A

KUSHTETUTA E
REPUBLIKS S KOSOVS
(KUSHTETUTA E KAANIKUT)

KO

7 SHTATOR 1990

KO

Kushtetuta e Kaanikut
me gjith amendamentet
ribotohet me rastin e
25-vjetorit t shpalljes s saj

Kaanik
7 shtator 2015

KO

KUSHTETUTA E
REPUBLIKS S KOSOVS
7 SHTATOR 1990

KO

KUSHTETUTA

E REPUBLIKS S KOSOVS

Duke u mbshtetur n traditn demokratike

shekullore prparimtare e liridashse t kombit
shqiptar dhe t pjestarve t nacionaliteteve t tjera
t Republiks s Kosovs,

duke u mbshtetur n luftrat lirimtare dhe n

luftn e prbashkt antifashiste, q t mbroj qnien
dhe pavarsin e vet si komb,

KO

duke synuar sigurimin e mirqnies s

prgjithshme t popullit, t humanitetit dhe t vendosjes s liris, barazis dhe drejtsis pr vete dhe
pr breznit q vijn,

duke synuar nj shoqri demokratike me rritje t

vazhdueshme
t
pasuris
s
popullit,me
arsim,shkenc e kultur prparimtare,me nj zhvillim t gjithanshm t personalitetit t individit,
duke u nisur nga e drejta q populli t prcaktoj
lirisht,kur dhe si ai dshiron,pozitn e subjek5

tivitetin e vet politik dhe lirisht t zbatoj t drejtn pr zhvillim t vet t pavarrur ekonomik,shoqror e kulturor,

duke u nisur nga e drejta q lirisht t disponoj me pasurit

e veta natyrore, me burimet dhe me mjetet vetjake pr ekzistenc e zhvillim,

duke u nisur nga synimet pr krijimin e shtetit juridik

demokratik mbi bazat juridike e sociale mbi t cilat sigurohen e
realizohen t drejtat nacionale, lirit dhe t drejtat e njeriut dhe
t qytetarit, drejtsia shoqrore, solidariteti, mirqnia, prparimi individual e shoqror dhe dinjiteti i plot i njeriut,

duke u siguruar t drejtat e plota pjestarve t nacionaliteteve t tjera q jetojn n Republikn e Kosovs,

duke realizuar dshirn q sipas vendimit t lir vetjak t

vazhdoj rrugn e demokracis, t drejtsis shoqrore, t paqs
dhe t miqsis midis popujve,

duke u nisur nga prcaktimi se vullneti i popullit sht baz

e pushtetit shtetror, vullnet t cilin ai e ka shprehur n mnyr
plebishitare pr vetprcaktimin e subjektivitetit t tij politikjuridik,
duke garantuar t drejta t plota t njeriut dhe t qytetarit
pr te gjith qytetart,

KO

Kombi shqiptar i Republiks s Kosovs n pajtim t plot

me parimet e demokracis e t barazis dhe n baz t s drejts
pr vetvendosje deri n shkputje, dhe

duke u bazuar n DEKLARATN E PAVARSIS S

2 korrikut l990

KUVENDI I REPUBLIKS S KOSOVS

NXJERR
KUSHTETUTN
E REPUBLIKS S KOSOVS

I. DISPOZITAT E PRGJITHSHME
Neni 1

Republika e Kosovs sht shtet demokratik i Kombit shqiptar dhe i pjestarve t kombeve t tjera dhe i pakicave kombtare, t shtetasve t vet; serbve, muslimanve, malazezve,
kroatve, turqve, romve e t tjerve q jetojn n Kosov.

KO

Neni 2 *

Republika e Kosovs si shtet sht antare e Bashksis s

Jugosllavis.

* Dispozitat e nenit 2 dhe t neneve t tjera prkatse do t harmonizohen varsisht nga prcaktimi i t gjitha njsive t tjera prkitazi me organizimin e ardhshm t Jugosllavis
7

Neni 3

Sovraniteti n Republikn e Kosovs buron nga

populli dhe i takon popullit.

Vullneti i popullit sht baz e pushtetit shtetror.

Neni 4

Sovraniteti i popullit realizohet prmes prfaqsuesve t zgjedhur n organet e pushtetit shtetror

dhe me referendum.
Neni 5

T gjith antart e organeve prfaqsuese t

pushtetit shtetror i zgjedhin shtetasit e moshs madhore n baz t t drejts s vots s prgjithshme, t
barabart, t drejtprdrejt dhe t fsheht, nga radha
e m shum kandidatve.

Prfaqsuesit e zgjedhur t popullit n organet e

pushtetit shtetror jan prgjegjs para zgjedhsve t
tyre.
Neni 6

KO

Qytetart si barts t pushtetit kan t drejt t organizohen n parti politike, lidhje, lvizje e shoqata t
qytetarve.
Neni 7

do njeriu dhe qytetari i garantohen lirit dhe t

drejtat politike, ekonomike, sociale, nacionale e kulturore dhe t drejtat e tjera t prcaktuara me
Kushtetut.

Askujt nuk mund ti mohohet liria dhe e drejta pr

t marr veprim n qoft se veprimi nuk sht i
ndaluar shprehimisht me Kushtetut dhe ligj.
8

Neni 8

Teritori i Republiks s Kosovs sht unik, i patjetrsueshm dhe i pandashm.

Kufijt e Republiks mund t ndryshohen vetm

n baz t vendimit t Kuvendit t Republiks s
Kosovs dhe n pajtim me vullnetin e shprehur t
popullit me t cilin ka t bj ndryshimi.
Neni 9

Qytetart e Republiks s Kosovs gzojn t

drejtn e shtetsis s Republiks.

Shtetasit e njsive t tjera t Bashksis s Jugosllavis gzojn lirit dhe t drejtat e prcaktuara
me aktin e saj.
Neni 10

Organizimi teritorial i Republiks regullohet me ligj.

Komuna dhe Qyteti jan form e Bashksis teritoriale ku realizohen vetadministrimi lokal.
Neni 11

KO

N Republikn e Kosovs sht n prdorim zyrtar gjuha shqipe dhe shkrimi i saj.

N rajonet e republiks s Kosovs ku jetojn edhe

pjestart e nacionaliteteve tjera, n prdorim t
barabart zyrtar jan edhe gjuha serbokroate e turke
dhe shkrimet e tyre, n pajtim me ligjin.
Neni 12

Republika e Kosovs ushtron pushtetin shtetror

n mnyr sovrane.
9

Veton Surroi - Libri i Fluturave

T drejtat sovrane t Republiks s Kosovs, siguria e saj, si dhe regullimi shoqror - ekonomik e politik jan t mbrojtur me kt Kushtetut.
Neni 13

Pushteti kushtetutdhns dhe ligjdhns i takon

Kuvendit t Republiks s Kosovs dhe prcaktohen
me kt Kushtetut.
Neni 14

Kryesia e Republiks s Kosovs sht shef

kolegjial i shtetit.

T drejtat e detyrat e Kryesis prcaktohen me

kt Kushtetut.
Neni 15

Organi m i lart i pushtetit ekzekutiv sht Qeveria.

T drejtat e detyrat e Qeveris prcaktohen me

kt kushtetut.
Neni l6

Pushtetin gjyqsor e ushtrojn gjyqet e pavarura.

KO

Gjyqet punojn vetm n baz t Kushtetuts dhe ligjit.

Neni 17

Gjyqi Kushtetues i Kosovs, si organ i pavarur i

Republiks, mbron kushtetutshmrin dhe ligjshmrin.
Neni l8

Puna e organeve t pushtetit shtetror sht publike.

10

Fluturat

Puna publike e organeve t pushtetit shtetror

mund t prjashtohet vetm n rastet e prcaktuara
me ligj.
Neni l9
Republika ka stemn e vet.
Prmbajtja dhe prdorimi i stems prcaktohet me ligj.

Neni 20
Republika ka flamurin e vet.
Prmbajtja dhe prdorimi i flamurit prcaktohet
me ligj.

KO

Neni 21
Republika ka himnin e vet.
Prmbajtja dhe prdorimi i himnit prcaktohet me
ligj.
Neni 22
N Republikn e Kosovs sht e drejt e pjestarve t kombeve dhe pakicave kombtare q t prdorin simbolet e veta.
Kushtet dhe mnyra e prdorimit t simboleve t
tyre rregullohen me ligj.
Neni 23
Kryeqyteti i Republiks s Kosovs sht Prishtina.
11

II. RENDI EKONOMIK DHE SOCIAL

Neni 24

Organizimi i jets ekonomike dhe sociale rregullohet n mnyrn q t gjith qytetarve tu siguroj
standard t jetess n pajtim me drejtsin, t bazuar
n punn e trsishme, si burim i mirqnies, dhe n
pajtim me dinjitetin njerzor.

sht detyr e shtetit t nxit dhe realizoj, n pajtim me parimet demokratike,zhvillimin ekonomik,
social dhe kulturor, me qllim t ritjes s t ardhurave
kombtare dhe n kt baz edhe t mirqenies
ekonomike, sociale dhe kulturore t qytetarve, por
edhe t barazis s tyre. Pr kt qllim shteti merr
prsipr t bj investime ku krkon interesi shoqror,
vemas n rajonet m pak t zhvilluara, si dhe t prgatis planet e zhvillimit dhe ndrtimit harmonik t
Republiks.

KO

N kto kufinj dhe baza sigurohet ekonomizimi i

lir i tregut, liria ndrmarse dhe e
bashkimit,pavarsia dhe barazia e subjekteve
ekonomike n treg, si dhe iniciativa e lir private
ekonomike, duke i mundsuar secilit q me punn e
vet tia siguroj vetvehtes ekzistencn adekuate.
Neni 25

Me ligj prcaktohet m hollsisht se veprimtaria

ekonomike e lir nuk mund t zhvillohet n kundrshtim me interesin shoqror, ose n mnyrn q ti
shkaktoj dme siguris, liris, barazis dhe dinjitetit
njerzor.
12

Me ligj prcaktohet mnyra sipas s cils veprimtaria ekonomike publike dhe private drejtohet dhe koordinohet pr qllimet e shoqris.

N qarkullim ekonomik vlen parimi i marrveshjes

s lir n pajtim me ligjin.
Neni 26

Garantohen t gjitha format e pronsis.

T gjitha format e pronsis jan t barabarta dhe

gzojn mbrojtje t njejt.

Barts t s drejts s pronsis jan personat fizik

dhe juridik.
Neni 27

Me ligj mund t prcaktohet shfrytzimi dhe

regjimi i pronsis n pajtim me interesin e
prgjithshm.

Shpronsimi(eksproprijimi) lejohet vetm pr qllime shoqrore t bazuara n ligj dhe vetm n baz t
kompensimit q i prgjigjet vlers s sendit n treg n
ditn e shpalljes s aktit t shpronsimit.

KO

Shpronsimi lejohet vetm n qoft se qllimet e

prgjithshme shoqrore nuk mund t arrihen n
mnyr tjetr.
Kompensimin do her e prcakton gjyqi civil.
Neni 28

Qytetarve u garantohet e drejta e pronsis n

tokn bujqsore.
13

Me ligj prcaktohen kushtet dhe kufijt n baz t

t cilave mund t fitohet e drejta e pronsis n pyje
dhe n tokn pyjore.

Neni 29
Pasurit e natyrs dhe t mirat n prdorim t
prgjithshm, si dhe t mirat me interes t
prgjithshm, jan n pronsi shoqrore ose
shtetrore.
Me ligj mund t prcaktohen kushtet e fitimit t t
drejts s shfrytzimit n pasurit e natyrs dhe n t
mirat n prdorim t prgjithshm.
Neni 30
Mbrojtja e toks, e pasurive t natyrs, e ujrave dhe
e ajrit nga prishja dhe ndotja, sht detyr e shtetit, e
organizatave ekonomike e shoqrore dhe e t gjith
qytetarve.

KO

Neni 31
Personi i huaj mund t fitoj t drejtn e pronsis
nn kushtet e prcaktuara me ligj.
Personit t huaj i garantohet e drejta q t veproj
e t organizoj veprimtari t pavarrur, ose t investoj
n ndrmarjet e vendit ose t formoj ndrmarje t
przier n kushtet e prcaktuara me ligj.
Neni 32
Me ligj rregullohet mbrojtja dhe zhvillimi i zejes.
14

Neni 33

T gjitha pasurit kulturore dhe historike, pa

marr parasysh n pronsin e kujt jan, paraqesin
pasuri t popullit.Ato jan nn mbrojtjen e shtetit dhe
me ligj prcaktohen masat e ruajtjes s tyre.
Neni 34

Garantohet mbrojtja e puns intelektuale, e drejta

e autorit, e shpikjes dhe e risimeve si dhe e artit e
letrsis.

Shkenca dhe krkimet shkencore, si dhe zbatimi i

njohurive t tyre,jan baz qensore e shoqris, t
cilat shteti dhe shoqria detyrohet ti ndihmoj
gjithanshm.

Neni 35

E drejta e trashigimis garantohet dhe regullohet

me ligj.

KO

Neni 36

Qytetart kan t drejta n sigurim,pensionim dhe

ndihm n rast t paaftsis pr pun pr shkak t smundjes, fatkeqsis, amsis, invaliditetit, moshs
ose vdekjes, n rastin e ngritjes s fmijs si dhe pr
ndihmat pr rastet e prcaktuara me ligj.
Shteti u siguron qytetarve shrbimin e nevojshm
mjeksor n qendrat shndetsore n Republik.

15

Neni 37

do fmije, sipas pozits s tij t mitur, pa dallim

race, gjinie, gjuhe, besimi, t prejardhjes nacionale ose
sociale, t pasuris ose lindjes, ka t drejta n masat
mbrojtse nga ana e familjes, e shoqris dhe e shtetit.
Neni 38

Personat e mitur,personat e paaft pr pun dhe t

moshuarit, q nuk kan t afrm, ose q kan ngelur
pa kujdesin e t afrmve t vet, gjenden n mbrojtje
t veant t shtetit.
Neni 39

do qytetar ka t drejt n vendosje adekuate banimi.Me ligj prcaktohet vendosja higjenike dhe
ekonomike me an t masave t drejtuara n
lehtsimin e shfrytzimit e t fitimit t pronsis dhe
t nxitjes s investimit t kapitalit privat pr kt qllim.

KO

Neni 40

Mjetet pr realizimin e t drejtave t qytetarve t

garantuara me Kushtetut dhe ligj nga lmi i shndetsis, i mbrojtjes sociale dhe t fmijve dhe t formave t tjera t sigurimit social, t arsimit, t
shkencs, t kulturs, t kulturs fizike, si dhe n
lmit e tjera t prcaktuara me ligj, sigurohen me
bugjet.
Mjetet pr realizimin e t drejtave t t znve me
pun n baz t sigurimit t detyrueshm social (
16

shndetsor, pensional, invalidor e t tjer), i sigurojn

t znt me pun dhe pundhnsit n pajtim me
ligjin.
Neni 41

Me ligj mund t prcaktohen veprimtarit q

kan vetit e shrbimeve publike dhe prcaktohet
mnyra e ushtrimit t tyre.

III. LIRIT, T DREJTAT DHE DETYRAT E

NJERIUT DHE T QYTETARIT
Neni 42

Lirit dhe t drejtat e njeriut dhe t qytetarit jan

t kufizuara vetm me lirit dhe t drejtat e barabarta
t t tjerve.
Neni 43

KO

Qytetart jan t barabart n t drejta dhe detyra

dhe gzojn mbrojtje t njjt para organeve
shtetrore dhe organeve t tjera, pa dallim kombsie,
race, gjinie, feje, bindje politike dhe bindje tjetr, arsimi, prejardhjeje sociale, gjendje materiale ose vetie
tjetr personale.
Neni 44

Jeta e njeriut sht e pacnueshme.

Dnimi me vdekje mund t prcaktohet me ligj

17

dhe shqiptohet prjashtimisht vetm pr format m

t rnda t veprave t rnda penale.
Neni 45

Liria e njeriut sht e pacnueshme.

Askujt nuk mund ti hiqet liria, prve n rastet

dhe n procedurn e prcaktuar me ligj, n baz t
vendimit t gjyqit kompetent.

Heqja e kundrligjshme e liris dnohet.

Neni 46

Personi, pr t cilin ekziston dyshimi i bazuar se

ka kryer vepr penale, mund t vihet n paraburgim
dhe t mbahet n paraburgim vetm kur kjo sht e
domosdoshme pr zbatimin e procedurs penale ose
pr sigurin e njerzve.Paraburgimi caktohet me
vendim t gjyqit, e vetm n raste t jashtzakonshme, n kushtet e caktuara me ligj, me vendim t organit tjetr t autorizuar me ligj- m s shumti deri n
tri dit.

KO

Personit q sht vn n paraburgim duhet ti

dorzohet vendimi me shkrim, i arsyetuar, n momentin e paraburgimit.Kundr ktij vendimi ky person ka t drejt ankese mbi t ciln gjyqi vendos
brenda afatit prej 48 orsh.

Koha e paraburgimit duhet t reduktohet n

masn m t vogl t domosdoshme.

Paraburgimi sipas vendimit t shkalls s par

mund t zgjas m s shumti tre muaj nga dita e
vnies n paraburgim. Ky afat me vendim t Gjyqit
18

Suprem mund t zgjatet edhe tre muaj. N qoft se

deri n kalimin e ktyre afateve nuk ngritet padia, i
pandehuri lirohet.
Neni 47

Qytetarve u garantohet liria e qarkullimit dhe e

banimit dhe e drejta q t largohen nga vendi dhe q
t kthehen n t.

Liria e qarkullimit dhe e banimit mund t kufizohen vetm me ligj, nse kt e krkon zhvillimi i procedurs penale,parandalimi i smundjeve ngjitse ose
interesat e mbrojtjes s vendit.
Neni 48

Dinjiteti i njeriut dhe jeta e tij private jan t

pacenueshme.
Neni 49

KO

Qytetarve u garantohet liria e puns, zgjedhja e

lir e profesionit dhe e puns dhe e drejta, n kushtet
e njejta, pr do vend pune dhe funksion.
Ndalohet puna me dhun.

Neni 50

Puntori ka t drejt pr kushtet e puns q i sigurojn integritetin dhe sigurin fizike dhe morale t
tij.

19

Neni 51

T znt me pun, n mnyrn e prcaktuar me

ligjin dhe kontratn kolektive, kan t drejt n kompensim adekuat pr pun.
Neni 52

T znt me pun kan t drejt n grev, n

mnyrn e prcaktuar me ligj.

Neni 53

N pajtim me ligjin, t znt me pun kan t

drejt n koh t kufizuar t puns prej 42 orve n
jav, n pushim ditor dhe javor dhe n pushim vjetor
me pages.
Neni 54

KO

Qytetart t cilt nuk jan plotsisht t aft pr

pun u garantohet aftsimi pr pun gjegjse dhe krijohen kushtet pr punsimin e tyre, n pajtim me
ligjin.

N kushtet e prcaktuara me ligj, garantohet e

drejta n sigurin materiale gjat kohs s papunsis s prkohshme.
Neni 55

Qytetari q i ka mbushur tetmbdhjet vjet ka t

drejt t zgjedh dhe t jet i zgjedhur.
20

N zgjedhje marin pjes partit politike, lvizjet,

lidhjet e shoqatat, t cilat formohen e veprojn lirisht,
si dhe grupet e qytetarve. Ato duhet t respektojn
parimin e sovranitetit popullor e t demokracis dhe
tu prmbahen kufinjve t aktivitetit t prcaktuar
me Kushtetut dhe ligj.
Neni 56

Garantohet liria e bashkimit, e mbledhjes dhe e

tubimit publik t qytetarve, si dhe liria e organizimit
dhe aktivitetit politik dhe sindikal, n mnyrn e prcaktuar me ligj.

T znt me pun, me qllim t mbrojtjes s t drejtave dhe interesave t veta, mund t organizojn aktivitete sindikale dhe t antarsohen n to sipas
vullnetit.

Ndalohet organizimi dhe aktiviteti politik i drejtuar n ndryshimin me dhun t rregullimit t prcaktuar me Kushtetut dhe cnimin e trsis
teritoriale e t pavarsis s Bashksis s Jugosllavis e t Republiks, nxitjes s urrejtjes dhe mosdurimit nacional, racor e fetar.

KO

Mnyra e realizimit t liris s organizimit dhe t

aktivitetit politik e sindikal rregullohet me ligj.
Neni 57

Fshehtsia e letrave dhe e mjeteve t tjera t komunikimit sht e pacnueshme.

Me ligj mund t prcaktohet q vetm n baz t

vendimit t gjyqit mund t bhet prjashtim nga
21

parimi i pacnueshmris s fshehtsis s letrave

dhe t mjeteve t tjera t komunikimit, po qe se kjo
sht e domosdoshme pr zhvillimin e procedurs penale ose pr sigurin e vendit.
Neni 58

Garantohet mbrojtja e t dhnave personale.

Mbledhja, prpunimi dhe shfrytzimi i t dhnave

personale regullohet me ligj.

Neni 59

Banesa sht e paprekshme.

Me ligj mund t prcaktohet q personi zyrtar

vetm n baz t vendimit t gjyqit mund t hyj n
banes ose n lokalet e tjera kundr vullnetit t mbajtsit t tyre dhe n to t bj bastisje.

Bastisja mund t bhet vetm n pranin e dy

dshmitarve.

KO

N kushtet e prcaktuara me ligj, personi zyrtar

mund t hyj n banes ose n lokale pa vendimin e
gjyqit dhe t bj bastisjen nse kjo sht e domosdoshme pr t zn drejtprsdrejt kryesin e veprs
penale ose pr t shptuar njerzit dhe pasurin.
Neni 60

Secili ka t drejt pr mbrojtjen e barabart t t

drejtave t veta n procedur para gjyqit, organeve
shtetrore dhe organeve e organizatave t tjera, q
vendosin mbi t drejtat, obligimet dhe interesat e tij.
22

Secilit i garantohet e drejta e ankess, ose e mjetit

tjetr juridik kundr vendimeve t gjyqit, t organeve
shtetrore dhe t organeve e organizatave t tjera, me
t cilat vendoset mbi t drejtn ose interesin e tij t
bazuar n ligj.
Neni 61

Askush nuk mund t dnohet pr vepr e cila, para

se t kryhet, nuk ka qen e parashikuar me ligj ose
me dispozit t bazuar n ligj si vepr e dnueshme, e
as t shqiptohet dnimi q nuk ka qen i parapar pr
at vepr.

Veprat penale dhe sanksionet penale mund t caktohen vetm me ligj.

Sanksionet penale i shqyrton gjyqi kompetent

sipas procedurs s prcaktuar me ligj.

KO

Askush nuk mund t konsiderohet fajtor pr vepr

penale pr derisa kjo t mos vrtetohet me aktgjykim
gjyqsor t forms s prer.Personi q sht dnuar
pa arsye pr vepr penale ose i cili pa baz sht
privuar nga liria, ka t drejt pr rehabilitim dhe pr
shprblimin e dmit nga mjetet shtetrore, si dhe t
drejtat e tjera t prcaktuara me ligj.
Neni 62

Secilit i garantohet e drejta pr mbrojtje para

gjyqit.

Askush q nxirret para gjyqit ose organit tjetr

kompetent pr zhvillimin e procedurs, nuk mund t
dnohet n qoft se sipas ligjit nuk sht marr n
pyetje ose nuk i sht dhn mundsi q t mbrohet.
23

I pandehuri ka t drejt t marr mbrojtsin t

cilit, n pajtim me ligjin, i bhet e mundur mbrojtja
dhe sigurimi i t drejtave dhe i interesave t t pandehurit.

Me ligj prcaktohet se n cilat raste i pandehuri

medoemos duhet t ket mbrojtsin.
Neni 63

Qytetari, sipas kushteve t prcaktuar me ligj, ka

t drejt t krkoj zhdmtim nga shteti, pr dmin
q i shkaktohet nga veprimet e paligjshme t organeve shtetrore gjat ushtrimit t detyrs, ose nga organizata q ushtron autorizime publike.
Neni 64

Garantohet rrespektimi i personalitetit t njeriut

dhe i dinjitetit njerzor n procedurn penale dhe n
do procedur tjetr, n rast heqjeje, rrespektivisht kufizimi t liris, si dhe gjat kohs s ekzekutimit t
dnimit.

KO

Garantohet pacnueshmria e integritetit t personalitetit t njeriut, t jets personale dhe familjare,

si dhe t drejtat e tjera personale.

Ndalohet dhe sht i dmshm do detyrim pr t

pranuar dhe pr tu deklaruar.

Ndaj askujt nuk mund t zbatohen mundime apo

ndshkime, rrespektivisht sjellje nnmuese. Posarisht sht e ndaluar q ndaj ndokujt, pa lejen e tij, t
bhen eksperimente medicinale ose eksperimente t
tjera shkencore.
24

Neni 65

sht e drejt e njeriut q t vendos lirisht pr

lindjen e fmijes.
Neni 66

Familja gzon mbrojtje t posame ligjore.

Nna dhe fmija gzojn mbrojtje t posame.

Martesa dhe marrdhniet juridike n martes e

n familje rregullohen me ligj.
Neni 67

sht i obligueshm shkollimi fillor q zgjat s

paku tet vjet.

Qytetart kan t drejt q, n kushte t barabarta

t prcaktuara me ligj, t fitojn dije dhe prgatitje
profesionale n t gjitha shkallt e arsimit.

KO

N shkollat q financohen nga t ardhurat publike

shkollimi sht pa pages.
Neni 68

N shkollat fillore, t mesme, t larta e fakultete,

respektivisht n paralelet e tyre sigurohen kushtet
pr msimin n gjuhn amtare, respektivisht n
gjuhn shqipe, srbokroate dhe turke, n pajtim me
ligjin.
N rajonet ku jetojn romt, varsisht nga kushtet,
sigurohet msimi fillor edhe n gjuhn rome.
25

Neni 69

Garantohet liria e krijimit dhe e publikimit shkencor, profesional dhe artistik si dhe e krijimeve t tjera
kulturore.
Neni 70

Garantohet liria e mendimit dhe e shprehjes publike t mendimit.

Neni 71

Garantohet liria e shtypit dhe e formave t tjera t

informimit publik.

Qytetart kan t drejt q n mjetet e informimit

publik t botojn mendimet e veta.

Qytetart, organet shtetrore,partit politike, lidhjet, lvizjet, e qytetarve, n kushtet e caktuara me

ligj, mund t botojn shtypin dhe t prhapin informata me an t mjeteve t tjera t informimit.

KO

Me ligj dnohet cenzura dhe do mas tjetr preventive q e cenon lirin e shtypit dhe format e tjera
t informimit publik.
Neni 72

Qytetari ka t drejt t kritikoj publikisht punn

e organit shtetror, partis politike, lidhjes, lvizjes
ose shoqats s qytetarve dhe t bartsve t autorizimeve publike si dhe q tu paraqes parashtresa, peticione, propozime e inisiativa dhe q pr to t marr
prgjigje.
26

Neni 73

Shtetasi i Republiks s Kosovs n botn e

jashtme gzon mbrojtjen e Republiks s vet.

Shtetasi i Republiks s Kosovs nuk mund t

zhvishet nga shtetsia, t largohet nga vendi, e as t
ekstradohet.

Shtetasit t Republiks s Kosovs, i cili nuk gjendet n vend, e i cili disponon me shtetsi tjetr,
mundet q vetm prjashtimisht, n baz t ligjit, ti
merret shtetsia, n qoft se me punn e vet u shkakton dm interesave ndrkombtare ose interesave t
tjera t Republiks s Kosovs ose n qoft se refuzon
t kryej obligimet qytetare.
Neni 74

KO

U garantohet e drejta e strehimit shtetasve t huaj

dhe personave pa shtetsi,t cilt ndiqen pr shkak t
angazhimit t tyre pr pikpamje dhe lvizje
demokratike, pr lirimin social dhe nacional, pr lirin dhe t drejtat e personalitetit t njeriut ose pr lirin e krijimit shkencor ose artistik.
Neni 75

Qytetarit i garantohet liria e shprehjes s prkatsis kombtare, liria e shprehjes s kulturs kombtare
dhe liria e prdorimit t gjuhs e t shkrimit t saj.
Qytetari nuk sht i detyruar t deklarohet se cils
prkatsi kombtare i takon, as t prcaktohet q ti
takoj njrit nga kombet, respektivisht pakics kombtare.
27

sht kundrkushtetuese dhe dnohet do

propagim ose zbatim i pabarazis kombtare, si dhe
do mbjellje e urrejtjes dhe mosdurimit kombtar,
racial ose fetar, mohimi i historis, kulturs dhe i vlerave t tjera kombtare.
Neni 76

Garantohet liria e ndrgjegjes, besimit fetar dhe e

manifestimit t fes.

Bashksit fetare jan t ndara nga shteti dhe jan

t lira n kryerjen e punve fetare dhe t ceremonive
fetare.

Bashksit fetare mund t hapin shkolla fetare dhe

ente bamirse.
Neni 77

KO

Mbrojtja e vendit sht e drejt e pacnueshme dhe

e patjetrsueshme dhe obligim dhe nder i madh i do
qytetari.
Neni 78

sht detyr e secilit ti jap ndihm tjetrit n rrezik

dhe t marr pjes n mnjanimin e rrezikut t
prgjithshm.
Neni 79

Lirit dhe t drejtat e garantuara me Kushtetut

nuk mund t merren e as t kufizohen.
28

Lirit dhe t drejtat realizohen, ndrsa detyrimet

prmbushen n baz t Kushtetuts.

Me ligj mund t caktohet vetm mnyra e realizimit t disa lirive dhe t drejtave kur kjo sht e prcaktuar me Kushtetut ose kur kjo sht e
domosdoshme pr realizimin e tyre.
Sigurohet mbrojtja gjyqsore e lirive dhe t drejtave t garantuara me Kushtetut.

IV. KUSHTETUTSHMRIA DHE LIGJSHMRIA

Neni 80
Prkujdesja pr kushtetutshmrin dhe ligjshmrin sht obligim i t gjithve dhe i secilit.

KO

Neni 81
Ligjet, dispozitat dhe aktet e tjera duhet t jen n
pajtim me Kushtetutn.
Dispozitat dhe aktet e tjera t organeve republikane duhet t jen n pajtim me ligje.
Dispozitat dhe aktet e tjera nuk mund t jen n
kundrshtim me ligjin dhe me dispozitat e tjera republikane.
Neni 82
Ligjet, dispozitat dhe aktet e tjera hyjn n fuqi jo
m par se ditn e tet pas shpalljes, n qoft se pr
shkaqe posarisht t arsyeshme nuk sht
parashikuar q t hyjn n fuqi n afat m t
shkurtr.
29

Ligjet, dispozitat dhe aktet e tjera t organeve republikane,komunale e t qytetit shpallen n Gazetn
Zyrtare t Republikes s Kosovs.

Neni 83
Ligjet, dispozitat dhe aktet e tjera nuk mund t
ken efekt prapaveprues.
Vetm me ligj mund t caktohet q disa dispozita t
tij, nse kt e krkon interesi i prgjithshm, t ken
efekt prapaveprues.
Veprat e dnueshme prcaktohen dhe dnimet pr
kto vepra shqiptohen sipas ligjit, prkatsisht dispozits tjetr q ka qen n fuqi n kohn e kryerjes s
veprs, prve nse ligji,prkatsisht dispozita e re
sht m e but pr kryesin.

KO

Neni 84
Organet shtetrore dhe organizatat q ushtrojn
autorizime publike, n shtjet individuale mund t
vendosin mbi t drejtat dhe detyrat ose, n baz t
ligjit, t aplikojn masa detyrimi ose kufizimi, vetm
n procedurn e prcaktuar me ligj n t ciln i jipet
mundsia secilit q ti mbroj t drejtat e interesat e
veta dhe q kundr aktit t nxjerr t paraqes ankes
ose t prsris mjetin tjetr juridik t parashikuar
me ligj.

Neni 85
Kundr vendimeve dhe akteve t tjera individuale
t organeve gjyqsore, administrative dhe t organeve
30

t tjera shtetrore, si dhe kundr akteve t ktilla t

organeve dhe organizatave q ushtrojn autorizime
publike t nxjerra n shkalln e par, mund ti
paraqitet ankesa organit kompetent.
N rastet e jashtzakonshme dhe t caktuara me
ligj mund t prjashtohet ankesa, po qe se n mnyr
tjetr sht sigurua mbrojtja e t drejtave dhe e
ligjshmris.

Mbi ligjshmrin e akteve individuale prfundimtare, n t cilat organet shtetrore ose organizatat q ushtrojn autorizime publike vendosin mbi
t drejtat ose obligimet, vendos gjyqi n konfliktin administrativ, po qe se pr shtjen e caktuar nuk sht
parashikuar me ligj mbrojtja tjetr gjyqsore.

Vetm me ligj pr llojet e caktuara t shtjeve administrative, mund t prjashtohet konflikti administrativ.
Neni 86

KO

Mosnjohja e gjuhs n t ciln zhvillohet procedura

nuk mund t jet penges pr mbrojtjen dhe realizimin e t drejtave dhe interesave t qytetarve.

Secilit i garantohet e drejta q n procedurn para

gjyqit, organeve t tjera shtetrore, t organeve dhe
organizatave q n ushtrimin e autorizimeve publike
vendosin mbi t drejtat dhe obligimet e njerzve e t
qytetarve, t prdor gjuhn e vet dhe q, n kt
procedur t njihet n gjuhn e vet me faktet.

31

V. ORGANIZIMI TERRITORIAL I REPUBLIKS

Komuna dhe Qyteti
Neni 87

Komuna sht njsi teritoriale n t ciln qytetart

realizojn vetadministrimin, n harmoni me statutin
e komuns.

Republika me ligj mund ti besoj kryerjen e disa

punve komuns.
Neni 88

Komuna n baz dhe n suaza t Kushtetuts dhe

t ligjit nprmjet organeve t veta:
l. miraton programin e zhvillimit, planin urbanistik, buxhetin dhe llogarin prfundimtare;

KO

2. siguron zhvillimin e veprimtarive komunale dhe

me dispozitat e veta rregullon kushtet e prgjithshme
pr kryerjen e tyre;

3. prkujdeset pr ndrtimin, mbrojtjen dhe shfrytzimin e rrugve lokale dhe rrugicave si dhe t objekteve t tjera publike me interes komunal;

4. rregullon shfrytzimin e toks ndrtimore dhe t

hapsirs afariste;

5. prkujdeset pr prmbushjen e nevojave t qytetarve n lmin e kulturs, arsimit, shndetsis,

mbrojtjes sociale dhe t fmijve, t kulturs fizike, ze32

jtaris, turizmit dhe t hoteleris, t mbrojtjes e prparimit t mjedisit jetsor dhe n sferat e tjera me interesa t drejtprdrejt pr qytetart;

6. siguron zbatimin e dispozitave komunale, si dhe

ligjeve dhe dispozitave t tjera republikane, realizimi
i t cilave i sht besuar komuns dhe

7. formon organe, organizata dhe shrbime t komuns.

Komuns i takojn t hyrat e prcaktuara me ligj.

Mjetet pr prmbushjen e nevojave t qytetarve

mund t sigurohen edhe me vetkontribut, n pajtim
me ligjin.Pr zbatimin e vetkontributit qytetart vendosin me referendum.

Neni 89

Komuna ka statutin me t cilin regullohen funksionet e komuns, organizimi dhe puna e organeve komunale, si dhe shtjet e tjera me interes pr
komunn.

KO

Statutin e nxjerr kuvendi i komuns.

Neni 90

Pr punt e komuns qytetart vendosin me referendum dhe nprmjet deputetve n kuvendin e komuns.

Kuvendin e komuns e prbjn deputet t zgjedhur n zgjedhjet e lira, t drejtprdrejta, me vota t

fshehta.
33

Neni 91

Me ligj mund t prcaktohet se komuna ka statusin e Qytetit.

Me ligj prcaktohen punt, t cilat Republika ia

beson Qytetit.
Neni 92

Qyteti i Prishtins sht njsi e posame teritoriale.

Qyteti ka statutin me t cilin rregullohen funksionet e qytetit,organizimi dhe puna e organeve t qytetit, si dhe shtje t tjera me interes pr qytetin.
Statutin e Qytetit e nxjerr Kuvendi i Qytetit.

Kuvendin e Qytetit e prbjn deputett e zgjedhur

n zgjedhjet e lira, t drejtprdrejta, me vota t
fshehta.

Qyteti i Prishtins kryen punt e komuns t prcaktuar me Kushtetut, t cilat jan me interes pr
Qytetin e Prishtins si trsi.

KO

Me ligj, n kompetenc t qytetit, mund t barten

disa t drejta dhe obligime t Republiks.
VI. T DREJTAT DHE DETYRAT E REPUBLIKS
Neni 93

T drejtat dhe detyrat e Republiks i ushtrojn organet republikane t caktuara me Kushtetut.

34

Lirit dhe t drejtat e njeriut e t qytetarit, barazia

prpara ligjit, pavarsia dhe pozita e barabart e t
gjith subjekteve t ekonomizimit, jan baz dhe
suaz e autorizimeve dhe e prgjegjsis s organeve
republikane.
Neni 94

Organet republikane, n kuadr t t drejtave e t

detyrave t Republiks, t prcaktuara me ligj, prcaktojn politikn, miratojn e zbatojn ligjin dhe dispozitat dhe aktet e tjera, ushtrojn mbrojtjen
kushtetuese- gjyqsore dhe at gjyqsore t kushtetutshmris dhe ligjshmris.

Organeve t tjera n Republik mund tu besohet

zbatimi i ligjeve dhe i dispozitave t tjera si dhe i akteve t tjera nga suazat e t drejtave e t detyrave t
Republiks, me kusht q organet republikane t jen
prgjegjs pr kryerjen e ktyre punve.
Neni 95

KO

Republika realizon dhe siguron:

1. sovranitetin, pavarsin dhe trsin teritoriale

t Republiks dhe pozitn ndrkombtare e marrdhniet e Republiks me shtetet e tjera dhe me organizatat e ndryshme ndrkombtare;

2. lirit dhe t drejtat e njeriut e t qytetarit dhe

kushtetutshmrin e ligjshmrin;
3. mbrojtjen dhe sigurin e qytetarve dhe mbrojtjen e sistemit t prcaktuar me Kushtetut;
35

4. t drejtat sendore dhe detyrimet, pozitn juridike

t subjekteve t ekonomizimit, sistemin n sferat e financave, t marrdhnieve ekonomike me botn e
jashtme, t tregut, t planifikimit, t marrdhnieve
t puns, t mbrojtjes n pun, t sigurimit social dhe
format e tjera t siguris sociale dhe qshtjet e tjera n
sfern e marrdhnieve ekonomike,sociale me interes
t prgjithshm;
5. sistemin e shndetsis, t mbrojtjes sociale e t
fmijve, t arsimit, t shkencs, t kulturs e t kulturs fizike,informimit shoqror e publik;

6. kontrollin e ligjshmris lidhur me disponimin e

mjeteve t personit juridik, revizionin financiar t t
dalurave publike dhe mnyrn e organizimit t ktyre
punve;

7. qllimet themelore dhe drejtimet e zhvillimit

ekonomik, demografik, rajonal e social, organizimin
dhe shfrytzimin e hapsirs, mbrojtjen dhe prparimin e mjedisit jetsor, politikn dhe masat pr orientimin dhe nxitjen e zhvillimit, duke prfshir edhe
zhvillimin e rajoneve m pak t zhvilluara,rezervat e
mallrave;

KO

8. financimin e ushtrimeve t funksioneve t Republiks t prcaktuara me Kushtetut e me ligj;

9. organizimin, kompetencn dhe punn e organeve shtetrore;

10.punt e tjera t prcaktuara me Kushtetut.

36

VII. ORGANET REPUBLIKANE

l. KUVENDI I REPUBLIKS
Neni 96

Kuvendi i Republiks sht organ i pushtetit ligjdhns.

Neni 97

1. KUVENDI I REPUBLIKS:

1.vendos pr nxjerrjen dhe ndryshimin e Kushtetuts s Republiks, si dhe jep plqimin mbi aktin m
t lart t bashksis s Jugosllavis;

2.prcakton politikn, nxjerr ligje dhe dispozita t

tjera si dhe akte t prgjithshme;

3. miraton planin e zhvillimit, planin hapsinor,

buxhetin dhe llogarin prfundimtare;
4. vendos pr ndryshimin e kufijve t Republiks;

KO

5. prcakton organizimin teritorial t Republiks;

6.vendos pr luftn dhe paqn;

7. ratifikon marrveshjet ndrkombtare;

8. shpall referendumin republikan;

9. shpall huat publike republikane dhe vendos pr

hyrjen borxh t Republiks;

10. zgjedh dhe shkarkon: kryetarin dhe

nnkryetarin e Kuvendit t Republiks, kryetarin,
37

nnkryetarin dhe ministrat n Qeverin e Republiks,

kryetarin dhe gjyqtart e Gjyqit Kushtetues, Gjyqit
Suprem dhe t gjyqeve t regullta n
Republik,prokurorin publik republikan dhe
prokurort publik n Republik dhe bartsit e tjer t
funksioneve publike t caktuara me ligj;
11. bn kontrollin e puns s Qeveris dhe t organeve t tjera, si dhe bartsve t funksioneve publike q jan prgjegjs prpara Kuvendit t
Republiks, n pajtim me Kushtetutn dhe ligjin;

12. shpall zgjedhjet e parakohshme pr kuvendet

e komunave dhe t Qytetit n rastet kur konstaton se
sht br shkelje e rnd e Kushtetuts dhe e ligjit,
si dhe kur jan cnuar t drejtat e qytetarve dhe t
nacionaliteteve;
13. amniston kryesit e veprave penale;

14. shpall ligjet;

15. jep interpretime autentike t ligjeve;

KO

16. kryen edhe pun t tjera t prcaktuara me

Kushtetut.
Neni 98

Kuvendi i Republiks prbhet nga nj dhom dhe

ka 130 deputet.
Deputett zgjedhen n zgjedhjet e lira, t drejtprdrejta, me vota t fshehta.

Kandidatt pr deputet mund ti propozojn: partit politike, lvizjet, lidhjet, shoqatat dhe grupet e
qytetarve.
38

Mnyra e zgjedhjes dhe e revokimit t deputetve

dhe formimi i njsive zgjedhore regullohen me ligj.
Neni 99

Deputeti prfaqson qytetart e njsis zgjedhore

n t ciln zgjedhet.

Deputeti sht prgjegjs para zgjedhsve t njsis zgjedhore.

Neni 100

Deputeti gzon imunitet.

Deputeti nuk mund t thirret n prgjegjsi penale, t arrestohet apo t dnohet pr mendimin e shprehur ose pr dhnien e vots n Kuvendin e
Republiks.

Deputeti nuk mund t arrestohet pa lejen e Kuvendit te Republiks, e n qoft se thirret n imunitet,
kundr tij nuk mund t inicohet procedura penale pa
lejen e Kuvendit t Republiks.

KO

Deputeti mund t arrestohet pa lejen e Kuvendit

t Republiks vetm n qoft se sht zn n kryerjen e veprs pr t ciln sht prcaktuar dnimi me
burg n kohzgjatje m tepr se pes vjet.
Kuvendi i Republiks mund t vendos q t zbatohet imuniteti ndaj deputetit i cili nuk sht thirr
n imunitet n qoft se kjo sht e nevojshme pr kryerjen e funksionit t tij.
39

Neni 101

Deputett zgjedhen pr katr vjet.Po pr kt periudh zgjedhet edhe kryetari dhe nnkryetari i Kuvendit t Kosovs.

Ditn e verifikimit t mandatit t deputetve t rij

pushon funksioni i deputetve,mandati i t cilve
kalon.

Kuvendi i Republiks, n rast rreziku t drejtprdrejt nga lufta, ose n rast t gjendjes s lufts, vendos mbi zgjatjen e mandatit t deputetve t
Republiks, si dhe mbi zgjatjen e mandatit t deputetve n kuvendet e komunave dhe t qytetit.
Neni 102

Kuvendi i Republiks mban mbledhje t rregullta.

Mbledhja e Kuvendit mund t thirret edhe me

krkes t Kryesis s Republiks, t Qeveris s Republiks, ose t m s paku 30 deputetve me rend
dite t prcaktuar m par.

KO

Kuvendi i Republiks vendos n mbledhjen n t

ciln merr pjes shumica e numrit t prgjithshm t
deputetve.Kuvendi merr vendime me shumic
votash, n qoft se me Kushtetut nuk sht
parashikuar shumica e posame.

T drejtn e propozimit t ligjeve dhe t dispozitave

t tjera e kan Qeveria, do deputet dhe m s paku
20.000 qytetar-barts t t drejts zgjedhore.
Neni 103

Kryetari i Kuvendit t Republiks, e n munges t

tij, nnkryetari i Kuvendit, prfaqson Kuvendin,
40

thrret mbledhjet e Kuvendit, nnshkruan aktet q i

nxjerr Kuvendi dhe shpall me dekret ligjet republikane, si dhe shpall zgjedhjet.
Neni 104

Pr shqyrtimin e propozimit t ligjeve dhe t akteve t tjera dhe prcjelljen e realizimit t tyre, Kuvendi mund t formoj forume punuese t prhershme
dhe t prkohshme.

N Kuvend formohet Komisioni pr lirit dhe t

drejtat e qytetarve si dhe barazin nacionale.
Neni 105

Kuvendi i Republiks mund t vendos q, pr disa

shtje nga kompetenca e tij, qytetart t vendosin n
referendum republikan.
Neni 106

KO

Puna e Kuvendit t Republiks dhe e forumeve

punuese, organizimi i tyre i brendshm dhe t drejtat
e detyrat e deputetve rregullohen me Regulloren e
puns.
2. KRYESIA E REPUBLIKS
Neni 107

Kryesia e Republiks s Kosovs prfaqson Republikn.

41

Neni 108

Kryesia e Republiks:

1. vendos mbi shtjet nga sfera e mbrojtjes popullore, n pajtim me Kushtetutn dhe ligjin dhe udhheq rrezistencn popullore n luft;

2. miraton dekrete me fuqi ligjore, n rast t

rrezikut t drejtprdrejt nga lufta, gjat kohs s
gjendjes s lufts, rrezikimit t pavarsis nacionale,
ose t trsis teritoriale dhe pamundsis s funksionimit t rregullt t organeve republikane n qoft
se Kuvendi i Republiks nuk ka mundsi t mbaj
mbledhje. Me dekrete me fuqi ligjore mund t suprimohen disa dispozita t Kushtetuts q kan t bjn
me lirit dhe t drejtat e qytetarve dhe me organizimin, prbrjen dhe autorizimet e disa organeve republikane. Dekretet me fuqi ligjore Kryesia e
Republiks ia paraqet Kuvendit t Republiks pr verifikim menjiher posa ai t ket mundsi t mblidhet;

KO

3. prcakton planet dhe masat pr mbrojtjen e vendit, jep udhzime pr marrjen e masave pr prgatitjen dhe mobilizimin e burimeve dhe forcave t
vendit pr mbrojtje dhe pr kordinimin e planeve dhe
t masave t subjekteve t tjera, prcakton ekzistimin
e rrezikut t drejtprdrejt nga lufta, urdhron mobilizimin e prgjithshm dhe t pjesrishm dhe, n
qoft se Kuvendi i Republiks nuk ka mundsi q t
mbaj mbledhje, shpall gjendjen e lufts;
4. prcakton planin e prdorimit t forcave t armatosura n rast lufte dhe urdhron prdorimin e forcave t armatosura n paq;

5.vendos mbi shtjet nga sfera e politiks s

jashtme dhe e marrdhnieve ndrkombtare n pajtim me Kushtetutn dhe ligjin;
42

6. n marrveshje me partit politike, i propozon

Kuvendit t Republiks kandidatin pr kryetar t
Qeveris;
7. i propozon Kuvendit t Republiks kandidatt
pr kryetar dhe gjyqtar t Gjyqit Kushtetues;

8. shqyrton dhe i propozon Kuvendit t Republiks

dhe Qeveris shqyrtimin e shtjeve me interes t
prgjithshm pr Republikn;
9. u fal dnimin kryersve t veprave penale;

10. jep dekorata e mirnjohje t prcaktuara me

ligj;
11. kryen edhe pun t tjera t prcaktuara me
Kushtetut.

Neni 109

Kryesia e Republiks ka kryetarin dhe gjasht antar t cilt i zgjedhin qytetart e Republiks n zgjedhjet e lira, t drejtprdrejta, me vota t fshehta n
pajtim me ligjin.

KO

Mandati i kryetarit dhe i antarve t Kryesis s

Republiks zgjat katr vjet.
I njjti person mund t zgjedhet n kt detyr m
s shumti dy her.

N rast reziku t drejtprdrejt nga lufta ose n

rast t gjendjes s lufts, me vendimin e Kryesis,
mandati i antarve t Kryesis s Republiks mund
t zgjatet deri sa t zgjat gjendja e ktill.
Kryetari dhe antart e Kryesis s Republiks
nuk mund t kryejn funksion tjetr publik.
43

Kryetari dhe antart e Kryesis s Republiks gzojn imunitet sikurse deputett.

Neni 110

Kryesia e Republiks vendos me shumicn e numrit t prgjithshm t antarve t Kryesis.

Kryetari i Kryesis prfaqson Kryesin, thret

mbledhjet e Kryesis dhe i kryeson, nnshkruan aktet
q i nxjerr Kryesia dhe kujdeset pr zbatimin e akteve
dhe prfundimeve t Kryesis.
Neni 111

Kryesia e Republiks kryen pun nga kompetenca

e vet n mbshtetje dhe n kuadr t Kushtetuts dhe
ligjit dhe sht prgjegjse para qytetarve t Republiks.

Kryetari dhe antart e Kryesis prgjigjen pr

shkeljen e Kushtetuts.

KO

Prgjegjsin e kryetarit ose t antarve t Kryesis s Republiks mund ta inicoj m s paku dy t

tretat e deputetve ose Gjyqi Kushtetues i Kosovs.
3. QEVERIA E REPUBLIKS
Neni 112

Qeveria e Republiks sht organ i pushtetit

ekzekutiv.
Neni 113

Qeveria e Republiks:

44

1. propozon dhe realizon politikn e Republiks dhe

zbaton ligjet e dispozitat dhe aktet e tjera t Kuvendit
t Republiks, n pajtim me Kushtetutn;

2. miraton dekretligje, vendime dhe dispozita t

tjera pr zbatimin e ligjeve;
3. propozon ligje,planin e zhvillimit, planin hapsinor, buxhetin dhe logarin prfundimtare si dhe dispozita t tjera dhe akte t prgjithshme;
4. orienton punn e ministrive dhe organeve t
tjera t administrats;
5. bn mbikqyrjen e puns s ministrive, abrogon
ose anulon dispozitat e tyre q jan n kundrshtim
me ligjin ose me dispozitat q i ka miratuar;
6. prcakton organizimin e brenshm t ministrive;
formon shrbime profesionale dhe shrbime t tjera
pr nevojat e veta, cakton dhe shkarkon funksionart
n ministri;
7. kryen edhe pun t tjera t prcaktuara me
Kushtetut dhe me ligj.

KO

Neni 114
Qeverin e prbjn kryetari, nnkryetart dhe
ministrat.
Organizimi, mnyra e puns dhe vendosjes s Qeveris rregullohet me ligj dhe me rregulloren e puns.

Neni 115
Kandidati pr Kryetar t Qeveris ia paraqet Kuvendit t Republiks programin e vet dhe propozon
prbrjen e Qeveris.
45

Qeveria konsiderohet e zgjedhur n qoft se pr zgjedhjen e saj voton shumica nga numri i prgjithshm
i deputetve n Kuvend.

Pas konstituimit t Kuvendit t Republiks zgjedhet edhe Qeveria.

Kryetari,nnkryetart dhe antart e qeveris gzojn imunitet sikurse deputett.

Neni 116

Qeveria dhe do antar i saj pr punn e vet i

prgjigjen Kuvendit t Republiks.

Qeveria dhe do antar i saj mund ti paraqesin

dorheqje Kuvendit t Republiks.

Dorheqja ose shkarkimi nga detyra e kyetarit t

Qeveris trheq dorheqjen e Qeveris.

Kryetari i Qeveris mund ti propozoj Kuvendit t

Republiks shkarkimin e disa ministrave t Qeveris.
Kuvendi i Republiks mund t mos i jap
votbesim Qeveris apo ndonj antari t saj.

KO

Propozimin pr votimin e mosbesimit t Qeveris

mund ta paraqesin m s paku 30 deputet.
Votimi pr shkarkimin e Qeveris mund t konsiderohet i miratuar, n qoftse pr kt voton shumica e numrit t prgjithshm t deputetve t
Kuvendit.

Qeveria t cils nuk i sht dhn votbesimi, ose

q ka paraqitur dorheqje, mbetet n detyr deri n
zgjedhjen e Qeveris s re.
46

Neni 117

Ministrit jan bartse t funksioneve administrative.

Ministrit zbatojn ligjet, dispozitat dhe aktet e

tjera t Kuvendit republikan dhe t Qeveris, si dhe
aktet e Kryesis s Republiks, vendosin pr shtjet
administrative, bjn mbikqyrjen administrative dhe
t inspektimit dhe kryejn pun t tjera administrative t prcaktuara me ligj.
Ministrit jan t pavarura n kryerjen e kompetencave t caktuara me Kushtetut dhe ligj.

Punn e ministris e udhheq ministri.

Pr punn e ministris, ministri i prgjigjet Kuvendit dhe Qeveris.

Organizimi dhe kompetenca e ministrive prcaktohen me ligj.

4. GJYQET DHE PROKURORIT PUBLIKE
Neni 118

KO

Funksionin gjyqsor e ushtrojn gjyqet e rregullta

si organe t pushtetit shtetror.

Me ligj mund t themelohen edhe lloje t tjera t

gjyqeve pr zgjidhjen e kontesteve t caktuara.
Neni 119

Gjyqet e rregullta jan t pavarrura dhe gjykojn

vetm n baz t Kushtetuts dhe ligjit.
47

Neni 120

Shqyrtimi n gjyq sht publik.

Pr mbrojtjen e sekretit, mbrojtjen e moralit, interesave t t miturve ose mbrojtjen e interesave t

tjera t prgjithshme, me ligj caktohet se n cilat raste
n shqyrtim mund t prjashtohet opinioni.
Gjyqi punon n kolegj.

Me ligj mund t caktohet q disa shtje t gjykoj

gjyqtari individual.
Neni 121

N gjykim marrin pjes gjyqtart dhe gjyqtartqytetar, n mnyrn e prcaktuar me ligj.

Me ligj mund t prcaktohet se n disa gjyqe t

caktuara dhe n disa shtje t caktuara t gjykojn
vetm gjyqtart.
Neni 122

KO

Formimi, organizimi, kompetencat dhe prbrja e

gjyqeve si dhe procedura para gjyqeve rregullohet me
ligj.
Neni 123

Gjyqtart e gjyqeve t rregullta zgjedhen dhe

shkarkohen n mnyrn e prcaktuar me ligj.
48

Neni 124

Gjyqet themelohen si gjyqe t shkalls s par dhe

t shkalls s dyt.

Gjyqi suprem i Kosovs sht gjyqi m i lart i Republiks.

Neni 125

Prokuroria publike sht organ i pavarrur

shtetror i cili ndjek kryesit e veprave penale dhe t
veprave t tjera t caktuara t dnueshme sipas ligjit
dhe parashtron mjete juridike pr mbrojtjen e kushtetutshmris dhe t ligjshmris.

Prokuroria publike ushtron funksionin e vet vetm

n baz t Kushtetuts dhe ligjit.

Formimi,organizimi dhe kompetencat e Prokuroris publike rregullohen me ligj.

Neni 126

Funksioni, mnyra e zgjedhjes dhe e shkarkimit t

prokurorit publik rregullohet me ligj.

KO

Prokurori publik republikan kryen funksionin e

Prokuroris publike, n kuadr t t drejtave dhe t
detyrave t Republiks n mnyrn e prcaktuar me
ligj.
5. BANKA POPULLORE
Neni 127
Republika e ka Bankn Popullore.
49

Statusi, organizimi, qeverisja dhe veprimtaria e

Banks Popullore rregullohet me ligj.

KO

6. GJYQI KUSHTETUES I KOSOVS

Neni 128
Gjyqi Kushtetues i Kosovs.
1. vendos mbi pajtueshmrin e ligjeve, dispozitave
e akteve t tjera dhe statuteve t komunave e t
qytetit me Kushtetutn;
2. vendos mbi pajtueshmrin e dispozitave dhe t
akteve t tjera t organeve republikane me ligjin;
3. vendos mbi pajtushmrin e t gjitha dispozitave
dhe akteve t tjera me ligjin dhe dispozitn tjetr republikane;
4. vendos mbi pajtushmrin e statutit ose t aktit
tjetr t partive politike, t lvizjeve, t lidhjeve dhe t
shoqatave me Kushtetutn prkatsisht mbi kundrshtin me ligj;
5. vendos mbi ndalimin e puns s partive politike,
t lvizjeve, t lidhjeve dhe t shoqatave;
6. vendos mbi prgjegjsin e kryetarit dhe t antarve t Kryesis s Republiks pr shkelje t
Kushtetuts;
7. zgjedh shtjet kontestuese t zgjedhjeve n
qoft se nuk jan n kompetenc t gjyqeve dhe t organeve tjera shtetrore;
8. kryen edhe pun t tjera q i jan ln n kompetenc me Kushtetut.
Gjyqi Kushtetues vlerson kushtetutshmrin e
ligjeve dhe kushtetutshmrin e ligjshmrin e dis50

pozitave e t akteve t tjera q kan pushuar s vepruari, nse nga pushimi i veprimit deri n fillimin e procedurs nuk ka kaluar m shum se nj vit.
Neni 129

Gjyqi Kushtetues prbhet nga shtat gjyqtar.

Funksioni i gjyqtarit t Gjyqit Kushtetues zgjat

tet vjet dhe mundet prsri t zgjidhet n t njejtin
funksion.

Kryetari i Gjyqit Kushtetues zgjedhet nga radht e

gjyqtarve pr katr vjet dhe mund t zgjedhet edhe
pr nj periudh mandatore.

Gjyqtari i Gjyqit Kushtetues nuk mund t ushtroj

funksione t tjera me autorizime publike ose funksione profesionale.
Gjyqtari i Gjyqit Kushtetues gzon imunitet
sikurse deputett n Kuvend.
Neni 130

KO

Gjyqtari i Gjyqit Kushtetues shkarkohet sipas

krkess s vet, nse dnohet pr vepr penale me
dnim heqje lirije, nse humb prher aftsin e puns
pr t ushtruar funksionin e vet dhe kur ti plotsoj
kushtet pr realizimin e t drejts n pensionin e pleqris t prcaktuar me ligj.

Gjyqi Kushtetues e njofton Kuvendin mbi ekzistimin e shkaqeve pr shkarkimin e gjyqtarit t Gjyqit
Kushtetues.
51

Gjyqi Kushtetues mund t vendos q gjyqtari i

Gjyqit Kushtetues kundt t cilit ka filluar procedura
penale t mos ushtroj detyrn deri sa t zgjas kjo
procedur.
Neni 131

Secili mund t marr inisiativ pr fillimin e procedurs pr vlersimin e kushtetutshmris dhe

ligjshmris.

Procedurn para Gjyqit Kushtetues e fillojn organet shtetrore.

Gjyqi Kushtetues mundet edhe vet ta filloj procedurn pr vlersimin e kushtetutshmris e t

ligjshmris.
Neni l32

Gjyqi Kushtetues vendos me shumicn e votave t

antarve t gjyqit.
Vendimet e Gjyqit Kushtetues jan t obligueshme
dhe t ekzekutueshme.

KO

Neni 133

Kur Gjyqi Kushtetues vrteton se ligji, dispozita

ose akti tjetr i komuns e i qytetit nuk sht n pajtim me Kushtetutn, ai ligj, dispozita ose akti tjetr
ose statuti i komuns e i qytetit pushon s vepruari.

Kur Gjyqi Kushtetues vrteton se dispozita republikane,dispozita dhe akti tjetr nuk sht n pajtim
me ligjin, dispozita ose akti tjetr pushon s vepruari.
52

Neni l34

Procedura para Gjyqit Kushtetues dhe efekti juridik i vendimeve t tij rregullohen me ligj.
Organizimin e Gjyqit Kushtetues e rregullon Gjyqi
Kushtetues me rregulloren e puns.
VIII. NDRYSHIMI I KUSHTETUTS

Neni l35
Propozimin pr ti hyr ndryshimit t Kushtetuts
mund ta paraqesin s paku 50.000 zgjedhs, m s
paku 30 deputet t Kuvendit t Republiks, Kryesia e
Republiks dhe Qeveria e Republiks.
Mbi propozimin pr ti hyr ndryshimit t Kushtetuts vendos Kuvendi i Republiks me shumicn e
votave t gjith deputetve t Kuvendit.
Propozimi pr ndryshimin e Kushtetuts mund t
ket formn e amandamentit kushtetues, t ligjit
kushtetues ose t Kushtetuts s re.

KO

Neni l36
Projektaktin pr ndryshimin e Kushtetuts e prcakton Kuvendi i Republiks dhe e nxjerr n diskutim publik.
Kuvendi, pas zbatimit t diskutimit publik, prcakton propozimin e aktit mbi ndryshimin e Kushtetuts dhe vendos mbi t.
Ndryshimi i Kushtetuts sht i aprovuar n Kuvend nse pr t kan votuar shumica nga numri i
prgjithshm i t gjith deputetve n Kuvend.
53

N qoft se ndryshimi i Kushtetuts nuk aprovohet, propozimi pr ndryshimin e Kushtetuts pr

shtje t njejt nuk mund t prsritet para se t
kaloj nj vit nga dita kur sht rrefuzuar propozimi
pr ndryshimin e saj.

N qoft se Kuvendi nuk e aprovon propozimin pr

ndryshimin e Kushtetuts lidhur me at shtje edhe
pasi t kaloj nj vit nga dita kur sht refuzuar
propozimi pr ndryshimin e saj, propozimi pr
ndryshimin e Kushtetuts nxirret n referendum.

Neni 137

Akti mbi ndryshimin e Kushtetuts sht i

aprovuar n referendum nse pr t jan deklaruar
m tepr se gjysma e numrit t prgjithshm t zgjedhsve.

N qoft se akti mbi ndryshimin e Kushtetuts nuk

miratohet as me referendum, propozimi i ri pr
ndryshimin e Kushtetuts pr shtjen e njjt nuk
mund t parashtrohet prsri para se t kaloj nj vit
nga dita kur akti i till nuk sht miratuar.

KO

Ndryshimin e aprovuar t Kushtetuts e shpall

Kuvendi i Republiks s Kosovs.
Neni 138

Mbi dhnien e plqimit pr aktin m t lart t

bashksis s Jugosllavis vendos Kuvendi i Republiks me shumicn prej dy t tretave t t gjith deputetve n Kuvend.
54

IX. DISPOZITAT KALIMTARE DHE T FUNDIT

Neni 139

Pr zbatimin e ksaj Kushtetute dhe sigurimin e

kalimit n aplikimin e saj do t nxirret Ligji i veant
kushtetues.

Ligjin kushtetues e nxjerr Kuvendi i Kosovs me

shumicn e votave t t gjith deputetve t Kuvendit.

Ligji kushtetues pr zbatimin e Kushtetuts s

Kosovs shpallet dhe hyn n fuqi njkohsisht me
Kushtetutn e Kosovs.
Neni l40

KO

Kjo Kushtetut hyn n fuqi ditn e shpalljes.

Kaanik,07.shtator 1990
KK. Nr. 1/90

55

KO

56

REPUBLIKA E KOSOVS
KUVENDI I REPUBLIKS

N baz t nenit 397 dhe 398 t Kushtetuts s

Krahins Socialiste Autonome t Kosovs, Kuvendi i
Kosovs n mbledhjen e mbajtur m 7 shtator 1990,
merr kt

VENDIM
MBI SHPALLJEN E KUSHTETUTS
S REPUBLIKS S KOSOVS
Sh p a ll e t

KO

Kushtetuta e Republiks s Kosovs t ciln e

aprovoi Kuvendi i Kosovs n mbledhjen e mbajtur
m 7 shtator 1990.

KK nr. 2/90

NNKRYETARI I
KUVENDIT

Kryesuesi i mbledhjes
Ilaz Ramajli

Kaanik, 7 shtator 1990

57

KO

58

REPUBLIKA E KOSOVS
KUVENDI I REPUBLIKS

KO

LIGJI KUSHTETUES
PR ZBATIMIN E KUSHTETUTS S
REPUBLIKS S KOSOVS

Kaanik, 07. shtator 1990

59

KO

60

LIGJI KUSHTETUES

PR ZBATIMIN E KUSHTETUTS S
REPUBLIKS S KOSOVS
1. Zbatimi i Kushtetuts s Kosovs
Neni 1

Kushtetuta e Republiks s Kosovs zbatohet nga

dita kur e shpall Kuvendi i Republiks s Kosovs, n
qoft se pr zbatimin e ndonj dispozite t saj nuk
sht caktuar ndryshe me kt ligj.

2.Zbatimi i dispozitave t Kushtetuts s Republiks

s Kosovs lidhur me organet e Republiks
Neni 2

KO

Dispozitat e Kushtetuts s Republiks s Kosovs,

q kan t bjn me prbrjen dhe organizimin e Kuvendit dhe Qeveris s Republiks s Kosovs, zbatohen nga dita e mbledhjes s ktyre organeve.

Deri n mbledhjen e Qeveris s Republiks s

Kosovs, funksionin e saj e ushtron Kshilli Ekzekutiv i tanishm n baz t dispozitave n fuqi.

Dispozitat e Kushtetuts s Republiks s Kosovs,

q kan t bjn me Kryesin e Republiks s Kosovs
aplikohen nga dita e konstituimit t saj. Konstituimi
61

i Kryesis bhet m s paku 10 dit para konstituimit

t Kuvendit t Republiks.

Dispozitat e Kushtetuts s administrats dhe organizimit q kryejn pun me interes pr Republikn

zbatohen nga dita e konstituimit t tyre. Deri me konstituimin e tyre, funksionet e tyre i ushtrojn organet
e tanishme t administrats dhe organizatat e tjera
prkatse, n baz t dispozitave n fuqi.
Neni 3

Zgjedhja e deputetve pr Kuvendin e Republiks

s Kosovs dhe e kryetarit dhe antarve t Kryesis
s Republiks s Kosovs do t bhet gjer m 28. nntor 1990.

Mbledhja e par e Kuvendit t ri t Republiks s

Kosovs me qllim konstituimi do t bhet gjer m 10
dhjetor 1990.

Mbledhjen e par e thrret kryetari ose, pr shkaqe

t pamundsis s tij, nnkryetari i Kuvendit t tanishm, ose s paku 10 delegat t Kuvendit t tanishm.

KO

Deri n zgjedhjen e kryetarit t Kuvendit t Republiks s Kosovs punn e mbledhjes s par t Kuvendit e udhheq kryetari, e n rast t pamundsis s tij,
nnkryetari i Kuvendit t tanishm, ose delegati t
cilin e autorizojn delegatt q e kan thirr mbledhjen.
Neni 4

Kryetarin dhe antart e Qeveris s Republiks do

ti zgjedh Kuvendi i Republiks pas konstituimit t tij.
62

Qeveria e Republiks do t konstituohet dhe do t

filloj punn ditn e zgjedhjes s ministrave-antarve
t saj.
3. Zbatimi i dispozitave t Kushtetuts s Republiks s Kosovs lidhur me kuvendet e komunave
dhe t Qytetit
Neni 5

Dispozitat e Kushtetuts s Republiks s Kosovs,

lidhur me prbrjen, organizimin dhe kompetencat e
kuvendeve t komunave dhe t qytetit t Prishtins e
t organeve ekzekutive t tyre, pas zgjedhjes s antarve t tyre n baz t Kushtetuts s Republiks
s Kosovs dhe statuteve t komunave e t qytetit,
zbatohen nga dita e konstituimit t tyre n baz t
Kushtetuts dhe ligjit.

KO

Deri n konstituimin e ktyre organeve, kuvendet

e komunave dhe i Qytetit, organet ekzekutive dhe organet e administrats vazhdojn punn n prbrje t
tanishme n kuadr t autorizimeve q kan n baz
t dispozitave n fuqi.
Neni 6

Zgjedhja e deputetve pr kuvendet e komunave e

t Qytetit do t bhet deri m 10 nntor 1990.

Kuvendet e reja t komunave e ai i Qytetit do t

konstituohen deri m 28 nntor 1990.
63

Neni 7
Statutet e komunave e t Qytetit do t nxirren deri
m 5 tetor 1990.
Kuvendet e komunave e i Qytetit deri m 5 tetor
me vendim t tyre, n pajtim me Kushtetutn e Republiks s Kosovs dhe me statutin e komuns e t
Qytetit, do t caktojn numrin e deputetve t cilt
zgjidhen n pajtim me Kushtetutn, ligjin dhe me
statutin.

4. Harmonizimi i ligjeve dhe i dispozitave t tjera me

Kushtetutn e Republiks s Kosovs

Neni 8
Ligjet dhe dispozitat tjera n fuqi do t harmonizohen me Kushtetutn e Republiks s Kosovs n
afatet e caktuara me kt ligj.

KO

Neni 9
Deri m 31 maj 1991 do t harmonizohen me
Kushtetutn e Republiks s Kosovs t gjitha ligjet
n fuqi q nuk jan n pajtim me Kushtetutn e Republiks s Kosovs.

Neni 10
Dispozitat e nxjerra pr zbatimin e ligjeve n fuqi
do t harmonizohen njkohsisht me harmonizimin e
ligjeve republikane, e m s largu brenda afatit prej dy
muajsh nga dita e harmonizimit t ligjeve prkatse.
64

Ligjet e RS t Serbis me t cilat jan regulluar marrdhniet n mnyr unike zbatohen n teritorin e
Kosovs deri n nxjerrjen e ligjeve t Republiks s
Kosovs e m s voni deri me 31 mars 1991.

Neni 11
Dispozitat e ksaj Kushtetute q kan t bjn me t
drejtat e patjetrsueshme t puntorve, dhe me qeverisjen n ndrmarrje ekonomike, organizatat e tjera
punuese dhe institucionet prkatse, zbatohen drejtprsdrejti deri sa t bhet harmonizimi i ligjeve dhe i
dispozitave t tjera prkatse me kt Kushtetut.

Neni 12
Dispozitat e organeve t kuvendeve t komunave e
t qytetit t Prishtins do t harmonizohen me Kushtetutn e Republiks s Kosovs dhe ligjet e dispozitat e
tjera deri me 30 qershor 1991.

5. Dispozitat e tjera

KO

Neni 13
Kryetari i Kuvendit t Republiks s Kosovs, pas
nxjerjes s Kushtetuts s Kosovs, do ti shpall zgjedhjet pr deputet t kuvendeve t bashksive shoqrorepolitike dhe do ti ndrmarr t gjitha veprimet lidhur
me to n pajtim me ligjin mbi zgjedhjet.
Menjher pas nxjerrjes s Kushtetuts s Republiks s Kosovs, Kuvendi i Republiks s Kosovs nxjerr Ligjin mbi partit politike dhe Ligjin mbi
zgjedhjet.
65

Neni 14

Mandati i delegatve t Kuvendit t KSA t

Kosovs dhe t kuvendeve t komunave pushon ditn
e verifikimit t mandatit t deputetve t Kuvendit t
Republiks s Kosovs, respektivisht t deputetve t
kuvendeve t komunave e t Qytetit, t zgjedhur n
baz t Kushtetuts dhe ligjit.
Neni 15

Ky ligj hyn n fuqi ditn e shpalljes.

KO

KK. Nr. 3/90

Kaanik, 07. shtator 1990

66

REPUBLIKA E KOSOVS
KUVENDI I REPUBLIKS
N baz t nenit 137 alinea 3 e Kushtetuts s Republiks s Kosovs, Kuvendi i Republiks s Kosovs,
n mbledhjen e mbajtur me 19 tetor 1991, merr kt
VENDIM

MBI SHPALLJEN E LIGJIT KUSHTETUES PR

ZBATIMIN E AMANDAMENTIT I N KUSHTETUTN E REPUBLIKS S KOSOVS

Sh p a ll e t

KO

Ligji Kushtetues pr zbatimin e Amandamentit I

n Kushtetutn e Republiks s Kosovs, t cilin e miratoi Kuvendi i Republiks s Kosovs n mbledhjen
e mbajtur me 19 tetor 1991.
KUVENDI I REPUBLIKS S KOSOVS

KK nr. 19/91

KRYETARI I
KUVENDIT

Prishtin, 19 tetor 1991

Ilaz Ramajli
67

KO

68

REPUBLIKA E KOSOVS
KUVENDI I REPUBLIKS

N baz t nenit 97 alinea 1 pika 1 dhe nenit 135

t Kushtetuts s Republiks s Kosovs, Kuvendi i
Republiks s Kosovs,n mbledhjen e mbajtur me 19
tetor 1991, nxjerr

L I GJ I
KUSHTETUES PR ZBATIMIN E AMANDAMENTIT I N KUSHTETUTN E REPUBLIKS S
KOSOVS

Neni 1
Dispozitat e amandamentit I zbatohen nga dita
kur i shpall Kuvendi i Republiks s Kosovs.

Neni 2
Ky ligj hyn n fuqi ditn e shpalljes dhe do t publikohet n Gazetn zyrtare t Republiks s Kosovs.

KO

KUVENDI I REPUBLIKS S KOSOVS

KK nr. 20/91

KRYETARI I
KUVENDIT

Prishtin, 19 tetor 1991

Ilaz Ramajli

69

KO

70

REPUBLIKA E KOSOVS
KUVENDI I REPUBLIKS

KO

AMANDAMENTI I
N KUSHTETUTN E REPUBLIKS S
KOSOVS

Prishtin, 19 tetor 1991

71

KO

72

REPUBLIKA E KOSOVS
KUVENDI I REPUBLIKS

AMANDAMENTI I

N KUSHTETUTN E REPUBLIKS S
KOSOVS

Teksti i nenit 2 t Kushtetuts s Republiks s

Kosovs zvendsohet me kt tekst:

REPUBLIKA E KOSOVS SHT SHTET

SOVRAN DHE I PAVARUR, (fusnota lidhur me tekstin e nenit 2 t gjertanishm fshihet).

KO

Alinea 2 e nenit 9 t Kushtetuts: Shtetasit e njsive t tjera t Bashksis s Jugosllavis gzojn lirit dhe t drejtat e prcaktuara me aktin e saj, fshihet
n trsi.

N alinen 3, rreshti i dyt t nenit 56 fjalt:

Bashksis s Jugosllavis e t , fshihen.

N alinen 1 pika 1 t nenit 97 t Kushtetuts

fjalt: si dhe jep plqimin mbi aktin m t lart t
Bashksis Jugosllave, fshihen.
73

Neni 138 i Kushtetuts s Republiks s Kosovs,

fshihet n trsi.
Pr zbatimin e ktij amendamenti nxjerret Ligji
Kushtetues.
KUVENDI I REPUBLIKS S KOSOVS

KO

KK Numr 21/91
Prishtin, 19 tetor 1991

74

REPUBLIKA E KOSOVS
KUVENDI I REPUBLIKS

N baz t nenit 137 alinea 3 t Kushtetuts s

Kosovs, Kuvendi i Republiks s Kosovs, n mbledhjen e mbajtur me 2 maj merr kt

VENDIM
MBI SHPALLJEN E AMENDAMENTEVE II-VI
N KUSHTETUTN E REPUBLIKS S
KOSOVS

SHPALLEN amendamentet II-VI n Kushtetutn

e Republiks s Kosovs, t cilat i miratoi Kuvendi i
Republiks s Kosovs n mbledhjen e mbajtur m 2
maj 1992.

KO

KUVENDI I REPUBLIKS S KOSOVS

KK nr. 2/92

KRYETARI I
KUVENDIT

Prishtin, 2 maj 1992

Ilaz Ramajli

75

KO

76

REPUBLIKA E KOSOVS
KUVENDI I REPUBLIKS

KO

AMENDAMENTET II-VI
N KUSHTETUTN E REPUBLIKS S
KOSOVS

Prishtin, 2 maj 1992

77

KO

78

AMENDAMENTET II-VI
N KUSHTETUTN E REPUBLIKS S
KOSOVS

Kto amendamente jan pjes prbrse e Kushtetuts s Republiks s

Kosovs dhe hyjn n fuqi ditn e shpalljes s tyre.

AMENDAMENTI II

KRYETARI I Republiks s Kosov sht shef i

shtetit. T drejtat dhe detyrat e KRYETARIT T REPUBLIKS prcaktohen me kt Kushtetut.
Kuvendi i Republiks:

1. Vendos pr nxjerrjen dhe ndryshimin e Kushtetuts s Republiks;

KO

Mbledhja e Kuvendit mund t thirret edhe me

krkes t KRYETARIT T REPUBLIKS, Qeveris
s Republiks ose t m s paku 30 deputetve me
rend dite t prcaktuar m par.
(Me alinen 1 dhe 2 zvendsohet neni 14;
me alinen 3 pika 1, ndryshohet pika 1
e alines 1 t nenit 97 t Kushtetuts
dhe me alinen 4 t ktij Amandamenti
ndryshohet alinea 2 e nenit 102 t
Kushtetuts s Republiks s Kosovs)
79

AMENDAMENTI III

KRYETARI I REPUBLIKS

Kryetari i Republiks e prfaqson Republikn e

Kosovs n vend dhe n bot dhe sht komandant
suprem i forcave t armatosura t saj.

Kryetari i Republiks:

1. Vendos mbi shtjet nga sfera e mbrojtjes, n pajtim me Kushtetutn dhe Ligjin dhe udhheq rrezistencn popullore n luft;

KO

2. miraton dekrete me fuqi ligjore n rast t

rrezikut t drejtprdrejt nga lufta, gjat kohs s
gjendjes s lufts, rrezikimit t pavarsis nacionale,
ose t tersis teritoriale dhe pamundsis s funksionimit t rregullt t organeve republikane n qoft
se Kuvendi i Republiks nuk ka mundsi t mbaj
mbledhje. Me dekret me fuqi ligjore mund t suprimohen disa dispozita t Kushtetuts q kan t bjn
me lirit dhe t drejtat e qytetarve dhe me organizimin, prbrjen dhe autorizimet e disa organeve republikane. Dekretet me fuqi ligjore Kryetari i
Republiks ia paraqet Kuvendit t Republiks pr
verifikim menjher posa ai t ket mundsi t mblidhet;
3. pcakton planet dhe masat pr mbrojtjen e vendit, jep udhzime pr marrjen e masave pr prgatitjen dhe mobilizimin e burimeve dhe forcave t vendit
80

pr mbrojtje dhe pr kordinimin e planeve dhe t

masave t subjekteve t tjera, prcakton egzistimin e
rrezikut t drejtprdrejt nga lufta, urdhron mobilizimin e prgjithshm dhe t pjesrishm;
4. prcakton planin e prdorimit t forcave t armatosura n rast lufte dheurdhron prdorimin e forcave t armatosura n paq;

5. vendos mbi shtjet nga sfera e politiks s

jashtme dhe e mardhnjeve ndrkombtare n pajtim me Kushtetutn dhe ligjin;

6. vendos pr hapjen e prfaqsive diplomatike dhe

prfaqsive t tjera n bot sipas propozimit t Qeveris;

7. emron dhe shkarkon me dekret prfaqsuesit

diplomatik t Republiks s Kosovs dhe pranon letrat kredenciale t prfaqsuesve diplomatik nga bota;

KO

8. Kryetari i Republiks sht Kryetar i Kshillit

pr siguri t Republiks s Kosovs. Kshilli pr siguri t Republiks s Kosovs e prbjn: Kryetari I Republiks, Kryetari i Kuvendit, Kryetari i Qeveris,
ministrat q udhheqin me organet e administrats
shtetrore n fushat e siguris, mbrojtjes dhe t
punve t jashtme dhe tre antar q i emron
Kryetari i Republiks. Kshilli shqyrton shtjet e siguris dhe t mbrojtjes s Republiks dhe i jep propozime Kuvendit dhe Qeveris.

9. n marveshje me udhheqsit e grupeve parlamentare i propozon Kuvendit kandidatin pr Kryetar

t Qeveris;

10. i propozon Kuvendit t Republiks kandidatt

pr kryetar dhe gjyqtar t Gjyqit Kushtetues t
Kosovs;
81

11. emron tre antar t Kshillit pr siguri t Republiks s Kosovs;

12. i propozon Kuvendit t Republiks dhe Qeveris shqyrtimin e shtjeve me interes t

prgjithshm pr Republikn;
13. u fal dnimet kryersve t veprave penale;

14. jep dekorata dhe mirnjohje t prcaktuara me

ligj;
15. kryen edhe pun t tjera t prcaktuara me
Kushtetut.

( Me dispozitat e Amendamentit III zvendsohet

Kapitulli: 2. Kryesia e Republiks t Kreut: VII.
ORGANET REPUBLIKANE dhe nenet 107 dhe 108
t Kushtetuts s Republiks s Kosovs, me t cilat
instituti i Kryesis s Republiks zvendsohet me institutin e Kryetarit t Republiks dhe prcaktohet
fushveprimtaria e tij).
AMENDAMENTI IV

KO

ZGJEDHJA E KRYETARIT T REPUBLIKS:

Kryetarin e Republiks e zgjedhin qytetart e Republiks n zgjedhjet e lira t drejtprdrejta,me vota

t fshehta, n pajtim me ligjin.
Mandati i Kryetarit t Republiks zgjat pes vjet.

I njjti person mund t zgjedhet n kt detyr m

s shumti dy her.
Kryetari i Republiks duhet patjetr t jet shtetas i Republiks s
82

Kosovs.Pr Kryetar t Republiks mund t zgjidhet personi i cili n ditn e zgjedhjes i ka mbushur m
s paku 40 vjet.

Kandidatin pr Kryetar t Republiks mund ta

propozojn partit politike t regjistruara, m s paku
50.000 zgjedhs ose m s paku 30 deputet.

N qoft se mandati i kryetarit t Republiks

skadon gjat kohs s lufts ose gjat kohs s zgjatjes s gjendjes s jashtzakonshme, ather i zgjatet
mandati pr 6 muaj pasi t ket mbaruar lufta ose
gjendja e jashtzakonshme.

Kryetari i Republiks zgjedhet me shumicn e

votave t zgjedhsve q kan votuar. N qoft se asnjri nga kandidatt nuk e fiton shumicn e votave,
zgjedhja prsritet pas 14 ditsh. N zgjedhjet e
prsritura kan t drejt q t zgjedhen dy kandidatt t cilt me rastin e votimit t par kan fituar
m s shumti vota. N qoftse ndonjri nga kta e
trheq kandidaturn, t drejtn q prsri t zgjedhet
e fiton kandidati q pason sipas numrit t votave t
fituara.

KO

Nse edhe n rrethin e dyt t votimit asnjri nga

kandidatt nuk ka fituar shumicn e duhur t votave, e
tr procedura e zgjedhjes prsritet. Nse pr Kryetar
t Republiks sht propozuar nj kandidat, ndrsa n
rrethin e dyt t votimit nuk fiton shumicn e duhur
t votave, prsritet e tr procedura e zgjedhjes.
Zgjedhja e Kryetarit t Republikes kryhet m s
voni 15 dit para se t skadon mandati i kryetarit t
mparshm.

Para se t pranon detyrn,kryetari i Republiks jep

betimin para Kuvendit t Republiks pr besnikri
ndaj Kushtetuts.
83

Kryetari i Republiks nuk mund t kryej funksion

tjetr publik pr derisa i zgjat mandati.

Kryetari i Republiks gzon imunitet sikurse deputett.

N rast t vdekjes, t dorheqjes, ose t pengess s

prhershme t Kryetarit t Republiks q ta kryej
detyrn e tij, t ciln gj e prcakton Gjyqi Kushtetues
i Republiks s Kosovs,n propozim t Qeveris s Republiks s Kosovs detyrn e kryetarit t Republiks
prkohsisht e merr Kryetari i Kuvendit t Republiks s Kosovs.

Zgjedhja e Kryetarit t ri t Republiks patjetr

duhet t bhet n afatin prej 60 ditsh nga dita kur
kryetari i mparshm ka pushuar t ushtroj detyrn.

Kryetari i Republiks, m s paku, njher n vit

Kuvendit t Republiks i paraqet Raport pr gjendjen
n Republik.
Kryetari i Republiks kryen pun nga kompetenca
e vet n mbshtetje dhe n kuadr t Kushtetuts dhe
Ligjit dhe sht prgjegjs para qytetarve t Republiks.

KO

Kryetari i Republiks sht prgjegjs pr shkeljen e Kushtetuts dhe ligjit.

Prgjegjsin e Kryetarit t Republiks mund ta

inicojn m s paku dy t tretat e deputetve ose Gjyqi
Kushtetues i Kosovs.

Pr prgjegjsin e Kryetarit t Republiks vendos

Gjyqi Kushtetues i Kosovs me shumicn prej dy t
tretave t votave t t gjith gjyqtarve.

N qoft se Gjyqi Kushtetues i Kosovs vrteton

prgjegjsin e tij, Kryetarit t Republiks i ndrpritet
detyra sipas forcs s Kushtetuts.
84

MBROJTJA E REPUBLIKS,
GJENDJA E LUFTS DHE
GJENDJA E JASHTZAKONSHME:

1. Forcat e armatosura t Republiks s Kosovs

mbrojn pavarrsin dhe sovranitetin si dhe tersin
teritoriale t saj.

Mbrojtja e Republiks rregullohet me ligj i cili nxirret me dy t tretat e shumics s votave nga numri i
tersishm i deputetve.

2. Askush nuk ka t drejt q ta pranoj okupimin e

Republiks s Kosovs apo t pjess s saj.

3. Gjendje lufte konsiderohet nse egziston rreziku i

drejtprdrejt i sulmit n Republikn e Kosovs, nse
sht sulmuar Republika apo nse i sht shpallur luft.

Gjendjen e lufts e shpall Kuvendi me dy t tretat

e shumics s votave t t gjith deputetve sipas
propozimit t kryetarit t Republiks , Qeveris apo
m s paku 30 deputetve.

KO

Nse Kuvendi nuk mund t mblidhet, vendimin

pr gjendje lufte e nxjerr kryetari i Republiks dhe
kt vendim ia prezanton Kuvendit q ta verifikoj kur
pr kt krijohen kushtet q Kuvendi t mblidhet.

4. Gjendje e jashtzakonshme konsiderohet kur t

shkaktohen fatkeqsi t mdha natyrore apo epidemi.
Egzistimin e gjendjes s jashtzakonshme n teritorin e Republiks s Kosovs apo t pjess s saj e
konstaton Kuvendi sipas propozimit t kryetarit t
Republiks , Qeveris apo m s paku 30 deputetve.

Vendimin me t cilin konstatohet ekzistimi i gjendjes s jashtzakonshme Kuvendi e nxjerr me dy t tre85

tat e shumics s votave nga numri i prgjithshm i

deputetve.

5. N rastet kur egziston gjendja e lufts apo

gjendja e jashtzakonshme, Qeveria n pajtim me
Kushtetutn dhe ligjin nxjerr dekrete me fuqi ligjore.
Autorizimi i Qeveris pr t nxjerr dekrete me fuqi
ligjore zgjat deri sa t prfundoj gjendja e lufts apo
gjendja e jashtzakonshme pr ka vendos Kuvendi.
6. Gjat kohs s gjendjes s lufts , nse Kuvendi
nuk mund t mblidhet, Kryetari i Republiks mundet
t emroj dhe t shkarkoj Qeverin dhe t emroj
dhe shkarkoj funksionart, zgjedhja e t cilve sht
n kompetenc t Kuvendit.
7. Mandati i kryetarit t Republiks, Qeveris dhe
gjyqtarve t Gjyqit Kushtetues vazhdon gjat kohzgjatjes s lufts apo gjendjes s jashtzakonshme.
(Me dispozitat e Amendamentit IV zvendsohen
nenet 109, 110 dhe 111 si dhe plotsohet kapitulli mbi
Kryetarin e Republiks)

KO

AMENDAMENTI V

N nenin 117 alinea e dyt, rreshti i dyt, fjalt

Kryesis s ,zvendsohen me fjalt Kryetarin e Republiks.
N nenin 128 alinea l, pika 7, fjalt dhe t antarve t Kryesis s zvendsohen me fjaln : t.
N nenin 135, alinea l rreshti i dyt , fjalt : Kryesia e Republiks, zvendsohen me fjalt: Kryetari i
Republiks.
86

AMENDAMENTI VI

Pr zbatimin e amendamenteve II-V dhe sigurimin

e kalimit n aplikimin e tyre do t nxirret Ligj i veant
kushtetues.
Ligji Kushtetues pr zbatimin e amendamenteve
II-V shpallet dhe hyn n fuqi njkohsisht me kto
amandamente.

KUVENDI I REPUBLIKS S KOSOVS

KO

KK Numr 3/92
Prishtin, 2 maj 1992

87

KO

88

REPUBLIKA E KOSOVS
KUVENDI I REPUBLIKS

KO

L I GJ I
KUSHTETUES PR ZBATIMIN E AMENDAMENTEVE II-VI N KUSHTETUTN E REPUBLIKS S KOSOVS

Prishtin, 2 maj 1992

89

KO

90

N baz t nenit 97 alinea 1 pika 1 dhe nenit 135

t Kushtetuts s Republiks s Kosovs, Kuvendi i
Republiks s Kosovs, n mbledhjen e mbajtur me 2
maj 1992, nxjerr

L I GJ I N
KUSHTETUES PR ZBATIMIN E
AMENDAMENTEVE II-VI N KUSHTETUTN E
REPUBLIKS S KOSOVS
Neni 1

Dispozitat e amendamenteve II-VI zbatohen nga

dita kur i shpall Kuvendi i Republiks s Kosovs.
Neni 2

KO

Zgjedhjet pr Kryetar t Republiks s Kosovs i

shpall Kryetari i Kuvendit t Republiks s Kosovs,
n t njejtn koh kur edhe pr deputet t Kuvendit t
Republiks s Kosovs.
Neni 3

Kryetari i Republiks s Kosovs fillon ta ushtroj

funksionin e Kryetarit pes dit pas zgjedhjes.

91

Neni 4

Deri n zgjedhjen dhe marrjen e detyrs, funksionin e Kryetarit t Republiks s Kosovs e ushtron
Kryetari i Kuvendit t Republiks s Kosovs.
Neni 5

Ky Ligj hyn n fuqi ditn e shpalljes dhe do t publikohet n Gazetn Zyrtare t Republiks s
Kosovs.
KUVENDI I REPUBLIKS S KOSOVS

KO

KK Numr 4/92
Prishtin, 2 maj 1992

92

A
H

KO

Botoi
KOHA, Prishtin
Tirazhi 500 kopje

93

KO

94

Katalogimi n botim (CIP)

Biblioteka Kombtare e Kosovs Pjetr Bogdani

342.4(496.51)1990

KO

Kushtetuta e Republiks s Kosovs :

7 shtator 1990 / prgatiti Koha. Prishtin : Koha, 2015. 96 f. ; 21 cm.
ISBN 978-9951-685-19-1

95

KO

96