Universiteti i Prishtins

Fakulteti Ekonomik

PUNIM SEMINARIK
Lnda: Promocioni
Tema : Promocioni-SIK me theks ne Propaganden
ekonomike
Mentori:
Pr. Dr. Nail Reshidi

Kandidati:
Astrit Kurtaj
Prishtin
2010

Hyrje

Qellimi kryesor i ketij seminari eshte qe te arrijme sado pak nivelin e pergaditjes se
produkteve per treg dhe rolin e analizimi i Promocionit Sik-ut.
Te aftesohemi per vemendjen qe duhet kushtuar promovimit ne ndermarrjen te cilen do ta
menaxhojme ne te ardhmen, apo edhe nese punojme per ate ndermarrje.
Sa e aplikon marketingun dhe funksionet e marketingut e sherbimet .
Turizmi modern perben kryesisht nje organizim dhe programim ku hoteli eshte nje
komponent kryesor. Ndermarrja pritese duhet te jete e perfshire ne dimension ekonomik
dhe organizativ , tu pershtatatet rregullave te tij, dhe duke u integruar ne dukurine turistike
te dije te drejtoje trajnimin e sherbimeve te tij.
Sherbimi me i rendesishem prites i ndermarrjeve turistike eshte strehimi, i cili me vete ose i
kombinuar me sherbime te tjera ndihmese mund te marre pamje cilesore.
Roli i departamentit marketing i qendres hoteliere nenkupton trankriptimin e strategjise dhe
objektivave te pergjithshme , veqanerisht ne fushat e komunikimit , imazhit , publicitetit
promocionit , por gjithashtu edhe te zgjedhjeve te rrjetave kryesore te shperndarjes , te
tipeve te sherbimeve hoteliere dhe te qmimit te tyre.

PRSHKRIMI I NDRMARRJES DHE AKTIVITETIT T SAJ

Restauranti nacional Rugova Camp
Ndrmarrje tregatre hoteliere , orfon shrbime t restaurantoris dhe t strehim- akomodimit.
Posedon:
kapacitete pritse akomoduese pr rreth 30 persona
restaurantin dhe terasn verore
sall pr ahengje familjare dhe takime profesionale
pishin noti
pishin t peshqve dhe
parking t mjaftueshm
Qellimet komunikuese te promovimit : te identifikoje produktin , te shprej
karakteristikat e produktit , ti informoje njerezit per karakteristikat e tij, ti kujtoje per
ekzistimin e produktit , ti binde qe te sprovoje produktin , ti forcoje predispozitat e
konsumatoreve kunder harreses se produkit .
Qellimi I promovimit nuk eshte qe ti shese , por ti levize bleresit neper rrugen e komunikimit
kah faza perfundimtare aksioni I blerjes.

VEMENDJA Q I KUSHTOHET PROMOCIONIT N

NDRMARRJE
Restaurant Rugova Camp promocionit I kushton nj rndsi t posaqme duke e ditur se
sht forma m e mir e deprtimit n treg dhe e prfitimit t konsumatorve.
Stafi menaxhues dhe drejtues I ketij Kompleksi I kushton vemendje te jashtezakonshme
promovimit te sherbimeve qe ata I ofrojne dhe I realizojne me kapacitetet e tyre.
Duke bere promovime te formave te ndryshme, gjithashtu kane pershkruar aktivitetin e tyre
punues edhe katalog dhe broshura.Aty jane te vendosura te dhena per kerkesen dhe tipin e
klientit.

BUXHETI PR PROMOVIM
Pronari I ksaj ndrmarrje pr promovim ndan nj shum t konsiderueshme t t hollave, e
cila sillet nga 500 1000 euro n vit. Nuk do t thot se kjo sht shum e cila nuk ndrron,
varsiht nga nevoja kjo shum edhe tejkalohet, mirpo kjo m shum ka ndodhur n fillim t
veprimtaris s ksaj ndrmarrje, sepse tani nuk kan shum nevoj pr promocion.
Metodat qe perdoren me se shumti per percaktimin e buxhetit promovues jane: perqindja nga
vellimi I shitjes , per njesi te shitjes , paritetit te konkurrences , mundesive financiare te
ndermarrjes, qellimit dhe detyres, metodat dhe modelet kuantitative.

PLANIFIKIMI I PROMOCIONIT DHE FORMAT E

PRDORURA
Zakonisht planifikohet q m promocion t ndikohet m shum n vemendje e konsumatorve
gjat sezons s vers, por edhe gjat sezons s vdekur pra asaj t dimrit planifikohet t
bhet promocin q t ndikohet tek konsumatort real pa prjashtur mundsin e joshjes edhe t
konsumatorve potencial.
Ndrsa format q prdor m shpesh pr promocion jan :
TV zakonisht lokale
Reviztat e ndryshme dhe gazetat e prditshme
Vizitkartat
Plakatat n rrug
Ndermarrja duhet te analizoje nje numer te madh te faktoreve te cilet faktore ndikojne ne
formimin e promocionit miks.
Rendesia relative e formave te promocionit ne tregun e konsumit final: reklama,perparimi I
shitjes, shitja personale, publiciteti.
Ne faza te ndryshme te gadishmeruse se bleresve:
-

ne fazen e njohjes - rendesi me te madhe ka reklama dhe publiciteti.

Ne fazen e te kuptuerit eshte - perparimi I shitjes

Ne fazen e bindjes rendesi me te madhe ka shitja personale.

Ne fazen e kontraktimit te blerjes - rendesi me te madhe ka shitja personale.

Neper fazat e ndryshme te ciklit jetesor te produktit ne treg ndryshon edhe rendesia e veprimit
te formave te promocionit.
-

ne fazen e lansimit reklama dhe publiciteti kane veprim te madh ne drejtim te njohjes
se produktit, kurse perparimi I shitjes eshte I domosdoshem ne promocionin e sproviit
te produktit nga ana e konsumatoreve te hershem .

Shitja personale angazhohet ne drejtim te bindjes se ndermjetesve qe te pranojne produktin

e ri.
-

ne fazen e rritjes jane te rendesishme reklama dhe publiciteti, kurse zvogelohet roli I
perparimit te shitjes.

Ne fazen e pjekurise - perparimi I shitjes fiton rendesi me te madhe ne raport me

reklamen , reklama si forme e promocionit perdoret ne mase te vogel.

Ne fazen e ngopjes dhe te degjenerimit - reklama mbetet ne nivelin e rikujtimit te

bleresve per produktin. Publicitetit I bie rendesia dhe angazhohet me pak.Shitjes
personale I kushtoeht shume pak rendesi mirepo perparimi I shitjes perdoret per nje
mase te madhe.

Perveq ketyre faktoreve rendesite e posaqme gjate planifikimit te formave te promocionit

kane edhe keta faktore: vlera e produktit, nevoja per testim dhe demonstrim te produktit ,
rendesia e produktit per konsumatorin , mjetet finaciare te ndermarrjes.
Promocioni I suksesshem kerkon nje qasje integrale te komunikimit , integrimi I mire I te
gjitha formave te promocionit si dhe kordinimit te instrumentit etj te marketing miksit .

DIZAJNIMI I POROSIVE
N porosit e ksaj ndrmarrje vrehet nj dizajn mjaft profesional dhe shum binds pr t
zgjuar dshirn e konsumatorve pr t vizituar kt restaurant.
Zakonisht vrehn fotografi q tregojn pamjen e bukur q ka prbrenda ky restaurant por nuk
mungon edhe shfaqja e ambientit t jashtm , natyrs s gjelbr ,terass s saj, pishins s
notit dhe asaj t peshqve.
Dizajnimi perpiqet qe tia pershtase perdorimin e produktit ambientit te ri.Zhvillimi dhe
dizajni paraqiten si ure per kalimin e suksesshem te inovacionit ne prodhim .

Marketingu dhe dizajni duhet te bashkeveprojne ne menyre te sinkronizuar qe produktet tu

pershtaten sa me shume nevojave te tregut.
Dizajni mund te imponoje detyrat e reja punes kerkimore shkencore per gjetjen e vetive te
reja te materialit e komponenteve te ndryshme te produktit ne menyre qe te zgjedhet qeshtja
aktuale e cilesive te ndryshme te produktit qe jane shume te rendesishme per plotesimin e
nevojave aktuale te konsumatoreve.
Ndikimi I prodhimit ne dizajn duhet pershtatur menyren e prodhimit vegla te reja , tere
strukturen e organizimit te produkteve te reja.

KOHZGJATJA E AKSIONEVE PROMOVUESE

Zakonisht reklamat transmetohen gjat sezons s vers (maj, qershor,korrik, gusht
dhe shtator ) , ndrsa gjat sezons s dimirit shum m pak vrehen porosit
reklamuese t ksaj ndrmarrje. Koha e zgjatjes se aksioneve promovuese varet
varesisht nga lloji , qasti dhe vendi I promovimit te tyre.
Sa me efikasie te jete koha e promovimit te produktit te caktuar aq me shume profitabilitet
do te sjelle produkti per konsumatoret e drejtuar per ate produkt.
Duhet ditur ne cilen kohe te promovohet per mosha te caktuar te klienteve.
1) segmentimi i moshes
Cila pjese e popullsise perdor kete lloj sherbimi.
2) perdoruesit jane ne fshat apo ne qytet sa perqind jane ne fshat dhe sa ne qytet.
3) Per cfare jane te interesuar, per cmimin apo per kohen e realizimit te produktit
4)Te analizojne konkuruesit.
Forma q ndrmarrja ka przgjedhur pr promovim sht Propaganda ekonomike apo forma
e komunikimit indirekt e ndrmarrjes m konsumatorin,pra ndrmjetsi n mes t porosis
propaganduese t ndrmarrjes dhe konsumatorit jan Mediat.

EFEKTET E
AKTIVITETIT PROMOVUES N REZULTATET
AFARISTE T NDRMARRJES

Aktivitetet promovese kan qen m mjaft ndikimin n suksesin afarist t ndrmarrjes, duke u
bazur n profitin e saj. Kt e ka arritur prmes nj mnyre reale t promovimit t
kapaciteteve dhe kushteve disponuese q ka , dhe n kt mnyr ka arritur q ti bind
konsumatort q e kan vizituar se vrtet ofrohet ajo q promovohet.

Ne kuader te vleresimit te efekteve shitese te reklames

vlersohen : koeficienti I pergjithshem I shitjes , I elasticitetit te promovimit , I efikasitetit
margjinal , I koeficientiti te efikasitetit penetrues dhe korrelacionit te promovimit.
Kompleksiteti I problemit se efekteve promovuese rrjedh nga fakti se : ne vellimin e shitjes
ndikojne edhe faktore ekstern prej te cileve rendesi te veqant ka konkurrenca. Ekziston
distance kohore ne mes te veprimit te promovimit dhe paraqitjes se efekteve.
Mosarritja e vellimit te shitjes nuk do te thote se nuk ka qene efikase promovimi , por veprimi
I variablave te tjera te marketingut ka qene I dobet.
Ndikimi I promocionit ne vellimin e shitjes nuk jep efekte ne momentin e realizimit te saj ,
por ato shtrihen gjate disa periudhave te ardhshme .
Dallojme dy lloje te vlersimit te efekteve promovuese.
-

vlersimi I efekteve komunikuese dhe

vlersimi I efekteve te shitjes

PERFUNDIM
Pr tu ballafaquar me konkurencn agresive n tregun e Kosoves n rrethana dhe kushte t
reja dhe pozites s shtetit ton nuk ka vend pr vetknaqsi, kushtet e reja doemos na
imponojn edhe mnyren e veprimit n treg si vijon :
-

asortiment dhe kualitet me cilsi t lart t sherbimeve

sherbime me standarte Evropiane

Aplikimi I SIK ne Ndermarrje.

reklamim I shrbimeve e cila bhet n radio dhe television e q prfshin 2-3 % t

shpenzimeve t qarkullimit t prgjithshem

blerja dhe shprndarja e materialit reklamues

konkurenca e vazhdueshme n treg me qmime

Jan disa elemente q duhet ndrmarr n mnyr q konsumatort t jen t knaqur me

shrbimet tona. Ather suksesi sht i garantuar.

Literatura e Konsultuar
1.
2.

Bazat e Marketingut

Internet

Nexhmi Rexha , Nail Reshidi

web faqe te ndryshme.