You are on page 1of 80

.

, 2014.

,
74/31

. , -
,
, . ,

. ,




,
650-02-639/2013-06
8.3.2014.
:
1.
: 1000
CIP -
,
37.016:53(075.2)
, ., 1953 8 :
/ . ; [
, ,
]. - 1. . - :
, 2014 ( : ). - 158
. : . ; 27 cm
1.000.
ISBN 978-86-89679-04-5
COBISS.SR-ID 208219916


.......................................................................................................................................... 5

................................................................................... 7

....................................................................................... 9
........................................................................................................................... 9
............................................................................................................................. 10
...................................................................................................... 12
............................................................... 13
. .................................................................................................... 15
......................................................................................................................................................... 19
............................................................................................................................................ 21
.................................................................................................................................... 26
.............................................................................................................................................. 26
............................................................................................................................................... 27
........................................................................................................................................................ 28
........................................................................................................................ 31
................................................................................................................................. 31
.............................................................................................................................. 33
....................................................................................................................................... 35
.................................................................................................................................... 36

,
.............................................................................................................................. 41
. ................................................................................................ 42
........................................................................................................................... 43
............................................................................................................................... 44
.................................................................................................................................................... 46
.................................................................................................................................................... 47

,
.............................................................................................................................. 52
..................................................................................................... 53
............................................................................................................................ 54
.......................................................................................................................... 55
.............................................................................................................................. 57
................................................................................................................................................. 57
.......................................................................................................................... 61
............................................................................................................................... 61
..................................................................................................................... 63
...................................................................................................................... 65
....................................................................................................................................... 68
................................................................................................................. 69
..................................................................................................................... 70

. ................................................................................................ 74
..................................................................................................................... 79
.......................................................................................................... 80
...................................................................................................................... 85
.................................................................................................................. 85
.......................................................................................................................... 87
................................................................................................................................. 89
......................................................................................................................................... 90
................................................................................................................................... 91
..................................................................................................... 93
........................................................................................................... 95
......................................................................................................... 97
........................................................................................................................... 99
....................................................................................................................... 99
............................................................................................................................... 100


.................................................................................................................... 100
....................................................................................................... 103
........................................................................................................................... 105
. ........................................................................................ 109
...................................................................................................... 112
....................................................................................................................... 117
....................................................................................................... 117
............................................................................................................................ 120
.................................................................................................... 121
............................................................................................ 123
............................................................................... 125
.................................................................................................................................. 126
............................................................................................................... 127
.................................................................................................................. 130
.......................................................................................................... 132
............................................................................................. 135
........................................................................................ 136
...................................................................... 139
.................................................................................................................................. 139
........................................................................................................................ 141
.................................................................................................................................................. 146
................................................................................................................................................... 146
.................................................................................................................. 147
............................................................................................................................ 147
................................................................. 148
..................................................................................................... 155



.
, .
:
,
. ,
,
.
,
.
.
.
(
)
.
.

, . , ,
,
.
(
)
, , .

.

,
.
,
, .
.
.

.

.
, 2013.



, .
,
.

.

.
.


. .
: , ,
. , .
.

. m
v


. ()
. .
.
.


. ,
, .

Ek

m ,
h

, .
, .
.
.
, .
.
.
,
.

.


.

.
,

.

. .

mv 2
.
2

Ep m g h ,

g . , ,
.

. , .
E ( E k )
( E p ) :

E Ek Ep .
.
( )

E E k E p const .
, ,
, .
,
.


. 2.1


.
.
. (). :

()
, .
.
, SI ,
. , o
.

.
.
, . . (:
). t N (), :

24 .
, .
60 .
. 60 ,

N
.
t

, ( t T )
( N 1 ). ,
:

, , .



. , .
().
. , ,
, .
()
, , ,
.
.
()
.

, , .
SI (Hz).
, .
1 1 1 Hz .
T T s


.
, , ,
. 2.1
()
A B.
( x 0 ) .
( x ) , ,
. .

1
.
T

. 2.2

10


o
, 2.2.


. ,
. ,
,
,
.

, 1 cm
1 m , 10 cm .
,

: m g T .
, ,
. ,
, .
, ,
.

, m g p ,

B ( v max ).

:
,
, , ,
,
.



. ,

(. 2.3).

(. 2.3).
, .
, (. 2.3).

(x):

,
. C,
, , ,
.
C
, .
( T ).
, ,
. l
:

T 2

Fe k x .
k
.
o .
:

l
,
g

k Fe /x N/m .

g .
.

, 2 3. ,
.
, A C
, C A (/2).
,
(/4).

(. 2.3),
( Fe0 ).
,

. 2.3
(. 2.3).

( v max ).
, (. 2.3).
(. 2.3). ,
( t T ). . :

:
,

.

11

,
x 0 , x t ,
, .

12

m g N ,
( ).
k
m.
T 2

m
.
k

, . , .
, , .

, , .
.

( v max ), (. 2.5).

. , x
m :
F
k
a e x
m m

k 4 2

4 2 2 ,
m T2

,
2
mvmax
) , . ,
2
, ,
. ,
E p m g h , .

( E k,max

a 4 2 2 x .

.
(. 2.5)

( v max ),

.

(. 2.4).
. ,
, .
.
l , Fe k l ,

2
mvmax
).
2

,
. ,

( E p E p,max ) .

m g k l .
. 2.4

mg
.
k

, . ( E k )

. 2.5

( E p ),

, ,
.

13

( Ek,max

E E k E p const .

: E

,
( E )

,
.
2
mvmax
E p,max
2

: E

2
mvmax
mg h
2


2
v max
2 g h .

14

: vmax h .
,
h . ,
.
,
,
, :

mv 2
mv 2
E
E p max E p,max .
2
2

, ,
.
.

.
.

mv 2
mv 2
E p max m g h .
2
2

. ,
, .

, 2.6
. 2.6 .
,
. .

.

, .
.
: .
,
(. 2.6).
.

.

()
(. 2.6).
()
(. 2.6).
.
.
.
.
, .
( )
. , 2.6 .
,
. , ,
, ().
.
.

. 2.6
,
(. 2.6). ,

15


2.6.
, ,
.

16

()

2.7.


,
, ,
. . 2.6,
, .
.
,
, . , (. 2.7).
. 2.7
( t T / 4 ).
,
, .
( t T / 2 ) , B.
(.
2.7 ). ( t T )
(. 2.7).
(D) (: ).
( ) .

()
(. 2.8).
, , ,
. ( t 0 )
(. 2.8), .
. () .

, .
, .
( t T / 2 ) ,
() B (. 2.8). ( t T )
, C (. 2.8).
, je
(C) ( ).
2.8.
, ,
, , ,
. 2.8 ,
. ,
.

,
. , . ,

, (. 2.8).


(. 2.9)
.

.
.

. 2.9
,
.
, .
,

,
. (
), v .
s , . s v t .
( t T )

. 2.8

( s ), :

vT .

17

18

,
, :
v .
t , ,
2.10.
, . ,
.
.



(. 2.7 2.8).


( ).
. 2.10
a
,
2.10.

16 ,
.
,
16 Hz 20 kHz.
16 Hz.
20 kHz.


, . ,
.
.
, .
.
, , , .

. (
) (. 2.11).
(
) (. 2.11).

(. 2.11).
.
,
(. 2.11).


.
,
. v ,
.

. . ,
, , .
.

. , ,
, , .
.
.

. , ,
, .
,
. , .
16 Hz 20000 Hz.

19



, , ,
.
16 20000 Hz,
.
. 2.11

()

. . ,
. ,

, . .

20

2.7 2.8 ,
.
,
.
, , ,
. ,
, , ,
.
20C 340 m/s .
1.
, ,
( , ).
, .
.
.
1.

m/s

m/s

20C

340

4000

20C

1500

5000

1800

6000

3000

,
.

. 1 / T ,
.
,
. 30 , :
t
1
T 2s

0.5 Hz .
N
T
, .
,
0 , .

.

,
.
. ,
. ,
, .


, . 0 .
.

, .


.
, ,
.
( 0 ).
, .


, .
.
, , .

21

.
. , .
, .
, .
(
). ,
.


.
,
,
.
.
.
.

22

,
.
,
.

.
.
. .
.
.
.

, .
, ,
. , .
.
.
.
, .

().
.

,
, .
. .
, , ,
. , .

.


, .
.
, .

,
.
.
, .
.

. ,
.
.

, .
.

23


.
, , , .

. .

2.12.

.


( ),
, .
. 2.12
.
() .
,
. () ().
(). ,
80 Hz, 160, 240, 320 Hz, .
. ,
, .
.
,
.

. , .
. (, ) .
. , .
600, 200 .
( 600 Hz ) ( 200 Hz ).
.

24

. .
. ,
, , .
, 260
15000 Hz, 80 8000 Hz.
, .
, .
. ,
, .
,
,
.
, .
,
.

. ,
. ,
, , .

.
.
.
1000 5000 Hz. j , .
.

. (dB).
, , , 12
10 dB ( 0 120 dB ). 10 dB
. 2
.


. :
, .
, ,
.
, , ,
.
.
0 ,



, ,
.
, ,
, .
.

.
.

, , :

2.

dB

dB

10

70

20

120

40

130

v z vs
0 ,
v z vi

: v z , vs vi .
, . ,
, :

.
, ,
. ,
. ,
. , ,
.

25

v z vs
0.
v z vi

,
16 Hz . , , ,
. 6 Hz .

26

,
, .
, .
, ,
, , , .
, , ,
. .
, .
, . .
( 16 20 Hz )
.
.
, , ,
, . .
.
.
. .
10 km .

,
20000 Hz. .
.
,
. ,
. .
. .
,
, .
, .
, .
, .
.
.
. :
,
. ,
.

27

.

. .
,
.

.

120 dB .
140 dB . ,
.

od 40 do 50 dB . ,
.
.
.
. , ,
,
.

. ,
, .
.
.
.

.
( ).
, . ,
, ,
.
. ,
.
. , , .

.

28

.
.

( x 0 ) .
( x ) , ,
.

,
16 Hz 20 kHz.
16 Hz.

( T ) .

20 kHz.


.
( 0 ).

1
.
T


, .

SI ( Hz s 1 ).
l :

T 2

,
.

l
.
g

,
, . 0 .

k, x, :
Fe k x .

.
.

m, k :

T 2

m
.
k

,
, .
.

.
.

. .

.

()
(
). .
,
.
.
.
(dB).

.

. 0 ,
, ,
:

( )
.
.

, :

v z vs
0,
v z vi

: v z , vs vi .

v .

, .

29

30



.
.
,
(. 3.2).

.
. ,
.

. 3.2

.
. ,
.
, .
,
.

. 3.1


.
.
, , ,
, ,
(. 3.1).
,
, .

.
, . ,
, .
. , .
.
3.3a
S. je, (),
. a
, SA SB.
, . .

( ),
. ,
, .

.
.
,
. .


. ,
,
. ,
.

31


(. 3.1)
.
.

. 3.3
, 3.3, ,
, ,
. .
.
.
3.3 C .
( ).
.

32


.
,
3.4.
, .

(. 3.6).
, (.
3.6).

. 3.6
. 3.4
. a
, , ,
(. 3.4).
. ,
.

.
,
.
.



, 3.7. :

. 3.5



( )

( )

3.5 1999.
, 3.5
, . 3.5 3.5
.

. 3.7

( )
() .

:

( ).


,
. ,
.
,
.

33

.
,
.
.

34


.
.
. ,
, . .
.
,
,
.
.
3.8
S .

.
. ,

.


. 3.8
, ,
. S1 ,

, .
, .
, .
,
3.8, S1 .
,


,
,
, .
, . .

. , . .
, . ,
.

. .
.

.

.
.
90.
,
45, ,
. 3.10
90.
. ,
(. 3.10).

,
.

. 3.9

3.9 (L)
(P) .
,
. :


,
. ,

, 3.9.

, .

35

.
:
() ,
()
(. 3.11)

. 3.11

36

() ,
()
(. 3.11).

,
,
R ,
.

R
.
2


. :

.
.
, .
n, , 3.11.


(F) , . .
() (. 3.12 ).
.


,

.
,
. .

a . ,
, .
, .
(. 3.13) :
(1), (1').
(2), (2').
(3),
(3').
(4), (4').
, . .

. 3.12

(F), 3.12
. () .
() , .
( f ) .

. 3.13
(. 3.13) :
.
.
, , .

.
, , .
:

37

, ( ).

38

:
P p
L l .
,
.
.
.
:
. , ,
.
.
. 3.14
. ,
.
:
, .

.

, 3.14. ,
.
, , .
3.14 .
3.14 :

( p f ) . .
( p R )
(), ( f p R ),
.

( p f ), ,
.

( p R ).
( p f ),
.
, ,
. ,
, .

. 3.14

. 3.15

.
(. 3.14 ). ()
(), .
. .
3.14 . ,
, 3.33.

. 3.15

3.13.
. 3.15
. a

, .

39

40


,


.
, .

:

.

.


,
3.14 3.15 ,
:

1 1 1

f
p l

L l
,
P p

c 300000

f , ,
l , .
:
. , .
.

( l ) ( f )

1 1 1

f
p l

( l ) ( f )

1 1 1

f
p l

. 3.16

km
m
3 10 8
.
s
s

u . :

( l ) ( f )

.
. c

, , ,
c v :
n

(2) (1), ,
( v1 ) ( v 2 ):

n21
v1

v1
.
v2

c
c
, v 2
,
n1
n2
n21

1 1 1

f
p l

c
.
v

n2
.
n1

,
.

.


.
(. 3.16).


(. 3.16).

41

()
. .
3.
3.

42

1.003

1.33

1.5

1.52

2.42


,
, .
. 3.6,
,
.
, (. 3.6).

.
() .


( ),
( ), . (. 3.17).

. (. 3.6)
.

. 3.18

(. 3.18).
.
.
. .
, ,

.



S
(. 3.19).
( 1 2), ( 1' 2'),
( 1'' 2''). ,
( 2 2 ).


:
,
.
(
) (
), , .
(. 3.17). ,

n1 n 2 ,


, , .
(. 3.17). ,

. 3.17

n1 n 2 ,

. 3.19
, 90
, . 90
.
( g )
90.
(3 3') .
g ( 4),

,
.

,
, 3.18. ,
.
.

43

( 4''). g
.
g , ().
,
, ,
.

44



(. 3.20).

.

, .

.

. 3.22
( ).
( 1 1 ) ,



.
.
. 3.20
.
,
. ,
.

( ),
, (. 3.22).

(,
, .). ,
.
.
(. 3.21).
. (
), .

( 2 2 ) . .

. 3.22

45 ,
3.22, 90 .
,
. , 45 ,
, 42 .


() .
, , ,
, . 3.23
, 3.23
.

. 3.21

3.21
, .
, .

42 , ( ).
42 , ( ).
3.21 .
. 3.23

45

46

( C1 C 2 ) ( C1 C 2 )

, ,

,
(MN) (
),
( ) ()
.

, .

,
. , (.
3.24), ,
.

,
() .
. 3.24

3.25. . ,
, . 3.25

.

, .
. ()
.
( R1 R2 ) .
3.27
.
:
(),
()
().

:
(),

. 3.25

()
().

. 3.27

() ,
, 3.26 .

, ()
() .
,

() .

,
3.27 ,
3.27 .
, . ,
, 3.28 .

. 3.26

47

48

: SI , 1 m -1 ,
SI .
. , : dpt, D .
. , .
() .
:
, ,
.
. 3.28

3.28
. ()
(), .
3.28 .
3.28, 3.28.
: (. 3.28. )
. .
. ,

.
3.27,
3.27. , ( ) .

.

, ,
.

.


,
. ,
, .
(. 3.29)
,
.
,
.
.

( f ) .
,
. .

(. 3.29)

1
.
f

(diop). :
1
1 diop . 1 m .
m
, .

, .

49

. 3.29

,

.
,
.
.

,
. , ,
, .
, .

50

. 3.30
. ,
() .

. 3.32

. 3.30

. 3.30

. ()
(2 f ) ,

. 3.32
. , .
3.32 .


f. .
2f,
(), f, 2f,
. 2f
.
,
.
, .

f, 2f.
2f , ,
. .

. 3.30
.
.


,

. 3.31
3.31
. ,
, (. 3.31) (. 3.31).
(. 3.31).
,
.
, .

51


. , ,
,
.

, ,
3.30 3.32, ,
:

1 1 1

f
p l

52

L l
,
P p

u . :
f , ,
l , .

(. 3.33), ,
, 3.31. (.
3.33), , ,
3.31.

:
.
,

( l ) ( f )

1 1 1

f
p l

( l ) ( f )

1 1 1

f
p l

( l ) ( f )

1 1 1

f
p l



.
(, , , .)
, .

.
, ,
. ,
, .
.
,
, (.
3.34).
,
( ).

. 3.34

. 12 cm
.

25 cm ,
.


. 3.14, 3.15, 3.23, 3.31 3.32
, 3.6, 3.12, 3.2022 3.28
.


.

, .


.
. ,

3.33, .
,
,
.



.
3.35 .
. 3.35


,
. 3.33

. , ,
.

53

. 3.36

54

(.
3.35), ,
(. 3.35), .
, .

.

(. 3.36), (.
3.36).


.
.
, ,
. , .
, 3.35 3.36.

, ,
, .
. , .
.


.
. 3.38.
,
.


,
, .
.

,
L1 P . ,
.
, L 2 .


.
, , , , .
, , .
.

, , .
, .

,
. , . (.
3.35 3.36).

, , .
. ,
, , , 3.34.
, ,
, 25 cm .
,
(. 3.37).

. 3.38

. ,
, .

: ()
(. 3.38).
( ).
.

. 3.37

55

56

.
.
.
, ,
. ,
.



.
, ,
,
(. 3.39).


. o je ( l )
()
:

. 3.40

: ~ .

.
obim 360

. 3.39

( )
( l ), :
obim

360 l


. ,
(. 3.40).
( L1 ).

, (
) . ,
. , ,
( L 2 ).

57

(276194. )

58

,
, . .
,
.

:
.
.


90.

1 / f .
(diop).

:

f. .
2f, ,
f , 2f, .
2f , .

:
,
, ,
.

( f R / 2 ).
:
A ,
.
, ,
, .
, , .

, .

L l
,
P p

f ,
,

(c)
(v):
n

:
1 1 1

f
p l

u . :

m
km
3 10 8 .
s
s
.
c 300000

,
.
, .

c
.
v

(2) (1)
:
v
n21 1 .
v2
:
, .

l ,
.
,
. . :
( l ) ( f )

1 1 1

f
p l

( l ) ( f )

1 1 1

f
p l

( l ) ( f )

,
, . .

59

60

1 1 1

f
p l

, ,
, .


, (, , )
.
.
.

, .
,
. +,
.
,
.
,
.

( )
, , .
: , .
, ,
(. 4.1).

,
.


() .

. 4.1

.
. , .
.

. 4.2


. ,
.
(. 4.2).

. ,

, (.
4.2).

61

. 4.3


.
,

. ,
.

, , (. 4.3)
, , :
:

(),
(+).


.
.

. ,
.
.

, (,
, , , ).
,
.

. ,
. 4.4
a,
(. 4.4).
.

62


, .
() ,
(. 4.5). ,
() .
,
.

. 4.5

, ,
.
. ,
.


.

.
.

, (q), (Q). SI
(). .
1C .
, , :
1 mC 10 3 C ,

1 C 10 6 C ,


.

.
.
() .
.
.
.
.
.
, .
,
, .
. ,
(. 4.3).



. N ,
.
q1 N e , ,

q 2 N e .
, . :

1 n C 10 9 C .

q1 q 2 N e N e 0 .
q1 q 2 ,

,
.
, .

, q1 q2 ,

, ,
.
:

e 1.6 10 19 C .

( ),
.
e ,
, .
, n
q1, q2 , q3 , . . . qn ,

e 1.6 10 19 C ,

e 1.6 10 19 C .

. , ,
. ,
().

63

q1 q 2 q1 q 2 .

q1 q 2 q3 .... q n const .

64


,
.
.
,
(. 4.6).

, .

.
,
. 4.6
.
.
, 4.7, .
.
.
(, .).

. 4.7


,


.
,
.
,
.

.
.
.
, , ,
.


, ,
.
. , , ,
. ,
, , .
( ).

65

. .
, , , .
,
.
. .
, .
.

.
.
. .
.
,
.
.
+, . :
O 2 ,
Na SO 24- .
,
. .

. .
, , , H , N , O 2 , Cl .
.
.
. . ,
, , , .


. ,
, .
,
.
,
.

, (. 4.8).
(. 4.8).
. ,
.

66

. 4.8
. ,
, . ,
.
(. 4.8),
.
,
, , .
, ,
.
.
.

,
(),
(). , .
.

. 4.10
, ,
, . ,
, ,
, (. 4.10).
, :
, ,
.

. 4.9
.
, .
, .

.
, .
4.9
, , , .
,


.
( ).
.


q1 q 2 , r,
, ,
, ,

, , ,
.

F k

,
.
.

q1 q 2
.
r2


. , ,
. .

k 9 109

67

68

Nm 2
.
C2

, 80
.
4.10

( q1 q 2 ) .
q2 ,
q1 .
,
, , ,
, .

, , ,
, .
.
. r
.


, (.
4.11 ).
.

.

(. 4.12). .
,
.
,
,
.
,
.
. 4.12
(. 4.13)


.
.


, ,
.
, 4.11,
.
.
, .

.
,
.

.

, ,
.

. 4.11
,
( ) .
(. 4.11).

69



.
. 4.13
,
.
.


, ,
.
. ,
.

q p . , , .
, . ,
(. 4.14). ,
, .

70

,

,
4.14 F1
F2 ,

. 4.14

qp


q .

( E F / q p )
.
,
(qp 1 C) , .
, .

SI :


q q p

qp [qp ]

q . ,
. ,
. ,

. 4.15

F
E
.
qp

,
.
,
() . je
(. 4.15)
(. 4.14).

.

71


.
.
,

(. 4.16). ,
,
.


.
, .
4.14 ()
. .
.

( E ) ,
,

F ,
,
( q p ):

E F [ F ] N .

. 4.16

F qE .

, ,
( F q E ).
, , .
() m, :

F qE

.
m
m

: q p . ,
,
.
.

72



F kqqp / r 2 .

, :
E

F
q
k 2 .
qp
r


, .
,
, . r
.

,
, . (.
4.15), (. 4.15).
,
(. 4.17).
,
,
.

, 4.18.

.
q p . ,
q p , .
. 4.18


.
,
:

E E1 E 2 E 3 ... .

. 4.17
,
, (
). 4.17 4.17
.
.
, . :
.

,
,
. , . 4.17
, .
,
. .

73

,
.
30 , 60 90 .
,
,
.
.

.
,
.
. ,
.

74

: , .
, ,
(F) (s):
A F s.
,
.
.
. m v :

mv 2
.
2
.
.
m , h :
Ep m g h ,
Ek

g .
.
m h1 h2

A E p1 E p 2 mgh1 mgh2 .

.
, o,
h.
,
.
. ,
.

( E p ).
( ) , ,
E p
( qp ):

Ep
qp

(V).
. SI
:

Ep [ E p ] J Nm

V.

C
qp [qp ] C

,
.
. .
:
,
.
q
E :
Ep q .

, .

:

1 2 3 ... .
,
. .



.
,
.
,

. 4.19
.

.


. 4.19
.

75

76

, ,
.
,
.

A qU .


.
,
.

, , .


:


.
.

: ,
.
. 1 2,
E p1 E p 2 , :
A12 E p1 E p 2 .

, :
Ep1 E p2 E p1 Ep 2 A12

U12 1 2
.
qp
qp
qp
qp


(, ).
.


.
. 4.20
,
(. 4.20).
, .
. ,

. .

( A qU )
. ,
, . .
,
. ,
m h, m g h ,
m g h , .

, .

(1 2) , ,
:

U12 1 2 .
( )
.
( U 12 ) ( A12 )

( q p ):

, .
, .
2 1
1 2,

U12 1 2 (2 1 ) U 21 .

A
U12 12 .
qp

4.21
,
1 2. q

,
.

, 1 2,
.

. 4.21

77

78

.
( ) ,
, .
.
.
,
(. 4.22). A F s .
,
F q E . s d

A q U F d q E d .
,
:
U
E
.
d

. 4.22

4.22

1 2 .

d
.
.
: N/C .
V
( ).
m
N/C V/m .


.
, , ,
.
, .
() .
,
.
. ,
.

79


.
, . ,
.

, . 4.23

. .
. 4.23

, .
.



.
.
. ,
.


(. 4.24). ,

. 4.24
. 4.24
, .
,
.
.
.

.
, 4.24.
.


.
.
, (. 4.25).
,
.

80

, ,
. ,
, .

, ,
.
, ,
.

. 4.25

. , .
,
.

.
,
.

. (. 4.13)
, ,
.
. .
.
, , , .
, . ,
. , ,
.
.
,

.
,
(. 4.26).
, . , ,
. ,
. ,
, ,
, .
. , ,

.
, ,
, .
,
. ,

. ,
!

: , ,
. .
,
.
, .

. ( 3 10 8 m/s )
( 340 m/s ).

. 4.26

,
1 km 3 s .
( )
.
.
,
1 km , .

81

(17361806)

82

(17451827)


.
SI ().
a
:

F
E
.
qp

.
SI N/C V/m .

e 1.6 10 19 C .
:
, :
q1 q 2 q3 .... q n const .

Ek

, . :
,

( Ep )
.

( ) :

(, , ...).
,
.
,
.
, , ,
.
: q1 q 2 , r,
( ) :

F k

q1 q 2
.
r2

k 9 109

q
.
r2

Nm 2
.
C2

Ep
qp

. .
(V).

.
.
(1 2) , ,
:
U 12 1 2 .

:


.

. ,
.
,
.

83

U 12

A12
,
qp

A qU .


, .
,
:
U
E .
d

84



(. 5.1). ,
,
()
.
, .
.


. ,
.
. 5.1

( F q E ). ,
. ,
(. 5.1).
() .
,
. , ,
.
.
, ,
:
() ,
, . .
,
.
.

()
.
(K)
.

,
.
.
, . (.
5.1). , ,
, , .
. .
, .
.
,
(. 5.1).
. ,
.
. , ,
. ,
, (. 5.1).
, .
, .

, .


, .
. ,
.
.
, .

85

. ,
.
.

86


,
,
, (. 5.2).

,
. 5.2
.
, .
,
.

()
.
(: ).
4 20C .
RS / l , SI
m .
4.

1.6 108

5.5 10 8

11012

1.7 108

1106

11013

2.4 108

6.4 102

1.3 1016

2.8 10 8

0.2

11023

, . ,
. .
, , ,
, .

.
.
.
.
( R )
.
SI .
. ( ).
.
( )
(. 5.3).

,
, .
. .
, ,
.

. , .
(R)
R,
.
.

(), .
.


,
.

. 5.3
,
. ,
, :
( l ),
( S ):
R

l
.
S

. 5.4

87

88

5.4
, 5.4 .

.

.

5.5

. ,
. ,

,
.

,
.
5.5, 5.5 .
. 5.5


, .

, :
( A )
1 A 0,000001 A 10 -6 A

( kA )
1 kA 1000 A 10 3 A

40 mA .
, 100 mA
.
:
, SI
. ,
, .
, , SI ( I )
.

,
.
.
( I )
( q )
( t ):

( m A )
1 mA 0,001 A 10-3 A

q
.
t


.
SI (A).
.
:
I q q C A .
t t s

, .
.
,
SI . , .
: (), (), ()
().

89

,
, . .

. .
.
, .
,
. ()
( ) . ,
,
(. 5.1).
.
.
. .

( ).
() ,
, . , . ,
.

. , ,
, , .

90

,
, .

.
(. 5.6) .

.

.
, .
().
. 5.6

,
, .
. , , 5.6.
.
.
.
( ) ,
. . .
.
,
, .

, 5.7.

.
. 5.7


, ,
.
() . ( )
( ).
.
,
.
.
,
.

91


.

, . .
( r ).

5.8.
(R),
(P).
,
.
( )
. 5.8
r .
,
. .

.
.
, .
.
.
, .
,
.
,
5.9.
, ,
, . ,

. 5.9
( 3 10 8 m/s ).
,
.


5.8 ,
. .
, (. 5.9).
.

92

() , .
5.9 1 2.
.
. .
, ,
.
.
, . ,
.
,
1 5.9 :

,
1
, (Hz).
T
1 2
( ), , (
), .
.
() ,
.
, .

5.10
.

.

I I1 I 2 .


. 5.9 .
1, : )
, ) , ) , .

, .

.
. 5.10
, .
.
, ,
.

.
, .
.
, .


.
,
.

,
. ,
, .
.
. ,
.
.
() .
, . .
(T).

93

50 Hz .
( ) .
() 380 380 V .
.
220 V .
.
380 V .
380 V
220 V .
().
, , .
,
.

94



.

.
5.11
.
,
.

. 5.11
.
,
.

.
(
) .

.

. 5.12

(. 5.12),
(. 5.12).
, ,

.
, .

, ,
(. 5.13). ,

.

.
.
, .

. 5.13
, ,
.

95

, V, .
, ,
. , ,
.

.
(= ), DC (direct
current ).
~, AC (alternating current ).

.
+ .
, GROUND (), COM.

.
,
.


:
,
.
.
,
, 5.14.

,
.
. 5.14

. 5.15

96


, .
,
, .
o ,
,
.
. 5.15
1 2, , R.


, .
.
, .
, .

. 5.16


.
,
5.17.

5
R ( R1 R2 ).


.
. ,
,
5.16,
R1 R 2 .

. 5.17

5.
U [V]

I
[A]

.

( E U / d ).

, . ( F q E q U / d ).
( a F / m ).

10

15

20

25

30

35

R1

R2

10

12

14

: ,
. , , ,
. 5 V/A , 2.5 V/A .
, .
, :

( v a t ).

,
.


() .
,
. , ,
. ,
.
.
.

:

, :

U
.
I

U RI ,


.

. ,
. 5.15,
.
,
SI :

I U U V A .
R R

U
I .
R

97

98

.
,
.
,
.
()
:



, ( U ) . ,
q
:
A qU .

E A U I t Pt .

( I q / t ) q


, ,
, () (.
5.18).

t :
q I t.

, U, I
t :
A U I t .


, ( kWh) .
,
, .
, 100 W 0.1 kW 10

,
.
, SI .

J VAs VC.

E 0.1 kW 10 h 1 kWh .

1 kWh :
. 5.18



. :

A
P .
t
( P A / t U I t / t ),
, :
P U I .


.
, SI (W).
:
J
W VA .
s

99

1 kWh 1000 W 3600 s 3600000 J 3.6 10 6 J 3.6 MJ .


, .


.
.
.

.
,
. ,
.
.

, .
(Q) , ,
. ,
.

100

.
, , , ,
. . ,
, , , . ,
.
.
.
,
, .
. ,
, .

.
. , .
, .




m ( t T ), .
:
Q m c T
Q m c t ,


.
,
.

c , ,
.



.
( Q A ):

.
, ,
.

Q U It .

,
:

U
t.
R

.
: , .

.
. .
. ,
.
,
, .

, , :

, ,
,
.

I 2 R t m c T ,

,
:

,

. 5.19

Q I 2 Rt .
.
.

101

: I
m, R
c, T t
. je
(. 5.19)
.


. ,
, (. 5.19), . , : m, c T
, (, ).

102


. , ,
.
.
.
,
, e.
, .
, (),
.
, ()
( Ak ) ( Au ), ( E k )

.
U R I ,
:
U rI .



.
.
.
.

Ak Ek Pk

.
Au Eu Pu

,
.
(. 5.21)
().

Fe ,

. ( Fne )

A
E
P
% k 100% k 100% k 100% .
Au
Eu
Pu

,
. ,
.
,
( , , .).
,
.

.
. 5.21

,
(),
5.20.
.
, ,

, :
RI rI .

103


( Fe Fne ) , .
.
5.22

.
.
,
.
.

. 5.20

( E u ), ( Pk ) ( Pu ):

Rr

. 5.22

104

, Fot

( ). ,
, ( q U ) :


1 2
2 3
1 3 (. 5.23).

Ane q U Aot .

Ane Aot

.
q
q

U 12 U 23 1 2 ( 2 3 ) 1 3 U 13 .

. 5.23


.
, :

Ane / q .

,
, .
.
5.24 ,
.

( Aot / q ) ,
. ( Aot )
( r I ). :

Aot
rI.
q
:

. 5.24

U rI .

,
:
U U1 U 2 .


.
.
( Re )
.
.

.

.
, , .
.

, ,
( I 1 I 2 I ). ,
, ,
:
U 1 R1 I ,

U 2 R2 I ,

U Re I .

( Re I R1 I R2 I ),
, :
Re R1 R2 .
n
:
Re R1 R2 ... Rn .

.

105

106

,
.
5.25 ,
. ,
, :
U1 U 2 U .

,
, .
, ,
.
5.26 .
.
.

. 5.26
. 5.25
R2 , R 4 R6

(. 5.9),
(1) .
:

Re1 . R5 ,

I I1 I 2 .

Re2 , A B

, ,
(. 5.25), :

I1

U
,
R1

I2

U
,
R2

U
.
Re

Re2 . R1 R3

Re .

.

, , .

U U U

), ,
Re R1 R2

,
5.27 , ,
,
.

:
1
1
1

.
Re R1 R2

R1 R 2 ,

n
:

. 5.27

,
. R1 R3

, .
.

1
1
1
1

...
.
Re R1 R2
Rn

107

108

.
,
.
.

,

(. 5.9), . I I 1 I 2 . ,

.
, :
.


. 5.28
R0 .

. 5.28

5.30 I1 , I 3
I 5 , I 2 I 4 , :

, ,
.
,
R0 . ,

I1 I 3 I 5 I 2 I 4 .
:

Rx .

I1 I 2 I 3 I 4 I 5 0 ,


, R .

. 5.30

. 5.29

,
,
5.29, .
.

, ,
R .


,
.
,

, .


.


.
,
( ) .
,
.
.

109


. ,
, .
, .
5.31
,
.
.

110


(),
().
5.31

(, ). :


.

. 5.31


,
,

,
.

,
.
, .
. ,

.
, 5.31
,
. , ,
.
.

.
.
.
.
,
, ,
.

5.31
:
:

( 1) I 1 I 2 I 3
( 2) I 3 I 1 I 2

( ) 1 I 1 R1 I 3 R3
( ) 2 I 2 R 2 I 3 R3
( ) 1 2 I 1 R1 I 2 R 2

, ,
. ()
(). , ,
, I 1 I 1 , I 2 I 2 , I 3 I 3 , . .

. .

.
,
. , 5.31
.

111

. 5.32

,
,
.
.
,

. ,
,
.
,
,
5.32.


,
.
, .

112

. 5.33



,
a .

.
5.33

.
.

.
, .

, , .
( R )
. SI ( ).
S , l
:
R

l
.
S

( I ) ( q )
( t ) :
q
I .
t
() SI (A).
.

:
A
ne .
q

. .
. .
.
.

:
U
I .
R

,
.
(17891854)

(17751836)

A U I t .


:
P U I .

113

114

()
:
E A U I t Pt .

Q U It ,

U2
t.
R

:
, :
Q I 2 Rt .

.

U rI .
:
:

Rr

n :
Re R1 R2 ... Rn .
n :

1
1
1
1

...
.
Re R1 R2
Rn
:
.
.
, .
:
.

,
,
,
.

115

116

, ,
. , .

.
.
.


. .
.

, , .
,
. .
(N S),
(N N, S S).


.
.
.
, .
.
(. 6.1).

. 6.2

, 6.2 .
. ,
.
.
,
() , .
.
. , , , ,
, , ,
.

. .
, ,
, .
,
(. 6.3).

. 6.1
, ,
(. 6.1).
, .
.
.
, .
N, S. ,
.

117

. 6.3

118

,
.
,
:

.
.
.
.

.
,
. . ,
.

. , , , .

. , .
, , .
,

. .
.


,
. , ,
. ,
. 6.4
.

. 6.5

SI
().
.
,
, .
.
. ,
, .
, (. 6.4).
, ( ,
. ),
( ). 6.4 6.5
.
( )
. 6.4 6.5 ,
.
, .
, . ,
. , ,
, ( ).
, (, ,
). , .

. 6.4

. , ,
. ,
6.4. 6.5
.

119

( B ).

6.4
. ,
( B1 B 2 ).

120

, .
.

.
, ,
(. 6.7).
.
.

.
,
.

6.6.
, (), 6.6.
, 6.6,
. ,
. ,
.

. .
().
(. 6.7).
(, ).
( ) ,
(. 6.7). .
.
.
.

, .
, . ,
, 6.7 ( B1 B 2 ).
, ,
, ,
6.7 .

. 6.6

,
. 6.7
.


, .
,

, .
, .
,
. ,
:

B B1 B2 B3 ... .

. 6.7
.

(.
6.7). .

121

122



.
.

.
, .

. .
.
.

. ,
. ,
, , .

. 6.8
.
, .
. ,
, , ,
(. 6.8a).

. 6.8

(. 6.8). ,
, .
( B Bspolj ).
, .
( ).
() (. 6.9)
.

123

. 6.9

, (. 6.9).
, ,
(.
6.9 ). , ,
( B Bspolj ).

.
() .
.
.


. ,
.

. 6.10
, .

( B 0 ).

( F ) .
6.10 .
,

( B 0 ) . 6.10
.

124

,
. .
.
6.10
. K , ,
.
.
. ,
, , .
.
, ,
,

( F ).


,
. , ,
. ,
.

.


(. 6.12), (. 6.12).

. 6.12

, .
.

,
, ,
.

l, I,
B, ,
:
F IlB .
, .
, .

.
:


,
(. 6.11).


.
,

. ,
. 6.11

, .

125

,
B 3 T ( ),
( S 1 m 2 )
(. 6.13). 2, 3,...
, 2, 3,... .
. 6.13

, 2, 3,...
2, 3,...
. ,


.
,
.
, . ,
, .
(: ).
( )
.

126

,

.
B S ,
( ) :

BS.

, . ,
.
.
(. 6.14), ,
( ).
, 6.14 .

SI ( Wb ). :

Wb T m 2 .

.


:
() .
() .

.
.
, ,
, , ,
.
.

.

,
, .
. 6.14
.
, ,
.

,
.
: ,

. , :

,
t
B
,
t

6.14

( E ) ( Braste ).
,
.
,

.

. 6.14


(. 6.14),
, . ()
. .
, .
.

127

I
t

: 6.14
. .
.
, ,
.

128

( )
( t ), , :

.
t


. ,
, 6.14.
,
( r ).

. 6.16

,
, , ,
.


.

,
, :




(. 6.17).

,
,
(,
.),
, ,
.

.
( ) ,
6.15. ,
, , .
6.16
,
.

,
, . .

. 6.15


,
,
.

,
.
, .

. 6.17

,

:

B l v ,
: B , l v .

.
: .
+ ( ), 6.17.
.
.



, .
,
, .
.
.

129

,
,

.
, . .
,
,
.
.

130



.
(. 6.18), ,
. ()
().
6.18

().

()
().
.
, .
.
, ,
. 6.18

. ,
. ,

(. 6.19).
.
,

.
.
.
, ,
.
,
,
, a .

, .
, .
,
,
, .

. 6.20


.
, .
.

, 6.19.
() ,
.

. 6.19

.
.
6.10, .

131



(. 6.20).




,
(.
6.21).
11
.


.
,
.

,
. 6.21
. ,
,
.

132


,
, 11 .

.
, ,
.

. 6.22

. 6.23

Bh Bk .

()
.

.
.


, .
. ,
,
.
.
,
. , (. 6.22).


( ). . 6.21,
.

(. 6.23).

. 6.23

, , .
6.21
, .
, .

,
, .
.
, .
, .

, ( Bk )

( Bh ).

( B )
. 45

133

134



. 1856. ,

. .
, .
, ,
,
, 1943. .

, ,
.
.

. ,
, , 1884.

.

.
, ,

, .
,
.
.
.
.
, , .

. .
.
,
, , .
. 700 .
,
.
, 1892. .
, .
1894, 1937. .
.
,
.
,
.

135


1854.
,
.
.
1935. .

.
. 1874.
.

,
.

, .


.
( ), .
,
.
.
,
, .
,
. .
.
, .
.

.
.
,
.
.
.

136

( )
.

. N,
S. , .

.
, .

(N S), (N N,
S S).

B S, ,
:


. , , , .


. , .

( B ) .

SI ().

.
.

BS.

SI ( Wb ).

,
, .

t ,
:

.
t

,
, : ,
.

.
.

:
.

.
, .

l v
B, ,
:

.
.

.
.

l , I,
B ,

Bl v .

F IlB .

,
.

137

138

.
.
() .


,
. .
, .
() , e.
. ,
e, ,
. .
,
.
.
1800 .
() (Z)
j .
(A) , . e
, , .

(
). 118 .
,
, :
A
Z

X.

12
6

C.

7.1 .

139

. 7.1
(
), ( ).
, , .
7.1 : 11 H ,
(. 7.1), ()

2
1

H ,

3
1

(. 7.1), () H , (.
7.1). 7.1 42 He 23 He ,
7.1

10
5

B.

. ,
1010 m .
18 g ( ) ,
, e 2,5 .
, . , ( 1023 ).
,
10 15 m . ,
, .
,
,
a .


.
( ) .
, ,
. .
, .
(, ).

140


()
.
()
:

, .
. 7.2
. ,
.
,
.

()
().
,
.
( 10 15 m ). , ,
.
( )
( ) . .

.
. ,
.

. 7.2


.
.
.
, .
.

.
. ( )
, .
( Z 82 )
.
. 82 , ,
.
( )
,
. : , .
, . ,


.
. ,
,
.



. ,
. 24 42 He .
2, 4.
(X) Z,
A, (Y) Z2,
A4.
:

.
, .
.

. ,
.

141

A
Z

. 7.3

142

Y 24 .

A-4
Z- 2

, (. 7.3):
238
92

Th .

234
90

4
2

. .
, ,
.

, .
, .



. .
( ) 1, (
) .
(X) Z, A, (Y)
Z+1, .
:
A
Z

Ye.

A
Z 1

,
:
131
53

131
54

. ,
. , , .
()
.
, .
e , .
,
.
. (),
, , .
( ).
,
, . .
.


.

.

Xe e (. 7.4).

( 7000 )
.
. 7.4
, .
.
12 m .

. ()
, . ,
( ),
.
,
. .
, ,
, .
.

143

.

, . .
.


.
, , , ,
. .

. ,
.
.

144


40
22 Na . ,
, .
.
.
. .
80 cm , .
.


(. 7.5).
,
.
.


, 10 -24 s 1024 . ,
24 , .
.

Z.
.
, . ,
.
,
( )
.
.


,
.

. 7.5

,
.
.
,
().


. .
,
.

. 7.6

, .
(, ...).
.
, , . . ,
131
53 I .
100 mg . 6 m
t,
.
6.
0

16

32

n 8

m [mg]

100

50

25

12.5

100/ 2 n

240
94

Pu .


. , , ,
. ,

( T1 / 2 )
.

t [dan]

235
92

U , 7.6.


. , ,
. ,
, .

.
.
, .
,
().
, .

145

146


. ,
() .
, ,

.

, ,
7.7.
, ,
.

. 7.7

,

.
, .
. 7.8


( )
. .
.
,
.

. ,
, .

, ,
, .


.
,
, . .

, , . ,
.
. . ,
.
: .
,
, .
. ,
.
( ) .
(. 7.8).
.


,
.
. .
(), (
), ,
:

,
,
,
, .


, .
, ,
(. 7.8).

147

, ,
. ,
.
. ,

.
.
100 g , 1 m ,
1J ( m g h ).
235
92

U ( 10 11 J ).

148

10 21 . ,
10 10
21

11

J 10 J .
10

( ) 1 m .
,
, ,
.

.
( )
.
(. 7.9)
.

235
92

U.
,

.
.

, .

.
,
. ,
. ,
.
,
. .
,
.

. 7.9

.

.

.

.
.
. ,

.
, .

.
, ,
, ,
, .

.

14
6


.

. .
5700 ,
.
(, ).

149


.
,
:


.
.

.
.
.

150


(. 7.10) ,
.



.
(. 7.11)
()
.


,

.

() 1986.
() 2011. .

1 cm 2 .

. 7.10
.
,
.

. 7.11

( )
, .

, ,
.

(18671934)

.
,
.

(18591906)

( ),
.



.
1 cm 2 ,

(18521908)

.

, .
, , ,
.
.

(19091994)

151

152

() (Z)
.

(A) e ,
, .

,
, :
A
Z

X.

, .

( )
( ) .

( )
,
.

.
.
, .

. .
80 cm , .

.

( T1 / 2 )
.

Z.

.

240
94

Pu .

, .
.

,
.

.
2, 4. :

A
Z

Y 24 .

A-4
Z-2

.
. ( ) 1,
. :
A
Z

Y e.

A
Z 1

.
12 m .

153

154

,
,
,
, .

,

(. 8.3)
.
,
.
.

.
( ) ,
.

.
. , o, ,
. ,
,
.

. 8.3


, , , .
,
.
. 8.4

. 8.1


.
, , , ,
.
.
,
(. 8.4),
,
.

.
,

(. 8.1).

.
.
.
, ,

.


.

,
(. 8.5). ,
, , , ,
, , , .
. 8.5

. 8.2


(. 8.2),
.

.
. 8.6

155

156

,
.

.
.
(. 8.6)
,
.
.



. ,
,
, (. 8.7).
,
.
o.
. 8.7


.

(.
8.9). , .
:
, (. 8.10),

(),
,
, .

je .

, : , ,
, , , , ,
, .

.
.

(. 8.8).
()
.

,
. 8.8

.
.




.
, 40%
,
.
(30%),
. 8.10
(, ,
), . , ,
.
,
.

.
.



.

.


, . .
, , ,
(, , ).

.

. 8.9

157

158

You might also like