Wojciech Ciso

Bezpieczestwo Narodowe Rok

II
Studia Stacjonarne

rodki obrony
pastwa wedug
C. Clausewitza i B.
Balcerowicza.

1.Definicja rodkw obrony narodowej i

obrony narodowej
Obrona narodowa to caoksztat si i rodkw pastwa i
spoeczestwa, a take sposoby oddziaywania na otoczenie w celu
zapobiegania i przeciwdziaania zagroeniom, ktre godzi by mogy w
bezpieczestwo narodowe. Definicja funkcjonalna zakada, i jest to
dziaalno, majca na celu obron ludnoci, mienia i rodowiska. Definicja
strukturalna zakada, i jest to organizacja, ktra dziaa na poziomie
pastwowym w zakresie obrony ludnoci, mienia i rodowiska.
System obrony narodowej dzieli si na dwie czci: cywiln i wojskow.
Skuteczny system obrony narodowej stanowi integraln cz polityki
zagranicznej pastwa, gdy wiadczy o jego spjnoci.

Natomiast definicji rodkw obrony narodowej jest wiele ale nie ma jednej
gwnej. Teraz przedstawi trzy definicje:

rodki obrony pastwa to kluczowy termin. W prakseologii

termin rodek rezerwuje si dla kategorii zdarze. W prakseologii
rodek to umoliwienie realizacj celu zdarzenie, a w szczeglnoci
czyn bdcy skadnikiem dziaania, ktre jest ju wykonywane albo
bdzie wykonywane dla osignici celu nadrzdnego. Definicja wg
Tadeusza Kotarbiski
siy i rodki to onierze jednostek organizacyjnych (pododdziaw,
oddziaw, a nawet zwizkw operacyjnych) wszystkich rodzajw si
zbrojnych wraz z broni, sprztem technicznym i materiaem
wyposaeniowym. Wg leksykonu wiedzy wojskowej
rodkami obrony narodowej s: rodki polityczne i gospodarcze,
wojskowe, bezpieczestwa publicznego i powszechnego, naukowotechniczne, ekologiczne, normatywne i ideologiczne.
Wg Jana Ostojskiwgo

2.B. Balcerowicz-biografia i
przedstawienie rodkw obrony
narodowej.
Bolesaw Balcerowicz (ur. 17 lipca
1943 w Marlewie)- Sub w SZ PRL
rozpocz w 1962 roku, jako podchory
Oficerskiej Szkoy Wojsk Zmechanizowanych
we Wrocawiu. W 1965 roku rozpocz
zawodow sub wojskow w 40 Puku Zmechanizowanym w Opolu, na
stanowisku dowdcy plutonu, a potem kompanii piechoty zmotoryzowanej.
W 1968 roku obj stanowisko dowdcy batalionu piechoty
zmotoryzowanej w 12 Puku Zmechanizowanym w Gorzowie
Wielkopolskim.
W 1971 roku zosta wyznaczony na stanowisko szefa sztabu 2 Puku
Czogw rednich w Opolu. W 1973 roku zosta zastpc dowdcy ds.
liniowych 25 Puku Zmechanizowanego tej dywizji. W latach 1975-1978
dowodzi 6 Pukiem Zmechanizowanym w Czstochowie.
Od 1980 roku by szefem sztabu 4 Dywizji Zmechanizowanej w Kronie
Odrzaskim. W latach 1985-1986 kierowa Oddziaem Operacyjnym Sztabu
lskiego Okrgu Wojskowego we Wrocawiu, skd zosta skierowany na
stanowisko dowdcy 2 Dywizji Zmechanizowanej w Nysie (19871989). W
1989 roku zosta awansowany na generaa brygady. W latach 1989-1991
dowodzi 12 Dywizj Zmechanizowan w Szczecinie. W 1991 roku zosta
komendantem Wydziau Strategiczno-Obronnego Akademii Obrony
Narodowej w Warszawie. W 1998 roku zosta awansowany na stopie
generaa dywizji. W latach 2000-2003 by komendantem-rektorem
Akademii Obrony Narodowej w Warszawie. W 2003 roku zosta
przeniesiony w stan spoczynku.

Wyksztacenie wojskowe:
Oficerska Szkoa Wojsk Zmechanizowanych we Wrocawiu (19621965)
Akademia Sztabu Generalnego im. Karola wierczewskiego w
Warszawie (1969-1971),
Wojskowa Akademia Sztabu Generalnego Si Zbrojnych ZSRR im. K. J.
Woroszyowa w Moskwie (1978-1980)
Akademia Obrony Narodowej w Warszawie studia doktoranckie
(1992)

 GFC NATO Defence College w Rzymie.

Dziaalno naukowo-dydaktyczna
Doktorat z dziedziny nauk wojskowych obroni w 1992, habilitowa si w 1995,
tytu naukowy profesora otrzyma w 2000 r.
Od 2003 jest pracownikiem Zakadu Studiw Strategicznych Instytutu Stosunkw
Midzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie prowadzi m.in.
przedmioty "midzynarodowe stosunki wojskowe" oraz "nauka o wojnie i
pokoju".Jest autorem wielu publikacji naukowych, w tym ksiek:
1.
2.
3.
4.
5.

Siy zbrojne w pastwie i stosunkach midzynarodowych, Warszawa 2006,

Pokj i nie-pokj, Warszawa 2001,
Sojusz a obrona narodowa, Warszawa 1999,
Obronno pastwa redniego, Warszawa 1996,
Wystarczalno obronna (wspautor), Warszawa 1996.

B. Balcerowicz- wyrnia nastpujce rodki obrony pastwa:

1.

Ludno,

2.

Terytorium (teren, zasoby materialne),

3.

rodki niematerialne.

Ponadto uszczegawiajc wyrnia wrd rodkw obrony

pastwa:
- siy zbrojne (jako cz narodu),
- sojusze (jako rodki niematerialne).
Balcerowicz mwi rwnie o sile i rodkach:
W ujciu wojskowym siy i rodki to nie tylko, jak definiuj
prakseolodzy zdarzenia; to ujmujc lapidarnie jak twierdzi B. Balcerowicz,
siy zbrojne- wojsko oraz wszystko czego wojsko potrzebuje do egzystencji
i walki.

3. C.V. Clausewitz-biografia i przedstawienie rodkw

obrony narodowej.
Carl Phillip Gottlieb von Clausewitz (ur. 1 czerwca
1780 w Burgu k. Magdeburga, zm. 16 listopada 1831
we Wrocawiu) pruski teoretyk wojny, genera i
pisarz. Powszechnie znane s jego powiedzenia:
Wojna jest jedynie kontynuacj polityki innymi
rodkami.
oraz:
Pokj to zawieszenie broni pomidzy dwiema wojnami.
Szuka te waciwego terminu dla teorii wojny,
odrzuca nazw "nauka wojenna", proponowa za
termin "sztuka wojenna". Analizowa pojcie natarcia i obrony, uwaa, e
obrona jest silniejsz form prowadzenia dziaa wojennych.
Pochowany pocztkowo na cmentarzu wojskowym przy ul. lnej we
Wrocawiu, zosta w latach siedemdziesitych na prob wadz NRD
przeniesiony do Magdeburga.
Kalendarium ycia
1780 urodzi si 1 czerwca w Burg, Krlestwo Prus.
1792 wstpi do armii pruskiej (34 Regiment Piechoty).
1793-1794 walczy w wojnie z Francj.
1795 stacjonowa w Neuruppin; otrzyma awans do stopnia
porucznika.
1801 przyjty do Allgemeine Kriegschule (pniejszej Akademii
Wojskowej) w Berlinie (dyrektorem by wwczas Gerhard von
Scharnhorst).
1804 ukoczy Akademi z najwyszym wynikiem. Pozna Marie von
Brhl.
1806 walczy w kampanii roku 1806, pojmany przez Francuzw.
1807-1808 w niewoli we Francji i Szwajcarii.
1808 zosta asystentem Scharnhorsta i wzi udzia w reorganizacji
armii pruskiej.
1810 mianowany profesorem Akademii Wojskowej, zosta
odpowiedzialny za edukacj wojskow nastpcy tronu. Oeni si z
hrabin Marie von Brhl.
1812-1813 odmwi wsppracy militarnej z Francj, porzuci armi
prusk i wstpi do rosyjskiej. Pozostawi manuskrypt Zasady wojny
jako instrukcje dla nastpcy tronu. Walczy w caej kampanii
rosyjskiej, odegra kluczow rol w doprowadzeniu do dezercji
pruskich korpusw Yorcka z Armii Francuskiej, zosta rosyjskim
oficerem cznikowym z kwater Blchera, pniej mianowany
dowdc rosyjsko-pruskiego legionu.

1814 przywrcony do armii pruskiej.

1815 walczy pod Waterloo jako szef sztabu III Korpusu Armii
Pruskiej generaa Thielmanna.
1816-1818 suy w sztabie generaa Gneisenau w Koblencji.
1818 otrzyma stopie generaa-majora. Zosta dyrektorem
Akademii Wojskowej (funkcj t peni do 1830 roku). W tym czasie
powici si gwnie badaniom naukowym.
1831 mianowany szefem sztabu armii obserwacyjnej generaa
Gneisenau w Poznaniu, zlokalizowanej na granicy z Polsk majcej
kontrolowa powstanie listopadowe. Rosyjska armia interwencyjna
przywloka ze sob epidemi cholery, na ktr zmar 16 listopada we
Wrocawiu.

W ujciu Clausewitza pojcie rodki obejmuje:

- siy zbrojne (rodek taktyki) ,
- powodzenie taktyczne (rodek strategii),
- walk (rodek do osignicia celu wojny)
Natomiast o rodkach obronnych pastwa pisze w swoim dziele O wojnie
w rozdziale szstym powiconym obronie. Clausewitz stwierdza, e:
zakres rodkw stojcych do rozporzdzenia przede wszystkim obrocy i
do, pewnego stopnia mogcych uchodzi za rnorodne filary jego
budowy:

Obrona krajowa (Landwehr) () organizacja jej musi

uwzgldnia mono wspdziaania caego narodu. W przeciwnym
razie obiecywanie sobie po obronie krajowej czego szczeglnego
byoby tylko zudzeniem
Twierdze, wspdziaanie twierdz strony nacierajcej rozciga si
tylko na te spord nich, ktre najbliej granicy. Jest ono sabe.
Natomiast u obrocy wspdziaanie to siga bardziej w gb kraj,
ogarnia ich wicej, a samo staje si nierwnie bardzie wydatne
Nard. Aczkolwiek wpyw na wojn poszczeglnego mieszkaca
teatru wojennego w wikszoci wypadkw nie wicej jest widoczny
ni wspdziaanie jednej kropli wody z caym potokiem, jednak
nawet w wypadkach, gdzie nie ma mowy o powstaniu ludowym,
wpyw oglny, jaki wywieraj na wojn mieszkacy kraju, jest bardzo
znaczny () przy czym porozumienie z ludnoci daje obrocom

oglna przewag. Jeli przejdziemy od tych zupenie oglnych,

zawsze si zdarzajcych stosunkw do wypadw szczeglnych, kiedy
ludno sama zaczyna bra udzia walce, i to do tego stopnia, e jak
w Hiszpanii podczas wojny narodowej walk t prowadzi gwnie
sam ludno to zrozumiemy, e jest to nie tylko wzmoenie
wspdziaania ludnoci, ale e wzrasta tu istotnie nowa potga i e
wtedy:
Powstanie narodowe lub pospolite ruszenie mona przytoczy
jako odrbny rodek obrony.
Sprzymierzecy jako ostatni podpor obrocy. Nie mona tu
oczywicie uwzgldni zwykych sprzymierzecw, ktrych ma
rwnie i nacierajcy, lecz tych, ktrzy istotnie s zainteresowani w
utrzymywaniu si danego kraju.

4.Inne ujcia rodkw obrony pastwa.

1.O sile obronnej pastwa pisa ju w XVIII w. Monteskiusz. Wedug tego
myliciela sia obronna pastwa wyraa si:
- w sposobieniu rodkw do obrony,
- w stworzeniu warunkw utrudniajcych nieprzyjacielowi napad .
2. Si obronn pastwa H. J. Mogenthaua okrela potg narodow .
Wyrnia on dziewi czynnikw okrelajcych potg narodow . Wrd
nich s dwie grypy czynnikw: stabilne oraz podlegajce bezustannym
zmianom. Zdaniem Morgentuau, powinnimy uwzgldni te skadniki gdy
chcemy okreli potg narodu.
Czynniki okrelajce Potge narodow:
1.Geografia,
2.Zasoby naturalne:
- ywno,
- surowce,
- potga ropy naftowej;
3.Potencja przemysowy
4.Gotowo bojowa:
- technologia,
- przywdztwo,
- liczebno i jako si zbrojnych;
5.Ludno:
- rozmieszczenie,
- trendy demograficzne;

6.Charakter narodowy:
- jego istnienie,
- rosyjski charakter narodowy,
- charakter narodowy i potga narodowa;
7.Morale narodowe:
- niestabilno morale narodu,
- jako spoeczestwa i rzdu jako czynniki decydujce;
8.Jako dyplomacji ( pod pojciem dyplomacji Morgenthau rozumie
formuowanie i wykonywanie polityki zagranicznej na wszystkich
poziomach);
9.Jako rzdu:
- problem rwnowagi midzy zasobami a polityk,
- problem rwnowagi midzy zasobami,
3. Elementami siy obronnej wygenerowanymi ze zbioru rodkw obrony
pastwa wedug WSO AON s:
1.
Duch i wola narodu oraz jego obronne przygotowanie,
2.

Wiarygodna strategia,

3.
Siy Zbrojne skadajce si z dwch komponentw: wojsk
operacyjnych i wojsk Oborny Terytorialnej.
4.

Wykorzystanie i przygotowanie obronne terytorium,

5.

Sojusze i system bezpieczestwa zbiorowego.

BIBLIOGRAFIA:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Carl_von_Clausewitz
http://pl.wikipedia.org/wiki/Bolesaw_Balcerowicz
B. Balcerowicz, Obronno pastwa
K. L. Monteskiusz, O duchu praw
http://www.wsp.krakow.pl/konspekt/29/index.php?i=008
http://pl.wikipedia.org/wiki/Obrona_narodowa
Leksykon wiedzy wojskowej, MON
C. Clausewitz, O wojnie
T. Kotabiski, Traktat o dobrej robocie