Ansichtkaart

Ga naar: navigatie, zoeken

Ansichtkaart van Berlijnse tentoonstelling uit 1896

De haven van Marken rond 1910

Een ansichtkaart (ook ansicht of prentbriefkaart) is een kaart met op de

ene zijde een afbeelding. In de eerste tijd, eind negentiende eeuw,
noemde men het ook wel aanzichtkaart. Het woord is ook een verkorting
van het Duitse Ansichts(post)karte.
Veel ansichtkaarten worden verstuurd tijdens de vakantie. Men wil de
thuisblijvers laten zien hoe mooi de plek is waar men naartoe is gegaan.
De kaarten worden ook als groet of wens (bijvoorbeeld als kerstgroet of
nieuwjaarswens) gestuurd.
De ontwikkeling van de ansichtkaart begint in de loop van de jaren
tachtig van de 19e eeuw, toen de postwet in zowel Oostenrijk als
Duitsland zo werd aangepast dat het monopolie op het uitgeven van
postkaarten kwam te vervallen. In de loop van de jaren negentig van de
19e eeuw begon de de prentbriefkaart vooral in Duitsland aan een grote
opmars, omdat ze veel werden verzameld. Bij de oorspronkelijke
ansichtkaarten was de hele achterkant gereserveerd voor de
adressering. Men noemt deze kaarten voorlopers. Tot 1905 mocht in
Nederland de achterkant van een prentbriefkaart alleen gebruikt worden

om naam, adres en woonplaats op te schrijven. Het verzonden bericht

bestond dus uit weinig meer dan de afbeelding, want het was niet
toegestaan om iets op de voorkant te schrijven. Dit had te maken met de
lage frankeerwaarde. Het verzenden van kaarten met een bericht was
veel duurder.
Kort hierna begonnen andere landen met het introduceren van een
gedeelde achterkant. Bij deze kaarten is de achterzijde in tween
gedeeld: de rechterhelft is bestemd voor het adres, dat op voorgedrukte
lijntjes kan worden geschreven, en links is ruimte voor een bericht. Zo
kon de zegetocht van de ansichtkaart als communicatiemiddel beginnen.
De voorzijde werd nu exclusief bestemd voor het beeld.