Spis treci

STRESZCZENIE ..................................................................................................2 WSTP .................................................................................................................3 ROZDZIA I. HISTORIA KOLARSTWA .........................................................5 1. Pocztki kolarstwa na wiecie ......................................................................5 2. Pocztki kolarstwa w Polsce ........................................................................5 3. Historia kolarstwa regionu witokrzyskiego ..............................................7 3.1. Korzenie kieleckiego kolarstwa i jego rozwj w XIX i na pocztku XX w. ...................................................................................................................7 3.2. Rozwj kolarstwa regionu kieleckiego w latach 1927-1939 ...............10 3.3. Rozwj kolarstwa regionu kieleckiego po zakoczeniu II wojny wiatowej .....................................................................................................11 3.4. Sekcje kolarskie oraz grupy zawodowe ...............................................13 3.5. Medalici z regionu witokrzyskiego .................................................16 3.6. Kolarska elita na szosach regionu kieleckiego ....................................23 ROZDZIA II. METODOLOGIA BADA WASNYCH ..............................26 ROZDZIA III. WYNIKI BADA WASNYCH ...........................................28 1. Powstanie i dziaalno Klubu Kolarskiego COR w Ostrowcu witokrzyskim w latach 1995-2000 .............................................................28 2. Dziaalno Klubu Kolarskiego COR w Ostrowcu witokrzyskim w latach 2000-2013 ............................................................................................31 3. Osignicia zawodnikw klubu COR .....................................................34 ROZDZIA IV. DYSKUSJA I WNIOSKI ........................................................44 BIBLIOGRAFIA ................................................................................................47 SPIS RYCIN .......................................................................................................48

STRESZCZENIE
Celem niniejszej pracy byo zbadanie historii, osigni i stanu rozwoju klubu kolarskiego ULKS COR w Nowym Skoszynie, ktrego poprzednia siedziba miecia si w Ostrowcu witokrzyskim. Materia badawczy stanowiy artykuy prasowe, pozycje ksikowe, a take dane zebrane w trakcie wywiadw przeprowadzanych z byymi i obecnymi zawodnikami klubu. Materia zbierano w odstpach czasu, w miesicu kwietniu i maju 2013 r., zarwno w siedzibie klubu, jak i w miejscowych bibliotekach, a take w miejscach zamieszkania zawodnikw klubu. W wyniku analizy tego materiau udao si opracowa opis dziaalnoci klubu na przestrzeni lat, a take osigni kolarzy jedcych w jego barwach. Ustalono, e klub znajduje si obecnie w nienajlepszej kondycji, co wynika z braku wybitnych zawodnikw, zbyt maego wsparcia finansowego, oraz ze zej organizacji. Sytuacja klubu wygldaa lepiej w przeszoci ni obecnie. Z drugiej strony, klub udziela si w wielu inicjatywach godnych zapamitania. Wspiera miejscow modzie, promuje kultur fizyczn, umoliwia rozwj i zapewnia moliwo aktywnego spdzania czasu. Jest niezwykle wany, rwnie z tej przyczyny, e w gminie nie istniej inne inicjatywy tego typu. Dlatego niezwykle wane jest usprawnienie klubu, aby mg jeszcze lepiej wspiera rozwj lokalnej spoecznoci.

WSTP
Kolarstwo jest niezwykle popularnym sportem, szczeglnie w wersji amatorskiej. Odgrywa pozytywn rol w ksztatowaniu sprawnoci fizycznej, przystosowaniu organizmu do wysiku i rozwijaniu wytrzymaoci. Poza tym wpywa korzystnie na zdrowie fizyczne i psychiczne, zapewnia relaks i moliwo spdzania wolnego czasu w atrakcyjny sposb, czc sport z poznawaniem wiata i docenianiem pikna przyrody. Jest to dyscyplina, ktr mog uprawia niemal wszyscy, bez wzgldu na wiek, stopie sprawnoci fizycznej czy wytrzymao, dziki moliwoci dopasowania tempa i sposobu jazdy do indywidualnych preferencji. To wanie ch zaprezentowania niezwykej atrakcyjnoci i popularnoci jazdy rowerem bya jedn z gwnych motywacji do napisania niniejszej pracy. Drug rwnie wan motywacj byo pragnienie usystematyzowania informacji na temat klubu kolarskiego COR, w ktrym wielu dobrych i wybitnych sportowcw stawiao swoje pierwsze kroki. Niniejsza praca skada si z czterech rozdziaw. Kady z nich zosta podzielony na podrozdziay opisujce odrbne zagadnienia, co pozwala zachowa przejrzysto pracy. Pierwszy rozdzia zawiera dane dotyczce historii kolarstwa, ze szczeglnym uwzgldnieniem pocztkw tego sportu w Polsce i w wojewdztwie witokrzyskim. Stanowi on oglne wprowadzenie do zagadnie zwizanych z klubem kolarskim ULKS COR z Nowego Skoszyna. Przede wszystkim zaznaczono, skd wywodzi si kolarstwo na terenie Gr witokrzyskich i jakie byy jego pocztki, w duej mierze zwizane z miastem Kielce. Pojawiaj si nazwiska zawodnikw oraz osb, ktre w znaczcy sposb przyczyniy si do rozwoju kolarstwa w regionie witokrzyskim. Scharakteryzowano rwnie w zwizy sposb sekcje i grupy zawodowe zwizane z opisywan dyscyplin sportu. Nastpnie wymieniono witokrzyskich medalistw, ktrzy wbrew powszechnym przekonaniom stanowi do liczn grup. Ostatni podrozdzia rozdziau drugiego dotyczy elity najlepszych kolarzy, ktrzy uczestniczyli w zawodach organizowanych na kieleckich szosach. Drugi rozdzia odnosi si do metodologii bada wasnych, zastosowanej w niniejszej pracy. Materiaem badawczym stay si dokumenty klubu ULKS COR z 3

Nowego

Skoszyna,

artykuy prasowe,

informacje

internetowe,

wywiady z

zawodnikami klubu. Metod badawcz zastosowan w niniejszej pracy bya analiza wyej wymienionych rde. Gwnym celem byo sprawdzenie, czy klub ULKS COR z Nowego Skoszyna jest klubem prawidowo funkcjonujcym, dajcym modziey szans na rozwijanie talentw sportowych. Rozdzia trzeci przedstawia szczegowo wyniki bada wasnych. Zawarto w nim informacje dotyczce powstania klubu kolarskiego nalecego do Katolickiego Stowarzyszenia Sportowego Rzeczypospolitej Polskiej, dziaajcego na pocztku przy parafii Najwitszego Serca Jezusowego w Ostrowcu witokrzyskim. Przedstawiono rwnie sukcesy i osignicia klubu, usystematyzowane wedug grup wiekowych zawodnikw i opisane w kolejnoci chronologicznej. Na podstawie wymienionych osigni klubu stao si moliwe wycignicie wnioskw dotyczcych stanu funkcjonowania klubu, perspektyw jego rozwoju, a take mocnych i sab ych stron. Rozdzia czwarty jest rozdziaem podsumowujcym, napisanym na podstawie analizy materiau badawczego. Zawiera on zarwno informacje dotyczce zalet CORu, takich jak promowanie modych talentw, wspieranie inicjatyw lokalnych, wspieranie rozwoju sportu w gminie, wychowywanie modziey, jak rwnie pewnych brakw, ktre wpywaj negatywnie na rozwj klubu. Do tych sabych stron mona zaliczy le zorganizowan baz klubu i finanse, brak dziewczt i kobiet w skadzie zawodnikw, zbyt ma wspprac z miejscowymi szkoami.

ROZDZIA I. HISTORIA KOLARSTWA

1 . Pocztki kolarst wa na w iec ie
Historia sportw kolarskich jest nierozerwalnie zwizana ze zbudowaniem pierwszego roweru, a waciwie welocypedu, przez Karla Dreisa okoo 1818 roku. Jednake wygld pierwszych rowerw by do dziwaczny i czyni je niebezpiecznymi pojazdami. W latach 60ych XIX w. wprowadzono zasadnicze zmiany w ksztacie roweru, upodabniajc go do jego dzisiejszego ksztatu. Pierwszy wycig uliczny z prawdziwego zdarzenia zosta rozegrany w 1865 roku, natomiast pierwszy wycig dugodystansowy w 1869 roku. Od 1903 roku odbywa si najwikszy na wiecie wieloetapowy wycig kolarski pod nazw Tour de France. Kolarstwo szosowe zostao ujte w programie igrzysk olimpijskich ju w 1896 r. Natomiast kolarstwo torowe doczyo do grona dyscyplin olimpijskich w 1900 roku. Kolarstwo grskie. narodzio si w latach 70-tych XX w., i wizao si z chci obejcia zakazu uywania pojazdw spalinowych na terenie parku narodowego. Jeszcze w latach 80-tych kolarstwo grskie uznawano za amatorski sport modzieowy. Dopiero w 1996 r., w zwizku z prawdziw eksplozj popularnoci tej dyscypliny, wczono kolarstwo grskie do programu igrzysk olimpijskich. Warto wspomnie, e kwestie dotyczce kolarstwa s rozstrzygane przez Midzynarodow Uni Kolarsk, ktra powstaa w 1900 roku. Lata 60-te XX w. przyniosy podzia tej unii na dwie organizacje, z czego jedna zajmowaa si kolarstwem amatorskim, a druga zawodowym. Natomiast w latach 90-tych zniwelowano rnic pomidzy kolarzemamatorem a kolarzem-zawodowcem.1

2 . Pocztki kolarst wa w Polsc e

Pierwszy pojazd rowerowy na ziemiach polskich zosta skonstruowany przez malarza Edmunda Perla w 1866 r., i w tym samym roku zosta zademonstrowany mieszkacom Warszawy. Napyw kolejnych pojazdw tego typu wiza si z Wystaw wiatow w Paryu, bezporednio z ktrej rowery dotary do Warszawy i Lwowa. Jeden z nich trafi do Towarzystwa Gimnastycznego Sok we Lwowie, dziki czemu w ramach tej organizacji mogo si rozwin kolarstwo.

R. Wroczyski, Powszechne dzieje wychowania fizycznego i sportu, Wydawnictwo BK, Warszawa 2009, s. 250-251.

Pierwszy wycig rowerowy zosta zorganizowany w Warszawie dnia 5 czerwca 1869 r., a uzyskane w jego wyniku dochody przeznaczono na dobroczynno. Podobnego typu wycig mia miejsce w 1875 r. we Lwowie. Natomiast w 1880 r. zorganizowano w Warszawie pierwsze lekcje nauki jazdy na rowerze. Szybki rozwj kolarstwa na ziemiach polskich nastpi w latach 80-ych XIX w., o czym zadecydoway coraz doskonalsze rowery, a take powstanie towarzystw sportowych. W 1886 r. powstao Warszawskie Towarzystwo Cyklistw, zrzeszajce osoby, ktre pomylnie zday egzamin jazdy na welocypedzie. Wieloletnim prezesem towarzystwa by hrabia August Potocki. Natomiast do jego honorowych czonkw zaliczano pisarzy takich jak Bolesaw Prus czy Henryk Sienkiewicz. W 1886 r. rwnie w innych miastach, takich jak Krakw, Lww czy d, zawizano towarzystwa cyklistw. Rok pniej postao towarzystwo cyklistw w Lublinie. Warszawskie Towarzystwo Cyklistw zorganizowao pierwsze w swej historii zawody klubowe w 1886 r. W tym samym roku cyklici z odzi przeprowadzili wycig szosowy z odzi do Tomaszowa. W celu zwikszenia zasigu i popularnoci kolarstwa WTC powoywao tzw. konsulaty, czyli innymi sowy oddziay zamiejscowe z siedzibami w wikszych miastach, kierowane przez konsulw bdcych czonkami WTC. W latach 18881912 w Krlestwie Polskim dziaao 77 konsulatw, a oprcz tego zorganizowano konsulaty zagraniczne w miastach takich jak Berlin, Wiede, Petersburg, Moskwa czy Odessa. Wrd czonkw WTC i jego konsulatw propagowano nie tylko jazd na rnego rodzaju pojazdach rowerowych, ale rwnie inne formy sportu, jak na przykad gimnastyk, ywiarstwo czy tenis. Na rozwj kolarstwa polskiego wpyno w duym stopniu otwarcie tor u ziemnego pooonego w Warszawie na Dynasach w 1892 r. Corocznie w Warszawie odbyway si mistrzostwa Warszawy. Poza polskimi kolrzami uczestniczyli w nich zawodnicy z Anglii, Belgii, Czech, Niemiec, Austrii, Rosji. Od 1895 r. coraz wyraniejszy by podzia kolarstwa na konkurencje torowe i szosowe. Konkurencje torowe odbyway si na dugich dystansach, takich jak trasa Lww Krakw (360 km), czy Warszawa Kalisz - Warszawa (450 km). Poza mistrzostwami odbywajcymi si w poszczeglnych miastach, u schy ku XIX w. rozgryway si rwnie mistrzostwa Krlestwa Polskiego. Pierwsze takie zawody o zasigu oglnokrajowym odbyy si w 1891 r.

Mwic o pocztkach kolarstwa na ziemiach polskich warto wspomnie posta Stanisawa Wyhowskiego, kilkukrotnego zwycizcy mistrzostwa Krlestwa Polskiego i pierwszego polskiego zawodowego kolarza. Na terenie dawnej Galicji wan rol odgrywa orodek we Lwowie, gdzie osta pierwszy polski tor kolarski o asfaltowej nawierzchni. Natomiast w 1897 r. w tym samym miecie zaoono Akademicki Klub Cyklistw, a take Towarzystwo Kolarzy Wycigowych. Na lsku ze Zwizku Niemieckich Kolarzy oddzieli si w 1887 r. Okrg Grnolski, z licznymi towarzystwami kolarskimi, ktrych czonkowie stanowili najliczniejsz grup wrd wszystkich niemieckich cyklistw. Do Okrgu Grnolskiego naleeli zarwno Polacy jak i Niemcy.2

3 . Histori a kola rst wa regio nu wi tokrzyski ego

3.1. Korzenie kieleckiego kolarstwa i jego rozwj w XIX i na pocztku XX w.

Kielce mog pochwali si bogatymi tradycjami kolarskimi, sigajcymi w swych pocztkach koca XIX wieku. Wwczas powsta specjalny tor kolarski, a take Kieleckie Towarzystwo Cyklistw, ktre odegrao pozytywn rol w popularyzacji rowerowych przejadek, zawodw i wycigw wrd okolicznych mieszkacw. Rok 1886 przynis zaoenie Warszawskiego Towarzystwa Cyklistw, ktrego czonkami stali si rowerzyci kieleccy. Gwnym zadaniem tej organizacji byo propagowanie sportu na ziemiach polskich znajdujcych si pod wadz zaborcw. Warto podkreli, e Warszawskie Towarzystwo Cyklistw (WTC) posiadao swoich przedstawicieli zwanych Konsulami w wielu miastach. W Kielcach stanowisko Konsula obejmowa Micha elichowski, waciciel drukarni przygotowujcej Gazet Kieleck. Do jego zada naleao midzy innymi prowadzenie rejestru amatorw jazdy na rowerze. W 1892 r. ten rejestr zawiera 30 nazwisk, wrd ktrych byli: J. Czarniecki, J. Dunin, J. Fabiaski, W. Hoeningman, T. Kodawski, S. Modeski, A. Nestarowicz, S. Rachwalski, E. Rczycki.3 W roku 1895 kieleccy rowerzyci postanowili zaoy wasn organizacj kolarsk, ktr byo wspomniane ju wczeniej Kieleckie Towarzystwo Cyklistw

2 3

Ibid., s. 273-275. B. Tuszyski, Od Dynasw do Szurkowskiego, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1986, s. 40.

(KTC). Jego zaoyciele rekrutowali si spord rnych profesji, a czya ich pasja do uprawiania sportu i turystyki rowerowej. Dokadnie 3 wrzenia 1895 r. zarejestrowano statut towarzystwa, po wczeniejszym otrzymaniu pozwolenia na prowadzenie dziaalnoci od carskiego gubernatora, a 16 listopada tego samego roku wybrano wadze KTC, z wymienionym wczeniej Michaem elichowskim na czele.4 Warto zauway, e dziaalno KTC nie ograniczaa si do terytorium miasta Kielce, gdy w grudniu 1895 r. powoano oddziay towarzystwa w Piczowie, Jdrzejowie i Suchedniowie. W Suchedniowie wielkim mionikiem i propagatorem kolarstwa by Jzef Wigura, pracujcy w Zarzdzie Grnictwa. Pierwsz imprez sportow pod znakiem KTC zorganizowano wiosn 1896 r. Skadaa si ona z trzech konkurencji: wycigw na 5 wiorst (wiorsta = 1066.78 m), wycigw na 10 wiorst oraz wycigw na jedn mil (wwczas ok. 7.5 km). We wspzawodnictwie uczestniczyo 16 cyklistw. Latem tego samego roku kielczanie wsporganizowali kolarski maraton na trasie Warszawa Kielce Warszawa. Na koniec sezonu w 1896 r. zorganizowano jeszcze gonitw na szosie Nowowarszawskiej, na dystansie 25 wiorst, ktrej zwycizca Jzef Czarnecki pokona tras w cigu 58 minut i 38 sekund. Dnia 31 grudnia 1896 r. KTC zrzeszao 160 osb, w tym 70 przyczyniajcych si do rozwoju organizacji poprzez wkad finansowy. KTC zyskao rwnie wasn odznak, ktra wygldaa nastpujco:

Ustawa Kieleckiego Towarzystwa Cyklistw, Gazeta Kielecka, 1895, nr 88, s.1.

Ryc. 1. Odznaka Kieleckiego Towarzystwa Cyklistw (rdo: http://wcn.pl/auctions/36/browse?cat=97; data dostpu: 15.04.2013).

W maju 1899 r. WTC przygotowao Wycig Objazdowy Krlestwa Polskiego na trasie o dugoci 1.025 wiorst, zoony z 51 etapw, zwanych te stacjami. W wycigu uczestniczyo 136 zawodnikw, w tym rwnie zawodnicy z Kielc, a jedn ze stacji na trasie byo miasto Kielce. W tym samym roku w sierpniu w Kielcach dokonano uroczystego otwarcia toru wycigowego przeznaczonego dla cyklistw. Tor znajdowa si przy ulicach Ruskiej i Czystej (dzisiejsze ulice Sienkiewicza i Paderewskiego). Osoby, ktre miay najwikszy udzia w budowie tego toru zostay nagrodzone pamitkowymi srebrnymi brelokami z odznak KTC umieszczon na rewersie. Wybuch pierwszej wojny wiatowej przynis zakoczenie pierwszego etapu dziaalnoci KTC, ktre wznowio dziaalno dopiero po wojnie, w 1927 r.5

http://swietokrzyskie.regiopedia.pl/wiki/kieleckie-towarzystwo-cyklistow (data dostpu: 16.04.2013).

3.2. Rozwj kolarstwa regionu kieleckiego w latach 1927-1939

Rozwj KTC, przerwany przez wybuch I wojny wiatowej, nie zosta wznowiony zaraz po jej zakoczeniu. Wynikao to gwnie z faktu, e wwczas caa energia modziey i dorosych bya skupiona na odbudowie zrujnowanego przez zaborcw pastwa, ktre dopiero co odzyskao niepodlego. Powstaway wwczas kluby sportowe, ale gwnie o profilu pikarskim Organizacj kolarsk wznowiona w Kielcach w 1927 r., kiedy to byli zawodnicy KTC zainicjowali zebranie organizacyjne, na ktrym zadecydowano o wznowieniu dziaalnoci Towarzystwa Cyklistw, ktre zostao wpisane do rejestru stowarzysze w roku jego powstania. To wydarzenie zapocztkowao drugi etap dziaalnoci kieleckich cyklistw. W tym samym roku zorganizowano walne zebranie czonkw Towarzystwa Cyklistw, na ktrym wybrano zarzd towarzystwa, w nastpujcym skadzie: Prezes Feliks Schmidt Sekretarz Wadysaw Woniak Skarbnik Mieczysaw Nowak Gospodarz Edward Moll Kapitan turystyczny Tadeusz Nowak Prezes honorowy Stanisaw Starka, wspwaciciel huty Ludwikw. W kalendarzu imprez organizowanych przez stowarzyszenie znajdoway si takie wydarzenia jak bieg kolarski na przeaj, szosowe mistrzostwa klubu, wycigi o mistrzostwa stadionu, oraz wycieczki rowerowe do Ojcowa, Piekoszowa, Nowego Korczyna, Szydowa, Piczowa, a take na wity Krzy. Rok 1933 przynis

otwarcie nowego toru kolarskiego, tym razem zlokalizowanego przy ulicy Solnej, w obiekcie sportowym nalecym do Kolejowego Przysposobienia Wojskowego. W okresie midzywojennym na terenie Kielc pojawiy si nowe kluby sportowe, takie jak Granat, Ludwikw, Towarzystwo Gimnastyczne Sok, Strzelec czy Policyjny KS. Najbardziej znanymi kolarzami kieleckimi tego okresu byli: S. Chudzicki, P. Janyst, F. Kafar, E. Koodziej, L. Kopaa, H. Kotliski, T. Nowak, P. Prdota, B. Skarbek, W. Zapaa, J. Zychowicz. Kieleccy kolarze uczestniczyli przede 10

wszystkim w lokalnych wycigach i wycieczkach do miejscowoci turystycznych. Brali te udzia w uroczystociach z okazji wit pastwowych, Tygodnia PCK, Tygodnia Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej i Tygodnia Straaka. Wana dla rozwoju kolarstwa w tamtym okresie bya sekcja kolarska Wojskowego Klubu Sportowego, prowadzona przez kpt. Rzeckiego i kpt. Niewiadomskiego, ktra od 1934 r. bya ukierunkowana wycznie na turystyk, a nie na wspzawodnictwo. Sekcja rozwijaa si bardzo dobrze. Dokonano zakupu 140 rowerw, przeprowadzono kurs jazdy oraz montau rowerw. W 1934 r. zorganizowano rajd na trasie Kielce Hel Kielce, zgoszony do konkursu na najpikniejsz wycieczk rowerow, ogoszonego w Polskim Radiu. W rajdzie miao wzi udzia 40 cyklistw, jednak w dzie przed nim pozostao tylko dwch, kpt. Niewiadomski i kpt. Rzecki. Odbyli oni planowany rajd, pokonujc cznie 1648 km w czasie 96 godzin, przy redniej prdkoci 17 km/h. Duym sukcesem byo zajcie trzeciego miejsca przez Jzefa Zychowicza z klubu Granat Kielce w wycigu kolarskim w Krakowie, w ktrym uczestniczyo okoo 150 czoowych zawodnikw kraju. W ostatnich miesicach przed wybuchem II wojny wiatowej nadal odbyway si zawody kolarskie. W maju 1939 r. wycigi rozegray si na kieleckim stadionie, a zwycizc zosta F. Kafar. W czerwcu tego samego roku odbyy si wycigi na t rasie z Kielc do Suchedniowa i z powrotem, w ktrych wygra P. Janyst. W 1939 r. w szosowych mistrzostwach wojewdztwa krakowskiego czwarte miejsce zaj J. Zychowicz. Podczas II wojny wiatowej wielu czonkw Towarzystwa Cyklistw w Kielcach oddao swe ycie za ojczyzn. Byli wrd nich tacy ludzie jak: S. Chudzicki, H. Gsiorowski, W. Kamizela, K. Nowak, R. Zapaa i R. Zakrzewski.6
3.3. Rozwj kolarstwa regionu kieleckiego po zakoczeniu II wojny wiatowej

W maju 1945 r. miao miejsce spotkanie dziaaczy i byych zawodnikw kolarstwa kieleckiego, na ktrym zdecydowano o wznowieniu dziaalnoci KTC. Wybrano wadze stowarzyszenia w nastpujcym skadzie:
6

Z. Moskwa, Kielecki sport z myszk, Golpe S. C., Kielce 2000.

11

 Prezes W. Woniak Wiceprezes E. Moll Sekretarz W. Wierzbicki Kapitan sekcji motorowerowej F. Kafar Kapitan sekcji rowerowej P. Janyst Gospodarz R. Lejman 27 maja 1945 r. obyo si uroczyste otwarcie sezonu kolarskiego, zainaugurowane przejazdem kolarzy z KTC gwnymi ulicami Kielc. W lipcu tego samego roku zorganizowano zawody kolarskie w ramach Tygodnia Straackiego, w ktrych skad wchodziy dwie konkurencje: wycig rozstawny (wygrany przez J. Nowaka) i wycig na 4 km (wygrany przez T. Skorupskiego). KTC przekazao dane na temat swej dziaalnoci do Polskiego Zwizku Kolarskiego z siedzib w Warszawie w 1946 r. Wwczas Polski Zwizek Kolarski zadecydowa o przeniesieniu siedziby KTC do Radomia, w ktrym dziaay ju trzy sekcje kolarskie. Zacz si trudny okres dla KTC, wynikajcy z braku funduszy i odpowiedniego sprztu kolarskiego, co doprowadzio do zakoczenia dziaalnoci stowarzyszenia w 1947 r. Rozwizanie tej organizacji nie oznaczao jednak koca rozwoju kolarstwa w Kielcach. Rozpocz si okres wietnoci sekcji kolarskich, szczeglnie popularnych wrd miejscowej modziey. Dziaalno KTC wznowiono w 1988 r. z inicjatywy wielkich entuzjastw kolarstwa. Biuro KTC umiejscowiono w Kielcach w Domu Rzemiosa przy ul. Warszawskiej. Pierwszym prezesem stowarzyszenia zosta S. Gd, a nastpnie t funkcj sprawowali W. Rezner, J. Jdrzejkiewicz i wreszcie J. Tarnowski, penicy t funkcj do dzi. Obecnie KTC wsppracuje ze witokrzyskim Zwizkiem Kolarskim i organizuje wiele imprez krajowych. Wraz z PSL i wadzami gminy Bodzentyn obydwa stowarzyszenia organizuj wycig pod nazw Szlaki walk i mczestwa wsi polskiej. W Bielinach natomiast odbywaj si zawody dla najmodszych Truskawkowy szus. Kolejn imprez dla modziey s mistrzostwa Kielc o Puchar Prezydenta Miasta dla szk podstawowych i gimnazjalnych. Te wycigi ciesz si 12

duym zainteresowaniem i stanowi pierwszy etap w selekcji zawodnikw do kolarstwa wyczynowego. Due zainteresowanie wzbudzaj te oglne imprezy kolarskie typu Cyklofrajda.7
3.4. Sekcje kolarskie oraz grupy zawodowe

Od koca II wojny wiatowej a do czasw obecnych w regionie witokrzyskim istniao kilkanacie klubw kolarskich zawierajcych sekcje kolarskich. Jednake do rozwoju kolarstwa na ziemi kieleckiej przyczyniy si nastpujce sekcje: Lechia Kielce Ogniwo Kielce Gwardia Kielce Iskra Kielce Granat Skarysko Ludowe Zespoy Sportowe SHL Korona Cyclo/Korona. Lechia Kielce uczestniczya ju w pierwszych zawodach kolarskich zorganizowanych po wojnie w lipcu 1945 r. cile mwic w zawodach startowali wtedy dwaj kolarze z tego klubu T. Skorupski i J. Nowak. W kolejnych latach, gdy czoowym dziaaczem i instruktorem by F. Kafar, klub budzi coraz wiksze zainteresowanie wrd modziey, a spord duej grupy uczestnikw wyonio si kilku wybitnych. To wanie w Lechii swoj przygod z kolarstwem zaczynali tacy zawodnicy J. Bakowski, J. Kruk, F. Kosera i R. Zapaa. Do najwaniejszych zawodnikw Lechii naleeli take: W. Gwardy, Z. Buk, S. Met, T. Modawski, W. Kundera, J. Raczyski, R. Pays, E. Turek, T. Ramiczek. Kolejny klub o nazwie Ogniwo Kielce dziaa przy Izbie Skarbowej. Jego zawodnicy, a mianowicie J. Wiechowski, H. Olejarczyk i J. Pietrzak, brali udzia w zawodach w 1949 r. Sekcja kolarska istniaa wprawdzie tylko przez kilka lat, jednak jej zawodnikom udao si odnie pewne sukcesy. H. Olejarczyk zaj szste miejsce

M. Michniak, A. Pawowski, witokrzyska encyklopedia sportu, Sowo Kibica, Kielce 2004.

13

w oglnopolskim wycigu u puchar Sowa Ludu zorganizowanym w 1949 r. w Czstochowie. Natomiast J. Pietrzyk w wycigu o puchar ycia Radomskiego w 1951 r. zdoby dziewite miejsce. Kolejna sekcja to Gwardia Kielce, ktra prowadzia dziaalno tylko przez cztery lata, od 1951 do 1954 r. Jej czoowymi kolarzami byli wczeniejszy zawodnicy Ogniwa F. Nazary i J. Pietrzyk, oraz Z. Dulny, Z. Kumasa i J. Jarzbek. Ostatni z wymienionych reprezentowa Polsk podczas Wycigu Pokoju w 1952 r., a take zdoby tytu mistrza wojewdztwa w wycigu szosowym ze startu wsplnego w 1953 r. Rok wczeniej taki sam tytu uzyska J. Pietrzyk. F. Nazary natomiast zosta zwycizc oglnopolskiego wycigu organizowanego w Biaymstoku w 1953 r. W klubie Iskra Kielce najwaniejszymi zawodnikami sekcji kolarskiej byli: E. Baszczyk i H. Siwek. Drugi z nich zaj drugie miejsce w Tour de Pologne w 1961 r. i pniej przez wiele lat by zaliczany do czoowych kolarzy regionu. Natomiast pierwszy z nich dwa razy odnis zwycistwo w wycigu Pasmem Gr witokrzyskich, ale ju wwczas nalea do innego klubu, tzn. do SHL Kielce. Granat Skarysko, a waciwie jego sekcja kolarska, bya aktywna przez kilkanacie lat. W jej barwach jedzili m.in. R. Plsek, L. Kusal, B. Spieks, Z. kawski, J. Ralski, W. Ralski, Z. kawski i S. Chemiski. Ostatni z wymienionych zgina w wypadku w trakcie wycigu, i w zwizku z tym od 1971 r. na jego pamitk w Skarysku rozgrywano specjalny wycig. W Ludowych Zespoach Sportowych na terenach wiejskich kolarstwo stawao si popularne od lat 50-ych XX w. Sekcje kolarskie dziaay przy takich klubach jak Piast Chciny, wit Wolica, Spartakus Daleszyce czy LZS Opoczno. W Piacie Chciny czoowymi postaciami kolarstwa byli J. Czarkowska i R. Zapaa. Czarkowska bya mistrzyni Polski w wycigu szosowym w 1960 r., a take brzow medalistka w krajowych mistrzostwach kolarskich w 1963 r. Do sukcesw caej sekcji z pewnoci mona zaliczy zorganizowanie wycigw O srebrny kask Chcin, odbywajcych si w latach 1960-1964. W sekcji kolarskiej wit Wolica na uwag zasuguje M. Klimczyk, najpierw mistrz Polski juniorw, a pniej medalista w mistrzostwach Polski w grupie seniorw. 14

Organizatorami kolarstwa w Opocznie byli Tadeusz i Klementyna Palusowie, pracujcy w Radzie Powiatowej Ludowego Zespou Sportowego Opoczno. To w tym klubie karier zaczyna Zbigniew Dziurd, pniejszy trener najwaniejszych polskich kolarzy przeajowych, a take zajmujcy si kolarstwem szosowym J. Krawczyk, zdobywca jednego zotego i dwch srebrnych medali na Oglnopolskiej Spartakiadzie Modziey. Po zmianach administracyjnych w kraju Opoczno znalazo si poza granicami regionu witokrzyskiego. Prezesem Spartakusa Daleszyce by Z. Janeczek, a szkoleniowcem modziey by J. Bakowski. W klubie pojawili si tacy zawodnicy jak B. osak, wicemistrz Polski juniorw, oraz T. Broyna. SHL stanowi najstarsz i najwaniejsz pod wzgldem osigni sekcj kolarsk w wojewdztwie witokrzyskim. Po 1945 r. nawizywaa ona do tradycji przedwojennego klubu Ludwikw, a jej czoowym dziaaczem by M. Mela. Po fuzji klubw Iskra i SHL w 1973 r. powstaa Korona, w ktrej sekcj kolarsk prowadzi E. Kaandryk. Natomiast fabryka KZWM SHL przez wiele lat penia rol opiekuna dla zawodnikw dziaajcych w barwach Korony. Po 1989 r., w zwizku ze zmianami w ustroju pastwa rozpoczo si wyprowadzanie sportu poza due zakad y pracy. W zwizku z tym w 1992 r. sekcja kolarska rozpocza swoj odrbn dziaalno poza klubem Korona, przybierajc nazw Cyclo Korona. Sekcja dziaaa dziki hojnoci sponsorw, takich jak firma Wimar, firma Wsowski, Radio Kielce, Zakad Lakierniczy Kazimierza Dziewierza, Bank witokrzyski Chemar, Lider Market czy firma DEK Meble, ktrej wacicielem jest byy kolarz Korony. Mimo licznych trudnoci kolarze z Cyclo-Korony odnosili due sukcesy w latach 90-ych.8 Na terenie Kielc istniay rwnie dwie kolarskie grupy zawodowe, tzn. Exbud i Mat Ceresit CCC. Pierwsza z nich istniaa tylko przez rok, a jej kolarzom nie udao si odnie adnych wybitnych osigni. Mwic o kieleckich kolarskich grupach zawodowych h, warto wspomnie o niedawno powstaym i nadal istniejcym 4F e-vive racing team, ktry utworzono w 2012 r. Trenerem grupy jest A. Pitek, byy zawodnik Korony Kielce i byy trener

M. Michniak, A. Pawowski, Cyklici z Gr witokrzyskich, Sowo Kibica, Kielce 2000.

15

mistrzyni wiata Mai Woszczowskiej, jak rwnie wielu innych medalistw. Za swoje szczeglne zasugi zosta dwukrotnie uhonorowany tytuem ambasadora regionu witokrzyskiego. Trzonem caej wyej wspomnianej grupy jest bez wtpienia P. Gorycka, a oprcz niej do grupy nalez te M. ur i A. Kucharek. Do najwikszych osigni grupy mona zaliczy pierwsze miejsca w Pucharze Polski, tytu wicemistrzyni dla P. Goryckiej w zawodach Pucharu wiata, srebrny medal mistrzostw Europy dla P. Goryckiej, tytu mistrzyni Polski w kolarstwie grskim dla P. Goryckiej czy medale mistrzostw Polski w kolarstwie przeajowym.9
3.5. Medalici z regionu witokrzyskiego

Region witokrzyski moe si pochwali do du grup medalistw w mistrzostwach krajowych w rnych kategoriach wiekowych. Wykaz zdobywcw medali w latach 1960-2000 przedstawia si nastpujco: 1. Mistrzowie Polski Juniorw Modszych: 1988 r. Z. Baniak i M. Bilewski z Korony Kielce, konkurencja: wycig dwjkami 1990 r. H. Bakowski i M. Wengorski z Korony Kielce, konkurencja: wycig dwjkami na dystansie 20 km 1993 r. M. Pytel z DEK Meble Cyclo-Korona Kielce, konkurencja: wycig ze startu wsplnego 1997 r. M. Witecki z DEK Meble Cyclo-Korona Kielce, konkurencja: jazda indywidualna na czas na dystansie 15 km 1997 r. M. Witecki z DEK Meble Cyclo-Korona Kielce, konkurencja: wycig grski 2. Wicemistrzowie Polski Juniorw Modszych 1988 r. - M. Bilewski z Korony Kielce, konkurencja: jazda indywidualna na czas 1989 r. T. Janaszek i P. Tymborowski z Korony Kielce, konkurencja: wycig dwjkami na dystansie 20 km

http://4f-evive.pl/index.php/pl/TEAM (data dostpu: 14.04.2013).

16

 1993 r. M. Pytel z DEK Meble Cyclo-Korona Kielce, konkurencja: wycig grski 1995 r. M. Witecki z DEK Meble Cyclo-Korona Kielce, konkurencja: wycig indywidualny na torze na dystansie 3 km 1996 r. A. Grecki, K. Krzywicki, K. cisowicz, M. Witecki z DEK Meble Cyclo-Korona Kielce, konkurencja: wycig druynowy na dystansie 43 km 1997 r. M. Witecki z DEK Meble Cyclo-Korona Kielce, konkurencja: wycig indywidualny na torze na dystansie 3 km 3. Brzowi Medalici Mistrzostw Polski Juniorw Modszych 1985 r. G. Radlicz z Korony Kielce, konkurencja: jazda indywidualna na torze o 10 km 1985 r. R. Kowalczyk i G. Radlica z Korony Kielce, konkurencja: wycig dwjkami na dystansie 20 km 1991 r. H. Bakowski z Wimar Korona Kielce, konkurencja: jazda indywidualna na czas 1997 r. M. Witecki z DEK Meble Cyclo Korona Kielce, konkurencja: wycig ze startu wsplnego na dystansie109 km 4. Mistrzowie Polski Juniorw 1957 r. W. Koodziej z SHL Kielce, konkurencja: wycig ze startu wsplnego na dystansie100 km 1957 r. F. Kosela z SHL Kielce, konkurencja: wycig przeajowy 1971 r. M. Klimczyk z wit Wolica, konkurencja: jazda indywidualna na czas na dystansie 20 km 1971 r. M. Klimczyk z wit Wolica, konkurencja: wycig druynowy na torze na dystansie 4 km, pozostaymi czonkami druyny byli P. Brzyski, Z. Dryja i S. Wrona z Broni Radom 1972 r. M. Klimczyk z wit Wolica, konkurencja: wycig ze startu wsplnego

17

 1976 r. M. Poetek z Korony Kielce, konkurencja: wycig indywidualny na torze na dystansie 3 km 1977 r. M. Jakbczyk, M. Poetek, M. Rzdowski, H. Salwa z Korony Kielce, konkurencja: wycig na 70 km 1989 r. T. Broyna z Korony Kielce, konkurencja: jazda indywidualna na czas 1989 r. T. Broyna z Korony Kielce, konkurencja: wycig grski na dystansie 104 km 1993 r. M. Krawczyk z DEK Meble Cyclo Korona Kielce, konkurencja: wycig grski 1998 r. M. Witecki z DEK Meble Cyclo Korona Kielce, konkurencja: wycig indywidualny na torze na dystansie 3 km 5. Wicemistrzowie Polski Juniorw 1970 r. B. Barak z SHL Kielce, konkurencja: wycig ze startu wsplnego na dystansie 135 km 1985 r. E. Radlica z Korony Kielce, konkurencja: wycig przeajowy 1986r. B. Losak z Korona Kielce, konkurencja: wycig przeajowy 1997 r. P. Adamczyk, T. Czapelski, A. Gorecki, M. Witecki z DEK Meble Cyclo Korona Kielce, konkurencja: wycig druynowy na dystansie 71 km 1999 r. M. Witecki z DEK Meble Cyclo Korona Kielce, konkurencja: jazda indywidualna na czas na dystansie 20 km 6. Brzowi Medalici Mistrzostw Polski Juniorw 1977 r. K. Chrabszcz z Korony Kielce, konkurencja: wycig przeajowy 1977 r. M. Poetek z Korony Kielce, konkurencja: wycig indywidualny na torze na dystansie 4 km 1980 r. J. Kalwat i H. Wojciechowski z Korony Kielce, konkurencja: wycig dwjkami na dystansie 40 km 1984 r. A. Wolaski z Korony Kielce, konkurencja: jazda indywidualna na czas 18

 1984 r. Z. Pitek z Korony Kielce, konkurencja: wycig ze startu wsplnego 1984 r. E. Radlicz z Korony Kielce, konkurencja: wycig przeajowy 1988 r. Z. Banak i T. Broyna z Korony Kielce, konkurencja: wycig dwjkami. 1994 r. M. Krawczyk i M. Pytel z DEK Meble Cyclo Korona Kielce, konkurencja: wycig dwjkami. 7. Mistrzowie Modzieowych Mistrzostw Polski 1986 r. Z. Pitek z Korony Kielce, konkurencja: jazda indywidualna na czas 1988 r. R. Kowalczyk z Korony Kielce, konkurencja: wycig ze startu wsplnego 1991 r. M. Bilewski z Wimar Korona Kielce, konkurencja: jazda indywidualna na czas 8. Brzowi Medalici Modzieowych Mistrzostw Polski 1990 r. M. Bilewski z Korony Kielce, konkurencja: jazda indywidualna na czas 1991 r. P. Tymborowski z Wimar Korona Kielce, konkurencja: wycig przeajowy 9. Mistrzowie Polski Seniorw 1960 r. F. Kosela z SHL Kielce, konkurencja: wycig grski na dystansie 131 km 1966 r. M. Forma z Legii Warszawa, konkurencja :wycig druynowy na dystansie 103 km, pozostaymi czonkami druyny byli: Z. Czechowski, K. Jasiski, M. Kegel 1967 r. M. Forma z Legii Warszawa, konkurencja :wycig druynowy na dystansie 103 km, pozostaymi czonkami druyny byli: Z. Czechowski, K. Jasiski, H. Woniak

19

 1974 r. M. Klimczycki z Legii Warszawa, konkurencja: wycig druynowy na dystansie 100 km, pozostaymi czonkami druyny byli: J. Firkowski, J. Kowalski, J. Maliszewski 1989 r. Z. Pitek z Legii Warszawa, konkurencja: wycig druynowy na dystansie 102 km, pozostaymi czonkami druyny byli J. Chojnacki, Sz. Gurdaa, S. Krawczyk 1990 r. T. Broyna i Z. Pitek z Korony Kielce, konkurencja: wycig dwjkami na dystansie 60 km 1992 r. M. Bilewski, T. Broyna, Z. Pitek, K. Stafiej z Korony Kielce, konkurencja: wycig druynowy na dystansie 100 km 1993 r. Z. Pitek z DEK Meble Radio Kielce Cyclo Korona, konkurencja: wycig grski na dystansie 165 km 1993 r. T. Broyna z DEK Meble Radio Kielce Cyclo Korona, konkurencja: jazda indywidualna na czas na dystansie 40 km 1994 r. K. Stafiej z DEK Meble Radio Kielce Cyclo Korona, konkurencja: wycig grski na dystansie 154 km 1994 r. M. Bilewski, T. Broyna, P. Chmielewski, K. Stafiej z DEK Meble Radio Kielce Cyclo Korona Kielce, konkurencja: wycig druynowy na dystansie 103 km 1995 r. K. Stafiej z DEK Meble Cyclo Korona Kielce, konkurencja: wycig grski na dystansie 165 km 1996 r. T. Broyna z US Portal Service, konkurencja: wycig dwjkami, na dystansie 50 km., partnerowa D. Baranowski 1997 r. Z. Pitek z Pekaes Irena Zepter Warszawa, konkurencja: wycig grski na dystansie 150 km 1997 r. Z. Pitek, A. Krasiski z Pekaes Irena Zepter Warszawa, konkurencja: wycig dwjkami 1998 r. T. Broyna z Mrz Borek Wielkopolski, konkurencja: wycig ze startu wsplnego na dystansie 211 km 10. Wicemistrzowie Polski Seniorw 20

 1961 r. F. Kosela z Legii Warszawa, konkurencja: wycig druynowy, 100 km 1964 r. M. Forma z SHL Kielce, konkurencja: wycig grski na dystansie 114 km 1965 r. M. Forma z SHL Kielce, konkurencja: wycig ze startu wsplnego 1975 r. M. Klimczyk z Legii Warszawa, konkurencja: wycig druynowy 1982 r. M. Poetek z Legii Warszawa, konkurencja: wycig druynowy na dystansie 100 km, obok Poetka jechali: M. Kulesza, W. Deleyski, T. Zwoliski 1993 r. M. Bilewski, T. Broyna, Z. Pitek, K. Stafiej z DEK Meble Radio Kielce Cyclo Korona, konkurencja: wycig druynowy na dystanise 100 km 1993 r. T. Broyna z DEK Meble Radio Kielce Cyclo Korona, konkurencja: wycig grski, 165 km 1993 r. T. Broyna, Z. Pitek z DEK Meble Radio Kielce Cyclo Korona, konkurencja: wycig dwjkami 60 km 1994 r. T. Broyna z DEK Meble Radio Kielce Cyclo Korona, konkurencja: jazda indywidualna na czas, 45 km 1995 r. Z. Pitek z Collstrop Belgia, wycig grski 165 km. 1996 r. T. Broyna z US Postal Service, jazda indywidualna na czas, 52 km. 1996 r. Z. Pitek Pekaes z Lang Rover Legia Warszawa, jazda dwojkami, 50 km. Partnerem Pitka by A. Krasiski. 1998 r. Z. Pitek z Pekaes Irena Zepter Warszawa, wycig grski, 165 km. 1999 r. T. Broyna z Mrz Borek Wielkopolski, jazda indywidualna na czas, 30 km. 11. Brzowi Medalici Polski Seniorw 1936 r. A. Sobtka z KSZO Ostrowiec w., konkurencja: wycig przeajowy na dystansie 28 km

21

 1974 r. M. Klimczyk z Legii Warszawa, konkurencja: wycig dwjkami na dystansie 41 km, jego partnerem by J. Firkowski 1975 r. M. Klimczyk z Legii Warszawa, konkurencja: wycig parami na torze, partnerem by Z. Szczepkowski 1981 r. M. Poetek z Legii Warszawa, konkurencja: wycig druynowy na 100 km, obok Poetka jechali: M. Kulesza, J. Muszka, T. Zwoliski 1986 r. K. Chrabszcz z Korony Kielce, konkurencja: wycig przeajowy 1991 r. T. Broyna i Z. Pitek z Wimar Korona Kielce, konkurencja: wycig parami, na 72 km 1992 r. Z. Pitek z Korony Kielce, konkurencja: wycig ze startu wsplnego na 195 km 1994 r. T. Broyna z DEK Meble Cyclo Korona Kielce, konkurencja: wycig grski na 154 km 1994 r. T. Broyna i P. Chmielewski z DEK Meble Kielce, konkurencja: wycig dwjkami na 56 km 1995 rok T. Broyna z DEK Meble Kielce, konkurencja: jazda indywidualna na czas na 39 km 1996 r. M. Bilewski z Pekaes Lang Rover Legia Warszawa, konkurencja: wycig dwjkami, 50 km, partnerowa P. Mikoajczyk. 1999 r. K. Stafiej z Waldemar Katowice, konkurencja: wycig grski na 172 km Po 1999 r. kolarzom pochodzcym z regionu kieleckiego udao si jeszcze kilkakrotnie odnie sukcesy na mistrzostwach Polski. Mistrzem Polski w kolarstwie szosowym w 2006 r. i wicemistrzem w 2010 r. by M. Witecki, pochodzcy z Kielc, ktry zacz uprawia kolarstwo w Cyclo-Korona Kielce. Kolejny kolarz szosowy, Z. Pitek, zdoby trzykrotnie wicemistrzostwo w kategorii seniorw w 2000, 2001 i 2003 r.10

10

http://www.cyclebase.nl (data dostpu: 16.04.2013).

22

3.6. Kolarska elita na szosach regionu kieleckiego

Ju w latach midzywojennych Kielce gociy najlepszych polskich kolarzy. W 1937 r. pierwszy etap wycigu Tour de Pologne koczy si wanie w Kielcach . Na tym etapie wygra B. Napieraa, zwany tygrysem szos. Rwnie w pierwszych latach po zakoczeniu drugiej wojny wiatowej Kielce byy miastem etapowym dla midzynarodowych wycigw kolarskich. W maju 1948 roku na dzisiejszym Stadionie Bkitnych znajdowaa si meta przedostatniego etapu Midzynarodowego Biegu Kolarskiego (tak nazw nosi pierwszy Wycig Pokoju), ktrego trasa prowadzia z Pragi do Warszawy. Natomiast we wrzeniu 1949 roku, na bieni tego samego stadionu finiszowali uczestnicy kolejnego Tour de Pologne, koczc etap prowadzcy z Krakowa do Kielc. Kieleccy dziaacze pragnli sta si gospodarzami i organizatorami regionalnego wycigu z udziaem najlepszych polskich zawodnikw, ktrego trasa prowadziaby przez Gry witokrzyskie. Marzenia o przeprowadzeniu takiej imprezy urzeczywistniy si w 1951 r., gdy dziki staraniom dziaaczy Sekcji Kolarskiej Wojewdzkiego Komitetu Kultury Fizycznej w Kielcach (odpowiednik dzisiejszego Okrgowego Zwizku Kolarskiego), ktrej przewodniczy przedwojenny kolarz, kielczanin F. Kafar, zorganizowano Oglnopolski witokrzyski Wycig Kolarski, znany pniej pod nazw Wycig Pasmem Gr witokrzyskich. Wycigi Pasmem Gr witokrzyskich przyczyniy si do popularyzacji i rozwoju kolarstwa w caym regionie. W latach 1951 1989 zorganizowano 33 wycigi, w ktrych startowao kilka pokole najlepszych polskich kolarzy szosowych. W latach 50-ych na witokrzyskich szosach cigali si tak znani wwczas zawodnicy, jak: J. Kapiak, W. Wjcik, M. Rzenicki, S. Krlak, W. Klabiski, M. Wichowski i H. asak. W pierwszych wycigach startowali take kieleccy kolarze M. Mela i W. Ciela z SHL Kielce oraz J. Pietrzyk i J. Jarzbek z Gwardii Kielce. W tamtych latach nasi zawodnicy wyranie ustpowali jednak krajowej czowce. Jak ju wyej wspomniano, pierwszy Wycig Pasmem Gr witokrzyskich odby si w 1951 r. Na starcie stano 40 kolarzy z Warszawy, Krakowa, Katowic, 23

Czstochowy, Wrocawia, Bytomia, Gdaska, Cieszyna, Radomia i Kielc. Zwycizc wycigu zosta J. Kapiak, ktry swj pierwszy tytu mistrza Polski wywalczy jeszcze przed wojn. Drugie miejsce zaj Wjcik, trzeci by azarczyk. Rok pniej na witokrzyskich szosach triumfowali ju kolarze modszego pokolenia. Zwyciy S. Krlak ze stoecznej Legii. W 1955 roku ponownie przyjecha do Kielc na Wycig Pasmem Gr witokrzyskich i znw wygra. Rok pniej wygrywajc 9 Wycig Pokoju, sta si sportowym idolem modziey. Po majowym zwycistwie w Wycigu Pokoju, w czerwcu 1956 roku kolarski idol po raz trzeci przyjecha do Kielc, na szsty z kolei wycig po Grach witokrzyskich. Ale tym razem przegra na finiszowych metrach z M. Wichowskim. Na przeomie lat 50-ych i 60-ych Wycigi Pasmem Gr witokrzyskich miay nieliczn i tylko lokaln obsad. Ich zwycizcami zostawali kolarze kieleckiego SHL F. Kosela i E. Baszczyk. Po czterech latach cigania si we wasnym gronie (kluby kieleckie i radomskie miay wwczas wsplny okrg kolarski), w 1963 r. przywrcono wycigowi charakter imprezy oglnopolskiej. Jego kolejni zwycizcy, tzn. J. Chtiej ze Spoem d, radomianin K. Jasiski z Legii Warszawa, M. Forma z SHL Kielce i S. Rubin z Gwardii d byli ju znanymi w kraju kolarzami. W nastpnych latach elita krajowego kolarstwa coraz chtniej przyjedaa do Kielc, by ciga si w Grach witokrzyskich. Majcy ju tradycj i zdobywajcy z roku na rok coraz wiksz renom wycig do czsto by bowiem jednym z waniejszych sprawdzianw formy reprezentantw Polski przed startem w najwaniejszych midzynarodowych imprezach mistrzostwach wiata i igrzyskach olimpijskich. Nic wic dziwnego, e wrd zwycizcw i uczestnikw wycigw Pasmem Gr witokrzyskich figuruj nazwiska najwybitniejszych polskich kolarzy: R. Szurkowskiego, S. Szozdy, T. Mytnika, L. Lisa, J. Kowalskiego, M. Nowickiego, L. Piaseckiego, oraz medalistw mistrzostw wiata i igrzysk olimpijskich E. Barcika, K. Sujki, J. Jankiewicza, Cz. Langa, A. Serediuka, Z. Jaskuy, A. Sypytkowskiego. Do 1972 roku Wycig Pasmem Gr witokrzyskich by jednodniow imprez. Rok pniej, organizatorzy zmienili nie tylko formu, ale i nazw wycigu. W cigu trzech dni kolarze rywalizowali o Wielk Nagrod Gr witokrzyskich w wycigu 24

skadajcym si z czterech etapw. Trzydniowe zmagania kolarzy na witokrzyskich szosach rozpoczy si sensacyjnie. Pierwszy etap, jazd indywidualn na czas na dystansie 27 km, wygra 19-letni reprezentant Ludowego Klubu Sportowego wit Wolica M. Klimczyk, ktry wyprzedzi R. Szurkowskiego. Szurkowski zdoby w efektownym stylu Wielk Nagrod Gr witokrzyskich. Dwa lata pniej, w 1975 roku znw goszczono w Kielcach kolarsk ekip, ktra zgarna wszystkie trofea. Zwycizc wycigu zosta T. Mytnik przed R. Szurkowskim i S. Szozd. Kolejnymi zwycizcami wycigw Pasmem Gr witokrzyskich byli rwnie czoowi polscy szosowcy: F. Andrzejewski, Cz. Lang, A. Jaga, W. Okrutnik, J. Jankiewicz. Wycigi miay trzy lub cztery etapy, w tym najbardziej widowiskowy tradycyjnie rozgrywany na ulicach Kielc. W 1979 r. kolarze po raz pierwszy zawitali na wybudowany dwa lata wczeniej samochodowy tor wycigowy Kielce w Miedzianej Grze, rozgrywajc tam jeden z etapw wycigu. Na tym wanie torze w 1981 r., odby si 26 Wycig Pasmem Gr witokrzyskich, ktry mia trzech bohaterw Z. Szczepkowskiego, C. Langa i A. Zagajewskiego. W nastpnych latach wycigi Pasmem Gr witokrzyskich wrciy do poprzedniej formuy zawodw 3- lub 4- etapowych. Wygrywali je: S. Lewandowski, A. Serediuk, A. Mierzejewski, R. Romanik i J. Bodryk, ktry koczy list triumfatorw imprezy rozgrywanej przez 38 lat na Kielecczynie. 11

11

B. Tuszyski, Zota ksiga kolarstwa polskiego, Polska Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1995.

25

ROZDZIA II. METODOLOGIA BADA WASNYCH

Badania wasne w niniejszej pracy dotycz historii, osigni i stanu rozwoju ULKS COR w Nowym Skoszynie. Wybr takiego tematu bada by spowodowany chci poznania i spopularyzowania wiedzy na temat klubu kolarskiego, w ktrym swoje kariery zaczynao wielu zdolnych, a nawet wybitnych sportowcw. Gwn motywacj do zbadania tej wiedzy staa si ch sprawdzenia, jak ksztatowa si rozwj klubu na przestrzeni lat, oraz jaki jest jego stan obecny. Gwny problem, a zarazem pytanie badawcze dotyczce niniejszej pracy przedstawia si nastpujco: Jaki jest stan rozwoju klubu kolarskiego ULKS COR z Nowego Skoszyna? Z pytania tego wynikaj nastpujce pytania szczegowe: 1. Jakie s gwne osignicia klubu? 2. Ilu i jakich zdolnych sportowcw klub wypromowa w trakcie swojego istnienia? 3. Jak ksztatuje si rola klubu peniona na rzecz modych ludzi, a take na rzecz lokalnej spoecznoci? 4. Jakie s mocne i sabe strony klubu, oraz jak wygldaj perspektywy jego rozwoju? W niniejszej pracy przyjto hipotez, e stan rozwoju klubu jest obecnie do saby, a sytuacja klubu wyglda lepiej w przeszoci ni obecnie. W niniejszej pracy wykorzystano kilka metod badawczych. Przede wszystkim oparto si na analizie dostpnych rde, zarwno w postaci pozycji ksikowych i artykuw prasowych, jak i stron internetowych. Poza tym wykorzystano wywiad z byymi i obecnymi zawodnikami COR-u, aby pozna klub z ich subiektywnej perspektywy. Dziki wywiadowi poznano fakty, opinie i postawy wrd zawodnikw klubu COR. Posuono si metod wywiadu swobodnego, bez przygotowanego kwestionariusza wywiadu, aby nie ogranicza ani te nie sugerowa wypowiedzi osb, z ktrymi przeprowadzano wywiad. Dziki wywiadowi uzyskano materia, ktry pozwoli przeanalizowa ukady i zalenoci pomidzy badanymi zjawiskami. Wywiad zosta przeprowadzony w sposb jawny, a wszystkich zawodnikw, 26 z

ktrymi go przeprowadzano, poinformowano na temat celu i charakteru prowadzonych bada. Metod wywiadu wybrano w celu uzyskania bardziej spersonalizowanych i swobodnych wypowiedzi, w porwnaniu do badania ankietowego. Wywiady z zawodnikami przeprowadzano w odstpach czasu w miesicu kwietniu i maju 2013 r. Cz z nich zostaa przeprowadzona w czasie nieformalnych spotka zawodnikw COR-u, a cz w miejscach zamieszkania tych zawodnikw. Kademu z badanych zadawano pytania na osobnoci, powicajc mu czas okoo p godziny. Ogem wywiady przeprowadzono z 15 obecnymi i byymi zawodnikami klubu.

27

ROZDZIA III. WYNIKI BADA WASNYCH

1 . Powsta nie i dziaal no Klub u Ko larskiego C OR w Ostro wc u witokrz yskim w la tach 1995 -2000
Na pocztku warto przyjrze si osobie zaoyciela klubu kolarskiego COR. T sob by ksidz Z. Kuras, ktry w latach 1980-1984 by jednym z czoowych kolarzy wojewdztwa rzeszowskiego. W kategorii juniorw zdoby mistrzostwo regionu w kolarstwie przeajowym i grskim. Wspzawodniczy z takimi zawodnikami jak Jaskua, Serediuk, Mierzejewski czy Piasecki. Zosta mianowany Diecezjalnym Duszpasterzem do spraw Sportu i Turystyki. Nastpnie, w 1999 r. ks. Kuras zosta kapelanem Kolarstwa Polskiego, na prob wczesnego prezesa Polskiego Zwizku Kolarskiego W. Walkiewicza, a w 2000 r., ju jako kapelan, uroczycie powici Polski Zwizek Kolarski. Klub Kolarski COR powsta w wyniku zjazdu zaoycielskiego dnia 10 padziernika 1995 r. w Ostrowcu witokrzyskim, a na siedzib wybrano lokal przy ulicy Klimkiewiczowskiej 3 w Ostrowcu witokrzyskim. W zjedzie uczestniczyo 16 czonkw oraz Przewodniczcy Zarzdu ks. Kuras. Czonkowie-zaoyciele uchwalili Statut Klubu i Akt Zaoycielski, ktre przesano do Kapituy Katolickiego Stowarzyszenia Sportowego w celu zatwierdzenia i rejestracji. Wadze nowo powstaego klubu, wybrane w drodze gosowania, prezentoway si nastpujco: Prezes ks. Z. Kuras Wiceprezes do spraw organizacyjnych P. Podgrski Wiceprezes do spraw sportowych Cz. Gardian Skarbnik A. Radomski Sekretarz L. Miller Oprcz tego wybrano Komisj Rewizyjn w skadzie: Przewodniczcy T. Polakowski Wiceprzewodniczcy J. Dul Sekretarz W. Litwinek 28

Wybrano rwnie czonkw sdu koleeskiego: Przewodniczcy Z. Baska Wiceprzewodniczcy S. Mazur Sekretarz A. Biedrzycki Zarzd Klubu by zobowizany uzyska osobowo prawn dla klubu poprzez wpis do rejestru stowarzysze kultury fizycznej prowadzonego przez Urzd Wojewdzki, i takiego wpisu dokonano 12 kwietnia 1996 r. Zadaniem Zarzdu byo rwnie uzyskanie czonkowstwa Katolickiego Stowarzyszenia Sportowego Rzeczypospolitej Polskiej dla czonkw COR, co stao si 22 listopada 1995 r. Katolickie Stowarzyszenie Sportowe RP istnieje od 1992 r., a jego celem jest wychowanie dzieci i modziey za porednictwem sportu i turystyki. Najwaniejszym programem organizowanym przez stowarzyszenie jest Parafiada, ktra ma charakter oglnopolski i midzynarodowy. Oprcz tego stowarzyszenie organizuje obozy integracyjne Wie miasto, Penosprawni niepenosprawni i Sportowe wakacje. Obecnie w Polsce istnieje okoo 350 parafialnych klubw sportowych zarejestrowanych w Katolickim Stowarzyszeniu Sportowym RP, z czego 50 posiada osobowo prawn.12 Wyej wspomniane stowarzyszenie otrzymao nazw Parafialny Klub Sportowy COR, w skrcie PKS COR. Nazwa wywodzi si od aciskiego sowa cor oznaczajcego serce. Natomiast znakiem rozpoznawczym klubu s trzy due litery tworzce nazw COR, uoone na ksztat roweru, ktry jest zamknity w sercu.

12

http://ekai.pl/wspolnoty/katolickie-stowarzyszenie-sportowe-rzeczypospolitej-polskiej/ (data dostpu: 19.04.2013).

29

Ryc. 2. Logo "COR-u" (rdo: materiay wasne).

Sekcja kolarska na pocztku dziaalnoci klubu COR skadaa si z kilkunastu chopcw, wrd ktrych warto wymieni K. Koacza i P. Zieliskiego. Obydwaj zawodnicy, startujc w wycigach w kategorii modzik zdobywali czoowe miejsca na wycigach Pucharu Polski. Rok 1997 przynis organizacj w Ostrowcu witokrzyskim pierwszych mistrzostw Polski w kolarstwie szosowym uczniowskich i parafialnych klubw sportowych w kategorii modzik, z inicjatywy parafialnego klubu sportowego COR. Wycig odby si 2 maja 1997 r., a jego celem bya popularyzacja kolarstwa w Ostrowcu witokrzyskim, wyonienie mistrzw Polski uczniowskich i parafialnych klubw sportowych w kategorii modzik, uczczenie 400 lat istnienia miasta Ostrowca witokrzyskiego oraz promocja miasta na terenie wojewdztwa i caego kraju. W wycigu wzio udzia prawie 30 zawodnikw z 7 rnych klub w uczniowskich i parafialnych, a reprezentanci klubu COR zajli pite i szste miejsca. Zawody tego typu miay miejsce w Ostrowcu witokrzyskim jesz cze trzykrotnie, w 1998, 1999 i 2000 r.

30

W Ostrowcu witokrzyskim organizowano rwnie Midzynarodowy Wycig Kolarski o GRAND PRIX, z inicjatywy twrcy COR-u ks. Kurasa i legendy kolarstwa polskiego R. Szurkowskiego. Pierwsze tego typu zawody odbyy si w 1999 r. z okazji 80-lecia Polskiego Zwizku Kolarskiego. Wycig zosta wpisany do kalendarza Midzynarodowej Unii Kolarskiej, gdzie otrzyma klas 1.5. Wyrane prowadzenie w wycigu uzyskaa grupa Mrz Supradyk Witaminy, ktra zdystansowaa ekip MAT Ceresit CCC na tydzie przed wczesnymi Mistrzostwami Europy w kolarstwie, ktry miay miejsce w Kielcach. Trasa bya trudna i selektywna, gdy przebiegaa u podna Gr witokrzyskich, przy zmiennych warunkach atmosferycznych. Do wycigu zgosio si 76 zawodnikw, ale ukoczyo go tylko 30. Przy okazji II GRAND PRIX Ostrowca witokrzyskiego, mia miejsce I Rajd witokrzyski, ktry mia istotny wkad popularyzacj turystyki i kolarstwa w regionie witokrzyskim. W samym GRAND PRIX wspzawodniczyli kolarze z Rosji, Ukrainy, Niemiec i Czech oraz z najlepszych polskich grup: Mrz, Milkomax, Atlas Lukullus, Legia Bazyliszek, Servisco, Weltour Radio Katowice.13

2 . D ziaalno Klu bu Ko larskiego C OR w Ostro wc u wi tokrzyskim w lata c h 2000 -2013

W 2000 r. w PKS COR zaszy pewne zmiany. Przede wszyst kim zmieniono nazw na Katolicki Klub Sportowy COR Wsplnota witokrzyska na mocy decyzji walnego zebrania sprawozdawczo-wyborczego. Przeniesiono rwnie siedzib klubu z ulicy Klimkiewiczowskiej 3 na ulic Soneczn 40 w Ostrowcu witokrzyskim. Zmieni si rwnie Prezes klubu. Ks. Kuras zrezygnowa ze stanowiska z przyczyn osobistych, a jego funkcj przej R. Gajuk. Zmieni si rwnie Zarzd, ktrego nowy skad prezentowa si nastpujco: 1. Prezydium Zarzdu Prezes honorowy Z. Kuras Prezes urzdujcy - R. Gajuk Wiceprezes do spraw sportowych i technicznych Cz. Gardian
13

http://www.powiat.ostrowiecki.eu/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=51&Itemid=67 (data dostpu: 19.04.2013).

31

 Wiceprezes do spraw finansowych A. Radomski 2. Czonkowie Zarzdu S. Koacz A. Zieliski P. Leny D. Kisiel 3. Komisja Rewizyjna A. Pasieka L. Miller J. Dul J. Staszica 7 padziernika 2002 r. w wietlicy socjoterapeutycznej w Ostrowcu witokrzyskim miao miejsce spotkanie zaoycielskie Stowarzyszenia Kultury Fizycznej, w ktrym uczestniczyo 15 osb. Spotkanie dotyczyo zaoenia Uczniowskiego Ludowego Klubu Sportowego COR Ostrowiec witokrzyski. Na tymczasow siedzib wyej wymienionego stowarzyszenia wybrano wietlic socjoterapeutyczn przy ul. Sonecznej 40 w Ostrowcu w. , a wadze klubu pozostay bez zmian. W lutym 2003 r. twrca COR-u ks. Kuras obj Parafi Matki Boej Krlowej Polski w Nowym Skoczynie, w gminie Waniw. W tym samym roku odbyo si nadzwyczajne walne zgromadzenie czonkw Uczniowskiego Ludowego Klubu Sportowego COR, w czasie ktrego wybrano nowy Zarzd: Prezes ks. Z. Kuras Sekretarz A. Salus Czonkowie Zarzdu E. Jaskua, A. Zieliski, J. Ozdoba, R. Gajuk. Nowa siedziba klubu miecia si pod adresem: Nowy Skoszyn 64 27-425 Waniw Parafia Matki Boej Krlowej Polski

32

Kolejn siedzib ULKS COR znajdowaa si pod adresem Nowy Skoszyn 64. Prezes Kuras peni rwnie funkcj trenera, dziki uprawnieniom szkoleniowym uzyskanym od ministra Wilczyskiego. ULKS COR posiada grono sponsorw, wrd ktrych najwaniejszy jest Cement Oarw, przeznaczajcy rodki na zakup odziey sportowej. Pozostaymi sponsorami s: Mebloland, Bank Spdzielczy w Ostrowcu w., Bank Przemysowo - Handlowy i PZU. Kolarzy wspiera take Fundacja Wspierania Rozwoju Kultury Fizycznej oraz wiceprezes Polskiej Konfederacji Sportu Z. Pacelt. Dziki szerokiemu wsparciu rn ych firm i organizacji udao si zbudowa druyn, ktra w grupie modzikw odgrywa jedn z waniejszych rl w caym regionie. Bez wtpienia zawodnicy ULKS COR stanowi dum sportow gminy Waniw. Warto zauway, e klub COR nie tylko sam uzyskuje wsparcie z zewntrz, ale rwnie dziki swojej dziaalnoci uzyskuje pomoc dla innych szczytnych inicjatyw. Prezes Kuras razem z wjtem gminy Waniw napisa wniosek do Funduszu Skadkowego Ubezpieczenia Spoecznego w celu pozyskania rodkw na kolonie dla dzieci w ramach wyrwnania szans. Klub pozyska take kwot 29 tys. z na przeprowadzeni akcji Uczymy si pywa, w ramach ktrej dzieci wyjedaj do Ostrowca w. na nauk pywania w basenie Rawszczyzna. W barwach nowego klubie ULKS COR jedzili nastpujcy zawodnicy: Modzicy: R. witek, K. Tomaszewski, . Kubik, R. Sala, A. Misiurski, . Mita, A. Gajewski, D. wik. Juniorzy modsi: P. Poski, D. Jaboski. Junior: M. Rzorica Senior: M. Bilewski. O niezwykle istotnej roli odgrywanej przez ULKS COR wiadczy sprawozdanie z realizacji programu wsppracy pomidzy gmin Waniw a podmiotami poytku publicznego z 2009 r. Wynika z niego, e w ramach wsppracy finansowej z rnymi podmiotami ogoszono konkursy na realizacj okrelonych zada. Dwa spord nich zostay wygrane przez ULKS COR. Pierwszy z konkursw obejmowa realizacj zadania upowszechniania kolarstwa wrd dzieci i 33

modziey poprzez organizacj treningw, zawodw i imprez sportowych, a take udzia w zawodach na szczeblu gminnym, powiatowym, wojewdzkim i oglnopolskim. Drugi konkurs wygrany przez COR wiza si z organizacj kolonii letnich dla modziey z gminy Waniw. Wedug sprawozdania z realizacji programu wsppracy pomidzy gmin Waniw a podmiotami poytku publicznego z 2010 r. ULKS COR po raz kolejny mia do wykonania niezwykle istotne zadania. Przede wszystkim wygra konkurs na realizacj zadania upowszechniania kultury fizycznej i sportu, a przede wszystkim upowszechnienie kolarstwa wrd dzieci i modziey. Realizacja zadania opieraa si na ksztatowaniu pozytywnych cech osobowociowych i charakterologicznych poprzez branie udziau w treningach, zawodach i innego typu zajciach, a szkoleniem objto modzikw, juniorw modszych i juniorw. Zadanie szkolenia dzieci i modziey oraz popularyzacji kolarstwa i kultury fizycznej jest realizowane przez ULKS COR do dzi.14

3 . O signi cia zawod nik w k lub u C OR

Klub kolarski COR zacz osiga sukcesy na polu sportowym ju w pocztkowym okresie swojej dziaalnoci. Bohaterami 1997 r. wrd zawodnikw COR u byli niewtpliwie K. Koacz i M. asisz, co mona stwierdzi na podstawie wynikw niej wymienionych imprez sportowych. Osignicia z 1997 r. dotyczyy zawodw w kategorii modzik i prezentoway si w nastpujcy sposb: 02.05.1997 r. I Mistrzostwa Polski Parafialnych i Uczniowskich Klubw Sportowych, kryterium 27 km, w mistrzostwach dwaj zawodnicy COR-u zajli pite i szste miejsce. 31.05.1997 r. II edycja wycigu dla przyszych nadziei olimpijskich w odzi, zorganizowanego przy wycigu Solidarnoci, w ktrym zawodnik COR-u K. Koacz zaj 33 miejsce wrd 160 startujcych

14

Sprawozdanie z realizacji Program Wsppracy Gminy Waniw w roku 2009 z podmiotami prowadzcymi dziaalno poytku publicznego , http://www.wasniow.pl/asp/pl_start.asp (data dostpu: 19.04.2013).

34

14.06.1997 r. Wycig o Puchar Ksidza Bosko w Czerwisku, w ktrym K. Koacz uplasowa si na 1 miejscu, a jego kolega klubowy M. asisz na 6 miejscu. 29.06.1997 r. Wycig o Puchar Prezydenta Lublina na dystansie 55 km, w ktrym M. asisz zaj miejsce szste, a K. Koacz miejsce dwunaste. 02.08.1997 r. - III edycja wycigu dla przyszych nadziei olimpijskich w Czstochowie, na dystansie 25 km, w ktrym K. Koacz zaj 27 miejsce 12.08.1997 r. - IV edycja wycigu dla przyszych nadziei olimpijskich w Poznaniu na torze samochodowym w ktrym K. Koacz uplasowa si na 12 pozycji, a P. Zieliski by 51 wrd ponad 100 startujcych. 17.08.1997 r. - Wycig o puchar prezydenta Lublina na trasie 55 km z czterema premiami, K. Koacz przekroczy met jako trzeci zawodnik, natomiast w klasyfikacji oglnej zdoby miejsce pite 23-24.08.1997 r. - Mistrzostwa Makroregionu rodkowo Wschodniego, w ktrych para zawodnikw K. Koacz i M. asisz zajli 4 miejsce w jedzie na czas, a sam K. Koacz zaj 10 miejsce w czaswce i 4 miejsce w wycigu ze startu wsplnego 07.09.1997 r. - Mini Tour de Pologne w Supsku, ktry stanowi V edycj wycigu nadziei olimpijskich; K. Koacz zaj 29 miejsce w oglnej klasyfikacji 12-13.09.1997 r. - Wycig dookoa Podlasia w Midzyrzeczu Podlaskim, zoony z trzech etapw; K. Koacz zaj miejsce szste ze startu wsplnego, sidme w jedzie na czas, czwarte w kryterium, a oglnie ukoczy wycig na miejscu sidmym 14.09.1997 r. - Kryterium Miast w Siedlcach, w ktrym K. Koacz uzyska 2 miejsce, wsplnie z trzema innymi zawodnikami, a P. Zieliski zaj 5 miejsce wsplnie z wczesnym mistrzem makroregionu rodkowowschodniego K. Mazurkiem. 20.09.1997 r. - Wycig o Puchar Wojewody Lubelskiego, w ktrym K. Koacz zaj 3 miejsce, a M. asin 8 miejsce. 35

04.10.1997 r. - Wycig w Lubartowie na dystansie 44 km, w ktrym wygra T. Smole, pite miejsce zaj K. Koacz, a P. Zieliski miejsce trzynaste 25.10.1997 r. - Zakoczenie sezonu97 w Odporyszowie na dystansie 30 km, K. Koacz zaj miejsce drugie, a P. Zieliski miejsce trzecie 26.10.1997 r. - Zakoczenie sezonu97 w Rzeszowie, K. Koacz zaj miejsce trzecie, a P. Zieliski miejsce szste Kolejny rok, czyli rok 1998 rwnie przynis klubowi kolarskiemu COR liczne osignicia, tym razem nie tylko w kategorii wiekowej modzikw. To by dobry rok szczeglnie dla dwch zawodnikw COR-u P. Zieliskiego i K. Koacza. Te osignicia prezentuj si nastpujco: 18.04.1998 r. - XII Oglnopolski wycig kolarski po ziemi lubartowskiej o puchar burmistrza Lubartowa; w kategorii junior modszy K. Koacz zaj 4 miejsce, a M. asisz miejsce 12, natomiast w kategorii modzik P. Zieliski uplasowa si na drugiej pozycji, a D. Kosior na pozycji dziewitej; w klasyfikacji klubowej klub COR zaj 4 miejsce na 10 klubw 25.04.1998 r. - Wycig kolarski o Puchar Dyrektora PZU; w kategorii modzik P. Zieliski uplasowa si na 5 miejscu w jedzie indywidualnej na czas, a D. Kosior dopiero na 52 miejscu 26.04.1998 r. - I seria Pucharu Polski w Koniecpolu na dystansie 28 km; w kategorii modzik P. Zieliski zaj 5 miejsce ze startu wsplnego, a D. Kasior 52 miejsce 09.05.1998 r. - Wycig kolarski o Puchar Burmistrza Miasta Midzyrzecz Podlaski; w kategorii junior modszy M. asisz zaj miejsce 7 wrd 22 kolarzy, natomiast w kategorii modzik P. Zieliski zdoby miejsce 4 wrd 14 zawodnikw 24.05.1998 r. - V Oglnopolski wycig o Puchar Wojewody Lubelskiego; w kategorii modzik P. Zieliski zdoby 1 miejsce, a w kategorii junior modszy K. Koacz by szsty wrd 30 startujcych; w klasyfikacji 36

klubowej do PKS COR-u naleao szste miejsce pord 19 startujcych klubw 29.05.1998 r. - II edycja Nadziei Olimpijskich o Puchar Polskiego Komitetu Olimpijskiego w Radomiu; P. Zieliski zdoby drugie miejsce 06.06.1998 r. - Wycig kolarski im. Wincentego Witosa w Tarnowie; K. Koacz by 22 w klasyfikacji generalnej wycigu w grupie wiekowej juniorw modszych 07.06.1998 r. - Wycig kolarski o Puchar Wojewody Lubelskiego; P. Zieliski zdoby drugie miejsce w kategorii modzik, B. Kotuliski 4 miejsce w kategorii junior, a wedug klasyfikacji klubowej PKS COR uplasowa si na szstej pozycji 27.06.1998 r. XI Wycig Ziemi Lubartowskiej, zakoczony zwycistwem P. Zieliskiego w kategorii modzik 28.06.1998 r. - Wycig Kolarski o Puchar Wojewody Lubelskiego; P. Zieliski zdoby pierwsze miejsce w kategorii modzik, K. Koacz szste miejsce w kategorii junior modszy, a B. Kotuliski sme miejsce w kategorii junior 01.07.1998 r. - Wycig kolarski o Mistrzostwo Makroregionu; pierwsze miejsce dla P. Zieliskiego 04.07.1998 r. - Puchar Polski III seria w Wabrzychu; K. Koacz zaj miejsce 50 w kategorii junior modszy, a B. Kotuliski 29 miejsce w kategorii junior 05.07.1998 r. - Puchar Polski III seria; w wycigu klasycznym na dystansie 112.5 km K. Koacz zdoby 12 miejsce w kategorii junior modszy 16-19.07.1998 r. - Oglnopolski Wycig o Puchar Rady Wojewdzkiej w Kaliszu; P. Zieliski na miejscu trzecim 24-26.07.1998 r. - Nadzieje Olimpijskie III edycja w Starogardzie Szczeciskim, P. Zieliski na 99 miejscu 05-06.08.1998 r. - Mistrzostwa Polski w kolarstwie szosowym, wycig grski w Nowej Rudzie, K. Koacz na miejscu 27 37

Rok 1999 przynis kolejne mniejsze i wiksze sukcesy dla zawodnikw PKS COR, a przede wszystkim dla P. Zieliskiego i K. Koacza. 17.04.1999 rok - IV Oglnopolski Wycig Kolarski o Puchar Wjta Gminy Chrzstowice; P. Zieliski zaj 6 miejsce w kategorii junior modszy 18.04.1999 rok - Puchar Burmistrza Gminy i Miasta Koziegowy; P. Zieliski zaj 4 miejsce w kategorii junior modszy 03.05.1999 r. - Wycig kolarski Kuriera, Startu i Urzdu Miejskiego w Lublinie na dystansie 38 km; K. Koacz i P. Zieliski zajli odpowiednio 3 i 4 miejsce 29.05.1999 r. I seria Pucharu Polski w jedzie indywidualnej na czas; trasa wycigu widnica Modliszw Wabrzych; K. Koacz zaj 54 miejsce, a P. Zieliski 39 miejsce 29.05.1999 r. - II seria Pucharu Polski w Wabrzychu; P. Zieliski uplasowa si na 25 pozycji w jedzie indywidualnej, a K. Koacz na 95 na 107 startujcych zawodnikw 30.05.1999 r. II seria Pucharu Polski w Wabrzychu, wycig ze startu wsplnego Wabrzych na dystansie 112,5 km; Zieliski zaj 22 miejsce, a Koacz 83 miejsce 12-13.06.1999 r. - VIII Oglnopolski Wycig Kolarski po Ziemi Pajczaskiej; P. Zieliski na miejscu 22, a K. Koacz na 45 26-27.06.1999 r. - Wycig kolarski po Ziemi Tarnowskiej; w kocowej klasyfikacji P. Zieliski uplasowa si na 23 pozycji, a K. Koacz na 31 pozycji; Zieliski zdoby te w wycigu grskim, bdcym III etapem caych zawodw, 3 miejsce i tytu najlepszego grala 16-19.07.1999 r. - Oglnopolski wycig kolarski o Puchar Rady Wojewdzkiej w Kaliszu na dystansie 96 km; K. Koacz zdoby 5 miejsce 30.07.1999 r. - Mistrzostwa Polski w kolarstwie szosowym w Pocku; wycig w parach, w ktrym K. Koacz i P. Zieliski wsplnie zajli 20 miejsce Kamil Koacz i Piotr Zieliski zajli 20 miejsce na 46 par. 38

07.08.1999 r. V seria Pucharu Polski w Zamociu; P. Zieliski by 25, a K. Koacz 27 wrd 62 zawodnikw biorcych udzia w wycigu 22.08.1999 r. - V Oglnopolska Olimpiada modziey w Zielonej Grze; K. Koacz i P. Zieliski uplasowali si odpowiednio na 75 i 76 pozycji na 120 zawodnikw uczestniczcych w wycigu 28.08.1999 r. - Wycig kolarski o Puchar Prezesa Dolnolskiego Zakadu Termoenergetycznego w Witoszowie na dystansie 43 km; w klasyfikacji indywidualnej K. Koacz zaj 30 miejsce 04-05.09.1999 r. - Grskie mistrzostwa Polski w kolarstwie szosowym w Nowej Rudzie; K. Koacz zaj 10 miejsce 11.09.1999 r. - Warszawska Syrenka99, dwuetapowy wycig szosowy na dystansie 51 km; po I etapie P. Zieliski i K. Koacz rwnorzdnie objli 14 pozycj, natomiast po II etapie K. Koacz zaj miejsce 20, a P. Zieliski miejsce 23 W roku 2000 niekwestionowanym bohaterem okaza si P. Zieliski, ktry niewtpliwie przyczyni si do rozsawienia dobrego imienia klubu COR w caym kraju. W tym wanie roku P. Zieliski zdoby podwjne mistrzostwo Polski w kolarstwie, zarwno szosowym jak i torowym. Obydwa tytuy otrzyma podczas wycigu na torze w Oglnopolskiej Olimpiadzie Modziey w Krakowie oraz w Szosowych Grskich Mistrzostwach Polski w Nowej Rudzie. P. Zieliski startowa rwnie w IV serii Pucharu Polski w kategorii junior modszy, gdzie zaj 3 i 8 miejsce. Kolejnym zawodnikiem COR-u, ktry odnis pewne sukcesy w 2000 r., by K. Koacz, ktry bra udzia w zawodach w kategorii juniorw. Zaj on miejsce 10 w V etapie midzynarodowego wycigu po ziemi askiej i sieradzkiej, oraz 12 miejsce w III serii Pucharu Polski w Myszkowie. Uczestniczy rwnie w wielu innych najwaniejszych zawodach kolarskich w Polsce, jak na przykad w Mistrzostwach Polski w kolarstwie grskim i w kolarstwie szosowym. Kolejny czoowy zawodnik COR-u R. Stasica startujcy w kategorii junior modszy w 2000 r. zdoby I miejsce w XX Memoriale im. Jzefa Kloca w Wilkoazach, II miejsce w Oglnopolskim Wycigu Szlakami Walki i Mczestwa 39

Wsi Polskiej rozgrywanym w Bodzentynie, III miejsce w w ycigu przeajowym w Busku-Zdroju, VI miejsce w wycigu w Krzeszowie, VII w Zamociu, XIX miejsce w Mistrzostwach Polski w Nowogardzie. Nastpny zawodnik klubu COR J. Mka startowa w kategorii modzikw w 2000 r. i zdoby I miejsce w Otwartych Mistrzostwach Polski Kielc, I miejsce w wycigu w Wilkoazie, I miejsce w Nowej Sarzynie, II miejsce w Lublinie, II miejsce w kryterium ulicznym w Midzyrzeczu Podlaskim, III miejsce w Lubartowie i XV w Stalowej Woli. Kolejny kolarz jedcy w barwach COR-u . Gawlak, startujcy w 2000 r. w kategorii juniorw modszych zdoby III miejsce w Oglnopolskim Wycigu Szlakami Walk i Mczestwa Wsi Polskiej, III miejsce w Przeajowych Mistrzostwach Kielc, 4 miejsce w wycigu cyklosportu w Busku-Zdroju, VII miejsce w Lubartowie, IX miejsce w wycigu w Osieku, I miejsce w wycigu w Krzeszowie, XII miejsce w Lubartowie, XIV miejsce w Lublinie. Rok 2000 by rwnie wany dla innych zawodnikw COR-u, a mianowicie dla P. Stpnia, . Stachurskiego i . Leszczyskiego, nalecych do kategorii modzikw, ktrzy po raz pierwszy uczestniczyli w startach m.in. w Lublinie, Lubartowie i Wilkoazie. Parafialny Klub Sportowy COR uplasowa si na 31 miejscu pord 84 klubw w Polsce. Kolarze zrobili ogromne postpy, o czym wiadczy awans 96 na 31 miejsce klasyfikacji oglnopolskiej. O skali sukcesw kolarstwa ostrowieckiego wiadczy z pewnoci fakt, e takie czoowe grupy zawodowe, jak Mrz, Servisco czy Mrz Supradyn Witaminy zajy w powyszym rankingu 11 i 12 miejsce. W poszczeglnych klasyfikacjach klub PKS COR zaj wysze miejsca, na przykad 18 miejsce w wycigach na szosie i 14 miejsce w rywalizacji na torze. W kolejnych latach, od 2001 do 2003 r. ULKS COR klub przeywa trudny okres, ze wzgldu na z kondycj finansow oraz odejcie najlepszych zawodnikw, P. Zieliskiego i K. Koacza, do Szkoy Mistrzostwa Sportowego w yrardowie. Natomiast inni zawodnicy nie odnieli adnych sukcesw w zawodach. W roku 2004 osignicia COR-u prezentoway si nastpujco: 40

07.03.2004 r. - Wycig przeajowy w Otwartych Mistrzostwach Kielc; kolarzy CORu reprezentowaa trjka zawodnikw; R. witek i K. Zienkowski zajli odpowiednio 13 i 15 miejsce w kategorii 16.05.2004 r. - XXX Jubileuszowy Oglnopolski Wycig Memoriau Henryka asaka w Bechatowie; R. witek zaj 18 miejsce 11.07.2004 r. - Truskawkowy Szus na witej Katarzynie; R. witek zaj 4 miejsce 18.07.2004 r. - Mistrzostwa Makroregionu Modzikw w Kolarstwie Szosowym; R. witek uplasowa si na 14 pozycji w jedzie indywidualnej na czas i na 8 pozycji ze startu wsplnego i tym samym osign najlepsze wyniki spord wszystkich zawodnikw z wojewdztwa witokrzyskiego 14,15.08.2004 r. - Wycig modzikw w Kocku; R. witek zaj 14 miejsce, a P. Poski i D. Jaboski nieco dalsze pozycje; R. witek ukoczy wycig w Semfolu koo Bigoraja na 4 pozycji 23.07.2004 r. - XIV Oglnopolski Wycig Kolarski w Czarnolasie; R. witek zaj 37 miejsce w jedzie indywidualnej na czas 22.08.2004 r. - Wycig w Solcu Zdroju; zawodnicy COR-u zdobyli wszystkie miejsca na podium; wygra R. witek, a zaraz za nim byli po kolei D. Jaboski i P. Poski 29.08.2004 r. - Wycig w Koskich; zawodnicy COR-u po raz kolejny zdobyli wszystkie miejsca na podium; zwyciy D. Jaboski przed R. witkiem i P. Poskim 19.09.2004 r. - Wycig w Bratkowicach; R. witek uplasowa si na 11 miejscu, D. Jaboski na 16 miejscu a P. Poski na 19 miejscu 27.09.2004 r. - Mistrzostwa Makroregionu Centralnego w jedzie parami; zawodnicy COR-u R. witek i D. Jaboski zajli wsplnie 11 miejsce W roku 2005 COR startowa w nastpujcych wycigach: 24.04.2005 r. - Wycig w Bigoraju; w kategorii wiekowej modzikw drugie miejsce zdoby R. witek, szste miejsce zdoby K. Tomaszewski, a . Kubik zaj 10 i 14 miejsca 41

14.05.2005 r. - II seria wycigu o Puchar Starosty Lubartowskiego; K. Tomaszewski wywalczy drugie miejsce 15.05.2005 r. - II seria Wycigu o Puchar Marszaka Wojewdztwa Lubelskiego; K. Tomaszewski zaj 7 miejsce, a R. witek zaj 9 miejsce 28.05.2005 r. - 29 Oglnopolski Wycig Kolarski o Puchar Starosty Lubartowskiego po Ziemi Lubartowskiej; R. witek i K. Tomaszewski zajli odpowiednio II i V miejsce stali si czonkami kolarskiej grupy zawodowej o nazwie 29.05.2005 r. - Wycig w Chcinach; R. wiatek, K. Tomaszewski i . Kubik zdobyli odpowiednio II, III i V miejsce.15 W kolejnych latach zawodnicy COR-u rwnie odnosili pewne sukcesy. Cz z nich nadal startowaa w zawodach w barwach swego pierwszego klubu, a cz przeniosa si do innych klubw czy grup. W grskich szosowych mistrzostwach Polski K. Tomaszewski i R. witek zdobyli odpowiednio 20 i 64 miejsce. W marcu 2007 r. ostrowczanin i wychowanek COR-u K. Zieliski wygra Grskie Mistrzostwa Polski, a juniorzy K. Tomaszewski i R. witek zajli miejsca tu za podium.16 W 2007 r. P. Zieliski wygra etap wycigu Cztery Dni Dunkierki. Od lutego 2010 r. dwch wychowankw COR-u, K. Tomaszewski i R. witek jedzio w barwach kolarskiej grupy zawodowej DHL Author. W kwietniu 2010 r. wychowanek COR-u P. Zieliski wygra wycig Grand Prix Plougoumelen we Francji.17 W maju 2011 r. zawodnicy COR-u uczestniczyli w drugiej edycji Oglnopolskiego Kryterium Ulicznego w Ostrowcu witokrzyskim. W kategorii junior P. Tracz zaj IV miejsce, w kategorii wiekowej od 18 do 29 lat A. Gajewski zaj IV miejsce, natomiast w kategorii 75 lat i wicej A. Pasieka zaj miejsce drugie.18 W marcu 2013 r. Cz. Gardian z ULKS COR uzyska sidme miejsce.19

15 16

http://godlewski-sport.cba.pl/ (data dostpu: 21.-4.2013). http://www.ostrowiec.info/aktualnosci,12453,,,,.html (data dostpu: 21.04.2013). 17 http://www.ostrowiecka.pl/sport/kolarstwo/3052-piotr-zieliski-wygrywa-gp-plougoumelen (data dostpu: 21.04.2013). 18 http://www.echodnia.eu (data dostpu: 21.04.2013). 19 http://www.pzkol.pl/img/21/2013-03-24-blizyn.pdf (data dostpu: 21.04.2013).

42

Reasumujc, naley stwierdzi, e najlepszy okres COR przeywa w pierwszych latach swojej dziaalnoci, a dokadnie w okresie 1997-2000. wiadcz o tym liczne zwycistwa i miejsca na podium, nie tylko na zawodach lokalnych, ale rwnie na wycigach oglnopolskich. Kolejnym dowodem na dobry stan klubu w wczesnym czasie jest jego dobra pozycja w klasyfikacji oglnej wrd klubw kolarskich (31 miejsce na 84 kluby). Kolejne trzy lata byy cikie ze wzgldu na trudnoci natury finansowej, a take odejcie zdolnych zawodnikw do innych klubw. Nastpnie klub rozwija si, cho ju w wolniejszym tempie ni na pocztku. Odnosi ju mniej istotnych sukcesw, a kolejni czoowi zawodnicy odchodzili, aby walczy o zwycistwo w innych barwach. Pogarszaa si rwnie sytuacja finansowa klubu. Mogo to mie zwizek z przeniesieniem siedziby klubu z miasta powiatowego, jakim jest Ostrowiec witokrzyski, do maej miejscowoci jak jest Nowy Skoszyn, co umniejszyo rang klubu.

43

ROZDZIA IV. DYSKUSJA I WNIOSKI

Badania wasne w niniejszej pracy dotyczyy historii, osigni, jak rwnie stanu rozwoju klubu kolarskiego ULKS COR. Na podstawie przegldu osigni klubu mona stwierdzi, e swj okres wietnoci przeywa w pierwszych latach po jego zaoeniu. Najwicej miejsc na podium zostao wywalczonych w latach 19972000. Zawodnicy COR-u mieli w tych latach takie osignicia jak miejsca na podium w wycigach lokalnych oraz oglnokrajowych. W roku 2000 COR zaj 31 miejsce w klasyfikacji oglnej spord 84 klubw w caej Polsce, awansujc z 96 miejsca. Natomiast w szczegowych klasyfikacjach COR zajmowa jeszcze wysze miejsca, tzn. 18 miejsce w rywalizacji na torze. Sytuacja COR-u wyranie pogorszya si w latach 2001-2003. Wizao si to z problemami finansowymi, oraz odejciem najlepszych zawodnikw, tzn P. Zieliskiego i K. Koacza. Od tamtej pory w rozwoju COR-u nastpowaa tendencja spadkowa. Zawodnicy COR-u nadal wygrywali w zawodach, ale gwnie na szczeblu lokalnym. Wielu wychowankw COR-u zmienio barwy klubowe, jka chociaby P. Zieliski, K. Tomaszewski czy R. witek. Odpowied na pytanie Jaki jest stan rozwoju klubu kolarskiego ULKS COR z Nowego Skoszyna? jest nastpujca: klub znajduje si obecnie w trudnej sytuacji. Na podstawie przeprowadzonej analizy dziaalnoci klubu mona wysnu nastpujce wnioski: 1. Naleaoby udoskonali jego baz, usprawni finanse, oraz zwikszy wspprac pomidzy klubem a miejscowymi szkoami. Warto byoby rwnie otworzy klub na nowych zawodnikw, w tym zawodnikw pci eskiej. 2. Do gwnych osigni klubu mona zaliczy kilkukrotne zdobycie mistrzostwa i wicemistrzostwa Polski, a take zwycistwa na zawodach lokalnych. Klub wypromowa kilki czoowych zawodnikw, ktrzy zdobywali tytuy najpierw w jego barwach, a nastpnie w barwach innych klubw. Do takich zawodnikw mona zaliczy m.in. P. Zieliskiego, K. Koacza, K. Tomaszewskiego i R. witka. Niewtpliwym sukcesem byo rwnie uzyskanie dobrego, 31 miejsca w klasyfikacji oglnej klubw kolarskich. 44

3. Klub odgrywa niezwykle istotn rol, nie tylko w yciu modych ludzi, ale rwnie caej lokalnej spoecznoci. Jednym z zada klubu byo upowszechnianie kolarstwa, oraz szeroko pojtej kultury fizycznej wrd miejscowej modziey. Zapewnio to modym ludziom moliwo aktywnego spdzania wolnego czasu, wspomagania wasnego rozwoju fizycznego i psychicznego, oraz moliwo rozwijania wasnych talentw. Klub organizowa wiele wycigw i zawodw, ktre przyczyniy si do promowania Ostrowca witokrzyskiego na skal wojewdztwa, a nawet caego kraju. Do tego typu imprez mona zaliczy porzede wszystkim mistrzostwa Polski w kolarstwie szosowym uczniowskich i parafialnych klubw sportowych w kategorii modzik, Midzynarodowy Wycig Kolarski o GRAND PRIX, rajdy witokrzyskie. Klub pomaga miejscowej modziey rwnie na paszczynie finansowej, sponsorujc dla niej wyjazdy na kolonie letnie, oraz lekcje nauki pywania na basenie Rawszczyzna. 4. Mocn stron klubu bya z pewnoci osoba jego zaoyciela ks. Kurasa, ktry by niezwykle zaangaowany we wszystkie dziaania z nim zwizane, a poza tym by wzorem i autorytetem dla modych ludzi. Penio n nie tylko funkcj prezesa, ale take menadera, trenera, a nierzadko rwnie sponsora. Mocn stron s rwnie zawodnicy klubu, wykazujcy si duym zaangaowaniem, wytrwaoci, a nierzadko rwnie wybitnym talentem sportowym. Klub promuje wrd modziey takie zachowania jak zdrowe wspzawodnictwo, zachowanie dyscypliny i dysponowanie wasn energi. Tym samym modzi ludzie wyzbywaj si skonnoci antyspoecznych i staj si po prostu lepszymi obywatelami. Natomiast dziki osigniciom w zawodach staj si godnymi wzorami do naladowania dla kolegw. 5. Sab stron klubu jest na pewno jego zaplecze finansowe. Klub posiada wprawdzie baz sponsorw, ale nakady na klub s niewystarczajce, i nie mog obecnie zapewni zawodnikom odpowiednich warunkw do sportowej rywalizacji. Kolejn sab stron jest zbyt maa wsppraca pomidzy klubem a lokalnymi szkoami. Taka wsppraca jest niezwykle istotna, gdy to nauczyciele wychowania fizycznego s zazwyczaj pierwszymi osobami, ktre 45

odkrywaj talenty sportowe u swoich podopiecznych. Mog wic pomaga w selekcji nowych, zdolnych zawodnikw. Obecnie sab stron klubu stanowi rwnie brak czoowych zawodnikw, ktrzy odeszli do innych klubw. Tym bardziej istotne wydaje si nawizanie wsppracy ze szkoami w zakresie wyszukiwania nowych zawodnikw i promowania klubu, w celu przycignicia modych ludzi. 6. Podsumowujc powysze rozwaania warto zauway, e sport daje wiele moliwoci i pozwala na rozwijanie pozytywnych cech, przydatnych w codziennym yciu. Przedstawienie stanu rozwoju klubu, a take jego osigni, ktre byo celem niniejszej pracy, z pewnoci moe przyczyni si do spopularyzowania samej idei sportu, a take dawa motywacj do zakadania nowych formacji, nie tylko kolarskich, ktre mog przyczyni si do poprawy jakoci ycia mieszkacw maych gmin.

46

BIBLIOGRAFIA
http://4f-evive.pl/index.php/pl/TEAM (data dostpu: 14.04.2013). http://ekai.pl/wspolnoty/katolickie-stowarzyszenie-sportowe-rzeczypospolitej-polskiej/ (data dostpu: 19.04.2013). http://godlewski-sport.cba.pl/ (data dostpu: 21.-4.2013). http://swietokrzyskie.regiopedia.pl/wiki/kieleckie-towarzystwo-cyklistow dostpu: 16.04.2013). http://www.cyclebase.nl (data dostpu: 16.04.2013). http://www.echodnia.eu (data dostpu: 21.04.2013). http://www.ostrowiec.info/aktualnosci,12453,,,,.html (data dostpu: 21.04.2013). http://www.ostrowiecka.pl/sport/kolarstwo/3052-piotr-zieliski-wygrywa-gpplougoumelen (data dostpu: 21.04.2013). http://www.powiat.ostrowiecki.eu/index.php?option=com_content&task=blogcategory &id=51&Itemid=67 (data dostpu: 19.04.2013). http://www.pzkol.pl/img/21/2013-03-24-blizyn.pdf (data dostpu: 21.04.2013). Michniak M., Pawowski A., Cyklici z Gr witokrzyskich, Sowo Kibica, Kielce 2000. Michniak M., Pawowski A., witokrzyska encyklopedia sportu, Sowo Kibica, Kielce 2004. Moskwa Z., Kielecki sport z myszk, Golpe S. C., Kielce 2000. Sprawozdanie z realizacji Program Wsppracy Gminy Waniw w roku 2009 z podmiotami prowadzcymi dziaalno poytku publicznego, http://www.wasniow.pl/asp/pl_start.asp (data dostpu: 19.04.2013). Tuszyski B., Od Dynasw do Szurkowskiego, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1986, s. 40. Tuszyski B., Zota ksiga kolarstwa polskiego, Polska Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1995. Ustawa Kieleckiego Towarzystwa Cyklistw, Gazeta Kielecka, 1895, nr 88. Wroczyski R., Powszechne dzieje wychowania fizycznego i sportu, Wydawnictwo BK, Warszawa 2009. 47 (data

SPIS RYCIN
Ryc. 1. Odznaka Kieleckiego Towarzystwa Cyklistw. .................................................9 Ryc. 2. Logo "COR-u" ..................................................................................................30

48