Professional Documents
Culture Documents
C KHNH
Thp sng ngn la thnh cng
BT NG TH
C - BT PHNG
TRNH - CC TR I S
A - BT NG TH
C
I KIN TH
C CN NH
a) NH NGH A: Cho hai s a v b ta c a > b a b > 0
b) M$T S BT NG TH
C C B%N
Cc bt ng thc v lu tha v cn thc :
A2 n 0n vi A l mt biu thc bt k , du bng xy ra khi A = 0
2 n A 0 ; A 0; n ; du bng xy ra khi A = 0
A + B A + B Vi A 0; B 0 du bng xy ra khi c t nht
nht 1 trong hai s bng
khng
A B A B vi A B o du bng xy ra khi B = 0
Cc bt ng thcv gi tr tuyt i
A 0 Vi A bt k , du bng xy ra khi A = 0
A + B A + B du bng xy ra khi A v cng du
A B A B Du bng xy ra khi A v B cng du v A> B
Bt ng thc Cauchy ( Csi ) :
a1 + a2 + ... + an
( Trung bnh nhn ca n s khng
n
m khng ln hn trung bnh cng ca chng
chng ). Du bng xy ra khi a1 = a2 = ... = an
a+b
ab
2
2
( a + b ) 4ab
C KHNH
0975.120.189
Vi a v b l cc s khng m
Vi a v b l cc
cc s bt k
22A PHM NGC THCH TP .QUY NHN
a +b
2
(a + b)
Vi a v b l cc s bt k
Du bng xy ra khi a = b
Bt ng thc Bunhiacopsky (Cn gi l bt ng thc Csi Svac ) :
Cho hai b cc s thc: a1 , a2 ,..., an v b1 , b2 ,..., bn .Khi :
)(
a12 + a22 + ... + an2 b12 + b22 + ... + bn2 . Du bng xy ra khi :
Hoc
a1 a2
a
=
= ... = n vi ai , bi khc 0 v nu ai = 0 th bi tng ng cng
b1 b2
bn
bng 0
Hoc c mt b trong hai b trn gm ton s khng
khng
2
2
Bt ng thc Csi Svac cho hai cp s : ( ax + by ) ( a + b 2 )( x 2 + y 2 ) Du bng xy ra
khi ay = bx
1
x
Bt ng thc x + 2 Vi x > 0 ; x +
1
2 Vi x < 0
x
C KHNH
0975.120.189
3 x 2 + 4 x + 11
2
x2 x + 1
Gii :
22A PHM NGC THCH TP .QUY NHN
Ta c : x 2 x + 1 = x + > 0 Vi mi x
2 4
Do vy :
3 x 2 + 4 x + 11
2 3 x 2 + 4 x + 11 2 ( x 2 x + 1) 3x 2 + 4 x + 11 2 x 2 2 x + 2
x2 x + 1
2
x 2 + 6 x + 9 0 ( x + 3) 0 ng vi mi x
Du bng xy ra khi x = -3
V d 2 : Cho a, b v a+b 0 . Chng minh rng
Gii :
a 5 + b5
a 2 b2
a+b
a 5 + b5 a 2 b 2 ( a + b )
a +b
a +b
2 2
2 2
Ta c :
a b
a b 0 M =
0
a+b
a+b
a+b
5
Xt t ca M :
a 5 + b 5 a 3 b 2 a 2 b3 = ( a 5 a 2 b 3 ) ( a 3 b 2 b 5 ) = a 2 ( a 3 b 3 ) b 2 ( a 3 b3 ) =
(a
b3 )( a 2 b 2 ) = ( a b ) ( a 2 ab + b 2 ) ( a b )( a + b ) =
= ( a + b )( a b )
2
2
1 2 3 2
1 3 2
2
a ab + 4 b + 4 b = ( a + b )( a b ) a 2 b + 4 b
1 3 2
V a+b 0 nn M= ( a b ) a b + b > 0 do a, b khng th ng thi bng 0
2 4
a + b + c > 0
Gii:
- Gi s c mt s khng dng: a 0
T abc > 0 ta c:
bc < 0 (* )
T a+b+c >0 ta c:
b+c>-a>0
T ab +bc+ac >0 ta c:
bc + a(b + c) > 0
Ta c (*) v (**) mu thun nhau pcm.
bc > - a (b + c) > 0
(**)
( x ) 1 + ( y ) (1 +
2
xy
GIA S
C KHNH
0975.120.189
2 xy
x
y
+
1+ x 1+ y
(1 + x)(1 + y )
1
1
1
+
2
1+ x 1+ y
(1 + x)(1 + y )
2
2 xy + 1
(1 + x)(1 + y )
xy + 1
(1 + x)(1 + y )
Du bng xy ra khi x = y
V d 5 : Cho a, b v 3a + 4 = 5 . Chng minh rng a 2 + b 2 1
Gii :
Cch 1 : p dng bt ng thc Bunhiacopxky ta c :
52 = ( 3a + 4b ) ( 32 + 42 )( a 2 + b 2 ) a 2 + b 2 1
2
a=
3a + 4b = 5
5
Du bng xy ra khi : a b
4
=
3 4
b =
5
Cch 2 : T 3a +4b = 5 ta c a=
5 4b
3
5 4b
2
2
2
Vy a + b 1
+ b 1 25 40b + 16b + 9b 9
3
25b 2 40b + 16 0 ( 5b 4 ) 0 ng vi mi x
2
1
2
b) tgx + cotgx 2
Gii :
a) p dng bt ng thc Cosi cho hai s dng ta c :
sin 2 x + cos 2 x 1
sin x + cosx
=
2
2
C KHNH
1 17
a 4
0975.120.189
Gii :
Ta c : a +
1 a 1 15a
= + +
a 16 a 16
a
1
v ta c :
16
a
a 1
a 1
1 1
+ 2
. =2
=
16 a
16 a
16 2
M : a 4
Vy a +
15a 15
15
.4 =
16 16
4
1 17
Du bng xy ra khi a = 4
a 4
( 4 x 2 4 x + 1) + ( y 2 6 y + 9 ) + ( x 2 2 xy + y 2 ) 0
( 2 x 1) + ( y 3) + ( x y ) 0
2
iu ny ng v ( 2 x 1) 0; ( y 3) 0; ( x y ) 0
2
1
1
1 1
+
+ ... +
>
n +1 n + 2
2n 2
Gii
GIA S
C KHNH
0975.120.189
Ta c:
1
1
1
>
=
n + 1 n + n 2n
1
1
>
n + 2 2n
1
1
>
2n 1 2n
1
1
=
2n 2n
1
1
1
1 1
=>
+
+ ... +
> n. =
n +1 n + 2
2n
2 2
IV BI T<P T LUY8N
Bi 1:
1: Trong tam gic vung ABC c cnh huyn bng 1 , hai cnh gc vung l b v c. Chng minh
rng : b3 + c3 < 1
Bi 2 : Chng minh cc bt ng thc sau :
7 x 2 15 x + 12
a)
3 Vi mi x
x2 x + 1
b) Nu a + b < 0 th a3 + b3 ab ( a + b )
c) Nu x3+y3 = -2 th 2 x + y < 0
d) Nu x3+y3 = 16 th 0 < x +y 4
Bi 3 : Chng minh cc bt ng thc sau :
a) Nu a2 +b2 = 13 th a2 +b2 2a +3b
b) 5 ( x 2 + y 2 ) 4 ( x y ) + 2 ( xy + 1) 0 Vi mi x , y
Bi 4:
a) Cho hai s thc dng a v b . Chng minh rng :
b) Cho 0 < x < 2 v x 1 . Chng minh rng :
1 1
4
+
a b a+b
( x 1)
1
> 4 x2
x (2 x)
Bi 5:
a) Cho a > b > 0 . Chng minh rng
b) p dng so snh
a>
2007 2006 v
a +b + a b
2
2006 2005
HNG D>N
Bi 1 : Theo nh l Pitago ta c 1 = b2 + c2 v 1> b; 1 > c . Vy 1= b2 + c2 > b3 + c3
GIA S
C KHNH
0975.120.189
Bi 2 :
7 x 2 15 x + 12
1
3
a) Ta c : V x - x +1 = x + > 0 vi mi x Nn
3 7 x 2 15 x + 12 3 x 2 3 x + 3
2
2
4
x x +1
4 x 2 12 x + 9 0 ( 2 x 3) 0 ( ng )
2
Du bng xy ra khi x =
3
2
a 3 + b3 ab ( a + b ) ( a + b ) ( a 2 ab + b 2 ) ab ( a + b )
b ) Ta c :
( a + b ) ( a 2ab + b
2
) 0 ( a + b )( a b )
. ng v a +b < 0 v a+b2 0
c) Ta c 2 = x3 + y 3 = ( x + y ) ( x 2 xy + y 2 )
M x 2 xy + y 2 = x + y 2 0 Nn x + y < 0
2 4
Mt khc :
( x y ) 0 x 2 xy + y 2 xy ( x + y ) ( x 2 xy + y 2 ) xy ( x + y )
y ( x + y ) 2 3xy ( x + y ) 6
3
x3 + y 3 + 3xy ( x + y ) 8 ( x + y ) 8 x + y 2
2
Du bng xy ra khi x = y = -1
d) Tng t cu c
Bi 3 :
a) p dng bt dng thc Bunhiacopxky ta c :
( 2a + 3b )
( a 2 + b 2 )( 22 + 32 ) = 13 ( a 2 + b 2 ) = ( a 2 + b 2 )
2a + 3b a 2 + b 2 2a + 3b a 2 + b 2
Du bng xy ra khi a = 2 ; b = 3
b) Ta c :
5 ( x 2 + y 2 ) 4 ( x y ) + 2 ( xy + 1) 0
( 4 x 2 4 x + 1) + ( 4 y 2 + 4 y + 1) + ( x 2 + 2 xy + y 2 ) 0
( 2 x 1) + ( 2 y + 1) + ( x + y ) 0
2
1
2
1
2
Bi 4:
1 1
4
a+b
4
(*)
+
a b a+b
ab
a+b
2
V a,b > 0; a+b > 0 nn: (*) ( a + b ) 4ab ( Bt ng thc Cosi cho 2 s )
a ) Ta c:
Vy
1 1
4
vi mi a , b > 0
+
a b a+b
C KHNH
0975.120.189
( x 1)
1
1
1
4
= +
=4
x (2 x) t 1 t t + 1 t
( x 1)
1
> 4 x2
x (2 x)
Bi 5:
a) Ta c
a+b + ab
2 a > a+b + ab
2
a>
b) p dng cu a vi a = 2006 v b = 1 ta c:
2 2006 > 2007 + 2005 2006 2005 > 2007 2006
Cch 1:
1:
Cch 2:
2:
a) Tm GTLN:
GTLN:
f(x) g(x) a
b) Tm GTNN:
f(x) g(x) a
a) Tm GTLN:
b) Tm GTNN:
GIA S
C KHNH
0975.120.189
11 11
M x 2 x + 3 = x +
2
4 4
Nn Min P =
11
1
1
khi x = v x +y = 0 nn y = 4
2
2
1
th (x-1)2 0
2
Li gii 2 :
2
1 17
1 17 17
2
Ta c P = x + 2 xy + y + 3 x 2 + x + + = ( x + y ) + 3 x + +
4 4
2
4
4
x=
x + y = 0
17
2
Vy Min P =
Khi 1
4
x + 2 = 0
y = 1
1
a
1
1
2 a. = 2
a
a
Vy P t gi tr nh nht bng 2
Li gii ny sai lm ch P = 2 a = 1 khng tho mn iu kin a 2
Li gii 2 : Ta c P = a +
Vy Min P =
1 a 1 3
a 1 3
3
7
= + + a 2 . + a 2+ a
4 a 4
4
2
a 4 a 4
7
khi a = 2
2
III BI T<P V D2
V bn cht bi ton tm gi tr ln nht hoc nh nht ca biu thc v bi ton chng minh bt
ng thc c th coi l tng ng nhau . Bi ton tm gi tr ln nht hoc nh nht ca biu thc nu
ta phn on c kt qu th bi ton tr thnh chng minh bt ng thc
V d 3:
3 Cho x, y, z R tho mn x2 + y2 + z2 = 1. Tm GTLN ca P = x + 2 y + 3z
Gii:
Theo bt ng thc Cosi Bunhiacopxki ta c:
P2 = ( x + 2y + 3z)2 (12 + 22 + 32) (x2 + y2 + z2) = 14
Nn P 14
GIA S
C KHNH
0975.120.189
2 1
x = 14
2
2
2
x
y
z
x
y
z
=
= =
=
2 4
Du = xy ra khi: 1 2 3
=> 1
4
9
y =
14
2
2
2
x + y + z = 1
x 2 + y 2 + z 2 = 1
2 9
z = 14
14 2 14 3 14
(1)
Vy (x, y, z) =
;
;
14
Hoc (x, y, z) =
14
14
14 2 14 3 14
;
;
(2)
14
14
14
14 2 14 3 14
14 2 14 3 14
hoc (x, y, z) =
khi (x, y, z) =
;
;
;
;
Vy Pmax = 14
14
14
14
14
14
14
a b
+ = 1 .Tm gi tr nh nht ca cc biu thc sau :
x y
b) Q = x + y
Gii:
ab a b
+ = 1 xy 4ab
xy x y
x = 2a
a b 1
= =
x y 2
y = 2b
a
a b
b
b) Ta c: + ( x + y ) =
+
x
y
x y
b
x + y
. x+
. y =
x
a+ b
(Bt ng thc
Bunhiacopxki)
Vy : Q = x+ y
Qmin =
a+ b
a + b khi x = a + ab ; y = b + ab
V d 5:
5 Tm GTLN ca P =
x
( x + a) 2
Gii:
Gii:
iu kin : x a
Ta c: Vi x = 0 => P = 0
Vi x 0 ta c: P =
x
x = P(x + a)2 px2 + 2 apx + pa2 = x px2 + (2ap 1) x + a2 = 0
( x + a) 2
0 (2ap 1)2 4pa2 0 <=> 4a2p2 4ap + 1 4a2p 0 <=> 4a2p2 4a (a + 1)p + 1 0
c) C =
3x = 5 y + 2
d) D = 3x2+5y2 vi
3x 1
x2 + 1
Gii:
Bi 1:
a) A= (x-3)2 -8 nn min A = 8 khi x = 3
b) B = ( x-2)2 +(y - 3)2 +(3x -2y)2 +2007 Nn Min B = 2007 Khi x = 3; y =2
1
2
c) iu kin: x < ; x > 0 (*). p dng bt dng thc Cosi cho hai s dng ta c:
C=
x
2x + 1
+
2
2x + 1
x
Vy MinC = 2 khi
x
2x + 1
=2
2x + 1
x
x
=
2x + 1
x = 1
2x + 1
2
2
2
x = ( 2 x + 1) 3x + 4 x + 1 = 0
x = 1
x
3
3x = 5 y + 2 3 x 5 y = 2
3x.1 5 y.1 ( 3 x 2 + 5 y 2 ) (1 + 1) 3x 2 + 5 y 2 2
2
Vy MinD = 2 khi x=
1
3
v y =
1
5
Bi 2:
GIA S
C KHNH
0975.120.189
1
2
Vy MaxP =
( Bt ng thc Cosi )
9
1
khi x =
4
2
Bi 3: Ta c: P =
3x 1
P ( x 2 + 1) = 3 x 1 Px 2 3 x + P + 1 = 0 (* )
x2 + 1
Ta thy P = 0 khi x =
1
3
10 2 P + 1 10
Vy MaxP =
MinP = -
10 + 1
10 1
P
2
2
10 1
khi x =
2
10 + 1
3
10 + 1
1 10
khi x =
2
3
I KIN TH
C CN NH
Bt phng trnh bc nht : ax +b = 0 ( a 0 )
b
a
b
a
b
.
a
b
b
th f(x) v h s a cng du , khi x < th f(x) v h s a khc du
a
a
GIA S
C KHNH
0975.120.189
A( x) > 0
A( x) < 0
B ( x) > 0
B ( x) > 0
B( x) < 0
B( x) < 0
A( x) B ( x) B( x) > 0
; A( x) B( x)
2
2
( A( x) ) ( B( x) )
( A( x) ) 2 ( B ( x) ) 2
Bt phng trnh v t :
A( x) 0
A( x) B( x) B ( x) 0
A( x) B( x)
A( x) 0
B( x) 0
A( x) B( x)
B( x) > 0
A( x) ( B( x) )2
A( x) 0
A( x) B( x) B ( x) 0
A( x) ( B ( x)) 2
II BI T<P TH D2
V d 1: Gii cc bt phng trnh sau :
a) -3(x+2) +2(x-1) 4x -3
b)
( m + 1)
x 2m ( x + 1)
Gii:
Gii:
a) Ta c :
-3(x+2) +2(x-1) 4x -3 3 x 6 + 2 x 1 4 x 3 x 4 x 3 + 7
4
5 x 4 x
5
b) Ta c : ( m + 1) x 2m ( x + 1) ( m 2 + 2m + 1) x 2mx + 2m ( m 2 + 1) x 2m
2
GIA S
C KHNH
0975.120.189
2m
m2 + 1
x 3 0
x 2 0
x 3 0
x 2
x 3
x 2
x 3
x 3
x 2
b) Tac : x 2 + 4 x 3 0 x 2 + x + 3x 3 0 x ( x 1) 3 ( x 1) 0
x 1 0
x 1
3 x 0
x 3
( x 1)( 3 x ) 0
1 x 3
x 1 0
x 1
3 x 0
x 3
1 x 3
x 3 0
x 3
nn ch xy ra
x 2 3x + 2 x 2
b) 3 x + 2 2 x 1
Gii:
a) Ta c :
GIA S
x 2 3x + 2 0
x 1 0
x 2 3x + 2 x 1
x 1 > 0
x 2 3 x + 2 ( x 1)2
C KHNH
0975.120.189
( x 1)( x 2 ) 0
x 1 0
x
>
1
x 2 3 x + 2 x 2 2 x + 1
x 1 0
x 2 0 x 2
x > 1
x 1
( x 1)( x 2 ) ( x 1)
x 2 x 1 1 0
x 2 x 1
b)
Cch 1 :
1
3 x + 1 0
x
Ta c : 2 x + 1 3x 1
3
2
2
( 2 x + 1) ( 3 x 1)
4 x 2 + 4 x + 1 9 x 2 12 x + 1
1
1
1
x
x
3
x 0 x
3
3
5 x 2 16 x 0
x ( 5 x + 16 ) 0
16
x
5
1
3
1
(2)
2
1
l nghim ca bt phng trnh cho
3
1
(3)
2
1
3
C KHNH
0975.120.189
b)
( m 2 ) ( x + 1) 4m ( 3 x )
2
c) 6 x 2 7 x + 2 0
d) 9 x 2 + 18 x 5 0
Bi 2 :
a) x + 2 2 x 1
b) 1 + 2 x 1 3x 5
c)
x 2 5x + 6 3x + 2
d)
x 2 3x + 2 < 2 x 2 5x + 3
e) 3x 2 + 2 x 1 x + 1
Bi 3:
a) x 6 x + 8 0
b)
2x
x
<0
2x + 1 x + 2
Gii:
5
Bi 1: a) x ;
13
16m m 2 4
b)x
;
m2 + 4
1
c) x 1 ;
5
x 1
d)
x 1
3
1
1
2
1
0
2
2
x
2
1
>
0
1
Bi 2: a) x 2 2 x 1
x 1
1
x>
x >
( x 2 ) 2 ( 2 x 1) 2
2
2
x 1
3 x 3 0
x 2 0
b) Ta c: 1 + 2 x 1 3x 5 2 x 1 3 x 6
2
2
( 2 x 2 ) ( 3 x 6 )
x 2
x 2
x 2
x 4
x4
( 3 x 6 2 x + 2 )( 3x 6 + 2 x 2 ) 0
( x 4 )( 5 x 8 ) 0
x 8
5
c) Ta c:
GIA S
( x 2 )( x 3) 0
x 2 5x + 6 0
x 2
3
x
+
2
3
x 2 5 x + 6 3x + 2
3x + 2 > 0
x > 2
2
2
3
x 5 x + 6 ( 3 x + 2 )
2
2
x 5 x + 6 9 x + 12 x + 4
C KHNH
0975.120.189
x 2; x 3
x 2
3
2
x
3
x > 2
(*)
3
8 x 2 17 x + 10 0
d)
x 2 3x + 2 < 2 x 2 5 x + 3
x 1
2
x 3 x + 2 0
Ta c: x 3 x + 2 < 2 x 5 x + 3 2
x 2
2
x 3 x + 2 < 2 x 5 x + 3
2
x 8x + 1 > 0
x 1
x 4 15
x 2
x 4 + 15
x 4 + 15
x 4 15
2
f) Ta c:
x 1
x 1
( x + 1)( 3 x 1) 0
3 x 2 + 2 x 1 0
x = 1
3x + 2 x 1 x + 1 x + 1 0
x 1
1
x 1
3 x 2 + 2 x 1 x 2 + 2 x + 1
x2 1
x 1
3
1 x 1
Bi 3:
a) iu kin x 0
Ta c: x 6 x + 8 0
b) Ta c:
x 2
)(
x 4 0 2 x 4 4 x 16
2 x( x + 2) x ( 2 x + 1)
2x
x
3x
<0
<0
< 0 x ( x + 2 )( 2 x + 1) < 0 (*)
2x + 1 x + 2
( x + 2 )( 2 x + 1)
( x + 2 )( 2 x + 1)
1
khng tho mn x > 0
2
x < 2
- Vi x < 0 th (*) ( x + 2 )( 2 x + 1) > 0
kt hp vi x < 0 ta c
x > 1
x < 2
1
< x < 0
2
GIA S
1
3(1 + 2 )
C KHNH
a
b
c
3
a
b
c
+
+
+
+
2
2
2
2 b+c c+a a+b
1+ a
1+ b
1+ c
1
5( 2 + 3 )
0975.120.189
1
7( 3 + 4 )
+ ... +
1
4003( 2001 + 2002)
<
2001
4006
1
1
1 729
1 + 3 a + 3
3
a b
c 512
a2
+ b2 + c2 > ab + bc + ca
3
1
1
1 1
2 +
2
x( x + y )
5 x
( x + y )
b+a c+a a+b
Bi 10:
+
+
a + b + c +3
10: Cho a, b, c > 0 v abc = 1. Chng minh rng:
a
b
c
1 1
1
1
2 + 2
xy
y
5x
Bi 11:
11: Chng minh rng: Mi a, b, c, d, p, q > 0 ta c:
1 1 1
p + q'
p+q
p+q
+ +
+
+
a b c pa + qb pb + qc pc + qa
Bi 12
12: Cho x, y thay i sao cho 0 x 3; 0 y 4. Tm Max ca P = (3 x) ( 4 y) (2x + 3y)
Bi 13: Tm GTLN v GTNN ca xy vi x, y l nghim ca phng trnh: x4 + y4 3 = xy (1 - 2xy)
Bi 14: Gii bt phng trnh:
( x + 1)( x + 2 )( x + 3)( x + 4 ) 3 0
HNG D>N
x2 + y2
2
2
x + y x2 + y2 x + y
x + y x3 + y3
=> 2.
=> 2.
=> 2.(x + y )( x 2 + y 2 ) 2 x 3 + y 3 ( x 2 + y 2 ) x 5 + y 5
2
2
2
2
2
Bi 1: V x 2 ; y 2 => x2 + y2 4 =>
Bi 2: Ta c :
a
1
a
b
c
3
Tng t cho b , c ta c
+
+
2
2
2
2
2
1+ a 1+ b 1+ c
2
1+ a
Du bng xy ra khi a = b = c = 1
Mt khc :
a
b
c
3
1
1 9
1
+
+
<=> (a + b + c)
+
+
(x + y + z ) 1 + 1 + 1 9 <=> ( x y) 2 + ( y z ) 2 + ( z x) 2 0 ( ng )
x
Bi 3: Xt
GIA S
n +1 n 1 1
1
( n +1 n )
1
=
<
=
2
(2n + 1)( n + n + 1)
n +1
4n + 4n + 1 2 n(n + 1) 2 n
C KHNH
0975.120.189
Vy S n < 1
2
2S n < 1
4n + 4
2S 2001 < 1
< 1
1
1
1
1
1
+
+ ... +
=
3
3
5
n
n
2
n 2 + 4n + 4
=1
1
1
1
2
n +1
2
n
=> S n <
, vi n = 2001 ta c:
n+2
2( n + 2)
2
2001
2001
=
=> S 2001 <
2003 2003
4006
Bi 4: t A = 1 +
1
1
1
1 + 3 1 + 3
3
a b c
1
1 1
1
1
1
1
+ 3 + 3 + 3 3 + 3 3 + 3 3 + 3 3 3
3
b
c a b
b c
a c a b c
a
Ta c A = 1 +
3
3
1
1
A 1+
+ 2 2 2 + 3 3 3 = 1 +
( Bt ng thc Cosicho 3 s dng )
abc a b c
a b c
abc
1
1
a+b+c
729
1
Vy A 1 + =
512
8
Bi 5:
5: Ta c :
<=>
a3
+ b 2 + c 2 > ab + bc + ac
3
a2
a2
+ b2 + c2 a(b+c) bc > 0 <=>
+ (b + c)2 a(b+c) 3bc > 0
3
3
Thay bc =
(*)
1
a2
3
ta c: (*) <=>
+ (b + c)2 a(b+c) > 0
a
3
a
a3
<=> a( b + c) a (b + c) +
-3>0
3
2
t b + c = x ta c: ax2 a2x +
a3
- 3 > 0 Vi mi x
3
iu ny tng ng: = a4 4a (
<=> a4 -
a3
- 3) < 0
3
4a 4
+ 12a < 0 <=> 12a (36 a3) < 0 ng v a3 > 36
3
Bi 6: Do vai tr bnh ng ca x, y, z nn c th gi s z y x
Khi : x(x - y) (x - z) 0 (1)
Mt khc: z (z - x) y(y - z)
Do vy: z (z - x) (z - y) y(y - x) (z - y)
z (z - x) (z - y) + y(y - z) (y - x) 0 (2)
T (1) v (2) pcm.
GIA S
C KHNH
0975.120.189
Bi 7: Do a, b, c [0;2] nn (2 - a) (2 - b) (2 - c) 0
8 - 4 (a + b + c) + 2 (ab + bc + ac) - abc 0
(1)
5 x(x + y) x2 (x + y)2
b
c
a
b
c
a
b+c
a
c+a
b
ca
ab ab
bc bc
ca
+
+
+
+
+
c c
a a
b
c
b
a+b
q
p q
=
. pa +
. qb + ( pa + qb )
b
a b
a
p q
+ ( pb + qc)
b c
Tng t ( p + q )2
GIA S
C KHNH
0975.120.189
( p + q )2 p + q ( pc + qa )
c
1
1
1
1 1 1
( p + q ) + +
+
+
a b c
pa + qb pb + qc pc + qa
Do ( p + q )2
=>
1 1 1
p+q
p+q
p+q
+ +
+
+
a b c pa + qb pb + qc pc + qa
Bi 12: Ta c: P =
1
(6 2x) (12 3y) (2x + 3y)
6
6 2 x + 12 3 y + 2 x + 3 y
3
6P
=6
3
P 36
6 2 x = 12 3 y = 2 x + 3 y
x = 0
Pmax = 6 <=> 0 x 3
y = 2
0 y 4
Bi 13: Ta c: x4 + y4 3 = xy ( 1- 2xy)
<=> xy + 3 = x4 + y4 + 2x2 y2 <=> xy + 3 = (x2 + y2)2
Do (x2 + y2)2 4x2y2 do : xy+ 3 4x2y2
t xy = t ta c: 4x2y2 xy 3 0 hay 4t2 t 3 0 <=>
3
t 1
4
Vy (xy)max = 1 khi x = y = 1
(xy)min =
Bi 14: Ta c:
3
3
khi x = y =
4
2
t x2 +5x +4 = t th x2 +5x +6 = t +2
t 1
t 3
Vi t 3 ta c: x2+5x+8 0 x + + 0 V nghim
2
4
5
13
5 + 13
x+
x
5
13
2
2
Vi t 1 ta c: x 2 + 5 x + 4 1 x 2 + 5 x + 3 0 x + 2
2
4
5
13
5 + 13
x +
x
2
2
2
2
GIA S
C KHNH
0975.120.189
GiIi:
a) Bi ny kh n gin chc bn no cng u bit n. Tuy nhin dng bi ny minh ha
cho vic la chn tham s theo mnh l ph hp nht.
V vai tr cc bin x,y,z l nh nhau nn ta c th d on c du = xy ra ti x=y=z=1/3. Nn ta c
nh sau:
(du = xy ra khi
)
Nh vy ta p dng nh sau:
cng dn li ri suy ra.
b) Nh bi trn mnh ni ln mt tng l thm vo cc bit s ph nh chng hn.
V phng php thm ny ni chung rt hiu qu v trit cho cc bi ton dng ny.
Ta thy vai tr ca x,y l nh nhau nn ta c th d on c du = xy ra x=y. Ta cn chn cc bit s
ph sao:
(du = xy ra khi
(du = xy ra khi
(du = xy ra khi
)
V mc ch ca cc bit s ph sao cho khi ta cng dn li ch xut hin x+y+z. Nn ta c
suy ra:
(*)
ng thi vi cc iu kin du bng v (*) cc bn s tm c cc bit s ph nh mun.
c) thy thm s hiu qu th cu c iu kin cc tham s k rng buc. Ta chn cc bit
s ph sao cho:
(du = xy ra ti
(du = xy ra ti
(du = xy ra ti
)
V mc ch ca cc bit s ph khi ta cng dn li ch xut hin x+y+z
(*)
Vy ta suy ra d dng:
GIA S
C KHNH
0975.120.189
GiIi:
Nhng bi ny chng ta cng s v c chung mt hng i gii quyt :
a.1=a+b, 1=c+d, 2=e+f (trong a,b,c,d,e,f c l cc s s tm c)
Ta c:
du = xy ra khi:
Suy ra: ade=bcf
V mc ch ca cc bit s ny l c th a v dng xy+yz+zx. Nn khi :
Nh vy ta c h phng trnh sau:
abd = cef a+b=1 c+d=1
e+f=2
H trn 6 phng trnh tng ng vi 6 n s cc bn hon ton c th gii c c iu hi di. Tuy
nhin trong trng hp bi ton a,b,c chng ta thy rng cc bin x,y c tnh i xng nay nn vic phn
tch s n gin hn th ny a=c, b=d, e=f. Nh vy th n gin hn ng k1
Cn trng hp bi cui cng kh tng qut th vic gii n s kh khn i cht. Nhng c mt
phng php rt hay v mi:
Xt biu thc:
Vi
Nh vy ta c h phng trnh bc 3 theo trong
l nghim dng nh nht. T y bn c
th tnh ra suy ra gi tr nh nht ca biu thc m k cn phi gii a,b,c,d,e,f.
GIA S
C KHNH
0975.120.189
JI BIN * CH
NG MINH BT NG TH
C
i khi chng minh mt bi ton BT c rt nhiu cch khc nhau gii, song khng
phi cch no cng thun li cho vic chng minh BT, c nhiu BT ra phc tp lm cho ta
cm gi ri, nhng qua vic a v bin mi th bi ton tr nn d hn. Bi vit ny xin nu ra
mt s cch i bin chng minh BT c d dng hn.
Sau y l mt s v d :
VD1:(BT Nesbitt): Cho a,b,c l cc s thc dng . CMR:
a
b
c
3
+
+
y+zx
a =
2
x = b + c
x+z y
1 y+ zx x+ z y x+ yz 3
Ta t y = c + a b =
nn BT
+
+
x
y
z
2
2
2
z = a + b
x+ yz
c =
2
x y y z z x
x y
y z
z x
+ + + + + 2
. +2
. + 2 . = 6 (ng)
y x
z y
x z
y x z y x z
Vy BT uc chng minh.
Du = xy ra a = b = c
VD2: (Prance Pre MO 2005) Cho cc s thc dng x, y, z tho mn: x 2 + y 2 + z 2 = 3 . CMR:
xy yz zx
+ + 3
z
x
y
a =
t b =
c =
xy
z
yz
vi a, b, c > 0 t gi thit x 2 + y 2 + z 2 = 3 ab + bc + ca = 3
x
zx
y
V BT cn CM CM BT a + b + c 3
mt khc ta c BT sau: a 2 + b2 + c 2 ab + bc + ca a + b + c 3(ab + bc + ca) = 3
Vy BT uc chng minh.
Du = xy ra x = y = z = 1
VD3: Cho x, y, z >0 tho x + y + z = 1 . CMR
1 4 9
+ + 36
x y z
x = a + b + c
T gi thit ta c th t: y =
vi a,b,c >0
a+b+c
z = a +b + c
a+b+c
a+b+c
a+b+c
Nn BT CM
+ 4.
+ 9.
36
a
b
c
GIA S
C KHNH
0975.120.189
b c
a
c
a
b
+ + 4. + 4. + 9. + 9. 22
a a
b
b
c
c
a c
a c
b
b a
c a
c b
b
+ 4. + + 9. + 4. + 9. 2 .4. + 2 .9. + 2 4. .9. = 22 (ng)
b a
c b
c
a b
a c
b c
a
x = 6
b = 2a
1
Du = xy ra
y =
3
c = 3a
1
z = 2
CMR: a 1 + b 1 + c 1 + 1
b
c
a
a = y
Do abc = 1 nn ta c th t b =
vi x, y, z > 0
z
c = x
x
z y
x z
y
Nn BT c th vit li 1 + 1 + 1 + 1
y z
z x
x
y
xyz ( x + y z )( y + z x)( z + x y ) ( CM VD4)
Vy BT uc chng minh.
Du = xy ra a = b = c = 1
VD6:( IMO-1995) Cho a, b, c l cc s thc dng tho mn abc=1 .
CMR :
1
1
1
3
+ 3
+ 3
a (b + c) b (c + a) c (a + b) 2
3
1
a = x
Ta t b =
vi x, y, z > 0 v do abc = 1 nn xyz = 1
y
1
c =
GIA S
C KHNH
0975.120.189
Nn BT
x2
y2
z2
3
+
+
y+z z+x x+ y 2
x2
y2
z2
2
+
+
( x + y + z)
y+z z+x x+ y
+
+
2
2
2
y+z z+x x+ y
Vy BT uc chng minh.
Du = xy ra a = b = c = 1
VD7: Cho x, y, z l cc s thc dng tho mn: xyz = x + y + z + 2 .
3
xyz
2
1
1
1
T xyz = x + y + z + 2
+
+
=1
1+ x 1+ y 1+ z
1
1
1
Ta t
= a,
= b,
= c vi a, b, c > 0
1+ x
1+ y
1+ z
1 a b + c
1 b a + c
1 c a + b
x=
=
,y=
=
,z =
=
a
a
b
b
c
c
a
b
b
c
c
a
3
Nn BT cn CM CM BT
.
+
.
+
.
b+c c+a
c+a a+b
a+b b+c 2
CMR:
x+ y+ z
Mt khc ta c:
a
b
1 a
b
.
+
Nn
a
b
b
c
c
a
1 a
b
b
c
c
a 3
.
+
.
+
.
+
+
+
+
+
=
b+c c+a
c+a a+b
a+b b+c 2 a+c b+c b+a c+a c+b a+b 2
Vy BT lun ng
Du = xy ra x = y = z = 2
Sau Ly l mQt sS bi tTp LV luyWn tTp:
Bi 1: Cho a,b,c l 3 cnh ca tam gic:
a
b
c
+
+
3
b+c a c + a b a +bc
1
1
1
1 1 1
2)
+
+
+ +
a +bc b+c a c +a b a b c
1)
1) x + y + z
2)
3
2
1 1 1
+ + 4( x + y + z )
x y z
GIA S
C KHNH
0975.120.189
Gi : t gi thit ta c th t x =
a
b
c
,y=
,z =
b+c
c+a
a +b
1
1
1
1
+
+
2 + 22 +
abc
ab
bc
ca
3
6
a + b + c ab + bc + ca
GIA S
C KHNH
0975.120.189