EPLAN - P8 - 1 - 9 - 10 - Upute Za Rad

EXOR d.o.o.
Informatiki inenjering
za istraivanje, razvoj, proizvodnju i trgovinu
elektronikih sistema, ureaja i programa
MB: 3686914
Bani 73a, HR -10 010 Buzin, HRVATSKA

Tel.:+385 (1) 66 51 872, Fax.:+385 (1) 66 78 888, e-mail: eplan@exor.hr, web: www.exor.hr
Na znak:
Autor:
Datum:
Verzija:
10-09-0269-0001
Dario Novak
6. kolovoz 2009
Rev. 1
Upute za rad za
ver. 1.9.10 (SP)
SADRAJ:
1.
INSTALACIJA.................................................................................................. 5
2.
PODEENJE SUELJA..................................................................................... 7
2.1.
2.2.
2.3.
3.
RAD S PROJEKTOM ...................................................................................... 13

3.1.
3.2.
3.3.
4.
OTVARANJE POSTOJEE STRANICE ...................................................................... 23

OTVARANJE NOVE STRANICE.............................................................................. 24
ZATVARANJE STRANICE .................................................................................... 26
PODEENJE STRANICE PRIJE CRTANJA .................................................................. 26
GRID .......................................................................................................... 26
SIMBOLI ....................................................................................................... 28
5.1.
5.2.
5.3.
6.
OTVARANJE POSTOJEEG PROJEKTA..................................................................... 13

OTVARANJE NOVOG PROJEKTA ........................................................................... 14
ZATVARANJE PROJEKTA .................................................................................... 22
RAD SA STRANICAMA .................................................................................. 23

4.1.
4.2.
4.3.
4.4.
4.4.1.
5.
RADNO OKRUJE (WORKSPACE)........................................................................7

TRAKA S ALATIMA (TOOLBAR)...........................................................................8
KRATICE (SHORTCUT) .................................................................................. 11
BAZE SIMBOLA .............................................................................................. 28

F ILTERI ....................................................................................................... 29
INSERTIRANJE SIMBOLA ................................................................................... 33
RAD SA SHEMOM ......................................................................................... 36

6.1.
6.2.
6.3.
6.3.1.
6.3.2.
6.4.
6.4.1.
6.5.
6.6.
6.7.
6.7.1.
6.7.2.
6.7.3.
6.7.4.
6.7.5.
6.8.
6.9.
LOKACIJE ..................................................................................................... 36
OPENITI UREAJI (BLACK BOX) ..................................................................... 42
STEZALJKE (TERMINALS).................................................................................. 51
INSERTIRANJE STEZALJKI.................................................................................. 51
PODEENJE STEZALJKI ..................................................................................... 52
RELEJI/SKLOPNICI.......................................................................................... 62
KORITENJE SLOBODNIH KONTAKATA DEFINIRANOG RELEJA .................................... 67
MOTORSKA ZATITNA SKLOPKA .......................................................................... 69
INSERTIRANJE UREAJA ................................................................................ 70
PLC ........................................................................................................... 72
PLC MAKROI ............................................................................................. 72
PREDEFINIRANJE PLC OVERVIEW-A ................................................................. 77
PREDEFINIRANJE PLC CONNECTION POINTA (DI) U NAVIGATORU ............................ 78
KORITENJE I/O SIGNALA POMOU MAKROA....................................................... 80
KORITENJE PREDEFINIRANIH I/O SIGNALA IZ NAVIGATORA.................................... 81
POTENCIJALI................................................................................................. 85
SIMBOLI SPAJANJA.......................................................................................... 90
2 / 231
6.10. KABELI ........................................................................................................ 93

6.10.1. KABEL SA SHIELDOM.................................................................................... 99
6.11. ICE/VODII............................................................................................... 101
6.12. KATALOG (PARTS MANAGEMENT)...................................................................... 104
6.12.1. DEFINIRANJE NOVOG UREAJA U KATALOGU ..................................................... 104
6.12.2. DEFINIRANJE NOVOG RELEJA U KATALOGU ....................................................... 114
6.12.3. DEFINIRANJE NOVE MOTORSKE ZATITNE SKLOPKE U KATALOGU............................. 117
6.12.4. DEFINIRANJE NOVOG KABELA U KATALOGU ....................................................... 119
6.12.5. GENERIRANJE PODATAKA U BAZI NA OSNOVU PODATAKA IZ SHEME .......................... 121
7.
IZVJETAJI (REPORTI).............................................................................. 123

7.1.
7.2.
7.3.
7.4.
IZVJETAJI UZ POMO OPCIJE REPORTS ........................................................... 123

IZVJETAJI UZ POMO OPCIJE TEMPLATE.......................................................... 130
F ILTRIRANJE PODATAKA ................................................................................. 131
SORTIRANJE PODATAKA ................................................................................. 133
8.
IZVJETAJI U MS EXCEL FORMATU ....................................................... 136
9.
IZVOZ / UREIVANJE / PONOVNI UVOZ PODATAKA .............................. 142
10.
BACKUP ................................................................................................... 146
11.
PRINT ...................................................................................................... 149
12.
GRAFIKA.................................................................................................. 151
13.
SIMBOLI.................................................................................................. 161
13.1. NOVA BAZA SIMBOLA ..................................................................................... 161

13.2. NOVI SIMBOL .............................................................................................. 162
14.
FORME ..................................................................................................... 173
14.1. UREIVANJE SASTAVNICE ............................................................................... 173

14.2. UREIVANJE FORMI ...................................................................................... 183
14.2.1. LISTA MATERIJALA .................................................................................... 183
14.2.2. PRIKLJUNI PLAN ...................................................................................... 188
15.
RAD S 1-POLNIM SHEMAMA .................................................................. 194
15.1.
15.2.
15.3.
15.4.
15.5.
15.6.
15.7.
16.
1-POLNA BAZA SIMBOLA ................................................................................. 194

KREIRANJE 1-POLNE LINIJE .......................................................................... 195
RAD S PLACEHOLDER OBJECTOM.................................................................... 205
RENUMERIRANJE ELEMENATA ........................................................................... 207
UREIVANJE PODATKA ELEMENAT ..................................................................... 208
DEFINIRANJE KATALOKIH BROJEVA STRUJNOG KRUGA ............................................ 210
RAD S ACAD PODLOGAMA .............................................................................. 211
RAD S DISPOZICOJOM ELEMENATA ORMARA...................................... 213
16.1. DEFINIRANJE TIPA STRANICE I MJERILA .............................................................. 213

16.2. DEFINIRANJE GABARITA ORMARA ...................................................................... 214
3 / 231
16.3.
16.4.
16.5.
16.6.
17.
DEFINIRANJE KANALICA / DIN LETVI / RACK-OVA ................................................ 217

POSTAVLJANJE ELEMENATA IZ SHEME ................................................................. 219
POSTAVLJANJE ELEMENATA DIREKTNO IZ BAZE PODATAKA ........................................ 224
IZRADA LEGENDE ORMARA .............................................................................. 224
PROVJERA GREAKA .............................................................................. 226
4 / 231
1. Instalacija
Umetne se instalacijski CD EPLAN Electric P8 1.9 SP International u CD-ROM te se
instalira na eljeni disk na raunalu. Instalacija se moe obaviti u bilo koji folder na bilo
koji disk na raunalu ili na intranet.
5 / 231
NAPOMENA!
Podaci za projekt mogu biti pozicionirani na bilo kojemu mjestu na hard disku ili
mrenom disku no radi organizacije podataka i upravljanja podacima predlae se da se
koristi instalacijska struktura kao prema slici gore.
Pozicija direktorija se moe definirati u parametrima:

[ Options Settings User Management Direktories ]
6 / 231
2. Podeenje suelja
2.1.
Radno okruje (WORKSPACE)
Radno okruje koje e se koristiti u projektu se izabire preko opcije u izborniku:

[View Workspace]
Radno okruje sadri odreene kombinacije/izbor toolbara koji moe ubrzati proces
izrade shema ili ureivanje podataka.
Ukoliko se eli kreirati vlastito radno okruje, potrebno je prvo podesiti raspored
toolbara i navigatora a zatim pritiskom na gumb
okruje.
kreira se novo vlastito radno
.
Svaka izmjena na radnom okruju mora biti snimljena pritiskom na gumb
Inae, prilikom novog pokretanja programa EPLAN nee prepoznati izmjene.
Izborom odreenog radnog okruja u odreenom trenutku moe znaajno ubrzati rad
(npr. Prilikom slobodnog grafikog crtanja koristi se radno okruje Mechanical
design ili prilikom ureivanja formi/simbola poziva se radno okruje Master dana
editor).
Svako radno okruje moe se exportirati na jednoj radnoj stanici pritiskom na gumb
te na drugoj radnoj stanici importirati pritiskom na gumb
Na taj nain jednostavno prenosimo podeenja s raunala na raunalo.
7 / 231
2.2.
Traka s alatima (TOOLBAR)
Traku s alatima moe svatko kreirati prema svojim potrebama i zahtjevima. Princip rada
je kao u MS Office .
Pokrene se ureivanje alatne trake na Options Toolbars Customize
Klikne se na gumb NEW te se kreira novi alatna traka (npr. Personal) pa OK.
Pojavi se prazna alatna traka koja se popunjava
8 / 231
Popunjavanje alatne trake se odvija tako to se izabere kartica Commands
Izabere se kategorija Default te se s opcijom drag & drop prenesu opcije Edit
properties i Edit fuction dana in table (vidi oznaene opcije na slici gore).
Zatim se izabere kategorija Menu te se s opcijom drag & drop prenese opcija
Edit:Text:Move properties text. Prilikom ove akcije pojavi se sljedei prozor
9 / 231
Pod opcijom Image file se klikne na [] gumb te se izabere odreena ikonica za ovu
funkciju.
Ikonica je u JPG formatu veliine 16x16 koju se moe kreirati pomou raznih
programa za izradu ikonica ( besplatni program za izradu ikonica moete pronai na
sljedeoj web stranici: http://www.icofx.xhost.ro/ )
Veliki broj ikonica moete pronai i na naem FTP serveru
(ftp://eplan.exor.hr/ePLAN/Toolbars/)
Ukoliko se ne izabere niti jedna ikonica, nego se samo pritisne opcija OK, tada se pojavi
slika .
Nakon toga se alatna traka pozicionira na eljeno mjesto unutar radnog okruja.
NAPOMENA!
Prilikom redizajna alatne trake potrebno je kliknuti na opciju SAVE kako bi alatna
traka bila usnimljena u postojee radno okruje. Ukoliko to nije napravljeno alatna
traka nee biti snimljena/vidljiva kod sljedeeg pokretanja programa EPLAN.
Bilo koja opcija iz izbornika ili komanda moe biti postavljena na alatnu
traku!
10 / 231
2.3.
Kratice (SHORTCUT)
ele li se kreirati kratice za odreene komande, koje e znaajno ubrzati rad, potrebno
je pokrenuti opciju za kreiranje kratica: Options Keyboard shortcuts
Pritiskom na opciju Create pojavi se kartica za kreiranje kratica.
Definira se kratica te se izabere opcija OK.

Za svaku komandu moe se definirati i vie od jedne kratice.
eli li se odreena kratica izbrisati, potrebno je u prozoru Assigned shortcut keys
oznaiti kraticu te kliknutu gumb Remove.
11 / 231
Kratice se definiraju (i spremaju) za razinu korisnika u OptionsSettingsUser

ManagementKeyboard shortcuts te se na jednostavan nain prenose s raunala
na raunalo pomou opcije Export/import
12 / 231
3. Rad s projektom
3.1.
Otvaranje postojeeg projekta
eli li se otvoriti postojei projekt potrebno je odabrati na izborniku Project Open
Izabere se projekt, te se otvori s opcijom Open.

U bilo kojemu trenutku je mogue otvoriti 2 ili vie projekta u jednom trenutku te
izmeu njih izmjenjivati podatke.
13 / 231
Projekt se moe otvoriti i preko izbornika Project Management (ukoliko ste kupci
EPLAN Electric P8 Professionala).
Izabere se projekt, te se otvori s opcijom Open.
3.2.
Otvaranje novog projekta
Novi projekt se otvara na osnovu predloka (TEMPLATEA). Predloak moete sami

kreirati ili moete koristiti postojei.
Postoje 2 tipa predloka:
1. Project template Predloak koji sadri kompletno sva podeenja
programa/parametara (sastavnice,forme, simboli, numeriranja,) i koji moe biti
personaliziran za svaku firmu posebno (Type of file - ekstenzija *.ept)
2. Basic project - Predloak koji sadri kompletno sva podeenja
programa/parametara (sastavnice,forme, simboli, numeriranja,) ali i kompletno
sve stranice odreenog projekta i koji takoer moe biti personaliziran za svaku
firmu posebno (Type of file - ekstenzija *.zw9)
Predloci se mogu kreirati na ProjectOrganizeCreate basic project ili Create
project template.
14 / 231
Prethodno, prije kreiranja predloaka, je potrebno podesiti parametre

(OptionsSettingsProject<Ime projekta>) kako bi podeenja bila ukljuena
u predloak.
Novi projekt se otvara preko opcije ProjectNew ili New (Wizard)
NAPOMENA!
Basic project i Project template se mogu koristi uz opciju New (Wizard) a Basic
project uz opciju New.
Prilikom izbora opcija, EPLAN automatski izabire jedan od predloaka!
Ukoliko se izabere opcija New(Wizard) pojavi se sljedea kartica
Pod Project name se upie <Ime projekta> dok se kod Template klikne na [] te se
se izabere novo kreirani personalizirani predloak.
Nakon toga se klikne na opciju Next
15 / 231
Pod strukturom se izabire struktura projekta i adresiranje komponenata po IEC

standardu. Klikne li se na [] pojavi se sljedea kartica na kojoj e se dati detaljnija
pojanjenja
16 / 231
Po IEC/DIN za 2007 godinu pojavljuju se sljedee oznake:

==
=
++
+
Functional assignment
Higher-level function
Installation site
Mounting location
to znai ukoliko se izabere opcija koja je gore navedena (Higher-level function and
Mounting location) da e adresa svake grupe elementa biti npr. =ST1+RO1-F1
(Osigura F1 u polju ST1 i ormaru RO1). Na taj nain jednostavno se raspoznaju
elementi, filtriraju, komuniciraju
U svakom trenutku projekta se moe promijeniti struktura oznaavanja elementa.
Izmjena dovodi samo do promjene adrese (npr. Izabere li se opcija Sequential
numbering tada je adresa osiguraa samo F1).
NAPOMENA!
Svakako treba biti oprezan s izmjenama jer se moe desiti da pri promjeni na
Sequential numbering umjesto =ST1+RO1-F1 i =ST1+RO2-F1 imamo dva puta
F1 to dovodi do greke i dupliciranja oznake
Nakon to se podesila struktura za elemente i stranice klikne se ponovno na Next te se
pojavi kartica Numbering.
17 / 231
Standard plot frame izabere se eljena sastavnica za projekt.

DT numbering odredi se nain numeriranja elemenata prilikom postavljanja na
stranicu strujne sheme (npr. Identifier + counter znai za osigura je identifier F a 1 je
redni broj)
PLC numbering odreuje se nain numeriranja PLC signala (I/O ili E/A ili
ABRADLEY)
Ponovno se klikne na opciju Next te se pojavi kartica Properties
U polja Value se upisuju podaci o projektu a koji e se vidjeti na svakoj stranici

sastavnice ili na naslovnici.
Ukoliko se eli dodati novo polje za upis podataka klikne se na gumb New (
izabere eljeni Property (npr.stupanj zatite ormara).
18 / 231
) te se
Klikne se OK te se pojavi u Project property izabrano polje Degree of

protection u koje se upie eljeni podatak a koji e biti vidljiv na svim stranicama
projekta, ukoliko je postavljen u sastavnicu.
ele li se trajno udaljiti odreen Property iz Project property potrebno je prvo

oznaiti red, zatim izbrisati podatak iz polja Value pritiskom na desni klik mia pa
DELETE te nakon toga pritisnuti gumb
projekta.
kako bi udaljili polje/red iz Property
Ukoliko brisanje nije raeno na ovaj nain, tada e se polje ponovno pojaviti kod
sljedeeg otvaranja projekta.
Takoer je mogue odreena polja prilagoditi svojim potrebama i zahtjevima. Postoje
polje User supplementary fild 1-100 koje je mogue prilagoditi prema svojim
eljama.
Slobodna polja za upis (User supplementary fild) se nalaze na
OptionsSettingsProject<Ime projekta>Management
Supplementary fields
19 / 231
Npr. u polje User supplementary fild 1 se upie podatak Broj knjige koji e se
pozvati u Project property prema gore navedenom primjeru
NAPOMENA!
Ovi podaci su na razini projekta te ulaze u Project template ili Basic project,
to znai da svaka firma moe kreirati 100 slobodnih polja za razinu projekta te 100
polja za razinu stranice za upis vlastitih podataka.
Kada se upiu svi podaci klikne se na gumb Finish i otvaranje novog projekta je
dovreno.
20 / 231
Ukoliko je potrebno bilo koji podatak izmijeniti, mogu je ponovno vratiti se na polje
Project property pomou opcije ProjectManagement, kartica Property te
pritisnuti gumb Edit. Nakon to se izmjene podaci potrebno je kliknuti na gumb Save.
No, ova opcija vrijedi samo ukoliko ste kupci licenci EPLAN Electric P8 Professionala.
U suprotnom do Project property je mogue doi tako da se postavi na <Projekt>
u Page navigatoru pa desni klik mia ProjectProperties ili samo opcija
ProjectProperties
21 / 231
3.3.
Zatvaranje projekta
Projekt je mogue zatvoriti samo pomou opcije u izborniku Project Close ili tako da
se postavi na <Projekt> u Page navigatoru pa desni klik mia ProjectClose
22 / 231
4. Rad sa stranicama
4.1.
Otvaranje postojee stranice
Ukljui se Page navigator preko opcije u izborniku PageNavigator (F12

shortcut), odabere se eljena stranica u navigatoru te se izabere opcija u izborniku
PageOpen ili desni klik mia u navigatoru, na stranici pa opcija Open ili jednostavno
dvoklik na eljenu stranicu.
eli li se otvoriti 2 ili vie stranica istovremeno, tada se postavi u navigator na eljenu
stranicu te se izabere opcija Open in new window.
Ukoliko je ukljuena opcija u izborniku ViewWorkbook tada je mogue jednostavno
kretati se po otvorenim stranicama preko Sheeta kao u MS Excelu
Kretanje po stranicama projekta jednostavno je putem opcije Page up i Page

down na tipkovnici ili preko izbornika PagePrevious page ili Next page
23 / 231
4.2.
Otvaranje nove stranice
Postavi se u Page navigator na <Projekt> ili stranicu (ukoliko ve postoji) pa ili desni
klik mia pa opcija New ili u izborniku PageNew (Ctrl+N shortcut kao u MS
Windows) te se pojavi sljedei prozor za upis podataka
Full page name upisuje se smjetaj stranice unutar polja/lokacije. Ova stranica je
usmjetena u polju =ST1 i ormaru +RO1 i svaki element na toj stranici e zaprimiti
dotinu adresu.
Page type izabire se tip stranice na kojoj se crta shema (Multi-line ili Single line za
sheme, Graphics za grafiku,)
Page description upisuje se ime stranice koju crtamo. eli li se dvojezino (ili
viejezino) pisati opis, klikne se na polje Value pa desni klik mia i Multilingual
input te se pojavi prozor u kojemu je mogue istovremeno pisati vie jezika.
24 / 231
Polje Properties
Scale oznaava trenutno mjerilo
Grid trenutanu mreu za crtanje
Plot frame ovdje se izabire sastavnica za razinu ove stranice a koja je drukija nego
ona iz predloka koju smo prethodno definirali i vrijedi za sve stranice projekta
Contact image margin (in Path) ovdje se upisuje udaljenost kontakata
releja/sklopnika za razinu stranice udaljene od dna stranice
moe se pozvati bilo koji dodatni Property iz popisa za razinu ove
Pomou opcije
stranice.
Nakon to se unesu eljeni podaci, klikne se OK i stranica je kreirana.
eli li se u bilo kojemu trenutku neto izmijeniti u Property stranice, postavi se na
stranicu u Page navigatoru, pa desni klik mia i izabere se opcija Properties ili se
oznai stranica pa preko izbornika EditProperties ponovno otvori kartica za
ureivanje podataka stranice.
25 / 231
4.3.
Zatvaranje stranice
Stranica se zatvara na nain da se postavi na stranicu u Page navigatoru pa desni klik

mia i izabere se opcija Close ili preko izbornika PageClose ili samo u desni ugao
stranice pa kliknemo na
i zatvori se stranica.
4.4.
Podeenje stranice prije crtanja
Prije nego to se krene s crtanjem strujnih shema mogue je podesiti nekoliko stvari koji
e olakati sami proces crtanja.
4.4.1. Grid
Vidjeli smo da je GRID mogue promijeniti na propertisu stranice, no to je takoer
mogue raditi na vrlo jednostavan nain pritiskom na jedan od sljedeih gumbova:
Pritiskom na slovo (A, B, C, D, E) izabire se jedan od gridova koji se prethodno podesi u
parametrima na: OptionsSettingsUserGraphical editingGeneral
26 / 231
Trenutno stanje ukljuenog grida mogue je vidjeti u Status baru u desnom donjem
uglu
(ON znai da je grid ukljuen i da je 2mm).
Predlaemo da se OBAVEZNO ukljui grid pomou opcije u izborniku Options Snap
to grid ili ikonica na toolbaru
eli li se ona i vizualno vidjeti tada se ukljui opcija ViewGrid ili ikonica na toolbaru
.
Predlaemo da standardni grid za elektriku bude 2mm ili 4mm.
27 / 231
5. Simboli
5.1.
Baze simbola
Prije nego to se krene s crtanjem strujnih shema, potrebno je podesiti/provjeriti baze

simbola koje se koriste u projektu.
Podeenje baza simbola se nalazi na OptionsSettingsProject<Ime
projekta>ManagementSymbol libraries
Klikne se na polje Symbol libraries na [] te se izabere eljena baza simbola <baza

simbola>.slk.
Na EXOR FTP serveru je mogue pronai baze simbola za instalacije, vatrodojavu i
zatitu te 1-polnu bazu simbola za EPLAN Electric P8 Comapct.
Definirane baze simbola su takoer dio Project templatea i Basic projecta.
Kasnije e biti objanjeno kako je mogue kreirati vlastitu bazu simbola i simbole u njoj.
28 / 231
5.2.
Filteri
Filteri omoguavaju da se u odreenom trenutku vidi odreena baza simbola i na taj

nain si smanjite vrijeme pronalaenja odreenih simbola.
Filtera je mogu imati vie od jednog i prema preporuci ih je zgodno koristiti u
odreenom trenutku.
Npr. Kada se crta 3-polna shema, tada se koristi filter koji ukljuuje samo 3-polne
simbole, kada se crtaju 1-polne sheme prema analogiji se ukljuuje filtar za 1-polne
simbole ili kada se crtaju sheme za instalacije tada se ukljuuje filtar koji poziva bazu
simbola za instalacije.
Kako kreirati vlastiti filter? Ukljui se simbol navigator pomou Project dataSymbols
Klikne se na [] pokraj opcije filter pa se pojavi novi prozor:
29 / 231
Na prozoru filter klikne se na gumb

kojemu se definira <Ime filtera>
pokraj opcije Scheme te se pojavi prozor u
30 / 231
Klikne se OK te se ponovno pojavi prozor u kojemu se mora definirati koja baza e biti
ukljuena s dotinim filterom
Klikne se na [] u polju Value te se oznai baza simbola INSTALACIJE i klikne na

opciju OK.
31 / 231
I na taj nain uz filer Instalacije je pridruena baza simbola INSTALACIJE
Da bi filter Instalacije aktivirali potrebno je oznaiti
32 / 231
5.3.
Insertiranje simbola
Da bi pozvali simbol i postavili ga na stranice sheme potrebno je odraditi jedan od

sljedeih nain:
Pomou funkcije u izborniku InsertSymbol
Pomou ikonice na menu-iju
Desni klik mia pa Insert simbol
Pomou tipke Insert na tipkovnici
Nakon to se izabere i pozove simbol, prije nego to se postavi na stranicu (prije lijevog
klika mia ili Enter na tipkovnici), mogue ga je rotirati pomou tipke TAB na tipkovnici
ili pritiska (i drite) tipke CTRL + rotacija mia za 360C.
Naravno, prilikom izbora simbola mogue je odmah izabrati rotirani simbol.
U standardnoj bazi simbola ima 750 simbola i svaki simbol je prikazan s 8 varijanti (090-180-270 te mirror svake od 4 varijante)
Da bi vidjeli varijante simbola ukljui se opcija u izborniku ViewGraphical preview

Nakon to se postavi simbol na eljeno mjesto u strujnoj shemi pojavi se kartica za
definiranje podataka simbola a koja e biti kasnije objanjena za svaki pojedinani tip.
33 / 231
Prilikom postavljanja simbola on automatski zaprimi ime prema podeenjima u

parametrima (Prilikom otvaranja projekta smo definirali Identifier + Counter).
U ovome sluaju F1, sljedei element e imati F2 Fn.
eli li se postaviti npr. 5 osiguraa, postavi se prvi i njegovo ime je F1. Nakon toga se
klikne desni klik mia i izabere se opcija Duplicate, selekcionira se element F1, odredi
se udaljenost izmeu elemenata te se klikne lijevom tipkom mia ili opcija Enter na
tipkovnici te se pojavi prozor u kojemu se upisuje koliki broj elemenata jo elimo
Klikne se OK te se pojavi sljedei prozor u kojemu se izabere opcija Number da

automatski nastavlja numerirati elemente.
Kao rezultat imamo:
Udaljenost izmeu prva 2 elementa je prenesena na sve ostale elemente a usput su i

automatski numerirani.
34 / 231
Nain na koji e se odvijati numeriranje elemenata mogue je prethodno podesiti u

parametrima na OptionsSettingsProject<Ime projekta>Devices
Numbering(offline)
Ukoliko se eli izmijeniti nain numeriranja (npr. Page+Identifier+counter), tada se u

Scheme izabere neki drugi standardni nain ili se kreira vlastiti. Kreiranje novog
formata je na ovoj kartici.
Da bi ispred elementa imali oznaku - potrebno je takoer prethodno podesiti
parametre na OptionsSettingsProject<Ime projekta>Devices
General
35 / 231
Ukoliko se oznai element, znai da e imati oznaku - a ako nije oznaen element ,
znai da je nema ispred.
NAPOMENA!
Numeriranje/renumeriranje se moe obaviti u bilo kojemu trenutku projekta, dok

parametri vrijede tek od trenutka kad su postavljeni, to znai da se ne odnose na
prethodno postavljene elemente.
6. Rad sa shemom
6.1.
Lokacije
Lokacije ili tzv.Location box predstavlja, unutar EPLAN-a, podruje koje ne pripada
dotinoj stranici ali se zbog razumijevanja ili jednostavnosti prikaza crta na dotinoj
stranici. Do opcija za crtanje Location box-a se dolazi preko
InsertBox/Connection point/Mounting panelLocation box (Shortcut
CTRL+F11) ili pomou ikonice na alatnoj traci
Predlaemo da se pravokutnik crta s lijeva na desno i odozgo prema dolje jer EPLAN tim
redoslijedom ita podatke na stranici.
36 / 231
Prema slici, Motor M1 se nalazi u lokaciji +ST10 a nacrtan je na stranici +ST1

Prilikom crtanja lokacije pojavljuju se kartica Identifier na kojoj se definiraju podaci o
lokaciji.
Displayed DT
Function text
Technical
characteristic
Engraving text
Upisuje se oznaka lokacije s obavezom upisa znaka +

Istu oznaku (ali bez znaka +) mogue je upisati i u polje
mounting location
Moe se koristiti za opis lokacije
Upisuju se eljeni tehniki podaci o lokaciji
Upisuju se podaci za natpisne ploice ormara
37 / 231
Na kartici Display se definiraju fontovi, poravnanja, boje, layeri
Property arrangment
Text size
Colour
Aligment
Angle
Layer
Font
Font style
Row spacing
Paragraph spacing
Pomou ove opcije se definira pozicija teksta u odnosu na

objekt, u ovome sluaju lokacijski box
Definira se veliina fonta
Definira se boja fonta
Poravnanje teksta u odnosu na insertion point teksta
Kut teksta, moe se izabrati jedan od ponuenih ili upisati
runo, npr.37,44C
Svaki tekst ( u ovome sluaju oznaeni Device tag
(visible) je EPLAN layer EPLAN400, layer se moe
zamijeniti kreirati novi ili predfinirati za sve elemente u
Layer managementu (OptionsLayer Management)
Izabire se jedan od predefiniranih fontova koji se nalaze na:
OptionsSettingsCompanyGraphical
editingFonts
Definira se format fonta za oznaeni propertis elementa
Razmak izmeu redova teksta
Pomak paragrafa
38 / 231
Property arrangement omoguava da se podesi kartica i na taj nain zekstovi

elementa na eljeni nain:
Nakon toga se klikne na ikonicu Save

dotinom podeenju:
koja nam omoguava da definiramo ime
Ukoliko oznaimo opciju Use as default tada e nam EPLAN kod svakog ponovnog
insertiranj ovoga boxa ponuditi ista podeenja. Ponudi isto podenje za isti tip
elemenat ili simbola.
Druge opcija se mogu izabrati pomou padajue strelice
Ukoliko ne elimo koristiti vie ovo podenje tada je izbriemo klikom na opciju Delete
.
39 / 231
Na kartici Symbol/Function data se odabire/mijenja fiziki izgled dotinog elementa
U kasnijim primjerima e biti vie panje posveeno navedenoj kartici.
40 / 231
Na kartici Format se definiraju fizika podeenja linije location boxa
Line thickness
Color
Line type
Pattern lenght
Line end stile
Layer
Rounded
Definira se debljina linije location boxa

Definira se boja linije
Definira se tip linije
Kod isprekidane linije, definira se koliki je razmak izmeu 2
crtice i kolika je duina crtica
Definira se tip zavretka linije
Linije je definirana kao EPLAN layer EPLAN307, layer se
moe zamijeniti, kreirati novi ili predfinirati za location box
u Layer managementu (OptionsLayer Management)
Definiraju se kutovi pravokutnika location boxa, ukoliko je
opcija oznaena definira se radijus zaobljenosti
pravokutnika
41 / 231
6.2.
Openiti ureaji (BLACK BOX)
Black box se koristi u sluajevima gdje nije mogue drugaije prikazati odreeni
element, ve se prikazuje na ovaj nain. Za svaki ovakav element je mogue definirati
ime, kataloki broj, prikljuke to ga svrstava u red punopravnog i funkcionalnog EPLAN
elementa.
Black box se najee koristi kao prikaz kompleksnog elementa kao to su energetski
prekidai i releji, frekventni pretvarai
Black box ima mogunost distributivnog prikaza kroz stranice po principu glavnog i
pomonog elementa to e kasnije biti detaljno objanjeno.
Ovaj element pozivamo preko izbornika InsertBox/Connection point/Mounting
panelBlack box ili pomou ikonice na alatnoj traci
.
Kao i kod lokacijskog boxa predlaemo da je smjer povlaenja pravokutnika s lijeva na
desno odozgo prema dolje.
Nakon to smo povukli pravokutnik black boxa pojavljuje se sljedea kartica za
definiranje podataka.
42 / 231
Princip popunjavanja kartice je slian kao i kod location boxa

Displayed DT
Full DT
Technical
characteristics
Function text
Engraving text
Remark
Supplementary field 1
Program automatski predlae ime po principu prvog

sljedeeg slobodnog broja. Manualni upis je uvijek mogu.
Adresa koju EPLAN vidi u punom obliku
Definiraju se tehniki podaci elementa ili se automatski
prepisuju iz kataloga ukoliko je kataloki broj izabran i
ukoliko je navedena karakteristika ispunjena u katalogu.
Inteligentan tekst koji opisuje element i koji automatski
dolazi u sve izlazne liste (popis opreme, prikljuni plan,)
Podatak za natpisne ploice
Slobodan dodatni podatak koji moe biti traen u izlaznim
listama
listama
eli li se ubaciti neki novi dodatni property potrebno je kliknuti na opciju New
pozvati dodatni eljeni podatak.
43 / 231
Na kartici Display se definiraju fontovi, poravnanja, boje, layeri
Property arrangment
Text size
Colour
Aligment
Angle
Layer
Font
Font style
Row spacing
Paragraph spacing
Pomou ove opcije se definira pozicija teksta u odnosu na

objekt, u ovome sluaju lokacijski box
Definira se veliina fonta
Definira se boja fonta
Poravnanje teksta u odnosu na insertion point teksta
Kut teksta, moe se izabrati jedan od ponuenih ili upisati
runo, npr.37,44C
Svaki tekst ( u ovome sluaju oznaeni Device tag
(visible) je EPLAN layer EPLAN400, layer se moe
zamijeniti kreirati novi ili predfinirati za sve elemente u
Izabire se jedan od predefiniranih fontova koji se nalaze na:
OptionsSettingsCompanyGraphical
editingFonts
Definira se format fonta za oznaeni propertis elementa
Razmak izmeu redova teksta
Pomak paragrafa
44 / 231
NAPOMENA!
Kartica DISPLAY je po funkcionalnosti ista za sve elemente pa nee biti naknadno

spominjana osim u dodatnim napomenama ili potrebama!
Na kartici Symbol/function data biti e djelomino objanjene odreene postavke,
detaljnije e biti objanjeno u kompleksnijim ureajima.
Vidljivo je da Black box dolazi iz baze simbola Special i da je pod rednim brojem 0
te da je definiran po funkciji kao Black box.
Bitno je napomenuti da je nuno da element bude definiran kao Main function koji
sadrava karticu Parts i kataloke brojeve. Ukoliko je element prikazan na vie
stranica/lokacija tada e svaki sljedei element biti definiran kao Auxiliary element to
u ovome sluaju znai da NEE biti oznaena opcija Main function.
Element e funkcionirati po principu glavnog i pomonog elementa i biti e meusobno
povezan sa tzv. Cross-referencama (vidi sliku)
45 / 231
Prvi na stranici 1 e bit definirani kao GLAVNI element:
Drugi na stranici 2 e biti definiran kao POMONI element:
Ova opcija (Main function) se nalazi i na prvoj glavnoj kartici propertis.
46 / 231
Kartica Parts je vidljiva samo kod Main function i na njoj se definira kataloki broj
elementa.
Pritiskom na polje Part number pristupa se direktno u EPLAN parts management

(KATALOG)
Kako bi se brzo i efikasno pronaao traeni element, ukljui se filter koji pretrauje
bazu po tipu elementa i na taj nain skrati vrijeme pronalaenja kljunog elementa.
47 / 231
NAPOMENA!
Svaki element moe imati i vie katalokih brojeva ukoliko su potrebiti za popis
opreme. Mogue je dodati na isti nain i svu potrebnu dodatnu opremu koja e biti
sadrana u popisu opreme (npr. DIN letvu, graninike, pomone blokove,)
48 / 231
Na kartici Format se definiraju fizika podeenja linije black boxa
Line thickness
Color
Line type
Pattern lenght
Line end stile
Layer
Rounded
Definira se debljina linije black boxa

Definira se boja linije
Definira se tip linije
Kod isprekidane linije, definira se koliki je razmak izmeu 2
crtice i kolika je duina crtica
Definira se tip zavretka linije
Linije je definirana kao EPLAN layer EPLAN305, layer se
moe zamijeniti, kreirati novi ili predfinirati za black box u
Definiraju se kutovi pravokutnika black boxa, ukoliko je
opcija oznaena definira se radijus zaobljenosti
pravokutnika
49 / 231
Od tekue verzije (1.9 SP) mogue je location i black box-ove nacrtati i pomou polyline
linije. Predlaemo da ove simbole stavite kao ikonice toolbara i na taj nain ih pozivate.
Black box pozivamo iz baze simbola Special s imenom DC2, redni broj 46.
Location box pozivamo iz baze simbola Special s imenom SC2, redni broj 52.
50 / 231
6.3.
Stezaljke (Terminals)
6.3.1. Insertiranje stezaljki

Stezaljke se pozivaju iz baze simbola (InsertSymbols ili preko navigatora Project
dataSymbols ili ikonice preko alatne trake ili desni klik mia pa Insert symbol),
nalaze se pod rednim brojem 30 u bazi simbola IEC_Symbol te pod X oznakom po
IEC standardu.
Ukoliko se eli u jednom trenutku postaviti vie od jedne stezaljki mogue je koristiti
jedno od predloenih rjeenja.
Postavi se stezaljke s lijeve strane iznad U1:L1, klikne se lijeva tipka mia i dri
se pritisnuta te se povlai udesno prema U1:PE, ukoliko elimo da je linija ravna
prilikom povlaenja stezaljke s lijeva udesno klikne se na tipkovnici X (ne smije
biti ukljuen Caps Lock), nakon to se povuklo svih 5 stezaljki, pusti se lijeva
tipka mia i proces je dovren
Postavi se stezaljke s lijeve strane iznad U1:L1, klikne lijeva tipka ili ENTER za
potvrdu imena X1:1. Nakon toga se klikne desna tipka mia i izabere opcija
Duplicate, zaokrui se stezaljka X1:1 te se odredi razmak izmeu stezaljki (u
ovom sluaju se postavi iznad U1:L2), nakon toga se upie koliina (koliko
stezaljki e biti jo postavljeno) pa se na kartici Insert mode odabere Number
kako bi program nastavio numerirati stezaljke i klikne se OK te se pojavi isti
rezultat kao u prethodnom primjeru
51 / 231
Isti nain dupliciranja je mogu i kod svih ostalih elemenata!

Naravno, uvijek je mogu nain i da se postavlja 1 po 1 stezaljka a program
automatski numerira sve stezaljke koje su na istoj horizontalnoj ravnini.
Prilikom ovoga naina postavljanja stezaljki, mogue je koristit STEP
(OptionsIncrement ili shortcut S na tipkovnici) u kojemu se odreuje razmak
izmeu pojedinanih elemenata. Step u ovome sluaju ne znai koliko mm ve
koliko gridova skae (npr. ako je step 4 a grid 2mm onda je razmak izmeu 2
stezaljke 4 x 2 = 8mm).
6.3.2. Podeenje stezaljki
Ukoliko se ele podesiti podaci, potrebno je napraviti dvostruki klik na stezaljku pri emu
se otvara prozor : Properties (components): Terminals
Na krtici Insert mogue je podesiti sljedee podatke:
52 / 231
Displayed DT
Full DT
Designation
Connection point
designation
Level
Function text
Technical
characteristics
Engraving text
Remark
Supplementary field 1
Search direction for
transferring the
device tag
Multiple entries
allowed
Sorting (graphical)
Program automatski predlae ime po principu prvog

sljedeeg slobodnog broja. Manualni upis je uvijek mogu.
Adresa koju EPLAN vidi u punom obliku
Redni broj stezaljke. Program predlae prvu sljedeu
slobodnu stezaljku. Manualni upis je takoer mogu.
Predstavlja opis stezaljke po principu da je ovo stezaljka
broj 1 ali je na nju prikljuen potencijal L1
Ukoliko su stezaljke viekatne tada se ovdje upisuje broj
kata a koji je vidljiv u prikljunim planovima.
Inteligentan tekst koji opisuje element i koji automatski
dolazi u sve izlazne liste (prikljuni plan,)
Definiraju se tehniki podaci elementa ili se automatski
prepisuju iz kataloga ukoliko je kataloki broj izabran i
ukoliko je navedena karakteristika ispunjena u katalogu.
Podatak za natpisne ploice
listama
listama
According to orientation of plot frame je podeenje za
stezaljke koje se postavljaju horizontalno.
As an alternative to orientation of plot frame je
podeenje za stezaljke koje se postavljaju vertikalno.
Program ne dozvoljava duplikate. Ukoliko se pojavi potreba
za koritenjem jedno te istog imena vie puta (npr.
stezaljka PE ili N ili + ili-) tad je potrebno oznaiti dotini
parametar
Ukoliko se oznai ovaj parametar tada je poredak stezaljki u
prikljunom planu jednak onome u shemi. S time to je ovaj
parametar potrebno podesiti samo na iznimke (npr. N ili PE)
jer se stezaljke po defaultu u prikljunom planu poredane
alfanumeriki.
53 / 231
Function definition predstavlja funkcijsku definiciju odreene stezaljke. Po defaultu je

svaka insertirana stezaljka terminal meutim u odreenim trenutcima je mogue ili ak
preporuljivo koristiti drugaiju funkciju. Ukoliko se klikne na [] pojavi se kartica za
reizbor funkcijske definicije stezaljke.
Pomou funkcijske definicije stezaljci dodajemo odreenu karakteristiku (ukoliko imamo

PE stezaljku tada se koristi npr. PE terminal, 4 targets, za N stezaljku se koristi npr.
N fees through terminal, 4 targets, with saddle jumper a za obinu sivu
stezaljku se moe koristiti npr. Feed through terminal, 4 targets with saddle
jumper) koja sa sobom povlai da ukoliko definiramo kabel, tada kabel prepoznaje
funkcijsku definiciju i prema njoj se ponaa (npr. na funkcijsku definiciju stezaljke PE
terminal, 4 targets program automatski postavlja ilu uto-zelenu). Takoer s
ovom definicijom se definiralo da stezaljka moe primit 4 ice (2 ulaza i 2 izlaza) te
ukoliko se pokua dodati jo jedna ica program javlja greko to dovodi do toga da se
prema funkcijskoj definiciji podeava i Messages management za greke.
Kao zadnje, prema funkcijskoj definiciji, takoer imamo odreene rezultate u
prikljunom planu.
54 / 231
Definiraju li se stezaljke letve prema sljedeem primjeru:
Tada se prilikom definicije kabela pojavljuju sljedei rezultati:
55 / 231
U prikljunom planu dobivamo rezultat:
Kartica Display nee vie biti pojanjavana jer je u prethodnim primjerima to ve

uinjeno (vidi Location box i Black box).
56 / 231
Kartica Symbol/Function data e u ovome primjeru biti detaljno pojanjena pa na

daljnjim primjerima vie nee biti objanjenja
Prema ovoj kartici mogua su vidjeti odreena podeenja te odreena podenje je i

mogue napraviti direktno s ove kartice.
Vidljivo je da je simbol iz baze simbola IEC_symbol, da se simbol nalazi u bazi simbola
pod rednim broj 30 te da se koristi pod imenom X po IEC-u. Ukoliko se eli promijeniti
simbol, nije nuno da ga se mora izbrisati te ponovno postaviti ve je dovoljno kliknuti
samo na gumb [] pokraj Number / name. Otvori se ponovno baza simbola.
57 / 231
Na kartici je mogue ponovno napraviti reizbor simbola iz simbol propertisa to dodatna

ubrzava ureivanje strujnih shema.
Na Function definition (logic) mogue je takoer mijenjati funkcijsku definiciju kao i
na kartici Terminal.
Pomou opcije Reperesentation type mogue je odrediti sljedee podeenje:
Multi-line stezaljka je namijenjena za prikaz u 3-polnoj shemi, tip stranice Multi-line
Single-line - stezaljka je namijenjena za prikaz u 1-polnoj shemi, tip stranice Singleline
Pair-cross reference ukoliko se eli da stezaljka bude cross-referencirana
Overview stezaljka se nalazi na tipu stranice overview i nije ju mogu spajati ve
predstavlja samo poziciju na odreenom mjestu
External stezaljka se nalazi u naem projektu ali nije dio naega projekta, prepoznaje
se kao spojni element (target) ali za nju nije mogue dobiti prikljuni plan.
Graphics stezaljka je definirana samo kao grafiki element, nema nikakvu
funkcionalnu vrijednost, niti je vidljiva kao spojni element (target) niti ju je mogue
dobiti u prikljunom planu.
Opcijski gumb Logic predstavlja mogunost promjene logike definicije stezaljke
Transfer potential to znai da li e se potencijal transferirati kroz stezaljki, tj.

Da li e potencijal biti jednak prije stezaljke i nakon stezaljke to moe biti
izuzetno bitno kod postupka oiavanja i izrade lista unutarnjih veza.
Internal/External mogue je u bilo kojemu trenutku za dolaznu vezu (kolona
1) ili odlaznu vezu (kolona 2) rei da je ica ili kabel to takoer ima veliki utjecaj
na prikljune planove i listu unutarnjih veza.
58 / 231
NAPOMENA!
Po defaultu kod stezaljki 1 je uvijek ica ili INTERNAL a 2 je uvijek kabel

EXTERNAL!
Mala crtica prema gore kod 1 je vizualni znak da s te strane dolazi INTERNAL veza.
Na kartici Connection je mogue vidjeti to je spojeno na INTERNAL stranu (interna

oznaka za ice/veze sa internal strane je B i D) a to ne EXTERNAL stranu (interna
oznaka za ice/veze sa external strane je A i C). Na ovoj kartici je takoer mogue
promijeniti logiku spajanja bez obzira na fiziki izgled i znaenje stezaljke/elementa.
59 / 231
Na kartici Parts je mogue (kao i u primjeru kod Black boxa) definirati kataloki broj
same stezaljke i/ili dodatne opreme.
Pomou stezaljki X2_1 i X2_2 (ili X3_1 i X3_2 te X4_1 i X4_2 redno broj od 1351 do
1356) mogu se kreirati letve s jumperima.
60 / 231
U prijanjim verzijama bilo je mogue ovakovu kombinaciju s jumperima napraviti samo

pomou connection simbola ( InsertConnection symbolsT-node)
61 / 231
6.4.
Releji/Sklopnici
Ukoliko se eli insertirati relej/stezaljka na stranice strujne sheme mogu ga je pozvati

pomou opcije InsertSymbol ili desni klik mia pa Insert symbol ili ikonica na
alatnoj traci ili pomou simbola direktno iz navigatora Project dataSymbols pod
rednim brojem 20 i imenom simbola K.
Nain uzimanja simbola je isti za veliki broj elemenata pa kod sljedeeg pozivanja
simbola vie nee biti opisane mogunosti pozivanja simbola.
Nakon to se postavi simbol pojavi se kartica Coil na kojoj se upisuju podaci kao i
prema prethodnim primjerima (vidi Black box).
62 / 231
Na kartici Display je kod releja/sklopnika bitna opcija Contact image koji odreuje da
li e pomoni kontakti biti vidljivi i gdje e se nalaziti.
Ovu opciju je mogue podeavati i na niz drugih elemenata!
None pomoni kontakti nee biti vidljivi

In path pomoni kontakti se nalaze ispod elemenata na odreenoj visini
On componenth pomoni kontakti e biti prikazani pokraj elementa
Kartica Symbol/Function data funkcionira na isti nain kao i kod prethodno
objanjenih elemenata (vidi stezaljke).
Na kartici Parts definiranje tipa/katalokog broja elementa se ne odvija na uobiajen
nain kao u prethodnim primjerima (vidi Black box i stezaljke) ve se bazi
releja/sklopnika pristupa na inteligentan nain pritiskom na gumb Device selection.
63 / 231
Nakon to se pozove dotina opcija pojavi se sljedea kartica koja u prozoru Parts
prikazuje sve raspoloive releje/sklopnike prema uvjetima iz sheme.
Uvjeti iz sheme su vidljivi na kartici Selected parts: Function/template. Uvjeti tj.
definirani elementi koji ve postoje u shemi pod odreenim imenom (K1 u ovome
sluaju).
U shemi je definiran samo pula K A1:A2. Da postoje definirani kontakti snage ili
pomoni kontakti oni bi bili vidljivi u ovome prozoru kao prema primjeru dolje. To je
primjer u kojemu su prethodno, prije definiranja tipa, postavljeni u shemu kontakti
snage i pula sklopnika. Opcija Device selection radi na taj nain da usporeuju
shemu i kompletnu bazu i prikau samo elemente koji zadovoljavaju kriterije prema
predefiniranima elementima. Oni elementi koji ne zadovoljavaju kriterije nisu prikazani u
kompletnom prikazu.
64 / 231
Nakon to se izabere traena komponenta na shemi e biti vidljiva slika prema primjeru
ele li se pomaknuti kontakti s dna stranice, tada se mogu
podeavati na jedan od sljedea 3 primjera:
1. Prilikom ureivanja sastavnice u Master data
editoru postoji opcija Contact image margin (in
path) u kojemu se upisuje udaljenost kontakata
(image) od dna stranice
2. U propertisu stranice u Page navigatoru se postavi
na stranicu pa desni klik mia pa Properties te se
pronae opcija Contact image margin (in path) u
kojemu se upisuje udaljenost kontakata (image) od
dna stranice
3. Postavi se na pulu pa desni klik mia i TextMove
property text pa se runo postavi pozicija kontakata
Opcija 3. je najjaa i ima prioritet u odnosu na prethodno
dvoje.
65 / 231
Na kartici Contact image settings se podeavaju raspored i izgled pomonih

kontakata (images), pozicija teksta tipa elemenata (npr. 3RT1015-1AP01) i mnoga
druga podeenja koje je najbolje osobno isprobati jedan po jedan ili jednostavno
pritiskom na F1 (HELP) program Vam daje informaciju za karticu na kojoj se nalazite.
Ova podeenja su na lokalnoj razni, dakle samo za ovaj element.

Ukoliko se eli napraviti ista podeenja za razinu projekta, tj. za sve releje/sklopnike u
projektu tada je potrebno otii u openite parametre koji se nalaze na
OptionsSettingsProject<Ime projekta>Cross-references/contact
imageContact image in path
66 / 231
6.4.1. Koritenje slobodnih kontakata definiranog releja

Nakon to se puli releja/sklopnika pridijeli kataloki broj preko Device selection
pojave se slobodni kontakti ispod releja. Postoji nekoliko mogunosti koritenja
slobodnih kontakata predefiniranih releja.
Jedna od mogunosti je runo definiranje slobodnog kontakta. Ukoliko se eli
pozvati slobodni NO kontakt 13:14 tada se iz baze simbola pozove simbol pod
rednim brojem 1 i imenom S (NC kontakt je pod rednim brojem 2 i imenom
O) te se postavi na stranicu gdje se pojavi kartica za definiranje podataka
elemenata.
Klikne se na [] kod opcije Displayed DT te se pojavi kartica na kojoj se na

jednostavan nain odabere ime iz izbornika pomou navigatora koji prikazuje ve
prethodno definirani element.
67 / 231
Izabere se kontakt K1/13:14 te se pokraj kontakta i kontaktima ispod pule

automatski pojavi cross-referenca.
NAPOMENA!
Podaci na shemi se osvjeavaju pomou opcije ViewRedraw (shortcut F5) ili

ikonica na alatnoj traci
Veze na tekuoj stranici se osvjeavaju pomou opcije Project

dataConnectionUpdate ili ikonica na alatnoj traci
Veze za cijeli projekt se osvjeavaju pomou opcije CTRL + SHIFT +
U desnom donjem kutu (status bar) se pojavljuju znakovi * i/ili # koji informiraju da
projekt ili stranicu treba osvjeiti.
Drugi mnogo jednostavniji i sigurniji nain je koritenje navigatora. Navigator za
ureaje se nalazi na Project dataDeviceNavigator
U navigatoru se otvori element K1 na kojemu su vidljivi potroeni i slobodni

kontakti. Oznai se slobodni kontakt (npr. K1/ 21:22) te s opcijom drag&drop
se odvue na eljeno mjesto na strujnoj shemi. Automatski se pojavi crossreferenca to znai da je kontakt iskoriten. Ovaj nain spreava mogunost
pogreke i znaajno ubrzava crtanje strujne sheme.
68 / 231
6.5.
Motorska zatitna sklopka
Tropolna zatitna motorska sklopka se nalazi u bazi simbola pod rednim brojem 97 i
imenom QL3_1. Simbol se pozove iz baze simbola i postavi se na strujnu shemu.
Pomoni kontakti nisu vidljivi jer nisu jo postavljeni u strujnu shemu. Ukoliko se pozove
NC ili NO kontakt (NO redni broj 1 oznaka S a NC redni broj 2 i imenom O) te
se postavi na stranicu strujne sheme, pomoni kontakt e biti automatski vidljiv pokraj
zatitne motorske sklopke.
Najjednostavniji nain pridruivanja imena NO kontaktu je kliknuti na [] na kartici

propertisa pokraj Displayed DT te se iz navigatora izabere ime koje pripada glavnom
elementu, u ovome sluaju zatitnoj motorskoj sklopci (vidi primjer kod releja/sklopnik).
69 / 231
Ukoliko cross-referenca nije vidljiva tada treba kliknuti na opciju Refresh (opcija u
ViewRedraw).
Pomoni kontakt je automatski vidljiv samo zahvaljujui propertisu na kartici Display,
koji je predefiniran kod simbola prilikom izrade simbola, a to je Contact image ili
pozicija pomonih kontakata u odnosu na element.
6.6.
Insertiranje ureaja
Do sada je iskljuivo bilo pokazano crtanje shema po principu insertiranje elementa iz

baze simbola te postavljanje na stranicu. Nakon toga je simbolu bilo pridodan kataloki
broj direktno s kartice Parts.
Novi, moderniji i svakako znaajno bri i jednostavniji pristup je insertiranje ureaja ili
direktan rad s katalokim brojevima.
Preko opcije u meniju se pozove InsertDevice prilikom ega se automatski otvara
katalog sa svim katalokim brojevima u EPLAN bazi.
eli li se pozvati zatitna motorska sklopka ode se na dio Components>Safety device
te se izabere odgovarajua zatitna motorska sklopka s eljenim pomonim kontaktima.
70 / 231
Svaki element je predfeiniran po funkciji (kasnije e biti objanjeno kako se definira novi
ili ureuje postojei kataloki broj) pa program automatski kataloki simbol zamjenjuje s
njegovom funkcijskom definicijom tj.simbolom. Pozove li se kataloki broj prema gore
navedenom primjeru (ABB.GJM2550001R0029) na shemi e automatski vidljiva sljedea
slika.
Dakle, odmah su vidljivi i svi pomoni kontakti. Na taj nain je vrlo jednostavno
kontrolirati koje sve pomone kontakte ima odreeni element (bilo da je relej/sklopnik ili
zatitna motorska sklopka) i da li su potroeni i gdje.
Naravno u Device navigatoru (Project dataDeviceNavigator) je vidljiv pozvani
element sa svim sastavnim elementima (glavni dio + 1NC + 1NO).
Ukoliko se eli pomoni kontakt iskoristiti u shemi, tada s funkcijom drag&drop

povuemo pomoni kontakt iz navigatora u shemu i pomoni kontakt je iskoriten
(vidi detaljnije kod releja/sklopnika).
Naravno, mogu je i uobiajeni princip rada (vidi releje/sklopnike) da se u kartici Parts
klikne na gumb Device selection te se izabere kataloki element koji zadovoljava
zadane kriterije iz sheme.
71 / 231
6.7.
PLC
PLC u EPLAN-u su najee definirani od strane proizvoaa (Siemens, ABradley,

Schneider, Omron, Mitsubishi,) u obliku makroa te na taj nain na vrlo jednostavan
nain omoguuju rad s njima.
Proizvoai dobavljaju makroe u obliku tzv. Overview-a te I/O kartice u obliku byte-a.
U sljedeim primjerima e biti objanjeno kako koristiti predefinirane makroe a kako
kreirati svoje vlastite.
6.7.1. PLC makroi
Postavi se u Page navigator (shortcut F12) te se otvorni nova stranica (PageNew)
tipa Overview.
Nakon toga se pozove makro (InsertMacro ili tipka M na tipkovnici) koji je mogue
nai ili na EPLAN stranicama ili na stranicama proizvoaa ili na EXOR EPLAN FTP
serveru (ftp.exor.hr/EPLAN).
Makro se postavi na stranicama Overview-a. Stranica slui kao preglednik I/O signala iz
sheme. Na jednom mjestu je mogue kontrolirati i pronai cross-reference, TAG adrese i
opise svih I/O signala.
72 / 231
NAPOMENA!
eli li se makro postaviti tona na poziciju na kojoj je snimljen klikne se istovremeno

na tipku X i tipku Y te program automatski postavi element na definiranu
koordinatu.
eli li se odreeni element pomicati samo po X-osi tada se klikne samo tipka X.
eli li se odreeni element pomicati samo po Y-osi tada se klikne samo tipka Y.
Prilikom ove akcije mora biti iskljuena opcija na tipkovnici CAPS LOCK.
Nakon to se postavi makro na stranici Overview-a se pojavljuje sljedea slika
73 / 231
Ukoliko se ele mijenjati odreene postavke potrebno je napraviti dvostruki klik na

pravokutnik pri emu se otvara kartica PLC box na kojoj je mogue definirati odreene
podatke o PLC-u (Rack, Slot, CPU, Station,) prema primjeru koje je mogue dobiti
naknadno u izlaznim listama i/ili XLS listama.
74 / 231
Na kartici Bus data se definiraju podaci o hardware-u PLC koje e biti mogue otvoriti u
programima za programiranje PLC-a (Simatic Manager, Unity Pro,). Naime, EPLAN
omoguava hardware-sku i software-sku definiciju podataka koji slue kao ulazni podaci
za PLC programere. EPLAN omoguava komunikaciju s programima za programiranje
PLC-a.
Export podataka za programe za programiranje PLC-a se odvija pomou opcije Project

dataPLCExport data
75 / 231
Uz standardna podeenja na karticama Display i Symbol/Function dana valja

napomenuti da se na kartici format definira linija podeenja PLC boxa.
76 / 231
6.7.2. Predefiniranje PLC overview-a

Da bi se kreirao svoj PLC overview (naravno uz mogunost preureenja postojeeg,
slinog makroa) potrebno je na stranici tipa Overview pozvati opciju InsertBox /
Connection point / Mounting panelPLC box ili ikonica na alatnoj traci
te
nacrtati pravokutnik prema elji.
Postavke kartica su jednako kao u prethodnom primjeru.
U PLC box se postavljaju prikljuci, koji se pozivaju pomou opcije InsertBox /
Connection point / Mounting panelPLC connection point (DI), prema primjeru
sa slike.
Prilikom definiranja PLC connection point (DI) bitno je definirati Connection point
designation te Address
77 / 231
Definiranje PLC overview-a je zapravo predefiniranje stvarnih I/O signala za strujnu

shemu.
6.7.3. Predefiniranje PLC connection pointa (DI) u Navigatoru
Najjednostavniji i najbri nain izrade PLC overview-a je na taj nain da se otvori PLC
navigator pomou opcije Project dataPLCNavigator.
Postavi se na eljeni CPU te eljeni element (CPU2, PLC box A2) te se klikne desni klik
mia i izabere opcija New function na kojoj se podese podaci prema slici.
78 / 231
Kao rezultat u Navigatoru e se pojaviti samo predefinirani Connection point

designation (oznaka konektora Inputa)
Potrebno je definirati i Address. Oznai se Connection point designation te se

klikne desni klik mia i izabere opcija Edit in table ili opcija u menu-iju EditIn table
ili ikonica na alatnoj traci
(opcija za tabelarno ureivanje podataka na razini stranice,
ormara, projekta, ovisno da li su podaci oznaeni direktno na stranici ili preko
navigatora) te se pojavi kartica na kojoj se u stupcu PLC address upiu eljene adrese
(naravno podatke je mogue na jednostavan nain definirati u MS EXCEL-u te ih se
kopirati u ovu tabelu).
Kad je postupak upisivanja/ureivanja podataka gotov klikne se na u lijevom gornjem

uglu te se tabela ugasi. Podaci su automatski spremljeni i zapameni.
Nakon toga se predefinirani podaci pomou opcije drag&drop prenose iz navigatora
direktno na PLC box na stranici Overview.
Ova opcija omoguava brz, jednostavan i toan transfer podataka.
79 / 231
6.7.4. Koritenje I/O signala pomou makroa

Kako je prethodno bilo spomenutu, mnogi proizvoai opreme isporuuju gotove makroe u
obliku bayt-a.
Otvori se stranica tipa Schematic multi-line, pozove se eljeni makro, pomou klika na tipku
X i Y se pozicionira na odreeno mjesto klikne se OK ili Enter na tipkovnici i I/O kartica je
postavljena.
Ukoliko se I/O signali ele ureivati mogue ih je ureivati tako to se napravi dvostruki klik
mia na svaki pojedinani signal te se ureuje npr. Function text (opisni tekst signala, ovdje je
trenutni function tekst REZERVA) ili se oznae svi signali na kartici pomou opcije Highlight
object of the same type (postavi se na jedan I/O signal, klikne se na desni klik mia i izabere se
navedena opcija) ili se oznae u PLC navigatoru pa se ureuju pomou opcije Edit in table,
grupno u tabelarnom prikazu.
80 / 231
Kao rezultat na stranici Overview-a je vidljiva sljedea slika
6.7.5. Koritenje predefiniranih I/O signala iz navigatora

Kako su svi I/O signali ve predefinirani na stranici Overview i vidljivi su u PLC
navigatoru, treba ih samo iskoristiti na stranicama sheme.
Otvori se stranica tipa Schematic Multi-line. Otvori se PLC navigator (Project
dataPLCNavigator), na stranici se nacrta PLC box eljene veliine (InsertBox
/ Connection point / Mounting panelPLC box) te se iz navigatora s opcijom
drag&drop povlai eljeni I/O signal i postavlja se u PLC box.
U jedan PLC box se moe, naravno, postaviti i vie od jednog I/O signala.
Ukoliko elimo da I/O signal ima drugaiji fiziki oblik tada se prilikom opcije
drag&drop klikne na tipki BACKSPACE na tipkovnici te se pojavi kartica na kojoj je
81 / 231
mogue mijenjati fiziki izgled I/O simbola. U ovome primjeru se izabire simbol
PLCBCPP, broj 37, koji se koristi za SIEMENS-ove kartice koje imaju ukljuen konektor.
Pa u PLC boxu imamo sljedeu sliku
Ukoliko se ne eli raditi mou PLC boxova mogue je prilikom opcije drag&drop i klika i
BACKSPACE izabrati simbol PLC_CBOX_LEFT PLUG, broj 353.
82 / 231
Pa bi kao sliku dobili I/O signal u predefiniranom boxu.
NAPOMENA!
Prilikom uzimanja simbola iz baze simbola SPECIAL (npr. PLC connection point,
interruption point, Potential definition point) mogue je promijeniti fiziki izgled
simbola pritiskom na tipku BACKSPACE.
Preporua se da opcija Activ bude odznaena.
Ukoliko se simbol ve postavio na stranicu, tada se fiziki izgled simbola moe
zamijeniti na kartici Symbol/Function data pa pritiskom na [] kod reda
Number/Name
Ukoliko se ukae potreba za brzom potrebom preimenovanja I/O signala (npr. Siemens
PLC-e treba zamijeniti s ABradley) tada se pozove opcija Project data PLC
Address gdje se podese podaci kao prema primjeru.
83 / 231
Pa kao rezultat imamo
Naravno, mogue je podesiti podatke na bilo koji nain, na prethodnoj kartici, pritiskom
na [] kod PLC-specific settings, na kartici prema svojoj elji.
84 / 231
6.8.
Potencijali
Ukoliko se eli prikazati prelazak veze (vodia, kabela, sabirnice,) sa stranice na

stranicu ili s lokacije na lokaciju tada se u EPLAN-u koriste potencijali ili
tzv.Interruption points. Do ove opcije se dolazi preko menu-ija InsertConnection
symbolInterruption point ili preko ikonice na alatnoj traci
.
Potencijali rade po pravilu da uvijek moraju imati poetak ili kraj te da rade uvijek u
parovima. Ukoliko nije zadovoljen jedan od dva prethodna kriterija tada nam program
javlja greku Interruption point not found to program tumai da potencijal nema
poetak ili kraj ili nema para tj.ica je u zraku.
Kada se postavi potencijal na stranicu sheme tada se pojavljuje kartica Interruption

point na kojoj se upisuje ime potencijala (Displayed DT) npr. L1.
Full DT objanjava kako EPLAN vidi potencijal, tj.njegovu adresu.
85 / 231
Adresu koju program vidi je vidljiva u Full DT a ona je posljedica parametara koje smo
podesili kod otvaranja projekta na kartici Structure. Ukoliko se ele naknadno mijenjati
podeenja adresa tada je to mogue obaviti preko opcije Project property-a (desni
klik mia na <ime projekta> u Page navigatoru pa opcija Project>Properties) pa
kartica Structure.
Nakon to su se potencijali jedanput upisali u projektu, tada se automatski u

navigatoru potencijala (Project dataConnectionInterruption point navigator)
pojavljuju uneseni potencijali.
Navigator omoguava jednostavno koritenje potencijala sljedei put na eljenoj stranici

ili lokaciji. Opcijom drag&drop oznai se eljeni potencijal te se povue na eljenu
stranicu.
86 / 231
Automatsku su vidljive cross-reference koje govori od kuda dolazi potencijal (sa stranice
1, kolone 5 i s koje lokacije-ako je razliita).
Prilikom opcije drag&drop i povlaenja potencijal s tipkom TAB na tipkovnici se rotira
strelica potencijal te popratni tekst i cross-referenca.
Osvjeenje veza ili potencijala odvija se pomou opcije SHIFT + ikonica
Opcija Sort code na kartici Interruption point slui kao INDEKS koji se koristi kada
imamo razvod istog potencijala.
87 / 231
Npr. razvod DC potencijala 24V+ s brikanih stezaljki koji se razvode na 3 razliita

mjesta. Prvi 24V+ ima sort code 101, drugi 102 a trei 103. Program praktiki gleda ove
potencijala kao s imenom 24V+.101, 24V+.102 i 24V+.103.
Naravno na mjestu na stranici 2.b.2 se takoer koristi njegov par tj. 24V+.101
Prilikom koritenja Sort code-ova zgodno je ukljuiti Navigator potencijala te ukljuiti
karticu/TAB List na kojoj se vidljivi predefinirani Sort code-ovi i jednostavno ih je
kasnije koristiti.
88 / 231
Da bi se ukljuio ovakva konfiguracija podataka potrebno je kliknuti na

te izabrati
opciju Configure columns i na taj nain ukljuiti/iskljuiti odreene podatke kao
prema primjeru na slici.
NAPOMENA!
Prilikom uzimanja strelice potencijala klikne se TAB na tipkovnici kako bi se rotirala

strelica prije nego to je postavljena na stranicu.
eli li se naknadno rotirati strelica potencijala tada se na kartici Symbol/Function
data izabere drugaija varijanta (Varianta:A, B, C, D,)
Na kartici Display na opciji Property arrangement se izabire pozicija teksta (DT i
cross-reference) u odnosu na strelicu potencijala.
89 / 231
6.9.
Simboli spajanja
Da bi spojili 2 elementa ili vie koji nisu jedan iznad drugog (u tom sluaju vrijedi
funkcija Autoconnection) koriste se simboli za spajanje koji se nalaze na
InsertConnection symbol ili ikonice na alatnoj traci
Simboli pod oznakom 1 slue samo za promjenu smjera linije spajanja (npr.odozdo
udesno, slijeva prema gore,)
Simboli pod oznakom 2 slue za spajanje 3 elementa kod kojih je definirano od kuda
ica dolazi (1), kuda ide (2) i koliko ica imamo na kojemu elementu.
Opcija Draw as point omoguava da se umjesto inteligentnog T-Noda vidi toka ali s
inteligencijom T-Noda u pozadini.
90 / 231
Opcija za ukljuivanje/iskljuivanje opcije (da ova opcija bude vidljiva na ovoj kartici) se
nalazi na OptionsSettingsUserGraphical editingConnection symbols
Na Primjeru 1 je prikazano da ica ide s lijevog elementa (XDC:1) na element u sredini

(XDC:2) te da s njega ide u desno (XDC:3). Prema tome je vidljivo da e na elementu
XDC:2 bit 2 ice
Primjer 1:
Na Primjeru 2 je prikazano da jedna ica ide s lijevog elementa (XDC:1) na element u

sredini (XDC:2) a druga, takoer, s lijevog elementa (XDC:1) na desni (XDC:3). Prema
tome je vidljivo da e na elementu XDC:1 bit 2 ice
Primjer 2:
Simboli pod oznakom 3 slue za prikaz jumpera ili dvostrukog spoja.
91 / 231
Standardni nain prikaza Jumpera gdje kod XDC:2 nije mogue spojiti vodi s gornje
strane
Kod simbola s oznakom 3 mogue je spojiti i vodi s gornje strane kod stezaljke XDC:2
Simboli pod oznakom 4 slue za prikaza kosih linija vodia. Do sada je bilo mogue liniju
prikazati pod 0 ili 90, sada je mogue prikazati spojnu liniju pod bilo kojim kutem. ele
li se spojiti elementi na horizontalnoj ili vertikalnoj ravnini potrebno je kliknuti tipku na
tipkovnici TAB kako bi se odredio smjer spajanja.
eli li se prekinuti funkcionalna liniji izmeu 2 elementa koji se nalaze na istoj

horizontalnoj ili vertikalnoj ravnini potrebno je pozvati opciju InsertConnection
symbolBreak point
Simbol za prekid funkcionalne linije (krui) se postavlja na funkcionalnu liniju.
92 / 231
6.10.
Kabeli
Prilikom definiranja kabela potrebno je voditi se pravilom da se linija kabela uvijek

povlai s lijeva u desno ili odozgo prema gore.
Opcija se aktivira pomou InsertCable definition ili ikonica na alatnoj traci
Nakon to se kabel nacrta pojavljuju se kartice za definiranje podataka kabela.

Program kao i kod releja/sklopnika na inteligentan nain pretrauje bazu kabela i
usporeuje ju sa stanjem na stranici. Ukoliko imamo definirane stezaljke s N i PE
potencijalom tada program trai kabel koji zadovoljava navedene kriterije.
Postoje 4 naina definiranja podataka kabela:
1.naina (Neinteligentan runi nain)
93 / 231
Podaci u redove za Type, No. of conductors, Conductor cross-section se upisuju

potpuno runo bez podataka iz baze. Nema katalokog broja, nema kabela u popisu
oprema i nema oznaka ile (boje ili brojevi) na shemi. Ovakav nain je najsporiji i
najmanje inteligentan.
2.nain (Poluinteligentan poluatomatski nain)
Klikne se na [] kod Type te program automatski otvara katalog s kabelima iz kojega

se izabere eljeni tip.
94 / 231
Kao rezultat se pojavljuje ispunjena kartica Cabel s podacima iz kataloga

automatski iz baze. Nema katalokog broja, nema kabela u popisu oprema i nema
oznaka ile (boje ili brojevi) na shemi. No ovaj nain je mnogo bri od prethodnog i
svakako sigurniji.
3.nain (Poluinteligentan automatski nain)
95 / 231
Klikne se na [] na kartici Parts te program automatski otvara katalog s kabelima iz

kojega se izabere eljeni tip.
96 / 231

automatski iz baze. Imamo kataloki broja, postoji kabel u popisu oprema ali nema
oznaka ile (boje ili brojevi) na shemi. No ovaj nain je mnogo bri i kvalitetniji od
prethodnog.
4.nain (Inteligentan automatski nain)
Klikne se na gumb Device selection na kartici Parts te program automatski otvara

katalog s kabelima iz kojega se izabere eljeni tip.
97 / 231

automatski iz baze. Imamo kataloki broja, postoji kabel u popisu oprema i imamo
inteligentan upis oznaka ila (boje ili brojevi) na shemi. Brzi, efikasan i siguran nain.
Kao rezultat u shemi je vidljiv:
98 / 231
Ovaj nain se koristi ukoliko se ele dobiti oznake ila kabela na shemi. No, ukoliko nije
potreban, tada je preporuljiv jedan od dva prethodno opisana naina.
NAPOMENA!
Ukoliko se mijenja tip kabela u 4.nainu ili ukoliko se u 2. i 3.nainu ele naknadno
dodati oznake ila kabela tada se oznai kabel ili vie njih u navigatoru (Project
dataCableNavigatorAssign conductorsReassigne all). Preporuamo da
si napravite vlastitu ikonicu na toolbaru za ovu opciju kako bi cjelokupni proces ubrzali.
6.10.1.
Kabel sa Shieldom
Kod kabela sa shieldom prvo se definira/nacrta shield a zatim se nacrta linija kabela kao
prema prethodna etiri naina.
Opcija InsertShield ili ikonica na alatnoj traci
aktivira eljenu funkciju crtanja.
Shield se poinje crtati na onoj strani na kojoj je spojno mjesto sa stezaljkom ili
elementom. Spaja se sa elementima pomou opcije Connection symbol.
Nakon toga se pojavljuje kartica propertiesa kabela na kojoj je potrebno upisati ime
kabela. Ime shielda mora biti jednako imenu kabela.
Kartica Shielda i linija moe biti potpuna zamijene za liniju definicije kabela.
99 / 231
Nakon toga se definira linija kabela preko svih linija te linije koja je spojena sa shieldom
(vidi sliku).
Dakle linija kabela obavezno mora biti izmeu elemenata (stezaljke) i shielda.
Program automatski prepoznaje da imamo veze s potencijalima N, PE i SH.
100 / 231
Izabere se eljeni tip koji odgovara pronaenom kriteriju. Znamo da je rezultat ispravan
ukoliko svi vodii kabela imaju oznaku, ukljuujui i liniju shielda (vidi sliku)
6.11.
ice/vodii
ele li se pojedinano definirati vodii (boja,presjek,) izmeu ureaja tada je potrebno

.
aktivirati opciju InsertConnection definition point ili ikonicu na alatnoj traci

ele li se definirati svi vodii (boja,presjek,) na istom potencijalu tada je potrebno
aktivirati opciju InsertPotential definition point ili ikonicu na alatnoj traci
101 / 231
Prilikom pozivanja ove opcija pojavljuje se kartica Connection definition point ili
Potential definition point za upisivanje podataka o vodiu.
Prilikom upisivanja podataka zanimljiva je kartica Connection graphic na kojoj se

definiraju svojstva linije/vodia (isprekidina linija, boja linije, debljina linije,)
102 / 231
Tada se kao rezultat u shemi pojavljuje situacija na kojoj su vidljive uinjene promijene.
Da bi se vidjeli rezultati na stranici, nakon izmjene svojstava linije, potrebno je osvjeiti

veze za stranicu (Project dataConnectionUpdate) ili za cijeli projekt (SHIFT +
Project dataConnectionUpdate).
Podaci o vodiima koji su se definirali slue za izradu liste unutarnjih veze te za
prikljune planove.
103 / 231
6.12.
Katalog (Parts management)
6.12.1.
Definiranje novog ureaja u katalogu
Da bi se unio novi kataloki broj u bazu katalokih brojeva potrebno je otvoriti dotinu
bazu pomou opcije UtilitiesPartsManagement ili pomou ikonice na alatnoj
traci
Baza se otvori, odabere se i oznai eljena grupa elementa (Generators, power

supply units) pa se klikne desni klik mia i izabere opcija New te se popunjavaju
podaci i kartice prema elji i potrebi.
104 / 231
Na kartici General mogue (preporuljivo) je definirati sljedee podatke
Product group
Product subgroup
Part number
Type number
Designation 1-3
Manufacturer
Supplier
Order number
Description
Mogue je promijeniti ili napraviti reizbor grupe

Mogue je odabrati podgrupu ukoliko postoji
Kataloki broj elementa
Tip elementa, moe biti isti kao i Part number to ovisi o
proizvoau
Opis elementa
Proizvoa
Dobavlja
Narudbeni broj elementa, moe biti isti kao i Part number
to ovisi o proizvoau
Dodatni opis elementa
105 / 231
eli li se imati viejezinu bazu (opisi na HR, ENG, GER, RUS,) prilikom unosa opisnih
tekstova klikne se desni klik mia na red te se izabere opcija Multilingual input i
unese se i drugi eljeni jezik.
Ovaj sluaj je uporabljiv samo kada se eli dobiti lista materijala/trokovnik i na drugom
jeziku osim na HR.
ele li se dobiti narudbenica direktno iz EPLAN-a s podacima o firmi dobavljau tada je
potrebno upisati podatke o dobavljau u bazu dobavljaa a podaci e automatski biti
prikazanu u zaglavlju narudbenice.
(Postavi se na Manufacturer/supplier pa desni klik mia i New)

106 / 231
Na kartici Prices/Other mogue je definirati cijene o komponenti te ih dobiti u

trokovniku kao TOTAL ali zbog estog sluaja izmjena cijena i rabata nije esto
koritena opcija.
Ukoliko elimo definirati valute i teajeve kliknemo na

UtilitiesPartsManagementExtras gumbGeneral opcija
107 / 231
Klikne se na gumb Currency pa se definiraju valute i teaj u bazi. Moe se popuniti

kao prema slici:
Klikne se na OK pa na sljedeoj kartici ponovno OK.

Nakon toga se na gumbu Extras izabere opcija Currencies
Ova opcija slui za definiranje teaja (kao druga opcija) i konverzije jedne valute u
drugu prema ovome teaju.
108 / 231
Kartica Free properties i Attributes slui za dodatni interni opis podataka i takoer
ga je mogue dobiti u listi.
Na kartici Mounting data se upisuju podaci za izradu ormara a preporuamo sljedee

podatke
109 / 231
Weight
Width
Height
Depth
Graphical macro
Image file
Mounting clearance
Width
Mounting clearance
Height
Teina komponente bitna je zbog ukupne teine ormara i

transporta
irina komponente u (mm) bitna za izradu dispozicije
elemenata ormara
Visina komponente u (mm) bitna za izradu dispozicije
elemenata ormara
Dubina komponente u (mm) bitna za izradu dispozicije
elemenata ormara
Svaki element moe imati fiziki izgled komponenti (2D) koji
najee distribuiraju proizvoai ali ga je mogue i samog
nacrtati unutar EPLAN-a ili konverzijim iz ACAD-a. Opcija
UtilitiesGenerate macrosFrom DXF/DWG files
Uz element je mogue dodati i sliku (jpg, gif,) koji
olakava izabir komponente
Minimalni zahtijevani razmak izmeu 2 komponente po
horizontali
Minimalni zahtijevani razmak izmeu 2 komponente po
vertikali
Na kartici Tehnical data upisuju se dodatni podaci o elementu
110 / 231
Accessory code
Identifier
Wearing part Procurement

Macro
Connection points
External
document 1-3
Ukoliko se elementu dodaju pomoni blokovi (npr.kod

sklopnika) onda se unese eljeni kod
(kontaktirajte Va EPLAN suport za detalje)
Upisuje se oznaka komponente po DIN standardu (vidi
UtilitiesMaster danaIdentifier) a koristi se kao
osnovni filter kod pretraivanja komponenti
Podaci o odravanju komponente iz kojih je mogue dobiti
liste za procesne podatke
Uz svaki element je mogue dodati njegov elektrini makro
(Window macro) koji je prethodno napravljen u strujnoj
shemi
Mogue je upisati oznake spojnih mjesta (npr. A1:A2 kod
releja)
Uz svaki kataloki broj mogue je staviti link na PDF
dokument na hard disku ili link na web stranicu.
Kartica Function template predstavlja jednu od najbitnijih stavki kod upisivanja novog
ili koritenja postojeeg katalokog broja.
Naime, svako kataloki broj se na ovaj nain definira to je po FUNKCIJI to za program
znai kako zapravo simboliki izgleda. Samo ako je definiran FUNCTION template
mogue je raditi preko funkcije insertiranje ureaja (InsertDevice).
111 / 231
Kartica Function template e detaljnije biti razjanjena za releje, kabela i motorske

zatitne sklopke.
Connection point
designation
Technical
charachteristics
Symbol library
Symbol number
Device selection
Connection point
designation
Symbol

releja)
Ukoliko se upie podatak u ovo polje, podatak e
automatski biti prepisan u polje Technical
charachteristics kod kartice propertisa bilo kojega
elementa
Ukoliko se ne izabere Function definition mogue je i
ovdje definirati bazu simbola iz koje e biti uzet simbol kod
funkcije insertiranja ureaja (npr. IEC_Symbol)
Upisuje se redni broj simbola iz baze simbola (npr. za relej
je 20). Broj simbola se mora prepisati iz baze simbola.
Izabire se Function definition svakog pojedinanog
elementa pritiskom na []
releja)
Ukoliko nismo zadovoljni s interpretacijom simbola iz
Function definition ovdje se ta definicija moe zamijeniti
s regularnim simbolom iz baze simbola.
NAPOMENA!
Separator se dobije kombinacijom tipaka CTRL + Enter ili desni klik mia pa
opcija Line break.
Funkcija slui kao separator izmeu 2 spojna mjesta elementa (npr. A1A2) ili
lomljenja reda u kolonu kod pisanja teksta
Na kartici Component data upisuju se dodatni tehniki podaci o elementu a koji e biti
detaljnije razjanjeni kod definicije kabela.
112 / 231
113 / 231
6.12.2.
Definiranje novog releja u katalogu
Svi podaci su jednako definirani kod releja/sklopnika osima kartice Function definition
koja e biti detaljno objanjena.
Kompletan relej/sklopnik se mora napraviti na gore naveden nain.

Dakle sastoji se od pule.
Klikne se na gumb
te se pojavi prozor na kojemu se izabere Coil
114 / 231
Zatim od 3 kontakta snage.

Klikne se na gumb
te se pojavi prozor na kojemu se izabere Power NO contact
Zatim od radnog (NO) kontakta.

Klikne se na gumb
contact
te se pojavi prozor na kojemu se izabere NO auxilliary
115 / 231
Zatim od mirnog (NC) kontakta.

Klikne se na gumb
contact
te se pojavi prozor na kojemu se izabere NC auxilliary
I kao mogua opcija izmjenini (Change-over) kontakta.

Klikne se na gumb
contact
te se pojavi prozor na kojemu se izabere Change-over
116 / 231
6.12.3.
Definiranje nove motorske zatitne sklopke u katalogu
Svi podaci su jednako definirani kao kod ostalih elemenata osima kartice Function
definition koja e biti detaljno objanjena. Spadaju u grupu Safety device.
Kompletna motorska zatitna sklopka napravljena je na gore naveden nain.

Dakle sastoji se od glavnog elmenta.
Klikne se na gumb
switch
te se pojavi prozor na kojemu se izabere Motor overload
117 / 231
Zatim od radnog (NO) kontakta.

Klikne se na gumb
contact
te se pojavi prozor na kojemu se izabere NO auxilliary
I od mirnog (NC) kontakta.

Klikne se na gumb
contact
te se pojavi prozor na kojemu se izabere NC auxilliary
118 / 231
6.12.4.
Definiranje novog kabela u katalogu
Svi podaci su jednako definirani kod kod ostalih elemenata osima kartice Function
definition i Cable data koja e biti detaljno objanjena.
Kabel je napravljena je na gore naveden nain.

Dakle sastoji se od definicijske linije.
Klikne se na gumb
te se pojavi prozor na kojemu se izabere Cable definition
119 / 231
I vodia/ica.
Klikne se na gumb
Color / No.
Cross section
Shielded by
Potential type
te se pojavi prozor na kojemu se izabere Conductor/wire
Upisuju se oznake vodia kabela (boje ili brojevi)

Preporuljivo je upisivati presjek ica na ovome mjestu ali
samo ako su razliitih presjeka
Upisuje se koji su vodii shieldani s kojim shieldom.
Kontaktirajte Va EPLAN support za vie detalja.
Odabire se koja ica je kojega potencijala (N i PE)
U karticu Cable data se moraju upisivati podaci ukoliko se eli da ti podaci budu vidljivi
uz ime kabela na shemi, u protivnom podaci nee biti vidljivi.
120 / 231
NAPOMENA!
Najjednostavniji nain rada s katalokim brojevima je copy&paste.

Postavi se na odreeni element, desni klik mia pa se izabere opcija Copy zatim
odmah nakon toga opcija Paste i prepravi se element na eljene podatke.
Kod releja i kabela je vrlo upotrebljiva opcija Copy na jednom elementu, postavi se na
drugi eljeni i izabere se opcija na desnom kliku mia Paste function templates pri
emu se kopira samo funkcijska definicija elementa.
Kod kabela je upotrebljiva opcija Copy na jednom elementu, postavi se na drugi
eljeni i izabere se opcija na desnom kliku mia Paste technical data pri emu se
kopira samo podaci s kartice Cable data.
6.12.5.
Generiranje podataka u bazi na osnovu podataka iz sheme
Takoer postoji mogunost da iskoristimo ve nacrtani element u generiranju katalokog

broja.
Nacrtamo element u shemi
Na kartici Parts upiemo kataloko broj
121 / 231
Nakon toga kliknemo OK. Postavimo se na element, desni klik mia i izaberemo
opciju Generate part
Nakon toga se pojavi kartica za popunjavanje podataka kao i u standardnoj

proceduri (UtilitiesPartsManagement)
Vidljivo je da je program automatski upisao kataloke podatke. No svakako je

najzanimljiviji i najbitniji dio da program automatski na osnovu simbola kreira
Function template sa tehnikim podacim.
Ovaj obrnuti sistem je u svakom sluaju zanimljiv upravo zbog ovoga function
templatea a pokazuje jo jedan sitem definiranja katalokih brojeva.
122 / 231
7. Izvjetaji (Reporti)
Rezultat nacrtane sheme su izvjetaji. Izvjetaja ima razliitih tipova. Izvjetaji
popunjavaju odreene podatke u tabelama (forme) na osnovu podataka iz sheme. Za
svaki tip ima veliki broj formi koji se mogu izabrati.
Naravno, svaku formu moete prilagoditi svojim zahtjevima u Form editoru (kasnije e
biti objanjeno kako je mogue ureivati/kreirati forme).
eli li se izbaciti odreeni izvjetaj pozove se opcija UtilitiesReportsGenerate te
se pojavi sljedea kartica.
7.1.
Izvjetaji uz pomo opcije REPORTS
Na kartici Reports se generira izvjetaj po izvjetaj (npr. popis letvi, prikljuni plan,
grafiki prikljuni plan,dakle 3 x je potrebno ponoviti istu radnju).
123 / 231
Klikne li se na gumb New ili desni klik mia pa New pojavi se kartica na kojoj se izabire
odreeni izvjetaj (npr.prikljuni plan)
Output format
Select report type

Manual selection
Ukoliko je opcija Page tada program automatski otvara

novu stranicu na koju generira izvjetaj. Opcija Manual
placement omoguava da se generiranu listu runo
pozicionira na stranicu na koju se eli pa ak i na stranicu
Schematic Multi-line .
Izabire se eljeni izvjetaj. Mogue je izabrati 1 po 1.
Oznai li se ova opcija, tada program daje popis npr. svih
raspoloivih letvi u projektu od kojih se izabiru eljene ili se
oznae sve. Opcija omoguava selektivan izbor elemenata.
124 / 231
Klikne li se OK nakon to se izabrao eljeni izvjetaj pojavi se prvo mogunost odabira

filtera i sortiranja podataka (o ome e biti naknadno vie reeno)
Nakon toga se pojavljuje upit na kojemu se odreuje pozicija izvjetaja u projektu.

Ovisno o parametrima pozicionirat e se runo na odreenu lokaciju ili e to program
automatski raditi na osnovu parametara po principu, izvjetaj se pozicionira u lokaciju iz
koje dolazi ( o ovome primjeru se runo postavlja na adresu =ST1+RO1/10)
125 / 231
Klikne se OK i izvjetaj je generiran.
Da bi se izabrala drugaija forma za izvjetaj te da bi se podesio parametar za

automatsko pozicioniranja izvjetaja na lokaciju iz koje dolazi klikne se na gumb
Settings pa Output to page na kartici Reports (UtilitiesReportsGenerate) pri
emu se pojavi sljedea kartica
Bit e objanjena samo znaajna podeenja

126 / 231
Form
Page sorting
Combine
Klikne se na [] te se pojavi popis svih formi za eljeni

izvjetaj. Izabere se eljena forma. Forma se moe mijenjati
u bilo kojemu trenutku. Nakon to se forma zamijeni mora
se kliknuti na gumb Update ili eventualno izbrisati stari
izvjetaj te ponovno generirati novi.
Ovdje se izabire pozicioniranje izvjetaja u projektu. Total
znai da sami izabiremo poziciju kao u prethodnom
primjeru. Opcija Higher-level function and mounting
location znai da je izvjetaj automatski pozicioniran na
lokaciju od kuda dolazi.
Ova opcija se koristi kod dinamikih formi i ona
omoguava da npr. vie letvi bude na istoj stranici. Inae
je uobiajeno kod statikih formi da na jednoj stranici
bude izvjetaj samo za jednu letvu.
Na kartici Reports se klikne na gumb Settings pa opcija Display/output pri emu se

pojavi sljedea kartica
127 / 231
Na kartici Display/output u znaajnoj mjeri su upotrebljivi sljedee opcije:

Opcija 1
Ukoliko je opcija odznaena tada kao rezultat u prikljunom planu imamo
Ukoliko je opcija oznaena i kao znak koriten =
128 / 231
Opcija 2
Ukoliko je opcija odznaena tada kao rezultat u prikljunom planu imamo
Ukoliko je opcija oznaena i kao znak koriten X
129 / 231
7.2.
Izvjetaji uz pomo opcije TEMPLATE
Opcija Template omoguava da se unaprijed u Project template ili Basic project

predefiniraju eljene liste koje e biti kreirane nakon zavretka shematskog dijela
projekta. Proces izrade e znaajno biti ubrzan i za sve djelatnike firme e biti postupak
pojednostavljen.
Definiranje eljenih listi je po istom principu. Klikne se gumb New ili se klikne desni klik
mia pa opcija New te se izabere eljeni izvjetaj/i uz isto podeenje parametara ili po
opciju automatskog smjetaja izvjetaja na poziciju od kuda dolaze ili po opciji runog
postavljanja na eljeno mjesto u strukturi projekta.
130 / 231
Nakon to se projekt zavri (shematski dio) tada se liste generiraju uz opciju

Template pozivanjem opcije UtilitiesReportsGenerate project reports ili na
kartici Reports se klikne na gumb Generate reports.
NAPOMENA!
Nakon to su izvjetaji generirani a projekt naknadno izmijenjen, tada je potrebno

osvjeiti liste. Osvjeavanje se radi na jedan od ova 2 nain:
Postavi se na izvjetaj u Page navigatoru te se klikne jedna ili vie stranica
izvjetaja koji su doivjeli promjene i klikne se na opciju
UtilitiesReportsUpdate
Otvori se kartica Reports (UtilitiesGenerateReports), na njoj se u
navigatoru izvjetaja izabere izvjetaj ili grupa izvjetaja koji su doivjeli
promjene te se klikne na gumb Update
7.3.
Filtriranje podataka
Prilikom generiranja izvjetaja, mogue je koristiti filtere. Uz pomo filtera mogue je

prikazati samo odreene podatke koji su se definirali u filteru ili e odreeni podaci biti
blokirani.
Kada se pokrene opcija generiranja izvjetaja (UtilitiesGenerateReports) i kada
se izabere eljeni izvjetaj pojavi se kartica za definiranje filtera (slian princip koritenja
filtera je i za sve ostale funkcije unutar EPLAN-a)
131 / 231
Klikne se na [] pokraj filtera te se pojavi kartica za definiranje filtera
Scheme
Active
Negated
Criterion
Value
Predstavlja ime filtera. Schema moe biti neogranien broj.

Klikom na gumb
se moe kreirati vlastiti filter sa
eljenim imenom.
Ukoliko je oznaena ova opcija, znai da je opcija uope
aktivna kao filter.
Predstavlja NOT funkciju. Iskljuuje odreeni podatak
Predstavlja svojstvo koja sainjava dotini filter.
Oznaava vrijednost svojstva. Mogu se koristiti isti znakovi
kao i kod MS Windows za pretraivanje (* prije i/ili poslije
vrijednosti)
Nakon to se definirao filter da bi ga i aktivirali prilikom generiranja izvjetaja potrebno

je oznaiti opciju Activ.
132 / 231
Primjer filtera kod izrade lista unutarnjih veza
Filter radi sljedee po redu:

Ne prikazuje kabelske veze
Prokazuje unutarnje veze
Ne prikazuje jumper
Prikazuje samo veze unutar ormara RO2
Ovo je prikaz sloenih uvijeta/kriterija kod izrade odreenih izvjetaja.
7.4.
Sortiranje podataka
Prilikom generiranja izvjetaja, mogue je koristiti sorting podataka. Uz pomo filtera

mogue je prikazati odreen sorting podataka koji su se definirali u filteru za sortiranje.
Kada se pokrene opcija generiranja izvjetaja (UtilitiesGenerateReports) i kada
se izabere eljeni izvjetaj pojavi se kartica za definiranje sorting podataka (slian
princip koritenja sortinga podataka je i za sve ostale funkcije unutar EPLAN-a)
133 / 231
Klikne se na [] pokraj sorting te se pojavi kartica za definiranje filtera sortinga

podataka
Scheme
Criterion
Predstavlja ime filtera za sorting podataka. Schema

moe biti neogranien broj. Klikom na gumb
se moe
kreirati vlastiti filter sa eljenim imenom.
Predstavlja svojstvo koja sainjava dotini filter za sorting
podataka.
Nakon to se definirao sorting podataka treba ga aktivirati, prilikom generiranja

izvjetaja, oznaivanjem opcije Activ.
134 / 231
Napomenimo da je mogue podesiti parametre koji e automatski osvjeavat reporte

prilikom prelaska sa stranice na stranicu.
Klikne se na OptionsSettingsUserDisplayGeneral i opcije Update
reports whan opening pages
135 / 231
8. Izvjetaji u MS Excel formatu

Osim u EPLAN formatu bilo koji podatak je mogue izvesti u MS Excel format. Princip je
slian kao i kod klasinih izvjetaja.
Pozivanjem opcije UtilitiesReportsLabeling se pojavljuje kartica podeenja koja e biti
detaljno objanjena.
Settings
Report type
Language
Target file
Output type
Apply to entire project
Pritiskom na [] pojavljuje se kartica za podeenje izvoznih

podataka i dokumenata u koji e podaci biti izvezeni.
Podeenje e biti naknadno objanjena.
Automatska informacija koji tip izvjetaja se radi.
Izabere se eljeni jezik izvjetaja.
Odreuje se pozicija izvjetaja i njegovo ime.
Opcija Export samo izvozi podatka a Export and start
aplication izvozi podatke i automatski otvara program MS
Excel
Ukoliko je ova opcija oznaena tada e se izvoziti podaci iz
cjelokupne grupe elemenata ili se moe samo odreene
oznaiti ili u shemi ili u navigatoru
Isti princip rade i podeenja vrijedi i za sve druge izvjetaje!!!
136 / 231
Pritiskom na [] kod opcije Settings se pojavljuje kartica na kojoj se definiraju svi

detalji izvoza podataka.
Na kartici File se definiraju podaci sa sljedeim znaenjem:

Type of file znai format/tip izvoznih podataka(*.xls, *.xml, *.txt)
Target file je prazan npr. MS Excel dokument koji se postavlja na eljeno
mjesto na hard disku (npr. C:/Temp).
Program u ovu praznu filu prepisuje podatke na osnovu Template file te na
osnovu izabranih podatka na kartici Label
137 / 231
Template je obian MS Excel u kojemu se definiraju kolone i upie varijabla na

osnovu koje program zna gdje treba zapoeti s upisom podataka (oznaka ###
za poetak upisa podataka iz sheme, #H# mjesto upisa podataka Headera,
#F# mjesto upisa podataka Footer-a vidi sliku)
Komentar:
- oznaka ### se upisuje samo u prvi red
- sve elije se formastiraju se prema elji pri emu se format prenosi na sve redove
u koloni
- forma je dinamika
- forma je snimljena kao obian *.xls file (u ovome sluaju PLC basic.xls a
spremljena je u Template folderu unutar EPLAN P8 instalacijske strukture)
- Target file je zapravo jedna vrsta kopije ove *.xls file.
138 / 231
Na kartici Header se definiraju koji podaci e biti prikazani u headeru projekta
U ovome primjeru su svi podaci odabrani iz Project properties-a i pomou gumba

su prebaeni u polje za header.
139 / 231
Na kartici Label se definiraju koji podaci e biti prikazani u Target file (a posloeni kao
prema Template file).
Vidljivo je da su svi podaci odabrani iz PLC connection point-a i pomou gumba

su prebaeni u polje za definiciju izvezenih podataka. Raspored (pozicija) podataka je
tono kao prema rasporedu iz ove tabele a isti raspored je nuan i u Template file
kako bi imena kolona odgovarale podacima iz elija podataka.
140 / 231
Na kartici Footer se definiraju koji podaci e biti prikazani u footeru projekta.
U ovome sluaju nema predvienih podataka za footer.

Na kartici Settings se definiraju filteri i nain sortinga podataka na isti nain kao i u
izvjetajima.
U ovome sluaju nema predvienih podataka za Settings.

Nakon to se kartica Settings: Labeling podesi klikne se OK te se vraamo nazad u
karticu Output labeling na kojoj se takoer podeavaju podaci prema elji te se kao
rezultat u Target filu pojavljuju sljedei podaci:
141 / 231
9. Izvoz / ureivanje / ponovni uvoz podataka

Vrlo esto je najjednostavnije i najbre izvesti podatke npr. u MS Excel, urediti ih (ili
dati nekome drugome da ih uredi) te ih ponovno pozvati ili u krajnjem sluaju importirati
u projekt.
Opcija koja omoguuje sve navedeno je UtilitiesEdit properties externally
Export function. Pozivanjem, ali prethodnim oznaavanjem elemenata na shemi ili u
navigatoru, opcije pojavljuje se sljedea kartica.
Settings
Language
Output type
Target file
Pritiskom na [] pojavljuje se kartica za podeenje izvoznih

podataka i dokumenata u koji e podaci biti izvezeni.
Podeenje e biti naknadno objanjena.
Izabere se eljeni jezik izvjetaja.
Opcija Export samo izvozi podatka a Export and start
aplication izvozi podatke i automatski otvara program MS
Excel dok opcija Edit in external application and
reload omoguava izvoz podataka, obraivanja i
automatski uvoz nakon opcije Save i zatvaranja dokumenta
Odreuje se pozicija izvjetaja i njegovo ime.
142 / 231
Pritiskom na [] kod opcije Settings se pojavljuje kartica na kojoj se definiraju svi

detalji izvoza podataka.
Na kartici General se definiraju podaci sa sljedeim znaenjem:

File type je format/tip izvoznih podataka(*.xls, *.xml, *.txt)
Target file je prazan npr. MS Excel dokument koji se postavlja na eljeno
mjesto na hard disku (npr. C:/Temp).
Program u ovu praznu filu prepisuje podatke na osnovu Template file te na
osnovu izabranih podatka na kartici Data
Template je poseban MS Excel file isporuen od strane EPLAN S&S i koji ne
moe biti prilagoavan svojim zahtjevima ali kako je univerzalan automatski
sadri sve mogue podatke iz kartice Data.
143 / 231
Na kartici Data se definiraju koji podaci e biti prikazani u Target file
Vidljivo je da su svi podaci odabrani iz polja Availible format element i pomou

gumba
su prebaeni u polje Selected format element koji predstavljaju
definiciju izvezenih podataka.
Nakon to su se svi podaci podesili kao rezultat u Target file se pojavljuju sljedei
podaci:
144 / 231
Nakon to se odreeni podaci izmjene (mijenjati se mogu samo bijela polja, siva polja
nije mogue mijenjati taj je podatak vidljiv na prethodnoj kartici na koloni
Changable), klikne se opcija Save ( ) te se zatvori dokument pritiskom na
se kartica na kojoj se potvruje automatski povrat novih podataka u shemu.
Podaci su automatski izmijenjeni na shemi.

Ukoliko se dotina *.xls file nekome proslijedi na ureivanje, tada je mogu uvoz
podataka (a ne Reload) pomou opcije UtilitiesEdit properties externally
Import pri emu se ostvari jednak uinak kao i u prethodnom primjeru.
145 / 231
pojavi
10.
Backup
Jedini ispravni i siguran nain izraivanja sigurnosnih kopija (backup) je standardni

EPLAN-ov backup.
Prilikom pokretanja opcije ProjectBack up Project (ili Symbol libryry ili Partisti
princip je kao i za projekt) se pojavljuje sljedea kartica
Method
Postoje 3 metode backupa:

Save additionaly standardan i preporuljiv nain
spremanja sigurnosne kopije. Moe se oznaiti vie od
jednog projekta.
File off for external editing projekt se uzme s
mree na drugi medium za ureivanje. Uredi se na
njemu i prilikom ponovnog povratka na mreu
automatski se osvjei stara verzija. Original na mrei
je read-only sve dok se ne osvjei s novom verzijom.
Archiving program brie original s mree i
sprema ga samo na backup medium.
146 / 231
Medium
Back up external
documents
Back up image files
Postoje 2 opcije:
Storage medium (Backup directory) izabere se
mjesto na kojemu se sprema sigurnosna kopija (npr. Cdisk, My Documents)
E-mail (Partial size) - Sigurnosna kopija moe biti
napravljena u obliku priloga e-maila. Odreuje se samo
limit prolaznosti veliine maila.
Npr. ukoliko je limit 5MB a veliina sigurnosne kopije
7MB tada e biti isporuena 2 e-maila. Ukoliko primatelj
eli otvoriti sigurnosnu kopiju tada oba priloga treba
spremiti u isti folder na disku te samo napraviti
dvostruki klik na jedan od priloga pa program
automatski prepoznaje da je to sve isti projekt i radi
restore projekta.
U standardnu sigurnosnu kopiju e biti ukljueni i
externalni dokumenti ukoliko ih ima u projektu.
U standardnu sigurnosnu kopiju e biti ukljuene i slike
ukoliko ih ima u projektu.
NAPOMENA!
Prosjena veliina sigurnosne kopije je 6-10MB. Vrlo je mala razlika izmeu projekta s
20 str i 200str. Razlog tome je to se u sigurnosnoj kopiji u oba sluaja nalazi svi
podaci potrebi za projekt kao to su: Part management, simboli, forme,
Dakle u sigurnosnoj kopiji se nalazi kompletna baza programa (MS Access)
Prije izrade sigurnosne kopije dobro je ne napraviti reorganizaciju projekta
(ProjectOrganizeReorganize) i komprimiranje projekta
(ProjectOrganizeCompress). S ovim postupcima mogue je smanjiti ak i do
30% veliine projekta.
Format sigurnosne kopije je <ime projekta>.zw1
147 / 231
eli li se otvorit (reload) projekt na drugoj radnoj stanici, to je mogue napraviti s

dvostrukim klikom na projekta (<ime projekta>.zw1) ili pomou opcije
ProjectReloadProject
Backup directory
Project
Target directory
Project name
Mjesto na disku na kojemu se nalazi sigurnosna kopija

Izabire se eljeni projekt
Odredite projekta unutar EPLAN instalacijske strukture
Ime projekta (zadrava originalno ili se upisuje novo po
elji)
148 / 231
11.
Print
eli li se printati projekt ili dio projekta tada tada se u Page navigatoru oznae eljene
stranice (CTRL ili SHIFT + klik mia, kao u MS Windows programima).
Nakon toga se pozove opcija ProjectPrint pri emu se pojavi kartica za podeenje.
149 / 231
Izabere se eljeni printer. Pritiskom na gumb [Properties] se odreuje format printa

(A3, A4,) te ostala standardna podeenja.
Jedina podeenja printa unutar EPLAN-a na kojima je mogue podesiti print je gumb
[Settings]
Print size
Print margins
Print position
Print in black and
white
Opcija Print to scale (1:1) znai ukoliko je shema

nacrtana na A3 a printer izabran A4 tada e biti samo dio
slike A3. Opcija Scale to page omoguava da se veliina
sheme automatski stisne prema printeru. S opcijom Keep
aspect ratio se odreuje da promjena veliine slike bude
ravnomjerno napravljena po X i Y-osi.
Odreuje se margina. Margina se odreuje i prilikom
ureivanja formi.
Pozicij slike u odnosu na papir
Print u boji ili crno-bijelo.
150 / 231
12.
Grafika
Slobodna grafika bit e predoena preko primjera na slici:
Pravokutnik
Da bi nacrtali pravokutnik pozove se opcija InsertGraphicsRectangle ili klikom
na ikonicu na alatnoj traci
dimenzija.
te se pojavi pravokutnik kojemu se odreuje eljena
151 / 231
Dimenzije se mogu odrediti na nekoliko naina:

- Podeavanje pomou status bara u lijevom donjem uglu ekrana
-
Prilikom crtanja pravokutnika (nakon to se pokrenula opcija i nakon to se

kliknulo lijevom tipkom mia) klikne se na opciju na tipkovnici SHIFT + R ili
preko OptionsRelative cordinate input te se pojavi prozor u kojemu se
upisuju podaci za X i Y koordinatu.
Takoer je mogue nacrtati pravokutnik bilo koje veliine te se nakon toga

napravi dvostruki klik na pravokutnik te se pojavi isti prozor kao i u prethodnom
sluaju.
Krug
Da bi nacrtali krug pozove se opcija InsertGraphicsCircle ili klikom na ikonicu na
te se pojavi krug kojemu se odreuje eljena dimenzija.
alatnoj traci
Dimenzije se mogu odrediti na nekoliko naina:

- Podeavanje pomou status bara u lijevom donjem uglu ekrana
-
Takoer je mogue nacrtati krug bilo koje veliine te se nakon toga napravi
dvostruki klik na krug te se pojavi prozor na kojemu se upisuje radijus.
152 / 231
Ukoliko se eli nacrtati krug u krugu tada je potrebno ukljuiti opciju OptionsDesign
mode koja nam pomae prilikom grafikog crtanja ili je ak dovoljna opcija Snap to
grid gdje e krug zakaiti za sredite osnovnog kruga.
S krugovima je najjednostavnije raditi ukoliko se grupiraju. Grupiranje elemenata je
mogue pomou opcije EdithOtherGroup
Rad s koordinatama
ele li se oba kruga premjesti na eljenu koordinatu u odnosu na desni donji ugao
pravokutnika prema slici iz primjera.
Aktivira se novi koordinatni sistem. Pozove se opcija OptionsMove based point ili
kratica na tipkovnici O te se pojavi u status baru
to
znai da se odabere novi koordinatni sistem (npr.kliknemo u desni donji ugao
pravokutnika) te se kao rezultat pojavi oznaka za privremeni koordinatni sistem.
Koordinatni sistem je uvijek mogue resetirati s ponovnim pritiskom na kraticu O te

ga ponovno pozvati s istom kraticom ukoliko se eli premjestiti na neku drugu poziciju.
Sve koordinate e biti u skladu s novo postavljenim koordinatnim sistemom.
Micanje/dupliciranje
Ukoliko se ele pomaknuti krugovi na poziciju X=45, Y=52 u odnosu na desni ugao
pravokutnika tada se ukljui (ili je ve ukljuen) opcija OptionsDesign mode te se
aktivira opcija za micanje (desni klik pa opcija Move ili kratica na tipkovnici V) pri
to znai da se klikne
emu se u status baru pojavljuje poruka
na element koji e biti dislociran. U trenutku kad se kliknulo na element (ili grupu
elemenata) pojavljuje se u status baru poruka
to znai da se treba
odrediti toka za pomicanje (kako trebamo postaviti krugove na odreene X, Y
koordinate logino je da centar elementa/krugova bude toka micanja).
Nakon toga se pojavljuje u status baru poruka
to znai da odredimo
novu poziciju elemenata. Kako se koordinatni sistem premjestio u desni donji ugao
pravokutnika, tada je najjednostavnije kliknuti na opciju SHIFT + R te ukucati nove
koordinate u odnosu na novi koordinatni sistem.
153 / 231
Nakon to se postavio element/krugovi na definiranu koordinatu potrebno je jo

duplicirati sljedee krugove na definiranu koordinatu prema primjeru (X=0, Y=52).
Najjednostavniji nain je premjestiti koordinatni sistem, pomou kratice na tipkovnici
O, u centar krugova te u odnosu na prvu grupu krugova postaviti sljedee 3 na
definiranu koordinatu (X=isti kao i prva grupa, Y=52).
Pokrene se opcija za dupliciranje (desni klik mia pa Duplicate ili kratica na tipkovnici
D). Ponovno se prati status bar te se odredi polazno mjesto dupliciranje (ponovno
sredite krugova) te se upiu koordinate za dupliciranje
Nakon toga se pojavi prozor na kojemu se definira koliina duplikata
154 / 231
Dobiven je rezultat prema zadanom primjeru.

Rad s pomonom linijom
Ukoliko se eli definirati krug unutar pravokutnika tada e se koristiti pomone linije.
Nacrta se pravokutnik prema jednoj od navedenih opcija iz prethodnog primjera (npr.
koristei SHIFT + R) te unutar njega pomona linija (ili vie) koja e na jednostavan
nain detektirati sredite pravokutnika (nakon uporabe moe se izbrisati).
Nakon ovoga mogue je ponovno grupirati ova 2 elementa (krug i pravokutnik) te radi s
grupom. Ukljui se Designe mod te se preseli koordinatni sistem u lijevi donji ugao
(kratica O na tipkovnici) i kree se u opciju pozicioniranja na eljenu koordinatu.
Hvatite grupe prilikom pomicanja e bit u lijevom donjem uglu. Nakon toga se pozove
opcija za upis koordinate (SHIFT + R) i element/grupa je pozicionirana.
155 / 231
Dimenzioniranje/kotiranje
LINEARNO kotiranje
Da bi se kotirao nacrtani PRAVOKUTNIK pozove se opcija InsertDimensioning
Linear dimension ili se klikne na ikonicu na alatnoj traci
.
Da bi procedura dimenzioniranja bila jednostavna preporua se ukljuiti opcija
OptionsObject snap te naravno i prije faze crtanja dobro je podesiti GRID (A, B,..)
kako bi se svaka dimenzija mogla tono nacrtati a kasnije i tono kotirati.
Uzme se opcija za kotiranje te se odabere prvo mjesto kote, pomou opcije SNAP
jednostavno ga je uhvatiti, nakon toga se uhvati drugi kraj kote te se razvue kota
na eljenoj udaljenosti od pravokutnika
Podeavanje parametara za kotiranje se nalazi na OptionsSettingsProject

<Ime projekta>Graphical editingDimensioning
156 / 231
Font
Distance do dimension
line
Unit
Display units
Precision
Suppres zero
Extension of
dimension help line
Dimension line
termination
Odreuje se eljeni font kote.

Udaljenost oznake kote do linije kote
Jedinica (mm, cm, m)
Prikai jedinicu na liniji kote
Odreuje se broj decimalnih mjesta kote odnosno samim
time se odreuje i preciznost
Ne prikazuj nulu na koti
Odreuje se koliko je pomona linija kote izdignuta od
kote
Zavretak kote (strelica, krug, kosa linija)
Takoer je mogue podesiti parametre individualno za svaku kotu s dvostrukim klikom

na kotu pri emu se pojavljuje sljedea kartica
KONTINUIRANO kotiranje
Da bi se kotirali krugovi s desne strane pravokutnika i sami pravokutnik pozove se opcija
InsertDimensioning Continued dimension ili se klikne na ikonicu na alatnoj
traci
gdje se pomou opcije SNAP samo odreuju hvatita elementa. Kada se zavri
kotiranje klikne se samo opcija Esc na tipkovnici.
157 / 231
INKREMENTALNO kotiranje
Da bi se kotirali krugovi s desne strane pravokutnika i sami pravokutnik pozove se opcija
InsertDimensioning Incremental dimension ili se klikne na ikonicu na alatnoj
gdje se pomou opcije SNAP samo odreuju hvatita elementa. Kada se zavri
traci
kotiranje klikne se samo opcija Esc na tipkovnici.
158 / 231
Kotiranje KUTOVA
Da bi kotirali kut pozove se opcija InsertDimensioning Angular dimension ili
se klikne na ikonicu na alatnoj traci
gdje se pomou opcije SNAP prvo odreuje
centar kuta te zatim poetna i krajnja linija kuta. Kada se zavri kotiranje klikne se samo
opcija Esc na tipkovnici.
Kotiranje KRUGOVA
Da bi kotirali kut pozove se opcija InsertDimensioning Radius dimension ili se
klikne na ikonicu na alatnoj traci
gdje se samo oznai krug. Kada se zavri kotiranje
klikne se samo opcija Esc na tipkovnici.
159 / 231
Promjena mjerila (SCALE)

Ukoliko se eli promijeniti mjerilo grafikog elementa koristi se opcija EdithScale pri
emu se prvo oznai element pa se pozove dotina funkcija pri emu se u status baru
pojavi informacija
kod koje se samo odabire hvatite/polaznu toku
za promjenu mjerila (scale).
Nakon toga se pojavi samo kartica u kojoj se upisuje scale faktor
Razvlaenje (STRETCH)
Ukoliko se eli promijeniti dimenzija grafikog elementa koristi se opcija
EdithStretch pri emu se prvo pozove funkcija, zatim se oznai dio elementa kojemu
se mijenja dimenzija
U status baru pojavi informacija

polaznu toku za promjenu dimenzije.
kod koje se samo odabire
Upotrebljivo je kliknuti na tipkovnici npr. X ukoliko se eli da se promjena smjera odvija

samo po X osi i za kraj se samo klikne lijevom tipkom mia za potvrdu odredita.
160 / 231
13.
Simboli
Kako bi jednostavno radili s tzv. Master data podacima predlaemo promjenu radnog
okruja. Klikne se na opciju ViewWorkspace te se izabere sistemski definirano
radno okruje Masta dana editor te je na taj nain osiguran brzi rad s ikonicama na
alatnoj traci.
13.1.
Nova baza simbola
eli li se kreirati vlastita/nova baza simbola pokrene se opcija UtilitiesMaster

danaSymbol libraryNew pri emu se pojavi kartica na kojoj se u redu File
name upisuje ime nove baze simbola (npr.TEST)
Klikne se Save te se pojavi kartica na kojoj je potrebno odrediti Basic symbol library
(u ovome sluaju je odabrano BasicsSymbolLibrary a moe biti i IEC_Symbol ili bilo koji
drugi) te Symbol library description i eventualno bazni Grid.
161 / 231
Klikne se OK i baza simbola je kreirana s brojem simbol u bazi 0.
13.2.
Novi simbol
Ukoliko se eli kreirati novi simbol u bazi simbola pokrene se opcija UtilitiesMaster
dataSymbolNew ili ikonica na alatnoj traci
(Master dana editor workspace).
Nakon toga se pojavi kartica na kojoj se odabere eljena varijanta simbola (svaki simbol
moe imati 8 varijanti A,B,C,D,E,F,G,H - 0, 90, 180,270 i mirror varijanta svake
navedene)
Nakon toga se pojavi kartica podeenja simbola.
162 / 231
Symbol number
Symbol name
Symbol type
Function definition
Symbol
representation type
Odreuje se redni broj simbola u bazi simbola. Program

uvijek predloi prvi slobodni simbol.
Ime simbola u bazi simbola (npr. K je oznaka za
releje/sklopnike + dodatak imena)
Za standardne elektrine simbole koristi se Function
Odabere se to je simbol po Funkcijskoj definiciji kao kod
parts managementa
Odreuje se da li je simbol za 3-polne sheme (multi-line),
1-polne (single-line), instalacije (overview), grphics (za
izvjetaje)za svaki representation tip predlae se da
postoji zasebna baza simbola.
163 / 231
Nakon toga se pojavi posebna stranica na kojoj se ureuje simbol. Crveni krui
predstavlja Insertion point (hvatite) simbola i na njemu se crta simbol. U Page
navigatoru se pojavljuje posebna ikonica na kojoj je mogue na desnom kliku mia
uvijek ui u podeenja svakog simbola te prilikom zavretka crtanja simbola, postavi
se na dotinu ikonicu te se klikne na desni klik mia i Close te se simbol zatvori a
snimanje je automatsko jer je rije o bazi.
164 / 231
Simbol je mogue napraviti na nekoliko naina:

Crtanje simbola
Svaki simbol je mogue nacrtati koritenjem slobodne grafike
Nakon toga se koristi opcija za automatsko spajanje InsertConnection point

top/bottom/left/right
Pomou opcije InsertProperty text predefiniraju se podaci na kartici Display koji

e biti vidljivi na podeenju simbola
165 / 231
Kao rezultat emo imati sljedee stanje:
Simbol za varijantu A je gotov.

ele li se definirati i druge varijante klikne se na opciju UtilitiesMaster
danaSymbolNew variant pri emu se pojavi kartica na kojoj se definira simbol u
eljenoj varijanti.
Source variant
Rotated by
Mirror graphics across
Y axis
Rotate connection
point designation
Rotate placed
properties
Odreuje se to ja bazni simbol za novu varijantu

Odreuje se kut rotacije simbola
Odreuje se da li e se raditi mirror simbola u odnosu na
bazni
Rotacija oznaka spojnih mjesta simbola (npr. A1:A2 kod
releja)
Rotacija oznaka propertiesa simbola (npr. ime K1 kod
releja, karakteristika 24VDC)
166 / 231
NAPOMENA!
Na kartici Symbol editor se pojavljuju vidljive varijante (

). eli se ponovno
ureivati koja od varijanti samo se klikne na ikonicu varijante te se ponovno pristupa
eljenom simbolu. eli li se izbrisati pojedina varijanta, prvo se odabere varijanta preko
ikonice te se nakon toga klikne na ikonicu
ili preko opcije UtilitiesMaster
danaSymbolDelete variant.
Brisanje kompletnog simbola iz baze simbola se odvija preko opcije UtilitiesMaster
danaSymbolDelete.
Kada se ureivanje i kreiranja simbola tada se zatvara kreiranje simbol preko opcije
UtilitiesMaster danaSymbolClose ili desni klik mia na ikonicu u Page
navigatoru te opcija Close.
Simbol je automatski spremljen u bazu simbol.
167 / 231
Koritenja basic simbola

Umjesto cjelokupnog procesa crtanja simbola mogue je koristiti i basic simbol koji
program predlae na osnovu funkcijske definicije simbola iz podeenja simbola a
pozivanjem opcije InsertBasic symbol
U funkcijskoj definiciji simbola odreeno je da e element po funkciji biti coil pa na

osnovu toga program predlae simbol sa svim potrebnim definicijama i podeenjima za
simbol.
Nakon toga mogue je urediti simbol po elji.
Daljnji postupak za varijante i podeenja je jednak kao i u prethodnom primjeru.
168 / 231
Koritenje simbola iz postojee baze simbola

Novi simbol je mogue kreirati i koritenjem postojeeg simbola iz bilo koje baze simbola
ili ak zdruivanje vie simbola u jedan simbol. Da bi postupak bio realiziran koristi se
opcija InsertSymbol
Pozvala su 2 nezavisna simbola iz baze simbola IEC_Symbol te su se nakon toga spojili u

jedan eljeni simbol
Daljnji postupak za varijante i podeenja je jednak kao i u prethodnom primjeru.
169 / 231
Koritenje dxf/dwg simbola

Kod crtanja simbola mogue je umjesto samostalnog crtanja simbola, pomou EPLAN
grafike, iskoristiti postojei ACAD simbol (dxf/dwg).
Novi simbol, pomou ove metode, mogue je kreirati pozivanjem opcije
InsertGraphicsDXF / DWG
ACAD simbol se moe uvesti i pomou opcije drag&drop iz Windows Explorera.

Ostatak crtanja simbola se odvija kao prema prethodnim primjerima.
Koritenje makroa
Kod crtanja simbola mogue je umjesto samostalnog crtanja simbola, pomou EPLAN
grafike, iskoristiti postojee makroe
Novi simbol, pomou ove metode, mogue je kreirati pozivanjem opcije
InsertGraphicsWindows macro
Ostatak crtanja simbola se odvija kao prema prethodnim primjerima.
170 / 231
Da bi kreirana baza simbola i simboli bili vidljivi i dohvatljivi u bazi simbola potrebno je
nadodati novokreiranu bazu simbola u projekt. Proces se odvija preko opcije
OptionsSettingsProject<Ime projekta>ManagementSymbol
libraries
Nakon toga je vrlo praktino kreirati zasebni filter ili nadodati bazu o predefinirani filter
simbola. U Simbol navigatoru se klikne pokraj opcije Filter na
.
171 / 231
Pojavi se kartica za ureivanje Filter.
Pod opcijom Value klikne na

filtera nadoda i novokreirana
te se pojavi kartica u kojoj se postojeoj bazi unutar
Ukoliko se eli aktivirati ovaj filter potrebno je oznaiti opciju Activ na filteru.
Ukoliko nakon ove procedure nije vidljiv simbol potrebno je napraviti sinhronizaciju
podataka pomou opcije UtilitiesMaster danaUpdate current project ili
UtilitiesMaster danaSynchronize current project
NAPOMENA!
Svi Master data podaci (simboli, forme) se ureuju na razini sistema.

Svi podaci u projektu su na razini projekta. Program praktiki u tome procesu
prepisuje podatke s razine sistema na razinu projekta.
Razlog sinhronizacije je izmjena podataka izmeu sistema i projekta ili obratno.
172 / 231
14.
Forme
14.1.
Ureivanje sastavnice
Ukoliko se eli prilagoditi postojea sastavnica vlastitim potrebama ili pak kreirati nova ili
na osnovu postojee ACAD sastavnice to e biti obavljeno preko opcija
UtilitiesMaster data PlotframeNew/Open/Copy.
Preporuuje se opcije Copy zbog jednostavnosti.
Pokrene se opcija UtilitiesMaster data PlotframeCopy pri emu program
zahtijeva da se izabere sastavnica koja e biti predloak na novu.
Izabere se eljena sastavnica i klikne se opcija Open te se pojavi sljedei prozor.
173 / 231
Na njemu se upie novo ime sastavnice te se klikne opcija Save.

Nakon toga se pojavi prozor za ureivanje sastavnice.
ele li se podesiti odreeni podaci u propertisu sastavnice, potrebno je postaviti se na

ikonicu u Page navigatoru te kliknuti desni klik mia i izabrati opciju Properties pri
emu se pojavi sljedei prozor
174 / 231
Number of columns
Number of rows
Column width [1n]
Row height [1n]
Grid
Row numbering
format
Column numbering
format
Start value (column)
Start value (row)
Contact image marigin
(in path)
Description
Definira se broj kolona u sastavnici

Definira se broj redova u sastavnici
Odreuje se dimenzija (irina) kolone
Odreuje se dimenzija (visina) reda
Standardni grid sastavnice
Format kolona moe biti numeriki ili alfanumeriki
Format redova moe biti numeriki ili alfanumeriki
Poetni broj/slovo kod numeriranja kolone
Poetni broj/slovo kod numeriranja redova
Udaljenost kontakata releja/sklopnika od dna stranice
Opis sastavnice
Nakon to se definiraju eljeni podaci moe se pristupiti grafikom ureivanju sastavnice

te pozivanju tzv specialnih tekstova.
Kako pristupiti ureivanju sastavnice?
Predlaemo maksimalnu prilagodbu na sljedei naina:
Definiranje tzv. Supplementary filed
175 / 231
U podeenjima programa na OptionsSettingProject<Ime

projekta>Management Supplementary filedsKartica Project se upisuju
podaci koje se koriste u dosadanjim tijeku rada i koji e biti prepoznatljivi za sve
sudionike u procesu projektiranja.
Ova polja e biti vidljiva u properiesu projekta te u sastavnici projekta. Polja su na
hrvatskom i lako prepoznatljiva.
Definiranje obinih opisnih tekstova
Izbriu se sva polja iz sastavnice.

Nakon toga se definiraju opisna polja u sastavnici.
Opisno polje je obian EPLAN tekst koji se poziva pomou opcije InsertGraphics
Text ili pomou ikonice na alatnoj traci
.
Pojavljuje se polje za upis teksta
Sve tekstove je mogue definirati viejezino (multilingual) pritiskom na desni klik mia
pa opcija Multilingual (ili kratica na tipkovnici CTRL + L)
176 / 231
Nakon toga se definiraju obini opisni tekstovi (imena polja mogu biti jednaka poljima iz
Supplementary fields).
Definiranje tzv. specialnih tekstova

Specialni tekstovi se pozivaju pomou opcije InsertSpecial textProject
properties ili Page properties.Dakle na sastavnicu je mogue postaviti podatke s
razine projekta ili s razine stranice.
U ovome primjeru e biti prikazan kombinacija sistemski definiranih tekstova za razinu
projekta/stranice te personalno definiranih u Supplementary field.
Prvo e se pozvati personalno definirani tekst (pomou opcije InsertSpecial
textProject properties)
177 / 231
Nakon to se izabere eljeni specialni personalizirani tekst za razinu projekta

(InsertSpecial textProject properties<Ime projekta>), pojavljuje se kartica za
definiranje specialnog teksta. Mogu se podesiti kartice Format i Border (omoguava
da tekst bude uvijek u granicama pravokutnika bez obzira na njegovu duljinu).
Pri emu na stranici sastavnice vidimo rezultat
Nakon toga je mogue definirati eljeni specialni sistemski tekst za razinu stranice
(InsertSpecial textPage propertiesPage description) pri emu se pojavljuje kartica
za definiranje specialnog teksta kao i u prethodnom primjeru
I kao zadnje mogue je definirati eljeni specialni sistemski tekst za razinu projekta
(InsertSpecial textProject propertiesCreation date) pri emu se pojavljuje kartica
za definiranje specialnog teksta kao i u prethodnim primjerima.
Kada se definiraju svi eljeni specialni tekstovi na sastavnici tada kao rezultat imamo:
178 / 231
Insertiranje loga
Ukoliko se eli inserirati grafiki logo firme u sastavnicu, tada se poziva opcija
InsertGraphicsImage file, izabere se logo s hard diska pri emu se pojavljuje
prozor na kojemu se odluuje da li e na sastavnicu biti postavljen samo link (Keep
source directory) ili se kopira logo u projekt folder (Copy). Nakon toga se pozicionira u
sastavnicu na eljeno mjestu sa eljenim dimenzijama.
Ukoliko se eli inserirati dxf/dwg logo firme u sastavnicu, tada se poziva opcija
InsertGraphicsDXF/DWG, izabere se logo s hard diska i pozicionira se u
sastavnicu na eljeno mjestu sa eljenim dimenzijama.
Definiranje kolona/redova
U propertisima sastavnice se definira broj kolona/redova i njihove dimenzije, meutim
program ne crta automatski linije u sastavnicu.
Da bi kolone bile vizualno vidljive potrebno ih je nacrtati pomou InsertGraphics

Line
Na taj nain je proces ureivanja sastavnice dovren. Budui da su podaci u bazi, nema
opcije Save ve je dovoljno samo zatvoriti ureivanje klikom na ili desni klik na
ikonicu
pa opcija Close. Ureivanje je zatvoreno a svi podaci su spremljeni.
179 / 231
Upisivanje podatka projekta

Da bi cjelokupni proces definiranja sastavnice bio dovren i podaci bili vidljivi u
sastavnici projekta, na svim stranicama projekta potrebno je napraviti sljedee radnje:
I. Otvaranje propertisa projekta na nain da se postavi na ikonicu projekta u Page
navigatoru pa desni klik mia te ProjectProperties (ili pomou opcije
ProjectManagement<Project>Edit) ili samo ProjectProperties pri
emu se pojavljuje prozor za definiranje podataka projekta.
NAPOMENA!
Najjednostavniji nain vlastitog definiranja je da se prvo izbriu sva polja te nakon

toga se pozovu eljena nova polja.
Brisanje svih polja mogue je jedino na nain da se prvo izbriu podaci iz polja
Value na nain da se selekcioniraju sva polja (CTRL + A) te nakon toga klikne
desni klik mia pa opcija Delete i za brisanje svih redova pritiskom na gumb
180 / 231
II. Pozivanje novih polja klikom na gumb

pri emu se pojavljuje prozor sa svim
moguim propertisima. Izaberu se na isti nain sva polja za sastavnicu i
eventualno naslovnicu
III. Definiranje podataka projekta u polju Value
181 / 231
IV. Podeavanje novokreirane sastavnice za razinu projekta preko opcije

OptionsSettingsProject<Ime projekta>ManagementPages
V. Nakon toga potrebno je osvjeiti podatke pritiskom na opciju ViewRedraw ili

pritiskom kratice na tipkovnici F5 pri emu kao rezultat u sastavnici imamo
NAPOMENA!
Da bi cjelokupni proces bio visoko standardiziran za razinu firme i sve njezine

korisnike potrebno je sada kreirati Project template (ili Basic project) pomou
opcije ProjectOrganizeCreate project template.
Na taj nain prilikom otvaranja svakog sljedeeg novog projekta svi podaci o
projektu i sastavnica je definirana. Potrebno je samo mijenjati podatke o projekt u
polju Value
182 / 231
14.2.
Ureivanje formi
Ureivanje formi je globalno gotovo identino nainu ureivanju sastavnice. Da bi se

otvorilo ureivanje forme potrebno je pozvati opciju UtilitiesMaster dataForm
Open ili desni klik mia u Page navigatoru pa opcija FormOpen.
Nakon toga se izabere tip forme koji e se ureivati.
Biti e demonstrirano na 2 klasina primjera. Sve ostale forme se ureuju na identian
nain.
14.2.1.
Lista materijala
Ukoliko se eli ureivati Lista materijala tada se pozove opcija UtilitiesMaster

danaForm Open te se izabere tip forme Parts list
Izabere se eljena forma (npr. F01_02.f01) koja je po svojoj karakteristici DINAMIKA

forma jer je broje redova varijabilan (karakteristina grafika za DINAMIKU formu je da
je forma mala tj.definiran je samo prvi red a ostali su varijabilni ovisno o broju
komponenti).
Nakon toga se pristupa ureivanju forme.
183 / 231
NAPOMENA!
Upitnici (???) umjesto tekstova su vidljivi iz razloga to je forma napravljena na

ENG jeziku a podeenja projekta su HR (OptionsSettingsProject<Ime
projekta>TranslationGeneral)
Ureivanje e se odvijati u nekoliko faza bez obzira na poredak:
I. U prvoj fazi prvo e se prevesti sve tekstove i na HR jezik na nain da se napravi
dvostruki klik mia na tekst (???) pa se pojavi prozor na kojemu nije vidljiv niti
jedan tekst a upravo iz navedenog razloga iz Napomene.
184 / 231
II. Nakon toga se postavi u prostor (Enter text polje) te se klikne desni klik mia i
izabere se opcija Multi-lingual input pri emu se pojavi kartica za viejezini
unos teksta te se upie i HR prijevod.
Nakon toga se klikne OK i tekst na formi je vidljiv.
III. Prema istom principu treba prevesti i sve ostale tekstove te nadodati nove ukoliko
je potrebno.
IV. Ureivanje tzv.specialnih ili varijabilnih tekstova, koji su zapravo poveznica s

podacima iz kataloga ili sheme, se odvija na nain da se napravi dvostruki klik na
postojei tekst ili se pozove novi pomou opcije InsertPlacehoder text pri
emu se pojavljuje kartica na kojoj se odreuje eljeni Placeholder text za ovaj
tip forme.
185 / 231
V. Nakon to se kartica otvorila pritiskom na

propertisa iz sheme i kataloga.
pristupa se popisu svih moguih
Device data propertisi se odnose na podatke o elementu iz sheme dok Parts

data propertis se odnose na podatke iz kataloga o dotinom elementu.
VI. U sljedeoj fazi moe doi do grafikog preureenja forme koristei opciju
InsertGraphicsLine te ureujui postojee linije na kartici Format.
186 / 231
VII. Dinamike forme imaju Zaglavlje i Podnoje (InsertDinamic form

Header/Footer area) u kojima se nalaze generalni podaci te Podatkovnu
tabelu (InsertDinamic formData area) u kojoj se nalaze podaci o
elementima. Dinamika forma se moe ureivati prema elji. Vidljivo je da
DINAMIKA forma ima samo jedan red za podatke. Ukupan broj moguih redova
se definira u propertisu forme.
VIII. eli li se ui u propertis forme i definirati podatke o formu i u samoj formi,
postavi se na ikonicu za ureivanje forme u Page navigatoru te se klikne desni
klik mia i izabere opcija Properties.
Description
Grid
Adapt row heigh
dynamicaly
No. of rows
Row height
Form handling
Opis forme
Standardni grid forme
Program automatski proiruje redove ukoliko je tekst
predugaak
Broj redova
Veliina reda
Tip forme (dinamika ili statika)
187 / 231
Format for automatic

page description
No. of columns
Column width
Klikom na [] u ovome redu pristupa se kartici za moguu

automatsku definiciji forme u Page descriptionu za npr.
Sadraj
Ovdje se definira broj kolona (uovome sluaju imamo samo
jednu kolonu)
Definira se irina kolone ako ih ima vie od jedne
IX. Na taj nain je proces ureivanja forme dovren. Budui da su podaci u bazi,
nema opcije Save ve je dovoljno samo zatvoriti ureivanje klikom na ili desni
klik na ikonicu u Page navigatoru pa opcija Close. Ureivanje je zatvoreno a svi
podaci su spremljeni.
X. eli li se forma podesiti za izradu Izvjetaja potrebno je kliknutu na
OptionsSettingsProject<Ime projekta>ReportsOutput to
page te u redu Parts list kliknutu na [] u polju forme i izabrati ureivanu. Na
taj nain je ova forma ukljuena u izradu izvjetaja tj. Liste materijala.
14.2.2.
Prikljuni plan
Ukoliko se eli ureivati Prikljuni plan tada se pozove opcija UtilitiesMaster

danaForm Open te se izabere tip forme Terminal diagram. Kako ne bi gubili
vrijeme na bespotrebna prevoenja i ureivanje forme, HR forme mogue je pronai na
EXOR FTP serveru (ftp.exor.hr) u mapi Forme. Sve forme se kopiraju u Va folder
Forme unutar instalacije EPLAN-a. Nakon toga se izabere eljena forma za ureivanje.
188 / 231
Princip ureivanja je identian prethodnom primjeru za Listu materijala uz iznimku

propertisa koji su karakteristini za stezaljke i veze (kabele, vodie).
NAPOMENA!
Predugake tzv.Placeholder tekstove se moe na jednostavan nain prikazati i

pomou brojeva na nain ViewProperties as number pri emu se poveava
preglednost formi kod ureivanja.
Kao to je spomenuto princip ureivanja je isti pa stoga nee biti detaljno razraeno kao
u prethodnom primjeru ve e biti objanjene samo 2 zanimljive opcije.
I. Na formi postoji Placeholder tekst Conductor table, external / Connection
color (number) koji ima funkciju upisivanja veza u prikljunom planu.
189 / 231
U standardnoj definiciji forme nije oznaena opcija Display all connection to

automatski dovodi do toga da bi u tome sluaju bili u prikljunom planu bili
vidljivi samo kabeli ali ne i vodii.
Ukoliko se ova opcija oznai tada e u prikljunom planu biti vidljive sve veze tj. i
kabeli i vodii to i je najei zahtjev korisnika.
II. U prikljunom planu se eli vidjeti poseban simbol za uzemljenje uz stezaljku PE.
Postavi se na ikonicu za ureenje formi u Page navigatoru te se klikne desni klik
se pozove poseban
mia i izabere se opcija Properties. Pritiskom na gumb
tekst Assigment:Function definition to graphics
190 / 231
Zatim se klikne na [] u polju Value te se pojavi nova kartica na kojoj se

definira uz koju Funkcijsku definiciju stezaljke ide koji simbol. Pritiskom na
gumb
se definiraju sve mogue opcije za Funkcijske definicije.
U ovome sluaju e biti prikazana opcija samo za funkcijsku definiciju PE
terminal, 4 targets
Nakon toga se klikne na [] u polju Symbol name pri emu se pojavi sljedea
kartica na kojoj se iz baze simbola GRAPHICS (obavezno!!!) odabire eljeni
grafiki simbol za definiranu funkcijsku definiciju.
Uvijek je mogue definirati samo jedan simbol uz odreenu funkcijsku definiciju.
191 / 231
Kao rezultat je vidljivo sljedee stanje
Nakon toga je potrebno postaviti taj isti Placeholder tekst na formu. Pozove se
opcija InsertPlaceholder text te ponovno pozove Assigment:Function
definition to graphics iz Terminal propertiesa.
Nakon to se pozove opcija tekst se postavi na eljeno mjesto u formi.
192 / 231
III. Na taj nain je proces ureivanja forme dovren. Budui da su podaci u bazi,
nema opcije Save ve je dovoljno samo zatvoriti ureivanje klikom na ili desni
klik na ikonicu u Page navigatoru pa opcija Close. Ureivanje je zatvoreno a svi
podaci su spremljeni.
IV. eli li se forma podesiti za izradu Izvjetaja potrebno je kliknutu na
OptionsSettingsProject<Ime projekta>ReportsOutput to
page te u redu Terminal diagram kliknutu na [] u polju forme i izabrati
ureivanu. Na taj nain je ova forma ukljuena u izradu izvjetaja tj. Prikljunog
plana.
Kao rezultat u prikljunom planu e biti sve podeene opcije.
193 / 231
15.
Rad s 1-polnim shemama
15.1.
1-polna baza simbola
Da bi radili s 1-polnim shemama potrebno je prethodno podesiti baze simbola.

Ukoliko imate Professional licencu ili Single-line modula tada se na stranici tipa
Schematic Single-line insertiraju 1-polni simboli koji se isporuuju sa programom.
Baza simbola se zove IEC_single_symbol.
Baze simbola se podeavaju na OptionsSettingsProject<Ime projekta>
ManagementSymbol library.
Ukoliko imate Compact ili Select licencu tada nije mogue koristiti bazu simbola
IEC_single_symbol jer je ta baza simbola prireena samo za jednopolni tip stranica.
Kako ova dvije licence nemaju 1-polni tip stranica tada nije niti mogue koristiti isto.
Stvar je u tome da svaki simbol iz dotine baze simbola ima properties Single line pa
one vrijede samo za jednopolni tip stranice.
Kako bi mogli raditi i korisnici Compacta i Selecta s 1-polnim shemama, na EXOR FTP
serveru (ftp://ftp.exor.hr/ePLAN/) mogue je pronai bazu simbola koja se zove IEC_1polni simboli kojima je promijenjen properties u Multi-line te ih je nadalje mogue
koristiti na stranici tipa Schematic Multi-line.
U sljedeem poglavlju biti e prikazan rad s 1-polnim shemama na tipu stranice
Schematic Multi-line s prepravljenom bazom simbola za licence Compact i Select.
194 / 231
15.2.
Kreiranje 1-polne linije
Objasniti e se mogunost automatizacije Vaih 1-polnih linija. Postupak e biti

objanjen kroz nekoliko toaka:
I. Kreiranje 1-polne sabirnice. Sabirnica e biti kreiran pomou opcije strelica
potencijal InsertConnection symbolaInterruption point te opcije za
poetak/kraj potencijala InsertPotential connection point
II. Definicija tzv. BUSBAR prikljuka. Pozove se opcija InsertBox/Connection

point/Mounting locationBusbar connection point te se postavi element
na 1-polnu sabirnicu
Pri emu se automatski otvori kartica za podeenje i upisivanje podataka
Pod Display DT predlaemo upisivanje broja strujnog kruga. U polje Connection

point description eventualno oznaku faze/sabirnice.
195 / 231
Na kartici Symbol/Function data potrebno je oznaiti opciju Main function.

(potrebno je podesiti ovu funkciju iz razloga ispravnog numeriranja i
renumeriranja strujnog kruga)
III. Definiranje elementa zatite (osigura, prekidaa,). Iz 1-polne baze simbola se

pozove npr. automatski osigura FA1 pomou jedno od opcija za pozivanje
simbola InsertSymbol.
196 / 231
Kod crtanje 1-polnih shema ne upisuju se podaci Connection point

designation.
Podaci o struji se upisuju runo u polje Technical characteristic ili ih je
mogue dobiti automatski iz kataloga ako je uz ovaj element pridjeljen kataloki
broj (kartica Parts). Karakterisitku osiguraa predlaemo za upis u polje
Function text, meutim Vi ga moete upisivati u bilo koje drugo eljeno polje.
IV. Definiranje stezaljke/letve. Iz baze simbola se pozove simbol stezaljke X te se

postavi u shemu.
Kod crtanje 1-polnih shema ne upisuju se podaci o stezaljci u Connection point

designation. U ovome primjeru podatke o ukupnom broju stezaljki upisujemo u
polje Remark ili Designation (ovisno kako je prireena forma prikljunog
plana). Kasnije je mogue dobiti prikljuni plan na osnovu ovoga podatka
197 / 231
Ukoliko elimo u shemi uz stezaljku vidjeti ovaj podatak, potrebno je otii na

karticu Display te kliknuti na gumb
i pozvati Remark.
Nakon toga je shemi vidljiva sljedea situacija:
198 / 231
V. Definiranje troila/elemenata strujnog kruga. Kako u strujnom krugu postoji vei

broj troila, njih emo simboliki prikazati pomou elementa Black box. Pozove
se opcija InsertBox/Connection point/Mounting locationBlack box te
njegov prikljuak InsertBox/Connection point/Mounting location
Device connection point.
Nakon toga podesimo tekstove na kartici Display i kartici Format
199 / 231
Naravno izmeu 1-polne stezaljke/letve i black boxa koji predstavlja strujni

krug mogue je definirati kabel pozivanjem opcije InsertCable definition
Nakon toga dobijemo 1-polnu liniju kao u primjeru Makro 1. Nakon toga
napravimo jo 3 dodatna varijante koje bi se mogli pojavljivati u radu (Makro 2,
Makro 3, Makro 4).
200 / 231
VI. Kreiranje makro varijanti. Oznai se 1-polna linija te se pozove opcije

EditCreate window macro i kreira se macro kao varijanta A, nakon toga
Macro 2 snimimo kao varijanta B ali naravno pod istim imenom te za Makro
3 i 4 snimimo varijante C i D.
NAPOMENA!
Makroe pozivamo s kraticom M na tipkovnici a varijante mijenjamo nakon

toga s opcijom TAB na tipkovnici
201 / 231
VII. eli li se makrou pridijeliti inteligentna tabela s podacima za odreene elemente u

liniji koristiti e se opcija InsertPlaceholder object. Pozove se novokreirani
makro te se postavi na shemu na eljeno mjesto, nakon toga se pozove opcija
Placeholder object pri emu se zaokrui/oznai 1-polna linija i na kraju se
pojavi prozor za definiranje tabele s podacima.
U prozoru Values klikne se na desni klik mia i izabere opcija New variable pri
emu se definiraju polja varijabli kao prema primjeru na slici.
Nakon toga se klikne ponovno na desni klik mia i izabere se opcija New value
set pri emu se definiraju vrijednosti za svaku od karakteristika.
202 / 231
VIII. Nakon to smo zavrili definiciju varijabli injihovih vrijednosti na kartici Value,
moramo otii na karticu Assigment koja slui za povezivanje definirane tabele sa
poljima u propertisima elemenata na 1-polnoj liniji
Npr. U tabeli Values smo definiriali struju zatite i sada elimo taj podatak
povezati sa poljem Technical characteristic. Postaviti emo se na polje
Variabl, kliknuti desni klik mia i izabrati opciju Select varijabla pri emu e se
pojaviti kartica na kojoj se pak izabire opcija Struja zatite koju smo definirali u
tabeli, kliknemo OK i proces je zavren.
203 / 231
Na isti nain definiramo i sve ostale podatke iz tabele. Najjednostavniji nain

pronalaenja podatka iz velike tabele Assigment je ime iz sheme makroa te
njegova vrijednost.
IX. Nakon toga pomaknemo znak Sidro iznad 1-polne linije i ponovno sve skupa
(postojei makro i sidro) snimimo kao makro pod istim imenom (varijanta A)
pomou opcije EditCreate window macro
Ukoliko elimo da nam sidro nije dio printa tad iskljuimo njegov layer (Layer
EPLAN322). Pokrenemo opciju OptionsLayer management te iskljuimo
opciju Print.
204 / 231
NAPOMENA!
Opcija Placeholder object MORA biti napravljena za svaku varijantu makroa.

U ovome primjeru je bilo prikazano samo za varijantu A.
15.3.
Rad s Placeholder objectom
Nakon to smo definirali placeholder object za varijantu A te nakon to smo sve

skupa snimili kao macro, macro pozivamo standardno pomou kratice na tipkovnici M
,postavimo ga na eljeno mjesto u shemi, gdje nakon toga se pojavljuje prozor u
kojemu nas program trai da izaberemo snagu strujnog kruga.
Izabire se snaga strujnog kruga i klikne se OK.

Nakon toga nas program pita da li elimo automatski numerirati elemente u liniji pri
emu izabiremo opciju Number.
Program automatski numerira elemente u liniji te im pridjeljuje vrijednosti iz tabele.
205 / 231
Kao rezultat koritenja ovoga makroa imamo sljedeu sliku:
eli li se promijeniti snaga strujnog kruga (a pri tome i vrijednosti svih elemenata u liniji
u skladu sa snagom a na osnovu definirane tabele), oznai se sidro, klikne se desni
klik na njega te se izabare opcija Assigne value set pri emu se ponovno pojavljuje
prozor za izbor snage strujnog kruga. Izabere se nova eljena snaga i klikne se OK pri
emu se svi elementi u liniji izmjenjeni.
ele li se promijeniti podaci u tabeli Value napravi se dvostruki klik mia na sidro
] pri emu se ponovno pojavljuje poetna tabela za definiranje podataka.
[
206 / 231
U tabeli se mogu nadodati i nove vrijednosti koje e biti povezane u kartici Assigment
po gore objanjenom nainu.
NAPOMENA!
eli li se pridodati novi element u postojeu liniju macroa tj.Placeholder object.

Postavi se na sidro, klikne se desni klik mia i izabere opcija Assign object to
placeholder object i oznai/nadoda se novu objek u postojeu grupu.
15.4.
Renumeriranje elemenata
Ukoliko se eventualno ubaci novi strujni krug izmeu postojeih, program NEE
automatski pomaknuti/renumerirati elemente. Princip rada renumeriranja je vrlo
jednostavan. ele li se renumerirati imena strujnih krugova, oznai se jedan black box
koji simbolizira troila strujnog kruga, nakon toga se klikne desni klik mia i izabere
opcija Higlight object of same type pri emu su oznaeni svi elementi istog tipa.
Zatim se klikne opcija Project danaDevicesNumber pri emu se pojavi kartica za
renumeriranje elemenata
207 / 231
Ukoliko se oznai opcija Apply to entire project tada su svi elementi obuhvaeni
renumeriranjem.
Na taj nain vrlo jednostavno renumerirate i slaete elemente strujnog kruga i same
strujne krugove.
15.5.
Ureivanje podatka elemenat
elimo li na jednostavan i brz nain ureivati podatke elemenata 1-polne linije (ili bilo
kojih drugih) po istom principu kao uprethodnom sluaju oznaimo eljenu grupu
elemenata (desni klik mia pa Higlight object of same type) te nakon toga kliknemo
desni klik mia i izaberemo opciju Edit in tabel pri emu se pojavljuju podaci u
tabelarnom prikazu kao prema slici
U ovome primjeru promijeniti emo samo Function text. Nakon toga kliknemo na
zatvorimo tabeli a podac su automatski uitani.
Kod ureivanja utabelarnom prikazu najbolje je kreirati vlastitu shemau za odreeni tip
ureaja kako bi ureivanje bilo jednostavni i komforno.
208 / 231
Kliknemo na gumb
i krenemu u kreiranje nove vlastite Scheme. Oznaavanjem
podataka u Column configuration zapravo kreiramo podatke koji e biti vidljivi u
tabeli za ureivanje i koje moemo ukljuivati/iskljuivati prema potrebi.
Preporuamo da si kreirate scheme za svaki tip elemenata (osigurae, stezaljke,

kabele,).
209 / 231
15.6.
Definiranje katalokih brojeva strujnog kruga
elimo li definirati za trokovnik sve elemente strujnog kruga, napravimo dvostruki klik
mia na Black box i otvorimo karticu Parts, kliknemo na [] u polju Part number pri
emu automatski pristupamo katalogu. Izabiremo kataloke brojeve elemenat koji su dio
strujnog kruga.
Pri emu u trokovniku imamo rezultat
Po istoj analogiji se definira i kabel i letva i ostali elementi u grupi.
NAPOMENA!
Ogledni projekat je mogue pronai na EXOR FTP serveru (ftp.exor.hr) u folderu

PROJEKTI, ime projekta 1-polne sheme.zw1. Unutar projekta je mogue pronai
forme za trokovnik, kabele, prikljune planove podeene za 1-poni prikaz.
210 / 231
15.7.
Rad s ACAD podlogama
Pomou opcije InsertGraphicDXF/DWG ili pomou opcije drag&drop iz

Windows Explorera mogue je uvesti ACAD podlogu za instalacije. Prilikom
prilagoavanja podlege potrebno je koristiti EditScale ili promjenu mjerila stranice ili
promjenu veliine sastavnice.
Nakon toga se mogu insertirati simboli za elektrine instalacije koje moete sami izraditi
ili nai na EXOR FTP serveru (ftp.exor.hr) u folderu SIMBOLI, ime baze Instalacije.
Simboli mogu biti povezani s EPLAN-ovom inteligentnom linijom ili s grafikom linijom
(InsertGraphicLine ili Polyline).
211 / 231
Ukoliko elimo povezati sve elemente strujnog kruga s podloge (S1, X2, X3, H1) sa
Black boxom SK1 (napomena strujni krug 1) sa 1-polne linije, potrebno je podesiti da
svi elementi na jednoj i drugoj shemi nosie isto ime (npr.SK1).
Funkcija radi po principu glavnih i pomonih elemenata.
Element black box e imati oznaku Main function a ostali na podalozi ACAD-a nee
imati oznaen ovaj properties.
Ukoliko elimo promijeniti ime strujnog kruga npr.s SK1 na SK1.1 tada ukljuimo opciju
Project dataDevisesNavigator, postavimo se na strujni krug ije ime elimo
promijeniti, kliknemo desni klik mia i izaberemo opciju Rename pri emu imamo
promjenu na obje sheme.
212 / 231
16.
Rad s dispozicojom elemenata ormara
Opcija vrijedi za sve licence osim Compacta (osim ako je dokupljen modul Mounting
panel).
16.1.
Definiranje tipa stranice i mjerila
Otvori se nova stranica PageNew. Izabire se tip stranice Panel layout a mjerilo je
1:10 (Scale 1:10).
213 / 231
16.2.
Definiranje gabarita ormara
Ukoliko se radi s Rittalovim ormarima (ili eventualno Schrack, Eldon) tada postoje ve
kompletne baze podataka.
Postoje nekoliko naina definiranja gabarita ormara:
Pozivanjem macroa (InsertWindow makro) ulazimo u folder Macros (mjesto na
kojemu je instaliran EPLAN na tvrdome disku)
Odemo u folder Rittal pa npr. TS pa izaberemo ormar npr. TS8605.500
214 / 231
Svi Rittalovi macroi imaju varijante (pozivamo ih s tipkom TAB na tipkovnici)

vrata, bok, top, dno, montana ploaIzaberemo varijantu i postavimo je na
stranicu u mjerili 1:10.
Ukoliko ne postoje ve definirani macroi od strane proizvoaa tada moemo
uvesti, vrlo esti, DXF/DWG format.
DXF/DWG format uvozimo pomou opcije Insert GraphicsDXF/DWG
Nakon to se klikne na opciju Open pojavi se kartica za definiranje podataka

Importa DXF/DWG-a
Nakon toga OK.
215 / 231
Ormar se uvozi u originalnoj veliini bez automatskog ili runog scale-a.
Klikne se na OK i ormar se pojavljuje u originalnoj dimenziji. Uneseni oramar je

neinteligentan format, isto kao i da smo ga crtali pomou EPLAN grafike.
EPLAN i nadalje ne prepoznaje uvezenu grafiku kao montanu plou.
Ukoliko elimo da ju EPLAN prepozna kao inteligentan format, mora se staviti u
poseban box, InsertBox/Connection point/Mounting panelMounting
panel te se zaokruigrafika i definira se ime ormara/montane ploe (vidi plavu
liniju)
216 / 231
Takoer postoji mogunost (pogotovo za montanu plou) da se direktno pozove

inteligentna montana ploa po istom principu (InsertBox/Connection
point/Mounting panelMounting panel)
Gabariti ploe se definiraju na isti nain kao i kod obine grafike, pomou opcije
SHIF + R, gdje se definiraju X i Y koordinate.
16.3.
Definiranje kanalica / DIN letvi / RACK-ova
Kanalicu ili DIN letvu moe predstavljati svaka linija ili pravokutnik. Nacrtamo
pravokutnik (InsertGraphicRectangle) uz pomo opcije SHIFT+R. Unutar njega
moemo staviti obian tekst (InsertPath function text). Ukoliko ga elimo staviti
na odreenu koordinatu, tada postavimo koordinatni sistem na gornji lijevi ugao
montane ploe (kratica O na tipkovnici)
Nakon toga emo pomaknuti kanalicu na npr. 400mm od te toke. elimo li postaviti
sredite kanalice na tu toku, tada ukljuimo opciju OptionsDesigne mode (nakon
zavretka ovih akcija treba ju OBAVEZNO ugasiti kako ne bi zbunjivala u daljnjem radu).
217 / 231
Oznaimo kanalicu, desni klik opcija Move.
Nakon toga nas EPLAN trai da odredimo sredite pomicanja (vidi status bar)
Nakon to smo odradili sve akcije, kliknemo na opciju SHIFT + R i definiramo poziciju
objekta (u ovom sluaju kanalice). Po X-osi se ne miemo (u odnosu na novopostavljeni
koordinatni sistem) a po Y-osi se miemo 400mm u - smjeru.
218 / 231
Po tom istom principu postavimo i ostale kanalice, DIN letve ili druge elemente.
16.4.
Postavljanje elemenata iz sheme
Kako bismo dobili pregled elemenata koji su utroeni u shemi ukljuimo Panel
layout navigator (Project danaParts/DevicesPanel layout navigator)
219 / 231
Ukoliko postavimo na montanu plou DIN letvu (ili samo pomonu liniju na koju e doi
DIN letva) tada moemo grupno postavljati elemente na navedenu liniju.
Pomou CTRL ili SHIFT-a se odaberu eljeni elementi koji idu na DIN letvu, nakon toga
se klikne desni klik mia i izabere se opcija Place on DIN rail
Odabere se eljena DIN letva (u ovom sluaju to je samo pomona linija), lijevim klikom
mia na DIN letvu. Nakon toga se odredi poetak postavljanja prvog elemenata. Odredi
se pozicija elementa po X-osi u odnosu na poetak montane ploe. Nakon to se
postavio prvi element na DIN letvu, s opcijom ENTER na tipkovnici se automatski
postavljaju i drugi elementi odabrane grupe jedan do drugog u nizu.
220 / 231
Ukoliko elimo jednostavno postavljanje elemenata sa sheme tada je potrebno definirati

odreene postavke. Na Panel layout navigatoru se postavi na
te se izabere opcija
Settings
Na kartici podeenja predlau se sljedee postavke:
221 / 231
Direction of exuipment
Horizontal
Vertical
Part placement
Angle
Handle
Apply
Dimension from parts
master data
Macro and dimension from
parts master data
Macro from parts master
data
Manual input
Manual input, macro from

parts master data
Horizontalno postavljanje i brojenje elemenata

Vertikalno postavljanje i brojenje elemenata
Postavljanje elemenata pod kutem
Hvatite elemenata prilikom postavljanja elementa
Dimenzije su preuzete iz baze podataka parts
managementa
Grafika sa dimenzijama je preuzeta iz baze
podataka parts managementa
Grafika je preuzeta iz baze podataka parts
managementa
Ukoliko nema dimenzija za element u baze tada se
ukljui ova opcija koja omoguava direktan runi
upis dimenzija
Runi upis s grafikom iz baze
Ukoliko se eli slobodno postaviti element na montanu plou tada se izabere opcija
(desni klik mia na elementu) Place on mounting panel ili jednostavno samo
drag&drop iz navigatora.
Ukoliko elimo da se na elementima osim ili umjesto rednog broja vidi ime elementa
tada je potrebno u Layer managementu (OptionsLayer management)
ukljuiti/iskljuiti odreene layere (EPLAN490, EPLAN491, EPLAN492, EPLAN493).
222 / 231
Pozicija teksta u odnosu na element se podeava na opciji Property arrangement na

kartici Display elementa
to rezultira sljedeim stanjem:
223 / 231
16.5.
Postavljanje elemenata direktno iz baze podataka
Na montanu plou se mogu postavljati i elementi koji se ne nalaze u shemi ve se

mogu postavljati direktno iz kataloga.
Postavi se kursor na montanu plou, klikne se desni klik mia i izabere se opcija
Insert device koja poziva element direktno iz kataloga.
Na kraju imamo situaciju na shemi da element nema redni broj jer zapravo program ne
zna koji bi to trebao biti redni broj (mora se runo upisati) a u navigatoru imamo
posebnu oznaku (!) da je taj element samo na montanoj ploi ali ne i u shemi. Istu
greku bi mogli pronai i u Messages managementu.
16.6.
Izrada legende ormara
Ukoliko elimo dobiti popis elemenata koji se nalaze u ormaru radi to boljeg pregleda
tada se prolazi ista procedura kao i kod generiranja bilo kojega drugog reporta.
224 / 231
Klikne se na UtilitiesReportsGenerate
Postavi se na kartice Reports, klikne se na gumb New ta se izabere tip formulara
Enclosure legend te output format Manual placement jer se formular eli runo
pozicionirati pokraj montane ploe.
Nakon toga imamo situaciju kao na slici:
225 / 231
17.
Provjera greaka
Nakon to se zavri projekt ili u tijeku izrade projekata svakako predlaemo da rijeite
greke u svome projektu kako biste imali to kvalitetniju dokumentaciju.
Greke su podijeljene po vanosti u 3 kategorije (E Error, W Warrnigs, N Notes).
Mnoge grake (E) su povezane sa upozorenjima (W) i zabiljekama (N) pa tako
rjeavanjem odreene greke rjeavaju se i odreena upozorenja koja su povezana na
greku.
Ukoliko se eli ukljuiti navigator greaka tada se poziva opcija
Project dataMessagesManagement te se dobije pregled svih greaka projekta:
Kako bi dobili zadnje stanje greaka potrebni je napraviti zadnju provjeru ili osvjeenje.
226 / 231
Postavi se kursor na prozor s grekama klikne se na desni klik mia i izabere se opcija
Check project
Zatim se pojavi prozor na kojemu se moe odabrati koji tip provjere elimo izvriti (u
ovome sluaju je to provjera EPLAN 5)
Takoer se moe kreirati vlastito podeenje klikom na
227 / 231
Nakon toga klikne se na gumb New (
) te se kreira vlastita tzv. Schema
Klikne se na OK.
Za svaki tip greke (npr. greke kod stezaljki poinju s brojem 001 i redni broj greke iza
toga npr. 001 kompletan broj greke je 001001 Terminal without designation)
odredimo vanost greke (Error, Warrnings ili Notes) te da li je uope greka (Type of
check Offline se pojavljuje nakon runog pozivanja Check project, Online
pojavljuje se odmah nakon to ju napravimo, No-nije greka, blokiramo ju kao greku).
Nakon to si kreiramo vlastita podeenja ponovno pokrenemo novi Check project gdje
e program javiti greke sukladno naim podeenjima.
228 / 231
Nakon toga mogue je selektivno rjeavanje greaka po tipu ureaja i po tipu greke
pomou filtera
Klikom na
se ulazi u podeenje filtra tj.prikaza greaka
Klikom na Active se aktivira ovaj definirani filter
229 / 231
Nakon to se podesilo sve prema elji kree se u rjeavanje greaka prema sljedeem
principu:
Oznai se greka u Messages navigatoru
Napravi se dvostruki klik na greku ili desni klik mia pa Go to 1st coordinate
kako bi se uope pronala pozicija elementa u shemi i olakala njezina potraga za
ispravak
Kako bismo detaljnije saznali vie informacija o greci, klikne se na tipkovnici na

F1 nakon to je oznaena greka u navigatoru, te nam program iz helpa
daje detaljnije informacije o greci, uzroku i moguem rjeenju greke.
230 / 231
Broj greke P007005 mogue je vidjeti ponovno u settings-ima koje smo

prethodno podesili.
Nakon to su se rijeile odreene greke u projektu potrebno je ponovno

pokrenuti Check project kako bismo u navigatoru dobili pravo stanje greaka.
Za sva dodatna pitanja vezana uz odreene opcije i mogunosti kontaktirajte Vau

EPLAN podrku putem e-maila: eplan@omiko.hr ili putem telefona +385 1 2580 872
Vae EPLAN tim
231 / 231

EPLAN - P8 - 1 - 9 - 10 - Upute Za Rad

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

EPLAN - P8 - 1 - 9 - 10 - Upute Za Rad

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

EXOR d.o.o.

Bani 73a, HR -10 010 Buzin, HRVATSKA

RAD S PROJEKTOM ...................................................................................... 13

OTVARANJE POSTOJEE STRANICE ...................................................................... 23

OTVARANJE POSTOJEEG PROJEKTA..................................................................... 13

RAD SA STRANICAMA .................................................................................. 23

RADNO OKRUJE (WORKSPACE)........................................................................7

BAZE SIMBOLA .............................................................................................. 28

RAD SA SHEMOM ......................................................................................... 36

6.10. KABELI ........................................................................................................ 93

IZVJETAJI (REPORTI).............................................................................. 123

IZVJETAJI UZ POMO OPCIJE REPORTS ........................................................... 123

IZVJETAJI U MS EXCEL FORMATU ....................................................... 136

IZVOZ / UREIVANJE / PONOVNI UVOZ PODATAKA .............................. 142

BACKUP ................................................................................................... 146

PRINT ...................................................................................................... 149

13.1. NOVA BAZA SIMBOLA ..................................................................................... 161

FORME ..................................................................................................... 173

14.1. UREIVANJE SASTAVNICE ............................................................................... 173

RAD S 1-POLNIM SHEMAMA .................................................................. 194

1-POLNA BAZA SIMBOLA ................................................................................. 194

RAD S DISPOZICOJOM ELEMENATA ORMARA...................................... 213

16.1. DEFINIRANJE TIPA STRANICE I MJERILA .............................................................. 213

DEFINIRANJE KANALICA / DIN LETVI / RACK-OVA ................................................ 217

PROVJERA GREAKA .............................................................................. 226

Pozicija direktorija se moe definirati u parametrima:

Radno okruje (WORKSPACE)

Radno okruje koje e se koristiti u projektu se izabire preko opcije u izborniku:

kreira se novo vlastito radno

Na taj nain jednostavno prenosimo podeenja s raunala na raunalo.

Traka s alatima (TOOLBAR)

Pojavi se prazna alatna traka koja se popunjava

Popunjavanje alatne trake se odvija tako to se izabere kartica Commands

Pritiskom na opciju Create pojavi se kartica za kreiranje kratica.

Definira se kratica te se izabere opcija OK.

Kratice se definiraju (i spremaju) za razinu korisnika u OptionsSettingsUser

Otvaranje postojeeg projekta

eli li se otvoriti postojei projekt potrebno je odabrati na izborniku Project Open

Izabere se projekt, te se otvori s opcijom Open.

Izabere se projekt, te se otvori s opcijom Open.

Otvaranje novog projekta

Novi projekt se otvara na osnovu predloka (TEMPLATEA). Predloak moete sami

Prethodno, prije kreiranja predloaka, je potrebno podesiti parametre

Pod strukturom se izabire struktura projekta i adresiranje komponenata po IEC

Po IEC/DIN za 2007 godinu pojavljuju se sljedee oznake:

Standard plot frame izabere se eljena sastavnica za projekt.

U polja Value se upisuju podaci o projektu a koji e se vidjeti na svakoj stranici

Klikne se OK te se pojavi u Project property izabrano polje Degree of

ele li se trajno udaljiti odreen Property iz Project property potrebno je prvo

kako bi udaljili polje/red iz Property

Otvaranje postojee stranice

Ukljui se Page navigator preko opcije u izborniku PageNavigator (F12

Kretanje po stranicama projekta jednostavno je putem opcije Page up i Page

Otvaranje nove stranice

Stranica se zatvara na nain da se postavi na stranicu u Page navigatoru pa desni klik

Podeenje stranice prije crtanja

Prije nego to se krene s crtanjem strujnih shema, potrebno je podesiti/provjeriti baze

Klikne se na polje Symbol libraries na [] te se izabere eljena baza simbola <baza

Filteri omoguavaju da se u odreenom trenutku vidi odreena baza simbola i na taj

Klikne se na [] pokraj opcije filter pa se pojavi novi prozor:

Na prozoru filter klikne se na gumb

pokraj opcije Scheme te se pojavi prozor u

Klikne se na [] u polju Value te se oznai baza simbola INSTALACIJE i klikne na