod@k k f ul;ajymif;ud;k uG,rrsm; &dconf? Ttcsuukd n0wD q&m f _ S hJ f awmf OD;nm%u &cdkif&mZ0ifopf 'kwd,wGJ (pmrsufESm 161/ 163) rif;om;=uD;vufxuf(at'D 1531/1553)wGif yg&Siftifyg ,mbufrS OD;aqmifaom oHtrwf 3OD;bk&ifxHa&mufvm=u onf? tdENd,EdkifiHrS tpPvmrfw&m;a[m omoemjyKq&mrsm; vnf; ygvm=ujyD;/ &ckijf ynfow@kd tm; omoemjyK&m tcsKd ,kH d l h =unfvm=ujyD; tpPvmrfbmomodk hul;ajymif;udk;uG,fcJh=u onf[k az: jyxm;onf? 15 &mpkwif rsm;pGmaom Ak'bmom0if&cdiw@kd rm tpP G < kf S vmrfbmomudu;kd uG,I rGwqvifrsm;jzpf=ua=umif; OD;=unf k f f u jrefrm&mZ0if odrwz,&mtjzmjzm pmtkywif a&;om;cJay S f G f f G h onf? EdkifiHawmfaumifpD0ifa[mif; owif;pmq&m OD;vSxGef; jzLuvnf; Ak'<bmomtcsdK h tpPvmrfbmomodk hul;ajymif;cJh a=umif; atmif;yef;=uD;aiG pum;&nfvy pmtkywitwnfjyK k JG f Gf az: jyxm;onf? xdpOfu &cdijf ynf. tavhtxm;wckrm EdiiH k k S kf jcm;rSvmolrsm;uvnf; qEN&v#if &cdijf ynforsm;ESihf vufxyf Sd k l xdrf;jrm;Edkifonf? odk@aomf&ckdifjynfrS xGufcGmoGm;aomtcg om;r,m;rsm;udk ac:aqmifoGm;cGifhr&dScJ@acs? odk@a=umif@ Oa&my om;wdk@onf 4if;wdk@. &ckdifZeD;r,m;ESifh om;orD;rsm;udk &cdkif jynfYcsefxm;ygu tpPvmrfbmomodk@ ul;ajymif;oGm;rnf[k pd;k &drI cd;k ,lac:aqmifr_ udprsm;pGmay:cJ@a=umif; ae@pOfrwwrf; f P S f (16) rsm;wGif awG@&onf? od@k a=umiftjcm;bmomrsm;rS tpPvmrf h ombmodk@ ul;ajymif;udk;uG,folrsm;vnf; &ckdifjynfY renf;vS ay? (8) rG w f q vif . tvG e f t a&;=uD ; aom &ck d i f j ynf E S i f h qufE,onf@ Zwfvrf;wuGuyg&onf? ,if;onfum; r*dtrf G f f Sd k d a&S@rif; om;&Sm;&SLZmonf &cdkifjynfodk@ a&mufvmjcif;yif jzpf onf? at'D 1660wGitE,jynfY &Sm;*s[efb&ifu,vec@J &m f d Nd k G f G f om;awmf &Sm;&SLZmonf aemifawmf=o&eftZpfESifh eef;vkcJ@&m ta&;edrfhojzifh &cdkifbk&if pENol"rRrif; (1652-1684)xH tul tnD awmif;vmcJ@onf? pENok"rRrif;tm; *wdrwnf[kqdkum 15

&ckdi fjynf ESi fh &kd[if*sm vl h tzGJ h tpnf;

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f
&Sm;&SL Zmudk ykeuefc&m &Sm;&SLZmusq;kH cJonf? 4if;ESiygvmaom f hJ h hf tajcG t&H uref ( av;onf a wmf ) wd k @ tm; &cd k i f b k & if . ud,&awmf tjzpfcef@xm;cJ@onf? xdpOfupI urefrwpvif[k k f H k G f &ck d i f j ynf wG i f w nf & d S v monf ? &S m ;&S L Zm;ES i f h t wl uref a v;onf a wmf oH k ; axmif a usmf y g&d S c J h o nf [ k tcsd K @ord k i f ; q&m rsm;uqd k y gonf ? aemuf b *F v m;ES i f h td E N d , wd k @ rS v nf ; av;onf a wmf trsm; tjym;tjyif td E N d , wd k @ rS v nf ; av;onf a wmf t rsm;tjym;tjyif tdENd,awmifydkif;rSvnf; ppfonftajrmuftjrm; udk,f&Hawmf wyfwGif tr_xrf;vmcJ@onf? 1685ckESpfwGif eef;wGif;udk,f&H awmfwyfom; tiftm;av;aomif;ausmf &dc@J onf[qonf?(17) S k kd rif;bm=uD;vufxuf urefo&aumif; 5aomif; ausm&c@J onf l J f dS [k apmrJusDpmtkyfwGif t&SifOuUHu az: jycJ@onf? odk@jzpf&m 17&mpk &ckdifjynfwGif(1) (2) (3) obm0ab;tE &m,fa=umifh a&muf&vmaom tm&yf W Sd rGwfqvifrsm;/ ul;oef;a&mif;0,fa&;a=umifh a&muf&aexkitajc pduf Sd df k vmaom tm&yfyg&Sifukefonfrsm;/ &cdkifbk&ife&rdwfvS. arwWm&yfcHcsuft& a*ghbk&if. ppfonftultnDtjzpf a&muf&dSvmjyD; e&rdwfvStm; eef;wifay;aom rsm;pGmaomwl&uD/ ygxef/ yg&Sifppfonf awmfrsm;/ &cdkifjynf. pD&iftkyfcsKyfr_/ jyKjyifajymif;vJr_vkyfief;pOf tqifqiftwGuf t&drjzpfvtyfI zdwac: ac:,lc@J ojzifh h h S kd f vma&mufrif;r_xrf;cJholrsm;/ b*Fvm;EdkifiHa&;ESifh ppfa&;tajctaet& taeEdkifbJ &cdkifjynfxJodk@ cdkvSHKvmolrsm;/ ay:wl*D arm*fw@kd . zrf;qD;ac:aqmifra=umifh a&mufvm _ aom b*F gvDvlrsdK;rsm;/ [dENLbmom0if/ Ak'<bmom0ifwdk@rS tpPvmrfbmom odk@ ul;ajymif;vmolrsm;/ udk,f&Hawmfwyfrsm;/

The Rohingya Journal

(4) (5) (6) (7) (8)

tp&dSonfh t&yfa'orsdK;pHkrS vmaom vltrsdK;rsdK;wdk@ onf a'owckwnf;odk@ wOD;csif;ESpfOD;csif;rS tkyfpkvdkufaom tvnf;aumif; /tvHk;t&if;jzifhaomfvnf;aumif; &mpkaygif; q,fausmuwnf;u wpwp tajcpduaexkivmcJonf? ,if; f k f df h odk@ tajcpdkufaexdkifvm&if; ,if;wdk@toD;oD;wdk@. udk,fydkif,Of aus;r_"avhx;kH pH/ tpPvmrfbmom0g' usipOfw@kd Eitwl a;ocH hf S hf wd@k . "avhrsm;udyga&maESmjyD; &cdivtzG@J tpnf;wGif ,Ofaus;r_ k kf l opfw&yf jyKpkysKd ;axmifvmcJ@jyD; rsKd ;qufopfw&yfukd ay:xGe;f apcJh onf? ,if;wd@k ukd &d[if[ac:aom &cdijf ynfwif aexdiorsm;jzpf k k k G kf l 16

ojzifh &dk[if*sm(&dk[ifom;)[kac:wGifvmcJ@onf? rGwfqvif,Ofaus;r_. tusdK;qufrsm;a=umifh &ckdifvl rsKd ;wd@k . ,Ofaus;r_rmvnf; wpwpwd;k wufvmcJ@ayonf? tkyf S csKyfa&;e,fy,fYaomfvnfaumif;/ ppfzufYvnfaumif;/ wdk; wufr_rsm; tqifhjrifh jzpfxGef;cJhayonf? od@k jzpf&m &d;k rwbufausmrS ArmvlrsKd ;rsm;u &cdijf ynf f k ukd usL;ausmwucuf odr;f yduc@J aom 1785ckEprwdiru &cdif f kd f kd k f S f k f DS k jynfwif tpPvmrfbmom0if rGwqvifvrsKd ;aygi;f oef;ESicsjD yD; G f l hf &mpkEprsm;pGmrSpI tajcpduaexdivmcJ@jyD; Armwd@k xuf tq S f k f kf aygif;rsm;pGmwdk;wufopfvGifaom ,Ofaus;r_udk jyKpkysdK; axmif vmcJha=umif; cdkifvHkaomaomjynfwGif;jynfy ordkif;rSwfwrf; taxmuftxm;rsm;u oufaoxlvsuf&dSaeonf? 1785ckESpfrS 1842ckESpftxd ESpfaygif; (40)omtkyf csKyfc@J aom ArmjrdK@0efvufxufwif vlaygi;f ESpoe;f ausmaojyD;/ G f d f EdiiO;D a&. xuf0ufausmw@kd rm ppfwaumif;e,fo@kd wdr;f a&Smif kfH f S cJh&onf? wwfodynm&Sif okH;aomif;tygt0if vuf&zrf;qD; ac: aqmifom;avol ESpoe;f ausmavonf? xkd tjyif ESpaygi;f G f d f h f av;q,ftwGi;f jrefrmjynfrokd h t=udr=f udrf vlawmif;cHrrsm; _ a=umifh jynfrokd ay;ykd c&onftjyif ppfwaumif;e,fokd h xyfrH h h hJ h wdr;f a&Smifom;olrsm;vnf; renf;vSay? t*Fvywdk &ckijf ynfudk G d f h d odrf;,lvm 1824ckESpfwGif &ckdifjynf. vlOD;a&tenf;i,fr#om usec.? 1825ckEpf Zlviv 21&ufae t pD&ifccaom jAdwo# f hJ S d_ f h H hJ d wyfrSL; a&mbwfqef. tpDcHpmt& 1825ckESpfwGif &ckdifjynf vlO;D a&onf wpfoe;f cef@ &Sca=umif; arm*f (&cki) ajcmufaomif; d d hJ df cef /h rGwqvif ok;H aomif;cef@Ei@f Armtjcm; wpfaomif;cef@jzpf f S (18) a=umif; tpD&ifcconf? ESpaygi;f av;q,ftwGi;f pdwwi;f H hJ f f dk us zdEycsKyfcs,jf yD; &ckijf ynf,Ofaus;r_ taqmufttk=H uD;wpfck dS f d vk;H ukd ysup;D apjyD;/ =uufysruspnfum;cJaom &ckijf ynfudk wp f H h d jyifjzpf&atmif zefw;D cJaom jrefrmav;jrKd@0eftyacwf ukeq;Hk csef h k f f d wGif rGwqvifvO;D a& ok;H aomif;cef@&v#if a&$Armwkd &ckijf ynfudk f l dS h d rjrifbl;cif rnfr#&SdcJhrnfukd cef@rSef;Ekdifayonf? okd hjzpfI vl@orkdif;onf aysmufIr&Ekdifpaumif;aom trSeftjzpftysuf wpf&yftjzpfaomfvnf; orkdif;ta=umif;ukd azsmufzsuf&ef=uKd;pm;ae=uaom ukda&$&ckdifynmwwftrnfcH/ okawoDtrnfcw@dk . 0g'jzef@rrsm;onf &ckijf ynf. wk;d wufrukd H _ d _ ykdrkdaemufjyefqGJaprnfh r&kd;om;aom vkyfief;rsm;yifjzpfonf? &ckijf ynfonf &ckiEi&[if*smtygt0if jrKd/ ouf/ 'ki;f euf/ crd/ d d f S hf dk d csif;/ urefponfh orkdif;tqufqufaexkdifvmcJholrsm; pk aygif;ykdifqkdif=ujyD; TvlrsKd;rsm;onf &ckdifjynf. t&Sifocifrsm; jzpf=uonf?
-usrf;ukd;pm&if;(1) q&mawmf pENrmvmvumF& &cki&mZ0ifopfusr;f 'kw,wG/J rE av; 1935/ pm- 312? df d W (2) 'kAvrL;=uD; 0if;armif/ umuG,a&;0ef=uDXmerS xkwa0aom omoemha&mif0gxe;f apzk@d / dk f S f f G &efue/f 1997/ pm- 65? k

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

aygif tazESi fhorD;yl;aygi f;jyD; "g;jywkduf vlowf/ rD;&_d@r_jzpfyGm;


csDbm;c&kdif &csdrwjrKd@e,fae v,form;=uD; emumrl &m tdutdk 76ESponf towfc&jyD;/ tdrr;D &_@d cc&um/ aiGa=u; k f H f H hJ rsm;,laqmifoGm;jcif; cHcJh&ygonf? c&kdif&JrS vlowf"g;jywkdufr_ jzifh wjrKd@e,fwnf;ae [d&Ek 4&ESpEihf orD;jzpfol 15ESpudk zrf; f S f qD;cJhygonf? orD;jzpforS "g;jywkuI&aomaiGtcsK@d udk olrvnf;ok;H l d f pGJcJha=umif; &JwGif0efcHcJhygonf? w&m;cH [d&Ekdonf tr_ukdusK; vGefjyD;aemufykdif; Xm;aeaomtdrfvcukd ay;oGif;cJhjcif;/ avmif; upm;qkirsm;ESihf bm;uvyfrsm;ok@d oGm;cJa=umif; &Jppfcsut& df h f od&ygonf? olonftvkyvufrhJ wpfO;D jzpfygonf? &Jppfcsut& f f w&m;cH [d&EkEiorD;jzpfoonf arv 11&ufae@ reuf 6em&D d S hf l 50rdepfrS ae@vnf 2em&DtwGif; eumrl&.tdrfokd@ ckd;0ifum orD;jzpforS eumrl&tm; oHwwjf zifh acgi;f uk&ujf yD; tazjzpfol l k d dk rS "g;ESifhxkd;owfum tdrfwGif;&Sd aiG,ef;odef;aygif;rsm;pGm,l aqmifum tdrur;D wif&@d_ ca=umif; od&&ygonf? *syef&rS tr_udk f dk hJ dS J w&m;&kH;wif w&m;pGJqkdygrnf?
(3) uk;d (2) pm-65? (4) Dr.SB Qanungo

pmrsuf E S m 30rS

twGi;f jyKvkyrnfh zDzm. tpnf;ta0;wGif enf;ynmqdi&mrsm; f kf ukd taotcsmaqG;aEG;rnfjzpfa=umif; OuUqyfbvwWmu ajymonf? xkd@tjyif t*FvefESifh*smreD/ tm*sifwD;em;ESifh ruUqD udkwdk hyGJpOfwGif udkifwG,fcJh=uaom 'dkifvl}uD; 2OD;pvHk;udk quf vuf tokH;jyKawmhrnfr[kwf[k od&onf? +yD;cJhonfh 2002ckESpf urBmhzvm;yGJwGifvnf; tdrf&Sif awmifu&;D ,m;ESihf tDwvDywif vnf;aumif;/ uGmwm;zkie,f dk JG G df tqifhwGif awG@qkHonfh awmifukd&D;,m;ESifh pydefyGJwGifvnf; aumif ; 'k d i f v l } uD ; rsm;u rS m ;,G i f ; pG m qk H ; jzwf c J h o nf h t wG u f 4if;toif;rsm; epfemcJh&zl;onf? awmifu&;D ,m;ESihf tDwvDywif ukiw,confh 'kivl dk JG G d f G f hJ df }uD; O&ka*G;EkdifiHom;rkd&DEkdukd 'kdifvl}uD;tjzpfrS &moufyefxkwf y,fcJhonf?

T&kd[if*sm *sme,f xkwfa0Ekdifa&;twGuf yHhykd;vSL'gef;olrsm;


r r r r

}
10000100001000010000500050002000-

A History of Chittagong, Vol.1, Chittagong, 1998.p.111. (5) JASB, XIII, culcutta, 1844.p.36.

(6)

R.B Smart, Burma Gazetter (Akyab District) Vol.A. Rangoon 1975. P.19.

(7) OD;=unf(bDat/ &mZ0if*%x;l / jrefrmh&mZ0ifrS odaumif;p&mrsm;/ pm-156? k f (8) q&mcs,f/ ArmrGwfqvifwkd h. a&S ha[mif;twKy`wWd/ &efukef/ 1939/ pm-16 (9) East Pakistan District Gazetter (Chittagong), Dacca.1970.P.111. ((10) Muahmmad Enamul Huq and Abdul Karim, Bengal Literature (11)

jrefrmEkdifiHom;&kd[if*smrsm;toif;(*syef) (BRAJ),ef; ukdwifa&T (c) ukdqefeD ,ef; udkausmfcif (aqmf'Dtma&;AD;,m;) (KSA) ,ef; ukatmifEif d dk ,ef; ukp;0if; d dk ,ef; ukjd rifoe; h df ,ef; ukrsKd;vGif d ,ef;

in

Arakanese court (1600- 1700 AD), Culcutta, 1935.P.49. Muhammad Mohar Ali,History of the Muslim of Bengal,Vol-1 B,RIYADH, 1985.P.865.

(12) wki;f &if;om;vlrsK;d pkb0opf xlaxmifa&;ygwowif;v$m/ &efue/f 1989/ pm -45? d D k (13) uk;d / (4) pm- 326? (14) ,if;/ pm-325? (15) JASBX, Culcutta 1941,P.881. (16) jrefrmEdiioawoetoif;*sme,f/ &efue/f 1960/ pm-72 kfH k k (17) &ckijf ynfe,f jynfo@l aumifp/D &ckijf ynfe,fjzpfpOforki;f yxryki;f / orki;f u%m/ ppfawG/ d d d d d 1984/ pm-90? (18) Robertsons Report dated, July 21, 1825 (secret onsultation (SC)
of the government of Bengal, preserved in the National Archives of India, New Delhi, August 26, 1825. No.41) and also SC,June 9,1826, No.10)

&kd[if*sm *sme,ftm; rdrdwkd hacGs;ESJpmxJrS 0kdif;0ef;axmufyHhvSL'gef;Muaom apwem&Sirsm;tm; txl;bJ aus;Zl;wif&ygonf/ tvSLaiGrsm;tm; wpfjym;wpf f dS csyfrQtavtvGir&SapbJ *sme,fjzpfajrmufa&;twGuf tusKd;&Spmtok;jyKrnf hf d dG H jzpfaMumif; *wdopmjyKygonf/ wHqyacgif;zd;omykd hvuf tdrta&muf_zpfap&rnf? d f k dk f &k[if*sm *sme,fudk vpOfrm,l zwf&vygu d S kS dk *syef_ynfwi;f wpfv G ,ef; 2005vpm ,ef; 1000w_cm;aomEkiirsm;rSvnf; 5vpm a':vm 10dfH ykhd ay;ygu tdrta&muf ykhd ay;ygrnf? f pmwkuryuqyhdk ay;ygu tajuGaphxnfhI ykhd vhdk r&yg? d f S dk f H

17

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

yi fv,fauG@ a&eH,kdxGufr_ jyefvnfxlaxmi fa&; orRw tkdbm;rm; uwday;


ruUqDudk yifv,fauG@rSm a&eHpdrf;awGtrsm;}uD;,dk xGufaewmeJ@ywfouf+yD; tar&dueforRw b&ufcftkdbm;rm; (Barack Obama)u &kyfjrifoH=um;uwqihf wEkdifiHvHk;udk rdef@cGef;ajym=um;ygw,f? a&eHpdrf;,dkxGufaewmu 57&ufajrmuf&SdvmcJh+yD jzpfyg w,f? ckvdkteufrSm 'Davmuf twkdif;twmtxd ,dkxGuf aewm b,fwe;f urS r&Scb;l a=umif;/ 'gukd &yfEiatmif }udK;pm; k d hJ dk f aewm[m vlom;&J@enf;ynm tuef@towfudk prf;oyfae wmyJ jzpfwta=umif; tdrjf zLawmf ol@&;kH cef;uae yxrqH;k ajym hJ =um;wJh rdef@cGef;rSm rpPwmtkdbm;rm;u ajymygw,f? ypPn;f awGe@J enf;ynmudk xyfaqmif;jznhz@kd ol@&@J tpk;d f &tzGJ@u 'D,dkxGufaewmudk ydwfaewJh BPukr`%D}uD;udk !$ef =um;cJw,fv@kd olu ajymygw,f? ,dxuaewJh a&eHpr;f 9&mckif h k G f d d E_e;f udk zrf;,lEiatmif }udK;pm;oihw,fv@kd oluqkygw,f? }udK; dk f f d pm;aewmawGa=umihf ,dxuaewm vH;k 0&yfom;Ekivrhf r,fv@kd k G f G df d arSsmfvifhxm;ayrJh &ufowWaygif;rsm;pGm=umwJhwdkif 'Dtvkyfu +yD;Ekdifzdk@ rarSsmfvifhEkdifbl;vdk@ olu qdkygw,f? 'D,kdxGufaer_[m tar&duefEkdifiHu &ifqkdifae&wJh t xJrSm tqdk;qHk;ywf0ef;usif ab;tE W&m,fyJjzpfw,fvdk@ rpPwm tdbm;rm;u ajymygw,f? 'ga=umihf jzpfay:vmwJh oufa&mufr_ k awGukd Ekiiuajz&Si;f &rSm vaygi;f rsm;pGm 'grr[kwf ESpaygi;f rsm; dfH S f pGmawmif =umEkdifw,fvdk@ oluqkdygw,f? ,dkxGufaewJh a&eHawG qufrjyef@atmifeJ@ &Sif;vif;Ekdif atmif vlaygi;f 30000 eD;eD;eJ@ oabFmpif;a& axmifcs+D yD; jynf e,f 4ckrSm vkyfudkifae=uygw,fvdk@ oluajymoGm;ygw,f? ruUqukd yifv,fauG@e@J jynfoawG a=uuGz,f 'Dtjzpf D l J G uae jyefxlaxmifvmEdkifatmif ulnDzdk@twGufvkdtyfwm rSeforSs tpdk;&uvkyfr,fvdk@ oluqdkygw,f?

'kuQonf avSsmufxm;r_ jrefrm 'kwd, trsm;qHk;


urBmay:rSm cdvciavSsmufxm;olawG trsm;qH;[m k kH G hf k tmz&duwdkuf ZifbmabGEdkifiHom;awG jzpfw,fvdk@ ukvor*~ 'kuQonf at*sifpDu ajym=um;vdkufygw,f? +yD;cJhwJhESpftwGif; ZifbmabGEdkifiHom; 150000wdk@ cdkvH_cGifhavSsmufxm;cJh=u+yD; trsm;pku tdrfeD;csif; awmiftmz&duEkdifiHrSm avSsmufxm;cJh =uwmjzpfw,fvdk@ 'DtywfxkwfjyefwJh 'kuQonfat*sifpD tpD &ifcHpmrSm azmfjyxm;ygw,f? 'kuQonftrsm;pk 'kwd,trsm;qHk;uawmh jrefrmEdkifiH om;awGjzpf=u+yD; +yD;cJwEptwGi; 48000ausmf avSsmufxm;cJh h hJ S f f w,fv@kd qdygw,f? aemuftrsm;tjym; avSsmufxm;=uolawG k uawmh tmz*efepfpwef/ udkvHbD,m/ tD&pfx&D;,m;/ tDoD ,dk;yD;,m;eJ@ qdkrm;vD;,m;EkdifiHom;awG jzpf=uygw,f? +yD;cJhwJh q,fpkESpftwGif; ZifbmabGEdkifiHrSm EdkifiHa&; rwnf+idrr/_ pD;yGm;a&; qkw,wrawGa=umifh vlaygi; 2oef;u f f k f _ f 3oef;txd awmiftmz&duudk xGufajy;cJh=uygw,f? tcktcg nDnwa&; tpd;&zG@J pnf;t+yD; jyKjyifa&;awG vkyaqmifaew,f G f k f qdkayrJh tajctae,dkifeJ@+yD; tem*wftwGuf pdk;&drfp&mjzpfae ygw,f?
pmrsuf E S m 10rS

ud k , f y g taumif t xnf a zmf a qmif & G u f c J h o nf ? 1924ES i f h 1928tdkvHypf +ydKifyGJrsm;wGif O&ka*G;toif; AdkvfpGJcJh+yD;aemuf 1930 urBmzvm; +ydKifyukd O&ka*G;EdiiY usi;f y&ef pDpOfconf? h JG kfH hJ *sL;&Drufonf O&ka*G; tpd;k &ESihf wkiyif+yD;aemuf yxrqH;k urBmh df zvm;+ydKifyGJudk usif;y &efpDpOfcJhaomfvnf; tcuftcJrsm;pGmudk &ifqdkifcJh&onf? tDw vDEdkifiHtm; trnfpm&if;xnfhoGif;jcif; rauseyfjcif;a=umifh Oa&mytoif;rsm;jzpfonfh a[mfvefESifh qGD'ifwdk@u +ydKifyGJrSEkwfxGufoGm;cJhonf? +Adwdeftoif;rsm;u vnf; zDzmESifhtqifr ajyI EkwfxGufoGm;cJh&m *sL;&Drufonf Oa&myrS b,fv*s,/H &kar;eD;,m;/ ,l*qvm;AD;,m;/ jyifopft f D d kd oif;rsm;udk qGJaqmif pnf;&Hk;I awmiftar&durS (7)oif;/ ajrmuf t ar&d u rS (2)oif ; yg0if a om urB m h z vm;+yd K if y G J u d k usi;f yEdi&ef }udK;yrf;tm; xkwconf? ,if;uJo@kd Oa&mytoif; kf f hJ h tawmfrsm;rsm; EkwfxGufoGm;+yD;aemuf b&mZD;vfwpfoif; wnf;om urBmzvm;+ydKifyY t}udrwi;f ,SO+f ydKifcaom toif; h JG f kd hJ tjzpfrSwfwrf;0ifcJh+yD; aemifwpfcsdefwGif ordkif;rSwfwrf;jzpf vmcJhonf?

18

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

pmrsuf E S m 6rS

a':atmi fqef;pk=unfESi fha&S@ae=um; wjcm; ta=umi f;t&m raqG;aEG;&ef owday;


a':atmifqef;pk =unfukd ola&S@ae awG u aetd r f r S m oGm;awG@wJh tcg trS k u d p P y J a jymyg vd k @ tm%myd k i f awG u a&S @ aeOD ; ^m%f0if;udk owd ay;cJhw,fvdk@ OD; ^m%f0if;u bDbDpDudkajymygw,f? jyD;cJhwJhtacguf awG@qkHpOfu a':atmifqef;pk=unfu jynfoawGtaeeJ@ rJay;ydici&ovdk rJray;yJ aeedici&w,fv@kd l k f G hf dS k f G hf dS ajymcJygw,f? 'DvajymcJwmudk OD;^m%f0if;u rD',mawGukd jyef h kd h D ajymjycJhwmudk &nfnGSef;jyD; tm%mydkifwGau owday;wmyg? ZGev 25&ufae@u OD;^m%f0if; a':atmifqef;pk=unfe@J f awG@qwtcg 'Dta=umif;udk ajymjyawmh a':atmifqef;pk=unf Hk hJ u 'Dvdkuef@owfcsufudk vufrcHedkifbl;vdk@ajymygw,f? olajymwmawG[m jynfoukd Oya' todynmay;wm l jzpfjyD; EkdifiHawmftaeeJ@awmif 'Dvdkjynfoludk today;wmawG vkyfay;oifhwJhta=umif;/ 'ga=umifh ol@taeeJ@ajymcGifh&Sda=umif;/ a&S@aeeJ@vJ bmudprqdk vGwvwvyfvyf ajymcGi&a=umif;/ b,f P f G f hf dS ta=umif;udk rajym&bl;vdk@ uef@owfcsufOya't& vkyfcGifhr&Sd a=umif;/ 'ga=umifh tckvuef@owfrwa[m w&m;r#wrSk r&Sv@kd kd kS G d vufrcHedkifbl;vdk@ jyefajymcJhw,fvdk@ OD;^m%f0if;u qdkygw,f? a':atmifqef;pk=unfukd aetdrtus,csKyfcsxm;wmeJh f f ywfoufjyD; txl;t,lcH0ifaewJhudpP/ aetdrfjyifqifr_eJ@ywf oufjyD; tpfuO;D atmifqef;OD;u uef@uuxm;wJh tr_upawG kd G f d P eJ@ a':atmifqef;pk=unfudk OD;^m%f0if;tygt0if ol@a&S@aeawG u oGm;a&mufawG@qkHavh&Sdygw,f? 'DvdkawG@qkHwJh tcgawGrSm a':atmifqef;pk=unfu yg wDup/P ediia&; udpawGuvnf; a&S@aewGe@J ajymqdavh&ygw,f? d kfH P kd k dS 19

ckdif;r_ rjyKEkdifatmif AGD'D,dkuifr&mrSwfwrf;wif oGm;rnfvkd@ qkygonf? ZGev 18&ufae@ w&m;a&;0ef=uD;Xme &J@a=unmcsuf d f rSm tr_awG&@J 75&mckiEe;f u ,OfwurawG omjzpfjyD;/ w&m;&k;H df _ dk f _ wif&avmufatmifjzpfcJhwJh ,Ofwkdufr_u 6&mckdifE_ef;bJ&SdwJh twGuf txl;wvnf AG',uifr&mwyfqifz@dk rvkao;zl;vk@d qdk D D dk d ygonf? AGD'D,dkuifr&mrSwfwrf;a=umifh ,m*lZmrmzD;,m;awG&J@ vufpm;acsr_awG &SdvmEkdifjyD;/ pdwfa0'em&Sdol w&m;cHawG[m &J&J@pum;twkdif;vkdufemjyD; 0efcHr_awGjyKoGm;rJhtvm;tvm &Sd w,fvkd@qdkygonf? avhvmynmay;tpnf;ta0;ukd w&m;a&; 0ef=uD;XmeESifhtwl EkdifiHawmfvkHjcKHa&;tzGJ@rsm;aygif;jyD; a&S@ESpfZGef vtxd ykHrSefpkHprf;avhvmr_awGjyKjyD; 2012ckESpfrSmw&m;Oya' tjzpfjyXmef;oifhroifhukd *syefv$wfawmfrSmwifjyjyD; qkH;jzwf csuf &,lrnfjzpfygonf?

&;tzG tm&SEkdi fiHom;rsm; cspf=unfa&;tzJG h (APFS)


Asian People,s Friendship Society *syefEiiwif tvkyvyaeaom/ ynmoif-um;aeaom dk f H G f k f tm&SEiiom;rsm;ukd tultnDay;aeaom tzGJ jh zpfyg dk f H onf? (1) (2) (3) (4) tvkyform;jy\emrsm;ukd ajz&Sif;ay;jcif;? jrKd he,f&kH;rsm;okd h oGm;a&muftultnDawmif;cHjcif;? tjyeftvSef ,Ofaus;r_zvS,fjcif;? EkdifiHjcm;om;rsm;. ynma&; wkd;wufr_twGuf ppfwrf; aumuf,jl cif;? (5) usrf;rma&;udpPrsm; aqmif&Gufay;jcif;? *syefEdkifiHa&muf EkdifiHjcm;om;rsm;onf ADZm&Sdonfjzpfap/ r&Sd onf jzpfap tvkyfcGifwGif xdckduf'%f&m&jcif;/ vkyfcvpm r&jcif;/ ta=umif;rJh tvkyfxkwfcH&jcif;/ usrf;rma&;ESifh aq; ukop&dwfrsm; r&jcif;/ tjcm;epfema=u;/ av#mfa=u;rsm; r& jcif;wkd udk Oya'u|r;f usiol a&S aersm;jzifh ulnay;aeyg onf? h f h D *syefvrsK;d ESihf vufxyfxr;f jrm;jcif;/ w&m;r0ifaexkiorsm;. l d df l uav;rsm; ynmoif = um;a&;twG u f ul n D j cif ; / paom vlr_a&; udpPrsm;vnf; aqmif&Gufay;aeygonf? APFS Labour Union
26-9 Oyama Higashi-Cho, Itabashi-Ku,Tokyo. Tel/ Fax: 03-3964-7740 (or) 090-9374-0126(Yamaguchi)

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

rif'Jvm;zefwD;wJhurBm (odk@r[kwf) awmiftmz&du


awmiftmz&duEdiionf tmz&duwdu. awmif kfH k f
buftpGe;f qH;k ae&mwGif wnf&+dS yD; taemufbufwif twWvef G wdwork'&m/ awmifbufEihf ta&S@bufwif tdE,ork'&mESihf f N S G dN N xdpyfvsuf&Sdonf? tdrfeD;csif;EdkifiHrsm;taejzifh taemufajrmuf bufwif erD;bD;,m;/ ZifbmabGEihf ajrmufbufwif abmhqm G S G G em/ rdkZrfbpf/ ta&S@ajrmufbufwGif qGmZDvefEdkifiHwdk@ &Sdonf? vDqoEiionf {&d,me,ferwwpfcv;kH awmiftmz&duEdiiH kd kd kd f H d d f k kf twGif;vHk;vHk;usa&mufae+yD; awmiftmz&duEdkifiH. ta&S@ awmifbuftydi;f wGif wnf&onf? Edii. (79 23)&mcdiEe;f rSm k dS kfH kf _ vlrnf;/ (9 21)&mcdkifE_ef;rSm vljzL/ (2)&mcdkifE_ef;rSm tm &SEG,f zGm;rsm;ESifh usef(9)&mcdkifE_ef;rSm vlrsKd;aygif;pHkwdk@ pkzGJ@xm;jcif;jzpf onf? wkdif;jynf.vlOD;a&rSm ukvor*~. 2009ckESpf pm&if;Z ,m;rsm;t& (51)oef;cef@&Sd+yD; wpfESpfysrf;rSs wpfOD;csif;0ifaiGrSm a':vm (10243)cef@ &Sonf[k cef@re;f &onf? tmz&duwdu. d S k f tcsrf;omqHk;EdkifiHrsm;wGif wpfcktygt0ifjzpf+yD; *sKd[efeufpf bwf + rd K @rS m wd k i f ; jynf . t"d u pD ; yG m ;a&;+rd K @awmf jzpf o nf ? awmiftmz&duEdkifiH. abmvHk;avmuzGH@ +zdK;wdk;wufvmonf rSm (10)pkESpfESpfpkeD;yg;om&Sdao;+yD; tcsdefwdktwGif; wpf[kefxdk; wdk;wufvmcJhjcif;jzpfonf? urBmhabmvHk;pifjrifhxufodk@ 1992 ckEpurS wpfausmjh yef ajccscjhJ cif;jzpf+yD; ,cktcsewif (19)}udrf S f d f G ajrmufurBmhzvm;+ydKifyGJudk tdrf&Siftjzpf vufcHusif;yrnfh EdkifiH tjzpf &yfwnfaeEdkif+yDjzpfonf? tcsdefwdktwGif; vlrsdK;a&;cGJjcm; r_jyif;xefonfh/qif;&Jedrfhusonfh/ urBmhabmvHk;rsufESm pmxuf wGif ty,fcxm;&onfh EdiiwpfctjzpfrS ,ckvkd taetxm; H kfH k rsdK;a&mufvmatmif awmiftmz&duEdkifiH rnfuJhodk@}udK;yrf;cJhyg oenf;? tmz&duwdu. tcsr;f omqH;k Ediiwpfck jzpfvmatmif k f kfH rif'Jvm;tygt0if awmiftmz&dujynfolrsm; rnfuJhodk@}udK; yrf;wnfaqmufcJh =uygoenf;? ,if;.tajzonf usefzGH@+zdK;qJ Ediirsm;twGuvnf; wefz;kd &Sonfh &v'fwpfcjk zpf+yD; awmiftm kfH f d z&duEdkifiHonf usefzGH@+zdK;qJEdkifiHrsm;. twk,lp&m yHk&dyfwpfck tjzpf &Sdaernf[k qdk&rnfjzpfonf?

S pe cia l
20

awmiftmz&duESi hf abmvH;avmu k
awmiftmz&du abmvHk;avmuonf q,fpkESpft enf;i,ftwGif; tjiif;yGm;p&m udpP&yfrsm;pGmudk ausmfjzwfum vuf&Sdwdkif;jynf. eHygwf(1) tm;upm;enf;tjzpf a&muf&SdcJh +yDjzpfonf? ,cifu awmiftmz&duESiwI vlorsm;onf u hf JG d &yfbD/ c&pfuwf/ a*gufoD;ponfh tm;upm;enf;rsm;jzpf+yD; abmvH;k onf 'kw,wef;pm; tqifwiom&Sconf? ,cktcsef d h Gf d hJ d wGiawmh abmvH;k onf tjcm;tm;upm;enf;tm;vH;k udk ausmf f um eHygwf (1)tm;upm;enf;tjzpf &yfwnfae+yDjzpfonf? vuf&Sd awmiftmz&duwGif rSwfyHkwif abmvHk;orm;OD;a&u (128)oef;ausm&onf? awmiftmz&duEdiiwif &kyo=H unf&r_ f dS kfH G f h _ trsm;qHk;tm;upm;enf;u abmvHk;jzpf+yD; wpfywfxufwpf ywf =unfh&_olOD;a& wdk;wufvsuf&Sdonf? awmiftmz&duEdkifiH abmvH;k tzG@J csKyfqonfh trnfjzifh abmvH;k tzG@J csKyf wnfaxmif kd onfu 1992ckESpfrSjzpfonf? ,if;twGufa=umifh wdkif;jynf. aemuftusqHk; tm;upm;tzGJ@csKyfrsm;wGif yg0ifaomfvnf; t csdefwdktwGif; wpf[kefxdk; atmifjrifvmcJhjcif;u tHhtm;oifh p&m[k qd&rnfjzpfonf? od@k &mwGiabmvH;k ESihf awmiftmz&du k f pwif&if;ESD;uGsrf;0ifonfh tcsdefuawmh ESpf(100)ausmf&Sd+yDjzpf onf? awmiftmz&duEdkifiHodk@ abmvHk;tm;upm;enf; pwif a&muf&onfu 19&mpkaESmif;ydi;f uwnf;ujzpf+yD; t*FvyvrsKd ; dS k d f l tvkyform;rsm;u rdwfqufay;cJhjcif;jzpfonf? 1892ckESpfwGif

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f
awmif t mz&d u vl j zLabmvH k ; tzG J @ csKyf (FASA)ud k wnf axmif c J h + yD ; 1903ck E S p f w G i f awmif t mz&d u -td E N d , trsd K ; om;rsm;abmvHk;tzGJ@csKyf (SAIFA)/ 1933ckESpfwGif awmif tmz&du befwrsKd ; EG,abmvH;k tzG@J csKyf (SABFA)ESifh 1936 l f ckESpfwGif awmiftmz&duvlrsdK;pHkabmvHk;tzGJ@csKyf (SACFA) wdk@udk wnfaxmifcJhonf? odk@&mwGif zDzm. w&m;0iftodt rSwfjyKtzGJ@tpnf;tjzpf&Sdonfuawmh awmiftmz&duvljzL abmvHk;tzGJ@csKyf (FASA)yifjzpfonf? FASAonf zDzm tzGJ@0iftjzpf 1910ckESpfwGif 0ifa&mufcGifh&&Sdjcif; jzpfonf? 1924ckESpfwGif yxrqHk; EdkifiHwumyGJtjzpf a[mf vefESifhu pm;cJ+h yD; tjcm; Oa&myEdiirsm;ESivnf; qufwuf upm;cJonf? kfH hf kd h 1906ckESpfu wnf;u tm*sifwD;em;ESifh AsLEdkat&dpf+rdK@wGif ajcprf;cJhzl;aomfvnf; w&m;0iftodtrSwfjyKyGJ pOfr[kwfojzifh rSwfwrf;r 0ifcJh acs? 1956ckESpfwGif awmiftm z&d u jynf w G i f ; vd * f + yd K if y G J u d k pwif u sif ; ycJ h o nf ? od k @ &m wGiWhite League [kowf f rSwfcJh+yD; vljzLrsm;jzifhzGJ@pnf; xm;onfh abmvHk;toif;rsm; om upm;cGifh&cJhonf? aemuf ydkif;wGif y&dowfOD;a&enf;yg; vGef;jcif;ESifh avSmifajymifa0 zefr_rsm;cHae&jcif;a=umifh wdkif; &if;om;vlrnf;rsm;udkyg upm; cGifhjyKcJh&onf? vljzLabmvHk; tzGJ@csKyfonf tmz&duabmvHk;tzGJ@csKyfudk pwifwnfaxmif onfh EdkifiHrsm;wGifvnf; wpfcktygt0if jzpfcJhonf? odk@&mwGif wpfESpft=umYyif awmiftmz&duEdkifiHonf tmz&duzvm; +ydKify0ifciywyif cHc&onf? vljzLrsm;csn;f om +ydKify0ifrnftpD GJ G hf d f hJ JG h tpOfudkvufrcHojzifh CAFu ydwfyifwm;qD;cJhjcif;vnf;jzpf onf? CAFuJhodk@yif urBmhabmvHk;tzJG@csKyf(zDzm)uvnf; 1961ckESpfwGif awmiftmz&duEdkifiHudk EdkifiHwum+ydKifyJGrsm; 0if a&muf,O+f ydKifcirS ydwyifconf? vlrsKd ;pHjk zif0ifa&muf,O+f ydKifyg S G hf f hJ h S u ydwfyifjcif;udk &kyfodrf;rnf[k urf;vSrf;cJhaomfvnf; vufr cHojzifh 1964ckESpfwGifrl EkdifiHwum+ydKifyJGrsm; 0ifa&muf,SOf+ydKif cGifhudk vHk;0ydwfyifcJhonf? ,if;aemufydkif;umvrsm;rSm awmif tmz&d u abmvH k ; avmutwG u f tarS m if z H k ; onf h u mv rsm;vnf; jzpfcJhonf? 1990ckESpfwGif EdkifiHa&;tajctae tajymif;tvJESifht wl abmvHk;avmurSmvnf; tajymif;tvJ tenf;i,f&SdvmcJh onf? awmiftmz&du abmvHk;avmurS wm0ef&Sdolrsm;onf ndEd_if;aqG;aEG;r_rsm; jyKvkyfcJh+yD;aemuf vlrsdK;aygif;pHkyg0ifonfh

The Rohingya Journal

l a i c e p S
21

awmiftmz&duabmvHk;tzJG@csKyf (SAFA)ud k z J G @ pnf ; wnf axmifcJhonf? ,if;ESpfrSm (1991)ckESpf jzpf+yD; abmvHk;tzJG@csKyf opfudk zDzmuvnf; todtrSwfjyKum ydwfyifxm;jcif;udk jyef vnfy,fzsufay;cJhonf? EkdifiHwumabmvHk;ZmwfcHkESifh umv twef=um tvSrf;uGma0;aeonfh awmiftmz&duabmvHk; tzJG@csKyftwGuf t&m&mwkdif;onf topfjzpfaecJh+yD; tm;vHk; udktpujyefpcJh&onf? ,if;twGufa=umifhvnf; awmiftm z&duEkdifiH. abmvHk;ordkif;a=umif; tprSm 1991ckESpfjzpfonf [k EkdifiHwumrD'D,mrsm;u azmfjycJh=ujcif;jzpfonf? 1994ckESpf wGif urBmhzvm;ajcppfyJGudk wpfausmhjyef0if a&muf,SOf+ydKifcJh aomfvnf; ajcppfyratmifc? od@k &mwGif 1996 ckEpwirl tm GJ hJ S f Gf z&duzvm;+ydKifyukd tdr&itjzpf vufcusi;f ycGi&&Sc+hJ yD; ,if;+ydKif GJ f Sf H hf d yJGY AdkvfvkyJGwGifwleD;&Sm;toif;udk(2-0) *dk;jzifhEdkifum tEdkif& AdkvfpJGcJh+yD; urBmhabmvHk; rsufESmpmxufwGif oduQm&Sd&Sd&yfwnf EdkifcJhonf? 1993ckESpfu urBmhtqifh(109)wGif&SdcJh&mrS (3)ESpft =umjzpfonfh 1996=o*kwvwGif urBmtqif(16) txd a&muf f h h &SdcJh+yD; xm0&taumif;qHk;urBmh tqifh&yfwnfr_vnf; jzpfcJh onf? 1997ckEpwif urBmxyo;D abmvH;k toif;rsm; jzpfonfh S f G h d f t*Fvef/ a[mfvef/ jyifopf/ *smreD/ b&mZD;vf ponfEiirsm;ESihf h kd f H ajcprf ; upm;cJ h o nf ? 1998 jyif o pf u rB m h z vm;+yd K if y J G wG i f yxrqHk;t}udrftjzpf 0ifa&muf,SOf+ydKifcGifh &&SdcJhonf? 2002 urBmhzvm; +ydKifyGJwGifvnf; ajcppfyGJatmifjrifcJh+yD; 2006urBmhz vm;+ydKifyGJwGifrlajc ppfyGJatmifjrifjcif;r&SdcJhacs?

awmiftmz&duEdi iordi ;a=umif; k f H k f


awmiftmz&du abmvH;k avmuESihf ,SOwjJG rif&rnfu f awmiftmz&du. EdkifiHa&;tajctaejzpf+yD; awmiftmz&du. EdkifiHa&;tajctaeESifh ,SOfwGJaeonfuvnf; e,fvfqifrif'J vm;jzpfonf? awmiftmz&duEdiiwif yxrqH;k tajc csaexdif kfH G k olrsm;rSm tmz&duEG,f qefrsdK;EG,fpk0ifrsm;jzpf+yD; befwlpum; ajym (tmz&duwGif befwlpum;ajym EdkifiHtajrmuftjrm;&Sd onf) rsdK;EG,fpkwpfckjzpfonf? 1480jynfhvGefESpfrsm;u ay:wl *DvlrsdK;bm odkvdkrl'dkif,ufpfonf tmz&duawmifydkif;odk@ yx rqHk; a&muf&SdcJh+yD; 1497wGif Ampukd'*g;rm;/ 1652wGif a[mf vefEiiom; ,efAef&bcw@kd vnf; a&muf&conf? Aef&bconf kd f H D df dS hJ D df 'wfcsfta&S@tdENd,ukr`%D. aps;uGufcsJ@xGifr_tjzpf awmiftm z&duod@k a&muf&vmcJjh cif;jzpf+yD; awmiftmz&duudk udvejD yKcJh dS k kd onf? 1795wGif a[mfvefxHrS +AdwdoSswdk@odrf;ydkufcJh+yD; 1803 wGif a[mfvefu jyefvnfor;f yduonf? ,if;aemuf 1806wGif d k f +AdwdefvufwGif;odk@ jyefvnfusa&mufcJhjyefonf? aemufydkif;t csdefrsm;rSpI +AdwdoSswdk@utpOftquf udkvdkeDjyKcJh=uonf? 19 &mpkaESmif;ydkif;wGif Anglo - Boer[k trnfwGifonfhawmf

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f
vSefa&;wpf&yfjzpfyGm;cJ?+yD; t*Fvdyfwdk@udk pwifawmfvSefcJhonf? 'kw, Anglo - Boer wduywif +AdwosS w@kd ta&;edrc+hJ yD; d k f JG G d hf aemuf 1910ckESpfwGif +AdwdoSsvufatmufrS udk,fydkiftkyfcsKyf cGi&a'otjzpf awmiftmz&duEdiiukd vGwvyfa&;ay;cJ&onf? hf kfH f h odk@&mwGif awmiftmz&duEdkifiHwGif vlrsdK;a&;cGJjcm;r_rsm;rSm wGif us,faeqJjzpf+yD; vljzLrsm;ESifha'ocH vlrnf;rsm;t=um; pD;yGm; a&;/ vlra&;tajctaersm;wGif tqiftwef;rSm tvGetvSr;f _ h f uGmaeqJjzpfonf? 1948ckESpfwGifrl Apartheid Lawudk jy Xmef;cJh+yD; tpdk;&onf wdkif;jynftwGif; vlwef;pm; (3)rsdK;cGJjcm; um 4if;wd@k .&yfwnfrEihf _ S tqiftwef;rsm;udvnf; h k wpfckcsif; pDcGJjcm;jyXmef; cJonf? vljzLrsm;onf t h cG i f h x l ; cH v l w ef ; pm; jzpf vm+yD; Coloured[kac: onfh taoG;pHvwef;pm; k l u 'kwd,wef;pm;ESifh vl rnf;rsm;rSmrl tedrfhyg;qHk; tajctaeESifh &ifqdkifcJh& onf? tESdrfcHypPnf;rJhvl wef;pm;vlrnf;rsm; ud,f k pm;wduy0if&mrS e,fvqifrif'vm;qdorm xif&m;vmcJonf? k f JG f J k l S S h odk@&mwGif 1964ckESpfwGif rif'Jvm;tzrf;cHcJh&+yD; 4if;.aemuf vdkufaemufygrsm;u vlrnf;rsm;twGuf vl@tcGifhta&;wdkufyGJ rsm; qufvufqifE$JcJh=uonf? 1990wGifrif'Jvm; axmifrS vGwfvmcJh+yD; EdkifiHa&;tajctae tajymif;tvJjzpf ay:cJhonf? xdktcsdefu awmiftmz&duorRw'Duvyfonf rif'Jvm;ESifh awG@qHkaqG;aEG;cJh+yD; 1994wGif vlrsdK;aygif;pHkyg0ifonfh taxG axGa&G;aumufyGJjyKvkyfcJhonf? rif'Jvm;. ANCygwDonf pkpkaygif;rJta&twGuf. (60&mckdifE_ef;)&&Sdum EdkifiHordkif;Y yxrqHk;vlrnf;orRw jzpfvmcJhonf? ESpf(20)=uma0;uGmae onfh ukvor*~taxGaxG nDvmcHodk@ wufa&mufcGifh&onfh EdkifiHvnf;jzpfvmcJhonf? rif'Jvm;onf EdkifiHa&;wGifomru tm;upm;avmuwGifyg awmiftmz&duEdkifiHudk a&S@wef;a&muf atmif }ud K ;pm;wnf a qmuf c J h o nf ? tcuf t cJ r sd K ;pH k = um;rS 1995&yfbD urBmhzvm;+ydKifyJGudk tdrf&Siftjzpf vufcHusif;ycGifh& &ef tonf;toef }udK;yrf;cJh+yD;/ aemufqHk;wGif usif;ycGifh&&SdcJh onf? ,if;+ydKifyJGYyif awmiftmz&duEdkifiHu AdkvfpJGcJh+yD; urBmh tm;upm;avmuwGif awmiftmz&duwd@k a&S@wef;od@k jyefvnf a&muf&SdvmcJhonf? &yfbDtm;upm;enf;. atmifjrifr_rStp jyK+yD; abmvHk;tygt0if tjcm;tm;upm;enf;rsm;uvnf; atmifjrifr_rsm;&&Sdatmif pGrf;aqmifEdkifcJh=uonf?

The Rohingya Journal urBmhzvm;jydKifytr&i f JG d f S

S pe cia l
22

2000ckESpfwGifawmh urBmhzvm;+ydKifyJGudk tdrf&Siftjzpf vufcHusif;ycGifh&&ef yxrqHk;avSsmufxm;cJhonf? *smreD/ t*F vef/ b&mZD;vf/ armf&dkudkwdk@ESif? t+ydKif}udK;yrf;cJh+yD; b&mZD;vf EdkifiHrSmrl aemufydkif;wGif EkwfxGufoGm;cJhonf? armf&dkudkESifht*F vefwdk@uvnf; yxrtqifhrSmyif usef&pfcJh+yD; aemufqHk;wGif *smreDESifht+ydKifvkcJh&onf? okd@&mwGif aemufqHk;rJay;r_Y (1211)rJjzifh yGwfumoDum&_H;edrfhum *smreDutdrf&Siftjzpf usif;ycGifh &&S d c J h a wmh o nf ? 2010urB m h z vm;+ydKifyJGwGifrl zDzm.Oya'opf t& tmz&duEdiirsm;u vufcH kfH usif;ycGifh&rnfjzpf+yD; tdrf &Sift jzpf avSsmufxm;cJjh yefonf? ,ck wpf } ud r f w G i f r l tmz&d u rS t if tm;}uD;Ediiwpfcjk zpfonfh armf&kd kfH udkudktEdkif,lum tdrf&Siftjzpf usif;ycGifh&&SdoGm;cJhonf? urBmzvm;+ydKifyuo@kd abm h GJ hJ vHk;avmu. t&Sdeft0g t}uD;qHk;+ydKifyJGwpfckudk tdrf&Siftjzpf vufcusi;f ycGi&&S&efrm vG,uonfupawmh r[kw? Ediia&;/ H hf d S f l h d P f kfH pD;yGm;a&;/ vlra&; bufaygi;f pHrz@G +H zdK; wk;d wuf+yD;wnf +idrr&&rnfh _ k S f _ dS tjyif tajccHtaqmufttHkrsm;/ vrf;yef;qufoG,fa&;ESifh t jcm;tajccH vdktyfcsufrsm;rSmvnf; trsdK;trnf pHkvifvSay onf? awmiftmz&duEdkifiH. tcuftcJrsm;uvnf; ajymr qHk;Edkifatmif rsm;jym;vSonf? r&Sdrjzpfta&;ygonfh abmvHk; uGi;f rsm; wnfaqmufjcif;ESihf jyKjyifxe;f odr;f a&;vkyief;rsm;wGif d f aqmuf v k y f a &;tvk y f o rm;rsm;u vk y f c vpmaiG e nf ; yg;r_ a=umifh qENjyoydwfarSmufcJh=u+yD; tcsdefrD+yD;pD;&ef tcuftcJ rsm;ESifh &ifqdkifcJh&onf? ,if;tajctaetwGuf EdkifiHwumrSzd tm;ay;cJh=u+yD; zDzmrSwm0ef&Sdolrsm;udk,fwdkif vma&mufppf aq;cJh&onf? zDzmonf 2010urBmhzvm;+ydKifyGJ tdrf&Sifae&m twGuf awmiftmz&du rusif;yEdkifcJhygutoifh usif;yrnfh EdiiH (plan B)udyif a&G;cs,xm;+yD; jzpfonf[vnf; owif; kf k f k rsm; xGufay:cJhonf? aemufqHk;wGif zDzmu urBmhzvm;tdrf&Sif ae&mtwGuf plan Br&Sa=umif;ESihf &ScvsS ivnf; awmiftm d d hJ f z&duyifjzpfa=umif; xkwjf yefa=unmcJ&onf? xd@k jyifawmif tm h z&duEdkifiHtwGuf aemufxyfxdk;ESufcsufrSm &mZ0wfr_xlajym jcif;yifjzpfonf? awmiftmz&duEdiionf wpfae@vsS ivowfr_ kfH f l (50)jzpfym;ae+yD; ,if;tajctaerSm urBmay:wGif tqd;k &Gm;qH;k G

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f
EdkifiHrsm;Y yg0ifaeonf[k rD'D,mrsm;uazmfjycJh=uonf? xdk@t wl urBmhzvm;+ydKifyGJusif;yrnfh tcsdefwGif awmiftmz&duEdkifiH tay: ypfrSwfxm;um t=urf;zufazmufcGJr_rsm; jyKvkyfoGm; rnfqonfh +cdr;f ajcmufrrsm;vnf; &Saeonf? od@k &mwGif awmif kd _ d tmz&du tpd;k &wm0ef&orsm;url vH+k cHKa&;ESihf ywfoufI rnf dS l onfh jy\emwpfpHkwpf&mrS ay:aygufvmjcif;r&Sdatmif rdrdwdk@ }udK;yrf;oGm;rnf[k uwdjyKcJh=uonf? tjcm;aom tcuftcJ rsKd ;pHvnf; &Saeao;onf? vrf;yef;qufo,a&;/ rD',mzG@H +zdK;wd;k k d G f D wufr/_ vSsyppfr;D &&Sr_ tajctaewd@k Yyif pdeac:r_rsm;ESihf &ifqif f d f kd ae&qJjzpf+yD; ,if;tajctaersm;udawmif tmz&duEdiiH tae k kf jzifh rnfuJhodk@aom tm;rmefrsdK;jzifh ausmfjzwfEdkifrnfenf;qdk onfh ar;cGef;rsm;vnf;&Sd ae=uonf? odk@&mwGif awmif tmz&duEdkifiHESifh awmif tmz&du jynfow@kd onf l vG,fvG,fESifhvufavSsmh t&_ H ; ay;wwf o l r sm;r [k w f q d k o nf h t csuf u d k t}ud r f } ud r f ouf a o jycJh+yD;+yDjzpfonf? wdkif; jynftwGif; tm;upm; avmu/ abmvHk;avm u wpfzefjyefvnfarG; zGm;onfh 1991ckESpfrS (5)ESpft=umwGif urBmhabmvHk;tqifh&yf wnfrwif tqifh (16)ae&ma&mufatmif pGr;f aqmifEiconf? _ G kd f hJ tmz&duzvm;+ydKifyGJudk tdrf&Siftjzpf vufcHusif;ycJh+yD; csefyD,H jzpfcJhonf? aemufxyf (2)ESpft=umwGif urBmhzvm;ajcppfyGJ atmif j rif c J h o nf ? 2002ck E S p f w G i f urB m h a bmvH k ; Zmwf c H k Y xif&Sm;onfhEdkifiHwpfcktjzpf a&muf&Sdae+yDjzpf+yD; 2006ckESpfu wnf;u urBmhzvm;tdrf&Siftjzpf vufcHusif;ycGifh&vkeD;yg;jzpf cJz;l onf? ,if;aemuf urBmzvm; tdr&iqkd onfarSsmvifcsuukd h h f Sf h f h f 2010ckESpfwGif t+yD;owfwnfaqmufEdkifcJhonf? abmvHk;tzGJ@ csKyfopf wnfaxmifonfhtcsdefu ESpf (20)yifr&Sdao;? odk@&m wGifatmifjrifr_twGuf oGm;aeonfht&Sdefu jrefqefvGef;onf? xdonfuyif awmiftmz&duEdii. ZG/J owdEipw"mwfjyif;jyr_ k kfH W S hf d f udk azmfjyaejcif;jzpfonf? ordkif;wpfavSsmuf ,Ofaus;r_edrfhyg;cJhonfh EdkifiH/ vlrsdK; a&;cGJjcm;r_}uD;rm;jyif;xef+yD; EdkifiHwum. ty,fcHwpfckjzpfcJh onfhEdkifiH/ vljzLESifhvlrnf;wdk@t=um; }uD;rm;onfh t+idK;taw; rsm;&SdcJh+yD; qif;&Jcsrf;om uGm[csuf}uD;rm;vGef;onfh EdkifiHp onfh tqdk;w&m;rsm;pGmudkausmfv$m;+yD; awmiftmz&duwdk@
pmrsuf E S m 26ok d @

The Rohingya Journal

nv,fpmpm;&i f oGm;ysufpD;Ekdfi f

nv,fpmpm;jcif;[m oGm;awGudk qdk;&Gm;pGmxdcdkuf apa=umif; u|r;f usioawGu owday;ygw,f? nbufrm oGm; f l S &nfajcmufaoG@ygw,f? oGm;&nf[m yg;pyfxJupm;=uGif;pm; useawGukd z,f&m;&Si;f jyxm;ygw,f? tar&duefrS vkyazmfuif f S f kd zufawGeJ@ udkyifa[*if wuUodkvfrStzGJ@[m 'def;rwfjynfol 2217OD ; &J @ aq;rS w f w rf ; ud k ppf a q;cJ h y gw,f ? tJ ' D t xJ u &Spf&mcdkifE_ef;[m ae@pOf u,fvdk&DxJu av;yHkwpfyHkeJ@txufudk npmpm;+yD;rS xyfpm;a=umif;/ 'grSr[kwf wpfywfrSmESpf}udrf avmuf nOfeufoef;acgirm oa&pmpm;a=umif; awG@&ygw,f? h f S ajcmufESpf=um+yD;aemuf yg0ifoltm;vHk; bmjzpfcJhw,f qdkwm okawoDawGu =unf&wtcg odomwJjh zpf&yfwpf&yf xGuvm h l hJ f ygw,f? touft&G,f aq;vdyfaomufr_eJ@ / o=um;/ umbkd [dkuf'&dkuf pm;oHk;r_pwJh tcsufawGudk xnfhoGif;pOfpm;wm awmifrS nv,fpmpm;olawG[m oGm;ygq;kH &_=H ua=umif; awG@&yg w,f? +AdwdoSsoGm;buftzGJ@tpnf;rS ody`Henf;usqdkif&m t}uH ay; ya&mfzufqm 'grD,ef0rfpavu yg;pyftajcmufaoG@qHk; jzpfae+yD; pm;orSstpmyg;pyfxJrSm t=um}uD;&SdaecsdefjzpfwJh n bufrm tpmpm;wm[m o=um;"gw/f tufppf"gwygwhJ tpm; S f taomufawGeJ@ tzsufpGrf;tm;udk yHhydk;ay;ygw,f? ysuf pD;r_ enf;zdk@ zvdk&dkufygwJh oGm;wdkufaq;eJ@ wpfae@ESpf}udrf wdkufzdk@ ta&;}uD;w,f/ nbuf oGm;wduwtcg tdy&m0ifcge;D rS wdu& k f hJ f k f r,f/ jzpfEdkif&ifoGm;rwdkufcif wpfem&DavmuftvdkrSm a&yJ aomufoifhw,f vdk@ ajymcJhygw,f? (armf'ef)

23

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f
&cki jf ynfe,fwi f vlaygif; 67a,muf ao d G qkH;cJhonfh rkd;onf;xefpGm&GmoGef;I ajrjyKdjcif; rsm;jzpfym;jyD;aemuf vlaygif;axmifEi hf csDaysmuf G S qk;um tdrajctaqmufttkrsm; ode; csDysufp; H f H f D oGm;onfhtwGuf u,fq,fa&;tultnDrsm; vkdtyfaeygonf? okd@jzpfygI jrefrmEkdi fiHom; &kd [if*smrsm;toif; BRAJrSO ;aqmifI *syefjynf D wGi ;rS wwfEi or#ulnyy;Eki &ef tvSLaiGrsm; f kd f D hH dk d f aumufcHv#uf&Sdygojzifh rnfolrqkd yl;aygif;yg 0ifEi &ef zdw=f um;tyfygonf? vuf&dS atmufyg dk f yk*K~ vrsm;xHrS tvSLaiGrsm;ukd aumufc&&Sxm; d f H d ygonf ? tvS L aiG r sm;uk d Zl v _ d i f v 11&uf a e@ jynfwi ;ok@d yk@d ay;rnfjzpfygonf? 4if;&uftwGi ; G f f ykd@Ekdi fygu ykdItqifajyrnfjzpfygonf? tvkyftr_aqmiftzGJ@ jrefrmEkdifiHom; &kd[if*smrsm;toif; (*syef) 1-OD;atmifwif 2- OD;aqG'Gvftmrdef 3- OD;armifarmifat; 4- OD;nDnDaxG; 5- OD;aZmfrif;xGf 6- rkd[rR'ftmrdef &- OD;cspfarmif 8- OD;aevif; 9- OD;tmbluvrf 10- OD;tDvD,mpf 11- OD;armifarmifpkd; 12- OD;El&kvfckdif&f 13- OD;rl&S&zf 14- OD;cifaz 15- OD;qvdrft'Ndef 16- OD;tJ[fqef 17- OD;tmvD 18- BRAJ 19- Tokyo rStaxGaxGaumufc&&SaiG H d ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; ,ef; 300002000030000300003500040000200001500010000100002000010000200001000030000100001000015000034015-

The Rohingya Journal

urBmausmf yk*~Kdvfwkd@. DNAxnfhoGi f;azmfpyf xm;onfh tar$;eH@omrsm; a&mi f;csrnf


tar&duefEkdifiH/ u,f vD z d k ; eD ; ,m; awmif yd k i f ; &S d uk r ` % D w pf c k onfurBmausmf yk*Kd~ vf rsm;. DNA Code rsm;udk xnfhoGif;azmf pyf x m;onf h a&ar$ ; ESihf eH@omcJrsm;udk aps; uGufwif a&mif;cs&ef jyif q if x m;a=umif ; od&onf? MyDNA Fragrance[k t rnf ay;xm;onfh a& ar$;rsm;twGi;f emrnf ausmfrsm;. rsdK;ADZwnfaqmufyHk DNArsm;udk pm&if;jyKpk xnfoi;f xm;+yD; DNA Codetvduf &eH@rwlna=umif; od& h G k D onf? a&ar$;rsm;wGif rduu,f*suqif/ rm&Dvifre&;kd / tJvApf k f f G f f y&ufpav/ atA&m[rfvifuGef;wdk@ tygt0if e,fy,fpHkrS emrnfausmfyk*~dKvf tajrmuftjrm;wdk@. DNArsm;udk xnfh oG i f ; xm;+yD ; wpf y k v if ; vsif a':vm (60)jzif h a&mif ; csrnf jzpfa=umif; ukr`%D0ufbfqdkufY azmfjyxm;onf? ukr`%Donf a&ar$;rsm;xkwvy&eftwGuf ausm=f um;olw@kd . DNArsm;udk f k f Codetvduf pkaqmif;cJ&a=umif; od&&onf? xd@k tjyif vlwpf k h dS OD;onf rdrd. DNAudk toHk;jyKxkwfvkyfxm;aom a&ar$;udk a':vm (140)jzifh oD;oef@rSm,lEkdifa=umif; ukr`%Duqdkonf? ,if;a&ar$;rsm;wGif toH;k jyKxm;onfh DNAonf emrnfausmf yk*Kd~ vfrsm;. cE<mud,rS DNA tppfrsm;r[kwbJ zG@J pnf;yHt k f f k vkdufwlnDatmif wkyxm;jcif;jzpfjcif;[k od&Sd&onf?

b%frSwqifh ay;ykd@vSL'gef;vdkygusaydora min- 10460-20705771okd h xnfoi;f vSL'ge;f h G Edkifygonf? 24

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

a&ab;'%fcH &ckdi fa'o tultnDrsm; vkdtyfae


ZGef 13&ufae@rS 15&uf twGif; rif;jym;/ ykm; u|ef ; / ausmuf a wmf / bl;oD;awmifESifh armif; awmjrKd@e,frsm; tygt 0if &ckijf ynfe,fwi;f rk;d d G onf;xefpGm &GmoGef;jyD;/ avjyif ; wk d u f c wf u m ajrjyKdrrsm;jzpfym;cJojzifh vl 67a,mufausmaoqk;H cJjh yD; cef@re;f _ G h f S ajc rdom;pkaygif; okH;aomif;ausmftkd;rJh/ tdrfrJhjzpfoGm;cJhygonf? ZGefv 21&ufae@txd w&m;0ifxkwfjyefcsufrsm;t& vltao taysmuf 63OD;&SdjyD; wkd;yGm;vmzG,f&Sdygonf? a&=uD;r_a=umifh tkd;tdrfESifhtaqmufttkH ig;odef;ausmf xdcdkufysufpD;cJhjyD; vlOD; a& ajcmufaomif;ausmf '%f&m&&Sca=umif; Japan Internatd hJ ional Cooperation (JICA)tzG@J rS xkwjf yefxm;onf? pifumyl&dS JICA axmufya&;Xmeu a&ab;'kuonf Hh Q rsm;ukd ,m,DwJrsm;tygt0if a&oef@pifpuf/ a&wdkifuDrsm;ESifh rD;pufrsm;ukd ay;ydk@a=umif;od&onf? xdk@tjyif *syeftpdk;&uvnf; a&ab;'kuQonfrsm;udk ulnD&ef *syef,ef;aiGwoef; axmufyHhay;oGm;rnf[k qdkonf? a&usoGm;+yD jzpfaomfvnf; tqdk;&Gm;qHk; '%fcHcJh& onfh bl;oD;awmifESifh armif;awm+rdKe,frsm;wGif a&ab;'kuQ onfrsm;taejzifh jyefvnftajccs&ef pdk;&drf&aom tajctae wGif &Sdaeygonf? a&}uD;wJhtcsdefrSm tdrfxJudk&$HawG0ifw,f? tdrf&J =urf;jyifawG[m aexkiv@kd r&atmif &$H awGe@J jynfoyae+yD? tJ'D df h d f udpPukdajz&Sif;zdk@ tzGJ@tpnf;awmfawmfrsm;rsm;u pOf pm;ae=u w,f [k UNDP 'kw,uk,pm;vS,rS qdygonf? d d f f k a&}uD;r_ESifh ajr+ydKrsm;a=umifh wHwm;rsm;/ vrf;rsm;om ru ajcusivom;vrf;rsm;yg ysup;D uke+f yD; ulnu,fq,fa&; f l G f D tzG@J rsm;rSm a&ab;'kuonfrsm;xH a&muf&&ef cufcaea=umif; Q dS J vnf; od&onf? bl;oD;awmifESifharmif;awm=um; vrf;r}uD;udk tpdk; &ujyifqifaeonf[k owif;&&Sdonf? bl;oD;awmifwGif pm oifausmif; 40rSmvnf; a&ab;a=umifhysufpD;oGm;onf? a&}uD;onfhumvtwGif; tpma&pm jywfvyfukef ojzifh urBmpm;eyf&umtpDtpOf (WFP)u a&ab;'kuonf h d Q Q
pmrsuf E S m 28ok d @

urBmhzvm;+ydKi fyGJodk@ vma&muf if owi f;,lonfh Edki fiHjcm;om; owif *sme,fvpf 3O D; "m;jywdkufcH& 3OD
awmif t mz&d u Ed k i f i H od k @ urB m h z vm;+yd K if y G J owif;,l&efvma&muf ae=uaom Ed k i f i H j cm; om; *sme,fvpf 3OD; vGefcJhonfhnu "m;jy wd k u f c H c J h & a=umif ; o wif;&&Sdygonf? tqdkyg *sme,fvpf 3OD;rSm ay: wl*rS 2OD;ESihf pyderS 1OD; D f wd k @ jzpf = u+yD ; emrnf ausmf owif;Xmersm; jzpfonfh Expresso / Global Noticias ESihf Marcaowif;Xmersm;rS jzpf=uonf? 4if;wd@k 3OD;onf rm *vdpfbwf +rdK@ESifh 15rdkifcef@ uGma0;aom ae&mwGif&Sdonfh [dk w,fwpfckwGif tdyfpufaepOf a'opHawmfcsdef eHeuf 4;00em &Dcef@Y "m;jyrsm;u 4if;wdk@tcef;udk csKd;zsufum0ifa&muf vm cJjh cif;jzpfonf? tqdyg "m;jywduc&r_a=umifh 4if;wd@k ydiqiaom k k fH k f kd f Laptoprsm;/ ywfpfydk@wfrsm;/ uifr&mrsm;/ urBmhzvm;ESifh ywf owfonfh taxmuftxm; pm&Gufpmwrf;rsm;/ vufudkifzkef; rsm; qH;k &H;_ cJ&a=umif; od&onf? od@k aomf "m;jyrsm;onf 4if;wd@k h 3OD;udk t=urf;zuf ESypufom;jcif; r&S[vnf; od&onf? 4if;wd@k d f G d k 3OD;onf owif;axmuf 20OD;cef@ yg0ifaom tzG@J Eitwlvuf S hf kd ygum ay:wl*Dtoif;. v_yf&Sm;r_rsm;udk vdkufvHowif;,l ae =ujcif;jzpfonf? 4if;wd@k wnf;cdaom[dw,fonf "m;jyrsm; 0if k k a&mufvmEdiap&ef tultnDay;cJonf[k cHpm;&a=umif; ,if; kf h owif;axmufrsm;u ajym=um;cJhonf? t&rf;xdwfvef@p&m aumif;cJhygw,f? jzpf&yfu ESpfrd epfoHk;rdepfavmufyJ =umw,fqdkayr,fh usGefawmfwdk@ taeeJ@ awmh em&Daygi;f rsm;pGm =umw,fv@kd xifc&ygw,f? +yD;oGm;awmh hJ usGefawmfwdk@udkzHk;tkyf+yD; &if0udk aoewfeJ@csdefwJhtcg ao+yDvdk@ awmif xifrdygw,f? olwdk@xGufoGm;awmh usGefawmfwdk@udk +idrf +idraezd@k e@J aoewfe@J csexm;wJh tcsermtdyaezd@k ajymcJygw,f? f d f d f S f h

W or ld N ew s
pmrsuf E S m 26ok d @

25

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal pmrsuf E S m 23rS ywf0ef;usi fxdef;odrf;a&;twGuf usif urBmhzvm;vdk+ydKifyGJrsdK;udk tdrf&Siftjzpf vufcHusif;ycGifh&&SdcJhjcif; if =umif tpPvmrfbmoma&;ukd twk,loi fha=umi f; jzpfonf? aemufqufwGJ tcuftcJrsm;onf awmiftmz&du EdkifiH. jzwfoef;jzpfwnfvmr_ESifh Ed_if;,SOfvSsif bmrSrajym y if if +Adwdefawmf0i fri f;om; ajym=um; avmufawmh? ,if;twGufa=umifhyif 2010urBmhzvm;+ydKifyGJudk
+Adwef awmf0ifrif; d om;csm;vf p f u urBmywf0ef; usif h xd e f ; od r f ; a&;t wGuftpPvmrf bmoma&;. t ajccH , H k = unf r _ rsm;udk twk,oifa=umif; ajym=um;cJonf? 4if;. atmufpz@kd 'f l h h f pifwmwGif obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&; apwem&Sifrsm; tm;ydk@cscJhaom oifcef;pmtwGif; rif;om;u rdrdwdk@onf tpP vmrfbmomwGif oif=um;jyoxm;onfh vlom;ESifhywf0ef; usifudk cGJjcm;rxm;aom pdwf"mwfrsdK;vkdtyfa=umif; aqG;aEG; ajymqdkoGm;onf? tu,fI xD;eef;tarGcHtjzpfudk pGef@v$wf cJygu t*FvefEii/H c&pf,mefb&m;ausmif;awmf. t}uD;tuJ h kd f k jzpfvmrnfh rif;om;u uk&ftm&fusrf;jrwfrS azmfjycsufrsm;udk ud;k um;+yD; ,ckvkd yd@k csom;jcif;jzpfonf? 4if;onf atmufpz@kd 'f G f pifwm&Sd tpPvmrfbmoma&; avhvmoif=um;r_ pifwmtm; awmf0if rdom;pkudk,fpm; axmufyHhulnD&ef wm0ef,lxm; ol vnf;jzpfonf? csm;vfpfu rwlnDuGJjym;aeaom bmom}uD; rsm;=um; ydkrdkaumif;rGefaom em;vnfr_rsdK;wnfaqmuf=u&ef vnf; wduwe;f ajym=um;cJonf? urBm}uD;&J@ a'otoD;oD; k f G h rSm useawmfw@kd aexdi=f uygw,f? rwlnwhJ ywf0ef;usiawGrm G f k D f S &Sifoefae&ayr,fh urBm}uD;udk usGefawmfwdk@jyef+yD; tusdK;jyK oifw,fqwm vH;k 0jiif;r&wJh trSew&m;yg? tpPvmrfbmom h kd f a&;[m 'gudkt+rJwrf; n$efjyoGefoif ae+yD;om;yg? urBm}uD;eJ@ useawmfw@kd =um; b,fvkd ,SuE,aew,fqwmudk rsuu,f G f f G f dk f G rjyKzdk@ usGefawmfwdk@awG t+rJowd&ae&ygr,f [k csm;vfpfoif cef;pmydk@csr_odk@ wufa&mufcJholrsm;tm; aqG;aEG;ajymqdkoGm; cJonf? (Hikmah.info) h atmifjrifpGm usif;yEdkifrnf[k awmiftmz&dujynfolwdk@ ,Hk =unfcsutjynfh &Saejcif;jzpfonf? rif'vm;zefw;D cJonf? tm f d J h z&durS urBmi,fav;onf ,cktcsdefwGif urBmhabmvHk;avm u. t&Set0gt }uD;rm;qH;k +ydKify[q&rnfh urBmzvm;+ydKifyukd d f JG k kd h JG tdrf&Siftjzpf usif;ycGifh&awmhrnfjzpfonf? wdkif;jynfwpfckt aejzifh rSeuefpnf;pepfusonfh vrf;a=umif;ay:od@k a&muf&ygu f dS wnf+idrat;csr;f r_/ zG@H +zdK;wd;k wufrw@kd qdonfrmumvwdtwGi;f f _ k S k a&muf&SdEdkifonfudk rif'Jvm;ESifh awmiftmz&dujynfolwdk@u oufaojyEdkifcJh+yDjzpfonf?

W or ld N ew s
pmrsuf E S m 25rS

usG e f a wmf w d k @ tcef ; xJ r S m aea&mif x G u f v mwJ h t csd e f x d wpfem&Dcavmuf apmifqi;f ae cJ&ygw,f? useawmfw@kd ae&wJh JG h kd h G f ae&m[m zke;f r&S/d vHjk cHKa&;r&SwhJ uGi;f jyifxrmjzpfv@kd obm0eJ@ d J S uif;uGmaeygw,f? usGefawmfwdk@ jzwfoef;cJhwJh ae&mawGrSm vSsyfppfv$wfxm;wJh eH&Hjrifh}uD;awG&Sd+yD; vHkjcHKa&;awGvnf; &Sdyg w,f? useawmfw@kd ukd 'Dvae&mrSm xm;vdrr,fv@kd rxifcygb;l G f kd hf hJ usGefawmfwdk@udk 'Dvdk ae&mrSm xm;vdrfhr,fvdk@ rxifcJhygbl; [k "m;jywdkufcH&onfh *sme,fvpfwpfOD;jzpfol tefwdkeD,dk qDr;kd pfu Lusa owif;pmod@k ajym=um;cJonf? ,if;tcsewif h d f G awmiftmz&du &Jwyfz@JG u "m;jywdurtwGuf rouFmolwpf k f _ OD;ukdzrf;qD;&rd+yDjzpfa=umif; xkwfjyefa=unmcJhonf? tqdkyg rouFmoludk "m;jywdkufcH&onfh vufudkifzkef;. qpf*e,f t csufjyr_rSwqifh zrf;qD;&rdcJhjcif;jzpfonf? tqdkyg jzpf&yfonf vmrnfEp&uftwGi;f usi;f yrnfh urBmzvm;+ydKifytwGuf vHjk cHK h S f h JG a&;t& jcdrf;ajcmufr_ jzpfapcJhonf? +yD;cJhonfh ZGefv 2&ufae@ uvnf; SBS&kyfoHrS tzGJ@0ifwpfOD;onf *sKd[efpfbwf +rdK@&Sd pwdk;qdkifwpfckxJrS em;aecef;wGif "m;jywdkufcHcJh&a=umif; od& onf? +yD;cJhonfh paeae@uvnf; awmifudk&D;,m;ae@pOfxkwf owif;pmwpfapmifrS owif;axmufwpfO;D 'gbef+rdK@. vrf;wpf vrf;xJY "m;jywdkufcHcJh&onf? (Soccermyamar)

&k d [ if * sm *sme,f j zpf a jrmuf a &;twG u f aiG a Mu;axmuf y H h v k d o l r sm; &S d y gu atmuf y gvd y f t wk d i f ; xnf h 0 if a y;oG i f ; Ek d i f y gonf /
pmwkdufbPf
Post Bank: 10130-26937911 MUHAMMAD ALI BIN 26

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

a&eH,dkzdwfr_ta&;udk vspfvsL&_I if c&D;onfwi fav,mOfbD;ukd zufwG,fum urBmhzvm;yGJ oGm;=unfhaeonfh rkdi faygi;f 800 c&D;ESi fcJhonf 'korRwudk tdkbm;rm;a'goxGuf &kdar;eD;,m;Ekdi fiHom; tar&dueforRw bm;
&wftbm;rm;onf ol kd . 'k o rR w jzpf o l *sKd ; bk d i f ' ef t m; urB m h z vm; +yd K if y G J o G m ;=unf h aeojzif h a'goxG u f vSsuf&Sdaea=umif; od& onf? bdkif'efonf t ar&dueftpdk;&vwfw avmacgif;cJae& aom a&eH,dkzdwfr_jy \em udk vspvsL&_+yD; urBmz f h vm;+ydKifyJG oGm; a&muf =unf&aeojzifh tdbm; h _ k rm;u a'goxGufcJhjcif;jzpfonf? bdkif'efonf ol.rdom;pk0if tcsKd@ESifhtwl urBmhzvm;+ydKifyGJusif;y&efwpf&uftvdkY awmif tmz&duEdiio@kd a&muf&aejcif;jzpfonf? tdi,mvef - tar kfH dS kf &duefujym;jzpfol bdkif'efonf tar&dueftoif;ESifh t*Fvef toif;wdk@ xdyfwdkufawG@qHkonfh yGJudk=unfh&_vdkojzifh ,if;odk@ oGm;a&mufaejcif;vnf;jzpf+yD; orRwtdkbm;rm;udk jyef vnf awmif;yefr_ jyKvkyc&a=umif;vnf; od&onf? tar&duef Edii&@J f hJ kfH ud,pm; useawmf'rma&mufae&wmudk *k%,0rf; ajrmufryg k f G f D S f l d w,f? orRwuawmh a'goxGufaeygw,f[k bdkif'efu *sKd [efpfbwf+rdK@wGifa&muf&Sdaeonfh tar&duef*k%foa&&Sd yk*~dKvf rsm; tzGJ@wpfzGJ@odk@ ajym=um;cJhonf? tdkif,mvef aoG;ygwJh vlwpfa,muftaeeJ@ajym&&if useawmfw@kd t*Fvefukd tEdi& G f kf csifygw,f[k bdkif'efu qufvufajym=um;cJhonf? vuf&Sdt csdefonf ruUqDudkyifv,fauG@wGif +AdwdoSsa&eHukr`%D BPrS a&eHrsm;,dzwr_ jzpfym;cJojzifh obm0ywf0ef;usif xde;f odr;f k d f G h a&;vkyfief;rsm; jyKvkyf&ef tar&dueftpdk;& tvkyf&_yfaeonfh tcsdefjzpfonf? ,if;jy\emonf orRwtdkbm;rm;vufxuf &ifqdkif&zl;aom t}uD;qHk;jy\emvnf; jzpfonf? bdkif'efonf awmiftmz&duodk@ a&muf&SdaepOf ajr;rav;uG,fvGefr_a=umifh ylaqG;aomu a&mufae&onfh awmiftmz&du orRwa[mif; e,fvfqifref'Jvm;xHodk@vnf;0ifa&mufum 0rf;enf;pum;qdk cJha=umif;od&onf? (Soccermyamar) &dkar;eD;,m;EdkifiH om;tm*yk*~dKvf wpfOD;onf c&D; onfwifav,mOf wpfpif;. bD;udk zufwG,fumrdkif aygif;(800) c&D; ESica=umif; od& f hJ onf? 4if;onf ZGefv(6) &ufae@u 4if;p}wD;,m;EkdifiH/ AD,if em+rdK@rS ysHoef;xGufcGmvmonfh av,mOfbD;udkzufum +Adwdef EdkifiH/ [d\&dk;avqdyfxd a&muf&SdcJhjcif;jzpfonf? touf (20) t&G,&dS tvkyvufrhJ trsKd ;om;onf 'lbi;f awmf0ifrom;pkyif f f dk d kd c&D;onfwif av,mOfatmufrS cd;k a=umifc;kd 0Suf vduygvmjcif; k f jzpfonf? ,if;tm; [d\&dk;avqdyfwGif vHk+cHKa&;rsm;u zrf; qD;Ediconf? &Jrsm;u trnfazmfjyjcif;r&Saom ,if;yk*Kd~ vfonf k f hJ d ayaygi;f (25000)tjrifwif tylcsef tEkw(41)'D*&D qJvq;D &yfpf h G d f f om&Sdaom taetxm;jzifh }uHKawG@cJh&a=umif; ajym=um;cJh onf? 4if;onf tcsera&G; jyKwfus+yD;jzpfap/ atmufp*sif jywf d f D +yD;jzpfap aoqHk;oGm;Ekdifaomfvnf; avqdyfodk@a&muf&SdcsdefwGif yGef;yJh'%f&m tenf;i,fom &Sdaea=umif; tHhzG,fawG@cJh&onf? xd@k tjyif &JEiv0ifr_ }uD;=uyfa&; t&m&Srsm;u ppfaq;ar;jref;r_ S hf l d rsm;udk ajz=um;Ekdifonfh usef;rm}uH@ckdifr_vnf; &Sdaea=umif;od& onf? tqdyg trsKd ;om;u 4if;onf vef'ef+rdK@wif tvkytudif k G f k &&Sd&eftwGuf bdk;tif; (747)av,mOfysHbD;atmufrS cdk;vdkuf vmjcif;[k &Si;f jycJonf? &Jt&m&SwpfO;D u yHreq&if tJ'av h d k S f kd D ,mOfrsdK;u tjrifhay (37000)u aewuf+yD; ysHavh&Sdygw,f? tJ'Dtjrifhqdk 'Dvlusdef;aoayguf ao&rSmygyJ? ckawmh rdk;}udK; rkewi;f awGjzpfaevd@k tjrifayudk avSsmvuwm 'Dvl uHaumif; f dk h h kd f oGm;w,f[k &Si;f jycJonf? vef'ef&wyfz@JG onf ,if;yk*Kd~ vftm; h J taotcsm ppfaq;r_rsm; jyKvkyfcJh+yD;aemuf Oa&my,leD,H t zG@J 0if &dar;eD;,m;Ediiom;tjzpf oufaojyEdionftwGuf vef k kfH kf h 'efwGif aexdkif&efcGifhjyKvkdufa=umif; owif;&&Sdonf? ( Hikmah.info)

27

eN eN eN eN eN sw sw sw sw sw

oW oW oW oW oW dr dlllllr dr dr dr

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f
pmrsuf E S m 29rS

The Rohingya Journal

azmfvefwdk@ *dk;oGif;raocsmvdk@ aemufxyf*dk;r&bJ wpfzufwpf *dk;pDESifh tcsdefydkqufupm;cJh&ygw,f? tcseykd yxrydi;f rSmvnf; ESpopfpvH;k *d;k oGi;f cGir&cJbJ d f k f hf h yGuav;aecJygw,f? Oka*G;toif;a&m *gemtoif;yg wpfoif; J h trSm;udk wpfoif;u apmifupm;aecJ=h uwmawG&jyD; yGcse(113) h J d f rdepfrm azmfveftydiuefci&ayr,fv@kd Oka*G;wd@k *d;k &r,fh tcGihf S kf G hf h ta&;wpfckvGJacsmfcJh&ygw,f? *gembufu tqmrdk*sef&Jwdk; tm;eJ@ *d;k &vke;D yg;jzpfcayr,fh Oka*G;toif;uHaumif;cJyg w,f? hJ h *gemtoifu yGJjyD;cgeD;rSm qufwdkufzduom;vmjyD; *gem t oif;bufu acgif;wdkufcsufudk qGm&ufZfvufeJ@ ykwfxkwfcJhvdk@ teDu'fESifh xkwfcH&jyD; y,fe,fwDygay;cJh&ygw,f? tJ'Dy,fe,f wDukd tkypwi;f yGpOfawGrm oGi;f ,lay;cJwhJ tqmrd*seuefoi;f f k G J S h k f G &mrSm *dk;bm;wef;xdxGufcJhvdk@ Oka*G;toif; xyfrHuHaumif; cJhjyD; yGJcsdefaphoGm;wJhtwGuf y,fe,fwDtqHk;tjzwf cH,lcGifh&cJh ygw,f? y,feufwDuefoGif;&mrSmawmh Oka*G;*dk;orm; rlq vD&m vufpGrf;jyoGm;cJhjyD; 4-2 *dk;eJ@ tEdkif&cJhum qDrD;zdkife,f tqifhudk ESpf (40)twGif; yxrqHk;t=udrftjzpf wufa&muf EdkifcJhygw,f?
pmrsuf E S m 25rS

'kdi ftrmS ;twGuf FIFAOuU awmi f;yef


*smreD t oif ; ES i f h u pm;cJhonfhyGJwGif t*F vef t oif ; tv,f wef;vlvrf;ywf oGif; onfh*kd;tm; cGifhrjyKcJh onfh 'kdifvl}uD;. t rSm;ESifhywfoufI u rBmhabmvkH;tzGJcsKyf (FIFA)OuU qyfbvwWmu t*Fvef abmvkH;tzGJcsKyf (FA) ukdawmif;yefcJhonf? +yD;cJhonfh we*FaEGae@u *smreDtoif;ESifh ,SOf+ydKifu pm;cJhonfhyGJwGif t*Fveftoif;taejzifh 'kdifvl}uD;.rSm;,Gif; aom qkH;jzwfcsufa=umifh atmifjrif&eftcGifhtvrf;rsm; qkH;&_H; cJha=umif;/ xkd@twl ruUqDukdtoif;bufokd@ tm*sifwD;em;a&S wef;wkuppfr; um;vk@d pwAufpf oGi;f ,lconfh yxr*k;d rSmvnf; d f f D hJ vlusG abmjzpfa=umif; FIFA OuUuajym=um;onf[k AFP H owif;Xmeu azmfjycJhonf? 'dkif&JrSm;,Gif;wJhqkH;jzwfcsufu um,uH&SifawG b,f avmuf pdwfxdcdkuf+yD; 0rf;enf;&w,fqkdwm em;vnfygw,f/ 'ga=umifh t*FvefeJ hruUqDukdtoif;awGudk awmif;yefygw,f [k qyfbvwWmuqdkonf? ,ckuJhokd@ awmif;yefpum;ajym =um;r_tay: aus;Zl;wifa=umif;/ abmvkH;yGJqkdonfrSm &_H;edrfhr_ &SouJo@dk atmifjrifrvnf;&Srnfjzpfonf[k FA uk,pm;vS,f d h _ d d f u ajymqkdcJhonf[k 4if;uajymonf? urBmhabmvHk;tzGJ hcsKyfOuUXonf t*FvefabmvHk;t zGJ csKyfEihf ruUqukd abmvH;k tzGJ csKyf 2ckv;kH od@k wku&uf awmif; h S D h d f kd yefcJhjzif;jzpfonf?
pmrsuf E S m 30ok d @ pmrsuf E S m 28rS

rsm;udk qef/ qD/ qm;/ yJ tp&Sdonfh tpm;taomufrsm; jzef@ a0ay;vSsuf&Sdonf? WFPu pm;eyf&duQmwefcsdef 1079wefudk a&ab;'kuonf rdom;pkrsm;xH jzef@a0oGm;&ef pDpOfxm;+yD; vwf Q wavmwGif pm;eyf&duQmwefcsdef 400udk jzef@a0+yD;jzpfa=umif; od&onf? ,if; a'ood@k oGm;a&mufcaom qD'iftpd;k &. Ekiia&; hJ G dfH twdiyifcH Liselott Agerlidqdol trsK;d orD;u tdrtrsm; kf k f tjym;rSm &$HESifhajr}uD;atmufwGif a&muf&SdoGm;a=umif;/ rdom; pkrsm; tpkvdkuft+yHKvdkuf aoaeonfudkawG@cJh&+yD; axmifESifh csaom vlrsm;xGuajy;ae=uonfudk awG@c&a=umif; ajymonf? D f hJ axmifeJ@csDwJh vlawG tdk;tdrfawGudk pGef@ypfoGm;cJh=u& w,f? a&wGi;f a&uefawGu &$H awGtenfawGe@J jynfae+yD;awmh h pyg;awGvnf; ysup;D ukew,f[k Liselott Agerlidu ajym f f jyonf? a&wGi;f a&uefrsm;ukd oef@&i;f ay;&efEihf v,form;rsm; S S qHk;&_H;oGm;aom rsKd;pyg;rsm;ukd jyefvnfjznfhqnf;ay;Edkif&ef ukvor*~rS wm0ef&Sdolrsm;u tav;ay;ajym=um;xm;onf? a&Svmr,fh owif;ywf 3-4ywftwGi;f rSm usaemfw@kd taeeJ@ v,form;awGukd rsK;d pyg;awG jyefvnf ray;Ekib;l qd&if df k 'D&moDrSm v,form;awG bmrS pdkufysKd;EdkifrSm r[kwfbl; [k ukvor*~wm0ef&SdolwOD;u qdkonf?

wGi;f csey,qEpqEihf ,lt;D tufzf atcsey,qw@kd ukd &&xm; f D H k f k f D H k d aom tifwmrDveftoif;wGif tDwvDvrsKd ; wpfO;D rSsryg0ifjcif; l Eienf;jyjzpfou,wirm tDwvDvrsK;d r[kwa=umif; axmuf hf l kd f kd f l f jya0zefoGm;cJhonf? tDwvDtoif; apmapmpD;pD; +ydKifyGJu xGufoGm;&wm [m rdkufrJvGef;wJh tm;upm;ay:vpDa=umifhyg? jynfwGif;trwf ay;csey,/H vd*csey,e@J csey,v*csey,toif;rm jynfwi;f f D f f D H f D H d f f D H G upm;orm;wpfa,mufrrygbl;? aemuf+yD; enf;jyudk,fwdkifu
pmrsuf E S m 7ok d @

28

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

0if if if 0i fb,fvf'efwi f;epf+ydKi fyGJ q&Dem0DvsH av;=udrfajrmufAkdvfpJG


0ifb,fv'ef wif; f ep+yd K if y G J . trsd K ;orD ; wpf O D ; csif ; aemuf q H k ; Advvyukd ZGev 3&uf k f k JG f ae@uusif;ycJh&m vuf &d csey,H q&Dem0Dvsu f D H k&m;Ediiol ZAdem&D Am kfH k udk (6-3/ 6-2)jzifh EpfyGJ jywf tEdi&um csef yD,qukd av;}udrf ajrmuf &&om;cJa=umif; kf H k d G h od&onf? q&Dem0DvsHonf yxrtqifh+ydKifyGJwGif ay:wl*Dr'Db &Dw/kd 'kw,tqif+h ydKifywif k&m;r csuAwufZ/D wwd,tqifh d JG G f D +ydKifywif qDbuAm/ pwkwtqifh +ydKifywif k&m;r &m&mydAm/ JG G l kd JG G k uGmwm;zdkife,fwGif wkwfr emvD/ qDrD;zdkife,fwGif csufr auADwdkAmwdk@tm; tEdkif&&dcJh+yD; aemufqHk;AdkvfvkyGJodk@ wuf a&mufvmcJhjcif; jzpfa=umif; od&onf? aemufqHk; AdkvfvkyGJwGif k&m;r ZAdkem&D;Am;tm; yGJupm;csdef wpfem&Dausmfom upm; cJh&+yD; EpfyGJjywftEdkif,lcJhum csefyD,Hqkzvm; &,lEdkifcJhjcif;jzpf onf? q&Dem0DvsHonf ,ckEpftwGif; usif;ycJhaom *&if;p vif; +ydKifyGJrsm;teuf =opa=w;vs tdk;yif;+ydKifyGJwGif AdkvfpGJcJh+yD; ,ck+ydKifywif xyfrAvpcojzifh *&if;pvif; +ydKifyEpcwif AdvpJG JG G H kd f JG hJ JG f k G k f xm;cJhonf? q&Dem0DvsHonf *&if;pvif;+ydKifyGJ av;ckpvHk;wGif (13) }udrf AdkvfpGJxm;EkdifcJhonf?

ESpfaygif; (40)=umtdrfrufawGtwGuf O&ka*G;toif; qDrD;zkdi fe,fwuf


urBmhzvm; jyd K if y G J o rd k i f ; wpfavSsmuf y xrOD ; qH k ; t =ud r f z d k i f e ,f wufvmwJh tmz&du&J *g emtoif ; eJ @ ESpfaygif; (40) =umrS uGmwm;zdkife,ftqifhudk jyefvnfwufa&mufEdkifcJhwJh awmif tmz&duu O&ka*G;toif;wdk@[m qD;rD;zdkife,ftqifhudk wuf a &muf E d k i f a &;twG u f t=ud w f t e,f , S O f j yd K if u pm;cJ h y g w,f? *gemtoif;rSmawmh '%f&mjy\ema=umifh rygEib;l vd@k kd f owif;xGufaewJh *gem*dk;oGif;bk&if tqmrdk*sef yg0ifupm;wm awG@&jyD; Oka*G;toif;uawmh qGm&ufZ/f azmfvef/ umAmeDtp &SdwJh emrnf=uD; upm;orm;tpHktvifeJ@ yGJxGufupm;vmcJhyg w,f? yGJtp(15)rdepftwGif; Oka*G;toif;u *gembufudk wkuppfqifupm;EdicjhJ yD; azmfvefukd *gemtoif;aemufcvawG d f kf H l renf;vdkufxdef; ae&ygw,f? *gemtoif;uawmh tmz&duy&d owftm;udk,ljyD;awmh Oka*G;bufudk wkef@jyefupm;cJhjyD; yGJcsdefrd epf (30)rSm *gemtoif;u tqmrdk*sef *dk;{&d,mtwGif; tydkif ydwfcJhayr,fh *dk;wdkifab;uyfxGufoGm;vdk@ *gemtoif; epfemcJh& ygw,f? *gemtoif;uawmh Oka*G;toif;bufukd qufwuqkd kd f ovdk zdupm;vmcJhjyD; yxrydkif;jyD;cgeD; emusiftcsdefydkrSmawmh rGefwm&Du Oka*G; *dk;{&d,mtjyifbufuae vSvSyyuefoGif; cJv@kd *gemwd@k OD;aqmif*;kd &cJygw,f? 'ga=umifh yxrydi;f *gemt h h k oif;u Oka*G;toif;udk wpf*dk;tomeJ@ OD;aqmifxm;EdkifcJhyg w,f? 'kwd,ydkif;tprSmawmh Oka*G;toif; tenf;i,f zdu pm;vmjyD; *dk;oGif;cGifhawG &vmcJhygw,f? *gemtoif;uawmh Oka*G;wdkufppfudk cyfrmrmwHkjyefupm;cJhvdk@ jypf'%fabmawG ay;cJ&ygw,f? yGcsef (54) rdepfrmawmh *gem*d;k {&d,m tpyfem; h J d S avmufu&wJh jypf'%fabmudk azmfvefu*d;k orm;&J b,fbuf tay:axmifhudk vSvSyyuefoGif;,lcJhvdk@ Oka*G;toif; acsy*dk;& cJhygw,f? Oka*G;toif; acsy*dk;&jyD;aemuf *gemtoif;bufudk qufwuzupm;vmcJjh yD; yGcsef (62)rdepfrm azmfvef&J jzwfwif kd f d J d S abmuwpfqifh qGm&ufZf ydwci&ayr,fh vGacsmcygw,f? Ok f G hf J f hJ a*G ; toif ; tEd k i f * d k ; &zd k @ =ud K ;pm;upm;cJ h a yr,f qG m &uf Z f /

tm ;u pm ;

tDwvDtoif; tkyfpkr SxGuf&jcif;rSm jynfwGi f;vd*f+ydKifyGJwGi f Edki fiHjcm;om;rsm; pdk;rdk;xm;jcif;a=umifhjzpfa=umif; tDwvD0ef=uD; a0zef
2010 urBmhzvm;+ydKifyGJwGif vuf&dcsefyD,Ht oif;jzpf aom tDwvDtoif; t&ufwuGJ_H;edrfhI tkyfpktqifhr xGuf& jcif;rm jynfwi;f vd*+f ydKifywif EdiijH cm;om; upm;orm;rsm;pd;k rd;k G JG G k f aejcif;a=umifh jzpfa=umif; tDwvDOya'jyKa&;&m jyKjyifajymif;vJ a&;0ef}uD; a&mbwfwdku,f'gdkvDu a0zefoGm;cJhonf? u,f'gvu +yD;cJonfh abmvH;k &moDwif tDwvDjynf kd D h G
pmrsuf E S m 28ok d @

pmrsuf E S m 28ok d @

29

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

4OD awmif ajrmufukd&D;,m; upm;orm; 4O D; Ekdi fiHa&;ckdv_HcGi fh awmi f;cJhonf[k owif owi f;rsm;xGufay:
2010urBmzvm;+ydKifyJG tkypk(G)r ajrmufu&;D ,m;toif; . upm;orm;(4)OD;onf h f kd toif;raysmufqHk;cJh+yD; awmiftmz&duwm0ef&dolrsm;xH EkdifiHa&;cdkv_HcGifh awmif;cHcJh onf[k owif;rsm;xGufay:vmcJhonf? ajrmufudk&D;,m;toif;. tapmydkif;avhusifh *kd;orm;uifrfajrmif0ef; cef; tpDtpOfrsm;wGif upm;orm; (23)OD;rpHkvifbJ (4)OD;rm aysmufqHk;cJhjcif;a=umifh uGif;v,fvl ,if;owif;rsm; xGufay:vmjcif;yifjzpfonf? ajrmufudk&D;,m;toif;onf b&mZD;vf yufqefa[muf EifhyGJrwdkifrD upm;orm; (19)OD;jzifhom avhusifhcef;qif;cJh&+yD; *dk;orm;uifrfajrmif0ef;/ wkdufppfrL; tefcsKda[muf/ uGif;v,fvl uifrfa,miftDEifh yufqefa[mufwdk@ (4)OD;rm aysmufq;kH cJjh cif; jzpfonf? 4if;wd@k (4)OD;onf +yD;cJonfh b&mZD;vf/ ay:wl*toif;rsm;Eihf h D uGif;v,fvl wkdufppfrSL; tkyfpkyGJpOfrsm;wGifvnf; t&efpm&if;Yyif yg0ifjcif;r&day? ajrmufudk&D;,m;upm; orm; uifrfa,miftD rsm;. owif;xGufay:vm+yD;aemuf zDzmwm0ef&dolrsm;u ,if;owif;rsm;udkjiif;qefcJh+yD; 4if;upm;orm;(4)OD;rm ajrmufudk&D; ,m;toif;wnf;cdk&m [dkw,fwGif&daea=umif; a=unmcJhonf? xkd@aemuf +yD;cJhonfhaom=umae@Y ajrmufudk&D;,m; toif;. avhusifhcef;tpDtpOfodk@ rD'D,mrsm;udk rdepf (20)=um0ifcGifhay;cJh+yD; 4if;upm;orm;(4)OD; toif;Eifhtwl&daea=umif; jyocJhonf? odk@aomf rD'D,mrsm;rm upm;orm;rsm;tem;odk@uyfcGifhr&cJhbJ wpfpHkwpf&mar;jref;cGifhvnf; r&&dcJha=umif;od&onf? owif; tcsKdurl *dk;orm;uifrfajrmif0ef;Eifh wkdufppfrL; tefcsKda[mufwdk@rm awmiftmz&dutm%mydkifrsm;udkawGqHk+yD; 4if;wdk@(4)OD; twGuf Ekiia&;cdvcihf awmif;cJa=umif; twdtvif;azmfjycJonf? zDzmwm0ef&orsm;onf ajrmufu&;D ,m; vufa&G;piftoif;udk d f H k H_ G h h d l kd *sKd[efeufpfbwf+rdK ajrmufbufpGef;&d [dkw,fwpfckwGifxm;&d+yD; vHk+cHKa&;udkvnf; txl;wif;=uyfxm;a=umif; od&onf?
pmrsuf E S m 28rS

t*Fveftoif;onf *smreDtoif;ESifh &_H;xGuftqifhyGJpOfwGif ,SOf+ydKif&m 2 *kd; 1*kd;jzifh &_H;edrfhaepOf t*FvefuGif;v,fvl z&ef@ vrf;ywfu ta0;rSuefoGif;onfhabmvkH; *kd;tay:wkdifukdxd+yD; *dk;pnf;ukdausmfvGefI twGif;odk@0ifa&mufcJhaomfvnf; O&ka*G; EkdifiHom; 'kdifvl}uD; Jorge Larriondau *kd;ray;cJhjcif;jzpfonf? tqdyg *k;d om t*Fveftoif; &&Som;ygu t*Fveftoif;. uH=urRmrSm wrsKd ;wzkH ajymif;vJom;rnfjzpfonf? tvm;wl k d G G yif tm*siw;D em;toif;ESihf ruUqutoif;wd@k ,SO+f ydKif=upOf tm*siw;D em;wkuppfr; um;vd@k pwAufpf oGi;f ,lcaom yxr*d;k rSm f D kd f d f f D hJ vlusGHabmtaetxm;rS oGif;,loGm;cJhjcif;jzpfonf? abmvHk;yGJrsm;Y uGif;v,f'dkifESifh pnf;=uyf'kdifwkd@onf vlom;rsm;jzpfI rSm;,Gif;Ekdifa=umif;/ xkda=umifh &kyfjrifoH=um; uifr&mrsm;wyfqif+yD; enf;ynmtultnD,l&ef wkdufwGef;ajymqkdr_rsm; &Sdaeaomfvnf; urBmhabmvHk;tzGJ hcsKyfu vufrcHcJhay? ,ckuJhokd@ tjzpftysufrsm; jzpfyGm;+yD;aemufrSom enf;ynm tultnDudk ,l&ef vdktyfaea=umif;/ vmrnfh Zlvdkifv
pmrsuf E S m 17ok d @

&k d [ i f * sm*sme,f u k d atmuf y gyk * ~ K d v f r sm;xH w G i f &&S d E k d i f y gonf ?

5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321 5432109876543210987654321

G f *syefjynfwi ; jzef csda&; h wm0efcHrsm;


- Guma- Ken
Ko Soe Win TEL: 080-1322-3934

quf o G , f & ef
Soe Aung (Editor)
Tokyo, Shinjuku-Ku, Hyakunincho 1-1-23 Yajima Bld, 105 169-0073 Tel: 03-6457-3756 Fax: 03-6457-3756 Mobile: 080-5027-9848 e-mail: rohingyajournal@gmail.com

- Nagoya

Ko Aung Naing TEL: 080-5159-8948

30

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

qkdifzGifhcsdef
ae hvnf 11em&DrS nae2em&D x d ae h v nf p mok H ; aqmif E k d i f j yD ; nykdif;qkdifzGifhcsdef nae 5em&DrS eHeuf 5em&D xd j zpf y gonf /

-jrefrmtpm; pm;aomufvorsm;twGuf oef &i;f vwfqwfjy;D dk l h S t&om&Saom zm;om;? ,keom;? 0ufom;wkwx;dk ? wkd [;l okwf d f f h ig;&H ajcmufoyEihf tjcm;xl;jcm;aom tpm;tpmrsm;ukvJ ok;H h k f S d aqmifEiygonf/ dk f - um&mtkauoDcsi;f rsm;ukvnf; puftopfEihf oDcsi;f rsm;ukd pdwf d d S at;csr;f om;pGm oDqEiygonf? dk dk f
D ygwyGJ? arG;ae {nfcyGJ txl; atmf'gyGJrsm;ukvnf; h h H d pdwwi;f usjzpf atmif vufcaqmif&Guay;jy;D f dk H f arG;ae h ygwyGJrsm;twGuf rSwwrf;wifAG,wpfacG D f D dk vufaqmif&uay;ygonf/ dk f

G f qufo,&ef
Tel: 03-3209-5223 31 Mobile: 080-5417-9688

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f

The Rohingya Journal

stpm;tpm/ pmtk y f * sme,f r sm; pk H p k H v if v if &&S d E k d i f y gonf ? tom;/ ig;/ ykZGefESifh tqifoifhpm; _refrmpm;aomufzG,f &mrsm;ukd aps;E+ef;csKdompGm_zifh &Eddkifygonf? sjuuf/ yJ/ yvmwmESifh qefrsm;ukd txl;av#mhaps;E+ef;_zifh a&mif ; csay;aeygonf ? sw,f v D z k e f ; u'f r sm;uk d ta&twG u f a y:rl w nf I av#mh a y;aeygonf ? st_cm;qk d i f r sm;uk d txl ; av#mh a ps;_zif h a&mif ; csay;aeygonf ?

(Shinokubo Branch) Tel: 03-5338-4391 (softbank) Fax: 03-5338-4392 Open hours: 7days 10:30 - 00:30 (Takadanobaba Branch) Tel: 03-5937-9630 (softbank) Fax: 03-5937-9631 Open hours: 7days 10:30 - 00;30
Address: 2203 Initial Annex Bldg 2-10-8 Hyakunincho Sh injuku-Ku, okyo Hyakuninc ho S h in j uku- Ku, T 169-0073 169-0073 ost A/C Post A/C 10120-87246631 UFJ (Okubo Branch A/C UFJ Bank (Okubo Branc h A/C 4662466 (FUSS U) (FUSS USSU Address: Domus Yanagawa 3-2 202 Domus Sani Yanagawa Bldg 3-2-13 Shinjuku-Ku, okyo Takadanobaba S h in j uku- Ku, T 0075 ost A/C Post A/C 10170-44581171 UFJ (T Branch A/C UFJ Bank (T akadanobaba Branc h A/C 0123843 FU SU ( F U S S U)

32

You might also like