You are on page 1of 647

T.C.

Cumhuriyet niversitesi
Sosyal Bilimler Enstits
slam Tarihi ve Sanatlar Anabilim Dal
Trk slam Edebiyat Bilim Dal

TUHFE- NL METN VE MUHTEV II. CLT s. 468-734

Fatma ZDEMR

Yksek Lisans Tezi

Tez Danman
Do. Dr. Alim YILDIZ

SVAS
Haziran- 2011

TUHFE- NL METN VE MUHTEVA II. CLT s. 468-734

Fatma ZDEMR

Cumhuriyet niversitesi
Sosyal Bilimler Enstits

Lisansst Eitim, retim ve Snav Ynetmeliinin slam Tarihi ve


Sanatlar Anabilim Dal Trk slam Edebiyat Bilim Dal in ngrd

YKSEK LSANS TEZ


Olarak Hazrlanmtr

SVAS
Haziran-2011

KABUL VE ONAY
Fatma ZDEMRin hazrlam olduu Tuhfe-i Nil Metin Muhteva II. cilt s. 468734 balkl bu alma 09.05.2011 tarihinde yaplan savunma snav sonucunda baarl
bulunarak jrimiz tarafndan, slam Tarihi ve Sanatlar Anabilim Dal, Trk slam
Edebiyat Bilim Dalnda yksek lisans tezi olarak kabul edilmitir.

Prof. Dr. Ali AKSU

_____________

Prof. Dr. nal KILI

_____________

Do. Dr. Alim YILDIZ (Danman)

_____________

Bu tez almas 09/06/2011 tarihinde Enstit Ynetim Kurulu tarafndan belirlenen ve


yukardaki imzalar bulunan jri yeleri tarafndan kabul grmtr.

././2011
Prof. Dr. Mehmet ARSLAN
Enstit Mdr

ZET
ZDEMR, Fatma; Tuhfe-i Nil Metin Muhtev II. cilt sayfa 468-734, Yksek
Lisans Tezi, Sivas 2011.
Tuhfe-i Nil, Trk Edebiyatndaki tezkirecilik geleneinin XX. yzyldaki son ve
nemli rneklerinden birisidir.Tuhfe-i Nilnin mellifi olan Mehmet Nil Tuman, eserini
uara tezkireleri bata olmak zere 75 farkl kaynaktan yararlanarak hazrlamtr.
Mehmet Nl Tuman, airlerin ksa biyografilerini alfabetik sra ile vermitir. Tuhfe-i
Nildeki baz airlerin adlar hibir kaynak eserde gememektedir. Mehmet Nil Tuman,
bu airleri, ktphanelerde bulunan dvnlarn inceleyerek belirlemi ve eserine
eklemitir. Biyografilerde zellikle irlerin ad, lakap ve mahlaslarn, meslek ve
grevlerini, eserlerini, doum-vefat trhlerini ve yerlerini belirtmitir. Kaynaklarda
raslad yanl bilgiler var ise bunlar tashh yoluna gitmitir. irlerin iirlerinden rnekler
vererek, irlerle ilgili ald kaynaklar cilt ve sayfa numaras vererek belirtmitir. Bylece
bu sahada aratrma yapacak kiilere nemli bir kolaylk salamtr.
En geni basmnn iki cilt halinde Cemal Kurnaz ve Mustafa Tat tarafndan
2001 ylnda tpk basm olarak yayna sunulmu olan Tuhfe-i Nilnin I. cildi Havva
Kocaaslan ve Mihrican Odaba tarafndan transkribe edilip metin muhtev ynnden
incelenmitir. Bu almada ise

nceki almalara paralel bir alma izlenmitir.

Tuhfenin II. cildinin 468-734 sayfalar transkribe edilerek; 1147 ir metin ve muhtev
ynnden incelenmitir. Genel olarak iki ana blmden oluan almann; birinci
blmnde irler, doum yerleri, yaam olduklar yzyl ve mesleklerine gre tasnf
edilmitir. kinci blmde ise; transkribize edilmi metin, sonu ve bibliyografya
bulunmaktadr.
Anahtar Kelimeler: iir, hayat, ir, trh, mahlas, mehur, divan

ABSTRACT
ZDEMR, Fatma; Tuhfe-i Naili Text Content II. issue page 468-734, Master Thesis, Sivas
2011.
Tuhfe-i Naili is one of the last and important example of traditional biography in Turkish
literature in the XX. Century. Mehmet Nail Tuman, writer of the Tuhfe-i Naili, prepared his
literary, poets biography at first position, by taking advantage of 75 different source.
Mehmet Nail Tuman gives the poets short biography in alphabetical sequence. Some of
the poets names in the Tuhfe-i Naili dont take place in any literary work. Mehmet Nail
Tuman designated and added these names to his work by examining Divans in the
library. In the biographies, he especially stated poets names, nicknames and
appellations, jobs and duties, literaries, places and dates of birth-death. If he finds any
mistakes in the resources, he tried to emendate them. Sampling poets poem, He stated
resources, about writers, by giving pageand print number. Thanks to this, he makes
things easier to people who will research.
First issue of the Tuhfe-i Naili, published the largest facsimile edition by Mustafa
Tat and Cemal Kurnaz in two issue in 2001, was transcriptased and examined in
aspects of text contest by Havva Kocaaslan and Mihrican Odaba in 1999. In this study,
a parallel study is follewed as in the previous studies. 468-734 pages of second issue of
Tuhfe was transcriptased and examined 1147 poet in aspects of text contest. On the
whole the study, being two main chapter, first chapter was classified according to poets,
their place of birth, century they lived and their jobs. In the second chapter, there are
trasncriptased text and bibliography.

Key words: poem, life, poet, history, appellation, famous, divan

ii

NDEKLER
ZET .................................................................................................................................i
ABSTRACT ...................................................................................................................... ii
NSZ ........................................................................................................................... iv
KISALTMALAR LSTES ............................................................................................... viii
GR .............................................................................................................................. 1
MEHMED NL TUMANA GELNCEYE KADAR TRK TEZKRECLNN GELM
1
MEHMED NL TUMAN VE TUHFE- NL .................................................................. 6
I.BLM ............................................................................................................................. 9
TUHFE- NLDE RLER .............................................................................................. 9
A.

YAAMI OLDUKLARI YZYILLARA GRE RLER ..................................... 10


YAADII YZYIL HAKKINDA BLG VERLMEYEN RLER ............................. 17

B.

DOUM YERLERNE GRE RLER ............................................................... 18


MEMLEKET HAKKINDA BLG VERLMEYEN RLER ....................................... 48

C. MESLEKLERNE GRE RLER .......................................................................... 50


MESLE HAKKINDA BLG VERLMEYEN RLER ............................................ 75
II. BLM ......................................................................................................................... 78
METN ............................................................................................................................... 78
SONU ....................................................................................................................... 632
BBLYOGRAFYA ....................................................................................................... 634

iii

NSZ
Tezkire, Arapa zikr kknden tretilmi bir kelimedir. Zikr, anma, hatrlama, szn
etme anlamlarna geldiine gre tezkire, hatrlamaya vesile olan ey manasna gelir.
Edeb bir terim olarak ise tezkire; irlerin hayatlarndan ve eserlerinden rnekler veren
kitaplar hakknda kullanlan bir tabirdir. Arap Edebiyatnda ilk rneklerini veren ve
Tabakt ad verilen bu eserler Fars Edebiyatnda Tezkire ismini almtr ve Trk
Edebiyatna gemitir. Trke en eski uar tezkiresi aatay Trkesi ile yazlan, Ali r
Nev

(844/1441-906/1501)nin

yazd

Meclisn-Nefis

adl

eserdir.

Osmanl

dneminde Anadolu Trkesiyle yazlm olan ilk uara tezkiresi, Sehi Bey (.
955/1548)'in yazd Het Behit'tir. 20. Yzyla kadar birok uar tezkiresi kaleme
alnmtr. Trk edebiyat biyografi geleneinde 20. Yzylda yazlm eserlerden birisi de
Mehmed Nil Tumann Tuhfe-i Nil adl eseridir.
Mehmet Nil Tuman, Tuhfe-i Nil adl eserini, uara tezkireleri bata olmak
zere 75 farkl kaynaktan yararlanarak hazrlamtr. Mehmet Nl Tuman, airlerin ksa
biyografilerini alfabetik sra ile vermitir. airlerin ounun iirlerinden rnekler vermi,
hangi kaynaklardan yararlandn cilt ve sayfa numaralar ile birlikte kaydetmitir. Tuhfe-i
Nildeki baz airlerin adlar hibir kaynak eserde gememektedir. Mehmet Nl Tuman,
bu airleri, ktphanelerde bulunan dvnlarn inceleyerek belirlemi ve eserine
eklemitir. Biyografilerde zellikle irlerin ad, lakap ve mahlaslarn, meslek ve
grevlerini, eserlerini, doum-vefat trhlerini ve yerlerini belirtmitir. Kaynaklarda
raslad yanl bilgiler var ise bunlar tashh yoluna gitmitir. Divan sahibi irlerin,
divanlarnn yer ald ktphaneleri, blm ve numaralaryla vermi olmas da bu sahada
aratrma yapacak olanlar iin byk bir kolaylk salamaktadr.
ki cilt halinde tasarlanp kaleme alnan Tuhfe-i Nilnin, mellifin el yazsyla
nshas bulunmaktadr. Tuhfenin temize ekilmi iki nshas daha bulunmaktadr.
Bunlar;
1. Ankara Mill Ktphne. Yz. Nu: B. 611, C. I, Mukaddime, Muhtra, Metin, s.
1-1051; C. II, Metin, s. 1052-1781, Fihrist, s. 1783-2002
2. MEB Yaymlar Dairesi (Trk Ansiklopedisi) Ktphnesi nshas, B/870, C I,
Muhtra, Fihrist, s.1-169, Mukaddime, Metin, s. 1-467; C II, Metin, s. 4681264.

En son yazld anlalan Trk Ansiklopedisi Ktphnesindeki nsha,


nshalarn en genii olup, toplam 6288 irin biyografisini iermektedir. Bu nshaya
yazar tarafndan sonradan 36 yeni biyografi eklenerek; nceki nshalarda bulunan
1
Mehmet Nil, Tuman; Tuhfe-i Nil, Divn irlerinin Muhtasar Biyografileri, (Haz. Cemal Kurnaz-Mustafa
Tatc) Bizim Bro Yaynlar, Ankara, 2001, c. I, s. 5.

iv

yanllklar da dzeltilmitir. Bu en geni iki cilt halinde basmnn Cemal Kurnaz ve


Mustafa Tat tarafndan 2001 ylnda tpk basm olarak yayna sunulmu olan Tuhfe-i
Nilnin I. cildi Do. Dr. Alim Yldz tarafndan Havva Kocaaslan ve Mihrican Odabana
yksek lisans tez almas olarak verilmitir. Tuhfenin I. cildinin 1 ila 468 sayfalar
Havva Kocaaslan ve Mihrican Odaba tarafndan transkribe edilip metin muhtev
ynnden incelenmitir. Ayn zamanda 1 ila 200 sayfalar Balkesir niversitesinde Prof.
Dr. Sadk Erdem tarafndan Harun Gndz ve Resul Kayaya yksek lisans tez almas
olarak verilmitir.
II. cildin 468 ila 734 sayfalarn muhtev olan bu tez almas ise daha nce
yaplm bulunan 1 ila 468 sayfalar Havva Kocaaslan ve Mihrican Odaba tarafndan
yaplan tez almasna paralel dorultuda hazrlanmtr.
Tuhfe-i Nilnin II. cildinin 468-734 sayfalar transkribe edilerek; 1147 ir metin
ve muhtev ynnden incelenmitir. Transkrip yaplrken; irlerin hayatlarn anlatan
mensur olan blm gnmz Trkesiyle yazlmtr. Gnmzde kullanlmayan baz
birka kelimeyi anlalr klmak iin gnmz Trkesiyle yazma dnda metnin
orjinalitesine dokunulmamtr. irlerin iirleri ve vefatlarna yazlm olan trihler ise
transkripsiyon harfleriyle yazlmtr. Tuhfede yer alan irlerin iirleri Nilnin vermi
olduu divanlara ve dier kitaplara mractla tedkk edilmitir.
Genel olarak iki ana blmden oluan almann; birinci blmnde irler,
doum yerleri, yaam olduklar yzyl ve mesleklerine gre tasnf edilmi, ayr balklar
halinde irler sralanmtr. Yaad dnem, doduu yer ve yapt meslek hakknda
bilgi verilmeyen irler de ayr balk altnda gruplandrlmtr. Sralama yaplrken
irlerin Tuhfe-i Nilde yer alm olduu sralama numaras esas alnmtr. Bylece ana
metinde ilgili ire daha kolay ulama imkan salanmtr.
Tuhfe-i Nilde irlerin yaad dnem hakknda bilgi verilirken; hic ve milad
doum trihleri ekseriyetle birlikte verilmitir. Baz irler iin vefat trhide dllrken;
bazlar iin yaad dnemdeki pdiah belirtilmitir. Baz irler iin sadece hicri doum
trhi verilmi; bazlarnda ise yaad zamana ait hibir trh belirtilmemitir. Doum
trhi hicr olarak verilen irlerde, trihler mild takvime dntrlmtr. Doum trih
bir padiahn dnemi verilen irler iin, yaam olduu en muhtemel yl tahmin edilerek
kaydedilmitir. irler yaadklar yzyllara gre tasnf edilirken; vefat trhleri esas
alnmtr.
Tuhfe-i Nilde ir hayatlar konu edilirken yaadklar, doduklar memleketler
verilmitir. Bu memleketlerin ou bugnki Trkiyenin siyas snrlar dnda kalmaktadr.
Bu sebeple bu gibi memleketler ilgili blm bal altnda ksaca tantlmtr. irlerin bir
ksm babasnn memleketinde deil, farkl yerlerde domu ve yaamtr. Bu sebeple
sadece baba memleketi verilen irler, bu memleketlerin ad altna kaydedilmemitir.

Tuhfe-i Nilde birok ir tantlrken baba meslei de ifade edilmitir.


Dolaysyla babasnn meslei ire izafe edilemeyecei iin, bu veriler tasnf sisteminde
kullanlmamtr.
Osmanl dneminde yaygn olup, ancak gnmzde kullanlmayan veya anlam
deitiren meslek tbirler ise ilgili blm bal ad altnda ksaca aklanmtr.
kinci blmde ise; transkribize edilmi metin, sonu blm ve bibliyografya
bulunmaktadr. Metni incelerken, irin hayatndan bahseden mensur blm gnmz
Trkesiyle yazlmtr. Tuhfede yer alan irlerin iirleri ve irlerin vefat zerine
dlen trhleri ise transkripsiyon harfleriyle yazlmtr. Brusa, Ayntab gibi eski tbirler
gnmzde ifade grd ekliyle yazlmtr. ki adet irin ismi esas metinde zeri
izilmi olduundan bu irler de metne alnarak ve zerinin izildii ifade edilmitir.
Bunun dnda metne herhangi bir aklama ve ilave yaplmamtr.
Son olarak; evvel uzun sre zerinde alm bulunduumuz bu almay
yapmaya imkan ve muvaffakiyet verdii iin Allaha hamd ve Onun gzde elisine salt
eder iken; alan aratrmaclar iin nemli bir olacak olan bu nemli almann ortaya
konulmasnda sabr, tecrbe ve ilmiyle desteini esirgemeyerek bendenize danmanlk
yapan muhterem hocam Do. Dr. Alim Yldza; Farsa metinlerin transkripsiyonunda
yardmlarn cmert olarak sunan hocam Prof. Dr. Ali Aksuya; yardmlarn grdm
arkadalarm Aytekin Ylmaza ve Zafer Aydenize, kardeim Beyza zdemire ve fedakar
annem Hsne zdemire en iten kran ve dularm arz ederim.

Fatma ZDEMR
Sivas-2011

vi

TRANKRPSYON HARFLER

A,a,e,e

R,r

F,f

B,b

Z,z

P,p

J,j

K,k, G,g,,

T,t

S,s

G,g

L,l

C,c

M,m

,,,

N,n

V,v,O,o,,,U,u,,

H,h,e

D,d

Y,y,I,I,,i

Farsa kelimelerdeki vv- madle, hce kelimesindeki gibi harflerin

dizisi stnde v iareti ile gsterilmitir.

-up, -p gerundiumunun sonu metinlerde yine b, olarak yazlmtr.

ki kelimenin birletii yerlerde kesme iareti nola rneindeki gibi

kullanlmtr.

vii

KISALTMALAR LSTES
a.g.e. : Ad geen eser
a.g.b. : Ad geen belge
B. : Be
b. : Olu
bs. : Bask
c. : Cilt
l. : elebi
d. : Doumu
Ef. : Efendi
h : Hicr
hzl. : Hazrlayan
ktp. : Ktphane, Ktphanesi
m : Milad
Nu. : Numara
. : lm
v. : Vefat

viii

GR
MEHMED NL TUMANA GELNCEYE KADAR TRK TEZKRECLNN GELM

Tezkire, Arapa zikr kknden tretilmi bir kelimedir. Zikr, anma, hatrlama, szn
etme anlamlarna geldiine gre tezkire, hatrlamaya, yad etmeye vesile olan ey
manasna gelir. Resm direlerde yaz ileriyle megul olanlara, Dvn- Hmyn
katiplerine, irlerin tercme-i hllerinden bahseden eserlere ve resm katlara tezkire
2

ismi verilir. Klasik slam edebiyatlarnda mehur olmu kiilerin, zellikle de irlerin
biyografilerinden ve sanat kimliinden bahsedip, almalarndan rnekler veren
3

eserlerin genel adna tezkire denmektedir. Evliyalar anlatan tezkirelere, TezkiretlEvliy; hattatlar anlatanlara, Tezkiretl-Hatttn; irleri anlatanlara ise Tezkiretuar denir. Bu tezkirelerin mhim bir ksmn ur tezkireleri tekil eder. ur (airler)
tezkirelerinde, daha ok, divan edebiyat airleri anlatlr. Bu eserlerde verilen bilgiler,
ounlukla ksadr. airlerin doum yeri ve ad, mahlas, varsa lakab veya mehur ad,
meslei veya varsa resm grevi, hayatndaki baz nemli deiiklikler, lm ve
mezarnn bulunduu yer hakknda ksa bilgiler verilir. iirlerinden ksa rnekler yer alr.
Bu rnekler, gazel ve kaside matla'lar, makta'lar, kt'a veya rubaler, ya da gazel, kaside
ve mesnevlerden seilmi paralar olabilir. airlerin doum tarihleri hemen hemen hi
yoktur. Dier bir eksik taraflar da, anlatlan kiiye ait eserlerin isimlerinin verilmemi veya
pek aznn verilmi olmasdr. Genellikle, ok kitap yazd veya divan ve kitaplarnn
bulunduu belirtilerek geitirilir. Bunun yannda, ahslar anlatlrken, yazld devirdeki
toplumun durumu hakknda bilgiler veya en azndan ipular veren cmleler, tezkirelerin
en nemli yrlerinden birisidir. Dier nemli bir ynleri de, konularnn edebi ahsiyet,
eser ve bunlarn evredeki tesirleri olduu iin, eski edebiyatmzn birinci elden inceleme
ve tenkididir.
Tabakt veya farsa karlyla tezkire yazma geleneinin kkeni slamiyetin ilk
dnemlerinde tefsir ve hadis almalarna kadar gitmektedir.Hz. Peygamberin hayatnn
ve yapt faaliyetlerinin mslmanlar iin nem arz etmesi bundan solay Hz.
Peygamberin hayatnn incelenmek istenmesi bu trn Arap trhiliinde nem
kazanmasna sebep olmutur. Zamanla trh ilminden bamszlaan biyografi ilmi ulem
ve belli meslek erbb kisilerin hayatlarn incelemeyi daha makbul grm ve bu alanda
eserler ortaya konmaya balanmtr.Meslek erbb kiilerin hayatlarn ele alan ilk eserler

2
emseddin Sm, Kms- Trk, Dersadet,1317, sf. 1156; skender, Pala, (2004). Ansiklopedik Divan iiri
Szl. stanbul: Kap Yaynlar. Agh Srr, Levend, Trk Edebiyat Tarihi. c. I, Ankara 2008,s. 202,236.
Atatrk Kltr,Dil ve Tarih Yksek Kurumu, Trk Tarih Kurumu Yaynlar; Mehmet Zeki, Pakaln, Osmanl Trh
Deyimleri ve Terimleri Szl, stanbul 1983, MEB.,c. III. s. 491
3
skender, Pala, Ansiklopedik Divn iiri Szl, Tezkire , stanbul 2004, s.456

mutasavvflarla ilgilidir. Daha sonra grlecegi gibi Trk biyografi trhinde de mutasavvf
biyografileri ilk rneklerdir. iir alannda bunlarn elde bulunan ilk rnei, Muhammed bin
Selm el Cumhnin (.865) Tabakt- uar adl eseridir.Bu eser araclyla erken
dnem irleri hakknda bilgi shibi oluyoruz. bn-i Kuteybenin Kitb-ir ve-uars
ise bu alanda ikinci eserdir. Ebul-Ferec el-sfahnnin (.967) Kitbl-Agn adl
almas bu alanda baka bir rnektir. el-Merzubnnin Mucem-uar adl eseri ise
metod bakmndan mhim bir eserdir.Bu Eserle birlikte irler alfabatik olarak
sralanmaya balanmtr. Bunlara Slibnin bahsedilen kiileri lkelerine gre tasnif
eden Yetmd-Dehrini ve Baharznin buna zeyl olarak yazd Dumyetl-Kasrn
eklemek gerekir. Hazr Znetd- Dehr, Beyhak Vishd-Dmye, mdeddin el-sfahn
ise Hardetl Kasr adyla zeyli devm ettirdiler.

XII. Yzyldan sonra tezkire yazma gelenei rana gemitir.

XII. yzyln

tannm ranl nl mutasavvf Ferdddin Attarn Tezkiretl-Evliy ismiyle yazd eseri


tezkire isminin slm dnyasnda yaylp tutulmasna neden olmutur. ran mellifleri
iinde yar tezkire nitelii gsteren ilk eser Nizm-i Aruznin ihr-Makle adl eseridir.
Burada mellif devrin yazar, ir, tabib ve astronomlar hakknda hikayeler anlatp bilgi
vermitir, Ancak ilk gerek tezkirenin yazar Muhammed Afv (v.1223)dir. Lbbul-Elbb
isimli eserinde Farslarn mslman olmasndan sonraki dneminlerinden itibaren birok
irin hayatlarndan rnekler vermitir ve bu alanda kendinden sonrakilere rneklik tekil
etmitir. Avfnin yolunu Molla Cm (.1493) takip etti. ran edebiyatnn byk
airlerinden Molla Cm, Trk edebiyat zerinde derin tesirleri olan bir aydndr. Dilimizde
ilk biyografi almas olan Nefeht'l-ns evirisi onun eseridir, Onun sekiz blmden
meydana gelen Baharistan adl eserinin yedinci blm, air biyografilerine ayrlmt. Bu
blmde, toplam 38 airden sz edilir. Bu eser, bata Nevay olmak zere Trke airler
5

tezkiresi yazanlar zerinde ok etkili olmutur. Tezkirecilik alannda en muhteem rnei


Devleth (v.1485?) vermitir. Onun Tezkiret-uar isimli eseri iki kez Trkeye
evrilmitir. Ayn zamanda Hint edebiyatna da etki ederek, Hindistanda tezkire tr
eserler yazlmaya balanmtr.

Trk edebiyatnda tezkireciliin ilk rneini XVI. yzylda aatay Trkesiyle Ali
r Nev, Meclisn-Nefis isimli eseriyle vermitir. Anadoluda ise bu alanda Seh,
Het-Behit isimli eseriyle nclk yapmtr. Trk edebiyatnda, XVI. yzyldan XX.
yzyla kadar devam eden ve 31 eser veren bu tezkirecilik gelenei sayesinde ok

Haluk, pekten; Mustafa, sen; Filiz, Kl; .Hakk, Aksoyak; Aysun, Eyduran; ir Tezkireleri, Ankara 2002, s.

Haluk, pekten; Mustafa, sen; Filiz, Kl; .Hakk, Aksoyak; Aysun, Eyduran; a.g.e, s. 8
Pala, skender, a.g.e., s.456

kymetli bilgiler gnmze kadar gelme imkan bulmutur. Bu eserleri balklar halinde
ait olduu yzylla birlikte yle sralayabiliriz:
XVI. Yzyl
Nev(v.801/1501)

Meclisn Nefis

Seh (v. 955/1548)

Het-Behit

Latf (v. 990/1582)

Latf Tezkiresi

Ahd (v. 10o2/1593)

Glen-i uar

k l. (v. 979/1571 )

Meir-uar

Hasan l. (v. 1012/1603)

Knal-zde Tezkiresi

Beyn (v. 1006/1597)

Beyn Tezkiresi
XVII. Yzyl

Sdk (v.?)

Mecmaul-Havs

Riyz (v.1054/1644)

Riyz-uar

Kf-zde (v.1031/1621)

Zbdetl-Er

Rz (v.1082/1671)

Rz Tezkiresi

Ymn (v.1073/1662)

Ymn Tezkiresi

sm (v.1086/1675)

Zeyl-i Zbdetl-Er

Gft (v.1088/1677)

Terft-uar
XVIII. Yzyl

Mucb (v.?)

Mucb Tezkiresi

Safy (v.1138/1725)

Safy Tezkiresi

Slim (v.1156/1743)

Slim Tezkiresi

Beli (v.1142/1729)

Nuhbetl-sr

7
Rdvan, Canm; Latf Tezkiret-uar ve Tabsratn-nuzm (nceleme-Metin). Ankara 2000, Atatrk
Kltr Merkezi Bakanl Yaynlar, s. 2

Rmiz (v.1200/1785)

db- Zref

Silah-dr-zde (v.?)

Silah-dr Tezkiresi

Safvet (v.?)

Nuhbetl-sr fi Fevvidi-Er

Esrar Dede (v. 1211/1796)

Tezkire-i u'ar-y Mevleviyye


XIX. Yzyl

efkat (v.1242/1826)

efkat Tezkiresi

Tevfik (v.?)

Mecmtut-Tercm

Esad (v.1264/1847)

Bahe-i Saf-endz

rif Hikmet (v.1275/1859)

rif Hikmet Tezkiresi

Fatin (v.1283/1866)

Htimetl-Er

Tevfik (v.1311/1892)

Kfile-i uar
XX. Yzyl

Mehmed Sirceddin (v.?)

Mecma- uar ve Tezkire-i deb

bnl- Emin M.K. nal (v.1957)

Son Asr Trk irleri

S. Nzhet Ergun (v.1946)

Trk irleri

M. Nil Tuman (v.1958)

Tuhfe-i Nil

Bunlarn dnda blgeler ve illerde yetienler iin de tezkireler yazlmtr. Bunlardan


bazlar unlardr:
Ali Emr

Tezkire-i uar-y mid

H. Hsameddin Yaar

Amasya Trhi

Mderris Amasyal Abdi

Tezkire-yi Abdi

Mderris Abdurrahman Eraf

Tezkire-yi lmiye

Osman Fevzi Okay

Amasya Mehiri

. Hakk Uzunarl

Karesi (Balkesir) Mehiri

Agh Srr, Levend; a.g.e.,s.253-254

orumlu Ali zzeddin

Tezkire-yi Makmt

Ali Emr

Yanya Vilyeti Osmanl irleri

9
Kasm, Hayber; Tezkire-yi uar-y mid , Baslmam Yksek Lisans Tezi, Erciyes niversitesi, Kayseri
1996, s. III

MEHMED NL TUMAN VE TUHFE- NL

Hayat boyunca nemli devlet hizmetlerinde bulunmu ve son olarak da Hemedan


Konsolosluu yapm ve buradan emekli olmu Mehmet Nil Tumann hayt hakknda
elimizde ok fazla bilgi bulunmamaktadr.
Mehmet Nil Tuman, Rm 14 Terinisani 1291 / 26 Kasm 1875te domutur.
Doum yeri, stanbul Kk Mustafa Paa Mft Hamam Mahallesidir. Mehmet Nil
Tumann babas orduk-zde lakapl Amasyal Mehmet Ragp Bey, annesi Saibe
Hanmdr. Babas, Maliye Tahsilat Komisyonu ile Belediye Meclisi azalnda ve
batahsildarlnda grev yapmtr. Mehmet Ragp Bey, 1311 / 1895te vefat etmitir.
Annesi hakknda yeterli bilgi yoktur. Mehmet Nil Tuman, hi evlenmemitir. Mehmet Nil
Tuman, sbyan mektebi, drt-talm ve Medrese-i Edebiyyede okumu, zel hocalardan
ders alm, bir sene kadar da Mekteb-i Hukk- hneye devam etmitir Mehmet Nil
Tuman, ilk olarak 26 Haziran 1309 / 8 Temmuz 1893 tarihinde stanbul Adliye Nezareti,
stanbul Bidyet Mahkemesi stinaf Dairesi mlzmlnda memuriyete balamtr. Bu
arada birtakm memuriyetlerde bulunmutur. 14 Mays 1341 / 14 Mays 1925ten 31
Austos 1926ya kadar Hemedan ehbenderlii yapmtr. Mehmet Nil Tuman, 1 Eyll
1926 tarihinden itibaren mazuliyet maana balanm ve 18 Haziran 1928 tarihinde
emekliye ayrlmtr. Emekliye ayrldktan sonra ise Mill Eitim Bakanl tarafndan
kurulan stanbul Ktphaneleri Tasnif Komisyonu yesi olarak almtr. Mehmet Nil
Tuman, 10 Nisan 1958 tarihinde 80 yan gemi olduu halde vefat etmitir.

10

Nil Tuman, popler bir edebiyat olmad iin ismi ok fazla duyulmam
olmasna ramen; Tuhfe-i Nil ve Hamseler Katalou gibi eserleriyle edebiyat tarihileri
ve akademisyenler tarafndan nemli bir biyografist olarak tannmaktadr. O sadece
mellif deil ayn zamanda nemli bir mstensihtir.
Mehmed Nil Tumann; stanbul Ktphaneleri Trke Hamseler Katalou, Trk
Musk Trhi ve Tuhfe-i Nil olmak zere bilinen eseri vardr.

11

stanbul Ktphaneleri Trke Hamseler Katalogu, Mehmet Nail Tuman


tarafndan stanbulda Mill Eitim Basmevinde 1961 senesinde baslm olup 195
sayfadr.

12

Trk Msiksi Tarihi veya Trk Msik-inslar Tarihi, sekiz klasr halinde Cemal
Kurnaz - Mustafa Tatcnn zel kitaplnda bulunmaktadr. Bu eser tamamlanamam
olup Tuhfe-i Nil dzenindedir.

13

Mehmet Nail Tuman, bu eserini, kaynaklardaki bilgileri

10

Harun, Gndz; Mehmet Nil Tuman ve Tuhfe-i Nilsi (nceleme-Metin-ndeks Sayfa 1-100), Baslmam
Yk.Lis.Tezi, Balkesir niversitesi, Balkesir 2009; Agh Srr, Levend;a.g.e., s.347.
11
Mehmet Nil, Tuman; Tuhfe-i Nil, Divn irlerinin Muhtasar Biyografileri, (Haz. Cemal
Kurnaz- Mustafa Tatc) Bizim Bro Yaynlar, Ankara, 2001, c. I, s. 5.
12
Agh Srr, Levend; a.g.e.,s.498
13
Haluk, pekten; Mustafa, sen; Filiz, Kl; . Hakk, Aksoyak; Aysun, Eyduran, a.g.e, s. 183.

tarayarak filemi, yaayanlarn hayat hikyelerini kendi el yazs ile toplam fakat temize
ekememitir.

14

Tuhfe-i Nil, yazarnn ifadesiyle Sbk Hemedan Konsolosu nehnzde


Mehmet Nil Tumann divan airlerinin muhtasar biyografilerini vermek zere
hazrlad, byk boy, iki ciltlik yazma bir eserdir. Tuhfe-i Nilnin biri msvedde, ikisi
temize ekilmi nshas vardr. Tuhfe-i Nilnin btn nshalar Mehmet Nil
Tumann kaleminden kmtr.Tuhfe-i Nilnin msveddesi, bir yz kullanlm yarm
ktlarn arka yzne, ounlukla mrekkepli, yer yer kurun kalemle yazlmak suretiyle
hazrlanmtr. Bu yarm ktlar, dar kenarndan ciltlenerek kk ciltler halinde stanbul
nversitesi arkiyat Enstitsne Ktphanesine konmutur. Bu msveddeden n
harfini iine alan cildi kayptr. Tuhfe-i Nilnin iki tam nshas Ankara Mill Ktphanede
ve Mill Eitim Bakanl Talim ve Terbiye Kurulu (Trk Ansiklopedisi) Ktphanesinde
bulunmaktadr. Tuhfe-i Nilnin her iki nshasnda da mukaddime sonunda bulunan 1
Cumdel-hire 1368 / 31 Mart 1949 tarihi, eserin tamamland zaman gstermektedir.

15

Tuhfe-i Nailnin temize ekilii ve tekrar yazl srasnda deiikliklere urad,


nshalar arasndaki baz farklardan anlalmaktadr. Madde ba yaplm airlerin
saylarndaki farkllklar, ifadelerdeki takdim ve tehirler, eksiklik ve fazlalklar, tarihleri ve
kaynaklarn sayfa numaralarn gsteren rakamlardaki uyumsuzluklar, iki nsha arasnda
bir tercihte bulunmay gerekli klmtr. Yaplan karlatrmada Mill Eitim nshasnda 36
biyografinin fazla olduunu, bu nshaya ifade bozulmadan yeni bilgiler eklendiini, Mill
Ktphane nshasndaki rakam yanllarnn Mill Eitim nshasnda dzeltildiini
grerek, Mill Eitimin son yazlan nsha olduu kanaatine varlmtr.

16

Mehmed Nail Tuman, Tuhfe-i Nilyi hazrlarken ur tezkireleri bata olmak


zere 75 eseri tarayarak, irlerin zet biyografilerini alfabetik sraya gre vermi,
tezkirelerde zikredilmeyen fakat ktphanelerde kendisinin tesbit ettii irleri de eserine
almtr. Biyografilerde zellikle irlerin ad, lakap ve mahlaslarn, meslek ve grevlerini,
eserlerini, doum-vefat trhlerini ve yerlerini belirtmitir. Kaynaklarda raslad yanl
bilgiler var ise bunlar tashh yoluna gitmitir. Divan sahibi irlerin, divanlarnn yer ald
ktphaneleri, blm ve numaralaryla vermitir. Divan irlerinin muhtasar biyografilerini
ortaya koymak iin Tuhfe-i Nilyi yazan Mehmed Nil Tuman; tasavvuf edebiyatna
geni yer ayrarak, edeb alanda eser vermedii halde tasavvuf tarihinde nemli olan baz
zevt- kirma da yer vermitir.

17

14

Mehmet Nil,Tuman; a.g.e, s. 5.


Haluk, pekten; Mustafa, sen; Filiz, Kl; . Hakk, Aksoyak; Aysun, Eyduran, a.g.e, s. 182.
16
Haluk, pekten; Mustafa, sen; Filiz, Kl; . Hakk, Aksoyak; Aysun, Eyduran, a.g.e, s. 182.
17
Mehmet Nil,Tuman; a.g.e, s. 6.
15

Tuhfe-i Nilde her biyografiden sonra ilgili kaynak eserler cilt ve sayfa
numarasyla belirtilmitir. Mehmed Nil Tuman, her zaman eserlerin tam adn
yazmamakla birlikte, tutarl bir ksaltma da kullanmtr.

18

18

Haluk, pekten; Mustafa, sen; Filiz, Kl; . Hakk, Aksoyak; Aysun, Eyduran, a.g.e, s. 182.

I.BLM
TUHFE- NLDE RLER

A. YAAMI OLDUKLARI YZYILLARA GRE RLER


Tuhfe-i Nilnin mellifi Mehmed Nil Tuman; irlerin yaad yzyllar doum ve vefat
yllarna gre hicr ve mild olarak belirtmitir. Baz irlerin ya sadece doum yln veya
sadece vefat yln vermitir. Bu durumda yaad yzyl bulabilmek iin sadece doum
yl verilen irlerin tahmni mr dnlerek ait olduu yzyla kayd dlmtr. Dier
baz irlerin yaad dnemi, yaad yllarda hkm sren padiahn ismini vererek;
filanca padiah zamannda hayatta idi veya filanca padiah zamannda vefat etti gibi
ibarelerle belirtmitir. Buna gre irler yaadklar yzyla gre tasnif edilirken; hayatta
olduu zamanda hkm sren pdiah dnemine gre bir ayrma tabi tutulmutur.
Mellif, birok irin yaad yzyl vermekle kalmayp; irlerin vefat hakknda
yazlm trhleri de eserine almtr. Genellikle irleri sralarken de yakn dnemde
yaam irleri ard arda getirmeye dikkat etmitir.
Mehmed Nil Tuman, irlerin hayatlarn tarad kaynaklarda yaad dnem
yanl verilmi ise hangi tezkirelerde yanllk yapldn aklamtr.
Mehmed Nil Tumann eserinin 468-734 sayfalar arasnda kaydettii irlerin
yzyllara gre tasnfi irlerin isim ve sralama numaralaryla birlikte aada verilmitir.

13. YZYIL
13. yzylda Divan edebiyatnn Anadoludaki ilk eserleri olumaya balamtr. Bu
gecikmesinin balca sebebi Anadolu Seluklu Devletinin resm dil olarak Farsay kabul
19

etmi olmasdr. Bu sebeple bu yzylda eser veren ir says daha az olmaktadr.


Tuhfe-i Nilnin 468-734 sayfalar arasnda verilmi irler arasnda 13. yzyla ait
sadece 1 ir tesbit edilmitir.
Sadreddin (2321).

20

14. YZYIL
Din-Tasavvuf,
arzetmektedir.

21

trh,

ahlak

ve

hams

eserlerin

14.yzyl,

olduka

Bu yzyl iir ve edebiyat alannda hareketlenmelerin olduunu

gstermektedir. 14. yzyla ait 4 ir bulunmaktadr.


19
20

farkllk

brahim ener; Alim Yldz; Trk slam Edebiyat, Rabet Yaynlar, stanbul 2003, s. 286
ir isimlerinin yannda bulunan numaralar, o irin Tuhfe-i Nildeki sra numarasdr.

10

h elebi (1998), uhd (2171), ik (2613), Elvn (2954).

15. YZYIL
15. yzyl Anadoluda Trk birliinin byk oranda saland, Fatih Sultn Mehmed
Hnn stanbul fethiyle Osmanl Devletinde imparatorlua geilen bir dnemdir.

22

Siyasette yakalanan istikrar her trl sanat ve edebiyatta da kendisini gstermitir.


Memlekette refah ve istikrar dzeyinin artmasna paralel olarak bu dnemde eser veren
ir saysnda da bir art olduunu grlmektedir. 15. yzyla ait 35 ir bulunmaktadr.
kir (1972), kir (1976), ah (2008), erf (2037), erf (2050), emseddin (2098),
ems (2101), ems (2102), ems (2111), ehd (2155), ef (2069), eyh (2179),
eyh (2200), eyh (2203), Saff (2382), Salahaddin (2385), Sun (2399), Sun (2404),
Zaf (2418), Zaf (2419), Tark (2499), Zarf (2538), Zarf (2540), dil (2556), rif
(2604), ik (2614), ik (2617), Abdurrahim (2698), Ak (2874), smet (2880), Aty
(2904), Aty (2908), Ulv (2959), Avn (3003), Ahd (3022).

16. YZYIL
16. yzylda Yavuz Sultan Selim ve Kann Sultan Sleyman gibi baarl pdiahlarn
Osmanl Devletinin snrlarn geniletmesiyle;

23

tefekkr, sanat, edebiyat alannda da bir

genilemenin olduu grlmektedir. Bu dnemin pdiahlarnn tm iirle fiilen


ilgilenmilerdir. Bu sebeple 16. yzyl Divan edebiyat ve iiri iin bir ihtiam dnemi bir
altn a olmutur.

24

16. yzyla ait 172 ir bulunmaktadr.

m (1982), m (1983), n (1990), n (1991), vir (1995), h (1996), h


elebi (1999), h elebi (2001), hid (2003), hd (2004), hd (2005), h Ksm
(2006), h Vel (2007), h (2009), h (2014), ebb (2016), ebn (2017), erf
(2049), aban (2056), ikr (2077), kr (2080), kr (2085), kr (2086), ikest
(2089),

emseddin

(2099),

ems

(2103),

ems

(2104),

ems(2105),

ems/Cihngir/Zaif (2112), ems (2113), ems (2114), ems (2115), r (2134),


evk (2142), evk (2143), ehd (2156), uhd (2168), uhd (2169), uhd (2172),
ehd (2176), eyh (2177), eyholu/Ceml (2178), eyh (2180), eyh (2181), eyh
(2184), eyh (2201), eyd (2208), eyd (2209), eyd (2210), r (2217), r
21

brahim ener; Alim Yldz; a.g.e., s. 289


Oktay, Aslanapa; Trk Sanat (II. Basm), Remzi Kitabevi, stanbul 1989, s. 218
Oktay, Aslanapa;a.g.e., s. 218
24
Mustafa sen; telerden Bir Ses, Divan Edebiyat ve Balkanlarda Trk Edebiyat zerine Makaleler, Aka
Yaynlar, Ankara 1997, s. 494
22
23

11

(2218), Sbir (2230), Sbir (2231), Shib (2236), Sdk (2237), Sdk (2248), Sdk
(2251), Sf (2259), Sf (2260), Sf/Cezer Kasmpaas (2261), Sf (2262), Salih
(2272), Sni (2284), Sni (2285), Saby (2287), Saby (2288), Subh (2290),
Subh/Mehmed (2291), Sabr (2300), Sabh (2313), Sadr (2322), Sadr (2323), Safy
(2359), Safy (2363), Safvet (2376), Saff (2379), Sun (2393), Sun (2394), Sun
(2400), Sun (2401), Sun (2402), Sun (2403), Sanavberi/Hlet (2407), Zaf (2411),
Zaf (2416), Zaf (2417), Zaf (2420), Zamr (2425), Ziy (2443), Tlib (2461), Tli
(2464), Tab (2483), Tab (2484), Tabb (2490), Talat (2512), Tul (2518), Ts (2520),
Zarf (2536), Zuhr (2544), Zuhr (2545), rif/Azm (2558), rif (2559), rif (2593), rif
(2594), l/em

(2661), l (2668), l (2669), l (2670), Abdullah (2677),

Abdurrahman/Htem (2694), Abdurrahman (2695), Abdulaziz (2704), Abdulgaffar


(2708), Abdulkadir/Kadr (2711), Abdulkerim (2714), Abdulmuttalib (2719), Abdulvsi
/Vsi (2722), Abdulvehhab/Abd (2723), Abd (2724), Abd (2726), Azm (2829), Azm
(2830), Aziz (2858), Asker (2863), ret (2867), Ak (2868), Ak (2869), Ak (2878),
At (2893), At (2894), At (2899), Aty (2905), lm (2936), lm (2937), lm (2938), lm
(2939), lm (2948), Ulm (2955), Ulv (2956), Ulv (2957), Ulv (2958), Ulv (2960), Ali
(2965), Ali (2966), Ali (2967), Ali (2968), Ali (2969), Ali (2970), Ali (2971), Ali (2972),
md (2984), mer (2985), Amr (2992), nyet (2995), Andelb (2998), Ahd/Ali (3020),
Ahd/Mehd (3021), sv (3039), Ay (3040), Ay (3043), Gubr (3065), Gubr (3066),
Garm (3070), Garb (3072), Garb (3075), Gark (3073), Gazl (3078), Gulm
(3086), Gam (3088), Gam (3089), Gny (3094), Gan (3097).

17. YZYIL
17. yzyl devlet ynetiminde pdiahlardan ok, baarl devlet adamlarnn isimlerinin
getii bir dnemdir. Sokullu Mehmed Paa devlet ynetimine, Barbaros, Piyale Paa ve
Turgut Reis de btn Akdenize hakimdi.

25

Bu dnemde fethedilen Girid, Kbrs ve dier

Ege adalarnda yetimi ok sayda ir bulunmaktadr.


16. yzylda atlan salam temel zerine oturtulan Trk Divan edebiyat; 17.
yzylda kendine ran klasik edebiyatn rnek edinerek; teknik ve estetik adan ayn yolu
takibetmiti. Bu yzylda Osmanl divan irlerine, ran irleri rnek olmulardr.

26

Tuhfe-i Nilde mezkur blmde 17. yzyla ait 218 ir tesbit edilmitir.

25
26

Oktay, Aslanapa; a.g.e., s. 218


brahim ener; Alim Yldz; a.g.e., s.301-302

12

kir (1971), m (1978), m/Dervi (1979), m (1980), n (1985), n (1986),


n (1987), n (1988), h/Zeyn (2010),erh (2019), eref (2021), erf (2042),
erf (2051), erf (2052), erf (2053), u (2055), ur (2057), ify (2058), ify
(2059), ify (2060), ef (2068), ef (2070), efik (2071), ikr (2078), ikr (2079),
kr (2081), ekr (2090), ekb (2092), ekb (2095), em (2119), ins (2126),
ins (2129), h (2132), r (2135), evk (2137), evk (2146), ehd (2152), ehd
(2153), ehd (2157), ehd (2158), ehr (2159), ehr (2160), uhd (2170), ehd
(2174), eyh (2182), eyh (2183), eyh (2185), eyh (2186), eyh/Abdlmecid
(2187), eyh (2188), eyh (2189), eyh (2190), eyh (2191), eyd (2211), eyd
(2215), Sib (2220), Sib (2221), Sbir (2229), Shib/Mehmed (2238), Sdk (2239),
Sdk (2252), Sdk (2253), Sdk (2254), Sdk (2255), Sf (2263), Sf (2264), Salih
(2273), Salih (2281), Subh (2292), Subh (2293), Subh (2294), Subh (2295), Sabr
(2301), Sabr (2302), Sabr (2303), Sabh (2312), Shhat (2319), Sadr (2324), Sdk
(2330), Sdk (2331), Sdk (2332), Sdk (2333), Safy (2360), Safvet (2377), Sulh
(2390), Samt (2391), Samt (2391), Sun (2395), Sun (2396), Sun (2397), Sun
(2398), Zamr (2423), Zamr (2424), Tlib (2446), Tlib (2447), Tlib (2448),
Tlib/Bvcd (2449), Tlib (2450), Tlib (2459), Tli (2463), Thir (2465), Tab (2477),
Tab (2478), Tab (2479), Tab (2480), Tab (2481), Tab (2485), Tarz (2491), Tarkat
(2497), Tfl (2501), Tfl (2505), Tufeyl (2509), Talat (2516), Talat (2517), Ton
(2521), Tayyib (2524), Tayyib (2528), Zarf (2539), Zill (2541), Zuhr (2542), Zuhr
(2543), ciz (2553), dil (2555), rif (2560), rif (2561), rif (2562), rif (2563), rif
(2580), rif (2581), rif/h (2582), rif (2595), rif (2596), rif (2597), rif (2598), rif
(2599), rif (2600), zim (2605), sm (2619), sm (2630), l (2662), bd/Hfz
(2675),

Abdullah

(2676),

Abdullah

(2678),

Abdullah

(2679),

Abdullah

(2680),

Abdullah/Bre/Zkir (2681), Abdullah/Abd (2682), Abdullah/Fiz (2683), Abdurrahman


(2696), Abdulaziz/Azz (2705), Abdulaziz (2706), Abdulgan/Abd (2709), Abdullatif
(2715), Abdullatif (2716), Abdullatif (2717), Abd/Abdulvehhab (2725), Abd (2727), Abd
(2728), Abd (2729), Abd (2730), Abd (2731), zzet (2825), zzet (2826), Azm (2831),
zz (2838), Aziz (2843), Aziz (2859), Aziz (2860), Ak (2870), Ak (2871), Ak (2872),
Ak (2873), smet (2889), smet (2890), Aty (2907), Aty (2906), Itr (2909), Atf
(2912), ffet (2920), Akl (2931), lm (2940), lm (2941), Ali (2973), Ali/Turay (2974),
mer (2986), mr (2990), mr (2991), Amr (2993), Ank (2996), Anka (3001), Avn
(3004), Avn (3005), Avn (3006), Avn (3007), Avn (3008), Ayn (3025), Ayn (3026),
Ayn (3029), Ayn (3030), Ayd (3032), Ayd (3035), Ay (3041), Ay (3042), Ayn
(3047), Gaz/Gazy (3050), Gaz (3051), Gaz/Gazy (3052), Gubr (3067), Gazy
(3080), Gafr (3083), Gny (3091), Gny (3092), Gny (3093), Ganem (3096), Gavs
(3098).

13

18. YZYIL
18. yzylda Osmanl devlet snrlarnn siyas olarak geri ekilmeye balamas; sanat,
edebiyat ve tefekkr hayatnda da kendini gstermektedir. Siyas olarak gerilemeye
ramen 18. yzyl Trk Divan edebiyat iin; ran edebiyat tesirinden kurtulup kendi edeb
benliine kavutuu, mahallletii ve verim alnd bir dnemdir. En byk irler bu
dnemde yetimitir.
gelmitir.

27

Bu yzylda Lle devrinin yaanmasyla kltrel ortama canllk

28

Tuhfe-i Nilde 468-734 sayfalar arasnda en fazla irin yer ald yzyl olarak,
229 irle 18. yzyl syleyebiliriz.
d (1955), kir (1959), kir (1960), kir (1961), m (1981), n (1989), h
(1997), hid (2002), h (2011), h (2012) , hin Giray (2015), eref/erefeddin
(2022), eref (2023), erm (2033), erm (2034), erf (2038), erf (2039), erf/Sadk
(2040), erif (2043), ify (2061), ify (2062), efkat (2063), efkat (2065), efk
(2072), efk (2073), kr (2082), kr (2083), ekr (2091), ekb (2093),
emseddin/Mehmed/ Emr Sultan (2097), ems (2106), em (2120), em (2121),
ins (2127), h (2133), evk (2138), ehd (2154), ehr (2161), ehr (2162), ehr
(2163), ehr (2164), ehr (2165), ehr (2166), ehriyr (2167), eyh (2192),
eyh/Lal (2193), eyh (2194), eyh (2195), eyh (2196), eyh (2197), eyh (2198),
eyh (2202), eyh (2205), eyd (2212), Sim (2228), Shib (2233), Shib (2234),
Sdk (2240), Sdk (2241), Sdk (2242), Sid (2257), Sf (2271), Salih (2274), Salih
(2275), Salih (2276), Salih (2277), Salih (2278), Salih (2282), Subh (2296), Subh (2298),
Subh (2299), Sabr (2314), Sabh (2316), Sabh (2318), Sahv (2320), Sadr (2325),
Sadr (2326), Sadr (2327) Sdk (2334), Sdk (2335), Sdk (2336), Sdk (2337), Sddk
(2353), Safy (2361), Safy (2362), Safh (2367), Safh (2368), Safh (2369), Saff
(2380), Salh (2386), Salh (2387), Savn (2408), Zaf (2421), Zamr (2426), Ziy
(2427), Ziy (2444), Tlib (2460), Thir/Mehmed (2466), Thir (2467), Thir (2468),
Thir (2471), Tab (2482), Tab (2486), Tab (2487), Trs (2496), Tfl (2502), Tfl
(2503), Tfl (2507), Tb (2519), Tayyib (2526), Tayyib (2527), Tayyib (2529), Zhir
(2532), Zarf (2533), Zarf (2534), Zarf (2537), Zhir (2547), Zhir (2548), bid (2550),
bid (2551), bidn (2552), ciz (2554), rif (2564), rif (2566), rif (2568), rif (2570),
rif (2571), rif (2572), rif (2583), rif (2584), rif (2588), rif (2601), rif (2602), rif
(2603), zim (2606), zim (2608), zim (2609), ik (2615), ik (2616), sm (2620),
sm (2621), sm (2622), sm (2623), tf (2631), tf (2632), tf (2633), tf (2639),
27
28

brahim ener; Alim Yldz; a.g.e., s. 306-310


Mustafa sen; a.g.e., s. 496

14

kif (2640), kif (2641), kif (2642), kif (2643), kif (2652), kif (2653), kif (2658),
lem (2659), l (2663), l (2664), Abdullah (2684), Abdullah (2685), Abdullah (2686),
Abdulbk

(2689),

Abdulbk

(2690),

Abdulhay

(2692),

Abdurrahman

(2697),

Abduekr/ekr (2702), Abdussamed (2703), Abdulgan (2710), Abdulkadir/Srr


(2712), Abdullatif (2718), rfn (2797), rf (2798), zzet (2801), zzet (2827), Uzlet
(2828), Azm (2832), zz (2839), zz (2840), Aziz (2844), Aziz (2845), Aziz (2846), Aziz
(2847), Aziz (2848), Aziz (2849), Aziz (2850), Aziz (2851), Aziz (2855), Aziz (2861), sm
(2879), smet (2881), At (2895), Atullah/Vak (2902), Itr (2910), ffet (2913), ffet
(2921), ffet (2922), Afv (2924), Afv (2925), Aff (2926), Aff (2927), Aff (2929), Akl
(2932), Akl (2933), lm (2942), lm (2943), lm (2944), lm (2945), Ulv (2961),
Ali/Seyyid (2975), Ali (2976), Ali (2980), Alm (2982), mer (2987), Avn (3009), Avn
(3010), Avn (3011), Avn (3018), Ayaz (3024), Ayd (3033), Ayd (3034), Ayn- Ekber
(3044), Uyn (3045), Gaz (3053), Glib (3054), Garb (3071), Garib (3073), Garb
(3074), Gavs (3099).

19. YZYIL
Osmanl Devletinin son zamanlar olmasna ramen, bu kltrn etkisi bir sre daha
varln devam ettirmi ve kaliteli orjinalitesi olan ir saysnda d olmasna ramen,
sanat ve edebiyat alannda eser retilmeye devam edilmitir.
Bu dnemde artk Trk divan edebiyatnn ekseni ran deil, Bat dnyas ve
Fransz edebiyat olmutur. Bu yzyl Bat tesirindeki Trk edebiyat karsnda Divan
edebiyatnn gerilemeye yz tuttuu dnemdir. Artk nceki gibi usta irler ve yazarlar
yetimemekte, eskinin tekrarn yapan irlerle birlikte son demlerini yaamaktadr.

29

Mezkur blmde 19. yzyla ait 171 ir tesbit edilmitir.


d (1952), rik (1956), kir (1962), kir (1963), kir (1964), kir (1965), kir
(1967), kir (1968), kir (1974), k (1977), etvn (2018), eref (2024), eref
(2025), eref (2026), eref (2027), eref (2028), erm (2036), erf (2041), kir
(1966), erif (2048), erf (2054), efkat (2064), efkat (2066), efkat (2067), efk
(2074), efk (2075), krullah (2076), kr (2084), ems/Nuri (2096), ems (2107),
ems (2108), emsi (2109), em (2122), em (2123), em (2124), ins (2128),
evk (2139), evk/mer (2140), evk (2148), evket (2149), ahbaz Giray (2151),
ehd (2175), rn (2219), Sib (2222), Sib (2223), Sib (2224), Shib (2235), Sdk
(2243), Sdk (2244), Sdk (2245), Sdk (2249), Srim (2256), Sf (2265), Sf (2266),
Salih (2279), Subh (2297), Sabr (2305), Sabr (2307), Sabr (2309), Sabr (2310),
29

brahim ener; Alim Yldz; a.g.e., s. 310-311

15

Sabr (2315), Sabh (2317), Sdk (2338), Sdk (2339), Sdk (2340), Sdk (2346),
Sddk (2354), Saf (2358), Safder/Kn (2370), Safvet (2371), Safvet (2372), Safvet
(2373), Safvet (2374), Safvet (2375), Saff (2381), Safiyddin (2383), Sun (2406),
Ziy/Yusuf (2428), Ziy (2429), Ziy (2430), Ziy (2431), Ziy (2432), Ziy (2436), Ziy
(2437), Ziy (2438), Ziy (2439), Ziy (2440), Tlib/zim (2451), Tlib (2452), Tlib
(2453), Tlib (2454), Tlib (2455), Thir (2469), Thir (2473), Thir (2474), Thir (2475),
Talat (2511), Talat (2515), Tayyib (2525), Tayfur (2530), dile (2557), rif (2565), rif
(2569), rif (2573), rif/Sbk (2574), rif (2575), rif (2576), rif (2577), rif (2578), rif
(2585), rif (2586), rif (2587), rif (2592), ir (2612), sm (2624), sm (2625), sm
(2626), sm (2627), tf (2634), tf (2635), tf (2636), tf (2637), tf (2638),
kif/Mtk (2644), kif (2645), kif (2646), kif (2647), kif (2648), kif (2649), kif
(2654), l (2665), l (2666), l (2667), l (2672), Abdulbk/Nsr (2691), Abdulhak
(2693),

Abdurrahim

(2699),

Abdurrahim/Fed

(2700),

Abdusselm

(2701),

Abdulaziz/Aziz (2707), Abdunnf/ffet (2720), zzet (2817), smet (2888), At (2896), At


(2897), At (2898), At (2900), Atullah (2901), Atullah (2903), ffet (2914), ffet (2915),
ffet / Abdnnfi (2916), Aff (2928), Aff (2929), lm (2952), Ulv (2964), mer/evk
(2988), Anka (3002), Avn (3012), Avn (3013), Avn (3014), Ayn/Ayd (3031), Ayn
(3048), Glib (3055), Glib (3056), Glib (3057), Glib (3061), Gazl (3079), Gulm
(3085), Gulm (3086), Gavs (3100) .

20. YZYIL
20. yzylda Osmanl Devleti yklarak yerine yeni bir Trk devleti oluturulmutur. Siyas
ve kltrel olarak alkantl olan bu dnemde sanat, kltr ve edebiyat alannda eser
verilmeye

devam

edilmekle

birlikte;

bu

alanlarda

byk

bir

dn

olduu

gzlemlenmektedir. 20. yzyla ait 52 ir tesbit edilmitir.


d (1953), d (1954), kir (1969), kir (1970), eref (2029), eref (2030),
erefeddin (2032), kr (2088), ekb (2094), emseddin (2100), ems (2110), evk
(2141), eyh (2199), eyd (2213), Sim (2227), Sf (2267), Sf (2268), Salih (2280),
Sabr (2306), Sdk (2341), Sdk (2351), Sdk (2352), Salahaddin (2384), Ziy (2433),
Ziy (2434), Ziy (2435), Thir (2470), Thir (2472), Tfl (2504), Talat (2513), Talat
(2514), Tah (2522), Tayyr (2523), rif (2579), kif (2650), kif (2651), l (2671),
Abdulkadir (2713), smet (2887), ffet (2917), ffet (2919), Alaaddin (2934), lm (2946),
lm (2953), mer (2989), Andelb/Fik (2997), Avn (3015), Avn (3019), Ayn (3049),
Glib (3058), Glib (3059).

16

YAADII YZYIL HAKKINDA BLG VERLMEYEN RLER


Mehmet Nil Tumann Tuhfe-i Nil isimli eserinin 468-734 sayfalar arasnda isimleri
geen irler arasnda yaad dnem hakknda bilgi verilmeyen ir says 160tr.
ir (1957), kir/Fevk (1973), kir (1975), m (1984), n (1992), n (1993),
n (1994), h elebi (2000), h/Zeyn (2013), erh (2020), eref/kbal (2031),
erm (2035), erif (2044), erif (2045), erif (2046), erif (2047), kr (2087), ems
(2116), ems (2117), em (2118), em (2125), ins (2130), ins (2131), r
(2136), evk (2144), evk (2145), evk (2147), evket (2150), uhd (2173),
eyholu/Ceml(2178), eyh (2203), eyh (2204), eyh (2206), eyh (2207), eyd
(2214), irz (2216), Sib (2225), Sib (2226), Sbir (2232), Sdk (2246), Sdk
(2247), Sdk (2250), Sid (2258), Sf (2270), Salih (2283), Sni (2286), Saby (2289),
Sabr (2308), Sabr (2311), Sadr (2328), Sadr (2329), Sdk/md (2342), Sdk/Esf
(2343)(Mevlev), Sdk (2344), Sdk (2345), Sdk (2347), Sdk (2348), Sdk (2349),
Sdk (2350), Sddk (2355), Sddk/erf (2356), Sadf (2357), Safy (2364), Safy
(2365), Safy (2366), Safvet (2378), Salh (2388), Salh (2389), Sun (2405), Sym
(2409), Zayi (2410), Zaf (2412), Zaf (2413), Zaf (2414), Zaf/Cihangir/ems (2415),
Zaf (2422), Ziy (2441), Ziy (2442), Ziy (2445), Tlib (2456, Tlib (2457), Tlib
(2458), Tlib (2462), Thir (2476), Tab (2488), Tab (2489), Tark (2498), Tury
(2500), Tfl (2506), Tayfur/Dni (2531), Zarf (2535), Zuhr (2546), Zhir (2549),
rif/Emin (2567), rif (2589), rif (2590), rif (2591), zim/Tlib (2610), zim/rif (2611),
ik (2618), sm (2629), kif (2655), kif (2656), kif (2657), lim (2660), ye (2673),
Abdullah/lh (2687), Abdullah (2688), Abdulvhid (2721), rf (2800), zzet (2817), zzet
(2819), zzet (2820), zzet(2824), Azm (2836), Azm (2837), Aziz (2856), Aziz (2857),
Aziz (2862), Asker (2863), Asker (2864), Uk (2866), Ak (2875), Ak (2876), Ak
(2877), smet (2891), Atf (2911), ffet (2918), ffet (2923), Aly (2935), lm (2947), lm
(2949), lm (2950), lm (2951), lm (2951), Ulv (2962), Ulv (2963), Ali (2977), Ali
(2978), Ali (2979), Ali/Hver (2981), md (2983), nyet (2996), Andelib (2999),
Andelib (3000), Avn (3016), Avn (3017), Ayn (3027), Ayn (3028), Ayd (3036), Ayd
(3038), Uyn (3046), Glib (3060), Glib (3062), Glib (3064), Gubr (3068), Gubr
(3069),

Garb

(3076),

Gafr

(3084),

17

Gm

(3090),

Gny/Gayret

(3095)

B. DOUM YERLERNE GRE RLER


Mehmed Nil Tuman, yararland 75ten fazla yekun tutan kaynak eserlerden hareketle
irlerin doduu, yaad ve kabrinin bulunduu memleketleri sarih olarak kaydetmitir.
Bu eserlerde yanl olarak yazlm olan yer isimlerini de dzeltme yoluna gitmitir. baz
irlerin doum yerlerini belirtirken, bazlarnn nerede medfun olduuna da yer vermitir.
Baz irlerin ise baba memleketini ilave etmitir. Ancak bu yerler irlerin kendi
memleketleri olarak yazlmamtr.
Krm Hn, am Mfts gibi baz irlerin vazifeli olduu kurum ve
memleketleri

birlikte verilmitir. Doduu veya yaad yere dair herhangi bir bilgi

bulunmayan irler de yine mellifin eserinde yer almaktadr. Doduu yere dair yer ismi
verilmeyen irler buraya yazlmamtr.
Mehmed Nil Tuman; mill hassasiyetten veya irlerin yaad dnemi dikkate
ald iin Osmanl hakimiyeti dahilinde yaam olan irlerin hepsini ayrt etmeden
yazmtr. Selanik, Sleymaniye veya am gibi ehirler mellifin yaad dnemde
baka

devletlerin

snrlar

dahilinde

olmasna

ramen

bu

devletlerden

pek

bahsetmemitir. Bu sebeple ehir, ile hatta kylerine kadar sipesifik olarak verilmi
olunan ir memleketlerinin uanda hangi devlet snrlar dahilinde olduu tam olarak
anlalamamaktadr. Tezkirelerde okca kullanlan bu yerlerin nerede olduuna dair
burada ksaca bilgi verilmitir.
Ayntab, Brusa, Amed gibi gnmzde kullanlmayan yer isimleri, anlalabilmesi
iin gnmzde bilinen ekliyle yazlmtr. Ayrca mellif, eserinde verdii irlerin
doum yerlerinden bahsederken; Anadolu, Rumeli, Gelibolu gibi genel blge isimleri
kulland gibi, skdar, Kadky, Tosya, Divrii gibi spesifik yer isimlerini de
kullanmtr. Mellifin kulland Krdistn kelimesi ise bir devleti ifade etmeyip; o
dnemde Osmanl snr ve rann gney ve dousunu iine alan bir blgeyi ifade iin
kullanlan bir kavramdr.

30

Tuhfe-i Nilde 468-734 sayfalar arasnda kaytl olan irlerin yzyllara gre
tasnfi irlerin isim ve sralama numaralaryla birlikte aada verilmitir.

ADANA
Doum yeri Adana olan 3 ir tesbit edilmitir.

30

emseddin Sm, Kms- Trk, Dersadet,1317, sf. 1156

18

Ziy (2432), Thir (2470), Talat (2516).

AFYON KARAHSAR
Doum yeri Ankara olan 3 ir tesbit edilmitir.
h elebi (1998), Ziy (2440), Abdurrahim (2698).

AKAHSAR
Osmanl corafyasnda iki farkl Akhisar vardr.bunlardan biri Saruhan (Manisa)
Sancanda 150 aka kaza merkezi ve Aye Sultn hssdr. Dieri Bosnasarayn
batsnda Klis sancanda 150 akalk kaza ve voyvodalktr.
Tiran kuzeyinde bir tepe zerindeki bir kasabadr.

32

31

Buras Orta Arnavutlukta

Doum yeri Akahisar olan 1 ir

tesbit edilmitir.

Sbir (2232).

AKEHR
Anadoluda Konyaya bal ile merkezi ehirdir.

33

Sultan Dalarnn dou yamacnda,

ayn adl gln gneyindedir. Akar da denilen ehir, Karaman (Konya) Eyaletinde
sancak merkezidir.

34

Doum yeri Akehir olan 2 ir tesbit edilmitir.

Avn (3004), Gubr (3066).

AMASYA
Doum yeri Amasya olan 8 ir tesbit edilmitir.
erm (2035), ehd (2155), Srim (2256), sm (2625), tf (2639), kif (2640),
Abdurrahman/Htem(2694), Ayd (3038).
31
Pervin, apan;18. Yzyl Tezkirelerinde Edebiyat Aratrma veTenkidi, Baslmam Doktora Tezi, Frat
niversitesi, Elaz 1993, s. 38
32
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, stanbul 1992, I. cilt, s. 211
33
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, I. cilt, s. 251.
34
Pervin, apan; a.g.e. s. 39.

19

ANADOLU
Dou anlamnda Greke bir kelimedir. Trkede asl yaygn olarak kullanl XIV.yy.da
zellikle Trklerin Rumeliye gemelerinden sonra Avrupa yakasna geince Anadolu
yakas gerekten dou yakas olarak bir anlam ifade etmitir. XVIII.yy.da ise btn Asya
Trkiyesini ifade iin kullanlmtr.

35

Mehmet Nil Tumann Anadolulu diye tarif ettii 1

ir bulunmaktadr.
em (2125).

ANKARA
Doum yeri Ankara olan 8 ir tesbit edilmitir. Ankarann Aya ilesinden olan irler
de bu balk altnda ve parantez iinde belirtilmitir.
kir (1970)(Aya), kir (2035)( Aya), erf (2054), ify (2061)(Aya), Talat (2517),
Tayyib (2529), zzet(2824), Ayd (3032).

ANTAKYA
Doum yeri Antakya olan 3 ir tesbit edilmitir.
ehd (2154), zzet (2816), Azm(2837).

ANTALYA
Doum yeri Antalya olan 3 ir tesbit edilmitir.
ehd (2156), Sdk (2340), kif (2655).

ANTEB (AYINTAB)
Doum yeri Anteb olan 7 ir tesbit edilmitir.

35

Pervin, apan; a.g.e. s. 40

20

h Vel (2007), Zaf (2414), sm (2624), Ulv (2963), Ayn/Ayd (3031), Ayn (3048),
Gam (3090).

AYDIN
Doum yeri Aydn olan 8 ir tesbit edilmitir.Aydnn ilelerinden olan irler de buraya
yazlmtr. Ayrca bir ir iin Andnl veya Konyal olduu kesin olmad iin parantez
iinde belirtilmitir.
ems (2102), Sdk (2252)(Nazilli), ik (2616)(Konya), tf (2636)(Kuyucak), Ak
(2868), Aty (2905), Ayd (3036), Ay (3042).

AYDINCIK
Gnmz Trkiye snrnda iki adet Aydnck bulunmaktadr. lki ele bal bir ile olan
Aydncktr. Ikincisi Orta Karadeniz blmnn Anadolu snrna yakn bir yerde
Yozgatn ekerek ilesine bal bir bucan ismidir.

36

Hangi il snrna dahil olduu kesin

olmad iin ayr balk ad altnda kaydedilmitir. Doum yeri Aydnck olan 1 ir tesbit
edilmitir.
h (2132).

BABAESK
Trakyada Krklareli linde ile merkezi, kasabadr.

37

Doum yeri Babaeski olan 1 ir

tesbit edilmitir.
uhd (2170).

BADAD
Osmanl hkimeti devrinde Iraka ve Arabistana kadar uzanan bykl zaman zaman
deien Osmanl eyaletidir.

38

Arab lkelerinin en dousundaki blgede yer alan ve Irak

Eyaleti de denilen en mhim eyalet Badaddr. Beylerbeyi protokolde Msr, Budin,


36

Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, c. 2, s. 384


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, c. 2 , s. 428
38
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, c. 2 , s. 453
37

21

Rumeli ve Anadolu Beylerbeyinden sonra gelir. nce Kanun Sultn Sleyman bir asr
sonra da IV. Murad Hn Safevlerden fethetmilerdir. Badad Eyaleti 18 sancaktr.

39

Gnmzde Irak Cumhuriyetinin bakenti, en byk ehri, aa Mezopotamyann


kuzey kenarnda il merkezidir.

40

Doum yeri Badad olan 11 ir tesbit edilmitir.

efkat (2064), ems (2116), Sadr (2325), Zayi (2410), Ziy (2445), sm (2627), Aziz
(2861), lm (2940), lm (2947), Ahd/Mehd (3021), Ay (3043).

BALIKESR
Doum yeri Balkesir olan 2 ir tesbit edilmitir.
Salh (2386), smet (2887).

BNGAZ
Devlet-i liye-yi Osmniyenin Afrika ktasnda bu namla maruf bir vilayet merkezidir.

41

Doum yeri Bingazi olan 1 ir tesbit edilmitir.


etvn (2018).

BELGRAD
Srpa bir kelime olup mamur, ssl, salam demektir. Semendire Sancann
merkezidir. Budin Eyaletine bal olmakla birlikte zaman zaman da Rumeli Eyaletine
balanmtr.

42

Doum yeri Belgrad olan 2 ir tesbit edilmitir.

Sdk (2237), kif (2641).

BELH
Kuzey Afganistanda Amu Deryann (Ceyhun) eski Dehas kolu zerinde Kh-i Baba
Dann eteindedir. Eski Horasan satraplnn siyas merkezidir.
olan 1 ir tesbit edilmitir.
39

Pervin, apan; a.g.e. s. 43


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, c. 2 , s. 452
41
Ahmed Rifat Efendi, Lgat- Trhiye ve Corafiye, stanbul 1399, c. 1-2, s. 245.
42
Pervin, apan; a.g.e. s. 44
40

22

43

Doum yeri Belh

Abdulkadir (2713).

BOLU
Bugn Bolu il snr dahilinde bulunan yerlerdeki irlerle birlikte doum yeri Bolu olan 12
ir tesbit edilmitir.
u (2055), Subh (2293), Saff (2382), Samt (2391), Sun (2401), Sun (2404), Tfl
(2504)(Mudurnu), Ziy (2437)(Gemlik), Zarf (2538)(Gynk), Abduekr/ekr (2702),
Abdussamed (2703), Gan (3097)(Gerede).

BOSNA
Rumelinin bir parasdr. nce Rumeli Eyaletinde bir sancak iken sonradan eyalet haline
getirilmitir. Bosnay denizden Adriya Denizi Dalmaya sahilleri ayrr. Osmanl kltr
corafyasna kalabalk bir ir kadrosuyla katlan bir ehirdir.

44

Doum yeri Bosna olan 10

ir tesbit edilmitir.
ins (2131), n (1985), Salih (2273), Salih (2274), Sdk (2333)(Besrik), Tlib (2448),
sm (2620), Abd (2724), Atf (2911), Glib (3064).

BOZKIR
Gnmzde Konya linin Akdeniz blgesi snrlar iinde kalan kesiminden ile
merkezidir.

45

Doum yeri Bozkr olan 1 ir tesbit edilmitir.

Ali (2979).

BUHRA
Orta Asyada Zerefan Nehrinin sulad verimli bir vadide kurulmutur. Tezkirelerde
diyr- zbekde bir ehir olarak kaydedilmitir.

46

edilmitir.

43

Pervin, apan; a.g.e. s. 44


Pervin, apan; a.g.e. s. 45
45
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, c. 3 , s. 358.
44

23

Doum yeri Buhra olan 6 ir tesbit

emseddin/Mehmed/Emr Sultan (2097), eyd (2214), Sdk (2244), rif (2590),


smet(2880), nyet (2996).

BURSA
Bugn Bursa il snr dahilinde olan yerlerdeki irlerle beraber doum yeri Bursa olan 49
ir tesbit edilmitir.
h elebi (2001) , eref/erefeddin (2022), ify (2062), emseddin (2100), ems
(2103), r (2134), evk (2137), evk (2143), eyh (2190), eyh (2196), eyh
(2200), Shib (2233), Subh (2292), Subh (2299), Safy (2364), Safh (2368),
Tlib/zim (2451), Thir (2465), Tayyib (2527), rif (2561), rif (2562), rif
(2604)(Yeniehir), zim (2605), sm (2622), sm (2630), zzet (2810), Aziz (2847),
ret (2867)(Rumelihisar/Yeniehir), At (2896)( Yeniehir), ffet (2914), ffet (2918), Akl
(2932), lm (2938), Ulv (2959), Ulv (2960), Ulv (2961), Ulv (2962), Ali (2973), mer
(2986), Avn (3007), Avn (3008), Avn (3010), Avn (3011), Avn (3017) Ahd (3023),
Ayn (3030), Ayn- Ekber (3044), Gazl (3078), Gam (3088).

ANKIRI
Doum yeri ankr olan 3 ir tesbit edilmitir.
Zamr (2425), Talat (2514), Gaz/Gazy (3050).

ORUM
orumun ilelerinde domu olduu belirtilen 2 ir tesbit edilmitir.
ik (2617)(Mecidz, Elvanelebi Karyesi), md (2984)(skilib).

DEMRHSAR
Yunanistann Makedonya blmnde Seres (Serrai) idar blm iinde kasabadr.
Doum yeri Demirhisar olan 1 ir tesbit edilmitir.

46
47

Pervin, apan; a.g.e. s. 46


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 5 , s. 145.

24

47

Sabr (2308).

DYARBEKR (med)
Diyr- med veya sadece med olarak da isimlendirilen; doum yeri Diyarbekir olan 36
ir tesbit edilmitir.
n (1988)(Van), eref (2024), erf (2049), h (2133), r (2135), evk (2139),
ehd (2152), ehd (2158), uhd (2168), eyh (2198), rn (2219), Sabr (2309),
Sabr (2310), Sdk (2348), Sdk (2349), Safvet (2373), Safvet (2376), Saff (2381), Zaf
(2411), Ziy/Yusuf (2428), Ziy (2434), Tlib (2455), Tufeyl (2509), rif/Azm (2558),
zim (2608), kif (2657), zzet (2826), Azm (2833), smet (2883), ffet (2915), lm
(2945), mr (2990), Avn (3013), Glib (3062), Glib (3063), Gubr (3067).

DMETOKA
anakkale linin Biga lesinde bucak. Bat Trakyada Yunanistan snrlar iinde Meri
Nehri zerinde bir kasabadr.

48

Doum yeri Biga olan 1 ir tesbit edilmitir.

Abdulvsi /Vsi (2722).

DRAMA
Selanik dhilinde bir yer olup Lala ahin Paa ve Evrenos Beyler tarafndan
49

fetholunmutur. Doum yeri Drama olan 1 ir tesbit edilmitir.


rif (2587).

EDRNE
Bir dnem Osmanl Devletine bakentlik yapm olan Edirnede domu olan 30 ir
tesbit edilmitir.
hid (2003), eref (2029), ify (2058), evk (2142), ikr (2078)(psala), ehd
(2174), eyh (2182), Sdk (2249), Sni (2284), Saby (2287), Saby (2288), Safy
48
49

Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 5 , s. 343


Ahmed Rifat Efendi, a.g.e, c. 3-4, s. 237.

25

(2363), Safh (2367), Talat (2511), Abdulbk (2689), Abdulhay (2692), Abdurrahman
(2696), Abdulkerim (2714), rf (2798), zzet (2801), Asker (2863), At (2894), Aty
(2908), ffet (2922), lm (2937), lm (2942) , Ali (2978), Ahd/Ali (3020), Ahd (3022),
Garb (3075).

ERBOZ
Ege Denizinde bir adadr.

50

Doum yeri Eriboz olan 1 ir tesbit edilmitir.

zzet (2805).

ERBL
51

Gnmzde Irak snrnda bir kenttir(Kerkk) . Doum yeri Erbil olan 1 ir tesbit
edilmitir.
Garb (3074).

EREL
Trkiye snrlar ierisinde birka adet Ereli bulunmaktadr. Zonguldak ilinde ile; Konya
52

ilinde ile; Tekirda ilinde orlu ilesine bal bir bucak . Hangi Erelili olduklar
belirtilmedii iin bu ehirlerden ayr olarak; Ereli, bal ad altnda yazlmlardr.
Doum yeri Ereli olan 2 ir tesbit edilmitir.
Sun (2395), Gulm (3085).

ERGENE
Adn II. Muradn yaptrd 174 gzl Cisr-i Ergene (Ergene Kprs) denilen eserden
almtr. Edirnenin nahiyesi olup gnmzde ismi Uzunkprdr.
olan 1 ir tesbit edilmitir.
Ak(2871).
50

Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 21, s. 290.


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 21, s. 298.
52
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 21, s. 299
53
Pervin, apan; a.g.e. s. 51
51

26

53

Doum yeri Ergene

ERZURUM
Doum yeri Erzurum olan 2 ir tesbit edilmitir.
Sdk (2338), lm (2946).

ESKEHR
Doum yeri Eskiehir olan 2 ir tesbit edilmitir.
r (2136), rif (2563).

FLBE
Eski Zarann gneybatsnda, Meriin gney kysndadr. Rumeli Eyaletinin merkez
Sofya Sancana bal byk bir kaza merkezidir.

54

Doum yeri Filibe olan 6 ir tesbit

edilmitir.
Safvet (2371), Tabb (2490), zzet(2820), Ak(2877), Ali (2968), Avn (3005).

GELBOLU
Boazn Marmaraya yakn biti noktasnda, boazn Rumeli yakasnda ayn ad tayan
yarmadann kuzeydousuna doru bir limandr. Kapdan Paa Eyaletinde sancak
merkezidir.

55

Doum yeri Gelibolu olan 8 ir tesbit edilmitir.

kir (1966), Sbir (2229), Sun (2394), Zaf (2418), Tab (2477), l/em (2661),
sv (3039), Gafr (3083).

GRD
Kbrs byklndeki bir adadr. Kuzeyi Ege, gneyi Akdenize bakar. Girid Eyletinin
merkezi ise Hanyadr.

54
55

56

Doum yeri Girid olan 5 ir tesbit edilmitir.

Pervin, apan; a.g.e. s. 53


Pervin, apan; a.g.e. s. 53

27

zzet(2821), Aziz (2850), ffet (2919), efk (2075)(Hanya), Tayyib (2526)(Hanya).

HALEB
Selim Hnn Merc-i Dbk zaferinden sonra padiaha teslim olmu bir ehirdir. Memlk
Devletinde de eyalet merkezi olup, Anadoluda Memluklulara ait fethedilen topraklar bu
eyalete balanmtr.

57

Doum yeri Haleb olan 4 ir tesbit edilmitir.

ur (2057), Sbir (2230), Sdk (2255), Ayd (3035).

HAMD (Isparta)
Anadolu Eyletinde sancak merkezidir.

58

Anadoluda Hamidoullarnn ynetiminde

bulunan yerlere Osmanllarn zaptndan sonra verilen isimdir.

59

Anadolu Eyaletinde

Hamid sancann merkezi Ispartadr. ehir Hamidoullarnn taht ehridir. I. Murad


dneminde Osmanlya dahil olmutur.
linde bir iledir.

61

60

Birok irin doum yeri olan Eridir Isparta

Yalva ise Isparta li ile merkezidir.

62

Dolaysyla doum yeri olarak

bugnk Isparta snr dahili kabul edilen 9 ir tesbit edilmitir.


erf (2050)(Eridir), erf (2052)(Eridir), eyh (2186)(Eridir), Sni (2285)(Aras),
Sun (2396)(Yalva), Ziy (2442), rif (2597)(Yalva), Abdulkadir/Kadr (2711), Atf
(2912).

STANBUL
Bugn stanbul il snr dahilinde bulunan yerlerle birlikte doum yeri stanbul olan 231
ir tesbit edilmitir.
rik (1956), kir (1959), kir (1964) , kir (1965), kir (1969), kir (1974), n
(1987) (Eyp), n (1989), n (1992), n (1993)(Galatal), n (1992),
h/Zeyn(2010), ebb (2016), erh (2019), eref (2021), eref (2026) , eref (2027),
eref (2028), erefeddin (2032), erm (2033), erm (2034)(skdar), erf (2038), h

56

Pervin, apan; a.g.e. s. 53


Pervin, apan; a.g.e. s. 54
58
Pervin, apan; a.g.e. s. 54
59
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 8, s. 379
60
Pervin, apan; a.g.e. s. 56
61
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 21, s. 274
62
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 12, s. 720
57

28

(1996), erif (2047), erif (2048), erf/Germiyan (2051), ify (2059), efkat (2066),
efik (2072), efk (2073), efk (2074), ekr (2090), ekb (2093), ekb (2095),
ems (2108), em (2121), ins (2127), ins (2128), ins (2129), evk (2141),
evk (2148), evket (2149), ehd (2153), ehr (2161), ehr (2165), uhd (2171),
eyh (2183), eyh/Lal (2193)(Eyp), eyh (2194), eyh (2195), eyh (2199), eyd
(2210)(Rumeli/Kastamonu), eyd (2212), eyd (2213), eyd (2215), r (2218), Sib
(2221), Sib (2222), Sib (2224), Sib (2225), Sib (2226), Sim (2227), Sbir (2231),
Shib (2234), Shib (2235), Sdk (2240), Sdk (2242), Sf (2268), Sf (2270), Salih
(2277), Salih (2278)(skdar), Sni (2286), Subh (2294), Sabr (2300), Sabr
(2303)(Galata), Sabr (2311), Sabh (2312)(Tokat), Sabh (2316), Sabh (2318), Sadr
(2326), Sdk (2336), Sdk (2337), Sdk (2339), Sdk/md (2342), Sdk (2346), Sddk
(2353), Sddk (2354), Safy (2360)(Kasmpaa), Safy (2362), Safvet (2374), Safvet
(2375), Salahaddin (2384), Sun (2406), Savn (2408), Sym (2409), Zamr (2423),
Zamr (2424), Ziy (2430), Ziy (2431), Ziy (2435), Ziy (2436), Ziy (2438),
Tlib/Bvcd

(2449),

Tlib

(2454),

Tlib

(2458),

Tlib

(2459),

Tli

(2463),

Thir/Mehmed (2466), Thir (2469), Thir (2472), Tab (2480), Tab (2482), Tfl (2501),
Tfl (2502), Tfl (2508), Talat (2513), Tayyib (2524), Tayyib (2528), Zarf (2533), Zarf
(2534), Zuhr (2542), Zuhr (2543), bidn (2552), dile (2557), rif (2559), rif
(2564)(Galata), rif (2571), rif (2575), rif (2578), rif (2579), rif/h (2582), rif
(2586), rif (2592), rif (2593), rif (2600), rif (2601), rif (2603), sm (2623), sm
(2628), tf (2631), tf (2632), tf (2635), tf (2638), kif (2651), l (2664), l (2665),
l (2666), l (2667), l (2668), l (2669), l (2671), l (2672), Abdullah/Abd (2682),
Abdullah (2684), Abdulbk/Nsr (2691), Abdulhak (2693), Abdurrahman (2697),
Abdulgan/Abd (2709), Abd (2729), zzet (2802), zzet (2804), zzet ( 2807 ), zzet
(2811), zzet (2813), zzet (2823), zzet (2825), zzet (2827), Uzlet (2828), Azm (2829),
Azm (2830), Azm (2832), Azm (2835), zz (2840), zz (2841), Aziz (2843), Aziz (2844),
Aziz (2848), Aziz (2851), Aziz (2852), Aziz (2853), Aziz (2858), Aziz (2862), Ak
(2869)(Rumelihisar), Ak (2873), sm (2879)(skdar), smet (2881), smet (2885),
smet (2886), smet (2889), At (2895), At (2897), At (2898), At (2899), At (2900),
Atullah (2903), Aty (2907), Itr (2910), ffet (2913), ffet (2917), ffet (2920), ffet
(2921), Afv (2924), ) Aff (2926), Aff (2928)(Ayvansaray), Aff (2929), ) Akl (2933),
Alaaddin (2934), lm (2943), Ulm (2955), Ulv (2956), Ulv (2957), Ulv (2958), mer
(2987), mr (2991), Andelb/Fik (2997), Andelb (2998), Avn (3006), Avn (3015),
Uyn (3045), Glib (3054), Glib (3055), Glib (3057), Glib (3061), Gazl (3079),
Gafr (3084), Gny (3093), Gny (3094), Gavs (3098), Gavs (3100).

RAN
29

Acem olarak ifadde edilen irler de yer belirtilmedii halde bu balk altna alnmtr.
Arap olamayanlar ifade eden bu kelime ile tezkireciler bir etnik yapy belirlemekten
ziyade ran snrlarna dahil coraf blgeyi kasdetmilerdir.

63

Bugn rann snrlar dahilinde bulunan yerlerle birlikte ranl olarak kabul
edilebilen 12 ir tesbit edilmitir.
h

(1997),

Abdulvehhab/Abd
(2909)(iraz),

Aly

(2014)(Acem),

ems

(2723)(Hemedan),
(2935)(Acem),

(2115)(Acem),

Abd/Abdulvehhab
Ali

(2965)(iraz),

Sdk

(2241)(sfahan),

(2725)(Hemedan),

Anka

(3001)(iraz),

Itr
Ay

(3040)(Kazvin), Garb (3076)(Acem).

SKEE
Yunanistanda ehir; Trakyada il idare merkezidir. Kavalann kuzeyindedir.

64

Doum yeri

skee olan 1 ir tesbit edilmitir.


Sdk (2341).

KODRA
Fatih Sultn Mehmed dneminde Osmanl topraklarna katlan kodra, gnmzde
Arnavutlukun snrnda bir kuzey ehridir.

65

Doum yeri kodra olan 2 ir tesbit

edilmitir.
Sdk (2245)(Peklin), ciz (2554).

TB
Gnmzde Yogoslavya snrnda (Makedonya) bir ehirdir.

66

Doum yeri tib olan 5 ir

tesbit edilmitir.
Salih (2280), Sadr (2323), Sadr (2329), dil (2555), Akl (2931).

63

Pervin, apan;a.g.e,, s. 37
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 10 , s. 12
65
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 10 , s. 156
66
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 10 , s. 164
64

30

ZMR
Bugn zmir il snrna dahil olan ir doum yerleri ayn balk altnda toplanmtr.
rnein Tire, Osmanl dneminde Aydn Sancann merkezidir.

67

Fakat bugn zmir il

snr dahilindedir. Bu yerlerle birlikte doum yeri zmir olarak tesbit edilmi 9 ir
bulunmaktadr.
ekb (2094), Ziy (2439), kif (2650), Sf (2262)(Bergama), l (2670)(Urla), Abdullah
(2677)(Bergama), Ak(2870)(Tire), Ali (2969)(Tire), Gubr (3069)(Urla).

ZNK
Doum yeri znik olan 4 ir tesbit edilmitir.
Sadr (2328), Sun (2400), rif (2576), Ali (2980).

KALKANDELEN
Yugoslavya skb Sancana bal bir kazadr.

68

Doum yeri Kalkandelen olan 3 ir

tesbit edilmitir.
Sabr (2306), Tul (2518), kif (2647).

KARAFERYE
Allakmon aynn kuzey kysna yakn, Selanikin gneybatsnda, Selnik Sancann
300 akalk kazasdr.

69

Doum yeri Karaferye olan 2 ir tesbit edilmitir.

zzet(2818), Garm (3070).

KARAMAN (Lrende)
Konya Ovasnn gneyi, Konya ehrinin gneydousundadr. ehrin ad Lrende iken
halk Karaman demitir.

67
68
69

70

Doum yeri Karaman olan 6 ir tesbit edilmitir.

a.g.e. s. 83

Pervin, apan; a.g.e. s. 66


Pervin, apan; a.g.e. s. 66

31

n (1986), ems (2117), uhd (2173), Sabh (2313), Zill (2541), lm (2948).

KARATOVA (Kratova)
Makedonyann kuzeydousunda bir ehirdir.

71

Doum yeri Karatova olan 1 ir tesbit

edilmitir.
Zaf (2416).

KARS
Doum yeri Kars olan 1 ir tesbit edilmitir.
d (1952).

KASTAMONU
Doum yeri Kastamonu olan 15 ir tesbit edilmitir.
n (1990), vir (1995), aban (2056)(Takpr), ikest (2089), ems (2101), ems
(2113), ems (2114), Sun (2393), Zaf (2422), Tli (2464)(Manisa), zz (2842), Ts
(2520)(Tosya), zzet (2812)(Tosya), Andelb (2999), Garb (3071)(Tosya).

KAVALA
Ege zerinde liman ve kaledir. Makedonyadadr. I. Murad fethidir ve Rumeli Eyletinin
derya sancakbeyi tahtdr.

72

Doum yeri Kavala olan 2 ir tesbit edilmitir.

erif (2044), rif (2599).

KAYSER
Doum yeri Kayseri olan 4 ir tesbit edilmitir.

70

Pervin, apan; a.g.e. s. 73


http://tr.wikipedia.org/wiki/Kratovo, 07/06/2011.
72
Pervin, apan; a.g.e. s. 68
71

32

ems (2107), ems (2110), zzet (2815), Glib (3058).

KEFE
Krm yarmadasnn gneydousundadr.

73

Doum yeri Kefe olan 4 ir tesbit edilmitir.

erf (2042), erf (2053), ef (2068), Tlib (2461).

KESRYE
Gnmzde Yunan Makedonyasnn bat kesiminde, Kastonya Glnn iki kolu
arasnda bir ehirdir. Osmanl zamannda Manastr Vilayetinin Grice Sancana bal
bir ile merkeziydi.

74

Doum yeri Kesriye olan 1 ir tesbit edilmitir.

Sdk (2352).

KIRIM
Bir yarmadann karaya ok ince berzahla bal olduu iin, hatta bir adann addr. 15
asrlk Trk yurdudur.

75

Doum yeri Krm olan 5 ir tesbit edilmitir.

erif (2045), rif (2598), l (2663), Abdullah (2679), Gazy (3080).

KONYA
Doum yeri Konya olan 13 ir tesbit edilmitir.
emsi (2109), em (2122), Sadreddin (2321)(Malatya), Safy (2365), Samt (2391),
Tarkat (2497), Ton (2521)(Aksaray), Ibd/Hfz (2675), lm (2936), Ali/Seyyid
(2975), mer (2989), Ayn (3027), Gam (3089).

KSTENDL

73

Pervin, apan; a.g.e. s. 68


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 11 , s. 191
75
Pervin, apan; a.g.e. s. 68
74

33

Kstendil; Sofya-skb yolunda, Sofyann gneybatsndadr. I. Muradn fethettii bu


ehir sancak merkezidir.

76

Doum yeri Kstendil olan 3 ir tesbit edilmitir.

em (2123), eyh (2197), Sanavberi/Hlet (2407).

KRDSTAN
Bat randa ounlukla Krtlerin oturduu, gneyden kuzeye Irak snr boyunca Luristan,
Kirmanh, Ardeln eyaletleridir. Bu eyalette afii mezhebinde Krtler yaar. Trkler
ve ranllar aznlktadr.

77

Doum yeri Krdistan olarak geen 1 ir tesbit edilmitir.

kr (2086).

KTAHYA (Germiyan)
Doum yeri Ktahya olan 8 ir tesbit edilmitir.
eyholu/Ceml (2178), eyh (2179), Sdk (2247), rif (2560), Abdullah/lh
(2687)(Simav), Abdullatif (2715), Asker (2864)(Karye), Andelb (3000).

LAZKYE
Gnmzde Suriyede bir liman ehridir.

78

Doum yeri Lazkiye olan 1 ir tesbit edilmitir.

Subh/Mehmed (2291).

LEFKOA
Cezir-i Bahr-i Sefd Vilayeti, Kbrs adas sancana bal bir kazadr.
Kbrs Rum kesiminin bakentidir.

80

79

Gnmzde

Doum yeri Lefkoa olan 2 ir tesbit edilmitir.

rif (2566), sm (2629).

76

Pervin, apan; a.g.e. s. 71


Pervin, apan; a.g.e. s. 71
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 12 , s. 262
79
Pervin, apan; a.g.e. s. 73
80
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 12 , s. 277
77
78

34

LESKOVAKYA
Gnmzde Yugoslavyada (Srbistan) bir ehirdir.

81

Doum yeri Leskovakya olan 2 ir

tesbit edilmitir.
Abdurrahim (2699)(vraniye), Glib (3056).

MARB
Memlik-i Afrikann msrdan baka sevhil-i imliyyesi ile Endls vesir o cihetlerdir.

82

Doum yeri Marib olan 1 ir tesbit edilmitir.


erf (2037).

MALATYA
Doum yeri Malatya olan 4 ir tesbit edilmitir.
ehr (2159), Sib (2223)(Darende), Sid (2257), rfn (2797)(Darende).

MANASTIR
Makedonyada Pirlepenin gneyindedir.

83

Doum yeri Manastr olan 4 ir tesbit

edilmitir.
Sf (2271), Saby (2289), Zuhr (2544), Ayn (3029).

MANSA
Doum yeri Manisa olan 4 ir tesbit edilmitir.
uhd (2172), lm (2941), Ayd (3033), Gny (3091).

MARA
81

Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 12 , s. 318


emseddin Sm, a.g.e., s. 1379
83
Pervin, apan; a.g.e. s. 73
82

35

Doum yeri Mara olan 5 ir tesbit edilmitir.


eref (2025) (Elbistn), em (2124), evket (2150), lm (2952), lm (2953)(Zlkadriye).

MARDN
Doum yeri Eriboz olan 5 ir tesbit edilmitir.
evk/mer (2140), Abdusselm (2701), Abdulgaffar (2708), Abdulvhid (2721),
mer/evk (2988).

MEKKE
Doum yeri Mekke olan 1 ir tesbit edilmitir.
Saf (2358).

MISIR
Osmanl topraklarndan olan Kahire gnmzde Msr Devletinin bakentidir.

84

Doum

yeri Kahire ile birlikte Msr olan 2 ir tesbit edilmitir.


evk (2144), Sdk (2250).

MDLL
Ege Denizinde Anadolu kylar nnde bir adadr.

85

edilmitir.
kir (1967), efkat (2063).

MORA

84
85

Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 10 , s. 365


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 13 , s. 539

36

Doum yeri Midilli olan 2 ir tesbit

Akdeniz adalarndandr.

86

Doum yeri Mora olan 3 ir tesbit edilmitir.

Sabr (2305)(Anapolu), l (2662), Aziz (2855).

MOSTAR
Bosnasarayn gneybatsnda Neretva Nehri zerinde, Hersekin en mehur ehridir.
Bonaka Kprl ehir demektir.

87

Doum yeri Mostar olan 1 ir tesbit edilmitir.

Ziy (2443).

MULA
Doum yeri Mula olan 2 ir tesbit edilmitir.
hd (2004), uhd (2169).

MUSUL
Kuzey Irakta Diclenin batsnda bir ehirdir.

88

Doum yeri Musul olan 1 ir tesbit

edilmitir.
Salih (2283).

NABLUS
Bu ehir pek eskidir.Hz. Sleyman Aleyhisselamn vefatyla yerine olu clus eyledikde
on iki sebt-i halefden on sebti ayrlp Yurbiam namnda birine biat etmiti. Ol vakt merkum
Yurbiam ibu Nablusun olduu mahale yani smirnin cenbunda ve Garzem Da
civarnda bir ehir-i neb ve py-i that bina edip ismini ehm koydu ve nice zaman sonra
harab olup en sonra Romallara intikalinde yine imar ve Roma glerine tahss ve
Neopolis tesmiye edildi. Nablus, bunun galatdr.

89

Bugn srail-Filistin lke topra kabul

olunan Nablusta doum yeri olan 1 ir tesbit edilmitir.

86

Pervin, apan; a.g.e. s. 75


Pervin, apan; a.g.e. s. 75
88
Pervin, apan; a.g.e. s. 75
89
Ahmed Rifat Efendi, a.g.e, c. 5-6-7, s. 67
87

37

Abdulgan (2710).

NDE
Doum yeri Nide olan 2 ir tesbit edilmitir.
Zamr (2426), Glib (3059).

ZBEK
Trkistanda Kpak kabilesinden bir Hn olan, zbek Hnn Trkistanda kurmu olduu
devletin ismidir. Bu topraklara zbekiye denir.

90

Ahmet Nil Tuman irin doum yerine

zbek demekle iktif etmitir. Doum yeri zbek olan 1 ir tesbit edilmitir.
hid (2002).

PE (Peoy/ Pecs)
Macaristanda bir ehirdir.

91

Doum yeri Pe olan 1 ir tesbit edilmitir.

Ayn (3025).

PETR
Gnmzde Bulgaristan snrnda bir ehirdir.

92

Doum yeri Petri olan 1 ir tesbit

edilmitir.
eref (2030).

PRTNE
Bugn Yugoslavya snrlar dahilinde bir ehirdir.

93

Doum yeri Piritine olan 2 ir tesbit

edilmitir.

90

Ahmed Rifat Efendi, a.g.e, c. 1-1, s. 302


Pervin, apan; a.g.e. s. 77
92
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 16 , s. 31
91

38

Azm(2836), Gulm (3086).

PRZREN
skb yaknlarnda (Rumeli Eyaleti) Kosova Vilayetinde sancak merkezidir.

94

Doum yeri

Pirizren olan 3 ir tesbit edilmitir.


em (2118), ik (2614), Abdurrahim/Fed (2700).

PRAVAD
z Eyaletine bal 150 akalk kaza merkezidir.
ehirdir.

96

95

Gnmzde Bulgaristan snrnda bir

Doum yeri Pravadi olan 1 ir tesbit edilmitir.

Sadr (2324).

RESMOVA
Girit Adasnn Egeye bakan kuzey sahilinde liman ve kaledir.

97

Doum yeri Resmova

olan 2 ir tesbit edilmitir.


zzet(2814), zzet(2822).

RZE
Doum yeri Rize olan 2 ir tesbit edilmitir.
kr (2083), tf (2637).

RUHA (Urfa)
Urfann asl ad Ruhadr.

98

Doum yeri Ruha (Urfa) olan 1 ir tesbit edilmitir.

93

Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 10 , s. 330


Pervin, apan; a.g.e. s. 77
Pervin, apan; a.g.e. s. 77
96
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 16 , s. 275
97
Pervin, apan; a.g.e. s. 77
94
95

39

Tfl (2503).

RUMEL
Osmanl mparatorluunun Avrupadaki topraklarna verilen isimdir.

99

Rumeli kelimesi ok

geni anlamda kullanlmtr. En geni manasyla Osmanl idaresinde bulunan ve Tuna


gneyinde kalan btn Balkanlardr. Romanya (Dobruca hari) ve Macaristanla o
sralarda Macaristan kapsamna giren Savann kuzeyindeki Yugoslavya, Rumeli
kelimesinin delalet ettii saha dnda kalr. XVI.yy.dan itibaren Bosna-Hersek de bu
sahann dnda braklmtr. Kelime daha dar manada kullanlm, bazen yalnz
Bulgaristan kastedilmitir. Ege ve yonya Adalar da Rumeli dnda tutulmutur.

100

Doum yeri olarak Rumeli gsterilen 4 ir tesbit edilmitir.


ins (2126), ins (2130), rf (2799)(Grice)(Polyan Ky), Ayn (3049)(Serfie), Gaz
(3051), Gubr (3068)(Horpete).

RUSCUK
Bugn Bulgaristanda idare blm merkezidir.

101

Doum yeri Ruscuk olan 2 ir tesbit

edilmitir.
Zarf (2537), Ali (2970).

SAMSUN
Doum yeri bugn Samsun il snrndaki Canik olan 1 ir tesbit edilmitir.
Zhir (2549)(Canik).

SARUHAN
Anadolu Eyaletinde sancaktr ve merkezi Manisadr.
tesbit edilmitir.

98

Pervin, apan; a.g.e. s. 78


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 10, s. 743
100
Pervin, apan; a.g.e. s. 78
101
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 10 , s. 757
99

40

102

Doum yeri Saruhan olan 1 ir

Safh (2369)(Emresultan), Ak(2875).

SELNK
Gnmzde Yunanistan snrlar dahilinde bir liman ehri, Makedonyada il idare
merkezidir.

103

Doum yeri Selnik olan 8 ir tesbit edilmitir.

ir (1957), Sun (2405), Tab (2481), ik (2615), kif /Mtk (2644), kif (2646),
smet (2888), lm (2951).

SEMENDRE
Yugoslavyada, Tunann sa kysnda, Srbistann bakenti olan kenttir.

104

Doum yeri

Semendire olan 1 ir tesbit edilmitir.


Tark (2498).

SEMERKAND
Byk

Zerefan

ehirlerindendir.

105

vahasnda

Takentin

gneybatsnda

Orta

Asyann

en

eski

Doum yeri Semerkand olan 1 ir tesbit edilmitir.

md (2983).

SEREZ (Siroz)
Struma Irmann dousunda Kavala ile Selanik arasndadr. Selanik Sancanda 300
akalk kaza merkezidir.

106

Doum yeri Serez olan 1 ir tesbit edilmitir.

Sf (2264).

SVAS
102

Pervin, apan; a.g.e. s. 80


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 11 , s. 135
Byk Larousse, Szlk ve Ansiklopedisi, Geliim Yaynlar, c. 17, s. 10611
105
Pervin, apan; a.g.e. s. 80
106
Pervin, apan; a.g.e. s. 82
103
104

41

Sivas il snrnda bulunan Divriide dahil olmak zere doum yeri Sivas olan 4 ir tesbit
edilmitir.
d (1954), ems (2106), Thir (2474)(Divrii), Gulm (3087).

SLSTRE
Bulgaristann kuzeydou kesiminde, Tuna Irmann gney kesiminde, Romanya
(Dobruca) snrnda il ehirdir.

107

Doum yeri Silistre olan 2 ir tesbit edilmitir.

kr (2088), r (2217).

SNOP
Doum yeri Sinop olan 3 ir tesbit edilmitir.
kr (2085), Safy (2359), rif (2595).

SOFYA
Gnmzde Bulgaristan snrnda en byk ehir ve bakenttir.

108

Doum yeri Sofya olan

1 ir tesbit edilmitir.
kr (2081).

SLEYMANYE
Gnmzde Irakta ehir, il idare merkezidir. Osmanl Devletinde nce Badad
Eyaletinin daha sonra Musul Vilayetinin iinde sancak merkeziydi.
Sleymaniye olan 1 ir tesbit edilmitir.
k (1977).

AM
107

Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 11 , s. 33.


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 18 , s. 172
109
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 11 , s. 644
108

42

109

Doum yeri

Araplar Dimak derler ve am Arapada Suriye lkesinin addr.


Devletinin bakentidir.

111

110

Gnmzde Suriye

Doum yeri am olan 7 ir tesbit edilmitir.

m (1978), m (1983), Saff (2380), Zuhr (2545), Abdullatif (2717), Anka (3002),
Ay (3041).

UMNU
Rumelinde z Eyaletinin Nibolu Sancana bal 150 aka kaza merkezidir.

112

Doum yeri umnu olan 2 ir tesbit edilmitir.


erf (2039), kif (2656).

TARSUS
Akdeniz Blgesinde Adana Blm el li ile merkezi ehirdir.

113

Doum yeri Tarsus

olan 1 ir tesbit edilmitir.


Tah (2522).

TEBRZ
Osmanl dneminde Azerbeycan Eyaletinde sancak merkezidir.

114

Gnmzde ise

rann kuzeybatsnda bir ehir olup Dou Azerbeycan Eyaletinin merkezidir.

115

Doum

yeri Tebriz olan 4 ir tesbit edilmitir.


h Ksm (2006), Sib (2220), Sabr (2315), Ali (2976).

TEKRDA
orlu, Osmanl zamannda Edirne Sancana bal 150 aka kaza merkezidir.
Gnmz Trkiyesinde ise Tekirda li, ile merkezi ehirdir.
yeri Tekirda olan 7 ir tesbit edilmitir.
110

Pervin, apan; a.g.e. s. 81


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 18 , s. 458.
112
Pervin, apan; a.g.e. s. 81
113
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 11, s. 912
114
Pervin, apan; a.g.e. s. 83
115
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 19 , s. 126
111

43

117

116

orlu ile birlikte doum

erm (2036), ehr (2160), ehr (2162), Subh (2295), Zarf (2539)(orlu), Alm
(2982)(orlu).

TIRHALA (Taselya)
Rumeli Eyaletinde, Yeniehirle Yanya arasnda, Kstm (Pintos) Irmann kuzeyinde bir
sancak merkezidir.

118

Eski ad Trikala olan kent, Yldrm Byezidin Nibolu

Savandan (1396) sonra kt Yunan seferi srasnda fethedilerek Osmanl


topraklarna katld ve Rumeli Eyaletine bal bir sancak merkezi oldu.

119

Doum yeri

Trhala olan 2 ir tesbit edilmitir.


Salh (2388), Abd (2728).

TIRNOVA
Rumelinde Trhala Sancanda nhiyedir.

120

Gnmzde Bulgaristanda bir ehirdir.

121

Doum yeri Trnova olan 1 ir tesbit edilmitir.


Avn (3009).

TRAN
Gnmz Arnavutluk Cumhuriyetinin bakentidir.

122

Doum yeri Tiran olan 1 ir tesbit

edilmitir.
ehd (2175).

TOKAT
Bugn Tokat il snr dahilinde bulunan Zile ve Niksar ile birlikte doum yeri Tokat olan 7
ir tesbit edilmitir.

116

Pervin, apan; a.g.e. s. 48


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 4 , s. 508.
118
Pervin, apan; a.g.e. s. 83
119
Byk Larousse, Szlk ve Ansiklopedisi, Milliyet, stanbul 1992, c.22, s. 11513.
120
Pervin, apan; a.g.e. s. 83
121
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, c. 19 , s. 277
122
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, c. 19 , s. 303
117

44

ems(2105)(Zile), ehd (2176)(Niksar), eyh/Abdlmecid(2187)(Zile), Sf (2266),


Sabr (2307), Shhat (2319), Tlib (2450).

TRABZON
Doum yeri Trabzon olan 7 ir tesbit edilmitir.
kir

(1962), kir (1968), Tlib (2453), rif (2594), kif (2648), lm (2944), Avn

(3012).

TRKSTAN
Tataristan da denilir. Asyann bir kta- cismidir. Bu kta ikiye munkasm olmutur. Biri
123

Doum yeri

kuzey

kysnda,

Trkistan- in dieri Trkistan- mstakil yahud kebir namyla maruftur.


Trkistan olan 1 ir tesbit edilmitir.
Elvn (2954) .

UAK
Doum yeri Uak olan 2 ir tesbit edilmitir.
Azm(2831)(Gedus), Uk(2865).

SKB
Rumeli

Eyaletinde

sancakbeyi

tahtdr.

Makedonyann kuzeyinde byk bir sancaktr.


edilmitir.
eyd (2209), At (2893).

VAN

123
124

Ahmed Rifat Efendi, a.g.e., c. 1-2, s. 245


Pervin, apan; a.g.e. s. 85

45

Vardar
124

Irmann

Doum yeri skb olan 2 ir tesbit

Doum yeri Van olan 3 ir tesbit edilmitir.


eyh (2204), kif (2649), zz (2838).

VDN
Dier ismi Bdindir. Bugn Bulgaristan snrlar dahilinde bir ehirdir. dare blm
merkezi, Tunann sa kysnda, Yugoslavyann snr yaknndadr.

125

Doum yeri Vidin

olan 1 ir tesbit edilmitir.


Tark (2499).

VUDNE
Gnmzde Yunanistann Makedonya kesiminde Pell idar blmnn merkezi olan
kenttir.

126

Doum yeri Vudine olan 1 ir tesbit edilmitir.

d (1952).

YANYA
onniann Osmanl ynetimindeki addr. lk defa Yldrm Byezid dneminde bar
yoluyla Trk idaresibe gemitir.

127

Arathos aynn batsnda kalr. Kuzeydousunda

Pindus Dalar vardr. Sancakbeyi tahtdr.

128

Doum yeri Yanya olan 1 ir tesbit

edilmitir.
Sf (2267).

YENCE VARDAR
Osmanl Devleti Selnik Sancanda 300 aka bir kasabadr.

129

Gnmzde Yunanistan

snr dahilinde, Selnikin batsnda, Vardar Irmann getii Selnik Ovas kuzeyinde,

125

Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 12 , s. 593


Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 12 , s. 624
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 12 , s. 720
128
Pervin, apan; a.g.e. s. 86
129
Pervin, apan; a.g.e. s. 85
126
127

46

Selnik-Vodine yolu zerinde bir kasabadr.

130

Doum yeri Yenice Vardar olan 4 ir

tesbit edilmitir.
n (1991), Sdk (2347), Ak(2876), Garb (3072).

YENEHR FENR
Trhala (Taselya) Sancanda 500 aka ve 80 kese tahsilatl mollalar yollanan kaza
131
merkezidir. Doum yeri Yeniehir Fenar olan 5 ir tesbit edilmitir.
emseddin (2098)(Fenar), Sf (2263),(Bolu), zzet (2803), Avn (3014), Avn (3019).

YOZGAT
Doum yeri Yozgat olan 2 ir tesbit edilmitir.
Ziy (2433), kif (2645).

ZAFERANBOLU (Safranbolu)
andaroullar dneminden balayarak Osmanllar zamannda da uzun bir sre Tarakl
Borlu adyla anlmtr ve Bolu Sancana bal kalmtr. 1850lerde Kastamonu
Eyaletinin

bir

balanmtr.

132

kazas

olmu;

1927

ise

Kastamonudan

alnarak

Zonguldaka

Doum yeri Zaferanbolu olan 2 ir tesbit edilmitir.

Sdk (2246), Thir (2475).

ZARA
irmen Sancanda yer alan Eski Zara, yeni Zarann gneybatsnda, Tunca ile Meri
arasndadr.

133

Doum yeri Zara olan 4 ir tesbit edilmitir.

efkat (2067)(Serez), Tarz (2491)(Atk), Ak(2872), Uyn (3046).

130

Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 12, s. 775


Pervin, apan; a.g.e. s. 86
132
Pervin, apan; a.g.e. s. 86
133
Pervin, apan; a.g.e. s. 87
131

47

MEMLEKET HAKKINDA BLG VERLMEYEN RLER


kir (1960), kir (1961), kir (1963), kir (1971), kir (1972), kir/Fevk (1973),
kir (1975), kir (1976), m/Dervi (1979), m(1980), m (1981), m (1982),
m (1984), n (1994), h elebi (1999), h elebi (2000), hd (2005), h
(2008), h (2009), h (2011), h (2012), h/Zeyn (2013), ahin Giray (2015),
ebn (2017), erh (2020), eref (2023), eref/kbal (2031), erf/Sadk (2040), erf
(2041), erif (2043), erif (2046), ify (2060), efkat (2065), ef (2069), ef (2070),
efik (2071), krullah (2076), ikr (2077), ikr (2079), kr (2080), kr (2082),
kr (2084), kr (2087), ekr (2091), ekb (2092), emseddin (2099), ems
(2104), ems (2111), ems/Cihngir/Zaif (2112), em (2119), em (2120), evk
(2138), evk (2145), evk (2146), evk (2147), ahbaz Giray (2151), ehd (2157),
ehr (2163), ehr (2164), ehr (2166), eyh (2177), eyh (2180), eyh (2181), eyh
(2184), eyh (2185), eyh (2188), eyh (2189), eyh (2191), eyh (2192), eyh
(2201), eyh (2202), eyh (2203), eyh (2205), eyh (2206), eyh (2207), eyd
(2208), eyd (2211), irz (2216), Sim (2228), (2236), Shib/Mehmed (2238), Sdk
(2239), Sdk (2243), Sdk (2251), Sdk (2253), Sdk (2254), Sid (2258), Sf
(2259), Sf (2260), Sf (2265), Salih (2272), Salih (2275), Salih (2276), Salih (2279),
Salih (2281), Salih (2282), Subh (2290), Subh (2296), Subh (2297), Subh (2298), Sabr
(2301), Sabr (2302), Sabr (2314), Sabh (2317), Sahv (2320), Sadr (2322), Sadr
(2327), Sdk (2330), Sdk (2331), Sdk (2332), Sdk (2334), Sdk (2335), Sdk/Esf
(2343)(Mevlev), Sdk (2344), Sdk (2345), Sdk (2350), Sdk (2351), Sddk (2355),
Sddk/erf (2356), Sadf (2357), Safy (2361), Safy (2366), Safder/Kn (2370),
Safvet (2372), Safvet (2377), Safvet (2378), Saff (2379), Safiyddin (2383), Salahaddin
(2385), Salh (2387), Salh (2389), Sulh (2390), Sun (2397), Sun (2398), Sun
(2399), Sun (2402), Sun (2403), Zaf (2412), Zaf (2413), Zaf/Cihangir/ems (2415),
Zaf (2417), Zaf (2419), Zaf (2420), Zaf (2421), Ziy (2427), Ziy (2429), Ziy
(2441), Ziy (2444), Tlib (2446), Tlib (2447), Tlib (2452), Tlib (2456), Tlib (2457),
Tlib (2460), Tlib (2462), Thir (2467), Thir (2468), Thir (2471), Thir (2473), Thir
(2476), Tab (2478), Tab (2479), Tab (2483), Tab (2484), Tab (2485), Tab (2486),
Tab (2487), Tab (2488), Tab (2489), Trs (2496), Tury (2500), Tfl (2505), Tfl
(2506), Talat (2512), Tb (2519), Tayyr (2523), Tayyib (2525), Tayfur (2530),
Tayfur/Dni (2531), Zhir (2532), Zarf (2535), Zarf (2540), Zuhr (2546), Zhir
(2547), Zhir (2548), bid (2550), bid (2551), ciz (2553), dil (2556), rif (2565),
rif/Emin (2567), rif (2568), rif (2569, rif (2570), rif (2572), rif (2573), rif (2577),
rif (2580), rif (2581), rif (2583), rif (2584), rif (2585), rif (2588), rif (2589), rif
(2591), rif (2596), rif (2597), rif (2602), zim (2606), zim (2609), zim/Tlib

48

(2610), zim/rif (2611), ir (2612), ik (2613), ik (2618), sm (2619), sm


(2621), sm (2626), tf (2633), tf (2634), kif (2642), kif (2643), kif (2652), kif
(2653), kif (2654), kif (2658), lem (2659), lim (2660), ye (2673), Abp (2674),
Abdullah (2676), Abdullah (2678), Abdullah (2680), Abdullah/Bre/Zkir (2681),
Abdullah/Fiz (2683), Abdullah (2685), Abdullah (2686), Abdullah (2688), Abdulbk
(2690), Abdurrahman (2695), Abdulaziz (2704), Abdulaziz/Azz (2705), Abdulaziz (2706),
Abdulaziz/Aziz (2707), Abdulkadir/Srr (2712), Abdullatif (2716), Abdullatif (2718),
Abdulmuttalib (2719), Abdunnf/ffet (2720), Abd (2726), Abd

(2727), Abd (2730),

Abd (2731), rf (2800), zzet (2806), zzet (2809), Azm(2834), zz (2839), Aziz (2845),
Aziz (2846), Aziz (2849), Aziz (2854), Aziz (2856), Aziz (2857), Aziz (2859), Aziz (2860),
Uk (2866), Ak (2874), Ak (2878), smet (2882), smet (2884), smet (2890), smet
(2891), Atullah (2901), Atullah/Vk (2902), Aty (2904), Aty (2906), ffet/Abdnnaf
(2914), ffet (2923), Afv (2925), Aff (2927), Aff (2930), lm (2949), lm (2950), Ulv
(2964), Ali (2966), Ali (2967), Ali (2972), Ali/Tury (2974), Ali (2977), Ali/Hver (2981),
mer (2985), Amr (2992), Amr (2993), nyet (2995), Avn (3003), Avn (3016), Avn
(3018), Ayaz (3024), Ayn (3026), Ayn (3028), Ayd (3034), Ayn (3047), Gzi/Gazy
(3052), Gzi (3053), Glib (3060), Gubr (3065), Garb (3073), Gark (3077), Gazy
(3080), Gulm (3086), Gulm (3087), Gny (3092), Gny/Gayret (3095), Ganem
(3096), Gavs (3099).

49

C. MESLEKLERNE GRE RLER


Mehmed Nil Tumann, irlerin hayatlarn muhtasar olarak anlatt Tuhfe-i
Nilde padiahtan kleye, ilmiye snfndan, asker snfna toplumun her tabakasndan
kadn erkek nerdeyse byk ounluun bizzat edebiyatla urap eser vermi olduklar
grlmektedir. Buradan hareketle toplumda sanat ve kltr seviyesinin dolaysyla refah
seviyesinin gnmze nisbetle daha yksek olduunu kestirmek zor olmamaktadr.
Tuhfe-i Nilde geen Nakbl-erf, rz-name, hfz- ktb gibi baz meslek
kavramlar Osmanl dneminde yaygn olarak kullanlmasna karlk gnmz insanna
yabanc kalmaktadr. Bu sebele gnmzde bu tarz kavramlar ksaca aklanmtr.
Tuhfe-i Nil mellifi, eyhlii ve Mevlevlii sanki ayn zamanda bir maiet unsuru
olarak ifade ettiini bu konumda olan irlerin ounluunda baka bir geim kayna
iaret etmemesinden anlyoruz. yi yetimi birer ilim adam olan eyh efendiler, toplum
iin bir eitim kurumu olan tekke ve zaviyelerde irad ve eitim faaliyetlerini
yrtmelerinin yan sra, sava zamannda orduya moral verme ve manev ynden destek
olma gibi nemli grevleri ifa ediyorlard. Bu sebeple din eitim iin ayrlan vakf
giderlerinin %7,17si tarikatlarn muhtelif giderleri ve grevlileri iin harcanmakla birlikte
vergi muafiyeti salanarak bu kurumlarn toplumda devam iin devlet tarafndan destek
salanyordu.

134

Bundan dolay eyhlik ve Mevlevlik, meslek gruplar tasnfi ierisinde bir

balk ad altnda ele alnmtr.


Tuhfe-i Nilde 468-734 sayfalar arasnda kaytl olan irlerin mesleklerine gre
tasnfi irlerin isim ve sralama numaralaryla birlikte aada verilmitir.

AA
Eskiden yksek mevk sahipleri hakknda kullanlr bir tbirdi. Bilhassa Tanzimattan
evvelki stlahlarda aalk pek mhimdi. Yenieri oca zditlerine umumiyetle aa
denilirdi. Hanenin ve her yerin by, koca, baba, amca gibi manalarada gelir.

135

Burada

kullanlmas mensup olduu kurumdaki konumunun byklne iaret iindir. Bu


meslee ait 3 ir tesbit edilmitir.
d (1955)(Sadrazam dairesi), kir (1971)(Dlbend), erh (2020)(Azab).

134
Necdet, Ylmaz;17. Asrda Anadoluda Tasavvuf, Baslmam Doktora Tezi, Marmara niversitesi, stanbul
2000, sf. 397, 398, 400
135
Mehmet Zeki Pakaln; Osmanl Trh Deyimleri ve Terimleri Szl, M.E.B. yaynlar, stanbul 1983, c. 1
s. 21

50

AZ
eitli mesleklerde az olan irler tek bir balk altnda toplanm ve ait olduklar kurum
parantez ierisinde verilmitir. Bu meslee ait 7 ir tesbit edilmitir.
ehd (2175)(dare Meclisi), (2384)(Tefti encmeni), Salahaddin, tf (2637)(Temyiz
Mahkemesi), At (2897)(Maarif Meclisi), Tayyib (2525)(Selanik)(Meclis dare), mer
(2989)(Tedkikt- Lisniye).

BEY
Osmanllarda bey nvanna Orhan Bey zamannda tesadf olunmaktadr. Kabile
reislerine, asker ve mlk byk memurlara ve byk devlet adamlarnn ocuklarna bey
nvan vermilerdir. Bu nvan Osmanllarn son devirlerinde daha ok taammm etmi,
az ok bir mevk sahibi olanlar bu nvan kullanmlardr. Osmanl saltanatnn sonuna
kadar ehzdelerin husus hizmetlerinde bulunanlara bey nvan verilirdi. Efendi tbiri
ehzdeler hakknda kullanld iin, birbirinden ayrlmas maksadyla saraylarda bu
136

nvan kullanlmtr.

Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.

l/em (2661)(Cidde), Gam (3090)(Alay).

BEYLERBEY
Osmanllar memleketi imdiki vilayet usulne yakn bir surette eyaletlere ayrmlar ve
eyaletlerin bana da beylerbeyi nvann tayan asker ve mlk salhiyetleri olan birer
byk memur ikame etmilerdi. Bu hale nazaran beylerbeyi demek vali demektir.
manay ifade iin mr-i mirn tbiri de kullanlr.

138

136

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 214


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 216
138
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2 s. 545
137

51

Bu

Bu meslee ait 3 ir tesbit edilmitir.

ems (2104) (Rum li/ musahip), Gaz (3051),Glib (3057).

BEYLKC

137

Divn- Hmyn zbitinin nvandr.

139

Bu meslei yapm olan 1 ir tesbit edilmitir.

zzet (2802).

BNA EMN
Pdiahlara mahsus kasrlarla seltin cmiilerinin ve emsali binalarn mceddeden bina
veyahut tamirine memur edilen zata verilen nvand. Bina emni mimardan farkldr;
mimar binann inasna nezaret ederken bina emni o uurda ihtiyr olunan mesrifi
yapard. Bina emnleri memur olunduklar iler iin muntazam defter tuttuklarndan
inaatn devam mddetiyle ihtiyr olunan masrafn miktar bilinirdi.

140

Bu meslee ait 1

ir tesbit edilmitir.
Tfl (2502)

BOSTANCIBAI
Bostanc ocann en byk zbitinin nvan idi. Bostanc ba saray- hmynlarla
hadik-i pdiahnin muhafazasna, skdar, Eyb, Kathane, Boaziinin iki taraf,
Adalar, Ayastefanos, Kadky ve Bostanc kprsne kadar olan Anadolu yakasnn
zabta iine bakard.
Bostanclar ve bilhassa balar olan bostancba sarayn muhafazasndan birinci
derecede mesul olanlardan olduu iin vazifeleri mhimdi.
Bostanc balarn saraydan knda pdiahn koltuuna girmek ve atnn
zengisini tutmak gibi hizmetleri de vard.
Bostancbann bir vazifesi de pdiahn gazabna urayp da katli lazm
gelenlerin vcutlarn izale etmekti.
Bostancba ayn zamanda yenierilerle beraber yangna gidip yangnn
sndrlmesine gayret ederdi.

141

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

Tb (2519)(Saray).

139

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 221


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 234
141
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 240
140

52

BLKBAI
Yenieri oca tekilatnda aa blklerinin blk kumandanlarna verilen add. Bunlarn
en kdemlileri blkba adn tard.

142

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

rf (2798)(Hattat).

ANTACI
Pdiahn saray dnda bulunduu srada altnla dolu antasn tamakla vazifeli memur
hakknda kullanlan bir tbirdir. Bu vazife enderun hazinesi memurlar tarafndan
grlrd.

143

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

kif (2654).

AVU
Muhtelif ilerde kullanlm olan memurlardan birinin adyd. Osmanllarn evvelinde
elilik, siyas muharebeler bunlar vastasyla icra klnd gibi idare ve tefahhua ve
memleket ahvalinin tetkikine dahi bunlar memur edilirdi. Muahheran bu hizmetlerin bazs
baka memurlara tevd edilmitir. avularn son zamanlarda vazifeleri Divan-
Hmynda hizmet etmek, pdiahlar ehri dolamaya ktklarnda topuzlarn
omuzlarna koyup alay nnce yrmek ve sefer-i pdiah vukuunda balarna teller
takp ota- hmyn nnde nbet alnrken el kavuturup durmak gibi hususttan
ibarettir.

144

Bu meslee ait 3 ir tesbit edilmitir.

r (2135), em (2120), Tark (2498).

UKADR (uhadr)
Eskiden sarayn byk memurlarndan ve pdiahn hizmetlerinde bulunanlardan birine
verilen addr. Sonralar resm dairelerin ayak ilerini yapanlara bu ad verilmitir.
meslee ait 1ir tesbit edilmitir.
rif/Sbk (2574).
142

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 242


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 324
144
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 232
145
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 384
143

53

145

Bu

DNMEND
Medrese tahsili grm olanlar hakknda kullanlan tbirlerden biri idi. Farsa bir terkb
olan dnimendin manas ilim sahibi saylan adam demektir.

146

Bu meslee ait 1 ir

tesbit edilmitir.
eyh (2201).

DARPHANE EMN
Para baslan yere darphne; bu iin banda bulunan kimseye ise darphne emni nvan
verilirdi.

147

Bu meslee ait 3 ir tesbit edilmitir.

zzet(2820), Aziz (2844), Aff (2929).

DEFTERDAR
Osmanl devleti ml ilerin bandaki memura verilen addr. Defter ile dar kelimelerinden
teekkl etmi olan bu tbir defter tutan demektir. ark slam devletlerinde bu makam
sahibine mstevf denilirdi.

148

Bu meslee ait 16 ir tesbit edilmitir.

n (1988) (Van/Hattt), hid (2003), h/Zeyn (2010)(Msr/Resul/kttb), ems


(2101), ehd (2158), ehr (2165), Sf/Cezer Kasmpaas (2261)(Selanik Beyi), Salih
(2278), Safy (2362), Tli (2464), Tab (2477), Zarf (2540), tf (2631), Afv (2924),
mer (2985), Ayn (3025).

DEFTER EMN
nceleri defter-i hakan nzr, defter-i hakan emni, son zamanlarda da tapu umum
mdr adn tayan vazife sahibinin ilk ismi idi.
rif (2570)(Hattat), Ulv (2956).

146

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 393


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 394
148
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 411
149
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 418
147

54

149

Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.

DVAN EFENDS
Vezirlerle beylerbeylerinin yaz ilerinde istihdm ettikleri adamlarna, son stlaha gre
mektupularna verilen nvandr.

150

Bu meslee ait 3 ir tesbit edilmitir.

efkat (2067), Tfl (2507)(Eflak), rif (2562).

DYANET LER RES


Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
erefeddin (2032).

ERBB-I TIMAR
Tmar; fetih srasnda arazi-i emiriyye itibar edilen yerlerden sipahilerle zaimlere kl
hakk olarak verilen Beytl-mal hissesi yerinde hakknda bir tbirdir.

151

Buradan geimini

tedarik eden 8 ir tesbit edilmitir.


Sabr (2308), Safy (2365)(Zemet), Sun (2402), Sun (2405), Tufeyl (2509), Zuhr
(2545), Azm(2831), Gny/Gayret (3095)(Zemet).

FETV EMN
eyhlislam

kapsndaki

fetvhnenin

banda

bulunan

zata

verilen

nvandr.

eyhlislama sorulan er meselelerin fetvlarn hazrlamak, istida ile vuku bulan


suallere cevap vermek ve eriyye mahkemelerinden verilen ilanlar tetkk eylemek
vazifeleriyle mkellefti.

152

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

Shib/Mehmed (2238).

GEDK
Byk dairede ve alelhusus saray- hmynda bir hizmet-i mahssann bal vazife ve
imtiyazdr. Ayrca ticaret ve sanat yapabilme salhiyeti suretinde tarif olunan gedik
150

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 462


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c.3, s. 497
152
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1, s. 621
151

55

vaktiyle esnafa mahsus bir ey iken bilahere emlka sirayet ettirilmi, memlekette
asrlarca sanayii ve ticaretin terakkisine ve refah ve servet-i ummiyenin artmasna hail
olmutur.

153

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

Zhir (2548)(Dergh- l).

HKKK
Mhr ve resim hkkeden sanatkra verilen addr.

154

Bu meslee ait 1 ir tesbit

edilmitir.
Safy (2361).

HATTT
Bu meslee ait 6 ir tesbit edilmitir.
Sdk (2237), Sabr (2315), zim (2605), zzet (2804), zz (2841), Avn (3011).

HATB
Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
Gubr (3068).

HAZNEDAR
Kymetli, evn, eya ve emvlin konulduu yeri idare ve muhafazaya memur olanlar
hakknda kullanlan bir tbirdir.

155

Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.

kir (1975), zzet (2805).

HCE

153

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1, s. 214; emseddin Sm, a.g.e., s. 1152


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 ,s. 706
155
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 785
154

56

Devlet dairelerinde yaz ilerinin banda ve defterdrlk, nianclk gibi vazifelerde


bulunanlarn hakknda kullanlan bir tbirdir. Halk arasnda hoca olan farsa hce
kelimesini oulu hcegn gelir.
kullanlan bir tbiridir.

157

156

Ayn zamanda hce mderris, muallim manasna da

Bu meslee ait 9 ir tesbit edilmitir.

k (1977), ehr (2159), Sib (2223), Sdk (2241), Tlib (2454), Trs (2496)(Hattat),
Tfl (2503)(Katip), Tfl (2508), Ayn (3048)(Farsa).

HFIZ-I KTB
Hfz- ktb; kitaplar saklayan demektir. Ktphne memuru yerinde kullanlr.

158

Bu

meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.


Srim (2256), Tab (2487).

HAMAMCI
Bir hamam idare eden adam iin kullanlan bir tbirdir.

159

Bu meslee ait 1 ir tesbit

edilmitir.
ehr (2162).

HEKM/ DOKTOR/ TABB/ CERRAH


Bu meslee ait 13 ir tesbit edilmitir.
1980 m, ify (2061), ify (2058), ify (2059), ify (2062), Sni (2284), Subh
(2290), Safy (2363), Ziy (2437), Abdulhak (2693)(Resl-ulem), Aziz (2848), At
(2894), Ali (2976).

HELVACI
Saray alarndan tatlclar ii kullanlan bir tbirdir. Bunlar tatldan baka urup ve
macun da yaparlard.

160

Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.

156

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 693


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 745
158
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 1 s. 764
159
emseddin Sm, a.g.e., s. 558
157

57

em (2122), ehd (2156).

HIDME- HSSA
Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
Safder/Kn (2370).

HULEFA
Hulefa vazifesini yapan irlerin ait olduu kurumlar parantezle verilmitir. Bu meslee
ait 4 ir tesbit edilmitir.
Sib (2224)(Kalem), Shib (2235)(Sadret Mektb Kalemi), Subh (2292)(Halvet), Glib
(3061)(Hulefa).

MAM
Bu meslee ait 11 ir tesbit edilmitir.
n (1989), erf/Sadk

(2040), Sddk/erf (2356), Tlib (2459)(Muvakkit), Tayyib

(2527)(Hatip, Hattat), Zarf (2535), sm (2630)(Katip), Abdurrahman (2697), Ali (2970),


Andelb (2999).

KDI
lmiye snfn tekil eden kadlk mesleini haiz olan irler dier meslek erbabna gre
fazla yekun tutmaktadr. Kadlk vazifesini nerelerde yaptklar veya bu vazifeden baka
yapm olduklar sanat ve meslekler parantezle belirtilmitir. Bu meslee ait 154 ir
tesbit edilmitir.
m (1978)(Magosa),

m/Dervi (1979)(am), m (1981)(Diyarbekir), n

(1986)(Erzurum), n (1994)(Mlzm), vir (1995), h elebi (2000)(Msr), erh


(2019), erf (2041), kir (1967), eref/kbal (2031), erif (2045), erf (2050), ef
(2070), ikr (2078), kr (2081), kr (2083), ekb (2092), ems (2103), ems

160

emseddin Sm, a.g.e., s. 797

58

(2113), ems (2117), em (2125), ins (2126), ins (2131), uhd (2168), eyh
(2184), eyh (2188), eyh (2192)(Mekke/Kazasker), eyh (2194)(Tebriz), Sbir
(2231), Sdk (2239)(stanbul), Sdk (2252), Sdk (2253), Sdk (2255), Sid (2257),
Sf(2262), Salih (2272)(Mderris), Salih (2273), Salih (2274), Salih (2277)(Hattat), Sni
(2285), Sabr (2302), Sabh (2313)(Balebek), Sadr (2328), Sdk (2330), Sdk
(2336)(Tikve), Sdk (2345)(am), Sdk (2347), Safvet (2377), Safiyddin (2383),
Salh (2388), Sun (2396), Sanavberi/Hlet (2407), Savn (2408), Ziy (2427), Ziy
(2441), Tlib (2446), Tlib (2447), Tlib/zim (2451)(Erzurum), Tlib (2452)(Msr), Tlib
(2457), Tli (2463), Thir/Mehmed (2466)(Kuds), Thir (2468)(Medine), Tab (2482),
Tul (2518), Ts (2520), Tayfur (2530), Zuhr (2543)(Hattat), Zuhr (2544)(Hattat),
bid (2551), rif (2563), rif (2565), rif (2569)(Badad), rif (2571)(Hattat), rif (2572),
rif (2576)(stanbul), rif (2595), rif (2597), rif (2599), rif (2600), rif
(2601)(Hattat), ik (2614), tf (2632)(Hattat), tf (2633), kif (2643), lem (2659), l
(2662)(Yenieri), Abdullah (2676), Abdullah (2677), Abdullah (2678)(Msr), Abdullah
(2680)(skdar), Abdullah/Fiz (2683), Abdurrahman(2696), Abdulgan/Abd (2709),
Abdullatif (2715), Abdullatif (2716), Abdullatif (2717), Abdulvhid (2721), Abd (2724),
Abd (2729) (imam), Abd (2730), zzet (2823)(Ordu), zzet (2825), Aziz (2843)(Hattat),
Aziz (2851), Aziz (2852)(Manisa), Uk (2866), ret (2867), Ak (2872), Ak (2873),
smet (2889),smet (2890), At (2893), Atullah/Vak (2902), Aty (2907), Itr (2909),
ffet (2913), ffet (2920), ffet (2922), Akl (2931), lm (2937), lm (2938), lm (2941), lm
(Harameyn mfettii)(2944), Ali (2968), Ali (2971), Ali (2972), Ali (2978), Alm (2982),
md (2984), Amr (2992), nyet (2995), Ank (2996), Avn (3004), Avn (3005), Avn
(3007), Avn (3008), Avn (3016), Avn (3017), Ayn (3026), Ayn (3028), Ayd (3033),
Ayd (3034), Ayd (3035), Ayd (3036), Ayn (3047), Gaz/Gazy (3052), Gubr (3069),
Garm (3070), Gulm (3086), Gny (3091), Gny (3092), Gan (3097).

KAPTAN
Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
Salh (2389).

KAIKI

59

imir ve boynuz ve kemik vesaireden kak oyan sanatkr iin kullanlan bir tbirdir.

161

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.


rik (1956).

KATB/YAZICI
Yaz ilerini gren kimseye denir.

162

Bir ok eidi bulunmaktadr. Ayrntlar parantez

ierisinde belirtilmitir. Bu meslee ait 80 ir tesbit edilmitir.


kir (1968)(mmeyyiz), eref (2027), eref (2028), ur (2057) (Szlk mellifi),
efkat (2063), efkat (2064), efkat (2066), kr (2084), ems/Nuri (2096), ins
(2127), evk (2139), evk (2142), evk (2146), evk (2147), evk (2148), evket
(2150), ehd (2153), ehr (2163), eyh (2197), eyh (2203), eyd (2215) Sib
(2222), Sib (2225), Sdk (2246), Sdk (2254)(Baltac), Subh (2298)(Darphane emni),
Sabr (2303)(Hattat), Sabh (2316)(Hazinedr), Sabh (2318)(Gmrk), Sadr (2322),
Sdk (2337), Sdk (2352), Safvet (2374), Salahaddin (2385), Salh (2387), Sun (2393),
Sun (2394), Sun (2406), Zamr (2424)(Tezkireci), Ziy (2436), Tlib (2458), Tab
(2486)(Hattat), Talat (2511), Tah (2522), Tayyib (2528), rif/h (2582), rif (2583), rif
(2584), rif (2585), rif (2587), rif (2592), rif (2593), sm (2620), sm (2629),
kif/Mtk (2644), kif (2648), kif (2653)(Basn), kif (2655), kif (2656), l
(2666)(Cerdehne),
b)(Hattat),

zzet

(2807

Azm(2836)(Matbah),

)(mam),

zzet

zz

(2838),

(2808),

Azm(2832)(Mahzen-i

Ak(2876),

smet(2883),

smet(2885)(Mmeyyiz), At (2895), At (2896), At (2900), Aff (2929), lm (2947), mr


(2990), Avn (3006), Ahd (3022)(hattat), Ahd (3023), Ay (3040), Glib (3060), Gny
(3094).

KAYMAKAM
Eski idare tekilatnda kazann idar amirine verilen isimdir. Osmanllarn son devirlerinde
idar tekilat; vilayet, sancak, kaza, nahiye olmak zere drt derece idi. Kazann bugnk
karl iledir.

163

Bu meslee ait 3 ir tesbit edilmitir.

kir (1974), Tlib (2455), kif (2649).

161
162

163

emseddin Sm, a.g.e., s. 1028


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 214
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s.219

60

KAZASKER
lmiye mesleinin en yksek mertebelerinden birinin addr. Lgat manas asker kads,
164

ordu kads demektir.

Bu meslee ait 5 ir tesbit edilmitir.

h elebi (2001), Sddk (2354), rif (2564), Abdulvsi /Vsi (2722), Gam (3088).

KERESTE GMRKS
Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
kir (1976).

KETHDA
Byk devlet adamlaryla zenginlerin ilerini gren adam hakknda kullanlr bir tbirdir.
Halk arasnda kahya denilir.

165

Bu meslee ait 9 ir tesbit edilmitir.

kir (1969), m (1984), evk (2141), evket (2149), Sib (2226), Azm(2830),
Aziz(2858)(Yedikule), Itr (2910), Ulv (2962).

KSEDR
Kalem mirinin yama yerinde kullanlr. Resm katlar kese iinde mirine gtrp
getirdii iin bu ad almtr. Esnafa ait hslat toplayp saklayan adama da bu ad
verilmitir.

166

Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.

Sabh (2317)(Tahvil), Safvet (2371)(avuba).

MEBUS (Milletvekli)
Bu meslee ait 4 ir tesbit edilmitir.
ekb (2094) (Manisa), Talat (2514)(Giresun), l (2671)(Marif), Alaaddin (2934).
164

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s.229


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s.251
166
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s.249
165

61

MLKNE HALFES
Mliknelerin kaytlarn tutmak ve bunlara ait ileri grmekle vazifelendirilen memurlar
hakknda kullanlr bir tbirdir. Bu memurlar devlete ait dier gelirlerle de megul
olurlar.

167

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

Tayyib (2526).

MEKTUPU
Resm dairelerde yaz ileriyle mgul olan idare veya kalemin banda bulunan memurun
nvan idi. Mektb veya mektb-i sadr- lde denilir. Eskiden bunun yerine divan
efendisi tibir kullanlrd.

168

Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.

sm (2628), smet(2884).

MEMUR
Bu meslee ait 3 ir tesbit edilmitir.
d (1952), eref (2030), Sabr (2306).

MEVLEV
Mehmed Nil Tuman, irlerin hayatlarn izah ederken Mevlevlii bir meslek gibi ifade
ettii iin bu balk ad altndaki irlerde burada verilmitir. Mevlev irlerden 25 adet
tesbit edilmitir.
kir (1966), n (1992), r (2134), ehd (2174), eyd (2208), eyd (2211),
eyd (2212), Shib (2236), Sdk (2247), Sdk (2251), Sf (2259), Sf (2264), Sdk
(2331), Saff (2379), Samt (2391), Sun (2395), Zaf (2413), Zamr (2425), Thir
(2476)(Vaiz), Tarkat (2497), Aly (2935)(Mesvenhn), lm (2951), Ay (3041), Garb
(3072), Ganem (3096).

167
168

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s.397


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s.466

62

MOLLA
Mevleviyyet payesini ihraz eden ulema hakknda kullanlr bir tbirdir. Monla suretinde de
yazlrd. Sonradan zdegndan olanlar ve birinci snf kadlar iin de kullanld. Ulem
hakknda mnhasran molla bey tbiri onlar zadegndan ayrmak iin kullanlmtr.
Mollann kelime manas; lim, fzl ve fakih demektir.

169

Bu meslee ait 1 ir tesbit

edilmitir.
Abdulbk (2689)(Medine).

MUALLM
Bu meslee ait 8 ir tesbit edilmitir.
Sim (2227), Sdk (2341), Sdk (2349), Ziy (2439), Ziy (2440), Thir (2474), Gazl
(3079), Gavs (3100).

MUAVN
Muavinlik yapm olan 5 ir tesbit edilmitir.
kir/Fevk (1973), Sf (2267)(Mektb), d (1954)(Liman reisi/Bahriye yzbas),
Safvet (2373), smet(2886).

MUHASEBEC
Bu meslee ait 5 ir tesbit edilmitir.
efk (2074), Sdk (2243)(Anadolu), Sabr (2300), Tayfur/Dni (2531)(Harameyn),
Glib (3056).

MUHASEBEC KRD
Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
l (2669)(Hattat).
169

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 549

63

MUSAHB
Pdiahlarn daha ziyade elendirmek iin, hizmetlerinde bulundurduklar adamlar
hakknda kullanlr bir tbirdir.

170

Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.

eyh (2200), Gazl (3078).

MUTASARRIF
Sancak ad verilen teekkln banda bulunan memur hakknda nvan olarak kullanlr
bir tbirdir.

171

Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.

erif (2048)(Kars), Sdk (2245)(nebaht).

MUTASARRIF VEKL
Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
kif (2646).

MCELLD
Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
Aziz (2862).

MDDE UMM (Savc)


Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
Ziy (2433).

MDERRS
170
171

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 583


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 586

64

Medrese ve cmiilerde talebeye ders okutan hoca yerinde kullanlr bir tbirdir. Kullanl
itibariyle muallim ile farkldr. Mderris olmak iin medresede veya cmiide merut olan
dersleri okuyup iczet almaya bal idi.

172

Bu meslee ait 65 ir tesbit edilmitir.

kir (1960), kir (1972)(mam), n (1985), n (1987), h (1996), eref (2023),


eyh (2177), eyh (2190), eyd (2209), Sdk (2242)(Hattat), erf (2051), ify
(2060) (eyh), ems (2106), ehr (Drrizde etbbndan)(2164), Subh (2295), Sabr
(2301), Sadr (2323), Sddk (2353)(Kd), Sulh (2390), Samt (2391), Sun (2397), Zaf
(2416), Zaf (2417), Zamr (2423), Tab (2479), Zarf (2534), bid (2550), rif
(2594)(Kd), rif (2596), zim (2606), sm (2619), sm (2622)(Hattat), sm (2627),
tf (2639), kif (2641)(Tabib), Abdullah (2684)(Hattat,Katib), Abdullah (2685)(mam),
Abdullah (2688), Abdurrahman (2695)(kd), Abdulaziz (2704)(kd), Abd (2728), zzet
(2810), Azm (2829), Aziz (2845), Aziz (2847), Aziz (2849), Aziz (2856), Uk (2865),
Ak (2868), Ak (2877), smet (2881), Aty (2905), ffet (2918), ffet (2921), Aff (2927),
lm (2943), Ulv (2960), Ulv (2960), Ali (2965), Ali (2967), Avn (3009)(kad), Avn (3018),
Ayd (3038), Ay (3042), Gubr (3066).

MDR
Bu meslee ait 8 ir tesbit edilmitir.
kir (1970), em (2124), Sf (2268), Thir (2470), tf (2634)(Maliye), kif
(2657)(Tahrrt), At (2898), Andelb/Fik (2997).

MEZZN
Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
ems (2114).

MFETT
Bu meslee ait 3 ir tesbit edilmitir.
Abdulaziz/Aziz (2707)(Evkf), ffet (2919), Glib (3059).

172

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 598

65

MFT
eyhlislam tbirinin taammmnden evvel ilmiye mesleinde mevcut tbirden biridir.
Dier ikisi kd ve mderristi. Mft, fetva verdiinden dolay bu ismi almtr.

173

Bu

meslee ait 11 ir tesbit edilmitir.


erf (2042), erif (2044), em (Hattat) (2123), evk/mer (2140), ehd (2152), Sf
(2271), Sdk (2340)(Antalya), Talat (2517), kif (2640), Abdusselm (2701), zzet
(2803)(Yeniehir).

MHRDAR
Sadrazamlarla nzr ve valilerin maiyyetlerinde resm katlar mhrlemeye memur
olanlar hakknda kullanlr bir tbirdir.

174

Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.

kir (1963), l (2665).

MNECCMBAI
Yldzlar ilmiyle uraan ve onlardan ahkm karan mneccimlerin ba iin kullanlan bir
tbirdir.

175

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

ekb (2095).

MR
Askerlik rtbelerini en ykseine verilen addr. Mlkiyeden vezirlik rtbesine muadildid.
Mrlik tanzimattan sonra meydana gelen rtbelerdendi.
edilmitir.
rif (2586)(Arabistan ordusu).

MTEFERRKA

173

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 599


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 609
175
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 618
176
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 636
174

66

176

Bu meslee ait 1 ir tesbit

Hkmdarla vezirlerin ve dier hizmet sahiplerinin maiyyetinde hademe nevinden olan bir
ksm hizmet erbb hakknda kullanlan bir tbirdir.

177

Bu meslee ait 2 ir tesbit

edilmitir.
Sbir (2232), rif (2559).

MTEKD (Emekli)
Memuriyet ve hizmetten ekilip hizmet mddetine gre maa alan yerinde kullanlr bir
tbirdir. Emekli demektir.

178

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

Talat (2513)(Bahriye nazr mstearl).

MTERCM
Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.
rif (2575), Ulv (2959).

MTEVELL
Vakf ilerini vakfiyye artlar ve er hkmler dairesinde idare ve ryet iin tayin
olunanlar hakknda kullanlr bir tbirdir.

179

Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.

Garb (3076), Gam (3089).

NB
er mahkemelerin hakimlerine verilen nvandr. Kad yerinde kullanlrd.
ait 1 ir tesbit edilmitir.
Sf (2270).

177

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 637


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 637
179
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 640
180
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 644
178

67

180

Bu meslee

NAKBL-ERAF
Hazret-i Peygamberin slalesi mensuplarnn ileriyle megul olan vazife sahibi hakknda
kullanlr bir tbirdir.

181

Bu meslee ait 7 ir tesbit edilmitir.

erf (2052), eyh (2186), eyh (2191), Safh (2369)(Kd), zzet (2812), smet(2882),
Gubr (3067).

NAKKA
Muhtelif sanat sahipleri hakknda kullanlr bir tbirdir.

182

Bu meslee ait 3 ir tesbit

edilmitir.
Saff (2382), Sun (2404), Ak(2875)(Hattat).

NZIR
Bir idarenin yahut dairenin umur ve muameltna nezaret eden en byk memura verilen
nvandr. Vekil veya bakan da denilir.

183

Bu meslee ait 3 ir tesbit edilmitir.

tf (2635)(Mesrift- askeriye), kif (2645)(Hriciye), Akl (2933)(Baruthne).

NEDM
Pdiahlarn mukarripleri ve yaknlar hakknda kullanlr bir tbirdir.nedimler iinde
pdiah elendirenler olduu gibi hayra tevik edenler de olmu, aralarnda memlekete
zarar dokunanlarda kmtr.

184

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

Ayd (3032).

NANCI

181

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 647


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 649
183
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 666
184
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 668
182

68

Hkmdarn alametlerini tayan ferman ve bertlara Trklerde nian ad verildiinden


bu alameti ekmeye izinli makam sahibine de nianc denilmitir.

185

Bu meslee ait 1 ir

tesbit edilmitir.
mr (2991)(hattat).

ORDU YOKLAMACISI
Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
bidn (2552).

PADAH/ SULTAN/ HN
Bu meslee ait 4 ir tesbit edilmitir.
Avn (3003), ahin Giray (2015) (Krm), ebn (2017)(zbek), Gazy (3080).

PROFESR
Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
Ayn (3049).

RES
eitli yerlerde reislik grevini yapm bulunan irlerin ait olduklar kurum parantezle
belirtilmitir. Bu meslee ait 3 ir tesbit edilmitir.
tf (2636)(Evkf Nezareti), Abdunnf/ffet (2720), smet (2887)(stinyf- Hukuk).

RESL-KTTB

185

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 2, s. 699

69

Katiplerin reisi anlamna gelen reisl-kttb kinci Sultan Mahmudun saltanatnn hemen
hemen sonlarna kadar Divan- Hmyn amiri olup hriciye nzrl yerinde kullanlm
bir tbirdir.

186

Bu meslee ait 7 ir tesbit edilmitir.

Tlib (2448)(Hattat), Tury (2500)(Nianc), rif (2573), rif (2603)(Mutasarrf),


Abdullah/Abd (2682)(rih-i Mesnev,Hattat), Ali/Turay (2974)(nianc), mer (2987).

RUZNMEC
Gnlk varidat ve mesrifin yahur vukuatn kaydna mahsus defterleri tutan memurlar
hakknda kullanlan bir tbirdir.

187

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

Subh (2294)(ehremini).

SADRAZAM
Osmanllarda idare makinesinin banda bulunan memura verilen isimdir.

188

Bu meslee

ait 5 ir tesbit edilmitir.


Safvet (2375), Ziy (2429), l (2664), l (2667), Ali (2980)

SAHAF
Eskiden kitap satan kitap yerinde kullanlr bir tbirdir.
edilmitir.
Safh (2368).

SANCAK BEY

186

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 25


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 60
188
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 60
189
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 92
187

70

189

Bu meslee ait 1 ir tesbit

Eyalet tekilatyla tmar usulnn car olduu zamanlarda be on kazalk yerin mutasarrf
ile sipahisinin kumandanna verilen addr.
kullanlr.

191

190

Sancak beyleri hakknda mer tbiri de

Bu meslee ait 5 ir tesbit edilmitir.

m (1982), m (1983), ef (2069), r (2218), Sun (2403).

SEFR (Eli)
Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
Aziz (2850)(Berlin).

SEKBANBAI
Yenieri ocann byk zabitlerinden birine verilen addr.

192

Bu meslee ait 1 ir tesbit

edilmitir.
ikr (2079).

SERASKER
Eskiden Mill Mdafaa Vekili (Savunma Bakan) yerinde kullanlr bir tbirdir. Yenieri
oca lavedilince yerine Nizmiyye tekilat yaplrken ocak gibi aalk nvan da
lavedilmi ve Umr- Berriyye-i Askeriyye Nezaretinde bulunan zata serasker
denilmitir.

193

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

zzet (2801).

EF
Bu meslee ait 2 ir tesbit edilmitir.
smet (2888)(Maarif Tashh), ffet/Abdnnfi (2916).

190

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 119


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 558
192
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 147
193
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 176
191

71

EHRENGZ NZIMI
Bir ehrin gzellerini ve gzelliklerini konu edinen eserler yazan kiiye denir.

194

Bu

195

Bu

meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.


Tab (2480).

EHNAMEC
Devlet tarafndan trh hadiselerin zaptna memur edilenlere verilen nvandr.
meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
ehd (2155).

EYH
Bir tarikatn pri veya muktedas hakknda kullamlr bir tbiridir.

196

Bu meslee ait 88 ir

tesbit edilmitir.
kir (1964)(Liv- erf), eref/erefeddin (2022), eref (2029), kir (1964)(RikabdrLiv-i

erif

eyhi),

hid

(2002)(Mevlev),

Vel

(2007)(Halvet),

aban

(2056)(Halvet), kr (2082) (Uk), ekr (2090) , ekr (2091)(Vaiz), ekb (2093)


(Mevlev), emseddin/Mehmed/Emr Sultan (2097), emseddin (2100), ems (2105),
emsi (2109)( Mevlev), uhd (2169)(Mevlev), uhd (2170)(Hatip,vaiz,hattat),
uhd (2171)(Hatip,imam), eyh (2179)(Hekim), eyh (2180), eyh (2182), eyh
(2183)(Kd), eyh/Abdlmecid (2187), eyh/Lal (2193)(Mevlev), eyh (2195), eyh
(2196)(Mevlev), eyh (2199)(Mevlev), eyh (2204), Sbir (2229)(Mevlev), Shib
(2233)(Mevlev), Sf (2265), Sf (2266)(Mevlev), Salih (2275)(Mevlev), Salih (2280),
Sabh (2312)(Mevlev), Sabr (2314)(Hdy), Sahv (2320), Sadreddin (2321), Sadr
(2324)(Kd), Sadr (2326)(Mevlev), Sdk (2339), Sdk/Esf (2343)(Mevlev), Sdk
(2350)(Halvet/mam), Safy (2359), Safvet (2376), Saff (2380)(Mevlev), Saff
(2381)(Halvet), Salh (2386), Zaf (2421)(mam,Hafz,Hattat, Muallim), Tlib/Bvcd
(2449)(Hdy), Tlib (2450)(Mevlev), Tlib (2460)(Mevlev), Ton (2521)(Mevlev),
Zarf (2536), Zill (2541), dil (2556)(Mevlev), rif (2566)(Mevlev), rif/Emin (2567), rif
(2568)(Mevlev), rif (2602)(Mevlev), ik (2615)(Mevlev), sm (2623), Abp
(2674)(Mevlev), Abdullah/Bre/Zkir (2681)(Vaiz), Abdullah (2686), Abdullah/lh
194

Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 11, s. 746


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3,s. 318
196
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3,,s. 346
195

72

(2687),

Abdulbk

(2690)(Vaiz),

Abdulbk/Nsr

(2691)(Mevlev),

Abdulhay

(2692)(Hdy), Abdulgaffar (2708),(Hattat), Abdurrahim (2699), Abdurrahim/Fed


(2700), Abdulkadir/Srr (2712), Abdulkerim (2714), Abd (2731), rfn (2797), rf
(2799)(Mevlev), Azm (2834)(Mevlev), Aziz (2846)(Mevlev), Aziz (2861)(Mevlev), Afv
(2925), Akl (2932), lm (2936), lm (2940), lm (2945), Elvn (2954), Avn (3010), Avn
(3012), Ayn- Ekber (3044), Uyn (3045), Glib (3054), Garb (3073), Gafr (3083),
Gulm (3085), Gavs (3098), Gavs (3099).

EYHL- HARM
Harem- erifte (Mekke) halife tarafndan memur bulunan zat hakknda kullanlr.

197

Bu

meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.


Safh (2367)(Harameyn Muhasebecisi).

EYHLSLAM
lmiye snfnn banda bulunan zatn nvandr.

198

Bu meslee ait 8 ir tesbit edilmitir.

h/Zeyn (2013), erf (2038), Sdk (2240), Sabr (2307), ir (2612), Abdulaziz/Azz
(2705), Abdulkadir/Kadr (2711), Atullah (2901).

TAKYE-RUZ
Aratrmalara ramen byle bir mesleke hakknda bir meslek bilgiye ulalamamtr. Bu
meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.
Sbir (2230).

TOPU
Toplarn bakm, tanmas, ikmali ve kullanlmasyla uraan asker snfdr.
meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

197

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 347


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 347
199
Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 12, s. 213
198

73

199

Bu

erm (2034).

TRBEDR
Trbenin temizlik vesaire ilerini yapan trbe bekisidir.

200

Bu meslee ait 1 ir tesbit

edilmitir.
evk (2143).

VAZ
Bu meslee ait 5 ir tesbit edilmitir.
Subh (2299), Sadr (2325), Abduekr /ekr (2702), Abdussamed (2703), Ahd/Ali
(3020).

VAKA NVS
Trh hadiselerin kayd ve zapt iin tayin olunan resm memurun nvandr.

201

Bu

meslee ait 7 ir tesbit edilmitir.


kir (1959)(Gmrk), efik (2072), Subh (2296), sm (2624), l (2672), zz
(2840)(Hattat), Atullah (2903).

VAL
Valilik yapm olan irlerin hangi yerlerde grev yaptna dair aklama parantez
ierisinde verilmitir. Bu meslee ait 12 ir tesbit edilmitir.
kir (1962)(Mora), erf (2039)(Bosna), erif (2047) (Hicaz), efik (2071) (Mara),
ikr (2077) (Diyarbekir), Sdk (2332)(Resl-Kttb, Nianc), Ziy (2431)(Adana), kif
(2647)(Cezair-i

Bahr-i

Sefd),

zzet

(2813)(Diyarbekir),

zzet(2822)(am), Gaz/Gazy (3050).

200
201

Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 539


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 574

74

zzet

(2814)(Edirne),

VOYVODA
Osmanl devleti dneminde Rumelideki baz blgelerin valilerine verilen nvandr.

202

Bu

meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.


zzet(2821).

YENER
Osmanllarn muvazzaf askerine verilen addr. Hkmdarn emri altnda ve ahsna bal
olduu iin Kapkulu da denmitir.

203

Bu meslee ait 4 ir tesbit edilmitir.

Shhat (2319), Sdk (2346)(avu), Ulm (2955), Ulv (2957).

YENERAASI
Yenieri ocann bana verilen addr. Aalk ocann kurulmas ile balam ve
kaldrlmasna kadar devam etmitir.

204

Bu meslee ait 1 ir tesbit edilmitir.

Zarf (2533).

MESLE HAKKINDA BLG VERLMEYEN RLER


d (1953), ir (1957), kir (1961), kir (1965), n (1990), n (1991), h
(1997), h elebi (1998) h elebi (1999), hid (2002), h Ksm (2006), ah
(2008), h (2009), h (2011), h (2012), h (2014), ebb (2016), etvn
(2018), eref (2021), eref (2024), eref (2025), eref (2026), erm (2033), erm
(2035), erm (2036), erm (2037), erif (2043), erif (2046), erf (2049), erf
(2053), erf (2054), u (2055), efkat (2065), ef (2068), efk (2075), krullah
(2076), kr (2080), kr (2085), kr (2087), kr (2088), emseddin (2098),
emseddin (2099), ems (2102), ems (2107), ems (2108), ems (2110), ems
(2111), ems/Cihngir/Zaif (2112), ems (2115), ems (2116), em (2118), em
(2121), ins (2128), ins (2130), h (2132), h (2133), r (2136), evk (2137),
evk (2138), evk (2145), ahbaz Giray (2151), ehr (2160), ehr (2161), ehr
(2166), uhd (2172), uhd (2173), ehd (2176), eyholu/Ceml (2178), eyh
(2181), eyh (2182), eyh (2185), eyh (2189), eyh (2198), eyh (2202), eyh
202

Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, cilt 12, s. 634


Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 617
204
Mehmet Zeki Pakaln;a.g.e., c. 3, s. 624
203

75

(2205), eyh (2206), eyh (2207), eyd (2210), eyd (2213), eyd (2214), irz
(2216), rn (2219), Sib (2220), Sib (2221), Sim (2228), Shib (2234), Sdk (2244),
Sdk (2249), Sdk (2250), Sid (2258), Sf (2260), Sf (2263), Salih (2279), Salih
(2281), Salih (2282), Salih (2283), Sni (2286), Saby (2287), Saby (2289), Subh
(2297), Sabr (2305), Sabr (2309), Sabr (2310), Sabr (2311), Sadr (2327), Sadr
(2329), Sdk (2333), Sdk (2334), Sdk (2335), Sdk (2338), Sdk/md (2342), Sdk
(2348), Sdk (2351), Sddk (2355), Sadf (2357), Saf (2358), Safy (2360), Safy
(2364), Safy (2366), Safvet (2372), Safvet (2378), Sun (2398), Sun (2399), Sun
(2400), Sun (2401), Sym (2409), Zayi (2410), Zaf (2411), Zaf (2412), Zaf (2414),
Zaf/Cihangir/ems (2415), Zaf (2418), Zaf (2419), Zaf (2420), Zaf (2422),
Zamr (2423), Zamr (2426), Ziy/Yusuf (2428), Ziy (2430), Ziy (2432), Ziy (2434),
Ziy (2435), Ziy (2438), Ziy (2442), Ziy (2443), Ziy (2444), Ziy (2445), Tlib
(2453), Tlib (2456), Tlib (2461), Tlib (2462), Thir (2465), Thir (2467), Thir (2469),
Thir (2471), Thir (2472), Thir (2473), Thir (2475), Tab (2478), Tab (2483), Tab
(2484), Tab (2485), Tab (2488), Tab (2489), Tabb (2490), Tarz (2491), Tark
(2499), Tfl (2501), Tfl (2504), Tfl (2505), Tfl (2506), Talat (2512), Talat (2515),
Tayyr (2523), Tayyib (2524), Tayyib (2529), Zhir (2532), Zarf (2537), Zarf (2538),
Zarf (2539), Zuhr (2542), Zuhr (2546), Zhir (2547), ciz (2553), ciz (2554), dil
(2555), dile (2557), rif/Azm (2558), rif (2560), rif (2561), rif (2577), rif (2578), rif
(2579), rif (2580), rif (2581), rif (2588), rif (2589), rif (2590), rif (2591), rif
(2598), rif (2604), zim (2608), zim (2609), zim/Tlib (2610), zim/rif (2611), ik
(2613), ik (2616), ik (2617), ik (2618), sm (2621), sm (2625), sm (2626),
tf (2638), kif (2642), kif (2650), kif (2651), kif (2652), kif (2658), lim (2660), l
(2663), l (2668), l (2670), ye (2673), Ibd/Hfz (2675), Abdullah (2679),
Abdurrahman/Htem (2694),Abdurrahim (2698), Abdulaziz (2706), Abdulgan (2710),
Abdulkadir (2713), Abdulmuttalib (2719), Abdulvehhab/Abd (2723), Abd/Abdulvehhab
(2725), Abd (2726), Abd (2727), rf (2800), zzet (2806), zzet (2809), zzet (2811),
zzet (2815), zzet (2816), zzet (2817), zzet (2818), zzet (2819), zzet (2824), zzet
(2826), zzet (2827), Uzlet (2828), Azm (2833), Azm (2835), Azm (2837), zz (2839),
zz (2842), Aziz (2853), Aziz (2854), Aziz (2855), Aziz (2857), Aziz (2859), Aziz (2860),
Asker (2864), Ak (2869), Ak (2870), Ak (2871), Ak (2878), sm (2879), smet
(2880), smet (2891), At (2899), Aty (2904), Aty (2906), Aty (2908), Atf (2911),
Atf (2912), ffet (2914), ffet (2915), ffet (2917), ffet (2923), Aff (2926), Aff (2928),
lm (2945), lm (2948), lm (2949), lm (2950), lm (2952), lm (2953), Ulv (2958), Ulv
(2963), Ulv (2964), Ali (2966), Ali (2969), Ali (2973), Ali (2977), Ali (2979), Ali/Hver
(2981), md (2983), mer (2986), mer/evk (2988), Amr (2993), nyet (2996), Anka
(3001), Anka (3002), Avn (3013), Avn (3014), Avn (3015), Avn (3019), Ahd/Mehd
(3021), Ayaz (3024), Ayn (3027), Ayn (3029), Ayn (3030), Ayn/Ayd (3031), sv
76

(3039), Uyn (3046), Gzi (3053), Glib (3055), Glib (3058), Glib (3062), Glib (3064),
Gubr (3065), Garb (3070), Garb (3074), Garb (3075), Gark (3077), Gafr (3084),
Gulm (3087).

77

II. BLM
METN

78

1952 D

Sleyman d Efendi, Hac Mehmed Efendinin

oludur, Karsl,

Erzurum Vilyeti Rusmt Nezreti Tahrrt Kalemi memurlarndan, h 1246

m1830

tarihinde Karsda dodu, vefat 12 Rebul-evvel 1318 m1900

Dil-i ayrn benden orma ayrn eyliyenden or


Yr burnm dur- burn eyliyenden or

Grb bu sziim zinhr benden ayrdan orma


Beni pervne-i em-i ebistn eyleyinden or

Ebb derd-i a- a darda cizdir


Devm- derdimi mutc- dermn eyleyinden or

Son Asr Trk irleri 1751

1953 D Ahmed d Bayka, Vudineli Ahmed evk Efendinin oludur, h 1335


m 1917 trhinde Vudinede dodu

Ne oldu hangi yd ellerde ald


Gzm yollarda ald nerde aldn

af-y tbiile aternda


Frula drr gherde aldn

Son Asr Trk irleri 1759

79

1954 D

Ali d Efendi, Sivasl Kseolu Ltfullah Aann oludur, zmir

Liman reisi muvini, bahriye yzbalarndan, h 1290 m 1873 trhinde Sivasda dodu

Gn old reh-gzrm eyd-y rzigrm


Bir yerde yo arrm meslbul-itiyrm

Ddm bi itille gelmez ayle le


Her trl itimle el verdi inkisrm

Son Asr Trk irleri 1757

1955 D d Aa, sadrazam dairesi aalarndan Sultn Mustafa-y Slis devri


uarsndan

adram Muaf Paan rat pzrnda yapdrd cmiye tri

Cenb- aret-i uln- Mamd- an- azni


Vekli mulaa olsun heme adra r-efz

Melekler secde-i kr eyleyb d didi tr


Zeh cmi bin ld yerinde Muaf Paa

Ramiz 160, Sicill-i Osmn c 3 s 124

80

1956

RK

Emn rik Baba, stanbullu, kak, Kak Hac Emn Baba

denmekle mehur, h 1190 m 1776 tarihinde dodu, vefat h 1271 m 1854

Putperestim dimezim saa gl virmesem h


Putperest olduumu duyd cihn kfir h

Yeter itdi yeter h bunca cef-y lim


Nolur itse baa bir kere tebessmle nigh

re ne sevdi seni r-i rsv-y cihn


Afv eyle eyle adlet eer itdiyse gnh

Fatin 206, Sicill-i Osmn c 3 s 124

1957 R ir Memi, Selnikli, ir Memi denmekle mehur

Yoluna cnm fed olsun dedim ol kfiri


Didi lf o gelr baa cihnda iri

k elebi 332

1958 K Kitapta zeri izilerek iptal edilmi

1959 KR Hseyin kir Bey b. Edirne Kds Mustafa Bey b. Basra Valisi
Gmrk Hseyin Paa, stanbullu, Gmrk Hseyin Paazade denmekle marftur,
81

vakanvs, vefat h 1157 m 1744, Halebde medfundur, baz mehazlar vefat trhini
1150 ve 1155 ve 1156 olarak gstermekte iseler de dorusu 1157 dir

Hill-i d tebh eylemek ol mh- tbna


Sebebdir inirf- ebr-y arr-y canna

Giyb ydiyye her gl-ehre em-i blbl cma


Cihn- khneyi dndrdler an- glistna

Divn, Red Efendi, Millet Ktphanesinde

, Hamidiyye,

Murad Molla Ktphanesinde

numara 765

1096

, Byezd-i umum Ktphanede

5788

, niversite Ktphanesinde

1238

2792

2795

Kmsul- Alm c 4 s 2823, Sicill-i Osmn c 3 s 124, Osmanl Trh ve


Mverrihleri 47, Tuhfe-i Hatttn 658, Ramiz 158, Slim 370, Safy 282, Bel 39,
Mecelle 169, Fatin 207

1960 KR Mhirzde Mustafa kir Efendi, mderris, vefat h 1160 m 1747

Sicill-i Osmn c 3 s 124

1961 KR Feyzullah kir Bey, sadrazm Nil Abdullah Paann oludur,


vefat h 1175 m 1761, Yenikap Mevlevhnesi rehgzrnda medfundur
82

Nr-u Omniye Cmi insna syledii tridir

Yazld cevheri arf ile tri an byle


Mnevver ld dnyy mihr-ve Nr- Omn

Ramiz 160

1962 KR Endernlu Ahmed kir Paa, Trabzonlu, Mora Valisi, vefat h 1234
m 1818 Eypte Mihrah Valide Sultn Trbesi bahesinde Kk Hseyin Paa kabri
yannda medfundur

Tbi-i rusre-i cnn grdke faa


Meh diyp urde tebh itmeyen eyler ala

Tr- zlfden reh bulduca ab- n-tvn


Mmiyna bend olur L ayra ill fil- vaa

ek alydan eli at it aldan dili


kir imdd- Rabbn saa besdir faa

Osmanl Mellifleri c 2 s 265, Sicill-i Osmn c 3 s 125, Fatin 270

1963 KR kir Efendi, Esad Paa mhrdr, vefat 29 Muharrem 1240 m


1824, skdarda Karaca Ahmed Kabristannda medfundur

83

Sicill-i Osmn c 3 s 126

1964

KR

ukadarzde Hce

Seyyid Mehmed kir Efendi, Sadrazam

ukadarlarndan Ahmed Aann oludur, stanbullu, sarayda rikbdr ve Liva- erf


eyhi, vefat h 1252 m 1836 Eypte medfundur

ayret-zedeyim a ile hemdem neme lzm


Cm- cem-i feyim ki benim cem neme lzm

Elde alem-i mnis amr ururken


Esrr- dil-i zr marem neme lzm

Ey dde-i nbe-i kir bu ne girye


Ter-i nigr eylemiyen am neme lzm

Divn, niversite Ktbhanesinde

numara 309

Kmsul- Alm c 4 s 2823, Osmanl Mellifleri c 2 s 266, Fatin 208, Tayyarzde


At Trhi c 4 s 321, Akif 48, Esad Efendi 68, Kefz-Znn Zeyli 510

1965 KR eyh Mehmed kir Efendi, stanbullu, vefat h 1269 m 1852, Fatih
civrnda Nianc Cmii karsnda medfundur

Mrid elinden n- arb it


ora dernu aa kebb it
84

Sne-i evi bezme rebb it


Rh- udya byle itb it

Osmanl Mellifleri c 1 s 98

1966 KR Hac kir Efendi b. rif Aa b. Hac k Ali olu Mustafa Aa,
Gelibolulu, Mevlev, h. 1240 m 1826 trhinde dodu, vefat h 1276 m 1859 Geliboluda
Yazczdeler Trbesi civarnda medfundur

Dilrublda aceb ube fendir nigehi


Saa ma bir std- fitnedir nigehi

Tzeler te-i d- dilimi her la


Ne aceb bria- sz-i fikendir nigehi

1967 KR Mft Ebu Bekr Efendizde kir Efendi Midilli Mfts Hac Ebu
Bekir Efendinin oludur, Midillili, kd, h. 1217 m 1802 trhinde dodu, vefat 16 aban
1284 m 1867, Eypte medfundur

em-i rusr o u nr eklin gsterir


Gyy Ms- aa Tr eklin gsterir

an retle aceb ayd eylesem ol feti


Gh dem geh per geh r eklin gsterir

85

Kmsu'l- Alm c 4 s 2823, Sicill-i Osmn c 3 s 129, rif Hikmet 38, Fatin 209

1968 KR

kir evket Efendi, Yemenici Durmu olu Mehmed Aann

oludur, Trabzonlu, Trabzon Vilyeti mekteb kalemi mmeyyizi, h 1263 m 1846 trhinde
dodu, vefat h 1295 m 1878, Trabzonda medfundur

fl- dil mehd vil-i yrda oynar yatur


Bir bebekdir dde-i itibrda oynar yatur

te-i amla dil-i ftdeye gelmez kell


Bir lle semenderdir gys it nsda oynar yatur

1969 KR Hfz Mehmed kir Efendi, Hac brahim Hilmi Efendinin oludur,
stanbullu, Biga Sanca kap kethds, h 1245 m 1829 trhinde dodu, vefat 7 evval
1329 m 1911 Beykozda Y Tepesinde medfundur

Ald erfm l-i ayret


Baa brne grnmez cet

Bu iki emr ile mar oldum


uz ile kn ile memr oldum

Osmanl Mellifleri vefat trhini 1326 olarak kaydetmitir

Son Asr Trk irleri 1766, Osmanl Mellifleri c 2 s 275

86

1970

KR

kir Efendi, Ayal Nzif Aann oludur, Ayal, Tokat dad

Mektebi mdr, h. 1277 m. 1871 tarihinde dodu, vefat 18 Haziran 1333 m. 1917,
Konyada ems-i Tebrz hazresinde medfundur

Bozulmu bezm-i yrn ni-i mey deimidir


arabgh- cihnda name-i hey hey deimidir

Bu gn bence ula ble-i rum Muammedle


udy lem yeelden mad her ey deimidir

Son Asr Trk irleri 1770

1971 KR

kir Ahmed Bey, Enderunlu, Dlbend aas, Sultn Mehmed-i

Rbi devri irlerinden

te-i hmda cy- ekim olmudur serb


Sne-i imrde cevher deil ol p tb

Bir nvzi grmedik ol fet-i marrdan


Nil olsa da iba ya sitemdir ya itb

Bu adar sn ile ly mdr ey mh saa


Gl gibi zver-i her-bezm olas vh saa

87

Silahdrzde 41, efkat 80, Tayyarzde At Trhi c 4 s 203

1972 KR Mehmed kir Efendi, mderris, Kaptn- dery Kaymak Mustafa


Paa mam, Sultn Mehmed-i Evvel devrinde vefat etti

Ser-i zlf hevesi kim dil serden gedi


Yine sevd-zede oldu dil o srdan gedi

Geemez davyi nad-i hnerinden ir


Hele hid eyle kir o hnerden gedi

Ramiz 159, Slim 372, Sicill-i Osmn c 3 s 124

1973 KR VEYA FEVK kr Efendi, Kse Mehmed Paa klesi, skenderiye


Tersnesi mdr muvini

Ne h u mrden ekv ne n u nden feryd


Dil anca o zlf anber mknden feryd

Ne deli h- germ ittimse ter itmedi yre


Gl eyler dem- dem ol dil-i senginden feryd

Fatin 209, Kmsul- Alm c 4 s 2823

88

1974 KR Cerrh kir Efendi, stanbullu, Tekfur Da Kaymakam, Sultn


Abdulmecid devri irlerinden

Teceddd eyledi sl-i fer-ba-y ev olsun


Surr u sr- nev ile cihnbn- felek-na

O n- zamn vafn tadd ne mmkndr


Suendn aczini ihr ederler hep arfna

Beni red eylemez kerem eyler bu trde


de Vehhb mbrek slin Abdl-Mecd na

Fatin 210

1975 KR Sleyman kir Efendi, Rm Paa hazinedr

Ber--ber ekmedin br- amn ol nal-i pr br


Dermi el ala eftalsin evvel ben almadan

Slim 272

1976 KR Sermezzin-i pdih Enderunlu kir Efendi, kereste gmrks,


Sultn Mehmed-i Sn devri irlerinden

Serde d- itiy tzeler bir tze mh


89

Nz u navet ile derd-i am tze h

Bezm-i n-a-n kr name-senc ol t seer


N-sezya virme adr lfete luf eyle rh

Bir ben gibi ol fete ftde mi vardr


Lal-i lebe efgende v dildde mi vardr

Tayyarzde At Trhi c 4 s 305 ve cilt 5 s 364

1977 K Mustafa kr Efendi, Sleymniyeli, Endern hcesi, h 1270 m 1863


de hayatta idi

ub dem ad ab bend-i nib- onca


tti tar-i emen r- gl-b- onca

Bezm-i fa ab mjde-resn oldu kim


Ad leb nz u tebessmle cenb- onca

Sicill-i Osmni c 3 s 130, Fatin 220

1978

Ahmed Efendi, aml, Magosa Kds, vefat h 1013

Magosada medfundur

90

m 1604

Sk ara arb o baa u melle


E-eyu l yenn ill ve ad yelle

Mucb 22, Seyyid Rz 58

1979 M VEYA DERV Talevzde Dervi m, am Kds, vefat Reb ulevvel1015 m 1606 Derv maddesine bak numara 1149

1980

Ebul-Esad m Ahmed Efendi, Eyp Efendinin oludur, Fatih

Dr-ifs reis-i etbbs, vefat Zil-kade 1106 m 1694

Sicill-i Osmni c 1 s 230

1981 M m Ahmed Efendi, Diyarbekir Kds, vefat h 1170 m 1756

Mecelle 269

1982 M Mustafa m bey, Sancak Beyi, aml olu denmekle marf, Sultn
Byezd-i Sn devri irlerinden

Yetmez mi temy nigr elde unars


Ey - minetzede bulduca buars

Yine ey cm- musaff seni grdm silme


obeti revnas dnyede art eksilme

91

Kmsul- Alm c 4 s 2831, Osmanl Mellifleri c 2 s 257, Kafzde 65, Beyn 44,
Tayyarzde At Trhi c 4 s 109, k elebi 333, Hasan elebi 168, Latf 197, Seh 34,
Sicill-i Osmn c 3 s 130, Riyz 78

1983 M

Endern Mustafa elebi, aml, Amasyada sancak beyi, Sultn

Murd- Slis devrinde vefat etti

Kyia vard gece a mbtellar


Huccc- m anki iridi Medneye

kmaz glden ol anemi fikr-i ays


n sb girdi anatile b-gneye

Sicilli- Osmn c 3 s 130, Kmsul- Alm c 4 s 2831, Beyn 44, Riyz 77,
Kafzde 65, Hasan elebi 118

1984 M Knalolu Mustafa Bey, Rstem Paa kethds

Sicill-i Osmn c 4 s 374

1985 N Tarakzde Slih Efendi, Bosna Sarayl, mderris, vefat h 1011 m


1602

Ser ekmesn semya addini lmasn ar


Far- byla servi beynes-sem vel- ar

92

arf- emen kde v sz ile sza gel


Nyi arra al ele murb-i icza gel

Kmsul- A lm c 4 s 2833, Sicill-i Osmn c 3 s 200, l Trhi 292, Mecelle 269,


Hasan elebi 168

1986 N Mehmed n Efendi, Lrendeli, Erzurum Kds, vefat Safer 1019 m


1610, Erzurumda medfundur, Mecelle vefat trhini 1018 gstermektedir, Osmanl
Melliflerinin ismini brahim diye gstermesi yanltr

B- sn-i dilberi biz andelb-i zryz


Rular mirtn -i eker-i ryz

Nola cr olsa ek- i dde- i n-brmz


Ol leb-i b- ayt - ddryz

Krbn- rh- ilm-i fenn niy


Ba u cn terkin urur bir file-slryuz

akyk- Nevizde 533, Sicill-i Osmn c 3 s 130, l Trhi 292, Hasan elebi
169, Mecelle 269, Kmsul- Alm c 4 s 2833, Osmanl Mellifleri 1/112

1987 N Mustafa Efendi, Eypl, mderris, vefat h 1057 m 1647, Mecelle


vefatn 1050 gstermekte

93

Bliiz ifte-i turre ab mdr


Dadub alm pern eylemi snbl da

akyk- eyh c 1 s 204, Sicill-i Osmn c 3 s 131, Safy 256, Mecelle 269

1988 N Abdulkerim n Efendi, Diyarbekirli veya Vanl, Van defterdr, hattt,


vefat h 1087 m 1676, mda medfundur, vefat trhini rif Hikmetin 1180 ve Tezkire-i
medin 1083 olarak kaydetmeleri doru deildir

Ruuda zlf ile ol urra- arrr bir yerde


Hemn cennetde vus ile marem-i yr bir yerde

Sultn Mehmed-i Rbi in syledii veldet tri

niy gkde melekler didiler trini


Nrdur geldi Meemmed ulb-i brhmden

akyk- eyh c 1 s 700, rif Hikmet 38, Ymn 11, Tezkire-i med 51, Safy
262, Sicill-i Osmn c 3 s 131, Tuhfe-i Hatttn 266, sm 14, Mecelle 270, Bel 39, Gft
53

1989 N eyh Mevlev, n Mustafa Efendi, Mevlev Abdulkerim Efendinin


oludur, stanbullu, h 1090 m 1679 trhinde stanbulda dodu, Kasriye Atik Ali Paa
Cmii mam, vefat 24 Rebul- hir 1180 m 1766, Edirnekaps haricinde medfundur

94

Ramiz 160, Sicill-i Osmn c 3 s 131, Mecelle 270

1990 N n Efendi, Kastamonulu, Kann Sultn Sleyman devrinde vefat


etti

Ey felek meyli eer chil ndna ise


Ben da t o adar kmil dn deilen

Ba bu cevr nedir ehl-i hner mi sadn


Ehl-i fal anlad ise beni deilen

Echel-i dn u denyim baa da bir naar it


ayrdan cehl u amat de edn deilen

Kmsul- Alm c 4 s 2833, Sicill-i Osmn c 3 s 130, Hasan elebi 169, Mecelle
269, Beyn 45, Latf 198, l Trhi 197

1991

Yakup n Efendi, Yenice Vardarl, Sultn Murd- Slis devri

irlerinden

Fur- r olsun m her kneye ly


O bir em-i afdr mecls-i hneye ly

Cierler ann n itmeyince kse-i serden

95

af bezminde n olmad peymneye ly

T- tzile ter eyle ru- rengin


arasn grmeyelim my- a- mkni

Bd naarda a ey - ive-ger
Cd gzi kirimeler eyler geh sir ider

Hasan elebi 170, Kmsul- Alm c 4 s 2833, Sicill-i Osmn c 3 s 130, Mecelle
269, Ahd 201, Riyz 78, Kafzde 65

1992 N n Dede, Galatal, Mevlev, em akirdi

lem-i vulat rabe knc-i firt a


nki assm- ezel bu resme tasm eyledi

By- zlf-i yri ar itdi emende serve bd


ki bkdi addni tam tekrm eyledi

Sicill-i Osmn c 6 s 131, k elebi 333, Esrar Dede 160

1993 N n elebi, stanbullu, siph

96

Kp dp meyne ire aldm ayada mdm


Bir gzel mestne grdm bde-i amr atar

Bir iki pulla def ayli gererdi gsn


ald meclisde yannda an rindne opuz

Hasan elebi 168, k elebi 333, Kmsul- Alm c 4 s 2833

1994 N Ahmed n eleb, kd, Ustuvnul- Estn mellifi, Ebus-Sud


Efendi mlzmlarndan

Ten pr d mahv idem ne nm u ne nin alsn


Hemn ky kilbna nevle stn alsn

ub cnm al eyler dilim nefsim ile ala


Benimle ky- cnne gelen gelsn alan alsn

Sicill-i Osmn c 3 s 130, Kmsul- Alm c 4 s 2433, Hasan elebi 180, Mecelle
269

1995 VUR vur elebi, Kastamonulu, Topal vur, kd, vefat h 960 m
1552

an eyler imi baa yasz diyu chhl

97

Nola ayam yo ise her fende elim var

olub gl yzl dilberlerle meclis dndi gl-ra


Gle yer yo meer yapdra penbeyle dvre

Kmsul- Alm c 4 s 2834, Sicill-i Osmn c 3 s 131, Latf 199, Riyz 78, k
elebi 334, Hasan elebi 171, Kafzde 65

1996 H

Kepenkcizde h Mehmed Efendi, Mderris Sleyman Efendinin

oludur, mderris, vefat Safer 1006 m 1597

akyk- Nevzde 408

1997 H ah Glen, ranl, vefat 1140 m 1727

Sicill-i Osmn c 3 s 132

1998

H ELEB

h eleb Efendi, Germiyn lys Paa evldndan ve

Hazret-i Mevlna ahfadndan, Afyon Karahisrl, vefat h 780 m 1378, Kula kazsnda
medfundur

Cuz cemlet un vedd- pk r mabb nst


Pes be al esbb- sn-i cevheret masb nst

erreh-y lem sergerm-i net kst n


98

Der-zemn der-zemn ez-mihr-i tu meczb nst

Esrar Dede 146, Sefne-i Mevleviyye c 1 s 116, Semhne-i Edeb 102, Sicill-i
Osmn c 3 s 131, Osmanl Mellifleri c 2 s 254

1999 H ELEB h Mehmed eleb Efendi, h eleb Efendinin oludur,


Germiyn lys Paa evldndan ve Hazret-i Mevlna ahfadndan, vefat h 1000 m 1591

ikr fikr-i m-sivy terk iden


l l srr- kr derk iden

ayret ile eyleyb ayy-i zamn


ande olsa ayn pr-berg iden

adr yd olub eb rz temm


Oldurur def-i tel- merg iden

Esrar Dede 148, Sefne-i Mevleviyye c 1 s 243, Semhne-i Edeb 103, Sicill-i
Osmn c 3 s 131

2000

H ELEB

Kd Hrrem elebizde h elebi Efendi, Hrrem

elebinin oludur, Hazret-i Mevlna ahfadndan, Msr Kds

Dalur am leker oldukda zlf ikr


Nitekim cey-i aduv grnse t- ehriyr

99

lib bir srr u dil-cy ikr itmek diler


Cy-ve yalar dker her seviyye em-i ekibr

k elebi 338

2001

H ELEB

Fenrizde Kazasker Mehmed h eleb, Fenrizde

Alaeddin Ali elebinin oludur, Bursal, vefat h 929 m 1522, Bursada ceddi hazresinde
medfundur

Nola geldi ise a didi da ymeti


tdi urtulmu yodur eliden zge feti

Seh 28, Gldeste 248

2002 HD hid elebi, zbekli, Sultn Ahmed-i Slis devrinde vefat etti

Dm ayl bir amere mter gibi


Burc- amelde kendsi bir fitb iken

Ar u vile sz bulamaz olsa r-be-r


a em u amzesi r cevb iken

Mecelle 270, Bel 39

100

2003 HD hid elebi, Edirneli, ehzde Cem defterdr, vefat h 901 m


1495den sonradr

Girb bu ekle ol r- muavvir


zin a ire urbn itmek ister

Sicill-i Osmn c 3 s 132, Latf 200, Hasan elebi 171, Kafzde 65, Mecelle 270,
Ensul-Musmirn 77, Osmanl Mellifleri c 2 s162

2004

HD

Seyyid brahim Dede, Mula Mevlevhnesi eyhi Slih Hd

Dedenin oludur, Mula Mevlevhnesi eyhi, h 875 m 1470 trhinde Mulada dodu,
vefat h 957 m 1550, Karahisr Mevlevhnesinde medfundur, Kmusul-Alm ile Lgt Trhiyye ve Corfiyyenin vefat trhini 927 gstermeleri yanltr

Grne ey-y hir ser-be-ser


Mahar- ddr- adr ey pser

Cmle ayvn u nebt u hem cemd


rife mirt- adr y bd

Bu fen retde adr grinen


Hem mnezzehdir fendan ulminen

Osmanl Mellifleri c 1 s 92, Lgat- Trhiyye ve Corafiyye c 4 s 131, Latf 201,


Kmsul-Alm c 4 s 2836, Hasan elebi 171, Esrar Dede 149, Beyn 45, k elebi
333, l Trhi 197, Semhne-i Edeb 104, Vefeyt- Ayvansary 140, Sefne-i
Mevleviyye c 2 s 15, Mecelle 270
101

2005 HD hid elebi, siph, vefat h 960 m 1552

Sicill-i Osmn c 3 s 132

2006

H KSIM

Tebrzli, vefat h 949

h Ksm elebi, eyh Mahdme-i Tebrznin oludur,

m 1542 vefat trhini Sicil 945 ve k elebi 946 olarak

gstermilerdir

fitb- sn mualdr girbn seni


Nitekim arb drer ol pk dmn seni

akyk- Mecd 454, k eleb 334, Sicill-i Osmn c 3 s 132

2007 H VEL h Vel Efendi, Kaya Nibul- askernin oludur, Antepli, Halvet
eyhlerinden, vefat h 1000 m 1591 trhine yakndr Antepde medfundur

Hvel-Evvel didim El-amdlillh


Huvez-hirle hir old lem

Huvel-ir yine e-kr lillh


Huvel-Bnla olur beyt-i mbhem

Osmanl Mellifleri c 1 s 97

102

2008 H Emr h Ak Melik, Cemaleddin Sebzvrnin oludur ve Serebdrn


Mlkunun hiri olan Hoca Ali Meyyidin birderzdesidir, Mirza Baysungur b. h-
Ruh ndemsndan, vefat h 857 m 1453, Sebzvrda ecdd trbesinde medfundur

Kmsul-Alm c 4 s 2839, Sicill-i Osmn c 4 s 528, Sefnetl-Er 209, Tuhfe-i


Hatttn 655 ve 664, Mecelle 118 ve 270

2009 H ehzde Byezid, Knn Sultn Sleymann oludur, h 932 m 1525


trhinde dodu vefat 21 Zil-kade 969 m 1561 , Sivsta medfundur

Ben nice yi idem l-i emelle nefsi


almad erre adar dilde bu dny hevesi

firy o gel ey mur- revn abr eyle


Eskiyb ite arba varyor ten afesi

h-i b-dil u bmr u gnehkra ne am


Sen olur ise y luf- ud dest-res

Nmiyle nola h isem lk apuda


Bir bende-i urum ki bulunmz baa hemt

Osmanl Mellifleri c 2 s 97, Tayyarzde At Trh c 4 s 94, Ahd 19, Beyn 8,


Sicill-i Osmn c 1 s 25, Hasan elebi 44, Kfzde 65, Mecelle 270, l Trh 176, Kfilei uar 27

103

2010 H VEYA ZEYN

Okuzde nianc Mehmed h Paa, Okuzde

Mehmed Paann oludur, stanbullu, resul-kttb, Msr Defterdr, h 970

m 1562

trhinde stanbulda dodu, vefat h 1039 m 1629, Snbl Efendi civrnda Ekmekiolu
dairesinde medfundur, evvelce Zeyn mahlasn kullanmdr

Berg-i gl r- dil-dra dime old nar


Ter db nki ru- l olur reng-per

Gr duy kadei nce mcerrebdir kim


Ne adar serd ise dil-berlere eyler ter

Dil-i childe olmaz nr u irfn


Ki ndn olur albi de ndn

Mabl olur eer i gzellerde sn n


Amm ne n ki bi-i cevr ola her zamn

akyk- Nevzde 730, Osmanl Mellifleri c 2 s 78, Kafzde 65, Beyn 45,
Hasan elebi 172, Riyz 78, Katib elebi Fezlekesi c 2 s 127, Tuhfe-i Hatttin 445,
Kmsul-Alm c 4 s 2839, Sicill-i Osmn c 4 s 153, Sefnetr-Res Resmi Ahmed 23,
Mecelle 123 ve 270

2011 H hin Giry b. Tohtam Hn b. Sf Giry b. Selmet Giry, vefat h


1130 m 1717, Sfnin vefat trhini 1134 gstermesi yanltr
104

Mevlev Fas Dedeni veftna syledii tr

aret-i Molla-y Rmu k-rh- devleti


Pertev-i ems-i hidyet pertevini pertevi

a budur ol nkte-dn abna ma idi


Nam u ner ir in v rub menev

Bu arb-bd terk idb cinna atd cn


Ramet-i Mevl ile mamr ola ub evi

Ousun bes fevtne bu nev- mr tr in


Gdi b mlkne Derv Fa Mevlev

Slim 369, Sicill-i Osmn c 3 s 53 ve 133, Safy 272, Mecelle 270

2012 H hin Giry, Hac Selim Giryn oludur, vefat h 1124 m 1712,
Yanboluda medfundur

Dklm zlf-i mkni o gl-i rusre besbelli


Pernl budur glende snbl-zra besbelli

Gzeller mil-i ayr u gller mbtel-y r


Budur bi-i fin h-i am-re besbelli
105

akyk- eyh c 2 s 155, Sicill-i Osmn c 3 s 134, Mecelle 270, Bel 39

2013

H VEYA ZEYN

eyhl-islm Seyyid Mehmed Zeynelabidin Efendi,

Mahmud Efendinin oludur, Zeyn maddesine bak numara 1631

2014 H h, Acem, smil Erdebl mukarreblerinden, Sultn Selm-i Evvel


devri irlerinden

Snbl yannda her s em-i cdlar mdr


Ya kemend ile utulmu va hlar mdr

Kmsul-Alm c 4 s 2839, Kfzde 65, Hasan elebi 172, Latf 201

2015 HN GRY hin Giry, Topal Ahmed Giry Hnn oludur, Krm Hn,
evvl 1201 m 1782 trhinde Rodosta idam edildi, Rodosta medfundur

Yr gelb menilini lsa cy


tmiye mi gn yzi ddeleri r-iny

Yver olursa eer luf- ud bir ula


Bir pula mutc iken dehre olur pdiy

Yre ider ehl-i a durmayub ar- hner


Nevbet-i ar- hner sende mi hin Giry

106

Kmsul- Alm c 4 s 2840, Glben-i Hnn 122, Fatin 211

2016 EBB

ebb eleb, stanbullu, Knn Sultn Sleyman devri

irlerinden

Nolur lim ymetde benim ol serv-i metsiz


Bel-y hicre yet yo ab ise nihyetsiz

Seh 119

2017 EBN eybek Han, zbek hanlarndan, vefat h 916 m 1510

Divn

Hazine Ktphnesi

Topkap Saraynda

numara 2436

Kmsul-Alm c 4 s 2893

2018 ETVN etvn Ahmed Efendi, Bingazili, vefat h 1299 m 1881, Fatih
Camii hazresinde medfundur

Sicill-i Osmn c 3 s 136

2019 ERH erh Mehmed Efendi, stanbullu, kd, vefat h 1071 m 1660

akyk- eyh c 1 s 338


107

2020 ERH Abdulhseyin Efendi, Badatta Kala-y Semevt dizdrnn oludur,


mezkr kalada azablar aas

A ehli dergehinde cn tercemn ekerler


Ey pdih- bn gr kim ne cn ekerler

addin grnce dil nice drl cef eker


U gr apuda ne resme bel eker

Ahd 199

2021 EREF Mtevellzde Sleyman eref Efendi, Ayasofya mtevellsi smail


Efendinin oludur, stanbullu, vefat h 1110 m 1698

Tesr ider mi nles dildre


Kerem olmaynca sne-i b-tb- def gibi

tmem kde yre dehn- ikyeti


Bn era asa sneme tr-i hedef gibi

imr ekb amze-i n-releri


Snemde henz ilemede yreleri

108

akyk- eyh c 2 s 325, Sicill-i Osmn c 3 s 138, Slim 376, Bel 40

2022 EREF VEYA EREFDDN Erefzde eyh Seyyid Mehmed erefddn


Efendi, Erefzde eyh Seyyid Mehmed Efendinin oludur, Bursal, Bursada Eyb
Efendi Tekyesi eyhi, h 1080 m 1669 trhinde Bursada dodu, vefat h 1146 m 1731,
Eref Abdullah Rm sllesinden, Bursada medfundur

Bu lemde dil-i eydlarz biz


Dem--dem a ile rsvlarz biz

Bizi grmez baan ret gziyle


Ki f-ber-f uar anlarz biz

Bizi inkr idenden avfmz yo


Bu meydn ire b-pervlarz biz

Fatin 211, Sicill-i Osmn c 1 s 388, Kmsul-Alm c 4 s 2850, Vefyt-


Eyvansary 71

2023 EREF

Mehmed eref Efendi b. Esadzde Abdurrahim Fiz Efendi b.

Mehmed Ebussud Efendi, mderris, vefat h 1160 m 1747

Beni hem-let idb atd felek mecnna


Dndi seyl-b- sirik-i terimiz Ceyna

ayrya itdii lufun eref ol mihr-i keml

109

erresin itse yeter dil-i pr-na

Kmsul-Alm c 4 s 2850, Sicill-i Osmn c 1 s 331 ve c 3 s 138, Ramiz 161,


Tuhfe-i Hatttn 709, Fatin 212, Slim 374

2024 EREF eref Efendi, Diyarbekirli, vefat h 1230 m 1814

Ddi dil bir ten rusre ister istemez


Rz u eb yanmadadr bre ister istemez

Val- yre lib olmu rite-i cnla rab


plii ir ar pzra ister istemez

Tezkire-i med 51

2025 EREF Haytzde Hall eref Efendi b. Ahmed Hayt Efendi b. Elbistn
Mfts Ahmed Efendi, h 1211 m 1796 trhinde Marata Elbistn Kasabasnda dodu,
vefat h 1267 m 1850, Elbistnda medfundur

Ceml b ne o glsitn- ikmetdir


Gller anda gezer blbln- ikmetdir

Bu alar ki ekilmi yr- udretle


Bert- sne ey eh nin- hikmetdir

110

Kmsul-Alm c 4 s 2850, Fatin 212

2026 EREF eref Hanm binti Mehmed Nebil Bey b. vakanvs Halil Nuri Bey b.
Feyzullah kir Bey b. Sadrazm Nil Abdullah Paa, byk babas Halil Nuri Bey
eyhulislam ir Efendinin damaddr, h 1224 m 1809 trhinde stanbulda dodu,
vefat h 1277 m 1860, Yenikap Mevlevhnesinin muhibler kabristannda medfundur, bu
mezarln yola bakan pencerelerinden birinin nnde olup yakn vakte kadar mevcud
olan mezar tann zerinde eref Hanmn birderzdesinin dier Nebil Beyin ire ve
mhire lem idi gitti h, yad bir te kod sne-i sznm diye balayan bir trhi yazl
idi malesef el-yevm tatan eser olmayp imh edilmitir

Y lh deilim mstea ihsn eyle


Kerem u lufun amda firvn eyle

Naat u meriyye mnct u sityilerimi


Sebeb-i mafiret it zver-i dvn eyle

Divn

, niversite Ktphnesinde , numara 2808

Osmanl Mellifleri c 2 s 266, on Asr Trk irleri 1810, Fatin 214, Sicill-i Osmn
c 3 s 139 ve c 4 s 540, Lgt- Trhiyye ve Corfiyye c 4 s 138, Kmsul-Alm c 4 s
2850, Osmanl Trh ve Mverrihleri 59, Mehirun-Nis, Kefuz-Znn Zeyli 510

2027 EREF Mehmed eref Efendi, stanbullu, reislkttb kalemi ktiplerinden,


h 1214 m 1799 trhinde stanbulda dodu, vefat h 1270 m 1853den sonradr

Yaparlar asbilin iti itdike zdan


eref adir deilsi nama sen yrn a olsun
111

Fatin 213, Slim 375, Sicill-i Osmn s139

2028 EREF Mehmed eref Efendi, Yalkc Kudsl Hac Mehmed Aann
oludur, stanbullu, Maliye-yi Muhsebt- Atika- Tahrrt ubesi bakatibi, h 1235 m
1819 trhinde stanbulda dodu, vefat 14 Rebul-evvel

1308

m 1890, Kanlca

Kabristannda medfundur, Fatinde doum Trhi 1234 olarak gsterilmitir

- gli grnce emende diken diken


asretle old em-i hezra diken diken

Cndan tenh dilermi yr vulat-neyi


ne-i tenden kardm ben de ol bgneyi

Son Asr Trk irleri 1816, Fatin 213,

2029 EREF eyh erefeddin uayb Efendi, Edirneli, Mslim Efendi Tekyesi
eyhi, vefat h 1329

m 1911, mezkr tekyede medfundur, ey rif billah cmlesi

vefatna trhdir

Reng u elvn- cihtla itme cn ittif


Sil glden ayr fikrin eyle kendin sne-f

Vf- esrr olan bir kmili gir albine


Ey eref bulma dilerse d cihnda sen muf

112

Osmanl Mellifleri c 1 s 99

2030 EREF
mderrisi

Hfz

Abdurrahman eref Efendi, Petrite Fazl Aa Camii imam ve

brahim

Edhem

Efendinin

oludur,

Sleymaniye

Ktphanesi

memurlarndan, h 1320 m 1902 trhinde Petride dodu

Ne o yamadadr reng-i al sevdiime


Bu renk vermededir baa l sevdiime

Tebessm ile iekler aar aylimde


emende olur her nihl sevdiime

Son Asr Trk irleri 1822

2031 EREF VEYA KBL Kd Seyyid Muhammed Efendi b. Halebli Kd Seyyid


Mehmed Efendi b. Seyyid Mehmed Efendi

kbl maddesine bak numara 178

2032 EREFDDN erefddin Efendi, Cerrh Paa Camii imam ve hatibi Hfz
Mehmed Arif Efendinin oludur, stanbullu, Diynet leri Reisi, h 1297 m 1879 trhinde
stanbulda dodu vefat h 1366 m 1947, Ankarada medfundur

tdimi aceb beni ferm


arumda ayli oldu m

113

Glmdeki a c-ber-c
Gel gel seni eyleyeyim der-

Son Asr Trk irleri 1823

2033 ERM Seyyid erm elebi, stanbullu, vefat h 1123 m 1711

Yr ile lfetde mkl itmemek andan da mkl


Olurdum germ-sohbet n ile olsa ger bil

Slim 380

2034 ERM etr Ali erm elebi, skdrl, topu taifesinden, vefat h 1127
m 1715, Mora Harbinde vefat etmitir, vefat trhini Slimin 1126 gstermesi yanltr

arf- ryda eh kkl-i gs bulnur


an- glende bel snbl ebb bulnur

ev-i dendn ile ermi-i ib-hneri


adef-i cevf dilinde nice ll bulnur

Safy 270, akyk- eyh c 2 s 551, Sicill-i Osmn c 3 s 140, Bel 40, Slim
381

114

2035 ERM Osman erm elebi, Amasyal, ehd Mehmed elebinin birderi

Osmanl Mellifleri c 2 s 257

2036 ERM Mehmed Emin erm Efendi, Tekirdal, Belgrad Fatihi Ivaz Mehmed
Paazde eyhlislm brahim Beyin olu Mustafa Bey mensblarndan, Sultn Selim-i
Slis devrinde vefat etti

ayl-i em-i siyehle gzme girmedi b


Nigh- mltefit ey nr- dde ayn- evb

O t-i amze-i n-rz o mjgn- ser-tz


Mnvebeyle ider dd-mn- albi arb

Sicill-i Osmn c 3 s 140, efkat 85, Silahdrzde 41

2037 ERF erf Mehmed Efendi, Maribli, vefat h 809 m 1406

Sicill-i Osmn c 3 s 140

2038 ERF eyhul-slm Mehmed erf Efendi b. eyhul-slm Mehmed


Esad Efendi b. eyhul-slm Ebu shak smail Efendi b. Aliyeli brahim Efendi,
stanbullu, 6 Muharrem 1130 m 1717 trhinde stanbulda dodu, vefat 9 Ramazan
1204

m 1789, Sultn Selimde ceddi smail Efendinin camii hazresinde medfundur,

vefat trhini Osmanl Melliflerinin 1024 gstermesi yanltr

115

tdim gzeller ire ala efendime


ad ferin abiat- dilber pesendime

arf- ruunda kkln ol meh grb dimi


ldm rbda mihre varnca kemendime

Divan

niversite Ktphanesinde

numara

350

256

1294

3430

5517

5718

Esad Efendi Ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde

3442/4

Osmanl Mellifleri c 1 s 337, Kmsul- Alm c 4 s 2857, lim Salnmesi 547,


Dhatul- Meyh 107, Sicill-i Osmn c 3 s 142, Fatin 214, rif Hikmet 38, KefzZnn Zeyli 510

2039 ERF Halil erf Yusuf Paa, umnulu, Bosna Valisi, vefat Rebul-evvel
1162 m 1748, vefat trhini Sicillin 1165 gstermesi yanltr

Ramiz 162, Sicill-i Osmn c 3 s 142

2040 ERF VEYA SIDDK Sddk Yahya Efendi, Hr Paa Cmii mam, vefat h
Muharrem 1195 m 1780, vefat trhini Sicillin 1194 gstermesi yanltr

116

Hep aydmz ems amer-alata dir


ki beim mil-i altn u uruuz

Snemde dd me-i mjgn neler iler


Ol ret-i dil-dra meer lev-i nuuz

efkat 89, Silahdrzde 44, Sicill-i Osmn c 3 s 226

2041

ERF

Abdurrahman erf Efendi, Selnik nakbul- erf Mehmed

Efendinin oludur, kd, vefat h 1260 m 1844, Belgradda medfundur

Menba- luf u a efal- nf- fuel


Far-i erf- udr yani ki Eref Moll

sn tarrini grseydi Cell ba kesb


Ll olurd bilb aczin diyemezdi l

Fatin 215, Sicill-i Osmn c 3 s 145

2042 ERF erf Musa Efendi, Kefeli, Kefe Mftlnde bulunmutur, Sultn
Murd- Rbi devri irlerinden

emsut-Tevr nmndaki eerini bandaki manme

amd ol pdiha lydr


117

Cmle mevcddan o fidir

Yoiken resm-i avr- mevcdt


al idb virdi cmleye arekt

Osmanl Mellifleri c 3 s 73

2043 ERF Abdullah erif Efendi, h 1120 m 1708 trhinde hayatta idi

Ser-tbe-py marem olurum sm-tenlere


Rek ile sne-k olurum prehenlere

Bl-i adeng-i hdan itse kemnn


yn kemn- mihnet-i ebr ekenlere

Slim 386

2044 ERF Mftzde Mfti smail erif Efendi, Kavalal, Kavala Mfts

Deil encm bu eb seyr etmee ol mh- arry


Feleklerden melekler adlar em-i temy

Leb-i dildr ile hem-keyf olma istemi uydum


Girerse destime meclisde seyr it l-i aby

118

Slim 386

2045 ERF Rahmetullah erif Efendi, Krml, kd

Bu demler n- dil bezm-i maabbetde arb ister


Cier sz- amla s-i minetde kebb ister

Ferm- am- imrz u ferdya erf-s


Mey-i gl-fm ile m u seher mest u arb ister

Safy 269, Slim 379

2046 ERF erif Efendi

Germye ire var gr o dellk feti


oydu cihn eyledi derv-i alvet

Geri dirler vadeye eyler vef ol nzenn


Baa amma ekmeyince sneye gelmez yan

Kfzde 65

119

2047 ERF Hac Ahmed Red Paa, stanbullu, Hicz Valisi ve eyhul-Haram,
Sleymniye Cmii hazresinde medfundur

Gl imr-i mlk ister vaan mutc- idmettir


Vaan iysna af- nigh itmek sadettir

Osmanl Mellifleri c 3 s 64

2048 ERF Damad Mehmed erif Paa b. Zir mutasarrf Ahmed kr Paa b.
Kars mutasarrf Mehmed erif Paa, stanbullu, r-y devlet reisi , Sultn Abdlazizin
kerimesi Emine Sultnn zevcidir, h 1291 m 1874 trhinde stanbulda dodu

Bir perzde utuldum em-i efsnkrna


Baladm dvne gli zlf-i zerrn trna

Gl-i feminden n idb aby a- neveyi


Bamadm pr-i meyi peymne-i serrna

Son Asr Trk irleri 1828

2049 ERF erif elebi, Sultn Cem mukarreblerinden, Diyarbekirli, vefat h 930
m 1523, Msrda medfundur, Osmanl Mellifleri vefat trhini 920 gstermektedir

att addi yzni utd nitekim ey cn


Glzr- sn iinde bitti benefe reyhn

120

Divan, Hac Mahmud Efendi Ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde, numara


3998

Tezkire-i med 52, Osmanl Mellifleri c 2 s 256

2050

ERF

Seyyid erf Mehmed Efendi, eyh Burhaneddin Mehmed

Efendinin oludur,Eirdirli, kd, Sultn Murad- Slis devrinde vefat etti

Sz- a cna ey meh yle ter eyledi


d eflk zre hm gn gibi seyr eyledi

Dil ehd-i t- a old deyu cn mje


l alemle bir ehdet-nme tarr eyledi

Lali resm eyleyb glmde na- ayl


Bir aaru zre ekl-i cn tavr eyledi

Divan, niversite Ktphanesinde, numara 696

Hasan elebi 173, Kmsul- Alm c 4 s 2858, Sicill-i Osmn c 3 s 5141, Beyn
45

2051 ERF Hsamzde Seyyid brahim Efendi, Germiyan Hsam Efendinin


oludur, Seyyid erf denmekle maruftur, mderris, h 980 m 1572 trhinde dodu, vefat
Zil-kade 1016 m 1607 stanbulda erife Hatun Mescidinde medfundur

121

akyk- Nevizde 524, Osmanl Mellifleri c 1 s 276, Kmsul- Alm c 1 s 535,


Katib elebi Fezlekesi c 1 s 5303

2052 ERF erfzde Seyyid Mehmed erf Efendi b. Eirdirli Kd Seyyid


erf Mehmed Efendi b. eyh Burhaneddin Mehmed Efendi, Nakbl-eraf, h 960 m
1552 trhinde dodu, vefat 8 Zil-hicce 1040

m 1630, Eybde medfundur, 2050

numaradaki erfnin oludur

Geri dirler vadeye eyler vef ol nzenn


Baa amma ekmeyince sneye gelmez yakn

Varmadan mekteb-i sn ire da stda


Ezber itmi seba- veyi fzde

ekmeyince ol pern rze-i hicrnn


Bilmedim rz- vil d imi her nn

akyk- Nevizde 742, Kmsul- Alm c 4 s 2856, Katib elebi Fezlekesi c 2 s


136, Sicill-i Osmn c 3 s 141, Hasan elebi 173, Beyn 45

2053 ERF Seyyid Abdlkerim Efendi, Kefeli, vefat h 1049 m 1639

akyk- eyh c1 s 106

122

2054 ERF erf elebi, Ankaral, iekli erf denmekle mehurdur, vefat h
1235 m 1814

Kmsul- Alm c 4 s 2858, Fatin 215, Sicill-i Osmn c 3 s 144

2055 U Mehmed elebi, Bolulu, Sultn brahim devri irlerinden Mecelle


ismini Mahmud olarak kaydetmitir

Pdihn clsuna tri

Nice bi yl dnerse er getrmez


eh brhim gibi bir pdih

Didim tata culs itdikde trh


Aduvsn an ahr it lh

Mucb 22, Seyyid Rza 58, Mecelle 275

2056 ABAN eyh aban- Vel, Takprl, Halvet Tarknn abaniyye ubesi
messisi, vefat h 976 m 1568, Kastamonuda medfundur

Osmanl Mellifleri c 1 s 94

2057 UR

Hasan ur elebi, Halepli, maliye kalemi katiblerinden, Lgat

mellifi, vefat h 1105 m 1693, skdarda medfundur, vefat trhini Safynin 1130
gstermesi yanltr

123

Mevsim-i evvel-i bahr azm-i glistn ittirir


a blbl gibi feryd efgn ittirir

Aks-i cm bde-i glgn ile lal-i nigr


Mecls ire bet an stne an ittirir

err- tb- dilden snem zre d d old


Gl-i adberk alm bir mzeyyen glistn old

Nigh- sn-i lemsza udret ande ben ande


Tecell-y ceml-i yre at ande ben ande

akyk- eyh c 2 s 188, Osmanl Mellifleri c 2 s 260, Sicill-i Osmn c 3 s 151,


Slim 382, Safy 266, Mecelle 275, Bel 40, Vefeyt- Eyvansary 166, Kefz-Znn
Zeyli 580

2058 FY Dervi Abdlbaki Efendi, Edirneli, Edirnede Murdiye Hastanesinde


hekimba, vefat h 1075 m 1664

Tze dilber ulna d baarsa yaur


ayet al yaraur tze nihl stne gl

124

ve-i mest ser-i em m lebrz-i nigh


amze-i oyr tefl ve-i engz-i nigh

akyk- eyh c 1 s 756, Sicill-i Osmn c 3 s 296, Safy 260, Ymn 11, Mecelle
275, Ensl- Musamirn 77

2059 FY Mehmed elebi, stanbullu, Manisada Muradiye Bimarhnesinde


hekimba, vefat h 1078 m 1667

Serv cnn var deyu tark idb ab


Zincir ile ayan bend itdi cy-br

akyk- eyh c 1 s 756, Sicill-i Osmn c 3 s 151, Seyyid Rza 55, Mecelle 276,
Safy 259

2060 FY Mderris eyh Mehmed Efendi, Kazasker Hasan Efendinin oludur,


eyh-i Mevlev, vefat h 1082 m 1671

Oldu dil mest-i erb- nigehi


Virdi mestne cevb- nigehi

Hnmn- dili berbd itdi


Revihne-i arb- nigehi

h- pey-der-peyden ol dil ser--pa muarib


125

Bd- arardan olur b-bhe dery muarib

Mucb 20, Seyyid Rza 54, Esrar Dede 151, Mecelle 275, Bel 40

2061 FY Kd Ahmed aban ify Efendi, Ahmed Efendinin oludur, Ayal,


Tabib aban Efendi denmekle mehurdur, vefat Zil-kade 1116

m 1704 Ankarada

medfundur

Bu tekyegh- arabda era muntarz


Sem u devre mnsib ayaa muntarz

Felekden eylemeziz geri nle v ekv


Yine bu arz- reviden fera muntarz

eme-i mekremete lle-i Kevser me


Glistn- emele nal- gl-i ter me

Bu ola ify gibi dem-sz- en


Gr bu vdide ne o cilveler eyler me

akyk- eyh c 2 s 350, Osmanl Mellifleri c 3 s 220, Mecelle 275, Slim 382

2062 FY Ebul-Abbas mer Efendi b. eyh Snbl Hasan Efendi b. mer


Efendi, Bursal, Mevlev, Bursa resl-etbbs, vefat h 1159

126

m 1746, Bursada

Mevlevhne karsnda medfundur, Sicilin mderris Abbas Efendinin oludur demesi


yanltr

Ramiz 161, Sicil-i Osmn c 3 s 151, Mecelle 212 ve 275

2063 EFKAT Midillili Osman Efendizde Ali efkat Efendi, Midillili eyh Osman
Efendinin oludur, Melik Mehmed Paann divan katibi, vefat h 1187 m 1773 Hicretlmaer terkibi vefat trhidir, vefat trhini Mecellenin 1087 gstermesi yanltr

Keyf-i ahb-y dehn bir var imi bir yo imi


Ti-i amzeden amn bir var imi bir yo imi

Mest-i ab-y urr olma bu meynede kim


Nee-i cm- cihn bir var imi bir yo imi

L mekn olma an det-i alebde gezme


Kn- mada nin bir var imi bir yo imi

Silahdarzde 40, Sicill-i Osmn c 3 s 151, efkat 82, Mecelle 276

2064 EFKAT Seyyid Abdullah Efendi, Badadl, Eflak Beyi katibi, vefat h 1242
m 1826, Boaz iinde Kurueme Kabristannda medfundur

deli murib-i dil zemzeme-i ev-i ar


G-i cna irir nle-i zr- u

127

Cy- zev idi cihn olmasa ey eft eer


Devleti iri let vulat encm fir

efkat 83, Osmanl Mellifleri c 2 s 265, Kmsul- Alm c 4 s 2862, Sicill-i


Osmn c 3 s 151, Fatin 216

2065 EFKAT efkat Efendi, h 1176 m 1762 trhinde ber-hayat idi


Sultn Mustafa- Slis Kermesi Mihrh Sultnn veldetine trhdir

d cezmen kilk-i efatden aa tr-i pk


Mihrh Sulna mehd-i smdir mh- hill

Ramiz 162

2066 EFKAT Ali efkat Efendi, Galata Voyvodas Katibi Hseyin Efendinin
oludur, stanbullu, Sadret mstear, Safer 1238 m 1822 trhinde stanbulda dodu,
vefat 10 Safer 1302 m 1890, mmsinan Tekyesinde medfundur, doum trhi Fatinde
h 1240 olarak gsterilmitir

et-i cihnda renc-i dildrdr baa


leme nevzi itse de zrdr baa

Ben ol all-i hid-i am ki dehrde


Dsemde nr- minete glzrdr baa

tmez met- aa viren varn arar


128

asam nud- ekimi hep krdr baa

Son Asr Trk irleri 1777, Sicill-i Osmn c 3 s 151, Fatin 217

2067 EFKAT Hafz Edhem efkat Efendi, Zaral veya Serezli, Serezli Yusuf
Paann divan efendisi, Sultn Abdlmecid devrinde vefat etti

Nr- a dil-i sznm tennr itdi


am- hicri gzm eme-i oror itdi

Heves-i zlf-i siyh baa hem-dem olal


alb-i pr-hm efgn ile anbr itdi

Sicill-i Osmn c 3 s 151, Fatin 216

2068 EF Seyyid Mehmed ef Efendi, Kefeli, Mevlev, vefat h 1082 m 1671


Arif Efendinin Dervi Meemmed ef cmlesi vefatna trhdir, vefat trhini Sicilin
1083 ve Belin 1087 gstermeleri yanltr, Gft stanbullu olduunu yazyor

Nevrz iridi an- emen oldu llezr


Gldrdi ry- ar yine lf-i Girdigr

Yansam nar-ve nola sz- dern ile


Dmna el irmez y serv-i glir

129

Zebn olsa tenide her ser-i my mcb olmaz


Skt itmek gibi lemde ndna cevb olmaz

akyk- eyh c 1 s 260, Esrar Dede 160, Safy 260, sm 13, Bel 40, Gft 51

2069 EF ef elebi, merdan, hicri onuncu asr irlerinden

Nimet-i vala el irmezse yiter n- cier


Ey gl maur ut ayru-am m aar

Gz adrmaz atar trin mje bu aste-l zre


Bizimle mual ol amzeler ceng u cidl zre

Ahd 202

2070 EF Emir ef Efendi, kd, Sultn Murad- Rbi devrinde vefat etti

Naar l her dem aan na cism-i dadrmdan


Benim her tze dm anlar alar rzigrmdan

rif Hikmet 39, Riyz 78, Kfzde 65

130

2071 EFK

Abdurrahman efik Paa, Mara Valisi, vefat h 1100

m 1688,

Marata medfundur

Slim 386

2072 EFK Masrafzde efik Mehmed Efendi, stanbullu, vakanvis, vefat h


1127 m 1715, Osmanl Melliflerinde 1128 adedini gsteren Rlet-i ef diye bir trh
cmlesi varsa da dier mehazlar 1127 adedini gsteriyorlar, Slimin ismini Ahmed
yazmas doru deildir

Ser--ser tr- glgn cmesi tr- berg-i gldr


Ann ol gl na- libs em-i blbldr

Ne uvvet var meded ol limi em-i siyhnda


Ki n- ismeti virn ide ol nighnda

Bahrdr ki gl seyr-i llezr ister


Bir elde saar u bir elde dest-i yar ister

akyk- eyh c 2 s 551, Sicill-i Osmn c 3 s 152, Osmanl Mellifleri c 3 s 75,


Osmanl Trh ve Mverrihleri 50, Safy 271, Slim 385, Mecelle 276, Bel 40

2073

EFK

Mehmed Esad efk Efendi, Ali Sacid Efendinin oludur,

Sacidzde denmekle mehurdur, stanbullu, hattat, vefat h 1171 m 1757

sn-i a uel h aa grmez yan

131

Me u talme taallu idemez dvne

a tal nedir bilmez iken ol all


Sn u kf karub gsterecek byne

Tuhfe-i Hattatn 713, Sicill-i Osmn c 3 s 152, Fatin 217

2074 EFK Reczde brahim efk Bey b. Resl-kttb Reczde tezkire-i


sn Mehmed Celleddin Bey b. Resl-kttb Rec Efendi, stanbullu, evkaf
muhasebecisi, h 1223 m 1856

Eylese bat- siyhm ile lfet perem


Drr glm sevdlara elbet perem

l aybsz nola olursa efa irim


Ki virir abma ser-rite-i uvvet perem

Divan, Emr Efendi Ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara 223

,
,

228

229

Sicill-i Osmn c 3 s 152, Fatin 218

2075 EFK Mehmed efk Efendi, Hanyal brahim Efendinin oludur, Hanyal,
vefat 26 Cemziyel-hir h 1288 m 1871

132

Yo bu minetgedeni errece al fal


Mstetr perde-i am ire olanca zevi

Ben de gedim bu fen mabereyi seyr itdim


Bulmadm erre adar b u aylden far

Son Asr Trk irleri 1775

2076 KRULLAH krullah Mehmed Efendi b. Abdurrahim Efendi b. Memleketin


Beyleri kap kethdas smail Efendi vefat 12 Rebul-evvel 1221 m 1806, Kdkynde
Ayrlk emesinde medfundur

Sicill-i Osmn c 1 s 360

2077 KR

Hasan Beyzde Ahmed ikr Efendi b. Amed Valisi Emr-i liv

Hasan Bey b. Hac Acem Kasm Paa, vefat h 992 m 1584, Diyarbekir Valisi, KmsulAlm vefat trhini yanl olarak 912 gsterdii gibi ismini Haydar ikr olarak yazmtr

Deildir aaa mihrile h pr-err mdr


Zebn olmu sipihri tevseni ol ikr mdr

Sicil-i Osmn c 3 s 154 ve c 4 s 46, Kmsul- Alm c 4 s 2864, Mecelle 276, k


elebi 339, Hasan elebi 174

133

2078

KR

ikr elebi, psalal, kd, Sultn Ahmed-i Evvel devri

irlerinden

Sen h- a itdim snem ikrgh


Gelse ikrgha itse ikrgh

k elebi 339, Sicill-i Osmn c 3 s 154

2079 KR Hazinedarzde Mustafa ikr elebi, Sultn Mustafa-y Evvelin


sekbanbas

Gl ndn olmaz dneye dnya mildir


eh olmaz chile fal ehline ullua bildir

Elinde olu ebytiyle dilberden diler pse


ikr gegel ile aber ider gy ki sildir

k elebi 339

2080 KR kr elebi, vefat h 960 m 1552

Sicill-i Osmn c 3 s 155

2081 KR rahim kr Efendi, Sofyal, Sofya Kds, vefat h 1081 m 1670

134

anma mey-i ibl ile biz mest-i mdmz


Dim olusn n ideriz aa ulmz

T bezm-i ezel n ideli cm- elesti


Ol s-i rn sueni emrine rmz

Cnlar ekilr ramet-i Ramna giderler


Nevrzlardr semt-i glistna giderler

akyk- eyh c 1 s 432, Safy 260, Ymn 12

2082 KR Mehmed kr Efendi, Uk eyhlerinden, vefat h 1141 m 1728,


Ketenciler arsnda mihrab nnde medfundur

Sicill-i Osmn c 3 s 155, Hadkatl- Cevmi c 1 s 48

2083 KR Mustafa kr Efendi, Rizeli, Ruscuk Kds, vefat h 1178 m 1764,


Ruscukda medfundur

Ramiz 162, Sicill-i Osmn c 3 s 155

2084

KR

Davud smail Efendizde kr Efendi, Abdurrahim Efendinin

oludur, Darbhane katibi, vefat 12 Rebul-evvel 1221 m 1806, Kdkynde Ayrlk


emesinde medfundur

135

Der-i lufu mel- b-kesndr y Raslallah


arm-i dergehi kehf-i emndr y Raslallah

Cebn-i tb-nki mala- ems-i atdir


O emsi erresi mihr-i cihndr y Raslallah

efkat 86, rif Hikmet 39, Sicill-i Osmn c3 s 155, Silahdarzde 42

2085 KR kr elebi, Sinoplu, Knn Sultn Sleyman devri irlerinden

Val- yri fikr iderken gitti am didim aa


Gitti h ey am ksrm didi glden deil

Kmsul- Alm c 4 s 2864, Kfzde 65, Latf 202, Hasan elebi 174

2086

KR

Molla kr, Krdistanl, Sleymannme nzm, Kann Sultn

Sleyman devri irlerinden

Dile ey hbz- sidre-nin


Bu szimi ki er ider tasn

Bende kr ki imdi mazulm


Pdiha kemne bir ulum

136

Bende vardr keml fal u hner


Bir a er pdih g utar

Alamadan gzlerim yan pr-hn eyledi


Birini ayn- Aras birini Ceyn eyledi

Kmsul- Alm c 4 s 2864, Sicill-i Osmn c 3 s 155, Latf 204, Hasan elebi
174, k elebi 340, l Trhi 197

2087 KR kr-i Nev

N-tuvn cismimde her da aras dmedin


Peyker-i mecnn ider kim onmu endmna z

Ey addin b yz cennet duda selsebil


Sen melat kns az nemekdn- all

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 513 ve Yeni Tab c 1 s 794, Kfzde 65

2088 KR Ahmed kr Efendi, Silistreli, hayatna dair mehazlarda bir kayd u


malmat yokdur, h 1324 m 1906 trhinde hayatta id divann tedkkinden anlalmtr

Divan, Emir Efendi Ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara 231


137

Divanndan alnd

2089 KEST ikest Bey, Kastamonulu, Sultn Bayezd-i Sn devri irlerinden

Sicill-i Osmn c 3 s 158

2090 EKR eyh Musa ekr Efendi, stanbullu, Bezirgn Dergah eyhi,
vefat h 1089 m 1678, Edirnekaps haricinde Emir Buharde medfundur

akyk- eyh c 1 s 645, Sicill-i Osmn c 4 s 523, Mecelle 277, Vefeyt-


Eyvansary 40, Osmanl Mellifleri c 1 s 136

2091 EKR VEYA ABDUEKR Himmetzde eyh Abduekr Efendi b.


Abdullah Efendi b. eyh Himmet Efendi, Bezcizde Tekyesi eyhi ve Ayasofya vaizi
vefat h 1180 m 1766, skdarda Bezcizde Tekyesinde medfundur

Divan, Him Paa ksmnda, Selim Aa Ktphanesinde, numara 79


Abduekr maddesine bak numara 2702

2092

EKB

Pamakzde Seyyid Mehmed ekb Efendi b. Pamakzde

Mehmed Efendi b. Hseyin Efendi, h 985 m 1577 trhinde dodu, kd, vefat h 1101 m
1289, Belin vefat trhini 1102 gstermesi yanltr

Ey andelb-i dil yine feryd u nle it


Berg-i gle sirik-i dem-i ld jle it

138

Leb-i cne ba- lal-gn an


Rat- cndr ekbn

akyk- eyh c 2 s 90, Sicill-i Osmn c 3 s 157 ve c 4 s 167, Bel 40, Slim
387, sm 14, Mecelle 277

2093 EKB mer ekb Dede Efendi, Osman Efendinin oludur, stanbullu,
Haleb Mevlevhnesi eyhi, Nkt Ali Dedenin birderidir, vefat aban 1135 m 1722,
Halebde medfundur

Bu glende aceb mi cevr-ve dil-i b-arr olsa


Yanmca alnur bir serv-i met dilberim yodur

Dilimiz anlayamaz f bezm-i l ehli


B-zebn syleelim var ise bir l ehli

akyk- eyh c 3 s 309, Sicill-i Osmn c 3 s 157, Esrar Dede 155, Mecelle 277,
Fatin 220, Ramiz 163, Safy 273, Slim 387, Semhne-i Edeb 110, Vefeyt-
Eyvansary 95

2094 EKB Tokadzde ekb Efendi, Tokadzde ir Mehmed Nuri Efendinin


oludur, zmirli, Manisa mebusu, 12 Haziran 1287 m 1870 trhinde zmirde dodu vefat
6 Cemziyel-hir 1351 m 1932, Zeyrekde Soukkuyu Cmii hazresinde medfundur

sn- ezel yes imi erbb- zekya


139

Tadr-i d raat virmi humya

Bir eyle tesell bulamaz her kim iderse


Diatle naar ve-i nn-i aya

B-ayd u mulala sem skin u skit


Dmem demem dadaa- avf u recya

Son Asr Trk irleri 1782

2095 EKB Mehmed ekb elebi, stanbullu, mneccimba, vefat h 1078 m


1667

akyk- eyh c 1 s 756, Sicill-i Osmn c 4 s 177, Gft 52

2096 EMS VEYA NUR eyh Seyyid Osman Nureddin ems Efendi b. Esham
kalemi hulefasndan mnzev eyh Seyyid Mehmed Emin Efendi, stanbullu, Eshm
Kalemi ketebesinden ve bezzazistanda mbyea katibi 1 Rebul-hir 1229
trhinde stanbulda dodu, vefat 18 Cemziyel- hir 1311

m 1813

m 1893, Karacaahmet

Kabristannda medfundur, Eyledi Omn Efendi azm-i dergha be msra vefatna


trhdir

Gz dny m grr - ddr olan


Dilberi sen gibi bir mh- dil-zr olan

ayre meyli olamaz a ile yr olan

140

Ycedir rtbesi mihrile hevdr olan

Son Asr Trk irleri 1796, Osmanl Mellifleri c 2 s 270, Fatin 424

2097

EMSEDDN VEYA MEHMED VEYA EMR SULTN eyh emseddin

Seyyid Mehmed Buhr Efendi, Seyyid Ali Hseyin Buhrnin oludur, Buhral, Emr
Sultn denmekle marftur, Sultn Yldrm Bayezidin damaddr, vefat h 833 m 1726,
Bursada namna mensub camide medfundur ntil-i Emr cmlesi vefat trhidir

Hest-i tc- rifn ender cihn r terk


Terk-i dny terk-i ub terk-i terk

Kmsul- Alm c 2 s 1041, Sicill-i Osmn c 3 s 159, Gldeste 69, Latf 51

Mehmed maddesine bak numara 4975

2098 EMSEDDN eyhlislam emseddin Mehmed Efendi b. Hamza Efendi b.


Mehmed Efendi Fenr, Safer 751 m 1350 trhinde Fenr Karyesinde dodu, vefat h
834

m 1430, Bursada kendi cmii nnde medfundur, Cennetl-Firdevs cmlesi

vefatna trhdir

Kmsul- Alm c 5 s 3436, Osmanl Mellifleri c 1 s 5390, Dhatl- Meyh 3,


akyk- Mecd 47

2099 EMSEDDN emseddin Deskr, vefat h 1006 m 1597

Rzigr bahr var var


141

Biri birine bezemez ii var

Kfzde 65

2100

EMSEDDN

Mehmed emseddin Efendi, Msr-i Niyz Tekyesi eyhi

Hfz smail Nazif Efendinin oludur, eyh Mehmed Sahf ahfadndandr, Msr-i Niyz
Tekyesi eyhi, 26 aban 1283 m 1866 trhinde Bursada dodu, vefat 22 Receb 1355
m 1936, Merkez Efendide Msr-i Niyznin birderi eyh Mehmed Efendinin kabri
yannda medfundur

a vcd- ademde olmasayd mncel


Hi melekler secdegh itmezdi vech-i demi

Bi-i cd- kevneyn oldu b-bhe beer


dem-i ihr in ba buyurd lemi

Son Asr Trk irleri 1807

2101
defterdr,

EMS
andarl

Cenderecizde Muhyiddin ems Efendi, Kastamonulu, ba


Kara

Halil

denmekle

mehur,

Sadrazam

Hayreddin

ahfadndandr, vefat h 898 m 1492, Sleymaniye Cmii Kabristannda medfundur

Var iken glzr- sn gl-sitne bamazn


Mihr-i rusr ururken ben yabana bamazn

142

Paa

Buld rab kizb ile lemde itihr


Dir vaf iiden kii lnet yalancya

Gzelden umulan budur af pehlya armadr


Gzellik olmadan yi sez pehly armadr

Kmsul Alm c 4 s 2872, Sicill-i Osmn c 4 s 339, Seh 31, Hasan elebi 174,
Latf 206, Beyn 45

2102 EMS ems Efendi, Aydnl, eyhlislam Mnkrzde Yahya Efendinin


ceddidir, vefat h 900 m 1494, Bursada Dede Efendi Mescidinde medfundur

Gldeste 333, Kmsul- Alm c 4 s 2871

2103

EMS

emseddin elebi, Bursal, Kefe Kds, Karaems denmekle

maruftur, vefat h 926 m 1519

Bezm-i sne senin varmaa yodur yrei


Mh ey dost meer var ise idir rei

Derv-i nemed-p gibi blbl radan


Gl rularn vafn our al varadan

143

Kmsul Alm c 4 s 2873, Sicill-i Osmn c 3 s 162, Latf 207, Beyn 45, Hasan
elebi 174, Gldeste 478

2104 EMS [ Divan, niversite Ktphanesi numara 2809] ems Ahmed Paa
b. sfendiyarzde Mirz Paa b. Kzl Ahmed Bey, Sultn Selim-i Sn mushibi, Rumeli
Beylerbeyi, vefat h 988 m 1580, Snin Bu gn gzden oland ems Paa msra
vefatna trhdir, Hasan elebi ile Kfzdenin ve Kefz-Znnun gsterdikleri vefat
trhleri yanltr, skdarda cmii civarnda medfundur

Sneme yre uran aner-i dil-cyudur


Dili medh iden ol kkl-i o-byudur

Bezenmi bezm-i sn cm elide


ora gr Siy devrn senidir

r idermi beni ldrmee ol sm tenim


Varayn yalvarayn boynuma alub kefenim

Blbl figna balad ol bahrdr


eydlm benim yine b-itiyrdr

Belrdi a- ir bahr yalad

144

Beraber olmaa leyl- nehr yalad

Derler sye-ve hep rba


alnsa nz ile ol serv-i met

Bulunmaz bencileyin bar yan lleden ayr


Yzme u seper bir kimse yodur jleden ayr

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 513 ve Yeni Tab c 1 s 785, Kmsul- Alm c 4 s


2873, Tayyrzde At Trhi c 4 s 64 ve 112 ve 134, Sicill-i Osmn c 3 s 170, Beyn 45,
k elebi 341, Hasan elebi 175, Kfzde 65, Ahd 20, Riyz 79, Latf 210

2105

EMS

Ebus-Sen

eyh Mehmed emseddin Ahmed Efendi, Ebul

Berekt Mehmed Efendinin oludur, Zileli, h 926 m 1519 trhinde Zilede dodu, vefat
h 1006 m 1597, Sivasta medfundur Nh felek ems oland nr ile msra vefatna
trhdir, Kmsul- Almn h 926 trhinde vefat eden Kefe Kds Bursal emseddin
elebi ile kartrarak Kara ems denmekle mrftur demesi ve vefat trhini 1009
gstermesi doru deildir

Mevld-i Neb Manzmesinden

Ey dvend-i tvn pdih


Yerde gkde senden zge yo ilh

Yo iken eyy cd eyledi


145

Kn didi vrn bd eyledi

Divan, Ll smail Aa ksmnda, Murad Molla Ktphanesinde, numara 453/2


Divan, niversite Ktphanesinde,

510

Osmanl Mellifleri c 2 s 95, Kmsul- Alm c 4 s 2799, Vefeyt- Eyvansary 18

2106 EMS Sivaszde ems Ahmed Efendi, Mehmed Emin Efendinin oludur,
mderris, Abdlmecid Sivas ahfadndan, vefat 13 Safer 1130 m 1717, Eybde Nianc
kurbinde ceddi Sivas Efendi baesinde pederi kabri yannda medfundur

Arzu eyler hev-y zlf a her zamn


Mur- dil vredir bir yerde utmaz iyn

akyk- eyh c 2 s 492, Slim 388, Bel 41

2107 EMS emseddin Mehmed Efendi, Kayserili, vefat h 1227 m 1812, Hrka-
erfde Muhy Efendi Tekyesinde medfundur

Irb terk it ey dil a dim eyle yd


anub isn- abd-i ciz ile olma d

rib luf- ud bir gn olursu ber-murd


Geldi bir pr-i ud bu beyti ld ke-yd

Bir apuy bend iderse bin apu eyler kd

146

aret-i Allah, efendi Ftil-ebvbdr

Osmanl Mellifleri c 2 s 263

2108 EMS Enderunlu emseddin Bey, stanbullu, vefat h 1262 m 1845

afletle gedi her sl u mhm


adden tecvz annm gnhm

Eksiliimdir bil-cmle hm
Bir mute-y crm- urum

Her ide ems dildir Allah


Lysz itmez estafirullah

Bilmez miyim ben el-amdlillh


Bir mute-y crm urum

Divan, niversite Ktphanesinde,

numara

2805

Fatin 221, Sicill-i Osmn c 3 s 169

2109

EMS Kara Abdal Sleyman ems Dede, Ak Osman nmnda birinin

oludur, Konyal, Mevlev eyhlerinden Ramazan 1244

m 1828 trhinde Konyada

dodu, vefat 23 Zil-hicce 1303 m 1885, Konya Mevlevhnesinde medfundur


147

Cur - cm ezelden n iden mestneyim


Tene diller var ise gelsn bu gn meyneyim

Bu vcudum lsmn hedm eyleyp ldm arb


Kif-i gencne-i esrr bir virneyim

Son Asr Trk irleri 1803

2110 EMS

Mehmed ems Efendi, Kayseri Mevlevhnesi eyhi Sleyman

Ataullah Dede Efendinin oludur, Kayserili, h 1295 m 1878 trhinde Kayseride dodu,
vefat 7 Rebul-evvel 1340 m 1921, skdar Mevlevhnesinde medfundur

Hillin rengi olmu aste-i hicrne dnmdr


Nrum eylemi bir nzenn cnne dnmdr

Ey vf- ser-gerdi avle gcenme


Her dem zlen rite-i mle gcenme

Bel balama cemiyyetine glen-i dehri


Pejmurde alan gence-i ible gcenme

Son Asr Trk irleri 1805

2111 EMS ems elebi, Sultn Murad- Sn asr irlerinden


148

Ey isteyen aa nin derd-i a dermndr


Kfir dime lara a anlarn mndr

Bilmedi bilmez derdimi b-derd olanlar bilmesn


Eyyba derdi neylesn derdi an dermndr

Seh 59

2112 EMS VEYA CHNGR VEYA ZAF ehzde Cihangir, Kann Sultn
Sleymann oludur, Cihangir maddesine bak numara 682

2113 EMS ems elebi, ems-i Edvr denmekle maruftur, Kastamonulu,


kd, Kann Sultn Sleyman devrinde vefat etti

yknr yo ana misk-i dan ayr


tmedi evvel de bir i sehv adan ayr

Atma yeter amzei peykn dilden jeng alur


idicek hem yam bu mcery reng alur

Kmsul- Alm c 4 s 2873, Sicill-i Osmn c 3 s 162, Latf 207, Hasan elebi 175

149

2114 EMS ems elebi, ems-i Hisr denmekle mehurdur, Kastamonulu,


mezzin, Kann Sultn Sleyman asr irlerinden

Virmesn a- ruu yine-i albe keder


Ol ubr oma mirt- irda gider

Kmsul- Alm c 4 s 2873, Latf 208, Hasan elebi 175

2115 EMS ems elebi, Acem, h 920 m 1514 trhinde hayatta idi, Ltfi
kendisini Sivrihisarl gsterdii gibi ismini de Dervi Ek-i ems olarak yazmtr

Deh mur nmndaki eerinden

uraz daneden oldurduuz


neiz ykseklere aldrdz

oyalm her a v efsneyi


Mru azndan aparsz dneyi

Ylur ayalar altnda cihn


Siz yaparsz drl drl iyn

Kmsul- Alm c 4 s 2873, Sicill-i Osmn c 3 s 170, Hasan elebi 175, Beyn
45, k elebi 341, Latf 209

150

2116 EMS ems elebi, Badadl, Tezkire-i uar mellifi Ahd-i Baddnin
pederidir

Sen ekdii zamanda adeden arblar


Tcn ge atar ferandan habblar

Rab iitdim ol h severse


Bizi incitme Allah severse

Ahd 196, Riyz 79

2117 EMS ems elebi, Urlu ems denmekle maruftur, Karamanl, kd

Teb-i asret cnm ayet ile itdi naf


Odlara yansun yalsun dilerim mlk- af

Ey Sleymn- cihn yle af itdi bel


Ge of dirse uar hem bir mr- af

Ahd 202

2118 EM em emullah Dede, Pirizrenli, vefat h 936 m 1529, eyh Vef


hazresinde medfundur, Nazmnin Meskeni nr ile em ol Ed

msra vefatna

trhdir, vefat trhini Sicilin 931 ve Kefz-Znnun 976 ve Osmanl Melliflerinin


1000 gstermeleri doru deildir
151

Mihr u mehdir mter lem ridr seni


Kerem olursa tamdr gn gibi pzr seni

al olma ne mmkndr bir gl kim mbtel olsa


Alnmaz a elinden iki lem bir yaa olsa

emyim ke-i meyneyi virmem felee


Glen-i b- cinndan baa yedir vaanm

r idermi beni ldrmeye ol sm-tenim


Varayn yalvarayn boynuma aub kefenim

Ey leb-i onca v beli ince


Baa old ayli elence

Buluca seni cme hbda


anurum uradm yatur gence

Kafz-Znn Eski Tab c 1 s 513 ve Yeni Tab c 1 s 795, Riyz 79, Beyn 46,
Kmsul- Alm c 4 s 2874, Osmanl Mellifleri c 2 s 258, Seh 108, Hasan elebi 176,
152

Sicill-i Osmn c 3 s 170, Esra Dede 155, l Trhi 198, k elebi 343, Ltf 210,
Mecelle 278

2119 EM em elebi, divan- rf rihi, vefat h 1000 m 1688

Mecelle 278

2120

EM

Mehmed Salih em Efendi b. Divan- hmyun avularndan

Mustafa Efendi b. Mehmed Efendi b. Abdlkadir Efendi, Divan- hmyun avularndan,


vefat Zilkade 1171

m 1757, Erikap haricinde Krm Efendi emesi karsnda

medfundur

Devr iden fnus- umdan ol em bu eb


Rzigr eksikliidir rzigr eksiklii

Tuhfe-i Hatttn 458, Mecelle 278

2121 EM Mehmed em Efendi, stanbullu, kethd-y sadr- l Yusuf Efendi


mensublarndandr, h 1131 m 1718 trhinde stanbulda dodu, vefat h 1171 m 1757

Yusuf Efendinin veftna syledii trh

alem yazd Yab- bel-dde o dem tr


Geb Ysuf Efendi Mr- firdevse a ola

Ramiz 164, Sicill-i Osmn c 3 s 171

153

2122 EM em Efendi, Konyal, Mevlev, helvac, h 1185 m 1771 trhinde


Konyada dodu, vefat h 1255

m 1839, Kms ile Fatin vefatn 1257 olarak

kaydetmilerdir

er elinden kimse yo lemde giryn olmam


Dehr iinde var mdr bir sne-pryn olmam

demi mri eer bi yl olursa ibet


Dem gelr an bir gice lemde mihmn olmam

emy bu udeni allinde cizdir ul


Kan aldr n fikrinde ayrn olmam

Son Asr Trk irleri 1790, Kmsul- Alm c 4 s 2874, Fatin 222, Sicill-i Osmn
c 3 s 171

2123

EM em Mehmed Efendi b. Abdullah Efendi, Kstendilli, Kstendil

Mfts, hattat, vefat h 1272 m 1855

Osmanl Mellifleri c 1 s 338, Kefz-Znn Zeyli 511

2124 EM Kazasker Mehmed em Efendi, Mehmed Muhsin Efendinin oludur,


Maral, emvl-i eytm mdr, Merebzde Ali Rik Efendinin damad olmakla
merebzde damad denmekle mehur olmutu, 12 Rebul-evvel 1223

m 1808

trhinde Marata dodu, vefat 14 Zilkade 1299 m 1881, skdarda Atik Valide Cmii
hazresinde medfundur, Sicilin 1298 gstermesi yanltr

154

O mehrnu glde l-i anber-i fm- almdr


Dern- sne ire d- hicr-i m almdr

Miyn- mmiyn l u le old n bi


Dehn- tengni bir noa- hm almdr

Son Asr Trk irleri 1793, Sicill-i Osmn c 3 s 171, Osmanl Mellifleri c 3 s 77,
Fatin 223

2125 EM em Efendi, Anadolulu, kd

Bu lefet ki d kkl-i dilberde od


Ne gl-i terde ne snblde ne anberde od

Kmsul- Alm c 4 s 2874, Hasan elebi 177

2126 NS Abdurrahman ins elebi, Rumelili, kd, vefat h 1086 m 1675

k k itdi tenim aner-i hecr-i dilber


Yardan h bu adar yreye merhem mi gelir

Bi d- tze ister imi itirsna


Kl-y val o mehi te bahsna
155

Sicil-i Osmn c 3 s 315, akyk- eyh c 1 s 757, Mecelle 278, Bel 42, Seyyid
Rza 55, Mucb 21, Safy 261

2127 NS Rznmecizde Mehmed ins elebi, Kk Hnkar denmekle


mehur idi, stanbullu, vzer divan katibi, vefat h 1114 m 1702, Edirnede medfundur

Yd idb sni ala dil olsa nola zr


Adrr blble glr dem-i khne bahr

Grmedi em-i felek dde nar-i sn


Yodur ey Ysuf- n saa lemde mil

Dil menca az misk-i ekerdir gy


Zr-i bal-y dehende grnen anber-i l

Divan, Esad Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde, numara 2648

Osmanl Mellifleri c 2 s 262, Sicill-i Osmn c 3 s 171, Safy 264, akyk- eyh
c 2 s 325, Slim 389, Mecma- uar 18, Bel 41, Mecelle 278, Vefeyt- Eyvansary
167

2128 NS brahim ins Efendi, topu yzbalarndan Takprl Mehmed


Aann oludur, h 1240 m 1824 trhinde stanbulda dodu, vefat 27 Cemziyel-hir
1288 m 1871, Beyolunda Alman Sefrethnesi karsndaki kabristanda medfundur bu
kabristan yerinde muahhiran binalar yaplmtr
156

Bedbat aa dirler ki elinde cheln


ahr olma in kesb-i keml hner eyler

Himmet az olsa da fide kll grnr


tiycta muvf gelen efle al

Son Asr Trk irleri 1836, Kmsul- Alm c 4 s 2875, Fatin 223, Sicill-i Osmn
c 3 s 172, Osmanl Mellifleri c 2 s 267

2129 NS Dervi ins, Mevlev, Sultn Ahmed-i Evvel asr irlerinden

Dern- in ol aradan bgne ansunlar


Bu bir zge ddr il ol divne ansunlar

Esrar Dede 162, Kfzde 66, Sicill-i Osmn c 3 s 171

2130 NS ins elebi, Rumelinde Glbeden Karyesinden

Cn atub anerie aru gl vara gibi


Bir iim u deyu yutua yalvara gibi

Ahd 205

157

2131 NS Mehmed ins elebi, Bosnal, kd

Efser-i h giyb olsa suvr ol ehsvr


sn-i arbine ayanmaz Rstem Gv Peen

Kte-i imr-i am ben yolunda ey melek


Ol sebepdendir meknm rava- uld- bern

Mucib 20, Seyyid Rza 56

2132 H Kdzde Mehmed h elebi, Aydnckl, vefat h 1094 m 1682

Gdr o mehi ke-i mey-neye teklf


Ey dil idelim br o am-neye teklf

Rindn ile bezm eyleyelim mey-gede ire


H itmeyelim zhid-i b-gneye teklf

akyk- eyh c 1 s 569, Seyyid Rza 57, Mucb 21, Karesi Mehir 38

2133 H Hac Osman Efendi, Bengizde, Diyarbekirli, vefat h 1150 m 1737

Eyledi prlik elif addimi am lm gibi

158

arafeynim uadub utd tenim dm gibi

Badca saa l olur cna tele


Emdike lebiden gelr insna tele

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara 234

Tezkire-i med 56

2134 R Dervi r elebi, r-i Meczub, Bursa Yeniehirli, Mevlev, vefat h


990 m 1582

oncasz nevbhr neylerler


Yarsz murr neylerler

N idenler mey-i af ba
Bde-i pr-umr neylerler

Gn bir yine-i ibret nmdr pr-uver


niksatna aldanma an lma naar

Osmanl Mellifleri c 2 s 258, Kmsul- Alm c 4 s 2879, k elebi 344, Sicill-i


Osmn c 3 s 172, Hasan elebi 180, Esrar Dede 157
159

2135 R Hasan r Efendi, Diyarbekirli, Dergh- l-i Yenieri avuu, vefat


Rebul-evvel 1106 m 1694, Slim 1060 ve Safynin 1100 olarak gstermeleri yanltr

Ne tb- mehr-i lemsz- dilberden eer alm


Ne cm- r- uda bir are ter alm

erb zil olmu neve-i letde zevi


Mey-i me umr- amla r derdsiz alm

Deildir aner-i zern kemerle mmiyn zre


O bir uyrulu yldzdr felekde kehken zre

emm-i zlf yd eyledim ayrdan el ekdim


Ruu seyr eyledim glende verd-i terden el ekdim

urai meclis ire em em an dker sensiz


Seb alar um alar hem arb- eruvn alar

Gel ey n o pendi l-i dilden b-abersi sen


Beni divne ld ol peri bilmem ne dersi sen

160

akyk- eyh c 2 s 189, Sicill-i Osmn c 3 s 172, Tezkire-i med 52, Bel 42,
Kfzde 66, Safy 265, Slim 397

2136 R r elebi, Eskiehirli

Cn virmeyicek derdle dermn ele girmez


Cn saknursa yr cnn ele girmez

Bu ky- arbtda erbb- vefya


ayl-i am- cnn gibi yrn ele girmez

Ahd 200

2137 EVK mezzde Mehmed evk Efendi b. mez Ahmed Efendi b. Cafer
Efendi, Bursal, vefat h 1100 m 1688, Bursada Kaygan Cmii mihrab nnde pederi
yannda medfundur, Abdlhdinin Fevti trin aibb didiler, Cn ev cennete azm
eyledi beyti vefatna trhdir, vefat trhini Sicilin 1101 gstermesi yanltr

Mest medhuz erb- ala ldeyiz


Yere gese gnbed-i er-i felek sdeyiz

r- tefl grnyor her nigehi


y ne gnh eylemiiz k-i rehide

161

Tbi-i mihr-i ruudan eylediler iltic


Nze drn- aylim sye-i mjgnna

erreler gibi bulanda geri oldu pyml


Demedik ey mihr-i enver pse-i dmnna

- bree ey dilber-i l cenb


Dima cevr eylemek dmez uluvv-i nna

Fitneler alub pern eylemezdi dilleri


Ey peri yz virme se zlf-i anber-efnna

akyk- eyh c 2 s 90, Sicill-i Osmn c 3 s 172, Osmanl Mellifleri c 1 s 269,


Safy 284, Slim 398, Mecelle 279, Gldeste 479, Bel 42, Vefeyt- Eyvansary 135

2138 EVK Sivrihisar Mftszde Seyyid Mehmed evk Efendi, vefat h 1189
m 1775

ev dvnesin ala sevindir y h


Ddem ol didi an dedem a yetre

efkat 82, Silahdrzde 40, Sicill-i Osmn c 3 s 173

2139

EVK

Aziz mamzde Osman Efendi, Diyarbekirli, vzer divan

katiblerinden, vefat h 1255 m 1839, amda medfundur

162

Sylese ayrn ider ol dileri incu beni


Glse gnlm alur d eyler ol mehr beni

eviy rz- dernum hep iderdim ikr


Bir gn eylerse felek yar ile hem-zn beni

Tezkire-i med 53

2140 EVK VEYA MER mer evk Efendi, Mardinli, Mardin Mfts, vefat h
1268 m 1851

Divan Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde,

numara 235

Osmanl Mellifleri c 1 s 382

2141

EVK

Hasan evk Bey, Sultn Mahmud- Sn rikabdarlarndan

Abdurrahman Beyin oludur, stanbullu, Hazne-i Hmayn kethdas, h 1248 m 1832


trhinde stanbulda dodu, vefat Rebul-evvel 1321 m 1903, doum trhini Fatinin
1245 gstermesi yanltr

m - cefkr isterim mereb bu ya


Dilber-i n-r u addr isterim mereb bu ya

stemem ayr ile bezme o mh gittii


oncam lemde b-r isterim mereb bu ya
163

Bezm-i meyde eylemem her elinden n- cm


Sm-i sidli adekr isterim mereb bu ya

tse bi drl e ev yine h eylemem


m - cefkr isterim mereb bu ya

Gelen bu dehr-i dne zim-i rh- bedr hep


usul-i km in say hevesler bir hevdr hep

Nmyndr ehd-i t-i asret sebze zrndan


ar n- ehdet menba k-i mezrndan

Son Asr Trk irleri 1831, Tayyarzde At Trhi c 5 s 400, Fatin 224

2142

EVK

Yusuf elebi, Edirneli, Edirneli bir kadnn klesi idi, ehzde

Mahmud b. Sultn Bayezid-i Snnin divan katibi, Sultn Bayezid-i Sn devrinde vefat
etti

Dira asretim ald benim sen serv-i metde


Bugn dnyada bulmazsam bulam yarn ymetde

164

Kimdir dir ise ey yzi gn evki-i arb


Bir gzi yal yldz dkn felek-zede

Ol a milini itmi msvedde


Yazan hill eklini - zebercede

Osmanl Mellifleri c 3 s 71, Sicill-i Osmn c 3 s 172, Hasan elebi 180,


Tayyarzde At Trhi c 4 s 120, Kmsul- Alm c 4 s 2880, Ak elebi 345, KefzZnn Eski Tab c 1 s 513 ve Yeni Tab c 1 s 795, Kfzde 66, Beyn 47, Riyz 79,
Latf 212, Ensl- Msmirn 77

2143 EVK Mehmed evk elebi, Ahmed Efendinin oludur, Bursalu, Bursada
Sultn Osman ve Orhan trbeleri trbedr, h 950 m 1543de hayatta idi, Bursada Emir
Sultn trbesi civarnda medfundur

Ey pertev-i nr- nebev sendeki ol ad


Grdm yzii allu al nr-i Muammed

Dirdim ki beyaa a kisve-yi sevd


Mkil bu dai aralad a- mecdi

Sicil-i Osmn c 3 s 172, Kmsul- Alm c 4 s 2880, Osmanl Mellifleri c 3 s 72,


Gldeste 478

165

2144 EVK evk elebi, kle, Msrl evk denmekle mehurdur

utud em-i evile aceb pervnedir glm


olad bend-i zlfe igen divnedir glm

Terk tecdd-i fen ol ey gl ir vadete


Elifi vid vidi elif ala dme kesrete

Ahd 200

2145 EVK Hcibzde evk elebi, Hcibzde Ahmed Efendinin oludur

asret-i ebrla ey meh hilli addi am


Lleni barna li urd yer yer d- am

k olurdum yolu zre bulsam ey serv-i revn


Ben ubr stne t kim baayd bir adem

Ahd 197

2146 EVK Mehmed evk Efendi, Sadrazam Koca Rab Paa katibi, Sultn
Ahmed-i Slis devri irlerinden

Mecelle 279
166

2147

EVK

Mehmed evk Efendi, Defter-i hakan ketebesinden, Sadrazam

Koca Rab Paann babas

Esad Efendi 54

2148 EVK Ahmed Evk Efendi, stanbullu, Bb- serasker mektb kalemi
ketebesinden, h 1249 m 1833 trhinde stanbulda dodu

Yine bir nevcvn ald bamdan al u efkrm


Siyh gslar itdi beni mecnn u vre

Gice v gndz ayli ile girmez emime uyu


Nola bir kez teraum eylese bu evk-i zre

Fatin 224, Sicill-i Osmn c 3 s 174

2149 EVKET Mehmed evket Efendi, stanbullu, kap kethdas, 15 Cemziyelevvel 1219 m 1804 trhinde stanbulda dodu vefat h 1274 m 1867

ehinh- muaam n- Mamd- cihnbn


ek v cd u isn iy virdi bu devrne

Ser--ser zb u fer virdi fur- evket-i dehre


Bahr- ebr-i lufyla cihn dndi glistne

167

Rev zt- hmyn bu cy- mesadet-pir


udmun eylesin esd- a o ll-i yezdne

Sicil-i Osmn c 3 s 174, Osmanl Mellifleri c 2 s 267, Fatin 225

2150 EVKET evket Dede, Maral, Divn- hmyn katiblerinden

Olurken aner-i ebrlar hep ad- cn zre


Ne hcetdir l am o smin-ten miyn zre

Ru- zbsn tald ider bedr-i felek-pr


Meh-i nev me ider ebrs resmin sumn zre

Sicil-i Osmn c 3 s 174, Fatin 226

2151 AHBAZ GRAY ahbaz Giray b. Halim Giray b. ahbaz Giray b. Arslan
Giray, h 1210 m 1795 trhinde dodu, vefat h 1252 m 1836, stanbulda medfundur

Sicil-i Osmn c 3 s 178

2152 EHD Yahya Efendi, Diyarbekirli, Sofya Mfts, vefat h 1082 m 1671,
vefat trhini Mecellenin 1086 gstermesi yanltr, Gft Antepli olduunu yazyor

Grnen girye deil dde-i da eh


168

Yollar ulamaa ie ile u gtrr

F itdi al- lem rz- nihnm


Gzden brakdm ibet ek-i revnm

akyk- eyh c 1 s 757, Ymn 13, Safy 261, Tezkire-i med 54, Bel 42,
Mecelle 280, Gft 50

2153 EHD Mustafa elebi, stanbullu, Divn- Hmyn katiblerinden, vefat h


1098 m 1686

Geh kest-i r eyler geh mrvvet gsterir


Gr benim mirt- abm nice ret gsterir

akyk- eyh c 1 s 757, Sicill-i Osmn c 3 s 178, Safy 263, Bel 42, Mecelle
280

2154 EHD Mustafa ehd Efendi, Antakyal, hcegn- dvndan, hattat, vefat h
1140 m 1727, Eybde trbe civarndaki hamama muttasl kabristanda medfundur, vefat
trhini Ramiz ve Sicilin 1144 gstermeleri yanltr bu yanllk Sicil mellifini de teve
drdnden eserinde 1140 ve 1144 trhlerinde vefat etmi yekdierinden ayr iki
ahs gibi gstermitir

Mehveim dvane-i snnde mala gsterir


Ebruvnn a- mh-s d mra gsterir

169

Vechi vardr a- mr olsa b a- md


sn-i aiyle o r-ebr muraa gsterir

Felekde Zhreden heng-i na u kr kim diler


Bu devr ire mulif name-i edvr kim diler

Nin- trn ol a- kemn dr bulmular


ekenler ile-i a a pr-zor bulmular

Berat- hsnini anca nin alm ebrda


a- ver dil-rub anda bir menr bulmular

Kmsul- Alm c 4 s 2888, Sicill-i Osmn c 3 s 178, Tuhfe-i Hatttn 551, Fatin
226, Ramiz 164, Slim 390, Mecelle 280, Safy 276

2155

EHD

Mehmed ehd elebi, Amasyal, ehnmeci ehd denmekle

mehurdur, Fatih Sultn Mehmed-i Sn devri irlerinden, Amasyada medfundur, Sicil


yanl olarak ehd eklinde kaydetmitir, Fatihin emriyle Trh-i l-i Osman hnme
bahrinde nazm etmitir

hnmeden

Benm- odvend-i ddr- pk


Ber ernede-i te bd k
170

odvend-i rz u odvend-i rz
odvend-i sz u odvend-i sz

Ez o tb- andl-i ver-frz


Ez o smet v rz em-i rz

af-ba alvet-i nine-i rz


Sen-i senc-i merdn- meydn- rz

Osmanl Mellifleri c 2 s 257, Kmsul- Alm c 4 s 2887, Seh 67, Sicill-i Osmn
c 3 s 181, Hasan elebi 177, Ak elebi 345, Beyn 46

2156 EHD ehd elebi, Antalyal, helvac, Yavuz Sultn Selm-i Evvel devrinde
vefat etti

deme ir aram olur arm lemi


a u eyvnyla grme kendii l cenb

ar u eyvnyla ey l mam oldum anan


Gzi yksekde grme menzili tat- turb

Kmsul- Alm c 4 s 2887, Latf 213, Hasan elebi 177

171

2157 EHD ahinahzde Enderunlu ehd Bey, Sultn Mehmet-i Rbi devri
irlerinden

Oldu tbnda ser-- nihl stne gl


Geldi urd fat burc- keml stne gl

onca u murdnda iken pinhn


Geldi hengm- seer bd iml stne gl

ir-i std fat gl gl ald abm


ehd n-ly iken - mell stne gl

Tayyarzde Ata Trhi c 4 s 143

2158 EHD Haydar elebi, Diyarbekirli, am tmar defterdr, vefat h 1014 m


1605 amda medfundur

emende ben geerken mbtel ol serv-i zde


Rev m lle v snbl a yerden ftde

Meer grdi meleklerden birin cnne resminde


Ki yazd ktib-i udret bizi divne eklinde

Dd- hmdr bamda ehret pr-siyh


172

Ol sebebden peyg-i a olmala buldum hret

Sicill-i Osmn c 3 s 178, Tezkire-i med 54, Seyyid Rza 56, Kfzde 66, Riyz
80

2159 EHR Ali elebi, Malatyal, hcegndan, Tezkire-i evvel, vefat, h 1071 m
1660 eyh Nazmnin h ehr gdi bezm-i cennete msras vefatna trhdir

ehr sebeb-i ilatini derrk ol


lyi-i dnyy denden pk ol

Naat-i eh-i kevneyn-i zibn vaf it


Nev blbl-i glr- gl-i levlk ol

Disem mjede mi dil yosa ebruvnda


Virir ya tr ya t ile cevb baa

ayret-i am alb-i mahznum omaz d olmaa


Bm olur m h rz mlki bd olmaa

Bel-y aa dd a- minetkr grd m


Beni zr iderdi sevdiim zr grdn m
173

Divan, Emir Efendi Ksmnda, Millet Ktphanesinde,

numara 236

Hac Mahmud Efendi Ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde,


Lala smail Efendi Ksmnda, Murad Molla Ktphanesinde,
niversite Ktphanesinde,

237
3707

475/ 2

155

462

1710

akyk- eyh c 1 s 757, Sicill-i Osmn c 3 s 515, Safy 257, Mucb 20, Seyyid
Rza 53, rif Hikmet 40, sm 12, Mecelle 280, Bel 43

2160

EHR

Mehmed Aa, Tekirdal, Kulolu Muhsin Aa ve Sbit ehrs

nvanlaryla mehurdur, vefat h 1099 m 1687, Tekirdada medfundur

Yz srm ru- dildre rab-i n-pk


An arb aa bir fet irir o srmez

Old hev-y kkli ser-mye-i af


Olmaz felekde buncileyn snbl hev

Olmasun vreste p tb- amdan kne-c


Mr- ser-m-ddeye Tar gne gstermesin

174

o o yar ile az aza iret ider


mmesin evirirdim elime girse eer

Nola ekmez ise renc-i sipihri


Siyeh mest-i am bre ehr

akyk- eyh c 2 s 91, Safy 280, Slim 394, Mecelle 280, Bel 44

2161 EHR Bavanzde Dervi Ali, stanbullu, vefat h 1114 m 1702

Biz meygede-i ada eh cra-kenz


Biz far u fen ire bu gn h- cihnz

Nmiyle bize geri ki insn didiler


Mande begim bende-i b-kevn u meknz

akyk- eyh c 2 s 327, Sicill-i Osmn c 3 s 179, Mecma- ur 16, Mecelle


280, Slim 393, Safy 268

2162 EHR Mehmed ehr Efendi, Tekirdal, hamamc, vefat h 1147 m 1734,
Tekirdada medfundur, Tekirdal ehr ikidir biri bu, dieri de 1099 trhinde vefat eden
Kulolu Muhsin Aa denmekle maruf ve Sbitin kirdi ehrdir, Fatin bu iki ehryi
memleketleri ve isimlerinin benzerlii dolaysyla yekdierine kartrarak buna Kulolu
denmekle mehurdur diyor ki bu sz yanltr

175

af-y rm glm srr ey gzm nr


Saa olan grmez hur ey gzm nr

Nigh- na itdiiden ayr ehrni


Beyn eyle nedir crm ur ey gzm nr

Kmsul Alm c 4 s 2891, Siccill-i Osmn c 3 s 179, Fatin 227, Kefz-Znn


512

2163 EHR

Mehmed ehr Efendi, Ali Efendi namnda birinin olu ve Sbit

ehrsi Mehmed Aann akrabasdr, Mevkft katibi, vefat 4 Rebul- evvel 1178 m
1764, Erikapda medfundur

Ramiz 165, Mecelle 280

2164 EHR Mehmed ehr Efendi, mderris, Drrzde etbbndan, vefat 16


Rebul- hir 1179 m 1765

Mecelle 280, Vefeyt- Eyvansary 165

2165

EHR

Mehmed ehr Efendi, stanbullu, Damad Mehmed Paa

mektubcusu kk- evvel defterdr, h 1127 m 1715 trhinde hayatta idi

ala- dd- kebd hmz dm eyleriz


Gklere sa o kebk-i vayi rm ederiz

176

Slim 395, Safy 281

2166 EHR Hac Mehmed Efendi, tezkirelerde hayatna dair bir kayt ve malmat
yoktur, divannn tedkkinden h 1193 m 1779 trhinde hayatta idi anlalmaktadr

Nam- eardan lemde murd budur ki


Yd olunmaa cihnda kii ister eeri

Eyledi mutaar bylece divn tertb


Bir eer olma in ac Meemmed ehr

Divn, Hac Mahmud Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde

numara

5112

2167 EHRYR Slim Efendi, Badadl, vefat h 1165 m 1751

Mecelle 280, Ramiz 165, Sicill-i Osmn c 3 s 180

2168 UHD uhd elebi, Diyarbekirli, Acemzde denmekle mehurdur, kd,


vefat h 980 m 1572

Muaar ideli ry- zemni zlf-i perni


Dern anile old asedden nfi-i ni

177

Mecliside evle yanmaa ey h- cihn


Mumdur tende mazla her stn

Tezkire-i med 55, Ahd 198

2169 UHD uhd Dede Efendi, hid brahim Dedenin oludur, Mulal,
Mula Mevlevihanesi eyhi, h 1000 m 1591 trhinde vefat etti Mulada medfundur
Esrar Dede Tezkiresinde hid brahim Dedenin evld- manevsi olduu yazlmakta ise
de Sefne-i Mevleviyyede olu olduu yazldr

Dehn fikri dilde onca- glr- cnmdr


ayl-i serv-i addi aylden r ninmdr

Fir- lal-i nbla bel bezminde ey s


Dem--dem ek-i gl-gnum arb- erguvnmdr

Esrar Dede 150, Osmanl Mellifleri c 2 s 259, Semhne-i Edeb 106, Sefne-i
Mevleviyye c 2 s 18

2170 UHD eyh Mehmed uhd Efendi, Abdullatif Efendi namnda birinin
oludur, Babaeskili, Babaeskide Ali Paa Cmii hatip ve vaizi, hattat, vefat h 1021 m
1612 Baba eskide medfundur, vefat trhini Kefz-Znn Zeylinin 1126 gstermesi
yanltr

Divn, Hda Efendi ksmnda, Slim Aa Ktphanesinde numara 1242

178

akyk- Nevzde 601, Katib elebi Fezlekesi c 1 s 350, Tuhfe-i Hattatn 426,
Osmanl Mellifleri c 1 s 97, Mecelle 280, Vefeyt Eyvansary 80, Kefz-Znn Zeyli
512

2171 UHD eyh Mehmed uhd Efendi, stanbullu, ene Efendi denmekle
mehurdur, Emir Buhar Cmii hatibi ve Hce Hayreddin Mescidi mam, hattat, vefat
Cemziyel- hir 1130 m 1318

lib-i Mevl olan ul kendini pinhn ider


alvet ider yine dilden lemi seyrn ider

im-i emel divn- ada ulluda ol


Mkiltn her umruda d sn ider

akyk- eyh c 2 s 552, Sicill-i Osmn c 3 s 180, Safy 272, Slim 397,
Mecelle 280, Tuhfe-i Hatttn 485

2172 UHD uhd elebi, Manisal, Sultn Murd- Slis devri irlerinden

Mevlev var semh eylese meclisde o yr


Devr-i gerdnda dner bir meh-i tbna dner

Rite-i nam- uhd drer elf


Dizicek her biri bir lal-i bedena dner

179

Macn bir ey erbeti ahve dilmesi al


Daru-if-y ehl-i afa ahvenedir

Kfzde 66

2173 UHD Seyyid Kasm uhd elebi b. Edirneli hid Seyyid brahim
Dede b. Salih Hdy Efendi, Karamanl, ceddi Hday Efendi kabri yannda medfundur

Meclside eviyle yanmaa ey rm- cn


Mumdur tende fitil fenerle her stn

Kfzde 66, Mecelle 270 ve 280, Vefeyt- Eyvansary 140

2174 EHD Dervi Seyyid Hseyin ehd Efendi, Edirneli, Mevlev, vefat h
1082 m 1671 Sicil smini Hasan diye gstermitir ki yanltr

Mirt- muaffm deil r-y dilr


Kim grmiyesi anda bu gn a hveyd

Bu pendimi g eyle gl kim budur evl


Dil virdiine d eyle vir cn zir

Men mte minel-a fead mte ehd

180

Osmanl Mellifleri c 2 s 260, Sicill-i Osmn c 3 s 181, Semhne-i Edeb 118,


Esrar Dede 161

2175 EHD Edhem ehd Bey, Tiranl, Tiran idare meclisi azsndan, vefat
1265 m 1848, Sicil ismini brahim olarak yazmtr

Yanar elbetde efzn te-i minetle ren-dil


Yaub yandrmaynca kimseyi gerdn er itmez

ehd alben mehcr isemde rm alben


Muarreb k cnn urundan uza itmez

Sicill-i Osmn c 3 s 181, Fatin 227

2176

EHD

Seyyid Kasm ehd Bey, Niksarl, Yavuz Sultn Selim devri

irlerinden Hasan elebi yanl olarak mahlsn ehd eklinde yazmtr

arb zehr tel ise ba erbet gelr ey f


Lebnden unsa nz ile ger ol eker-zebn pse

Kmsul- Alm c 4 s 2892, Sicill-i Osmn c 3 s 181, k elebi 346, Tayyrzde


At Trhi c 4 s 111, Seh 97, Hasan elebi 177

2177 EYH Mehmed Efendi, Eyp Medresesi Mderrisi, vefat h 907 m 1502

akyk- Mecd 346


181

2178

EYHOLU VEYA CEML Bayezd-i Ceml, Germiyanldr, ehzde

Sleyman b. Yldrm Bayezidin nedmi ve Germiyanl eyhnin hemirezdesidir,


Ceml maddesine bak numara 636

2179 EYH eyh Sinneddin Yusuf elebi, Germiyanl, Hekim Sinan denmekle
mehurdur, vefat Osmanl Melliflerine gre h 726

m 1422 ve Mstekimzdenin

Mecellede yazdna gre Rebul-evvel 755 m 1451 trhindedir, Kprlzde Fuad Bey
eyhnin matb divannda h 732

m 1428 trhini gsteriyor fakat bu trhin

mevskiyyetini teyid edecek mehaz yoktur, Ktahyada medfun ise de medfeni ihtilafldr

Boynuma al a selsilini
Boynua olmasun vebl ey dost

Bamdan zge hma hem-dem bulunmad


Syemden zge srrma marem bulunmad

Gl yz mecmasndan nice kim defter dzer


Virir evr yele n nsasn ebter dzer

Divn , Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphnesinde,

numara 238

, Hac Mahmud Efendi ksmnda, Sleymniye Ktphnesinde, 3298

, Bayezid Umm Ktphnesinde

, niversite Ktphnesinde

182

5764
324 ve 2804

k elebi 346, Seh 52, Kfzde 66, Latf 215, Hasan elebi 178, Eslf c 1 s 36,
akyk- Mecd 128, Tct-Tevrih c 1 s 279, Beyn 46, Osmanl Mellifleri c 2 s 254,
Kmsul-Alm c 4 s 2894, Riyz 80, Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 514 ve Yeni Tab c
1 s 796, Mecelle 283

2180 EYH eyh Mehmed Efendi b. Sinan Efendizde Hseyin Efendi b. Sinan
Efendi, vefat h 971 m 1563

Yaasndan geb din sm teni


Rz-i maerde girbnn elem-i prheni

Hasan elebi 179, Kfzde 67, Riyz 81, Mecelle 283

2181 EYH eyh Mehmed Efendi, Kd Tayyib Efendinin oludur, Tayyibzde


denmekle mehur ve ir Ehlnin birderidir, vefat h 1000 m 1591

am olmu ya rakbi zerrn efser altnda


an ol rdr ki yazm ktib-i udret zer altnda

an aldanma lubet-bz dehri mekrine ey


Neler peyd ider ol bu kebd dr altnda

Yine s mey-i glgne yasa var gibi


Bdeni aresi yo lal-i leb-i yr gibi

183

Kmsul-Alm c 4 s 2894, akyk- Nevzde 404, Sicill-i Osmn c 3 s 329,


Hasan elebi 179, Beyn 47, Kfzde 67, Mecelle 283

2182 EYH eyh Hayreddin Efendi, Edirneli, vefat 17 evvl 1017 m 1608,
Bursada Fenr Ahmed Paa Tekyesinde medfundur

l anaat rn bbn yap


tiyr- uzlet it at-i cevb

Nice bir alile lfet nice bir


Nice bir tei-i saat nice bir

Nice bir bunca sefhet nice bir


tiyr- uzlet it at-i cevb

eyy gel fri ol bu fnden


Kimseye itmez vef er-i khen

Gldeste 120

2183 EYH eyh Mehmed Efendi, ir Abdulbki Mahmud Efendinin oludur,


stanbullu, Selnik Kds, 2 Muharrem 995 m 1586 trhinde stanbulda dodu, vefat
1039 m 1629

akyk- Nevzde 734, Sicill-i Osmn c 3 s 182, Mecelle 283


184

2184 EYH Ltfullah Efendi b. eyhlislam Ankaral Zekeriyya Efendi b. Bayram,


elebi Kd denmekle mehrdur, kd, h 972 m 1564 trhinde dodu, vefat 22 Zilhicce 1041 m 1631

akyk- Nevzde 747, Sicill-i Osmn c 4 s 88, Katib elebi Fezlekesi c 2 s 147,
Mecelle 283

2185

EYH

eyh Efendi, bn Allme Nakb Seyyid Burhaneddin Efendinin

oludur, vefat h 1043

m 1633, Kefz-Znnun yeni tab vefat trhini 1044

gstermekdedir

Peykn- tr-i amzee dil-tenedir gl


Edn naarla l olur arz-y dil

amzesinden bir iret besdir aa eyiy


Ol eh-i sn nedm-i b-zebndir gl

Olur muabber gl esrr- dehr-i ua-perverden


arbta varalm utludur elbette bir yerden

arrm yo sefer-i adn idelden ol semen-sm


Met- abr ayf bir seferli eyledi yama

185

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 514, ve Yeni Tab c 1 s 795, Kfzde 67, Riyz 11,
sm 13, Hulsatl-Eser c 4 s 177

2186 EYH Seyyid Mehmed eyh Efendi, Seyyid Mahmud Efendinin oludur,
Eridirli, Nakbl-Erf, vefat Ramazan 1044 m 1634, Ciddede medfundur, Fezleke
vefat trhini 1043 gstermektedir

Dil ehd-i af almaa say-i b-girn eyle


Hcm eylerse zenbr- am u minet-i den eyle

Divn, Lala smail Efendi Ksmnda, Murad Molla Ktphnesinde numara 454
akyk- eyh c 1 s 18, Katib elebi Fezlekesi c 2 s 162, Seyyid Rza 52,
Mecelle 283

2187 EYH VEYA ABDULMECD eyh Abdlmecid Sivas, Ebul-Leys Muharrem


Efendinin oludur, eyh Yavs Tekyesi eyhi ve eyh emseddin Sivasnin
birderzdesidir, h 971 m 1563 trhinde Zilede dodu, vefat Cemziyel-hir 1049 m
1639, Eyp Niancsndaki tekyede medfundur

Nigh itse ol mehr zbe-s ditrer


Nigh itmezse yesiyle yine yerlerindedir

ricek vulata am- cn gitmez


Yre geri lr lk nin gitmez

Divn, Lala smail Efendi Ksmnda, Murad Molla Ktphnesinde numara 453/1
Divn, niversite Ktphnesinde,

186

510

5764

akyk- eyh c 1 s 69, Osmanl Mellifleri c 1 s 120, Sicill-i Osmn c 3 s 400,


Seyyid Rza 52, Mucb 20, Kfzde 67, Mecelle 283, Vefeyt- Eyvansary 26

2188

EYH

Merhabazde Ahmed eyh Efendi b. Abdullah Hzr Efendi b.

Merhaba Muhyiddin Mehmed elebi, kd, vefat Rebul-hir 1077 m 1666, Emir Buhr
Hazresinde medfundur

akyk- eyh c 1 s 388, Sicill-i Osmn 220, Gft 49

2189 EYH Ayzde Seyyid Mehmed Efendi, vefat h 1080 m 1669

Divn, niversite Ktphnesinde numara 1699

akyk- eyh c 1 s 758

2190 EYH Nakbzde eyh elebi b. Nakbzde Seyyid eyh Efendi b. Seyyid
Mehmed Efendi b. Seyyid Ali Efendi b. Seyyid Hseyin Efendi, Bursal, mderris,
Nakbzde Nimetullah Efendinin birderidir, vefat Cemziyel-evvel 1080

m 1669,

Bursada pnar bandaki kabristanda birderi Nimet Efendinin kabri yannda medfundur

Eli dese sunard ur- mha ey adul-a


Felekde kimseni destinde bir nn olmasun dersi

Gldeste 477, Glzr- rfn 365

187

2191

EYH

Kudszde Mehmed eyh Efendi, Nianczde Kuds Mehmed

Efendinin oludur, Nakbl-Erf, vefat Cemziyel-hir

1085

m 1674, Feyznin

Menzili dn ola uds-zdeni el-Ftia msr vefatna trhdir

Servi emende addie meyl itmeye seni


Ey nev nihl b- lefet ne cn var

Ey dil an o em-i siyeh-i mest-i iveni


Destinde aner-i nigeh-i b-emn var

akyk- eyh c 1 s 471, Sicill-i Osmn c 4 s 181, sm 14, Bel 44, Mecelle
283

2192 EYH Lalzde eyh Mehmed Efendi, Badad Valisi Deli Hseyin Paann
divan efendisi Lalzde brahim Efendinin oludur, kazasker ve Mekke Kds, h 1050 m
1640 trhinde dodu vefat Cemziyel-evvel 1118

m 1706, Lefkoada Ayasofya

Cmiinde medfundur, Mecma- urnn vefat trhini 1119

gstermesi yanltr,

rih-i Mesnev Sar Abdullah Efendi ahfadndandr

Mecma- ur 87, Slim 398

2193 EYH VEYA LL eyh Mehmed Memi Efendi, Ali Efendinin oludur,
Eypl,

Beikta

Mevlevhnesi

eyhi,

vefat

1136

1723,

Beikta

Mevlevhnesinde medfundur, Sleyman Nahfnin Nafiy dem-i fevtinde ddi bir


tr, Memi Efendiye cy ola Cennet-i Al beyti vefatna trhdir

Elin ps itmeye a virmez ol per peyker


188

Bu istin eer byle alursa bize el virmez

Gelmez mi ey gl saa bir dem fer- d


Olmaz ms bu szi ile b-dim- d

akyk- eyh c 3 s 310, Sicill-i Osmn c 3 s 183, Sefne-i Mevleviyye c 2 s 220,


Semahne-i Edeb 109, Esrar Dede 154, Ramiz 165, Safy 274, Sefne-i Mevleviyye c 3
s 220, Sicill-i Osmn c 4 s 512

2194 EYH eyh Mehmed Efendi, Ahmed Efendinin oludur, stanbullu, Tebriz
Kds, vefat Ramazan 1141 m 1728, Erzurumda medfundur

Dil-i bmr- am- a bu ki tedbr olmaz


e-i mnkesiri sayile tamr olmaz

Grdm ol Ysuf- gl-ehreyi ey der b


Vk sn an bil-i tabr olmaz

akyk- eyh c 3 s 273, Sicill-i Osmn c 3 s 183, Mecelle 283

2195 EYH eyh Mehmed Efendi, Smkezde eyh Feyz Hasan Efendinin
oludur, stanbullu, Edirnekaps haricinde Emir Buhr Tekyesi eyhi, h 1078 m 1667
trhinde stanbulda dodu vefat h 1145 m 1732, mezkr tekyede medfundur

Eserse glen-i sebz-i dile nesm-i md

189

ayat- tze virir c-be-c emm-i md

der tecell-i mada eyy bir gn


Gelrse avr- niyza eer kelm-i md

an aldanma lubet-bz dehri mekrine eyh


Neler peyd ider ol bu kebd dr altnda

Osmanl Mellifleri c 3 s 74, Sicill-i Osmn c 3 s 183, Slim 399, Ramiz 166,
Mecelle 283, Vefeyt- Eyvansary 77

2196 EYH Mehmed eyh Efendi b. eyh Mehmed Efendi b. Lrendeli eyh
Zihni Salih Dede, Bursal, Bursa Mevlevhnesi eyhi, vefat h 1151 m 1738, Slimin
Salih Dedenin olu gstermesi ve Osmanl Melliflerinin vefat trhini 1115 olarak
yazmas yanltr, Osmanl Melliflerinden Gmayak Mehmed Dede diye de kayd
vardr ki bu kayd nerden ald anlalamad

Gitmez revii ol eh-i sn naarmdan


Bu dde-i asret-zededir bda olsa

afa an itmez erf- gerdnda olan umret


Fr- te-i dildir ki gl-gn old gitdikce

190

Fikr-i lebi itdi dilimi n ile meml


ol e gibi bde-i gl-gnyla meml

an hem-ynmz zmez fare fet-i bb olmaz


Dira balanubdur eyhiy bb- kerem imdi

Kmsul- Alm c 4 s 2894, Osmanl Mellifleri c 1 s 165, Semahne-i Edeb 109,


Sicill-i Osmn c 3 s 183, Esrar Dede 153, Slim 402, Gldeste 134, Bel 44, Fatin 228,
Safay 275

2197 EYH Mollazde eyh Sleyman eyh Efendi, cizye katibi, Kstendilli
Mollazde

Hasan Efendinin oludur, h 1163

m 1749 trhinde Kstendilde dodu,

vefat h 1235 m 1819, Kstendilde tekyesinde medfundur, vefat trhini Kefz-Znn


Zeylinin 1232 gstermesi yanltr

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphnesinde, numara

239

1784

, niversite Ktphnesinde

Osmanl Mellifleri c 1 s 88, zz Trhi c 2 s 279, Kefz-Znn Zeyli 512

2198 EYH Mehmed eyh Efendi, Diyarbekirli, vefat h 1235 m 1819

Nm- dyla ibtid olan emr itmm olur


amd u enlar aa kim andan nice inm olur

191

abl-i metn ile abbi Muaf yetmez mi kim


Rz-i cezda ullara anlarda o ikrm olur

Tezkire-i med 56

2199 EYH Mehmed Celleddin Dede Efendi, Mevlev eyhi Osman Selahaddin
Dede Efendinin oludur, stanbullu, Yenikap Mevlevhnesi eyhi, Rebul-evvel 1265 m
1848 trhinde stanbulda dodu, vefat 30 Rebul-hir 1326
Mevlevihnesinde pederinin kabri yannda medfundur

heme nle-i vh eylemek gerek


Yri yolunda cismi tebh eylemek gerek

Cn virmeyince hid-i eylemez uhr


Ban fed-y arbede-gh eylemek gerek

Revnada mmkint olan Mevln


ry-i kint olan Mevln

Dnyda v iretde dest-grim ol


Dil-i mrdelere ayt olan Mevln

Son Asr Trk irleri 1833

192

m 1908, Yenikap

2200

EYH

eyh elebi, akrc eyh denmekle marfdur, Bursal olup

Ahmed Paa musahiblerinden, Ftih Sultn Mehmed-i Sn zamannda vefat etti

Hecri dnn uzunluundan


Val seheri umulmaz oldu

Nergislerini fir ile


Kirpikli gzm yumulmaz oldu

k elebi 347, Hasan elebi 178, Kmsul-Alm c 4 s 2894, Sicill-i Osmn c 3


s 181

2201 EYH Mehmed eyh Efendi, Ebussuud Efendi danimendi

Reyn-i muabbet dikmek in babn- a


Seffl-i sneme onmu bir avu kdir glm

Kmsul-Alm c 4 s 2894

2202 EYH Mehmed Efendi, Urla Mfts Mahmud Efendinin oludur, h 1133
m 1720 trhinde hayatta idi

Slim 402

2203 EYH Kargazde Mustafa eyh Efendi, vakayi katibi, Sultn Mehmed-i
Evvel devrinde vefat etti
193

Serr-i mlk-i istinda biz skenderiz eyh


Hemn anca bezm-i yine-i lem-nmmz yo

Ramiz 167, Sicill-i Osmn 183

2204 EYH eyh Mehmed Efendi b. eyh Abdurrahim Efendi b. eyh Molla
Abdullah Efendi b. Molla Mehmed Efendi b. Kutub Efendi, Vanl

Esad 47

2205 EYH Lmiyezde eyh Mustafa Efendi, Abdulhalm Efendinin olu ve


ir Rdi Ali Efendinin Birderidir Sultn Abdlhamid-i Evvel devri irlerinden

Sne-i dildr anca far yo billrdan


Gerden-i pk ne mmkn far ola kfrdan

Bir tensb vardr endmnda ol meh-preni


Cism-i pk- gl gibi gy mcessem nrdan

Ol per ayr ile nsiyet etmidir hemn


ctinb eyler efendim ey-i mehcrdan

Sicill-i Osmn c 2 s 382, Silahdarzde 41, efkat 84, Mecelle 283, Sicill-i Osmn
c 2 s 183

194

2206 EYH eyh elebi

Mirb- sn-i yri gl arzdadr


em ann ek ile dim vudadr

Asm 14

2207 EYH eyh Efendi, eyh Mstakim Efendinin oludur

Gl tek mest-i cm- bde-i bezm-i vil olsun


erse anm ol lime at at all olsun

Bel 44

2208 EYD Dervi Mehmed eyd, Mevlev, vefat h 936 m 1529

Esrar Dede 156

2209 EYD Hsmeddin Efendi, skpl, skpde shakiye Medresesinde


mderris, vefat h 960 m 1552

akyk- Nevizde 11, Kmsul- Alm c 4 s 2895

195

2210 EYD

Ak elebi eyds, ismi belli olmayan bu irin doduu yer

hakknda mehazlarda ihtilf vardr, Kastamonulu ve Rumelili diyenler varsa da ekseriyet


stanbullu olduunda birleir, vefat h 988 m 1580

ekmedense her nefes h u enini minnetin


Yre teslm it ekb cn- azni minnetin

Siy cm- lebiden yle mest it cn kim


Bir dai ekdirme al- drbni minnetin

Zlfn bendin zb ey meh kemendin aya al


Gn yznden kkl ref it cihna sye al

Sen gidelden gsterr devrna ramet yzin


Gel abbim asret oldu grmee at yzin

Kmsul- Alm c 4 s 2895, Sicill-i Osmn c 3 s 183, Ahd 205, Beyn 47, Hasan
elebi 180, Riyz 81, Ak elebi 348, Mecelle 283

2211 EYD Mehmed Dede, Mevlev, h 1033 m 1623 trhinde hayatta idi,
Galata Mevlevhnesinde medfundur

Mecelle 283

196

2212

EYD

Hfz Abdurrahim eyd Dede, stanbullu, Mevlev, Yanikap

Mevlevhnesi nyzen bas, vefat h 1212den sonradr

Gl sevdi o ehbz tkenmez ve v nz


Gzelleri ser-firz gren valna irsem dir

Kmsul- Alm c 4 s 2895, Sicill-i Osmn c 3 s 184, Esrar Dede 163, Fatin 228

2213

EYD

Nuri eyd Bey, stanbullu, vefat h 1319

medfundur

F idb esrr- a olma yriden cd


Eyleme eyd gibi ibl-i mr ber-hev

Olma isterse eer hem-bezm-i yr dil-rub


Olmasun cnn dai gh liden r

Rz- a sala genc-i snede cn gibi

Osmanl Mellifleri c 2 s 282

2214 EYD Dervi eyd, Buharal

zdkce her gice o amm- lf ban


Bd- ab muaar ider cn diman
197

m 1901, Eybde

Safy 275, Slim 404

2215 EYD Seyyid Mehmed elebi, stanbullu, Ktib-i Dvn- Hmyn, vefat
h 1105 m 1693

ule-i hsnie aru anki bir pervneyim


tmeyb abr ann nra ddi glmz

akyk- eyh c 2 s 189, Sicill-i Osmn c 3 s 184, Safy 267, Mecelle 284,
Slim 403

2216 RZ eyh irz, Glen-i Rz mellifi

rnda a- mektb cndr


Muabbet nme-i ir zamndr

Boyunu glgesi ddii yerler


amu ucdan uca serv-i revndr

Sehi 57

2217 R Ali r Bey, Silistreli, siph, hattat, vefat h 1001 m 1592

Leb-i dilber var iken bdeye meylim yo hi


198

fiy dne-i engr saa ez uyun i

iyyet- meyi baa orma yosa mey-fr


S ne bilr ol dai elden alur atar

Gricek olur amze-i dilberi


l apara aner apar

emen-i bar-i aer gibiyim yeil


ular rev-i dilber gibi b r

Kmsul-Alm c 4 s 2898, Ak elebi 350, Hasan elebi 181, Kfzde 67,


Riyz 81

2218 R Ali r Bey, Sadrazam Hersekzde Ahmed Paann oludur, Msr


Sancakbeyi, stanbullu, Yavuz Sultn devrinde vefat etti

Naf cismimi dndrdi h u zr neye


Gr beni neye dndrdi rzigr neye

Dem mi vardr barm lal-i lebi an eylemez


Gn mi vardr kim a glm perin eylemez

199

Ey dil aldanma metna sipihr-i dnu


Genc-i dny ne adar sd lur rna

Di bize an atmasun iken Mecnna


Kim ola ikmeti talm ide Eflna

Kmsul-Alm c 4 s 2898, Tayyarzde At Trhi c 4 s 111, Seh 36, , Beyn 47,


Latf 214, Hasan elebi 181

2219 RN rn Aa, Ermeni, Diyarbekirli, vefat h 1250 m 1834, Diyarbekirde


medfundur

Dem-be-dem mecr ider lara virmez mn


Gnde yz bi an ider ibrndr esmerim

Bunca yldr ol perni urna ekdim cef


Belki rn ram ider bir miribndr esmerim

Tezkire-i med 56

2220

SB Ali Sib Bey, Tebrizli, Sib Tebrz ve Sib sfahn denmekle

mehrdur, ems-i Tebrz ahfadndandr, vefat h 1071

m 1606 randa medfundur,

Eref nmnda bir irin Goftem ez ird- pr-i al der tr-i n, Boved bhem morden-

200

i Red u ib beyti vefat trhini, Sicil 1064, Mecelle 1078, Esrar Dede 1080,
Kms 1087 olarak yazmlarsa da dorusu trh beytinin gsterdii 1071dir

Ne itiyc ki s vire arb saa


Ki z piylesini virdi fitb saa

arb- lal in dkme b-r zinhr


Ki dem-be-dem leb-i lali virir arb saa

Seni afe-i sn kelm- ibdir


Ki d- ayb olur l-i intib saa

Kmsul-Alm c 4 s 2933, Sicill-i Osmn c 3 s 184, Esrar Dede 169, Mecelle


290, Semahne-i Edeb 122, Asm 16

2221 SB Saatzde Ali elebi, stanbullu, vefat h 1073 m 1662, Mucb ve


Seyyid Rza zmitli olduunu yazyorlar

Ser-fur itsem aceb mi k-i py-i yre ben


Gice v gndz serfur itmektedir ems amer

- mr grdkde o fl- pr-cef


Sye-i zlf-i siyhn ryna eyler nib

201

akyk- eyh c 1 s 758, Sicill-i Osmn c 3 s 184, Seyyid Rza 62, Mucb 23

2222 SB Ahmed Sib Efendi, ir Acem Bahar Efendinin oludur, stanbullu,


zaptiye nezareti meclisi bakatibi, h 1227 m 1812 trhinde stanbulda dodu, vefat h
1262 m 1845, Eyp civarnda Bahariyede medfundur, Kms ismini Mehmed Sib diye
yazmtr

Tr- zlf seyr idince gerden-i sm-bda


Mihri andm hir olmu bu gice mehtbda

Dilde varken ni-i pse-i lal-i lebi


Hi arar m nee-yi cm- arb- nbda

Rek ider bu sn ile elbet felekde fitb


Noa- dil-cy grse ol dai pr-tbda

ra geldikce ib mmiyn- dil-rub


b u rat almaz oldu dde-i n-bda

Kmsul-Alm c 4 s 2934, Sicill-i Osmn c 3 s 184, Fatin 229

2223 SB Mehmed Sib Efendi, Drendeli, mekteb-i adliye hcesi, h 1232 m


1820 trhinde Darendede dodu, vefat h 1270 m 1853, Kefz-Znn Zeylnin 1271
gstermesi yanltr

Ar- meydn itse aa o nevres ndr

202

T bilinsn kim bu ky ib-i evgndr

Bde virdi l- mrm cef-y rzigr


ib evr- tedbri a szndr

Kmsul-Alm c 4 s 2934, Sicill-i Osmn c 3 s 186, Fatin 229, Kefz-Znn


Zeyli 512

2224 SB Ahmed Sib Efendi, stanbullu, med kalemi hulefsndan, vefat h


1305 m 1887, Beiktata Yahya Efendi Tekyesi hazresinde medfundur

Osmanl Mellifleri c 2 s 287

2225 SB Sib Efendi, stanbullu, Divan- hmyun katiblerinden

A ser-tc- devlet olmasun m y Raslallah


evi tc- sadet olmasun m y Raslallah

Ramiz 167

2226 SB Sib Efendi, stanbullu, vzera kap kethds

Olmasun bu gne hem-reng r- dildre gl


Zb u znet virmez idi alub glzre gl

203

Servler ke ftde old reftr grb


Ddi sevd-y ruula sevdiim pzre gl

ola frat var iken orma gel mad


Gemeden ey andelb-zr dest-i re gl

Fatin 231

2227 SM Yahya Sim Ozanolu, mltezim Osman Aazde Erzurum Mebusu


Ziya Beyin oludur, stanbullu, muallim, h 1316 m 1898 trhinde stanbulda dodu

Gl bir are n olsun perin alasn glsn


Uyansn b- mestden o cnn alasn glsn

Dnsn bir zamn daln, gm destinde yine


Uzun kirpikli gzellerden den an alasun glsn

Son Asr Trk irleri 1637

2228 SM Sim elebi, Sultn Ahmed-i Slis devri irlerinden

Mecelle 290

2229 SBR Aazde Sbir Prsa Mehmed Efendi, Aazde Mustafa Efendinin
oludur, Gelibolulu, Gelibolu Mevlevhnesi eyhi, vefat Rabul-evvel 1090 m 1679,
204

Geliboluda Yazczdenin kabri civarnda medfundur, vefat trhini Belin 1091


gstermesi yanltr

Bezm-i meyi aflar hep rmdadr


Ol bezmi nlar hep rmdadr

Bir file ile hem-reh idim bir zamn henz


Hengme-i derlar hep rmdadr

Mest-i ad-y blbl-i b- elest idim


Ol blbl nevlar hep rmdadr

B-hde ey abb keder virme aba


Derd-i dili devlar hep rmdadr

Mmkin midir rabi ferm eylemek


birle m-cerlar hep rmdadr

Met- vala nad-i dil-i eydy ben virdim


urr- sn saa h ey hercy ben virdim

Mualdir k k itse dil-i macrm zr


E evvel destie imr-i istiny ben virdim

205

Timl-i yri yazma isterse ey muavvir


Serv zre em-i ran em zre dd- kster

Bilr em da pervne-i a kebb eyler


Ann - b abrdan yar ictinb eyler

Divan, Red Efendi Ksmnda, Millet Ktphnesinde, numara

765/ 1

, niversite Ktphnesinde,

1685

2937

akyk- eyh c 1 s 48, Sicill-i Osmn c 3 s 186 ve c 4 s 183, Asm 16, Osmanl
Mellifleri c 1 s 48, Safay 288, Esrar Dede 175, Mecelle 129 ve 288, Bel 44,
Semhne-i Edeb 129, Gft 55

2230 SBR Sbir elebi, Halebli, takyedz, vefat h 1000 m 1591

rmez be glzrna bu glistndan gemeyen


Cnne vl olmayan cn cihndan gemeyen

Kmsul-Alm c 4 s 2910, Sicill-i Osmn c 3 s 186, Hasan elebi 181, Latif 218

2231 SBR Ali Sbir Efendi, Mderris Rstem elebinin oludur, stanbullu,
kd, Vaiz Molla Arabn kz oludur, vefat h 1000 m 1591, Sicil ve Beynnin ismini
Mustafa diye yazmalar yanltr
206

Deil bu avs-i uza h idince ben aste


Yeil l ttnm oldu ara peyveste

Seer bir tas alub urdden gerdn- dilaste


Gider dru-if-y kya heste heste

Prdr ad-y hmla bezm-i am benim


Nlem yannda ny urudmaz h dem benim

Zlf-i eb-i rengin geri ki reyhan dirler


Snbl-i b aa ayli pern dirler

ekince bir drr-i yekdne sneye ummn


Yolunda her nesi var ise alad ummn

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 2910, Sicill-i Osmn c 3 s 186 ve 487, l Trhi


198, Ahd 208, Kfzde 68, Riyz 81, k elebi295

2232 SBR Eyp Aa, Akahisarl, mteferrika

Bir e kfeyle pr olsa neye bezer


207

Didim o mehe didi ki mjgn ile emim

Mucb 22

2233 SHB Hammmzde veya Hac Mehmed Aazde smail Shib Dede,
Bursal Hac Mehmed Aann oludur, Bursal, Ktahya Mevlevhnesi eyhi, vefat h
1140 m 1727

Olup keste meded siy seb-y arb


Dklmesin yere luf eyle b-ry- arb

Ne feydir bu ki rindn- meygedeni


Aar ayana her dem mil-i cy- arb

Yay ekilmez oldu ol ebr kemn


Her my dndi tre ten-i ntuvnm

Nkhet mi virir erre adar zlf dutalar


B-hde hev yire yeler bd- ablar

Dim o bti kabe-i kyn gzedirler


Bildim a hen-dil imi ble-nmlar

208

em-i dilde ek-i nevs baadr


Mlket-i a bel b u hevs baadr

Divan, Emir Efendi Ksmnda, Millet Ktphanesinde numara 242

, niversite Ktphanesinde,

521

Kmsul- Alm c 4 s 2911, Osmanl Mellifleri c 2 s 283, Slim 411, Sicill-i


Osmn c 3 s 187, Safy 298, Ramiz 167, Fatin 231, Mecelle 288, Esrar Dede 185,
Semahne-i Edeb 167, Bel 45

2234 SHB Pirizde eyhlislam Mehmed Shib Efendi, Dergh- l-i Yenieri
aalarndan Pri Mehmed Aann oludur, h 1085 m 1684 trhinde stanbulda dodu,
vefat 9 Receb 1162 m 1748, skdarda Karacaahmet Kabristannn Selimiye Tekyesi
karsna tesadf eden ksmnda pederinin kabri yannda medfundur. Mecellenin vefat
trhini 1062 gstermesi yanltr

Bat ne del olsa siyh olma mudarib


ir-i sevd bra- rb olur

ib-i aduvlar da bu rzigrda


Evr- yi bir gn ola tr-u-mr olur

Divan, Emir Efendi Ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara

, niversite Ktphanesinde

209

242

243

738

1710

Osmanl Mellifleri c 2 s 113, Kamsul- Alm c 2 s 1586, Fatin 232, Sicill-i


Osmn c 3 s 187, Slim 408, Safy 297, lmiye Salnamesi 519, Dhatul- Meyih 93,
Mecelle 288, Bel 45

2235 SHB Mehmed Ren Shib Efendi, stanbullu, Sadret Mektbi Kalemi
hlefsndan, vefat h 1255 m 1839

Grnce tb- meyle ry- al byle tbende


Girp zr-i seba h- ver ald ermende

ayl-i add u ry bir nefes dilden cd olmaz


Acebdir byle h- gl yetimek semt-i klende

O a feryd itmezse nola ter


Ki h itdikce blbl itmede hemvre gl ande

Fatin 233, Sicill-i Osmn c 3 s 187

2236 SDIK Sdk Dede, Mevlev, vefat h 936 m 1529

Seni sevdim bel v derd minet itiyr itdim


Giyb l aby far u illet itiyr itdim

210

Ben ol at- taallu eylemi abdl- aam kim


Unutdum ehr-i yari dr- urbet itiyr itdim

Tecerrd leminde bir Mesa merebem ad


oyub zevk-i vil-i yari frat itiyr itdim

Esrar Dede 178, Semahne-i Edeb 132

2237 SDIK Sdk Mehmed Efendi, Belgradl, hattat, vefat h 1003 m 1594

Reh-i ada eh odur eeri


Aa luf ile naar eyle ki oldur

Kmsul- Alm c 4 s 2912, Sicill-i Osmn c 3 s 188, Tuhfe-i Hatttn 235, Mecelle
286, Hasan elebi 183, Kfzde 68, Riyz 82

2238 SDIK VEYA MEHMED Mehmed Sdk Efendi b. Fetva emni eyhzde
Mehmed Efendi b. eyh Sinan Efendi, Feteva emni, vefat Rebul-evvel 1068 m 1657

Fey-i cm gr ki rzn olsa her bir aresi


Rind-i derd-i m elinde subatl-ebrr olur

Nr- szn- amla d d itdi beni


Bezm- a ire synmez bir er itdi beni
211

akyk- eyh c 1 s 299, Sicill-i Osmn c 3/4 s 171/188, Bel 46

2239

SDIK

Ebussuudzde Mehmed Sdk Efendi b. Mehmed Efendi b.

Kazasker Mustafa Efendi b. eyhlislam Ebussuud Mehmed Efendi b. eyh Mehmed


Yavess b. Mustafa el-mdil-skilib b. Mehmed b. Yavess, stanbul kds, h 1030 m
1620 trhinde dodu, vefat evval 1082

m 1671, Eybde Ebussuud Efendi

Mektebinde medfundur, validesi eyhlislam Esad Efendinin kz olmakla bu cihetten


Hoca Sadettin Efendiye de karbeti vardr, Mecellenin 286nc varaknda vefat trhi
1182 gsterilmise de doru deildir

akyk- eyh c 1 s 445, Mecelle 286, Gft 58

2240

SDIK

Sadreddinzde

eyhlislam

Sdk

Mehmed

Efendi

b.

Sadreddinzde Feyzullah Efendi b. Mehmed Emin Efendi b. Sadreddin irvn,


stanbullu, 16 Cemziyel-hir 1040
Ramazan 1121

m 1630 trhinde stanbulda dodu, vefat 8

m 1709, Fndklda Molla elebi Cmiinde medfundur, Osmanzde

Tibin bir tamiyeli olan Cennetl-mev ola d Efendiye mam msras vefatna
trhdir, vefat trhini Sicilin 1120 ve Safynin 1122 gstermeleri yanltr

ki lemden gerdi glmi tri seni


ayri dilberden alam kesdi imri seni

Dne aar gzlerim yayla gh demlenr


ir-i bar-i mu-i aam anda yemlenr

Kabe-i kyda dildr dem-a-dem d

212

Gzlerim yan tem eylekim zemzemlenr

akyk- eyh c 2 s 398, Sicill-i Osmn c 3 s 188, Duhatul-Meyih 77, Bel 46,
Slim 404, Safy 294, Mecelle 286, Mecma- uar 132

2241 SDIK Sdk Mehmed Efendi, Acem Hce denmekle mehurdur, sfehanl,
vefat h 1132 m 1719

Mrd i mrd-i am riy nedir bilmem


Nideyim bezm-i cnnum ay nedir bilmem

O ahbz- sipihr-i anatim d


Ki fey-i sye-i pr hm nedir bilmem

akyk- eyh c 3 s 405, Sicill-i Osmn c 3 s 189

2242 SDIK Hasekzde Mehmed Sdk Efendi, stanbullu, mderris ve hattat,


pederi Hadika-i hassada Hasek Aa rtbesini ihrz etmi olmakla kendsne
Hasekzde denmitir, vefat h 1196 m 1781

Bilinmiyor hnerim adri nki pest old


amda e-i albim gibi ikest old

Ruu ps eylemi yo zlf-i anber bizden ayr


Miyn var m grm aner-i ser-tzden ayr
213

Nin ey nev-nihlim bendeizden byle bsi


Nemi grd benim sen ek-i fn-zden ayr

Sicill-i Osmn c 3 s 190, Silahdrzde 45, efkat 91, Tuhfe-i Hatttn 734, Fatin
233

2243

SDIK

Sdk Lebb Efendi, Saltal Abdullah Paann oludur, Anadolu

muhasebecisi, h 1160

m 1747 trhinde dodu, vefat 17 evval 1227

m 1812,

Kdkynde Ayrlk emesinde medfundur

Sicill-i Osmn c 3 s 193

2244 SDIK Mirz Sdk, Buharal, Vefat h 1235 m 1819, Buharada medfundur

rif Hikmet 40

2245 SDIK Cafer Sdk Paa, kodral Sleyman Paan oludur, kodrada
Peklin Kasabasnda dodu, nebaht mutasarrf, vefat h 1250 m 1834, ceddinin Peklin
Kasabasnda yaptrm olduu cmii haziresinde medfundur, birderi brahim Fehmi
Beyin h iderken didr- Fehm gelb htf didi, dn ola mesken aa tridir drulur beyti vefatna trhdir

Bu cihnda kimine minet am virmiler


Kimine zev u af ayl u aem virmiler

Yrimi yanna gitmi yine bir iki rab


214

Hezeyn syleyerek ayli elem virmiler

Benden ol va civn yle aar kim gya


Baa meyl itmemee aa asem virmiler

Divan, Emir Efendi Ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara 244

Son Asr Trk irleri 1559

2246

SDIK

Ebu Rdvan Mustafa Sdk Vicdn Bey, Kastamonu

istinf

mahkemesi bakatibi, Mustafa Sdk Efendinin oludur, Zaferanbolulu, Aydn tasfiye


komisyonu azasndan, 28 Cemziyel-hir 1281

m 1864 trhinde Zaferanboluda

dodu, vefat 8 Ramazan 1358 m 1939, Merkez Efendi Kabristannda medfundur

rif ol nefsini bil gle ba kendini gr


ora Allah bilmek saa sn olsun

Baa yerde arama a gl a evidir


Kendine gel ki o a sende nmyn olsun

Son Asr Trk irleri 1561

2247 SDIK Ahi Sdk Mehmed Dede, Ktahyal, Mevlev

arar- fet-i ohret vezd ez gulan

215

Pes koc mned ez n em-i dilem r memen

Gofteme re zi pervne bepors ey persz


Goft porsdem u fermd hemn morden

Esrar Dede 19

2248 SDIK Sdk Mehmed elebi, Edirneli, sipah, hattat, vefat h 997 m 1588

alndrma diler an- emende serv-i zd


Aceb midir Sleyman- zamne ulsu nd

Uyutmaz oncan fln deyu feryd- blblden


der h- gle yrtub yaasn ysemen dd

S saa gz apdn grdi abb


Aldu hep o idi meclisde arb

Bezm ire af ehlini utmaa m geldi


u bamdr neyg-i murd mey-i nb

Gl midir ate mi ddi yosa ehr-i glene

216

Kim r- dan blbller eylerdi al

D yama istedikce lle-i bezm-i emen


Bir fitil ir ider meclisde aa ysemen

Dkb seg-i amyla kendimi gzden aar yam


ki gzl anasn bir deirmendir dner bam

Kefz-Znn Yeni Tab c 1 s 796 ve Eski Tab c1 s 514, Sicill-i Osmn c 3 s 188,
Kmsul-Alm c 4 s 2912, Tuhfe-i Hatttn 235, l Trhi 292, Mecelle 282, Hasan
elebi 182, Ahd 216, Kfzde 68, Riyz 81, Ensl- Msmirn 77

2249 SDIK Enderunlu Sdk Efendi, Edirneli, h 1247 m 1831 trhinde Edirnede
dodu, vefat Sultn Abdlmecd zamannda h 1270 m 1853 trhinden sonradr

Att zincr-i am- gerdnma gerdn- dn


Saa ald iimiz gel ande ise ey cnn

Devr-i aks u cevr-i yr ile ay er-i d-t


Ben saa nettim ki ld metim mnend-i nn

G idb derdim keml-i ayretinden ad

217

Snesinde yreler ad abb-i z-fnn

Sicill-i Osmn c 3 s 196, Fatin 234

2250 SDIK Mehmed Sdk Efendi, Buharal Mehmed Aur Efendinin oludur, h
1301 m 1883 trhinde Kahirede dodu

Dkme mi aceb dum- asret


a nmna dehrde nabim

Hep isse-i evim merret


Ba itmede li-i acbim

Yetmez mi bu rb- ucret


Y Rab ac lime arbim

ev-i lemdedir felketimden


Benden ne diler bu er-i pr-fen

Son Asr Trk irleri 2186

2251 SDIK Sdk Dede, Mevlev, vefat h 936 m 1529

M ahbz- aret-i Dver alenderm


ez bery l-i peyamber alenderm
218

Duny ala dde Ali ez-bery a


an der ar-i ayder- afder alenderm

Esrar Dede 177, Semhne-i Edeb 131

2252 SDIK Mehmed Sdk Efendi, Nzillili, kd, vefat h 1087 m 1679

Grdm ol servi ounmu ru- al stne gl


Gr ne rengn yaraur grgil al stne gl

akyk- eyh c1 s 759, Sicill-i Osmn c 4 s 182, Mecelle 286

2253 SDIK Seyyid Atullah Efendi, Mahmdul-Haleb Efendinin oludur, kd,


vefat h 1091 m 1680

Mecelle 286

2254 SDIK Enderunlu Sdk elebi, Baltac yazcs, Kann Sultn Sleyman
devri irlerinden

Val eeri a emr-i muldir


a eyleme ricy gl itimldir

d ricy kesme uddan ki ibet


219

avm- fir iri d-i vildir

Tayyrzde At Trhi c 4 s 118

2255

SDIK

Seyyid Yahya Efendi, Halebli, kd, h 1100

m 1688 trhinde

hayatta idi

Mecelle 286

2256

SRM

Mustafa Srim Efendi, Amasyal, Amasyada Sultn Bayezid

Ktphanesi hfz- ktb, vefat h 1259 m 1843

Tenimde afden nl-i alem-i sna let var


Ki myn kilk ile tavr olunmu resme let var

Cebni zre anma aller kim bir iki hind


enverlik ider sm-b barinde sebat vardr

Fatin 234, Sicill-i Osmn c 3 s 197

2257 SD Abdullah Sid Efendi, Malatyal, Mustafa Efendinin oludur, Badad


Kds, ir Mehmed Rid Efendinin birderi, vefat h 1152
medfundur

Slim 412, Vefeyt- Eyvansary 175

220

m 1739, skdarda

2258 SD Hasan Efendizde Sid Efendi

Srrma anma z virmi amzesini tna


Gz arartm atline ol em-i siyh

Geldi glerek blbl-i dil-i aste emenden


Bir gizli aber var gibi ol onca dehenden

Bel 46

2259 SF Ahmed Sf Efendi, Mevlev, vefat h 936 m 1529

Der-i devlet saryndan sir-i cnnmz d


Eiin bekledi t ub olunca cnmz d

Esrar Dede 179, Semhne-i Edeb 132, Sicill-i Osmn c 3 s 199

2260 SF Sf elebi, Erzurum Valisi Ayas Paa klesi, vefat h 997 m 1588,
Rh-i Badadnin aflar eyledi f cinna bad adem msra vefatna trhdir,
Kefz-Znnun vefat trhini 950 ve 967 gstermesi doru deildir

Destr ire alasa afyonu ehl-i keyf


Tayb itmez an hep bamzdadr

221

Cebhesi zere muaad grnen urra- m


Nme-i sn ceml evveline yazm h

Kafz-Znn Eski Tab c 1 s 514 Yeni Tab c 1 s 796, Kfzde 68, Riyz 82,
Sicill-i Osmn c 1 s 447 ve c 3 s 199

2261 SF VEYA CEZER KSIM PAASI Ksm Paa, Cezer Ksm Paas
denmekle mehurdur, defterdr, Selnik Beyi, eyh Mehmed Cezer klesi olmakla bu
nvan ile hret almtr, vefat trhi mehazlarda ihtilafldr, Gldeste h 890, Sicil h 950,
Beyn h 997 trhlerini gsteriyorlar, Selanikde medfundur, Sicilin nianc Mehmed
elebinin oludur demesi yanltr

Divan, Ali Emr, numara, 1001/1

Boyu bir serv-i randr gli var


Semen zere pern snbli var

Mey-i gl-renk n l fi
oma elden -y prndr

Leb-i vafnda rn szlerile


Dilini meni itdim iki a

222

Geh cefs km ider mlk-i dile ghi am


Bir arb-bda iki ehriyr olma neden

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 514 ve Yeni Tab c 1 s 796, Sicil-i Osmn c 4 s 47,
Kmsul- Alm c 4 s 2918, Hasan elebi 182, k elebi 295, Kfzde 68, Beyn 47,
Gldeste 65, Latf 219, Seh 23, Tayyrzde At Trhi c 4 s 107

2262 SF Karaca Ahmetzde Ahmed Sf Efendi, Bergamal Karaca Ahmed


Efendinin oludur, Bergamal, kd, vefat h 1006 m 1597

Didim alamaz m h yoluda cnlar virdiim


Nz ile geldi didi varn viren yd olmam

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 514 ve Yeni Tab c 1 s 796, Kfzde 68

2263 SF Dervi Ahmed Sf Efendi, Yeniehir Fenerli veya Bolulu, vefat h 1076
m 1665, Sicilin vefat trhini 1066 gstermesi yanltr

Sne pr-d- amdr nleler blbllerim


Ek-i emimden alur ne v nemy gllerim

Derd-i hm revna- b- derndur dim


Alur fal- hazn bilmezem benim snbllerim

akyk- eyh c 1 s 759, rif Hikmet 41, Sicill-i Osmn c 3 s 199


223

2264 SF Dervi Sf Efendi, Serezli, Mevlev, vefat h 1100 m 1688, Yeniehir


Fener Mevlevhnesinde medfundur

Bildi bir drr idi atmad yabna seni


Doduu gibi arub armalad annen seni

ula bilmezlii kim kendii bildirmek in


od all- ezel ret-i insna seni

Esrar Dede 186, Semhne-i Edeb 139

2265 SF eyh Mustafa Sf Efendi, Diyarbekir Mfts Salih Efendinin oludur,


vefat 10 Muharrem 1263 m 1846, Boluda Akta Tekyesinde medfundur

Marem-i esrr- az izz u ch neyleriz


Mlik-i gencr- valz mlk h neyleriz

lmz ifn vcd u msivy ser-be-ser


Nr- didr- dostuz mihr u mh neyleriz

Son Asr Trk irleri 1590

224

2266 SF eyh Ahmed Sf Efendi, Tokatl, Aydn Mevlevhnesi eyhi, vefat h


1290 m 1873, Yenikap Mevlevhnesinde medfundur

Grelden ry y h seni ey gzleri h


Geer ar- ady h gl bir h eker bir h

Mdm- vird-i zebnms cil-y cism cnms


im sn nms gl bir h eker y h

Osmanl Mellifleri c 1 s 107, Kmsul- Alm c 4 s 2918, Sicill-i Osmn c 3 s 199,


Fatin 235

2267 SF Mustafa Sf Bey b. Mehmed Emin Nzhet Efendi b. Tosyal Reid


Efendi b. Mahmud Efendi, skdarl Sf denmekle mehurdur, Haleb Vilayeti mektbi
muavini, h 1278 m 1861 trhinde Yanyada dodu, vefat 2 Rebul-evvel 1319 m 1901,
Halebde medfundur, Manastrl Rifat Beyin ub cem syledi tr-i fevtin, af-y
cennete azm itdi f beyti vefatna trhdir

Terk-i afletse ey gl maad


ev u vadetse mnte-y emel

Brgh- Cenb- Mevly


Arama sumnda kendie gel

Benimle yar meer yek-vcd imi fi

225

Felekde afleti seyr it ki ben neyi ararm

Osmanl Mellifleri c 2 s 292, Son Asr Trk irleri 1583

2268 SF Ahmed Sf Bey, brahim Beyin oludur, 22 Rebul-evvel 1267 m


1850 trhinde stanbulda dodu, Tekud Sand Nezreti Mazln Kalemi mdr,
vefat 12 Zil-kade 1344 m 1925

nb- dildi meclisimizde arbmz


Rek eyledi sirikimize her abbmz

S arb- laline cnlar fed faa


Valn dilerdik olmasa mni hicbmz

em-i siyh- lufna mahar olayd h


Mamr olurd ne-i alb-i arbmz

Son Asr Trk irleri 1588

2269 SF VEYA CEZER KSIM PAASI Cezer Ksm Paas, Mehmed Sf


Bey, Sultn Bayezid-i Sn devri irlerinden

Snbli herdem gl zre tr-u-mr olma neden

226

Nergisi her kede mest u mr olma neden

Geh cefs km ider mlk-i dile ghi am


Bir arb- bde iki ehriyr olma neden

a- dilber-ve gelrm baa ir yazlan


fiy yine-i dilde ubr olma neden

Sk maddesine bak numara 2261

2270 SF Sk Efendi, stanbullu, Ordu Kds Nibi

Dlr alm ser-i zlf-i pern grb


alr yam leb-i lal ider efn grb

Glen-i snde seyr eyler iken ol Ysuf- ruu


Ddi gl szn h- zenedn grb

Ahd 214

2271 SF Murtaz Sf Efendi, Manastrl, mft, h 1177 m 1763 trhinde


hayatta idi
Ramiz 169, Sicill-i Osmn c 3 s 199

227

2272 SALH Celalzde Salih elebi,Tosyal Kd Celal Efendinin oludur, kd,


mderris, Koca Nianc Mustafa elebinin birderi, h 910 m1504 trhinde dodu, vefat
Rebul-evvel 973 m1565, Nianc Cmii civarnda birderi kabri yannda medfundur,
birderi Mustafa elebinin abr-i li cennet ola y lh msra vefatna trhdir

ir oldu mr n gedi hev imden geri


Neyleyin el virdiin dny baa imden geri

Prlik eyymdr iridi hengm- skn


u gibi dil-i fl amaz her yaa imden geri

Cism-i zerdim ara ara dalardr b-ys


h- a enime giydirdi peleng bir libs

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 514 ve Yeni Tab c 1 s 796, Osmanl Mellifleri c 2


s 278, Kmsul- Alm c 4 s 2930, Sicill-i Osmn c 3 s 200, Ahd 43, Riyz 82, Hasan
elebi 183, Kfzde 69, Beyn 47, Latf 218, Mecelle 171 ve 289 ve 359 ve 422, k
elebi 295, Vefeyt- Eyvansary 130

2273 SALH Salih n Efendi, Bosnal, kd, Bodur Salih denmekle mehurdur,
vefat Rebul-evvel 1011 m 1602

akyk- Nevzde 456

2274 SALH Salih Efendi, Bosnal, Divan- hmayn katiblerinden, vefat h 1127
m 1715

228

Sicill-i Osmn c 3 s 204

2275

SALH

Salih Shib Dede b. Mehmed Dede b. Salih Dede, Bursa

Mevlevihnesi eyhi, vefat h 1131 m 1718

Sicill-i Osmn c 3 s 202

2276 SALH

Kd Salih Efendi, eyhlislam Ataullah Efendi mam denmekle

mehurdur, vefat h 1160 m 1747, Eybde dris Kknde birderi Musa Efendi kabri
yannda medfundur, vefat trhi Sicilde 1161 olarak yazlmtr

Ramiz 168, Sicill-i Osmn c 3 s 205

2277 SALH Kd Salih Efendi, stanbullu, hattat, vefat h 1166 m 1752, Eybde
dris Kknde eme arkasndaki kabristanda medfundur

Osmanl Mellifleri c 2 s 285

2278

SALH

Mulakkab Salih Efendi, skdarl, kk- Sn Defterdr, vefat

Muharrem 1175 m 1761

Sicill-i Osmn c 3 s 207

2279 SALH Salihzde Salih Efendi b. eyhlislam Seyyid Ahmed Esad Efendi b.
Topkapl Mehmed Salih Efendi, vefat h 1227 m 1812

229

rif Hikmet 41

2280 SALH Salih Rifat Efendi, tibli, eyh, vefat h 1326 m 1908

dy saa amd olsun senile


Yine seni seni mid senile

uhru bn old hirile


Ki malm evvel irile

Vcdula dner encm felekler


Btn em-i vchudur dilekler

Osmanl Mellifleri c 1 s 108

2281 SALH Enderunlu Mtevellzde gh Salih Bey, Sultn Mustafa-y Sn


devri irlerinden

ub- ibline ibretle balsa dehri


asretinden ekilen h adar o srmez

Tayyrzde At Trhi c 4 s 204

2282 SALH Enderunlu Kilr Salih Aa, Sultn Mahmud- Evvel devri irlerinden
230

h itmez idik abra dili rm idebilsek


abr eyler idik firate rm idebilsek

yinemizi errece almazd ubr


Bir kere mey-i aa dili cm idebilsek

Tayyrzde At Trhi c 5 s 366

2283

SALH

Yunus Beyzde Salih Efendi, ir Smi Yunus Beyin oludur,

Musullu

eh-levendim rabe rm old


Dem-i sobet baa arm old

Km-yb olma idi murdm


Dil-i od-gm tel-km old

Nad-i cn ile ad- vulat- yar


li bir ayl-i m old

Safy 290

2284

SN

Attarzde Mehmed Sni elebi, Attar Ahmed namnda birinin

oludur, tabib, vefat h 993 m 1585, Edirneli


231

Zeyn olub berg-i semenle a- reyn seni


Bir uur bustndr h- zenen seni

Ysuf- b imi ezel bilirim


Seni amma ien gzel bilirim

Sicill-i Osmn c 3 s 219, Kmsul- Alm c 4 s 2933, Kfzde 69, Hasan elebi
184, Latf 219, Beyn 48, Ahd 215, Ensl- Musmirn 77

2285 SN Mahmud Sni elebi, Viz Hamid Ylk Mehmed elebinin olu ve
uardan Burnz brahim Efendinin birderidir, Arasl, kd, vefat h 979 m 1571,
Nevizde Viz Hamd Ylk Mehmed elebinin olu olduunu, Hasan elebi, Riyz,
Kfzde birderi idn yazdklar gibi Sicilde bir yerde olu ve dier bir yerde birderi
demektedir

am- hicrile cnm sa cism-i n-tuvnmdan


Temenn-y vili gitmeye r- revnmdan

akayk- Nevizde 270, Sicill-i Osmn c 3 s 219 ve c 4 s 135, Riyz 83, Kfzde
69, Hasan elebi 185, Kmsul- Alm c 4 s 2933

2286 SN Sni elebi, stanbullu

Nihl stnde ey onca seer kim cilve-gersi sen

232

Dem-a-dem em-i blblden aan n- ciersi sen

Yazarken ey alem engti vafn ol peri-rnu


Ne letdir aceb bilsem hem alar hem glersi sen

Ahd 213

2287

SABY

Seyfullah elebi, Edirneli, vefat h 1009

m 1600, Edirnede

medfundur

ab o a iderse murdm ilm


an gsterme amr-i mnrie evhm

Seyyid Rza 62, Mucb 23

2288

SABY

Hayreddin Efendi, Edirneli, eyh Vef mridlerinden, Sultn

Bayezid-i Sn asr irlerinden

Blbl-i rdeden glre irimez arar


Ba-bna sen hemn bustn ayru abdan an

Leetde lebi and-i mey-ldeye bezer


Terlkde teni skker-i pldeye bezer

233

Ayn u mm u dl kim em u dehn u zlfidir


Dil-i hava- aa bu arf ile eyler amel

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 514 ve Yeni Tab c 1 s 796, Seh 72, Beyn 48,
Osmanl Mellifleri c 2 s 278, Kmsul-Alm c 4 s 2935, Latf 219, Hasan elebi 185

2289 SABY Sabi elebi, Manastrl

Her gelp getikce h ly mdr sen dilbere


Ey kemn ebr eke amzen ucundan dil-bere

k-i py-i kmy-baa yzler sreli


Yandm ey smin beden badan ayaa ben ere

Ahd 213

2290

SUBH

Hekim Sinanzde Mustafa elebi, res-i etbb Hekim Sinan

elebinin oludur, vefat h 955 m 1548

Virme abaya gli dmeni gibi


Badan arma zlfi prheni gibi

Zam- snem er ider derdim dehn olmudurur


Ol dehne anl peykn zebn olmudurur
234

Snem meer ki amzee talmnedir


Kim penbelerle abla- dm ninedir

Snemde t u aneri ol glizrm


Ssenler old diresinde mezrm

Sicil-i Osmn c 3 s 219, Kmsul- Alm c 4 s 2935, Seh 88, Beyn 49, Hasan
elebi 185, Riyz 83, Ltf 221, Kfzde 69, k elebi 298, Mecelle 290

2291 SUBH VEYA MEHMED Talkzde Mehmed Subh elebi, Talk Mehmed
elebinin oludur, Lazkiyeli, ehnmeci, vefat h 1008 m 1599

Al ele cm- afy ahve fincnn gider


Bu meel mehrdur u m af da m keder

Osmanl Mellifleri c 3 s 34, Seyyid Rza 89, Kfzde 101, Riyz 120

2292 SUBH Abdullah Subh Efendi, Mustafa Efendinin oludur, Bursal, Halvet
eyhlerinden Memi Cann hulefasndan, vefat h 1032 m 1622

Mecelle 290

235

2293 SUBH Ahmed Subh elebi, Mevlev Mehmed Dedenin oludur, Bolulu,
siph, vefat h 1080 m 1669

Bezm-i amda cism-i pr n kse-i cmdr baa


l fera kesb ittii mey-mye-i amdr baa

ub a olsun serim olmazsa devlet miferi


Ser-i bezm-i muabbet tc- Edhemdir baa

akyk- eyh c 1 s 759, Sicill-i Osmn c 3 s 219, Ymn 13, Mecelle 290

2294

SUBH

Ahmed Subh Efendi b. Mehmed Efendi, stanbullu, ehremini

rznamecisi, Sadrazam Hezar Pre Ahmed Paann kznn hafdi, vefat 25


Cemziyel-evvel 1101

m 1689, Edirnede Kabak Cmii hazresinde medfundur,

Himmetzde Abdullah Efendinin Bir aber geldikde fevtin didim trini, ub mehd-i
mehedi envr- vechullah ola beyti vefat trhidir, Safynin ismini Mehmed
gstermesi yanltr

Esr-i derd-i firz vile mutcz


ar- te-i az zlle mutcz

derse dil nola blbl gibi fin her dem


Heme evle bir cemle mutcz

Kevn-i dilberde bulurlar mbtellar birbirin

236

Ke-i minetde yolar inlar birbirin

k-i pyi em-i cne ttiy olsun da gr


Nr-i ban dde-i ehl-i af olsun da gr

akyk- eyh c 2 s 92, Sicill-i Osmn c 3 s 219, Slim 413, Mecelle 290, Safy
290, Bel 46, Kefz-Znn Zeyli 513

2295 SUBH Subh Ahmed Efendi, Tekirdal, mderris, vefat Rebul-hir 1108
m 1696, Mecelle vefat trhini 1100 gsteriyor

Bir aya zre eyleyb dmet


Bezm-i yre dner kebb u erb

akyk- eyh c 2 s 215, Sicill-i Osmn c 3 s 220, Slim 417, Mecelle 290, Bel
46

2296

SUBH

Mehmed Subh Efendi, Belikci-i Divan- hmyn Halil Fehmi

Efendinin oludur, vakanvis, vefat evval 1183 m 1769, vefat trhini Ramizin 1182
gstermesi yanltr

Osmanl Trh ve Mverrihleri 48, Fatin 235, Esad Efendi 54, Ramiz 169, Vefeyt-
Eyvansary 180

237

2297 SUBH Abdullatif Subh Paa, Moral eyh Necib Efendizde Vodin Valisi
Abdurrahman Smi Paann oludur, h 1242 m 1826 trhinde dodu, vefat 11 Rebulhir 1303 m 1885, Kms vefatn 1302 olarak kaydetmitir

Mh- ry grcek aksini yar ynede


sne mil olub itdi arar ynede

O mehi yneye ban anma abe


Bulmad milini bnda arar ynede

Snbl zlfi gl-i ry o serv-i nz


Aks idince grinr zge bahr ynede

Kmsul- Alm c 4 s 2935, Sicill-i Osmn c 3 s 220, Fatin 236

2298 SUBH Mehmed Subh Efendi, Halil Fehim Efendinin oludur, darbhne
emni, Babada Askr-i Cedde katibi, vefat h 1183 m 1769, Babadada medfundur

Mecelle 290

2299

SUBH

eyh Mehmed Subh Efendi, hatib ve imam Subh elebinin

oludur, Bursal, Fatih Cmiinde viz, Sultn Mustaf- Evvelin saltanat sonlarnda vefat
etti

Heves-i zlf ile hir olur dilde mdm


Rz- ser-beste-i mamn aleykm bi-m

238

Murd- serin sord eh bezm-i vislide


Ged-y kyna bezer emr-i kmrn olmaz

T- a- yr ile cism olmaynca pr-ikf


fitb- adan gelmez derna inkif

aibn- reh-i am v mum-i araft


Araft ki nin- m deked ez t u ft

h- cem adr u ferdn amet


mi-i mi-i deyn devlet

ll-i a l- nr-i izzet


fitb- seer-i emniyet

akyk- Nevizde 675, Hasan elebi 186, Osmanl Mellifleri c 2 s 284, Beyn
49, Latf 221, Gldeste 480, Sicill-i Osmn c 3 s 219, Kmsul- Alm c 4 s 2935,
Kfzde 69, Riyz 83

239

2300 SABR Sabr Abdurrahman elebi, Fatih Cmii ktphanesi hfz- ktb
Molla Arab namnda birinin oludur, Badad Muhasebecisi, vefat h 999

m 1590,

Badadda medfundur, Bursal Himin Gitdi dnyde almayub abr msra vefatna
trhdir, stanbullu

ller yze dir ey glben-i md


Ben nzikne ga didim gl-i sefd

ne-i albi arb itdi o reftr o revi


Ald dil alasn pdiehim bu yry

Bir omad vre yrr balarz biz


Grsek gleni alamaa balarz biz

u n idelim arb- nb ey s
urma kerem it eyle itb ey sk

T ki ub baa arb ey sk
Ref ola aradan bu icb ey sk

Kfzde 69, Kmsul- Alm c 4 s 2936, Sicill-i Osmn c 3 s 221, Hasan elebi
187, Riyz 83, k elebi 299, Ahd 206

240

2301 SABR Mehmed Sabr elebi, mderris, vefat h 1024 m 1615

Sicil-i Osmn c 3 s 221

2302 SABR lmzde Seyyid Mehmed Sabr Efendi, Edirneli ir lm Ahmed


Efendinin oludur, kd, vefat h 1055 m 1645, Edirnekaps haricinde Mehmed Buhr
Tekyesinde medfundur, Mecellede isminin Seyyid Ahmed b. lm Ahmed, Osmanl
Melliflerinde babas isminin Hilm Ahmed, Sicilde isminin Ali Ahmed ekillerinde
yazlm olmas doru deildir

Brekallah zeh slik-i vdi-i en


Anbern rasdr nr be ser-t-p

Nh alem rif billah mesa enfs


Ki eb-i lem endeyi eyler iy

Syesi ulmet sereme-i r olsa nola


Gezdii yerde ider b- ayt icr

Srme-i nr-i siyehdir ki virir k-i rehi


Dde-i hid pr ve-i manya cil

dem bu bezm-i devr-i dilrya bir gelr


Bil adr-i mri kii dnyaya bir gelr

241

Eyym- amda alnub bar-i cefya


Ban urd felek dil yine emvc- belya

u del by- mey ld muaar bezm-i misk-s


urini o dem an geldi burnudan deil ab

Yazma divan, Hekimolu Ali Paa ksmnda, Millet Ktphanesinde,numara 629

, Emir Efendi

ksmnda,

, Esad Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde

, Lala smail Efendi ksmnda, Murad Molla Ktphanesinde, 455

, sm Bey ksmnda,

, niversite Ktphanesinde

307

759

1710

1877

2859

2895

2903

2936

3779

5560

Kprl Ktphanesinde

242

245

246
2598/3

456

432

akyk- eyh c 1 s 204, Osmanl Mellifleri c 2 s 281, Sicill-i Osmn c 3 s 221


ve 490, Kefz- Znn Eski Tab c 1 s 514 ve Yeni Tab c 1 s 797, Seyyid Rza 59,
Mecelle 291, Kmsul Alm c 4 s 2936, Safy 285, sm 14, Riyz 83, Kfzde 69,
Ensl- Musmirn 78

2303 SABR Ahmed Sabr Efendi, Ebul- Fazl namnda birinin oludur, Galatal,
Divan- hmayn katiblerinden, hattat, vefat h 1063

m 1652, Sicilin vefatn 999

gstermesi yanltr

Pe itdi tesin baa ard khgein


Alamaz bu sergzeti bana ounmayan

ehremi hicri am zerd itmeyince bamad


imdi bildim dil-rublar mil-i dnrdr

Kmsul-Alm c 4 s 2936, Sicill-i Osmn c 3 s 221, Tuhfe-i Hatttn 97, Hasan


elebi 187

[2304 numaral irin zeri izilmitir.]

2305 SABR

Karaylanzde Seyyid Mehmed Emin Sabr Efendi, Anapolulu, h

1182 m 1768 trhinde Morada Anapolu Kasabasnda dodu, vefat h 1229 m 1813,
Anapoluda medfundur

Nib-endz olnca ehre-i esrr- bismillah

243

Ser--p lemi tenvr ider rusr- bismillah

Her kimi cn u dili a ile szn olmaz


Pertev-i ema- mad frzn olmaz

tmeyen cnn ehrh- muabbetde fed


Ky- mada varub vl- cnn olmaz

Divan, Esad Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde, numara 2652

Son Asr trk irleri 1545, Osmanl Mellifleri c 2 s 286

2306 SABR Sabr Bey, Kalkandelenli eyh Mustafa Rh Efendinin oludur,


Muharrem 1279 m 1862 trhinde Kalkandelende dodu, Drl-fnn ktphanesinde
sr- slamiyye ubesi memuru, vefat 9 Nisan 1359 m 1943, Beiktata Yahya Efendi
Tekyesinde medfundur

Dny ki btn var ile ll ayldir


Makm- zevldir

Yo neesi odur am mev-y melldir


Bir dr- cidldir

ayf yine aldanmada ibline insn

244

Bilmez ki o ndn

bli de idbr da efsne mildir


Yo al maaldr

Son AsrTrk irleri 1548

2307 SABR eyhlislam Mustafa Sabr Efendi, Tokatl Ahmed Efendi namnda
birinin oludur, h 1296 m 1878 trhinde Tokatta dodu

Vazgeme itiyr diye benden gnhdr


Gel, alarm beyasa da batm siyhdr

Onlarda b-vef a m seni gibi


Mym, sevd- batm kf gvhdr

Son Asr Trk irleri 2183

2308 SABR Sabr elebi, Demirhisarl, erbb- tmardan

Her cier zam ki ld amze-i nvek-i zeni


Mihrini envr dilde old ren rzeni

abriy ba deil aldanma mihr-i leme


Bir aat far ider ehl-i naar mrdem an
245

Ahd 211

2309 SABR Ahmed Sabr Efendi, Diyarbekirli, h 1295 m 1878de hayatta idi

Oturmudur serr-i nza ol dr-y istin


eker fermn- sne alarn ur-y istin

al Sabr ayt- cvidn bul ehl-i idrk ol


Mumdir ki pr olsun art py- istin

Tezkire-i med 59

2310

SABR

Mehmed Sabr Efendi, Gzel Abdurrahman Aann oludur,

Diyarbekirli, h 1269 m 1852de hayatta idi

Cm- cemdir - dil-asteye h- en


Nee-i lal-i lebi ende-i diller midir

Almad u- mde ars- tzeyi


Secdegh- vala mani abriy iller midir

Tezkire-i med 58

2311 SABR Hac Sabr Efendi, stanbullu


246

Ramiz 177

2312 SABH

Ahmed Sabh Dede Efendi, stanbullu veya Tokatl, Yenikap

Mevlevhnesi eyhi, vefat h 1057 m 1647, Yenikap Mevlevhnesinde medfundur,


mehazlardan bazlar 1054 trhinde vefat etti diyorlar Sab sa idb Firdevs-i alya
revn old msra vefat trhidir

Fr- sn ile dnyy utd fitb-s


Nola mav- vcd eylerse a ehli seb-s

rm itse ymetler opar ol serv-i msten


Ayana aar erbb- a gli b-s

a gelince meyli ziyde old a


Bir let-i vef imi ol amze-kre a

an ey amzesi til gzi mekkre an


Cevr ulm eyleme u- dil-fikre an

an ayr- siyeh-r ile olma hem-dem


Zlar onmasun ol glen-i bhra an

247

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara 249

, niversite Ktphanesinde

3532

akyk- eyh c 1 s 172, Osmanl Mellifleri c 2 s 282, Sefne-i Mevlev c 2 s 76,


Lgt-i Trihiyye ve Corafiyye c 4 s 174, Sicill-i Osmn c 1 s 214, Esrar Dede 164,
sm 16, Mecelle 291, Bel 46, Semahne-i Edeb 120, Seyyid Rza 61, Ymn 14,
Mucb 22, Vefeyt- Eyvansary 92

2313 SABH Abdullah Sabh Efendi, Karamanl, Balebek Kds, Abd-i Zarf
denmekle mehurdur, Kann Sultn Sleyman devri irlerinden

Bel bezminde gedim ba cndan ey kemn ebr


Gel imdi sergzet-i a bandan geenden or

Gzleridir yine elencesi ben maznu


Mnis hem-demi h yaraur mecnnu

Kefz- Znn Eski Tab c 1 s 514, ve Yani Tab c 1 s 797, k elebi 299,
Hasan elebi 178, Kfzde 69, Beyn 49, Riyz 73

2314 SABR

eyh Mehmed Sabr Efendi b. eyh Mustafa Efendi b. eyh

smail Efendi, Dede elebi denmekle mehurdur, Aziz Mahmud Hdy Tekyesi eyhi,
10 Muharrem 1048 1638 trhinde dodu, vefat 15 Muharrem 1130 m 1717, Bulgurluda
pnar mevkiinde Gafr Efendi Tekyesinde medfundur, Nahfnin Ola Dede elebi
km-bn urb-i ud msra vefatna trhtir

n mbrek gnleri lemde var cumadr


248

Cmle mn ehlini cisminde cn cumadr

Gicesi adr-i mbrek gndzi yd-i erf


L-cerem ramet bertn nin cumadr

akyk- eyh c 2 s 516, Sicill-i Osmn c 4 s 214, Vefeyt- Eyvansary 103

2315 SABR Hseyin Sabr Efendi, Tebrizli, hattat, vefat h 1269 m 1852,
stanbulda medfundur

Al ne destie anma ara telleri


Glm gibi dat yine rusre telleri

Blbl gibi nevye gelb eylerim ur


tmi esr her gli bir re telleri

Kmsul- Alm c 4 s 2937, Sicill-i Osmn c 3 s 237, Fatin 237

2316

SABH

Ali Aa, Valide Kethdas denmekle mehur Mehmed Paann

hazinedar Yusuf Aann oludur, stanbullu, divan kalemi katiblerinden, vefat Receb
1134 m 1721

ayr grirem cilvede h- eanda


Ben iledeyim kkl-i anber-ikeninde

249

Glberk-i ru- yri temya Sabi


Her m reh-i nere-i dildir bu teninde

akyk- eyh c 3 s 406, Sicill-i Osmn c 3 s 223, Ramiz 170, Mecelle 291

2317 SABH Ali Sabh Efendi, tahvl ksedr, vefat h 1283 m 1866, skcada
medfundur

Sicil-i Osmn c 3 s 223

2318

SABH Ahmed Sabh Efendi, Hac Hseyin namnda birinin oludur,

stanbullu, Galata gmr bakatibi, vefat Muharrem 1198

m 1783, skdarda

medfundur, Mstakimzdenin Run bd ide Mevl rametullahi aleyh msra


vefatna trhdir, baz mehazlarn vefat trhini 1180 ve 1199 gstermeleri Sicil ve
Ramizin de babasnn ismini Kumkapl Mustafa Aa diye yazmalar doru deildir

eksem aceb mi meale-i h- intir


Medd-i nigh old baa rh- intir

Her laa huvn- ayl-i d-em ile


Mjgn- ddem old rgh- intir

Bu nligehde blbl gibi feryd itme seslenme


am ol onca-ve ihr- by itme nefeslenme

250

ara- em-i muabbetle vcdu mav ise f


Heme ve-i pervneden ayra heveslenme

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde,

numara

250

, niversite Ktphanesinde

270

312

2837

Osmanl Mellifleri c 2 s 286, Kmsul- Alm c 4 s 2938, Ramiz 170, Sicill-i


Osmn c 3 s 223, rif Hikmet 41, Fatin 237, Silahdarzde 44, efkat 90, Mecelle 291,
Vefeyt- Eyvansary 167, Kefz- Znn Zeyli 513

2319 SIHHAT Abdullatif Efendi, Tokatl, yenieri, vefat h 1104 m 1692, Sicilin
mahlasn Subh diye yazmas doru deildir

Py- yre dmee ayrdan nevbet mi var


Syesinde nal- mmdi meer rat m var

am deil ftde olma hat ol a lk


Py-i yre dmee ayrdan nevbet mi var

akyk- eyh c 2 s 189, Sicill-i Osmn c 3 s 220, Slim 417, Bel 47, Safy
291

2320 SAHV sazde eyh Mehmed Salih es-Sahv Efendi, Tercmn Ynus
Dergah eyhi ve Sultn Selim Cmii Cuma Vaizi Geredeli eyh sa Mahmud Efendinin

251

oludur, Tercman Yunus Tekyesi eyhi ve Cuma Vaizi, vefat h 1173 m 1759, mezkur
tekyede medfundur

Madem-i t- erfi rameten lil- lemn


ns cn buld emn Cibrl old emn

Yazdlar ser-mye-i nvnna h- rasl


Nzil old nna n re-i Fet-i mbn

mmeti olmala far itse aceb mi ademe


Doca tyla far itdi semvt zemn

Ramiz 172, Osmanl Mellifleri c 1 s 127, Vefeyt- Eyvansary 20

2321 SADREDDN eyh Sadreddin Mehmed Efendi,, shak Efendinin oludur,


Konyal, aslen Malatyaldr, vefat h 651 m 1253, Konyada medfundur

Ez ebnem - k dem gul od


ed fitne v r der cihn l od

Ser neter-i bederk-i ru zedend


Yek atre-i n be-ekd nme dil od

Lgt- Trhiyye ve Corafiyye c 4 s 176, Latf 43

252

2322

SADR

Doluzde veya Tokluzde Pr elebi, eyh Dolu Babann

oludur, vzer divan katibi, vefat h 964 m 1539, Hasan elebi ile Kms ve Sicilde
Tokatlzde diye yazltr

Dil grmese yzi aylile elenr


Hicrn- ebide fikr-i vilile elenr

a cevr eyleme lidir ey anem


ftdeler olunca bu lile elenr

Mihrile mh neyler olan mbtel-y a


Badca saa sn-i cemlile elenr

Kmsul- Alm c 4 s 2944, Sicill-i Osmn c 3 s 224, k elebi 300, Hasan


elebi 188

2323 SADR Hseyin Sadr Efendi, tibli, mderris, vefat h 993 m 1585, Sicilin
vefat trhini 992 gstermesi yanltr

Gerek derv dil-r gerek h- cihn olsun


Saa geen evvel benimle imtin olsun

amz khsra asam aksine nice san syler


Acebdir l-i lem bilmeyen syler bilen syler

253

Kefz- Znn Eski Tab c 1 s 514, ve Yeni Tab c 1 s 797, l Trhi 293,
Kmsul- Alm c 4 s 2944, Sicill-i Osmn c 2 s 184 ve c 3 s 224, Beyn 49, Hasan
elebi 188, Ahd 211, Kfzde 70

2324 SADR eyh Selmzde Seyyid Abdulbaki Efendi, eyh Selm Efendinin
oludur, Piravadili, kd, vefat h 1082 m 1671

Gl atd kendye bir ten mzc


tmez anurdum b ile ate imtizc

Pr-i mun meygedede meyle elenr


Derv-i zr tekyede neyle elenr

Bu bikr-i fikrime adr dounmam kimse


Bu del keret iken rehgr- ehr-i san

akyk- eyh c 1 s 759, Mecelle 292, Bel 47

2325 SADR eyh Mehmed Sadr Efendi, Badadl, vaiz-i sultn, vefat h 1119
1707, Mihalta Blbl Hatun Tekyesinde medfundur, Slim stanbulda vefat ettiini
yazyor, vefat trhini Slim ve Safyde 1118, Belde 1129, Mecma- uarda 1116
gsterilmektedir

Kemn ebrlardan tr-i amze ralandrma

254

Hedef-s ulb- ehl-i a yaralandrma

Dil-i mirt- re-i elms olur gren


an ey b-vef seng-i sitemle parelendirme

Rind-i am dmesn ser elimden gl gibi


fitb- lem-r var m cm- ml gibi

Ba sam serv-i addi yd idb h eylerim


Gl grrsem vird-i ry sylerim blbl gibi

akyk- eyh c s 501, Sicill-i Osmn c 3 s 223, Slim 418, Mecma- uar 54,
Safy 295, Bel 47, Mecelle 292, Vefeyt- Eyvansary 101

2326

SADR

eyh Sadreddin Efendi, stanbullu, Kbrs Mevlevhnesi eyhi,

vefat 1135 m 1722

klar kim sneme ol aner-i pr-tb aar


bdr gl-r- amda n gl-i srb aar

Bi muamma al ider gl nmna her ub-dem


Blble mecmasn kim onca- srb aar

Sicil-i Osmn c 3 s 223, Slim 421, Safy 296, Esrar Dede 172, Semahne 125
255

2327 SADR Ukzde Sadreddin Sadr Efendi, Hac Receb Efendinin oludur,
vefat 1158 m 1745

Sicill-i Osmn c 3 s 224, Ramiz 176

2328 SADR Mecikliolu Sadr Efendi, kd, znikli, pederi eyzde Korkutun
hcesi idi, Edirnekap haricinde Emir Buhr Tekyesi civarnda medfundur

Ey onca-dehen pse in vade iderse


Yo yire hemn azmza skker ezersi

meti eviyle ular ud servi stne


an ymetdir gelir bir aya zre bi aya

Latf 222, Seh 88

2329 SADR Sleyman Sadr Efendi, tibli

Slim 422

2330 SIDK

Mehmed Sdk Sdk Efendi, Aliyeli Manav Tceddin Efendinin

oludur, kd, h 980 m 1572 trhinde dodu, vefat h 1038 m 1628

Aceb mi ce-i uln ise her fende fisi

256

Sen ol std- b-mnendsi nkra lys

akyk- Nevizde 720

2331

SIDK

Sdk Dede, Mevlev, vefat h 1050

m 1640, Konya

Mevlevhnesinde medfundur

Kif-i esrr- a dnende-i fal u keml


Matla- envr- ikmet dver-i ferunde-l

Mata- nam- kermet usrev-i ibret-mel


Pr-i erkn- arat hid-i Ferru-ceml

Ater-i burc- kermet ems-i dn-i b-zevl


Mrid-i rh- aat aret-i Monla Cell

Esrar Dede 181, Semahne-i Edeb 134

2332 SIDK Mustafa Sdk veya Ahmed Paa, resl-kttb, nianc, Temevar
Valisi, vefat Muharrem 1073 m 1662, baz mehazlar vefat trhini yanl olarak 1065
gstermektedir

B- devletde add-i mevzn- serv-i serblend


Bstn- marifetde glgn-i nal-i meyvedr

257

Kle-i mihr-i felek aymazd herkez irveye


Olsa ikr-i ubr dergehinden hissedr

Meer kim nkhet-i zlf-i uratm ab ba


Dim- fte grdm andelb-i name-pry

Gstermez idi semtini ol kabe-i cn


f olmasa mirt- dili ble nmn

ut mdi b-vefn vad-i b-pynna


Kim bilr yed gele bir gn vef meydnna

Her ne denl k-py olsam yolunda ol mehi


Sye almaz stme irmez elim dmnna

Vati var devr-i gl eldeki cm- meyi gr


Ademi blbl iden sar- pey-der-peyi gr

Vaf- gl avt- hezr kim our kim diler


ade-i bde-i gl-gn u ad-y neyi gr

258

akyk- eyh c 1 s 760, Sicil c 3 s 225, Sefnetr- Res 76, Safy 287, sm
16, Bel 47, Mecelle 292, Gft 54

2333 SIDK eyh brahim Efendi, Mustafa Efendinin oludur, Bosnada Besrik
Kasabal, vefat h 1068 m 1657 veya h 1070 m 1659, Bosnada Fatih Sultn Mehmed
Cmiinde medfundur

akyk- eyh c 1 s 627, Vefeyt- Eyvansary 81

2334 SIDK

Emetullah Kadn, stanbul kds Kmetzde Mehmed Efendinin

kzdr, vefat h 1115 m 1703, Edirnekaps haricinde Emir Buhrde pederinin kabri
yannda medfundur, d fl cmlesi vefatna trhdir, Slimin vefat trhini 1105
gstermesi yanltr

Hafta gemez kyna mihmn iden sensi beni


Belki her eb uba dek nln iden sensi beni

Dest-i tedbr ile k olsun m dmn- fir


fitb- snie ayrn iden sensi beni

Olaldan zlf-i prni esri


Beni mlk-i ama h itdi sevd

Didim derdime and-i lali emsem

259

Didi cndan geersi d amm

akyk- eyh c 2 s 552, Sicill-i Osmn c 3 s 225, Osmanl Mellifleri c 2 s 285,


Kmsul- Alm c 4 s 2945, Slim 426, Safy 292, Mecma- ur 40, Kefz- Znn
513

2335

SIDK

Sleyman Sdk Efendi, vefat h 1151

m 1738, ald yemm-i

ramete dk Sleymn msra bir fazla ile veftna trhtir

Ramiz 173, Vefeyt- Eyvansary 171

2336 SIDK Abdullah Sdk Efendi, Nahf Sdksi denmekle mehur idi, stanbullu,
Tikve Kds, vefat h 1160 m 1747, vefat trhini Sicilin 1162 gstermesi yanltr

Dmen-i nal-i gle dest irmez ise rdan


By- afvet-ba ldir hele yrdan

Ramiz 174, Slim 425, Sicill-i Osmn c 3 s 225

2337

SIDK

Mustafa Sdk Efendi, Salih Efendinin oludur, stanbullu, Sipah

katibi, tersane ve darphne nzr, vefat h 1183 m 1769, Hseyin Ramiz Efendinin Didi
htif Rmiz trini, Gitdi d bezm-i vl-y cennete beyti vefatna trhdir

Osmanl Mellifleri c 2 s 285, Sicill-i Osmn c 3 s 225, Ramiz 174, Mecelle 292

2338 SIDK Osman Sdk Efendi, Erzurumlu, vefat h 1238 m 1822, Erzurumda
medfundur
260

Esad 48

2339

SIDK

Hasrzde eyh Sleyman Sdk Efendi, Hasrzde eyh Hac

Mustafa Izz Efendinin oludur, stanbullu, Hasrzde Tekyesi eyhi, h 1211 m 1796
trhinde stanbulda dodu, vefat h 1253

m 1837, Stlicede Hasrzde Tekyesi

itiislinde bulunan pederinin trbesine defn edildi, ey Sleymn mam eyleye


Mevl cinn msra- mengtu vefatna trhdir

h derd-i elem-i ar-i sitemkrdan h


h bat- siyeh li-i mekkrdan h

erer-i te-i h ile yanard eflk


Eylesem derd-i cier-sz- dil-i zrdan h

Mcer-y dili tarre ne cet d


Bilinr l-i dili dde-i nbrdan h

Gl envr- urd-i atden mnevverdir


Ann srr- remz-i allemel- esmya mahardr

Son Asr Trk irleri 1705, Kmsul- Alm c 4 s 2945, Osmanl Mellifleri c 2 s
290, Sicill-i Osmn c 3 s 97 ve c 4 s 467, Fatin 238

2340 SIDK Mehmed Sdk Efendi, Antalya Mfts Ahmed Efendinin oludur,
Antalyal, Antalya Mfts, h 1203 m 1788 trhinde Antalyada dodu, vefat aban
1276 1859, Antalyada medfundur
261

Resm-i nvn mektb-i cedde tarr


Ar- rtbeye nisbetle olunmu tavr

Yine aysiyyet-i tiyye olunmaz tenkr


a- aysiyyetimizden eer oldusa abr

Mekremetl yazlr m bize ey kilk-i debr

Son Asr Trk irleri 1707, Osmanl Mellifleri c 2 s 288

2341 SIDK Sdk Bey, brahim Hilmi Beyin oludur, skeeli, muallim, h 1300 m
1882 trhinde skeede dodu, vefat 14 Muharrem 1351
Karacaahmette medfundur

Altn ile bezenmi gibisi tb- amerden


Gel syle gzel unca mrur nerelerden

Nru ayor nice gne doduu yerden


Aksi duyulur mecerelerden derelerden

Sen millet-i mame iin r- revns

Son Asr Trk irleri 1713

262

m 1932, skdarda

2342 SIDK VEYA MD Ahmed md Efendi, stanbullu, md maddesine bak,


numara 220

2343

SIDK

VEYA ESF

eyh Mevlev Mehmed Esf Sdk Dede, Esf

maddesine bak, numara 149

2344 SIDK Sdk elebi, Siph

Dilberi glne hm itmedi al eer


Geri dirler h- seng-i rden geer

Seh 102

2345 SIDK Sdk Efendi, am Kds Knalzde Ali elebinin oludur

Ayrub ben - dil-asteden cnnm


Ey felek ayf eyleyb ald bedenden cnm

Ahd 212

2346 SIDK Sdk elebi, stanbullu, yenieri avularndan, Sultn Mahmd-


Slis devri irlerinden

Bir meramet umard gl a- yrdan


By- vef belrmedi ol glirdan

263

Zlf-i nigr bd- ab trumr ider


Nice ikyet itmeyeyin rzigrdan

Hasan elebi 188, Ahd 212, Sicill-i Osmn c 3 s 225

2347 SIDK Sdk Efendi, Vardaryeniceli, kd

Ba line ol li kim ol rusre yadanm


Aceb cd deil mi b iinde nra yadanm

Nedir t- sipihri kim kemendi era atmdr


ular kim yr eiin diy bir pre yadanm

k elebi 301

2348 SIDK Hac Ganzde Hseyin Sdk Efendi, Diyarbekirli

Tezkire-i med 60

2349 SIDK Sdk Efendi, Diyarbekirli, mekteb muallimi

Dem-a-dem kemekedir yr u ayr ile avlim


opard bama lim yaman avay- istin

264

ekildi inzivya diy uzlet-nin oldu


Yine gmgerde old fzde An-y istin

Tezkire-i med 60

2350 SIDK Abdullah Sdk Efendi, Sultn Byezd-i Cedd Cmii mam, Halvet
eyhlerinden

rif Hikmet 41

2351 SIDK Yusuf Sdk Mardin, Profesr Eb shak Mardinin oludur, 16 Mart
1916 trhinde stanbulda dodu

Dny ki o yorun oca tarla


stnde vcd anki apandr

Ru seni bir ye yapandr


Etrafn gr kendini ala

Bir ferde deil hrete ala


nsn dedii aa tapandr

Son Asr trk irleri 1719

265

2352 SIDK Mehmed Sdk Efendi, Karahisar- arkiyyede ubukuoullarndan


Kesriye Mfts Hce Ahmed Hamdi Efendinin oludur, Kesriyeli, Drl-fnn Edebiyat
Fakltesi bakatibi, m 1890 trhinde Kesriyede dodu

Dmedim krpe edibler gibi hret peine


Kimseden istemedim artma parla nvn

Yine meltemlere asretle uca ad deiz


Yine lyl ular kdi bu saillere diz

Diledi Gksu civrnda gurbu sesini


Giceler syledi cnbleri efsnesini

Son Asr Trk irleri 1816

2353 SIDDK Yahya Sddk Efendi, resl- meyh ve Ayasofya eyhi Vaiz eyh
Sleyman Efendinin oludur, stanbullu, kd, mderris, Receb 1102 m 1690 trhinde
stanbulda dodu, vefat h 1165

m 1751, Mekkede medfundur, Hseyin Ramizin

Rmiz-i d du idb dedi trini, Glen-i cennet ddya lh ola c beyti vefatna
trhdir, Trk irleri muharriri eserinin 58inci sahifesinde mahlas olarak Sddk yazmsa
da doru deildir

Her ne dem blbl-i terennmle leb-i m aar


stima onca- kfteler hep g aar

Rdur tere mene yosa mirs- em


266

uleye a- pervne ile ren d-a-d aar

Olub zincr-i bend-i ibtil-y zlf-i perni


Grelden b-arr oldum am- gs-y mkni

Cismi ser-t-p maaldir pseye nereye


Perdege a- siyeh-fm olsa da mni deil

Divan, Esad Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde, numara 2651

Kefz- Znn Zeyli 513

2354 SIDDK Kazasker Mehmed Sddk Bey b. Merebzde Hafd eyhlislam


Mehmed rif Efendi b. trzde Emin Efendi, h 1246 m 1830 trhinde stanbulda
dodu, vefat 27 Receb 1295 m 1878, skdarda Miskinler civarnda ceddi yanna defin
eyledi

af-y a kim alar kimile syleelim


Cef-y a kim alar kimile syleelim

Bu rzigrda yodur bize ens ucels


Hev-y a kim alar kimile syleelim

Divan, niversite Ktphanesinde, numara 2863

267

Son Asr Trk irleri 1701, Sicill-i Osmn c 3 s 227, Fatin 238

2355 SIDDK Sddk elebi

oca dsn kimi deyu mil-i ay


hen endze elinde beden ler imr

Zr- bzs ile eyledi tesir-i bild


Keme kedi ariyi ser-a-ser imr

Bel 47

2356 SIDDK VEYA ERF Sddk Yahya Efendi, Hsrev Paa Cmii mam, erf
maddesine bak, numara 2040

2357 SARF Sarf elebi, Acem Sarf

o n ki cy der dil-i virn- m on


Mnend-i genc der dil-i virne c on

Iyd od pr-i mun ez reh-i il u af


Der-i meyne-i od ber ru- rindn be-gu

Ahd 215
268

2358 SAF smail Saf Bey, Hicaz mektupusu Behcet Efendinin oludur, 14
Zilkade 1283 m 1867 trhinde Mekkede dodu, vefat Zil-hicce 1318 m 1900, Sivasta
medfundur

Ulul-elbba aru niye mirt- albidir


Dellet eylemez cal beet afvet-ble

erfetle alet fal- tyeden ibretdir


Faletdir eref-baa olan ecdd u ensle

Cihnda e byk bir le varsa dor olmadr


Birder aldanrsa kimseyi alma ifle

Son Asr Trk irleri 1577, Osmanl Mellifleri c 2 s 291

2359 SAFY eyh Safy Efendi, Sinoplu, Galata Mevlevhnesi eyhi, Galata
Mevlevhnesinde medfundur, vefat trhini Esrar Dede h 940 gstermekte ise de dier
mehazlar Sultn Selm-i Evvel devri evvelinde vefat ettiini yazyorlar

Sen ha esr eyledi n kim beni Allah


Servi gibi zdeyim el-minnet lillah

Nin gider gzmden add-i ayli an


Yerinde u m d ol serv-i dilistn
269

Lal-i meygnuna meyl itdi deyu cnneni


u yerine ann isem gerek peymnenin

Glmi buldum an zlfe olam imi


Gz arardub uru sevdlara ulam imi

Kefz- Znn Eski Tab c 1 s 514 ve Yeni Tab c 1 s 797, Kmsul- Alm c 4 s
2956, Osmanl Mellifleri c 3 s 80, Sicill-i Osmn c 3 s 228, Seh 72, Hasan elebi 189,
Kfzde 70, Riyz 84, Esrar Dede 172, Semahne-i Edeb 126, Latf 226, k elebi
302

2360

SAFY

Mustafa Safy Dede, Kasmpaal, vefat h 1100

Kasmpaa Mevlevhnesinde medfundur

Nolur dilber baa itse cefy


Budur db- arz- iny

O da bir iltift- manevdir


Ne bilsn ehl-i ret bu edy

Esrar Dede 186, Semahne-i Edeb 138

2361 SAFY Halil Safy Efendi, hakkk, vefat h 1150 m 1737


270

m 1688,

Ramiz 179, Sicill-i Osmn c 3 s 228

2362 SAFY

Mustafa Safy Efendi, stanbullu, kk- Sn defterdr, vefat

Cemziyel-hir 1138

m 1725, Fatin tezkiresiyle Kms ve Esm vefatn 1196

gsteriyorlarsa da yanltr

Devr ider ol serv-met glirm Mevlev


Neyve efzn eyledi feryd zrm Mevlev

Gitmek ile hep rikb- esb-i nzda seni


Far ider erbb- dil yek-t-svrm Mevlev

Kmsul- Alm c 4 s 2956, Sicill-i Osmn c 3 s 228, Slim 429, Ramiz 177, Fatin
239, Mecelle 293, Esm 192

2363 SAFY Safy Efendi, Edirneli, Cerrah Safy denmekle mehurdur, Knn
devri irlerinden

My- brke zl dir bir miyn var seni


onca- nev-ze al dir dehn var seni

Olmasayd lal-i dilber gibi seker-br ir


Olmaz idi lem ire byle ymetdr ir

Seh 121, Latf 227, Ensl- Msamirn 78


271

2364 SAFAY Safy elebi, Bursal

Bar olsa alsa gl emenler mur- zr olsa


Mey ib ar- l itsem ben olsam ol nigr olsa

Teraum eylemez ol onca l-i zrma hergz


Ser-i kyda blbl gibi efnm hezr olsa

Ahd 216

2365 SAFY Ahmed Safy Efendi, Sadrazam Rstem Paa kethds Mustafa
elebinin olu olup Veliyyddnzde Ahmed Paa ahfadndandr, Konyal, ashb-
zemettendir

n ged-y ky- yrz izz ch neyleriz


Dd- hmz yeter ayd- klh neyleriz

Dil eb-i valda nidir cemli emine


Tb- rusr yeter mihr ile mh neyleriz

Ahd 210

2366

SAFY

Ebun-Nr Mustafa Safy Efendi, Mltek rihi Sivs smail

Efendinin olu ve eyh Abdl-Ehad Nr Efendinin pederidir

272

Mecelle 293

2367 SAFH Tavlabazde Mustafa Efendi, Edirneli, Haremeyn Muhasebecisi,


eyhl-Haram, vefat h 1136 m 1723

oyd am leker-i yz glme hmn hmn


ara bayralu alemler uc gl-gn gl-gn

Slim 427, Mecelle 294 ve 304

2368 SAFH eyh Mehmed Efendi, Bursal, sahf, vefat Cemziyel-hir 1146 m
1733, Bursada Msr-i Niyz Tekyesinde medfundur lh cilvegh- ey afyi cinn
eyle mcevher msra trhi vefat trhini gsterir

Dil sen manku-ayr zi insn olandan or


Dilerse knt kenzen remzini var kn olandan or

Osmanl Mellifleri c 1 s 103, Glzr- rfn 120

2369

SAFH

Mehmed Said el-Hseyni Efendi, Sarhanda EmreSultn Kyl,

kd, Nakbl-erf, vefat h 1166 m 1752

Cel adr kede ebruvn sn kitbndan


Muamm-y tefldr mje err bbndan

273

Olursa eme-i urd-i lem-tbdan meml


md-i fey-i f itme af am arbndan

Nigh a tr-i aa deil de nedir


Balsa amzeye m- d deil de nedir

Osmanl Mellifleri c 2 s 284, Slim 428, Mecelle 294, Ramiz 175, Bel 47

2370 SAFDER VEYA KN Safder Kn Efendi, Enderunlu, hdme-i hssadan,


Sultn Selm-i Slis devri irlerinden

Ua virme vad-i vili ile kesel


o-l-i rz- asretiz ey - m-ael

Luf it ounma zlfine ol yri ey ab


Tel rma virme al- pernma alel

Silahdrzde 46, Sicill-i Osmn c 3 s 228, Sefkt 92, Ramiz 175

2371 SAFVET Safvet Efendi, Filibeli, avuba Ksedr, vefat h 1235 m 1819

Yri ordum nerededir ol didiler stndedir


Eylemi tamil-i a ayli br stndedir

274

Gh file gh esbe ey piyde rkib ol


Askeriyle h gr kim tr-u-mr stndedir

Sicil-i Osmn c 3 s 229, Kmsul- Alm c 4 s 2958, Fatin 240

2372

SAFVET Nesbe Safvet Hanm, Beylikci-i Divan- hmyn muhibbi

Abdurrahim Efendinin kzdr, vefat h 1253 m 1837, Eyb civrnda Bahriyede pederi
kabri yannda medfundur

Dme dirdim da bir derde gl h saa


Yine ddi yei bir aa kim eyvh saa

Balayub zlf ile bu gice mukem duydum


Eski divne didi ey gl ol mh saa

afvet rz- dilin kimseye ihr itme


Gn olur yardm ider dil-i gh saa

Kmsul- Alm c 4 s 2959, Sicill-i Osmn c 3 s 229 ve c 4 s 98, Fatin 240,


Osmanl Mellifleri c 2 s 287

2373 SAFVET Mustafa Safvet Efendi, Diyarbekirli, Ebniye-i hssa mdr muvini,
vefat 1263 m 1846, Tezkire-i med isminin Mustafa Safvet olduunu yazyor

Yazanlar vaf- lim ser-te-ser efsne yazmlar


Rab-i vala marem - b-gne yazmlar
275

Seni ey serv-i nzm met-i dil-ke-i rmla


Melet gleninde mili yo bir dne yazmlar

Kmsul- Alm c 4 s 2958, Sicill-i Osmn c 3 s 229, Tezkire-i med 61, Fatin 241

2374 SAFVET

Mustafa Safvet Efendi, Arab Cmii mam Mehmed Efendinin

oludur, Galatal, karantina bakatibi, 5 Receb 1209 trhinde stanbulda dodu, vefat h
1274 m 1867, Yenikap Mevlevhnesi kabristannda medfundur Trnakczde Zver
Bey in afvet ola ubda arn asna msra vefatna trhtir, Kefz- Znn
Zeylinde babasnn ismi Mustafa ve vefat 1286 gsterilmise de yanltr

Her zaman bir Vm u Azra olur lem bu ya


Nev-be-nev efsneler peyd olur lem bu ya

k-i Mevlnay afvet srme-i em eyleyen


On sekiz bi lemi bn olur lem bu ya

Yodur vefs merameti enleri


Mevlm yveri ola aa denleri

Son Asr Trk irleri 1592, Kmsul- Alm c 4 s 2958, Fatin 242, Osmanl
Mellifleri c 2 s 289, Sicill-i Osmn c 3 s 229, Kefz- Znn Zeyli 513

276

2375 SAFVET Mehmed Esad Safvet Paa, Voyvoda Mehmed Huls Aann
oludur, stanbullu, Sadrazam, h 1231

m 1815 trhinde stanbulda dodu, vefat 6

Muharrem 1301 m 1883, Sultn Mahmud trbesinde medfundur

Fatin 242, Kmsul- Alm c 4 s 2958, Sicill-i Osmn c 3 s 230

2376 SAFVET eyh Seyyid Ali Safvet Efendi b. Seyyid Ahmed Hayl Efendi b.
brahim Glen, Diyarbekirli, vefat h 1005 m 1596

adem-i rencde ld ey sine mmtz o geldi


Bu k-i ntuvn eyledi izz o geldi

Hemn hicri amyd afvetni yr-i am-r


Keremler eyledi ey dilber-i mmtz ogeldi

akyk- Nevizde 465, Sicill-i Osmn c 3 s 228, Tezkire-i med 62, KefzZnn Zeyli 513

2377 SAFVET Esadzde Mehmed Safvet Efendi b. Esadzde rif Mehmed


Efendi b. eyhlislam Esad Mehmed Efendi b. eyhlislam Hce Sadeddin Efendi, kd,
vefat h 1075 m 1664, Eybde medfundur, Cezm Abdlkerim Efendinin afvet n
eyledi cm- ecel msra vefatna trhdir

Az am tenimde yareler ar- niyz eyler


Olaldan zam- dilde nevg-i peykn zebn-s

Ne odur ret-i bezm-i emen bu demde


277

Bedeste sar mdr bl- siv arb

akyk- eyh c 1 s 365, Sicill-i Osmn c 1 s 331 ve c 3 s 228, Bel 47, Mecelle
294

2378 SAFVET Safvet elebi

Bir baa nigehdir bilr erbb- muabbet


U grb nz ile ybne balar

Ey em gre luf- gli blble ymaz


Efss ki pervne-i szne yars

Gle eylerdi eer olsa fin blbl


Nle-i afvet - eydya gre

d bilr ki aatde abd-i muhliiim


Deildir ar- ubudiyyetim riy v mecz

sm 16, Gft 57

278

2379 SAFF Dervi Mirz Saff, ah smail Safevnin oludur, Mevlev, vefat h
939 m 1529

Devlet-i m b-niyz ez devletest


h-yi m b siph u mulketest

Esrar Dede 184, Semahne-i edeb 136, Sefne-i Mevlev

2380 SAFF eyh Musa Saff Dede, am Mevlevhnesi eyhi Celaleddin Ali
Dedenin oludur, h 1092 m 1681 trhinde amda dodu, vefat h 1157 m 1744,
Yenikap Mevlevhnesinde medfundur, Yenikap Mevlevhnesi eyhi idi, Osmanl
Melliflerinin Trablusda doduunu yazmas doru deildir

Sicil-i Osmn c 4 s 524, Osmanl Mellifleri c 1 s 103, Esrar Dede 183,


Semahne-i Edeb 128

2381 SAFF eyh Hac Mustafa Saff Efendi, Diyarbekir nibi Slih Efendinin
oludur, Diyarbekirli, Boluda Akta Halvet Tekyesi eyhi, vefat h 1263 m 1846, Boluda
Akta Halvet Derghnda medfundur

Ey lib-i irfn olan gel alvet derghna


Cyine-i ufrn olan gel alvet derghna

Bb- sary u vadeti fet itmek isterse eer


d u ul-i alble gel alvet derghna

279

Marem-i esrr- az zz u ch neyleriz


Mlik-i gencr- valz mlk-i h neyleriz

Biz be tatnda yar-i B ile hemdemiz


Bu fen bezminde fn tatgh neyleriz

Sicil-i Osmn c 3 s 232, Tezkire-i med 63, Fatin 243

2382 SAFF Saff elebi, Bursal, nakka, elebi Sultn Mahmud ve Murd- Sn
devri irlerinden Edirnede medfundur

Snblden her seer bde-i nin marladm


Bilirem ir bu sevdda cn marladm

Kr- batm kim perndr bu gn


Rametiden nola ger bulsa nim

Bkdi serv-i addimi belden bil


utd mh- devletim amdan umm

Her ne bed fil itdim ise ibet


Ald benden li-i bed intim

Sicil-i Osmn c 3 s 231, Seh 60, Latfi 227, Kefz- Znn Zeyli 514
280

2383 SAFYDDN Safiyyddin Mustafa Bey, Sadreddin em Efendinin oludur,


kd, vefat 17 Ramazan 1312 m 1894, skdarda Valide Cmiinde medfundur

Sicil-i Osmn c 3 s 232

2384 SALAHADDN Ali Salahaddin Yiitolu, Marif Nezreti tefti ve muayene


encmeni zsndan, Hseyin Hsn Beyin oludur, aban 1294 m 1877 trhinde
stanbulda dodu, vefat 19 Zilkade 1358

m 1939, Merkez Efendi Kabristannda

medfundur

Glde nefa- run mem almdr


O demleri ne ab ne m almdr

Giden gelenlere bamaz gelende her gidene


Muabbeti uru bir ekli nm almdr

Son Asr Trk irleri 1639

2385

SALAHADDN

Yazc Salahaddin Efendi, Mehmediyye nzm Yazclu

Mehmed Efendinin pederidir. Sultn Mehmed-i Sn devirleri urasndan

Ey dvend-i adm lem yezel


Evvel ir Bn u hir Selm

liul- ey ebedsin hem ezel

281

Mlikl- mlk Mheymin ntim

Osmanl Mellifleri c 3 s 307

2386 SALH eyh Abdullah Salh Efendinin oludur, Balkesirli, Fatihte Tahir
Aa Tekyesi eyhidir, h 1130 m 1717 trhinde Balkesirde dodu, vefat 29 Muharrem
1197 m 1782, mezkur tekyede medfundur, al sev-i envr- cemle oldu pervne
msra vefatna trhdir, vefat trhini Osmanl Melliflerinin 1196 ve Mecellenin 1097
gstermeleri doru deildir

Mkilin kimseye hirde al ormaz


ce-i bna ord oraca esrr

Ey a kemn tr-i mje cnma gedi


Peyknlarn her biri bir yanma geti

Bilmezlik ile zlfine arndl itdim


Zlf-i siyehi alas gerdnma gedi

Bezm-i lemde teksl ile bir kr olmaz


B- dilde bu revile gl-i glr olmaz

ab- afletde nefs-i den b-perv


282

Sis deil nefa- r olsa da b-dr olmaz

Divan, Esad Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesi, numara 2650/1

Kmsul- Alm c 4 s 2965, Sicill-i Osmn c 3 s 387, Fatin 244, Esad 49,
Osmanl Mellifleri c 1 s 104, efkat 92, Silahdarzde 45, Mecelle 295, Vefeyt-
Eyvansary 36, Kefz- Znn Zeyl 514

2387

SALH

Salahaddin Salh Efendi, mbeyn serkatibi, Sultn Mahmd-

Evvel devri irlerinden

Sulan Mamd- Evveli clsuna syledii tr

Didi gl-bng- en ile alh tr


evket-efrz cls eyledi Suln Mamd

Rmiz 179, Sicill-i Osmn c 3 s 233

2388 SALH Salh Efendi, Trhalal, kd

Duter-i rez aya meclisde nnlanmasun


ne-i dilde met- ayr yamalanmasun

Ry- cnn grelden gitdi gelmez al u dil


Kimseler yr bu cehl ile temlanmasun

283

le idb bamasun yra gzm grmez deyu


Gz gre hid bize igende imlanmasun

Ahd 217

2389 SALH Mustafa Salh, kaptan

Atlsun top u urunlar ekilsn tlar bir bir


Bezelsin lal-i renk olsun ad an ile dery

uralm ahraman-s aduvya aru m ile


Olub te-i fen alyonlarmz hem ejderh

Tamm altm sene bem-i veda oldu mde


Yine mdeyiz cenge Nermn ile b-perv

Eeri ret priz velkin bezm-i rezm ire


u cengi grmz kim grmemitir dde-i dery

amd eyleyelim aa ki erbb- azyz


Rezem-ver hengme-i bzr- hecyz

Slim 431

284

2390

SULH

Ksmzde Mehmed Salih Sulh Efendi, Krt Ksm Efendinin

oludur, mderris, vefat Safer 1070

m 1659, Sicilin vefat trhini 1071 gstermesi

doru deildir

Ey dil vcd virme o u sna


Bgne van eyler o hep mbtelsna

Bulur rat der-i meynede mestne ddkce


Ay h ile alar dil-i dvne ddkce

Ol srr- terra bende olur snesin gren


or nad-i cnn stne yinesin gren

Nefa- zlfin ab iletir mem dmene


Ehl-i dil ya nice itsn rzigra itimd

akyk- eyh c 1 s 325, Sicill-i Osmn c 2 s 202, Ymn 16, sm 16, Bel 48

2391

SAMT

Samt Dede, Konyal, Mevlev, vefat h 1040

Mevlevhnesinde medfundur

Ben bilmez idim gizli ayn hep sen imisi

285

m 1630, am

Tenlerde v cnlarda nihn hep sen imisi

Senden bu cihn ire nin isteridim ben


ir bun bildim ki cihn hep sen imisi

amdulillah bize gsterdi dy primiz


Ol sebepden reh-nm-y lemiz her birimiz

Oudu esmy kendi vechimizden bit-tamm


dem oldu a fehm itdik budur tevrimiz

Osmanl Mellifleri c 2 s 280, Sicill-i Osmn c 3 s 233, Esrar Dede 180,


Semahne-i Edeb 133

2392

SAMT

Mehmed Samt Efendi, Hac Yusuf Efendinin oludur, Bursal,

mderris, vefat Cemziyel-evvel 1080 m 1669

Sicil-i Osmn c 4 s 178

2393 SUN

Sun elebi, Kastamonulu, Nect Sunsi, ehzde Mahmud b.

Bayezd-i Snnin divan katibi, vefat h 915 m 1509

Dil-i am- hicr-i yrla geinr


Mual inkisrla geinr

286

Geinr erliiyle lemde


Kim ki a- nigrla geinr

Gz merdmine zlf-i siyehkra grndi


Ey merdm-i ket oyunu ara grndi

Kmsul- Alm c 4 s 2968, Sicill-i Osmn c 3 s 235, Latf 222, k elebi 302,
Kfzde 70, Riyz 85, Hasan elebi 189, Beyn 49, Seh 111

2394 SUN Katib Mehmed elebi, Gelibolulu, Epsember lakabyla mehurdur,


vefat h 941 m 1534, unye ramet ide ayy u Vedd msra vefatna trhdir

Dilinmi yrei nyi beyet yufadr bar


Kim eri basa derd ile ider feryd efn

Kya vardca dil fte v eyd olur


Varduunca bu gl lemlere rsv olur

an ki ubr- reh-i cnn olmu


Tatn yel gtrr kendi Sleymn olmu

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde,


287

numara

252

, niversite Ktphanesinde

457

668

Kefz- Znn Eski Tab c 1 s 515 ve Yeni Tab c 1 s 797, Latf 224, KmsulAlm c 4 s 2968, Sicill-i Osmn c 3 s 235, Kfzde 70, k elebi 302, Beyn 49,
Riyz 84, l Trhi 198, Hasan elebi 190, Seh 138

2395 SUN Sunullah Dede, Sun Lenk, Erelili, Mevlev, vefat h 1000 m 1688,
Galata Mevlevhnesinde medfundur, Ola cennet mam mermu msra vefatna
trhdir, Kfzde ile Sicilin vefatn 1005 gstermeleri yanltr

Sz amada ey onca dehn gibi h yo


l yarmada diatde miyn gibi h yo

Db snem nola h eylesem cnnn ardnca


Gider abl-u alem detdrr uln ardnca

Yeter ger felek pold ise eyler gzer


Ol cefkr dil-i sengnine itmez eer

Kmsul- Alm c 4 s 2969, Sicill-i Osmn c 3 s 236, Esrar Dede 183, Kfzde
71, Riyz 85, Semahne-i Edeb 135, Hasan elebi 191

288

2396 SUN Sunullah Efendi, Yalval bir eyhin oludur, Kara Sun denmekle
mehurdur, kd, h 960 m 1542 trhinde Yalvada dodu, vefat h 1023 m 1614,
Keskn Dede Kabristannda medfundur

Siya as-i ruu evkiyle devr itmesn ade


Grelim yne-i devrn ne ret gsterr

akyk- Nevizde 571, Sicill-i Osmn c 3 s 234 ve 236, Katib elebi Fezlekesi c
1 s 367, Kmsul- Alm c 4 s 2969, Beyn 50

2397 SUN Sunullah Mehmed Efendi b. eyhzde Fetev emni Mehmed Efendi
b. eyh Sinan Efendi, mderris, vefat aban 1085 m 1674, Keskin Dede Kabristannda
medfundur

akyk- eyh c 1 s 475

2398 SUN Debbazde Sunullah Efendi, Debba eyh Mahmud Efendinin olu
ve eyhlislam Debbazde Mehmed Efendinin dedesidir, vefat Muharrem 1100 m
1688

zarsa tb- mlden uniy ry- arank


Virir glr- sne b u tb u ol onca- ran

akyk- eyh c 2 s 23, Slim 432

2399 SUN Sun elebi, Fatih Sultn Mehmed devrinde vefat etmitir

289

Sicil-i Osmn c 3 s 235

2400 SUN Sun elebi, znikli, Sultn Bayezd-i Sn devri ursndan

addine gre serv-i yazms


Elleri anda alsn ey na

Kmsul- Alm c 4 s 2968, Sicill-i Osmn c 3 s 235, Kfzde 70, Latf 224,
Hasan elebi 189, Riyz 85

2401 SUN Mevlidci Hsamzde Sunullah Sun Efendi, Bursal, Sultn Selm-i
Evvel devri irlerinden

Bursa dilberler in
Eylemi yine bir kitb- acb

yle mamrdur o ehr-engiz


Der divr cmle pr tehb

Oudun o kitb cmle tamam


Leyse nosnuhu seviyyett-tertb

Kmsul- Alm c 4 s 2268, Sicill-i Osmn c 3 s 233, Glzr- rfn 366, k


elebi 303, Hasan elebi 191, Gldeste 481

290

2402 SUN Sun elebi, erbb- tmardan, Sultn Selm-i Sn devrinde vefat etti

Sicil-i Osmn c 2 s 236

2403 SUN Mustafa Bey, Dukaginzde skender Paann oludur, sancak beyi,
Sultn Murd- Slis devri irlerinden

Gl rulara lle eer olmasa asret


Barnda an neyler idi d- muabbet

Baa rabet saa nefret virmi ey zb ceml


sn sende mnteh v a bende ber-keml

Kmsul- Alm c 4 s 2968, Sicill-i Osmn c 1 s 347, Latf 224, Hasan elebi 189

2404 SUN Sun elebi, Bursal, nakka, Fatih Sultn Mehmed devri irlerinden

Snblden her seer bde nin marladm


Bilrm ir bu dlerde cn marladm

Hasan elebi 191

2405 SUN Sun elebi, Selanikli, erbb- timardan

291

apua ala- zer olmaa ey mh-lik


Meh-i nev eyledi zlf gibi addini dta

Kmsul- Alm c 4 s 2969, Latf 225, Hasan elebi 191

2406 SUN brahim Sun Efendi, stanbullu, maliye harift muhasebesinde katib,
h 1238 m 1822 trhinde stanbulda dodu

Deriden ser cd lmam ader bir yana almazsa


Ten cnm dir itmem ecel destimden almazsa

ebim hem-adr rzum rik-i d olmaz m sulnm


Seni ol atl vad-i vulat ferdya almazsa

Fatin 245

2407

SANAVBER VEYA HLET

Sanavberzde Abdullah Hlet Efendi,

Kstendilli, kd, vefat h 974 m 1566, Edallahu irehu terkibi vefat trhidir

Hlet maddesine bak, numara 728

2408

SAVN

Ali Savn Efendi, stanbullu, kd, vefat h 1152

m 1739,

Edirnekaps haricinde medfundur, damad Nzm Efendinin de a cennt-i adni


mesken avn Al msra vefatna trhdir

Yo dilde liyt ki ide nam u aid


292

un der-i iclle heman taze azel vir

Sicil-i Osmn c 3 s 236, Ramiz 179, Mecelle 297

2409 SIYM Sym Efendi, Galatal

Gr ehr-i felekde vard bedred-dn sute old


ebistn- ayl retdi old ehl-i hner-kevkeb

Ahd 218

2410 ZY Zyi elebi, Badadl

Her ay banda anam ki bir pre-Zl-i er


Mh- nev ile znet idbdr felek yzin

Bir fitb- zhre cebn in alayub


oniyle r lubdur yzin

itdim get ider ol fet-i cn di-lrblarla


Bu gn bir laa grdm ol da yz bi bellarla

Ahd 219

293

2411 ZAF

Mehmed Efendi b. brahim Glen b. Mehmed b. Hac brahim,

Diyarbekirli, vefat h 950 m 1543

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara 254

Tezkire-i med 63, Mecelle 298

2412 ZAF Zaf elebi

Oudum mml- kitb aladm esrrn


Bilmiem sebul-mesn dil-beri ddrn

Ar mlkmdr benim a ile h- lemim


Genc buldum istemem dehri zer ddrn

Fal- adan afy buldu ayt- cvidn


Aynie alma an sen mnkiri inkrn

Ahd 220

2413 ZAF Zaf Dede, Mevlev

Esrar Dede 188

294

2414 ZAF Zaf Efendi, Antepli

rif Hikmet 42

2415 ZAF VEYA CHANGR VEYA EMS eyhzde Cihangir, Knn Sultn
Sleymann oludur, Cihangir maddesine bak, numara 682

2416

ZAF

Pr Mehmed Zaf Efendi b. Evrenos Hce b. Nureddin Efendi,

Karatoval, mderris, vefat h 960 m 1552, znikde medfundur

Glmn ins dilbercik


Gzeller rens dilbercik

Bir iki olur cef nice bir


yesi drt olsa dilbercik

Ah birgn af cresine
Gelb aylar alas dilbercik

akyk- Nevizde 568, Kmsul- Alm c 4 s 2979, l Trhi 199, k elebi


384, Hasan elebi 192

2417 ZAF Mehmed Zaf Efendi, mderris, vefat h 1023 m 1614, Sicil vefat
trhini 1024 olarak kaydetmitir

Sicill-i Osmn c 4 s 145, Mecelle 298


295

2418

ZAF

Mehmed Zaf Efendi, Gelibolulu, Sultn Murd- Sn devri

irlerinden

Ey bd- ab luf idb ol cne aber vir


Ben bu lunu lini ulne aber vir

Hem mrcuun ldni ke berber


Ol tat yce bat Sleymne aber vir

Osmanl Mellifleri c 2 s 292, Seh 61

2419 ZAF Zaf elebi, Fatih Sultn Mehmed devrinde vefat etti

Sicill-i Osmn c 3 s 237

2420 ZAF Zaf elebi, Knn Sultn Sleyman devri irlerinden

imd addi mili bir bostnda bitmez


Zr nihl-i tb b- cinnde bitmez

Didim nin tehsi br- vefdan ey serv


Gldi didi ki meyve serv-i revnda bitmez

Kmsul- Alm c 4 s 2979, Latf 228, Hasan elebi 192, Mecelle 298, Beyn 50
296

2421 ZAF eyh Mehmed Zaf Efendi, Mustafa Efendi namnda birinin oludur,
Akbaba mam, hafz ve hattat, eyh Hce Seyyid bid elebi Mescidi Mahallesinde
mahalle imam ve civarndaki mektebde muallim, vefat h 1115
medfundur

Diler ise a szi dile ve ala l amel


Ala ayn-i at kef ola envr- t

Tuhfe-i Hatttn 454, Mecelle 298, Atrbul-sr 79

2422 ZAF Haczde Mehmed Zaf elebi, Kastamonulu

Sadet ulna adan adr


Aa zr ile say itmek adr

Ne say ile olur izz sadet


Ne od tar ile far u felket

Kii say ile ger devlet bulayd


Gedlar almaya suln olayd

Muarrerdir bu ki virmek adr


A dim cevd- muladr

297

m 1703, Akbabada

Cnda dil valdan zge bir temenn bulmad


Dide ddrdan zge bir tem bulmad

Dileri vafnda alm dald bar-i ayrete


ol gherler buld kim avv- dery bulmad

Kmsul- Alm c 4 s 2979, l Trhi 199, Latf 228, Hasan elebi 192, Beyn
50, Mecelle 298

2423 ZAMR Hac Yusuf Aazde Ahmed elebi, Hac Yusuf Aann oludur,
stanbullu, mderris, vefat Zil-hicce 1057 m 1647, Osmanl Mellifleri ile Safy vefat
trhini 1058 olarak kaydetmitir

Gl zlf-i dil-vziden zge bir vaan bilmez


O mur- rite-ber-p-zde gl-get-i emen bilmez

Dili szn iden yd- ruudur m- firatde


O bir pervnedir zr- em-i encmen bilmez

Bu nev-behrda anca ald lle-i d


Kd- onca- dil ald bir nev-behre da

akyk- eyh c 1 s 164, Osmanl Mellifleri c 2 s 294, Seyyid Rza 63, Bel 48,
Safy 300, Mucb 23, sm 17, Mecelle 298, Kefz- Znn 514
298

2424 ZAMR Mustafa Zamr Efendi, skdarl, Divan- hmayn katiblerinden


olup baz vzeraya tezkireci de olmutur, vefat evval 1105 m 1693, skdarda
medfundur

Mihr-i rameti vcdula cihn pr nrdur


Eref-i al itdi a urn ile mesrdur

Myedir erbb- crme bir nigh- efati


a lillah sil-i lufu apudan dr olur

akyk- eyh c 2 s 190, Sicill-i Osmn c 3 s 237, Slim 433, Bel 48, Safy
301, Mecelle 298, Vefeyt- Eyvansary 129

2425 ZAMR

Remmal Zamr elebi, ankrl, Mevlev, Sultn Selm-i Evvel

devrinde vefat etti, Riyz Ankaral olduunu yazar

orutma rt ile yolu seeriz vi


l gedii kprden biz de geeriz vi

Dzda riy ehl-i ekl eyler iken zam


Biz rind ile cennetde kever ieriz vi

Kmsul- Alm c 4 s 2980, Sicill-i Osmn c 3 s 237, Semahne-i Edeb 140,


Esrar Dede 187, Riyz 85, Beyn 50, Latf 229, Hasan elebi 192, Kfzde 71

299

2426 ZAMR smail Efendi, Nideli, Sultn Mustafa- Slis devrinde vefat etti

Ramiz 180, Sicill-i Osmn c 3 s 237

2427 ZY Ziyaeddin Mehmed Efendi, kd, vefat h 1149 m 1736

Sicill-i Osmn c 3 s 237, Slim 434

2428 ZY VEYA YUSUF Yusuf Ziy Efendi, Diyarbekirli, vefat h 1230 m 1814

Ceb ider rsr- verdi reng-i glden rengini


Artrr dil-i blbli her dem baa ahengini

h u zr ile iy marf olan rsv-y a


Gna almaz zhre alarsa engini

amze-i n-rzini mecr olmudur gl


Yosa bc anma bekler mecls-i cnneyi

a gelmekle o u afa- rusrna


hbz- sni h terk eylesin mi lneyi

Tezkire-i med 64 ve 118

300

2429

ZY

Grc Yusuf Ziyaeddin Paa, Mirahor Mustafa Paann klesi,

sadrazam, vefat h 1234 m 1818, Sakzda eyh lyas trbesinde medfundur

Cm- endh- felekden imdi mamrlardanz


Yan bem-i dil-rubdan dr u mehcrlardanz

Birbirin tb idb gelmekdedir seng-i a


Her arafdan r n-d u mekrlardanz

Cevr-i n-sz- felekden ekdiim Mevl bilir


Geri biz iblile lemde mehrlardnz

Ser-fr itmez iken dny in allara


imdi ednya mmt ile mecbrlardnz

Kim bah bulsa nola kl-y iri ey iy


adr-i er ile biz mar u madrlardnz

Fatin 245, Sicill-i Osmn c 4 s 670

2430 ZY

Mehmed Ziyaeddin Bey, yn azsndan Keml Ahmed Paann

oludur, stanbullu, Muharrem 1256 m 1840 trhinde stanbulda dodu, vefat 9 aban
1270 m 1853

301

Tr

aret-i Vid Efendini olub bir duteri


Ddi yrn- af tri in lyya hep

me-i cevherler yazdm ben de trin iy


Geldi znet Neyyire nm ile dnyya hep

Fatin 246, Sicill-i Osmn c 4 s 81

2431 ZY Ziyaeddin Abdulhamid Paa, Feridddin Efendinin oludur, stanbullu,


Adana Valisi, vefat h 1297 m 1879, Sicil vefatn 1296 ve Osmanl Mellifleri 1295
gstermektedirler

Mnend-i ecer-i nbit olur bit olanlar


Her hangi ii ehli ise anda ebt it

bit adem ol merkez-i memn rda


Vreste olub dire-i avf u recdan

Bed al necbet mi virir h niforma


Zer dz palan vursa eek yine eekdir

302

Nev-i insn aere dek tam iderler adna


Kim fed-y nefs iderse cinsini imddna

Osmanl Mellifleri c 2 s 293, Sicill-i Osmn c 3 s 238, Son Asr Trk irleri 2028,
Kmsul- Alm c 4 s 2981

2432 ZY Ziy Bey, Adanal, h 1276 m 1859 trhinde Adanada dodu, vefat h
1314 m 1894

Dde pr c- emel urn- elem


Old cemiyyet-i dil imdi pern- elem

Ne den oldum bilemem byle bil n- elem


Nice demdir ekerim yo yine pyn- elem

Bilmeyenler ayret-i efkr ser-i bestnemi


Dir banca lime l midir divnemi

Rind-i seyyrm arrm yo alender merebim


nmn- lde-yi hicrim ormasunlar nemi

Son Asr Trk irleri 2066

303

2433

ZY

Yusuf Ziynn, Yozgatl Hasan Hayri Paann oludur, Yozgatl,

Trablusgarb stinf mdde ummsi, h 1270 m 1853 trhinde Yozgatta dodu, vefat
Receb 1336 m 1917, Merkez Efendi Kabristannda medfundur

Sary- b-beda arf- ber knedir glm


mret abil olmaz rtbede vrnedir glm

Yanar nrna vz- ikyet maz azndan


O em-i kint-efrz in pervnedir glm

Son Asr Trk irleri 2085

2434 ZY Mehmed Ziy Gkalp, Diyarbekirli Mehmed Tevfk Efendinin oludur,


Diyarbekirli, h 1292 m 1875 trhinde Diyarbekirde dodu, vefat 26 Rebul-evvel 1343
m 1924, Sultn Mahmud trbesi haziresinde medfundur

Yce Tarm nin beni ili yaratt


Yd neden ayusuzlar iine atd

Derdim yo iken nin baa dermn aratd


Ben derdimi gsterdii dermnda buldm

Son Asr Trk irleri 2062

304

2435

ZY

Mehmed Ziy Bey, rusmt muhasebecisi Hfz Salih Efendinin

oludur, stanbullu, 20 Receb 1279, 1875 trhinde stanbulda dodu, vefat 26 Zil-hicce
1346 m 1927, Erenkyde Sahra-y Cedd Kabristannda medfundur

anmay rle-i ada nln gideriz


Kabe-i yre varr rh- beybn gideriz

ilat-i liyye-i ret-i ramn zre


Dehre insn getirildik yine insn gideriz

Son Asr trk irleri 2077

2436 ZY Abdulhamid Ziy Efendi, stanbullu, mecls-i tanzimt- tahrrt odas


katiblerinden, h 1245 m 1829 trhinde stanbulda dodu

Kmil oldur ki ola marem-i esrr- kelm


Gele irsl-i melikle aa her ilhm

Ekmel oldur ki aa dar gele khsr- keml


Edhem-i kilk-i dile hem ura medile lim

Fatin 248

2437 ZY Ziy Ahmed Kaya, Avukat Ahmed Efendinin oludur, Gmlgineli,


doktor, h 1309 m 1891 trhinde Gmlginede mer Bey Kynde dodu

305

Yine senden meded vef umdum


Kimsesiz b-nihye llerde

Ay- kndr, zehirli gllerde


Yaayan bir iek miyim oldum

Son Asr Trk irleri 2088

2438 ZY Yusuf Ziy Orta, Mhendis Sleyman Sami Beyin oludur, 23 Nisan
1311 m 1891 trhinde stanbulda dodu

G bir fecre arar admz bayralar


Yurdu opralara mlanm admlar alar

arpar ecddmz nab damarlarda bu gn


oar ada nal sesleri l Trk

Son Asr Trk irleri 2085

2439

ZY

Yusuf Ziyaeddin Efendi, Kbrsl Hce Mehmed Kmil Efendinin

oludur, h 1286 m 1869 trhinde zmirde dodu, muallim

Rst gyn eylemek teyf


vicc- ab ninesidir

306

ayra af- ura alma


cizi en byk bahnesidir

Son Asr Trk irleri 2080

2440 ZY Yusuf Ziyaeddin Efendi, Karahisarl Ali Efendinin oludur, Karahisarl,


marif-i adliye mektebi muallimi, Sultn Abdlmecid devrinde ve h 1266
trhinden sonra vefat etti

Nk u bedden her ne geldiyse dilimdendir baa


Gh dost kendi lisnm gh dmendir baa

Ol adar revna-fezdr kim sipihr-i liim


Her eb-i trk gy rz- rendir baa

Ay n u dehr in al v ednya iy
Hep tekp itdiren bu bir uru tendir baa

Fatin 249, Sicill-i Osmn c 3 s 238

2441 ZY Ziyaeddin Mehmed Efendi, kd

Nedm iken saa ey dil ayl cnn


Nedir bu nleleri ey iy bilr yo mu

307

m 1849

Ziy maddesine bak numara 2427

2442 ZY Yusuf Ziy elebi, Hamidli

n ire ala bir kr- mkl


Ki dvr ola andan kr- l

de alna bir al da yar


Kola sn aa ol kr- dvr

ren olmaya bir em ile ev


O yar bir emi da karta pertev

Latf 230, Osmanl Mellifleri c 2 s 293

2443 ZY Hasan Ziy Efendi, Mostarl, vefat h 992 m 1584, Kefz- Znnun
eski tabnda vefat trhinin 982 gsterilmesi yanltr

Dem-i irde anma menzilim zr-i turb itdim


Gnhm oluundan yerlere gedim icb itdim

Kefz- Znn Eski Tab c 1 s 515 Yeni Tab c 1 s 798, Sicill-i Osmn c 3 s 237,
Kfzde 71

308

2444 ZY smail Ziyaeddin Bey, Hekimolu Ali Paann oludur, vefat Safer
1189 m 1775, Ramizde vefat trhi 1178 gsterilmektedir

Gl o meclise bizde atlma m gerek


arb- lal-i lebie balma m gerek

iy arz- azelde selmi tenr it


Geru ehl-i hnerden aylma m gerek

Sicil-i Osmn c 1 s 367, Silahdarzde 46, efkat 93, Ramiz 180

2445

ZY

Ziy elebi, Badadl, Akkoyunlu ailesinden ise de Badadda

tavattun etmekle Badadllkla itihr etmitir

Yri i d sumna
aner bedeni boyand ana

Seyl itdi seb- t- an


o demi urd o ylan

an mevce gelb iridi dize


an imekle dil uzatd nze

Ahd 221

309

2446 TLB mer Tlib Efendi, kd, Rumeli kudtndan, vefat h 1075 m 1664

Mmkn olmaz val- dilber keret-i ayrdan


Gyiy bir oncadr el irmez aa rdan

Dem-i vil geer neve-i arb gibi


alur gzinde o demler ayl-i b gibi

akyk- eyh c 1 s 761, Sicill-i Osmn c 3 s 587, Bel 48, Gft 63

2447

TLB

Yusuf Tlib Efendi, eyh Muzaffer Efendinin oludur, kd,

Mstekimzde Sleyman Sadeddin Efendinin ceddidir, vefat h 1080 m 1669

Mecelle 299

2448 TLB Ahmed Tlib Efendi, Bosnal, Sleymaniyeli Tlib Efendi denmekle
mehurdur, hattat, resl- kttb vefat h 1080 m 1669, Bel ve Sicilde vefat trhini
1085 gsterilmitir

ab o zlf-i girih-gri p u tba drd


Ftde dilleri beyhde raba drd

Grince ryn rsvlu itd ekle h


Bizi o mhu nde aceb icba drd

310

Dvn, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara 206

akyk- eyh c 1 s 761, Sicill-i Osmn c 3 s 240, Safy 309, Bel 48

2449 TLB VEYA BVCD Divitizde eyh Mehmed Tlib Efendi, Diviti eyh
Mustafa Efendinin oludur, skdarl, Hdy Azz Mahmud Efendi Tekkesi eyhi,
evvelce Bvcd mahlasn kullanyormu, vefat Receb 1090 m 1679, skdarda eyh
Cmii hazresinde pederinin kabri yannda medfundur, Gitdi b osanda y h deyu
ubul-rifn msras vefatna trhdir, Osmanl Mellifinin vefat trhini 1097
gstermesi yanltr

Yandm kl oldum a meydnnda


oar gl oldum a meydnnda

lib ulu ayrn a ile szn


Olmdur ryn a meydnnda

akyk- eyh c 1 s 648, Osmanl Mellifleri c 1 s 46, Safy 310, Sicill-i Osmn
c 4 s 183, Mecelle 299, Vefeyt- Eyvansary 62

2450

TLB eyh Mehmed Tlib Dede Efendi, Tokatl, Tokat Mevlevhnesi

eyhi, vefat h 1100 m 1680, Semahnenin vefat trhini 1000 gstermesi yanltr
Gl mirt kim ad pre-i dest aylidir
Yine her presinden cilveger basam cemlidir
akyk- eyh c 2 s 93, Sicill-i Osmn c 3 s 241, Esrar Dede 193, Bel 48,
Semahne-i Edeb 144
311

2451 TLB VEYA ZM Krdzde Mehmed Tlib Efendi, mam- Krd Mustafa
Efendinin oludur, Bursal, Erzurum Kds, vefat Receb 1118 m 1806, Erzurumda
medfundur, Rasmin lib d ola ru Fti msras vefatna trhdir
tdi rz- dili if yine ek-i n
Her zamn byle virir renk o ammz baa
Himmet-i rif rm ile lib o mu
Rmda mertebe-i rf-i rz baa

em-i inf- ader kmile mzn olmaz


Kii nonn bilmek gibi irfn olmaz
Gldr d- dav-y ula hid-i dil
Miyn- rst guyn- muabbetde yemn olmaz

Y Rab beni mahar- isn eyle


Fet-i der-i mdimi sn eyle
ulmetgede-i yesle aldm meded it
em-i eb-i kmm frzn eyle

Kimi - aylindedir ol sm beden


Kim olur hle aceb ol meh-i tbne bu eb
Dvn

, Emirefendi ksmnda, Millet Ktphanesinde ,

numara 255

, tf Efendi Ktphanesinde

2056/2

, niversite Ktphanesinde

155

425

474

543

2867

3613

5562

312

Eslf c 1 s 130, Mecma- ur 89, Safy 311, Tezkire-i med 64, Slim 436,
Sicill-i Osmn c 3 s 241, akyk- eyh c 269, Osmanl Mellifleri c 2 s 297, Gldeste
482, Bel 48, Kefz- Znn Zeyli 1/ 514, Atrbul- sr 80
2452 TLB Topal Ali Efendizde Mehmed Tlib Efendi, Msr Kds Topal Ali
Efendinin oludur, vefat h 1173 m 1859
Ramiz 181, Sicill-i Osmn c 3 s 241
2453

TLB

Sleyman Tlib Efendi, nczde Trabzonlu Hseyin Aann

oludur, Trabzonlu, h 1229 m 1813 trhinde Trabzonda dodu, vefat h 1264 m 1847,
Son Asr Trk irleri veldeti trhini 1224 gstermektedir
A ey meh rehber-i rh- aatdir baa
Ke-i ebrlar mirb- atdir baa
Cyghm ger der-i devlet mab olmasa
Sernign peymneler tc- asvetdir baa
Nkte-i nbinn ne bilsn adr-i irin libi
Her szi bir gher bar-i beltdir baa

Mevlya ar hrehi kendine rh it


Gel uyma an nefsine eyne klh it

Dde-i mihr-i cihntba iderdi srme


Felei destine girseydi eer k-i rehi
Son Asr Trk irleri 1906, Sicill-i Osmn c 3 s 241, Fatin 251

2454

TLB

Seyyid Mustafa Tlib Efendi, stanbullu, hcegn- dvn-

hmyndan, h 1203 m 1788 trhinde stanbulda dodu, vefat evval 1270 m 1853

313

Naz itme o vekra ma


h itme bu dil-fikre ma
U btn ul itmek anca
Yrim gibi ehriyre ma
Kmsul- Alm c 4 s 2988, Sicill-i Osmn c 3 s 241, Fatin 250
2455

TLB

Kdzde Mustafa Tlib Efendi, Kd Mehmed erif Efendinin

oludur, Diyarbekirli, kaza kaymakamlarndan, h 1225 m 1810 trhinde Diyarbekirde


dodu, vefat h 1289 m 1872, Diyarbekirde medfundur, Son Asr Trk irleri vefat
trhini 1290 olarak kaydetmitir
Hemn tliimiz laa laa bma dner
Nesm-i glen-i iblimiz semma dner
Ol dil ki nerm ola bilmez sipri it aa
Bir iki gnde eer hen olsa muma dner

ald asi yine-i dehre cinn reti


Ddi mirt- zemne sumn reti
lem ol yine-i ibret-nmdr kin der
Gnde yz bi ekle bir vat zamn reti
Son Asr Trk irleri 1909, Osmanl Mellifleri c 2 s 299, Tezkire-i med 65
2456 TLB Tlib-i mm el-Halvet
Mecelle 299
2457 TLB Abdullah Tlib Efendi, Kd Ali Efendinin oludur, kd
Ne bir by- vef grdk bu dehri glistnndan
Ne berk-i sebzine yeste oldu bbnndan
Serm far olunmaz tr- gs-y dilr m
314

Balsa em-i diatle o fetn miynndan

Nikb-endz olunca hid onca irdan


Yanar pervne-ve blbl db em-i ir zre
Slim 438
2458 TLB Tlib Efendi, stanbullu, dvn- hmyn katiblerinden
rif Hikmet 42
2459 TLB Mustafa Tlib Efendi, Ali Efendi namnda birinin oludur, stanbullu,
Sultn Selim Cmii mam muvakkt, h 1100 m 1688 trhinde hayatta idi
rif Hikmet 43, Mecelle 299
2460

TLB

eyh Hasan Tlib Dede, tibli bir kdnn oludur, Serez

Mevlevhnesi eyhi, vefat h 1160 m 1717


Nr-i ddem em-i prnum ki cydr seni
Fer olunmu lalden sra sarydr seni
Ber anma ule-i h- dernumdur dil
Rad annetme ad-y hy u hyudur seni
Esrar Dede 192, Semahne-i Edeb 142
2461 TLB Tlib elebi, Kefeli, Sultn Selm-i Evvel devri irlerinden, Sicil ve
Kmsul- Almn mahlasn Tli diye yazmalar yanltr
Ba getirdi zlf-i pni adan ala bc
Balad mlk-i oten yollarn ala arc
Kmsul- Alm c 4 s 2989, Sicill-i Osmn c 3 s 241, rif Hikmet 42, Hasan elebi
193, Latf 232
2462 TLB Tlib elebi
315

h kim ol mehli ben mbtely gzlemez


Cevri det idinr mihr vefy gzlemez
utalm kim server uln- lemsi bu gn
Pdih- dehr olan nin gedy gzlemez
Seh 104
2463 TL shak Tli Efendi, stanbullu, kd, vefat h 1071 m 1660
Bde-i iret sirik-i lle-gnumdur benim
te-i asret dil-i aker-nmnumdur benim
Km-ba- lem-i mirfn ile amm beni
li- n-km iden bat- zebnumdur benim
akyk- eyh c 1 s 761, Sicill-i Osmn c 1 s 325, Safy 303, Gft 65
2464 TL Mehmed Tli elebi, Kastamonulu veya Manisal, eyzde Mehmud
b. Sultn Bayezd-i Snnin defterdr, Sultn Selm-i Evvel devrinde vefat etti,
stanbulda medfundur, Seh Tezkiresi ismini Mehmed olarak kaydetmitir
Greli alat-i arrsn ol sm-beri
eri yand gnei yldz ddi ameri

Keskn olduu bu yeierinin


Dim seyf-i t- biledr
Yadrr ama tr-i brn
arbeden ber-i lmii biledr
arardr geri nefi de odur
o mur var menfii biledr
Bat krdr bu gn bu ifenin
ande varrsa lii biledr
316

Ey dde cier ann urmaz ezersi


Bezer ki yine yra yei nme yazars
Kefz- Znn Eski Tab c 1 s 515 ve Yeni Tab c 1 s 797, Hasan elebi 192,
Seh 83, Latf 231, Kmsul- Alm c 4 s 2989, Sicill-i Osmn c 3 s 241, Riyz 85, k
elebi 131, Beyn 50, Kfzde 71
2465 THR Abdullah Thir elebi, Bursal, vefat h 1088 m 1677, Bursada
medfundur
Zam- snem aner-i zerkr bilmez kim bilr
Derdimi dermnn ol yr bilmez kim bilr
r elinden ekdii cevr cefy dim
Glen ire andelb-zr bilmez kim bilr

an meyl itme her sne aat umma her mehden


Ala gr destie dmnn bir pk-dmn

aer t- nighndan o u kim emn bilmez


Da bir nev-uhr ivedr ya yamn bilmez
akyk- eyh c 1 s 762, Osmanl Mellifleri c 2 s 296, Safy 308, Bel 51,
Sicill-i Osmn c 3 s 241, sm 17, Mecelle 299, Vefeyt- Eyvansary 164
2466 THR VEYA MEHMED Mekkzde Mehmed Thir Efendi b. Mehmed Emin
Efendi b. Mekkzde brahim Efendi, stanbullu, Kuds Kds, vefat 11 Zil-kade 1128
1715, Edirnekap haricinde Emir Buharide medfundur
Gzellikde narim yo deyu marr iken herbr
Grb aks-i run ynede bir da ldi yr
akyk- eyh c 2 s 475, Sicill-i Osmn c 3 s 242, rif Hikmet 43, Slim 435,
Osmanl Mellifleri c 2 s 297, Mecelle 299
317

2467 THR Halifezde Mehmed Thir Efendi, vefat h 1188 m 1774, Akifin
Olan cyende-i tr-i sl- fevt g itsn, didi htif alfezde hir gdi ubya beyti
vefatna trhdir
Ey dil sev ol pervei bu sn- nla
Bu idi dil-rubs disnler zamnla
Kfir bu eb ferime geldi uyutmad
hir arld uba dek o civnla

Dil cn rite-i zlfinde yri itmede bz


Diyen kimdir bir ipte oynamazm iki cnbz
Sicill-i Osmn c 3 s 242, efkat 93, Silahdarzde 47, Ramiz 182
2468

THR

Mahmud Efendizde Mehmed Thir Efendi, Mahmud Efendinin

oludur, Medine Kds, vefat h 1196 m 1781, amda medfundur


Ramiz 182, Sicill-i Osmn c 3 s 242
2469 THR Hanfzde Ahmed Thir Efendi, Hanf brahim Efendinin oludur,
stanbullu, vefat h 1217 m 1802, stanbulda medfundur
Osmanl Mellifleri c 2 s 298
2470 THR Menemenlizde Mehmed Thir Bey, sadret-i telgraf kalemi mdr
Haim Habib Efendinin oludur, Adanal, maarif nezareti mektbu ve mhim kalemleri
mdr, h 1279 m 1862 trhinde Adanada dodu, vefat 15 Zil-kade 1320 m 1902,
skdarda Karacaahmet Trbesi civarnda medfundur
Y Rab ne adar amsi sen
Y Rab ne adar kermsi sen
lem dolu ikmetile y Rab
t ile udretile y Rab

318

Her eyde grnmede vcdu


Mhiyyet vcibus- scdu

olub bahr- aytnda bir gl-ter iken


Zemne dmee mil-i eviz cier ayfz
Bu sende byle gzel iken deil midir erken
Ved- lem-i fn seyat-i ub
Son Asr Trk irleri 1800, Osmanl Mellifleri c 2 s 300
2471

THR

Mollazde Enderunlu Thir Efendi, Sultn Ahmed-i Slis devri

irlerinden
Bilindi pseye yo yari ini glmemeden
ara nedir a gzel a plmemeden
Bu hir aa giriftr iken ne baland
Tereddd eyleme ey dmesin zlmeden
Tayyarzde At Trhi c 4 s 209
2472

THR

Mehmed Thir Olgun, hdme-i hssa basn avularndan Hac

Mustafa Safvet Beyin oludur, Thirl- Mevlev denmekle mehurdur, 5 Ramazan 1294
m 1877 trhinde stanbulda dodu, ktphaneler tasnif komisyonu zsndan
ubbe-i eflke sz- sneden aker der
Fusat bd feda anki aterler der
Sis deildir ubdem f yekser aplayan
ekdiim h- seerden ara kister der

Seyrine daldn u coun dere


Gzmden alayan hicrn yadr
Diat it bad ezdiin yere
319

Yzmden ibret pnar badr


Dvn, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara
Son Asr Trk irleri 1857
2473 THR Hseyin Efendizde Mehmed Thir Efendi, meclis-i vl-y evrk
mdr Hseyin Efendinin oludur, h 1263 m 1846 trhinde hayatta idi
Kiver-i sne gelb ab- dehn eyledi a
Orada kendye tayn-i mekn eyledi a
Badezn grmyecek gn gzmz ey hir
Ebr-s ru- dildr nihn eyledi a
Fatin 251
2474 THR Mehmed Thir Nd, Mara Orman Mdr Durgurluolu Divrikli
Mehmed Halim Efendinin oludur, Divrikli, muallim, h 1293 m 1876 trhinde dodu
Zver-r-y vcd olmadan ol bu zemin
mtizc eylemeden b u hev ate n
Yod manme-i emsi arektndan eer
Efer-i nmtenhye varan km adar
Son Asr Trk irleri 1861
2475

THR

Thir Akn Karaouz, Sirc Mehmed Mehmed Hilmi Ustann

oludur, Safranbolulu, h 1316 m 1898 trhinde Safranboluda dodu


Murn- dil old mest m
odan beri nam n ferm
tdim ade-i ayl olub pr
Serpildi adefde mutefdr
rdna ben olunca lib
320

hir oluyord r- lib


ehblin anca fey-i std
Mirc- kemle itdi ed
Son Asr Trk irleri 2194
2476

THR

Thir Hsam elebi, Mevlev, Emir Vcid b. Sultn Veled

ahfadndan, Konyada Alddin Seluk Cmiinde krsi vaizi


M ne hed h zd zi bend-i bendegye
Der rikb- aret-i nkr hir anberest
Esrar Dede 189, Semahne-i Edeb 140, Sefne-i Mevleviyye c 1 s 210
2477 TAB Sleyman Tab Efendi, Gelibolulu, Badad defterdr, vefat h 1020
m 1611 Halebde medfundur
Baa geh sylemedi nazla geh syledi yar
Dir dimez ld beni kendine - zr

Bd- hev-y hmla bar-i b-kenr


alnd imdi aylice el virdi rzigr

Bde-i besdr lal-i dildrm baa


Saa ey s radan merab
Kmsul- Alm c 4 s 2996, Sicill-i Osmn c 3 s 65, Ahd 68, Hasan elebi 194,
Kfzde 71, Mecelle 301, Beyn 51, Riyz 85
2478 TAB Mtevellizde Enderunlu Ahmed elebi, vefat h 1026 m 1617
Mirta basam nola yanda ey per
Zr ki yodur anda ruu gibi gsteri

321

ayttan r ged fer u zdeyiz


Kimseye ul olmazus amma esr-i bdeyiz
Kfzde 71, Sicill-i Osmn c 3 s 251, Riyz 85, Hasan elebi 193, Mecelle 301,
Tayyarzde At Trhi c 4 s 139
2479 TAB Bakkalzde Mehmed Tab Efendi, ir Edb Ali Efendinin oludur,
mderris, vefat h 1043 m 1633
ikr itdi gl murn heman r olduum ald
Esr-i bend-i ftrk u nign-sr olduum ald
Ne ldrdi ne zd eyledi mur- dil-i zr
Miyn- dm- zlfde giriftr oldm ald
akyk- eyh c 1 s 106, Sicill-i Osmn c 1 s 316, Seyyid Rza 64, Mucb 24,
Mecelle 301
2480 TAB smail Tab elebi, stanbullu, ehrengz nzm, vefat h 1064 m
1653 Sicilin vefat trhini 1046 gstermesi yanltr
Kim dir saa blbl gibi feryd fin it
Pervne gibi a var dilde nihn it
Bir o-bilr fetdr o ar eyleme li
Rusrna asretle heman nigern it
akyk- eyh c 1 s 762, Sicill-i Osmn c 3 s 251, Safy 302, Ahd 223, Mecelle
301, Bel 51
2481 TAB Mehmed Aa, Selanikli, siph, vefat h 1077 m 1666, vefat trhini
Mecelle 1054 ve eyh 1074 gstermektedir
Dil-i szna ayl-i a- dilber ddi
Gyiy micmer-i pr-tee aker ddi
em-i pr-nemde eyledi as-i ru- yar
b- fye meer pertev-i ver ddi
322

akyk- eyh c 1 s 762, Sicill-i Osmn c 3 s 251, Safy 307, Bel 51, Mecelle
301
2482 TAB Mustafa Tab Efendi, stanbullu, kd, Pr Mollas denmekle marftur,
vefat h 1178 m 1764
Suln Musaf-y li kermesi Mihr mh Suln veldeti tri
Pdih- lemi bir duter-i sad ateri
Ymniyle geldi cihne dey bulduda uy
Syledim trini ilhm- adr aby
Mihr-mh Suln gn-e-gn gibi itdi ul
rif Hikmet 43, Ramiz 183, Sicill-i Osmn c 3 s 251
2483 TAB tibzde Kd Mehmed elebi, Mahmud elebinin oludur, Knn
Sultn Sleyman devri irlerinden
r eviyle yadm snem zre taze d
Snede h- ayli urd bir glgn ota

Meyve-i val umub meyl ideli sen dilbere


Seni hicriden yemidir nice yerde dil bere
Ba bi yerde yararsa t- ahr bamayam
n nider adr bu kim baar bunda sere

Fil- meel bir cedir sermyeyi elden alur


iri kim olmaya man abat zdesi
Kmsul- Alm c 4 s 2996, Sicill-i Osmn c 3 s 251, Ahd 222, Hasan elebi 193,
k elebi 132, Mecelle 301
2484 TAB Tab elebi, Sultn Murd- Slis devri irlerinden
323

lem bildi aret-i nkr b-aber


Ykler aland fla slar b-aber
Gitdi nim u evk-i revc- mumele
l mfls old nid-i pzr b-aber
Tayyarzde At Trhi c 4 s 137
2485 TAB Kasm Halifezde Mehmed elebi, Mderris Kasm Halifenin oludur,
Rumeli kazaskeri Hamid Aann oludur, Sultn Ahmed devri irlerinden
Olursam bir seh-i add-i dilber-i simn-bere myil
Olur devr-i dilimle ek-i emim seyrine yil
k elebi 132, Kfzde 71, Sicill-i Osmn c 3 s 251, Mecelle 301
2486

TAB

Kassam Ahrebzde Mezzin-i pdihi Mustafa Tab Efendi,

skdarda Kassam Ahdeb Mustafa Efendinin olu ve ir Mehmed Kurbnin birderidir,


kapclar katibi, hattat, Sultn Mustafa-y Slis devrinde vefat etti
Devletde a- pke da menuz biz
Ketebe almamz rvet ile eyle an
tmedim a- sn de ser-m tart
Olca me-i kemkn ile fersde beden
t- kilkim gibi nebtz bulunmaz arasa
Gzellik gibi gzellik aff- add-i iken
Yan izerse nola perkr gibi yatmadan
Dmene ifte devtm iki op havn
Yetir ellerimi t aa ben umarm
Eer alur ise derbend-i kemli rehzen
Elde olduca a e alem inallah
tmezem avf ger olsa yedi bal evren
324

Didi bir gn baa eri apul stdm


orus budur eer sa-yi bel itse sen
f Omn adar belki bulurdu hret
Olmasa h eer mil-i rusr u ean
Ad b-a- erf ol gl-i glr- hner
htir- nev ile tekye-i eye revzen
ld meydn- kitbetde hezrn malb
Nze-i brke me-i at- fiken
Fey-i smetden alub ben da a lin
Selefi nes idb itdim nice nev-ar- asen
Tuhfe-i Hatttn 544, Sicill-i Osmn c 3 s 251, Ramiz 183, Mecelle 301
2487

TAB

Siphzde Ali Efendi, eyh Mehmed Efendinin oludur,

Nuruosmaniye Ktphanesinde hfz- ktb, Sultn Abdlhamd-i Evvel devri sonlarnda


vefat etti
Esad 49
2488 TAB Halil Paazde Bekir Efendi
Kfir diyemem zlf-i siyehkra zr
Her demde biri glen-i firdevs birindir
Asm 17, Mecelle 301
2489 TAB Tab elebi, Evszde, on be yanda iken vefat etmitir
Yzme bamaz iken yine bilrs lim
Elini yzine utmu grrz cnn

Bi-i a bir nere imi


325

tei evveli errre imi


Asm 17
2490

TABB

Bektimurzde Abd elebi, Bektimurzde denilen bir imamn

oludur, Filibeli, Sultn Murd- Slis devrinde vefat etti


l ba olur mjeler sm-i ek in
orum budur ki gz gre arada an ola

Mey ref olca bir ey eker erbetin ister


al ire abb budur al eker-b
Kmsul- Alm c 4 s 2997, Sicill-i Osmn c 3 s 251, Ak elebi 132
2491 TARZ Mehmed Efendi, Zara- Atkli, vefat h 1060 m 1650, Mucb ve
Safynin Vasiyet-nme nvanl manzmeyi buna mal etmeleri ve Safynin vefat
trhini 1072 gstermesi yanltr
Bu bezm-i muabbetde bu dem hemdem-i az
Bgne ys itme bizi marem-i az
Bir a kemn ekeriz cevrini mukem
Meydn- muabbetde bu dem Rstem-i az
Cnn yoluna arc ideriz nad-i siriki
arf eylemede m-melek tem-i az

Girdb- a cilve-geh-i ayretimizdir


fn- bel ar- yem-i asretimizdir
skender-i Cem-kevkebe-i lem-i az
yine bizim cm- mey-i iretimizdir
Osmanl Mellifleri c 2 s 296, Safy 303, Seyyid Rza 65, Mucb 24

326

2492 TARZ

Mehmed Efendi, stanbullu, kd, Nzm- Vaziyetnme, vefat h

1073 m 1662, Hamdnin Fevt od arz-i bel dde msras vefatna trhdir
Rikb-s eer pmek dilerse py-i dildr
Yolnda irtib eyle alma balma

arz mesh iitse o dilge-i tekellmi


R- kelm pkine cn revn ider
akyk- eyh c 1 s 763, Sicill-i Osmn c 4 s 174, Mecelle 302, Seyyid Rza 66,
Bel 51, Mucb 24, Gft 59
2493 TARZ Tarz elebi, Rumelili, Perviz Efendi mlzmlarndan
amdlillah ki mdiyeye kim old
Gn gibi adlullah bir merdm-i merd-i rif
ab dr-br an bar-i muht old dil
Nola esrr- lhye olursa vf
Kim ola dey sul idicek erbb- ul
Didi trini a-i Mut-i htif
Ahd 226
2494 TARZ Tarz elebi, Dizkollu
U- b-nevya nevleler getrdz
o geldz efendi aflar getrdz
Bmr- derd-i hicr idi dil ey Mes-dem
Luf eyledi fare iflar getrdz
Jeng-i bely minet-i hicrn ref idb
yne-i amre cillar getrdz
Ahd 224
327

2495 TARZ Tarz elebi


Dern- derdi yamaz dildeki evrd ey blbl
Glden opmaynca h- ate-zr ey blbl
Asm 17
2496 TIRS brahim Trs elebi, hcegndan, hattat, vefat h 1140 m 1727,
Edirnekaps haricinde medfundur
Dekknda atardm oyu yazana mrekkeb
Dirhemcii bir preye ummna mrekkeb
Cizvice mrekkeb yalam dirler efendi
Aznda bulamlara her yana mrekkeb
Dvn, Emir Efendi ksmnda, Miilet Ktphanesinde, numara 257
, niversite Ktphanesinde,

2917

Sicill-i Osmn c 1 s 123 ve c 3 s 251, Tuhfe-i Hatttn 57, Mecelle 302, Fatin 251,
Ramiz 184
2497 TARKAT

Tarkat Emir Dede, Mevlev, Konyal, Emir Efendi denmekle

mehurdur, vefat h 1100 m 1688, Konya Mevlevhnesinde medfundur


Dimiler lali in ande bezer
a itmiler an ande bezer
Esrar Dede 193, Semahne-i Edeb 145
2498 TARK Tark elebi, Semendireli, Cialazde Sinan Paann baavuu,
Tavukpazarnda cmii, medrese ve imreti olan Ali Paa bendelerinden birinin oludur
adengi glen-i snemde bitmi bir nihldir
An her zam- pr-n alm verd-i elemdir
Seng-i cevri ol adar cem itdi cn
328

ne-i a yeiden var ise bnyd ider


Ahd 226
2499 TARK Tark elebi, Vidinli, Sultn Bayezd-i Sn devrinde vefat etti
anma rulara bezeye dey giderek
Ki utar mihr mehi iki iki gzi gibi felek
em-i meclisde saa rek eyleyb ey sm-beden
Urnur eb-klehi zer giyb altunlu benek
Kmsul- Alm c 4 s 3011, Sicill-i Osmn c 3 s 251, Kfzde 71, Latf 232,
Hasan elebi 194
2500 TURY VEYA AL Lm Ali elebi, resl- kttab ve nianc
Kemerler yle ldir ki grmek mmkin olayd
asedden bir da atlard tk- mukem-i kisr
Ali maddesine bak: numara 2974
2501 TIFL Ahmed Tfl elebi b. Abdlaziz Efendi b. Ahmed Efendi, stanbullu,
Sultn Murd- Rb nedimi, vefat h 1074 m 1663, Silivrikapda eyh Mehmed Nazm
Efendi akrabas yanna defnedildi, Nilnin Kehvne-i rat ola flye lad msras bir
fazla ile vefatna trhtir, Bel ve sicil vefat trhini 1070 ve Mecelle 1071 gsterdikleri
gibi Safy de Trabzonlu olduunu yazyor
Syledikce lebleri hem onca hem gldr baa
Kkl-i am der am bir al snbldr baa
Fikr-i zlfidir beni siy melik-i n ider
Bi-i vre ki sevd-y kkldr baa

Her grdii perye gl mbtel olur


Amm dimez ki ora grinmez bel olur

329

Bamaz yzie sora dil-i ntvnm


Mirta bamasun o per od-nm olur

Bahr eyymdr gllerle dil-d olmada blbl


Al ey onca- b- lefet sylemezse gl
Geh miyn geh dehn eyledi c
Nola grnmese aiblere ard gl
Dvn, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphnesinde,

, Red Efendi ksmnda,

numara

258

765/2

, tf Efendi Ktphnesinde

2085

, niversite Ktphnesinde

2920

, Esad Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphnesinde,

2654

, Hac Mahmud Efendi ksmnda,

3518

, Serez ksmnda,

2623/2
akyk- eyh c 1 s 763, Sicill-i Osmn c 3 s 252, sm 17, Mecelle 303,
Tayyarzde At Trhi c 5 s 5321, Bel 52, Safy 305, Kefz- Znn Zeyli 515
2502 TIFL Mehmed Emin Efendi, stanbullu, ar binemni, vefat h 1181 m
1767, vefat trhini Sicil 1180 olarak kaydetmitir
Ramiz 184, Sicill-i Osmn c 3 s 252
2503 TIFL Hac Mehmed Emin Efendi, Urfal, hcegndan ve kethda-y sadr-
l kalemi katiblerinden, vefat h 1214 m 1799
Esad 49
2504

TIFL

Hasan Tahsin Tfl Efendi, Hasan Paaolu namyla anlan Ordu

Kazas Mfts Hasan Sdk Efendinin oludur, Receb 1265 m 1848 trhinde Mudurnu
Kasabasnda dodu, vefat 11 Knnsn 1323 m 1905
Yar ormazsa gl lini if edemez
Crmni kimse olaylla ikrr edemez
330

Sylemez gmleine srrn ab- red


Kimseye tecrbesiz marem-i esrr idemez

lini grsem o yri zr u nln olsa da


Kendi gibi bir per rusre ayrn olsa da

tem-i engt-i nza eylemez yine abl


Ek-i emim ayret-i lal-i beden olsa da
Son Asr Trk irleri 1903
2505 TIFL Trnakc Tfl Ahmed elebi, Sultn Mehmed-i Rbi devri irlerinden
Olamazr herkez emn errinden
ey-i dehri grb b ire
T- bn didii fni
iyeh-i efrencdir a ire

Vireli bada revna- gl-i al stne gl


eh-levendim anur rmz l stne gl
Dmen-i efn yeti ey blbl-i rde yeti
d glende ser-i - nihl stne gl
Sicil-i Osmn c 3 s 252, Tayyarzde At Trhi c 4 s 143, Seyyid Rza 63
2506 TIFL Tfl elebi
T bek bilmek diler tesr in ub u mes
Ad in ldr aduvv ey eh-i sn beh

Blbl-i b-reyi ldrmek isterler meer


331

teminde zehr alar onca-y nevresteler


Kfzde 71
2507

TIFL

Ahmed Efendi, Kerkkl, Eflk Dvn efendisi, Sultn Mahmd-

Evvel devri irlerinden


Dehenden iderim pse a virse o yar
an az atar al yo inanma zinhr
Grb ol serv-i addi nziki-i endm
Kendi kendin erer-i rekle yandrd enar
efkat 94, Silahdarzde 47, Sicill-i Osmn c 3 s 252
2508 TIFL Tfl elebi, Galatal, hcegn- divn- hmyndan
Nak- murd anma ki tedbr gsterir
Her ey ki gsterir saa tadr gsterir
Gerden-firz- navete yine-i ader
Dest-i ada peyker-i imr gsterir
fl a-y me-i er ile seni
eyne nu- fey-eeri pr gsterir
Silahdarzde 47, efkat 95
2509

TUFEYL

Molla Ali elebi, Diyarbekirli, Molla Ali denmekle mehurdur,

erbb- tmardan, vefat h 1020 m 1611


Geldi adem gsterdi ey mr-i kmrn
Derd ehli buld ymn-i udumile taze cn
ayl-i kfe gz dkb olmu idi naar
T bd- o-nesmi aa gzleri revn
Tezkire-i med 66, Ahd 222
332

2510 TALAT Talat Efendi, Tekirdal, Sultn Abdlmecid devri irlerinden


Bulsam bu a ilinden iderdim sefer mefer
Bilmezdim anda cna ne amlar deer meer
Her eb hcm- cey-i ayli o mehvei
tdi burc- albimi mil-i amer memer
alat kumeyt-i mee hem-p olam diyen
Olur fe-y nam- suende teker meker
Fatin 252, Sicill-i Osmn c 3 s 253
2511

TALAT erif Talat Efendi, Edirneli, katib, h 1235

m 1819 trhinde

Edirnede dodu, Sultn Abdlmecid zamannda vefat etti


ayd idince ben seni ey mhve ekdim emek
te-i firatle biti snem ire bi semek
Rh- anda seni her demde madum benim
alat- mihr-i ruudan kesb-i envr eylemek
Sicil-i Osmn c 3 s 253, Fatin 252
2512 TALAT Talat elebi, h 1000 m 1591 trhinde hayatta idi
rif Hikmet 43, Mecelle 30
2513

TALAT

Ahmed Talat Bey, Enderunlu Binba Ahmed Aann oludur,

skdarl Talat Bey denmekle mehurdur, stanbullu, bahriye nazr mstearlndan


mtekid, Rebul- evvel 1275 m 1858 trhinde skdarda dodu, vefat Rabul- evvel
1345 m 1926, skdarda ir Nedimin kabri yannda medfundur
Zt- adan aleb vunda
Sneden msiv silinmelidir
Her du mstecb olur amm
333

alebi reti bilinmelidir


Son Asr Trk irleri 1885
2514

TALAT

Ahmed Talat Uyan, Serrc Hac Alioullarndan Hafz Numan

Efendinin oludur, ankrl, Giresun mebusu, h 1303

m 1885 trhinde ankrda

dodu
Ruunu asi ki mirt- mcellya der
anki penbe iki gl afa- beyya der
Dileri kim leb-i lali arasndan grinr
Bezer ol jleye kim lle-i amrya der
Son Asr Trk irleri 1898
2515 TALAT Talat Mter, Mustafa Reid Efendinin oludur, Adanal, rm 1279
m 1863 trhinde Adanada dodu
lh pek byks pek byks pek byks se
Byks ol adar att mnezzehsi byklerden
afgh- serr-i vadetinde nr- ehersi
erki yo adem tatnda bir Allh Ekbersi
Son Asr Trk irleri 1901
2516 TALAT Mehmed elebi, Edirneli, dergh- l solaklarndan, vefat h 1075
m 1667
Kim grrse lebii lal-i bedan anur
Seyr iden ru mihr-i dran anur
Taze d gren sid-i sminide
Bir nihl zre alm gl-i andn anur
akyk- eyh c 1 s 766, Sicill-i Osmn c 3 s 353, Seyyid Rza 64, Mucb 23,
Safy 308
334

2517 TALAT Hseyin Talat Efendi, Ankaral, Kzlcatuzla Mfts, vefat h 1075
m 1664, Ymn ismini Mustafa olarak yazmtr
Alur erafn pervneve gerd--gerd
Yaln yzli ocadan ma bir mabbdur te

Sne-i zam in-y ddr seyr edi


Glen-i amda biten taze bahr seyr edi

Badca zarsa nola ol rular mhm


Meeye cet omad fey-i nighm

Neyleyim gleni bir serv-i revn olmayca


Kim baar pre zen-i dehre civn olmayca

Bi ylda olsa mri kiini ne var var


Nuda bir msade-i rzigr var
akyk- eyh c 1 s 766, Sicill-i Osmn c 2 s 194, Safy 307, Ymn 17, Mecelle
304, sm 17, Bel 52
2518

TUL

brahim Tul Efendi, Kalkandelenli, Dahhk Tul denmele

mehurdur, kd, Sultn Murd- Slis devri irlerinden


alb ile pzr ider vreyiz cn gezdirir
r-y mineti bir umad dellliyiz
Gerden-i cna du-y seyf aar azlarz
Geri am matlyz amma cihn tlyz
Ey ul geri kim f diliz dery gibi
Lk a- pkdan lemde anma lyiz

335

Kmsul- Alm c 4 s 3017, Sicill-i Osmn c 3 s 253, Kfzde 71, Hasan elebi
194, k elebi 132, Riyz 86, Mecelle 304
2519 TB Mehmed Tb elebi, skdar saray Sultnisi bostancbas, h 1140
m 1727 trhinde hayatta idi
Mecelle 304
2520 TS Kk Mustafa Efendi, Tosyal, kd, Kk Mustafa Efendi denmekle
mehurdur, vefat 13 evval 1004 m 1595, stanbulda Kurunlu Trbesinde medfundur
Ser-i kyda olursa nola ekim sil
u gibi ol by- serv-i alaa old mil
akyk- Nevizde 399, Sicill-i Osmn c 4 s 379, Katib elebi Fezlekesi c 1 s 74,
Osmanl Mellifleri c 2 s 414
2521

TON

eyh Ton Ahmed Dede, Konya Aksarayl, Yenikap

Mevlevhnesi eyhi, vefat h 1040 m 1630, Yanikap Mevlevhnesinde Kemal Ahmed


Dedenin kabri yannda medfundur
Esrar Dede 190, Semahne-i Edeb 141
2522

TH

mer Th Efendi, Tarsus Mfts Kekzde Hilmi Efendinin

oludur, Tarsuslu, h 1328 m 1910 trhinde Tarsusda dodu, Adana Ticaret Odas katibi ummisi
Nerde oyu a grsem albim oynar yerinden
Bir l rn yd gelir derinden
Boynuma kemend atd an tellerinden
Boynuna kemend yapdm zn bileklerimi
Son Asr Trk irleri 1853
2523 TAYYR Battal Ali Paazde Mehmed Tayyr Paa b. Hseyin Paa b.
ankrl Battal Ali Paa, vefat 2 Receb 1223 m 1905, Hacolu Pazarcnda idam

336

edilmi ve kesik ba stanbula getirilerek Eybde Hasib Efendi Tekkesi haziresine


defnedilmitir
Derdimiz cnne sylenmi dev sylenmemi
Mcer sylenmi amma mdde sylenmemi
Sylemidim ekdiim lm bir bir yare hep
Birisin bilmez o lim gyiy sylenmemi
Sylenr ittikleri imdi beim ayyra hep
almamd geri dnyda cef sylenmemi

Bai n-bale cddan olmaz madd


aar- maksyla artar m isb- erm
Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara 259

, niversite Ktphanesinde

28

2812

4172

Kmsul- Alm c 4 s 3030, Sicill-i Osmn c 3 s 258, rif Hikmet 43, Osmanl
Mellifleri c 2 s 298, Fatin 253
2524 TAYYB Attarzde Mustafa elebi, stanbullu, vefat Muharrem 1105 m
1693
tmesn dil devr-i zlfinde teemml neylesn
Her am- zlfinde var bas-i teselsl neylesn
akyk- eyh c 2 s 190, Sicill-i Osmn c 3 s 259, Slim 440, Kefz- Znn
Zeyli 515
2525 TAYYB Abdlkerim Efendizde Tayyib Efendi, imam- pdh Abdlkerim
Efendinin oludur, Selanik vilayeti meclis idare zsndan, h 1259 m 1843 trhinde
hayatta idi

337

Tr
ud t- hmyn cihn urdca bil-icll
de fevz u aferle t ebed zb u serr-r
Bu defa diynndan nakb Esad Efendiyi
Getrdi adr- Rma ten ol h- kerem-ferm
Keml-i evile tr-i tmmn syledi ayyb
Nab Esad Efendi adr- Rm ld aa c
Fatin 254
2526 TAYYB Tayyib elebi, Hanyal, mlikne halifesi, vefat h 1160 m 1747
Zamn ola alas ey hm-y am br
Cihn cihn aas ev-i stnmz
Ramiz 185, Sicill-i Osmn c 3 s 260
2527 TAYYB

Mustafa Tayyib Efendi, Sultn Murd- Evvel Cmii imamnn

oludur, Bursal, Bursada mam Kazrn Cmii mam ve Sultn Orhan Cmii hatibi,
hattat, vefat Ramize gre h 1170 m 1756, Fatin ve Sicile gre h 1174 m 1760
m std- kl ehl-i hnere
Nm- er u dn-y cihn
Naibend-mereb u l-i Rasl
ce-i b-mil-i devrn u zamn
Blbl-i cennet mili ibet
Glen-i firdevsi ld iyn
Geldi bir trih ayyib fevtine
R- m itdi pervz- cinn
Ramiz 185, Tuhfe-i Hatttn 739, Fatin 254, Sicill-i Osmn c 3 s 260

338

2528 TAYYB Mehmed elebi, stanbullu, Badad Valisi mer Paann divan
katibi, vefat h 1090 m 1679
Niyz iitmez o eh l-i zrm bilmez
Umr- nzna virmi nim- istin

Aradm tem-i dil bende yo amma bilmem


Dest-i zlfide mey-i lalide midir sende midir

am- name-i surrda mudam deil midir


Dehri tamam- srde mtem deil midir
Divan, niversite Ktphnesinde, numara 2877

2883

akyk- eyh c 1 s 766, Sicill-i Osmn c 3 s 260, Safy 306, Mecelle 305, Bel
53
2529 TAYYB Mehmed Tayyib Efendi, Ankaral, Sultn Mahmd- Evvel devrinde
vefat etti, Ankarada medfundur
Esad 56
2530 TAYFUR Enderunlu Mehmed Hamid Bey, kapcba Nuh Beyin oludur,
kd, vefat 19 Zil-hicce 1223 m 1808, Mevlevhne kapsnda medfundur
Sicil-i Osmn c 3 s 261
2531 TAYFUR VEYA DN Enderunlu Sleyman Tayfur Dni Bey, Harameyn
muhasebecisi, Dni maddesine bak, numara 1122
2532 ZHR Zhir elebi, vefat h 1170 m 1756

Suln Mamd- Evveli Clsa Trdir

339

hiry d bir d didi trini


ev ile Suln Mamd old kevne pdih

Ramiz 185, Sicill-i Osmn c 3 s 261

2533 ZARF

Mehmed elebi veya Abdullah elebi, stanbullu, Resm Kalas

yenieriaas, askir-i cedde katibi, vefat h 1115 m 1703, Giritte medfundur, Osmanl
Mellifleri ile Slim ve Safyde yalnz Mehmed elebi ve eyhde yalnz Abdullah
olarak yazlmtr

Ne gn ki yanuma ol rek-i fitb gelr


Vcd raeye balar gzmden b gelr

Cefy ayr bilr ayr er ys ider


Aa evb gnh gneh evb gelr

Dil ald zam- tr-i fir ile zrda


Bir alar kemna uruldum irda

Geh ps- dehn geh vilin arzu eyler


Deildir ehl-i a an ellinde armnda

340

akyk- eyh c 2 s 553, Osmanl Mellifleri c 2 s 302, Mecma- ur 42, Sicill-i


Osmn c 3 s 261, Safy 314, Mecelle 305, Slim 440, Bel 54

2534

ZARF

Abdulkadir Zarf Efendi, Resl-kttb anbarl Mehmed Emin

Efendi b. Halil Efendinin oludur, stanbullu, mderris, vefat h 1180 m 1766

Ramiz 186, Tuhfe-i Hatttn 262

2535 ZARF rif Efendi, eyhlislam Arabzde Mehmed rif Efendinin mam

rif Hikmet 44

2536 ZARF eyh Hasan Efendi, Serezli, Rumelihisarnda Durmu Dede nm-
dier Ali Baba veya Ali Paa Tekyesi eyhi, vefat h 977 m 1569, Rumelihisarnda
Kayalarda medfundur, arfni dir gitdi r msras vefatna trhdir, rh
kelimesinin mecm- adedi olan 223 karlacaktr, Sicilin vefat trhini 980 gstermesi
yanltr

akyk- Nevizde 201, Sicill-i Osmn c 2 s 121

2537 ZARF eyh mer Zarf Efendi, mer Baba, Ruscuklu, vefat h 1210 m
1795, Ruscukda Tombul Cmii haziresinde medfundur

an kimse ala bhtn eyleye


Mesken-i ubda nrn eyleye
Hem cihnda mrne doymaz da
Bu fatdan itinb it ey a

341

Kimseyi btn ile alma dile


a ile adan ar btn hele
asbilin maf yazan kimsenin
Nmesine anub bama an
Belki gizl sz ola iinde hem
Bad ola aa drl elem
Adam olam dirse ey ul asen
B-edeblikdir bular itme sen

Divan, niversite Ktphnesinde, numara 3863

Kmsul- Alm c 4 s 3034, Sicill-i Osmn c 3 s 262, Fatin 255, Osmanl


Mellifleri c 1 s 109, Kefz- Znn Zeyli 515

2538 ZARF Zarf elebi, Gynkl, Sultn Bayezd-i Sn devri irlerinden

Yand dil cn ile cier mkl old


ldm am- hicr ile sefer mkl old

B arasnda grb dildr


uluum didim ey serv-i revn

Smle ul idben yalvarca


od serkelii v yatd heman

342

Kmsul- Alm c 4 s 3034, Latf 233, Hasan elebi 194

2539 ZARF Zarf elebi, orlulu, Sultn Ahmed-i Evvel devri irlerinden

ol adar ad zemne dirhem-i berf seb


iin gmledi dr- cihnda ey b

Servi glzra enar grb el undn


Elin alub yabana atd nesm-i esr

Kermet gsterb al yrtse nola b zre


dbdr erban ire tera zhid-i serm

Divan, niversite Ktphnesinde, numara 673

Kefz- Znn Eski Tab c 1 s 515 ve Yeni Tab c 1 s 798, Kfzde 72

2540 ZARF Mehmed Zarf Efendi, defterdr, onuncu asr- hicri ursndan

Sicill-i Osmn c 3 s 261

2541 ZILL eyh Muslihiddin Efendi, Karamanl, vefat h 1010 m 1601, Konyada
medfundur
343

Ceml-i b-keml dstum yneden ber-ter


Kim anda grinr sn melat reti yer yer

Seyyid Rza 66, Mucb 25

2542 ZUHR Karaelebizde Mehmed Zuhr Efendi b. Hseyin Hsameddin


Efendi b. Muhyiddin Mehmed Efendi b. Kd Hsameddin Efendi b. Abdullah Efendi, h
970 m 1562 trhinde stanbulda dodu, vefat 6 Zil- hicce 1042 m 1632, Eybde trbe
civarnda medfundur, eyhlislam Karaelebizde Abdlaziz Efendinin birderidir, Katib
elebinin Fezlekede ismini Mahmud olarak yazmas yanltr

anaat kesinde r-i nerdr mr syletse


Hum-y evc-i istin geer ufr syletse

Miyn- lca grinmez dehn far olmaz


O yo bu yo nice dinsn o mmiyna azel

akyk- Nevizde 750, Sicill-i Osmn c 4 s 155, Osmanl Mellifleri c 2 s 302,


Katib elebi Fezlekesi c 2 s 152, Mecelle 306

2543 ZUHR shakzde Mehmed Salih Zuhr Efendi, Karaba shak Efendinin
oludur, stanbullu, kd, hattat, vefat h 1083 m 1672, Msrda medfundur, vefat trhini
Sicil 1073 ve Tuhfe 1084 gstermektedir

Mestne k- cme idb sne gsterr


Dembeste tt-i dile yne gsterr
344

af-y bdesi dehri umrna demez


Ne- bezm-i gl-i zam rna demez

alub am kesinde ry- yar grmedim gitdi


O asret-ge-i hezrm nevbahr grmedim gitdi

adesinden

tse r-ml eer srme-i k-i derine


Py-i mr- eb-i tr ire gre em-i arr

Rey tedbrine dilbeste umr- lem


Al- lkn ftesi rey tedbr

Divan, niversite Ktphnesinde, numara 425

1845

akyk- eyh c 1 s 450, Sicill-i Osmn c 3 s 202, Tuhfe-i Hatttn 703, Mecelle
97 ve 306, Safy 313, Bel 54, Gft 65, Hulstul- Eser c 2 s 237

2544

ZUHR

Tlbendzde Zuhr Mehmed Efendi, Manastrl, kd, hattat,

Sultn Murd- Slis devri irlerinden, Manastrda medfundur


345

Geri bir yerde bulunmaz bu diyr b


Hele olmazsa efendi gresi skbi

Sever glm u dil-dr vefs olsun olmasun


abul itdim cefsn vefs olsun olmasun

uhr creye tenh gelrse ol melek-sm


p azn dudan em rs olsun olmasun

Kmsul- Alm c 4 s 3034, Sicill-i Osmn c 3 s 262, Latf 235, Beyn 51, k
elebi 385, Mecelle 306, Hasan elebi 194

2545

ZUHR

Pirizde Zuhr Mustafa elebi, am muhasebecisi Pirizde

Mehmed elebnin oludur, aml, erbb- tmardan, Sultn Murd- Slis devri
irlerinden

Dil-asteler utsa nola tre sne


lter licek ehl-i ubr ile bile sine

B-mze adem baduna ke darlm


Bir na geer mze zemn ile zemne

346

Gelr frat ebinde albe giryn olduum demler


rb rz- vili yre andn olduum demler
Ey mihr-i cihn-r azer l dd- humdan
Seer-geh te-i hicrle szn olduum demler

Kmsul- Alm c 4 s 3034, Sicill-i Osmn c 3 s 262, Hasan elebi 195, Ahd 228,
Beyn 51

2546 ZUHUR Zuhr elebi

Alunca destime seyr-i ruula cm- aby


Gzim icr ider ser-eme-i b- temenny

sm 20

2547 ZAHR Zahr elebi, Sultn Mustafa-y Slis devri irlerinden

Ramiz 186, Sicill-i Osmn3i c 3 s 262

2548 ZAHR Seyyid Ahmed Efendi, degh- l gediklerinden, Sultn Selm-i Slis
devri irlerinden

S-i bezmi murib hem peltek isteriz


N-i arbda tene ten dm tek isteriz

347

f bezimde bir iki cm ile mest olup


Dirmi meded bu erbete bir krek isteriz

Silahdrzde 48, efkat 96

2549 ZAHR Zahr elebi, Canikli, siph, Badad seferinde vefat etti

erre del snie urd ver bezese


Beze dirdim ben da ey mh- peyker bezese

Latf 234

2550 BD Feyzullah bid Efendi b. Kazasker Ahmed Efendi b. Mustafa el- mr,
mderris, vefat h 1194 m 1780 Sofyada medfundur

Oldum rbde bir eh-i meh-r dil-vere


Virmez amn cebhesi rd-i envere

Der-kr idb uvvet-i bz-y afy


ayd eyledim ol pee-i h-y afy

Silahdrzde 48, Ramiz 186, efkat 96

348

2551

BD

Nkd brahim Efendizde bid Efendi, Nkd brahim Efendinin

oludur, kd, Sultn Mustaf-y Slis devrinde vefat etti

Ramiz 187, Sicill-i Osmn c 3 263

2552 BDN Zeynelbidn Efendi, stanbullu, ordu yoklamacs, vefat h 1292 m


1785 Manastrda Ruf Tekkesinde medfundur

lh li- Celle Celli


lhi Rzi- Celle Celli

Eadsi bhe yo hem l-milsi


Saa olmaz fen-kim b zevlsi

Osmanl Mellifleri c 3 s 107

2553 CZ Baba Muhlis, eyh Seyyid Mahmud Resm-i Nakbend b. Seyyid Eh


Mahmud b. Seyyid Mehmed b. Seyyid Mehmed Ak Paa, vefat h 1077
Bursada Dye Hatun Cmiinde medfundur

Mecelle 126

2554 CZ eyh Sleyman Efendi, kodral, vefat h 1150 m 1737

aat b- ibretde ulil-ebr - ikmetdir


Gl-i nzikleri nst ider insn olur peyd
349

m 1666,

Osmanl Mellifleri c 1 s 123

2555 DL eyh Hasan dil Efendi, tibli, vefat 26 evval 1026 m 1617, Koca
Mustafa Paa Tekyesinde medfundur

Katib elebi Fezlekesi c 1 s 388

2556 DL

eyh-i Mevlev dil Efendi b. elebi Emir lem efendi b. elebi Abid

Efendi, Konya Mevlevhnesi eyhi, elebi Sultn Mehmed devri irlerinden, Konyada
medfundur

Lev-i dil kim sde-i her-na ola


f- esrr- aybl- ayb olur

Lev-i mafa olub yne-dr


Ayn- n nsa- l-rayb olur

Sefne-i Mevleviyye c 1 s 132, Esrar Dede 198, Semhne-i Edeb 150

2557

DLE

dile Sultn, Sultn Mahmd- Snnin kz ve tophane mri

Mehmed Ali Paann zevcesidir, 22 evval 1241 m 1825 trhinde stanbulda dodu,
vefat 1 evval 1312 m 1898, Eybde Bostan skelesinde zevcinin trbesine defnedildi,
r-yr imdd idb vil itdi bugn beyti vefatna trhdir

Y lh senden zge yo d

350

Pdihi b-zevl kibriy

Bir erk bir nar olmaz saa


kme fermn seni y Rabben

Divan, niversite Ktphnesinde, numara 4858

Son Asr Trk irleri 32, Osmanl Mellifleri c 2 s 335

2558

RF VEYA AZM

Fethullah rif elebi, Dervi elebinin oludur,

Diyarbekirli, ehnmeci Fethullah elebi denmekle marftur, eyh brahim Glennin


kz oludur, vefat h 969 m 1561, vefat trhini Beynnin 961 gstermesi doru deildir

an idb alma azua cm


Ki deil zhid seni ei

rif yetmez mi amze olar atl itmee


Kim urubdur yylar her kede ebr da

akyk- Nevizde 31, Kmsul- Alm c 4 s 3039, Sicill-i Osmn c 4 s 8,


Osmanl Mellifleri c 3 s 116, Hasan elebi 197, Ahd 229, l Trhi 199, Beyn 52,
Tezkire-i med 67, k elebi 230

2559 RF rif elebi, stanbullu, mteferrika, h 989 m 1581 trhinde hayatta idi

351

fl- dil ram - tenm ire delken alaa


Yazd Kassm- ezel hn- beldan nafaa

Ahd 238

2560 RF rif Mehmed elebi, ir Kd Mehmed Visl Efendinin oludur,


Ktahyal, vefat h 1068 m 1658, Safy Eskiehirli olduunu yazyor

Andelb cieri preleridr yer yer


Bda ziynet olan anma ki dal stine gl

Dem--dem sar- ahb-y yrn ile n eyle


uyurma zhid-i ndna rindn ile n eyle

akyk- eyh c 1 s 767, Seyyid Rza 76, Sicill-i Osmn c 3 s 264, Mucb 29,
Safy 320, Mecelle 307

2561 RF Mustafa rif Efendi, Bursal, vefat h 1083 m 1672

Dil-i vreye bir dil-ber-i meh-sne gerek


-i mcize-g olmaa yne gerek

r- pkine yru ki geldi m tze


Cihna ara aber ddi s-be-s tze

352

Safy 335

2562 RF Beytlmlemnizde veya Emnizde rif Mehmed elebi, Bursal,


Sat Mehmed Paa nedimi ve divan efendisi, vefat h 1088

m 1677, stanbulda

medfundur

Dest-i keremile o dil bd olsun


Cevrile rev grme ki berbd olsun

Kd it n-i ebr nesm-i naz ile cn


Al gl-i oncalarla vatidir ey onca- ran

Grdkce lebin asretle h idebilsem


Ol onca-y sz- dile gh idebilsem

Nigh fet mjgn fet ebruvn fet


Muaal tri fet t fet hem kemn fet

akyk- eyh c 1 s 767, Sicill-i Osmn c 3 s 264, Gldeste 692, Bel 55,
Mecelle 307

353

2563 RF rif Ali Efendi, Eskiehirli, kd, vefat h 1100 m 1688

Aub sb-i zenedan ki ey cn ne rtersi


Yemezler b- sni meyvesin cn ne rtersi

akyk- eyh c 2 s 93, Sicill-i Osmn c 3 s 265, Slim 447, Mecelle 607, Bel
55

2564 RF Kazasker Abdulbaki rif Efendi, tersane mahzen katibi amcazde


Mehmed b. Mustafa Efendinin oludur, Galatal, h 1052 m 1642 trhinde stanbulda
dodu, vefat 8 evval 1125

m 1713, Eybde trbe ittislinde medfundur, Seyyid

Vehbnin Gidb rif Efendi ald ismi dehre b msra vefat trhidir

Ne lle-zr gerekdir ne seyr-i b baa


Yeter mhede-i cism-i d d baa

Mihre badm fitb- ry geldi ydma


Servi grdm met-i dil-cy geldi ydma

O cef-cy grb - pr-am ne disn


dir-i gft end olmyan ebkem ne disn

m cm- muabbet pr-umr itmez beni


Erz u s-i arb hogvr itmez beni
354

Mirciyesinden

ad amd o adm-i kr sza


Ol ni-i sumn- rza

ad kr sityi ol dya
Kim demi ld ar- pya

Divan, Esad Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphnesinde, numara 2660

, niversite Ktphnesinde

147/1

749

1710/1

5562

akyk- eyh c 2 s 443, Sicill-i Osmn c 3 s 297, Tuhfe-i Hatttn 669, Osmanl
Mellifleri c 1 s 362, Ymn 17, Slim 441, Safy 352, Bel 55, Mecelle 307, Vefeyt-
Eyvansary 172, Kefz- Znn Zeyli 1/515, Atrabul-sr 85

2565 RF Seyyid Mehmed rif Efendi, kd, vefat Muharrem 1126 m 1814,
Geliboluda medfundur

Sen per ehreyi grseydi eer i zhid


El ekerdi anma zhd riydan ayr

355

akyk- eyh c 2 s 553, Sicill-i Osmn c 3 s 265, Mecelle 307, Bel 55

2566 RF eyh rif Efendi, eyh-i Mevlev Siph Mustafa Dedenin oludur,
Lefkoal, Lefkoa Mevlevhnesi eyhi, vefat h 1138 m 1725, Lefkoada medfundur,
Semahne ile Esrar Dede 1130 trhinde vefat ettiini yazyorlar

Bu cd-ghda ol yeke tz manym


Reh-i alebde it bende-i temennym
Fe-y a- muabbetde yd- peymym
Ben ol sebk-rev-i det-i fenya hem-pym
Nin-i kh- anat nedm-i anym

Kmsul- Alm c 4 s 3040, Sicill-i Osmn c 3 s 265, Esrar Dede 212, Fatin 256,
Semahne-i Edeb 161

2567 RF VEYA EMN eyh Mehmed Emin rif Efendi b. Dervi Hasan b.
mer, Emin maddesine bak, numara 239

2568 RF eyh Seyyid Hac rif elebi b. elebi Abdurrahman Efendi b. elebi
Abdulhalim Efendi, Konya Mevlevhnesi eyhi, vefat h 1159
Mevlevhnesinde

medfundur,

Sefne-i

Mevleviyye

vefat

m 1746, Konya

trhini

1158

olarak

kaydetmitir, pederinin ismi Fatinin Abdurrahim ve Semahnenin Abdulhalim olduunu


yazmalar doru deildir

mazd dde bm- tem-y ibrete


Marem olayd rz- ebistn- vadete

356

Dilsr-i bezm-i lfet-i ivn- ar olub


rif ekildi ke-i bi-gerd-i klfete

Kmsul- Alm c 4 s 3040, Semahne-i Edeb 152, Sefne-i Mevleviyye c 1 s 200,


Esrar Dede 202, Fatin 257

2569 RF Mustafa rif Efendi, Badad Kds, vefat h 1176 m 1862, Badadda
medfundur

Esad 56, Mecelle 307

2570 RF rif Sleyman Bey b. Sadrzm Mehmed Paa kethdas ve Mirahor


ehriyr Hasan Aa b. brahim Aa, Ordu Defteremni, Hattat, vefat h 1183 m 1769,
Ayakcda medfundur, Ramiz eserinde isim

gstermeksizin Paann ahfad u

emcdndan bir mr- shib-i irfn olmala diyor ki bu kayd hibir yerde grlmedi

Teh-man gibi erbb- dil ib-enn olmaz


Ayndr kse-i pr-meyde vz- ann olmaz

am itdi metim ol n ebr gstericikler


tb itmek yznden vech-i isna giricikler

rif perven- men benmledr


Mrn mlk-i Sleymn deil miyem

357

Divan, Esad Efendi ksmnda, Sleymniye Ktphnesinde, numara 2656

, niversite Ktphnesinde,

494

Sicill-i Osmn c 3 s 266, Osmanl Mellifleri c 2 s 317, Tuhfe-i Hatttn 211,


Kmsul- Alm c 4 s 3040, Silahdrzde 50, efkat 99, Ramiz 188, Fatin 257, Vefeyt-
Eyvansary 136, Kefz- Znn Zeyli 515

2571

RF

alkandzde Mustafa rif Efendi, Abdullah Mustafa Efendinin

oludur, stanbullu, kd, hattat, vefat h 1185 m 1771, Manisada medfundur, hatt- talk
ile tura resm eylemek bunun eser-i kalemidir

Tuhfe-i Hatttn 743

2572

RF

sazde rif Mehmed Emin Efendi, sazde Abdullah Efendinin

oludur, kd, vefat h 1186 m 1772, Selimiyede medfundur

Ramiz 189, Sicill-i Osmn c 3 s 266 ve 380

2573 RF rif Mehmed Efendi, Kastamonulu Mehmed Slim Efendinin oludur,


resl- kttb, vefat 27 Safer 1228 m 1813, Zeyneb Sultn Cmiinde medfundur, rif
Hikmetin vefat trhini 1226 gstermesi yanltr

ibet cmlemizi menzili k olsa gerek


Kime itmi bu felek km u merm zre vef

Teflle yeter memnn idersi bendei var ol


358

Yr var sevdiim ayri nevz-ikr- ayr ol

Kmsul- Alm c 4 s 3040, Sicill-i Osmn c 3 s 268, Sefnetr- Res 170,


Osmanl Mellifleri c 2 s 319, Tayyarzde At Trhi c 4 s 262, Fatin 258, rif Hikmet 44

2574

RF VEYA SBIK

Enderunlu Kuruncubazde Koyunyemez Eypl

Mehmed Arif Aa, h- Sultn kethdas Halil Aann kethdas Ahmed Efendinin
oludur, stanbullu, rikb- hmyn ukadr, validesinin pederi Kuruncuba olmala
nam ile hret almtr, h 1183 m 1769 trhinde stanbulda dodu, vefat Rebul- Evvel
1235 m 1819,vefat trhini Sicil 1238 ve rif Hikmet 1240 olarak kaydetmitir

Gl-i ruu bydan olmu ser-te-ser glr mest


onca- erminden ararz andelb-i zr mest

Kimden ey eylesem keyfiyet-i a sul


rif-i gh sero vf- esrr mest

demi bende iden luf u keremdr yosa


Pdih eylemez bende-i zdeyi ul

Yzde bir ben gibi ftde bulunmaz sb


Kimi var nil-i ps- ru benden ayr

359

Yandran te deil nr- firdr beni


Ber-hev iden hevy itiydr beni

Dil viren dilber-i rn dile dil-gr olmaz


Sde efsn u fesneyle de tesr olmaz

Yodur rif o hm mereb-i ayda tedbr


Kimseni dm- ayltna necr olmaz

Kmsul- Alm c 4 s 3040, Tayyarzde At Trhi c 5 s 359, Sicill-i Osmn c 3 s


269, rif Hikmet 45, kif 96, Fatin 260, Esad 70

2575 RF Mevkftc rif Bey, Salih Efendinin oludur, stanbullu, Bb- l


Arab mtercimi, vefat h 1238 m 1822, Kayseride brahim Tennr mirkad dairesinde
medfundur, Aynnin Cennetl mev-y rif Beg Efendi ld cy msra vefatna
trhtir, Sicilin vefatn 1239 gstermesi yanltr

Snem ayl-i mihr-i ruudan fer var


Knedir ki kendi odundan er var

rif heme putedir er- dil-kei


Beyt-i abatda marif oca var

Kmsul Alm c 4 s 3041, Sicill-i Osmn c 3 s 269, rif Hikmet 44, Fatin 260

360

2576 RF Enderunlu Mderriszde Mehmed rif Efendi, Mderriszde Ankaral


Mustafa Efendinin oludur, znikli, h 1171 m 1757 trhinde znikde dodu, b-pye
stanbul Kds, vefat Zil-kade 1247 m 1831, skdarda Miskinler Tekyesi civarnda
pederinin kabri yannda medfundur, vefatnda 86 yandayd, vefat trhini Sicilin 1243
ve Fatin ile Kmsun 1245 ve Kefz- Znn Zeylinin 1267 gstermeleri yanltr

Sevd- l-i mk-engz kim t zr-i kkldr


Girih pr-p-i bm her gice hep tom- snbldr

Olaldan maz- emim by- yb- lal-i asretle


Sirik-i kerem-i penbe szden mn-y pr-mldr

O glir- hezr in ki aladamam


Televvn deti bir b-vef ki aladamam

Zlfin o meh ki araf- ru- mihr-i tba or


Sevd siyh bat dili p tba or

Ayr- siyeh-dil bu eb ol mha ulad


T ub- sefd-kevni sen gibi dolad

Sicill-i Osmn c 3 s 270, Kmsul- Alm c 4 s 3041, kif 11, Fatin 261, Esad 66,
rif Hikmet 45, Tayyarzde At Trhi c 5 s 360, Kefz- Znn Zeyli 515

361

2577 RF Kethdazde Kazasker Hac Mehmed rif Efendi, vlide kethdas


resl- ulem Kethdazde Hac Hfz Mehmed Sdk Efendinin oludur, h 1185 m
1771 trhinde dodu, vefat 5 Rebul- hir 1265 m 1848, Beiktata Yahya Efendi
Tekyesi haziresinde medfundur

Gz ucyla - dil-asteye itmez nigh


m bir b-vef yri elinden dd dd

R kim ver-y kkl-i terden uhr ider


Gy ki fitb- seerden uhr ider

Beya-i vs- cennetdir klh- Mevlev


ule-i serv-i aatdir klh- Mevlev

Syesinde rif at- merildir murd


onca-i rh- velyetdir klh- Mevlev

Son Asr Trk irleri 34, Sicill-i Osmn c 3 s 273, Osmanl Mellifleri c 2 s 325,
Kmsul- Alm c 4 s 3041, Fatin 261, Kefz- Znn Zeyli 515

2578 RF eyhlislam Hac rif Hikmet Bey b. brahim smet Bey b. Rif smail
Paa, stanbullu,, 25 Muharrem 1201 m 1786 trhinde dodu, vefat 15 abn 1286 m
1859, skdarda Nuhkaps civarnda medfundur, Old ikmet Be Efendi rehrev-i s-y
be msra vefatna trhdir

362

lmaz ehl-i marifet ser-ritesz tedbrkr


Her abb-i hk miyr nab- astedir

ikmetinden rif olmaz sul


eyl-slm eyledi Yezdn beni

Osmanl Mellifleri c 2 s 327, Kmsul- Alm c 4 s 3041, Dhtul- Meyh 129,


Sicill-i Osmn c 3 s 274

2579 RF apanzde Mehmed rif Bey, kir Efendinin oludur, stanbullu,


vefat 15 Muharrem 1339 m 1920, bu kaza iinde Kuzguncukta Nakka Kabristannda
medfundur

Mahf iken nr- t sora if eyledi


Sne-i b-gnemi ol nrdan in eyledi

Son Asr Trk irleri 39, Osmanl Mellifleri c 2 s 345

2580 RF rif Efendi, Sultn Mehmed-i Rbi devri irlerinden

Beikdaki inili Karna syledii tr

Du-gne an tr-i itmmn dimi rif


Mbrek ola bu zbende-menzil h- devrna

363

Esad 49

2581 RF Enderunlu rif Bey, Sultn Mustafa-y Sn devri irlerinden

arsu rularu glgn u ebr al al olsun


Libs- ive-i nz saa at at ell olsun

Tayyarzde At Trhi c 4 s 207

2582 RF VEYA H Mehmed rif Efendi, stanbullu, ktib-i vakf, Sultn Mustafay Sn devri irlerinden

Sarcne banda amucazde seyin P medrese v sebl mektebine


syledii tridir

aydar- n seyin bn-i asen B Bekr-cd


f- Fr adl-i devlet-i Osmniyn

Dver-i devrn Vezr-i am- n Mustaf


Dder kster-i mekremet-perver udvend-i cihn

N idb h zllinden didi d evk ile


Old b- Bl- asen - seyin ile revn

364

Safy 369

2583 RF Silahdarzde Enderunlu rif Bey, Drssade yazcs, Sultn Hamd-i


Evvel devri irlerinden

Bendei mazn grb ref-i nib itmez misi


tdii vad-i inyetden icb itmez misi

Ar- l-i rif-i n-ze sulnum baub


Bri bir redd-i cevba irtib itmez misi

em-i mesti syledi n-rsn bildim seni


a amze gibi addrsn bildim seni

Nad-i eki arfa der-kr oldu rif var ise


stgr- vulat- dil-drsn bildim seni

Blbl fin u zrun tekrara balad


Bezer ikyet-i sitem-ra balad

eb t seer nleler etse aceb midir


rif gibi mhede-i yra balad

365

Tayyarzde At Trhi c 4 s 218, efkat 102, Silahdrzde 52

2584 RF rif Mehmed Efendi, Zeyneb Sultn masraf katibi, Sultn Hamd-i
Evvel devri irlerinden

Sicil-i Osmn c 3 s 267

2585 RF Hac rif Efendi, cebeciler katibi, h 1226 m 1811 trhinde hayatta idi

Sicill-i Osmn c 3 s 269

2586

RF

Mir Mehmed rif Paa, stanbullu, h 1225

m 1810 trhinde

stanbulda dodu, h 1270 m 1853 trhinde hayatta idi, Arabistan ordusu mri

Tr

Tm trdir birisi cevherdir dieri


Eyledi rif ul ind bir beytl- ad

Meviinde byle la yapd h Abdl- Mecd


Cndine n-dde la yapd n Abdl- Mecd

Fatin 262

366

2587 RF Mehmed rif Efendi, Dramal, Dr- r-y Msriyye bakatibi, h


1270 m 1853de hayatta idi

amd-i b-add o kerem fermye


Beni fermnber iden bye
ld ez-cmle o all- kerm
Beni zde-i ser-dest-i nesm

Fatin 262, Sicill-i Osmn c 3 s 274

2588 RF rif Efendi, mevaliden Ktahyal Ahmed Efendinin akrabasndandr,


Sultn- Ahmed-i Slis devri irlerinden, h 1130 m 1717 trhinde hayatta idi

Ey zlf b- snde snbl ms nesi


Ol mh-rya hle mi kkl msn nesi

Slim 446

2589 RF rif elebi

arb olmu nice devletser gr bat- cemdi


arabgh- arbt- mun mamr almdr

sm 22

367

2590

RF

Molla Mehmed erif Aa Nak, Aa Mehmed Naknin oludur,

Buharal

Ger nebed der temesr kr- er-i oa-bz


kim-i ehr-i Bur y er meymn koned

rif Hikmet 46

2591 RF Aynzde Mehmed rif Efendi, Aynzde Abdullah Efendinin oludur

Ramiz 189

2592 RF Ali Beyzde rif Efendi, hcegn- divn- hmyndan Ali Beyin
oludur, stanbullu, Hakkari tahrrt katibi, h 1248 m 1832 trhinde stanbulda dodu,
Sicil Erzurumlu olduunu yazyor

a renci-i dilber kerem olmaz da nolur


Adem-i cevr-cef renc u am olmaz da nolur

Fatin 263, Sicill-i Osmn c 3 s 274

2593 RF Hseyin rif elebi, stanbullu,, Kuloullarndan, silahdar, beytlmal


katibi, Anadolu kaleminde tezkireci, vefat h 909 m 1551, Tuhfe ism-i sahihi Arifdir diyor

Benim bir lle-ru derdiyle kim snemde dm var


Dem--dem nh- dilde yanar bir erm var
368

Ne bir mr- afe ne Sleymna alur lem


Cihnn tc tat cmleten berbd imi bildim

Sicill-i Osmn c 3 s 264, Kmsul- Alm c 4 s 3042, Tuhfe-i Hatttn 179,


Osmanl Mellifleri c 2 s 306, k elebi 231, Hasan elebi 198, Kfzde 72, Latf 235,
Seh 127, Ahd 251, Beyn 52, Riyz 86, l Trhi 201

2594

RF

Mehmed Marf rif Efendi, Trabzonlu, Marf elebi denmekle

mehurdur, Sinan Paa hcesi, kd ve mderris, vefat Zil- kade 1002 m 1593, Msrda
medfundur

Atma adeng-i amzei her b-nevlara


ekdirme br- mineti bu add-i ylara

Bel bezminde b-perv cier-hnn ien


Ferat iret-bdnda neyler cm- fafr

Kmsul- Alm c 4 s 3042, Sicill-i Osmn c 4 s 502, Hasan elebi 199, Beyn
53

2595 RF Mustafa rif Efendi, Sinoplu, kd, vefat h 1018 m 1609

Pr amm sne-i sznla em-i terden

369

Balad fitne uhr itmee bar u berden

Sicill-i Osmn c3 s 264, Kfzde 72, Riyz 86

2596

RF

rif Mehmed Efendi b. eyhlislam Esad Mehmed Efendi b.

eyhlislam Hce Sadeddin Efendi, Hcezde rif denmekle mehurdur, h 1005 m


1596 trhinde dodu, mderris, vefat Ramazan 1031 m 1621, Eybde ceddi yannda
medfundur

Eyle ey dil cismii rh- muabbetde ubr


yi olmaz bir gn iletir ky- yre rzigr

akyk- Nevizde 663, Sicill-i Osmn c 1 s 330 ve c 3 s 264, Kfzde 72,


Mecelle 308

2597

RF

Helvaczde Mehmed rif Efendi, Mahmud Efendinin oludur,

Yalval, kd, vefat h 1032 m 1622

akyk- Nevizde 671, Sicill-i Osmn c 4 s 149, Mecelle 308, Hulstul- Eser c
4 s 212

2598 RF Sadetgiray, Krm Hn Gazigirayn oludur, vefat 1045 m 1635

amze girime ayline suln- fitnedr


h- ean ftdeye zindn- fitnedr

370

Cn u dil old kenesi imr-i amzeni


Ram eyle anlara ki ehdn- fitnedr

akyk- eyh c 1 s 106, Mecelle 308, Bel 55

2599 RF Mehmed rif Efendi, Kavalal, kd, vefat h 1057 m 1647, Sicilin
ismini rif Ahmed diye yazmas yanltr

rudan masun luf it hemn mehcr olan


Olmasun bri glden dr gzden dr olan

akyk- eyh c 1 s 206, Sicill-i Osmn c 3 s 264, Safy 318, 76, Mucb 28,
Mecelle 307

2600 RF Ahmed rif Efendi b. brahim Efendi b. Kemal Efendi, stanbullu,


kd, vefat abn 1076 m 1665

ande bir gl-i ru grrse pyine olur revn


Gl-sitn- reng by cybrdur gl

akyk- eyh c 1 s 383, Safy 331

2601

RF

shakzde Mehmed rif Efendi, shanzde Mehmed Zuhr

Efendinin oludur, stanbullu, kd, hattat, h 1064 m 1653 trhinde stanbulda dodu,
vefat 1 Rebul- hir 1121

m 1709, Anadolu Hisarnda Gksu Kabristannda

medfundur, trh-i vefatn Hammerden naklen Mecma- urnn 1119 ve Sicilin 1120
gstermeleri yanltr
371

Perde itme zlfi rusra Allh ana


Virme yz ol r-siyeh mekkre Allh ana

Mihr-i rusr radan seyr idelden zerre-ve


Yerde gkde urmaz old rif-i b-arr

akyk- eyh c 2 s 390, Sicill-i Osmn c 3 s 265, Mecma- ur 105, Slim


448, Tuhfe-i Hatttn 714, Mecelle 308

2602 RF eyh Ahmed rif Dede, eyh Mustafa Efendinin oludur, Peev,
Yenikap Mevlevhnesi eyhi, vefat 18 Rebul-hir 1137 m 1724, lm-i a rif
Amed Dede gitdi eyvy msrayla damad Gedy mahlas Nil Paann Geldi tri
gedya, rifat rif-i beya msra vefatna trhdir, Kmsul- Almn 1118 trhinde
vefat ettiini yazmas doru deildir

t- pkinledir ey aret-i uln- sem


eref-i dire-i mecma- dvn- sem

Yeridir maer-i erv mcerred olsa


nki cevelna ru ola meydn- sem

Byle bir meclis-i pr mide-i ev ire


Yaraur r- alli ola mihmn- sem

Kereminden umulur rif maerde da


372

desi dil-i cemiyyet-i yrn- sem

akyk- eyh c 3 s 310, Sicill-i Osmn c 1 s 243 ve c 3 s 265, Ramiz 188,


Kmsul- Alm c 4 s 3040, Fatin 255, Safy 365, Esrar Dede 211, Slim 447, Mecelle
307, Semahne-i Edeb 159

2603 RF rif Ahmed Paa, stanbullu, resl- kttb, Teke Sanca mutasarrf,
vefat Cemziyel- evvel 1145 m 1732, vefat trhi Kmsda 1144 ve Fatin ile HalfetrResda 1146 olarak gsterilmektedir, Osmanl Melliflerinin 1110 diye yazmas
yanltr

tmez ar-i ada olan ala ser-fr


Emez minre metini bd eserse de

Sicill-i Osmn c 3 s 265, Osmanl Mellifleri c 2 s 316, Ramiz 188, Fatin 264,
Tuhfe-i Hatttn 97, Halfetr- Res 59

2604 RF rif Efendi, Yeniehirli, onuncu asr irlerinden

Mur- udsdr ten-i l-eyde r- pkimz


Yine meyli aledr yodur ecelden bkimz

Ahd 25

2605 ZM Seyyid Mustafa zim Efendi, Bursal, hattat, vefat h 1045 m 1635

Mrn- a mlk-i Sleymna deimem


373

ehd-i lebii lal-i bedana deimem

Ddemden aan ek-i teri derd-i amla


Bir aresini lcce-i ummna deimem

Slim 451, Mecelle 308, Tuhfe-i Hatttn 552 ve 745

2606 ZM abnzde Mehmed zim Efendi, Anadolu kazaskeri abnzde


Mehmed Efendinin oludur, mderris, vefat 18 Cemziyel- hir 1124 m 1712

Olub her firble name senc bahr


emende oncay badan ard blbl-i zr

Aceb mi ce-i glde olsa cilve-fr


emende blble yz virdi onca- glr

arf-i peym- val o s tekellm


Dil-i mrdegn- asrete cndan aber virir

eh-per-i blbl pr-trdir sensiz baa


onca-i gl aner-i tedmrdir sensiz baa

zim-s teneyiz cn-ba- lal-i nba


374

Mevc-i ahb cevher-i imrdir sensiz baa

Fikr-i ru- dildr gl zb-i ayl it


Peymne-i mdini lebrz-i vil it

Nmyn zam- sat- dil imr n-malm


Eer peyd meir ib ter n-malm

Divan, niversite Ktphnesi, numara 760

akyk- eyh c 2 s 429, Sicill-i Osmn c 3 s 280 ve c 4 s 193, Bel 57, Slim
450, Safy 361, Mecelle 308, Kefz- Znn Zeyli 516

2607 ZM (Kitapta metnin zeri izilmi)

2608 ZM azde Osman Efendi, Diyarbekirli, vefat h 1200 m 1785

Gl esrr- a eskiden ayrn u dengidr


Ne ayy u ne tiryk ne berr ne bengdir

Dem--dem mcer-y seyl-i ek-i emim zim


Sebeb-i ol a yy zam- dil-sz- dengidir

375

Tezkire-i med 68

2609 ZM zim elebi, Sultn Mahmd- Evvel devri irlerinden

Ramiz 189, Sicil c 3 s 280

2610 ZM VEYA TLB

Krdzde Mehmed Tlib Efendi, mam- Krd Mustafa

Efendinin oludur, Tlib maddesine bak numara 2451

2611

ZM VEYA RF

Fethullah rif elebi, Dervi elebinin oludur,

ehnmeci Fethullah elebi denmekle mehurdur, rif maddesine bak numara 2558

2612 R eyhlislam Mustafa ir Efendi, Resl-kttb Mustafa Efendinin


oludur, 10 Muharrem 1142 m 1729 trhinde dodu, vefat 25 aban 1219 m 1804,
Baekapsnda ktphnesinde medfun ise de muahhiren bakiye-i izm Molla
Grnde Pr Mehmed Paa nm- dier Koruk Tekkesi hazresine naklolunmutur,
Meded kim Musaf ir Efendi gdi dnydan msra vefatna trhdir

Kmsul- Alm c 4 s 3043, Dhtul- Meyh 116

2613 IK k Ali Paa b. eyh Muhlis Baba b. Baba lyas Horasn, h 670 m
1271 trhinde dodu, vefat h 733 m 1332, Krehirde medfundur, Kmsul- Almn
vefat trhini 710 gstermesi doru deildir

Divan, niversite Ktphnesinde, numara 121

Kll lem bir iretdir hemn

376

Nice yz bi melei var a ayn

ns cinden kimseler grmi deil


Kimse ol yerden aber virmi deil

Fikr al iremez ol menzile


Ad o mlkn dai gelmez dile

Kmsul- Alm c 4 s 3044, Osmanl Mellifleri c 1 s 109, Mecelle 308, Latf 44,
akyk- Mecd 22, Sicill-i Osmn c 3 s 281, Lgt- Trhiyye ve Corafiyye c 5 s 3

2614 IK Seyyid Pr Mehmed b. Seyyid Ali b. Mehmed er- Rdva Zeynelabidin b.


Mehmed en-Net, Pirizrenli, baz mehazlarn Bursal demeleri doru deildir, kd,
Nevizdeye gre h 924 m 1518 ve Kmsul- Alma gre h 926 m 1520 trhinde
dodu, vefat aban 979 m 1474, skbde medfundur, Bursal Cinnnin sefer
eyledi cihndan msra vefatna trhdir, vefat trhini Beynnin 976 ve Kmsun 939
gstermeleri yanltr

Libsn anmauz ol glir em-i blbldr


Hezrn em-i blblde tecell eyleyen gldr

Ne emdi lal-i cnn ne ekdi sneye an


Beryz cmle alardan ne rn ne cismn

377

Tekire-i ursndan

lh cnm eyd-y a it
Dilim sini y-y a it

Aa env- un l mery
Ki tesr ide anlardan mezy

rb std- ilhmla teln


eker-rz ola szde cn- irn

db evf- niem mkerrer


Tenvl eylesn ekerile eker

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphnesinde, numara 263

akyk- Nevizde 161, Osmanl Mellifleri c 2 s 307, Latf 237, Beyn 51, Eslf
c 2 s 89, Sicill-i Osmn c 3 s 282, Kmsul- Alm c 4 s 3044, Kefz- Znn Eski Tab
c 1 s 515, ve Yeni Tab c 1 s 799, Hasan elebi 195, Riyz 86, Ahd 233, Mecelle 308,
l Trhi 294, Gldeste 488, Kfzde 72

2615 IK eyh-i Mevlev Mneccimba Ahmed Dede, Mneccimba Selanikli


Ltfullah Efendinin oludur, Selanikli, Sultn Mehmed-i Rbin nedmi ve Kasmpaa
Mevlevhnesinin eyhi, h 1041 m 1628 trhinde Selanikde dodu, vefat h 1113 m
1701 Mekkede medfundur

378

Yine an- emen rek-i cinn old alardr


Deil nergis grnen c-be-c zerrn ayalardr

Var m aberi bd- ab tze glmden


Bir nee getrd mi ola baa mlmden

ekdiklerimi ke-i hicrnda didi mi


Virdi mi aceb tze aber sz- dilimden

Kkl-i eb-rengi ey mh cy-ghmdr benim


Gn yz zre o bir aar siyhmdr benim

Bezm ehline s bugn mde mi geldi


Ya b-adeh bde hemn sde mi geldi

Her ba esr olmada ad ayda dersi


nicesi leme zde mi geldi

Ey dil an o em-i siyeh mest-i iveni


Destinde aner-i nigeh b-emn var

379

akyk- eyh c 2 s 291, Osmanl Mellifleri c 3 s 142, Mecelle 408, Bel 58,
Slim 103 ve 454, Sicill-i Osmn c 1 s 232, Mecma- ur 81, Semahne-i Edeb 9,
Esrar Dede 13 ve 215, Vefeyt- Eyvansary 61

2616 IK k mer, Aydnl veya Konyal, vefat h 1119 m 1707, Ola


meri cilvegehi adn- Cell msra vefatna trhtir

Virmem saa ek benden elin ey melekl-mevt


Cnnma ner eylediim cna dounma

Aam bam dkem yam yaam yrtam lam zr


O yr ile benim davm ud fal eyliye bri

Divan, Hac Mahmud Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphnesinde, numara


5097

Mecma- ur 108, Osmanl Mellifleri c 2 s 312

2617 IK k Paazde Dervi Ahmed k b. eyh Yahya b. eyh Sleyman


b. Bl k Paa b. Muhlis Paa b. Baba lyas, Mecidz kazasnda Elvanelebi Karyeli,
h 803 m 1400 trhinde dodu, vefat trhi malum deilse de yazd trhinde 903
m1497

senesine

kadar

olan

vaky

kaydetmesine

gre

anlalmaktadr, byk ceddi Bal k Paa iin bak numara 2613

Matb trhi medhali, Osmanl Mellifleri c 3 s 84

380

903de

hayatta

idii

2618 IK k elebi

Dildr bilen aylini ddem neden bilr


Bilmez efendi o yaayan o gezen bilr

Vel tb- arvet grmemidir onca- batm


Ne cnibden eser bilmem nesm-i luf u isn

Kfzde 72

2619 SIM Seyrekzde Seyyid Mehmed sm Efendi, Nakbl- erf Seyrekzde


Seyyid Abdurrahman Efendinin oludur, mderris, vefat 15 aban 1086

m 1675,

Edrinekap haricinde Emir Buhr Tekyesi karsnda Seyrekzde Yunus Efendinin kabri
yannda medfundur

Ek-i emim ki ser-ke-i cnna aar


Cy- dil-cdr o kim arf- glistna aar

akyk- eyh c 1 s 486, Sicill-i Osmn c 3 s 315, Safy 335, Mecelle 308, Bel
57, Kefz- Znn Zeyli 516

2620 SIM sm Yusuf Efendi, Bosnal, mahkeme katibi, vefat Muharrem 1122
m 1710, Teslm-i intil cmlesi vefatna trhdir

381

Alm var iken urre-i cnnemi grsem


Kendm hele ayd- dil-i dvnemi grsem

Bu d nola dil-i b-arr syletdim


Yine gl-i ter ile ben hezr syletdim

Kesilmedi ser-i zlf ikyeti geri


Btn gice dil-i fte-i kr syletdim

Ald onca- rengni andelb-i dili


emenistnda ol glir syletdim

Divan, niversite Ktphnesinde, numara 70

akyk- eyh c 2 s 553, Mecma- ur 150, Mecelle 308, Bel 57

2621 SIM rifzde Mehmed sm Efendi, Kd rif Efendinin oludur, vefat h


1150 m 1727

Dil-i yetme nevze evbdr dirler


Ne crm iderse de vat-i ebbdr dirler

Riy v zhd ile hret virince bir dem


382

Elinde bde-i nb olsa da bdr dirler

Eer i meclisine dil olmad m


O a bir eh-i licenbdr dirler

Ramiz 193

2622 SIM Mustafa sm Efendi, Hdvendigr Sultn Murd- Evvel mareti


eyhi smail Efendinin oludur, Sinek Mustafa Efendi denmekle mehurdur, Bursal,
mderris, hattat, vefat h 1160 m 1747, Tayyib Mustafa Efendinin R- m itdi
pervz- cinn msra vefatna trhdir

Ne a- rtbe-i uly ne cem-i ml iledir


Felekde ehl-i dili rifati keml iledir

Ramiz 192, Safy 360, Tuhfe-i Hatttn 741, Bel 58

2623 SIM eyhlislam Kk elebizde smail sm Efendi, Resl- kttb


Kk elebi Mehmed Efendinin oludur, h 1096 m 1684 trhinde stanbulda dodu,
vefat 30 Cemziyel-hir 1173 m 1759, stanbulda Yksekkaldrmda Hekimba mer
Efendinin medresesi haziresinde medfundur, Nevresin m sml Efendi ld
firdevsi mekn msra vefatna trhdir, vefat trhini Fatinin 1172 yazmas yanltr

Ey srbn zimm ek semt-i ky- yre


Virne dilde zr yer almad arre

383

Dil-i d-pre-i da feryd enn olmaz


Bel bir kse kim ikestedr anda ann olmaz

Hep sn aa dir imi gft--g-y al


Dillerde dsitn imi esrr andm

biliyyetdr ul-i malb sermyesi


Elde istidd olnca kr kendn gsterr

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphnesinde,

, Esad Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphnesinde,

numara 265

266

2661

78

, zel Dergh ksmnda,

, Bayezd Umm Ktphnede

5644

, Yeni Ktphne, Topkap Saraynda

2148

, niversite Ktphnesinde

5521

214

1233

1710

1814/1

384

Osmanl Mellifleri c 3 s 43, Kmsul- Alm c 2 s 944, Ramiz 190, Sicill-i Osmn
c 1 s 366, Safy 359, Dhatul- Meyh 101, Fatin 265, Tuhfe-i Hatttn 650, Mecelle
171 ve 308, Bel 57, Son Asr Trk irleri 108, Kefz- Znn Zeyli 516

2624

SIM

Seyyid Ahmed sm Efendi b. Antep mahkemesi bakatibi ir

Mehmed Cinn Efendi b. Husl Efendi, Antepli, vakanvs, vefat 9 Safer 1235 m 1819,
skdarda Karacaahmette Harmanlkta kabristanda medfundur

Nce bir idmet-i mal ile mal olalm


Sil-i a olalm nil-i mesl olalm

Aalm pyna bir bar- amiyyet bulalm


la-i himmetine m gibi mevl olalm

Biz de ret virelim kendmze bil ise


Girelim ehl-i af bezmine mabl olalm

Getr ey s yeter eyledi il bizi


Bir zamn da mey-i b-i ile mel olalm

almadan k- meelletde hemn ey m


zim-i s-y sem-say-i Sitnbl olalm

Kmsul- Alm c 4 s 3046, Osmanl Mellifleri c 1 s 375, rif Hikmet 46, Son Asr
Trk irleri 66, Sicill-i Osmn c 3 s 283, Osmanl Mellifleri 65, Lgt- Trhiyye ve
Corfiyye c 5 s 3, Fatin 266

385

2625 SIM Yeenzde brahim sm Bey, Amasyal, vefat Ramazan 1254 m


1838, Amasyada medfundur

Glen-i snde ami lle snbl ysemen


Gl cemli far olunmaz glden ey nzik-beden

m- mestim reh-i anda lydr baa


Der-be-der Mecnn olub gerdna adrsam resen

Fatin 266

2626

SIM

oludur, h 1220

Yakub sm Efendi, mevlden Ktahyal Halil Rd Efendinin


m 1805 trhinde dodu, vefat h 1301

Karacaahmette medfundur

Ol per adn- snde r eklin gsterir


Dde v cism-i lafi nr eklin gsterir

Bu ne srdr kim ban yne-i endm- yr


Bir mcessem nrdur billr eklin gsterir

yle bir s-i smin-sa ad tasn kim


emi geh mest u geh mamr eklin gsterir

386

m 1883, skdarda

Giryesi mea olmudur ars- andeye


Mtem-i erbb- a r eklin gsterir

Milket-i many m me tesr eyledi


Bir Sleymndr velkin mr eklin gsterir

Son Asr Trk irleri 73, Fatin 267, Kefz- Znn Zeyli 516

2627 SIM Abdlaziz sm Efendi, Mderris Seyyid Vesim Efendinin oludur,


Badadl, mderris, Cemziyel- evvel 1218 trhinde Badadda dodu, vefat h 1305 m
1887, Fatih Cmii haziresinde medfundur

Ml- dny ile kim marr olsa menfr olur


Ger Sleymn- zamnsa hem cels mr olur

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphnesinde, numara 267

268

Son Asr Trk irleri 75

2628 SIM Kk Filibelizde Mustafa sm Bey, Kk Filibeli Hce Abdullah


Efendinin oludur, stanbullu, Trabzon Vilayeti mektubcusu, h 1273 m 1856 trhinde
stanbulda dodu, vefat h 1322 m 1904, Trabzonda medfundur, vefat trhini Osmanl
Mellifleri 1320 gstermektedir

ara- tal-i ilm faldan kesb-i mesindir

387

Mesin olmaynca marifet ma- mubetdir

Son Asr Trk irleri 76, Osmanl Mellifleri c 2 s 338

2629 SIM sm Efendi, Lefkoal, katib

sitn- eh-i devrn tebh eyleyemem


Yan sn-i naarm aa gvh eyleyemem

Mr- dilde ola t tat-nin-i icll


Yo yire Ysufu ftde-i h eyleyemem

Nr- a olmu iken ule-frz- eb-i hicr


Mh- pertev-figeni meal-i rh eyleyemem

km-i mazye kemer-bend-i iat lzm


m mri ni ile tebh eyleyemem

Fatin 268

2630 SIM Mehmed sm Efendi, Geyveli eyh Muhyiddin Efendinin oludur,


Bursal, mderris, ve Helv-y Mescid mam ve Cmi-i Kebir Vakf Katibi, vefat 10
Rebul- hir 1077 m 1666, Bursada Peykrbanda Zindankaps kabrinde medfundur,
Sicilin Geyveli gstermesi yanltr

388

r- dilber kim anda a- anber-b biter


Bir glistndr ki yer yer snbl hind biter

anma addi gibi glzr- lefette seni


Bir nihl-i nz- nevres arar- dil-c biter

meti nal gibi grm deildir bbn


B- sn ire eer i servler her s biter

Meyve-n olsa aceb mi m-i aste-dil


- addiden ki cn anda eftl biter

Nola zam- adeng-i cevrini snemde alarsam


Baa bir onca- nev-bvedr ol yrdan geldi

Ol deri kenar eylemek bar-i felekde


anma beni girdb- am u firate aldm

av ire grb yr ile ayr der-


ayretle zm m adan aa aldm

389

akyk- eyh c 1 s 768, Sicill-i Osmn c 3 s 282, Safy 333, Mecelle 308,
Gldeste 490, Glzr- rifn 364

2631

TIF

Mustafa tf Efendi, Mustafa Efendi nmnda bir ztn oludur,

stanbullu, defterdr- kk- evvel, vefat 22 Cemziyel-evvel 1155 m 1742, skdarda


Miskinler civarnda erf Kaps denilen mahalde medfundur, Ramiz ile Sicilin ismini
Mehmed Emin olarak gstermeleri yanltr

Mye-dr- emel-i ibet ol mr gibi


Aldrub m-meleki inleme zenbr gibi

Sde-dillikle olur hreti temkn bulamaz


Mtelevvin olan merebi billr gibi

Perdesi yr olan tzeye sz olurd


Yatmasa herkesi auna tanbr gibi

Nce ketm eyleyelim dd- siyh- h


te-i hecr ile dil yanmada tennr gibi

Oulur almaz idi zam- fir- snem


arsam ol sm-teni merhem-i kfr gibi

f eyledi me yine temr-i miyn


lib hidmet-i tanrede memr gibi

390

O nal-i pse ki bezm-i vil mncesidr


Nigh- amze-i mestne ceb abncasdur

aplma dne-i l-i ikenc-i gsya


Her- mur- dili khne bir apancasdur

Yaar br- am ryula nemizi


aff- mje sipeh-i fitneni ki ncasdur

ayl-i kkl zlf onar ger eb rz


avfil-i am- a gl apncasdur

Seni mecbr ider abbdan istira


utalm yek deme amdan seni zd eyler

Divan, Esad Efendi ksmnda,

Sleymaniye Ktphnesinde, numara 2639

2658

3442/6

, Hac Mahmud Efendi ksmnda,

3835

, ir Efendi, Hafd Efendi ksmnda,

353

, tf Efendi

2087

, Veliyyddin Efendi

2682/2

391

, niversite Ktphnesinde

197

1710/5

1713/4

2857

2887

3154

Osmanl Mellifleri c 2 s 314, Kmsul- Alm c 4 s 3047, Tuhfe-i Hatttn 543,


Sicill-i Osmn c 3 s 285, Fatin 268, Esad 52, Ramiz 195, Mecelle 308

2632

TIF

mamzde Hfz Mehmed Emin tf Efendi, imam- sultn Hac

Mehmed Efendinin oludur, stanbullu, kd, hattat, h 1125 m 1713 trhinde stanbulda
dodu, vefat h 1156 m 1743, Edirnekaps haricinde medfundur, aada beyitler vefat
trhidir

Meded hem nm- peyamber-i emn f og


db rlet-i alem ld o dem ilm- iyya

D trin bu beyti yazd ol dem ki revn old


Cinna cn atub ld tevecch s-y Mevlya

Bey bi yz elli alt slnda olub sir


nn- r- fdr emn avb- ubya

Yirmici dkkn in syledii tr


392

o cy- mnevver mala- nr- siyeh-mnend


Dinlse reng ve bunda bit-i a bu ensebdir

Bu resm-i f kilk-i a red yazd trin


Bu dkkn- midd zb znetden mrekkebdir

Kmsul- Alm c 4 s 3047, Sicill-i Osmn c 4 s 230, Ramiz 193, Mecelle 308,
Fatin 269, Tuhfe-i Hatttn 446

2633 TIF Mehmed Emin Efendi, Damad Hasan Paa mam Ahmed Efendinin
oludur, kd, vefat Cemziyel-hir 1185 m 1771, Seyyid Ahmed Ruf Tekyesinde
medfundur

Ramiz 194, Sicill-i Osmn c 3 s 285

2634 TIF Sleyman tf Efendi, Resl- kttb tf Efendinin oludur, hazne-i


mliyede evmir-i mliye mdr, vefat Ramazan 1260 m 1844

Drdi n l u le inceden ince


Hill-ebr ile mkn kelle inceden ince

Dolad rite-i fikrim o gsy- dilvze


amrimden geen ba u ayle inceden ince
Fatin 269
393

2635 TIF

avuzde Ahmed tf Efendi, Mehmed Emin Efendinin oludur,

stanbullu, mesrift- askeriye nzr, h 1209 m 1794 trhinde stanbulda dodu, vefat
Muharrem 1263 m 1846, Eybde Bostaniskelesinde medfundur
Milim ol urra- arrra h
hdr krm dem--dem h h
Adrr mha o dildrm hele
Hle-i kkl olur aa gvh
Kmsul- Alm c 4 s 3047, Sicill-i Osmn c 3 s 286, Fatin 270
2636

TIF

Kuyucakl tf Mehmed Bey, Msr Mollas Abdurrahman Nfiz

Efendinin oludur, evkf nezreti meclis idare reisi, vefat h 1316 m 1898, Sleymaniye
Cmii hazresinde medfundur
rtif- adr in lzm tevzu deme
emsi gr kim syesin alm ayalar altna
Osmanl Mellifleri c 1 s 388
2637 TIF Mehmed tf Efendi, Rizeli kir Agh Efendinin oludur, temyiz
mahkemesi azsndan, h 1291 m 1874 trhinde Rizede dodu
Sveyda dilimde bir muabbet var ki Mevlya
Deimem evini al ne dnyya ne ubya

Neden mecnn gibi oldum ayl-i ry- leyldan


Neden m u seer alar gl sevd-y Mevldan
Son Asr Trk irleri 78
2638 TIF tf lmez, 2 Haziran 1311 m 1895 trhinde stanbulda dodu
Mineti, derdi tkenmez bu cihn bilirem
Kimi grsem mteeir, acdm irkilirim
394

Hani gster baa mrnde cef ekmeyeni


Ne am var ne taam h kederim yo diyeni
Hele erfna diatlice gz gezdiriver
Azc znini alat azc sezdiriver
Dkecek derdini hicrnn senden de beter
Kimini safna onmu gice bayular ter
kr it line her n beterin var beteri
Yazlur nki ezelden bize dehri kederi
Son Asr Trk irleri 2118
2639 TIF dzde Ahmed Efendi, Amasyal d Muhlis Bayram Efendinin oludur,
h 1125 m 1713 trhinde hayatta idi, mderris, Amasyal
eb-i asret geb mihr-i emel ddr gstersn
Tr itsn an yan o meh rusr gstersn
Ser-i serv zre as-i mihr ubu pye pest itsn
O gl-i nal-i lefet onca-i destr gstersn
Gl-i nev-rza bamaz iyn her-dem-bahr- dil
O ekker-leb hemn yne-i rusr gstersn
Mey-i mamn- rengni pr it man-y tabre
reng-i bde kendin man-i er gstersn
Slim 454, Mecelle 309, Ramiz 193
2640 KF dzde Mustafa Efendi, Amasyal d Muhlis Bayram Efendinin olu ve
2639 numarada yazlan tf Ahmed Efendinin birderidir, Amasyal, Amasya Mfts,
vefat h 1173 m 1759, Amasyada medfundur, vefat trhi Geldi yetmi de emr-i irci
dd- mensn ab ise ara k-i dile
Toum- vrneyi ek nal-i temenn yerine
395

Osmanl Mellifleri c 1 s 367, Slim 455, Ramiz 196, Mecelle 309


2641 KF Mehmed kif Efendi, Belgradl, mderris ve tabib, vefat h 1175 m
1761
Ramiz 197
2642 KF Ebbekir Paazde Mehmed kif Bey, Ebbekir Paann oludur,
vefat h 1780 m 1766 skdarda Nash Dergahnda medfundur
Baltaczde Muaf Pan vezretine syledii tr
Sezdr zer-alemle yazsalar kif bu tri
Vezr ibn vezrud- devle old Muaf Paa
Ramiz 197
2643 KF Ltfullah kif Efendi, kd, vefat evval 1201 m 1786, Ezdinde
medfundur
Var m bnda bu snile eml saa
Dil-i ftde nice olmaya meyyl saa

Ram idb line valla be-km it cn


Dil-i kif saa saa meyyl saa

heme nsa- hicrn our yazar


Ayra er-i vulat u isn our yazar

Zhid kitb- ann her n our yazar


396

Ders-i a u piyleyi rindn our yazar

a- ru- zbs gzeldir gle nisbet


Lal-i leb-i mnya maaldir mle nisbet

Nigh- mikfne ile a- yra l riat


Ne al yazm an lev-i sne me-i udret

efkat 103, Silahdarzde 52

2644

KF VEYA MTK

Hasan kif Efendi, Selanikli Ali Aann oludur,

Selanikli, Serezli Yusuf Muhlis Paann katibi, vefat h 1243

m 1827, Selanik

Mevlevhnesinde medfundur, Selanikli Mehrnin Syledim fevtine Mehr mcevher


tr, eylesn kife a kever-i cennet isn beyti vefatna trhtir

Y Rb beni mutcna mutc itme


Mutc isem anca saa mutc olaym

Billr- amre-smi nedir gerdeni seni


Nr- ma m bilmem efendim teni seni

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara 269

397

Kmsul- Alm c 4 s 3048, Son Asr Trk irleri 89, Kefz- Znn Zeyli 516

2645

KF

Mehmed kif Paa, Antepli Kdzde Kd Mehmed Efendinin

oludur, Yozgatl, hriciye nzr, 15 Rebul- evvel 1202 m 1787 trhinde Yozgatta
dodu, vefat 3 Rebul- evvel 1261 m 1845, skenderiyede medfundur, baz mehazlar
vefat trhini 1263 ve 1264 gstermektedirler

Ne dem ki bezmde ol - iveger bulnur


aylne-i uda neler bulunur

Olal reng-i ruu ermi ile dembeste gl


Sr virb blin-i glbnde yatur dil-aste gl

Seyr l dd- kebd- h- atebrm


Grmedise sevdiim ger snble peyveste gl

Sicil-i Osmn c 3 s 287, Osmanl Mellifleri c 2 s 324, Numne-i Edebiyyt-


Osmniyye 111, Lgt- Trhiyye ve Corfiyye c 5 s 6, Son Asr Trk irleri 80, rif
Hikmet 47, Kmsul- Alm c 4 s 3048, Fatin 271

2646 KF kif Bey, Abdullatif Beyin olu ve Selanikli ir Hasan kif Efendinin
kermezdesidir, Selanikli, skb mutasarrf vekili, vefat h 1300
medfundur

398

m 1882 Kavalada

l-i urbet li-i bed h evld acs


Glmi eydir kif dim pr n iden

Kmsul- Alm c 4 s 3049

2647 KF kif Mehmed Paa b. Veliyyddin Bey b. Receb Paa, Kalkandelenli,


Cezyir Bahr-i Sefd Valisi, 2 Muharrem 1237 m 1822 trhinde Kalkandelende dodu,
vefat 30 Cemziyel- hir 1311 m 1893, Ftih Cmii kabristannda medfundur

Ey cihn r t ceml v ml v ed
r- der hem errt vel ayb nm

Kmsul- Alm c 4 s 3047, Sicill-i Osmn c 3 s 288, Osmanl Mellifleri c 2 s 333

2648 KF kif Efendi, Hac Dervi Aann oludur, Trabzonlu, r-y bahriye
bakatibi, h 1253 m 1837 trhinde Trabzonda dodu, vefat h 1316 m 1898 skdarda
Karacaahmet trbesi civarnda medfundur

af-y bade-i lali ayt-efz-y cn olsa


Bize s-i ahb byle bir h-i cihn olsa

Son Asr Trk irleri c 1 s 90

2649 KF Karamftzde Mustafa kif Efendi, Vanl, Mara Kaymakam, h 1227


m 1812 trhinde Vanda dodu, Kmsda 1220 trhinde doduu yazldr

399

aste-i naya r-fezdr mem


Eylese dav-y Lomn becdr mem

Fatin 273, Kmsul- Alm c 4 s 3048

2650 KF Hasan kif Efendi, Ali Kd namyla marf Hac Ali Fehmi Efendinin
oludur, h 1298

m 1882 trhinde zmirde dodu, zmirde Kemeralt Cmii

Ktphanesinde memur

Dostu olmaz deni derlerdi


Bunu bit denedim kendimde

ret dost olann yeksndr


Varlyla ademi indimde

Son Asr Trk irleri 2115

2651 KF Mehmed kif Bey, Mderris pekli Hce Mehmed Thir Efendinin
oludur, stanbullu, h 1290 m 1873 trhinde stanbulda dodu

Ey alna ilti iden nr


Sensi baa her arafta manr

Olsa da ill iinde mestr


Bir n deilim o lemadan dr

400

Rumda ider arr ule

Son Asr Trk irleri 91

2652 KF Kapclar Kethdszde Enderunlu kif Bey, Sultn Mustafa-y Slis


devri irlerinden, vefat trhi bulunamad

ayl-i zlf-i yr olduca gzde girye lzmdr


Yazdr e-i b-b iinde yle snbller

Glde salamaa a udretim yodur


Ne salaym gzelim abra atim yodur

Tayyarzde At Trhi c 4 s 212

2653 KF Yahya Beyzde Enderunlu kif Bey, basn yazc, Sultn Selm-i Slis
devri irlerinden, vefat trhi malm deildir

Tesell-ba olur yd eyledikce glm kif


Nigh- iltift- yre yn oldm demler

Tayyarzde At Trhi c 4 s 223

2654 KF Enderunlu kif Bey, antac, Sultn Mahmd- Sn devri irlerinden,


vefat trhi bilinemedi

401

ulsum cezb ider kif dil-i sengin dildr


Nedel sat ise nerm eyler elbet heni te

Tayyarzde ta Trhi c 4 s 302

2655 KF kif Efendi, Antalyal mer Feyzi Efendinin oludur, Antalyal, katib

kif ol pertev-i rusrdan pr-nr idi


Mh- enver itibs- nr- rd itmeden

Kmsul- Alm c 4 s 3048, Fatin 274

2656 KF Yusuf kif Efendi, umnulu, ordu katibi

Tr-mr- zlf-i yri r eklin gsterir


amze-i kii teymr eklin gsterir

ir-i pk-i afveti kif hele tanrde


Zmre-i ehl-i suan mar eklin gsterir

Kmsul- Alm c 4 s 3048, Fatin 273

402

2657 KF Emirzde Ahmed kif Efendi, Diyarbekirli Mehmed erif Efendinin


oludur, Diyarbekirli, Bolu Sanca tahrrt mdr, ktphne sahibi defterdr Ali Emr
Efendinin birderidir

Aladan dil mcersn medir


Yazdm yra ann nmedir

ster bid ister ol fs iyem


kif rabet hemn encmadr

Tezkire-i med 68

2658 KF Enderunlu Mehmed kif Bey, Safiye Sultn binti Sultn Mustafa Hn
nin zevci Koca Bekir Paa evladndan Mralem Mehmed Beyin hafdidir, h 1211 m
1796 trhinde hayatta idi

Anber-i emm zlf-i nedim ikr olur


Fikrim ayl ame der tr-mr olur

f ider mi sz- dil-ateimiz


Geri sirik-i em-i terim cybr olur

kif mem cna gelr by- negehti


Anber-i emm-i zlf-i nedim ikr olur

Son Asr Trk irleri 78, Esad 71


403

2659

LEM

raczde lem Efendi b. Hasan Efendi b. Sunullah Efendi b.

Hseyin Efendi, kd, vefat h 1158

m 1745, Bursal Mminzdenin Bad ayf

raczde-yi kibrt-i ecel msras vefatna trhtir, Sultn Mahmudun clsuna syledii
trhdir

G idnce didi lem b-bedel trini


a Tal liye-i sad mbrek eyleye

Ramiz198, Sicill-i Osmn c 2 s 148 ve c 3 s 289

2660 LM elebi Emir lim Efendi, elebi bid Efendinin oludur

lem ez lem pezred nr u fer


Ver ne bed bstn b-emer

Vusat u afvet koc bd bm


Ger ne bd mil-i yekt guher

ad meded ybend ez-cn u tene


Km- dil cyend kn bar u ber

Esrar Dede 196, Semahne-i Edeb 148

2661 L VEYA EM Mustafa l Efendi b. Ahmed Efendi b. Abdullah Efendi,


Mverrih-i l, Gelibolulu, Cidde Beyi, h 948 m 1541 trhinde Geliboluda dodu, vefat h
404

1008 m 1599, Mtel-l ve asse aleyhil- b cmlesi vefatna trhtir, Riyznin


vefat trhini 1011 gstermesi yanltr

Dmde aysa ordum a- Leyl ile avlin


Didi ar olmaynca orma ben dvnen lin

Girye itmez ki bile giryesini ben zr


stedikce yaarr gzleri anca yr

Ne ar- le mededvr ne aat-i gftr


Nolayd l bileydi sen ey per rusr

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphnesinde,

numara

271

, Hamdiyye ksmnda, Murad Molla Ktphnesinde,

1107

, Ftih Ktphnesinde

3852/4

, Byezid Ktphnesinde

5665

, niversite Ktphnesinde

651

695

768

1699/7

2789/4

405

Kefz- Znn Eski Tab c 1 s 515 ve Yeni Tab c 1 s 799, Tuhfe-i Hatttn 521,
Osmanl Mellfileri c 3 s 85, Sicill-i Osmn c 3 s 290, Hasan elebi 196, Ahd 72,
Kmsul- Alm c 4 s 3050, Seyyid Rza 66, Kfzde 72, Riyz 87, Mecelle 309,
Vefeyt- Eyvansary 151

2662 L Ali l Efendi, Moral, kd, dergh- l yenierilerinden, vefat h 1056 m


1646, Slimde vefat trhi 1100 gsterilmektedir

Pte-i a- aatde vcdum l idb


Sikke-i nmm virildi liy al baa

Biz mesele-mz- debistn- kemlz


Biz meale-efrz- ebistn- aylz

Slim 456, Sicill-i Osmn c 3 s 513, akyk- eyh c 1 s 206, Seyyid Rza 67,
Mucb 25

2663 L Ali Can Bey, Krml, vefat h 1110 m 1703

Ne el ider bilineydi o glir baa


Zam eyler idi andelb-zr baa

Geh girime o nz geh itb u cef


Neler eyler hele grse o vekr baa

406

Bel 58

2664 L Sadrazam Hekimolu Ali l Paa, Hekimba Nuh Efendinin oludur, h


1100 m 1688 trhinde stanbulda dodu, vefat 9 Zil-hicce 1171 m 1756, namna
mensub cmiide medfundur

Bize luf itdi ud yle ki gelmez le


kri mmkn mi ola bu keremi her le

Uyma vesvse hele ray def eyle


Saa reng eylemesn urama l le

Kmsul-Alm c

s 3050, Sicill-i Osmn c 3 s 539, Sadkatul-Vzer Zeyli

Dilverzdenin 42, Fatin 274

2665 L l Efendi, eyh Mehmed At Efendinin oludur, stanbullu, sadrazam


mhrdr, h 1199 m 1781 trhinde stanbulda dodu, vefat Muharrem 1249 m 1833

h eylediim - dil-r elebdir


an alar isem am deil ala alebdir

em itmesn ayr meded-i by- vilin


l ulunu ez dil u cn bu alebidir

Kmsul- Alm c 4 s 3050, Sicill-i Osmn c 3 s 290, Fatin 275

407

2666 L Ali l Efendi, Hasan Paann Tatar Aas Mehmed Aann oludur,
stanbullu, cerdehne katibi, h 1232 m 1816 trhinde dodu, vefat h 1273 m 1856,
Ziya Paann Bir yegne ire yd yine, er-i gerdn- sitem-kr ayf u ayf alayub
tr-i fevtin syledim, gdi l-i suen-ver ayf u ayf

Cna gesn t-i am cismide cn uymasun


Prelensn cism-i zr stn uymasun

Neve tal itdii ser de senden amldr


Bir doun b h dile kse-i fafrdan

Son Asr Trk irleri 96, Sicill-i Osmn c 3 s 290, Osmanl Mellifleri c 2 s 327,
Kmsul- Alm c 4 s 3050, Fatin 279

2667 L Sadrazam Mehmed Emin l Paa, Msr arl Attar Ali Rza Efendinin
oludur, 23 Rebul-evvel 1230

m 1814 trhinde stanbulda dodu, vefat 21

Cemziyel- hir 1288 m 1871, Sleymaniye Cmii haziresinde medfundur

Bir ayli dem ki ddelerim an dker yeter


Ey n art elvirir art yeter yeter

Kr eylemez fin u enni o lime


Bu h u girye nce bir l yeter yeter

Son Asr Trk irleri c 1 s 4, Kmsul- Alm c 4 s 3050, Fatin 276, Sicill-i
Osmn c 3 s 290, Lgt- Trhiyye ve Corfiyye c 5 s 4
408

2668 L Beyzde Dervi Mustafa l Efendi, stanbullu, Knn Sultn Sleyman


devri irlerinden

nn Suln Sleymnn Kerbel arasna icr itdirdii bir emenin tri

Gyiy bu eme bir sa durur


Rh- ada tene eyler cst c

Llesi nu dehendr u dili


Dil dker kime olursa r-be-r

u gibi ezberlemi our revn


Mcer-y dehri l s-be-s

ne kim gelse dir tr in


M seyinle asan ana su

Ahd 243, Riyz 88

2669

Hafz Konevolu, stanbullu, muhasebeci kirdi, hattat, Sultn

Mehmed-i Slis devri irlerinden

Ya a hicrile cn metim old dt


Firatide ekmedik bir br- am m ald ya
409

Kmsul- Alm c 4 s 3050, Hasan elebi 197, Sicill-i Osmn c 3 s 290

2670 L Reiszde lyas l Efendi, Urlal, Sultn Selm-i Sn devri irlerinden

anma cef-y yre taammldr hner


Berdr olmadr dil Manr-ve al hner

urd gibi geri ki sni kemlde


Ey fitb- ehre zevlide yledir

Hasan elebi 197, Kmsul- Alm c 4 s 3050

2671 L Hasan l Bey, Hasan l Ycel, Trabzonlu Hasan l Efendizde Ali


Rza Beyin oludur, stanbullu, marif vekili, h 1315 m 1897 trhinde stanbulda dodu

Pern glm yodur mezr


Nce mutd edinmi h u zr

Yeter l bu vrn bezm-i amda


Nin tanr idersi sen hezr

Son Asr Trk irleri 106

410

2672 MR Mehmed mir Bey, defterhne ksedr Himmet Efendinin oludur,


stanbullu, vaka nvs, vefat h 1230 m 1816, Sicil ismini mir mer Bey ve Esad Efendi
pederi ismini Zikr Efendi ve kendisinin vefat trhini Muharrem 1228 olarak yazyorlar

Meclise te ki old ule-i can bahr


Eylesn ayri maall-i ayal lle mam

Biz de ebb-y adele idelim gice af


ebde ld onca- nevrz tatr-i mem

Sen seh servi grnce cnb-i reftrn


fl- nev-res gibi izhr eyledi raa ym

Murb-i nev-rz gl devrine az eylesn


Kse-i anbr-ve al sen de s deste cm

Esad 50, Fatin 279, rif Hikmet 47, Osmanl Trh ve Mverrihleri 64, Sicill-i
Osmn c 3 s 292

2673

YE

ye Hatun, eyh Yahyann hafdesi ve Akemseddin Efendi

evladndan ems elebinin zevcesi

urd Cemd manmesinden

Olur her ylda zende mrde lem


Gidince lk gelmez yine dem
411

Selefden ger orarsa u m


Ya nmdr bilinen ya kelm

Bun fikr eyleyben eyledim h


Meer luf ide ddim saa Allah

O kr lmadm ben kim olub yd


Du ile lalar rm d

Da malm yo eyleyem imret


Sebeb olub alam t ymet

k elebi 258

2674 ABP eyh-i Mevlev Abp Bl Sultn b. Hzrh b. Sleyman h-


Germiyn, h 770 m 1368 trhinde dodu, vefat h 890 m 1485

n ra- m urfa- ebistn- aylst


Ez ehl-i naar marem-i ebistn- lst

B- ren-yi em-i dil u em-i irdet


Guln-yi prhene ez emr-i mulist

Sefne- Mevleviyye c 1 s 4, Esrar Dede 194, Semahane-i Edeb 146


412

2675

BD VEYA HFIZ Enderunlu bd Efendi, Mevlev Ahmed Efendinin

oludur, Konyal, on ikinci asr irlerinden, iirinde her iki mahlas da kullanmtr

Kkl-i rusr ey bir gl-i ob mdr


Snbl-i b- lefet anbern gs mdr

Ey bd glen-i dildr gezmekden ara


ayd- h-y uten mi yosa reng b mdr

l-i rusr gren ftdeler ayrn olur


albimizde mihr-i an te-i szn olur

ulzm-i a ire cn bir ke--kedir gider


Var m f sen gibi h byle ser-gerdn olur

Akif 53, Esad 68

2676 ABDULLAH Rhzde Abdullah Efendi, Bursal Mustafa Efendinin oludur,


kd, vefat h 1015 m 1606

Sicil-i Osmn c 3 s 365

413

2677 ABDULLAH Abdullah Efendi, Kzlca Hayreddinolu, Bergamal, kd, h 960


m 1552 trhinde dodu, vefat 6 Muharrem 1026 m 1617, Hasan elebinin Balkesirli
demesi doru deildir

Name-i bd- bahr ile gzellendi hava


Mest olub k- girbn idecek dem geldi

Mey mabb imi ev-i behitide hemn


aber ald o arafdan bie dem geldi

akyk- Nevizde 590, Katib elebi Fezlekesi c 1 s 387, Hasan elebi 201,
Sicill-i Osmn c 3 s 365, Seyyid Rza 73, Kfzde 73, Riyz 88, Beyn 53

2678

ABDULLAH

Abdullah Efendi, Kk Mahmud Efendinin oludur, Msr

Kds, vefat Cemziyel-hir 1042 m 1632

akyk- Nevizde 750, Sicill-i Osmn c 3 s 366

2679

ABDULLAH

Hakk Mehmedzde Abdullah Affddin Efendi, Tatar eyh

brahim Efendinin oludur, Krml, vefat h 1050 m 1640, Krmda medfundur

Sicill-i Osmn c 3 s 366

2680

ABDULLAH

Dursun Efendizde Abdullah Efendi, Mderris Dursun

Efendinin olu ve Beky mahlas Abdulbk Efendinin birderdir, skdar Kds, vefat
h 1064 m 1653

414

Mecelle 144

2681 ABDULLAH VEYA BRE VEYA ZKR Zkirzde eyh Abdullah Efendi,
aban Efendinin oludur, Ali Paa Tekyesi eyhi ve Fatih Camii Vaizi, vefat h 1067 m
1657, skdarda Karacahmette Miskinler Tekyesi arkasnda medfundur eyhul-vl
cmlesi vefatna trhtir

lh fal u lufula baa bir fet-i bb eyle


ridir vadet-i ta ulu nimel- mab eyle

abl eyle ulu Breni ctn luf it


Kerm ma- falla an sen kmyb eyle

Bre ve Zkir maddelerine bak: numara 452 ve 1185

2682 ABDULLAH VEYA ABD Sar Abdullah Efendi b. Marib Seyyid Mehmed
Efendi b. brahim Efendi, stanbullu, resl- kttb, rih-i Mesnev, hattat, vefat Receb
1071

m 1660, Topkap haricinde Maltepe yolu zerinde sol taraftaki kabristanda

medfundur, Nisrnin Gl-i nesrn-i adn ola lh ar Abdullah msra vefatna trhtir

Kmsul-Alm c 4 s 2916, Halfetr-Rues Resm Ahmed 31, Tuhfe-i Hatttn


280, Mecelle 312, Vefeyt- Eyvansary 133

2683 ABDULLAH VEYA FZ Sadzde Seyyid Abdullah Fiz Efendi b. Seyyid


Seyfullah Sad Efendi b. Mehmed Efendi, kd, vefat Cemziyel- hir 1079 m 1668

Fiz maddesine bak numara 3119

415

2684 ABDULLAH Abdullah Efendi b. Hattat Aakapl smail Efendi b. Ali Efendi,
stanbullu, mderris, hattat, eyhlislam Seyyid Feyzullah Efendinin katibi, h 1074 m
1663 trhinde stanbulda dodu, vefat h 1134 m 1721 Ktib-i mev-y cennet old
Abdullah ebed msra vefatna trhtir

Tuhfe-i Hatttn 267

2685 ABDULLAH Abdullah Efendi, Yusuf Efendizde Mehmed Efendinin oludur,


mderris, Baklar Camii mam, h 1080 m 1669 trhinde dodu, vefat 26 Zil-hicce
1161 m 1748, Vefeyt- Eyvansaryde vefat trihi 1167 gsteriliyor

Elde den ile aan ol bt-i dilistn gelr


Leker-i am cevbna grz ile pehlivn gelr

Sicil-i Osmn c 3 s 378, Asm 22, Vefeyt- Eyvansary 57

2686

ABDULLAH

eyh Abdullah Salahaddin Efendi, Abdulaziz Efendinin

oludur,Tahir Aa Tekyesi eyhi, h 1117 m 1705 trhinde dodu, vefat 29 Muharrem


1197 m 1782, Tahir Aa Tekyesinde medfundur

Sicil-i Osmn c 3 s 387

2687 ABDULLAH VEYA LH eyh Abdullah lh, Simav, lh maddesine bak


numara 196

2688 ABDULLAH Ukzde Abdullah Efendi, Fesh Mehmed Efendinin oludur

416

Sicil-i Osmn c 3 s 368

2689 ABDULBK Abdulbk Efendi, Varnal bir tccarn oludur, Edirneli, Medine
Mollas, vefat 5 Cemziyel-evvel 1197 m 1782

Ramiz 29, Sicill-i Osmn c 3 s 299

2690

ABDULBK

Abdulbk Efendi, Sivs Abdlmecd Efendinin oludur,

Sultn Ahmed Cmii Vaizi ve Sivs Tekyesi eyhi, h 1023 m 1614 trhinde dodu,
vefat 15 Rebul-evvel 1122 m 1710, tekyedeki trbede medfundur

Sicil-i Osmn c 3 s 297, Vefeyt- Eyvansary 34

2691 ABDULBK VEYA NSIR

eyh Seyyid, Abdulbk Nsr Dede Efendi,

Ktahyal eyh Seyyid Ebubekir Dede Efendinin oludur, Yenikap Mevlevhnesi eyhi,
h 1179 m 1765 trhinde stanbulda dodu, vefat 20 Cemziyel-evvel 1236 m 1820,
Osmanl Melliflerinin vefat trhini 1226 gstermesi doru deildir, Mevlev Safynin
Sla terk-i fen itmeklii talm in, ey Abdul-B ub rhna old revn beyt-i
mcevheri vefat trhidir

Ua yanma dilbere resm-i fen gerek


Gyya nle oncaya reng-i bah gerek

arar m dadaa- l kli lk


Dilber heme a efat-nm gerek

417

Alar m l-i a kelm ile bir kii


Bir pre derd-i aa hele in gerek

Gl baub ru- cnne mest olub alm


Mil-i yine b p v dest olub alm

Geer mi dil heves-i l-i zr-i zlfinden


Sevd- nde aterperest olub alm

Dir- cm- mdim yedi teemmlde


Hezr seng-i elinden ikest olub alm

Tefekkr-i sitem-i dilber ile dil-i nr


Heme ke-i ayret-i niest olub alm

Kmsul- Alm c 6 s 4549, Osmanl Mellifleri c 1 s 130, Esrar Dede 291,


Semahne-i Edeb 236, Fatin 389, Sicill-i Osmn c 3 s 300, Kefz- Znn Zeyl 1/532

2692

ABDULHAY

eyh Abdulhay Efendi, Edirneli eyh Sal brahim Sf

Efendinin oludur, Edirneli, Hdy Tekyesi eyhi, vefat 29 Receb 1117 m 1705 mezkur
dergahda medfundur la Abdul-ay saa a rameti msra vefatna trhtir,
Safynin vefat trhini 1115 gstermesi doru deildir

Cilvegh- snede devrn ider efkr- h


r- dilden mnceldir ule-i envr- h
418

Vulat- ddr- cnn eyledikce arz


sermyesidir dim tekrr- h

Hicr ile tevdine Abdul- ayi dal eyleme


issedr olan tecellden ider ihr- h

Ey gl abr it belya bulas rat tamm


det-i Mevl budur abr ile bulur ul merm

eyh c 2 s 499, Osmanl Mellifleri c 1 s 125, Sicill-i Osmn c 3 s 307, Safy


341, Mecma- ur 73, Slim 462, Vefeyt- Eyvansary 50

2693

ABDULHAK

Abdulhak Molla Efendi, Hcegn- Divn- Hmyndan

Mehmed Emin kh Efendinin oludur, stanbullu, hekimba ve resl- lem, 1


Rebul-evvel 1201 m 1786 trhinde stanbulda dodu, vefat 21 aban 1270 m 1853,
Sultn Mahmud Trbesinde medfundur Gitdi a a diyerek aa bu dem Abdula bir tamiyeli msra vefat trhidir

Gz yum cihndan a gz dem gelr geer


Sen gz yumub anca bu lem gelr geer

Abdula dem ol da bra nm dnyada


lemde nm alur nice dem gelr geer

419

Son Asr Trk irleri 21, Sicill-i Osmn c 2 s 301, Kmsul- Alm c 4 s 3064,
Fatin 280

2694 ABDURRAHMAN VEYA HTEM

Meyyedzde Abdurrahman elebi b.

Amasyal Ali Efendi b. Meyyed, Amasyal, kd, Safer 860 m 1455 trhinde Amasyada
dodu, vefat 15 abn 922 m 1516 Eypte medfundur

k olan dest-i cef ile girbnndr


lien r- am u minete dmnmdr

elim ielim arb ielim


Nice bir f f- b ielim

iretde olur arba isb


Biz an bunda b-isb ielim

Hatm maddesine bak numara 983

2695 ABDURRAHMAN

Abdurrahman Alemh Efendi, Sal Emir Efendinin

oludur, mderris, kd, vefat h 987 m 1579, Sodda medfundur

Dil dilerkim sne kndan gre dilber yzin


Gr abbi merhemiyle urmadn rter gzin

akyk- Nevizde 259, Osmanl Mellifleri c 1 s 357

420

2696

ABDURRAHMAN

Abdurrahman Hayri Efendi, ulemadan Hseyin Efendi

namnda birinin oludur, Edirneli, Serez Kds, vefat h 1087 m 1676, Serezde Hisaralt
denilen mahalde medfundur

Osmanl Mellifleri c 3 s 97

2697

ABDURRAHMAN

Abdurrahman Efendi, ehzade Camii mam ve Fatih

Camii hatibi olan bir zatn oludur, stanbullu, Sultn Ahmed-i Slisin imm- evveli,
vefat h 1140 m 1727

Olub zrde r glleri emen cebninden


Geilmez blbl imdi fin- teninden

O rtbe-i mrtefi-bnyd der-i ar- tevu kim


Riy- cennete nezre bildr zemninden

Nergis-i mamrn yine amaz ve-i mestneden


Bilmem ol fet ne grmdr dil-i dvneden

vekrm ekvesin asretken dilemez


B-aberdir mest olanlar leet-i efsneden

Slim 457, Osmanl Mellifleri c 2 s 315

421

2698 ABDURRAHM Abdurrahim Efendi, Afyonkarahisarl, Akemseddin Efendi


hulefsndandr, h 888

m 1483 trhinde hayatta idi, vefat trhi mazbut deildir,

Karahisarda bina ettii camii yannda medfundur

amd ider ol ta cn pk olan


Kim ilfet buld andan k olan

Geri old mevlidim arair


Yzim a it lma beni ermsr

Osmanl Mellifleri c 1 s 114

2699

ABDURRAHM

eyh Abdurrahim Efendi, eyh Ali Efendinin oludur,

vraniyeli, vefat h 1282 m 1865, skbde Doanck Tekyesinde medfundur

Ser--ser nua mahar ddi lemde am ey


Zebn- l l ile dnn amdini gy

Osmanl Mellifleri c 1 s 132

2700 ABDURRAHM VEYA FED eyh Abdurrahim Efendi, Pirizrenli, vefat h


1303

m 1885, Suveyde Ayn- Musa naml mahalde medfundur, lhiytnda Fed

mahlasn kullanmtr

Osmanl Mellifleri c 1 s 132

422

2701 ABDUSSELM Seyyid Abdusselm Efendi, Mardinli, Mardin Mfts, vefat


h 1259 m 1843, Mardinde brahim Bey Hazresinde medfundur

Osmanl Mellifleri c 1 s 381

2702 ABDUEKR VEYA EKR Himmetzde Abduekr Efendi b. eyh


Abdullah Efendi b. Himmet Efendi b. Bolulu Hac Ali Merdn Efendi, resl- meyh ve
Ayasofya vizi, vefat h 1180

m 1766, skdarda Abduekr Efendi Tekyesinde

medfundur

Osmanl Mellifleri c 2 s 314, Sicill-i Osmn c 3 s 337, Mecelle 311, Vefeyt-


Eyvansary 40, Ramiz 163, Sicill-i Osmn c 3 s 337

2703 ABDUSSAMED Himmetzde eyh Abdussamed Efendi b. eyh Abdullah


Efendi b. Himmet Efendi b. Bolulu Hac Ali Merdn Efendi, Sleymniye Camii vaizi,
vefat h 150 m 1757, skdarda Abduekr Efendi Tekyesinde medfundur, Ddi bir
tr, ey Abdu-amed msra vefatna trhtir, Osmanl Melliflerinin vefat trhini
1156 gstermesi yanltr

Tende cnm cnda cnnm Muammed Musaf


Mlk-i dil tatnda sulnm Muammed Musaf

Y Raslallah arbidir seni Abdu- amed


l efat ey keremkrm Muammed Mustaf

Osmanl Mellifleri c 2 s 314, Sicill-i Osmn c 3 s 337, Mecelle 311, Vefeyt-


Eyvansary 39

423

2704

ABDULAZZ

mm-i Veledzde Abdulaziz b. mm-i Veled Hamuddin

Hseyin b. Hasan b. Molla Hamid-i Tebrz, kd, mderris, vefat trhini akyk- Mecd
ile Mecelle 950 m 1543 ve k elebi ile Hasan elebi h 952 m 1545 gstermektedirler

K bd y Rab k gy- yr r menzil konem


Cn u dil r Kabe-i mad r vl konem

M konem her dem du-y drem md-i abl


Ze n ki b-il- li ez amm dil konem

ble-i ct- mihr-bd ez ezel dergh- o


K bd ez ble-i od ry- r mil konem

akyk- Mecd 407, Hasan elebi 201, k elebi 234, Seh 46, Mecelle 117,
Beyn 53

2705 ABDULAZZ VEYA AZZ Abdulaziz Efendi b. Sultn Murd- Slis hcesi
eyhlislam Hce Sadeddin b. Hasan Cn Efendi, 17 Rebul- hir 983

m 1575

trhinde dodu, vefat 17 Zil-hicce 1027 m 1617, Eypte pederinin yannda medfundur,
Osmanl Melliflerinin vefat trhini 1025 gstermesi doru deildir

eyl-i lufn dest-i mcrimden eker anma an


Belki anlar dmetin old dmen-i dermiyn

akyk- Nevizde 629, Katib elebi Fezlekesi c 1 s 395, Osmanl Mellifleri c 3 s


338, Osmanl Trh ve Mverrihleri 20, Riyz 92, Mecelle 318

424

2706 ABDULAZZ Hakikzde Abdulaziz zz Efendi, Hakk Mehmedzde Abdullah


Affddin Efendinin oludur, vefat h 1106 m 1694, Hicazda medfundur, pederi Abdullah
Efendi 2679 numarada mukayyeddir

Sicil-i Osmn c 3 s 366

2707

ABDULAZZ VEYA AZZ

Mektbzde Abdulaziz Efendi, Mustafa zzet

Efendinin oludur, evkf mfettii, vefat Cemziyel- evvel 1279

m 1862, Aziz

maddesine bak: numara 2852

2708 ABDULGAFFAR eyh Abdulgaffar Efendi b. eyh Mehmed h b. eyh


Ahmed Efendi, Mardinli, hattat, vefat h 934 m 1527, Mardinde medfundur

Tuhfe-i Hatttn 259, Kmsul- Alm c 4 s 308

2709

ABDULGAN VEYA ABD

Vardar eyhzde Abdulgan Efendi, Vardar

eyhzde Mehmed Efendinin oludur, stanbullu, kd, Mustafa b. eyh Hmil- Hasan
Uk ahfadndandr, Vardar eyhzde Efendi denmekle mehurdur, vefat aban
1108 m 1696, Koac Dede Camiinde medfundur

te-i ayla szn olal albim benim


Dndi fns- ayle gyiy cismim benim

akyk- eyh c 2 s 216, Sicill-i Osmn c 3 s 341, Tuhfe-i Hatttn 277, Slim
470, Mecelle 312

2710 ABDULGAN Abdulgan Efendi, smail Efendinin oludur, Nabluslu, vefat h


1147 m 1734
425

Sicill-i Osmn c 3 s 341

2711

ABDULKADR VEYA KADR

eyhulislam Abdulkadir Efendi, Hamidli

Mehmed Efendinin oludur, Hamidli, h 885 m 1480 trhinde Hamidde dodu, vefat
aban 955 m 1548, Bursada bina ettii mescid ve medrese hazresinde medfundur,
Gedi o fl cmlesi vefatna trhtir

Eyler ased gedlar emn ferna


Ehl-i ur anma cihn pdihn

aneri zre db virmedii dil cn


Cn andan anur anma anur an

Kmsul- Alm c 4 s 3086, Sicill-i Osmn c 3 s 345, Dhatul- Meyih 21

2712

ABDULKADR VEYA SIRR

Erefzde eyh Abdulkadir Srr Efendi,

Abdullah Efendinin oludur, znikte Eref-i Rm Tekyesi eyhi, vefat h 1180 m 1766

Sicil-i Osmn c 1 s 389, Rmz 149

2713

ABDULKADR

Seyyid Abdulkadir Efendi, Seyyid Burhaneddin Kl

ahfadndan eyh Seyyid Sleyman Efendinin oludur, h 1255 m 1839 trhinde Belhde
dodu, vefat 27 Receb 1341 m 1922, Murd Buhr Dergahnda medfundur

426

fern ey fern cn-fed


Ez t peyd ket na- msiv

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara 266

Son Asr Trk irleri 26

2714 ABDULKERM

eyh Abdulkerim Efendi, Edirneli, vefat h 992

m 1584

Edirnede medfundur

lh marifet nrn dell it


Sirc- ala udretden fitil it

alube albini ren eyle


Men Srr ile glen eyle

Osmanl Mellifleri c 1 s 112

2715 ABDULLATF Abdullatif Efendi, Ktahyal, am Kds, vefat 15 Cemziyelevvel 1075 m 1664, amda medfundur

Sicill-i Osmn c 3 s 360

2716 ABDULLATF Riyzzde Abdullatif Efendi b. Lutf Efendi b. Birgili Mustafa


Efendi, Galata Kds, vefat h 1078 m 1667, Emir Buharde medfundur

427

Sicill-i Osmn c 2 s 425 ve c 3 s 360

2717

ABDULLATF

abdullatif Efendi, Balebekli Abdulbk Efendinin oludur,

aml, Filibe Kds, vefat 17 Muharrem 1082 m 1671, Filibede medfundur

Sicill-i Osmn c 3 s 360

2718

ABDULLATF

Enderunlu Abdullatif Aa, Sultn Mahmd- Sn devri

irlerinden

Ey gl-i nevreste-i b- ceml


tiyla hezr fte-i l

Yo saa glr- lemde mil


Buld cn glen-i sni keml

Rik-i snbldr o zlf-i pr-iken


Sne-i f mil-i ysemen

Arz-y nev-bahr itmez gren


Buld cn glen-i sni keml

Tayyarzde At Trhi c 4 s 304

428

2719 ABDULMUTTALB Seyyid Abdulmuttalib Efendi, nakbl- erf hattat Seyyid


Murtaza Efendinin oludur, vefat h 955 m 1547

Gldeste 437

2720 ABDUNNF VEYA FFET Ramazanzde Abdunnf Efendi, Adana Mfts


Hac Mehmed Said Efendinin oludur, intihb- memrn komisyonu reisi, vefat Zilhicce 1308 m 1890, Taifte medfundur, ffet maddesine bak: numara 2916

2721 ABDULVHD Ebbekirzde Abdulvhid Efendi, Mardinli, kd

Sy-i glen be rm ey gl-i ter hem semen


Mutedil get hev b- cihn det-i oten

Mjde ey - vre-i fte suan


Nev-bahr est af-ba od erf- emen

Ey bt-i lle-ru serv-add-i o arekt


Cyed ez tel-i hicr-i t dilem fevz nect

Ahd 242

2722 ABDULVS VEYA VS Abdulvsi ve Vsi elebi, merdan Hayrettin


Hzr Beyin oludur, Dimetokal, kazasker, vefat h 945 m 1538 Hicazda medfundur,
Sicilin vefat trhini 944 ve Riyznin 905 gstermeleri yanltr

429

emi baaldan baa m ile yalar


Ceyn u Frata gzm retti alar

akyk- Mecd 394, Sicill-i Osmn c 3 s 403, Seh 29, Kfzde 126, EnslMusmirn 73, Latf 354, Riyz 133, Kefz- Znn Eski c 1 s 525 ve Yeni 1/818

2723 ABDULVEHHAB VEYA ABD Abdulvehhab es-Sabn, Hemedanl, vefat h


954 m 1547, amda medfundur

b- ayvn- lebet ber ser-i h- enest


deti nst meger mucize-i n dehenest

Hasan elebi 201 Esrar Dede 203

2724 ABD Abdulvahhab Abd Efendi, sli Abdi ve sli Srk denmekle mehurdur,
Bursal, kd, vefat h 943 m 1536

Mara- a gr if yerine
Al gr derdini dev yerine

Baa sevd-y zlf ir-i kr


ara ul giydrr ab yerine

Yzme bamadan geb gitme

430

S beim br merhab yerine

Mft mesken anur cihn kii


Nad-i mri virir kir yerine

Nice ayretde omaz adam ol gzler kim


Srmesiz ola siyeh meysiz ola mestne

Osmanl Mellifleri c 2 s 306, k elebi 235, Hasan elebi 199, Gldeste 483,
Kfzde 73, Latf 239, Beyn 53, Riyz 88, l Trhi 201

2725

ABD VEYA ABDULVEHHAB

Abdulvehhab es- Sbn, Hce Celalin

oludur, Hemedanl, Abdulvehhab maddesine bak. Numara 2723

2726 ABD Abd elebi, vefat h 981 m 1573

Kefz- Znn Yeni Tab c 1 s 800

2727 ABD Abd Efendi, Sarho Abd denmekle mehurdur, vefat h 1014 m 1605

afer-nmesinden

Vezr-i am- Suln Murd n


Ki oldur mahar- iltift- l
431

eh-i kiver kn emri ile


azya azm idb ol merd-i d

Sene iney v elf irinde


Olub il-iccede seradde l

Sicill-i Osmn c 3 s 407, Trk irleri c 1 s 193

2728 ABD Abdurrahman Efendi, Knalzde Hseyin Efendinin oludur, Trhalal,


mderris, h 990 m 1582 trhinde Thalada dodu, vefat aban 1038 m 1628, Keskin
dede Kabristannda medfundur

aflet deil mi nr gibi ber o reh-i arb


alvet-nin ke-i meyne olmayam

k-i py-i ehl-i dil-i meftna yrnz hele


k isek de cra-n- bezm-i rindnz hele

Yeter dkdi yeter cell-i emi n- u


Biraz var b- nza t- amze der-i niym ile

akyk- Nevizde 719, Kfzde 74


432

2729

ABD

Abdullah Efendi, Kl Ali Paa Camii mam Arasl Mehmed

Efendinin olu ve Avarezde Mustafa Efendinin damaddr, stanbullu, kd, h 1078 m


1667, Edirnekap haricinde Emir Buhr Tekyesi civarnda medfundur, Tavl Abdullah
Efendi denmekle mehur

Dernu yine-ve f eyle pr nr ol


at alma dil Kabe gibi mestr ol

oma glde an na- msiv Abd


Dernu yine-ve f eyle pr nr ol

Ne devr-i fera dil-ge ne zge lem olur


Murd zre dner demi felek dem olur

Dern ona fat n olan felek zedeler


Hezr evile gl gibi d u rrem olur

akyk- eyh c 1 s 397, Safy 332, Sicill-i Osmn c 3 s 368, Bel 58

2730 ABD Abdullah elebi, stanbullu Sm mahlas Diyarbekir alaybeyi Musullu


ir Yunus Beyin akirdlerindendir, vefat h 1086 m 1675

nyle yazub nmesini mlk-i demde


ehr-i emene eyledi irsl aranfil
433

akyk- eyh c 1 s 769, Safy 336, Sicill-i Osmn c 3 s 368, Asm 22, Mecelle
312

2731 ABD Nesmzde eyh Abdullah Efendi, Merkez Efendi Tekyesi eyhi,
vefat h 1095 m 1683

Mecelle 312 ve 422

2732

ABD

Enderunlu Nianc Abdurrahman Abd Paa, Anadolu Hisarl,

mverrih, Kandiye Muhfz, vefat Receb 1103 m 1691, arru- ir cmlesi vefatna
trhtir, Safynin vefat trhini 1102 gstermesi doru deildir

Es-selm ey kint fitb- serveri


aret-i a abb-i Ekremi Peyamberi

Mahar- tam-i levlk iftirl- enbiy


Mesned-r-y rislet dver-i ns peri

Ru- dil-c da gzel zlf-i semen-b da gzel


Nice terc ideyim o da gzel bu da gzel

N- mdim aldan Mevl munimdir benim


Avn u tevfi refimdir arnimdir benim

434

akyk- eyh c 2 s 190, Sicill-i Osmn c 3 s 408, Osmanl Mellifleri c 3 s 98,


Slim 468, Asm 22, Tayyarzde At Trhi c 4 s 197, Safy 346, Mecelle 312, Bel 59,
Vefeyt- Eyvansary 142

2733 ABD

Himmetzde eyh Abdullah Efendi b. eyh Himmet Efendi b. Ali

Merdn, stanbullu, hattat, h 1050 m 1640 trhinde stanbulda dodu, vefat 26 evval
1122 m 1710, skdarda Bezcizde Mehmed Muhyiddin Efendi Tekyesinde pederinin
kabri yannda medfundur, Hac Mehmed smet Efendinin "G idince met ldm du
tr in, ide Himmetzde y Rb Adn-i aly mam beytiyle Sami Mustafa Beyin
Krsi-yi Adni mam eyledi Himmetzde msra vefatna trhtir

Mihr meh kim lemi eyler mnevver rz u eb


Yanmda gy iki mib- enver rz u eb

sitn ey eh-i levlk memendir baa


k-i pyin ttiy-y em-i rendir ba

Ne meyl-i dil-ber ne rabet-i ab idelim


Cem-i maiyete tevbe-i na idelim

Vefeyt- Eyvansary 38, Kefz- Znn Zeyli 1/517

2734 ABD Abdullah Abd Paa b. Emrlhc Ali Paa b. Abd Paa, stanbullu,
Mara Valisi, Cidde Beyi Abd Paa denmekle mehurdur, hattat, vefat 28 Receb 1168
m 1754

435

Tuhfe-i Hatttn 277, Sicill-i Osmn c 3 s 380

2735

ABD VEYA VASSF

eyhlislam Abdullah Vassf Efendi b. Mehmed

Efendi b. Halil Efendi, Akhisarl, Vassf maddesine bak numara 4618

2736 ABD eteci Abdullah Paa, Diyarbekirli, Diyarbekir Valisi, vefat Rebulevvel 1174 m 1760, Diyarbekirde medfundur, Ramizin vefat trhini 1175 gstermesi
yanltr

Dil-i ad-prem old geysuvne ey perne


Perndr ann meyl ider r perne

Nesm-i yt- zlf ar iderse mlket-i ne


Ser--ser fra- te-perestn gelir dne

Sicill-i Osmn c 3 s 381, Esad 55, Tezkire-i med 75, Ramiz 201

2737 ABD Subhzde Abdullah Abd Efendi b. Feyzullah Efendi b. Subh Ahmed
Efendi, stanbullu, kethd-y sadr- l, vefat h 1175 m 1761, efkat ve Silahdrzde ile
Sicil vefat trhini 1177 gstermektedirler

oldu ey gl bir dil-sitn lzm saa


Blbl-i nlendesin bir gl-sitn lzm saa

let-i prden ey zhid ikyet eyleme

436

Sen civn olma dilerse nev-civn lzm saa

Leblerin em rularn bs eyle ol s-demi


eme-i mul-ayt- cvidn lzm saa

Her ser-med dil-bere meyl itme olmaz Abdiy


onca-fem smn-beden bir yr- cn lzm saa

Mihr olur ser-germ-i aclet bde-r olduca sen


Mha d urmada amze needr olduca sen

Sicill-i Osmn c 3 s 383, efkat 98, Silahdrzde 49, Ramiz 202, Slim 470

2738 ABD Mhrdr Hac Abdullah Efendi, Hac Mustafa Aa nmnda birinin
oludur, stanbullu, resl-kttb, defterdr- kk- evvel, h 1111

m 1699 trihinde

stanbulda dodu, vefat 22 Safer 1178, skdarda Harmanlkda medfundur, Mecelle


babasnn ismin Halil olduunu yazyor, trh-i vefatn Kmusun 1170 ve Ramizin 1180
gstermeleri doru deildir

itmn g idince bende-i drnesi Abd


Muvffa old el-a byle bir tr-i dil-cda

Du-gne yazlsun - ara byle tri


Ola b bu ar- dil-g Suln Mamda
437

Kmsul-Alm c 4 s 3115, Sicill-i Osmn c 3 s 410, Ramiz 204, Mecelle 312,


Fatin 281, Halfetr- Res 83 ve 90

2739 ABD Abd Efendi, stanbullu, Ordu Kds, h 1118 m 1706 trhinde dodu,
vefat h 1183 m 1769, sakda medfundur

Abdiy tr-i farin didi ehl-i ar u fer


Moskov ld mdemmir seyf-i uln Muaf

Kmsul-Alm c 4 s 3115, Fatin 281

2740

ABD

Altunuokzde Abdullah Efendi, Kastamonu mtesellimi bil-hire

Abdullah Paa kethdas ve daha sonra su nzr olan Altuncu Mehmed Aann oludur,
Koca Abd denmekle mehur idi, vefat h 1183

m 1769, Ramiz stanbullu olduunu

yazyorsa da Esad Efendi Kastamonuda doduunu ve 1193de sakda vefat etmekle


Sultn Osman ehid Cmii haziresinde brahim Paa-y Semin kabri yaknna defn
edildiini, Mecelle dahi 1183de vefat ettiini ve mezkur camiide medfun olduunu
yazyor, Sicilde sakcda medfundur diyor

Kilk-i Abd-i kemin avv- bar-i fikr olub


Drr-i trin hele buld ard ez-kemmn

Mihr-ve Suln Mamda olub burc- af


Gku ar old yek-t- sipihr-i nil-gn

Ramiz 203, Sicill-i Osmn c 3 s 384, Esad 57, Mecelle 112 ve 312

438

2741

ABD

Abd Efendi, Osman Aann olu olup Akkapunlulardan eyh

Sleyman Efendinin ahfadndandr, ark-yi Karahisarl, ark-yi Karahisar ceza


mahkemesi reisi, vefat h 1302 m 1884, Sultn Abdulhamd-i Sn vasfnda 1301 ve
1303 trhinde yazlm divannda mevcud iki kasdeye gre Sicilin 1294 ve Osmanl
Melliflerinin 1270 trhinde vefat etmi olduunu yazmalar doru deildir

Serir ehl-i dim snede rz- nihn alar


Yerinde cevher u sm u zeri elbette kn alar

Ser--p aplayan cevv-i semy dd- hmdr


Meh-i lemtb anma ebr-i sumn alar

O - dilrubdan leyle-i val an orma


eb-i adri Cenb- Kibriy lmaz yn alar

ekinme nama ek bu rab u ybes szleri Abd


O t- muterem elbet uru b-gmn alar

Ky- emele irdiren insan Hddr


Bu yolda bizim rehberimiz a- ddr

Divan, niversite Ktphanesinde numara 207

439

Kmsul- Alm c 4 s 3115, Son Asr Trk irleri 28, Fatin 282, Osmanl
Mellifleri c 2 s 413

2742

ABD

Abdullah Efendi, Akhisarl, Rumeli Kazaskeri Kara Halil Efendi

damad, mderris

Ol fet h u nle ile gl zb-i kenr olmaz


Bu t-i dehet-efz ile ol va ikr olmaz

md-i bezl-i himmet lemi nev-devletnndan


Niyz- syedir servi hemn nal-i revnndan

ayl-i kmet-i blsna ser-t-adem yol yo


Geilmez ol nihl-i nahvetin my- miynndan

Slim 464

2743

ABD

Abdullah Efendi, Tezkireci Abdullah Efendi denmekle mehurdur,

Beli Kara Halil Efendinin damad olduunu yazyorsa da Slimin tahrrine gre Halil
Efendinin damad olan Akhisarl mderris Abdullah Efendidir

ubrn m deil od- riste araf-ebrvnndan


O u zr- sni toz oparmtr kemnndan

440

D-ad- harf-teli nsez gftrdan ora


Miynda suba- vbestedir zenrdan ora

Bel 59

2744 ABD Abd Efendi, Gelibolulu, bir imamn oludur, Gelibolulu Mverrih Alinin
ders refki

em-i snden gl pervnesin devr eyleme


Arayub mumlar yaub bulmayasu bir zamn

Dilber rma balad kebek drri gibi


an- sary- glene geldi per gibi

Trh-i l 201

2745 ABD Abd Efendi, Katib Abd denmekle mehurdur

Bize lemde nigr ru- zbs yeter


Saa ey er yri mh var gezdiriver

Kfzde 87

441

2746

ABD

Abd elebi, Tokatl, Ktib-i Dvn- Sultn iri Mek Mehmed

elebinin birderidir

Bmr- a old gl h grr mise


Se b-vef y terk idemez ldrr mise

Almaz ise alamadan gzlerim nola


Ey fl- nresde beni gldrr mise

Gstermez old gn yzini ald alm


Abd cefya balad ol meh grr mise

Kfzde 73

2747

ABD

Enderunlu Nevbetciba Abd Aa, Sultn Osman- Sn devri

irlerinden

Gl-i nevreste-nigh- nz bilmez neydin


ve-i dilh- r-sz bilmez neydin

Grmeyen yrn bu i r-i nev-zemni Abdy


Nam- std- suen-i perdz bilmez neydin

Tayyrzde At Trhi c 4 s 138, Gft 73

442

2748 ABD Abdulkerim Abd Efendi, Diyarbekirli, Siverek rsmt mdr, h 1295
m 1878 trhinde hayatta idi

Tezkire-i med 69

2749 ABD VEYA ABDULLAH Sar Abdullah Efendi b. Maribli Seyyid Mehmed
Efendi b. brahim Efendi, resl-kttb, Abdullah maddesine bak numara 2682

2750

ABD VEYA ABDULGAN

Vardar eyhzde Abdulgan Efendi, Vardar

eyhzde Mehmed Efendinin oludur, Abdulgan maddesine bak numara 2709

2751 UBEYD Ubeyd Han, zbek Hkmetinin drdnc hkmdar Mahmud


Sultn, mezkur hkmeti tesis eden h Beyin birderidir, vefat h 986 m 1578

Divan, Topkap Saraynda Endern Ktphanesinde, numara 2381/2

Kmsul-Alm c 4 s 3121

2752 UBEYD eyh Ubeydullah Dede, Eridir Mevlevhnesi eyhi, vefat h 995
m 1586, Konyada medfundur

Ky- a- Mevlev dvnesi olm Ubeyd


Seng-i efl-i rehi n- anidr anu

Esrar Dede 204

443

2753

UBEYD

Meyyedzde Ubeyd elebi, Sadrazam Pr Paa damad ve

Kazasker Abdurrahman elebinin birderi, Sofya Kds, vefat h 961 m 1553, Sofyada
medfundur

er ider derdin dehn am dil-i adpreni


Baladm ol dem hemn azn mukem yreni

at gl yumuadur cn benim zrlm


Kuhgen-i zrna duymaz gci seng-i reni

k Paa 234

2754 UBEYD Abdurrahman Efendi, Neb Dede veya Neb Halife nmnda bir
zatn oludur, Edirneli, Zara Kds, vefat h 981 m 1573, h fevt old Muarremde
Ubeyd eleb msra vefatna trhtir, Kfzde ve Hasan elebinin 980 ve lnin 982
trhinde vefat ettiini yazmalar doru deildir

nn uln Sleymna virdii adeden

Bu - lciverd zer-beft ot olsun


Mihr ile meh yanca iki ol olsun

Ad-y bed nihda azm-i sefer lca


T u afer yanca yaln yr olsun

Suln- bar u bersi devlet serri zre

444

Her dem nesm-i himmet pk ula olsun

ar-i berne hemser olub liv- adli


Ser-menzil-i sadet dyim on olsun

Luf it Abdni gel uyar murd- emin


Bu tekye-i cihnda yanar er olsun

ad budur ki aber gndere ayr saa


stim itme an sz gelr ey yr saa

demi sar- mrine cihn bir demdir


Hey meded ol da n- dille hem-demdir

alar alar yarld itdiim feryddan


Tliim a yarmada almaz benim Ferhddan

Divan, Emir Efendi Ksmnda, Millet Ktphanesinde, numara 272

, niversite Ktphanesinde

445

631

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 516 ve Yeni Tab c 1 s 800, Ahd 231, Mecelle 312,
k elebi 236, Kfzde 74, Kmsul-Alm c 4 s 3122, Beyn 54, l Trhi 294,
Hasan elebi 202, Riyz 89, Ensl- Msmirn 78

2755 UBEYD Hac Mehmed Ubeyd Efendi, Ser-i Cem mellifi, vefat h 1110
m 1698

Mecelle 312

2756 BRET Hac Mehmed bret Efendi, Bursal, mahkeme katibi, vefat Ramazan
1261 m 1845 Bursada Zindankaps Kabristannda medfundur

Vcdn pertev-i nr-i aat y Raslallah


Vili a tc- sadet y Raslallah

Bizi irk-i maden heme pk idensin sesin


udumu lcce-i dery-y ramet y Raslallah

Niyz- iznem aretiden yz srem her dem


ubr- pya vir erre-ruat y Raslallah

iy-y nr- t miver idiser ulmet-i ari


Bu ibret rsiyha l efat y Raslallah

ekilb snemize kerb-i bel desteresi


446

T sveyd-y dernumda grndi beresi

or diler leme hicrn ile te kresi


T- mtem aal sneye h peneresi

Osmanl Mellifleri c 2 s 323, Kmsul-Alm c 4 s 3118, Fatin 283, Sicill-i Osmn


c 3 s 414

2757 BRET Feyzullah bret Dede, Mevlev, Kenzl-Esrr mellifi, Sultn Murd Slis devri irlerinden

Mecelle 312

2758 TB Ahmed tb elebi, Edirneli, Sultn Selm-i Sn devri irlerinden

zl gldr disem rusrna ol onca-l alar


Hille bezedirsem alarn eri ayl alar

Dehnla miyn nktesin ba eylese bir gn


Bize bir rind-i rif olsa gelse l u l alar

k elebi 237, Ensl- Musmirn 78

2759 ATK Atk elebi, emhiyeli

447

em-i ayrda iy neyler


Kr olan eme ire m neyler

Arada r cnn gzlerim yosa


Fen-y dmene bir h- ine yeter

Ahd 254

2760 OSMAN Sultn Osmn- Evvel, Gazi-i Erturul Hann oludur, h 656 m
1258 trhinde dodu, 4 Cemziyel-evvel 699 trhinde cls ve 12 Ramazan 726 m
1325de vefat etti, Bursada medfundur, Kfilenin veladeti trhini 657 gstermesi doru
deildir

Olu uln Orna yazd Nitnmesinden

Gl kerestesiyle bir yei ehr pzr yab


ulm eyleme rencberlere her ne isterse var yab

Eski yei ehr bri negle dek hep vr


rub geirdik ayr Bursay da y tekrr yab

urd olub girme srye arslan ol bama girye


r olub hydi eriye Dilgeidini ir yab

448

znik ehrine or bama Saarya uyu gibi ama


znikmedde el bama her burcunda ir yab

Omn Erturul olsu Ouzn neslis


a bir kemter ulsu slmbul a glr yab

k elebi 25, Tayyrzde At Trhi c 4 s 6, Mehir-i slm 33, Kfile-i ur 6

2761

OSMAN VEYA FRS

Sultn Osmn- Sn, Sultn Ahmed-i Evvelin

oludur, 10 Cemziyel-hir 1013 m 1604 trhinde dodu, 1 Rebul-evvel 1027 m 1617


trhinde cls ve Receb 1031

m 1621de vefat etti, Sultnahmet Camii civarnda

pederinin trbesinde medfundur

Glen ire bitmedi bir onca cn rsz


Dnyede l deil bir nev-civn ayrsz

Kimi ol yr benim dir kimisi da benim


Orta yerde Frs vre ald yrsz

Merhem-i vala gl mutc


Derdmende anla eyle ilc

Bd opraa adem cn
bana mcevher tc

449

Beytim dmet idi salanat- devlete


alur sid bed-h aceb nikbetime

Divan, Revn Ktphanesinde , Topkap Saraynda numara 741

akyk- Nevizde 655, Tayyrzde At Trhi c 4 s 58, Hulstul- Eser c 3 s


105

2762 OSMAN Hakkzde eyh Osman Efendi, Emir Buhr Tekyesi eyhi, vefat
h 1038 m 1628, Erikapda bina ettii tekyesinde medfundur, Sat-i uzlet cmlesi
vefatna trhtir, vefat trhini Osmanl Melliflerinin 1037 ve Sicilin 1140 gstermesi
yanltr

Blbl-i rdeyim glden nabim var benim


anmaz beyhdeyim glden nabim var benim

Osmanl Mellifleri c 1 s 58, Mecelle 186 ve 313, Sicil c 3 s 427, Vefeyt-


Eyvansary 35

2763 OSMAN Osman Efendi, Akehirli, Akehir Kds, vefat Zil-hicce 1039 m
1629, Silifkede medfundur

Sicil-i Osmn c 3 s 418

450

2764

OSMAN VEYA DERV

Dervi Osman Sne-k, bir zamin olu ve

Sadrazam Kara Mustafa Paann birderidir, lbasanl, Mevlev, vefat h 1055 m 1645,
Galata Mevlevhnesinde medfundur, vefat trhini Sicilin 1050 gstermesi yanltr

Dervi maddesine bak numara 1151

2765

OSMAN

Muabber eyh Hasan Efendi, vefat evvl 1074

m 1663,

Silivrikaps haricinde medfundur

Mecelle 313

2766 OSMAN

Nefes Anbr eyh Osman Efendi, Kayserili, Tercman Yunus

Zaviyesi eyhi, vefat Rebul-hir 1095 m 1683, Tercman Yunus Tekyesi haziresinde
medfundur, eyh Nazm Efendinin Vh ud blbl-i tevd-i cennet bezmine msra
vefatna trhtir

ayl virdi nryla dil cne seer ikri


aflar ba idb val itti ubne seer ikri

akyk- eyh c 1 s 653, Sicill-i Osmn c 3 s 420, Mecelle 313 ve 426, Vefeyt-
Eyvansary 19

2767 OSMAN rdekzde Osman Hamdi Efendi, yenieri katibi Yenibaeli rdek
smail Efendinin oludur, Kalyonlar defterdr, stanbullu, hattat, vefat 1132 m 1719

b girmez emime fikr-i add-i dildr ile


limiz dvrdr devr dirz- efkr ile

451

Tuhfe-i Hatttn 298

2768

OSMAN VEYA NUR VEYA EYHZDE

eyhzde Osman Nuri Paa,

Diyarbekirli brahim Paann oludur, Diyarbekirli, Mardin Mutasarrf, vefat h 1272 m


1855

Nuri maddesine bak numara 4438

2769 OSMAN eyh Osman Salahaddin Efendi, Yenikap Mevlevhnesi eyhi


Nsr Abdulbk Dedenin oludur, stanbullu, Yenikap Mevlevhnesi eyhi, vefat h
1304 m 1886, Yenikap Mevlevhnesinde medfundur

Sicill-i Osmn c 3 s 451, Osmanl Mellifleri c 1 s 133

2770

OSMAN

eyh Osman Efendi, Bosnal, Hekimiyye Tekyesi eyhi ve

Ayasofya Cuma Vizi

Mecelle 313

2771

OSMAN VEYA SEYYD

Seyyid Osman Bey, Adapazarl, hayatna dair

malmat bulunamad, h 1248de hayatta idi

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

numara 273

Hac Mahmud Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde

3442

niversite Ktphanesinde

452

249

Divanndan alnd

2772 OSMAN Osman Fiz Efendi, Avukat Ferizcizde Salih Efendinin oludur,
kolaas, Mays 1873 trhinde dodu

Bir zamnm yo ki glmden kederler eksile


ekdiim minet beni bdrd cnmdan bile

urtulu yo aladm amdan ne yapsam nfile


Dmesn glm gibi bir kimse derd-i mkile

Son Asr Trk irleri 1301

2773 OSMAN Hafz Osman Keml Efendi, Erzurumlu, 9 Mart 1292


trhinde dodu

h eyle gl h ki bn ele girmez


Feryd ki feryd ile cnn ele girmez

Varlla varlmaz der-i isnna yrin


sn ile o ib-i isn ele girmez

Derd ehline dermn yine derd ire nihndr


Erbb- dile derd gibi dermn ele girmez
453

m 1881

mlna ra- pemmine bama


Omn gibi bir ib-i irfn ele girmez

Son Asr Trk irleri 1306

2774 ACZ Mridzde Hac Mustafa Acz Aa b. Edremid Voyvodas Mridzde


Muhammed aa b. Ali aa b. Mrid, Edremidli, h 1220 m 1805 trhinde Edremidde
dodu, vefat h 1283 m 1866, Edremidde medfundur, vefat trhi Osmanl Melliflerinin
1292 gstermesi yanltr

Ey mrebbi-i a amd ola b-ad saa


Fey-i cddan amu lem ider a-i nev

Rameti barine nisbet on sekiz bi lemi


erre midr dimek tarf in old ed

Divan, niversite Ktphanesinde numara 2910

Son Asr Trk irleri 30, Osmanl Mellifleri c 2 s 330, Divann mukaddimesi

2775

ADL VEYA MEHMED

Sultn Mehmed-i Slis, Sultn Murd- Slisin

oludur, 7 Zil-kade 974 m 1566 trhinde dodu, clsu 16 Cemziyel-evvel 1003 m


1594, vefat 18 Receb 1012 m 1603, Ayasofya Camiinde trbe-i mahssada medfundur

454

Zlfn zencirine ul eyledi cn beni


ulluundan lmasun zd Allah beni

u devlet ol baa yetmez mi bu dnyda kim


Nzla ol em-i nergis baa meftnem diye

Yodurur ulme rmz adle biz milleriz


Gzleriz a rsn emrine illeriz

akyk- Nevzde 470, Tayyarzde At Trhi c 4 s 56, Seyyid Rza 8, Riyz 11,
Sicill-i Osmn c 1 s 69, Vefeyt- Eyvansary 156, Lgt- Trhiyye ve Corfiyye c 6 s
193, Kmsul- Alm c 6 s 421, Hulsatul- Eser c 4 s 216

2776 ADL eyh Hasan Adlullah Efendi, tibli, Kocamustafa Paa Tekyesi eyhi,
vefat evvl 1026 m 1617, Snbl Efendi Tekyesinde medfundur

Lev-i dilden ouyan ilm-i lhiden seba


errece ydnda almaz mav olub hep m seba

Nr- a albi mnevver eylesi dirse dil


te-i tevd ile gel msivy oda ya

akyk- Nevizde 606, Osmanl Mellifleri c 1 s 118, Mecelle 315, Vefeyt-


Eyvansary 17
455

2777 ADL Mustafa Adl Efendi, Badad Vlisi Silahdar Hseyin Paann divan
katibi, vefat h 1083 m 1672

Mecelle 315

2778 ADL Mehmed Adl Efendi, yenieri kulkethdas Sleyman Beyin oludur,
stanbullu, deterdr- kk- slis, vefat h 1156 m 1743, Topkap haricinde pederinin
kabri yannda medfundur

Vaf- af-y cm- cemi g ider miyz


H biz khen-siflle mey n ider miyz

Amaz myz amla geen gnleri meer


Eyym- o-gzr ferm ider miyz

Ey meh-ceml hle-ve y miynn


Bir eb felekde biz de der- idermiyz

o s penbe-i snem gl-i zb-y d olsun


arb- lali un imden ger d stne ba olsun

Unutdurur amu e kmrn syletse

456

Zebn ke-me-ke-i am cihn syletse

Slim 472, Ramiz 204, Safy 367, Sicill-i Osmn c 4 s 234, Kefz-Znn Zeyli
517

2779

ADL

Sultn Mehmd- Sn, Sultn Abdlmecd-i Evvelin oludur, 13

Ramazan 1199 m 1784 trhinde dodu, 4 Cemziyel-hir 1223 m 1808de cls ve 19


Rebul-hir 1255

m 1839da vefat etti, enberlita civarnda trbe-i mahssada

medfundur

Mbtels olduum ol nevcvn bilmezlenr


Bir techl gsterr addr- cn bilmezlenr

Bir urum yoiken bgnelik arzn utar


Bilmez nin o mabb- cihn bilmezlenr

Tayyrzde At Trhi c 4 s 86

2780

ADL VEYA BYEZD

Sultn Byezid-i Sn, Fatih Sultn Mehmedin

oludur, Bayezid maddesine bak numara 335

2781

ADL

Gazi Mustafa Paazde brahim Bey, Beylerbeyi Gazi Mustafa

Paann oludur,stanbullu

Ber-araf olsa am rze v byrm olsa


Merab itmee el virse gzel rm olsa

457

Fet-i ebvb- afya bu kilid olsa maal


T ki iret yzini grmee bir cm olsa

Adliy rze dkendi gele byrm idelim


Nce bir syleyelim derdle am olsa

Kemn-ebrlara myil olur grdi dil ki


Nin itdim mje trine bende cism d k

Ahd 64

2782 ADN Sadrazam Mahmud Paa, Srbistan Alacahisarl, vefat Rebul-evvel


879 m 1474, namna mensub camii haziresinde trbe-i mahssada medfundur, vefat
trhini Sicilin 878 gstermesi yanltr, baz tezkireler mahlas yanl olarak Adl
gstermilerdir

Grdmce anbern zlfin ru- dildrda


Mr- mk-efn yatubdur anrum glrda

h itdmce ca gelr gzlerm ya


Dery temevvc itmee lbud hev gerek

458

Lle addiden meer gl renk b uurlad


Kim dirata rbn- gezdr diler pzarda

Snemde ruu mihri nice gizlene nki


urdi gil iinde nihn eylemek olmaz

Beyti bozars rabi eme iride an


Adl dilber vafdr n ir indan murd

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde numara 278

, niversite Ktphanesinde

279

1962

Kefz- Znn Eski Tab c 1 s 105, ve Yeni Tab c 1 s 800, Osmanl Mellifleri c 2
s 303, Tayyrzde At Trhi c 4 s 105, Seh 22, Kfzde 76, Hasan elebi 203, Sicill-i
Osmn c 4 s 309, Riyz 90, k elebi 238, Beyn 54, Latf 239, Mecelle 315

2783 ADN Adn Bey, Duy-i mahlas ir Ahmed avuun hafdidir, Hamidli, h
989 m 1581 trhinde hayatta idi

Gzlerim yana ram itmezse ey nr- baar


Seyl-i ekim c idb dnyy ar ider baar

459

Bde gibi bir delianlu yatasu deyu


Bbn veng idb engri ann aar

Ahd 245

2784 ADN eyh Receb Adn Dede, Serezli, Belgrad Mevlevhnesi eyhi, vefat
h 1095

m 1683, Belgradda medfundur, mehazlarn bir ksm vefat trhini 1100

gstermektedirler

h olma isteyen am ile mbtel olma gerek


lemde alanat aleb iden ged olma gerek

O kim ceml-i yr her yerde uhd eyler


ki nem-nk-i emin lem-i aa d-rd eyler

Slki seyr idenler rh- rst- n zre


Merma vl olub Adniy her-dem srd eyler

akyk- eyh c 1 s 769, Sicill-i Osmn c 2 s 371, Osmanl Mellifleri c 1 s 123,


Safy 340, Esrar Dede 210, Sefne-i Mevleviyye c 2 s 135, Esrar Dede 210, Mecelle
315, Semahne-i Edeb 158, Kefz-Znn Zeyli 517

460

2785 ADN eyh Hasan Efendi, Karaba eyh Uzun Ali Efendinin oludur, vefat
h 1125 m 1713

Mecelle 315

2786 ADN Mustafa Adn Efendi, Cafer Efendinin oludur, manzm lgat sahibi

Mecelle 315

2787 ZR Kasm zr Efendi, Germiyanl, eyhnin hemirezdesidir, vefat h


901

m 1495, baz mehazlar eyhnin birderzdesi olduu yazyorlar, Eypte

medfundur

an hmdan ey nigr an
Kne-cdur bu rzgr an

Ge aarken ejder-i hm
Yamasun dmenin err an

ounur erie felek bir gne


Yerde almaz bu h u zr an

Ben ne kim keder virem bare


Gle gelmesn ubr an

461

Dile seni melmet old siper


Bulmasun tri inkisr an

akyk- Mecd 300, Kmsul- Alm c 4 s 3134, Eslf c 1 s88, Sicill-i Osmn c 4
s 46, Riyz 91, Hasan elebi 205, k elebi 239, Kfzde 76, Mecelle 315, Seh 40,
Latf 240, Osmanl Mellifleri c 2 s 254

2788

ZR

Karacahasanzde

zr elebi, skb Kds Karaca Hasan

Efendinin olu ve ir zrnin birderidir, vefat h 929 m 1522

Beni yz dndre anma b yarasna


Bam zre utaym boynumu presine

Kmsul- Alm c 4 s 3135, k elebi 239, Hasan elebi 205, Mecelle 315

2789 ZR Hac Pr Mehmed zr Efendi, Edirneli, mderris, vefat h 996 m


1587, Hey zr cmlesi vefatna trhtir, Sicilin vefatn 995 gstermesi yanltr

Nihlden ayrub oncasn glistn


oparma yreini andelb-i nln

Dik gelmek istedi add-i bl-y dil-bere


uby diktiler depesi stne yire

462

b eflke arsa aduvv aldanma


Seni bir lable ol gkden uurma ister

Kmsul- Alm c 4 s 3135, Sicill-i Osmn c 3 s 453, Hasan elebi 205, k


elebi 239, Ahd 235, Beyn 55, Riyz 90, l Trhi 295, Kfzde 76, Mecelle 315,
Ensl- Msmirn 79

2790 ZR zr elebi, bir siphnin oludur, Karamanl, Mara Beylerbeyi Salih


Paazde Mehmed Paann divan katibi

Bir psesi alnmaz iken yz cef ile


Pehlya ekdim ol anemi bi bel ile

Yllar durur ki devr iderin ehrini dir


Bir mubil olmadm ol mehli ile

Ahd 248

2791 AZB Dervi Mustafa Azb Efendi, Ktahyal, Dergh- l avularndan,


vefat h 1149

m 1639, Merdiven Kynde hkulu Tekyesinde medfundur, mam

Mustafa Efendinin Sene bi yz r douzda eyledi azm gr, msra vefatna


trhtir, Vefeyt- Eyvansary Zeyl-i Kefz-Znn vefatn 1160 gstermektedir

alem ceveln idb dksn zebnn cevher-i yekt


ardr- met- a olan lbud olur dn

463

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

, Pertev Paa ksmnda,

, Him Paa ksmnda, Selim Aa Ktphanesinde

, Hac Mahmud Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde

3521

3597

, niversite Ktphanesinde

2822

4410

numara 280

401

17

Osmanl Mellifleri c 1 s 128, Vefeyt- Eyvansary 108, Kefz-Znn Zeyli 5170

2792 ZR Karacahasanzde zr elebi, skb Kds Karaca Hasan Efendinin


olu ve zrnin birderidir, zr-i lenk denmekle mehurdur, vefat h 929 m 1522

Ankebt- ne dd- nle old prehen


Yerde gkde yeri yo miskne ancadr kefen

Det-i am peyki geinmi nice yllar Mecnn


Ey dir yaluz buld vel meydn

k elebi 240, Latf 241, Sicill-i Osmn c 4 s 46, Kfzde 76, Beyn 55, Hasan
elebi 206

2793 AR VEYA K Mahmud elebi, Yenipazarl, Mverrih Ar denmekle


mehurdur, vefat h 978 m 1570, stanbulda medfundur, Kmsul- Alm ile Sicil ve
Riyznin, ismini Mehmed ve Beynnin de, mahlas- kadmini, Hk olarak yazmalar
464

doru deildir, Sicill-i Osmnnin dahi namna, Hmarzdelik izafe etmesi Hmarzdenin
talebesi olmasndan ileri gelmitir

ulul-i ir-i men be-ar resd


Zn sebeb ud taalluem Ar

O perler birbirini gzlerini dil-berler


Yine bdmlara apldlar skkerler

Kmsul- Alm c 4 s 3132, Sicill-i Osmn c 3 s 453, Hasan elebi 206, Ahd 244,
k elebi 240, Kfzde 76, Beyn 55, Mecelle 316, Riyz 91, Vefeyt- Eyvansary
132, Kefz-Znn Zeyli 1/517

2794 AR Ar Dede, Tireli, vefat h 1000 m 1591, Morada medfundur

Sm zerle eyle bir mabb- ran evini


tmek isterse eer ey ce dny evini

Mest-i adr der durmaz yoluda saiy


kden ref eylese ddkce ftde nola

Didim elin un sreyin yzmi bir dem

465

Ol onca dehen geldi didi pmeye virmem

Divan, niversite Ktphanesinde

numara 257

320

Osmanl Mellifleri c 2 s 307, Kmsul- Alm c 4 s 3132, Semahne-i Edeb 164,


elebi 207, Riyz 91, Mecelle 316

2795

ARZ

abanzde eyh Mehmed Arz Dede, stanbullu, Galata

Mevlevhnesi eyhi, vefat Zil-kade 1075

m 1664, Galata Mevlevhnesinde

medfundur, Zeki Alinin de Firdevs ebed Ar Dede cyn a mcevher msra


vefatna trihtir, mehazlarn bir ksm Antepli olduunu yazyorlar

ayli ddeden na dil-i b-gneden maz


O bir mucez-nm tavrdr yneden maz

Nin sz- dern - b-dil nihn eyler


An bir gn nesm-i ub- vulat od yn eyler

Snemde olan dlarum yre dimezler


Her yreyi bildm ki gl yre dimezler

Esr iden beni ol dil-firbna nighdur


El-n abr u arrum ke-i em-i siyhdur

der zlfi muanber ol gl-i ters neden ora


466

Alur larn gln ele amm neden ora

Mey-y muabbetden eer km alma isterse


Leb-i cnneyi ps it leb-i peymneden ora

Sefne-i Mevleviyye c 2 s 81, Esrar Dede 205, Sicill-i Osmn c 3 s 453,


Semahne-i Edeb 154, akyk- eyh c 1 s 631, Asm 22, Safy 329, Mecelle 316,
Bel 60, Kefz-Znn Zeyli 1/517, Gft 69

2796 RFAN Mehmed Hayreddin rfan Paa b. Defterdr Mektubcusu Hafz Halil
Efendi b. Medineli Seyyid Ahmed Efendi, Safer 1230

m 1814 trhinde stanbulda

dodu, Sicill-i ahvl-i memrn komisyonu reisi, vefat 20 Rebul-evvel 1306 m 1888,
Haydarpaada Ayrlkemesi Kabristannda medfundur

O dem ki bezme s-i mehve uhr ider


Rindn hem terne-i heng-i sr ider

Ddr eme bezl-i ayy nr ider


Gftr taba ba-i and-i srr ider

Mstkmi yeri olsayd eer dnyda


Servler byle mebirde rmn itmez idi

Son Asr Trk irleri 705, Sicill-i Osmn c 3 s 454, Fatin 283

467

2797 RFN eyh Abdullah rfn Efendi, Darendeli, h 1184 m 1770 trhinde
hayatta idi, vefat trhi bulunamad, Darendede medfundur

Osmanl Mellifleri c 1 s 129

2798 RF Aazde rf Mahmud Aa, Edirne Bostancbas Suhte Hac Ali


Aann oludur, Edirneli, Hadga-y hssa blkbas, hattat, vefat h 1186 m 1772den
sonradr

Divan, Esad Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde numara 2672

, niversite Ktphanesinde

411

Ramiz 205, Sicill-i Osmn c 3 s 5, Tuhfe-i Hatttn 513

2799 RF eyh Hac Ali rf Efendi, Gricede Polyan Kyl, vefat h 1305 m
1887, Yenikap Mevlevhnesi civarnda medfundur, ld el-c Al rf behit iyn
msra- mcevheri vefat trhidir

Osmanl Mellifleri c 1 s 134

2800

RF

rf elebi, hayatna ve hviyetine dair mehazlarda bir kayd u

malmat bulunamad

Kse-bza mihriile er-i ser-gerdn seni


Dne dne ras iderse dim devrn seni

468

Kfzde 76

2801 ZZET zzet Ali Paa, Kasabba Ali Aann damad defterdr Mehmed
Paann oludur, Edirneli, Revan Seraskeri, vefat h 1147 m 1734, Revanda Saliha
Sultn Camii haziresinde medfundur, Mnifin Geldi bu beyt-i muraa tr, cevhern
arfi Munf ll, Rab zzet Al Paann ide, mehedn cilve-geh-i mihr-i ceml ktas
vefatna trhtir, vefat trhini Ramizin 1148 ve Mecellenin 1145 gstermeleri yanltr

Ebrye yr n-i girih-gir virmesn


Zinhr dest-i dmene imr virmesn

Tadre ser-nihde ol zzet ki gii


B-hde aba zahmet-i tedbr virmesn

Her are-i sirikim ider ikr mevc


hr ider bel gher-i b-dr mevc

bildr ek-i a rmi zzet


Bu rzigr ire bulursa arr mevc

Ua zam- sne deil zam- cn gerek


Zr ki ber-gzr- muabbet nihn gerek

Sz- niyz baa dzendir vil in


hengi nle nameleri el-amn gerek
469

ufe-i seredir ey meer veleri


veler itmee bi ve atar veleri

fet-i cevher-i al olmadadr endm


Fitne-zr itdi seni t-be-kemer veleri

Divan, Velyyddin Efendi Ktphanesinde

numara 2672/1

, Hac Mahmud Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde

5153/1

, Esad Efendi ksmnda,

, Emir Efendi ksmnda,

5231

2672

292

, Selim Aa ktphanesinde

928

, niversite Ktphanesinde

432

500

1713

1734

2887

2918

5541

Millet Ktphanesinde

Sicil-i Osmn c 3 s 455, Osmanl Mellifleri c 2 s 316, Safy 362, Fatin 2,


Kmsul- Alm c 4 s 3147, Tuhfe-i Hatttn 325, Ramiz 205, Slim 474, Mecelle 317,
Kefz-Znn Zeyli 518

470

2802 ZZET Benlizde zzet Mehmed Bey, Defteremni vekili Benli Arif Beyin
oludur, stanbullu, beyliki, vefat aban 1224

m 1809, Kdkynde Ayrlk

emesinde medfundur, Rn zzet Bein izz ide Rabbl- enm msra vefatna
trhtir

Dilberi lzm olan czibe v ivesidir


met-i rst anevberde de ararda da vardr

sn olur gh never v gh n-rz


b seyr eyle ki cevherde de anerde de vardr

Nev-zemn sylesn zzet yine bu me-i ter


Yosa nam- khen ezberde de defterde de vardr

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

numara 288

, niversite Ktphanesinde

328

2818

2882

Kmsul- Alm c 4 s 3147, Osmanl Mellifleri c 2 s 318, Fatin 285, Sicil-i Osmn
c 3 s 456, Kefz-Znn Zeyli 518

2803 ZZET zzet Ali Efendi, Yeniehir Fenerli, Yeniehir Mfts, vefat h 1237
m 1821, Yeniehirde medfundur

h ey bt-i b-gne-ed maremi olsam

471

Avlimi hep syler idim hem-demi olsam

Billr gibi gerdenie abr idemezdim


arndl eylerdim eer peremi olsam

Hep r- zzetde varr skin olurdum


lemde seni ey bt-i ive am olsam

Fatin 286, Sicil-i Osmn c 3 s 457

2804 ZZET Enderunlu zzet Bey, smail Rfet Beyin oludur, stanbullu, hattat, h
1194

m 1780 trhinde stanbulda dodu, vefat 23 Ramazan1238

m 1822

Karacaahmedde medfundur

rif Hikmet 48

2805 ZZET Ahmed zzet Bey, Eribozlu, Sami Ebubekir Paa hazinedar, vefat h
1241

m 1825, Serfiede medfundur, ir izzet Be beye gitti Hy msra-

mcevheri vefatna trhtir

Mreccedir knz- dehre dilde mye-i il


ab-y zver olmaz hem-ser-i prye-i il

Aceb mi mfi olsa - zr u dil-fikre


Mrebbdir o madm- gzne dye-i il

472

Fatin 286, Sicil-i Osmn c 3 s 458

2806 ZZET zzet Efendi, Defter-i Hakn katiblerinden Mnif Efendinin olu ve
Hazne-i hssa Nzr Zebr Efendinin birderidir, vefat h 1262 m 1845, Vl- cennet
ide zzet Efendiyi Vedd msra vefatna trhtir

sumn- vcd- aydarda


Pr-iy neyyireyndir snin

Ner-i envr- l-i Zehrya


Mern old zzet ol amerin

Fatin 288

2807 ZZET Hafz zzet Efendi, stanbullu, Evkaf nezareti muhasebe kalemi katibi
ve Evkaf nzr evk Efendi mam, vefat h 1268 m 1801

zzet ezberleyb tr-i tmn syledim


Muaf- r-y zekde a bedd old bu sl

Fatin 289, Sicil-i Osmn c 3 s 460

2808 ZZET zzet Efendi, Zebr Paa birderi, Defterhne katiblerinden, vefat h
1268 m 1851

Sicil-i Osmn c 3 s 460


473

2809 ZZET Mehmed zzet Bey, Filibeli Kk Hseyin Beyin oludur, Filibeli,
vefat h 1270 m 1853

Gl bir Bosnev Bona-peeni old ayrn


Reh-i anda itdi bu dil-i rde pyn

am idb metim hamyze-i ile-i ebrs


Dil-i mecrhm ad-pre ld tr-i mjgn

Fatin 289, Sicil-i Osmn c 3 s 460

2810 ZZET Osman zzet Efendi b. Mehmed Raid Efendi b. Nzhet Osman
Efendi, Bursal, mderris, h 1226 m 1811 trhinde Bursada dodu, vefat h 1281 m
1864, Topkap haricinde medfundur

Gcenb yr bu mamm ile ayra didi


Luf u isnm uma tamm ideyim

Eyledi h- sn aile hep cevre yas


Resm-i md-i vefy dile term ideyim

Osmanl Mellifleri c 2 s 196, Sicill-i Osmn c 3 s 461, Fatin 291

2811 ZZET Keecizde Mehmed zzet Molla Efendi b. Mehmed Salih Efendi b.
Konyal Keeci Hac Mustafa Efendi, h 1200 m 1785 trhinde stanbulda dodu, vefat
474

27 Safer 1245 m 1829, Sivasda Garibler Kabristanna defn edildi, muahharan 1335
trhinde bakiye-i izm stanbula nakledilerek Cerrahpaada Canbaziye Mahallesinde
Mustafa Bey Mescidi haziresinde medfun pederinin kabrine konulmutur, eyhlislam rif
Hikmet Beyin zzet ire de yd cihn msra vefatna trhtir

Mutel olal ehr-i pr-ab- muabbet


Ddi emen-i kle-i merb- muabbet

Mad olaylla azzim ele girmez


em itdi fed Ysufa Yab- muabbet

zzet uluna nmesidir aret-i a


Elden ele gezmez mi bu mektb- muabbet

Divan, Esad Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde

2671

, Reid Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

767

, Hasru Paa Ktphanesinde

546

, niversite Ktphanesinde

552

2845

numara 2594

Son Asr Trk irleri 723, Kmsul- Alm c 4 s 3149, Sicil c 3 s 458, Osmanl
Mellifleri c 2 s 320, Lgat- Trhiyye ve Corafiyye c 5 s 37, Fatin 288, Trh-i Osmn
Encmeni Mecmas numara 41, Kefz- Znn Zeyli 518

475

2812 ZZET

Kazasker Hac Mustafa zzet Efendi, Tosyal, eyh smail Rm

ahfadndandr, Resl-ulem ve Nakbl- erf, vefat h 1294

m 1877, Tophanede

Kdirhne Tekyesi haziresinde medfundur

Allah birdir iki cihn vadet zredir


bret gziyle ba hele bir kere yek ten ol

Terk eyle msivy gzet srr- vadeti


Benlik aylin eyleme zinhr sen sen ol

Bezm-i vadetden cd bir ny bir ben bir gl


Fn b nm bir ny bir ben bir gl

ayretinden geh gler geh alar iler dem be dem


Bul-acb dvneh bir ny bir ben bir gl

Osmanl Mellifleri c 2 s 329, Tayyarzde At Trhi c 5 s 402

2813 ZZET zzet Mehmed Paa, stanbullu, Diyarbekir Valisi, h 1240 m 1824
trhinde stanbulda dodu, vefat 8 Receb 1308 m 1890, Fatih Camii kabristannda
medfundur

Sicil-i Osmn c 3 s 464

476

2814 ZZET Hac Ahmed zzet Paa, Kapukadr Halil Efendizde Girid Valisi
Erzincanl Hac Osman Haim Paann oludur, Edirne Valisi, evval 1228 m 1813
trhinde Resmovada dodu, vefat 14 evval 1310

m 1892, Edirnede erefeli

Camiinin karsnda bulunan ibtid mektebin havlusunda trbe-i mahssada medfundur,


Sicil, 1213de Erzincanda, Fatin 1229da Resmoda doduunu yazyor

tmedi lime vf- eeri h seni


a ide derd-i dilimden meer gh seni

Eylemi zmre-i ua beni ser-defter


sn ile leker-i bna iden h seni

Nr- hicrna bir lah taamml idemez


Grmek ister dil-i sevd-zede her gh seni

limi ar u beyn eyle var ol dil-dra


Ey ab eyleyelim hma hem-rh seni

zzet itmedi zde-i am bir dem er


deli mtail-i dadaa- ch seni

Son Asr Trk irleri 756, Sicill-i Osmn c 3 s 465, Fatin 290

2815 ZZET Mehmed zzet Paa b. smail Efendi b. Atezde Mehmed Efendi,
Kayserili, mirliva, 1 Zil-hicce 1258 m 1842 trhinde Kayseride Davulsun Karyesinde
dodu, vefat 4 aban 1332 m 1913, Karacaahmet Kabristannda medfundur, Osmanl
Mellifleri vefat trhini 1330 gstermektedir
477

Gr em-i ibret ile a fil aar uyu


mr de ite byle geer anki ar uyu

Allah yolunda arf idegr b ry


Her ksre arf olunmaz var uyu

Son Asr Trk irleri 764, Osmanl Mellifleri c 2 s 342

2816 ZZET VEYA AZM Mehmed zzet Efendi, Antakyal Attarzde Abdulkadir
Efendinin oludur, h 1281 m 1864 trhinde Antakyada dodu, vefat 15 aban 1333 m
1914, Antakyada medfundur, Fevtini trin imm eyledim bit-tamiye, buld
Arzde zzet b-y pk cenneti beyti: b: tamiyesi ile vefatna trhtir

Glme fey-i tecell nr- ahbdan gelir


Guma vz- obet r- Sndan gelir

Nkhet-i zlf-i mem- asrete geldikde ben


Alarm bd- ab ky- dilrdan gelir

Son Asr Trk irleri 767

2817 ZZET Enderunlu zzet Bey, Sar zzet Bey denmekle mehurdur, Sultn
Mahmd- Sn devri irlerinden

Ald dil-i n-dm


478

a ard adm

ld fin mutdm
G itmedi ferydm

Tayyarzde At Trhi c 4 s 309

2818 ZZET Hseyin zzet Efendi, Karaferyeli, katib, h 1245 m 1829 trhinde
Karaferyede dodu, Sultn Abdlmecid devri irlerinden

Nigh- meramet itmez misi ey add- mevznum


Perndr ser-i zlf gibi l-i diergnum

Bramam ayd- zlf elden efzn olsa da cevri


Saa ez-cn u dil fte v ayrn u meftnum

Nice dnlar ll eyledi ayretle ey zzet


Kmeyt-i abma pey-rev olaldan kilk-i glgnum

Fatin 293, Sicill-i Osmn c 3 s 461

2819

ZZET VEYA SAM

Enderunlu Sami zzet Efendi, Mehterba Osman

Aann olu ve Enderunlu Rasihin birderidir, Sami maddesine bak numara 1703

479

2820 ZZET Mehmed zzet Efendi, Filibeli, darbhane emni, Bk Halife denmekle
mehurdur

Ramiz 207

2821 ZZET Ahmed zzet Bey, Trk lakabyla mehur Girit Valisi Osman Paann
oludur, Miralay- Erzincan Voyvodas, h 1228 m 1813 trhinde Giritte dodu, Ramiz
stanbullu olduunu yazyor, vefat trhi bulunamad

Esad 58, Ramiz 207

2822 ZZET Ahmed zzet Paa, Erzincanl Hac Osman Haim Paann oludur,
am Valisi, evval 1229 m 1813 trhinde Resmovada dodu

Sehven mkerrer yazlmtr 2814 numaraya bak

Ey hen-eh-i ilm-i bhnellez esr


Veya fermn- rev-y a- uly-y m ev

Hidv-i enbiy ib serr-i urb- ev edn


abb-i aret-i Mevl ef-i rz- vveyl

Mnevver eylemiti lem-i lht envr


u demler kim bu lemler idi n-bd u n-peyd

Eli balu esr-i dza itme y Reslallah


480

Ne del mcrim ise mmetidir zzet-i eyd

Fatin 290

2823

ZZET

zzet Efendi, Abdlaziz Efendinin oludur, mektbzde, Ordu

Kds, h 1241 m 1825 trhinde stanbulda dodu, vefat h 1296 m 1878

Besmeleyle ldm avli beyna ibtid


amd- b-ad l- kevn u mekna b-riy

Ola r- h- kevneyne nice yz bi alt


Cevher-i ztiyle znet buld cmle msiv

Fatin 292, Sicill-i Osmn c 3 s 463

2824 ZZET VEYA SADULLAH Sadullah zzet Efendi, Mderriszde Abdlkerim


Efendinin oludur, Ankaral, Sadullah maddesine bak: numara 1765

2825 ZZET Mehmed zzet Efendi, stanbullu, kd, vefat h 1014 m 1605

Baa seyr-i gleni vaf eyleme ey bbn


r- dilber benim olsun gl-i ndn seni

Ger beni zde lger atlime emr it eh


Her ne km olsa rmm ul seni fermn seni
481

Kmsul- Alm c 4 s 3149, Hasan elebi 208, Beyn 56, Riyz 91, Kfzde 76

2826 ZZET Vusatzde Sipah Mehmed Bey, Diyarbekirli, vefat h 1075 m 1664,
vefat trhini Sicilin 1070 gstermesi yanltr

Firat-i ebide almdm yle yalz


urdim old ald elim rehnm-y a

Dil evran bar-i am ald rzgr


ekse kenr- vala bizi in-y a

akyk- eyh c 1 s 769, Sicill-i Osmn c 3 s 455, Tezkire-i med 70, Ymn 18

2827 ZZET Vinezde Kazasker eyh Mehmed zzet elebi b. Vine Ltfullah
Efendi b. eyhlislam Zekeriyya Efendi, stanbullu, vefat h 1092 m 1681, Fatihte byk
babas eyhlislam Zekeriyya Efendi Medresesi haziresinde medfundur, medresenin
yanmas ve yollarn tevsi dolaysiyla mezarlar kaybolmutur, Bula cy- Firdevs-i alda
Meemmed zzet msra vefatna trhtir

Nevrz iridi old hev-y emen laf


Gl nzik benefe muerr semen laf

Yre sez aba olamaz zzet yine


Olsa ne rtbe berg-i gl ysemen laf

482

Her dde-i ter n ile cn olmaz


Her dil-i am a ile urn olmaz

Her n eker tertb-i lal itmez


Her seng-i siyeh lal-i beden olmaz

Snede rz- cn gibi alarsa dil nola


Her d- tze bir gzeli ydigrdr

Met- vala lzm gelse nad-i cn almazs


Senle ey cef-c l bzr mkildir

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphnesinde

numara 293

, Atf Efendi Ktphanesinde

2090

, niversite Ktphanesinde

462

692

2883

akyk- eyh c 1 s 548, Sicill-i Osmn c 3 s 455, Asm 21, Safy 337, Osmanl
Mellifleri c 2 s 480, Eslaf c 2 s 71, Mecelle 318, Bel 61, Kefz-Znn Zeyli 1/518,
Gft 68

483

2828 UZLET Deirmencizde Uzlet Mehmed elebi, stanbullu, Mevlev, vefat h


1079 m 1668, Beliin Kiremitizde eklinde yazmas doru deildir

Yine aner be-dest ol dilber-i mestne olma var


Yine bu hy h ol fet-i devrne olma var

Ya vulat el vire ya gstere yz ret-i hicrn


Yri var ar- l it ey dil-i eyd ne olma var

ol adar utdum siper snem edeng-i yre ben


are dek k-i mezrm azsalar peykn ar

akyk- eyh c 1 s 770, Sicill-i Osmn c 3 s 465, Esrar Dede 218, Ymn 19,
Safy 333, Semahne-i Edeb 166, Bel 61

2829

AZM

Defterdrzde Pr Mehmed Azm Efendi, Defterdr Pr Ahmed

Efendinin oludur, stanbullu, mderris ve Sultn Mehmed-i Slisin hocas ve ir


Hletnin babasdr, vefat Receb 990 m 1582, Eypte medfudur, Belgradl Sdknin
Azm dr- alya azm itdi msra vefatna trhtir

Al ey onca- glehre ki iridi bahr


Iy iderler gl blbl bir olub leyl nehr

allm sz- a te-i hicre denden or


Bir oddan prehendr an bandan geenden or

484

akyk- Nevizde 267, Osmanl Mellifleri c 2 s 309, Hasan elebi 207, Sicill-i
Osmn c 3 s 466, Kmsul- Alm c 4 s 3149, Beyn 55, Mecelle 318, Kefz-Znn
Eski Tab c 1 s 516, ve Yeni Tab c 1 s 801, Kfzde 77, Riyz 91, Ahd 54, Ak elebi
243, Vefeyt- Eyvansary 111

2830

AZM

Mustafa Azm Efendi, stanbullu, Yedikule muhafzlar kethds,

vefat h 993 m 1585, Yedikule haricinde medfundur

Sicill-i Osmn c 3 s 466

2831 AZM Murad elebi, Geduslu, tmar erbabndan, vefat h 1016 m 1607

Yr met- val mdur n- snimi


Pzr- a iinde olan b-beh nedr

Azm yoluda cn ile urbnu oldu


Iyd- vile irmek in bir behnedr

Ten-i zrmda anma penbe, d nihn itdm


Senin alarum ey smten bir a uruum var

Zr-i bline alur himmet ile dnyy


Gzi a f u cd ire ne Anlar olur
485

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 516, ve Yeni Tab c 1 s 801, Ahd 252, Riyz 92,
Kfzde 77

2832 AZM Mehmed Salih Efendi, stanbullu, Mahzen-i b katibi, hattat, vefat h
1167 m 1753, Draman Camii kabrinde Akarca Camii haziresinde medfundur

Tuhfe-i Hatttn 232, Ramiz 208, Mecelle 318

2833 AZM Ahmed Azm Efendi, Diyarbekirli, vefat h 1247 m 1831, Diyarbekirde
medfundur, Ola Azm yim-i uldul-bern msra vefatna trhtir

der her d cihn ire belya mbtel Azm


aer l deme nefsi gibi s-i arn olmaz

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

numara 294

295

Tezkire-i med 70

2834 AZM eyh Hseyin Azm Efendi, Mevlev eyhi zzet Efendinin oludur,
Gelibolu Mevlevhnesi eyhi, vefat h 1311 m 1893, Beyrutta medfundur

N- reng-i rdan nii bir nr gstermi


Taayyn maharnda anma ayn dr gstermi

486

Tecell-i ayn r-nmdr cem-i vadetde


Kelme t- mula gyiy kim r gstermi

Mery-y ayna mnakis ol mh-r amm


Uyn- ge-nigha bir eb-i deycr gstermi

O eh kim a- kede eylemidir afa-i sne


Yeiden km-i aa Azmiy menr gstermi

Osmanl Mellifleri c 1 s 134, Fatin 294, Sicil-i Osmn c 3 s 467

2835 AZM Mehmed Azm Efendi, Mehmed Cennet Efendinin oludur, h 1245 m
1829 trhinde stanbulda dodu

Vcdu pertev-i nr- uddr y Reslallah


Cemli mihr-i ran- uddr y Reslallah

Fr- alatdan itibs- nr in her dem


Deride mihr ile meh cebhe-sdr y Reslallah

Gnehkrm siyeh-ryum eer ki rz- maerde


ef olmaz ise lim fendr y Reslallah

Fatin 294, Sicil-i Osmn c 3 s 467

487

2836 AZM Mustafa Azm Efendi, Piritineli, Mevlev, Srmeli Kadn hretiyle
mehurdur, Sultn Mehmed-i Slisin ehzadeliinde matbah katibi, ir Levh ve
Nhnin birderidir

Dile diyem derd ile bir a mal


Pte-i a ire tenm old l

Dne dne mur- dil old kebb


almad sz ile yanub perr bl

alm idi tende hemn bir rama


ld yine a ile bir pre l

amlar ile mya dnb cism-i zr


Nle ile old bu ten hem-u nl

Dilberi snedeki evle d yaas


T ymet yine bir a ern yaas

Hasan elebi 207, Ak elebi 241, Kmsul- Alm c 4 s 3149, Semahne-i


Edeb 166, Esrar Dede 218

2837 AZM VEYA ZZET Mehmed zzet Efendi, Antakyal Attarzde Abdulkadir
Efendinin oludur, Antakyal, zzet maddesine bak numara 2816

488

2838 ZZ Mehmed zz Efendi, irvanl, vzer divan katibi, vefat h 1105 m


1693, stanbulda medfundur, Slim ile Sicil Vanl olduunu yazyorlar ve Sicil zzet
eklinde kaydetmitir

Kk nkr nmnda bir mabb in sylenmidr

Mar-i aa anca re val- yri bulmlar


Bu derde erbet-i lal-i leb-i dildr bulmlar

Rivyet mutelifdr geri amm avl-i mft bih


Bu ehr hret-yni Kk nkr bulmlar

akyk- eyh c 2 s 192, Sicill-i Osmn c 3 s 455, Slim 475, Mecelle 318,
Safy
346, Bel 60

2839 ZZ VEYA AHMED Erefzde eyh Seyyid zzeddin Ahmed Efendi, Eref
Efendinin oludur, Bursal ir Erefolu Abdullah Rm ahfadndandr, vefat h 1153 m
1740, Tophanede Kadirhne Tekyesinde medfundur, Rahmnin Geldi ler Ramiy
tr-i fevtin didiler, gdi Erefzde zzeddn Efendi ub iken beyti fevtine trhtir, vefat
trhini Sicil ve Osmanl Melliflerinin 1152 gstermeleri yanltr

Snei sr aub ney gibi nln olmadan


let-i a ile herdem zr u efn olmadan

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde numara 296

489

Osmanl Mellifleri c 1 s 126, Sicill-i Osmn c 1 s 389, Mecelle 318, Vefeyt-


Eyvansary 44, Glzr- rfn 140

2840 ZZ Sleyman zz Efendi, Sultn Mehmed-i Rbi kermesi Hatice Sultnn


baltaclar kethdas Halil Aann oludur, stanbullu, vaka nvis, hattat, vefat
Cemziyel-evvel 1168

m 1754, eyh Murad Tekyesinde medfundur, urb- aa

eyledi zz Efendi terf msra- mcevheri vefatna trhtir, vefat trhini baz
mehazlarn 1166 gstermeleri yanltr

Her naar-bz- felekden ala mhr-i snei


Pek an seng-i avdiden hele ynei

Dd- hm ile knc-i dili tebr itdim


Davet itdim o per-ehreyi tesr itdim

Sehv ile dil virb ol amze-i kfir-ke


Derdmendi ne aceb ume-i imr itdim

Osmanl Mellifleri c 3 s 101, Kmsul- Alm c 4 s 3150, Fatin 295, Mecelle 318,
Ramiz 210, Slim 474, efkat 116, Silahdarzde 51, Sicill-i Osmn c 3 s 467, Tuhfe-i
Hatttn 212, Osmanl Trh ve Mverrihleri 49, Kefz-Znn Zeyli 518

2841 ZZ Enderunlu Mehmed Emin zz Efendi b. Reiszde ir Abdulkadir Zarf


Efendi b. Reslkttb anbarl Mehmed Efendi b. Hac Halil Efendi, stanbullu, hattat,
vefat h 1180 m 1866, Sicilin bir yerde Azm diye yazmas yanltr

Cmle tavri ider lev-i dernumda uhr


490

tseler hem- alem snemi yer yer te

Eer-i me-i ayra mmil olamaz


n- ddemle eer olsa da nmm tenm

Sicil-i Osmn c 3 s 348, Tuhfe-i Hatttn 422, Ramiz 211, Mecelle 318

2842 ZZ

zz Numan Efendi, eyh Abdlazizzdenin oludur, Kastamonulu,

vefat aban 1225 m 1810, abn iinde gitdi mlk-i beya zz msra vefatna
trhtir

Zamn olur ki bir iim u virmez ehl-i dile


Nedir bizimle aceb macer-y lem-i b

rif Hikmet 48, Sicill-i Osmn c 3 s 467, Fatin 295

2843 AZZ sazde Mehmed Aziz Efendi b. Bosnal Kd sa Efendi b. Musa


Efendi, stanbullu, Selnik Kds, hattat, Hasancan slalesinden ve shriyyet sebebiyle
dahi Karasalzde Abdulaziz Efendi ahfadndandr, vefat Cemziyel-hir 1100 m 1688,
vefat trhini Sicilin 1110 gstermesi yanltr

Ey arb- ala lde-i renc-i umr


am yeme bir gn keser usuzluun imr-i yr

akyk- eyh c 2 s 30, Sicill-i Osmn c 3 s 468 ve 611, Slim 478, Bel 60,
Tuhfe-i Hatttn 438, Mecelle 318

491

2844

AZZ

Enderunlu Aziz Efendi, darbhane emni, Bekir Efendinin oludur,

stanbullu, vefat h 1140 m 1727

Sipihre nvek-i h- dil-i sznmz d


ekince sneye t- nigr cnmz d

rm idemem yre nigh eylemedikce


ayretle baub ryna h eylemedikce

Bir yerde arr eylemez cn azzim


Kynda an cy- penh eylemedikce

Ey amze syle zam- dilimden zebnm ol


Ey k- sne nsa-y er beynm ol

Ey n- dde ben diyemem yre derdimi


Sen r-y zerdm zre gelb tercmnm ol

Osmanl Mellifleri c 2 s 315, Tayyarzde At Trhi c 4 s 199

2845 AZZ Hfzzde Aziz Efendi, ir Kd Hfz Efendinin oludur, mderris,


vefat h 1144 m 1731
492

Sicill-i Osmn c 2 s 234 ve c 3 s 468, Ramiz 209

2846 AZZ eyh Abdulaziz Efendi, Badad Mevlevhnesi eyhi Yahya Efendinin
oludur, Badad Mevlevhnesi eyhi, vefat h 1150 m 1737

Sicill-i Osmn c 3 s 339, Fatin 296, Esrar Dede 213, Semahne-i Edeb 162

2847 AZZ Abdulaziz Efendi b. Mehmed Emin Efendi b. Abdulhd Efendi b. Hisar
Camii eyhi Abdulbk Efendi, Bursal, mderris, vefat h 1175 m 1761

Slikn- alvetiyye mridi ey-y


Yani kim ey ikmet abrinde ratlar bula

Geldi bir tr Azz abma fevti in


Cygh- ikmet Mevl ur- Adn ola

Fatin 296, Sicill-i Osmn c 3 s 406

2848 AZZ Abdulaziz Efendi b. Vakanvis Subh Efendi b. Divan- hmayn


belikisi Halil Fehmi Efendi, stanbullu, hekimba, h 1149 m 1736 trhinde stanbulda
dodu, vefat h 1197

m 1782, stankyde medfundur, Sicilin, Subh Efendinin

ahfadndandr demesi yanltr

Yekcm- vjgn ile ar- dessekr


Mest u arb- aflet ider ehl-i devleti

493

tdi o yre geri ekmne intisb


Lkin bir zge derde drd tebbeti

Divan, niversite Ktphanesinde numara 2827

Osmanl Mellifleri c 3 s 228, Sicill-i Osmn c 3 s 339, Fatin 296, Ramiz 209

2849 AZZ Abdulaziz Efendi, Mehmed Efendinin oludur, mderris, vefat h 1197
m 1782

Mecelle 318

2850 AZZ Aziz Ali Efendi, Girit Defterdr Tahmisci Mehmed Efendinin oludur,
Giritli, Berlin sefiri, vefat h 1213 m 1798, Berlinde medfundur, Osmanl Melliflerinin
vefat trhini 1123 gstermesi yanltr

Bildim nedir a- ud ayrn olaldan ben baa


Grdm ud yzin yn brhn olaldan ben baa

Naar- ehl-i dile srr- ud na- ayn


Bilmez erbb- baret nedir esrr- nihn

Divan, Haim Paa ksmnda, Selim Aa Ktphanesinde numara 6

494

Son Asr Trk irleri 40, Osmanl Mellifleri c 3 s 104, Sicill-i Osmn c 3 s 468

2851

AZZ

ehla Abdurrahman Efendizde Mehmed Aziz Efendi, ehla

Abdurrahman Efendinin oludur, stanbullu, kd, vefat h 1250 m 1834, Sicilin,


babasnn ismini Abdurrahim diye yazmas doru deildir

Glde neve-i a- cihn-r nihn olmaz


Dil-i mestne de keyfiyet-i ab nihn olmaz

imdi ey mh- eb-r lfeti kimlerledr


emie pervne kimdr obet kimlerledr

M-miynu kim der-- ayl eyler sen


Cme-b ire af-y vulatu kimlerledr

Slim 476, Sicill-i Osmn c 3 s 468, Ramiz 208, Safy 357

2852

AZZ VEYA ABDULAZZ

Mektbzde Abdulaziz Efendi, eyhlislam

Mektubcusu zzet Efendinin oludur, stanbullu, Manisa Kds, h 1216 m 1801 trhinde
stanbulda dodu, vefat Cemziyel-evvel 1279 m 1862

Ne zamn fikr-i lebi r- n-kme der


anki bir dne kiraz sar- gl-fme der

495

Grdim evi esb itsem Azz lemde


Ylda bir iki olursa o da bayrame der

Son Asr Trk irleri 42, Fatin 297, Sicill-i Osmn c 3 s 340

2853 AZZ Mehmed Aziz Bey, Hicaz Valisi Yozgatl Vech Paann oludur,
stanbullu, Safer 1264 m 1847 trhinde stanbulda dodu, vefat 30 Receb 1332 m
1913, Rumelihisar Kabristannda medfundur

Getr piyle-i rindne lfet eyliyelim


Senile n- arb- muabbet eyliyelim

Son Asr Trk irleri 42

2854 AZZ Abdulaziz Bey b. Ahmed Cemaleddin Bey b. Umr- mlkiye nzr
Pertev Paa, 2 Muharrem 1267 m 1850 trhinde dodu, vefat 27 Rebul-evvel 1337 m
1918, skdarda Selimiye Tekyesinde medfundur

ayli demdir glm her kr yr endesi


Gn olur belki uyar endesi

Bulmaz lemde Azz ehl-i dil cy- ur


Blbl-i zr da var glende r endesi

Herkesi bir derdi var bir devs var


496

Birbirine bezemez ekvs var

Son Asr Trk irleri 44

2855

AZZ

Abdulaziz Efendi, Moral, eyh

Hasan Sez

Efendinin

akrabasndandr, vefat h 1151 m 1738, Morada medfundur

Divan, niversite Ktphanesinde numara 294

Mecelle 318

2856

AZZ

Erzurmzde Abdulaziz Efendi, mderris, ksmet-i askeriye

katiblerinden

Mirta basa her aan ol - Mevlev


Aks-i ir- pkine eyler mubele

Kerrtla ayana ddm yzm srb


Bir kerre almad yine glm eh ele

anma ki hir old irnda a- nev


r- sne geldi adan mrsele

Slim 477

497

2857 AZZ VEYA HSAN hsan Efendi, Arabsunlu Seyyid Ali Aann oludur,
Sadrazam Seyyid Mehmed Paann birderidir, hsan maddesine bak numara 24

2858 AZZ Mustafa Aziz Bey, stanbullu, Yedikule dizdr kethdas, vefat h 993
m 1585, Uncu Behram Beyin od burc u bedeni cn Azz gitdi msra vefatna trhtir

Gzi an dkmei ol amze-i bdrdan grmi


Zeh n ki merdmklii cellddan grmi

Cef seniile cismi gm gk itmi ol per peyker


Urulmusu yine ey minetzede bezer

nki vird dehen-i dil-bere dil


Kend ey - b-dil yo bil

dime ol kimseye kim sevdii b


Yolnda fed eylemeye cn- Azz

olars dil-i ua enu alub ele


Gn mi vardur ki o meh zlfini yuyub aramaz

498

Kefz-Znn Zeyli Eski Tab c 1 s 516 ve Yeni Tab c 1 s 801, Hasan elebi 209,
Beyn 56, Riyz 92, Kmsul- Alm c 4 s 3151, Mecelle 318, l Trhi 295

2859 AZZ VEYA ABDULAZZ Kazasker Abdulaziz Efendi b. eyhlislam Hoca


Mehmed Sadeddin Efendi b. Hasancan b. Cemal Tebrz, 17 Rebiul-hir 983 m 1575
trhinde dodu, vefat 17 Zil-hicce 1027 m 1617, Eypte pederinin bina eyledii darulkur haziresinde medfundur, Ru- Azz Efendiye Firdevs ola mam msra vefatna
trhtir

Zr old gl valla hicrn arasnda


mrm geiyor derd ile dermn arasnda

Badan dadub alm sevdlara ddm


Ol kkl ile zlf-i pern arasnda

Glzr- ru- yrda gy ki dehn


Bir onca- terdir gl-i andn arasnda

Abdlaziz maddesine bak numara 2705

2860 AZZ VEYA ABDULAZZ

Karaelebizde eyhlislam Abdulaziz Efendi,

Karaelebizde Hsameddin Efendinin oludur, h 1000 m 1591 trhinde dodu, vefat 6


Rebul-hir 1068 m 1657 Bursada eyh Mehmed Srbn makberesinde Hasan Paa
Medresesi hizasnda medfundur, Dhatul- Meyihin vefat ayn 1 Rebul-evvel ve
Beliin senesini 1060 gstermeleri yanltr

Bursada nmna mensb olan emeye tridir

499

Abd-i s-yi azz miskni


Ek-i em ile geldi ehre bu u

Nice u b- Kever ayadur


Pk u brid lezz anber bu

l-u luf dest-i mcrimden eker anma an


Belki anlar dmetin old dmeni dermiyn

Yr h- eanm ayn- vefdr dir ise


an ey - ftde inanma eedr

Rikb-s o yri pyine yz sreyim dirse


Yolunda irtib eyle alma balma

Bir arr olmaz dil-i dvne eyler rb


e-i sat gibi albimde vardr inlb

akyk- eyh c 1 s 299, Eslf c 1 s 205, Sicill-i Osmn c 3 s 339, Osmanl


Mellifleri c 3 s 120, Kmsul- Alm c 4 s 3078, Bel 60, Safy 319, Gldeste 317,

500

Dhtul-Meyh 57, Vefeyt- Eyvansary 150, Kfzde 78, Mecelle 352, Gft 78,
Hlsatl-Eser c 2 s 421

2861

AZZ

eyh Aziz Efendi, Yahya Dedenin oludur, Badadl, Badad

Mevlevhnesi eyhi, Sicil ile Fatin Vodonya Mevlevhnesi eyhi olduunu yazyorlar,
vefat h 1140 m 1727, Vodonya Mevlevhnesinde medfundur, Slim ile Semahne
vefat trhini 1150 gstermektedirler

Pye-i adrii derk itmee ric olamaz


lsa sllem eer ende bu nh eyvn

Nat- pk-i eh-i kevneyne ne mmkin ki Azz


Veresin me-i idrkin ile pyn

adrini bilmez dil-rblardan meded


ullar lin amaz pdihlardan meded

Safy 357, Slim 476, Sicill-i Osmn c 3 s 468, Esrar Dede 214, Fatin 298,
Semahne-i Edeb 162

2862 AZZ Mehmed Aziz Efendi, stanbullu, mcellid

Bu eb sz- dernumla er- mh yandrdum


Sir-i h u finumla uyurd mihri uyandrdum

501

Hill-i ebrs ry- mehve zre


Yazlm arf-i meddir te zre

Ak elebi 243

2863 ASKER Edineli Asker, sipah, Knn Sultn Sleyman devri irlerinden

Pdih- dehre ba emez gedlar var imi


Mlk-i istinda o ehl-i fenlar var imi

Ey gl yn- devlet ire himmet almad


Kimden umars kerem ehl-i mrvvet almad

Her denn dnse a m er- gerdn stine


Cinsidr elbette dner dn olan dn stine

Kmsul- Alm c 4 s 3153, Latf 241, Ak elebi 243, Beyn 56, Sicill-i Osmn
c 3 s 470, Hasan elebi 209, l Trhi 202, Mecelle 319, Ensl- Msmirn 78

2864

ASKER

Kllbolu eyh Mehmed Asker Efendi, Ktahyada Zemha

Karyeli, vefat trhi malum deildir, Afyon Karahisarda avular Sultn Mezarlnda
medfundur

502

imdi irfn vatidr tavya cet almad


ev-i vicdn vatidr feryda cet almad

Ehl-i vadetden alanlar ilm-i tevd dersini


Gizli irfn buldlar fetvya cet almad

Rav- b- behitdr cmle lem rife


Askery cennet-i mevya cet almad

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

numara

282

283

284

285

3374

94

137

257

320

2806

Osmanl Mellifleri c 2 s 308

2865 UK Mehmed Uk Efendi, Uakl, mderris, vefat h 1257, m 1841

503

Ala eh yandm idemem ihr


Ey kn- kerem cd u se maden-i dildr

Her meyde birer pse meze virmege irr


Ey kn- kerem cd u se maden-i dildr

Un sen itme fed r- revnm


Ey kn- kerem cd u se maden-i dildr

Fatin 299

2866 UK Uk Efendi, kd

Mehed-i aa ba cn ki her c gm mezr


Pr aar bir rhdur nm adem vdsidr

Kfzde 76

2867

RET

Mustafa ret Efendi b. Hasan Efendi b. Abdullah Efendi,

Yenihisarl, Rumelihisr, kd ve Kann Sultn Sleymann olu ehzde Bayezidin


nedmi, vefat h 974

m 1566, Kefz-Znnun Eski Tabnda vefat trhi 984

gsterilmise de yanltr

iitsek yanar vehm teinden cnumuz


oraruz ol mbteldan kim seve cnnumuz

504

Ol ala gzli bizmle mekr l stindedr


amzeler u ile ceng cidl stindedr

te gerden ite imr kefen ber-d idb


ret emr-i erfe imtil stindedr

akyk- Nevzde 56, Sicill-i Osmn c 4 s 375, Kmsul- Alm c 4 s 3156,


Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 516 ve Yeni Tab c 1 s 801, Latf 243, Beyn 56, Ahd
234, Ak elebi 244, l Trhi 295, Hasan elebi 210, Mecelle 319, Kfzde 78,
Vefeyt- Eyvansary 138

2868 AK Selim Bey olu Ak Ali elebi, Aydnl, mderris, Kazasker Sinan
elebinin mudi ve kendisi shib-i hner ve marifet olmakla muid-i pr hner lakabyla
itihar etmitir, vefat h 958 m 1551

Tre emim aydn itsn ruu ey r-i ayn


ke pertev alsa gelmez errece urde eyn

Kmsul- Alm c 4 s 3156, Ak elebi 244, Hasan elebi 210, Kefz-Znn


Zeyli 518

2869 AK Dervi lyas Ahmed elebi, Dergh- Muall yenierilerinden birinin


oludur, Yenihisarl, Rumelihisar skdarl Ak denmekle mehurdur, vefat h 984 m
1576, Rumelihisar Kabristannda medfundur, vefat trhini Riyznin 959 ve Sicilin 985
olarak gstermeleri yanltr

505

Pdih- cihn-penhu ben


Nice yl iinde ker idm

Yimez idm cihn amn zr


Pdihu ulfesin yirdim

aste oldum kesildi dirlicim


Sa olursam sola olam dirdim

Nme-i sn uddan geldi psem vech var


Bende Mevldan gelen mektb- peym var

Yr- zlfin ref ider ursa aan rusre u


Nitekim alar dehn her-dem urulsa nre u

Siy devr eylesn bdeyle pr l seri


Grelim yine-i devrn ne ret gsterr

Gh mirat- felek ry- sadet gsterr


Geh dner jeng-i melmetle felket gsterr

506

Ben anu mihrinde mav ol bende peyddur henz


errede gr mihr envr hveyddur henz

k k itdi yaasn ub- dlar gibi


Tze d urd felek barna lar gibi

Lle v nergis utar bezm-i emende sar


Olma ay sen da marm fslar gibi

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde numara 297

, Nr- Osmniyye Ktphanesinde

3857

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 516 ve Yeni Tab c 1 s 801, Kmsul- Alm c 4 s


3156, Sicill-i Osmn c 3 s 470, Kfzde 78, l Trhi 202, Beyn 57, Riyz 93, Ak
elebi 245, Hasan elebi 211, Mecelle 319, Seh 136, Latf 244, Ahd 246

2870 AK Ak elebi, Tireli, vefat h 1026 m 1617

Sicill-i Osmn c 3 s 470, Mecelle 319

2871 AK Abdulvsi elebi, Deli Abdulvsi, Ergeneli, Ergeneli eyh Sinan


Efendinin birderidir, vefat h 1029 m 1619, Yeniehirde medfundur, Seyyid Rzann
Veli Abdulvsi diye yazmas yanltr
507

Vasf- rusrun yazar dim o mhu memz


Nola gn gibi cihna ule virse memz

Mucb 27, Seyyid Rza 73, Mecelle 319

2872 AK Ak Ahmed Efendi, Zaral, kd, vefat h 1026 m 1617, Mucb vefat
trhini 1030 gstermektedir

Bu varl lemi yolansa lem bulacak dem yo


Ademde var ola lem hele lemde lem yo

Bir ade bdeye say it keder-i alb gider


Aya acs yrek acsn ref eyler

Mucb 27, Seyyid Rza 73, Sicill-i Osmn c 3 s 471, Kfzde 78, Riyz 93

2873 AK

Hasan Efendi, stanbullu, kd, vefat h 27 Safer 1072

Safynin vefat trhini 1071 gstermesi yanltr

Cmeler hep atlub gitdi it marafna


ar yad giye bayramda meer kim fuar

Aiy nle v ferydum g itmez yr


508

m 1661,

Varamaz gna varsa oar yolda ad

Enime nr- am- a abdr nrdan


Bam sevd-y zlf tcdr samrdan

akyk- eyh c 1 s 340, Sicill-i Osmn c 2 s 168, Safy 321, Mecelle 319, Bel
61

2874 AK Mehmed Ak Efendi, mushib-i pdih, Fatih Sultn Mehmed-i Sn


devri irlerinden olup Balat civarndaki Molla Aki Mescidinin bnisidir, vefat trhi
mazbut deildir, mezkur camiinin mihrab nnde medfundur

Gl ol mha nkim mteridr


Finum gklere irse yeridr

a addide her kim grdi didi


Ki Rma gelmi ol ara eridr

Seh 68, Kmsul- Alm c 4 s 3156, Ak elebi 245, Hasan elebi 210, Latf
243, Hadkatl- Cevmi c 1 s 196, Mecelle 319

2875 AK Hasan elebi, Saruhanl, nakka ve hattat

stinde anu urur ol anbern l


an kpri zre fikret-i ikmetde Danyl
509

Latf 244, Mecelle 319

2876 AK Ak elebi, Yenicevardarl, katib

Geri ky terk idb ac itmee ldm yera


Lk ol dem Kabeden her gnde bir menzil rak

Kfzde 78, Mecelle 319

2877 AK Mustafa Ak Efendi, Filibeli, mderris

Hezr ekle oyar gnde rzgr beni


Bu ekille nice bilsn grnce yr beni

Fen cynda tabut- ecel bir pten pildr


arrdr aa urar geer h u ged bir bir

Kfzde 78, Riyz 93

2878 AK Ak Efendi, Kenzl- Hakyk ve Muhtrnme mtercimi, hviyeti ve


hayat hakknda uar tezkirelerinde vesair mehazlarda bir gne kayd ve ma lmt
bulunamad, yalnz Osmanl Mellifleri yukarda isimleri yazl iki eserin mtercimi
olduunu yazyor, Muhtr-nmenin ba ve sonundaki manzmelere gre kendisinin h
979 m 1571 trhinde hayatta idi anlalmaktadr, Muhtr-nmesinden
510

Gelb A dilnden bu risle


Ki tufe ola her ehl-i kemle

Fare i bu nam olmud rz


Douzyz hicreti yetmi douz

Osmanl Mellifleri c 2 s 305

2879

SM Mustafa smeddin Efendi, skdarl, Vakanvis Seyyid Hakimin

hemirezdesidir, vefat h 1202

m 1787, skdarda medfundur, Osmanl Mellifleri

1203 trhinde vefat ettiini yazyor

Esad 52, Osmanl Mellifleri c 1 s 369, Sicill-i Osmn c 3 s 471

2880

SMET

Hoca

smetullah-

Nakbendi,

Buhral,

Cafer

Tayyr

ahfadndandr, vefat h 829 m 1425 veya h 840 m 1436

Sicill-i Osmn c 3 s 471, Mecelle 320

2881

SMET

Mehmed smet Efendi b. Kethd-y sadret brahim Efendi b.

Hasan Efendi b. Ahmed Efendi, stanbullu, mderris, Hac Efendi denmekle mehurdur,
vefat 2 Zil kade 1160 m 1747, Merkez Efendi kabristannda medfundur, vefat trhini
Ramizin 1166 gstermesi yanltr

Fatin 299, Sicill-i Osmn c 3 s 471, Kmsul- Alm c 4 s 3157, Ramiz 211,
Mecelle 320, Tuhfe-i Hatttn 375, Esad 53
511

2882 SMET Seyyid brahim smet Bey b. Rif smail Paa b. Belgrad muhafz
Malatyal brahim Paa, Nakbl- Erf, 17 Muharrem 1164 m 1750 trhinde dodu,
vefat 17 Muharrem 1222 m 1807, skdarda Nuhkapsnda medfundur, Gdi smet
Be Efendi lim-i m-hir idi msra vefatna trhtir

rif Hikmet 48, Sicill-i Osmn c 1 s 130 ve 370 ve c 3 s 472, Esad 50, Osmanl
Mellifleri c 1 s 374

2883 SMET smet Efendi, Diyarbekirli, Musul Valisi ncebayraktar olu Mehmed
Paann divan katibi, vefat h 1273 m 1856, stanbulda medfundur

Nal- merebce nice meyva olur lem bu ya


eve ba yodan neler peyd olur lem bu ya

Grme aer kimseyi yek beye-i n-zden


Refte refte mrg-i b-hemt olur lem bu ya

am yeme ayr in erre glden smet


nki her Firavna bir Ms olur lem bu ya

Fatin 300, Tezkire-i med 71, Sicill-i Osmn c 3 s 474

2884

SMET

smail smet Efendi, Kemal Paa Mahallesi mam Konyal Ali

Efendinin oludur, vefat Safer 1302 m 1884, kodra vilayeti mektupusu

512

Bir dilde kim cevhir-i irfn nihn olur


Dim aa knz- men yn olur

Nef-i aytn bilmez rif olmayan


lemde l ettii anca ziyn olur

Glde ule-i cn-sz u dd- h var serde


Yine oldum dr a teiyle bir am- serde

ayl-i lal-i rnile ey s-yi gl-ehre


Ne anlar n ider erbb- iret bezm-i sarda

Son Asr Trk irleri 710, Fatin 300, Sicill-i Osmn c 3 s 474

2885 SMET Mustafa smet Efendi, kd Mustafa Enis Efendinin oludur, Peh Peh
smet denmekle mehurdur, h 1248

m 1832 trhinde stanbulda dodu, postahane

muhsebe kalemi mmeyyizi, vefat 11 Muharrem 1310 m 1892

Hilli bedr iden l yine bedri hill eyler


Bu udret var iken anda dilerse mh sl eyler

Cihn varna marr olub yoluda am ekme


Gedy h eder h bir anda pyml eyler

513

anaat eyle aldanma an emvl-i dnyya


Ki rn olsa da dem yine terk-i menl eyler

Son Asr Trk irleri 713

2886 SMET Mahmud Rif smet Bey, Divan- hmyn kalemi bakatibi Vzh
Efendinin oludur, divan kalemi mdr muavini, 1 Rebul-evvel 1263 m 1846 trhinde
stanbulda dodu, vefat 29 Zil-hicce 1334

m 1915, Yenikap Mevlevhnesinde

medfundur

Msi stdlarndan Bolhenk Nr Beyi veftna syledii tr

smet tr-i hzn-engzdir


Vay ld mr-i Nr irtil

Son Asr Trk irleri 715

2887 SMET Mstecbzde brahim smet Bey, Mehmed Aazde Balkesir icra
memuru Mehmed Ali Efendinin oludur, Balkesirli, Isparta istinyf- hukk reisi, h 1285
m 1868 trhinde Balkesirde dodu, vefat Receb 1335 m 1916, Ispartada babasnn
mahall-i veladeti olan Karesi Vilayeti dahilinde Balya Kazasnn Mstecab Kyne ithafla
Mstecbzde nvanyla mehur olmutur, Sud Beyin Bir lh edb-i kmil idi, vl
old dya met Be, ou bir Ftia ile trin, rlet itdi baya met Be mcevher
ktas vefatna trhtir, Kares Mehirnin vefatn 1333 gstermesi yanltr

Cn henz ende-i sevd-y rusrndadr


Dde l seyr-i alatgh- envrndadr

514

Avdet itmez iyn- sne-yi mecruma


Mur- dil l kemend-i kkl-i trndadr

Ben dilimle am inkra cehd itmekdeyim


Gzlerim b itiyr amm ki irrndadr

Son Asr Trk irleri 717, Osmanl Mellifleri c 2 s 344, Karasi Mehir 39

2888 SMET Abdi smet Efendi Ulukut, Avukat Mustafa Fiz Efendinin olu olup
Sofyaloullar denilen bir ailedendir, Selanikli, marif matbaas tashh brosu efi, 10
Eyll 1298 m 1883 trhinde Selanikde dodu

uddr vechi rannda tbn y Raslallah


Grr a seni vechide insn y Raslallah

Keml-i ayb-i muladan u ar-y mehirde


Ki sensi b ad v arf-i urn y Raslallah

Son Asr Trk irleri 2148

2889

SMET

Mehmed smet Efendi b. Birgilzde eyh Fazlullah Efendi b.

Birgilzde Mehmed Efendi, stanbullu, kd, vefat h 1076

m 1665, Edirnekaps

haricinde medfundur metni cy- Adn ola yeri msra vefatna trhtir

Sye-ve bir d olmaz k-i pyinden cd


Dil o u ni-i derd-i hicrnn bilr
515

Heme anma em-ve h- kebd eyler


ubb-s hemn bir ehle mav-i vcd eyler

n- cierle besledim o nal- nz ayf


Yr-i vili bir iki ndne d hep

Geldikde a a nz idemezse
Mnend-i hm evc de pervz idemezsi

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

numara

298

, niversite Ktphanesinde

391

462

978

1597

5575

akyk- eyh c 1 s 379, Beli 61, Safy 326, Asm 20, Gft 66, Hlsatul-Eser
c 4 s 111

2890 SMET Mehmed smet elebi, am Kds, Sultn Murd- Rbi devri
irlerinden olup 1048 trhinde hayatta idi
516

Fri olamam hdan dildra kr itmezse de


Szi-i dildir ara yr itibr itmezse de

Te-i cevr ile tek glmi virn itme


Senden ey dehr-i den kim dil-i bd ister

Badd fetine syledii tr

a eyleye uln- cihn n Murd


Hem-vre er- gl-i iblini ren

Badd yine uvvet ile eyledi tesr


Bergete olub ahr ile devlet-i dmen

Sebt eylemee vat-i sadin bu cihdu


Fey ister iken smety fal- uddan

Tebrk-i az eyleyb ol ll- lha


Htif didi trini Fetke mteyemmin

Mucb 25, Seyyid Rza 68

517

2891

SMET

smet Efendi, hviyet ve hayatna dair kayt ve malmt

bulunamad

Hem yaar pervne-ve sz- dil ihr ider


Mute-y mereb-i em-i eb-r byledir

Kmsul- Alm c 4 s 3157

2892 SYN Tezkirelerde ve dier mehazlarda bu namda bir ir grlememitir

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

numara 300

Divanndan alnd

2893 AT At Efendi, skbl, kd, eyh Ahmed Yesev ahfadndandr, Sicilin


tahrrine gre vefat h 960 m 1552den sonradr, skbde medfundur, Latf kanc
Selim olduunu tasrh etmeksizin Sultn Selim devrinde vefat ettiini yazyor, Sicilin
960den sonra szyle Latf ifadesi birletirilirse Selm-i Sn olmas lazm gelir

Sen bir oncadan nzk-ter rn dehnu var


ekkerden atl berk-i gl gibi rengn zebnu var

Barum fir odna yanm kebba bezer


Keyfiyet ile irm rengn arba bezer
518

Bir bencileyin nle ider blbli grdm


Glzrda bir serv-i rmn elinden

Kefz-Znn Zeyli Eski Tab c 1 s 517 ve Yeni Tab c 1 s 802, Kmsul- Alm c
4 s 3158, Sicill-i Osmn c 3 s 474, Hasan elebi 211, Latf 246, Kfzde 78, Beyn 57,
Riyz 93, Ak elebi 247, Seh 112

2894

AT

Hekim Sinanolu At Efendi, Edirneli, Edirne Tmarhnesi Tabbi,

vefat h 960 m 1552, Kmsul- Almn Hekimholu diye yazmas yanltr

Bir cn virir ftde baa var mdr dimi


Bir cn bulund m Adan aber virir

amze hedengi tr-i beldan nin virir


a kemn av- adan aber virir

Dil sitn- yri dilden drmez h


Bmrdr ki dr- ifdan aber virir

Kmsul- Alm c 4 s 3158, Sicill-i Osmn c 3 s 105 ve 474, Hasan elebi 212,
Ak elebi 250, Ensl- Msmirn 79

2895 AT Atullah Efendi, Muallim Abdullah Efendinin oludur, rrl, vefat


Divan- hmayn katibi, h 1164 m 1750 trhinde stanbulda dodu, vefat h 1230 m

519

1814, rrda Gly Camiinde medfundur, Bu yl Allah deyu gedi A a ile lht
msra vefatna trhtir, Sicilin vefatn 1231 gstermesi yanltr

Kerem u luf u at itdi baa azret-i ey


Feyz-i i -y ayt old dile erbet-i ey
Ben esr olmu idim nefs u hev stnde
Kim als itdi beni anana-i himmet-i ey

Fatin 302, Sicill-i Osmn c 3 s 479, Kmsul- Alm c 1 s 3158, Kefz- Znn
Zeyli 519

2896 AT Seyyid Atullah Efendi, Yeniehirli, Yeniehirli Seyyid At denmekle


mehurdur, katib, vefat h 1230 m 1814

amzesi tr-i fiten aner-i ebr ser-tz


ld yam dili bir fet-i - cengz

Arz iderse olur elbette able yn


Tufe-i nam l yra A dest-vz

em-i cemle yanmaa pervne olmuuz


sn-in-y hret-i cnne olmuuz

Mest-i siyh-dildir A her urfumuz


Zr ur- manya um-ne olmuuz

efkat 97, Silahdrzde 49, Sicill-i Osmn c 3 s 479

520

2897 AT At Bey b. Msr Kds Raid Bey b. Halil Hamid Paazde Mehmed
Arif Bey, h 1224 m 1809 trhinde stanbulda dodu, vefat 3 Muharrem 1268 m 1851,
meclis-i marif azsndan

Her dil olmaz cilvegh- hid-i esrr- fey


Deme bir onceye dmez jle-i r- fey

olmazsa e zindn iffetde mum


Ysuf-s olamaz yeste-i pzr- fey

Fatin 304, Sicill-i Osmn c 3 s 481

2898 AT Enderunlu Tayyarzde At Bey, Enderunlu Ball Tayyar Efendinin


oludur, stanbullu, Harameyn-i erfin mdr, h 1225 m 1810 trhinde stanbulda
dodu, vefat Zil-hicce 1294 m 1877, Medinede medfundur, Osmanl Mellifleri 1297
trhinde vefat ettiini yazyor

Szi-i dilde arr eyledi nr- urbet


once-i ra kr eyledi r- urbet

Y Rb hev-y nefse dili eyleme esr


Bu zenb-i maiyet ile itme yerim sar

siyb- felei gerdiine girmeye gr

521

Gsterr dne dne adama bi drl bel

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

numara 301

Sicill-i Osmn c 3 s 481, Osmanl Mellifleri c 3 s 108, Tayyarzde At Trhi c 5 s


408, Fatin 304, Son Asr Trk irleri c 1

2899 AT Kefzde At Efendi, ir Kef Efendinin oludur, stanbullu, h 940


m
1533 trhinde hayatta idi

Gelr aru gl-b varduumca cnna


Bel aru ar merdm olan varduda mihmne

k elebi 247

2900 AT At Efendi, stanbullu, maliye ketebesinden, h 1245 m 1829 trhinde


stanbulda dodu

Syle ey - rde nedir bunca icb


Yo m sende da nere-i rusreye tb

Yosa bilmez misi db- niyz sen de


Oumad m aceb arz- muabbetde kitb

522

Fatin 305

2901

ATULLAH

eyhlislam Ebu shakzde Mehmed Atullah Efendi b.

eyhlislam Mehmed erif Efendi b. eyhlislam Mehmed Esad Efendi b. Ebu shak
smail Efendi b. Rumeli kazaskeri Alaiyeli brahim Efendi, 12 Cemziyel-evvel 1173 m
1759 trhinde dodu, vefat Ramazan 1226 m 1811, Aydn Gzelhisarnda Cm-i Atk
civarnda medfundur, Osmanl Mellifleriyle Sicilin vefat trhini 1236 gstermeleri
yanltr

uhr- a ile ry- ara-rz-i acletdir


Bulutdan nem apar rusr- yr te-abatdir

Techl l bu eyym- hner-i dmende ilse


an ihr- ilm itme A yet cehletdir

Divan,Hac Mahmud Efendi ksmnda,Sleymaniye Ktphanesinde numara


5153/2

, niversite Ktphanesinde

1590

1659

2902

3590

Sicill-i Osmn c 3 s 479, Osmanl Mellifleri c 1 s 377, Duhatul- Meyh 120,


Fatin 301, Kmsul- Alm c 4 s 3159, Asm Trhi c 1 s 120, Cevdet Trhi c 9 s 244,
Trk irleri c 2 s 531, Kefz- Znn Zeyli 519

2902

ATULLAH VEYA VAK

Tefsrzde Atullah Mehmed Efendi, Tefsr

Mehmed Efendinin oludur, kd, vefat 24 aban 1129 m 1716, Eypte medfundur
523

Vak maddesine bak numara 4658

2903 ATULLAH nzde Mehmed Atullah Efendi b. Kd Hac Mehmed Sadk


Efendi b. Hac Mustafa Efendi b. n Ahmed Dede, stanbullu, vakanvis, vefat
Rebul- hir 1242 m 1826 Tirede medfundur

Y Rb beni zde-i fikr-i d cihn it


Vreste-i ayd- emel-i lemiyn it

Nr olmasa em olmaz idi snie nr


em olmasa sn olmaz idi nr ile hir

Mabb- ulb oldn ol eh-i bn


vze-i sni gibi dilden dile ddi

Divan, niversite Ktphanesinde,

numara 1352

Eslf c 2 s 102, Sicill-i Osmn c 3 s 479, Osmanl Mellifleri c 3 s 221, Fatin 303,
Lgt-i Trhiyye ve Corfiyye c 4 s 130, Kmsul- Alm c 4 s 2834, Son Asr Trk
irleri s 110, Osmanl Trh ve Mverrihleri 67

2904 ATY Atullah Efendi, Mehmed el-Acem namnda birinin oludur, vefat h
905 m 1499, Eypte medfundur

524

Mecelle 320

2905 ATY Atullah Ahmed Efendi, Aydn dahilinde bir kyl, Sultn Selm-i Sn
hocas, mderris, vefat 11 Safer 979 m 1571, eyh Vefa Camii haziresinde medfundur,
trh-i vefat trbesi kapsna 1171 yazlmsa da doru deildir

akyk- Nevizde 149, Sicill-i Osmn c 3 s 474, Mecelle 320

2906 ATY

Nevlzde Atullah Aty Efendi, Sultn Mehmed-i Slis hocas

Akhisarl Nevl Nasuh Efendinin oludur, mehazlarda vefat trhi ihtilafldr, KefzZnn 993 ve eyh ile Sicil 1027 gstermilerdir Mecellede ise Nevzdeden be sene
sonra yani 1050 trhinde vefat ettii sarhatle yazlmasna gre Mecelle rivayeti kabul
edilebilir

Gam gelse ey Atyi harbta d hemn


Alar seni ne hlet ise eski menzil

Bamasun f-i sls arbata aya


O adar ileti zr ki gtrmez bu mam

Ay bda berbd olan varalar gr


Cihn anma an menzil-i arr skn

525

O a- siyeh hir olub yr yznden


o fitne bulurd o sitemkr yznden

Bd- ab dound yine meal-i gle


Yer yer emende once deil ddi o err

Divan, niversite Ktphanesinde

numara 709

akyk- eyh c 1 s 41, Sicill-i Osmn c 3 s 475, Seyyid Rza 71, Mecelle 320,
Kefz- Znn Eski Tab c 1 s 517 ve Yeni Tab c 1 s 802, Kfzde 83

2907 ATY Nevzde Atullah Aty Efendi b. Nev Yahya Efendi b. Pr Ali
Efendi b. Nasuh Efendi, evval 991 m 1583 trhinde stanbulda dodu, kd, vefat 30
Cemziyel-hir 1045 m 1635, pederinin eyh Vefa Camii haziresindeki kabri yanna
defnedildi, Fezleke ile Kefz-Znn ve Osmanl Melliflerinin vefat trhini 1044 ve
Seyyid Rzann 1046 gstermeleri doru deildir

Gne ar- felekden mh- bedre ule aldca


Grinr camdan gy u- em-i bezm-r

sn-i tabrim an mamnuna hid yeter


ccet-i irimle itsem dav fal u beyn

526

Vil in una ol yra her ftde azel


Dur- malaat miz olur arada azel

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

numara 302

, Lala smail Efendi ksmnda, Murad Molla Ktphanesinde

466

, Atf Efendi Ktphanesinde

2089

, Topkap Saraynda, Sultn Ahmed-i Slis Ktphanesinde

, niversite Ktphanesinde

35

469

475

319

1451

1772

2960

4106

2651

akyk- eyh c 1 s 2, Osmanl Mellifleri c 3 s 95, Seyyid Rza 70, Mecelle 320,
Kfzde 78, Sicill-i Osmn c 3 s 475, Katib elebi Fezleke c 2 s 162, Kefz- Znn c 1
s 517 ve Yeni Tab c 1 s 802, Kmsul- Alm c 4 s 3161, Asm 21, Riyz 94, HulstlEser c 4 s 263

2908

ATY

Hac Ivaz Paazde Aty elebi, Hac Avaz Paann olu ve

Mevld Nazmi Sleyman elebinin birderidir, Edirneli, elebi Sultn Mehmed devri
irlerinden

527

Adline snur idi ulm-i zmneden


imdi Ayye gi uln ider dir

Gz ucndan nidelm yand Ay dil cn


Bu meeldr ki yanar ur yannda nice ya

Zhid il ile gel secde l ibu aneme


n riy ile heves itme tavf- ademe

Kmsul- Alm c 4 s 3161, Tayyarzde At Trhi c 4 s 105, Ak elebi 247,


Latf 245, Seh 58, Mecelle 320, Ensl- Msamrn 78

2909 ITR Mehmed Itr Efendi, irazl, Ergene Kds, hattat, vefat h 1032 m
1622, Seyyid Rzann vefatn 1035 gstermesi yanltr

Gmnda idi gl dr iken o mh-cebn


Viline irdm baa imdi geldi yan

afa- li bir kene alem-gr deil


de imdd meer maala- isn

528

akyk- Nevizde 674, Sicill-i Osmn c 3 s 483, Mucb 27, Seyyid Rza 72,
Katib elebi Fezlekesi c 2 s 45, Kfzde 84

2910 ITR Buhrzde Itr Mustafa Efendi, stanbullu, esirciler kethdas, hattat,
vefat h 1123 m 1711, Mevlevhnekaps haricinde medfundur, Safynin vefat trhini
1122 gstermesi yanltr, Burzde-i byy bezm-i Adn ide Allah msra bir tamiye
ile vefatna trhtir, Mstakimzde Mecellede vefat trhini 1123 gsterdii halde
Tuhfesinde 1124 olarak yazmtr, baz mehazlarn Edirnekaps haricinde medfundur
demeleri doru deildir

Bamazsa ry- dil-bere ad af naar


Sen eyle un- a tem af naar

Mihr mehe baar m ceml gren didm


Bad didi ol yne-sm af naar

Bu nev-uhr hid-i namu grb eer


Ir nare dirse eibb af naar

asretle nola alsa gzm k-i rehde


Gz dikdi yerlerdr o mihr de meh de

Dmen-ke ol ey Ir hemn irk-i riydan


am ekme girn yo diy bar-i gnehide

529

ev-i gl-zr- ruula dil aan kim c ider


Nlesi hep blbln- gl-eni m ider

Gl-en-i kyn aub ger nle lsam Itriy


acletinden ll olub blbl finum g ider

Urmasun cismini ta a- cnan dnsn


Yze masun olur ora pemn dnsn

sn-i dil-dr ile ba eylemee azm itmi


Dk taamml idemez mihr-i diran dnsn

Dili vre klan fikr-i add-i dil-cdur


Beni mecnn iden ol kkl-i anber-bdur

akyk- eyh c 2 s 554, Sicill-i Osmn c 3 s 483, Safy 344, Slim,


479,Kmsul- Alm c 4 s 3161, Lgt- Trhiyye ve Corafiyye c 5 s 43, Mecelle 320,
Tuhfe-i Hatttn 745, Bel 62, Kefz-Znn Zeyli 1/519, Etrabul- sr 26

2911 ATF Ahmed Atf Efendi, Bosnal

anmaz meygedede ser-i ab ekerz


Define renc-i am e-i mn ekerz

530

Afiy kilk-i kherpmz aldca ele


Rite-i nammza ll-i ll ekerz

Beli 63

2912 ATF Mehmed Atf Efendi, Arasl Hamidelinde, vefat h 1016 m 1607,
Fatihte Zincirlikuyu civarnda Keskin Dede Kabristannda medfundur

Baa bir gne cef eyler ise her my


Geemem ember-i gs-y muarrsndan

Gh zincr-i bel geh am- manb ekerin


Gemee re mi var silsile-i sevdsndan

Meclisde ba idince ur arbdan


o geldi baa s-i bezmi idresi

akyk- Nevizde 523, Sicill-i Osmn c 3 s 483, Kfzde 84, Riyaz 95, Katib
elebi Fezlekesi c 1 s 303, Mecelle 320

2913 FFET Mustafa ffet Efendi, Saati Abdullah Efendinin olu ve Arabzde
eyh Hasan Efendinin damaddr, stanbullu, Sultnahmed Camii vaizi ve Kars Kds,
hattat, vefat h 1173 m 1759, Kudste medfundur arf-i menu olur men tr-i

531

de, Muaf ffet Efendiye ola cennet maal beytiyle stirat be cmlesi vefatna
trhtir, vefat trhini Sicilin 1172 ve Ramizin 1174 gstermeleri yanltr

Bizden ey bd- b vir aber zdalere


Mbtel old gl bunda Arbzdelere

Sicill-i Osmn c 3 s 484, Tuhfe-i Hatttn 742, Ramiz 212, Mecelle 321

2914 FFET Hac erif Aazde Seyyid Mehmed ffet Efendi b. Ali Efendi, Bursal,
vefat h 1258 m 1842, Bursada Pnarba Kabristannda medfundur, Glzr- rfn vefat
trhini 1256 olduunu yazyor

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

A-i mn rlub mey dklnce ekerz


Rumuz ser-i tenden szlnce ekerz

urtulu yo kere kkl-i yrdan ffet


Bu revile elem-i a lnce ekeriz

Felek-i udret a olub na- hill olmu saa


Levden Nr yeti inmi ceml olmu saa

lib yamalam smn u abr bir per

532

numara 741

Bildiim ffet deilsi baa l olmu saa

Sicill-i Osmn c 3 s 484, Osmanl Mellifleri c 2 s 322, Glzr- rfn 371, Fatin
306, Kefz- Znn Zeyli 519

2915 FFET Hatice ffet Hanm, Diyarbekirli Ahmed Beyin kzdr, vefat h 1277 m
1860, Diyarbekirde Behram Paa Camii haziresinde medfundur, Hemiresi Serr
Hanmn syledii d bir tr-i cevher Serrya, H deyb gedi adce anm h
trh beyti vefatn gsterir

Sen adem arlarnda bir gzel ehbz idi


imdi dm- hetsi ey dil fin lzm saa

Remz ile fehm eyledim a imi at baa


ev-i kevneyni bradm el virir uzlet baa

Mahar- srr- lh eyledim dil-nesin


ffet rz- ezelde a imi smet baa

Son Asr Trk irleri 681, Osmanl Mellifleri c 2 s 328, Tezkire-i med 71

2916 FFET VEYA ABDUNNF

Ramazanzde Abdunnfi ffet Efendi, Mft

shak Efendinin hafdidir, intihb- memrn komisyonu reisi, vefat h 1308 m 1890,
Taifte medfundur

533

db serkete ab- ul gerdi-i gerdn


Nice ren-i dili lazde-i py aflet itmidr

Osmanl Mellifleri c 1 s 387, Sicill-i Osmn c 3 s 402

2917 FFET Hatice ffet Hanm binti Cezayir bahri sefri Vilyet-i istinyf ceza
mahkemesi reisi brahim Necib Bey b. Nakbl-erf ve resl-ulem Hasan Tahsin Bey,
stanbullu, h 1271 m 1854 trhinde stanbulda dodu, vefat Muharrem 1331 m 1912

Taayyl eylesem myi l pr-mellimde


Tecessm eyler ol dem firati yri aylimde

Ne cet vafna tabr ararsn ey dil-i Mecnn


a itmem aa Leyl disem de abilimde

Son Asr Trk irleri 682

2918 FFET ffet Efendi, Bursal, mderris

ala lal-i lebiden cevb istemedm


erb istedm amm kitb istemedm

rif Hikmet 49

534

2919 FFET Ali ffet Efendi, Arabzde Mustafa Esad Beyin oludur, Giritli, zmir
emniyet mfettii, Muharrem 1286 m 1869 trhinde Rosmoda dodu, vefat h 1360 m
1941, drdnc msra mcevher olmak zere Thirl-Mevlevnin vefatna syledii
kta- trhiyyedir, zmirde medfundur

ki mr drdi rletine
Kilk-i hir olub da girye Kenn

Sl-i hicri bi yz altmd


R- ffet behiti ld mekn

Son Asr Trk irleri 684

2920 FFET Ebezde Mehmed ffet Efendi, stanbullu, kd, vefat h 1072 m
1661, Edirnekaps haricinde medfundur

Dlar kim yaaym sne-i zam- lde


Cubbe atma nce olur gstereyim dvere

akyk- eyh c 1 s 346, Mecelle 321, Bel 63

2921

FFET

Abdulkerim Samizde veya Refdzde veya Kerimzde Hafz

Mustafa ffet elebi b. Kadr Mehmed Refd Efendi b. Abdlkerim Sami Efendi,
stanbullu, mderris, hattat, vefat 20 Muharrem 1139 m 1726, Eyp Hamam karsnda
ceddiyle pederinin medfun bulunduu mahall-i mahssa defnedilmitir, Asm Efendinin
ffetye bezm-i glzr- cinn ola mekn msra vefatna trhtir

535

a- nevden ir- yre kim berye virmiler


Per u bl-i hmlar llezre sye virmiler

Benefe-i derdmende sylemiler na- adan


emende an da snbl gibi sevdya virmiler

Nighm mest ayretdr o lal-i dilistnnda


Dtdr met crm ayl-i ebrvnndan

nokta mahv- vcd eyledim dehn diyerek


Misl-i m-y nizrm miyn miyn diyerek

akyk- eyh c 3 s 212, Sicill-i Osmn c 3 s 484 ve c 4 s 217 ve 421,Slim 481,


Fatin 306, Ramiz 213, Tuhfe-i Hatttn 743, Mecelle 321,Beli 63, Kefz- Znn Zeyli
1/519

2922

FFET

Saatizde Ahmed Efendi, Edirneli, kd, Saat Ahmed Efendi

denmekle mehurdur, vefat Zil-hicce 1123 m 1711, vefat trhini Safynin 1100 ve
Sicilin 1122 olarak gstermeleri yanltr

Olmad ey dil msid bat- n-frzumuz


Rzumuz amla geirdik bilmedik nev-rzumuz

Bezm-i amda murb her eb am u endh ile


Nle v feryd- eb-gr old sz u szmz

536

Eyler gedy nee-i mey tem-i net


Olsa nedel mflis-i b-dirhem net

akyk- eyh c 2 s 420, Sicill-i Osmn c 1 s 237, Safy 340, Slim 472,
Mecelle 321

2923 FFET ffet elebi

Her araf zlfin datd ol tend-rev-i orm


ayd in vresini nice yzden urd dam

Asm 22

2924 AFV Defterdr Hseyin Paazde Hac Mehmed Afv Bey b. Basra Valisi
Defterdr Hseyin Paa b. Kk Mustafa Paa, stanbullu, hcegn- dvn-
hmyndan, baz mehazlarn ismi tevfk sebebiyle ceddi Kk Mustafa Paa ile
kartrp yanl olarak Naat Kk Mustafa Paa diye yazdklar Naat Mustafa Beyin
birderidir, vefat h 1145

m 1732, Divanyolunda Sinan Paa trbesi civarnda

medfundur, kabri tandaki Haytnin Afv el-c Muammed ola mafuvv- ud


msra- trhiyyesi 1144 adedini gstermektedir

Sadbd arn medi andaki manmesinden

o ar- blend-eyvn- gerdn-t- suln


Ki ryi fez-y andur tat- cihnbn

537

Osmanl Mellifleri c 3 s 99, Ramiz 215, Safy 373, Mecelle 321

2925 AFV

eyh Yakup Afv Efendi, Odaba eyhi Amasyal Fen Mustafa

Efendinin oludur, Hdy Tekyesi eyhi, vefat h 1149 m 1736, skdarda nadiyede
validesi yannda medfundur ey-i rhil terkbi vefatna trhtir

Nider aylt, cemlidr mnct


Nider ma mnct tecell ile y Allah

Osmanl Mellifleri c 1 s 201, Vefeyt- Eyvansary 79, Kefz-Znn Zeyli 519

2926 AFF Balczde Mustafa Aff Efendi, stanbullu, vefat h 1131 m 1718

Mest-i am ne piyle ne baa bde gerek


m a m, nee, ru- sde gerek

Eyleyen bs-i leb, midini bu meclisde


Crave k-i reh-i yarda ftde gerek

Leyle-i km- kenr eylemee ays fat


ara-y amda ba avada gerek

akyk- eyh c 3 s 406, Sicill-i Osmn c 3 s 484

538

2927 AFF Mihrizde Feyzullah Efendi, mderris, vefat 25 Rebul-evvel 1183 m


1769

Ramiz 216, Sicill-i Osmn c 3 s 484

2928 AFF Salih Aff Efendi, Ayvansarayl Aff Efendi denmekle mehurdur, vefat
h 1226 m 1811, rif Hikmet Beyin bir tamiyeli Aff-i ehl-i san vl old mevya
msra vefatna trhtir

rif Hikmet 49

2929 AFF Salih Afif Efendi, stanbullu, bb- serasker tercme kalemi katibi,
vefat h 1259 m 1843

Devr-i a- dilberde ruu nn seyr it


Ebr ire mehi pertev-i rann seyr it

ftdesine amle in ol eh-i sn


af-beste olan leker-i mjgnn seyr it

Fatin 307, Sicill-i Osmn c 3 s 484

2930 AFF Mustafa Aff Bey, darbhane emni, Enderunlu Kanbur Mustafa Aff Bey
denmekle mehurdur, Sultn Mustafa- Slis devri irlerinden ve kurendan idi

Eyledim taviye i eyledin derd-i dil-i timrn

539

Endern- sneden sn erm old h

Tayyarzde At Trhi c 4 s 211

2931 AKL Mehmed Akl Efendi, tibli, kd, tb Mehmed Efendi denmekle
mehurdur, vefat h 1099 m 1687

O kim eb-i hicride ebru ayl eyler


Dem--dem sneye na urur ekl-i hill eyler

Seyr it o h tze a- mkbyle


ul itdi mlk-i snde gy adv ile

akyk- eyh c 2 s 93, Sicill-i Osmn c 4 s 189, Slim 483,Beli 63, Safy 343

2932

AKL

Tayyarzde eyh Akl Ali Efendi, Bursal, resz-zkirn, Fenr

Ahmed Paa Tekyesi eyhi, vefat 17 aban 1116

m 1704, Bursada Yeniyer

Kabristannda medfundur, vefat trhini Sicilin 1118 gstermesi yanltr

Kkl-i mknini dilber pern itmede


By- zlfiyle cihn anber-efn itmede

aldlar ayrn u dembeste abbn- zamn


Al-i dil-astenin derdine dermn itmede

540

akyk- eyh c 2 s 498, Sicill-i Osmn c 3 s 485, Mecma- uar 60, Gldeste
495, Beli 63

2933

AKL

Akl Mehmed Efendi, stanbullu, baruthane nzr, Eyyb Akl

denmekle mehurdur, vefat h 1147 m 1734, Eypte medfundur, Su-yolcuzde Necib


Efendinin Al gidince ie pkze cm- kevseri msra bir tamiye ile vefatna trhtir

Marif bilmeyen dil-ber hemn bir na- dvrdr


Baar hin gibi amm aatde rcdr

Rularu rengi dile seyr-i glistn istedir


Blble na- bahr verd-i andn istedir

Ol ehi pyine yz srmek ne mmkin Aliy


Midat- sni ile bir baa dvn istedir

Slim 484, Sicill-I Osmn c 4 s 229, Ramiz 213, Safy 368

2934 ALAADDN Alaaddin brahim Bey, Trabzon mektupusu ir Filibelizde


Mustafa Asm Beyin oludur, stanbullu, Sivas mebsu, h 1307
stanbulda dodu

Bayra manmesinden

Dmnn derylar pen burc zerinde

541

m 1889 trhinde

ehbl-i melik gibi peyveste-i f

an olsa u pindeki dery


Cebhe yere dmez yine h

Son Asr Trk irleri 94

2935

ALY

Acem Aly elebi, Mir Muhy-i rznin oludur, Mevlev,

Mesnevhn

Evsf- sni ki dil-i ntvn our


Bir fldur ki ay yzi gl glsitn our

Ahd 230

2936 LM eyh lm Efendi, Konyal, am Mevlevhnesi eyhi, vefat h 923 m


1517

Mecelle 323

2937

LM

Ahmed elebi, Kd Ltfi elebinin oludur, Edirneli, lm-i nzik

hretiyle mehurdur, kd, vefat h 1000 m 1591, vefat trhi Sicilde 1008 olarak
gsterilmektedir

Al al ki cihn glen-i bahr olsun


aln aln ki emen serv-i b-arr olsun
542

Kyna vardum gice seyr eyledm cnn yo


sitnn yle tenh buldum al cn yo

Ru deil yne-i lem-nmdr grd


Leb deil cm- arb- dil-gdr grd

eb-i tark-i amda b-urum h u zrmdan


Fin- bat- siyhmdan ikyet rzigrmdan

Sicill-i Osmn c 3 s 490, Kmsul- Alm c 4 s 3174, l Trhi 296, Ak elebi


249, Seyyid Rza 74, Kfzde 84, Hasan elebi 213, Riyz 96, Beyn 57, Mecelle 323,
Ensl- Msmirn 79

2938 LM Remzizde Mehmed elebi b. Bursal kd Remzi Abdulvahhab veya


Remzi Mustafa Efendi, mderris ve kd, Meyyidzde Hac Efendi ahfadndandr, vefat
h 1006 m 1597, Koac Dede Mescidi haziresinde medfundur, babasnn ismi Nevizde
de Remzi Abdulvehhab, Hasan elebi ile Riyzde Remzi Mustafa, Ak elebi ve
Mecellede ise yalnz Remzi olarak yazlmtr

Bir ade bdeye vir rif ise cn nadin


Ger ziyn eyler ise an dil ben ekeyim

543

Seng-i cefya her kii utma olurd ba


Bir demde bi cef olca ande ba utar

Mkilin al idemez kimse kitb- a


Vi ehr dem urursa olayn syler

Geri ald bu cn- nln


Glmz ald ey kerem kn

Terk-i a- yr dn mezheb idinmidim bu gn


Grdm gibi yzin yri yitrdm mezhebi

akyk- Nevizde c414, Katib elebi Fezlekesi c 1 s 107, Hasan elebi 212,
Ak elebi 247, Kmsul- Alm c 4 s 3174, Kfzde 84, Mecelle 323, Ahd 55, Riyz
96

2939 LM Ahmed lm Efendi, ir Sabri Mehmedin babasdr, vefat h 1008 m


1599 olu Sabri Mehmed iin bak, Sabr maddesi numara 2302

Mecelle 323

544

2940 LM eyh lm Dede, Badadl, am Mevlevhnesi eyhi, vefat h 1020 m


1611, amda medfundur

Ua fen menzildr cy- imet


Yoluda olur ehl-i dile emn selmet

Mav eyledi ayr ayltn lm


Tayr idemez rn gerd-i melmet

lmiy ayn- keml ile keml-i kmil


Her nefes vl ider rife rn uvvet

Osmanl Mellifleri c 1 s 117, Esrar Dede 208, Semahne-i Edeb 156

2941 LM Gnyzde Abdullah lm Efendi, Manisal, kd, vefat h 1055 m 1645

Gr ol li leb-i cnnumuzda
Ki nice d yad cnnumuzda

Eer bir dem yan gelse bize yr


Aceb alur myd ol yanumuzda

akyk- eyh c 1 s 206, Seyyid Rza 74, Beli 63, Safay 317, Mucb 27, Mecelle
323

545

2942 LM Arabzde eyh lm Mehmed Efendi, Arab Halil Efendinin oludur,


Edirneli, vefat h 1130 m 1717, Edirnede medfundur Suln- erat terkbi vefatna
trhtir

Riy v smay terk it alender mereb ol lm


Cihn bd u n-bd aat-i ibtildr hep

Osmanl Mellifleri c 1 s 127, Mecelle 323, Vefeyt- Eyvansary 87 ve 112

2943 LM lm Mehmed Efendi, skdarl, mderris ve imm- sultn, skdr


lm denmekle mehurdur, Safer 1091 m 1680 trhinde dodu, vefat Muharrem 1134 m
1721

emende revn- gl h- andelb iledr


Revc- pdieh szi-i arb iledr

Heme tbi-i meh ulmet-i eb ile olur


Ann eylese terf o meh rab iledr

Sicill-i Osmn c 3 s 491, Slim 488, Ramiz 214, Mecelle 323

2944 LM Ahmed Efendi, Trabzonlu, kd, Harameyn mfettii, vefat h 1151 m


1738

Girye-i n-be-i em-i dil rdedr


hid-i alvet-nine ande-i rz itdiren

546

Ol hill-ebr ile lf itme ey meh kim an


Nr- urd-i ezeldr ehre-perdz itdiren

Vf- lal-i lebidr kilk-i lm pes odur


afa-i lemde aa ar- icz itdiren

Slim 485, Ramiz 214, Mecelle 323

2945 LM lm elebi, Diyarbekirli, vefat h 1190 m 1776

D- snem lleve adpre ld hicr ile


H alamaz are dek ill bu dudur seni

Alur snbl ay nergis ebb gibi


lmni aln alan ol sn-i budur seni

Tezkire-i med 72

2946

LM

eyh Abdurrezzak lm Efendi, Erzurum Nakbl-erf eyh

Gedyzde Mehmed Efendinin oludur, Erzurumlu, h 1258


Erzurumda dodu, vefat 22 Muharrem 1325
hazresinde medfundur

Ey gl erbb- cha itme ar- itiyc

547

m 1842 trhinde

m 1907, Erzurumda Byk Camii

Bb- a meft iken ayre ne lzm iltic

Tevf-i ud bir ulua olsa eer yr


Ayrn yr eyler an rn glzr

Son Asr Trk irleri 701

2947 LM Memun Bey, Molla Hseyin Ferahdn oludur, Badadl, divan


katibi

Yeter td emende yaluz bir syle bir dile


Biz ey blbl fianda artuca rdeyz senden

Ebr-i zlfin adup perde-i rusr atd


Ol gne yzl yine gndzmz tr itdi

Ahd 251

2948 LM lm elebi, bir hatibin oludur, Karamanda Ermenekli, h 963 m 1555


trhinde hayatta idi

Ceml-i hid-i many gn gibi grr hir


ubr- ua-y ondurmayn mirt- idrke

548

2949

LM

Yahya lm elebi, Galatal Memi elebinin oludur, Stl Pirin

lakabyla mehur olmutur

Le isminde bir de Frenk delikanls anda syledii

Ey a kfir-i a olan mn Le
Vay gl tatna bi izzile uln Le

Leb-i rni ile usrev bn Le


Le cn Le derdime dermn Le

Ak elebi 248

2950 LM Hersekzde lm Bey

Naf cismimi dndrdi h u zr neye


Gr beni rzgr neye dndrdi neye

Kfzde 67

2951 LM lm Dede, Selanikli, Mevlev

Tecerrd m-sivdan albi tar eyler ey lm


Mcerred ol mcerred a bulma isterise sen

549

Slim 490, Esrar Dede 220, Semahne-i Edeb 168

2952 LM elebizde Ali lm Efendi, Ahmed Efendinin oludur, Maral, h 1224


m 1809 trhinde hayatta idi

Deminde yamasa brn- isn


Lefet sebze-zr tze olmaz

Cihnda kek v bzrk atnda


Keremden rst ter-i vze olmaz

Efendi luf it lb bimei o


Met- himmete endze olmaz

Osmanl Mellifleri c 2 s 319

2953

LM

Ali lm Efendi, Sleymaniyeli Muallim Abdulbk Fn Efendinin

oludur, Zl-kadriyeli, Zil-kade 1295

m 1878 trhinde Kazan Rahlesinde Zl-

kadriyede dodu

Nolurdu nesmi olsam bahr


Snbl alarna dalub osam

Nolurdu iys olsam nehr


Cilve-i sne ber urub asam

550

Son Asr Trk irleri 703

2954 ELVN eyh Elvan elebi b. eyh Ak Ali Paa b. Muhlis Paa b. Baba
lyas, Amasyada namna mensub olan Elvan elebi Karyesinde medfundur, vefat 770
m 1368, trh sahibi Ak Paazde Dervi Ahmed kde bu ailedendir, ik
maddesine bak numara 2617

akyk- Mecd 22, Sicill-i Osmn c 3 s 282 ve 491, Osmanl Mellifleri c 1 s 110,
Kmsul- Alm c 4 s 3174, Kefz-Znn Zeyli 519

2955 ULM Ulm elebi, stanbullu, yenieri, vefat h 983 m 1575

Ua k-i rehi olur kul-i em-i cn


osun gzine srmesini ehl-i fehn

B-kne benden yzin dndrdi ol rm- dil


Dost dmen old dmen l itdi km- dil

Emezdi seg-i yr benm k-i mezrum


Almasa eer by- kebb- dil-i zrum

afdurur baa n her cefs cnn


Nola uanmasa derd amna cn an

551

Ak elebi 249, Hasan elebi 214, Ahd 246, Sicill-i Osmn c 3 s 492, Kfzde
84, Riyz 97, Seh 131, Beyn 57, Mecelle 323

2956

ULV

Zaim Ali elebi, stanbullu, defter emni, Sar Ulv denmekle

mehurdur, vefat h 986 m 1578, Beyannin vefat trhini 983 gstermesi yanltr

Vechi var meyden zarsa dil-ber zb yzi


Bu muarrerdr zardur bde-i amr yzi

yle prdr d- nle snem Ulvy


Lle-i Numn ile zeyn old an ar yzi

Sleymn- zamn bende-i fermnyuz cn


O h atnda lemi ulanyuz cn

Fen bezminde yo c-y af meyneden ayr


Srldi almad elencemiz peymneden ayr

Cn atub her eb dil ol em-i cem-rya d


Yamasun pervneler bl pern-rya d

552

Ahd 239, Kfzde 84, Sicill-i Osmn c 3 s 492, Ak elebi 250, Riyz 98, Hasan
elebi 229, Beyn 58

2957 ULV Ali Ulv elebi, stanbullu, yenieri oca riclinden, hattat, vefat h 993
m 1585, Meyli-i skbnin Mam- cennet uly-y Ulv eyledi mev msra vefatna
trhtir

Tuhfe-i Hatttn 353, Kmsul- Alm c 4 s 3174

2958

ULV

Terzizde Mehmed Ulv elebi, stanbullu, Terzizde Mustafa

Raynin birderidir, vefat h 993 m 1585, Yenipazarl Vlnin b Ulv be cmn


gedi bezm-i minetden msra vefatna trhtir

ler yregm yreleri bitmez oulmaz


abr eyleyelm re nedr bitmez i olmaz

Gnden gne artarsa nola sn-i dilr


Glzr- cinnu gl-i ranlar olmaz

abline te brur tene-i dile b unar


Reng-i tede aceb b deil mi mey-i nb

pdi dil yrn elin r idb hndan o


Hep grenler didiler ri gnhndan o

553

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

numara 304

, Halit Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde

150

, niversite Ktphanesinde

1532

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 517 ve Yeni Tab c 1 s 802, Ak elebi 250,


Osmanl Mellifleri c 2 s 310, Sicill-i Osmn c 3 s 492, Ahd 240, Beyn 57, Hasan
elebi 214, l Trhi 296, Kfzde 84, Kmsul- Alm c 4 s 3174, Riyz 97

2959 ULV h Ali Ulv, Bursal, mtercim-i heft-peyker, Sultn Murd- Sn devri
irlerinden

Ey sefer azmin iden yr-i d yr ola


Himmet-i ehl-i naar fla-slru ola

Kirpi o ola ar itmee ad albin


amzeler nze-ke em-i kemndru ola

Syleyen kendsidr esrr- snnden aber


Thmet idben gnhn ora Ulvden utar

Cn ki ua ekmedi lemde h d olmasun


Dil ki vrn deil an bd olmasun

554

d olub her kim gvle zde servi bendesi


T ebed bende amdan h zd olmasun

Osmanl Mellifleri c 2 s 303, Kmsul- Alm c 4 s 3175, Latf 247, Hasan elebi
229, Kfzde 84, Beyn 58, Seh 66

2960 ULV Yegnolu Ulv elebi, Bursal, mderris, Sultn Selm-i Evvel devri
irlerinden

Dr- dny-y denn kim cef bnyndur


Minet derd bel v am r erkndur

Devlete irdm diyen dnyd illet ehlidr


ce sd itdm diy zum itdi srndur

ol vaa krkin giyb muli geenler al in


Nice muli her biri kh- sitem aplandur

ehr l nice olsun ki her mfsd ki var


Ya efendi muar ya mutesib olandur

Her ne va olursa l- cihna d olur


lib devrn- dehr ir-i ezmndur

555

Kefz-Znn Eski Tab c 1 s 517 ve Yeni Tab c 1 s 802, Ak elebi 250, Hasan
elebi 229,Latf 247, Sicill-i Osmn c 3 s 492, Osmanl Mellifleri c 2 s 304, KmsulAlm c 4 s 3174, Riyz 98

2961 ULV Hseyin Ulv Efendi, El-Hc Ahmed Efendinin oludur, Bursal, siph
zbitlerinden, h 1123 m 1711 trhinde hayatta idi

Ar u ilma ne cet szi-i derd am


Snede her my- bir zebn- ldr

Osmanl Mellifleri c 3 s 105, Mecelle 323, Slim 491

2962 ULV Hseyin Aa, Bursal, kethdayd

Aceb by- ser-i zlf mi cn an- glende


Dim- cnm tar iden dim gl-b-s

Snemde olan yrelerim iler oulmaz


lemde elem ekme dil bitmez i olmaz

Bel 63

2963 ULV Haczde Ulv Efendi, Antepli

556

rif Hikmet 49

2964 ULV Hafz Seyyid Ali Bedreddin Efendi, hviyetine dair baka malmata
tesadf edilemedi, h 1283 m 1866 trhinde hayatta idi

Nesl-i evld- Raslm hem emrim hem erf


Silsilem r-i dya mntehdr ey af

Veldetim vrin- ilm-i Ahmeddr hemn


Cmlemiz urn atmetdik biziz merd-i arf

Bugndr ite olduum gn nazl cnne


ki yz seksen ylnda bu dil old szn

Divan, niversite Ktphanesinde

numara 2922

Matb divanndan alnd

2965

AL

Muzafferiddn Ali Efendi, irazl, mderris, vefat h 922

Bursada medfundur

Sicill-i Osmn c 4 s 499, akyk- Mecd 340

557

m 1516,

2966 AL Nattazde Seyyid Ali Efendi b. Zeynelabidin b. Seyyid Natta denmekle


maruf Seyyid Mehmed Badd, Tezkire-i uar mellifi Ak elebinin pederidir, vefat
h 941

m 1534, Mte elil-Betl cmlesi vefatna trhtir, Sicilin vefat trhini 948

gstermesi yanltr

Lal-i dilber var iken meyl eylemezdi ekere


Bilse lemde eer kim az dadn

Yetsn iitdi hicride dili ferydn


Derdle gsin geirdi yd idb Ferhdn

Ak elebi 254, Kfzde 86, Sicill-i Osmn c 3 s 497

2967 AL Meyyidzde Hac elebi eyh Alaaddin Ali Efendi b. eyh Abdurrahim
Meyyid b. Ali Meyyidl-Ams b. Ali b. Siyavu, mderris, vefat h 944 m 1537

Sicill-i Osmn c 3 s 328, akyk- Mecd 490, Mecelle 413

2968 AL Alddin Ali elebi, Salih elebinin oludur, Filibeli, Vsi Alisi denmekle
mehurdur, Bursa Kds, vefat h 950

m 1543, Bursada Emir Camii civarnda

medfundur, Kmsul- Alm ile Sicilin vefat trhini 905 gstermeleri doru deildir

Gremem bir dem seni am derd-nk eyler beni


ayrle grsem eer ayret helk eyler beni

558

an ol dem kim vil-i yrle mesrr idim


Ol ceml snne ben valna marr idim

Esdi cn bana bd- r- sy-i Edirne


Fey-i r itdi fe-y cn-fe-y Edirne

Ref idb dilden amum khne-yi abes-i fat


Tze cn virdi dem-i muciz-nm-y Edirne

Bir bel nzil olsa itme cz


Kande var ikier iit benden

Evvel dostlar olur amgn


niyen dmn olur dmen

Latfi 248, Ak elebi 251, Eslf c 1 s 55, Kfzde 86, Beyn 59, Gldeste 297,
Hasan elebi 230, Sicill-i Osmn c 3 s 497, Osmanl Mellifleri c 2 s 304, KmsulAlm c 4 s 3171 ve 3192, Vefeyt- Eyvansary 181

2969 AL Ali elebi, Tireli, vefat h 950 m 1543

Sicill-i Osmn c 3 s 497


559

2970 AL eyh Pr Ali Efendi, Nasuh Efendinin olu ve Nevizde Atynin byk
pederidir, Rusuklu, Malkarada Turhan Bey Camii imam ve hatibi, vefat h 950 m 1543,
Malkarada Turhan Mektebinde medfundur

Gerek sen zhde mel ol gerekse elde ut bde


Virir bu dehr-i dn elbet mr aremine bde

akyk- Nevizde 68, Sicill-i Osmn c 3 s 497

2971 AL Konyalzde Alaaddin Ali Efendi b. Kd Emrullah Efendi b. Fatih Sultn


Mehmed-i Sn muallimi Abdulkadir Efendi, Ispartal, stanbul Kds, h 916 m 1510
trhinde Ispartada dodu, vefat 6 Ramazan 979

m 1571, Edirnede Seyyid Cell

trbesi civarnda Nzir emesi Kabristannda medfundur, lm-yi Nziknin Elin yud
annlzde gr b- aytndan msra vefatna trhtir, Osmanl Mellifleriyle Eslfn
Fatih muallimi Abdlkadir Efendinin oludur demesi doru deildir

Her tr-i amze kim a atd kemn olub


ald dil-i kestede r-nin olub

abra kdir u b-naz dilber grmedim


Az olmadm ben az dilber grmedim

Asa senden bilrz a gelen mabb


rif olan beim ardndan our mektb

560

Osmanl Mellifleri c 1 s 400, akyk- Nevizde 164, Eslf c 1 s 33, Sicill-i


Osmn c 3 s 501, Kefz-Znn Yeni Tab c 1 s 803, Hasan elebi 215, Beyn 58,
Kmsul- Alm c 5 s 3696, Ahd 43, Kfzde 86, k elebi 252, Riyz 98, l Trhi
202, Ensl-Msmirn 55

2972

AL

mm-i veledzde Ali Efendi b. mml-veled Abdlaziz Efendi b.

Hsameddin Hseyin Efendi b. Hasan Efendi b. Hamid Efendi, Haleb Kds, h 930 m
1523 trhinde dodu, vefat Zil-hicce 980 m 1572, Haleb de medfundur, Mecellenin
silsileyi Kd Ali b. Abdlaziz b. Zeynelabidin eklinde gstermesi yanltr

err- nr- hmdr ki utd yer yer eflk


Grinenler deildir anda her eb ey amer kevkeb

Ben afe lal-i dilber o gelr


Kim mera gl arb o gelr

akyk- Nevizde 177, Osmanl Mellifleri c 2 s 309, Hasan elebi 230, Mecelle
117, Kmsul- Alm c 4 s 3192

2973

AL

lhzde Ali elebi, lhzde eyh Mehmed Efendi ahfadndan,

Bursal, vefat h 1028

m 1618, Bursada Yourtlu Dede Kabristannda medfundur,

Baldrzde Selsnin Rna ramet eyliye ol ay msra vefatna trhtir

Gldeste 335

561

2974 AL VEYA TURY Lm Ali elebi, resl-kttb ve nianc, hattat, vefat h


1030 m 1620, Himnin addini Lm itdi Al ald ecel selmn, eyledi a dr- selm
ire an mamn beyti vefat trhidir

Halfetr-Res 19, Tuhfe-i Hatttn 335, Sicill-i Osmn c 3 s 505, Mecelle 376,
Kfzde 71

2975 AL VEYA SEYYD Seyyid Ali elebi, Konyal, Mevlev, Mesnevhn, vefat h
1190 m 1776, Esrar Dedenin vefat trhini 1100 olarak yazmas yanltr

uln- a menzlidir dil mednesi


alvet-sary- snedir an aznesi

hi-gern- sikke-i irfna mjde kim


Perdedir nd- ev ile albim defnesi

Kmsul- Alm c 4 s 3180, Sicill-i Osmn c 3 s 511, Semahne-i Edeb 96, Esrar
Dede 142, Fatin 307

2976 AL Acem Ali elebi, Tebrizli, Bursa Bmrhnesi Res-i hkems, vefat h
1100 m 1688, Bursada Trbe-i ftde yolunda medfundur

Der n ki lsm vucd- m bestend


iy v ulmet-i d v am peyvestend

Gldeste 535

562

2977 AL Ali elebi, Derd-nme-i Ali nzm

Ne cevr ki baa sen yar idersi


uluum nki km var idersi

arr itmedii bir dem yanmda


arb olduum in r idersi

Seh 70

2978

AL

Canbazzde Ali Efendi, Canbazzde Osman Efendinin oludur,

Edirneli, Edirne Kds, hattat

Slim 491, Tuhfe-i Hatttn 688

2979

AL

Ali Efendi, Muslihiddin Efendinin oludur, Bozkrl, Ali Muslihiddin

denmekle mehurdur, Zemml-fen nmnda manzm bir eseri vardr

emml-fen nmnda eerinden

en v amd l-yu saa ey l u Feyy


Geh yodur saa h eml geh sensi hir Feyy

Osmanl Mellifleri c 2 s 318


563

2980 AL Sadrazam Damad ehid Ali Paa, vzer kethdlndan metakid


Hac Hseyin Aann olu ve Sultn Ahmed-i Slis kermesi Fatma Sultnn zevcidir,
znikli, vefat 15 abn 1128 m 1715, Belgrad Kalesi dernunda Sultn Sleyman Cmii
hazresinde medfundur

Mora Fetine azmetinde Edirnede syledii manmesi

Seyf-i Amedle saarda Aliyy-i udrettir Al


d- avletle rezmde Aliyy-i cretdir Al

Rehnumn olsa gerekdir bu azda tevf


Mahar- fet afer bai-i nuretdir Al

Avn-i a sye-i Peyamber iken rehberimiz


Dde-i dmene elbette mehbettir Al

Azmimiz maadmz ma- r-y adr


r-i a-ve niyetim dmene avletdir Al

evket n ehmet ne dimekdir grsn


Avn-i a ile Mora fetine niyetdir Al

aa tefv-i umr abr u ebt eyleyerek


Maad admza ibrz- besletdir Al

564

Devlet savetini sa iderim alya


D-cihnda bu revi ma- sadetdir Al

Ser-nign eylemee dmeni her avletde


Bu sefer nara itbn azmetdir Al

Pdihm ulua eyle du mutcm


Devleti nn al in aletdir Al

Olur ise eer istidd ile sen ly- ilat


Saa ayy- gerdn- alas er-i libs eyler

Tayyarzde At Trhi c 2 s 84 ve c 4 s 208, Sicill-i Osmn c 3 s 528, HadkatlVzer Zeyli 19

2981 AL VEYA HVER Hver Ali Efendi, Ak Kdolu, Hver maddesine bak
numara 1017

2982 ALM Kasm Efendi, orlulu, kd, hattat, vefat Ramazan 1137 m 1724,
orluda medfundur

Hedef-i tr-i cef eyliyesin u

565

Ne rev bedlikle yd oluna nm- erf

Bre Alim de ulumdur dimez old


Bu cevr nedr bi bd diye cn

akyk- eyh c 1 s 106, Seyyid Rza 75, Tuhfe-i Hatttn 700, Mucb 28

2983 MD md elebi, Semerkandl

Be-kyet ey eh-i bn ged-y hk-ninem


Ged-y ky- tevem pdih- ry-i zemnem

Ahd 247

2984 MD madzde Veli elebi, skilibli, kd, vefat h 1006 m 1597, vefat
trhini Kfzde 1003 ve Sicil 1004 olarak yazmlardr

Meyne apusnda ki rb- ser-firz


rb ider sprmee dilden ubrmz

Kfzde 86, Sicill-i Osmn c 3 s 582, Riyz 99

2985 MER Haylzde mer Bey, Hayl Mehmed elebinin oludur, Haleb
defterdr, vefat h 1004 1595, Cy ola melk-i cinn saa aylzde msra vefatna
566

trhtir, Edirnede Kapaktepe Kabristannda medfundur, vefat trhini Beynnin 1005,


Sicilin 1010, Osmanl Melliflerinin 1022 diye gstermeleri yanltr

S pr eyle bde ile ser-i am


Sr ey abb sne-i mecra merhemi

Nevar r itmese ol h- hbn ben gedsndan


Meseldr hb-rlar yz evirmez mbtelsndan

Osmanl Mellifleri c 2 s 160, Kmsul- Alm c 5 s 3217, Hasan elebi 230, Ahd
65, Sicill-i Osmn c 2 s 313 ve c 3 s 583, Kfzde 86, Beyn 60

2986 MER Karakazde mer Efendi, Bursal, vefat h 1047 m 1637, Edirnede
medfundur

Hemn yolu durur varl azzim


Bu avli utd eyim de dedem de

Osmanl Mellifleri c 1 s 147, Vefeyt- Eyvansary 184

2987 MER Dilaver Aazde mer Vahid Efendi, Enderunlu Dilaver Aann
oludur, resl-kttb, hattat, h 1100 m 1688 trhinde stanbulda dodu, vefat Zilkade 1172

m 1758, Topkap haricinde alczde Halil ve Haczde Efendi kabirleri

kurbnda medfundur, Mstakimzdenin Bu mra old tr intilinde du- bedle,


nedeyim bezm-i Fr ola mevda mer y Rb beyti vefatna trhtir

567

Kmsul- Alm c 3 s 2151, Sicill-i Osmn c 3 s 591, Tuhfe-i Hatttn 346,


Sefnetr-Res 98, Ramiz 216

2988 MER VEYA EVK mer evk Efendi, Mardinli, vefat h 1268 m 1851,
Mardinde medfundur

Divan, Emir Efendi ksmnda, Millet Ktphanesinde

numara 235

evk maddesine bak: numara 214

2989 MER mer Seyfettin Bey,Binba erkes mer Beyin oludur, Konyal,
mlzm- evvel, Drl-fnn tedkkt- lisniyye encmeni azsndan, h 1302 m 1884
trhinde Gnende dodu, vefat 14 Cemziyel-hir 1338
Mahmud Baba Trbesi haziresinde medfundur

Baa irleri aylinde


Seni grdm ve eyledim tebcl

Baa irlerin ayli deil


Sende aynyle anki bde

issimi fikrimi melinde


Seni yllarca sevdim h all

Seni bi ekle eyleyb tavl


Aradm nurlar illinde

568

m 1919, Kdkynde

Son Asr Trk irleri 1308, Osmanl Mellifleri c 2 s 346

2990 MR mer Efendi, Diyarbekirli, Divan- hmyn katibi, vefat h 1072 m


1661

amdulil-lh ki eref virdi yine dehre behr


b- yek-sleden ald uyn- ezhr

Tular dikdi emen-zre de t- h


Sebz-gn aymelerin urd ser--ser ecr

Aabilmezdi dil once- b- dehri


By- lufndan eer olmasa bd- esr

Gnde bir kerre yzin srmegile eiine


Arturur bir derece adrini mihr-i envr

Grinen snide zlf girihgiri midir


bda bitmi ya iki snbl-i ran mdr

akyk- eyh c 1 s 770, Tezkire-i med 72, Sicill-i Osmn c 3 s 587, Safy 334

2991 MR Sadrazam Nasuh Paazde mer Bey, stanbullu, nianc, hattat,


vefat h 1076 m 1665, Didi tr-i alem-i sn-i itmna an, yazd yek muaf-
569

mere ketebeh h meded beyti vefatna trhtir, vefat trhini Hlstl-eser 1083,
Mecelle 1078, safy ve Beli 1086 eklinde gstermilerdir, Msrda Bbs-sarde
medfundur

Ey felek k-i meelletde kitbet ehlin


Zr-i p itmede mad- fud ne ola

kme aru oyub ayri alem atmadlar


Bu techlle teflde murd ne ola

eke gr ol nem-i b-bedeli pehly


Aldanub alma an bir iki eftlya

Ol udeler ki zlf-i girihsza bestedr


Bir sirdr ki rite-i icza bestedr

akyk- eyh c 1 s 771, Sicill-I Osmn c 3 s 587, Safy 337, Asm 21, Beli 63,
Tuhfe-i Hatttn 349, Hlstl-Edeb c 3 s 227, Mecelle 325, Gft 71

2992 AMR Amr Efendi, Mft Abdlkerim Efendinin klesi, Vize Kds, vefat h
930 m 1523, Vizede medfundur

Dirmisi dilber oldur a luf eyleye


Bu szn olmu dostum dny saa
570

Perde-i Beytil-aramdur urra- arrar p


Dne-i tesb-i cndr l-i anber-brn p

Geldi yma hmla yr meti


Gr bd-I hmla opardm ymeti

Blbller ileden gl-I ran deil misi


lar aladan bt-i zb deil misi

oma blbl oma fin ile


A lemde dstn ile

Ala uma blend-pervz ol


Ara anda iyn ile

Divan, niversite Ktphanesinde

numara 615/2

Kefz-Znn Zeyli Eski Tab c 1 s 517 ve Yeni Tab c 1 s 803, Hasan elebi 231,
Beyn 60, Ak elebi 255, Kmsul- Alm c 5 s 3221, Riyz 99, Kfzde 86, Seh 82,
Latf 249
571

2993 AMR Abdulkerim Efendi, vefat h 1020 m 1611

Sicill-i Osmn c 3 s 605

2994 ANK Ank Efendi, kd, Sultn Ahmed-i Evvel irlerinden

Sicill-i Osmn c 3 s 605

2995 NYET Ispartazde nyetullah Efendi, Kadir elebinin olu ve Knalzde


Hasan elebinin daysdr, Tilmisan Kds, vefat h 971 m 1563

Yile virdi hirmen-i abr u arrm l


Yine girdb- ama atd flk-i felek teni

Ey nyet ul iken bir kfire aiyle l


Kfire ul itdi devrn bu dil-i l-yaili

Hasan elebi 232, Sicill-i Osmn c 3 s 605, Kmsul- Alm c 5 s 3223

2996 NYET Gl nyet, bir sakann oludur, Buharal

rif Hikmet 50

572

2997

ANDELB VEYA FK

Muhammed Esad Fik Bey, Edirne Kds

Pamakzde Zhdi Molla Efendinin oludur, stanbullu, Malatya tahrrt mdr, h


1290 m 1873 trhinde stanbulda dodu, vefat h 1320 m 1902, Malatyada medfundur

Serfr itmez gl-b- navete rindn- a


Pe-i himmetde zr herbiri bir rdr

Son Asr Trk irleri 108, Osmanl Mellifleri c 2 s 337

2998 ANDELB Hfz Andelib Efendi, stanbullu, Sultn Mehmed-i Slis devri
irlerinden

Ne af uffesi var ke-i meyhne gibi


Ne muib bulunur a peymne gibi

Nce bi syleseler ga girmez birisi


Dir gren an in zt ulau dkeyim

Kmsul- Alm c 5 s 3224, Sicill-i Osmn c 3 s 606, Hasan elebi 233, Latf 251

2999 ANDELB Blbl Hasan Efendi, Kastamonulu, imam ve cz-han

b syler addie verd-i semenbdur diyen


Rst ider adrie bir serv-i dil-cdur diyen

573

Eline zer alub varsa efendi gel buyur derler


Eer desti teh varsa efendiyi uyur derler

ala gibi iki gzi iki apuda


Her gelenden bem der-med umar

Etei altna baar geleni


Kendi in meer ki vala sezer

Lanet itdi Rasl mrteye


Lanet aa ki an abul eyler

Kmsul- Alm c 5 s 3224, Sicill-i Osmn c 3 s 606, Ak elebi 256, Hasan


elebi 232, Latf 250

3000 ANDELB Andelib elebi, Ktahya yaknnda Gedus Kasabal, sipah

em-i girynum grb ram itse glse nola yr


Gh olur mehrdur yrn olcak gn doar

Latf

574

3001

ANKA

Acem Hasan Molla, irazl, vefat h 1023

m 1614, Msrda

medfundur, Seyyid Rza vefat trhini 1025 gsteriyor

Gice yrn ile geh anerin ad geh ebrsn


Biraz syledik ol mh urasndan burasndan

cihna virmez iken dil-rbsn


Dil-dr gr ki he atar mbtelsn

ikr-i leb-i lali olal vird-i zebnm


Prdr gher-i maniyle drc-i dehnm

Kmsul- Alm c 5 s 3224, Sicill-i Osmn c 3 s 606, Hasan elebi 233, Beyn
60, Seyyid Rza 76, Kfzde 86, Riyz 100

3002

ANKA

Sleyman Efendi, aml, vefat h 1225

medfundur, Fatinin irazl gstermesi yanltr

tdi bizi tr-i am- hicrna nine


Bilsek acaba neyledik o a kemne

Sicill-i Osmn c 3 s 606, Fatin 307

575

m 1810, stanbulda

3003 AVN Ftih Sultn Mehmed-i Sn, Sultn Murd- Snnin oludur, 26
Receb 835 m 1431 trhinde dodu, clusu 16 Muharrem 855 m 1451, vefat 4 Rebulevvel 886

m 1481, Ftih Camiinde trbe-i mahssada medfundur, Kfilenin vefat

trhini 833 gstermesi doru deildir

Siy mey un ki bir dem lle-zr elden gider


rib vat-i hazn fal- bahr elden gider

urre olma dilber sn cemle l vef


B almaz kimseye na- nigr elden gider

Osmanl Mellifleri c 2 s 355, akyk- Mecd 134, Nianc Trhi 161, Beyn 3,
Tayyarzde At Trhi c 4 s 9, Seyyid Rza 5, Mecelle 326, Kfzde 87, Ak elebi 27,
Seh 12, Latf 21, Hasan elebi 27, Riyz 4, Kefz-Znn Zeyli 520, Kfile-i ur 8

3004 AVN Osman Efendi, Akehirli, Gelibolu Kds, vefat Zil-kade 1039 m
1629, Silifkede medfundur

akyk- Nev izde 736

3005 AVN Mahmud Avn Efendi, Filibeli, kd, vefat h 1075 m 1664, Sicilin
smini Mehmed diye yazmas yanltr

Ebr-i zlfin gn yzinden ber-araf lm o mh


bhe almad bu gn bildm hev nevrzdur

Olma Avn atla- aru an vresi


576

ilat- elf- h l rec nev-rzdur

byle gzel gsteren ynede aksi


sn-i naardur seni ey gzleri fettn

akyk- eyh c 1 s 771, Sicill-i Osmn c 4 s 175, Safy 325, Mecelle 326, Bel
63

3006 AVN Ahmed Avn elebi, stanbullu, Divan- hmyn katibi, vefat h 1082
m 1671, Mecelle vefat trhini 1083 olarak kaydetmitir

Ban ard lleler anma dern- kden


C-be-c anlar ald dde-i nem-nkden

akyk- eyh c 1 s 772, Sicill-i Osmn c 3 s 608, Safy 335, Mecelle 326, Gft
72

3007

AVN

Hbilzde mer Efendi b. Mehmed Efendi b. Kd Hbil Efendi,

Bursal, Medine Kds, vefat Cemziyel-hir 1091 m 1680, Gldeste Muharrem 1089
trhinde vefat ettiini yazyor

Nedel olsa da nevmd ehl-i a yine


Nigh- asret ile intir bkdr

akyk- eyh c 1 s 536, Asm 22, Gldeste 22, Mecelle 326

577

3008 AVN Mehmed Avn Efendi, Bursal, kd, vefat h 1093 m 1682, stanbulda
medfundur, Gldeste ile Bel vefat trhini 1053 olarak kaydetmilerdir

Cemlin ara lmaz kimseye ua ayd olmaz


Ne grmi var ne utm ol Hm-y evc-i aly

Olmad pend-i hezr - gle krgir


Bir ulandan girer bir ulandan ar

akyk- eyh c 1 s 772, Sicill-i Osmn c 3 s 608, Kfzde 87, Gldeste 490,
Mecelle 326, Bel 63

3009 AVN Yusuf Avn Efendi, Trnoval, mderris ve kd, vefat h 1121 m 1709,
Slimin vefat trhini 1120 gstermesi yanltr

ul zre olan lara a olsun ey Avn


Muabbetden cihnda yosa kim bir nm almdr

arb- a n iden ezel mamr olur anma


Glden nee-i cm- muabbet dr olur anma

akyk- eyh c 2 s 554, Sicill-i Osmn c 3 s 608,Slim 493, Mecma- uar


137, Mecelle 326, Bel 63
578

3010 AVN Erefzde eyh Avnullah Efendi b. eyh Erefzde Seyyid eref
Mehmed Efendi b. Eref Efendi, Eref Abdullah Rm slalesindendir, Bursal, Bursada
Eyb Efendi Tekyesi eyhi, h 1120 m 1708 trhinde Bursada dodu, vefat h 1155 m
1742, Bursada medfundur, Kmsun h 1150 trhinde vefat ettiini yazmas yanltr

Resl-i a ki kevneyni ehdr


Rislet burcunu mihr mhdur

efi ola ymetde bize ol


Amelden stmz zr tehdr

Yeter zzet bu Avn-i derd-i mende


abb-i areti hk- rehdr

Sicill-i Osmn c 1 s 388, Kmsul- Alm c 5 s 3226, Fatin 308

3011 AVN Baczde Dervi Mehmed Avn Efendi, Bursal, hattat, vefat h 1242
m 1826, Bursada Hazret-i Emr Camii ittislinde olan hazirede medfundur

Tr-i mje anca kemna birer birer


mc- cn ald nine birer birer

Dr olsa iltift- nigh ftdeden


Elbet gelr apua emna birer birer

579

Avn kitb- sn-i anemden abr ise


Bala rmz a beyna birer birer

Kmsul- Alm c 5 s 3226, Sicill-i Osmn c 3 s 609, Glzr- rfn 371, Fatin 308

3012 AVN Demircizde eyh Mehmed Avn Efendi, Trabzonlu, h 1225 m 1810
trhinde Trabzonda dodu, vefat h 1265 m 1848

Son Asr Trk irleri 127

3013 AVN

Ali Avn Efendi, berberler kethds Hac Rgb Aann oludur,

Diyarbekirli, h 1243 m 1827 trhinde Diyarbekirde dodu, vefat 1289 m 1872

O mha mnardur urre-i arra-y istin


Abedr mh-rlar eylese dav-y istin

Nil-i bezm-i vili r u lmn istemez


Mil-i rusr- al b u rvn istemez

Son Asr Trk irleri 128, Tezkire-i med 74

3014

AVN

Hseyin Avn Bey, Yeniehir Fenerli Mrl-emir Bekir Paann

oludur, Yeniehir Fenerli, h 1242 m 1826 trhinde dodu, vefat 15 Zil-hicce 1301 m
1883, Bahriye Mevlevhnesinde medfundur

580

Eibb ve-i yamda mahvet eyler ady


d gstermesn r- imill bir yerde

alb-i Mecnn yararsa aret-i Mevl ar


Avniy sen anma Leyl baa Mecnn baadur

ntim- kr in dmenden istifsr- rey


Rh- firdevs-i berni orma der-i blsden

Son Asr Trk irleri 129, Osmanl Mellifleri c 2 s 331

3015 AVN Nureddin Avn Bey, dahiliye muhasebe kalemi mdr Mnir Beyin
oludur, stanbullu, Zil-hicce 1283 m 1866 trhinde stanbulda dodu, vefat 28 Zilhicce 1927, skdarda Karacahmet Kabristannda medfundur

Grdm yine kint glm


Bir mjdesidr bu nev-bahr

Mevsimleridr gl hezr
Her cnibe feyler dklm

Meftn oluyor gl bahra

581

Son Asr Trk irleri 141

3016 AVN Mustafa Avn Efendi, kd, Arabzde hemirezdesi

Hasan elebi 235

3017 AVN Mustafa Avn Efendi, Bursal, kd

Mecelle 326

3018

AVN

Kevkibzde Mehmed Avn Efendi b. Mustafa

Efendi b. Ahmed

Efendi, mderris, h 1127 m 1715 trhinde hayatta idi

Biz ki l a- dilberle pr-nin oluruz


Almz dalur ol amzeye ayrn oluruz

Ru- glgnun vaf eylesek ol sm teni


Denb jle-fat kle yeksn oluruz

Slim 491, Sicill-i Osmn c 4 s 420, Mecelle 326

3019 AVN Hseyin Avn Bey, Trnoval Saati Mustafa Efendinin oludur, h 1297
m 1879 trhinde Yeniehir Fenerde dodu

Var azn bir kederki limde


582

Grinr aksi her malimde

nrm bir ikeste aste ayl


Yaar ammk- r blimde

Son Asr Trk irleri 143

3020

AHD VEYA AL

Ali elebi, Edirneli, Yldrm eyhiolu denmekle

mehurdur, Yldrm Bayezid Camii vaizi, vefat h 975 m 1567

Gh ald onca geh drdi yzni nazdan


Ar- ddr itdi mana- blble amazdan

Glgn- eki odum ebrz-i dd- ha


Meydn- a iinde u avsinde ykrn al

Dd- hm beni kya iletmez old


Cennete oymaz imi kiiyi ara ameli

Kmsul- Alm c 5 s 3227, Sicill-i Osmn c 3 s 609,Ak elebi 257, Hasan


elebi 233, Mecelle 326, Ensl-Msmirn 79

583

3021

AHD VEYA MEHD

Ahmed Mehd elebi, ir em-yi Baddnin

oludur, Badadl, vefat h 1002 m 1593, evvelce mahlas Mehd iken itirk- mahlas
sebebiyle Ahdye tebdl etmitir

Cn met bulmad pzr- dehr ire revc


Gl hedeng-i amzeile aa luf it apu a

Ahd diyr- Rma gelb ideli naar


Grinmez old gzime mlk-i Acem benim

an idb ey a y old o dilde nihn


Yaremi azn arar cerr ann her zamn

Kmsul- Alm c 5 s 3227, Sicill-i Osmn c 3 s 609, Ak elebi 257, Hasan


elebi 233, Kfzde 87, Beyn 60, l Trhi 296, Mecelle 326, Riyz 100

3022 AHD Ahd elebi, Edirneli, Ktib-i Dvn- Sultn, hattat, Sultn Bayezd-i
Sn devri irlerinden

ande varam sye-i serv-i blendim var iken


Kime ul olam seni gibi efendim var iken

Kmsul- Alm c 5 s 3227, Sicill-i Osmn c 3 s 609, Tezkire-i Hatttn 353,


Hasan elebi 233, Ak elebi 257, Beyn 60, Latf 252, Seh 97, Ensl-Msmrn

584

3023 AHD Ahd elebi, Bursal, katib

Mecelle 326

3024 AYAZ Kprlzde Ayaz Bey, Abdullah Paann oludur, Safer 1177 m
1763de vefat etti

Sicill-i Osmn c 3 s 609

3025 AYN Cafer Ayn Efendi, Peeli, Temevar hazine defterdr, h 1012 m
1603 trhinde hayatta idi

Umarm ki al ide Allah


ullua ly olayn gmrh

Eyleyb bir bahneye illet


de bu abd-i Cafere ramet

Osmanl Mellifleri c 3 s 41

3026 AYN Muzaffer Ayn Efendi, Halep Mfts Ali Efendinin oludur, Edirne
Kds, vefat h 1020 m 1611, Fatih civarnda Zincirlikuyuda Keskin Dede haziresinde
medfundur, tevs-I tark mnsebetiyle kabristan yola kalb edildiinden el-yevm eser
kalmamtr

585

Gemeden dilden ayl-i nvek-i mjgn dai


Baa bir sevdya ald zlf-i mk-efn dai

Ren iken cm- emimle dernum nesi


Sneye bir rzen ad aner-i cnn dai

Alar md-i valile bu em-i ek-br


anur ki ae dkmek ile ayd olur nigr

Mihmn- derd am onaca yer almad


Dil-nesini te-i cevr ile yad yr

Cn Ayn-i aste dil bir cevb ile


d eyle rn at- inkisr var

akyk- Nevizde 542, Kmsul- Alm c 5 s 3228, Sicill-i Osmn c 3 s 609,


Hasan elebi 234, Beyn 61

3027 AYN Ayn elebi, Konyal

rer mi yd- val- yre urbn olmayan


Bulur m genc-i l-yefny vrn olmayan

586

Olmaz bezm-i erbb- ay srrna marem


Delb t barn ney gibi nln olmayan

rimez zhid vicdn- pk-i pr mada


Nce yl nh- amda mihmn olmayan

Ahd 253

3028

AYN

Acem Molla Hasanzde Mehmed Ayn, Kd Acem Hasan

Efendinin oludur, kd

Dime ter, manb almada t zamndur


Ya l-i mddetidr y zamn- imtindur

Eeri kr- tadrdr oarma udndur


Yri sen de d bir yaa dn i baarandur

alub dery-y aa ket-i cismi idb berbd


Hev-y aa ddm ben nigr her i bd-abd

Ak elebi 257, Hasan elebi 234, Riyz 100

3029

AYN

Sleyman Ayn Efendi, Manastrl, Sultn Ahmed-i Evvel devri

irlerinden
587

Glen-i anatde bir onca- zbs sen


B- udretde yd lle-i amrs sen

Grnr aks-i ruu yne-i rda


Mihr-ve erre-i nizde peyds sen

Nola ger glen-i kya irem dirse gl


Yzi cennet lebi kever by bs sen

Ey Ayn dil-i pejmurdemi iy itdi


Nola ger yre disem var ise ays sen

Kmsul- Alm c 5 s 3228, Sicill-i Osmn c 3 s 609, Ak elebi 257, Hasan


elebi 234

3030 AYN Ayn elebi, Bursal, Sultn Ahmed-i Evvel devri irlerinden

Dil mi ald ey peri afte li olmaya


Ya am- zlfile bir dem pyml olmaya

Gh lali ar idersi gh rusr dile


Dem mi var bir vechle ua eli olmaya

588

Sen de atm old gzellik diridim dnyda


Muaf- ryn ar eylese fz-zde

Kmsul- Alm c 5 s 3227, Sicill-i Osmn c 3 s 609, Hasan elebi 235

3031

AYN VEYA AYD

Hac Mehmed Ayd Baba, Antepli Mehmed Naim

Efendinin oludur, h 1227 m 1812 trhinde Antepte dodu, vefat h 1282 m 1865,
Antepte medfundur

Gr fyi an alamadan d olaym der


Maveylemeden benliini yd olaym der

Grmez mi aceb ke-i meyne mumin


Vrne fat olmadan bd olaym der

Nev-bahr olmaz almazsa gl-i andnmz


Devr ider eflki blbl-ve bizim efnmz

Azm idb ky- dil-rda mum olmazsa dil


u seper rhnda her eb dde-i girynmz

ayli mddet atmad mjgn oun bizden yaa


An in kim tehdr sne-i rynmz

589

Son Asr Trk irleri 2120

3032 AYD Beyzde Dervi Ltfullah Ayd elebi, Ankaral, Krm han Bahadr
Hann nedmi, vefat h 1056 m 1646 stanbulda medfundur, Safy 1054de vefat ettiini
ve Krmda medfun olduunu yazyor

ir- abrm eer olsa ala-y hen


Aa nigh aa her naarda bi revzen

Mil-i yne her akse dilde yer virmez


Kimi ki albine mihr olur fr-efgen

Geh emi geh nigh eker t glme


Bir mesti ald ortaya iki umr-

akyk- eyh c 1 s 207, Sicill-i Osmn c 4 s 89, Seyyid Rza 71, Mucb 26,
Mecelle 327, Safy 316, Bel 64

3033 AYD Bayram Efendi, Manisal, kd, vefat h 1113 m 1701

Mecelle 327

3034 AYD Bayram Efendi, Konya Kds, Kazasker mlakkab Mustafa Efendinin
hemirezdesi, vefat Rebul-hir 1121

m 1709, Eskiehirde Vlide Sultn Camii

karsndaki kabristanda medfundur

590

Mirb- ebruvn itdi meer ayl


ble-nm-ve old dilim b-arr ayf

akyk- eyh c 2 s 390, Mecma- uar 141, Mecelle 327

3035 AYD Bayram Efendi, kd, vefat h 1101 m 1689, Safyde vefat trhini
1100 olarak yazldr, Haleplidir

- rde dil ek-i terinden belldr


ce-i bzr- minet gevherinden belldr

mtin itmek ne lzm Ayd-i efgendei


Nkte-perdz- belat szlerinden bellidr

um fin u h maremdr baa


Name-i sz- arab-feryd- mtemdr baa

Dil m-I rn ire er-efrzdur hum


Yine hem micmere gerdn- bezm-i rzdur hum

akyk- eyh c 2 s 94, Sicill-i Osmn c 2 s 37, Safy 342, Bel 64, Mecelle
327
591

3036 AYD Bayram Efendi, Aydnl, kd

Ak elebi 258

3037

AYD VEYA AYN

Hac Mehmed Ayd Baba, Antepli Mehmed Naim

Efendinin oludur, Ayn maddesine bak numara 3031

3038

AYD

Bayram Efendi, Amasyal, mderris, ir Akif Mustafa Efendinin

babasdr

Osmanl Mellifleri c 1 s 367

3039 SV Yusuf elebi, Gelibolulu, Sultn Selm-i Sn devri irlerinden

Geri olmad cihn iinde rrem bir nefes


Eksik olmad glden ua v am bir nefes

l Trhi 294

3040 AY Ay elebi, Kazvinli bir eyhin oludur, Kazvinli, Dvn- hmyn


katibi, vefat h 984 m 1576

Hasan elebi 235, Sicill-i Osmn c 3 s 613, Kmsul- Alm c 5 s 3231

592

3041

AY

Dervi Ay, aml, Mevlev, vefat h 1060

m 1650, amda

medfundur

Eer ruat bulursa h- cier-sz


Bu bezm byle almaz hep sner em- eb-efrz

Nola o olsa dil Ay ki mihr-s bu bezm ire


Aa cm- af dest-i abden uulmudur

Esrar Dede 215, Semahne-i Edeb 163, Asm 22, Kefz-Znn Zeyli 520

3042 AY

sa Ay Efendi, Aydnl Hac Himmet Efendinin oludur, Aydnl,

mderris, vefat Cemziyel-evvel 1061

m 1650, Edirnekaps haricinde Emir Buhar

Zviyesi civarnda medfundur, Old Ay cinnda vl- msra vefatna trhtir,


Sicilin vefat trhini 1054 gstermesi ve Osmanl Melliflerinin ismini Mehmed diye
yazmas doru deildir

Ren eyler ehl-i derdi dde-i mmdini


opsa ngeh cnbi-i py-i semendinden ubr

Delden asta diller bend-i gs-y perna


An her bir ikenci dndi bir m- irbna

593

akyk- eyh c 1 s 233, Sicill-i Osmn c 3 s 611, Osmanl Mellifleri c 1 s 359,


Bel 64, Mucb 26, Seyyid Rza 69

3043 AY Hseyin Ay Efendi, Badadl, h 984 m 1576 trhinde hayatta idi

Iyd old pmek isterin ol mehli elin


pm deil eeri ged pdi elin

Hasan elebi 235, Kmsul- Alm c 5 s 3231

3044 AYN-I EKBER eyh Ayn- Ekber Efendi, Bursal, emil-i erf nzm,
vefat h 1134 m 1721

Lgt- Trhiyye ve Corfiyye c 5 s 98

3045 UYN Rahkzde eyh Mehmed Uyn Efendi, Rahkzde Seyyid Ahmed
Efendinin oludur, stanbullu, Sdlce eyhi denmekle mehurdur, stanbul sular katibi,
vefat h 1176 m 1762, Sdlcede Yusuf Sne-k Mevlev kabri yaknnda medfundur,
time-i ule terkbi vefat trhini gsterir

od nrniyyet ile nr- far-i enbiy


Merab ey udvetl- ayn cemul- ety

alvetler rif bayrmna d oldlar


Celvetler sad- zeyn ile bd oldlar

594

Cem-i enbiyya pvrs y Raslallah


Cem-i evliyy reh-nms y Raslallah

Safy 371, Osmanl Mellifleri c 1 s 128, Vefeyt- Eyvansary 56

3046 UYN Uyn elebi, Zaral

Geh den geh arb u nbla elenmede


imdi lemde erfet slenb yalanmada

Kfzde 87

3047

AYN

Salih Ayn Mehmed Efendi, Sudrdan Abdulkadir Efendi

hemirezdesi, kd, vefat h 1073 m 1662

Sicill-i Osmn c 3 s 202

3048 AYN Seyyid Hasan Ayn Efendi, Hasan Efendinin oludur, Antepli, Bb- l
Fris hocas, h 1170

m 1756 trhinde dodu, vefat Safer 1253

m 1837, Galata

Mevlevhnesinde medfundur, Aynye mri gelmedi lem-i baar adar msra


vefatna trhtir, Fatin ile Osmanl Melliflerinin vefat trhini 1254 gstermeleri yanltr

Old rusra tald ile gl r ile or


Gz diker ddee nergis ola bu kr ile kr
595

Dil hev v hevese uydu cihna geldi


tdi Ayn vaanmdan beni bu dr ile dr

Envr- feye mahar olur albi f olan


Almada mh mihr cihn-tbdan fr

snie yz vechle tasn olur yneden


Bir nar l kendie tebyn olur yneden

Esad 54, rif Hikmet 50, Sicill-i Osmn c 3 s 613, Osmanl Mellifleri c 2 s 322,
Fatin 309, Kmsul- Alm c 5 s 3233, Kefz-Znn Zeyli 520

3049 AYN Aynzde Mehmed Ali Ayn Bey, Serfieli Mehmed Necib Efendinin
oludur, Serfieli, profesr, ubat 1285 m 1868 trhinde Serfiede dodu, vefat 24 Zilhicce 1364 m 1944, Thirl-Mevlevnin Fevt-i tridr mcevher an, hiri ittii
temenn-i dil, ramile Rabb pr-kerem run, on ufrna eylesin nil ktas vefatna
trhtir

N-md at-i yrim firvn alarm


Dil-arb- nara- am-nkiyim an alarm

Cevher-i cndan muazzezken dil-i uda


Treg-i bat ile old pern alarm

596

Son Asr Trk irleri 154

3050

GZ VEYA GAZY

ehsuvar Beyzde Enderunlu Mehmed Paa,

ehsuvar Beyin oludur, ankrl, am Valisi, vefat evvl 1070

m 1659, amda

medfundur, Beli vefatn 1071 gsteriyor

Heves-i lal-I nb var dilde


Yani meyl-i arb var dilde

Yr ayra nki rm old


Zindegn baa arm old

Sd- sevd-gir-i nad-i vil


aziy bir ayl-I m old

Yab andil-i mh u mihrini bu - mnda


Bu bezm-i let-efzy felek yellilerle araya

akyk- eyh c 1 s 772, Sicill-i Osmn c 3 s 614, Mecelle 238 ve 330, Bel 64,
Vefeyt- Eyvansary 166

3051 GZ Gz Paa, Rumelili, Beylerbeyi, fevti h 1075 m 1664

597

Begum reftra gel rek-ver ol serv-i dil-rya


Ceml tb virsn ehre-i tezyn rya

Nare anma aks mala- mirta badua


Nar olsun m hum fitb- lem-rya

ayl-i yr ile alvet-sery- dil mzeyyendr


Gider efkr z girmesn ayr araya

Safy 379

3052 GZ VEYA GAZY Abdulkerim Efendi, kd, vefat h 1076 m 1665

Grdin oa utar amzesi ruat m virr


Yayn biz ekerz ayriye zamet mi virr

akyk- eyh c 1 s 772, Safy 380, Sicill-i Osmn c 3 s 353, Mecelle 330, Gft
81

3053 GZ Enderunlu Gz Paa, Sultn Hamd-i Evvel devri irlerinden

Geri kim er-i sitemkra bugn pmliz


Minnet Allaha ki atler ile o liz

an-i yr elem-i seng-i aduvv ile dil


598

am fezsnda uar mur- ikeste bliz

Ser-fir eylemeziz h dehr-i dna


A Rstemlerine sne gerer biz zliz

u n felei bizlere yeksn grinr


Bu fen nede biz ba a abdlz

Geri z gibi retde ar pestiz


Naar- mande amm yine l-l-liz

Tayyarzde At Trhi c 4 s 216

3054 GLB eyh Mehmed Esad Glib Dede, Mustafa Reid Efendinin oludur,
stanbullu, Galata Mevlevhnesi eyhi, h 1171 1757 trhinde stanbulda dodu, vefat
26 Receb 1213 m 1798, Galata Mevlevhnesinde medfundur, Vakanvis Nuri Beyzde
Nebil Beyin Gdi lib Dede y h deyb ehl-i le msra vefatna trhtir

Tb- sni ule-i urdi eb-gn eylesn


Glleri reng-i ruu glende dil-n eylesn

Her bbda bir derde der der-be-der-i a


ki kedersiz geile reh-gzer-i a

599

Geh nefy u geh isbta der ul- dehn


B-behredir ol meselede behrever-i a

Mamrn oyr ider cm- muabbet


ib-i aber-i ayret olur b-aber-i a

Nh ubbe-i eflk yar zr ile amm


rmaz yine zencrini dvne ser-i a

Divan, Pertev Paa ksmnda, Millet Ktphanesinde

numara 408

, Emir Efendi ksmnda,

, Hac Mahmud Efendi ksmnda, Sleymaniye Ktphanesinde,

3693

, Esad Efendi ksmnda,

2676

, Asm Bey ksmnda, Kprl Ktphanesinde

425

, hsan Mahmud Efendi ksmnda, Selim Aa Ktphanesinde

101

, Topkap Saraynda Yeni Ktphanede

2176

, niversite Ktphanesinde

112

437

1431

2821

2865

5512

5519

600

311

401

5561

5565

Osmanl Mellifleri c 2 s 351, Sicill-i Osmn

c 3 s 615, Kmsul- Alm c 5 s

3246, Silahdarzde 53, Fatin 309, Semahne-i Edeb 169, Esrar Dede 223, efkat 117,
rif Hikmet 51, Esm 235

3055 GLB Sadrazam Seyyid Mehmed Said Glib Paa, Mektb-i sadret-i serhalfesi Seyyid Ahmed Efendinin oludur, stanbullu, h 1177 m 1763 trhinde dodu,
vefat h 1244

m 1828, Balkesirde medfundur, Karesi Mehiri vefatn 1245

gstermektedir

Rusrna ol sebze-i a virdi lefet


Yo revn- b eer olursa emensiz

Tiz gelse devm olamaz devlet-i dehri


Yo leeti valn olca hecr u miensiz

Fal old bahr ayfile hem khnesi geldi


Dil istemedi azm- reh-i gleni sensiz

lib alr peyrev-i irfn olaym dir


Deb-i uar yleki urmazd suansz

Kmsul- Alm c 5 s 3245, Osmanl Mellifleri c 3 s 114, Sicill-i Osmn


615, Fatin 310, Karesi Mehiri 137

601

c3s

3056 GLB Mustafa Glib Bey b. skb Valisi, Leskovakl Hac smail Hakk
Paa b. ehsuvar Paa, Leskovakl, rusmt muhasebecisi, h 1245 m 1829 trhinde
Leskovakda dodu, vefat 14 aban 1284 m 1867, Topkap haricinde pederinin kabri
yannda medfundur

Ehl-i dil obet-i n-cins ile dn olmaz


Bezm-i chhl gibi rife zindn olmaz

Eyle tal-i keml etme felekten ekv


Mddet-i mri gibi ile devrn olmaz

Ser-te-ser yne olsa gremez ry- af


ayal- vadetle cna virmeyen nr- cil

lemi devr itse de zhid cihn peym-y a


Merkez-i alb-i muabbetdir yine mev-y a

indr hid-i vadet-sary- dillere


Beyt-i ma mr- muabbet olsa o mu cy- a

Byle m olma ey gl onca- ran gibi


T be-ub efn eyler blbl-i eyd-y a

602

ve-i reftr seyr eyleyen ayrn olur


metdr ey per serv-i emen-r-y a

Ser-i ry fehm ider mi lib her ge-naar


Noa- l-i siyehde gizldr man-y a

Son Asr Trk irleri 441, Sicill-i Osmn c 1 s 384 ve c 3 616, Fatin 313, Osmanl
Mellifleri 352

3057 GLB Abdulhalim Glib Paa, Trk Glib denmekle mehurdur, stanbullu,
mr-i mrndan, Amasya mutasarrf, vefat 20 aban 1293
Kabristannda medfundur

Dim bir ays bir Leyl olur lem bu ya


Bir gle bi blbl-i eyd olur lem bu ya

ltift it herkese itme aretle nigh


Vat olur kim rtbesi al olur lem bu ya

Leyle-i hicr fira l taamml ekme am


omadan gn ba neler peyd olur lem bu ya

Usr yusri l tefekkr rz u eb zevinde ol


Gndz olur leyle-i alm olur lem bu ya

603

m 1876, skdar

Bir ulna Rabbim eyler ise tevfin ref


Mlik-i dny v m-fiha olur lem bu ya

Geri b-berg emerdir nal-i mmdim vel


Giderek pr-berg msten olur lem bu ya

Sikkesi altna lib kim girb olursa ul


Marem-i esrr- Mevln olur lem bu ya

uln Abdl-ae tadm ittii adeden

adatle ulun ordulara o idmet itmiken


aretle srldm ref-i rtbeyle Bursaya

ulu itdim nefyden geri avdet sene evvel


Vatanda ekdiim lm- elem gelmez imlya

d a in ben a alrdm knc-i minetde


Aibb adi celb itmeseydi ghi lomaya

Ennim d evc-i sumna renci amdan


Dernum ilemekde gice v gndz bezedi nya

604

Frengistnda iflsa an tcirler-s vh


op atdm mflis oldum almad hi elde sermye

Son Asr Trk irleri 449, Kmsul- Alm c 5 s 3246, Sicill-I Osmn c 3 s 617,
Fatin 312

3058 GLB ivicizde Mehmed Glib Efendi, Kayseri Tapu bakatibi Kayserili
Seyyid Efendinin oludur, Kayserili, h 1293 m 1876 trhinde dodu, vefat 3 Safer 1324
m 1906, Sivasta Keecizde zzet Mollann kabri yanna defnedildi

Sevd-y zlf-i yri giriftr olan bilir


Zincr-i a ays- dil-efkr olan bilir

Benden oru hevsn ol mh-alati


adr-i cemli lib-i ddr olan bilir

Tecell eyliyordu gzleride lema- udret


Yzde mnkeif ey melek envr- ulviyyt

abr-i a idi nm nigh- iltift vard uaa


Se ey h- fsunkrm deildi rusuz ret

Fusn- iveye vf nikt- rza rifdi

605

Perlerde bulunmaz orus kabda bir fet

Son Asr Trk irleri 453

3059

GLB

Mehmed Glib Bey, erif Efendizde Nideli Mehmed Said

Efendinin oludur, Nideli, adliye mfettilerinden, h 1270

m 1853 trhinde dodu,

vefat 24 Rebul-evvel 1333 m 1914, Sultn Mehmed trbesi haziresinde medfundur

L-mekn pye-i endeme olmaz miys


demem abm ile lem-i imkn ys

Benim ol rif-i zde ser-i ayd- avs


Al- kl fey-i cnnumla ider istns

o mudur cezbe-i snile enel-a disem


A- snidir olan asen-i tavm ess

Son Asr Trk irleri 451

3060

GLB

Glib Efendi, Harameyn mfettii brahim Efendinin oludur,

Mahmud Paa Mahkemesinde katib

Dil olub seyrb- b- bdeden


Parlad hem b u tb- bdeden

606

Dn anca al al old yzm


Pek lmdm icb- bdeden

rif Hikmet 51

3061 GLB zzet Beyzde smail Glib Bey b. zzet Bey b. surre emni Hac
Mustafa Aa, h 1245

m 1829 trhinde stanbulda dodu, Sadret Mektebi kalemi

hlefsndan, Sultn Abdlaziz devrinde vefat etti

keste nal- adem met-i dildr grdkce


Olur ad-pre cism-i amze-i n-r grdkce

Ser-i kyuda cn alarm grdkce ayr


Fin itmez mi blbl devr-i glde r grdkce

Bulur ten tze bir cn vulat tekrrn grsem


arrm mav olur hecride istikrr grdkce

utar dnyy hm ev-i lal-i tb-nkndan


Nihl-i avd- lib nice yanmaz nr grdkce

Fatin 314, Sicill-i Osmn c 4 s 474

3062 GLB Cizrelizde Glib Efendi, Diyarbekirli

607

Tezkire-i med 75

3063 GLB filer mamzde Mehmed Sad Glib Efendi, Diyarbekirli

Tezkire-i med 76

3064 GLB Glib Efendi, Bosnal

Dil ana, a old dil cna mnsib


Mereb meye, mey mereb-i rindne mnsib

Artarsa nola tb- ruun ol ara- ter


Gl ebneme, ebnem gl-i andna mnsib

b old o sm bedeni zer kemerinde


aner bele, bel aner-i berrna mnsib

Bel 64

3065

GUBR

Kirecizde Mahmud elebi, Kirecizde Ahmed elebinin

oludur, vefat h 964 m 1556, Sicilin Kerestecizde diye yazmas ve Kefz-Znn


Zeylinin vefatn 983 gstermesi yanltr

Bni-i ar- kermet aret-i uln Emr


Ater-i burc- aat aret-i uln Emr
608

Gevher-i drc-i arat aret-i uln Emr


Mr-i eyvn- sadet aret-i uln Emr

std- efil-i Rmum


Rmda marifetle malmum

Nam-r peyrev-i Nimyim


Cra- bde-n cmym

Hasan elebi 237, Ak elebi 387, Sicill-i Osmn c 3 s 618, Kefz- Znn Zeyli
520

3066

GUBR

Abdurrahman Efendi, Abdullah Efendinin oludur, Akehirli,

mderris, ehzde Orhan b. Sultn Bayezid- Sn hocas, hattat, vefat h 974 m 1566,
Mekkede medfundur Elallahu ireh cmlesi vefatna trhtir, Kfzde ve Riyz
ile Sicilin vefat trhini 982 gstermeleri yanltr

Naar it dde-i cn ile cihn ala


Mazen-i ilm-i ledn mahar- ikmetdr hep

fil olma gzin a lem-i kbrs sen


Sidre v lev alem ar- mualls sen

609

Ey ubr bu cihn ire benim


Kimse erma toz onduramaz

Meer ol ktib-i mstacil kim


a- irim uruynca duramaz

Ser-i ky-i vefnu k-sr


Ayalar opra miskn Gubr

Latf 252, Ak elebi 385, Beyn 61, l Trhi 203, Riyz 100, Tuhfe-i Hatttn
246, akyk- Nevizde 192, Eslf c 1 s 92, Sicill-i Osmn c 3 s 311, Osmanl Mellifleri
c 3 s 112, Ahd 254, Kmsul- Alm c 5 s 3256, Hasan elebi 235, Kfzde 87, KefzZnn Eski Tab c 1 s 517 ve Yeni Tab c 1 s 803

3067 GUBR Kazasker Kasm Gubr Efendi, Nakbl- erf, hattat, Diyarbekirli,
vefat Cemziyel- evvel 1034

m 1624, Eypte medfundur, Vulat- ar cmlesi

vefatna trhtir, vefat trhini Tezkire-i med 1123 gstermesi doru deildir

Ey vezr-i dilr-i b-tedbr


Vey ehr-i mnr-i lemgr

Grr isn bu lemde


Gice ve gndz nice an v far

Cdu olmaz lisnla tadr


Lufu olmaz kelm ile tabr

610

Nola olsa ubrye naar


Bu hnerde aa olur mu nar

Bir pirince bunu gibi azeli


tdi a- ubr ile tarr

Tezkire-i med 76, Tuhfe-i Hatttn 367

3068 GUBR Gubr Efendi, Hurpeteli, Hurpete Cmiinde hatib

Kendm bu em ile iki gz bir deirmenm


Devr-i sipihr-i erde nevbet-i dier menm

Gsterme grmesn yzin ayr- bed-naar


ki gzm ber gele mihr-i gz deer menm

o alma t- amzei glm yarasna


u apmasun hevlanur aynum deer menm

Berdr- zlf olaldan ubryem


Mirca irdm aya yire deer menm

Ahd 257

611

3069 GUBR Gubr Efendi, Urlal, kd

errece bulmayuben sende nin- deheni


onca dil-teg oluben k ider u preheni

Gl-ruu evi ile lle ehd old meer


Ki ol cier-i suteni kana boyand kefeni

Seh 91, Osmanl Mellifleri c 2 s 348

3070

GARM

Mehmed Garm Efendi, Karaferyeli, kd, Rummal Garm

denmekle mehurdur, Sultn Murd- Slis devrinde vefat etti

apuy dvr idb erbb- aa nzdan


Kendni bir ke ile gsterr amazdan

Diler ise ki dile cevr idesi nz ren


a olunsun dir ise oda deil az ren

Nice olur meramet aa bilmem dir ise


Gel beim mihr-i vef yetini yaz ren

612

Kmsul- Alm c 5 s 3259, Sicill-i Osmn c 3 s 318, Ak elebi 390, Hasan


elebi 237, Beyn 62

3071 GARB Dervi Ahmed Garb Efendi veya Ahmed el- Garb, Tosyal, vefat h
1175 m 1756 trhinden sonradr, Yenipazarda medfundur

Ehl-i an naar herkese kmy gibidr


Gli kmil olan aynile dery gibidr

Kim ki say ile varub rif-i billah ola


a u aatle olan reti man gibidr

Merebi l kimi olsa bil-ek o vcd


B- lemde hemn bir gl-i ran gibidr

Her ki idmetle muib ola olana


dla d olan ilmle dn gibidr

Ehl-i nar olan erenler arasnda arb


ular iinde o bir blbl-i gy gibidr

Osmanl Mellifleri c 2 s 350

3072 GARB Mehmed Garb elebi, Yenicevardarl, Mevlev, vefat h 954 m


1547, stanbulda medfundur, Sicilin vefat trhini 952 gstermesi yanltr

613

Pzr- amda ek-i gher yra kim bakar


arrf- dde bir ur dkkn aar apar

Allar giymi donanm bezme gelmidr arb


Aln bezm ehlin al ile almdur arb

Didim ki derd-i hicr-i dili resi nedr


Didi abb-i vulat aa re snedr

Unu kimine itmi efati eh


Rameyle bu uluda bir edn kemnedr

Gelb glm alub bir laz rm itmedi gitdi


arb geldi ankim almaa ol nev-cvn te

Kmsul- Alm c 5 s 3254, Sicill-i Osmn c 3 s 619, Riyz 100, Mecelle 329,
Ak elebi 392, Hasan elebi 238, Kfzde 87, Latf 253, Ahd 259, Esrar Dede 238,
Semahne-i Edeb 182

3073 GARB elebi Seyyid Ebu Bekir Garb Efendi, elebi Hac Arif Efendinin
oludur, Konya Mevlevhnesi eyhi, vefat h 1199 m 1784, Esrar Dede vefatn 1198
olarak kaydetmitir, Sicilin 1189 gstermesi yanltr
614

Tr- zlf dil-i vreye zincr itdim


Asen-i vechile dvneye tedbr itdim

Geri kim seyr-i cemlinden ra itdi beni


Defter-i ana nmm hele tarr itdim

eb-i firatde ayli beni tenh omad


ub olunca aa avlimi tefsr itdim

Ser-firz olsa arb nola a ire bugn


idmetinde o ehi kendimi n pr itdim

Kmsul- Alm c 5 s 3274, Sicill-i Osmn c 1 s 181, Esrar Dede 221,


Semahne-i Edeb 168, Fatin 314

3074 GARB Yusuf Garb Efendi, Erbilli, m Garb, vefat h 1210 m 1795
Erbilde medfundur

amd- ud ki vcib olur cna ibtid


ldm ed-y amd ile dvna ibtid

amd ol akm dir Ferd adm kim


amd olund mala- nvna ibtid

615

Sevd-y zlf-i yri giriftr olan bilir


Zincr-i a- ays dil-fir olan bilir

Benden oru hevsn ol mh- alati


adr-i cemli lib-i ddr olan bilir

Bir Ysuf- sn am hicride arb


Yab gibi marm- sevd-y baar oldum

Son Asr Trk irleri 457, Osmanl Mellifleri c 2 s 355

3075 GARB Garb elebi, Defterdr Mahmud elebinin oludur, Edirneli, vefat
h 927 m 1520

al- lem alar zr zr finmdan benim


a- Ferhd ald dstnmdan benim

Tr-i hmdan an kim metim yay eyledi


fil olma dostum tr kemnmdan benim

Seh 115, Ensl- Msmirn 79

616

3076

GARB

Mir Hseyin Garb, Acem, Parmaksz Emir ve Mr-i Parmak

denmekle mehurdur, Bursada kaplca mtevellsi ve Hssa- arh emni

Ya nesm-i lufu ile gl gibi gldr beni


r- hicrnla ya blbl gibi ldr beni

Ey mr- teram ez Sleymn malab


Luf u kerem ez f devrn malab

De ke-i od bnem ni-i ev


Her sy- medev ezn n nn malab

Ey ki ber ch cell dnyev dilbeste


Der cihn aan ki dil ber fikr-i bl beste

Ak elebi 391

3077 GARK Gark Efendi b. Yusuf Efendi b. Mezd Efendi, h 951 m 1544
trhinde hayatta idi

Osmanl Mellifleri c 2 s 347

617

3078 GAZL eyh Mehmed Efendi, Durmu elebinin oludur, Deli Birder
denmekle mehurdur, Bursal, mderris ve ehzde Korkut mushibi, vefat h 942 m
1535, Mekkede bina ettii mescid nnde medfundur Mte birder A terkibi vefatna
trhtir, vefat trhinde baz mehazlarda grlen trhler yanltr

rdi azn mrm veh ki da bahr yo


ub- surra irdim am ebini nehr yo

Bir yaa ilete mi aceb flk-i dili bu rzgr


Bar-i am- zmneni sili v kenr yo

anmauz diyr- urbetde


Kii mesrr olub af srmez

Dr olur geri kim aibbdan


Hele ad yzin da grmez

Deminde yamasa brn- isn


Lefet-i sebze-vr tze olmaz

Cihnda kk v bozork katnda


Keremden rst h vze olmaz

Efendi luf it lb yapma o

618

Met- himmete endze olmaz

Sicill-i Osmn c 3 s 619, Eslf c 1 s 72, Osmanl Mellifleri c 2 s 347, Ak elebi


392, Latf 254, Kfzde 87, Beyn 62, Riyz 101, Seh 86, l Trhi 204, Hasan elebi
238, Gldeste 496, Mecelle 329, akyk- Mecd 471

3079 GAZL Mehmed Gazl Bey, eyh Fazl Efendizde Ferid Beyin oludur,
stanbullu, muallim, h 1305 1887 trhinde stanbulda dodu

Gedi mrm bu da nle ile


Gzelim gel bahrda birleelim

Geen eyym- zr syleelim


almasun beynimizde sr byle

Son Asr Trk irleri 460

3080 GAZY Gaz Giry- Evvel, Devlet Girayn oludur, Krm Hn, h 961 m
1553 trhinde dodu, vefat h 1016 m 1607, Bahesarayda medfundur

Ryete meyl ideriz met-i dilc yerine


Ta dil balamz kkl-i ob yerine

Heves-i tr kemn mad dilden ala


Nvek-i amze-i dildz eyle ebr yerine

619

Sreriz tmz ev afsn her dem


Sm tenlerle olan leet-i pehl yerine

Severiz esb-i hnermend-i ab reftr


Bir per ekl-i anem bir gzi h yerine

Glmz hid-i zb-y cihda virdik


Dilber-I mh ru- yr per-r yerine

Olmuuz cn ile billh az-y tene


ann dmen-i dni ieriz u yerine

Osmanl Mellifleri c 2 s 348, Sicill-i Osmn c 3 s 614, Katib elebi Fezlekesi c 1 s


304, Kmsul- Alm c 5 s 3240, Mecelle 330, Glben-i Hnn 27

3081 GAZY VEYA GAZ ehsuvar Beyzde Enderunlu Mehmed Gazi Paa,
ehsuvar Beyin oludur, ankrl, am Valisi, Gazi maddesine bak numara 3050

3082 GAZY VEYA GAZ Abdulkerim Efendi, kd, Gazi maddesine bak numara
3052

3083 GAFR eyh Mahmud Gafr Efendi, Gelibolulu, Hday Tekyesi eyhi,
vefat Cemziyel-hir 1078

m 1667, Hdy Tekyesi kurbinde Halil Paa Trbesi

haziresinde medfundur Az Mamd Efendi rna el-Ftia ve Ola Mamd


Efendini mam cennetl-mev msra vefatna trhtir

620

Srb derghna ry- siyhm


Umarm afv ola crm gnhm

Penhm lim Rabbim lhm


udvendim Efendim Pdihmdr

Fey-i nigeh ki bu dil-i n-d mest ider


Bir nevedr ki amze-i celld mest ider

bil midir ol gzi h-ikr ola


Her bir nigehde bi dil-i ayyd mest ider

n bahr irb ecerler sebz revn-gr olur


yet-i un- udy her vara tefsr olur

- d ise terk eyle b u rat


Ey afr lib-i ddr olan eb-gr olur

akyk- eyh c 1 s 636, Sicill-i Osmn c 4 s 321, Osmanl Mellifleri c 1 s 136,


Safy 376, Asm 23, Mecelle 330, Bel 64, Vefeyt- Eyvansary 48

3084 GAFR Bahzde Gafr elebi, stanbullu

621

O nzk cismie prhen cn der ditrer


u- emsdr b stine gy der ditrer

Yaum f ideli aum beni hicrde teb utd


u mh gibi silde atar dery der ditrer

Bu em-i bezme aru iniks- cm- pr-ab


ru stine ey dil-ber-i ran der ditrer

Eline cm- lalin alsa meclisde dil dil-ber


Gne rusr eviyle meye gy der ditrer

alur cnsuz afr knc-i minetde oma cn


Gidince cn taalludan beden tenh der ditrer

Ahd 255

3085 GULM eyh Gulm Efendi, Erelili, Sultn Abdlmecid devrinde vefat etti

Fatin 314, Sicill-i Osmn c 3 s 620

3086 GULM Mehmed Gulm Efendi b. Abdullah Efendi, Piritine Kds, h 951
m 1544 trhinde vefat etti

Ey ab utdu ise luf ile glzr etein


622

Dmen-i gl mi anurs aas yar etein

inl bum ey Kabe-i bgne nvz


l pe f eli biz der dvr etein

Kmsul- Alm c 5 s 3283, Sicill-i Osmn c 3 s 620, Ak elebi 401, Beyn 63,
Hasan elebi 241, Seh 91, Kefz- Znn Zeyli 521

3087 GULM Abdulkadir Gulm Efendi, eyh Nur Ali Babann oludur, vefat h
1303 m 1885, Sivasta pederi kabri yannda medfundur

lh rameti brnn a
Gl bnda mdim gln a

Zebn- evle cn- andelbi


Cihna vaf ide sn-i abbi

Firat-i cnnla cier dalaruz


Mtem idb baa ara balaruz

Leyl nehr yr diyerek alaruz


Sel gibi asretler ile alaruz

Son Asr Trk irleri 461, Osmanl Mellifleri c 2 s 354


623

3088 GAM Muhyiddin h Mehmed Fenr b. Alddin Ali elebi b. Yusuf Bl b.


emseddin Mehmed b. Hamza b. Mehmed Fenr, Bursal, kazasker, h 883 m 1478
trhinde Bursada dodu, vefat h 929

m 1522, Bursada ceddinin bina ettii cmii

hazresinde medfundur, mehazlardan Hasan elebi, Eslf, Beyn, Gldeste, Osmanl


Mellifleri, Mecelle, Gam tahlis iden Muhyiddin h Mehmedin pederi Alddin Ali
olduunu yazyorlar, Riyaz ise tezkiresi hiyesinde Hasan elebi, Gam, Ali b. Yusuf
el-Fenr dediinde hata etmitir Gam tahlis iden Ali elebinin olu h elebidir
ifadesiyle yukarda isimleri yazl eserlerin tahrrini tashh etmektedir Kfzde Fizde
Muhyiddin h Mehmedin mahlas olduunu yazyor Gldeste, Hamzadan sonra silsileyi
Hamza b. Halil b. sa el-Marf Nizameddin Fenr eklinde yrtmekte ise de Mecelle
mellifi Mstakimzde eserinin 341 varakyla sonundaki silsileler arasnda Fenr
silsilesini Gldeste tahrrine muhalif olarak Hamza b. Mehmed Fenr diye teselsl
ettirmilerdir

Ben umardum ki cihn ire baa yr olas


Yrl ii tamm old begm var olas

Beni zde iken aa giriftr itd


Greyin sen de benm gibi giriftr olas

Beddu itmezem amm ki uddan dilerm


Bir sen gibi cefkra hevdr olas

Ey am nle v zr ile lrse yiridr


Saa kim didi ki her bir gzele yr olas

Sz- dil artar mdm ol ry- te-tbdan


624

te-i szn bulur geri sknet bdan

Nola geldi ise a didim d ymetsi


tdi urtulu yodur eliden zge fetsi

akyk- Mecd 386, Kmsul- Alm c 5 s 3285, ve 3436, Eslf c 1 s 154, Beyn
63, Gldeste 245, Osmanl Mellifleri c 1 s 354, Mecelle 331

3089 GAM Mahmud elebi, Yazc Yahya nmnda birinin oludur, Yazc Yahya
olu denmekle mehurdur, Konyal, zemdan, am mtevellsi, vefat h 984 m 1576,
stanbulda medfundur Znet-i nst cmlesi vefatna trhtir, Beynnin ismini Mehmed
diye yazmas yanltr

Meded Allah severse meded ey Br didim


Vade-i vala ilf eyleme zinhr didm

Kmsul- Alm c 5 s 3285, Hasan elebi 242, Sicill-i Osmn c 3 s 620, Beyn
63, Mecelle 331

3090 GAM Gam Bey, Antepli, alay beyi

Ol once szde kim leb dendn aar apar


Drr ile olu oa-i mercn aar apar

amden ey gzi h rab elbette dr olmaz


ara olludurur gy ki emi pyin arslanu

625

Ahd 257

3091 GINY Abdulgan Efendi, Manisal, Kayseri Kds, vefat aban 1013 m
1604, Kayseride medfundur

akyk- Nevizde 497, Mecelle 331, Vefeyt- Eyvansary 138

3092 GINY Akkaftanzde Abdulgafur Gny Efendi, kd, vefat h 1056 m 1646

akyk- eyh c 1 s 207, Sicill-i Osmn c 3 s 620 ve c 4 s 70, Mecelle 331

3093 GINY Ahmed Bey, stanbullu, sipah, vefat h 1105 m 1693

Felek bezminde cm- arz nddedr imdi


umr- yesle em-i emel bdedr imdi

Hemn beyhde gerd-i rehgzr olma ey md


ab-y hid-i mad- dmen-dedr imdi

Nigeh-i tna gs gererz


Gr ne keskin alara siperz

Fet-i bb olmad ny bize


626

Yr kynda der-be-der gezerz

- pervne mereb cism-i b-armn


ule-i sn ile szn olmaynca neylesn

Beni zr eylemezdi dest-i nerrd- felek byle


Bu lem-i e-derinde bir kde bbm olmad

akyk- eyh c 2 s 192, Sicill-i Osmn c 3 s 620, Safy 381, Mecelle 331,
Slim 493, Bel 64

3094 GINY

Ali Gny Efendi, stanbullu, Divan- hmyn katiblerinden ve

Piyle Paa divan katibi, Onuncu asr- hicr irlerinden

Ey lle-ru gle nice tebh idem seni


Sen pdih- lem o derv-i Glen

Dergh- adan isterz anca murdmz


Erbb- izz cha deil istindmz

Ol nihle el irimez yri idm itme


627

Yd idb mve-i valn ama- m itme

Kmsul- Alm c 5 s 3285, Ahd 258, Kfzde 87, Hasan elebi 244, Beyn 64,
Riyz 102, Mecelle 331

3095 GINY VEYA GAYRET Mehmed Gny Bey, Ulama Paazde skender
Beyin oludur, ashb- zemetten

Deildr a ki erf- leb-i cnne gelmidr


Cenb- rdr kim eme-i ayvna gelmidr

Gayr maddesine bak numara 3107

3096

GANEM

Derv Ganem, Mevlev, vefat h 1036

m 1626, Galata

Mevlevhnesinde medfundur

Naam ens-i anemdr bu det-i vaetde


Hcm- grg-i ecelden eh ne am aneme

anmet-i d-cihndur dem ademle baa


Fed-y cn ser itmek sen gibi aneme

Esrar Dede 239, Semahne-i Edeb 182, Sefne-i Mevleviyye c 3 s 54

628

3097 GAN Abdulgan Efendi, Kd Emirh Efendinin oludur, Geredeli, stanbul


kds, Rebul-evvel 995

m 1586 trhinde vefat etti, Bursada Zeyniyye Tekye

hazresinde medfundur

Ol hill ebr eliyle yle itti am beni


Parman rd ald seyr idb lem beni

Tlimdr baa gn gstermeyen devr ire h


smn bir beldur a bat- siyh

Bir meh-liya ddi dil-i zr u mstemend


alm azl- mihre muanber a kemend

Bir amze ile itdi gl murn ikr


hin balu bir gzi mestne eh-levend

Osmanl Mellifleri c 1 s 358, Kmsul- Alm c 5 s 3286, Ahd 53, Eslf c 1 s 146,
Sicill-i Osmn c 3 s 341, Gldeste 312, Beyn 63, Hasan elebi 242, Nevizde Aty
294, Kfzde 87, Riyz 102

3098 GAVS

eyh Ahmed Gavs Efendi, Nuh Efendinin oludur, Yazczde

Ahmed Bican sllesindendir, stanbullu, Galata Mevlevhnesi eyhi, vefat h 1109 m


1697, Galata Mevlevhnesinde medfundur Fikr itme ki dn utb- cihn syledi tr,
devrn od Amed Dedesiz tekyemizi ayf beyti vefatna trhtir, baz mehazlarn
vefat trhini 1108 gstermeleri yanltr

629

Oldu yine biz secde ber-i nr- muabbet


Olmaz dilimz beste-i efkr- muabbet

Bi drl nmyn olur ey devlet ayl


Mestr ola m nkte-i esrr- muabbet

Cn u dilm-i eyler idm amzee teslm


Marm-i am olsa dil-i zr- muabbet

Bir lete irdm ki hcm- sitemden


zrde-i dil itti beni efkr- muabbet

Lev-i dil-i avsde omaz na- udret


ev-i heves-i bde-i gl-zr- muabbet

Cnuma kr itdi istl-y derd-i rzgr


Hi gz adurmaz baa bir kerre gerd-i rzgr

eminde tb- a nihn olmaz


f arb kendyi serde gsterr

630

akyk- eyh c 2 s 283, Osmanl Mellifleri c 1 s 137, Sicill-i Osmn c 1 s 230,


Slim 494, Safy 383, Esrar Dede 235, Semahne-i Edeb 179, Bel 65, Mecelle 332,
Vefeyt- Eyvansary 72, Kefz-Znn Zeyli 1/521, Gft 80

3099 GAVS eyh Mustafa Gavs Efendi, vefat h 1170 m 1756

Ramiz 217, Sicill-i Osmn c 3 s 620

3100

GAVS

Mahmud evket Gavs Bey, Silistre Muhafz ehid Mustafa

Paazde Dni Beyin oludur, Mevlev, muallim, h 1290 m 1873 trhinde stanbulda
dodu

Vl- ser-i sveyd olmadan dn-y a


ev-i sevdvyi icll eylemi Mevl-y a

u ma mamnyla nstlere
Fey-i lhtyi tamn eyliyor man-y a

Eylemi erv- lliyyn sermest-i mdm


Neve-i vecd-ver ile cra- ahb-y a

Son Asr Trk irleri 458

631

SONU
Trk Edebiyat trhinde tezkire yazma geleneinde 20. yzylda yazlan eserlerden biri
Mehmed Nil Tumann Tuhfe-i Nili isimli eseridir. Nil Tuman bu eserinde 75den fazla
kaynaktan faydalanarak 6288 kadar Osmanl topraklarnda yaam irin hayatn ele
almtr.Mahlaslarna gre alfabetik sraya gre yazd irlerin, isimlerini, doum ve
vefat yllarn, varsa vefatlarna yazlm trihleri, memleketlerini, aile ve neseplerini,
mesleklerini muhtasar olarak yazmtr. Kaynak olarak faydaland eserlerde
mukayeseler yaparak yanl olan bilgileri dzeltme yoluna gitmitir. Divan olan irleri ve
bu divanlarn hangi ktphanelerde bulunduunu da belirtmitir. Ksaca irlerin hayatna
deindikten sonra iirlerinden rnekler vermitir. Bu anlamda edebiyat trhi sahas
ilgilileri ve merakllar iin nemli bir kaynak eser ortaya koymutur.
Birka nshas bulunan Tuhfe-i Nilnin en kapsaml nshas olan Milli Eitim
basks iki cilt halinde olup 6288 ir iermektedir. Cemal Kurnaz ve Mustafa Tat
tarafndan yayma sunulan Tuhfe-i Nilnin birinci cildi Havva Kocaaslan ve Mihrican
Odaba tarafndan Cumhuriyet niversitesinde yksek lisans tezi olarak allmtr.
Tuhfenin ikinci cildinin 468-734 sayfalar ise bu almada metin ve muhteva ynnden
incelenmitir. 1148 ir hayatn muhtev olan bu blm de iki ir, mellif tarafndan
izilerek iptal edilmitir.
Tuhfe-i Nildeki irler verilen bilgiler erevesinde; yaadklar yzyllar,
memleketleri ve yaptklar meslekleri asndan bu almada tasnfe tutulmutur. Ilgili
konular hakknda bilgi verilmeyen irler ise ayr balk halinde ele alnmtr. Buna gre;
1. airler hayatta olduklar dnem itibariyle deerlendirilecek olursa;
13. yzylda 1 ir,
14. yzylda 4 ir,
15. yzylda 35 ir,
16. yzylda 172 ir,
17. yzylda 218 ir,
18. yzylda 229 ir,
19. yzylda 175 ir,
20 yzylda 52 ir kaydedilmitir.
Bu tabloya gre en fazla irin yaam olduu yzyl olarak 229 irle 18.yzyl
ilk srada gelir. Ikinci sray ise 218 irle 17.yzyl almaktadr. Sralamada nc olan
16. ve 19.yzyllarda verilen ir says birbirine eit saylabilir.
Tuhfe-i Nilde 468-734 sayfalar arasnda bize verilen toplam ir 1146 adettir.
Yaad dnemi gerek pdiah olarak, gerek hicri, mild veya rm olarak belirtilen ir
says 886; yaad dnem hakknda hibir bilgi verilmeyen ir says ise 160
olmaktadr.
2. Tuhfe-i Nildeki irler memleketleri asndan deerlendirildiinde;
741 irin memleketi verilmitir. 318 irin ise doum yeri belirtilmemitir. En fazla ir
bulunan ehir olarak stanbul 231 irle ilk sradadr. Bursa 49 irle ikinci srada;
Diyarbekir 36 irle nc srada, Edirne 30 irle drdnc srada gelmektedir.
3. Tuhfe-i Nildeki irleri sahip olduklar meslekler asndan deerlendirmek
gerekirse;
694 irin meslei belirtilmi; 320 irin ise meslei konusunda bilgi verilmemitir. Bu
meslekler arasnda en fazla yekunu 154 irle kdlk tutmaktadr . Ikinci sray 94 irle
eyhlik, nc sray 80 irle katiplik, drdnc sray 65 irle mderrislik sralamada
yer almaktadr.
632

4. Tuhfe-i Nilde 6 adet kadn ir de bulunmaktadr. Bunlar; eref (2026), Safvet


(2372), ffet (2915), ffet (2917), Sdk (2334), Aye (2673).
5. Tuhfe-i Nilnin 468-734 sayfalar arasnda divan sahibi olan 81 adet ir
bulunmaktadr.

633

BBLYOGRAFYA
AHMED, Rfat Efendi; Lgt- Trihiyye ve Corfiyye c.1-2-3-4-5-6-7, (Tpk Basm)
Ankara 2004.
ALTUN, Kudret; Tezkire-i Mucb nceleme-Tenkidli Metin-Dizin-Szlk, Atatrk Kltr
Merkezi Bakanl Yaynlar, Ankara 1997
ALTUNER, Nuran; Safy ve Tezkiresi, nceleme-Tenkitli Metin-ndeks, Baslmam
Doktora Tezi, stanbul niversitesi, stanbul 1989.
ASLANAPA, Oktay; Trk Sanat (II.Basm), Remzi Kitabevi, stanbul 1989.
BANARLI, Nihat Sami; Resimli Trk Edebiyat Tarihi c. I-II, Mill Eitim Basmevi, stanbul
2004.
BURSALI, Mehmed Thir; Osmanl Mellifleri c.1-2-3, Tpk Basm Ankara 2009
__________________; Byk Larousse, Szlk ve Ansiklopedi, Geliim Yaynlar.
CANIM, Rdvan; Latf, Tezkert-uar ve Tabsratn-Nzem, nceleme-Metin,
Atatrk Kltr Merkezi Bakanl Yaynlar, Ankara 2000.
APAN, Pervin; 18. Yzyl Tezkirelerinde Edebiyat Aratrma ve Tenkidi, Baslmam
Doktora Tezi, Frat niviversitesi, Elaz 1993.
APAN, Pervin; Tezkire-i Safy, Mustafa Safy Efendi, Nuhbetl sr Min Fevidil
Esar, nceleme- Metin- ndeks, Ankara 2005.
CEMALEDDN, Mehmed; Osmanl Tarih ve Mverrihleri (Haz. Mehmet Arslan), Kitabevi
Yaynlar, stanbul 2003.
INARCI,

M.

Nuri;

eyhl-islm

rif

Hikmet

Beyin

Tezkiret-urs

ve

Transkripsiyonlu Metni, Yaynlanmam Yksek Lisans Tezi, Gaziantep niversitesi


Sosyal Bilimler Enstits, Gaziantep 2007.
F, mer; Fatn Davud Htimetl-Er (Fatin Tezkiresi), Kltr ve Turizm Bakanl
Yaynlar.
ERDEM, Sdk; Rmiz ve db- Zurafs, nceleme-Tenkitli Metin-ndeks-Szlk,
Atatrk Kltr Merkezi Yaynlar, Ankara 1994.
ERDOAN, Mehtap; Osmanl Trkesinde Benzer Yazll Kelimeler Szl , Grafiker
Yaynlar, Ankara 2009.
EYDURAN, Aysun; Knalzde Hasan elebi Tezkiret-uar, nceleme-Tenkitli Metin,
Baslmam Doktora Tezi, Gazi niveristesi, Ankara 1999.
GEN, lhan; Esrar Dede, Tezkire-i uar-y Mevleviyye, nceleme-Metin, Atatrk Kltr
Merkezi Yaynlar, Ankara 2000.
GNDZ, Harun; Mehmet Nil Tuman ve Tuhfe-i Nilisi (nceleme-Metin-ndeks Sayfa

1-100), Baslmam Yksek Lisans Tezi, Balkesir niversitesi, Balkesir 2009.

634

HAYBER,Kasm; Tezkire-yi uar-y mid, Baslmam Yksek Lisans Tezi, Erciyes


niversitesi, Kayseri 1996.
NAL, bnl-Emin Mahmd Kemal; Son Asr Trk airleri (Keml-uar) c. I-II-III-IV,
Atatrk Kltr Merkezi Bakanl Yaynlar, Ankara 1999.
NCE, Adnan; Slim Efendi,Tezkiret-uar; Atatrk Kltr Merkezi Bakanl
Yaynlar, Ankara 2005
PEKTEN, Haluk; SEN ,Mustafa; KILI Filiz; AKSOYAK ,. Hakk; EYDURAN, Aysun;
ir Tezkireleri, Ankara 2002.
SEN, Mustafa; telerden Bir Ses, Divan Edeb,yat ve Balkan Trk Edebiyat zerine

Makaleler, Aka Yaynlar, Ankara 1997.


KILI, Filiz; Meir-uar, nceleme-Tenkitli Metin, Baslmam Doktora Tezi, Gazi
niversitesi, Ankara 1994.
KUTLUK, brahim; Beyn-Mustafa bin Crullah, Tezkiret-uara, Ankara 1997.
KUTLUK, brahim; Knal-Zde Hasan elebi, Tezkiret- uar, 1. 2. Ciltler, Ankara
1989.
LEVEND, Agh Srr; Trk Edebiyat Tarihi. c. I, Atatrk Kltr, Dil ve Tarih Yksek
Kurumu, Trk Tarih Kurumu Yaynlar, Ankara 2008.
___________; Meydan Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, stanbul 1992.
MSTAKMZDE, Sleyman Sdeddin Efendi; Tuhfe-i Hatttn, stanbul 1928.
ORA, Rza; Esad Mehmed Efendi ve Bae-i Saf Endzu, nceleme-Metin, Kltr ve
Turizm Bakanl Yaynlar, Burdur 2001.
NDER, Murat; efkat ve Tezkire-i uars, Baslmam Yksek Lisans Tezi, Afyon
Kocatepe niversitesi, Afyonkarahisar 2006.
PAKALIN, Mehmet Zeki; Osmanl Trh Deyimleri ve Terimleri Szl c. I-II-III., Milli
Eitim Bakanl Yaynlar, stanbul 1983.
PALA, skender; Ansiklopedik Divan iiri Szl; stanbul 2004.
REAT, Fik: Eslf, Tercman, 1001 Temel Eser 65, tsz.
RIDVAN, Canm; Latf Tezkiret-uar ve Tabsratn-nuzm (nceleme-Metin),
Atatrk Kltr Merkezi Bakanl Yaynlar, Ankara 2003.
SLEHPUR, Cemid; Farsa Trke Genel Szl, Jangal Yaynevi, ran, Tahran.
SM, emseddin; Kms- Trk (13. Bask),(Tpk Basm), stanbul 2004.
SOLMAZ, Sleyman; Ahd ve Glen-i uars, Atatrk Kltr Merkezi Bakanl
Yaynlar, Ankara 2005.
SREYYA, Mehmed; Sicill-i Osmn c. 1-2-3-4-5-6, (Haz. Nuri Bayraktar) (Eski Yazdan
Aktaran Seyit Ali Kahraman), Tarih Vakf Yurt Yaynlar, stanbul 1996.
ENER, brahim; YILDIZ, Alim; Trk slam Edebiyat, Rabet Yaynlar, stanbul 2003.
TUMAN, Mehmet Nil; Tuhfe-i Nil, Divn irlerinin Muhtasar Biyografileri, (Haz. Cemal
Kurnaz-Mustafa Tatc) Bizim Bro Yaynlar, Ankara, 2001, c. I, s. 5.
635

UNAT, Faik Reit; Hicr Tarihleri Mild Tarihe evirme Klavuzu , Trk Tarih Kurumu
Basmevi, Ankara 1994
YILMAZ, Kif; Gft ve Terft- uars, Atatrk Kltr Merkezi Bakanl Yaynlar,
Ankara 2001.
YILMAZ,Necdet; 17. Asrda Anadoluda Tasavvuf, Baslmam Doktora Tezi, Marmara
niversitesi, , stanbul 2000.
ZAVOTU, Gencay; Zehr-i Mr-Zde Seyyid Mehmed Rz Hayat, Eserleri, Edeb

Kiilii ve Tezkiresi, Kltr ve Turizm Bakanl Yaynlar, Kocaeli 2009.


http://tr.wikipedia.org/wiki/Kratovo, 07/06/2011.

636

You might also like