Tevfik Fikret

Krk Saz

ADAM YAYlNLARI

Anadolu Yaynclk A..

Adam Yaynlar'nda Birinci asm: Eyll 1994

Kapak Dzeni : Erkal Yavi
94.34. Y.0016.516

ISBN 975-418-302-5

YAZIMA ADRESI: ADAM YAYINLARI, BYKDERE CADDESI YOL MEVKil, NO: 57 MASLAK-ISTANBUL
TEL: 285 21 52 (12 hat) TELG: ADAMYAY TELEKS: 26534 rada tr FAX: 276 27 67

TevfikFikret

KrkS az
(Seilnbjllrler)

Trkeletiren :
Ahmet Muhip Dranas

I
KIRIKSAZ
dan

Kimseden mmid-i feyz etmem, dilenmem perr bal

Kendi cevvim, kendi eflakimde kendim tairim.
inhina tavk- esaretten girandr boynuma;
Fikri hr, irfan hr, vicdan hr bir airim.

Kimseden bir fayda ummam ben, dilenmem kol kanat,

Kendi boluk, kendi gkkubbemde kendim gezginim.
Bir eik ba bir boyundur'ktan ardr boynuma;
Fikri hr, irfan hr, vicdan hr bir airim.

KAARLERME
Size, ey bilmediim, grmediim kaariler,
Size ithat ile nereyliyorum bunlar ben.
Size ith af ile; zira,- ne iin ket m (,!deyim,
O sizin grmediim, bilmediim gzleriniz,
Safha-i i 'rime ibzal-i nigah eylerken
Belki bir noktada birden durarak, velvelesiz
Gsterisiz iki katrecik isar eyler. . .
Ben b u mmid ile teyi-i hayat etmedeyim.
ki katre-i efkat ... bu teselli yetiir;
u cedelgah- mukasside btn hsranla,
Btn alam fecayile geen gnlerimin
iki katredir ancak silecek matemin i.
Siz ki en doru gren bir nazar- vicdanla
Taa uzaktan bana bakmaktasnz, mstani
Tuhfe-i mahmedetimden ... ne samimiyyettir
o bak ehre-i e' arma sakin sakin!
Hepsi bunlar, bu yazlm, unutulmu eyler
O samimiyyete meczb olarak toplanyor;
Kim bilir, belki iinden biri alamnzn,
- Evet, alamnzn; n ki elemden hali
Yaayan yok ... Buna biare beer katlanyor!
Belki bir ma' kes-i naizi olur; en ali
Yaayanlar bile hissetmede en mstahkar
Yaayanlar gibidir... ayn amurdan bu yn!

lO

OKUYUCULARIMA
Size, ey b ilmediim, grmediim okuyucular,
Size ithaf ile nereyliyorum bunlar ben.
A dayp sizlere; hem nk niin saklayaym
O sizin grmediim, bilmediim gzleriniz
i 'rimin sayfalannda gezinirken ltfen
Belki bir noktada birden durarak, sessizce
Gsterisiz iki damlack alar... ben hep
Bu midiyle hayatm yaayp gitmedeyim.
ki damla gnlden. .. bu teselli yetiir;
u bunaltrca becel/emede tm krgnlk,
i/eler, tm aclklarla geen gnlerimin
ki damladr ancak silecek ey yasn.
Siz ki en doru gren bir gz olan vicdanla
Taa uzaktan bana bakmaktasnz, ilgisiz
Size kranlarmn armaamndan... ne gzel
Ve ne iten o bak i 'rime sessiz sessiz !
Hepsi bunlar, bu yazlm, unutulmu eyler
Hep o itenfie tutkm olarak toplanyor;
Kim bilir, belki iinden biri bir derdinizi
- yle, hep dertleriniz; nki kederden yoksun
Yaayan yok... buna katlanmada biare kii!
Yanstan bir kck ayna olur; en stn
Yaayanlar bile duysunmada en hor, dkn
Yaayanlar gibidir... ayn amurdan bu yn!

11

SHA VE PERYN
"Bulutlu bir sema-yi nisan altnda, sakin ve muattar bir am orma
n... Geni, uzun bir yol ki dne dne, gya araya araya mai, durgun
bir denizin leb-i reyyan- bipayann buluyor... Korunun biraz kuytu,
biraz karanlk her noktas ya bir fikr-i mtecessise melce-i tefekkr, ya
iki ruh-i mtehassire mev'id-i telakL. Herkes, her taraf, her ey sakit. ..
Kadn erkek bazan bir iki, birka vcut ar ar yoldan geerek aa
lkta gaaip oluyor... SOha ile Pervin yola en yakn bir glgelikte, biribiri
nin aguu- itiyaknda... "

SHA
"Mstarak, esiri bir tabiat... Ak sar,
uzun, tarumar salarnn dalp rtt
beyaz alnnda daimi bir in-i infial
ile, alar gibi bakan mal gzlerini dalla
rn arasndan karl bir ahika gibi gr
nen bulut parasna dikmi... devam
ile :"

-Uzak deil, u kk zirve-i sefide kadar;

u parlayan tepecik yok mu? .. Ah, bir sarsar,
Anif-i sadme-i glanesiyle bir kuvvet,
Dururken yle, habersizce, sanki bi -hareket
Alp gtrse bizi ...

12

SHA VE PERYN
"Bulutlu bir n isa n g a ltmda , se ssiz ve ho kokulu bir a m orma
. Ge ni ve uzun bir yol ki dn e dne , san ki ara ya ara ya ma vi, dur
gun bir de nizin s uya kan m1 usuz buca ks iZ duda klarm1 buluyor... Ko
runun bira z kuytu, bira z kara nlik her noktas i ya mera k/1 birinin
d nces ine s 1mak, ya birbirini z/e mi iki ruhun bulu ma yeri... Her
kes , her tara f, her ey se ss iz... Ka dm erke k ba za n bir iki, birka ki i
(vcut) a lf a lf yolda n geere k a a llkta ka yboluyor... Sha ile Per
vin yola en ya k m bir glge likte , birbirinin zlem dolu kollarmda ..."
m.

SHA
''Da lgm, ke ndinden ge ik, es irden olma
bir yara d11l ta ... A1k sa n, uzun, dar
ma da m sa la nmn da 1/1p rtt
be ya z a lnmda s re kli bir gce nik/ik kl
fiil ile a lar gibi ba ka n ma vi gzlerini
da lia nn aras mdan karlt bir da doruu
gibi grne n bulut paras ma dikmi...
de va mla :"

-Uzak deil, u kk, akack doruk, onadek;

u parlayan tepecik yok mu? Ah, bir rzgar
..

O gulyabaniye has sert vurulu bir gle

Dururken yle, habersizce, sanki eylemsiz
Alp gtrse bizi...

13

PERY N
"Esmer ve nermin cazibe-i hsniyle
meyyal-i huzuz bir vcut... Parlak, m
tebessim enzar tehekkmn ak
nn solgun ehresine serperak :
-

"

- airane hlyanz;
Fakat niin? Bu maiet fena m? ..

SHA
- Ho; yalnz
Btn bu topraa mensub olanlarn hali!
Ben isterim ki garamm anca ehbali
Nihayet olmasn artk feza-yi nzhetime;
Ben isterim ki semavi olan muhabbetime
Sema kadar ak olsun budud- zevk emel;
Sizin u elleriniz kymetinde bir ift el;
"Parmaklarnn ucunu tutup per."

Bu eller ite ... Bu nazik, bu pembe elleriniz

Hayal ruhuma asn derin, nihayetsiz
Bir asman- mzehheb, bir asman- huzuz.
"Sokularak"

Vcudunuzdan uan nur iinde ben mahfuz,

Btn u aleme gtmek ... eb-i teayyde,
eb-i siyah- teayyde muztarip ...

14

PERYN
"Es mer ve yumua k gze lliinin a lbe ni
siyle te n ha zia nna e ilimli bir varlik...
Pa rla k, glmser, a la yel ba k1 /a nm
se vgilis inin solgun yzne serperek :"

- Pek ozanca dleriniz;

Fakat niin? Bu yaant fena m?

SHA
-Ho; yalnz
Btn bu topraa degin olanlarn hali!
Ben isterim ki kanatiand myd bir, sevgim,
Tkenme olmasn artk gezintimin gne;
Ben isterim ki meleksel olan u sevgimize
O gk kadar ak olsun dilek ve zevk snr;
Sizin u elleriniz kymetinde bir ift el;
"Pa rma k/a nnm ucunu tutup per."

Bu eller ite... Bu nazik, bu pembe elleriniz

Hayal ve ruhuma asn derin, nihayetsiz
Parl parl bir uzay, zevk ve haz sunan bir gk.
"Sokula ra k"

Vcudunuzdan uan bir kla ben sarlt

Btn u evrene glmek ... Yaam gecesinden
Siyah yaam gecesinden, ve mustarip ...

15

PERYN
"Mtegafil"

- Mjde !
Bulutlar ayrlyor. . . Oof, neydi ka gndr
Gne grnmedi hi.

SHA
"Dudaklarnda nezaketli bir tebessm
resmetmeye alarak:"

- Emredin, kar, grnr!

" Sonra ciddi"

Ne sylyordum? Evet, pi-i naznzda sizin

u hay huy-i hayat, baid bir denizin
Telatumundaki mbhem srda benzeterek,
Onunla yle uzaktan, gzelce elenmek
Bu en byk emelimdir.
...

"Daha ziyade tekarrble"

Bu en byk emelim
Bugn siz olmasanz bir hayal olur, gzelim!

PERYN
"Sha'nn titreyen ellerini ca'll bir ef
katle skar."

- ocuk!. .

16

PERYN
"Duyma mt , a nla ma mt ca "

- Mjde!
Bulutlar ayrlyor... Off, neydi ka gndr
gne grnmedi hi.

SHA
"Duda kla nnda ne za ket/i bir glmseyi
izrne e aliara k :"

- Emredin, ksr grnr!

"Sonra ciddi"

Ne sylyordum? Evet, nazl glgenizde sizin

u hay ve huyunu mrn, uzakta bir denizin
Kmltsndaki ezgin sevince benzeterek
Onunla yle uzaktan, gzelce elenmek...
Bu en byk dileimdir.
"Da ha da ya klaara k"

Bu en byk dileim
Bugn siz olmasanz bir hayal olur, gzelimf

PERYN
"Sha'nm titre ye n e llerini ya pma ctk bir
e kilde stkar. "

-ocuk!..

17

SHA
- ocuk muyum?
"Mes'ut ve meshr"

A h ite gldnz; glnz !

Bugn hayatm tecdid eden tenezzlnz
lel 'ebed beni ttlane adkam edecek
Bir iltifat- kaderdir. . .

PERYN
- ocuksun uz gerek !
"Karlarnda son ua-i emsle tenev
vre balayan sehabeleri iaret eder."

Bakn, u pembe bulutlarda bir eda-yi visal :

" Yeter ocuklua rabet ! " diyor; heva-yi vi sal
Scak deniz gibi etrafmzda alkanyor;
im tabiati grdke byle kskanyor...
Niin sevimiyoruz?

SHA
"Mteaccib ve mteheyyic"

- Biz sevimiyorsak eer

Kalr gzmde sevimek ilel'ebed mnker!
Sevimemekse bu, sevmekten ihtiraz edelim;
O nki pek hatarengiz, o nki pek m' lim
Bir ihtisas olacak; en tahamml eyleyemem.

18

SHA
- ocuk muyum ?
"Mu tlu ve tu tku n"

Ah ite gldnz; glnzi

Bugn hayatm renklendiren bu hogrnz
mr boyu beni hem bir ocuka gldrecek
Bir iltifat ki kaderden ..

PERYN
- ocuksumiZ gerek!
"Kar 1la nn da gnein s on Iikla nyle
aydmlanan bulu tla n iare t eder."

Bakn u pembe bulutlarda bir visal hali :

Yeter ocuklua rabet! ll diyor; visal havas
Scak deniz gibi etrafmzda alkanyor;
im tabiat grdke byle kskanyor...
Niin seviniyoruz ?
11

SHA
"a km ve heye canli"

- Biz seviniyorsak eer

Olur gzmde sevimek mr boyunca haram!
Sevimemekse bu sevmekten rkelim, kaalm;
O nki korkulacak ey, o nki kalbi ezen
Bir iieni olacak; ben bu aka katlanamam.

19

"Tevakkuftan sonra"

Fakat nii n bu ikayet, bu gizli gizli sitem?

Sevimemek ... Bana izah edin u nkteyi siz;
Sevimemek ... Mteneffir mi yani?

PERYN
- Yok, hissiz;
Biraz harareti eksik bahar- akmzn.
Bizim muhabbetimiz bir ocuk ki hep dalgn;
Deil mi?
"Gzlerini krparak, btn kadnlyla :"

Hep mteenni ... Biraz acl olsa!

SHA
"Nazaryle gkte kk bir bulutun
aheste cevelann takib eder."

- u nazl tfl- semavf kadar me/Ct! olsa...

Me/ali ehre-i eyaya pek yaratrrm.
Menazrmda hazin bir hayal aratrrm.
Denir ki hzn ile ruhumda bir karabet var;
"Mtefelsif"

Pek aikare, bu bir hastalk; fakat ne zarar!

Hayat bence teessrdr eyleyen isbat,
Taayyn eyleyemez nevm iinde reng-i hayat.

20

"B ir duru ta n sonra "

Fakat niin bu yaknmak, bu gizli gizli sitem?

Sevimemek... Bana izah edin u nkteyi siz;
Sevimemek... Ne bu, nefret mi yani?

PERYN
- Yok, hissiz;
Biraz scakl ekSike ak baharmzn
Bizim bu sevgimiz ah, bir ocuk ki hep dalgn;
Deil mi?
"Gzlerini ktrpara k, btn ka dmlltyla :"

Hep de ekingen. . . Biraz da hzlansal

SHA
"Ba ktla nyle gkte kk bir bulutun
a trda n gidiini izle yere k"

- Gn u nazl ocuku ' kadr melul olsa...

Hz nl hali ben eyaya pek yaratrrm.
Ve her tarafta hazin bir hayal aratrrm.
Denir, hzn/e bu ruhumda akrabalk var;
"Filozofca "

A ka belli, bu bir hastalk; fakat ne zarar!

Hayat bence hzndr kantlayan, acdr,
Belirlenir mi hayatn o rengi uykuda hi?

21

"Birden tahavvlle"

Fakat, bilir misiniz? ben hakiykaten mbrim

Bir ihtiyac- teessrle daima severim;
Emellerimde soluk bir bazan tezehhr eder.
Ne isterim mesela : bl-hud1d bir mecer,
Fakat aalar hep serikeste, hep ryan;
inde bir derecik, bir elale-i giryan;
Yosunlarnda, uan kularnda, her eyde
Takattur etmeli avare, mest lerzende
Bir ibtika-yi bazanisi ak- sehharn ...
"Malub-i hayal... yava yava kendin
den uzaklaan maukasna doru te
halkle"

Sizinle ben o mkedder, o solgun eearn

Adm adm uzanan ra'e-1 zlalinde
Birer hayalet-i plde-ehre halinde
Gezip dolamalyz; nagihan bu esnada
Gne gur1b ederek, taa uzakta, tenhada
Fsldaan iki serv-i siyaha son lemeat
Sk1n iinde verirken bir sfirar- memat,
Yava yava azalan tab- tal'atiyle kamer
kp grnmeli bir hasta kz kadar muber.
Sema dalar o zaman bir perlli r 'yaye,
Serer zemine aalar sedefli bir saye;
Ufukta nair naim sitareler grnr,
Le b-i tabiate bir b1se-i hafi srn r;
Vc1de yle rehavet gelir ki yerde bile
Yrr kyas olunur bir kanat temasiyle.
Bu sayezar- serairde byle yapyalnz
Yrr, yrr, yryorken habersiz ayr lrz.

22

"B irde n de iere k"

Fakat bilir misiniz ? Ben hakikaten yalnz

znt duymak iin, hep bu zorla sevmedeyim;
Emellerimde soluk bir gz n iekleri var.
Ne isterim, diyelim: bir smrsz orman/k,
Fakat aalar tplak, ktrk bkk dallar;
inde bir derecik, bir inildeyen avlan;
Yoswlannda, uan kulannda, her eyde
Ki damlalanmal avare, esrimi, titrek
Bir alay gze ermi sihirli bir aktan ...
"Hayal/erine yenik ... yava yava ken
dinde n uza kla a n sevgil is ine doru a ti
Iara k"

Sizinle ben o keder ykl, solgun ormanda

A dm adtm uzanan glgeler/e rpererek
Birer hayal, yz rtk grnt halinde
Gezip dolamaltyz; anszm bu esnada
Gne battp da uzak, taa uzakta, tenhada
Fstldaan iki !o selvide son aydm/k
Sktm iinde dnerken lm sararusma
Yava yava solup lgnleen yzyle de ay
ktp grmne/i bir hasta kz kadar kskn.
Sema dalar o zaman bir perili ryaya,
Serer yer stne dallar sedej7i bir glge;
tkar sniik ya da parlak mlt ytldzlar
Duda 'na tm doamn gizli bir p siirnr;
Vcuda yle hafiflik gelir ki yerde bile
Yrr hayal olunur bir kanat temastyle.
Bu giz.li glgeler altmda byle yapyalmz
Yrr, yiiriir. yiiryorken habersiz ayrlmz.

23

PERYlN
"ipek rtsnn saaklaryle megul
parmaklarn tlatarak :"

- O ayrl da niin sanki ... Cebreden var m?

"Bir daln zerinde bir ift kumru gste
rir."

Bakn u kulara ayrlmak istiyorlar m?

B tn cihan kavuurken ...
"Bundan sonra Pervin hep Sha'y b
rakarak yoldan geenlerle itigal eder;
bakanlara gler; biroklar karsnda
dolamaa balarlar, Pervin onlarla e
lenir."

SHA
- Evet, biz ayrlrz;
Ve hep cihandan uzak, ayr, bir zaman kalrz.
Bu iftirak, bunun telhi-i tezizini siz
Tahayyl etmeye bilmem ki muktedir misiniz?
"Tarif eder :"

Uzakta birbirimizden, uzakta her eyden,

Uzakta benliimizden de ... Ah, rhun ben
Bu inceliklerinin karsnda gay olurum;
Bu incelikleri terih eder, neler bulurum.
Sizin de byledir elbet hayal-i sevdanz,
Deil mi, sevgili?

24

PERYN
"Ipek rts n n s aa k/a nyle m egul
p arm a kla nm it/a tara k :"

- O ayrl da niin sanki. .. Zorlayan var m?

"Bir da im zerinde bir ift kumru gs te
rir ."

Bakn u kulara ayrlmak istiyorlar m?

Btn cihan kavuurken ...
"Bunda n s onra Pe rvin he p Sha'y1 bira
kara k yolda n gee nler/e ilgilen ir; ba kan
lara gler; birokla n kar 1s mda dola
ma ya ba la r/a r; Pervin on la rla e lenir."

SHA
- Evet biz ayrlrz;
Ve hep cihandan uzak, ayr, bir zaman kalrz.
Bu ayrlla bunun ho, acmtrak tadn
Tahayyl etmeye bilmem ki var mdr gcnz?
"Anla ttr :"

Uzakta birbirimizden, uzakta her eyden,

Uzakta benliimizden de ... Ah, ruhun ben
Bu inceliklerinin karsnda mest olurum,
Bu incelikleri bir bir aar, neler bulurum.
Sizin de byledir elbet hayaliniz akta,
Deil mi sevgili?

25

PERYN
"Souk"

-Pek airane hlyanz!

SHA
"Samimi bir i'tiraf ile"

- Evet, hakiykati hlyiiya hep feda ederim,

Zaman olur ki vcudumdan ayrlr giderim ...
Bu hastalk beni bir tfl iken tutup ezdi,
Zaman olur ki fikrim tahamml etmezdi.
Fakat ne olsa budur en sefiil elencem,
Geer btn btn esrar nnde baz gecem ...
Deminki levhay siz imdi bir hayal ediniz :
Btn o vahet-i giryan iinde biz, ikimiz
Uzaklap gidiyorken, yosunlu bir kabrin
Banda birleerek. - Ah o kabr, o kabr-i hazin;
Benim bekiiret-i ruhumdur onda niiim olan!
o nairn-i ebedinin skn- hiibndan
Bir ihtiziir- nihiini duyar, teheyyc eder,
Ve alarz ... Bu coan girye-i huzr-aver,
Benimin ite budur aka en gzel timsal,
Gzmde bundan ibarettir ite ak visiil!
Sizin de yledir elbet hayiil-i sevdiinz,
Deil mi ruh um?

26

PERYN
"Souk"

- Pek, pek uzanca dlerinizi

S HA
"i te n bir i tira fla "

- Evet, hakikati hillyaya hep feda ederim,

Zaman olur ki vcudumdan ayrlr giderim ...
Bu hastalk beni ben taa ocukken ezmiti,
Zaman olurdu ki fikrim tahamml etmezdi.
Fakat ne olsa budur en sefa/ elencem,
Geer biitiin btn esrar iinde baz gecem ...
Dem inki levhay siz imdi bir hayal ediniz :
Btn bu alayan ssz ire biz, ikimiz
Uzaklap gidiyorken yosunl1. bir mezarn
Bamda birleerek. - Ah, hiiziin veren o mezar;
Yatan iinde benim ruhumun bekiiretidir! O sonsuz uykudakinden yaylma suskuda biz
Duyar da gizlice bir canekime, iirpeririz
Ve alarz ... Bu coan. ka/b rahatlatan ya/ar,
Benim 'in ite budur aka en gzel timsal,
Gzmde bundan ibarettir ite ak ve visal!
Sizin de yledir elbet hayaliniz akta.
Deil mi ruhum ?

27

PERYN
"Erkek kadn, evk-engiz terennmler
le yaklaan birka yabancya meciOb
ve muhteris glmser; sonra Sha'ya
dnerek, daima barid ve mtehekkim :"

-Evet, airane hlyanz;

Fakat ne are ki ben imdi i ' re muberrim ...

GELENLER
"Mest ve mnhemik... bir aguu- telaki
gibi alp halkalanarak, Pervin'e :

-Gzel ocuk, bize gelmez misin?

PERYN
"istical eder. Ve camit bir kitle-i tahay
yr halinde baka kalan Sha'y bigane
bir nazar altnda ezerek koar."

- itab ederim!

28

PERYN
"Erkek ka dm, n eeli a rktla rla ya kla
a n birka yabanctya , tutkun ve ihtiras
lt bir ekilde gl ms er; s on ra Sha ya
dn erek hep souk ve alaylt :"

- Evet, pek ozanca dleriniz;

Fakat ne are ki ben imdi i 'ri sevmiyorum ...

GELENLER
"Keyifli ve is tekli... kuca k gib i a ti tp
halka/ana ra k, Pe rvin'e :"

k,
_Gzel ocu

bi ze gelmez misin?

PERYN
"Hemence, donmu b ir akmltk kitles i
ha linde ba ka ka la n Sha'yt yabanct bir
ba kt altmda ez erek koa r."

- Hemen, gelirim i

29

NESRN
- imdi ben doru:;u evvelki ocukluklardan
Nadimim; gnlm israf tebah ettiimi
Bin meraretle bugn anlyorum; bir vicdan
Bana ihsas ediyor ite bitip gittiimi;
Ben ki bitmez sanyordum bu hayatn evk. ..
-Etme, Nesrin, bana zehretme u bir dem zevk!
bu son aknn ka gecedir en cokun
Bir muhabbetle alevler saan auuunda
Hep bu ekva-yi nedametle - muazzep, solgun,
nlemi; sonra "bunun neve-i bi-huunda
Bir teselli bulurum belki . . . " hayaliyle btn
Cism-i bitabn bezl etmi idi :
"- Bak her gn,
ll Her zaman ben senin im, hep sana mnkaadm ben.
Lakin artk yetiir : ak, o benim menfllrum,
ll O benim zehr-i hayatm ... Bana hep sevmekten
" Bahsederler; bunu artk ekemem, mazurum! "
Kz

ll

Diye hem akn itharn ederek, hem nevmid

Bir verem hastas halinde mselsel ve medid
tikalarla beraber yine ondan ebedi
Bir ifa bekliyerek, ka gecedir pr-nefret
Bir telezzz, ac bir zevk ile elenmiti.
imdi artk bu maiette byk bir zillet,
Bir setalet gryor; alayabilmek ... Heyhat!
oktan olmu ona bigane bu mat 'un- hayat.

30

NESRN
- imdi ben dorusu evvelki ocukluklardan
Pimanm; gnlm arur ve harab ettiimi
Bin yamklkla bugn anlyorum; bir vicdan
Bana hissettiriyor ite bitip gittiimi;
Ben ki bitmez samyardm bu hayatm evki. ..
- Etme Nesrin, bana zehretne bir anlk zevki!
Kz bu son iimm ka gecedir en cokun
Bir sevimeyle alevler salan gsnde
Hep bu pimanlm iihyle - tedirgin, solgun,
n/emi; sonra "bunun akl alan hazznda
A vunur aldamrm belki. . . " hayaliyle btn
Al deyip kendini vermiti hemen :
"- Bak her gn,
"Her zaman ben seninim, bak, senin emrinde btn.
"Ama artk yetiir : ak, o benim tiksintim,
" mrmn zehri benim ak... Bana hep sevmekten
"Szler ederler; bunu artk ekemem, mazurum ! "
Diye hem akn sulandrarak, hem onmaz
Bir verem hastas halinde kesiksiz ve uzun
Sz/amlarla beraber yine ondan sonsuz
Bir ifa bekleyerek, ka gecedir bir iren
Lezzet alm, ac bir zevk ile elenmiti.
imdi artk bu yaamyla biiyk bir utam,
Bir dklk gryor; alayabilmek... Ne yazk!
Bunu oktan unutup gitmi o lanetli kadn.

31

- Alasam, ah azck alayabilsem, mrm

Btn aHim ile, ekdar ile gesin, aramam.
Alasam, belki biraz yasa o rahmet, grrm
u bulutlarla snen gnde ak bir akam.
Fakat efsus ! . .
Evet, efsus k i biare, senin
Ebediyyen kalacak byle mlevves bedenin,
Ebediyyen kalacak byle mlevves ruhun.
- Alamak ... Hi o saadet bana ksmet mi olur;
Ben ki baziesiyim her ernel-l rnekruh un,
Bana lmek yarar, baka saadet mi olur?
Ah ben, ben ki henz gonce iken solmu gl
Gibiyim, byle mlevves, bana lmek bile zl!
Ta ocuklukta penah ettii aguu- vefa
- Doymadan germi-i nCinine biare sabl
Ebediyyen souyup, en ac, en rahgeza
Bir maiet onu vely etti ... Bu bir hayye gibi
ocuun mail-i ulviyyet olan tynetini
Sanki tesmlm ederek, cevher-i safi yyetini
Bir kmr haline koymu, ona artk yaamak
Bir felaket gibi olmutu; reh-1 arnali
Bu souk terbiyenin karlar altnda uzak,
Pek uzak, hem btn asar- ereften hall
Bir beyabana almakta idi; belki yarn
Bir gzel gz, iki dikkatli nazar, bir dalgn
Vaz' giryan- garlbane kzn bakir tam
Ne kadar duygusu kaldysa tutup mahv edecek;
Sonra biare kadn -dul, beceriksiz, bednam, Bir rk meyva kadar har mlevves, bitecek ...

32

- A lasam, ah azck alayabilsem, mrm

Hep kederle, hep zlmekle tkensin, aramam.
Alasam, belki biraz yasa o rahmet, grrm
u bulutlarla snen gnde ak bir akam.
Fakat eyvah!..
Evet, eyvah ki biare, senin
Ebediyyen kalacak byle pis, iren bedenin,
Ebediyyen kalacak byle pis, iren ruhun.
- Alamak... Hi o saadet bana ksmet mi olur;
Ben ki aletiyim her eit iren zevkin,
Bana lmek yarar, baka ne mutlanma olur?
Ah ben, ben ki henz gonca iken solmu gl
Gibiyim, byle bu/am, bana lmek bile zl.
Ta ocukluktaki snak, o vefa ykl kucak
- Doymadan tatl scakf 'na onun evlatck Ebediyyen souyup, en ac, en ruh yiyici
Bir yaam geldi peinden ... Ve ylan rnei bu,
ocuun yksee Uiyk yaratlmlna
A ktp zehrini birden, o temiz cevherini
Bir kmr haline koymu, ona artk yaamak
Bir felaket gibi olmutu; emeller yolu da
Bir souk terbiyenin karlar altnda uzak,
Pek uzak, ste de her trl onurdan yana bo
Bir ark lde tkanmt hemen; belki yarn
Bir gzel gz, iki dikkatli bak, bir dalgn
Hal - garibanca ve alarca - kzn tam ve temiz
Ne kadar duygusu kaldysa tutup mahvedecek;
Sonra biare kadn -dul, beceriksiz, mimli Bir rk meyva kadar hor hakir, iren, bitecek...

33

te Nesrin daha bir gonce-i nevhande iken

Geti, malkur- kaza, hep bu dikenliklerden.
imdi artk yaamaktan bile nefret duyuyor;
imdi artk btn amalini tahlil etsek
Bir yutum zehr olacak; bir ac vahet duyuyor
En sefa bulduu, en sevdii alemlerden ...
Bir sabah, evde btn bir eb-i takatikenin
Taab-1 nikbeti altnda ezilmi, gamkl'n,
Otururken, kapdan rtl dilber bir kz
Korkarak girdi :
-Hanm, ben hamarat bir ocuum;
Validem ld, babam yok; bana bir vicdansz
Para teklif ediyor. .. Ben size kurban olurum,
Beni reddetmeyiniz, saklaynz ... Hizmetten
Hi yorulmam ... Beni tahlls ediniz zilletten ...
- Ooof hain! ..
Bu teheyy, bu temennl', bu scak
Yalar altnda vakurane yanan veeh-i gzl'n
Kadnn ruhuna bir aks-i teselli saarak
Gzlerinden iki ya dt ... O akam Nesrin
Yeni bir ak reddeyledi; bir leyl-i huzur
ekti mazl'sine bir stre-i nisyan, pr-nur.

34

te Nesrin daha amaktaki bir gonca iken

Geti, bir tutsa bahtn, bu dikenliklerden
imdi artk yaamaktan bile nefret duyuyor;
imdi artk btn arzusunu tahlil etsek
Bir yutum zehr olacak; bir ac vahet duyuyor
En safa bulduu, en sevdii alem/erden. ..

Bir sabah evde btn takati kesmi gecenin

Kt yorgunluu altnda ezilmi, tasal
Otururken, kapdan rtl pek ho bir kz
Korkak girdi :
- Hanm, ben hamarat bir ocuum;
A nneci 'm ld; babam yok; bana bir vicdansz
Para teklif ediyor... Ben size kurban olurum,
Beni reddetmeyiniz, saklaynz ... Hizmetten
Hi yorulmam... Bu ayptan beni siz kurtarnz ...
- Ooof hain!..
Ve bu hey 'can, bu dilek, sonra scak
Yalar altnda asiilikle yanan grkem yz
Kadnn ruhuna bir yans teselli saarak,
Gzlerinden iki ya dt. . . O akam Nesrin
Yeni bir tlk reddeyledi; bir mutlu gece
ekti mazisine bir rt apaydn : unutu.

35

HASTA OCUK
- Bugn biraz daha rahatt, ok kr...
- Elbet;
Geer, bu korkulacak ey deil.
- Fakat nevbet
Zavall yavrucuun halini harab ediyor :
Vcudu ate iinde, dalp dalp gidiyor.
lalarn da m te 'siri kalmam acaba?
Sekiz gn oldu . .
- Merak etmeyin hanm, humma ...
- Hayr, hdaya emanet, neden merak edeyim?
Fakat kuzum, ne kadar olsa ben de valideyim !
Sekiz gn oldu, hararet devam edip duruyor.
Bakn, nabzlar biarenin nasl vuruyor;
Sarard, korkuyor insan baknca ellerine.
- zlmeyin siz efendim, gelir abuk yerine;
ocuktur o...
- Gece pek ok sayklyor.
-Ne zarar!
la verir misiniz?
- istemez ...
Kadn alar.
-

Zavall valide, bir tek hediyye-i rnrn

Saadetiyle garik-i srr iken daha dn,
Bugn banda nigehban- pr-teessrdr.
Mezar gibi oda samt skn ile prdr.
Nedir iniltisi harite bad- sermann?
Bkas hastaya ait midir u barann? ..
Teessrrat- beerden gelir mi dehre melal?
Zehi tasavvur- batl, zehi hayal-i muhal !

36

HASTA OCUK
- Bugn biraz daha rahatt, ok kr. . .
Geer, bu korkulacak ey deil.

- Elbet;

- Fakat bak ate

Zavall yavrucuun halini harab ediyor :
Vcut ateler iinde, dalp dalp gidiyor.
lalarn da m tesiri kalmam acaba?
Sekiz gn oldu...
- Merak etmeyin hanm, bu ate...
- Hayr, esirgesin Allah, neden merak edeyim ?
Fakat kuzum, ne kadar olsa anneyim ben de!
Sekiz gn oldu, ate hep devam edip duruyor.
Bakn nabzlar biarenin nasl vuruyor;
Sarard, korkuyor insan baknca ellerine.
- zlmeyin siz efendim, gelir abuk yerine;
ocuktur o ...
- Gece pek ok sayklyor.
- Ne zarar!
- la verir misiniz ?
-istemez ...
Kadn alar.
Zavall anne, u bir tek mr hediyyesinin
Saadetiyle rahat, kaygusuzken, ah, daha dn,
Bugn banda nbet bekliyor, zntyle.
Ve bir mezar gibi sakin, susukken yle oda,
Nedir iniltisi birden darda k ye/inin?
Acap u hasta ocuk 'in mi alyor yamur?
Bir insann acsndan kederlenir mi doa?
" Gzel ya bo dn, ho fakat yalan bir d, "

37

- Ninem ...
- Ne var gzelim?
- Kaldrn u perdeleri;
Kefen midir nedir onlar?
Yine suda'- seri
Yatakta hastay ldrtyor, sayklatyor;
Kadn bu szleri duyduka alayp yatyor.
Zavall annecik mmid birn iinde tebah;
nnde gzlerinin bir yn trab- siyah;
Grr o topraa ftade nur- dldesini,
Mezar iniltisidir zanneder bouk sesini.
Klar yetlmi iin haliknden istimdad,
Y etirneler gibi eyler iin iin feryad.
Bu dul kadn bir o mahsus-i mr iin yayor;
Onun kemaline ait mitler tayor.
- Ninem ! ..
- Nedir meleim?
- Alyor ocuklar, bak. ..
Brak, brak beni arsz ocuk! . . Ninem toprak!
- Sayklyor yine, Yarabbi sen esirge bizi;
Bala yavrumu, onsuz brakma lanemizi!
Zavall valide bir heykel-i meakkattir;
Bugn sekiz gn, o mehcur- hab rahattr.
Yegane evk- fuadl yatakta bi-derman,
Onun mid-i halasiyle ruhu pr-helecan,
Tutup hayalini agu- iktirabnda
Gezer btn gece etraf- camehabmda.
Bu kim bilir ne kadar byle herdevam olacak?
O yal gzlerine uykular haram olacak
ocuk alnyacak belki uykusundan hi.

38

- Ninem ...
- Ne var gzelim ?
- Kaldrn u perdeleri;
Kefen midir nedir onlar?
Banda ar yine
Yatak ta hastay ldrtyor, sayk/atyor;
Kadn bu szleri duyduka alayp yatyor.
Zavall anne umutlar ve korkularla bitik;
nnde gzlerinin bir yn kark toprak;
Grr o topraa dm bi 'tane gz nurunu.
Mezar iniltisidir zanneder bouk sesini,
Yetim iin yakarp Tanrdan aman dilenir,
Yetimler gibi eyler iin iin feryat.
Bu dul kadn bir o mahsul iin mr sryor;
Onun yetimesi stnde bin mit tayor.
- Ninem ...
- Nedir me/eim ?
- Alyor ocuklar, bak...
Brak, brak beni arsz ocuk!.. Ninem, toprak!
- Sayktyar yine, yarabbi sen esirge bizi;
Bala yavrumu, onsuz brakma evciimi!
Zavall anne, o bir dert, znt heykelidir;
Bugn sekiz gn, o bekler, ne uyku var ne durak.
Bi 'tane neesi kalbin yatakta dermansz,
Onun dze/me midiyle ruhu rpnyor.
Tutup hayalini hep kollarnda alayarak,
Ge zer btn J?ece drt bir yannda iltesinin
Bu kim bilir ne kadar byle hep srp gidecek?
Seven o gzlere tm uykular haram olacak?
ocuk almayacak belki uykusundan hi.

39

- Sakn hanm, bu fena hissi etmeyin tervi;

Bakn, hava ne gzel at, ineila buldu;
Deminki velvele, iddet skunpezir oldu.
Bulur ocuk da ifalar, olursunuz mesrur;
Hda byktr, eder matemi mbeddel-i sur.
ocuk, o imdi kavi bir civan, fakat mader
Zavall, stne hala ocuk gibi titrer.

40

- Sakn hanm, bu fena hisse vermeyin hi nem;

Bakn hava ne gzel at, gn gne her yan;
Deminki velvele, iddet ekildi, kayboldu.
Bulur ocuk da ifa/ar, olursunuz mutlu;
Dner sevince keder, Tanr gldr, ve ulu.
ocuk, o imdi yetikin ve din, fakat anne
Zavall, stne hala ocuk gibi titrer.

41

RAMAZAN SADAKASI
- Kprde-

Souk, souk ... Ac bir nevha-i teekkisi

Yolunda kalb-i hayatn, gelir enin-i riyah;
Souk, souk ... Denizin lerzedar- girye sesi
Eder yreklere tari bir ihtizaz- cenah.
Delik paavralar altnda bir kk seyyah ...
11

Efendiler, ne olur? ben fakirim ite ... skfit;

Efendiler, acyn ... pr-vekar bi-aram
Efendiler geiyor; yavrucak soluk, mebhfit,
Nazariarnda hazin bir edayi istirham,
olak eliyle verir her geen hayale selam.
ll

ll

11 Efendiler, ramazandr. .. Mbarek akamdr. .

Zavall tfl- sefalet, zavall rnr-i tebah !
11Efendiler, ac yn, ben garibim ite ... Hayr,
Akn akn geen erbab- i ' tizaz refah
Eder bu kirli, bu yrtk sedadan istikrah.
11

Souk, souk ... Asabi darbelerle bir yamur

Ufukta paralanan bir sehabe hiddetle
Gelip likaa-yi zelil-i hayat kamhyor.
Souk, souk ... Bu tahammlgeza brfidetle
ocuk harab olacak; ah, ey saadetle
ssl haclelerin sine-i muattarna
Koanlar! ite bir insan ki inliyor nefesi;
Bakn u sska, u plak, u eri kollarna;
Bu artk iliyemez... Hisse-i mesaisi
Sizindir ite, verin, susturun bu hasta sesi !

42

l
l

RAMAZAN SADAKASI
- Kprde-

Souk, souk . . . Ac bir sesfenile bir yakar

Yaantnn yreinden bu inleyen rzgar;
Souk, souk. .. Denizin titrek, alamakiL sesi
Verir yrek/ere bir rpnan kanat hali.
Delik paavralar altnda bir kk gezgin...
" Efendiler, ne olur? ben fakirim ite... " susu;
"Efendiler, acyn... " kelli felli, bir dziye
Efendiler geiyor; yavrucak soluk, akn
Baklarnda hazin bir yakarma, yalvarma,
olak eliyle verir her geen hayale selam.
"Efendiler, ramazandr... Mbarek akamdr... "
Zavall yavrusu yoksulluun, zavall yaam!
"Efendiler, acyn, ben garibim ite... " Hayr,
Akn akn geen stn, kibirli, tok kiiler
Duyar bu kirli, bu yrtk sedadan irenti.
Souk, souk... Asabi vurmalarta bir yamur
Ufukta paralanan bir buluta hiddetle
Gelip rezil suratndan hayat kamlyor.
Souk, souk... Dayanlmaz bu sert soukla, yazk,
ocuk harab olacak; ah, ey saadet/e
O ssl evlerinin ho kokan kucak/arna
Koanlari ite bir insan ki inliyor nefesi;
Bakn u sska, u plak, u eri kollarna;
Bu artk ileyemez... Onlarn alma pay
Sizindir ite, verin, susturun bu hasta sesi!

43

RE SM YAPARKEN
Fram, kadid bir aacn hasta bir dah,
Destirnde mteki heyecanlarta titriyor;
Gya iek diye
Bir hak-i sebze dkt kanlarla titriyor.
On gndr ite urayor fikr san' atm
Bir mevc-i hisse vermek iin ekl-i irtisam;
Seyreylerim bu levhay artk aleddevam,
Verdim emek diye.
Seyreylerim, ve aczine kaail bu san' atn,
Takdise inhimak ederim sun '- kudreti;
Lakin zaman olur
Pek ruhsuz bulur da beenmem tabiati.
Mutlak o gn beenmek iin hasta, mnfail,
Bir baka ehre, giryeli bir ehre isterim. . .
Bundandr ite, i ' r olacak yerde szlerim
Bazen figaan olur!

44

RESiM YAPARKEN
Fram kadid bir aacn hasta bir dal,
Parmaklarmda kukulu hisler/e titriyor;
Gya iek diye
Bir gk zemine dkt kanlarla titriyor.
On gndr ite urayor sanatm d m
Bir duygu dalgasnda resim ekli bulmaya,
Seyreylerim bu tabioyu artk gider gelir,
Verdim emek diye.
Seyreylerim, ve sanat eksik bulur da hep
A llah 'ta kutlamak dilerim z yaratmay;
Lakin zaman olur
Pek ruhsuz bulur da beenmem tabiat.
Mutlak o gn beenmek iin hasta, ks, krk,
Bir baka yz, bir alayacak ehre isterim...
Bundandr ite, i 'r olacak yerde szlerim
Bazan bir ah olur.

45

KEND KENDiME
Bir buuk, ite bir buuk saat
Bir kk, ruhsuz neide in;
Bu kadar say, itina, zahmet
Topu bir ktt1a, ya kaside in .
Ah ey pi-i istifademden
Bi-tevakkuf uzaklaan mevcat,
Ey mbarek dakikalar, sizi ben
Byle gaybeylemekteyim, heyhat!
Bilirim, bir nefeste, bir dernde
Koca bir kainat- zinde doar;
Canlanr bir hayat, bir hilkat.
yle ziruh var k i alemde
Bir buuk saatin iinde doar,
Yaar, itmam- mr eder . . . bret!

46

KEND KEND iME

Bir buuk, ite bir buuk saat
Bir kk, ruhu yok iircik iin;
Bu kadar ura, zen, zorluk
Toplu bir kta ya kaside iin.
Bana yar olmamak iin, ah ey
Durmadan hep uzaklaan dalga
lar, ve kutsal dakika/ar, sizi ben
Byle kaybeylemekteyim, ne yazk!
Bilirim, bir solukta, bir anda
Koca bir varolu doar, gl;
Cantanr bir yaant, bir yarat.
yle canlar da var ki varlkta
Bir buuk saatin iinde doar,
Yaayp yalanr, lr... Ders! ders!

47

HAB-1 GiRiZAN
eb-i nili-i nisan, pr-teravet,
Aup karmda bir aguu- mkrim
Okur bi-intiha e'ar- davet :
" Gel ey biare fani, gel, zlalim
"Fira-i safdr dildar- habn,
ll Skfinetgahdr her iztrabn.
ll Uyur

namemle efvac-i hayalat;

" Uyur dalar, sular, ecar ezhar;
Uyur kehvare-i sinernde bizzat
ll
Uyur sev da, o hrn tfl- bidar;
" Uyur fikr-i beer, tfl-i muazzep;
" Uyur hatta u pehna-yi mkevkep ...
11

Evet, her ey uyur, ey leyl-i mes'ut;

Fakat ben bir ziya-y ra' edarn
Enis-i hzn, bi-aram bi-sud,
Mebbet beklerim bir subh- tarn
Tulfi-i nahsini mmid iinde ...
iim bir medfen-i amal-i zinde !
Uyurken byle mahffif-i zilalin,
Btn ilem uyurken byle hamu,
Benim tayr-i buzurum bir melalin
Gezer dest-l sitemkarmda medhfi;
Ve ekvalarla hal-i ivenimden
Firar eyler ikaf-i revzenimden.

48

"

KAAN UYKU
Mavi bir nisan gecesi, taptaze,
Ap karmda ikramc bir kucak
Sonsuz iirler okur, beni aran :
"Gel ey aresiz lml, gel, karanlk
" Temiz yatadr gzel uykunun
"Ve dindii yerdir tm aclarn.
" Uyur ezgim/e hayal dalgalar;
"Dalar, sular, aalar, iekler uyur;
"Sevgi uyur, beiinde gsmn,
"O uyku bilmez, hrn yavru bile.
"Dnce uyur, o tedirgin ocuk;
"u yldz/ genilik uyur hatta ... "
Evet, her ey uyur, ey mutlu gece;
Ama ben titreen bir aydnln
Keder yolda. boyna ve bo yere
Beklerim hep karanlk bir sabahn
Uursuz aartsn umutla...
im mezarl din istek/erin.
Uyurken byle glgesinde gizlenmi
Herkes, her ey uyurken byle, sessiz
Benim huzur kuum, bir derin hznn
Gezer inciten ellerinde, rkek;
Ve yaknmalarla gaml ha/imden,
Uup kaybolur krk penceremden.

49

KSZL M
Ufukta, ite u pehna-yi laciverdide
Ar ar yryor bir hayal-i hunalud;
Lehinde lerze-i ekva, gznde bir memdud
Nigah- rencide.
Hayatnn bu hayaletle bir taalluku var :
ilerledike o, kalbirnde artyor halecan;
ilerledike o, ruhum gidip izinde arar
Medid bir hicran.
Nedir, bu hangi peresticte nin setaletidir;
Nedir, bu hangi midin sukuutudur, mecruh?
Ninem, ninem ... Bu hazandize zll- berzede ruh
Onun hayaletidir!
Onun hayaletidir, bir muhit-i cuann
Siyah kpkleri stnde rpnp yatyor;
Siyah kpkleri stnde bahr-i nisyann
Mebbeden batyor ...
Ve ben uzakta, u me 'va-yi istirahatte,
Onun ufuln seyreyliyor da lmyorum;
ocuklarmla, ocukluklarmla mesrurum
Bugn bu saatte!

so

KSZLGM
Ufukta, ite u mor, lacivert genilikte
Ar ar yryor bir hayal ki her yan kan;
Duda 'nda bir yakar, gzlerinde bir upuzun
Bak, krk, kskn.
Hayatmn bu grntyle bir ilikisi var :
ilerledike o, kalbirnde artyor heyecan;
ilerledike o, ruhum gidip izinde arar
Uzun bir eski ac.
Nedir, bu hangi sevi/mi kadn srntsdr;
Nedir, bu hangi midin yklmas, yaral ?
Ninem, ninem ... Gze ermi bu ruhu yok glge
Onun grntsdr.
Onun grntsdr, bir coan, taan denizin
Siyah kpkleri stnde rpnp yatyor;
Siyah kpkleri stnde tm unutmalarn
Btn btn batyor...
Ve ben uzakta, u sakin, keyifli s 'nakta,
Bu canekimeyi seyreyliyor da lmyorum;
ocuklarmla, ocukluklarmla memnunum
Bugn bu saatte.

51

YAADlKA
Evet, bu dalar atka byle trmanarak,
Evet, bu dalgalarn sath- bi-kararnda
ikeste, gmde, avare, har mstarak,
Yuvarlanp zedelendike ... isterim komak.
nmde bir gece, bir gavr-i laciverd-i zlam,
Derinleir beni pyan grp kenarnda;
Derinleir ve gler ... Ben, alil-i bi-aram,
U an bu glgeyi tesbire eylerim ik dam.
O zll-i mbhem-i sair, o mevceler, o cibal
Birer misal-i emeldir ki rehgzarnda
Grr blend mutarra, edersin isti 'cal;
Btn taab, yine kaabil deil fakat ihmal:
Sever hayat beer taa ser-i mezarndal

52

YAADlKA
Evet, bu dalar atka byle trmanarak,
Evet, bu dalgalarn kaypak, oynak eyninde
Krk, yitik, babo, hor hakir, bitik ve batk,
Yuvarlanp zedelendike ... isterim komak.
nmde bir gece, bir lacivert, siyah uurum,
Derinleir beni bekler grp kenarnda;
Derinleir ve gler... Ben huzuru yok ktrm,
Uan bu glgeyi tutmak peinde kotururum.
Uan o glge, belirsiz; o dalgalar, dalar
Birer emel gibidirler ki getiin yolda
Grr parlty, din, bsbtn koarsn sen;
Didinme hep, ama kabil deil ki vazgemek :
Sever yaanty insan mezar banda bile.

53

GA YY A-Y VCT
Baz, krlarda gezerken grlr nefretle :
Bir ukur yerde birikmi mtekeddir bir su
Solucanlarla, slklerle, ylanlarla dolu.
Adacklar gibi sathnda yzen ebr-i hevam,
Sazlarn zll-i kesifinde o bi-had, bi-nam,
Kaynaan maher-i mntin, ac bir hayetle
Titretir kalbi; fakat kurtulamaz gzleriniz
Nazar etmekten o mir' at- sern-alfide yine,
Sizi bir cazibe alm gibidir penesine.
Ruhunuzdan ne kadar gelse nida-yi nefret
Oradan ayrlamaz dikkatiniz bir mddet,
Oradan dnrnee kuvvet bulamaz gzleriniz...
te gayya-yi vcud, ite o zulmet, o batak;
Beerin ite pr-mmld heves, mstarak,
Ka'r- tarnda inah ettii girdab- fOI!
ROh-i saf eb-i a 'makna ettike nzOI
rpnr gayz teneffrle; fakat bl-aram
Edecektir bu nzOlnde ebedlerle devam.

54

VCUDUN GA YY ASI
Baz krlarda gezerken grlr nefretle;
Bir ukur yerde birikmi bulank, pis bir su
Solucanlarla, slklerle, ylantarla dolu.
Adacklar gibi stnde yzen brt bcek,
Sazlarn glgesi altnda snrsz, adasz
Kaynaan kokmu o maher, ac bir korkuyla
Titretir kalbi, fakat kurtulamaz gzleriniz
O zehirlenmi lk aynaya bakmaktan da,
Sizi bir yerekim alm gibidir penesine.
Ruhunuzdan ne kadar gelse de tiksinti sesi
Oradan ayrlamaz dikkatiniz bir srece,
Oradan dnmeye bir g bulamaz gzleriniz...
te gayyas etin, ite o zindan, o batak;
nsann ite bin istek ve umut, rpnarak
Dnenip batt bir dipsiz lm girdab
Ve temiz ruhu karanlklara indike onun
rpnr kinle ve nefretle, fakat hi arasz
necektir, inecek hep dibe sonsuz/arta.

55

AKAM
Sakin bir akamn ttuk-i erguvann
Yrtarken ihtiraz ile dest-t siyah- eb,
D fiunda bir gnn yk, bir zll- pr-taeb
Sevk eyliyor ufuklara pay-i giran n.
Ta nokta-i guruba yakn mai bir sehab
Ateli gamzelere szer aiyanar;
Gfiya btn kucaklamak ister cihan lar
Yorgun kanattariyle uzaktan bir asiyab.
N alende bir kaval sesi etraf inletir;
Natende bir srfd ile bad-i garib-i am
Esdike, glde titreir emvac- pr-garam.
Akam, hayatnn u skunetli halidir :
N alende bir srd ile bir yad- pr-hazen
Bazan olur buhayre-i kalbirnde mevce-zen.

56

AKAM
Durgun bir akamn erguvan rtsn
Yrtarken kara eli gecenin, ekingen,
Srtnda bir gnn yk, yorgun bir glge
Yneltiyor ufka ar admlarn.
Batm noktasna yakn mavi bir bulut
Ateli baklarla szerken evleri;
Sanki tm kucaklamak ister dnyalar
Yorgun kanattarla uzaktan bir deirmen.
Dertli bir kaval sesi etraf in/etir;
Dokunakl bir ezgiyle akam rzgar
Estike, glde titrer dalgalar, sevgiyle.
A kam, yaantmn u duru/mu halidir:
Dokunakl bir ezgiyle ack/ bir an
Kalbimin glnde rperir zaman zaman.

57

UFK U HiLAL
Akam btn frg- khiyle bir cihan,
Bir alem-i hayat ziya ufka toplanr;
stnde asuman
Bir mai tl ynts halinde sallanr.
Nazik bir ihtizaz- hava: imdi kainat
Titrer, kalr dumanlarn altnda mstetir;
Vadi hayal eder gibidir nevm iinde bir
Yekrengi-i hayat.
Leylin emer emer leb-i safnda toplanan
Nabe-i sknu leb-i tene-i trab;
Bir ku, uzakta muhteriz, avare, dil-harab
Bir ku eder figan.
A ' mak- tar- leyle birer kimsesiz ocuk
Vaz-i mkedderiyle bakar hep sitareler;
ksz kalan ufuk
Sslense bir hilal ile, mes'd olur ... gler.

58

UFUK VE HiLAL
Akam btn parll grkiyle bir cihan,
Bir renk, yaant alemidir, ufka toplanr;
stnde gkyz
Bir mavi t/ ynts halinde sallanr.
Sessizce rperir hava : evren bir an iin
Titrer kalr dumanlarn altnda rtl;
Vadi hayal eder gibidir uykusunda bir
Tekrenkli varolu.
Gecenin emer emer temiz aznda toplanan
Sessizlik zsuyundan ark az topran;
Bir ku uzakta, bar yank, rkek, esrimi
Bir ku ter durur.
Sonsuz, derin karanla bir kimsesiz ocuk
Mahzunluuyla bakmada yldzlar yle hep;
Oksz kalan ufuk
Sslense bir hilal/e, hemen mutlanr... gler.

59

YAMUR
Kk, muttarit, muhteriz darbeler
Kafeslerde, camlarda pr-ihtizaz
Olur dembedem nevhager, namesaz
Kafeslerde, camlarda pr-ihtizaz
Kk, muttarit, muhteriz darbeler. ..
Sokaklarda seylabeler alar,
Ufuk yaklar, yaklar, yaklar;
Bulutlar karardka zerrata bir
Ar, muhtazr dalgalanmak gelir;
Brr bir souk glge etraf hep,
Nmayan olur gndzn msf- eb.
Sner imdi, manztlr olurken demin
Heylas karmda bir alemin.
Almaz ne bir yz, ne bir pencere;
Bakldka vahet ker yerlere.
Geer bo sokaktan, hayalet gibi,
i taban puideser bir sabi;
O dem leyl-i yadmda, solgun, tebah,
Srr bir kadn bir rida-yi siyah.
Saaklarda kular - hazindir bu pek!
Susarlar, uzaktan ulur bir kpek.

60

YAGMUR
Kk, birdzey, rkerek vurmalar
Kafeslerde, cam/arda, hep titreip
Bir an alaptr, bir an eleip
Kafeslerde, camlarda hep titreip
Sakmgan, kk, birtevi vurma/ar.
Sokaklarda seller akar alar,
Ufuk yaklar, yaklar, yaklar;
Bulutlar karardka her cisme bir
Olmlk, ar dalgalanmak gelir;
Byr bir souk glge hep evrede,
Ve gndz de balar siyah bir gece.
Sner imdi, "pek belli " derken demin,
Kaos hali karmda bir evrenin ...
Almaz ne bir yz, ne bir pencere;
Bakldka vahet ker yerlere.
Geer bo sokaktan, hayalet gibi,
Ba rtk, telala giden bir sabi;
Karanlklarnda o an yiidmn,
Siyah arafyla yrr bir kadn.
Saaklarda kular- hazindir bu pek!
Susar/ar, uzaktan ulur bir kpek.

61

ter g-i rhumda bo bir enin,

Bouk bir tezad- skn O tanin :
Kk, pr-heves, gevherin katreler
Sokaklarda, damlarda pr-ihtizaz
Olur muttasl nevhager, namesaz
Sokaklarda, damlarda pr-ihtizaz
Kk, pr-heves, gevherin katreler.

62

Ve ruhumda bir yank, bir inleyi,

Bouk bir eliki : susu, nlay.
Kk, bin heves, inciden damlalar
Sokaklarda, damlarda hep titreir,
Durup alar bir, durup eleir,
Sokaklarda, damlarda hep titreir
Kk, bin heves, inciden dam/alar.

63

BALlKlLAR
Ak tesadm-i emvac- kalra sineleri,
Birer kayktan ibaret btn hazineleri,
Birer kayk ve tkenmez bir ihtiyac- sebat;
u kr bykl, yank yzl saiyan- hayat
- Ki titrer alarnn her telinde zelr-i memat,
Niin, sorun, bu tekaza-yi mre katlanyorlar;
Nasl, ne hisle u girdab- gamda alkanyorlar? ..
Hayr, suale mahal yok; snuf-i har- beer
Btn o soytarnn ayndr ki, pa-ber-ser,
Tuhaflk etmek iin yerde elleriyl e gezer;
Tuhaflk etmek iin, gldrp kazanmak iin!
Zavall soytar, ura hayata kanmak iin ...
Bu byle ite, iin alyor, fakat gleceksin;
Ya sen hayatn satm deil misin? ... leceksin!

64

BALlKlLAR
Ak gsleri kzgyla saldran sulara
Birer kayktan ibaret btn hazineleri,
Birer kayk ve tkenmez zorunlu bir direni;
u kr byk/, yank yzl uraan kiiler
- Ki titrer alar stnde zehri lmelerin Niin, sorun, bu felaket/i mre katianyorlar
Nasl, ne his/e u gam dngsnde alkanyorlar? ..
Hayr, soru ne gerek; toplumun ezik snf
Btn o soytarznn ayndr ki hep baaa
Tuhaflk etmek iin yerde elleriyle gezer;
Tuhaflk etmek iin, gldrp kazanmak iin!
Zavall soytar, ura hayata kanmak iin ...
Bu byle ite, iin alyor, fakat gleceksin;
Ya sen hayatn satm deil misin ? .. leceksini

65

FENER
Uzakta bir mtereddid ziya-y bl-mana
Yolun likaa-yi ratlbinde, muhteriz, dolar;
Uzar, kopar, krlr; bir kk nefesle hava
Eder zavallya bin ekl-i muztarip iksa.
Bakarsnz : mtefekkir, medlt-i giryenma;
Bu imdi bir nazar-I akaanedir ki tar
Cenah- sakini stnde bir eb-i hlya ...
B akarsnz : mtehalik; mnevver eyda;
Bu imdi ne ' eli bir gamzedir, behlc-i emel...
Fener o ruhlarn ayndr ki gark- hayal,
Yaar mid ile eb-zindedar- evk kesel.
Benim hayalime en ok u halidir dokunan :
Zavall, dahil olurken sabaha pr-amal
Sner lea' li-i baran iinde giryeknan !

66

FENER
Uzakta anlam yok bir kararsz ince k
Ki rkerek dolar nemli dzlnde yolun;
Uzar, kopar, krlr; bir kk solukla hava
Sokar zavally bin trl muztarip kla.
Bakarsnz : dnendir, uzundur, alama/;
Bu imdi sanki bir a ka bakmadr ki tar
Duruk kanatlar stnde bir dl geceyi...
Bakarsnz : ivecendir; / / ve deli;
Bu imdi key 'flice gz krpmadr, ernelle glp ...
Fener o ruhlarn ayndr ki, dlerde
Yaar umutla bir in bir k, uykusuz, gnedek.
Benim hayalime en ok u halidir dokunan :
Zavall, tam girecekken sabaha istekle
Sner yamur incileri iinde alayarak!

67

ZERRTE
" Yaz akna dair " dediniz . te : ocukken
Gaayet afacan bir kedi sevdim ki elimden
Bir lahza brakmazdm; uyurken kucamda
Ruhumdaki efkat
Hep stne titrer; gece bazan yatamda
Birlikte uyurduk. Brakp mektebe gitsem
Diltengi-i hasret
Mutlak beni dikkatsiz eder, " hey, koca sersem! "
Tevbihi tokatlarla grlderdi bamda.
Ben, ak- eyda,
Her kalra tahammlle severdim ... O yamda
Sevmekteki te'sir teseliiyi bilirdim,
Herkes gibi, hatta
Bazan da sebepsizce olurdum mteellim ...
Zerrite, bu ismiydi onun, sanki haberdar
Mahfi kederimden,
Yaltaklanr, atlar, srnr, okatr, okar,
Tatyibime elbette o gn are bulurdu;
Lakin zerimden
Bir kerre o hzn oldu mu zail, kurulurdu :
" Sayemde bu ne'en ! " demek ister gibi marur;
Marftr muhakkir,
Baiard vefaszha; ben, aciz meshur,
Her trl huzftzatna, her keyfine tabi;
Bazan mtehayyir,
Bazan mtehakkim; yine aciz, yine kaani;
En pheli bir meylini grsem inanrdm,
Biareliimden;
Hep trmalanr, trmalanr, trmalanrdm ! . .
.

68

ZER R TE
" Yaz akna dair, " dediniz ... te : ocukken
Gayet afacan bir kedi sevdim ki elimden
Bir dakka brakmazdm; uyurken kucamda
Ruhumdaki efkat
Hep stne titrer; gece bazan yatamda
Birlikte uyurduk. Brakp mektebe gitsem
Kalbirndeki zlem
Mutlak beni dikkatsiz eder, "hey, koca sersem! "
htar tokatiarta grlderdi bamda.
Ben krktk ak,
Her kahra taharnm/le severdim . . . O yamda
Sevmekteki etken ve teseliiyi bilirdim.
Herkes gibi, hatta
Bazan da sebepsiz yere alar, zlrdm.
Zerrite, bu ismiydi onun, sanki haber/i
Urun kederimden
Yaltaklanr, at/ar, srnr, okatr, okar
Srf alsn iin gnlm bir are bulurdu
Lakin zerimden
Bir kez dalp gitti mi hznm, kurulurdu :
"Sayemde bu neen " demek ister gibi marur;
Marur ve kmser,
.
Baiard vefaszla; ben bal ve gsz,
Her istei, her hazz ve her keyfine uymu,
Bazan aaraktan,
Bazan kzaraktan; yine gsz, yine kanm;
En pheli bir meylini grsem inanrdm;
Biareliimden;
Hep trmalanr, trmalanr, trmalanrdm!..

69

l l Yaz

akna dair ll dedi niz ... te misali :

Sevdiklerimin ben
Hepsinde bu trnaklar, hepsinde bu hali,
.
Hepsinde bu hrn kedi simasm grdm ...
Bir rnr-i cahimin btn ezvakn srdm !

70

11

Yaz akna dair ll dediniz ... te misali :

Sevdiklerimin ben
Hepsinde bu trnak/ar, hepsinde bu hali
Hepsinde bu hrn kedi simasm grdm ...
Tm zevkini srdm bu cehennem gibi mrn.

71

LEL' EBED
lel 'ebed... Bu tahayyl verirdi ne ' e bana;
lel'ebed onu sevmek, ilel'ebed, millim
Fakat hayatfeza
Bir ibtila ile sevmekti en gzel emelim.
Tasavvur-i ebediyyet hayat sevdada,
Bu bir hayal idi, lakin hayal-i dilberdi;
Evet, bu r'yada
Cinan grrnee benzerdi, rhperverdi !
Yazk! u ne' emi tesmim ederdi hiss-i firak,
Derdi ruhuma her ayrlta bir ahker;
Evet, bu his, bu merak
Verirdi akma bir hade-i melalaver.
Gler grr de o em-i siyah alardm,
Cihanda bir bu iken rhumun temennas;
Evet, ben anlardm :
o tatl giryelerin ayrlkt manas.
Geip tehai-i firkatle hep leyal-i visal
Sabah olurdu skfin bulmadan tahassrler;
Evet, geerdi leyal,
B yrd beslenip mmid ile teessrler.

iiel' ebed ... iki ruh-i muakn bu mid,

Bu va'd- mufil-i sevda penah- kalbiydi;
Fakat ne fikr-i ba'id :
Hayat- zail iinde muhabbet-i ebedi ! . ..

72

LNCEYEDEK
lnceye... Bu tahayyl verirdi nee bana;
lnceye onu sevmek, lnceye, zc
Fakat hayat veren
Bir iptila ile sevmekti en gzel emelim.
Hayatta, sevgide sonsuzluun dnts; bu
Bu bir kuruntu, fakat pek gzel kuruntuydu;
Evet, bu dlerde
Tutun ki cenneti grmekti, ruhu bes/erdi.
Yazk! sevinci zehirferdi ayrlk duyusu,
Derdi ruhuma bir kor her ayrlk vakti;
Evet, bu his, bu merak
Verirdi akma bir keskin ar, gam getiren.
Gler grp o siyah gzleri ben a/ardm,
Cihanda salt bu iken ruhumun tek istedii;
Evet, ben anlardm :
O tatl gzyann ayrlkt anlam hep.
Geerdi gitmesinin korkusuyla hep gece/er,
Sabah olurdu duru/makszn bu zlem/er;
Evet, geer gece/er,
Byrd arma/ar beslenip umutlarla.
lnceye... ki sevdal ruh iin bu umut,
Bu aldatan sz akn ki ka/be s 'nakt;
Fakat ne bo dn :
lml bir yaamn ortasnda lmeyen ak!..

73

SEN OLMASAN
Sen olmasan ... Seni bir Hihza grmesem yahu
Bilir misin ne olur?
Sema, gne ebediyyen kapansa, belki vcut
Bu leyl-i serd ile bir are-i teenns arar,
Ve bulur;
Fakat o zulmete mmkn mdr altrmak
B tn gnele, semalarla beslenen ruhu,
Bu ruh-i mecn1hu? ..
Sen olmasan ... Seni bulmak hayali olsa muhal,
Yaar mym dersin?
Sner ffilne bir lahza kaail olsa hayal;
Sour, do nar, krlr senden ayrlnca n azar;
Ne hazin
Gelir hayat o zaman hem vcuda hem ruha,
Yaar myz seni kaybetsek ah ben, kalbim,
Bu kalb-i muztaribim?
Sen olmasan ... Bu samimi bir itiraf ite :
Sen olmasan yaamam :
Seninle rabtamz ho bir tilaf ite;
Fakat bu rabta hall mi ruhu ezmekten? ...
Akam
Guruba kar dndm skun iinde bunu :
Fena deil seviip alamak, fakat heyhat,
Bkaya dese hayat! . .

74

SEN OLMASAN
Sen olmasan ... Seni bir dakka grmesem yahut,
Bilir misin ne olur?
u gk, gne ebediyyen kapansa, belki vcut
Souk geceyle uyumak yolunda are arar
Ve bulur;
Fakat karanla mmkn mdr altrmak
Btn gne/e ve gkler/e beslenen ruhu,
Bu vurduun ruhu?..
Sen olmasan. .. Seni bulmak hayali kay bo/sa,
Yaar mym dersin?
Sner yokolmana bir an inanm olsa hayal;
So ur, donar, krlr senden ayrlnca bak;
Ne hazin
Gelir hayat o zaman hem vcuda, hem ruha,
Yaar myz seni kaybetsek ah, ben, kalbim,
Bu mustarip ka/birn ?
Sen olmasan . . . Bu en iten bir itiraf ite :
Sen olmasan yaamam :
Seninle balarmz ho bir uzlam, ite;
Fakat bu ba geri kalmaz ki ruhu ezmekten.
Akam
Guruba kar dndm skun iinde bunu :
Fena deil sev iip alamak, fakat yaamak
Deer mi gzyana!..

75

B RLKTE
Birlikte alm iki zambak gibi hemser,
Birli kte geirdik btn eyyam- ebab;
Birlikte ne yaptksa u insanla benzer,
Birlikte ne grdkse mukassi ve mnevver.
Bir hatra yoktur o gzel gnlere ahit,
Bir hatra yoktur ki bugn mevci sehab
Arz eylemesin ruhuma her an mtebait
Bir ne 'e ki yalnz sana, yalnz sana ait.
Birlikte olursak yine bir para glmser
mrn, u geen mrmn ikbal-i harab;
Tezkir ile maziyi, - gel ey hemdem-i dilber! B irlikte okurduk, yine birlikte, beraber
Hatm eyleyelim, gel, u gam-alde kitab!

76

B RL KTE
Birlikte alm iki zambak gibi ee,
Birlikte geirdik hep o genlik seneler 'ni;
Birlikte ne yaptksa u insanla benzer,
Birlikte ne grdkse karanlk ya da aydn.
Bir hatra yoktur o gzel gnlere ahit,
Bir hatra yoktur ki bugn tek bulutundan
A rzeylemesin ruhuma gittike uzaks
Bir nee ki yalnz sana, yalnz sana ait.
Birlikte olursak yine bir para glmser
mrn, u geen rnrn ezik talihi yer yer;
Yad eyleyerek gemii - canm gz elim, gel!
Birlikte okurduk, yine birlikte, beraber
Hatmeyleyelim, gel, u keder ykl kitab!

77

LEYL- VEDA
Ooh, gel... Ruh-i tabiat gibi malmr ham,
Bu vefasz gecenin koynunda
Kalalm bir ebedi saniye dalgn, bi-h...
Kim bilir, belki de son leyle-i sevdamzdr;
Bunda her lahza biraz rnr-i saadet saylr!
Ooh, bak dalgalarn cezbe-i safiyyetine;
Sanki bir hamle-i sevdaya ak bir sine.
o kadar rakid sakit, o kadar mstarak,
O kadar uykuda her ey ki hemen korkulacak !

Ooh, gel gel, b u hafa-gaha beraber gidelim;

Orda, sensiz geecek gnleri tazmin edelim.
Bir siyah ku gibi amade-i pervaz firar
Bu vefasz gecenin koynunda
Edelim gel, ebedi kalmak iin bir srar ...
Kim bilir, belki de son lahza-i sevdamzdr;
Ho geen her dem-i sevda ebediyyet saylr!

78

VEDA GECESi
Gel, tabiatte olan ruh gibi mahmur, suskun
Bu vefasz gecenin koynunda
Kalalm bir ebedi saniye dalgn, baygn ...
Kim bilir belki de son ak gecemizdir bu gece;
Bunda her an biraz mutlu mr say maldr.
Ooh, bak dalgalarn tertemiz istemlerine
Sanki birden koacak aka alm kollar.
yle durgun, o kadar sessiz, o denli dalgn,
O kadar uykuda her ey ki hemen korkulacak.
Ooh, gel, gel de, bu s 'na k yere birlikte gidip
Orda, sensiz geecek gnleri tazmin edelim.
Bir siyah ku gibi hep kamaya frsat arayan
Bu vefasz gecenin koynunda
Edelim gel, ebedi kalmak iin bir srar...
Kim bilir, belki de son anlardr akmzn;
Ho geen her demi akn ebedilik saylr.

79

BR H CRAN-I MUV AKKAITEN SONRA

Sakin soruyordon bana : .. Giryan ne demektir? ..
.. Giryan ... Onu ge, anlamadm ben de. " diyordum;
nkar ediyordum.
Dalgn soruyordum sana: .. Hicran ne demektir? ..
.. Hicran ... Onu hi bilmiyorum ite. " diyordun;
Israr ediyordun.
inkar ile, ibham ile mana-y hayat
Sevdamz bir vaha-i gaflette yaattk,
Bazie-i amal ederek hep sademat
Bir mehd-i serabide ocuklar gibi yattk.
Y attk, uyuduk, sev dik, inandk, oyalan dk;
Ufkun o derin sine-i satndaki lerzi
Her gn bizi efkatle kucaklard; karanlk
Bir zair-i mehul idi ... hep nur nvazi.
ak etti, biz etbak- tahayylde uarken,
Bir sadme-i haliyle hakikat bu zlali;
retti hayat en ac bir ders ile birden
En giryeli hicran ... btn hzn-i leyali !
Artk soramam ben sana : .. Giryan ne demektir? "
" Giryan ... Onu ge, anlatamam ben . .. diyemezsin;
Israr edemezsin;
Artk soramazsn bana : " Hicran ne demektir? "
Hicran m, evet; ah onu inkar edebilsem,
.. Bilme m ! .. diyebilsem! ..

80

GEC BR AYRI LIKTAN SONRA

Sakin soruyordun bana : "Giryan ne demektir? "
" Giryan. .. Onu ge, anlamadm ben de. " diyordum;
nkar ediyordum.
Dalgm soruyordum sana : "Hicran ne demektir? "
"Hicran ... Onu hi bilmiyorum ite. " diyordun;
Israr ediyordun.
nkar ede, rtbas ede manasn rnrn
Sevdamz bir vahada gafletle yaattk,
Zorluklar istek/ere elence edip hep
Ryal beikierde ocuklar gibi yattk.
Yattk, uyuduk, sevdik, inandk, oyalandk;
Ufkun o derin, saf, ar gsndeki titrem
Her gn bizi sevgiyle kucak/ard; karanlk
Bir bilmedik eylemdi... hep ak, hep sevi, hep nur.
Biz byle hayallerde uarken, kanadyle
Gerek bu gzel glgeyi bir rpda yrtt;
retti hayat en ac bir ders ile birden
En aiatan ayrlmay ... en kapkara hzn!
A rtk soramam ben sana : "Giryan ne demektir? "
" Gzyalar ... Ge, anlatamam ben. " diyemezsin;
Israr edemezsin;
A rtk soramazsm bana : "Hicran ne demektir? "
Ayrlma ... evet, ah onu inkar edebilsem,
"Bilmem! " diyebi/sem !...

81

S KN NDE
SkO.n iinde ... u bir hafta rp nan, baran
Griv-i mfihi-i emvac ar ar snerek
Vcfid- leyli uyuturdu bir huzur- giran ,
Denizde solgun, ezik bir bakiyye-i halecan;
Hava ar; yorulan bir emel rehaveti var
Btn hayat- anasrda; son yaan karlar
amurlu kaldrrnn talarnda pek seyrek
Geen admlar sezdirmiyor; derin, muztar
Bir ihtizaz ile bazan, bu dinlenen gecenin
RkO.d- naimini diliyar enin-i klab;
Ve sisli camlarnn arkasnda ben bi-hab,
Yarn u bir gecelik iftiraka alayacak
N eide-i elemin nionisiyle sallanarak
Sabah bekliyorum ... Gelmiyor fakat hain !
*

SkO.n iinde ... Fakat muztarip, eminim ki

Tablatin de byk bir melali var bu gece;
Onun da hzn samimi, derin, hafi, ince;
Onun da matemi bir dul kadn ki en mbki
Fecialarta geen bir hayat nakleyler
akaklarnda vakitsiz beyazlanan teller.

82

SKN NDE
Skun iinde... u bir hafta rpnan, baran
Denizde dalgalar artk ar ar snerek
Yayld gvdesine bir youn huzur gecenin.
Denizde solgun, ezik bir kalnt frtnadan;
Hava ar; tkenen bir heves ezikfii var
Yaantsnda btn varln; ve son karlar
amur/u kaldrrnn talarnda pek seyrek
Geen admlar sezdirmiyor; derin, zoraki
Bir rperile de bazan, bu dinlenen gecenin
Uyurki halini diler kpek iniltileri. . .
Ve sis/i camtarmn arkasnda ben, uyank,
Yarn u bir gecelik ayrlkla alayacak
Hz nl i 'rin lk ninnisiyle sallanarak
Sabah bekliyorum ... Gelmiyor fakat hain!
*

Skun iinde ... Fakat mustarip, eminim ki

Tabiatin de byk bir merak var bu gece;
Onun da hzn ok iten, derin, koyak, ince.
Onun da yaslar bir dul kadn ki alatc
Stkntlarla geen bir yaant anlatyor,
akaklarmda vakitsiz beyazlanan teller.

83

Onun da gzleri yasz deil; u dallardan

Szp den kataratn sukuut- nalan
B ka-y hasretidir ... Ey nedime-i heyecan,
Sen ala; ben de btn sfiziimle girye-fean,
Kapmda beklerim; elbet gelir, sorar : - Bu ne? - Ya,
Bu byle ite, senin hasretin ... Bu zehri bana
Firakn alatyor, besliyor bu hicran
Siz olmaynca snk, bo kalan, len bu yuva!

84

Onun da gzleri yasz deil, u dallardan

iniltilerle den yasl damlalar var ya
Ya olmu zlemidir. Ey kederli arkadam!
Sen a/af ben de btn yangnmla ya dkerek
Kapmda beklerim; elbet gelir, sorar : - Bu ne? - Ya,
Bu byle ite, senin z/emin... Bu zehri bana
O zlem a/atyor; besliyor bu i acm
Siz olmaynca snk, bo kalan, len bu yuva.

85

PER-i ' RME

Bazen sesinde yle derin bir inilt var,
Bir hade var ki ruhumu karnda titretir;
Hindin zehirli goncelerinden nmunedir
Bazan yanaklarndaki muhrik parltlar.
Birlikte yle tatl zamanlar geer ki ruh
ster seninle bir ebedi zevk-i imtiza;
Bazan fakat, - nedir bu feHiketli ihtiya,
Bilmem; - eder hayalime hep zulmetn snuh.
Gnler geer ki pas h bulutlarla kasvetin
Bir ahenin siper gibi rter semamz;
Ben aiarm bu skietin altnda, bir sz
Ta kalbimin iinde ukurlar aar, derin ...
En hergzide i'ri fakat byle bir zaman
ilham edersin; ite mkafat- mihnetin.
Msr' n o ehriyarna benzer ki tynetin,
ldrmedike vaslm etmezdi rayegan.

86

iiRiMiN PERiSiNE
Bazan sesinde yle derin bir inilti var,
Bir rk var ki ruhumu karnda titretir;
Hind 'in zehir/i goncalarndan nmunedir
Bazan yanaklarnda ateten parltlar.
Birlikte yle tatl zamanlar geer ki ruh
ster seninle bir ebedi arkadal;
Bazan fakat, - nedir bu felaket/i ihtiya
Bilmem 1 - doar hayalime yalnz karanln.
Gnler geer ki pasl bulutlarla kasvetin
Tam bir demir siper gibi rter semamz;
Ben aiarm bu basknn altnda, bir sz
Ta kalbimin iinde ukurlar aar, derin ...
En saf ve seme i 'ri fakat byle bir zaman
ilham edersin; ite dl bunca ura 'a
Msr'n gzel Firavnna benzer ki huylar
Oldrmedike kendini etmezdi armaan.

87

TESAD F
Niin o ehreyi grmekle titredm birden,
O dicl e lerde niin gizli bir nigah aradm?
Deil gariim- hevesperverane mtadm,
Niin o gzlere dikkatle baktm yle iken? ..
Niin? niin? .. Bu " niin " lerle imdi pr-halecan
Dilimde titreiyor en sitemli naliler;
Kabahatim ona bakmakt, muhteriz, muber,
Dudaktannda snerken bir ibtisam- nihan.
Bu yz hayalime - gittike - hi yabanc deil;
Fakat, yazk, o vcd-1 hayal-i perverde
Tesadfm ne hazin oldu yle bir yerde!
Sen ey sefalet-i me 'me, ey eb-1 hail,
Souk souk bakyorsun; o nazra-1 mun
Nasl sukuutuna kaail u bsn-i masumun?

88

RASTLANTI
Niin o ehreyi grmekle titredim birden,
Ve gzlerinde niin gizli bir bak aradm?
Hemence aka heveslenme adetim de deil,
Niin o gzlere dikkatle baktm yle iken? ..
Niin? niin? .. Bu "niin "ler/e imdi hey 'canl
Dilimde titreiyor en sitem/i rlar;
Btn suum ona bakmakt, kskn, rkeke,
Dudaklarnda snerken soluka bir glme.
Bu yz hayalime - gittike - hi yabanc deil;
Fakat, yazk, o hayal besleyen vcutla bu ilk
Tesadfm ne hazin oldu yle bir yerde!
Sen ey uursuzu dknln, yaman gece ey,
Souk souk bakyorsun; fakat o om bakn
Nasl sukutuna raz u safgzelliin, ey?

89

KNC TESADF
Bugn o ehrede bo bir nazarla dinlendim;
Didimeden geliyordum gam-1 hayatmla;
Dedim ki sonra : "u mz'i teesratmla
" nnde alayversem ... ve olmasam nadim!

ll

O sanki fikrimi bilmi de ihtiraz ediyor

Gibiydi; gzleri yerlerde bakmadan geti.
Gne ufukta bu hak-i sefle bir ebedi
Veda eder gibi rikkatle ihtizaz ediyor,
Sema bulutlanyorken, onun civanndan
Gzar byle souk bir yabanc tavriyle
B tn kararm kafi grnd tadile . . .
Dedim ki : " te hakikat bu, hep ku suru yalan;
" Deil garam- hevesperverane mutadm,
" Bu didelerde fakat bir nigah- ak aradm! "

90

KNC RASTLANTI
Bugn o ehrede bo bir bakla dinlendim;
Didimeden geliyordum yaant derdimle;
Dedim ki sonra : "u pek bktran zntm/e
" nnde alayversem... ve olmasam piman!"
O sanki Jikrimi bilmi de kamak istermi
Gibiydi; gzleri yerlerde bakmadan geti.
Gne ufukta sefil yeryzyle bir ebedi
Veda eder gibi bir ince ince titreiyor
Ve gk bulutlanyorken bu bakmadan geme,
Bu kama, byle souk bir yabanc tavryle
Btn kararm bir anda bakalatrd...
Dedim ki : "te hakikat bu, hep kusuru yalan;
"Hemence aka heveslenme adetim yokken
"O gzlerinde fakat akla bir bak aradm! "

91

SON TESADF
Ackl oldu bu pek ... Bir garib hahile
o gn tenezzhe ktm; sema bulutlu idi;
iimde bilmediim bir neat- muhile
Tevafuk etti krn hal-i giryeperverdi.
Yrrdm yle, emen taze, ortalk tenha;
Uzak yakn btn eyada bir skun- melul;
Likaa-y hzn-i tablat pr-ihtizaz- bka ...
Gzeldi dorusu : nisan iinde bir eylul.
nmde birden ufuk sanki inikak etti :
Refik bir sarn gence ittika ederek
O geti : ssl, etaretli, nazl, uh, melek!
Evet, o geti, o hem bakmadan geip gitti;
Gne de, imdi alm ufukta handenma,
Eder gibiydi uzaktan benimle istihza...

92

SON RASTLANTI
Ack/ oldu bu pek ... Bir garipsi istekle
O gn gezintiye ktmd; gk bulutlu idi;
imde bilmediim bir buruk ferahlkla
Krn o alayacak hali uydu birbirine.
Yrrdm yle, imen taze, ortalk tenha;
Uzak yakn btn eyada gaml bir sus ku;
Tabiatm yz bir hzn iinde rperiyor...
Gzeldi dorusu : nisan iinde bir eyll.
nmde birden ufuk sanki hzla yrtld :
Yannda b ir sarm gen ce yaslanp, yoldan
O geti : neeli, ho, nazl, ssl, uh, melek!
Evet, o geti, o hem bakmadan geip gitti;
Gne de imdi alm ufukta glmekli,
Eder gibiydi uzaktan benimle sanki alay...

93

EY HAB
Nesim-i rehavet nisarnla, ey hab,
Dola kase-i pr-tanln-i serimde;
Uyusun rallk-i sknunla asab,
O mz'i ylanlar ki zir berimde
Dolatka pr-zehr pr-pi pr-tab
Acr birtakm yareler her yerimde ...
Grnsn biraz aks-i mahmrun, ey hab,
u hep alamaktan ien gzlerimde.
Ylsn dimamda leyl-i zlalin;
Yaylsn sknetle mevc-i hayatin
o girdab- cuana, ey hab- mahmur. . .
Doar k i m bilir belki bir tatl r'ya,
Olur kim bilir belki sihrinle peyda
o girdab- atede bir menba-i nur!

94

EY UYKU
Geveklik saan esintinle, ey uyku,
Dola kafamn nlamalar dolu tasnda;
Yatsn skun arabnla sinir/er,
O tedirgin ylanlar ki temde berimde
Dolatka zehirle ykl kvl kvl
Acr birtakm yaralar her yerimde...
Biraz mahmurluunu yanst, ey uyku,
u hep alamaktan ien gzlerimde.
Ytlsn beynimde karanlk gecen;
Yaylsn sessizce hayal dalgalarn
O kaynayan girdaba, ey mahmur uyku...
Doar kim bilir belki bir tatl rya,
Fkrr kim bilir belki bynle,
O ate girdabnda bir k pnar!

95

YEL YURT
Bahara benzetilir bir yeil saadettir
Glmseyen ovann veeh-i pr-gubarnda;
Kyn, uyur gibi, mstarak- skunettir
Btn hayat ufak bir ayn kenarnda.
Uzak yakn btn afaka nereder safvet
Tabiatn o samm tevekki- saf;
u yanda bir mee - dalgn, vakuur, pr-efkat Kucaklyor gibidir koliariyle etraf.
Bu kyde her gece birka dakka meksederim
Olup hayalime peyrev seyahat eylerken
Dhfir- muzlimenin sine-i melalinde;
Ve bir dakikack olsun skfit edip kederim
Yava yava duyarm, bir inilti halinde,
Kaval sedalar ter-i alil-i i 'rimden

96

YEL YURT
Bahara benzetilir bir yeil mutluluktur
Glmseyen ovann toz/u dzlnde;
Kyn, uyur gibi, sessizlie gmlmtr
Btn yaants ufak bir ayn kysnda;
Uzak yakn tm ufuk/ara bir arlk yayar
Doann o katksz ve iten tevekkl;
u yanda bir mee - dalgn, ar, sevgi dolu
Kucaklyor gibidir kollaryla drt yan.
Bu kyde her gece biraz durur din/enirim
Dlerimin ard sra yolculuk ederken
Karanlk dnyalarn skntl barnda;
Ve bir dakikack olsun susar da kederim
Yava yava duyarm, bir iniiri halinde,
iirimin hasta tellerinde, kaval sesleri.

97

MAi DENZ
Sat rakid . . . Hani akamki tegayyr, heyecan?
Bir ocuk ruhu kadar pr-nisyan,
Bir ocuk ruhu kadar imdi mnevver, lekesiz,
Uyuyor mai deniz.
Ben btn bir gecelik ci-i ahzanmla
O hayalat- perianmla
Mteekkl, laim,
Kardan safvet-i malmrunu seyretmedeyim ...
Yok, bulandrmasn alude-i zulmet bu nazar
Ruh-i masmunu, ey mai deniz;
Ah, lakin ne zarar;
Ben bu gzlerle mkedder, aciz,
Sana baktka teselll bulurum, aldannn :
Mai bir gz elem-l kalbime alar sanrm.

98

MAV DENZ
Saf ve durgun... Hani akamki cou, dalgalan?
Bir ocuk ruhu kadar saf, unutuk,
Bir ocuk ruhu kadar imdi apaydm, lekesiz,
Uyuyor mavi deniz.
Ben btn bir gece hep stelenen hznmle
O perian, dank dlerle
Yakmp hem yerinip,
Kardan bakmadaym uykulu berraklna ...
Yok, bulandrmasm asla bu karamsar bakm
Tertemiz ruhunu, ey mavi deniz;
Ah, lakin ne zarar;
Ben bu gzlerle ve gsz, zgn,
Sana baktka teselli bulurum, aldamrm :
Kalbimin derdine bir mavi gz alar sanrm.

99

HALUK ' UN B A YRAMI

ll

Baban diyor ki : M eserret ocuklarn, yalnz

ocuklarn paydr! ey gzel ocuk, dinle;
Fakat sevincinle
Neler dndryorsun, bilir misin? ... Babasz,
midsiz, ne kadar yavrucuklarn imdi
Syah- materne benzer terane-i iydi !
kar o ssleri artk, sevindin yetiir;
kar, biraz da u ksz giyinsin, elensin;
B iraz gzellensin
u rfiy-i zerd-i sefalet... Evet, meserrettir
ocuklarn pay; lakin senin sevincinle
Sevinmiyar u yetim, alyor. .. Haluk, dinle !
ll

1 00

HALUK'UN BA YRAMI
Baban diyor ki : "Sevinmek ocuklarn, yalnz
ocuklarn pay dr, ey gzel ocuk, dinle;
Fakat sevincin/e
Neler dndryorsun, bilir misin? .. Babasz
midi yok, ne kadar yavrucuklarn imdi
lm atlardr sanki bayram ezgi/eri.
kar o ssleri artk, sevindiin yetiir;
kar, biraz da u ksz giyinsin, elensin :
Biraz gzelfensin
u sapsar yz yoksulluun ... Sevintir, evet,
ocuklarn pay; lakin senin sevincin/e
Sevinmiyar u yetim, alyor... Haluk, dinle! ''

101

YNE HALK
Siyah bir gece ... Altmda bir krk tekne,
Bamda bir mteezzi hayat- mel 'fine;
Verip kreklere hala olanca kuvvetimi
Yetirnek istiyorum bir kenar- me ' mne.
Niin, niin? ... buna birok sebep dndm ben :
Hayr, ne meskenetimden, ne acz ye 'simden;
Btn bu derdimin esbab sende toplanyor,
Sen, ah ey sarn tfl- natvan, hep sen.

1 02

YiNE HALUK
Siyah bir gece. . . Altmda bir krk tekne,
Bamda dert yk lanet yaantnn ilesi;
Verip krek/ere hala olanca kuvvetimi
Yetimek istiyorum bir gven verir kyya.
Niin, niin?... Buna birok neden dndm ben :
Hayr, ne aresiz, aciz, ne miskin olmamdan;
Btn nedenleri hep sende toplanr derdin,
Sen, ah ey sarn, nazl yavrucak, hep sen.

1 03

YARIN
" al, al ki yarn belki istirahat iin
Bir istifade edersin bugnki sa'yinden ...
Bir istifade ... yarn ... belki ... Ben bu elfazn
Tazammun ettii va'd-i ba'ide aldanarak
B ugnki zevkm bir muhtemel saadet iin
Tutup harab edecek; sonra bir ocukcazn
Eliyle krd kymetli bir oyuncana
Tahassr etmesi tarznda giryebar olacak
Kadar bebek deilim; nsha-i hayatn ben
Bugn nmde alm duran u yaprana
Bugnki mrm kayd etmek isterim; ferda,
O bir cenin ki bugnden tevelld eyleyemez.
Nasl u halimi atiye eylerim ki feda
Geen u 'n-i hayatm teceddd eyleyemez? ...
"

O gn derince dnm, fena yorulmutum,

Ve " byle bo yere koturmadansa efkan
" B tn hakayik parnal edip ataletime
" Biraz da rahata baksam! . . " demi, bu safsatarlan
Bam dner gibi olmutu, sanki sarhotum;
Scak da ayrca te 'sir edip rehavetime,
Bulunduum yere bi-tab dmek zre idim
Ki cevf-i guma, pr-ne'e, baka bir odadan
Gelip dkld Haluk 'un seda-yi bi-dan...
- Hayr, melek ocuum, hep yaland sylediim,
Benim olanca huzrum, srrum ite feda
ocuka, nazl, kk bir dakika evkn iin;
Byr gzmde seninle hakikat-i ferda :
B ugn ahmahym ben yarnki zevkn iin.

104

YARIN
"al, al ki yarn belki isirahat iin
Bir istifade edersin bugn almandan. ..
Bir istifade... yarn ... belki. .. Ben bu sylenenin
inde sakl uzak va 'de aldanp kanarak
Bugnki zevkimi bir muhtemel saadet iin
Tutup harabedecek; sonra bir ocukcazn
Eliyle krd kymetli bir oyuncana
Yanp yaknmas tarznda alayp duracak
Kadar bebek deilim; ben yaant defterinin
Bugn nmde alm duran u yaprana
Bugnki mrm kaydetmek isterim; gelecek,
O bir cenin ki bugnden hayata gz aamaz.
Nasl u halimi yarn 'in eylerim ki feda
Yaantrnn yeniden balamaz geip gideni?..
"

O gn derince dnm, fena yorulmu tum,

Ve "byle bo yere koturmadansa Jikrimi ben
A tp u gerei tembelliin ayaklarna
Biraz da keyfime baksam ... " demi ve samarndan
Bam dner gibi olmutu, san ki nrhotum;
Scak da ayrca tesir edip bu gevemeye
Bulunduum yere halsiz ylmak zre idim
Ki tam kulama, sevinlerle, baka bir odadan
Gelip dkld uyanm Haluk 'um un gl...
- Hayr, melek ocuum hep ya/and sylediim,
Benim olanca h uz urum, sevincim ite feda
ocukca, nazl, kk bir dakika keyfin iin;
Byr gzmde seninle yarn denen gerek :
Bugn almalym ben yarnki zevkin iin.

1 05

YAAMAK N
Saf masum; sanki bir zambak;
O kadar saf idim ki fikrimden
Geebilseydi bir gn aldanmak,
Yaamaz, mahv olur giderdim ben.
O zamanlar bu en kolay eydi :
Tpk bir zamban memat gibi
Soluvermek; fakat bugn, imdi
u souk topran hayat gibi
Solmayan bir hayata mftakirim;
" Har mufil, fakat hayat olsun ! "
Diyorum; imdi hatrm, fikrim
Hep u mz'i mid elinde zebun.
Yaamak ... baka ihtiyacm yok;
Yaama k, hem ocuka aldanarak,
yle yllarca, daima, birok,
Zar mall muhtazr yaamak...
Byyor cism-i nev hayatiyle
Sarn, tatl bir ocukcazn,
Yaamak ak bende her emele
Olacak melce-i yegane yarn.

1 06

YAAMAK N
Saf, gnahsz ve sanki bir zambak;
O kadar saf idim ki aklmdan
Geebilseydi bir gn aldanmak,
Yaamaz, mahvolur giderdim ben.
O zamanlar bu en kolay eydi :
Tpk zambaka bir lm, onca
Solu vermek; fakat bugn, imdi
u souk topran hayat gibi
Solmayan bir hayat istiyorum.
Zar zor olsun, fakat hayat olsun!
Diyorum; imdi hatmm, fikrim
Hep u mzi mid elinde ezik.
ll

ll

Yaama k... baka ihtiyacm yok;

Yaamak, hem ocuka aldanarak,
yle yllarca daima, birok,
Hasta, illet/i, tknefes yaamak...
Byyor krpecik vcudiyle
Sarn, tatl bir ocukcazn,
Yaamak ak bende her emele
Biricik s 'na k olmak z re yarn.

107

KUTBA DOGRU
nnde bir mtebait sema-yi berf-alfid,
Peyinde bir medeniyyet ki mu'teriz ve hasfid;
Yr : skfit-i adem, dur : safir-i istihza ...
Btn bu kalra mukaabil nedir olan mev ' fid?
Cihan- fende byk bir eref, byk bir an ;
Evet, yarn diyecekler ki : " duydunuz mu, filan
Firaz- kutba su 'fid eylemi; bu isti'la
Naslbi olmad alemde kimsenin el 'an ... "
- Ne bo tamah ! Bu tehalk reva m hret iin?
- Gelir mi aleme insan ya sade rahat iin?
Aranmadan bulunur mu define-i amal?
" u khne hi kmete bak ! " dersiniz, fakat insaf,
Bu khne hikmeti Nansen edeydi istihfaf
Fram bugn ne olurdu? . .. Bir ihtimal-i muhal.

108

KUTB A DORU
nnde bir uzayan gk ve sonra kar, kar, kar.
Gerinde kar koyan, kskanan bir uygarlk :
Yr : lm susuu; dur : alayc slklar. . .
Btn bu kah ra nedir karlk, n e v a 'dedilen?
Bilim yolunda byk bir onur, byk bir an;
Evet, yarn diyecekler ki : "duydunuz mu, filan
Kuzeyde kutba ulam; bu ykseli, bu k,
Nasibi olmad dnyada kimsenin hala... "
- Ne bo tamahi Bu kadar hrs olur mu bir n iin ?
- Gelir mi aleme insan ya sade rahat iin?
A ranmadan bulunur mu emel defineleri?
"u khne hikmete bak! " dersiniz, fakat insaf!
Bu khne hikmete Nansen omuz evirseydi,
Fram bugn ne olurdu? .. Bir olmayan olanak.

109

PARA VE HAYAT
" Bu ok gzel, baknz; ok gzel bu, ok zengin ... "
Ve, bir bebek gibi, srtnda ssl bir pelerin
Ar ar dnyor karnzda; siz bakyor,
Beendinizse gzel, yoksa hi sklmyarak
" Hayr fena! " diye reddeyliyorsunuz ... bir hak;
Bu hak sizin kesenizden parl parl akyor!
Parl, parl... Bize her hakk baleden bu deni,
Bu mfteris, bu mlevves parlt ! . . te gani,
Fakir, btn, ona, herkes onun eametle
Tasadduk ettii ik bale mftekir, mtak.
Zavall kz, seni karmda dndren de o bak;
O, hep o, hep o mlevves, o mfteris kitle !

1 10

PARA VE YAAM
"Bu ok gzel, baknz; ok gzel bu, ok zengin ... "
Ve, bir bebek gibi, srtnda ssl bir pelerin
Ar ar dnyor karnzda; siz bakyor,
Beendinizse gzel, yoksa hi sklmayarak
"Hayr fena! " diye reddeyliyorsunuz ... bir hak;
Bu hak sizin kesenizden parl parl akyor!
Parl parl... Bize her hakk baheden bu rezil,
Bu avlayan, bu pis, iren parlt!... Hep zengin
Fakir, btn ona; herkes onun uursuzca
Tutup datt ikbale bal tutsaka.
Zavall kz, seni karmda dndren de o bak;
O, hep o, hep o pis, iren, o aviayan ktle.

lll

SON NAME
Nev-emel bir ocuk inadiyle
u atlm, krk rebabmdan
Bir srOd istedin, peki, dinle :
Dinle tar-i ikeste-i rOhu,
Dinle ekva-yi rOl-i mecruhu;
Fakat ineinme iktirabmdan.
Daraban-i sukuutu bir derenin
Cevf-i pr-nali-i hazannda
Ne hazin aksederse mecerenin,
Ayn rikkatle, hasr O mebhOt,
Duyulur imdi bir enin-i sukuut
i ' rimin lerzi-i beyannda.
Nerde evvel ki evk- bi-darm ,
Nerde evvelki name-i hevesat?
imdi bir mrde bab- efkarm ...
Syle, ey tfl- pr-emel, gerek
Sanyar muydun ihtizaz edecek
l bir telde bir srOd- hayat?

1 12

SON NAGME
zenen bir ocuk direnciyle
u atlm, krk algmdan
Bir ezgi istedin. .. Peki, dinle :
Dinle kopmu tellerinde ruhun,
Dinle yaknmasn vuruk ruhun;
Ama ineinme ha, gamlarmdan.
A ktan gelen sesi bir derenin
Gz zaman, inleyen derinliinde
Ne hazin yanklanrsa bir korunun,
Ayn duysallkla bik, akn,
Duyulur imdi bir dme inlemesi
Satr satr treminde iirimin.
Nerde ilkinki uykusuz cokum,
Nerde ilkinki canl nameler?
imdi efkar iinde bir lym...
Syle, ey heves dolu yavru, gerek
Sanyor muydun ki treecek
l bir te/de bir yaam sevinci?

1 13

iZLER
(Hrriyet yolunda)

Yrrdm biraz g, biraz bl-huzur

Dikenli k, etin, tal bir sahadan;
nm bir yoku, hep akl, hep diken;
Yrrdm fakat ben muannit, sabfir.
Bu yol byle saitti bir minbere;
Cevanip mehabetli bir makbere,
Fezasnda al bir gne mbtesimdi . . .
Mbeir admlarla ettim mrr
Demin mustarip getiim sahadan;
Yolum ayn ey : hep akl, hep diken;
Yrrdm fakat ben mbeir, vakr.
Geerdm basp birtakm izlere;
Eildim, biraz dikkat ettim yere;
O izler benim, hep benim izlerimdi.

1 14

iZLER
(Hrriyet yolunda)

Yrrdm biraz g, tedirgin biraz

Diken/ik, etin, tal bir sahadan;
nm bir yoku, hep akl, hep diken;
Yrrdm fakat ben inatla, sabrla.
Bu yol byle kmakta bir minbere;
Yrem bir mezarikt heybet veren
Gnden glmserdi al bir gne...
Ve getim iyimser admlarla ben
Demin mustarip getiim sahadan;
Yolum ayn ey : hep akl, hep diken;
Yrrdm fakat ben vakur, mjdeci.
Geerdim basp birtakm izlere;
Eildim biraz dikkat ettim yere;
O izler benim, hep benim izlerimdi.

1 15

DN GECE
Sahil zlam iinde; donuk bir panlt var
Yalnz u birka evde; birazdan siner, batar
Onlar da, hep karanlk olur; bir kaln nikab
rter birer birer
Gndz hayatnn btn evsahn ... Beer
Bilmem ki hangi seyyiesinden edip hicab,
Zulmetle perdeler o likaa-y siyahn . ..
Sen, ey semaya ma' kes-i reyyan olan deniz,
Kanlarla, laelerle bulanmaz meyahn
Gnder, u pasl ehreyi silsin, biraz temiz
Bir yzle belki bir iki gn sslenip hayat,
irenmez ademolunu grdke kainat.
Gnder, u dalgalar ykasn eyn-i hilkati ...
Lakin hayr, senin ne umurun? B u hizmeti
Senden ne hakla bekliyorum? ... Sen, gzel deniz,
Hissiz, vazifesiz,
Her gnki inirahna dal; rpn, oyna, ak;
Safi kpklerin, o ipek salarn, brak,
Sarsn hayal ruhu; sarlsn, kucaklasn
Hlya-yi ak san' at zmrt kanatlar n !
Bazen bu muhteem geceler, sen derin derin
Balarsn ihtizazna bir erganun gibi;
Birden cevanibi
ntak edip seda, duyulur gizli bir enin.

116

DN GECE
Sahil karanlk ire; donuk bir parlt var
Yalnz u birka evde. Birazdan siner, batar
Onlar da, hep karanlk olur; bir kaln pee
rter birer birer
Gndz yaantsndaki kir paslar. .. Kii
Bilmem ki hangi bir gnahndan duyup utan,
Saklar o simsiyah yzn hep karanla...
Sen, ey semaya yansyan engin, doyuk deniz,
Kanlarla, laelerle bulanmaz sular'n sen
Gnder, u pas/ ehreyi si/sin; biraz temiz
Bir yzle belki bir iki gn sslenip hayat,
renmez insanolunu grdke evren.
Gnder, u dalgalar ykasn huyca kir/eri. ..
Lakin hayr, senin ne umurun?.. Bu hizmeti
Senden ne hakla bekliyorum? .. Sen, gzel deniz,
Hissiz, vazifesiz,
Her gnk zevk ve keyfine dal; rpn, oyna, ak;
A kpak kpklerin, o ipek sa/arn, brak,
Sarsn hayal ve ruhu; sarlsn, kucaklasn
Sanat ve ak hayalini z mrt kanat/arn;
Bazan bu tanrsal gece/er, sen derin derin
Balarsm iekilere bir erganun gibi;
Bir anda drt yan
Dillendirip sesin duyulur gizli bir inim.

1 17

Sahil gum1de kitle-i deycr, ufuk abus;

Gk pr-sehab u zll, ona sen mehbit-i ks ...
Gergin kanatlaryle muazzam birer ukaab
Tecsim eden bulutlar o mevvac pr-itab
Sathnda para para yzer, titreir, sner;
Gnlm sanr : emelleri ... ulvi, kade-per,
Marr, azim emelleri kalb-i hamiyyetin
Piinde intihar ediyor zulm zilletin!

118

Sahil uyuk/ayan kara bir kitle, gk atk;

Hep glge, hep bulut dolu; sen aynasn ona ...
Gergin kanatlaryla byk, dev birer kua
Benzer bulutlar orda, atlgan ve dalgal
Sathnda, para para yzer, titreir, sner;
Gnlm sanr : emelleri... yksek, kanat ak,
Marur, ycel emelleri vicdanl kalblerin,
nnde intihar ediyor alallarn!

1 19

SABAH OLURSA ...

Bu memlekette d e bir gn sabah olursa, Haluk,
Eer bu memleketin sislenen u nasiye-i
Mukadderat kavi bir elin kavi, muhyi
Bir ihtizaz- temasiyle silkinip u donuk,
u pasl ehre-i millet biraz glerse ... O gn
Ben lmemi bile olsam, hayata pek lgn
Bir irtibatm olur phesiz; o gn benden
Umidi kes, beni ktrm ve bo muhltimde
Meraretimle unut; nk leng pejmrde
Nazariarm seni maziye ekmek ister; sen
Btn hviyyet uzviyyetinle atisin :
Terennm eyliyor el ' an kulaklarmda sesin.
Evel, sabah olacaktr, sabah olur, geceler
Tulfi'- hare kadar srmez; akbet bu sema,
Bu mai gk size bir gn acr; melfil olma.
Hayata ne'e gnetir, metal iinde beer
rr bizim gibi ... Siz, ey feza-y ferdann
Kk gneleri, artk birer birer uyann !
Ufuklarn ebedi itiyak var nfira.
Tenevvr. .. asrmzn ite ruh- amali;
Silin bulutlar, silkin ztal-i ehvali,
Ziya iinde koun bir halas- mekfira.
midimiz bu : lrsek de biz, yaar mutlak
Vatan sizinle u zindan karanlndan uzak !

1 20

SABAH OLURSA ...

B u memlekette d e bir gn sabah olursa, Haluk,
Eer bu memleketin sislenen alnyazs
Direnli, din bir elin gl, canllk verici
Dokunmasndaki titrem/e silkinip, u donuk,
u pasianan yz halkn biraz glerse... - O gn
Ben lmemi bile olsam, hayatla pek lgn,
Pek az ilikim olur kukusuz; - o gn benden
midi kes; beni kt'rm ve bo muhitimde
Btn acmla unut; nki kr, topa/, tkenik
Bakiarm seni gemite grmek ister; sen
Btn etin kemiin, kimliin/e yarinsm :
Ve arklar gibi hep hep kulaklarmda sesin ..
Evet, sabah olacaktr, sabah olur, geceler
Geer, kyametedek srmez; en sonunda bu gk
Bu mavi gk size bir gn acr; usanma sakn.
Hayata nee gnetir, usan iinde kii
rr bizim gibi . . . Siz, ey yarn uzaylarnn
Kk gne/eri, artk birer birer uyann!
Tkenmez zlemi vardr ufuklarn a,
Ik, k ... Bugnn ite ruhu, zlemi bu;
Si/in bulutlar, silkin o korku glgesini,
Koun klar iinden o kutlu kurtulua.
midimiz bu : lrsek de biz, yaar mutlak
Vatan sizinle u zindan karanlndan uzak!

121

MAzi. .. ATI
Mazi ... O imdi glge iken imdi zi-hayat
Bir cism olan; o imdi len, imdi canlanan
Mevcd; evet, o dalga, o girdab- hatrat
nsan iin nedir? .. Evet, insan ki domadan
lmekle urar ve bu takdire katlanr,
Mazide bir taayyn haiz midir? .. Hayr.
lmek hayat tazelemektir : Biz lmesek
Efkar lr; hayat- beer ahs- fikretin
Bir cmle-i tekaml . . . Her fikr mterek
Bir sadmedir, onunla kmldar bu hey' etin
Zerrat- bi-ni hayesi, zerrat- naimi;
Kevnin, hulasa, fikr-i beerdir munazzimi.
Mazide kaabil olsa taayyn, bekaa, sbftt,
Ati nasl hayal edilir? .. Bir zeka-iken
Durgunluk ihtinak- melftliyle pr-skftt,
Ancak tenebbt eyleyen, ancak pinekleyen,
Mensh u mnhasif, mtenahnih, ateh-likaa
Bir varlk ... te ehre-i mazi-i zi-bekaa
Mazi, o bir muallim, o bir pir, o bir peder,
Halin tutup sinirli elinden, ar, sabftr,
Atiye doru yedmel i . . . Ati, o pr-seher
Bir ufk- muhtecip ki fyzata mehd-i nftr,
Efkar iin sipihr-i teali bilinmeli;
At knca ortaya mazi silinmeli.

1 22

GEMi ... GELECEK

Gemi ... O imdi glge iken imdi canl bir
Varlk olan; o imdi len, imdi canlanan
Varlk; evet o dalga, o girdab anmann
nsan iin nedir? .. Evet insan ki domadan
lmek/e urar, ve bu kr bahta katlanr,
Gemite durmasnda gerek var mdr? .. Hayr.
lmek hayat tazelemektir : Biz lmesek
Dler lr; hayat dnen insanolunun
Olgunluuyla bir tm o... Her birleik fikir
Bir sarsdr, onunla km/dar bu toplumun
Sonsuz atom/ar, uyuyan paracklar;
Dnyamzn. zetle, fikirdir dzencisi.
Gemite kabil olsa duru, saplan, kal,
Yarn nasl hayal edilir? .. Akl mahveden
Durgunluun usanc ile tknefes, susuk,
Ancak bir ot misali biten, hep pinekleyen,
Bitkin, bunak, prltl, solgun suratl bir
Varlk... Bu ite arda kalan gemiin yz.
Gemi, o bir eitmen, o bir pir, o bir baba,
Halin tutup sinirli elinden, sabrl, ar,
Bir ufka doru yedmeli... Gelecek afak dolu
Bir sakl gk ki bollua aydn beik; o gk,
Fikrin kanatlar at bir gk bi/inmeli;
Gelecek knca ortaya gemi si/inmeli.

1 23

sis
Sarm yine atakn bir dfid-i muannid,
Bir zulmet-i beyza ki peyapey mtezayid.
Tazyiknn altnda silinmi gibi ebah,
Bir tozlu kesafetten ibaret btn elvah;
Bir tozlu ve heybetli kesafet ki nazarlar
Dikkatle nfuz eyleyemez gavrna, korkar.
Lakin .sana layk bu derin stre-i muzlim,
Layk bu tesettr sana, ey sahn- mezalim !
Ey sahn- mezalim ... Evet, ey sahne-i garra,
Ey sahne-i zi-a'a'a-1 haile-pira!
Ey a'a' ann, kevkebenin mehdi, mezar;
arkn ezeli hakime-i cazibedar;
Ey kanl muhabbetleri bi-lerzi-i nefret
Perverde eden sine-i meshfif- setahet;
Ey Marmara'nn mai deraguuu iinde
lm gibi dalgn uyuyan tfide-i zinde;
Ey khne Bizans, ey koca fertut- msahhir,
Ey bin kocadan arta kalan bive-i bakir;
H snnde henz tazeliin sihri hveyda,
Hala titirer stne enzar- temaa.
Hariten, uzaktan alan gzlere szgn
eman- kebfidunla ne mfinis grnrsn!
Mfinis, fakat en kirli kadnlar gibi munis;
stnde coan giryelerin hepsine bi-his.
Te 'sis olunurken daha, bir dest-i hiyanet
Bnyanna katm gibi zelrabe-i la'net!
Hep levs-i riya dalgatanr zerrelerinde,
Bir zerre-i safvet bulamazsn ierinde;
Hep levs-i riya, levs-i haset, levs-i teneffu' ;

1 24

SiS
Sarm yine ufuklarn inat bir sis,
Bir aka karanlk ki bu gitgide artan.
Basncnn altnda silinmi gibi her ey,
Bir toz/u ve grkemli younluk ki baklar
Dikkatle ileyemez derinliine, korkar;
Ama layk sana bu karanlk, derin rt,
Layk bu rtn sana, ey sahnesi zulmn!
Ey sahnesi zulmn ... Evet, ey sahnesi her gsteriin,
Ey facialarla bezenmi parltlarla dolu sahne!
Ey parlakln, gsteriin beii ve mezar;
Dounun ezelden beri hep gzalan kraliesi;
Ey kanl sevgileri tiksinmeden, rpermeden
Besleyip byten zevk dkn gs,
Ey Marmara 'mn mavi kucanda
0/m gibi dalgn uyuyan canl yn;
Ey khne Bizans, ey koca gzbac bunak,
Ey bin kocadan arta kalan kz gibi dul
Hiilii gzelliinde tazeliin bys var,
Hiilii titrer stne btn gzler senin.
Dardan, uzaktan alan bakiara szgn
Mavi gzlerin/e ne uysal grnrsn.
Uysal, fakat en kirli kadnlar gibi uysal;
stnde coan gzyann hepsine hissiz.
Temelin atlrken daha bir hayn el
Yapma zehir/i bir lanet suyu katm sanki!
Bir sahtecilik kiri dalgalanr zerre/erinde,
Bir z erre temizlik bulamazsn ierinde;
Hep sahteliin, hep hasedin, hep karn kirlilii;

125

Yalnz bu ... ve yalnz bunun mmid-i tereffu' .

Milyonla barndrdn ecsad arasndan
Ka nasiye vardr kacak pak dirahan?
rtn, evet ey haile ... rtn, evet ey ehr;
rtn ve mebbed uyu, ey facire-i dehr! . .
E y debdebeler, tantanalar, anlar, alaylar;
Kaatil kuleler, kal 'al, zindan l saraylar;
Ey dalme-i merss-i havatr, ulu ma'bed;
Ey gurre stunlar ki birer div-i mukayyed,
M azileri atilere nakletmee me 'mr;
Ey dileri dm, srtan kaafile-i sur;
Ey kubbeler, ey anl mebani-yi mnacat;
Ey doruluun malmil-i ezkar minarat.
Ey sakf kk medreseler, mahkemecikler;
Ey serviierin zll- siyahnda birer yer
Te ' min edebiimi nice bin sail-i sabr :
" Gemiiere rahmet ! " diyen elvah- mekaabir;
Ey trbeler, ey her biri pr-velvele bir yad
ikaaz ederek sarnit sakin yatan ecdad;
Ey ma'reke-i tyn gubar eski sokaklar;
Ey her alan rabnesi bir vak' a sayklar
Viraneler, ey rnekmen-i pr-hab- eirra :
Ey kapkara damlarla birer matem-i berpa
Temsil eden asfide ve fersde mesakin;
Ey her biri bir leylee, bir ayiaa mavtin
Gamdide ocaklar ki meraretle somurtmu,
Yllarca zamandan beri ttmek ne ... unutmu;
Ey midelerin, zelr-i tekaazas nnde
Her zilleti bel 'eyliyen efvah- kadide;
Ey fazl- tabiatle en arnade ve mn'im
Bir ftrata makrn i ken a, atl akim;
Her nimeti, her fazl, hep esbab- rehay

1 26

Yalnz bu . . . ve yalnz bunun ykselme midi.

Milyon la barmdrdm cesetler arasndan
Ka tane aln vardr kacak pak ve kl?
rtn, evet ey facia . . . rtn, evet ey kent;
rtn, ve de sonsuz uyu, evrensel orospu.
Ey debdebeler, tantana/ar, an/ar, alay/ar;
Kaatil ku/eler, kale/i, zindan/ saray/ar;
Ey anlarn kurun kapl trbesi, ulu tapnak;
Ey marur stunlar ki bal birer dev,
Gemileri gelecek/ere anlatmaya memur;
Ey dileri d[Yl srtan sur kafi/esi;
Ey kubbeler, ey an/ yaptlar, dualar iin;
Ey doruluun szlerini tayan minareler.
Ey damlar km medrese/er, mahkemecikler;
Ey serviierin siyah glgesinde birer yer
Tutabiimi nice bin sabrl dilenci :
"Gemi/ere rahmet! " diyen mezar talar;
Ey trbeler, ey her biri ve/ve/eli bir yad
Uyandrarak sessiz soluksuz uyuyan atalar;
Ey amurla to zun savat eski sokaklar;
Ey her alan gediinden bir olay sayklar
Viraneler, ey it kopum uyuyup pustuu yerler;
Ey kapkara damtarla ayakta birer yas
Temsil eden tasasz, rk ark ev/er;
Ey her biri bir leylee, bir ayiaa yurt
Gamh ocaklar ki samurtmu aclarla,
Yllarca zamandan beri ttmek ne... unutmu;
Ey mide/erin skboaz zehri nnde
Her tr adifii yutmakta olan kupkuru az/ar;
Ey Doa 'mn bayla en hazr, en nimet verici
Yaratlmken a, tembel ve ksr;
Her nimeti, her lutfu, kurtuluun btn nedenlerini

127

Gkten dilenen zll-i tevekkl ki ... mdiyi!

Ey savt- kiHib, ey eref-i nutk ile mmtaz
insanda u nankrl tel'in eden avaz;
Ey girye-i bi-faide, ey hande-i zehrin,
Ey natka-i acz elem, nazra-i nefrin;
Ey cevf-i esatire den hatra : namus;
Ey kble-yi ikbale kan yol : reh-i pabfis;
Ey havf- msellah ki, hasaratma raci '
ksz, dul azlardaki her ekve-i tali';
Ey ahsa masfiniyyet hrriyete makrun
Bir hakk- teneffs veren efsane-i kaanun;
Ey va 'd-i muhal, ey ebedi kizb-i muhakkak,
Ey mahkemelerden mtemadi srlen hak;
Ey savlet-i evham ile bi-tab- tahasss
Vicdaniara temdid edilen gfi-i tecesss;
Ey birn-i tecesssle kilitlenmi azlar;
Ey hret-i milliye ki mebgfiz muhakkar;
Ey seyf kalem, ey iki mahkum- siyasi;
Ey behre-i fazi ebed, ey ehre-i mnsi;
Ey bar- hazerle iki kat gezmee me'lfif
Eraf tevabi', koca bir unsur- ma'rfif;
Ey re 's-i frfiberde, ki akpak, fakat iren;
Ey taze kadn, ey onu ta' kibe koan gen;
Ey mader-i hicranzede, ey hemser-i muber;
Ey kimsesiz, av are ocuklar. .. hele sizler,
Hele sizler . . .
rtn, evet e y haile ... rtn, evet e y ehr;
rtn ve mebbed uyu, ey facire-i dehr! ...

128

Gkten dilenen adi boyun eme. . . iki yzl gidi!

Ey kpek sesleri, ey konuma onuruyla seilmi
insanda u nankrl lanetleyen haykrmalar;
Ey faydas yok gzyalar, ey ac glme/er;
Ey dertten ve acizden yaknan szler, kin/i bak/ar;
Ey efsane boluuna yuvarlanm an : namus;
Ey ikbal kblesine kan yol : ayak pme;
Ey eli silahl korku, ki ettiin ktlkler yzndendir,
ksz, dul azlardaki her yakn talihten;
Ey kiiye dokunulmazlk ve zgrle benzer
Bir soluk alma hakk veren kanun masa/;
Ey gerekleemez vaat, ey ebedi ve mutlak yalan,
Ey mahkemelerden birtevi srlen hak;
Ey kuruntular saldrsyla duygusallk gc gitmi
Vicdaniara dek uzatlm hafiye kulaklar;
Ey iitilrnek korkusuyla kilitfenmi az/ar;
Ey hor grlen, kin duyulan ulusallk n;
Ey kl ve kalem, ey iki siyasal mahkum;
Ey erdem ve edepten pay alanlar, unutulmu yzler;
Ey korku yknden iki bklm gezer olmu
Eraf ve btn halk, o n alm koca toplum;
Ey nne eilmi ba, ki akpak fakat iren;
Ey taze kadn, ey onu taakibe koan gen;
Ey hicranla vurulmu ana, ey kskn duran e;
Ey kimsesiz, avare ocuklar... hele sizler,
Hele sizler.. .
Ortn, evet, ey facia... Ortn, evet, ey kent;
Ortn, ve de sonsuz uyu, evrensel orospu!..

129

R C
Hayr, hayr, sana raci deil bu tel 'inat,
Btn bu levm teellm, bu ibtika-y hayat.
Hayat- milleti ta 'zib eden, muhakkar eden,
arnuriayan ne kadar levs varsa hep birden
Kucaklam, tam bir muhite aitti;
O mel 'anet gecesinden uzaktayz imdi.
Kart leyl-i musibet leyal-i nisyana
Ald gzlerimiz bir sabah- rahana.
Sen, ey muhit-i teceddt, o leyl-i menhusun
Seninle nisbeti yok; sen ereflisin, ulusun.
Ne sis yznde, ne zl; bil' akis sefa ve vakar;
Doan gne gibi safi bir infilakn var.
Ufuklarn btn enzar sende, pr-hayret;
Bugn senin medeniyyet, msalemet, safvet,
Adalet stiyen avaz- hak-nmununla
Bugn senin harekatn veya skOnunla
Takarrur eyliyecektir huzur- istikbal;
Senin selamet-i fikrin demek selamet-i hal!
Gzel dn, iyi hisset, yanlma, aldanma;
Ne varsa dorudadr, doruluk aar sanma.
Ko ittihada, terakkiye, sa'ye, ikbale;
Fakat unutma ki yol intizam- meyetle
Yaknlar, ksalr ... Doru at admlarn;
Dn : bugnki admlar hazrlyor yarn!
Ve siz, ey ordumuzun anh anl efrad,
Siz ey gzel vatann bergtlzide evlad,
Siz ey kade alnlar, gzide vicdanlar,

130

GERiALl
Hayr, hayr, sana dngn deil bu lanet/er,
Bu yermeler, bu yaamdan yaknma/ar, tasalar,
Hayat, millete bir derd eden, ezen ulusu,
arnuriayan ne kadar kir varsa hep birden
Kucak/ayp tam evrelerle ilgindi;
O melanet gecesinden uzaktayz imdi.
Kart gemie gitti, bela saan o gece,
Ald gzlerimiz bir parl parl sabaha.
Sen, ey yeniyle gelen evre, yok, o pis gecenin
Seninle ilgisi yok; sen, onurlusun, ulusun.
Ne sis yznde ne kir, bilakis kvan ve gven;
Doan gne gibi, salt fkrp salman var.
Btn baklar, akyla, sende dnyann;
Bugn senin medeniyet, bar/k, arlk,
A dalet isteyen haktan gelir barmanla,
Bugn senin tutumun, davran, skununla
Kararlar olacaktr huzuru, bil, yarnn!
Senin dncen esen oldu muydu, hal dzelir!
Gzel dn, iyi duy, hi yanlma, aldanma;
Ne varsa dorudadr, doruluk aar sanma.
A tl ilerleyie, birlie, almalara;
Fakat unutma ki yol hep dzenli gitmekle
Yaknlar, ksa/r... Doru at admlarn;
Dn; bugnki admlar hazrlyor yarn!
Ve siz, ey ordumuzun anl anl erleri, siz
Siz ey gzel vatann en seilme evlad,
Siz ey ak ak aln/ar, ve seme vicdan/ar,

131

Siz ey yrekli, ve arslan yrekli insanlar!

imde imdi ne hisler, nasl temenniler,
Ne ne 'eler couyor, bilseniz; ne veed-aver
Teraneler couyor ... Bunlarn hakir gzin,
Meali, i 'ri, snfihat, rfihu, lafz sizin;
Sizin, ne varsa sizin, hepsi hepsi hepsi sizin!

1 32

Siz ey yrekli, ve arslan yrekli insanlar!

imde imdi ne hisler, nasl dilekler/e
Ne neeler couyor, bilseniz; ne cokunca
iir ve arklar... Ah, bunlarn dk ve seik
Btn esinti, fikir, sz, iir ve ruhu sizin
Sizin, ne varsa sizin, hepsi hepsi hepsi sizin!

133

MART
Camit nazarlariyle, souk ehresiyle k
Ayrlmak istiyor, fakat ayrlmyor gibi;
rter, aar, bakar, yine rter sehaibi ...
Birok srer bu rengi tereddd, bu nazlan.
Kular, zavall yavrucazlar bu cilveden
Sersemlenir, tahassun ederler saaklara;
Her lahza bir tehavvl-i baridie manzara
Bir lahza nce aldanarak inkiaf eden
Ezhara dehet-aver olur; imdi mbtesem
Bir nazra, imdi giryeli bir ehre-i melal;
Bir an- ferd iinde meserret ve infial.
irkin deil, fakat ac bir yz ki mrtesem
En nazl hatlarnda hunet alaimi . . .
Hrn, sinirli bir kadnn hal-i daimi.

1 34

MART
Donmu baklaryla, souk sert yzyle k
Ayrlmak istiyor fakat ayrlmyor gibi;
Orter, aar, bakar, yine rter bulutlar. ..
Birok srer bu renkli tereddt, bu nazlan.
Kular, zavall yavrucazlar bu cilveden
Sersemlenir, hemen snrlar saaklara;
Her dakka bir souk deiiklikle manzara
Bir dakka nce aldanp am iekleri
Dehet/e titretir; - ad Mart - imdi bir glen
Gz dr bu, imdi alayacak bir kederli yz;
Bir ancn iinde sevinmek ve alamak.
irkin deil, fakat ac bir yz ki yansyor
En nazl hatlarnda hainlik belirtisi...
Hrn, sinirli bir kadnn gnlk halleri.

1 35

NISAN
iekli bir dala konmu kanatl bir hlya ...
Kalem, balar bu tasvir-i sade nakiyle
Hlasa eylemek ister; ve nagihan peyda
Vreykalardaki ermende bir tehaiyle
Eder bu cr'et-i avaresinden istihya.
Hakikaten o ne hengame-i teceddttr
Ki dallariyle, semasiyle, kularyle btn
u khne topra tervih eder; kn daha dn
Elinde hrpalanrken, bakarsnz ki bugn
Bir inbisat- mzehherle hep tabiat pr.
Sular akar, kuzular oynar; setasndan
Hayat raksediyor zannedersiniz; eshar
Olur tele' l-i baran iinde hande-fean
Bu ibtisam ile gya, kfte ruh-i bahar,
Lehinde bir sar nilfiferin doar Nisan.

136

NSAN
iek/i bir data konmu kanatl bir hlya...
Kalem, bahar bu sade nakl tasvir/e
izip zetlemek ister; ve anszn grnen
Filizierin o ekingen, utan/ haliyle
Durup kalr babo cretinden ar duyarak.
Hakikaten o nasl bir uyanma cokusudur
Ki dallaryla, ki gkyzleriyle, kularla
u khne topra koklandrr; kn daha dn
Elinde hrpalanrken, bakarsnz ki bugn
iek iek doluup yaylam tabiat hep.
Sular akar, kuzular oynar; safasndan
Yaant dans ediyor zannedersiniz; seherler
Parltsnda yaan yamurun, glmserler.
Bu glmeler/e uyanma ilkbahar ruhu,
Duda 'nda bir sar nilferin doar Nisan.

1 37

OCAK
Yine kar ... Bir skan- camidie
Yine her yer mell mevt-ald
Bir donuk perde, bir nikaab- and
Saklyor ehre-i semavat
Beerin em-i ibtihalinden;
Beerin nazra-i mnacat
Titriyor bir hiras- baridie
O donuk perdenin zlalinden.
te ryan zar mstarak
ki timsali fakr- me ' mun ...
- Her yannda u levh-i mammun
Akyor dalga dalga reng-i memat !
ki aciz kadid-i lerzende,
ki mat ' n- ekvekar- hayat,
atlam elleriyle yoklayarak
Aryorlar hayat mezbelede.

1 38

OCAK
Yine kar... Bir donuk susuklukla
Yine her yer kederli, lme;
Bir donuk perde, bir inat/ pee
Kapyor gklerin gzel yzn
nsann ya/varan bak/arna;
nsann ya/varan baklar da
Tilriyor hep souk bir rkyle
O donuk perdenin karanl'ndan,
te inler, cbl, dalp gitmi
ki rnek uursuz alktan. ..
- Her yannda u gaml manzarann
Bir lm rengi dalga dalga akan!
ki aciz kadavrack, titrek,
ki kskn, yaantdan koulan,
atlam elleriyle yoklayarak
Aryorlar hayat plkte.

1 39

AYRILMAM
Bir siyah inci, pr-emel, sann
Nazl kvrmlarnda saklanyor,
Byyor kah, kah ufaklanyor. ..
Ben olaydm bu ... Yok, inanma sakn :
nci olsam denizden ayrlmam!
Sar bir gl ipekli korsajnn
Nefha-i Ierziiyle gayoluyor,
Orda mes' d mptesim soluyor. ..
Ben olaydm bu . . . Yok, inanma sakn :
Ben gl olsam filizden ayrlmam !
Umk- safiyyetinde emann
B ana bir baka inci arzediyor,
Bendedir gllerin latifi! diyor ...
Ey gzel gzler, ite siz inann :
lrm ben de sizden ayrlmam!
ll

ll

140

AYRILMAM
Bir siyah inci, bin heves, sann
Nazl kvrmlarnda saklanyor,
Byyor kah, kah ufak/anyor...
Ben olaydm bu ... Yok, inanma sakn :
nci olsam denizden ayrlmam.
Sar bir gl ipek/i korsajnn
Ho kokan titreyileriyle bayk,
Orda mutsul, glmseyip soluyor...
Ben olaydm b u... Yok, inanma sakn :
Ben gl olsam filizden ayrlmam.
Saf derinliklerinde gzlerin
Bana bir baka inci yanstyor,
"Bendedir gl/erin latifi! " diyor...
Ey gzel gzler, ite siz inann,
Olrm ben de sizden ayrlmam.

141

SENiN YERNDE
Senin yerinde olaydm, gzel ocuk, bilsen
Neler yapardm ben,
Neler yapardm o mphem nazarl gzlerle ...
Senin yerinde olaydm, o hsn-i esmerle,
O tazelikle, o fih
Eda-y har- ebabnla, pr-hararet-i rfih,
Btn gnlleri meshfir- itiyakm eder,
Ve bi-sebep muber,
Uzaklardm .. O biare kalpler o zaman
.

Muhabbetimle, firakmla mbtehil, nalan

Snp giderlerken
Durur glerdim uzaktan, sema-y hsnmden.
Senin yerinde olaydm, btn mfis-i garam,
Zebfin bi-aram,
Dnerdi titreerek pi-i itirarmda;
Senin yerinde olaydm, leb-i vekaarmda
lr de bfiselerim,
Huzfiz- akna olmazd kimsenin hadim.
Yazk deil mi fakat nazl bir vcfid- melek
Sevilmeden lmek? ..
Senin yerinde olaydm, hayr, severdm ben;
Ve kendi hsnm balardm nce sevmekten.
Bu rfih iin bir hak :
B iraz da kendini sevmek deil midir yaamak !

1 42

SENiN YERNDE
Senin yerinde o/aydm, gzel ocuk, bilsen
Neler yapardm ben,
Neler yapardm o belirsiz bakan gzlerle...
Senin yerinde olaydm, o esmer gzellik,
O taze/ik/e, o uh
Ateli genlikle, o smscak ruhla,
Btn gnlleri hayran eder, by/er,
Ve nedensiz ksp
Uzaklardm .. O biare kalpler o zaman
.

Sevgim/e, yokluumla aiap yalvararak

Snp giderlerken
Durur glerdim uzaktan, gzellik gmden.
Senin yerinde olay dm, tm ak gneleri
Tutsak ve duraksz,
Dnerdi titreerek gururum etrafnda.
Senin yerinde olaydm, kendi dudak/armda
O/r de pme/erim,
Kimsenin sevgi hazzna hizmet etmezdi.
Yazk deil mi fakat nazl bir melek vcudu
Sevilmeden lsn ?..
Senin yerinde olaydm, hayr, severdim ben;
Ve kendi gzelliimi balardm ilk, sevmekten.
Bu ruh iin bir hak :
Biraz da kendini sevmek deil midir yaamakl

143

II

HALUK' UN DEFTERi
nden

B R TASViR NNDE
Gldn, bu mehabet seni gldrd; o kalar,
Bir ok gibi ateli nazariarta msellah
Gzler, o bakrdan gs, atlar
Bir kaplann evza kadar tiz mcennah
Etvar- levendane, o bazu-yi gazanfer
Asabn oynatt ... Bu irsi ve cibilli
Necdet sana bir cedd-i ba'idin eref-aver
Bir tuhfesidir; sen bu ceri h un-i asili
insanl ihya iin isar edeceksin;
Hak beliedin bir yola yalnz gideceksin!

1 46

BR RESiM NNDE
G/dn, bu kas/mak seni gldrd; o kalar,
Bir ok gibi ateli baklarla donanm
Gzler, o bakrdan gs, at/ar vaziyette
Bir kaplann endam kadar tez ve kanatl
Grkemli tavrlarla ve arslan bazularla
Asabn oynatt... Bu soydan ve doutan
Mertlik sana taa ilk ata/ardan, ve onursal
Bir armaan; elbet bu yiit, has kan bir gn
nsanla can vermek iin harcayacaksn;
Hak bellediin bir yola yalnz gideceksin!

1 47

ZELZELE
Binyzondu ... Henz dn bu khne izbeye sen
Misafir olmutun,
Ki, hep sinirli ve hummal hastalar gibi yer
Birden
in iin ve uzun
Bir ihtilac ile rpnd, krd, ykt. .. Keder
Ve korku yzleri soldurdu; evler, aileler
B irer dknt; kalanlar btn ezik, kurada;
Bir inkisar-hul' en erefli balarda,
Minareler bile ser
Be-zemin
Beer bu sadme-i me' lma byle urar da
Biraz tenebbh eder.
Biraz tenebbh iin bin bela ... Ne ders-i hain!
*

Sen ite byle siyah gnlerin misafirisin,

Hayatn elbette
Kolay ve ne'e-feza bir seyahat olmyacak;
Lakin
Bu til-i mihnette
Kolay ve ne ' e-feza bir seyahatin ancak
Hayali vardr; uzak bir serab iin komak
Nihayetinde yorulmak, ve bo yorulmaktr;
Hayat div-i hakikatle arpan kazanr;
Zafer biraz da hasar
ster;
Koan cihad- maaliye anl, lakin ar,
Mahlf admlar atar,
nnde zelzeleler, arkasnda zelzeleler!

1 48

DEPREM
Bin yz ondu ... Henz dn bu khne izbeye sen
Misafir olmutun,
Ki hep sinirli ve ateli hastalar gibi yer
Birden
Iin iin ve uzun
Segirmelerle rpnd, krd, ykt ... Keder
Ve korku yzleri so/durdu; evler, aileler
Birer dknt; kalanlar btn ezik, kurada;
Bir alal, bkl en onurlu balarda,
Minareler bile yer
Le bir.
Adam bu sarsya ugrar da kah ugursuzca
Biraz biraz uyanr.
Biraz uyanma iin bin bela... Ne kaskat ders!
*

Sen ite byle etin gnlerin misafirisin,

Yaantn elbette
Kolay ve nee verir bir gezinti olmayacak;
Lakin
Bu dert lnde
Kolay ve nee veren bir gezintinin ancak
Hayali vardr; uzak bir serap iin komak
Ve en sonunda yorulmak, ve bo yorulmaktr;
Hayat, dev gibi gerekle arpan kazanr;
Zafer biraz da ykm
ster;
Koan yceitici bir cenge an/, lakin agr
Yaman admlar atar,
nnde depremler, arkasnda depremler.

149

EHRAYiN
1 9 Austos 1 31 5

Yine biz simsiyah ... Btn Bosfor

Heyecanlar, ziyalar, alklar,
Ne'eler, naralarla alkanyor.
Her austos bu infilak- mesar;
Sanki yllarca kayd iinde iken
Zincirinden kaan, ve mest-i firar,
o alnm ferag- aniden
Her setasiyle istifade iin
Trl yollar, vesileler dnen

Bir esirin , esir-i pr-ye 'sin

Mtehevvir neat- seran ...
te bir dmbelek, ddk, ve demin
Kydan sallanp geen baar
Serserinin iinde hoplad
Kayk; al, mor, turuncu, mavi, san,
B tn elvan bu muhteem _kay
Kuzahi bir ziyaya garketmi.
te bir mu, banda bir alg;
Bir yn sandal, orta yerde geni
Ssl bir tekne; hepsi nuranur.
o ne rindane, akaane gei ...

1 50

DONANMA
19 A us tos 1 3 1 5

Yine biz simsiyah ... Btn bosfor

Heyecanlar, k/ar, alk/ar
Nee/er, naralarla alkanyor.
Her austos bu nee patlamas;
Sanki yllarca bal durmuken
Zincirinden kaan, katan mest,
O alnm abuk ferahlktan
Her sefasyla faydalanmak iin
Trl yollar, bahaneler dnen
Tutsan, bir midi yok tutsa 'n
Kzgn, azgn, taan sevinmesi bu...
te bir dmbelek, ddk, ve demin
Kydan sallanp geen haar
Serserinin iinde hoplad
Kayk; al, mor, turuncu, mavi, sar,

Her eit renk bu muhteem kay

Sanki bir gkkua ' olup sarm.
te bir mu, banda bir alg;
Bir yn sandal, orta yerde geni
Ssl bir tekne, hepsi nuranur.
O ne rindane, dkane gei...

151

Rehgzarnda mevceler meshur,

Mtelai bir ihtizaz- srur,
Sanr insan ki bir hakiki sur.
*

Her taraf ne'e, her taraf heyecan;

Yahlar, dalar asumana kadar
Btn ebah- eb celi, taban
Bir etaret iinde; yldzlar
Gkten i'lan- ibtihac ediyor;
Hele mehtab, onun da bayram var
Zannedersin; hep imtizac ediyor
Yer gk izhar- adkamide,
Sanki yer gkle izdivac ediyor.
u byk cnb-i ummide
Yine biz yasl, bizde bir eb i tar :
Ne snk bir hayal-i mmide
-

Benzeyen gizli bir tenevvr var,

Ne kk bir prlt, bir ebtab;
Koca ev sanki bir gunude mezar.
Hayr, ssz deil bu dar- harab;
Yaayan var, ziya da var, ancak
Pek seilmez yerinde, pek nayab.

1 52

Yolu stnde dalgalar sarho,

Bir sevincin tela/ titreimi,
Samr insan ki sahiden enlik.
*

Her taraf nee, her taraf coku

Yallar, dalar engin ufka kadar
Gece tm varlyla aydn, ak
Bir kvancm iinde; yldzlar
Gkten ilan eder sevinlerini;
Hele mehtap, onun da bayram var
Zannedersin; uyuma halinde
Yer ve gk mutlu olmadan yana hep;
Sanki yer gkyzyle ev/eniyor.
u byk, dalhudakl cmbte
Yine biz yasl, kapkaranlk biz;
Ne snk bir umut hayalciine
Benzeyen gizli bir /dama var,
Ne kk, bir kk ate bcei.
Koca ev sanki bir mezar, uyuyan.
Hayrsz ssz deil bu khnemi ev;
Yaayan var, k da var, ancak
Pek seilmez yerinde, gzden uzak,

1 53

Bir kk ahs, nnde bir bayrak,

Bir vatan bayraiyle yanmak iin
Bir yn al fener; o mstarak
Bunlarn karsnda, kalben emin
Ki bu eylerle bir zaman yapacak
Bir mukaddes ch1sa ehrayin.

154

Bir kk ahs, nnde bir bayrak

Bir vatan bayrayla yanmak iin
Bir yn al fener; o hep dalgn
Bunlarn karsnda; kalbi emin
Ki bu eylerle bir zaman yapacak
Bir mukaddes clusa ehrayin.

155

DEVENN BAI
- HalCk'un ezberi -

Vaktiyle byk bir devenin bir ba varm ...

Basz deve olmaz ya, masal, neyse; btn gn
Yaz k, bu beyinsiz, bu rk ba
l, kr, tepe, da, ta,
Biareyi beyhfide srkler ve yorarm ...
Biare ar gvde ne yapsn , kime kssn?
Bir karga bulup derdini dkm, o demi : - V ah !
B atan byk Allah ... Baa gelmi, ekeceksin.
Artk ie hrg bile am,
Kuyruksa dolam
Batan baa enhay; fakat kimseyi Allah
Batan drp kuyrua baktrmasn ; ilkin
Bir para durup diniiyen olmusa da git git
Alem bu uzun derdi iitmekten usanm;
Artk kime dinletmee gitse,
Kim duysa, iitse
Yz vermediinden, devecik sakin sakit
Bir hendee inmi, ba sokmu, ve uzanm.
Birden ekilip : Haydi - demi - dfizaha, murdar!
11

Hakszlk eden balar bir gn ... koparrlar.

156

11

DEVEN N BAI
- Halu k'un ezberi -

Vaktiyle byk bir devenin bir ba varm...

Basz deve olmaz ya, masal, neyse; btn gn
Yaz k, bu beyinsiz, bu rk ba
l, kr, tepe, da, ta
Biareyi beyhude srkler ve yorarm...
Biare ar gvde ne yapsn, kime kssn?
Bir karga bulup derdini dkm, o demi : - Vah !
Batan byk Allah. .. Baa gelmi ekeceksin.
A rtk ie hrg bile am,
Kuyruksa dolam
Batan baa sarzy; fakat kimseyi Allah
Batan drp kuyrua baktrmasm; ilkin
Bir para durup dinleyen olmusa da git git
Alem bu uzun derdi iitmekten usanm;
Artk kime dinietmeye gitse,
Kim duysa, iitse
Yz vermediinden, devecik sessiz sedasz
Bir hendee inmi, tl/ koymu, ve uzanm
Birden ekilip : "Haydi - demi - cehenneme, mundar! "
Hakszlk eden balar bir gn ... koparzrlar.

1 57

PROMETE
Kalbinde her dakika u ulvi tahassrn
Minkaar- ateinini duy, daima dn :
Onlar niin semada, niin ben ukurdaym?
Glsn neden cihan bana, ben yalnz alaym? ..
Ykselrnek asumana ve glrnek ne tatl ey !
Bir gn u hastalkl vatan canlanrsa ... Ey
Mtak- feyz nur olan ati-i milletin
Mehul elektirikisi, aktar- fikretin
Yklen getir - ne varsa - biraz meskenet-fiken,
Bir para ruhu, benlii, idraki besleyen,
Esrnar- bnye hizini; bo durmasn elin,
Gr daima nnde esatir-i evvelin
Gkten deha-yi nan alan kahramann ...
Varsn bulunmasn bilecek nam ann.

1 58

PROMETE
Kalbinde her dakika u ycel zleyiin
A teten gagasn duy ve daima dn;
Onlar niin gklerde, niin ben ukurdaym,
Glsn neden dnya bana, ben yalnz alayrn.
Ykselrnek hep gklere ve glrnek ne tatl ey.
Bir gn u hastalkl vatan canlanrsa ... Ey
Milletin uygarlk zleyen yarnlarnn
Mehul elektrikisi, ergin lkelerin
Ykfen getir - ne varsa - biraz miskinlik alan,
Bir para ruhu, benlii, idraki besleyen
G veren rnlerini; bo durmasn elin,
Gr daima nnde o ilkel masallarn
Gkten deha atei alan kahramann ...
Varsn bulunmasn bilecek nam ve ann.

1 59

HALUK 'UN VEDA ' I

Prens Faruk'a
Sirkeci 3 Eyll, 1 325

Sen tiren, ben vapurda pr-temkin

Atlrken - sen sko i1Jerinin
Sisli, yamurlu, karl, buzlu, fakat
Cidd himmet, vekaar hrriyet
Dolu peygle-i temeddnne,
Bense nazende Bosfor'un khne,
Khne, avare, bi-haber, bi-zar,
Belki cennet kadar teravetdar,
Fakat alude-i kelal kesel
Bir kenarnda mnharif, mufel
Bir hayatn fira-i uzletine, Ne dndm, bilir misin? u nine,
u sahi toprak en sonunda ... yazk,
Bunu benden mi duymalydn!.. ark
Ve bakmsz harab olup gidecek.
Ac eyler, H alO.k, fakat gerek !
Hani bir gn seninle Topkap 'dan
Geliyorduk; yol st bir meydan,
Bir nar grdk; enli, boylu, vakur
Bir aa; hi eilmemi, marur
Koca bir gvde; belki alt asr,
Belki ondan da fazla, dal gm, ar,
Kaygsz bir mr srp gelmi;
yle serpilmi, yle ykselmi,

1 60

HALUK'UN VEDA' I
Prens Fa ru k'a
Sirkeci 3 Eyl/ 1909

Sen tren, ben vapurda temkinli

Atlrken - sen sko illerinin
Sis/i, yamur/u, karl, buzlu, fakat
Erk ve ura, onur ve zgrlk
Dolu uygar ve gl kollarna;
Bense bir nazl Bosfor 'un khne,
Khne, avare, ilgisiz, bezgin,
Belki cennet kadar gzel, taze,
Fakat lgn, usandran, tketen
Bir kenarnda sapkn, aldanm
Bir hayatn garipsi iltesine, Ne dndm, bilir misin? u nine
u cmert toprak en sonunda ... yazk,
Bunu benden mi duymalydn!.. ark
Ve bakmsz harab olup gidecek,
Ac eyler, Haluk, fakat gerek!
Hani bir gn seninle Topkap 'dan
Geliyorduk; yol st bir meydan,
Bir nar grdk; enli, boylu, vakur
Bir aa, hi eilmemi, marur
Koca bir gvde; belki alt yzyl
Belki ondan da eski, dalgn, ar,
Kaygsz bir mr srp gelmi;
yle serpilmi, yle ykselmi,

161

Ki civarnda kubbeler, damlar

- Serteser seede-gir-i istifar Onu hayetle seyreder gibidir.
Duyulan hep onun menakbidir,
Grlen hep odur uzaklardan;
Fakat ayyka ser eken, uzanan
Bu mehabetli gvde rplak,
Ne yeil bir filiz, ne bir yaprak...
Kuruyor; ah, pek yazk! u derin
erha brnde belki bir hain
Baltann, bir gazaph yldrmn
Zehridir. .. Syle, ey nar, baro
Hangi odlarla yand? hangi siyah
Kurt iinden kemirdi? hasta, tebah,
Seni kim imdi balayp saracak?
Kim ifalar verip de kurtaracak?
u dnen kargalar banda senin,
Syle, bunlar mdr zehirleyenin?
Syle, ey muztarip vatan, bildir :
ektin hangi kanl seyyiedir? ..
*

Bu geit ite byle dar, mu'vec :

Ey etaretli yolcu, sen yr, ge.
Sen bu menbelde kalma, sra, atl,
Bir ziya karbam bul ve katl.
Gez, dola kainat- efkan,
- D aima nde, daima yukar! Pr-tehalk, hayat kuvvetten
Ne bulursan brakma : san' at, fen,

162

Ki civarnda kubbeler, damlar

- Sanki bir tvbe seedesinde yatp Onu korkuyla seyreder gibidir.
Duyulan hep onun hikayesidir,
Grlen hep odur uzaklardan;
Fakat ay yuk 'a ba eken, uzanan
yle grkemli gvde rplak,
Ne yeil bir filiz, ne bir yaprak...
Kuruyor; ah, pek yazk! u derin
Yara brnde belki bir hain
Baltann, bir hml ylldrmn
Zehridir... Syle, ey nar, barn
Hangi adlarla yand ? hangi siyah
Kurt iinden kemirdi? hasta, bozuk
Seni kim imdi balayp saracak?
Kim ifalar verip de kurtaracak?
u dnen kargalar banda senin,
Syle, bunlar mdr zehirleyenin ?
Syle, ey mustarip vatan, bildir :
ektiin hangi kanl bir iledir? ..
*

Bu geit ite byle dar, do/ak;

Ey gler yzl yolcu, sen, yr, ge.
Sen bu kmazda kalma, sra, atl,
Bir k kervannda yer bularak.
Gez, dola, gr dn 'ler evrenini
- Her zaman nde, her zaman yukar!
Canla bala, yaam ve g verecek
Ne bulursan tut al : bilim, sanat

163

 ' timad, i'tina, cesaret, mid,

Hepsi lazm bu yurda, hepsi mfid.
Bize bol bol ziya kucakla, getir :
Dmek, etraf grmemektendir.
*

Elveda, ey sevimli yolcu! gecen,

Gndzn daima yzn gibi en,
Ruh- safn kadar befi olsun;
Getin yer iek, emen dolsun ...
Elveda, ey erefli yolcu! hayat
Bir kar yol; fakat un, akabat
Onu her gn biraz bker, uzatr.. .
E y etaretli yolcu, gn ksadr,
Gece bazan mahf olur; lakin
Sen cesur ol, gayur ol, en sakin
Yolculuk uykudur. Byk kular
Yen ecek dalga, yok, kasrga arar.
*

te bir yol ki hep akl ve diken;

Geeceksin yarn bu yoldan sen ...
Geeceksin, ayaklarn yorgun,
Ellerin erha erha, barn hn,
Fakat alnn ak, yzn handan,
Gzlerin ufka feyz nur aktan
Bir tecelliye mncezip, meshur ...
Sen koarsn, o tayf- nranur
Yaklarken uzaklar; lgn
Bir tehalkle sen kucaklarsn,

164

Gven, istek, zen, cesaret, umut,

Hepsi lazm bu yurda, hepsi yarar.
Bize bol bol k kucakla, getir :
Dmek etraf grmemektendir.
*

Elveda, ey sevimli yolcu! gecen,

Gndzn her zaman yzn gibi en,
A r ruhun kadar gle olsun;
Getiin yer iek, imen dolsun...
Elveda, ey onurlu yolcu! hayat
Bir kar yol; fakat ynla olay
Onu her gn biraz bker, uzatr...
Ey gler yzl yolcu! gn ksadr,
Geceler bazan rktr; lakin
Sen alkan, yrekli ol, sakin
Yolculuk uykudur. Byk kular
Yenecek dalga, yok, kasrga arar.
*

Ite bir yol ki hep akl ve diken;

Geeceksin yarn bu yoldan sen...
Geeceksin ayaklarn yorgun,
Elierin para para, barn kan,
Fakat alnn ak, yzn glm,
Ufka bolluk, gnenme, nur aktan
Bir grntyle gzlerin byl...
Sen koarsn, l l o hayal
Yaklarken uzaklar; lgn
Bir atlmayla sen kucaklarsn,

1 65

O kaar; kollarn ak, meshf,

Atlrsn; o taa uzakta mahf
Bir dikenlikte gizlenir ve gler;
Sen koarsn, krk, ezik, muber,
Elierin erha erha, barn hn,
B sbtn tene, bsbtn yorgun.
Sen yorulduka yol uzar, artar;
al diler, ta artr, yrtar;
rpnr her dikende bir paran ...
Yine sen, pr-emel, nnde uan
O esiri hayali kapmak iin
Atlr, yrtlr ve inlersin.
Varsn usun, bugn deilse yarn
O senindir, mkedder olma sakn.
*

Koan elbet varr; den kalkar;

Kara tatan su damla damla akar,
Birikir, sonra bir gm gl olur;
Arayan hakk en sonunda bulur. . .
B unu hrmetle dinle; mazinin
Bu derin seslerinde bil ki senin
Btn ati-yi sakitin yayor.
Oku hep sernvit-i alemi, sor
B tn esrar stfasndan,
Sana, bak, nev'inin bakaasndan
Bahsederken beer ne anlatacak :
Yaamak hak, yaatmamak ... o da hak.
*

166

O kaar; kollarm ak, susam,

Atlrsn; o ta uzakta yaban
Bir dikenlikle giz/enir ve gler;
Sen koarsm krk, ezik, gcenik,
Elierin para para, barm kan
Bsbtn hrsl, bsbtn yorgun.
Sen yorulduka yol uzar, artar;
al di/er, ta artr, yrtar;
rpmr her dikende bir paran. ..
Yine sen, bin dilek, nnde uan
O esirden hayali kapmak iin
Atlr, yrtlr ve inlersin.
Varsm usun, bugn deilse yarn
O senindir, kederli olma sakn.
*

Koan elbet varr; den kalkar;

Kara tatan su damla damla akar,
Birikir, sonra bir gm gl olur;
A rayan hakk en sonunda bulur...
Bunu saygyla dinle; dnlerinin
Bu derin seslerinde bil ki senin
Tm o sessiz yarnlarn yayor.
Oku hep iiiemin de yazgsn,
Sor, btn ykselite srrndan,
Sana, bak, nevinin devamndan
Sz ederken adam ne anlatacak :
Yaamak hak, yaatmamak ... o da hak.
*

1 67

Adem eviad bkmam cidden

Ne ezilmek, ne hakk ezmekten.
Duymam hi bu ite yorgunluk :
Bir teekki, hemen tokat, yumruk.
Yumruk elvermemi, topuz vurmu;
Hak! diyen az tala susturmu.
O da kafi deil, bugn karalar
Ve denizler zehirli kumbaralar,
Bombalar, gllerle malamaL
Biraz aciz misin, zebun musun, al
Bir tokat, bir topuz, ya bir glle;
te hakkn ... fakat gzel belle :
Sen de bir gn, cihan bu, kendinden
Daha aciz biriyle istersen
Ayn dilden tekellm eylersin;
Sen de en gr beHigatinle sesin
kt , yettii kadar grler
Ve yakarsn ... Semada imekler,
Yldrmlarla ayn dersi verir:
11

11

Btn alem esir-i kuvvettir.

*

B una raz deil ukOl, elbet

Haktadr, haktr en byk kuvvet.
Dn snk titriyen bu phe yarn
Bir ma' a' hakikat ... Ey yarnn
nklab ordusunda arpacak
Kahraman, ren ite : kuvvet hak!
Ve bu dstOr elinde, bi-perva
Yr, dnyay fe theder bu liva.
=

168

A.dem eviad bkmam cidden

Ne ezilmek, ne hakk ezmekten,
Doymam hi bu ite yorgunluk :
Bir ikayet, hemen tokat, yumruk.
Yumruk elvermemi, topuz vurmu;
"Hak! " diyen az tala susturmu.
O da yetmi deil, bugn karalar
Ve denizler zehir/i kumbaralar,
Bombalar, gllelerle dopdolu hep.
Biraz aciz misin, zayf msn, al
Bir tokat, bir topuz, ya bir glle;
te hakkn ... fakat gzel belle :
Sen de bir gn, cihan bu, kendinden
Daha aciz biriyle istersen
Ayn dilden kelam edersin sen.
Sen de en gr belagatinle, sesin
kt, yettii kadar grler
Ve yakarsn ... Ki gkte imekler
Yldrmlarla ayn dersi verir :
Btn evren gcn oyuncadr.
*

Buna raz deil akl, elbet

Haktadr, haktr en byk kuvvet.
Dn snk titreyen bu phe yarn
Gz alan bir hakikat... Ey yarnn
nklap ordusunda arpacak
Kahraman, ren ite : kuvvet hak!
Ve bu ilken elinde, pervasz
Yr, dnyay fe theden bayrak.
=

169

Dne bir kerre bak : den, kalkan

Hep delilinde hakl; hakk yakan
Yine haktan alnma bir u' le;
Hakka ba kestiren klta bile
Parlayan hak ... Fakat senin klcn
Hakka syrlmasn, ya arplsn!
Beklerim bir zafer esasen ben
Klcndan ziyade kalbinden.
*

Ey Bizans'n rk, sukuut-ald

Kollarndan, pr-itiyak- suud
Synlan yolcu, bakma arkana hi;
Sen bir lahza etmesin tehyi
Onun ahlak solduran nazan.
- Daima nde, daima yukar !
te ferman- azn pervazn.
U git, efiak-i sun 'u i'cazn
Btn etbak- ariknda dola;
Feri ge, Ar atla, Sidre 'yi a;
Gr ne var maverada ibret-hiz,
'tila - ictira - reha-engiz . . .
Topla, frlat ne varsa, ta, ine,
u muhitin ser-i rehavetine.
O biraz belki canlanr, ve senin
Zahmetin, himmetin, ve fazln iin
Koyar elbet vatan, bu hasta nine
Bir scak bse terli nasiyene ! ..

1 70

Dne bir kerre bak : den, kalkan

Hakldr hep kantta; hakk yakan
Yine haktan alnma bir yalaza;
Hakka ba kestiren klta bile
Parlayan hak... Fakat senin klcn
Hakka syrlmasn, ya arplsn!
Beklerim bir zafer ben aslnda
Klcndan ziyade kalbinden.
*

Ey Bizans 'n rk, hemen decek

Kollarndan, ycelme akyla
S yrlan yolcu, bakma arkana hi;
Sana bir lahza vermesin heyecan
Onun ahlak solduran bak.
- Daima nde, daima yukar!
te ferman ykse/i gcnn.
U git artk, sanat, bilim gnn
O afak rengi katlarnda dola;
Alt ge, st atla, sidreyi a;
Gr ne var baka yerde ibretli,
Ve ycelten, yrek veren, yaratan. ..
Topla, frlat ne varsa, ta, ine,
u mulitin uyuk/ayan bana.
O biraz belki cantanr ve senin
Zahmetin, erdemin, alman iin
Koyar elbet vatan, bu hasta n ine
Terfi alnna bir scak pck...

171

HAYATA KARI BE E R
- Lanet bize ey hayat; sen masum ve mbeccelsin! -

Gr salarnda hep u baharn gneleri,

efkatli gzlerinde btn gk, btn deniz,
Bir ebr-i gonce-hize brnm ve muhteriz,
Lakin her itiyaka glen nazl bir peri ...
- Taa rabbimizle gkteki hengameden beri
B iz daima gnete siyah bir gz, en temiz
Vicdanda gizli bir leke fark etmek isteriz;
Asi biziz, biziz yine aki-i mfteri. Ey hsn-i mltefit, bize aldanma, biz deni
Bir ak- bi-sebat ile ifal eder seni,
fal eder, mlevves eder, sonra ne 'esiz
Bir an- sahvn oldu mu, levmeyleriz ... Sakn
ineinme kendi kendine, ilenme, ey kadn,
Mel 'n eden de biz seni tel 'in eden de biz!

1 72

HAYATA KARI NSANOGLU

- ilen bize ey yaam; sen susuz ve ycelsin i -

Gr salarnda hep u baharn gne/eri,

efkatli gzlerinde btn gk, btn deniz,
Bir gl biim bulutta sarnm, biraz tutuk,
Lakin her itiyaka glen nazl bir peri...
- Taa tanrmzla gkteki bir kavgadan beri
Biz daima gnete siyah bir gz, en temiz
Vicdanda gizli bir leke fark etmek isteriz;
Asi biziz, biziz yaknan iftirac da. 1

Ey ltfeden gzel, bize aldanma, biz rezil

Gelge bir akla hep seni batan kartrz,
Hep aldatr ve kirletir, en sonra neesiz
Dkn bir ann oldu mu bir oh deriz ... Sakn
ineinme kendi kendine, ilenme, ey kadn,
Melun eden de biz seni lanetleyen de biz.

1 73

DOGAN GNEE
Doacaktn ... Bu kalbimizde hafi,
Pek hafi bir mid-i bl-rengin
Pek belirsiz bir iltimaiydi.
Gecenin sayha-l vedaiydi
O sedalar ki dalarn berfin
Tepesinden inip derin, mahfi
Keler, glgelerde gizlenmi
Her teselllyi rktr, karr;
Ve bu kular kanatlarnda sakat
Bir cesaretle bekleirdi . Fakat
Gece .artk o !Dfteris ve ar
Gecenin glgesiydi; hep mthi;
Hep muharrip ve mfteris, lakin
Ne zlamnda eski hevl-i anlf,
Ne riyahnda eski nefha-i gl.
Belli bir gizli ihtiHic- fl,
Gizli bir ra 'e, bir hzal-i kesif...
te karnda titriyor, miskin !
Akbet ufk ald, sen dodun
B tn alayiinle; imdi feza
Seni alklyor, btn gzler
Sende, evkinle parlyor her yer;
Ve o karnda titriyor hala
Mfteris, mntakim, fakat solgun.

174

DOGAN GNEE
Doacaktn ... Bu kalbimizde sinik,
Pek sinik, rengi sakl bir umudun
Pek belirsiz ltsyd, snk.
Gecenin ayrl sedasyd,
O sedalar ki dalarn karl
Tepesinden inip derin, kuytu
Keler, glgelerde gizlenmi
Her teselfiyi rktr, karr;
Ve bu kular kanatlarnda sakat
Bir cesaretle bekleirdi. Fakat
Gece artk o aviayan ve ar,
Gecenin glgesiydi; hep korkun,
Hep ykan, kan dken, vuran, fakat
Ne ka ranf 'nda eski korkunluk,
Ne de rzgarlarnda dev soluu.
Belli bir gizli lme rpn,
Gizli bir rperi ve bitkinlik ...
te karnda titriyor, miskin!
Derken ufkun ald, sen dodun
O btn gsterilerinle; ve gk
Seni alklyor, btn gzler
Sende, evkinle parlyor her yer;
Ve o karnda titriyor hata
Kan dken, kin gden, fakat solgun.

1 75

HAKiKATN YILDIZI
Yegane filozofumuza

Pr-tehekkm soruyorlard : - Niin herkesten

Ayr durdun ? Ne iin istenilen, titreni len,
Koulan eyleri tahkir ederek, ineyerek
Alemin zddna, pr-in taab, bir meslek
htiyar etmee mecbur oldun?
Ne iin? Syle, tecerrdde ne lezzet buldun?
Neydi sevkeyleyen amalini beyhude yere
En etin yollara, en huk hain sadmelere?
Neydi ruhunda o illet ki muharri, mzmin?
Doruluk, hubb- hakikat m? Fakat sen delisin!
O skut etti; ve bir katre-i barid asabi
Bir tebessmde sinen girye gibi
Titreyip kald cebininde.
- Evet, sen delisin!
Btn insanlar aklsz, btn Hem miskin,
Btn efkar- beer kr de u dnyada gren,
Anlayan bir senin akln m? Neden syle, neden
Herkesin gittii yoldan saptn;
Herkesin ykt evham hakikat yaptn,
Tapyorsun?
O muannid, mtegaafil, bakyor,
Sanki bir heykel . ..

176

HAKi KATN YILDIZI

Biricik filoz ofumuza

Glerekten soruyorlard : - Niin herkesten

Ayr durdun? Ne iin istenilen, titrenilen,
Koulan eyleri tahkir ederek, ineyerek
Herkesin zddna, tatsz ve yoran bir meslek
Dnp semeye mecbur oldun?
Ne iin ? Syle, tekillikle ne lezzet buldun?
Yneten neydi senin gnln beyhude yere
En etin yollara, en kaskat, sert arpmalara?
Neydi ruhunda o illet ki onulmaz, kemirir?
Doruluk, gerei sevmek mi? Fakat sen delisin?
O cevap vermedi; bir damla souk ter asabi
Bir tebessmdeki yaiareasma
Titreyip kald ak alnnda.
- Evet, sen delisini
Btn insanlar aklsz, btn alem miskin,
Cmlenin fikri btn kr de u dnyada gren,
Anlayan bir senin akln m? Neden, syle, neden
Herkesin gittii yoldan saptn;
Herkesin ykt evham hakikat yaptn,
Tapyorsun?
O direnmi ve iitmez bakyor,
Sanki bir heykel...

177

- Evet, sen delisin, hem marur

Ve muzr bir delisin; haddini atn, artk
Seni imaz edemez, haznedemez insanlk ...
Ve btn kaafile talarla mcehhez, mahmfim,
Ettiler " hak! " diyerek hakka hcum.
Ona her darbe ifa, her ac sz bir mjde;
Talar indike szan kanlar o kudsi yzde
Bir kk nokta brakmt. .. Bakp zalimler
Dodu zannettiler alnnda beyaz bir ahter!

1 78

- Evet, sen delisin, hem marur

Ve muzr bir delisin; haddini atn, artk
Seni ho karlamaz, hazmedemez insanlk ...
Ve btn kafile talarla donanm, kzgn
Ettiler "hak! " diyerek hakka h cum.
Ona her vurma ifa, her ac sz bir mjde;
Talar indike szan kanlar o kutsal yzde
Bir kk nokta brakmt ... Bakp zalimler
Dodu zannettiler alnnda beyaz bir yldz!

179

CEZA-Yi MENSYYET
Unutulmak ... Yn yn tozlar,
Kller altnda muztarip, muztar
Beklemek, beklemek; souk, sarnit
Bir derinlikte ayn bir meyyit,
Ayn bir mstehase, bir maden,
Bir krk ta; hayr, bu eylerden
Daha manasz, adeta bir sis,
Bir duman, bir adem; fakat zl-his
Bir adem; bir adem, fakat yaayan,
arpnan, uraan, koan, arayan
Bir adem, bir hayat- mahrme.
Unutulmak O gavr-i me' me
Mstemir bir sukuut- mmidin
Sadme-i kaahiriyle in, in, in !
Sonra hep byle, hep sukuut ufl;
Mtemadl, mebbeden mehul.
Unutulmak O bir tahaccrdr,
Ki beraber, muhitimizde yrr.
...

...

1 80

UNUTULMA CEZASI
Unutulmak . . . Yn yn tozlar,
Kller altnda mustarip, mecbur
Beklemek, beklemek; souk, sessiz
Bir derinlikte, ayn bir cansz,
Ayn bir dipkalnt, bir maden,
Bir krk ta; hayr, bu eylerden
Daha anlamsz, adeta bir sis,
Bir duman, hi ve yok, fakat duygun
Yokluk; hi olmamak fakat yaayan,
rpnan, uraan, koan, arayan
Olmamak; bir yaantsz yaamak.
Unutulmak ... O bir uursuz dip;
Sregelmi umut ykntsnn
ldren vurmasyla in, in, in!
Sonra hep byle, hep d ve l;
Her zaman, hep, btn btn mehul,
Unutulmak ... O bir ta olmaktr,
Ki beraberce evremizde yrr.

181

GKTEN YERE
Birden btn harlts dehrin skt edip
Ykseldi bir seda-y mheykel; bu hatfi
Avaze-i mutantann aksiyle en hafi
Evtar- ihtisasa kadar ad mkterip,
Manzr muhtecip
Her ey derin derin
Sarsld bir dakika ... Sema pak cevherin
Me'alleriyle la-yetenahi ve pr-ebed
Bir ma'bed ihtiamn alm, o layuad
Gzlerle arz- hai'i seyreyliyor; zemin
- Lerzan admlariyle, olak koliariyle gah
Evhama, gah mide koan, daima tebah
Amalinin bakyye-i enkaaz- hann
Nev-hande bir emel gibi memnun kucaklayan
Skkan- zar hairinin bir hatar-nian
Abe karsndaki vaz'- hasann
Temsil eden hu- zeliliyle mbtehil,
Sergete, - bekliyordu . . .
Seda nce ses deil,
Bir kkreyiti sanki, huran zehre-ak
Bir tf-i lerzeriz-i tehevvr ki, anbean
Tedid-i igtizab ile, serpildi nagehan.
Balar eildi; frtnalar sindi; kalb-i hak
D urmu gib-i ydi; cevde knk bir kanat sesi,
Son kartaln sukuutu; bir insan iniltisi;
Birka bouk fslt; ve bir lcce-i skt ...
Yalnz o sylyordu, semavi haberlerin

182

GKTEN YERE
Birden btn harls dnyann susup
Ykseldi bir ulu ses; bir haberdardan gelen
Tantanal barn yanksyla en gizli
Duygu tellerine dek sevinli ve gaml,
Grnen ve grnmeyen
Her ey derin derin
Sarsld bir dakika... Gkyz saf ve mcevherden
Mealeleriyle ve bitmezlik/e dolu
Bir tapnak grkemini alm, o saysz
Gzlerle huu iindeki yeryuvarlan gzlyor; yeryz
- Titrek adm/aryla, olak kollaryla kah
Kuruntu/ara, kah umut/ara koan, boy 'na mahvalan
Emellerinin scak ykntlarndan arta kalan
Yeni am bir emel gibi memnun kucaklayan
akn ve ah vah iindeki sakinlerinin
Kargaalk karsndaki perian tavrn
Tam yanstan adice bir huu iinde yalvararak,
Afal/am, - bekliyordu...
Ses nce ses deil
Bir kkreyiti sanki, takn ve d koparan
Bir hiddetin titreyen yanks, ki gittike
Kzgnl artarak, serpildi anszn.
Balar eildi; frtnalar sindi; kalbi topran
Durmu gibiydi; gk boluunda krk bir kanat sesi,
Son kartaln dmesi, bir insan iniltisi;
Birka bouk fslt; ve bir susku engini...
Yalnz o sylyordu, gksel haberlerin

183

Tebli-i sermedisi ne has, i 'tiHi-karin

Bir nutk- bi-zeban ile :
" Hallak- la-yemfit,
" Fani beer, yolunda ezelden hazrlam
" Bir zirve-i reha. u semavata frlam
" Marfir u muhteem kuleler sence pek blend,
" Pek anh, pek stfide eserlerdir. Eskiden,
"Taa mehd-i hlkatinde, henz yerde srtnen
" Bir za'f- mahz iken yine sen byle hod-pesend
" Eflake trmanrdn : ok attn; kanat, balon
" Her vastayla umaa uratn; ite son
" Verzilerin de gsteriyor: kasdn i'tila,
" Her lahza i 'tila ve teceddd. Zaman zaman
" Dtn; ne ba, ne kol, ne kanat kald; nagehan
" Bir darbe-i cenah ile bir hamle, bir daha,
" Ykseldi nasiyen yine ulvi bulutlara .
"Faniyyetin ve gaayet-i aczinle kapkara
" Bir leyl-i itibahn iinden snk, alil
" Birka uay, rehber edip srr- hlkati
" Tahkiye yol bulan nazarn her hakikati
" Bir gn bedahaten grecektir. Ve bi-delil
" Artk yolunda gitrnee kaadirsin. Asuman
" Kaafi, de ham etti asrlarca imtihan.
" Her gn banda yldrm, alnnda zelzele,
" Mat ' On mteki yaadn; hep elem, hzn;
" Kandr btn sehayifi tarih-i mrnn!
" Hakim zeka ve tecrbe n artk gavaile.
" Ezdin banla talar , yendin denizleri;
"Tuttun elinle berk, o gurrende ejderi,
"Tuttun ve baladn; o senin imdi en muti ' ,

1 84

Her zamanki bildirisine zg, ycele yakn

Szsz bir konumayla :
"lmsz Yaradan,
,; lmcl insan, yolunda ezelden hazrlam,
"Bir kurtulu doruu. u gklere frlam
"Marur ve muhteem kuleler sence pek yce,
"Pek an/, pek vnl yapt/ardr. Eskiden,
" Yarat/mann daha beiindeyken, daha yerde srtnen
" Tam bir zayflkken sen yine byle bbrl
"Gklere trmanrdn : ok attn; kanat, balon
"Her arala umaa uratn; ite son
" Uralarn da gsteriyor : kas dn ykseli,
"Her dakika ykse/i ve yenilenmek. Zaman zaman
"Dtn; ne ba, ne kol, ne kanat kald; derken
" Bir kanat rpyla bir atlm, bir daha,
" Ykseldi alnn yine en yksek bulutlara.
"lmclln ve son kerte gszln/e kapkara
" Bir kuku karanlnn iinden snk, sakat
"Birka ndan klavuz tutup yaratl gizine
" Yaklamaya yol bulan bakn her hakikati
" Bir gn aka grecektir. Ve ncsz
"Artk yolunda gitmeye gcn yeter. Gkler
" Yeter, deham yzyllarcadr snad,
" Her gn bamda yldrm, alnnda ze/zele,
"Knanm ve yaknm yaadn; hep ac, hep hzn;
"Kandr btn sayfalar yaam tarihinin!
"Zekan, denemen egemen artk belalara.
"Ez din ban la talar, yendin denizleri;
" Tuttun elin/e imei, grleyen o ejderi,
" Tuttun ve ba/adn; o senin imdi en uysal,

1 85

11

En canl aletin; odur ilkaa-y ruh eden

Ebah- mmkinata senin kudretinle, sen
B i-p he kendi kendine bir alem-i be di,
" B ir alem-i un bedayisin ... Ey hayat,
Ey ruh-i kainat,
"Takdis edin : beer
"Takdise mstehaktr; odur rabb- hayr er,
" Rabb- mmkinat ! "
ll

11

11

1 86

" En canl bir gerecin; odur ruhu frlatan

" Olanakta her cesede senin erkin/e, sen
"Hi phe yok, kendi kendine birok gzel acun
"Bir olaylar ve gzellikler dnyassn... Ey yaam,
"Ey ruhu evrenin,
" Kutsayn : nsan
" Kutsanmay hak etmitir; odur tanrs iyiliin, ktln,
" Tanrs olanaklarn! "

1 87

III
YAGMA SOFRASI

HAN-I YAMA
B u sofrack efendiler, - k i iltikaama muntazr
Huzfirunuzda titriyor - u milletin hayatdr;
u milletin ki muztarip, u milletin ki muhtazr!
Fakat sakn ekinmeyin, yiyin, yutun hapr hapr. ..
Yiyin, efendiler, yiyin; bu han- itiha sizin ;
Doyunca, tksrnca, atlayncaya kadar yiyin!
Efendiler, pek asnz, bu ehrenizde bellidir;
Yiyin, yemezseniz bugn yarn kalr m, kim bilir?
u nadi-i niam, bakn, kudfimunuzla mftehir!
Bu hakkdr gazanzn, evet, o hak da elde bir. ..
Yiyin, efendiler, yiyin; bu han- zi-safa sizin;
Doyunca, tksrnca, atlayncaya kadar yiyin!
Btn bu nazl beylerin ne varsa ortalkta say :
Haseb, neseb, eref, ataf, oyun, dn, konak, saray.
B tn sizin, efendiler, konak, saray, gelin, alay;
B tn sizin, btn sizin, hazr hazr, kolay kolay ...
Yiyin, efendiler, yiyin; bu han- itiha sizin;
Doyunca, tksrnca, atlayncaya kadar yiyin !
B ykln biraz ar d a olsa hazm yok zarar,
Gurur-i ihtiam var, srr-i intikaam var,
Bu sofra iltifatnzdan ite ab tab umar.
Sizin u ba, beyin, cier, btn u kanl lokmalar. ..

1 90

Y AMA SOFRASI
Bu sofrack efendiler, - ki yenmek zre tam hazr
Huzurunuzda titriyor - u milletin hayatdr;
u milletin ki mustarip ve lmede ar ar.
Fakat sakn ekinmeyin, yiyin, yutun hapr hapr...
Yiyin efendiler, yiyin, bu yerde itiha sizin;
Doyunca, tksmnca, atlayncaya kadar yiyin!
Efendiler, pek asnz, bu ehrenizde bellidir;
Yiyin, yemezseniz bugn yarn kalr m, kim bilir?
Besinierin u toplumu buyurman zla ykselir!
Bu hakkdr gazanzn, evet, o hak ta elde bir...
Yiyin, efendiler, yiyin; bu sofrada safa sizin;
Doyunca, tksrnca, atlayncaya kadar yiyin!
Btn bu nazl bey/erin ne varsa ortalkta say :
Soyu, sopu, eref ve an, oyun, dn, konak, saray.
Btn sizin, efendiler, konak, saray, gelin, alay;
Btn sizin, btn sizin, hazr hazr, kolay kolay ...
Yiyin, efendiler, yiyin, bu yerde itiha sizin;
Doyunca, tksrnca, atlayncaya kadar yiyin.
Bykln biraz ar da olsa hazm yok zarar,
Gururu var bu grkemin, c almann sevinci var.
Bu sofra iltifatnzdan ite mutluluk umar.
Sizin u ba, beyin, cier, btn u kanl lokmalar...

191

Yiyin, efendiler, yiyin, bu han- can-feza sizin;

Doyunca, tksrnca, atlayncaya kadar yiyin !
Verir zavall memleket, verir ne varsa : malini,
Vcudunu, hayatn, midini , hayalini,
Btn fera- halini, olanca evk- halini,
Hemen yutun, dnmeyin haramm, helalini ...
Yiyin, efendiler, yiyin, bu han- itiha sizin;
Doyunca, tksrnca, atlayncaya kadar yiyin !
Bu barnann gelir sonu, kaptro gider ayak !
Yarn bakarsnz sner bugn trdyan ocak !
Bugn ki mi'deler kavi, bugn ki orbalar scak,
Attrn, tktrn kap kap, anak anak ...
Yiyin, efendiler, yiyin; bu han- pr-neva sizin;
Doyunca, tksrnca, atlayncaya kadar yiyin!

192

Yiyin, efendiler, yiyin, bu can katan masa sizin;

Doyunca, tksrnca, atlayncaya kadar yiyin!
Verir zavall memleket, verir ne varsa : maln,
Vcudunu, hayatn, midini, hayalini,
Btn gnl sevincini, olanca rahat halini.
Hemen yutun, dnmeyin haramn, helalini...
Yiyin, efendiler, yiyin, bu yerde itiha sizin;
Doyunca, tksrnca, atlayncaya kadar yiyin!
Bu harmamn gelir sonu, kaprn gider ayak!
Yarn bakarsnz sner bugn trdyan ocak!
Bugn ki mideler diri, bugn ki orbalar scak,
A ttrn, tkrn kap kap, anak anak...
Yiyin, efendiler, yiyin, bu sofrada gda sizin;
Doyunca, tksrnca, atlayncaya kadar yiyin!

193

1
1

1
1

1
1

1
1

1
1

1
1

1
1

1
1


'-""-._....,.
..
.,

IV

ESKi TARH

TARiH-i KADIM
Beerin khne sergzetinden
Bize efsaneler terennm eden,
Bizi aba-i bi-vcdumuzun
Cevf-i mazide bir siyah ve uzun
Gece tekil eden hayatndan
Ninniler ihtira edip uyutan;
Bize en doru, en gzel rnek
Diye evvel zaman gstererek
Gelecek gnlerin geen geceden
Fark yok, hkm yok zehab veren;
Ve cebininde alt bin yllk
Buruuklarla pheler kark;
Seri maziye, yani r' yaya,
Pay ati denen heylaya
Srnen heykel-i kadid ... Onu gah
Durdurup manzarmda, bi-ikrah
Sorarm eski hatratndan;
O biraz feylesof, biraz srtlan,
Ve btn glzatiyle bir hortlak,
Leyl-i nisyan- kabri yoklyarak
Muhtenik, pasl bir telakatle
B ana balar birer birer nakle
Mtevali u 'n-i edvar :
Hep felaket, elem yntlar!
Ne zaman gese bir ketibe-i an
Daima reh-gzara htln-efan
Bir bulut saye-bar olur; mutlak
B ata, en bata kanl bir bayrak;

1 96

ESKi TAR H
Kiinin khne macerasndan
Bize efsaneler dz p okuyan,
Bizi artk yok olmu ecdadn
Gemi altnda bir siyah ve uzun
Gece tekil eden hayatndan
Nice bin ninni uydurup uyutan;
Bize en doru, en gzel rnek
Diye evvel zaman gstererek
Gelecek gnlerin geen geceden
Fark yok, hkm yok sans veren;
Ve de alnnda alt bin yllk
Buruuklarla kukular kark;
Ba gemite, yani d/erde,
Ve aya ' Yarn adl karmaada
Uzanan yontu iskelet... Onu kah
Durdurup gz nmde, irenerek
Sorarm eski hatratndan;
O biraz feylesof, biraz srt/an,
Kaba irkinfiiyle bir hortlak
Unutu adl kab ri yoklayarak
Hrlayan, pas/ bir konumayla
Bana balar birer birer demeye
alarn srgiden olaylarn :
Hep felaket ve dert yntlar!
Ne zaman gese an/ bir ordu
Hep mi hep yol boyunca kan sac
Bir bulut ykselir yrr; mutlak
Bata, en bata kanl bir bayrak,

1 97

Onu bir kanl ta eder ta' kip,

Sonra hnin vesail-i tahrip :
Mzrak, yay, kl, topuz, balta,
Mancnk, top, sapan, tfek ... arada
Kanl amirleriyle cnd-i vegaa;
Sonra artk alay alay sera ...
Mutlakaa bir muzaffer, on malb;
ineyen hakl, inenen ma'yub;
Kahra alk, gurura secde; kerem
Za'f zilletle daima tev 'em;
Doruluk dilde yok, dudaklarda;
Hayr ayaklarda, er kucaklarda.
Bir hakikat : hakikat-i zenir;
Bir belagat : belagat-i emlr;
Hak kavinin, demek eririndir;
En cell hikmet : ezmeyen ezilir!
Her eref yapma, her saadet pi;
Her eyin ibtidas, ahn hi;
Din ehit ister, asuman kurban;
Her zaman, her tarafta kan, kan, kan ! ..
Syler, inler, sayklar; elhasl
Beerin anlatr, ne yolda, nasl
Bu sakaarnetti mr srdn;
Grrro kanlarn kprdn
O kadidin o dilek aznda.
Sesinin ka'r- ihtizaznda
yle mthi bir in'ikas- enln
iitir, yle titrerim ki, zemin
Sanrm Ierzegir-i nefrindir ...
ndir, ey maler-i cidal, indir
Perdeler sahne-i fecaatine,

1 98

Kanl bir ta hemen peinde onun,

Sonra bin trl ldren ara; ok
Mzrak, yay, kl, topuz, balta,
Mancnk, top, sapan, tfek... arada
Kanl babularyla askerler;
Sonra artk alay alay tutsak. ..
Mutlaka bir yenen ve on yenilen;
ineyen hakl, inenen sulu;
Zulme alk, gurura secde; ba
Hep zayflk ve alalla ikiz;
Doruluk kalpte yok, dudaklarda;
Hayr ayak/arda, er kucak/arda.
Bir hakikat : esir hakikatidir;
Bir konuma : kl konumasdr;
Hak, o hep g/nn, demek, ktnn;
En ak zsz : ezmeyen ezilir;
Her onur yapma, mutluluklar pi;
Her eyin bayeriyle sonyeri hi.
Din ehid ister ille, gk kurban;
Her zaman, her tarafta kan, kan, kan!..
Syler, in/er, sayk/ar; en ksas
nsann anlatr ne yolda, nasl
Bu bozuk, hasta mr srdn;
Grrm kanlarn kprdn
O kadidin o di/ek aznda.
Sesinin titreyen derinfi 'nde
yle korkun bir inleyi var ki
itir yle titrerim ki bir an
Yer i/enmeyie titriyor sanrm...
Perde ek, ey sava denen maher,
Perdeler ek ack/ sahnene ki

1 99

Snsn artk bu atein fitne;

Hele sen, ey karlid-i an' ane-h ah,
Yetiir izdiin hutfit- siyah.
Biz sabah isteriz, sabah; o uzun
Geceler naimine hayr olsun.
Kimsin ey glge, sen ki mest-i harab
Ediyorsun zalama doru itab?
Kanl bir eyle oynam gibisin;
Belli, hem-nev'inin muharribisin.
Kahramanlk ... Esas kan, vahet;
Beldeler ine, ordular mahv et;
Kes, kopar, kr, srkle, ez, yak, yk;
Ne " aman! " bil, ne " ah " iit, ne " yazk ! " ;
Getiin yer lm, elem dolsun;
Ne bir evlek ekin, ne ot, ne yosun;
Snsn evler, srnsn aileler;
Kalmasn hrpalanmadk bir yer
Her ocak benzesin mezar tana;
Damlar insin yetimlerin bana...
Bu ne vicdan-gdaz enia, ne ar;
Yere ge satvetinle, ey serdar;
Her zafer bir harabe, bir medfen;
Ey cihangir, utan u makbereden
Devril, ey khne taht- istiklal !
Zir-i kalrnda inliyor ensal;
Paralan, ey ikeste-fer iklil!
u ynlarla ihtiyac- sefil
Hep senin, ite hep senin eserin;
Gzyandan yaplma indierin
Grsen artk nasl yosunlanm ...
Size mazi ne hisle aldanm

200

Snsn artk bu fitneler, bu ate;

Hele sen, ey alkn iskelet ey,
Yetiir izdiin siyah izgi.
Biz sabah isteriz, sabah; o uzun
Geceler uykular'na hayrolsun.
Kimsin ey glge, sen ki mest, acdan,
Kouyarsun karanla doru?
Kanl bir eyle oynam gibisin;
Belli trda krp geirmisin.
Kahraman/k... Temelde kan, vahet,'
Beldeler ine, ordular mahvet;
Kes, kopar, kr, srkle, ez, yak, yk;
Ne "aman! " bil, ne "ah " iit, ne "yazk! "
Getiin yer lm, elem dolsun;
Ne bir ev/ek ekin, ne ot, ne yosun;
Snsn ev/er, srnsn aileler;
Kalmasn hrpalanmadk bir yer;
Her ocak benzesin mezar tana;
Damlar insin yetimlerin bana . . .
B u ne vicdan yakan utanmaz/k;
Yere ge tm gcnle ey babu!
Her zafer bir yknt, hepsi mezar;
Ey, cihangir, utan u gmtlkten :
Devri/ ey khne taht ba'mszl 'n;
Baskn altnda inliyor soy/ar;
Para/an, ey snk parltl ta!
u ynlarta ihtiyacklar
Hep senin, ite hep senin eserin;
Gzyandan yaplma inci/erin
Grsen artk nasl yosun/anm ...
Size gemi ne his/e aldanm

201

Bilsem? Ey kargalar, ki akil-i hOn,

Her karanlk sizinledir mehOn;
Fikre artk yeter tahakkmnz;
Yaanr pek gzel tagallpsz.
Sizi tarih eder himaye, gidin,
- Gece hem-razdr hayadidin. Ve o matmOre-i tebaide
Boulun ... te en gzel mjde
Bir tasavvur dhOr-i atiyeye;
te hrriyet-i hakikiyye :
Ne muharip, ne harb istila;
Ne tasallut, ne saltanat, ne ekaa,
Ne ikayet, ne zulm istibdad;
Ben benim, sen de sen; ne rab, ne ibad!
O zaman, ey kadid-i nahnaha-kar,
imdi cenk, ihtilal, uhOd, efsar. . .
Diye saydklarn kalr mehOl
Birer u'cObe, ya hikaye-i gOL
Yrtlr, ey kitab- khne, yarn
Medfen-i fikr olan sahifalarn.
B unu kimden fakat mid edelim,
Bu azim inklab- bilkati kim,
Hangi kuvvet taahhd eyleyecek?
Sahib-i kainat... Evet, gerek,
Sahib-i kainat olan ceberOt,
O takarrb-iken likaa-y samOt,
O fakat asl hep bu kavgalarn . ..
Ey sema, ey syOl-i a'sarn
- imdi mestane bir srfid-i heves;
imdi zindan-girifte bir kuru ses;
imdi muhrik, ya Oh bir nakarat;
ll

ll

202

Bilsem ? Ey kargalar, ki kanla doyar,

Her karanlk sizinle dopdoludur;
Fikre artk yeter bu saldzrznz;
Zorbalksz da pek gzel yaanr.
Sizi tarih korur, gidin, defolun,
- Gece haydutlarn gizemdadr.
O vnmek mezarlnda, gidin
Bou/un. .. te en gzel mutu
Gelecek alar zre bir tasar;
te gerek ve tam bir zgrlk :
Ne sava, ne saldr, ne sava;
Ne satamak, ne saltanat, ne apul,
Ne yakznmak, ne zorba/k, ne zulm;
Ben benim, sen de sen; ne tanr, ne kul!
O zaman ey hrlt sesli kadit,
imdi "cenk, ihtilal ve pakt ve sefer.
Diye saydklarm kalr mehul
Birer ucube, gulyaban masa/.
Yrtlr, ey zk kitap, yarm
Dnler mezar sayfa/arn.
Bunu kimden fakat, nasl umalm
Bu doal inklab kim, kimler,
Hangi gler kp da salayacak?
Evrenin lss ... Ah, evet, gerek,
Evrenin Jss; ol ycel, ulu g,
O konumaz, o yaklalmaz yz,
O fakat asl hep bu kavga/arn ...
Ve sen ey gk, asrlarn selinin
- imdi sarhoa bir hafif ark;
imdi zindan iinde bir kuru ses;
imdi bir en, ya bir hazin nakarat;
-

.. n

203

Bir geni 11 ooh! bir derin " Heyhat ! " ;

Bir dua, bir kaslde; imdi halim,
imdi serke bir ihtizaz- neslm,
imdi bir ekve-i garlbane,
imdi bir levm-i na-iklbane;
imdi bir lerze, name-1 nakus,
imdi bir sayha-i nakaare v kus;
imdi aczin skt-i giryan;
imdi kalrn sahil-i kran;
imdi bir hutbe-i cezil veciz,
imdi ermende bir niyaz- mariz;
imdi bir hande, imdi bir hafakan;
imdi dehetli bir grive olan Mtelatim tevelvlatiyle
nleyen kubbe-1 tehi! syle! ..
Syle, sen her sedaya ma' kessi n,
u heyahay iinde hangi sesin
Aksi - fevknde i'tila fermd
Olan - eyvan- Kibriyaya su'd
Edebilmi? Ve syle, hangi dua
Mstecab olmu? .. ey lah- sema!
Seni aba- din olanlardan
Dinledm : " Bi-ebih bi-noksan
Hayy kayyum kaabir mteal,
Bast-ur-rzk, vahib-l-amal,
Kaahir mntakim, alim hablr,
Zahir batn semi' basir,
Mstemendane sahib nasr,
Zat her yerde hazr nazr ...
Diye vasf eyliyorlar. En parlak
Sfatn La erike le h ken, bak,
ll ,

ll

ll

204

Bir geni "Oooh! ", bir derin "Eyvah! ";

Bir dua, bir kaside; imdi hafif,
imdi sert bir esinti titreimi;
imdi bir szlan garibanca;
imdi bir beddua sabrszca;
imdi bir titreim, an ezgi/eri,
imdi nekkare, kus grltleri;
imdi aczin o alayan susuu,
imdi zulmn krle kinemesi;
imdi bir hutbe, der/i toplu, seik,
imdi bir ya/var, utanga, lk;
imdi bir glme, imdi bir hafakan;
imdi dehetli bir rma olan Hzla arp grltsyle dolup
nleyen kubbe, bo yuvar, syle,
Syle, her ses seninle yanklanr
u heyahey iinde hangi sesin
Aksi - stnde ykse/i ferman olan - Tanr katlarnda kabul
Buyurulmu? Ve syle hangi dua
Ki onanm? Sen ey gn alab!
Seni her dinde en erenlerden
Dinledim : "Benzeri ve eksii yok
Kendi kendinde var ve gl, yce,
Rzk veren hem dilek balayc,
Oc alan, kahreden, bilen ve duyan
Tm ne var i ve d gren, iiten,
Dertliler sahibi ve yardmc
Kendi her yerde var ve grmekte... "
Diyerek anlatr/ar. En parlak
Sfatn " Yoktur Ortan "ken, bak,

205

u bataklkta ka erlkin var :

Hepsi kayyum kaadir kahhar,
Hepsinin ll La erike le h 11 sfat,
Hepsinin emr nehyi, saltanat,
Hepsinin bir sipihr-i ilham,
Hepsinin mihri, mah, ecram,
Hepsinin bir hata-y mescfidu,
Hepsinin bir bihit-i mev' fidu,
Hepsinin bir vcudu, bir ademi,
Hepsinin bir nebi-yi muhteremi,
Hepsinin cennetinde hfiriler,
Hepsinin tu'me-i cahimi beer;
Hepsi halkndan istiyor, makhfir
ki bklm bir inkyad- sabfir.. .
Ben k i hepsinden itibah ederim,
Kime sorsam, diyor ki : ll Yok haberim. "
Kim bilir? belki hepsi vehmiyyat,
Belki aldanmak ihtiyac- hayat;
Kim bilir? belki hepsi doru da, ben
Bi-haber kendi sehv-i hissimden,
Van yok bilmek istedim, yoku var.
tibah ... te thmetim! Ne zarar?
phe bir nfira doru komaktr,
Hakk tenvir ukl iin haktr.
Kim bilir, belki bir adem mevcut,
Belki ukba da var; fakat bu vcud
Sun'u olmakla sani'-i ebedin
Neye olsun esiri bin derdin?
Ne iin yoktan eyleyip icad
Vermek ancak zevale isti dad?
Kim bilir, belki asldr toprak;
'

206

u bataklkta ortan pek ok :

Hepsi kendinde gl, canl, yce,
Hepsinin " Yoktur Ortan " sfat,
Hepsinin erki, buyruu, yasa,
Hepsinin ilham alacak bir g,
Hepsinin ay, gne ve yldz var,
Hepsinin bir de secde gizlilii,
Hepsinin va 'dedi/en cenneti hem,
Hepsinin bir vcudu, bir lm,
Hepsinin bir sayn da yalvac var
Hepsinin cennetinde huriler,
Ve cehennem azklar insan;
Hepsi halkndan istiyor, ezgin
kibklm, sabrl uysallk...
Ben ki, hepsinden irkilir adamm,
Kime sorsam, diyor ki : " Yok haberim. "
Kim bilir? belki hepsi bir kuku,
Belki aldanma bir yaam gereci;
Kim bilir? belki hepsi doru da ben
Bihaber kendi his yanlgmdan
Var yok bilmek istedim, yoku var.
phe ... Tek, ite tek suum! Ne zarar?
phe bir nura doru komaktr,
Hakk aydn/at us 'un hakk.
Kim bilir? belki bir adem vardr,
Belki ahret de var; fakat bu vcut
i olmakla lmeyen bir elin
Niye olsun esiri bin derdin?
Ne iin yoktan eyleyip icat
Vermek ancak yok olmaya yetenek,
Kim bilir? belki asldr toprak;

207

Onu bir muztarip amur yapmak

- Ki mesamat kanla, yata dolu
Hangi hain tesadfn ii bu?
Bunu bir Hahk irtikab etmez,
Halk eden mahveder, harab etmez.
te en zorlu hasmn, ey Hallak,
Seni karnda eyleyen ihnak;
Bize vaktiyle zehr-i gayzndan
Verdiin cr'adr, odur bu ylan.
Bileceksin bu hasn elbet sen :
phe . . . En zalim, en kavi dmen;
Bize en mufilane tasiitin
Yahut en gaafilane talitin
O bugn - hud'a, eytanet, iva,
Seni mlknden eyliyor icla,
flyor ma'bedinde me 'alini,
Kryor elleriyle heykelini;
Ve, btn kudretinle sen, meflO.c,
Dyorsun ... Ne i n 'idam- brO.c,
Ne sevaik, ne bir hbO.b-i jiyan,
Ne cehennemlerinde bir galeyan,
Ne nazarlar babiri mateminin,
Ne kulaklarda bir tanin-i hazin ...
Kapsa bir zerre cism-i hlkatten
Duyulur bir tazallm olsun; sen
Gyarsun da ar ferinle,
Yok tabiatte bir inilt bile;
Bil' akis her tarafta " kah kah " lar;
Kizbe yalnz riya ve humk alar.

208

Onu bir mustarip amur yapmak

- Ve gzekler ki, kanla, yala dolu
Hangi hain tesadfn ii bu?
Bunu bir Tanr ilemez, nk
Yaradan yok eder, harap etmez!
te en zorlu hasmn, ey Tanr,
Seni karnda durduran ve boan
Bize vaktiyle fke zehrinden
Verdiin bir yudum, odur bu ylan.
Bileceksin bu hasm elbet sen:
Kuku ... En kanl, en de gl yavu;
Bizi en aldatan satatrman,
Ya da en safca bir yanltman, o;
O bugn - hile, sap k, eytanlk Seni yurdun yuvandan etmekte,
flyor tapnanda meateni,
Kryor elleriyle heykelini;
Ve btn glerin/e sen, felli,
Dyorsun ... Ne burlar inmekte,
Bak, ne imek, ne kkreyen bir yel,
Ne cehennemlerinde bir tama,
Ne baklarda bir haber yastan,
Ne kulaklarda bir hazin n/am ...
Kopsa bir para, kul vcudundan
Duyulur bir yaknma olsun; sen
Gyarsun gn, yerin/e de, bak,
Yok tabiatta bir inilti bile;
Tersine, her tarafta "kah kah "lar;
Yalana ahmakla hilekar alar.

209

NDEKLER

KlRlK SAZ' DAN

Kimseden bir fayda ummam ben, dilenmem kol kanat
Okuyucularma
Sha -ve Pervin
Nesrin
Hasta ocuk
Ramazan Sadakas
Resim Yaparken
Kendi Kendime
Kaan Uyku
kszlm
Yaadka
Vcudun Gayyas
Akam
Ufuk ve Hilal
Yamur
B alklar
Fener
Zerrite
lnceyedek
Sen Olmasan
Birlikte
Veda Gecesi
Geici Bir Ayrlktan Sonra
Skn inde
iirimin Perisine
21 1

9
11
13
31
37
43
45
47
49
51
53
55
57
59
61
65
67
69
73
75
77
79
81
83
87

Rastlant
kinci Rastlant
Son Rastlant
Ey Uyku
Yeil Yurt
Mavi Deniz
HalCk 'un Bayram
Yine Haluk
Yarn
Yaama k in
Kutba Doru
Para ve Ya am
Son Name
izler
Dn Gece
Sabah Olursa
Gemi . . . Gelecek
Sis
Gerial
Mart
Nisan
Ocak
Ayrimam
Senin Yerinde

89
91
93
95
97
99
1 01
1 03
1 05
1 07
1 09
lll

1 13
1 15
1 17
121
1 23
1 25
131
1 35
1 37
1 39
1 41
1 43

II

HALUK'UN D EFfER 'NDEN

Bir Resim nnde
Deprem
Donanma
Devenin Ba
Promete
HalCk ' un Veda'
Hayata Kar nsanolu

1 47
1 49
151
1 57
1 59
1 61
1 73

212

Doan Gnee
Hakikatn Yldz
Unututma Cezas
Gkten Yere

175
177
181
183

III
Y AGMA SOFRASI
Y ana Sofras

191

IV
ESKi TARH
Eski Tarih

197

2 13

K l R l K SAZ
"Fikret'ln eserinden alnabilecek en gzel ders onun
ferdi bir meiAiden byk bir insanlk midine doru
eltldlr. Bu gei,in bykl onun hayatn bir nevi
yktek ve be'er
i bir tecrbe haline getirir.
-Ahmet Hamdi Tanpnar
Turk finnn gem gem en byk ustalarnd<n Tevfk
Fkratn (18671915) 1eM ada rmzn buyuk br
ustas Ahmet Muhp Oranasn (19091980) Turkesyte
11.1nan bu yapt mutlu bir bulunn urunodur. Tevfk Fk
rern Rbabt kesle. Halik'un Deften adl yapllarndan
se1mtt lee "HAn Ya!)ma" le "Tanh Kadim"n ekfen
mesiyle oluan kitapta sol sayfalara nrlenn Osmanlcala
n, ta0 sayfalara Ise Turkelen konmutur.