Một quan điểm y khoa phi chính thống về nguyên nhân ung thư. Giúp ta hiểu rõ hơn về căn bệnh nan y của thời đại. Bác sĩ Vernon Coleman. Nguyễn Ngọc Bích dịch.
Một quan điểm y khoa phi chính thống về nguyên nhân ung thư. Giúp ta hiểu rõ hơn về căn bệnh nan y của thời đại. Bác sĩ Vernon Coleman. Nguyễn Ngọc Bích dịch.
Một quan điểm y khoa phi chính thống về nguyên nhân ung thư. Giúp ta hiểu rõ hơn về căn bệnh nan y của thời đại. Bác sĩ Vernon Coleman. Nguyễn Ngọc Bích dịch.
Lch s" ch$a &'y nh*ng v d, v. nh*ng nh t# t#0ng b xua &u2i, b lm nh,c, b ch5i b6 v giam c'm v & dm suy ngh7 sng t9o v v (&y l t:i l;i x=u xa nh=t) & c> gan &e d?a uy tn c@a giAi thBm quy.n.
Socrates b kCt n t" hnh v qu t m. Dante b kCt n thiu trn gin h6a. Nh*ng cng trnh c@a Kh2ng t" vDn cn b c=m 0 Trung qu5c hai ngn r#Ei nFm sau khi ng m=t. Spinoza b chH trch v suy ngh7 &:c lIp, v m?i h?c sinh &.u biCt v. cu:c &=u tranh c@a Galileo vAi Gio h:i. Paracelsus c >nh h#0ng lAn nh=t &5i vAi t# t#0ng y khoa kJ tK Hypocrates, nh#ng giAi thBm quy.n xem ng nh# m:t kM gy r5i v & p b$c ng trn ton chu u. ng vDn cn b xem xt vAi sN lo sO v sN ght b6 b0i giAi thBm quy.n y khoa, v5n trn t2ng thJ khng mu5n cng nhIn sN hiPn h*u hoQc sN quan tr?ng c@a ng.
Semmelweiss, chuyn gia s>n khoa ng#Ri o b khai trK b0i giAi y khoa do ng & dm chH trch nh*ng thNc hnh y khoa v &9o &$c. Thoreau b giam c'm v b>o vP t#0ng c@a mnh. Wilbur v Orville Wright b qun &:i Hoa kS v h'u hCt cc nh khoa h?c MU lo9i trK nh# m:t kM lKa &>o. Khi Wilhelm Rontgen khm ph tia X, thnh tNu c@a ng b m:t trong nh*ng nh khoa h?c cao tr?ng nh=t n#Ac Anh diVn t> nh# m:t tr bp cng phu.
M5i lin hP gi*a m:t chC &: Fn u5ng thiCu vitamin C v sN pht triJn bPnh cKu (scurvy) & &#Oc John Woodall m t> nFm 1636, James Lind nhWc l9i cng trnh ny nFm 1747, nh#ng mi &Cn nFm 1795 H>i qun Hong gia Anh mAi quyCt &nh &#a n#Ac chanh vo khBu ph'n th@y th@. ChH c Cha mAi biCt t9i sao nhi.u th@y th@ & ph>i chCt trong v d, v. thnh kiCn tIp thJ ny.
Nh*ng ng#Ri pht minh ra turbine, &iPn bo, xe tFng, &n &iPn, v tuyCn truy.n hnh v du hnh khng gian &.u & b c#Ri cOt hoQc l1 l b0i giAi thBm quy.n khoa h?c. Sch c@a William Reich b X$c Qu5c x &5t b6 trong nh*ng nFm 1930 v b chnh ph@ MU &5t b6 trong nh*ng nFm 1950 (c1 quan ThNc phBm v D#Oc phBm Lin bang FDA vDn cn &5t sch c@a ng vo nFm 1960).
G'n &y nh=t, bc s7 Dean Ornish, ng#Ri & &. xu=t m:t ch#1ng trnh &i.u tr bPnh tim m9ch an ton v hiPu qu> chH nhR chC &: Fn, tIp luyPn v nghH ng1i, & b chnh ph@ v HiPp h:i Tim Hoa kS tK ch5i c=p kinh ph. Ng#Ri ta & ni vAi bc s7 Ornish rYng thu5c 2 men l khng thJ thiCu b0i v khng thJ thuyCt ph,c dn chng thay &2i thi quen u5ng thu5c c@a h?.
Gi9i th;m quy=n 3n p t+ t+>ng sng t?o
Xi.u trA tru &5i vAi khoa h?c (m hiJn nhin l sN tm ti kiCn th$c mAi) l h'u hCt cc thnh vin c@a m?i thiCt chC khoa h?c d#Rng nh# hiCn mnh cho sN &5i khng tiCn b: v sN &n p nh*ng t# t#0ng mAi.
Ng#Ri ta c thJ t=n cng nh*ng l thuyCt chnh tr hay kinh tC vAi m:t m$c &: tN do no &, v ng#Ri ta c ch; dnh cho sN sng t9o trong h'u hCt cc lnh vNc t# t#0ng, ngo9i trK khoa h?c; lnh vNc m ng#Ri ta c thJ th=y, ph, thu:c h'u nh# hon ton vo t# t#0ng sng t9o.
B=t kS nh khoa h?c no c t# t#0ng sng t9o &.u c thJ b xem nh# kM lIp d, nguy hiJm h1n l ng#Ri c t# t#0ng x$ng &ng &#Oc &nh gi. G'n &y khi ti ni trn m:t ch#1ng trnh truy.n thanh rYng ti ngh7 viPc b>o &>m t# duy m0 l thiCt yCu, th m:t diVn gi> cZng trong ch#1ng trnh &, nhIn &nh rYng theo quan &iJm c@a ng =y th nh*ng &'u c m0 l nh*ng &'u c tr5ng r;ng. Quan &iJm thin kiCn lPch l9c ny kh ph2 biCn trong s5 nh*ng nh khoa h?c n2i tiCng nh=t thC giAi, v n gip l gi>i v sao ph'n lAn nh*ng t# t#0ng mAi v sng t9o & b ch5i b6 ngay tK &'u, v tc gi> c@a chng b coi th#Rng v lo9i b6 nh# nh*ng kM lIp d &in khng.
p b@c v thnh ki/n
Trn ph9m vi qu5c tC, ngnh cng nghiPp y tC c tnh &n p nh=t, thnh kiCn nh=t v khng khoan nh#Ong nh=t chnh l ngnh tN cho mnh l chuyn v. ung th#. L do c@a viPc ny r=t &1n gi>n: thBm quy.n y tC v khoa h?c ph'n lAn bao g[m nh*ng ng#Ri m suy ngh7 sng t9o (nCu h? c) & khng cn tK lu. Thnh vin c@a cc thiCt chC ny cam kCt @ng h: nh*ng l thuyCt & &#Oc xc lIp lu &Ri, m:t ph'n b0i v h? khng c tr tuP c0i m0 &J c thJ &p $ng vAi ci mAi, m:t ph'n b0i v sN ganh t\ c nhn v ngh. nghiPp lm cho h? khng mu5n thKa nhIn b=t kS t# t#0ng mAi hay sng t9o no c thJ dDn tAi viPc nh*ng nh khoa h?c bn ngoi nhIn &#Oc sN tn vinh c@a qu'n chng.
L5i t# duy tHnh lM ny cng tr0 nn th5ng tr h1n n*a b0i thNc tC l cng nghiPp ung th# ngy nay to lAn &Cn n;i n c'n m:t ngn kho>n kh2ng l[ chH &J t[n t9i. Do ph'n lAn s5 ti.n & &Cn tK cng nghiPp d#Oc (m d7 nhin chH quan tm &Cn cc gi>i php &i.u tr bYng thu5c men) nn m,c tiu, ph#1ng php v &:ng lNc c@a cng nghiPp ung th# khng tch rRi &#Oc m,c tiu, ph#1ng php v &:ng lNc c@a cng nghiPp d#Oc.
3 Chuyn ngnh y khoa km thnh cng nhAt
Bn c9nh tnh khng khoan nh#Ong, cng nghiPp ung th# hiPn &9i chWc chWn l chuyn ngnh km thnh cng nh=t c@a y khoa tK b=y lu nay. (Trn quan &iJm c@a ti c l] n cn l chuyn ngnh v k^ nh=t v h# h6ng nh=t. NCu cng nghiPp ung th# c tnh cR ch*a &#Oc m:t ca ung th#, ti thIt tnh khng tin c ai c thJ biCt &#Oc cch ch*a tr &. Tm ra v cng b5 m:t ph#1ng php ch*a ung th# c thJ ngay lIp t$c &#a nh*ng ng#Ri lm viPc trong ngnh cng nghiPp ung th# vo tnh tr9ng th=t nghiPp).
B=t ch=p hng t^ & la &#Oc chi cho nghin c$u, cng nghiPp ung th# & th#Rng xuyn th=t b9i trong viPc tm ra b=t kS lRi gi>i no. ThIt ra, nh# & &#Oc cng b5 nhi.u l'n, s5 l#Ong cc ca ung th# & tFng ln &.u &Qn trong nhi.u thIp k^ qua. Cng nghiPp ung th# & lm 'm ln v. viPc & c m:t t tiCn b: trong &i.u tr cc hnh th$c ung th# hiCm gQp 0 trM em, tuy nhin t^ lP t" vong do ung th# chH c tFng v tFng. Ha tr t6 ra khng hiPu qu> v & khng bao giR hiPu qu> &5i vAi cc ung th# v5n & giCt chn ph'n m#Ri bPnh nhn. Nhi.u bPnh nhn &#Oc chH &nh ha tr v &#Oc xCp lo9i ch*a lnh & tiCp t,c pht triJn m:t ung th# mAi chH sau m:t thRi gian ngWn. Cc thiCt chC ung th# vDn kin tr gWn kCt vAi x9 tr v ha tr, b=t ch=p thNc tC l ngy nay & c nhi.u ch$ng c$ cho th=y cc liPu php trn khng hiPu qu> v nhi.u bPnh nhn bnh th#Rng, khng biCt rYng cn c nh*ng lNa ch?n khc, & quay l#ng vAi chng; h? th chCt lQng l] trong bnh an cn h1n l chCt do nh*ng tr liPu &au &An v v ngh7a l.
Cng nghiPp d#Oc kiJm sot chQt ch] cc c1 s0 tK thiPn t# nhn (v chng cho h? ti.n) &Cn n;i cc c1 s0 ny chH cn quan tm &Cn nh*ng nghin c$u kh> d7 &em l9i nh*ng ph#1ng php tr liPu dNa trn thu5c men. (B0i lm sao m:t cng ty d#Oc c thJ kiCm ti.n &#Oc tK m:t ph#1ng php tr liPu bYng t7nh tm hay bYng chC &: Fn u5ng)?
D'u vIy, trn khWp thC giAi, cng nghiPp ung th# hiPn &9i v5n quyCt liPt tK ch5i thKa nhIn thNc tC rYng 80% ung th# c thJ ngFn ngKa &#Oc v tK ch5i xem xt nhi.u liPu php thay thC mAi &#Oc php luIt b>o h:. _ h'u hCt cc qu5c gia ph#1ng Ty hiPn nay, viPc cung c=p m:t liPu php thay thC l vi ph9m php luIt. Ngay c> cc bc s7 c bYng c=p &ng hong cZng chH &#Oc php chH &nh ha tr hoQc x9 tr, hoQc g0i bPnh nhn c@a h? &i phDu thuIt. GiAi thBm quy.n khng ngAt p chC nh*ng ai cung c=p cc liPu php mAi, kh> d7 hiPu qu> v khng &:c h9i (b=t ch=p nguyPn v?ng c@a bPnh nhn mu5n p d,ng th" cc liPu php =y) trong khi cho php, tr> ti.n v b>o vP bYng php luIt nh*ng liPu php & &#Oc biCt l th#Rng &:c h9i v r=t th#Rng khng hiPu qu>. ThIt kS l9 khi chnh ph@ ni vAi ng#Ri dn rYng dng cc vaccine l an ton, Fn tht b l an ton v ha tr l liPu php t5t nh=t cho ung th#. Ti ngR rYng chnh ph@ s] ni vAi ng#Ri dn rYng &nh ln &'u b9n bYng m:t ci ba l an ton, nCu cng nghiPp chC t9o ba b>o h? ni vIy. ThIt chang biCt nn khc hay nn c#Ri.
4 Nh*ng bc s7 dm cung c=p cho bPnh nhn nh*ng hy v?ng mAi v liPu php mAi &ang b ch c#Ri, l9m d,ng, p chC, bi nh?, c#Eng chC c# tr hoQc &e d?a giam c'm. Ti c thJ nu ln &y nhi.u ci tn c@a nh*ng bc s7 l#1ng thiPn, tIn tm, th#1ng ng#Ri m cng viPc c@a h? vAi cc bPnh nhn ung th# & &em l9i cho h? nhi.u ng#Ri @ng h: trong s5 nh*ng bPnh nhn v gia quyCn, nh#ng cZng & &em l9i cho h? nhi.u rWc r5i tK pha giAi thBm quy.n.
Ng#Ri ta & ghi nhIn nhi.u v. nh*ng v=n &. m nh*ng ng#Ri &. xu=t cc liPu php khng do cc cng ty d#Oc &#a ra & gQp ph>i. B=t kS ai dm cung c=p m:t liPu php khng chnh th5ng dnh cho ung th# s] b t5 co l chH mu5n lm ti.n bPnh nhn. Co bu:c ny (v5n dV dng b bc b6 &5i vAi cc bc s7 cung c=p liPu php thay thC) t=t nhin chang bao giR &#Oc &#a ra ch5ng l9i cc bc s7 v cc cng ty d#Oc m cng viPc &#Oc thNc hiPn l (ti tin rYng b9n s] &[ng ) ngoi t'm lOi ch c@a cng chng.
B7 3n p v cB gCng ch6a tr7
Danh sch cc bc s7 & tKng b &n p do cung c=p cc liPu php khng chnh th5ng (m lun lun t6 ra hiPu qu> h1n nh*ng th$ &#Oc cung c=p b0i cng nghiPp ung th# chuyn nghiPp) cZng di nh# danh sch nh*ng ca &i.u tr &#Oc cho l thnh cng b0i cng nghiPp ung th# m sau & & &#Oc ch$ng minh l khng c gi tr, hoQc b m th'm lng qun, m:t khi nh*ng ng#Ri h$a hbn & nhIn &#Oc ph'n kinh ph h? mong mu5n. _ n#Ac Anh, s] l vi ph9m php luIt nCu ai & cng b5 rYng mnh c m:t ph#1ng php ch*a tr, m ph#1ng php & khng &#Oc thBm quy.n y khoa v cng nghiPp bo chC cng nhIn. V s5 nh*ng nh tin phong kJ c> m:t s5 &'u c sng chi nh=t trong y khoa thC k^ vKa qua & b xua &u2i kh6i n#Ac MU v b bu:c ph>i m0 d#Eng &#Rng 0 n1i khc. M:t thBm phn &a ph#1ng v5n trong hai nFm & hng trFm l'n bWt gi* Harry Hoxsey, m:t nh &i.u hnh d#Eng &#Rng cung c=p liPu php thay thC thnh cng trong ch*a tr ung th#, & &2i ng#Oc quan &iJm khi ng#Ri anh c@a ng &#Oc cho l mWc ung th# giai &o9n cu5i &#Oc ch*a tr thnh cng 0 d#Eng &#Rng Hoxsey. Cu5i cng FDA & &ng c"a t=t c> 17 d#Eng &#Rng c@a Hoxsey trong cng m:t ngy v ng b c=m hnh ngh. t9i MU. Bc s7 Max Gerson, v th'y thu5c ti gi6i ng#Ri X$c &Cn MU v pht triJn m:t liPu php ch*a tr ung th# trn cFn b>n tri cy v n#Ac p hoa qu> & b cng nghiPp ung th# Hoa kS kh#Ac tK. Cc liPu php c@a Hoxsey v Gerson ngy nay &ang &#Oc p d,ng 0 Mexico.
Bc s7 Stanislaw Burzynski dng ch=t ch5ng ung th# khng &:c t5 &J &i.u tr ung th# no, ung th# h9ch b9ch huyCt v nhi.u ung th# thng th#Rng. Cc luIt s# c@a FDA & tiu t5n hng triPu & la &J &#a bc s7 Burzynski vo t. Cu:c &=u tranh sau cng nhYm truy t5 ng & ko di 14 nFm. Xi.u trA tru l FDA & xt duyPt cho 68 th" nghiPm lm sng &#Oc tiCn hnh b0i viPn nghin c$u c@a Burzynski. _ X$c vo nFm 1997 bc s7 Ryke Geerd Hamer, m:t bc s7 & tm cch ch*a tr bPnh nhn ung th#, & b ng[i t 19 thng. 5 _ gio s# Luigi Di Bella dng m:t h;n hOp hormone v vitamin &J tr ung th#. M:t ph, n* & ch?n liPu php c@a gio s# Di Bella ni rYng ha tr (liPu php chnh th5ng) gi5ng nh# dng m:t ci km c@a thO 5ng n#Ac &J s"a ch*a n* trang. Chnh ph@ & c=m p d,ng liPu php c@a Di Bella. (Tuy vIy, chnh ph@ ny & khng c=m liPu php ha tr v5n & &#Oc ch$ng minh l &Wt ti.n, &:c h9i v ph'n nhi.u khng hiPu qu>). Bc s7 Sam Chachoua 0 c & pht triJn m:t liPu php mAi mang tnh cch m9ng, c tn l liPu php kch ho9t sN kh5ng chC. Sau nhi.u nFm th=t b9i trong viPc thuyCt ph,c giAi y khoa truy.n th5ng, ng & tQng m:t trFm ngn & la cho b=t c$ c1 s0 y khoa c uy tn no scn sng kiJm nghiPm v cng b5 kCt qu> p d,ng cc vaccine c@a ng trong &i.u tr ung th# v AIDS. Khng ai nhIn s5 ti.n trn mQc d 22 mDu vaccine c@a ng & &#Oc kiJm nghiPm v 20 mDu trong s5 & & cho th=y 99% hiPu qu> trong tiCn trnh v hiPu ha HIV-1. Bc s7 Chachoua & chH ra rYng d* liPu v. sN kh5ng chC ung th# (trong & bPnh nhn d#Rng nh# h[i ph,c m:t cch l9 kS rRi gi#Rng bPnh m khng cn d=u vCt g c@a ung th# tr#Ac & & sWp giCt chCt h?) cho th=y ngay tr#Ac khi bPnh nhn ung th# (hoQc m:t bPnh chCt ng#Ri no khc) ph,c h[i m:t cch tN nhin, h? & tr>i qua m:t sN ly nhiVm tr'm tr?ng no &.
Xi.u ny, theo bc s7 Chachoua, & &#Oc m:t bc s7 Php pht hiPn hng trFm nFm tr#Ac khi ng ny nhIn th=y, nCu cc c gi m9i dm mWc bPnh giang mai, h? d#Rng nh# khng thJ b ung th#. V bc s7 Php thNc sN & &i.u tr 20 bPnh nhn ung th# bYng vi khuBn giang mai v 14 ng#Ri trong s5 h? & h[i ph,c hon ton. (Ti khng r giAi thBm quy.n ngy nay v5n scn lng ch=p nhIn liPu php ha tr &:c h9i c thJ no cho php nh*ng th" nghiPm nh# vIy khng).
T#1ng tN, hiCm c ung th# 0 nh*ng vng m bPnh s5t rt honh hnh, v khi ng#Ri ta xa &#Oc bPnh s5t rt th t^ lP ung th# tFng ln. CZng & c bo co cho th=y bPnh nhn ung th# no mWc bPnh s5t rt th bPnh nhn =y c nhi.u kh> nFng h[i ph,c kh6i ung th# (cc bPnh nhn AIDS khi &#Oc tim k sinh trng s5t rt & c>i thiPn tnh tr9ng bPnh v gi* &#Oc 2n &nh 0 tnh tr9ng c>i thiPn).
Cc chnh khch v gi9i truy=n thng 3ang b7 kiEm sot
ThBm quy.n khoa h?c v y khoa (ch@ yCu l do h? b kh5ng chC b0i cng nghiPp d#Oc qu5c tC giu c v hng m9nh) &ang c &#Oc sN kiJm sot t nhi.u hon b &5i vAi cc chnh khch v giAi truy.n thng.
Qu>ng co &5i vAi cu5n sch Th'c ph)m cho T( duy c@a ti vDn &ang b c=m b0i c1 quan Tiu chuBn Qu>ng co Anh qu5c (ASA) b0i v cu5n sch ch$a &Nng nh*ng lRi khuyn v. th$c Fn nhYm lm gi>m nguy c1 ung th#. Nh*ng lRi khuyn ny thIm ch 6 chang c g gy tranh ci. Ti chH &1n gi>n liPt k nh*ng th$c Fn & &#Oc biCt gy ung th# v nh*ng th$c Fn & &#Oc biCt c kh> nFng b>o vP c1 thJ ch5ng ung th#.
Do chng ti tK ch5i lPnh c=m, ASA (c1 quan ny, thIt kS d, khng ch=p nhIn cc bo co khoa h?c, hoQc thIm ch =n phBm c@a chnh ph@, lm bYng ch$ng) & c>nh co nh*ng tR bo l khng &#Oc nhIn qu>ng co cho chng ti. ASA ni h? b>o vP cng chng nh#ng ti th=y kh lng b>o vP cng chng bYng cch c=m m:t cu5n sch ch$a &Nng m:t t2ng quan nh*ng khuyCn co y tC v. cch phng ngKa ung th#. VAi ti d#Rng nh# d mu5n d khng, ASA chH b>o vP giAi thBm quy.n ung th#. Ti th=y kh trnh kh6i nhIn &nh rYng cng nghiPp ung th# s] khng quyn gp &#Oc ti.n nCu t^ lP ung th# b cWt gi>m.
V sao cuFc chi/n chBng ung th+ s2 ti/p tGc thAt b?i
Cu:c chiCn ch5ng ung th# s] tiCp t,c th=t b9i. Cc ch$ng ung th# v5n c thJ phng ngKa s] tiCp t,c tr0 nn ph2 biCn h1n v giAi thBm quy.n s] tiCp t,c b>o &>m rYng chH c nh*ng liPu php &:c h9i (nh#ng mang l9i lOi nhuIn cao) &ang &#Oc cng nghiPp d#Oc cho php, mAi &#Oc cc chnh ph@ cho php.
Cng nghiPp ung th# s] khng tm &#Oc gi>i php vin &9n th'n quy.n nFng m h? & v &ang tm kiCm nhi.u thIp k^. N s] th=t b9i b0i v n b gWn kCt vAi m:t khun mDu gi>i php can thiPp v5n &Qt cFn b>n trn sN &5i x" vAi c1 thJ con ng#Ri nh# m:t chiCn tr#Rng v bPnh tIt nh# m:t kM th.
Gi>i php can thiPp &#Oc hnh thnh trn c1 s0 ph#1ng php y khoa thNc hnh vo &'u thC k^ 20, khi h'u hCt bPnh tIt l do ly nhiVm (lao, &Iu ma, cm, s#ng ph2i, giang mai, dch t>, th#1ng hn, v.v.) T'n su=t cc bPnh ni trn & &#Oc kiJm sot vo cu5i thC k^ 19 sang &'u thC k^ 20. TK & giAi chuyn mn & mWc ph>i hai sai l'm quan tr?ng v cFn b>n.
Hai sai lIm l9n
Sai l'm th$ nh=t l m:t sai l'm kinh nghiPm. Ng#Ri ta cho rYng sN cWt gi>m t^ lP t" vong tK nh*ng bPnh =y l do nh*ng viPc m cc bc s7 & lm.
Xi.u ny hon ton sai.
SN cWt gi>m t'n su=t bPnh ly nhiVm (v quan tr?ng h1n n*a, sN cWt gi>m t^ lP t" vong do cc bPnh =y) l kCt qu> c@a viPc cung c=p n#Ac t5t h1n, hP th5ng c5ng rnh t5t h1n, giao thng t5t h1n v th$c Fn t5t h1n. Ng#Ri sng chC b[n c'u vP sinh & c$u &#Oc nhi.u sinh m9ng h1n c> ngn thnh vin c@a giAi thBm quy.n y khoa. T^ lP t" vong do bPnh ly nhiVm & gi>m tK lu tr#Ac khi c cc vaccine v cc thu5c khng sinh. 7 Sai l'm cFn b>n th$ hai l m:t sai l'm viVn t#0ng. Ng#Ri ta cho rYng gi>i php can thiPp vin &9n th'n v5n d#Rng nh# c hiPu qu> trong cu:c chiCn ch5ng bPnh ly nhiVm, s] gip cc th'y thu5c ch*a tr t=t c> cc bPnh tIt &e d?a m9ng s5ng khc, kJ c> ung th#.
X l m:t sai l'm kh ngy ng v h'u hCt nh*ng bPnh chCt ng#Ri hiPn &9i &.u pht triJn theo m:t cch r=t khc vAi nh*ng bPnh ly nhiVm. Ng#Ri ta mWc bPnh tim m9ch b0i v ng#Ri ta Fn qu nhi.u nh*ng th$c Fn khng t5t v qu t nh*ng th$c Fn t5t, &[ng thRi vIn &:ng c1 thJ qu t. Ng#Ri ta mWc ung th# b0i v ng#Ri ta Fn qu nhi.u nh*ng th$c Fn khng t5t v qu t nh*ng th$c Fn t5t, &[ng thRi c1 thJ ng#Ri ta ngy cng b nhiVm nhi.u ha ch=t &:c h9i.
B9n c cho rYng m:t s5 thnh vin sng gi c@a giAi thBm quy.n y khoa c khi no tKng ngh7 rYng b0i v nh*ng bPnh chCt ng#Ri hiPn &9i l khc hon ton vAi nh*ng bPnh ly nhiVm, cho nn ta c'n ph>i tnh &Cn m:t gi>i php &i.u tr khc hay khng?
Chnh sai l'm ny (m khng nghi ngR g n*a, & &#Oc khuyCn khch v tFng c#Rng b0i sN #a chu:ng c@a giAi chuyn mn nhR ti.n b9c &#Oc cung c=p ho phng b0i cng nghiPp d#Oc) & dDn nh*ng nh nghin c$u v th'y thu5c &Cn vAi nh*ng th nghiPm s" d,ng ha ch=t ngy cng &:c h9i h1n nhYm c5 gWng tiu diPt ung th#.
Ha tr7 3 th+Jng xuyn thAt b?i
Ha tr & th#Rng xuyn th=t b9i. GiAi chuyn mn y tC, cng nghiPp d#Oc v cng nghiPp ung th# & tuyPt v?ng trong viPc che d=u thNc tC ny &Cn n;i giR &y h? c thJ xem nh# l thnh cng nCu t^ lP s5ng c@a bPnh nhn ha tr bYng vAi t^ lP s5ng c@a bPnh nhn khng ha tr.
Nh*ng v=n &. cFn b>n c@a ha tr l:
1. XJ giCt tC bo ung th# (v5n chH l nh*ng tC bo thng th#Rng & b m=t kiJm sot), ha ch=t ph>i &:c &Cn n;i n r rng gy t2n th#1ng cho c> nh*ng tC bo lnh. Khi ha tr &#Oc tiCn hnh qua &#Rng miPng (hoQc cc &#Rng t2ng qut khc), c> c1 thJ c thJ ph>i chu tc &:ng, ngay khi ha ch=t &#Oc nhWm tAi nh*ng v tr &Qc biPt trong c1 thJ. Khi ha tr th=t b9i (m n th#Rng nh# vIy), cc bc s7 th#Rng &5i ph bYng cch tFng li.u l#Ong hoQc tFng &:c tnh c@a ha ch=t. KCt qu> sau cng l ha ch=t c thJ giCt tC bo ung th# nh#ng n cZng c thJ giCt lun bPnh nhn (tK & mAi lm s5ng l9i m:t kCt luIn cZ rch rYng liPu php & thnh cng nh#ng bPnh nhn & t" vong).
2. Ngay c> khi ha tr (hoQc x9 tr) thnh cng trong viPc tiu diPt m:t ung th# (v cc bc s7 cho rYng b=t kS bPnh nhn no s5ng st trong m:t thRi h9n r=t khim t5n l 5 nFm, coi nh# & &#Oc ch*a kh6i), th c m:t nguy c1 r=t cao l ung th# s] ti pht. Khi b9n dKng l9i &J suy ngh7 v. viPc ny b9n s] th=y khng kh khFn g &J hiJu rYng ha tr 8 (hoQc x9 tr hoQc phDu thuIt trong tr#Rng hOp ny) thIt ra & chang lm g &#Oc &J thay &2i tnh tr9ng v5n & lm pht sinh ung th# tr#Ac &.
Ung th+ ti pht? Hay c5 thE dL dng mCc ung th+?
Khi ung th# ti pht th khng han l do nh phDu thuIt, nh x9 tr hay nh ha tr & th=t b9i trong viPc tiu diPt t=t c> cc tC bo ung th# (&y l lRi bo ch*a th#Rng &#Oc h? &#a ra, v &J hCt s$c khch quan ti r=t vui lng cng nhIn rYng &i khi n &ng), nh#ng c thJ l v c1 thJ & chang thay &2i g. Tnh tr9ng c1 thJ v5n & dDn &Cn sN pht triJn ung th# l'n &'u c thJ dV dng lm pht sinh ung th# l'n th$ hai.
Chnh v l do ny m ng#Ri ta th#Rng nghe ni &Cn m:t bPnh nhn km may mWn no & & b ung th# 0 hai hoQc ba b: phIn c1 thJ khc nhau.
_ &y c m:t nhIn &nh m ti c l b9n s] khng th=y dnh dng g &Cn cc t9p ch y khoa chnh th$c. Bc s7 Sam Chachoua nhWc nh0 ng#Ri &?c trong s5 thng Su/B>y c@a t9p ch Nexus rYng hai m#1i nFm tr#Ac, m:t nhm bPnh nhn ung th# mu &#Oc &i.u tr bYng cch rt hCt t@y x#1ng c@a h? v thay bYng t@y x#1ng c@a m:t ng#Ri hiCn tQng, ung th# mu ti pht trn m:t s5 bPnh nhn.
Nh#ng v &y mAi l &i.u &ng ch kiJm tra DNA cho th=y ung th# mu l'n th$ hai ny ch$a nh*ng tC bo c@a ng#Ri hiCn tQng lnh m9nh. T@y x#1ng c@a ng#Ri bPnh & &#Oc rt hCt v l'n ny th t@y x#1ng c@a ng#Ri hiCn tQng & biCn thnh tC bo ung th#. R rng l c ci g & bn trong c1 thJ nh*ng bPnh nhn ny & biCn tC bo lnh thnh tC bo ung th#. Nguyn nhn ung th# nYm trong nh*ng ng#Ri bPnh ny v viPc lo9i b6 hCt cc tC bo ung th# l ch#a &@.
B0i cng nghiPp ung th# khng hiJu &i.u ny (hoQc khng mu5n tin), cng nghiPp ung th# s] khng bao giR thnh cng trong viPc ch5ng l9i ung th#. Hng t^ & la & &#Oc b1m vo nghin c$u ung th# &ang b v$t b6 chH v cc nh khoa h?c v th'y thu5c c$ kin tr t=n cng m:t kM th m h? khng nhn th=y.
Chang c sN trng hOp no khi cc nh khoa h?c v cc th'y thu5c lin quan &Cn cng nghiPp ung th# m t> cng viPc c@a h? nh# l m:t cu:c chiCn & chnh l cch m h? tiCn hnh cc ph#1ng n &i.u tr.
Nh#ng v=n &. c5t li &5i vAi cng nghiPp ung th# nYm 0 ch; kM th thNc sN khng chH v hnh n cn &1n gi>n l khng hiPn h*u cng m:t cch th$c nh# bPnh &Iu ma, bPnh lao v bPnh cm hiPn h*u. V=n &. thNc sN, kM th thNc sN ta &ang ph>i &5i mQt khng ph>i l m:t nhm tC bo nghch s>n, m l m:t c1 thJ yCu km &ang b nhiVm &:c. B0i v ung th# pht sinh khi c1 thJ yCu km, vAi ti &i.u cu5i cng m c1 thJ c thJ c'n &Cn khi n mWc ung th#, l b t=n cng b0i cc ha ch=t &:c. ChH &nh ha tr 9 gi5ng nh# dng ba &nh vo &'u kM &ang b nh$c &'u. Hy v?ng t5t nh=t l c &nh vo &'u s] lm &au &Cn m$c bPnh nhn khng cn &J g &Cn nh$c &'u n*a.
(Xi.u hi h#Ac l 0 ch;, nh# ti & &. cIp, cZng chnh nh*ng cng ty &a qu5c gia kh2ng l[ &ang s>n xu=t cc ha ch=t &:c h9i gy ra ung th#, &[ng thRi &ang cung c=p nh*ng ha ch=t &:c h9i &ang &#Oc dng nh# m:t liPu php. Xy chnh l ci &:ng c1 v7nh c"u lm ra ti.n, chH ph,c v, cho chnh n m thi).
C5 ch/ tN hOi phGc b7 bP qua
M:t thNc tC quan tr?ng n*a m cng nghiPp ung th# b6 qua l c1 thJ chng ta c kh> nFng r=t &ng kJ trong viPc tN chFm sc. t ng#Ri tIn d,ng nh*ng c1 chC tN h[i ph,c v tN b>o vP ny b0i v chng ta &.u &#Oc khuyCn co &Qt sinh mPnh mnh vo tay nh*ng ng#Ri &#Oc g?i l chuyn gia nh*ng ng#Ri &#Oc hu=n luyPn &J nhn vo c1 thJ chng ta v nh*ng bPnh tIt gy >nh h#0ng trn &, vAi t'm nhn d#Ai knh hiJn vi.
TN cao, tN mn v ngoan cB
Bi kch lAn nh=t c@a y khoa chnh th5ng l cc bc s7 lun nghi ngR ci mAi v th#Rng ng'n ng9i lWng nghe nh*ng l thuyCt v t#0ng ng#Oc vAi quan &iJm truy.n th5ng. TK Paracelsus cho &Cn Lind cho &Cn Semmelweiss, lch s" y khoa ch$a &'y cc bc s7 & nh?c nhYn nhIn ra rYng thiCt chC y khoa khng &5i x" nhb nhng vAi nh*ng t#0ng sng t9o hoQc nh*ng quan niPm mAi v5n c thJ &e d?a tnh tr9ng hiPn h*u. Sinh vin y khoa &#Oc d9y rYng h? ph>i trnh h6i nh*ng cu kh chu v cc bc s7 trM mu5n thnh cng &.u biCt rYng h? ph>i trung thnh v &i.u kiPn &5i vAi nh*ng chn l & &#Oc thiCt lIp.
B=t kS th'y thu5c no lm lay &:ng chiCc thuy.n, gy ra sng hoQc b1i ng#Oc dng &.u nhanh chng b &By xu5ng n#Ac v ph>i &=u tranh &J s5ng cn! XJ thnh cng trong x h:i chng ta, m:t th'y thu5c ph>i knh tr?ng nh*ng thnh kiCn c@a &n anh, bm chQt vo gio &i.u c@a th'y v &ng chQt &'u c mnh tr#Ac nh*ng l thuyCt khng ph hOp vAi ch@ thuyCt y khoa chnh th5ng.
Y khoa hiPn &9i, gi5ng nh# thuIt ph th@y ch*a bPnh thRi trung c2, l m:t tr#Rng phi thiCu c=u trc, thiCu khoa h?c, trong & sN mIp mR, r5i rWm v d5t nt th#Rng &#Oc che d=u bYng sN tN cao, tN mn v ngoan c5.
Vo m:t thRi &iJm m chu kS bn r c@a thng tin y khoa &ang rt ngWn v nh*ng h9n chC c@a y khoa can thiPp truy.n th5ng cng ngy cng r rng, th l5i c# x" theo kiJu & &iJu ny thIt kh hiJu v khng thJ ch=p nhIn &#Oc. TrK khi cc bc s7 &#Oc chuBn b &J quan tm &Cn ci khng mong &Oi, ci khng th#Rng x>y ra v ngay c> ci t6 ra 10 khng kh> thi, bPnh nhn &nh ph>i nhn nh*ng nh can thiPp chnh th5ng c$ng nhWc vAi ci nhn c ph'n no nghi ng9i v km tin t#0ng.
KhQ nRng tN ch6a lnh cSa c5 thE b7 3nh gi thAp
SN thIt l c1 thJ chng ta c nhi.u kh> nFng h1n chng ta ngh7.
M#Ri lFm nFm tr#Ac &y ti viCt cu5n sch c tNa &. l S,c m.nh C/ th0, trong & ti nhIn &nh rYng c1 chC tN ch*a lnh c@a c1 thJ c hiPu lNc &Cn n;i chn ph'n m#Ri cc bPnh tIt &.u &#Oc c1 thJ tN ch*a lnh, khng c'n &Cn sN can thiPp tK bn ngoi. NCu b9n chFm sc c1 thJ mnh t5t, b9n s] lm gi>m r=t nhi.u nh*ng c1 h:i pht sinh bPnh tim m9ch, ung th# hay b=t kS bPnh no khc &e d?a sN s5ng cn c@a b9n. H1n n*a, nCu b9n &au 5m b9n c thJ tN gip mnh h[i ph,c bYng cch lOi d,ng nh*ng s$c m9nh tN ch*a lnh bn trong v nCu c'n bYng cch trO gip nh*ng s$c m9nh =y. Khi m:t cFn bPnh &e d?a sN s5ng cn c@a m:t c1 thJ, c1 thJ & c'n &#Oc khuyCn khch s" d,ng t=t c> cc s$c m9nh bn trong &J lm thay &2i tnh tr9ng c1 thJ. B9n c'n ph>i kch ho9t sN gia tFng s$c m9nh c1 thJ mnh. Khi tnh tr9ng c1 thJ thay &2i, ung th# s] khng pht sinh. Khi c1 thJ m9nh h1n ung th#, ung th# s] ni theo thuIt ng* mang tnh gy h=n c@a cng nghiPp ung th# b &nh b9i. V &i.u ny, chWc chWn, l cha kha &em &Cn thnh cng trong viPc &nh b9i ung th#: khng tm cch tiu diPt ung th# tK bn ngoi, nh#ng tm cch gip c1 thJ &nh b9i ung th# tK bn trong.
MFt bi hTc thi/t y/u
MAi vKa r[i ti c ni rYng m:t trong nh*ng sai l'm cFn b>n m cc bc s7 mWc ph>i l h? cho rYng h? c thJ ch*a tr ung th# (v cc cFn bPnh chCt ng#Ri khc) cng m:t cch th$c nh# h? & c thJ ch*a tr cc bPnh ly nhiVm.
X5i ph vAi ung th# c$ nh# l n l m:t tc nhn bn ngoi (nh# virus hay vi khuBn) &1n gi>n l khng thJ &#Oc, v ung th# khng ph>i l m:t ci g &Cn tK bn ngoi c1 thJ n l m:t ci g pht sinh tK bn trong do nh*ng v=n &. cFn b>n bn trong c1 thJ ng#Ri (d n c thJ &#Oc kch ho9t b0i nh*ng &:c ch=t trong mi tr#Rng). Tuy nhin c m:t bi h?c thiCt yCu c thJ &#Oc h?c h6i tK cung cch m c1 thJ chng ta &5i ph vAi cc bPnh ly nhiVm.
Kch ho?t 3p @ng cSa s@c m?nh c5 thE
Tr#Ac &y ti & t#Rng thuIt viPc cc bc s7 & nhIn th=y khi bPnh nhn ung th# mWc m:t bPnh ly nhiVm th h? c nhi.u kh> nFng h[i ph,c tN nhin. T9i sao vIy?
Ti c nghe ng#Ri ta l gi>i rYng bPnh ly nhiVm bYng cch no & & Fn hCt tC bo ung th#. Ti khng ngh7 sN viPc diVn tiCn theo cch &. Xi.u ti tin & x>y ra khi bPnh 11 nhn ung th# mWc m:t bPnh ly nhiVm h[i ph,c &#Oc l hP miVn nhiVm c@a h? dV dng nhIn ra m:t sN &e d?a c=p bch &5i vAi c1 thJ (khng gi5ng nh# ung th# v5n khng ph>i l m:t m5i nguy c=p bch v r rng nh# vIy), v ph>n $ng bYng cch duy nh=t m n biCt bYng cch kch ho9t hP miVn nhiVm. KCt qu> l s$c m9nh c@a c1 thJ &#Oc &#a vo vIn hnh v ung th# b &nh b9i cng lc vAi sN ly nhiVm.
Cc li1u php thay th/: y/u tB chung
Ngy nay c nhi.u liPu php thay thC scn c &J ch*a tr ung th#. M:t s5 r=t rM, m:t s5 r=t &Wt, m:t s5 r=t &1n gi>n, m:t s5 r=t ph$c t9p. Tuy nhin c hai &i.u m cc liPu php ch5ng ung th# thnh cng &.u c chung (v cng nghiPp ung th# tr gi nhi.u t^ & la hYng nFm ch#a nhIn biCt hoQc tK ch5i hnh &:ng), & l d chng c &#Oc thiCt lIp &J lm viPc ny hay khng, cc liPu php g?i l thay thC ny cZng th#Rng &9t &Cn nh*ng kCt qu> phi th#Rng khi p d,ng cho cc bPnh nhn ung th# nQng, chng &.u c>i thiPn s$c s5ng c@a hP miVn nhiVm v lo9i trK ch=t &:c ra kh6i c1 thJ.
Nh*ng liPu php thay thC c hiPu qu> th#Rng cung c=p chC &: Fn vAi tri cy h*u c1 giu vitamin v rau vAi li.u l#Ong ch=t &:c th=p. Chng cZng khuyCn khch bPnh nhn h?c h6i cch th# gin v tm kiCm sN bnh an trong &Ri, khng c'n biCt sN bnh an & &Cn tK t7nh tm, th# gin, tn gio hay tnh yu th#1ng v sN dV chu &#Oc mang &Cn b0i nh*ng ng#Ri quan tm chFm sc. Nh*ng &i.u ny chnh l ch=t l#Ong 2n &nh lun c c@a nh*ng liPu php ch5ng ung th# hiPu qu>.
ViPc &#a c ph vo c1 thJ qua &#Rng hIu mn, viPc tim hormone v s" d,ng cc th>o d#Oc kh hiJu c thJ, theo ti, khng h1n g cc biPn php &i.u chHnh c hoQc khng c tc d,ng tr liPu ph, nh# cc gi> d#Oc. CZng c ch$ng c$ cho th=y liPu php th>o d#Oc c ch$a nh*ng thnh ph'n c tc d,ng ch5ng ung th# hiPu qu>, nh#ng ti tin rYng hP miVn nhiVm mAi l cha kha thNc th, trong ch*a tr ung th#.
(X5i vAi sN kiPn ny c'n ph>i thm vo m:t nhIn xt bn l. rYng ti khng hiJu bYng cch no nh*ng liPu php b2 sung =y c thJ &#Oc xem l tN nhin. Cung c=p m:t l#Ong lAn vitamin bYng cch tim t7nh m9ch kh c thJ &#Oc coi l tN nhin, v &#a c ph vo &#Rng hIu mn cZng kh c thJ &#Oc coi l tN nhin).
Ti tin rYng ch lOi thIt sN c@a cc liPu php thay thC &Cn tK sN kch ho9t hP miVn nhiVm do sN vWng mQt c@a stress v hm l#Ong vitamin cao &Cn tK m:t chC &: dinh d#Eng giu tri cy v rau.
K/t luUn
Ti tin rYng ung th# pht sinh l b0i c1 thJ & b t2n h9i, d ch@ nhn c@a c1 thJ c thJ khng biCt &i.u &. Nhi.u ng#Ri tKng b stress v ph1i nhiVm qu m$c vAi ch=t &:c 12 trong m:t thRi gian di & thnh cng trong viPc & nn v b6 qua nh*ng d=u hiPu tm sinh l c@a m5i nguy hiJm. H? khng th=y kh6e nh#ng cZng khng th=y 5m &au g cho &Cn m:t ngy, m:t kh5i u &#Oc tm th=y hoQc m:t triPu ch$ng r rPt c@a ung thu xu=t hiPn.
Do sN tch t, stress, hP miVn nhiVm khng ho9t &:ng t5t, v cc ha ch=t &:c cZng nh# cc tc nhn khc v5n & tch lZy trong c1 thJ tK lu, nay kch ho9t sN pht sinh m:t ung th#. C nh*ng nh khoa h?c tIn t,y b cng nghiPp AIDS chC giVu cZng ch$ng minh rYng AIDS pht sinh cng m:t cch nh# vIy.
ThC nh#ng nh*ng ch=t &:c kia tK &u m c?
C nh*ng ch$ng c$ kh thuyCt ph,c cho th=y thu5c l v th$c Fn nhiVm &:c l hai nguyn nhn cho &Cn nay l lAn nh=t gy ung th#. (Ti tin rYng chnh v Fn nhi.u h1n ph'n chia cng bYng &5i vAi th$c Fn nhiVm &:c v do & tch t, mE ch$a ch=t &:c nn nh*ng ng#Ri bo ph dV b ung th#). Nh*ng tc nhn khc c thJ &Cn tK b$c x9, khng kh v n#Ac nhiVm, r#Ou, ma ty, ch=t &:c trong ha phBm gia d,ng v cng nghiPp, cc &iPn tr#Rng.
NCu b9n khng mu5n b ung th# hoQc b9n & b ung th# v mu5n kh6i th ti tin rYng cu tr> lRi l r rng: b9n ph>i gi>m li.u l#Ong h=p thu v ph1i nhiVm ch=t &:c v tFng c#Rng hP miVn nhiVm c@a b9n &J n c thJ lm viPc t5t h1n nhYm b>o vP c1 thJ b9n. VAi m:t hP miVn nhiVm ho9t &:ng t5t b9n s] t c kh> nFng mWc ung th#. V nCu b9n mWc ung th# th ti tin rYng c1 thJ b9n s] dV dng kch ho9t s$c m9nh n:i t9i c@a n, nCu b9n c>i thiPn hiPu qu> c@a hP miVn nhiVm v gi>m c1 h:i ph1i nhiVm vAi ch=t &:c.
SN quan tr?ng cZng nh# tnh dV t2n th#1ng c@a hP miVn nhiVm khng thJ b c#Rng &iPu. Ti tin rYng chnh v h? & bWt c1 thJ lm viPc qu s$c v lm t2n h9i hP miVn nhiVm, nn cc vIn &:ng vin &Hnh cao thC giAi dV b 5m &au, v c khuynh h#Ang chCt sAm h1n nh*ng ng#Ri khng ph>i vIn &:ng vin. C m:t kho>ng cch kh2ng l[, nh# ti & trnh by tr#Ac &y, gi*a s$c m9nh v s$c kh6e t5t.
Xng bu[n l ti nghi ngR viPc cc thiCt chC y khoa s] @ng h: cch tiCp cIn ny, v5n &Qt c1 s0 trn quan niPm c nhn ti. X l m:t cch tiCp cIn ung th# &em l9i t hoQc khng &em l9i g c> cho lOi t$c c@a cc c2 &ng v ng#Ri lm viPc trong cc cng ty &a qu5c gia. Ti cZng mu5n nhWc nh0 m?i ng#Ri v. s$c m9nh c@a hP miVn nhiVm trong &i.u tr s] t=t nhin gi5ng nh# cc thnh ph'n khc c@a c1 thJ, ph, thu:c vo s$c m9nh tm tr. S" d,ng s$c m9nh tm tr bn c9nh s$c m9nh c1 thJ t9o nn m:t kCt hOp &ng gRm. NCu m:t bPnh nhn tin rYng &i.u g & sWp x>y ra th c nhi.u kh> nFng n s] x>y ra. (V ng#Oc l9i, nCu m:t bPnh nhn khng tin hoQc tin rYng cFn bPnh s] &nh b9i ng#Ri =y th c1 h:i thnh cng thIt l hiCm hoi).
13 Trong t#1ng lai g'n cu tr> lRi chnh th$c cho ung th# c l] s] gi* nguyn nh# hiPn nay: t=n cng c1 thJ bYng cc ha ch=t &:c h9i vAi hy v?ng rYng cc ha ch=t =y c thJ giCt tC bo ung th#.
o le thay, thiCt chC y khoa, & cam kCt @ng h: cng nghiPp d#Oc v cng nghiPp ung th#, d#Rng nh# khng hoQc khng mu5n thKa nhIn rYng tc d,ng cn l9i c@a cch tiCp cIn ny l lm t2n th#1ng hP miVn nhiVm, lm yCu c1 thJ v lm cho cc b: phIn v m trong c1 thJ dV b t2n h9i h1n, khng chH &5i vAi ung th# hiPn c m cn &5i vAi sN pht sinh cc ung th# mAi.